De toekomst van gezondheidszorg

We willen allemaal lekker, gezond en - als het even kan - liefst ook gevarieerd eten, maar vallen toch vaak terug op onze gebruikelijke kookkunsten en -kennis. Gelukkig zijn er manieren om jouw culinaire grenzen te verleggen! Dat is niet alleen goed voor je brein (nieuwe prikkels zijn gezond!) maar je maakt er ook je smaakpapillen (en die van je gasten) blij mee!

Nanotechnologie.

Nanotechnologie verwijst naar technologie die werkt op het niveau van nanometers, oftewel één miljardste van een meter. 1 nanometer is dus erg klein. Een menselijk haar is ter vergelijking zo’n 80.000 tot 100.000 nanometer breed, en een vingernagel groeit gemiddeld ongeveer 1 nanometer per seconde. Op die schaal maken we nu zaken die onze gezondheid verbeteren.

Zo ontwikkelen we slimme pilletjes die tot op de nanoschaal door ons ontworpen zijn, en die niet enkel een ziekte genezen, maar ook data doorsturen over ons lichaam. Zo’n pil ziet dus wat er gebeurt wanneer het door ons lichaam gaat, en geeft ons zo cruciale informatie over wat er binnenin gebeurt.

In de toekomst injecteren we misschien ook minuscule nanobots in ons lichaam om zaken te repareren van binnenuit. Deze erg kleine robots kunnen zo plaatsen bereiken en handelingen uitvoeren die zeer moeilijk door dokters of medicijnen ingevuld kunnen worden.

Ook verwerken we nanotechnologie in zogenaamde smart bandages. Deze compressen kunnen bijvoorbeeld slim pijnstillers of antibiotica afgeven, naargelang wat de patiënt nodig heeft, of andere versies geven licht af wanneer er een infectie begint op te treden.

Ten slotte zullen er in de toekomst misschien permanent nano-apparaten in ons lichaam aanwezig zijn. Zo observeren we ons lichaam 24/7 en detecteren we het ontstaan van ziekten voordat ze kunnen doorbreken. Virtual en Augmented Reality, oftewel VR en AR, hebben een reeks toepassingen voor gezondheidszorg.

VR projecteert een heel nieuwe wereld rondom ons, meestal door de gebruiker een bril op te zetten die een 3D-wereld toont. Dat heeft heel wat voordelen. Toekomstige medici en chirurgen kunnen zo in een virtuele wereld medische handelingen en operaties trainen, voordat ze hun vaardigheden in de echte wereld uittesten. Het helpt patiënten ook om posttraumatische stress onder ogen te zien, en die te behandelen door hen te confronteren met traumatische situaties. Ten slotte dient VR zelfs als een aanvulling op anesthesie door patiënten af te leiden van pijn.

AR daarentegen projecteert geen heel nieuwe wereld, maar toont een digitale laag boven op de realiteit. Een chirurg kan zo een slimme bril opzetten en suggesties krijgen over welke acties hij of zij best uitvoert tijdens een operatie. Via die bril kan een andere chirurg ook de operatie meevolgen, en waar nodig advies bieden. Een functie die eveneens nuttig is voor ambulanciers. Tijdens een noodinterventie krijgen ze zo realtime hulp van dokters in het ziekenhuis, met advies over hoe ze een patiënt best behandelen. Naarmate gezondheidszorg digitaliseert, genereert die ook steeds meer data. Grote hoeveelheden gegevens kunnen dus verwerkt en ingezet worden om onze gezondheid te verbeteren.

Door data over ons lichaam te verwerken kunnen we zo aan voorspellende gezondheidszorg doen. Via data-analyse voorspellen we wie er mogelijk ziek zal worden van welke ziekten, om zo preventief acties te ondernemen die dat voorkomen. Ook kunnen gedigitaliseerde medische dossiers administratie verminderen.

Ook helpt big data om betere R&D uit te voeren door de ontwikkelaars van medicijnen meer data te geven over patiënten met specifieke ziekten of testresultaten. Ook dient data als grondstof voor AI-algoritmen die nieuwe patronen ontdekken in medische gegevens, om zo betere behandelingen te suggereren of zelfs ziekten vroeger op te sporen.

Tegelijk is de component privacy hier erg belangrijk. Medische gegevens zijn erg gevoelig, en mogen niet in foute handen terechtkomen. Daarom moeten ze correct opgeslagen worden, en ze mogen zeker niet gedeeld worden met partijen die er geen toegang tot mogen krijgen. Ook zijn cybersecurity en het beveiligen van deze data tegen lekken en hackers cruciaal om het vertrouwen van patiënten hoog te houden. Gezondheidszorg vanop afstand werd een dagelijkse realiteit tijdens de COVID-19-pandemie. Wanneer ziekenhuizen overladen raakten door het virus bleek het vaak makkelijker om bepaalde consultaties via videocall of zelfs telefoon te doen. Na een inwerkperiode bleek dat voor sommige, minder ingrijpende, ziekten een goede, permanente oplossing.

Telezorg is er dus om te blijven, zelfs na COVID-19. En dat gaat verder dan enkel en alleen consultaties vanop afstand. Zo organiseren we een bredere zorg steeds vaker digitaal. Nieuwe sensoren maken dat mogelijk. Zulke apparaten kunnen een reeks zaken meten, afhankelijk van wat de patiënt nodig heeft. Dat kan gaan over het volgen van data over de revalidatie na een operatie, maar ze houden evengoed in de gaten of een ouder persoon valt.

Die systemen laten ons toe om patiënten op te volgen buiten de muren van onze ziekenhuizen. Zo kunnen zij sneller naar huis terugkeren, en belasten ze ons gezondheidssysteem minder. Zeker voor oudere personen is dit een belangrijk voordeel. De kost van vergrijzing op onze maatschappij is erg groot, en tegelijk willen mensen vaak, zolang het mogelijk is, thuis blijven wonen. Als we dus zorgverstrekking vanop afstand kunnen organiseren, zonder af te doen aan kwaliteit, dan kan dat de druk op ons gezondheidssysteem verminderen, en tegelijk de onafhankelijkheid van oudere personen in de maatschappij handhaven.

VR en AR. Big data. Telezorg.

Henk Westendorp Senior Country Director Medtronic Benelux

In de toekomst wordt zorg steeds meer op afstand georganiseerd

De technologische ontwikkelingen in de medische wereld gaan razendsnel. Gestuwd door de digitaliseringsgolf komen er aan een snel tempo doeltreff ende innovaties op de markt. Die kunnen echter pas volledig hun rol spelen als ook de overheid volgt met een passend wetgevend kader. En daar wringt het schoentje nog vaak, zegt Henk Westendorp, Senior Country Director van Medtronic Benelux.

Medtronic is een van de grootste bedrijven ter wereld die medische technologie ontwikkelt. De cijfers spreken boekdelen: bijna 11.000 van de 90.000 werknemers zijn ingenieurs en onderzoekers. Die doen hun werk in 31 labs en onderzoeksinstituten over de hele wereld. In totaal spendeert de onderneming zo’n 2,3 miljard dollar per jaar aan R&D.

“Die inspanningen leveren fantastische technologie op”, zegt Westendorp. “Eén voorbeeld: we hebben een piepkleine, draadloze pacemaker ontwikkeld die “luistert” naar de bloedstroom die van de bovenste naar de onderste hartkamer stroomt. Wanneer het de juiste vibratie detecteert, stuurt het een elektronisch signaal naar de onderste kamer om deze te synchroniseren met de bovenste kamer, waardoor het hart blijft kloppen zoals het hoort. Twee decennia geleden zou dit als sciencefi ction gecatalogeerd worden.”

Door gebruik te maken van hulpmiddelen zoals kunstmatige intelligentie (AI), robotchirurgie en big data zijn we in een nieuw tijdperk van gepersonaliseerde geneeskunde beland. Een tijdperk waarin technologie de gezondheidszorg effi ciënter, toegankelijker en rechtvaardiger maakt. “Steeds meer zorg wordt zo ook op afstand georganiseerd”, zegt Westendorp. “Tijdens de pandemie zagen we ziekenhuizen en patiënten versneld die omslag maken: niet alleen via virtuele afspraken met artsen, maar ook met het langdurig opvolgen van patiënten van op afstand. Zorg op afstand biedt heel wat voordelen: minder lang in het ziekenhuis verblijven, dataverzameling van op afstand en een onmiddellijke verbinding tussen patient en zorgverlener, die sneller kan ingrijpen wanneer nodig.” Niet alleen de technologische vooruitgang is een hefboom voor deze nieuwe manier van werken. Westendorp: “Het is ook wat de patiënt steeds meer zélf verwacht. De patiënt wordt steeds mondiger, gaat zelf op zoek naar informatie en oplossingen. Hij gaat zelf meer beslissen welk ziekenhuis of welke arts zijn behandeling het beste kan uitvoeren. Alleen: onze gezondheidszorg is daar vandaag helaas nog niet genoeg op afgestemd.”

Westendorp geeft een concreet voorbeeld: “Er bestaan al apps waarmee het perfect mogelijk is om op afstand bijvoorbeeld de bloedsuiker of het hartritme te monitoren, alleen is de terugbetaling daarvan nog niet geregeld. Zoiets staat een brede invoering van dit soort technologieën natuurlijk wel in de weg. In het begin van de COVID-pandemie werd verwacht dat onze gezondheidszorg snel veel zaken anders zou gaan doen. Maar als het wetgevend kader niet snel volgt, gaan we die boot compleet missen. Nieuwe medische technologieën van bedrijven als Medtronic, maar ook van kleinere startups volgen elkaar heel snel op. Nu moet de overheid nog mee.”

http://www.medtronic.be/

dashplus

speed up your health entrepreneurship

Want to innovate in healthcare?

We reduce your time to innovate and help you with strategy, go to market and stakeholder management.

Dashplus is a business advice agency for engaged healthcare actors and a blog on all things digital and value-based.

Want to start today?

• Subscribe to our free BLOG to stay on top of all things digital health

• Join the dashplus community with + 2000 people

• Or contact us: www.dashplus.be

Dashplus: Just like the small boy dash in The Incredibles, Sofie and her team walk really fast for you and make you move forward. Since 2016.

Health data has the potential to catalyse smarter health care and effi cient research. Personalised medicine, based on each person’s individual health data, is the next big thing, triggered by powerful techniques of predictive large-scale data analysis and artifi cial intelligence. But health and health data touch the most delicate domain of peoples’ lives.

Clinicians, researchers, health authorities, app developers, health-data-driven industry and patients need to trust the quality and the judicious uses of health data so as to fully ramp up our learning from health data.

Health data drives innovation

In the last 10 years more health data has been created than ever before. Health data registration is all around and rapidly growing: from hospital Electronic Health Records (EHR) through remote monitoring devices prescribed by health professionals over personal tracking devices such as fi tness apps or dietary monitoring to major national health databases.

Reusing and combining high-quality data from a growing range of sources is crucial to catalyse life-saving breakthroughs. The analysis of big data is not the main issue, with the development of new sophisticated techniques such as artifi cial intelligence and natural language processing. What may be slowing us down, is the lack of trusted data sharing and data connections between people, organisations and health systems.

You are using a running app on your mobile phone. Great! Did you bother to check the data protection guarantees?

Trust

Each citizen is a stakeholder in a complex ecosystem balancing between the will to share data and to protect their privacy. Clinicians, scientists and other data users need to be confi dent the data they analyse, complies with strict quality standards and was gathered in full compliance with the GDPR (General Data Protection Regulation). We all want guarantees that the systems that store and exchange data have been safely secured with the necessary information security measures.

Trust can be gained by connecting people and organisations so that they can exchange perspectives and insights, and co-create solutions. Confi dence can be established by providing inde-

www.i-hd.eu

pendent assurance that quality and trustworthiness were verifi ed against high-standard criteria. We must learn from health data now to enhance tomorrow’s world

The European Institute for Innovation through Health Data (i~HD) aims at leveraging multi-stakeholder co-operation and championing better and more trustworthy health data re-use.

Creating and verifying trust

As a neutral, multi-stakeholder institute, i~HD strives to maximise community value from health data. That is why we promote, develop and share good practices and tools and perform quality assessments.

Our core work streams: • Helping stakeholders to scale up the quality of health data • Sharing our expertise in information governance and data protection • Demonstrating the trustworthiness of health

ICT systems • i HD Promoting the use and development of interoperability standards • Auditing data and ICT-systems • i HD Scaling up the health ecosystemi HD i HD

Waarom thuisverpleging steeds belangrijker wordt in gespecialiseerde zorgtrajecten.

Technologische vooruitgang, in samenspel met de verdieping van expertise in de thuiszorg, zorgen ervoor dat steeds meer medische handelingen in het comfort van je eigen thuis kunnen gebeuren. Dat weet ook Jochem Martens, CEO van Altrio Thuisverpleging. Met zijn hospital@home vermindert hij de druk op ziekenhuizen en verkort hij de ligduur.

Een trend die Altrio mee in gang trapte, en versneld werd door de coronacrisis. “De pandemie zorgde ervoor dat de werking van ziekenhuizen grondig verstoord werd. Daarom zijn we begonnen met bepaalde, kleinere verpleegkundige handelingen die traditioneel in het ziekenhuis gebeurden, naar de thuisomgeving te brengen: MG- en Fe-baxters, AB-therapie, negatieve druktherapie... Het zijn maar enkele voorbeelden”, aldus Martens.

Hospital@home

Die activiteiten zijn ondertussen uitgebreid naar urologie en oncologie. “Bij die laatste kunnen we bijvoorbeeld onze patiënten thuis chemotherapie geven. Via een ‘wearable’ worden hun vitale functies natuurlijk nauw gemonitord door het ziekenhuis, maar de basiszorgen gebeuren door onze thuisverpleegkundigen. Zij blijven zich doorlopend bijscholen zodat onze expertise steeds breder wordt. Expertise die overigens niet alleen intern, maar ook extern wordt gecontroleerd door erkende diensten”, zegt Martens. Een evolutie die treffend ‘hospital@home’ wordt genoemd. Martens: “Door verschillende taken van de ziekenhuizen over te nemen, verminderen we de druk op onze hospitalen en verkorten we de ligduur van de patiënt. In een tijd waarin overbelasting van onze ziekenhuiscapaciteit van een nare droom in harde realiteit veranderde, is dat ontzettend waardevol.”

Zorg met een gezicht

Nochtans is Altrio een jonge organisatie, die in het begin van 2020 boven de doopvont gehouden werd. “Toch bulkt onze organisatie van ervaring en expertise. Allemaal mensen die al jaren in het vak zitten, maar vonden dat het beter kon. Beter moést. En wiens visie op thuisverpleging matchte met de onze. We zijn ondertussen bijna twee jaar verder, en vormen ondertussen de grootste dienst van zelfstandige thuisverpleegkundigen in Vlaanderen”, licht Martens toe.

Maar uitgegroeid? Dat zijn ze bij Altrio nog lang niet. “Groei is voor ons geen doel, maar een middel op zich. Hoe meer verpleegkundigen we in onze rangen hebben, hoe kleiner we onze zorgcirkels kunnen organiseren. Concreet betekent dat dat onze patiënten telkens dezelfde gezichten over de vloer krijgen. En dat komt de zorg, zowel in kwaliteit als hartelijkheid, alleen maar ten goede”, besluit Martens.

“Ik heb mijn MS altijd verzwegen, totdat ik besefte dat ik met mijn verhaal anderen kan helpen.”

— Aisling D’Hooghe

Een succesvolle hockeyspeelster bij de Red Panthers, een geëngageerde schepen én een liefdevolle mama: dat is Aisling D’Hooghe. Wat je niet aan haar ziet, is dat ze Multiple Sclerose (MS) heeft. Net als zij worstelen 12 000 personen in België met deze ongeneeslijke chronische aandoening.

“Toen ik 6 jaar oud was, werd bij mij MS vastgesteld. Dit heb ik altijd verzwegen, totdat ik besefte dat het delen van mijn getuigenis over MS anderen kan helpen. Op een gegeven moment kwam een klein meisje mij na een match namelijk vragen om een handtekening. Ze was ziek en zou nooit aan sport kunnen doen. Haar verhaal heeft mij geraakt en aan het denken gezet.” Aisling besloot haar verhaal bekend te maken en op die manier alle personen met MS in België te inspireren om door te zetten. Op haar eigen unieke manier helpt zij personen met MS.

Voor Aisling is het duidelijk. “Ik sta volledig achter de werking van MS-Liga Vlaanderen en steun hen dit jaar als boegbeeld van de MS-campagne. Ook jij kan helpen. Steun personen met Multiple Sclerose met een gift voor MS-Liga Vlaanderen.”

MS-Liga Vlaanderen richt zich op het algemeen welzijn en de levenskwaliteit van haar leden, 4100 personen met MS, hun partner, familie en omgeving. Wij bieden psychosociale, financiele en administratieve ondersteuning, zoals een luisterend oor, persoonlijk advies over zorg, steunmaatregelen en wetgeving, hulp bij aanvraagdossiers… Zo kan de persoon met MS zich richten op een zo normaal mogelijk leven met zoveel mogelijk kansen en levenskwaliteit.

Steun ons nu via een overschrijving op het rekeningnummer: BE17 7333 3773 3721 met als mededeling “GIFT MS-LIGA”. Of scan de QR-code en doe online een gift: simpel, digitaal en veilig! Giften vanaf €40,00 op jaarbasis zijn fiscaal aftrekbaar voor 45%. Een gift van €40,00 kost je slechts €22,00!

Topklinisch, multidisciplinair en patiëntcentraal. Dat is het NMSC vandaag. Sinds meer dan 60 jaar, toen Multiple Sclerose ‘as such’ nog niet bestond, zijn we een gespecialiseerd revalidatiecentrum, met klinisch wetenschappelijk MS onderzoek gedurende de laatste 20 jaren. Dus jawel, een sterk staaltje verpleegkundige expertise, gespecialiseerde artsen en therapeuten zien we hier elke dag functioneren op hun best. Het ziekteverloop van MS ligt immers niet vast. Dat maakt geïndividualiseerde zorg en revalidatie tot prioritaire noodzaak.

Onze verschillende multidisciplinaire zorgtrajecten geven een antwoord op de specifieke revalidatiebehoefte van personen met MS, afhankelijk van de fase van de ziekte en de aard van de ziektesymptomen op dat ogenblik.

We onderscheiden 4 hoofdtrajecten: • Doelspecifieke TMST zorgtrajecten.

TMST of Transmuraal MS Team staat voor multidisciplinaire raadplegingen en korte instaptrajecten binnen en buiten ons eigen centrum, in partnerziekenhuizen over heel Vlaanderen en

Brussel. • Poliklinische raadplegingen • Ambulante revalidatietraject • Hospitalisatie revalidatietraject

Dan was er Corona… Tja Covid… welke impact had Corona op onze patienten? Vroegen wij ons bang af. Wat gebeurt er als personen met een hoge revalidatienood in quarantaine moeten en geen multidisciplinaire revalidatietrajecten meer kunnen volgen? In de mate van het mogelijke bleven we patiënten hospitaliseren maar de ambulante revalidanten waren op zichzelf aangewezen tijdens de lockdown. We zagen regelmatig een grote impact op het welbevinden en fysieke mogelijkheden van onze patiënten. Onze medewerkers gingen tot het uiterste om inventief en creatief te zijn in het zoeken naar manieren om therapieën tot bij de patiënt te brengen. Zo bleef er toch digitaal contact om de patiënten thuis op te volgen, of zelfs te begeleiden in een ‘thuis’revalidatie. Het was een blij weerzien, zowel voor de patiënten als voor onze medewerkers.

En morgen? Onze uitdagingen van morgen zijn, zonder uitzondering op de rest van de gezondheidssector, het vinden van verpleegkundigen en zorgkundigen, zelfs sinds enige tijd zoekende naar een hoofdverpleegkundige. Maar zeker niet alleen zorgpersoneel. Wij hebben ook andere vacatures die momenteel moeilijk ingevuld geraken.

En ja, wij willen bouwen! Het oude ziekenhuis heeft al verscheidene verbouwingen en renovaties achter de rug. Ons plan ligt klaar en die nieuwbouw zal in de volgende jaren gerealiseerd moeten worden. We zijn vandaag op wachten aangewezen omdat er beroepsprocedures lopen die de bouw van een nieuw ziekenhuis op wacht hebben gezet. De plannen zijn er, de financiering is er, alleen de vergunning laat op zich wachten. https://mscenter. be/nl/nieuws-events/open-brief-van-onze-patiënten-en-onze-medewerkers

Ondanks de vele uitdagingen blijft onze missie het verschil te maken voor personen met MS door in te zetten op de multidisciplinaire samenwerking. Gezamenlijk bieden we excellente zorg op een mensgerichte en enthousiaste manier in een gespecialiseerd (kleiner) en warm ziekenhuis.