ÑÌÎËÎÑÊÈÏ Óêðà¿íè
¹ 3-4 (271-272), áåðåçåíü-êâ³òåíü, 2018 ð³ê
3
×ÀÑÎÏÈÑ ÒÂÎÐ×ί ÌÎËÎIJ
Àííà Ìàë³ãîí Îäíà ç î÷åâèäíèõ ë³äåð³â ìîëîäî¿ óêðà¿íñüêî¿ ñèëàáî-òîí³÷íî¿ ë³ðèêè öüîãî ðàçó äåìîíñòðóº íàøèì ÷èòà÷àì ³ ñâî¿ ïðàö³ â ³íøèõ ïîåòè÷íèõ ôîðìàõ. Àëå íåçàëåæíî â³ä îáðàíîãî ðèòìó, ðîçì³ðó ÷è ³íøèõ «òåõí³÷íèõ» îçíàê, ó òâîðàõ Ìàë³ãîí, ÿê çàâæäè, íà âàñ ÷åêàþòü åêçèñòåíö³éí³ ñèòóàö³¿, ìåæîâ³ ïñèõîëîã³÷í³ ìîìåíòè òà åôåêòí³ ìåòàôîðè.
*** ̳ñÿöåâà ò³íü íå õîäè â íàø ñàä Íå òðèâîæ äâåðåé íå ãîéäàé ëàìïàä Íå ëÿêàé êîò³â íå ö³ëóé ä³òåé Íà ìî¿ ñëîâà íå øòàìïóé ö³íó – Íå áóâຠïðîá äå íåìຠñïðîá ß æ òåáå ïîâ³ê ïîò³ì íå ñòÿãíó ×óºø íå çàõîäü â íàøó ãëèáèíó Ùî òîá³ íàø äèì? Ùî òîá³ íàø äàõ? Ç𳺠ïîì³æ òèì ðîçïà÷ íà ãóáàõ... ß òîá³ íå Áîñõ ÿ òîá³ íå Áàõ ³äíàéäè ñâîãî ³ âêëàäèñÿ â ìîõ Ò³ëüêè íå ÷³ïàé ì³é õèòêèé ïðè÷àë Òà çàëåäâå ñâ³ò – ÿê óæå ñòî¿òü ³äïóñêຠôëîò ïðèì³ðÿº ïëîòü Ïîãëèíຠñòðàõ Âòàìóâàâøè õ³òü Âèáèëîñü ³ç ñèë ñòàðøå ç³ ñâ³òèë Âèðîñëà ñåñòðà... *** ßêà ù³ëüíà ôåòðîâà í³÷ Ãîä³ ìåòàòèñü ÿê ðèáà
Ïðîñòî çàëÿæ ³ òåðïè ãà÷îê ó ñîá³ Ìîâ ÿê³ð Òåðïè ³ìáèð éîãî ³ìåí³ ï³ä ÿçèêîì ² ìîâ÷è ìîâ÷è Ðèáàì äàíî ìîâ÷àòè Êîìóñü ïîäàðóþòü øîâê ³ áàòèñò Ñð³áëî é íîâ³ âàçîíè íà ï³äâ³êîííÿ À òè ñîá³ ñïè íå ñòóëèâøè î÷åé Ó òåáå íåìຠäîìó Õ³áà ùî ï³ñíÿ ðèáàëêè Ïðîõðîìëåíà î÷åðåòîì Òà ÿê³ð íåîáåðåæíèé Âàì áè ðàçîì ïåðåòîâêòè öåé ìóë Âàì áè ïîðÿä ïåðåïëèâòè öþ ð³êó Îõ ÿêà ù³ëüíà ôåòðîâà í³÷! À òè çíîâó ç³ðâàëàñü... *** ³í ö³ëóº ¿é ðóêó, ïîâ³ëüíî, ìîâ õî÷å âèòÿãíóòè ãóáàìè æîâòîê áóðøòèíó ç êàáëó÷êè. Íå çàðàç, ÷óºø, äàâàé íå òóò, – íàñ ìîæóòü ïîáà÷èòè. Âèáà÷òå, ìîæíà ðàõóíîê, áóäü ëàñêà! Äåñü äàëåêî ÷óºòüñÿ äð³áîò³ííÿ äæåìáå, ³ õìàðè îñü-îñü ðîçðîäÿòüñÿ ã³ðëÿíäàìè æóðàâë³â. ßê òóò íå âçÿòè ùå ïî îäí³é?.. Âîíà çãàäàëà ÷îìóñü êèëèìîê ³ç îëåíÿìè ùî âèñ³â ó ä³ä³âñüê³é õàò³ – çàâæäè çàñèíàëà, âäèâëÿþ÷èñü ó òó îëåíÿ÷ó ³äèë³þ...
óÿâëÿëà ñåáå îëåíÿòêîì ³ áà÷èëà ñèí³ âåñíÿí³ ñíè... À òóò, ó êàôå, ò³ëüêè ðîãè âèñÿòü, ³ ùå öåé äèâàê ³ç éîãî íåíàñèòíîþ í³æí³ñòþ... Âðåøò³, âîíè íàïèâàþòüñÿ, à ïîò³ì ðîçõîäÿòüñÿ âð³çíîá³÷. Õîäà ¿¿ ìèëà é õèòêà, ìîâ äèòÿ÷èé ïî÷åðê... *** ̳é íåð³äíèé ä³ä ãîâîðèâ òàê ãîëîñíî, ùî ñîðîêè çë³òàëè ç ïàðêàíó, çàáóâøè ö³êàâ³ñòü. Òîìó ìè ä³çíàâàëèñÿ âñ³ íîâèíè ï³çí³øå çà ³íøèõ. ³í áðàâ íàòîìëåíó ïóãó, âèõîäèâ íà âèã³í ³ äîâãî ñòîÿâ, íåâ³äîìî êîãî ÷åêàþ÷è – êîðîâó ³ç ïàñîâèñüêà ÷è ñîííå, íàãóëÿíå ñîíöå, ÷è ùå êîãîñü, õòî äàâíî çàáàðèâñÿ… Áàáà íàçèâàëà éîãî ïðèøèáëåíèì ³ êàçàëà, õî÷ áè âæå ä³æäàâñÿ. ̳é íåð³äíèé ä³ä ïðîïèâàâ ïîòðîõó ìåäàë³, ëàÿâñÿ, âèáèðàþ÷è ïîñë³ä ùóðÿ÷èé ç òîð³øíüîãî òþòþíó, â÷èâ ìåíå çëàçèòè ç âåëîñèïåäà (¿çäèòè ÿ ³ ñàìà íàâ÷èëàñü), ïîêàçóâàâ Áåðë³íñüêèé àëüáîì, çàïàäàþ÷è â ðàïòîâó ìîâ÷àíêó, à ïîò³ì, íàáðàâøèñü ãîëîñó, çíîâó âèêðèêóâàâ, òàê, ìîâ õîò³â ïåðåêðè÷àòè ÷àñ: «Áà÷, ÿê áàãàòî ðîäèòüñÿ õëîïö³â. Öå äî â³éíè...» À ñàì, ëèáîíü, æàëêóâàâ, – çàì³ñòü îíóêà – ÷óæà íåäîëóãà ä³â÷èíêà, â³äëþäüêóâàòà, ÿê ðàâëèê... ß ìàëþâàëà ïàëü÷èêîì ñåðöå íà ìîêð³ì ï³ñêó. Çäàºòüñÿ, òî âñå, ùî çíàëà òîä³ ïðî ëþáîâ. Ïîãàíèõ ä³òåé â³äïóñêàþòü ãóëÿòè â äîù, Àáè øâèäøå çðîñëè òà ïîêèíóëè ä³ì... À ÿ âòåêëà íà âåëîñèïåä³. ...Âîíà ïðèéøëà äî íüîãî ââ³ ñí³, ñòèøèâøè ì³äí³ äçâ³íî÷êè íà êàïòóð³ Çà òðè äîáè äî âåñíè. Çà òðè äîáè äî â³éíè...
Ñþæåò ÿê äèøëî: íå äèòÿ÷èé íå äåòåêòèâ Ñåðã³ÿ Îêñåíèêà Ñåðã³é Îêñåíèê. Âáèâñòâî ï’ÿíî¿ ï³îíåðêè. – Ëüâ³â: Âèäàâíèöòâî Ñòàðîãî Ëåâà, 2018.
Êàòÿ ÐÓÄÈÊ Ñåðã³é Îêñåíèê (ïèñüìåííèöüêå àëüòåð-å´î ïåðåä÷àñíî ñïî÷èëîãî äîöåíòà êàôåäðè ë³òåðàòóðîçíàâñòâà Êèºâî-Ìîãèëÿíñüêî¿ àêàäå쳿 é ãîëîâíîãî ðåäàêòîðà æóðíàëó «Îäíîêëàñíèê» Ñåðã³ÿ ²âàíþêà) â³äîìèé ïåðåäóñ³ì ÿê äèòÿ÷èé ïèñüìåííèê – àâòîð ôåíòåç³éíî-ôàíòàñòè÷íî¿ òðèëî㳿 «Ë³ñîì. Íåáîì. Âîäîþ», äå åòíîãðàô³÷í³ ìîòèâè ïîºäíàëèñÿ ³ç ïîñò-àïîêàë³ïñèñîì, à áàáà ßãà (ïðîñòî-òàêè ïåðåáðàíèé Ïðîïï!) ö³ëêîì ãàðìîí³þâàëà ç ìàøèíîþ ÷àñó. Îòîæ äåòåêòèâ «Âáèâñòâî ï’ÿíî¿ ï³îíåðêè» ç â³êîâèì îáìåæåííÿì 18-100, ÿêèé âèéøîâ ó Âèäàâíèöòâ³ Ñòàðîãî Ëåâà, áóâ äëÿ éîãî ïðèõèëüíèê³â íåñïîä³âàíêîþ. Ùå á³ëüøèì ñþðïðèçîì ñòàëî, ùî ïåðñîíàæ³ öüîãî «äåòåêòèâó äëÿ ï³äë³òê³â áóäü-ÿêîãî â³êó» ðîçñë³äóþòü íå âáèâñòâî, à… êðàä³æêó êóðêè.
Ä
³ÿ â³äáóâàºòüñÿ âë³òêó 1965 ðîêó â ñåë³ Âàðâàðêà. Îïîâ³äà÷³â äâîº: 13-ð³÷íèé Âîâà, ÿêèé ìຠ8-ð³÷íîãî áðàòà Þðó, ³ ä³ëüíè÷èé ñòàðøèíà ì³ë³ö³¿ Ðåâì³ð. Îäíîãî âå÷îðà Þðêî áà÷èòü á³ëÿ êóðíèêà äèâíó ä³â÷èíó. Çãîäîì âîíè ç’ÿñîâóþòü, ùî îäíà êóðêà çíèêëà, ³ òå ñàìå â³äáóâàºòüñÿ ïî âñ³é Âàðâàðö³. Çáèâຠç ïàíòåëèêó Àãåíò – ïîíóðèé ïàðàíî¿äàëüíèé òèï, íàéòàºìíè÷³øèé ç óñ³õ ïåðñîíàæ³â: çàìèêຠîñîáèñòèé òóàëåò íà êëþ÷, íàâ³ùîñü ñêðàäàºòüñÿ ÷óæèì ïîäâ³ð’ÿì, ãîñòåé çóñòð³÷ຠç ñîêèðîþ, ï³äãëÿäຠçà ñóñ³äàìè ³ âèÿâëÿº íåêîíòðîëüîâàíó àãðåñ³þ äî Âîâèíîãî äðóãà Ñàøêà. Ñàøêî, âò³ì, çàâäÿêè éîìó ä³çíàºòüñÿ ïðî ñâî¿õ ñïðàâæí³õ áàòüê³â «áàíäåð³âö³â» ³ òàê âïåð-
øå äîâ³äóºòüñÿ ïðî íåñïðàâæí³ñòü íàâêîëèøíüî¿ ä³éñíîñò³. ßê ³, çðåøòîþ, Ðåâì³ð, ÿêèé äî îñòàííüîãî â³äìîâëÿºòüñÿ ðîçóì³òè, ùî ñàêðàìåíòàëüíà ôðàçà éîãî íà÷àëüíèêà «çàêîí íå äèøëî, àëå ìîæíà é ïîâåðíóòè, ùîá ÷îãî íå âèéøëî» – íå æàðò, à ãîëîâíà íàñòàíîâà âñ³º¿ êàðàëüíî¿ ñèñòåìè â ö³é äåðæàâ³. Ðåâì³ðîâà îïîâ³äü äîâåðøåíà ñâîºþ ìîâîþ – êîíäîâèì ñóðæèêîì, ÿêèé àâòîð ÿâíî íå âèãàäàâ. ² ïîïðè âïº÷ÿòëºí³º íåäîóìêóâàòîãî øï³êà, ÿêå ñíà÷àëà ïðî³çâîäå ïðî íüîãî öåé ÿçèê, äîâîë³ ñêîðî ñòຠÿñíî, ùî ïåðåä íàìè íå ïðîñòî õèòðèé ³ ìàòüîðèé ïðîäóêò ñèñòåìè, ÿêèé ùèðî â³ðèòü ó ïàðò³þ é êîìóí³çì, à êì³òëèâà é íåïîãàíà ëþäèíà. Ìîâà ï³äë³òê³â òåæ ñòè-
ë³çîâàíà âäàëî: â³ä ñëåíãîâèõ ñë³âåöü, ÿê³, ìàáóòü, ó êîæíîãî ïîêîë³ííÿ ð³çí³, øòèáó «çàêîííî», òîáòî êëàñíî, êðóòî – äî ñ³ëüñüêèõ îáñöåííèõ ïðèêàçîê ³ âñ³ëÿêèõ ïåéîðàòèâ³â, ÿê³ äîðîñë³ áîÿòüñÿ âæèâàòè ïðè ä³òÿõ, à ä³òè ïðè äîðîñëèõ (ïðî 18+ ÂÑË, çâ³ñíî, çàãíóëî – òóò îïòèìàëüíî 12+). Óçàãàë³ Îêñåíèêîâ³ ä³àëîãè – öå îêðåìà íàñîëîäà, ÿê ³ âñ³ ö³ âñòàâí³ ì³êðî³ñòî𳿠– ïðèíàã³äí³ Âîâ÷èí³ ñïîãàäè, ÿê³ äàþòü çðîçóì³òè, ùî ïåðåä íàìè äå-ôàêòî íå äåòåêòèâ, à Îêñåíèêîâ³ ìåìóàðè íà êøòàëò «Òàºìíè÷îãî ïîëóì’ÿ öàðèö³ Ëîàíè» Óìáåðòî Åêî, ò³ëüêè ç àëþç³ÿìè íå íà ³òàë³éñüê³ êîì³êñè, à íà ðàäÿíñüê³ ô³ëüìè é ï³ñí³, ÿê³ íå çðîçóì³òè áåç ¥ó´ëà àáî áàáóñ³, ³ ðåàë³ÿìè, â ÿê³ ñêëàäíî ïîâ³ðèòè (òîé ìîìåíò, êîëè âèñë³â «áîñîíîãå äèòèíñòâî» íå ïðî Øåâ÷åíêà). Äî ðå÷³, Øåâ÷åíêî â òåêñò³ íàéïðèñóòí³øèé ³ç ïèñüìåííèê³â, ³, ìîæëèâî, Ñàøêî ï³ñëÿ âñüîãî òàêè ïðî÷èòຠ«Êîáçàð». Ñïîéëèòè, òî âæå ñïîéëèòè. Äðóãèé ïèñüìåííèê, àëå ïðèñóòí³é ó òåêñò³ íåçðèìî, – Äæîí Ôàóëç. ² íå òîìó, ÿñíà ð³÷, ùî ç ²âàíþêîì âîíè äóæå ñõîæ³ çîâí³, à òîìó, ùî, áåçñîâ³ñíî çàñòîñîâóþ÷è â³äêðèòèé ðåöåïòèâíîþ åñòåòèêîþ ïðèéîì îáìàíó ÷èòàöüêèõ î÷³êóâàíü, àâòîð, çàì³ñòü ï³äâèùóâàòè ãðàäóñ êóëüì³íàö³¿, â³äïðàâëÿº áðàò³â äî áàáóñ³ íà Äîíáàñ – ïî¿çäîì. ²íòðèãà çàâìèðàº, ÿê òîä³, êîëè
×àðëüç ó «Æ³íö³ ôðàíöóçüêîãî ëåéòåíàíòà» çóñòð³÷ຠó âàãîí³ àâòîðà êíèæêè, ÿêèé ïèòຠâ íüîãî, ÿê êðàùå ¿¿ çàê³í÷èòè. Îêñåíèê êðóòèòü ñþæåò, ÿê äèøëî, äåìîíñòðóþ÷è, ùî êðèì³íàëüíà ñêëàäîâà ðîìàíó äàëåêî íå ãîëîâíà. Àâòîð – ìàéñòåð êîìïîçèö³¿ ³ ÿê í³õòî ç ñó÷àñíèõ óêðà¿íñüêèõ ïèñüìåííèê³â äáຠïðî «ìîíòàæí³ ñêëåéêè», êîëè êîæåí íàñòóïíèé ðîçä³ë ïî÷èíàºòüñÿ ñëîâàìè îïîâ³äà÷à ç ïîïåðåäíüîãî. Òàêîæ â³í äîñêîíàëî âîëî䳺 ò.çâ. cliffhanger’îì – çóïèíêîþ ðîçïîâ³ä³ íà íàéö³êàâ³øîìó ì³ñö³ òà – ó ìóçèö³ öå íàçèâàºòüñÿ ritardando – óïîîâ³³³ëüíåååííííÿÿÿÿÿÿìììììììì 䳿, à ºäèíà êâàç³åðîòè÷íà ñöåíà âèéøëà – ÿ äóìàëà, òàê ó쳺 ò³ëüêè Óëüô Ñòàðê – ãàðíîþ ³ äóæå îáåðåæíîþ. Íàîñòàíîê õî÷ó ïîâåðíóòèñÿ äî ì³ñòèêè â òåêñò³, áî âñ³ ìîòîðîøí³ åï³çîäè âèïèñàíî îñîáëèâî ñìà÷íî. Ìîëîäøèé áðàò, Þðêî, ìຠïîâòîðþâàíèé ñîí ïðî «ìàëå, çóáàòå, ç âåëèêèìè î÷èìà é äóæå çëå, îøê³ðåíå» «îäîðîáëî». Âîâà ñïåðøó â÷èòü ìàëîãî, ÿê ïîáîðîòè öåé êîøìàð, à çãîäîì ùå é ñêëàäຠçà éîãî ìîòèâàìè êàçêó, äå îïèñóº «äîðîáëèê³â»: «Âîíè áóëè ñõîæ³ íà çàé÷èê³â, äîêè íå ðîççÿâëÿëè ñâî¿ êðèõ³òí³ ïàù³». Äëÿ àíàë³çó öèõ ñí³â íàéêðàùå íàäàºòüñÿ àðõåòèïíà êðèòèêà. Ïîïðè íèí³øíþ ñëàâó çàé÷èêà-ïîá³ãàé÷èêà òà ñèìâîëó ôåðòèëüíîñò³,
ðàí³øå îáðàç çàéöÿ ñïðàâä³ ìàâ äåìîí³÷í³ êîíîòàö³¿.  óêðà¿íñüêèõ êàçêàõ çàéöåì ìîæå ïåðåêèäàòèñÿ ÷îðò, à çàºöü, ùî ïåðåá³ã äîðîãó, íåçãð³øå çà ÷îðíîãî êîòà â³ùóº íåâäà÷ó. Ó êíèç³ Âòîðîçàêîííÿ éîãî íàçâàíî ñåðåä íå÷èñòèõ òâàðèí, à íà ìàðã³íàë³ÿõ çàõ³äíèõ ñåðåäíüîâ³÷íèõ ðóêîïèñ³â éîãî íåð³äêî çîáðàæàþòü êðîâîæåðëèâèì óò³ëåííÿì ãð³õà. Ç ³íøîãî áîêó, ö³ ãðîòåñêí³ ì³í³àòþðè ìàëþâàëè ÿâíî íå ëèøå äëÿ íàïó÷óâàííÿ. Êëàñè÷íå áàõò³àíñüêå ïåðåâåðòàííÿ, äå çàéö³ çíóùàþòüñÿ íàä ãð³øíèêîì, ìàëî é ðîçâàæàòè. Ïåðåâåðòàííÿ çàñòîñîâóº â ñâî¿é êàçö³ é Âîëîäÿ, ïðàâäà, ðîáëÿ÷è ìîíñòðèê³â íå ñì³øíèìè, à çâîðóøëèâèìè.
ÑÌÎËÎÑÊÈÏ Óêðà¿íè
¹ 3-4 (271-272), áåðåçåíü-êâ³òåíü, 2018 ð³ê
4
×ÀÑÎÏÈÑ ÒÂÎÐ×ί ÌÎËÎIJ
³ðø³ ç ïàóçàìè: äëÿ äèõàííÿ ³ äëÿ çàãàäêè ²ðèíà Çàãëàäüêî. Ëåìåíò ³ ëåã³ò. – Êè¿â: Ñìîëîñêèï, 2018.
Àííà ÐÀÒÓØÍÀ Öå – äóæå î÷³êóâàíà êíèæêà. Ïîåòêà ²ðèíà Çàãëàäüêî âæå ê³ëüêà ðîê³â ïîñï³ëü áðàëà ó÷àñòü ó ñìîëîñêèï³âñüêîìó ë³òåðàòóðíîìó êîíêóðñ³, ïðîòå ç³ðêè âñå í³ÿê íå õîò³ëè ñòàòè â ïðàâèëüíîìó ïîðÿäêó. Àæ îñü 2017-ãî âîíà íàðåøò³ îòðèìàëà äðóãó ïðåì³þ, ³ ìè ìàºìî çá³ðêó «Ëåìåíò ³ ëåã³ò».
Ï
ðî ²ðèíó Çàãëàäüêî ìîæíà ñêàçàòè, ùî âîíà íàðîäèëàñÿ â Ëóöüêó, à æèâå ó Ëüâîâ³, áåðå ó÷àñòü ó ÷èñëåííèõ ìóëüòèìåä³éíèõ, ³íòåðäèñöèïë³íàðíèõ ïðîåêòàõ (íàïðèêëàä, ïîâ’ÿçàíèõ ³ç â³äåîïîå糺þ – â ö³é ãàëóç³ âîíà ìຠâ³äçíàêó ãîëîâíîãî óêðà¿íñüêîãî ôåñòèâàëþ CYCLOP), ïåðåêëàäຠç í³ìåöüêî¿ òà ìຠîñâ³òó ç ôàõó òåîðåòè÷íî¿ ô³çèêè. Ãîëîâíà õàðàêòåðèñòèêà êíèæêè «Ëåìåíò ³ ëåã³ò» – ¿¿ ð³çíîìàí³òí³ñòü. Íå çîâñ³ì áóäåííà é íå çîâñ³ì ïåðåñ³÷íà ÿê³ñòü íàâ³òü äëÿ çá³ðîê íàéòàëàíîâèò³øèõ ïîåò³â. Àëå Çàãëàäüêî áåðå ³ âïåâíåíî òðèìຠäóæå øèðîêèé ðåã³ñòð. Ìîâà íå ëèøå ïðî ä³àïàçîí íàñòðî¿â, âïåâíåíî îêðåñëåíèé óæå ñàìîþ íàçâîþ âèäàííÿ, à é ïðî ð³çíó ìàòåð³þ òåêñò³â, ï³äõîäè òîùî. Äåñü òàê áóâຠâ ñàäàõ, ùî ç íèìè åôåêòíî ïîð³âíÿâ «Ëåìåíò ³ ëåã³ò» Ïàâëî Êîðîá÷óê ó ï³ñëÿìîâ³. Àäæå ö³é ïîåòö³, âèÿâèëîñÿ, äàíî âèðîñòèòè ³ ðîçëîã³, ðèçîìàòè÷í³ êóù³ áàãàòîçíà÷íèõ, ìåòàôîðè÷íî íàñíàæåíèõ â³ðø³â, ÿê-îò: Ïåðåä ñòðàòîþ – äîâãà ïîëÿðíà í³÷. Ùîá çàñíóòè – ðàõóºø ñë³äè ñîáà÷³
â êðèæàíèõ ï³ñêàõ. Ñåðåä âñ³õ îáëè÷ òè âï³çíàºø æèâå, îäíà÷å öå òâ³é êàò ç ïåðåä÷àñíèì äíåì ïðèíåñå, ìîâ ñí³äàíîê â ïîñò³ëü, áèíò ç íîæàìè ³ â³ä³òíå òâ³é ï³âäåííèé, áåçñîííèé ïðîñò³ð. Àëå ç íå ìåíøèì óñï³õîì «óçÿëèñÿ» é ëàêîí³÷í³ ì³í³ìàë³ñòè÷í³ «äåðåâöÿòà». Ñêàæ³ìî, òàêå: Íàðâàëà âåðåñó. Íàêðè÷àëàñÿ. Íåçàëåæíî â³ä òîãî, ÿêó ñòèë³ñòèêó ³ ñòðàòåã³þ îáèðຠâ êîæíîìó îêðåìîìó â³ðøîâàíîìó âèïàäêó àâòîðêà, âîíà, çäàºòüñÿ, ùîðàçó ïðàãíå íå ìàêñèìàëüíî¿ ñëîâåñíî¿, ôîíåòè÷íî¿ ñêîíäåíñîâàíîñò³, ãóñòîòè, ù³ëüíîñò³, à íàâïàêè: ¿é ³äåòüñÿ ïðî íàñè÷åíèé ïîâ³òðÿì ïðîñò³ð, ïðî çáåðåæåííÿ ïàóç, ïðîñòîðó äëÿ äèõàííÿ. Öå áàëêîí. Ìè æèâåìî íà áàëêîí³. Ïå÷åìîñÿ òóò ï³ä ñîíöåì. Ïîáèâàºìîñÿ ãðàäîì.
² â³äãàíÿºìî íàäîêó÷ëèâèõ ãîëóá³â â³ä ãîðùèêà ç ðîçìàðèíîì. Ìè æèâåìî òóò çàðàäè ðîçìàðèíó. Îáâ³òðþºìî ùîêè çàðàäè ðîçìàðèíó. Îáìîðîæóºìî ïàëüö³ çàðàäè ðîçìàðèíó. Ìè – íàäîêó÷ëèâ³ ãîëóáè çàðàäè ðîçìàðèíó. Ó öüîìó ïðîñòîð³ Çàãëàäüêî çàâæäè ÷è ìàéæå çàâæäè äîäຠäð³áêó íåäîñêàçàíîñò³, ³íòðèãè àáî é íàâ³òü àðõåòèï³÷íî¿ òðèâîãè. Òóò ¿¿ â³ðø³, äî ðå÷³, âõîäÿòü ó äîáðÿ÷èé ðåçîíàíñ ³ç îôîðìëåííÿì êíèæêè. Ó íüîìó âèêîðèñòàíî êîëàæ³ Àíàñòàñ³¿ Ñòàðêî, ïîçíà÷åí³ äîñèòü âèðàçíèì ñþððåàë³ñòè÷íèì õàðàêòåðîì. «Ìàòåð³àëüíî» çá³ðêó «Ëåìåíò ³ ëåã³ò» âçàãàë³ çðîáëåíî ñèìïàòè÷íî: êð³ì êîëàæ³â, ìîæíà çãàäàòè é ïðèºìíèé ïàï³ðîñíèé ïàï³ð. Âàðòî òóò, ïåâíî, çãàäàòè é áàãàòîçíà÷íó êîìïîçèö³þ êíèæêè. Îêð³ì ïðîñòîãî é î÷åâèäíîãî ïîä³ëó íà ðîçä³ëè «Ëåìåíò» ³ «Ëåã³ò» ³ç â³äïîâ³äíèìè åìîö³éíèìè äîì³íàíòàìè, ²ðèíà Çàãëàäüêî íàêðåñëþº ³ âíóòð³øí³ ñþæåòè. À ùå çàñòîñîâóº, ö³êàâó íóìåðàö³þ â³ðø³â: ó ïåðøîìó ðîçä³ë³ âîíà éäå â³ä îäíîãî äî äâàäöÿòè äåâ’ÿòè, â äðóãîìó – â³ä äâàäöÿòè âîñüìè äî îäíîãî. Öå íåìèíó÷å çìóøóº çãàäàòè ìèíóëîð³÷íó êíèæêó ³íøî¿ ñìîëîñêèï³âñüêî¿ ëàóðåàòêè, Äàðèíè Ãëàäóí, «Ðóáàòè äåðåâî», ç ¿¿ êîìïîçèö³ºþ, íàäòî çâàæàþ÷è íà ïåâíó «îäíîêîðåíåâ³ñòü» ïð³çâèù äâîõ ïîåòîê (õî÷à
öå, çâ³ñíî, æàðò – çàãàëîì ì³æ öèìè çá³ðêàìè íå òàê ³ áàãàòî ñï³ëüíîãî, à òèì ïà÷å ÿâíî íå éäåòüñÿ ïðî ÿê³-íåáóäü çàïîçè÷åííÿ). Ïñèõîëîã³ÿ, âðàæåííÿ, ðîáîòà ç êóëüòóðíèìè øàðàìè, ïîåòèêà ïîáóòó ³ áóäåííîñò³, ëåãêà ³ðîí³ÿ, ëåãêèé ïîäóâ íàñòðîþ, êðàºâèäè, íàâ³òü ïðèñìàêè ðîäèííî¿ ³ñòîð³¿. Óñå öå ³ áàãàòî ³íøîãî âè çóñòð³íåòå â êíèæö³ «Ëåìåíò ³ ëåã³ò». Óñå öå ðîáèòü êíèæêó «Ëåìåíò ³ ëåã³ò» òàêîþ, ùî çàïàì’ÿòîâóºòüñÿ. ² – âïåâíåíà – òàêîþ, ùî çàëèøèòüñÿ.
Âîëüô´àí´ Øèâåëüáóø
Ñåðã³é Ëèòâèí Ñèìîí Ïåòëþðà ó áîðîòüá³ çà ñàìîñò³éíó Óêðà¿íó
Äèñèäåíòè. Àíòîëîã³ÿ òåêñò³â / Çà ðåä. Îëåêñ³ÿ ѳí÷åíêà
Êè¿â: Ñìîëîñêèï, 2018. – 680 ñ. Ö³íà: 250,00 ãðí.
Êè¿â: Äóõ ³ ˳òåðà, 2018. – 656 ñ. Ö³íà: 178,00 ãðí.
Êîìïëåêñíå äîñë³äæåííÿ æèòòÿ ³ ä³ÿëüíîñò³ Ñèìîíà Ïåòëþðè. Çíà÷íèé ìàñèâ ³ñòîðè÷íî¿ ë³òåðàòóðè, ìåìóàðèñòèêè, ïåð³îäè÷íèõ âèäàíü òà ðàí³øå íåâ³äîìèõ àðõ³âíèõ ìàòåð³àë³â, çàëó÷åíèé äî ö³º¿ ðîçâ³äêè, äàâ çìîãó àâòîðîâ³ øèðøå ³ ïîâí³øå çà ïîïåðåäí³õ äîñë³äíèê³â ïðåäñòàâèòè ìàêñèìàëüíî îá’ºêòèâí³ ³ ï³äòâåðäæåí³ ÷àñîì îö³íêè îñîáèñòîñò³ Ñ. Ïåòëþðè, ÿñêðàâ³øå âèñâ³òëèòè éîãî ïîñòàòü íà òë³ íàö³îíàëüíî-âèçâîëüíî¿ áîðîòüáè óêðà¿íñüêîãî íàðîäó 1917–1921 ðîê³â.
Ñïðîáà ïðåäñòàâèòè äèñèäåíòñüêèé ðóõ 1960–80-õ ðîê³â ó âñ³é éîãî ïîë³ôîí³¿, íå òàê íà ð³âí³ ñóñï³ëüíî-ïîë³òè÷íî¿ ïðîáëåìàòèêè, ÿê íà ð³âí³ êîíêðåòíèõ äîëü. Ïåðåä ÷èòà÷åì ðîçãîðòàþòüñÿ ³ñòî𳿠³äåé ³ ëþäñüêèõ â÷èíê³â, ó æèâîìó ïóëüñóâàíí³ òåêñò³â, ÿê³ ñàì³ ïðî ñåáå ñâ³ä÷àòü. dzáðàíî òåêñòè ð³çíèõ æàíð³â: â³ä ïîå糿, ïóáë³÷íèõ ³ ñàìâèäàâíèõ âèñòóï³â – äî ñóäîâèõ ïðîìîâ, â³äòàê äî òåêñò³â ïðî ïåðåáóâàííÿ â òþðìàõ, ñïåöïñèõë³êàðíÿõ ³ òàáîðàõ.
Ðå÷³ ³ ëþäè. Åñåé ïðî ñïîæèâàííÿ / ïåð. ç í³ì. Î. Þä³í
Êè¿â: ͳêà-öåíòð, Âèä-âî À. Àíòîíåíêî, 2018. – 192 ñ. Ö³íà: 143,00 ãðí.
Äîñë³äíèê âèâîäèòü ïîíÿòòÿ ñïîæèâàííÿ çà ìåæ³ âóçüêîãî åêîíîì³÷íîãî êîíòåêñòó ³ âèÿâëÿº éîãî ô³ëîñîôñüê³ é íàâ³òü ì³ôîëîã³÷í³ ³ìïë³êàö³¿ – íà ð³âí³ îáì³íó ðå÷îâèí ì³æ ëþäüìè ³ ðå÷àìè âçàãàë³. Ó çâ’ÿçêó ç ðîçãëÿäîì ñïîæèâàííÿ â ïîëå çîðó àâòîðà ïîòðàïëÿº ô³ëîñîô³ÿ Ïëàòîíà, Ãåðàêë³òà, àòîì³ñò³â, Ãå´åëÿ. ³í âèÿâëÿº çâ’ÿçîê ì³æ åêîíîì³÷íîþ òåîð³ºþ òà ³ñòîð³ºþ ìåäèöèíè, á³îëî㳺þ, àëõ³ì³ºþ, õ³ì³ºþ.
Awesome Odesa (Äèâîâèæíà Îäåñà)
Êè¿â: Îñíîâè, 2017. – 192 ñ. Ö³íà: 147,00 ãðí.
Îäåñà – «ïåðëèíà ×îðíîãî ìîðÿ» – öå ÿñêðàâå ìóëüòèêóëüòóðíå ïîðòîâå ì³ñòî. Éîãî õèìåðíà àðõ³òåêòóðà, ì³ñöåâà ¿æà òà äèê³ ïëÿæ³ âæå äàâíî çðîáèëè ì³ñòî ïîïóëÿðíèì äëÿ òóðèñò³â ³ íàòõíåííÿì äëÿ ïèñüìåííèê³â. Íà ñòîð³íêàõ âèäàííÿ âè çíàéäåòå ïîñèëàííÿ íà îñíîâí³ ³ñòîðè÷í³ ïî䳿, â³äîìèõ ³ òàëàíîâèòèõ æèòåë³â, ìèñòåöòâî, êóëüòóðó, ñïîðò, ë³òåðàòóðó, òðàäèö³¿ ³ íàâ³òü óëþáëåíó âóëè÷íó ¿æó.
Ñåðã³é Îêñåíèê
ªâãåí Ïëóæíèê
Ðåé Áðåäáåð³
Òàíÿ Ìàëÿð÷óê
Âáèâñòâî ï’ÿíî¿ ï³îíåðêè
Íåäóãà
Ùîñü ëèõå íàñóâàº
Mox Nox
Ëüâ³â: Âèä-âî Ñòàðîãî Ëåâà, 2018. – 352 ñ. Ö³íà: 105,00 ãðí.
Êè¿â: ÊÌ-Áóêñ, 2017. – 224 ñ. Ö³íà: 53,00 ãðí.
Êè¿â: Áîãäàí, 2018. – 208 ñ. Ö³íà: 178,00 ãðí.
Ëüâ³â: Âèä-âî Ñòàðîãî Ëåâà, 2018.– 120 ñ. Ö³íà: 139 ãðí.
Ñïîâíåíèé ³ðîí³¿ òà ùåìêî¿ íîñòàëü㳿 äåòåêòèâíèé ðîìàí «Âáèâñòâî ï’ÿíî¿ ï³îíåðêè» – öå ³ñòîð³ÿ ïîäâ³éíîãî ðîçñë³äóâàííÿ çëî÷èíó, ÿêå âåäóòü ³ äîðîñë³, ³ ä³òè. Íåñïîä³âàíî òèõå ñåëî Âàðâàðêà ñòຠöåíòðîì çàãàäêîâèõ ïîä³é, ñïëåòåíèõ ó êðèì³íàëüíèé êëóáîê, ÿêèé äîâåäåòüñÿ ðîçïëóòóâàòè ãåðîÿì ðîìàíó. Çà çëî÷èíîì ñòî¿òü íå ëèøå ëþäèíà, à é ðàäÿíñüêà ñèñòåìà, áåçíàä³éíî çàãðóçëà â áðåõí³.
Òâ³ð ªâãåíà Ïëóæíèêà «Íåäóãà» º êëàñè÷íèì âç³ðöåì óêðà¿íñüêîãî ³íòåëåêòóàëüíîãî ðîìàíó 1920-õ ðîê³â (õî÷à ñàì ªâãåí Ïëóæíèê ³ á³ëüøå â³äîìèé íå ÿê ïðîçà¿ê, à ÿê ïîåò). Àâòîð â óðáàí³ñòè÷í³é ìàíåð³ îïîâ³äຠïðî æèòòÿ êè¿âñüêî¿ ³íòåë³ãåíö³¿ ñâîãî ÷àñó, çìàëüîâóº çâè÷êè áîãåìè, äຠòîíêèé ñîö³àëüíî-ïñèõîëîã³÷íèé àíàë³ç ñ³ì’¿ òà ñóñï³ëüñòâà.
Ðîìàí àìåðèêàíñüêîãî ïèñüìåííèêà Ðåÿ Áðåäáåð³ îïèñóº íåçâè÷í³ ïðèãîäè äâîõ ÷îòèðíàäöÿòèë³òí³õ ïðèÿòåë³â òà áàòüêà îäíîãî ç íèõ, ¿õí³ ïîøóêè ñàìèõ ñåáå â ëàá³ðèíòàõ ³ ïàñòêàõ òåìíîãî çà¿æäæîãî Êàðíàâàëó. Öå ïñèõîëîã³÷íî-ô³ëîñîôñüêèé òâ³ð ç ãîñòðèì ñþæåòîì, íåñïîä³âàíèìè ïîâîðîòàìè òà âèøóêàíîþ ïîåòè÷íîþ ìîâîþ, ùî º ñïëàâîì ì³ñòèêè, ôàíòàñòèêè òà ðåàë³çìó.
Öÿ õèìåðíà êíèæêà â³äîìî¿ óêðà¿íñüêî¿ ïèñüìåííèö³ ïåðåíîñèòü ó ÷îðíî-á³ëó ðåàëüí³ñòü ìîæëèâîãî ìàéáóòíüîãî, äå íàä ðó¿íàìè íèí³øíüî¿ ëþäñüêî¿ öèâ³ë³çàö³¿ øèðÿòèìóòü äèâí³ ðóêîêðèë³ ³ñòîòè ³ â ÿê³é òåáå, äîðîãèé ÷èòà÷ó, á³ëüøå ìîæå íå ³ñíóâàòè.
Ö³ òà áàãàòî ³íøèõ êíèæîê óêðà¿íñüêîþ ìîâîþ ìîæíà ïðèäáàòè ó êíèãàðí³ «Ñìîëîñêèï» çà àäðåñîþ: Êè¿â, âóëèöÿ Ìåæèã³ðñüêà, 21 (ïîðó÷ ç³ ñòàíö³ºþ ìåòðî «Êîíòðàêòîâà ïëîùà») Áóäåìî âäÿ÷í³ Âàì çà íàä³ñëàíó ³íôîðìàö³þ ïðî ïî䳿 ãðîìàäñüêî-ïîë³òè÷íîãî òà êóëüòóðíîãî æèòòÿ ìîëîä³ Äóìêè àâòîð³â ïóáë³êàö³é ó «Ñìîëîñêèï³ Óêðà¿íè» íå çàâæäè çá³ãàþòüñÿ ç òî÷êîþ çîðó ðåäàêö³¿ «Ñìîëîñêèï Óêðà¿íè» Ùîì³ñÿ÷íèé ÷àñîïèñ òâîð÷î¿ ìîëîä³ Óêðà¿íè Çàñíîâíèê – âèäàâíèöòâî «Ñìîëîñêèï» Ñâ³äîöòâî ïðî ðåºñòðàö³þ Ê ¹ 2032 â³ä 17.06.96 ð.
Ãîëîâà ðåäêîëå㳿: Îëåã Êîöàðåâ Ðåäàêö³éíà êîëåã³ÿ: Ïåòðî Âîçíþê, Ðîñòèñëàâ Ñåìê³â
Àäðåñà ðåäàêö³¿: Âèäàâíèöòâî «Ñìîëîñêèï» 04071, Êè¿â, âóë. Ìåæèã³ðñüêà, 21 (044) 425-23-93 ³ ôàêñ: (044) 463-78-52
E-mail: mbf.smoloskyp@gmail.com, http://www.smoloskyp.org.ua E-mail êíèãàðí³ «Ñìîëîñêèï»: knyharnia@smoloskyp.org.ua
³ääðóêîâàíî â ÒΠÏÊ «²íòåðåêñïðåñäðóê» ì. Êè¿â, âóë. ѳ쒿 Ñîñí³íèõ, 3 Çàìîâëåííÿ ¹ 168 Òèðàæ 1500 ïðèì.