HIZKUNTZA PROIEKTUA San Martin Agirre herri eskola 2015-2016 ikasturtea
AURKIBIDEA 1. Sarrera. Zertarako Hizkuntza Proiektua? 2. Egoeraren analisia. Nortzuk gara eta non gaude? 2.1. kastetxearen eta inguruaren ezaugarriak 2.2. Ikastetxearen ibilbidea hizkuntzei dagokienez 3. Ikastetxearen hizkuntza helburuak. Zer nahi dugu? 3.1. Ikastetxearen Hizkuntza- Helburuak 3.2. Hizkuntza gaitasuna garatzen laguntzen duten proiektu nagusiak 3.2.1. Normalkuntza proiektua 3.2.2. Planteamendu eleanitza 4. Ikastetxearen Hizkuntza Planteamendua 4.1. Harremanen, kudeaketaren eta antolaketaren eremua. Norekin eta zein hizkuntzatan? 4.2. Eremu didaktiko-metodologikoa. Nola irakasten ditugu hizkuntzak? 5. Plan Estrategikoa. Zer egingo dugu? 5.1. Hizkuntza Normalkuntza Proiektua 2014- 2018 5.2. Diagnosiaren ondorioz proposatutako plan estrategikoa 6. Hizkuntza Proiektuaren ebaluazioa
2
1. SARRERA. ZERTARAKO HIZKUNTZA PROIEKTUA? Ikastetxeko errealitate soziolinguistikoa kontuan izanik, hizkuntzen presentziaren, erabileraren eta didaktikaren inguruan egindako gogoetei zein hartutako erabakiei koherentzia emango dion markoa da Hizkuntza Proiektua. Azpimarratzekoa da euskara eta euskalduntasuna dituela abiapuntu. Ikastetxeko Hizkuntza Proiektuak helburu hirukoitza du: alde batetik, curriculumeko hizkuntzen tratamenduaren inguruko alderdiak lantzea; bestetik, eskolak bere hizkuntz prozesua kudea dezan ahalbidetzea, ikasleen hizkuntza komunikaziorako gaitasuna hobetzen laguntzeko asmoz, eta azkenik ikastetxeko hizkuntzen erabilera irizpideak jasotzea. Zeregin hauetan aspaldidanik ari gara eta etengabeko berrikusketa egin izan dugu. Gure eskolako Hizkuntza Proiektuak bat egiten du ezaugarri honekin: 1- Legalitatea: ezingo da Hizkuntza Normalizazioaren Legislazioak eta Arautegiak esaten duenaren aurka joan. 2- Egonkortasuna: gutxieneko iraupena izango du ikasleek etenik gabeko hezkuntza prozesua jaso dezaten, baina, era berean, aldagarritasuna eskolako egoerara moldatu dadin. 3- Koherentea: irakasleriaren hizkuntz ezagutzaren eta eskolako gurasoek euskararekiko duten
jarreraren
arabera
aplikagarria
izan
behar
du.
4- Integrala, globala: zentroko dinamika eta bizitza osoari eragin behar dio. Beraz, hezkuntza aktibitate guztietarako eta zentroko partaide guztientzako loteslea izan behar du
(etorri
berriek
ere
errespetatu
eta
barneratu
egin
behar
dutena).
5- Partehartzailea: hezkuntzako kideen parte hartzearen araberakoa izango da arrakasta. Partaidetza handitzen den heinean, helburuak lortzeko aukerak ere handitu egingo dira.
3
2. EGOERAREN ANALISIA. NORTZUK GARA ETA NON GAUDE? 2.1. Ikastetxearen eta inguruaren ezaugarriak 44 urteko atzerako jauzia egin beharko genuke denboran Bergarako Eskola Publikoaren jatorriarekin topo egiteko. 1970. urtean Ikastetxe Nazionalak eta Udal Patronatuak osatzen zuten Bergarako hezkuntza eskaintza publikoa; hurrenez hurren, estatua eta udala ziren horien diru iturriak. Baina urteak ez dira alferrik pasatu, lau hamarkadaren ostean ezagutzen dugun eskola publikoak ez du zerikusirik garai hartakoarekin. Gaur egun, San Martin Agirre Herri Eskola Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe publikoa da. Kalitatezko eskola euskaldun, inklusibo eta jasangarria eskaintzen dugu. Hiru eraikuntzek osatzen dute eta Bergaran kokatuta dago. Orokorrean udalerri euskalduna bada ere, erabilera datuak ezagutzarenak baino baxuagoak dira. 15.000 biztanle, eskas. Gaitasuna: %68 euskalduna, %16 ia-euskalduna. Kale erabilera, %40-45 inguruan. (Bergarako Udala).
IKASLEEN HIZKUNTZA-INGURUNEA Bergarako datu soziolinguistikoak Euskal Autonomia Erkidegoko erdialdean dagoen herria da Bergara, Gipuzkoako hego‐mendebaldean, eta Debagoieneko eskualdean; Debagoieneko mankomunitatea osatzen du Antzuola, Aretxabaleta, Arrasate‐Mondragon, Elgeta, Eskoriatza, Leintz‐ Gatzaga eta Oñatirekin batera. Azken 20 urteetan Bergarako Udalak egindako erabilera‐neurketetako emaitzek diotenaren arabera, 1986az geroztik erabilera orokorrak goranzko joera izan du urte batzuetan, baina azken urteetan jaitsiera txikia gertatu da. Haurrak dira gehien darabiltenak, eta ondoren datoz gazteak, helduak eta adinekoak, hurrenez hurren. “Gazteena asko hazi zen urte batzuetan baina azken urteetan zertxobait jaitsi” egin dela jakin dugu; adinaren eta sexuaren aldagaiei erreparatuz, gainera, “umeetan eta bereziki gazteetan aldea handia da: neskek askoz gehiago erabiltzen dute. Mutil gazteen erabilera asko jaitsi da azken urteetan, helduek baino emaitza apalagoak dituzte (…); mutil gazteen erabilera baxua da, hain zuzen ere, neurketak urte gehienetan azaltzen duen daturik kezkagarrienetako bat”. 4
Aukerak eta erronkak Eskolaz kanpo, herrian euskaraz aritzeko aukerak eta jardunguneak gero eta ugariagoak dira. Udalak eta zenbait eragilek ahalegin nabarmenak egiten dituzte aisialdian euskararen presentzia areagotzeko: Jardun Elkarteko errefortzu saioak, liburutegia, gaztelekua, jolassaioak, udaleku irekiak, antzerki-ikuskizunak...
Ikasleen etxeko hizkuntza-giroa Euskara da ikasleen % 33.5en familia-hizkuntza; erdara ikasleen % 38en familiahizkuntza (erdara euskara ez den den beste edozein hizkuntza izanik: gaztelania, txinera, arabiera eta abar); eta ikasleen %28en familietan euskara zein erdara erabiltzen dira. Gaztelania lehenengo hizkuntza edota ohiko familia-hizkuntza duten ikasleetako askok badute inguru hurbilean euskaraz dakien pertsonaren bat, kasu gehienetan nebaarrebaren bat izaten da. Euskaraz dakien gurasoren bat duten ikasleak geroz eta gehiago dira. Alor horretan nabaria da ikasle zaharranen eta gazteenen arteko aldea, eta etorkizunean handiagoa izango da; izan ere, geroz eta gehiago dira eskolaldian euskara edota euskaraz ikasi duten gurasoak.
IKASTETXEAREN HIZKUNTZA-GIROA Ikasleak: erabilera eta jarrerak 
Ikasleen euskararen erabilera ikasgela barnean zein irakasleekiko harremanetan altua da ( % 71.42)

Diziplinarteko Proiektuen metodologia erabiltzen dugu eskolan; besteak beste, ahozkotasuna modu programatuan lantzea ahalbidetzen digu. Hala, ikasleen arteko ahozko elkarreragina handiagoa da; hizkuntzaren komunikazioa sustatzen duen heinean,
hizkuntza
erabilera-ohiturak
finkatzen
dituzte
ikasleek.
Jakina,
komunikazio guztia euskaraz izatearen alde eskolak egiten duen apustua argia da. 
Ikasgelatik kanpoko harremanetan nabarmena da erabilera-mailaren jaitsiera. Esparru ez formaletan hobetu beharra dago, autobusean edota jangelan, kasu.
5
Irakasleak eta gainerako profesionalak: ezagutza, erabilera eta prestakuntza
Eskolako irakasle guztiok ditugu gure lana euskaraz garatzeko behar diren gatasuna zein titulazioa. Hala ere, talde handi batek adierazi du euskarazko hizkuntza-gaitasunean sakontzeko premia.
Irakasleen arteko euskararen erabilera-maila altua da, (ia ia) % 100ean baliatzen dugu elkarren arteko harremanetan.
Berritzeguneko HNP aholkulariarekin euskararen normalizazioaren inguruko sentsibilizazio
eta
formazio
saioak
egiten
ditugu.
Egunerokotasunerako
baliagarriak izan diren irizpideak eta lanketak adosten joan gara ikasturte ezberdinetan zehar.
Ingelesari dagokionez, beraien arloa ingelesez emateko gaitasuna eta titulazioa duten bost irakasle daude eskolan. Beste seik adierazten du hizkuntza horretan duten maila “nahikoa” dela. Hamabost irakasle “hasiera/ oinarrizko mailan” kokatzen dira. Hizkuntza- gaitasuna ingelesez sakontzen jarraitzeko beharra adierazten du taldetxo batek.
Eleaniztasunerantz proiektuak eskaintzen digun aukera aprobetxatuz, hiru irakasle talde aritu dira iazko eta aurtengo ikasturtean ingeleseko hizkuntza -gaitasuna lantzen.
Irakasle askok adierazten dute hizkuntzen irakaskuntzarako prestakuntzan sakontzen jarraitzeko beharra: komunikazio egoerak, horietan eragin ahal izateko estrategiak, ikasteko motibazioa, eta ikasprozesuaren kontzientzia garatzeko prestakuntza zein hizkuntza jarreren lanketa.
Erabilera harremanetan eta eremu instituzionalean
Altua da euskararen erabilera barne-harremanetan (irakasle-taldeen artean zein erakunde desberdinekin egiten diren bileretan), dokumentazio idatzian eta hizkuntza-paisaian. Euskara da ohiko harreman- eta lan-hizkuntza.
Eskola kontseiluan zein zuzendaritzan erabilerak gora egin du: -Eremu instituzionalean euskararen presentzia % 86,19koa da; erabilera, aldiz, % 76,79koa.
6
Kanpo-harremanak euskaraz bideratzen dira, solaskideak gure hizkuntza ulertzen badu, behintzat; hala ere, batzuetan gaztelera erabiltzera behartuta gaude.
Familiekiko harremanetan euskara ulertzen ez duten gurasoei informazioa gaztelaniaz ere jasoko dutela bermatzen zaie
Kurtso hasierako bilerako aurkezpena euskaraz egiten dugu; gainontzeko saio guztia parekatua izaten da (pantailan gazteleraz eta ahoz euskaraz, edota alderantziz). Banakako bileratan, berriz, gurasoen ezagupenaren araberakoa izan ohi da erabiltzen dugun hizkuntza. Hala ere, zenbait kasutan anai-arrebak edota senitartekoak etortzen dira itzulpen lanak egitera. Dena den, ikasturte hasieran familiekin
izaten
ditugun
bileretan
euskararen
erabileraren
garrantzia
azpimarratzen dugu.
Ikasle eta gurasoentzat antolatzen diren ekintzei dagokienez, Haur Hezkuntzan dena euskaraz egiten da, normalean. Lehen Hezkuntzan indar gehien euskarari ematen bazaio ere, Eleaniztasun proiektuan murgilduta gaudenez, goiko mailetan gaztelaniak eta ingelesak ere euren tokia dute. Gurasoek proiektuetan parte hartzen dutenean , euren hizkuntzetan egiten dute.
Munduko beste zenbait hizkuntzatan oinarrizko informazio idatzia prest izatea ondo baloratzen da.
Baliabideak: material didaktikoa, liburu eta aldizkariak, multimedia
Ikasgelako material didaktikoa hautatzerako orduan, arlo bakoitza lantzeko erabiltzen den hizkuntza izan ohi dugu kontuan. Beti ere, kalitatezko hizkuntzari eta kostuari erreparatuta. Haur Hezkuntzan, esaterako, lehentasuna euskarari ematen zaion arren, behar duguna beste hizkuntza batean badago, erosi egiten dugu.
Haur Hezkuntzako ikasleek eskuragarri duten material didaktiko gehiena euskarazkoa da baina ingelesez materiala ere badago.
Lehen Hezkuntzan, berriz, hizkuntza desberdinetako materiala behar izaten dugu: euskara, gaztelera eta inglesa (proiektuak eskatzen duenaren arabera). Gure eskura dagoen materiala erabiltzen dugu: liburutegikoa, interneteko materiala eta ikusentzunezkoa.
Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailetan Eskola 2.0k eskainitako baliabideak daude geletan: wifi, arbel digitala eta abar. Gainontzeko mailetan positiboki baloratzen da 7
eskolako gelak arbel digitalez hornitzen joatea. Hizkuntza Paisaia
Urteko Normalkuntzarako Planean zehaztuta dago hizkuntzak ikastetxeko espazioetan ikustarazteko irizpidea: "Euskararen presentzia nagusia izatea eskolako gela eta pasiloetan. Beste hizkuntza batekin espazioa konpartitu behar duenean, tokirik garrantzitsuena berea izatea".
Haur Hezkuntzako eraikinean Hizkuntza paisaia euskaraz dago. Lehen Hezkuntzan, berriz, kartel gehienak euskaraz idatziak daude. Beste hizkuntzetan gauza gutxi agertzen da.
Gela barruko hizkuntza paisaiari dagokionez, Haur Hezkuntzako gela gehienetan euskarak du presentzia handiena. Ingelesa Ingeleseko geletan nabarmentzen da. Lehen Hezkuntzako proiektuak hiru hizkuntzetan lantzen direnez, eskolako hiru hizkuntzek dute presentzia.
Ikasle etorkinen hizkuntzak momentu jakinetan soilik ageri dira. Zenbait irakaslek ondo deritzote hiru hizkuntza nagusietatik (euskara, gaztelania eta ingelesa) at, ikasleen hizkuntzak balorean jarri eta ikusgarritasuna emateari: letreroak eskolako hizkuntzetan jartzea (batez ere espazio komunetan), komuna, liburutegia, patioa eta abar.
Gelaz kanpoko jarduerak
Eremu hau oso zabala da, eta, euskararen erabilerari dagokionez, alde handia dago ikasleen artean. Gelaz kanpoko esparruetan euskararen presentzia % 90.31koa da; erabilera, berriz, % 54.76koa. Antolaketari erreparatuta, geroz eta indar zein baliabide gehiago jartzen ari da eskola. Jakin badakigu puntu ahul batzuk ditugula; hori horrela, horiek indartzeko plangintza gauzatzen dihardugu (patio jolasen antolaketa, jangela ondorengo tartearen antolaketa eta abar). Beste zenbait aspektu oraindik indartzeko ditugu: eskolako sarrera- irteerak girotu, jangela eta autobusa esaterako.
Eskolaz kanpoko beste jarduera batzuk ez daude gure esku, baina udalarekin harreman zuzena izaten dugu, udalak antolatzen dituen bileretan parte hartzen baitugu; bertan eragiten ahalegintzen gara, horretarako, gure ikuspegia azaldu eta proposamenak eginda. 8
Euskara indartzen duten beste zenbait erakunderekin ere lan egiten dugu, indarrak biltze aldera (Jardun, Udala, Berritzegunea eta abar)
Zer egin dezakegu aukerak aprobetxatzeko eta erronkei aurre egiteko? Ikastetxean antolatzen ditugun egoera ez formaletako ekintza guztiak (ingelesa izan ezik) euskaraz dira:
patio jolasak, jangela ondorengo tartea, eskolaz kanpoko ekintzak,
tailerrak, eskola-kirola... Gure ikasleek euskarazko erabilera-egoera askotan parte har dezaten sustatzen dugu; euskarazko
orduz
kanpoko
jardueretan
–ikastetxean
bertan
zein
herrian
antolatutakoetan– parte har dezaten bultzatzen eta errazten jarraituko dugu, denek izan ditzaten euskarazko gaitasuna garatzeko gutxieneko abaguneak. Bestalde, familiako hizkuntza gisa “beste hizkuntzak” dituzten ikasleek, familian eta jendarte hurbilean hizkuntza horien erabilerari eutsi diezaioten sustatuko dugu. Gainera, hizkuntza horiei bermatuko diegu ikastetxeko zein gelako jarduera eta espazioetan nolabaiteko presentzia eta ikusgarritasuna, ikasle horiek sentitu dezaten ikastetxeak beren idiosinkrasia ezagutu eta onartu egiten duela.
2.2.Ikastetxearen ibilbidea hizkuntzei dagokienez Herrian gertatzen denaren erakusgarri da gure eskola. 1997-98 ikasturteaz geroztik, Hizkuntza Normalkuntza Proiektuan lanean ari gara. Atzerriko hizkuntzarekin izandako esperientziaren ostean, Marko Hirueleduna proiektuari heldu genion 2011. urtean. Konpetenteak izango diren pertsonak hezi nahi ditu gure ikastetxeak. Hala, curriculumak eskaintzen digun aukerari helduta, eta gure printzipioetan finkatu eta sendotzeko helburuari jarraituta, berrikuntzaren aldeko apustua berretsi du gure ikastetxeak. Aipatutako oinarriei men eginez, Lehen Hezkuntzan 2009. urteko irailean irakas-praktika aldaketa hauek jarri ziren martxan, eskolan onartutako proiektu globalaren baitan (garrantzitsua iruditzen zaigu azpimarratzea, Haur Hezkuntzan, diziplinarteko proiektuak urte batzuk lehenago jarri zirela martxan):
Diziplinarteko proiektuetan oinarritutako irakasteko eta ikasteko prozesua aurrera eramateko metodologia, hirugarren zikloan Eskola 2.0 programak eskura jartzen dizkigun baliabideak ere integratuta.
Diziplinek beraien artean komunean dituzten ezaugarrien lanketa modu integratuan eta ildo nagusi baten inguruan. Aldi berean, arlo bakoitzak 9
dituen berezkotasunak jorratzeko denbora eta guneak kontenplatuta.
Ikasleak eginez ikasten duela-eta, konpetentziak garatzeko bidean, ikasleari heziketa prozesuaren protagonismoa eta ardura eman, metodologia aktiboa bultzatuz.
San Martin Agirre herri eskola D ereduko ikastetxea da. Hezkuntza Proiektuan, Plan Estrategikoan nahiz Zuzendaritza Proiektuan jasota dugun bezala, euskararen erabilera areagotzea, hedatzea eta gozatzea da gure helburu nagusienetariko bat. Euskal kultura indartu nahi badugu ere, beste kulturetako ohiturak ezagutzera emateko ateak zabalik ditugu. Era horretan, kanpoko jatorria duten ikasleen eta bertakoen arteko harremana sendotzeko bidea landu nahi dugu. Etorkizunean ere horrela izaten jarraitzea nahi dugu. SAN MARTIN AGIRRE herri eskolako ikasle batzuek euskaraz mintzatzeko aukera gutxi izaten dituzte eskolaz kanpo. Hori dela eta, berebiziko garrantzia dute:
ULIBARRI programak zabaltzen dituen aukerak
Ahozkotasunak
Ikaskuntza kooperatiboak
Bertsolaritzak
Guraso Berritsuak
Euskara Asteak
Barnetegiak
Idazleak ikastetxean programak
Haur Hezkuntzan taillerrak eta Euskara kanpainak
Halaber, eskolaren eginkizuna da gizartean ematen ari diren eraldaketen aurrean ikasleak ondo prestatzea. Gizarte eleanitzean murgilduta gaudela ukaezina da. Beraz, ekitatearen printzipioari jarraiki, gizartean eragiteko ezinbestekoak diren hizkuntzak menperatzeko bideak eskaini beharko dizkiegu ikasleei. Testuinguru horretan, ezinbestekoa dugu eskura ditzakegun baliabide eta aukera guztiez baliatzea. Gure ikastetxeak aspaldi ekin zion eleaniztasunaren bideari, eta horren adibide dira:
Ingeles goiztiarra martxan jarri zenetik, San Martin Agirre herri eskola egitasmo horren parte izatea
INEBI programaren barruan hizkuntzen trataera bateratuarekiko konpromisoa 10
aurrera atera nahian urteetan zehar lanean aritzea
2010-2011 ikasturtean martxan jarri zen Ingelesezko Egonaldiak esperientzietan seigarren mailako ikasle eta irakasleen parte-hartzea
Laugarren mailako hiru talderekin Marko hirueleduna proiektuari heldu izana (2011-2012, 2012-2013 eta 2013-2014 ikasturteetan)
ELEANIZTASUN proiektua (2014- 2015, 2015- 2016 ikasturteak)
Ikastetxean eginiko balorazioaren arabera, ondorioztatu genezake ingelesa lantzeko egin diren saiakera guztiak positiboak izan direla. Marko Hirueleduna proiektuak eskaini digun aukera azpimarratuko genuke, ingelesez irakatsitako orduen kopuruak lotura zuzena izan baitu ingelesean lortutako mailarekin. Gauza bera gertatu da euskararekin ere.
Zer egin aukerak aprobetxatzeko eta erronkei aurre egiteko?
Disziplinarteko proiektuen lanketan aurreratzen eta hobetzen jarraitu behar dugu: komunikazio egoerak sortu, horietan eragiteko estrategiak landu, ikasteko motibazioa eta ikasprozesuaren kontzientzia sendotu eta abar.
Ikasleekin hizkuntza-jarrerak lantzea ezinbestekoa da euskararen gizarte-balioari buruz duten irudikapenak hobetzeko
Arlo linguistikoetan hizkuntzen trataera bateratuan aurreratzen jarraitzea da gure nahia. Arlo ez linguistikoetan ere, arloari dagozkion hizkuntza-alderdiak landu behar ditugu: hala nola, trebetasunak, generoak, testu-mailako baliabideak zein lexikoak eta sintaktikoak eta abar.
Hausnarketarekin jarraitzeko zein erabakiak hartzeko, eskolako antolaketan ditugun saioen eraginkortasuna hobetzeari funtsezkoa deritzogu: asteroko mailetako ikasle zein gelen jarraipena, mailetako programazio saioak, ziklotako bilerak, formazio saioak, beharren arabera erabiltzen dugun asteroko saioa, eta beharren arabera egiten ditugun moldaketak.
Ebaluazio
Diagnostikotik
abiatuta
Hobekuntza
Planean,
eta
Euskararen
Normalizazioko lau urteko proiektuan zein urteroko Planean jarritako ekintzak eta jarduerak lantzen jarraitu: -Ahozko zein idatzizko testuen ulermena -Irakurketa Plana 11
-Pentsamendu zientifikoaren garapena
3. IKASTETXEAREN HIZKUNTZA HELBURUAK 3.1Ikastetxearen Hizkuntza- Helburuak Hizkuntza Proiektuaren helburu orokorrak Hezkuntza Proiektuari lotuak
Ikasle guztiek Lehen Hezkuntza bukatzean bi hizkuntza ofizialen ezagupen praktikoa
izango dutela bermatzea, euskararen
erabilera
bultzatuz eta
normalkuntzari lagunduz, eta atzerriko hizkuntzaren ikaskuntzan aurreratzen joatea hezkuntza eleaniztasunaren ikuspegitik abiatuta
Egungo errealitateak dakarren kulturartekotasunaren aurrean, jarrera aktiboa erakustearekin batera, euskaraz bizitzea
Ikaskuntza-irakaskuntza prozesuaren baitan, heziketa euskalduna eskaintzea gure ikasleei; euskara zein euskal kultura ongi ezagututa, horiek
garatzeko eta
transmititzeko prozesuan parte har dezaten
Hezkuntza zein Hizkuntza proiektuen ardatza euskara izanik; gizabanako eleaniztunak hezi nahi ditugun heinean, hain beharrezkoa den beste hizkuntza batzuen erabilera eta ezagutza bultzatzeko behar diren neurriak sustatzea
Proiektu honen baitan, arlo bat edo ikasgai bat gutxienez, atzerriko hizkuntzan txertatzen jarraitzea, ikasleen gaitasun eleanitza garatzen laguntzeko.
Euskara izatea irakaskuntza sistemaren berezko hizkuntza, eskola hizkuntza zein komunikazio hizkuntza alegia, bai ohiko irakats hizkuntza gisa zein irakats ekintzak ez direnetan ere
Gaztelania irakats hizkuntza izatea egoera formaletan ezagupen praktikoa lortzeko
Ingelesa irakats hizkuntza izatea ikaslearen ingurune gertuko egoeretan ezagupen komunikatiboa lortzeko.
Ikastetxearen diagnostikoarekin lotutako helburu zehatzak
Egun indarrean dagoen curriculum-markoak zehaztutakoarekin bat eginda, ikastetxean erabiltzen ditugun hiru hizkuntzetan (euskara, gaztelania, ingelesa) 12
ikasleen hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia garatzea eta hobetzea
Gure ikastetxea D ereduko eskola izanik, euskararen erabilpena areagotzea, zabaltzea eta gozatzea
Bizi garen komunitatean Euskararen Normalizazioan inplikazio handiagoa lortzea, gizarteko eragile desberdinekin elkarlanean arituta
Egoera formaletan eskolako hiru hizkuntzetan ahozko erabilera handitzea; euskararen kasuan baita egoera ez- formaletan ere.
Arlo eta ikasgai guztietan ebaluatzeko irizpideak eta tresnak eguneratzea
Euskaran eta euskalduntasunean ardaztutako hezkuntza eleaniztasunerako bidea jorratzea, ikasleek beharko dituzten hizkuntzak menperatzeko bideak eskainita
Hizkuntza guztietan hizkuntza-trebetasunak (hitz egin, solasean aritu, irakurri, idatzi, entzun…) modu koherentean eta bateratuan lantzea eta ebaluatzea
3.2.hizkuntza gaitasuna garatzen laguntzen duten proiektu nagusiak 3.2.1.Normalkuntza proiektua Ulibarri Programaren helburua da
eskolako eremu guztiak (irakasleen hizkuntza
prestakuntza, didaktika, materialgintzan...) modu bateratuan eta osagarrian biltzea. Horretarako, ikastetxe bakoitzak plan osatu bat eratu behar du, hezkuntzako normalizazio ekimen guztiak barnebilduta; hala nola, hezkuntza-komunitatea osatzen duten gainerako partaideak eragile bihurtuta. Lau urtean behin Normalkuntza Proiektua diseinatzen dugu eta ikastetxearen urteko plangintza sortzen dugu bertan oinarrituta. 2013-2014 ikasturtean egin zen lau urteko proiektua (2014/2018), eskolako egoera sakon aztertu ondoren. Diagnosi horren emaitzak proiektu honetan txertaturik badaude ere, lau urteko Normalkuntza Proiektua “Plan estrategikoa” atalean kokatu dugu, bertan azaltzen baitira 2018 ikasturtera arte eskolako eremu guztietan euskararekin lotuta erdietsi beharreko helburuak, hartu beharreko ardurak, landu beharreko jarduerak, adierazleak eta denboralizazioa. (Ikus Normalkuntza Plana 2014/2015, 2015/ 2016)
13
3.2.2. Planteamendu eleanitza Euskal
Autonomia
Erkidegoko
Oinarrizko
Hezkuntzako
Curriculum
dekretuak
lehentasuna ematen dio hizkuntzen trataerari. Horretarako, Hizkuntzetarako Europako Erreferentzia
Markoa
da
esparru
testuingurua.
Jendartearen
errealitate
soziolinguistikoarekin eta soziokulturalarekin bat egiteko, testuinguru eleanitzari erantzungo dion markoa sortu nahi da; hala, azken xedea da ikasleek behar bezala ikas ditzatela bi hizkuntza ofizialak eta atzerriko hizkuntza bat edo bi. Derrigorrezko hezkuntza amaitzean ikasleek euskaldun eleanitzak izan behar dute. Testuinguru horretan ezinbestekoa dugu eskura ditzakegun baliabide eta aukera guztiez baliatzea. Horietako bat da Eleaniztasunerantz proiektua. Hizkuntzak irakasteko eta ikasteko prozesuak lantzen dituzten zientziek egiaztatu dute eraginkorragoa dela eginez ikastea; hots, hizkuntza erabiltzen dugun heinean ikasten joatea. Proiektuak abian jartzerako orduan, garatu nahi dituzten konpetentziak sailkatzen dituzte irakasleek. Lehen Hezkuntzan arloek eta hizkuntzek komunean dutenari erreparatuz gero, landuko duten testu motaren arabera, hizkuntza bakoitzean eraibiliko duten testu generoa ere adosten dute. Aipatutako guztiari heltzeko, helburu, eduki eta ebaluazio irizpideak izaten dituzte oinarri. Proiektu bakoitza amaitzerakoan burutu beharreko ebaluazioan, lorpen maila baloratzeaz gain, zer eta nola jorratu duten aztertzen da; beraz, ikas-irakas prozesu osoa analizatzen da. Informazio hori guztia jaso ondoren, hurrengo proiektuko helburuak, gaiak, ebaluazio irizpideak, baliabideak, iraupena eta abar prestatzeari ekiten diote irakasleek, aurrekoan zerbait landu gabe edo asebetetze maila nahikorik lortu gabe gelditu bada, berreskuratu eta proposamen berrian integratuz. Lehen Hezkuntzan Testu mota eta genero guztiak hiru hizkuntzatan lantzen diren arren, bakoitzari momentu eta gai jakin bat egokitzen zaio. Lan-proiektu bakoitzean egindako aukeraketek gainontzekoak baldintzatzen dituzte. Horrez gain, berezkotasunei ere tokia egiten zaienez, proiektu barruan hausnarketa linguistikoari tokia egiten zaio.
14
Azpimarratzekoa da urteetan zehar 3.mailatik aurrera lantzen dihardugun Hizkuntzen Trataera Bateratua errealitate bihurtu dugula diziplinarteko proiektuen bitartez. Hizkuntzen programazio adostu horren oinarriak geureganatuta, metodologia bera erabiltzen dugu hiru hizkuntzen irakaskuntzan, horien artean dauden aspektu komunen trasferigarritasuna aprobetxatuta eta bakoitzaren berezitasunei erreparatuta. Ondorioz, hiru hizkuntzen irakaskuntzarako baliagarria izango den planifikazio osoa gauzatzen dugu. Astero, mailako tutoreak eta, ahal den neurrian, ingeleseko berezilaria eta ikasketa burua biltzen dira programatze saioetan; HTBren ildotik ekiten diote eginbeharrei eta, testuen lanketan
oinarrituta,
diziplinarteko
proiektuen
inguruan
lana
antolatzea
eta
programazioa gauzatzea izaten dute jomuga. Ikastetxean bertan sortutako "Hizkuntzen Alderdi Testuala" txostena erabiltzen dugu testuak ahoz zein idatziz lantzeko. Ahozkotasunean aurrera pausoak eman nahian, lan handia egin da ikastetxeko metodologian eraginez. Astean behin, “Ahozkotasuneko Tailerrak� egiten ditugu lehen hezkuntzako maila guztietan, hiru hizkuntzetako ahozkotasuna jorratzeko helburuari jarraiki. Testu mota desberdinak erabiltzen ditugu tailer horietan eta, horretarako, guk geuk sorturiko “Ahozkotasuna� txostena izan ohi dugu ardatz. Haur Hezkuntzan ere garrantzia handia ematen diogu euskarazko eta ingeleseko ahozkotasunari. Are gehiago, une oro erabiltzen da "Ahozkotasunaren Txostena": hala nola, topagunean, proiektuekin, errutinetan eta abar. Hori horrela, euskarazko ahozkotasuna lantzeko eta indartzeko tailerrak egiten ditugu 4 eta 5 urteko ikasleen geletan; guk geuk sorturiko txostena izan ohi dugu erreferentzia. Curriculumak markatzen dituen gaitasunak lortu ahal izateko, programazioaren helburuak, edukiak eta ebaluazio irizpideak aldez aurretik adosten ditugu; beti ere testuinguru errealak erabilita. Bestalde, hizkuntza desberdinen ahozkoaren erabilera sustatze aldera, ikaskuntza kooperatiboko hainbat dinamika ere txertatzen ditugu egunerokotasunean.
15
Gure Hobekuntza Planen baitan ere hiru hizkuntzetan “testuen lanketa� oinarri duten jarduerei ematen diegu lehentasuna. Testu mota eta genero bakoitzaren ezaugarriak aztertzearekin bat, sortutako egoera komunikatibo horiek aprobetxatzen ditugu testuko elementuak eta hiztegia jorratzeko. Lehenago esan bezala, testuinguru errealei lotuta planteatzen dugu hizkuntzen ikaskuntza, zentzuzko izaeraz jantzi eta egoera komunikatibo batean eman behar direla ulertzen baitugu. Beraz, ikasleen ekoizpenetarako (ahozkoak, idatzizkoak edo multimedia) erabilera errealak proposatzen ditugu, testuingurutik at burutzen diren unitate linguistikoen azte rketa eta deskripzioa alde batera utzita.
4. Ikastetxearen Hizkuntza Planteamendua 4.1Harremanen, kudeaketaren eta antolaketaren eremua. Norekin eta zein hizkuntzatan? Hizkuntzen erabilerari buruzko irizpideak Gure ikasleak euskaldun eleanitzak izatea nahi badugu, ikasleen eskolaz kanpoko hizkuntza-inguruneari ere erreparatu behar diogu. Hori dela eta, eskolak ziurtatu behar die euskaraz jarduteko egoera asko, askotarikoak eta gero eta konplexuagoak. Horretarako, eskola euskararen erabilera naturala errazten duen gune bilakatzea da gure helburua. Irakasleok euskaraz aritzen gara ikasleekin ditugun harremanetan, izan ikasgelan (gaztelaniaz eta ingelesez ematen diren jakintza arloetako irakas-jardueretan izan ezik), zein eskolako esparru eta egoera guztietan. Halaber, irakasleon arteko harremanak euskaraz garatzen ditugu, lan kontuetakoak zein bestelakoak, baita langile ez-irakasleekin, eta euskaraz ulertzen duten familiekin ere. Erabiltzaile aktibo ez ezik, erabilera-eredua ere izaten saiatzen gara. Ikastetxearen hizkuntza-giroa: ikastetxea gune esanguratsua euskara erabiltzeko Ikastetxearen hizkuntza-giroak eragina du hizkuntza helburuak lortzeko prozesuan. Hortaz, xedeak lortzen lagundu dezake hizkuntzen erabilerarako zenbait irizpide adostu eta jarraitzeak. 16
Egun, hizkuntzen artean dagoen desoreka nabarmena da. Testuinguru horretan, ikasle batzuek zailtasunak dituzte euskaran gaitasuna nahikoa lortu ahal izateko; hori horrela, egun eta hemen, ikasle askorentzat, ikastetxea da horrelako komunikazio egoeretan parte hartzeko aukera eskaintzen dien gune nagusia, eta, areago, zenbaitentzat bakarra. Horregatik, gure indarra jartzen dugu ikastetxea antolatzen euskararen erabilera esanguratsua sustatuko duen gune gisa; non jarduera asko antolatu eta dinamizatzen diren interakzioan aritzea eta euskaraz jardutea eskatzen dutenak.
Lehen Hezkuntzan martxan jarri ditugun egitasmo aipagarrienak hauek dira: Ikasleen Partzaidetzarako Antolakuntza (IPA) Ikasleen Partaidetzarako Antolaketa deritzogun bi saio daude ordutegian eta helburu argia dute: ikastetxeko Elkarbizitza Plana, Tutoretza Plana, Jasangarritasuna, eta Ahozkotasuna modu esanguratsu eta errealaren bitartez lantzea eta gauzatzea. Euskararen erabileraren inguruko ohiturak bultzatzea eta finkatzea ere lortu nahi dugu, horretarako, gela barruko eztabaidak bultzatuta eta ekintza errealak burututa. Asmo hori errealitate bihurtzeko bidean, IPAk bost batzorde desberdin barne hartzen ditu: Ikasleen ordezkariak, Patio jolasak, Agenda 21, Aniztasuna-Elkarbizitza, eta Hondakinen jasotzea. Guztion parte hartzea eta inplikazioa oso garrantzitsuak dira elkarbizitza hobetu eta harremanak sendotzeko. Azpimarratzekoa da gure nahiak azaltzeko modua esaten duguna bezain garrantzitsua dela. Hortaz, gure iritziak adierazten, adostasunetara iristen edota proposamenak luzatzen aritzen dira Ikasleen Partaidetzarako Antolaketa saioetan. Talde Sustatzailea arduratzen da IPA antolatzeaz, eta batzorde guztietako irakasle arduradunez eta zuzendaritza taldeko kideez osaturik dago. Jolas garaia Eskolan elkarbizitza bultzatuko bada, eta eskolak integratzailea izan behar badu, edozein eratako diskriminazioa saihestu behar da. Horretarako, eskolak garbi izan behar du bertako espazioa ere partekatu egin behar dela; jolastokia da banatu beharreko espazio garrantzitsuetako bat. Guztiek patioaz berdin gozatzeko eskubidea 17
daukate; adinean edota sexuan oinarritutako bereizketek ez dute lekurik. Jarraibide horiek kontuan harturik, eskolako ikasleak astean bitan ez dira jolas librean (saski-baloia, pilota‌) aritzen jolas-garaian; era horretan, mutilek ez dute jolastokiko
erdigunea
bereganatzen.
Futbolean
aritzen
ez
diren
egunetan,
birziklapena, harreman osasuntsuak eta euskararen erabilera modu esanguratsuan lantzeko aukera ematen duten jolasak burutzen dituzte. Jolas antolatuek irakaslearen presentzia eskatzen dute, eta horrek ahalbidetzen du ikasleen artean euskararen erabilera areagotzea. Gainera, irakasleak eredu direnez, jarrerak lantze aldera, oso garrantzitsua da presentzia hori bermatzea. Jangela ondorengo patio jolasak Irakasleon eta langile ez irakasleon hizkuntza-ereduak zein dinamizatzaile-rolak duen garrantziaren jakitun gara. Horregatik, jolas garaian astean bi egunez egiten dugun gisan, jangela ondorengo tartean ere gidatutako jolasak antolatzen ditugu. Urteetan zehar jangelako begiraleei egindako eskaera izan da; egitasmoa positiboki baloratzen bazuten ere, laguntza eskatu izan digute beti. Ondorioz, Jardun Euskara Elkartearekin harremanetan jarri ginen, eta bertako begiraleak arduratzen dira jangela osteko tartearen dinamizazioaz
eta, bide batez, jangelako begiraleen
formazioaz. BIDELAGUN Proiektua Azken urte hauetan gure gizartean gertatzen ari diren aldaketak handiak eta oso azkarrak izaten ari dira. Ondorioz, handiak eta sakonak dira baita ere eraldaketa hauek eskolari planteatzen dizkioten erronkak. Pertsonaren errealizazioa eta garapena lantzeko eta herritartasun aktiboa eta gizarte-integrazioa lortze aldera, jarduten dugu irakasleok egunerokotasunean, oinarrizko konpetentziak ikasle guztiak lor dezaten asmoz. Abiapuntua ikaslea izan beharko da honetarako, Ikasle bakoitzak bere iaiotasun eta bere ahuleziaz, bere buruaz arduratzeko eta bere proiektua propioa burutzeko trebetasunaz. Baina jakin badakigu gertuko egoera sozio-ekonomiko eta kulturalak batzuetan izugarri baldintzatzen duela ikasle bakoitzaren abiapuntu hau, eta ikasle guztien aukera berdintasuna bermatzea oso zaila bihurtzen zaigu zenbait momentutan aurrera eramatea eskura ditugun baliabide urriarekin. BIDELAGUNA programak eskaintzen digun aukera aprobetxatu dugu 2015/2016 18
ikasturtean Lehen Hezkuntzako bosgarren eta seigarren mailan eskolatuta egon diren hainbat ikasleei eguneroko lana antolatu eta beraien burua hobeto kokatzen laguntzeko. Bide batez, euskararen ahozko erabilera ere indartu nahi izan dugu. Orduz kanpoko ekintzak Gure ikastetxeak eskolaz kanpoko ekintzak antolatzen ditu egun eta ordutegi desberdinetan, Haur Hezkuntzako zein Lehen Hezkuntzako ikasleei zuzenduta: gehienak euskaraz badira ere, badaude ingelesez egiten diren ekintzak; esaterako, ingeles saioak eta antzerkia (4 urtetik aurrera).
Gainontzeko ekintza guztiak
euskaraz eskaintzen ditugu: psikomotrizitate (4 urtetik aurrera), pintura eta marrazketa (5 urtetk aurrera), ALOHA Lehen Hezkuntzan eta abar. Lankidetza-harremanak Herriko erakundeekin eta eragileekin elkarlanean aritzen gara; gure ikasleek, eskolaz kanpo ere, euskaraz jarduteko aukera ugari eta askotarikoak izan ditzaten. Izan ere, jakin badakigu, hizkuntza-gaitasunean eta hizkuntza-erabileran zenbateko eragina duen antolatutako aisialdi jardueretan erabiltzen den hizkuntzak. Haur eta gazteei eskaintzen zaizkien aisialdi-zerbitzuak (Jardun, liburutegia, udalekuak...), jarduera iraunkorrak (kirola...) eta ekitaldiak (proiekzioak, ikuskizunak...) ez daude gure esku, baina Udalarekin harreman zuzena izaten dugu, bertan antolatzen diren bileretan parte hartzen baitugu. Ikasleek herrian sortzen diren erabilera-aukerak baliatu ditzaten, sentsibilizazio-lana egiten dugu ikasleekin zein beraien familiekin. Horrez gain, euskara indartze duten erakundeekin (Jardun, Udala, Berritzegunea...) harreman zuzena sustatzen dugu, indarrak batze aldera. Gurasoen euskara batzordea (Guraso Berritsuak) Udalak euskararen erabilera areagotzeko proposatutako egitasmotik sortu zen taldea. Hain zuzen ere, EBETEko sortzaile IĂąaki Eizmendik sustatu du, eskolaren laguntzaz, taldearen sorkuntza. Guraso Berritsuak dira seme-alaben hizkuntza-ohituretan eragiteko prest dauden gurasoak. Seme-alaben hizkuntza ohiturak axola zaizkielako, seme-alabek euskara ondo ikastea nahi dutelako, eta, helburu horiei jarraiki, euskara asko erabili behar dutelako elkartu ziren.
19
Gurasoek ezin dituzte erabaki seme-alaben hizkuntza-ohiturak, baina oinarri on bat eskaintzen saiatu daitezke. Oinarri hori eskaintzera begira, guraso bakoitza bere kabuz aritu daiteke edo hainbat guraso modu antolatuan aritu daitezke; hala, elkar lagundu eta eraginkorrak izan daitezke. Hori da Gurasoen Euskara Batzordea osatzearen arrazoia. Azpimarratzekoa da, eskolak batzorde honekin egiten diharduen lana. Ahal dugun neurrian, beraien lana errazten saiatzen gara; horretarako, Iñaki Eizmendiren eta taldearen arteko lana koordinatuta, proposatutako ekintzetan beharrezko den materiala jarrita, zabalkunde lanak eginda(facebook, web orria...)... Zer lortu nahi du batzordeak?
Guraso Berritsuak gero eta gehiago izatea
Guraso Berritsu moduan aritzeko tresna egokiak eskura izatea/ eskura jartzea
Zer lanketa proposatzen dute?
Seme-alaben adina kontuan hartuta mezuak eta kanpainak garatzea
Guraso tipologien araberako mezuak eta kanpainak garatzea
Eredu egokiak eskaintzeko aholkuak ematea
Gurasoen artean euskararen erabilera indartzea
Kartelak, bideoak, watsapak, esku-orriak, pegatinak, txapak ateratzea
Nola lortu Guraso Berritsu moduan aritzeko baliabide gehiago?
Guraso guztiei begira: erreferente asko nola eskaini-eskura jarri, arnasguneak eskainita
Jarrerak nola landu aztertuta eta praktikan jarrita
Euskara aberatsa eskainita eta ekintzak antolatuta
Euskaraz ez dakiten edo gutxi dakiten gurasoei begira: euskara pixka bat nola eskaini, etxean euskararen lekua nola zaindu…
Ikastetxeko hizkuntza-prestakuntza irakasleontzat XXI. mendeko hiritar oso eta duin izateko ikasleek behar duten hizkuntza-heziketa emateak profesionaloi eskatzen digu prestakuntza zabala hizkuntza-gaietan: batetik, gure hizkuntza- gaitasuna hobetzen eta gure hizkuntza-ekoizpenen kalitatea zaintzen jarraitzeko;
bestetik,
ikasleen
komunikazio-gaitasuna
garatze
aldera,
gure 20
prestakuntza didaktiko-metodologikoan sakontzeko. Eta, gainera, geure burua prestatzea honako hauetan ere gure esku-hartzea hobetzeko: hizkuntza-jarrerak lantzean, gelan sorrarazitako interakzio- eta komunikazio-egoeren kudeaketan eta dinamizazioan, lortutako gaitasunaren kontzientzia hartzeko eta ikasprozesuaren autorregulazioa ikasleengan sustatzeko lanetan, hala nola hizkuntza-elkarbizitza egoerak kudeatzeko trebetasunak lantzean. Hori guztia lantzeko helburuari jarraiki, eskolan saiakera desberdinak egin ditugu:
Berritzeguneko HNP aholkulariarekin euskararen normalizazioaren inguruko sentsibilizazio eta formazio saioak egin izan ditugu. Hausnarketa egin eta egunerokotasunerako baliagarriak izan diren irizpideak eta lanketak adosten joan gara ikasturte ezberdinetan zehar.
IRALEk eskaintzen dituen ikastaroetan parte hartu dute eskolako hainbat irakaslek; irakasmailaren, irakasgaiaren, hizkuntza-trebetasunen eta ikasleen zer-nolakoaren arabera, aparteko prestaera jasota.
EBETEko formazio gisa, udalak bultzatutako formakuntza jasotzen ari gara, gurasoei bileretan emango dizkiegun mezuak egokiak izatea, eta kezken aurrean erantzun bateratuak adostea xede.
Eleaniztasunerantz proiektuak eskaintzen digun aukera aprobetxatuta, hiru irakasle talde aritu dira aurtengo ikasturtean ingeleseko hizkuntza -gaitasuna lantzen.
Ikasleak taldekatzeko irizpideak Salbuespenak salbuespen, hauek dira orokorrean ikasleak taldekatzeko erabiltzen ditugun irizpideak: NOIZ:
HAUR HEZKUNTZA 2 urte 4 urte
LEHEN HEZKUNTZA 1. maila 3. maila
5. maila
*Horietaz gain, 6.mailakoek, DBH-koen eskakizunari erantzunez, talde banaketen proposamena ematen diete hemendik pasatzen diren ikasleak taldeetan kokatzeko
21
HAUR HEZKUNTZA:
2 urte: taldekatzeak egiterakoan taldeen arteko oreka lortzea da asmoa. Horretarako kontuan hartuko dira aspektu hauek:
o
Euskara ezagupena
o
Neska / mutilak
o
Jaiotze data
4 urte: Talde berriak egingo dira. Talde horiek egiterakoan, aurreko kasuan aipatutako aspektuak ez ezik, beste hauek ere kontuan hartuko dira: o
Komeni diren loturak mantendu eta desegokiak apurtu
o
Gela desberdinetatik datozen haurren arteko harremanak ahalbidetu
LEHEN HEZKUNTZA:
Ziklo bakoitza hastearekin bat, talde berriak egiten dira. Talde horiek aurreko zikloko irakasleek egiten dituzte kurtso bukaeran. Lehenengo mailako taldeak egiterakoan, kontuan izan behar dira Osintxuko gelatik datozen ikasleak Taldeen antolaketak ikasleen arteko harremanak ahalbidetzea eta zabaltzea du helburu Sexua, jaiotze data eta etorkin kopurua kontuan hartzeaz gain, ikasleen maila curricularra ere kontuan izaten dugu. Horretarako Ebaluazio Diagnostikoa egin ondoren, Hobekuntza Planean jarritako txantiloia erabiltzen da. Haur Hezkuntzan ikasgela barruan taldekatzeko irizpideak irakaslearen esku egoten dira; hala ere, zenbaitetan, maila bileretan hartu ohi izan dira erabakiok. Lehen Hezkuntzan, berriz,
Ikaskuntza Kooperatiboaren ildoa jarraituz, ikasleak talde
heterogeneotan antolatzen dira. Baina, proiektuaren eta jardueren arabera, taldekatze desberdinak ere egiten dira: banaka, binaka, talde homogeneoak... Dena dela, taldeak eratzeko modua orokortua dago Lehen Hezkuntza guztian. Aipatutako ezaugarriez gain, hizkuntzaren kalitatea, hizkuntzaren erabilera eta ikasleek euskerarekiko duten lotura afektiboa kontuan hartzen da.
22
Ikasleen hizkuntza-aniztasunari begira Gure hezkuntza-sisteman sartu berri diren ikasleak Ikastetxeak harrera- plana (DK 0201 03) du hezkuntza-sisteman sartu berri diren ikasleentzat. Bertan jasotzen
dira harreraren inguruan hartu beharreko erabakiak,
honako puntu hauek kontuan hartuta: nork eta nola egingo dion familia berriari harrera, zer informazio emango zaion, eta nork eta nola aditzera emango dion iritsi berriari ikastetxearen funtzionamendua. Ikasle horiek ikastetxeko Lehen Hezkuntzara ailegatzean, duten mailari egokitutako “Hezkuntza�indartzeko banakako plana� (HIBP) diseinatu eta garatzen dugu, beren eskolaldia ondo garatzeko beharko duten hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna zein beste arloetako gaitasunak garatzeari begira. Familia guztiek eman nahi diegun informazioa ulertzen dutela ziurtatze aldera, zenbait hizkuntza erabiltzen ditugu: euskara, gaztelania eta, beharrezkoa denean, anai-arrebak edo senitartekoak etortzen dira itzulpen lanak egitera.
HPB ko ikasleak, beren ikastaldeko curriculuma erreferentziatzat dutenak: Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzako lehen zikloetan HPBak dituzten ikasleek euskaraz jasoko dute berariazko laguntza. Laguntza hori, gehienetan, ikasleak txokoetan daudenean ematen da. Gainontzeko zikloetan haien programazioetan, Gaztelania edota Ingelesa arloak egokitu egin behar direla erabakiz gero, hizkuntza horiexek erabiliko dira ere horretarako laguntzetan. (HIBP)Banakako plana duten ikasleak, hezkuntza sisteman sartu berri diren ikasleak zein HPB ko ikasleak: Lehen Hezkuntzan Hezkuntza Indartzeko Banakako Planaren (HIBP) baitan, ikasleek jasoko dituzten laguntzetan euskarak izango du pisu gehien; hala ere, beste hizkuntzetan laguntza jasotzeko premia ikusiz gero, gaztelania eta ingelesa ere erabiltzen dira, gaztelaniari lehentasuna emanda.
23
Hizkuntza errefortzua eta laguntza antolatzeko irizpideak EAEk hezkuntza inklusiboaren printzipioak bere gain hartzen ditu “eskola inklusiboaren barruan aniztasunari arreta emateko Plan Estrategikoan “ ; izan ere, printzipio horien arabera gelan gertatzen diren aniztasun�egoera desberdinei egiten zaie aurre, ohiko testuinguru eta geletan irakatsi eta ikasteko egoeren bidez eta ahalik eta segregazio eta murrizketa gutxienarekin, betiere ikasle guztien garapena ahalbidetzerik badago. San Martin Agirre eskolak bat egiten du printzipio horiekin eta Ikastetxearen Urteko Plangintzan zehazten den bezala, laguntza guztiak (hizkuntzakoak barne) erreferentzia gelan ematen dira.
24
4.2.Eremu
didaktiko-metodologikoa.
Nola
irakasten
ditugu
hizkuntzak? HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO GAITASUNA GARATZEKO PRINTZIPIO PEDAGOGIKOAK HIZKUNTZEN PLANGINTZA OROKORRA Eskolaren eginkizuna da gizartean ematen ari diren eraldaketen aurrean ikasleak ondo prestatzea. Euskara gure hezkuntzaren oinarria bada ere, gizarte eleanitzean murgilduta gaude eta, ondorioz, bertan eragiteko hizkuntza desberdinak menperatzeko bideak eskaini beharko dizkiegu ikasleei. Testuinguru horretan, eskura ditzakegun baliabide eta aukera guztiei probetxua ateratzea ezinbestekotzat jotzen dugu. Horietako bat da Hizkuntza Trataera Bateratua. Jakina da hizkuntza guztiak besteekin elkarreraginean ikasten direla; izan ere, berak dira horiek ikasteko estrategiak, testuak ulertu zein ekoizteko prozedurak, ikasteko eta komunikatzeko estrategiak, zein hizkuntza kontzeptuak. Horrez gain, testu tipo eta testu generoen ezaugarriak antzekoak dira hizkuntza desberdinetan. Curriculumeko hizkuntzen programazio adostuari egiten diogu erreferentzia Hizkuntzen Trataera Bateratuaz (HTB) hitz egiterakoan; programazio adostu, koordinatu eta partekatuari, hain zuzen ere. Hizkuntza bakoitzean egindako ikaskuntzak besteen irakaskuntzarako erabiltzea ahalbidetzen duela jakinik, irakasleek metodologia bera erabiltzen dute hizkuntza guztietan, hots, ikuspegi komunikatiboa. Testu-tipoa (argudioa, narrazioa, azalpena...) da proiektuaren ardatz nagusia, hainbat generotako testuak (albistea, ipuina, mahai-ingurua, horma-irudia...) ekoiztea helburua. Azken ekoizpenak, idatziak nahiz ahozkoak, komunikazio-xede zehatza du hizkuntza bakoitzean. Hortaz, unean uneko testu generoaren ezaugarrietara moldatuko dira ikaskuntza-helburuak, edukiak lehenesteko eta antolatzeko irizpideak, eta jardueren segidak. Hori horrela, hizkuntza bakoitzean ikasitakoa beste hizkuntzetara transferituko litzateke eta beste hizkuntzetan erabili ahal izango litzateke. Ondorioz, curriculumeko beste hizkuntza batean landutakoa ez litzateke errepikatuko beste hizkuntzetan. Aitzitik, hizkuntza batean ikasitakoa bestean sendotzeko edo finkatzeko aukera izango lukete ikasleek. Hizkuntzen ikuspegi bateratu horretan hizkuntza bakoitzak bere tokia du: 25
Euskara da ikasgai eta ikasbide, maila zein kurtso guztietan. Hots, euskara da hizkuntza behikularra. Proiektu eleanitzaren barruan euskararen garrantzia ziurtatutzen dugu, horretarako Ulibarriko urteko planean proposatzen diren jarduerak abian jartzen ditugu ikasturtero. Gainera, komunikazio-hizkuntza da ikasleekiko harremanetan eta haiei dagozkien geletako jardueretan. Lanean jarraitu beharko dugu gelaz kanpoko jardueretan euskara ikasleen arteko komunikazio-hizkuntza izan dadin. Gaztelania, berriz, ikasgai gisa daukate ikasleek Lehen Hezkuntzako 1.mailatik aurrera. Gainera, Lehen Hezkuntza guztian, gaztelaniazko ahozko komunikazio-gaitasuna garatzeko saio batzuk egiten ditugu: ahozkotasuna, solasaldi dialogikoak... Lehen zikloan, ahozkoa lantzen da gehien bat eta proiektuetan txertatzen da beharraren arabera; guraso erdaldunak hitzaldi bat ematera datozenean edo bideoren bat behar badugu, kasu. Errutinak lantzerakoan ere gazteleraren presentzia dago. Ingelesa: Ikasgai da HH 4 urtetik aurrera. Ikasbide ere LHn gehien bat 3. mailatik aurrera, gehienetan gizarte eta natura arloak lantzerakoan. Gela barruko komunikazio-hizkuntza ere da ikas-irakaskuntza jarduera horietan. ETAPA/ Kurtsoa
EUSKARA
GAZTELANIA
INGELESA
HAUR
2u
Era globalizatuan
HEZKUNTZA
3u
Era globalizatuan
25 saio
4u
Era globalizatuan
2 saio
5u
Era globalizatuan
2 saio
LH1
LEHEN
Era globalizatuan
eta
3saio+ ahozk.
errutinetan+ ahozk.
HEZKUNTZA 25 saio
Proiektuetan
LH2
Era globalizatuan
Proiektuetan +
3saio+ ahozk.
S. D. saio 1+ ahozk. LH3 LH4
LH5
4 saio+ ahozk. 4 saio+ ahozk. 6 saio+ ahozk.
3 saio+S.D.saio 1+ IPA-2
ahozk.
Arte H.-3
4saio+S.D.saio 1+
G.H.-3
ahozk
MATE
5saio+S.D.saio 1+
3saio+ahozk. 3saio+ ahozk. 4saio+ ahozk.
ahozk LH6
5 saio+ahozk+
5saio+S.D.saio 1+
Bertsolaritza.
ahozk
5 saio+ ahozk.
S.D. / Solasaldi Dialogikoak Ahozk/ Ahozkotasuna 26
HIZKUNTZEN IKAS/IRAKASKUNTZA ARLO EDO IKASGAI LINGUISTIKOETAN Ikuspegi komunikatiboa eta hizkuntzaren erabilera dira hizkuntzak irakasteko eta ikasleen hizkuntza-trebetasunak hobetzen laguntzeko oinarriak. Hura ikasteko eta ikasitakoa hobetzeko erabili egin behar da, baita erabilera horren gaineko gogoeta egin ere. Hizkuntzak inguru formaletan eta ez-formaletan ikasten dira, hitz eginez, solasean arituz, entzunez, idatziz eta irakurriz, askotariko komunikazio-egoerei modu eraginkorrean erantzunez. Irakasleen eta ikasleen egitekoak Irakasleak parte-hartzera bultzatu behar ditu ikasleak, giro afektibo eta motibagarria sortzeko ahalegina egin behar du eta ikasgelan interakzioa eta komunikazioa ahalbidetzen duten egoerak proposatu. Ez da ahaztu behar ikasgelan sortzen diren harremanek, ikasleek elkarrekin eta irakaslearekin dituztenek, eragina dutela komunikazioan eta horren barnean ezartzen diren lotura afektiboetan. Lotura horien arabera sortuko da lankidetzarako eta elkarbizitzarako giro aproposa. Halaber, kontuan hartu behar dute irakasleek hizkuntza-eredu direla ikasleentzat eta, beraz, hizkuntza egokia, jatorra, zuzena eta aberatsa erabili behar dute. Bestalde, funtsezkoa da jarrerak lantzea; izan ere, hizkuntzarekiko nolako jarrera izan, halako portaera eta erabilera. Beraz, ikasleen motibazioan eta interesean eragiteko, eta haiek egoera errealetan eta eskola-esparrutik kanpokoetan euskara erabiltzeko, jarrerak ikaskuntzan duen garrantziaz gogoeta egin behar dute irakasleek eta, horrez gain, ikasleen hizkuntza-jarrerak modu sistematikoan landu ikasgelan. Halaber, irakaslearen jarduteko erak, hizkuntzarekiko haren jarrerak eta jokabideak eragin zuzena dute ikasleek hizkuntza ikasteko eta bereganatzeko orduan; izan ere, ikasleek gelan ikusi, bizi eta sentitutakoa eredutzat har dezakete etorkizunean hizkuntza erabiltzean edo irakasle gisa jardutean. Ikasleek hizkuntza erabili egin behar dute, eta aukera eman behar zaie ikasgelan hura erabiltzeko, hau da, irakurri, entzun, idatzi, hitz egin eta elkarrizketan aritu behar dute, eta erabilera horren gainean gogoeta egin hizkuntza erabiltzean sortu diren zailtasunak gainditzeko baliabide gisa eta hizkuntzaren erabilera hobetzeko.
27
Metodologia Diziplinarteko proiektuetan oinarritzen da gure hezkuntza proiektua. Jakina da proiektuka lan egiteak eremu linguistiko eta ez linguistikoen arteko koordinazioa errazten duela. Guk geuk ikaskuntzen transferentzia indartzeko eredu didaktiko egokitzat
jotzen
ditugu
komunikazio
proiektuak.
Ikaskuntza
linguistikoen
funtzionaltasuna sustatu eta ikaskuntza globalean eragiten dutela frogatu dugu; izan ere, ikasleen interesekoak diren gai kultural edota sozialak, zein curriculumak barnehartzen dituen gaiak garatzea ahalbidetzen digute. Hala, diskurtso eta ikaskuntza helburuak uztartzen dituzte eskolan gauzatzen ditugun komunikazio proiektuek. Bestalde,
ikaskuntza
linguistikoen
integrazioa
burutzea
ahalbidetzen
digute
proiektuek, gaitasun guztiak lantzeko aukera eskaintzen dute-eta: hitz egiteko irakurri egiten dute ikasleek, ahozko aurkezpen bat prestatzeko idatzi egiten dute, testuak kolektiboki eraiki edo interpretatzeko orduan elkarrizketan aritzen dira, etab. Azkenik, hizkuntzaren ezagutza kontzienteari mesede egiten diete komunikazio proiektuek, mekanismo linguistikoen inguruko gogoeta sustatzen baitute, betiere erabilera hobetze aldera. Aipatutako hausnarketa hainbat hizkuntzetan garatu daitekela, elkarren arteko berdintasunetan zentratuta batzuetan, eta desberdintzen dituzten alderdiak nabarmentzen bestetan. Komunikazio proiektuen alde egiten dugun apustua handia da; horiek garatu ahal izateko programazioa prestatzerako orduan, bi txantiloi mota erabiltzen ditugu; lehenengoa Haur Hezkuntzako 3, 4 eta 5 urtekoentzat, eta bigarrena Lehen Hezkuntzakoentzat. Proiektuaren atalak azaltzen dira bertan:  Azken xedea  Proiektuari hasiera emateko ikasleekin egindako lanketa: zer dakigu? eta zer jakin nahi dugu?  Lortu nahi diren helburuak  Landuko diren edukiak. Prozedurazko edukiak proposamen didaktiko guztien ardatz izan beharko lirateke. Kontzeptuzko edukiak, berriz, hizkuntzaren erabileraren inguruan hausnartzeko eta erabilera hobetzen laguntzeko tresnak dira. Azkenik, jarrerazko edukiek, hizkuntzen, hiztunen zein ikasprozesuen ingurukoek, sekuentzia didaktiko guztietan agertu behar dute. 28
Behatuko
diren
ebaluazio
irizpideak
(Klaustrokideen
artean
adostutakoak) Denboraren, espazioaren eta gelaren kudeaketa. Erabiliz eraikitzen dira hizkuntzak: besteekin solasean arituz, entzunez, hitz eginez, irakurriz eta idatziz. Hortaz, eskola-saioak antolatzerakoan, hizkuntza erabiltzeko denbora eman behar zaio ikasleei, baita askotariko jarduerak (elkarrizketa, eztabaida, aurkezpena eta abar) egiteko denbora ere. Horrez gain, lankidetza eta lan kooperatiboa sustatu behar ditugu. Bestalde, espazioa modu dinamikoan antolatu behar da –aldatzeko aukerak emanez –, taldeharremanak sustatze aldera: banaka zein taldeka, tartean elementu mugikorrak direla…
Erabiliko den materiala. Ikasgelaren erabilerari dagokionez, hizkuntza
lantzeko
askotariko
materialak
erabiltzen
ditugu:
hiztegiak,
gelako
liburutegia, ikus-entzunezkoak, multimedia-tresnak... Beste gune batzuen erabilerari dagokionez, berriz, kontuan hartu behar da hizkuntzaren ikaskuntza ez dela ikasgelan bukatzen; horregatik, eskolako beste espazioak ere erabiltzen dira: ikasgelak, liburutegia, laborategia ,
patioa, aretoa...
Eskolako maila guztietan (H.H. eta L.H.) formatu guztietako materiala egoteko ahalegina ere egiten da
Egingo diren jarduerak, ugariak eta anitzak izan behar dira.
Ebaluatzeko erabiliko diren tresnak. Ahozko eta idatzizko probak,
galdetegiak, banakako eta taldeko lanak, kontrol‐zerrendak, Kontrol‐galderak, testuak, behaketa zuzena, … …
Kalifikazio
irizpideak
Lehen
Hezkuntzan.
Ebaluazio‐tresna
bakoitzaren pisua eta balioa (Ikaslearen koadernoa, taldean egindako lanak,
sekuentzia
didaktiko
bakoitzaren
amaierako
frogak,
behaketa‐txantiloietan jaso dena, gelan egindako lana...)
Proiektuaren ebaluazioa
Irakurmena lantzen Gaur egun, gizartean baztertua izateko arriskua dakar modu egokian irakurtzen ez jakiteak edota irakurtzeko gaitasuna behar bezain ongi garatuta ez izateak, 29
norbanakoaren gizarte-, lan eta pertsona-garapena oztopatzen baitu. Testuaren deskodetze hutsa baino askoz prozesu konplexuagoa da irakurtzea; izan ere, hau guztia eskatzen du: abilezia kognitibo konplexuak erabiltzea, munduaren ezaguera eta hizkuntzari lotutako ezagutzak abiaraztea, eta irakurketa gizarte-praktikatzat hartzea. Alderdi horiek guztiak berariaz lantzen saiatzen gara ikasgelan. Irakurketari lotutako jarduerak, zentzua eta helburua emango dien testuinguruan, txertatzen ditugu proiektuetan; hala nola, aurkezpenak prestatzeko, zerbait idazteko, informazioa lortzeko, esperimentuak egiteko... Xede askorekin irakurtzen da: plazera lortzeko, informazio zehatza eskuratzeko, testuaren ikuspegi orokorra izateko, ikasitakoaren inguruko kritika egiteko edo ikasitako hori berrikusteko, ezaguna den informazioa zabaltzeko‌ Horregatik, irakurritakoa ulertzeko eta interpretatzerako orduan, helburu bakoitzaren araberako estrategiak garatu eta lantzen ditugu. Irakurketa banakako eta isileko jarduera gisa zein ikasleek elkarrekin partekatuko duten jarduera gisa lantzen da. Biak dira egokiak irakurketaren helburuak lortzeko. Banakako irakurketa isila taldean irakurtzearekin osatu eta aberasten da. Ikasketa kooperatibo eta berdinen arteko ikasketaren hildotik, "Bikoteka irakurtzen� eta "Irakurketa Partekatua" bezalako dinamikak bultzatzen ditugu, Lehen Hezkuntzan. Irakurketa dialogikoan, aldiz, ikasgelan dauden partaideak testua ulertzeko eta interpretatzeko lankidetzan aritzen dira. Joan den ikasturtean Lekeitioko eskolak solasaldi dialogikoen esperientzia partekatu zuen gurekin; testu baten interpretazio desberdinen bidez, ikasleengan hausnarketa eta elkarrizketa sustatzea dute helburu tako solasaldiek. Oso ondo baloratutako esperientzia izan zenez, aurtengo ikasturtean Lehen Hezkuntzako maila guztietan txertatu dugu, lehenengo mailan izan ezik. Erabiltzen ditugun testuei dagokionez, askotarikoak dira lantzen dituzten gaiak: ikasgelan gauzatzen diren komunikazio-proiektuei loturikoak, beste ikasgai batzuekin erlazionatutakoak edota ikasleen interesekoak. Orokorrean, ikasleek testu analogikoak erabiltzen dituzte Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzako lehenengo mailetan; hala ere, ordenagailuak erabiltzen dituzte informazioa eskuratzeko. LHko 5. eta 6. mailetan berriz digitalak gailentzen dira. Irakasleek berriz, testu digitalak erabiltzen dituzte batez ere informazioa lortze aldera. Ebaluazio Diagnostikotik abiatuta, "Irakurketa Plana" adostuta dago Hobekuntza Planean eta Euskararen Normalizazioko lau urteko proiektuan. 30
Idazmena Egungo gizartean, idaztea hau da: hizkuntza idatzia askotariko komunikazio-egoeretan erabiltzen ikastea. Diskurtso idatziak ugariak dira, eta halako testuen erabilera, askotarikoa:
batzuetan,
praktikoa
(oharrak,
gutunak,
kontratuak,
txostenak,
eskabideak…) eta, besteetan, artistikoa (asmo literarioko testuak, estilo- ariketak...). Horretaz gain, idaztea ezinbesteko tresna da egungo gizarte digitalizatuan, askotariko komunikazio elkartrukeetan parte-hartzea ahalbidetzen duten idazteko era eta genero berriak sortu dira: posta elektronikoa, txatak, blogak, wikiak, foroak… Halaber, nabarmendu behar da idazteak garrantzi handia duela edozein ikasgai ikasteko prozesuan. Prozesu horretan, idatzi egin behar izaten da, besteak beste, irakurritakoa eta entzundakoa (galderak, oharrak, beste irakurgai batzuekiko erreferentziak, laburpen txikiak, gidoiak eta eskemak…) jasotzeko; ikasitakoa (laburpena, eskema…) antolatzeko, eta antolatutakoa berrantolatu eta eraldatzeko...; horrela barneratzen dira ezagutza berriak. Idazteak berebiziko garrantzia dauka ezaguera eta pentsamendua antolatzeko eta adierazteko orduan; izan ere, idaztean, bi ahalmen horien arteko interakzio-prozesua ematen da. Horregatik, egoki eta zuzen idaztea ahalbidetzen duten ezagutzak, estrategiak, abileziak eta teknikak irakastea da eskolak duen helburu nagusietako bat. Egiteko hori irakasle guztiei dagokigu. Bestalde, idazketa-prozesua lantzerakoan, kontuan izan behar da hizkuntzatrebetasunak (mintzamena, entzumena, irakurmena eta idazmena) ez direla modu isolatuan landu behar, baizik eta elkarri lotuta: hitz egin eta irakurri egiten da, gero idazteko, eta idatzi egiten da, gero irakurtzeko edota idatzitakoaz hitz egiteko.
Nola landu idazketa? Ikasgelan landu behar den idazketa-prozesuan, oinarrizko printzipio hauek hartuko ditugu kontuan: Idazketa-prozesuaren konplexutasuna. Ikasleei ikusarazi behar zaie idaztea oso prozesu konplexua dela eta, horregatik, idazten idatziz –asko idatziz– ikasten dela; izan ere, eskolaldiko urteetan eta bizi osoan garatzen den trebetasuna da idazmena. Horregatik, disziplinarteko proiektuetan ikasleen interesetatik gertuko jarduerak proposatuko ditugu. 31
Idazketa-proiektua komunikazio-egoera batean txertatzeko beharrizana. Ikasleek zerbaitengatik eta zerbaiterako idatzi behar dute. Beraz, ikasleen ekoizpenak eskolako ohiko egoeretan txertatu behar dira, eta idazteko egoerak eta uneak dibertsifikatu: ikaskideen arteko trukeetan parte hartzea, Administrazioari edo hezkuntzaerakundeei idaztea, beste ikasgai batzuetako lanak idaztea, sarean parte hartzea‌ Askotariko komunikazio-egoerak proposatzea funtsezko tresna da; izan ere, aukera eskaintzen du era askotako testu generoak lantzeko eta, horretaz gain, ikasleei aukera emateko ikasgelan zehaztu diren idazketa proposamenak (testuaren helburua, hartzaileak, edukiaren egitura, hizkuntza maila eta erregistroa) modu egokian kudeatzeko. Ikasleei erreferentziatzat hartuko dituzten testu-eredu errealak aurkeztea. Horien bidez, komunikazio-egoera irudikatuko dute, eta testuaren egokitasuna kontuan hartuko. Izan ere, testua egituratzen eta planifikatzen ikasteko, beste testu batzuk behar dira; besteak beste, kontsultatzeko eta, bertatik informazioa atera eta gero, informazio hori berrerabiltzeko, edo dituzten egiturak eredutzat hartzeko. Idazketa-prozesuaren bi helburuak kontuan hartzea. Helburu diskurtsiboa eta ikaskuntzari lotutako berariazko helburua. Esaterako, iritzi-artikulua idazteko sekuentzia
didaktikoaren
helburu
diskurtsiboa
egunkarian,
aldizkarian
edo
ikastetxeko blogean argitaratuko den testua da eta ikaskuntzari lotutako helburua, berriz, argudiatzen ikastea (tesia zehaztu eta hori defendatzeko argudioak garatzea, argudiatzeari lotutako lokailuak erabiltzea‌) Irakurtzeko eta idazteko egoerak solaskideekin interakzioan ahalbidetzea. Hartara, idazten hasi aurretik, ideiak partekatu egingo dira; iritziak, kontrastatu eta eztabaidatu, eta egitekoa, berregokitu. Gero, idazketa-prozesuan, idazkiak irakurri, eta, besteek balioetsi eta interpretatu ondoren, galderak egingo dira, eta zalantzak adieraziko. Akordioak eta desadostasunak bitarteko, lankidetzari esker, testuak idatzi egingo dira. Azkenik, idatzitako testuak, ikasgelako kideekin eta gainerako ikaskideekin partekatu, eta jakitera emango dira sarean, etxekoen artean, lagunen artean, beste irakurle batzuen artean... Ikasgelan giro aproposa eta egokia sorraraztea. Ikasle guztiek idatzi dituzten testuei behar besteko garrantzia emateko eta balioesteko, testu bakoitzaren alderdirik onenak azpimarratu
behar
dira,
eta
idazteak
emozioak,
sentimenduak
ideiak
eta
pentsamenduak adierazteko duen garrantziari indarra eman behar zaio.. 32
Literatura-hezkuntza Ikasleak hizkuntzan eta komunikazioan hezteko osagai garrantzitsua da literatura, baina badu beste helburu nagusi bat: irakurriz eta ahozko literatura-testuak entzunez, plazera lortzea. Bere burua zein ingurukoena hobeto ezagutzen laguntzeko hainbat baliabide topa ditzake gizabanakoak literatura-testuak entzutean eta irakurtzean. Hori horrela, oso praktika ohikoa da Haur Hezkuntzan irakasleek egiten duten ipuin kontaketa, baina, zoritxarrez, Lehen Hezkuntzan galtzen joaten dena. Bestalde, eskolak esfortzu handia egiten dihardu azken urteetan bi eraikuntzatako liburutegiak hornitzeko; izan ere, liburutegiek informazio-baliabideak biltzen dituzte hainbat euskarritan (digitalak, analogikoak…). Liburutegiaren erabilera egokiak mesede egiten dio bai irakurzaletasunaren garapenari, baita mota guztietako ezagutzak eskuratzeari eta parekoen arteko interakzioari ere. Beraz, liburutegiaren dinamizazioa giltzarria da eskolako kide guztientzako gune esanguratsu eta motibagarria bihur dadin. Horregatik, Irakurmen atalean aipatutako “Solasaldi dialogiko literarioak” liburutegian egiten dira. Honakoak dira egitasmo horren bitartez erdiesten ditugun helburuak: literaturaz gozatzea, partaide guztien artean testuaren esanahia eraikitzea, argudiatzen ikastea eta balore positiboak lantzea. Ebaluazioa Ebaluatzerako orduan irizpide dira hezkuntza-etapa bakoitzerako hautatu diren hizkuntza-erabilera errealak, eta egiten jakitea da ebaluazio horren elementu erabakitzailea. Beraz, ikasleek erakutsi behar dute komunikazio-egoera bati modu eraginkorrean erantzuteko gauza direla: gai bati buruzko ahozko azalpena egiteko, aurkezpen batean entzundakoaren laburpena egiteko, eskabide-gutuna idazteko, albiste baten esanahia eta zentzua ulertzeko... Metodologia atalean aipatu bezala, programazio txantiloian azaltzen dira proiektuko arloak (hizkuntzak barne) ebaluatzeko erabiliko diren tresnak (ahozko eta idatzizko probak, galdetegiak, banakako eta taldeko lanak, kontrol‐zerrendak, kontrol‐galderak, testuak, behaketa zuzena,…), zein kalifikazio irizpideak (ebaluazio‐tresna bakoitzaren pisua eta balioa). Gainera, L.H.-n, irakasle bakoitzak "Behaketa koadernoa" dauka arlo guztietan behatutakoa erregistratuta uzteko. Prozesuaren ebaluazioa da ebaluaziorik esanguratsuena, prozesuan zehar azaltzen diren zailtasunak antzemateko balio duelako eta horiei irtenbidea emateko baliagarria 33
delako. Horrek sekuentzia didaktikoko jarduera batzuk ebaluazio-jarduera gisa erabiltzea eskatzen du. Azken ebaluazioak balio du proiektuan zehar zer ikasi den egiaztatu eta erakusteko. Askotariko probak izan daitezke, eta beti erabili behar dira prozesuan zehar jaso diren datuen eta behaketen osagarri. Ebaluazio-irizpide bateratuak erabiltzen dira Lehen Hezkuntzan hizkuntza guztiak ebaluatzeko orduan. Ingurua Hizkuntzak erabiltzea ikastetxetik harago doa; horregatik, beste leku batzuetako hizkuntza- moldeetara hurbiltzen ditugu ikasleak. Nahi horri jarraiki, ikuskizun ezberdinetan parte hartzen dugu:
hitzaldietan, ipuin-kontalariak entzuten edo
antzezlanak ikusten, diaporametan, euskara indartzeko barnetegietan eta udal liburutegiko liburuak kontsultatzen... Horiek guztiak hizkuntza erabiltzea sustatzeko baliabide ezin hobeak dira. Era berean, hizkuntza-erabilera askotarikoari erreparatuta, baliabide eraginkorra da beste euskalki batzuetan mintzo diren pertsonak gelara eramatea, interakzio aberatsak sortzen baitira ikasleekin. Proiektuekin lotuta pertsona desberdinak gerturatzen dira geletara: gurasoak, Jubilatu etxeko kideak, aitona- amonak... Interakzioa Bizitzan zehar aukera asko izaten ditugu eginkizun desberdinetan parte hartzeko zein haien ebazpena eta ulermena besteekin partekatzeko. Partekatze prozesu horretan eraikitzen dugu munduari buruz dugun interpretazioa, bakarkakoa zein taldekoa. Hala, gure ahots propioa modulatzen ikasten dugu baina, aldi berean, ahots horretan identifikatu ditzakegu beste ahotsak ere. Beste hizkuntza-trebetasunekin gertatzen den bezala, interakzioa ere erabilera gidatuaren eta etengabeko praktikaren bidez garatzen da; ez da bat-batean eta une jakin bati lotuta ikasten den trebetasuna. Beraz, etapa eta maila guztietan lantzen dugu, eta interakziorako bideak eta aukerak ematen dituzten egoera komunikatibo anitzak proposatzen ditugu: irakasle eta ikasleen artekoa, ikasle eta nagusien artekoa, berdinen artekoa, maila desberdinetako ikasleen artekoa. Horretarako, mota askotako jarduerak egiten dira: Futbola proiektuaren baitan futboleko jokalari bat ekarri genuen gelara, dinosaurioei buruz ikasitakoa beste geletan aurkeztu genuen, aita bat etorri zen 34
gelara iglua nola egin daitekeen erakustera, Migel Altunak proposatutako "Elkarrekin ikasi" ekimeneko ekintzak (San Joxepeko kideak San Blasak egitera etorri, Ipintzako ikasleekin ortua nola kudeatu aztertu, Migel Altunakoekin ortua ureztatzeko moduak landu...), ikasleek familiakoei egindako aurkezpenak, Ama puntako/ aita puntako ekintza... Egiten ditugun proiektuekin erlazionatuta egon ohi dira interakzio mota gehienak. Ikasgelan ahalik eta komunikazio-egoera errealenak sortzen saiatzen gara, ikasleen interesa piztu eta haiek modurik eraginkorrenean komunikatzeko beharra senti dezaten.
HIZKUNTZEN IKASKUNTZA ETA IRAKASKUNTZA ARLO EZ LINGUISTIKOETAN Ikasleen konpetentzia maila hobetzen du arlo desberdinetan jorratzen diren testuen ulermenaren zein ekoizpenen ikaskuntza eta ebaluazioa modu integratuan egiteak. Diziplinarteko proiektuen bidez, testuen ulermena hedatu nahi dugu arlo ez linguistikoetara. Hizkuntza gizarte-esparru guztietan ageri da, horrenbestez, aukera hori erabili eta ikaskuntzarako baliatu behar da. Testuak aukeratzerako orduan, ondorengo ezaugarrei erreparatu behar zaie: helburuari, hizkuntza-erregistroari, kalitateari, euskalkiari, euskarriari, testu-tipoari, testu-generoari eta abar. Ikasgelatik kanpo ere, askotariko jarduerak planifikatzen ditugu ulermenari laguntzeko (antzezlanak, errezitaldiak, lehiaketak, bisitaldi gidatuak...).Eskolatik kanpoko bisitaldiak eta irteerak baliagarriak dira, testu errealen iturri baitira. Museoetara edota liburutegira joateak aukera ematen du lan didaktikoa garatzeko, ikasleek jasoko dituzten azalpenak abiapuntu hartuta. Interakzioa funtsezko trebezia da ikaskuntza ahalbidetzeko, bai irakaslearekin egiten diren solasaldien bitartez, baita ikasleek elkarrekin eta lan kooperatiboaren bidez egiten duten interakzioaren bidez ere. Horrela ezagutza elkarrekin eraikitzen dute ikasleek. Elkarrizketak lagungarriak izan daitezke gelan testuak ulertzeko jardueretan eta ikasleei proposatutako atazetan. Funtsezkoa da interakzioa eta elkarrizketa geletan; izan ere, sarritan norabide bakarrekoa izan ohi da ikaskuntza, ikasleen erantzunik behar ez duena, ikasleen parte-hartzerik gabekoa. Alderdi horrek lotura estua du ikasleen eta irakasleen egitekoekin, eta, horrenbestez, oinarrizko konpetentzien garapenarekin. Taldeka lan egitea eta talde-lana modu eraginkorrean kudeatzea funtsezko egitekoa da 35
gure eskolan. Eleaniztasuna sendotzeko aukera paregabea eskaintzen du Diziplinarteko proiektuetan oinarritutako metodologiak, atzerriko hizkuntzan arloko edukiak irakasteaz batera ikasleek hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia hizkuntza horretan hobetzen laguntzen du-eta. Ikuspegi horrek hizkuntza era esanguratsuan erabiltzeari bidea ematen dio; hots, ikasleak egoera errealetan erabiltzen du hizkuntza. Irakasteko teknika, metodo eta jardute pedagogiko askotarikoak erabiltzea ahalbidetzen du, eta ikasleak atzerriko hizkuntzan motibazio eta konfiantza handiagoa erakusten du.
5.Plan Estrategikoa. Zer egingo dugu? Plan estrategikoa da eskolak lau urterako bere beharrei erantzuteko garatuko duen gestio plana.Bi dira hizkuntza gaitasuna garatzen laguntzen diguten proiektu nagusiak: Normalkuntza proiektua eta Planteamendu eleanitza. Lehenengoari dagokionez, gure ikastetxea Hizkuntza Normalkuntza Proiektuan sartuta dagoenez, lau urterako plana egin genuen 2013-2014 ikasturtean. Jakina da, aipatutako dokumentuak euskarari soilik erreparatzen diola. Pasa den ikasturtean hizkuntzen inguruko diagnostiko bat egiteari ekin genion. Aurtengo ikasturtean amaitu dugu, eta bertako emaitzek islatu dituzte hizkuntzen erabilerari buruzko kezkak, orokorrak zein hizkuntza bakoitzari loturikoak. Euskararekin erlazionatutako zenbait dagoeneko txertatuta daude 2015/2016
ikasturteko
Normalkuntza
Planean;
gainontzekoen
artean,
euskararekin lotura zuzena dutenak 2016-2017 Normalkuntzako Ikasturteko Planean txertatuko ditugu, besteak, berriz, 5.2. puntuan zehaztuko ditugu.
36
5.1. Hizkuntza Normalkuntza Proiektua 2014- 2018 Euskarari dagokionez lau urteko proiektua 2013/2014an disenatu zen eta 2014-2018 ikasturteko tartean garatuko da.
Hizkuntza Normalkuntza Proiektua - 2014-2018 1.-EREMU INSTITUZIONALA 1.1.-IKASTETXEAREN ANTOLAKUNTZA Esparru honetako eragin-esparruak: organu gorena, eskola kontseilua, gurasoak (partaidetza-inplikazioa), zuzendaritza, dok. administratiboakekonomia, jakinarazpenak, mediateka, espazioaren hizk. antolaketa-paisaia, hizk. normalkuntzarako egitura, bestelakoak DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA Eskolako sare informatikoa euskaraz erabiltzeko aukera momentura arteko %75a mantentzeaz gain, presentzia handitzea.
ARDURA
Honetarako izendatuta egongo den pertsona.
JARDUERA MOTA
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA
14-
15-
16-
17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
15
16
17
18
Antolaketa jarduerak ,
Brankarekin
Mantentze
lotutakoa % tan,%90
B
jarduerak
37
1.2.-NORMALKUNTZA SUSTATZEKO ERABAKIAK Esparru honetako eragin-esparruak: hezkuntza proiektua, Curriculum proiektua, hizkuntza proiektua, AJA, ikastetxeko kudeaketa plana, aurrekontua, urteko memoria, bestelakoak
DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA
ARDURA
Sortzen ditugun dokumentu guztiak euskaraz sortzen direla
JARDUERA MOTA
Antolaketa jarduerak , Zuzendaritza Sentiberatze-motibazio
ziurtatu.
jarduerak
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA
14-
15-
16-
17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
15
16
17
18
Betetze maila ehunekotan neurtzen dutenak %
A
tan,%100
1.3.-IKASTETXEAREN HARREMANETARAKO HIZKUNTZA IRIZPIDEAK Esparru honetako eragin-esparruak: ikastetxeekin, berritzegunearekin, hezkuntza administrazioarekin, instituzioekin, elkarteekin, enpresekin, hornitzaileekin DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA
ARDURA
JARDUERA MOTA
Orain arte lortutako emaitzei eutsi
Sentiberatze-motibazio
eta hornitzaileekin harremanetan
jarduerak , Erabakiak
lehentasunetariko bat euskararen erabilera bermatu izatea.
Idazkaritza
adosteko prozesuak , Mantentze jarduerak
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA 14- 15- 16-
17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
18
15
16
17
Betetze maila ehunekotan neurtzen
B
dutenak % tan,%70
38
1.4.-ESKOLA ETA ERAGILEEN ARTEKO ELKAR HARTZEA Esparru honetako eragin-esparruak: EBPN, ikastetxeen arteko jarduerak, herriko euskara elkarteak, bestelako elkarteak, euskal komunikabideak, bestelakoak
DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA
ARDURA JARDUERA MOTA
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA 14- 15- 16- 17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
Euskara bultzatzen duten
Antolaketa jarduerak , Sentiberatze-
herriko erakundeekin
motibazio jarduerak , Prestakuntza
Betetze maila
edo trebatze jarduerak , Erabakiak
ehunekotan neurtzen
ikastetxea herriko bizitzan
adosteko prozesuak , Ebaluazio
dutenak % tan,%70
modu integratuan murgildu.
jarduerak , Mantentze jarduerak
harremanak bermatu eta
HNAT
Betetze mailaren balorazioa, 7
15
16
17
18
A
39
2.-ESKOLAKO KIDEEN HIZKUNTZAZKO PRESTAKUNTZA ETA ERABILERA 2.1.-IKASLEAK Esparru honetako eragin-esparruak: komunikazio gaitasuna, interakzio didaktikoa, partaidetza inplikazioa, motibazioa-girotzea
DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA
ARDURA JARDUERA MOTA
handitu ikasleen artean Irakasle guztiak
formaletan. Komunikazio gaitasuna hobetzeko programazioa gauzatu.
ADIERAZLE MOTA 14- 15- 16- 17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
Brankarekin
Prestakuntzaren
15
16
17
18
Antolaketa jarduerak , Sentiberatze-
Ahozko erabilera egoera formal eta ez
ADIERAZLE MOTA
motibazio jarduerak , Prestakuntza edo trebatze jarduerak , Erabakiak adosteko prozesuak , Hausnarketa jarduerak ,
lotutakoa % tan,%60 balorazioa, 8
B
Ebaluazio jarduerak , Mantentze jarduerak Irakasle guztiak
Antolaketa jarduerak , Prestakuntza edo trebatze jarduerak , Hausnarketa jarduerak , Ebaluazio jarduerak
Asebetetzearen balorazioa, 8
B
40
2.2.-IRAKASLEAK Esparru honetako eragin-esparruak: metodologi-interakzio didaktikoa, komunikazio gaitasuna, prestakuntza, irakasleen arteko interakzioa, partaidetza-inplikazioa, motibazioa girotzea DENBORALIZAZIOA
HELBURU ZEHATZA
ARDURA
JARDUERA MOTA
ADIERAZLE MOTA KUANTITATIBOA
ADIERAZLE MOTA KUALITATIBOA
14- 15- 16- 1715
16
17
18
Antolaketa jarduerak , Sentiberatze-motibazio jarduerak , Prestakuntza
Egoera formal eta ez formaletan, ikasleen ahozko hizkuntzaren
Irakasle
gaitasuna hobetzeko eta erabilera
guztiak
areagotzeko plangintza gauzatu.
edo trebatze jarduerak ,
Asebetetzearen
Erabakiak adosteko
balorazioa, 8
prozesuak , Hausnarketa
B
jarduerak , Ebaluazio jarduerak
Ikasleengan Euskararen erabilera
Antolaketa jarduerak ,
areagotu eta gaitasuna garatzeko
Sentiberatze-motibazio
helburuarekin, Berritzeguneko
jarduerak , Prestakuntza
teknikariarekin, ikasturtean zehar, lau
edo trebatze jarduerak ,
bat formazio saio gauzatuko ditugu.
Zuzendaritza
Erabakiak adosteko
Aipatutako helburuak lortzeko
prozesuak , Hausnarketa
hausnarketa egin eta esku hartzeak
jarduerak , Ebaluazio
planifikatuko dira.
jarduerak
Parte hartzeari dagokiona % tan,%80
Betetze mailaren balorazioa, 8
B
41
2.3.-ADMINISTARIA(K) ETA ZERBITZUETAKO LANGILEAK Esparru honetako eragin-esparruak: komunikazio gaitasuna prestakuntza, partaidetza-inplikazioa, motibazioa-girotzea DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA
ARDURA
JARDUERA MOTA
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA 14- 15- 16- 17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
15
16
17
18
Antolaketa jarduerak , Sentiberatze-
Ikasle-begiraleen
motibazio jarduerak , Prestakuntza edo
arteko harremanetan
Jangelako
Euskararen erabilera
arduraduna
handitzea.
trebatze jarduerak , Erabakiak adosteko prozesuak , Hausnarketa jarduerak ,
Brankarekin
B
lotutakoa % tan,%70
Ebaluazio jarduerak
2.4.-GURASOAK Esparru honetako eragin-esparruak: familiaren hizkuntza topologia, harreman hizkuntza, komunikazio gaitasuna-prestakuntza, motibazioa-girotzea, gurasoak-eragile DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA Seme-alabek euskararekiko duten jarreraren aurrean beraien paperak duen garrantziaz jabetu eta aldeko jarrerak jorratu.
ARDURA
Eskola kontseilua
JARDUERA MOTA Antolaketa jarduerak , Sentiberatze-motibazio jarduerak , Hausnarketa jarduerak
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA 14-
15-
16-
17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
16
17
18
Betetze maila ehunekotan neurtzen dutenak % tan,%60
Betetze mailaren balorazioa, 7
15
B
42
3.-GELAZ KANPOKO JARDUERAK 3.1.-ESKOLA ERAGILE Esparru honetako eragin-esparruak: jolasaldiak, jantokia, sarrera-irteerak, jai-ospakizunak, irteerak, egonaldiak, autobusa, eskola-kirola, aisialdia, bestelakoak DENBORALIZAZIOA
HELBURU ZEHATZA
ARDURA JARDUERA MOTA
MOTA KUALITATIBOA
14- 15- 16- 1715
16
17
18
Sentiberatze-motibazio
Elkarbizitza hobetzeko helburuarekin lotzeaz gain,
Irakasle
planteatzen ditugun jarduerak,
guztiak
areagotzeko helburuarekin lotu.
KUANTITATIBOA
ADIERAZLE
Antolaketa jarduerak ,
Jolasaldian daukagun antolaketa
ikasleen Euskara erabilera
ADIERAZLE MOTA
jarduerak , Prestakuntza edo trebatze jarduerak , Erabakiak adosteko prozesuak ,
Brankarekin lotutakoa % tan,%70
B
Hausnarketa jarduerak , Ebaluazio jarduerak
43
3.2.-ELKARTE/ERAKUNDEAK ERAGILE Esparru honetako eragin-esparruak: jai-ospakizunak, irteerak-egonaldiak, udalekuak, aisia-kirola, erakundeen esku-hartzea, erlijio jarduerak, musika, bestelakoak DENBORALIZAZIOA HELBURU ZEHATZA
ARDURA JARDUERA MOTA
Ikasleei Euskaraz bizitzeko dituzten aukeren berri eman.
Antolaketa jarduerak , HNAT
Sentiberatze-motibazio jarduerak
ADIERAZLE MOTA
ADIERAZLE MOTA
14-
15-
16-
17-
KUANTITATIBOA
KUALITATIBOA
15
16
17
18
Betetze mailaren balorazioa, 8
A
Helburu zehatzaren egoera zehazteko irizpideak A - Beteta dago B - Bideratuta / betegabe C - Hasi gabe D - Baztertuta / aldatuta
Aipatu bezala lau urteko proiektua 2013/2014an disenatu zen eta 2014-2018 ikasturteko tartean garatuko da. Horrez gain urtero ikasturteko plana egiten dugu. (Ikus Normalkuntza Plana 2014/2015, 2015/ 2016)
44
5.2. 2014- 2015/ 2015-2016 ikasturteetan egindako diagnosiaren ondorioz proposatutako plan estrategikoa Antzemandako hobetu beharreko gaien artean batzuk dagoeneko 2015-2016ko Normalkuntza Planean agertzen dira. Gainontzekoen artean euskararekin lotura zuzena dutenak 2016/2017 Normalkuntzako Ikasturteko Planean txertatuko ditugu, besteak jarraian zehazten ditugu.
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Ikastetxearen hizkuntza-giroa Helburua
Jarduerak
Arduradunak
Parte- hartzaileak
eta
Giza- baliabideak
Ebaluazio
eta baliabide
a
materialak
denboraepeak Eskolako ikasle
Irizpideak adostu eta finkatu
-Irakasleak
-Irakasleak
-Irakasleak
-Urteroko
guztien hizkuntzak
-Eskolako paisaia linguistikoan tartea
- Hizkuntza
-Ikasleak
-Ikasleak
memoria
balorean jartzea
eskaini ikasle etorkinen oinarrizko
Proiektua
hiztegiari (agurrak...)
Taldea
Proiektuak eta ekintzak planifikatu
2016/20
eskolako aniztasuna kontutan edukita
ikasturteetan
(hizkuntzak, abestiak, ohiturak,
zehar
-Papera, margoak...
kultura, ‌) Familia guztiei
-Munduko beste zenbait hizkuntzatan
-Irakasleak
-Irakasleak
Beste hizkuntzetan
-Urteroko
oinarrizko
oinarrizko informazio idatzia prestatu
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
idatzitako oinarrizko
memoria
informazioa
2016/20
bermatzea
ikasturteetan zehar
materiala
45
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Ikastetxearen hizkuntza-giroa
Helburua
Jarduerak
Arduradunak eta denbora- epeak
Parte-
Giza- baliabideak eta
hartzaileak
baliabide materialak
Ebaluazioa
Konpetentzien
-Ikasmaterialen kokapena
-Irakasleak
-Irakasleak
-Material digitala: arbel
-Urteroko
lanketa eta ikuspegi
erabakitzeko lehentasunak
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
digitalak, ordnagailuak...
memoria
komunikatiboa
markatu eta Hizkuntza
- Hizkuntza
-Premia
bermatuko duen
Proiektuan txertatu
Proiektua Taldea
arduraduna
eskolaren
-Hautatutako ikasmaterialak
2016/20 ikasturteetan
digitalizazioa
erabili eta ebaluatu
zehar
indartzea
-Falta diren ordenagailuetako
- Informatika
software euskaratu
arduraduna
- Baliabide informatikoak erabili ahal izateko beharrezkoak diren programak instalatu -“Proiektuetarako Materiala�karpeta elikatu eta erabili
46
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Harremanen, kudeaketaren eta antolaketaren eremua Helburua
Jarduerak
Arduradunak eta denbora- epeak
Parte-
Giza- baliabideak eta
hartzaileak
baliabide materialak
Ebaluazioa
Ikasturtean zehar
-Ikaslea etorri bezain pronto
-Tutoreak
-Tutoreak
Banakako Plana
-Ikasturtean zehar
etortzen diren
Banakako plana diseinatu eta
-Laguntza irakasleak
-Laguntza
Laguntza irakasleak
-Ikasturte
ikasleekin hizkuntzan
martxan jarri
egin beharreko lana
-Harrera planaren Hizkuntza
zehaztea eta martxan
plana aztertu, adostu eta
jartzea
egokitu
irakasleak
bukaeran
47
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Eremu di daktiko-metodologikoa./ Hizkuntzen ikas-irakaskuntza arlo edo ikasgai linguistikoetan Helburua
Jarduerak
Arduradunak
eta Parte-
denbora- epeak Hizkuntzen
Ikasle talde bakoitzak
irakaskuntzarako
ibilbide txantiloia osatu
Hiruhileko bukaeran
prestakuntza
(bertan landu diren edukiak
ostegun saio bat
didaktiko
era sinplifikatuan azalduta)
hortarako uztea.
metodologian sakontzea: komunikazio egoerak,
baliabide materialak
Irakasleak -Irakasleak - Batzorde
Eskolaren metodologian -Irakasleak
inguruko zerrenda egin ziklo
-Zuzendaritza
hizkuntza jarreren
bakoitzean eta formazio
- Hizkuntza
lanketa, edukiak
saioetan taldeka elkartu eta
Proiektua Taldea
proiektuetan
informazioa partekatu (Gure
txertatzea...
arteko praktika onak
izateko estrategiak,
Ebaluazioa
-Zuzendaritza
sortzen diren jakin nahien
horietan eragin ahal
hartzaileak
Giza- baliabideak eta
Txantiloia
Urteko oroitzan
Pedagogikoa -Formazio saioak
2016/17 ikasturtean zehar
ezagutu) -Adituak eskolara ekarri - Zikloen arteko koordinazioa bideratu
48
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Eremu didaktiko-metodologikoa./ Hizkuntzen ikas-irakaskuntza arlo edo ikasgai linguistikoetan
Helburua
Jarduerak
Arduradunak eta
Parte- hartzaileak
Giza- baliabideak eta
Ebaluazioa
baliabide materialak
denbora- epeak LHko ikasleen
-Errubriken
-Irakasleak
-Irakasleak
-Buletinak
ebaluazioa egiteko
erabilera aztertu
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
-Ebaluazio
modua hobetzea
eta martxan jarri
2016/17 ikasturtean
Diagnostikorako sortutako
- LHko
zehar
errubrikak
Urteko oroitzan
buletinetan erabiltzen diren ebaluazio irizpideak eguneratu -Testuak zuzentzeko irizpideak adostu Ahozkoaren ulermena
- Ahozkoaren
-Irakasleak
-Irakasleak
Mota desberdinetako
indartzea
ulermena arlo
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
ahozko zein idatzizko
guztietan landu
- Hizkuntza
-Geletan egoera
Proiektua Taldea
komunikatibo
2016/20 ikasturteetan
gehiago sortu
zehar
Urteko oroitzan
testuak
49
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Eremu didaktiko-metodologikoa./ Hizkuntzen ikas-irakaskuntza arlo edo ikasgai linguistikoetan
Helburua
Jarduerak
Arduradunak eta
Parte- hartzaileak
Giza- baliabideak eta
Ebaluazioa
baliabide materialak
denbora- epeak Testuen lanketan
-Egun
-Irakasleak
-Irakasleak
Proiektuetan landutako
aurrera pausoak
proiektuetan
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
mota desberdinetako
ematea
lantzen diren
2016/17 ikasturtean zehar
Urteko oroitzan
ahozko zein idatzizko
testu mota eta
testuak
generoak aztertu - Maila bakoitzean landuko diren testu motak eta generoak zehaztu Hasiera zikloan
-3.mailako
-Irakasleak
-Irakasleak
Gaztelera arloak duen
ikasleen
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
tratamendua
gaztelera maila
2016/17 ikasturtean zehar
hausnartzea
aztertu
Urteko oroitzan
-Proposamen desberdinak jaso
50
Irakurketa indartzea
-Orokorrean irakurketa estrategiak birgogoratu eta
-Irakasleak
-Irakasleak
Mota desberdinetako
-Zuzendaritza
-Zuzendaritza
idatzizko testuak
Urteko oroitzan
2016/20 ikasturteetan zehar
martxan
jarri.
HIZKUNTZA PROIEKTUAREN ESPARRUA: Eremu didaktiko-metodologikoa./ Hizkuntzen ikas-irakaskuntza arlo edo ikasgai linguistikoetan
Helburua
Jarduerak
Arduradunak eta
Parte- hartzaileak
-Arlo ez
linguistikoetan ere,
linguistikoetan -Zuzendaritza
hizkuntza-alderdien
ahozko zein
2016/20 ikasturteetan
presentzia indartzea
idatzizko
zehar
-Irakasleak
Ebaluazioa
baliabide materialak
denbora- epeak Arlo ez
Giza- baliabideak eta
-Irakasleak
Mota desberdinetako
-
ahozko zein idatzizko testuak
testuak aztertu eta garrantzia eman 51
6.Hizkuntza Proiektuaren ebaluazioa Esan bezala, Normalkuntzako lau urteko proiektua Plan estrategikoaren baitan dago. Lau urtekoaz gain, Normalkuntzako Ikasturteko Plana ere egiten dugu urtero ikasturte hasieran. Kurtsoa amaitzearekin bat, planaren memoria egiten dugu. Eskema bera jarraituta, egokia ikusten dugu ikasturte amaiera bakoitzean, Normalkuntzako Ikasturteko Planarekin bat, Plan Estrategiko orokorra ere baloratzea. Hizkuntza Proiektuaren ebaluazioa, berriz, lau urteko epealdiaren amaieran burutuko dugu.
Ebaluazioaren ardura zuzendaritzak badu ere, Hezkuntza-komunitate osoak parte hartuko du prozesuan.
52