Rebelle magazine januari - februari - maart

DE OPMARS VAN DE STATIONSROMAN

Een hedendaags sprookje met feministische boodschap

Wat zijn jouw positieve voornemens?

Geef vrouwen* hun plaats in de kunsten

KARIN JIROFLÉE Voorzitter Rebelle

Onzichtbaar, ondergewaardeerd, onmisbaar

“Ik had nooit gedacht dat ik zo onzichtbaar zou zijn, zou worden en zou blijven”: tot zover de hartenkreet van een kersverse moeder in deze Rebelle. Zodra je zwanger bent verdwijn je zelf zowat van de radar. Je bent plots die persoon die een baby draagt. En ook na de bevalling gaat het kleintje met alle tijd en aandacht lopen. Heel begrijpelijk natuurlijk, maar daarom niet minder zwaar.

Zelf koos ik voor een kinderloos bestaan. En gelukkig zat mijn partner op dezelfde golflengte. Ik wilde een interessante job, sporten, veel vrienden en vooral de wereld zien. In mijn achterhoofd ging dat allemaal niet samen met kinderen. Want hoe je het ook draait of keert: kinderen betekenen een enorme verantwoordelijkheid. Je engageert je voor jaren om later hopelijk een gelukkige en evenwichtige volwassene af te leveren. Niks om zomaar licht over te gaan.

Niet alleen moeders zijn onzichtbaar. Dat geldt voor heel veel mensen die zorgtaken opnemen. Nochtans zijn net zij essentieel om het leven leefbaar en de economie draaiende te houden. Ondanks alle mooie woorden is zorgarbeid nog steeds vaak ondergewaardeerd en – daarmee samenhangend - on(der)betaald. En daarvan zijn vooral vrouwen* de dupe. Hoog tijd om daarin verandering te brengen. Op naar een gelijke en zorgzame samenleving!

Nummer 4: Jaargang 2

Contact: Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, 02 515 04 10

e-mail: info@rebelle-vzw.be

V.U.: Karla Celis

Redactie: Ann Dewalque, Sara Van den Broeck, Fien Dewancker, Lien Willaert, Wella Van Hoof, Tamara Vanparys, Jane Lingier, Jolien L’homme, Sarah Tertyschnikow, Jutah Clarys, Tamara Vanparys, Gwen Muylaert, Lien Dejaeger, Justine Hollevoet, Karin Jiroflée, Sarah Brancart

Coördinatie en eindredactie: Sarah Brancart

Vormgeving en illustraties: Kevin Hensels

Druk: Bredero Graphics

RPR: Brussel

Ondernemingsnummer: 0412 830 713

*Bij Rebelle zijn we er ons sterk van bewust dat veel mensen zich niet thuisvoelen in de traditionele hokjes ‘man’ en ‘vrouw’. In onze teksten plaatsen we bij elke eerste vermelding van vrouwen* en mannen * een asterik. We doelen daarmee op een groep mensen die zich identificeren als respectievelijk man of vrouw en/of een gedeelde ervaring hebben omwille van bepaalde fysieke of psychische kenmerken. Lees ons volledige standpunt over genderinclusief taalgebruik op www.rebelle-vzw.be.

Met de steun van:

02 Edito

Onzichtbaar, ondergewaardeerd, onmisbaar

04 Decibelle Rebelle waardeert zorgarbeid

06 Geef vrouwen* hun plaats in de kunsten

10 Kleine goede voornemens

12 De stationsroman Een hedendaags sprookje met feministische boodschap

14 Activiteitenkalender Ontdek onze activiteiten

20 Gezien: tv-reeks ‘Wij, vrouwen’ over de positie van vrouwen* in onze samenleving

22 The future is female

24 Betaalbare zorg

27 De onzichtbaarheidsmantel van het moederschap

28 Vrouw*! Een fototentoonstelling gemaakt door rebelse vrouwen* met een passie voor fotografie

31 Wij willen jouw mening over ons magazine!

“Verzorgen en verzorgd worden, dat is de basis waarop de economie kan draaien.” Die woorden zijn van Anja Meulenbelt, en wij geven haar groot gelijk. Zorgarbeid, emotionele arbeid en huishoudelijk werk zijn vaak onbetaald, maar onmisbaar voor de samenleving.

REBELLE WAARDEERT ZORGARBEID

Nochtans wordt zorgarbeid in onze samenleving niet écht gewaardeerd. Niet in het gezin, waar de resultaten van zorgarbeid vooral opvallen als die arbeid niet is gebeurd (denk aan een proper huis, kinderen die op tijd nieuwe kleren hebben of de juiste dingen mee naar school hebben), en niet in onze maatschappij waar zorgarbeid niet of onderbetaald wordt, en zelfs bestraft voor de berekening van je pensioen. Zorgarbeid, zowel betaalde als onbetaalde, wordt nog steeds het vaakst door vrouwen* opgenomen en is financieel moeilijk. We verwachten van vrouwen dat ze zorgen alsof ze niet werken, en werken alsof ze voor niemand moeten zorgen. Kiezen is verliezen, dus probeert iedereen dat te bolwerken, op welke manier dat voor het gezin het meest haalbaar lijkt. Wij vinden dat onze overheid met concrete maatregelen moet komen om de combinatie voor iedereen doenbaar te maken.

Waardeer zorgarbeid

1. Rechtvaardige pensioenen Zorg- en huishoudelijke arbeid moeten ook na de professionele carrière van een vrouw financieel gewaardeerd worden via het individuele pensioen. De pensioenrechten en dus het pensioenbedrag en minimumpensioenleeftijd van een individu worden bepaald op basis van het loon dat je tijdens je loopbaan verdient en je loopbaanduur. Westerse landen kennen de afgelopen decennia een tendens naar een grotere samenhang tussen pensioen en een actieve loopbaan. De berekeningsystemen voor deeltijdse werknemers worden steeds beperkter en het gelijkstellen van thematische verloven en tijdskredieten wordt steeds meer teruggeschroefd. Aangezien vrouwen meer dan mannen* deeltijds werken en deze verloven opnemen, worden zij dus steeds minder gewaardeerd voor de zorgarbeid die zij tijdens hun loopbaan opnamen.

Wij vinden dat zorgarbeid moet blijven opgenomen worden in de berekening van pensioenrechten, en dus niet mag worden geschrapt in 2024. Op deze manier kunnen personen financiële waardering krijgen voor hun geleverde arbeid en bijdrage aan de economie. Ze voeden namelijk de werknemers en consumenten van de toekomst op. Al verschilt dit sterk van onze visie (waarin je niet economisch productief moet zijn om een waardevol lid van de maatschappij te zijn), we merken dat heel wat beslissingen binnen het huidige politieke klimaat vanuit deze overweging gemaakt worden.

2. Professionele zorgarbeid

Opvallend is dat wanneer voor andere dan gezins- of familieleden gezorgd wordt, men wel betaald wordt voor deze huishoudelijke en/ of zorgarbeid. Deze betaalde zorgarbeid wordt opnieuw het meest door vrouwelijke werknemers uitgevoerd. Sinds de emancipatie van de vrouw op de arbeidsmarkt is de vraag naar deze arbeid sterk gestegen. De aanwezigheid van deze sectoren zou in theorie genderongelijkheden op de arbeidsmarkt wegwerken. Toch mogen we de neveneffecten niet negeren. Ten eerste is niet iedereen financieel sterk genoeg om zorgarbeid uit te besteden wat ongelijkheid verder in de hand werkt. Wie poetst het huis van de poetshulp? Wie zorgt voor de kinderen van kinderverzorgers? Mensen met lagere lonen werken ook voltijds maar kunnen de zorg niet uitbesteden zoals hogere lonen dat wel kunnen, dus uitbesteden lost het probleem niet op en verschuift het alleen.

Ten tweede worden deze publieke sectoren steeds meer afgebouwd. Vaak worden mensen met kwetsbare profielen in deze sectoren tewerkgesteld. Door de afbouw worden de

sectoren gekenmerkt door lage lonen, weinig jobzekerheid, weinig promotiekansen en doorgroei- en doorstroommogelijkheden, en kunnen de werknemers niet ontsnappen uit hun precaire situatie.

Een financiële herwaardering van deze sector is dringend nodig. Investeringen zijn nodig om zowel het loon van zorgkundigen, huishoudhulpen en kinderverzorgers op te trekken als om hun werkomstandigheden te verbeteren: garandeer een veilige werkomgeving en voldoende uren voor huishoudhulpen, gun zorgkundigen genoeg tijd om échte zorg te verlenen, en haal de kindratio in de opvang naar beneden. Zo kunnen zij op een kwalitatieve manier zorg verlenen en gezinnen ondersteunen die dit nodig hebben.

3. Verlofstelsels voor ouderschap

Als we echt werk willen maken van een meer gelijke verdeling en waardering van zorg en werk tussen de partners, dan is er nood aan een beleid dat aanmoedigt om al vanaf het prille begin een gelijke taakverdeling op te nemen. Vanaf de geboorte van een eerste kind worden de patronen gecreëerd wie de zorgarbeid voornamelijk op zich neemt. Daarom is het belangrijk om vanuit het beleid een gelijke verdeling van de zorg te stimuleren, zodat die verdeling zo ook blijft en niet 1 ouder (vaak de moeder) in de rol van huishoudmanager geduwd wordt. Zo zien beide partners ook hoeveel werk en denkwerk er nodig is om een gezin te doen draaien, en

zullen ze dat werk ook meer naar waarde schatten. Een gelijke verdeling thuis, verzwakt ook ongelijkheden op de arbeidsmarkt.

Dit kunnen we bereiken door vaders en mee-ouders (in elk statuut) evenveel geboorteverlof als de moeders te geven: 15 weken, waarvan 10 weken verplicht dienen opgenomen te worden. Door het te verplichten moeten vaders het ook niet opnemen tegen stereotiepe opvattingen op het werk om hun geboorteverlof aan te vragen.

Voor ouderschapsverlof, gaan we idealiter naar een Zweeds model. Daar hebben mannen en vrouwen recht op 16 maanden betaald ouderschapsverlof, waarvan 3 maanden bestemd zijn voor elke ouder en niet kunnen overgedragen worden naar de andere ouder. Dit zorgt voor een hogere participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt, meer gelijke economische kansen voor mannen en vrouwen, maar ook een meer gelijke verdeling van de zorgarbeid binnen het gezin. Daarnaast zou ouderschapsverlof met behoud van loon de inkomenskloof tussen mannen en vrouwen verkleinen en maakt het ook voor mannen aantrekkelijk om sneller verlof op te nemen.

Als samenleving toon je met deze maatregelen echte waardering voor zorgtaken binnen het gezin en gelijke verdeling tussen mannen en vrouwen. Als iedereen beslist kinderloos te blijven, stopt ook onze samenleving. We kunnen niet voortbestaan zonder

kinderen, dus het is absurd om die realiteit te negeren en te verwachten dat ouders zelf maar moeten puzzelen.

Naar een zorgzame samenleving

We willen dat gezinnen bij het maken van de keuze over arbeidsregimes en het opnemen van thematische verloven, beter geïnformeerd worden over de gevolgen en termijnen. Dit kan aan de hand van grootschalige overheidscampagnes, acties in het middenveld of via de werkgevers. Maar oplossingen op de lange termijn zijn moeilijk zonder een mentaliteitswijziging, en het besef dat eigenlijk ons hele systeem structureel anders moet.

Om op lange termijn structurele verandering te bekomen, kiezen wij voor collectieve werktijdverkorting. We sluiten ons aan bij het Paarse Pact, Furia, Femma Wereldvrouwen en onderzoekers zoals Olivier Pintelon; we pleiten ervoor om collectief naar een systeem gaan van een 30-urenweek als voltijds, mét behoud van loon. Om zorgarbeid écht te waarderen, moet je mensen er voldoende tijd, ruimte en financiële mogelijkheid toe geven. Door allemaal samen minder (betaald) te werken, komen we daar een stap dichterbij. We kiezen voor een collectieve regeling i.p.v. individuele verloven, omdat de praktijk toont dat op individueel niveau genderstereotypen nog vaak in stand worden gehouden, en het vooral vrouwen zijn die ervan gebruik maken. We willen mannen én vrouwen meer tijd geven om hun leven zorgzaam in te richten.

Geef vrouwen* hun plaats in de kunsten

Noem eens enkele vrouwelijke kunstenaars van voor de 21ste eeuw op. Zonder Frida Kahlo mee te tellen. Moeilijk? Dat komt natuurlijk niet omdat vrouwen* geen goede kunstenaars zijn. Ze waren met weinig, en ze kregen niet de aandacht die ze verdienden. Veel werken van vrouwelijke kunstenaars zijn verloren gegaan of werden onterecht toegeschreven aan mannelijke tijdgenoten. Die eeuwenoude genderkloof in de kunstwereld is vandaag helaas nog steeds springlevend.

We praatten erover met Anneleen Lemmens van Engagement Arts, een organisatie die zich inzet tegen seksisme, grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik in de Belgische kunstwereld. Dat doen ze door lezingen en workshops te geven, organisaties te ondersteunen in hun transitie naar meer diversiteit en gelijkheid, en te fungeren als meldpunt voor (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.

“Kunsthistorica Linda Nochlin schreef in 1971 als eerste het onevenwicht tussen vrouwelijke en mannelijke kunstenaars in de westerse kunstwereld toe aan een historische ongelijkheid”, vertelt Anneleen. Dat deed Nochlin met haar feministische essay Why have there been no great women artists?. Het traktaat zette de hele kunst- en kunstgeschiedeniswereld op zijn kop en bracht een proces op gang dat ook vandaag nog voortduurt: het herbekijken ervan door een feministische bril.”

“Vandaag dragen we nog altijd de gevolgen van dat historische seksisme in de kunstwereld”, vervolgt Anneleen. “Het gaat over een eeuwenlange ongelijkheid, en dat krijg je niet zomaar rechtgetrokken. Net daarom zijn wij heel erg voorstander van specifieke maatregelen zoals quota. Daar is veel weerstand tegen, maar die historisch gegroeide ongelijkheid raakt nooit opgelost zonder doortastende ingrepen te doen.”

De toon van het gesprek is meteen gezet: vrouwen moeten nog steeds opboksen tegen een fundamentele ongelijkheid in de kunsten.

Poortwachters, bad boys en vrijheid

De kunstwereld heeft namelijk een aantal bijzondere kenmerken die het proces naar meer gelijkheid en diversiteit specifiek moeilijker maakt. “Het is bekend dat mensen een grotere affiniteit hebben met werk dat meer aanleunt bij de eigen blik op de samenleving. En laat de poortwachters van de kunsten nu nog altijd vooral witte mannen * zijn: een echte gentlemen’s club.” Wie niet aan dat enge plaatje beantwoordt, krijgt dus gemiddeld gezien minder kansen om werk te laten zien, bekend te worden bij het bredere publiek en daar op financieel vlak de vruchten van de plukken.

“Bovendien is dit een sector”, aldus Anneleen, “waarin je netwerk extreem belangrijk is: het is zo’n klein wereldje, ook internationaal gezien, dat vriendjespolitiek erg aanwezig blijft.” Ons kent ons. En dat heeft ook andere, perverse gevolgen, zoals wanneer er sprake is van grensoverschrijdend gedrag. “Mensen hebben

daardoor echt schrik om iets aan te kaarten. Want eens je in diskrediet komt bij een van die poortwachters, kan dat een enorme impact hebben op je verdere carrière.”

Zo blijven de bad boy of rock star artists met veel wegkomen: “Jonge, mannelijke kunstenaars die lak hebben aan alles, anarchistisch zijn, tegen de schenen schoppen … worden vaak zonder meer op een pedestal gezet. Zo is er recent het voorbeeld van een Nederlandse kunstenaar die door tientallen vrouwen van verkrachting en aanranding beschuldigd wordt. Hij werd in ‘het wereldje’ echt op handen gedragen, gezien als dé opkomende belofte, hét aanstormend talent, terwijl al jarenlang algemeen geweten was dat hij ernstig grensoverschrijdend gedrag stelde.”

Tot slot is de kunstwereld ook bij uitstek een plek waar men niet zo houdt van sturing en regeltjes. “Dat vormt inderdaad een groot struikelblok voor heel veel van het werk dat wij met Engagement Arts willen doen. Veel artiesten vrezen dat ze niet meer ‘op hun impulsen mogen ingaan’, dat we de ‘passie in de kiem smoren’. Er heerst een grote weerstand tegen het inperken van de vrijheid van de kunstenaar. Maar je kan je natuurlijk de vraag stellen: wiens vrijheid? Als die vrijheid van enkelingen met macht ten koste gaat van de vrijheid van veel anderen, is er iets mis. Bovendien denken wij dat je nog steeds heel radicale kunst kan maken, maar dat dat niet ten koste moet gaan van het welzijn van de mensen die erbij betrokken zijn.”

Gendergelijkheid als mensenrecht

Toch laten vrouwen zich niet zomaar meer wegzetten. Het gevecht tegen de ongelijkheid is al even bezig: zo klaagde actiegroep Guerilla Girls in 1989 met hun iconische poster aan dat vrouwen ‘naakt moeten zijn om in een museum te hangen’. Deze anonieme, vrouwelijke kunstenaars met de typische gorillamaskers zetten hun gevecht tegen seksisme, racisme en validisme in de kunstwereld nog steeds verder.

Waarom is het eigenlijk zo belangrijk dat er meer gelijkheid en diversiteit in de kunstwereld komt? “Structurele uitsluiting blijft fundamenteel onrechtvaardig”, stelt Anneleen Lemmens. “Zoveel interessante stemmen worden niet gehoord, zoveel talent wordt niet gezien. Er is een structureel kader dat die diverse perspectieven ondergewaardeerd houdt. Op die manier kunnen mensen zich niet ontplooien als kunstenaar, want dat maakt het financieel onleefbaar. Nochtans is meer gelijkheid beter voor bijna iedereen. Het betekent namelijk een meer divers spectrum en kwaliteit aan emoties, meer diverse en dus interessante kunst.”

In de eerste plaats gaat het dus over mensenrechten, maar er is meer. “Altijd datzelfde perspectief te zien krijgen, bepaalt ook onbewust onze smaak”, vertelt Anneleen. “Ik zag zelf bijvoorbeeld lange tijd zogenaamde ‘vrouwelijke’ kunst als minder interessant. Ik vond het vaak te cheesy, te lief of te braaf. Dat kwam natuurlijk doordat ik er veel minder mee werd geconfronteerd; mijn blik werd bepaald door het kader dat mij werd aangereikt. De dominante stem geeft veel meer waardering aan mannelijke, vaak seksistische kunst, het respectloze, het subversieve. Je moet dus

eigenlijk ook je eigen brein op dat vlak leren herprogrammeren, wars van de maatschappelijke dynamieken.”

Cijfers tellen

De vicieuze cirkel kan nog op andere manieren doorbroken worden. Zo hebben wij als publiek, als liefhebbers en consumenten van kunst, ook macht. Die van onze portefeuille. “Een kunstenaar bestaat slechts bij gratie van het publiek. Wie niet meer verkoopt, verliest aan relevantie. Wij kunnen wat we willen zien dus mee sturen door bewuster en actiever kaartjes te kopen voor vrouwelijke kunstenaars, kunstenaars van kleur, kunstenaars met een handicap, die allemaal minder aandacht krijgen. De massa kan zo bepalen wie ‘zendtijd’ krijgt en wie niet.”

“Het is een zichzelf versterkend systeem”, aldus Anneleen, “want als we meer vrouwelijke kunst zagen, zouden we het meer gaan appreciëren, zouden we er dus meer van willen zien, en zou er meer van in de kijker komen.” Daarom staat ze ook pal achter het idee van quota. “Om de gang van zaken te doorbreken, hebben we quota nodig als tijdelijke correctie. Zolang er geen ademruimte wordt geschapen voor ‘organische’ ontwikkeling en verandering, kan die er niet komen. Het gaat erom dat je ruimte geeft aan iets wat nu geen plaats krijgt om te bloeien.”

“Sommigen zeggen dat quota een bovenmaatse waardering voor ‘slechte’ vrouwelijke kunst tot stand zullen brengen. Maar dat is onzin: er is genoeg wetenschappelijk bewijs dat concrete streefcijfers werken. Eens die groeiruimte kan ingenomen worden door nieuwe kunstenaars, zal de kwaliteit vanzelf komen bovendrijven.” Kortom: geef vrouwen hun rechtmatige plaats in de kunsten.

Ook Christiane Struyven, kunsthistorica en auteur van het boek ‘Moeten vrouwen naakt zijn om in een museum te hangen?’, beaamt dat er nog veel werk aan de winkel is.

Mee zorgen voor meer diversiteit in de kunsten? Dat was nog nooit zo gemakkelijk!

Hier zijn enkele tips:

Museum

“De kunstmarkt is nog altijd zeer mannelijk en zeer conservatief, zeker als je kijkt naar galeristen en kapitaalkrachtige verzamelaars. Daar is er nog steeds een meerderheid die niet gelooft dat vrouwen evengoed kunst kunnen maken als mannen. Het werk van vrouwen wordt veel goedkoper geschat, en dat versterkt de vooroordelen van die galeristen en verzamelaars. Galeristen verkopen die goedkopere werken niet, want daar verdienen ze minder aan. Hun klantenbasis leert die vrouwen dus niet kennen, of zien de goedkopere prijs en denken dat het dan wel minder goed moet zijn. Op internationale veilingen bedraagt het aantal werken van vrouwelijke kunstenaars slechts 4 à 5% van alle werken. 95% van de geveilde werken wordt dus gemaakt door mannen. Dat is nog een gigantische gendergap.”

Tijd voor een inhaalbeweging

“Musea kochten vroeger enkel werken van mannelijke kunstenaars. Dat werkt door tot op vandaag, want de collecties zijn er. Musea kopen wel nieuwe kunst, maar ze hebben slechts een klein budget en kunst wordt alleen maar duurder. Het gaat ook over aantallen: tot 1990-2000 waren er nu eenmaal minder vrouwelijke kunstenaars. Wereldwijd zijn er in de moderne secties (kunst tussen 1900-1980) van musea 12-14% vrouwen aanwezig. Zowel in de permanente collectie als in de tijdelijke collectie. Hedendaagse kunst doet het wat beter met 30 à 40%. We hebben quota nodig om die inhaalbeweging te doen.”

“Sinds 2000 zijn er nochtans ongeveer evenveel mannelijke kunstenaars als vrouwelijke kunstenaars. Ook vroeger waren er heel knappe vrouwelijke artiestes, maar zij werden niet erkend. Tussen 1900 en 1980 werd de kunstgeschiedenis geschreven door mannen, over mannen. Vanaf de jaren ’60 beginnen er steeds meer vrouwen te studeren, en kon men dus beetje bij beetje een vrouwelijk kunsthistorisch kanon vormgeven. Ineens ontdekken ze Berthe Morisot, Camille Claudel, Frida Kahlo, Hannah Höch, Gabriele Münter, Joan Mitchell, Lee Krasner, Louise Bourgeois … We hebben het feminisme te danken voor de vervrouwelijking van de kunstgeschiedenis.”

Onbekend is onbemind

“In een volgend boek zou ik het graag hebben over kunstenaressen uit onze streken, want die waren er zeker ook en maakten heel knap werk. Dat begint met het impressionisme bij Anna De Weert, Anna Boch, Jenny Montigny. Dan gaan we naar het modernisme met Marthe Donas, verder naar het surrealisme met Jane Graverol en Rachel Baes, door naar de abstractie van Marthe Wéry en dan de feministische kunst van Tapta en Liliane Vertessen. Stuk voor stuk toptalenten, die veel te weinig mensen kennen. Het waren solisten die eenzaam en dapper doorgingen, vaak ten koste van een huwelijk, kinderen … Ze moesten vechten om zich te kunnen wijden aan hun carrière. Voor die vrouwen zou ik nog graag een lans breken.”

“We hebben nood aan rolmodellen. Laten we dus proberen zoveel mogelijk aandacht te schenken aan vrouwelijke kunstenaars. Laten we zeer open staan, exposities bezoeken, boeken lezen van vrouwelijke kunstenaars. We hebben een inhaalbeweging nodig en die begint met onszelf.”

• LGBTQ+ en de MSK-collectie: rondleiding in het museum, op aanvraag, in Gent: https:// visit.gent.be/nl/zien-doen/ lgbtq-en-de-msk-collectie

• Biennale of Women In Art, van 16 tot 29 oktober 2023, Brussel. https:// biennaleofwomeninart.com

Platform

• L’architecture qui dégenre: een Brussels platform dat architecturale, artistieke en stedelijke gelijkheid wil vergroten. Ze organiseren ook verschillende toffe tours en expo’s in Brussel. www. architecturequidegenre.be

Theater

• Khadija el Kharraz Alami, The Waves: een immersieve ervaring waarin de vrouwelijke schoonheid, kwetsbaarheid en pijn centraal staat. https://www.ntgent.be/nl/ producties/the-waves

Meer lezen over het onderwerp?

• The women who changed art forever – Valentina Grande & Eva Rosetti

• Kunst of Pornografie - Petra Van Brabandt en Hans Maes

• Moeten vrouwen naakt zijn om in het museum te hangen? –Christiane Struyven

KLEINE, GOEDE VOORNEMENS

2022 zal niet enkel de geschiedenisboeken ingaan als het jaar waarin er sprake was van achteruitgang met de daarbij gepaarde woede en verdriet, wat betreft vrouwen* en lgbtqia+-rechten. Neen, we hebben ook positieve vooruitgang geboekt.

Zo denken we onder andere aan:

• Frankrijk maakt de morning-afterpil gratis voor alles vrouwen en tot 26 jaar zijn testen op SOA’s er voortaan gratis en zonder voorschrift.

• In België werd er vanaf 1 juni ’22 een grondige hervorming van het seksueel strafrecht doorgevoerd waarin het begrip ‘toestemming’ centraal staat en duidelijker afgebakend wordt om diverse interpretaties in de toekomst te vermijden.

• Cuba stemt voor het homohuwelijk, adoptie door koppels van hetzelfde geslacht en draagmoederschap en ook niet-biologische ouders krijgen meer rechten.

• Slovenië keurt als eerste Oost-Europees land het huwelijk voor partners van hetzelfde geslacht en de adoptie van kinderen door homoseksuelen goed.

• Brussel wil openbare ruimtes, in overleg met de doelgroep, aanpassen wzodat ook meisjes, vrouwen en personen die zich niet als man identificeren, zich er goed voelen.

Maar ook de kleinere veranderingen dienen de nodige spotlights te krijgen, die veranderen namelijk de wereld rondom ons wezenlijk. Wat ons bij de vraag bracht: “Wat zijn of kunnen jouw kleine, goede voornemens voor 2023 zijn die je kan maken en nastreven om de wereld rond je iets meer gendergelijk te maken?”

45 jarige vrouw, echtgenote, mama, vriendin, zus, kennis, werknemer, chaoot, creatieveling, chef kok, huisvrouw ... een grote verzameling van ‘ikken’:

“Me uitspreken tegen slutshaming (wat een vreselijk woord ...); reageren op denigrerende opmerkingen, complimenten geven aan andere vrouwen ... Dat is eigenlijk al een automatische en heb ik geleerd van vrouwen rondom mij.”

Een creatieve dertiger met een hart voor de medemens en grenzen waar nodig:

“Mensen begroeten op straat.”

Een vrouw van 49 jaar, getrouwd en 1 zoon van 13:

“Lief zijn voor mijn medemensen, iedereen met respect behandelen en ieders mening respecteren.”

Chiara, 28, dromer, doener, mama van Andrea:

• “Het evenredig verdelen van de taken die het (recent) ouderschap met zich meebrengen. Ook als ons kind thuis moet blijven wegens ziekte, beiden een rol opnemen in de verdeling.”

• “Minder deelnemen aan ‘roddels’ wanneer ze zich voordoen of laten blijken dat dit niet oké is voor mij.”

Mirthe, 31 jaar. Ik werk als opvoedster in een leefgoep met gezinnen met kinderen met emotionele en gedragsproblemen. In het dagdagelijkse leven ben ik vooral een levensgenieter die geniet van de kleine dingen en rust. Tijd met familie en vrienden vind ik heerlijk. Of van een gewone luie dag kan ik oprecht hard genieten. Drukte en haast krijg ik de kriebels van.

• “Communicatie en een concrete takenverdeling opstellen met partner in het huishouden. Het thema gendergelijkheid bespreekbaar maken binnen mijn job (onder collega’s, in dagdagelijkse werking met kinderen ...) en discriminerende opmerkingen of handelingen op een ludieke, respectvolle manier aankaarten.”

Leerkracht secundair onderwijs en hoger onderwijs, moeder van 1 dochter:

• “Een gesprek aangaan met mijn partner over de taalverdeling in het huishouden.”

• “Ijveren voor meer verloning voor dezelfde jobs en meer inspraak vragen op de werkvloer.”

Didier Goossens, 26 jaar. Ik woon in Hasselt, cisgender man, heteroseksueel en getrouwd met een cisgender vrouw:

• “Erop letten dat ik minder emotioneel labeur op mijn partner plaats en zelf meer verantwoordelijkheid neem om afspraken te regelen, dingen op te zoeken ...”

• “Minder de verwachting hebben dat mijn manier om iets op te lossen, universeel is en zo vermijden dat ik druk plaats op mijn partner.”

Een vrouw van 32 jaar, met een zelfzekere mindset en een licht kritische toets:

“Heel bewust kiezen voor vrouwen, op alle gebieden! Bijvoorbeeld: wij gingen onlangs naar een tuinarchitect en toen we binnenwandelden in het kantoor zag ik alleen maar mannen* achter hun computerscherm zitten. Ik heb het kennismakingsgesprek gewoon gedaan, maar no way dat ik met hen een samenwerking aanga. Feministisch? Misschien! Maar ik voelde me gewoon niet oké in zo’n werking.”

Someone 30ish: “Meer grenzen aangeven.”

Heb jij kleine, goede voornemens voor een gendergelijker 2023?

Laat het ons weten via info@rebelle-vzw.be

De

stationsroman,

een hedendaags sprookje met feministische

boodschap

De stationsroman is aan een opmars bezig. Volgens fanatieke lezer Nádia zijn hier 2 redenen voor. “Ten eerste is er de pandemie. Iedereen had het moeilijk de voorbije jaren. We snakten naar ontspanning en het gevoel dat het allemaal wel goed zou komen. Dan merk je dat romantiek heel troostend en comforting kan zijn. Je geniet van het verhaal want je weet dat er sowieso een happy end volgt. Ten tweede is er de hype rond Bridgerton. De serie kreeg een groot budget, iedereen was er enthousiast over en het plaatste het genre terug op de kaart.”

Nochtans klinkt de definitie van een stationsroman niet veelbelovend. Men spreekt van ‘een voor massaconsumptie bestemd boek zonder literaire waarde, dat louter tot tijdverdrijf dient, met een voorspelbaar verhaal en een naïef beeld van de realiteit.’ (lacht) “Ik zou het zelf ook geen hoogstaande literatuur noemen. Het is gewoon bedoeld om mensen een fijne tijd te bezorgen. Ik kan zo’n boek in 2 dagen uitlezen, het vraagt geen mentale energie. Dat is voor mij net de meerwaarde. Ik heb een stressvolle job als wetenschapper, in mijn vrije tijd wil ik ontspannen. Ik hoef geen Tolstoj te lezen om aan mensen te bewijzen dat ik verstandig ben.”

“Het stoort me wel als mensen zeggen dat ik een seksboekje lees. Op televisie is er zoveel seksuele content te zien en dat is geen probleem. Maar wanneer het gaat om boeken die door en voor vrouwen* werden geschreven, is het ineens raar. Uitgevers doen veel inspanningen om dit stereotype beeld weg te werken. Ze maken bijvoorbeeld discretere covers dan vroeger. De oorspronkelijke covers werden niet door iedereen naar waarde geschat, maar ik vind ze fantastisch. Ze werden gemaakt op basis van prachtige olieschilderijen.”

“Je kan literatuur in veel categorieën opdelen. De romantische verhalen worden daarbij snel in het verdomhoekje geduwd. Dat negatieve beeld is onterecht. Eigenlijk bevatten de verhalen een heel feministische en waardevolle boodschap.”

Dat zal veel mensen verbazen. Waar zit de feministische boodschap precies in?

“Bij de oude boeken blijft de feministische boodschap meer verborgen. Het komt er wel op neer dat de man* een emotioneel geconstipeerde idioot is die denkt dat hij beter is omwille van bijvoorbeeld een hoge sociale klasse. Toch slaagt een vrouw er telkens in om hem op zijn knieën te krijgen. Nu wordt er anders geschreven over de vrouwelijke hoofdpersonages. Het zijn vrouwen met een sterke wil.”

“Vaak schetsen de verhalen een beeld van hoe mensen in een bepaalde periode leefden. Er is altijd aandacht voor de rol van de vrouw op dat moment in de geschiedenis. Een goed voorbeeld daarvan is Bringing Down The Duke. De schrijfster Evie Dunmore vertelt over de eerste studentes aan de universiteit van Oxford. Het hoofdpersonage is heel politiek geëngageerd. Hello Stranger is gebaseerd op de eerste vrouwelijke arts in Londen en met de worstelingen waarmee ze te maken kreeg. Zo breng je saaie historische feiten op een andere manier tot bij mensen en leer je hoe ver we gekomen zijn, zowel in wetenschap als in de manier waarop we naar vrouwen kijken.”

Hoe divers zijn de boeken? Gaan ze op dat gebied mee met hun tijd?

“De laatste 5 jaar is er een shift geweest. Er zijn schrijvers die queer personen als hoofdpersonage gebruiken. Cat Sebastian en Alexis Hall schrijven allebei over non-binaire, biseksuele of transpersonen. Mensen van kleur komen

aan bod in de boeken van Beverly Jenkins, zelf een zwarte vrouw. Indigo is een van mijn favoriete boeken van haar. Ze heeft haar research gedaan en geeft een duidelijk beeld van de slavenhandel. Het is zo krachtig om te lezen hoe een vrije slaaf de liefde vindt.”

“Ik lees graag historische boeken omdat ik wil zien hoe romantiek evolueert. Er is een gigantische verandering. In het begin was er non-consensual seks. Dat is nu totaal niet meer aan de orde. Vrouwen beleven plezier aan seks in de boeken, het is heel sex positive Consent, feminisme en vrouwen die de controle over hun leven nemen zijn steeds meer de maatstaf. De boeken passen zich aan aan de maatschappij en aan wat mensen willen lezen.”

Hans Jansen, hoofdredacteur van Vlaanderens grootste stationromans Bouquet, aan het woord.

“Bouquet heeft meer dan 1 miljoen lezers in Vlaanderen en Nederland. Het gaat vooral om vrouwen (maar zeker ook mannen) tussen 14 en 100 jaar, met een kleine meerderheid in de groep 35- tot 54-jarigen. Het is een vaste, trouwe lezersgroep. Dat blijkt ook uit de lange traditie van de boeken. De allereerste Bouquet verscheen in 1975. Ondertussen zitten we ongeveer aan nummer 4500. Het succes zit hem onder meer in de instant gratification. Je leest de verhalen in een paar uur uit. Net zo snel dus als een avondje Netflix.”

“De boeken worden geschreven door tientallen, voornamelijk vrouwelijke, auteurs uit Engelstalige landen. Er komen voortdurend nieuwe, jonge schrijfsters bij waardoor de verhalen meegaan met hun tijd, zowel in toon als in thematiek. Zo zijn in de laatste jaren de liefdesscènes een stuk pittiger geworden. Waar de slaapkamerdeur vroeger na de eerste kus dichtsloeg en je als lezer maar moest raden wat er verder gebeurde, staat die nu wagenwijd open. Ook worden er steeds meer inclusieve verhalen geschreven.”

“De grootste verandering in de loop der jaren zien we bij de heldin. Zij veranderde van een onschuldig, grijs muisje dat bij haar ouders woont en door de held het echte leven in geleid wordt, in een zelfstandige jonge vrouw die zich niet zomaar laat verblinden door de rijkdom en het maatschappelijke succes van de held. Het mooie is dat de held van de heldin leert dat het leven zoveel meer waarde heeft als je ook je gevoel toelaat. Dat is de grote, positieve boodschap van Bouquet: ware liefde overwint alles. En dan zijn de verhalen ook nog eens spannend en sexy. Succes gegarandeerd!”

Hoe ben je zelf eigenlijk met de boeken in contact gekomen?

“Ik wou terug meer lezen om te ontspannen. Op YouTube ging ik op zoek naar tips. Daar kwam ik de naam Tessa Dare tegen. Ik las haar boek The Duchess Deal en was verkocht. Het gaf me zoveel plezier. In 2020 begon ik mijn Bookstagram-pagina. We vormen een kleine community op het internet. De lezers van historische romans zitten wereldwijd, maar in mijn eigen omgeving ken ik niemand. Romantische literatuur is een van de grootste genres bij uitgeverijen, maar er rust duidelijk nog een stigma op. Ik hoop dat lezers beseffen dat ze zich niet moeten schamen om iets dat ze leuk vinden en dat meer en meer mensen de boeken in hun ware aard gaan zien.”

Paula, co-host van de podcast ‘Tater bij de wijn’ is fan van het genre. Zij deelt graag haar tips.

VERRADERLIJKE VIKING

Sara Bennett

Lady Rose roept de hulp van een bende ruige huurlingen in wanneer haar landgoed wordt belaagd. Al snel hoopt ze dat een van de wilde Vikings zijn lichaam niet alleen ter verdediging van haar bezit zal inzetten.

TWEE VIKINGEN, ÉÉN GEDACHTE

Sandra Hill

Tweelingsbroers Toste en Vagn raken op het slagveld bruut van elkaar gescheiden. Toste wordt wakker in een klooster en raakt daar onder de indruk van de geheimzinnige non Esme. Vagn op zijn beurt ontwaakt vastgebonden op een bed en zal worden uitgehuwelijkt aan de stoere Helga.

ONGEHOORD VERLANGEN

Christina Dodd

De arrogante graaf Kerrich besluit een weesje onder zijn hoede te nemen om zijn imago op te krikken. Hij gaat op zoek naar een gouvernante. De beeldschone Pamela Lockhart weet de baan te bemachtigen. Maar dan blijkt Kerrich zich aangetrokken te voelen tot zijn gouvernante. Tegelijkertijd heeft Pamela, die net zomin in de liefde gelooft als haar charmante werkgever, het steeds moeilijker om haar ongepaste verlangens in toom te houden.

AGENDA

LIMBURG

Fototentoonstelling Vrouw*!

Een fototentoonstelling over de rauwe wereld van het vrouw* zijn, over lichaam, gevoel, expressie, ervaringen, vooroordelen, verwachtingen. Dit alles overgoten met een sausje diversiteit.

Waar:

Vrijzinnig Punt: Albrecht Rodenbachstraat 18, 3500 Hasselt

Wanneer:

19 maart 2023 van 15-18 uur.

Prijs: gratis

Babymassage

Aan de hand van een rustgevende massage laat je je baby of kind ontspannen en creëer je een warme band met je baby (6 weken-6 maanden). Tijdens deze workshop leer je op een speelse en creatieve manier genieten van babymassage, om nadien ook thuis toe te passen.

Waar en wanneer:

Borgloon: Consultatiebureau Borgloon, Graethemstraat 15, 3840 Borgloon. 3 januari, 7 februari en 7 maart, telkens van 19 tot 20 uur

Hasselt: Huis van het Kind Hasselt, Limburgplein 3, 3500 Hasselt. 18 januari (van 19 tot 20 uur), 15 februari (van 9.30 tot 10.30 uur) en 15 maart (van 19 tot 20 uur)

Prijs: gratis

Rebelle Culinair

(H)eerlijk en authentiek koken met Rebelle Culinair! Hou jij van lekker kokkerellen in authentieke en gezellige sfeer? Wil je graag kennis maken met de échte wereldkeuken? Onze lesgevers delen graag hun kookgeheimen met jou!

Waar:

CC Casino - Varenstraat 22A 3530

Houthalen

Wanneer:

• Spaans op 7, 14, 21 en 28 maart van 19-22 uur

• Italiaans op 4, 11, 18 en 25 april van 19-22 uur

• Desserts op 9, 16, 23 en 30 mei van 19-22 uur

Prijs: gratis

De Rode Draad

Wil je graag aan de slag met naald en draad, maar heb je weinig zin om er in je eentje aan te beginnen? Kom dan naar ons naaicafé!

Van prille beginnelingen tot de ervaren naaister, onze lesgever begeleidt iedereen op maat!

Hasselt

Waar:

Gildezaal, Joris van Oostenrijkstraat 65, 3511 Kuringen

Wanneer:

elke dinsdag van 19-22 uur vanaf 10

januari

Prijs: gratis

Sint-Truiden

Waar:

De Veva, Eynestraat 79 - 81,3 800

Sint-Truiden

Wanneer:

2-wekelijks donderdag van 19-22 uur

vanaf 19 januari

Prijs: gratis

Tongeren

Waar:

De Passerel, Jaminéstraat 23, 3700

Tongeren

Wanneer:

elke dinsdag van 19-22 uur

Start: 10 januari, Prijs: gratis

Yoga en pilates

Yoga en pilates is rust in beweging. Wil jij je stilte vinden in je hoofd en je lichaam soepeler en sterker maken?

Dat kan makkelijk met onze betaalbare yoga én pilates lessenreeksen. Reserveer snel jouw plekje voor een proefles of een reeks.

Yoga Beringen

Waar:

Sporthal GO! Freinetschool ‘De Step’ basisschool Salviastraat 7, 3580 Beringen

Wanneer:

Reeks B:Start op 12 januari

Reeks C: Start op 20 april

Elke donderdag van 20-21 uur

Prijs: gratis

Yoga Neeroeteren

Waar:

Sporthal De Borg (kleine zaal 1), Rotemerlaan 36, 3680 Neeroeteren

Wanneer:

Reeks B:Start op 10 januari

Reeks C: Start op 18 april

Elke dinsdag 20-21 uur

Prijs: gratis

Yoga Sint-Truiden

Waar:

Sporthal Gazometersite – Gazometerstraat, 3800 Sint-Truiden

Wanneer:

Reeks B:Start op 9 januari

Reeks C: Start op 17 april

Elke maandag 20-21 uur

Prijs: gratis

Yoga Hasselt

Waar:

dojozaal (turnzaal) Virga Jessecollege, Stadsomvaart, 3500 Hasselt

Wanneer:

Reeks B:Start op 9 januari

Reeks C: start op 17 april

Elke maandag 19-20 uur

Prijs: gratis

Yoga Pelt

Waar:

Sportcentrum Bemvoor, Multizaal

Jeugdlaan 8, 3900 Pelt

Wanneer:

Reeks B:Start op 10 januari

Reeks C: Start op 18 april

dinsdag 19-20 uur

Prijs: gratis

Yoga Lommel

Waar:

Balletzaal Huis van de jeugd in Lommel , Norbert Neeckxlaan 50, 3920 Lommel

Wanneer:

Reeks B:Start op 9 janauri

Reeks C: Start op 17 april

maandag 19-20 uur

Prijs: gratis

Yoga Nieuwerkerken

Waar:

Zaaltje boven schooltje ’t Goudhaantje, Molenstraat 8, 3850 Binderveld.

Wanneer:

Reeks B:Start op 12 januari

Reeks C: Start op 20 april

donderdag 19.30 uur

Prijs: gratis

Yoga Lanklaar

Waar:

Zaal “De Zavel” buurthuis Lanklaar

Vrietselstraat 33, 3650 Lanklaar.

Wanneer:

Reeks C: Start op 18 april

Reeks B:Start op 10 januari

dinsdag 20-21 uur

Prijs: gratis

Yoga Maaseik

Waar:

Sporthal GO! Middenschool Campus

Van Eyck Maaseik

Wanneer:

Reeks B:Start op 10 januari

Reeks C: Start op 18 april

dinsdag 19.30 tot 20.30 uur

Prijs: gratis

Yoga Helchteren

Waar:

danszaal Sportcentrum Helchteren, Sportstraat 11B, 3530 Helchteren

Wanneer:

Reeks B:Start op 11 januari

Reeks C: Start op 19 april

woensdag 20-21 uur

Prijs: gratis

Pilates Zonhoven beginner

Waar:

Sporthal secundaire school SJB, Kleine

Hemmenweg 4, 3520 Zonhoven

Wanneer:

Reeks B: Start 9 januari

Reeks C: Start 17 april

elke maandag 20.30-21.30 uur

Prijs: gratis

Pilates Zonhoven gevorderden

Waar:

Sporthal secundaire school SJB, Kleine Hemmenweg 4, 3520 Zonhoven

Wanneer:

Reeks B: Start 9 januari

Reeks C: Start 17 april

elke maandag 19.30-20.30 uur

Prijs: gratis

Pilates Sint-Truiden

Waar:

Dojo zaal Trudo Sportha, Sint Jansstraat 26,3800 Sint-Truiden

Wanneer:

Reeks B: Start 11 januari

Reeks C: Start 19 april

Elke woensdag 20.30-21.30 uur

Prijs: gratis

Bekkenbodemspieren: de geheimen ontrafeld

De bekkenbodem(spieren), weten we daar genoeg over als vrouw*? Vaak weten vrouwen wel dat dit een belangrijke spier is bij en na de bevalling maar verder dan dat gaat het vaak niet. Nochtans kunnen we ook problemen zoals urine-incontinentie, pijn bij het vrijen, problemen bij ontlasting en zelfs verzakkingen, toewijzen aan het niet goed functioneren van de bekkenbodem. Samen met kinesitherapeut en specialist, Magalie Belien, willen we dit taboe doorbreken en vrouwen op een correcte en volledige manier informeren! We koppelen hier ook meteen praktijk aan, door enkele praktische oefeningen mee te geven.

Waar:

locaties nader te bepalen (verschillende locaties in Limburg)

Wanneer:

start in het voorjaar van 2023 (data nader te bepalen)

Hou onze website en sociale media in de gaten voor alle concrete info over locaties en data.

ANTWERPEN

Panelgesprek twijfel kinderwens

Meer en meer mensen twijfelen eraan of ze kinderen willen. Ieder met eigen redenen. Tijdens dit panelgesprek gaat Rebelle in gesprek met enkele personen die twijfelen of getwijfeld hebben. We zoomen in op het proces hoe ze tot een keuze gekomen zijn en wisselen tips uit rond hoe aan de slag te gaan met die twijfels.

Waar:

Mechelen

Wanneer: maart

Rebelle Café - Café zonder taboe

Vanaf maart verwelkomen we je één keer per maand in ons Rebelle Café. Een gezellig cafeetje waar er geen ruimte is voor taboe. Aan de hand van leuke kaartjes en andere tools triggeren wij jou om de ‘standaard’ caféklap te laten gaan over feministische thema’s, seksualiteit, mentaal welzijn … Wil je graag met vrienden praten over onze thema’s ? Of met onbekenden? Alles kan, spring zeker eens binnen in het Rebelle Café in Lier.

Webinar - Samen Zwanger (i.s.m. Solidaris)

Zwanger? Proficiat! Tijd om de nodige administratie in orde te brengen. Maar ook om even stil te staan bij de nieuwe gevoelens en verwachtingen bij de komst van een kindje. De zwangerschapsconsulenten van Solidaris staan je bij tijdens deze sessie.

Waar en wanneer:

Online webinar in februari (hou onze website in de gaten)

Prijs: gratis

Ook gratis fysieke sessies in Antwerpen en Oost-Vlaanderen hou www.solidaris-vlaanderen. be/infosessies-samen-zwanger in de gaten voor concrete info.

Rebelle weekend

Workshop EHBébé

Een val, een buil of een schaafwonde is snel gebeurd, zeker met baby’s in huis. Studenten Vroedkunde aan Karel de Grote Hogeschool leren je wat je moet doen om je baby in nood te verzorgen. Wie goed voorbereid is, kan rustig en correct reageren wanneer het nodig is.

Waar:

Huis van het Kind, Columbiastraat 231, 2030 Antwerpen-Luchtbal

Wanneer:

14 februari om 9.30 uur

Prijs:

gratis

Een weekend aan zee met vriendinnen, je mama of alleen, lijkt je wel wat? Dan is ons Rebelle weekendje perfect voor jou. Een gezellig weekend waar ontspanning, plezier, creatief bezig zijn centraal staan.

Waar: Nieuwpoort, De Barkentijn

Wanneer: van 31 maart tot 2 april

WEST-VLAANDEREN

Podcastclub

Luister je graag podcasts? Denk je graag mee over actuele thema’s? En schuilt er een beetje vrouw* in je die de wereld wil veranderen? Dan is Rebelle’s podcastclub iets voor jou. Het principe is simpel. We luisteren allemaal naar dezelfde podcast en komen daarna online samen om onze ideeën en bedenkingen rond dit thema te delen. Wil je meer? Dan kan je terecht in de Facebookgroep voor meer inspiratie.

Waar:

online via Teams

Wanneer:

26 januari, 28 februari, 29 maart telkens om 19.30 uur

Prijs: gratis

Expeditie workload

Ben je thuis de projectmanager van dienst en durft die taak wel eens doorwegen? Tijdens deze workshop gaan we in gesprek om samen de keien die we ‘emotionele arbeid’ noemen uit jouw rugzak te halen. We geven je tips en tricks zodat je hier beter kan mee omgaan. Na de workshop ga je naar huis met onze leuke weekplanner.

Waar:

Bibliotheek Zwevegem, Bekaertstraat 13, Zwevegem

Wanneer:

2 maart om 19.30 uur

Prijs: gratis

BRABANT

Literair café

Ons literair café is geopend! Elke laatste dinsdag van de maand ben je welkom om er uit te wisselen over boeiende boeken met een feministische insteek. Let wel, de ene maand raden we aan om het boek al te hebben gelezen, de andere maand staat het open voor iedereen en kun je het boek net leren kennen om er later op jouw tempo mee aan de slag te gaan. Hou onze Facebookpagina in de gaten om te weten met welk boek we werken en of je ze al gelezen moet hebben al dan niet!

Prijs: gratis

Vrouwen en sport

Zin in een toffe work-out in het water?

We organiseren een 12-delige reeks Aquagym in het Interbad in Sint-Kruis, telkens op donderdagavond van 19.30 tot 20.30 uur of 20.30 tot 21.30 uur.

Waar:

Hou onze website in de gaten.

Wanneer:

16 februari om 19.30 uur of 20.30 uur

Prijs: 99 euro

Menstruatie en topsport, olympische medailles winnen en het huishouden regelen of sport als middel om vrouwen te verbinden en te versterken. Het zijn maar een paar thema’s waar vrouwen in de sport mee geconfronteerd worden. Tijdens de Internationale Vrouwendag op 8 maart nemen we je mee in een aantal inspirerende verhalen.

Waar:

Museum Koers, Polenplein 15, Roeselare

Wanneer:

7 maart om 19.30 uur

Prijs: gratis

V-Fest invites Rebelle

Wij zijn uitgenodigd op een festival. En niet gelijk welk festival! In maart zul je kunnen deelnemen aan onze activiteit op V-Fest. Het zal gedurfd, rebels en out of the box zijn. Iets over seksualiteit en taboes doorbreken want dat is wat wij gemeen hebben. Tip: audioporno! V-Fest is een meerdaags festival rond seksualiteit en intimiteit. Een mix van informatieve gesprekken, workshops en licht artistieke events. Ben jij geprikkeld om de mythes en taboes rond seks te doorbreken?

Noteer dan zeker 6-12 maart in je agenda en doe mee met onze activiteit. Het belooft een intieme, prikkelende en creatieve workshop te worden.

Wanneer en waar:

6 -12 maart op verschillende locaties in Leuven, hou onze website in de gaten.

Prijs: 8 euro

Café au sex

Op 6 juli hielden we in Leuven ons eerste café au sex! Een intieme praatavond onder begeleiding van onze seksuologe. Zonder filter en schaamte spraken we over allerlei thema’s zoals seksueel genot en seks en de cyclus. Dit concept had succes, daarom zullen er nog verschillende avonden komen! Nog niet overtuigd? We vroegen aan seksuologe Leila Lambrechts hoe zij de avond heeft beleefd:

“Ik vond het heel leuk, ook super fijn dat er een man aanwezig was. Mensen die kwamen hadden een openheid, wat het gesprek heel aangenaam maakte. Er was een veilige bubbel waar de vrouwen veel wilden delen en vertellen. Het was heel mooi om te zien dat de deelnemers zich veilig voelden om gewoon te durven vertellen en ook te durven zeggen dat ze bepaalde zaken niet weten. Op dergelijke activiteiten kun je van elkaar leren. Taboes worden door dergelijke initiatieven doorbroken.

Kom jij naar een van onze volgende cafés au sex?

OOST-VLAANDEREN

Wist je dat jouw vrouwelijke cyclus uit 4 fases bestaat? Seksuologe Lotte Sierens vertelt je er alles over tijdens deze interactieve avond. Krijg meer grip op je natuurlijke cyclus, vrouwelijke hormonen en seksueel genot. Voorbij taboes, schaamte en dokter Google.

Waar:

WOEST, Drongensesteenweg 41, 9000 Gent

Wanneer:

9 februari van 19-21 uur

We organiseren nog meer avonden hierover. Check onze website en sociale media voor meer data.

BRABANT

Voorbij schaamte en taboe, met een lekker drankje wissel we ervaringen uit en dit steeds onder begeleiding van een expert in het vak! 4 Keer per jaar houden we deze interactieve praatavond, op een laagdrempelige manier doorbreken we mythes en Dr. Google telkens vanuit een ander onderwerp. Op 19 januari nodigen we seksuologenmettwee uit, zij hebben het over allerlei taboes en op 22 fabruari komt Nathalie Cardinaels. Zij zal het hebben over ethische non-monogamie en polyamoureuse relaties.

Waar en wanneer:

19 januari in KFK Hope Café Brussel en 22 februari in Leuven (locatie nog te bepalen), telkens om 20 uur

Prijs:

8 euro

WEST-VLAANDEREN

Seks kan deugd doen. Maar hoe lang is het geleden dat jij echt genoot van seks? We maken je graag warm voor deze womens only-avond. Geen hete pornostandjes maar een laagdrempelige infosessie met seksuologe Lotte Sierens over wat deugd kan doen bij jezelf, en met je partner. Ook goesting om te komen? Welkom!

Waar:

Delaney’s Irish Pub, bovenverdieping, Burg 8, 8000 Brugge

Wanneer:

donderdag 9 maart 2023, 19.30 uur

Meer info over en inschrijven voor onze activiteiten via www.rebelle-vzw.be

Wij, vrouwen – over de positie van vrouwen in onze samenleving

De strijd voor een gelijkwaardige positie en vertegenwoordiging van vrouwen * en mannen * in Vlaanderen is al meer dan een eeuw oud. Er zijn grote stappen gezet, maar we zijn er nog niet. Aan de hand van getuigenissen en archiefbeelden schetste de vierdelige Canvas-reeks ‘Wij, vrouwen’ de evolutie van de positie van vrouwen in onze samenleving, zowel privé als in het publieke leven. Wij spraken met Clem Robyns, eindredacteur van het programma.

In ‘Wij, vrouwen’ brengen vrouwen* van alle leeftijden en standen hun verhaal, samen met politica’s, boegbeelden van de vrouwenbeweging en voormalige ‘Dolle Mina’s’. De aanleiding voor het programma: de onophoudelijke stroom verhalen en schandalen rond #Metoo, die duidelijk maakte dat de strijd voor vrouwenrechten, voor gelijkheid en respect nog lang niet gestreden is.

“Vroeger had je jaarlijks wel eens een actie of wat aandacht voor vrouwenrechten op Vrouwendag, maar daar bleef het bij. MeToo heeft een schok teweeggebracht en heeft veel mensen doen inzien dat er op allerlei mogelijke vlakken van vrouwenrechten nog heel veel schort. Voor een programma als dit is het heel belangrijk dat je het gevoel hebt dat er iets leeft. Het is geen actualiteitsprogramma. Deze reeksen (‘Wij, Vrouwen’ komt er in navolging van de ‘Kinderen van …’ - reeksen, n.v.d.r.) hebben het nodig om rustig te gaan zitten en over een periode van een halve eeuw te gaan kijken wat er allemaal gebeurd is, wat er veranderd of niet veranderd is en hoe dat zo gegaan is. We vinden het belangrijk

dat de mensen waarover het gaat het historische verhaal zelf kunnen vertellen.”

Met open mond staan luisteren “Het fenomeen dat mij het meeste geraakt heeft, is hoe seksualiteit werkelijk onderdrukt werd. Door de kerk, door de vaders, maar ook door de moeders. Jonge vrouwen wisten niets over hun eigen seksualiteit, werden permanent bang gemaakt om zwanger te worden. Hetzelfde met gescheiden vrouwen … Die werden bijna uitgestoten. Dan hebben we het zelfs nog over de eerste helft van de jaren ’70. Die agressiviteit, die gemeenheid waarmee er werd omgegaan met vrouwelijke seksualiteit in een toch vrij recent verleden … Daar ben ik echt wel van geschrokken.”

“Als man heb ik eigenlijk meermaals zwaar opgekeken. Eén van de getuigen, een vrouw op leeftijd, vertelde dat een van haar jongere collega’s zwanger was en de baas vroeg of ze het bij eentje ging houden. Toen ze antwoordde dat ze dacht van niet, diende die baas haar van repliek en zei haar dat ze toch niet zoals de konijnen

moest beginnen te doen. Een andere getuige gaf terecht aan dat dat iets is waar een man zich nooit zorgen over moet maken.”

“Iets anders dat mij frappeerde, was dat verschillende getuigen aanhaalden dat hun man wel hielp in het huishouden, maar dat het managen ervan toch vooral bij hen ligt. De man wil blijkbaar wel van alles doen, maar de vrouw moet zorgen dat het gebeurt. Het is de vrouw die in de gaten houdt dat de kinderen uit hun kleren zijn gegroeid, het is aan de vrouw dat de man vraagt of er volgende week zondag al iets gepland staat en ga zo maar door. Alle vrouwen tegen wie ik dat tot nu toe verteld heb, bevestigen dat.”

“Waar ik ook van schrok, omdat het zo vaak naar bovenkwam, is dat vrouwen aangeven dat wanneer zij iets zeggen op een vergadering er soms gewoon niet geluisterd of gereageerd wordt, terwijl wanneer een man 5 minuten later hetzelfde zegt daar wel op ingegaan wordt. Ik heb aan mijn ploeg gevraagd om me alstublieft op de vingers te tikken mocht ik me daar schuldig aan

maken. Daarop kreeg ik terecht de reactie dat het niet aan hen was me daarop te wijzen, dat ik zelf moet inzien als ik het doe. Ik mag hopen van niet.”

“Een andere, jongere getuige gaf aan dat ze door MeToo een aantal dingen is beginnen vertellen en dat haar vader vroeg waarom ze dat nooit eerder had gedaan. Dat had ze wél. Alleen was dat blijkbaar nooit eerder doorgedrongen.”

“Dat vind ik het meest bizarre. Dat we soms denken dat we het goed doen, maar dat misschien niet altijd zo is. Het programma was echt een eyeopener.”

“Niets evident vinden, dat is eigenlijk waar het om draait. Zo heb ik verschillende keren tegen het management gezegd dat dit programma door een vrouwelijke eindredacteur moest gemaakt worden. De realiteit was dat de vrouwelijke eindredacteurs bij Canvas al andere projecten hadden. Het zijn uiteindelijk de 2 vrouwelijke netmanagers die me overtuigd hebben het te doen omdat ze er geen probleem inzagen. Toch is het belangrijk dat je die zaken in vraagt stelt.”

Zwijgen en luisteren

“Ik hoop dat koppels samen kijken, ik hoop dat moeders en dochters samen kijken. Ik hoop dat vaders en dochters en vaders en zonen samen kijken. En wat ik vooral hoop, is dat er gepraat wordt. Het mooiste effect dat ‘Kinderen van de migratie’ teweeggebracht heeft, is dat jonge mensen met migratieachtergrond zeiden dat ze voor het eerst met hun ouders hadden gepraat over hoe dat voor hen was geweest en dat dat lange, emotionele gesprekken waren.”

“Dit is ook zo’n onderwerp waar nog te weinig over gepraat wordt. Ouders zullen, wanneer ze een beetje mee zijn, wel proberen om hun kinderen bewust te maken van bepaalde reflexen, foute reacties, foute denkbeelden … Maar vertellen hoe het voor henzelf was toen het allemaal nog veel meer vastgeroest was, dat is vaak niet evident. En omgekeerd ook niet. Jonge vrouwen nu vinden ook niet altijd gehoor, dat maakte een van bovenstaande verhalen wel duidelijk. Het is belangrijk dat dat wél gebeurt.”

“Eigenlijk is de boodschap vooral: zwijg eens en luister. Alle dominante groepen in de samenleving, waar ik ook deel van uitmaak, moeten zich realiseren dat het moment is gekomen om dat te doen. Je hoeft het daarom nog niet met alles eens te zijn. Op een bepaald moment moet er ook gediscussieerd kunnen worden over zaken, maar eerst moeten die groepen even tijd nemen om te zwijgen en te luisteren. Ik hoop dat dat zal gebeuren.”

‘Wij, vrouwen’ nog niet gezien?

Je vindt de afleveringen integraal terug op VRT Max.

THE FUTURE IS female

Internationale Vrouwendag staat op 8 maart elk jaar in het teken van strijdbaarheid en het gevoel van solidariteit van vrouwen * overal ter wereld. Nieuwsgierig als we zijn, vroegen we aan een heleboel vrouwen én mannen* wat feminisme voor hen betekent, of ze zichzelf als feminist beschouwen en wat vrouw zijn voor hen betekent.

“Ik kan niet tegen het onrecht tussen mannen en vrouwen. Vrouw zijn is zacht zijn en een veilige haven om bij thuis te komen, de rots in de branding. Maar vrouw zijn is ook af en toe jouw wilde kant ontdekken en lekker gek doen met vriendinnen. Uitkomen voor waar je voor staat. Je laten gelden in de maatschappij.”

“Feminisme is voor mij 100% vrouw mogen zijn, in alle aspecten/rollen in mijn leven, zonder dat het een topic op zich is. Het staat voor gelijkheid tussen man/vrouw & x.”

“Ik beschouw mezelf als feminist en krijg dit regelmatig te horen wanneer het gaat over dergelijke onderwerpen. Ik neem het op voor mijn zusters :) en durf een (minder prettig) gesprek aan te gaan wanneer het nodig is. Ook op mijn werk waar ik nog veel discriminatie zie. Vrouwen vechten (helaas) al jaren voor dezelfde rechten die anderen ‘zomaar’ in de schoot geworpen krijgen. Want in a blink of an eye kunnen onze (basis)rechten zeer snel terug worden afgenomen. Hopend dat de next young generation zich niet laat doen.”

“Ik vind dat vrouwen op de dag van vandaag nog steeds worden gediscrimineerd omdat de vrouw vaak nog, bewust en onbewust, als minder capabel, zwakker, te emotioneel, fysiek niet sterk genoeg etc ... wordt gezien.”

“Vrouw zijn betekent voor mij sterk zijn. Sterk omdat we over zoveel kwaliteiten beschikken. En omdat we ook sterk zijn in de strijd aangaan tegen de vooroordelen, discriminatie, de maatschappelijke verwachtingen ... waar we dagelijks tegen aanlopen.”

“Feminisme is voor mij 'vrouwen even waardevol vinden als mannen'. Gelijkheid vind ik een vreemd gegeven, want we zijn nu eenmaal niet gelijk. Maar onze (soms verschillende) kwaliteiten moeten even waardevol geacht worden en wegen even zwaar door, ook al worden de vrouwelijke kwaliteiten vaak niet gezien, erkend of betaald. We moeten elkaar hierin steunen en van tijd tot tijd complimenteren.”

“Ik beschouw mezelf absoluut als feminist. Ik zie feminisme als een brede basis voor inclusie en tolerantie, die niet los kan worden gezien van context. Feminisme in België is bijvoorbeeld niet hetzelfde als feminisme in Iran, zoals we nu zien in de protesten tegen het islamitisch bewind versus de druk die de Belgische staat uitoefent op vrouwen die een hoofddoek dragen. Als man zie ik voor mezelf in dit alles een actieve en ondersteunende rol: het werk hoeft niet gedragen te worden voor vrouwen alleen, maar is een werk van velen. Het gesprek voeren en de handschoen opnemen onder andere mannen is het minste wat ik wil doen in 2023.“

“Ik ben niet bezig met wat mijn vrouw zijn inhoudt. Dat is deel van mijn identiteit.”

“Wat betekent vrouw zijn voor mij?

Vooral … helemaal in mijn vrouwelijke kracht staan.”

“Ben fier om vrouw te zijn en dat zal ik van de daken blijven schreeuwen.”

“Ja, ik beschouw me zelf als een feminist. Een vrijgevochten persoon die op een assertieve manier opkomt voor haar mening. Iemand die zich niet laat leiden door het stereotype beeld van man versus vrouw.”

Petrouska hielp mensen een verhoogde tegemoetkoming aanvragen

PETROUSKA

• 44 jaar

• houdt van koken en bakken, wandelen aan zee en intense gesprekken

© Stijn Wils

We dragen ons leven lang zorg. In de eerste plaats voor onszelf, maar vaak ook voor anderen. En dat kan op 101 verschillende manieren. Door te zorgen voor je kinderen bijvoorbeeld. Of voor de maatschappij: door je in te zetten voor het klimaat of de zorg voor onbekenden op jou te nemen. Petrouska hielp mensen een verhoogde tegemoetkoming (VT) aanvragen en vertelt wat ‘zorgen’ betekent voor haar.

“Bij 1 van de 3 mensen welkom? Dat is fantastisch”

Ziek? Dan ga je naar de dokter. Logisch, tenzij je in armoede leeft of een laag inkomen hebt. Dan is een doktersbezoek soms te duur. Voor die kwetsbare groep is er de verhoogde tegemoetkoming (VT). Die beschermt tegen hoge gezondheidskosten: je betaalt minder bij de dokter, apotheek of in het ziekenhuis. De VT geeft ook recht op kortingen, en sinds de coronacrisis ook op het sociaal energietarief. Om ervoor te zorgen dat de VT terechtkomt bij de juiste mensen, startten wij met Solidaris het project Pillar. Met de hulp van vrijwilligers zoals Petrouska, die zo 'zorgt voor'.

Veranderende situatie

“Ik heb zelf een zoon met autisme. Toen hij nog thuis woonde, hadden wij recht op de VT. Die kregen we automatisch, omdat mijn zoon geregistreerd stond als iemand met een handicap”, vertelt ze.”

“Maar vaak gaat het niet zo. Heb je geen geregistreerde handicap, maar wel een laag inkomen, dan moet je de VT zelf aanvragen. Helaas weten veel mensen niet dat ze er recht op hebben. Je situatie kan veranderen: je werkt niet meer door een ziekte of een ongeval. Of je bent plots een alleenstaande ouder of gaat met pensioen, waardoor je minder inkomsten hebt en het moeilijker wordt om rond te komen.”

Bang voor deurwaarder

Petrouska en de andere vrijwilligers namen contact op met de mensen die vermoedelijk in aanmerking kwamen voor een VT. Eerst gebeurde dat telefonisch. “Maar vaak beantwoordden ze de telefoon niet. Ze kenden ons

nummer niet en waren bang voor een deurwaarder.”

“Als ze opnamen, vroegen we of we mochten langskomen. Dat lag vaak moeilijk. Ze waren beschaamd over hun inkomen en leefsituatie. Wij kwamen ook letterlijk binnen in hun huis hé. Zelfs als we voorstelden om af te spreken op een openbare plaats, werd dat afgeketst. Als we bij 1 van de 3 tot 4 mensen die we opbelden, welkom waren, vonden we dat fantastisch.”

Administratieve rompslomp Hoe omzichtig Petrouska te werk ging, informeren over het recht op een VT bleef lastig. “Ik stelde me voor en legde uit waarom ik belde. Daar stopte het vaak. Er was geen interesse of ze hingen op, voor ik aan de voordelen van een VT kwam.”

“Spijtig, want er zijn er zo veel. Zo is er korting op het openbaar vervoer. Voor iemand wiens kinderen met de bus of trein naar school gaan, kan dat een verschil maken.”

Kon Petrouska een ontmoeting regelen, dan was er de tweede drempel: het papierwerk bij de aanvraag. “Je moet je inkomsten aantonen, mét een bewijs van eer. Net als alle huisgenoten met een inkomen. Daarmee ga je naar een medewerker van het ziekenfonds. Die bekijkt of je onder het plafond zit. Je hebt 2 maanden om alle papieren binnen te brengen. Bij velen is hun administratie een ramp. Voor mensen die in een moeilijke situatie zitten, is dat te veel werk. Zelfs een afspraak maken met het ziekenfonds is een opgave.”

Succesverhaal

Waarom Petrouska voor dit vrijwilligerswerk koos? “Ik heb een chronische aandoening en heb altijd gewerkt in de zorg. Ik zag mensen worstelen met administratie. Toen ik ziek thuis zat, wilde ik iets doen én voelen dat ik ‘zorgde voor’. Soms was het frustrerend. Je wil mensen helpen, maar dat lukt niet altijd. Maar als het wél lukte, vergeet je het niet snel.”

Petrouska herinnert zich een vrouw met een tiener in huis. “Na haar scheiding stond ze alleen in voor de opvoeding. Ze combineerde jobs om

rond te komen en haar schulden zo snel mogelijk af te betalen. Toen ik haar bezocht, verdiende ze net te veel voor de VT. Ik zei haar dat ze die zeker moest aanvragen, als 1 van haar jobs ooit wegviel. Toen het te zwaar werd en ze een baan moest opgeven, diende ze een aanvraag in. Met succes. Ze was zo dankbaar dat ze me op koffie wilde trakteren. Dat blijf ik koesteren.” (lacht)

Wij gaan door Het project waaraan Petrouska meewerkte, is afgelopen. Maar het wordt voortgezet door Solidaris. “Dat is nodig”, vindt Petrouska. “Door de energiecrisis zijn er meer mensen gebaat bij het aanvragen van VT. En die kan hen écht helpen, want ze geeft recht op een sociaal energietarief en een verwarmingstoelage.”

WORD VRIJWILLIGER!

Op zoek naar een zinvolle tijdsbesteding?

Wil je je steentje bijdragen aan een warme samenleving? Of nieuwe mensen leren kennen?

Dan ben je een geboren vrijwilliger.

Ontdek wat bij jou past op: www.rebelle-vzw.be/vrijwilligerstest en word vrijwilliger!

© Stijn Wils

Zo hou je je medische en energiekosten betaalbaar

Niet alleen de koude, maar ook de torenhoge energiekosten doen mensen deze winter bibberen. Zeker als je daarnaast nog veel medische uitgaven hebt. Maar misschien kom je in aanmerking voor de verhoogde tegemoetkoming (VT) én het sociaal energietarief. Daarmee kan je alvast een pak geld uitsparen.

TIP 1: DE VERHOOGDE TEGEMOETKOMING (VT)

Wat is de VT?

De verhoogde tegemoetkoming (VT) beschermt mensen tegen hoge gezondheidskosten. Je betaalt minder bij de dokter en de apotheek of in het ziekenhuis. Maar de VT geeft ook recht op allerhande kortingen, en sinds de coronacrisis ook op het sociaal energietarief.

Wie heeft recht op de VT? Je kan recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming door een sociaal voordeel of statuut, zoals een leefloon, tegemoetkoming voor een persoon met een handicap, inkomensgarantie voor ouderen ... Maar ook op basis van een laag gezinsinkomen kan je kans maken op de VT.

Bekijk of jij in aanmerking komt op www.solidaris.be/vt en neem contact op met je ziekenfonds.

TIP 2: SOCIAAL ENERGIETARIEF

Wat is het sociaal energietarief?

Met de VT bespaar je in de eerste plaats op je medische kosten. Maar wist je dat, als je recht hebt op de VT, je ook recht hebt op het sociaal energietarief? Dat is een tijdelijke maatregel sinds de coronacrisis. Dat tarief kan het verschil maken nu de energiefacturen de hoogte ingaan. Het sociaal energietarief is een gunstig tarief voor elektriciteit, aardgas of warmte. Het helpt kwetsbare personen of gezinnen om de energiefactuur te betalen. Het tarief is overal in België hetzelfde, ongeacht je energieleverancier of netbeheerder.

Hoeveel bedraagt het sociaal energietarief?

4 keer per jaar berekent de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) het sociaal tarief. Je kan het checken op www.creg.be

Wat moet je doen om het sociaal energietarief te genieten?

In de meeste gevallen krijg je het sociaal tarief voor energie automatisch. Je hoeft zelf niets aan te vragen. Opgelet, als je pas sinds kort recht hebt op het sociaal tarief, duurt het soms een tijdje voor je dat merkt. Waarom? Je energieleverancier wordt maar om de 3 maanden automatisch geïnformeerd over de personen die recht hebben op het sociaal tarief. Wil je het meteen melden? Vraag dan zelf je bewijs aan op www.solidaris.be/verhoogdetegemoetkoming en bezorg het aan je energieleverancier.

Heb je zorg nodig? Moet je naar de dokter, maar ben je bang dat het te veel kost? Ontdek ook hoe je niks te veel betaalt voor je medische zorg op www.niksteveel.be.

© Stijn Wils

© Stijn Wils

De onzichtbaarheidsmantel van het moederschap

Slaapt ze al door? Eet ze goed? Kan ze al wandelen? Wanneer gaat ze naar school? Hoe gaat het met onze kleindochter? Allemaal goed bedoelde vragen (en fijn dat iedereen zoveel interesse heeft in mijn dochter) maar HALLO, ik ben er ook nog Ik ben buiten ‘mama van’ ook nog een eigen persoon, met eigen gedachten, eigen gevoelens, eigen bezorgdheden. Helaas lijkt niemand hier (voldoende) aandacht voor te hebben.

Vanaf de eerste dag pakt een foetus alles wat hij/zij nodig heeft om te groeien. Dat bepaalt de natuur (en maar goed ook, want zonder dit automatische verloop tussen bevruchte eicel en baarmoeder zou ik niet weten hoe ik een volwaardig mensje zou moeten maken). Vanaf dat moment staat dus de foetus op nummer 1, en word jij - als moeder - naar de achtergrond geschoven. Je gaat op controle bij de gynaecologe/dokter om te checken of de foetus in orde is én om na te gaan of jijzelf in goede conditie bent om de foetus alles te geven wat hij/zij nodig heeft. Misselijkheid, winderigheid, niet meer alles kunnen eten, kortademigheid, flauwvallen, organen die aan de kant worden geschoven … Dat hoort er gewoon allemaal bij. “Niet zeuren moeder, het is zwaar, maar het is de moeite waard. Na 9 maanden kan je je baby in jouw armen sluiten en verliefd worden op dat kleine wezentje”. Dus met heel veel liefde en met de beste bedoelingen schuif je jezelf aan de kant en ga je er voor de volle 200% voor.

Niet alleen jouw baby, de dokter en jijzelf schuiven je een plekje naar achter, ook alle anderen doen dit. Ineens ben je een persoon die een baby draagt. “Hoever ben je al? Weet je het geslacht al? Heb je alles klaar voor de komst van de baby?” … Gelukkig zijn er tijdens deze periode ook nog mensen die vragen: “Hoe voel je je?” Oef! Je wordt dus niet helemaal vergeten. Vervolgens komt de bevalling. Naar mijn ervaring een soort van operatie

waar ik zelf al het harde werk moest doen. Een actie waar je hele lichaam en mind in het teken van jouw baby staat. Waar je alles van jezelf moet geven en over tientallen grenzen moet gaan. Om vervolgens ook nog eens melk te produceren, jouw baby alle noden te geven die nodig zijn. En al jouw noden … Jouw wat? Boeit niet, de baby moet in leven blijven!

Ik vergeleek de eerste dagen in het ziekenhuis vaak met het werk van een topsporter. Zonder nadenken, gewoon gaan. Heb je honger, steek snel iets in jouw mond, zodat je jouw baby kunt vasthouden, kunt voeden, kunt verschonen. Daarnaast loopt er ook nog eens liters bloed uit jouw lichaam, doet alles pijn, ben je stik kapot van de bevalling, maar hé, dat maken alle kersverse moeders mee. Aandacht hiervoor is niet nodig. What the fuck, eigenlijk. Kersverse moeders hebben potverdorie een luxe-vakantie van 2 weken all-in zonder kopzorgen, verantwoordelijkheden en moetjes verdiend. Minstens! En toch wordt hier ontzettend weinig aandacht aan besteed. Niet alleen door anderen, maar ook door jezelf. Want in jouw hoofd hoort het inderdaad allemaal zo, en wil je er zijn voor jouw baby’tje. Maar niemand maakt jou erop attent dat je jezelf aan het vergeten bent.

De volgende maanden leefde ik –dacht ik – zoals elke kersverse moeder zou leven. Weinig tijd voor mezelf, veel kopzorgen over mijn dochtertje (eten, slapen, gezondheid, hygiëne …), alle praktische rompslomp (= huishouden, opvang van de baby, werken …) proberen te managen en te combineren en (hoera!) ook af en toe - heel af en toe - er tussenuit om te sporten of even met vriendinnen of familie te babbelen. Perfect toch, niet!?

Na 9 maanden zwangerschap en 9 maanden zorgen voor een kersvers mensje was ik mezelf volledig kwijt! Ik begon te vallen, en ik geraakte er op eigen houtje niet meer bovenop.

Ik had medicatie nodig, de volledige steun van mijn partner, ouders en zus. Ik was niet meer in staat om voor mijn dochtertje te zorgen. Ik was op. Ik kon niet meer! Ik wist niet wat ik kon doen om mezelf te ontspannen. Ik was helemaal in de ban van het moederschap, van die grote verantwoordelijkheid. Ik was volledig mezelf kwijt. En dat viel me zwaar.

En hoewel ik de maanden ervoor vaak genoeg had aangegeven, dat ik kapot was, dat ik soms niet meer kon, dat ik me immens veel zorgen maakte, dat ik té veel avonden moest werken, dat mijn partner te veel thuis weg was, dat ik niet alles meer geordend kreeg in mijn hoofd, dat ik soms echt op overleven stond ... leek niemand mijn hulpkreten te horen. Of jawel, ze werden wel gehoord, maar niemand gaf er voldoende zwaarte aan, niemand hoorde wat ik echt wou zeggen, niemand vroeg wat ik nodig had … Zelf was ik al te ver weg om dit voor mezelf te kunnen doen.

Ik had nooit gedacht dat ik zo onzichtbaar zou zijn, zou worden en zou blijven. Dit gegeven valt me echt heel zwaar. Maar hé, ik spartel en ik ploeter me er wel doorheen. Het is mijn levensdoel om er steeds voor mijn dochter te zijn (en daarvoor alles van mezelf te geven). Ik zou niet zonder haar kunnen en ik hou zielsveel van haar.

Geschreven door een zoekende kersverse mama

Met mijn getuigenis wil ik een oproep doen aan alle kersverse mama’s, maar vooral ook aan de omgeving van die mama’s. Vergeet haar alsjeblieft niet! Zorg goed voor die nieuwe mama’s – ook al zegt ze alles alleen aan te kunnen. Zorg ervoor dat ze even een adempauze kan nemen en terug aandacht aan zichzelf kan/mag geven.

Vrouw*!

Een

Enige tijd geleden belde Marta, een geëngageerde en enthousiaste dame, aan aan onze Rebellevoordeur. Ze wou graag iets betekenen voor anderen. Met haar uitgesproken passie voor fotografie en een grote interesse in onze thema’s ging de bal snel aan het rollen. Want maar al te graag wilde Marta haar kennis delen met anderen, en hen zo helpen versterken: Et voilà, Let’s Click was geboren!

In mei 2022 kwamen de deelnemers voor een eerste maal samen. Vanaf dan zien ze elkaar 1 keer per maand en houden ze contact via een WhatsApp-groepje. Marta is de drijvende kracht achter dit project. Zij bereidt elke vergadering voor, geeft tips en tricks over het maken van een foto, en tilt de groep naar een hoger niveau.

ENKELE LET’S CLICKERS

AAN HET WOORD:

Wie zijn ze, wat doen ze en waarom?

Dat vroegen we graag aan de diverse deelnemers, een leuke bende tussen de 30 en 65 jaar, met allen een passie voor: natuurlijk voor fotografie.

Wat is je link met fotografie en vrouw * zijn?

Jana: “Ik kocht mijn eerste camera zo’n 10 jaar geleden, nadat ik al langer geinteresseerd was in foto’s en fotografie. Daarnaast beschouw ik mezelf ook wel als een feminist.”

Marta: “Fotografie is voor mij van kinds af aan een passie. Als ik iets zie wat ik leuk vind of mij triggert, maak ik er een foto van. Dat is vaak sterker dan mezelf. Ik bekijk de wereld graag door de lens van mijn camera. Misschien net omdat het mij dwingt ergens focus op te leggen. Er ontstaat dan een klik met wat ik zie, wat ik als het ware in tijd wil bevriezen. Vaak gaat dat gepaard met een bepaalde emotie. André Kertész, een gerenommeerde Hongaarse fotograaf zei: “Zien is niet voldoende, je moet voelen wat je fotografeert.” Voor mij werkt die stelling. Ik fotografeer doorgaans wat ik voel en niet wat ik zie.”

Tess: “Ik ben een beelddenker en -maker. Ik vertel graag verhalen aan de hand van beelden. Ik breng graag datgene wat vrouwen willen, zijn, voelen … naar buiten, want vaak is hun activisme in het openbaar onzichtbaar”

Tally: “Ik heb altijd graag foto’s gemaakt, na mijn scheiding heeft deze

passie nog meer ruimte gekregen. Sindsdien neem ik altijd mijn fototoestel mee. Als ik foto’s maak, voel ik mij precies in een andere wereld. Ik zit in een bepaalde flow en verlies de tijd helemaal uit het oog. Heerlijk!”

Marleen: “Ik maak foto's om mijn dagboek visueel aan te vullen. Foto's documenteren mijn leven en zijn een manier om de mooie kleine dingen te vatten. Daarnaast voel ik me op en top een gelukkige vrouw en vormen vrouwen en ‘vrouw zijn’ de rode draad in mijn leven.”

Waarom voelde je je aangetrokken tot het Let’s Click-project?

Jana: “De combinatie tussen fotografie en vrouwenrechten en -problemen sprak me heel erg aan. Ook vind ik het leuk om eens te kunnen exposeren met de foto's die ik maak in een tentoonstelling.”

Hilde: “Mijn dochter Jana heeft me mee gevraagd en dit is heel leuk om samen te doen, we staan beiden op de barricades voor vrouwen.”

Tally: “Ik wil andere vrouwen laten zien dat we er allemaal mogen zijn, hoe verschillend we ook zijn, hoe moeilijk we het soms hebben … Iedereen is authentiek en waardevol.”

fototentoonstelling gemaakt door rebelse vrouwen * met een passie voor fotografie.

Marta: “Let’s click is voor mij een vorm van Let’s connect. En dat op verschillende niveaus. Doordat wij over fotografie praten, komen automatisch ook andere aspecten aan bod van ons vrouw zijn. Dat vormt een verrijking op mijn eigen (levens)visie. In veel opzichten werkt zo een samenwerking inspirerend.”

Marleen: “Het leek me heerlijk om samen met andere vrouwen een tentoonstelling te maken voor andere(n) vrouwen, waar actuele thema’s centraal staan.”

Hoe zou je de groep omschrijven en hoe voel jij je binnen de groep?

Jana: “Ik vind het een hele leuke groep, jammer dat niet iedereen altijd kan.”

Marta: “De groep is zeer divers en dat zowel qua leeftijd alsook op vlak van ervaring in fotografisch werk. En dat maakt onze bijeenkomsten zo leuk.”

Tess: “Een veilige groep waar feminisme en eerlijke feedback een plaats krijgen. Op een serieuze manier, maar met een tikkeltje humor.”

Hilde: “Het is een heel diverse leuke groep met Marta aan de top! Het is een heel aangename groep. Ik voel me er helemaal thuis!”

Marleen: “Het is een diverse groep vrouwen waarin iedereen even belangrijk is, en er naar elkaar wordt geluisterd.”

Tally: “De gesprekken binnen de groep vind ik echt interessant.”

Wat heb je tot nu toe al (bij)geleerd, wat betreft fotografie en/of life skills?

Marta: “Zoveel mensen, zoveel meningen wordt weleens gezegd en dat klopt. Daar hoort de nodige respect en aanvaarding bij. Eenieder heeft zijn eigen stijl en expressie. De ene persoon is al wat meer uitgesproken dan de andere. De subtiele boodschappen in wat wij wel of niet laten zien op een foto vertellen veel over onszelf. Een cameralens kijkt als het ware door onze ogen. Dus hoe en wat wij fotograferen, zegt veel over onze manier van kijken, onze manier van zijn. Best wel interessant als je daar dieper op ingaat in een gesprek. En al zeker in een gesprek met een bende leuke vrouwen!”

Marleen: “Dat je af en toe out of the box moet denken, en omkadering en perspectief heel belangrijk is.”

-Tally

Tess: “Op vlak van fotografische technieken heb ik weinig bijgeleerd, omdat ik die leerstof eerder bij mijn opleiding digitale fotografie bij CVO De Verdieping heb gekregen. Toch is de uitwisseling van elkaars foto’s zeer waardevol. De foto’s breken het ijs, zorgen ervoor dat wij elkaar beter leren kennen en dieper met elkaar in contact komen.”

Jana: “Ik leer veel bij door anderen hun foto’s te zien en dankzij de feedback van Marta. Vooral op de details in de foto moet ik soms nog wat meer letten.”

Hilde: ” Ik heb heel veel bijgeleerd door alle tips en tricks die Marta aanreikte. Ze deed dit steeds weer op een heel spontane en natuurlijke manier. Door zelf te doen aan de hand van de vele opdrachtjes heb ik de smaak van fotografie te pakken. Ik wist niet dat ook ik mooie foto’s kon trekken. Ik viel dan ook enkele keren van mijne stoel als ik weer complimenten kreeg. Al doende leert men dus.”

Tally: “Wat betreft fotografie heb ik geleerd om eens anders naar de dingen rondom mij te kijken dan ik gewoon was. Daarnaast heb ik over vrouwenproblemen gehoord waar ik zelf geen weet van had, zoals menstruatie-armoede, genderidentiteit. Mijn vrouwbeeld is verbreed.”

Welke boodschap wil je met jouw foto’s meegeven op de tentoonstelling?

Jana: “Ik wil enerzijds graag de rauwe waarheid laten zien, die in de gewone wereld altijd verbloemd wordt en anderzijds hoop ik foto’s te maken van een niet-binaire vriend omdat ik het belangrijk vind dat ook dit bespreekbaar wordt.”

“Wat betreft fotografie heb ik geleerd om eens anders naar de dingen rondom mij te kijken dan ik gewoon was. Daarnaast heb ik over vrouwenproblemen gehoord waar ik zelf geen weet van had.”

Hilde: “Met mijn werk wil ik ogen openen rond diversiteit in Diepenbeek en in de hele wereld. Alle vrouwen zijn gelijk. De wereld zou zoveel mooier uitzien als vrouwen evenveel kansen zouden krijgen.”

Tally: “De boodschap die ik wil brengen met mijn foto’s is dat hoe moeilijk het ook is, vrouwen diep in zichzelf kracht kunnen vinden.”

Tess: “Vrouwen mogen boos en assertief zijn wanneer ze strijden voor gelijke rechten. Anders geraak je nergens binnen.”

Marleen: Voel je goed als vrouw en leef!”

Ondertussen werd dit mooie project ook opgepikt door een straffe bende in regio Vlaams-Brabant. Voor meer info: Mail naar brabant@rebellevzw.be of bel 02 546 14 20.

Geïnspireerd door het vrijwilligersverhaal van Marta en Let’s Click? Check dan zeker eens al onze vrijwilligersvacatures via https://www.rebelle-vzw.be/ vacatures. Of contacteer ons via info@rebelle-vzw.be

Vrouw*

fototentoonstelling

Wat?

Op zondag 19 maart presenteren de deelnemers van Let’s Click een tentoonstelling om U tegen te zeggen. Een fototentoonstelling over de rauwe wereld van het vrouw zijn, over lichaam, gevoel, expressie, ervaringen, vooroordelen, verwachtingen.

Waar:

Vrijzinnig Punt Hasselt, Albrecht Rodenbachstraat 18, Hasselt

Waar:

Zondag 19 maart van 15 tot 20 uur. Ook digitaal zullen de werken verspreid worden. Hou dus zeker onze Facebook- en Instagrampagina van Rebelle in de gaten.

Week van de Vrijwilliger

Niet enkel de vrijwilliger van Let’s Click, maar al onze vrijwilligers, verdienen een bedankje.

1700 Rebelse vrijwilligers zetten zich binnen onze organisatie op allerlei manieren en vol enthousiasme in: binnen onze vele lokale groepen, binnen onze gevarieerde thematische projectgroepen, als onthaalmedewerkers in onze consultatiebureaus en het prenataal steunpunt, tijdens het onthaal en projecten van het inloopteam en binnen de Huizen van het Kind.

Vrijwilligerswerk mag nooit beschouwd worden als vanzelfsprekend. Onze vrijwilligers zijn niet vanzelfsprekend. Ze zijn een voor een gewoon fantastisch!

Wij willen jouw mening over ons magazine!

Een jaar geleden veranderden we van naam en werden we Rebelle. Naar aanleiding daarvan staken we ook ons magazine in een volledig nieuw jasje.

Omdat we jouw mening belangrijk vinden, vragen we 5 minuutjes van je tijd om een korte bevraging in te vullen over ons vernieuwde magazine. Zo weten wij waar jij het meest van houdt en waar we indien nodig inhoudelijk en vormelijk kunnen bijsturen! De bevraging vind je hier.

REBELLE IN JOUW BRIEVENBUS

Ons magazine 4 keer per jaar bij jou in de bus? Dat kan voor maar 5 euro per jaar!

Stuur een mailtje met al je gegevens naar info@rebelle-vzw.be en wij maken je abonnement in orde.

Liever digitaal op de hoogte blijven van het laatste Rebelle-nieuws?

Schrijf je dan in op een van onze nieuwsbrieven via https://www.rebelle-vzw.be/nieuwsbrieven of volg ons op Instagram en Facebook

Glimlach verzekerd

Bij Solidaris zijn je tanden in goede handen.

Je krijgt als lid van Solidaris extra terugbetalingen voor tandprotheses, tandimplantaten, orthodontie voor kinderen … Zonder extra premie, inbegrepen in je lidgeld. Wil je extra verzekerd zijn tegen hoge tandkosten? Dan kan je bij ons ziekenfonds ook een extra tandverzekering afsluiten.