Nieuwsbrief
Mantelzorg Steunpunt Mantelzorg, vereniging voor mantelzorgers en gebruikers driemaandelijks tijdschrift | 18e jaargang | Januari 2016
Steunpunt Mantelzorg gaat digitaal! Lees meer op p.7
Gelukkig
IN DIT NUMMER 2 Ontspanning 3 Mantelzorg bij een psychische aandoening 4 Kom op tegen Kanker wil meer aandacht voor mantelzorgers 6 Theatermonoloog Met de mantel der liefde 7 Steunpunt Mantelzorg gaat digitaal 8 Wanneer om hulp vragen moeilijk is 9 Sociale info 11 Activiteiten in jouw regio
ONTSPANNING ONTSPANNING
Train je brein
Lid worden van Steunpunt Mantelzorg is gratis! Je krijgt dan onder meer vier keer per jaar deze nieuwsbrief in de bus. Neem snel een kijkje op www.steunpuntmantelzorg.be voor meer informatie. Fouten/wijzigingen in het adres? Kreeg je deze nieuwsbrief met de post, maar was de naam of het adres niet correct? Geef dan even een seintje aan ons secretariaat zodat we je gegevens zo snel mogelijk kunnen aanpassen. Geef ons ook een seintje als je de nieuwsbrief niet meer of via mail wenst te ontvangen.
53520-1408-1013
Steunpunt Mantelzorg vzw Sint-Jansstraat 32-38 - 1000 Brussel ( 02 515 04 42 steunpunt.mantelzorg@socmut.be www.steunpuntmantelzorg.be Bereik ons telefonisch: • Ma-do: 8-12u en 13-16u • Vrijdag: 8-12u Via mail of via de website: 24u op 24 en 7 dagen op 7 We proberen zo spoedig mogelijk een antwoord terug te sturen.
Colofon Deze nieuwsbrief is de driemaandelijkse infokrant voor mantelzorgers en gebruikers die aangesloten zijn bij Steunpunt Mantelzorg. Oplossing
Redactie: Sophie Beyers, Jannie Hespel, Dorien Vandormael. Eindredactie: Sophie Beyers, Vormgeving en druk: Artoos Verantwoordelijke uitgever: Karin Van Mossevelde
2
INTERVIEW
Mantelzorg bij een psychische aandoening MARIE ZORGT VOOR HAAR ZUS ELS Volgens een recent onderzoek lijdt één op vijf mantelzorgers die voor een persoon met een psychische aandoening zorgen daar mentaal en fysiek onder. Marie rekent zichzelf niet tot die groep. Zij zorgt voor Els, haar zus met schizofrenie. Marie vindt niet dat dit haar leven bepaalt. Haar kracht haalt ze uit contact met anderen, eigen activiteiten en de band met haar gezin. “Achteraf bekeken herken ik heel veel van mijn zus haar schizofrenie in mijn moeder”, start Marie haar verhaal. “Mijn broers vertonen ook dergelijk gedrag met waanbeelden en agressieve momenten. Die vaststelling maakte mij aanvankelijk erg bang, ik had schrik dat ik ook ziek zou worden. Intussen weet ik dat dat niet zal gebeuren. Van ons gezin ben ik de enige die ‘normaal’ functioneert en geen extra hulp nodig heeft. Mijn broers hebben kinderen, waardoor zij een eigen vangnet hebben. Mijn zus is gescheiden en heeft geen kinderen, daarom zorg ik voor haar.” Een zorgplan “In het begin deed Els alles zelf, ze kon zich goed behelpen,” verhaalt Marie. “Drie jaar geleden liep het mis. Els belandde in een neerwaartse spiraal waardoor ze zich niet meer verzorgde, haar geld niet goed beheerde en bijna niet
“Ik vind het heel belangrijk dat Els inspraak heeft.” buitenkwam.” Marie liet Els opnemen in een psychiatrische instelling. Dat bleek een wijze beslissing. “Bij het opruimen van haar appartement vond ik brieven waarin ze haar liefde verklaarde aan de
koning. Dat en andere aanwijzingen maakten duidelijk dat ze haar medicatie niet meer innam en in een eigen wereld leefde.” “De laatste opname heeft veel veranderd”, vertelt Marie. “De vrederechter maakte van mij haar bewindvoerder, waardoor ik nu verantwoordelijk ben voor haar financiën. In het begin vond ik dit moeilijk, want ze heeft haar hele leven in een bank gewerkt. Daarom bespreek ik alles met haar en zal ik nooit iets doen waar zij het niet mee eens is. Ieder jaar moet ik een verslag indienen bij de vrederechter om te bewijzen wat ik met het geld deed.” Na haar verblijf in de psychiatrie mocht Els onder voorwaarden terug naar huis.
Sindsdien nam Marie een grotere rol op als mantelzorger. “Samen met een maatschappelijk werkster van de psychiatrische thuiszorgdienst Lila* stelden we een zorgplan op. Wekelijks kwam iemand haar wassen en overdag ging ze eten in het seniorencentrum in
*Psychiatrische thuiszorgdienst Lila Het project Psychiatrische zorg ‘Lila’, in Brussel, biedt directe en indirecte zorg voor volwassenen met een psychiatrische problematiek. Zij bieden indirecte zorg aan zorgverleners, zowel professionele hulpverleners als mantelzorgers, actief in de thuiszorg en geconfronteerd met personen met psychiatrische problemen. Daarnaast is er de directe zorg, nl. ondersteuning aan volwassenen met psychiatrische problemen die begeleiding aan huis nodig hebben. Zo kunnen ze optimaal en zelfstandig leven. Meer info: Mail naar lila@cgg-brussel.be of iris.deconninck@cgg-brussel.be of telefoneer naar 02 343 34 73 Op zoek naar psychiatrische thuiszorg in jouw buurt? Neem contact op met de Dienst Maatschappelijk Werk (DMW) van jouw ziekenfonds. 3
INTERVIEW
de buurt. Haar medicatie kreeg ze met inspuiting zodat ze die niet meer vergat. De maatschappelijk werkster van Lila coördineerde alles en twee keer per jaar kwamen alle zorgpartners samen om de situatie te bespreken. Ook mijn mening en die van Els werden gevraagd. Dat vond ik heel belangrijk.” Sinds oktober verblijft Els in een woonzorgcentrum. Marie bezoekt haar iedere week. “Els kwam amper nog buiten en stappen werd steeds moeilijker. Toen ze ook geen trappen meer kon doen, was de stap naar een woonzorgcentrum nodig. Ik zie haar nu echt openbloeien. Ze doet mee aan alle activiteiten, ze wordt vaker gewassen en ze heeft altijd mensen om zich heen. Dat doet haar goed en dat zie je. Ik ben blij dat we die stap gezet hebben.” Onzichtbaar mantelzorgen Als mantelzorger van een persoon met een psychische aandoening stuit je soms op onbegrip. “Je ziet niet dat
er iets ‘scheelt’ aan Els. Het is niet zo duidelijk waarom mijn zus hulp nodig heeft en buitenstaanders oordelen snel. Soms houdt mij dat wel tegen om met haar naar buiten te gaan, uit schrik voor een gênante situatie.”
“Zelfzorg is een eerste stap om voor iemand anders te zorgen.” “Nu ben ik op pensioen, maar vroeger werkte ik zelf in de sociale sector. Dat helpt mij bij het zorgen”, legt Marie uit. “Ik kan de zaken beter plaatsen en verwerken. Mijn grote geluk is dat ik zelf sterk ben en genoeg aandacht aan
mezelf besteed, anders hou je het niet vol. Zelfzorg is een eerste stap om voor iemand anders te zorgen. Ik doe dat door voldoende te praten met vrienden, familie of een psycholoog. Als je over je situatie kan praten, kan je ze beter dragen. Ik waak erover dat ik tijd maak voor mezelf. Ik heb kleinkinderen en eigen activiteiten. Mijn vriend en ik hebben heel ons leven hard gewerkt. Nu we met pensioen zijn, moeten we ervan profiteren.” “Ik verwacht geen bloemen of erehaag omdat ik zorg voor mijn zus, voor mij is dat evident. Het is bovendien niet erg zichtbaar wat ik allemaal doe”, vertelt Marie. “Wanneer Els ‘dankjewel’ zegt, doet mij dat echt goed. Dat betekent dat ik dat niet voor niets doe. Els waardeert het ook erg dat ik langskom en haar eens opbel, dat is voor mij voldoende.”
Dorien Vandormael
Theatermonoloog Met de mantel der liefde EEN GESPREK MET DE REGISSEUR Met het project Mantelzorg, fijn dat je er bent wil de gemeente Knokke-Heist mantelzorgers informeren en sensibiliseren. Dit in samenwerking met onder meer Steunpunt Mantelzorg. In het kader van het project werd ook een muzikale theatermonoloog ontwikkeld, Met de Mantel der Liefde. Een verhaal over de 80-jarige Lowie en zijn zoon Kobe, beide gespeeld door Kurt Defrancq. Het stuk brengt een herkenbare mantelzorgsituatie gedrenkt in een stevige portie humor. Een gesprek met regisseur Vincent van den Elshout.
Wat was jouw motivatie om mee te werken aan dit project? Ik heb 2,5 jaar voor mijn vader gezorgd, die botkanker had en ben dus zelf mantelzorger geweest. Dat ging goed tot het moment waarop hij bedlegerig werd en de hulp te zwaar werd voor mama alleen. Ik denk dat de trigger was 4
dat ik dat zelf heb meegemaakt. Ik weet hoe zwaar het was voor mijn moeder, als directe mantelzorger. Ik was er ook nog, maar ik kon naar huis. Toch heb ik een 14-tal maanden niet gewerkt en alleen maar voor hem gezorgd. Daarna werd hij opgenomen in een verzorgingstehuis waar hij na 10 dagen stierf.
Wat betekent dit dan voor jou, in het kader van de voorstelling? Ik heb erg veel respect voor mantelzorgers. Ze zijn nog steeds een ondergesneeuwde groep, ook omdat ze zelf nogal bescheiden zijn. Het is een heel complex iets om mantelzorger te zijn en ik vind dat ook het meest intrigerende.
INTERVIEW
Daardoor is het ook theatraal dramatisch interessant. Als mantelzorger heb je gesprekken met diegene voor wie je zorgt, die je anders nooit zou hebben. Dat is als het ware een soort rijkdom, die je jezelf gunt. Er zijn drie fases. Eerst is er Kobe die enorm enthousiast is en de ‘nationale mantelzorger’ wil zijn. Weet je wel, alles willen doen: tafel dekken, eten maken, ervoor zorgen dat pa het goed heeft… In de tweede fase gaat het schuren. Hij kan dat niet volhouden. Je kunt geen wondermens zijn. Je hebt ook nog andere verplichtingen. Kobe komt bijvoorbeeld pas thuis als de kinderen al in bed liggen. Hij heeft ze dus zelf niet meer in bed gelegd, terwijl hij zijn vader wel in bed legt. Hij doet dat in de veronderstelling dat dit maar voor even is. Maar dat weet je eigenlijk niet en dat is ook de tragiek van Lowie, de vader. Die zegt: “ik weet niet wanneer mijn einde is.” En dat is de tragiek van mantelzorg, we weten niet voor hoe lang we er in stappen. Daarom is het ook zo bewonderenswaardig dat mensen het gewoon maar doen. Dan is er de fase van de terugblik. Hoe Kobe de mantelzorg ervaren heeft en hoe hij merkt dat hij een enorme rijkdom heeft door te mantelzorgen.
Met de mantel der liefde Dit theaterstuk schotelt een intiem portret voor van een vader en zoon die allebei op hun eigen manier proberen om vat op het leven te houden. Of te krijgen. Met vallen en opstaan. Ze praten, ze mijmeren. Ze lachen veel. Ze ruziën ook veel. Over het leven. Over de dood. Over oude koeien. Over de soep die niet heet genoeg is. Over slangen en infusen. Over de ronde van Vlaanderen. Over bergen op. Over toen. Over nu. En wie was Lena eigenlijk?
Willen jullie dan met deze voorstelling vooral herkenning nastreven? Herkenning is bijna de eerste fase van delen, dus dat je denkt “Aah wacht even, dit herken ik, dus ik ben niet alleen. Zij hebben dit al op scène gezet, dus deze mensen met wie ik hier in de zaal zit, maken misschien hetzelfde mee.” Ik denk dat theater daar ook een functie heeft. Het zegt: hoe zwaar het leven ook kan zijn, je kan er achteraf een zekere rijkdom aan ontlenen. Het stuk is dan ook herkenbaar voor elke mantelzorger, niet enkel in de ouderenzorg. Het gaat over de onmacht die je voelt als mantelzorger. Je wordt constant geconfronteerd met iets niet kunnen… Of dit nu een vader is die voor zijn kind zorgt of een kind voor zijn ouders of een andere situatie. Het is soms heel frustrerend.
Waarom moet je naar de voorstelling komen? Niemand moet komen. Weet je wat het mooie daarvan is, ik hoop dat heel veel mensen komen omdat ze nieuwsgierig zijn en theater blijft vermaak. Vermaak is niet: “ik ga een avond lachen.” Vermaak wil zeggen: “ik herken, dus ik heb een mooie avond gehad.” Ik kan mij verplaatsen in iemand anders. Kom omdat je nieuwsgierig bent of omdat je wil weten wat we ermee hebben gedaan. Tekst en interview: gemeente Knokke-Heist
Dat lijkt allemaal vrij zwaar. Hebben jullie ook humor verwerkt in het stuk? Ja! Er zit heel veel humor in. Je moet kunnen lachen. Door te lachen, kun je begrijpen, kun je verwerken en kan je relativeren. Dat is wat wij in deze voorstelling proberen te doen.
Een theaterstuk dat werd gecreëerd binnen het project Mantelzorg, fijn dat je er bent. Dit project is een initiatief van het lokaal bestuur KnokkeHeist in samenwerking met diverse partners (waaronder Steunpunt Mantelzorg) en met de steun van Provincie West-Vlaanderen.
Praktisch Zaterdag 5 maart 2016 om 20u in Scharpoord Zondag 6 maart 2016 om 14u30 in Scharpoord Zaterdag 12 maart 2016 om 20u in Ravelingen Toegangsprijs: 8 euro. Reserveer online op www.cultuur.knokke-heist.be of cc.ticket@knokke-heist.be of op het nummer 050 630 430.
5
ONDERZOEK
Onzichtbaar maar onmisbaar KOM OP TEGEN KANKER WIL MEER AANDACHT VOOR MANTELZORGERS Meer aandacht voor mantelzorgers. Daar pleit Kom op tegen Kanker voor in hun recent rapport over mantelzorg. Op basis van heel wat getuigenissen brachten zij verschillende knelpunten in kaart. Hans Neefs, die het onderzoek coördineerde, geeft ons meer tekst en uitleg. De overheid pleit voor meer vermaatschappelijking van de zorg. Uitgangspunt is dat de zorgvrager langer thuis kan blijven en ook door zijn omgeving wordt geholpen/verzorgd. Er kunnen dus heel wat taken terechtkomen op de schouders van de mantelzorger. Maar is die daar wel klaar voor? Die vraag stelde Kom op tegen Kanker zich en startte een onderzoek. “Om voldoende mantelzorgers te bereiken, deden we een oproep via o.a. radiospotjes”, steekt Hans van wal. “Elke naaste van een kankerpatiënt kon een getuigenis naar keuze insturen. Een honderdtal mensen deden dit. Beduidend minder dan bij onze andere campagnes waar we meestal 300 à 400 getuigenissen verzamelen.”
Hans Neefs, medewerker studiedienst Kom op tegen Kanker
Schuldgevoel “Even vroegen we ons af of het probleem misschien minder groot was dan we dachten. Uit de verhalen kwam echter de ware reden naar voren.
6
Veel mantelzorgers voelen zich schuldig en vinden niet dat zij over hun problemen mogen klagen. Hun naaste is ziek, niet zij. Vanwege dat schuldgevoel gaan mantelzorgers heel lang over hun eigen grenzen. Ze durven geen hulp vragen of erover te praten waardoor ze emotionele steun missen. Ook nemen ze te weinig tijd voor zichzelf.” Hans ziet hierbij een belangrijke rol voor beroepskrachten. “Zorgverleners die aan huis komen, hebben een belangrijke signaalfunctie. Zij kunnen zien of de mantelzorger hulp nodig heeft of niet. Ook moeten ze de mantelzorger van in het begin betrekken. Vaak wordt er enkel aandacht besteed aan de kankerpatiënt zelf. Mantelzorgers moeten mee inspraak krijgen in beslissingen rond de zorg. Op die manier is die beter mee en dus beter voorbereid op nieuwe stappen. Als professional moeten we niet enkel voor de kankerpatiënt zorgen, maar ook voor diens naasten,” aldus Hans. Luisterend oor Het onderzoek belicht ook sociale en emotionele eenzaamheid. Hans legt uit. “Sociale eenzaamheid slaat op het wegvallen van sociale contacten. Wanneer je voor iemand zorgt die zwaar zorgbehoevend is, is het dan ook niet vanzelfsprekend om nog
veel buiten te komen. Bij emotionele eenzaamheid heb je nog wel sociale contacten, maar niemand om echt mee te praten over de situatie. Zonder luisterend oor voel je je toch alleen.”
Veel mantelzorgers voelen zich schuldig en vinden niet dat zij over hun problemen mogen klagen. Ook hier ziet Hans een oplossing bij professionele organisaties. “Het aanduiden van een soort trajectbegeleider in de zorgsituatie is al een eerste stap. Iemand die de zorgsituatie mee opvolgt en een overzicht behoudt. En waarbij je als mantelzorger terecht kan voor advies en ondersteuning. Dit hoeft geen apart persoon te zijn, maar iemand die nu al betrokken is in de zorg en het voortouw neemt. Een vast aanspreekpunt tussen al je zorgpartners in feite.”
Ken jij de praatcafés voor kankerpatiënten en hun naasten al? Om kankerpatiënten en hun mantelzorgers met elkaar in contact te brengen, organiseert Kom op tegen Kanker praatcafés, workshops en andere groepsactiviteiten. Hier worden vormingen gegeven en praatmomenten georganiseerd om kankerpatiënten en hun omgeving bij te staan. Meer info vind je op www. komoptegenkanker.be/zorg/ groepsactiviteiten. Je kan ook bellen naar 02 227 69 69 of mailen naar info@komoptegenkanker.be.
ONDERZOEK
Kom op tegen Kanker zoekt getuigenissen over het thema ‘Kanker maakt arm’. Heel wat kankerpatiënten hebben het moeilijk om zorgkosten te dragen, ondanks onze sociale zekerheid. Kom op tegen Kanker wil hierover beleidsaanbevelingen doen om dit aan te kaarten. Daarom verzamelt Kom op zo veel mogelijk getuigenissen over de hoge kosten van de (na)zorg van hun ziekte. Deel (anoniem) je verhaal op www.komoptegenkanker.be/zorg/ kankermeldpunt.
“Ook organisaties als Steunpunt Mantelzorg spelen een belangrijke rol. Zij kunnen lotgenotencontacten organiseren en mantelzorgers gericht informeren. Met Kom op tegen Kanker ondersteunen we ook initiatieven zoals praatcafés voor kankerpatiënten en hun naasten, al merken we dat dit moeilijk is. Mantelzorgers fysiek samenbrengen, is niet evident. Als mantelzorger kan je niet altijd weg. Soms heb je ook het gevoel de patiënt in de steek te laten en dat wil je niet. Daarom zit er volgens mij toekomst in nieuwe media. Via fora of facebookpagina’s kunnen mantelzorgers toch informatie
zoeken, hun ervaringen delen en op zoek gaan naar anderen die hetzelfde meemaken.”
“Ook is de verlofregeling niet flexibel genoeg. Het zou mogelijk moeten zijn dat een mantelzorger van een kankerpatiënt één of twee weken zorgverlof neemt na een chemokuur en dan weer het werk hervat. Op die manier zou je de totale termijn (24 maanden voltijds) meer kunnen spreiden en dus langer kunnen rekken. Dan kan dit wel voldoende zijn voor een hele ziekteperiode, die soms langer dan twee jaar duurt.”
Betere omkadering Mantelzorgers gaven ook aan dat de huidige verlofregelingen en financiële tegemoetkomingen vaak niet zijn aangepast aan de zorgsituatie. “Wanneer je als mantelzorger je werk onderbreekt, heeft dit financiële gevolgen”, legt Hans uit. “Vaak is de financiële tegemoetkoming niet voldoende om de (hogere) kosten van de zorgsituatie te dekken.”
Maar Kom op de Kanker wil ook zelf een bijdrage leveren. “Ook wij kunnen er meer op letten om mantelzorgers altijd mee te nemen in ons verhaal. Zo is bijvoorbeeld onze eigen website nu nog te veel gericht op de patiënt zelf. Hier willen we verandering in brengen. Ook zullen we de sector inspireren om zowel patiënt als mantelzorger op te volgen. Dit moet de algemene regel worden”, besluit Hans.
Steunpunt Mantelzorg gaat digitaal DE ELEKTRONISCHE NIEUWSBRIEF EN FACEBOOKPAGINA Schrijf je in voor de digitale nieuwsbrief en win! Steeds meer mantelzorgers en zorggebruikers worden lid van Steunpunt Mantelzorg. Dat is goed nieuws. Hoe meer mensen we kunnen informeren, hoe beter. Ondertussen zitten we al aan meer dan 17 000 leden! Als lid krijg je onze nieuwsbrief om de drie maanden in de brievenbus. Maar misschien krijg je hem liever in je mailbox?
Dan ben je sneller op de hoogte en kan je hem eender waar lezen als je je mail opent. Én we sparen op die manier ook heel wat bomen uit. Bovendien kan je een prijs winnen! Wanneer je voor eind januari laat weten dat je de nieuwsbrief voortaan digitaal wil, maak je kans op een boekenbon ter waarde van €30. Mail dus snel naar steunpunt.mantelzorg@socmut.be.
Volg ons vanaf nu ook op facebook Naast de nieuwsbrief en onze website, hebben we vanaf nu ook een facebookpagina. Op www.facebook.com/ ikzorgvooreenander kan je wekelijks op de hoogte worden gebracht van weetjes, informatieve sessies en nog veel meer. Neem dus snel een kijkje en volg ons zodat je niets mist! 7
SOCIALE INFO
Anderen staan meer klaar dan je denkt WANNEER OM HULP VRAGEN MOEILIJK IS Wanneer je hulp nodig hebt, is het niet altijd even simpel om iemand aan te spreken. Vragen of de buurman je gras komt afrijden, of je kleinkind eitjes wil meebrengen van de winkel, of je vriendin een klein klusje wil doen, … Het is niet zo gemakkelijk. Wanneer je een zekere gêne hebt om iemand om hulp te vragen, spreken we van vraagverlegenheid. Onderzoek toont aan dat mensen minder vaak een vraag durven stellen wanneer ze denken dat ze anderen tot last zijn of extra werk bezorgen. Niemand vindt het fijn om afhankelijk te zijn van iemand. Ook zouden heel wat zorgvragers de hulpbereidheid van anderen onderschatten. ‘Hij of zij zal toch nee zeggen’, wordt vaak gedacht. Bepaalde onderzoeken bewijzen echter het tegendeel. Er zou namelijk een overschot zijn aan bereidwillige helpers. Er zijn dus meer mensen die willen helpen dan personen die hulp vragen. De kans dat iemand nee zegt, is dus een pak kleiner dan je denkt. Uit hun onderzoek blijkt dat er een overschot is aan bereidwillige helpers. Er zijn dus meer mensen die willen helpen dan personen die hulp vragen. De kans dat iemand nee zegt is dus een pak kleiner dan je zou vermoeden. Vraagverlegenheid Wanneer je dicht in de buurt woont, is het gemakkelijk om iemand iets te vragen. Zo zal je sneller aan een buurman vragen iets mee te nemen van de winkel wanneer hij boodschappen gaat dan aan je dochter die ver weg woont. Het helpt ook wanneer je als zorgvrager iets terug kan doen, want dan voelt het minder als ‘profiteren’. We noemen dit vraagverlegenheid. Vraagverlegenheid uit zich niet alleen naar mensen in je eigen omgeving, maar ook naar beroepskrachten. Het is vaak een grote stap om professionele hulp in te schakelen. Bovendien wil je niet met eender wie over je persoonlijke 8
problemen praten. Dat bevestigen ook maatschappelijk werkers. Zij geven aan dat er eerst een vertrouwensband nodig is tussen de zorgvrager en de medewerkers vooraleer de ‘echte’ vragen naar boven komen. Daarnaast is schaamte een belangrijke drempel om persoonlijke hulp te vragen. Wat zal de buurt niet zeggen als ze het autootje van de verpleegkundige voor je deur zien stoppen? Op zoek naar oplossingen In het werkveld gebeuren er veel initiatieven om mensen van hun vraagverlegenheid af te helpen. Zo doe je bij thuiszorgdiensten één intakegesprek en regelen zij alles voor jou. Ook de dienst maatschappelijk werk (sociale dienst) van je ziekenfonds kan een brug vormen tussen jou en andere hulpverleners. Dan moet je je verhaal niet steeds opnieuw vertellen. BlueAssist Verder is er het systeem BlueAssist dat personen helpt die moeilijk een vraag kunnen of durven stellen. Denk aan mensen met een verstandelijke beperking of beginnende dementie. Via kaartjes of een app geef je snel en eenvoudig weer waar je hulp kan gebruiken. Op het kaartje (op papier of in de app) schrijf (of typ) je je vraag. Bijvoorbeeld: ‘kan u mij begeleiden naar het perron van de trein naar Gent?’. Het is mogelijk om er ook een tekening bij te plaatsen. Je kan dit kaartje dan tonen aan anderen die jou kunnen helpen. Meer informatie vind je op www.blueassist.eu. Je kan ook BlueAssistant worden door je gegevens op de website op te geven. Hiermee geef je aan dat je open staat
om mensen die BlueAssist gebruiken, effectief te helpen. Burenhulp Ook lokaal zijn er initiatieven. In Brugge en Oostende experimenteert het project ‘Burenhulp’ om mensen over hun verlegenheid heen te helpen. Behulpzame buren kunnen een sticker aan hun raam hangen om aan te geven dat ze kleine hulp (ongeveer 5 minuten) willen bieden. Mensen met een vraag kunnen bij hen aanbellen. Daarnaast krijgen leerlingen uit de lokale middelbare school een half uurtje vrij om personen uit de wijk te helpen. Via de buurtwerker kan je bij hen een aanvraag doen. Meer informatie vind je op www.burenhulp.be. Dorien Vandormael
SOCIALE INFO
Doet u samen aan mantelzorg met vrienden of familie? Deel met ons uw mening/ervaring en help zo andere mantelzorggroepen.
Ben jij mantelzorger van een persoon met dementie? DAN ZIJN WIJ OP ZOEK NAAR JOU!
Wij vinden steun bij elkaar! Hoe worden de taken verdeeld?
Hoe pakken we dit het best aan in groep? Wat met de kosten?
Wie zorgt voor oma als we op reis gaan?
U KUNT ONS HELPEN Voor onze masterproef huisartsgeneeskunde onderzoeken we de noden, wensen en werking van mantelzorgers in ‘GROEP’. De opzet van ons onderzoek is om adviezen en informatie te bundelen als leidraad voor andere mantelzorgers die ook in groep zorgen.
Mogen wij jullie wat vragen stellen? Stuur ons een mailtje, wij contacteren jullie. Lieze.eecloo@student.kuleuven.be of anneleen.vanwing@student.kuleuven.be
of via 0477 37 14 62
Daisy De Backer, een masterstudente in de Gerontologie (ouderen) aan de VUB, schrijft haar thesis over de ondersteuning die de mantelzorger en de oudere met dementie krijgen van woonzorgcentra. Wanneer een persoon met dementie niet meer zelfstandig thuis kan wonen, wordt een verhuis naar het woonzorgcentrum (WZC) overwogen. De oudere met dementie wordt hierbij op een wachtlijst geplaatst. Deze overgangsfase is een moeilijke periode voor de oudere en de mantelzorger. Met dit onderzoek wil Daisy in kaart brengen hoe mantelzorgers en ouderen met dementie deze overgangsperiode ervaren, en wat Vlaamse woonzorgcentra doen om de mantelzorger en de oudere met dementie hierbij te ondersteunen. Ze hoopt inzicht te krijgen in de mate van ondersteuning die mantelzorgers en ouderen met dementie krijgen, hoe zij dit ervaren en wat hun noden zijn. Daarom is ze op zoek naar mantelzorgers om een interview af te nemen. Ze zoekt specifiek naar mantelzorgers van ouderen met dementie die al op de wachtlijst staan voor opname in een WZC, of die al in een WZC wonen.
De interviews zullen tussen nu en juni 2016 plaatsvinden. Voldoe jij aan de voorwaarden en wil jij meewerken aan dit onderzoek? Contacteer dan Daisy De Backer via daisy.debacker5@gmail.com of 0473 20 35 62
Sysiphus is moe EEN BOEK OVER FIBROMYALGIE Danny Vanoudenhove is een jonge vrouw met een goed huwelijk en twee flinke zoons. Na een simpele ingreep in 1987 verandert Danny in een wrak. Zonder duidelijke oorzaak blijft ze pijn krijgen die moeilijk te verzachten is. Haar omgeving en hulpverleners reageren met onbegrip. Veel later blijkt dat Danny lijdt aan fibromyalgie, of wekedelenreuma. Deze aandoening beïnvloedt de spieren, pezen, banden, kapsels, slijmbeurzen en tussenwervelschijven. De gewrichten zelf worden niet aangetast, maar de omliggende weefsels. Het gevolg is langdurige pijn in spieren, peesaanhechtingen en banden. In dit boek leer je meer over het leven van Danny. Door middel van een briefwisseling met Vlaamse auteur Felix Sperans vertelt Danny haar verhaal.
Dit boek kan een hart onder de riem steken bij lotgenoten en meer inzicht bijbrengen aan iedereen die met de aandoening geconfronteerd wordt. Ook voor hulpverleners kan dit boek een frisse kijk geven.
Wil jij een exemplaar bestellen? Dat kan via www.uitgeverijgelderland.nl
Informele zorg in Vlaanderen ONDERZOEK VAN DE VLAAMSE STUDIEDIENST In september kwam de Vlaamse Overheid met hun rapport over het aantal informele zorgverleners in Vlaanderen. De cijfers, verzameld in 2014, wijzen uit dat de omvang van informele zorg is afgenomen ten opzichte van 2011. In 2011 zorgde 38% van de Vlamingen (18j en ouder) nog voor een ziek, gehandicapt of ouder familielid, vriend, kennis of buur. In 2014 daalde dit percentage tot 26%. Een mogelijke oorzaak is de zwaarte van de zorg. Veel mantelzorgers geven aan te zijn gestopt omdat de zorg voor hen te zwaar werd. Verder onderzoek en een precieze analyse zijn echter nog nodig om tot nauwkeurige vaststellingen te komen.
9
SOCIALE INFO
Statuut voor zelfstandige mantelzorgers Wanneer je als zelfstandige mantelzorger je werk moet onderbreken of stopzetten om de zorg voor een ander op te nemen, dit niet alleen gevolgen voor je privéleven, maar ook voor de toekomst van jouw zaak. Je kan immers klanten verliezen. Sinds 1 oktober 2015 geldt er daarom een nieuwe regeling waarbij je tijdelijk een uitkering en vrijstelling van sociale bijdragen kan krijgen.
WANNEER HEB JE RECHT OP DEZE REGELING?
Wanneer je als zelfstandige: - palliatieve zorg verleent, - zorgt voor een zwaar ziek gezinslid of voor een bloed- of aanverwant tot en met de tweede graad (ouder en kind, (schoon- of half-) broer/zus, grootouder en kleinkind), - zorgt voor een kind met een handicap dat jonger is dan 25 jaar.
HOE LANG KAN JE JE WERK ONDERBREKEN?
Per aanvraag kan je maximaal 6 maanden je werk onderbreken. Je kan dit twee keer aanvragen, waardoor je maximaal 12 maanden over je hele loopbaan van deze regeling gebruik kan maken. Je kan
ervoor kiezen om je zelfstandige activiteit voltijds of deeltijds stop te zetten. Bij een deeltijdse vermindering, krijg je een halve uitkering (zonder vrijstelling van bijdragen).
KRIJG JE EEN UITKERING?
Gedurende je onderbreking krijg je een financiële uitkering, gelijk aan het maandelijkse bedrag van het minimumpensioen van een alleenstaande zelfstandige. Dit bedrag zal geïndexeerd worden. Je krijgt ook een vrijstelling van betaling van sociale bijdragen (bij voltijdse onderbreking). Daarbovenop telt deze periode eveneens mee voor de opbouw van je pensioenrechten. Wil je meer weten? Neem dan contact op met je sociaal secretariaat.
Leer meer over zorgtechnieken WWW.FREELEARNING.NL
Hart boven hard Hart boven hard is een burgerbeweging van mensen en organisaties die het niet eens zijn met de huidige besparingen van de Belgische regering. Ze werken samen aan een samenleving die kiest voor waarde boven winst. Ze willen gelijke kansen en een duurzame toekomst voor iedereen, in plaats van te besparen op menselijke levenskwaliteit. Deel jij deze overtuiging? Help dan mee door volgende initiatieven.
HANG EEN AFFICHE AAN JE RAAM
De affiches zijn te verkrijgen in alle Oxfam Wereldwinkels in Vlaanderen. Ga naar je lokale winkel, haal een affiche en hang deze aan je raam.
STAP MEE IN DE GROTE PARADE Na een succesvolle editie in 2015 waarbij 20.000 mensen op straat kwamen, wordt er ook dit jaar een grote parade georganiseerd. Op 20 maart 2016 ben je van harte welkom om mee te stappen voor een warmer beleid.
MEER INFORMATIE?
Ga dan naar www.hartbovenhard.be
Op de Nederlandse website www.freelearning.nl vind je gratis lesmateriaal over zorgtechnieken. Hoewel de website oorspronkelijk voor beroepskrachten gemaakt werd, kan je er als mantelzorger ook veel van leren. De lessen zijn opgebouwd in thematische onderdelen of modules. Iedere module behandelt een onderwerp zoals steunkousen aanbrengen, omgaan met probleemgedrag, wassen, heffen en tillen, etc. Na het klikken op een thema verschijnt er een filmpje, een quiz, foto’s of andere ludieke manieren om jou meer te leren over het onderwerp. Een aanrader om mee aan de slag te gaan. 10
AGENDA LIMBURG
Show ‘Les filles de Malines’. Les filles de Malines brengen zowel hedendaagse pop als klassieke shownummers en de komische noot ontbreekt evenmin. Creativiteit, originaliteit én vernieuwing zijn hun kernwoorden. Pure klasse, plezier en kwaliteit staan garant voor een onvergetelijke voorstelling.
Prijs: De inkom bedraagt € 15 adk en € 13 vvk. Leden van VFG krijgen een bijkomende korting van €2 op vertoon van hun lidkaart 2016 Wanneer: zaterdag 21 mei 2016 om 20u Waar: zaal Volksontwikkeling, Jekerstraat 59, Tongeren Info en inschrijvingen: 0495 350612
11
Het prijskaartje van mijn tanden? Betaalbaar dankzij TandPlan TandPlan Overtuig jezelf Ontvang tot 1200 euro per jaar Hoge terugbetalingen voor jouw beugel, implantaten en andere tandzorgen.
Lage premies voor alle leeftijden Kinderen vanaf 1,32 euro per maand. Van 0 tot 3 jaar gratis. Bereken zelf je premie op www.mijntandplan.be
Iedereen kan zich verzekeren We sluiten niemand uit op basis van medische voorgeschiedenis.
Geen leeftijdsbeperking Ouder dan 65 jaar? Ook dan kan je aansluiten bij TandPlan.
Gratis vanaf 3de kind Al 2 kinderen verzekerd? TandPlan is gratis vanaf je 3de kind.
Al een tandverzekering? Stap makkelijk over. Je blijft verzekerd en we nemen je opgebouwde rechten over.
Bereken nu je premie op:
www.mijntandplan.be
TandPlan is een verzekering van de VMOB SOHO, verzekeringsmaatschappij toegelaten onder het nr. 350/01 om de tak 2 “ziekte” uit te oefenen. TandPlan is onderworpen aan het Belgisch recht. De algemene voor-
waarden en gedetailleerde informatie over TandPlan zijn terug te vinden op onze website www.socmut.be/tandplan. Indien u een klacht wenst te formuleren, kan u zich wenden tot de VMOB SOHO, Sint-Jansstraat 12 32-38, 1000 Brussel, via e-mail klachten.VMOBSOHO@socmut.be of bij de Ombudsman van de Verzekeringen, De Meeûssquare 35, 1000 Brussel, e-mail info@ombudsman.as.