werkstuk Levi springer 2011
Nederland
Inhoudsopgave Inleiding................................................................................................................................................ 3 Het begin van Nederland......................................................................................................................4 De gouden eeuw......................................................................................................................... 4 De Armen.................................................................................................................................... 5 De Rijken..................................................................................................................................... 5 Wetenschap................................................................................................................................ 5 Het koningshuis.................................................................................................................................... 6 Het Volkslied.........................................................................................................................................7 De vlag.................................................................................................................................................. 8 Hoe is Nederland uniek?...................................................................................................................... 9 Gebruiken........................................................................................................................................ 9 Bruilofen.....................................................................................................................................9 Beschuit met muisjes.................................................................................................................. 9 Koninginnedag: 30 april.............................................................................................................. 9 Bevrijdingsdag: 5 mei................................................................................................................ 10 Export/economie........................................................................................................................... 10 Sport...............................................................................................................................................11 Water............................................................................................................................................. 11 Waterbeheersing...................................................................................................................... 11 Een korte geschiedenis............................................................................................................. 11 Water krijgt weer de ruimte..................................................................................................... 12 De Provincies van Nederland............................................................................................................. 13 Nawoord............................................................................................................................................. 14 Bronvermelding.................................................................................................................................. 15
Inleiding Waarom heb ik gekozen voor dit onderwerp? Ik heb gekozen om mijn werkstuk over Nederland te maken, omdat het ons vaderland is. Door geschiedenis en aardrijkskunde wist ik al best veel over Nederland, zoals de periode van slavernij, de periode van de VOC -schepen, het ontstaan van de handel. Door deze lessen wilde ik er meer over opzoeken en te weten komen en besloot toen mijn werkstuk over ons land te maken.En ik dacht; wij hebben het wel over Nederland maar weten we er wel veel over? Nee, hè dat dacht ik ook, dus heb ik er m'n werkstuk er over gedaan. Ik hoop dat je er iets aan hebt!
Het begin van Nederland Sinds wanneer bestaat Nederland? Deze vraag is niet makkelijk. Er wonen al heel lang mensen op de plek wat nu Nederland heet, maar vroeger heeten ze nog geen Nederlanders. Het begin van Nederland ligt eigenlijk in Frankrijk, om precies te zijn in BourgondiĂŤ, bij Filips de Stoute. In de loop van een paar eeuwen erfden, kochten en veroverden hij en zijn familie een groot gebied. In 1477 was er in het Bourgondische rijk een opstand door de gewestelijke staten. Gewestelijke staten zijn een vergadering van de verschillende soorten standen (adel, soms ook kerkmensen, steden, soms ook plateland) uit een gewest. De gewestelijke staten waren eerst een soort organisate voor advies en om te overleggen met de koning. Na deze opstand konden de gewestelijke staten bij elkaar komen zonder toestemming van het Bourgondische bestuur. In Holland en Zeeland werd Nederlands de taal om te besturen. In het begin van de 16e eeuw wilden de mensen minder macht van de rooms-katholieke kerk. Er kwam in 1517 een Reformate; een groep protestanten die zich verzeten tegen de roomskatholieke kerk. In Nederland waren veel mensen het daar mee eens. De koning van Spanje, Philips de 2e wilde dit niet, maar gelukkig kwam prins Willem van Oranje van Holland in opstand tegen de Spanjaarden. In 1579 gingen de gewesten (Friesland, Holland, Gelderland, Groningen, Overijssel, Utrecht) samenwerken en sloten een verdrag in Utrecht; zeven verenigde provincies. In dit jaar werd de republiek der verenigde Nederlanden onafankelijk. Even een sprong in de tjd; daarna kreeg Nederland nog problemen en oorlog met Engeland en Frankrijk. Hierdoor werd Nederland voor 4 jaar ingelijfd bij Frankrijk. In 1815 verloor Napoleon de slag bij Waterloo en was Nederland weer onafankelijk en werd het Koninkrijk der Nederlanden opgericht; Nederland, BelgiĂŤ en Luxemburg. Koning Willem 1 was de eerste koning. De gouden eeuw
In de Gouden Eeuw ging het goed met Nederland, maar toch waren er ook veel arme mensen. Er waren dan ook grote verschillen tussen Arm en Rijk. Er woonde ongeveer 2 miljoen mensen in
Nederland. Nederland was rijk en machtg geworden. De kunst en de wetenschap bloeide op. Anthony van Leeuwenhoek maakte de eerste microscoop en Jan Swammerdam onderzocht er insecten mee. Christaan Huygens vond de eerste slingerklok uit. Hugo de Groot was een beroemde schrijver, hij schreef over de regels van de oorlog en hij schreef de regels in de tjden van vrede. In de tjd van de Republiek was er veel werk. In andere landen was er veel minder werk. Mensen trokken daarom ook uit gebieden waar weinig of geen werk was naar gebieden waar wel werk was. De Armen Onder de stadsmuren leefden de paupers. Paupers waren arme mensen die geen vast werk hadden, rond liepen in oude kleren en niet meer aten dan een oude homp brood. Op het plateland waren de huizen van hout en er was meestal maar 1 kamer in te vinden. Daarin leefden de mensen met de dieren. De rook die van het vuurtje, dat in de kamer brandde, afwam was erg ongezond. Het water haalde ze uit puten, maar meestal was dat water vies. Dus dronken de mensen liever bier. Kinderen dronken dat ook. De gewone mensen aten brood en bonen. De boerengezinnen waren meestal groot, ze sliepen vaak in een bedstee. Dat is een bed in de kast. De Rijken De rijke kooplui bouwden grote grachthuizen met mooie gevels in de grote steden. De mooie schilderijen die ze aan de muur hadden hangen, waren van bekende schilders. Rijke mensen hadden vaak een gouverneur in dienst, dat is een soort privĂŠ leraar. Ook legden ze grote meren droog, met behulp van Jan Leeghwater. Door die techniek worden nu nog steeds dingen gedaan. Wetenschap Jan Leeghwater was een man die met behulp van gemalen grote meren droog pompte. Hij deed dit omdat de bevolking groeide en er te weinig land was in de stad. Daarom werd er in 1608 besloten grote meren droog te leggen. De droogmakerijen leverde de kooplui veel geld op. De nieuwe polders waren goed om gewassen te verbouwen. Ook werden er vruchten, bomen en bloembollen op gekweekt. Grote gebouwen staan nu op deze polders. Denk maar aan Schiphol, die op het Haarlemmermeer staat. Antonie van Leeuwenhoek was een bekende uitvinder uit die tjd, hij maakte een goede microscoop. Hij ontdekte bacteriĂŤn en cellen en andere zaken die met het blote oog niet te zien waren.
Het koningshuis
In Nederland is een verschil tussen de Koninklijke familie en het Koninklijk Huis. De Koninklijke familie is de familie van Oranje-Nassau. Niet ieder lid van deze familie behoort ook tot het Koninklijk Huis; •
het staatshoofd de Koning of Koningin.
•
het afgetreden staatshoofd.
•
de leden van de Koninklijke familie.
Het Volkslied Het Wilhelmus is het Nederlandse volkslied. Het is zo geschreven alsof Willem van Oranje het gezongen zou kunnen hebben, maar er is geen bewijs is dat hij het echt gezongen heef. Het Wilhelmus gaat over het gevoel dat Willem van Oranje had over de opstand in de Nederlanden. Aan de ene kant probeert hij trouw te zijn aan de Spaanse koning, aan de andere kant vindt hij het super belangrijk om trouw te zijn aan het Nederlandse volk. Omdat het eerste en het zesde couplet het meest bekend zijn, heb ik die alleen erin gezet. Wilhelmus van Nassouwe ben ik, van Duitsen bloed, den vaderland getrouwe blijf ik tot in den dood. Een Prinse van Oranje ben ik, vrij onverveerd, den Koning van Hispanje heb ik altjd geĂŤerd. Mijn schild ende betrouwen zijt Gij, o God mijn Heer, op U zo wil ik bouwen, Verlaat mij nimmermeer. Dat ik doch vroom mag blijven, uw dienaar t'aller stond, de trannie verdrijven die mij mijn hart doorwondt.
De vlag De vlag met de drie kleuren was er voor het eerst in de tweede helf van de 16e eeuw tjdens de onafankelijksheidsstrijd tegen de Spanjaarden. Die strijd werd geleid door Willem van Oranje. De vlag was toen 3 stroken met wit, oranje en blauw. De vlag zoals hij nu is is er vanaf het begin van de 17e eeuw. Op 19 februari 1937 tekende Koningin Wilhelmina op haar vakanteverblijf in Zell am See het kortste Koninklijk Besluit ooit, luidend: "De kleuren van de vlag van het Koninkrijk der Nederlanden zijn rood, wit en blauw.
Hoe is Nederland uniek? Nederland is uniek in zijn:
Gebruiken Bruilofen Steeds minder Nederlanders trouwen voor de kerk, waardoor van de ceremonie in het gemeentehuis een speciale bijeenkomst is gemaakt. De geliefden spreken elkaar toe en de ambtenaar van de burgerlijke stand vertelt hoe het paar elkaar heef leren kennen. De aanstaanden kunnen vaak de locate kiezen waar getrouwd wordt (een kasteel of een andere historische plaats in de gemeente). Aan het eind van de middag wordt vaak voor minder hechte vrienden een recepte gehouden; 's avonds wordt meestal een feest gegeven, waar sketches opgevoerd worden en liedjes ter ere van het paar gezongen worden.
Beschuit met muisjes
Een typisch Nederlandse gewoonte rondom een geboorte is het eten van beschuit met muisjes (harde kleine snoepjes met anijsvulling): roze van kleur bij de geboorte van een meisje en blauw als het een jongetje is. Ook is het de laatste jaren een trend geworden een houten ooievaar in de tuin te zeten met de naam van het kind erop. En natuurlijk worden nog altjd geboortekaartjes naar familieleden en vrienden verstuurd.
Koninginnedag: 30 april Op 30 april wordt de verjaardag van de Koningin der Nederlanden gevierd. Eigenlijk is het niet de echte verjaardag van de huidige koningin, Koningin Beatrix, maar die van haar moeder, Prinses Juliana. Koningin Beatrix heef bij haar aantreden als koningin besloten deze dag in ere te houden als natonale feestdag. In het hele land wordt Koninginnedag gevierd met speciale festviteiten die door het plaatselijke OranjecomitĂŠ georganiseerd worden. In de grote steden in de Randstad worden zeer druk bezochte vrijmarkten gehouden, die op 29 april vanaf 18:00 open gaan. Mensen mogen dan 24 uur lang alles op straat verkopen zonder daarvoor belastng te hoeven betalen. Dagen tevoren houden zij met tuinstoelen en slaapzakken de beste plaatsen bezet, om hun oude of nieuwe spullen aan een nieuwe eigenaar te helpen, of om mensen wat geld te laten betalen voor ludieke spelletjes en toneelstukjes. De mensen en de straten zijn gehuld in oranje en de
vlaggen zijn van zolder gehaald. Zelfs in de supermarkten zijn oranje producten verkrijgbaar, van tompoezen tot vla en andere lekkernijen. De Koningin en haar familie brengen op deze dag een bezoek aan twee verschillende steden in de landen.
Bevrijdingsdag: 5 mei Elk jaar wordt in Nederland op 4 en 5 mei de Tweede Wereldoorlog herdacht. Op 4 mei 's avonds denkt men aan de Nederlanders die tjdens die oorlog dood gegaan zijn. Tijdens die herdenking worden bij de meeste oorlogsmonumenten in Nederland kransen gelegd en toespraken gehouden. Vaak nemen oud-strijders en nabestaanden aan de plechtgheden deel. De vlaggen hangen de hele dag half stok. De natonale Dodenherdenking vindt plaats op het monument op de Dam in Amsterdam. Er zijn dan mensen van de koninklijke familie en mensen uit de regering bij. Eerst wordt om 20:00 twee minuten stlte gehouden. Deze herdenking wordt op alle televisiezenders uitgezonden. De dag erna, op 5 mei, herdenkt Nederland het einde van de Tweede Wereldoorlog. Eens in de vijf jaar is het een ofciĂŤle feestdag en is iedereen vrij. De inhoud van deze dag is in de loop der jaren wel veranderd. Nu worden er vooral vaak concerten en feesten georganiseerd over tolerante en antracisme. In de grote steden worden vaak braderieĂŤn georganiseerd.
Prinsjesdag: derde dinsdag van september De derde dinsdag van september is een serieuze dag voor de Nederlanders. De Koningin gaat met de Gouden Koets vanaf Paleis Noordeinde naar het Binnenhof in Den Haag, waar alle regeringsgebouwen staan. In de Ridderzaal leest ze aan alle parlementsleden en ministers de jaarlijkse Troonrede voor, een toespraak waarin alle voornemens (over geld) en het beleid van de Nederlandse regering opgeschreven is voor het komende jaar. De Troonrede wordt live via radio en televisie uitgezonden.
Export/economie Nederland is een land waar veel welvaart is. Nederland is belangrijk voor het vervoer van spullen voor Europa en dat is belangrijk voor onze economie. Ook voedselverwerking, chemie, olierafnage en het maken van elektrische apparaten zijn de belangrijk voor onze industrie. In de land- en tuinbouw werkt maar 4% van de Nederlandse beroepsbevolking, maar er wordt door de land en tuinbouw heel veel voedsel voor de voedselverwerkingsindustrie en de uitvoer geproduceerd. Na de Verenigde Staten en Frankrijk is Nederland het derde uitvoerland op het gebied van land- en tuinbouwproducten.
De Nederlandse economie is vanaf eind jaren 90 3% of meer gegroeid. Vanaf de eeuwwisseling en met name 2001 is de groei afgenomen. Internet is hier belangrijk in geweest. De algemene dalende lijn heef zich doorgezet na de terroristsche aanslagen in de Verenigde Staten op 11 september 2001. Vooral luchtvaartmaatschappijen en wat daarbij hoort, werden wereldwijd zwaar getrofen; ook de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen leden verlies. Nederland was één van de eerste landen die het besloten heef om de euro in te voeren. Sinds 1 januari 2002 is de munt er het enige wetge betaalmiddel (met overgangsperiode voor inwisseling).
Sport Nederland is een bekend voetballand, één van de beste ter wereld zelfs. Nederland staat al jaren lang in de wereld top ten. Tegenwoordig staat Nederland zelfs in de top 3. Nederland heef ook goede hockeyspelers, met name de hockeydames zijn erg bekend omdat ze vele toernooien winnen. In sporten als judo zijn Nederlanders vaak ook goed, en heef Nederland al diverse medailles op haar naam staan. Enkele van de beste schaatsers aller tjden en van dit moment, komen ook uit Nederland. Vooral het Noorden heef een echte schaatscultuur, met name, waar men tot 1997 (en hopelijk in de toekomst weer) de Elfstedentocht reed. Sven Kramer is na de beste schaatsster van dit moment, een Nederlander en een Fries. Wereldberoemde voetballers komen ook uit Nederland. Nederlandse spelers komen uit voor internatonale topclubs als FC Barcelona, en Arsenal, soms zijn ze zelfs topscorer. Voetbal is dan ook populair onder de jeugd. Beroemde coaches komen vaak uit Nederland (Dick Advocaat, Leo Beenhakker, Guus Hiddink, Louis van Gaal, enz.)
Water Waterbeheersing Een groot deel van Nederland ligt onder zeeniveau. Dat betekent dat zonder de bescherming van duinen en dijken grote gebieden van ons land onder water zouden komen te staan. Nederland is een deltagebied waarlangs het water van drie grote rivieren (Rijn, Maas en Schelde) naar de Noordzee wordt gevoerd. In de afgelopen eeuwen is de loop van die rivieren vaak veranderd. Het water zorgde dikwijls voor grote overstromingen. Het leven van de Nederlanders heef dan ook bijna altjd in het teken van waterbeheersing gestaan.
Een korte geschiedenis Rond het jaar 1000 werden de eerste dijken gebouwd langs de kust van Friesland en Groningen. Tot die tjd leefden de mensen in die buurt op terpen om zich te beschermen tegen de zee. Terpen waren heuvels waarop een of meer boerderijen stonden met daaromheen het lage gras- en akkerland. Om het water te beheersen, zodat het land efectef gebruikt kon worden, ging men het land inpolderen. Daarvoor moest men de waterstand regelen. Watermolens zorgden ervoor dat het overtollige water uit de polder werd gepompt. Vanaf de zeventende eeuw ging men nog verder door land droog te leggen, met name in Noord-Holland (droogmakerijen). Daarnaast werden dijken aangelegd om het rivierwater tegen te houden. Rivieren werden rechter gemaakt om het water sneller naar de zee te laten stromen. In de twintgste eeuw werden twee grote
projecten uitgevoerd die Nederland ingrijpend zouden veranderen: de afsluitng van de Zuiderzee en de Deltawerken. Door de Afsluitdijk maakte men van een binnenzee een meer, het IJsselmeer. De Deltawerken hebben na de watersnoodramp van 1953 voor veiligheid van grote delen van Nederland gezorgd.
Water krijgt weer de ruimte Lange tjd heef men geprobeerd om het water tegen te houden door middel van duinen, dijken, dammen en andere waterkeringen. Ondanks die maatregelen is het gevaar van overstromingen niet verdwenen. Met name door het kanaliseren (recht maken) van rivieren is de hoeveelheid water die per dag door een rivier stroomt veel groter dan vroeger, toen het water nog langs allerlei bochten moest stromen en er dus langer over deed. Tegenwoordig wil men weer meer ruimte creĂŤren om het water de vrije loop te laten. Langs de rivieren worden nevengeulen aangelegd, zodat het water bij een hoge stand een uitwijkmogelijkheid heef. Rond deze nevengeulen ontstaat nieuwe natuur, wat goed past in het huidige natuurbeleid. Terwijl het water een vluchtroute heef gekregen, kunnen in het moerasgebied planten en dieren zich ontwikkelen die vroeger veel in Nederland voorkwamen.
De Provincies van Nederland Nederland is ingedeeld in 12 provincies met ieder een eigen "hoofdstad". Wie is de baas in de provincie? •
Elke provincie heef een eigen bestuur. Iedere vier jaar worden in alle provincies in Nederland verkiezingen gehouden.
•
Provinciale Staten zijn de baas van de provincie en besturen een provincie: gekozen.
•
Commissaris van de Koningin: namens de Koningin. Elke provincie heef een Commissaris van de Koningin. Deze wordt niet gekozen, maar benoemd door de Koningin.
Hoofdstad Noord-Holland = Haarlem Hoofdstad Zuid-Holland = Den Haag Hoofdstad Zeeland = Middelburg Hoofdstad Utrecht = Utrecht Hoofdstad Noord-Brabant = Den Bosch Hoofdstad Limburg = Maastricht Hoofdstad Gelderland = Arnhem Hoofdstad Overijssel = Zwolle Hoofdstad Drenthe = Assen Hoofdstad Groningen = Groningen Hoofdstad Friesland = Leeuwarden Hoofdstad Flevoland = Lelystad
Nawoord Wat ben ik nu meer over Nederland te weten gekomen? Dat Nederland eerst niet Nederland heete en dat Willem van Oranje zijn naam heef geĂŤrfd(dit staat niet in het werkstuk, maar heb ik gelezen toen ik informate zocht). Wat vind ik zelf het interessantst? De geschiedenis van Nederland en het ontstaan ervan.
Bronvermelding •
htp://www.schooltv.nl/vroegerenzo/?nr=2201921&site=site_vroegerenzo&item=2291141
•
htp://www.schoolbieb.nl/basisschool_doelgroep/groep_7_en_8_(onderwijsniveaus)/tjd/ belangrijke_personen/willem_van_oranje_gl
•
htp://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Nederland
•
wikipedia
•
wikikids
•
Op bezoek in...Nederland,Jan Willem Bultje
•
De grote Kluitman kinderatlas van Nederland
•
Met het oog op Nederland,Reynolds en NgCheong-Lum
•
De Oranjes, Van Willem van Oranje tot erfprinses Amalia, Han van Bree, Piet Lekkerkerk