ÑÌÎËÎÑÊÈÏ Óêðà¿íè
¹ 7 (239), ëèïåíü, 2015 ð³ê
3
×ÀÑÎÏÈÑ ÒÂÎÐ×ί ÌÎËÎIJ
Þë³ÿ Êðó÷àê
Ñåðöå ÿê äîáðà ïîâ³ÿ – íàâ÷åíå ³ îãîëåíå
Æèòîìèð. Íàðîäèëàñÿ 1993 ðîêó. Îäíà ç ëàóðåàòîê ë³òåðàòóðíîãî êîíêóðñó âèäàâíèöòâà «Ñìîëîñêèï» çà öåé ð³ê, à ùå ëàóðåàòêà «Ìîëîäî¿ ðåñïóáë³êè ïîåò³â» ³ ïðå쳿 «Íîâ³ ³ìåíà Óêðà¿íè». Þëÿ – íå ëèøå ïîåòêà, à é ïåðåêëàäà÷êà, õóäîæíèöÿ. Àêòèâíî çàéìàºòüñÿ îðãàí³çàö³ºþ ìèñòåöüêîãî æèòòÿ â ïîâíîìó òàëàíò³â, àëå ³íôðàñòðóêòóðíî ñêðîìíîìó Æèòîìèð³, çîêðåìà çàñíóâàëà Áëàãîä³éíî-ìèñòåöüêèé ôîíä íà ï³äòðèìêó îíêîõâîðî¿ ìîëîä³ «ÀðÒåðàï³ÿ». Îñîáëèâà ³ðîí³ÿ, ïðèòàìàííà ¿¿ â³ðøàì, ïåðåïë³òàºòüñÿ ç ë³ðèçìîì ³ ïîøóêîì íåñïîä³âàíèõ îáðàç³â òà ïîâîðîò³â. ² í³ÿê³ òðóñè ìåí³ íå äîïîìîæóòü ñòàòè êðàùîþ
³ðø ïðî ä³äà íîìåð ø³ñòü Îáîâ’ÿçêè áàòüêà ïîÿñíþâàòè ìåí³ ÿêîþ ìຠáóòè æ³íêà ùîá ¿¿ ëþáèâ ÷îëîâ³ê ïåðåéíÿâ íà ñåáå ì³é ä³ä ³í íàâ÷èâ ìî÷àòè õë³á ó êàâó ³ òàêîæ íåíàâèäèòü ÷àé ³ çàðàç êîëè ìè öå ðîáèìî â³í êàæå Þë³àíà À ÿ âêîòðå êàæó éîìó ÿ Þëÿ ä³äó Àäæå Þë³àíà öå ÿêåñü ñõðåùåíå ³ì’ÿ òèïó Àííà-Ìàð³ÿ Ìàð³ÿ-ªâäîê³ÿ íå êàæó÷è âæå ïðî Áîãäàíà-Îëåãà ³í êàæå ìåí³ ùî áóâàþòü ð³çí³ æ³íêè äîáð³ ³ çë³ ðîáîòÿù³ ³ ÿê ÿ Àëå ÷îëîâ³êè ö³íóþòü ðîáîòÿùèõ Êàæå ùî ìàâ ãð³õè à òîìó ÿ ìàþ áóòè áåçäîãàííîþ ùîá ìîºìó ÷îëîâ³êîâ³ íå ñïàëî íà äóìêó çãð³øèòè Êàæå ùîá áåðåãëà ñåáå áî äóæå õâîð³ëà ³ âñ³ äóìàëè ùî ÿ ïîìðó ³ ÿ ñïðàâä³ ìîãëà öå çðîáèòè Òîìó ì³é ÷îëîâ³ê ìຠö³íóâàòè ìåíå ³ ëþáèòè ïîíàä óñå ³ ðîáèòè âñþ ìîþ ðîáîòó áî ÿ ùå é íå ðîáîòÿùà ³í êàæå ùîá ÿ çàâæäè áóëà ïðè÷åñàíîþ áî ïàòëàò³ æ³íêè äî äîáðà íå äîâîäÿòü ² ùîá íå îäÿãàëà îòèõ òðóñ³â íà âóëèöþ ³ áàéäóæå ùî òî øîðòè Êàæå ùî ÿ â ì³ðó ãàðíà ³ í³ÿê³ òðóñè Öå øîðòè ä³äó
Ƴíêà â ñï³äíèö³ öå çàâæäè æ³íêà à ÿêùî â íå¿ ùå é ïðè÷åñàíå âîëîññÿ ³ âîíà ðîáîòÿùà òî ö³íè ¿é íåìà Ùîäî ö³íè êàæå ä³ä òî ëþáîâ íå êóïèòè òîìó ÷îëîâ³ê íå ïîâèíåí áóòè áàãàòèì ÷è íàâ³òü ãàðíèì ³í ïîâèíåí áóòè ðîçóìíèì ³ äóðíèì îäíî÷àñíî òàêèì ñåðåäíÿ÷êîì ùîá ÿ ìàëà çìîãó áóòè êðàùîþ çà íüîãî àëå öüîãî éîìó íå ïîêàçóâàòè Áàáóñÿ êàæå ùî ìåí³ ÷àñ çàì³æ â ä³âêàõ ïîìåðòè îäíà ìîðîêà ² ÿêèì áè â³í íå áóâ ÿ ìàþ ïðèâåçòè éîãî ³ â³í êîñèòèìå ñ³íî ïîêè íå âìðå ï³ä êîïèöåþ áî ò³ëüêè òîé õîðîøèé õòî ïðîéøîâ âñþ â³éíó àáî êîñèòü ³ íå òîìèòüñÿ À ä³ä ¿é êàæå ìîâ÷è ñòàðà òè ìåíå öèì ñ³íîì â ìîãèëó çàãîíèø ×îëîâ³ê íå ñëèâà ñàì ç äåðåâà íå ïàäຠÌè äîïèâàëè ñâîþ êàâó ³ âè¿äàëè õë³á ëîæå÷êàìè ç ãîðíÿòîê ² ïîâåðòàëèñü äî ö³º¿ òåìè çíîâó êîëè ÿ îäÿãàëà ò³ øîðòè *** Ìàéæå âèâ÷èëà íîìåð ï³ä’¿çäó äëÿ íåâäàëî¿ ñïðîáè ñåêñó Ìàéæå çíàþ â ÿêîìó ì³ñö³ â³äêðèâàþòüñÿ òâî¿ ÷àêðè Ìàþ ëèñà íà ïðèâ’ÿç³ ç òåïëèì çâ³ðèíèì ñåðöåì ² ö³ëó êóïó íåçàéìàíîãî äëÿ òåáå ÷àñó Âå÷³ð íåâò³øíî çãàñíå â íàïõàí³é ïîï³ëüíè÷ö³ Ç íå¿ é ïî÷íåòüñÿ ðàíîê äèìíèì ³ ñ³ðèì êîëîì Çðàäèâøè âñ³ì ³ âñüîìó îêð³ì ïîãàíî¿ çâè÷êè
ÀÊÂÀÐÅËÜÍÀ ÏÎÅÇ²ß ñâ³ò òîùî, à íàòîì³ñòü ñòîÿòü íà ïîâàæí³é â³äñòàí³ îäíå â³ä îäíèõ, íåìîâ áè ïåðåéìàþ÷èñü òèì, ÿê çáåðåãòè ïîâ³òðÿ, ïðîßê óæå ïîâ³äîìëÿëîñÿ íà ïîïåðåäí³õ øïàëüòàõ íàøîãî ñò³ð ÷è ïàóçó, íåîáõ³äíó äëÿ ðîçáþëåòåíÿ, íåùîäàâíî â³äáóëàñÿ ïðåçåíòàö³ÿ ÷åðãîâî¿ äóì³â. Ùî çîâñ³ì íå îçíà÷ຠàâïîåòè÷íî¿ íîâèíêè âèäàâíèöòâà «Ñìîëîñêèï» – êíèæêè îäòîìàòè÷íî¿ ñõèëüíîñò³ äî ³äèë³é, íîãî ç ëàóðåàò³â ñìîëîñêèï³âñüêî¿ ë³òåðàòóðíî¿ ïðå쳿 çà àæ í³ÿê. 2013 ð³ê Çàçè Ïàóàë³øâ³ë³ ï³ä íàçâîþ «Ðå´³íà Îëüñåí». Ïðè öüîìó àâòîð âäàºòüñÿ òî äî âåðë³áð³â, òî äî ðèìîâàíî¿ åðøå, ùî âïàäຠâ îêî, ïðîòå â³í ðîç³ðâàâ çàðó÷èíè, òàê ë³ðèêè, ð³çíîãî ñòóïåíþ ñèëàáîêîëè çíàéîìèøñÿ ç «Ðå´³³ íå íàâàæèâøèñü íà îäðóæåíòîí³÷íîñò³. ßê âèäàºòüñÿ ìåí³, íÿ. Ñàì àâòîð íà ïðåçåíòàö³¿ íîþ» – âèðàçíà é êîíöåïòóàëüêðàùå â Ïàóàë³øâ³ë³ âèõîäèòü êàçàâ, ùî éîãî íàäèõàëà ùå é íà ñòðóêòóðîâàí³ñòü êíèæêè, à ïåðøèé âàð³àíò – íåâèìóøåí³ï³ñíÿ ç òàêîþ íàçâîþ.  ïðèíòàêîæ ¿¿ ì³í³ìàë³ñòè÷íå îôîðìøå, æâàâ³øå òà, çðåøòîþ, âïåâëåííÿ. Ñõåìàòè÷íà ñèíÿ ðèáà íà öèï³, ìîæíà ââàæàòè ³ì’ÿ «ô³ëîíåí³øå. Ðèìîâàí³ æ âèãëÿäàþòü á³ëîìó òë³ îáêëàäèíêè é àêâàñîôñüêî¿ íàðå÷åíî¿» ñèìâîëîì á³ëüø «ïðîáíèìè» é ìåíø ñàìîíåïðîñòèõ, áîëþ÷èõ ìîìåíò³â ðåëüíî-ðîçìèò³ ³ëþñòðàö³¿ âñåñò³éíèìè. Õî÷, ñàìî ñîáîþ, ëþáîâ³ – îäèí ³ç íàñêð³çíèõ ìîðåäèí³ òóò çîâñ³ì íå ïðîñòî òàê, éäåòüñÿ ëèøå ïðî çàãàëüí³, òèâ³â êíèæêè. âîíè ìàþòü ñâ³é ñåíñ, ïîÿñíåíóìîâí³ òåíäåíö³¿, à íå ïðî êîæåí Ïîåç³ÿ Çàçè Ïàóàë³øâ³ë³ äîíÿ (à îòæå, é ï³äñèëåííÿ öüîãî áåç âèíÿòêó â³ðø. ñåíñó), àëå ïðî öå ï³çí³øå. Ïîêè ñèòü çàäóìàíà ³ «ðîçáàâëåíà» – Îêð³ì, ñêàæ³ìî òàê, åêçèñòåíæ çóïèíþñÿ íà ùå îäíîìó çîââ òîìó æ ñàìîìó àêâàðåëüíîìó ö³éíîãî âèì³ðó êîõàííÿ (³ùå ðàç ñåíñ³, ùî é çãàäàí³ âæå òóò ³ëþí³øíüîìó, «îäÿãîâîìó» åëåçãàäóºìî Ê’ºðêå´îðà!), â «Ðå´³í³ ñòðàö³¿. Îáðàçè, ìåòàôîðè, ìåíò³ êíèæêè, ÿêèé âèãëÿäຠÎëüñåí» âèñòà÷àº é ³íøèõ ïîïîð³âíÿííÿ òà ³íø³ âóçëîâ³ ìîäîñèòü íåïðîçîðî, à ñàìå íà ¿¿ âòîðþâàíèõ, êëþ÷îâèõ ìîíàçâ³. Âëàñíå, ó â³ðøàõ òèâ³â. Äî ïðèêëàäó, öå ñó¿âîíà í³ÿê íå òëóìà÷èòüñÿ, à Öþ òà ³íø³ êíèæêè ìîæíà çàìîâèòè öèäàëüíèé ñþæåò. Éîìó îñü â îäí³é ³ç äâîõ ï³ñëÿìîâ ó êíèãàðí³ «Ñìîëîñêèï» ö³ëêîì ³, ââàæàé, áåç âèïîÿñíåííÿ º. ßêùî ÅëåîíîÅëåêòðîííà ïîøòà: íÿòê³â ïðèñâÿ÷åíî äðóãèé ðà Ñîëîâåé âèð³øèëà çàknyharnia@smoloskyp.org.ua ðîçä³ë çá³ðêè (ïðàâäà, â³í òðèìàòè ³íòðèãó, òî Âàñèëü Òåëåôîí: +38 044 425 23 93 íåâåëè÷êèé – ³ öå äຠíà䳿). Ìàõíî çàïðîñòî ðîçïîâ³Ïðè÷îìó òåæ: íå òàê ó ïñèäàº: Ðå´³íîþ Îëüñåí çâàëè õîëîã³÷íîìó âèì³ð³, ÿê â åêæ³íêó, ÿêà â³äîìà â ³ñòî𳿠çèñòåíö³éíîìó, áî îáðàç ñàìîãîëîâíî òèì, ùî ïåðåáóâàëà â ìåíòè â³ðø³â íå êóï÷àòüñÿ, íå ãóáñòâà ïîñòຠòóò ðàäøå òàêîþ ëþáîâíèõ ñòîñóíêàõ ³ç äàíñüêèì ïåðåïë³òàþòüñÿ, ùîá ñòâîðþâàñîá³ îñîáëèâîþ, «àòìîñôåðô³ëîñîôîì Ñüîðåíîì Ê’ºðêå´îòè îðíàìåíò, ì³öíî â³äîêðåìëåíîþ» öèôðîþ ãîäèííèêà, íà ÿêó ðîì ³ ìàëà âèéòè çà íüîãî çàì³æ, íèé â³ä çîâí³øíüîãî ñàìîáóòí³é
Ìèêîëà ÒÐÅÒßÊ
Ï
Î÷³ òâî¿ êîëþ÷³ í³áè ôàáðè÷í³ ãîëêè  íèõ øîêîëàäí³ ÿíãîëè ³ á³ñåíÿòà ìåäîâ³ ß ïðèòóëþñü ùîêîþ äî òâ ôóòáîëêè Êîìó ÿê òîá³ íå çíàòè ñê³ëüêè â ìåí³ ëþáîâ³ *** Ó âñ³õ õòî íàðîäèâñÿ â äåâ’ÿíîñòèõ ìàëà áóòè ÿñêðàâà áàëîíºâà êóðòêà â ïî÷àòêîâ³é øêîë³ Ó ìåíå áóëà ðîæåâà Òàê³ êóðòêè íàçèâàëèñü «³íîïëàíåòÿíè» ß òîä³ äèâèëàñü ìóëüòñåð³àë «ðàêåòè» Ìð³ÿëà ñòàòè áàôô³ Àáî ïðîñòî â÷èòåëüêîþ Õîò³ëà ìàòè ñòîñóíêè Òåïåð ðîçóì³þ ùî ëèøå äëÿ òîãî ùîá õòîñü íîñèâ ì³é ïîðòôåëü äîäîìó Áî â íüîìó áóëî áàãàòî êíèæîê Áî ìð³ÿëà ñòàòè â÷èòåëüêîþ Ìè ìàëè ÿñêðàâ³ áàëîíºâ³ êóðòêè Ìè æóâàëè ãóìêè-öèãàðêè ² ãðàëè â á³òî÷êó ñàìæå ³ êâàäðàò ² äóìàëè ì𳿠çáóâàþòüñÿ Ñüîãîäí³ ÿ îäÿãëà ñâîãî ðîæåâîãî ³íîïëàíåòÿíà ² çðîçóì³ëà ùî ñòàòè áàôô³ âèÿâèëîñü íåäîñÿæíîþ ìåòîþ ² òîìó ÿ â÷èòåëüêà Ñüîãîäí³ ÿ çðîçóì³ëà ùî ì𳿠çáóâàþòüñÿ Ò³ëüêè âàðòî ñòàâèòè äîñÿæíó ìåòó *** Âèäèâëÿëèñÿ çâ³ð³â øóêàëè ñë³äè êóíèöü Ñí³ã õîâàâ ¿õ ðåòåëüíî áî äóìàâ ùî ìè ìèñëèâö³ ß êàæó òîá³ ë³ñ öåé ùå äîñ³ â ìåí³ áîëèòü ² â³ä öüîãî íå ñïèòüñÿ Âèäèâëÿëèñÿ íîðè øóêàëè ëèñèöü ó íèõ Ñí³ã õîâàâ ¿õ ðåòåëüíî áî äóìàâ ùî ìè ìèñëèâö³ ß êàæó òîá³ ð³çí³ ñëîâà íå êàæó ãîëîâíèõ ² â³ä öüîãî íå ñïèòüñÿ Ñí³ã óñå çàõîâàâ ³ öåé ë³ñ ³ òâàðèí ³ íîðè ² ìåíå ó òîá³ çàìåëî ³ ñêóâàëî äîáðÿ÷å ß ÷åêàþ êîëè ³ ìåíå á³ëÿ òåáå çìîðèòü ² òîä³ ÿ íàðåøò³ çàñíó Àáî ïðîñòî âïàäó ó ñïëÿ÷êó
íàë³òຠñòð³ëêà, à íå íàñë³äêîì ñòàí³â, ðîçäóì³â, îáñòàâèí òîùî. Àáî – äëÿ ïðîòèâàãè – ñþæåòè õàðàêòåðó «òåîëîã³÷íîãî». Ïîâåðòàºìîñÿ äî îáêëàäèíêè ç ¿¿ äàâíüîõðèñòèÿíñüêîþ ðèáîþ. Äîáðÿ÷èé â³äñîòîê â³ðø³â Çàçè Ïàóàë³øâ³ë³, íå îáìåæåíèõ ÿêèìîñü îäíèì ðîçä³ëîì, ïðèñâÿ÷åíèé òåì³ Áîãà â ¿¿ ÿê ñóòî ìåòàô³çè÷íîìó («íà ñòàðèõ ïîñèâ³ëèõ ³êîíàõ / ñèäèòü Ãîñïîäü / òðèìຠðóêè íàä òâî¿ì ÷îëîì / ³ çàëèøຠñë³äè»), òàê ³ â ³ñòîðè÷íîìó òðàêòóâàíí³ («÷è áóâ âå÷³ð ó ñàäó / ³ ðîçìîâà ó ïàëàö³? / à ãîëîâíå / ÷è áóëè ïîâåðíóò³ ãðîø³ / ³ â³äñóíóòèé ³çñåðåäèíè êàì³íü?»). ß áè ñêàçàâ, ùî ðåë³ã³éíà òåìà â Çàçè Ïàóàë³øâ³ë³ çàãàëîì ðîçðîáëåíà â³ä÷óòíî ãëèáøå òà ð³çíîìàí³òí³øå, í³æ ó ö³ëîìó â ñó÷àñí³é ìîëîä³é óêðà¿íñüê³é ïîå糿, íàñê³ëüêè, çâ³ñíî, â òàêèõ ïèòàííÿõ ìîæëèâà «ñåðåäíÿ òåìïåðàòóðà ïî ïàëàò³». Íó, é ùå îäèí âàæëèâèé ìîòèâ. Öå ñóñï³ëüñòâî. Éîãî òî áîëþ÷à ðîç³ðâàí³ñòü, àòîì³çîâàí³ñòü, òî, íàâïàêè, ñêóï÷åí³ñòü ³ íàâ’ÿçëèâ³ñòü, ùî, çðåøòîþ, çîâñ³ì íå º íåïîºäíóâàíèì. ³ä íüîãî â ð³çíèé ñïîñ³á â³äøòîâõóºòüñÿ ë³ðè÷íèé ãåðîé, îïîâ³äà÷ â³ðø³â ó «Ðå´³í³ Îëüñåí» («âñå öå çäàºòüñÿ äíîì ä³ðîþ / ïð³ðâîþ / ÿêó íåìîæëèâî çäîëàòè»). Äîáðå, ùî â öüîìó íåàáèÿê óæèâàíîìó â ³ñòî𳿠êóëüòóðè äèñêóðñ³ Çàç³ Ïàóàë³øâ³ë³
âäàºòüñÿ îìèíóòè ïðèì³òèâí³ òà ïåðåäáà÷óâàí³ ïàíê-³íòîíàö³¿, ùàñòèòü çíàéòè, íàòîì³ñòü, ìîìåíòè íåòðèâ³àëüí³. Âçàãàë³, ïîøóê íåòðèâ³àëüíîñòåé, òî ïîáóòîâèõ, ÷àñòèííèõ, òî íàâïàêè ìàñøòàáíèõ, à ïîò³ì ¿õ ðîçðîáêà ÷è òî â ìîâí³é ãð³, ÷è ó ô³ëîñîô³÷íîìó äóñ³, ÷è â îïòèö³ ñïîãàä³â àáî ñþæåòíîñò³ (îäíàê çàâæäè «ïîì’ÿêøåí³é» ñïîãëÿäàëüíèì íàñòðîºì) – öå îñíîâà ïîå糿 Çàçè Ïàóàë³øâ³ë³: …Ïåðåçð³ëà ˳õòàðíà Ëàìïà Ùî ×åêàëà Ì Ïîÿâè íà÷å ÿáëóêî ùî êîëèñü ÷åêàëî íà êîãîñü ³íøîãî… Ðåçóëüòàò – ö³êàâà ³ ÿê³ñíà êíèæêà. À ðîêè íàïèñàííÿ â³ðø³â, ùî äî íå¿ ââ³éøëè, ïåðåâàæíî ïî÷àòîê 2010-õ, äàþòü íàä³þ íà íîâó ö³êàâó çá³ðêó ïîåòà.