ಸೌರಭ - ನಾವಿಕ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಸಮ್ಮೇಳನ (Boston 2013) by Madhu Akkihebbal

3 ಕನನ್ಡ - ಅದು ಒಂದು ಭಾಷೆ ಮಾತರ್ವಲ, ನಮಮ್ ಜೀವನ ಶೈ , ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಮತು ಸಂಸಾಕ್ರ! ನಾವು ಪರ್ಪಂಚದ ಎಲೇ ಇದರೂ ನಮಮ್ ಕನನ್ಡತನ ಮುಂದುವರೆಸುವ ಪರ್ಯತನ್ ನಿರಂತರ ಸಾಗುತಲೇ ಇದೆ ಪರ್ಪಂಚದ ಹಲವೆಡೆ ಕನನ್ಡ ಕೂಟಗಳು ಈ ನಿಟಿಟ್ನ ಬಹು ಮುಖಯ್ ಭೂಮಿಕೆ ನಿಭಾಯಿಸುತಿವೆ ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗಕೆಕ್ ನಮಮ್ ನಾಡಿನ ಸೊಗಡನುನ್ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಶರ್ಮಿಸುತಿವೆ ನಾವು ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರು ಅನುನ್ವ ಸಂಸೆ ಪಾರ್ರಂಭಗೊಂಡು ಕೇವಲ ೪ ವಷರ್ ಸಂದಿವೆ ಆದರೆ ನೂರಾರು ಸವ್ಯಂಸೇವಕರ ಪಿರ್ೕತಿ ಮತು ಶರ್ಮದಿಂದ ನಾ ಕ ೨ ನೇ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮೆ ಳನ ಈಗ ರೂಪ ತಾ ದೆ. ಬಾಸಟ್ನ್ ನಗರದ ಈ ವಣರ್ಮಯ ಮೇಳ ನೂಯ್ ಇಂಗೆಂಡ್ ಕನನ್ಡಿಗರ ಹಲವು ವಷರ್ಗಳ ಕನಸು - ಈಗ ನನಸಾಗಿದೆ! ಈ ಶುಭ ಸಂದಭರ್ದ "ಸೌರಭ" ಎನುನ್ವ ಸಮ್ರಣ ಸಂಚಿಕೆಯನುನ್ ನಿಮಮ್ ಮುಂದೆ ಇಡಲು ನಮಗೆ ಬಹಳ ಹೆಮೆಮ್ ಆಗುತಿದೆ ಈ ಸಮ್ರಣ ಸಂಚಿಕೆಗೆ ಪರ್ಪಂಚದ ನಾನಾ ಭಾಗಗ ಂದ ಕನನ್ಡಿಗರು ಲೇಖನಗಳನುನ್ ಕಳು ರುವುದು ಸಂತಸದ ಸಂಗತಿ ಹಾಗೆಯೇ ಸಮ್ರಣ ಸಂಚಿಕೆ ಸಮಿತಿಯ ಅಮೇರಿಕಾ ಹಾಗೂ ಭಾರತದ ಕನನ್ಡಿಗರು ಸಹಕರಿ ದು ಸಮ್ರಣೀಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರ ಪರ್ಗತಿ ಮತು ಬಾಂಧವಯ್ದ ಸಂಕೇತವಾದ ಈ ಸಮ್ರಣ ಸಂಚಿಕೆಗೆ ಮುನುನ್ಡಿ ಬರೆದು ಕೊಟಟ್ ಾನಪೀಠ ಪರ್ಶ ಜೇತ ರ್ೕ ಗಿರೀಶ್ ಕಾನಾರ್ಡ್ ಅವರಿಗೆ ನಮಮ್ ಹೃತೂಪ್ವರ್ಕ ವಂದನೆಗಳು! ಕನನ್ಡಿಗರು ಹಲವಾರು ೇತರ್ಗಳ ಬಹಳಷುಟ್ ಸಾಧನೆ ತೋರುತಿದಾರೆ ಅಂತೆಯೇ, ಕನಾರ್ಟಕ ರಾಜಯ್ದಲೂ ಉತಮ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಕಂಡು ಬಂದಿವೆ ದೇಶ- ದೇಶಗಳ ಕನನ್ಡಿಗರು ಸಹಕಾರ-ಸೌಹಾದರ್ದಿಂದ ಜೊತೆಗೂಡಿದರೆ ಇನನ್ಷುಟ್ ಹೆಚಿಚ್ನ ಸಾಧನೆ ಸಾಧಯ್ವಾಗುವುದು ನಾ ಕ ಸಂಸೆ ಅಂಥ ಒಂದು ಸೆನ್ೕಹ ಸೇತು ನಿಮಿರ್ಸಲು ಶರ್ಮಿಸುತಿದೆ ಈ ಸಮೆ ಳನದ ಪಾಲೊ ಂಡ ಸಹಸಾರ್ರು ಕನನ್ಡಿಗರಿಗೆ ನಮಮ್ ಶುಭ ಹಾರೈಕೆಗಳು ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮಾವೇಶದಿಂದ ನಮಮ್ ನಡು ನ ಬಾಂಧವಯ್ ಇನನ್ಷುಟ್ ಬಲಗೊಳಳ್ , ಕನನ್ಡದ ಏ ಗೆಯಾಗ . ನಾವೆಲೇ ಇದರೂ ಕನನ್ಡವನುನ್ ಬಳಸುತಾ, ಕನನ್ಡ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಪಾಲೊ ಳುಳ್ತಾ, ನಮಮ್ ಮಕಕ್ಳ ಕಾಲಕೂಕ್ ದೇಶ ದೇಶಗಳ ಕನನ್ಡ ಬಾ ಬೆಳಗುವಂತಾಗ ಎಂದು ಆ ಸೋಣ! ಸಂಪಾದಕೀಯ ~ ಮಧುಸೂದನ್ ಅಕಿಕ್ಹೆಬಾಬ್ಳ್

NAVIKA 2013 2nd World Kannada Summit Souvenir Committee

Chair —Madhusudhan Akkihebbal (Boston)

Kannada Editors—Bhuvaneshwari Hegde (Mangalore), Vasantha Venkatesh (Mysore), Parimala Rao & G.R. Raghunatha Rao (Bengaluru), Meera Rajgopal (New Jersey), Mythili Rama krishna & Veena Vadmal (California), Lakshmi Manjunath (Kansas)

English Editors— Aruna Purohit and Prakash Purohit (Boston)

Front Cover / Inside Cover / Sourabha Logo — Srilakshmi Neergundha (Boston)

Front Cover / Inside Cover Photos — Dinesh Haryadi

DTP/Typesetting— Anitha Anand (Bengaluru), Madhusudhan Akkihebbal

Support and Outreach— Sharanabasava Rajur, Srinivas Ambati (Boston) Ads Coordination/Compilation—Veeresh Angadi Rudramuni, Madhusudhan Akkihebbal (Boston)

Proof Readers—Sudhakara Rao, Rajesh Pai, Meera Rajgopal, Srilakshmi Neergundha, Lakshmi Manjunath, Anita Anand, Madhusudhan Akkihebbal

Printing - Sanjay Joshi, Printmark, No.16/28, Gangamma Temple Street, Ashoknagar BSK 1st Stage, Bangalore. 080-26604169 production@printmark.co.in www.printmark.co.in

NAVIKA is a 501(3)(C) Non-Profit organization that is working to preserve and promote Kannada language, culture and heritage. It accepts no liability for the content in this publication, or for the consequences of any actions taken on the basis of the information in this document. Authors reserve rights to all the articles and images they have contributed. Some images that are available freely on the world wide web have been modified/re-used. NAVIKA does not vouch for the authenticity of the content. All opinions and expressions in the articles are that of the author and don’t necessarily represent the views of NAVIKA. This publication is not intended for reprint.

Please contact navika2013.souvenir@gmail.com for more information.

Although we talk all the time of 'Culture', we know the concept is never stable. It is forever changing its shapes and assuming new forms, as the society we live in responds to unexpected pressures and absorbs new ideas and values. The situation is even more complex for a people responding to the pressures of two such different and powerful cultures as India and America. Despite the difficulties of such a culturally ambiguous situation, we can take pride in the way Kannadigas, over the last half century, have responded to the opportunities and challenges as well as the anxieties and tensions created by the opening of the 'American frontier'. We have created and nourished, a culture which still has strong roots in Karnataka and yet has branched out with confidence in the US, enriching both our mother culture and the adopted one.

'Sourabha', published by NAVIKA, is an expression of this confidence. It examines and bears testimony to this living heritage with justifiable pride but without indulgence in complacency or self-congratulation. 'Sourabha' bears witness to the fact that we shall continue to respond to the demands of both India and the US----which are not as far apart today as they used to be--- with maturity and keep track of our our progress with sensitivity and caution.

~ GIRISH KARNAD

Preface

6 ನಾ ಕ ಬಾಸಟ್ನ್ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮಾವೇಶಕೆಕ್ ಶುಭಾಶಯಗಳು! ಡಾ। ಶರಣಬಸವ ರಾಜೂರ, ಡಾ। ಕೃಪಾ ರಾಜೂರ, ನಯ ಮತು ನ ೕನ ರಾಜೂರ ಹತು ವಷರ್ಗಳ ನಮಮ್ ಕನಸು - ನಾ ಕ ೨ ನೇಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮಾವೇಶದೊಂದಿಗೆ ನನಸು ತಮಗೆಲಾ ನಮಮ್ ಹಾದಿರ್ಕ ಸಾವ್ಗತ, ಸುಸಾವ್ಗತ! "ನಾವು ಶವ್ಕನನ್ಡಿಗರು"

8 ಸಂಚಾಲಕರ ಶುಭ ಸಂದೇಶ ಕನನ್ಡವೆಂಬ ಸೆನ್ೕಹದ ಕಡಲ ಕನಾರ್ಟಕದ ಭವಯ್ ಪರಂಪರೆಯ ನೆನಪಿನ ದೋಣಿಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರನೆನ್ಲ ಒಂದುಗೂಡಿ ಮುನನ್ಡೆದಿರುವ ಹೆಮೆಮ್ಯ ಸಂಸೆ "ನಾ ಕ". ಈ ಸಂಸೆಯ ಎರಡನೆಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಮಹಾ ಸಮಾವೇಶಕೆಕ್ ತಮೆಮ್ಲರನುನ್ ಹೃದಯ ತುಂಬಿ ಸಾವ್ಗತಿಸುತೇನೆ. ಬಾಸಟ್ನ ಮಹಾ ನಗರಕೆಕ್ ಎಲರ ಮನ ಸ್ನ ಬಹು ಕಾಲ ಅಚಚ್ ಯದೆ ಉ ಯುವಂಥ ಒಂದು ದೊಡ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮೆ ಳನವನುನ್ ತರಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ ನನನ್ ಹಾಗೂ ನನನ್ ಸಹಧಮಿರ್ಣಿ ಕೃಪಾಳ ಮನ ಸ್ನ ಬಹಳ ದಿನಗ ಂದಲೂ ಇತು. ೧೯೯೮ ರ ನೂಯ್ ಇಂಗೆಂಡ್ ಕನನ್ಡ ಕೂಟದ ಅಧಯ್ಕಷ್ನಾಗಿ ನಮಮ್ ಕೂಟದ ಬೆ ಳ್ ಹಬಬ್ವನುನ್ ಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿ ದ ಸಮಯದ ಈ ಆಸೆ ನಮಮ್ ಮೂಡಿತು ಆ ಒಂದು ಆಸೆ ಇಂದು ನಾ ಕ ಸಂಘಟನೆಯ ಮುಖಾಂತರ ಕೈಗೂಡಿ ಬಂದಿರುವದನುನ್ ನೋಡಿ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷವಾಗುತಿದೆ. ಈ ಸಮಾರಂಭ ನಾ ಕ ಸಂಸೆಯ ಇತಿಹಾಸದ ಸುವಣಾರ್ಕಷ್ರಗ ಂದ ಬರೆದಿಡುವಂತಹುದು. ನಮಮ್ ನಾಡಿನ ಸಂಸಕ್ರ್ತಿ, ಭಾಷೆ, ಸಾ ತಯ್ ದಲಾದ ಅಂಶಗಳನುನ್ ಇ ಯೂ ಉ , ಬೆಳೆ ಕೊಂಡು ನಮಮ್ ಎರಡನೆಯ ಪೀ ಗೆ ಇವುಗಳನುನ್ ತಮಮ್ ದಿನನಿತಯ್ದ ಜೀವನದ ಅಳವಡಿ ಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ನಿಟಿಟ್ನ ೨೦೦೯ ರ ಸಾಪಿಸಲಪ್ಟಟ್ ನಾ ಕ ಸಂಸೆ ಇಂದು ತನನ್ ಎರಡನೆಯ ಮಹಾ ಸಮಾವೇಶವನುನ್ ಸಂಭರ್ಮ ಸಡಗರದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ ದೆ ನಾ ಕ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಂಸೆ, ಬರಿ ಉತರ ಅಮೇರಿಕಾದ ಇರುವ ಕನನ್ಡ ಕೂಟಗಳಷೆಟ್ೕ ಅಲದೆ ಶವ್ದ ರುವ ಎಲ ಕನನ್ಡ ಕೂಟಗಳನುನ್ ಹಾಗೂ ಕನನ್ಡದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಭಾಗವ ಸುವ ಎಲ ಸಂಘ ಸಂಸೆಗಳನುನ್ ಒಂದು ಗೂಡಿ ಮುನನ್ಡೆದಿರುವಂಥ ಒಂದು ಸಂಸೆ ಈ ಸಮಾರಂಭದ ಾನಪೀಠ ಪರ್ಸ ಜೇತ ರ್ೕ ಗಿರೀಶ್ ಕಾನಾರ್ಡ್ ಹಾಗೂ ರ್ೕ ಚಂದರ್ಶೇಖರ್ ಕಂಬಾರ ಅವರು ಮುಖಯ್ ಅತಿಥಿಗಳಾಗಿ ಭಾಗವ ಸುತಿರುವುದು ನಮೆಮ್ಲರ ಭಾಗಯ್ ಇಂತಹ ಅತಿಥಿಗ ಂದ ನಮಮ್ ಈ ಸಮಾವೇಶದ ಅಥರ್ವಂತಿಕೆ, ಗೌರವಪರ್ತಿಷೆಗಳು ಹೆಚಿಚ್ವೆ. ನಮಿ ಸಮಾವೇಶದ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳ ಖಾಯ್ತ ಗಾಯಕರಾದ ಜಯ ಪರ್ಕಾಶ್, ಶಮಿತಾ ಮಲಾನ್ಡ್, ಎಂ ಡಿ ಪಲ , ರತನ್ಮಾಲಾ ಪರ್ಕಾಶ್, ಹಾಗೂ ಸುಪರ್ ದ ನೆಮಾ ತಾರೆಯರಾದ ರಾಧಿಕ ಪಂಡಿತ್, ಯಶ್ ಮುಂತಾದವರು ಭಾಗವ ಸುತಿರುವುದು ಶೇಷ. ಸಮಾವೇಶದ ಸ ನೆನಪಿಗಾಗಿ "ಸೌರಭ" ಎಂಬ ಸಮ್ರಣ ಸಂಚಿಕೆಯನುನ್ ಹೊರತರಲಾಗಿದೆ. ನೂರಾರು ಸ ೕಯ ಹಾಗೂ ಹೊರನಾಡ ಕನನ್ಡ ಬಂಧುಗಳ ಅ ರತ ಪರಿಶರ್ಮದ ಫಲ ಈ ಸಮೆ ಳನ ಕಳೆದ ಒಂದು ವಷರ್ ದಿಂದ ಹಗ ರುಳೆನನ್ದೆ ಹತಾರು ಸಮಿತಿ ಹಾಗೂ ಉಪಸಮಿತಿಗಳ ಬಿಡು ಲದೆ ದುಡಿದಿರುವ ನಿಮೆಮ್ಲರ ಪರಿಶರ್ಮಕೆಕ್ ನನನ್ ಹೃದಯಪೂವರ್ಕ ಅಭಿನಂದನೆಗಳು.ಈ ಸಂಸೆಯನುನ್ ಪಿರ್ೕತಿ, ಶಾವ್ಸ-ಅಭಿಮಾನದಿಂದ ಬೆಳೆ ಕೊಂಡು ಬಂದ ಎಲ ಮಾಜಿ ಅಧಯ್ಕಷ್ರು, ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಹಾಗೂ ಕಾಯರ್ಕಾರಿ ಮಂಡ ಗೆ ಮತು ಈ ಸಂಸೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಕಿರ್ಯ ರ್ೕತಾಸ್ಹ ನೀಡುತಿರುವ ಶವ್ಕನನ್ಡಿಗರಿಗೆಲಾ ನಾನು ಹೃತೂಪ್ವರ್ಕ ಕೃತಜಞ್ತೆಗಳನುನ್ ಸ ಸುತೇನೆ ಕನಾರ್ಟಕದ ಸರಕಾರದ ಕನನ್ಡ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಇಲಾಖೆ, ಕನನ್ಡ ಪಾರ್ಧಿಕಾರ, ಪರ್ವಾಸೋದಯ್ಮ ಇಲಾಖೆ, ಸಾರಿಗೆ ಇಲಾಖೆ ಹಾಗೂ ಮಾ ತಿ ತಂತರ್ ಾನ ಮತು ಜೈ ಕ ತಂತರ್ ಾನ ಇಲಾಖೆ ಗಳ ಸಹಕಾರ ಮತು ಸಹಾಯಕೆಕ್ ನನನ್ ಕೃತಜಞ್ತೆಗಳನುನ್ ಸ ಸುತೇನೆ ನೂಯ್ ಇಂಗೆಂಡ್ ಕನನ್ಡಿಗರೆಲ ನಿಮಮ್ನುನ್ ಸಾವ್ಗತಿಸಲು ಕಾತುರದಿಂದ ಕಾಯುತಿದಾರೆ ಬನಿನ್ ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರೆಲಾ ಒಂದಾಗಿ ಬನಿನ್, ಈ ಸಂಸೆಯ ಕೀತಿರ್ ಪತಾಕೆಯನುನ್ ಬಾನೆತರಕೆಕ್ ಹಾರಿಸೋಣ ಬನಿನ್ ಡಾ ಶರಣಬಸವ ರಾಜೂರ ಸಂಚಾಲಕರು, ನಾ ಕ ಬಾಸಟ್ನ್ ೨೦೧೩, ೨ನೇ ಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮಾವೇಶ

9 ನಲೆಮ್ಯ ಸೆನ್ೕ ತರೇ, ನಾ ಕ ಎರಡನೇ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮಾವೇಶಕೆಕ್ ತಮಗೆಲರಿಗೂ ಆದರದ ಸಾವ್ಗತ ಅಮೆರಿಕಾದ ಮನೆಮಾಡಿರುವ ಕನನ್ಡಿಗರು ಹಾಗೂ ಅವರ ಪೀ ಗೆ ಶವ್ದ ಎಲಾ ಕನನ್ಡಿಗರು ಮತು ತಾಯಾನ್ಡಿನ ಕನನ್ಡಿಗರನುನ್ ಒಂದುಗೂಡಿಸುವ ಈ ಶೇಷ ಸಮಾವೇಶ "ನಾವು ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರು" ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನುನ್ ಮತಷುಟ್ ಗಟಿಟ್ಯಾಗಿಸುತದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದೇನೆ ನಾ ಕ ಸಂಸೆ ನಾಲುಕ್ ವಸಂತಗಳನುನ್ ಪೂರೈ ಐದನೇ ವಷರ್ಕೆಕ್ ಕಾ ಟಿಟ್ದೆ. ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆ ಮತು ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಅಮೆರಿಕಾ ಹಾಗು ಶವ್ದ ಇತರ ದೇಶಗಳ , ನಮಮ್ ಮುಂದಿನ ಪೀ ಗೆಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರ ಬೇರೂರಿಸುವ ಕೆಲಸದ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡಿದೆ ಯುವ ನಾ ಕ ತಂಡ ಒಂದು ಸಧೃಢ ಅಂಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಬೇಕೆಂಬ ಆಶಯ ಹೊಂದಿದೆ ಈ ನಿಟಿಟ್ನ ಈ ಸಮೆ ಳನದ ಯುವಕರಿಗಾಗಿ ಶೇಷವಾದ ರ್ೕತಾಸ್ಹ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಬಿ ನೆಸ್ ರಮ್ ನ ಯುವ ನೇತಾರರ ಕಾಯಾರ್ಗಾರವನುನ್ ೕಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಈ ಸಮೆ ಳನದ ಅಮೆರಿಕಾದ ನೆಲೆ ರುವ ಕನನ್ಡಿಗರು ಧ ಕಲೆ, ಸಂಗೀತ, ನೃತಯ್, ನಾಟಕ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳನುನ್ ನೆಡೆ ಕೊಡ ದಾರೆ ಕನಾರ್ಟಕದಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಹೆಸರಾಂತ ಕಲಾ ದರು ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರನುನ್ ರಂಜಿಸ ದಾರೆ. ಕನಾರ್ಟಕದಿಂದ ಹೆಸರಾಂತ ಸಾ ತಿಗಳು, ಉದಯ್ಮಿಗಳು, ಮಂತಿರ್ಗಳು, ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತ ಮ್ಡನೆ ಬೆರೆತು ಭಾಗವ ಸ ದಾರೆ ತಾವೆಲರೂ ಇದರ ಪೂತಿರ್ಯಾಗಿ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡು ಈ ಸಂಭರ್ಮವನುನ್ ಆ ಭರ್ ನೂತನ ಹುರುಪಿನೊಂದಿಗೆ ಮುನೆನ್ಡೆಯುವುದರ ಸಂದೇಹ ಲ ಕಳೆದ ಎರಡು ವಷರ್ಗ ಂದ ಸತತವಾಗಿ ಈ ಸಮೆ ಳನದ ಯಶ ಸ್ಗಾಗಿ ದುಡಿದಿರುವ "ನಾ ಕ ಬಾಸಟ್ನ್ ೨೦೧೩" ತಂಡದ ಪರ್ತಿ ಂದು ಸವ್ಯಂ ಸೇವಕ ಸದಸಯ್ರಿಗೂ ನಾನು ಅಭಿನಂದನೆಯನುನ್ ಸ ಸುತೇನೆ ಸಹ ೕಗ ವ ದ ಮಂದಾರ ಹಾಗು ಹೊಯಸ್ಳ ಕನನ್ಡ ಕೂಟಗ ಗೆ ನಾನು ಚಿರಋಣಿ. ಈ ಸಮಾವೇಶದ ಯಶ ಸ್ಗಾಗಿ ಸಹಾಯ ಹಸ ಚಾಚಿರುವ ಕನಾರ್ಟಕದ ಮುಖಯ್ ಮಂತಿರ್ ರ್ೕ ದರಾಮಯಯ್, ಕನನ್ಡ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಇಲಾಖೆ ಮಂತಿರ್ಗಳು, ರ್ೕಮತಿ ಉಮಾ ರ್, ಕನನ್ಡ ಅಭಿವೃದಿ ಪಾರ್ಧಿಕಾರ ಅಧಯ್ಕಷ್ರು ರ್ೕ ಮುಖಯ್ ಮಂತಿರ್ ಚಂದುರ್, ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾದ ರ್ೕ ಬಸವರಾಜು, ರ್ೕ ರಾಮಕೃಷ, ಮತು ರ್ೕ ಮುರ ೕಧರ್ ಅವರಿಗೆ ನಮಮ್ ಹೃದಯ ಪೂವರ್ಕ ವಂದನೆಗಳು ಈ ಸಮೆ ಳನವನುನ್ ರ್ೕತಾಸ್ ದ ಉದಯ್ಮಿಗಳು, ಕನಾರ್ಟಕದ ಸಕಾರ್ರದ ಧ ಇಲಾಖೆಗಳು, ಪಾರ್ ೕಜಕರು ಹಾಗು ಕನನ್ಡದ ಕೊಡುಗೈ ದಾನಿಗಳನುನ್ ನಮರ್ತೆಯಿಂದ ನೆನೆಯುತೇನೆ ನಾ ಕ ಸಂಸೆಯು ಇನೂನ್ ಎತರಕೆಕ್ ಬೆಳೆದು ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರ ಏ ಗೆಯ ಕನನ್ಡದ ಚಿಂತನೆಯನುನ್ ಸದಾ ಇರಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮುನೆನ್ಡಸ ಎಂದು ಆ ಸುತೇನೆ ಇಂತಿ ತಮಮ್ ಶಾವ್ಸದೊಂದಿಗೆ ಕೇಶವ ಬಾಬು. ನಾ ಕ ಅಧಯ್ಕಷ್ರ ಸಂದೇಶ

Ramamani

Iyengar Memorial Yoga Institute (RIMYI)

1107 B/1 Hare Krishna Mandir Road, Model Colony, Shivaji Nagar, Pune - 411 016, Maharashtra. INDIA. May 6th, 2013

BKS Iyengar

The old state of Mysore was the Mother unit for the development of yoga and its popularity all over the world. If the Maharaja of Mysore Sri. Nalvadi Krishnaraja Wodeyar had not supported in establishing a yogashala for my Guruji to teach; probably yoga would have been lost and remained as a mysterious subject. So we as Kannadigas are grateful to the Maharaja of Mysore who gave chance for people like us to learn the ancient art of yoga and through his grace we could do what you all have seen today in the world on this subject.

Yoga is not to be considered as a physical fitness and health motivated art, but it is more than that. It builds up in each practitioner the ethical health, physical health, emotional health, intellectual clarity, calmness in the consciousness to live according to the dictates of the conscience and then to experience divinity of oneself that rests within but difficult to trace. We are made up of gross body, subtle body and causal body. Yoga connects the gross body to the subtle body and the subtle body to the causal body interweaving the annamaya kosa, pranamaya kosa, manomaya kosa, vijnanamaya kosa and anandamaya kosa. Besides these, yoga interweaves 700 muscles, 300 joints, various organs and brain and mind to co-ordinate with each movement of not only the thought waves, but also of physical action. Thus yoga becomes a 'Sarvanga-sadhana' touching from the Self to the Skin and from the Skin to the Self as a single unit. That is the greatness of yoga whereas all other systems on health work on various parts of the body neglecting certain parts which are called 'Angabhagasadhana'. Therefore yoga has a unique place in the world of health. As I said earlier, Mysore being the Motherland for today's yoga's popularity, we as Kannadigas have to give a thought and take it seriously to practice so that the glory of Karnataka is retained as a playground for successful physical, moral, mental, intellectual and divine health.

Thus yoga is a God's gift and Kannadigas should be proud because of Mysore Yogashala and I wish all to give sometime so that they can devote on themselves and think of the importance of their lives. We give our life to serve others who engage us in our professional field. As such we have no time to think of ourselves. Yoga is the only way which makes you to think of yourself and realize what you have to do for yourself in order to keep fit to survive and serve.

May God bless Navika summit and make it a grand success.

NAVIKA Board Members

Baltimore, MD, Mr. Vijayaprakash, Tampa, Florida, M. Krishnamurthy, Bengaluru, Abhijeet Prahlad, CA, Mr. Vasu Chikkattoor Murthy, New York City, NY, Mrs. Pallavi Nagesha, Boston , Mr. Chaitanya Jeerage, San Jose , CA, Mr. Bhanuprakash, Boston, MA, Mrs. Savitha Ravishankar , Cary, NC, Mrs. Bhavani Moodbagil, Chicago, IL, Mr. K.R.S Murthy, San Jose, CA, Mr. Vijay Kotrappa, Los Angeles, CA, Dr. Renuka Ramappa, Hudson, FL

Not in picture—Mr. Ravi Harappanahalli, VA, Mr. Indu Shekar, Chicago, IL, Mr. Ramesh Melukote Dallas, TX, Mr. Govindaraj, Miami, FL , Mr. Srikanth Babu, Edison, NJ, Dr. Ram R. Krishna, Phoenix, AZ, Sri Iyengar, Los Angeles, CA

NAVIKA 2013 Boston—Initial Exploratory Committee

Kedar Risbud, Poornima Risbud, Dr. Venkatesh, Nagesha, Pallavi Nagesha, Sunil Kadimdiwan, Suneha Kadimdiwan, Bhanu Prakash S., Deepika Prakash, Dr. Sharanabasava Rajur, Dr. Krupa Rajur

Dr. Sharanabasava Rajur, Boston, MA, Dr. Keshava Babu, Tampa, FL, Dr. Krupa Rajur, Boston , MA, Mr. Vallisha Shastry, Los Angeles, CA, Dr. Ramappa G.M., Hudson, FL, Mr. Suresh Ramachandra,

Meet the NAVIKA 2013 Boston Team!

NAVIKA 2013 Executive Committee (L to R) - Top row—Guruprasad Samaga, Sanganna Yabannavar, Basavaraj Mudenur Bottom Row—Keshava Babu, Bhanuprakash S, Sharanabasava Rajur (Convener), Desh Deshpande (Advisor), Krupa Rajur, Shylendra Kumar

Program Management Committee (L to R) -

Top Row: Prabhakara Chappidi, Sanganna Yabannavar, Irappa Arabhavi, Shylendra Kumar

Bottom Row: Raju Malapati, Srinivas Ambati (Chair), Chandan Nataraja, Dayananda Vellal, Raghu Mavinahalli

Individual Photos at Right: Rajeev Ramesh, Jayanth Kananur, Rajanna Heggadahalli

Facilities Committee— (L to R) -- N.B. Pati l, Prabhakara Chappidi (Chair), Shylendra Finance Committee— L to R— Sanganna Yabannavar, Bhanuprakash S, Krupa Rajur (Chair), Prabhakara Chappidi, Shylendra Kumar Fundraising Committee— (L to R) -- Sharanabasava Rajur, Basavaraj Mudenur (Chair), Irappa Arabhavi Advisory Committee - Dr. Desh Deshpande, Dr. Gopala Dwarakanath

Registration Committee (L to R) - Top Row: Jay Navali, Vrushabendra Gurudevappa, Irappa Arabhavi, Vijay Hosahalli (Chair), Sadanand Masarur (Co-Chair), Sundaresh Banavara, Prakash Aradhya

Bottom Row: Nagaveni Puttaraju, Tejaswini Appaji (Siri), Suneha Kadimdiwan, Sowmya Suneel, Rekha, Anur, Vani Lingadal (Co-Chair)

Individual photos on the right: Basavaraj Mudenur, Neetha Hanchur, Shanth Hanchur

Food Committee (L to R) - Top Row: Sanganna Yabannavar (Chair), Ananda Murthy (Co-Chair), K.G.Narayana (Co-Chair), Vijay Kalakannavar (Co-Chair)

Bottom Row: Puttaraju Chennaveerappa (Co-Chair), Deepika Prakash (Co-Chair), Suma Vijayshankar (Co-Chair)

Secretary, NAVIKA 2013 Summit N. B. Patil

Karnataka Coordination Committee (L to R): Gajalaxmi Krishnamurthy (Chair), M. Krishnamurthy, Yashwant Sardeshpande, Srinath Vashista, Veeranna Rajur Not in picture: Aryan Deepak

CME Forum (L to R) - Top Row: Dr. Shanthala Shivananjappa, (Chair), Dr. Krupa Rajur, (Chair), Dr. Harohalli Shashidhar (Chair), Dr. Priya Janardhana, Dr. Indu Doddamane

Bottom Row: Dr. Mamata Prabhakara, Dr. Laxmi Ramesh, Rhea Lewis, Dr. Vijayendra Sudeendra, Dr. Somanath Bidarkote, Not in picture: Suraj Rao

Presidents’ Circle: (From Left to Right) Top Row: Praveena Naduthota, Raja Rao, Guruprasad Samaga, Banur Dhruvakumar, Dr. Keshava Babu (NAVIKA President), Bottom Row: Dr. Sharanabasava Rajur (Convener), S.L. N Rao (First President of NEKK), Poornima Risbud, Shaila Srinivas, Renuka Rao

Not in picture - Prakash Purohit, Madhusudhan Akkihebbal (current NEKK President)

Middle Row-: Nagaraja Gundagathi (Co-Chair), Deepak Setty, Sameer Bhat.

Bottom Row: Madhuri Marate, Sunita Patil, Babitha Sadashivappa, Shilpa Prabhakara

Right site Top to Bottom : Bharat Satyanarayan, Mahantesh Kotiwale, Nandan Chandrashekar

Not in Picture: Rajesh Puttankappa, Deepa Kunhody, Santosh Sanganalmath, Mahantesh Mukartihal, Nicole Satyanarayan

Web Committee: (L to R) - Tina (Praharshita Chet an), Priyanka Chandan, Shashi Rao, Srilakshmi Neergundha, Kedar Bangalore (Chair)

Not in picture: Sujata Bhat

Hospitality Committee— (L tp R) - Top Row: Jay Janardhan (Co-Chair), Irappa Arabhavi (Chair), Shivakumar Patil Graphics and Design Committee—(L to R) - Madhusudhan Akkihebbal, Srilakshmi Neergundha (Chair), Dinesh Haryadi

Standing : Sunitha Patil, Suma Kiran, Madhuri Marate, Hema Ananth, Sowmya Suneel (Co-Chair), Mamta Kudlugi (Chair), Jyothi Nagendra, Renuka Rao & Anitha Adkoli.

PR Committee—(L to R) - Sharanabasava Rajur, Krupa Rajur, Shantala Shivananjappa, Madhusudhan Akkihebbal Decoration Committee— (L to R) - Top row—Vijaya Sanshi, Shaila Kalakonnavar, Sumana Veerabhadrappa, Rekha Vrushi, Tina (Praharshitha Chetan ), Priyanka Chandan, Shaila Yabannavar, Sunita Kankure Bottom row— NB Patil, Asha Kumar, Suma Vijayshankar (Co-Chair), Shanthala Navali, Deepika Prakash (Chair), Neetha Hanchur, Vidya Patil Reception Committee - (L to R) Top Row: Sumana Madhu, Jaya Kulkarni, Shyamala Bangalore, Indu Murthy, Shaila Srinivasa Right side: Babitha Sadashivappa, Jyothi Nagaraj

Business Forum Committee—(L to R) - Sharath Patil, Shelley Amster (Chair), Shankar Hegde (Chair), Sharanabasava Rajur, Prabhakara Bhat, Sunil Kadimdiwan (Chair), Shwetha Patil Jeevana Sangati (Singles Meet) Team—(L to R) - Bottom - Mamta Basavaraj (Chair), Dhruvakumar Banur, Suma Vijayshankar, Bollu Nuchina Top - Shaila Kalakonnavar, UmaShankar Puttaveeraiah, Sumana Veerabhadrappa, Nagaveni Puttaraju, Deepika Prakash Not in Picture - Shwetha Satish, Aarti Chellakere PMI Forum (L to R) - Top Row: Ramesh Yalakkishettar (Chair), Benjamin Rebeske, John Todd Bottom Row: Chandan Nataraja, Veeresh Angadi Rudramuni

Cultural Committee Chairs—(L to R) - Priya Haryadi, Shobha Hiremath, Valleesha Shastry (Advisor) Apsara (Beauty Contest) Committee—(L to R) - Sowmya Puttur, Archana Gorur (Lead), Sapna Mysore, Sowmya Nandeesh, Not in Picture—Sharada Deshpande, Vani Malapati Airaavatha (Procession) Team - (L to R) - Top row - Nikhila Ambati (Lead), Srinivas Ambati, Jyothi Nagendra, Keshav Prasad, Vani Raju, Shridhar Mysore, Hema Ananth, Prakash Purohit, Balakrishna Hosur Naarada (Comedy) Team—(L to R) - Ramesh Yalakkishettar, Shridhar Kulkarni (Lead)

Nataraja (Dance) Team—(L to R) - Priya Haryadi (Lead), Deepa Srinath, Chand Sripad (Advisor), Not in Picture—Vyjayanti Prasad Shrungaara (Beauty Pageant) Committee—(L to R) - Jyoti Setty, Shachi Risbud, Ashwini Samaga (Lead), Tina (Praharshitha Chetan), Alka Sathnur, Vaishali Hegde Nakshatra (Talent Contest) Committee - (L to R) - Top row—Madhusudhan Akkihebbal (Lead), Jyoti Pravin, Srinivas Ambati, Mamta Kudlugi, Nagendra Rao Bottom row— Ramesh Yalakkishettar, Jyoti Setty, Asha Kumar, Abhijeet Prahlad, Deepak Venkat Aakashavaani (Emcee) Team - (L to R) - Swarna Modi, Mamta Basavaraj, Guruprasad Samaga, Kavyashree Mallanna (Lead), Madhusudhan Akkihebbal, Amita Sastry, Jahnavi Basavarajappa

Kubera (Quiz Contest) Team - L to R - Ist Row: Raghu Sosale (Lead), Prasad Shastry, Chandra Bhat, Sundresh Banavara, Sadanand Masarur 2nd Row: Krishna Kondavadi, Shivu Basavaiah, Vijaya Basavaiah, Krishnamurthy Bheemanakatte, Anita Krishnamurthy 3rd Row: Sneha Sosale, Amita Shastry, Roopa Dharwad Vyasa (Drama) and Yakshagana Committee (L to R) - Madhu Mattihalli (Lead), Prabhakara Bhat, Srinivas Gowda, Sripad Hegde Literary Forum (L to R): Vaishali Hegde (Chair), Vallisha Shastry, Nagaraja Maheswarappa, Baggaon R. Surendra (Chair)

Souvenir Ads Committee—(L to R) - Row 1: Madhusudhan Akkihebbal, Veeresh Angadi Rudramuni (Chair), Vijaya Bhat, Prakash Aradhya, Chetan Nataraja, Row 2: Banur Druvakumar, Ramesh Yalakkishetter, Deepika Prakash, Rajanna Heggadalli, Nandu Vellal. Row 3: Vijay Hosahalli, Nagaraj Maheshwarappa, Dr. Krupa Rajur, Srinivas Ambati, Shridhar Sahukar Row 4: Sharanabasava Rajur, Prabhakara Bhat, Dr. Shanthala Lewis, Chandan Nataraj, Basavaraj Mudenur Education Forum Team (L to R): Shridhar Kulkarni (Chair), Victor Lewis, Rhea Lewis

Fund Raising - Corporate Sponsor Committee (L to R) - Top Row: Chetan Nataraj (Chair), Naganad Anur, Dayanand Vellal, Chandan Nataraj, Veeresh Angadi Rudramuni, Nagendra Rao, Bottom Row: Srikanth Gargatte Sudharma, Ramesh Yalakkishetter, Rekha Kamat, Deepak Venkat, Pramod Kankure, Ashok Jakati

Missing in Photo: Shridhar Sahukar

Vendor Booth/Exhibits Committee (L to R) - Rajanna Heggadahalli (Chair), Shanth Hanchur, Chithra Poornima, Sanjay Narahari, Veeresh Rudramuni

Marketing Committee (L to R): Shridhar Sahukar, Veeresh Angadi Rudramuni , Rajendra .R.Rao (Chair), Renuka Rao, Nagendra Rao, Prabhakara Bhat, Nagaraja Maheswarappa,

Sourabha (Souvenir) Committee— (L to R) -

Top row—G.R. Raghunatha Rao, Parimala Ra o, Bhuvaneshwari Hegde, Meera Rajgopal, Vasanta Venkatesh

Middle row—Madhusudhan Akkihebbal (Chair), Aruna Puro hit, Prakash Purohit, Sharanabasava Rajur, Srilakshmi Neergundha

Bottom rows—Mythili Ramakrishna, Anitha Anand, Lakshmi Manjunath, Veena Vadmal, Sudhakara Rao, Srinivas Ambati, Rajesh Pai

Siri (Newsletter) Committee—(L to R) - Madhusudhan Akkihebbal (Chair), Aruna Purohit, Sudhakara Rao, Sharanabasava Rajur, Srilakshmi Neergundha

Sports Committee (L to R) - Top Row: K.R. Premaleela, Srinivas Ambati , Rajanna Heggadahalli, Ravi Torvi, Kavyashree Mallanna (Chair), Prasanna Nagabhushan (Co-Chair), Nagaraja Maheswarappa, Shashidhar Kodamballi, Janhavi Basavarajappa

Missing in Photo: Rajashree Ravi, Vrushi Gurudevappa

Youth Committee (L to R) - Top Row: Rhea Lewis, Suraj Rao, Shachi Risbud (Cultural Chair), Jasmina Prabhakara

2nd Row: Karishma Desai, Naveen Rajur (Business Chair), Manisha Rajaghatta, Shashank Madhu (Business Chair)

Bottom Row: Viva Shastry, Akarsh Vijayashankar (Cultural Chair), Supriya Kankure, Vinay Rajur

Missing in Photo: Medha Hiremath, Sadhika Hiremath, Nishant Kadimdiwan, Rohan Lewis, Rachna Lewis, Madhu Shylendra, Shrunothra Ambati, Bharath Kumaraswamy

Thanks to NEKK and HKKLeft—Madhusudhan Akkihebbal, President of Mandaara New England Kannada Koota, Boston, MA Right—Dinesh Haryadi, President of Hoysala Kannada Koota, Hartford, CT

33 ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾವು ಕನನ್ಡದ ನಾವೆಯ ನಾ ಕರು ನಾವು ಶಾಂತಿಗೆ ಪಿರ್ೕತಿಗೆ ಆಗರವು ನಾವು ಶವ್ವೇ ಒಂದೆನುವ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು ಕನನ್ಡದ ಕಹಳೆಯನು ಳಗಿಸುವ ನಾವು ಕನನ್ಡದ ಕಂಪನುನ್ ಹರಡುವ ನಾವು ಕನನ್ಡದ ತೇರನುನ್ ಎಳೆಯುವ ನಾವು ಎ ರ ಹೇಗಿರ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾವು ಕನನ್ಡದ ನಾವೆಯ ನಾ ಕರು ನಾವು ಶಾಂತಿಗೆ ಪಿರ್ೕತಿಗೆ ಆಗರವು ನಾವು ಶವ್ವೇ ಒಂದೆನುವ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು ಕಾವೇರಿ ತುಂಗೆಯ ಮೀಯುವ ನಾವು ದಾಸರನು ಶರಣರನು ನೆನೆಯುವ ನಾವು ಬನವಾ ಬನದ ದುಂಬಿಗಳು ನಾವು ಎ ರ ಹೇಗಿರ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾವು ಕನನ್ಡದ ನಾವೆಯ ನಾ ಕರು ನಾವು ಶಾಂತಿಗೆ ಪಿರ್ೕತಿಗೆ ಆಗರವು ನಾವು ಶವ್ವೇ ಒಂದೆನುವ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾವು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾ ಕರು ನಾವು , ನಾ ಕರು ನಾವು ..... ~ ರ್ ಕೆ ಅರ್ ಪೆರ್ೕಮ ೕಲ ನಾ ಕ ಗೀತೆ

34 ನಾ ಕೋತಸ್ವಕೆ ಸುಸಾವ್ಗತ ~ ವಸಂತಾ ವೆಂಕಟೇಶ್, ಮೈಸೂರು | | ಸುಸಾವ್ಗತವು ಸುಸಾವ್ಗತವು | | ಭವಯ್ ನಾ ಕ ಕನನ್ಡ ರಥೋತಸ್ವಕೆ । " ನಾ ಕ " ದ ಪುಣಯ್ನೆಲೆ ಸುಂದರ ಬಾಸಟ್ನ್ ನಗರಕೆ । ಕನನ್ಡ ನುಡಿ ದಿಗಜರ ದಿವಯ್ವಾಗಶರ್ನಕೆ । ತಾಯಿ ಕನನ್ಡತಿ ಕೈಬೀ ಕರೆದಿರುವ ಪುಣಯ್ ದೇಗುಲಕೆ ॥ ।। ಸುಸಾವ್ಗತವು ಸುಸಾವ್ಗತವು ।। ಸಮಸ ಶವ್ಕನನ್ಡ ಚೇತನಕೆ । ಸಂಗೀತ ಸಾ ತಯ್ ಕಲಾಸಕರ ದವ್ತೂಪ್ಣರ್ ಪಾಂಡಿತಯ್ಕೆ। ಹೃದಯವರ ಸುವ ಪರ್ತಿಭಾನಿವ್ತರ ಪರ್ತಿಭಾಪರ್ದಶರ್ನಕೆ। ಸುಮಧುರ ಕನನ್ಡ ಕಸೂರಿ ಂಚನದ ಪ ತರ್ನೆಲಕೆ ।। ।। ಸುಸಾವ್ಗತವು ಸುಸಾವ್ಗತವು ।। ಕನನ್ಡ ರಿಮೆ ಗರಿಮೆ ಮೆರೆವ ವೇದಿಕೆಗೆ । ಕನನ್ಡ ಗೀತೆಗಳು ಝೇಂಕರಿಪ ಝೇಂಕಾರಕೆ । ಕನನ್ಡಕೆ ನವಕಾಯಕಲಪ್ ದೊರಕಿಸುವ ಚೈತನಯ್ದುತಸ್ವಕೆ । ನಾವೆಲಾ ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರೆಂಬ ಸಂಕಲಪ್ದ ಆಗರಕೆ ॥ ।। ಸುಸಾವ್ಗತವು ಸುಸಾವ್ಗತವು ।। ತಾಯುನ್ಡಿ ಅಗ ಕೆ ಮೆರೆವೆ ಧನಯ್ತೆಯ ಸಾಗರಕೆ । ಸ ಗನನ್ಡ ಸೌರಭದ ರಮಯ್ ನಿವಾಸಕೆ । (ನಾ ಕ ) ನಾವು ಶವ್ಕನನ್ಡಿಗರೆಂಬ ಸಾಥರ್ಕ ಆತಾಮ್ವಲೋಕನಕೆ। ತಾಯಿ ಭುವನೇಶವ್ರಿಯ ಆ ೕವಾರ್ದದ ಸು ೇತರ್ಕೆ ॥ ।। ಸುಸಾವ್ಗತವು ಸುಸಾವ್ಗತವು ।।

42 ನಾ ಕ 2013 ಸಂದಭರ್ದ ಲ್ ಕನನ್ಡಿಗರೆಲ ಲ್ ರಿಗೂ ಶುಭಾಶಯಗಳು! ಸೌಮಯ್, ಸುನೀಲ್, ದೀಪ ಮತು ಭರತ್ ಕೇಸರಿ

NAVIKA 2013 thanks all of you for your support!

Kannada Kalasha

Anonymous

Dr.Krupa & Dr.Sharanabasava Rajur

Kannada Kanmani

Anonymous

Mrs.Madhu & Mr.Shylendra Kumar

Kannada Kesari

Dr.Renuka & Dr.G M Ramappa

Dr.Savitha & Mr.Kishore Gowda

Mrs.Madhuri & Mr.Sameer Bhat

Dr.Mamatha & Mr.Prabhakara ChappidiMrs.Rohini Rao & Mr.Suresh Ramachandran

Dr.Shivakumar Alle Mariyappa & family

Sagara

Mrs.Lakshmi & Dr.Shashidhar Harohalli

Mrs.Preetha & Dr.Manmohan Katapadi

Dr.Kavitha & Mr.Vijay Kotrappa

Mrs.Deepika & Mr.Bhanuprakash Aradhya

Mrs.Suma & Mr.Vijayshankar Hosahalli

Mrs.Sowmya & Mr.Suneel Kesari

Mrs.Pallavi & Dr.Venkatesh Nagesha

Mrs.Ashwini & Mr.Guruprasad SamagaDr.Anupama & Dr.Shrikanth Upadya

Mrs.Shailashree & Mr.Sanganna YabannavarMrs. Asha & Mr. Yashwant Gaddi

Kannada Kasturi

Anonymous

Mrs.Veena & Mr.Prakash Aradhya

Mrs.Parvathi & Mr.Irappa Arabhavi

Mrs.Leela & Mr.Neelakantiah BangaloreMrs.Ramani Nayak & Mr.Dhruvakumar Banur

Dr.Anju & Dr.Somanath Bidarkote

Mrs.Radha & Mr.Ganeshan Ganesh

Mrs.Shobha & Mr.Shankar Hegde

Mrs.Rekha & Mr.Rajesh Jugulum

Mrs.Shaila & Mr.Vijay Kalakonnavar

Mrs.Sarva & Mr.Jayanth Kananur

Mrs.Jayalaxmi & Mr.Sridhar Kulkarni

Mrs.Vani & Mr.Lingaraj Lingadal

Mrs.Uma & Mr.Vasu Chikkatur Murthy

Mrs.Shanthala & Mr.Jay Navali

Mrs.Purnima & Dr.Jayakumar Patil

Mrs.Geetha & Mr.Nagaraja Sharma

Dr.Laxmi & Mr.Ramesh Yalakkishettar

Dr.Kalpana & Dr.Lingaiah Chandrashekar

Mrs.Lavanya & Mr.Prabhakar Hegde

Mrs.Pushpa & Mr.Rajanna Heggadahalli

Mrs.Suneha & Mr.Sunil Kadimdiwan

Mrs.Rakhi & Mr.Gururaj Kalkeri

Mrs.Gajalakshmi & Mr. M. Krishnamurthy

Dr.Shanthala & Dr.Wilfred Lewis

Mrs.Mamatha & Mr.Basavaraj Mudenur

Mrs.Tina & Mr.Chetan Nataraja

Mrs.Vidya & Mr. N B Patil

Mrs.Pavani & Mr.Srinivasa Rao

Mrs.Vidya & Mr.Vallisha Shastry

Mrs.Shashikala & Mr.Kanchana Thirumalesh

Kannada Kogile/ Kirana

Mrs.Nikhila & Mr.Srinivasalu Ambati

Mrs.Shanthy & Dr.Chandrasekhar Banavara

Mrs.Chetana Krishnakumar & Mr.Kumar

Basavaraj

Mrs.Ashwini & Mr.Govindan Dhanaraj

Mrs.Bhanushree & Mr.Sreekantha Babu

Mrs.Srilakshmi & Mr.Kedar Bangalore

Mrs.Uma & Mr.Basavaraj Benki

Mrs.Asha & Mr.Yashvanth Gaddi

Mrs.Usharani & Mr.Renukaprasad GajapurMrs.Anushree & Mr.Nagaraja Gundagathi

Mrs.Rekha & Mr.Vrushabhendra

Gurudevappa

Mrs.Maya & Mr.Ravi Harapanhalli

Mrs.Jyothi & Dr.Vijayakumar HarohalliMrs.Vijaya & Mr.Gajanana Hegde

Mrs.Sandhya & Mr.Nagendra KrishnamurthyMrs.Mamatha & Mr.Murali Kudlugi

Mrs.Kavyashree Mallanna & Mr.Prasanna

Nagabhushana

Mrs.Chitra Poornima & Mr.Raghu Mavinahalli

Mrs.Sunita & Mr.Shiva Kumar Patil

Dr.Savitha & Mr.Ravish Ramalingappa

Mrs.Padma Rao

Mrs.Judith & Mr.Mysore Ravindra

Mrs.Vaishali & Mr.Madhu Mattihalli

Mrs.Lakshmi & Dr.Shankar Narayan

Mrs.Shylaja & Mr.Ananth Ram

Mrs.Padmaja & Mr.Govindraj Rangaswamy

Mrs.Renuka & Mr.Rajendra Rao

Mrs.Poornima & Mr.Kedar Risbud

Mrs.Krishnalatha & Mr.Ramshastry SainathMrs.Shilpa & Mr.Deepak Setty

Dr.Vanita & Dr.Shekhar Shastri

Mrs.Geetha & Dr.Vijayendra Surendra

Mrs.Shylaja & Mr.Dayanand Vellal

Kannada Premi

Mr.Jagadeesha Achary

Mrs.Chand & Mr.Sripad Anekal

Mrs.Suhasini & Mr.Siddarth Tamagond

Mrs.Vatsala & Dr.Vasudeva Gabbur

Mrs.Mamatha & Mr.Mahantesh KothiwaleDr.Halekote Kumara

Ms.Varsha MadhuranathMrs.Poornima Srinivasa

Mrs.Bharathi SrinivasanMrs.Puja & Mr.Ashwin Shetty

Dr.Geetha & Dr.Cholemari Sridhar

MSR Aradhya

52 ಕರುನಾಡ ಸಂಭರ್ಮ ~ ರ್ಫೆಸರ್ ಜಿ.ಎಲ್. ಶೇಖರ್ ಜಿ.ಎಲ್. ಶೇಖರ್ ರವರು ಮೈಸೂರಿನ ಪರ್ಖಾಯ್ತ National Institute of Engineeringನ ಪಿರ್ನಿಸ್ಪಾಲರಾಗಿದಾ ದ್ ರೆ ಇವರಿಗೆ ರ್ೕ ಭೈರಪಪ್ನವರು, ಚಿಕಕ್ ವಯ ಸ್ನಿಂದಲೇ ಬಹಳ ಪರಿಚಯ ಇವರು ಭೈರಪಪ್ನವರಸಾ ತಯ್ ಜೀವನಚರಿತೆರ್ಯನುನ್ ಬಹಳಚೆನಾನ್ಗಿ ತಿ ದುಕೊಂಡಿದಾ ದ್ ರೆ ಅವರ ಪುಸಕಗಳ ಮಶೆರ್ಗಳನೂನ್ ಮಾಡಿದಾ ದ್ ರೆ. ಭೈರಪಪ್ನವರ ಬಗೆ ಗ್ ಇವರಿಗೆ ಪೂಜಯ್ ಭಾವವೂ ಇದೆ. ಈ ಲೇಖನವನುನ್ ಅವರು ಬಹಳ ಆಸಕಿಯಿಂದ ಬರೆದಿದಾ ದ್ ರೆ ಹೆಸರಾಂತ ಸಾ ತಿ ಎಸ್ ಎಲ್ ಭೈರಪಪ್ನವರಿಗೆ ಉನನ್ತ ಸಾ ತಯ್ದ "ಸರಸವ್ತಿ ಸಮಾಮ್ನ್" ದೆಹ ಯ ಸ ತು. ಇದು ಕನನ್ಡಿಗರಿಗೆ ಹೆಮೆಮ್ ತರುವ ಷಯ. ಇದು ಒಂದಲ ಒಂದು ವಾದ-ಪರ್ತಿವಾದ ನಡೆಯುತಿರುವ ರ್ೕ ಭೈರಪಪ್ನವರ ಕೃತಿಗಳ ಅಂಕಿ, ಅಂಶ ಮತು ಅವರಿಗೆ ಸ ದ ಸರಸವ್ತಿ ಸನಾಮ್ನದ ಬಗೆ ಬರೆಯುತಿರುವ ಲೇಖನ. ಭೈರಪಪ್ನವರ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನುನ್ ನೋಡಿದರೆ, ನಾನು Indian Instituteನ ಪಿ ಎಚ್ ಡಿ ವಾಯ್ಸಾಂಗ ಮಾಡುತಿದಾಗ ರಿಸಚ್ರ್ ಮೆಥಡಾಲೋಜಿ ಷಯ ನೆನಪಾಯಿತು ಆ ಷಯ ಪಾಠ ಮಾಡುತಿದ, ರ್ಫೆಸರ್ ಕೃಷ ಸಾವ್ಮಿಗಳು "ಯಾವುದೇ ಾನಿ ಇರಬಹುದು, ಸಾ ತಿ ಇರಬಹುದು,ಸಂಶೋಧಕರಿರಬಹುದು,ತಮಮ್, ತಮಮ್, ಸಂಶೋಧನೆಯಿಂದ ಹೊರಬರುವ ಕೃತಿಗಳು ಬಹಳ ವಷರ್ ನಿಲುವಂತಹುದು ವೈ ಾನಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಗತಿಗ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿ ದ ದವ್ತೂಪ್ಣರ್ ಚಾರ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಬಹು ಮುಖಯ್ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅದನುನ್ ಅಳವಡಿ ಕೊಳಳ್ಬೇಕು, ಆಗ ಪರ್ಮಾಣೀಕರಿ ದ ಸತಯ್ವನುನ್ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತದೆ ಹಾಗೂ ಒಪಿಪ್ಕೊಳಳ್ಲಾಗುತದೆ " ಎಂದು ಅವರ ವಾದ ಈ ನೆನ್ಲೆಯ ಭೈರಪಪ್ನವರ ಅಂಕಿ, ಅಂಶ ನನನ್ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು ಅವರ ದಲನೆಯ ಕೃತಿ, ಭೀಮಕಾಯ ೧೯೫೮ರ ಪರ್ಕಟವಾಯಿತು. ಆಗ ಅವರಿಗೆ ಕೇವಲ ೨೨ ವಷರ್. ಅದು ೨೦೧೦ರ ನಾಲಕ್ನೆಯ ಮುದರ್ಣ ಕಂಡಿತು.ಅಂದರೆ, ೪೨ ವಷರ್ವಾದರೂ ಇನೂನ್ ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ, ಅಂದರೆ, ಜನಗ ಗೆ ಇನೂನ್ ಅದರ ಆಸಕಿ ಇದೆ, ಓದಲು ಇಷಟ್ ದೆ ಎಂದಂತಾಯಿತು ಭೈರಪಪ್ನವರ ಇತೀಚಿನ ಕಾದಂಬರಿ "ಕವಲು". ಅದು ಈಗಾಗಲೇ ೧೮ ಮರು ಮುದರ್ಣಗಳನುನ್ ಕಂಡಿದೆ. ಇದಕೆಕ್ ದಲು ಬರೆದ 'ಆವರಣ" ೨೮ ಮರುಮುದರ್ಣಗಳನುನ್ ಕಂಡಿದೆ ಇನುನ್ ಭೈರಪಪ್ನವರ ಸಮಗರ್ ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಅಂಕಿ, ಅಂಶ ನೋಡಿದಾಗ ಭಾರತದ ಸಹಸಾರ್ರು ಓದುಗರು ಅವರನುನ್ ಗುರುತಿ ದಾರೆ, ಹಾಗೂ ಹೃದಯಪೂವರ್ಕವಾಗಿ ಒಪಿಪ್ಕೊಂಡಿದಾರೆ ಇದು ಸತಯ್ ಾನಪೀಠ ಸನಾಮ್ನಕೆಕ್ ಆರಿಸುವ ಸಮಿತಿಗೆ ಈ ಸತಯ್ ಕಾಣದಿರುವುದು ಪಯಾರ್ಸ ಇವರು ಬರೆದಿರುವ ಅನೇಕ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಮತೆ ಮತೆ ಮರುಮುದರ್ಣಗಳನುನ್ ಕಂಡಿವೆ ಇನುನ್ ಅವರ ಆತಮ್ ವೃತಾಂತ, "ಭಿತಿ" ಏಳನೆಯ ಮುದರ್ಣವನುನ್ ಕಂಡಿದೆ ಇನೊನ್ಂದು ವೈ ಷಟ್ವೇನೆಂದರೆ, ಇವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಮರಾಠಿ, ಉದುರ್, ಂದಿ, ಇಂಗಿಷ, ಸಂಸಕ್ೃತ, ತೆಲುಗು, ಬಂಗಾ ಮತು ಗುಜರಾತಿ ಭಾಷೆಗಳ ಅನುವಾದವಾಗಿವೆ ಂದಿ ಭಾಷೆ ಒಂದರಲೇ ೧೮ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಅನುವಾದವಾಗಿವೆ.

53 ಒಮೆಮ್, ನಾನು ಮತು ನನನ್ ೫ ಜನ ಸೆನ್ೕ ತರು, ದಲೇ ತಿ ಸದೇ ಲಗೆ ಇಟೆಟ್ವು ನಾವು ದಲೇ ತಿ ಸದೇ ಇರುವುದು ಸೌಜನಯ್ವಲವಾದರೂ ಹೋದೆವು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದ ನನಗೆ, ಅಷೊಟ್ಂದು ಹೆಚುಚ್ಗಾರಿಕೆ ಅಲದಿದರೂ, ನನನ್ ಗೆಳೆಯರಿಗೆ ಇದೊಂದು ಭಾರೀ ಔತಣ ಕುಶಲೋಪರಿಯಿಂದ ಶುರುವಾದ ಮಾತು ಒಂದು ತರಹ 'ಬೈಠಕ್ ' ಆಗಿಹೋಯಿತು ಸುಮಾರು ಎರಡು ತಾ ನ ಚಚೆರ್, ದೇವರು, ಸಾ ತಯ್, ಬಾಕ್ ಹೋಲ್, ಕಾವ್ಂಟಂ ಫಿ ಕ್ಸ್, ೕಗೆ ಹತಾರು ಷಯಗಳ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಯುತಂತೆಯೇ ಮಾತು ಾನಪೀಠ ಷಯಕೆಕ್ ತಿರುಗಿತು “ತಾವು ಪರ್ಶ ಗಳ ಬಗೆ ಏನಂತೀರಾ?” ಎಂಬ ಪರ್ಶೆನ್ಗೆ ಅವರ ದೀಘರ್ ಉತರ: ವಾಯ್ಸ, ವಾ ಕಿ, ಶೇಕಸ್ಪಿಯರ್ ಅವರುಗಳ ಕೃತಿಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅಮರವಾಗಿದೆ ಅದಕೆಕ್ ಕಾರಣ ಆ ಸಾ ತಯ್ಗಳ ರುವ ಗುಣಮಟಟ್ Quality of literature ಬಹು ಮುಖಯ್ ಆಳವಾದ ಅಧಯ್ಯ ನ ಮತು ದೀಘರ್ವಾದ ಬರೆವಣಿಗೆಯಾಗಬೇಕು ಅಂತಹ ಬರವಣಿಗೆಯಿಂದ ಬರುವ ಕೃತಿಗಳು ಜೀವಂತವಾಗಿರುತದೆ ಹಾಗಾಗಿ ನನನ್ ನಿಷೆ ಸಾ ತಯ್ಕೆಕ್ ೕಮಿತ ನಾನು ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಪಾರ್ಮುಖಯ್ತೆ ಕೊಡುತೇನೆ ನಃ ಪರ್ಶ ಗ ಗಲ ನನನ್ ಲೇಖನ, ಸಾ ತಯ್ ಅಮರವಾಗಿರಬೇಕು ಆ ದಿಸೆಯ ನನನ್ ಪರಿಶರ್ಮ"ಎಂದರು ಭೈರಪಪ್ನವರ ಮಾತು ಮತು ನನನ್ ಗುರುಗಳ ಅಭಿಪಾರ್ಯ ಒಂದೇ ಆಗಿತು ತಮಮ್ ಪರಿಶರ್ಮಕಾಕ್ಗ ೕ ಅಥವಾ ಶರ್ಧೆಗಾಗ ೕ ಸಾಕಷುಟ್ ಪುರಸಾಕ್ರ ದೊರೆಯುತಿರುವುದು ಓದುಗರು ತಮಮ್ ಬರವಣಿಗೆಯನುನ್ ಪಿರ್ೕತಿಸುವುದರಿಂದ ಕನನ್ಡದ ಓದುಗರಲದೆ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳ ಓದುಗರು ಅಸಂಖಯ್ರಾಗಿದಾರೆ, ಎಂಬುದೇ ಅವರ ತೃಪಿ ನಮಮ್ ಭೈಟಕ್ ನ ಕೊನೆ ಹಂತದ ಮತೊ ಂದು ಪರ್ಶೆನ್ ಹೊರಬಂತು.ಈ ಕಾದಂಬರಿ ಇಂಗೀ ನ ದು, ಒಬಬ್ ಪಾ ಚ್ಮಾತಯ್ ಲೇಖಕ ಬರೆದಿದರೆ,ಆ ಪುಸಕಕೆಕ್ ಅಂತರ ರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮನನ್ಣೆ ದೊರೆಯುತಿತು ಹಾಗಾಗಿ ಭೈರಪಪ್ನವರ ಕೃತಿ ಕಾದಂಬರಿಗ ಗೆ ಭಾಷೆಯ ಪರ್ತಿಕೂಲ ಇದೆಯೇ? ಇಂಗೀಷ್ ಮತು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು ಮಹತರವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಾಪ್ನಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ಬರೆದಿರುವುದು ಇತರ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಗ ಗೆ, ಫೆರ್ಂಚ್ ಇರಬಹುದು ಅಥವಾ ಇಂಗೀಷ್ ಇರಬಹುದು, ಆದರೂ ಅನುವಾದವಾಗಿ ಬಹಳ ಹೆಸರು ಮಾಡುತಿವೆ ಅಂತರ ರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮಟಟ್ದ ಓದುಗರ ಗಮನ ಸೆಳೆದು ಕೆಲವು ಪುಸಕಗಳು 'classic'ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಪ್ಟಿಟ್ವೆ “ಸಂತೋಷವೆನೆಂದರೆ, ಇತೀಚಿಗೆ ನನನ್ ಪುಸಕಗಳು ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳ ಅನುವಾದವಾಗುತಿವೆ ನನಗೆ ಭಾಷೆಯ ಕೊರತೆಯ ಅರಿ ದು,ಅಂತರ ರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮಟಟ್ದ ಇಂಗೀಷ್ ಅಥವಾ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಪುಸಕಗ ಗೆ ನನನ್ ಪುಸಕಗಳು ತುಲನಾತಮ್ಕವಾಗಿ ಮಶೆರ್ಗೆ ಬರುತಿಲ ಎಂಬುದನುನ್ ನಾನು ವೈಯುಕಿಕವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿಲಾ", ಎನುನ್ತಾರೆ ಭೈರಪಪ್ನವರು ಇಂದು ಕನನ್ಡಕೆಕ್ ಅಪಾರ ಗೌರವ ಸ ದೆ ೨೦೧೦ರ ಸರಸವ್ತಿ ಸಮಾಮ್ನ್ ಪುರಸಾಕ್ರ 'ಮಂದರ್' ಕಾದಂಬರಿಗೆ ಸ ದೆ ಸರಸವ್ತಿ ಪುತರ್ನಿಗೆ ಈ ಪರ್ಶ ಲಭಿ ರುವುದು ಕನನ್ಡಿಗರೆಲರಿಗೂ ಬಹಳ ಹಷರ್ ತಂದಿದೆ. ಅವರ ಅಸಂಖಾಯ್ತ ಓದುಗರೆಲರಿಗೂ ಅಪರಿಮಿತ ಸಂತೋಷವನುನ್ ಕೊಟಿಟ್ದೆ ೕಗೆಯೇ ಅವರ ಕಾಯರ್ ಇನೂನ್ ವೃದಿಯಾಗ , ಕನನ್ಡ ಜನತೆಗೆ ಇನೂನ್ ಹೆಚುಚ್ ಸಂತೋಷ ಕೊಡ ಎಂಬುದು ನಮಮ್ ಆಶಯ

¤ÃªÀÅ PÉÃ½¢j.. ~ gÁªÀiï

1.gÁdPÁgÀtÂUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑV ©½AiÀÄ §tÚzÀ ªÀ¸ÀÛçªÀ£ÉßÃ zsÀj¸ÀÄvÁÛgÀ®è! EzÀgÀ »A¢£À GzÉÝÃ±ÀªÉÃ£ÀÄ?

~ GzÉÝÃ±ÀªÉÃ£ÀÆ E®è. ©½AiÀÄ ªÀ¸ÀÛç ¨sÀÆvÀUÀ¼À AiÀÄÆ¤¥sóÁªÀiïð!

2.PÀÄgÀÄPÉëÃvÀæ AiÀÄÄzÀÞzÀ°è CμÉÆÖAzÀÄ CPÉëÆÃ»tÂ ¸ÉÊ£Àå C£ÁåAiÀÄªÁV ºÀvÀªÁzÀgÀÆ CzÀÄ zsÀªÀÄðAiÀÄÄzÀÞ ºÉÃUÁ¬ÄvÀÄ? ~ zsÀªÀÄðAiÀÄÄzÀÞªÉÃ ¸Áé«Ä. DV£À AiÀiÁªÀ AiÉÆÃzsÀjUÀÆ ¸ÀA§¼À PÉÆlÖ zÁR¯É E®è. J®ègÀÆ zsÀªÀÄðPÉÌÃ ºÉÆÃgÁrzÀgÀÄ!

3.ªÀAiÀÄ¸ÁìzÀªÀjUÉÃPÉ ¹lÄÖ eÁ¹Û? ~ ZÉAzÀÄ½î ZÉ®ÄªÉAiÀÄgÉ¯Áè CAPÀ¯ï, vÁvÀ JAzÀgÉ vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ PÀμÀÖªÉÃ!

4.avÉUÀÆ, aAvÉUÀÆ K£ÀÄ ªÀåvÁå¸À? ~ avÉ PÉ®ªÉÃ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À°è PÁt§gÀÄvÀÛzÉ. aAvÉ eÁvÀåwÃvÀ.

5.EAzÀÄ dUÀwÛ£À°è AiÀÄxÉÃZÀÒªÁV GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀÄªÀ ¨É¼É AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

~ ¨sÀAiÉÆÃvÁàzÀ£É.

6.¨ÉPÀÄÌ PÀtÄÚ ªÀÄÄaÑPÉÆAqÀÄ ºÁ®Ä PÀÄrAiÀÄÄªÀÅzÉÃPÉ?

~ ºÁ°UÉ ¨ÉgÉ¹gÀÄªÀ ¤Ãj£À CA±ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀgÉ ªÀÄ£À¹ìUÉ ¨ÉÃ¸ÀgÀªÁUÀÄªÀÅzÀjAzÀ.

7.ªÀAiÀÄ¸ÁìzÀ ªÉÄÃ¯É ºÉAqÀw ºÉÃ½zÀ ºÁUÉ PÉÃ¼À¢zÀÝgÉ K£ÁqÁÛ¼É?

~ Q« D¥ÀgÉÃμÀ£ï ªÀiÁr¸ÀÄvÁÛ¼É.

8.PÀZÀÄÑªÀ £Á¬ÄUÀ½UÀÆ, vÁªÉÃ PÀZÁÑqÀÄªÀ gÁdPÁgÀtÂUÀ½UÀÆ K£ÀÄ ªÀåvÁå¸À?

~ gÁdPÁgÀtÂUÀ¼À£ÀÄß »rzÉÆAiÀÄÄåªÀ ªÁå£ï E£ÀÆß PÁ¥ÉÆðgÉÃμÀ£ï §½ E®è.

9. UÀAqÀ-ºÉArgÀ dUÀ¼À GAqÀÄ ªÀÄ®UÀÄªÀ vÀ£ÀPÀ; gÁdPÁgÀtÂUÀ¼À dUÀ¼À?

~ ¥sóÀAqÀÄ ªÀÄÄ¼ÀÄUÀÄªÀ vÀ£ÀPÀ!

10. ¤ªÀÄUÉ NªÀð ¥ÉæÃAiÀÄ¹ E¢ÝzÀÝgÉ ¤ÃªÀÅ ªÁå¯ÉAmÉÊ£ï ¢£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ DZÀj¸ÀÄwÛ¢Ýj?

~ ºÉAqÀwUÉ w½AiÀÄzÀAvÉ!

11.ªÀÄoÁ¢üÃ±ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸Áé«ÄUÀ¼ÀÄ £ÁªÀÅ ºÉÃ½zÉÝÃªÉ, PÉÃ½zÉÝÃªÉ, ªÀiÁqÀÄvÉÛÃªÉ? JAzÀÄ §ಹುªÀZÀ£ÀzÀ°è ªÀiÁvÁqÀÄvÁÛgÉÃPÉ?

~ CzÀ£ÀÄß PÉÃ½AiÀiÁzÀgÀÆ d£À CªÀgÀ §UÉÎ KPÀªÀZÀ£À G¥ÀAiÉÆÃV¸À¢gÀ° JAzÀÄ!

12. EwÛÃZÉUÉ ±À£ÉÃ±ÀégÀ zÉÃªÀ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑUÀÄwÛªÉAiÀÄ¯Áè...?

~ ±À¤UÉ ±ÀÄPÀæzÉ¸É ¥ÁægÀA¨sÀªÁVzÉAiÀÄAvÉ!

13. «ªÁºÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ªÀÄzÀÄªÉ UÀArUÉ ºÀÄqÀÄVAiÀÄ vÀAzÉ PÁ®Ä vÉÆ¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÉÃPÉ?

~ DªÉÄÃ¯É CªÀ£ÀÄ ªÀÄ£É vÉÆ¼ÉAiÀÄÄªÀ£À¯Áè, DUÀ ªÀÄ£É UÀ°ÃeÁUÀ¢gÀ¯ÉAzÀÄ!

14.ªÀÄ£ÀÄμÀå vÀ£Àß£ÀÄß vÁ£ÀÄ w¢ÝPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÁUÀ?

~P À£ÀßrAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ¤AvÀÄ ºÀÄ©â£À ªÉÄÃPÀ¥ï ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÁUÀ!

15. KgÀÄwÛgÀÄªÀ ªÀAiÀÄ¸Àì£ÀÄß E½ªÀAiÀÄ¸ÀÄì JAzÉÃPÉ ºÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ?

~ ZÀªÀÄð, vÀ¯É, PÀtÄÚ, ¨É£ÀÄß J®èªÀÇ E¼ÉAiÀÄvÀÛ ªÀÄÄRªÀiÁqÀÄªÀ PÁ® E½ªÀAiÀÄ¸ÉìÃ C®èªÉÃ...!

16.«zÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ PÀ¥ÀÄàºÀt ªÀÄgÀ½ £ÀªÀÄä zÉÃ±ÀPÉÌ §gÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÁUÀ ¸Ágï?

~ £ÀªÀÄä°èAiÉÄÃ ¹éeóï¨ÁåAPïUÀ¼ÀÄ ±ÁSÉUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉzÁUÀ!

17.zÁ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉA¢zÉÝÃ£É; C£ÀßzÁ£À, «zÁåzÁ£À, ªÀ¸ÀÛçzÁ£À EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ° UÀÄgÀÄzÉÃªÀ?

~ §qÀªÀjUÉ C£ÀßzÁ£ÀªÀ£ÀÆß, ªÀÄAwæUÀ½UÉ «zÁåzÁ£ÀªÀ£ÀÆß, vÁgÉAiÀÄjUÉ ªÀ¸ÀÛçzÁ£ÀªÀ£ÀÆß ªÀiÁqÉÊ ²μÉÆåÃvÀÛªÀiÁ!

18.¤dªÁzÀ ¥ÀÄgÉÆÃ»vÀgÀ ¸ÀªÀÄÄäRzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄzÀÄªÉUÀÆ, ¥ÉÆ°Ã¸ÀgÀ ¥ËgÉÆÃ»vÀåzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀ

ªÀÄzÀÄªÉUÀÆ K£ÀÄ ªÀåvÁå¸À? ~ ¸ÀA¸ÀÌøw CzÉÃ EzÀÝgÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¨ÉÃgÉAiÀÄ¢gÀÄvÀÛzÉ!

19. ¨Á®PÁ«ÄðPÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ¤ªÀÄÆð®£É ºÉÃUÉ? ~ ¸ÁzsÀå«®è. gÁªÀiÁAiÀÄtzÀ®Æè ¸ÉÃvÀÄªÉ PÀnÖzÀªÀgÉ¯Áè ¨Á® PÁ«ÄðPÀgÉÃ! CzÀÄ £ÀªÀÄä ¥ÀgÀA¥ÀgÉ!

20. ®AZÀ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÀÄ ¸ÀéUÀðPÉÌ ºÉÆÃUÀÄªÀgÉÆÃ, £ÀgÀPÀPÉÌ ºÉÆÃUÀÄªÀgÉÆÃ? ~ JgÀqÀÆ C®è, ¸ÀPÁðj PÀZÉÃjUÉ ºÉÆÃUÀÄªÀgÀÄ.

21.ºÁqÀÄ ºÉÃ¼ÀzÉ ¸Áß£À ªÀiÁqÀ®Ä DUÀÄªÀÅ¢®èªÉÃ?

~ PÁ¥ÉðAlgï §AzÀÄ a®PÀ ¸ÀjªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÀÆ DUÀÄªÀÅ¢®è!

22.ªÀÄzÀÄªÉ MAzÀÄ §AzsÀ£ÀªÉÇÃ; C£ÀÄ§AzsÀªÉÇÃ?

~ CzÀÄ gÁ¸ÁAiÀÄ¤PÀUÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃUÀ±Á¯É; PÉ®ªÀÅ ºÉÆAzÀÄvÀÛªÉ, PÉ®ªÀÅ ¸ÉÆáÃlUÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ.

23.ºÉtÂÚUÀÆ, ªÉÄÃtzÀ §wÛUÀÆ K£ÀÄ ªÀåvÁå¸À?

~ ªÉÄÃtzÀ §wÛ ºÉZÉÑAzÀgÉ MAzÀÄ PÉÆÃuÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÀVÃvÀÄ; ºÉtÄÚ PÀÄ®UÀ¼À£ÉßÃ ¨É¼ÀUÀÄvÁÛ¼É.

24.CPÀ¸Áävï zÉÃªÀgÀÄ FUÀ ಭೂ«ÄV½zÀÄ §AzÀgÉ K£ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ? ~ «Ã¸Á E®èzÉ §AzÀ£ÉAzÀÄ CgÉ¸ïÖ DUÀ§ºÀÄzÀÄ!

25.D¹ÛPÀvÉUÀÆ, £Á¹ÛPÀvÉUÀÆ EgÀÄªÀ CAvÀgÀªÉÃ£ÀÄ UÀÄgÀÄªÀgÁå? ~ PÉÆÃmïðUÉ ºÉÆÃUÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß D¹ÛPÀvÉ, PÉÃ¸ï ªÀÄÄVAiÀÄÄªÀμÀÖgÀ°è £Á¹ÛPÀvÉ!

26.

EgÀÄªÀ ªÀåvÁå¸ÀªÉÃ£ÀÄ? ~ «ÄAZÀÄ »ÃUÉ ¸ÀÄ½zÀÄ ºÁUÉ ºÉÆÃUÀÄªÀ vÀgÀÄtÂ «zÀÄåvï DUÁUÉÎ vÉÆAzÀgÉ PÉÆlÖgÀÆ eÉÆvÉ¬ÄgÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÁzÀ ºÉAqÀw!

27.¸ÉÆ¸ÉAiÀÄ PÁl vÁ¼À¯ÁgÀzÉ CvÉÛ PÁ²UÉ ºÉÆÃzÀgÉ, ªÀiÁªÀ J°èUÉ? ~ ²ªÀPÁ²UÉ.. CvÉÛ E®è¢gÀÄªÀ ¸ÀAvÀ¸ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀmÁQ ¹r¹ DZÀj¸À®Ä!

28.ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ PÁ®°è £É® PÉgÉAiÉÆÃzÀÄ ©nÖzÁÝgÀAvÉ! FUÀ £ÁaPÉAiÀiÁzÀgÉ K£ÀÄ PÉgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ? ~ £ÁaPÉAiÀÄ¯Áè N¯ïØ ¥sóÁå±À£ïØ! FUÀ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀÄ K£ÁzÀgÀÆ PÉgÉAiÀÄ¨ÉÃPÉ¤¹zÀgÉ PÉgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ¨ÁAiÀiï¥sóÉæAqï£À PÉærmï PÁqÀð£ÀÄß!

29. ºÉAqÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÉAqÀwUÉ K£ÀÄ ªÀåvÁå¸À? ~ ºÉAqÀ ºÀ¼ÉAiÀÄzÁzÀμÀÆÖ ¸ÉÆUÀ¸ÀÄ, ºÉAqÀw ºÉÆ¸ÀzÀgÀ¯ÉèÃ ºÉZÀÄÑ ¸ÉÆUÀ¸ÀÄ.

30. n.«. zsÁgÁªÁ»UÀ½UÀÆ, zËæ¥À¢AiÀÄ ¹ÃgÉUÀÆ K£ÁzÀgÀÆ ¸ÀA§AzsÀ EzÉAiÉÄ?

~ 10 zËæ¥À¢ ¨ÁæAqï ¹ÃgÉ ºÁQzÀgÉ MAzÀÄ ¹ÃjAiÀÄ¯ï, 100 ºÁQzÀgÉ ªÉÄUÁ ¹ÃjAiÀÄ¯ï!

31.§zÀÄQgÀÄªÁUÀ Hj£À §UÉÎ C©üªÀiÁ£À E®èzÀªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀvÁÛUÀ HjUÉ vÀgÀÄªÀÅzÉÃPÉ?

~ ¸ÀvÀÛgÀÆ HjUÉ §gÀ®è JA§ CªÀ£À ºÉÃ½PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ¼ÀÄî ªÀiÁqÀ®Ä!

32. J¯Áè ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À°è ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÉÃ ªÉÄÃ®ÄUÉÊ ¸Á¢ü¸ÀÄvÁÛgÉ, KPÉ?

~ CªÀgÀÄ §jzÉÃ ¥ÁoÀ ¥sóÁ¯ÉÆÃ ªÀiÁrzÀgÉ ¸ÁPÀÄ. ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ ¥ÁoÀªÀμÉÖÃ C®èzÉ ºÀÄqÀÄVAiÀÄgÀ£ÀÆß ¥sóÁ¯ÉÆÃ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀ¯Áè...

56 ದೀಪ ಹಚುಚ್ ನಿನೊನ್ಮೆಮ್ ನೋಡಿಬಿಡಬೇಕು ನಾನು ಆರುವ ದಲು ನರಕದ ಕಲಪ್ನೆಯಿಲದ ಬ ಳ್ ಸವ್ಗರ್ ನಾಚುವ ಕಡಲ ಒಣ ಮುತು ನಾಚಿತು ಒಡಲ ರಸಸೃ ಟ್ ಕಂಬನಿಯ ಮುತಿಗೆ ಹಾಯುಕ್ಗಳು ~ ಜಯಪಪ್ ಹೊನಾನ್ , ಮೈಸೂರು ಅವಳೊಲುಮೆಗೆ ಚಂದರ್ ಬೆಳಗಿದ ತ೦ಬೆಳಕು ಕಾಡು ಕೋಡುಗಲು ತುಂಬಿ ಕಂದರಗಳ ತುಳುಕಿತು ಚಂದರ್ ದೊಡ ಮುಲಾಮಿನ ಡಬಿಬ್ ಮೈ ತುಂಬ ಗಾಯಗ ರುವ ನನನ್೦ಥವರ ಪೆರ್ೕಮಕೆಕ್

«zÀÄåZÀÒQÛUÀÆ,

«ÄAaUÀÆ

PÉÊUÀÄt ¨Á0iÀÄÄÎt

~ ¨sÀÄªÀ£ÉÃ±Àéj ºÉUÀqÉ

GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯Éè0iÀÄ zÀlÖ PÁqÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ºÀÄzÀÄVPÉÆArgÀÄªÀ £À£Àß ºÀ½î ZÀ½UÁ®zÀ°è ¨É¼ÀV£À JAlÄ UÀAmÉ0iÀÄ vÀ£ÀPÀ E§â¤ ¯ÉÆÃPÀzÀ°è ªÀÄÄ¼ÀÄV PÀtÂÚUÉ PÁtÄªÀÅzÉÃ E®è. £ÁªÀÅ aPÀÌªÀjgÀÄªÁUÀ »ÃUÉ ªÀÄ£É0iÀÄ JzÀÄjgÀÄªÀ ºÀ®¹£À ªÀÄgÀ, vÉÆAqÉ ZÀ¥ÀàgÀUÀ¼ÀÄ PÁtzÉÃ EzÁÝUÀ ¨É½UÉÎ JzÀÄÝ gÀUÀ¼É ºÀZÀÄÑwÛzÉÝªÀÅ. CzÀÄ ªÀÄAf£À°è ªÀÄgÉ0iÀiÁVzÉ, ºÀwÛgÀPÉÌ ºÉÆÃV £ÉÆÃrzÀgÉ C¯ÉèÃ EzÉ JAzÀÄ ºÉÃ¼ÀÄªÀ ¥ÀÅgÀÄ¸ÉÆvÀÄÛ »j0iÀÄjVgÀÄwÛgÀ°®è. vÉÆÃlzÀ PÉ®¸À, PÉÆnÖUÉ PÉ®¸À, CqÀÄUÉ ªÀÄ£É PÉ®¸À »ÃUÉ d£À PÉ®¸ÀzÀ°è ªÀÄÄ¼ÀÄVºÉÆÃVgÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

DUÀ £ÀªÀÄUÉ £ÉgÀ«UÉ §gÀÄwÛzÀÝªÀgÀÄ £ÀªÀÄä ªÀÄ£É0iÀÄ C¢üPÀÈvÀ ºÉqï «Ä¸ÉÖç¸ï DVzÀÝ £ÀªÀÄäfÓ. ZÀ½UÁ®zÀ CªÀgÀ PÁ¸ÀÆÖªÀiï CAzÀgÉ PÁl£ï ¹ÃgÉUÀ¼À£ÀÄß MAzÀgÀ ªÉÄÃ¯ÉÆA¢lÄÖ ºÉÆ°zÀ drØ0iÀÄ DZÁÒzÀ£É. Q«UÉ vÀ¯ÉUÉ PÀÄ¯Á«0iÀÄAvÀºÀ §mÉÖ ©VzÀÄ J¯É CrPÉ PÀÄlÄÖvÁÛ PÀÄ½vÀgÉ £ÀªÀÄUÉ¯Áè PÀxÉ MUÀlÄ ¯ÁªÀtÂUÀ¼À ªÀÄ£ÀgÀAd£É.

CfÓ0iÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ZÀ½UÁ®zÀ°è ªÀÄAdÄzÉÃªÀvÉ0iÉÄA§ »ªÀÄPÀ¤ßPÉ0iÉÆ§â¼ÀÄ ¨sÀÆ¯ÉÆÃPÀªÀ£ÀÄß ¨É¼ÀUÉÎ vÁ¸ÉgÀqÀÄ vÁ¸ÀÄ vÀtÚUÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄgÉªÀiÁqÀÄªÀ ªÀgÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÁÛ¼É. ¸ÀÆ0iÀÄð¤UÀzÀÄ w½zÀÄ DvÀ PÀtÄÚ ©lÖPÀÆqÀ¯ÉÃ EzÀÄÝzÀ£ÀÄß EzÀÝ¯ÉèÃ ©lÄÖ ªÀÄgÉ0iÀiÁUÀÄvÁÛ¼É. CªÀ¼ÀÄ MzÉÝ ªÀiÁrlÖ VqÀ ªÀÄgÀ ºÀÄ®Äè ºÀ¹UÀ¼É®è ¸ÀÆ0iÀÄð£À ©¹°UÉ MtUÀÄvÀÛzÉ. ºÀUÀ°rÃ ¸ÀÄ¢Þ¬Ä®è.gÁwæ ¥ÀÅ£ÀB ºÁdgÁUÀÄvÁÛ¼É.EAvÀºÀ PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ JμÀÄÖ £ÀA©zÉÝªÉAzÀgÉ ¸ÀévÀB CfÓ0iÉÄÃ vÀ£Àß vÀªÀiÁμÉ PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß F ¦¼ÉîUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ PÉÃ¼ÀÛªÉ JAzÀÄ ¨Á¬Ä ¸ÉÆlÖUÉ ªÀiÁr £ÀPÀÌgÀÆ £ÀªÀÄUÉ C¥À£ÀA©PÉ §gÀÄwÛgÀ°®è. ºÁUÉAzÀÄ F CfÓ0iÀÄ ( FgÀfÓ JAzÉÃ CªÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ) ªÀÄÄRå PÀ¸ÀÄ¨ÉÃ J¯É CrPÉ PÀÄnÖ w£ÀÄßªÀÅzÀÄ, PÀxÉ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ JAzÀÄ w½0iÀÄ¨ÁgÀzÀÄ. ErÃ ºÀ½î0iÀÄ D¸ÀÄ¥Á¹£À d£ÀjUÉ¯Áè ªÀÄzÀÄÝ ¤Ãr ¨ÉÃ£É ¨ÉÃ¸ÀjPÉ PÀ¼É0iÀÄÄªÀ ªÀÄÄzÀÄÝ CfÓ0iÉÄÃ DVzÀÝ¼ÀÄ. “ ªÀÄUÀÆUÉ ªÀÄÆUÀÄ PÀnÖPÉÆArzÉ CfÓ ZÀÆgÀÄ £ÉÆÃr, CdÓ¤UÉ £Á®ÄÌ PÀA§½ ºÉÆzÉ¹zÀgÀÆ ¸Á®zÀÄ ºÉÆmÉÖ M¼ÀUÉ £ÀqÀÄPÀ CAwzÁÝ£É K£ÁzÀÆæ ¨ÉZÀÑUÉ ªÀiÁqÉÆÃ ªÀÄzÀÄÝ PÉÆr,JªÉÄä ºÁ®Ä ¥ÀÇwð §wÛ ºÉÆÃVzÉ ¸Àé®à ºÁ¯ÁUÀÄªÀ ¸ÉÆ¥ÀÅöà PÉÆr”

»ÃUÉ ¸ÀzÁ PÁ® CfÓ0iÀÄzÀÄ ¨ÉÃgÀÄ £ÁgÀÄ ¸ÉÆ¥ÀÅöà¸ÀzÉ vÀgÀÄªÀÅzÀÄ, PÀÄlÄÖªÀÅzÀÄ, ¥ÉÇlÖt PÀlÄÖªÀÅzÀÄ “vÀUÁ SÁ° ºÉÆmÉÖÃ° PÀÄr. ºÉÆmÉÖ vÀÄA¨Á Hl ªÀiÁqÀÄ, gÀmÉÖ vÀÄA¨Á PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄ.. PÁ¬Ä¯É ªÀÄ£ÀÄμÀå¤UÉ §gÀzÉÃ ªÀÄgÀPÉÌ §vÀðzÁ? dégÀ §AzÀgÉ ºÉÆzÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ªÀÄ®UÀ¨ÉÃqÁ..” JAzÀÄ £ÁªÀÄð¯ï ¥ÀxÀå ºÉÃ½ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄwÛzÀÝ¼ÀÄ. JgÀqÀÄ ¢£ÀzÀ°è C¸Á«Ä ZÀPÁZÀPï ºÀÄμÁgï. “FgÀfÓ PÉÊUÀÄt ªÀiÁgÁ0iÉÄæ. JzÀÄÝ PÀÆvÀÎ½îPÉÌ DVÛ°ð®è £ÉÆÃrÃ.. EªÀvÀÄÛ J¯Áè ¸ÀÄ¼ÀÄî.. DgÁA Hl PÉ®¸À” .. JAzÀÄ ªÀiÁªÀÄÆ®Ä GqÁ¥sÉ ªÀiÁwV½0iÀÄÄwÛzÀÝ.

£À£ÀUÉ UÉÆwÛzÀÝ ºÁUÉÃ ªÀÄ¯É£Ár£À ZÀ½ ªÀÄ¼É JgÀqÀÄ «¥ÀjÃvÀUÀ½AzÀ ºÀÄnÖPÉÆ¼ÀÄîªÀ ²ÃvÀ PÉªÀÄÄä PÀ¥sÀUÀ¼ÀAvÀºÀ ¹«¯ï PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ©lÖgÉ ºÉ¸ÀgÀÄ ºÉÃ¼À¯ÉÃ ¨sÀ0iÀÄªÁUÀÄªÀ Qæ«Ä£À¯ï PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄÆäjUÉ §AzÀ zÁR°gÀ°®è. ªÀμÀðPÉÆÌAzÉgÀqÀÄ ¨Áj CrPÉ ªÀÄgÀ¢AzÀ ©zÀÄÝ PÁ®Ä ªÀÄÄjzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, ªÀiÁ«£À «Är PÉÆ0iÀÄå®Ä ºÉÆÃV ¸ÉÆAl ªÀÄÄjzÀÄPÉÆAqÀ PÉÃ¸ÀÄUÀ½zÀÝªÁzÀgÀÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ wAUÀ¼Á£ÀÄUÀlÖ¯É ²ªÀªÉÆUÀÎ zÉÆqÁØ¸ÀàvÉæ0iÀÄ°èzÀÄÝ ªÀÄ£ÉUÉ ªÀÄgÀ½zÀ §½PÀ J®Ä§Ä UÀnÖ0iÀiÁUÀ®Ä

ªÀ£À¸Ààw OμÀ¢ü0iÀÄ£ÀÄß FgÀfÓ0iÀÄ ‘PÉÊ’¬ÄAzÀ ¥ÀqÉ0iÀÄ®Ä ªÀÄgÉ0iÀÄÄwÛgÀ°®è. EAvÀºÀ PÉÊUÀÄtzÀ CfÓ MAzÀÄ ¢£À ºÉÆmÉÖ vÀÄA¨Á GAqÀÄ gÀmÉÖ vÀÄA¨Á PÉ®¸À ªÀiÁr ªÀÄ®VzÀªÀ¼ÀÄ vÀtÚUÉ ºÉÆÃV©lÖ¼ÀÄ.ErÃ HgÉÃ D£ÁxÀªÁzÀ ºÁUÉ gÉÆÃ¢ü¹zÀ zÀÈ±Àå FUÀ®Æ ªÀiÁ¹®è.

CμÁÖzÀ §½PÀªÉÃ £ÀªÀÄÆäjUÉ qÁPÀÖgÀgÀ ¥ÀæªÉÃ±ÀªÁzÀzÀÄÝ. qÁ.LvÁ¼ÀgÀ ¨ÉÆÃqÀÄð, Qè¤Pï, PÀA¥ËAqÀgï, «ÄPÀì÷ÑgÀÄUÀ¼ÀÄ ºÀ½îUÀjUÉ »r¸ÀvÉÆqÀVzÀªÀÅ.ªÀÄ¼ÉUÁ® ZÀ½UÁ®UÀ¼À°è 0iÀÄxÁ¥ÀæPÁgÀ CªÀgÀ Qè¤QÌ£À°è ¸ÀAvÉ. M¨ÉÆâ§â gÉÆÃV0iÀÄ£ÉßÃ M¼ÀUÉ ©lÄÖ ¥ÀjÃQë¹ OμÀzsÀ ¤ÃrzÀgÉ ¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀ PÀÆå C®è. CzÀPÉÌÃ PÀA¥ËAqÀgï

PÀÄ¥ÀàtÚ LzÀÄ d£ÀgÀ MAzÀÄ ¨ÁåZÀ£ÀÄß M¼ÀUÉ ©lÄÖ ¨ÁV®Ä ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ. LvÁ¼À qÁPÀÖç PÀÄað0iÀÄ ¸ÀÄvÀÛ®Æ

£Á¯ÉÌöÊzÀÄ ¸ÀÆÖ®ÄUÀ¼ÀÄ.. ªÉÄÃf®è. £ÁtÂ0iÀÄ ¨Á¬ÄUÉ dégÀzÀ PÀrØ (xÀªÀiÁð«ÄÃlgï) ElÄÖ, ²Ã£À¥Àà£ÀªÀgÀ

JzÉUÉ ¸ÉÖvÉÆÃ¸ÉÆÌÃ¦lÄÖ, ªÀÄAdPÀÌ£À ¨Á¬Ä D C£Àß®Ä ºÉÃ½, E£ÉÆßAzÀÄ PÉÊ0iÀÄ°è ¦¯ÁÖj ¦AQ0iÀÄ £Ár

£ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÀÈ±Àå. CμÁÖªÀzsÁ£ÀzÀ°è CªÀzsÁ¤0iÀÄÄ KPÀPÁ®zÀ°è JAlÄ d£ÀgÀ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄªÀ

ºÁUÉ £ÀªÀÄä LvÁ¼ÀgÀzÀÄÝ LzÀÄ gÉÆÃVUÀ¼À ¥ÀjÃPÁë «zsÁ£À.. CμÁÖV0iÀÄÆ UÀr©r0iÀÄ°è £ÉÆÃrzÀAvÉ¤¸ÀÄªÀÅzÉÃ E®è.

“JgÀqÀÄ ¢£ÀzÀÄÝ ªÀÄzÀÄÝ PÉÆqÀÄªÁ.. ¤Ã£ÀÄ ¸Àé®à vÀA¨ÁPÀÄ ©qÀ¨ÉÃPÀtÚ.. JAvÀ ºÉ¢æPÉ E®è ¸À®Æ¥À PÀ¥sÀ DVzÉ” JAzÀÄ ¸ÀªÀiÁzsÁ£ÀPÀgÀ zsÁn0iÀÄ°è gÉÆÃVUÀ¼À PÀμÀÖzÀ PÀxÉ PÉÃ½PÉÆAqÀÄ G½zÀ ¸ÀtÚ ¥ÀÅlÖ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

“UÀAqÀ ºÁUÉ ªÀiÁvÁqÀÝ CAvÀ ¤Ã£ÉAvÀPÉÌ ªÀÄAqÉ©¹ ªÀiÁqÀÆzÀÄ CA§PÀÌ? J¯ÁèzÀPÀÆÌ ºÀÆA D0iÀÄÄÛ CAvÀ

ºÉÃ¼ÀÄ, ¤£ÀUÉ ¸Àj PÁuÉÆÃzÀÄ ¤Ã ªÀiÁqÀÌArgÀÄ” JA§ D¥ÀÛ ¸À®ºÉ ¸ÀºÁ ¹UÀÄwÛvÀÄÛ. CμÁÖUÀÄªÁUÀ

PÀA¥ËAqÀgï PÀÄ¥ÀàtÚ J®ègÀ ¨Ál°UÀÆ PÉA¥ÀÅ «ÄPÀì÷Ñgï vÀÄA©¹ PÀ¥ÀÅöà ©½ ªÀiÁvÉæUÀ¼À ¥ÉÇlÖt vÀAzÀÄ

PÉÊ0iÀÄ°èqÀÄªÀ LvÁ¼À qÁPÀÖgÀgÀ PÉÊUÀÄt ºÀ½îUÀgÀ ªÀÄ£À¹ìUÉ £Án ºÉÆÃVvÀÄÛ.

C®èzÉÃ ºÀ½îUÀgÀzÉÃ DzÀ ¸ÉàμÀ¯ï ¨ÉÃrPÉUÀ¼À£ÀÄß qÁPÀÖgï UÉÃ° ªÀiÁqÀÄwÛgÀ°®è. vÀ¯É £ÉÆÃªÉAzÀgÉ vÀ¯ÉUÉÃ

¸ÉÖvÁ¸ÉÆÌÃ¥ÀÅ EqÀ®Ä »Adj0iÀÄÄwÛgÀ°®è. “ E°è JAvÀzÉÆÃ ®lPï CAvÀ D0iÀÄÄÛ, PÁ®ÆgÀ°PÀÆÌ

DUÀÄªÀÅ¢®è, “ fÃªÀ£ÀzÀ°è K£ÀÆ ¸ÀÄR E®è qÁPÉÖçÃ, M§æ£Àß PÀAqÀgÉ E§æ£ÀÄß PÀAqÀ ºÁUÉ DUÀÄvÀÛzÉ..., K£ÀÄ wAzÀÆæ ªÀÄtÆÚ wAzÀAUÁUÀÛzÉ. ¨Á¬Ä gÀÄaUÉ JAvÁgÀÄ PÉÆr” F vÀgÀzÀ PÀA¥ÉèÃAlÄUÀ¼ÉÃ J¯Áè.. vÁ¼Éä¬ÄAzÀ PÉÃ½¹PÉÆAqÀÄ J®èzÀPÀÆÌ ¥ÀjºÁgËμÀzsÀ ¤ÃqÀÄªÀ qÁPÀÖgÀzÉAzÀgÉ ErÃ ºÀ½îUÉ CZÀÄÑ ªÉÄZÀÄÑ. PÉÊUÀÄt JμÉÖÃ EzÀÝgÀÆ PÁ®(£À) UÀÄtªÉÃ CμÉÖÃ §®±Á°0iÀÄ®èªÉÃ? £ÀªÀÄä ºÀ½î ¨É¼É¬ÄvÀÄ. dÆå¤0iÀÄgï

PÁ¯ÉÃdÄ, ¨ÁåAPÀÄ, ¥ÉÇÃ¸ïÖ D¦üÃ¸ÀÄUÀ¼É®è §AzÀªÀÅ.CAzÀ §½PÀ JA.©.©.J¸ï JA.r JA§ ¨ÉÆÃrð£À

ºÉÆ¸À ºÀÄqÀÄUÀ qÁPÀÖgÀÄUÀ¼ÀÄ ¨ÁgÀ¢gÀÄvÁÛgÉ0iÉÄÃ?

ºÉÆ¸À qÁPÀÖgÀgÀ £ÀUÀgÀ ±ÉÊ°0iÀÄ Qè¤PÀÄÌ ºÀ½îUÀjUÉ ¥À¸ÀAzÁUÀ°®è. PÀÆvÉÆÌ¼ÉÆîÃPÉ PÀ£Àßr PÀ¥ÁlÄ

ªÀiÁr¸ÉÆÌArzÁÝ£É ºÉÆ¸À qÁPÀÄÖç JAzÀgÀÄ. ºÉÆ¸ÀzÁV rVæÃ ªÀÄÄV¹zÀ 0iÀÄÄªÀ ªÉÊzÀå¤UÉ gÉÆÃV M¼À

ºÉÆÃzÀ PÀÆqÀ¯ÉÃ “ J¸ï.. K£ÀÄ ¤ªÀÄä ¥Áæ¨ÉèªÀiï..” JAzÀÄ PÉÃ¼ÀÄªÀ gÀÆrü.CAzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀ½îUÀgÀ ¨Á0iÀÄ°è

CzÀÄ lÄ¸ï ¥ÀÅ¸ï CAvÁ0iÀÄÄÛ. ¥ÀPÀÌzÀ¯ÉèÃ MAzÀÄ ¯Áå§Ä, ªÉÄrPÀ¯ï ¸ÉÆÖÃ¸ïð J¯Áè EgÀ¨ÉÃPÀ®è. «ÄPÀì÷Ñgï

¸ÀA¸ÀÌöÈw ºÉÆÃV EAeÉPÀë£ï ¸ÀA¸ÀÌöÈw0iÀÄ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÀgÀÄ ºÉÆ¸À qÁPÀÄÖç.

‘

ªÀÄÆvÀæ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr¹, JPÀìgÉÃ vÉUÉ¹ §¤ß.. Oh my God.. multiple calculie..’ JA§

GzÁÎgÀUÀ¼ÀÄ qÁPÀÖç ¨Á¬ÄAzÀ §gÀÄªÀÅzÀÄ ºÀ½îUÀjUÉ EμÀÖªÁUÀ°®è.D qÁPÀÖç PÉÊUÀÄt K£ÀÆ ZÉ£ÁßV®è JAzÀÄ

¥ÀæZÁgÀªÁUÀ®Ä ºÉZÉÑÃ£ÀÆ ¸ÀªÀÄ0iÀÄ »r0iÀÄ°®è. ‘ lÄ¸ï ¥ÀÅ¸ï qÁPÀÄÖç’ JAzÉÃ CqÀØ ºÉ¸ÀgÀÄ ©vÀÄÛ.

JAvÀzÉÝÃ ºÉÃ½ LvÁ¼À qÁPÀÖç ªÀÄ¢Ý£À ªÀÄÄAzÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄ¢Ý®è. PÉÊUÀÄt CAzÉæ CªÀgÀzÀÄÝ JA§ GavÀ

¥ÀæZÁgÀPÉÌ JgÀqÀ£ÉÃ ¨Áj LvÁ¼ÀgÀÄ CºÀðgÁzÀgÀÄ. ¨ÁåZÀÄUÀ¼ÀÄ ºÉaÑzÀªÀÅ.LvÁ¼ÀgÀzÀÄÝ ªÀiÁvÀæ CzÉÃ ªÀÄAzÀ¹ävÀ. CzÉÃ PÀÄ±Á®Ä ªÀiÁvÀÄ.

N.. EAdPÀë£ï J®è DzÀ ºÁUÉ PÁtÛzÉ. ¸ÀªÀiÁ RZÁð0iÀÄÄÛ ºËzÀ¯ÉÆèÃ.. PÀÄ¥ÀàuÁÚ D ¥ÁμÁt¨sÉÃ¢

¹AzsÀÆgÀ JgÀqÀÄ ¥ÁåPÉmï PÉÆqÀÄ E«æUÉ.. vÀA©UÉ vÀA©UÉ ¤ÃgÀÄ PÀÄrÃj 0iÀÄdªÀiÁ£ÉæÃ.. JgÀqÀÄ wAUÀ¼ÀÄ

¥ÀxÀå £ÀrÃ°.. JAzÀÄ zsÉÊ0iÀÄð ºÉÃ¼ÀÄvÀÛ¯ÉÃ ªÀÄvÉÆÛ§âgÀ ¨Á¬Ä CUÀ® ªÀiÁr¸ÀÄªÀgÀÄ.

ªÀÄ£É0iÀÄ°è ªÀÄ®VzÀ CdÓA¢gÀÄ “ 0iÀiÁPÉÆÃ PÉªÀÄÄä LvÁ¼À qÁPÀÖç°è ªÀÄzÀÄÝ PÉÃ½ vÁgÉÆÃ” JAzÀÄ

ªÉÆªÀÄäUÀ£À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹zÀgÉ CªÀ C°è0iÀÄ gÀ±ÀÄå £ÉÆÃr OμÀ¢ü CAUÀrUÉ ºÉÆÃV PÉ«ÄäUÁUÀÄªÀ PÉA¥ÀÅ

«ÄPÀì÷Ñgï PÉÆr JAzÀÄ vÀÄA©¹ vÀgÀÄªÀÅzÀÆ GAlÄ. LvÁ¼À qÁPÀÖç ºÉ¸ÀgÀÄ ºÉÃ½ ¤ÃgÀÄ PÀÄrzÀgÀÆ PÉªÀÄÄä ªÀiÁ0iÀÄ.

F ¨Áj MAzÀÄ ¨Áåa£ÉÆA¢UÉ M¼ÀUÉ ºÉÆÃzÀ £Á£ÀÄ “qÁPÉÖçÃ EzÉAvÁ £ÀA§ÄUÉ? ºÉÃUÉ £ÀA¨ÁÛgÉ d£À

¤dPÀÆÌ PÉÊUÀÄt CAvÀ MA¢zÉ0iÀiÁ?” JAzÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À ªÀÄ¼É ¸ÀÄj¹zÉ. LvÁ¼ÀgÀÄ UÀA©üÃgÀgÁzÀgÀÄ.

“ £ÉÆÃqÀªÀiÁä ¤ªÀÄÆäj£À d£À CzÀÈμÀÖªÀAvÀgÀÄ. vÉÆÃl UÀzÉÝUÀ¼À°è zÀÄrÃvÁgÉ. M¼Éî0iÀÄ ªÁå0iÀiÁªÀÄ ¹UÀÛzÉ. ªÀÄ£É ºÀ¸ÀÄ«£À ºÁ®Ä PÀÄrÃvÁgÉ, ºÉÆvÉÆÛwÛUÉ GAqÀÄ ¤zÉÝ ªÀiÁqÁÛgÉ. ²ÃvÀ £ÉUÀr vÀ¯É£ÉÆÃªÀÅUÀ¼É¯Áè MAvÀgÁ ªÀiÁ£À¹PÀªÁV0iÀÄÆ UÀÄtªÁV¸À§®è a¯Éæ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ.¤dªÁV0iÀÄÆ ¸Àdðj ¸ÀªÀÄ¸Éå §AzÀgÉ £Á£ÀªÀgÀ£ÀÄß ²ªÀªÉÆUÀÎPÉÌÃ PÀ½¹ÛÃ¤.F ¸ÀtÚ ¥ÀÅlÖ PÁ¬Ä¯É0iÀÄªÀgÀ ªÀÄ£À¹ì£À ¨sÀ0iÀÄ DvÀAPÀ £ÉÆÃªÀÅ.. EªÀ£Éß¯Áè £Á£ÀÄ vÁ¼Éä¬ÄAzÀ PÉÃ½¸ÉÆÌ½ÛÃ¤. ¨Á0iÀÄÄÛA¨Á ªÀiÁvÁrÛÃ¤. CªÀgÀ eÉÆvÉ «ÄPïì DVÛÃ¤, «ÄPÀì÷Ñgï PÉÆrÛÃ¤ CμÉÖÃ. CzsÀð ¨sÁUÀ £ÀA©PÉÃ° ªÁ¹0iÀiÁUÉÆÃ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ. ¥Á¥À ºÀ½î0iÀÄªÀgÀÄ

ªÀÄÄUÀÞgÀÄ CAvÀ C¸ÀqÉØ ªÀiÁqÀzÉÃ aQvÉì ¤ÃrÛÃ¤ UÀÄt DUÀÛzÉ. d£À CzÀ£ÉßÃ PÉÊUÀÄt CAvÁgÉ, C¢æAzÉÃ£ÀÄ” CAzÀgÀÄ.

“FUÀ UÉÆvÁÛ0iÀÄÄÛ ©r qÁPÉÖç PÉÊUÀÄt CAzÀgÉ ¨Á0iÀÄÄÎt CAvÀ¯ÉÃ. ¤ÃªÀÅ gÉÆÃVUÀ¼À£ÀÄß DwäÃ0iÀÄªÁV ªÀiÁvÀ£Ár¸ÀÄªÀ zsÁn0iÀÄ¯ÉèÃ gÉÆÃUÀ UÀÄt ¥Àr¸ÉÆÃ UÀÄt EzÉ. »ÃUÉÃ Ej qÁPÉÖçÃ. ºÀ½î d£ÀPÉÌ EAxÀ ¹«¯ï PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ ¨sÁ¢¸ÀÄwÛgÀ°.¤ªÀÄä PÉÊUÀÄt¢AzÀ CªÀÅ ªÁ¹£ÀÆ DUÁÛ EgÀ°” JAzÀÄ ºÉÃ½ PÉÊªÀÄÄVzÀÄ (LzÀÄ d£ÀgÀ ¨Áåa£À eÉÆvÉUÉ) ºÉÆgÀ §AzÉ.

Photo courtesy :Nagaraj Maheshwarappa

ªÀgÀ¢.. £ÉÃgÀ ¢lÖ ¤gÀAvÀgÀ

~ °Ã¯Á «Ä¯Éð

¸ÀjvÀ¼À ¥sÉÇÃ£ï §AvÀÄ. “¤AUÉ MAzÀÄ M¼Éî CªÀPÁ±À ¹QÌzÉ. ‘vÁgÁ«ºÁgÀ’ ZÀ®£ÀavÀæ ªÀiÁ¸À¥ÀwæPÉ EzÉ0iÀÄ¯Áè CzÀgÀ°è ¯ÉÃR£À §gÉ0iÀÄPÉÌ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ vÀÄvÁðV ¨ÉÃPÁVzÁÝgÀAvÉ. CzÀgÀ ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ £ÀªÀÄäªÀgÀ ¸ÉßÃ»vÀgÀÄ. ºÁUÁV «μÀ0iÀÄ w½ÃvÀÄ. ¤Ã£ÀÄ ºÉÃUÀÆ ¨ÉÃqÀzÉÝ¯Áè §jÃwÃ0iÀÄ®è, ¹¤ªÀiÁ ¥ÀwæPÉUÀÆ 0iÀiÁPï §jÃ¨ÁgÀzÀÄ? MAzÀÄ PÉÊ £ÉÆÃqÀÄ EAmÉæ¹ÖAUÁVgÀÄvÉÛ.M¼ÉîÃ D¥ÀgÀÆÑ¤n” JAzÀ¼ÀÄ. “C¯ÁèªÀiÁä ªÁgÀPÉÌ JgÀqÉÆÃ ªÀÄÆgÉÆÃ ¹£ÉªÀiÁ £ÉÆÃqÀPÉÌ UÉÆwÛzÉ0iÉÄÃ «£ÀB ¹¤ªÀiÁ ¥ÀwæPÉUÉ §gÉ0iÀÄPÉÌ £ÀAUï §gÉÆÃ®è.F ¥Àæ¥ÀAZÀPÀÆÌ £À£ÀUÀÆ J°è0iÀÄ ¸ÀA§AzsÀ” CAvÀ EzÀÝ «μÀ0iÀiÁ£ÉÃ ºÉÃ½zÉ.DzÀgÉ ¸ÀjvÁ ©qÀ¨ÉÃPÀ®è.CªÀ¼À ªÀÄ£À¹ìUÉ §AzÀzÀÄÝ DUÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÀÄ.F PÀqÉ RqÁRArvÀªÁV ‘ E¯Áè ’ J£Àß®Ä £À¤ßAzÁUÀzÀÄ.

¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀ£ÀÄß ºÉÆÃV £ÉÆÃrzÉ. ¸ÀjvÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆÃVzÀÝPÀÆÌ ºÁUÀÆ CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÀÄÝzÀjAzÀ £À£ÀUÉ PÉ®¸À PÉÆlÖgÀÄ. PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀÄgÀÄ¢£À ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ, ²æÃªÀÄw d0iÀÄgÀÆ¥Á CªÀgÀ£ÀÄß ¨sÉÃn ªÀiÁr CªÀgÀ §UÉÎ ¯ÉÃR£À §gÉ0iÀÄ®Ä ºÉÃ½zÀgÀÄ.

ªÀÄ£ÉPÉ®¸À, UÀAqÀ, ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ »ÃUÉ gÉÆnÃ£ï fÃªÀ£À £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝ £À£ÀUÉ, £À£Àß fÃªÀ£ÀzÀ gÀ¸À¤«ÄμÀUÀ¼ÉAzÀgÉ, ªÀÄ£É ªÀÄÄAzÉ §gÀÄªÀ PÉÆÃ¯É §¸ÀªÀ, PÉ®¸ÀzÀªÀ¼À ªÀoÁgÀzÀ¯ÁèUÀÄªÀ ªÁådåUÀ¼À ªÁvÉðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ºÁ¼ÀÄ ªÀÄÆ¼ÀÆ PÀxÉUÀ¼ÀÄ. EAvÀªÀ½UÉ ¢ürÃgÀ£É avÀæ £Àl £Àn0iÀÄgÀ£ÀÄß ¨sÉÃn ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀÄ¸ÀAzÀ¨sÀð MzÀVzÀÄÝ, PÉÊUÉ ¸ÀéUÀðªÉÃ ¹PÀÌAvÁ¬ÄvÀÄ. ¤d, EAvÀºÀ ¥ÀwæPÉUÀ½UÉ §gÉzÀÄ C¨sÁå¸À«gÀ° ®è.DzÀgÉÃ£Á¬ÄvÀÄ. M©â§âgÀÄ vÁgÉ0iÀÄgÀ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀ ªÉÄÃ¯É PÉ®¸À ºÉÆÃzÀgÀÆ ¥ÀgÀªÁV®è J¤¹vÀÄ.

¸Àj ¥sÉÇÃ£ï, C¥Á¬ÄAmÉäAmï J¯Áè DzÀ ªÉÄÃ¯É d0iÀÄgÀÆ¥Á CªÀgÀ ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆgÀmÉ. CA¢£À ¨É½UÉÎ ªÀÄ£É0iÀÄ°è zÉÆqÀØ PÉÆÃ¯ÁºÀ®. “C¯Áè.. ¥Àæ¹zÀÞ vÁgÉ0iÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀPÉÌ ºÉÆÃUÁÛ E¢ÝÃgÁ.. ¹ÃgÉÃ£Á 0iÀiÁPï ºÁUÉ ªÉÄÃ®PÉÌ ¥sÀèqï j°Ã¥sï PÉ®¸ÀPÉÌ ºÉÆÃUÉÆÃgÀ vÀgÀ ªÉÄÃ®PÉÌ GmÉÆÌAr¢ÝÃgÁ? ¸Àj0iÀiÁV GmÉÆÌ½î” »jÃ ªÀÄUÀ¼ÉAzÀ¼ÀÄ. “ CªÀiÁä D ¸ÀªÉzÀ ZÀ¥Àà° ºÁPÉÆÌÃ¨ÉÃr.ªÁZï ªÉÄ£ï M¼ÀUÉ ©qÉÆÃ®è.” JgÀqÀ£É0iÀÄªÀ¼À §Ä¢ÞªÁzÀ.»ÃUÉ ªÀÄPÀÌ¼À vÀ¯Á MAzÉÆAzÀÄ G¥ÀzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß CAVÃPÀj¹ ¹¤ªÀiÁ vÁgÉVAvÀ ºÉZÁÑV C®APÀj¹PÉÆAqÀÄ, d£À¸ÉÆÛÃªÀÄzÀ PÀ£À¹£À gÁtÂ0iÀÄ£ÀÄß ¸ÀAzÀ²ð¸À®Ä ºÉÆgÀmÉ.

ªÁZï ªÉÄ£ï 0iÀiÁªÀ vÉÆAzÀgÉ0iÀÄ£ÀÆß PÉÆqÀ°®è. ¨ÁV®Ä ¨É¯ï ªÀiÁrzÁUÀ ¨ÁV®£ÀÄß vÉUÉzÀ ºÉAUÀ¸À£ÀÄß J¯ÉÆèÃ £ÉÆÃrzÀ £É£À¥ÀÅ.vÀ©â¨ÁâV £À£Àß£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹PÉÆ¼Àî®Ä vÉÆqÀVzÉ. DPÉ £ÀUÀÄvÁÛ “M¼ÀUÉ §¤ß” JAzÀgÀÄ. wÃgÁ

¸ÀªÉðÃ¸ÁzsÁgÀtªÁVgÀÄªÀ FPÉ0iÉÄÃ ¥Àæ¹zÀÞ vÁgÉ d0iÀÄgÀÆ¥Á JAzÀÄ w½¬ÄvÀÄ. ¸ÀzÀå £À£Àß ªÀÄAzÀ §Ä¢ÞUÉ CμÁÖzÀgÀÆ ºÉÆ¼É¬ÄvÀ®è. E£ÉßÃ£ÀÄ CqÁØ¢rØ ªÀiÁvÁqÀ°®è. ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ PÉÆlÖ UÉÊqï ¯ÉÊ£ï ¥ÀæPÁgÀ PÉÃ¼À¨ÉÃPÁzÀÝ£Éß¯Áè PÉÃ½zÉ. PÉÃ½zÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ §ºÀÄ «£À0iÀÄªÁV GvÀÛj¹zÀgÀÄ. £Á£ÀÄ ¸ÀAUÀæ»¹zÀ ªÀiÁ»w- d0iÀÄgÀÆ¥Á ªÀÄ¯É£Ár£À°è

ºÀÄnÖzÀªÀgÀÄ - ¸ÀA¥ÀæzÁ0iÀÄ¸ÀÜ ªÀÄ£ÉvÀ£À - ¦.0iÀÄÄ.¹. ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ «ªÁºÀ - ¨sÁ«Ã ¥Àw ¸ÉÆÃzÀgÀ ªÀiÁªÀ£À ªÀÄUÀ£ÁzÀÝjAzÀ ¥ÀjZÀ0iÀÄ«vÀÄÛ – DvÀ SÁ¸ÀV ¸ÀA¸ÉÜ0iÉÆAzÀgÀ°è EAfÃ¤Ã0iÀÄgï – DPÉ JgÀqÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À vÁ¬Ä –avÀægÀAUÀPÉÌ

DPÀ¹äPÀ ¥ÀæªÉÃ±À- ¥ÀæxÀªÀÄ avÀæ ‘PÀÄ¼Àî£À ºÉAqÀw’ ªÀÄÄAzÉ §gÀ®Ä PÁgÀt - ¥Àæw¨sÉ, CªÀ£ÉÃ £À£Àß UÀAqÀ avÀæUÀ¼À°è EªÀgÀ ¥ÉÇÃμÀPÀ ¥ÁvÀæPÉÌ gÁdå ¥Àæ±À¹Û- FPÉ £Àn¹gÀÄªÀ avÀæzÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ EvÁå¢.

¸ÀAUÀæ»¹zÀ ªÀiÁ»w0iÀÄ£ÀÄß G¥À0iÉÆÃV¹ MAzÀÄ ¢ÃWÀð ¯ÉÃR£ÀªÀ£ÀÄß §gÉzÀÄ ¸ÀA¥ÁzÀPÀjUÉ PÉÆmÉÖ. CzÀ£ÀÄß N¢ “K£ÀªÀiÁä F vÀgÀºÀ §gÉ¢¢ÝÃgÁ wÃgÁ ¸À¥Éà” CAzÀgÀÄ. £À£ÀUÉ gÉÃVvÀÄ. “¤ÃªÀÅ PÉÆlÖ UÉÊqï ¯ÉÊ£ïì ¥ÀæPÁgÀ£ÉÃ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ½ CªÀgÀÄ PÉÆlÖ GvÀÛgÁ£ÉÃ §gÉ¢¢ÝÃ¤” CAzÉ. ¸ÀA¥ÁzÀPÀ ªÀÄºÁ±À0iÀÄgÀÄ £ÀPÀÌgÀÄ. “CªÀgÀÄ ºÉÃ½zÀÝ£ÉßÃ §gÉ¢¢ÝÃj ¤d. DzÀgÉ ¸ÀAzÀ±Àð£À ªÀiÁqÉÆÃgÀÄ PÀtÆÚ Q« vÉgÉ¢lÄÖPÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀÄªÀÄä£É ºÀÄnÖzÀÄÝ 0iÀiÁªÁUÀ, ±Á¯É ©nÖzÀÄÝ 0iÀiÁªÁUÀ, ªÀÄzÀÄªÉ DzÀzÀÄÝ 0iÀiÁªÁUÀ CAvÉ®è §gÉzÀgÉ CzÀgÀ¯ÉèÃ¤zÉ ¤ÃgÀ¸À. J¯ÁègÀÆ ªÀiÁqÉÆÃzÉ CzÀÄ. avÀæ vÁgÉ CAzÀ ªÉÄÃ¯É «μÀ0iÀÄ ¸Àé®à «avÀæªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¤ÃªÀÅ §gÉzÀAvÉ ¸À¥Éà ¯ÉÃR£Á£À ¦æAmï ªÀiÁrzÀgÉ ¥ÉÃ¥Àgï ¥Á¥ÀgÉzÀÄÝ ºÉÆÃUÀÄvÉÛ.PÀtÆÚ Q« ZÀÄgÀÄPÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ CAzÉ£À®è CªÀgÉÆA¢UÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄwÛzÁÝUÀ K£ÉÃ£Á¬ÄvÀÄ” CAzÀÄæ. eÁÕ¦¹PÉÆAqÉ. “ £Á£ÀÄ d0iÀÄgÀÆ¥Á §½ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄwÛzÁÝUÀ MAzÀÄ ¨ÉPÀÄÌ CªÀgÀ PÁ®§½

§AzÀÄ PÀÄ½wvÀÄ. DPÉ CzÀ£ÀÄß ªÀÄÄzÁÝrzÀgÀÄ ” CAzÉ. “ £ÉÆÃrzÁæ JAvÁ JPÀì¯ÉAmï ¥Á¬ÄAmï ¤ÃªÀzÀ£ÀÄß ©mÉÖÃ ©nÖ¢ÝÃgÀ. DªÉÄÃ¯É F vÀgÀºÀ E£ÉßÃ£ÉÃ£ÀÄ D¬ÄvÀÄ”

“ MAzÀÄ ¥sÉÇÃ£ï PÁ¯ï §AvÀÄ. gÁAUï £ÀA§gï CAvÀ ElÄÖ©lÖgÀÄ”

“ £ÉÆÃr ªÀÄÄRåªÁzÀzÀÝ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ UÀªÀÄ£ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆAr®è. DªÉÄÃ¯É..”

“C£ÀAvÀgÀ DgÉÃ¼ÀÄ ªÀμÀðzÀ ºÀÄqÀÄUÀ ªÀÄ£É0iÉÆ¼ÀUÉ §AzÀÄ gÀÆ«ÄUÉ ºÉÆÃzÀ.”

“ ªÉj UÀÄqï, ¨ÉÃPÁzÀμÁÖ¬ÄvÀÄ. £ÉÆÃr ¤ÃªÀÅ PÉÆnÖgÀÄªÀ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ F ªÀÄÆgÀÄ ¥Á¬ÄAlÄUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÀÄä £ÀmÉÃ±À¤UÉ PÉÆrÛÃ¤. CzÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ CªÀ£ÀÄ ¯ÉÃR£À §jÃvÁ£É.¤ÃªÀÅ CªÀ£À ¯ÉÃR£Á£À N¢zÀgÉ ªÀÄÄAzÉ ºÁåUï §gÉ0iÉÆÃzÀÄ CAvÀ ¤ªÉÄÎ UÉÆvÁÛUÀÄvÉÛ” CAzÀgÀÄ ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ.

£ÀmÉÃ±À£ï, d0iÀÄgÀÆ¥Á CªÀgÀ §UÉÎ §gÉzÀgÀÄ. ¥ÀæPÀlªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ CzÀ£ÀÄß £À£ÀUÉ NzÀ®Ä PÉÆlÖgÀÄ. PÁvÀÄgÀ¼ÁV N¢zÉ. næÃ..uï... ªÀÄ£É0iÀÄ ¨ÁV®Ä vÉgÉ¬ÄvÀÄ. CzÉÃ ºÀ¸À£ÀÄäR. ¨É½î0iÀÄ vÉgÉ0iÀÄ ¨ÉqÀV d0iÀÄgÀÆ¥Á vÉgÉ0iÀÄ ºÉÆgÀUÀÆ £À£Àß ªÀÄ£À¸Àì£ÀÄß ¸ÀÆgÉUÉÆAqÀgÀÄ. ¥ÀæPÀÈw0iÀÄ ªÀÄr®°è ¨É¼ÉzÀ F ¸ÀÄAzÀjUÉ ¸ÀtÚ ªÀ0iÀÄ¹ì¤AzÀ®Æ PÀ¯É0iÀÄ ºÀÄZÀÄÑ.¨sÁ«Ã ¥Àw0iÀÄ£ÀÄß ¨sÉÃn0iÀiÁVzÀÄÝ £Álå gÀAUÀzÀ ªÉÃ¢PÉ0iÀÄ ªÉÄÃ¯É. CªÀgÀzÀÄÝ ¥ÉæÃªÀÄ «ªÁºÀ. d0iÀÄgÀÆ¥Á CªÀgÀ ¸ÀAzÀ±Àð£À ¸ÀªÀÄ0iÀÄzÀ°è ¸ÀtÚ ¨ÉPÉÆÌAzÀÄ CªÀgÀ PÁ°£À §½ PÀÆwvÀÄ. CªÀgÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀÄÄzÁÝqÀÄwÛzÁÝUÀ 0iÀiÁªÀÅzÉÆÃ ¯ÉÆÃPÀzÀ°ègÀÄªÀAvÉ vÉÆÃjvÀÄ. ‘¤ªÀÄUÉ ¨ÉPÀÄÌ EμÀÖªÉÃ’ JAzÀÄ £Á£ÀÄ PÉÃ½zÁUÀ “

CAvÀºÀ EμÀÖªÉÃ£ÀÆ E®è. DzÀgÉ EzÀÄ ªÀiÁvÀæ ¸ÉàμÀ¯ï.£Á£ÀÄ PÁ¯ÉÃf£À°èzÁÝUÀ £À£Àß ¸ÀºÀ¥Áp0iÉÆ§â£À£ÀÄß ¦æÃw¹zÉÝ. CªÀ¤UÀAvÀÆ ¸ÀzÁ £À£ÀßzÉÃ ºÀÄZÀÄÑ. DzÀgÉ £ÀªÀÄä «ªÁºÀPÉÌ £ÀªÀÄä vÀAzÉ vÁ¬ÄUÀ¼ÀÄ CqÀØ §AzÀgÀÄ. CªÀgÀ ¸ÉÖÃl¸ï CªÀjUÉ vÀÄA¨Á ªÀÄÄRåªÁVvÀÄÛ. ¥ÉæÃªÀÄPÉÌ ªÉÄÃ®Ä QÃ¼ÀÄAmÉÃ..? £À£Àß£ÀÄß CUÀ° zÀÆgÀ.. §®ÄzÀÆgÀ ºÉÆÃzÀ £À£Àß DvÀä¸ÀAUÁw. CªÀ£ÀÄ ªÀiÁeÁð® ¥ÉæÃ«Ä. HgÀ£ÀÄß ©qÀÄªÁUÀ vÀ£Àß ¨ÉPÀÌ£ÀÄß £À£Àß §½ CªÀ£À eÁÕ¥ÀPÁxÀðªÁV ©lÄÖ ºÉÆÃzÀ.” d0iÀÄgÀÆ¥Á ¨ÉPÀÌ£ÀÄß PÉ¼ÀV½¹ ¤lÄÖ¹jlÖgÀÄ.

»ÃUÉ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ¼ÀÄwÛgÀÄªÁUÀ mÉ°¥sÉÇÃ£ï jAUÁ¬ÄvÀÄ. JwÛ ‘ºÀ¯ÉÆÃ’ JAzÀgÀÄ. D PÀqÉ¬ÄAzÀ §AzÀ zsÀé¤ 0iÀiÁgÀzÉÆÃ K£ÉÆÃ! DPÉ0iÀÄ ªÀÄÄR ¤«ðPÁgÀªÁ¬ÄvÀÄ. DPÉ £ÀqÉ¹zÀ ¥sÉÇÃ£ï ¸ÀA¨sÁμÀuÉ¬ÄAzÀ 0iÀiÁgÉÆÃ wÃgÁ ºÀwÛgÀzÀªÀgÉÃ EgÀ¨ÉÃPÉAzÉ¤ß¹vÀÄ. ‘gÀA¨sÁ ¥ÉæÃªÀÄ’ avÀæzÀ°è DPÉ0iÀÄ eÉÆÃr0iÀiÁV £Àn¹zÀ ªÉÆÃºÀ£ÀgÁdÄ«UÀÆ DPÉUÀÆ EzÀÝ ¤PÀlªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀ, £ÀAvÀgÀ CªÀjÃªÀðgÀ ªÀÄ£À¸ÁÜ¥ÀªÀ£ÀÄß CjwzÀÝ £À£ÀUÉ DvÀ£ÉÃ ¥sÉÇÃ£ï ªÀiÁrgÀ¨ÉÃPÀÄ J¤ß¹vÀÄ. bÉÃ, ªÀÄ£É0iÀÄ°è ¥sÉÇÃ£ï E®è¢zÀÝgÉ M½vÀÄ. MªÉÆäªÉÄä vÀÄA¨Á ¨ÉÃdgÁUÀÄvÀÛzÉ” JAzÀÄ ºÉÃ½zÁUÀ d0iÀÄgÀÆ¥Á ¤dPÀÆÌ gÉÆÃ¹ ºÉÆÃVzÀÝgÀÄ.

d0iÀÄgÀÆ¥Á vÀªÀÄä EwÛÃa£À avÀæUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁvÁqÀÄwÛzÁÝUÀ, ªÀÄÄzÀÄÝ ªÉÆUÀzÀ ¨Á®PÀ£ÉÆ§â M¼À§AzÀ. vÁgÉ0iÀÄ zÀÈ¶Ö CªÀ£À ªÉÄÃ¯É ©vÀÄÛ. DPÉ0iÀÄ PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ ¥ÉæÃªÀÄ¥ÀÇtðªÁzÀªÀÅ.PÉ®ªÀÅ ªÀμÀðUÀ¼À »AzÉ £Àl a£ÀßzÁ¸À£À ¸ÉßÃºÀ ¨É¼ÉzÀÄzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV d0iÀÄgÀÆ¥Á CªÀgÀ «ªÁºÀ «ZÉÒÃzÀ£ÀzÀ°è PÉÆ£ÉUÁtÄªÀ ¹ÜwUÉ §A¢vÀÄÛ.DzÀgÉ a£ÀßzÁ¸À ¨ÉÆA¨Á¬ÄUÉ ºÉÆgÀlÄ ºÉÆÃzÀÄzÀjAzÀ CªÀgÀ «ªÁºÀPÉÌ MzÀVzÀ D¥ÀvÀÄÛ vÀ¦àvÀÄ. F «μÀ0iÀÄ £À£ÀUÉ FUÉÃPÉ eÁÕ¥ÀPÀPÉÌ §AvÀÄ? a£ÀßzÁ¸À£À ªÀÄÄRzÀ ºÉÆÃ°PÉ F ¨Á®PÀ£À ªÀÄÄRzÀ°è PÀAqÉ£ÉÃ?

¯ÉÃR£À EzÉÃ zsÁn0iÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj0iÀÄÄwÛvÀÄÛ. EzÀ£ÀÄß N¢zÀgÉ d0iÀÄgÀÆ¥Á ¸ÀÄªÀÄä¤gÀÄªÀgÉÃ?¯ÉÃR£À NzÀÄwÛzÀÝAvÉ ªÉÄÊ ¨ÉªÀjvÀÄ. JzÉ qsÀªÀqsÀ«¹vÀÄ. UÀÆAqÁUÀ¼ÀÄ £À£Àß PÀvÀÄÛ »¸ÀÄQ ºÉÆqÉzÀÄ §rzÀÄ £À£Àß ¥Áæt vÉUÉ0iÀÄÄwÛgÀÄªÀ avÀæ PÀtÂÚUÉ PÀnÖvÀÄ. “zÀ0iÀÄ«lÄÖ F ¯ÉÃR£ÀªÀ£ÀÄß £À£Àß ºÉ¸Àj£À°è ¥ÀæPÀn¸À¨ÉÃr” JAzÀÄ ¨ÉÃrPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀ PÉÆoÀrUÉ NrzÉ.

***********

¸ÀAeÁÕ PÉÆÃ«zÀgÀÄ..

~ C¤vÁ £ÀgÉÃ±ï ªÀÄAa

£À£ÀUÉ ¤®è®Ä PÉÆAZÀ eÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ zÉÆqÀØ ¸À£ÉßUÉÆÃ®Ä E«μÀÄÖ PÉÆlÖgÉ ¸ÁPÀÄ. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÉßÃ dgÀÄV¹

¥ÀPÀÌQÌqÀ§¯Éè JAzÀÄ ºÉªÉÄä¬ÄAzÀ £ÀÄr¢zÀÝ£ÀAvÉ M§â «eÁÕ¤. DzÀgÉ £Á¤°è ¸À£ÉßUÉÆÃ°£À ¸ÀÄ¢Ý ªÀiÁvÁqÀÄwÛ®è.

C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁzÀ PÉÆÃ®£ÀÄß vÉUÉ¢lÄÖ PÉÃªÀ® ¸À£ÉßAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁvÁqÉÆÃt DUÀzÉ?

ªÀiÁw£À eÉÆvÉUÀÆ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁwUÉqÉ¬Ä®èzÀ®Æè ªÀÄ£À¢AVvÀªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ ¥Àr¸À®Ä ¸ÀAeÉÕUÀ¼ÉÃ CxÀªÁ £ÀªÀÄä ¤ªÀÄäAvÀºÀ ¥ÁªÀÄgÀgÀ ¨sÁμÉAiÀÄ°è ºÉÃ¼ÉÆÃzÁzÉæ ¸À£ÉßUÀ¼ÉÃ «ÄvÀægÀÄ ! ¸ÁAzÀ©üðPÀªÁV ¸À£ÉßUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ PÀ¯ÉAiÀiÁzÀgÉ, C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ E£ÉÆßAzÀÄ PÀ¯É !

MAzÀ®è MAzÀÄ ¸Áj PÁè¹UÉ vÀqÀªÁV ºÉÆÃV, PÀ£ÀPÀzÁ¸À ¦PÀÑgï £À°è ‘¨ÁV®£ÀÄ vÉgÉzÀÄ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄ PÉÆqÀÄ ºÀjAiÉÄ’ JAzÀÄ ºÁqÉÆÃ CuÁÚªÀæ ¸ÉÖöÊ®ß°è, E®èzÀ zÉÊ£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄÊzÀ¼ÉzÀÄ ¤AzÀªÀgÀ®èªÉ £ÁªÀÅ!? EzÀ£ÀÄß PÀAqÁUÀ ªÉÄÃ¹ÖçUÉ ¹PÁÌ¥ÀmÉÖ jAiÀiÁPïÖ DUÀ¨ÉÃPÀ¤ß¹zÀgÀÆ, vÀªÀÄä© ¦ PÁ¬Ä¯ÉUÉ qÁPÀÖgï §gÉAiÀÄÄwÛzÀÝ GzÀÝzÀ ¦æ¹Ìç¥Àë£ïUÀ¼ÀÄ £É£À¥ÁV ¸À£ÉßUÉ ±ÀgÀtÄ ºÉÆÃUÀÄwÛzÀÝgÀÄ. PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ¬ÄAzÀ vÀ¯É ºÉÆgÀ½¸ÀzÉ C¸ÀºÀ£É¬ÄAzÀ PÉÊ PÉÆqÀ« M¼À §gÀÄªÀAvÉ ªÀiÁrzÀ ¸À£ÉßAiÀÄ£ÀÄß PÀëuÁzsÀðzÀ°è UÀæ»¹ vÀ¯É vÀVÎ¹ »A¢£À ¨ÉAa£ÉqÉUÉ £ÀqÉzÀÄ ¸ÀAeÁÕ PÉÆÃ«zÀgÁzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ £ÀªÀÄäAvÉ ¤ªÀÄäzÀÆ PÀÆqÀ DVgÀ§ºÀÄzÀÄ. ±Á¯ÉAiÉÄAzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjÃPÉë E®èzÉ GAmÉ!? EªÀÅUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ PÉÆoÀrUÀ¼ÀAvÀÆ F ¸À£ÉßUÀ¼À vÀAUÀÄzÁtªÉÃ ¸Àj. E°è ºÉÆ¸À ¸À£ÉßUÀ¼À D«μÁÌgÀPÀÆÌ ¨ÉÃPÁzÀμÀÄÖ CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀÄvÀÛzÉ. ªÉÆzÀ¯É®è PÉÆ±ÀÑ£ï ¥ÉÃ¥Àgï £À°è ºÉÆA¢¹ §gÉ¬Äj JA§Ä¢vÀÄÛ. PÁè¹£À°è J®ègÀÆ CzÀgÀ°è ¥ÀÇwð CAPÀUÀ¼À£ÀÄß VnÖ¸ÀÄwÛzÉÝªÀÅ. J®è PÉÊ ¨ÉgÀ¼ÀÄUÀ¼À ¸À£Éß0iÀÄ ªÀÄÆ®PÀªÉÃ ¸ÀAºÀªÀ£É £ÀqÉ0iÀÄÄwÛvÀÄÛ.

¸À£ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀ£ÀÄß «ÄÃj¸À§®èªÀÅ JAzÀÄ CjAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀgÉ £ÀÈvÀåUÀ¼À£ÉÆßÃ, ºÀ¼É ¹¤ªÀiÁ ºÁqÀÄUÀ¼À£ÉÆßÃ £ÉÆÃr. C°è £Àl £ÀnAiÀÄgÀÄ §gÉÃ PÀvÀÄÛ PÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀ½¹ ºÁr£À ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀ ºÁPÀÄªÀÅzÀgÀ°è AiÀÄ±À¹éAiÀiÁUÀÄwÛzÀÝgÀÄ. DzÀgÉ FV£À ¹¤ªÀiÁ ºÁqÀÄUÀ¼À°è ¦æÃw ¥ÉæÃªÀÄzÀ £À«gÁzÀ ¨sÁªÀUÀ½UÀÆ £ÁAiÀÄPÀ £ÁAiÀÄQAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä PÉÊ PÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß «avÀæªÁV £Á¯ÉÝ¸ÉUÀÆ J¸ÉzÀÄ PÉÃ½zÀÄÝ K£ÉÆÃ, £ÉÆÃrzÀÄÝ E£ÉßÃ£ÉÆÃ C£ÀÄßªÀ ºÁUÉ ªÀiÁr ©qÀÄvÁÛgÉ!

E£ÀÆß ¸À£ÉßUÀ¼À PÉÊ ªÉÄÃ¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ ¸ÀÄvÀÛ ªÀÄÄvÀÛ°£À ¥ÉæÃ«ÄUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹. ¯ÉÆÃPÁ¥ÀªÁzÀPÉÌ ºÉzÀj ¸ÀzÁ ªÀiË£ÀzÀ £ÉgÀ¼À¯ÉèÃ ¨Á¼ÀÄvÁÛ §gÉÃ ¸À£ÉßUÀ½AzÀ¯ÉÃ ªÀåªÀºÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀ ¸À£ÉßUÀ¼À §UÉÎ ºÉÃ¼À®Ä ºÉÆgÀlgÉ ¸ÀAeÁÕxÀð ¥Àæ¨sÉÆÃ¢¤ JA§ UÀæAxÀªÀ£ÉßÃ §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÁ¢ÃvÀÄ. ºÁUÁV CªÀgÀ£ÀÄß CªÀgÀ ¥ÁrUÉ ©qÉÆÃt. PÉ®ªÉÇªÉÄä F ¸À£ÉßUÀ¼ÀÄ «¥ÀjÃvÀªÀ£ÀÄß GAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ..!!

£À£Àß CdÓ ¸Áß£À ªÀiÁr ¥ÀÇeÁ PÉÆÃuÉUÉ £ÀÄVÎzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅ¢®è. MªÉÄä ¥ÀÇeÉUÉ PÀÄ½vÁzÀ ªÉÄÃ¯É ¤ÃgÀÄ vÀÄA©lÖ ZÉA§Ä ºÉÆgÀUÉ ªÀÄgÉvÀÄ §AzÀzÀÄÝ £É£À¥Á¬ÄvÀÄ.vÁ£ÉÃ K¼ÀÄªÀAw®è.. ºÀwÛgÀzÀ¯ÉèÃ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛzÀÝ aPÀÌ¥Àà£À£ÀÄß PÀAqÀÄ, ZÉA§£ÀÄß vÀA¢qÀ®Ä ¸À£Éß ªÀiÁrzÀgÀÄ. aPÀÌ¥Àà CªÀgÀ PÉÊ0iÀÄ ¸À£Éß £ÉÆÃr ºÉÆgÀºÉÆÃV MAzÀÄ ¨ÉÆAqÀ (J¼É¤ÃgÀÄ) vÀAzÀÄ ºÀwÛgÀ Ej¹zÀgÀÄ. CdÓ E£ÉÆßªÉÄä ¸À£Éß ªÀiÁr vÉÆÃj¹zÀgÀÄ. FUÀ ¸ÀÄ°¢lÖ vÉAV£ÀPÁ¬Ä §AvÀÄ. FUÀ ¹lÄÖ E£ÀßμÀÄÖ Kj PÀtÄÚ, PÉÊ PÁ®ÄUÀ¼À¯Éè®è ¸À£ÉßUÀ¼ÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀªÀÅ. aPÀÌ¥Àà vÀ¯É ©¹0iÀÄ°è E£ÉßÃ£À¥Àà EªÀjUÉ ¨ÉÃQgÀÄªÀÅzÀÄ JAzÀÄ M¼À §AzÀÄ E£ÉÆßAzÀÄ zÉÆqÀÝ PÀÄA§¼ÀPÁ¬Ä vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃV PÉÆlÖgÀÄ. CμÀÖgÀ°è ¸Áß£À ªÀiÁr §AzÀ CfÓ ºÉÆgÀVnÖzÀÝ ZÉA§£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹, CzÀ£ÀÄß vÀA¢lÖgÀÄ. zÉÃªÀvÁZÀð£É ªÀÄÄVzÀzÉÝÃ vÀqÀ.. aPÀÌ¥Àà¤UÀÆ ¸ÀºÀ¸Àæ£ÁªÀiÁZÀð£É ¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.

EzÀÄ ºÀÄ®Ä ªÀiÁ£ÀªÀgÀ PÀxÉ0iÀiÁzÀgÉ E£ÀÄß ¸Àé®à ¥ÀÄgÁtUÀ¼À ¥ÀÄl wgÀÄ« C°è ¸À£ÉßUÀ¼ÀÄ K£ÉÃ£ÀÄ ªÀiÁrªÉ CAvÀ £ÉÆÃr ©qÉÆÃt..

ªÉÆÃ¸ÀzÀ dÆf£ÁlzÀ°è ¥ÁAqÀªÀgÀ ¸ÀªÀð¸ÀéªÀ£ÀÆß UÉzÀÝ PËgÀªÀ, zËæ¥À¢UÉ vÉÆqÉAiÉÄÃgÀÄªÀAvÉ ªÀiÁrzÀ

¸À£Éß¬ÄAzÁV ªÀÄÄAzÉÆAzÀÄ ¢£À ©üÃªÀÄ¤AzÀ vÉÆqÉ ªÀÄÄj¹PÉÆAqÀÄ ¸ÀvÀÛ. CzÉÃ ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀzÀ

¸ÀAzÀ¨sÀðªÉÇAzÀgÀ°è ©üÃªÀÄ£ÀÄ dgÁ¸ÀAzsÀ£À£ÀÄß ºÀ®ªÀÅ ¨Áj GzÀÄÝzÀÝ ¹Ã½ ©¸ÀÄlgÀÆ ªÀÄvÉÛ PÀÆrPÉÆAqÀÄ

PÀzÀ£ÉÆÃvÁìºÀ¢AzÀ ¤AvÀÄ ZÀQvÀUÉÆ½¸ÀÄwÛzÀÝ! CªÀ£À ¸Á«£À gÀºÀ¸Àå ©üÃªÀÄ£À Cj«UÉ «ÄÃjzÁÝVvÀÄÛ. CzÀ£ÀÄß

²æÃ PÀÈμÀÚ JμÀÄÖ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV ¸À£ÉßAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ©üÃªÀÄ¤UÉ w½¸ÀÄvÁÛ£É £ÉÆÃr.. w£Àß®Ä »r¢zÀÝ «Ã¼ÀåzÀ J¯ÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß GzÀÝPÉÌ JgÀqÁV ¹Ã½ MAzÀPÉÆÌAzÀÄ vÀ¯É PÉ¼ÀUÁV »rzÀÄ vÉÆÃgÀÄvÁÛ£É. ZÁuÁPÀëªÀÄw

©üÃªÀÄ CzÀ£ÀÄß UÀæ»¹ PÀÆqÀ¯É E£ÉÆßAzÀÄ ¨sÁj dgÁ¸ÀAzsÀ£À£ÀÄß ¹Ã½ vÀÄAqÀÄUÀ¼À PÉÆ£É §zÀ°¹ PÉqÀ«

gÀPÀÌ¸À£ÀÄ C¸ÀÄ ¤ÃUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É.

CAzÀ ºÁUÉ ¸À£ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀÄ μÀåjUÉ ªÀiÁvÀæ ¹Ã«ÄvÀªÉAzÉÃ¤®è. ¸ÀPÀð¸ï£À°è ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¸ÀAeÁÕ£ÀÄªÀwðUÀ¼ÁV

ºÉÃUÉ £ÀªÀÄä ªÀÄ£À gÀAf¸ÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ J®èjUÀÆ w½zÀ «μÀ0iÀÄªÉÃ. PÉ®ªÀÅ ¢£ÀUÀ¼À »AzÉ MAzÀÄ qÁUï

±ÉÆÃ UÉ ºÉÆVzÉÝªÀÅ. £ÉÆÃqÀ®Ä ªÀÄÄzÁÝVzÀÝ ¥ÀªÉÄÃj0iÀÄ£ï £Á¬ÄUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä UÀÄA¦£ÀªÀgÀ ªÁZÀÄ, PÀaðÃ¥sóÀ£ÀÄß ªÀÄgÀ½ CªÀjUÉÃ M¦à¹zÀÄÝ 0iÀÄdªÀiÁ£À£À PÉÆÃ°£À ¸À£Éß¬ÄAzÀ¯ÉÃ.CμÀÖPÉÌ ¸ÀÄªÀÄä£ÁUÀ¨ÉÃPÉÃ D 0iÀÄdªÀiÁ£À? E°ègÀÄªÀªÀgÀ°è GzÀÝ 0iÀiÁgÀÄ, zÀ¥Àà 0iÀiÁgÀÄ, VqÀØ EgÉÆÃgÀÄ 0iÀiÁgÀÄ JAzÉ®è ¥Àæ±Éß ºÁQzÀ. ªÉÆzÀ¯ÉgÀqÀPÉÌ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV0iÉÄÃ GvÀÛj¹zÀ CzÀÄ, PÉÆ£É0iÀÄ ¥Àæ±Éß0iÀÄ GvÀÛgÀªÁV £À£Àß ªÀÄÄR £ÉÆÃqÀÄvÁÛ

¨Á® C¯Áèr¸ÀºÀwÛvÀÄ. £Á£ÉÆÃ L±Àé0iÀÄð gÉÊVAvÀ PÉÃªÀ® MAzÀÆªÀgÉ Cr0iÀÄμÉÖ PÀ«Ää GzÀÝzÀªÀ¼ÀÄ. ¥Á¥À

£Á¬Ä.. CzÀPÉÌÃ£ÀÄ UÉÆvÁÛUÀÄvÉÛ C¯Áé..

E£ÀÄß PÉ®ªÀgÀÄ ¸À£ÉßAiÀÄ «gÉÆÃ¢üUÀ¼ÀÆ EzÁÝgÉ. MªÉÄä ZÉÊ£ï ¸ÉÆäÃPÀgï ªÀÄAzÀtÚ£ÀªÀgÀÄ ¨ÁAiÀÄ°è ¹UÀgÉÃmï

PÀaÑPÉÆAqÀÄ ¥ÀPÀÌzÀ°è ¤AwzÀÝ C¥ÀjavÀ£ÉqÉUÉ wgÀÄV ªÀiÁåZï ¨ÁPïìUÁV PÀrØ VÃgÀÄªÀ ºÁUÉ ¸À£Éß ªÀiÁrzÀgÀAvÉ. CªÀ£ÉÆÃ eÉÃ§°è ¨ÉAQ ¥ÉnÖUÉ EzÀÝgÀÆ ¨ÉÃPÀAvÀ¯ÉÃ ¥É£ï vÉUÉzÀÄ PÉÆlÖ£ÀAvÉ! ªÀÄAzÀtÚ£ÀªÀgÀÄ PÀPÁÌ©QÌAiÀiÁV C®è ¸Áé«Ä £Á£ÀÄ ªÀiÁåZï ¨ÁPïì PÉÃ½zÀÄÝ CAvÀ vÀqÀªÀj¹zÀgÀÄ. CzÀPÁÌvÀ EªÀgÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÆ «ÄPÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃr zÀ¥Àð¢AzÀ “ ¤ªÀÄÆÎ ¨Á¬Ä §gÀÄvÉÛÃ¤æ? ªÀÄvÉÛ

ªÉÆzÀ¯ÉÃ ªÀiÁåZï ¨ÁPïì PÉÆr CAvÀ PÉÃ¼ÉÆÃzÀPÉÌ K£ÀÄ zÁr §r¢vÀÄÛ CAzÀÄ ©qÀÄªÀÅzÉ..”

ºÉÆÃUÀ° ©r CªÀjªÀgÀ ¸ÀÄ¢Þ £ÀªÀÄUÁåPÉ.. £ÀªÀÄä DUÀªÀÄ ±Á¸ÀÛçUÀ¼À®Æè ªÀÄÄzÉæ JA§ ºÉ¸Àj£À°è ¸À£ÉßUÀ¼ÀÄ

¸ÁÜ£À ¥ÀqÉ¢ªÉ. EªÀÅUÀ¼À°è £À£ÀUÉ ªÉÄaÑzÀÄÝ zsÉÃ£ÀÄ ªÀÄÄzÉæ...C0iÉÆåÃ.. K£Á0iÀÄÄÛ..? 0iÀiÁPÉ ¤°è¸ÀÄ CAvÀ PÉÊ

¸À£Éß ªÀiÁrÛÃj..? E£ÀÆß ªÀÄÄV¢®è.. ¸Àj..¸Àj.. ¤ªÀÄUÉ EμÀÖ E®è CAvÁzÀ ªÉÄÃ¯É £Á£ÁåPÉ §®ªÀAvÀ

ªÀiÁqÀ°. ªÉÆzÀ°UÉ £Á£ÀÄ vÉUÉ¢j¹zÀÝ PÉÆÃ®£ÀÄß ¤ÃªÀÅ PÉÊUÉwÛPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÉÆzÀ¯ÉÃ, £Á£ÉÃ eÁuÉ0iÀiÁV ¤°è¹ ©rÛÃ¤.

¥ÀArvÀªÀQÌUÀ½UÉ £À«Ä¸ÀÄvÀÛ... ~ ªÉÊzÉÃ»

DqÀÄªÀÅzÉÃ PÀ£ÀßqÀªÁVzÀÝ PÁ®ªÀzÀÄ. PÀ£ÀßqÀ «zÁéA¸À, PÀ£ÀßqÀ G¥ÁzsÁåAiÀÄgÀ£ÀÄß

PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄwzÉÝªÀÅ. PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹ ªÀiÁvÀæªÀ®è, CªÀgÀ

§zÀÄQUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÉÝ®èªÀÇ D »£Éß¯ÉAiÀÄ°èAiÉÄÃ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄwvÀÄÛ. PÀ£ÀßqÀ¥ÀArvÀgÀ

ªÀÄ£É, PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÀ ºÉAqÀw, PÀ£ÀßqÀ¥ÀArvÀgÀ ªÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀ£ÀßqÀ¥ÀArvÀgÀ »vÀÛ°£À

ºÀÆUÀÄ - »ÃUÉ ¥ÀArvÀ ºÉ¸Àj£ÉÆA¢UÉ CªÀjUÉ ¸ÉÃjzÉÝ®èªÀÇ ¨ÉgÉvÀÄPÉÆAqÉÃ

EgÀÄwvÀÄÛ. CAzÀÄ PÀ£ÀßqÀ »A¢Ã ¥Á¹ð ¸ÀA¸ÀÌøvÀ EvÁå¢ zÉÃ²Ã ¨sÁμÁ

«zÁéA¸ÀgÉ®è PÀgÉ¹PÉÆ¼ÀÄîwzÀÄÝzÉÃ ¥ÀArvÀgÀÄ JAzÀμÉÖ. DzÀgÉ EAVèμï

CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ¥ÀArvÀgÀ®è, EAVèμï ªÀiÁ¸ÀÄÖç. CªÀgÀÄ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÁVzÀÝgÉ E£ÀÆß

ºÉZÀÄÑ. £À£Àß CtÚ£À ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVAiÀiÁVzÀÝ M§â EAVèμï ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀ ºÉAqÀw vÀ£Àß ¥ÀwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆæ¥sÉ¸Àgï CAvÀ¯ÉÃ PÀgÉAiÀÄÄwzÀÝgÀAvÉ. ªÀÄ£ÉUÉ CªÀgÀ£ÀÄß

PÉÃ½PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃzÀgÉ ¥ÉÆæ¥sÉ¸Àgï EzÁÝgÉ/E®è CAvÀ GvÀÛj¸ÀÄwzÀÝgÀAvÉ. ¸ÀévÀB

EAVèμï ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀ£ÁVzÀÝ DvÀ EzÀ£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ¦¹ UÀAl®¯ÉèÃ ¸À±À§Ý £ÀUÀÄwzÀÄÝzÀÄ ªÀÄgÉvÉÃ ºÉÆÃUÀzÀÄ. EAVèμï CzsÁå¥ÀPÀgÀ GqÀÄUÉUÀÆ zÉÃ²Ã¨sÁμÁ ¨ÉÆÃzsÀPÀgÀ GqÀÄUÉUÀÆ PÀÆqÀ ªÀåvÁå¸À EvÀÄÛ. EAVèμï ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÉÆÃ, ¸ÀÆlÄ CxÀªÀ ¥ÁåAlÄ ±ÀlÄð vÉÆlÄÖ mÉÊ E®èzÉ ºÉÆgÀqÀgÀÄ. ¥Á¥À JAxÀ ¸ÉPÉAiÀÄ HgÁzÀgÀÆ. JμÀÄÖ »AಸೆAiÀiÁzÀgÀÆ. zÉÃ²Ã¨sÁμÁ ¥ÀArvÀgÉÆÃ, PÁ¯ÉÃf£À¯ÉèÃ ¥ÁoÀ ºÉÃ¼À° ¨ÉÃPÁzÀgÉ - PÀZÉÑ ¥ÀAZÉ, ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀÄ dÄ§â, PÉÆÃlÄ, JqÀ CxÀªÁ §® ¨sÀÄdzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀlÌr ªÀÄqÀazÀ ±Á®Ä, ªÀÄÄAqÁ¸ÀÄ CxÀªÁ mÉÆ¦à ªÀÄvÀÄÛ PÉ®ªÀjUÉ CzÀgÀ PÉ¼ÀUÉ PÀAqÀÆPÁtzÀAvÉ vÉ¼ÀîV£À dÄlÆÖ. ²¹Û£À ®AiÀÄ§zÀÞ vÀÆPÀzÀ £ÀrUÉ. MnÖ£À°è £ÉÆÃrzÉÆqÀ£É ¨sÁμÁ¥ÀArvÀgÀÄ JAzÀÄ UÀÄgÀÄvÀÄ »rAiÀÄÄªÀμÀÄÖ ¤¢ðμÀÖ

ªÉÃμÀ¨sÀÆμÀt £ÀqÉ £ÀrUÉ £ÀUÉAiÀÄªÀgÀÄ. PÉ®ªÀgÀAvÀÆ UÀA©üÃgÀ- ¥Àæ¸À£Àß ªÀÄÄRgÀÄ. £Á PÀAqÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÉ®è §½ºÉÆÃzÀgÉ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁμÉAiÀÄAvÉAiÉÄÃ w½«£À w½£ÀUÉAiÀÄªÀgÁVzÀÝgÀÄ. CAzÀ ºÁUÉ DPÀÈwAiÀÄ «ZÁgÀPÉÌ §AzÀgÉ, K£Á±ÀÑAiÀÄð, D §ºÀÄvÉÃPÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÀ ¨sËwPÀ JvÀÛgÀ, PÀAiÀiÁågÀ PÀqÀAUÉÆÃqÀÄè CAvÀºÀ PÉ®ªÉÃ PÉ®ªÀgÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ MAzÉÃ ºÀzÀ«vÀÄÛ!

C«¨sÀfvÀ zÀQëtPÀ£ÀßqÀ f¯ÉèAiÀÄ°è PÀ£ÀßqÀ¥ÀArvÀgÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÉÄÃ EzÉ. CªÀgÀ°è ºÉaÑ£ÀªÀgÀÄ ºÀªÀåPÀgÀÄ. ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ CªÀgÀ £É£À¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæºÀªÀiÁqÀÄªÀ ºÉÆwÛ£À°è £Á£ÀªÀgÀ£ÀÄß PÁgÀt PÉÃ½zÉ. CzÀPÀÌªÀgÀÄ ºÀªÀåPÀ ¨sÁμÉ ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀPÉÌ ºÀwÛgÀ«gÀÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ PÁgÀtªÉAzÀgÀÄ. ºÁUÁV JμÉÆÖÃ PÀpt ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ CªÀjUÉ ¸ÀÄ®¨sÀzÀ°è CxÀðªÁUÀÄªÀÅzÀAvÉ. vÀ£Àß ºÀvÀÛ£ÉÃ ªÀμÀðPÉÌAiÉÄÃ gÀ£Àß£À UÀzÁAiÀÄÄzÀÞ N¢zÀªÀgÀÄ ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ. E£ÉÆßAzÀÄ PÁgÀt ªÀÄÄ½AiÀÄ wªÀÄä¥ÀàAiÀÄå CªÀgÀ ¥ÉæÃgÀuÉ. ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ CªÀgÀ ªÀiÁw£À¯ÉèÃ ºÉÃ¼À¨ÉÃPÉAzÀgÉ ªÀÄÄ½AiÀÄ CªÀgÀÄ F f¯ÉèAiÀÄ ¥ÀArvÀgÀ ¸Á®£ÀÄß ¤«Äð¹zÀªÀgÀÄ. PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß fÃªÀ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁV ¦æÃw¹zÀªÀgÀÄ. §½ ºÉÆÃzÀªÀjUÉ®è CªÀgÀÄ ¤ÃªÀÅ PÀ£ÀßqÀ PÀ°¬Äj J£ÀÄßwzÀÝgÀAvÉ. ªÀÄÄ½AiÀÄ JAzÉÆqÀ£É £ÁqÉÆÃd ¥ÀA¥À eÉÆvÉUÉÃ £É£À¥ÁUÀÄªÀμÀÄÖ «aAvÀ£ÀzÀ PÀÈw gÀa¹zÀªÀgÀÄ. CªÀgÀÄ vÉgÉzÀ ¥ÀArvÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ ¨ÁV®°è CªÀgÀ »AzÉ £ÁªÀÅ M¨ÉÆâ§âgÉÃ ¸Á®Ä¸Á¯ÁV §AzÉªÀÅ JAzÀgÀÄ ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ. ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ £É£À¦£À ¸ÀAUÀæºÀzÀ°è CA¢£À ªÀÄzÀgÁ¸ÀÄ «.«. £ÀqÉ¸ÀÄwzÀÝ «zÀévï ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀAzÉÃºÀ

§AzÁUÀ vÁ£ÀÄ ªÀÄÄ½AiÀÄ CªÀgÉÆqÀ£É PÉÃ¼ÀÄwzÀÝzÀÄÝ, vÀ£Àß E¥ÀàvÁÛgÀ£ÉAiÀÄ ªÀμÀðPÉÌ ¥ÀjÃPÉëUÉ PÀÄ½vÀÄ ¥Á¸ÁV GzÉÆåÃUÀ ¥ÀqÉzÀ PÀvÉ J®è EªÉ. CμÀÖgÉÆ¼ÀUÉ vÁ£ÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ªÀÄvÀÄÛ »A¢AiÀÄ£ÀÆß PÀ°wzÀÝjAzÁV FUÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ, PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ »A¢Ã J®è §AvÀÄ CAvÀ ªÀiÁrPÉÆAqÉ JA¢zÁÝgÉ. ºÁUÉ £ÉÆÃrzÀgÉ CA¢£À ºÉaÑ£À ¥ÀArvÀgÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀªÀ£ÀÆß §®èªÀgÉÃ EzÀÝgÀÄ.

¸ÀA¸ÀÌøvÀ¨sÁμÉAiÀÄÄ zÉÃ²¨sÁμÁ ಂ¢UÉÃ ¸ÉÃj vÀPÀÌªÀÄnÖUÉ fÃªÀAvÀ«zÀÝ PÁ®ªÀzÀÄ. £ÀqÀÄ£ÀqÀÄªÉ ¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ ¸ÀÄ¨sÁ¶vÀªÀ£ÉÆßÃ PÁªÀå¸Á®ÄUÀ¼À£ÉÆßÃ Gದj¹, gÁªÀiÁAiÀÄt ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀUÀ¼À ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß DAiÀiÁ UÀæAxÀzÀ°è£À ªÁPÀåUÀ¼À¯ÉèÃ GzÀÞj¸ÀÄvÁÛ ªÀvÀðªÀiÁ£ÀzÀ ¸ÀAUÀwUÀ½UÉ vÀAzÀÄ ªÀÄÄnÖ¸ÀÄªÀÅzÀAvÀÆ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVvÀÄÛ. ºÁUÉ GzÀÞj¸ÀÄvÀÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß w½UÀ£ÀßqÀzÀ°è «ªÀj¹ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ MAzÀÄ ±ÉÊ°AiÉÄÃ EvÀÄÛ DUÀ. PÉÃªÀ® ¯ËQPÀzÀ ªÀiÁvÁzÀgÀÆ CzÀÄ ªÀiÁvÀÄ ªÀiÁvÀæªÁUÀzÉ vÀvÀé ªÉÃzÁAvÀ PÁªÀå J®èªÀ£ÀÆß DzsÁgÀªÁV ElÄÖPÉÆAqÀÄ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ feÁÕ¸ÉAiÉÄÃ DVvÀÄÛ. ªÁå¸ÀgÉÆA¢UÉ PÀÄªÀiÁgÀªÁå¸À, ªÁ°äÃQAiÉÆA¢UÉ £ÀªÀÄä ªÀÄÄzÀÝt, JAzÀgÉ PÁªÀå¨sÁμÁªÀÄ»ªÀÄgÉ®è ¥ÀArvÀgÉÆA¢UÀÆ

¸ÀºÀÈzÀAiÀÄ gÀ¹PÀgÉÆA¢UÀÆ MmÁÖV MqÀ£ÁrPÉÆAqÀÄ EzÀÝ PÁ®ªÁVvÀÛ®èªÉ CzÀÄ ¥ÀæzsÁ£À ¨sÀÆ«ÄPÉAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæ DAiÀiÁ ¨sÁμÁ¥ÀArvÀjUÉ CªÀgÀªÀgÀ «zÀéwÛ£À ¨sÁμÉ; CAvÉ, ªÀÄÄ½AiÀÄ, ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ, PÀqÀAUÉÆÃqÀÄè, PÀAiÀiÁågÀ QkÕtÚ gÉÊ CAxÀ C£ÉÃPÀjUÉ J®èPÀÆÌ CAwªÀÄªÁV PÀ£ÀßqÀ £ÀÄrAiÉÄÃ PÀ£ÀßrAiÀiÁVvÀÄÛ. C£Àå¨sÁμÉ¬ÄAzÀ UÀ½¹zÀÝ£ÀÆß PÀ£ÀßqÀzÀ°è «°Ã£ÀUÉÆ½¹zÀ CªÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ ®ÉÆÃPÀzÀ±Àð£À ¸ÁªÀÄxÀåð w½zÀªÀgÁVzÀÝgÀÄ.

ªÀÄzÀgÁ¸ÀÄ «. «. AiÀÄzÀ PÀ£ÀßqÀ«¨sÁUÀPÉÆÌAzÀÄ UÀnÖ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÄÖ ¨É¼É¹zÀ ¥ÉÆæ. ªÀÄjAiÀÄ¥Àà ¨sÀlÖgÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ QmÉÖ¯ï JAzÉÃ ºÉ¸ÀgÁzÀªÀgÀÄ. ºÀªÀåPÀ EAVèμï CxÀðPÉÆÃ±ÀªÀ£ÀÆß gÀa¹zÀªÀgÀÄ. CzÀgÀ°è ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀð ¥ÀzÀUÀ¼ÀμÉÖÃ C®è, E¤ßvÀgÀ ¸ÀºÉÆÃzÀgÀ ¨sÁμÉAiÀÄ°è£À ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀð ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÆß ¤Ãr ¸ÀÄ¥ÀÄμÀÖUÉÆ½¹zÀªÀgÀÄ. ºÁUÉ CA¢£À «zÁéA¸ÀgÁgÀÆ PÉÃªÀ® ¥ÁoÀ ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÁVgÀ°®èªÀ®èªÉ. UÀæAxÀPÀvÀðgÁVzÀÝgÀÄ. PÀ«UÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ. ¥Àæ¸ÀAUÀPÀvÀðgÁVzÀÝgÀÄ. PÀxÉUÁgÀgÁVzÀÝgÀÄ. ªÁåSÁå£ÀPÁgÀgÁVzÀÝgÀÄ. ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ CªÀgÀ «ZÁgÀ ¥Àæ¥ÀAZÀ, £ÁUÀgÀ¨ÉvÀÛ, PÀqÀAUÉÆÃqÀÄè CªÀgÀ C¢ÝlÄÖ ªÀiÁ¢æAiÀÄ avÉ ¥ÀAeÉAiÀÄªÀgÀ vÉAPÀt UÁ½AiÀiÁl PÀAiÀiÁågÀgÀ LPÀåªÉÇAzÉÃ ªÀÄAvÀæ, ¨ÉAQ ©¢ÝzÉ ªÀÄ£ÉUÉ.. £É£ÉzÉÆqÀ£É ªÀÄ£ÀzÉzÀÄgÀÄ ¤®ÄèªÀ JμÀÄÖ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ. «zÀévÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈwgÀZÀ£É JgÀqÀ£ÀÆß G¹gÉÆ¼ÀUÉ ¨É¸ÉzÀÄPÉÆAqÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀiÁVvÀÄÛ CzÀÄ.

§zÀÄQ£À ±ÉÆÃzsÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁªÀå±ÉÆÃzsÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄnÖUÉ PÀªÀÄðoÀvÀéªÀÇ vÀ¼ÀPÀÄ ºÁQPÉÆAqÀ ¥ÀæªÁºÀ «¥ÀæªÁºÀzÀ ¸ÀAQÃtð PÁ®ªÀzÀÄ. «zÀévÀÄÛVzÀévÀÄÛ NzÀ®Ä, PÉ®¸ÀPÉÌ ºÉÆÃUÀ®Ä ºÉtÂÚUÉ ¥À«Äðn®èzÀ PÁ®; JAzÀgÉ EzÀÆ CzsÀð ªÀiÁvÁUÀÄvÀÛzÉÃ£ÉÆ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ £É£À¥ÀÄUÀ¼À°è CªÀgÀÄ ±Á¯É NzÀ®Ä ¥ÀlÖ PÀμÁÖ£ÀÄPÀμÀÖzÀ «ªÀgÀUÀ¼É®è EªÉ. DzÀgÉ CªÀgÀÄ §AzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀjzÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁVzÀÝPÀÆÌ ªÀÄ»¼É ºÁUÉ «ÄÃjºÉÆÃUÀ®Ä ¸ÀPÁgÀtªÁV »AdjAiÀÄÄwÛzÀÄÝzÀPÀÆ CA¢£À ¸ÁªÀiÁfPÀ ¹ÜwUÀwUÀÆ ¸ÀA§AzsÀ EzÉÝÃEzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄ ªÀÄgÉAiÀÄÄªÀAwzÉAiÉÄ? DUÉ®è £ÀªÀÄä°è PÀ£ÀßqÀPÉÌ ªÀÄ»¼Á nÃZÀj®è, ¸ÀA¸ÀÌøvÀPÀÆÌ E®è. ºÁUÉAvÀ »A¢Ã nÃZÀgïÀ EzÀÝgÀÄ. £ÁªÀÅ »A¢ PÀ°¸ÀÄªÀ ªÀiÁ¸ÀÖjUÉ »A¢Ã ¥ÀArvÀgÉ£ÀÄßwzÉÝªÀÅ. CªÀgÀÄ nÃZÀgÁzÀgÉ CªÀjUÉ »A¢Ã nÃZÀgÀÄ J£ÀÄßwzÉÝªÀÅ ºÉÆgÀvÀÄ, ¥ÀArvÁ J£ÀÄßwÛgÀ°®è. «zÀévÀÄÛ ¥Á¸ÀÄ ªÀiÁrzÀgÀÆ DPÉ ºÉ¸Àj£À »AzÉ «zÁé£ï ºÁQPÉÆ¼ÀÄîwÛgÀ°®è, AiÀiÁPÉ EμÀÖPÀÆÌ nÃZÀgÀÄ JA§ÄzÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÀÆ ªÀiÁ¸ÀÖgÀÄ JA§ÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀArvÀ JA§ÄzÀÄ ¥ÀÄgÀÄμÀjUÀÆ ¸ÀAzÀ «ÄÃ¸À®Ä ±À§ÝUÀ¼ÁVzÀÄÝ ºÉÃUÉ? £Á£ÀÄ PÉÃ½zÀ ¥ÀArvÁ JAzÀgÉ-¥ÀArvÁ gÀªÀiÁ¨Á¬Ä M§âgÉÃ. ¸Áé©üªÀiÁ¤ ¥ÀArvÀ ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ PÀpt§zÀÄPÀ£ÀÄß JzÀÄj¹zÀªÀgÀÄ. ¸ÀÄ¼ÀÄî ºÉÃ¼ÀÄªÀÅ¢®èªÉAzÀÄ Cw PÀpt ¥ÀæweÉÕ ªÀiÁr PÉÆ£ÉAiÀÄªÀgÉUÀÆ CRAqÀªÁV ¸ÀvÀåªÀævÀgÁzÀgÀÄ. AiÀiÁjUÉÆÃ ¨Á®åzÀ¯ÉÆèªÉÄä PÉÆqÀ¨ÉÃPÁzÀ JgÀqÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄAiÀÄ£ÀÄß vÁ£ÀÄ PÉÆqÀzÉÃºÉÆÃzÀ IÄt¨ÁzsÉ CªÀgÀ£ÀÄß vÉÆA¨sÀvÀÛgÀ ªÀÈzÁÞ¥ÀåzÀ°èAiÀÄÆ PÁqÀÄwÛvÀÄÛ. PÉÆ£ÉAiÀÄUÀ½UÉAiÀÄªÀgÉUÀÆ vÀ£Àß w½ºÁ¸Àå ¥ÀæªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß CªÀgÀÄ G½¹PÉÆAqÉÃ EzÀÝgÀÄ. CªÀgÀ ¸ÀgÀ¹ ªÀåQÛvÀé AiÀiÁªÁUÀ ¥ÀArvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀævÀ¤μÀ×£À ¤μÀÄ×gÀvÉUÉ ªÀÄUÀÄaPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ JA§ÄzÉÃ w½AiÀÄÄwÛgÀ° ®è. ¤dªÁV JAzÀgÉ MAzÀÄ ¸ÀtÚ DaÃaUÀÆ CªÀgÀÄ ZÀqÀ¥Àr¸ÀÄªÀ jÃw...Cw ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀðzÁ ¸ÀªÀðvÀæ ¤jÃQë¹ ¨sÀAiÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀ §UÉ... ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÀqÉ DqÀÄªÀiÁw£À ®AiÀÄPÀÆÌ vÀ¯ÉzÀÆUÀÄwÛzÀÝ ¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÄ F ¥ÀæªÀÈwÛ¬ÄAzÁVAiÉÄÃ ªÉÊAiÀiÁPÀgÀt DVgÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉÃ PÀ£ÀßqÀzÀ°è §ºÀÄPÁ® G½AiÀÄÄªÀ MAzÀÄ PÀvÉ £ÁUÀgÀ¨ÉvÀÛªÀ£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÉÃ£ÉÆÃ. JAzÀÄ MAzÉqÉ CªÀgÀ §UÉÎ §gÉ¢zÉÝ. EzÀÄ CA¢£À ¥ÀArvÀ ±ÉæÃμÀ×gÀ MAzÀÄ ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ¸ÁÜ¬ÄÃavÀætªÁVAiÀÄÆ PÁtÄwÛzÉ.

¨sÁμÁ±ÀÄ¢ÞAiÀÄ «ZÁgÀzÀ°è ªÀiÁvÀæ ¨sÁμÁ¥ÀArvÀgÀÄ §ºÀÄ¥Á®Ä PÀlÄÖ¤nÖ£ÀªÀgÀÄ. vÀ¥ÀÄà PÀAqÉÆqÀ£É PÉAqÀªÁUÀÄwzÀÝgÀÄ. GzÁ: ±ÁgÀzÀ JA§ ºÉ¸ÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀPÉÌ §gÀÄªÁUÀ ±ÁgÀzÉ DUÀÄvÀÛzÉ. ¹ÃvÁ EzÀÝzÀÄÝ ¹ÃvÉ DUÀÄvÀÛzÉ. ¹ÃvÉUÉ ¸Àj. ¹ÃvÁUÉ ¸ÀjAiÀÄ®è. MAzÉÆªÉÄä ¹ÃvÁUÉ J£Àß¨ÉÃQzÀÝgÉ ¹ÃvÁ½UÉ J£Àß¨ÉÃPÀÄ CAvÉ®è M§â «zÁéA¸ÀgÀÄ £ÀªÀÄä ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ¨sÁμÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ PÀÄjvÀÄ ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÉÃ½zÉÝ. £ÀªÀÄUÉÆÃ, ¹ÃvÁ½UÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ ºÀ¼ÉAiÀÄ ¥ÀzÀÞw CAvÀ. ¹ÃvÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÆ. ¹ÃvÁUÉ, ¹ÃvÀAUÉ JAzÀgÉ EªÀvÀÄÛ ªÀiÁvÁrzÀAಥ ¸ÀÄR. ªÁåPÀgÀt ±ÀÄzÀÞvÉ JA§ÄzÀÄ PÀ°

AiÀÄ®Ä ªÀiÁvÀæ. §gÉAiÀÄ ºÉÆÃzÁUÀ C°è£À ¨sÁªÀ vÀ£Àß ¸ÁévÀAvÀæöåªÀ£ÀÄß §¼À¹ PÉ® C¥À¨sÀæA±ÀUÀ¼À£ÀÄß EzÀÝQÌzÀÝAvÉ

DSÁqÀQÌ½¸ÀÄvÀÛzÉ, ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄ PÀgÀPÀÌ£É PÀvÀÛj¹, eÉÆÃr¹ vÀ£ÀUÉ ¨ÉÃPÁzÀÄÝ §gÀÄªÀªÀgÉUÀÆ D¥ÀgÉÃ±À£ï ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ¨sÁμÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄjzÀÄ PÀlÄÖªÀ°è DUÀÄªÀ vÀ¥ÀÄàM¥ÀÄàUÀ½UÉ®è AiÀiÁªÀvÀÆÛ PÁ® vÀvïPÀëtªÉÃ zÀ¸ÀÌvÀÄ ºÁPÀzÀÄ, PÉÆ£ÉUÀÆ CzÀÄ PÁ¯ÁAvÀgÀPÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀiÁvÀμÉÖ?

CAzÀÄ ªÀÈvÀÛ¥ÀwæPÉUÀ¼À°è §gÀÄªÀ vÀ¥ÀÄà ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÆß ªÁåPÀgÀtzÀ C§zÀÞUÀ¼À£ÀÆß ¥ÀnÖ ªÀiÁrlÄÖ ZÀað¸ÀÄwzÀÝ ¥ÀArvÀjzÀÝgÀAvÉ. ¸ÉßÃ»vÀgÉÆ§âgÀÄ ºÉÃ¼ÀÄwzÀÝgÀÄ - CªÀgÀ Hj£À PÀ£ÀßqÀªÀiÁ¸ÀÖgÀÄ ªÀÈvÀÛ¥ÀwæPÉ NzÀÄwzÀÝAvÉ vÀ¥ÀÄà PÀAqÀ¯Éè®è CrVÃlÄ ºÁQAiÉÄÃ ªÀÄÄAzÀjAiÀÄÄwzÀÝgÀAvÉ. vÀ¥ÀÄà ¥ÀæAiÉÆÃUÀ PÀAqÀgÉ ¥ÀArvÀgÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è, ¸ÀÄªÀÄä£É PÀ£ÀßqÀ ªÀiÁvÁqÀÄªÀ ªÀÄA¢AiÀÄÆ ¹r«ÄrUÉÆ¼ÀÄîwzÀÝgÀÄ. ªÀÄ£ÉUÉ §AzÀ CwyUÀ½UÀÆ DwxÉÃAiÀÄjUÀÆ ªÀiÁvÁqÀ®Ä CzÉÆAzÀÄ dAnAiÀiÁzÀ ªÀÄÄRå«ZÁgÀªÉÃ DUÀÄªÀμÀÄÖ CzÀÄ CªÀgÀ£ÀÄß DPÀæ«Ä¸ÀÄwvÀÄÛ. M¼ÀªÀÄ£ÉAiÀÄ°è HlzÀºÉÆwÛUÉ ºÁUÉ CªÀgÉ®è ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÀªÀÄä Q«UÉ ©Ã¼ÀÄwvÀÄÛ. D £É£À¥ÀÄUÀ¼À£É®è £É£ÉzÀgÉ CA¢£À PÀ£ÀßqÀ ¯ÉÆÃPÀzÀ MlÖ©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÉÃ E®èzÁUÀ JμÀÄÖ M¼ÉîAiÀÄ PÀ£ÀßqÀ«vÀÄÛ. E£ÀÄß ©r, £ÀªÀÄä ¸À«UÀÀ£ÀßqÀ, ¹jUÀ£ÀßqÀ, vÁAiÀÄÄßrAiÉÄA§ CPÀÌgÉAiÀÄ PÀ£ÀßqÀ ªÁ¥Á¸ÀÄ ªÀÄ£É ¸ÉÃj ¨ÁV®Ä ªÀÄÄaÑPÉÆAqÀ ºÁUÉAiÉÄÃ? CAvÀ EvÉÛÃ£ÉÆ. ¤vÀåªÀÇ PÀ£ÀßqÀªÉÃ ¸ÀvÀåªÉAzÀÄ zÀÈqsÀ«zÀÝ CAxÀ D ºÉÆwÛ£À°èAiÉÄÃ JzÀÝ DvÀAPÀzÀ zÀ¤AiÀÄzÀÄ. £Á£ÀÄ J¼ÀªÉ¬ÄAzÀ®Æ PÁtÄvÀÛ §AzÀ, ¨sÁμÉAiÀÄ ªÀÄÆvÀðgÀÆ¥ÀªÁV £À£Àß°è £É¯É¹gÀÄªÀªÀgÀ°è M§âgÀÄ, «zÁé£ï AiÀÄdÕ£ÁgÁAiÀÄt GqÀÄ¥ÀgÀÄ. ²ªÀgÁªÀÄ PÁgÀAvÀgÀ UÀÄgÀÄUÀ¼ÁzÀ ¥ÀArvÀ LgÉÆÃr ²ªÀgÁªÀÄAiÀÄå CªÀgÀ ¥ÀÄvÀæ EªÀgÀÄ. EzÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ PÉ®¸À JA§ ¯ÉÃ§®Ä ºÀaÑPÉÆ¼ÀîzÉ ¥Àæw¥sÀ®ªÉA§ ªÉÄÊ°UÉAiÉÄÃ E®èzÉ PÀ£ÀßqÀzÀ PÉ®¸ÀPÉÌ vÀ£Àß£ÀÄß PÉÆlÄÖPÉÆAqÀªÀgÀÄ. ªÀUÀðªÁzÀ HjUÉ ºÉÆÃV ªÀÄ£É ºÀÄqÀÄPÀÄªÁUÀ ¥Àæw¸À®ªÀÇ CªÀgÀÄ ªÉÆzÀ®Ä £ÉÆÃqÀÄwzÀÄÝzÀÄvÀ£Àß ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß EqÀ®Ä ¸ÁPÀμÀÄÖ eÁUÀ«zÉAiÉÄÃ? EzÉAiÀiÁzÀgÉ ¸Àj. F ªÀÄ£É DUÀ§ºÀÄzÀÄ. G½zÀ PÉÆgÀvÉUÀ¼ÉÃ? CªÀ£ÀÄß ºÉÃUÀÆ ¤¨sÁ¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ! CªÀgÀÄ PÉÆÃmÉÃ±ÀégÀzÀ°èzÀÝ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ºÉÆPÉÆÌqÀ£ÉAiÉÄÃ zÉÆqÀØzÉÆAzÀÄ ºÁ®Ä. D ºÁ®Ä ¥ÀÆwð ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ vÀÄA©zÀ ±É®ÄáUÀ¼À ¸Á®Ä. ¥ÀwAiÀÄ PÀ£ÀßqÀ¯ÉÆÃPÀzÀ°è eÉÆvÉUÀÆrPÉÆAqÉÃ EgÀÄwzÀÝ, F ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÉÃ vÀ£Àß D¨sÀgÀtªÉA§μÀÄÖ £ÉaÑ ¦æÃw¹zÀ, CªÀÅUÀ¼À ¸ÀºÀªÁ¸ÀªÀ£Éß ¸ÀA¨sÀæ«Ä¹zÀ, ¥ÀwAiÀÄ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è ZÀZÉðAiÀÄ°è ¸ÀºÀ¨sÁVAiÀiÁV ¯ËQPÀ PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉ £ÉÆÃªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀÄªÀ vÁæt ¥ÀqÉzÀ ¥Àwß gÀÄQätÂÃ zÉÃ«. CPÀëgÀ±ÀB ¥ÀArvÀªÀQÌ zÀA¥ÀwUÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ CªÀgÀÄ. ¥ÀwAiÀÄ ¤zsÀ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ PËæAZÀ¥ÀQëAiÀÄ DPÀæAzÀ£ÀzÀAvÉ PÉÃ½zÀ DPÉAiÀÄ ªÀiË£ÀªÀ£ÀÄß ±À§ÝzÀ°è »rzÀÄ ºÉÃUÉ ºÉÃ¼À®Ä ¸ÁzsÀå? «zÁé£ï AiÀÄdÕ£ÁgÁAiÀÄt GqÀÄ¥À CªÀgÀ fÃªÀªÀiÁ£ÀzÀ ¥Àj±ÀæªÀÄzÀ ¸ÁQëAiÀiÁV CªÀgÀ PÀÈwUÀ¼À°è MAzÁzÀ ¥ÀÄgÁt¨sÁgÀvÀ PÉÆÃ±À £ÀªÀÄä eÉÆvÉVzÉ.

GzÉÆåÃUÀPÁÌV J°èAzÀ J°èUÉÆÃ ZÀ°¸ÀÄªÀ ¥ÀªÀðzÀ ªÉÆzÀªÉÆzÀ® ¢£ÀUÀ¼ÀªÀÅ. ºÁUÉ ªÀÄAeÉÃ±ÀégÀzÀ PÀqÉ¬ÄAzÀ PÀÄAzÁ¥ÀÄgÀPÉÌ §AzÀÄ £É¯É¹zÀªÀgÀÄ «zÁé£ï r. «. ºÉÆ¼ÀîgÀÄ. C°è£À PÉxÉÆ°Pï ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÀμÀðUÀlÖ¯É PÀ£ÀßqÀ PÀ° ¹zÀªÀgÀÄ. VÃvÁ ¸ÁAUÀvÀåªÀ®èzÉ, C£ÉÃPÀ ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß, AiÀÄPÀëUÁ£À ¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀªÀgÀÄ. ¸ÀAeÁÕxÀð ¥ÀzÀPÉÆÃ±À JA¨ÉÆAzÀÄ, £ÀªÀÄä ¥ÀÄgÁtUÀ¼À°è §gÀÄªÀ ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J¯Áè ªÀiÁ»wUÀ¼ÀÄ¼Àî (GzÁ: wæªÀÄÆwð- AiÀiÁgÀÄ K£ÀÄ, CxÀð, ªÀÄÆ®, ¸ÀPÀ® «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ) ¸ÁªÀðPÁ°PÀ ¸ÁxÀðPÀ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹zÀªÀgÀÄ. ªÀÄÁ¸ÀÛjPÉAiÀÄ®èAvÀÆ ¸ÀªÉAiÀÄzÀ ºÀÄgÀÄ¥ÀÄ ¸ÀA¨sÀæªÀÄ. ¢ªÀå ¥Àæ¸À£Àß ªÀÄÄT.

CªÀgÀ ºÉAqÀw PÁªÉÃgÀªÀÄä¤UÉÆÃ ‘ fÃªÀAwPÁ’ JA§ÄzÀÄ C£ÀÑxÀð£ÁªÀÄªÁUÀÄwvÀÄÛ. CAxÁ ®PÀ®PÀ fÃªÀ£À ¦æÃwAiÀÄªÀgÀzÀÄ. vÁ£ÀÄ PÀ£ÀßqÀ¥ÀArvÀgÀ ¥Àwß JA§ D¥ÁåAiÀÄªÀiÁ£À C©üªÀiÁ£ÀzÀ°è §zÀÄQzÀªÀgÀÄ. PÀÄAzÉÃ±ÀégÀ zÉÃªÀ¸ÁÜ£ÀzÀ zÁjUÉ E½AiÀÄÄªÀ°èAiÉÄ MAzÀÄ ¥ÀÄlÖ PÀÄnÃgÀzÀAvÀºÀ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è D zÀA¥ÀwUÀ¼ÀÄ ªÁ¹¸ÀÄwzÀÝgÀÄ. MªÉÆäªÉÄä ¸ÀAeÉºÉÆvÀÛ°è £ÁªÀÅ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ £ÀªÀÄäªÀÄä£À M¸ÀUÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß PÁªÉÃgÀªÀÄä¤UÉ vÀ®Ä¦¸À®Ä C°èUÉ ºÉÆÃzÁUÀ C£ÉÃPÀ ¨Áj ¥ÀArvÀgÀÄ vÁ£ÀÄ §gÉzÀ MAzÀÄ ¥ÀzÀåªÀ£ÉÆßÃ ¯ÉÃR£ÀªÀ£ÉÆßÃ ¥ÀwßAiÉÄzÀÄgÀÄ N¢ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀ£ÀÆß ºÉAUÀÄAlÄ JAzÀÄ PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀ£ÀÆß PÉÃ¼ÀÄvÀÛ PÁtÄvÀÛ PÀÄ½vÀÄPÉÆ¼ÀÄîwzÉÝªÀÅ. CªÀgÀÄ ºÉÃ¼ÀÄªÀ CA¢£À ¨sÀæμÁÖZÁgÀzÀ PÀvÉUÀ½UÉ, ¨É¯ÉKjPÉUÀ½UÉ, ¸Àé¨sÁªÀ ªÀtð£ÉUÀ¼À JzÀÄjUÉ ºÉAqÀw ºÀÕ, K¤AiÉÄ EzÉ®è! CAvÀ GzÀÎj¸ÀÄªÀgÀÄ. ºÉAqÀwAiÀÄ ¥ÀæwQæAiÉÄUÀ¼À£Éß®è D°¹AiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É, DPÉ ªÀÄ£É«ZÁgÀ, »vÀÛ°£À qÉÃ°AiÀiÁ UÀÄ¯Á©, ªÀÄ°èUÉ, ºÀÆPÀlÄÖªÀ d¯d, vÉAV£À ªÀÄgÀ, CzÀgÀ PÀmÉÖ, vÁ ¨Á PÉ®¸ÀzÀ ¹Ã£À, ««zsÀ wAr, CzÀgÀ SÁgÀ PÀlÖUÀ, -- K£ÉÃ£ÀÄ ºÉÃ½zÀgÀÆ ¸Àé®àªÀÇ ¸ÀzÀgÀ ªÀiÁqÀzÉ PÀÄªÀiÁgÀªÁå¸À ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß D°¹zÀμÉÖÃ ±ÀæzÉÞ¬ÄAzÀ PÉÃ½ ¥ÀæwQæ¬Ä¸ÀÄªÀ, ºÀÆAPÀj¸ÀÄªÀ, £ÀUÀÄªÀ D PÀ£ÀßqÀ ¥ÀArvÀgÀÄ. §zÀÄQ£À §Ar ºÀwÛ PÀÄ½vÀÄ CvÀÛ EvÀÛ £ÉÆÃqÀÄvÀÛ RÄ²AiÀÄ°è ¸ÁUÀÄªÀ JgÀqÀÄ ¥ÀPÀé ªÀÄ£À¸ÀÄìUÀ¼ÀAvÉ EzÀÝgÀ®è CªÀj§âgÀÄ. ¥ÀArvÀ «| ªÀÄÄ½AiÀÄ wªÀÄä¥ÀàAiÀÄå, PÀ« «| PÀAiÀiÁågÀ QkÕtÚ gÉÊ, PÀ« «| PÀqÀAUÉÆÃqÀÄè ±ÀAPÀgÀ ¨sÀlÖ, ªÀÄzÁæ¸ÀÄ ««AiÀÄ «zÁé£ï ¥ÀzÀ«UÉ ªÀÄAUÀ¼ÀÆj£À°è, D ªÉÄÃ¯ÁªÉÄÃ¯É vÀªÀÄä PÉÆÃmÉPÁgÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ¯ÉèÃ, GavÀªÁV ¥ÁoÀ ºÉÃ½ C£ÉÃPÀgÀ£ÀÄß ¥ÀjPÉëUÉ PÀÆj¹zÀ PÀ« «| CªÉÄäA§¼À ±ÀAPÀgÀ£ÁgÁAiÀÄt £ÁªÀqÀ-(UÉÆgÀÆgÀÄ gÁªÀÄ¸Áé«Ä CAiÀÄåAUÁgï CªÀgÀÄ EzÉÃ ¥ÀjÃPÉëUÉ PÀÆqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ªÀÄAUÀ¼ÀÆjUÉ §AzÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄ EzÀÄÝ, EªÀgÀ §½ ¥ÁoÀ ºÉÃ½¹PÉÆArzÀÝgÀAvÉ JA§ÄzÀÄ ¥ÀÄvÀæ «zÁéA¸À

²æÃ J. «. £ÁªÀqÀgÀÄ vÀ£Àß ¸ÁwéPÀ vÀAzÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ ºÉÃ¼ÀÄªÀ ºÀ®ªÀÅ £É£À¥ÀÄUÀ¼À°è MAzÀÄ). F £Ár£ÀÄzÀÝPÀÆÌ PÀ£ÀßrUÀgÀ ªÀÄ£ÀzÀ°è £É¯É¹gÀÄªÀ £Á£Á ¥ÀArvÀgÀ £Á£Á avÀæUÀ¼ÀÄ, §gÉAiÀÄÄvÀÛ ºÉÆÃzÀμÀÆÖ ªÀÄÄAzÀjAiÀÄÄvÀÛ¯ÉÃ ºÉÆÃUÀÄªÀªÀÅ.

ªÀÄÆgÀÄ ¸Á«gÀPÀÆÌ ºÉZÀÄÑ PÀ£ÀßqÀ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÄÑªÀ ¸ÀÄ¢ÝAiÀÄ DWÁvÀªÀ£ÀÆß vÀ¼ÀªÀÄ¼ÀªÀ£ÀÆß §gÉAiÀÄ ºÉÆÃzÀªÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀ¥ÀArvÀgÀ £É£À¥À°è PÀÄ½wgÀÄªÉ.

ºÉÃ½ PÉÃ½ PÀ£ÀßqÀ ¸ÀgÀPÁgÀ«zÀÄ, PÀ£ÀßqÀ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÄÑvÀÛzÉ JAzÀgÉ! vÀ¯É¸Àj¬ÄzÉ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ? ªÀÄÄZÀÄÑªÀÅzÉÃ

ºËzÁzÀgÉ EAVèμï ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄaÑ, CªÀÅUÀ¼À eÁUÀzÀ°è ºÉÆ¸ÀAiÀÄÄUÀPÉÌ ¸ÀàA¢¸ÀÄªÀ £À«ÃPÀj¹zÀ PÀ£ÀßqÀ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉAiÀÄ¯ÁUÀzÉ? CªÀ£ÀÄß EA¢UÉ vÀPÀÌAvÉ gÀÆ¦¸ÀÄªÀ, £ÁªÀÅ £ÀªÀÄä ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀ£ÀßqÀªÀiÁzsÀåªÀÄzÉÆA¢UÉÃ ªÀvÀðªÀiÁ£ÀzÀ CUÀvÀåªÁVgÀÄªÀ EvÀgÀ ¨sÁμÉUÀ¼À£ÀÆß PÀ£ÀßqÀ±Á¯ÉUÀ¼À¯ÉèÃ ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀAvÀºÀ ¸ÀªÁ®£ÀÄß CzÀÄ JwÛPÉÆ¼ÀîzÀÄ, KPÉ? ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß EzÀPÉÌ PÀ½¸À¯ÉÃ¨ÉÃPÁzÀ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß gÀZÀ£ÁvÀäPÀªÁV ¤«Äð¸À¯ÁUÀzÉ? £ÀªÉA§gï

MAzÀgÀ PÀ£ÀßqÀ gÁeÉÆåÃvÀìªÀ JμÀÄÖ zÉÆqÀØ ªÀÄvÀÄÛ PÀÆægÀ CtPÀªÁV PÁtÄwÛzÉ.

£ÁUÀgÀ ºÁªÉÃ ºÁªÉÇ¼ÀÄ ºÀÆªÉ... £ÁUÀgÀºÁªÀ®è«zÀÄ ºÉ¨ÁâªÀÅ. ºÉ¨Áâ«£À ¨Á¬ÄUÉ

zÉÃ±À¨sÁμÉUÀ¼ÀÄ §°©zÀÄÝ ¤£ÁðªÀÄªÁUÀ®Ä F zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼ÉÃ ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄwÛªÉAiÉÄ? ¸ÀAPÀ®à JA§ÄzÀÄ JμÀÄÖ zÉÆqÀØ PÀμÀÖªÀ¥Àà.

*********

69 ಸಾಯ್ಂಡಿ ! ನೀನೊಂದು ಸುಂಟರಗಾ , ಸಾಗರ ಗಭರ್ದಿ ಅವತರಿ ದ ರುದರ್ ಕಾ ! ಪರ್ಚಂಡ ಭೀಕರ ಪರ್ಳಯಾಂತಕಾರಿ ಗೂ ಯಾಗಿ ಆಭರ್ಟಿ ದ ರಾಕಷ್ ೕ ರೂಪಧಾರಿ ! ನಿನನ್ ಸು - ಸುರ ಆಕಾರ - ಕಾರ ಸುತಿ ತಿರುಗುವ ಬುಗುರಿ ನಡಿಗೆಗೆ ಧಿಕಾಕ್ರ! ಅಗಿನ್, ವಾಯು, ವರುಣರ ಕಕರ್ಶ ಕೇಕೆ ನಿನನ್ ಚಲನವಲನೆಯ ಗತಿ ಗುರುತಿ ಮೈಯ ನಡುಕ ಹುಟಿಟ್ ಶಬಕೆಕ್ ಮನ ಬೆದರಿ, ತತರಿ ನೆಲ- ಗಗನ, ಜನ-ಜೀವನ ಚಲಾಪಿ . ಶು - ಕಿಶೋರಿಯರು, ಮುದುಕರು -ಯುವಕರು ಕೂಸು - ಬಾಲಕರು, ಹೆಂಗಳೆಯರು, ಗಭಿರ್ಣಿಯರು ಹೆಳವರು -ಕುರುಡರು-ಕುಂಟರು ಪಶು ಪ ಕಿರ್ಮಿ ಕೀಟ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಎಲರ ಮನದ ಭೀತಿ ಮೂಡಿ ಪಾರ್ಣ ಭಯದ , ದಿಕುಕ್ ದೆಸೆ ಇಲದೆ ಪೂಣರ್ ಪಲಾಯನ ೕಟೆಲ್ ಹೋಟೆಲ್, ಶಾಲೆ-ವಾ ರ್ಟಿ ಮನೆ-ಮಂದಿರ,ಮ ೕದಿ-ಚಚುರ್ ಕಬುಬ್- ಪಬುಬ್, ಪಾಕುರ್-ಕೋಟುರ್ ಕೆಫೆ-ಕಛೇರಿ, ಕಾಲೇಜು-ಕಾಖಾರ್ನೆ, ಪೇಟೆ - ಪಟಟ್ಣ ಖಾ -ನಿಜರ್ನ. ಸಾಯ್ಂಡಿ!, ನೀನು "ಕೆಟಿರ್ನ" ಳ ಸೋದರಿ, ಅಸುರಿ ಕಪುಪ್ ೕಡ ಗಳ ಕೂಡಿ , ಚ ಗಾ ಹಬಿಬ್ ಕಾರ ಸದು ಹರಡಿ , ಸಹಸರ್ ಹೆಬಬ್ಲೆ ಹುಟಿಟ್ ಮಿಂಚು- ಡಿಲು ಆಭರ್ಟಿ , ಅಬಬ್ರದ ಮಳೆ ಸುರಿ ಭೀಕರ ವೇಗದ ನೆಲಕೆಕ್ ಅಪಪ್ , ಗೂಡು-ಗೋಡೆ, ಮಹಡಿ-ಅಂಗಡಿ ಗಿಡ-ಮರ, ತೊಟ-ತೋಪು ಕೊಳ-ಕಾಲುವೆ, ಸುರಂಗ ಸೇತುವೆ ಕಂಬ - ಕಂಬಿ, ದಾರಿ - ಹೆದಾರಿ ಬಗಿ , ಬೀ , ೕ , ಕತರಿ ಮುರಿದು,ಕಿತೊ ಗೆದು ಧ ಂಸ ಮಾಡಿರುವೆ ! ಸಾಯ್ಂಡಿ! ನಿನನ್ ಆಗಮನ-ಆನಾಹುತದ ಚಿತರ್- ಕಾರ, ವಕರ್, -ಚಿತರ್ ಮಹಲು-ಮಾಲು, ಮೈದಾನ ತೋಟ-ಹೂದೋಟ,ಉದಾಯ್ನವನ ಸುತ-ಮುತ, ನೀರು ಹರಡಿ ಜಲಬಂದಿ ಕುತಿಗೆ ಎತರ ನೀರು ನಿಂತು ಕಾರು-ರೈಲು, ಬಸುಸ್ -ಬೋಟು ಟರ್ಕುಕ್-ಟಾರ್ಯ್ಮು, ಟಾರ್ಯ್ಕಟ್ರು-ಟಾಯ್ಂಕರು ಸಂಪೂಣರ್ ಜಲಸಮಾಧಿ ಸಾಯ್ಂಡಿ! ನಿನನ್ ಕಟ ಕುಣಿತ ತಾಳ-ತೂಗಾಟಕೆಕ್, ಗಜರ್ನೆ - ಆಭರ್ಟಕೆಕ್ ಆಶರ್ಯ-ಆಶರ್ಮ ಕೊಚಿಚ್ ಹೋಗಿ ಅಶಾಂತಿ, ಕತಲೆ ಬೆತಲೆ, ಶಾರ್ಂತಿಯಿಲದೆ ಕೂಗು-ಕೊರಗು, ಹ ವು ಬಾಯಾರಿಕೆ, ನೋವು-ನರ ಕೆ, ಸಾ ನ ನೆರಳು, ನರಕದ ಸಪ್ಶರ್ನ ದಶರ್ನ ಸಾಯ್ಂಡಿ! ನೀನು ಕೂರ್ರಿ, ಮಹಾ ಮಾರಿ ನಿನನ್ ರುವ ಭಯಂಕರ ಶಕಿ-ದಾ ನಮಮ್ ಲ ನಿರಂತರ ಯುಕಿ-ದಾರಿ ನಿನನ್ ಕೋಪ- ತಾಪ, ಆಪತು- ಪತು ನಿನನ್ ೕತಲ ಮಳೆ, ಮಹಾಪೂರ ರೌದರ್ ಜಲ ಪರ್ಳಯ ಚಂಡಿ ಚಾಮುಂಡಿ ಅವತಾರ, ನೀನೊಂದು ಭಯಾನಕ ಬಿರುಗಾ ,ರಕಕ್ ಸಾಕಿನುನ್ ದಿಗಂತದ ಕಣಮ್ರೆಯಾಗು ಸಾಗರದ ಆಳದ ಸಮಾಧಿಯಾಗು. ಸಾಯ್ಂಡಿ! - ಪರ್ಚಂಡ ಸುಂಟರಗಾ ~ ಮಾಳಕಕ್ಳ ನಾಗಭೂಷಣ, ಕಾಯ್ ೕನಿರ್ಯಾ

70 ಕನಾರ್ಟಕದ ಜನಪಿರ್ಯವಾಗುತಿರುವ ಕಿರ್ೕಡೆ 'ಚದುರಂಗ' ~ ರ್ | ಎಸ್.ಕೆ. ಆನಂದ ತೀಥರ್ ರಾಜ ಮಹಾರಾಜರ ಕಾಲದಿಂದ ಒಳಾಂಗಣ ಕಿರ್ೕಡೆ 'ಚದುರಂಗ' ಆಟಕೆಕ್ ತನನ್ದೇ ಆದ ಇತಿಹಾಸ ದೆ. ಪಾರಂಪರಿಕ ಕಿರ್ೕಡೆಗಳಾದ ಪಗಡೆ, ಚೌಕಾಭಾರ, ಅ ಗು ಮನೆ ಸಾ ನಲೇ ಬರುವ ಚದುರಂಗದಾಟ ಮನ ಸ್ಗೆ ಮುದ ನೀಡುವ ಆಟ ಎದುರು ಸಮಬಲದ ಆಟಗಾರನೊಬಬ್ನಿದ , ಹೊರಗಡೆ ಮಳೆ ಸುರಿಯುತಿದ ಸಮಯ ಸಂಜೆ ಕಾಫಿ ೕರುತಾ ಚೆಸ್ ಆಡುತಿದರೆ ಅದೆಂತಹ ತ. ಆಡಿದವರಿಗೆ ಮಾತರ್ ಗೊತಿರುತದೆ ಮನ ಸ್ಗೆ ಹುರುಪು, ಉಲಾಸ ನೀಡುವ, ಏಕಾಗರ್ತೆ ವೃದಿಸುವ, ಬುದಿಕೌಶಲಯ್, ಲೆಕಾಕ್ಚಾರ ಉನನ್ತಿಗೊ ಸುವ ಕಿರ್ೕಡೆಯೆಂದೇ ಹೇಳಲಾಗುವ ಈ ಕಿರ್ೕಡೆಯ ಕೆಲವರು ಮಾತರ್ ಪಾರ್ ಣಯ್ತೆ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧಯ್ ಕನಾರ್ಟಕದ ಚದುರಂಗ ಕಿರ್ೕಡೆಗೆ ಭವಯ್ ಇತಿಹಾಸ ದೆ ಚದುರಂಗದ ಉಗಮ ಭಾರತದಲೇ ಆದರೂ ತದನಂತರದ ಇತರೇ ರಾಷಟ್ರ್ಗಳ ಆಟಗಾರರು ಕಠಿಣ ಶರ್ಮದಿಂದ ಔನನ್ತಯ್ ಸಾಧಿ ದಾರೆ ಜಾಗತಿಕ ಕಿರ್ೕಡಾರಂಗದ ಮುನನ್ಡೆಯ ರಷಾಯ್, ಯುರೋಪ್, ಅಮೆರಿಕ, ಇಸೆರ್ೕಲ್, ಅಮರ್ನಿಯ ಮುಂಚೂಣಿಯ ವೆ ನಾವೆರ್ಯ ಕಾಲರ್ಸನ್ ಭಾರತದ ಶವ್ನಾಥ್ ಗೆ, ನಂ.1 ಸಾನಕೆಕ್ ಪರ್ಬಲ ಪೈ ೕಟಿ ನೀಡುತಿದಾರೆ. ಚದುರಂಗದಾಟದ ಒಂದು ಹಂತ ತಲುಪಿದ ನಂತರ ಶೆರ್ೕಯಾಂಕ ಎಂಬುದು ಶುರುವಾಗುತದೆ ಆಗ ಆಟಗಾರರಿಗೆ ರೇಟೆಡ್ ಆಟಗಾರರು ಅಥವಾ ಶೆರ್ೕಯಾಂಕ ಆಟಗಾರರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತದೆ ರೇಟಿಂಗ್ 2400 ತಲುಪಿದವರಿಗೆ ಇಂಟರ್ ನಾಯ್ಷನಲ್ ಮಾಸಟ್ರ್ ( ಐ.ಎಂ) ಎಂಬ ಬಿರುದು ನೀಡಲಾಗುತದೆ. ಇದು ಸಾಧಯ್ವಾಗಬೇಕಾದರೆ ಮೂರು ನಾಮ್ಸ್ರ್ ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತದೆ. ಶೆರ್ೕಯಾಂಕ 2500ರ ಜೊತೆಗೆ 03 ನಾಮ್ಸ್ರ್ ಪಡೆದ ಗಾರ್ಂಡ್ ಮಾಸಟ್ರ್ (ಜಿ ಎಂ) ಎಂಬ ಬಿರುದು ಪಾರ್ಪವಾಗುತದೆ ಭಾರತದ ಈಗ ಹಾ 19 ಜಿ ಎಂ ಗ ದಾರೆ, ಡಿ ಪರ್ಸಾದ್ ಕನಾರ್ಟಕದ ಪರ್ಥಮ ಇಂಟರ್ ನಾಯ್ಷನಲ್ ಮಾಸಟ್ರ್ ಮೈಸೂರಿನ ಎಂ ಎಸ್ ತೇಜ್ ಕುಮಾರ್ ಕನಾರ್ಟಕದ ದಿವ್ತೀಯ ಐ ಎಂ ನಂತರದ ಸಾಗರದ ಬಿ ಎಸ್ ವಾನಂದ, ವ ಗದ ಜಿ ಎ ಸಾಟ್ ನಿ ಈ ಐ ಎಂ ಹಂತ ತಲುಪಿದಾರೆ ಕನಾರ್ಟಕದ ಚದುರಂಗ ಕಿರ್ೕಡೆ ಹಲವಾರು ಜಿಲೆಗಳ ರಾಜಯ್, ರಾಷಟ್ರ್ ಮಟಟ್ದ ಆಡಲಾಗುತಿದೆ ಪರ್ಮುಖವಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರು, ಬೆಂಗಳೂರು ಗಾರ್ಮಾಂತರ, ಮೈಸೂರು, ದಾವಣಗೆರೆ, ಮಂಗಳೂರು,ಹಾಸನ, ಚಿಕಕ್ಮಗಳೂರು ಜಿಲೆ, ನಗರಗಳ ಬಹಳ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತಿದೆ ಶವ್ನಾಥನ್ ಆನಂದ್ ಐದು ಬಾರಿ ಶವ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಆದ ನಂತರ ಚದುರಂಗದಾಟಕೆಕ್ ಮಹತವ್, ಮಾನಯ್ತೆ ಬಂದಿದೆ ಚದುರ೦ಗ ಪಂದಾಯ್ವ ಯು ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜು, ನಗರ,ಜಿಲೆ, ರಾಜಯ್ ಮತು ರಾಷಟ್ರ್ಮಟಟ್ದ ನಡೆಯುತದೆ ಎಲ ವಯ ಸ್ನವರೂ ಎಲಾ ಮಾದರಿಯ ಪಂದಾಯ್ವ ಗಳ ಆಡುತಿದಾರೆ ಪುರುಷರು, ಮ ಳೆಯರು,ತರುಣರು, ಬಾಲಕ- ಬಾಲಕಿಯರು ಧ ಮಟಟ್ದ ಪಂದಾಯ್ವ ಗಳ ಭಾಗವ ಪರ್ಶ ಪತರ್,ಪಾರಿತೋಷಕ, ನಗದು ಬಹುಮಾನಗಳನುನ್ ಪಡೆಯುತಿದಾರೆ ಚದುರಂಗ ಕಿರ್ೕಡೆಯ ತಾಂತಿರ್ಕ ಾನ ಬಹು ಅಗತಯ್ ಆಟಗಾರರು ಕೌಶಲಯ್ ಮೆರೆಯಲು ಅಪಾರ ಪುಸಕಗ ವೆ ಕಂಪೂಯ್ಟರ್ ಜೊತೆ ಆಟವಾಡುತ ಪರಿಣತಿ ಹೆಚಿಚ್ ಕೊಳಳ್ಲು ಸಾಧಯ್ ಉತಕ್ೃಷಟ್ವಾಗಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ತರಬೇತುದಾರರು ಉತುಸ್ಕರಾಗಿದಾರೆ ಪಂದಾಯ್ವ ಗಳನುನ್ ನಡೆಸಲು ಅಹರ್ತಾ ಪರೀ ೆಗಳನುನ್ ಎದುರಿ ತೇಗರ್ಡೆಯಾಗಿರುವ ನಿಣಾರ್ಯಕರು (arbiters) ಇರುತಾರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಸಂತ್, ವ ಗದ ಮಂಜುನಾಥ್ ಮುಂಚೂಣಿಯ ದಾರೆ

71 ಕನಾರ್ಟಕದ ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ಚದುರಂಗ ಕಿರ್ೕಡೆಯನುನ್ ರಾಷಟ್ರ್ಮಟಟ್ದ ಆ ೕಜಿಸಲು ವಯ್ವಸಾಪಕರ ಕೊರತೆ ಇಲದಿದರೂ ಪಾರ್ ೕಜಕರ ಕೊರತೆ ಕಾಡುತಿದೆ ರಾಷಟ್ರ್ಮಟಟ್ದ ಮುಕ ಫಿಡೆ ಪಂದಾಯ್ವ ಗಳನುನ್ ನಡೆಸಲು ಏನಿಲವೆಂದರೂ ಆರುಲಕಷ್ ಹಣದ ಅವಶಯ್ಕತೆ ಇರುತದೆ. ಶವ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಆಗಿದ ಬಾಬಿಬ್ ಫಿಷರ್ ಬಾಲಯ್ದ ಬಹಳ ತುಂಟನಾಗಿದ ಚದುರಂಗದ ಆಟದಿಂದ ಇವನ ತುಂಟತನ ಮಾಯವಾಗಿ, ಏಕಾಗರ್ತೆ ಮೂಡಿ ಶವ್ ಶೆರ್ೕಷಟ್ರ ಸಾ ಗೆ ಸೇರಿದು ದಂತಕಥೆ. ಏಕಾಗರ್ತೆ ವೃದಿಯಾಗಲು ಚದುರಂಗದಾಟ ಅತುಯ್ತಮ ಅಸ ವಾಗಿದೆ. ಚದುರಂಗದಾಟದ ತೊಡಗಿದವರಿಗೆ ಏಕಾಗರ್ತೆ ಯಾವ ಪರಿ ಇರುತದೆ ಎಂದರೆ ಸುತಮುತಲ ಅರಿವೇ ಇರುವುದಿಲ ಮೈಸೂರು ಜಿಲೆಯ 'ಚದುರಂಗ' ಮೈಸೂರು ಜಿಲಾ ಚದುರಂಗ ಸಂಸೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕನಾರ್ಟಕ ಚದುರಂಗ ಸಂಸೆಗೆ ನೋ೦ದಾಯಿತವಾಗಿದು ಕಳೆದ ನಾಲುಕ್ ದಶಕಗ ಂದ ಚದುರಂಗದಾಟದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಶರ್ಮಿಸುತಿದೆ ಮೈಸೂರು ನಗರ ಕನಾರ್ಟಕದ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ರಾಜಧಾನಿಯೆಂದು ಪರ್ ದಿಯಾಗಿರುವಂತೆ ಮೈಸೂರು ಕನಾರ್ಟಕದ ಚದುರಂಗ ರಾಜಧಾನಿ ಎಂಬ ಅಗ ಕೆಗೆ ಪಾತರ್ವಾಗಿದೆ ಮೈಸೂರುನಗರದ ಅಂತರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮಟಟ್ದ ಮಿಂಚುತಿರುವ ಹಲವಾರು ಪರ್ತಿಭೆಗಳನುನ್ ಬೆಳಕಿಗೆ ತಂದ ಕೀತಿರ್ ಜಿಲಾ ಚದುರಂಗ ಸಂಸೆಯದು ಪರ್ಮುಖವಾಗಿ ಇದಕೆಕ್ ಕಾರಣರಾದವರು ದಿ ಎಂ ರಾಮಕೃಷ ಮತು ದಿವಂಗತ ಎಂ ಎನ್ ಕೃಷರಾವ್ ಕುಟುಂಬದವರು ಇವರ ರ್ೕತಾಸ್ಹ, ಪರಿಶರ್ಮ ಮರೆಯುವಂತಿಲ 1980 ರ ಪರ್ಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಮೈಸೂರು ಜಿಲಾ ಚದುರ೦ಗ ಸಂಸೆ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸಬ್ ಜೂನಿಯರ್ ಪರ್ಶ ಪಂದಾಯ್ವ ನಡೆ ತು ಈ ಪಂದಾಯ್ವ ಯ ಮುಂದೆ ಖಾಯ್ತರಾದ ದಿವೆಯ್ೕ೦ದು ಬರುವ, ಭಾಗವ ದರು. 1982 ರ 09 ಮಂದಿ ರಷಯ್ನ್ ಜಿ ಎಂ ಗಳು ಮೈಸೂರಿನ ಪರ್ದಶರ್ನ ಪಂದಯ್ವಾಡಿದರು. ಅಂದಿನಿಂದ ಸಂಸೆಯು ರಾಜಯ್ಮಟಟ್ದ ಪಂದಯ್ಗಳನುನ್ ಏಪಾರ್ಡು ಮಾಡುತಾ ಬಂದಿದೆ. ಕಳೆದ ಶತಮಾನದ ನಂತರ ಹಲವಾರು ಮೇರು ಪರ್ತಿಭೆಗಳು ಹೊಮಿಮ್ದು ಮೈಸೂರು ಚದುರಂಗಕೆಕ್ ಗರಿ ಮೂಡಿದಂತಾಗಿದೆ ಸಂಜಯ್ ಐದು ಬಾರಿ ಸತತವಾಗಿ ರಾಜಯ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಆಗಿದು, ಎಂ.ಕಾವಯ್ ರ್ೕ, ಎಂ.ಕವನ ರಾಷಟ್ರ್ಮಟಟ್ದ ಪರ್ತಿಭೆ ಮೆರೆದಿದಾರೆ. 2001 ರ ಬಾಲಕ ಕೆ ಜಯಕೇತಿರ್ ಏ ಯನ್ ಯೂತ್ ಭಾಗದ ಕಂಚಿನಪದಕ ಪಡೆದದು ಮತೊ ಂದು ಸಾಧನೆ 2008 ರ ಮೈಸೂರಿನ ಬಾಲಕ ಗಿರೀಶ್ ಎ ಕೌ ಕ್ ಶವ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಆಗಿ ಪರ್ಜವ್ ದು ಅಧುಬ್ತಸಾಧನೆ ಕಳೆದ 3 ವಷರ್ಗ ಂದ ಯುವಜನ ಸೇವೆ ಮತು ಕಿರ್ೕಡಾ ಇಲಾಖೆಗಳ ಪರವಾಗಿ ರಾಜಯ್ ಮಟಟ್ದ ದಸರಾ ಪಂದಾಯ್ವ ಗಳನುನ್ ಯಶ ವ್ಯಾಗಿ ವಯ್ವಸೆ ಮಾಡುತಾ ಬಂದಿದೆ ಇಷೆಟ್ೕ ಅಲದೆ ಪದ ಪೂವರ್ ತರಗತಿಗ ಗೆ ಜಿಲಾ ಮಟಟ್ದ ಆಯೆಕ್ ಪಂದಾಯ್ವ ಪದ ಪೂವರ್ ಕಷ್ಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ಪರವಾಗಿ ನಡೆಸುತದೆ 2011 ರ ಚಾಮುಂಡಿ ಹಾರ ಒಳಾಂಗಣದ ನಾಲುಕ್ ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮುಕ ಫಿಡೇ ರೇಟಿಂಗ್ ಪಂದಾಯ್ವ ಯನುನ್ ಎಂ ಡಿ ಎ ಆ ೕಜಿ ದು 446 ಆಟಗಾರರು ರಾಷಟ್ರ್ದ ಧ ಕಡೆಗ ಂದ ಬಂದು ಭಾಗವ ದು ಭಾರತದ ಉದಗಲಕೂಕ್ ಚದುರಂಗದ ಕೀತಿರ್ ಪಸರಿ ದು ನಯನ ಮನೋಹರ ಮುಂದಿನ ಪುಟ ನೋಡಿ

72 ಎಂ ಡಿ ಎ ತುಂಬು ಚೇತನದಿಂದ ಹತು ಹಲವಾರು ವೈ ಧಯ್ಮಯ ಪಂದಾಯ್ವ ಆ ೕಜಿಸುತಿದು ರಾಜಯ್ ಚದುರಂಗಕೆಕ್, ಒಳಾಂಗಣ ಕಿರ್ೕಡೆಗೆ ತನನ್ ಅನುಪಮ ಕಾಣಿಕೆ ನೀಡುತಿದೆ. ಹೊಸ ಚಿಗುರುಗಳು ಈ ಸಂಸೆಯ ನೆರಳ ಚಿಗುರುತಿದು ರಾಜಯ್, ರಾಷಟ್ರ್ಮಟಟ್ದ ನಳನ ಸುತಿದೆ ವೈ.ಜಿ. ಜಯೇಂದರ್ ಹಲವಾರು ಪಂದಾಯ್ವ ಗಳ ಪರ್ಥಮ ಸಾನ ಪಡೆದಿದಾರೆ. ಬಾಲಕರ ಪೈಕಿ ವೇಕಾನ೦ದ ಎಲ್, ಅ ೕಘ ಹೆಚ್ ಎ, ಹೆಚ್ ಆರ್ ಮಾನಸ (ಬಾಲಕಿಯರ ಭಾಗ) ಹಲವಾರು ಪರ್ಶ ಪಡೆದಿದಾರೆ. ಮೈಸೂರು ಜಿಲಾ ಚದುರಂಗ ಸಂಸೆ ತನನ್ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮುಕ ಫಿಡೇ ಚದುರ೦ಗ ಪಂದಾಯ್ವ ಗೆ ಅಣಿಯಾಗುತಿದೆ ಎಂ ಡಿ ಎ ಗೆ ನೋಂದಾಯಿತವಾಗಿರುವ ಎಸ ಕೆ ಆರ್ ಪರ್ತಿಷಾನ, ಮೈಸೂರು ಚೆಸ್ ಕಬ್, ಸುರೇಶ ಪರ್ತಿಷಾನ ಸಂಸೆಗಳೂ ಸಹ ಚದುರಂಗದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತಮಮ್ ಕಾಣಿಕೆ ನೀಡುತಿದೆ ಅತಯ್ಂತ ಕಿರ್ಯಾ ೕಲವಾಗಿ ಕಾಯರ್ ನಿವರ್ ಸುತಿರುವ ಎಂ ಡಿ ಎ ಕಾಯರ್ಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧಯ್ಕಷ್ರಾಗಿ ರ್ ಎಸ ಕೆ ಆನಂದತೀಥರ್ರವರು ಕಾಯರ್ನಿವರ್ ಸುತಿದಾರೆ ಉ ದ ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳೂ ಸಹ ಉತಮ ಆಟಗಾರರಾಗಿದು ಕಿರ್ೕಡೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪರ್ಮುಖರಾಗಿದಾರೆ ಮೈಸೂರಿನ ಎಲಾ ಶಾಲಾ,ಕಾಲೇಜುಗಳ ಗಾರ್ಮಾಂತರ, ತಾಲೂಕು ಮಟಟ್ದ ಚದುರಂಗವನುನ್ ಕ ಸುವುದು, ಜನಪಿರ್ಯಗೊ ಸುವ ನಿಟಿಟ್ನ ಕಾಯರ್ ನಿವರ್ ಸುವುದು ಜಿಲಾ ಚದುರಂಗ ಸಂಸೆಯ ಮುಖಯ್ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ ಆ ಮೂಲಕ ಚದುರಂಗ ಕಿರ್ೕಡೆಯನುನ್ ಜನಸಮಾನಯ್ರಿಗೂ ತಲುಪಿಸುವ ಮಹದಾಸೆ ಹೊಂದಿದೆ ************** Photo courtesy :Nagaraj Maheshwarappa ನಮಮ್ ನಾಡು!

73 ದಾಸಸಾ ತಯ್ ಮತು ಸಂಗೀತ ~ ದು ಡಾ|| ಸುಕನಾಯ್ ಪರ್ಭಾಕರ್, ಮೈಸೂರು 'ದಾಸಸಾ ತಯ್' ಹಾಗೂ 'ಸಂಗೀತ' - ಎರಡೂ ಅಪಾರ ವಸು ವೈ ಧಯ್ಗಳನೊನ್ಳಗೊಂಡ ಸಾರವಾದ ಪರ್ಕಾರಗಳು. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಈ ಎರಡರ ಬಗೆಗೆ ಮಾತನಾಡುತಲೇ ಇದೇವೆ. ಪುಟಗಟಟ್ಲೆ ಬರೆಯುತಲೇ ಇದೇವೆ ಈ ಎರಡೂ ಸ ಸಾರ ೇತರ್ಗ ಗೆ ಇಂತಿಷೆಟ್ೕ - ಎಂದು ಹೇಳುವ೦ತೆಯೇ ಇಲ ಸಾವ್ರಸಯ್ವೆಂದರೆ ಇವೆರಡೂ ಒಂದರೊಳಗೊಂದು ಸೇರಿ, ಅಥವಾ ಒಂದರೊಡನೊಂದು ಎನುನ್ವ ಸಾಹಚಯರ್ದ ಬಗೆಗೆ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸುವುದು ಸವ್ಲಪ್ ಮಟಿಟ್ಗೆ ಸಾಧಯ್ವಾಗುವ೦ತಹುದು ಆ ನಿಟಿಟ್ನಲೊ ಂದು ಪರ್ಯತನ್ ಈ ಲೇಖನ ''ದಾಸ ಸಾ ತಯ್ ಮತು ಸಂಗೀತ''. ೕಗೇ ಈ ಷಯದ ಬಗೆಗೆ ಆಲೋಚನೆ ಗಾಢವಾದಾಗ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಹರಿವನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ಎನಿ ತು. ದಾಸಸಾ ತಯ್ದಿಂದ ಸಂಗೀತ - ಸಂಗೀತದಿಂದಾಗಿ ದಾಸಸಾ ತಯ್ - ಎಂಬ ಈ ಕವಲುಗಳು ಗೋಚರವಾಗಿ ಚಿಂತನಾಹರ್ ಎನಿ ತು ಹರಿದಾಸ ಸಾ ತಯ್ ಕನನ್ಡ, ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಹಾಗೂ ಪರಂಪರೆಯ ಒಂದು ಪರ್ಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ದೇ ೕಯತೆ ಮತು ಗೇಯತೆಗಳೆರಡನೂನ್ ಮೇಳ ಕೊಂಡು ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ವಾ ನಿಗೆ ತನನ್ದೇ ಆದ ಕೊಡುಗೆಯನುನ್ ನೀಡಿದೆ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆಯ ಧ ಧ ಆಯಾಮಗಳನುನ್ ಬಳ ಕೊ೦ಡು ಸಾ ತಯ್- ಸಂಗೀತಗಳ ಸಾಮರಸಯ್ವನುನ್ ನೀಡುವುದರ ಹರಿದಾಸ ಸಾ ತಯ್ ಮೇಲಪ್ಂಕಿಯ ನಿಲುತದೆ ಅಲದೆ, ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆ, ಆಧಾಯ್ತಿಮ್ಕ ಸಾಧನೆ, ಅನುಭವ, ಅನುಭಾವ, ಲೋಕದ ಅಂಕು-ಡೊ೦ಕುಗಳ ಚಿತರ್ಣ ಎಲವನೂನ್ ಒಳಗೊಂಡ ಹರಿದಾಸ ಸಾ ತಯ್- ಒಂದು ಅಪೂವರ್ ಕೊಡುಗೆ ಎನುನ್ವುದರ ಎರಡು ಮಾತಿಲ ಕನಾರ್ಟಕ ಸಂಗೀತಕೆಕ್ ಹರಿದಾಸ ಪರಂಪರೆಯವರು ಕೊಟಿಟ್ರುವ ರಚನೆಗ ಗೆ ಕೊನೆ ದ ಲ. ಕೃತಿಯ ಮಾತೃಕೆಯ ಪರ್ಥಮರೂಪ, ಕೀತರ್ನೆಗ ಂದ ಡಿದು, ಗೇಯ ನಾಟಕ, ಸವ್ಪನ್ಗದಯ್, ಲ ಮ್ೕ ಶೋಭಾನ, ಗುಂಡಕಿರ್ಯೆ, ವೈಕುಂಠ ವಣರ್ನೆ,ಉಗಾಭೋಗ, ಸುಳಾದಿ - ೕಗೆ ರಚನೆಗಳ ಮಹಾಪೂರವೇ ಉಕಿಕ್ಹರಿದದು ಹರಿದಾಸರ ಕಾಲದಲೇ ಹಳೆಯ ಪರ್ಬಂಧಗ ಗೆ ಹೊಸ ಜೀವವನುನ್ ಕೊಟುಟ್ ಜನತಾ ಜನಾಧರ್ನನ ವಾಣಿಗೆ - ಶಾ ೕಯ ಸಂಗೀತದ ಪರ್ತಿಷೆಯನುನ್ ಒದಗಿ , ಹೊಸತನದ ರಿಯಿಂದ ನಮಮ್ ಸಂಗೀತ ದೇ ಯ ಮಡಿಲನುನ್ ತುಂಬಿದವರು ನಮಮ್ ಹರಿದಾಸರು ಶಾ ೕಯ ಪರ್ಮೇಯಗಳು, ಕಷ್ಣ ಪದತಿ, ರಾಗ, ತಾಳ, ಪರ್ಬಂಧ- ಈ ಎಲಾ ಮುಖಗಳ ಈ ಕನನ್ಡಿಗ ಗಾನ ೕಗಿಗಳು - ಸಂಗೀತ ಸರಸವ್ತಿಯ ಸಹಸರ್ ರೂಪಗಳ ರಾಟ್ ದಶರ್ನ ಮಾಡಿ ದಾರೆ ಕನಾರ್ಟಕ ಸಂಗೀತ ಎಂಬುದನುನ್ ಅನವ್ಥರ್ಗೊ ದರು - ಎನುನ್ವುದೂ ಸೂಕವಾದ ಮಾತು ಹರಿದಾಸರ ರಚನೆಗಳು ಸಂಗೀತ ಪರ್ಧಾನವಾದುದೆ೦ಬುದು ಸವರ್ ದಿತವಾದ ಸಂಗತಿ ರ್ೕಪಾದ ರಾಜರು ಉಗಾಭೋಗ ಂದರ — ।। ಧಾಯ್ನವು ಕೃತಯುಗದಿ । ಯಜನ ಯಜಞ್ವು ತೆರ್ೕತಾಯುಗದಿ । ದಾನವಾ೦ತಕನ ದೇವತಾಚರ್ನೆ ದಾವ್ಪರಯುಗದಿ । ಕ ಯುಗದಿ ಗಾನದ ಕೇಶವ ಎನಲು ಕೈಗೂಡುವುದು ಫಲವು ರಂಗ ಠಲ ।। ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ಇದನುನ್ ಸಪ್ಷಟ್ ಪಡಿಸುತದೆ

74 ಸಮಗರ್ ಹರಿದಾಸ ಸಾ ತಯ್ ರಾ ಯನುನ್ ಗೇಯ ಪರ್ಕಾರ ಮತು ಛ೦ದೋಬದವಾದ ಹಾಡುಗಬಬ್ಗಳ ಪರ್ಕಾರವೆಂದು ಎರಡು ವಗರ್ಗಳನಾನ್ಗಿ ಭಜಿಸ ಬಹುದು ದಲ ವಗರ್ದ ಉಗಾಭೋಗ, ಕೀತರ್ನೆ, ಸುಳಾದಿ, ವೃತನಾಮಗಳನುನ್ ಸೇರಿ ದರೆ, ತಿರ್ಪದಿ, ಸಾಂಗತಯ್, ಷಟಪ್ದಿ, ದಂಡಕ - ಮುಂತಾದುವನುನ್ ಎರಡನೇ ವಗರ್ದ ಕಾಣಬಹುದು ಇ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಹರಿದಾಸರಿಗೆ ಪೂವರ್ದಲೇ ವಶರಣರ ವಚನಗಳು ಗೇಯ ಗುಣ ಹೊಂದಿದು ಜನಪಿರ್ಯವಾಗಿದುವು, ನಿಜ, ಆದರೇ ಅವು ಸಂಪರ್ದಾಯ ಸಂಗೀತದ ಚೌಕಟಿಟ್ಗೆ, ಕಟುಟ್ಪಾಡಿಗೆ ಒಳಪದುವ೦ತದಾಗದೆ,'ಆನು ಒ ದಂತೆ ಹಾಡುವೆ' - ಎಂಬಂತಾಗಿ ಹರಿದಾಸರ ರಚನೆಗಳು ಮೇಲೆಮ್ಯನುನ್ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧಯ್ವಾಯಿತು. ಹರಿದಾಸರು ಮೌಲಯ್ ಚಿಂತನೆಯನೂನ್ ಕೈಬಿಡ ಲ ಲೋಕಕಲಾಯ್ಣದ ಉದೇಶವನೂನ್ ಕಡೆಗಣಿಸ ಲ ರಾಗ- ತಾಳಭಾವಗಳ ಒಕೂಕ್ಟವನೆನ್ೕ ಸಾಧಿ ದರು ಎಂಬ ಮಾತು ಮನನೀಯ. ಹರಿದಾಸರ ಆದಯ್ರೆನಿಸುವ ರ್ೕಪಾದರಾಜರು - ತಮಿಳುನಾಡಿನ ರ್ೕರಂಗದೇವಾಲಯದ ನಡೆಯುತಿದ 'ಇಯಲ್ ' ಮತು 'ಇಶೈ' ಪರ್ಕಾರಗಳ ಹಾಡಿಕೆಯ ಪರ್ಭಾವಕೊಕ್ಳಗಾಗಿ ಕನನ್ಡದ ಯೂ ಈ ರೀತಿಯ 'ಪದ' ಗ ದರೆ, ಭಕಿಯ ಪರ್ಚಾರ ಸುಲಭವಾದೀತೆಂಬ ಕಲಪ್ನೆಯಿಂದ ತಮಮ್ ರಚನೆಗಳನುನ್ ರ್ೕ ರಂಗ ಠಲ ಎಂಬ ಅ೦ಕಿತ ಟುಟ್, ಕೀತರ್ನೆಗಳು,ಸುಳಾದಿ, ಉಗಾಭೋಗ, ವೃತ ನಾಮ, ದಂಡಕ - ದಲಾದ ಹಲವು ಪರ್ಕಾರಗಳ ಅಳವಡಿ ಕೊಂಡರು ಮುಂದೆ ಅವರ ಷಯ್ಪರ್ ಷಯ್ರೆನಿ ದ ವಾಯ್ಸರಾಯರು - ಪುರಂದರರ ಮೇಲೂ ಬೀರಿತು. ಹರಿದಾಸರು ವ್ೕಕರಿ ದ ದೇ ೕ ಪದತಿಯ ಗೇಯ ಪರ್ಕಾರಗಳು ಬಹುಮಟಿಟ್ಗೆ ಲಯಪರ್ಧಾನವಾದುವು ತಿರ್ಶರ್, ಚತುರಶರ್, ಖಂಡಗತಿಗಳು, ಸಂಕೀತರ್ನೆಗ ಗೆ ಅನುಕೂಲವಾದುದು ಎನುನ್ವುದನುನ್ ತಿ ದ ಹರಿದಾಸರು ಜಾಣೆಮ್ಯಿಂದ ಬಳ ಕೊಂಡರು ಉದಯರಾಗ,ಲಾ ,ಜೋಗುಳ, ಶೋಬನ, ಮಂಗಳದ ದೃ ಟ್ ನಿವಾ ಸುವ ಪದಗಳು - ದಲಾಗಿ ಹಲವು ಗೇಯಪರ್ಕಾರಗಳು ಜಾನಪದ ನೆಲೆಯಿಂದ ಎತಿಕೊಂಡು ಅವಕೆಕ್ ಮಾಗರ್ ಸಂಗೀತದ ಉಡುಗೆಯನುನ್ ತೊಡಿ ದರು ಅದಕಕ್ನುಗುಣವಾಗಿ ಆನಂದ ಭೈರ , ನವರೋಜು, ಭೌ ಮುಂತಾದ ರಾಗಗಳು, ಜಾನಪದ ನೆಲೆಯಿಂದ ಆಯುಕೊಂಡ೦ತಹ ಕೊಂಡಮಲಹರಿ, ದೇಶಾಳ, ಪಾಡಿ, ಮುಖಾರಿ, ಪಂತು, ಅಮರ ೦ಧು - ದಲಾದ ರಾಗಗಳು ಹರಿದಾಸರ ರಚನೆಗಳಲೂ ತೋರಿಕೊಂಡವು. ಜನಸಾಮಾನಯ್ರ ಅಭಿರುಚಿ ಅಗತಯ್ಗ ಗೆ ತಕಕ್ಂತೆ ಗೇಯ ಪರ್ಕಾರಗಳನೂನ್, ಗಾನ ಪರ್ಕಿರ್ಯೆಗಳನೂನ್, ಅಳವಡಿ ಕೊಂಡದು ಕಾರ್ಂತಿಕಾರಿಯೇ ನಿಜ ಪುರಂದರದಾಸರು ಛ೦ದೋಗತಿಯ ತಿರ್ಪದಿ, ದಿವ್ಪದಿ, ಚೌಪದಿ, ಷಟಪ್ದಿ ಸಾಂಗತಯ್, ೕಸ, ಕಂದ, ಗದಯ್- ದಲಾದ ಎಲಾ ಪರ್ಭೇದಗಳಲೂ ಪರ್ ೕಗ ನಡೆ ದರು ಸಾ ತಯ್ ಸಂಗೀತಗಳೆರಡರಲೂ ಹೊಸ ದಾರಿಯನೆನ್ೕ ತೋರಿ ದರು 'ಹರಿದಾಸರು ಕೇವಲ ಕಾವಯ್ ಪರ್ ೕಗ ಪರಿಣತಮತಿಗಳು ಮಾತರ್ವಲದೇ ಶಾ ೕಯಸಂಗೀತದಲೂ ತಜಞ್ರೇ ಆಗಿದರು.'.ಆದರೆ ಇದಾವುದನೂನ್ ಮೇಲೇರಿ ಕೊಳಳ್ದೆ, ಸಾಮಾನಯ್ರಂತೆ ಬದುಕಿ, ಬಾ , ಜನಸಾಮಾನಯ್ರಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ತಿ ಸುವಂತ ಶೈ ಯನೆನ್ೕ ಬಳ ಕೊಂಡರು ಕನನ್ಡ ಬಳ ದರೂ ಪಂಡಿತರ ಕನನ್ಡವಾಗಿರದೇ, ಜನ ನಿತಯ್ ಬಳಸುವ ಆಡು ಮಾತುಗಳನೆನ್ೕ ಬಳ ದರು ( ಉದಾ: 'ಮಾನವಜನಮ್ ದೊಡದು'). ಎಲ ಹರಿದಾಸರಿಗೂ ಸಂಗೀತ ಕಲೆಯ ದ ಪೆರ್ೕಮ, ಪರಿಶರ್ಮ, ಪರ್ ೕಗ ೕಲತೆಗಳು ಎದು ಕಾಣುತವೆ ಅವರ ದೃ ಟ್ಯ ಭಗವಂತ ಗಾನಲೋಲ ತುಂಬುರು ನಾರದರ ಗಾನವನುನ್ ಕೇಳುವ ಹರಿ ಮೆಚಚ್ಬೇಕಾದರೆ ನಮಮ್ ಭಕಿಯೂ ರಾಗಬದವಾಗಬೇಕಾದುದು ಸಹಜವೇ ಸಾ ತಯ್ ಭಾವದ ೕಷಣೆಗಾಗಿ ಆಯುಕೊಳುಳ್ವ ರಾಗ, ಬಳ ದ ಪದಪುಂಜ,ತಾಳಬಂಧ, ಎಲವೂ ಬಲು ಸಾವ್ರಸಯ್. ಹಲವೆಡೆ ಸಂಗೀತವಾದಯ್ಗಳನೂನ್ ಹೆಸರಿ ದಾರೆ ಅವರ ಪಾ ಗೆ ' ತಾಳ ಮೇಳಗ ದು, ಪೆರ್ೕಮ ಲದ ಗಾನ ' - ಡ೦ಭಕದ ಕೂಗಾಟವೇ ಹೌದು ೕಗಾಗಿ ಸಂಗೀತ ಅವರ ಪಾ ಗೆ ಒಂದು ಸಾಧನೆ ಭಗವದಾರಾಧನೆಗೆ ನಾದೋಪಾಸನೆ ಅನುವಾಗಿರಬೇಕು ಎನುನ್ವುದೇ ಹರಿದಾಸರ ನಿಲುವು

75 ಹರಿದಾಸರ ಮತೊ ಂದು ಕೊಡುಗೆ - ಬತೀಸ ರಾಗಗಳು ಅವರ ಕಾಲದ 31-32 ಸಂಖೆಯ್ ಪ ತರ್ ಎನುನ್ವ ಕಲಪ್ನೆ ಇದೀತೆಂದು ತೋರುತದೆ 'ತುತೂರು ತೂರೆಂದು', 'ಅಂಗನೆಯರೆಲ ನೆರೆದು ' - ಕೀತರ್ನೆಗಳ ಬತೀಸ ರಾಗದ ಪರ್ಸಾಪ ದೆ ಇದು ಕನಾರ್ಟಕ ಸಂಗೀತದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನುನ್ ಗುರುತಿಸುವ ಒಂದು ಮೈ ಗಲು ಈ ಬತೀಸ ರಾಗಗಳು ಬಹುತೇಕ ದೇ ೕ ರಾಗಗಳೆಂಬುದನುನ್ ಗಮನಿಸಬಹುದು ಕರ್ಮವಾಗಿ: ೧) ಗೌಳ, ನಟ, ಆ ರಿ, ಗೂಜರ್ರಿ, ಮಾಳವ, ಸಾರಂಗ, ಫಲಮಂಜರಿ, ಗೌ , ದೇಶಾ , ೨)ಮಾರ , ದೇ , ಗುಜರ್ರಿ, ಭೈರ , ಗೌ , ನಟಟ್, ಸಾವೇರಿ, ಆ ರಿ, ಪೂ ರ್,ಕಾ೦ಬೋಜಿ, ಪಾಡಿ, ದೇಶಾ , ಶಂಕರಾಭರಣ, ಮಾಳವ, ವರಾ , ಕಲಾಯ್ಣಿ, ತೋಡಿ, ಮುಖಾರಿ,ಯರ , ವಸಂತ, ಭೌ , ಧನಾಯ್ , ಸೌರಾಷಟ್ರ್, ಗುಂಡ ಕಿರ್ಯ, ರಾಮಕಿರ್ಯ, ಮೇಘ, ಕುರಂಜಿ, ೩) ಪಾಡಿ, ಮಲಾರಿ, ಭೈರ , ಸಾರಂಗಿ, ತೋಡಿ, ಗುಂಡ ಕಿರ್ಯ, ಗುಜರ್ರಿ, ಕಲಾಯ್ಣಿ ಎಂದು ಪರ್ಸಾಪವಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೆ ಆ ರಾಗಗಳ ಸವ್ರೂಪವಾಗ ೕ,ಲಕಷ್ಣವಾಗ ೕ, ಏನೆಂದು ತಿ ಯದಿದರೂ ಅಂದಿನ ರಾಗದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಇದೊಂದು ಪರ್ಮುಖ ಆಧಾರವಾಗಿ ದೊರಕುತದೆ. ಇನುನ್ ತಾಳದ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ ನೂರೆಂಟು ತಾಳಗಳ ಜಾಗವನುನ್ ಸುಳಾದಿ ತಾಳಗಳು ವ ಕೊಂಡದೂ ಹೆಚುಚ್ ಕಡಿಮೆ ಹರಿದಾಸರ ಕಾಲದಲೇ ಹರಿದಾಸರು ಬಳ ದ ಛಾಪು ತಾಳಗಳು, ಕಾ ಗೆ ಗೆಜೆ ಕಟಿಟ್ ನೀಲವಣರ್ನ ಗುಣ ಆರಾಧಿಸಲು ಬಳ ದ ಸುಲಭ ಲಯ, ಅಕಷ್ರ ಗಾರ್ಹಯ್ ತಾಳಗಳು. ಪರ್ಚಾರಕೆಕ್ ಬಂದದು ಒಂದು ಮುಖಯ್ಘಟಟ್ವಾಗಿಯೇ ತೋರುತದೆ. ೕಗೆ ಹರಿದಾಸ ಸಾ ತಯ್ದಿಂದ ರಚನೆ ರಾಗ ತಾಳಗಳ ೇತರ್ ಮಾತರ್ವಲದೆ, ಆವರೆಗೂ ಸಂಗೇತಾಭಾಯ್ಸದ ಬಾಲಪಾಠದ ಸವ್ರಾವ , ಜಂಟಿ, ಅಲಂಕಾರ, ಗೀತೆಗಳೆಲ ದಲು ಖರಹರಪಿರ್ಯದ ಅಭಾಯ್ಸ ಮಾಡುತಿದುದು - ಪುರಂದರರ ಕಾಲಕೆಕ್ ಮಾಯಾಮಾಳವಗೌಳ ರಾಗದ ಹಾಡುವ ಕರ್ಮ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದದೂ ಸಹ ಮತೊ ಂದು ಮೈ ಗಲೇ ಹೌದು ಇದಿಷೂಟ್ ಹರಿದಾಸರಿಂದ ಸಂಗೀತ ೇತರ್ಕೆಕ್ ಒದಗಿದ ಹಲವು ಕೊಡುಗೆಗಳನುನ್ ಸೂಲವಾಗಿ ಗಮನಿ ದ ನಂತರ, ಇದರ ಮತೊ ಂದು ಮಗುಲನುನ್ ಕಾಣಬೇಕಾದದು ಅನಿವಾಯರ್. ಅದೆಂದರೆ ಇಂದು ದಾಸ ಸಾ ತಯ್ದ ಸಂಗೀತ ಬಳಕೆಯಾಗುತಿರುವ ಪರಿ, ದಾಸ ಸಾ ತಯ್ ರಚನೆಯ ಕಾಲದ ಒದಗಿದ ಅನಿವಾಯರ್ತೆ, ಅದರ ಸಾನ ಇಂದು ಬಳಸುತಿರುವ ರೀತಿ, ಅದಕೆಕ್ ಆರೋಪಿತವಾಗುತಿರುವ ಸಂಗೀತದ ಬಗೆಗೊಂದು ನೋಟ ಅವಶಯ್ ಎನಿಸುತದೆ. ಪರಮಾತಮ್ನನುನ್ ಒಳ ಕೊಳಳ್ಲು ಭಕಿಪಂಥ ಅತುಯ್ತಮ ಸಾಧನ ಎಂದು ತೋರಿ ಕೊಟಟ್ವರು ಹರಿದಾಸರು ಸತಯ್ದ ನಿರೂಪಣೆಗಾಗಿ ಅವರು ಆಯುಕೊಂಡ ಮಾಧಯ್ಮ ಸಂಗೀತ ಹಾಡುಗಳ ಭಾವ, ಭಾಷೆ, ಶೈ ಕಾವಯ್ದಂತೆ ಭಾರವಲ ಮಾತಿನಂತೆ ನೀರಸವಲ ನಿತಯ್ಜೀವನದ ನೋವುನ ವುಗಳನುನ್ ಅನುಪಮ ದೃಷಾಟ್ಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾದಿ ತೋರಿ ದರಲದೆ, ಜನರನುನ್ ಚಿಂತನ ೕಲರನಾನ್ಗಿ ಮಾಡುವ ಸಫಲರಾದರು ರ್ೕಪಾದರಾಯರ ಕಾಲದ (೧೫ ನೆ ಶತಮಾನ) ಆರಂಭವಾದ ದಾಸ ಸಾ ತಯ್ ಪುರಂದರರ ಕಾಲಕೆಕ್ ಉತುಂಗ ಖರವನುನ್ ಮುಟಿಟ್ತು ಹರಿದಾಸರ ಕೀತರ್ನೆಗಳು ಸಾಮಾನಯ್ವಾಗಿ ಪಲ , ಅನುಪಲ , ಚರಣಗ ಂದ,ಕೂಡಿರುತದೆ ಹರಿದಾಸರು ಕೀತರ್ನೆಗಳನುನ್ ರಾಗ ತಾಳಗಳ ಸಂ ೕಜಿ ದರು ಎನುನ್ವುದಕಿಕ್ಂತ ಧ ಧಾಟಿ ಲಯಗಳ ಹಾಡಿದರೂ ಎನುನ್ವುದು ಸೂಕ. ಹರಿದಾಸರ ರಚನೆಗಳ ಮತೊ ಂದು ಮುಖಯ್ ಲಕಷ್ಣ ಅದರ ಸಮಯ್ತೆ (flexibility) ಒಂದೇ ರಚನೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರಾಗಗಳ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಲಯಗ ಗು ಹೊಂದಿಸಬಹುದು ಈ ಷಟ್ತೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ತೊಂದರೆಯೂ ಹೌದು ಎನನ್ಬಹುದು ಕಾರಣ ಅವರವರ ಸಾಧನೆಗೆ, ಅವರವರ ಭಾವಕೆಕ್, ಅವರವರಿಗೆ ತೋಚಿದಂತೆ, ದಾಸರ ಪದಗಳನುನ್ ಹಾಡುವ ಮಟಿಟ್ಗೆ ಇಂದು ತಿ ನಿಮಾರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾದರೆ

76 ಹರಿದಾಸರ ಪದಗಳನುನ್ ಹಾಡಲು, ಸಂಗೀತ ಸಂ ೕಜನೆ ಮಾಡಲು ಇರುವ ಅಳತೆಗೋಲಾದರೂ ಏನು ? ಇದಕೆಕ್ ಕೆಲ ಅಂಶಗಳನುನ್ ಗಮನದ ಡಬೇಕು ಮೂಲಭಾವವೇ ಅದರ ಜೀವ ಹಾಗೂ ಆ ರಾಗಕೆಕ್ ಕೊಡುವ ಗಮಕಗಳ ಬಳಕೆಯೂ ಇ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತದೆ ಜೊತೆಗೆ ಒಂದೇ ರಾಗ ಧ ಭಾವಗಳ ಪರ್ತಿಬಿ೦ಬವೂ ಹೌದು ಎಂಬ ತಿಳುವ ಕೆಯೂ ಅತಯ್ವಶಯ್ ಈ ಕೆಲ ಂದು ಅಂಶಗಳನುನ್ ಗಮನದ ಟುಟ್ಕೊಂಡರೆ ಹರಿದಾಸರ ಪದಗ ಗೆ ನಾಯ್ಯ ಒದಗಿಸಬಹುದು ಎನಿಸುತದೆ ಒಟಿಟ್ನ ದಾಸ ಸಾ ತಯ್ದ ಸಂಗೀತ ಎನುನ್ವುದರ ಬಗೆಗೆ ಅಭಿಪಾರ್ಯ ಭೇದ ದೆ ಸಾ ತಯ್ವೇ ಮೂಲಮೂತಿರ್ ಎನುನ್ವುದರ ಅರಿ ನೊಂದಿಗೆ ಹರಿದಾಸರ ಪದಗಳ ಪರ್ಸುತಿ ಹಾಲು ಸಕಕ್ರೆ ಬೆರೆತಂತೆ ಎನುನ್ವುದು ಸಾಮಾನಯ್ ಅಭಿಪಾರ್ಯ

78 ಚಿತರ್ಗಳ ಆಕಾರಗಳನುನ್ ಬರೆದು, ಅವುಗಳನುನ್ ಚಿಕಕ್ ಚಿಕಕ್ ಚದರಗಳನಾನ್ಗಿ ಭಜಿ , ಪದಗಳನುನ್ ತುಂಬುವುದೂ ರೂಢಿಯ ದೆ ಅಲದೆ ಸೂಚನೆಗಳನುನ್ ವಾಕಯ್ಗಳ ಕೊಡದೆ ಚಿತರ್ಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಕೊಡುವುದೂ ಪದಬಂಧಗಳ ಒಂದು ಧ. "ಪಿಕಚ್ರ್ ಕಾರ್ಸ್ ವಡ್ರ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಪ್ಡುವ ಈ ಬಗೆಯ ಸಮಸೆಯ್ಗಳನುನ್ "ಸಚಿತರ್ ಪದಬಂಧ", " ಚಿತರ್ ಪದಬಂಧ ", "ಚಿತರ್ ಚಕರ್ಬಂಧ" ಎಂದೆಲಾ ಕರೆಯಲಾಗುತದೆ ಸಮಸೆಯ್ಗೆ ಸೂಚನೆ - ಪದಬಂಧ ಗಳನೂನ್ ಬಿಡಿಸುವ ಕಾಯರ್ದ ನೆರವಾಗುವ ಸೂಚನೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ನಾಲುಕ್ ಮಾತುಗಳನುನ್ ಈ ಲೇಖನದ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ಹೇಳುವುದು ಸೂಕ ಸೂಚನೆಗಳನುನ್ ಓದಿಕೊಂಡು ತಕಕ್ ಪದಗಳನುನ್ ಹುಡುಕುವ ಯಶ ವ್ಯಾಗಬೇಕಾದರೆ ಅವುಗಳನುನ್ ಸೂಕಷ್ಮ್ವಾಗಿ ಗಮನಿ ಅಥರ್ಮಾಡಿಕೊಳುಳ್ವುದು ಅವಶಯ್ಕ. ಕೊಟಿಟ್ರುವ ಸೂಚನೆಯ ಪರ್ತಿ ಂದು ಅಕಷ್ರ ಹಾಗೂ ಪದವೂ ಅತಯ್ಮೂಲಯ್ ಕೆಲವು ಸೂಚನೆಗಳು ತುಂಬಬೇಕಾದ ಪದಗಳ ಕಡೆಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಬೆರಳು ಮಾಡಿ ತೊರಿಸುತವೆ ಅಂದರೆ ತುಂಬಬೇಕಾದ ಪದಗಳ ಅಥರ್ಗಳನುನ್ ಮಾತರ್ ಸೂಚನೆಯ ಕೊಡಲಾಗುವುದು. ಕೆಲವು ಪದಗಳನುನ್ ನಾಣುಡಿಗಳು ಅಥವಾ ಪಡೆನುಡಿಗಳ ನೆರ ನಿಂದ ಭತಿರ್ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತದೆ. (ಉದಾ "ಜಾಣ- ಸೂಚನೆ: ಮಾತಿನ ಪೆಟಿಟ್ಗೆ ಎಚಚ್ರಗೊಳುಳ್ವವ) ಇ ಜಾಣನಿಗೆ ಮಾತಿನ ಪೆಟುಟ್ ಎಂಬ ನಾಣುಡಿಯ ನೆರವನುನ್ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ಕೆಲವು ಪದಗಳನುನ್ ಸೂಚನೆಯ ತಿರುಗು ಮುರುಗು ಮಾಡಿ ತೋರಿ ಅವುಗಳ ಅಥರ್ವನೂನ್ ಕೊಡಲಾಗುವುದು (ಉದಾ - ಪದ: "ಹತಾಶ"; ಸೂಚನೆ: "ಆಶ " ಳನುನ್ "ಹತ" ಮಾಡುವವನಿಗೆ "ನಿರಾಸೆ" (ಪದದ ಅಥರ್ ) ) ಕಾದಿದೆ ಮತೆ ಕೆಲವು ಸೂಚನೆಗಳ ಯೇ ಭತಿರ್ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಪದದ ಅಕಷ್ರಗಳು ಅಡಗಿರುವ ದೊಡ ಪದ ಂದನುನ್ ಕೊಟುಟ್, ಇದರ ಬಗೆಗೆ ಅಥರ್ದ ಮೂಲಕ ಸೋಚಿಸಲಾಗುವುದು. (ಉದಾ - ಪದ: "ಭಾಸ; ಸೂಚನೆ: "ಸಭಾಸದರ ರುವ ಓವರ್ ಸಂಸಕ್ೃತ ನಾಟಕಕಾರ ಇ ನಾವು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದುದು " ಸಭಾಸದರು " ಎನುನ್ವ ಪದ ಮಾತರ್ ಈ ಪದದ ಅಕಷ್ರಗಳ ರುವ "ಭಾಸ" ಎಂಬ ಪದ ಹೆಸರಾಂತ ಸಂಸಕ್ೃತ ನಾಟಕಕಾರನ ಹೆಸರು) ಇಷೆಟ್ೕ ಅಲದೆ, ಗಾದೆಗಳು, ಸಂಗೀತ, ಕಿರ್ೕಡೆ ಸಾ ತಯ್, ದಲಾದವುಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಸೂಚನೆಗಳನುನ್ ಕೊಡಲಾಗುವುದು ಈ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳನುನ್ ಗಮನದ ಟುಟ್ಕೊಂಡು, ಸಮಸೆಯ್ಗಳನುನ್ ಬಿಡಿಸಲು ತೊಡಗಬೇಕು ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ಬಿಡಿಸುವುದು ದ ದಲು ಕೊಂಚ ತಾರ್ಸದಾಯಕವಾದರೂ ಶಬ ಾನ ಹೆಚುಚ್ತಾ ಬಂದಂತೆ ಈ ಕಾಯರ್ ೕಲಾಜಾಲವಾಗುವುದರ ಸಂದೇಹ ಲ **********

Portrait of a 'ABCD' Child

(Based on musings by her son Aditya Hande)

~ Malini. A. Rao

My story is like yours – born and raised in India and living in the US for the past 15 years or so. I am comfortable here now. I have lived the American dream; I have wrapped on a little American accent; learned the basics about American football and have learned to survive in corporate America. I also know where to find my Indian spices, have potlucks with my Indian friends over weekends and am caught up with the latest movies via $2 DVDs from the Indian store. In short, I am a well adapted naturalized Indian American.

Like you, I have an ABCD (American Born Confused Desi) child— a young one – still only seven years old. My preciously crafted comfort zones as a naturalized Indian American wear thin from time to time as I raise my son. He is a saaru anna and palya eating all American who loves Legos, superheros and plays the Little League Baseball. He has the burden of straddling two cultures...one that he is embedded in and one that his parents and community try to materialize for him – all this while he is still constructing his world view and unlike his parents who let in a little America at a time over many years as adults...and only as much as they felt comfortable with. No wonder we think he is confused! But is he? Or is it us that are confused? What is a true portrait of a young ABCD child? How does the world look from their perspective?

I am blessed with a little thinker and philosopher who is also very expressive and articulate. We have been recording his musings for 7 years now in a blog “Aditya's World – Childhood Musings”http://childmusings.wordpress.com/ Here is a sampling of Aditya's Musings (recorded between age 37) that paint a picture of a young ABCD's mind and developing world view one sliver at a time -

Visits to India

LIFE IN A FREE COUNTRY

During his month long stay in India, Adi noticed kids wore uniforms to school. Uncomfortable with the lack of choice, Adi asked,” Why do kids have to wear uniforms to school? Isn’t India a free country?”

WHAT’S IN A NAME?

It is common for Mumbai Apartment buildings to have a watchman/ helper live in a small quarters near the entrance of the building. Needing a hand with something, ajji (grandma) called out, “Can someone call Ramdeen upstairs? I need him to help me.”

Mishearing ajji and very surprised Adi asked, “What?! Romney now works in Ajja’s building?”

QUESTIONABLE PERSONALITY

The practice and appreciation of the folk art of Yakshagana is very important to Adi’s paternal side of the family. With a desire to expose Adi to this art form, mamma watched a recorded Yakshagana performance with Adi and said, “Did you know Adi… All the people performing are men? Even the one dressed like a woman?” Adi responded incredulously with his hands near his chest, “No! See she has those ‘girl-pumps’.” Before the completely-taken-aback-mamma could gather a response to that, the performer playing the lady role stopped dancing and spoke. Hearing his voice, a completely confused Adi said, “Is this a man with girl pumps?!”

ALL WRAPPED UP

On the streets of Mumbai, Adi noticed a wedding car decorated with lots of colored sacred thread in a criss-cross pattern and flowers. Pointing to the car, Adi’s bevy of questions began, “Mamma, Why is the car all wrapped up?” Not impressed with the answer about being a wedding car, Adi proceeded to worry about more important things, “How are they going to get out? The car is all tied up! They will have to drive for ever!”

DEVOUT AJJI

Adi noticed that on any short or long trip, Ajji would periodically lean out of the vehicle and pray as we passed a temple or picture of a God. Curious at her devotion, Adi asked, “Why does Ajji have to pray to every God on the road?”

TEMPLE PROTOCOL

Dressed in a dhoti and shawl and ready to visit the Raghavendra swamy temple in Mantralaya, Adi noticed all the men including dad and thatha dressed similarly. Curiously he asked, “Why do we need to be naked to go see God?”

THESE ARE A FEW OF MY FAVORITE THINGS…

On the last day of Adi’s trip in India to attend a wedding, mamma asked Adi, “What did you like best about India?”Giving it due consideration, Adi listed, “Thatha’s scooter; Door latches (‘cos they are so cool the way they slide open and shut!); the sound of the fans as they spin around so fast; this bed; mamma’s paintings in the house (can we take them home?); and oh! Yes, the staircase landing where I can sit and play!”Clearly, the colors and rituals of the wedding, the traffic, the bazaars, the poverty, the countryside, the train journey and meeting all the relatives were not on the tier 1 list of things that made an impression!

Everyday life in America

DIVINE GRAMMAR

“Is God a noun mamma?”

“Yes”

“How do you know?”

MEANINGFUL NOTES

Adi has just begun learning Indian Classical music and was introduced to the musical alphabet Sa Re Ga Ma Pa Da Ni Sa. Exploring a variation, his teacher taught him to sing Ss rr gg mm pp dd nn ss. On the way back from class, Adi asked mamma curiously, “Is the Ss Rr gg mm pp” one about your parents?” Wondering where that notion came from, mamma asked, “Why do you think that?” Adi explained,”Well, it says Mamma, papa, dada…”

SUPERGOD

One night Adi said he was afraid of the dark and lurking monsters. In an attempt to instill faith and culture, mamma reassured Adi by saying, " Don’t worry. Just ask Hanuman to protect you. He is very, very powerful."

"Is he like a super hero?", Adi tested

"Yes. Even more powerful than a superhero." With still some convincing left to do, Adi asked, "Does he wear a spiderman costume?"

GO GET YOUR OWN!

One day Ajja remarked to Adi, " Your mommy and daddy bring you so many nice clothes. Can you ask them to get me one too?" Adi thought for a minute and said, " I think you should ask your daddy…not mine!"

BEING PRESIDENT

Sipping his milk thoughtfully, Adi asked, “Mamma, does President Obama know everyone in the United States?” “Of course not!” “Then, how come he is the President? How can you be the leader if you don’t know who you lead?”

GETTING OVER

Mamma and Adi pray everyday and the ritual ends with Adi getting some ‘prasada’ or ‘Godsugar’/Kal sakkare. One day he noticed the supply was going down and told mamma, "Uh oh mamma! God is getting over!"

THE ENDLESS STORY

Taking a break from watching a bunch of cartoon shows on TV, Adi said as if in sudden realization, “Mamma! Maybe like the characters in the cartoon, we are also in a story that goes on forever on Earth!!!”

ANCIENT WISDOM

Out-of-the-blue and deep into playing with his toys on his own, Adi looked up and said, “You know mamma… Even though I’m just a kid, I’m a million years old!”

Contributed by Artist Pundalika

KRISHNADEVARAYA OF VIJAYANAGAR

Years before, You were a household word, And continued to be For years to come, OH MAN OF THE ERA!

Riches you showered, With gems of literature, Wit and humorThat are sparkling still With brightness undiminished!

Like Jupiter did you reign Over a land still alive

With your memoryA name consecrated, Aye, sacred even to this day!

Your Vijayanagar is waiting, For your soul to remember, And return with fresh breath

Splashing vigor, color

And laughter

Over tomb-like silence of ruins, Paradise now, of day-dreamers, cow-herds.

A simple raising of eye-brow,A single piercing look, Twirl of moustache

Swish of swordEnemy would be on his knees IN MUTE WORSHIP !

If only present could recede And past reveal That reign glorious!

Glorious like a beacon

Of dharma and valor

To the world committing suicide.

OH SUPERBEING OF HISTORY !..

SARVABHOMA MIGHTYKRISHNASDEVARAYA___ GIFT OF TUNGABHADRA !

~ Nuggehalli Pankaj, Bangalore

B Rao

83 Akshay

Amita

84 Akshita Akshita

THE VANISHING FEMALE “ GENOCIDE OF INDIA’S DAUGHTERS ”

~ Dr. Padmini Prasad [Dr. Padmini Prasad is a Consultant Obstetrician & Gynaecologist and Sexologist, Ramamani Nursing and Maternity Home & Institute of Sexual Medicine, Bangalore]

In our societal system the "desire for a son" or "son preference" is an age old fact. In our male dominated society there is a greater value for the male. Man is thought to be a stronger and better gender. Families celebrate the arrival of a son with a greater happiness and pride. Irrespective of the class, caste, place and religion the son's arrival is more welcome than that of a daughter. Though there was a societal preference for the son till a few years ago, the gender ratio of male:female was not affected much because it was not possible to get a child of desired sex.

"Death sentence in utero", "sex selection for abortion" - Boon which has become bane!

Today, with technological advances, it is easy to determine the sex of the child in utero and this has provided a choice to people about terminating the baby based on sex. This situation raises many questions - How did this barbarous act come into being? Who or what is responsible for this? Is gender bias responsible? Or, are the medical and technological advances responsible? Education, exposure and affluence have not brought values such as equality. It has brought consumerism and commoditization of relationships. Women prefer sons as they think it increases their status in the society. Easy sex determination and latest abortion techniques have reduced the risk rate for women.

In a democratic society every individual has a freedom. Each person has a right to have his/her own ideas and choices. When the personal choice of an individual threatens the overall welfare of the society, law will step in. To prevent the long and short term consequences of the disturbed sex ratio in the society due to sex selective abortions, efforts have to be taken to prevent such actions. It cannot be argued that it is the right of every person to plan for the male child and prevent the addition of only an unwanted female child. Even an unborn foetus has a right to be born, though the foetus may be weak, helpless and cannot exert its right.

The society may be ignorant and unmindful of the consequences of the practice of selective female foeticide. So ultimately law has to step in to protect the rights of the weak and the ignorant.

Selective female foeticide is the modern outcome of the practice of female infanticide which had been prevalent in India for a very long time.

History

In Vedas and Puranas, a lot of respect is shown to women. Female has been described as Goddess of power (Shakthi), Goddess of learning and education (Saraswathi) and Goddess of money (Laxmi). But over a period of time the female has been looked down upon and a bias towards her has been created in the society.

In India, female infanticide was rampant. Even as early as 1871, British noted lower female ratio in population. This was thought to be due to neglect of female child and passive infanticide due to malnutrition and poor medical care.

In 1835 one James Thomson, a foreign traveler wrote that "the birth of a daughter was considered a more serious calamity and she was seldom allowed to live. British had passed Infanticide Act in 1870 itself.

Sex Ratio

Nature maintains the balance of both the sexes. In humans, the proportion of males is higher at birth. It is 106: 100 (M:F). This may be because the female is biologically stronger. More male babies die before birth, at birth and during childhood compared to female babies. During adult life there is an equality in gender and it is said that there is one female for every male. This "order of nature" is disturbed due to "son" preference, ("son mania"). The new phenomenon of "sex selective abortion" has lead to decreasing proportion of females which is causing greatest concern for the society.

Skewed Sex Ratio

One of the most damning statistics regarding India's girl child shows that the preference for a son runs across rich as well as poor households/educated as well as illiterate families. (India Today 10th November 2003). As independent India has moved ahead, its attitude towards the girl child has regressed to the dark ages. The 2001 census indicates that the sex ratio has fallen from 972 girls per 1000 boys in 1991 to below 900 mark. This imbalance is most pronounced in some of the India's wealthiest parts. In India, daughters are treated as unwanted citizens though females constitute half of the country’s human resource pool.

The 2011 census indicates the sex ratio of Male: Female 1000:940. In America, Russia and Japan, females are more than males. The world average sex ratio is 986/1000. Ours is the lowest in the world. In Karnataka, the number of girls has fallen from 983 to 960 in 2001. We have lowest rates in Belgaum and Mandya.

Social factors

Preference for a male child is maintained by most of the cultures of world. In some of the primitive societies girl children are preferred. Man wants a mother, wants a wife but does not want a daughter.

In some of the Indian writings one can see that 'mantras' have been used to change the sex of the child. If the wife bears only daughters the man can marry a second wife (though scientifically it is the man who is responsible for the gender of the child).

Even the Indian blessings especially to the newly wed are in relation to bearing sons. Ex: “May you be blessed with eight sons”.

A girl is always considered to be someone else's property. It is thought to be a wasteful expenditure made on her upbringing. It is like "Watering the neighbor’s plant" Girl is thought to be a liability with low earning potential. Dowry system and bride burning are other social factors against consideration on having a baby girl. Most of the time it is another woman (m-in-l or s-i-l) who forces the pregnant woman to undergo sex selection abortion.

A son is taken to be responsible for continuation of progeny and family genes. He is expected to look after parents in their old age. He only can send the souls of parents to heaven and has the right to light the funeral pyre and perform last rites.

All these factors are becoming meaningless in today's world.

Medical Factors

Sex selection and female foeticide through sex selection abortion is a typical example of how technology can be misused. The problem is more of a medico-social nature. The social factors for son preference combined with the technological and medical advances which could help the detection of the sex of the unborn child and the possibility of termination of pregnancy have brought in a dangerous situation of "vanishing female progeny" which can lead to dreadful social consequences.

The decreasing number of females is very alarming in some northern cities and a few southern parts of the country.

The advent of technologies like ultrasound, chorionic villus biopsy, amniocentesis which are a boon to detect the health of an unborn child have become a bane when they are misused for the detection of sex and termination pregnancy if found to be a female.

In 1975 amniocentesis was used in India for the first time as a method for the detection of genetic abnormalities. Soon it came to be used more commonly for sex determination leading to sex selective abortion.

The advent of ultrasound scanning machine became very popular as it is a "non invasive" harmless technique to detect the sex of the child. It is meant to detect the abnormalities of pregnancies and the feotus but extremely misused.

Young female children died silent deaths as their health and well being received low priority in the family and society. These techniques came as a gift of modern technology to "Mother India" who has always been cruel to her daughter.(Ravindra R.P. → fighting female foeticide.)

The reasons for the doctors involvement in female foeticide include: pressure from patients, monetary gain and greed, goodwill towards for the patients, a method of curtailing population growth, avoiding the patient going to another doctor.

Social consequences of prenatal sex determination and sex selective abortions.

 moral and ethical issues;

 forced sex determination tests, forced abortions, family wars, property disputes only for the sake of a son;

 dire social and economic consequences due to decreased labour force, specially, teachers, nurses, field workers, etc.;

violent crimes against women because of paucity of girls. ex: kidnapping, killing, rape, trafficking, prostitution, polyandry (one girl marrying many men);

 the freedom of movement, education and employment which were hard earned by women over the years, will again be curbed due to fear of going out of the house and becoming victimized in the society;

— increase in early marriages; — only rich can choose and marry the girls.

Some of the other consequences are:

1. At personal level - increase in mortality and morbidity of women undergoing abortions. Early and delayed complications of abortions include infection, hemorrhage, injuries, death, menstrual disturbance, infertility, chronic pelvic pain, chronic infection, etc.

2. Family - children and other members suffer because of mother's ill health.

3. Financial burden on the family due to costly tests, medicines and abortion changes.

Battle against sex determination and the laws related to sex determination and abortion. Government of India had passed the Medical Termination of Pregnancy Act in 1971 to curb the illegal abortions and septic abortions so that the maternal deaths could be prevented. MTP Act legalized abortions in specific conditions only.

The advent of prenatal sex determination tests, the son preference of the society, and legal cover of MTP Act, all combined to create a hazardous condition of female genocide on a large scale creating a disturbance in the sex ratio and causing disappearance of lakhs of females. Society and intellectuals started considering the problem seriously. Feminist groups are fighting against the female genocide since last two decades. First state law was enacted in Maharashtra in 1988. In 1988 government of India set up a committee. Government introduced PNDT Act (regulation and prevention of misuse) in 1991. The bill was finally passed in 1994. State governments started working on war footing. The PNDT (Prenatal Diagnostic Test Act) was amended again in 2002.

Main features of PNDT Act:

- Registration of scanning machines compulsorily. Doctors are strictly advised not to reveal the sex of the unborn child by any means. It is punishable by law with fine and imprisonment.

The pregnant female, her attendees, husband or anybody who forces her for sex selection are also punishable with imprisonment and fine.

Sex selection can be done only to detect abnormalities in foetuses, aged mothers, recurrent abortions, or those exposed to X-ray or harmful chemicals.

Routine scanning is normally done to detect intrauterine or ectopic pregnancies, growth of foetus, abnormal pregnancies, placental problems, to detect baby abnormalities, number of pregnancies, etc.

The law is stringent and there are vigilant squads to curb the practice.



Prevention

1. Medical Community - Self regulation of doctors, avoiding and not succumbing to pressures, avoiding the greed for money; Counseling the mother and her relatives; Sexuality education in schools and colleges and changing the mind set of youth who are the future parents; and Explain gender equality to avoid gender bias.

2. Government programs, and strictly enforcing the law.

3. NGOS

4. Media –Print and visual media.

5. Personal ethics

6. Society - Changing the mindset. Avoid dowry, bride deaths, harassment.

7. Religions leaders, Positive statements by celebrities

8. Female empowerment - improving the status of women through education, employment, health, decision making, freedom, etc.

SAY “NO” TO FEMALE FOETICIDE. “DAUGHTER IS OUR ASSET”.

“SHE IS THE HOPE AND LIGHT OF THE FAMILY”.

90 ಮನೆ ~ಡಾ ಎಂ ಜಿ ಈಶವ್ರಪಪ್, ದಾವಣಗೆರೆ ಯಾವುದೇ ವಾಸ ೕಗಯ್ವಾದ ಸಾನ ಮನೆ ಎನಿ ಕೊಳುಳ್ತದೆ ಅಂದರೆ ಅದೊಂದು ಆಶರ್ಯಸಾನ, ವಾಸದ ಬೀಡು ಅದು ಗುಡಿಸಲು ಆಗಿರಬಹುದು, ಹೆಂಚಿನ ಮನೆಯಾಗಿರಬಹುದು, ತಾರ ಮನೆಯಾಗಿರಬಹುದು, ಅರಮನೆಯಾಗಿರಬಹುದು, ಭವಯ್ಬಂಗಲೆಯಾಗಿರಬಹುದು ಅವರವರಿಗೆ ಅವರವರ ಮನೆ ಚೆಂದ ಯಾಕೆಂದರೆ ನಮಮ್ ಹುಟುಟ್ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಕಾಸ, ಘಟನೆಗ ಗೆಲ ಸಾ ಯಾದ ಪರ್ದೇಶ ಹಾಗಾಗಿ ನಮಗೆ ಮನೆಯ ಬಗೆ, ಶೇಷವಾದ ಕಾಳಜಿ, ಆಸಕಿ ಅದು ತಕಕ್ಮಟಿಟ್ಗೆ ಲಕಷ್ಣವಾಗಿರಬೇಕು, ಶಾಲವಾಗಿರಬೇಕು, ಗಾ ಬೆಳಕು ಸಾಕಷುಟ್ ಬರುವಂತಿರಬೇಕು. ವಾಯ್ಸಂಗಕೆಕ್, ಮಲಗುವುದಕೆಕ್, ಊಟಕೆಕ್, ಅಡಿಗೆಗೆ, ಹರಟೆಗೆ ಪರ್ತೆಯ್ೕಕವಾದ ಜಾಗ ರಬೇಕು ಅಥವಾ ಎಲವೂ ಒಂದೇ ಕಡೆ ನಡೆದರೂ ಮನೆ ನಮಮ್ ಭಾವನಾತಮ್ಕ ಸಂಬಂಧಗಳನುನ್ ಬೆಸೆಯುವಂಥದು ಮನೆ ಸರಳವಾಗಿಯೂ ಇರಬಹುದು, ಸಂಕೀಣರ್ವಾಗಿಯೂ ಇರಬಹುದು. ಅದು ಅವರವರ ಆಥಿರ್ಕ ಅನುಕೂಲಗಳನುನ್ ಅನುಸರಿ ನಡೆಯುವಂತಹುದು ಸ ೕಯವಾಗಿ ಲಭಯ್ ರುವ ವಸುಗಳನುನ್ ಅವಲಂಬಿ ನಿಮಾರ್ಣವಾಗುವಂತಹುದು ಅಥವಾ ಹಣವಂತರು ದೂರ ದೂರದ ಪರ್ದೇಶಗ ಂದ ಅಪರೂಪದ ವಸುಗಳನುನ್ ತರಿ ಮನೆಕಟಿಟ್ ಅದನುನ್ ಪರ್ದ ರ್ಸಲೂಬಹುದು ಆದರೆ ಮನೆಗೆ ಬೆಲೆ ಬರುವುದು ಅದರ ಗಾತರ್ ದಪಪ್ ಎತರದಿಂದಲ, ಮನೆಯ ವಾ ಸುವವರ ಸನನ್ಡತೆ ಮತು ಸಜನಿಕೆಗ ಂದ ಎಂಬುದು ಎಲರ ಅನುಭವದ ಮಾತು. ಅಂತಹ ಸಜನಿಕೆ ಇಲದಿರುವವರನೆನ್ೕ ಬಸವಣ “ಏನು ಬಂದಿರಿ ಹುದುಳ ದಿರೆ ಎಂದಡೆ, ನಿಮಮ್ ಮೈ ರಿ ಹಾರಿಹೋಹುದೇ? ಕು ಳ್ರೆಂದರೆ ನೆಲ ಕು ಹೋಹುದೇ?” ಎಂದು ಪರ್ ನ್ಸುವುದು. ಅದಕೆಕ್ ನಮಮ್ ಜನಪದರು ‘ಬಡವರ ಮನೆ ಊಟ ಚಂದ, ರ್ೕಮಂತರ ಮನೆ ಮಾತು ಚಂದ’ ಎಂದು ವಯ್ಂಗಯ್ವಾಡಿರುವುದು ಮನೆ ಮನೆಗಳು ಸೇರಿ ಕೇರಿಯಾಗುತವೆ, ಕೇರಿಗಳು ಸೇರಿ ಊರಾಗುತವೆ, ಬಡಾವಣೆಯಾಗುತವೆ, ಪಟಟ್ಣಗಳಾಗುತವೆ, ನಗರಗಳಾಗುತವೆ ಮನೆ ಳಗಿನ ಸಾಮರಸಯ್ ನೆರಮನೆಯವರೊಂದಿಗೂ ಇರಬೇಕು, ಊರೊಡನೆಯೂ ಇರಬೇಕು ಇಲವಾದರೆ ಬದುಕು ರಸ ೕನವಾಗುತದೆ, ಅಸಹನೀಯವಾಗುತದೆ ‘ಒಂಟಿಮನೆ ಮನೆಯಲ ಒಬಬ್ಂಟಿ ಗಂಡಸಲ’ ಎಂಬ ಅನುಭವದ ಮಾತೇ ಇದನುನ್ ಮನದಟುಟ್ ಮಾಡುತದೆ ಹಾಗಾದರೆ ಮನೆಕಟುಟ್ವುದು, ಮನೆ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭವೇ ಎಂದರೆ ಸುಲಭವಲ ‘ಮನೆಕಟಿಟ್ನೋಡು ಮದುವೆ ಮಾಡಿನೋಡು’ ಎಂಬ ಗಾದೆಯೇ ಅದರ ದುಸರವನುನ್ ವರಿಸುತದೆ ಮನೆಗಳ ಮೂರು ತೆರನಾದ ಮನೆಗ ವೆ : ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆ, ಸವ್ಂತದಮನೆ ಮತು ಶಾಶವ್ತ ಮನೆ. ನಮಮ್ ಕೀತರ್ನಕಾರ ದಾಸರು ಹಾಡುತ ಒಂದು ಕಿ ಮಾತು ಹೇಳುತಾರೆ : “ಇ ರುವುದು ಸುಮಮ್ನೆ, ಅ ರುವುದು ನಮಮ್ನೆ” ಈ ಮಾತು ನಮಮ್ನುನ್ ಒಂದು ಕಷ್ಣ ೕಚಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತದೆ ಭಾರತೀಯ ತತವ್ಶಾಸ ದೇಹವನುನ್ ಮನೆಗೆ ಹೋ ದೆ. ಆ ಮನೆಯ ಅಂತರಂಗದ ಮನೆ ಂದಿದೆ. ಬ ರಂಗದ ಮನೆ ಂದಿದೆ. ಶರೀರ ಮನೆಯಾದರೆ, ಆತಮ್ ಮನೆಯ ವಾ ಸುವ ಒಡೆಯ ಅಥವಾ ಜನರಾಗುತದೆ ಅಂತರಂಗದ ಶೋಭೆ ಬ ರಂಗಕೆಕ್, ಬ ರಂಗದ ಶೋಭೆ ಅಂತರಂಗಕೆಕ್ ಪರಸಪ್ರ ಪೂರಕ ಆಗುತವೆ ನಮಮ್ ತತವ್ ಾನಿಗಳು ಹೆಚುಚ್ ಬೆಲೆಕೊಡುವುದು ಅಂತರಂಗದ ಶೋಭೆಗೆ, ಹೊರಗಿನ ತಳುಕು ಬಳುಕಿಗಲ, ಪರ್ದಶರ್ನಕಕ್ಲ ಬಸವಣನವರು ಈ ಭಾವವನುನ್ ಒಂದು ಪರ್ತಿಮೆಯನಾನ್ಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅದುಭ್ತವಾದ ವಚನವನುನ್ ರಚಿ ದಾರೆ ಮನೆ ಳಗೆ ಮನೆ ಡೆಯನಿದಾನೋ ಇಲ ? ಹೊ ಲ ಹುಲುಹುಟಿಟ್, ಮನೆ ಳಗೆ ರಜ ತುಂಬಿ ಮನೆ ಳಗೆ ಮನೆ ಡೆಯನಿದಾನೋ ಇಲ ೕ? ತನು ನೊಳಗೆ ಹು ತುಂಬಿ, ಮನದೊಳಗೆ ಷಯ ತುಂಬಿ ಮನೆ ಳಗೆ ಮನೆ ಡೆಯನಿಲಾ ಕೂಡಲ ಸಂಗಮದೇವಾ ||

91 ಮನೆಯ ಹೊರಗೆ ಹುಲು ಹುಟಿಟ್ದರೆ, ಮನೆ ಳಗೆ ಧೂಳು ತುಂಬಿದರೆ ಆ ಮನೆ ಹೇಗೆ ವಾಸ ೕಗಯ್ವಲ ೕ ಹಾಗೆಯೇ ಶರೀರದ ಸುಳುಳ್, ಕಪಟ, ೕಸ, ವಂಚನೆ ತುಂಬಿ, ಮನದ ಷಯದ ವಾಸನೆ ತುಂಬಿದರೆ ಆ ಮನೆ, ಆ ಶರೀರ ವಾಸ ೕಗಯ್ವಲ ಮನೆ ಳಗೆ ಒಡೆಯ ವಾಸಮಾಡುವುದಿಲ, ಶರೀರದೊಳಗೆ ಆತಮ್ ವಾಸಮಾಡುವುದಿಲ ಆದುದರಿಂದ ಮನೆ ಎಷುಟ್ ಮುಖಯ್ ೕ, ಮನೆಯವರ ಮನವೂ ಅಷೆಟ್ೕ ಮುಖಯ್. ಶುನಾಳ ಶರೀಫರೂ ಸಹ “ಸೋರುತಿಹುದು ಮನೆಯ ಮಾ ಗೆ, ಅ ಾನದಿಂದ ಸೋರುತಿಹುದು ಮನೆಯ ಮಾ ಗೆ” ಎಂದು ಹಾಡುತ ಮನೆಯ ಮಾ ಗೆಯನುನ್ ಾನದ ಸಹಾಯದಿಂದ ರಿಪೇರಿ ಮಾಡಿಕೊಳಳ್ಲು ಸೂಚಿಸುತಾರೆ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯಿಂದ, ಸವ್ಂತದ ಮನೆಗೆ, ಸವ್ಂತದ ಮನೆಯಿಂದ ಶಾಶವ್ತ ಮನೆಗೆ ಎಂಬ ಮಾತುಗಳು ಬಹುಮುಖಯ್ವಾದವುಗಳು ಮತು ಅಥರ್ಪೂಣರ್ವಾದವುಗಳು ೕಹದಿಂದ ನಿ ೕರ್ಹದ ಕಡೆಗೆ ದಾರಿಯನುನ್ ತೋರುತದೆ ಜನ ತಮಮ್ ಬದುಕು ಹಸನು ಆಗಬೇಕಾದರೆ ಈ ಮನೆಯನೂನ್ ಆ ಮನೆಯನೂನ್ ಸರಿಜೋಡಿ ಮಾಡಿಕೊಳಳ್ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಹಾಯುಕ್ಗಳು ~ ರ್ೕ ಜಯಪಪ್ ಹೊನಾನ್ ,ಮೈಸೂರು ಹೊಸವಷರ್ ಬಂದಿದೆ ಎಲವೂ ಹಳತು ಕಾಯ್ಲೆಂಡರಿನ ಹೊರತು ಬುದನ ಆ ರಬೇಕು ದೀಪದ ಹುಳು ತನಗೆ ತಾನೇ ಬೆಳಕಾಗಿದೆ ನಾನು ಎಲರಿಗಿಂತ ಎಲದರಲೂ ರಿಯ ಎಂದವರ ಮಾನ ಕ ವಯಸುಸ್ ಹನೆನ್ರಡಕೆಕ್ೕ ನಿಂತಿದೆ ನೂರು ಸಮೀಪಿ ದರೂ ಹದಿಮೂರಾಗದೆ ಜೀರುಂಡೆ ಕಾಣದೆ ಹಾಡುತಿದೆ ಹೃದಯದಿಂದ ಕೇ ಕೊಳುಳ್ವವರಿಗೆ ಮಾತರ್ ಗೊತು ಇದು ಬೆಳಗಿಗೆ ಇರುಳ ಪದವೆಂದು ನೀರು ಗುಳೆಳ್ಯ ಬದುಕು ಬಿ ಲುಗುದುರೆಯನೇರಿ ಸಾಗಿಹುದು ಸೂಯರ್ ಗುರಿ

92 ಅಮೆರಿಕೆಯ ಕೊಡುಗೆ ~ ಕೊಳೆಳ್ೕಗಾಲ ಶಮರ್ ನೆನ್ ಅಮೆರಿಕೆಯ ಓದುತಿರುವ ಮಗಳ ೕನ್ ಅಪಾಪ್... "ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು ಕಿರ್ಸ್ಮಸ್ಗಾಗಿ ಇ ರಿಯಾಯಿತಿ ಮಾರಾಟ ಇರುತದೆ ನಿನಗೆ ಏನಾದರೂ ಬೇಕಾದರೆ ಹೇಳು ರಜೆಗೆ ಬರುವಾಗ ಕೊಂಡು ತರುತೇನೆ," ಹೇ ೕ ಕೇ ಅಮೆರಿಕೆ. ಅ ಪರ್ತಿ ಡಾಲರನೂನ್ ರೂಪಾಯಿಗೆ ಪರಿವತಿರ್ ಕೊಂಡು ಲೆಕಕ್ ಹಾಕುವ ಪದತಿ ಅಂಥದರ ಮಗಳು ೕಗೆ ಹೇ ದಾಗ ಆಶಚ್ಯರ್ವೆನಿ ತು "ಏನೂ ಬೇಡಮಮ್," ಎಂದೆ ಆದರೆ ಅವಳು ಬಿಡಬೇಕಲ. "ಏನು ಬೇಕು ಹೇಳು ತತೀರ್ನಿ" ಅಂತ ಹಠ ಡಿದಳು. ಎಲ ಅಪಪ್ಂದಿರ ಹಾಗೇ ನಾಕಾರಣ ಖಚುರ್ ಮಾಡಿ ತೊಂದರೆಗೆ ಮಗಳು ಕಿಕ್ಕೊಳಳ್ಬಹುದು ಎನಿನ್ , ಮತೊ ಮೆಮ್ ಏನೂ ಬೇಡ ಅಂದೆ ಆದರೂ ಅವಳ ವರಾತ ಹೆಚಾಚ್ದಾಗ, "ಇ ಗದು ಅ ದರೆ ತೊಗೊಂಡು ಬಾ." ಎಂದೆ. ನಾನು ಅಮೆರಿಕೆಗೆ ಹೋಗಿಲ ಹೋಗುವ ಹುಮಮ್ಸೂಸ್ ಇಲ ಇಡೀ ಕನಾರ್ಟಕವನೆನ್ೕ ಸುತಿ ಬಂದರೂ ಎರಡು ಜನಮ್ ಸಾಲದಷುಟ್ ನೋಡುವುದಿದೆ “ನೂರು ಜನಮ್ ಕಳೆದರೂ ಭಾರತವನುನ್ ಪೂತಿರ್ ಸುತಿ ನೋಡಲಾಗುವುದಿಲ ಇನುನ್ ಅಮೆರಿಕೆಗೋ, ಯುರೋಪಿಗೋ ಹೋಗಿ ಬಂದರೆ ಸಾಕೇ, ” ಅನುನ್ವುದು ನನನ್ ಅನಿ ಕೆ ಅಮೆರಿಕೆಗೋ, ಯುರೋಪಿಗೋ ಹೋಗಿ ಬಂದವರನುನ್ ಕೈಲಾಸಕೆಕ್ೕ ಹೋಗಿ ಬಂದಂತೆ ಗೌರ ಸುತಿದ ಕಾಲ ತು. ಈಗ ಕಾಲ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಕಾಲ ಇನೊನ್ಂದು ಬದಲಾವಣೆಯನೂನ್ ತಂದಿದೆ ಂದೆ ಕಾ ಗೆ ಹೋಗಿ ಬಂದವರನುನ್ "ಕಾ ಯ ಏನನುನ್ ಬಿಟುಟ್ ಬಂದೆ?" ಅಂತ ಕೇಳಾ ಇದರಂತೆ ಹಾಗೆಯೇ ಕಛೇರಿ ನಿಮಿತವಾಗಿ ೕ ರಾಮಕೊಕ್ೕ ಎ ಗಾದರೂ ಪರ್ವಾಸ ಹೋದವರು ಮರ ದಾಗ ಅ ಂದ ಏನು ತಂದೆ ಎನುನ್ವ ಪರ್ಶೆನ್ ಎದುರಾಗುತಿತು. ರಾಮೇಶವ್ರ, ಕನಾಯ್ಕುಮಾರಿಯ ಪರ್ವಾ ಗಳು ಕಪೆಪ್ಚಿಪುಪ್ಗಳ ಸಾಮಾನುಗಳನುನ್ ಹೊತು ತರುತಿದರು. ದೆಹ ಗೆ ಹೋದವರು ‘ಡೆ ಸೆಟ್‘ ರೇಡಿ ೕಗಳನೊನ್ೕ ಟೇಪ್ರೆಕಾಡರ್ರ್ಗಳನೊನ್ೕ ತರುತಿದರು ಮುಂಬಯಿಯಿಂದ ಬರುವವರ ಜೊತೆಗೆ ಉಡುಪಿನ ಉಡುಗೊರೆಯ ಕಂತೆ ಇರುತಿತು. ಚೆನೆನ್ೖನಿಂದ ಚಮರ್ದ ಸಾಮಾನುಗಳು, ಗೌಹಾತಿಯಿಂದ ಗುಡಗಾಡು ಜನರ ದಿರಿಸುಗಳು, ಜಬಲ್ಪುರದಿಂದ ಅಮೃತ ಲೆಯ ಸಾಮಾನುಗಳು, ಲಕೊನ್ೕ-ಕಲಕ್ತಾದಿಂದ ಚಪಪ್ , ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಗಂಧದ ಕೆತನೆ, ಜಯಪುರದ ರಜಾಯಿ ೕಗೇ ಆಯಾ ಪರ್ದೇಶದ ಪಾರ್ದೇ ಕ ರಿಯನುನ್ ನೆನಪಿನ ಕಾಣಿಕೆಯಾಗಿ ತರುತಿದುದುಂಟು ಇತೀಚೆಗೆ ರ ಗೆ ಪರ್ವಾಸ ಹೋಗಿದಾಗ ಉತರಕನಾರ್ಟಕದ ಷಟ್ತೆಯ ಪರ್ತಿನಿಧಿಗಾಗಿ ಹುಡುಕಿದೆ. ಏನೂ ಗ ಲ. ಎಲ ಅಂಗಡಿಗಳಲೂ ಅದೇ ಪಾ ಟ್ಕ್ ಬಿಂದಿಗೆ, ಪಾ ಟ್ಕ್ ವಸುಗಳು, ಚೀನಾದ ಬೊಂಬೆಗಳು ಕೊನೆಗೆ ರ ಯ ಷಟ್ ಕಷಾಯವನೆನ್ೕ ಎರಡು ಪಾಯ್ಕೆಟ್ ತಂದೆ. "ಅ ಯ್ೕ ಇದನುನ್ ತರಕೆಕ್ ರ ಗೆ ಹೋಗಬೇಕಿತಾ.. ಮನೆಯಲೇ ಮಾಡಬಹುದಿತು," ಅನುನ್ವ ಟೀಕೆಯೂ ಕಿಕ್ತು ಅನಿನ್. ಮಗಳು ಪರ್ಶೆನ್ ಕೇ ದಾಗ ಇವೆಲವೂ ನೆನಪಾಯಿತು ನಾನು ಕಾಲೇಜು ಓದುತಿದಾಗ ಕಿರ್ಕೆಟ್ ೕಕಷ್ಕ ವರಣೆ ಕೇಳಲೆಂದು ಕಾಸು-ಕಾಸು ಕೂಡಿ ಹಾಕಿ ನಾಯ್ಶನಲ್ ಪಾಯ್ನಸೋನಿಕ್ನ ಒಂದು ಪಾಕೆಟ್ ರೇಡಿ ೕ ಕೊಂಡುಕೊಂಡಿದೆ ಅದನುನ್ ಕೊಳಳ್ಲು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕಿತು. ಈಗ ನಾಯ್ಶನಲ್ ಪಾಯ್ನಸೋನಿಕ್ ಇರ , ಯುರೋಪು, ಅಮೆರಿಕ, ಜಪಾನ್ ಮತು ಚೀನಾದ ವಸುಗಳು ತಾಲೂಕು, ಹೋಬ ಕೇಂದರ್ಗಳ ಯೂ "ಸೇಲ್"ನ ಕಾಣಿಸುತವೆ ಬೈಲ್ ೕನ್ಗಳನೆನ್ೕ ಗಮನಿ ಎಲ ಕಂಪೆನಿಯ ಸೆಟ್ಗಳೂ ಇ ಹೇರಳವಾಗಿ ಗುತವೆ ಪಾಕಿಸಾನದ ತೊಗರಿಬೇಳೆ, ಮಲೇ ಯಾದ ಪಾಮೆಣೆ, ಇಟ ಯ ಕಾಯ್ಪಚಿನೊ ಕಾಫಿ ಎಲವೂ ಭಾರತದ ಲಭಯ್ ಕೊಳಳ್ಲು ಕಾ ರಬೇಕಷೆಟ್!

94 ಡಾ. ಎಚ್. ಕೆ. ರಂಗನಾಥರ ಹಾಸಯ್ ನೋದ ~ ಅಂಜನಾ ಪರ್ಭಾಕರ್, ಲಾಸ್ ಆನೆ ಸ್ ಡಾ ರಂಗನಾಥರು: ಡಾ ರಂಗನಾಥರು ರಿಯ ನಾಟಕಕಾರ, ರಂಗತಜಞ್, ಮಾಧಯ್ಮ ತಜಞ್, ಸಾ ತಿ ಎಂದು ಪರ್ಖಾತರಾಗಿದು, ಕಲಾ ಸಾ ತಯ್ ಮತು ಮನೋರಂಜನೆಯ ಮಾಧಯ್ಮದ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಗೆ ತಮಮ್ ಜೀವನವನೂನ್ ಅಂಕಿತ ಮಾಡಿದರು ರಂಗನಾಥರದು ಬಹು ಮುಖ ಪರ್ತಿಭೆ ಪರ್ಸಾರ ನಾಟಕದ ಮುಖಯ್ಸರಾಗಿ ಮೈಸೂರು, ಧಾರವಾಡ ಮತು ಬೆಂಗಳೂರು ಆಕಾಶವಾಣಿ ಕೇಂದರ್ಗಳ ನಿದೇರ್ಶಕರಾಗಿ ಭಾರತ ಸಕಾರ್ರದ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಭಾಗದ ಅತುಯ್ನನ್ತ ಹುದೆಗೇರಿ ನಿವೃತಿಯಾದರು ಅನಂತರ ಬೆಂಗಳೂರು ಶವ್ ದಾಯ್ನಿಲಯದ ನೃತಯ್, ಸಂಗೀತ, ನಾಟಕ ಭಾಗವನುನ್ ಸಾಪಿ ಮುಖಯ್ಸರಾಗಿ ಸೇವೆಯನೂನ್ ಸ ದರು.ಭಾರತೀಯ ದಾಯ್ ಭವನದ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳ ನಿದೇರ್ಶಕರಾಗಿ, ಆ ಬ ಕ ಭವನದ ಗಾಂಧೀ ಕೇಂದರ್ವನುನ್ ಸಾಪಿ ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ದುಡಿದರು ರಂಗನಾಥರು ಹಲವಾರು ದಲ ದಾಖಲೆಗಳನುನ್ ಸಾಪಿ ದವರು ಾನಪೀಠ ಪರ್ಶ ಜೇತ ದ ರಾ ಬೇಂದೆರ್ಯವರ ನೇತೃತವ್ದ , ಕನಾರ್ಟಕ ಶವ್ ದಾಯ್ನಿಲಯದಿಂದ ೧೯೫೪ರ ದಲನೆಯ ಡಾಕಟ್ರೇಟ್ ಗ ದು ಇವರ ಕೃತಿ "The Karnataka Theatre”,UNESCO ಪರವಾಗಿ ಹನೆನ್ರಡು ರಾಷಟ್ರ್ಗಳನುನ್ ಭೇಟಿಮಾಡಿ ಭಾರತದ ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಕಳೆಯ ಪರಿಚಯವನುನ್ ಹೊರದೇಶಕೆಕ್ ಮಾಡಿಕೊಟಟ್ವರು ರ್ೕಯುತರು ಭಾರತದ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ರಾಯಭಾರಿಯಾಗಿ ಮಕಕ್ಳ ಯಕಷ್ಗಾನದ ಮತು ತೊಗಲು ಬೊಂಬೆ (puppet) ತಂಡಗಳನುನ್ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳ ದಲನೇ ಬಾರಿಗೆ ಪರ್ದ ರ್ ದ ಸಾಧನೆ ಅವರದು. ಮೂವತಕೂಕ್ ಮೀರಿ ಕೃತಿಗಳನೂನ್ ಕನನ್ಡ ಮತು ಇಂಗೀಷ್ ಭಾಷೆಯ ಪರ್ಕಟಿ ದಾರೆ ಷಕನೆಯ್,ಅಮೃತ ವಷರ್, ರಂಗ ನಾಟಕಗಳಾದರೆ, ಮೂರು ಪರ್ಹಸನಗಳು ಜನಪಿರ್ಯತೆ ಗ ವೆ ಪರದೇ ಯಾದಾಗ 'ನೆನಪಿನ ನಂದನ' ಅನುಭವ ಕಥನಗಳು ಮತು ವೈದಯ್ನಲದ ಡಾಕಟ್ರು,ಕಾಯ್ಪಿಟಲ್ ಪನೀಷೆಮ್ಂಟ್, ನೋದ ಪರ್ಬಂಧ ಸಂಕಲಗಳು ಅವರ ಹೊನಿನ್ನ ಕಂಠ ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಮೂಡಿಬಂದಾಗ,ಶೊರ್ೕತೃಗಳು ಕಾತುರರಾಗಿ ಕಾಯುತಾ ಇದರು ಅವರು ನಿದೇರ್ ದ "ಶಾಂತಲ", "ದೆಯಯ್ದ ಮನೆ" ಇಂದಿಗೂ ಚಿರನೂತನ ಹಾಸಯ್, ನೋದ ಪರ್ ೆ ರಂಗನಾಥರ ಜೀವನದ ಹಾಸುಹೊಕಾಕ್ಗಿ ಬಂದಿತು ಮಕಕ್ಳೊಂದಿಗೆ ತುಂಟತನ, ರಿಯರೊಂದಿಗೆ ಸರಳ,ಸುಂದರ ಹಾಸಯ್ದಿಂದ ಎಲರನೂನ್ ರಂಜಿಸುತಿದರು.ಅವರ ಕೃತಿಗಳನೂನ್ ಓದಿದರೆ, ಅವರ ಮಿಂಚಿನಂಥ ಮತು ಮೆಲುಕು ಹಾಕುವ ಹಾಸಯ್ ನಗುವ ಬುಗೆಯನುನ್ ತರಿಸುತದೆ ರ್ೕಮತಿ ಮೈಥಿ ರಾಮಕೃಷ ಅವರ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ನಮಮ್ ತಂದೆಯವರ ಸ ನೆನಪನುನ್ ನಿ ಮ್ಟಿಟ್ಗೆ, 'ವೈದಯ್ನಲದ ಡಾಕಟ್ರ್' ಸಂಕಲನದಿಂದ"ಜುಟುಟ್" ಪರ್ಬಂಧ ನಿಮಮ್ ಮುಂದೆ ಇಟಿಟ್ದೇನೆ. ಅದು ನಿಮಗೂ ಎಲರಷೆಟ್ೕ ಆನಂದ ಕೊಡ ಎಂದು ಹಾರೈಸುತೇನೆ . ಮುಂದಿನ ಪುಟದ ..

95 "ಜುಟುಟ್" "ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಈ ತಿಂಗಳ ೧೫ನೆಯ ತಾರೀಖಿನ ಒಳಗೆ ನಿಮಮ್ 'ಜುಟುಟ್' ನಮಮ್ ಕೈ ಸೇರುವಂತೆ ಮಾಡಿ". ಎಂದು ಸಂಪಾದಕರು ಒತಾಯ ಮಾಡಿ ಬರೆದ ಪತರ್ವನೂನ್ ಓದುತಾ 'ಹಾಯ್! ಹಾಯ್! ಪರಂಧಾಮನೆ!!! ಪರ್ಪಂಚವೆಲಾ ಈ ತಿಗೆ ಇ ಯಿತೆ' ಎಂದು ಕ ಗೊಂಡು ಬಲಗೈ ತಾನೇ ತಾನಾಗಿ ಮೆಲನೆ ತಲೆಯನೆನ್ೕರಿ ಜುಟಟ್ನುನ್ ಮೃದುವಾಗಿ ಸವರಿತು ಂದಿನ ನೆನಪುಗಳೆಲಾ ಮರುಕ ,ಮೈ ತೊಳೆದು ಕಿಕಿಕ್ರಿದು ಮುಕುರಿದುವು ಹಾಗೆಯೇ ಎಲವೂ ಕೂಯ್ ನಿಂತಿತು ನಿಂತಂತೆಯೇ ಸಾಲಾಗಿ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹೊರಟವು ಹೊರಟಂತೆ ಜುಟುಟ್ ತಾನೇ ತಾನಾಗಿ ಕಾಲು ಬೀ ಕೊಂಡು ಕು ತಿದು ಗೋಚರವಾಯಿತು.ಮುಂದಿನ ವಂಗ ಮಾಧವರೆಲ ಜುಟಿಟ್ನ ಮಹಾತೆಮ್ಯನುನ್ ಉಗಡಿ ಶಂಖವಾದಯ್ ಮಾಡುತಿದರು ಮಹಾ ಮೆರವಣಿಗೆ!! ಪೂವರ್ಕಾಲದ ಮಹಾದೇವನು ಗಂಗೆಯನುನ್ ಬಿಗಿದು ಕಟಿಟ್ದ ಜುಟುಟ್ ಅದು! ಪಾರ್ಚೀನ ಕಾಲದ ಋ ಮುನಿಗಳು ತಮಮ್ ಸಾಧನೆಯ ಸಾರ ಸಂಪತೆಲ ಹೊಸೆದು ಬಿಗಿದಿತ ಕಟುಟ್ !!! ಅವಾರ್ಚೀನದ ಕೂಡ ರ್. ಪೈಲಾವ್ನ್ ಸಾಬನು ಸಾಟ್ಟ್ರ್ ಆದ ಟರಿನ ಬಂಪರಿಗೆ ಬಿಗಿದು ಕಟಿಟ್ ಅದನುನ್ ಗಕಕ್ನೆ ನಿ ದ ಜುಟುಟ್!!ಹ!! ಜುಟುಟ್ ಪರ್ತಿ ಒಬಬ್ ಪು ಂಗನ ರೋಶಕಿ ಮೆರೆವಣಿಗೆ ಮರೆಯಾದಂತೆ, ಒಂದೇ ತೆರನಾದ ತಲೆಬುರುಡಿಗಳೆಲಾ ತನನ್ ವೈ ಧಯ್ದಿಂದ ಷಟ್ ಸವ್ರೂಪಗಳನುನ್ ಕೊಟುಟ್ದಲದೆ, ಅನೇಕ ಹೆಂಡತಿಯರ ಪಿರ್ೕತಿಯ ಕೈ ಡಿಯಾಗಿ ನಿಂತು ಅದು ಕೀತಿರ್ ಪಡೆಯ ಲವೇ? ಆದರೆ, ಈಗ? ಜುಟೆಟ್ೕ ನಾಶವಾಗಿ, ಕಾರ್ಪ್ ಆದಮೇಲೆ ಬುರುಡಗಳೆಲ, ಕುರುಚಲು ಕೂದಲು ಬತ ರುಬುಬ್ಗುಂಡುಗಳಂತೆ ಆಗಿ ಅದರ ಹೆಚಚ್ ಕೆಯೇ ಹಾರಿಹೋಗಿದೆ ನಾನು ಎಳೆಯನಾಗಿದಾಗಲೇ ಜುಟಿಟ್ನ ಝಳ ನನಗೆ ಬಡಿದಿತು ನಮಮ್ ತಾತನವರು, ಬೆಳಗು ಮುಂಜಾನೆ, ಕೆಟಟ್ ನಿದೆರ್ಯ ಕಾಲದ ಬಡಿದೆಬಿಬ್ ,'ಶಬ' ಕ ಸುತಿದುದು ನನಗಿನೂನ್ ನೆನಪಿದೆ ಮರೆತಾಗ, ಎಡಗೈಯಿಂದ ತಮಮ್ ಜುಟಟ್ನುನ್ ತೀಡಿಕೊಳುಳ್ತಾ ಬಲಗೈ ತಜರ್ನಿಯ ಚೂಪಾದ ಉಗುರಿನಿಂದ ನನನ್ ತೊಯಡೆನುನ್ ಕುಕುಕ್ವುದು ಅವರ ವಾಡಿಕೆ ಅನೇಕ ಬಳಕೆ ಮಾತುಗಳೂ ಜುಟಿಟ್ನ ಮಹತಿಯನುನ್ ಸೂಚಿಸುತವೆ ”ಮಾವನವರು ಒಂದೇ ಏಟಿಗೆ ಅ ಯನ ಜುಟಟ್ನುನ್ ಉದುರಿ ದರು" ಎಂಬ ವಾಕಯ್ದ ಂದೆ ಒಂದು ಕಾದಂಬರಿಯೇ ಇದೆ."ನಿನನ್ ತಲೆ ಬೋ ದರು" ಎಂಬ ಒಂದು ಸಣ ನುಡಿ ನುಣನೆಯ ತಲೆಯನುನ್ ಕಣುಮುಂದೆ ಡಿಯುವುದಲದೆ,"ಜುಟುಟ್ ಹೋದರೆ, ಪಟುಟ್ ಹೋದಂತೆ" ಎಂಬ ಸೂಚಾಯ್ಥರ್ವನೂನ್ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಭೂತ, ಬೇತಾಳ, ಪಿಶಾಚಿಗ ಂದ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೂದಲನುನ್ ಕಿತರೂ, ಅವು ಸಾಯುವವರೆಗೆ ನಮಮ್ ಜೀತದಾಳಾಗಿ ಉ ಯುವುದೆಂದು ಕೇ ದೇವೆ ಪತಿವ ೕಕರಣದ ಒಂದು ಸಾಧನವಾಗಿದ ಗಂಡನ ಜುಟಟ್ನುನ್ ಆತನಿಗೆ ತಿ ಯದಂತೆ ಕತರಿ ನೆಲದ ಹೂ ಡುತಿದ ಸತೀಮಣಿಯರ ಸಂಗತಿಯೂ ಗೊತಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕಾಲೇಜು, ಹಾಸೆಟ್ಲು ಸೇರಿದ ಮೇಲೆ ಎಲರಿಗೂ ನನನ್ ಚಂಡಿಕೆಯ ಮೇಲೆಯೇ ವಕರ್ದೃ ಟ್ ”ಬೋ ಸೋ,...ಅದನುನ್ ಬೋ ಸೋ ಅಣಯಾಯ್' ಎಂದು ದುಂಬಾಲು ಬಿದರು.'ಹೆಣಿಗೆ' 'ಹೇನಾಶಾರ್ಯ' ಎಂದು ನನನ್ ಪುಸಕದ ಮೇಲೆ ಬರೆದರು ರೂಂ ಮೇಟುಗಳ ಕಿರುಕುಳವಂತೂ ಹೇಳತೀರದು.ಆದರೂ ಂದಿನ ಅನುಭವದ ಕ ಉಂಡು ನಾನು ಗಟಿಟ್ಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಕಡೆಗೊಂದು ಮುಂಜಾನೆ ನಾನು ಕಣು ಬಿಟಾಟ್ಗ, ಮುಖದ ಮುಂದೆಯೇ ಆರು ಅಂಗುಲ ದೂರದ ಸೂರಿನಿಂದ ನೇತುಬಿದು ಜೋಲಾಡುತಿದ ಚಂಡಿಕೆ ಕಂಡೆ ತಲೆ ಸವರಿಕೊಂಡಾಗ, ಕರುಳೆಲ ಕಿತು ಬಾಯಿಗೆ ಬಂದಂತಾಯಿತು. ಸೋಮು ನದೆ ಕಿಡಿಗೇಡಿ ಕೆಲಸ.! ಕಾ ಗೆ ಚಕಕ್ರ್ ಹೊಡೆದು ತಲೆ ಮೇಲೆ ಟವಲು ಹೊದು ಕು ತನಂತರ ತಾತನಿಗೆ ಪತರ್ ಬರೆದೆ “ಕಾರ್ಪ್ ಬಿಡಿಸದವರನುನ್ ಕಾ ಗೆ ಸೇರಿಸು ದಿಲವೆಂದು, ಪಿರ್ನಿಸ್ಪಾಲರು ನೋಟೀಸು ಹಾಕಿದರಿಂದ ಅನಿವಾಯರ್ವಾಗಿ ಹಾಗೆ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು" ಎಂದು ನಮಮ್ ಪಿರ್ನಿಸ್ಪಾಲರ ಪಿ ಜುಟಟ್ನುನ್ ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ತಾತನಿಗೆ ಇರ ಲ. ತುಂಬಾ ಎಗರಾಡಿ,"ಹುಡುಗ ಹಾಳಾಗಿ ಹೋದ" ಎಂದು ಹಲುಬಿದರಂತೆ.

96 ಂದಿನ ಕಾಲದವರಿಗೆ ಜುಟಿಟ್ನ ೕಗಯ್ತೆ ತಿ ದಿತು ಒಬಬ್ನ ಂದೆಲೆಯನುನ್ ನೋಡಿ ಆತನೇನು ಕಲಾ ದನೋ, ಾನಿ ೕ, ಪುರೋ ತನೋ,ವಟು ೕ, ಗೃಹಸನೋ ಎಂಬುದು ಇಟಿಟ್ದ ಜುಟಿಟ್ನ ರೀತಿ, ಅಳತೆ, ಆಕಾರದಿಂದ ತಿ ದುಹೋಗುತಿತು ಇದೆ, ಈಗ, ಏನೂ ತಿ ಯುವುದಿಲ ಅಲದೆ ಂದಿನ ಕಾಲದ ಪಿ ಳ್ಜುಟುಟ್, ಕುಡಿಮೆ ಜುಟುಟ್, ಕುಳಳ್ರಿ ಜುಟುಟ್ ಇವೆಲಾ ಸಾವ್ರಸಯ್ವಾಗಿರುತಿತು ಹನುಮಂತಪಪ್ನ ಜೀವನದ ಜುಟುಟ್ ಬಿರುಗಾ ಎಬಿಬ್ ತು ಅವನು ಕರಿ ಟೋಪಿ ಇಟುಟ್ಕೊಂಡೆ ಹುಟಿಟ್ದು ಅವನು ಯಾವ ಸಂದಭರ್ದಲೂ ಟೋಪಿ ತೆಗೆಯುತಿರ ಲ ಎಣೆ ನೀರನೂನ್ ಟೋಪಿ ಇಟುಟ್ಕೊಂಡೇ ಹಾಕಿಕೊಳುಳ್ತಿದ ಎಂದು ಪರ್ತೀತಿ ಅವನ ಟೋಪಿಯನುನ್ ತೆಗಿಸಲು ಸೆನ್ೕ ತರು, ಗುರುಗಳೂ,ಶತುರ್ಗಳು ಮಾಡಿದ ಪರ್ಯತನ್ವೆಲಾ ಫಲವಾಯಿತು “ಆಸನದ ಟೋಪಿ ಅನುಮಂತಪಪ್”ನಾಗಿಯೇ ಬಿ ಎ ಮುಗಿ ಕಂಟೊರ್ೕಲರ ಕಛೇರಿಯ ಕೆಲಸಕೆಕ್ ಸೇರಿದ ಮದುವೆ ಮಾಡುವ ನಿಶಚ್ಯವಾಯಿತು, ಮದುವೆ ಮೂರುದಿನವೂ ಟೋಪಿ ತೆಗೆಯ ಲ ಟೋಪಿಯಿಲದ ತಲೆ ನೋಡಲು ಹೆಂಡತಿಗೆ ಕಾತುರ ಆದರೆ, ಅವಕಾಶ ಗುವುದು ಬಹಳ ಕಷಟ್ವಾಯಿತು ಕೊನೆಗೆ ಒಂದು ದಿನ ಚೆನಾನ್ಗಿ ಗಸ ಗಸೆ ಪಾಯಸ ಚೆನಾನ್ಗಿ ಕುಡಿ ದಳು. ಪಾಯಸ ಚೆನಾನ್ಗಿ ಕುಡಿದು ಗೊರಕೆ ಹೊಡೆಯುತಿದ. ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಜೋರಾಗಿ ಎಳೆದು ಟೋಪಿ ತೆಗೆದೇ ಬಿಟಟ್ಳು!! ಅವನಿಗೆ ಎಚಚ್ರಿಕೆ ಆಗಿ ಕೂಗಾಡಿದ, ನೆರೆಹೊರೆಯವರೆಲಾ ಬಂದರು ಅವನು ಕಕಾಕ್ ಬಿಕಿಕ್ಯಾಗಿ ಟೋಪಿ ಹುಡುಕುತಿದ, ಟೋಪಿ ಗಲೇ ಇಲ.ಅವಳು ಕಿರಿಚಿ ಛೀಮಾರಿ ಹಾಕ ತೊಡಗಿದಳು. ಊರವರೆಲಾ, ಏನಾಯಿತೆಂದು ಕೇ ದರೆ, 'ಅವನಿಗೆ ಕೂದಲೇ ಇಲಾ' ಎಂದು ಬಿಕಿಕ್ ಬಿಕಿಕ್ ಅಳಲು ಶುರುಮಾಡಿದಳು. 'ಅಷೆಟ್ೕ ತಾನೇ ' ಎಂದು ಅವರುಗಳೂ ದಲನೇ ಬಾರಿ ಅವನ ತಲೆಯನುನ್ ನೋಡಿದರು ತಲೆ ಪೂತಿರ್ ಕಲಾಯಿ.!! ೨೬ ವಷರ್ದವನು, ೬೨ ವಷರ್ದವನಂತೆ ಕಾಣಿಸುತಿದ ತಲೆ ತಾಮರ್ದ ಚೆಂಬಾಗಿತು ಅವ ಗೆ ೕಸವಾಯಿತೆಂದು ಅವಳು ಕೋಪ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅವನನುನ್ ಬಿಟುಟ್ ಹೊರಟು ಹೋದಳು. ಅದೇ ಹನುಮಂತಪಪ್ನಿಗೆ ಕೂದ ದಿದರೆ,ಅವರು ಸಂತೋಷವಾಗಿರಬಹುದಾಗಿತು ಇದೊಂದು ಕಥೆ, ಬಿಡಿ! ಜುಟುಟ್ ಗಂಡಿನ ಒಂದು ಷಟ್ವಾದ ಅಂಗ ಎಂಬ ಮಾತನುನ್ ಹೇಳುತಿದೇನೆ. ಇದನನ್ರಿತ ಬಕಕ್ ತಲೆಯ ರಾಮಣ, ಬೊಂಬಾಯಿಯಿಂದ ಧ ಧವಾದ ಟೋಫನುನ್ಗಳನೂನ್ ತರಿ ಕೊಂಡು, ಒಂದೊಂದು ಕಡೆ ಹೋಗುವಾಗಲೂ ಒಂದೊಂದು ತರಹದ ಟೋಫನುನ್ಗಳನೂನ್ ಧರಿ ಕೊಂಡು, ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವೇಷಗಳ ಮೆರೆಯುತಿದ ಅದನುನ್ ನೋಡಿ ೕ ೕ ನವರು ಅವರ ಡಿಪಾಟರ್ಮೆಂಟ ಐ ಡಿ ಕೆಲಸ ಕೊಟಟ್ರು ಸೇರಿದ ನೋಡಿ, ಬೋಳು ಬುರುಡೆಗಿಂತ, ಕೃತಕ ಜುಟೆಟ್ೕ ಲಾಭದಾಯಕವಲವೇ?. ಆದರೆ, ಹಳೆಯ ಸಂಪರ್ದಾಯವನುನ್ ಗುರುತಿಸುವವರಿಗೆ, ಜುಟಿಟ್ನಿಂದ ಲಾಭ ದೆ ಎಂದು. ಜುಟುಟ್ ಒಬೊಬ್ಬಬ್ರ ವೃತಿ, ಸಂಸುಕ್ರ್ತಿಯನುನ್ ತೋರಿಸುತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಆದರೆ, ಜುಟುಟ್ ಕತರಿಸದೆ ಹೋದರೆ, ೌರದವನಿಗೆ ೕಸವಲವೇ? ಅವನಿಗಾಗಿಯಾದರೂ ಒ ಮ್ಮೆಮ್ ಕತರಿಸುವುದು ಒಳೆಳ್ಯದಲವೇ? **********

98 Remembering the road to NAVIKA 2013!

100

101

102

103

Remembering the road to NAVIKA 2013!

104

105 ರ್ೕ ಎಸ್. . ಪರಮೇಶವ್ರ ಭಟಟ್ರು ~ ಸೌಮಯ್ ರ್ೕನಿವಾಸ್, ಲಾಸಾಂಜ ೕಸ್ ಈ ಲೇಖನವನುನ್ ಬರೆದವರು ರ್ೕ ಎಸ್. . ಪಿ. ರವರ ಮಗಳು. ನಮಗೆಲ ಲ್ ರಿಗೂ ತಿ ದಂತೆ, ಭಟಟ್ರು ಬಹಳ ದೊಡ ಡ್ ಕ ಗಳು ಮತು ಸಾ ತಿಗಳೂ ಆಗಿದ ದ್ ರು ಅವರ ಕವನಗಳ ಲ್ 'ಪರ್ಕೃತಿಸೌಂದಯರ್ವನುನ್ ಹೇಗೆ ವಣಿರ್ ದಾ ದ್ ರೆ' ಎಂದು ಈಪರ್ಬಂಧವನುನ್ ಬರೆದಿದಾ ದ್ ರೆ "ಎಸ್. . ಪಿ. ಯವರ ಕವನದ ಪರ್ಕೃತಿ ಸೌಂದಯರ್" ಇಪಪ್ತನೆಯ ಶತಮಾನ ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಉನನ್ತ ಖರಕೆಕ್ೕರಿದ ಕಾಲ ಆ ಕಾಲದ ಹೊಸಗನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ದ ಅನೇಕ ಕ ಗಳು, ಸಾ ತಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು, ಪಂಡಿತರು ಪರ್ ದಿಗೆ ಬಂದು, ಅಂದಿನ ಸಮಾಜದ ಆಗುಹೋಗುಗಳನುನ್ ಪರ್ತಿಬಿಂಬಿ ಅನೇಕ ಬಗೆಯ ಸಾ ತಯ್ ರಚಿತವಾದ ಕಾಲ ಆ ನೂರು ವಷರ್ಗಳು ಸಮ್ರಣೀಯವಾದ ಕಾಲ ಕುವೆಂಪು, ಪು ತಿ ನ., ದ ರಾ ಬೇಂದೆರ್, ಕೆ ಎಸ್ ನರ ಂಹ ಸಾವ್ಮಿ, ವರುದರ್ಪಪ್ ದಲಾದ ಕ ಗಳು ಪರ್ ದರಾದರು ರ್ೕಯುತರೂ ಕೂಡ ಸಮಕಾ ೕನರಾದ ಕ ಗಳ ಒಬಬ್ರು ಸಾ ತಯ್ದ ಅವರು ಕೈಗೊಂಡ ಕಾಯರ್ ಅ ಸಮ್ರಣೀಯವಾದುದು ಇಂತಹ ಪರ್ತಿಭಾವಂತ ಸಾ ತಿ ಮತು ಕ ಗಳಾದ ರ್ೕಯುತ ಎಸ್ ಪಿ ಯವರು, ಮಲೆನಾಡಿನ ಮಡಿಲ ಬೆಳೆದು, ಪರ್ಕೃತಿ ಸೌಂದಯರ್ದ ಆರಾಧಕರಾಗಿ ಅವರ ಸಮಕಾ ೕನರಾದ ಕುವೆಂಪು ಮತು ಹಾ. ಮಾ. ನಾಯಕರ ಜತೆ ಜತೆಯ ಯೇ ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ದ ಸೇವೆಯನುನ್ ಕೈಗೊಂಡವರು ಇವರು ೧೯೧೪ರ ತೀಥರ್ಹ ಳ್ ತಾಲೂಕಿನ ಮಾಳೂರಿನ ಹುಟಿಟ್ದರು ತಂದೆ ಸದಾ ವರಾಯರ ನೇತೃತವ್ದ ಮಾಳೂರು, ತದೂರಿನ ಪಾರ್ಥಮಿಕ ಕಷ್ಣ, ಹಾಗೂ ತೀಥರ್ಹ ಳ್ಯ ಪೌರ್ಢ ಕಷ್ಣ ಮುಗಿ , ಮುಂದಕೆಕ್ ಬಂಧುಗಳ ಸಹಾಯ ಸಹಕಾರದಿಂದ ಮೈಸೂರು, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಉನನ್ತ ಕಷ್ಣ ಪಡೆದು ಯುವರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನ ಪಾರ್ಧಾಯ್ಪಕರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಆ ನಂತರ ತುಮಕೂರು, ವ ಗ, ಕಾಲೇಜುಗಳ ಪಾರ್ಧಾಯ್ಪಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು ಮುಂದಕೆಕ್ ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜು, ಮಾನಸ ಗಂಗೋತಿರ್ ಯ ಪಾರ್ಧಾಯ್ಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸ , ಅವರ ನಿವೃತಿಯ ಕೊನೆಯ ಹಂತದ ಮಂಗಳೂರಿನ ಮಂಗಳ ಗಂಗೋತಿರ್ಯ ಕೇಂದರ್ ನಿದೇರ್ಶಕರಾಗಿ ದುಡಿದು ನಿವೃತರಾದರು ಚಿಕಕ್ಂದಿನಿಂದಲೂ ಮಲೆನಾಡಿನ ತಪಪ್ಲ ಬೆಳೆದ ರ್ೕಯುತರಿಗೆ ತುಂಗಾ ನದಿ, ತೊರೆ ಜಲಪಾತ, ಬೆಟಟ್ ಗುಡ, ಮರ ಗಿಡ, ಹಕಿಕ್ಗಳ ಇಂಚರ, ಅವುಗಳ ಬೆಡಗು - ಬಿನಾನ್ಣ, ನೋವು - ನ ವು, ಸಾವು ಬದುಕು, ಸುಖ ದುಃಖಗಳೆಲ ಒಂದಾಗಿ ಬೆಳೆದರು. ಅಂತೆಯೇ ಅವರ ಕವನಗಳ ಅದು ಹಾಸು ಹೊಕಾಕ್ಗಿ ಪರ್ತಿಬಿಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಜನ ಸಾಮಾನಯ್ನಿಗೆ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಆಳ ಅಳತೆ ಅಥರ್ವತಾಗಿ ತೋರದೆ ಹೋದರೂ ಕ ಯ ಪರ್ಪಂಚದ ಅದಕೊಕ್ಂದು ಶೇಷವಾದ ಅಥರ್ ದೆ, ಅನುಭವ ದೆ ಕ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಪರ್ತಿ ಂದು ಸಚರಾಚಾರ ವಸುವನುನ್ಒಂದು ಶೇಷವಾದ ಮಾಧಯ್ಮವಾಗಿ ಬಳ ಕೊಂಡು ಆ ಮೂಲಕ ತನನ್ ಸುಖ ದುಃಖವನುನ್ ತೋಡಿಕೊಂಡು ಅದನುನ್ ನಮಗೆ ಉಣಬಡಿಸುತಾನೆ ಆಗ ಅದರ ಷಟ್ವಾದ ಅನುಭವ ನಾವಾಗಿ ಕ ಯ ಅನುಭವವನುನ್ ಆಸಾವ್ದಿಸುತೇವೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಹಾರುತಿರುವ ಹಕಿಕ್ಗಳ ಸಾಲು ಬರಿಯ ಹಕಿಕ್ಗಳ ಸಾಲಾದರೆ, ಕ ಯ ಕಣಿಗೆ ಅದು "ಬಲಾಕ ಪಂಕಿ" (ಕುವೆಂಪುರವರ ಕವನ). ದೇವರು ಈ ಜಗತಿನ ಸೃ ಟ್ಗೆ ಸ ಮಾಡಿದನೋ ಎಂಬಂತೆ ಈ ಹಾರುವ ಹಕಿಕ್ಗಳ ಸಾಲು ಕಂಡಿತಂತೆ ಈ ಅಪೂವರ್ವಾದ ಅನುಭವವನುನ್ ನಮಮ್ ಮುಂದೆ

107 ಸಚರಾಚಾರ ವಸುಗಳು, ಜೀ ಗಳೆಲವೂ ತಟಸವಾಗುತದೆ ಹೂ ಲ, ಹಾಡಿಲ, ಚಿಗುರೆಲೆಗಳೂ ಇಲ ದುಂಬಿಗಳ ಧನಿ ಇಲ, ಸುಗಂಧವನುನ್ ಹೊತು ತರುವ ಮರುತನೂ ಇಲ ಎಲವೂ ನಿಜೀರ್ವವೆಂಬಂತೆಇದೆ ಚೆಲುವಾದ ಪರ್ಕೃತಿ ಕತಲೆಯ ಮುಸುಕನುನ್ ಹೊದು ಮಲಗಿದಂತೆ ಇದೆ ಮರ – ಗಿಡ ಬ ಗಳೆಲವೂ ಭಾಗಯ್ ೕನರು ತಾವೆಂಬಂತೆ ಮುಖ ಕೆಳಗೆ ಮಾಡಿ ನಿಂತಿವೆ ಹೊಲ ಗದೆಗಳೆಲವೂ ಮಂಜಿನ ತೆರೆ ಹೊದು ಮಲಗಿವೆ ನದಿ ತನನ್ ಮುಖದ ಪರದೆಯನುನ್ ಸರಿ ಮೆಲ ಮೆಲಗೆ ಹರಿಯುತದೆ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಜಡತೆ ಕ ಯ ಮನ ಸ್ಗೆ ದುಃಖವನುನ್ಂಟು ಮಾಡಿದೆ ಹೇಮಂತನಿಗೆ ಈ ಸಾವ್ಗತವೆ ಎಂದು ಕ ದುಃಖಿ ದಾರೆ ಹಣೆಲೆಗಳು ಉದುರಿದ ಬೋಳು ಮರದ ಕಾಡಿನ ಹಕಿಕ್ ಂದು ಕು ತು ಕಣೀರು ಸುರಿಸುತಿದೆ ಇದೆಲವನುನ್ಮಾನವನ ಜೀವ ಸೆರೆಯಾಗಿ ಮೂಕವಾಗಿ ನೋಡುತಿದೆ ಕೊನೆಯ ಕ , ಇದು ಪರ್ಕೃತಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಶಾಸನ. ಒಂದೊಂದು ಋತು ನ ಒಂದೊಂದು ಮುಖವನೂನ್ ತೋರಿ ದಾಳೆ. ಅದಕೆಕ್ ತಲೆ ಬಾಗಿ ನಡೆಯುವುದೇ ನಮಮ್ ಧಮರ್ ಈ ಶಾಸನವನುನ್ ಅ ಸಲು ಹುಲುಮಾನವನಿಗೆ ಸಾಧಯ್ವಾಗದು ಎಂಬ ಗೆ ಕ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಮುಖ ದಶರ್ನಕೆಕ್ ತಲೆ ಬಾಗಿದಾರೆ “ಒಂದು ರಾತಿರ್" ಅವರ ಮತೊ ಂದು ಪರ್ಕೃತಿ ಪೆರ್ೕಮ ಗೀತೆ ಬೆಳದಿಂಗಳ ರಾತಿರ್ಯ ಪೂಣರ್ ಚಂದಿರನಿಗೆ ಹತಿಯ ಬೆಳಳ್ನೆಯ ೕಡ ತೊಟಿಟ್ಲಾಗಿ ಅವನನುನ್ ತೂಗುತಿರುವಂತೆ ಕ ಗೆ ತೋರಿತು ಕ ಯ ಮನ ಪುಳಕಗೊಂಡು ಮುಂದಕೆಕ್ ೕಗೆ ಹೇ ದಾರೆ ಗರಿಯನುನ್ ಮುದುರಿಕೊಂಡು ಮಲಗಿರುವ ಹಕಿಕ್ಗ ಗೆ ನಿಶಾರಾಣಿ ತನನ್ ಹೊನಿನ್ನ ಕನಸನುನ್ ಉಣಿಸುತಾ ಮುಂದು ಮುಂದಕೆಕ್ ಸಾಗುತಿದಾಳೆ. ನಸುಗೆಂಪಿನ ಉದರದ ಜೇನಿನ ಕನ ನ ಹಾಡು ಅವರಿಗೆ ಕೇಳುತಿತಂತೆ. ಕೆಳಗೆ ತುಂಬಿದ ಹೊಳೆಯ ಹೋಗುತಿದ ಅಂಬಿಗನ ಕಿರುದೋಣಿ ಪರ್ಸಾನ ಗೀತೆಯನುನ್ ಹೇಳುತಿತು ಮುಂದೆ ಬರುವ ನ ೕದಯಕಾಕ್ಗಿ ಪರ್ಕೃತಿ ತಪಸಸ್ನುನ್ ಮಾಡುತಿರುವಂತೆ ಕಾಣುತಿತು ರಾತಿರ್ ಶಾಂತ ರೀತಿಯ ಮರುದಿನದ ಶುಭೋದಯವನುನ್ ಸಾರುತಿದೆ ೕ! ಎಂಬಂತೆ ಇರುಳು ಮೆಲ ಮೆಲನೆ ಹೋಗುತಿತಂತೆ. ಅಂತೆಯೇ ಅವರ ಚೆಂಗುಲಾಬಿ, ಕಾಜಾಣ, ಭಟಕ್ಳ, ಜಯನಗರದ ಗಿಣಿಗಳು, ಗಗನ ಚುಕಿಕ್, ಬಾರ ಬಾರ ಭಾಸಕ್ರ ಮುಂತಾಗಿ ಹಲವು ಹದಿನೆಂಟು ಕವನಗಳ ಅವರ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಒಲುಮೆ ಆಳವಾಗಿ ಮೂಡಿದೆ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಮೇ ನ ಪೆರ್ೕಮವನುನ್ ನಾನಾ ರೀತಿಯ ಅವರ ಕವನಗಳ ಸೆರೆ ಡಿದಿದಾರೆ ಪರ್ಕೃತಿ ಹಲವು ಹದಿನೆಂಟು ಬಗೆಯ ಅವರ ಜೀವನದ ಹಾಸುಹೊಕಾಕ್ಗಿ ಬಂದಿದಾಳೆ ಪರ್ಕೃತಿ ಸೌಂದಯರ್ವನುನ್ ಉಂಡ ಅವರ ಜೀವನ ಪಾವನವಾಗಿದೆ ಮುಂದೆ ತುಮಕೂರು, ವ ಗ ಆದಮೇಲೆ ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬಂದು ನೆಲೆ ದ ರ್ೕಯುತರ ಸಾ ತಯ್, ಭಾಷಾಂತರ, ಪರ್ಬಂಧ ಸೇವೆ ನಡೆಯುತಿತು ಅವರಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಸಾ ತಯ್ ಅಸದಳ ಅವರು ಕೊಟಿಟ್ರುವ ಈ ಕೊಡುಗೆ ಕನನ್ಡದ ಸಾರಸವ್ತ ಲೋಕದ ಪರ್ ಧವಾಗಿ ಚಿರನೂತನವಾಗಿದೆ ************

109 ನಾನು ಇನೊನ್ಂದು ಮಾತನುನ್ ಇ ಹೇಳಲೇ ಬೇಕು ನಾನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದೊಡನೆಯೇ 'ಕನನ್ಡ ಪರ್ಭ' ಪತಿರ್ಕೆಯ ಸಂಪಾದಕ ರಾಮಕೃಷ ಮೂತಿರ್ಯವರು ನನನ್ ಅಭಿಮಾನ ಮಾಡಿದು ೕಗಾ ೕಗ ನನನ್ ಸಾ ತಯ್ದ ಆಸಕಿ ಹಾಗೂ ಒಲವನುನ್, ಾನದ ಹ ವನುನ್, ಸೂಕಷ್ಮ್ಮತಿಗಳು, ಸಂವೇದನಾ ೕಲರೂ ಆದ ಅವರು ಅಥರ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ೧೯೭೪ರ ಸುಮಾರಿಗೆ, ಕನನ್ಡ ಪರ್ಭದ ಪರ್ತಿವಾರವೂ ಪರ್ಕಟವಾಗುತಿದ ಪುಸಕ ಮಶೆರ್ ಅಂಕಣ ಬರೆಯಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟಟ್ರು ೕಗಾಗಿ ಸಾ ತಯ್ವನೂನ್ ನಿರಂತರ, ತಿಂಗಳುಗಳ ವಷರ್ಗಳ ಕಾಲ ಓದಲೇ ಬೇಕಾಯಿತು ಮತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಾ ತಿಗಳ, ಕ ಗಳ, ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ, ಸಂಪಕರ್ವೂ ಆಯಿತು. ಪುಸಕ ಮಶೆರ್ ನನನ್ ಮಟಿಟ್ಗಂತೂ ಾನರೂಪಿ ಮಾ ತಿ, ಚಾರ, ಚಿಂತನಗಳನುನ್ ನನಗೆ ಸಮೃದಿಯಾಗಿ ದೊರಕಿ ಕೊಟಿಟ್ತು ಬರುಬರುತಾ ಕಾನಾರ್ಡ್, ಅನಂತಮೂತಿರ್, ವೈಯೆನೆಕ್ ಮುಂತಾದ ಗಣಾಯ್ತಿಗಣಯ್ ಸಾ ತಿಗಳು ತಮಮ್ ಆತಿ ಯ ವಲಯದ ತೆಕೆಕ್ಗೆ ನನನ್ನುನ್ ಸೆಳೆದುಕೊಂಡರು.'ಆಕಾಶಂ ಪತಿತಂ ತೋಯಂ, ಯಥಾಗಚತಿ ಸಾಗರಂ' ಎಂಬಂತೆ ನನನ್ ಜೀವನವೆಂಬ ವಸುಂಧರೆಯ ಅದೆಷೊಟ್ೕ ಅನಘಯ್ರ್ ರತನ್ಗಳು ಬಂದು ನನನ್ ಸಾ ತಯ್ ಕಲಾಲೋಕವನುನ್ ರೂಪಿ , ರೂಢಿ , ಸರಿ ದುವು ವಂಶ ಪಾರಂಪಯರ್ವಾಗಿ ಬಂದ ಗೌರಿ ಪೌರೋ ತಯ್ಕೆಕ್, ಪರ್ತಿ ವಷರ್ ಗೌರಿ, ಗಣೇಶ ಹಬಬ್ಗಳ ಮತು ದಸರಾ ಉತಸ್ವಗಳನುನ್ ಕಂಡಿದ, ನನನ್ ಮನದಾಳದ ಮೈಸೂರಿನ ದಸರಾ ಕುರಿತು ಪುಸಕ ತರುವ ೕಚನೆ, ೕಜನೆ ಹುಟುಟ್ಕೊಂಡಿತು ಜಗನೊ ಹನ ಅರೆಮನೆಯ ದ ನಮಮ್ ಟೂರಿಸ್ಟ್ ಬುಯ್ರೋದ ನಮಮ್ ತಂದೆ ಜಿ ಎಲ್ ಸಾವ್ಮಿ, ತಾಯಿನಾಡು ಪತಿರ್ಕೆಯ ರ್ೕನಿವಾಸ ಮೂತಿರ್ (ಪುತರ್ ) ಮತರ್ ರಿಯ ಸೋದರರಾದ ಪರ್ಸುತ ಲಾಸಾಂಜ ೕಸ ನೆಲೆ ರುವ ಜಿ. ರಾಮಕೃಷ ಕಿಕಿಕ್ರಿ ದ ೕಟೋಗಳ ನೆಗಟಿವ್ ಗಳೂ ಕಿಕ್ದುವು ಇವುಗಳನೂನ್ ನನನ್ ಇನೊನ್ಬಬ್ ದೊಡ ಅಣ ಜಿ ಸತಯ್ನಾರಾಯಣ ಜಿತನವಾಗಿ ಕಾಪಾಡಿದರು ೕಗಾಗಿ ಅಂದಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಗೆ ಸಂಗರ್ , ಸಂಕೀಣಿರ್ , ಸಂಪಾದಿ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಪುಸಕವನುನ್ ಪರ್ಕಟಿ ದೇನೆ.

110 ಮಕಕ್ಳ ಜನಪದ ಪದಯ್ಗಳು ~ ಪುಂಡ ೕಕ ಕ ಗನೂರ ೧ ಕಣೆ ಮುಚೆಚ್ ಕಾಡೇಗೂಡೆ ಉದಿನ ಮೂಟೆ ಉರುಳೆ ಹೋಯು ನಮಮ್ಯ ಹಕಿಕ್ ಬಿಟೆಟ್ ಬಿಟೆಟ್ ನಿಮಮ್ಯ ಹಕಿಕ್ ಬಚಿಚ್ಟೊಕ್ ಳ್ ___________ ೨ ರತೊ ರತೊ ರಾಯನ ಮಗಳೆ ಬಿತೊ ೕ ಬಿತೊ ೕ ಭೀಮನ ಮಗಳೆ ಹದಿನಾರೆಮೆಮ್ ಕರೀಯಲಾರೆ ಬೈಠ್ ಗುಬಿಬ್ ಬಾಳೆಕಂಬ ಕುಕಕ್ರ ಬಸ ಕೂರು ಬಸ _______________ ೩. ಕಾಗೆ ಕಾಗೆ ಕೌವವ್ ಯಾರ್ ಬರತಾರವವ್? ಮಾವ ಬರಾನವವ್ ಮಾವನ್ಗೇನೂಟ ರಾಗಿಕ ನ ಗೂಟ ___________ ೪ ಗಣೇಶ ಬಂದಾ ಕಾಯಿ ಕಡುಬು ತಿಂದ ಚಿಕ್ ಕೆರೇಲ್ ಬಿದ ದೊಡ್ ಕೆರೇಲ್ ಎದ __________ ೫ ಅಚಚ್ಚುಚ್ ಬೆಲದಚುಚ್ ಅ ನೋಡು ಇ ನೋಡು ಸಂಪಂಗಿ ಮರದ ಮೇಲೆ ಗುಂಪು ನೋಡು ಯಾವ ಗುಂಪು? ಕಾಗೆ ಗುಂಪು ಯಾವ ಕಾಗೆ? ಕಪುಪ್ ಕಾಗೆ ಯಾವ ಕಪುಪ್? ಕಾಡು ಕಪುಪ್ ಯಾವ ಕಾಡು? ಸೌದೆ ಕಾಡು ಯಾವ ಸೌದೆ? ಕಾಡಿನ್ ಸೌದೆ _____________ ೭ ಹು ಯ್ೕ ಹು ಯ್ ಮಳೆರಾಯ ಹೂ ನ ತೋಟಕೆ ನೀರಿಲ ಕೆಚೊಚ್ ಕೆಚೊಚ್ ಮಳೆರಾಯ ಕುಂಟೆ ಕೆರೇಗೆ ನೀರಿಲ ಬಾರೊ ಬಾರೋ ಮಳೆರಾಯ ಬಾಳೆ ತೋಟಕೆ ನೀರಿಲ ಬಾರ ಪ್ೕ ಮಳೆರಾಯ ಬಂದ್ ಹು ಯ್ೕ ಮಳೆರಾಯ ರ್ೕರಂಗ ಪಟನ್ಕೆ ನಾ ಹೋದೆ ಸಣ ೕರೆ ನಾ ತಂದೆ ಒಗೆ ೕಕೆ ನೀರಿಲ ಬಾರೋ ಬಾರೋ ಮಳೆರಾಯ ಬಂದು ಯ್ೕ ಮಳೆರಾಯ ಬಂದು ಯ್ೕ ಮಳೆರಾಯ ___________

THREE POEMS

THE MONTHS AND MY MOODS

New year begins From January

I am happy with out worry

In the month of February I went to Canterbury To eat some cranberry

March is the month of music and dance I hold the marigold and dance

April showers Fall on the flowers On a day of spring

In the month of May I will sit and pray Then go out and play The birds sing to the tune In the month of June Flowers start to bloom

In the month of July The bugs start to fly When they bite I sigh!

The month of August Is the best, just sit Around and rest

I wake up from slumber To the best beauty Of September

In the month of October

My garden was full of cucumber It was a harvest bumper!

The chilly Winter Of November Made me shiver with fever

The month of December Was the celebration of Christmas I enjoyed it without any fuss!

FUNNY HAIKU

I saw a fox With chicken pox Carrying a medicine box

I am seven, she is eleven Together we make A story about heaven!

The bumblebee Sucks flower’s honey And never pays a fee!

A DREAM

I had a wonderful l dream

Thinking all about ice cream Strawberry, vanilla, and chocolate Yum, yum, yes, yes.

Some dreams are about sweets

And I now I must watch my teeth! Eating lollipops, Haribas, and Kitkat While all my friends chat.

Some dreams are surely mean They make me sometimes scream

Some are really scary

I then dream of a fairy!

I dream myself as a butterfly I fly into the sky so high I say hello! To the birds

And wave good bye!

111

~ AMITHA BADRINATH RAO. (U.K.), GRADE 5th Solihull

ODE TO MY GRANDPARENTS ~ ANIKA B Rao (UK)

‘The simplest toy, one which even the youngest child can operate is called a grandparent’ - Sam

Levenson.

The grandchild and grandparent relationship illuminates one of the purest forms of human love-a love that is unconditional and devoid of judgement. The role of grand parents in our lives is undeniable and this has been true throughout the ages.

However, 21st century grand parents are even more amazing and admirable, because of the many leaps and sacrifices they make just to fulfil that role. This is especially true as more and more families are spread around the world.

They enrich our lives in a million ways and leave our hearts full of childhood memories that we will cherish for the rest of our lives with fondness. The added bonus of having grandparents around us is of course how they are the kindest natural buffer between parents and kids. My grandparents are special because they are not just super- talented in their own way but they also have the talent to see qualities in my sister and me that nobody has yet explored in us. They each cast auras of their own talents on us and inspire us to explore them without force. My grandfather will sing at home and in the temples spontaneously and this infuses both music and devotion into us.

Our grand mother is our creative fountainhead. She has fanned our talents and sculpted our flair for writing. My sister’s and my book of poems have taken shape because of her efforts. We owe them a lot for not just encouraging us lovingly but by taking it to the next level and showing their pride in our work and showering us with so much love.

We love them from the bottom of our hearts and we thank God for giving us such loving grand parents. They have the warmth of a parent, the wisdom of the sages and the heart of a child.

Grandma and Grandpa, you are like angels who sprinkle stardust in our lives and make us our lives and make us revel in the magic of your presence. We would also like to bring you the stars but can only give you hugs and love.

112

113 ಹರಿದಾಸರು ಕಂಡ ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷ ~ ಜಿ ಆರ್ ರಘುನಾಥ ರಾವ್, ಬೆಂಗಳೂರು "ತೀಥರ್ಯಾತೆರ್" ಎಂಬುದು ನಮಮ್ ಮಹಾ ಪುಣಯ್ದ ಕೆಲಸ. ಧಾಮಿರ್ಕ ೇತರ್ಗ ಗೆ ಸಂದ ರ್ಸುವುದು, ನದಿಯ ಸಾನ್ನ, ಪರಮಾತಮ್ನನುನ್ ಕಣುಂಬ ನೋಡಿ ಆನಂದಿಸುವುದು, ಸುತಿಸುವುದು ಪುಣಯ್ಕರ ಷಯ. ಹರಿದಾಸರುಗ ಗಂತು ಇಂಥಹ ೇತರ್ಗಳ ಸಂದಶರ್ನ, ಮಧ ಪರ್ಚಾರಕಾಕ್ಗಿ ಮಾಡಿ ದಂತೆ. ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ಎಲ ಹರಿದಾಸರ ಮನಸೆಳೆಯುವ ಪರ್ಥಮ ೇತರ್ ತಿರುಪತಿ, ತದನಂತರವೇ ಉಡುಪಿ ಈ ಕಡಗೋಲ ಕೃಷ ದಾಸರ ಗಮನವನುನ್ ಅತಿಶಯವಾಗಿ ಸೆಳೆದಿದಾನೆ ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷನನುನ್ ಎಲ ದಾಸರುಗಳು ಬಣಿ , ಸುತಿ , ಹೊಗ ,ಹಾಡಿಅವನನುನ್ ತಮಮ್ ಆರಾಧಯ್ ದೈವನನಾನ್ಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ತಮಮ್ ಹೃದಯಕಮಲದ ಹುದುಗಿ ಕೊಂಡಿರುವರು ಒಬೊಬ್ಬಬ್ರದು ಒಂದು ಧ ಈ ಎಲ ದಾಸರ ಯೂ ಉಡುಪಿಯ ಮುದು ಕೃಷನ ವಣರ್ನೆಯನುನ್ ಕಂಡು, ಕೇ , ನೋಡಿ ತಣಿಯಬಹುದು ಕೆಲವರು ಉಡುಪಿಯ ಬಾಲಗೋಪಾಲನನುನ್ ತಮಮ್ ವಾತಸ್ಲಯ್, ಮಧುರ ಭಾವಗಳ ಮುಳುಗಿ ಬಿಟಿಟ್ದರೆ, ಕೆಲವರು,ಅವನ ಶಾಂತಭಾವಗಳನುನ್ ಬಿಂಬಿಸುವ ಪರ್ಯತನ್ವನುನ್ ಮಾಡಿರುವರು ರ್ೕಪಾದರಾಯರು "ಉಂಗುರದ ಕರದಿಂದ ಗೋಪಮಮ್ ತನನ್ ಶೃಂಗಾರದ ಮಗನೆತಿ ರಂಗ ಠಲ ಪಾಡಿ ಉಡುಪಿನ ಉ ತುಂಗ ಕೃಷನ ತೂಗಿದಳು" ಎಂದು ತಾಯಿ ಯಶೋದೆ ತನನ್ ಶೃಂಗಾರ ಮಗನೆನ್ತಿ ಮಲಗಿ ಹಾಡಿ ತೂಗಿದ ಪರ್ಸಂಗವನುನ್ ಬಣಿಸುವರು. ರ್ೕ ವಾಯ್ಸರಾಯರು ಕೃಷನ ಮುಂಗುರುಳು, ಮಾಣಿಕಯ್ ಉಂಗುರ, ಹೊಂಗೆಜೆ, ಅಂದುಗೆಗ ಂದ ಅಲಂಕೃತನಾಗಿ ಅಂಗಳದ ಆಡುತಿರುವ ಕೃಷನನುನ್ ಕಂಡು "ನಿನನ್ ಮಗನೇನೆ ಗೋಪಿ ಚೆನಾನ್ರಿ ಚೆಲುವ ಉಡುಪಿನ ಕೃಷರಾಯ" ವೆಂದು ವಣಿರ್ ರುವರು "ಮಧುರೆಯಿಂದ ಬಂದ ಮಾವನನ್ ಕೊಂದ ಕಡಗೋಲ ನೇಣ ಪಿಡಿದ ದಾವ್ರಕಾವಾಸ ಹಡಗಿನಿಂದ ಬಂದು ಉಡುಪಿ ನೆಲೆಸುತ ಬಿಡದೆ ಪೂಜೆಗೊಂಬ ಒಡೆಯ ರ್ೕ ಕೃಷ" ಎಂದು ಉಡುಪಿ ೇತರ್ಕೆಕ್ ಹಡಗಿನ ಪರ್ಯಾಣ ಬೆಳ ರ್ೕ ಮಧ ರ ಕರಕಮಲದ ಬಂದು ನಿಂತ ಕೃಷನನುನ್ ಮೆಚಿಚ್ ನುಡಿಯುತಾರೆ ಅವರ "ಕಡಗೋಲತಾರೆನನ್ ಚಿನನ್ವೆ ಸ ರೊಡೆದರೆ ಬೆಣೆ ಬಾರದು ಅದು ರಂಗ"

114 ಎಂದು ತಾವು ಸರನಿನ್ರಿ ಕೊಂಡು ಬೆಣೆ ತೆಗೆಯುವಾಗ ಸನಾನ್ಹದ ದಾಗ ತುಂಟ ಕೃಷ ಕಡಗೋಲನುನ್ ಎತಿಕೊಂಡು ಓಡಿದನೆಂಬಂತೆ ಭಾ ಅದನುನ್ ಕೇಳುವ ನೆಪದ ಉಡುಪಿಯ ಬಾಲಕೃಷಯಯ್ನನುನ್ ಸುತಿಸುತಾರೆ ಹಾಗೆಯೆ ಪರ್ತಿ ಶುಕರ್ವಾರದಂದು ಮಾಡುವ ೕ ನಿ ಅಲಂಕಾರವನುನ್ ಬಹಳ ಹಂಗಮಯವಾಗಿ ಬಣಿ ರುವರು. ಇನುನ್ ರ್ೕವಾದಿರಾಜರಿಗಂತು ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷನನುನ್ ಮುಟಿಟ್ ಪೂಜಿ ದ ಬ ಕ ಆ ಪರಮಾತಮ್ನನುನ್ ಮಗುವೆಂದು ಭಾ ಎತಿ ಆಡಿ ದ ಯಶೋದೆಯ ಪುಣಯ್ದ ಫಲವನುನ್ ನೆನೆಯುವರು. "ಏನು ಸುಕೃತವ ಮಾಡಿದಳೋ ಯಶೋದೆ" ಎಂದು ಅವನ ಪುಟಟ್ ಪುಟಟ್ವಾದ ಪಾದಗಳನುನ್ ಕಂಡು ಮನಸೋತು ’ ಎಂಥಾ ಪಾವನ ಪಾದ ೕ ರಂಗಯಯ್ ಇನೆನ್ಂಥಾ ಚೆಲುವ ಪಾದ ೕ’ ಎಂದು ಬಣಿ ರುವರು ಅವರಿಗೆ "ಈ ಮುದು ಕೃಷ ಕಷ್ಣದ ಸುಖವೇ ಸಾಕು, ರ್ೕ ಮಧ ಮುನಿ ತಂದ ಉಡುಪೀಶನ". ಪುರಂದರದಾಸರು ಗುರು ಮಧ ರ ಕೂಸೆಂದು ಭಾ “ಮುದು ರ್ೕ ಪುರಂದರ ಠಲನ ದಯದಿಂದ ಉಡುಪಿಯ ಬಂದು ನಿಂತಿತು ಕೂಸು" ಎಂದು ಆ ಮುದು ಮಗುವನುನ್ ಹೊಗ ದಾರೆ ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷನಿಗೆ ಸಲುವ ಜೋಡು ದೀವಟಿಗೆ ಸೇವೆಯನುನ್ ನೋಡಲು ಬನಿನ್ರೆಂದು ಎಲರನುನ್ ಆಹಾವ್ನಿಸುತಾರೆ "ನೋಡುವ ಬನಿನ್ರೊ ಜನರು ರ್ೕ ಕೃಷನ ಜೋಡು ದೀವಟಿಕೆ ಸೇವೆಯನು " ಕೃಷನಿಗೆ ಸಲುವ ನಾನಾ ಧಗಳ ಸೇವೆಗಳನುನ್ ಬಣಿ ರುವರು. ಮತೊ ಂದು ಸುಳಾದಿಯ ತಮಗೆ ಸಾಕಾಶ್ತಾಕ್ರವಾಗಿ ಪರ್ಸನನ್ನಾದಂತಹ ಆ ಪರಮಾತಮ್ನನುನ್ " ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷನ ರೂಪದ ಕಂಡು ಹೃದಯದ ತುಂಬಿ ನಿಂತ" ಅವನನುನ್ ವಣಿರ್ ರುವರು. ಕೊನೆಯ ತಮಮ್ ಗುರುಗಳಾದ ವಾಯ್ಸರಾಯರು ತಮಮ್ ಕೃತಿಯ ಪುಟಿಟ್ನಾ ಭು ಳಗೆ ಬಹುದಿನ ಕಳೆಯಿತೋ ಪುಟಟ್ದಂತೆ ಮಾಡೊ ಸೃ ೕಶ ಕೃಷ ಪಟಾಟ್ಭಿರಾಮನೇ ಪರಮಪುರುಷೋತಮನೆ ಗಟಾಯ್ಗಿ ನಿನನ್ ಪಾದಗಳನುನ್ ನಂಬಿದೆನೋ ರಿ ಕೃಷ" ಎಂಬಂತೆ, ಪುರಂದರದಾಸರು "ಉಡುಪಿಯ ರಿ ಕೃಷ ಪುರಂದರ ಠಲ ಬಿಡೆನೊ ಬಿಡನೊ ನಿನನ್ ಚರಣಕಮಲವ" ಎಂದು ಅವನ ಚರಣಕಮಲಗಳನುನ್ ಘಟಿಟ್ಯಾಗಿ ಡಿದು ಬಿಟಿಟ್ದಾರೆ. ಪುರಂದರದಾಸರು ತಮಗೆ ಅಂಕಿತ ದೊರೆತ ನಂತರ ಪರ್ಶಾಂತಿಯ ಪರಮಾವಧಿಯ ನಗರ ೕಧಿಯ ಬರುತಾ “ಕೃಷ ಮೂತಿರ್ ಕಣಮುಂದೆ ನಿಂತಿದಂತಿದೆ "ಎಂದು ಆ ರ್ೕ ಹರಿಯನುನ್ ವಣಿರ್ ರುವರು. ಕರುಣಾರಸದ ಭಕಿಯೂ, ಭಕಿರಸದ ರಹವೂ ಆತರ್ಭಾವವೂ ಒಂದಕೊಕ್ಂದರಂತೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡೇ ಬರುತದೆ "ಕಂಡು ಕಂಡು ನೀ ಎನನ್! ಕೈ ಬಿಡುವರೇ ಕೃಷ!! ಎಂಬ ಕೃತಿಯ ಅವರು ಆಡುವ ಮಾತಿನ -ಹಾಡುವ ಹಾಡಿನ -ಕರುಣೆ ಹುಟುಟ್ವಂತೆ ಇದರೆ, ಅದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ರಸವು ಕರುಣಾರಸವೆನಿ ಕೊಳುಳ್ತದೆ.

115 ಕನಕದಾಸರಿಗೆ ಷು ನ ಮೇ ನ ಭಕಿ ಅನಲಪ್ವಾದು: ಆದರ್ವಾದು. ತನನ್ ಆರಾಧಯ್ದೈವವಾದ ಷು ತನನ್ನುನ್ ಅನುವರತವೂ ರ ಸ ಎಂದು ಆತರ್ಭಾವದ ಪಾರ್ಥಿರ್ಸುತ ಹೋಗಿದಾರೆ. ಬೇಲೂರು ಕೇಶವದಾಸರು " ಪೂವರ್ಜನಮ್ದಿ ನಾನು ಮಾಡಿದ ಕಮರ್ದಿಂ ಊ ರ್ ಳ್ ಜನಮ್ ತಾ ದೆನೋ ಕೃಷ, ಕಾರುಣಯ್ ನಿಧಿ ಎನನ್ ಕಾಯಬೇಕಯಯ್ ಹರಿ ವಾರಿಜನಾಭನೆ ಮುದು ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷ " ಎಂಬ ಹಾಡನುನ್ ಉದಾಹರಿ ದರೆ, ಸುಭೋಧ ಎಂ, ರಾಮರಾಯರು" ತೊರೆದು ಜೀ ಸಬಹುದೆ ಹರಿ ನಿಮಮ್ ಚರಣಗಳ, ಬರಿಯ ಮಾತಾಯ್ಕಿನುನ್, ಅರಿತು ಪೇಳುವೆನು" ಎಂಬ ಕೀತರ್ನೆಯನುನ್ ಉದಾಹರಿ ರುವರು ಹುಟಿಟ್ಗ ಗಳಾಗಿದ ಅವರು ತಮಗುಂಟಾದ ಆಕ ಮ್ಕ ಅಪಜಯದಿಂದ ಕಂಗೆಟಿಟ್ರಲು, ಇಷಟ್ ದೇವತೆಯ ಪರಮಾನುಗರ್ಹಕೆಕ್ ಪಾತರ್ರಾಗಿ ರ್ೕ ವೈಷವ ಧಮರ್ವನುನ್ ಪರಿಗರ್ , ಅ ಬ ಕ ರ್ೕ ವಾಯ್ಸರಾಯರು ವಯ್ವಸೆಗೊ ದ ಹರಿದಾಸಕೂಟದ ಪುರಂದರ ದಾಸರಿಗೆ ಹೆಗಲೆಣೆಯಾಗಿ ರಾಜಿ ದರೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು ಭಗವಂತನ ದಶರ್ನಕಾಕ್ಗಿ ಕಾದು ಕುದಿದು ಪರಿತಪಿಸುವ ಭಕನ ಭಾ ೕತಕ್ಟವಾದ ರೆ ಬಾಗಿಲನು ತೆರೆದು ಸೇವೆಯನು ಕೊಡು ಹರಿಯೆ" ಎಂಬ ಕೀತರ್ನೆಯ ಮಡುಗಟಿಟ್ದೆ. ಕರಿರಾಜನಿಗೆ, ಪರ್ಹಾದನಿಗೆ, ದೌರ್ಪದಿಗೆ, ಅಜಮಿಳನಿಗೆ ಅವರುಗಳು ಕರೆದ ಕೂಡಲೆ ಧಾ ಬಂದು ದಶರ್ನ ತು ರೆದ ನರಹರಿ ತನಗೇಕೆ ಮುಖನಾಗಿದಾನೆ"? ತಾನಿಷೂಟ್ ಕೂಗಿದರೂ ಧ ನಿ ಕೇ ಸ ಲವೆ ಕರುಣಾಳು ಗೆ? ಎಂದು ಹಂಬ ಸುವ ಕನಕದಾಸರ ರೆಯ ಅತಯ್ಂತ ತೀವರ್ವಾದ ನೋವು, ನಿರಾಸೆ ಮತು ಹರಿಯನುನ್ ಪಡೆಯುವ ಉತಕ್ಟ ಅಭೀಪೆಸ್ ತುಂಬಾ ಪರ್ಭಾವಕಾರಿಯಾಗಿ ವಯ್ಕವಾಗಿದೆ. ದಶರ್ನ ತ ಮೂತಿರ್ಯನುನ್ ಮತೆ ಮತೆ ಪರಿಭಾ ಧನಯ್ರಾಗಿದಾರೆ ತೃಪ ಭಾವನೆಯಿಂದ "ಬದುಕಿದೆನು ಬದುಕಿದೆನು ಭವ ಎನಗೆ ಂಗಿತು ಪದುಮನಾಭನ ಪಾದನೊಲುಮೆ ಎನಗಾಯಿತು" ಎಂದು ಸಂತೃಪಿಯಿಂದ ಹಾಡಿರುವರು ೕಗೆ ಹರಿಯನುನ್ ಕಾಣುವ ದಾಸರ ಮನದ ಹಂಬಲ ಬೆಳೆದು ಬ ತು ಪಕವ್ವಾಗಿ ಅವನನುನ್ ಕಂಡ ಅನುಭವದಿಂದ ತೃಪಿಯನುನ್ ಅನುಭ ರುವುದನುನ್ ಅವರ ಕೀತರ್ನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಕೊಳಳ್ಬಹುದು ರ್ೕ ಜಯದಾಸರಿಗಂತು ಉಡುಪಿಯ ೇತರ್ " ಈ ಸೊಬಗು ಇನಾನ್ವ ೇತರ್ದ ಕಾಣೆ ವಾಸುದೇವ ಮುನಿಯಿಂದ ಕಾರಣವು ಇಲುಂಟು" ಪುರಂದರದಾಸರ " ಈ ಪರಿಯ ಸೊಬಗಾವ ದೇವರ ನಾ ಕಾಣೆ", ಎಂಬಂತೆ ಜಯದಾಸರು ಆ ಗೋಪಿಜನಪಿರ್ಯನಾದ ಗೋಪಾಲನನುನ್ ಕುರಿತು ಆ ಉಡುಪಿಯ ೇತರ್ದ ಬಗೆ ಕುರಿತು ಬಣಿ ರುವರು ಉಡುಪಿಯ ದೇವಾಲಯದ ನಡೆಯುವ ಪರ್ತಿ ಂದು ಕಾಯರ್ವನುನ್, ವೈಭವವನುನ್ ಬಣಿ ರುವರು ಉಡುಪಿಯ ರ್ೕ ಕೃಷನಿಗೆ ’ ೕ ನಿ" ಅಲಂಕಾರವನುನ್ ಮಾಡಿದಾಗ ರ್ೕ ಜಯದಾಸರು ಕಂಡ ಚಿತರ್ "ನೋಡಿದಾಯ್ ರಂಗಯಯ್ನ ನೋಡಿದಾಯ್, ನೊಡಿದಾಯ್ ರ್ೕ ರೂಪವ ನೋಡಿದಾಯ್" ಎಂಬ ೧೫ ನುಡಿಗಳುಳಳ್ ಕೃತಿಯ ಸೊಗಸಾಗಿ ಮೂಡಿ ಬಂದಿದೆ ಇ ರ್ೕ ಕೃಷನ ಅಂಗಗಳ ಅಲಂಕಾರಶೋಭೆಯ ವಣರ್ನೆ ’ಶಂಕರಾಭರಣ" ರಾಗದ ಹಾಡಿದಾಗ ಸೊಗಸು ವೇದಯ್ವಾಗುತದೆ ಕೃಷ ೕ ನೀ ರೂಪದ ಸಾರ ವಣರ್ನೆಯನುನ್ ಈ ಕೃತಿಯ ಕಾಣಬಹುದು ಜಯದಾಸರು ತಮಮ್ ಪೂ ರ್ಕರಾದ ಪುರಂದರ-ಕನಕದಾಸರ ಕೃತಿಗಳನುನ್ ಕೆಲವುಕಡೆ ಅನುಕರಣೆ ಮಾಡಿದಾರೆ. ಈ ಅನುಕರಣೆಯ ಜಾಡಯ್ದಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಕೆಲವು ಕೃತಿಗಳು ತುಂಬ ನೀರಸವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದು ಕೆಲವರ ಅಭಿಪಾರ್ಯ ಅದು ಹಾಗಲ ಪುರಂದರ ದಾಸರ ಕೃತಿಯ ಆರಂಭ ವಾಕಯ್ವಾಗಿರುವ "ಗೋಪಿಯ ಭಾಗಯ್ ದು" ಎಂಬುದು ಜಯದಾಸರ ಕೃತಿಯ "ದಾಸರ ಭಾಗಯ್ ದು" ಎಂದು ಪಾರ್ರಂಭವಾಗಿರುವುದಷೆಟ್ೕ ಸಾಮಯ್ ಅಂಶವೆನಿಸುತದೆ

116 ಪುರಂದರ ದಾಸರ ಇನೊನ್ಂದು ಕೃತಿಯಾದ "ಈ ಪರಿಯ ಸೊಬಗಾವ ದೇವರ ನಾ ಕಾಣೆ" ಎನುನ್ವುದನುನ್ ಹೆಜೆ ಹೆಜೆಗೂ ಅನುಕರಿ ದ ಜಯದಾಸರ ಹಾಡು "ಈ ಸೊಬಗು ಇನಾನ್ವ ೇತರ್ದ ಕಾಣೆ" ಎನುನ್ವುದಂತೂ ಅನುಕರಣೆಯ ಷವತುರ್ಲದ ಜಯದಾಸರು ಕಿಕ್ ಬಳಲುವುದನುನ್ ತೋರಿಸುತದೆ,ಎನನ್ಲಾಗಿದೆ, ಪುರಂದರದಾಸರ ಕೃತಿಯ ಧಾಟಿಯ ಜಯದಾಸರು ಈ ಕೃತಿಯನುನ್ ರಚಿ ದರೆಂದು ಮಾತರ್ ಒಪಪ್ಬಹುದು: ಆದರೆ ರೂಪ ಸಾದೃಶಯ್ ಪಡೆದ ಮಾತರ್ಕೆಕ್ ಅದು ಅನುಕರಣೆಯ ಷವತುರ್ಲವೆಂದು ಕರೆಯಬೇಕಾಗಿಲ ಈ ಕೃತಿಯಲೂ ಅವರ ವೈ ಷಟ್ಯ್ವನುನ್ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ ಇಬಬ್ರು ಹರಿದಾಸರ ಕೃತಿಗಳು ಒಂದೇ ಧಾಟಿಯ - ಒಬಬ್ರು ರ್ೕಕೃಷನನುನ್ ಮತೊ ಬಬ್ರು ಕೃಷನ ೇತರ್ವನುನ್ ಕುರಿತು ರಚಿ ರುವ ಕೃತಿಗಳಾಗಿವೆ, ಅವರವರ ದೃ ಟ್ಗೆ ತಕಕ್ಂತೆ ಭಾವ ಕಾಸವಾಗಿರುವ ಪರಿಯನುನ್ ಕಾಣಲು ಇದೊಂದು ಉತಮ ಉದಾಹರಣೆ. ಮೇಲಾಗಿ ರ್ೕ ಕೃಷ ಮಠದ ಪರ್ತಿನಿತಯ್ವೂ ದೇವರಿಗೆ ಮಾಡುವ ನೈವೇದಯ್ ಶೇಷವನುನ್ ಹೇಳುವುದರೊಡನೆ ಈ ೇತರ್ "ಅನನ್ ಬರ್ಹಮ್” ವೆಂದೆನೆ ಕೊಂಡಿರುವುದನುನ್ ಲ ದಾರೆ. ಉಡುಪಿ ೇತರ್ದ ಪೂಜೆ ಪುನಸಾಕ್ರಗಳು, ಅಲಂಕಾರಗಳು, ಉತಸ್ವ ಇತಾಯ್ದಿ, ಸತಸ್ಹವಾಸ, ಕೀತರ್ನೆ ದಲಾದ ಚಾರಗಳ ವರಣೆಯನುನ್ ತಮಮ್ ಅನುಭವದಿಂದ ತಿ ಪುರಂದರದಾಸರ ಕೃತಿಗಿಂತ ತೀರಾ ಭಿನನ್ವಾದ ಭಾವ ಪರ್ಕಾಶವನುನ್ ಇ ತೋರಿ ರುವರು ಮಧುರ ಭಾವದ ನಿರೂಪಣೆ ರ್ೕ ಗೋಪಾಲದಾಸರ ಕೃತಿಗಳ ರಳ. ವಾತಸ್ಲಯ್ ಭಾವೂ ಕೂಡ ಅಷುಟ್ ಇರ ಕಿಕ್ಲ. ಒಂದು ಸುಳಾದಿಯ ಮಾತರ್ ಕಾಣಬಹುದು. ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷ ಸವ್ಪನ್ದ ಅವರಿಗೆ ಕಾಣಿ ಕೊಂಡು ಮಮತೆ ಹುಟಿಟ್ ಮರೆಯಾದನಂತೆ ಕಿಲಕಿಲನೆ ನಗುತ ಚಿನನ್ ಬಾಲಕನಾಗಿ ಸು ದು, ಆಡಿದ ಆ ಬಾಲಕೃಷ ಕನ ನ ರೂಪದ ಕಂಡಂತೆ ತಮಮ್ ಮನ ಸ್ನ ನೆಲೆಯಾಗಬೇಕೆಂದು ಇಷಟ್ಪಡುವರು, "ಸವ್ಪನ್ದ ಸು ದ ಅಪಮಿರ್ತ ಮ ಮ ತಪ ಗೆ ಒದಗೊ ಗೋಪಾಲ ಠಲ ಕೃಷ" ವೆನುನ್ವರು ತಮಮ್ ’ ಮಗುವಾಗಿ,ಮಗನಾಗಿ ಮಮತೆ ಪುಟಿಟ್ ನಿನನ್ ಮಗುವ ರೂಪವು ತೋರಿ ಮರ ಎನನ್ ಕಣಿಗೆ" ಎಂಬ ಸುಳಾದಿಯ . ಅವರ ಕೃತಿಗಳ ಶಾಂತಭಾವ ಹೇರಳವಾಗಿದೆ. ಪರ್ಧಾನವಾಗಿ ತತವ್ ಪರ್ತಿಪಾದನೆಯನುನ್ ವಯ್ಕಪಡಿಸುವ ಅವರ ಒಲವು ಹೆಚಾಚ್ಗಿರುವುದರಿಂದ ಭಾವ ವೈ ಧಯ್ಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆಯೆಂದು ಗಮನಿಸಬಹುದು.. ರ್ೕ ಜಗನಾನ್ಥ ದಾಸರು ರ್ೕರಜತಪೀಠಪುರಕೆಕ್ ಬಂದು ಕಡಗೋಲು ಕೃಷನನುನ್ ಸಂದಶರ್ನ ಮಾಡಿ ಆಂದದಿಂದ ಗಾನ ಮಾಡುವರು "ಇಂದು ನೋಡಿದೆ ನಂದತೀಥರ್ಮುನೀಂದರ್ ವಂದಿತ ಚರಣನ!" " ದೇವಕಿವಸುದೇವತನಯನ ದೇವಗಣಸಂಸೇವಯ್ನ ಈ ವಸುಂಧರೆ ಳಗೆ ಮಧಯ್ ಸರೋವರದಲಾವಾಸನ" ಎಂದು ಪರಮಾತಮ್ನನುನ್ ಗಾನಮಾಡಿರುವರು. "ಪಾ ಸೆನನ್ ಗೋಪಾಲಕೃಷ" ಎಂಬ ಕೃತಿಯ ಬಾಲಕೃಷನ ಸುತಿಯೇ ಪರ್ಧಾನವಾಗಿದೆ ಉ ದ ಹರಿದಾಸರ ರುವಂತೆ ಗೋಪಿಯರ ಲಲನೆ,

117 ಯಶೋದೆ-ಕೃಷರ ವಾತಸ್ಲಯ್ ಭಾವದ ಅಂಶಗ ಲ ಶಾಂತಭಾವವೇ ಪರ್ಧಾನವಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುತದೆ "ಕಂಡೆ ಕಂಡೆ ಕೃಷ ಕಂಡೆ ಕಂಡೆ" ಎಂಬ ಕೃತಿಯ "ನೇಣು ಕಡಗೋಲು ಪಾಣಿ ಪೃಥಳ ಶೆರ್ೕಣಿಯ ವಡಾಯ್ಣ ನೂಪುರ ಪಾರ್ಣ ಮುಖಯ್ರು ಕಾಣದತಿ ಕ ಲಾಯ್ಣ ಗುಣಗಣ ಶೆರ್ೕಣಿವಂತನ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಆ ಹರಿಯನುನ್ ಪಾಂಡುರಂಗನನುನ್ ವಣಿರ್ ರುವಂತೆ ಬಣಿ ರುವರು. ೕಗೆ ಹರಿದಾಸರು ತಮಮ್ ಮೆಚಿಚ್ನ ದೈವವಾದ ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷನನುನ್ " ಕಡು ಮುದು ಉಡುಪಿಯ ಬಾಲ ಕೃಷಯಯ್", ಚೆನಾನ್ರಿ ಚೆಲುವ ಉಡುಪಿನ ಕೃಷರಾಯ", ’ ೕಹನ ಮುದು ಉಡುಪಿನ ಕೃಷ " , ಎಂಬುದಾಗಿ ಶೇಶ ಅಲಂಕಾರದಿಂದ ಸುತಿ ರುವುದು ಪರ್ಶಂಶನೀಯವಾಗಿದೆ ದಾಸರ ಕಣುಗ ಗೆ ನೆಲೆ ನಿಂತಿರುವ ಉಡುಪಿನ ಕೃಷ, ಚೆಲುವಾಗಿ, ಮುದಾಗಿ,,ಮನೋಹರವಾಗಿ,ಮಗುವಾಗಿ, ಕಂಡಿದ ಆಶಚ್ಯರ್ವೇನಿಲ ಒಟಾಟ್ರೆ, ಹರಿದಾಸರ ಎಲ ಕೃತಿಗಳನುನ್ ಪರಿ ೕಲನೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಉಡುಪಿ ೇತರ್ ದಾಸರ ದೃ ಟ್ಯ ಪಾರ್ಮುಖಯ್ ಪಡೆಯುವುದಕೆಕ್ ಹಲವು ಕಾರಣಗಳ ಎರಡು ಅಂಶಗಳು ಮಾತರ್ ಪರ್ಧಾನವೆಂದು ಭಾ ಸಬಹುದು. ಅ) ರಜತಪೀಠ ಪುರದ ರ್ೕ ಕೃಷನ ಸಾನಿಧಯ್ ರುವುದು ಆ)ಜಗದುರು ರ್ೕಮನ್ ಮಧಾವ್ಚಾಯರ್ರು ಕೃಷನನುನ್ ಕರೆತಂದು ಸಾಪಿ - ನೆಲ ದ ಬೀಡು- ೇತರ್ ಇವುಗಳ ಬೆಸುಗೆ ಅಪಾರ.ಆದುದರಿಂದ ಹರಿದಾಸರು ತಮಮ್ ಕೃತಿಗ ಂದ ಈ ೇತರ್ದ ಮ ಮೆಯನುನ್, ಆ ಪರಮಾತಮ್ನನುನ್ ಇಮಮ್ಡಿಯಾಗಿ ಸುತಿ ೇತರ್ಕೆಕ್ ಹೆಚಿಚ್ನ ಸೊಬಗು- ಪಾರ್ಶಸ ವನುನ್ ನೀಡಿರುವರು ಎಂಬುವುದರ ಸಂದೇಹ ಲ. (ನಾ ) ನಪಾಸ್ ಪಾರ್ಥಮಿಕ ಹಂತದಿಂದ ಒಂಭತನೇ ತರಗತಿವರೆಗೂ ಅನುತೀಣರ್ದ ಮಾತೇ ಇಲ ಎಲರೂ ಬೀಗುತಾರೆ ನಾ ' ಪಾಸ್ ' ಎಂದು ॥ ತಂತರ್ ದಲು ಓಟು ಗಿಟಿಟ್ಸಲು ಮನೆಮನೆಗೂ ಪಾದಯಾತೆರ್ ಗೆದನಂತರ ಮಾನದಲೇ ದೇಶ - ದೇಶ ಯಾತೆರ್ ॥ ಕಷ್ಣ ಸಾ ತಯ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಈ ದೇಶದ ಆ ಅ ಭಾರ ಹಾಕಿ ಕಷ್ಣವೆ೦ಬಾ ಗೆ ॥ ಚುಟುಕುಗಳು ~ ಎ ಎಸ್ ವಾಣಿ ಸುಬಬ್ಯಯ್,ಮೈಸೂರು

C¯ÉªÀiÁjAiÀÄ C¥ÀÆªÀð ¸ÀÈ¶Ö: ¸ÀªÀðdÕ£À ¸ÁªÀiÁfPÀ zÀÈ¶Ö ~ qÁ| zÉÆqÀØgÀAUÉÃUËqÀ

F «μÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥Àæw¥ÁzÀ£É ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆgÀqÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä £À£Àß F ¯ÉÃR£ÀPÉÌ EgÀ§ºÀÄzÁzÀ «ÄwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàμÀÖªÁV ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ M¼ÉîAiÀÄ ªÀiÁUÀðªÁVzÉ.

1. ¸ÀªÀðdÕ£À PÁ®ªÉÃ £ÀªÀÄUÉ PÀqÁRArvÀªÁV wÃªÀiÁð£ÀªÁV®è¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀ£À PÁ®zÀ ¸ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß H»¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ E£ÀÆß UÉÆAzÀ®PÉÌ JqÉªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀ «μÀAiÀÄªÁVzÉ.

2. "¸ÁªÀiÁfPÀ zÀÈ¶Ö" AiÀÄ£ÀÄß JμÉÖÃ RavÀªÁV «ªÀj¸ÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉ¬ÄzÀÝgÀÆ MAzÀÄ AiÀÄÄUÀzÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ E£ÉÆßAzÀÄ AiÀÄÄUÀPÉÌ CμÉÖÃ CxÀðªÀAwPÉAiÀÄ CA±ÀUÀ¼ÁV®èzÉ ºÉÆÃUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉÝÃ EzÉ.

3. PÉÃªÀ® ¸ÁªÀðwæPÀ ¸ÀvÀåUÀ¼À£ÀßμÉÖÃ ZÀZÉðUÉ JwÛPÉÆAqÀgÀÆ CªÀÅUÀ½AzÀμÉÖÃ ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀA¥ÀÆtð ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄ£À¹ì£À°è ¥ÀÄ£ÀgÀæa¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÉ EgÀÄªÀ vÉÆAzÀgÉ EzÉ.

4. M§â ªÀåQÛ PÀAqÀ ¸ÀªÀiÁd (ªÀåQÛ JμÉÖÃ ¸ÀªÀðdÕvÀé ¥ÀqÉzÀgÀÆ ¸ÀºÀ) D ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ J®è ªÀÄÄRUÀ¼À J®è ªÀÄÆ¯É ªÀÄÄqÀÄPÀÄUÀ¼À£ÀÆß UÀªÀÄ¤¸À®Ä ±ÀPÀåªÁUÀzÉ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ. EAxÀ C¤ªÁAiÀÄð ¹ÜwUÀ¼ÀÄ CqÀØ §gÀÄªÀÅzÀjAzÀ £ÁªÀÅ «ªÉÃa¸ÀÄªÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À eÉÆvÉUÉ E£ÀÆß PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼À CUÀvÀå«zÉÝÃ EgÀÄvÀÛzÉ.

5. EμÉÖ®è CqÀØUÉÆÃqÉUÀ¼À£ÀÄß zÁn «μÀAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß DªÀÄÆ¯ÁUÀæªÁV UÀæ»¹zÀgÀÆ PÀÆqÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ±ÀAPÉ G½zÉÃ G½AiÀÄÄvÀÛzÉ. CzÀÄ £ÉÊwPÀ DªÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖzÀÄÝ.

GzÁ: £Á®ÄÌ d£ÀPÉÌ ¸Àj J¤ß¹zÀ ªÀiË®å LzÀ£ÉAiÀÄªÀ¤UÉ ¸Àj JAzÀÄ PÀAqÀgÀÆ CªÀ£ÀÄ ªÀÄvÉÛ CzÀPÉÌ vÀ¢égÀÄzÀÝ vÀ¥Àà£ÉßÃ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀð«zÀÝzÉÝÃ DzÀgÉ CzÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß, §zÀÄPÀÄ«PÉAiÀÄ »AzÉ CqÀVgÀÄªÀ PÀgÁ¼À ¸ÀvÀåªÀ£ÀÄß JwÛ ºÉÃ½zÀ ºÁUÉ ºÁUÀÄvÀÛzÉ. JPÉAzÀgÉ, M§â¤UÉ PÀ¼ÀîvÀ£À ¥Á¥ÀªÉAzÀÄ PÁt§ºÀÄzÀÄ. E£ÉÆß§â¤UÉ vÀvïPÀëtzÀ zÀÄ§ðgÀ WÀ½UÉUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¹ CxÀªÁ ¥ÁgÁV G¹gÀ£ÀÄß G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, fÃªÀ PÁ¥ÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ DVgÀ§ºÀÄzÀÄ. EAxÀ ¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼À°è £ÁªÀÅ ¸Á¢ü¸À ºÉÆgÀqÀÄªÀ vÀvÀéUÀ½UÀÆ DAvÀAiÀÄðzÀ°è ªÉÊ¥ÀjÃvÀå EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß M¦àPÉÆAqÉÃ «μÀAiÀÄ «ªÉÆÃZÀ£ÉUÉ vÉÆqÀUÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

¸ÀªÀðdÕ ¸ÁªÀiÁ£ÀågÀAvÉ F £É®zÀ ªÀÄ£ÀÄμÀå£ÁV §zÀÄQzÀªÀ£ÀÄ. F «μÀAiÀÄªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹zÀgÉ UÀÄtªÁZÀPÀUÀ¼À°è CªÀ£À£ÀÄß ClÖPÉÌÃj¸ÀÄªÀ §zÀ®Ä ¸ÀªÀÄvÀÆPÀ¢AzÀ C¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸Á« HgÀÄ wgÀÄVzÀªÀ£ÀÆ ¸Á«gÀ ¸ÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀªÀ£ÀÆ DzÀ CªÀ£ÀÄ dUÀwÛ¤AzÀ PÀ°vÀzÀÄÝ C¥ÁgÀªÁVzÉ. ºÁUÉ ºÉQÌPÉÆAqÀ ¸ÁªÀÄVæAiÀÄ£ÀÄß «ªÉÃa¹ DtÂªÀÄÄvÀÄÛUÀ½AzÀ ªÀiÁvÁrzÁÝ£É.

EzÀgÀ ºÉÆgÀvÁV CªÀ£À£ÀÄß CxÉÊð¹zÀgÉ «ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀμÀÖªÁUÀÄvÀÛzÉ. CªÀ£ÀÄ PÉÆ£ÉUÀÆ ªÀåQÛAiÀiÁV G½zÀªÀ£ÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ ¤ªÀiÁðvÀÈªÁUÀ®Ä ºÉÆgÀlªÀ£À®è. CxÀªÁ CAxÀ ªÀÄoÀzÀ DzsÀéAiÀÄÄð DUÀ¨ÉÃPÉA§ ZÀ¥À®ªÀÇ

CªÀ¤V¢ÝgÀ°QÌ®è.

118

±ÀQÛUÀ¼À C¤ÃwAiÀÄÄvÀ ªÀiË®åUÀ¼À ¸ÀAUÀqÀ JAzÀÆ

ªÀiÁrPÉÆAqÀªÀ£À®è. EzÀPÉÌ CªÀ£À

¹QÌzÀ ¤μÀÄ×gÀ ¸ÀvÀåUÀ¼ÉÃ ¥ÀÄgÁªÉAiÀÄ£ÉÆßzÀV¸ÀÄvÀÛªÉ.

CªÀ£ÀÄ «gÉÆÃ¢ü

gÁf

£ÀÄrUÀqÀtzÀ°è£À zÁQëtåPÉÌ

CªÀ¤UÉ ಸಾªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼À §UÉÎ CvÀåAvÀ D¸ÉÜ EvÀÄÛ JA§ÄzÀPÉÌ CªÀ£À ªÀZÀ£ÀzÀ°è£À vÀÄrvÀ «ÄrvÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹zÀgÉ ¸ÁPÀÄ. CªÀ£À ºÉ¸Àj£À°è CªÀ£À vÀgÀÄªÁAiÀÄ §AzÀªÀgÀÄ CªÀ£À jÃw §gÉzÀÄ d£À ªÀiÁ£À¸ÀzÀ°è aAvÀ£É ºÀqÀUÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉÃ° ©nÖgÀ®Æ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåð¥ÀÆtðªÉÇÃ CAxÀªÀÅ G½zÀÄPÉÆArgÀ®Æ ¸ÁPÀÄ.

D ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ »AzÉAiÀÄÆ ¸ÀªÀðdÕ£À ªÀiÁw£À «zsÁ£ÀzÀ ªÀZÀð¸Àì£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ. F CxÀðzÀ°è CªÀ£À ¥Àæ¨sÁªÀ GvÉÛÃfvÀgÁVgÀÄªÀ ªÀÄnÖUÉ C£Àé¬Ä¸À§ºÀÄzÉÃ£ÉÆÃ!

£ÀqÉ-£ÀÄrUÀ¼À°è PÀAzÀPÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¹PÉÆAqÀªÀgÀÄ JAzÀÆC¥ÀàlªÁV G½AiÀÄ¯ÁgÀgÀÄ.DzÀgÉ vÁªÀÅ ªÀÄºÁ±ÀÄzÀÞgÀÄ

J£ÀßªÀ ºÁUÉ §ÆmÁnPÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ JA§ÄzÀÆ MAzÀÄ ¸ÀvÀå. CAxÀ ªÀÄA¢AiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃrAiÉÄÃ EgÀ¨ÉÃPÀÄ¸ÀªÀðdÕ vÀ£Àß £Á®UÉ¬ÄAzÀ¯ÉÃ qÉÊ£ÀªÉÄÊmï ¹r¹zÁÝ£É.

avÀÛ«®èzÉ UÀÄrAiÀÄ ¸ÀÄwÛzÉqÉ ¥sÀ®ªÉÃ£ÀÄ?

JvÀÄÛ UÁtªÀ£ÀÄ ºÉÆvÀÄÛ vÁ ¤vÀå¢ ¸ÀÄwÛ §AzÀAvÉ ¸ÀªÀðdÕ

»ÃUÉ ¸ÉÆÃUÀ¯ÁrvÀ£ÀUÀ½UÉ MgÀlÄ £ÀÄrPÀ®Äè ©ÃjzÁÝ£É. CªÀ¤UÉ qÀA¨sÁZÁgÀzÀ ªÀÄÄ¸ÀÄPÀÄUÀ¼À PÀAqÀgÉ wÃgÀ DUÀÄwÛgÀ° ®èªÉAzÉÃ vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. CAxÀzÀÝ£ÀÄß ¸ÀzÉ §rAiÀÄÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É.

¸ÀÄlÖ §Æ¢AiÀÄ vÀAzÀÄ zÀlÖªÁVAiÉÄÃ §rzÀÄ ±ÉæÃμÀ× ¸ÀéUÀðªÀ£ÀÄß CqÀgÀÄªÉqÉ PÀvÉÛ vÁ PÉlÖ PÉÃqÉÃ£ÀÄ? ¸ÀªÀðdÕ

EAxÀ ªÀZÀ£ÀUÀ¼À°è CªÀ£ÀÄ PÀAzÁZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß «qÀA§£ÉUÉ FqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß «±ÉèÃ¶¸À§ºÀÄzÁzÀgÉ- PÉÃªÀ® £ÉÃªÀÄ ªÀÄ£ÀÄμÀå£À£ÀÄß ªÉÄÃ®PÉÌvÀÛ¯ÁgÀzÀÄ. CAxÀ ªÀåxÀð £ÉÃªÀÄUÀ½VAvÀ CAvÀgÀAUÀ ºÀ¸À£ÁUÀ¨ÉÃPÉA§, CzÁzÀgÉ ¨Á¼Éé ZÉÆPÀÌlªÁ¢ÃvÉA§, D jÃw¬ÄAzÀ ªÀÄ£É, ºÀ½î, zÉÃ±À- ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ±ÀÄzÀÞªÁUÀÄvÉÛA§ £ÀA©PÉ CªÀ£ÀzÉAzÀÄ H»¸À§ºÀÄzÁVzÉ. EgÀÄªÀμÀÄÖ ¢£ÀªÀÇ EºÀªÀ£ÉßÃ ¸ÀéUÀðªÀ£ÁßV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ PÀ®à£É CªÀ£À £ÀÄrUÀ½AzÀ ¥Àæw¥sÀ®£ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¤nÖ¤AzÀ CªÀ¯ÉÆÃQ¹zÀgÉ DvÀ ¨ÉÆÃzsÀPÀ.

¸ÀªÀðdÕ £ÀAxÀ D±ÀÄ PÀ«AiÀÄ£ÀÄß «ªÀÄ²ð¸ÀÄªÁUÀ CjªÁUÀÄªÀ «μÀAiÀÄ CªÀ£ÀÄ vÀ£Àß Qr-£ÀÄrUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ vÉÆÃjgÀÄªÀ «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ PÉÃªÀ® DV£À ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ½UÀμÉÖÃ ¹Ã«ÄvÀªÁV®è JA§ CA±À. CªÀ£À MlÄÖ zÀÈ¶Ö fÃªÀ£À «ªÀÄ±ÉðAiÀÄ vÀ¼ÀºÀ¢AiÉÄÃ DVzÉ. vÀ£ÀÆä®PÀ ¸ÀªÀiÁd «ªÀÄ±ÉðAiÀÄ CzÀgÀ £ÀÆgÉAlÄ ªÀPÀævÉUÀ¼À PÀlÄ nÃPÉAiÀÄ n¹®ÄUÀ¼ÀÄ MqÉ¢ªÉ. CªÀ£ÀÄ M§â ¸ÀªÀiÁ£Àå£ÀAvÉ d£ÀgÀ ©ü£Àß ©ü£Àß fÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß ZÉ£ÁßV ¤jÃQë¹zÀªÀ£ÀÄ. NvÀ¥ÉÆæÃvÀªÁV vÀvïPÀëtªÉÃ ¥Àæw ¸ÀàA¢¹zÀªÀ£ÀÄ. vÀ£Àß ¤nÖ£À°è §zÀÄQ£À ««zsÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À gÀÆPÀë «±ÉÃμÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä vÁ£ÀÄ ªÀÄ£À£À ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ vÀzÀ£ÀAvÀgÀ CzÀgÀ «ªÀÄ±ÉðUÉ vÀÄrzÀªÀ£ÀÄ.

¨Á½£À ¸ÀvÀå ¤μÉ× ªÀiË®åUÀ¼À §UÉÎ DvÀ¤UÉ «±ÉÃμÀªÁzÀ ºÁUÀÆ wÃªÀæªÁzÀ PÀ¼ÀPÀ½ EzÀÝ ºÁUÉ PÁtÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ CªÀ£À C£ÀÄ¨sÀªÀªÉÃ «ZÁgÀªÁV C°è CAxÀ ¸ÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß JwÛ »rzÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀªÁzÀ PÁAiÀÄð CªÀ£À wæ¥À¢UÀ¼À°è £ÀqÉ¢zÉ.

J¯Áè ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°ègÀÄªÀ ¥ÀÆeÁj ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼À£ÀÄß UÉÃ° ªÀiÁrzÁÝ£É. J°è d£À fÃªÀ£À ©üÃPÀgÀ jÃwAiÀÄ°è ±ÉÆÃ¶vÀªÁVzÉAiÉÆÃ CAxÀzÀÝ£ÀÄß C¯ÉèÃ UÀÄgÀÄw¹ D ¤«ÄμÀPÉÌ ªÀiÁw£À PÀªÀuÉ ©Ã¹zÁÝ£É. ºÁUÉ CªÀ£ÀÄ §Ä¢Þ¬ÄAzÀ ©Ã¹zÀ PÀ°èUÉ ºÀÈzÀAiÀÄ EzÀÝªÀgÀ£ÀÄß vÁPÀÄªÀ ±ÀQÛ EzÉ. §Ä¢Þ EzÀÝªÀgÀ£Àß®è CªÀ£À w«vÀzÀ UÀvÀÄÛ AiÉÆÃa¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

119

¸ÀªÀðdÕ £ÁqÁrAiÀiÁzÀ PÁgÀt zÉÃ±ÀzÀ «¸ÁÛgÀzÀÄzÀÝPÀÆÌ PÀAqÀÄ §gÀÄªÀ §UÉ §UÉAiÀÄ DZÀgÀuÉ, ªÀÄ£ÀÄμÀå£À §zÀÄPÀÄ, ¸ÀA¸ÀÌøw.. EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß CxÀð ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ vÀ£Àß¯ÉèÃ CzÀÄ ¸ÀjAiÉÄÃ- vÀ¥ÉàÃ JAzÀÄ ¯ÉPÀÌ ºÁQ ¸Àj PÁtzÀÄzÀ£ÀÄß PÉtPÀÄvÁÛ£É.

CAvÀ°è ¸ÀQæAiÀÄªÁV ¸ÀªÀiÁdzÀ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À°è zÉÊ»PÀªÁV, £ÉÃgÀªÁV zsÀÄªÀÄÄQzÀ£ÉÆÃ E®èªÉÇÃ, AiÀiÁªÀÅzÀPÀÆÌ zÁR¯ÉUÀ½®è. CAvÀÆ ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀÄÆqsÀ£ÀA©PÉUÀ¼À£ÀÄß GUÀæªÁV DPÉëÃ¦¸ÀÄvÀÛ£É.

¤vÀå £ÉÃªÀÄUÀ¼ÉÃPÉ ªÀÄvÉÛ ¥ÀÆeÉUÀ¼ÉÃPÉ?

£ÉwÛ ¨ÉÆÃ¼ÉÃPÉ dqÉAiÉÄÃPÉ ªÀzÀ£À¢ ¸ÀvÀåªÀÅ¼ÀîªÀUÉ ¸ÀªÀðdÕ.

¸ÀªÀðdÕ AiÀiÁªÀÅzÀPÀÆÌ CAfzÀªÀ£À®è. eÁw PÀÄ® ¨sÉÃzÀ ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄnÖ ¤AvÀ ªÀåQÛvÀé CªÀ£ÀzÁzÀÝjAzÀ §ºÀÄ±ÀB CªÀ£À £ÉÆÃl «±Á®ªÁVvÉÛAzÀÄ ºÉÃ½zÀgÉ C¥ÀZÁgÀªÁUÀ¯ÁgÀzÀÄ. ¸ÁªÀiÁfPÀ CxÀðUÀ¼À°è CªÀ£À zÀÈ¶Ö ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄªÁVzÉ.

AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåQÛ vÁ£ÀÄ E£ÉÆßAzÀgÀ «gÀÄzÀÞ ¸ÉÆ¯ÉèvÀÛ¨ÉÃPÁzÀgÉ vÁ£ÀÄ ¸ÀjAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ. DUÀ CªÀ£À ªÀiÁwUÉ ¨É¯É EgÀÄvÀÛzÉ. CxÀªÁ DUÀ CªÀ£À£ÀÄß EvÀgÀgÀÄ ºÀAV¸ÀÄªÀ, QÃ¼ÁV PÁtÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ½gÀÄªÀÅ¢®è. ¸ÀªÀðdÕ CAxÀ G£ÀßvÀ ¸ÉÆÃ¥Á£À KjzÀÝ£ÉAzÀÄ PÁtÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ AiÀiÁªÀ §qÉAiÀÄÆ E®èzÉ, ªÉÊμÀªÀÄå PÀAqÀ°è PÀrØ vÀÄAqÀÄ ªÀiÁrzÀ ºÁUÉ eÁwÃAiÀÄvÉ, C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, C£ÁåAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁ¯ÁrzÁÝ£É - vÀ£Àß «ªÀÄ±Áð ¥ÀæºÁgÀzÀ°è.

¸ÀªÀðdÕ£À PÉ®ªÀÅ wæ¥À¢UÀ¼À£ÀÄß CtPÀªÁqÀÄUÀ¼ÉAzÀgÀÆ vÀ¥ÁàUÀÄªÀÅ¢®è JAzÀÄ £Á£ÀÄ CAzÀÄPÉÆArzÉÝÃ£É. EzÀ®èzÉÃ ¸ÀÆZÁåxÀð, ªÀåAUÁåxÀðUÀ¼ÀÆ EªÉ. CzÀQÌAvÀ ªÀÄÄRåªÁV vÀ¥Àà£ÀÄß wzÀÄÝªÀAxÀ CvÀåAvÀ dgÀÆj£À PÉ®¸ÀªÀ£ÉßÃ vÀ£Àß PÁ®zÀ°è vÀqÀ ªÀiÁqÀzÉÃ ªÀiÁrzÁÝ£É. C¯Éè®è «qÀA§£É PÀw gÀhÄ¼À¦¹zÉ. --3

CªÀ£ÀzÀÄ JAzÀÆ ¸ÀvÀå¦æAiÀÄvÉ. M¼ÉîAiÀÄzÀgÀ §UÉÎ CªÁåd ¥ÉæÃªÀÄ, PÉlÖzÀÝgÀ §UÉÎ ¸À»¹PÉÆ¼Àî¯ÁgÀzÀ zÉéÃμÀ CªÀ£À ªÀåQÛvÀézÀ UÀÄt JA§AvÉ ªÀiÁvÀÄ ªÀÄÆr §A¢ªÉ. CªÀ£À ªÀÄ£À¹ì£À ªÀÄxÀ£ÀzÀ°è ªÀåQÛAiÀÄ PÉÆgÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀAWÀzÀ vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀzÀ Cw PÉÆgÉUÀ¼ÀÄ PÀÄ¢¢ªÉ. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ ¸ÀªÀiÁdzÀ PÁ»¯ÉUÀ¼À£ÀÄß £Á±À¥Àr¸À®Ä, ºÉÆ¸À ¸À¤ßªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß PÁt®Ä wæ¥À¢UÀ¼À£ÉßÃ PÁAiÀÄPÀ®à UÀÄ½UÉUÀ¼À£ÁßV d£ÀPÉÌ PÉÆnÖzÁÝ£É. ZÁuÁPÀëvÀ£À vÉÆÃj¹zÁÝ£É. d£ÀPÉÌ F ªÉÊzÀå ¸ÀªÀðdÕ PÉÆlÖ ZÀÄZÀÄÑ ªÀÄzÀÄÝUÀ¼ÀÄ »r¹zÀªÉÇÃ E®èªÉÇÃ, DUÉÎ gÉÆÃUÀ ¤ªÁgÀuÉAiÀiÁ¬ÄvÉÆÃ E®èªÉÇÃ CªÀÅUÀ¼À£Éß®è ¤μÀÌ¶ð¹ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀzÀ PÉ®¸ÀªÁV®è.

C£ÉÃPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À PÀgÁ¼À gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß, «ZÁgÀ ¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ C¼ÀÄPÀzÉÃ vÉÆÃj¹zÁÝ£É. gÁPÀë¹Ã PÀÈvÀåUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀ PÀAqÀ°è PÉAqÀzÀAxÀ ªÀiÁw£À°è zÀAr¹zÁÝ£É. F CxÀðzÀ°è ¸ÀªÀðdÕ£À ªÀZÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, ZÀÄlÄPÀÄUÀ¼ÀÄ EzÀÝ ºÁUÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ nÃPÁ¸ÀÛçUÀ¼ÁVªÉ.(gÀÆ¥ÀzÀ°è£À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ F ªÀiÁvÀ£ÀÄß ºÉÃ¼À¯ÁUÀÄªÀÅ¢®è).

DV£À PÁ®zÀ®Æè ªÀtðvÁgÀvÀªÀÄå ºÀzÀUÉlÄÖ vÁgÀPÀPÉÌÃj PÀ®Ä¶vÀ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ PÁtÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ CªÀ£ÀÄ GvÀÛªÀÄzÀ ªÀtÂðUÀ¼À£ÀÄvÀÛªÀÄgÉ£À¨ÉÃqÀ ªÀÄvÉÛ vÀ£ÀßAvÉ §UÉªÀgÀ£É®ègÀ £ÀÄvÀÛªÀÄgÉ£ÀÄß ¸ÀªÀðdÕ JAzÀÄ PÀgÁgÀÄªÁPÀÌªÁV ¸ÀàμÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀÅzÀÄ,CªÀ£ÀÄ

120

AiÀiÁªÀvÀÆÛ ¸ÀzÀÄÎtÂUÀ¼À ¥ÀgÀªÁVAiÉÄÃ ªÀiÁvÁrzÁÝ£É. ¸ÀvÀÄÛzÀ£ÀÄ wA¨ÁvÀ JvÀÛtzÀ PÉÆ¯ÉAiÀÄ£ÀÄ §wÛ fÃªÀªÀ£ÀÄ PÉÆ £ÀÄvÀÄÛªÀÄzÀ ºÉÆ¯ÉAiÀÄ ¸ÀªÀðdÕ

EAxÀ PÀqÉUÀ¼À°è CªÀ£À UÁæºÀå±ÀQÛ GvÀÛ«ÄPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄªÀ PÀqÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAvÀgÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½AzÁZÉ ¤®ÄèªÀ JqÉUÉ ¸ÁV G¥ÀzÉÃ±ÀzÀ UÀÄgÀÄªÁV PÁtÂ¸ÀÄvÁÛ£É.

§ºÀÄ±ÀB CA¢£À AiÀÄÄUÀzÀ°è ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ gÀZÀ£Á «zsÁ£ÀzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ CªÀPÁ±À«gÀ¢zÀÝ PÁgÀtªÉÇÃ K£ÉÆÃ »ÃUÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀ£ÀÆß ªÀiÁw£À ªÀÄÆ®PÀ CAzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀμÀÖgÀ¯ÉèÃ ¥ÀAiÀiÁðªÀ¸Á£ÀªÁzÀ ºÁUÉ vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀiÁdzÀ MmÁÖgÉ ¸ÀªÀÄÆºÀ ¥ÀæeÉÕ PÉ®¸À ªÀiÁrzÀÝgÉ §zÀ¯ÁzÀ CxÀªÁ gÀÆ¥ÁAvÀgÀªÁzÀ ¸ÀªÀiÁd ±ÀPÀåªÁUÀÄwÛvÉÛAzÀÄ H»¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

¸ÀªÀðdÕ §zÀÄQzÀÝ PÁ®zÀ°è ¸ÀªÀiÁd E¢ÝgÀ§ºÀÄzÁzÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼ÀÄ CªÀ£À ªÀÄ£À¹ì£À ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃjgÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀdªÁVªÉ. CªÀ£À wæ¥À¢UÀ½AzÀ DV£À ¸ÀªÀiÁdPÉÌ ¥ÀæAiÉÆÃd£À wÃªÀæªÁV DVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ DUÀzÉAiÀÄÆ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ CA¢£À ¸ÁªÀiÁfPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£À ªÀZÀ£ÀUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆArªÉ JA§ÄzÀAvÀÆ ¸ÀvÀå. ¸ÀªÀðdÕ£À° è£À ¸ÀªÀÄ¶Ö ¥ÀæeÉÕ vÀ£Àß ¸ÀÄvÀÛ DªÀÈvÀªÁVzÀÝ ¸ÁªÀiÁfPÀ «μÀªÀÄvÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtð jÃwAiÀÄ°è «±ÉèÃ¶¹AiÉÄÃ ¥ÀæwQæAiÉÄ ªÀåPÀÛªÀiÁqÀÄªÀ ºÁUÉ PÁtÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀ£À ªÀiÁw£À°è C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼ÉÃ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ. CªÀ£À ¸ÀªÀÄgÉÃSÉAiÀÄ «ªÀÄ±ÉðAiÀÄ°è, C¤¹PÉUÀ¼À UÀ¨sÀðzÀ° ¸ÀÆPÀëöä UÀæ»PÉUÀ½ªÉ; ªÉÊ«zsÀå«zÉ, ¥Àæw¨sÉAiÀÄ ºÉÆ¼À»zÉ. C®è°è PÁªÀå ®PÀët ¸ÀªÀÄ¤évÀªÁzÀ, PÁªÀå ¸Àà±Àð¢AzÀ ¸ÀàAzÀ£ÀUÉÆAqÀAxÀ ¸Á®ÄUÀ½ªÉ.

CªÀ£ÀÄ vÀ£Àß ¸ÀÄvÀÛ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ««zsÀ «zÀåªÀiÁ£ÀUÀ¼À ºÀÈzÀAiÀÄ §®èªÀ£ÁVzÀÄzÀÝjAzÀ¯ÉÃ CA¢£À ¸ÁªÀiÁfPÀ gÁdQÃAiÀÄ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉAiÉÄÃ£ÉÆ JA§AvÉ ºÉÃ¼À®Ä ¸ÁzsÀåªÁVgÀÄªÀÅzÀÄ.

¸ÀªÀðdÕ£À d£À¦æAiÀÄvÉAiÀÄ »AzÉ CqÀVgÀÄªÀ ¸ÀAUÀwAiÀÄ£ÀÄß «ªÀPÉëUÉ M¼À¥Àr¹zÀgÉ ¸ÁªÀðPÁ°PÀ aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀiÁzÀ §tÚ£ÉUÀ¼À°è ¸ÀàμÀÖªÁV ºÉÆgÀUÀqÉ»gÀÄªÀÅzÉÃ DVzÉ.

CªÀ£ÀÄ ¸ÀzÁ ªÀiÁ£À¹PÀªÁV PÁAiÉÆÃð£ÀÄäPÀªÁVgÀÄªÀAvÉ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÀÄ.CªÀ£ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀPÉëAiÀÄ°è ¨sËwPÀªÁV PÁAiÀÄðgÀAUÀPÉÌ E½¢gÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÀÆ CªÀ£À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁd ¸ÀÄzsÁgÀPÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ C£ÀéxÀðªÁUÀÄvÀÛzÉ. KPÉAzÀgÉ CªÀ£À ©r ©r £ÀÄrUÀ¼À®Æè ¸ÁªÀiÁfPÀ CªÀåªÀ¸ÉÜ «gÀÄzÀÝ PÀÄ¢zÀ gÉÆaÑzÉ. CzÀ£ÀÄß ©r¹PÉÆAqÀÄ ºÉÃ½zÀ vÀÆPÀ§zÀÝ ªÀÄAvÀæ ¹zÀÞ ±ÀQÛ ¥ÀÆtð CxÁð©üªÀåQÛUÀ½ªÉ.

ErÃ ¸ÀªÀÄ¶ÖUÉÃ ªÀiÁw£À ªÀÄAUÀ¼ÁgÀw JwÛzÀªÀgÀ°è ¸ÀªÀðdÕ ¤¹ìÃªÀÄ ¥ÀÄgÀÄμÀ£ÀAvÉ «dÈA©ü¹zÁÝ£É. F ºÁ¢¬ÄAzÀ ¥ÀjÃQë¹zÀgÉ CªÀ£À £ÀÄrUÀ¼É¯Áè ZÁnUÀ¼ÀAvÉ vÀ¥Àà£ÀÄß wzÀÄÝªÀ GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÉÆß¼ÀUÉÆArªÉ.

PÉÆÃwUÉ UÀÄt«®è ªÀiÁwUÉ PÉÆ£É¬Ä®è

¸ÉÆÃvÀÄ ºÉÆÃzÀªÀUÉ ¸ÀÄR«®è: CAdzÀªÀUÉ eÁwAiÉÄÃ E®è ¸ÀªÀðdÕ

§AzsÀÄ §¼ÀUÀªÀÅ PÀÆr ºÉÆA¢ eÉÆÃUÀÄ¼À ºÁr

»AzÉ ¸ÀvÀÛªÀgÀ ºÉ¸ÀjlÄÖ UÀÄUÀÄÎjAiÀÄ wAzÀÄ vÉÃUÀÄªÀgÀÄ ¸ÀªÀðdÕ

»ÃUÉ DzÀ±ÀðªÁUÀ§®è ¸ÀA»vÉUÀ½ªÉ. CªÀ£À ¨sÀAqÁgÀ §vÀÛzÉ vÀÄA§Ä ªÀiÁªÀ ÅvÉÆlÄÖ ªÀÄÄjzÀgÉ ¸ÉÆÃ£É d¯ï ¹rAiÀÄÄªÀAvÉ, £ÀAf£À vÀÄtÄPÀÄUÀ¼ÀÆ ¹r¢ªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è KPÀ¸ÀÆvÀævÉ EgÀzÉ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ ¸ÀvÀåzÀ KPÀvÉAiÀÄAvÀÆ EzÉ.

121

§AzsÀÄ §¼ÀUÀªÀÅ PÀÆr ºÉÆA¢ eÉÆÃUÀÄ¼À ºÁr »AzÉ ¸ÀvÀÛªÀgÀ ºÉ¸ÀjlÄÖ UÀÄUÀÄÎjAiÀÄ wAzÀÄ vÉÃUÀÄªÀgÀÄ ¸ÀªÀðdÕ

¸ÀªÀðdÕ RArvÀªÁ¢. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ ªÀÄÆqsÀ £ÀA©PÉ¬ÄAzÀ »rzÀÄ gÁdPÁgÀtzÀ ºÉÆ®¸À£ÀÄß «ªÀÄ²ð¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ ¸ÀªÀiÁdzÀ J¯Áè ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ; £Ár£À £ÁrAiÀÄ£ÀÄß «ÄrzÀªÀ£ÀÄ DvÀ.

CªÀ£À C£ÀÄ¨sÀªÀ zÀ±Àð£ÀzÀ ¸ÀvÀåUÀ¼ÉÃ C¸À®Ä gÀÆ¥ÀzÀ°è £ÀÄr QrUÀ¼ÁV ¹r¢ªÉ. EgÀÄªÀAxÀzÀÝ£ÀÄß ªÀÄvÉÛ ªÀÄvÉÛ ¥ÀjÃQë¸ÀÄªÀ zsÀÈw CªÀ£À G¹gÁV PÁtÄvÀÛzÉ. ¸ÀÄ¼Àî®èzÀÝ£ÀÄß ¹zÁÞAvÀ ªÀiÁrzÀ ºÁUÉ «qÀA§£ÉAiÀÄ ¥ÀjªÉÃ±À vÉÆr¹ ºÀ®ªÁgÀÄ ±ÉæÃtÂUÀ¼À°è ¥ÀgÀªÀÄ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁjzÁÝ£É.

£ÁåAiÀÄzÀ° £ÀqÉzÀÄ C£ÁåAiÀÄªÉÃ §A¢ºÀÄzÀÄ £Á¬ÄUÀ¼ÀÄ DgÀÄ EgÀÄªÀvÀ£ÀPÀ £ÀgÀgÉÆAzÀÄ £Á¬Ä »AqÉAzÀ ¸ÀªÀðdÕ

E°è£À PÀ¼ÀPÀ½AiÀÄ ªÀiÁw£À°è ¸ÀÆQÛAiÀÄAvÉ «Ä£ÀÄUÀÄªÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ¸ÁgÀ ºÁUÀÆ eÁuÉäAiÀÄ ¥ÀæzÀ±Àð£À JzÀÄÝ vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. PÀÈwæªÀÄvÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑVgÀÄªÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è AiÀiÁªÀvÀÆÛ vÀvÀé ¤μÀÄ×gÀ fÃªÀ£À £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀpt; CAxÀ w½ªÀÅ ¸ÀªÀðdÕ£À §Ä¢ÞªÀÄvÉÛAiÀÄ°è ¥ÀæRgÀªÁVvÀÄÛ. F «ÄrvÀ CªÀ£ÉÆ¼ÀUÉ JAzÉAzÀÆ vÀºÀvÀ»¹gÀÄªÀ PÁgÀt vÀ£Àß ¸ÀÄvÀÛ EgÀÄªÀ d£À ²Ã®ªÀAvÀgÁVgÀ¨ÉÃPÉA§ C©üÃ¥Éì CªÀ£À°è ªÀåPÀÛªÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ UÀÄgÀÄw¸À°PÉÌ ¸ÁzsÀå«zÉ.

zÀAqÀ PÉÆÃ°£À vÀÄ¢UÉ »AqÀÄ PË¦Ã£ÀPÀnÖ

ªÀÄÄAqÉAiÀÄgÀ PÀAqÀÄ «ÄqÀÄPÀÄªÁ AiÉÆÃVAiÀÄ ªÀÄAqÉ ¨ÉÆÃ¼ÉÃPÉ ¸ÀªÀðdÕ

E°è£À ¥ÀæeÁÕ¥ÀÆªÀðPÀ WÁn ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ WÁl£ÉßÃ §r¹zÉ. ¨ÁºÀå G¥ÀªÁ¸À

122

ªÀ£ÀªÁ¸ÀUÀ½AzÀ ªÀÄÄQÛ zÉÆgÀPÀÄªÀÅ¢®èªÉAzÀÄ CjvÀ ¸ÀªÀðdÕ CAxÀzÀÄÝ JzÀÄgÀÄ PÀAqÁUÀ RAr¹zÁÝ£É. MqÀ® zÀAr¹ ªÀÄÄQÛ ¥ÀqÉªÉ£ÉA§ÄªÀ£ÀUÀÎ §rUÉAiÀÄ°è ºÀÄvÀÛ ºÉÆqÉAiÀÄ®qÀVºÀ ¸À¥Àð ªÀÄr¢ºÀÄzÉÃ PÉÃ¼ÀÄ ¸ÀªÀðdÕ §»gÀAUÀzÀªÀgÀ £ÀPÀ° £Àl£É PÀAqÀÄ ºÉÃ¹ ¯ÉÃªÀr ªÀiÁrzÁÝ£É. D®zÀ ©¼À®AvÉ eÉÆÃqÀÄ dmÉUÀ¼À ©lÄÖ

£Á®UÉ ±ËZÀ ±ÀÄ¢Þ®è ªÀÄj£Á¬Ä ¨Á®zÀAvÀPÀÆÌ ¸ÀªÀðdÕ ¸ÀªÀðdÕ£À ºÀÈzÀAiÀÄ ¤Ãw ±Á±ÀévÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¸ÀÄªÀAxÀ ¸ÀvÀå ¨ÉÆÃzsÉAiÀÄ PÀqÉUÉ vÀÄrAiÀÄÄªÀAxÀzÀÄÝ. CªÀ£À C£ÁZÁgÀzÀ,C£ÁåAiÀÄzÀ «gÀÄzÀÝ zÀ¤vÉUÉzÀªÀ£ÁV PÁt°PÉÌ PÁgÀt –CªÀ£À CAvÀBPÀgÀt ¸ÀàA¢¸ÀÄªÀ ªÁPÀåUÀ¼À°è M¼ÉîAiÀÄ ¤®ÄªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©A©¸ÀÄªÀ CZÀ® «±Áé¸À UÀnÖAiÀiÁV EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ¯ÉÃ; CªÀ£À ¸ÀAZÁgÀzÀ ªÁå¦ÛUÉ zÀQÌzÀ J®èªÀ£ÀÆß ºÉÃ½zÀ ºÁUÉ ¨sÁ¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.CªÀ¤UÀÆ PÁtÂ¸ÀzÀ CA¢£À ¸ÀªÀiÁdzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄÆ¯É ªÀÄÄqÀÄPÀÄUÀ¼ÀÄ E¢ÝgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ CªÀ£À ªÀiÁw£À §ºÀÄ¥Á®Ä §zÀÄQ£À C, DUÀ½AzÀ »rzÀÄ J®èªÀ£ÀÆß ©qÀzÉ «ªÀj¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ ¸ÁVzÉ. C°è CªÀ£À ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉAiÉÆAzÉÃ fÃªÀAvÀ ©AzÀÄ. C¥ÁæªÀiÁtÂPÀªÁV §zÀÄPÀÄªÀªÀgÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß ºÀAV¹zÁÝ£É. DV£À C¢üPÁjUÀ¼À CªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß UÉÃ° ªÀiÁrzÁÝ£É. CAxÀ MAzÀÄ ¤zÀ±Àð£À:

¸ÀÄAPÀzÀ CtÚUÀ¼À ©APÀªÀ£ÀÄ K£ÉAzÉ ¸ÀÄAPÀPÉÌ ¸ÉmÉAiÀÄ £ÉgÉAiÀiÁr PÀqÉAiÀÄ°

mÉÆAPÀ ªÀÄÄj¢ºÀÄzÀÄ ¸ÀªÀðdÕ

EAxÀ PÀqÉAiÀÄ°è aªÀÄÄäªÀ £À¤ß ¨Á½£À ««zsÁ£ÀÄ¨sÀªÀzÀ HmÉAiÀÄ°è MAzÁV ¨ÉgÉvÀÄ M½vÀÄ PÉqÀÄPÀÄUÀ¼À d®PÀ±Àä®UÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀªÉÃ DVzÉ. »A¸ÁZÁgÀ, zÀ¨Áâ½PÉ, ªÉÆÃ¸ÀUÁjPÉ, ¸ÀÆ¼ÉUÁjPÉ- EªÉ®èªÀ£ÀÆß ¥ÀævÀåPÀë zÀ²ðAiÀiÁV UÀªÀÄ¤¹ ºÉÃ¹ «qÀA©¹zÁÝ£É. ¸ÀªÀðdÕ£ÀzÀÄ «±Á® ªÀÄ£ÉÆÃzsÀgÀä. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ... PÀÄ®«®è AiÉÆÃVUÉ ¥sÀ®«®è eÁÕ¤UÉ vÀ¯ÉUÀA§«®è UÀUÀ£ÀPÉÌ ¸ÀéUÀðzÀ°

ºÉÆ®UÉÃj¬Ä®è ¸ÀªÀðdÕ

E°è£À "¸ÀéUÀðzÀ°è ºÉÆ®UÉÃj¬Ä®è" JAºÀ ZÀÄZÀÄÑ ªÀiÁw£À »AzÉ ¨sÀÆ¯ÉÆÃPÀzÀ°è £ÁªÀÅ £ÁªÀÅ ªÀiÁrPÉÆAqÀ FPÀÄ®UÀ¼À ºÉÆ®UÉÃjUÀ¼À C¹ÛvÀéªÀ£ÉßÃ bÉÃr¹ £ÀÄrAiÀÄÄvÁÛ£É. EAxÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤jävÀ DªÀgÀtUÀ¼À §UÉÎ CªÀ£À ¥Àæ§® «gÉÆÃzsÀ«zÉÝÃ EvÀÄÛ. C¤Ãw RAqÀ£É CªÀ£À ¥ÀæUÀ®ãªÁAbÉAiÀiÁVvÀÄÛ. ªÀÄ£ÀÄμÀå GvÀÛªÀÄ£ÁVgÀ¨ÉÃPÉA§ DPÁAPÉë

CªÀ£ÀzÁVvÀÄÛ JAzÀÄ ¸Á¢ü¹ vÉÆÃj¸À°PÉÌ C£ÉÃPÀ £ÀÄr ¸Á©ÃvÀÄUÀ¼ÀÄ ¹UÀÄvÀÛªÉ.

ªÀåQÛ zÀÄ±ÀÑlUÀ¼À°è ªÀÄÄ¼ÀÄVzÁUÀ vÀ£ÀßzÉ£ÀÄßªÀ ¸ÀªÀÄ¸ÀÛªÀ£ÀÆß CzÀPÁÌV ªÀå¬Ä¸À®Ä vÉÆqÀUÀÄªÀÅzÀÄ FV£À jÃwAiÉÄÃ£À®è:

§ºÀ¼À »A¢£ÀzÀÄ. CAxÀ ¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼ÀCjªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ¸ÀªÀðdÕ CzÀ£ÀÄß nÃQ¹zÁÝ£É.

ºÉAqÀPÉÌ ºÉÆ¯ÉAiÀÄ vÁ PÀAqÀPÉÌ PÀlÄUÀ vÁ zÀAqÀPÉÌ PÀÈ¶PÀ, ºÁgÀÄªÀ£ÀÄ zÀÄrzÀÄ vÁ

zÀAqÀPÉÌ EqÀÄªÀ ¸ÀªÀðdÕ

EAxÀ ªÀZÀ£ÀUÀ¼À°è CªÀ£À ªÀiÁvÀÄ

123

ªÁ¸ÀÛ«PÉAiÀÄ £ÀÄr PÀ£ÀßrAiÉÄÃ DVzÉ. ¸ÀªÀðdÕ RArvÀªÁ¢. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ ªÀÄÆqsÀ £ÀA©PÉ¬ÄAzÀ »rzÀÄ gÁdPÁgÀtzÀ ºÉÆ®¸À£ÀÄß «ªÀÄ²ð¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ ¸ÀªÀiÁdzÀ J¯Áè ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ; £Ár£À £ÁrAiÀÄ£ÀÄß «ÄrzÀªÀ£ÀÄ DvÀ.

£ÁåAiÀÄzÀ° £ÀqÉzÀÄ C£ÁåAiÀÄªÉÃ §A¢ºÀÄzÀÄ

£Á¬ÄUÀ¼ÀÄ DgÀÄ EgÀÄªÀvÀ£ÀPÀ £ÀgÀgÉÆAzÀÄ

£Á¬Ä »AqÉAzÀ ¸ÀªÀðdÕ

EgÀÄªÀ ¸ÀªÀiÁd ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ ZÉÆPÀÌlªÁVgÀ¨ÉÃPÉA§ ±ÀæzÁÞ¼ÀÄ CªÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ CªÀ£À ¥Àæ«Ãt £ÀÄrUÀ¼É¯Áè ZÁnAiÉÄÃlÄUÀ¼ÁV ¥Àjt«Ä¸ÀÄvÀÛªÉ. vÀ£ÀÆä®PÀ ªÁ¸ÀÛªÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ªÀÄgÉªÀiÁZÀzÉ ©vÀÛj¸ÀÄvÁÛ£É. zsÀgÀäzÀ ºÉ¸Àj£À°è CzsÀgÀä vÁAqÀªÀªÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ¤UÉ MVÎ®è. DzÀÝjAzÀ CAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÀlQAiÀÄ£ÀÄß «ÄAa¹zÁÝ£É. zÀAqÀ PÉÆÃ°£À vÀÄ¢UÉ »AqÀÄ PË¦Ã£ÀPÀnÖ ªÀÄÄAqÉAiÀÄgÀ PÀAqÀÄ «ÄqÀÄPÀÄªÁ AiÉÆÃVAiÀÄ ªÀÄAqÉ ¨ÉÆÃ¼ÉÃPÉ ¸ÀªÀðdÕ E°è£À ¥ÀæeÁÕ¥ÀÆªÀðPÀ WÁn ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ WÁl£ÉßÃ §r¹zÉ. ¨ÁºÀå G¥ÀªÁ¸À ªÀ£ÀªÁ¸ÀUÀ½AzÀ ªÀÄÄQÛ zÉÆgÀPÀÄªÀÅ¢ ®èªÉAzÀÄ CjvÀ ¸ÀªÀðdÕ CAxÀzÀÄÝ JzÀÄgÀÄ PÀAqÁUÀ RAr¹zÁÝ£É.

MqÀ® zÀAr¹ ªÀÄÄQÛ ¥ÀqÉªÉ£ÉA§ÄªÀ£ÀUÀÎ

§rUÉAiÀÄ°è ºÀÄvÀÛ ºÉÆqÉAiÀÄ®qÀVºÀ ¸À¥Àð

ªÀÄr¢ºÀÄzÉÃ PÉÃ¼ÀÄ ¸ÀªÀðdÕ

§»gÀAUÀzÀªÀgÀ £ÀPÀ° £Àl£É PÀAqÀÄ ºÉÃ¹ ¯ÉÃªÀr ªÀiÁrzÁÝ£É.

D®zÀ ©¼À®AvÉ eÉÆÃqÀÄ dmÉUÀ¼À ©lÄÖ £Á®UÉ ±ËZÀ ±ÀÄ¢Þ®è ªÀÄj£Á¬Ä

¨Á®zÀAvÀPÀÆÌ ¸ÀªÀðdÕ

¸ÀªÀðdÕ£À ºÀÈzÀAiÀÄ ¤Ãw ±Á±ÀévÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¸ÀÄªÀAxÀ ¸ÀvÀå ¨ÉÆÃzsÉAiÀÄ PÀqÉUÉ vÀÄrAiÀÄÄªÀAxÀzÀÄÝ. CªÀ£À C£ÁZÁgÀzÀ,C£ÁåAiÀÄzÀ «gÀÄzÀÝ zÀ¤vÉUÉzÀªÀ£ÁV PÁt°PÉÌ PÁgÀt –CªÀ£À CAvÀBPÀgÀt ¸ÀàA¢¸ÀÄªÀ ªÁPÀåUÀ¼À°è M¼ÉîAiÀÄ ¤®ÄªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©A©¸ÀÄªÀ CZÀ® «±Áé¸À UÀnÖAiÀiÁV EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ¯ÉÃ; CªÀ£À ¸ÀAZÁgÀzÀ ªÁå¦ÛUÉ zÀQÌzÀ J®èªÀ£ÀÆß ºÉÃ½zÀ ºÁUÉ ¨sÁ¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.CªÀ¤UÀÆ PÁtÂ¸ÀzÀ CA¢£À ¸ÀªÀiÁdzÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄÆ¯É ªÀÄÄqÀÄPÀÄUÀ¼ÀÄ E¢ÝgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ CªÀ£À ªÀiÁw£À §ºÀÄ¥Á®Ä §zÀÄQ£À C, DUÀ½AzÀ »rzÀÄ J®èªÀ£ÀÆß ©qÀzÉ «ªÀj¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ ¸ÁVzÉ. C°è CªÀ£À ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉAiÉÆAzÉÃ fÃªÀAvÀ ©AzÀÄ. C¥ÁæªÀiÁtÂPÀªÁV §zÀÄPÀÄªÀªÀgÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß ºÀAV¹zÁÝ£É. DV£À C¢ üPÁjUÀ¼À CªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß UÉÃ° ªÀiÁrzÁÝ£É. CAxÀ MAzÀÄ ¤zÀ±Àð£À:

¸ÀÄAPÀzÀ CtÚUÀ¼À ©APÀªÀ£ÀÄ K£ÉAzÉ ¸ÀÄAPÀPÉÌ ¸ÉmÉAiÀÄ £ÉgÉAiÀiÁr PÀqÉAiÀÄ°

mÉÆAPÀ ªÀÄÄj¢ºÀÄzÀÄ ¸ÀªÀðdÕ

124

EAxÀ PÀqÉAiÀÄ°è aªÀÄÄäªÀ £À¤ß ¨Á½£À ««zsÁ£ÀÄ¨sÀªÀzÀ HmÉAiÀÄ°è MAzÁV ¨ÉgÉvÀÄ M½vÀÄ PÉqÀÄPÀÄUÀ¼À d®PÀ±Àä®UÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀªÉÃ DVzÉ.

»A¸ÁZÁgÀ, zÀ¨Áâ½PÉ, ªÉÆÃ¸ÀUÁjPÉ, ¸ÀÆ¼ÉUÁjPÉ- EªÉ®èªÀ£ÀÆß ¥ÀævÀåPÀë zÀ²ðAiÀiÁV UÀªÀÄ¤¹ ºÉÃ¹ «qÀA©¹zÁÝ£É.

¸ÀªÀðdÕ£ÀzÀÄ «±Á® ªÀÄ£ÉÆÃzsÀgÀä. DzÀÝjAzÀ¯ÉÃ...

PÀÄ®«®è AiÉÆÃVUÉ ¥sÀ®«®è eÁÕ¤UÉ

vÀ¯ÉUÀA§«®è UÀUÀ£ÀPÉÌ ¸ÀéUÀðzÀ°

ºÉÆ®UÉÃj¬Ä®è ¸ÀªÀðdÕ

ªÀåQÛ zÀÄ±ÀÑlUÀ¼À°è ªÀÄÄ¼ÀÄVzÁUÀ vÀ£ÀßzÉ£ÀÄßªÀ ¸ÀªÀÄ¸ÀÛªÀ£ÀÆß CzÀPÁÌV ªÀå¬Ä¸À®Ä vÉÆqÀUÀÄªÀÅzÀÄ FV£À jÃwAiÉÄÃ£À®è: §ºÀ¼À »A¢£ÀzÀÄ. CAxÀ ¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼ÀCjªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ¸ÀªÀðdÕ CzÀ£ÀÄß nÃQ¹zÁÝ£É.

ºÉAqÀPÉÌ ºÉÆ¯ÉAiÀÄ vÁ PÀAqÀPÉÌ PÀlÄUÀ vÁ zÀAqÀPÉÌ PÀÈ¶PÀ, ºÁgÀÄªÀ£ÀÄ zÀÄrzÀÄ vÁ zÀAqÀPÉÌ EqÀÄªÀ ¸ÀªÀðdÕ

125

ಒಗಟುಗಳ ಸಂಗರ್ಹ ~ ಅನಿತ ಆನಂದ್,ಬೆಂಗಳೂರು ಗೇಣುದ ಹುಡುಗನಿಗೆ ಅಂಗೈಯಗಲ ಟೋಪಿ - ಅಣಬೆ (mushroom) ಒಂಟಿ ಕಂಬದ ಮೇಲೆ ನಾಲುಕ್ ಕಾ ನ ಮಂಟಪ - ಲವಂಗ ಚಿಕಕ್ ಮನೆಯ ತುಂಬಾ ಬೆ ಳ್ ಚಕೆಕ್ - ಹಲು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹರಳು,ಬಾಯ ಬೆರಳು - ಉಂಗುರ ಒಂದೇ ಕಣು, ಒಂದೇ ಬಾಲ - ಸೂಜಿ ಮಳೆ ಬೀಳದೆ ಕೆರೆ, ನೀರು ತುಂಬಿ ಹರಿತೆ - ಎಳನೀರು ತಿನನ್ ಲ, ಉಣ ಲ, ಕೈಯ ಮಾತರ್ ಸವೆದು ಹೋಯಿತು - ಸೋಪು ಬಿ ಹುಡುಗಿ ಎಳೆದರೆ ಬಿಗಾಳೆ, ಬಿಟಟ್ರೆ ಹೋಗಳೆ - ಗರೇಟಿನ ಹೊಗೆ ಗೂಡಲೆ ಕೂತು ಊರೆಲ ನೋಡಾನೆ - ಕಣು ಸಾಗರ ಪುತರ್ ಅಡಿಗೆ ಮಿತರ್ - ಉಪುಪ್

126 ಹಾಯುಕ್ಗಳು ~ ಜಯಪಪ್ ಹೊನಾನ್ , ಮೈಸೂರು ತಿ ಗೊಳದ ತಿಂಗಳ ರೊಟಿಟ್ ತಿನನ್ ಬಂದ ಮೀನಿಗೆ ಗದೇ ಸಾ ರ ಚೂರು ಕಣುಮ್ಚಿಚ್ದ ಮನ ಸ್ನಾಕಾಶದ ಅವಳ ನೆನಪ ಕಾ ೕರ್ಡ ಕರಗಿ ಹೋದ ಚಂದರ್, ಕಾಣೆಯಾದ ನಕಷ್ತರ್ ಜಾತಿ ಕುಲ ಪಂತಗ ಂದ ಗಾವುದ ದೂರದ ದೇನೆ ಜೀವಾಹಾರಿಗಳ ಸೆನ್ೕಹ ಬೇಡೆಂದು ರಸ ನೀಡಿದ ಕೃತಜಞ್ತೆಗೆ ಮಣಿಗೆ ಹಣೆಸೆದ ಮರ ಅ ಪ ಬಯಲಗನನ್ಡಿಯ ಕಣಾಡಿ ದೆ ಆನಂದದ ಮುಖ ಆಕಾಶವಾಯಿತು ಸುಂದರಿಯ ಮೌನ ಬಳೆ ಭಾಷೆಯ ಕಿ೦ಕಿಣಿ ದೆ

ನಮಮ್ ನಾಡು

Photo courtesy :Nagaraj Maheshwarappa

127 ಅವಳು ಬಾಯಾರಿದ ನದಿ ಬಾಯಾರಿಕೆ ತೀರಿ ಕೊಳಳ್ಲು ಬಂದ ಅವನಿಗೆ ಇದು ತಿ ದಿಲ * * * * ಅವನು ಕಣ ಕದ ಮಾತ ಗೆದ ನಗು ನಿಂದ ಸೂರೆ ಮಾಡಿದ ಅವಳು ಖಾ ಯಾಗ ಲ ಮಧುರ ಸುಖ ತುಂಬಿ ತುಳುಕಾಡಿದಳು

ಗೋರಿಗೂ ಅವ ರುವ ಮನೆಗೂ ಇಷೆಟ್ೕ ವಯ್ತಾಯ್ಸ ಅ ಸತಮೇಲೆ ಹೂಳುತಾರೆ ಇ ಜೀವಂತವಾಗಿ * * * * ನನನ್ ಕಂಬನಿಯ ಹನಿಯನುನ್ ಕ ತೆಯ ತುಂಬಿದೆ ನನನ್ ಗುಟುಟ್ಗಳನುನ್ ಕ ತೆಯ ಅಡಗಿ ದೆ ನಿಮಗೆ ಹೇಳದ ಮಾತು ಕ ತೆಯ ಹೇ ದೆ ನೀವು ಕೊಡದಾದ ಸೆನ್ೕಹ ಕ ತೆಯ ಕಂಡೆ * * * * ಯಾಕೆ ಈ ಲೋಕ ಇಷೊಟ್ಂದು ಬಯಲು ಏನು ಹೊರಗಿಟಟ್ರೂ ಕಾದಿರುವ ಕಾಗೆಗಳು ಎಷೊಟ್ಂದು ತುಂಬಿಸ ಈ ಡಿಯ ದೇಹದ ಜಾಗ ಕೊಡಿ ಸವ್ಲಪ್ ನಿಮಮ್ ಎದೆಗೂಡ * * * * ನಾವೇನೋ ದ ನಮಮ್ ಪಾತಿವರ್ತಯ್ದ ಕಠಿಣ ಪರೀ ೆಗೆ ಆದರೆ ತುಕುಕ್ ಡಿದ ಒರೆಗಲುಗಳು ನಮಮ್ನುನ್ ಒರೆಗಿಡುವ ಬಗೆ ನಮಮ್ ಆ ೇಪಣೆ * * * * ಬೇಡದ ಅಪುಪ್ಗೆ ಕಚಗು ಇಡದ ಮುತು ಕಿಚಿಚ್ಲದ ಒಲುಮೆಯ ನಾವು ಅರಳುತೇವೆ ಮರುಭೂಮಿಯ ಹೂವು ಅರ ದ ಹಾಗೆ * * * * ನಮಮ್ ಹೆಣುಮಕಕ್ಳೇ ೕಗೆ ಅಳುನುಂಗಿದ ಕಣುಗ ಗೆ ಕಾಡಿಗೆ ಹಚಿಚ್ ನಗೆಯ ದ ತುಟಿಗ ಗೆ ಪ್ ಟ್ಕ್ ತೀಡಿ ಬರೆಬಿದ ಮೈಮೇಲೆ ಬಣದ ೕರೆ ಉಟುಟ್ ಸಾಗಿ ಬರುತಾರೆ ೕಗಾಗಿ ಅವರ ವೇಷ ಭೂಷಣಗಳೆಲ ಉರಿವ ಗಾಯವ ಒಳಗಿಟುಟ್ ಸುತಿದ ಬಾಯ್ಂಡೇಜೂ ಆಗಿರುವ ಸಾಧಯ್ತೆ ಇದೆ * * * * ತಲಣದ ಸಾಲುಗಳು ಡಾ| ಕೆ. ಆರ್. ಸಂಧಾಯ್ ರೆಡಿ ಮಾಜಿ ಅಧಯ್ ೆ ಕನಾರ್ಟಕ ಲೇಖಕಿಯರ ಸಂಘ, ಬೆಂಗಳೂರು ಸದಸಯ್, ಕನಾರ್ಟಕ ಜಾನಪದ ಮತು ಯಕಷ್ಗಾನ ಅಕಾಯ್ಡೆಮಿ

* * * *

«zÁAiÀÄ eÉÆÃUÀÄ¼À

~ f.Dgï.¥ÀjªÀÄ¼Á gÁªï. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

MAzÀÄ wAUÀ¼À ªÀÄUÀÄ ºÉ¤æ £ÉÆÃqÀ®Ä §®Ä ªÀÄzÁÝVzÀÝ. ¸ÉÃ©£À PÉ£ÉßUÀ¼ÀÄ,zÉÆqÀØ PÀ¥ÀÅöà PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ, vÀ¯ÉAiÀÄ°è PÉAZÀÄ PÀÆzÀ®Ä,¤Ã¼À ªÀÄÆUÀÄ, ªÀÄÄzÁÝzÀ ¥ÀÅlÖ ¨Á¬Ä £ÉÆÃrzÉÆqÀ£É ºÉÃ¼À §ºÀÄ¢vÀÄÛ CzÀÄ ©ænμï vÀAzÉ vÁ¬ÄUÉ ºÀÄnÖzÀªÀ£ÉAzÀÄ. vÀAzÉ ¹äxï,ªÀÄvÀÄÛ vÁ¬Ä ªÉÄÃjUÉ EzÀÄ CªÀgÀ ¥ÉæÃªÀÄzÀ ªÉÆzÀ® PÀÄ¸ÀÄªÀÄªÁVvÀÄÛ. CªÀgÀ £Á®ÄÌ

ªÀμÀðzÀ ¥ÉæÃªÀÄ ¨ÁAzsÀªÀåzÀ°è CªÀgÀÄ M§âgÀ£ÀÄß M§âgÀÄ UÁqsÀªÁV CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ M¼ÉîAiÀÄ ¸ÉßÃ»vÀgÁVzÀÝgÀÄ.

ºÉÆÃmÉÃ°£À°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ CªÀj§âgÀ ¸ÉßÃºÀzÀ°è ¥ÉæÃªÀÄ CAPÀÄj¹ ªÀÄzÀÄªÉAiÀÄ°è PÉÆ£ÉUÉÆArvÀÄÛ. £Á¯ÁÌgÀÄ

ªÀμÀð ªÀÄUÀÄ DUÀ¢zÁÝUÀ,ªÀÄUÀÄ«£À §gÀÄ«UÁV ¥ÀjvÀ¦¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.

"£ÁªÀÅ ªÉÊzÀågÀ ¸À®ºÉUÉ ºÉÆÃV §gÉÆÃt"JAzÁUÀ ¹äxï, ªÉÄÃj M¦àPÉÆArzÀÝ¼ÀÄ.

"£ÀªÀÄä ¨Á¼À°è ªÀÄUÀÄ ¨ÉÃPÉAzÀgÉ ¸À®ºÉ ¥ÀrAiÀÄ¨ÉÃPÀ®èªÉÃ?"

E§âgÀÄ ©VAiÀiÁzÀ ¥ÉæÃªÀÄzÀ C¥ÀÅöàUÉAiÀÄ°è ZÀÄA©¸ÀÄvÁÛ AiÀiÁªÀÅzÉÆÃ PÀ£À¹£À ¯ÉÆÃPÀPÉÌ ºÉÆÃzÀgÀÄ.ªÉÄÃjAiÀÄ ªÀÄÈzÀÄ

PÉAZÀÄ PÀÆzÀ®£ÀÄß ¸ÀªÀÅgÀÄvÁÛ ¹äxï UÉ vÀ£Àß ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß JzÉUÉ vÀ©â CªÀaPÉÆAqÀAvÉ C¯ËQPÀ ¸ÀÄRªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¨sÀ«¸ÀÄwÛzÀÝ. CªÀgÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¤±ÀÑAiÀÄPÉÌ zÉÊªÀ ¨ÉA§®«zÉ JA§AvÉ ªÉÊzÀågÀÄ AiÀiÁªÀzÉÆÃμÀªÀÅ E®è JAzÁUÀ CªÀgÀ

§ಯPÉ wÃªÀæªÁ¬ÄvÀÄ. gÀeÉ vÉUÀÄzÀÄ PÉÆAqÀÄ JgÀqÀ£ÉÃAiÀÄ ªÀÄzsÀÄ ZÀAzÀæPÉÌ ¥Áåj¸ï UÉ ºÉÆÃzÀgÀÄ. C°è ªÀÄÆgÀÄ¢£À

vÀAV ¥Áåj¸ï ¨ÉÊ £ÉÊl£ÀÄß Cw GvÁìºÀzÀ°è PÀ¼ÉzÀgÀÄ.

E¦üû¯ï lªÀ£Àð°è ¤AvÀÄ CªÀgÀÄ PÀÆ¸ÀÄ ºÀÄnÖzÀªÉÄÃ¯É ªÀÄvÉÛ F PÀ£À¹£À UÉÆÃ¥ÀÅgÀzÀ°è ªÀÄUÀÄªÉÇA¢UÉ §AzÀÄ ¤®ÄèªÀ PÀ£À¸À£ÀÄß ºÉÆvÀÄÛ »AwgÀÄVzÀgÀÄ. PÀ£À¹£À°è PÀAqÀzÀÄÝ £À£À¸ÁV §gÀÄªÀAvÉ ªÉÄÃj UÀ©üðtÂAiÀiÁzÀ¼ÀÄ.

"¤£ÀUÉ ªÀÄUÀÄ ºÀÄlÄÖªÀªÀgÉUÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃqÀ"JAzÀÄ ¹äxï vÁ£ÉÃ ºÉZÀÄÑUÀAmÉUÀ¼ÀÄ PÉ®¸À ªÀiÁr ºÀt ¸ÀA¥Á¢¹lÖ. K¼À£ÉÃAiÀÄ wAUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛ¯É ¸ÉßÃ»vÀgÀÄ ¨ÉÃ© μÀªÀgï ªÀiÁr ªÀÄUÀÄ«UÉ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ J¯Áè ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÉÆlÖgÀÄ. ªÀÄUÀÄ«UÉ ªÀÄ®UÀ®Ä vÉÆnÖ®Ä,¸ÉÆÃ¥ÀÅ, lªÀ¯ï,PÁgï ¹Ãmï,¥ÀÅlÖ ¨ÉrØAUï,¨ÁèAPÉmï ªÉÆzÀ¯ÁzÀÄªÉ¯Áè ºÉjUÉ ºÉÆwÛUÉ gÉr AiÀiÁzÀªÀÅ.¤V¢vÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌ ªÉÄÃjUÉ ºÉjUÉAiÀÄÄ D¬ÄvÀÄ. ¸ÀÄR ¥Àæ¸ÀªÀ ªÁzÀÄzÀjAzÀ ªÉÄÃj ªÀÄ£ÉUÉ ªÀÄÆgÀ£ÉÃAiÀÄ ¢£ÀªÉÃ §AzÀÄ ©lÖ¼ÀÄ. ¹äxï UÉ FUÀ J°®èzÀ ºÀÄgÀÄ¥ÀÅ. ¥ÀÅlÖ PÀAzÀªÀÄä£À£ÀÄß £ÉÆÃr E§âgÀÄ ¸ÀAvÉÆÃμÀzÀ°è ªÀÄÄ¼ÀÄV vÉÃ®ÄwzÀÝgÀÄ.ªÀÄUÀÄ vÀzÀévï ªÉÄÃjAiÀÄAvÉ EzÀÄÝ §®Ä ªÀÄÄzÁÝV EvÀÄÛ. CzÀ£ÀÄß PÉÊAiÀÄ°è ElÄÖPÉÆAqÀÄ ¹äxï eÉÆÃUÀÄ¼À ºÉÃ½ ªÀÄ°V¸ÀÄwzÀÝ. ªÉÄÃj "ªÉÆ¯É AiÀÄÆqÀÄªÁUÀ CªÀ¼À zÉÆqÀØ ¸ÀÛ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄÆVUÉ G¹gÀÄ PÀlÖzÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆÃ" JAzÀÄ Jಚಚ್j¸ÀÄwzÀÝ.JgÀqÀÄ wAUÀ¼À°è ªÀÄUÀÄ PÉÊPÁ®Ä Dr¹ PÀtÄÚ ¦½¦½ ©qÀÄvÁÛ PÁ®Ä Dr¸ÀÄwvÀÄÛ. CªÀjUÉ CzÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ MAzÀÄ ªÉÊ¨sÀªÀzÀ GvÀìªÀ zÀAvÉ C¤¸ÀÄwvÀÄÛ. ¹äxï JA¢£ÀAvÉ ºÉÆÃmÉ°£À PÉ®¸ÀPÉÌ ºÉÆÃVzÀÝ. ªÉÄÃj vÀ£Àß PÀÆ¹UÉ ¸Áß£À ªÀiÁr¹ vÉÆnÖ®°è vÀ¯ÉUÉ,¥ÀPÀÌPÉÌ, ¢A§Ä UÀ¼À£ÀÄß ElÄÖ zÉÆqÀØ ¨ÁèAPÉl£ÀÄß ºÉÆ¢Ý¹ vÁ£ÀÄ ¸Áß£À ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆÃVzÀÝ¼ÀÄ. CªÀ¼ÀÄ μÀªÀgï ¨Áxï vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ±À§ÝzÀ°è ªÀÄUÀÄ G¹gÀÄ PÀnÖ C¼ÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ½UÉ QAavÀÄÛPÉÃ½¹gÀ°®è.ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄÄRzÀ ªÉÄÃ¯É ¢A§Ä ¨ÁèAPÉmï ©zÀÄÝ G¹gÀÄ DqÀ®Ä DUÀzÉ ªÀÄUÀÄ«£À ¥Áæt ºÉÆVvÀÄÛ.

¸Áß£À ªÀiÁr §AzÀ ªÉÄÃjUÉ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄÄRzÀ ªÉÄÃ¯É ©¢ÝzÀÝ ¢A§Ä,¨ÁèAPÉl£ÀÄß UÁ§j¬ÄAzÀ vÉUÀzÁUÀ ¤Ã°PÀnÖzÀ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄÄRªÀ£ÀÄß £ÉÆr Qja PÉÆAqÀÄ PÀÄ¹zÀÄ©zÀÝ¼ÀÄ. MqÀ£É ¹äxï §AzÀÄ D¸ÀàvÉæUÉ PÀgÉzÉÆAiÀÄå®Ä,C°è ¥Áæt ºÉÆÃV CzsÀð UÀAmÉ DVgÀÄªÀÅzÁV w½¹zÀgÀÄ.

128

vÁ¬ÄAiÀÄ ¦æÃwAiÀÄ vÉÆÃ½AzÀ ªÀÄUÀÄ ªÉÊzÀågÀ PÉÊ¸ÉÃjvÀÄ. ºÀ®ªÁgÀÄ ªÉÊzÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄUÀÄ ªÀÄ®V¹zÀ¯Éè ¥Áæt©qÀ®Ä PÁgÀtªÉÃ£ÉAzÀÄ ¥ÀxÀ¯ÉÆÃfPÀ¯ï ¯Á¨ÉÆgÉÃljUÉ PÀ½¹zÀgÀÄ. CAzÀÄ gÁwæªÀgÉUÀÆ ªÉÄÃj ªÀÄvÀÄÛ ¹äxï PÀÄ½vÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ±ÀªÀPÁÌV JzÀÄgÀÄ £ÉÆÃqÀÄvÀÛ PÀtÂÚÃgÀÄ ºÁQPÉÆAqÀÄ PÀÄ½wzÀÝgÀÄ. "¤ÃªÀÅ ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆÃV.E°è J¯Áè ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ DV ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄgÀtPÉÌ PÁgÀt w½AiÀÄÄªÀªÀgÉUÀÆ ¤ªÀÄUÉ ªÀÄUÀÄ«£À ±ÀªÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅzÁUÀÄªÀÅ¢®èªÉAzÀÄ w½¹ ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆÃUÀ®Ä ºÉÃ½zÀgÀÄ. ¹äxï zÀA¥ÀwUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀªÁzÀ ºÀÈzÀAiÀÄ¢AzÀ ªÀÄ£É ¸ÉÃjzÀgÀÄ.

CªÀgÀ ¨Á¼À°è PÀvÀÛ¯É PÀ«zÀÄ ±ÀÆ£ÀåvÉ ªÀÄÆrvÀÄÛ. CªÀgÀ ¨Á½UÉ ¨É¼ÀPÁVzÀÝ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄÄzÀÄÝ ªÀÄÄR CªÀgÀ PÀuÉÚzÀgÀÄ §AzÀÄ CªÀgÀ ªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÁqÀÄwvÀÄÛ.ªÀÄUÀÄ«£À §jzÁzÀ vÉÆnÖ®AvÉ CªÀgÀ ºÀÈzÀAiÀÄªÀÇ §jzÁVvÀÄÛ. ªÀÄUÀÄ«£À DnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀiË£ÀªÁV ªÀÄÆPÀ gÉÆÃzÀ£À ªÀiÁqÀÄwzÀÝªÀÅ.ªÀÄUÀÄ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ºÁ°£À ¹Ã¸É AiÀÄ°è G½zÀ CzsÀð ºÁ®Ä ºÁUÉÃ G½¢vÀÄÛ. ªÀÄUÀÄ«UÁV vÀA¢zÀÝ mÉrØ ¨ÉÃgï ¨ÉÆÃgÀ®Ä ªÀÄಲV gÉÆ¢ü¸ÀÄwvÀÄÛ. vÉÆnÖ°UÉ PÀnÖzÀÝ ¥ÀQëUÀ¼À ZÀlÖ C¼ÁîqÀzÉ ¸ÀÛVvÀªÁVvÀÄÛ.¨É¼ÀPÀÄ ºÀjAiÀÄÄªÀ ªÀÄÄ£Àß JzÀÄÝ ªÀÄvÉÛÃ D¸ÀàvÉæ PÀqÉ ಡೆ ವ್ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ºÉÆgÀlgÀÄ.¸ÁPÀμÀÄÖ PÁ¬Ä zÀ ªÉÄÃ¯É CªÀjUÉ "£ÁªÀÅ J¯Áè E£Éé¹ÖUÉÃm ªÀiÁqÀ®Ä JμÀÄÖ ¢£À ªÁUÀÄvÉÆÛÃ w½AiÀÄzÀÄ CzÀÄ ªÀÄÄVzÀ PÀÆqÀ¯É ¤ªÀÄUÉ ¥ÀvÀæPÀ½¹, ¥sÉÇÃ£ÀÆ ªÀiÁqÀÄvÉÛÃªÉ"JAzÀÄ ºÉÃ½ PÀ½¹ ©lÖgÀÄ.UÉæÃmï °£ÉÆáÃqïð,«Ä®Ö£ï QÃ£ïì,§QAUï ºÁåªÀiï μÉÊgÉ D¸ÀàvÉæ ¬ÄAzÀ CªÀjUÉ ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß MAiÀÄå®Ä PÀgÉ §gÀÄªÀ ºÉÆwÛUÉ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÁVvÀÄÛ. ±ÀªÀ ¸ÀA¸ÁÌgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¹äxï zÀA¥ÀwUÀ¼ÀÄ §AzsÀÄUÀ¼ÀÄ,¸ÉßÃ»vÀgÀÄ ¸ÉÃjzÀgÀÄ.¹äxï zÀA¥ÀwUÀ¼ÀÄ PÁ¦ü£ï M¼ÀUÉ ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄಲV¸ÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä CzÀ£ÀÄß E§âgÀÆ »rzÀÄ PÉÆAqÀÄ vÀªÀÄä PÉÆ£ÉAiÀÄ «zÁAiÀÄ eÉÆÃUÀÄ¼À PÀtÂÚÃgÀÄ ¸ÀÄgÀÄ¸ÀÄvÁÛ ºÉÃ¼ÀÄwzÀÝgÀÄ.¥ÀPÀÌzÀ°è EzÀÝªÀgÀ ªÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ ±ÉÆÃPÀ ¸ÁUÀgÀzÀ°è ªÀÄÄ½V ºÉÆÃVvÀÄÛ.

"ªÀÄ®UÀÄ ªÀÄ®UÉ£Àß ªÀÄÄzÀÄÝ ªÀÄUÀÄªÉ eÉÆÃeÉÆÃ £ÀªÀÄä JzÉAiÀÄ vÉÆnÖ®° vÀÆUÀÄªÉªÀÅ £ÁªÀÅ

agÀ ¤zÉæAiÀÄ ªÀÄÄUÀÄ¼ÀÄ £ÀUÉAiÀÄ°

ªÀÄ®VgÀÄªÀ ªÀÄUÀÄªÉ, ¤£Àß, £ÀªÀÄä ºÀÈzÀAiÀÄ vÉÆnÖ®° ElÄÖ vÀÆUÀÄªÉªÀÅ, ¤£Àß ¸ÉÃ©£À UÀ®èzÀ ªÉÄÃ¯É

£ÀªÀÄä PÀtÂÚÃj£À ªÀÄÄwÛ£À ºÀ¤, ¤£Àß ªÀÄÄaÑzÀ PÀtÚ gÉ¥ÉàAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÉÛgÀqÀÄ ªÀÄÄwÛ£À ºÀ¤, ¤£Àß ¥ÀÅlÖ ºÀuÉUÉ £ÀªÀÄä ¦æÃwAiÀÄ ªÀÄÄwÛ£Á ¸ÀÄjªÀÄ¼É, £ÀªÀÄä ©¹ G¹gÀ°è DqÀÄwzÉ ¤£Àß ªÀÄÈzÀÄ ªÁzÀ PÉÃ±À ¤Ã JzÀÄÝ §gÀ¨ÁgÀzÉ ªÀÄvÉÛ §jvÉÆnÖ® vÀÄA§®Ä, £ÀªÀÄä PÀtÂÚUÉ ¤Ã£ÀÄ ¨É¼ÀQ£À ¨ÉÆA¨É AiÀiÁVzÉÝ, £ÀªÀÄä ¦æÃwUÉ CgÀ½zÀ ¸ÀÄªÀÄ£À ¤Ã£ÁVzÉÝ, £ÀªÀÄä£ÀÄß vÉÆgÉzÀÄ ¨sÀÆUÀ¨sÀð ¸ÉÃjzÀgÀÄ, £ÀªÀÄä £É£À¦£À UÀ¨sÀðzÀ° ¤Ã fÃªÀAvÀ ªÉAzÀÄ, ¤£ÀUÉ EzÉÆÃ ¦æÃwAiÀÄ £ÀªÀÄä ºÀÈzÀAiÀÄ «zÁAiÀÄ eÉÆÃUÀÄ¼À eÉÆÃeÉÆÃeÉÆÃ eÉÆÃ eÉÆÃ eÉÆÃ ¦æÃwAiÀÄ PÀAzÀ,£ÀªÀÄä ¨Á¼À D£ÀAzÀ." JAzÀÄ ºÁr ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß PÁ¦ü¤ß£À ªÀÄÈzÀÄ ºÁ¹UÉAiÀÄ°èlÖgÀÄ.

129

EμÀÄÖºÉÆwÛUÉ CªÀjUÉ PÉÆlÖ ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄQAvÀ ºÀvÀÄÛ ¤«ÄμÀ ºÉZÁÑzÀÄzÀjAzÀ CªÀjUÉ QæªÀÄmÉÆÃjAiÀÄªÀiï ¤AzÀ ©¯ïè 32¥ËAqï DzÀgÉ CzÀgÀ eÉÆvÉ ºÀvÀÄÛ ¤«ÄμÀzÀ ºÉaÑ£À ¸ÀªÀÄAiÀÄPÁÌV 86 ¥ËAqï «¢ü¸À®ànÖvÀÄÛ. CªÀgÀÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ «zÁAiÀÄ ºÉÃ¼ÀÄvÁÛ PÀ¼ÉzÀ MAzÉÆAzÀÄ ¤«ÄμÀPÀÆÌ 8 ¥ËAqï 60 ¥É£ïì JAzÀgÉ £ÀªÀÄä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÀtzÀ ªÀiË®å 700 PÉÌ ºÀwÛgÀ. F zÉÃ±À zÀ°è ªÀiÁvÀÈ ºÀÈzÀAiÀÄzÀ ¦æÃw ¸ÉÆæÃvÀPÉÌ «¢ü¸ÀÄªÀ zÀAqÀ.ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄvÉAiÀÄ ¨sÁªÀzsÁgÉUÉ ¨ÉÃ°ºÁQ ±ÀÄ®ÌºÁQzÁUÀ ºÀÈzÀAiÀÄPÉÌ §gÉ PÉÆlÄÖ ªÀiÁ£ÀªÀ §zÀÄQ£À ¹ÃªÉÄUÀ¼ÀÄ PÀÄApvÀªÁzÁUÀ ªÀÄ£ÀÄμÀå fÃªÀ£ÀzÀ ¨Á½UÉ CxÀðªÉ°èzÉ?

Bharath Heggadahalli

130

**********

132 ವ ಗ ಜಿಲೆಯ ಇಂದಿನ ತಾಳಗುಂದ ಪರ್ ದ ಅಗರ್ಹಾರವಾಗಿತು. ಇ ದ ಪರ್ಣವೇಶವ್ರ ದೇವಾಲಯವು ಸುತ ಮುತಲ ಪರ್ದೇಶದ ಪರ್ಖಾಯ್ತಿಯನುನ್ ಹೊ೦ದಿತು ಪರ್ಣವೇಶವ್ರ ಎಂದರೆ ಓಂಕಾರೇಶವ್ರ ಇದು ಬಹಳ ರಳವಾದ ಈಶವ್ರನ ಂಗರೂಪ ಈ ಖಾಯ್ತ ಈಶವ್ರ ಂಗವನುನ್ ಪೂಜಿಸುವುದಕೊಕ್ೕಸಕ್ರ ಪರ್ ದ ದೊರೆಗಳಾದ ಸಾತಕಣಿರ್ಗಳೇ ಇ ಗೆ ಬಂದಿದರು ಎಂದು ಕ ನ ಶಾಸನತಿ ಸುತದೆ ಈ ದೇವಾಲಯಕೆಕ್ ಇನೊನ್ಂದು ಹೆಚಚ್ಳ ದೆ ಈಗಿನ ದಾಖಲೆಗ ಂದ ತಿ ದು ಬಂದಿರುವಂತೆ ಇದೇ ಕನಾರ್ಟಕದ ಟಟ್ ದಲನೆಯ ಕ ನಿಂದ ನಿಮಿರ್ತವಾದ ದೇವಾಲಯ ಕಾಲ ಕಾಲಕೆಕ್ ಈ ದೇವಾಲಯವನುನ್ ಪುನನ೯ ೕಕರಿಸಲಾಗಿದೆಯಾದರೂ, ಇದರ ಮೂಲ ಭಾಗಗಳು ಸುಮಾರು 1800 ವಷರ್ಗ ಗಿಂತ ಹೆಚುಚ್ ಪಾರ್ಚೀನವಾದವು ಎಂದು ದಾವ್ಂಸರು ಭಾ ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಪರ್ಣವೇಶವ್ರ ದೇವಾಲಯದ ಮಯೂರ ಶಮರ್ನ ಪೂವರ್ಜರಾದ (ಅಜ) ೕರಶಮರ್ನು ವಾ ಸುತಿದನು ಇವನು ವೇದಾಧಯ್ಯನದ ನಿರತನಾಗಿದನು ಇವನಿಗೆ ಬಂಧುಷೇಣ ಎಂಬ ಮಗನಿದನು ಕಾಲಕರ್ಮದ ಬಂಧುಷೇಣನಿಗೆ ಮಯೂರಶಮರ್ ಎಂಬ ಮಗನು ಜನ ದನು ಚುರುಕಾದ ಹಾಗೂ ಬುದಿವಂತನಾದ ಮಯೂರನು ಇ ಯ ಅಗರ್ಹಾರದ ವೈದಿಕ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸವನುನ್ ಮುಗಿ ದನು ಇದರಿಂದ ತೃಪನಾಗದೆ ದೂರದ ಕಾ೦ಚಿಯ ದ ಘಟಿಕಾಸಾನದ ಹೆಚಿಚ್ನ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸವನುನ್ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಆಸೆ ಪಟಟ್ನು. ಮಯೂರ ಶಮರ್ನ ತಾತ ಮತು ತ೦ದೆ ಇವನ ಆಸೆಯನುನ್ ಪೂರೈಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಇವನನುನ್ ಕಾಂಚಿಯ ದ ಘಟಿಕಾಸಾನಕೆಕ್ ಕಳು ದರು ಉನನ್ತ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸದ ಸಂಸೆಯನುನ್ ಪಾರ್ಚೀನಕಾಲದ ಘಟಿಕಾ ಸಾನವೆಂದು ಕರೆಯುತಿದರು ಘಟಿಕೆ ಎಂದರೆ ಈಗಿನ ' ಡಿಗಿರ್' ಇದಹಾಗೆ ಆದುದರಿಂದ ಈ ಉನನ್ತ ಸಂಸೆಯ ಡಿಗಿರ್ ಗಳನುನ್ ನೀಡುತಿದರು ಇ ಘಟಿಕಾಯಂತರ್ವನೂನ್ ಇಟಿಟ್ರುತಿದರು ಅಂದರೆ ಗಡಿಯಾರ ಅದಕಾಕ್ಗಿ ಇವುಗ ಗೆ ಘಟಿಕಾ ಸಾನವೆಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿತು ಈ ರೀತಿಯ ಹತಾರು ಘಟಿಕಾ ಸಾನಗಳು ಪಾರ್ಚೀನ ಕನಾರ್ಟಕದ ಇದುದಕೆಕ್ ಸಾಕಾದಷುಟ್ ದಾಖಲೆಗ ವೆ ಸಾಮಾನಯ್ವಾಗಿ ಈ ಘಟಿಕಾ ಸಾನಗಳು ಕೇವಲ ಕಾಲೇಜುಗಳಾಗಿರದೆ, ದಾಯ್ಥಿರ್ನಿಲಯದ ಸೌಕಯರ್, ಊಟದ ವಯ್ವಸೆ ಮತು ದಾಯ್ಥಿರ್ ವೇತನದ ವಯ್ವಸೆಗಳೂ ಇ ರುತಿದವು ಇ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಇದಾಯ್ವುದಕೂಕ್ ದಾಯ್ಥಿರ್ಗಳು ಶುಲಕ್ನೀಡಬೇಕಾಗಿರ ಲ ಅದು ಉಚಿತ ಉನನ್ತ ಕಷ್ಣ ನೀಡುವ ಕೇಂದರ್ಗಳಾಗಿದವು ಇಂತಹ ಉತಮ ಘಟಿಕಾಸಾನಕೆಕ್ ಹೋಗಿ ಓದಬೇಕೆಂಬ ಮಯೂರನ ಆಸೆ ಮೆಚುಚ್ವ೦ತಹುದೇ ಆಗಿದೆ ಆದರೆ ಅವನು ಕೇವಲ ಪದ ಪಡೆಯದೇ, ಅದನುನ್ ಬಿಟುಟ್ ರಾಜನಾದದು ಕನಾರ್ಟಕದ ಸು ೕಗವೇ ಸರಿ ಪರ್ಪಂಚದ ಇತಿಹಾಸವನುನ್ ಗಮನಿ ದರೆ, ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ವನುನ್ ಸಾಪಿಸಲು ಹತಾರು ಕಾರಣಗಳು ಕಾಣಬರುತವೆ ಸಂಪತು, ಧಮರ್, ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ ಶಾ ದಾಹ, ಜನಾಂಗದ ಮೇಲೆಮ್, ಅಧಿಕಾರದ ೕಹ ಮುಂತಾದ ಕಾರಣಗ ಂದಾಗಿ ನೂರಾರು ರಾಜರು ಪರ್ಪಂಚದಾದಯ್ಂತ ರಾಜಯ್ಗಳನುನ್ ಮತು ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ಗಳನುನ್ ಸಾಪಿ ರುವುದನುನ್ ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟಗಳ ಕಾಣುತೇವೆ.ಆದರೆ ಆತಮ್ ಗೌರವವನುನ್ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳುಳ್ವ ಸಲುವಾಗಿ ಒಂದು ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ವನುನ್ ಕಟಿಟ್ದುದು ಬಹುಷಃ ಇತಿಹಾಸದ ದಾಖಲಾಗಿಲ ಕನನ್ಡ ನಾಡಿಗೆ ಅವಮಾನವಾದಾಗ ಡಿದೆದು ಅದರಿಂದ ಕದಂಬ ವಂಶವನುನ್ ಸಾಪಿ ಮಯೂರ ಶಮರ್ನು ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ದಾಖಲೆಯನೆನ್ೕ ನಿಮಿರ್ ದಾನೆ. ಬಹಳಷುಟ್ ಕನನ್ಡಿಗರಿಗೆ ಈ ಷಯ ತಿ ಯದೇ ಇರುವುದು ಶೋಚನೀಯವೇ ಸರಿ. ನಾವು ಮಯೂರ ಶಮರ್ನ ನಾಡಿನವರು ಎನುನ್ವ ಹೆಮೆಮ್ ನಮಮ್ದಾಗಬೇಕು ಮಯೂರ ಶಮರ್ ಎನುನ್ವುದು ಒಬಬ್ ವಯ್ಕಿಯ ಅಥವಾ ರಾಜನ ಹೆಸರಲ ; ಅದು ಆತಮ್ ಗೌರವದ ಪರ್ತೀಕ.

133 ಕನನ್ಡ : (ಸವ್)ಧಮರ್ ~ ಭಾರತೀ, ನಾಯಕನಗರ, ಮೈಸೂರು Dr. ಪಿ ಕೃಷಕುಮಾರ್ ಸುಪರ್ ದ ಸಾ ತಿಗಳು, ಮೈಸೂರು ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಸಮೆ ಳನದ ಅಧಯ್ಕಷ್ರು (೨೦೧೧, ಗಂಗಾವತಿ) ಕನನ್ಡದ ತಿಗತಿಗಳು, ಸಾನಮಾನಗಳು ಂದಿಗಿಂತ ಇಂದು ಎಷೊಟ್ೕ ಪಾಲು ಉತಮವೆನಿ ದರೂ, ಎಲೊ ೕ ಒಂದು ಕಡೆ ಕನನ್ಡದ ನೆಲೆಗಟುಟ್ ಕು ಯುತಿದೆ ಎಂದರೆ ತಪಾಪ್ಗಲಾರದೇನೋ! ತಮಮ್ ತಾಯಾನ್ಡಿನ ಬಗೆ ಕನನ್ಡಿಗರ ಅಸಡೆ ಅಭಿಮಾನರಾ ತಯ್ ಅ ೕಮವಾದವು ಎನನ್ದೆ ಧಿಯಿಲ. ಕನನ್ಡವನುನ್ ನಾವು ಉ ಸಬೇಕು ಬೆಳೆಸಬೇಕು ಎಂಬ ಪರ್ ೆ ಅಷಾಟ್ಗಿ ನಮಗಿಲ; ಎಂತಲೇ ಅನೇಕ ಪರ್ಶೆನ್ಗಳು ನಮಮ್ ಮುಂದೆ; ಕನನ್ಡದ ಮುಂದೆ. ಸಂಸಕ್ೃತದ ಒಂದು ಸೂಕಿಯಿದೆ: "ಧ ೕರ್ ರಕಷ್ತಿ ರ ತಃ" (ಧಮರ್ವನುನ್ ನಾವು ರ ದರೆ, ಅದು ನಮಮ್ನುನ್ ರ ಸುತದೆ). ಕನನ್ಡಕಿಕ್ಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ಧಮರ್ ಕನನ್ಡಿಗರಿಗಿಲ! ಅದನುನ್ ನಾವು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳಳ್ಬೇಕು ಆಗ ನಮಮ್ನುನ್ ಕಾಪಾಡುತದೆ; ದೀಪವಾಗಿ ಮುನನ್ಡೆಸುತದೆ ಸದಯ್ಕೆಕ್ ಕನನ್ಡವನುನ್, ಕನನ್ಡಿಗರನುನ್ ಯಾವುದೋ ಶಾಪ ಕಾಡುತಿದೆ ಎಂಬುದರ ಸಂಶಯ ಲ ಶಾಪ ೕಚನೆಗಾಗಿ ನಾವು ತಿರ್ಕರಣಪೂವರ್ಕವಾಗಿ ಶರ್ಮಿಸಬೇಕು "ಸವರ್ಧಮೆಯ್ೕರ್ ನಿಧನಂ ಶೆರ್ೕಯಃ, ಪರಧ ೕರ್ ಭಯಾವಹಃ" (= ಸವ್ಧಮರ್ದ ಸಾಯುವುದೂ ಶೆರ್ೕಯಸಕ್ರ; ಆದರೆ ಪರಧಮರ್ ಭಯಂಕರವಾದುದು) ಎಂಬ ಭಗವದೀತೆಯ ಉಕಿಯೂ ನೆನೆಯತಕುಕ್ದು. ಕನನ್ಡ ಕನನ್ಡಿಗರ ಸವ್ಧಮರ್ ಕೂಡ! ಅದರ ಯೇ ಅವರು ತಮಮ್ ಉದಾರವನುನ್ ಕಂಡುಕೊಳಳ್ಬೇಕು ಉದಾರತೆ ಆತಮ್ನಾಶಕವಾಗಬಾರದು ಎಷುಟ್ ಪರಭಾಷೆಗಳನುನ್ ಬೇಕಾದರೂ ಪುರಸಕ್ರಿಸೋಣ; ಆದರೆ ಅವು ಕನನ್ಡದ ತಿರಸಾಕ್ರಕೆಕ್ ನಮಮ್ನುನ್ ಪೆರ್ೕರೇಪಿಸಬಾರದು. ಕನನ್ಡಿಗರು ಕನನ್ಡದಲೇ ಸಾಯಬೇಕು! ನಡುವೆ ಅನಯ್ಭಾಷೆಗ ಂದ ಅಗತಯ್ ೕಷಣೆ ಪಡೆಯಲು ಯಾವುದೇ ಅಡಿಯಿಲ. ನಿಧನದ ಮಾತು ಹಾಗಿರ ಕನನ್ಡ ನಮಮ್ ಭಾಗದ ಒಂದು ದೊಡ ನಿಧಿ ಅಥವಾ ಧನ ಎಂಬುದನುನ್ ಅಲಗಳೆಯುವುದು ಸಾಧಯ್ವೆ? ಮಾತೃಭಾಷೆ ಂದು ' ೕಧನ'ವೂ ಹೌದು ಆದರೆ ಮಾತೆಯರಿಗೇ, ಮ ಳೆಯರಿಗೇ ಕನನ್ಡದ ಬಗೆಗೆ ಅಧಿಕ ತಾತಾಸ್ರ ಎನುನ್ವುದು ನಮಮ್ ದುಧೈರ್ವ ! ಎತಿ ಡಿಯುವುದು ಯಾವುದೋ ಅದು ಧಮರ್. ಕನನ್ಡ ನಮಮ್ನುನ್ ಎತಿ ಡಿಯಬೇಕಾದ, ಸ ೕರ್ದಯಕಾರಕವಾಗಬೇಕಾದ ಶಕಿ ಅದರ ಜಂಘಾಬಲವೆ ಉಡುಗಿಹೋದರೆ ಗತಿಯೇನು? ಹಾಗಾಗಲು ಕನನ್ಡಿಗರು ಅವಕಾಶಕೊಡದೆ, ಅದು ಎಲ ರೀತಿಯಲೂ ದೃಡವಾಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳಳ್ಬೇಕು; ಕನನ್ಡದ ತದ ನಮಮ್ ತ ದೆ, ಕನನ್ಡದ ಏಳೆಯ ನಮಮ್ ಏಳೆಯಿದೆ, ಕನನ್ಡ ಎಂಬುದು ಬರಿಯ ಹೆಸರಲ, ಉ ರು ಎಂಬ ಸತಯ್ವನುನ್ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳಳ್ಬೇಕು

134 ಭರತನಾಟಯ್ ~ ಕೃಪಾ ಫಡೆಕ್, ಮೈಸೂರು ಪರ್ಕೃತಿಯನುನ್ ಗಮನಿಸುತಾ ಅದರ ವೈ ಧಯ್ತೆಗ ಗೆ ತಲೆದೂಗುತಾ ಜೀವನವನುನ್ ಸಾಗಿಸುತಿದ ಮನುಷಯ್, ಸುರಿಯುವ ಮಳೆಯ , ಹರಿಯುವ ನದಿಯ , ಬೀಸುವ ಗಾ ಯ , ಹಗಲು ರಾತಿರ್ಗಳ ಚಲನೆಯ , ಚ ಸುವ ೕಡಗಳ , ಭೂಮಿಯ ರುವ ಎಲಾ ರೀತಿಯ ಶಬ ಗಳ ಒಂದು ಧವಾದ ಲಯವನುನ್ ಗುರುತಿಸುತಾನೆ ಹಾಗೆಯೇ ಅತೀ ಸಂತೋಷವಾದಾಗ ಅಥವಾ ಚಿತದ ಉದೆರ್ೕಕವಾದಾಗ ತನಗರಿ ಲದಂತೆಯೇ ತನನ್ ಅಂಗಾಂಗಗಳ ಅಪರ್ಯತನ್ವಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಚಲನವಲನಗಳು, ಕುಣಿದು ಕುಪಪ್ ಸಬೇಕೆನುನ್ವ ಮನ ಸ್ನ ಭಾವನೆಯ ಒಂದು ಧವಾದ ಗತಿಯನುನ್,(Rthym) ನಾಯ್ಸವನುನ್ ಮಾನವ ಕ೦ಡುಕೊಳುಳ್ತಾನೆ ಬಹುಷಃ ನಾಟಯ್ದ ಉತಪ್ತಿ ಇ ಂದಲೇ ರಂಭವಾಗಿದಿರಬಹುದು ಅಂದು ಆಡು ಭಾಷೆ ಇಲದಿದಾಗ ತನನ್ ದೇಹದ ಬಾಗು ಬಳುಕು ಕೆಯಿಂದ, ಮುದೆರ್ಗ ಂದ (ಸನೆನ್ ), ಮುಖಚಯೆರ್ಯಿಂದ, ಶೇಷವಾದ ಕೂಗಿನಿಂದ ತನನ್ ಭಾವನೆಗಳನುನ್ ಮನುಷಯ್ ವಯ್ಕಪಡಿಸಲಾರಂಭಿ ದ. ಇದೇ ಸಂಗೀತದ ಉಗಮಕೆಕ್ ನಾಂದಿಯಾಗಿದಿರಬಹುದು ಇತಿಹಾಸ, ಲಾಶಾಸನಗಳು ಈ ರೀತಿ ನಾಟಯ್ದ, ಸಂಗೀತದ, ಆಡು ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಬಗೆ ತಿ ಹೇ ದರೆ ವೇದ ಪುರಾಣಗಳು ಇನೊನ್ಂದು ರೀತಿ ನಾಟಯ್ದ, ಸಂಗೀತದ ಉಗಮದ ಬಗೆ ತಿ ಸುತವೆ ನಾಲುಕ್ ವೇದಗಳ ಸಾರದಿಂದ ಬರ್ಹಮ್ನು ಪಂಚಮ ವೇದವಾದ ನಾಟಯ್ ವೇದವನುನ್ ಸೃ ಟ್ ಇಂದರ್ನಿಗೆ ಕೊಡಲು, ಇದು ಕಠಿಣಾಭಾಯ್ ಗ ಗೆ ಮಾತರ್ ಸಾಧಯ್ ಎಂದು ಬರ್ಹಮ್ನ ಇಂದರ್ನು ಬೇಡಲು ಅವನ ಬಯಕೆಯಂತೆ ಭರತನನುನ್ ಕರೆದು ಬರ್ಹಮ್ನು ಈ ನಾಟಯ್ ವೇದವನುನ್ ಅಭಯ್ ಸಲು ಭರತನಿಗೆ ಆ ಾಪಿಸುತಾನೆ ಭರತ ತನನ್ ನೂರು ಮಂದಿ ಷಯ್ರೊಂದಿಗೆ ಇದನುನ್ ಕ ತು ದೇವಾನು ದೇವತೆಗಳ ಮುಂದೆ ಇದನುನ್ ಪರ್ದ ರ್ಸುತಾನೆ ಆಗ ಅ ದ ವನು ತಂಡು ನ ಮೂಲಕ ತಾ೦ಡವವನುನ್, ಪಾವರ್ತಿಯು ಲಾಸಯ್ವನುನ್ ಹೇ ಕೊಡುತಾರೆ. ಮುಂದೆ ಬಾಣಾಸುರನ ಮಗಳಾದ ಉಷೆಯ ಮೂಲಕ ಈ ದೆಯ್ ಭೂಲೋಕದಲೆಲಾ ಹರಡಿತು ಎನುನ್ವ ಷಯ ಎಲರಿಗೂ ತಿ ದೇ ಇದೆ ವೇದಗಳ ಕಾಲದ ನೃತಯ್ದ ಸಾನ ಅತಯ್ಂತ ಮಹತವ್ವನುನ್ ಪಡೆದಿತು ದೇವತಾ ಪೂಜೆಗಳ ಪರ್ತಿದಿನ ದೇವರ ಮುಂದೆ ನೃತಯ್ದ ಸಮಪರ್ಣೆಯಾಗಲೇ ಬೇಕಿತು ಆನಂತರ ಆಶರ್ಯದಾತರಾದ ರಾಜನ ಮುಂದೆ ನತಿರ್ಸುವ ಪದತಿಯು ಬೆಳೆದು ಬ೦ತು ಕಾಲ ಕರ್ಮೇಣ ಇದು ದೇವ ದಾ ಯರ ಕಲೆಯಾಗಿ ಕೆಲಕಾಲ ಹೆಸರಾಗಿದದು ಒಂದು ಪಯಾರ್ಸ. ತದನಂತರದ ಗಮನಿ ದರೆ ರ್ೕಮಂತ ಮನೆತನದ ದಾಯ್ವಂತ ಯುವತಿ / ಯುವಕರು ಈ ದೆಯ್ಗೆ ಪುನಜರ್ನಮ್ ಕೊಟಾಟ್ಗ ಇದು ಮತೆ ಕೀತಿರ್ಯ ಖರಕೆಕ್ೕರಿತು ' ಧತೆಯ ಏಕತೆ ' ಎಂಬಂತೆ ಭಾರತದ ಶಾ ೕಯ ನೃತಯ್ ಕಲೆಗಳ ಒಟುಟ್ ಏಳು ಧಗಳನುನ್ ಕಾಣುತೇವೆ ಭರತನಾಟಯ್, ಕೂಚುಪುಡಿ, ೕ ನಿ ಆಟಟ್೦ ಮತು ಕಥಕಕ್ ಯು ದ ಣದ ಕಲೆಗಳೆನಿ ದರೆ, ಒಡಿ ಸ್, ಕಥಕ್ ಮತು ಮಣಿಪುರಿ ನೃತಯ್ಗಳು ಉತರ ಭಾರತದ ಶಾ ೕಯ ನೃತಯ್ ಪದತಿಗಳಾಗಿ ಜನಪಿರ್ಯವಾಗಿವೆ ಉತರದ ನೃತಯ್ ಪದತಿಗೆ ಂದೂಸಾನಿ ಸಂಗೀತವನುನ್, ದ ಣದ ನೃತಯ್ಗ ಗೆ ಕನಾರ್ಟಕ ಸಂಗೀತವನುನ್ ಬಳಸುವುದು ವಾಡಿಕೆ ದ ಣದ ಅದರ ಯೂ ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡು ಮತು ಕನಾರ್ಟಕದ ಭಾರತನಾಟಯ್ ಪದತಿಯನುನ್ ಕಾಣುತೇವೆ ಭಾವ - ರಾಗತಾಳಗಳ ಸ೦ಗಮವೇ ಭರತನಾಟಯ್ ಎಂದು ಬಲವರು ಹೇಳುತಾರೆ. ಚತು ರ್ಧ ಅಭಿನಯಗಳು :೧ ಆಂಗಿಕಾಭಿನಯ, (ಅಂಗಾಂಗಗ ಂದ ಅಂದರೆ ಕಾಲು, ಕೈ, ಸೊಂಟ, ತಲೆ ಇತಾಯ್ದಿಗ ಂದ ಮಾಡುವ ಅಭಿನಯ ) ೨ ವಾಚಿಕಾಭಿನಯ (ಮಾತು, ಹಾಡು, ಸಾ ತಯ್, ನೆನ್ಲೆ ಸಂಗೀತಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾಡುವ ಅಭಿನಯ ) ೩ ಆಹೌಯಾರ್ಭಿನಯ (ವೇಷಭೂಷಣ ಮತು ಮುಖದ ರಂಗು, ಕೇಶ ನಾಯ್ಸ ಇತಾಯ್ದಿಗ ಂದ ಮಾಡುವ ಅಭಿನಯ)

135 ೪ ಸಾತಿವ್ಕಾಭಿನಯ (ನವರಸಗ ಂದ ಅಂದರೆ ಶೃಂಗಾರ, ೕರ, ರೌದರ್, ಕರುಣ, ಹಾಸಯ್ ಭಯ, ಅದುಭ್ತ, ಭೀಭತಸ್ ಮತು ಶಾಂತ ಮುಂತಾದ ರಸಗಳ ಅಭಿವಯ್ಕಿಯಿಂದ ಮಾಡುವ ಅಭಿನಯ) ಪೆರ್ೕಕಷ್ಕರ ರಸೋತಪ್ತಿಯಾಗುವಂತೆ ನಟಿಸುವ ಕಲಾ ದ ಇ ವಾಹಕನಾಗುತಾನೆ ವಸುವನುನ್ ತನನ್ ನಾಟಯ್ದ ಮೂಲಕ ರ ಕರಿಗೆ ತಲುಪಿ ತಾನು ಧನಯ್ನಾಗುತಾನೆ. ಭರತನಾಟಯ್ವನುನ್ ನೃತ (ಆ೦ಗಿಕಾಭಿನಯನ ಮಾತರ್ ) ನೃತಯ್ (ಆ೦ಗಿಕ ಮತು ಅಭಿನಯ ) ಮತು ನಾಟಯ್ (ಅಭಿನಯ) ಎಂದು ಂಗಡಿಸಬಹುದು ಹಾಗೆಯೇ ಪಾರ್ಂತೀಯವಾಗಿ ವಜವೂರು ಶೈ , ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ,ಕಲಾ ೇತರ್ ಶೈ ಹಾಗೂ ಮೈಸೂರು ಶೈ ಗಳೆಂಬ ಧ ಶೈ ಗಳನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ದೇ ಮತು ಮಾನಿತಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತಿದ ಭಾರತನಾಟಯ್ಕೆಕ್ ತಂಜಾವೂರು ಸಹೋದರರಾದ ಚಿನನ್ಯಯ್, ನನ್ಯಯ್, ವಡಿವೇಲು ಮತು ವಾನಂದರು ಈಗಿನ ಮಾಗರ್ ಪದತಿಯ ಚೌಕಟುಟ್ ಅಥವಾ ರೂಪವನುನ್ ಕೊಟಟ್ರು ಅಂತೆಯೇ ಪಾರ್ರಂಭದ ಪುಷಾಪ್ಂಜ / ಅಲರಿಪು, ಜತಿಸವ್ರ, ಶಬಂ, ಪದವಣರ್ಪದಂ, ಜಾವ , ದೇವರನಾಮವನುನ್ ಅಭಿನಯಿ ಕೊನೆಯ ತಿಲಾನದೊಂದಿಗೆ ಮಂಗಳವನುನ್ ಮಾಡುವ ವಾಡಿಕೆ ರೂಢಿಯ ದೆ ಭಾರತನಾಟಯ್ದ ಪರ್ ದರಾದ ರಿಯ ನೃತಯ್ ಕಲಾ ದರ ಬಾಲಸರಸವ್ತಿ ಜಟಿಟ್ತಾಯಮಮ್, ರುಕಿಮ್ಣಿ ದೇ ಅರು೦ಡೇಲ್, ಉದಯಶಂಕರ್, ಡಾ ಕೆ ವೆಂಕಟಲಕಷ್ಮ್ಮಮ್, ಪದಾಮ್ ಸುಬರ್ಮಣಯ್ಮ್, ಚಿತಾರ್ ಶೆವ್ೕಶವ್ರನ್ ಚಿರಪರಿಚಿತರು. ಚುಟುಕಗಳು ~ ಎ. ಎಸ್. ವಾಣಿ ಸುಬಬ್ಯಯ್, ಮೈಸೂರು ಚುಟುಕ ಚುಟುಕ ನೀ ಟಕಾದರೂ ನೀಡುವೆ ಾನದಾ ಗುಟುಕು । ಕಿರಿದಾದರೂ ನೀ ನಿನನ್ ಅಂತರಾಥರ್ ರಿದು । ನಿನನ್ ಕೀತಿರ್ ದೊಡದು ದಿಟಕು ॥ ಬೆಲೆ ಹನಿ ಹನಿ ನೀರಿಗೂ ಬೆಲೆಯುಂಟು । ತೆರಿಗೆ ಕಟಟ್ಲು ಅವಧಿಯೂ ಉಂಟು । ನೀರನು ಮಿತಿಯ ಬಳ ನಿಯಮ ಪಾ । ಗಿಡ ಮರಗಳನು ಬೆಳೆ ಸವ್ಚಚ್ತೆಯ ಉ ॥ ಗಣಿತ ಬಾಲಯ್ದ ಗೆಳೆಯರನು ಕೂಡುತ ಯೌವವ್ನದ ಕೆಟಟ್ದನುನ್ ಕಳೆಯುತ ಗೃಹಸದ ಬಂದು ಬಾಂಧವರನುನ್ ಗುಣಿಸುತ ವೃದಾಪಯ್ದ ನಾವೇ ಭಾಗವಾಗುತ ತುಂಬಿದೆ ಜೀವನದ ಗಣಿತ - ಅಗಣಿತ ॥ ಮ ಮೆ ನನನ್ವರು ತಂದರು ಕಲರ್ ಟಿ ಮಕಕ್ ಗಾಯು ಚುರುಕು ಕಣು ಕಿ ॥

136 ಗಮಕ ಕಲೆ - ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಶೆರ್ೕಷ ಕಲೆ ~ ವಸಂತ ವೆಂಕಟೇಶ್, ಮೈಸೂರು ಗಮಕ ಕಲೆ ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಪಾರ್ಚೀನ ಕಲೆ ಗಮಕ ಎಂದರೆ ಗಟಿಟ್ಯಾಗಿ, ಮನನವಾಗುವಂತೆ, ಕಾವಯ್ಗಳನುನ್ ಓದುವ ಕಲೆ ಎಂದೂ ಹೇಳುವುದುಂಟು. ಕಾವಯ್ದ ನ ಸಾ ತಯ್ಕೆಕ್ ಸವ್ಲಪ್ವೂ ಚುಯ್ತಿ ಬಾರದಂತೆ, ಕ ಯ ಹೃದಯವರಿತು, ರಸಕೆಕ್ ತಕಕ್ ರಾಗಗಳನುನ್ ಸಂ ೕಜಿ , ಎದುರಿಗಿರುವ ಶೊರ್ೕತೃಗಳ ಮುಂದೆ ಭಾವ ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ವಾಚನಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಗಾಯನ ಮಾಡುವ ಷಟ್ ಕಲೆಯೇ 'ಗಮಕ ಕಲೆ' ಎಂದು ಪರ್ಖಾಯ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. ಆದಿ ಕ ವಾ ಕಿಯು ಬರೆದ ರಾಮಾಯಣ ಮಹಾಕಾವಯ್ವನುನ್ ಲವಕುಶರು ಸುಶಾರ್ವಯ್ವಾಗಿ, ಲಯಬದವಾಗಿ, ಶೊರ್ೕತೃಗಳ ಸಮಕಷ್ಮದ ಹಾಡಿ, ಸಮಸರ ಹೃದಯವನುನ್ ಹಷರ್ದ ತೇಲಾಡಿ ದರು ಎಂಬುದಾಗಿ ಉಲೇಖ ದೆ ೕಗಾಗಿ ಲವಕುಶರನುನ್ ' ' ಆದಿಗಮಕಿ' ಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತಾರೆ. ಕನನ್ಡ ನಾಡಿಗೆ ಮಾತರ್ ಷಟ್ ವಾದ ಈ ಅಪೂವರ್ಕಲೆಗೆ ಸಾ ರಾರು ವಷರ್ಗಳ ನಿರಂತರ ಇತಿಹಾಸ ದೆ. ಕ ಗಳು ತಮಮ್ ಅಪೂವರ್ ಪರ್ತಿಭೆಯಿಂದ ರಚಿ ದ ಮಹಾಕಾವಯ್ಗಳು ಈ ಅದುಭ್ತವಾದ ಗಮಕಕಲೆಯಿಂದಲೇ ಜನಮಾನಸದ ಚಿರಸಾಯಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶಯವಾಗಲಾರದು ಈ ಗಮಕ ವಾಚನ ಕಲೆಯು ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಕರ್ಮೇಣ ಕಾವಯ್ ಗಾಯನ ಕಲೆ ಎಂದೂ ಪರ್ಖಾಯ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ ಕಾವಯ್ ಸೃ ಟ್ಯ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಈ ಕಲೆಯು ಕಲಾ ಪರ್ಪಂಚದ ಘನತೆ, ಮಾನಯ್ತೆಯನುನ್ ಪಡೆದಿದು ಪೂಜನೀಯವೆಂದು ಜನಮನನ್ಣೆಗ ದೆ. ಸಾ ತಯ್ ಪರ್ಧಾನವಾದ ಗಮಕ ಕಲೆಯ ಸಂಗೀತಕೂಕ್ ಮುಖಯ್ವಾದ ಸಾನ ದು ಸಾ ತಯ್ - ಸಂಗೀತಗಳೆರಡೂ ಗಮಕ ಸರಸವ್ತಿಯ ಮನೋಹರ ನಯನಗಳೆನಿ ವೆ. "ಗಮಕ ಶಬದ ವುಯ್ತಪ್ತಿ " :- ಗಮಕ ಎಂದರೇನು ಎಂದು ತಿ ಯಲು ಪರ್ಯತಿನ್ ದಾಗ 'ಗಮಕ' ಎನುನ್ವ ಪದ ಎ ಂದ ಬಂದಿತೆಂದು ತಿ ಯುವುದು ಅವಶಯ್ಕ. ' ಗಮಕ ಎನುನ್ವುದು ಸಂಸಕ್ೃತ ಪದ '. "ಗಮ್ " ಎಂಬ ಧಾತಿ ನ ಮೇಲೆ, " ಣಿಚ್ " ಮತು "ಣುವ್ಲ್" ಎಂಬ ಪರ್ತಯ್ಯಗಳು ಬಂದು "ಗಮಕಃ" ಎಂಬ ರೂಪವಾಗಿದೆಯೆಂದು ದಾವ್ಂಸರ ಅಭಿಪಾರ್ಯವಾಗಿದೆ ಗಮಕ ಎನುನ್ವ ಪದಕೆಕ್ " ಬೋಧಕ " ಎಂಬ ಅಥರ್ವೂ ಇದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಭವಭೂತಿ ಕ ಯು ತನನ್ " ಮಾಲತೀ ಮಾಧವ " ಎಂಬ ನಾಟಕದ ಹೇ ದಾರೆ ಗಮಕ ಎನುನ್ವ ಪದಕೆಕ್ ಗತಿ, ನಡೆ, ಗಮನ, ರೀತಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಥೈರ್ಸುವುದೂ ಉಂಟು - ಆಧಾರ ಗರ್ಂಥ :- ಕಾವಯ್ಗಾಯನ ಕಲಾಸಂಗರ್ಹ ಗಮಕಿ :- ಕಾವಯ್ಗಳನುನ್ ಅತೀವ ಶರ್ದೆ, ಸಮಪರ್ಣಾ ಮನೋಭಾವದಿಂದ ರಚಿ ರುವ ಕ ಯ ಮನೋಭಾವಕೆಕ್ ತಕಕ್ಂತೆ ಅವನ ಕಲಪ್ನಾ ಶಕಿಗೆ ಶಬರೂಪ ಕೊಟುಟ್, ಬಹು ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ಕ ಯ ಮನದಾಳದ ಭಾವನೆಗಳ ರಸಸಾಗರಕೆಕ್ ಒಪುಪ್ವಂತೆ ವಧ ರಾಗಗಳನುನ್ ಸಮಥರ್ವಾಗಿ, ತಮಿತವಾಗಿ ಸಮನವ್ಯಗೊ ಸಾ ತಾಯ್ಥರ್ಕೆಕ್ ಕೊಂಚವೂ ಲೋಪಬಾರದಂತೆ ಪದ ಭಾಗಗೊ , ಸುಸಪ್ಷಟ್ವಾಗಿ, ಸಂದೇಹಕೆಕ್ ಎಡೆ ಇಲದಂತೆ ಎದುರಿನ ರುವ ಕಲಾರ ಕ ಶೊರ್ೕತೃಗಳ ಮುಂದೆ ಕಾವಯ್ ವಾಚನ ಅಥವಾ ಗಾಯನ ಮಾಡಬಲವನೇ ಗಮಕಿ ಎನಿ ಕೊಳುಳ್ತಾನೆ ಕಾವಯ್ವನುನ್ ರಚಿ ದ ಕ ಮತು ಕಾವಯ್ವನುನ್ ವಾಚನದ ಮೂಲಕ ಆ ಸುವ ಶೊರ್ೕತೃಗಳ ನಡುವೆ ಗಮಕಿಯು ಸುವಣರ್ ಸೇತುವೆಯಾಗಿ ಸಾಥರ್ಕ ಪಾತರ್ವನುನ್ ವ ಸುತಾನೆ ೕಗೆ ಗಮಕಕಲೆ ಮತು ಗಮಕಿಯ ನಡುವೆ ಅ ನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧ ದು ಪರಸಪ್ರ ಚೈತನಯ್ದಾಯಕವಾಗಿದೆ ಈ ಗಮಕವಾಚನ ಕಲೆಯು ನಮಮ್ ಸಮಾಜದ ರಾಜ ಮಹಾರಾಜರ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಧೃಡವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಜನಮನನ್ಣೆಯನುನ್ ಗ ದು, ಜನಸಾಮಾನಯ್ರೂ ಸಹ ಅತಯ್೦ತ ಪಿರ್ೕತಿಯಿಂದ ಗಮಕಕಲೆಯನುನ್ ರ್ೕತಾಸ್ ಸುತಾ ಕಲಾ ಪರ್ಪಂಚದ ಗಮಕಕಲೆಗೆ ಗಣಯ್ ಸಾನ ಲಭಿಸುವಂತೆ ಅದರ ಏಳೆಗೆ ಶರ್ಮಿ ದಾರೆ ಎಂದರೆ ಗಮಕ ಕಲೆಯ ಶಕಿ, ಸಾಮಥಯ್ರ್, ಜನಪಿರ್ಯತೆಯ ಅರಿವು ನಮಗಾಗುತದೆ. ದಾವ್ಂಸರು ಹೇಳುವ ಅರವತಾನ್ಲುಕ್ ಕಲೆಗಳ ಗಮಕಕಲೆಯೂ ಒಂದು ಸಾ ತಯ್ ೇತರ್ದ ಕ , ಗಮಕಿ, ವಾದಿ, ವಾಗಿಮ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ನಾಲವ್ರು ದಾವ್ಂಸರನುನ್ ಗುರುತಿ ದಾರೆ. ಇ ಗಮಕಿಯನುನ್ ಗುರುತಿ ದಾರೆ.

137 ಗಮಕಿಗೆ ತಾನು ವಾಚನಮಾಡುವ ಕಾವಯ್ದ ಬಗೆ ಚೆನಾನ್ಗಿ ಅಧಯ್ಯನ ಮಾಡುವ ಪರ್ವೃತಿ ಇರಬೇಕು ಗಮಕಿಯು ಕಾವಯ್ದ ಬರುವ ಧ ಪದಯ್ಗಳ ಲಕಷ್ಣಗಳನುನ್ ಅರಿತಿರಬೇಕು ಆ ಪದಯ್ಗ ಗೆ ರಸಗ ಗೆ ೕಗಯ್ವಾದ ರಾಗಗಳನುನ್ ಅಳವಡಿ ಗಾಯನ ಮಾಡಲು ಅಗತಯ್ವಾದ ಸಂಗೀತ ಾನವನುನ್ ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಗಮಕವಾಚನ ಮಾಡುವಾಗ ಶುರ್ತಿಯ ಬಗೆ ಸಂಪೂಣರ್ವಾದ ಗಮನ ಮತು ಅಗತಯ್ವಾದ ಾನ ರಬೇಕು ಎಂದಿಗೂ ಶುರ್ತಿಯನುನ್ ಬಿಟುಟ್ ವಾಚಿಸಬಾರದು ಗಮಕ ಕಲೆಯ ಬಗೆ ಅಧಯ್ಯನ, ಅಗತಯ್ ಸಂಗೀತ ಕಷ್ಣ ಎರಡೂ ಗಮಕಿಗೆ ಅತಯ್ಗತಯ್ ಎನುನ್ವುದನುನ್ ಮರೆಯಬಾರದು ಕಾವಯ್ಗಾಯನ ಕಲೆಯ ಸಾ ತಯ್ - ಸಂಗೀತವೆರಡೂ ಹಾಲು ಜೇನಿನಂತೆ ಬೆರೆತು ಕೇಳುಗರ ಆನಂದದ ತನಮ್ಯತೆ ಉಂಟುಮಾಡಬೇಕು ಸಪ್ಷಟ್ವಾದ ಹಾಗೂ ಶುದವಾದ ಸಾ ತಯ್ ಉಚಾಚ್ರಣೆ ಂದಿಗೆ, ರಸಕೆಕ್ ತಕುಕ್ದಾದ ತಮಿತವಾದ ರಾಗವನುನ್ ಸಂ ೕಜಿ ಕ ಯ ಅಂತರಂಗದ ಭಾವವನುನ್ ಅರಿತು ಹಾಡುವುದರಿಂದ ಗಮಕ ವಾಚನ ಹೆಚುಚ್ ಅಥರ್ಪೂಣರ್ವಾಗುತದೆ ವಾಯ್ಖಾಯ್ನ :- ಕಾವಯ್ ವಾಚನದ ಜೊತೆ ಜೊತೆಯ ಯೇ ವಾಯ್ಖಾಯ್ನ ಕಲೆಯೂ ಬೆಳೆದುಬಂದಿದೆ ಗಮಕಿಯು ವಾಚನಮಾಡುವ ಕಾವಯ್ ಭಾಗದ ಪದಯ್ಗಳ ಅಥರ್ವನುನ್ ಶೊರ್ೕತೃಗ ಗೆ ಅಥರ್ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ತಿ ಸುವವರೇ ವಾಯ್ಖಾಯ್ನಕಾರರು ವಾಚನಕೆಕ್ ಪೂರಕವಾಗಿ, ಪು ಟ್ಕೊಡುವಂತೆ ವಾಯ್ಖಾಯ್ನ ರಬೇಕು ವಾಚನ - ವಾಯ್ಖಾಯ್ನಗಳೆರಡೂ ಸಮಿಮ್ ತಗೊಂಡ ಅಪೂವರ್ ಕಲೆ ಗಮಕಕಲೆ. ಗಮಕಿ - ವಾಯ್ಖಾಯ್ನಕಾರರ ನಡುವೆ ಸಾಮರಸಯ್ ರಬೇಕಾದದು ಬಹಳ ಮುಖಯ್ ಗಮಕ ವಾಚನವೆಂದರೆ ಕಣೆದುರಿಗೆ ಬರುವುದು ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಭಾರತ, ಜೈಮಿನಿ ಭಾರತ, ತೊರವೆ ರಾಮಾಯಣ, ಕರ್ಮಾಜುರ್ನ ಜಯ ಮುಂತಾದ ಪರ್ ದ ಕಾವಯ್ಗಳು. ಎಲೆಡೆ ವಾಚನ ಮಾಡುವ ಈ ಕಾವಯ್ಗಳೇ ಅಲದೆ ಅಷಾಟ್ಗಿ ಜನರ ಗಮನಕೆಕ್ ಬಾರದ ಹಲವಾರು ಉತಮ ಕಾವಯ್ಗಳು ಸಾ ತಯ್ಲೋಕದ ಅಡಗಿದೆ ಅವುಗಳನುನ್ ಗಮಕಿಗಳು ವಾಚನದ ಮೂಲಕ ಬೆಳಕಿಗೆ ತರಬೇಕಾಗಿದೆ ಗಮಕವಾಚನದ ಒಂದೇ ಬಗೆಯ ಕಾವಯ್ಗಳನುನ್ ವಾಚನ ಅಥವಾ ಗಾಯನ ಮಾಡುವ ಏಕತಾನತೆ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ ಇ ವೈ ಧಯ್ಪೂಣರ್ವಾದ, ಧ ಶೈ ಯ ಹಲವು ಪರ್ಕಾರಗಳನುನ್ ಗುರುತಿಸಬಹುದು ೧ ಷಟಪ್ದಿ ಕಾವಯ್ಗಳು : ಇವು ಆರು ಸಾಲುಗಳುಳಳ್ ಪದಯ್ಗಳು ಷಟಪ್ದಿಯ ಶರ, ಕುಸುಮ, ಭೋಗ, ಭಾಮಿನೀ, ಪರಿವಧಿರ್ನೀ, ಮತು ವಾಧರ್ಕ ವೆಂದು ಆರು ಧಗ ದೆ ಉ ದ ಷಟಪ್ದಿಗ ಗೆ ಹೋ ದರೆ ಭಾಮಿನೀ ಷಟಪ್ದಿ ಮತು ವಾಧರ್ಕ ಷಟಪ್ದಿಗಳೇ ವಾಚನಕೆಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಬಳಕೆಯ ದೆ ಇ ಪದಗಳ ನಡೆ, ಶೈ ಸರಳ, ಸುಂದರವಾಗಿದು ಕೇಳುಗರ ಮನ ಸ್ಗೆ ಅತಯ್ಂತ ಸಂತಸವನುನ್ ಉಂಟುಮಾಡುವುದರ ಈ ಷಟಪ್ದಿ ಕಾವಯ್ಗಳು ಅಗರ್ಸಾನದ ವೆ. :ಉದಾ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ರಚಿತ " ಕುಮಾರ ವಾಯ್ಸ ಭಾರತ " ೨ ಚಂಪೂ ಕಾವಯ್ : ಷಟಪ್ದಿಗಳಷುಟ್ ಸರಳವಲದ, ವಾಚನಕೆಕ್ ಕಿಷಟ್ ಎನಿಸಬಹುದಾದ ಕಾವಯ್ಗಳು ಇವುಗಳ ಕಂದ, ವೃತ, ವಚನಗಳು ಕಂಡುಬರುತವೆ ೩ ರಗಳೆಗಳು : 'ರಗಳೆ ' ಎಂದೊಡನೆ ಒಂದು ಮಗು ರಚೆಚ್ ಡಿದು ಒಂದೇ ಸಮನೆ ನಿ ಸದಂತೆ ಹಟ ಮಾಡುವ ದೃಶಯ್ ಕಣೆದುರಿಗೆ ಬರುವುದು. ಹಾಗೆಯೇ ಇ ಕಾವಯ್ ವಾಚನದ 'ರಗಳೆ ' ಎಂದರೆ ಒಂದೇ ಸಮನೆ ಎ ಯೂ ನಿ ಸದ೦ತೆ ಧೀಘರ್ವಾಗಿ ಹಾಡಿಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕಾದ ಒಂದು ಪರ್ಕಾರದ ಪದಯ್ ಇ ವಾಚನಕೆಕ್ ಲಯದ ಗತಿ ಇದೆ ಉದಾ : ಹರಿಹರನ " ಮನುಚೋಳ " ರಗಳೆ.

138 ೪ ಸಾಂಗತಯ್ : ಸಾಂಗತಯ್ದ ಪದಯ್ವು ನಾಲುಕ್ ಸಾಲುಗ ಂದ ಕೂಡಿದು ಆದಿಯ ಪಾರ್ಸ ರುವುದು ಸಾಂಗತಯ್ದ ಸಾಲುಗಳು ತಾಳ ಗತಿಯನುನ್ ಹೋಲುತವೆ ಉದಾ : ಹೆಳವನ ಕಟೆಟ್ ಗಿರಿಯಮಮ್ನ ಚಂದರ್ಹಾಸನ ಕಥೆ ೫. ವಚನಗಳು : ವಶರಣರ ವಚನಗಳನುನ್ ಗಮಕ ಶೈ ಯ ವಾಚನ ಮಾಡುವ ಪದತಿ ಇದೆ. ಉದಾ : ಬಸವಣನವರ ವಚನಗಳು. ೬ ತಿರ್ಪದಿ : ಸವರ್ಜಞ್ನ ವಚನಗಳು ತಿರ್ಪದಿಗಳ ದು ಇವುಗಳು ಸವರ್ಕಾಲಕೂಕ್ ಸಮನವ್ಯವಾಗುವಂತಹ ಮುಕಕಗಳೆಂದು ಪರ್ ದಿ ಪಡೆದಿದು ಗಮಕ ಶೈ ಯ ಇವುಗಳನುನ್ ಹಾಡಲಾಗುತದೆ. ೭ ದಾಸರ ಪದಗಳು : ಹರಿದಾಸರ ಕೀತರ್ನೆಗಳ ಬರುವ ಉಗಾಭೋಗಗಳು, ಸುಳಾದಿಗಳನುನ್ ಗಮಕ ಶೈ ಯ ಹಾಡಲಾಗುತದೆ ೕಗೆ ಗಮಕ ಕಲೆ ಸಾ ತಯ್ದ ಧ ಪರ್ಕಾರಗಳ ವೈಭವ ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ಜೃಂಭಿ ದೆ. ಇಂತಹ ದವ್ತ್ ಪೂಣರ್ ಗಮಕ ಕಲೆಯನುನ್ ಸವರ್ತೋಮುಖವಾಗಿ ಬೆಳೆ ಕಲೆಯ ಕೀತಿರ್ ಪತಾಕೆಯನುನ್ ನಾಡಿನಾದಯ್ಂತ ಮುಗಿಲೆತರಕೆಕ್ ಹಾರಿ ಪಾರ್ತಃ ಸಮ್ರಣೀಯರೂ, ಪೂಜಯ್ರೂ ಎನಿ ದ ಗಮಕ ದಾವ್ಂಸರ ಭಾರತದ ಬಿಂದೂರಾಯರು, ಕೃಷಗಿರಿ ಕೃಷರಾಯರು, ಕಳಲೆ ಸಂಪತ್ ಕುಮಾರಾಚಾಯರ್ರು ಇನೂನ್ ಮುಂತಾದವರು ಆಗರ್ಗಣಯ್ರು. ನಾಡಿನುದಗಲಕೂಕ್ ೕಗೇ ನಿಸಾವ್ಥರ್ವಾಗಿ ತಮಮ್ ಅದುಭ್ತ ಗಮಕ ಪಾಂಡಿತಯ್ದಿಂದ ಗಮಕ ಕಲಾ ಸರಸವ್ತಿಯ ಕೈಂಕಯರ್ಕೆಕ್ ಜೀವನವನೆನ್ೕ ಮುಡಿಪಾಗಿಟಟ್ ಅದೆಷೊಟ್ೕ ರಿಯ ಗಮಕ ಚೇತನರು ಸೇವೆ ಗೈದಿದಾರೆ, ಗೈಯುತಿದಾರೆ ಗಮಕ ಕಲಾ ಅಭಿವೃದಿಗೆ ಮ ಳಾ ಗಮಕಿಗಳ ಕೊಡುಗೆಯೂ ಅತಯ್ಂತ ಸಮ್ರಣೀಯವಾಗಿ ಸಂದಿದೆ ಶಕುಂತಲಾಬಾಯಿ ಪಾಂಡುರಂಗರಾವ್, ಅನನ್ಪೂಣರ್ಮಮ್, ರಘುಪತಿಶಾ , ಭಾರತದ ಲ ತಮಮ್, ಬಿ ಹೆಚ್ ನಾಗರತನ್ಮಮ್ ಮುಂತಾದವರು ಪರ್ಮುಖರು ಗಮಕ ಕಲೆಯ ಒಡನಾಟ, ವಾಚನ ಸು ೕಗ ಎಲವೂ ಗಮಕ ಕಲಾ ಸರಸವ್ತಿಯ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಮತು ಪೂವರ್ಜನಮ್ದ ಸುಕೃತದಿಂದ ಮಾತರ್ ಒದಗುತದೆ. ಗಮಕ ಕಲೆಯು ಜೀವನವನುನ್ ಧೈಯರ್ವಾಗಿ ಎದುರಿಸುವ ಮನೋಸಾಮಥಯ್ರ್ವನುನ್ ಹೆಚಿಚ್ , ಬದುಕನುನ್ ಸರಿಯಾದ ಹಾದಿಯ ನಡೆಸುವ ಧಮರ್ಪರ್ ೆ ಬೆಳೆಸುವ ಗುಣ ಗಮಕಕಿಕ್ದೆ ಗಮಕ ಕಾವಯ್ಗಳ ಬರುವ ನಾಯ್ಯ, ನೀತಿ, ಆಧಾಯ್ತಿಮ್ಕ ನನ್ಲೆಯ ಸಂಗತಿಗಳು ನಮಮ್ ಬದುಕನುನ್ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಾಗಿಸುವುದಕೆಕ್ ಸಪ್ಷಟ್ ದಿಕೂಸ್ಚಿಯಾಗಬಲದು. ಸಮಾಜದ ಹೆಣು ಮಕಕ್ಳಂತೂ ಗಮಕ ಕಲೆಯನುನ್ ಹೆಚುಚ್ ಆಸಕಿವ ತಪಪ್ದೇ ಕ ಯಬೇಕಾಗಿದೆ ಈ ಕಲೆಯನುನ್ ಕ ತ ಹೆಣು ಮಕಕ್ಳು ತನನ್ ಮನೆಯನುನ್ ಸಮಪರ್ಕವಾಗಿ, ಸಂಸಾಕ್ರಯುತವಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳುಳ್ವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ತಮಮ್ ಮಕಕ್ಳನೂನ್ ಆದಶರ್ ಪಾರ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆ ,ಸಮಾಜದ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ಆತಮ್ ಶಾವ್ಸದಿಂದ ಬಾಳಬಲರು. ರಾಜಾಶರ್ಯದ , ಜನಸಾಮಾನಯ್ರ ಮನದ ಗೌರವ ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ಬೆಳಗುತಿದ ಈ ಕಲೆಗೆ ಇಂದಿನ ಆಧುನಿಕ ಆಕಷರ್ಣೆಯ ಮನರಂಜನೆಯ ಜಾಲದ ಲುಕಿರುವ ಜನರಿಂದ, ಸೂಕ ರೀತಿಯ ರ್ೕತಾಸ್ಹ ಲದೆ ಸೊರಗುತಿದೆ ಎನುನ್ವುದು ಷಾದನೀಯ ಸಂಗತಿಯಾದರೂ, ಗಮಕದ ದೈ ೕಕಶಕಿ ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಕುಂದುವುದಿಲ, ದೈವತವ್ಕೆಕ್ ಎಂದಿಗೂ ಸೋ ಲ ಎನುನ್ವುದು ಸತಯ್ದ ಸಂಗತಿ. ಗಮಕ ಕಲೆ ಮತೆ ಅದೇ ತನನ್ ಶಕಿ ಇಂದ ಕಲಾ ಪರ್ಪಂಚದ ಮೆರೆಯ ಎಂದೇ ಎಲ ಗಮಕಿಗಳ, ಗಮಕಕಲಾಸಕರ ಆಶಯ ಗಮಕ ಕಲೆಯನುನ್ ಅಭಿವೃದಿಗೊ ಸುವ ನಿಟಿಟ್ನ , ಗಮಕ ಕಲಾಪರ್ಚಾರಕೆಕ್ ಮತು ಗಮಕ ಕಲೆಯನುನ್ ದಾಯ್ಥಿರ್ಗಳ ಕ ಸುವ ನಿಟಿಟ್ನ " ಕನಾರ್ಟಕ ಗಮಕ ಕಲಾ ಪರಿಷತ್ " ಅಹನಿರ್ ದುಡಿಯುತಾ ರಾಜಯ್ವಾಯ್ಪಿ ಗಮಕ ಕಲೆಯ ಪುನರುತಾನಕಾಕ್ಗಿ ಹಲವಾರು ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳನುನ್ ಕಾಯರ್ರೂಪಕೆಕ್ ತಂದಿದೆ ಈ ದಿಕಿಕ್ನ ಯುವಜನಾಂಗವೂ ಸಹ ಹೆಚುಚ್ ಹೆಚುಚ್ ಮುಂದೆ ಬಂದು ಗಮಕ ಕಲೆಯನುನ್

139 ಕ ತು ಪರ್ಚಾರಗೊ ಭ ಷಯ್ದ ಗಮಕ ಕಲೆಯನುನ್ ಉಜವ್ಲಗೋ ಸುವತ ತಮಮ್ ಅಮೂಲಯ್ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಬೇಕಾಗಿದೆ ಈ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ಸರಕಾರ ಮತು ಸಾವರ್ಜನಿಕರ ಸಹಕಾರ ಅತಾಯ್ವಶಯ್ಕ ಈ ಪರ್ಯತನ್ಗಳೆಲವೂ ಈಡೇರಿ ನಮಮ್ ಹೆಮೆಮ್ಯ ಶೆರ್ೕಷ ಗಮಕ ಕಲೆಯು ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಕಲಾಪರ್ಪಂಚದ ವೈಭವ ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ಮೆರೆದು ಪರ್ಜವ್ ಸ . ಕ ವಾಣಿ : - ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನು ಹಾಡಿದನೆಂದರೆ ಕ ಯುಗ ದಾವ್ಪರವಾಗುವುದು ಭಾರತ ಕಣ ಕುಣಿಯುವುದು ! ಮೈಯ ಮಿಂಚಿನ ಹೊಳೆ ತುಳುಕಾಡುವುದು ! ಹನಿಗವನಗಳು ~ ವಸಂತಾ ವೆಂಕಟೇಶ್, ಮೈಸೂರು ಗಾದೆ ಗದುಗೆ ಗಾದೆಯನುನ್ ವೇದ ಎಂದು ತಿ ದುಬಿಡಿ ಮಾತಿಗೊಂದು ಗಾದೆ ಬಳ ಬಿಡಿ ಗಾದೆ ಗದುಗೆ ಏರಿಬಿಡಿ ಗಾದೆಗ ಂದ ಮಧುರ ಮಾತಿನ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ ಆ ಬಿಡಿ ॥ ಪಾರ್ಸ - ಪಾಯಸ ನಾನು ಕವನದ ಪಾರ್ಸ ಪಿರ್ಯೆ ಹಾಗೆ ಯ , ಪಾಯಸ ಪಿರ್ಯೆ ಪಾರ್ಸ - ಪಾಯಸ ಎರಡೂ ಬಲು ಇಷಟ್ವೇ ! ಅತಿ ಇಷಟ್ ಯಾವುದೆಂದರೆ ? ಹೇಳುವುದು ಬಲು ಕಷಟ್ವೇ ॥ ನಿಡುಜಡೆ - ನಿಲುಗಡೆ ಕೇಶವೇ ರಕೆಕ್ ಅಮೂಲಯ್ ನಾಯ್ಸ ಕೇಶದಿಂದಲೇ ಗಕೆಕ್ ನೂತನ ನಾಯ್ಸ ಂದೆ ಇತು ಮಾರುದ ನಿಡು ಜಡೆ ! ಇಂದು ಕೇಶಕೆಕ್ೕ ನಿಲುಗಡೆ ॥ ಸೇಡು - ಕೇಡು ಜಗಳದಿಂದ ರಸ ಜಗಳ ಮರೆತರೆ ಸಮರಸ ಸೇಡು ಎಂದರೆ ಮುಂದೆ ಕಾದಿದೆ ಬಾಳ ತುಂಬಾ ಕೇಡು ॥ ಚಿನನ್ ಚಿನನ್ದ ಮೇಲೆ ಬೇಡ ಮಮಕಾರ ಮಮಕಾರ ಮೀರಿದರೆ ಜೀವಕೆಕ್ೕ ಸಂಚಕಾರ ಬಾಳಾಗುವುದು ಹಾಹಾಕಾರ ಇದರೆ ಚಿನನ್ ದೂರ । ಆಗುವುದು ನೆಮಮ್ದಿ ಹತಿರ ॥

140 ಹವಾಯ್ ರಂಗಭೂಮಿ ಒಂದು ಚಿಂತನೆ ~ ನಾಗಚಂದರ್, ಮೈಸೂರು ಹವಾಯ್ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಹುಟುಟ್ - ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಬಗೆ ನಾನು ಚಚಿರ್ಸಲು ಹೋಗುವುದಿಲ ಈಗಾಗಲೆ ಈ ಬಗೆ ನನನ್ನೂನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕರು ಸಾಕಷುಟ್ ಬರೆದಿದಾರೆ. ' ಹವಾಯ್ ರಂಗಭೂಮಿ' ಎಂದರೆ ಏನು ? ಇ 'ಹವಾಯ್ ' ಮತು 'ರಂಗಭೂಮಿ' ಎಂಬ ಎರಡೂ ಪದಗ ವೆ. 'ಹವಾಯ್ ' ಎಂಬುದಕೆಕ್ ಪಯಾರ್ಯವಾಗಿ ಇಂಗಿ ನ 'ಹಾಬಿ' ಎನನ್ಬಹುದು. 'ಹವಾಯ್ ' ಎಂಬುದನುನ್ ಉತರ ಕನಾರ್ಟಕದ ಮಂದಿ ' ಲಾ ' ಎಂದು ಕರೆಯುತಾರೆ ಅಷೆಟ್ ! 'ಹವಾಯ್ಸ' ಎಂಬುದು ತಮಮ್ ಬಿಡು ನ ವೇಳೆಯನುನ್ ಮತೊ ಂದು ಚಟುವಟಿಕೆಗಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ; ಸಾಕು ಪಾರ್ಣಿಗಳನುನ್ ಸಾಕುವುದು, ಪುಸಕಗಳನುನ್ ಓದುವುದು, ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಅಂದರೆ ಸಂಗೀತ, ನೃತಯ್,ನಾಟಕ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ತೊಡಗಿ ಕೊಳುಳ್ವುದು ಇತಾಯ್ದಿ. 'ರಂಗಭೂಮಿ ಎಂದರೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿ 'ಥಿಯೇಟರ್ ' ಎನನ್ಬಹುದು ರಂಗಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುವ ಎಲ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನೂನ್ 'ಥಿಯೇಟರ್' ಎನುನ್ವುದರಿಂದ ಇದರ ಅಥರ್ವಾಯ್ಪಿ ಶಾಲವಾದುದಾಗಿದೆ ! ಆದರೆ ನಾನಿ ಸೂಲವಾಗಿ ಹೇಳಹೊರಟಿರುವುದು 'ನಾಟಕ' ವನುನ್ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾತರ್. ಹವಾಯ್ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಬಂದವರು ಹೊಟೆಟ್ಪಾಡಿಗಾಗಿ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಬಂದವರಲ ನಾಟಕದ ಬಗೆ ಆಸೆಯುಳಳ್ ಕೆಲವರು ಗುಂಪಾಗಿ ಒಂದು ತಂಡವನುನ್ ಕಟುಟ್ವುದು ಆ ಮೂಲಕ ನಾಟಕವನುನ್ ರಂಗಕೆಕ್ ತರುವುದು ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬ೦ದಿದೆ. ಒ ಮ್ಮೆಮ್ ಒಬಬ್ ವಯ್ಕಿ ಕೇಂದಿರ್ತವಾದ 'ರಂಗತಂಡ ' ವನೂನ್ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ ಕೆಲವು ಕಾಲ ಈ ತಂಡಗಳು ಕಿರ್ಯಾ ೕಲವಾಗಿದು ಕಾಲಕರ್ಮೇಣ ತೆರೆಯ ಮರೆಗೆ ಸರಿದಿದನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ಒಂದು ನಾಟಕ ರಂಗಪರ್ದಶರ್ನಕೆಕ್ ಬರುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ? ತಂಡದ ಮುಖಯ್ಸ ಅಥವಾ ಸಂಘಟಕ ಅಥವಾ ನಿದೇರ್ಶಕ ನಾಟಕವನುನ್ ಓದಿ ಅಥವಾ ಅದರ ಬಗೆ ತಿ ದು, ಉದೇ ತ ನಾಟಕವನುನ್ ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಪರ್ ೕಗಿಸಲು ಸಾಧಯ್ವೇ ? ಎಂಬ ಬಗೆ ಚಿಂತನೆಗೆ ತೊಡಗುತಾನೆ. ದಲನೆಯದಾಗಿ ನಾಟಕದ ವಸು ಎಂತಹುದು? ಬರುವ ಪಾತರ್ಗಳೆಷುಟ್ ? ೕ ಪಾತರ್ಗಳೆಷುಟ್ ? ರಂಗಸಜಿಕೆ ಏನನ್ನುನ್ ಬೇಡುತದೆ? ಬೆಳಕಿನ ಸಲಕರಣೆಗಳು ಎಷುಟ್ ಬೇಕು? ಪಾತರ್ಗ ಗೆ ತಕಕ್ ನಟರು ಲಭಯ್ರಿದಾರೆಯೆ? ಉಡುಗೆ -ತೊಡುಗೆಗಳ ನಿವರ್ಹಣಾ ವೆಚಚ್ವೇನು ? ರಂಗತಾ ೕಮು ಎಷುಟ್ ದಿನ ಬೇಡುತದೆ ? ಇತಾಯ್ದಿ ಇತಾಯ್ದಿ ಪರ್ಶೆನ್ಗ ಗೆ ಉತರಗಳನುನ್ ಕಂಡುಕೊಳಳ್ಬೇಕಾಗುತದೆ ! ನಾಟಕ್ ವಸು ಸಾಮಾಜಿಕವೇ ? ಐತಿಹಾ ಕವೇ ? ಪೌರಾಣಿಕವೇ ? ನಾಟಕ ಏನನುನ್ ಹೇಳಲು ಬಯಸುತಿದೆ? ಎಂಬುದು ಬಹಳ ಮುಖಯ್ವಾಗುತದೆ ನಾನು ದೇಜಗೌರವರ 'ಹರಳಯಯ್ ಜಯ' ನಾಟಕವನುನ್ ರಂಗಕೆಕ್ ತಂದಾಗ 30 - 35 ಮಂದಿ ಆ ಪರ್ದಶರ್ನದ ಪಾಲೊ ಂಡಿದರು ! ಉಡುಗೆ- ತೊಡುಗೆ, ಪರ್ಸಾಧನ,ರಂಗಸಜಿಕೆ,ಬೆಳಕು,ಸಂಗೀತ,ನಟನಟಿಯರು - ೕಗೆ ಎಲವನೂನ್ ಕೊರ್ೕಢೀಕರಿ ಯಶ ವ್ ರಂಗಪರ್ದಶರ್ನ ನೀಡಿದರೂ ಕೇವಲ ಎರಡು ಪರ್ದಶರ್ನಗ ಗೆ ನಾವು ಸುಸು ಹೊಡೆಯಬೇಕಾಯಿತು ೕಗೇಕೆ ? ದಲನೆಯದಾಗಿ ಹೆಚುಚ್ ನಟ-ನಟಿಯರನುನ್ ಹಾಗೂ ತಾಂತಿರ್ಕ ವಗರ್ದವರನುನ್ ಒಳಗೊಳುಳ್ವ ನಾಟಕವನುನ್ ಆಯೆಕ್ ಮಾಡಿಕೊ೦ಡದು. ಮರುಪರ್ದಶರ್ನಕೆಕ್ ಈ ಎಲರನೂನ್ ಮತೆ ಒಟುಟ್ ಮಾಡುವುದು ಸಾಹಸವೇ ಆಗುತದೆ ಮುಖಯ್ಪಾತರ್ಗ ಗೆ ಮರು ಆಯೆಕ್ ಮಾಡಿ ತಾ ೕಮು ನಡೆಸುವುದು ತಾರ್ಸದ ಸಂಗತಿ. ತಾ ೕಮಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ನಟ - ನಟಿಯರು ಬಾರದೇ ಇರುವುದು ಒಂದು ದಿವಸ ಬಂದವರು ಇನೊನ್ಂದು ದಿವಸ ಗೈರು ಹಾಜರಾಗುವುದು ಅಥವಾ ಅವರು ಅನಾರೋಗಯ್ಕೆಕ್ ಒಳಗಾಗುವುದು, ಒಬೊಬ್ಬಬ್ರು ಒಂದೊಂದು ದಿವಸ ಏನಾದರೂ ನೆವ ಹೇಳುವುದು, ಕೆಲವರು ಏಕಕಾಲಕೆಕ್ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ನಾಟಕಗಳ ಅಭಿನಯಿಸಲು ಒಪಿಪ್ಕೊಳುಳ್ವುದು - ೕಗೆ ಅನೇಕ ಅಡಚಣೆಗಳ ನಡುವೆ ನಿದೇರ್ಶಕ ಹಾಗೂ ಸಂಘಟಕ ಸುಸು ಹೊಡೆಯಬೇಕಾಗುತದೆ ಹವಾಯ್ ನಟ - ನಟಿಯರು ತಮಮ್ ಖು ಗಾಗಿ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಬ೦ದವರು ತಾ ೕಮು ಇರುವ

142 ಕನನ್ಡ - ಸಂಸಕ್ೃತದ ಅ ನಾಭಾವ ಬೆಸುಗೆ ~ . ಎ. ಭಾಸಕ್ರ ಭಟಟ್,ನಾಗಮಂಗಲ ಅಭಿವಯ್ಕಿ ಪರ್ ೕಜಕವಾದದು ಭಾಷೆ ಭಾಷಾ ಶಬದ ಅಥರ್ವೇ ಹಾಗಿದೆ. " ಭಾಷತೇ ಇತಿ ಭಾಷಾ " ಅಂದರೆ ಮಾತನಾಡಲು ಬೇಕಾದುದು ಅಥವಾ ಭಾವನೆಗಳನುನ್ ಹಂಚಿಕೊಳಳ್ಲು ಇರುವ ಮಾಧಯ್ಮವೇ ಭಾಷೆ ಭಾಷಾ ಲೋಕವೆಂಬುದೊಂದು ಅಚಚ್ರಿದಾಯಕ ಷಟ್ ಲೋಕ ನೂರಾರು ಮತ ಹುದು ಲೋಕದುಗಾರ್ಣದ ಎ೦ದಂತೆ ( ಡಿ ಜಿ ) ಈ ಪರ್ಪಂಚದ ಸಾ ರಾರು ಭಾಷೆಗ ವೆ ಒಂದು ಮಾ ತಿ ಪರ್ಕಾರ ಜಗತಿನ ಸುಮಾರು ನಾಲುಕ್ ಸಾ ರಕೂಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಭಾಷೆಗ ವೆ ಪರ್ತಿ ಂದು ಭಾಷೆಗೂ ತನನ್ದೇ ಆದ ವೈ ಷಟ್ಯ್, ಘನತೆ - ಗೌರವ ತನನ್ದೇ ಆದ ನೆನ್ಲೆ, ಹೆಚುಚ್ಗಾರಿಕೆ ಇರುತದೆ ಈ ಭಾಷಾ ಮೂಲದಿಂದಲೇ ಭಿನನ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳು ಜನಿ ರುವುದು ಗಮನಾಹರ್ ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಭಾಷೆ ಹೇಗೆ ಹುಟುತದೆ, ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯುತದೆ, ಹೇಗೆ ಜನಮಾನಸದ ಭಾಷೆಯಾಗುತದೆ ಎಂಬುದು ರೋಚಕ ಹಾಗೂ ಅಷೆಟ್ೕ ಅಚಚ್ರಿಯ ಸಂಗತಿ. ಈ ಸಂಗತಿಯೇ ಒಂದು ಭಾಷೆಯ ಇತಿಹಾಸವೂ ಆಗುತದೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಭಾಷಾ ಶಾಸ ಬಹಳ ದೊಡ ಅಧಯ್ಯನದ ಷಯವಾಗಿದೆ ಈ ನನ್ಲೆಯ ನಾವು ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆಯನುನ್ ಪರಿ ೕ ದಾಗ, ಇದಕೆಕ್ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಸಾ ರ ವಷರ್ಗಳ ಇತಿಹಾಸ ರುವುದನುನ್ ಹೆಮೆಮ್ಯಿಂದ ಹೇಳಬೇಕಾಗುತದೆ. ( ಕಿರ್ ಪೂ ದ ಯೇ ಕನನ್ಡದ ಉಗಮವನುನ್ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ ) ಕನನ್ಡದ ಪಾರ್ಚೀನ ಲಾಲೇಖವೆಂದು ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿರುವ ಹ ಮ್ಡಿ ಶಾಸನ (ಕಿರ್ ಶ ೪೫೦) ಕಿಕ್ಂತಲೂ ಂದೆಯೇ ಕನನ್ಡ ಸಾಕಷುಟ್ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿತು ಎನನ್ಲು ಶಾಸನದ ಬಳಸಲಾದ ಪದಗಳು ಸಾ ಒದಗಿಸುತವೆ. ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲೇ ಸಂಸಕ್ೃತವನುನ್ ಬಿಟಟ್ರೆ ಕನನ್ಡವೇ ಅತಯ್ಂತ ಪಾರ್ಚೀನ ಭಾಷೆಯೆಂಬುದು ಹೆಮೆಮ್ ಪಡಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ ಕನನ್ಡಕೆಕ್ ಶಾ ೕಯ ಭಾಷೆಯ ಪಟಟ್ ದೊರೆಯಲು ಈ ಅಂಶವೂ ಪರಿಗಣಿತವಾದುದು ಗಮನಾಹರ್. ಚಕರ್ವತಿರ್ ನೃಪತುಂಗ ( ರ್ೕ ಜಯ) ರಚಿ ದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿರುವ ಕನನ್ಡದ ಪರ್ಪರ್ಥಮ ಕೃತಿ " ಕ ರಾಜಮಾಗರ್ " ( ಕಿರ್ ಶ ೯ನೇ ಶತ ) ವೆಂಬ ಲಕಷ್ಣಗರ್ಂಥವನುನ್ ಗಮನಿ ದರೆ ಅದಕಿಕ್ಂತ ಎಷೊಟ್ೕ ವಷರ್ಗಳ ಂದೆಯೇ ಕನನ್ಡ ಉತುಂಗ ತಿ ತಲುಪಿತೆ೦ಬುದು ವೇದಯ್ವಾಗುತದೆ ಇದೇ ಕೃತಿಯ ಕನನ್ಡಿಗರ ಸವ್ಭಾವ, ಪರ್ಭಾವಗಳು ಪರ್ದೇಶ ವೈಶಾಲಯ್ ಮುಂತಾದ ಸಂಗತಿಗಳೂ ಚಿತಿರ್ತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಕನನ್ಡ - ಕನನ್ಡಿಗರ ಬಗೆ ತಿ ಯಲು ಇದು ಆಕರ ಒದಗಿ ದೆ ಕನನ್ಡದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಪಾತರ್ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಭಾಷೆ ಸಂಪೂಣರ್ ಸವ್ತಂತರ್ವಾಗಿರಲು ಸಾಧಯ್ ಲ, ಬಹುಶಃ ಇದಕೆಕ್ ಸಂಸಕ್ೃತ ಮಾತರ್ ಒಂದು ಅಪವಾದವೆನನ್ಬಹುದು. ಪರ್ಕೃತ ಇಷೆಟ್ಲಾ ಪಾರ್ಚೀನತೆ, ಶೆರ್ೕಷತೆ ಇರುವ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆ ಸಂಸಕ್ೃತದಿಂದ ಪರಿಪುಷಟ್ವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನುನ್ ಮರೆಯುವಂತಿಲ ಯಾವುದೇ ಭಾಷೆ ಕೊಡುಕೊಳುಳ್ವುದರ ಮೂಲಕವೇ ಹೆಚುಚ್ ಬೆಳೆಯುತದೆ ಸಮೃದವಾಗುತದೆ ಇದರ ಜತೆಜತೆಗೆ ನಾವು ಈ ಎರಡು ಭಾಷೆಗಳ ನಡು ನ ಸುಮಧುರ ಸಂಬಂಧವನುನ್ ನೆನೆದರೆ ರೋಮಾಂಚನವಾಗುತದೆ ಈ ಎರಡು ಭಾಷೆಗಳೂ ಮೂಲತಃ ಭಿನನ್ವಾಗಿದರೂ ಒಂದೇ ಆಗಿವೆ ೕ ಎಂಬಷುಟ್ ಹತಿರವಾಗಿವೆ ಸಂಸಕ್ೃತವನುನ್ " ಭಾಷಾಸು ಮುಖಾಯ್, ಮಧುರಾ, ದಿವಾಯ್, ಗೀವಾರ್ಣ ಭಾರತೀ " ಎಂದು ಹಾಡಿ ಹೊಗ ದರೆ ಅದೇ ಮಾತನುನ್ ಕನನ್ಡಕೂಕ್ ಅನವ್ಯಿ ಹೇಳಬಹುದು ಎರಡು ಸಾ ರ ವಷರ್ಗ ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚುಚ್ ವಷರ್ಗಳ ಇತಿಹಾಸ ರುವ ಭಾಷೆಗಳ ಕನನ್ಡವು ಪರ್ಧಾನವೂ, ಮಧುರವೂ, ದಿವಯ್ತೆಯುಳಳ್ದೂ ಆಗಿದೆಯೆಂದು ನಿಶಚ್ಯವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು ಇದು ಉಭಯ ಭಾಷೆಗಳ ಹೆಚುಚ್ಗಾರಿಕೆ ಎನನ್ಬಹುದು ಎರಡೂ ಭಾಷೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ನಾವು ಉದಾರ ಮನ ಸ್ನವರಾದರೆ ಇವುಗಳ ಬಗೆ ಅಭಿಮಾನ ಮೂಡಿ ಕೊಂಡರೆ ಇವೆರಡೂ ನಮಮ್ ಹೃದಯಕೆಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಸಮೀಪವಾಗುತದೆ ಹಳಗನನ್ಡದ ಸಂದಭರ್ದಲಂತೂ ಕನನ್ಡವೆಂದರೆ ಸಂಸಕ್ೃತವೇ ಎಂಬಷುಟ್ ಕನನ್ಡದ ಸಂಸಕ್ೃತ ಶಬಗ ವೆ. ಂದಿನ ಅನೇಕ ಕ ಗಳು ಉಭಯ ಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿದು ಆ ಶಕಿ ಕೃತಿಗಳಲೂ ವಯ್ಕವಾಗಿದೆ.

143 ಕನನ್ಡದ ಮೇಲೆ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಶೇಷ ಪರ್ಭಾವ ೧೨ ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆದು ವಚನಸಾ ತಯ್ದ ಕಾಲದ ಇದಕೆಕ್ ಸವ್ಲಪ್ ತಡೆಯಾಯಿತು ಆದರೆ ನಡುಗನನ್ಡ ಕಾಲಕೆಕ್ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಪರ್ಭಾವ ಒಂದಿಷುಟ್ ನ ರಾಗಿ ಉಂಟಾಯಿತು ಇದಕೆಕ್ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸಭಾರತವನುನ್ ಉದಾಹರಿಸಬಹುದು ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು ಮಾತರ್ವಲ, ಪರ್ಪಂಚದ ಅನೇಕಾನೇಕ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಪರ್ಭಾವ ದಟಟ್ವಾಗಿಯೇ ಇದೆ. ಅತಯ್ಂತ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷೆಯೆನಿ ಕೊಂಡ ಇಂಗಿಷ್ ಭಾಷೆಗೂ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಕಡಿಮೆಯೇನಿಲ ವಾಯ್ವಹಾರಿಕ ಸಂಬಂಧ ನಿತಯ್ ವಯ್ವಹಾರದ ಕನನ್ಡ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಮಧೆಯ್ ಅ ನಾಭಾವದ ಬೆಸುಗೆ ಇದೆ ಪರ್ತಿನಿತಯ್ ನಾವು ಬಳಸುವ ಅಣ,,ನೀರು (ನೀರಂ) ಗಾರ್ಮ, ದೇಶ, ವೇಷ, ದೇವ, ರಾಜಯ್ ರಾಷಟ್ರ್, ಮಂತಿರ್, ಸಚಿವ, ಶಾಲೆ, ಪುಸಕ, ಪಾಠ, ಜಾತಿ, ಮತ ಪಂಥ, ಗರ್ಂಥ ಇತಾಯ್ದಿ ನೂರಾರು ಸಾ ರಾರು ಪದಗಳು ಸಂಸಕ್ೃತ ಪದೆಗಳೇ ಆಗಿವೆ ಕನನ್ಡದ ಪದಗಳ ಶೇಕಡಾ ೭೦ ಕೂಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಪದಗಳು ಸಂಸಕ್ೃತ ಮೂಲದ ಪದಗಳೇ ಆಗಿವೆ ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಬಳಸುವ ಾನ,, ಾನ, ಕಷ್ಕ, ಉಪನಾಯ್ಸಕ, ಆಚಾಯರ್, ಪಾರ್ಚಾಯರ್, ಕಷ್ಣ ಸೇರಿದಂತೆ ಬೇಕಾದಷುಟ್ ಪದಗಳನುನ್ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಕೊಡಬಹುದು ಎಷಟ್ರಮಟಿಟ್ಗೆ ಈ ಎರಡು ಭಾಷೆಗಳ ಪದಗಳು ಬೆರೆತಿವೆ ಎಂದರೆ ಅವುಗಳನುನ್ ಬೇರೆಮಾಡಿ ನೋಡಲು ಸಾಧಯ್ವೇ ಇಲದಷುಟ್ ಕನನ್ಡದೇ ಪದಗಳಳು ಎಂಬಷುಟ್ ಹತಿರವಾಗಿವೆ. ಹಾ ನೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತ ಜೇನಿನಂತೆ ಮಧುರವಾಗಿದೆ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆ ಸುಂದರಗೊಳಳ್ಲು, ಗಟಿಟ್ಗೊಳಳ್ಲು, ಸಮೃದವಾಗಲು ಇದು ಸಹಾಯವಾಯಿತೆಂದು ಗಟಿಟ್ಯಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು. ಹಳಗನನ್ಡ - ಸಂಸಕ್ೃತ ಇನುನ್ ಸಾ ತಿಯ್ಕವಾಗಿ ಪರಿ ೕ ದಾಗ ಹಳಗನನ್ಡದ ಸಂದಭರ್ಗಳಲಂತೂ ಎಲವೂ ಸಂಸಕ್ೃತಮಯವೇ ಆಗಿತಷೆಟ್ೕ ಅಲ, ಪೌರ್ಢ ಸಂಸಕ್ೃತ ಗರ್ಂಥಗಳ ನಾವು ಕಾಣುವ ಅನೇಕ ಪದಗಳು, ದೀಘರ್ಸಮಾಸಗಳು ಸಂಸಕ್ೃತ ರೂಪದ ರುವುದನುನ್ ಕಾಣುತೇವೆ. ಪಾರ್ಚೀನ ಕನನ್ಡ ಕ ಗಳೆಲರೂ ಸಂಸಕ್ೃತ ಹಾಗೂ ಕನನ್ಡದ ಪಾಂಡಿತಯ್ ಪಡೆದವರಾಗಿದರೆ ಪಂಪ, ರನನ್, ನನ್, ಲ ಮ್ೕಶ, ಹರಿಹರ ಮುಂತಾದ ಉದಾಮ ಕ ಗಳ ಕಾವಯ್ಗಳ ಪೌರ್ಢತೆ, ಗಾಂಭೀಯರ್, ಅಥರ್ಗೌರವವನುನ್ ಕಾಣಲು ಸಂಸಕ್ೃತ ಪದಗಳ ಬಳಕೆಯೇ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ರನನ್, ರಾಘವಾಂಕರು ತಮಮ್ನುನ್ ಉಭಯಕ ಗಳೆಂದು ಹೇ ಕೊಂಡಿದಾರೆ. ದುಗರ್ ಂಹನ ಕನನ್ಡ ಪಂಚತಂತರ್ಕೆಕ್ ವಸುಭಾಗ ಭಟಟ್ನ ಸಂಸಕ್ೃತ ಪಂಚತಂತರ್, ಹರಿಹರನ ಗಿರಿಜಾಕಲಾಯ್ಣಕೆಕ್, ಕಾ ದಾಸನ ಕುಮಾರ ಸಂಭವ ತೀವರ್ ಪರ್ಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಎಂದು ದಾವ್ಂಸರ ಅಭಿಪಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಂದೆ ಹೇ ದಂತೆ ವಚನಸಾ ತಯ್ ಕಾಲ ಬಿಟಟ್ರೆ, ನಡುಗನನ್ಡದ ಮಹತವ್ದ ಕಾವಯ್ ವೆನಿ ರುವ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಭಾರತವನುನ್ ನೋಡಿದರೆ ಈ ಕಾವಯ್ದಮೇಲೆ ಸಂಸಕ್ೃತ ಪದಗಳ ದಟಟ್ ಪರ್ಭಾವವಾಗಿರುವುದು ಸುವಯ್ಕವಾಗುತದೆ. ಕನನ್ಡದ ಪರ್ತಿ ತ ಾನಪೀಠಪರ್ಶ ಜೇತ ಕ ಕುವೆಂಪುರವರ " ರ್ೕ ರಾಮಾಯಣ ದಶರ್ನಂ " ಕೃತಿಯನುನ್ ಅಥರ್ಮಾಡಿಕೊಳಳ್ಲು ಸಂಸಕ್ೃತದ ಸಹಾಯ ಬೇಕೇ ಬೇಕು ಕನನ್ಡದ ಕಣವ್ ಎಂದೇ ಖಾಯ್ತರಾಗಿರುವ ಆಚಾಯರ್ ಬಿ ಎಂ ರ್ೕ ಯವರು " ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ಕೆಕ್ ಸಂಸಕ್ೃತ ಸಾ ತಯ್ವೇ ಪೆರ್ೕರಕ, ೕಷಕ, ಗುರು " ಎಂದಿರುವುದು ನಿಜಕೂಕ್ ಸಮ್ರಣಾಹರ್. ಸಂಸಕ್ೃತವನುನ್ ವಜಿರ್ ಅಪಪ್ಟ ಕನನ್ಡದ ಕಾವಯ್ ರಚಿಸುತೇನೆಂದು ಹೊರಟ ಕ ಗಳು ತದಭ್ವರೂಪಗಳನುನ್ ಬಳ ಕಾವಯ್ ರಚಿ ದು ಕನನ್ಡಕೆಕ್ ಶೋಭಾದಾಯಕವೇ ಆಗಿದೆ. " ಕಮರ್ಣಿ ಸರದೊಳ್ ಚೆ೦ಬವಳಮಂ ಕೋದಂತಿರೆ " ಎಂದು ನುಡಿದ ಮುದಣನ ರಾಮಾಶವ್ಮೇಧದ ತದಭ್ವರೂಪಗಳು ಸೊಗಸನುನ್ಂಟು ಮಾಡಿವೆ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಸಹಾಯ ಲದೆ ಸರಳಕನನ್ಡ ಪದಗ ಂದಲೇ ಸಾ ತಯ್ ರಚನೆಗೆ ತೊಡಗಿಕೊಂಡ ಮಹಾ ಂಗರಂಗ, ನಯಸೇನ ಮುಂತಾದ ಕ ಗಳು ಅಚಚ್ಕನನ್ಡದ ಕಾವಯ್ರಚನೆಮಾಡಲು ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದೂ ಶೇಷ ಸಂಗತಿ

144 ಪರ್ಸುತ ಸಂದಭರ್ದ ನಾವು ಬಹಳ ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ಕನನ್ಡ ಹೇಗೆ ಬೆಳೆದು ಬಂತು, ಯಾವ ಯಾವ ಭಾಷೆಗ ಂದ ಪದಗಳನುನ್ ವ್ೕಕರಿ ತು ಎಂಬ ಚಚೆರ್ಗಿಂತಲೂ ನಮಮ್ ರಿಯರು, ಕನನ್ಡ ಕಟಿಟ್ದವರು, ಕನನ್ಡಕಾಕ್ಗಿ ಅಹನಿರ್ ದುಡಿದವರು ಗ ಕೊಟಟ್ ಕನನ್ಡವನುನ್ ನಿತಯ್ ನಿರಂತರ ಬಳಸುವುದು ಅತಯ್ಂತ ಅಗತಯ್ವಾಗಿದೆ ನಮಮ್ ಕನನ್ಡವನುನ್ ಉ ಕೊಳುಳ್ವುದೇ ಪರ್ಸುತದ ದೊಡ ಸವಾಲಾಗಿದೆ ಈ ಸವಾಲನುನ್ ಎದುರಿಸುವತ ದೃಢವಾದ ಹೆಜೆ ಇರಿಸೋಣ "ಕನನ್ಡಕಾಕ್ಗಿ ಕೈ ಎತು ನಿನನ್ ಕೈ ಕಲಪ್ವೃಕಷ್ವಾಗುವುದು " ಎಂಬ ಕ ವಾಣಿ ಯನುನ್ ನಿರಂತರ ನೆನಪಿನ ಟುಟ್ಕೊಳೊಳ್ೕಣ

146 ಬೆಳೆಸುವುದೇ ಶಾಲೆಯ ಮುಖಯ್ ಉದೇಶ ಸಂವಹನ ಕೌಶಲವೆಂದಾಗ ಮಾತುಗಾರಿಕೆ ಮತು ಬರವಣಿಗೆ ಧಾನಗಳ ಪರಿಣತಿ ಎಂಬಥರ್ ತಿ ಯುತದೆ ಒಂದು ಸಾವ್ರಸಯ್ವೆಂದರೆ ಶಾಲೆ ಎಂಬ ಪದದಲೇ ಅಥರ್ ದೆ. ' ಶಾ' ಎಂದರೆ ಶಾರೀರ - ಕ೦ಠ ಕಂಠವನುನ್ ಬಳಸುವುದು ಮಾತುಗಾರಿಕೆಗಾಗಿ ಹಾಗೆಯೇ 'ಲೆ ' ಎಂದರೆ ಲೆಕಕ್ಣಿಕೆ - ಲೇಖನಿ ಲೇಖನಿಯನುನ್ ಬಳಸುವುದು ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಆದರಿಂದ ಮಾತು ಮತು ಬರಹದ ಸಾಮಥಯ್ರ್ವನುನ್ ಮಕಕ್ಳ ವೃದಿಸುವುದೇ ಶಾಲೆ ಎಂದಾಯಿತು ಮಕಕ್ ಗೆ ಭಾಷಾ ಕ ಕೆಯಾಗುವುದು, ಆ ಸು ಕೆ, ಮಾತನಾಡು ಕೆ, ಓದು ಕೆ ಮತು ಬರೆಯು ಕೆಯ ಕೌಶಲಗಳ ಸಾಮಥಯ್ರ್ಗಳನುನ್ ಉಂಟುಮಾಡಿದಾಗ ಮಾತರ್ ಇವು ಒಂದಕೊಕ್ಂದು ಪೂರಕ ಒಂದು ಕೌಶಲದ ತೊಡಕಾದರೂ ಉ ದ ಮೂರಕೆಕ್ ಪೆಟುಟ್ ಬೀಳುತದೆ ಇದೇ ಕಾರಣಕಾಕ್ಗಿ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಇಲವೇ ಓದುವಾಗ ನಾಲುಕ್ ಅಂಶಗಳನುನ್ ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು ೧. ಸವ್ರಭಾರ ೨. ಮಾತಿನ ಏರಿ ತ ೩ ತಡೆ / ಮೌನ ೪ ಸೂಕವೇಗ ಇವುಗಳ ಏರುಪೇರಾದರೆ ಅಥರ್ ವಯ್ತಾಯ್ಸವಾಗುತದೆ, ಕೆಲ ಮೆಮ್ ಅಥರ್ ೕನವಾಗುತದೆ. ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ " ನಾಳೆ ರಾತಿರ್ ನಾನೊಬಬ್ನೇ ಬ ಸ್ನ ಮುಂಬೈಗೆ ಹೋಗೇನೆ " ಎನುನ್ವಾಗ, ಒಂದೊಂದು ಪದದ ಮೇಲೆ ಸವ್ರಭಾರ ಕೊಟಟ್ರೆ ಆಗುವ ವಯ್ತಾಯ್ಸವನುನ್ ನೀವೇ ಕಂಡುಕೊಳಳ್ಬಹುದು ಇನುನ್ ದುಃಖಿಸುವಾಗ, ಆಶಚ್ಯರ್ ಸೂಚಿಸುವಾಗ, ಕಾತರತೆ ತೋರಿಸುವಾಗ ೕಗೆ ಭಾವಗಳು ವಯ್ತಾಯ್ಸವಾದಾಗ ಮಾತಿನ ಏರಿ ತದಲೂ ವಯ್ತಾಯ್ಸ ಸಹಜವಾಗೇ ಆಗಬೇಕು. ಸೂಕ ವೇಗದಿಂದ ಉಚಚ್ರಿಸುವುದನುನ್ ಮಕಕ್ ಗೆ ಪಾರ್ರಂಭದಿಂದಲೇ ಮನದಟುಟ್ ಮಾಡಬೇಕು ಭಾವ ಪೂಣರ್ವಾಗಿ ಕಥೆ ಹೇಳುವುದರಿಂದ ಈ ನಾಲುಕ್ ಲಕಷ್ಣಗಳನುನ್ ರಿಯರು ಮಕಕ್ಳ ಪರಿಚಯಿಸುತಾರೆ. ಕರ್ಮೇಣ ಪರಿಣತಿ ಸಾಧಯ್ವಾಗುತದೆ. ಇಲೊ ಂದು ಸಾವ್ರಸಯ್ - ನದಿ ಂದನುನ್ ದಾಟಲು ಒಮೆಮ್ ಒಂದು ದೋಣಿಯ ಮೂವರು ಹೊರಟರು. ಒಬಬ್ ಕ , ಮತೊ ಬಬ್ ವಾಯ್ಪಾರಿ, ಇನೊನ್ಬಬ್ ಅಂಬಿಗ ದೋಣಿ ನದಿಯ ಮಧಯ್ಕೆಕ್ ಹೋಯಿತು ಒಂದು ಭಜರ್ರಿ ಮೀನು ನೀರಿನಿಂದ ಚೆಂಗನೆ ಹಾರಿ ಮತೆ ನೀರಿಗೆ ಬಿದಿತು ಈ ಮೂವರೂ ಒಮೆಮ್ಲೇ 'ಛೆ '! ಎಂದು ಉದರಿ ದರು ಆದರೆ ಅವರ ಭಾವನೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆಯದು ಕ ಯದು ಭಾವುಕದೃ ಟ್, ವಾಯ್ಪಾರಿಯದು ತಾಕಿರ್ಕ ದೃ ಟ್, ಅಂಬಿಗನದು ಲೌಕಿಕ ದೃ ಟ್ ಭಾಷೆಗೆ 'ಜೀವ ' ಇದೆ, ಸತವ್ ಇದೆ ಹಾಗೆಂದ ಮಾತರ್ಕೆಕ್ ಅದು ಉ ರಾಡುತದೆಯೇ ಎಂದು ಪರ್ ನ್ಸುವುದು ಬೇಡ ಶೇಷವಾದ ಬಳಕೆಯಷೆಟ್. ಇಂಥ ಭಾಷೆಯನುನ್ ಚಿಕಕ್ದಾಗಿ, ಚೊಕಕ್ವಾಗಿ, ಸುಫ್ಟವಾಗಿ, ಶುದವಾಗಿ, ಭಾವಪೂಣರ್ವಾಗಿ, ವಾಯ್ಕರಣ ಬದವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಕೌಶಲವನುನ್ ಹೊ೦ದಬೇಕು ಭಾಷೆಯ ಆಗುವ ತಪುಪ್ಗ ಗೆ ಕಾರಣವೇನು ? ಅನೇಕ ಕಾರಣಗ ವೆ ಮುಖಯ್ವಾಗಿ ದೋಷಪೂಣರ್ ಉಚಾಚ್ರಣೆ. ಇದು ಅನುಕರಣೆಯಿಂದಾಗುವ ದೋಷ ಈ ದೋಷ ಹೇಳುವವನಿಂದ ಕೇಳುಗನಿಗೆ ಬರಬಹುದು. ಇಲವೇ ಕೇಳುಗನಲೇ ಉಚಾಚ್ರಣಾ ದೌಬರ್ಲಯ್ ರಬಹುದು. ಶರ್ವಣದ ದೋಷ ರಬಹುದು ಕೆಲ ಮೆಮ್ ಪರಿಸರದ ಪರಿಣಾಮ ತೀವರ್ವಾಗಿರುತದೆ ದಿನ ನಿತಯ್ದ ವಯ್ವಹಾರದ ಪರಿಸರವೇ ಬೆಳೆಯುವ ಮಕಕ್ಳ ಮನ ಸ್ನ ಮೇಲೆ ವಯ್ತಿರಿಕ ಪರ್ಭಾವ ಬೀರಿ ತನೂಮ್ಲಕ ಭಾಷಾ ಕೌಶಲಗಳ ಕೊರತೆಗೆ ಎಡೆಮಾಡಿ ಕೊಡುತದೆ ಒಂದು ಮಹತವ್ದ ಅಂಶವೆಂದರೆ ನಮಮ್ ಮಕಕ್ಳು ಕನನ್ಡದ ಮನೆತನಕೆಕ್ ಒಗಿಹೋದ ಸಂಸಕ್ೃತ ಶಬಗಳ ಷಯದಲೇ ಹೆಚಿಚ್ನ ತಪುಪ್ಗಳನುನ್ ಮಾಡುತಾರೆ ಎಂಬುದು ಉದಾ : ಅಲಪ್ಪಾರ್ಣ - ಮಹಾಪಾರ್ಣಾಕಷ್ರಗಳನುನ್ಳಳ್ ಶಬಗಳು ಅದಲು ಬದಲು ಮಾಡಿ ಉಚಚ್ರಿ ದರೆ ಬೇರೆಯ ಅಥರ್ವೇ ಸುಫ್ರಿಸುತದೆ ಇದಕಾಕ್ಗಿ ಕೆಲ ಂದು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಬಾರಿ - ಭಾರಿ, ಪರ್ದಾನ - ಪರ್ಧಾನ, ಕೃತಜಞ್ತೆ - ಕೃತಘನ್ತೆ, ದುರ - ಧುರ,

148 " ನಲನ ಪತರ್ಕೆಕ್ ನಲೆಯ ಉತರ " ~ ಬಿ. ಆರ್. ನಾಗರತನ್, ಮೈಸೂರು ತಲುಪಿತು ನೀ ಬರೆದ ಪೆರ್ೕಮ ಪತರ್ ಅರಿವಾಯಿತು ನಿನನ್ ಅಂತರಂಗದ ಚಿತರ್ ನೀ ಬರೆದ ಒಂದೊಂದು ವಣರ್ನೆಗೂ ಬರೆದು ಕಳು ರುವೆ ಭಾಷಯ್. ನೀ ಹೇ ರುವ ಆ ಶಾಲ ನಯನ ತಡೆಯಲಾರದು ಈರು ಳ್ಯ ನೀರ, ನೀ ಹೇ ರುವ ಆ ನೀಳ ನಾ ಕ ಸ ಸದು ಒಗರಣೆಯ ಘಾಟುವಾಸನೆ, ಅದಕೆ ಬೇಕೇ ಬೇಕು ಅಡಿಗೆಗೊಬಬ್ ಕುಕುಕ್ ನೀ ಹೇ ರುವ ಆ ನನನ್ ನೀಳ ಬೆರಳು ಪಾತೆರ್ ಪಡಗಗಳುಜಿದರೆ ಸ ತೇ ನೋವು? ನೀ ಹೇ ರುವ ಆ ನನನ್ ಬಳುಕುವ ನಡು ಕಸಬರಿಕೆ ಡಿದು ಬಗಿದರೆ ಉಳುಕದಿದೀತೆ? ಅದಕಾಕ್ಗಿ ಬೇಕು ಸುತಮುತ ನ ಕೆಲಸಕೆಕ್ ಒಬಬ್ ಸವೆರ್ಂಟು, ನೀ ಹೇ ರುವ ಆ ದಂತದ ಮೈ ಬಣ ಬಿ ಗೆ ಹೋದರೆ ನಲಗುವುದು ಸತಯ್ ಕಾಣಾ ಅದಕೆಕ್ ಬೇಕೇ ಬೇಕು ಎ. . ಕಾರು. ನೀ ಹೇ ರುವ ಸೌಂದಯರ್ದ ಮೆರುಗಿಗೆ ಯಕ ಚ್ತ್ ಚಿನನ್ದೊಡವೆ ಸಾಲದು ಜಾಣಾ, ಅದಕಾಕ್ಗಿ ತೆಗೆದಿರಿಸಬೇಕು ವಜರ್ದ ಸೆಟುಟ್ ನೀ ಹೇ ರುವ ಚೆಲು ನ ಖನಿ, ವಾ ಸಲು ಡಿದರೆ ಬಾಡಿಗೆ ಮನಿ, ಪರರ ಸವ್ತೆಂಬ ಅಂಜಿಕೆಯ ಮುದುಡಿ, ಬಾಡಿ ಹೋಗುತದೆ ಪೆರ್ೕಮದ ದನಿ, ಅದಕಾಕ್ಗಿ ಬೇಕು ಸವ್ಂತ ಮನಿ, ಬೇಡವೇ ಬೇಡ ಬರಿಯ ಒಣಮಾತಿನ ಬಿಂಕ ಬಿಡು ಪುಟಗಟಟ್ಲೆ ಬರೆಯುವ ಪೆರ್ೕಮ ಪತರ್ ನಿಧಾನವಾಗಿ ೕಚಿಸು ವಾಸ ಕ ಸಂಗತಿಯ, ಅರಿತು ನಡೆದರೆ, ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೂ ಹರಡಿಸುತೇನೆ ನನನ್ ಪಿರ್ೕತಿ ಪೆರ್ೕಮ ಪರ್ಣಯದ ಸಂದೇಶ. ಇಂತಿ ನಿನನ್ವಳೇ ಆದ ಮಧುಚಂದರ್

149 ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಲೋಕದ ಅನಘಯ್ರ್ ರತನ್ "ಡಿ. .ಜಿ." ~ ಅನನ್ಪೂಣರ್ ಗೋಪಾಲಕೃಷ, ಮೈಸೂರು ದೇವನಹ ಳ್ ವೆಂಕಟರಮಣಯಯ್ ಗುಂಡಪಪ್ನವರು ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಲೋಕದ "ಡಿ. .ಜಿ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಕಷ್ರಗ ಂದ ಬೆಳೆದು ಭಾರತೀಯ ಸಾ ತಯ್, ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ, ಆಧಾಯ್ತಿಮ್ಕ ಲೋಕದ ಯಶೋಕಾಯರಾಗಿದಾರೆ. ಡಿ ಜಿ ಯವರ ಪೂ ರ್ಕರು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಿರುಚಿನಾಪ ಯ ಹತಿರ ರುವ ಒಂದು ಪುಟಟ್ ಗಾರ್ಮದಿಂದ ದೇವನಹ ಳ್ಗೆ ಉದರಂಬರಾಥರ್ರಾಗಿ (livelihood) ವಲಸೆ ಬಂದವರು ಮುತಾತನ ಹೆಸರನೆನ್ ಹೊತ ಗುಂಡಪಪ್ನವರು ದೇವನಹ ಳ್ಯಿಂದ ಮುಳುಬಾಗಿ ಗೆ ಬಂದು ಅಲೇ ರವಾದರು. ಡಿ ಜಿಯವರ ತಂದೆ ವೆಂಕಟರಮಣಯಯ್ನವರು ಮತು ತಾಯಿ ಅಲಮೇಲಮಮ್ನವರು ಇವರು (ಡಿ ಜಿ) ಮಾಚ್ರ್ ತಿಂಗ ನ ೧೭ ದಿನಾಂಕ, ೧೮೮೭ರ ಕೋಲಾರ ಜಿಲೆಯ ಮುಳುಬಾಗಿ ನ ಜನಮ್ ತಾ ದರು. ಪಾರ್ಥಮಿಕ ಶಾಲಾಭಾಯ್ಸವನುನ್ ಮುಗಿ ಸವ್ಇಚೆಯಿಂದ ಸಂಸಕ್ೃತ ಹಾಗೂ ಆಂಗ ಭಾಷೆಯನುನ್ ಅಭಯ್ ದರು ಪೌರ್ಢಶಾಲಾ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸವನುನ್ ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜಶಾಲೆಯ ಮುಗಿ ಮೆಟಿರ್ಕುಯ್ಲೇಷನ್ ಪರೀ ೆಯ ಅನುತೀಣರ್ರಾಗಿ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸವನುನ್ ನಿ ದರು ಆದರೂ ಸಹಾ ಅವರು ಬಹುಜಞ್ರು (ಅಂದರೆ ಎಲಾ ಷಯ ತಿ ದವರು). ಚಿಕಕ್ಂದಿನಿಂದಲೂ ಅವರಿಗೆ ನಮಮ್ ವೇದ- ಪುರಾಣ- ಉಪನಿಷತು- ಇತಿಹಾಸಗಳೆಂದರೆ ಅಚುಚ್ ಮೆಚುಚ್ ಮುಳುಬಾಗಿ ನ ಅವರ ಮನೆಯ ಪರಿಸರದ ಸಂಗೀತಕಾರರು, ನೃತಯ್ ಪಟುಗಳು ಮುಂತಾದ ಕಲಾ ದರಿದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಡಿ ಜಿಯವರು ಅನೇಕ ಕಲೆಗಳ ಯೂ ಕೂಡ ಪರಿಣಿತರಾಗಿದರು. ಉಳಳ್ವರಾಗಿದರೂ ಸಹ ಆಕ ಮ್ಕ ಘಟನೆಗ ಂದ ಅವರ ಕುಟುಂಬ ದಾರಿದರ್ಯ್ಕೆಕ್ ತಳಳ್ಲಪ್ಟಿಟ್ತು. ಡಿ ಜಿಯವರಿಗೆ ೧೯೦೪ನೆ ಇಸ ಯ "ಭಾಗೀರಥಮಮ್" ಎಂಬುವರೊಂದಿಗೆ ವಾಹವಾಯಿತು ಅವರು ತಮಮ್ ಗರ್ಂಥಾಲಯವನುನ್ ಮನೆಯ ಯೇ ನಿಮಿರ್ ಅದಕೆಕ್ "ಮನಸೋಲಾಸ" ಎಂದು ಹೆಸರಿ ದರು. ಡಿ ಜಿಯವರು "ಸೂ ೕರ್ದಯ ಪರ್ಕಾ ಕೆ" ಎಂಬ ಪತಿರ್ಕೆಯ ಪತರ್ಕತರ್ರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸ , ನಂತರ "ಭಾರತಿ" ಎಂಬ ದಿನಪತಿರ್ಕೆಯ ಕೆಲಸಕೆಕ್ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಆಂಗ ಭಾಷೆಯ "ಮೈಸೂರು ಸಾಟ್ಯ್ಂಡಡ್ರ್" ಪತಿರ್ಕೆಗೆ, "ನಡೆಗನನ್ಡ" ಪತಿರ್ಕೆಗೆ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆಯ ಲೇಖನಗಳನುನ್ ಬರೆಯುತಿದರು ಇವರು "ಸುಮತಿ" ಎಂಬ ಸಾಪಾ ಕ ಪತಿರ್ಕೆಯನುನ್ ಆರಂಭಿ ದರು ಸರ್ ಎಂ ಶೆವ್ೕಶವ್ರಯಯ್ನವರು ೧೯೧೨ರ ಇವರನುನ್ ಆಮಂತಿರ್ ತಮಮ್ ಮೆಚುಚ್ಗೆಯನುನ್ ವಯ್ಕಪಡಿ ದರು. ಇವರು ಆಂಗ ಭಾಷೆಯ "ದಿ ಕನಾರ್ಟಕ" ಎಂಬ ಹೊತಿಗೆಯನುನ್ ತಮಮ್ ನೇತೃತವ್ದ ಸಾಪಿ ದರು. "ವೇದಾಂತ ಅಂಡ್ ನಾಶನ ಸಂ", " ಾಪಕ ಚಿತರ್ ಶಾಲೆ" ಎನುನ್ವ ಪುಸಕಗಳನುನ್, ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ ಗೋಖಲೆ, ದಾದಾಬಾಯೀ ನವರೋಜಿ ಹಾಗು ದಿವಾನ್ ರಂಗಾಚಾಲುರ್ ಎಂಬ ಮಹನೀಯರ ಜೀವನ ಚರಿತೆರ್ಗಳನುನ್ ಬರೆದರು ಜಯನಗರ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ದ ಸಾಪನಾಚಾಯರ್ರಾದ ರ್ೕ ದಾಯ್ರಣಯ್ರನುನ್ ಕುರಿತು ಪರಿಶೋಧನೆ ನಡೆ ಒಂದು ಪರ್ಬಂಧ ಮಂಡಿ ದರು ೕಗೆ ಅವರು ಸಮಾಜದ ಸಂಗೀತ, ಸಾ ತಯ್, ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ, ಧಾಮಿರ್ಕ, ಆಧಾಯ್ತಿಮ್ಕ, ಕಾವಯ್, ಮಶೆರ್, ಪತಿರ್ಕೋದಯ್ಮ ಮುಂತಾದ ೇತರ್ಗಳ ತಮಮ್ ಹೆಚಿಚ್ನ ಸಾಧನೆಯ ಮೂಲಕ ಮಹತವ್ವಾದ ಸಾನವನುನ್ ಪಡೆದಿದಾರೆ. ಬರಹಗಾರರಾಗಿ ಅವರು ಕೈಯಾಡಿಸದ ಷಯಗಳೇ ಇಲ. ಪತರ್ಕತರ್ರಾಗಿ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ೇತರ್ಗಳ ಲೋಪದೋಷಗಳನುನ್ ಎತಿ ತೋರಿ ಪತಿರ್ಕೋದಯ್ಮಕೆಕ್ ಅನುಪಮ ಸೇವೆ ಸ ದಾರೆ ಜಗತನುನ್ "ಬರ್ಹಮ್ಪುರಿ, ಬರ್ಹಮ್ಪತನ, ವಪುರ, ೕಧಾಯ್ನ" ಅಂದರೆ ಭಗವಂತನ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್, ಜಗತಿನ ಸವರ್ರೂ ಇ ನಯ ಧೇಯತೆಗ ಂದ ಬಾಳಬೇಕು, ಸತಯ್ವನುನ್

150 ಧಾಯ್ನಿಸಬೆಕು, ಸೌಂದಯರ್ವನುನ್ ಆರಾಧಿಸಬೇಕು, ಈ ಜೀವನವನುನ್ ಪರ್ಸಾದವೆಂದು ವ್ೕಕರಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಡಿ ಜಿಯವರ ಅಭಿಪಾರ್ಯ ಡಿ ಜಿಯವರ ಎಲ ಕೃತಿಗಳ "ಮಂಕುತಿಮಮ್ನ ಕಗ" ಮಕುಟಮಣಿಪಾರ್ಯ ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಲೋಕದ ಮೇರು ಕೃತಿ ಪಂಡಿತರಿಂದ ಪಾಮರರವರೆಗೂ ಈ ಕೃತಿ ಕನನ್ಡಿಗರ ಬಾ ನ ನಂಬಿಕೆ, ಭರವಸೆ, ಶಾವ್ಸ, ಉಲಾಸಗಳನುನ್ ಮೂಡಿಸುತದೆ ವೇದ-ಉಪನಿಷತು, ಪುರಾಣ, ಶಾಸ , ಇತಿಹಾಸ, ಕಾವಯ್ಗಳ ಮಂತರ್ ದರ್ಷಟ್ರರಾದ ಋ ಮುನಿಗಳು, ಯತಿಗಳು, ವೇದಾಂತಿಗಳು, ಆಧಾಯ್ತಿಮ್ಕ ಅನುಭ ಗಳ ಆಧಾಯ್ತಮ್ಸಾರವನುನ್ ತಿ ಯಾದ ರೀತಿಯ ತಿ ಸುವ ಸಲುವಾಗಿ "ಮಂಕುತಿಮಮ್ನ ಕಗ" ಎಂಬ ವೇಕ ಪೂಣರ್ ಕೃತಿಯನುನ್ ರಚಿ ದಾರೆ ಜಗತಿನ ಸವರ್ ಧಮರ್ತತವ್ಗಳ ಧ ನಿ ಇ ಅನುರಣಿಸುತದೆ ಹಾಗಾಗಿ ಇದನುನ್ "ಕನನ್ಡದ ಭಗವದೀತೆ" ಎಂದು ಕರೆಯುತಾರೆ ಇದು ೯೪೫ ಚಾಪದಿಗಳ ಸಂಗರ್ಹ, ಬದುಕುಬದ ಸಬಲ ಗುರು ಹಾಗು ಸಖ ಕಗದ ಆರಂಭದ ಶವ್ ಚೈತನಯ್ಕೆಕ್ " ರ್ೕ ಷು ಣ್ ಶಾವ್ದಿಮೂಲಮಾಯಾಲೋಲ ದೇವಸವೇರ್ಶಪರಬೊಮಮ್ನೆಂದುಜನಂ ಆವುದನುಕಾಣದೊಡಮ ತ್ ಯಿಂನಂಬಿಹುದೋ ಆ ಚಿತರ್ಕೆನಮಿಸೊ- ಮಂಕುತಿಮಮ್" ಎಂದು ನಮಿಸುತಾರೆ ದಾಸರು "ಎಲರುಮಾಡುವುದುಹೊಟೆಟ್ಗಾಗಿ, ಗೇಣುಬಟೆಟ್ಗಾಗಿ" ಎಂದಿದರು ಇದಕೆಕ್ ಡಿ ಜಿಯವರು "ಹೊಟೆಟ್ರಾಯನನಿತಯ್ದಟಟ್ಹಾಸ ೕಬಾಳು ಧೃಷಟ್ಧಣಿಯೂಳಗಕೆಸೊಟುಟ್ಮೈಬಾಗು ಟಟ್ಗಗ ದಬಾಯಿ , ಬಟೆಟ್ಗೊಡಿ ಡ್ ದಕೈಯಿ ಇಷೆಟ್ನಮೆಮ್ಲ ಲ್ ಕಥೆ- ಮಂಕುತಿಮಮ್" ಎಂದು ಬರೆದಿದಾರೆ ಆಧುನಿಕತೆ ಮತು ಪಾರ್ಚೀನತೆಯ ಸಮನವ್ಯವನುನ್ ಸಹಾ ಗುಂಡಪಪ್ನವರು "ಹೊಸಚಿಗುರುಹಳೆಬೇರುಕೂಡಿರಲುಮರಸೊಬಗು ಹೊಸಯುಕಿಹಳೆತತವ್ದೊಡಗೂಡೆ ಧಮರ್ ಋ ವಾಕಯ್ದೊಡನೆ ಾನಕಲೆಮೇಳ ಸೆ ಜಸವುಜನಜೀವನಕೆ- ಮಂಕುತಿಮಮ್" ಎನುನ್ವ ಪದಯ್ದ ಮೂಲಕ ಎತಿ ಡಿದಿದಾರೆ ಹಾಗೂ, "ಹುಲಾ ಲ್ ಗುಬೆಟಟ್ದಡಿ ಮನೆಗೆಮ ಲ್ ಗೆಯಾಗು ಕಲಾ ಲ್ ಗುಕಷಟ್ಗಳಮಳೆಯ ಧಿಸುರಿಯೆ ಬೆಲ ಲ್ ಸಕಕ್ರೆಯಾಗುದೀನದುಬರ್ಲರಿಂಗೆ ಎಲರೊಳಗೊಂದಾಗು- ಮಂಕುತಿಮಮ್"

151 "ಬದುಕುಜಟಕಾಬಂಡಿ ಧಿಯದರಸಾಹೇಬ ಕುದುರೆನೀನ್ಅವನುಪೇಳಾತೆಪಯಣಿಗರು ಮದುವೆಗೋಮಸಣಕೋಹೋಗೆಂದಕಡೆಗೋಡು ಪದಕು ಯೆನೆಲ ಹುದು- ಮಂಕುತಿಮಮ್" ಮತು "ನಗುವುಸಹಜದಧಮರ್ , ನಗಿಸುವುದುಪರಧಮರ್ ನಗುವಕೇಳುತನಗುವುದತಿಶಯದಧಮರ್ ನಗುವನಗಿಸುವನಗಿ ನಗುತಬಾಳುವವರವ ಮಿಗೆನೀನುಬೇಡಿಕೊಳೊ - ಮಂಕುತಿಮಮ್" ಎಂದು ಮನುಷಯ್ನು ಹೇಗೆ ಬಾಳಬೇಕೆಂಬುದನುನ್ ತೋರಿ ದಾರೆ ಈ ಒಂದು ಸಂದೇಶವನುನ್ ನಮಮ್ ಜೀವನದ ಅಳವಡಿ ಕೊಂಡು ಅವರಿಗೆ ಈ ಮೂಲಕ ನಮಮ್ ಕೃತಜಞ್ತೆಯ ನಮನವನುನ್ ಅಪಿರ್ಸೋಣ ನವ ವರುಷಕೆ ಸಾವ್ಗತ ~ ವಸಂತ ವೆಂಕಟೇಶ್, ಮೈಸೂರು ನವ ವರುಷವು ಬರ ೕ। ಭಾಗಯ್ದ ಬೆಳಕನು ತರ ೕ । ನವ ಉನೆ ಷದ ನ ಯ್ೕತಕ್ಷರ್ದ । ಉತುಂಗವದನು ಸಾರುತ ಬರ ೕ ॥ ಓ ನವ ವರುಷವೇ ಬೆಂದು ಬಸವ ದು ನೊಂದಿಹ ಭು ಗೆ । ಭವ ತಾರಿಣಿಯ ರೂಪದಿ ಬಾ । ಮೌಢಯ್ದ ತಿಮಿರವ ೕಳುತ ಇಳೆಗೆ । ಾನದ ಸೂಯರ್ನ ಜವ್ ಸುತ ಬಾ ॥ ಮುಗ ಚಿಣರ ಮುರುಟಿದ ಮನಕೆ । ರಂಗಿನ ಚಿತಾರ ಮೂಡಿಸು ಬಾ । ೕ ಶಕಿಗಳ ಬುದಿ ದಿಯ । ಮನವ್ಂತರದೊಳಗಣ ರೊಚಿಚ್ನ ಕಿಚಚ್ನು । ದಮನಗೈಯುಯ್ತಾ ಪೆರ್ೕಮದಿ ಬಾ । ಮನುಜನೆದೆಯ ' ಮಾನವತವ್ದ ಓಯಾ ಸುಸ್' । ಪುಟಿಸುತ ಬಾ ॥ ನವ ವರುಷವು ಬರ ೕ । ಪುನರುತಾನವ ತರ ೕ ॥

152 ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ಕೆಕ್ ಕನಾರ್ಟಕದ ಮ ಳೆಯರ ಕೊಡುಗೆ ~ ಪದಾಮ್ ಚಿಕೆಕ್ೕರೂರ್, ಮೈಸೂರು ಕನನ್ಡ ಸಾರಸವ್ತ ಲೋಕಕೆಕ್, ಕನಾರ್ಟಕದ ಮ ಳೆಯರ ಕೊಡುಗೆ ಅಪಾರ. ಸಾ ತಯ್ವನುನ್ ರ್ೕಮಂತ ಗೊ ದವರ , ಸಾವ್ತಂತರ್ಯ್ ಪೂವರ್ದ "ತಿರುಮಲಾಂಬಾ" ಅವರಿಂದ ಇಂದಿನ ಉದ ೕನುಮ್ಖ ಲೇಖಕಿಯರ ಕೊಡುಗೆ, ಸಾಧನೆಗಳ ಬಗೆ ಸಂ ಪವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಪರ್ಯತನ್ ದು. "ತಿರುಮಲಾಂಬಾ" ಅವರು ಹೊಸಗನನ್ಡದ ದಲ ಲೇಖಕಿ, ಸಂಪಾದಕಿ ಹಾಗೂ ಪರ್ಕಾಶಕಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸ 1913 ರಲೇ ಕೆಲವು ಕೃತಿಗಳನುನ್ ರಚಿ , ೕ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸದ ಅಗತಯ್ವನುನ್ ಒತಿ ಹೇ ದಾರೆ ಯಾವ ಅನುಕೂಲವೂ ಇಲದ ರ್ೕತಾಸ್ಹವೂ ಇಲದ ಆ ಕಾಲದ ಓವರ್ ಧವೆ, ಅನೇಕ ಸಮಸೆಯ್ಗಳನುನ್ ಎದುರಿ , ಕನನ್ಡಕೆಕ್ ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ದುಡಿದಿರುವುದು, ಸಾ ತಯ್ ಚರಿತೆರ್ಯಲೇ ಅ ಸಮ್ರಣೀಯವಾದುದು "ಕೊಡಗಿನ ಗೌರಮಮ್ " ಅವರು 1931ರಲೇ ಸಣ ಕಥೆಗಳನುನ್ ಪರ್ಕಟಿ ಮಾ ಯವರಿಂದ ಮೆಚುಚ್ಗೆ ಪಡೆದಿದರೆ, ಈ ಯುಗದ ಪರ್ತಿನಿಧಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ " ಆರ್ ಕಲಾಯ್ಣಮಮ್ " ನವರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಶಾರದಾ ೕ ಸಮಾಜವನುನ್ ಸಾಪಿ , ೕಯರ ಸಂಘಟನೆಯತ ಹೆಜೆಯಿಟುಟ್, ಮಕಕ್ಳ ಕೂಟದ ಸಾಪನೆಗೂ ಕಾರಣರಾಗಿ, ದಕಷ್ರೆನಿ ದಾರೆ. ನ ೕದಯದ, ತ ದಲ ಕವಯಿತಿರ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾದ "ಬೆಳಗೆರೆ ಜಾನಕಮಮ್ " ನವರು ತಮಮ್ ಮಧುರ ಕಂಠದಿಂದ ಸವ್ಂತ ಕೃತಿಗಳನುನ್ ಹಾಡಿ, ಮನ ಸ್ನ ಭಾವನೆಗಳನುನ್ ಬೊಗಸೆ ಬೊಗಸೆಯಾಗಿ ಹೊರ ಹಾಕುತಿದರಂತೆ ದ ರಾ ಬೇಂದೆರ್ಯವರ ಮೆಚುಚ್ಗೆಗೆ ಪಾತರ್ರಾಗಿದರಂತೆ. ಸಾವ್ತಂತೊರ್ಯ್ೕತರದ ಕಡೆ ದೃ ಟ್ ಹರಿ ದರೆ ಮ ಳೆ ಸೃಜನ ೕಲ ಸಾ ತಯ್ ರಚಿಸುವ ಜಾಗೃತಳಾಗಿರುವುದನುನ್ ಗುರುತಿಸಬಹುದು ಈ ದಿಸೆಯ 50 ರಿಂದ 80 ರ ದಶಕದ ಲೇಖಕಿಯರನುನ್ ಗಮನಿ ದಾಗ, ತಿರ್ವೇಣಿ, ಅನುಪಮ ನಿರಂಜನ, ಹೆಚ್, , ಸಾ ತರ್ಮಮ್, ವಾಣಿ, ಎಂ ಕೆ ಇಂದಿರಾ, ಟಿ ಸುನಂದಮಮ್, ಉಷಾ ನವರತನ್ರಾಮ್, ಸಾರಾ ಅಬೂಬಕರ್, ಕಮಲಾ ಹಂಪನಾ ೕಗೆ ಇನೂನ್ ಅನೇಕರು ಸಾ ತಯ್ದ ಧ ಪರ್ಕಾರಗಳ ಕೃತಿಗಳನುನ್ ರಚಿ , ಸಾ ತಯ್ಸೇವೆ ಕೊಡುಗೆಯನುನ್ ನೀಡಿದಾರೆ ಕೆಲವರನುನ್ ಪರಿಚಯಿಸುವುದಾದರೆ ತಿರ್ವೇಣಿ ಯವರು ಕನನ್ಡ ಸಾರಸವ್ತ ಲೋಕಕೆಕ್ೕ ಒಂದು ಪವಾಡ ಎನನ್ಬಹುದು ಅವರು ಭಾಷೆಯನುನ್ ಸುಂದರ ಗೊ ದರು. ವಸು ನ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ಮಾತರ್ವಲ, ಕತೆ ಹೆಣೆಯುವ ಕಲಾವಂತಿಕೆ ಯಿಂದ ಕಾದಂಬರಿಯ ಹೊಸ ಆಯಾಮವನೆನ್ೕ ಸೃ ಟ್ ದವರು ಡಾ ಅನುಪಮ ನಿರಂಜನ ಅವರು ತಮಮ್ ಗಟಿಟ್ ಸಾ ತಯ್ದಿಂದ ಬದುಕಿನ ವಾಸ ಕ ನೆಲೆಯನುನ್ ಕಂಡುಕೊಂಡು, ತಮಮ್ ಶೆರ್ೕಷ ಮಟಟ್ದ ಕೃತಿಗ ಂದ ಸಾ ತಯ್ ಜಗತಿನ ಜನಪಿರ್ಯರಾದರು. " ೕ ಸಂಘಟನೆಯು ಬಲವಾಗಬೇಕಾದರೆ, ರಾಷಟ್ರ್ದ ಪರ್ತಿ ಬಬ್ ಮ ಳೆಯ ಕತರ್ವಯ್ ಪರ್ ೆ ಜಾಗೃತವಾಗಬೇಕು ಇಂತಹ ಕಾಯರ್ಕೆಕ್ ಭಾರತೀಯ ನಾರಿ ನಾಂದಿ ಹಾಡ ಬಲಳು" ಎಂದು ಅನುಪಮ ಅವರು ತಿ ದಾರೆ ಡಾ ಕಮಲಾ ಹಂಪನ ಅವರು ತಮಮ್ ವೈ ಧಯ್ಮಯ 45 ಕೃತಿಗ ಂದ ಕನನ್ಡ ಸರಸವ್ತಿಯ ಭಂಡಾರವನೆನ್ೕ ರ್ೕಮಂತ ಗೊ ದಾರೆ ಇವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಪರ್ ೆ, ಮಶಾರ್ ಪರ್ ೆ, ಚಿಂತನ ೕಲತೆ, ತೌಲನಿಕ ಅಧಯ್ಯನ - ಇವೆಲವನೂನ್ ಇವರ ಕೃತಿಗಳ ಕಾಣುತೇವೆ. ಇಂದು ಕನಾರ್ಟಕ ಸಕಾರ್ರ ನೀಡುತಿರುವ ಪರ್ತಿ ತ "ದಾನ ಚಿಂತಾಮಣಿ " ಬಿರುದಾಂಕಿತ " ಅತಿಮಬೆಬ್ " ಪರ್ಶ ಯನುನ್ ಪರ್ತಿಭಾವಂತರಿಗೆ ದೊರಕುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಹೋರಾಡಿದಾರೆ.

153 ಹೆಚ್ ಸಾ ತರ್ಮಮ್ ಹಾಗೂ ವಾಣಿಯವರು, ಸುಸಂಬದ ಕಥೆಗಳನುನ್ ರಚಿ ಅಂದಿನ ಸಮಾಜದ ಚಿತರ್ಣವನುನ್ ಬಿಂಬಿ , ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ಕೆಕ್ ಕೊಡುಗೆಯನಿನ್ತಿದಾರೆ. ಟಿ. ಸುನಂದಮಮ್ ಅವರು ಸಾ ತಯ್ದ ಕೃ ಮಾಡಿಯೂ, ಹಾಸಯ್ ಲೇಖಕಿ ಎಂದೇ ಜನಪಿರ್ಯರಾಗಿ ಆರು ದಶಕಗಳ ನಿರಂತರ ನೋದ ಬರವಣಿಗೆಯನುನ್ ರಚಿ ಪರ್ ದರಾಗಿದಾರೆ ಬಾನು ಕೇಂದರ್ದ ಪರ್ ದರಾದ ಹೆಚ್. ಎಸ್. ಪಾವರ್ತಿ ಅವರು ಸಣ ಕಥೆಗಳ ನ ಗಂಭೀರ ಸಮಸೆಯ್ಗಳನುನ್ ಚಾರ ೕಲ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ರಚಿ , ಸಾ ತಯ್ಕೆಕ್ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದಾರೆ, ಪರ್ ದ ನಾಯ್ಯವಾದಿಗಳು, ಲೇಖಕಿಯೂ ಆದ ಹೇಮಲತಾ ಮ ಯವರು, ಕಾನೂನು ಕಾಯಿದೆಗಳ ಹೆಣಿಗಿರುವ ಸಾನವನುನ್ ಕುರಿತು ಚಿ೦ತಿ ದಾರೆ ಮ ಳೆಯರನುನ್ ಎಚಚ್ರಗೊ ದಾರೆ ಮ ಳೆ ಇಷುಟ್ ಶೋ ತಳಾದರೂ ಬಂಡಾಯ ಸಾ ತಯ್ವನುನ್ ಏಕೆ ಇನೂನ್ ರಚಿಸ ಲ?ಎಂದು ಪರ್ ನ್ ದಾರೆ ೕಗೆ ಇನೂನ್ ಅನೇಕ ಮ ಳೆಯರು ತಮಮ್ ವೈಚಾರಿಕ ಬರಹಗ ಂದ ಬದುಕಿನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಮುಖಗಳನುನ್ ಚಿತಿರ್ ಪರ್ತಿಭಟನೆಯ ಧ ನಿ ಎತಿದಾರೆ. ನಾಟಕ ರಚನೆಯ ದ ಹಸ ರೆನಿ ದ ಕನಾರ್ಟಕದ ಮ ಳೆಯರು, ಪತಿರ್ಕೋದಯ್ಮದಲೂ ಸಾಕಷುಟ್ ಕೃ ಮಾಡಿದಾರೆ. ಕಾವಯ್ ೇತರ್ದ ಮಾತರ್ ಂಹಪಾ ನ ಕೊಡುಗೆ ಇಲವಾದರೂ ಪುರುಷರ ಪರ್ ೆಯ ಪರ್ವಾಹದ ದಿಕಕ್ನುನ್ ಬದ ಸುವ ಪರ್ಯತನ್ವನನ್ಂತೂ ಮಾಡಿದಾರೆ ಎನನ್ಬಹುದು ಅವರ ನವಯ್ ಸಾ ತಯ್ದ ರ್ೕಮತಿಯರಾದ ಕಮಲಾ ಹೆಮಿಮ್ಗೆ, ಶೈಲಜಾ ಉಡುಚಣ, ಶ ಕಲಾ ೕರಯಯ್ಸಾವ್ಮಿ, ಗುಡಿಬಂಡೆ ಪೂಣಿರ್ಮ, ಜಯ ಸುಬಬ್ರಾಜ್ ಮುಂತಾದವರು ಸಾ ತಯ್ ಕೊಡುಗೆಯನುನ್ ನೀಡಿದಾರೆ ಆದರೆ, ಕೃತಿ ರಚನೆಯಷೆಟ್ೕ ಸಾ ತಯ್ದ ಕೊಡುಗೆಯಲ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಕನನ್ಡ ಸಂಘ ಸಂಸೆಗಳನುನ್ ಸಾಪಿಸುವುದು, ರಚನಾತಮ್ಕ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳ ಸಕಿರ್ಯವಾಗಿ ಭಾಗವ ಸುವುದು, ಕನನ್ಡಿಗರನುನ್ ಸಂಗರ್ , ಕಲೆ- ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಬಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದೂ ಸಹ ಸಾ ತಯ್ದ ಕೊಡುಗೆಯೇ ಈ ದೃ ಟ್ಯ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ರುವ " ಕನಾರ್ಟಕ ಲೇಖಕಿಯರ - ಸಂಘ" ವು ಒಂದು ಉತಮ ನಿದಶರ್ನ ಈ ಸಂಘವು 1979 ರ ಅಂದಿನ ಸಾ ತಯ್ ಪರಿಷತಿನ ಅಧಯ್ಕಷ್ರಾಗಿದ ಜಿ ನಾರಾಯಣ್ ಅವರ ನೇತೃತವ್ದ ಸಾಪಿತವಾಗಿ ಸಾಥರ್ಕ ಅಥರ್ಪೂಣರ್ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗ ಂದ, ಕನನ್ಡ ಸಾರಸವ್ತ ಲೋಕದ ಚಿರ ಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ. ಲೇಖಕಿಯರ ಸಂಘವು ಹಲವಾರು ಉನನ್ತ ಧೆಯ್ೕ ೕದೇಶಗಳನಿನ್ಟುಟ್ಕೊಂಡು ಸಾಪಿತವಾದ ಸಂಸೆ ಅವುಗಳ ಪುಸಕ ಪರ್ಕಟಣೆ, ಕಾಲಗಭರ್ದ ಹುದುಗಿ ಹೋಗಿರುವ ಮ ಳೆಯರ ಸಾ ತಯ್ವನುನ್ ಬೆಳಕಿಗೆ ತರುವುದು, ಸಮೆ ಳನಗಳನುನ್ ನಡೆಸುವುದು, ಹೊರನಾಡಿನ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮ ನಡೆಸುವುದು, ಬಿರಗಳನುನ್, ಗೋ ಗಳನೂನ್ ನಡೆ ಇಂದಿನ ಮ ಳೆಗೆ ಬೇಕಾಗಿರುವ ತಿ ವ ಕೆಯನುನ್ ಮೂಡಿಸುತಿದೆ "ಹೊಸ ಚಿಗುರು, ಹಳೆ ಬೇರು ಕೂಡಿರಲು ಮರ ಸೊಬಗು" ಎಂಬಂತೆ ಹಳೆ ಪೀ ಗೆಯವರ, ನವಯ್ ಕಾಲದವರ ಕೊಡುಗೆಗ ಂದ ಕನನ್ಡ ರ್ೕಮಂತವಾಗಿದೆ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆಯ ಪುಲ ಸ೦ಪತಿದೆ ಉಜವ್ಲ ಭ ಷಯ್ ದೆ ಇದರ ಅರಿವನುನ್ ಮಕಕ್ಳ ಮೂಡುವಂತೆ ಪರ್ಯತಿನ್ಸಬೇಕು. "ಇಂದಿನ ಮಕಕ್ಳೇ ಮುಂದಿನ ಪರ್ಜೆಗಳು ". ಮಕಕ್ಳನುನ್ ಸುಸಂಸಕ್ೃತರನಾನ್ಗಿ ತಿದುವ ಜವಾಬಾರಿ ತಾಯಿಯದು ಆಕೆಯೇ ಸವಾರ್ಂಗೀಣ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣಳು ಆದರಿಂದ ಕನನ್ಡ ಭಾಷಾಭಿಮಾನ, ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಒಲವು ಮೂಡಬೇಕಾದರೆ, ಕನನ್ಡದಲೇ ವಯ್ವಹರಿ ಭಾಷಾಭಿಮಾನ ಮೂಡುವಂತೆ ಪರ್ಯತಿನ್ಸಬೇಕು ಭಾರತದ ಹೇಗೆ ನೂರಾರು ವಷರ್ಗ ಂದ ಸಾ ತಯ್ವನೆನ್ೕ ಸಾಧನೆಯನಾನ್ಗಿ , ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಉ ದಾರೋ, ಅದು ಹೇಗೆ ಅವರ ಜೀವನದ ಹಾಸು ಹೊಕಾಕ್ಗಿದೆ ೕ ಹಾಗೆಯೇ, ಕನನ್ಡಿಗರು ಎಲೇ ಇರ ಭಾಷಾಭಿಮಾನವನುನ್ ಬೆಳೆ ಕೊಳಳ್ಬೇಕು ೕಗೆ ಪರ್ತಿ ಬಬ್ ಕನನ್ಡಿಗನು ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದರೆ " ಎಲಾದರೂ ಇರು, ಎಂತಾದರೂ ಇರು, ಎಂದೆ೦ದಿಗೂ ನೀ ಕನನ್ಡವಾಗಿರು" ಎಂಬ ಕ ವಾಣಿ ಸಾಥರ್ಕವಾಗುತದೆ

ºÀ¤UÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ

¹n

CªÉÄÃjPÀzÀ°è £ÉÆÃrzÉ

£ÀÆåAiÀiÁPïð ¹n, CmÁèAmÁ ¹n

¯Á¸ï KAd°Ã¸ï ¹n

E£ÀÆß ºÀ®ªÀÅ ¹n

J®è ¹nUÀ¼À®Æè PÀAqÀ

MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÀAUÀw

M¨ÉÃ¹n!

GvÀÛgÀ

¥ÉæÃ«ÄUÀ¼À ¢£ÀzÀAzÀÄ CªÀ¼ÀÄ

L ®ªï AiÀÄÆ JAzÀÄ

PÀ¼ÀÄ»¹zÀ¼ÀÄ E-ªÉÄÃ®Ä

£Á£ÀÄ GvÀÛj¹zÉ

L ®ªï AiÀÄÆ DªÉÄÃ®Æ!

¸ÀªÀÄ¸Éå

AiÀÄPÀë£À ºÁUÉ ªÉÆÃqÀ

£ÉÆÃqÀÄvÀÛ ¤®ÄèªÀÅzÀÄ ¨ÉÃqÀ

¥ÉæÃªÀÄ ¸ÀAzÉÃ±À PÀ½¸À®Ä FUÀ

GAlÄ ¸ÀÄ®¨sÀzÀ zÁj

¥sÉÆÃ£ÀÄ,ªÉÄ¸ÉìÃdÄ,E-ªÉÄÃ®Ä

¸ÀªÀÄ¸Éå JAzÀgÉ

¹UÀÄªÀÅ¢®è ¦üªÉÄÃ®Ä!

~ JZï.qÀÄArgÁeï,¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

¥ÀæwQæAiÉÄ

«¥ÀjÃvÀ PÀμÀÖ ¥ÀlÄÖ

gÁwæ ErÃ ¤zÉÝUÉlÄÖ

§gÉzÀÄ PÀ½¹zÀ E-ªÉÄÃ¯ï

¥ÉæÃªÀÄ PÀªÀ£ÀUÀ¼À PÀlÄÖ

ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ DPÉ

NzÀzÉ r°lÄÖ!

CAzÀgÉ

E-ªÉÄÃ¯ï CAzÀgÉ

«ÄAZÀAZÉ

¦üÃªÉÄÃ¯ï CAzÀgÉ

«ÄAZÀAvÉ!

PÁgÀt

²æÃgÁªÀÄZÀAzÀæ£À dvÉUÉ

¸ÀzÁ EgÀÄvÁÛgÉ

¹ÃvÉ, ®PÀëöät, ºÀ£ÀÄªÀiÁ£À

£ÉgÀ½£ÀAvÉ £À£ÉÆßA¢UÉ

§gÀÄvÁÛ¼É £À£ÁßPÉ

PÁgÀt ¸Àé®à C£ÀÄªÀiÁ£À!

154

155 ಕನಾರ್ಟಕ ' ಗಾರ್ಹಕರತನ್' . . ನಾಗರಾಜ್ ~ ಅನಸೂಯ ಎಸ್., ಮೈಸೂರು ಕನಾರ್ಟಕ ಕಲೆಗಳ ಬೀಡು ಸಂಗೀತ,ಸಾ ತಯ್, ನೃತಯ್, ಲಪ್ಕಲೆ, ೕಗೆ ಹಲವಾರು ಕಲೆಗ ಂದ ಕೂಡಿದ ವೈ ಧಯ್ಮಯ ನಾಡು.ಆಚಾರ, ಚಾರ, ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳ ತವರೂರು. ಈ ಕಲೆಗಳ ಅಸಂಖಾಯ್ತ ಕಲೆಗಾರರಿದಾರೆ. ನಾಡಿನ ತುಂಬಾ ಕಲೆಗಳ ರಸಧಾರೆ ಹರಿ ದಾರೆ ಆದರೆ ದ ನಿಂದಲೂ ತಮಮ್ದೇ ಅಭಿಪಾರ್ಯಗ ಗೆ ಜೋತು ಬಿದು " ಗಾರ್ಹಕ ಪರ್ ೆ " ಕಳೆದುಕೊಂಡು ವಂಚನೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತಿರುವವರಿಗೆ ಗಾರ್ಹಕಪರ್ ೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕತರ್ವಯ್ಗಳ ಬಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವವರು ಅತಿ ರಳ. ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯಷುಟ್ ಜನ ಕಾಕ್ರು ಅಷೆಟ್ೕ ಇದಕಾಕ್ಗಿ ಕರುನಾಡಿನಾದಯ್ಂತ ಸಂಚರಿಸುತಾ ಜನರ ಗಾರ್ಹಕ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ತಮಮ್ ಜೀವನವನೆನ್ೕ ಮುಡುಪಾಗಿಟಿಟ್ರುವ ವಯ್ಕಿ ಬಬ್ರಿದಾರೆ. ಆ ಅಪರೂಪದ ವಯ್ಕಿಯೇ 'ಗಾರ್ಹಕರತನ್ ' ರ್ೕ . . ನಾಗರಾಜ್. ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡಿಬೆಟಟ್ದ ಜನಿ ದ ಇವರಿಗೆ ಆ ತಾಯಿಯ ಅನುಗರ್ಹ ಸಂಪೂಣರ್ವಾಗಿದೆ.ಆದರಿಂದಲೇ ಕನಾರ್ಟಕದಾದಯ್ಂತ ಸಂಚರಿ ಆಹಾರದ ಕಲಬೆರಕೆ ಪತೆ ಮಾಡುವ ಬಗೆ ಉಪನಾಯ್ಸಗಳು ಹಾಗೂ ಪಾರ್ತಯ್ ಕೆಗಳನುನ್, ಬಳಕೆದಾರರ ಕತರ್ವಯ್ಗಳು, ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು,ಹಕುಕ್ಗಳು, ಗಾರ್ಹಕ ಜಾಗೃತಿ, ಪರಿಸರ ಸಂರಕಷ್ಣೆ ಮಾಡುವ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳನುನ್ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಗಾರ್ಹಕ ಅಭಿಯಾನದ ಸಂಚಲನವನೆನ್ೕ ಉಂಟುಮಾಡಿರುವ ರ್ೕ ನಾಗರಾಜ್ ರವರು ನಿಜಕೂಕ್ ಅದುಭ್ತ ವಯ್ಕಿ ಕನಾರ್ಟಕದಾದಯ್ಂತ ಸಂಚರಿಸುತಾ ಅ ನ ಶಾಲಾ- ಕಾಲೇಜುಗಳ ಮಕಕ್ ಗೆ, ಮ ಳೆಯರಿಗೆ, ರೋಟರಿ, ಲಯನ್ಸ್ ಸಂಸೆಗಳ ಸದಸಯ್ರಿಗೆ, ಸಾವರ್ಜನಿಕರಿಗೆ, ಹ ಳ್ಗರಿಗೆ, ಬಿ ಲು ಗಾ ಮಳೆಯನುನ್ ಲೆಕಿಕ್ಸದೆ ಅನಾರೋಗಯ್ ಮತು ಆಥಿರ್ಕ ಸಂಕಷಟ್ಗಳನೂನ್ ಬದಿಗೊತಿ ಎರಡು ಸಾ ರದಮುನೂನ್ರಕೂಕ್ (೨೩೦೦)ಮೀರಿ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳನುನ್ ನೀಡಿದಾರೆ ಬೆಂಗಳೂರು, ಮಂಗಳೂರು, ಕೊಡಗು, ಮಂಡಯ್, ಮೈಸೂರು, ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲೆಗಳ , ಧಾರವಾಡ, ಹುಬಬ್ ಳ್, ಕೊಳೆಳ್ಗಾಲದ ೕಗೆ ನಾಡಿನ ಎಲೆಡೆ ಗಾರ್ಹಕಪರ್ ೆ ಮೂಡಿ ಗಾರ್ಹಕಚಳುವ ಯನೆನ್ೕ ಉಂಟುಮಾಡಿದಾರೆ ರಾಜಯ್ದ ಬಹುತೇಕ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ವೈದಯ್ಕೀಯ, ನ ರ್ಂಗ್ ಕಾಲೇಜುಗಳ ನಡೆದಿರುವ ಇವರ ಆಹಾರ ಕಲಬೆರಕೆ ಪಾರ್ತಯ್ ಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಉಪನಾಯ್ಸಗಳನುನ್ ನೋಡಿ ಕೇ , ಅ ನ ದಾಯ್ಥಿರ್ ಸಮೂಹವಷೆಟ್ೕ ಅಲದೆ ಬೋಧಕೇತರವಗರ್ವೂ ಸಹ ಜಾಗೃತ ಗಾರ್ಹಕರಾಗಿರುವುದು ಸಾಮಾನಯ್ದ ಷಯವಲ. ಈ ದಣಿವರಿಯದ ಮಹಾನುಭಾವರು ನಾಡಿನ ಧ ಟಿ ಚಾನೆಲ್ ಹಾಗೂ ಆಕಾಶವಾಣಿಗಳ ನೀಡಿರುವ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳು ನಾಡಿನಾದಯ್ಂತ ಗಾರ್ಹಕಪರ್ ೆ ಮತು ಜಾಗೃತಿಯನುನ್ ಮೂಡಿ ಹೊಸಬೆಳಕನುನ್ ಹೊಮಿಮ್ ದೆ. ಇವರ ಸೇವೆ ಕನಾರ್ಟಕಕೆಕ್ ಮಾತರ್ ೕಮಿತವಲ ಹೊರರಾಜಯ್ಗಳಲೂ ಇವರಿಗೆ ಆಹಾವ್ನ ಬಂದಿದು ಅ ಯೂ ತಮಮ್ ಸೇವೆ ಸ ದಾರೆ.

157 ಅತಯ್ಂತ ಸೌಜನಯ್ಪರರಾದ ಇವರು ಆಕಾರದ ಎತರದ ವಯ್ಕಿ, ವಯ್ಕಿತವ್ವೂ ಅಷೆಟ್ೕ ಎತರದು. ತಲೆಗೊಂದು ಕಿರ್ಕೆಟ್ ಕಾಯ್ಪ್ ಧರಿ ಪಟಪಟನೆ ನಡೆಯುತಾ, ಗಾರ್ಹಕರ ಜಾಗೃತಿ ತುಂಬುವ ಕೆಲಸಮಾಡುವ ಇವರದು ಅಂತರಂಗದ ಮೃದುಸವ್ಭಾವ ಇವರು ತಮಮ್ ಗೆಳೆಯರ ಬಳಗಕೆಕ್ " ಗುರು"ವಾಗಿದಾರೆ ಯಾರಿಗಾದರೂ, ಯಾವ ಷಯದಲಾದರೂ, ಸಲಹೆ, ಸಹಕಾರ ಬೇಕಾದಾಗ ನಿಭರ್ಯ, ನಿಸಸ್ಂಕೋಚವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಸಲಹೆ, ಸಹಕಾರ ನೀಡುವ ದೊಡಗುಣ ಇವರದು ತಮಮ್ ಇಬಬ್ರು ಹೆಣು ಮಕಕ್ ಗೆ ಉನನ್ತ ದಾಯ್ಭಾಯ್ಸ ನೀಡಿ, ವಾಹ ಮಾಡಿ ಅವರ ನ ನ ನ ದಾಡಿ ಕಷಟ್ದ ಸಲಹೆ, ಸಹಕಾರ ನೀಡುತಾ ಆಪಸೆನ್ೕ ತರಾಗಿದಾರೆ ಇನುನ್ ಪತಿನ್ಗೆ ಉತಮ ಬಾಳಸಂಗಾತಿಯಾಗಿ, ಅವರು ಅನಾರೋಗಯ್ದ ದಾಗ ಅತಯ್ಂತ ಪಿರ್ೕತಿಯಿಂದ ಶುಶೂರ್ಷೆ ಮಾಡಿ ಸಲ ದ ಆದಶರ್ ಪತಿಯೂ ಆಗಿದಾರೆ ಅಪೂವರ್ ಗಾರ್ಹಕಪರ್ ೆ ಹೊಂದಿರುವ ಇವರು ಗಾರ್ಹಕರಿಗಷೆಟ್ೕ ಅಲ ಮಾರಾಟಗಾರರಿಗೂ ಅನಾಯ್ಯಮಾಡಿದರೆ ಅದಕೆಕ್ ಕಾನೂನು ರೀತಾಯ್ ತೆರಬೇಕಾದ ದಂಡ ಮತು ೆಗಳ ಬಗೆ ಅರಿವು ಮೂದಿಸುವ ಖಂಡಿತವಾದಿ "ತಿ ದುಕೊಂಡರೆ ಉ ವು, ಇಲದಿದರೆ ಅ ವು" ಎಂದು ನೇರವಾಗಿ ಹೇ ಬಿಡುವ ನಿಷುರ ವಯ್ಕಿತವ್ ಇವರದು. ಇವರು 'ಖಂಡಿತವಾದಿಯಾದರೂ ಲೋಕಪೆರ್ೕಮಿ'. ಇವರು "ಆಹಾರ ಕಲಬೆರಕೆ " ಮತು " ಆಹಾರ ಕಲಬೆರಕೆ ಮತು ಗಾರ್ಹಕರ ಹಕುಕ್" ಪುಸಕಗಳನುನ್ ಬರೆದು ಗಾರ್ಹಕರಿಗೆ ಬೆಳಕು ತೋರಿದಾರೆ ಇವರ ಪುಸಕವು ಈಗಾಗಲೇ ಕನನ್ಡದಲೇ ಆರು ಬಾರಿ ಮತು ಆಂಗ ಭಾಷೆಯ ಮೂರು ಬಾರಿ ಮುದರ್ಣಗೊಂಡಿದೆ. ಸ ೕಯ ಹಾಗೂ ರಾಷಟ್ರ್ಪತಿರ್ಕೆಗಳ ಇವರ ಅಸಂಖಾಯ್ತ ದವ್ತೂಪ್ಣರ್ ಲೇಖನಗಳು ಪರ್ಕಟಗೊಂಡಿವೆ ಮೈಸೂರು ಗಾರ್ಹಕ ಪರಿಷತಿನ ಸಕಿರ್ಯ ಸದಸಯ್ರಾಗಿರುವ ನಾಗರಾಜ್ ರವರು ಎರಡು ದಶಕಗ ಗೂ ಮೀರಿ ಸಾ ರಾರು ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳನುನ್ ನಡೆ ನಾಗರಿಕರ ಗಾರ್ಹಕಪರ್ ೆ, ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತಾ ನಿಸಾವ್ಥರ್ವಾಗಿ ಸೇವೆಗೈಯುಯ್ತ ಗಾರ್ಹಕವೇದಿಕೆಯ ದಾರಿದೀಪವಾಗಿದಾರೆ ಎಲೆ ಮರೆ ಕಾಯಿಯಾಗಿ, ಪರ್ಶ ಗ ಗೆ ಹಂಬ ಸದೆ, ತಮಮ್ದೇ ಸೇವಾಲೋಕದ ಸದಿಲದೆ ನಿರಂತರ ಶರ್ಮಿಸುತಿರುವ ಇವರನುನ್ ಹಲವಾರು ಪರ್ಶ ಗಳು ಅರ ಬಂದಿವೆ ೧) 'ಗಾರ್ಹಕರತನ್ ಪರ್ಶ ' ೨)' ಹೊಯಸ್ಳ ಪರ್ಶ ' ೩) ' ಗಾರ್ಹಕ ಭೂಷಣ ಪರ್ಶ ' ೪)' ಗಾರ್ಹಕ ದುರಂಧರ ಪರ್ಶ ' ೫)' ಜೀವಮಾನದ ಗಾರ್ಹಕ ಸೇವಾ ಪರ್ಶ ' ೬) ' ಗಾರ್ಹಕ ರಣಧೀರ ಪರ್ಶ ' ಇಂತಹ ಉತಮ ಸಮಾಜಸೇವಕನಿಗೆ ಇವರ ಬದತೆಗೆ, ಗಾರ್ಹಕ ಸೇವೆಗೆ ಹಾಗೂ ಸಾವರ್ಜನಿಕರ ಆರೋಗಯ್ದ ಬಗೆ ಹೊಂದಿರುವ ಕಳಕ ಗೆ ಈ ಪರ್ಶ ಗಳು ಸಂದಿದು ಪರ್ಶ ಗೇ ಈ ಸಾಧಕನಿಂದ ಗೌರವ ವೃದಿ ದೆ. ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಈ ಮಹನೀಯರ ಎಲ ಸಮಾಜ ಜಾಗೃತಿ ಕಾಯರ್ಕರ್ಮಗಳು ಅಪೂವರ್ ಯಶಸುಸ್ ಕಾಣಲು ಇವರೊಡನೆ ಹೆಗಲುಕೊಟುಟ್ ಅಹನಿರ್ ದುಡಿಯುತಿರುವವರು ರ್ೕ ರ್ ಎಸ್ ಕೆ ಅನಂದತೀಥರ್ ಮತು ರ್ೕ ಡಿ ದಯಾನಂದಸಾಗರ್ ಈ ಗಾರ್ಹಕ ತರಕಷ್ಕ, ಕನನ್ಡನಾಡಿನ ಹೆಮಮ್ಯ ಪುತರ್ನಿಗೆ ಇಡೀ ಕನಾರ್ಟಕವು ಹೆಮೆಮ್ಯಿಂದ ಅಭಿನಂದಿಸುತದೆ

158 ಗೋಪಿಯರೆ ಜೋಪಾನ ~ ಜಯಪಪ್ ಹೊನಾನ್ ಗೋಪಿಯರೇ ಜೋಪಾನ ಬಂದಾನು ನನನ್ ಮಗ...! ಕದಿಯನವ ಬೆ ಳ್ನಗ ಬಂಗಾರದ ಕಡಗ ಕದಾನು ನಿಮಮ್ನೆನ್ೕ...! ಮೆದಾನು ಬೆಣೆಯನೆ...! ಭಾರಿ ಮಾಯಾ ಆವ...! ಹೆಸರವನಿಗೆ ಮಾಧವ...! ಎಡಗಣಿನ ಚಂದರ್ ಬಲಗಣಿನ ಸೂಯರ್ ಬಾಯಿಯ ಬರ್ಹಾಮ್ಂಡ ಅವನಿಗಮಮ್....! ಎ ಅಡಗಿದರೇನು!? ಎಂತು ಮಡಗಿದರೇನು !? ಎಲ ಬೆದಕುವ ಅವನು ಕೇ ರಮಮ್....! ದೇವದಾನವರನುನ್ ಕರೆಯೆ ಹೆದರನು ಅವನು ಅವನಿಗೇ ಬೆದರುವವು ಎಲ ಗುಮಮ್....! ಬಂದ ಕಾರಣ ತಿ ಸ ನ ಲುಗರಿಯೇ ಕಳಸ ಗೋವು ಕಾಯುವುದೊಂದೆ ಅವನ ಕಮರ್...! ಮುರ ನುಡಿಸುವವನು ಕಪಟ ನಾಟಕದವನು ಗೋಪಾಲರಾನೇಹ ಅವನ ಧಮರ್...! ಈ ಯಶೋದೆಯ ಜೀವ ಜೀವಾಳವೇ ಅವನು ಆದರೂ ತಿ ಯದಿದೆ ಅವನ ಮಮರ್....! ಕನನ್ಡಾಂಬೆಯ ಗುಡಿ ~ ಜಯಲ ಮ್ ಶೆವ್ೕಶವ್ರಯಯ್, ಬೆಂಗಳೂರು ಕನನ್ಡಮಮ್ನ ಮಡಿಲು ಇದು ಕನಾರ್ಟಕ । ಇದ ನೋಡಿ ಸಂಭರ್ಮ ದರೆ ಜೀವನಸಾಥರ್ಕ । ಹರಿಯುತಿಹರು ಕಾವೇರಿ ತುಂಗಭದೆರ್ಯರು । ಕನನ್ಡಾಂಬೆಯ ಪಾದ ತೊಳೆಯುತಿಹರು ॥ ಕನನ್ಡದ ಪ ತರ್ ನೆಲ, ಪಾವನ ನದಿಗಳ ಪುಣಯ್ ಸಂಗಮ । ಮೆರೆದಿಹುದಿ ಮೈಸೂರು ಮ ಗೆಯ ಸುಮ । ಹೊನನ್ ರಿ ಗಂಧದ ಘಮ । ರಿಸಂಪದಗಳ ಭವಯ್ತೆಯ ಸಮಾಗಮ॥ ಕ ಗಳ ನಾಡು ಕಲೆಗಳ ಬೀಡು। ಾನ ದೀಪವ ಬೆಳಗಿದ ನಾಡು । ಶುನಾಳ ಶೆರೀಫರ ಭಾವೈಕಯ್ತೆಯ ಬೀಡು । ಕನನ್ಡ ನುಡಿಮುತು ಹಾಡಾಗಿ ಹರಿದಿದೆ ನೋಡು ॥ ಬೇಲೂರು ಹಳೇಬೀಡಿನ ಕಣಮ್ನ ತಣಿಸುವ ಲಪ್ । ಪ್ಯ ಕರಗ ಗೆ ಸಲಬೇಕು ಬಂಗಾರದ ಕಪಪ್ । ಜೋಗದ ಜಲಪಾತದ ಅದುಭ್ತ ಸವ್ರೂಪ । ನೋಡುತಿದರೆ ನೀಗುವುದು ನಮಮ್ ಮನದ ಪರಿತಾಪ ॥ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆಯಲುಂಟು ಕಸೂರಿಯ ಸೊಗಡು । ಕನನ್ಡ ನುಡಿಯ ಹುದು ಮಧುರ ಲಾಸಯ್ದ ಹಾಡು । ಕನನ್ಡ ತನವ ಉ ಸೋಣ, ಮಾತೃ ಭಾಷೆಯ ಮೆರೆಸೋಣ । ಕನನ್ಡಾಂಬೆಗೆ ಭಕಿಯ ನಮಿಸೋಣ ॥

161 ' ಶೊರ್ೕತಾ ' ಎಂದರೆ ಕೇಳುವವನು ಎಂದಥರ್. ಸಂಗೀತ ಕೇಳುವುದಷೆಟ್ೕ. ಆದರೆ ಇಂದು ಸಂಗೀತಕೆಕ್ 'ದರ್ಷಾಟ್' ( ನೋಡುಗ ) ಎಂಬ ವಗರ್ವೂ ಬೆಳೆಯತೊಡಗಿದೆ ಟಿ ದಲಾದ ದೃಶಯ್ ಮಾಧಯ್ಮಗಳ ಸಂಗೀತವನುನ್ ನೋಡಿ - ಕೇ ಅಥರ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ರಸಾನುಭವ ಪಡೆಯುವ ಅವಕಾಶ ದೆ ಶರ್ವಣೇ೦ದಿರ್ಯ, ಮನ ಇಂದಿರ್ಯ, ಆತಮ್ ಸಂ ೕಗಗ ಂದ ಆತಮ್ರ ಆಗುವ ಆನಂದಾನುಭಾವದ ಪರ್ಕಿರ್ಯೆಯೇ ಶಾ ೕಯ ಪರ್ಕಿರ್ಯೆ ಕೇಳುಗರಲೂ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನುನ್ ಪಟಿಟ್ ಮಾಡಬಹುದು ಸಂಗೀತದ ಕೇಳೆಮ್ಯ ಅನುಭವಗ ದ ಪಕವ್ ಶೊರ್ೕತೃಗಳದು ಒಂದು ಭಾಗವಾದರೆ, ಇನೊನ್ಂದು ಭಾಗ, ಸಂಗೀತದ ವಾತಾವರಣದ ಕಾಲ ೇಪ ಮಾಡಬಯಸುವ ಹಾಗೂ ರ ಕ ಜನರ ಮಧೆಯ್ ತಮಮ್ ತಿಯನುನ್ ಗುರುತಿ ಕೊಳಳ್ ಬಯಸುವವರದು ಮತೊ ಂದು ಭಾಗದವರು ಸಂಗೀತಾಭಾಯ್ ಗಳು ಹಾಗೂ ಕುತೂಹ ಗಳು ಇನುನ್, ಮಶರ್ಕರು, ರ ಕರ ಹೆಚುಚ್ ಕಾಳಜಿ ವ ಸಬೇಕಾದವರು, ಪಾರ್ತಿನಿಧಿಕವಾಗಿ ನಿಲಬಲವರು ಒಬಬ್ ಮಶರ್ಕನ ಅಭಿಪಾರ್ಯ ಸಾ ರ ಕೇಳುಗರ ಅಭಿಪಾರ್ಯವನುನ್ ರೂಪಿಸುತದೆ ಎನುನ್ತಾರೆ ಇದು ಸತಯ್ವೂ ಸಹ ಅವರ ಪಾತರ್, ಸಂಗೀತಕೆಕ್ ಒಂದು ದಿಕಕ್ನುನ್ ಕೊಡುವುದರ , ಸಂಗೀತದ ಗುಣಮಟಟ್ವನುನ್ ನಿಣರ್ಯಿಸುವುದರ , ಜನರ ಸಂಗೀತದ ಅಭಿರುಚಿಯನುನ್ ಬೆಳೆ , ರೂಪಿಸುವುದರ ಬಹಳ ದೊಡದು ಕೇಳುಗರೆಲರ ಮಾನ ಕ ಪರ್ಕಿರ್ಯೆಗಳನುನ್ ಮಶರ್ಕ ಬರವಣಿಗೆಯ ಇ ಸುವವನು ಅದು ಸಾವರ್ಜನಿಕರಿಗೆ ಒದಗುವ ದಾಖಲೆ ಎಷೊಟ್ೕ ಸಲ ಅದು ಸಫಲವೂ ಆಗುತದೆ ಹಾಗಾಗಿ ಮಶರ್ಕ ತಾನು ಕೇ ದ ಸಂಗೀತವನುನ್ ಗುಣ - ದೋಷ ಎರಡನೂನ್ ಇದಂತೆ ಬರೆಯುವವನಾಗಿರಬೇಕು ಹಾಗಿದಾಗ ಮಾತರ್ ಒಬಬ್ ಕಲಾ ದನ ಪರ್ಯತನ್ವನುನ್ ತಿದಿ, ರ್ೕತಾಸ್ ಸಲು ಸಾಧಯ್ ಹಾಗಾಗಿ ಮಶೆರ್ಯೂ ಒಂದು ಶಾಸ ವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತಿರುವ ಈ ದಿನಗಳ ಮಶರ್ಕರದು ಬಹಳ ಜವಾಬಾರಿಯುತವಾದ ಪಾತರ್ವಾಗಿದೆ ಒಟಿಟ್ನ ಶೊರ್ೕತೃ ಒಬಬ್ ರ ಕ ಕಲೆ ಂದಿಗೆ ರ ಕನೂ ಬೆಳೆಯುತಾನೆ ಈ ಕಾಲದ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅಪಾರ ಆಯೆಕ್ ಇದೆ ವೈ ಧಯ್ ದೆ ಈ ಸಂದಭರ್ದ ಅವರು ಅಭಿರುಚಿಯನುನ್ ಉತಮ ಗುಣಮಟಟ್ದ ಸಂಗೀತಕೆಕ್ ಘನೀಕರಿ ಕೊಂಡು ಶುದ ಶೊರ್ೕತೃಗಳಾಗಿಯೇ ಉ ಯಬೇಕಿದೆ ಅಂತಹ ಶೊರ್ೕತೃಗಳು, ಪರಂಪರೆಯಿಂದ ಬಂದ ಸಂಸಾಕ್ರದಿಂದ ಸುಸಂಸಕ್ೃತರೆನಿಸುತಾರೆ

162 ಮಹಾ ಕ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ~ ಗಮಕಿ.ಎಸ್.ಸತಯ್ನಾರಾಯಣ, ಮೈಸೂರು "ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನು ಹಾಡಿದನೆಂದರೆ ಕ ಯುಗ ದಾವ್ಪರವಾಗುವುದು" ಕನನ್ಡ ಸಾರಸವ್ತ ಲೋಕದ , ಅತಯ್ಂತ ಜನಪಿರ್ಯ ಮಹಾ ಕಾವಯ್ವಾದ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಭಾರತದ ಬಗೆ, ರ್ೕಕುವೆಂಪುರವರು ಮೇ ನ ಮಾತುಗಳನುನ್ ಹೇ ದಾರೆ. ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಭಾರತವನುನ್ ಕೂಲಂಕುಶವಾಗಿ ಅಧಯ್ಯನ ಮಾಡಿದರೆ, ಮೇ ನ ಮಾತುಗಳ ಉತೆ ೕ ೆ ಇಲ ಎಂದು ವೇದಯ್ವಾಗುತದೆ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನೆಂದೇ ಪರ್ ದನಾದ ನಾರಣಪಪ್, ಗದುಗಿನ ಕೋ ವಾಡದವನು ಇವನ ಆರಾಧಯ್ ದೈವ ಗದುಗಿನ ೕರನಾರಾಯಣಸಾವ್ಮಿ, ಇವನು ವೃತಿಯ ಶಾನುಭೋಗನಾಗಿದನೆಂದು ತಿ ದು ಬಂದಿದೆ ಇವನು ಭಾಗವತ ಸಂಪರ್ದಾಯಕೆಕ್ ಸೇರಿದ ಅದೆವ್ೖತಿ ರ್ೕಶಂಕರರ ದಾಂತವನುನ್ ಅವಲಂಬಿ , ವೈಷವ ಸಂಪರ್ದಾಯವನುನ್ ಅನುಸರಿಸುವವರೇ "ಭಾಗವತರು". ಇವನಿಗೆ ಹರಿ-ಹರರ ವಯ್ತಾಯ್ಸ ಲ ಎಂಬುದನುನ್ ಇವನ ಕಾವಯ್ದಿಂದ ತಿ ಯಬಹುದು. ರ್ೕಕೃಷನ ಚಾರ ಬಂದಾಗ ಎಷುಟ್ ಭಕಿಯಿಂದ ಮೈಮರೆತು ಬರೆಯುತಾನೆ ೕ ಅಷೆಟ್ೕ ಭಕಿಯಿಂದ ಈಶವ್ರನನುನ್ ಪಾರ್ಥಿರ್ಸುವುದನುನ್ ಕಾಣುತೇವೆ. ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನ ಆರಾಧಯ್ ದೈವವಾದ ೕರನಾರಾಯಣ, ಅವನ ಕನ ನ ಬಂದು ವಾಯ್ಸಭಾರತವನುನ್ ಕನನ್ಡದ ಬರೆ, ಅದಕೆಕ್ ಅಶವ್ತಾಮನ ಸಹಾಯ ಮತು ಅನುಗರ್ಹ ನಿನಗೆ ಗುತದೆ ಎಂದು ಹೇ ದಂತಾಗುತದೆ, ಅದರಂತೆ ಅಶವ್ತಾಮನ ಅನುಗರ್ಹವನುನ್ ಸಂಪಾದಿ , ಒದೆ ಬಟೆಟ್ಯನುನ್ಟುಟ್, ೕರನಾರಾಯಣನ ಸನಿನ್ಧಿಯ ಭಕಿರಸಾವೇಶದಿಂದ ಮೈಮರೆತು ಹಾಡುತಾ ಹಾಡುತಾ ಮಹಾಭಾರತವನುನ್ ರಚಿ ದನೆಂಬುದು ದಂತ ಕಥೆಯಾದರೂ, ಭಾವಪೂರಿತವಾಗಿ, ಧ ನಿಪೂಣರ್ವಾಗಿದೆ ಕಾವಯ್ವನುನ್ ಅವಲೋಕಿ ದರೆ, ಅ ಯ ಆವೇಶಭರಿತ ಓಟವನುನ್ ಗಮನಿ ದರೆ ಕಾವಯ್ರಚನಾಶಕಿ ದೈ ೕ ಪೆರ್ೕರಣೆಯ ವರ ಪರ್ಸಾದದಿಂದಲೇ ಬಂದಿರಬೇಕು ಎಂದು ಎನಿಸುತದೆ. ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನೇ ಹೇ ರುವಂತೆ " ೕರನಾರಾಯಣನೆ ಕ , ಪಿಕಾರ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ", ಇದು ಅವನ ನಮರ್ತೆಯನುನ್ ಸೂಚಿಸುತದೆ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನ ಕಾಲದ ಬಗೆ ದಾವ್ಂಸರ ಒಮಮ್ತ ಲ, ಕಿರ್.ಶ. ಹದಿಮೂರನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಡಿದು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಅವನ ಕಾಲವನುನ್ ಮಶರ್ಕರೂ, ದಾವ್ಂಸರೂ ಎಳೆದಾಡಿದಾರೆ ಕೊನೆಗೆ ಅವನ ಕಾಲ ಕಿರ್ ಶ. 1430 ಎಂದು ಬಹುಸಮಮ್ತವಾದ ಅಭಿಪಾರ್ಯವಾಗಿದೆ ಅವನ ಮತದ ಚಾರದ ಭಿನಾನ್ಭಿಪಾರ್ಯ ದೆ ಅವನು ಯಾವ ಮತಕೆಕ್ ಸೇರಿದವನಾದರೇನು ? ಆತನು ಮಹಾಕ , ಆತನೊಬಬ್ ಕನನ್ಡದ ಅನಘಯ್ರ್ರತನ್ ಎಂಬುದು ಕನನ್ಡಿಗರೆಲರಿಗೆ ದೊಡ ಹೆಮೆಮ್ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನ ಕಾವಯ್ "ಕಣಾರ್ಟ ಭಾರತ ಕಥಾ ಮಂಜರಿ" ಯು "ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಭಾರತ", "ಗದುಗಿನ ಭಾರತ" ಎಂದೇ ಜನಪಿರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕನನ್ಡದ ದಲು ಮಹಾಭಾರತವನುನ್ ಬರೆದವನು ಕನನ್ಡದ ಆದಿಕ ಪಂಪ. ಅವನ ಕಾಲ ಕಿರ್.ಶ ಹತನೇ ಶತಮಾನ ಪಂಪ ಹಳೆಗನನ್ಡದ ರಚಿ ದಾನೆ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ನಡುಗನನ್ಡದ , ಭಾಮಿನಿ ಷಟಪ್ದಿಯ ರಚಿ ದಾನೆ, ಪಂಪನಿಗೆ ಅದೊಂದು ಲೌಕಿಕ ಕಾವಯ್ವಾಗಿತು, ಆದರೆ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನಿಗೆ ಅದು ಲೌಕಿಕ ಹಾಗೂ ಪಾರಮಾಥಿರ್ಕ ಕಾವಯ್, ಭಗವದಿವ್ಲಾಸದ ಭೂಮಿಕೆ ಪಂಪ ಲೌಕಿಕ ಮತು ಆಧಾಯ್ತಮ್ವನುನ್ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಾವಯ್ಗಳ ಪರ್ತಿಪಾದಿ ದರೆ, ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಒಂದೇ ಕಾವಯ್ದ ಎರಡನುನ್ ಸಾಧಿ ದಾನೆ ೕಗೆ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಅದಿವ್ತೀಯ KUMARAVYASA (SOURCE—INTERNET)

164 ಅಕಷ್ಯಾಂಬರ, ದೂವಾರ್ಸಾತಿಥಯ್ ಮುಂತಾದ ಸಂದಭರ್ಗಳ ಅತಿಮಾನುಷ ಶಕಿಯನುನ್ ಪರ್ದ ರ್ಸುತಾನೆ ೕಗೆ ರ್ೕಕೃಷನ ಪಾತರ್ ಮನೋಜಞ್ವಾಗಿ ಚಿತಿರ್ತವಾಗಿದೆ ದೊರ್ೕಣರ ಪರಮ ಷಯ್, ರ್ಕೃಷನ ಪರಮಸಖ, ಹಾಗೂ ಭಕನಾದ ಅಜುರ್ನ, ದೌರ್ಪದಿಯು ಹಾಸಯ್ ಮಾಡುವಷುಟ್ ಅಣನ ಭಕ, ವನೊಡನೆಯೇ ಸೆಣ ಪಾಶುಪತಾಸ ವನುನ್ ಪಡೆದ ಮಹಾ ೕರ, ಕಿರಾತಕನೇ ವನೆಂದು ತಿ ದಾಗ ಅವನು ಪಡುವ ಪಶಾಚ್ತಾಪ,ಹೃದಯ ಸಪ್ ರ್. ಊವರ್ ಯ ಮುಂದೆ ಅವನ ಸಂಯಮ ಮೆಚಚ್ಲೇಬೇಕಾದದು, ಆದರೂ ಅಜುರ್ನನ ಮಾನವಸಹಜವಾದ ದೌಬರ್ಲಯ್ಗಳನುನ್ ಸಾಕಷುಟ್ ಕಾಣುತೇವೆ. ಇನೆನ್ೕನು ಕುರು ೇತರ್ ಯುದ ಪಾರ್ರಂಭವಾಗಬೇಕು, ಆಗ ಹೃದಯ ದೌಬರ್ಲಯ್ಕೆಕ್ ಒಳಗಾಗುತಾನೆ. ಇದರಿಂದ ಮಾನವ ಕೋಟಿಗೆ ದೊಡ ಉಪಕಾರವೇ ಆಯಿತು ಎಲಾ ಉಪನಿಷತುಗಳ ಸಾರವಾದ "ಭಗವದೀತೆ" ಆ ಭರ್ ತು ಕಣರ್ನನುನ್ ಹೊಗ ದಾಗ ಸಹನೆ ಕಳೆದುಕೊಳುಳ್ವುದು, ಧಮರ್ರಾಜನೊಡನೆ ಅಸಮಾಧಾನ, ಮುಂತಾದ ಸಂದಭರ್ಗಳ ಮಾನವ ಸಹಜವಾದ ದೌಬರ್ಲಯ್ವನುನ್ ಕಾಣುತೇವೆ ಕುಮಾರ ವಾಯ್ಸ, ಕಥೆಗಾಗಿ ವಾಯ್ಸಭಾರತವನೆನ್ೕ ಅನುಸರಿ ದರೂ ಅನೇಕ ಕಡೆಗಳ ಧೀಘರ್ವಾದ ಕಥೆಯನುನ್ ಹರ್ಸವ್ ಮಾಡುವುದು, ಸಣಕಥೆಯನುನ್ ದೊಡದು ಮಾಡುವುದು, ಇಷೆಟ್ೕ ಅಲದೆ ಅನೇಕ ಕಡೆಗಳ ಕಥೆಯ ಅಲಪ್ ಸವ್ಲಪ್ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡುವುದು, ಇವುಗಳ ತನನ್ ಪರ್ತಿಭೆಯನುನ್ ಮೆರೆದಿದಾನೆ. ಕುಮಾರವಾಯ್ಸನ ಮ ಮೆಗೆ ಇನೊನ್ಂದು ಕಾರಣ, ಅವನ ಧಮರ್ದೃ ಟ್ ಮತು ಅವನ ಭಗವದ್ ಭಕಿ, ಅವನ ನಡುಗನನ್ಡದ ಶಕಿಯುತವಾದ ಶೈ , ಒಂದೇ ಸಮನಾದ ಪರ್ವಾಹದಂತೆ ಹರಿಯುವ ಅವನ ಭಾಮಿನಿ ಷಟಪ್ದಿಗಳು, ಅವನ ಅಗಾಧ ಕಲಪ್ನಾ ಶಕಿ, ಭಾವಾವೇಗ, ರೂಪಕಾದಿಗಳ ರಮಯ್ತೆ ಇವೆಲದರ ಜೊತೆಗೆ ಔಚಿತಯ್ಕೆಕ್ ಭಂಗ ಬಾರದ ಅವನ ಭಗವದ್ ಭಕಿ, ಭಗವದ್ ಪಾರಮಯ್ವನುನ್ ಹೇಳುವ ರೀತಿ ಅವನ ರಿಮೆಗೆ, ಗರಿಮೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಮನುಷಯ್ ಶಕಿ, ದೈವ ಶಕಿಯ ಮುಂದೆ ನಿಲಲಾರದು, ಎಂಬುದರ ಜೊತೆಗೆ ದೈವ ಶಕಿಯನುನ್ ಮಾನುಷಶಕಿ ಭಕಿಯಿಂದ ಗೆಲಬಲದು ಎಂಬುದರ ಅವನ ಸಮಯ್ಕ್ ದಶರ್ನ ಅಡಗಿದೆ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ತನನ್ ಕಾವಯ್ದ ತಾನೇ ಹೇ ಕೊಂಡಿರುವಂತೆ ಇಡೀ ಕಾವಯ್ ೕರರಸದ ಹೊನಲು, ಪರ್ರಿಗೆ ಪರಮ ವೇದದ ಸಾರ, ೕಗಿಗ ಗೆ ಪರತತವ್ದ ಚಾರ, ಮಂತಿರ್ಗ ಗೆ ರಾಜಕಾರಣದ ಒಳ ಹೊರಗುಗಳನುನ್ ಕ ಯಲು ಆಕರ, ದಾಯ್ಪರಿಣತರಿಗೆ ಕಾವಾಯ್ಭಾಯ್ಸದ ಗರ್ಂಥ ಒಟಿಟ್ನ ತನನ್ ಭಾರತ "ಕಾವಯ್ಕೆಗುರು". ಒಟಿಟ್ನ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸ ಕನನ್ಡ ಸರಸವ್ತಿಯ ಮಕುಟದ ಅನಘಯ್ರ್ ರತನ್ ಅವನ 'ಭಾರತ' ಕನನ್ಡ ಜನತೆಗೆ ಅವನು ಕೊಟಟ್ ವರಪರ್ಸಾದ ಲೇಖನಕೆಕ್ಆಧಾರ: ೧ ಕಣಾರ್ಟಭಾರತಕಥಾ ಮಂಜರಿ ಕಣಾರ್ಟಕಸಾ ತಯ್-ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಇಲಾಖೆ ೨ ಕುಮಾರವಾಯ್ಸಭಾರತ ಅ.ರಾ.ಸೇತುರಾಮರಾವ್ ಸಂಪಾದಿತ.

165

Art Work by G.R. Parimala Rao Flowers Gulmohar Mother and Child Picture

166 ಅಜಿಯಂದಿರ ಗ ಬಿ ! ~ ನುಗೇಹ ಳ್ ಪಂಕಜ ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದ ಅಜಿ ಕಥೆ ಹೇಳಾಳೆ ಅಂದೆರ್ ಸರಿ, ನಾವು ಮಕಕ್ಳೆಲ ಓಡೋಡಿ ಬತಿರ್ದೆವು ; ಅಜಿಯ ಸುತಲೂ ಕೂತು, ಕೈತುತು ತಿನುನ್ತ "ಊ, ಆಮೇಲೆ? ಆಮೇಲೆ?" - ಎಂದು ಕೇಳಾ, ಗಂಟೆಗಟಟ್ಲೆ ಕೂರುತಿದೆವು -- ಸಮಯದ ಪರಿವೆಯೇ ಇಲದೆ ; ಎಷುಟ್ ಕಥೆಗಳನುನ್ ಆ ದರೂ ತೃಪಿಯಾಗದೇ., ಹೇ ದನೆನ್ೕ ಮತೆ ಹೇ ದರೂ ಕೇಳುತಿದೆವು, ಕಾರಣ ಒಂದೊಂದು ಸಲಕೂಕ್ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಾಗಿ ಮತು, ಮತೂ ಸಾವ್ರಸಯ್ವಾಗಿ ಹೇಳುತಿದರು., ಎಷಟ್ರಮಟಿಟ್ಗೆ ಅಂದೆರ್, ದೊಡವರೂ ಮಂತರ್ಮುಗರಾದವರಂತೆ ಬಂದು ಕೇಳುತಿದರು ಅಜಿಗೆ ಎಷೊಟ್ಂದು ಕಥೆಗಳು ಗೊತಿತು ! ಪುರಾಣದ ಕಥೆಗಳು, ರಾಜರಾಣಿಯರು, ದೇವತೆಗಳು, ರಾಕಷ್ಸರು, ಮಂತರ್ವಾದಿಗಳು, ಕಿನನ್ರರು, ಯಕಷ್ರು, ಗಂಧವರ್ರು, ಅಬಾಬ್ ಎಂಥ ದೊಡ ಖಜಾನೆ ! ಪರ್ತಿ ಬಬ್ರೂ ಜೀವಂತ ವಯ್ಕಿಗಳಾಗುತಿದರು, ಅಜಿಯ ಮಾಯದಂಡದ ! ಸನಿಹದಲೇ ಆ ವಯ್ಕಿಗಳೆಲಾ ಚಿರಪರಿಚಿತರಂತೆ ಓಡಾಡುತಿರುವ ಹಾಗೆ, ಆ ರೋಮಾಂಚಕಾರಿ ಘಟನೆಗಳೆಲಾ ಕಣುಮ್ಂದೆ ಜರುಗುತಿರುವ ಹಾಗೆ ಭಾಸವಾಗುತಿತು ! ಆಶಚ್ಯರ್ವೇನೆಂದರೆ, ಎಲ ಪವಾಡಗಳನುನ್ - ಚಮತಾಕ್ರಗಳನುನ್ ತುಟಿಪಿಟಕೆಕ್ನನ್ದೆ ವ್ೕಕರಿಸುತಿದರು, ಆ ಮಕಕ್ಳು ( ನಾವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ) - ಆ ಪವಾಡಗಳನುನ್ ನಂಬುತಿದರು, ಮತು ಅವುಗಳ ಕನಸು ಕಾಣುತಿದರು ; ದೊಡವರಾದ ಮೇಲೂ ನೆನೆದು ಸ ಯುತಿದರು. ಆದರೀಗ ? ಈಗಿನ ಕಾಲದ ಮಕಕ್ ಗೆ ಪವಾಡಗಳ ನಂಬಿಕೆ ಇಲ ; ಅಂಥ ಕಥೆಗಳನುನ್ ಇಷಟ್ ಪಡುವುದಿಲ ; ಂದೆ ಕಿರ್ಸಮ್ಸ್ ಹಬಬ್ ಬಂದಿತೆಂದರೆ ಸರಿ, ಮಲಗುವ ಮುನನ್ ಶರ್ದೆಯಿಂದ ಕಾಲುಚೀಲಗಳನುನ್ ಇಟುಟ್," ಸಾಂಟಾ ಕಾಸ್ " ಕನಸು ಕಾಣುತಿದ ಕಾಲ ಹೋಯಿತು ! ಅದರೊಂದಿಗೇ ಮಕಕ್ಳ ಮುಗತೆಯೂ ! ಟಿ , ಕಾಟೂರ್ನ್ ಪತಿರ್ಕೆಗಳು, ಇತಾಯ್ದಿ ಮಾಧಯ್ಮಗಳ ಮೂಲಕ ಅಪಾರ ಾನ ಗ ಸುತಿರುವ ಈಗಿನ ಪೀ ಗೆಯ ಬುದಿಶಕಿ ಮಂತರ್ದಂಡ ! ಮನೆಆಟ - ಮರಕೋತಿ ಆಟ, ಇವುಗಳನನ್ ನೋಡುವ ವಯ ಸ್ನಲೇ ಅಮಿತಾಭ್ ಬಚಚ್ನ್, ಐಶವ್ಯರ್ ರಾಯ್, ಆಮೀರ್ ಖಾನ್, ಶಾಹರುಖ್ ಖಾನ್, ಇವರುಗಳ ಬಗೆ ಚಚೆರ್ ! ಅವಕೆಕ್ೕ ಬೇಜಾರಾದಾಗ, ಯಾವಾದುರ್ ಕಥೇನ ಹೇಳೋಣ, ಆ ಮೂಲಕ ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿನ ತಿ ಸೋಣ ಅಂತ ಅನುಸ್ತೆ, ಆದೆರ್, ಅವು ಕೇಳೋ ತಲೆ ಹರಟೆ ಪರ್ಶೆನ್ಗ ಗೆ ಉತರ ಕೊಡೋದೊರ್ಳಗೆ ನಮಗೆ ಬಡ್ ಪೆರ್ಷರ್ ಬಂದಿಬ್ಡುತೆ ! - ಒಬಬ್ ಅಜಿ ಕಂಗಾಲಾಗಿ ಹೇ ಕೊಂಡರು ; " ಹೌದು ಹೌದು " ಮಿಕಕ್ವರೂ ದನಿಗೂಡಿ ದರು ಅವರುಗಳು ಕೊಟಟ್ ಉದಾಹರಣೆಗಳು" ದೀಪಾವ ಅಮಾವಾಸೆಯ್ಯ ಸಂಜೆ ಎಲಾ ಕಡೆ ದೀಪ ಹತಿ ದರೆ ಮಹಾಲ ಮ್ ದೇ ಇ ದು ಬತಾರ್ಳೆ " - ಎಂದು ಒಬಬ್ ಅಜಿ ಕಥೆ ಹೇ ದರು, ಹಣತೆಗ ಗೆಲಾ ಎಣೆಬತಿ ಹಾಕಾ.... " ತಕಷ್ಣ ಬಂತು ಸಾಮೂ ಕ ಉಧಾರ - " ಓ ಸುನಿತಾ ಯಮ್ಸ್! " ಅಜಿ ಕಣುಕಣು ಬಿಟಾಟ್ಗ ವರಿ ದವು - " ಆಸೊಟ್ರ್ೕನಾಟ್ ಅಜಿ - ಅದೇ ಮೇಲೆ ಸೆಪ್ೕಸೆ ಹೋಗಿ, ಜಮಮ್ಂತ ಕೆಳಗಿ ದು ಬಂದಳಲಾ, ನೀನು ಈಗಾನೆ ಹೇ ದ ಹಾಗೆ! " ಅಜಿಯ ಬ ಉತರ ರ ಲ ; ಅದೆಂಥಹ ಮಹಾಲ ಮ್ ? " ಹೋಗ , ರಾಮಾಯಣದ ಕಥೆಯನುನ್ ಹೇಳೋಣ " - ಆರಂಭಿ ದರು " ರಾಮ ೕತೆ ಕಥೆ ! ರಾಮ ೕತೆ ಸೊಟ್ೕರಿ ! " - ಎಂದು ಮಕಕ್ಳೆಲಾ ಉತಾಸ್ಹದಿಂದೇನೋ ಕೂತವು, ಆದರೆ ಕಥೇನ ಕೇಳಾ ಕೇಳಾ, ಅವುಗಳು ಹಾಕಿದ ಪರ್ಶೆನ್ಗಳು ?

167 " ಅಜಿ, ಯಾವಾಗ ರಾಮ ೕತೇನ ಬೆಂಕಿ ಳಗೆ ಜಂಪ್' ಮಾಡೋಹಾಗೆ ಮಾಡಿದನೋ, ಆಗ ೕತೆ ಯಾಕೆ ಅವನನನ್ ಡೈ ೕಸ್ರ್ ಮಾಡಿ, ವಾಕ್ಔಟ್ ಮಾಡ ಲ ? ಆಗ ಅವನಿಗೆ ಬುದಿ ಬತಿರ್ತು ; ಆನ್ ಟಾಪ್'ಆಫ್ ಇಟ್, ಕಾಡಿಗೆ ಬೇರೆ ಕ ಬಿಟಟ್ ಹಾಯಾಗಿ ! ಇದು ಕರೆಕಾಟ್,ಹೇಳು ಅಜಿ ? ನಾನಾಗಿದೆರ್ ಸುಮಮ್ನಿತಿರ್ ರ್ಲ, ಚೆನಾನ್ಗಿ ಬುದಿ ಕ ದೆ " - ಎಂದು ಒಬಬ್ಳು ಹೇ ದರೆ, ಇನೊನ್ಬಬ್ಳ ಪರ್ತಿಕಿರ್ಯೆ ಇನೂನ್ ಭಯಂಕರದೌರ್ಪದಿಯ ಮದುವೆ ಕುರಿತು - " ಫೈವ್ ಹಸೆಬ್ಂಡ್ಸ್ ! ಗೆರ್ೕಟ್ ! ಮಜವಾಗಿರತೆ.. ಒಬಿರ್ಗೊಬುರ್ ಜಗಳ ಆಡೋದನನ್ ನೋಡಕೆಕ್ ! ನಾನು ಒಂದು ಡಜನ್ ಗಂಡಂದಿರನನ್ ಮದೆವ್ ಮಾಡೊಕ್ತೀನಿ, ದೊಡವಳಾದ ಮೇಲೆ - ಇದಕೆಕ್ೕನಂತಿ, ಅಜಿ ? ", ಅಜಿ ಒಪಿಪ್ದರೋ ಇಲ ೕ, ಆ ಚೋಟಾರಿಯ ಪುಟಟ್ ಗೆಳತಿಯರೆಲಾ ಜಯಜಯಕಾರ ಮಾಡಿದವು. ಅಷೆಟ್ೕ ಅಲ, ದೊಡವರಾದಮೇಲೆ ತಾವೂ ಆಗಿನ ಕಾಲದ ರೀತಿಯ ಸವ್ಯಂವರ ಮಾಡಿಕೊಳಳ್ಬೇಕೆಂದು ನಿಧರ್ರಿ ದವು. " ಅದಸ್ರಿ ಅಜಿ, ತಾತ ಸತಮೇಲೆ ನೀನು ಯಾಕ ರೀಮಾಯ್ರೇಜ್ ಮಾಡೊಕ್ಳ ಲ ? ನಾವೆಲ ಸೇರಿ ನಿಂಗೆ ಸವ್ಯಂವರ ಮಾಡೋದೇನು ? ಎಂಥ ತಾತ ಬೇಕು ನಿಂಗೆ ? " ಅಜಿಯನುನ್ ಮುತಿದವು ಆ ' ಮರಿ ಮೆನ್ಸ್ ಬ್ ' ಗುಂಪಿನಿಂದ ತಪಿಪ್ ಕೊಳೊಳ್ೕಹೊತಿಗೆ ಅಜಿಗೆ ಸಾಕುಸಾಕಾಯಿತು. ಅಂದೇ ಕೊನೆ, ಮತೆ ಆ ಅಜಿ ಮಕಕ್ ಗೆ ಕಥೆ ಹೇಳುವ ಸಾಹಸಕೆಕ್ ಹೋಗ ಲ. ಆ ಅಜಿ ಯಾಕೆ, ಬಿ ಂಗಿನ ಎಲಾ ಅಜಿಯಂದಿರೂ ಆ ಸಾಹಸಕೆಕ್ ಕೈ ಹಚಚ್ ಲ. ನಾನು ಮಾತರ್ ಒಂದು ಸಲ ಂಡು ಧೈಯರ್ ಮಾಡಿ ಎಲ ಮಕಕ್ಳನೂನ್ ಕರೆದೆ, " ಬನಿನ್, ಕಥೆ ಹೇ ೕನಿ " ಅಂತ ಓಡೋಡಿ ಬಂದವು - " ಕಥೆ ! ಕಥೆ ! ಸೊಟ್ೕರಿ, ಸೊಟ್ೕರಿ "ಎಂದು ; ಎಷುಟ್ ದಿವಸ ಆಗಿತೊ ೕ ಕೇ !. " ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದ ಒಬಬ್ ಸುಂದರ - ಅತಿ ಸುಂದರ - ಬಹಳ ಸುಂದರ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಇದಳು " - ಆರಂಭಿ ದೆ. " ಐಶವ್ಯರ್ ರೈ ಗಿಂತ ಸುಂದರಿನಾ ? " - ಕೇ ದವು. " ಹೌದು "- ಹೇ ದೆ - " ಐಶವ್ಯರ್ ರೈ, ಹೇಮಾ ಮಾ ನಿ, ಪಿರ್ಯಾಂಕ ಚೋಪರ್, ಮಾಧುರಿ ದೀ ತ್, ಎ ಜಬೆತ್ ಟೇಲರ್, ಎಲರಿಗಿಂತ ರೂಪವಂತೆ ! " ಭೇಷ್ ! ಇದೀಗ ಕಥೆ ! ತುಂಬಾ ಆಸಕಿಯಿಂದ ಆ ಸತೊಡಗಿದವು ಕೆಟಟ್ ರಾಕಷ್ಸನ ಬಗೆ ತಿ ದೆ ; ಅವನು ರಾಜಕುಮಾರಿಯನುನ್ ಹೇಗೆ ಹೊತುಕೊಂಡು ಹೋದ ಎಂಬುದನುನ್ ವಣಿರ್ ದೆ. ; ಯಾರೂ ತುಟಿಪಿಟಕೆಕ್ನನ್ ಲ ! ಧೈಯರ್ ಬಂತು, ಮುಂದುವರಿಯಲು; ಧೀರ ರಾಜಕುಮಾರನ ಬಗೆ ಹೇ ದಾಗಲಂತೂ ಸೂಜಿ ಬಿದರೂ ಕೇ ಸುವಂಥ ನಿಶಯ್ಬ! ರಾಜಕುಮಾರ ಸವಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಬಿ ಯ ಕುದುರೆಯ ಬಗೆಯೂ ಹೇ ದೆ ; ರಾಜಕುಮಾರಿಯನನ್ ಅವನು ಭೇಟಿಯಾದದನುನ್ ತಿ ದಾಗ, ಮಕಕ್ಳ ಗವನನ್ ನೋಡಬೇಕಿತು ! ಅದೇನು ಆತುರ - ಕಾತರ ! " ನಾನು ಪರೀ ೆಯ ಗೆದೆ ! " ಎಂದುಕೊಂಡು ನನನ್ ಬೆನನ್ನುನ್ ನಾನೇ ತಟಿಟ್ಕೊಂಡೆ ; ಇನುನ್ ಕೊನೆಯ ಹಂತ - ಪವಾರ್ಗಿಲ " ರಾಕಷ್ಸನನನ್ ಕೊಂದು ತಾನೇ ರಾಜಕುಮಾರಿಯನನ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಬೇಕು ? ಆದರೆ ಅವನ ಪಾರ್ಣ ಅ ರ ಲ ; ಅದು...... - " ಏಳು ಸಮುದರ್ಗಳಾಚೆ, ಏಳು ಬೆಟಟ್ಗಳ ಮೇಲೆ, ಏಳು ಮರಗಳ ನಡುವೆ....... " ಎಂದು ಮಾಮೂ ನಂತೆ ಹೇಳಲು ಹೊರಟೆ - ಅಷಟ್ರ ಒಕೊಕ್ರ ನ ಕೂಗಿಕೊಂಡವು, ಆ ಮಹಾ ಬುದಿವಂತ ಮಕಕ್ಳು --- " ರಾಕಷ್ಸ ಅಂಕಲ್ ನ ಪಾರ್ಣ ಅವನ ಕಂಪೂಯ್ಟರ್ ಹಾಡಿರ್ಸಕ್ನ್ ತು ಅಜೀ " - ಎಂದು!

Autumn_Braided Heartstrings

Cry_Braided Heartstrings

Dawn & Dusk_Braided Heartstrings

Flower_Braided Heartstrings

168

Illustrations by Malini Rao and Parimala Rao

169 ಮುಕಕ ಸಾ ತಯ್ : ಒಂದು ಸೂಲ ಸಮೀ ೆ ~ ರ್. ಎಸ್. ರಾಮಪರ್ಸಾದ್, ಮೈಸೂರು ಮಾತಿನಿಂದಲೇ ಇಹವು, ಮಾತಿನಿಂದಲೇ ಪರವು, ಮಾತಿನಿಂದಲೇ ಸಕಲ ಸಂಪದವು ಎಂಬಿತಾಯ್ದಿ ಮಾತುಗಳು ಕನನ್ಡದ ಜನತೆಗೆ ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿರುವಂಥವೆ ನುಡಿದರೆ ಮುತಿನ ಹಾರದಂತಿರಬೇಕು, ನುಡಿದರೆ ಂಗವು ಅಹುದೆನಬೇಕು ಎಂಬ ನುಡಿಮುತುಗಳೂ ನಮಗೆ ಪರಿಚಿತವೇ ಚಿಕಕ್ದೇ ಚೆನುನ್ ಎಂಬಥರ್ ಬರುವಂಥ ಇಂಗಿಷ್ ಕೃತಿ ಂದು (small is beautiful) ಹೊರಬ೦ದಿದೆ ಇವೆಲದರ ಇ೦ಗಿತಾಥರ್ ಇಷೆಟ್ೕ. ಮಾತು, ನುಡಿ ಬಲು ಚಿಕಕ್ದಾಗಿರಬೇಕು, ಚೊಕಕ್ವಾಗಿರಬೇಕು, ಆಪಾಯ್ಯಮಾನವಗಿರಬೇಕು, ಹೃದಯಸಪ್ ರ್ಯಾಗಿರಬೇಕು, ನಚಾಗಿರಬೇಕು, ನೀತಿಪರ್ದವಾಗಿರಬೇಕು, ಬೋಧಪರ್ದವಾಗಿರಬೇಕು, ಇತಾಯ್ದಿ ಸದ್ ಲಕಷ್ಣಗಳನುನ್ ಹೊ೦ದಿರಬೇಕು. ಈ ಎಲ ಕಲಾಯ್ಣಗುಣಗಳನುನ್ ಪಡೆದಿರುವಂಥ ಚಿಕಕ್ ಚಿಕಕ್ ಕಾವಯ್ ಪರ್ಕಾರಗ ಗೆ ಇರುವಂಥ ಹೆಸರು ಮುಕಕ. ಸಂಸಕ್ೃತದ ಈ ಶಬದ ನ ಮುಕ ಎಂಬುದಕೆಕ್ ಮುತು ಎಂದು ಅಥರ್ ಇದಕೆಕ್ 'ಕ ' ಎಂಬ ಪರ್ತಯ್ಯ ಸೇರಿ 'ಮುಕಕ' ಎಂದಾಗಿದೆ ಂದಿನ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಲಾಕಷ್ಣಿಕರು ಈ ಪದದ ಸವಾರ್ಂಗೀಣ ವೃತಾಂತವನುನ್ ಫುಲವಾಗಿ ನೀಡಿದಾರೆ. ಮುಕ ಎಂದರೆ ಬಿಡಲಪ್ಟಟ್ದು, ಸವ್ತಂತರ್ವಾದದು ಎಂಬೆಲ ಅಥರ್ಗ ವೆ ೕಗಾಗಿ ಯಾವ ವಸು ಬಿಡಲಪ್ಡುತದೋ ಹಾಗೂ ಯಾವುದರ ಆಕೃತಿ ಕಿರಿದಾಗಿರುತದೋ ಅದು ಮುಕಕ ೕಗಾಗಿ ಈ ಎಲ ನಿಬಂಧನೆಗ ಗೆ ಒಳಪಟುಟ್ ರಚಿತಗೊಂಡಿರುವ ಕಾವಯ್ ಪರ್ಕಾರವನುನ್ ಮುಕಕ ಎಂದು ಕರೆದಿದಾರೆ ಮುಕಕ ಎಂಬುದು ಒಂದು ಪದಯ್ ಜಾತಿಯ ಹೆಸರೂ ಹೌದು ಮುತಿನಂತೆ ಆಕಾರದ ಕಿರಿದಾಗಿ, ಶೋಭೆಯ ಸವ್ಯಂ ಪರ್ಕಾಶದಿಂದ ಕೂಡಿರುವಂಥ ರಚನೆ. ಅನುಭವದ ಮೂಸೆಯ ಪರಿಪಾಕಗೊಂಡು ಮೂಡಿಬಂದಂಥ ಹೃದಯಸಪ್ ರ್ ರಚನೆಗಳು ಮುಕಕಗಳೆನಿಸುತವೆ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಲಾಕಷ್ಣಿಕರಾದ ದಂಡಿ, ಬಾಮಹ, ಶವ್ನಾಥ ಮುಂತಾದವರ ಮುಕಕ ಸಂಬಂಧಿ ವಾಯ್ಖೆಯ್ಗಳು ಸವ್ಯಂ ವೇದಯ್ವಾಗಿದೆ. ಕಾವಯ್ ಪರ್ಕಾರಗಳು ಹಲವು ಗದಯ್ ಕಾವಯ್, ಪದಯ್ ಕಾವಯ್, ಚಂಪೂ ಕಾವಯ್, ಮಹಾ ಕಾವಯ್ ದಲಾದವು ಇಂಥ ಸಾ ತಯ್ ಕೃತಿಗಳನುನ್ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಅನೇಕರು ರಚಿ ಖಾಯ್ತನಾಮರಾಗಿದಾರೆ ಸಂಸಕ್ೃತದ ಮಹಾಕ ಗಳು, ಲಾಕಷ್ಣಿಕರು ನಡೆದು ಬಂದ ಜಾಡಿನಲೇ ಕನನ್ಡದ ಅನೇಕ ಕ ಗಳು ತಮಮ್ ತಮಮ್ ಸಾಮಥಯ್ರ್ ಇತಿಮಿತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾ ತಯ್ ರಚನೆಯನುನ್ ನಡೆ ದಾರೆ. ಮುಕಕವನೂನ್ ಒಂದು ಕಾವಯ್ ಪರ್ಕಾರ ಎಂದು ಗುರುತಿ ಆ ಪರಿಧಿ ಳಗೆ ಹಲವಾರು ಮುಕಕ ಕೃತಿಗಳು ಹೊರಬಂದಿರುವ ಸಂದಭರ್ಗಳು ಇವೆ ಮಹಾ ಕಾವಯ್ಗಳ ನ ವಾಯ್ಕರಣಾ೦ಶಗಳ ಅಭಿವಯ್ಕಿ, ಛಂದ ಸ್ನ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮುಂತಾದುವುಗಳನುನ್ ಸಾಧಯ್ವಾದಷುಟ್ ಮಟಿಟ್ಗೆ ಅಳವಡಿ ಕೊಂಡು ಜನಸಾಮಾನಯ್ರನುನ್ ತಲುಪುವ ಕೃ ಯನುನ್ ಕನನ್ಡದ ಕ ಗಳು ಮಾಡಿದಾರೆ. ಇಂಥ ಈ ರಚನೆಗಳ ಅಥರ್ ವೈಶಾಲಯ್, ಶಬ ಚಮತಾಕ್ರ,ಸಾ ತಯ್ ಶೋಭೆ ಎದು ಕಾಣುತವೆ ಗಾಂಭೀಯರ್, ಔದಾಯರ್, ಶೌಯರ್, ನೀತಿ ಮುಂತಾದ ಗುಣಲಕಷ್ಣಗಳು ಕಾಣ ಗುತವೆ. ಕನನ್ಡ ದ ಪರ್ಚ ತ ರುವ ಹನಿಗವನ, ಚೆನುನ್ಡಿ, ಚುಟುಕ ಮುಂತಾದ ರಚನೆಗಳು ಮುಕಕಗಳ ಹತಿರ ಹತಿರ ಬರುವುದಾದರೂ ಮುಕಕಗಳ ನಿಜ ಸವ್ರೂಪ ಭಿನನ್ವೇ ಆಗಿದೆ ಕನನ್ಡದ ಮಟಿಟ್ಗೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಸವರ್ಜಞ್ನ ತಿರ್ಪದಿಗಳು, ಪು ಗೆರೆ ಸೋಮನ ಸೋಮೇಶವ್ರ ಶತಕಗಳು, ದಿನಕರ ದೇಸಾಯಿ ಅವರ ಚೌಪದಿಗಳು, ಡಿ. . ಜಿ ಅವರ ಮಂಕುತಿಮಮ್ನ ಕಗ ಮತು ಮರುಳು ಮುನಿಯನ ಕಗ ಕೃತಿಗಳು, ಡಾ ಪಿ ಕೆ ಅವರ ಮುಕಕಮುಕುರ, ಮುಕಕ ಮಾಲೆ ಕೃತಿಗಳು, ಗಣೇಶ್ ರಾವ್ ಕುತಾಯ್ಡಿ ಅವರ 'ಗಣಪಯಯ್ನ ವಚನಗಳು, ' ಹೆಚ್ ಎಂ ನಾಗರಾಜ ರಾಯರ 'ಮುಕಕ ಶಾರದೆ ' ಕೃತಿ, ಎಸ್ ರಾಮಪರ್ಸಾದ್ ಅವರ ' ಗು ಗೆಗಳು' ಎಂಬ ಕೃತಿ ಜಿ ಟಿ ನಾರಾಯಣರಾಯರ ' ಅತಿರ್ಸೂನು ಅಂಕಿತ ' ದ ರಚನೆಗಳು ಮುಂತಾದ ಹತು ಹಲವು ಮುಕಕ ಕೃತಿಗಳು ಬೆಳಕು ಕ೦ಡಿವೆ. ಸಂಸಕ್ೃತದ ಮುಕಕ ಸಾ ತಯ್ದ ಕಂಡುಬರುವ ಆದಿಪಾರ್ಸ, ಅಂತಯ್ ಪಾರ್ಸ ಅಂಶಗಳು ಕೆಲವು ಮುಕಕ ರಚನೆಗಳ ಅಳವಟಿಟ್ವೆ

171 ಕೆಲ ಂದು ಮುಕಕಗಳ ಮಾದರಿಗಳು : ಗರ್ಹಗತಿಯ ತಿದುವನೆ ಜೋಯಿಸನು ಜಾತಕದಿ ? ತವಾಗಿಹುದದರ ಗತಿ ಸೃ ಟ್ ಧಿಯಿಂ ॥ ಸ ದಲದೆ ಮುಗಿಯದಾವ ದಶೆ ಬಂದೊಡಂ ಸಹನೆ ವಜರ್ದ ಕವಚ - ಮಂಕುತಿಮಮ್ ॥ (ಮಂಕುತಿಮಮ್ನ ಕಗ - ಡಿ ಜಿ ) ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧಯ್ವೇ ಗರುಡಹಾರಿದ ಪಥವ ಅರಿಯಬಹುದೇ ದಿ ಸಾಧನವನು ಗುರು ನ ಪವಾಡಗಳ ನಿಜ ರಯೆ ಯತಿನ್ಪುದು ಬರಿಹುಚುಚ್ ಸಾಹಸವು - ಬೋಳು ಬಸವ ॥ (ಬೋಳು ಬಸವನ ಬೊಂತೆ - ಕುಮಾರ ನಿಜಗುಣ ) ಕನನ್ಡಿಗರ ಕಣಮ್ಣಿ ವರನಟನೆನಿ ಹರು ರಾಜಕುಮಾರರು ಎನನ್ ಮನದೊಳಗೆ ನೆಲೆನಿಂತು ಮುದದಿ ಕುಣಿಯುತಿಹರು ಅನಯ್ರೂ ಕಂಡು ಒಳಗಿರುವ ಉರಿಯನು ಹೊರಗೆ ತೋರುವರು ಧನಯ್ವಾಗಿದೆ ಕನನ್ಡನಾಡು ವರನಟರಂಥವರನು ಪಡೆದಿರೆ ನೀನೊಪುಪ್ವೆಯಾ ಅವರ ಅಪಹರಣವ ಗು ಗೆ ದೇಶವ್ರಾ ॥ (ಗು ಗೆಗಳು - ಎಸ್ ರಾಮಪರ್ಸಾದ್ )

ನಮಮ್ ನಾಡು

Photo courtesy :Nagaraj Maheshwarappa

Food for afterthought

~ H N Ananda

The other day during lunch hour in house philosopher, JS, asked us if we would give up eating if food was not needed for survival. That question itself gave us much food for thought.

‘Eat to live, not live to eat’ is the adage on which I have grown, even if I am not strictly following that sutra. But if we did not have to eat to live do we need to eat at all? That was the profound question thrown at us by JS.

I thought over it even as I emptied my lunch box. The momentary conclusion that I came to was very logical. If you did not need food for survival then why eat at all?

But back home, when I ate soft Phulkas, Aloo gobi, my favourite Hagalakai gojju, Rasam and creamy curds at dinner, JS struck again. Are you ready to give up all this, he seemed to ask me. I nearly choked with a bit of soft phulka in the mouth. If JS was right then I would not need any of this food.

And not just these either. No need for Bisi bele huli anna, Idli, Masala dosa, Keasri bath, Pulav, Holige, Poori and all that one finds in the menu cards. If food itself was not necessary then why do you need a menu card at all?

Ok, let me be stoic and manage to say “No” to these mouth watering savouries. But what do I do if I alone was to give up eating and my wife and children continue to eat as usual? Watch like a helpless spectator? What if the pleasant aroma of pulav fills the house? Do I run to the nearest temple and meditate?

Friends say I have missed something in life because I do not smoke and drink. Nor do I eat nonvegetarian food. But I neither feel guilty nor curious nor tempted to try them out. But could I really give up Carrot halva, Rava dosa, Avarekalu uppittu, Mysore pak, Pickle, Basundi…?

If I do, my role at weddings would be over after I bless the newly weds. I do not have to peep into the kitchen nor scrutinize the menu at the buffet. Nor do I need to take part in the discussions later dissecting the quality of the food served.

But could I do it? I am not a gluttonous gourmet, yes, but I am not a philistine either when it comes to culinary matters. I can tell you which vada is better – at Janata or Nagappaiah’s hotel; where the chutney is not served for the third time; the roadside joint that serves the softest idli and similar other profound matters of food. If JS’s words were a command then I would have to give up all these.

Man does not live on bread alone. He needs butter and jam too. So I may not have to eat to live but I need to eat to satisfy my taste buds. Don’t you agree?

172

Culture and Language of the Self – Boston Kannada

~ Dr. Rajalakshmi. N.K., University College, Mangalore

Let me begin by sharing two small experiences from my life. In 1980s from Mangalore I went to Manasa Gangothri, Mysore for my Post graduate studies in English. When I started attending the classes I found that my teachers were stalwarts like U.R. Ananthamurthy, Polanky Ramamurthy and B. Damodar Rao. I knew that I am one of the privileged few to listen to their profound lectures. Yet I used to feel a kind of vacuum in their classes, used to find it a little suffocating after a few hours… but I did not know why I was not able to enjoy the course as I thought I would. One morning Prof. U.R. Ananthamurthy started discussing G.M. Hopkin’s Pied Beauty and suddenly posed a question to us in Kannada. Suddenly I could feel the difference to the lecture I was listening to. The vacuum no longer existed in the class. I was thrilled to hear Kannada in the English classroom. The classroom which was so far an alien, the distanced space became an intimate space for me as Kannada entered the classroom. My second experience is a recent one. My son moved out of Karnataka to Gujarat to pursue his post graduate studies in National Institute of Design, Ahmedabad. The Institute being a national institute has a cosmopolitan crowd. The students speak different languages and no common language can bind them except Hindi and English to some extent. After the initial excitement of exploring the campus and the course, one night he called me to say that he is dying to speak in Tulu. This was the language that he used with some of his friends for day to day communication and of course with all the auto rickshaw drivers and local shop keepers in Mangalore. We had a hearty conversation in Tulu for a few minutes. After a few days he called me to say that he is missing his Kannada very much. His dire need to speak in Kannada stemmed out with words like “Yentha avasthey idu”. Of course he would talk to the dogs and the cats on the campus only in Kannada. He started watching old Kannada movies whenever he was hungry for Kannada.(For which he hardly found time when he was at home). The language played a great role in both of our lives. However much we enjoyed other languages, learnt them with keen interest, Kannada always haunted us. We knew why Kannada cannot be removed from our lives. Thus there may be many in Boston who cannot separate themselves from Kannada and find the links to Kannada in various ways and forms. Language is not just a media of communication though it is generally perceived so. Here I share some of my views on language and its relationship to our lives.

Language has its roots in culture. Culture may be taken as constituting the ‘way of life’ of an entire society. What forms life in a society is its experience, the collective experience of the individuals who form the society. Culture lends significance to human experience by selecting and organizing it. It refers broadly to the forms through which people make sense of their lives. It does not inhabit a setaside domain, as does politics or economics. From classical dance and music to the most brute facts, all human conduct is culturally mediated. Culture encompasses the everyday and the esoteric, the mundane and the elevated, the ridiculous and the sublime. Neither high nor low culture is allpervasive. Culture places society and its people at the center (of what?). The culture and the experience of the human world are simultaneous with each other, though not similar to each other. Human beings are both acted on by culture and act back, and so generate new cultural forms and meanings dictated by changes in the economic, social and political organization of society. It is a part and parcel of human agency.

173

Culture is identified in a variety of forms- dance, music, drama, culinary, film, literature, language, dressing habits, shopping, gossip, house hold work and films etc. Culture appears complex when it is found in more than one form simultaneously as in literature. In literature, culture appears in a blended form with language. This form of culture is sometimes understood as ‘meta-culture.’ In simple terms meta-culture could be explained as ‘a narrative of one cultural form through the other’. In such an understanding, language and literature figure as two cultural forms and one form is used for the expression of the other. Though literature and language are not synonymous, they are inseparable. They are contributive to one another. It is through literature that we get to know the language and it is through the language that we get to know literature. It is not a parasitical but a symbiotic relationship.

The plight of English in India is similar perhaps to Kannada in places other than Karnataka where the Kannada is the primary language. This makes me introduce the following two novels, which appeared at different times in history, as examples here. They are Kanthapura and God of Small Things. Raja Rao’s Kanthapura and Arundhati Roy’s God of Small Things do not follow the norms of English language. Both these texts use the language inventively. Raja Rao in his foreword to the novel says, “We cannot write like the English. We should not. We cannot write only as Indians. We have grown to look at the large world as part of us. Our method of expression therefore has to be a dialect which will someday prove to be as distinctive and colourful as the Irish or the American”. The language in Kanthapura is a cultural form of colonial period. In Arundhati Roy’s The God of Small Things language expresses the post-colonial cultural space. However, both of these texts are received as variants in the use of language. Though academically highly acclaimed they are not able to create a norm of language. In spite of high critical applause for innovative use of language, these texts are not used to learn or to teach English language. These texts are important today as expression of culture in its language form. We appreciate and celebrate the value of the text from cultural point of view.

Now turning back to Kannada, as a language in Boston it has to be different from Kannada that I speak at home or in public. In case it isn’t, and if people in Boston are carrying their Kannada from their hometown in their bags and have passed it on to the next generation born and brought up in Boston, the danger is that they may not be speaking their language. They are speaking a language which has lost its sap in their hands and they are not responsible for it. They need to be allowed and encouraged to speak their context and culture through Kannada where in they will be able to innovatively contribute a new form of Kannada. This will be similar to the English that is innovatively contributed by Arundhati Roy and Raja Rao to English language. The new Kannada literature must emerge from Boston and it has to be a part of our Kannada studies in Karnataka. This would not only enrich our Kannada language but will also enhance our cultural understanding. The distinctive nature of their language has to be celebrated here as a form of new culture that is being innovatively presented to Kannada culture. Kannada grows only if it is allowed to emerge in its new cultural contexts and not hanging on to classical nature of the language where most of the terms may not make sense in a new cultural space and context. I look forward to the day when we are made to read and study Boston Kannada…

174

The Benefits and Disadvantages of Clashing Culture

~ Deepa Nandan (Age: 12 years)

Imagine savoring a bowl of ice cream with one chocolate scoop and one vanilla scoop. The two flavors taste completely different, but they are both mouth-watering and delicious in their own way. This is what it feels like being from two cultures. My parents were born and brought up in India, but I am growing up in America. The combination of two completely diverse cultures can cause difficulties for me at times. Sometimes, the contrast between my two cultures makes me feel oddly separate from everybody else. It is like a track full of hurdles. As I grow and move along, I notice a new hurdle that I must jump over. This clash of cultures comes with many conflicts, but if I look past these, I can see that being dual-cultured is a luxury.

One of the first differences that I noticed between the two cultures was the food. When I was young, I used to bring Indian food for lunch at school. I was afraid the other kids would think that I was “weird”, so I used to hide my lunch from everybody. Also, in my culture, we are vegetarians. When I was little, I did not understand what everybody else was eating and why I could not have it. I felt strangely excluded while everybody else was eating meat, and I tried to hide from everyone that I was vegetarian. As I grew older, the differences in food were no longer conflicts. This is because I began to understand the diversity among cultures and as I matured, I was able to accept these minor changes.

Another contrast that I noticed a couple years later was my parent’s expectations of my performance in school. Getting good grades seems to be very important to Indians. My parents grew up in a very competitive school environment, so they are very particular about my grades. At first, I thought that my parents’ strictness was common in all families. However, after talking to all my friends, I realized that was not the case. I discovered that while most parents were okay with a “B+”, my parents were not satisfied with anything less than an “A”. This lead me to worrying what my parents would think every time I didn’t meet their standards on a school assignment. This pressure was a very great conflict for me. These days, I sometimes still have that problem, but I feel much better.. This is mainly because as I grew, I became less pressurized and more independent with school assignments. I stopped worrying about what my mom would think if I got a low grade. Grades were a conflict for me because of my dual culture.

The most difficult issues I am faced with now are mainly because of peer pressure at school clashing with my culture and traditions at home. An example of this is clothing. I began noticing these disparities in the 6th grade. For example, when girls in my school go around wearing short shorts, my mom shakes her head and tells me that it is not modest in our culture. She also disapproves of buying clothes from expensive name-brand shops, and says that it is better to be conservative with our money. However, as I walk through the school hallways and look at all the girls with expensive clothing, I feel strangely disconnected to all of them. Clothing and peer pressure is a major downside of being dual cultured.

Although it is often inconvenient, being a dual cultured person comes with many positive sides as well. I have the advantage of experiencing both cultures and getting the best of both. An example of this is celebrations. I am lucky to be in two cultures because I get to celebrate the festivals from both.

175

For example, I celebrate Diwali, but also Christmas. It is very enjoyable because I celebrate twice as much holidays as anyone else. Celebrating holidays is also the best way to get a taste of both cultures, because a person can experience the food, arts, traditions, and religion of the culture all at once. Another benefit of being dual culture is that I get to enjoy the fine arts from both cultures. I am taking Indian classical singing lessons and also piano lessons. It is a great opportunity for me to learn and appreciate both at the same time. A third privilege of being from two cultures is that I get to experience life in both places. Every year, I go on a trip to India. I love seeing family and sightseeing there. I also like visiting the ancient architectural beauty of Indian temples or basking in the refreshing air of the beaches. I treasure the authentic experience of visiting India. As much as I love going to India, I am glad I live here. One reason for this is because here, I can be more independent and make my own decisions. In India, from what I have seen, it is usually families who make most of the decisions. There are many reasons why I like being exposed to two cultures.

When I go to India, I feel more American because I am one of the most American people there. However, when I am at home in America, I sometimes feel that I don’t completely fit in either, because of my mixed cultures. This struggle to fit in will put more hurdles in my path as I move along, but I will jump over them and keep on running. I know that one day, when I jump over all the hurdles, I will reach the finish line. I will fully enjoy the advantages of being dual-cultured when I finally reach.

176

************

ನಮಮ್ ನಾಡು

Photo courtesy :Nagaraj Maheshwarappa

My Chess Journey

~ Bharath Heggadahalli, MA, USA

“Many have become chess masters; no one has become the master of chess.“

Siegbert Tarrasch

I started learning chess from my dad when I was 5 years old. One day he started explaining about chess when we were waiting for dinner. I wanted to learn how to play, but the only problem was how I supposed to remember all chess pieces move and the rules of chess. I kept on trying and trying until I got the hang of it. He taught me everything he knew about chess and at that point I thought I could become a grandmaster.

After a while we came to know that my friend Shrujal’s dad was a really good chess player and also he was interested in teaching chess. I started taking chess class with Srinivas uncle when I was 7 years old. He taught me many things about chess that my dad didn’t teach me and I was very surprised that my dad did not know many of this. Now instead me getting taught by my dad, I started teaching him things about chess. Nowadays I have started winning against my dad in chess. Because I kept on beating my dad in chess, he also joined chess class. I was becoming pretty good at chess, so I started to go to chess tournaments. I went to my first chess tournament on 2/7/2010. I have been playing in tournaments from the past three years. So far I have been to many tournaments and won twelve chess trophies and five medals. Eight out of those twelve chess trophies are first place trophies. These include three major tournaments, Massachusetts Open 2012, Nashville Super Nationals V and New England Junior Open 2013.

My first major tournament was the Massachusetts Open on May 29th 2012. I played in the K6 U800 rating. I drew the first round and then won the next three rounds. I won 3.5 out of 4 games and got first place to become the 2012 Massachusetts state champion. Another major chess tournament I participated was the Super Nationals V held at Nashville, TN. This tournament was held from April 5th- 8th 2013. It was officially the world’s largest chess tournament. Over 5,300 kids participated and there were 423 kids that participated in the fifth grade U900 section. There were totally seven games. I won the first six, and lost the last game. I was a little disappointed because if I had won that game I would have won first place. But when they put the standings up I was happy to know that I won sixth place in the world’s largest tournament in history. I got a huge trophy at the end of this tournament. Next, I went to the New England K12 Junior open on April 20th 2013. In this I won all four games, but I had to play a tiebreaker game because another kid also won all four games. In the tiebreaker we both had five minutes each. This is also known as Lightning Chess or Blitz. I won tiebreaker to become New England K12 Junior open champion.

I have to thank Srinivas Uncle for teaching me chess. I could not have accomplished all of this without his help. I also thank my dad for teaching me and taking me to many tournaments. I will try to get better as I grow and accomplish many more things. My journey in chess just began and looking forward for more fun in future.

177

“It was a Godly sight to see

The venerable tree, for over the lawn, irregularly spread

Fifty straight columns prompt its lofty heads

And many a long depending shoot

Seeking to strike a root

Straight like a plummet grew towards the ground

So like a temple did it seem that there

A pious hearts first, impulse would be prayer….”

179 ಅಲೆಕಾಸ್೦ಡರ್ ಆಲದ ನಿಲು ಗೆ ಮನ ಸೋತನ೦ತೆ ಹೊಸ ಕಾಲದ ಇ೦ಗಿಷ್ ಕ ಗಳ ರಾಬಟ್ರ್ ಸೌಥಿ ನಮಮ್ ಆಲದ ಮರದ ದೈವತವ್ ಕ೦ಡು ೕಗೆ ವಣಿರ್ ದಾನೆ

ಸಾಲುಮರವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಈ ಮರಗಳ ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳು ೕಗಿವೆ ಮರದ ಕಾ೦ಡದ ಹಾಲು ಹಲು ನೋವು ಮತು ಗಾಯಗ ಗೆ ಮದು ಎಲೆಯನುನ್ ಬಿ ಮಾಡಿ ಹುಣುಗಳ ಮೇಲೆ ಇಡುತಾರೆ ಹಣು ಹೊಟೆಟ್ ಉರಿ ಉಪಶಮನಕೆಕ್ ಉಪ ೕಗಿಸುತಾರೆ ಹಕಿಕ್ಗ ಗೆ ಹಣು ಬಲು ಇಷಟ್ ಮರಗಳ ಸ೦ಖೆಯ್ ಜಾ ಯಾಗುವುದು ಹಕಿಕ್ ತಿ೦ದು, ನ೦ತರ ಬಿಟಟ್ ಕೆಕ್ಯ ಬೀಜಗ ೦ದ!! ಬಿಲವ್: ಬಿಲವ್ಕೆಕ್ ಬೆಳ ನ ಮರ, ಬೇ ಪತೆರ್, ರ್ೕಫಲ ಇತಾಯ್ದಿ ಹೆಸರುಗಳೂ ಇವೆ ವನಿಗೆ "ಬಿಲಾವ್ಚರ್ನ ಪಿರ್ಯ" ಎ೦ದು ಶೊ ೕಕಗಳ ವಣರ್ನೆಯಿದೆ. ಬಿಲವ್ದ ಎಲೆಗಳು ಸ೦ಯುಕ ಎಲೆಗಳಾಗಿದು ಮೂರು ಪತರ್ಗಳು ಜೊತೆಯಾಗಿರುತವೆ. ಈ ಮೂರು ಪತರ್ಗಳನುನ್ ವನ ತಿರ್ಶೂಲಕೆಕ್, ತಿರ್ನೇತರ್ಕೆಕ್ ಹೋ ಸುತಾರೆ ಕೆಲವೆಡೆ ಪತರ್ಗಳನುನ್ ತಿರ್ಮೂತಿರ್ಗ ಗೆ ಹೋ ಸಲಾಗಿದೆ ಪಾರ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಬಿಲವ್ ಅಷಾಟ್ಗಿ ಕ೦ಡು ಬರುವುದಿಲ ನಮಮ್ ಪೂವರ್ಜರು ದೇವಸಾನಗಳ ಬಿಲವ್ ಮರಗಳನುನ್ ಬೆಳೆಸುತಿದುದು ವನ ಅಚರ್ನೆಗೆ ಉಪ ೕಗವಾಗಲೆ೦ದೇ. ವ ಪುರಾಣದ ಪರ್ಕಾರ ಬಿಲವ್ ಮರದ ಬುಡದ ತೀಥರ್ಗಳು ಸೇರಿದು ವನಿಗೆ ಇದರ ಎಲೆಗ ೦ದ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿದರೆ ಪಿರ್ಯವಾಗುತದೆ ಹವನಕೆಕ್ ಉಪ ೕಗಿಸಲಪ್ಡುವ ವನಸಪ್ತಿಗಳ ಬಿಲವ್ಕೆಕ್ ಷಟ್ ಸಾನ ದೆ ಬಿಲವ್ಕೆಕ್ ವೈ ಾನಿಕ ಹೆಸರು Aegle marmelos. ಬಿಲವ್ದ ಹಣುಗಳು ಪೇಲ ಬಣ ಹೊ೦ದಿದು ತಿನನ್ಲು ಬಳಸುತಾರೆ ಬಿಲವ್ ಮರಗಳು ಸಾಧಾರಣ ಎತರಕೆಕ್ ಬೆಳೆಯುತವೆ. ಮೇ-ಜುಲೈ ತಿ೦ಗಳ ಹೂ ಬಿಡುವ ಬಿಲವ್ದ ಪರ್ತಿ ೦ದು ಭಾಗಗಳೂ ಔಷಧೀಯ ಗುಣ ಹೊ೦ದಿವೆ. ಬಿಲವ್ಪತೆರ್ಯ ಕಷಾಯ ಮೂಲವಾಯ್ಧಿಗೆ, ಕಫಕೆಕ್ ಉಪ ೕಗವಾದರೆ ಅದರ ರಸ ಕಾಮಾಲೆಗೆ, ಮದುಮೇಹ ರೋಗಕೆಕ್ ಮದು ಎಳೆಕಾಯಿಯ ಚೂಣರ್ ಅತಿಸಾರದ ನಿಲುಗಡೆಗೆ ಮತು ಹಣನುನ್ ಮೂತರ್ಕೆಕ್ ಸ೦ಬ೦ಧಪಟಟ್ ಕಾಯಿಲೆಗ ಗೆ ಬಳಸುತಾರೆ. ತು೦ಬೆ : ವರಾತಿರ್ಯ ದಿನ ಬೆಳಳ್೦ಬೆ ಗೆ ಎದು ಸಾನ್ನ ಮಾಡಿ ಹತಿರದ ಗದೆಗ ಗೆ ಸಣ ಬುಟಿಟ್ ಡಿದು ಓಡುತಿದೆವು ಇಬಬ್ನಿ ಇನೂನ್ ಕರಗದ ಹೊತು, ಛ " ವ, ವ" ಅ೦ತ ಓಡೋ ಸಮಯದ ನಮಮ್ ಸಡಗರ ಯಾಕೆ ಅ೦ದರೆ ತು೦ಬೆ ಹೂವು ಕುಯಯ್ ಕೆಕ್ ಮೈ ದೂರದುದಕೂಕ್ ಎ ನೋಡಿದರೂ ಬಿ ಹೂವು ಬಿಟಟ್ ತು೦ಬೆ ಗಿಡಗ ೦ದ ಹೂ ಕುಯಯ್ಲು ಪೈ ೕಟಿ ನಡೆಸುತಿದೆವು. ಮದುವೆಯಾಗದ ಕನೆಯ್ಯರು "ಮೌನ ಗೌರಿ ವೃತ" ಮಾಡುವಾಗ ತು೦ಬೆಯನುನ್ ವನಿಗೆ ಅಪಿರ್ ಪೂಜಿಸುವ ಸ೦ಪರ್ದಾಯ ದೆ ಹಾಗೆ ಸ೦ಕಟ ಹರ ಚತುಥಿರ್ ದಿನ ಗಣೇಶನಿಗೆ ಗರಿಕೆ ಜೊತೆ ತು೦ಬೆ ಹೂವು ಅಪಿರ್ಸುತಾರೆ ಮುಟಿಟ್ದರೆ ಎ ಹಾಳಾಗುವುದೋ ಎ೦ದು ಕಾಣುವ ಸು೦ದರ ತು೦ಬೆ ವನಿಗೆ ಬಲು ಪಿರ್ೕತಿ, ಶೆರ್ೕಷವೆನುನ್ವ ನ೦ಬಿಕೆ ಗಿಡದ ಸು೦ದರತೆಯೂ ಹಾಗೆ ಹಚಚ್ ಹ ರು ಎಲೆಗಳು ಮತು ಶುದ ಬಿ ಯ ಹೂವುಗಳು ಗಿಡಗಳ ವಾಸನೆ ಸುರಿಸುವ ಗರ್೦ಥಿಗ ವೆ ತು೦ಬೆಗೆ ಸ೦ಸಕ್ೃತದ ದೊರ್ೕಣಪು ಪ್, ಫಲೆಪುಷಪ್ ಎನುನ್ವ ಹೆಸರುಗ ವೆ ವೈ ಾನಿಕ ಹೆಸರು Leucas aspera. ಕಾಮಾಲೆ, ಕಫ, ೕತ, ಚಮರ್ಕೆಕ್ ಸ೦ಬ೦ಧಿ ದ ಕಾಯಿಲೆಗ ಗೆ ಮತು ಹಾ ನ ಹಾಗೂ ಚೇ ನ ಕಡಿತಕೆಕ್ ಗಿಡವನುನ್ ಉಪ ೕಗಿಸುತಾರೆ ೕಳೆದೆಲೆ- ಅಡಿಕೆ : ನಮಮ್ ಎಲಾ ಹಬಬ್ ಹರಿದಿನಗಳ , ಸಮಾರ೦ಭಗಳ ತಾ೦ಬೂಲದ ಪಾತರ್ ಮುಖಯ್ವಾದದು ಸ೦ಸಕ್ೃತದ ತಾ೦ಬೂಲ ಅಥವಾ ನಾಗವ , ಕನನ್ಡದ ೕಳಯ್ ಇವೆಲಾ ೕಳೆದೆಲೆಗೆ ಇರುವ ಹೆಸರುಗಳು ೕಳೆದೆಲೆಯನುನ್ ಹರಪಪ್ ನಾಗರೀಕತೆಯ ಕಾಲದಲೇ ಉಪ ೕಗಿಸುತಿದರು ವೇದಗಳ ಕಾಲದಲೂ ಇದರ ಉಪ ೕಗ ತು ರಾಜರ ಕಾಲದ ರಣ ೕಳಯ್ ಕ ಸುವುದೆ೦ದರೆ ಯುದಕೆಕ್ ನಾ೦ದಿ ಕನಾರ್ಟಕದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳ ೕಳೆದೆಲೆ ಕೃ ಮಾಡುತಾರೆ ನಮಮ್ ಮೈಸೂರಿನ ಎಲೆಗೆ ತು೦ಬಾ "ಡಿಮಾಯ್೦ಡ್".

181 ಗರಿಕೆ : ಮನ ಸ್ಗೆ ಮುದ ನೀಡುವ, ಸು೦ದರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹುಲು- ಸ೦ಸಕ್ೃತದ ದೂವೆರ್ ಐದು ಅಥವಾ ಮೂರು ಎಲೆಗಳ ದೂವೆರ್ಯನುನ್ ಗಣೇಶನಿಗೆ ಅಪಿರ್ಸಲಾಗುತದೆ ಮೂರು ಎಲೆಗಳ ದೂವೆರ್ಯ ಮಧಯ್ದ ಎಲೆ ಗಣೇಶ, ಇನೆನ್ರಡು ಎಲೆಗಳು ವ ಮತು ಶಕಿಯನುನ್ ಪರ್ತಿಬಿ೦ಬಿಸುತವೆ ಗಣೇಶನ ಹೊಟೆಟ್ ಉರಿ ಉಪಶಮನಕೆಕ್ ಗರಿಕೆ ಕಾರಣವಾದುದರಿ೦ದ ಗಣಪತಿಗೆ ಗರಿಕೆ ಎ೦ದರೆ ಬಲು ಪಿರ್ೕತಿ ಎ೦ದು ಪುರಾಣ ಕಥೆಗ ವೆ Cynodon dactylon ಎ೦ದು ಕರೆ ಕೊಳುಳ್ವ ದೂವೆರ್ಗೆ ಅನೇಕ ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗ ವೆ ಹೊಟೆಟ್ಗೆ ಸ೦ಬ೦ಧಪಟಟ್ ಕಾಯಿಲೆಗ ಗೆ, ಮನೋರೋಗಕೆಕ್, ಕಫಕೆಕ್, ಹೃದಯಕೆಕ್ ಸ೦ಬ೦ಧಿ ದ ಕಾಯಿಲೆಗ ಗೆ ಉಪ ೕಗಿಸಲಾಗುತದೆ ಬಾಯ್ಕಿಟ್ೕರಿಯಾ ನಿರೋಧಕ ಗುಣ ಕೂಡ ಇದಕಿಕ್ರುವುದು ವೈ ಾನಿಕವಾಗಿ ದೃಢಪಡಿ ಕೊಳಳ್ಲಾಗಿದೆ. ಮಳೆಯ ಮಣು ಕೊಚಚ್ದ೦ತೆ ತಡೆ ಡಿಯಲು ಗಟಿಟ್ ಬೇರುಗಳ ಡಿತ ರುವ ಗರಿಕೆ ಬಳಸಲಾಗುತದೆ ರ್ೕಗ೦ಧ: ಕನಾರ್ಟಕದ ಬೆಳೆಯುವ ರ್ೕಗ೦ಧದ ಬಗೆ ಬರೆಯದಿದರೆ ಈ ಲೇಖನ ಅಪೂಣರ್ Santalum album ಎ೦ದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಗ೦ಧದ ಮರ ನಮಮ್ ಎಲಾ ಕಾಯರ್ಗ ಗೂ ಬೇಕೇಬೇಕು ಗ೦ಧದ ತೌರೂರು ನಮಮ್ ಕನಾರ್ಟಕ ಬಿ ಎ೦ ರ್ೕ ಅ೦ದಿನ ಮೈಸೂರು ರಾಜಯ್ ಕುರಿತು ಹೇ ದರು " ಚಿನನ್ದ ನಾಡಿದು ಮೈಸೂರು, ಗ೦ಧದ ಗುಡಿಯು ಮೈಸೂರು". ಸುಮಾರು ೩೫ ಅಡಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮರಗಳು ಅತಯ್೦ತ ಬೆಳೆಬಾಳುವ ಸಸಯ್ಗಳು. ರ್ೕಗ೦ಧಕೆಕ್ ಪಿತ ಕಾರ, ರಕಸಾರ್ವ ಮತು ಚಮರ್ರೋಗ ನಿವಾರಣ ಗುಣಗ ವೆ. ಇದರ ಸುಗ೦ಧ ಎಣೆಯನೂನ್ ಸಹ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಬಳಸಲಾತದೆ ಧಾಮಿರ್ಕ ಕಾಯರ್ಗಳ ಪಾತೆರ್ಗಳನುನ್ ಶೃ೦ಗರಿಸುವುದರಿ೦ದ ಡಿದು ದೇವರ ಗರ್ಹಗಳ ಅಲ೦ಕಾರಕೂಕ್ ಗ೦ಧವನುನ್ ಬಳಸಲಾಗುತದೆ ದೇ ಮಹಾಲ ಮ್ಯ ವಾಸಸಾನ ಗ೦ಧದ ಮರ (ಬರ್ಹಮ್ ವೈವತರ್ ಪುರಾಣ). ಅ೦ದಹಾಗೆ ನಿಮಗೆ ಗೊತೆ..? ರ್ೕಗ೦ಧದ ಮರಗಳು 'ಅರೆ-ಪರಾವಲ೦ಬಿ' ಸಸಯ್ಗಳು!!. ಆಧಾರ: ೧) ಡಾ ಮಾಗಡಿ ಗುರುದೇವ (೧೯೯೮) ಕನಾರ್ಟಕದ ಔಷಧೀಯ ಸಸಯ್ಗಳು ದಿವಯ್ಚ೦ದರ್ ಪರ್ಕಾಶನ ೨) ಡಾ ಎಮ್ ಗೋಪಾಲಕೃಷ ರಾವ್ (೧೯೯೭) ಉಪಯುಕ ಗಿಡಮೂ ಕೆಗಳು, ಸಾ ತಯ್ ಭ೦ಡಾರ ೩) ಡಾ ಇ ಆರ್ ಎಮ್ ಸಾಹೇಬ್ (೧೯೯೬) ಬಾಬಬುಡನ್ ಗಿರಿ ಮತು ದರಬೆಟಟ್ದ ಅಪೂವರ್ ಗಿಡಮೂ ಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸರಳ ಚಿಕಿತೆಸ್ಗಳು, ಮಾತ ಮುದರ್ಣ. ೪) ಡಾ ಬಿ ಜಿ ಎಲ್ ಸಾವ್ಮಿ. (೧೯೭೬) ಹಸುರು ಹೊನುನ್, ಕಾವಾಯ್ಲಯ ಪರ್ಕಾಶನ ೫) ಡಾ ಸಾನಪು (೧೯೬೬): Common Trees, Na onal Book Trust

182 ನೆಲದ ರಿ ~ ೕರೇಶ್ ಎಂ. ಪಟಟ್ಣಶೆಟಿಟ್ ಒಂದು ನಾಡಿನ ಅಭಿವೃದಿ ಕೇವಲ ಆಥಿರ್ಕ ಸಬಲತೆ ಅಥವಾ ಇನಾನ್ವುದೋ ಒಂದು ಅನುಕೂಲತೆಯಿಂದ ಆಗೋದಿಲ, ಬದಲಾಗಿ ನೇರ ಅಥವಾ ಪರೋಕಷ್ವಾಗಿ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳ- ೇತರ್ಗಳ ಅಬಿವೃದಿಯಿಂದ ನಾಡಿನ ಅಭಿವೃದಿ ಸಾಧಯ್ ಅನೊನ್ೕದು ನಮಗೆಲ ತಿ ದಿರೋ ಷಯ ನಮಮ್ ನಾಡಿನ ಸಂಸಕ್ೃತಿ, ಪರಂಪರೆಯನನ್ ಉ ಬೆಳುಸುವ ಅನೇಕ ಮಹಾತಮ್ರು ದುಡಿದಿದಾರೆ ಇಂತಹ ಕೆಲವು ಪರ್ ದ ವಯ್ಕಿಗಳನನ್ ತುಂಬಾನೇ ಹತರದ ಭೇಟಿ ಮಾಡೋ ಅವಕಾಶ ನನಗೆ ಕಿಕ್ತು, ಅದೂ ಅವರ ಸಾಧನೆಯನನ್ ಕುರಿತು ಸಾಕಷ್ಯ್ಚಿತರ್ಗಳನನ್ ಮಾಡೋದರ್ ಜೊತೆಗೆ…. ನಾನು ಮಾಡಿದ ಸಾಕಷ್ಯ್ಚಿತರ್ಗಳ ನ, ಕೆಲವು ಸಾಧಕರ ಬಗೆ ಹೇಳಬೇಕು ಅಂದೆರ್, ರ್ೕಮಂತ ಕಾಯಿಲೆ ಅಂತ ಕರೆಯಬಹುದಾದ ಕಿಡಿನ್ಯ ಸಂಬಂಧ ಪಟಟ್ ಕಾಯಿಲೆಗೆ, ಕಡಿಮೆ ವೆಚಚ್ದ ಚಿಕಿತೆಸ್ ದೊರೆಯುವಂತೆ ಹಾಗೂ ಅದಕೆಕ್ ಸಂಬಂಧ ಪಟಟ್ ಕಷ್ಣ ಸಂಸೆಯನನ್ ಸಾಪನೆ ಮಾಡಿ, ನಮಮ್ ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಜನರಿಗೆ ದೊರಕುವಂತೆ ಶರ್ಮಿ ದವುರ್, ಬೆಂಗಳೂರು ನೆ ರ್ೕ-ಯುರಾಲಜಿ ಸಂಸೆಯ, ಡಾ ಜಿ ಕೆ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಕೃ , ಸಾ ತಯ್, ಶೈಕಷ್ಣಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಜಾನಪದ, ಯಕಷ್ಗಾನ, ಧಾಮಿರ್ಕ, ಸಂಘಟನೆ ೕಗೆ ಹತಾರು ವಲಯಗಳ ತಮಮ್ನನ್ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡಿರೋ ರ್ೕ ಲ ಮ್ೕನಾರಾಯಣ ಆಳವ್ ನೀರಾವರಿ ೕಜನೆಗಳ ಸವ್ಪೆರ್ೕರಣೆಯಿಂದ ನಾಡಿನ ಅಭಿವರ್ಧಿಗೆ ಶರ್ಮಿಸರೋ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಜಿ.ಎಸ್. ಪರಮ ವಯಯ್. ಮಶೆರ್, ಜೀವನ ಚರಿತೆರ್, ಪರ್ವಾಸ ಕಥನ, ಸಂಶೋಧನೆ, ಸಂಪಾದನೆ, ಶುಸಾ ತಯ್ ಹಾಗೂ ದಲಾದ ಪರ್ಕಾರಗಳ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡು ಶೇಷ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದ ಪರ್ಮುಖರ ಸಾ ತಿ ಗುರು ಂಗ ಕಾಪಸೆ ಗಾರ್ಮೀಣ ಮ ಳೆ ಅಂದೆರ್ ಮನೆ ಕೆಲಸ, ಕೃ ಕಾಯರ್ಗಳ ತೊಡಗಿ ಕೊಳುಳ್ವುದು ಮತಿತರ ಕೆಲಸಗ ಗಷೆಟ್ೕ ೕಮಿತಗೊಳುಳ್ವುದು ಸಾಮಾನಯ್, ಆದೆರ್ ಮ ಳೆಯರ ಅಡಗಿರುವ ಕಲಾಪರ್ತಿಭೆ ಬೆಳಕಿಗೆ ತರಬಹುದು ಅನೊನ್ದಕೆಕ್ ಸಾ ಯಾದ ಗಾರ್ಮೀಣ ಪರ್ತಿಭೆ ಹೊನನ್ಮಮ್. 50-60 ರ ದಶಕಗಳ ನೂಯ್ಸ್ ರೀಲ್ ಹಾಗೂ ಸಾಕಷ್ಯ್ಚಿತರ್ಗಳನನ್ ನಿಮಿರ್ ರಾಷಟ್ರ್ ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮಟಟ್ದ ಖಾಯ್ತಿ ಪಡೆದಿದ ರ್ೕ ಎ.ಎನ್. ಪರಮೇಶ್. ಇದು ಅನೇಕ ಗಣಯ್ರನನ್ ನಾನು ಭೇಟಿಮಾಡಿ ಅವರ ಸಾಧನೆ ಕುರಿತು ಸಾಕಷ್ಯ್ಚಿತರ್ಗಳನನ್ ಮಾಡಿದವರ ಕೆಲವರ ಸಂ ಪ ಪರಿಚಯ ಈ ಸಾಧಕರ ಪಟಿಟ್ಯ , ಜನರಿಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸೋವ ಶರ್ಮಿಸಾ ಇರೋ ಒಬಬ್ ಸಾಧಕರ ಬಗೆ ಸವ್ಲಪ್ ವರವಾಗಿ ಬಗೆ ಹೇಳಲು ಬಯಸೇನೆ. ಅದು ಯಾರು ಅಂದೆರ್ ಸಾ ತಿ ಬಿ. . ೕರಭದರ್ಪಪ್. ಇವರದು ಸರಳ, ಸಹಜ ವಯ್ಕಿತವ್, ಅಂಧಶರ್ದೆ, ಕಂದಾಚಾರಗಳ ಬಗೆ ತಮಮ್ ಬರವಣಿಗೆ ಮೂಲಕ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತಿದಾರೆ ಇವರ ಬರಹಗಳ ಸೈದಾಂತಿಕ ಪಕವ್ತೆ ಹಾಗೂ ವೈಚಾರಿಕ ಸಪ್ಷಟ್ತೆ ಕಂಡುಬರುವುದು. 1935 ರ ಚಿತರ್ದುಗರ್ ಜಿಲೆ, ಚಳಳ್ಕೆರೆ ತಾಲೂಕು, ಘಟಪತಿರ್ಯ ಜನಿ ದರು ತಂದೆ ೕರಣ, ತಾಯಿ ಈರಮಮ್ ಹುಟೂಟ್ರಲೇ ಪಾರ್ಥಮಿಕ ಕಷ್ಣ ಪಡೆದುರ್ ಚಳಳ್ಕೆರೆಯ ಪೌರ್ಢ ಕಷ್ಣ ಪಡೆದ ನಂತರ್, ಮೈಸೂರ ಪದ ಮುಗಿ ದರು ಧಾರವಾಡದ ಕನಾರ್ಟಕ ಶವ್ ದಾಯ್ಲಯದ ಸಾನ್ತಕೊತರ ಪದ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು ಕಷ್ಣದ ನಂತರ 1958 ರಿಂದ 1960 ರವರೆಗೆ ಬಳಾಳ್ರಿಯ ೕರಶೈವ ಕಾಲೇಜಿನ ಕನನ್ಡ ಉಪನಾಯ್ಸಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸ ದರು. 1960 ರಿಂದ ದಾವಣಗೆರೆಯ ಬಾಪೂಜಿ ದಾಯ್ಸಂಸೆಯ ಧ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಉಪನಾಯ್ಸಕ, ಪರ್ವಾಚಕ, ಪಾರ್ಧಾಯ್ಪಕ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸ 1993 ರ ನಿವೃತಿ ಹೊಂದಿದರು ಪಾಠ ಬೊಧನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ದಾಯ್ಥಿರ್ಗಳ ವೈಚಾರಿಕ ಮನೋಭಾವ ಬೆಳೆಸಲು ಆದಯ್ತೆ ನೀಡಿದು ಇವರ ಷಟ್ತೆಗಳ ಒಂದು.

183 ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸೆಯ್ಗ ಗೆ ತುಡಿಯುವ, ಸಪ್ಂದಿಸುವ ಮನಃ ತಿ ೕರಭದರ್ಪಪ್ ಅವರದು ಲಂಕೇಶ್ ಪತಿರ್ಕೆ, ಹೊಸತು ಮತಿತರ ಪತಿರ್ಕೆಗಳ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಮತು ಸಮಕಾ ೕನ ಸಮಸೆಯ್ಗಳ ಬಗೆ ಬರೆದ ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳು ಪರ್ಕಟಗೊಂಡಿವೆ ಇದಷೆಟ್ ಅಲದೆ, ಹಲವಾರು ಸಂವಾದಗಳ ಭಾಗವ , ತಮಮ್ ಚಾರವಂತಿಕೆಯ ಹಾಗೂ ಮಶಾರ್ತಮ್ಕ ಷಯಗಳನನ್ ಮಂಡಿ ದಾರೆ. `ಗಾಂಧಿ ಅಧಯ್ಯನ ಮಾಲೆ` , `ವಜರ್ ಸೂಚಿ ಒಂದು ಧಾಮಿರ್ಕ ವೈಚಾರಿಕ ಸಮೀ ೆ` , ` ಕಷ್ಣ ಮತು ಸಂಸಕ್ೃತಿ` , `ಭಾರತೀಯ ಮ ಳೆಯ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಕಾಸ` ಮುಂತಾದ ಕೃತಿಗಳ ನಮಮ್ ದೇ ೕಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನನ್ ಬಿಂಬಿ ದಾರೆ. `ವಾಸು ಲಾಭ ತರುವುದೆ?` `ವಾಸು (ವೈಜಾನಿಕ ಜಾಗೃತಿ ವಷರ್)` , `ವಾಸು ಎಷುಟ್ ವಾಸವ` , `ಧಮರ್ ಮತು ವೈಚಾರಿಕತೆ` , `ಹೆಳವನಕಟೆಟ್ ಗಿರಿಯಮಮ್` , `ವೇದಾಂತ ರೆಜಿಮೆಂಟ್` , `ಭಗವದೀತೆ ಒಂದು ವೈಚಾರಿಕ ಒಳನೋಟ` , ಪವಾಡ ಪರೀ ೆ` , `ವೇದಗಳ ಜನಸಾಮಾನಯ್ರು` ಹಾಗೂ ಮತಿತರ ಕೃತಿಗಳ ವೈಚಾರಿಕ ಚಾರಗಳನನ್ ಪರ್ತಿಪಾದಿ ದಾರೆ. ಇವರ `ವಾಸು ಎಷುಟ್ ವಾಸವ` ಕೃತಿ ಜನಮೆಚುಚ್ಗೆ ಪಡೆದಿದು, ಆರು ಬಾರಿ ಮರುಮುದರ್ಣಗೊಂಡಿರುವುದು ಶೇಷ ಇವರ `ವಾಸು` ಕೃತಿ ಇಂಗೀಷ್ ಗೆ ಭಾಷಾಂತರವಾಗಿದೆ. ಇವರ ದಿವ್ತೀಯ ಭಾಷಾ ಬೊಧನೆ ಕೃತಿಯ ಕೆಲವು ಪರ್ಬಂಧಗಳು ಮೈಸೂರು ಶವ್ ದಾಯ್ಲಯದ ಪಠಯ್ಪುಸಕಗಳಾಗಿದವು ಇವರ `ವೇದಾಂತ ರೆಜಿಮೆಂಟ್` , ಸಾ ತಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಬಹುಮಾನಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ `ಭಗವದೀತೆ ಒಂದು ವೈಚಾರಿಕ ಒಳನೋಟ` ಕೃತಿಗೆ ಡಾ. ಹೆಚ್. ನರ ಂಹಯಯ್ ದತಿ ಪುರಸಾಕ್ರ ಲಭಿ ದೆ. ಸಾ ತಯ್ ೇತರ್ದ ಇವರು ಸ ರುವ ಸೇವೆಗೆ ಕನಾರ್ಟಕ ರಾಜಯ್ ಸಕಾರ್ರ 2004 ರ ರಾಜೊಯ್ೕತಸ್ವ ಪರ್ಶ ನೀಡಿದೆ ಹಲವಾರು ಸಂಘ -ಸಂಸೆಗಳು ಇವರನುನ್ ಸನಾಮ್ನಿ ವೆ ಪರ್ಶ , ಪುರಸಾಕ್ರಗಳನನ್ ನೀಡಿ ಗೌರ ವೆ ಪತಿನ್, ಇಬಬ್ರು ಮಕಕ್ಳು ಹಾಗೂ ಮಮ್ಕಕ್ಳ ಕುಟುಂಬದ ೕರಭದರ್ಯಯ್ನವರು ತಮಮ್ ವೈಚಾರಿಕ ಬರಹಗಳ ಮೂಲಕ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳ ಬಗೆ ಸಾವರ್ಜನಿಕರ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತಿದಾರೆ ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಈ ನೆಲದ ಕಣಮ್ಣಿಗಳನನ್ ಕಂಡ ನಾವೇ ಭಾಗಯ್ಶಾ ಗಳು

184 ನಾವು ಮತು ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ~ ರ್ೕಕ೦ಠ ಗುಂಡಪಪ್, ಮೈಸೂರು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂದರೇನು ? ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂಬ ಪದವನುನ್ ಒಂದು ೕಮಿತವಾದ ಪರಿಧಿಯ ಅಥೈರ್ಸಲು ಸಾಧಯ್ ಲ ಅದು ಬಹಳ ಸಾರವಾದ ಅಥರ್ವುಳಳ್ದು ಮಾನವ ಅತಯ್ಂತ ಬುದಿವಂತ ಪಾರ್ಣಿಯಾಗಿ ಸಂಘಜೀ ಯಾಗಿ ತನನ್ ಬದುಕನುನ್ ರೂಪಿ ಕೊಳುಳ್ತಿರುವಂತೆಯೇ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂಬುದರ ಅಮೂತರ್ ರೂಪವನುನ್ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ - ಒಂದು ಜನಾಂಗ ಅಥವಾ ಜನರ ಸಮೂಹ ರೂಢಿ ಕೊಂಡ ಜೀವನಶೈ ಯೇ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಆಯಾಕಾಲ, ಪರ್ದೇಶ, ಸನಿನ್ವೇಶಗ ಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಜಗತಿನ ಧೆಡೆಗಳ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳು ಉದಭ್ ದವು ಇವುಗಳು ಪರಸಪ್ರ ಪರ್ಭಾವ ಬೀರುತ ತಮಮ್ದೇ ಆದ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನುನ್ ಕಂಡುಕೊಂಡು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕಾಸಗೊಳುಳ್ತಲೇ ಇವೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಉತರದ ಕಾ ರಿಗಳು, ಹರಿಯಾಣರು, ಂಧಿಗಳು, ಜಾಟರು, ಪ ಚ್ಮದ ಗುಜರಾತಿ, ರಾಜಸಾನಿ, ಪಂಜಾಬಿಗಳು, ಪೂವರ್ದ ಅಸಾಸ್ಮಿ, ಬಂಗಾ , ನಾಗಾಗಳು, ದ ಣಕೆಕ್ ಬರುವಂತೆ ಒರಿಯಾಗಳು, ಬಿಹಾರಿಗಳು, ಮಧಯ್ದ ಮರಾಠಿಗರು, ಠಾಕೂರರು, ದ ಣದ ದಾರ್ ಡರು, ಇನೂನ್ ಲೆಕಕ್ ಲದಷುಟ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳ ಜನಾಂಗಗಳ ಜೊತೆ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬಂದ ಗಿರ್ೕಕ್, ಪ ರ್ಯನ್, ಇಸಾಂ, ಕೆ ಸ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳನುನ್ ಒಳಗೊಂಡ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ರಿಗೆ ಆದಶರ್ವಾಗಿ, ಮೌಲಯ್ ಉಳಳ್ದಾಗಿ ಕಂಡಿದು ಆಶಚ್ಯರ್ಕರವಲ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಆರಂಭ ತಿ ಯಲಾರದಷುಟ್ ಂದಕೆಕ್ ಚಾಚಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು ಐದು ಸಾ ರ ವಷರ್ಗಳಷುಟ್ ಪಾರ್ಚೀನ. ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗೆ ಉಪನಿಷತ್, ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತಗಳ ಶಾಲವಾದ ತಾತಿವ್ಕ ತಳಹದಿ ಇದೆ ಭಾರತದ ದೃ ಟ್ಯ ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತಗಳು ಕೇವಲ ಕಾವಯ್ಗಳಲ, ಧಮರ್ಗರ್ಂಥಗಳಲ ಇವು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಸಾರ ಇಹಕೂಕ್ ಪರಕೂಕ್ ಸಂಬಂಧ ಕ ಪ್ಸುವ ರಸ ಸೇತುವೆ. ಸದಮರ್ ಸದಾಚಾರಗಳ ಕೈಗನನ್ಡಿ. ಇವುಗಳ ವಯ್ಕವಾಗಿರುವ ಸವರ್ದೇ ಕವಾದ, ಸವರ್ಸಮಮ್ತವಾದ ಚಾರಗಳು, ಮೌಲಯ್ಗಳು ಎಂದಿಗೂ ಪರ್ಸುತ ನೆಹರೂ ಅವರು ತಮಮ್ ಭಾರತ ದಶರ್ನದ ಹೇ ರುವಂತೆ "ಪಾರ್ಯಶಃ ರಾಮಾಯಣ, ಉಪನಿಷತ್, ಮಹಾಭಾರತಗಳಂತಹ ಗರ್ಂಥಗಳು ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಬೀರಿರುವಷುಟ್ ಪರ್ಭಾವ ಇನಾಯ್ವ ದೇಶದ ಯೂ ಯಾವ ಗರ್ಂಥವೂ ಬೀರಿಲ ". ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಮೂಲ ಬೇರು ಎಂದೆನಿ ರುವ ಂದೂ ಮತದ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಇಸಾಂ, ಕೆ ಸ ಮತಗಳೂ ಬೆಳೆದು ಹೆಮಮ್ರವಾದವು. ಅನೇಕ ಜನಾಂಗಗ ಂದ, ಸಂಸಕ್ೃತಿಗ ಂದ, ಧಮರ್ಗ ಂದ ಕೂಡಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಜಗತಿಗೆ ಆಶಚ್ಯರ್ವನುನ್ಂಟು ಮಾಡುತಿದೆ ಅನೇಕ ಪರಕೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳನುನ್ ತನೊನ್ಳಗೇ ಉ ಕೊಂಡಿದರಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗೆ ಜಗತಿನ ದೊಡ ಸಾನ ದೆ ಇವುಗಳ ಬಾಳು ಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಭಾರತ ಅನೇಕ ಮತ ಧಮರ್ಗಳ ಬೀಡೂ ಆಯಿತು ಭಿನನ್ತೆಯ ಏಕತೆ ಯನುನ್ ಕಾಣುವ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಜಗತಿಗೆ ಆದಶರ್ ಪಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಜನಮ್ ತಾ ದ ಅನೇಕ ಮಹಾ ಪುರುಷರ ಜೀವನಾದಶರ್ನಗಳ ರಿಮೆ ಈ ಲೋಕದ ಸಾಟಿಯಿಲದು ಇ೦ದಿಗೂ ಸಹ ಆಧುನಿಕ ಜೀವನದ ಅನೇಕ ( ಕಟ ) ಸಮಸೆಯ್ಗ ಗೆ, ಸವಾಲುಗ ಗೆ ಸಮಪರ್ಕವಾಗಿ ಸಮಾಧಾನ ನೀಡಬಲ ಸಮಗರ್ ಜೀವನ ದೃ ಟ್, ಚಾರ - ಸಂಪತು ಅದರ ದೆ ಇಂತಹ ಮಹಾ ಚೇತನಗಳನುನ್ ಸೃ ಟ್ ದ ಹೆಗ ಕೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯದಾಗಿದೆ

185 ತಯ್ಂತರ ಭಾರತದ ಮಟಿಟ್ಗೆ ಈ ಶತಮಾನ ಸಂಪೂಣರ್ ತಯ್ಂತರದ ಶತಮಾನ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ, ಆಥಿರ್ಕ - ಈ ಎಲಾ ರಂಗಗಳ ಯೂ ಅಭೂತಪೂವರ್ ಬದಲಾವಣೆಯನುನ್ ಭಾರತ ಈ ಶತಮಾನದ ಕ೦ಡಿದೆ ಸಾ ರಾರು ವಷರ್ಗ ಂದ ಅನೇಕ ಪರಕೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳ ಅ ರತ ಧಾ ಯ ನಡುವೆಯೂ ತನನ್ ತನವನುನ್ ಕಾಪಾಡಿ ಕೊಂಡಿದ ಭಾರತ, ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಬಿರುಗಾ ಯ ಪರ್ಚಂಡ ಅಲೆಗ ಗೆ ಲುಕಿ ಆಮೂಲಾಗರ್ ಪರಿವತರ್ನೆಯನುನ್ ಹೊಂದುತಿದೆ ಜಾಗತೀಕರಣದ ಪರ್ಭಾವ ದಿಂದ ನಮಮ್ ನೆಲ ಬೇರಿನ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಅವನತಿಯ ಹಾದಿಯನುನ್ ಡಿಯುತಿದೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ವೈ ಧಯ್ತೆಯನುನ್ ಸಾರುವ ಸಂಗೀತ, ಕಲೆ, ಸಾ ತಯ್- ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಪಾ ಚ್ಮಾತಯ್ ಪರ್ಭಾವ ಎ ಟ್ದೆ ಎಂದರೆ ಫೂಯ್ಶನ್ ಹೆಸರಿನ ನಡೆಯುತಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಮತು ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳ ಕಲಸು ಮೇಲೋಗರ, ಮುಂದೆ ಈ ೇತರ್ದ ಭಾರತೀಯತೆ ಎಂಬುದು ಏನಾದರೂ ಉ ದೀತೇ ಎಂಬ ಅನುಮಾನವನುನ್ ಉಂಟು ಮಾಡುತಿದೆ ಹೊಸತನುನ್ ಬಯಸುವ ಶೇಷವಾಗಿ ಯುವ ಜನತೆಯ ಸೃಜನ ೕಲ ಮನಸುಸ್ಗಳು ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ರೊಂದಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳುಳ್ವುದಾದರೆ ಆಡಿ ಇಲ ಆದರೆ ಅಂಧತೆಯಿಂದ ಸಾರಾ ಸಗಟಾಗಿ ವ್ೕಕರಿಸುವುದಾದರೆ ನಮಮ್ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ನಾವೇ ನಿಂತುಕೊಳಳ್ಲಾರದಷುಟ್ ನಿತಾರ್ಣರಾಗುತೇವೆ ಎಂಬುದುರ ಸ೦ಶಯ ಲ ಇಂತಹ ಬಲ ೕನತೆಯಿಂದ ಹೊರ ಬರಲು ನಮಮ್ ಯುವ ಜನತೆಗೆ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಬಗೆ ಅರಿವು ಅಗತಯ್ ಾನ ಮತು ತಂತರ್ ಾನ ೇತರ್ಗಳ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ರಾಷಟ್ರ್ಗಳು ಅತುಯ್ನನ್ತ ಪರ್ಗತಿ ಸಾಧಿ ವೆ ನಿಜ ಆದರೆ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಜಗತಿನಿಂದ ಬಂದಿದೆಲವೂ ಅತು ತಮ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಸರಿಯೇ ? ಈ ನಂಬಿಕೆಗೆ ವಾಸವದ ಆಧಾರ ಲದಿದರೂ ಇದು ಎಷುಟ್ ಪರ್ಚ ತ ಎಂದು ೕಚಿ ದರೆ ಆಶಚ್ಯರ್ವಾಗದಿರದು ಾನ ಮತು ತಂತರ್ಜಾನ್ನದ ಬಹುಮುಖಯ್ ಕೊಡುಗೆಯೆಂದರೆ ಪರ್ಭಾವಯುತ ಸಾಮೂ ಕ ದುಯ್ನಾಮ್ನ ಮಾಧಯ್ಮಗಳು - (ಅಂತಜಾರ್ಲ, ಬೈಲ್, ಟಾಯ್ಬೆಟ್ ಇತಾಯ್ದಿ) ಇವುಗಳ ಪರ್ಭಾವ ದಿಂದ ನಮಮ್ ಜೀವನ ಕರ್ಮ ಊಹೆಗೆ ನಿಲುಕಲಾರದಷುಟ್ ಬದಲಾವಣೆಯನುನ್ ಕ೦ಡಿದೆ ಸಂಗೀತ, ನಾಟಕ, ನೃತಯ್ಗಳ೦ತಹ ಮೌಲಾಯ್ಧಾರಿತ ಮನರಂಜನೆಯನುನ್ ಬಿಟುಟ್ ಅಗದ, ತಿರು ಲದ ಮನರ೦ಜನೆ ಎಂಬ ಕಾರಕೆಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಮಹತವ್ ಕೊಡುತಿದೇವೆ ಅತಾಯ್ಕಷರ್ಕವಾಗಿ ಕಾಣುವ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಜೀವನ ಕರ್ಮಕೆಕ್ ಮಾರು ಹೋಗಿ ಅಂಧಾನುಕರಣೆ ಮಾಡುತಿರುವುದರಿಂದ ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗೆ ನಮಿಮ್ಂದಲೇ ಪೆಟುಟ್ ಬೀಳುವಂತಾಗಿದೆ. ಈ ಶತಮಾನದ ಸಾಮಾಜಿಕ ತಯ್ಂತರ ನಿಧಾನಗತಿಯಲಾದರೂ ಗಮನಾಹರ್ವಾದ ರೀತಿಯ ಆಗಿದೆ. ಅನೇಕ ತಲೆಮಾರುಗ ಂದ ಆಚರಣೆಯ ರುವಂತಹ ಸಂಪರ್ದಾಯಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಿಡುಗು ಎಂದೆನಿ ಕೊಂಡಿದ ಕೆಲವನುನ್ ನಿಮೂರ್ಲನೆ ಮಾಡುವ ನಮಮ್ ಸಮಾಜಸುಧಾರಕರು ಯಶ ವ್ಯಾಗಿದಾರೆ ಧಮರ್, ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಗಳ ಹೆಸರಿನ ಆಧಾರ ಲದ ಭೇದಭಾವಗಳನುನ್ ಸೃ ಟ್ ಕೊಂಡು ಹೊಡೆದಾಡುತಿದ ಸಮಾಜಕೆಕ್ ಧಮರ್ದ ಮೂಲೋದೇಶವನುನ್ ಸಾರಿದಾರೆ ಇಷಾಟ್ದರೂ ನಮಮ್ ಮನ ಸ್ನ ಬೇರೂರಿರುವ ಸಾವ್ಥರ್ ಹಾಗೂ ಭಿನನ್ತೆಯ ಭಾವಗಳನುನ್ ಸಂಪೂಣರ್ವಾಗಿ ತೊಡೆದು ಹಾಕಲು ಸಾಧಯ್ವಾಗಿಲ ಸಮಸೆಯ್ಗಳ ಸು ಯ ಲುಕಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ತಾಂಡವ ವಾಡುತಿರುವ ಭರ್ಷಟ್ತೆ, ಜಾತೀಯತೆ, ಂಗತಾರತಮಯ್ ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗೆ ಅತಯ್ಂತ ಮಾರಕವಾಗಿದೆ ಆಧುನಿಕತೆಯ ಹೆಸರಿನ ನಾವು ಮಾನ ೕಯ ಮೌಲಯ್ಗಳನೆನ್ೕ ಮರೆತಿದೇವೆ ಈ ಎಲದರ ನನ್ಲೆಯ ನಾವು ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಪರ್ಭಾವಕೊಕ್ಳಗಾಗುತಿರುವಂತೆಯೇ, ಉತಮವಾದ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಅವಶಯ್ಕತೆ, ಅನಿವಾಯರ್ತೆ ಈಗ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ರಿಗೂ ಅಥರ್ವಾಗುತಿದೆ ಈ ದಿಶೆಯ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ರಿಗೆ ಮೌಲಯ್ಉಳಳ್ದಾಗಿ ಕಂಡರೆ ಆಶಚ್ಯರ್ವೇನು ಇಲ.

186 ಆಂತರಿಕ ಮೌಲಯ್ಗ ಂದ ಕೂಡಿದ, ಜನ ಕಲಾಯ್ಣವನುನ್ ಸಾಧಿಸಬಲ ರಾಷಟ್ರ್ ಜೀವನದ ಜೊತೆಗೆ ವಯ್ಕಿ ಕಾಸ ವನುನ್ ಸಾಧಿಸಬಲ, ಇಡೀ ಜಗತಿಗೆ ಬೆಳಕು ಬೀರಬಲಂತಹ ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗೆ ಮರಳುವುದೇ ಸವರ್ ದೃ ಟ್ಯಲೂ ಶೆರ್ೕಯಸಕ್ರ ಇ೦ತಹ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಉ ಬೆಳೆ ದ ಭಾರತ ಜಗತಿಗೇ ಮಾದರಿಯಾಗುವ ಸಂಶಯ ಲ ರಿಗನನ್ಡಂ ಗೆಲೆ ~ ಎ. ಎಸ್ ವಾಣಿಸುಬಬ್ಯಯ್,ಮೈಸೂರು ನಾವೆಲರೂ ಒಂದೇ ನಾವೆಲರೂ ಒಂದೇ । ಶವ್ದ ಸಮಸ ಜನತೆ ನಾವೆಲಾ ಒಂದೇ । ಕನನ್ಡ ರಿ ನುಡಿವ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು । ನಾವೆಲರೂ ಶವ್ಕನನ್ಡಿಗರು ॥ ತನು ಕನನ್ಡ, ಮನ ಕನನ್ಡ, ನುಡಿ ಕನನ್ಡ ನಮಮ್ದು । ನಮೆಮ್ಲರ ಜೀವನಾಡಿ ಸ ಗನನ್ಡ ನಮಮ್ದು । ಾನಪೀಠ ಪಡೆದ ಅಷಟ್ ದಿಗಜರು ನಮಮ್ ಕನನ್ಡಿಗರು । ನಾವೆಲರೂ ಶವ್ಕನನ್ಡಿಗರು ॥ ಜಯ ಕನಾರ್ಟಕ ಎನುತ ಜೈ ಭುವನೇಶವ್ರಿಗೆ ನಮಿಸುತ । ಜಯ ಜಯಕಾರ ಳಗಿಸುವ ಕನನ್ಡಿಗರು ನಾವು । ರಿಗನನ್ಡಂ ಏಳೆ । ರಿಗನನ್ಡಂ ಬಾಳೆ । ರಿಗನನ್ಡಂ ಗೆಲೆ । ಶುಭಮಂಗಳಂ ಶವ್ ಕನನ್ಡಿಗರಿಗೆ ॥

188 ಮೂರು ವಷರ್ಗಳು ಕಳೆದಾಗ ನೆರ ನ ಅಭಾವ ಹೆಚಿಚ್ ಕನಾರ್ಟಕ ನಂದಿನಿಯನುನ್ ತಾತಾಕ್ ಕವಾಗಿ ಅವರು ನಿ ಸಬೇಕಾಯಿತು ಇದೇ ಕೃಷ ಮುದರ್ಣಾಲಯದ ಪರ್ಕಟವಾಗುತಿದ "ಸಚಿತರ್ ಭಾರತಿ " ಎಂಬ ಮಾಸಪತಿರ್ಕೆಯು ನಿ ಸಲಪ್ಟಿಟ್ದು ಅದರೊಂದಿಗೆ ತಮಮ್ " ಕನಾರ್ಟಕ ನಂದಿನಿ" ಯನುನ್ ಮಿಲನಗೊ , "ಭಾರತ ನಂದಿನಿ" ಎಂಬ ಮಾಸಪತಿರ್ಕೆಯನುನ್ ಹೊರತರುವ ದತೆ ನಡೆ ದರು ಆದರೆ ಅನಾರೋಗಯ್ದ ನಿಮಿತ ಆ ಪರ್ಯತನ್ ನಿ ಕ್ರ್ಯವಾಯಿತು. ಆದರೂ ಸಾ ತಯ್ದ ಆಸಕಿ ಇವರನುನ್ ಸುಮಮ್ನಿರಗೊಡದಾಯಿತು ಆರೋಗಯ್ ಸವ್ಲಪ್ ಸುಧಾರಣೆಗೊಂಡ ನಂತರ 1922 ರ ದಾಯ್ಥಿರ್ಗಳ ಉನನ್ತಿಗಾಗಿಯೇ ಮೀಸಲೆಂಬಂತೆ "ಸನಾಮ್ಗರ್ ದ ರ್ನಿ " ಎಂಬ ಮಾಸಪತಿರ್ಕೆಯನುನ್ ಹೊರಡಿ ದರು ಸವ್ದೇಶಾಭಿಮಾನ, ಭಾಷಾ ಸೇವೆ, ಕತರ್ವಯ್ ಾನ, ಇವೇ ಮುಂತಾದ ಷಯನೊನ್ಳಗೊಂಡ ಈ ಪತಿರ್ಕೆ ದಾಯ್ಥಿರ್ಗ ಗಷೆಟ್ೕ ಅಲ, ಎಲ ವಗರ್ದವರಿಗೂ ಮೆಚುಚ್ಗೆಯಾಯಿತು. ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಖಚುರ್ ಹೆಚಾಚ್ಗಿ, ಆದಾಯ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ 1925 ರ ಪತಿರ್ಕೆಯನುನ್ ನಿ ಸಲೇ ಬೇಕಾಯಿತು. 1927 ರ ಜೂನ್ ನ ಆಗಿನ ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಾಗಿದ ರ್ೕ ಕೃಷರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರಿಗೂ, ದಿವಾನರಾಗಿದ ಮಿಜಾರ್ ಇಸಾಮ್ಯಿಲ್ ಅವರಿಗೂ ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರು ಪರಿ ತಿಯನುನ್ ಪತರ್ಮುಖೇನ ವರಿ ದರು ಸಾ ತಯ್ ೇತರ್ದ ಇವರು ಮಾಡಿರುವ ಸಾಧನೆಯನುನ್ ಮೆಚಿಚ್ ಮಹಾರಾಜರು ಸರಕಾರದಿಂದ ಐದು ಸಾ ರ ರೂಪಾಯಿಗಳನುನ್ ಮುಂಗಡವಾಗಿ ಕೊಡಿ ದರು ಇದರಿಂದಾಗಿ ತಮಮ್ ಸಾಲದ ಅಧರ್ ಭಾಗವನುನ್ ತೀರಿ ಕೊಂಡು ಮತೆ ಪರ್ಕಟಣಾ ಕಾಯರ್ವನುನ್ ಕೈಗೊಂಡರಾದರೂ, ಅಲಪ್ ಪರ್ಮಾಣದ ರ್ೕತಾಸ್ಹ ಧನದಿಂದ ಈ ಕಾಯರ್ವನುನ್ 1948 ರ ನಿ ಸಬೇಕಾಯಿತು. ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಬೊಂಬಾಯಿ (ಈಗಿನ ಮುಂಬೈ),ಕಲಕ್ತಾ, ಆಗಾರ್, ಮೈಸೂರು, ಮಂಗಳೂರು, ದಲಾದ ಕಡೆಗಳ ಹೆಚುಚ್ ಪರ್ಸಾರದ ದವು ಆಗ ಇವರ ಪತಿರ್ಕೆಗೆ ಬರೆಯುತಿದ ಲೇಖಕರಿಗೆ ಅಲಪ್ ಸವ್ಲಪ್ ಸಂಭಾವನೆಯನೂನ್ ಕೊಡುತಿದುದು ಹೆಚಿಚ್ನ ಷಯವಾಗಿತು. "ಸೊಟ್ೕರಿ ಟೆಲರ್", "ಸತಯ್ವಾದಿ", "ಆಯರ್ ಮ ಳಾ ", "ಸೂಕಿ", ದಲಾದ ಪತಿರ್ಕೆಗಳ , ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರ ಪತಿರ್ಕೆಗಳನುನ್ ಅನೇಕರು ನಿ ಸಬೇಕೆಂದು ಪರ್ಯತನ್ ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ, "ಶುಭೋದಯ " ಎಂಬ ಪತಿರ್ಕೆಯ ರ್ೕ ಶೇಷ ಭಿ ಪಾರಿಶಾವ್ಡ್ ಎಂಬುವರು ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರ ಪರವಾಗಿ ಬರೆದು ನೆರವು ನೀಡಿದರು. 1913 ರ ಪರ್ಕಟವಾದ ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರ ತ ದಲ ಕಾದಂಬರಿ "ಸು ೕಲೆ" ಹಾಗೂ 1918 ರ ಪರ್ಕಟವಾದ " ರಮಾನಂದ" ಕೃತಿಗಳಲದೆ " ದುಯ್ಲತಾ", " ಮಾತೃನಂದಿನಿ", " ಕರ್ಮ", "ದಕಷ್ಕನಾಯ್", "ಪೂಣರ್ಕಲಾ", "ನಿಷಾಕಾಂತ " ಕೃತಿಗಳು ಓದುಗರ ಮೆಚುಚ್ಗೆಯನುನ್ ಗಳ ದವಲದೆ. ಇವುಗಳ ಕೆಲವು ಪಠಯ್ ಪುಸಕಗಳಾಗಿಯೂ ಆಯೆಕ್ಗೊಂಡವು. ನಾಲುಕ್ ಮುದರ್ಣ ಕಂಡ "ಸು ೕಲೆ" ಕಾದಂಬರಿಯು ಅಂದಿನ ಬೊಂಬಾಯಿ ಹಾಗೂ ಮದರಾ ನ ದಾಯ್ ಸಂಸೆಗ ಂದ ಯುವ ಜನಾಂಗಕೆಕ್ ನಿ ೕಗಿಸಲು ಆರಿಸಲಪ್ಟಿಟ್ತು ನಂತರ ಇದು ತೃತೀಯ ಮುದರ್ಣ ಕಂಡಾಗ ಮದರಾಸು ಸರಕಾರವು ಇದನುನ್ ಎಸ್ ಎಸ್ ಎಲ್ ತರಗತಿಗೆ ಪಠಯ್ ಪುಸಕವನಾನ್ಗಿ ಆರಿ ತು. 1922 -23 ಸಾ ನ ಮೈಸೂರು ಸರಕಾರವು ಪೌರ್ಢ ಶಾಲೆಯ ದಲ ತರಗತಿಗೆ ಇದೆ ಪುಸಕವನುನ್ ಪಟಯ್ಪುಸಕವನಾನ್ಗಿ ಆಯೆಕ್ ಮಾಡಿತು ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರು ಪರ್ಕಟಿ ದ ಇತರದೇ ಕೃತಿಗಳು 20. ಆದರೆ, ಇವರೇ ರಚಿ ದ ಕೃತಿಗಳ ಸಂಖೆಯ್ 25. ೕ ಸಮುದಾಯಕೆಕ್ ಅತಯ್ಗತಯ್ವಾದ ಚಾರಗಳನೊನ್ಳಗೊಂಡ ಕೃತಿಗಳಲದೆ,ಎರಡು ಪತೇದಾರಿ ಕಾದಂಬರಿಗಳನೂನ್ ರಚಿ ದರು. 1946 ರ ನಂತರ ರಚಿ ದ ಕೆಲವು ಪುಸಕಗಳು ಹಸಪರ್ತಿಯ ರೂಪದಲೇ ಅವರ ಉ ದುಕೊಂಡಿದವು ಸಾ ತಯ್ ೇತರ್ಕೆಕ್ ಮಾತರ್ ಮೀಸಲಾಗಿರದೆ, ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರು ಮಕಕ್ ಂದ ನಾಟಕಗಳನುನ್ ಆಡಿಸುವುದು, ರಾತಿರ್ಯ ಶಾಲೆಗಳನುನ್ ನಡೆಸುವುದು, ದಲಾದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲೂ ತಮಮ್ನುನ್ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡಿದರು.

C¨sÀåyðUÀ¼À xÀgÀ

ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁUÀ §AiÀÄ¸ÀÄªÀ

¨sÁ«Ã ªÀgÀ

PÀqÁØAiÀÄªÁV WÉÆÃ¶¸À¨ÉÃPÀÄ

D¹Û «ªÀgÀ!

¥ÀæuÁ½PÉ

ªÉÃ¢PÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À WÉÆÃμÀuÉ

¥ÉÆ¼ÀÄî D±Áé¸À£É, ºÉÃ½PÉ

CZÀÄÑ ªÀiÁr ºÀAazÀgÉ

CzÉÃ ¥ÀPÀëzÀ ¥ÀæuÁ½PÉ

ºÉÃ½PÉ ¸ÀÄ¢ÝAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ

¥ÀæuÁ½PÉ gÀ¢ÝUÉ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ!

¨ÉÃªÀÅ-¨É®è

UÉ®ÄèªÀ ªÀgÉUÉ J®è

gÁdPÁgÀtÂUÀ¼ÀÆ »ÃUÉ

ªÉÆUÀzÀ°è £ÀUÉ

ªÀiÁvÀÄ ¸À« ¨É®è

UÉzÀÄÝ ºÉÆÃzÀ ªÉÄÃ¯É

DUÀÄvÁÛgÉ ¨ÉÃªÀÅ

PÉÊUÉ ¹UÀÄªÀÅzÉÃ E®è!

189 ಮಕಕ್ಳು ದೊಡವರಾದರೆಂದು ತಾಯಿ ಎಂದೂ ಅವರನುನ್ ದೂರ ಮಾಡುವುದಿಲ ಅಂತೆಯೇ ಸಾ ತಯ್ ಮಾತೆ ನನನ್ ಕೊನೆ ಉ ರಿರುವ ವರೆಗೂ ನನನ್ ಇರುತಾಳೆ೦ದು ಹೇಳುತಿದ ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರು ಇಂದು ನ ಮ್ಂದಿಗೆ ಇಲ ಆದರೂ ಅವರ ಆದಶರ್, ಸಾ ತಾಯ್ಸಕಿ, ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ನಮಗೆ ಮಾಗರ್ದಶರ್ಕವಾಗಿದೆ. 1970ರ ಫೆಬರ್ವರಿ 15 ರ ಕಮರ್ ೕರ ವಾರ ಪತಿರ್ಕೆಯ ನಂಜನಗೂಡು ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರನುನ್ ಸಂದ ರ್ ಬರೆದ ನನನ್ ಲೇಖನ ಪರ್ಕಟವಾಯಿತು ಶತಮಾನದ ಂದೆಯೇ ಸಾ ತಯ್ ಕೃ ಯ ತಮಮ್ನುನ್ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡ ಪುಣಯ್ಜೀ ಯನುನ್ ನೋಡುವ, ಮಾತನಾಡಿಸುವ ಭಾಗಯ್ ದೊರೆತದು "ನನನ್ ಪೂವರ್ ಜನಮ್ದ ಪುಣಯ್". ಸಂದಶರ್ನದ ಸಂದಭರ್ದ ರ್ೕಮತಿ ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರು ನನಗೆ ತಮಮ್ ಆರು ಕೃತಿಗಳನುನ್ " ರ್ೕಮತಿ ಮಂಗಳಾ ಅವರಿಗೆ, ಆ ೕವಾರ್ದ ಪೂವರ್ಕವಾಗಿ, ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ". ಎಂದು ತಮಮ್ ಅಂಕಿತದೊಂದಿಗೆ ಕೊಟಿಟ್ದರು ಕಮರ್ ೕರ ಪತಿರ್ಕೆಯ ಅಂದಿನ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿದ ರ್ೕ ಶಂಕರ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ರ್ೕಮತಿ ತಿರುಮಲಾಂಬಾ ಅವರನುನ್ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ ದಲ ವಯ್ಕಿ ನಾನು ಎಂದು ಹೇ ಕೊಳಳ್ಲು ಹೆಮೆಮ್ಯಾಗುತದೆ ºÀ¤UÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ~JZï.qÀÄArgÁeï,¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀzsÀÄ«£À ¨ÉÃrPÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¤®ÄèªÀ

190

the road to NAVIKA 2013!

Remembering

191 Anantram, Realtor Remax Prestige 155 Otis St Northborough MA 01545 USA

508-864-1422

Phone:

192

193

194

195

My Experience in an Indian Wedding

~ Archana Purohit

When my parents first told me that my cousin Sweta was getting married, I was shocked. I had no idea what I was in for! My first response was: WOW! First of all, I was actually just a bit unhappy because we had already gone to India the summer. I really didn’t want to go this summer too because I wanted to spend time with my friends here in the US. I knew I shouldn’t think like that because my cousin was getting married and I didn’t want to seem unhappy on the day of the wedding. After all it was my first wedding participation experience in India, so I wanted to enjoy as much as possible.

On the day of the flight, my mom, dad, sister and I were all packed up and ready to go. We got on the flight to London and took off. On the flight I watched many different movies. When we reached London Heathrow Airport I was pretty happy. For all there was, London was definitely my favorite airport. But soon enough we were on British Airways all the way to Hyderabad.

When we touched down in Hyderabad Airport, the first thing I recognized was the temperature and I think we all know that India is one of the hottest countries in the world. The next thing I recognized was the aroma of the busy streets of Hyderabad. The motorcycles buzzed down the streets and autorickshaws full of working people and school kids whirred in parking lots. Our driver soon took us to my Ajji’s (grandmother) house. When we got there three of my cousin sisters greeted me. All my cousins are around the same age of my sister, which is basically nine or ten years older than me, so most of my cousins aren’t into the same things I’m into…but no matter what, we always found a way to have fun. One of my youngest cousins: Sushmitha, is the only cousin who’s usually around to play with me. So on the few days before the wedding ceremony started we played with small animal dolls, and played tag and many more fun games. A lot of my other cousins came too. So, you know, the more the merrier!

The first event of the wedding was when someone from the bride’s family has to travel to the grooms place and invite them formally to the wedding. For that event my mom and dad went to the grooms place in Karnataka, it was called Bellary. The bride (my cousin) was Sweta, and the groom was Ramachandra. So when my mom and dad went to Bellary, my sister and I were the only ones in my Ajji’s house apart from my cousins, aunts, and uncles. The night they were gone, a Mehendi lady came to our place and applied small mehendi designs on our hands. Then we danced around and played to some Bollywood songs. The next day when the groom arrived in a bus along with my parents, we had fireworks and danced and welcomed him into the wedding hall. I was very happy my mother and father were back.

The second event was the “Vara Puja.” In this event the bride’s family and the groom’s family introduce themselves to each other, men to men and women to women.So, all my cousins, sister and I, we all went up to another person in the groom’s family and put Kumkuma on each other’s forehead. Then we shook hands or hugged. This event went on for everyone in each of the families, seemed like lasted forever, huh! The third event was the wedding itself. We dressed up in grand and fancy clothing and jewelry, put on make-up and got ready for the big day. Before the wedding ceremony the groom was grandly invited into the hall and we danced and sang outside, until the wedding started. Once it started my cousins and I all went around passing out gifts for the guests. As for me…

196

I went around passing out…SUGAR! It was my favorite because I got to eat some on the side. Once that was done, we watched the steps of the marriage. Having never attended a wedding before, this was an interesting experience to learn.

The fourth and final event was when the bride goes to live with the groom. This was also one of the saddest events in the whole wedding. When Sweta got onto the bus to leave for Bellary to my brother-in-law’s house, my cousins and family were all crying. But eventually we got over it and were proud that she was married.

Now that the wedding was over we played with our cousins, and visited each other until it was time to go back to America. Finally, the day arrived and we packed up and said goodbye to all my cousins and family.

I have to say…that India trip had to be the most exciting India trip I’ve ever gone on!

197

_________________

199 ಪರ್ಭುವಾದ ಧಮರ್ರಾಜ ಪಟಾಟ್ಭಿ ಕನಾಗಿ ರಾಜಯ್ಭಾರ ಮಾಡುತಾನೆ ಪರ್ಜೆಗಳೆಲಾ ನೆಮಮ್ದಿಯಿಂದ ಸುಖ ಸಂತೋಷವಾಗಿ ಕಾಲ ಕಳೆಯುತಾರೆ. ಇದೆಲವನುನ್ ಕಂಡ ಅಜುರ್ನನಿಗೆ ಹೆಮೆಮ್ ಎನಿ , ತನನ್ ಶಕಿ ಸಾಮಥಯ್ರ್ದಿಂದಲೇ ಕೌರವರನುನ್ ಕೊಂದು ನಮಗೆ ಗಬೇಕಾದ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ ಪದ ದೊರಕಿತು ಎನುನ್ವ ಅಹಂಭಾವ ಉಂಟಾಯಿತು ಇದನುನ್ ಗಮನಿ ದ ಕೃಷ, ಪಿರ್ಯ ಷಯ್ನ ಅಹಂಕಾರವನುನ್ ಸದೆ ಬಡಿಯಲು, ಅಶವ್ಮೇಧದ ಕುದುರೆಯ ರಕಷ್ಣೆಗೆ ಅಜುರ್ನ ನನೆನ್ೕ ಕಳು , ತನನ್ ಭಕರಿಂದ ಸಾಕಷುಟ್ ಕಷಟ್ಪಡುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ಕೊನೆಗೆ ಅಜುರ್ನನಿಗೆ ತನನ್ ಮಗನಾದ ಬಬುರ್ವಾಹನನಿಂದಲೇ ಪಾರ್ಣ ನೀಗುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಕೊನೆಯ ತನನ್ ಮ ಮೆಯಿಂದ ಅಜುರ್ನನ ಜೀವ ಉ ಅವನನುನ್ ಉದರಿಸುತಾನೆ ಅಜುರ್ನನ ಅಹಂಕಾರವನುನ್ ಮುರಿಯುತಾನೆ ಇ ಕ ಲ ಮ್ೕಶನು 'ಜಗತಿನ ಎಲವೂ ದೈವ ಸಂಕಲಪ್ದಂತೆ ಮಾತರ್ ನಡೆಯುತದೆ ' ಎಂಬುದನುನ್ ಅತಯ್ಂತ ಸುಂದರವಾಗಿ ಮನೋಜಞ್ವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುತಾನೆ ಕ ಲ ಮ್ೕಶನು ಈ ಕಾವಯ್ದ ತನನ್ ಬಗೆ ೕಗೆ ಹೇಳುತಾನೆ. ಪದಯ್ :- ದವ್ತಸ್ಭಾವಲಯ ಮರಿಯೆ, ರಚಿ ದಂ । ಭಾರದಾವ್ಜ ಗೋತರ್ಭವನು ಅಣಮಾಂಕನಸುತಂ ಸದಿವ್ನುತ " ಕನಾರ್ಟಕ ಚೂತ ವನ ಚೈತರ್ ಲ ಮ್ೕಶ ॥ ನೆಂಬೋವರ್ನು. ಹೃದವ್ನಜದೋಳೇವಪುರದ ಲ ಮ್ೕಶನ ಪದ । ದವ್ಯವನಾವಗಂ ಧಾಯ್ನಿಸುವರಡಿಗಳಂ । ಸದಿವ್ನಯದಿಂ ಭಜಿಪ ಬ ಪ್ಂದೆ ಮಲ ಜೈಮಿನಿ ಭಾರತದ ಕಥೆಯನು || ಪದಯ್ :- ಕೆನೆವಾಲ ಗಡೆದು, ನವನೀತಮಂತೆಗೆದು, ಬಾ - - । ಯಿನಿದಾಗಿ ಸ ಯದದರೊಳಗೆ ಪು ಡಿದು ರಸ । ವನೇ ಕೆಡಿ ದೊಡೆ, ಕರೆದ ಸುರಭಿಗಪುಪ್ದೆ ಕೊರತೆ? ಈ ಕಾವಯ್ವನುನ್ ಹಾಡುವ ಗಮಕಿಗ ಗೆ, ಕೇಳುವ ಶೊರ್ೕತೃಗ ಗೆ ಕಿ ಮಾತು ಹೇಳುವ ಈತನ ಸೌಜನಯ್, ಮೃದು ಮಧುರ ಮಾತುಗಳು ಎಂತಹವರನೂನ್ ಮರುಳು ಮಾಡುತವೆ ೕಗಾಗಿ ನಮಗೆ ಅವನು ಅಚುಚ್ಮೆಚಿಚ್ನ ಕ ಯಾಗಿ ಕಂಗೊ ಸುತಾನೆ ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಹುಟಿಟ್ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆ ಎಲೆಲೂ ಳಗುವಂತೆ ಮಾಡಿರುವ ಕ ಲ ಮ್ೕಶನ ಈ ಪುಣಯ್ ಕಾವಯ್ವು ಜಗತಿನಾದಯ್ಂತ ಪರ್ಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಬೆಳಗಿ ಕ ಲ ಮ್ೕಶನು ಅಮರನಾಗ , ಕನನ್ಡ ನುಡಿ ಪರ್ಜವ್ ಸ , ಕನನ್ಡಾಂಬೆಗೆ ಜಯವಾಗ , ಗಮಕಕಲೆಗೆ ಗೆಲುವಾಗ ಎಂದು ಮನದುಂಬಿ ಹಾರೈಸೋಣ **************

200 ಪರ್ಕೃತಿ. ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಮತು ಕೃತಿ ~ ರಂಗನಾಥ್, ಮೈಸೂರು ಸಾಮಾನಯ್ ಅಥರ್ದ ಪರ್ಕೃತಿ ಅಂದರೆ ನಮಮ್ ಸುತ ನ ಗಿಡ, ಮರ, ಹೂವು, ಹಣು ಪಾರ್ಣಿ ಪ , ಬೆಟಟ್, ಗುಡ, ಭೂಮಿ, ಭಾನು, ನೆಲ, ಜಲ,. ೕಗೆ ಎಲವೂ ಪರ್ಕೃತಿ ಎಂದೆನಿ ಕೊಳುಳ್ತದೆ ಅದನೆನ್ೕ ನಾವು ಪರಿಸರ ಅಂತಲೂ ಕರೆಯುತೇವೆ ಈ ಪರ್ಕೃತಿ ದೇವರು ನಮಗೆ ಕರುಣಿ ದ ಅತುಯ್ತಮ ಉಡುಗೊರೆ ನೀವು ಾನದ ಏನೆಲ ಸೃ ಟ್ ಮಾಡಬಹುದು ಕಂಪೂಯ್ಟರ್, ಅಣುಶಕಿ, ಹಾರುವ ಮಾನ, ಓಡುವ ರೈಲು ೕಗೆ ಎಲವನೂನ್ ಸೃ ಟ್ಸಬಹುದು ಆದರೆ ಹಾರುವ ಚಿಟೆಟ್ ಂದರ ರೆಕೆಕ್ಯ ಮೇ ರುವ ಬಣಗಳ ವೈ ಧಯ್, ಜೀಭಾರ್ದ ಮೇ ರುವ ಬಣ ಬಣದ ಪಟೆಟ್ಗಳು, ಆನೆಗಿರುವ ಬೃಹತ್ ದೇಹ ೕಗೆ ಶೇಷವಾದದನುನ್ ನೀವು ಸೃ ಟ್ಸಲಾರಿರಿ ಜೊತೆಯ ಯೇ ದೇವರು ನಮಗೆ ಕೊಟಿಟ್ರುವ ಕಣು ಎಂತಹ ಅತುಯ್ತಕ್ೃಷಟ್ ಕಾಯ್ಮೆರಾದ ಲೆನಸ್ನೂನ್ ಮೀರಿಸುವ೦ತದು ನಮಮ್ ಮೆದುಳು ಯಾವ ಾನಿಯೂ ತಯಾರಿಸಲಾಗದ ಅಪರ್ತಿಮ, ಅತಯ್ದುಭ್ತ ವಸು. ವಾಸವವಾಗಿ ನಾವು ಏನೆಲಾ ವೈ ಾನಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತು ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಆ ಷಾಕ್ರಗಳನುನ್ ಮಾಡಿದೇವೆ ೕ ಅವೆಲ ಹೊರಬಂದದು ಮನುಷಯ್ನ ಬುದಿ ಶಕಿಯಿ೦ದ, ಮೆದು ನಿಂದ ಎಂದರೆ ನೀವೆಲ ನಂಬುತೀರಿ ತಾನೆ ಆದರೆ ಪರ್ಕೃತಿದತವಾದ ಬೆಟಟ್ ಗುಡಗಳನುನ್, ನದಿ ಸಾಗರಗಳನುನ್, ೕಡಗಳನುನ್, ಮನುಷಯ್ ಸೃ ಟ್ಸಲು ಖಂಡಿತಾ ಸಾಧಯ್ ಲ ಹಾಗಾಗೇ ಪರ್ಕೃತಿಯನುನ್ ಕಾಪಾಡುವ ಹೊಣೆ ನಮೆಮ್ಲರದಾಗಿದೆ ಪರ್ಕೃತಿ ಯಾವತೂ ತಾಯಿ ಇದ ಹಾಗೆ ಅದು ಕಷ್ಮೆ, ಕರುಣೆ, ಸಹನೆ, ತಾಳೆಮ್ಗಳ ತವರು ನಾವು ಎಷೆಟ್ೕ ಪರ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ದೌಜರ್ನಯ್ ವೆಸಗಿದರೂ, ತಾಯಿ ಮಗುವನುನ್ ಕಷ್ಮಿಸುವ ಹಾಗೆ ಪರ್ಕೃತಿ ಎಲವನೂನ್ ನೀಡುತಲೇ ಹೊಗುತದೆ ಸಂಸಕ್ೃತದ ರುವ ಒಂದು ಸುಭಾ ತದ ಅಥರ್ ೕಗಿದೆ. "ಹಸು ಹಾಲನುನ್ ಕೊಡುತದೆ ಪರರಿಗಾಗಿ", "ವೃಕಷ್ ನೆರಳನುನ್ ಕೊಡುತದೆ ಪರರಿಗಾಗಿ", " ಈ ಶರೀರ ರುವುದು ಪರೋಪಕಾರಕಾಕ್ಗಿ". ಪರ್ಕೃತಿ ಮಾಡುವ ಕೆಲಸ ಇದೇ. ನೀವೇ ಗಮನಿ ನಾವು ಸುತ ನ ಪರ್ಕೃತಿಯನುನ್ ಎಷೊಟ್ಂದು ಅಪ ತರ್ಗೊ ಸುತೇವೆ. ಪರ್ಶಾಂತವಾಗಿ,ಶುದವಾಗಿ, ಹರಿಯುವ ನದಿಯನುನ್ ಮ ನಗೊ ಸುತೇವೆ. ಶುದ ಗಾ ಯನುನ್ ಕಲು ತ ಗೊ ಸುತೇವೆ. ನಾವು ನೆಲೆ ರುವ ಭೂಮಿಯನುನ್ ನಾಶದ ಹೆಜೆಯತ ಕೊಂಡೊಯುಯ್ತಿದೇವೆ ಇಷೆಟ್ೕ ಅಲ ದುರಾಸೆಯ ಪಿಶಾಚಿಯ ಡಿತಕೆಕ್ ಲುಕಿ ಬೆಟಟ್ ಗುಡಗಳನುನ್, ಕಾಡು ಮೇಡುಗಳನುನ್, ಅಪರೂಪದ ಜೀವ ಸಂಕುಲಗಳನುನ್ ನಾಶ ಮಾಡುತಿದೇವೆ ನಮೆಮ್ಲರ ಇಂದಿನ ಎಲ ಸಮಸೆಯ್ಗ ಗೆ ನಾವು ಪರ್ಕೃತಿಯನುನ್ ಕಾಪಾಡದೇ, ಗೌರ ಸದೇ ಇರುವುದೇ ಪರ್ಮುಖ ಕಾರಣ ನಮಗೆ ಅವಕಾಶವಾದಾಗಲೆಲ ಗಿಡ ಮರಗಳನುನ್ ನೆಡುವ, ಜಲ ಮಾ ನಯ್ವನುನ್, ವಾಯು ಮಾ ನಯ್ವನುನ್ ಸಾಧಯ್ವಾದಷೂಟ್ ತಡೆ ಗಟುಟ್ವ, ಪಾ ಟ್ಕ್ ಮುಕ ಜಗತನುನ್ ನಿಮಿರ್ಸುವ, ಪಾರ್ಣಿ ಪ ಗಳ ಬಗೆಗೆ ಒಲವು ಕುತೂಹಲ ಮತು ಅರಿವು ಬೆಳೆ ಕೊಳುಳ್ವ ಕಾಯರ್ ನಮಿಮ್ಂದ ಆಗಬೇಕಿದೆ ಇನುನ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯತ ಬರೋಣ. ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂಬ ಶಬಕೆಕ್ ಶಾಲವಾದ, ವಾಯ್ಪಕವಾದ, ಸಾರವಾದ ಅಥರ್ ದೆ. ಈಗ ನಿಮಗೆ ಹೇ ದಂತೆ ಗಿಡ ನೆಡುವ, ಗುರು ರಿಯರನುನ್, ತಂದೆ ತಾಯಿಯರನುನ್, ಸುತ ನ ಸಮಾಜವನುನ್, ನಾವು ಹುಟಿಟ್ದ ದೇಶ ನಮಮ್ ಭಾಷೆ, ನಮಮ್ಅ ಪರಂಪರೆಗಳನುನ್ ಪಿರ್ೕತಿಸುವ, ಗೌರ ಸುವ ಮನೋಭಾವವನುನ್ ನಾವು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂದು ಸರಳವಾಗಿ ಕರೆಯಬಹುದು

201 ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂದರೆ ಅದೊಂದು ಜೀವನ ಕರ್ಮ ಅದರಿಂದಲೇ ಂಧೂ ಸಂಸಕ್ೃತಿ, ಹರಪಪ್ - ಹೆಂಜೋದಾರೋ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಮತಿತರ ಸಂಸಕ್ೃತಿಗಳು ಹುಟಿಟ್ಕೊಂಡದು ಒಂದು ಸಮಾಜದ ಶಾಂತಿ, ನೆಮಮ್ದಿ, ಸುಖ ನೆಲೆ ದರೆ ಅ ನ ಜನ ಸಜನರಾಗಿ, ಪಾರ್ಮಾಣಿಕರಾಗಿ, ಸಾತಿವ್ಕರಾಗಿ ಬಾಳೆವ್ ಮಾಡಿದರೆ ಅಂತಹ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಉತಮ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಯೂ ಹತು ಹಲವಾರು ಧಗಳುಂಟು ಜನಪದ ಸಂಸಕ್ೃತಿ, ಆಧುನಿಕ ಸಂಸಕ್ೃತಿ, ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿ, ಪೌವಾರ್ತಯ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ೕಗೆ ಒಟಾಟ್ರೆಯಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದಾದರೆ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂಬುದು ಈಗಾಗಲೇ ತಿ ದಂತೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಜೇವನಕರ್ಮ. ಅದರಲೂ ಜಾನಪದ ಮತು ವಚನ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯಂತೂ ಪರ್ಕೃತಿಯಷೆಟ್ೕ ಪರಿಶುದವಾದ, ಯಾವುದೇ ಕಲಮ್ಷಗ ಲದ ಶುದ ಸಂಸಕ್ೃತಿ. ಅ ಜೀವನ ಪಿರ್ೕತಿ, ದಯೆ, ಕರುಣೆ, ೕಲಗಳ ಮಾನ ೕಯ ಮೌಲಯ್ಗ ವೆ. ಅಣನವರ ವಚನ ಂದು ಾಪಕಕೆಕ್ ಬರುತದೆ : ನುಡಿದರೆ ಮುತಿನ ಹಾರದಂತಿರಬೇಕು, ನುಡಿದರೆ ಸಫ್ಟಿಕದ ಶಲಾಕೆಯಂತಿರಬೇಕು, ನುಡಿದರೆ ಮಾಣಿಕಯ್ದ ದೀಪಿಯಂತಿರಬೇಕು, ನುಡಿದರೆ ಂಗಮೆಚಿಚ್ ಅಹುದಹುದೆನನ್ಬೇಕು ಅಂತರಂಗ ಮತು ಬ ರಂಗಗಳೆರಡೂ ಪರಿಶುದವಾದ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ವಚನ ಸಂಸಕ್ೃತಿ. ಒಟಾಟ್ರೆ ಶುದವಾದ ಜೀವನವನುನ್, ಆರೋಗಯ್ಕರ ಸಮಾಜವನುನ್ ಸೃ ಟ್ಸುವ ಕಾರಣವೇ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಈ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಬೆಳೆಸುವ ನಮಮ್ ರಾಜ ಮಹಾರಾಜರು, ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರು, ವಚನಕಾರರು ದಾಸವರೇಣಯ್ರು, ೕಗಿಗಳು, ದರು, ಸಾಧುಗಳು, ಕ ಸಾ ತಿಗಳು ಸಾಕಷುಟ್ ಶರ್ಮಿ ದಾರೆ. " ಪರೋಪಕಾರಾಯ ಪುಣಯ್ಂ ಪಾಪಾಯ ಪರಪೀಡನಂ " ಎಂಬ ಒಂದು ಮಾತು ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಅಥರ್ವನುನ್ ಬಹಳ ಚೆನಾನ್ಗಿ ಬಿ೦ಬಿಸುತದೆ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡದ, ಉತಮ ಮೌಲಯ್ಗಳನುನ್ ಗೌರ ಸುವ ಮನೋವೃತಿಯನುನ್ ನಾವು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎನನ್ಬಹುದಲದೆ ಅಂತಹ ಮನೋಭಾವನೆ ಹೊಂದಿದ ವಯ್ಕಿಗಳನುನ್ ಸುಸಂಸಕ್ೃತರು ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು ಒಟಾಟ್ರೆಯಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದಾದರೆ ಉತಮ ಗುಣಗಳ ಗಂಟನುನ್ ನಾವು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು ಇಲೊ ಂದು ಕಥೆ ಾಪಕಕೆಕ್ ಬರುತಿದೆ. ಬುದ ಒಂದು ಸಾರಿ ಭಿ ೆ ಬೇಡುತ, ಧನಮದದಿಂದ ಕುರುಡನಾಗಿರುವ ಒಬಬ್ ರ್ೕಮಂತನ ಮನೆಗೆ. ಬರುತಾನೆ. ಆ ರ್ೕಮಂತನು ಬುದನನುನ್ ಕುರಿತು " ಭಿ ೆ ಬೇಡುವ ನಿನಗೆ ನಾಚಿಕೆಯಾಗುವುದಿಲವೇ " ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವಾಚಯ್ ಶಬಗ ಂದ ನಿಂದಿಸಲಾರಂಭಿಸುತಾನೆ ಬುದನ ಜೊತೆಗಿದ ಷಯ್ರಿಗೆ ಅದನುನ್ ಕೇ ಅಸಾಧಯ್ ಕೋಪ ಬರುತದೆ ಆದರೆ ಬುದ ಮಾತರ್ ಬೆಳದಿಂಗಳ ನಗೆ ಚೆಲುತಾ ಅವನ ಮಾತನೆನ್ಲ ಶಾಂತಿಯಿಂದಲೇ ಕೇ ಕೊಳುಳ್ತಾನೆ ಕೊನೆಗೊಮೆಮ್ ಒಂದು ಮಾತು ಹೇಳುತಾನೆ ಅಯಾಯ್ ನೀನು ನೀಡಿದ ಭಿ ೆಯನುನ್ ನಾನು ವ್ೕಕರಿಸದಿದರೆ ಅದು ಯಾರ ಬ ಉ ಯುತದೆ? ರ್ೕಮಂತ ಉದಾ ೕನದಿಂದಲೇ ಉತರಿಸುತಾನೆ ಇನಾಯ್ರ ಬ ನನನ್ ಬ ಯೇ ಉ ಯುತದೆ ತಕಷ್ಣ ಬುದ ಮುಗುಳನ್ಕುಕ್ ಉತರಿಸುತಾನೆ ಇಷುಟ್ ಹೊತು ನೀನು ನೀಡಿದ ಬೈಗಳ ಭಿ ೆಯನುನ್ ನಾನು ವ್ೕಕರಿ ಲ ಹಾಗಾಗಿ ಅದು ನಿನನ್ ಬ ಯೇ ಉ ದಿದೆ ಅಲವೇ ಎಂದವನೇ ಮುಂದಿನ ಮನೆಗೆ ತೆರಳಲೆತಿನ್ಸುತಾನೆ ರ್ೕಮಂತನಿಗೆ ಾನೋದಯ ವಾಗುತದೆ ಬುದನ ಪಾದಗಳ ಮೇಲೆ ಬಿದು ಕಷ್ಮೆ ಯಾಚಿಸುತಾನೆ ತನನ್ದೆಲವನೂನ್ ಆತನಿಗೆ ಸಮಪಿರ್

202 ಅವನ ಷಯ್ನಾಗುತಾನೆ ಇ ಬುದನ ತಾಳೆಮ್ ಮತು ಸಹನೆ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯಾಗುತದೆ ಹಾಗೆಯೇ ರ್ೕಮಂತನ ಅಸಹನೆ ಕೋಪ ಎಲವೂ ಕೃತಿಯಾಗುತದೆ ಸೆನ್ೕ ತರೆ ನಿಮಗೆ ಮತೊ ಂದು ಕತೆಯನುನ್ ಹೇಳುತೇನೆ ದೇವತೆಗಳು, ದಾನವರೂ ಸಹೋದರರು ಎಂಬುದೊಂದು ನ೦ಬಿಕೆ ಒಮೆಮ್ ನಾರದ ಮಹ ರ್ ಇವರಿಬಬ್ರಿಗೂ ಒಂದು ಸಪ್ಧೆರ್ ಇಟಟ್ ದೇವತೆಗಳೊಂದು ಸಾಲು, ದಾನವರೊಂದು ಸಾಲು ಕು ತು ಕೈಗಳನುನ್ ಮಡಿಸದೇ ಹಾಗೆಯೇ ಊಟ ಮಾಡಬೇಕು... ಹೇಗೆ ಮಾಡುವುದು? ದಾನವರು ಊಟಮಾಡಲು ಹೊರಟು ಊಟವನೆನ್ಲ ಚೆ ಕೊಂಡರು. ಆದರೆ ದೇವತೆಗಳು ಮಾತರ್ ತಮಮ್ ಮುಂದಿದ ಊಟವನುನ್ ಕೈಗಳನುನ್ ಮಡಚದೆ ಮಾಡಿದರು. ಹೇಗೆ ಎಂದು ೕಚಿ ದೀರಾ? ನೋಡಿ ಅಲೇ ಇರೋದು ರಹಸಯ್... ಎರಡು ಸಾಲಾಗಿ ಎದುರುಬದುರು ಕು ತು ದೇವತೆಗಳು ತಮಮ್ ಕೈಗಳನುನ್ ನೇರವಾಗಿ ಎದುರಿಗೆ ಕು ತ ದೇವತೆಗ ಗೆ ಉಣಬಡಿ ದರು ಎದುರಿಗೆ ಕು ತವರು ಇವರಿಗೆ ಉಣಿ ದರು, ಇಬಬ್ರ ಹೊಟೆಟ್ಯೂ ತುಂಬಿತು ಆದರೆ ದಾನವರು ಹಾಗೆ ಮಾಡ ಲ ಅನನ್ವನೆನ್ಲ ಚೆ ಕೊಂಡರು ಇದನೆನ್ೕ ನಾವು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಅನೊನ್ೕದು ಈ ಕಥೆಯ ನೀತಿ ಏನೆಂದರೆ ನಾ ಬಬ್ರೇ ತಿನುನ್ವುದು ಪರ್ಕೃತಿ ಇನೊನ್ಬಬ್ರಿಗೆ ಕೊಟುಟ್ ತಿನುನ್ವುದು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಬೇರೊಬಬ್ರ ಅನನ್ವನುನ್ ಕಿತು ತಿನುನ್ವುದು ಕೃತಿ ನಾವೆಲಾ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಕ ಯಬೇಕು, ಬೇರೆಯವರ ನೋ ನ ಸಂತಸಪಡುವ ಸವ್ಭಾವವನುನ್ ಬಿಟುಟ್, ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ನೆರವಾಗಿ ಅದರ ಮೂಲಕ ಸಂತಸಪಡುವ, ಇದುದರಲೇ ತೃಪಿಪಡುವ ಮನೋಭಾವನೆ ಬೆಳೆ ಕೊಂಡರೆ ನಮಮ್ ಬದುಕು ಸಹನೀಯವಾಗುತದೆ ರಿಯರೊಬಬ್ರ ಮಾತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಲೇಖನವನುನ್ ಮುಗಿಸುತಿದೇನೆ ನಮಮ್ದೇ ಬದುಕು ಬದುಕುವುದು ಪರ್ಕೃತಿ ಬೇರೆಯವರ ಬದುಕು ರೂಪಿಸುವುದು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಮತೊ ಬಬ್ರ ಬದುಕನುನ್ ನಾಶಮಾಡುವುದು ಕೃತಿ.

203 ಶಾಸನ ಚಿತರ್ಗಳು ~ ಎಚ್. ಎಂ. ನಾಗರಾಜರಾವ್, ಮೈಸೂರು ಮಾನವರನುನ್ ಪಶು ಪ ಗ ಂದ ಬೇಪರ್ಡಿಸುವ ಪರ್ಮುಖ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ 'ನಾಗರಿಕತೆ ' ಮತು 'ಸಂಸಕ್ೃತಿ'.ಈ ಎರಡು ಪರಿಕಲಪ್ನೆಗಳನುನ್ ಸಪ್ಷಟ್ ಪಡಿಸಬೇಕಾದು ಆವಶಯ್ಕ. ನಾಗರಿಕತೆ ಬಾಹಯ್ಕೆಕ್ ಸಂಬಂಧಿ ದುದು. ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಅಂತರಂಗದು. ಇವೆರಡೂ ಪರಸಪ್ರ ೕಷಕ ಇದಕೊಕ್ಂದು ಹೋ ಕೆ ಕೊಡಬಹುದು ಕಿತಳೆ ಹಣೊ ಂದರ ಪೆಪ್ ನಾಗರಿಕತೆಯಾದರೆ ಒಳಗಿರುವ ಸ ತೊಳೆಗಳು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ತಿರುಳನುನ್ ರ ಸಬೇಕಾದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಪೆಪ್ಯದು ಇನೊನ್ಂದು ಹೇ ಕೆ ಇದೆ ಚಿಕಕ್ದಾದರೂ ಅಥರ್ಪೂಣರ್ವಾದುದು Civilization is what we 'Have' and culture is what we 'Are'. ಇನೂನ್ ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ನಮಮ್ ಆತಮ್ ಕಸನಕೆಕ್ ಮತು ಸಮ ಟ್ಯ ಸವರ್ತೋಮುಖ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿ ದುದು ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಬಾಹಯ್ದ ಸೌಲಭಯ್ ಸೌಕಯರ್ಗಳು ನಾಗರಿಕತೆ. ಶಾಸನಗಳು ಗತಕಾಲದ ದಾಖಲೆಗಳು ನಿದಿರ್ಷಟ್ ಷಯ ಂದನುನ್ ದಾಖ ಸುವುದು ಅವುಗಳ ಮೂಲ ಉದೇಶ ಆದರೆ ನಮಮ್ದೇಶದ ಶಾಸನಗಳು ಕೇವಲ ರಾಜಕೀಯ, ಇತಿಹಾಸದ ಆಕರಗಳಲ ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಕಟಿಟ್ಕೊಡುವ ಅಮೂಲಯ್ ನಿಧಿ ನಮಮ್ ಶಾಸನಗಳ ಅಂತಗರ್ತವಾಗಿರುವ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಮೌಲಯ್ಗಳನುನ್ ತಿ ದುಕೊಳುಳ್ವುದು ಫಲಪರ್ದ. ಅದು ನಮಮ್ ರಿಯರ ಒಲವುನಿಲವುಗಳನೂನ್ ಧಾಮಿರ್ಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಸಾ ತಿಯ್ಕ ಮತು ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಆದಶರ್ ಅಭಿರುಚಿಗಳನುನ್ ಬಿಂಬಿಸುವ ಕನನ್ಡಿಗಳಾಗಿವೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ದ ಮೌಲಯ್ಗ ಂದ ಶಾಸನ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ಭಿನನ್ವೇನಲ. ಧಮರ್ಸ ಷುತೆ, ಪರೋಪಕಾರ, ಸಾವ್ಮಿನಿಷೆ, ಪರ್ಕೃತಿಪೆರ್ೕಮ ಇತಾಯ್ದಿ ಗುಣ ಶೇಷಗಳ ಚಿತರ್ಣ ಶಾಸನಗಳ ಸಮೃದವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತದೆ ಆದರೆ ಸಾಗರದಿಂದ ನಮಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳಳ್ಲು ಸಾಧಯ್ವಾಗುವುದು ನಮಮ್ ಬೊಗಸೆಯಷುಟ್ ಮಾತರ್ವೇ! ತಾಯಿಯೇ ದೇವರು ಮನೆಯೇ ದಲ ಪಾಠಶಾಲೆ ಎಂದು ಭಾ ಸುವ ಸಂಸಕ್ೃತಿ ನಮಮ್ದು. 'ವಂದೇ ಮಾತರಂ' ಎಂದು ದೇಶಕೆಕ್ ನಮಮ್ ಗೌರವ ತೋರುತೇವೆ " ಜನನೀ ಜನಮ್ಭೂಮಿಸಚ್ ಸವ್ಗಾರ್ದಪಿ ಗರೀಯ ೕ" ಎಂದು ದೇಶಕೆಕ್ ನಮಮ್ ಗೌರವ ತೋರುತೇವೆ ರ್ೕ ರಾಮಚಂದರ್ನ ಈ ಮಾತು ಆತನ ಮಾತೃಪೆರ್ೕಮ ಮತು ಸವ್ದೇಶ ಪಿರ್ೕತಿಯನುನ್ ಸಶಕವಾಗಿ ತಿ ಸುತದೆ ತಾಯಿ ತನನ್ ಗಭರ್ದ ರುವ ಮಗು ಗೆ ಒಳೆಳ್ಯದಾಗಬೇಕೆಂದು ಉತಮವಾದ ಚಾರಗಳನುನ್ ಕುರಿತೇ ಚಿಂತಿಸಬೇಕೆಂದು ಶಾಸ ಗಳು ಹೇಳುತವೆ ಒಳೆಳ್ಯದನೆನ್ೕ ಕಾಣುವುದು, ಕೇಳುವುದು ಮತು ಆಲೋಚಿ ವುದು ಗಭರ್ದ ರುವ ಶು ಗೆ ಧನಾತಮ್ಕ ಪರಿಣಾಮವನುನ್ ಬೀರುವುದೆಂದು ಾನವೂ ಹೇಳುತದೆ ೦ಗಾ೦ಬಿಕೆ ಎಂಬಾಕೆ ತನನ್ ಮಗು ಗೆ ಹಾಲುಣಿಸುವಾಗ ಹೇಳುತಿದ ಅಮೂಲಯ್ ಮಾತುಗ ವು : ಕೆರೆಯಂ ಕಟಿಟ್ಸು ಬಾ ಯಂ ಸಮೆಸು ದೇವಾಗಾರಮಂ ಮಾಡಿಸು ಜರೆ ೕ ಸ್ ಕ್ದನಾಥರಂ ಬಿಡಿಸು ಮಿತರ್ಗಿರ್ಬುಕೆಯ್ ನಂಬಿದ। ಗೆರ್ರೆ ವೆಟಾಟ್ಗಿರು ಷಟ್ರಂ ರೆಯೆನುತಿಂತೆಲನಂ ಪಿರಿದೆ ತಾ ಯೆರೆ ದಳಾಪ್ಲೆರೆ ವಂದು ತೊಟುಟ್ ಕಿ ಳ್ ಲ ಮ್ೕಧರಾಮಾತಯ್ನಾ ।। ೧ ।। ತನನ್ ಮಗು ಮುಂದೆ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಏನೇನು ಜನೋಪ ೕಗಿ ಕೆಲಸಗಳನುನ್ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ತಾಯಿಯ ಕನಸು ಮೇ ನ ಪದಯ್ದ ದೆ ಕೆರೆಬಾ ಕಟಿಟ್ಸುವುದು, ತೋಪು ನೆಡಿಸುವುದು, ಅರವಂಟಿಗೆ ಸಾಪಿಸುವುದು, ದೇವಾಲಯವನುನ್ ನಿಮಿರ್ಸುವುದು ಮುಂತಾದುವು ನಮಮ್

204 ಂದಿನವರ ಧಾಮಿರ್ಕ ವೇಷಧರಿ ದ ಸಮಾಜಮುಖಿ ಕಾಯರ್ಗಳಾಗಿದವು ಇವು ಜನಪರವೂ, ಪರಿಸರ ೕಶಕವೂ ಆಗಿದವು ಇವುಗಳ ನಿವರ್ಹಣೆಗೆ ದತಿಗಳನುನ್ ನೀಡಲಾಗುತಿತು ಕೆರೆ ಬಾ ತೋಪುಗಳು ಜನರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನಕೆಕ್ ಆವಷಯ್ಕವಾಗಿದವು ದೇವಾಲಯವು ದೆಯ್, ಧಾಯ್ನ ಮತು ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಕೇಂದರ್ವಾಗಿತು ಹಲವರಿಗೆ ಅದೊಂದು ಉದೊಯ್ೕಗ ಕೇಂದರ್ವಾಗಿತು ಅರವಟಿಟ್ಗೆ ದಾರಿಗರ ದಾಹ ತಣಿಸುವ ಮತು ಆಯಾಸ ಪರಿಹರಿಸುವ ತಾಣವಾಗಿತು ಸತರ್ವೂ ಪರಸಳದ ಪರ್ವಾ ಗ ಗೆ ಉ ದುಕೊಳುಳ್ವ ನೆಲೆಯಾಗಿತು ಈಗ ಈ ಆದಶರ್ಗಳು ಬದಲಾಗಿವೆ ! ಕೆರೆ - ಇಂದು ಕೊಳಚೆನೀರು ಸೇರುವ ಜಾಗವಾಗಿದೆ ಇಲವೇ ನಿವೇಶನವಾಗಿ ಪರಿವತಿರ್ತವಾಗಿದೆ ಬಾ ಹಾಳಾಗಿ ಬೋವೆರ್ಲ್ ಎದು ಅಂತಜರ್ಲ ಬತಿಹೋಗುತಿದೆ, ಖಾಯ್ತ ದೇವಾಲಯಗಳು ವಾಣಿಜೀಕರಣಗೊಂಡು ಭಕರಿಗಿಂತ ಹೆಚಾಚ್ಗಿ ಪರ್ವಾ ಗರನುನ್ ಸೆಳೆಯುತಿದೆ ಸತರ್ ೕಗ ಕಲಾಯ್ನಮಂಟಪ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಧರಿ ಲಾಭದಾಯಕ ವಯ್ವಹಾರವಾಗಿದೆ ಈ ಶವ್ದ ಸೃ ಟ್ ನಿಗೂಢ, ಾನಿಗಳೂ, ತತವ್ ಾನಿಗಳೂ, ಈ ಬಗೆ ಸಾಕಷುಟ್ ಚಿಂತನೆ ನಡೆ ದಾರೆ. ಶಾಸನ ಪದಯ್ ಂದು ಮನೋಜಞ್ವಾಗಿ ಹೇಳುವುದು ೕಗೆ : ಆದೌ ಬರ್ಹಾಮ್ನ ಷುಃ ತಿಜಲಗಗನ೦ ನಾ ಬರ್ಹಾಮ್ಂಡ ಖಂಡ೦ ಸವ್ಗಾರ್ದೌಯ್ ಭೌವ ನಾಗಾ ಗರ್ಹ ಗಣ ಋಷ ೕ ನಾ ನಕಷ್ತರ್ಮಾಲಾ! ಚಂದಾರ್ದಿತೌಯ್ ನ ವ ನ್ನರ್ ವಹತಿ ಪವನೋ ನಾ ಕಾಲೋನ ಜೀವಃ ತತೆ ಕೋsಪಿ ಸವ್ಯಂಭೂ ಯುಗಪತಿಃ ಪಾತುವಃ ಸೃ ಟ್ಕತಾರ್।। ಆದಿಯ ಬರ್ಹಮ್, ಷು,ಭೂಮಿ,ನೀರು, ಆಕಾಶ, ಬರ್ಹಾಮ್ಂಡ, ಗರ್ಹ, ತಾರೆ, ಸೂಯರ್ ಚಂದರ್ರು, ಅಗಿನ್, ವಾಯು, ಮೃತುಯ್, ಜೀವ ಮುಂತಾದ ಯಾವುವೂ ಇರ ಲ ಇದುದು ಸವ್ಯಂಭು ಆದ ಸೃ ಟ್ಕತರ್ ಇಂಥ ಸೃ ಟ್ ಶಕಿಗೆ ನಾಮರೂಪಗಳನುನ್ ನೀಡಿ ಮೇಲು-ಕೀಳೆಂದು ಜಗಳ ವಾಡುವ ಮಟಟ್ಕೆಕ್ ಜನತೆ ಇ ದುದು ದುದೈರ್ವದ ಸಂಗತಿ ಹರಿ ದೊಡವ, ಹರದೊಡವ ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ನರರ ಸಂದೇಹ ಮಾತರ್! ಅದನುನ್ ನಿವಾರಿಸಲು ಹರಿಹರ ರೂಪ ತಾ ದವನಂತೆ ಭಗವಂತ ಬೇಲೂರಿನ ಈ ಶಾಸನವು ಬಹಳ ಜನಪಿರ್ಯವಾದುದು : ಯಂ ಶೈವಾಸಸ್ಮುಪಾಸತೇ ವ ಇತಿ ಬರ್ಹೆ ತಿ ವೇದಾಂತಿನೋನ: ಬೌದಾಃ ಬುದ ಇತಿ ಪರ್ಮಾಣಪಟವಃ ಕತೇರ್ತಿ ನೈಯಾಯಿಕಾ। ಅಹರ್ನಿನ್ತಯ್ಥ ಜೈನ ಶಾಸನ ರತಾಃ ಕಮೇರ್ತಿ ಮೀಮಾಂಸಕಾಃ ಸೋಯಂ ೕ ದಧಾತು ವಾಂಚಿತ ಫಲಂ ರ್ೕ ಕೇಶ ವೇಷಸಸ್ದಾ।। "ಶೈವರು ವನೆಂದು, ವೇದಾಂತಿಗಳು ಬರ್ಹಮ್ನೆಂದು, ಬೌದರು ಬುದನೆಂದು, ಪರ್ಮಾಣದ ಸಮಹರ್ರಾದ ನೈಯಾಯಿಕರು ಕತೃರ್ವೆಂದು, ಜನರು ಅಹರ್ನೆಂದು, ಮೀಮಾಂಸಕರು ಕಮರ್ವೆಂದು ಯಾರನುನ್ ಉಪಾಸನೆ ಮಾಡುವರೋ ಅವನೇ ಆದ ಕೇಶವನು ಇಷಾಟ್ಥರ್ವನುನ್ ಕರುಣಿಸ ". ರೂಪ ಮತು ನಾಮಗಳನುನ್ ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸುತೇವೆ; ದೇವರೂಪಗಳನುನ್ ಸುತಿಸುತೇವೆ ನಾಮಾತೀತನಾದ ನಿರಾಕಾರನಾದ ಭಗವಂತನನುನ್ ರೂಪ ನೀಡಿ ಧಾಯ್ನಿಸುತೇವೆ ಮತು ಹೆಸರು ನೀಡಿ ಸುತಿಸುತೇವೆ

205 ಭೇದಂ ಮೂತಿರ್ ಳಲದೆ ಭೇದಂ ಪರಮಾಥರ್ ತತವ್ದೊಳು ಸಲದೆನಲ್ । ಮೂದೇವರಾದಭೇದದ ಮಾದೇವಂ ಎಮಗೇಗೆ ಸುಖಸಂಪದಂ । ದೇವನೊಬಬ್ ರೂಪ ಹಲವು, ನಾಮ ಹಲವು ನಮಮ್ ಹೃದಯ ಆತಮ್ನ ದೇಗುಲ ಮತು ವೈರಾಗಯ್ದ ಸಾನವಾದಾಗ ಸತಯ್ದಶರ್ನವಾದೀತು ಅಜುರ್ನನ ಪೂವರ್ತಾಪದಿ೦ದಾಗಿ ಈ ಜಗತಿಗೆ ಭಗವದೀತೆಯಂಥ ಉದರ್ಂಥ ಲಭಯ್ವಾಯಿತು ಮೌಯರ್ ಸಾಮಾರ್ಟ ಅಶೋಕ ಕ ಂಗ ಯುದದಿಂದ ನೊಂದು ಪಶಾಚ್ತಾಪಪಟಟ್. ರಣರ೦ಗವೇ ಬದುಕಿಗೆ ಅನಿವಾಯರ್ವಾದ ಮೂಲಪೀಠವಲ ಎಂಬುದು ಅವನ ದಶರ್ನ. ಯುದ ತಯ್ಜಿ ಹೊಸಮನುಷಯ್ನಾದ ಜನೋಪ ೕಗಿ ಕೆಲಸಗಳನುನ್ ಮಾಡಿದ ಇಂಥ ಮತೊ ಬಬ್ರಾಜ ಜಗತಿನಲೆಲೂ ಮತೆ ಹುಟಿಟ್ ಬರ ಲ ವಯ್ ಟ್ ವೇಕೋದಯಕಿಕ್ಂತ ಸಮ ಟ್ಯ ವೇಕೋದಯವಾಗಬೇಕಾದು ಆವಶಯ್ಕ. ಇದು ಯಾವಾಗ ಮತು ಹೇಗೆ ಎಂಬ ಪರ್ಶೆನ್ಗೆ ಉತರ ದೊರೆಯುವುದಿಲ ಮಾನಯ್ ಡಿ ಜಿ ಹೇಳುತಾರೆ: ದೇಶ ದೇಶದ ಚರಿತೆ ಮನುಷಯ್ನಾಶಕಥೆ ಘಾಸಪ ರೆಂತೆಂತು ಮಸಣಮುಂಟ । ರೋಷಮತಸ್ರ ಬೀಜ ಮನುಜ ಧ ಂಸಕೆಕ್ ಶಾಶವ್ತರಹಸಯ್ವದು _ ಮರುಳಮುನಿಯ !! ಶಾಸನಗಳ ಉತೆ ೕ ೆಯ ಮತು ಆಡಂಬರದ ಬಿರುದುಗಳು ಹೆಚಾಚ್ಗಿ ಕಂಡುಬರುತವೆ. ಆದರೆ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವ ಮತು ಮನದ ಸಾಯಿಯಾಗಿ ನಿಲುವಂಥ ಬಿರುದುಗಳೂ ಇರುವುದುಂಟು ಗುಣಗಳಳ್, ಭಯ ಲೋಭ ದುಲರ್ಭ, ಸದಮರ್ ಲೋಭಿ, ಜಂಗಮಸರಸವ್ತಿ, ಕನನ್ಡ ಮೇರು, ಬದವರಬೇ ,ಸರಸವ್ತೀ ಗಣದಾ , ವೇಕ ವ್ೕಕೃತ ಸಾ ತಯ್ಂ ಇತಾಯ್ದಿ. 'ಜನದೊಳಗೆ ನಾಲಗುಳಾಳ್ತನೆ ಬಾಳುಂ ' ಎಂಬ ಶಾಸನವಾಕಯ್ವನುನ್ ಓದಿದಾಗ 'ವೇದ ಸುಳಾಳ್ದರೂ ಗಾದೆ ಸುಳಾಳ್ಗದು' ಎಂಬ ಲೋಕಾನುಭವದ ಮಾತು ನೆನಪಾಗುತದೆ. 'ನೀರೊಳಗಣ ತಾವರೆಎಲೆ ನೀರ ರೆದಂತೆ', 'ಹಾಲುಂಡ ಮೇಲುಂಬುದೇ', 'ಧಮರ್ವೇ ಪರಮಧನಂ','ಗುಣಕೆ ಮತಸ್ರಮುಂಟೆ ', 'ಸುಪುತರ್ಃ ಕುಲದೀಪಕಃ ', 'ನಾ ಸತಯ್ ಸ ೕಧಮರ್ಂ ', 'ದುಬರ್ಲಸಯ್ ಬಲೋ ರಾಜಾ' -ಇಂಥ ನೂರಾರು ಸಾಲುಗಳು ಶಾಸನಗಳ ಕಂಡುಬರುತವೆ ಹಲವು ಊರುಗಳ ಬಣನೆ ಕಾವಯ್ನಾಮವಾಗಿದೆ ಉದರೆ ಎಂಬ ಪುರವನುನ್ ಪರ್ತಿಭಾನಿವ್ತ ಶಾಸನಕ ಯು ಮನೋಹರ ಗದಯ್ದ ಬಣಿಸುವುದು ೕಗೆ : "ಬೆಳೆದ ಕಳಮೆಯ ಕೆ ವ್ಲಂಗ ಂದಲ ಪರಿವ ಪರಿ ಕಾಲ ಂ ಪೂಗಪುಂನಾಗನಾಗವಕುಳಚಂಪಕಾ ಚಕಿಳ ಕೇತಕೀ ಸುಗಂಧ ಕಣ ೕರ ಸೇಮಂತಿಕಾ ಸೌರಭಾಭರಿತ ಮೆನಿಪ ಪುಷಪ್ ವಾಟ೦ಗ ಂ। ಕೌಂಗು ತೇಗು ಕದ ೕಪನಸಾಂಬರ್ ಜಂಬೂದುರ್ಮಾದಿ ನಂದನಗ ೦ ಕತ ರ್ಪ ನಾಗವ ೕವನಂಗ ನೊಸವವ್ರ್ ತನಿರಸದ ಪು೦ಡೆರ್ೕಕಷ್ು ವಾಟಂಗ ಂ।ಕಂಪನುಗುಳವ್ ಕಮಳ ನೀಳೋತಪ್ಳವನಾವ ಂದ ತೀವ ರಮಯ್ ಮೆನಿ ೕಗಿಗಳಂ ಭೋಗಾಸಕಿಯನಾಗಿಸುತಿಪುರ್ದು"! ಸಳನಾಮಗಳ ಅಧಯ್ಯನಕೆಕ್ ಶಾಸನಗ ಂದ ಅಪಾರನೆರವು ಲಭಿಸುತದೆ

ªÀÄzsÀÄ ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁzÀ ºÉÆ¸ÀzÀgÀ°è

¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀiÁvÀÆ ªÀÄzsÀÄ

¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄÄvÀÆÛ ªÀÄzsÀÄ

¥Àæw¢£ÀªÀÇ ªÀÄzsÀÄZÀAzÀæ DºÁ!

ªÀÄzÀÄªÉAiÀÄ ¨É½î ºÀ§âzÀ §½PÀ

ªÀÄzsÀÄªÉÃ E®è

E§âjUÀÆ ªÀÄzsÀÄ ªÉÄÃºÀ!

ªÀÄvÀìgÀ

PÀgÀÄuÁ¼ÀÄ ¸Á®Ä ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ

¸ÀÄj¹zÀ ºÀÆUÀ½AzÀ

ªÀÄzÀÄªÀÄPÀÌ¼À ªÁºÀ£ÀzÀAvÉ

¹AUÁgÀUÉÆAqÀÄ ¤AwvÀÄÛ

gÀ¸ÉÛAiÀÄ°è £À£Àß ºÀ¼ÉAiÀÄ PÁgÀÄ

ªÀÄvÀìgÀ¢AzÀ zÀAqÀ ºÁQzÀgÀÄ

mÁæ¦üPï ¥ÉÆÃ°Ã¸ÀgÀÄ!

©¹

eÉÆvÉUÉ ªÀÄPÀÌ¼À

QgÀÄZÀÄwÛzÁÝ¼É UÀÈ»tÂ-

E£ÀÆß ªÀÄ®VzÁÝ£Á

¤ªÀÄä ªÀÄÄ¢Ý£À ªÀÄUÀ?

NzÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÁUÀ?

J©â¹, J©â¹!

C¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ

PÀ£ÀßqÀ £Ár¤AzÀ §ºÀ¼À

zÀÆgÀ«gÀÄªÀ EªÀgÉ®è

zÁR¯ÉUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ C¤ªÁ¹

CªÀgÀ PÀ£ÀßqÀ ¥ÉæÃªÀÄ

PÀAqÁUÀ C¤ß¹vÀÄ

£ÀªÀÄVAvÀ CªÀgÉÃ ªÁ¹!

206 ಶಾಸನಗಳು ಮಾಡಿದ ರಾಜಕೀಯ,ಆಥಿರ್ಕ,ಸಾಮಾಜಿಕ,ಸಾ ತಿಯ್ಕ,ಭಾ ಕ ಹಾಗೂ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಇತಿಹಾಸ ಪುನಾರಚನೆಗೆ ಉಪಯುಕವಾಗುವ ಅಮೂಲಯ್ ಆಕರಗಳು. ದಾನಶಾಸನಗಳೇ ಹೆಚುಚ್; ಏಕೆಂದರೆ ಧಮರ್ ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಸಾಯಿಭಿತಿ ಧಮರ್ವೆಂಬುದಕೆಕ್ ಅತುಯ್ತಮ ಪರಿಭಾಷೆ ಎಂದರೆ ಮಹಾಭಾರತದ 'ಪರೋಪಕಾರ ಪುಣಾಯ್ಯ ಪಾಪಾಯ ಪರಿಪೀಡನಂ'ಎಂಬ ಶೊ ೕಕಭಾಗ ಇದನುನ್ ಅರಿತುಕೊಂಡರೆ ಮಾನವ ಜೀವನಕೆಕ್ ಸಾಥರ್ಕಯ್ ಪಾರ್ಪವಾಗುತದೆ ಅದಕೆಕ್ ಆತ ಕರ್ಮಿಸಬೇಕಾದುದು ಸತಯ್ ಮತು ಧಮರ್ದ ಮಾಗರ್ದ ಗುರಿ ಮತು ದಾರಿ ಎರಡೂ ಸರಿ ಇರಬೇಕಷೆಟ್ ! ಟಿಪಪ್ಣಿಗಳು 1) ಕನನ್ಡ ಶವ್ ದಾಯ್ಲಯ ಶಾಸನ ಸಂಪುಟ,3,ಹಂಪಿಶಾಸನಗಳು,ಸಂಖೆಯ್ 69, ಕಿರ್ ಶ 1410 2) ಎಪಿಗರ್ಪಿಯಾ ಇಂಡಿಕಾ,ಸಂಪುಟ 12,ಶಾಸನ ಸಂಖೆಯ್ 9, ಕಿರ್ ಶ 1328 3) ಕನನ್ಡ ಶವ್ ದಾಯ್ಲಯ ಶಾಸನ ಸಂಪುಟ 2, ಯೆಳಬುಗರ್-29, ಕಿರ್.ಶ 1154 ಮತು ಹಲವು ಗರ್ಂಥಗಳು ºÀ¤UÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ~ JZï.qÀÄArgÁeï,¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

207 ಸುವಣರ್ ಕನಾರ್ಟಕ ~ ಗೋ ೦ದ ಕುಲಕಣಿರ್, ಮೈಸೂರು ಕಾವೇರಿಯಿಂದ ಮಾಗೋ ದಾವರಿ ವರಮಿಪರ್ ನಾಡದಾ ಕನನ್ಡದೊಳ್ ಭಾ ದ ಜನಪದಂ ವಸು ಧಾವಲಯ ೕನ ಶದ ಷಯ ಶೇಷಂ ।। ನವಯ್ ಭವಯ್ ಪರಂಪರೆಯ ಕನನ್ಡನಾಡಿನ ಸರತೆ, ವಾಯ್ಪಿ, ಅದರ ಸೊಗಡು ಎಲೆಡೆ ಪಸರಿ ತು ಎಂಬುದು ನಮಮ್ ದಲ ಕನನ್ಡ ಉಪಲಬ ಗರ್ಂಥ ' ಕ ರಾಜಮಾಗರ್ ' ದ ಉಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಕನನ್ಡನಾಡಿನ ಮೆರುಗು ಕಾಲದಿಂದ ಕಾಲಕೆಕ್ ಹೆಚುಚ್ತಾ ಬಂದಿದೆ ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಪರಂಪರೆ, ಇತಿಹಾಸ, ಕಲೆ, ಸಾ ತಯ್, ಜಾನ್ನಸಂಪತು, ಪಾರ್ಕೃತಿಕ ನೆಲೆಗಟುಟ್, ಭಾಷೆ, ಶಕಿ, ಸಾಮಥಯ್ರ್, ಭಾರತೀಯ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ - ಸುವಣರ್ಯುಗದ ಮಣಿಮುತಾಗಿ ಹೊರಹೊಮಿಮ್ದೆ ಕನನ್ಡ ಪಾರ್ಚೀನತೆಯಿಂದ ಇ ಯವರೆಗಿನ ಚರಿತೆರ್ಯನುನ್ ಅವಲೋಕಿ ದರೆ ಇ ನಾನು ಬೊಗಸೆಯಷುಟ್ ಮಾತರ್ ನೀಡಬಲೆನು ಎಂಬ ಭಾವನೆ ನನನ್ ದೆ ಇನೂನ್ ಸಮುದರ್ದಷುಟ್ ಆಳ, ವಾಯ್ಪಿ, ಸಂಪತು ನಮಮ್ ಕನನ್ಡನಾಡಿನ ಅಡಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶ ೕಕಿಯಾಗಲಾರದು ಕನಾರ್ಟಕದ ನಾನಾ ಭಾಗಗಳು ನವ ಲಾಯುಗ, ಲಾಯುಗದ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯನುನ್ ಹೊಂದಿದೆ ಕನಾರ್ಟಕಕೆಕ್ 'ಕುಂತಳ ದೇಶ' ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಕೂಡ ಇದಿತೆಂದು ಂಧೂ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಸಂಪಕರ್ದಿಂದ ತಿ ದು ಬರುತದೆ ಂಧೂ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಕಾಲದ 'ಕಣನಿರ್' ಎಂಬ ಹೆಸರು ಇತು ಎಂದು ಫಾದರ್ ಹೆರಾಸ್ ಅಭಿಪಾರ್ಯ ಪಡುತಾರೆ ಪುರಾಣ ರಾಮಾಯಣ,ಮಹಾಭಾರತ ಕಾಲದ ಹಲವು ನಗರಗಳು ಕನಾರ್ಟಕದ ತಾಣಗಳಾಗಿ ಪುರಾಣ ಪರ್ ದಿ ಪಡೆದಿವೆ ಪಂಪಾ ೇತರ್, ಮಣಿಪುರ, ವೈಜಯಂತಿ, ರಾಟಪವರ್, ಪರಶುರಾಮ ೕಗೆ ಪಟಿಟ್ ಬೆಳೆಯುತಾ ಹೋಗುತದೆ ಕಥಾ ಸರಿತಾಸ್ಗರ, ಮೃಚಚ್ಕಟಿಕ, ತೊಲಾಕ್ಪಿಟ್ ಮವಾರ್, ಗಿರ್ೕಕ್ ಭಾಷೆಯ ಪರ್ಹಸನ, ಗಾಥಸಪಸತಿ ಕಿರ್ ಶ ೪೫೦ ಶಾಂತಿವಮರ್ ತಾಮರ್ ಶಾಸನದ ೕಗೆ ನೂರಾರು ಗರ್ಂಥಗಳ ಕನನ್ಡ ಭಾಷೆಯ ಬಗೆ, ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನಬಗೆ ವಣಿರ್ಸಲಾಗಿದೆ ಮಾಕರ್ಂಡೇಯ ಪುರಾಣದ 'ಸಕಣಾರ್ಟ' ಎಂಬ ಪದ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಕ ರಾಜಮಾಗರ್, ಹ ಮ್ಡಿ ಶಾಸನ (ಕಿರ್.ಶ ೪೫೦) ಪು ಕೇ ದೊರೆಯ 'ಕನಾರ್ಟಕ ಬಲ' ಸೇನಾಪಡೆ ಇವೆಲವೂ ಕನಾರ್ಟಕ ಕನನ್ಡಿಗ ಎಂಬ ಪದಕೆಕ್ ಪೂರಕವಾಡಿ ನಿಂತಿವೆ ಕನಾರ್ಟಕ ಎಂಬ ಪದವು ರೂಢಿಗತವಾಗಿತು ಎಂಬುದು ಕದಂಬ, ಚಾಲುಕಯ್, ರಾಷಟ್ರ್ಕೂಟರ ಶಾಸನಗ ಂದ ತಿ ದುಬರುತದೆ ನಾಗವಮರ್, ಭರತಚಕರ್ವತಿರ್ ಕನಾರ್ಟಕದ ಉಲೇಖ ಮಾಡಿರುವುದು ೧೫೦೦ ವಷರ್ಗ ಗಿಂತ ದಲು ಕನನ್ಡ ನಾಡು ಇತು ಎಂಬುದನುನ್ ಆಧಾರಸ ತ ನಿರೂಪಿಸಬಹುದು ೕಗೆ ಕನಾರ್ಟಕದ ಮೂಲ ಹುಡುಕುತಾ ಹೋದರೆ ನಮಗೆ ಜನಪದ, ತಿರ್ಪದಿ, ಪುರಾಣ, ಪುಣಯ್ಕಥೆ, ಛಂದಸುಸ್, ನಾಟಕ ಇನೂನ್ ಅನೇಕ ಪೂರಕ ಸಂಗರ್ಹ ಪು ಟ್ ನೀಡುತದೆ ಅದೆನೇ ಇರ ನವಯ್ ಚೆಲುವ ಕನನ್ದನಾಡಿನ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನುನ್ ಎಷುಟ್ ಹೇ ದರೂ ಸಾಲದು ಮೌಯರ್ರು, ಗುಪರು, ಶಾತವಾಹನರ ಆ ವ್ಕೆಗೆ ಕನನ್ಡನಾಡು ಒಳಪಟಿಟ್ತಲದೆ ಅಪಪ್ಟ ಕನನ್ಡ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ವನುನ್ ಕದಂಬ,ಗಂಗಾ, ಚಾಲುಕಯ್, ರಾಷಟ್ರ್ಕೂಟರು, ಜಯನಗರದ ಅರಸರು, ಮೈಸೂರು ಸಂಸಾನದ ಅರಸರು ಸುಭದರ್ವಾಗಿ ಕಟಿಟ್ ಬೆಳೆ ದರು. ಅಲದೆ ನಾಡಿನ ಸಾ ರಾರು ರಾಜರು ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ನೆಲೆಗಳನುನ್ ಶವ್ಮಟಟ್ಕೆಕ್ ಏರಿ ದರು ಬನವಾ , ಬಾದಾಮಿ, ಐಹೊಳೆ, ಪಟಟ್ದಕಲು,ಮೇಲುಕೋಟೆ, ಶರ್ವಣಬೆಳಗೊಳ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು, ಬೇಲೂರು, ಹಳೇಬೀಡು ಮುಂತಾದ ಸಾ ರಾರು ಸಳಗಳು ಪುರಾಣ ಪುಣಯ್ ೇತರ್ಗಳಾಗಿ, ವಾಸು ಲಪ್ ನೆಲೆಗಳಾಗಿ, ಐತಿಹಾ ಕ ನಗರಗಳಾಗಿ ಶವ್ಮಾನಯ್ತೆ ಪಡೆದು ರಾಜಮಾನವಾಗಿರುವುದು ನಮಮ್ ಸೌಭಾಗಯ್ವೇ ಸರಿ,

208 ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ಜನ 'ಕುರಿತೋದದೆಯುಂ ಕಾವಯ್ ಪರಿಮತಿಗಳ್ '. ಭಾರತದ ಅತುಯ್ನನ್ತ ಸಾ ತಯ್ ಪರ್ಶ ಯಾದ ' ಾನಪೀಠ ಪರ್ಶ ' ಕನನ್ಡ ಾನಮಣಿ ನಮಮ್ ಎಂಟು ಜನ ಕನನ್ಡ ದಿಗಜರಿಗೆ ಲಭಿ ರುವುದು ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಪರ್ಬುದತೆಗೆ ಸಾ ಯಾಗಿದೆ ಹರಿದಾಸ ಪರಂಪರೆ, ವಚನಕಾರರು ಕೀತರ್ನಕಾರರು ಸವರ್ಜಞ್ ವಚನಗಳು, ಷಟಪ್ದಿ, ರಗಳೆ, ತಿರ್ಪದಿ, ನವಯ್, ನ ಯ್ೕತರ, ಬಂಡಾಯ ೕಗೆ ಅನೇಕ ಸಾ ತಯ್ ಪರ್ಕಾರಗಳು ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ದ ಪೌರ್ಧಿಮೆಯನುನ್ ಮುಗಿಲೆತರದ ಮೆರೆ ದೆ ಕನನ್ಡನಾಡಿನ ಜನಪದ ಕಲೆಗಳಾದ ನಾಗಮಂಡಲ, ಯಕಷ್ಗಾನ, ಡೊಳುಳ್ಕುಣಿತ, ಮರಗಾಲು, ಗೊಂಬೆ ಆಟ, ಸೋಮನಕುಣಿತ, ಕಂಸಾಳೆ ಮುಂತಾದವು ಕನನ್ಡ ನಾಡಿನ ರಿಮೆಯನುನ್ ಅಂತಾರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮಟಟ್ದ ಎತಿ ಡಿದಿದೆ. ಕನಾರ್ಟಕದ ಆಹಾರ ಪದತಿ ಕೂಡ ಷಟ್ತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಮೈಸೂರು ಭಾಗದ ರಾಗಿಮುದೆ, ಉತರ ಕನಾರ್ಟಕದ ಜೋಳದ ರೊಟಿಟ್ ಪಲಯ್, ಮಂಗಳೂರಿನ ಮೀನು, ದಾವಣಗೆರೆ ಬೆಣೆ ದೋಸೆ, ಧಾರವಾಡ್ ಪೇಡ, ಬೆಳಗಾ ಕುಂದ, ಮೈಸೂರಿನ ಮೈಸೂರ್ ಪಾಕ್, ಕೊಡಗಿನ ಕಾಫೀ ೕಗೆ ಒಂದೊಂದು ರೀತಿಯ ಆಹಾರ, ತಿಂಡಿ ಪದಾಥರ್ಗಳು ಕೂಡ ಕನಾರ್ಟಕವನುನ್ ಒಗೂಡಿ ದೆ ಪಾರ್ಕೃತಿಕ ಸಂಪತು ಹೇರಳವಾಗಿದು ಕನಾರ್ಟಕವನುನ್ ಕಾ ರವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ ಮಡಿಕೇರಿ ಕೆಮಮ್ಣುಗುಂಡಿ,ಮೈಸೂರು,ಬೆಂಗಳೂರು, ಬೀದರ್, ಹಂಪಿ ೕಗೆ ಒಂದೊಂದು ತಾಣಗಳು ತನನ್ದೇ ಆದ ಪರ್ವಾ ನೆಲೆಗಟಟ್ನುನ್ ಹೊಂದಿದೆ ಕಾವೇರಿಯಿಂದ ಕೃಷೆಯ ನಡುವೆ ನೂರಾರು ನದಿಗಳುಂಟು. ಅಬಿಬ್, ಗೋಕಾಕ್, ಜೋಗ ಜಲಪಾತಗಳು ನಾಡಿನುದಕೂಕ್ ಭೋಗರ್ರೆಯುತಿದು ನಯಾಗಾರ ಜಲಪಾತ ಮೀರಿಸುವಂತದು ಕನನ್ಡ ನಾಡು ೧೯೫೬ ರ ಏಕೀಕರಣ ಗೊಂಡನಂತರ ನೂರಾರು ಕನನ್ಡಿಗರ ಹೋರಾಟದ ಫಲವಾಗಿ ಮುಂಬೈ, ಮದಾರ್ಸ್, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಪಾರ್ಂತಯ್ಗ ಂದ ಕನನ್ಡ ನಾಡು ಹೊರಬರಲು ಸಾಧಯ್ವಾಯಿತು ಏಕೀಕರಣಕೆಕ್ ಹೋರಾಡಿದ ವಯ್ಕಿಗಳು ನೂರಾರು. ಸಾ ತಯ್, ಪತಿರ್ಕೆ, ಸಂಘ ಸಂಸೆ, ರಾಜಕೀಯ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಹೋರಾಟ ಅಪಾರ. ಇವೆಲದರ ಫಲವೇ ನಾವು ಇಂದು ಹೆಮಮ್ಯಿಂದ ಕಾಣುವ ಸುವಣರ್ ಕನಾರ್ಟಕ. ಕಾಲದಿಂದ ಕಾಲಕೆಕ್ ಬಂದ ರಾಜ ಮಹಾರಾಜ ನಂತರ ರಾಜಯ್ದ ಚುಕಾಕ್ಣಿ ಡಿದವರು ನಮಮ್ ಜನಪರ್ತಿನಿಧಿಗಳು. ಅವರೆಲರೂ ನಮಮ್ ಚೆಲುವ ಕನನ್ಡ ನಾಡನುನ್ ಕಟಿಟ್, ಬೆಳೆ ನೋಡಿದವರು ೕಗೆ ನಮಮ್ ರಾಜಯ್ವು ಅಂತಾರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಮಟಟ್ದ ನಕಷ್ತರ್ದಂತೆ ಮಿನುಗುತಿದೆ ಕೃ , ಶಕಿ, ಖನಿಜ,ಕೈಗಾರಿಕೆ ಸಾರಿಗೆ,ಸಂಪಕರ್, ವಾಣಿಜಯ್, ಆಡ ತ ೕಗೆ ಎಲಾ ೇತರ್ಗಳ ಅ ಚಿನನ್ ಪರ್ಗತಿ ಸಾಧಿಸುತಾ ಬಂದಿದೆ ಏಳು ರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಹೆದಾರಿಗಳು, ಶೇ ೫೫ ಭಾಗ ಕೃ , ೨೭೬ ಕಿ ಮೀ ಉದ ಕರಾವ ಪರ್ದೇಶ, ೪೦,೦೦೦ಚದರ ಕಿ ಮೀ ಖನಿಜ ಸಂಪನೂಮ್ಲ, ೧೬ ಜಲ ದುಯ್ತ್, ೭,೯೦೦ ಮೆಗಾವಾಯ್ಟ್ ದುಯ್ತ್ ಉತಾಪ್ದನೆ, ೨೪ ರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಉದಾಯ್ನವನ, ೫ ಪ ಧಾಮ, ೧೦ ಶವ್ ದಾಯ್ಲಯ, ೨೦ ಬೃಹತ್ ನೀರಾವರಿ ೕಜನೆ, ಶೇ ೬೭ ರಷುಟ್ ಸಾಕಷ್ರತೆ, ಇವೆಲವೂ ನಮಮ್ ಅಭಿವೃದಿಯ ಹೊರನೋಟವಷೆಟ್ೕ ಶವ್ಕನನ್ಡ ಸಮೆ ಳನ ದೇಶ ದೇಶದ ನಮಮ್ ಸುವಣರ್ ಕನಾರ್ಟಕವನುನ್ ಗುರುತಿಸುವಂತಹ ಅಧುಬ್ತ ಕಾಯರ್ ನಿರಂತರತೆಯನುನ್ ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವುದು ಕನನ್ಡ ತಾಯಿಗೆ ಸ ಸುತಿರುವ ನಿಜಾಥರ್ದ ಸೇವೆಯಾಗಿದೆ "ಯಾರಂಕುಶಮಿಟಟ್ಡಂ ನೆನೆವುದೆನನ್ ಮನಂ ಬನವಾ ದೇಶಮಂ" - ಪಂಪ ಈ ಶೆರ್ೕಷ ನುಡಿ ಂದಿಗೆ ನಾವೆಲರೂ ಕನನ್ಡ ನಾಡು ನುಡಿಗಾಗಿ ಶರ್ಮಿಸೋಣ ಸುವಣರ್ ಕನಾರ್ಟಕ ಬೆಳೆಸೋಣ

209 ವಚನ ಸಾ ತಯ್ದ ಸಂಗೀತ ~ ಹೆಚ್. . ಶಾಂತ, ಮೈಸೂರು ನಮಮ್ ಮನ ಸ್ನ ಭಾವನೆಗಳನುನ್ ಪರ್ಕಟಪಡಿಸಲು ಇರುವ ಮಾಧಯ್ಮಗಳ ಭಾಷೆ ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತ ಪರ್ಮುಖವಾದುವು ಭಾಷೆಯು ಮೂತರ್ರೂಪವಾದರೆ ಸಂಗೀತವು ಅಮೂತರ್ರೂಪ ಸಾ ತಯ್ವು ಸಂಗೀತದೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆತಾಗ ಭಾವ ಸುಫ್ಟವಾಗುತದೆ ರಮಯ್ತೆಯನುನ್ ಪಡೆಯುತದೆ. ಮಾತು ಮೂಡಿಸಲಾರದ ಸೂಕಷ್ಮ್ ಭಾವನೆಗಳನುನ್ ನಾದ ಮೂಡಿಸುತದೆ. ಬಹುಷಃ ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಸಂಗೀತದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಸಾ ತಯ್ ಜನಪಿರ್ಯವಾಗಿ ಪರ್ಚಾರಕೆಕ್ ಬಂದಿರಬಹುದು ಕನಾರ್ಟಕ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಅತಿ ಪಾರ್ಚೀನವಾದುದು. ಅಲದೆ ಸತವ್ಪೂಣರ್ವಾದುದು. ಅವು ದಷಟ್ಪುಷಟ್ ವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು ಅಸಂಖಾಯ್ತ ಕ ಗಳು, ವಾಗೇಯಕಾರರು, ಸಂತರು, ವಶರಣರು,ಹರಿದಾಸರು,ತಮಮ್ ಅಮೂಲಯ್ ಕಾಣಿಕೆಯನುನ್ ನೀಡಿದಾರೆ ಪಾರ್ಚೀನ ಸಾ ತಯ್ ಕೇವಲ ಪಂಡಿತ ವಗರ್ಕೆಕ್ ೕಮಿತವಾಗಿದುದರಿಂದ ಜನಸಾಮಾನಯ್ರಿಂದ ದೂರವೇ ಉ ಯಿತು ಅಂತಹ ಪರಿ ತಿಯ ರ್ೕಸಾಮಾನಯ್ರಿಗಾಗಿ ವಚನಸಾ ತಯ್ ಉದಯವಾಯಿತು. ಇ ಗದಯ್ದ ಬಿಗಿಯು ಉಂಟು. ಪದಯ್ದ ಲಯವೂ ಉಂಟು ಭಾಷೆಯು ಜನಸಾಮಾನಯ್ರನುನ್ ಮುಟುಟ್ವಂತಹುದು ಭಕ ಸಂತರಾದ ಅಣಮಾಚಾಯರ್ರು, ಚೈತನಯ್ ಪರ್ಭು, ಆಳಾವ್ರರು, ಸಮಥರ್ ರಾಮದಾಸರು, ಮೀರಾಬಾಯಿ,ಮುಂತಾದವರಿಂದ ಆಯಾ ನಾಡಿನ ಜನಜಾಗೃತಿ ಉಂಟಾದಂತೆ ಅದೇ ಬಗೆಯ ಜನಜಾಗೃತಿ ಕನಾರ್ಟಕದ ' ವಶರನರಿಂದ ' ೧೨ ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಆಯಿತು ವಚನಸಾ ತಯ್ವು ಸಾಮಾನಯ್ರ ಹೊಸಚೈತನಯ್, ನೂತನ ಸೃ ಟ್ ಮೂಡಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಯಿತು ಗಹನವಾದ ತತವ್ಗಳನೂನ್, ಧಮರ್ಸೂಕಷ್ಮ್ಗಳನೂನ್, ನೀತಿಗಳನೂನ್, ಆದಶರ್ಗಳನೂನ್,ಸರಳವಾದ ಸಾ ತಯ್ -ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಮಹತರವಾದ ಕಾಯರ್ ನಡೆಯಿತು ವಶರಣರ ವಚನ ಸಾ ತಯ್ದ ಉದೇಶ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆ, ಮನುಕುಲದ ಉದಾರ, ಧಮರ್ಪರ್ಚಾರ - ಈ ಉದೇಶಗಳು ಯಶ ವ್ಯಾಗಲು ಸಂಗೀತವು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾಧಯ್ಮವಾಯಿತು ವಶರಣರು ಪರ್ತಿಭಾವಂತ ಕ ಗಳು ಹಾಗೂ ವಾಗೇಯಕಾರರು ಶರಣಸಾ ತಯ್ ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕ ಅಭಿವಯ್ಕಗೊಂಡು ನೇರವಾಗಿ ಪರ್ತಿ ಬಬ್ರ ಹೃದಯವನುನ್ ತಲುಪಿತು ವಚನಸಾ ತಯ್ದ ಸ ಯನುನ್ ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕ ಎಲರಿಗೂ ಉಣಬಡಿಸುವ ಕಾಯರ್ವನುನ್ ಪರ್ಪರ್ಥಮವಾಗಿ ಮಾಡಿದವರು ವಚನಕಾರರು ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು ವಚನ ಸಾ ತಯ್ ಜಗತಿನ ೕಯರೂ ಸೇರಿ ಸುಮಾರು ೩೦೦ ಮಂದಿ ವಚನಕಾರರು ಕಂಡುಬರುತಾರೆ ಸಾ ತಯ್ ಪರ್ಕಾರಗಳ ಓದುಗಬಬ್ ಮತು ಹಾಡುಗಬಬ್ವೆಂದು ಎರಡು ಧಗಳುಂಟು. ಓದುಗಬಬ್ ಸಾ ತಯ್ ಪರ್ಧಾನವಾದರೆ, ಹಾಡುಗಬಬ್ ಸಂಗೀತ ಪರ್ಧಾನವಾದುದು ವಚನ ಸಾ ತಯ್ವು ಹಾಡುಗಬಬ್ದ ಪರ್ಕಾರ ರಸಾನುಭವವನುನ್೦ಟು ಮಾಡುವ ಹಾಡುಗಬಬ್ ನೇರವಾಗಿ ಮುಟಟ್ಬಲದು. ವಚನ -ಸವ್ರವಚನ ವಚನಕಾರರ ರಚನೆಗಳ ವಚನಗಳು ಒಂದು ಪರ್ಕಾರವಾದರೆ, ಸವ್ರ ವಚನಗಳು ಮತೊ ಂದು ಪರ್ಕಾರ ವಚನಗಳು ಗದಯ್ಪದಯ್ಗಳ ನಡು ನ ಶೇಷ ರಚನೆಯಾದರೆ ಸವ್ರವಚನವು ಗೇಯ ಗುಣದಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಸಾ ತಯ್. ೧೨ ನೆಯ ಶತಮಾನದಲೇ ಅಥವಾ ಅದಕೆಕ್ ಸವ್ಲಪ್ ಮುನನ್ ಕನನ್ಡದ ಇಲದ ಹಾಡುಗಳನುನ್ ವಶರಣರು ರಚಿ ದರು ಎಂಬುದು ಸಾ ತಯ್ ಸಂಗೀತದ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ಗಮನಾಹರ್ ಅಂಶ ಹಾಡುಗ ಗೆ ರಾಗತಾಳಗಳನುನ್ ಅಳವಡಿ ನಿದೇರ್ಶನ ಮಾಡಿದಂತಹ ವಚನಕಾರರು ಕನನ್ಡ ಗೆಯ ರಚನೆಗಳ ಆದಯ್

210 ಪರ್ವತರ್ಕರೆನಿ ದಾರೆ ಕೈಲಾಸ ಪದ ಗಿಂತ ಸಂಗೀತಕೆಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಪಾರ್ಧಾನಯ್ತೆ ನೀಡಿದ ಶರಣರು ಅನೇಕರು ವಚನ ಹಾಗು ಸವ್ರವಚನಗಳ ಸಂಗೀತದ ಚಾರ, ರಾಗ ತಾಳಗಳ ಚಾರ,ವಾದಯ್ಗಳ ವರ ಕಂಡುಬರುವುದು ಶೇಷ ಶರಣ ಸಾ ತಯ್ದ ಸಂಗೀತದ ಬಗೆ ಇರುವ ಮಾ ತಿಗಳು ಬತೀಸ ರಾಗಗಳು, ೨೨ಶುರ್ತಿ, ಮಂದರ್ -ಮಧಯ್-ತಾರಕ ಸಪಕಗಳು, ಲಂಬಿತ -ಮಧಯ್-ಧೃತಗತಿಗಳು,ರಾಗ,ಜಾತಿ,ರಾಗ ರಾಗಿಣಿಗಳು, ನಿಬದ -ಅನಿಬದ ಗಾಯನ,ಸಂಗೀತ ಪಾರಿಭಾ ಕಾ ಶಬಗಳು - ವಚನಸಾ ತಯ್ದ ಪರ್ಸಾಪವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಆ ಕಾಲದಲೇ ಸಂಗೀತ ಸಾಕಷುಟ್ ಪರ್ಗತಿಯ ತೆಂದು ಅರಿಯಬಹುದು.ಪಾಲುಕ್ರಿಕೆ ಸೋಮನಾಥನ "ಬಸವ ಪುರಾಣದ " ಧ ೕಣೆಗಳ ಹಾಗೂ ರಾಗ ತಾಳಗಳ ವರವು ದೊರಕುತದೆ ಹರಿಹರನು ತನನ್ " ಂಗಾಚರ್ನೆ " ರಗಳೆಯ , ಬಸವಣನವರು ವಪೂಜಾ ಸಂದಭರ್ದ ಗಾಯನ ಮಾಡುತಿದ ವೈಖರಿಯನುನ್ ವಣಿರ್ ದಾನೆ ವಾಲಯಗಳ ಳಗುತಿದ ವಾದಯ್ಗಳ ನನ್ಲೆಯ ವಡರು ದರಾಮನ ವಚನಗಳನುನ್ ಶುದಭೈರ ರಾಗದ ಹಾಡುತಿದರೆಂದು " ದರಾಮ ಚಾರಿತರ್" ಗರ್ಂಥದ ಹೇಳಲಪ್ಟಿಟ್ದೆ ಕಾರ್ಂತಿಕಾರಿ ಬಸವಣನವರು ಶೆರ್ೕಷ ಸಂಗೀತಜಞ್ರಾಗಿದು ಆ ಕಲೆಯನುನ್ ತತವ್ ಪರ್ಚಾರಕಾಕ್ಗಿ ಬಳ ಕೊಂಡರು. ಅವರ 'ಎನನ್ ಕಾಯವ ದಂಡಿಗೆಯ ಮಾಡಯಯ್', 'ಬತೀಸ ರಾಗವ ಹಾಡಯಯ್' -ಎಂಬ ವನ ರುದರ್ ೕಣೆಯ ವರವನುನ್ ಹೇಳುತಾ ತಮಮ್ ದೇಹವನುನ್ ವನ ಕೈಯಯ್ ರುವ ರುದರ್ ೕಣೆಗೆ ಹೊ ಕೊಂಡಿದಾರೆ ಇ ಬತೀಸ ರಾಗದ ಪರ್ಸಾಪ ದರೂ ಅವು ಯಾವುವು? ಎಂಬುದರ ಬಗೆ ಪರ್ಸಾಪ ಲ ವಚನಗಳು ನಾದಪರ್ಧಾನವಾದುವು ಅವುಗಳನುನ್ ಹಾಡಲು ತಾಳ ನಿಯಮ ಲ ಬಸವಣನವರು ವನ ಸಾ ಾತಾಕ್ರಕೆಕ್ ನಾದವು ಪ ತರ್ಸಾಧನವೆಂದು ತಿ ದಿದರು ಬಸವಣನವರು ತಮಮ್ ವಚನ ಂದರ " ತಾಳಮಾನಸರಸವನರಿಯೇ। ಓಜೆ ಬಜಾವಣೆಯಲೆಕಕ್ವನರಿಯೆ"ಎಂದಿದಾರೆ. ಇ ಬಸವಣನವರು "ತಾಳ ಮತು ಮಾನ ತಮಗೆ ತಿ ದಿಲ ವೆಂದೂ, ಛಂದ ಸ್ನ ಲೆಕಾಕ್ಚಾರವೂ ತಮಗೆಬೇಕಿಲ ವೆಂದೂ, ಭಕಿ ಭಾವದಿಂದ ಸವ್ಚಚ್ಂದವಾಗಿ ಹಾಡುವೆನು" - ಎಂದಿದಾರೆ ಅಲಮಪರ್ಭು - ವಚನಸಾ ತಯ್ ಲೋಕದ ಆಧಾಯ್ತಮ್ ಪರ್ಭು ಅಲದೆ ಲಯಬರ್ಹಮ್ನೆಂದೇ ಖಾಯ್ತನಾಗಿದಾನೆ ಅವನ ವಚನ ಂದರ ' ಏಳು ತಾಳದ ಮೇಲೆ ಕೇಳುವ ಸುನಾದ' ಎಂಬುದು ಈಗ ರೂಧಿಯ ರುವ ಸಪತಾಳಗಳನುನ್ ಸೂಚಿಸುತದೆ ಅಕಕ್ಮಹಾದೇ ಯು ವಚನಕಾತಿರ್ಯರ ಪರ್ಮುಖಳು. ಆಕೆಯ ವಚನಗಳು ಭಾವಗೀತೆಗಳಂತಿವೆ'ಶೃಂಗಾರ ಪುರಾತನರ ಸ೦ಗೀತ ಕೇಳುವುದು' 'ಜಂಗಮಕೆಕ್ ಸಂಗೀತವಾದಯ್ಂಗಳ ಕೇ ಸುವೆ ' ಮುಂತಾದ ಅಕಕ್ನ ವಚನಗಳ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತವಾದಯ್ಕೆಕ್ ಸಂಬಂಧಿ ದ ಶಬಗಳನುನ್ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ

211 ವಶರಣ ಗಜೇಶ ಮಸಣಯಯ್ನು ಉತಮ ಸಂಗೀತಜಞ್ ಹಾಗೂ ವಾಗೇಯಕಾರ ಈ ಶರಣ ದೇಶಾ ರಾಗದಮೇಲೆ ದಿಪಡೆದವನಾಗಿದ ಎಂಬುದನುನ್ ಕೆಳಗಿನ ವಚನದಿಂದ ಅರಿಯಬಹುದು 'ದೇಶಾ ಇಲದ ರಾಗ ಉಪಿಪ್ಲದ ಊಟ ಸಪೆಪ್ ಕಾಣಿರಣ' ' ವನ ಕೇ ಸುವ ರಾಗ ಮಹಾ ಂಗ ಗಜೇಶವ್ರನ ನಚಿಚ್ನ ರಾಗ '. ರಾಗದ ಸಂಕಣ ನಾಯಕನೆಂಬ ವಶರಣನು ರಾಗ ರಸಾಂಗನೆಂಬ ಬಿರುದನೂನ್ ಪಡೆದನು ೕಗಿತರ್ಯರು ನಿಜಗುಣ ವ ೕಗಿಗಳು ಸವ್ತಃ ಸಂಗೀತಗಾರರು ಇವರ 'ಕೈವಲಯ್ಪದತಿ 'ಹಾಡುಗ ಂದ ಕೂಡಿದೆ ಇವರು ' ವೇಕ ಚೂಡಾಮಣಿ ' ಶವ್ಕೋಶಕೆಕ್ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ ಇವರು ಬತೀಸ ರಾಗಗಳನುನ್ ಸೂಚಿ ರುವುದು ಗಮನಾಹರ್ ಸಪರ್ಭೂಷಣ ವ ೕಗಿಗಳು : ೕಗಿತರ್ಯರ ಕನನ್ಡನಾಡಿನ ಶೆರ್ೕಷ ವಾಗೇಯಕಾರ ಇವರ 'ಕೈವಲಯ್ವಲರಿ ' ಗರ್ಂಥವು ಭಕಿ, ಾನದ ಹಾಡುಗಳ ಸಂಕಲನವಾಗಿದೆ ಮುಳಗುಂದದ ಬಾಲ ೕಲಾ ಮಹಂತ ೕಗಿಗಳು : ಇವರ ಕೈವಲಯ್ದಪರ್ಣವು ಹಾಡುಗಬಬ್ ಗರ್ಂಥವಾಗಿ ಭಜನೆಗಳಂತೆ ಹಾಡಲು ೕಗಯ್ವಾಗಿದೆ ಮುಪಿಪ್ನ ಷಡಕಷ್ರಿ : ಶಂಬು ಂಗ ಬೆಟಟ್ದ ಅ ಾತ ಕ ಯಾಗಿ ವಾಷಟ್ಕ, ೕಗಾಷಟ್ಕ, ನೂರಾರು ಗೀತೆಗಳನುನ್ ರಚಿ ರುವ ಮಹಾನುಭಾವ ಇವರ ರಚನೆಯ ನಾದ ಮಾಧುಯರ್, ತತವ್ ದಶರ್ನ ಕಂಡುಬರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಶೃತಿ ಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಾಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ ವಶರಣ ಬಹುರೂಪಿ ಚೌಡಯಯ್ : (೧೧೬೦) ಈತ ಮಹಾ ವಭಾಕನಾಗಿದು ರಂಗಭೂಮಿಯ ಹಾಡುತಾ ಅಭಿನಯಿಸುತಿದ 'ರಾಮಕಿರ್ಯಾ' ರಾಗದ ಅತಿ ಪಾಂಡಿತಯ್ ದ ಇವನು ಅಥಿರ್ಕ ಮುಗಟಿಟ್ನಿಂದ ಒಮೆಮ್ ಈ ರಾಗವನುನ್ ಒತೆ ಇಟಿಟ್ದನೆಂದು ಮಾ ತಿ ಉಂಟು ವಾದಯ್ಗಳ ಉಲೇಖ : ವಶರಣರ ವಚನಗಳ ಸಂಗೀತದ ಬಳಸುತಿದ ಕಿನನ್ರಿ ೕಣೆ, ದಂಡಿಗೆ, ತಾಳ, ಢಕೆಕ್, ಕಂಕರಿ - ಮುಂತಾದ ವಾದಯ್ಗಳ ಉಲೇಖ ದೆ ಕೆಲವು ವಾದಯ್ಗಳು ಆಯಾಯ ವಶರಣರ ಹೆಸರಿನ ಪರ್ ದವಾಗಿವೆ ಉದಾ: ಬೊಮಮ್ಯಯ್ನ ಕಿನನ್ರಿ, ಕಕಕ್ಯಯ್ನಕಂಕರಿ, ಮಾರಯಯ್ನ ಢಕೆಕ್ ಮುಂತಾದವು ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತದ ಪರಂಪರೆಗೆ ಸೇರಿದ ವಾದಯ್ಗಳು ಶರಣ ಆದಯಯ್ನ ಒಂದು ವಚನವು ವಾದಯ್ಗಳ ವಗೀರ್ಕರಣಕೆಕ್ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವಾದಯ್ಗಳ ಹೆಸರನುನ್ ಸೂಚಿ ರುವುದು ಶೇಷವಾಗಿದೆ

212 ೧) ಘಂಟೆ, ಜಯಘಂಟೆ, ತಾಳ, ಕಂಸಾಳ - ದಲಾದ ವಾದಯ್ನರಿವುದು ಪರ್ಸಾದ ಂಗದ ಯ ಆಚಾರ ಂಗ ೨) ೕಣೆ, ರುದರ್ ೕಣೆ, ತುಂಬುರು ೕಣೆ, ಕೈಲಾಸ ೕಣೆ ದಲಾದ ತಂತಿಕಟಿಟ್ ನುಡಿಸುವ ವಾದಯ್ವನರಿವುದು ಪರ್ಸಾದ ಂಗದ ಯ ಗುರು ಂಗ. ೩) ಪಟಹ, ಧಮರುಗ, ಡಿಂಡಿಮ,ಅವುಜ, ಪಟಾವುಜ, ಭೇರಿ,ಮೃದಂಗ, ಮುರಜ ದಲಾದ ವಾದಯ್ವನರಿಯುವುದು ಪರ್ಸಾದ ಂಗದ ಯ ವ ಂಗ ೪) ಕಹಳೆ, ಕಗಹಳೆ, ಶಂಖ, ವಾಸ, ನಾದಸವ್ರ, ಉಪಾಂಗ ದಲಾದ ವಾದಯ್ವನರಿವುದು ಪರ್ಸಾದ ಂಗದ ಯ ಮಹಾ ಂಗ ವಭಕರು ಯಾತೆರ್ಹೊರಟಾಗ ಲೋಕಕಲಾಯ್ಣಕಾಕ್ಗಿ ಗಾನಸುಧೆಯ ಮೂಲಕ ಭವರೋಗಕೆಕ್ ಔಷಧ ನೀಡುತಿದರು. ೕಗೆ ವಚನಸಾ ತಯ್ದ ಸಂಗೀತ ಶಾಸ ಕೆಕ್ ಸಂಬಂಧಪಟಟ್ ಮಾ ತಿಗಳು ಯಥೇಚವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅಭಾಯ್ ಗ ಗೆ ಇದು ದಾರಿದೀಪವಾಗಿದೆ ಶರಣರು ಭಾವಜೀ ಗಳು ಅವರು ನಾದಜೊಯ್ೕತಿಗೆ ಭಕಿಯೆಂಬ ತೈಲವನಿಕಿಕ್, ಗೀತೆಯೆಂಬ ಬತಿಯನಿಟುಟ್ ಆಧಾಯ್ತಿಮ್ಕ ಜೊಯ್ೕತಿಯನುನ್ ಬೆಳಗಿ ವನಸಾ ಾತಾಕ್ರವನುನ್ ಪಡೆದಿದಾರೆ ಇದು ನಯ, ವೇಕಗಳ ಜೊಯ್ೕತಿಯಾಗಿ ಇಂದಿಗೂ ಬೆಳಗುತಿದೆ.ಒಟಾಟ್ರೆ ಸಾ ತಯ್ ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತದ ದೃ ಟ್ಯಿಂದ ವಚನಗಳು ಮಾನವಜನಾಂಗಕೆಕ್ ಅತಯ್ಮೂಲಯ್ ಕೊಡುಗೆ ಎನನ್ಬಹುದು ವಚನ ಗಾಯನದ ಬಗೆ ಒಂದೆರಡು ಮಾತುಗಳು ೧) ವಚನ ಸಾ ತಯ್ ಹಾಡುಗಬಬ್ವಾದರಿಂದ ಅದರ ಮೂಲಭಾವನೆಗ ಗೆ ಧಕೆಕ್ಬಾರದಂತೆ ಹಾಡಿ ಉ ಸುವುದು ಸೂಕವೆನಿಸುತದೆ ೨) ವಚನಗಾಯನವನುನ್ ಕಟುಟ್ನಿಟಾಟ್ದ ಶಾ ೕಯ ಸಂಗೀತ ಮಟಟ್ಕೆಕ್ ಏರಿಸುವುದು ಬೇಡವೆನಿಸುತದೆ ೩) ಸಾ ತಯ್ಭಾವ ಕೆಡದಂತೆ, ಅಥರ್ವರಿತು ಲಘುಶಾ ೕಯವಾಗಿ ಹಾಡಿದಾಗ ಮಾತರ್ ಸಂಗೀತ ಪರ್ಪಂಚದ 'ವಚನಗಳು' ಸುಧೀಘರ್ಕಾಲ ಉ ಯಬಲದು ಈ ನಿಟಿಟ್ನ ಚಿಂತಿ ಸಂಪಥಭ್ರಿತವಾದ ವಚನಸಾ ತಯ್ವನುನ್ ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕ ಉ ಬೆಳೆಸುವುದು ನಮಮ್ ಆದಯ್ ಕತರ್ವಯ್ವಾಗಿದೆ ಆಧಾರಗರ್ಂಥಗಳು ೧)ಶೂನಯ್ಸಂಪಾದನೆ- ರ್ೕ ಭೂಸನೂರ ಮಠ್ ೨) ವದಾಸ ಗೀತಾಂಜ - ಎಲ್ ಬಸವರಾಜು ೩) ಶರಣಸಾ ತಯ್ - ಸಂಗೀತ - ಡಾ. ಸವರ್ಮಂಗಳ

213 ನಿನನ್ ಮನೆಗೆ ನೀನೆ ನೀನೆ ಯಜಮಾನ! (ಸುವಣರ್ ಕನಾರ್ಟಕ ಮಹೋತಸ್ವ ಆಚರಣೆಯ ಸಂದಭರ್) ~ ರ್ ಕೆ ಅರ್ ಪೆರ್ೕಮ ೕಲ ಮಲಣ (from her book Navaneetha) ಪಿರ್ೕತಿ ಇಲದ ಮೇಲೆ ಭಾಷೆ ಬೆಳೆಯುವುದು ೕಗೆ? ಭಾಷೆ ಬಳಸದ ಮೇಲೆ ಭಾಷೆ ಉ ಯುವುದು ಹೇಗೆ? ರೆಕೆಕ್ ಇದೂ ಹಕಿಕ್ ಹಾರದಿದರೆ ಸುಂದರಲೋಕವನು ಸ ಯುವುದು ಹೇಗೆ? ಕನನ್ಡವ ಬೆಳೆಸಲು (ನೀ) ಕ ಯಾಗಬೇಕಿಲ ಕನನ್ಡವ ಬೆಳೆಸಲು ನೀ ಹಾಡಬೇಕಿಲ ಕನನ್ಡದ ನೆಲದ ಕನನ್ಡವ ಬಳ ದರೆ ಕನನ್ಡವು ಬೆಳೆದು ಕನನ್ಡಿಗನೂ ಉ ದಾನು "ತಾಯಿಬ ಹಾ ರಲು ಕುರಿಹಾಲು ಬೇಕೆ?" ಎನುವ ಕ ವಾಣಿ ನೀ ಮರೆತೆ ಏಕೆ? ಕನನ್ಡವ ಬಳಸಲು ಕೀಳರಿಮೆ ಏಕೆ? ತಾಯಿಯನು ತಾಯಿ ಎನಲು ಸಂಕೋಚವೇಕೆ? ಆದರಿಸು ಅತಿಥಿಯನು ಗೌರ ಸು ಅವರ ಭಾಷೆಯನು ಆದರೆ ಮರೆಯದಿರು ನಿನನ್, ಮನೆಗೆ ನೀನೆ ನೀನೆ ಯಜಮಾನನು ಯಾವುದೇ ಅನಯ್ಭಾಷೆ ಆಗುವುದೇ ನಿನನ್ ಮನದ ಭಾಷೆ? ಭಾವನೆಗಳ ಅಭಿವಯ್ಕಿಗೆ ಬೇಕೆಬೇಕು ಮಾತೃಭಾಷೆ ಶೃತಿಯಿಲದ ಲಯ ಲದ ಮನಕೆ ಒಗದ 'ಮಮಿಮ್' ಎನುವ ಪದಕಿಂತ 'ಅಮಾಮ್' ಎನುವ ಕರೆಯ ತುಂಬಿ ತುಳುಕುವುದು ಸಂಗೀತ ತಾಳಕೆಕ್ ಗದ ಮೇಳಕೆಕ್ ಗದ "I miss you, O love" ಎನುವ ಮಾತಿಗಿಂತ "ಪಿರ್ೕತಿ ನೀ ಇಲದೆ ನಾ ಹೇಗಿರ ?" ಎನುವಾಗಲೇ ಅಥರ್ ಸುಸಪ್ಷಟ್! ನನನ್ ನೆಲ, ನನನ್ ಜಲ - ಎನುತ ತುಡಿಯದ ಮನ ನನನ್ ಮನೆ, ನನನ್ ಜನ - ಎನುತ ಮಿಡಿಯದ ಮನ ನನನ್ ನಾಡು, ನನನ್ ನುಡಿ - ಎನದ ಶಕಿ ೕನ ಮನ ಅಭಿಮಾನಶೂನಯ್ ಮನ, ಹರಿದ ಸೊಳೆಳ್ಪರದೆಯಂತೆ ಮುರಿದುಹೋದ ಕೊಳ ನಂತೆ ಆತಮ್ ಲದ ದೇಹದಂತೆ - ಬದುಕಿದರೂ ಸತಂತೆ

A Benevolent Cheater ~

Shrunothra Ambati

Lance Armstrong, a hero to millions, and a disgrace to just as many, undoubtedly made an enormous difference in the world. He was an inspiration to others, as well as a powerful foe. In 1996, Armstrong was diagnosed with advanced testicular cancer, which later spread to his lungs, abdomen, and brain (“We Can Help”, 2013). Armstrong was given less than a forty percent chance to live (Badenhausen, 2013). Yet, he was back to cycling and won the Tour de France seven times later (“Newsmaker: Lance Armstrong”, 2013). He had made the impossible ‘possible’, until recent findings and his own confessions confirmed that he had illegal help in achieving his titles. All of the good deeds he had done in his life were cast into the shadow, as the elaborate cheating scandal came into view. Lance Armstrong deceived the public by founding ‘Livestrong’, which helped inspire and aid those going through cancer, but also shattered this positive image by doping to enhance his cycling performance.

Livestrong is a foundation that helps people with insurance challenges, treatment concerns, fertility preservation, emotional support, clinical trials, and educates people about their other options(“We Can Help”). Since its creation in 1997, Livestrong has helped more than 2.5 million people affected by cancer (Bazzarre, 2013). Armstrong has raised more than $470 million dollars in total, helping people in the fight against cancer to become survivors (Badenhausen, 2013). Most of the money goes towards grants, educational programs, and patients in need to financial aid. Doug Ulman, President and CEO of the nonprofit organization, says, “We are incredibly proud of his record as an advocate and philanthropist” (Brigs, 2013). Armstrong continues to be Livestrong’s most generous provider, and has funded many research programs too. While personally going through cancer treatments, Armstrong realized how many people couldn’t get the care they needed. In order to help his fellow survivors and their loved ones, he created a foundation for the sole purpose of helping them create new lives for themselves and giving them hope. For example, Gabriel, a twenty-year-old acute myeloid leukemia survivor, was diagnosed with this disease when he was just two. He didn’t have insurance because of the expenses of college and hadn’t had any check-ups for almost three years. Gabriel was finally introduced to Livestrong, where a navigator helped him find an inexpensive insurance, and connected him to an organization that offered financial assistance. The navigator also helped him in applying for two scholarships, which Gabriel ended up receiving. All of this help made a huge difference in his life and he was extremely grateful that there were people who were genuinely dedicated to helping him make sure he was healthy. Livestrong has helped many other people like Gabriel, overcome various challenges that come with dealing with cancer. The organization that Lance Armstrong founded has changed the way the world looks at cancer: from a death sentence to a disease that can be defeated. Little did his coworkers know, that Livestrong was just a front to a very dishonest man.

Though Armstrong seemed like the perfect combination of inspiring athlete and humble humanitarian, a very flawed picture of him was discovered recently. He denied doping many times, in court and under oath in past years, making strong statements that he never took performance-enhancing drugs (Armstrong, 2013). Furthermore, he used his influence and wealth to counter any accusations or attempts to expose him. He sued a masseuse of the team and a former teammate, Frankie Andreu and his wife Betsy Andreu, who stated they overheard him talking to a doctor about the illegal substances (Goldman, 2013). Armstrong kept his secret hidden for many years, but finally revealed them in an interview with Oprah Winfrey. He admitted that his “competition cocktail” consisted of testosterone, EPO, blood transfusions, and cortisone. He justified his actions saying he was “leveling the playing field” because he was at a disadvantage due to his cancer (Goldman, 2013). The fact that he thought he could bend the rules and lie to everyone just because he had undergone severe treatments, contradicts the entire philosophy that he presented to the world. He declared that he was “a survivor – not a victim,” while he struggled with cancer against crushing odds (“We Can Help”, 2013). Why then, did he feel the need to degrade himself and resort to cheating? By taking drugs, Armstrong conceded that it was impossible for a cancer survivor to win the Tour de France, or any other contest, without being dishonest and getting extra support. Instead of doing the best he could, he decided to take drugs because of a “ruthless desire to win” at all costs. Many things in his life have been going downhill from his interview. Armstrong’s long-time sponsors, such as, Nike, Anheuser-Busch, and Trek Bicycle have left him, refusing to be associated with such an athlete, and citing the USADA findings to terminate their contracts with him (Briggs). They will no longer continue to support him in any of his endeavors. Armstrong also resigned from his position in the Livestrong Foundation. Stepping down from his leadership role showed he acknowledged that the majority of people would never listen to him again. This completely different side of Lance Armstrong was a shocking revelation to the whole world, and will not be forgotten anytime soon.

People have many diverse opinions about Armstrong after hearing about what he did. Some people chose to forgive

214

him for his actions, taking into account all the things he did to benefit humanity. Bob Denton, an admirer of Armstrong, living in Tucson, Arizona, remarks, “Really, compared to the life and death issues of cancer that Lance has embraced, cheating in the Tour is small potatoes” (Landau, Hank, and Saidi, 2013). The signature yellow wristband became Denton’s beacon of hope and inspiration in overcoming his own cancer. During races, he looks to it for strength and energy. Amy Wadsworth, a breast cancer survivor, praises Armstrong stating, “He didn’t give up when he was (stared) in the face with cancer. He kept going and encouraged many other survivors to do the same” (Landau, Hank, and Saidi, 2013). Many people, who went through the same thing he did, empathize with him. They feel that fighting for his life and motivating others to fight for theirs was more important and had a bigger impact than cheating during the races. Others, who are big sports fans or cyclists themselves, value honesty very much. Caden Brody, 49, and a two-time cancer survivor who lost his brother to leukemia, states that all of Armstrong’s good deeds were cancelled out. “Unfortunately, he undid everything in many ways by his sociopathic need to bully, win, play mind games, and he used cancer as a cloak to cover his sins,” (Landau, Hank, and Saidi, 2013). An extreme point of view from a CNN user, “jackiero” expressed his biting opinion, commenting, “As an avid cyclist and a cancer survivor who used cycling to aid in my recovery, I am disgusted by this man.” He also wrote, “He was an inspiration until I learned that he was just like all the other chemically induced sports stars who rake in millions and millions” (Landau, Hank, and Saidi, 2013). Even his close colleagues, who worked with him in Livestrong, didn’t know about his doping scheme and released a statement saying they were greatly disappointed in him (Briggs, 2013). Lance Armstrong will have to work very hard to get back in the good graces of the people he cares about, and even then, he might never because of his tremendous betrayal to them.

Many athletes have done great things for people and many others have also cheated and lied. However, none have helped millions overcome a deadly disease or cheated in seven major competitions in a row. Lance Armstrong inspired humans across the globe and became an international champion. Everything he did was on a large scale, so the reaction to him lying about the races was just as big. He hid behind his foundation, Livestrong, and lied to everyone who respected and looked up to him. He presented an impeccable appearance to the whole community, but behind the scenes he revealed his true character – an unethical athlete just wanting to win. As the saying goes, the bigger they are, the harder they fall, and Lance Armstrong certainly did.

References

Armstrong, Lance. Interview by Oprah Winfrey. “Lance Armstrong Talks to Oprah." OWN. Harpo Productions, Feb. 2013. Web. 9 Apr. 2013.

Badenhausen, Kurt. "Why Lance Armstrong Still Matters." Forbes. Forbes Magazine, 24 Aug. 2012. Web. 24 Apr. 2013.

Bazzarre, Rae. “LIVESTRONG Foundation Recognized for Governance, Workplace Culture.” The Wall Street Journal. (2013) : n. pag. Web. April 24, 2013.

Brigs, Bill. "Armstrong Rides off in Disgrace, Leaving Livestrong to Ride Rocky Road." NBC News. N.p., n.d. Web. 24 Apr. 2013.

Goldman, Russell. "Lance Armstrong Admits to Doping." ABC News. ABC News Network, 17 Jan. 2013. Web. 10 Apr. 2013.

Landau, Elizabeth, Henry Hanks, and Nicole Saidi. "Cancer Survivors: Mixed Feelings on Armstrong." CNN. Cable News Network, 18 Jan. 2013. Web. 24 Apr. 2013.

"Newsmaker: Lance Armstrong." American Libraries. American Library Association., June 2008: 40. JSTOR Web. 9 Apr. 2013.

"We Can Help." LIVESTRONG Foundation. LIVESTRONG, n.d. Web. 10 Apr. 2013.

215

216 ಯುವಜನತೆ ಎತ ಸಾಗುತಿದೆ? ~ ಕಾವಯ್ ರ್ೕ ಮಲಣ ಇತೀಚಿನ ದಿನಗಳ ಎಲಾ ಭಾಷಣಗಳ ಒಂದೇ ಷಯ - 'ಇಂದಿನ ಯುವಜನತೆ ಎತ ಸಾಗುತಿದೆ? ಎತ ಸಾಗುತಿದೆ?' ಭಾಷಣಕಾರರು ಸುಂದರ ಉಲೇಖಗಳೊಂದಿಗೆ ದೀಘರ್ ಉಪನಾಯ್ಸಗಳನುನ್ ನೀಡುತಾರೆ ಉಪನಾಯ್ಸಗ ಂದ ಪರಿವತರ್ನೆ ಸಾಧಯ್ವೇ ? ಇಂದಿನ ತರುಣ ಜನಾಂಗ ಸೂಕಷ್ಮ್ಮತಿಗಳು. ರಿಯರನುನ್ ಗಮನಿಸುತಿರುತಾರೆ. ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆಯುವವನ ಮಾತಿಗೆ ಮಾತರ್ ಬೆಲೆ ಕೊಡುತಾರೆ. ಆದರೆ, ಇಂತಹ ಜನರು ನಮಮ್ ಸಮಾಜದ ಅತಯ್ಂತ ರಳ ಸತವ್ ಲದ ಭಾಷಣಕಾರರ ಮಾತುಗಳನುನ್ ಆ ಸುತ ತಮಮ್ ಸಮಯವನುನ್ ವಯ್ಥರ್ಮಾಡಿಕೊಳಳ್ಲು ಇಚಿಚ್ಸದ ತರುಣ ಜನಾಂಗ ಸಭೆ ಸಮಾರಂಭಗ ಗೆ ಬರುವುದನೆನ್ೕ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತಿದಾರೆ. ವೇಕಾನಂದರು ಹೇಳುವಂತೆ ಸಮಾಜದ ಸಾವ್ಸಯ್ ಇರುವುದು ಯುವಜನರ ಕೈಯ , ನಿಜ. ಆದರೆ ಈಗ ಎಲೆಲೂ ಹತಾಶೆ, ನಿರಾಶೆಯನುನ್ ಕಾಣುತಿದೇವೆ ಯುವಜನರ ಕಂಗಳ ಕನಸು ಇಲ, ಕಾಂತಿ ದಲೇ ಇಲ ಸೋಮಾರಿತನ ಈಗ ಒಂದು ರಾ ಟ್ರ್ೕಯ ಸಮಸೆಯ್ಯಾಗಿದೆ ಬಹುಶಃ ಇದಕೆಕ್ ರಿಯರ ಸೂಕ ಮಾಗರ್ದಶರ್ನ ಇಲದಿರು ಕೆಯೂ ಒಂದು ಕಾರಣ ಮಕಕ್ಳ ಬಾಲಯ್ದ ಯೇ ಬಿತಬೇಕಾದ ಮೌಲಯ್ಗಳನುನ್ ಬಿತದಿರುವುದು ಇನೊನ್ಂದು ಕಾರಣ. ತಾತಾಕ್ ಕ ಸುಖ ನೀಡುವ ಆಡಂಬರದ, ವೆಯ್ಭೋಗದ ಜೀವನಕೆಕ್ ತರುಣರು ಮಾರುಹೋಗುವುದು ಅವರ ವಯ ಸ್ಗೆ ಸಹಜವಾದು ಸುಂದರ ಬಾಲಯ್, ಸುಂದರ ಪರಿಸರ, ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳ ಸಮ ೕಚಿತ ಮಾಗರ್ದಶರ್ನ ಮತು ಅಧಯ್ಯನ ೕಲ ಗುರುಗಳು ನೀಡುವ ಮೌಲಾಯ್ಧಾರಿತ ಕಷ್ಣ ದೊರೆತರೆ ಯುವಜನತೆ ಎಂದಿಗೂ ಅಧಃ ಪತನವನುನ್ ಕಾಣುವುದಿಲ ಯುವಜನತೆ ಎತಲೋ ಸಾಗುವುದಿಲ ರಿಯರಿಗೆ, ಗುರುಗ ಗೆ ಗೌರವ ನೀಡುವುದು ನಮಮ್ ಸಂಸಕ್ೃತಿಯ ಬಂದಿರುವ ಒಂದು ಬಹುದೊಡ ಮೌಲಯ್ ಇದು ಇತೀಚಿನ ದಿನಗಳ ಮರೆಯಾಗುತಿರುವುದು ಷಾದನೀಯ ಎಂದೆನಿ ದರೂ ಇದಕೆಕ್ ಮಕಕ್ಳೇ ಕಾರಣ ಅಥವಾ ಪೂಣರ್ ಹೊಣೆ ಎನುನ್ವಂತಿಲ. ನೂರು ಉಪನಾಯ್ಸಗ ಗಿಂತ, ರಿಯರ ಇಂಥಹ ಒಂದು ಸದಾಚಾರ ಮಕಕ್ಳ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರ್ಭಾವ ಬೀರುವುದು ಎಂಬುದರ ಸಂಶಯ ಲ ತಂದೆ ತಾಯಿಗಳೇ ಕ ಸಬೇಕಾದ ಕೆಲವು ಮೌಲಯ್ಗಳು - ಪಿರ್ೕತಿ, ಸರಳತೆ, ಶರ್ಮ ಜೀವನ, ಸಹನೆ, ಸೌಜನಯ್ ಇತಾಯ್ದಿ ಇವುಗಳನುನ್ ನಾವು ಮನೆಯಲೇ ಕ ಸದೆ, ಅನಂತರ, ಯುವಜನತೆ ಎತ ಸಾಗುತಿದೆ? ಎತ ಸಾಗುತಿದೆ? ಎಂದು ಬೊಬಿಬ್ಡುತೇವೆ ಪರಿಶರ್ಮದಿಂದ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದ ಮಹಾತಮ್ರ, ಾನಿಗಳ, ಕಲಾ ದರ ಬಗೆ ಮಕಕ್ ಗೆ ಪುನಃ ಪುನಃ ಹೇಳುವುದರಿಂದ, ಸಾಧಕರ ಬಗೆ ಅವರಿಗೆ ಗೌರವ ಉಂಟಾಗುತದೆ ಹಾಗೂ ತಾವೂ ಕೂಡ ಆ ಹಾದಿಯಲೇ ಸಾಗಬೇಕೆಂಬ ಸಂಕಲಪ್ ಮೂಡುತದೆ. ಪರಿಶರ್ಮಕೆಕ್ ಪಯಾರ್ಯ ಲ ಎಂಬುದು ಮಕಕ್ಳ ಮನ ಸ್ನ ಮೂಡಬೇಕು ಸಂಸಕ್ೃತ ನಾಟಕಕಾರ ಭಾಸ ಹೇಳುವಂತೆ ಪರ್ಯತನ್ ಲದೆ ಅನಾಯಾಸವಾಗಿ ಏನೂ ದೊರೆಯುವುದಿಲ ಉತಾಸ್ಹಶಾ ಗ ಗೆ ಯಾವುದೂ ಅಸಾಧಯ್ವಲ ಆದರೆ ಭಾಸ ಇಲೊ ಂದು ಎಚಚ್ರಿಕೆಯ ಮಾತನೂನ್ ನೀಡುತಾನೆ. ಸರಿಯಾದ ಮಾಗರ್ದ ಆರಂಭಿ ದಾಗ ಮಾತರ್ ಎಲ ಯತನ್ಗಳು ಫ ಸುತವೆ. ಅವನದೇ ಭಾಷೆಯ 'ಸೋತಾಸ್ಹಾನಾಮ್, ನಾಸ ಸಾದಾಯ್ಂ ನರಾಣಾಂ, ಮಾಗಾರ್ರಭಾಃ ಸವರ್ಯತಾನ್ಃ ಫಲಂತಿ'. ಹಾಗೆ ಮಕಕ್ ಗೆ ಸೋಲುಗೆಲುವುಗಳನುನ್ ಸಮವಾಗಿ ವ್ೕಕರಿಸುವುದನುನ್ ಕ ಸಬೇಕು. ಸೋಲುಗೆಲುವುಗ ಗಿಂತ ಸಾಧನೆ ಮುಖಯ್ ಎಂಬ ಅರಿವನುನ್ ಅವರ ಮೂಡಿಸಬೇಕು ಈ ಅಥರ್ದ ಯೇ 'ಗಟಿಟ್ತನ ಗರಡಿಫಲ ಮಂಕುತಿಮಮ್' ಎನುನ್ತಾರೆ ಡಿ ಜಿ ಯವರು ಕಾಲ ಕೆಟುಟ್ ಹೋಯಿತು, ಯುವಜನರು ಕೆಟುಟ್ ಹೋದರು ಎನುನ್ತಿರುತೇವೆ ಆದರೆ, ಇ ಒಂದು ಅಂಶವನುನ್ ನೆನಪಿಡಬೇಕು ಕೆಟಿಟ್ರುವುದು ಕಾಲವಲ, ಮನುಷಯ್, ಅಥಾರ್ತ್ ನಾವು. ನಮಮ್ ಭರ್ಷಟ್ತೆಯನುನ್ ಕಾಲಕೆಕ್ ಆರೋಪಿಸುತಿದೇವೆ ಅಷೆಟ್. ವಾಸವವಾಗಿ ಕಾಲ ಒ ತು ಕೆಡುಕುಗ ಗೆ ಅತೀತವಾಗಿ ನಿರಂತರ ಹರಿಯುತಿರುವ ಪರ್ವಾಹ ಯುವಜನತೆಯ ಉತಾಸ್ಹ ತುಂಬುವುದು ಜಡತೆಯನುನ್ ಹೋಗಲಾಡಿಸುವುದು ಯುವಜನತೆ ಎತಲೋ ಸಾಗಲು ಬಿಡದಿರುವುದು ರಿಯರ ಜವಾಬಾರಿ ಮತು ಕತರ್ವಯ್.

217 ಜನುಮದಾತಾನಿಗೆ ನನನ್ ನಮನ ಅಪಪ್ನಾ ಬೆರಳ ಡಿದು ನಡಿಗೆಯಾ ಕ ತೆ ಗುರು ನಾ ಎದರು ಹಲುಗಿಂಜಿ, ಕಾಡಿಬೇಡಿ ದೈನಯ್ದ ಮೂತಿರ್ಯಾಗಿ ಎನನ್ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿ ದೆ ಹಲವು ಪರೀ ೆಯ ಮುಂದೆ ಹೊರಳದಯನಗೆ, ಮರ ಯತನ್ದ ಮಂತರ್ದ ಗೆ ದೆಯೆನನ್ ಮೀಸೆ, ಡವೆಗಳು ಮೂಡಿದಾಗ ಎನನ್ ಗೆಳಯ ಸರಿ ತಪುಪ್ಗಳ ಸರಮಾಲೆಯನು ತೊಡಿ ದ ವಯ್ಸನಗ ಗೆ ನಾ ದಾಸನಾಗದಂತೆ ಸಲು ದ ನನನ್ ದೆಯ್ಗೆ ಸಾಲದ ಸು ನ ತಾ ನಿಂತ ನಾ ಸೋತಾಗ ತಾ ಮನದ ಮರುಗಿದ ನಾ ಬೆಳೆದಾಗ ಎನನ್ ಮನೆ ಮಕಕ್ಳನು ಕಂಡು ನಿ ರ್ಪಭಾವದ ಮನವನುನ್ ಬೆಳಗಿ ಕೊಂಡ ಎನನ್ ಸಾಧನೆ ತನನ್ ಜೀವನದ ಸಾಥರ್ಕತೆಯೆಂದ ನನನ್ ಹೇಮವಾರಿ ಬಾಳು ಅವಬಿಡಿ ದಾ ಕನಸು ಅಮಮ್ನ ಹೊರೆ ಮುಸುಕು, ಪಿತನ ನೆನಪು ಅನಂತ ನೂರುಜನಮ್ಕೆ ನೀ ಅಪಪ್, ನಾ ನಿನನ್ ಚಿಗುರು ಈ ಜನುಮದ ನಾ ಕಾಣ ಲ ಆದೇವನಾ ನನನ್ ಅಪಪ್ನೇ ನನಗೆ ಸಹಚರದ ವಕವಚ ಯೆನನ್ಪಪ್ನಿಗೆ ಅವನೇ ಸರಿಸಾಟಿ! ಸರಿಸಾಟಿ! ಅಪಸ್ರೆಯ ಅಹಂಭಾವ ಚಿತಾರದ ಬಾನಿನ ಹುಣಿಮೆಯ ಚಂದಿರ ನೋಡವನ ಸವ್ಚ ಸುಂದರ ರೂಪ ಎಂದೆ ೕಡದ ಕರಿಮುಸುಕಿನ ಮಸುಕಾಗಿ ಎ ಯ ಸವ್ಚತೆ ಎಂದಳು, ನನನ್ ರೂಪ ಕತ ನ ಬಾನಿನ ಹುಣಿಮೆಯ ಚಂದಿರ ನೋಡವನ ಬಣದ ಕಾಂತಿಯನು ಎಂದೆ ಅರಿ ನದ ಓಕು ಯ ಮಸುಕಾಗಿ ನಿಂತು ಎ ಯ ಮೈಕಾಂತಿ ಎಂದಳು, ನನನ್ ರೂಪ ಎತರದ ಬಾನಿನ ಹುಣಿಮೆಯ ಚಂದಿರ ನೋಡವನ ಮಂಜಿನ ಮೈಬಣವನು ಎಂದೆ ಅತಿಯಾದ ಕಪುಪ್ಕಲೆಯ ಕೂಪದ ನಿಂತು ಎ ಯ ಮಂಜಿನಮೈ ಎಂದಳು, ನನನ್ ರೂಪ ತಾರೆಗಳ ಬಾನಿನ ಹುಣಿಮೆಯ ಚಂದಿರ ನೋಡವನ ಅಪಸ್ರೆ ಸೌಂದಯರ್ ಎಂದೆ ಹುಣಿಮೆ ಕರಗಿ ಕತಲೆಯ ಭೀತಿಯ ನಿಂತು ಎ ಯ ಅಪಸ್ರೆ ಎಂದಳು, ನನನ್ ರೂಪ ನವಜಾತ ಭಾಸಾವ್ತೆ ಬಾನಿನ ಚಂದಿರ ಅವನಿಗಿಲದ ಅಹಂಭಾವ ನಿನಗೇಕೆ ಎಂದೆ ಎನನ್ ಕಪೂರ್ರಗೌರಸುಂದರದ ಸಾಟಿ ಆ ಕಲೆಪೂರಿತಚಂದಿರನಲವೆಂದಳು, ನನನ್ ರೂಪ ~ ಡಾ. ಕೃಷಮೂತಿರ್ ಜೊಯಿಸ್, ಮಕೆಯನ್, ವಜೀರ್ನಿಯ, ಯುಯಸ್ಎ ಎರಡು ಕವನಗಳು

218 ಮೈಸೂರು ಪಾರಂಪರಿಕ ಚಿತರ್ಕಲೆ ~ ಚಿತರ್ಕಲೆ ಮತು ಲೇಖನ : ಡಾ. ಮೈಸೂರು ನಾಗರಾಜ ಶಮಾರ್ ಇತಿಹಾಸಸಂಶೋಧಕರಾಗಿರುವ ಲೇಖಕರುಸವ್ತಃಚಿತರ್ಕಲಾ ದರೂ ಆಗಿದು ದ್, ಮೈಸೂರಿನ ಪಾರಂಪರಿಕಚಿತರ್ಕಲೆಯ ಬಗೆಗೆ ಸೋದಾಹರಣಲೇಖನವನುನ್ ಇ ಲ್ ಒದಗಿ ದಾ ದ್ ರೆ – ಸಂ. ಕನಾರ್ಟಕದ ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ರಾಜಧಾನಿ ಮೈಸೂರು ತನನ್ದೇ ಆದ ಅನೇಕ ವೈ ಷಟ್ಯ್ಗಳನುನ್ ಹೊಂದಿದೆ ಅನೇಕಾನೇಕ ವಸು ಶೇಷಗಳು ಮೈಸೂರಿನ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ತಮಮ್ ಅ ತವ್ವನುನ್ ಉ ಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವುದನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ಈ ಪಟಿಟ್ಯ ಮೈಸೂರು ೕಳೆಯದೆಲೆ, ಮೈಸೂರು ಮ ಗೆ, ಮೈಸೂರುಪಾಕು, ಮೈಸೂರು( ೕರನಗೆರೆ) ಬದನೆ,ಮೈಸೂರು ರೇಶೆಮ್ ಮತು ಮೈಸೂರು ಪೇಟ ಮುಂತಾದುವುಗಳನುನ್ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು. ಸಾಮಾನಯ್ರ ನಿತಯ್ ಜೀವನದ ತಮಮ್ ಛಾಪನುನ್ ಉ ಕೊಂಡ ವಸುಗಳು ಇವುಗಳಾದರೆ, ಪರ್ಬುದವಾದ ಕಲಾಲೋಕದ ತಮಮ್ ಅ ತವ್ವನುನ್ ಮೈಸೂರಿನ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಉ ಕೊಂಡವುಗಳ ಬಹು ಹೆಮೆಮ್ಯಸಾನ “ಮೈಸೂರು ೕಣೆಯದು” . ಭಾರತದಾದಯ್ಂತ ೕಣಾವಾದಯ್ವು ಕಂಡುಬರುವುದಾದರೂ, ಮೈಸೂರು ೕಣೆಯುತನನ್ ಸುನಾದದಿಂದ ಮಾತರ್ವಲದೆ, ತನನ್ ಸುಂದರ ಆಕಾರದಿಂದಲೂ ಜಗದಿವ್ಖಾಯ್ತವಾಗಿದೆ ಕಲಾ ೇತರ್ದ ಶವ್ದಾದಯ್ಂತ ಶೇಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುವ ಚಿತರ್ಕಲಾಪರ್ಕಾರ ಂದು “ಮೈಸೂರು ಶೈ ” ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಉ ದುಬಂದಿರುವ ಸಂಗತಿಯು - ಹೊರಗಿನವರಿಗಿರ , ಮೈಸೂರಿನ ಅನೇಕ ನಿವಾ ಗ ಗೂ ಸಹ ಪರಿಚಯ ಲದಿರುವುದು ಶೋಚನೀಯ. “ಮೈಸೂರು ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಚಿತರ್ಕಲೆ” ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ವಣರ್ಚಿತರ್ಕಲಾ ಪರ್ಕಾರವು, ಮೂಲತಃ ಮೈಸೂರಿನ ಅರ ಇಂದು ಶವ್ದ ಅನೇಕ ಕಡೆ ತನನ್ ಸೌರಭವನುನ್ ಸೂಸುತಿದೆ ಮೈಸೂರಿನ ರಾಮಮಂದಿರಗಳ ಹಾಗೂ ಕಳೆದ ತಲೆಮಾರಿನ ಸಂಪರ್ದಾಯಸರ ಮನೆಗಳ ಅಪಾರವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ದೇವರ ಚಿತರ್ಪಟಗಳನುನ್ ಕಂಡೊಡನೆ ಬಲವರ ಬಾಯ ಮೂಡುವ ಮಾತೆಂದರೆ ಇವು “ಮೈಸೂರಿನ ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಕಲಾಕೃತಿ” ಎಂದು ರ್ೕರಾಮ ಪಟಾಟ್ಭಿಷೇಕ, ಗಿರಿಜಾಕಲಾಯ್ಣ, ಕೋದಂಡರಾಮ, ಗಜಲ ಮ್, ಯಶೋದಾಕೃಷ, ಆಲದೆಲೆ ಕೃಷ, ಏಕಾಂತರಾಮ ಮುಂತಾದ ದೇವತೆಗಳ ಚಿತರ್ಗಳು ಮೈಸೂರಿನ ಮನೆ ಮನೆಗಳ ಕಂಗೊ ಸುವುದು ಸಾಮಾನಯ್

219 ಮೈಸೂರಿನ ರೇಶೆಮ್ಗೆ ಬಂಗಾರದ ಜರಿ ಸೇರಿಸುವಂತೆ ಪರ್ಖರ ವಣರ್ದ ಮೈಸೂರು ಚಿತರ್ಗ ಗೆ ಮೆರಗು ನೀಡುವುದು ಚಿತರ್ದ ಆಚಾದಿ ದ ಶುದ ಬಂಗಾರದ ರೇಕಿನಿಂದ ಉಬುಬ್-ತಗುಗ ಂದ ಕೂಡಿದ ಈ ಬಂಗಾರದ ವಸಾ ಭರಣಗಳು ಮತು ಪರ್ಭಾವ ಗಳು ಬೇರೆಬೇರೆ ಕೋನಗ ಂದಾಗಿ ಸಹಜ ವಸುಗಳ ರುವಂತೆ ಭಿನನ್ ಪರ್ಭಾವಗಳನುನ್ ನಿರೂಪಿಸುತವೆ ಸಾಮಾನಯ್ವಾದ ವಣರ್ಚಿತರ್ಗಳ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕೋನಕಿರಣಗ ಂದ ವಯ್ತಾಯ್ಸವು ಉಂಟಾಗುವುದಿಲವಾಗಿದು, ಇ ನ ಉಬುಬ್-ತಗುಗ ಂದಾಗಿ ಚಿತಿರ್ತ ವಸು ನಂತೆ ಭಾಸವಾಗದೆ, ದೇವಾಲಯದ ನ ಸಹಜ ಪರ್ಭಾವ ಗಳಂತೆ ಭಾಸವಾಗುವುದು ಒಂದು ಶೇಷ.ಈ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಒಂದೆರಡು ದೇವತಾಮೂತಿರ್ಗಳ ಸರಳ ಚಿತರ್ಗ ಂದ ಡಿದು ಹತಾರು ಮಾನವರೂಪಗಳ ಸಂಕೀಣರ್ ಸಂ ೕಜನೆಗಳು ಹಲವಾಗಿರುತವೆ. ಬಹುಷಃ ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಕಲಾ ಪರ್ಕಾರಗಳ ಅಪರೂಪವೆನಿ ದ ಅಂಶವೆಂದರೆ- ನೂರಕೂಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಪಾತರ್ಗಳು ತುಂಬಿರುವ ಕೆಲವು ಸಂಕೀಣರ್ ಸಂ ೕಜನಾ ಚಿತರ್ಗಳು ಮೈಸೂರು ಕಲೆಯ ಕಂಡುಬರುವುದು.ಈ ಅಂಶವು ಮೈಸೂರು ಚಿತರ್ಕಲಾ ದನ ಸಹನ ೕಲತೆ ಹಾಗೂ ಸಾಧನೆಗಯ ಪರ್ತೀಕವಾಗಿದೆ ಎನನ್ಬಹುದು ವೈ ಷಟ್ಯ್ಪೂಣರ್ ಮೈಸೂರು ಪಾರಂಪರಿಕ ಚಿತರ್ಕಲೆಯನುನ್ ಹೋಲುವ ಮತೊ ಂದು ಶೈ ಯು ದ ಣಭಾರತದ ಅ ತವ್ದ ದು, “ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಪ್ಡುತದೆ ಮೇಲುನೋಟಕೆಕ್ ಹೆಚುಚ್ ವಯ್ತಾಯ್ಸಗಳನುನ್ ತೋರದ ಈ ಎರಡೂ ಪರ್ಕಾರಗಳ ನಡು ನ ಭಿನನ್ತೆಯು ಜನಸಾಮಾನಯ್ರ ಅರಿ ಗೆ ಬರುವುದೇ ಇಲವೆನನ್ಬಹುದು.ಇದಕೆಕ್ ಕಾರಣ ಎರಡೂ ಪರ್ಕಾರಗಳ ಸಾಮಾನಯ್ವಾದ ಕಥಾವಸುಗಳು ಹಾಗೂ ಪರ್ಖರ ವಣರ್ಗಳು ಅಲದೆ, ಬಂಗಾರದ ಆಚಾದನೆ ಮುಂತಾದುವುಗಳೇ ಆಗಿವೆ ಸಾಮಾನಯ್ ಜನರು ಬಂಗಾರದ ಹೊದಿಕೆಯ ಚಿತರ್ಗಳನುನ್ ಕಂಡಕೂಡಲೇ ಅದು ಮೈಸೂರಿನ ಕಲೆಯಾಗಿದರೂ, ಅದನುನ್ “ತಂಜಾವೂರು ಕಲೆ”ಎಂದೇ ಭಾ ಬಿಡುತಾರೆ. ಸೂಕಷ್ಮ್ವಾಗಿ ಗಮನಿ ದಾಗ ಈ ಎರಡೂ ಪರ್ಕಾರಗಳ ನಡುವೆ ಅನೇಕ ಭಿನನ್ತೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತವೆ ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಚಿತರ್ಗಳ ನ ದೇವತಾಮೂತಿರ್ಗಳು ಆಕಷರ್ಕ ದೇಹಪರ್ಮಾಣದಿಂದ ಕೂಡಿದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ನ ೕಪುರುಷ ಆಕೃತಿಗಳು ಅವಶಯ್ಕತೆಗಿಂತ ಹೆಚಿಚ್ನ ಸೂಲಕಾಯವನುನ್ ಹೊಂದಿರುತವೆ ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಚಿತರ್ಗಳ ನ ಬಂಗಾರದ ಆಚಾದನೆಯು ತಮಿತವಾದ ಉಬುಬ್-ತಗುಗ ಂದ ಕೂಡಿದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ಬಂಗಾರದ ಮೇಲೆಮ್ಯು ಕ ನ ಲಪ್ದಂತೆ ಅತಿಯಾದ ಉಬಿಬ್ನಿಂದ ಕೂಡಿರುತದೆ. ಇದಕೆಕ್ ಕಾರಣ, ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಈರು ಳ್ ರೆಯಂತಹ ಅತಿ ತೆಳುವಾದ ಶುದ ಬಂಗಾರದ ರೇಕಿನ ಪಟಲವನುನ್ ಹೊದಿ ದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ದಪಪ್ನಾದ ಬೆ ಳ್ಯ ತಗಡನುನ್ ಚಿನನ್ದ ಲೇಪನೀಡಿ ಹೊದಿಸಲಾಗುತದೆ ಎರಡೂ ಪರ್ಕಾರಗಳ ನಡುವಣ ಮತೊ ಂದು ಬಹು ಮುಖಯ್ ವಯ್ತಾಯ್ಸವೆಂದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ಬಳಸುವ ಮುತು, ಮಣಿ, ಹವಳಗಳಂತಹ ಅಲಂಕಾರಿಕ ವಸುಗಳಾಗಿರುತವೆ. ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಬಣವನುನ್ ಬಳ ಮುತು, ಹವಳ ಮತು ಹರಳುಗಳನುನ್ ಚಿತಿರ್ ದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ನೇರವಾಗಿ ಆಯಾ ಸಳಗಳ ಸಹಜ ಮುತು-ಹವಳಗಳು ಹಾಗೂ ಹರಳುಗಳನುನ್ ಅಂಟಿ

220 ಪೂಣರ್ಗೊ ಸಲಾಗುತದೆ ವಾಸವವಾಗಿ ಚಿತರ್ಕಲೆ ಎಂಬುದು ಬಣಗಳನುನ್ ಮಾತರ್ ಬಳ ವಸುಗಳು ಭಾಸವಾಗುವಂತೆ ಭರ್ಮೆಯನುನ್ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಪೌರ್ಢ ಶೈ ಯಾಗಿರಬೇಕು ಆದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ಹರಳು-ಮಣಿಗಳನುನ್ ಬಣದಿಂದ ಚಿತಿರ್ಸದೇ, ನೇರವಾಗಿ ಅಂಟಿಸುವ ಕಿರ್ಯೆ “ಆ ಶೈ ಯನುನ್ ಒಂದು ಪೌರ್ಢ ಚಿತರ್ಕಲಾ ಪರ್ಕಾರವನಾನ್ಗಿಸದೆ, ಕರಕುಶಲ ಪರ್ಕಾರವನಾನ್ಗಿ ೕಮಿತಗೊ ದೆ “ ಎನನ್ಬಹುದು ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಕಲಾಕೃತಿಯು ತನನ್ ಸರಳಸುಂದರತೆಯಿಂದ ಕಂಗೊ ದರೆ, ತಂಜಾವೂರು ಶೈ ಯ ಕಲಾಕೃತಿಯು ಆಡಂಬರದ ಅಲಂಕರಣೆಗ ಂದ ಕೂಡಿ ಸಾವ್ಭಾ ಕ ಸೌಂದಯರ್ವನುನ್ ಮರೆಮಾಚುತದೆ. ಒಟಾಟ್ರೆ, ಈ ಮುಖಯ್ ವಯ್ತಾಯ್ಸಗಳನುನ್ ಗುರುತಿ ದಾಗಲೇ ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಸೊಬಗು ಪರಿಚಯವಾಗಲು ಸಾಧಯ್! ಈ ವರಣೆಗಳು ಎರಡು ಶೈ ಗಳ ರಿಮೆ-ಗರಿಮೆಗಳ ತುಲನೆಯಾಗಿರದೆ, ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ಸಪ್ಷಟ್ ಚಹರೆಯನುನ್ ಗುರುತಿಸುವ ಪರ್ಯತನ್ ಮಾತರ್ವೇ ಆಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಚಿತರ್ಕಲಾ ಪರ್ಕಾರವು ಒಮೆಮ್ಗೇ ಶೂನಯ್ದಿಂದ ಮೂಡಿಬಂದ ಶೈ ಯಲ ಹಾಗೆ ನೋಡಹೊರಟರೆ ಎಲ ಶೈ ಗಳೂ ಸಹ ಂದಿನ ಒಂದಿಲೊ ಂದು ಹಂತದಿಂದ ರೂಪಾಂತರವನುನ್ ಪಡೆದವುಗಳೇ ಆಗಿರುತವೆ ಕಿರ್ ಶ ೧೬ನೇ ಶತಮಾನದ , ರಕಕ್ಸ-ತಂಗಡಿ ಯುದದ ನಂತರ ಜಯನಗರ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ವು ಸಂಪೂಣರ್ವಾಗಿ ಪತನಹೊಂದಿದಮೇಲೆ ಮುಸಲಾಮ್ನರ ಆ ವ್ಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅ ನ ಸ ೕಯ ಕಲಾಪರ್ಕಾರಗಳು ಅವನತಿಯ ಹಾದಿ ಡಿದವು ಂದೂ ಧಾಮಿರ್ಕ ಚಿತರ್ಗಳನುನ್ ಅವಲಂಬಿ ದ ಚಿತರ್ಗಾರರು ತಮಮ್ ವೃತಿಗಳನುನ್ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬೀದಿಪಾಲಾದರು ಕೆಲ ಕಲಾ ದರು ಇತರ ವೃತಿಗ ಗೆ ರೆಹೋದರೆ, ಮತೆ ಕೆಲವರು ಸುತಲ ಸಂಸಾನಗಳತ ಮುಖಮಾಡಿದರು. ಅಂದು ಕಲಾ ೕಷಣೆಗೆ ಹೆಸರುವಾ ಯಾಗಿದ ಹತಿರದ ತಾಣಗಳೆಂದರೆ, ದ ಣದ ಮೈಸೂರು ರಾಜಯ್ ಹಾಗೂ ತಂಜಾವೂರು ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ಗಳು. ಈ ಮುಂಚೆಯೇ ಸಂಬಂಧವನುನ್ ಇಟುಟ್ಕೊಂಡಿದ ಜಯನಗರದ ಕಲಾ ದರು ಈ ನಿಧಾರ್ರವನುನ್ ಕೈಗೊಂಡುದು ಸಾವ್ಭಾ ಕ. (ಕಲಾ ದರ ಸಮೂಹ ಉತರದ ಕಡೆ ಚ ಸದಿರಲು ಕಾರಣ ಉತರ ಭಾಗವನುನ್ ಆಗಾಲೇ ಮುಸಲಾಮ್ನರು ಆಕರ್ಮಿ ದು, ಆ ಪರ್ದೇಶಗಳ ಆ ಹೊತಿಗೆ ಂದೂ ಕಲೆಗಳು ಅವನತಿಯನುನ್ ಹೊಂದಲು ಪಾರ್ರಂಭಿ ದವು.) ಆಶರ್ಯವನುನ್ ಅರ ಬಂದ ಕಲಾ ದರ ಕುಟುಂಬಗಳನುನ್ ದ ಣದ ಪರ್ದೇಶಗಳು ಕಡೆಗಣಿಸದೆ ಅವರಿಗೆ ಸೂಕ ಅವಕಾಶಗಳನುನ್ ಒದಗಿಸುವ ಯಶ ವ್ಯಾದವು ಒಟಾಟ್ರೆ, ಅ ತವ್ದ ದ ಚಿತರ್ಕಲಾ ಪರ್ಪಂಚಕೆಕ್ ರಾಜಧಾನಿಯಿಂದ ಆಗಮಿ ದ ಪರ್ಬುದ ಕಲಾ ದರ ತಂಡ ಅಪಾರ ಕಾಣಿಕೆಯನುನ್ ನೀಡಿತು. ಮೈಸೂರು ಸಂಸಾನದ ಸವ್ತಂತರ್ ಅರಸರಾದ ಒಡೆಯರ ಕಾಲದ ನಿಮಿರ್ತವಾದ ಅನೇಕ ಚಿತರ್ಗಳು ಅಂದಿನ ಗುಡಿಗೋಪುರಗಳನುನ್ ರ್ೕಮಂತಗೊ ದವು ಇಂದಿನ ಆಂಧರ್ಪರ್ದೇಶದ ಚಿತರ್ಕಲಾಶೈ ಗೆ ಸಮೀಪವಾಗಿದ ಅಂದಿನ ಜಯನಗರ ಚಿತರ್ಕಲಾಶೈ ಯು ದ ಣಕೆಕ್ ಚ ದಂತೆ, ಆಯಾ ಪರ್ದೇಶದ ಜನರ ಒಲುಮೆ-ಅಭಿರುಚಿಗ ಗೆ ತಕಕ್ಂತೆ ಪರೋಕಷ್ವಾಗಿ

221 ತುಸು ಭಿನನ್ ರೂಪವನುನ್ ಪಡೆದು ಮುಂದುವರೆಯಿತು ಅಂತೆಯೇ, ಮೈಸೂರು ಮತು ತಂಜಾವೂರುಗಳ ಎರಡು ಪರ್ತೆಯ್ೕಕ ವಾ ನಿಗಳಾಗಿ ಟಿ ಲೊಡೆದು, ಜಯನಗರ ಮೂಲದ ಕಲೆಯು ಇಂದು ಎರಡು ಪರ್ತೆಯ್ೕಕ ಕಲಾಪರ್ಕಾರಗಳಾಗಿ ಮೈದಳೆದಿರುವುದನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರ ಆಶರ್ಯದ ಅ ತವ್ವನುನ್ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಈ ಕಲೆಯು ಮುಮಮ್ಡಿ ಕೃಷರಾಜ ಒಡೆಯರ ಕಾಲದ ಮರುಹುಟಟ್ನುನ್ ಪಡೆಯಿತು ಎನನ್ಬೇಕು ತಮಮ್ ಅಪರೂಪದ ಚಿತರ್ರಚನೆಯಿಂದಾಗಿ ಮೈಸೂರಿನ ಇತಿಹಾಸದ ಶಾಶವ್ತ ಸಾನ ಪಡೆದಿರುವ ಅನೇಕ ಕಲಾ ದರು ಈ ಕಾಲದ ಯೇ ಮೂಡಿಬಂದವರು ಭಿತಿಚಿತರ್ಗಳು ಮತು ಚಿತರ್ಪಟಗಳ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿರುವ ಚಿತರ್ಕಲಾ ದರ ಅಂಕಿತಗಳು (ಹೆಸರುಗಳು) ಆ ಕಾಲದ ನ ಕಲಾ ದರ ಹೆಸರುಗಳನುನ್ ತಿ ಸುವ ದಾಖಲೆಗಳಾಗಿವೆ ರ್ೕಯುತರಾದ ಜಾವಗಲ್ ನರ ಂಹಯಯ್, ನೆಲಮಂಗಲ ರಂಗಪಪ್, ಚಿತರ್ದುಗರ್ದ ಕೃಷಪಪ್, ನಗುವನಹ ಳ್ಯ ನಾರಣಪಪ್ ಮುಂತಾದ ಕಲಾ ದರ ಹೆಸರುಗಳು ಶೆರ್ೕಷರ ಸಾ ಗೆ ಸೇರಿವೆ ಕೇವಲ ಹೆಸರುಗಳು ಮಾತರ್ವಲದೆ ಮುಮಮ್ಡಿಯವರ ಕಾಲದ ಮತಿತರ ಕಲಾ ದರ ರೂಪಚಿತರ್ಗಳು ರಚಿತವಾಗಿದು, ಅವುಗಳ ಎಲಯಯ್, ೕರಣ, ಸುಂದರಯಯ್, ತಿಪಪ್ಣ, ರಾಮಾಂಜಿ ವೆಂಕಟಸುಬುಬ್ ಮತು ಕೊಂಡಯಯ್ ಮುಂತಾದವರ ಮುಖಚಹರೆಯು ಲಭಯ್ವಾಗಿದು, ಮೈಸೂರು ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಶೈ ಗೆ ಇವುಗಳನುನ್ ಹೊಸ ಸೇಪರ್ಡೆಗಳಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು ದೇವರ ಚಿತರ್ಗಳನುನ್ ಮಾತರ್ ರಚಿಸುತಿದ ಆವರೆಗಿನ ಪದತಿ ಂದಿಗೆ ಲೌಕಿಕ ವಯ್ಕಿಗಳ ರೂಪಚಿತರ್ಗಳನುನ್ ಯಥಾವತ್ ನಿರೂಪಿಸುವ ಆಂಗರ ಅಭಿರುಚಿ ಈ ಕಾಲದ ಕೆಲ ರೂಪಚಿತರ್ಗಳ ಪರ್ತಿಫ ತವಾಗಿದೆ ಸಾಮಾನಯ್ವಾಗಿ ಅರಮನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟಟ್ ಎಲ ಚಿತರ್ಣಗಳಲೂ ಸಮಕಾ ೕನ ಉಡುಗೆ-ತೊಡುಗೆಗಳು, ಕಟಟ್ಡ- ನಾಯ್ಸಗಳು ಹಾಗೂ ಒಳಾಂಗಣದ ಅಲಂಕರಣೆಗಳು ಯಥಾವತಾಗಿ ನಿರೂಪಿತವಾಗಿದು, ಇತಿಹಾಸಾಭಾಯ್ ಗ ಗೆ ಬಹು ಸಪ್ಷಟ್ ವರಣೆಯನುನ್ ಒದಗಿಸುತವೆ. ಮೈಸೂರು ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಶೈ ಯ ಪಾರ್ರಂಭಿಕ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಲಭಯ್ ರುವ ಚಿತರ್ಗಳ ಅತಿ ಎತರದ ಸಾನ ಪಡೆಯುವುದು ಕಲಾ ದ ತಿಪಾಪ್ಜಪಪ್ನ ಶವ್ರೂಪದಶರ್ನ ಖಡಾಸನದ ನಿಂತಿರುವ ಮಹಾ ಷುವು ಅಜುರ್ನನಿಗೆ ತೋರುವ ರಾಟರೂಪ ದಶರ್ನದ ಮಹಾನ್ ಚಿತರ್ವು ಮೈಸೂರು ಚಿತರ್ಕಲೆಯ ಮಹಾಸಂಪತಿನ ಶವ್ರೂಪದಶರ್ನವೂ ಆಗಿದೆ ಎಂದರೆ ಅತಿಶ ೕಕಿಯಾಗಲಾರದು ಸುಮಾರು ಅಗಲ ೩ / ಎತರ ೫ ಅಡಿಗಳ ಅಳತೆಯ ನ ಈ ಸಂ ೕಜನೆಯ ಸುಮಾರು ನೂರಕೂಕ್ ಹೆಚುಚ್ ಮಾನುಷರೂಪ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ಣಿಗಳು ಚಿತಿರ್ತವಾಗಿದು ನೋಡುಗರ ಕಣಿಗೆ ರಸದೌತಣವನುನ್ ನೀಡುತದೆ. ಅನೇಕ ಕಡೆಗಳ ರಚಿತವಾಗಿರುವ ಅತಿಸೂಕಷ್ಮ್ ರೇಖೆಯ ರಚನೆಗಾಗಿ ಬಳ ರಬಹುದಾದ ಕುಂಚಗಳ ಸವ್ರೂಪವನುನ್ ನೆನೆದರೆ ಅಚಚ್ರಿ ಮೂಡುತದೆ ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಶೈ ಯ ರ ವಮರ್ನ ನೈಜಕಲೆಯ ಹೊಡೆತದಿಂದಾಗಿ ಮೂಲೆಗುಂಪಾದ ಮೈಸೂರು ಚಿತರ್ಕಲೆಯನುನ್ ಕೈಬಿಡದೆ ಅಂಟಿನಿಂತ ಕೆಲಕಲಾ ದರು ಈ ಮೂಲಕ ತಮಮ್ ಜೀವನೋಪಾಯವನುನ್ ಕಂಡುಕೊಂಡುದು ಮಾತರ್ವಲದೆ, ಈ ಕಲಾಶೈ ಗೂ ಜೀವ ನೀಡಿದರು ಎನನ್ಬೇಕು ಸುಲಭಬೆಲೆಗೆ ಲಭಿಸುತಿದ ರ ವಮರ್ನ ಮುದಿರ್ತ ಚಿತರ್ಗಳ ಬಿರುಗಾ ಯ ಮೈಸೂರು ಕಲೆಯ ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಚಿತರ್ಗಳು ತೂರಿಹೋದುವು ಸ ೕಯ ಕಲಾ ದರು ತಿಂಗಳುಗಟಟ್ಲೆ ರಚಿ ಅಪಪ್ಟ ಬಂಗಾರದ ರೇಕನುನ್ ಹೊದಿ ದ ಅಮೂಲಯ್ ಚಿತರ್ಗ ಗೆ ಸೂಕ ಬೆಲೆ

222 ದೊರೆಯದಾಯಿತು ಇಂತಹವೇಳೆ ಎರಡೂ ಪರ್ಕಾರಗಳ ಚಿತರ್ಗಳ ನಡುವೆ ರಾಜಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅತಿಕಡಿಮೆ ಲಾಭಕಾಕ್ಗಿ ಚಿತಿರ್ಸುತಿದ ಸಮೂಹವನುನ್ ಎಷುಟ್ ಸಮ್ರಿ ದರೂ ಸಾಲದು ಈ ಆಘಾತವನುನ್ ತಾಳಲಾರದೆ ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಕಲೆಯನುನ್ ತೊರೆದು ನೈಜಶೈ ಯ ತೈಲ ವಣರ್ಚಿತರ್ಗಳ ಕಡೆಗೆ ವಾ ದ ಕಲಾ ದರೂ ಅನೇಕರು ತಿರುಮಕೂಡಲು ನರ ೕಪುರದ ಕಲಾ ದ ರ್ೕ ಕೆ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ ಮತು ಅವರ ಮಗ ರ್ೕಯುತ ರ್ೕಹರಿ ಇವರುಗಳ ಕೊಡುಗೆ ಇತೀಚಿನ ದಶಕಗಳ ಪರ್ಮುಖ ಎನನ್ಬಹುದು ರ್ೕಯುತರಾದ ರಾಮಕೃಷ, ರ್ೕಧರ್, ಆನಂದ್ ಮತು ರ್ೕಮತಿ ಚಂದಿರ್ಕಾ ಮುಂತಾದ ಕಲಾ ದರುಗಳೇ ಅಲದೇ, ರ್ೕಯುತ ಮನೋಹರ್ ಹಾಗೂ ರ್ೕ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಇವರುಗಳು ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯನುನ್ ವ್ೕಕರಿ ಪೂಣಾರ್ವಧಿ ವೃತಿಯನಾನ್ಗಿ ಕೊಂಡು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತಿರುವುದನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ನಂತರದ ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರೇ ಸಂಸಾಪಿ ದ ಚಾಮರಾಜೇಂದರ್ ತಾಂತಿರ್ಕ ಕಷ್ಣ ಸಂಸೆಯ ( . ಟಿ. ಐ.)ಪಾಶಾಚ್ತಯ್ ಕಲೆಯ ನೈಜಶೈ ಯ ವಯ್ವ ತ ಕಷ್ಣವನುನ್ ಪಾರ್ರಂಭಿಸಲಾಯಿತಾದರೂ (ರಿಯ ಟ್ಕ್ ಆಟ್ರ್), ದುದೈರ್ವವಶಾತ್ ಇ ಪಾರಂಪರಿಕ ಚಿತರ್ಕಲೆಯ ತರಬೇತಿಯನುನ್ ಪಾರ್ರಂಭಿಸಲೇ ಇಲ! ಆದರೆ, ಇ ಕಷ್ಣ ಪಡೆದ ಕೆಲವರು ಕಾಲಾನಂತರ ಸವ್ಂತ ಆಸಕಿಯಿಂದ ಮೈಸೂರಿನ ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ಕಲೆಯನುನ್ ಕರಗತಮಾಡಿಕೊಂಡು ಪೌರ್ಢ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನುನ್ ರಚಿ ರುವ ಅಪರೂಪದ ಕಲಾ ದರೂ ಕೆಲವರುಂಟು ಈ ಸಾ ಗೆ ಇತೀಚೆಗೆ ನಮಮ್ನುನ್ ಅಗ ದ ಕಲಾ ದ ರಾಮನರಸಯಯ್ನವರನುನ್ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು ಪರ್ಸುತ ಲೇಖಕರು ಇದೇ ಕಲಾಶಾಲೆಯ ದಾಯ್ಥಿರ್ಯಾಗಿದು, ಸವ್ಂತ ಒಲುಮೆಯಿಂದ ಮೈಸೂರು ಶೈ ಯ ತೊಡಗಿ ಕೊಂಡು ಅನೇಕ ಸಾಂಪರ್ದಾಯಿಕ ವಣರ್ಚಿತರ್ಗಳನುನ್ ರಚಿಸುವುದು ಹೆಮೆಮ್ಯ ಸಂಗತಿ, ಈ ಕಲೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತು ಪರ್ ೕಗಗಳ ಬಗೆ ಶಾ ೕಯ ಸಂಶೋಧನೆಯನುನ್ ಕೈಗೊಂಡು ಅನೇಕ ಮಾ ತಿಗಳನುನ್ ಹೊರತಂದಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಆಸಕರಿಗೆ ಮೈಸೂರಿನ ಈ ಕಲೆಯ ಕಷ್ಣ ಒದಗಿಸುತಿರುವ ಸಾಥರ್ಕಯ್ ಈ ಲೇಖಕನ ಪಾ ನದು.

223 ಡಾ. ಮೈಸೂರು ನಾಗರಾಜ ಶಮಾರ್

224 ಗುರು ನ ಗುಲಾಮ ~ ಪುಂಡ ೕಕ ಕ ಗನೂರ “ನಂದೀಶ ನೀನು ಮಾಡಾ ಇರೋದು ತಪುಪ್” ೕಗೀಶ ಎಚಚ್ರಿ ದ “ಸುಮಮ್ನೆ ನೀನು ಬಾಯುಮ್ಚಿಚ್ಕೊಂಡಿರು ಯಾರಿಗೂ ಹೇಳಬೇಡ” ಎಂದ ನಂದೀಶ ಅವರಿಬಬ್ರು ರಾಮಚಂದರ್ರೆಂಬ ಗುರು ನ ಬ ತಮಮ್ ಸಂಗೀತ ಅಭಾಯ್ಸ ಮಾಡುತಿದರು ಊರು ಬಿಟುಟ್ ಸಂಗೀತ ಕ ಯಬೇಕೆಂಬ ಹೆಬಬ್ಯಕೆಯನುನ್ ಮನಸ ತುಂಬಿ ಕೊಂಡಿದರು. ಏಕಾಗರ್ತೆಯ , ಕ ಯುವುದರ ಒಬಬ್ರನೊನ್ಬಬ್ರು ಮೀರಿಸುವಂತ ಪರ್ತಿಭಾವಂತರು. ಇಂತಹ ಷಯ್ರು ದೊರಕಿದು ಗುರು ಗೆ ಹೆಮೆಮ್ಯ ಷಯವಾಯಿತು ಬಹಳ ಬೇಗ ಅವರಿಬಬ್ರೂ ಪರ್ಖಾಯ್ತಿಗೆ ಬರುತಾರೆಂದು ಬಯ ದರು ಅದಕೆಕ್ ತಕಕ್ಂತೆಯೇ ಅಭಾಯ್ಸ ನಡೆಸುತಿದರು ಆದರೆ ಒಂದು ಕಡೆ ನಂದೀಶನಿಗೆ ಗುರು ನ ಮೇಲೆಯೇ ಅನುಮಾನ ಮೂಡತೊಡಗಿತು ಮಾಡೋದು ಬರಿ ಸಂಗೀತದ ಪಾಠ, ನೋಡೋಕೆ ಮಾತರ್ ಮನೆ ತುಂಬ ಐಶವ್ಯರ್ ತುಂಬಿ ತುಳುಕುತಿತು. ಅದೇ ಅವನ ಚಿಂತೆಗೆ ಕಾರಣ ಆಗಿತು ಅಂದು ತಮಮ್ ಪುಟಟ್ ರೂಮಿನ ಕು ತು ೕಚಿಸುತಿದಾನೆ ನಂದೀಶ “ಏನೋ ಅಂಥಾ ಗಾಢವಾದ ೕಚನೆ?” ಎಂದ ೕಗೀಶ “ಗುರುಗಳ ಬಗೆ” “ಅವರು ಬಿಡು ಒಳೆಳ್ಯವರು ತುಂಬ ಸೊಗಸಾಗಿ ಸಂಗೀತ ಹೇ ಕೊಡುತಾರೆ” ಎಂದ “ಆ ಷಯ ಬಿಡು, ಅವರ ಮನೆಯ ರೋ ದುಡಿನ ಬಗೆ ೕಚಿಸು” “ನಮಮ್ ಕೆಲಸವೇನು ಅದನುನ್ ಮಾತರ್ ನಾವು ನೋಡಬೇಕು” “ನೋಡು, ನಾನು ದಲು ಇದೇ ರೀತಿ ೕಚಿ ದೆ. ಈಗ ನೋಡು ನಾವು ಸಂಗೀತ ಕ ೕದಿರ್ಂದ ಏನ್ ಲಾಭ?” “ಮುಂದೆ ಒಳೆಳ್ ಹೆಸರು ಬರುತೆ” “ಇವರ ಹತರ್ ಎಷುಟ್ ಜನ ಬರಾರೆ? ಅವರೆಲ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದಾರಾ?” ೕಗೀಶ ಮೌನವಾದ, ಅವನಿಗೆ ನಂದೀಶನ ಮನ ಸ್ನಲೇನಿದೆ ಎಂದು ಅಥರ್ವಾಗ ಲ “ಈಗ ನಿನನ್ ೕಜನೆ ಏನು?” “ನಾನು ದಲು ಅವರನನ್ ಪೂತಿರ್ ಸಟ್ಡಿ ಮಾಡೀನಿ” “ಸಂಗೀತ ಸಟ್ಡಿ ಮಾಡು ಅಂದೆರ್ ಗುರುಗಳನನ್ ಮಾಡೀನಿ ಅಂತೀಯಲ” “ಹೌದು ೕಗಿ, ನನಗೂ ದುಡು ಮಾಡಬೇಕಷೆಟ್, ನಮಗೆ ಯಾವ ದಾರಿಯಿದೆ ಅನೊನ್ೕದೆ ಗೊತಿಲ ಆ ದಾರಿಗಳನನ್ ಹುಡುಕಬೇಕು” “ಸಂಗೀತಕೆಕ್ ಪೂತಿರ್ ಮನ ಸ್ಡು, ಮುಂದೊಮೆಮ್ ಯಶಸುಸ್ ಕೆಕ್ೕ ಗುತದೆ” “ನನಗೆ ನಾಳೆ ಬಗೆ ನಂಬಿಕೆಯಿಲ, ಈ ದಿನವಷೆಟ್ೕ ಸತಯ್ ಇವತೇ ಎಲಾ ಆಗಬೇಕು” “ಹಾಗಾದೆರ್ ಸಂಗೀತ ಕ ೕದಿಲವ್” “ಕ ೕತೀನಿ” “ಎರಡು ದೋಣಿ ಮೇಲೆ ಪರ್ಯಾಣ ಅಪಾಯ” “ತಪುಪ್, ಒಂದು ದೋಣಿ ಮುಳುಗಿದರು ಮತೊ ಂದರೆ ಆಸರೆ ನಮಗೆ ಇರಲೇಬೇಕಲವ್?” “ನಿನಗೆ ಮಾತು ಕೊಡೋದಿಕಾಕ್ಗಲ” “ನೀನೇನು ಮಾತಾಡಬೇಡ, ನಿನನ್ ಪಾಡಿಗೆ ನೀನು ಗುರುಗಳ ದಾರಿಯ ಸಂಗೀತ ಅಭಾಯ್ಸ ಮಾಡು, ನಾನು ಅವರ ದುಡಿನ ದಾರಿ

225 ಯಾವುದು ಅಂತ ಕಂಡು ಡಿಯುತೀನಿ” “ಹೇಗೆ?” “ಪರ್ತಿದಿನ ಆರುಗಂಟೆ ಮನೆ ಬಿಟೆರ್ ರಾತಿರ್ ಹನೊನ್ಂದಕೆಕ್ ಬರಾರಂತೆ,ಎ ಗೆ ಹೋಗಾರೆ ಅಂತ ನಾನು ತಿ ಯಬೇಕು” “ಆ ಸಮಯದ ನಾವು ಅಭಾಯ್ಸ ಮಾಡಬೇಕು ಕಣೋ” “ಅದನನ್ ನೀನು ಮಾಡು” ಎಂದ. ಮಾರನೆಯ ದಿನವೇ ಗುರುಗಳು ಎ ಗೆ ಹೋದರೂ ಅವರನನ್ ಂಬಾ ಸಲು ಪಾರ್ರಂಭಿ ದ ನಂದೀಶ ಅವನಿಗೇ ಅಚಚ್ರಿಯಾಯಿತು ರಾತಿರ್ ಒಂಬತು ಗಂಟೆಗೆ ರೂಮಿಗೆ ಬಂದ “ಬಾ ಊಟ ಮಾಡು” ಎಂದ ೕಗೀಶ “ನೀನು ತಿ ದಿರೋ ತರ ನಮ್ ಗುರುಗಳು ಒಳೆಳ್ಯವರಲ” “ಯಾಕೋ?” “ಅವರು ದಿನ ಎ ಗೆ ಹೋಗಾರೆ ಗೊತಾ?” “ಎ ಗೆ?” ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕೇ ದ ೕಗೀಶ “ಏಳು ಗಂಟೆಗೆ ಬಾರ್ ಗೆ ಹೋಗಾರೆ, ಎಂಟು ಗಂಟೆಗೆ ಹೊರ ಬರಾರೆ, ಆಮೇಲೆ ಹೋಗೋದು ಸೂಳೆ ಮನೆಗೆ” ಎಂದ ಬೆಚಿಚ್ಬಿದ ೕಗೀಶ “ಮುಚೊಚ್ೕ ಬಾಯಿ ಸಾಕು. ಯಾರಾಯ್ರೋ ಹೇ ದನನ್ ಕೇ ಕೊಂಡು ಬಂದು ಮಾತಾಡಬೇಡ, ಅವರು ದೇವರಂತವರು” ಎಂದ ೕಗೀಶ. “ನಿನಗೆ ಏನೂ ಗೊತಾಗಲ, ನಾನೇ ಕಣಾರೆ ಕಂಡಿದೀನಿ” ಎಂದ ೕಗೀಶನ ಮನ ಸ್ನ ಅನುಮಾನದ ಸು ಯೂ ಕಾಣ ಲ ಅವನು ಹೇಳುತಿರುವುದು ಸುಳುಳ್ ಎಂದು ಮನಸುಸ್ ಸಾರಿ ಸಾರಿ ಹೇಳುತಿತು ಇಬಬ್ರೂ ಬೆ ಗೆ ಗುರುಗಳ ಮನೆಗೆ ಹೋದರು ಆಗಷೆಟ್ೕ ಸಾನ್ನ ಮುಗಿ ತಿಂಡಿ ತಿನುನ್ತಾ ಕು ತರು ನಂದೀಶನಿಗೆ ಅವರ ಮುಖ ನೋಡುವುದು ಈಗ ಅಸಹಯ್ ೕಗೀಶನ ಬಲವಂತಕೆಕ್ ಅವರ ಕಾ ಗೆ ತಾನೂ ನಮಸಕ್ರಿ ಎದುರಿಗೆ ಕು ತ “ನೋಡರ್ಪಪ್ ನಾಳೆ ಒಂದು ಕಾಂಪಿಟೇಶನ್ ಇದೆ, ಅ ನೀವು ಗೆದರೆ ಮುಂದೆ ನಿಮಮ್ ಭ ಷಯ್ ಉಜವ್ಲವಾಗುತೆ, ಒಳೊಳ್ಳೆಳ್ ಅವಕಾಶಗಳು ನಿಮಮ್ನನ್ ಅರಸುತಾ ಬರುತವೆ. ನೀವು ಇಷುಟ್ ದಿನ ನನನ್ ಬ ಕ ತಿದಕೂಕ್ ಸಾಥರ್ಕವಾಗುತದೆ. ನಿಮಗೊಂದು ದಾರಿ ತೋರಿ ದ ತೃಪಿ ನನಗೂ ಗುತದೆ “ತುಂಬ ಸಂತೋಷ ಗುರುಗಳೇ, ನೀವು ಇಷುಟ್ ಹೇ ದ ಮೇಲೆ ನಾವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಗೆದು ಬರುತೇವೆ” “ನಿಮಮ್ ಉತಾಸ್ಹ ನಿಮಗೆ ಗೆಲುವು ತಂದುಕೊಡುತದೆ” ಎಂದರು ನಂದೀಶನಿಗೆ ಅವರ ಮಾತಿನ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಬರ ಲ ಆದರೂ ಮುಖದ ನಗುವನುನ್ ತರಿ ಕೊಂಡಿದ ಅ ಂದ ರೂಮಿಗೆ ಬಂದು ಅಭಾಯ್ಸ ಮಾಡತೊಡಗಿದನು “ಈಗಲಾದರೂ ನಿನಗೆ ಗೊತಾಯಾ ಗುರುಗಳ ಬುದಿ” “ಏನಾ ನಿನಗೆ? ಅವರು ಅವಕಾಶ ಕೊಡಿ ರೋದು ತಪಾಪ್?” “ನೋಡು, ನಾಳೆ ನಾವು ಕಾಂಪಿಟೇಶನ್ ನ ಗೆದೆರ್ ಪರವಾಗಿಲ, ಅಕಸಾಮ್ತ್ ಸೋತೆವು ಅಂದಿಟುಟ್ಕೋ ಮುಂದಿನ ಗತಿ ಏನು? ಸಂಗೀತ ಬಿಟೆರ್ ಬೇರಾವ ದೆಯ್ೕನೂ ಗೊತಿಲ, ನಾನು ದಾರಿ ತೋರಿಸಾಯು. ನೀವು ಮುಂದೆ ಹೋಗ ಲ, ನಾನೇನ್ ಮಾಡಿ ಅಂತ ಗುರುಗಳು ಕೈ ತೊಳೆದುಕೊಂಡು ಬಿಡಾರೆ, ಆನಂತರ ನಮ್ ಗತಿ? ಯಥಾ ಪರ್ಕಾರ ಫುಟ್ ಬಾತ್ ನಲೇ ಇರಬೇಕು ನೀನು ಹೋಗಿ ಬಾ, ನಾನು ಬರೋದಿಲ” ಎಂದ

226 “ಅಂದೆರ್ ಕಾಂಪಿಟೇಶನ್ ಗೆ ನೀನು ಬರಲವ್” “ಇಲ” “ಹುಚುಚ್ ಡಿದಿದೆಯೇನೋ ನಿನಗೆ? ನಾವು ಕನಸು ಕಂಡಿದೇ ಇದಕೆಕ್, ಈಗ ಬೇಡ ಅಂತೀಯಲ, ನೋಡು, ಗುರು ನ ಗುಲಾಮನಾಗಬೇಕು ಆಗಲೇ ನಮಗೆ ಎಲಾ ದೊರೆಯುವುದು” “ನೋಡೋಣ ನಿನಗೆ ಏನ್ ಆಗುತೆ ಅಂತ, ನಾನ್ ಮಾತರ್ ಅವರ ಬ ಇನುನ್ ಬರೋದೂ ಇಲ, ಕಾಂಪಿಟೇಶನ್ ಗೂ ಹೋಗಲ” “ನಿನನ್ ಮನ ಸ್ಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಒಂದು ನಿಧಾರ್ರ ತೆಗೆದುಕೊಳೊಳ್ೕದಿಕೆಕ್ೕ ಆಗಾ ಇಲ ಅದಕೆಕ್ ಗೊಂದಲದ ದೀಯಾ” “ನೀನು ಅವರಿಗೆ ಗುಲಾಮನಾಗಬಹುದು, ನಾನ್ ಆಗೋದಿಲ” ಎಂದ. ೕಗೀಶನಿಗೆ ಜಗಳ ಮುಂದುವರೆಸುವುದು ಇಷಟ್ವಾಗದೆ ತನನ್ ಪಾಡಿಗೆ ತಾನು ಅಭಾಯ್ಸದ ಮುಳುಗಿದ ಮರುದಿನ ಕಾಂಪಿಟೇಶನ್ ಇತು ಗುರುಗಳ ಬ ಆ ೕವಾರ್ದ ಪಡೆದುಕೊಂಡು ಸಪ್ಧೆರ್ಗೆ ಬಂದ ಗುರು ರಾಮಚಂದರ್ ದಲ ಸಾ ನ ಯೇ ಕು ತು ಷಯ್ನಿಗೆ ಧೈಯರ್ ನೀಡತೊಡಗಿದರು ಅವನ ಸರದಿ ಬಂದಾಗ ಸುಶಾರ್ವಯ್ವಾಗಿ ಹಾಡತೊಡಗಿದ ಆ ಸಪ್ಧೆರ್ಗೆ ಎಲಾ ರಂಗದ ಪರ್ಮುಖರು ಭಾಗವ ದರು ಮೈ ಮರೆತು ಹಾಡಿದ ೕಗೀಶನಿಗೆ ಬಹುಮಾನ ಕಿಕ್ತು ಅ ಯೇ ಇದ ಮೂಯ್ ಕ್ ಡೈರೆಕಟ್ರ್ ಒಬಬ್ರು ನಿಮಾದ ಹಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತೇನೆಂದು ಕರೆದರು. ೕಗೀಶನ ಸಂಭರ್ಮಕೆಕ್ ಪಾರ ರ ಲ. ಹೇಗೆ ಪರ್ತಿಕಿರ್ಯಿಸುವುದೆಂದು ತಿ ಯ ಲ ಗುರುಗಳ ಹತಿರ ಬಂದು ವಂದಿ ದನು “ನನಗೆ ನಿನನ್ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇತಪಪ್” ಎಂದರು “ಎಲಾ ನಿಮಮ್ ಆ ೕವಾರ್ದ” ಎಂದ “ಮುಂದೆ ಇನುನ್ ಎತರದ ಸಾನಕೆಕ್ ನೀನು ಹೋಗಬೇಕಪಪ್” “ನಿಮಮ್ ದಯೆ ನನ್ ಮೇಲೆ ಇರೋವರೆಗೂ ನಾನು ಮುಂದೆ ಮುಂದೆ ಸಾಗಾನೇ ಇರೀನಿ ಗುರುಗಳೇ” ಎಂದ ಈ ಷಯ ಹಂಚಿಕೊಳಳ್ಲು ರೂಮಿಗೆ ಬಂದ. ನಂದೀಶ ಮೌನವಾಗಿ ಕು ತಿದ “ಏನಾ ೕ?” ಎಂದ “ಕಾಂಪಿಟೇಶನ್ ಏನಾ ೕ?” “ಬದುಕು ಹೊಸ ದಿಕಿಕ್ನ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿ ಕೊಳಾ ಇದೆ” ಎಂದ “ತಪುಪ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡುಬಿಟೆಟ್ ಕಣೋ” “ಯಾಕೋ?” “ಗುರುಗಳ ಬಗೆ ನಾನು ಅನುಮಾನ ಪಟಿಟ್ದು ಸುಳುಳ್” “ಈಗಲಾದರೂ ಗೊತಾಯಾ?” “ಹೌದು, ಅವರು ಬಾರ್ ಹತಿರ ಹೋಗೋದನನ್ ನೋಡಿದೆ, ಆದರೆ ಆ ಓಣಿಯ ಅಂಧರ ಶಾಲೆಯಿದೆ ಅನೊನ್ೕದು ಗೊತಿರ ಲ. ಅ ಸಂಗೀತ ಕ ಸಾರೆ ಅನೊನ್ೕದು ತಿ ದಿರ ಲ ವೇಶೆಯ್ಯರ ಮನೆಯ ಹತಿರ ಹೋಗೋದನನ್ ಕಂಡಿದೆ ಅದರ ಪಕಕ್ದ ಯೇ ಇವರ ಪರಿಚಯದವರ ಮನೆಯಿದೆ ಎಂಬುದು ಗೊತಿರ ಲ. ಇವತು ಎಲ ಗೊತಾಯು” “ಅದಕೆಕ್ ಹೇಳೋದು ಪರ್ತಯ್ಕಷ್ ನೋಡಿದರೂ ಪರ್ಮಾಣಿ ನೋಡಬೇಕು ಅಂತ ಅವಸರದ ಯಾರ ಬಗೇನು ಮಾತಾಡಬಾರದು” “ಈಗ ಗುರುಗ ಗೆ ನಾನು ಹೇಗೆ ಮುಖ ತೋರಿಸೋದು?” “ಅವರೇನೂ ಅನೊನ್ೕದಿಲ, ಗುರು ನ ಗುಲಾಮನಾಗುವ ತನಕ ಯಾರೂ ಮುಂದೆ ಬರೋಕಾಗೋದಿಲ ಈಗಲೂ ಪರ್ಯತಿನ್ಸು, ನೀನೂ ಸಹ ಗೆಲಬಹುದು” ಎಂದ ಶಾವ್ಸದಿಂದ. ನಂದೀಶನ ಮುಖದ ಹೊಸ ಮಿಂಚು ಕಂಡಿತು. *********

227 ಜನಪದ ಕಥನ ಗೀತೆಗಳು ~ ಹಾ. ೕ. ಮಂಜುಳಾ ವಾನಂದ ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ ಆದಿಮ ಜನಾಂಗದ ಬದುಕಿನ ಚಿತರ್ಣ. ತಮಮ್ ಬದುಕಿನ ಕಷಟ್-ಸುಖ, ಸೋಲು-ಗೆಲುವು, ಹಬಬ್-ಹರಿದಿನ, ಹುಟುಟ್-ಸಾವು, ಯುದ, ಆಶಚ್ಯರ್, ಭಯ, ಡಿಲು, ಗುಡುಗು, ಮಳೆ, ಬಿ ಲು, ಗಾ , ಉದೆವ್ೕಗ, ಆವೇಶ, ರೋಗ, ರುಜಿನ, ಹ ವೆ, ವಾದ, ಎಲಾ ಸಂದಭರ್ಗಳ ತಾನು ಅನುಭ ಸುವ ಭಾವಕೆಕ್ ಮಾತು ನೀಡಿ ಹಾಡು, ಕುಣಿತಗಳ ಮೂಲಕ ವಯ್ಕಪಡಿಸುವ ಅನುಭಾವದ ಭಂಡಾರವೇ ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್, ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ ಸಂಗರ್ಹ ಕಾರಯ್ ಸಾವ್ತಂತರ್ಯ್ ಪೂವರ್ದ ಸಾ ತಯ್ದ ಕುತೂಹಲಕಾಕ್ಗಿ ಸಂಗರ್ಹ ಪರ್ಕಟಣೆಗಳು ಕಾಣಿ ಕೊಂಡರೆ, ಸಾವ್ತಂತಾರ್ಯ್ ನಂತರದ ದಿನಗಳ ಪೂಣರ್ಕಾಲದ ಜಾನಪದ ಕಾಯರ್ಕತರ್ರನುನ್ ಕಾಣಬಹುದೆಂದು ಜಾನಪದ ದಾವ್ಂಸರಾದ ಜೀ.ಶಂ. ಪರಮ ವಯಯ್ನವರ ಅಭಿಪಾರ್ಯ. ೧೯ನೇ ಶತಮಾನ ಕನನ್ಡ ಸಾ ತಯ್ ಚರಿತೆರ್ಯ ಅನೇಕ ಪರ್ಕಾರಗಳನುನ್ ರೂಪಿ ಕೊಂಡ ನ ೕದಯಕಾಲ ಆಗ ಉತರ ಕನಾರ್ಟಕ, ದ ಣ ಕನಾರ್ಟಕ, ಮೈಸೂರು ಪಾರ್ಂತಯ್ದ ಟಟ್ ದಲ ಬಾರಿಗೆ ಜನಪದ ಸಂಗರ್ಹಕಾರಯ್ ಪಾರ್ರಂಭವಾಯಿತು ೧೯೩೧ರ ಚನನ್ಮಲಪಪ್ ಹಲಸಂಗಿ, ಕಾಪಸೆರೇವಪಪ್, ಂಗಪಪ್ ಜೊತೆಗೂಡಿ ‘ಗರತಿಯಹಾಡು’ ಸಂಗರ್ ದರು ತದನಂತರ ಬಿ ರಂಗಸಾವ್ಮಿ, ಪಿ ಂಗಣ, ಪಿ ದೂಲಾ, ಮಿಜಿರ್ ಅಣಾರಾಯ, ಬಿ ಎನ್ ಲ ಮ್ೕದೇ , ಅಚಚ್ಪಪ್, ಮತಿಘಟಟ್ ಕೃಷಮೂತಿರ್, ಉತಂಗಿ ಚೆನನ್ಪಪ್, ಎಲ್ ಗುಂಡಪಪ್, ಬೆಳಗಾ ರಾಮಚಂದರ್, ಜೀ ಶಂ ಪರಮ ವಯಯ್ ಮುಂತಾದವರು ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ವನುನ್ ಕುರಿತು ಹೆಚಿಚ್ನ ಬೆಳಕನುನ್ ಚೆ ದರು ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ದ ಅನೇಕ ಪರ್ಕಾರಗ ವೆ ಆನಪದ ಗೀತೆಗಳು, ನಾಟಕ, ಕಥನಗೀತೆಗಳು, ಲಾವಣಿಗಳು, ಖಂಡಕಾವಯ್, ಜನಪದ ಕತೆಗಳು, ಜನಪದ ಮಹಾ ಕಾವಯ್ಗಳನುನ್ ನೋಡಬಹುದು. ಇವೆಲ ಜನಪದರ ಬದುಕಿನ ಪೌರಾಣಿಕ, ಐತಿಹಾ ಕ, ಧಾಮಿರ್ಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಕೌಟುಂಬಿಕ, ನೆಲೆಗಟಿಟ್ನ ಮೂಡಿಬಂದಂತವುಗಳು ಜನಪದ ಕಥನಗೀತೆಗಳು ಅದರಲು ದುಃಖಾಂತ ಕಥೆಗಳು ವಸು, ಪೆರ್ೕರಣೆ, ಸೂಲಾಂಶಗ ಂದ ಕೂಡಿ ಭಾವನಾತಮ್ಕವಾಗಿ ಹೆಚಾಚ್ಗಿ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತವೆ ಅವುಗಳ ಧಿ ನಿಷೇದ, ಲೈಂಗಿಕ ಕೃತಿ, ಪರಸಪ್ರ ಸಂದೇಹ, ನಂಬುಗೆ, ಪಿರ್ೕತಿ, ಕೌಂಟುಂಬಿಕ ಕಲಹ, ಗೋವುಗಳನುನ್ ಸೆರೆ ಡಿಯುವುದು, ಬರಗಾಲ, ಪಾತಿವರ್ತಯ್, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲಾಯ್ಣ ಇವುಗಳೆಲವನುನ್ ಕಾಣಬಹುದು ಕಥನ ಗೀತೆಗಳ ಈರೋಬಿ, ಕೆರೆಗೆಹಾರ, ಉತರದೇ , ರಿಕವ , ಹ ಗ ಬೇಡರು, ಗಾವ್ಲಣನ ೕರಗಾಥಾ, ಬರದ ಹಾಡು, ಚಿಕಿಕ್ ಉಂಗುರಕೆಕ್ ನಾರಿ ಮನಸೋತಳೋ, ನೀಲಗಂಗನ ಹಾಡು ಇತಾಯ್ದಿಗಳು ಇವೆ ಸತಿ ಸಹಗಮನ ಪದತಿಯ ಮೂತರ್ರೂಪ ಪಡೆದ ‘ಈರೋಬಿ’ ಒಂದು ದುಃಖಾಂತ ಕಾವಯ್. ಂದಿನ ಜನಾಂಗದ ಬೇರು ಬಿಟಟ್, ಮೂಢ ಸಂಪರ್ದಾಯಕೆಕ್ ಶರಣಾದ ಹೃದಯ ಕಲಕುವ ಖಂಡಕಾವಯ್ ಈರೋಬಿ, ಶಂಕರ ಂಗ ಗಂಡ ಹೆಂಡತಿ, ತನನ್ ಹೆಂಡತಿಯನುನ್ ಅತಯ್ಂತ ಸುಖವಾಗಿಟುಟ್ಕೊಳಳ್ಬೇಕೆಂಬುದು ಅವನ ಇಚೆ, ದುಡಿದು ಹಣಗ ಸಲು ಹೋಗಿ ಮರಣವನನ್ಪುಪ್ತಾನೆ “ಬಾಣಂತಿರೋಬಿ ಬಟಟ್ಲಲುಣುತಾಳೆಂದು, ಘಟಟ್ದ ಕೆಳಗಳ ಹರಿವಾಣ-ತರಲೊ ೕಗಿ ಶೆಟಿಟ್ ಶಂಕರರಾಯ ಮಡಿದಾನೆ”. ಮೂಗುತಿ ಮುರಿದಂಗೆ, ಮಂಚ ಹತಿ ಉರಿದಂಗೆ ಕೆಟಟ್ ಕನಸುಗಳು ಬೀಳುತವೆ ಅವುಗ ಗೆಲ ಅತೆ ಸಮಾಧಾನ ಹೇಳುತಾಳೆ ಆದರೆ, ಗಂಡನ ಸತ ಸುದಿ ಬರಲು ನಂಬದ ಈರೋಬಿಗೆ ಸಣ ಬೆತದ ಕೋಲು, ಮಣಾದೊ ಕಾಣಮಮ್, ಕನೆನ್ ಕುಂಡರವ ಅರಮ -ಗಾಜಿನ ಕಂಬ ಮಣಾದೊ ಕಾಲುಗ ಗೇ , ಅವನ ರಕ- ಕ ಬಟೆಟ್, ಜೂಲುನಾಯಿ ಸಾವನುನ್ ಖಚಿತ ಪಡಿಸುತವೆ

229 ಜನಪದರ ಬದುಕ ಆ ಎಂದರೆ ಕರಾವುಗಳು, ಯಾರು ಹೆಚುಚ್ ದನ-ಕರುಗಳನುನ್ ಹೊಂದಿರುತಾರೊ ಅವರೇ ಆ ಊರಿನ ಗೌಡನೆನಿ ಕೊಳುಳ್ತಾರೆ ನೂರಾರು ರಾಸುಗ ದರು ಅವುಗಳ ಹೆಸರನುನ್ ಡಿದು ಕೂಗಿದರೆ ಮಾರುತರ ನೀಡುವ ಮೂಕ ಪಾರ್ಣಿಗಳ ಜೊತೆ ಮಾನವನದು ಅ ನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧ ಗೋವುಗಳನುನ್ ದೇವರೆಂದು ಕಂಡ ದೇಶ ನಮಮ್ದು ಹಾಗೇ ಗೋ ನ ಹಾಡನುನ್ ತಿ ಯದವರಿಲ ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ದ “ ಕವ ” ಒಂದು ಕಥನ ಗೀತೆ ಕಥನಗೀತೆಗಳು ಪರ್ದೇಶದಿಂದ ಪರ್ದೆಶಕೆಕ್ ಬದಲಾಗುತಾ ಹೋಗುತದೆ ‘ ಕವ ’ ಗೋ ನ ಹಾಡು ಇ ‘ ಕವ ’ ಹು ಗೆ ಮಾತುಕೊಟುಟ್ ಬಂದು, ತನನ್ ಕರು ಗೆ ಹಾಲು ಕುಡಿ , ತನನ್ನುನ್ ಅಪಿರ್ ಕೊಳಳ್ಲು ಬಂದಾಗ, ಹು ಕವ ಯನನ್ ಕೇಳೆಲೇ ಸತುಯ್ಳಳ್, ರಿಕೌ ೕ, ನಾನು ನಿನಿನ್ೕಗೇ ಮುರುದಿಲ, ನಿನ್ ಬಾಲಗೇ ಲೆಯ ಕುಡಿಸು ಎಂದು ಹೇ ಹೊರಟು ಹೋಗುತದೆ. ಹು ತನನ್ನುನ್ ಬಿಟಟ್ ಸಂತೋಷದ ಹುಲು ಮೇಯಲು ಹೋಗಿ ಗುಡ ಏರಿ ಕಾಲುಜಾರಿ ಬಿದು ಸಾವನನ್ಪುಪ್ತದೆ ‘ ಕೌ ’ ಪಾರ್ಣಿ ಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ತಮಮ್ ಬದುಕಿನ ಭಾವನೆಗಳನುನ್ ಅನವ್ಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಕಥನಗೀತೆಯಾಗಿ ನಮಗೆ ತೋರಿ ಬರುತದೆ ‘ಹಲಗ ಬೇಡರು’ ಜನಪದ ಲಾವಣಿ ೧೮೫೭ರ ನಡೆದ ಪಾಯಿದಂಗೆ ಭಾರತ ಸಾವ್ತಂತರ್ಯ್ ಸಂಗಾರ್ಮದ ಮಹತವ್ದ ಸಮಯ ೧೮೬೦ರ ಬಿರ್ಟೀಷ್ ಆಡ ತವು ಶಸಾ ಸ ಕಾಯಿದೆ ಜಾರಿಗೊ ದರಿಂದ ಕಂಗಾಲಾದವರು ಬೇಸಾಯ, ಬೇಟೆಯನೆನ್ ತಮಮ್ ಬದುಕಾಗಿ ಕೊಂಡ ಜನರು ಕೆಲವರು ಶಸಾಸ ಒಪಿಪ್ ದಂತೆ ಮಾಡಿ, ಬಚಿಚ್ಟಟ್ರು ವಂಶಪಾರಂಪರಯ್ವಾಗಿ ಬಂದ ರತನ್ ಖಚಿತ, ಬೆ ಳ್ ಡಿಯ ಶಸ ಗಳನುನ್ ಕೊಡಲಾರದೆ ಕೊಟಟ್ರು ಆದರೆ ಮುಧೋಳು ಸಂಸಾನದ ಚಿಕಕ್ ಗಾರ್ಮ ಹಲಗ ಯ ದ ಬೇಡರು, ಶಸ ಕೊಡಲು ಒಪಪ್ದೆ ಪರ್ತಿಭಟಿ ದರು. ಪೂಜಾರ ಹನುಮ, ಜಡಗ, ಬಾಲ, ರಾಮ ಒಂದಾಗಿ ಊರನೆನ್ೕ ಎಚಚ್ರಿ ಬಿರ್ಟೀಷರ ರುದ ಹೋರಾಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು ಯಾವ ಸಂಧಾನವು ಫ ಸದೆ ಕೊನೆಗೆ ಬಿರ್ಟೀಷರ ಸೇನೆ ಕಂಡ ಕಂಡ ಊರ ಜನರನುನ್ ಗುಂಡಿಕಿಕ್ ಕೊಲುತದೆ ಒಬೊಬ್ಬಬ್ರೂ ಶೂರತನದಿಂದ ಆದಷುಟ್ ಬಿರ್ಟೀಷ್ ಸೈನಿಕರನುನ್ ಕೊಂದು ಹುತಾತಮ್ರಾಗುತಾರೆ. “ಜಿಡಗ ಹೇಳತನ ಹೊಡಿ ಇವರನಾ, ಈಗ ಘಾತಕರೊಯಿವರಾ, ಇಸವಸಘಾತಾ ಮಾಡಿ ನಂಬಿಗಿಲೆ ಮಾಡತಾರೊ ಫೀತುರಾ” ೕಗೆ ೕರಾವೇಶದಿಂದ ಹೋರಾಡಿ “ಹೊತು ಬಂದಿತು ಮತ ನೋಡಿರಿ ಕತಿ ಡಿಯುವ ಜನಕ, ಟಿಟ್ನ ಮಂದಿ ಬಂಟರ ಹಲಗ ಮುಟಟ್ ಲೊ ದಡಕ” ಎಂಬ ಷಾದ ಕೊನೆಗೆ ಉ ಯುತದೆ ತಮಮ್ ಬದುಕಿನ ಅಗತಯ್ ವಸುಗ ಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುವ ರೀತಿ ಇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಹತವ್ವನುನ್ ಪಡೆಯುವುದನುನ್ ನೋಡಬಹುದು. ಜನಪದ ಕಥನ ಗೀತೆಗಳು ಅದಕಿಕ್ಂತ ಸವ್ಲಪ್ ದೀಘರ್ವಾದ ಜನಪದ ಖಂಡಕಾವಯ್ಗಳ ಲಯದ ಧಾಟಿ, ಹಾಡುವ ಭಾವ, ಭಾಷಾ ಸೊಗಡು ಕೇಳುಗರ ಮನವನನ್ ಡಿದಿಡುತವೆ. ಇವೆಲ ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ದ ಅಮೂಲಯ್ ರತನ್ಗಳು. ಕೆರೆಗೆ ಹಾರ, ಬರದ ಹಾಡು, ರಿದಿಮಿಮ್, ಚಿಕಕ್ ಉಂಗುರಕೆಕ್ ನಾರಿ ಮನಸೋತಳೊ , ನೀಲಗಂಗಾನ ಹಾಡು ಇತಾಯ್ದಿ ಕಥನಗೀತೆಗಳ ಭಂಡಾರವೇ ನಮಮ್ ಮುಂದಿದೆ ರೂಪಕಗಳಾಗಿ, ಗೀತನಾಟಕಗಳಾಗಿ, ಚಲನಚಿತರ್ಗಳಾಗಿ ಇವುಗಳನೆನ್ಲ ತೆಗೆದು ಜನರಿಗೆ ಮುಟಿಟ್ಸಬೇಕಾಗಿದೆ ಭಾಗೀರಥಿ, ಸಂಗಾಯ್ಬಾಳಯ್, ನಾಗಮಂಡಲ ಇವೆಲದರ ಜನಪಿರ್ಯತೆಯನುನ್ ನೋಡಿದರೆ, ಇದಕಿಕ್ಂತ ಚಾರ ಪೂಣರ್, ವೈ ದಯ್ಮಯವಾದ ಕಥನಗೀತೆಗಳನುನ್ ಜನಪದ ಸಾ ತಯ್ದ ನಾವು ನೋಡಬಹುದು ಗರ್ಂಥ ಋಣ: ೧. ಜಾನಪದ ಸಾಮಾಜಿಕಕಥನಗೀತೆಗಳ ದುಃಖಾಂತ ನಿರೂಪಣೆ. ೨ ದೇವೇಂದರ್ಪಪ್ ಹಕಾರಿ ೩ ಜಾನಪದಅದಯ್ಯನ – ದೇಜ ಗೌ ೪ ಕನಾರ್ಟಕ ಜಾನಪದಕಥೆಗಳು – ರಾ ಗೌ

230 ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟಗಳ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ~ ಗೌರಿ ಸತಯ್ ಸಂದಭರ್ಕೆಕ್ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಮಾಪಾರ್ಡುಗೊಂಡು ಆಚರಣೆಯ ಮುಂದುವರಿಯುತಾ ಬರುತಿದೆ. ಹಲವು ಸಂದಭರ್ಗಳ ಕೆಲ ಕಾಲ ನಿಂತೇ ಹೋಗಿದೆ ಇಲವೇ ಧಾಮಿರ್ಕ ಆಚರಣೆಗಷೆಟ್ೕ ೕಮಿತಗೊಂಡು ಟಕು ಕಂಡಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ ಈಗಲೂ ಮಾಪಾರ್ಡುಗೊಂಡು, ರಾಜತವ್ದ ನೆನ್ಲೆಯನುನ್ ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ರಾಜ ವೈಭವದ ಆಕಷರ್ಣೆಯನೂನ್ ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಸಾಂಸಕ್ೃತಿಕ ಉತಸ್ವವಾಗಿ ಪರಿವತರ್ನೆ ಹೊಂದಿ, ಮುಂದುವರಿಯುತಾ ಬಂದಿದೆ ನವರಾತಿರ್ಯ ಪೌರಾಣಿಕ ನೆನ್ಲೆಯನುನ್ ಅರಿಯದವರಿಲ ದುಷಟ್ ನಿಗರ್ಹ, ಷಟ್ ರಕಷ್ಣೆ ಅದರ ಸಂಕೇತ ರಾವಣನ ಸಂಹಾರ ರಬಹುದು, ಮ ಷಾಸುರನ ಮದರ್ನ ರಬಹುದು ಶಕಿ ದೇವತೆಯ ಜಯ ರಬಹುದು ಧಮರ್ದ ಸಂರಕಷ್ಣೆ ಇರಬಹುದು ಒಟಿಟ್ನ ಅದು ಆಸುರೀ ಶಕಿಯ ರುದ ಜಯದ ಉತಸ್ವ ಪೌರಾಣಿಕ ನೆನ್ಲೆಯ ಈ ನೆಲಗಟಟ್ನುನ್ ಅದು ಉ ಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ ಆ ನೆನ್ಲೆಯಲೇ ಮುಂದುವರಿಯುತಾ ಬಂದಿದೆ ಪೌರಾಣಿಕ ನೆನ್ಲೆಯಿಂದ ಚಾರಿತಿರ್ಕ ನೆನ್ಲೆ ಗಮನಿ ದಾಗ ಕನನ್ಡಿಗರಿಗೆ ದಲು ನೆನಪು ಬರುವುದು ಜಯನಗರದ ಅರಸರ ರಾಜಧಾನಿ ಹಂಪಿಯ ನ "ಮಾನರ್ವಮಿಯ ದಿಬಬ್" ಹಾಗೂ ಅ ನ ವೈಭವದ ಆಚರಣೆ ಜಯನಗರದ ಪತನಾನಂತರ ಅದು ಅ ಂದ ರ್ೕಪೌರಾಣಿಕ ಮತು ಐತಿಹಾ ಕ ದಸರಾ, ಚಾರಿತಿರ್ಕ ಸಂದಭರ್ಗಳ ಅನುಸಾರ, ಹಲವಾರು ಎರಡು ತೊಡರುಗಳನುನ್ ಕಂಡರೂ ಆಯಾ ರಂಗಪಟಟ್ಣ ಮತು ಮೈಸೂರಿಗೆ ಯಾತೆರ್ ಕೈಗೊಂಡಿತು. ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರಿಗೆ ಅದು ಜಯನಗರದ ಅರಸರ ಬಳುವ ಯಾಯಿತು. "ಆದಿಯ ಪಾಂಡವರು, ಕಾಲಕರ್ಮದ ಕರ್ಮಾದಿತಯ್, ಭೋಜರಾಜಾದಿ ಚಕರ್ವತಿರ್" ಅಭಿಷಕರಾಗಿ ರಾಜಯ್ಭಾರ ಮಾಡಿದ ರತನ್ ಂಹಾಸನ ಜಯನಗರದ ಅರಸುಗ ಗೆ ಪರಂಪರಾಗತರಾಗಿ ನಂತರ ಮೈಸೂರು ಯದುವಂಶದ ದೊರೆರಾಜ ಒಡೆಯರಿಗೆ ಲಭಯ್ವಾಯಿತು ರಾಜ ಒಡೆಯರು ಪಟಾಟ್ಭಿಷಕರಾಗಿದು ೧೬೭೮ನೆಯ ಇಸ ಯ ಅವರ ಆ ವ್ಕೆ ೧೬೧೭ವರೆಗೆ ೧೩೯೯ರ ಯೇ ಯದುರಾಯರು ಮೈಸೂರ ಒಡೆಯರಾಗಿ ಯದುವಂಶದ ದಲ ರಾಜರಾಗಿದರು ಆ ವಂಶದ ಮೈಸೂರ ಅರಸರ ರಾಜ ಒಡೆಯರು ಒಂಭತನೆಯವರು ಅವರದು ಮಹತವ್ದ ಆ ವ್ಕೆ. ರ್ೕರಂಗಪಟಟ್ಣದ ಅಧಿಪತಿ ರ್ೕರಂಗರಾಯನನುನ್ ಸೋ ಜಯನಗರದ ಸಾಮಾರ್ಜಯ್ಕೆಕ್ ಸೇರಿದ ರ್ೕರಂಗಧಾಮನ ವಾಸಸಾನವನುನ್ ರಾಜ ಒಡೆಯರು ತಮಮ್ ರಾಜಯ್ಕೆಕ್ ಸೇರಿ ಕೊಂಡರು ಆದರೂ ಜಯನಗರದ ನೆರಳ ಯೇ ಆಡ ತ ಮುಂದುವರಿ ದರು. ಅವರ ವೈಭಯುತ ಮಹಾನವಮಿಯನುನ್ ತಮಮ್ ಹೊಸ ರಾಜಧಾನಿಯ ಪಾರ್ರಂಭಿ ದರು.

Dasara in front of old Palace

231 ಕ ಯುಗದ ಆದಿಯ ಯುಧಿ ಟ್ರ ಶಕೆ ಪರ್ಮಾಥಿ ಸಂವತಸ್ರ ದಲುಗೊಂಡು ಶಾ ವಾಹನ ಶಕ ಸೌಮಯ್ ಸಂವತಸ್ರದವರೆಗೆ ಪರೀ ತರಾಯನು ಆದಿಯಾಗಿ ಏಳನೆಯ ರ್ೕರಂಗರಾಯನವರೆಗೆ ಆ ದ ದೊರೆಗಳು ಈ ಂಹಾಸನದ ಪೀಠಸರಾಗಿ ಒಟುಟ್ ೪೭೧೧ ವಷರ್ಗಳವರೆಗೆ ರಾಜಯ್ಭಾರ ನಡೆ ದಾರೆ ರಾಜ ಒಡೆಯರು ರ್ೕರಂಗಪಟಟ್ಣದ ಂಹಾಸನಾರೋಹಣ ಮಾಡಿ ಪಟಾಟ್ಭಿಷಕರಾದರು ಅದೇ ವರುಷ ಂಹಾಸನದ ಮೇಲೆ ಕು ತು ನವರಾತಿರ್ಯನೂನ್ ಆಚರಿ ದರು. ಜಯದಶಮಿಯ ದಿನ ಸಕಲ ರಾಜ ಮಯಾರ್ದೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇನಾಸಮೇತರಾಗಿ ಅಂಬಾರಿಯನೆನ್ೕರಿ ಶಮೀವೃಕಷ್ದ ಪೂಜೆಯನುನ್ ನಡೆ ದರು ರಣಧೀರ ಕಂಟೀರವ ನರಸರ ಒಡೆಯರು ಯದುವಂಶಸರ ಮತೊ ಬಬ್ ಮಹತವ್ದ ದೊರೆ ೧೬೩೮ ರಿಂದ ೧೬೫೯ರವರೆಗೆ ಇವರ ರಾಜಯ್ಭಾರ ಅವರ ಆಸಾನ ಕ ಗೋ ಂದ ವೈದಯ್ ರಚಿ ರುವ "ಕಂಟೀರವ ನರಸರಾಜ ಜಯಂ" ಗರ್ಂಥದ ಜಯದಶಮಿಯ ವೈಭವ ಕಾಣಬಹುದು ಮೂರು ಸಂಧಿಗಳ ಗೋ ಂದ ವೈದಯ್ ಅಂದಿನ ಜಯದಶಮಿಯ ಸುಧೀಘರ್ ವಣರ್ನೆ ನೀಡುತಾನೆ.ಇಪಪ್ತನೆಯ ಸಂಧಿಯ "ಮಹಾನವಮಿಯ ಪುರ ಶೃಂಗಾರ ", ಇಪಪ್ತೊ ಂದನೆಯ ಸಂಧಿಯ "ಮಹಾನವಮಿಯ ಒಡೊ ೕಲಗದುತಸ್ವ" ಮತು ಇಪಪ್ತೆರಡನೆಯ ಸಂಧಿಯ " ಜಯದಶಮಿಯ ಜಂಬೂಸವಾರಿ"ಯ ವರಣೆ ಕಣಿಗೆ ಕಟುಟ್ವಂತೆ ವಣಿರ್ ದಾನೆ. ರ್ೕರಂಗಪಟಟ್ಣದ ಮಹಾನವಮಿಯ ವೈಭವ ಅರಿಯಬೇಕಾದರೆ, ಈ ಕಾವಯ್ ಓದಬೇಕು ವೈಭವದ ಉತಸ್ವಕೆಕ್ ರ್ೕರಂಗಪಟಟ್ಣ ಂಗರಿಸಲಪ್ಟಿಟ್ದು ಅ ಟ್ಷಟ್ಲ. ಮಹಾನವಮಿಯ ಒಡೊ ೕಲಗ ೕ ಸಲು ಪಟಟ್ಣಕೆಕ್ ಬಂದ ಜನ ಒಬಿಬ್ಬಬ್ರಲ ರ್ೕರಂಗಧಾಮನ ಪಟಟ್ಣ "ಕಡು ಸೊಬಗಿನ " ಂಗರಿಸಲಪ್ಟಿಟ್ತು “ಜೋಗಿ ಜಂಗಮ ಪರದೇ "ಗ ಂದ ಡಿದು "ಸುತಣ ಭೂಪಾಲರೆಲ" ಸಂಭರ್ಮದಿಂದ ಅ ನೆರೆದರು. ಆ ಒಡೊ ೕಲಗದ ವೈಭವ, ಸಂಭರ್ಮ "ಸವರ್ ಜಗಕೆ ಸಂತೋಷವ" ತರುವಂತಹದಾಗಿತು. ಆ ವೈಭವದ ನಡುವೆ ಕಂಟೀರವ ನರಸರಾಜ "ಭುವನೇಶವ್ರವತಿರ್ಯ ನವರತನ್ದ ಗದುಗೆಯ ಮಂಡಿ ಸು ಲಾಸದೊಳಗೆ" ರಂಜಿಸುತಿದ. ಇನುನ್ ಜಯದಶಮಿಯ ಮೆರೆವಣಿಗೆಯ ಚೆಲುವು- ಚಂದ ನೋಡಲು ಎರಡು ಕಣು ಸಾಲದು ಆ ವೈಭ ೕತಸ್ವದ "ಆನೆಯ ಮೇಲೆ ರಾಜಿಸುವ ಡಮಾಮಿಗಳಾನಂದದ ರವಮೆಸೆಯ, ಭೂನಾಥ ಕಂಟೀರವ ನರಸೇಂದರ್ ಸುಮಾಮ್ನದೆ ಸಾರಿಗೈದಿದೆನು". ದೊರೆರಾಯ ನರಸರಾಜೇಂದರ್ನ ಮೆರೆವಣಿಗೆಯನುನ್ ನೋಡಲು "ಚೌದೆಸೆಯ ದೇಶದ ನೋಟಕೆ ಜನ" ಸಂದಣಿ ದರು ನವರಾತಿರ್ಯ ವೈಭವದ ಇಷುಟ್ ಸುಂದರ-ಸುದೀಘರ್ ವಣರ್ನೆ ಬೇರೆ ಯೂ ಕಾಣ ಗದು. ಕನನ್ಡದ ಕಾವಯ್ದ ಮೈಸೂರು ದಸರೆಯ ಐತಿಹಾ ಕ ವಣರ್ನೆ ನೀಡುವ ದಲ ಕೃತಿ ಗೋ ಂದ ವೈದಯ್ನ " ರ್ೕಕಂಟೀರವ ನರಸರಾಜ ಜಯಂ". ಯದುವಂಶದ ಅರಸರ ದಸರೆಯ ಪರ್ಥಮ ವಣರ್ನೆ ಈ ಕಾವಯ್ದ ಲಭಯ್ವಾಗುತದೆ ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕೃತಿ ಹೆಚಿಚ್ನ ಮಹತವ್ವನುನ್ ಪಡೆಯುತದೆ Kantirava Narasaraja Wadiyar (1638-1659)

232 ಕಂಟೀರವ ನರಸರಾಜ ಒಡೆಯರ ನಂತರ ದೊಡ ದೇವರಾಜ ಒಡೆಯರು ಹಾಗೂ ಚಿಕಕ್ ದೇವರಾಜ ಒಡೆಯರು ದಸರಾ ಆಚರಿ ಕೊಂಡು ಬಂದಿದು, ಅವಗಳ ವಣರ್ನೆಯೂ ಲಭಯ್ವಾಗುತದೆ. ಹೈದರಾ ಯ ಕಾಲದಲೂ ದಸರಾ ಆಚರಣೆಯ ತು. ಸವ್ತಃ ಹೈದರ್ ದಬಾರ್ರಿನ ಭಾಗವ ಸುತಿದ ಜಯದಶಮಿಯ ಮೆರೆವಣಿಗೆಯ ಪಾಲೊ ಳುಳ್ತಿದ ೧೭೮೩ರ ಸೇನೆಯ ದ ಬಿರ್ಟಿಷ್ ಪಾಯಿ ೕವರ್ ಆ ವರುಷ ಜರುಗಿದ ದಸರಾ ಉತಸ್ವವನುನ್ ಪತರ್ ಂದರ ವಣಿರ್ ದಾನೆ ಟಿಪುಪ್ ನ ಮರಣಾನಂತರ (೧೭೯೯) ಮೈಸೂರು ರಾಜಯ್ದ ರಾಜಧಾನಿ ರ್ೕರಂಗಪಟಟ್ಣದಿಂದ ಮೈಸೂರಿಗೆ ವಗಾರ್ವಣೆಗೊಂಡಿತು ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ದಸರಾ ಹಬಬ್ವೂ ಮೈಸೂರಿಗೆ ಆಗಮಿ ತು ಮೈಸೂರಿನ ಮಹತವ್ವೂ ವೃದಿ ತು ರಾಜಯ್ದ ರಾಜಭಾರ ವ ಕೊಂಡ ಹೊಸದ ರ ಯೇ ಮುಮಮ್ಡಿ ಕೃಷರಾಜ ಒಡೆಯರು ಮೈಸೂರಿನ ದಸರಾ ಆಚರಿಸಲಾರಂಭಿ ದರು ಬಿರ್ಟಿಶ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೂ ಅದರ ಪಾಲೊ ಳಳ್ ಲಾರಂಭಿ ದರು. ಅವರು "ಸವಾರ್ಲಂಕಾರಭೂ ತರಾಗಿ ಸಮಸ ರಾಜೋಪಚಾರದಿಂದ ಪಲಕಿಕ್ಯ ಮುಹೂತರ್ ಮಾಡಿ, ಸೈನಿಕರು ಮುಂತಾದ ಸಕಲ ಜನಗ ಂದ ಒಡಗೂಡಿ, ನಜರಬಾದಿನ ಅರಮನೆಯಿಂದ ರಾಜಯ್ಲ ಮ್ಯ ಆವಾಸ ಸಾನವಾದ ಮೈಸೂರರಮನೆಯ ಸಜೆಗೆ ಚಿತೆ ಕಾ ಕಾಪುರಾಣೋಕ ಪರ್ಕಾರವಾಗಿ ರತನ್ ಂಹಾಶನಕೆಕ್ ಪೂಜೆಯನುನ್ ಮಾಡಿ ನಮಸಕ್ರಿ , ಖಾಸರದ ಹರನನುನ್ ಪಟಟ್ದ ಕತಿಯನುನ್ ಸಹ ಒಪಿಪ್ ಕೊಂಡು, ಸುಮುಹೂತರ್ದ ಂಹಾಸನಾರೋಹಣ ಮಾಡಿದರು.” - ಇದು ಮೈಸೂರಿನ ನಡೆದ ದಲನೆಯ ದಸರೆಯ ವಣರ್ನೆ. ಶತಮಾನಕೂಕ್ ಂದಿನ ಜಯದಶಮಿಯ ಮೆರೆವಣಿಗೆಯ ನೈಜ ಚಿತರ್ ಜಗನೊ ಹನ ಚಿತರ್ಶಾಲೆಯ ನೋಡಬಹುದು ಅ ನ ರಂಗಮಂದಿರದ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ವಾಯ್ಪಿ ರುವ ಈ ಚಿತರ್ದ ಮುಮಮ್ಡಿಯವರು ಆರು ಜೊತೆ ಆನೆಗಳ ರಥದ ಮೆರೆವಣಿಗೆ ಹೋಗುತಿದಾರೆ ಇದೆ ರೀತಿ ದಸರಾ ಮೆರೆವಣಿಗೆಯನುನ್ ನಿರೂಪಿ ರುವ ಮತೊ ಂದು ವಣರ್ಚಿತರ್ದ ಸರಣಿಯನುನ್ ಈಗಿನ ಅರಮನೆಯ ಕಾಣಬಹುದು. ಅ ನಾಲವ್ಡಿ ಕೃಷರಾಜ ಒಡೆಯರು ತಮಮ್ ಸೋದರ ನರ ಂಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಮತು ಅವರ ಪುತರ್ ಹಾಗೂ ಮೈಸೂರು ರಾಜಯ್ದ ಕೊನೆಯ ಮಹಾರಾಜ ಜಯಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮೆರೆವಣಿಗೆ ಹೋಗುತಿದಾರೆ. ಜಯಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರ ಅವಧಿಯ ಹಲವು ಕಾರಣಗ ಂದಾಗಿ ದಸರಾ ಕುಂಟುತಾ ಸಾಗಲಾರಂಭಿ ತು ೧೯೫೫ರ ನಡೆದ ದಸರಾ ಉತಸ್ವ ಇತೀಚಿನ ವಷರ್ಗಳ ನ ಅತಯ್ಂತ ಆಕಷರ್ಣೀಯವಾದ ರಾಜ ಉತಸ್ವವಾಗಿತು ಕೊನೆಗೆ ಅದು ನಿಂತುಹೋಗುವ ಕಾಲವೂ ಬಂತು. ಆದರೆ ಡಿ.ದೇವರಾಜ ಅರಸ್ ಅವರು ಮುಖಯ್ ಮಂತಿರ್ಯಾಗಿದ ಅವಧಿಯ ಮೈಸೂರು ನಗರದ ಪರ್ಮುಖರನುನ್ ಒಳಗೊಂಡ ಖಾಸಗೀ ಸಮಿತಿಯ ಆಸಕಿಯಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮತೆ ಜೀವ ಪಡೆಯಿತು ರಾಜತವ್ದ ವೈಭವ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೂ, ಈಗ ಸಾಸಕ್ೃತಿಕ ಉತಸ್ವವಾಗಿ, ನಾಡ ದಸರೆಯಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯುತಿದೆ. ದೇಶ ದೇಶಗ ಂದ ಪರ್ವಾ ಗರನುನ್ ಆಕ ರ್ಸುತಿದೆ. ಲೇಖಕರು 'ಸಮಾಚಾರ್'ಪತಿರ್ಕೆಯ ಮಾಜಿ ಸಂಪಾದಕರು ಇವರು ೫೦ ವರುಷಗಳೂ ಮೀರಿಪತಿರ್ಕೋದಯ್ಮದ ಲ್ ಇದಾ ದ್ ರೆ

Raja

Wadiyar

(1578-1617)

233 ಜಯಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರ ಅವಧಿಯ ಹಲವು ಕಾರಣಗ ಂದಾಗಿ ದಸರಾ ಕುಂಟುತಾ ಸಾಗಲಾರಂಭಿ ತು ೧೯೫೫ರ ನಡೆದ ದಸರಾ ಉತಸ್ವ ಇತೀಚಿನ ವಷರ್ಗಳ ನ ಅತಯ್ಂತ ಆಕಷರ್ಣೀಯವಾದ ರಾಜ ಉತಸ್ವವಾಗಿತು ಕೊನೆಗೆ ಅದು ನಿಂತುಹೋಗುವ ಕಾಲವೂ ಬಂತು ಆದರೆ ಡಿ ದೇವರಾಜ ಅರಸ್ ಅವರು ಮುಖಯ್ ಮಂತಿರ್ಯಾಗಿದ ಅವಧಿಯ ಮೈಸೂರು ನಗರದ ಪರ್ಮುಖರನುನ್ ಒಳಗೊಂಡ ಖಾಸಗೀ ಸಮಿತಿಯ ಆಸಕಿಯಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮತೆ ಜೀವ ಪಡೆಯಿತು. ರಾಜತವ್ದ ವೈಭವ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೂ, ಈಗ ಸಾಸಕ್ೃತಿಕ ಉತಸ್ವವಾಗಿ, ನಾಡ ದಸರೆಯಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯುತಿದೆ ದೇಶ ದೇಶಗ ಂದ ಪರ್ವಾ ಗರನುನ್ ಆಕ ರ್ಸುತಿದೆ ಲೇಖಕರು 'ಸಮಾಚಾರ್'ಪತಿರ್ಕೆಯ ಮಾಜಿ ಸಂಪಾದಕರು ಇವರು ೫೦ ವರುಷಗಳೂ ಮೀರಿಪತಿರ್ಕೋದಯ್ಮದ ಇದಾ ದ್ ರೆ ಕಾವಾಯ್ಂಬರ ~ ರ್. ಕೆ. ಆರ್. ಪೆರ್ೕಮ ೕಲಾ, ಮೈಸೂರು (from her book Bhaavayaana) ಕ ತೆ, ಕ ತೆ, ಓ ಕ ತೇ.......... ಭಾವಾಂಬರದ , ಕಾವಾಯ್ಂಬರದ ತಾರೆಗಳಂತೆ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಲತೆಯ ಸುಮವು ಅರಳುವ ಹಾಗೆ ಬನದ ಕೋಗಿಲೆ ಉ ಯುವ ಹಾಗೆ ಮುಗಿಲ ಶ ಯು ತೇಲುವ ಹಾಗೆ ಭಾವಾಂಬರದ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಕಾವಾಯ್ಂಬರದ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಕ ತೆ... ಕ ತೆ... ಕಾಮನಬಿಲು ಮೂಡುವ ಹಾಗೆ ಮಗು ನ ಕಂಕಳ ಮಿಂಚಿನ ಹಾಗೆ ನೀಲಾಂಬರ ಸೊಬಗಿನ ಹಾಗೆ ಭಾವಾಂಬರದ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಕಾವಾಯ್ಂಬರದ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಕ ತೆ ಕ ತೆ ೕಹನ ಮುರ ಯ ನಾದದ ಹಾಗೆ ಎದೆಯ ಒಲವು ಉದಿಸುವ ಹಾಗೆ ಕತಲ ಸರಿಸುವ ಬೆಳಕಿನ ಹಾಗೆ ಭಾವಾಂಬರದ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಕಾವಾಯ್ಂಬರದ ನೀ ಮೂಡಿ ಬಾ ಕ ತೆ ಕ ತೆ

Education Rights Are Not a Given

Shrunothra Ambati

The silence is deafening. Fearful eyes of young school children subconsciously dart back and forth from a young girl to two men standing at the door of the school bus. They have guns with them, striking more panic into the frigt ened kids. The girl they want is Malala Yousafzai, a fourteen year old Pakistani, who has become a world wide symbol for education, bravery, and freedom. One of the men notices the glances towards her and informs the other man. He looks at her, pulls the trigger, and both men flee the scene, leaving Malala uncons cious and bleeding profusely (Taseer, 2013). This horrific event occurred on October 9, 2012. Why would an assassination attempt be made on a schoolgirl? In Pakistan, Taliban rule suffocates the p eople and discriminates against women. Malala has been fighting for equal rights for girls for the past few years. She has grown prominent throughout her country, and now the world.(Walsh, 2012).

The Taliban disliked what she said, and as a result, she ended up getting shot in the head and neck. Such brutalit y and harsh violence is yet another example of the Taliban’s terrorizing reign, which Malala courageously stood up to.

It is hard for us to imagine places like where Malala lives, in which even the basic right to education is taken away. She had to study in secrecy after the Taliban outlawed schooling for girls (Taseer, 2013). Similarly, m any people in certain parts of the world today do not have the option of attending school and idolize teachers. We take educators for granted, because they are always there when we need them, but forget that not everyone has t hat privilege.Educational institutes are basically to keep one from being a “fish in a pond.” If a fish spends its whol e life in the same waters, it will never know anything other than that pond. If a bird tries to tell the fish about the ocean, it will never believe that there is such a vast, majestic thing, because it has never seen it. In this analogy, students are like the fish. We don’t know what we don’t know. Teachers broaden our horizons and give us more opportunities to make a difference. In a typical high school, this is not the outlook the majority of the students have. “Ughhh, I wish it was last period, so we could go home,” “I have so much homework, it’s not fair!” and “When is the next vacation?” are some of the many comments exchanged throughout the day, b all kids. If life is difficult with school, it’s ten times worse without it. If one is illiterate or uneducated, cunning individ uals or groups can take undue advantage of them. It is nearly impossible to find a job that can provide a quality lif e. The disadvantages are endless. However, with intelligence and common sense, anythig is possible.

Knowledge is power. Knowledge is freedom. It is the key to experiencing and communicating with the rest of the world. Knowledge allows for creativity and individuality. It allows people to think for themselves, which is why peoplehave sought to gain and contain it all throughout history. Even today, groups such as the Taliban seek to ru le people by denying them education. Some smart individuals, such as Malala, have seen through this ploy, and a re doing their best to warn everyone and fight for their rights. Education liberates people from the chains of ignorance and is the seed of growth and development in a society. Why do people choose to stay on the ground when they can learn to fly?Just because we have these rights today, doesn’t mean we have always had them. People in developed countries had to strugg le for them too. Slaves in the southern part of the United States weren’t allowed to be literate, which made it harde r for them to convey secret messages and protest. Some owners would even kill their slaves for disobeying that ru le. Even after it was made legal for them to get an education, the condition of the schools were nowhere near the same as what whites had (SambolTosco , 2013). Linda Brown, a seven year old black girl in Kansas, had to walk a mile just to get to the bus stop, to get to her Oneroom schoolhouse. There were cracked steps leading to the door, a gaping hole in the roof, two stuck open windows, and creaky floorboards. One hundred black kids were crammed into the room with just one teacher. On top of that, the room didn’t have any heating, so the kids had to chop firewood themselves and build a fire in the winter. Knowing this was very unfair, the Brown family, along with some other bl ack families took their case to the Supreme Court. After three

234

long years, the court ruled in favor of the Browns, and decided it was wrong to separate kids in different schools b ased on color (The Fight for Equal Education, 2013). This was a huge step in getting equal education rights throughout America, and eventually, many other such cases helped achieve nondiscriminatory schooling for all st udents. Kids today underappreciate this right and don’t fully realize how much the world has gained by letting ever yone receive an education.

In addition to progressing civilization, knowledge creates awareness of other cultures, ethnicities, arts, subjects, religions, places, etc. Schools make students conscious of the fact that there are a wide variety of people, each with their own set of contributions to the world. Awareness decreases hate and judg mental feelings towards places that may seem foreign at first. Only hearing half of the story, or only the bad aspec ts of a nation, forms a biased and incomplete idea, which breeds contempt. This leads to arrogance that one type of people or nation is better than another. For example, Malala describes how many schools in Pakistan are taught by powerhungry men, who instill hatred of non Islamic people into the hearts of young children. These innocent kids grow up believing in a very extreme version of religion. They are not taught to use logical thinking, but rather to inject religion and twisted facts to create reprehension and justify the actions of the Taliban. They are told not to pick up a pen to share their ideas, but a gun (Taseer, 2013). At least we have safe places, where we are taught to look at multiple perspectives to form a complete picture, establishing a tolerance and acceptance of different viewpoints other tha n our own. Knowledge may lead to power and freedom, but it isn’t free.

Malala’s story and others like it, confirm this statement. She almost paid the ultimate price for trying to get access to knowledge for all women in Pakistan. When countless children and adults are deprived of education, we should consider ourselves lucky to be able to go to great schools, where everyone is allowed in. Our society doesn’t deny anyone the right to read and write based on gender, color, religion, or race. Even if som eone doesn’t attend a school, we still have an innumerable amount of online resources to choose from. Public libr aries provide completely free access to informtion. Are we not fortunate to live in a place where education is requi red? Our society acknowledges the fact that knowledge is required for success. Kids should be grateful for the fa ct that they are being Given the right to have opinions, voice their dreams, and command themselves.

References

SambolTosco, Kimberly. "The Slave Experience: Educations, Arts, & Culture." PBS. PBS, n.d. Web. 25 Jan. 2013.

<http://www.pbs.org/wnet/slavery/experience/education/history2.ht ml>.

Taseer, Shehrbano. "The Girl Who Changed Pakistan: Malala Yousafzai." The Daily Beast. Newsweek/Daily Beast, 22 Oct. 2012. Web. 18 Jan. 2013.

<http://www.thedailybeast.com/newsweek/2012/10/21/thegirlwho changedpakistanmalalayousafzai.html>.

"The Fight for Equal Education." ThinkQuest. Oracle Foundation, n.d. Web. 25 Jan. 2013.

<http://library.thinkquest.org/J0112391/the_fight_for_equal_education. htm>.

Walsh, Declan. "Taliban Gun Down a Girl Who Spoke Up for Rights." The New York Times. The New York Times, 10 Oct. 2012. Web. 14 Jan. 2013. <http://www.nytimes.com/2012/10/10/world/asia/teenschool activistmalalayousafzaisurviveshitbypakistanitaliban.html? pagewanted=all>.

235

SHAADI REMIX

Transforming the Traditional Indian Marriage

~ GEETHA RAVINDRA

Mariage is the most sacred institution in India. The marriage ceremony is the 13th ceremony among 16 ceremonie s in a Hindu’s life. It is a holy sacrament and is solemnized in accordance with rituals enjoined in the Vedas, the a ncient scriptures of Hinduism. In Indian families, from the moment a baby girl is born, parents begin saving and planning for that momentous occasion when they will give their precious child to her husband to love and to c herish. Vedic scriptures describe the wedding ceremony literally as the gifting of a young maiden from her father t o her future husband, or Kanyadaana. When Indian parents successfully get their children married, it is considere d a huge accomplishment and they feel a tremendous sense of joy and relief from fulfilling one of life’s most impor tant responsibilities.

For centuries, when an Indian marries, it is a commitment for life. The concept of divorce is still taboo to the vast majority of the Indian population. If a husband and wife don’t get along, the wife is generally expected to adjust and make things work. Some amount of flexibility is expected in any new relations hip, yet in Indian society, this burden primarily falls to the wife. Women are instructed by their mothers, sisters, aunts and grandmothers to concede to their husband’s wishes and expectations with the hope that by doing so, they will be able to win their husband’s heart and ultimately lead a happy life together.

The Hindu belief in karma and dharma also impact traditional perspectives on marriage. Karma, the belief that eerything happens as a consequence of our past deeds, is integral to the Hindu faith. If a woman or man has an Unhappy marriage, thecommunityassumes that it is because of some bad actions they may have committed in a previous birth. There is also an important Hindu belief that one must do his duty, or Dha rma. Dharma requires men and women to marry, as that is an integral part of being a “householder”, which is a ke y stage in life. Dharma forces one to remain married, even if it is a most unhappy or difficult relationship, in order to fulfill his responsibilities to his family and to society.

Aother very important cultural factor for many Indians is saving face. An Indian’s reputation is a critical part of her identity and self respect. Being divorced in Indian society carries with it a strong negative stigma. Couples often prefer to remain in an unhappy marriage to protect their image as an “ideal” Indian family; regardless of the pain and heartache it may bring each day. When an Indian marriage fails, there is often a tremendous sense of guilt, shame, and fear of social rebuke. As a result, couples strive to remain together, no matter how painful, in an effort to protect their reputation and children from the challenges associated with divorce, and to save face in the community.

Although India can proudly declare that nearly hundred percent of its marriages are a success, recent urbanization and women’s growing financial independence are causing the divorce rate to rise. Gender equality is now givi ng rise to ego clashes between the husband and wife, especially if the wife is also well educated and employed. The empowerment of women has stimulated the dissolution of Marriage in urban areas in India and among Indians around the world. Indian women are now open to the option of ending their marital relationship, as opposed to silently bearing life long abuses, as generations of women did before them.

As an attorney and mediator of Indian origin, over the past twenty years, I have assisted numerous men and wom en of Indian origin deal with issues of marital discord, domestic violence, adultery, alcoholism and desertion in thei r marriage. As the idea of divorce in Indian marriages is no longer as unimaginable as it once was and the number of divorces is steadily rising, I am concerned about the future of the sacred institution of marriage in the Indian co

236

mmunity. The commitment to India’s system of marriage is waning among the younger generation. The paradigm of the traditional Hindu marriageand the premises upon which it is based, do not translate logically or easily in the 21st century.

The future viability of the Indian marriage and the family unit is dependent upon younger generations of Indians be tter understanding the purpose of Hindu marriage traditions, thoughtfully considering which customs and values t hey wish to retain, and determining how they choose to honor and preserve the sanctity of marriage in the moder era. In an effort to support the Indian parents and young people Consider how to blend the important values of the Vedic marriage with contemporary and practical issues, I have written a book entitled: Shaadi Remix: Transforming the Traditional Marriage.

Drawing on my experience with families struggling with marital discord, I have explored the breakdown of Indian marriage within a rapidly changing culture, explaining why the conventional criteria used to arrange marriages no longer ensure lasting, healthy relationships in Shaadi Remix. With stories of how real Indian couples navigate a twentyfirstcentury world, Shaadi Remix provides guidance on alternative methods of choosing partners, as well as tips on effectively communicating and resolving conflict in marriage.

Face

My family is like face.

My mom is the ear

Because she listens a lot.

My dad is the eye

Because he can see really far.

My sister is the mouth

Because she likes to eat.

I am the brain

Because I am smart.

Poems

~Bharath Heggadahalli, Southborough, MA

Blue

Blue feels like rain. Blue sounds like rivers. Blue is the color of sky. Blue tastes like blueberries. Blue is the ocean. Blue smells like whale. Blue is the Patriots. Blue is part of the USA flag.

237

238 ನಾ ಕ ದಿವ್ತೀಯ ಶವ್ ಕನನ್ಡ ಸಮಾವೇಶದ ಯಶ ಸ್ಗೆ ಶುಭಾಶಯಗಳು! ಗಜಲ ಮ್ ಮತು ಮುನಿಯಪಪ್ ಕೃಷಮೂತಿರ್ ಬೆಂಗಳೂರು

Best wishes from

SHIVKUMAR ALLE MARIYAPPA and Family

Sagara

239

Best wishes to NAVIKA Boston!

From Dr. Wilfred Lewis, Dr. Shantala Shivananjappa, Rhea Lewis, Rachna Lewis, Rohan Lewis

Best Wishes From Yabannavar Family

240

Wishing NAVIKA 2013 Summit a grand success

- Akarsh, Suma and Vijay Hosahalli

241

242

243 ನಾ ಕ ಬಾಸಟ್ನ್ ಸಮಾವೇಶ ಯಶ ವ್ಯಾಗ ಎಂದು ಹಾರೈಸುವ ಡಾ॥ ಕೇಶವ ಬಾಬು ಮತು ಕುಟುಂಬ

244

245

246

Best wishes to NAVIKA Boston

Suresh Ramachandra and Rohini Rao

247 ಸುರೇಶ ರಾಮಚಂದರ್ ಮತು ರೋ ಣಿ ರಾವ್

On this great occasion of Navika Boston Convention..

BEST WISHES FROM DR. RAMAPPA AND FAMILY

248

249

250

251

252

253

254

255 Best Wishes to NAVIKA 2013 Boston 2nd World Kannada Summit from Aryan Deepak www.leatheritalia.org Hotline Number : +91 80 4123 9999 Delivery Across World