ÑÌÎËÎÑÊÈÏ Óêðà¿íè
¹ 3 (235), áåðåçåíü, 2015 ð³ê
3
×ÀÑÎÏÈÑ ÒÂÎÐ×ί ÌÎËÎIJ
Áîãäàí-Îëåã Ãîðîá÷óê ³ðø³ öüîãî ÿñêðàâîãî ïîåòà ³ ñìîëîñêèï³âñüêîãî ëàóðåàòà äîñèòü äàâíåíüêî íå ç’ÿâëÿëèñÿ íà íàøèõ ñòîð³íêàõ. Òà îñê³ëüêè â³í îñòàíí³ì ÷àñîì çíîâó íàðîùóº ë³òåðàòóðíó àêòèâí³ñòü, ëîã³÷íîþ áóäå éîãî ïîÿâà òóò. Íîâà äîá³ðêà â³ðø³â Áîãäàíà-Îëåãà Ãîðîá÷óêà çâîðóøëèâî àïåëþº ãîëîâíî äî ìîòèâ³â äîìó: äîìó ÿê çàòèøêó, äîìó ÿê òðèâîãè, äîìó ÿê ïàì’ÿò³, äîìó ÿê âòðàòè òà ³íøèõ ÷èñëåííèõ êîíîòàö³é öüîãî íåâè÷åðïíîãî àðõåòèïó… ß ëèøèâñÿ ñàì-íà-ñàì ³ç âèõîâàòåëüêîþ, òîæ âîíà ìóñèëà ìåíå çàáðàòè äî ñåáå äîäîìó Ãðàòèñÿ ³ç âëàñíèìè ä³òüìè (ïðîòå ÿ íå áóâ ó íàñòðî¿ äëÿ òàêîãî) Äèâèòèñÿ òåëåâ³çîð, ¿ñòè ãðå÷êó, çàñèíàòè íà ðîçêëàäà÷ö³ Àæ äîêè ï³çíî óâå÷åð³ íå ïðè¿õàëà çàïëàêàíà ìàìà ³ ÿ íå áóâ â³äâåçåíèé äîäîìó Ó ïîðîæíüîìó òåìíîìó ñêëÿíîìó òðîëåéáóñ³
Ñòîðîæ ßê ïîâåðíóòè ñîá³ äåêîðàö³¿ âëàñíîãî äèòèíñòâà? Ñòàòè ñòîðîæåì ó äèòñàäêó, äå âîíî ìèíàëî? ͳ÷íèì ñòîðîæåì, ÿêèé ìຠâëàäó íàä êîæíèì çàêàïåëêîì áóä³âë³ Íàä êîæíîþ ³ãðàøêîþ ³ ðîçìàëüîâêîþ Äèòñàäîê íà âóëèö³ Ãàãàð³íà ²ç êîâàíèì óñì³õíåíèì ñîíöåì íà âîðîòàõ ²ç êàõåëüíèì âåðøíèêîì-÷åðâîíîàðì³éöåì ó äâîð³ ßêèé ëÿêàâ ìåíå, çäàþ÷èñü ã³ãàíòñüêèì ijâ÷èíêà Ìèðîñëàâà ³ íàø³ ç íåþ ïåðø³ âçàºìí³ â³äêðèòòÿ îäíå îäíîãî Âèõîâàòåëüêè ³ íÿíå÷êè, áåç³ìåíí³ ³ñòîòè áåç îáëè÷ Çàïàìîðî÷ëèâèé çàïàõ äèòñàäêîâî¿ ³æ³, çàëèòà ñîíöåì ¿äàëüíÿ Ìîº íàéïåðøå óñâ³äîìëåííÿ ñìåðòíîñò³ Ùî ïðèéøëî ÿê íåìîæëèâ³ñòü äàòè â³äïîâ³äü íà ïèòàííÿ: «Ùî òàêå ñìåðòü? Ùî áóäå äàë³?» ² ÿê ãëèáîêà äèòÿ÷à çàäóìà íàä öèìè ïèòàííÿìè ßê ñòàòè ñòîðîæåì óñüîìó öüîìó? Âçÿòè ï³ä êîíòðîëü öåé íàïîâíåíèé ïðîñò³ð, ïðèñòîñóâàòè äî ñåáå, ïðèñòîñóâàòèñÿ Ïèñàòè é ìàëþâàòè íî÷àìè, ó ïåðåðâàõ ì³æ îáõîäàìè ïðèì³ùåíü? À óäåíü âèêëàäàòè ó áëèæíüîìó óí³âåðñèòåò³ ñîö³îëîã³þ? Àëå ÿ íàâ³òü íå ïðî òå Îäíîãî âå÷îðà òàòî ç ìàìîþ íå ïîðîçóì³ëèñÿ – õòî ç íèõ ìåíå çàáèðàòèìå ç äèòñàäêà
Ìîæó ëèøå óÿâèòè, ùî â³ä÷óâàëè â òîé âå÷³ð ìî¿ áàòüêè Áåçïîðàäí³ñòü, ïðîâèíó, ïîëåãøåííÿ, ùî âñå ñê³í÷èëîñÿ äîáðå? Àëå äî ìåíå òîä³ ïðèéøëî Ìîº íàéïåðøå óñâ³äîìëåííÿ ñàìîòíîñò³ ² ÿê ñòàòè òåïåð ñòîðîæåì ö³é ñàìîòíîñò³? ßê ñòàòè ñòîðîæåì âëàñíîìó äèòèíñòâó, âëàñí³é ïàì’ÿò³? ×è ìîæå âçÿòè ñâ³ò ï³ä êîíòðîëü í³÷íèé îáõ³ä ² âìèêàííÿ â ¿äàëüí³ ç ìàëåíüêèì ñòîëèêàìè ëþì³í³ñöåíòíîãî øòó÷íîãî ñâ³òëà?
Äâîðè ͳ÷ òàêà òåìíà â ìîºìó äâîð³ í³áè çàáðàëè âñå ñâ³òëî ͳ÷ òåìíà í³áè í³ùî ͳáè ñïèíà ÷îðíîãî ñîáàêè ÿêèé îáåðòຠãîëîâó äî òåáå ³ øê³ðèòüñÿ à çîð³ í³áè íåïðîÿâëåíà ³ùå ñèâèíà ͳ÷ í³÷ í³÷ í³÷ Òåìí³ çíàííÿ â³ä÷óòí³ ÷îðí³ çãóñòêè Íåîñâ³òëåí³ äâîðè á³ëÿ ð³êè êîðè÷íåâ³, ³ðæàâ³, ç òðîìáàìè äîùîê, íàêðèòèõ ðóáåðî¿äîì ó êîæîìó Òåïë³ ñëèìàêè ÿê³ âèïîâçàþòü ïîãð³òèñÿ íà â³ä÷óòòÿ äàëåêîãî ë³õòàðíîãî ñâ³òëà
Äåíü Äåíü ïîçáàâëÿº çàõèñòó Àêòèâí³ñòü áëóêàííÿ â ³äåàëüíî îñâ³òëåíîìó ïðîñòîð³ îãèäíà Áóëà áè òàêà ò³íü, ùî íå â³ä ñïåêè, à â³ä ñâ³òëà Ïóñòåëÿ ïåêåëüíà íå ñïåêîþ, à âñåïîãëèíàþ÷èì ñâ³òëîì ³ â³äêðèò³ñòþ ² ìóäðîñò³ âàðòî â÷èòèñÿ ó ð³÷êîâîãî ðàêà, ó ñîìà ßê³ çíàþòüñÿ íà çàõèùåíîñò³ Îáèðàþ÷è ãëèáîê³ çàïàäèíè, íàñè÷åí³ òåìí³ ê³ìíàòè Êóäè ëåäâå äîëèíàþòü òîíê³ íèòêè Ìîíîòîííî¿ ìóçèêè ùåáåòó ³ç ñóñ³äí³õ ïðèì³ùåíü Äå îêñàìèòîâà òêàíèíà âîäîðîñòåé Çàïë³òàºòüñÿ ³ç òîáîþ ó äîâæåííó êîñó ñíó Äåíü – êðèõêèé ïðîçîðèé êðèøòàëü, ùî ðîçïàâñÿ íà íåâ³ä÷óòí³ êðèõòè Äåíü – íåñê³í÷åííèé ïîøóê ïîëÿ çîðó Êîëè î÷³ òàíöþþòü âèñíàæëèâèé õàîòè÷íèé òàíåöü ßê þíàêè â îñòàííþ í³÷ ïåðåä ïðèçîâîì, â³ääàþ÷èñü ñâî¿ì áåçëàäíèì ï’ÿíèì ðóõàì ͳáè íàéòîíø³é ãàðìîí³¿ íåïîä³ëüíèõ ÷èñåë Äåíü – çàëèòèé ïðîæåêòîðíèì õîëîäíèì ñâ³òëîì áàñåéí áåç æîäíîãî ïîòîïåëüíèêà Ùî áåçïåðåñòàííî î÷³êóº, ÿê ìàòè – þíàêà ç â³éíè Ñàìîòíÿ ñòàðà ÿáëóíÿ ì³æ ïîëåì ³ ñòàâêîì – ³ç áëàêèòíèìè ñòð³÷êàìè íà ã³ëë³ Òåìíà ô³ãóðà, ùî ÷åðåç ðîêè ïîâåðòàºòüñÿ â ð³äí³ ì³ñöÿ Îñòàíí³ õâèëèíè ïåðåä íåâ³äîì³ñòþ äîìó – ÷è º ³ùå õòî æèâèé, ÷è î÷³êóº ³ùå Áî ð³äí³ ïòàõè ïåðåêàçóâàëè ñåðöþ, ùî íå âàðòî ïåðåéìàòèñÿ Ùî º ³ùå òà äîðîãà, ÿêîþ ìîæíà äîáðåñòè ñþäè, íåõàé ³ ïðèïàäàþ÷è íà îäíó íîãó ² ñïîê³éíî çàïëþùèòè î÷³, ÿê ñîíöå çàïëþùóºòüñÿ çà âèäíîêðàºì Ñêî÷óþ÷èñü ó ãëèáî÷åííó ÿìó ïîëîãèì, ïîðîñëèì òðàâîþ äíîì
ʳíåöü ñâ³òó òà ïîäàëüø³ ïî䳿 Ñåðã³é Îêñåíèê. ˲ÑÎÌ, ÍÅÁÎÌ, ÂÎÄÎÞ. Êíèãà 3. ²íæåíåð: Ïðèãîäíèöüêî-ôàíòàñòè÷íèé ðîìàí. – Ê.: Ñìîëîñêèï, 2014. – 344 ñ.
Ãàëèíà ÒÊÀ×ÓÊ «²íæåíåð» Ñåðã³ÿ Îêñåíèêà – öå, ìàáóòü, íàéá³ëüø î÷³êóâàíà äèòÿ÷à êíèæêà öüîãî ðîêó. Ïðèíàéìí³ î÷³êóâàíà íàéäîâøå. Àäæå öå òðåòÿ ÷àñòèíà ïðèãîäíèöüêî-ôàíòàñòè÷íî¿ òðèëî㳿 «Ë³ñîì, íåáîì, âîäîþ», à ïîïåðåäíÿ êíèæêà ñå𳿠âèéøëà äðóêîì àæ ñ³ì ðîê³â òîìó.
Ç
à òàêèé äîâãèé òåðì³í íàâ³òü ò³, õòî ïðî÷èòàëè ïîïåðåäí³ äâ³ ÷àñòèíè äîñèòü óâàæíî òà âäóìëèâî, çâ³ñíî æ, çàáóëè áàãàòî âàæëèâèõ äåòàëåé îïîâ³ä³. Õî÷ ó çàãàëüíèõ ðèñàõ ïàì’ÿòàëîñÿ, ùî «Ëèñèé» òà «Ëåëÿ» – öå äâ³ ÷àñòèíè ³ñòî𳿠ïðî ñâ³ò, ó ÿêîìó ëþäè æèâóòü ìàëåíüêèìè ïîñåëåííÿìè ó âåëèêîìó ë³ñ³, ñïîâíåíîìó ð³çíèõ íåáåçïåê, ïðèðîäíèõ òà íàäïðèðîäíèõ. Ñàìå ä³òè îð³ºíòóþòüñÿ ó òàêîìó ñòðàøíîìó ñâ³ò³ íàéêðàùå, òîìó íà íèõ ïîêëàäåíî ì³ñ³þ ïîðòÿíóêó ö³º¿ ìàëåíüêî¿ ñï³ëüíîòè, òîáòî óñüîãî ëþäñòâà òîãî ñâ³òó. Íà ïî÷àòêó êíèæêè «Ëèñèé» ï³äë³òîê ³ç òàêèì åêçîòè÷íèì
çðåøòîþ, íàéâàæëèâ³øà äëÿ ðîçóì³ííÿ ö³ë³ñíîãî çàäóìó ñåð³¿. Ñàìå â «²íæåíåð³» ñòຠîäíîçíà÷íî â³äîìî òå, ïðî ùî ó ïîïåðåäí³õ êíèæêàõ ÷èòà÷ óæå ïîòðîøêó çäîãàäóâàâñÿ: îïèñàíèé òóò äèâíèé, ìîòîðîøíèé ³ íåçáàãíåííèé ñâ³ò – öå íàø ñâ³ò ï³ñëÿ âåëèêî¿ êàòàñòðîôè. ²ùå òî÷í³øå – òåðèòîð³ÿ ñó÷àñíî¿ Óêðà¿íè ï³ñëÿ åêîëîã³÷íî¿ êàòàñòðîôè ïëàíåòàðíîãî ìàñøòàáó. Îäíàê ÿêùî ó ïåðøèõ äâîõ êíèæêàõ ä³ÿ â³äáóâàëàñÿ ëèøå â öüîìó õèìåðíîìó ïîñòàïîêàë³ïòè÷íîìó ñâ³ò³, òî â «²íæåíåð³» ñþæåò ðîçãîðòàºòüñÿ ó äâîõ ïëîùèíàõ: ïî-ïåðøå, öå ³ñòîð³ÿ Ëèñîãî, Ëåë³ òà ³íøèõ ìåøêàíö³â
³ìåíåì âèðóøຠó äîâãó âèïðàâó. Íàïðèê³íö³ êíèæêè «Ëåëÿ» â³í ìຠäëÿ ï³äìîãè óæå ö³ëó êîìàíäó ³ç ä³òåé ç ³íøîãî ñåëà, ïîðóéâ³êà íà ïð³çâèùå Ãóá÷åíêî, ÿêèé íîâàíîãî âîâêóëàêàìè. Îäíàê, æèâ ó íàøîìó ç âàìè ñâ³ò³ ³, âèàáè çáàãíóòè, ÿê³ ç íåáåçïåê ³ùå íàéøîâøè ìàøèíó ÷àñó, çì³ã ëèøèëèñÿ, ÿêà çàãðîçà ãîëîâíà, íàïåðåä ä³çíàòèñÿ ïðî ìàéáóòÿê³ çàñîáè ìàþòü ãåðî¿, ÷îãî íþ êàòàñòðîôó, àëå íå çì³ã âîíè ÷åêàþòü ³ íà ùî ñïî¿¿ â³äâåðíóòè. (Õî÷à çðîáèä³âàþòüñÿ – çâ³ñíî æ, íå çàòè äåùî äóæå âàæëèâå, Öþ òà ³íø³ êíèæêè ìîæíà çàìîâèòè âàäèëî áè ïåðå÷èòàòè ïåðíàâ³òü âèçíà÷àëüíå, â³í òàêè ó êíèãàðí³ «Ñìîëîñêèï» ø³ äâ³ ÷àñòèíè. Òîæ ñàìå Åëåêòðîííà ïîøòà: ñïðîì³ãñÿ, îäíàê íàäì³ðíà äëÿ ö³º¿ ìåòè âèäàâíèöòâî knyharnia@smoloskyp.org.ua äåòàë³çàö³ÿ éîãî ä³é ó íàø³é «Ñìîëîñêèï» ¿õ ïåðåâèÒåëåôîí: +38 044 425 23 93 ðåöåí糿 ìîæå ïðèçâåñòè äî äàëî, ³ â³äòåïåð òðèëîã³ÿ ðîçêðèòòÿ ³íòðèãè, ùî äëÿ «Ë³ñîì, íåáîì, âîäîþ» ïðîïðèãîäíèöüêèõ ïîâ³ñòåé àæ ¿õíüîãî ñåëà, à òàêîæ áîðîòüáè äàºòüñÿ ïîâíèì êîìïëåêòîì. í³ÿê íå ïðèïóñòèìî.) öèõ ãåðî¿â ³ç «íåì³ðÿíîþ òà êîÎñòàííÿ êíèæêà, «²íæåíåð» – Çðåøòîþ, äâ³ ë³í³¿ ñþæåòó çóíå÷íîþ ÷åðâîþ»; ïî-äðóãå, íàéá³ëüøà çà îáñÿãîì, íàéñòð³÷àþòüñÿ ³ îá’ºäíóþòüñÿ â âëàñíå ³ñòîð³ÿ «²íæåíåðà», ÷îëîñêëàäí³øà çà ñòðóêòóðîþ ³,
³ñòîð³þ âåëèêî¿ òðàãå䳿 òà âåëèêî¿ íà䳿, àäæå íàâ³òü ï³ñëÿ íàéæàõëèâ³øî¿ êàòàñòðîôè íà Çåìë³ çíîâó ç’ÿâëÿºòüñÿ íå ëèøå æèòòÿ, à é äðóæáà, ïîâàãà, òóðáîòà ³, çâ³ñíî æ, êîõàííÿ. Ñåðã³é Îêñåíèê íàëåæèòü äî òèõ äèòÿ÷èõ ïèñüìåííèê³â, ÿê³ âîë³þòü ó ñâî¿õ êíèæêàõ ãîâîðèòè ³ç ÷èòà÷åì ïåðåäîâñ³ì ïðî íàéâàæëèâ³øå, íå ïðèõîâóþ÷è ³ íå ïðèêðàøàþ÷è ïîòâîðíèõ ñòîð³í íàøîãî ñâ³òó ³ ëþäñüêîãî ºñòâà. Àëå é íå â³äìîâëÿþ÷è ëþäèí³ ó ðîçóì³, æåðòîâíîñò³ òà ëþäÿíîñò³.