4 minute read
Als piekeren een probleem wordt
Als een probleem wordtpiekeren
We piekeren allemaal wel eens. We maken ons zorgen over iets, of we vragen ons af of we iets beter of anders hadden kunnen aanpakken.
Piekeren geeft iets kleins vaak een grote schaduw
emoties. Ook wordt je beïnvloed door lichamelijke reacties, zoals spanning. Ze bevestigen de negatieve gedachten nog eens, waardoor je emoties ook heviger worden. Zo ontstaat een negatieve spiraal die je alleen kan doorbreken door er bewust uit te stappen.
Kortstondig over iets nadenken is normaal, en nuttig. Het zet je aan tot actie. Ook met het (achteraf) analyseren van problemen of fouten, is niets mis. Het helpt je oplossingen te vinden en beter te worden. Het wordt echter wel een probleem als het je ’s nachts wakker houdt, of als het je overdag verhindert om normaal te genieten van het dagelijkse leven. Het probleem van piekeren zit vooral in het ‘herhaaldelijke’ en ‘langdurige’.
Piekeren is ter plaatse blijven trappelen We zien piekeren aan voor constructief denken, want het voelt alsof we problemen aanpakken. Piekeren betekent echter dat je gedachten of gevoelens niet kunt loslaten, je blijft maar in cirkeltjes ronddraaien zonder verder te raken. Piekeren is het bezorgd nadenken over een probleem of iets vervelends, zonder dat je tot een oplossing komt. Bij piekeren roepen negatieve gedachten nieuwe negatieve gedachten op. Je gedachten blijven draaien. Van te veel piekeren word je gespannen, bang, boos of verdrietig. Het bezorgt je slapeloze nachten en je wordt er moe van. Herken de signalen Af en toe piekeren is dus menselijk, en onschuldig. Maar als het je leven gaat bepalen of je nachtrust gaat verstoren, is het wel ongezond. Het maakt je angstig en somber. De kans om depressief te worden, is voor hardnekkige piekeraars een stuk groter. Ze maken zich continu (onterecht) zorgen over van alles en nog wat en doen aan doemdenken. Hun gedachten beïnvloeden het dagelijkse leven.
Deze 3 signalen kunnen op een piekerprobleem wijzen: • als je gedachten je ’s nachts vaak wakker houden • als je gepieker niet tot oplossingen leidt, maar je juist ongeruster maakt • als je omgeving geïrriteerd raakt als je vertelt wat je dwars zit, omdat je vaak in herhaling valt
Stoppen met piekeren? Herken je je eigen piekergedrag? Dan is het tijd om daar iets aan te doen.
Als je piekert, worden je gedachten geleid door (negatieve)
Stoppen met piekeren is echter vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Door regelmatig te piekeren, wordt dit een gewoonte. Je kan oefenen om dat patroon te doorbreken. Tips om piekeren aan banden te leggen
Er zijn allerlei tips en adviezen die helpen te minderen of zelfs te stoppen met piekeren. Hier geven we er alvast 3 mee.
Tip 1: las overdag een piekermoment in
Een effectieve manier om negatieve gedachten af te remmen, is door bewust de duur te beperken en de timing te bepalen. Dat kun je doen door maximaal 2 keer per dag een piekerkwartier in te stellen. In die tijd ga je bewust zitten om te piekeren. Dat klinkt misschien wat geforceerd, maar onderzoek toont aan dat het echt werkt. Betrap je jezelf op andere momenten op getob? Beslis dan expliciet: deze gedachte bewaar ik voor het piekerkwartier.
Tip 2: pieker nooit ’s nachts en schrijf het van je af
Pieker in elk geval nooit ’s nachts. Leg een notitieblok naast je bed, schrijf je piekergedachte op en probeer hem daarna los te laten. Je kan eventueel een piekerdoos onder je bed zetten, waarin je al die negatieve gedachten bewaart.
Ook overdag helpt het trouwens om je zorgen op te schrijven. Zo schrijf je ze letterlijk van je af, en vloeien ze als het ware over op het papier.
Tip 3: pieker alleen over feiten
Test je gedachten door jezelf de volgende vragen te stellen: • is dit echt gebeurd of hoe groot is de kans dat dit werkelijk zal gebeuren? • wat is het ergste wat er kan gebeuren en wat is het beste? • welk bewijs heb ik voor deze gedachte? • zijn er nog andere verklaringen mogelijk?
Piekeren gaat altijd over dingen die al gebeurd zijn of die wellicht ‘zouden kunnen’ gebeuren. Focus op het TIPS hier en nu, want aan het verleden is toch niets meer te doen. En wat de toekomst zal brengen? Dat weet niemand.
Piekeren neemt de problemen van morgen niet weg, maar geeft je vandaag wel een slecht gevoel
Zelfhulpmodules
Heb je wel eens last van piekeren en geraak je er zelf niet uit? Kijk dan zeker eens naar de zelfhulpmodules via www.ikblijfmezelf.be. Met de interactieve modules die je daar vindt, kan je werken aan je mentale fitheid. De modules kan je zelfstandig achter je computer doorlopen, zonder de begeleiding van een professional. Je doet dit op het moment dat het jou het beste uitkomt. De modules zijn volledig anoniem. Bovendien zijn ze gratis en toegankelijk voor iedereen. In de online module ‘piekeren’ leer je hoe je automatisch gepieker kan doorbreken. Je oefent met het loskoppelen van de emotie en de gedachten. Je leert hoe je kan nadenken over oplossingen, zodat je gedachten weer effectief worden.
Blijft het piekeren nadien nog steeds een probleem? Bespreek dit zeker met je huisarts. Die kan je eventueel doorverwijzen naar een psycholoog die je kan coachen in het stoppen met piekeren.
Gertie Brouwers