SIERGRASSEN
 Sprookjesachtige beplanting in De Wilp Ik geniet! Heel Noorderland slaapt nog en ik rij op een mistige ochtend naar het kleine Groningse vervenersdorp De Wilp, genoemd naar een van de mooiste weidevogels van ons land; de wulp. Het schijnt dat deze weidevogel, met zijn naar beneden gebogen snavel, op het uithangbord van de vroegere herberg stond. TEKST EN FOTOGRAFIE GERT TABAK
22
NOORDERLAND
SIERGRASSEN
NOORDERLAND
23
DE OOGST VAN JAREN
Oogsten? Ja, Lianne mag, en kan, eindelijk oogsten nadat ze jaren geïnvesteerd heeft in haar projecten, maar ook in haar kennis over de materie waar ze zo gepassioneerd over kan vertellen. Veel groenmagazines plaatsten artikelen over haar tuin en bussen met geïnteresseerden komen op bezoek om inspiratie op te doen. Natuurlijk wordt Lianne uitgenodigd om tuinen in deze dynamische en onderhoudsvriendelijke prairiebeplantingen voor anderen te ontwerpen. Maar er is volgens haar nog veel meer over deze manier van tuinieren te weten te komen, ze wil de diepte in, zich nog meer inleven in de planten, in de meest ideale combinaties. Ze wil reizen om prairies te zien; de planten in het wild ontmoeten om beter te begrijpen hoe ze zich tot elkaar verhouden. Ze wil met collega’s discussiëren, ervaringen uitwisselen en samenwerken, iets dat ze vanzelfsprekend vindt en ook de afgelopen jaren al veel heeft gedaan met onder andere Michael King, een Britse expert op het gebied van bloemenweiden met vaste planten.
'Er valt veel te genieten met zo weinig mogelijk werk.'
D
e stilte en de serene rust van zo’n prille morgen maken me altijd euforisch. In de wazige weilanden duiken schimmen van koeien op en een boer loopt met een emmer naar zijn schapen. Aan een landelijk weggetje net buiten het dorp vind ik Lianne’s Siergrassen. Een bekend adres voor tuiniers die van een losse en natuurlijke beplanting houden. Eigenaresse Lianne Pot heeft niet alleen veel verschillende soorten siergrassen verzameld, maar ze ook zeer inspirerend toegepast in haar tuinen.
24
NOORDERLAND
Ze heeft zoveel verschillende soorten grassen dat ze het officiële predicaat “Collectiehouder van Nederland” van de Koninklijke Vereniging voor Boskoopse Culturen heeft gekregen. Door de dunner wordende mist zie ik prachtige plantencombinaties. Niet alleen bij de collectie grassen, maar zeker ook in de bekende prairietuinen. Mijn adem stokt en ik ben ontroerd door wat ik zie. Snel, snel, snel, ren ik van de ene prachtige plek naar de andere om zoveel mogelijk opnames te maken voordat deze unieke omfloerste sfeer voorbij is!
RANJA IN DE “BADKUIP”
Lianne is de zesde telg uit een hardwerkend veehoudersgezin met tien kinderen net buiten het Groningse dorpje Westerwijtwerd in de gemeente Loppersum. ‘Ik herinner me de tochten die ik maakte langs het spoor om bloemen te plukken en later te drogen. Ook het plezier wat we onderling hadden bij familiespelletjes of als er gehooid moest worden. Iedereen hielp dan mee; ranja werd in een grote zinken teil op de deel gemaakt.’ In het dorp was een winkeltje, een kerk en een kroeg, maar geen school,
PRAIRIE OP HET GRONINGER LAND
dus gingen we met z’n allen in weer en wind op de fiets naar Middelstum. ‘Er gebeurde altijd wel iets bij jullie,’ zeggen de mensen die we van vroeger kennen. Wij wisten niet beter, voor ons was dat leven in het grote gezin heel gewoon. Er waren huisregels waaraan je je had te houden: op tijd eten, spullen opruimen en alles netjes houden. “Reinheid, rust en regelmaat” waren het devies, maar we hadden ook de vrijheid om veel buiten te spelen en vriendjes en vriendinnetjes uit te nodigen. Vader en moeder waren bij ons een eenheid; we kregen mee dat we onze eigen weg moesten gaan, onze talenten moesten ontwikkelen maar ook om anderen moesten denken. Delen was vanzelfsprekend, tijd voor ieder kind afzonderlijk was niet altijd mogelijk, want er was altijd werk en er moesten veel monden gevoed worden. Achteraf kan ik alleen maar trots op mijn ouders zijn dat ze het in die tijd met zo’n groot gezin hebben gerooid.’
NOORDERLAND
25
“Reinheid, rust en regelmaat” waren het devies. MENSEN HELPEN MENSEN
‘Op een gegeven moment moest er in het gezin een keus gemaakt worden: of het veeteeltbedrijf uitbreiden en moderniseren, of iets anders gaan doen. Mijn vader koos er voor om sociaal werk te gaan doen: “mensen helpen mensen”. Heel bijzonder. Maar doordat mijn vader zich een heel andere kant uit ontwikkelde groeiden helaas mijn moeder en vader uit elkaar en zijn ze gescheiden. Dat had ook een mooie kant, want we leerden opeens twee verschillende individuen kennen. De relatie met mijn moeder, maar zeker ook met mijn vader werd opener; ik heb er veel aan gehad en van geleerd. Beiden zijn later weer gelukkig hertrouwd.’ ‘Na school zou ik aanvankelijk sportlerares worden, maar de sociale academie trok me ook. Daar koos ik
26
NOORDERLAND
PRAIRIE OP HET GRONINGER LAND
TERUG NAAR HET PLATTELAND
‘Twee jaren nadat onze eerste zoon geboren werd verhuisden we in 1994 van de stad naar de huidige boerderij in De Wilp omdat ik sterk de behoefte voelde om mijn kind op te voeden op het platteland. Gelukkig ging Wiebe daar helemaal in mee en hij zag ook meteen hoe we ons toekomstige huis zouden moeten verbouwen. Ik wilde er graag een stuk grond bij, ik weet niet waarom, maar de 2500 m2 waren dus zeer welkom. De zandgrond met leem gemengd maakte het werken in de tuin ook veel makkelijker dan vroeger bij ons in de klei van Westerwijtwerd, dus ik wilde wel iets met ons stukje aarde. Maar wat? Ik werkte onnoemelijk veel tuinboeken door en ging lekker op mijn stukje grond aan de slag met allerlei planten die ik mooi vond. In de tuinen van onder andere Piet Oudolf, Ton ter Linden en Henk Gerritsen, en op verschillende kwekerijen, zag ik siergrassen toegepast. Dat viel meteen op z’n plek!’
uiteindelijk voor, maar het aanbod was in die jaren zo groot dat ik er niet terecht kon. Ik ben wel het type dat mijn eigen leven vorm wil geven, dus ging ik voor het eerst naar het buitenland: drie maanden naar een kibboets in Israel en negen maanden werken in Londen. Weer terug in Nederland zocht ik iets dat me veel voldoening en energie zou geven, dus in navolging van mijn vader naar de sociale academie, waarna ik op de sociale dienst kwam te werken in de re-integratie. Na mijn opleiding kwam Wiebe, mijn huidige partner en soulmate, in beeld en met hem heb ik nu twee zoons die inmiddels het huis al weer verlaten hebben.’
NOORDERLAND
27
VERDIEPING IN GRASSEN
‘De eenvoud van grassen heeft me altijd aangesproken. Wellicht aangestoken door het wuivende riet langs de vaart in Westerwijtwerd, leek het me een uitdaging om daar iets mee te doen. Ik ging me erin verdiepen, en volgde een opleiding aan de tuinbouwschool in Frederiksoord. Rond 2000 stelde ik mijn tuin open voor het publiek. Er kwam uiteindelijk een voorbeeld-grassentuin en een specialistische kwekerij. De verzameling grassen groeide, maar ik wilde meer. In Weinheim (Duitsland) bij de Hermannshof zag ik grassen mooi gecombineerd met andere, nieuwe plantengroepen. Het idee ontstond dit soort combinaties toe te passen. Uitgangspunt is een mengeling van planten bij elkaar te zoeken die het goed met elkaar kunnen vinden, en die zichzelf voor het grootste deel zelf in stand kunnen houden. Het fascineert me hoe deze planten in de natuur groeien en in welke plantengemeenschappen ze voorkomen. In de zes weken dat we met onze beide jongens in Amerika waren heb ik veel excursies meegemaakt op de prairie om ter plekke te zien hoe de grassensoorten onderdeel zijn van de totale vegetatie. Fascinerend! Met deze bagage kon ik verder.’
28
NOORDERLAND
'Ik wil eruit halen wat erin zit, en daar ben ik nog lang niet mee klaar.'
PRAIRIE OP HET GRONINGER LAND
'Heerlijk om me te focussen op al dit moois en er helemaal voor te gaan.' EEN PRAIRIE OP HET GRONINGSE LAND
‘Zo is het idee gegroeid om een voorbeeldprairietuin te ontwerpen met verschillende sferen en combinaties. Voor borders in de zon, maar ook voor meer beschaduwde tuinen. Het geeft me heel veel voldoening om plantengemeenschappen samen te stellen die een natuurlijke eenheid vormen en die door de jaren heen een eigen leven gaan leiden, met minimaal ingrijpen van onszelf. Er mag dan ook best eens wat uitzaaien of een plant wegvallen. Daar moeten we niet moeilijk over doen. Mijn overtuiging is dat er veel te genieten valt met toch zo weinig mogelijk werk. Het hoeft tegenwoordig niet allemaal zo netjes als in de jaren ’60 of ’70 te zijn. Ik vind het heerlijk om me te focussen op al dit moois en er helemaal voor te gaan.’<<
LIANNE’S SIERGRASSEN. Jan Gosseswijk 31 9367 TE De Wilp Telefoonnummer: 0594 – 644263 Websites: www.siergras.nl en www.prairietuin.nl Emailadres: info@siergras.nl Openingstijden Kwekerij, Siergrassentuin en Prairietuin: vanaf 21 maart tot 1 november op donderdag, vrijdag en zaterdag van 09.00 uur tot 17.00 uur.
NOORDERLAND LEZERSAANBIEDING Met Noorderland in de hand gratis entree voor 1 persoon (normaal € 3,50).
NOORDERLAND
29