Oktober 2024 S-magazine by Solidaris

Taboe Durf te praten over zelfdoding

In het spoor van De moeilijke weg naar hulp bij ADHD

Hulp vragen? Niet makkelijk, maar soms nodig om zelfstandig te blijven NICOLE

hallo

DE KRACHT VAN VERBINDING

Het kwik daalt en het wordt weer vroeger donker. Jawel, de herfst is begonnen. We brengen meer tijd binnen door. En dat maakt het soms moeilijker om contact te houden met anderen. Afgelopen zomer deelden we nog volop terrasjes, sportterreinen, festivals of parken. Maar dat is minder evident nu. Laat ons daarom op zoek blijven gaan naar verbinding, met anderen maar ook met onszelf. Want verbinding hebben we écht nodig. Dat vertelt Robby, die tijdens zijn kankerbehandeling kon rekenen op zijn liefdevolle gezin en begripvolle collega’s (pagina 6). Maar ook praten met lotgenoten hielp. “Het is fijn om te weten dat je niet alleen bent.” Dat praten ontzettend belangrijk is, beaamt ook Fleur. Zij verloor in 2022 haar partner Werner aan zelfdoding en wil het taboe doorbreken (pagina 14).

Soms is de sleutel tot verbinding gewoon luisteren. Zoals armoede-expert Joost Bonte –bekend van het tv-programma ‘Zorgen voor mama’ – deed tijdens zijn werk als straathoekwerker. “Bouw een relatie op, zodat je weet wie je voor je hebt. Alles begint bij luisteren, niet bij zeggen wat iemand móet doen.” Lees het

COLOFON

JAARGANG 52

oktober 2024

verantwoordelijke uitgever

Paul Callewaert

algemeen hoofdredacteur

Katrien De Weirdt

hoofdredacteur

Gwen Muylaert

werkten mee aan dit nummer

volledige interview op pagina 30. Denk in deze tijd van het jaar ook eens aan de ouderen in je omgeving. Zij zijn nu nog kwetsbaarder voor eenzaamheid. Dat vertelt Nicole, een levendige vrouw van 91 jaar. Gelukkig kan zij rekenen op de hulp en het gezelschap van verzorgende Joyce (pagina 8).

Een band hebben met iemand die je helemaal niet kent? Dat kan. Door bloed, plasma of bloedplaatjes te geven. De mensen die je zo helpt zijn je voor altijd dankbaar, ook al ontmoet je elkaar nooit. Zoals Sanne. Voor haar kinderen van 5 en 7 jaar is de behandeling met plasma van levensbelang (pagina 26).

In het leven kunnen we niet zonder verbinding, maar we mogen gerust ook even terugplooien op onszelf. Even nood aan een rustig avondje tv onder een dekentje met een kop thee? Verbinding met je eigen ik, dat is ook hele maal oké. Geniet ervan!

Veel leesplezier!

Paul Callewaert

Algemeen secretaris Solidaris

Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Bjorn Brysse, Arne De Backer, Anneleen De Sadeleer,

Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Geert Dieussaert, Tom Durinck, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Dimitri Neyt, Chanou Neven, Carolien Rietjens, Steven Rombauts, Peter Seijnhaeve,

OP DE COVER DOSSIER

Iedereen heeft iemand nodig. Verbinding helpt en maakt ons beter. Lees hoe Robby, Nicole en Joyce, en Zara dat ervaren.

Sarah Tertyschnikow, Melissa Tihange, Pieter Vandenbroucke, Margot Vandewalle, Amber Vermeulen, Bieke Volcke, Dean Weyn, Carolien Wouters

concept & realisatie HeadOffice

illustraties en fotografie

Laura Janssens, Stijn Wils

drukkerij

T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter

oplage 530 000 exemplaren

TABOE

Praten over zelfdoding kan. En moet.

IN HET SPOOR VAN

De hobbelige weg naar een ADHD-diagnose en begeleiding

CONTACT

vraag of suggestie over S-magazine?

S-magazine

Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel

T 02 515 06 96

E s-magazine@solidaris.be

W www.solidaris.be/ s-magazine

7 VRAGEN AAN

Joost Bonte, pionier in straathoekwerk

en verder

04 NIEUWS

12 HOEZO

Moeten mijn zorgverleners mij hun tarieven laten weten?

16 HOEZO

Welke vaccins laat je het best zetten in de winterperiode?

22 UITGESPROKEN

Beïnvloedt je geslacht je gezondheid?

24 ZORG VOOR JEZELF

Borstprothese kiezen? Laat je helpen

26 VAN 2 KANTEN

Hoe bloed geven levens redt

29 DE REKENING VAN

Hoeveel betaalde Mark voor zijn behandeling voor slaapapneu?

GEZOND ONLINE

MijnGezondheid, de toegang tot je digitale medische dossier

vraag over de voordelen of (zorg)diensten van ons ziekenfonds?

T 011 24 99 11

E limburg@solidaris.be W www.solidaris.be/ contact

afgesloten o 11 september 2024. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Solidaris provincie Limburg. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.

Méér S-magazine? Kies voor de digitale versie

Elke maand sneller op de hoogte zijn, de interessantste artikels aanklikken én minder papier gebruiken? Een goed idee! Ga ook voor digitaal.

Schrijf je gratis in op www.ikleeszoalsikwil.be of scan de QR-code.

Consultatiebureaus in een nieuw jasje

Vanaf nu vind je Sol De Muis in alle consultatiebureaus waarmee Solidaris samenwerkt.

Onze consultatiebureaus, georganiseerd door Rebelle vzw en in samenwerking met Kind en Gezin, bieden gratis consultaties aan voor kinderen tot 3 jaar.

Een team van een arts, verpleegkundige en vrijwilliger volgt er de ontwikkeling en gezondheid van je kindje op. Ze meten en wegen je kindje en geven je advies en gezondheidstips. De arts volgt de vaccinaties en algemene ontwikkeling op, terwijl de verpleegkundige al je vragen beantwoordt over verzorging, voeding en opvoeding.

Samen zorgen we ervoor dat je kindje de beste start krijgt!

Het lokale team van Kind en Gezin in je buurt kan contact met je opnemen. Maak je liever zelf een afspraak?

Dat kan eenvoudig online (www.kindengezin.be) of via de Kind en Gezinlijn op 078 150 100 (van 8 tot 20 uur).

Leuke extra: bij het eerste bezoek aan een van onze consultatiebureaus ontvang je een mooi geschenk voor je baby.

Ga naar www.solidaris.be/ consultatiebureaus en vind een consultatiebureau in je buurt.

De Kinderspullenmarkt is

er weer

Op zaterdag 23 en zondag 24 november vindt de Kinderspullenmarkt plaats in de Limburghal van Genk. Solidaris is ook dit jaar trotse partner. Kom langs en bezoek onze stand!

Wil je zelf standhouder worden of heb je vragen? Kijk op www.kinderspullenmarkt.be.

Vanaf 2025 lagere netto-uitkering voor wie langer dan 1 jaar ziek is

Krijg je een ziekte-uitkering? Dan moet je dit zeker weten.

Tijdens het eerste jaar wordt er van je ziekte-uitkering bedrijfsvoorheffing afgehouden

Dat betekent dat we een som van je uitkering afhouden als voorschot op je belastingen. Je betaalt dus al een stukje belastingen dat je later, als je belastingbrief komt, niet meer moet betalen.

Als je langer dan 1 jaar ziek bent, werd tot nu toe geen bedrijfsvoorheffing afgehouden. Wie langer dan 1 jaar ziek is, werd daardoor verrast door een hoge belastingbrief.

Dat verandert op 1 januari 2025. Iedereen die langer dan 1 jaar ziek is, krijgt vanaf de betaling voor de maand januari 2025 een lager nettobedrag. Er wordt namelijk maximaal 11,11% afgehouden als voorschot op je belastingen.

Ben je langer dan 1 jaar ziek, houd er dan rekening mee dat je vanaf 2025 minder geld op je rekening krijgt. Je betaalt daardoor minder belastingen in 2026 (afrekening voor inkomstenjaar 2025). Het heeft geen gevolgen voor je belastingen in 2025.

Ziekte-aangifte indienen? Dat kan je huisarts voor jou!

Kan je door ziekte of een ongeval een tijd niet werken?

Dan schrijft je dokter je een getuigschrift van arbeidsongeschiktheid. Dat moet jij dan aan je ziekenfonds bezorgen om je ziekte te melden en een uitkering aan te vragen.

Wist je dat je huisarts je getuigschrift van arbeidsongeschiktheid ook elektronisch kan invullen en het rechtstreeks aan ons ziekenfonds kan bezorgen? Dat noemen we ‘eGAO’ Voordelen van een eGAO:

• Je moet zelf niets opsturen of bezorgen.

• Je kan je ziekte-aangifte niet vergeten of verliezen.

• Je ziekte-aangifte is sneller in orde.

• Je hebt meer tijd en energie om je te focussen op je gezondheid.

Klinkt goed? Vraag je huisarts ernaar. Lees er alles over op www.solidaris.be/egao

Klachten oplossen

Bij Solidaris nemen we een klacht serieus. Feedback van onze leden is belangrijk voor ons, want we kunnen eruit leren.

Als je een vraag hebt over je dossier of over onze dienstverlening, kan je altijd terecht bij onze medewerkers. Neem gerust contact op met ons of kom langs in een van onze kantoren.

Hebben we een fout gemaakt?

Dan kan je een schriftelijke klacht indienen. Onze klachtenbemiddelaar onderzoekt je klacht discreet, in alle onafhankelijkheid en objectiviteit. Die is onpartijdig en respecteert het beroepsgeheim.

De klachtenbemiddelaar probeert ervoor te zorgen dat we niet 2 keer dezelfde fout maken. Als een klacht is afgehandeld, maakt de klachtenbemiddelaar een aanbeveling om de dienstverlening te verbeteren. Soms zorgt één klacht ervoor dat we honderden leden beter van dienst kunnen zijn.

Hoe dien je een klacht in?

Surf naar www.solidaris.be/ klacht of dien je klacht in via jouw dossier op www.solidaris.be/ e-mut. Of stuur een brief naar Solidaris Limburg, Klachtenbemiddeling, Capucienenstraat 10, 3500 Hasselt.

Bescherm je baby tegen RSV

RSV (respiratoir syncytieel virus) is een virus dat een infectie van de neus, keel en luchtwegen veroorzaakt. Het doet vooral de ronde tussen oktober en maart. Voor baby’s kan het gevaarlijk zijn. Sinds 1 september 2024 is een preventief geneesmiddel tegen RSV (Beyfortus) beschikbaar voor baby’s. Het is geen vaccin, maar een inspuiting met antilichamen die de huisof kinderarts zet.

Bij de apotheek moet je enkel het remgeld van 12 euro (8 euro met de verhoogde tegemoetkoming) betalen als:

• je kind jonger is dan 13 maanden

• je kind is geboren vóór het RSVseizoen 2024-2025 (tussen 1 april 2024 en 31 oktober 2024). Dan laat je het geneesmiddel toedienen in oktober 2024.

• je kind geboren is op of na 1 april 2024 (of je kind is vóór 1 april 2024 geboren én het geneesmiddel wordt vóór oktober toegediend)

• of je kind is geboren tijdens het RSVseizoen 2024-2025 (vanaf 1 november 2024). Dan laat je het geneesmiddel toedienen vlak na de geboorte.

• je kind een Belgisch rijksregisternummer heeft

• en als je een voorschrift hebt van de huisof kinderarts.

Als vrouw kan je ook een RSV-vaccin laten zetten tijdens je zwangerschap (tussen week 28 en 36). Dat kost 185 euro en wordt niet terugbetaald. Als je dat vaccin laat zetten, krijg je geen terugbetaling meer voor het geneesmiddel voor je kindje.

Je moet ook een voorschrift van de huisof kinderarts hebben en je kind moet een Belgisch rijksregisternummer hebben. Als vrouw kan je ook een RSV-vaccin laten zetten tijdens je zwangerschap (tussen week 28 en 36). Dat kost 185 euro en wordt niet terugbetaald. Als je dat vaccin laat zetten, krijg je geen terugbetaling meer voor het geneesmiddel voor je kindje.

Meer info? Ga naar www.solidaris.be/ terugbetalingen-rsv. Of vraag ernaar bij je arts.

‘Samen

Geen enkel mens is graag alleen. Eigenlijk heeft iedereen wel iemand nodig. Zeker als je ziek bent, zorg kan gebruiken, zorgen hebt of wat eenzamer bent, is de verbinding met andere mensen bijzonder belangrijk. En helend. Dat vertellen ook Robby, Nicole en Joyce, en Zara.

geen fabel sterker’ is

Robby (45 jaar)

Houdt van zijn

gezin, sport en muziekconcerten

Robby had kanker

en is nog altijd vermoeid

Robby kreeg de diagnose van dikkedarmkanker in oktober 2023. Dat nieuws kwam als een schok, omdat hij geen duidelijke symptomen had. “De kanker werd toevallig ontdekt”, begint hij. “Ik ga elke 3 maanden bloed doneren bij het Rode Kruis en daar merkten ze op dat mijn bloedwaarden slecht waren.”

Na een uitgebreid onderzoek volgde de diagnose: Robby had een agressieve kanker die zich snel verspreidde. “Als dokters de kanker een paar maanden later hadden vastgesteld, konden ze niets meer doen. Toen alle resultaten binnen waren, startten ze de behandeling diezelfde week.”

Robby kreeg 3 maanden intensieve chemotherapie om de tumor te verkleinen. Daarna werd het gezwel verwijderd. “Het is een pittige periode geweest. Gelukkig is de ingreep goed verlopen en kan ik me volledig richten op mijn herstel.”

BLIJVEN

WERKEN

Robby bleef zo lang mogelijk aan het werk. “Tijdens mijn behandeling met chemo bleef ik doorwerken,

tot de dag van mijn operatie. Mijn werkgever en collega’s waren vanaf het begin heel begripvol. Ik sprak wel met hen af dat ik 100% van thuis zou werken. In het begin van de chemotherapie ging dat goed, maar na verloop van tijd werd het lastiger. Dan werkte ik soms een halve dag omdat ik te moe was, of me niet goed voelde”, herinnert hij zich.

Toch is Robby blij dat hij kon blijven werken. “Het was goed voor mijn mentaal welzijn. Zo kon ik mijn routine behouden. En het fijne contact met collega’s hielp me door de moeilijke dagen heen.”

“Alsof een bulldozer over me heen reed

ALTIJD MOE

Toch nam de fysieke vermoeidheid door de chemotherapie toe naarmate de behandeling vorderde. Robby beschrijft die als allesoverheersend. “Het voelt alsof er een bulldozer over je heen rijdt”, herinnert hij zich.

“Die moeheid bleef ook hangen tot lang na de chemokuur. De laatste weken voor mijn operatie kwam ik nog amper de zetel uit. Ik werkte van thuis, maar zelfs te voet naar de bakker gaan was te veel.”

Naast fysieke uitputting had Robby last van mentale vermoeidheid. “Op bepaalde momenten voelde ik me somber”, vertelt hij. “Vooral omdat ik veel minder leuke activiteiten kon doen met mijn gezin, familie en vrienden.”

STEUN VINDEN

Robby benadrukt hoe belangrijk de steun van zijn gezin is geweest. “Mijn vriendin is van nature enorm optimistisch en was vanaf dag één overtuigd dat het zou goedkomen”, glimlacht hij. En zijn 13-jarige dochter gaf hem telkens opnieuw de

kracht om door te gaan. “Haar zien opgroeien werd de inzet van mijn behandeling. Haar liefde trok mij er op moeilijke momenten door”. Ook praten met lotgenoten hielp, omdat zij begrijpen wat je doormaakt, aldus Robby. “Ze weten wat het is en het is fijn om te weten dat je niet alleen bent.”

HOOPVOL VOORUITKIJKEN

Afgelopen zomer kwam Robby’s hersteltraject in een hogere versnelling. Hij begon aan een intensieve kankerrevalidatie van 12 weken en besloot deeltijds zijn werk te hervatten. “De combinatie van de moeheid, de revalidatie en het werk is natuurlijk extra vermoeiend”, bevestigt hij. “Maar het lukt, ik voel dat het stilaan beter gaat. De steun van mijn familie en collega’s motiveert me ook.”

Robby kreeg intussen positief nieuws. Alle controles waren goed en hij begon opnieuw voltijds te werken. Hij kijkt hoopvol naar de toekomst. “Mijn arts zei me dat ik misschien nooit meer het energiepeil bereik van voor mijn kanker, maar ik hoop het toch ergens weer te vinden”, besluit hij. “En dan kijk ik er vooral naar uit om vaker naar concerten te gaan met vrienden. En veel fijne activiteiten te doen met mijn vriendin en onze dochter.”

Als kanker je moe maakt

Op onze website lees je meer over de impact van kankervermoeidheid en experten geven tips hoe je kan omgaan met die vermoeidheid. www.solidaris.be/ alskankerjemoemaakt

Tijdens ons gratis webinar op dinsdag 26 november om 20 uur vertelt oncoverpleegkundige Johan De Munter (UZ Gent) wat de oorzaken zijn van kankervermoeidheid en hoe je die kan aanpakken. Schrijf je in via www.solidaris.be/webinars

Nicole krijgt al enkele jaren hulp thuis van Joyce

Dat Nicole 91 jaren op haar teller heeft staan, zou je niet zeggen. Ze is een levendige vrouw, met het hart op de tong. Een vrouw die altijd heel actief was, in haar gezin als mama van 3 kinderen én daarbuiten.

“Mijn man overleed in 2010. Sindsdien woon ik alleen. Omdat het gaat!”, zegt ze lachend. “Ik heb mijn vrijheid, en geniet daar wel van. Ik sta op wanneer ik wil, doe overdag wat ik wil en ga slapen wanneer ik wil.”

SCHRIK OM TE VALLEN

Nicole woont op de zeedijk in Middelkerke en geniet van een prachtig uitzicht op strand en zee. Dat is voldoende, want naar buiten gaat ze niet meer. “Ik ben bang om te vallen. 7 jaar geleden maakte ik een stevige valpartij. Mijn heup was gebroken, mijn neus ook. Joyce stelt vaak voor om een wandeling te maken, een koffietje te gaan drinken … Ze zou mij perfect ondersteunen, weet ik. Maar ik durf het niet.”

Joyce is de thuisverzorgende die al enkele jaren driemaal per week langskomt bij Nicole. “Joyce was mijn eerste thuisverzorgende en ze is er nog altijd. Ze is echt belangrijk. Ik heb iemand die me bijstaat, iemand die er ís. Mijn dochters wonen niet in de buurt, dus het is niet makkelijk om hier vaak langs te komen.”

“Zelf koken lukt niet meer goed. Joyce doet mijn boodschappen en koopt bereide maaltijden. En ze

DOSSIER VERBINDING

Nicole (91 jaar) Houdt van een babbeltje en een stukje taart

Joyce (48 jaar) Houdt van wandelen, winkelen en naar de film gaan

“Eens goed babbelen is heel belangrijk voor Nicole

kent mij. Ze weet wat ik niet graag eet”, knipoogt Nicole. “En ik weet precies welke taartjes ik moet meebrengen”, lacht Joyce.

“Ze doet ook kleine huishoudelijke taakjes. En gaat naar de apotheker. Of zorgt ervoor dat de dokter langskomt als het nodig is. Ze houdt me goed in het oog en merkt kleine kwaaltjes meteen op”, vult Nicole aan.

EENZAAM IN DE WINTER

Joyce biedt meer dan alleen praktische hulp. Ze is een gesprekspartner en een luisterend oor. “We spreken over van alles en nog wat. Als ik iets zie op het nieuws, praat ik erover met Joyce”, weet Nicole. Joyce knikt. “Ze hoort graag de mening van iemand van een andere generatie. En ja, dan is er al eens een discussietje.”

Eenzaamheid is een veelvoorkomend probleem bij ouderen. Zeker mensen die alleen wonen. Dat bevestigt Nicole. “Die eenzaamheid overvalt mij soms, ja. Zeker in de winter, als het al vroeg donker wordt. Dan duren de dagen lang. Of tijdens het weekend. Vroeger kookte ik op zondag en kwamen mijn dochters en hun kinderen langs. Maar dat is nu weggevallen.”

Op zulke momenten kan een thuisverzorgende mentale verlichting en het nodige gezelschap bieden. “Joyce is een grote steun voor mij. Zij weet alles van mij en ik weet veel van haar. We kennen elkaar door en door”, zegt Nicole.

AANSLUITING VINDEN

Thuiszorg is niet alleen (fysiek) zorgen voor iemand. Het sociale is minstens even belangrijk, weet Joyce. “Eens je bij iemand thuis bent, zie je pas echt wat er zich afspeelt binnen de 4 muren. Als verzorgende moet je vooral het juiste evenwicht vinden. Elke klant heeft eigen zorgen en noden. Nicole heeft veel nood aan babbels, maar andere mensen kunnen iets anders meer nodig hebben.”

“Je moet ook aansluiting zoeken met mensen. Ik ben ooit bij een eerste bezoek buitengezet, omdat die persoon er niet klaar voor was. Ze moest de klik maken en aanvaarden dat ze wat hulp nodig had. Eens ze dat had gedaan, liep alles vlot”, zegt Joyce.

Het is natuurlijk niet evident om dingen uit handen te geven. “Ik geef toe dat het confronterend is om te merken dat ik niet meer alles kan doen”, geeft Nicole toe. “Maar ik wist dat ik wat hulp nodig had. En ik zie dat Joyce helpt en het even goed doet als ikzelf. Het helpt je om je zelfstandigheid te behouden. Dat is toch belangrijk, niet?”

Vraag gezinszorg aan via Solidaris

Hulp nodig thuis? Een helpende hand bij het eten klaarmaken, wassen en strijken, opruimen, boodschappen doen, je administratie in orde maken … Een gezinshulp van onze partner i-mens kan je daarbij helpen. Die kan je ook ondersteunen bij je persoonlijke verzorging.

Neem contact op met Solidaris voor meer info of om gezinszorg aan te vragen. Surf naar www.solidaris.be/ gezinszorg of bel naar 011 22 44 22.

Zara werd op jonge leeftijd mantel zorger

Zara (26) was – en is – mantelzorger voor haar broer Juul (21). “Hij heeft een beperking, waardoor hij moeilijk stapt en mentaal 5 jaar oud is. Hij lijdt ook aan epilepsie”, vertelt ze.

NORMAALSTE ZAAK VAN DE WERELD?

Als tiener zorgde Zara al mee voor haar broer. “Ik hielp in het huishouden en paste op hem na schooltijd. Al had ik niet door dat ik iets ‘speciaals’ deed. Toen ik op een dag zei tegen vrienden dat ik dringend weg moest om de oppas van Juul uitleg te geven, merkte ik aan hun reactie dat het misschien toch niet vanzelfsprekend was.”

“Maar zorgen voor Juul gebeurde spontaan. Ik vond het de normaalste zaak van de wereld, ik dacht dat het er in elk gezin zo aan toeging.

Mijn ouders deden hun best om mij en mijn andere broer Victor (24) zoveel mogelijk een ‘normale’ jeugd te laten beleven en ons te ontlasten, maar dat lukte niet altijd.”

Later kwam het besef wel. “Toen we vorig jaar met een Dienst Ondersteuningsplan (DOP) zochten naar een nieuwe dagopvang voor Juul, kregen Victor en ik de vraag hoe het voor ons was. Of we konden zeggen wat we deden en wat de impact was. Toen schrokken mijn ouders, omdat we onbewust veel op ons namen in onze jeugd.”

GEEN STUDENTENJOB

Zara deed het met liefde, maar schoof zichzelf opzij. “Zelf kon ik als student niet werken voor een extra centje, maar omdat ik Juul opving kon Victor wél een vakantiejob zoeken.”

Toen ze hogere studies startte, woog de zorg door. “Tijdens de coronacrisis was het moeilijk. Juul

Zara (26 jaar)

Houdt van reenactment (naspelen van historische gebeurtenissen door deelnemers in kostuum)

zat thuis en hij kreeg meer epilepsieaanvallen, waardoor hij nog meer zorg nodig had. Je dan concentreren op je studies, blokken en examens is heel zwaar”, weet Zara.

“Uiteindelijk sprak ik met mijn ouders af wanneer ik wel en niet op Juul kon passen. Met Juul maakte ik afspraken wanneer ik kon spelen en wanneer echt niet.”

“Zorgeloos spelen en echt kind zijn heb ik nooit gekend. Een van mijn leukste herinneringen is er eentje waarbij ik zelf was opgenomen in het ziekenhuis. Mijn ouders gingen rijsttaart met me eten. Pure qualitytime. Dat zou niet je tofste kinderherinnering mogen zijn hé.”

MEER BEWUSTZIJN

Zara heeft wel een unieke band met haar jongere broer. “Toen ik ging samenwonen met mijn vriend, belde hij me elke dag. Ik blijf een van de eerste personen met wie hij praat als er iets gebeurd is.”

“Ik pas nog op Juul. We hopen dat hij snel een weekendje komt logeren. Ik wil hem in de toekomst ook af en toe een week opvangen. Zo hebben mijn ouders even ruimte voor zichzelf. Ik mis zelf ook tijd met Juul.”

Meer informatie rond mantelzorg, en vooral voor jonge mantelzorgers, vindt Zara een must. “Tenzij je vanaf het begin beseft dat je mantelzorger bent, weet je niet dat er een netwerk bestaat

dat je kan ondersteunen”, knikt ze. “Mijn tip voor jonge mantelzorgers die schoollopen? Praat erover met je school. De meeste universiteiten en hogescholen hebben een traject om jonge mantelzorgers bij te staan en te helpen om zorg en studies te combineren. Je krijgt bijvoorbeeld vrijstellingen, kan examens soepeler plannen, kan extra studiebegeleiding krijgen …”

Week van de jonge mantelzorger

Tijdens de Week van de jonge mantelzorger (21 tot en met 25 oktober) zijn er in verschillende gemeentes activiteiten om jonge mantelzorgers centraal te zetten en te waarderen voor hun zorgtaken. Check www.jongemantelzorgers.be

Coponcho helpt

Bij mantelzorgvereniging Coponcho kan je terecht voor meer informatie over je rechten en plichten, een babbel en een luisterend oor ... Surf naar www.coponcho.be, mail naar info@coponcho.be of bel 02 515 02 63.

“Solidaris draagt elke collega op handen.

Iedereen heeft eigen talenten en mag die ontwikkelen.”

Wij zoeken talent!

Bij Solidaris krijg je de kans om te groeien in een omgeving met een uitstekende work-life balans. Of je nu zoekt naar een job voor of achter de schermen, bij ons vind je jouw plek. Kom werken bij Solidaris en maak een verschil voor anderen.

Bij ons krijg je:

• Work-life balans: een werkweek van 36 uur met 1 vrije namiddag en 6 ADV-dagen. Extra verlof vanaf de start, mogelijkheid tot thuiswerk en glijdende werkuren.

• Waardevol werk: waarmee je een verschil maakt voor anderen.

• Extra veel voordelen: maaltijdcheques, personeelskortingen, groepsverzekering, hospitalisatieverzekering, fietsleasing ...

• Sfeer en gezelligheid: fijne collega’s, een toffe werksfeer en leuke activiteiten.

Kijk snel op www.werkenbijsolidaris.be voor alle vacatures en voordelen.

1 HOEZO HOEVEEL

MOETEN MIJN ZORGVERLENERS MIJ HUN TARIEVEN LATEN WETEN?

Hoe weet je hoeveel je zorg je gaat kosten? Tandartsen, kinesisten, logopedisten en andere zorgverleners moeten dat nu duidelijk uithangen in hun praktijk. Zo kom je achteraf niet voor verrassingen te staan.

Sinds maart 2024 moeten zorgverleners de tarieven van de meest voorkomende behandelingen en diensten weergeven op een affiche in hun wachtkamer of praktijkruimte. Ze moeten die tarieven ook via hun online kanalen, bijvoorbeeld de website van de praktijk, bekendmaken.

Moeten álle zorgverleners de tarieven zichtbaar maken?

Neen, het is nog niet verplicht bij iedereen. Momenteel wel al bij tandartsen, logopedisten, kinesitherapeuten, verpleegkundigen, vroedvrouwen, bandagisten, opticiens, orthope disten, audiciens en apothekers. Later zullen ook huisartsen en arts-specialisten hun tarieven verplicht moeten uithangen op een affiche.

Welke informatie moet je krijgen?

Een zorgverlener moet deze informatie duidelijk meedelen:

• algemene informatie, zoals de naam en het RIZIVnummer van de zorgverlener

• of die geconventioneerd is

• de totale kostprijs van de meest voorkomende behandelingen of diensten, bijvoorbeeld van een raadpleging

• welk deel jij zelf moet betalen (remgeld)

• welk deel terugbetaald wordt of er supplementen aangerekend kunnen worden, en hoeveel die maximaal bedragen.

Wat als je toch een supplement moet betalen, ook al werd dat nergens aangegeven?

De tarieven publiceren is nu een verplichting. Vind je ze nergens terug? Dan mag je zorgverlener je in elk geval géén supplementen aanrekenen.

Doet die dat toch? Twijfel je of je factuur juist is of heb je vragen over jouw rechten als patiënt? Neem dan contact op met ons ziekenfonds.

Hoeveel betaal je voor een raadpleging?

Er staan 4 bedragen op de affiche:

Wat in een wijkheidscentrum?

Als je bent ingeschreven in een wijkgezondheidscentrum – ook medisch huis genoemd – betaal je niets voor je zorg. Je vindt er een huisarts, verpleegkundige en kinesist onder één dak. Jij betaalt geen remgeld of supplementen, want je ziekenfonds betaalt voor jou een maandelijkse bijdrage aan het medisch huis. Ook die bijdragen worden uitgehangen in de wachtruimte:

• Huisartsen: € 19,70

• Kinesitherapeuten: € 8,95

• Verpleegkundigen: € 18,54

• Bedrag aangerekend door de zorgverlener: de totale kostprijs.

• Terugbetaling ziekenfonds: hoeveel je ziekenfonds jou terugbetaalt. Dat is hetzelfde voor alle zorgverleners en voor alle ziekenfondsen. Het maakt deel uit van de wettelijke tarieven die ziekenfondsen en zorgverleners afspreken.

• Remgeld: hoeveel je zelf betaalt. Ook dat is hetzelfde voor iedereen en maakt deel uit van de wettelijke tarieven.

• Ereloonsupplementen: hoeveel je zelf betaalt bovenop je remgeld. Je zorgverlener kan een supplement aanrekenen als die niet of gedeeltelijk geconventioneerd is.

Een voorbeeldje? Je gaat naar een geconventioneerde kinesist en ziet deze bedragen op de affiche staan:

Aangerekend bedrag

Belangrijk: voor jou als patiënt betekent het dat je altijd naar de huisarts, verpleegkundige en kinesist van je medisch huis gaat. Want als je daar bent ingeschreven, krijg je bij andere huisartsen, kinesisten of verpleegkundigen géén terugbetaling. Uitzonderingen zijn mogelijk. 4 5 6

Is het belangrijk of je zorgverlener geconventioneerd is of niet?

Ja. Dat heeft namelijk een invloed op het prijskaartje van je raadpleging.

Artsen en ziekenfondsen spreken samen de prijzen van raadplegingen en behandelingen af. Die afspraak is een ‘conventie’. Wanneer artsen en ziekenfondsen zo’n akkoord hebben bereikt, is het aan de dokters om dat akkoord al dan niet te ondertekenen. Dat noemen we ‘conventionering’.

Terugbetaling ziekenfonds

Remgeld

Ereloonsupplementen

€ 30,00

€ 23,75

€ 6,25 of € 2,50 als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming

€ 0,00

Tarieven geldig op 01.01.2024

• Een arts is geconventioneerd als die akkoord gaat met de afgesproken tarieven en zich daar dus ook aan houdt.

• Een niet-geconventioneerde arts rekent mogelijk supplementen (extra kosten) aan die de ziekenfondsen niet terugbetalen.

• Een zorgverlener kan ook gedeeltelijk geconventioneerd zijn. Dat wil zeggen dat die op bepaalde tijdstippen afwijkt van de afgesproken tarieven, bijvoorbeeld bij raadplegingen in de privépraktijk. Op zoek naar een zorgverlener die de afgesproken tarieven respecteert? Vraag het aan je zorgverlener of het ziekenhuis. Of zoek het makkelijk op via www.solidaris.be/conventie

Fleur verloor in 2022 haar man Werner aan zelfdoding. Werner was de liefde van haar leven, een zorgzame vader en een geliefd persoon in hun omgeving. Door haar verhaal te delen wil ze het taboe rond zelfdoding wegnemen.

Fleur (48 jaar)

Houdt van haar familie, koken en rockconcerten

Fien (12 jaar)

Houdt van turnen, de Chiro en afspreken met haar vriendinnen

Mil (15 jaar)

Houdt van de Chiro, fitnessen en rockconcerten

Fleur (48) en Werner waren jeugdvrienden. Ze verloren elkaar een tijd uit het oog, maar kwamen elkaar later weer tegen en werden verliefd.

VUURWERK

“We zagen elkaar weer net na mijn 30ste verjaardag”, vertelt Fleur. “En het was meteen vuurwerk.” Ze kozen voor elkaar en bouwden samen een leven op. “Na 6 maanden kochten we een huis. We waren echt onafscheidelijk.”

Er volgden 2 kinderen, Mil (15) en Fien (12) , die hun gezin vervolledigden. Werner was alles voor Fleur: een toegewijde partner en papa voor hun kinderen, en een goede vriend die altijd klaarstond voor anderen.

ONZICHTBARE STRIJD

Maar achter de glimlach van Werner schuilde een onzichtbaar gevecht. “2 maanden voor hij een einde maakte aan zijn leven, is Werner gecrasht”, gaat Fleur verder. “We dachten eerst dat hij een burn-out had door de hoge werkdruk, maar er was meer aan de hand.” Hij had een onverwerkt trauma door de zelfdoding van zijn vader toen die ongeveer Werners leeftijd had.

Hoewel Werner na de crash aangaf dat hij erover wilde praten en hij hulp zocht, mochten die inspanningen niet baten. “Hij zei dat hij er altijd voor ons zou zijn en alles zou doen om zich beter te voelen”, herinnert Fleur zich. “Dat schreef hij nog in zijn dagboek. Hij zei dat hij nooit zou doen wat zijn papa had gedaan, omdat hij het een onomkeerbare oplossing vond voor een tijdelijk probleem. Maar een paar weken later stapte Werner toch uit het leven.”

TSUNAMI DIE JE OVERSPOELT

Het verlies had uiteraard een enorme impact op Fleur en haar kinderen. “Je bent nooit meer dezelfde”, zegt ze. “Het voelde als een tsunami die me overspoelde, maar tegelijk vond ik binnenin een oerkracht die me verplichtte om door te gaan.”

Fleur benadrukt hoe belangrijk praten is om zelfdoding te voorkomen.

“Werner sprak nooit over de zelfdoding van zijn vader, dus hij zat met een zwaar trauma”, legt ze uit. “Wie iemand verliest aan zelfdoding, heeft meer kans om later zelf uit het leven te stappen. Ik wil dat het hier stopt.”

Daarom praat ze er doelbewust open over met haar kinderen. “Het is belangrijk dat we elkaars verdriet zien. En dat we elkaar betrekken in het rouwproces. Dat is niet makkelijk, maar wel nodig.”

Na Werners overlijden zocht Fleur ook externe hulpverlening voor zichzelf en haar gezin. “Ik ging de voorbije 2 jaar regelmatig naar een psycholoog. Informatie en steun kreeg ik bij de lotgenotengroep ‘Werkgroep Verder’ (www.werkgroepverder.be)”, vertelt ze.

“Ook mijn kinderen krijgen heel wat ondersteuning. Zo kon Fien terecht bij vzw Missing You, een creatieve rouwgroep voor kinderen. Ze kregen allebei gratis ondersteuning bij TeJo (Therapeutische hulp voor jongeren, www.tejo.be). En ze hebben elk een vertrouwenspersoon op school.”

“Soms lopen mensen in een boog rond me heen. Dat doet pijn

DOORBREEK HET TABOE

Toch is het taboe rond zelfdoding volgens Fleur nog altijd te groot. Mensen zijn vaak bang om iets verkeerds te zeggen of vermijden het onderwerp helemaal. Dat maakt het voor nabestaanden nog moeilijker om hun verlies te verwerken.

“Ik begrijp dat mensen schrik hebben om iets fouts te zeggen, maar ik vind het veel erger als ze mij of mijn verdriet negeren. Soms lopen mensen letterlijk in een boog rond me heen. Maar ik heb hier toch niet voor gekozen? Zulke dingen doen pijn.”

Door het onderwerp te benoemen wordt het gewicht van het taboe minder zwaar, vindt Fleur. “Het maakt het gemis draaglijker, en het kan anderen helpen die met soortgelijke gevoelens worstelen.”

VERDERGAAN MET EEN RUGZAK

Ondanks het immense verdriet dat haar gezin treft, blijft Fleur positief. Ze benadrukt het belang van zelfzorg en het ombuigen van negatieve gedachten naar iets goeds, vooral voor haar kinderen. “Ik wil dat mijn kinderen opnieuw genieten van het leven, en dat geldt ook voor mij,” zegt ze. Werner blijft in hun gedachten. Zijn gezin vond manieren om zijn herinnering levendig te houden. “We bezoeken nog altijd ons favoriete restaurant en dragen een juweeltje waarin een deel van zijn as verwerkt zit. In de tuin hebben we een ‘papaperkje’ gemaakt. Zo is Werner altijd dicht bij ons.”

Fleurs verhaal is er een van liefde en groot verlies, maar ook hoop. Ze wil dat mensen weten dat het oké is om te praten over zelfdoding en om hulp te zoeken wanneer het moeilijk wordt. “Wij gaan nu verder met ons drietjes”, besluit ze. “We dragen altijd een rugzak mee, maar dat is oké.”

Heb je vragen over zelfdoding en heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be.

Blijf niet alleen zitten

Gwendolyn Portzky, directeur VLESP (Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie): “Zelfdoding blijft een probleem van deze tijd én een taboe. Al zien we het aantal zelfdodingen de laatste 20 jaar dalen. Dat loopt samen met initiatieven om het thema bespreekbaar te maken.”

“We zetten hard in op preventie. Zo is er BackUp (www.zelfmoord1813.be/backup), een app die volwassenen met donkere gedachten kan helpen. Ook voor jongeren is zo’n app op komst. Het belangrijkste advies: praat, blijf er niet alleen mee zitten als je suïcidegedachten hebt of als je iemand verloor aan zelfdoding. En de omgeving: luister, zeg niet wat móet gebeuren.”

Lees meer over suïcidepreventie op www.solidaris.be/blog.

HEB JE EEN VACCIN NODIG TEGEN CORONA EN GRIEP?

Net als de griep zal corona in de herfst en winter weer opduiken. Gelukkig hebben we vaccins voor beide virussen. Behoor je tot een risicogroep? Dan is het verstandig om elk jaar een griepprik en een (herfst)vaccin tegen het coronavirus te halen.

WIE LAAT ZICH HET BEST VACCINEREN?

Niet iedereen heeft een vaccin nodig. Voor deze groepen is vaccinatie aangeraden:

• Iedereen ouder dan 65 jaar. Ouderen hebben een zwakker immuunsysteem. Ze worden zieker van virussen, wat gevaarlijk kan zijn.

• Iedereen ouder dan 6 maanden met een chronische ziekte. Denk aan mensen met diabetes, astma, een hartziekte, longziekte, lever- of nierziekte of immuniteitsstoornis.

• Mensen die in de gezondheidssector werken. Zorgverleners komen veel in contact met patienten en kunnen sneller virussen verspreiden. Met een vaccin beschermen ze zichzelf en hun patiënten.

• Zwangere vrouwen. Een zwangerschap kan het immuunsysteem verzwakken, waardoor zwangere vrouwen vatbaarder zijn voor ziektes. Met een vaccin bescherm je ook je ongeboren baby.

• Mensen met een BMI hoger dan 35. Overgewicht of obesitas is een risicofactor voor complicaties bij virussen, zoals corona en griep.

• Mensen die in een zorgvoorziening (zoals een woonzorgcentrum) verblijven. Daar kunnen virussen zich sneller verspreiden.

• Personen die in hetzelfde huis wonen als iemand uit de bovenstaande groepen.

WAAROM LAAT JE JE VACCINEREN?

Met een vaccinatie is de kans kleiner dat je griep of corona krijgt. Word je toch ziek? Dan zal het minder ernstig zijn.

Door je te laten vaccineren draag je ook bij aan groepsimmuniteit: je helpt de verspreiding van de virussen tegen te gaan en beschermt kwetsbare mensen. Hoe meer mensen met een prik, hoe minder ziekenhuisopnames.

WANNEER EN HOE

LAAT JE JE VACCINEREN?

Voor het coronavaccin ga je in september of oktober langs bij je huisarts of apotheker – zij hebben het vaccin in huis. In een woonzorgcentrum krijgen bewoners het vaccin daar.

Je laat je het best vaccineren tegen griep tussen midden oktober en midden december. Je haalt je vaccin bij de apotheker op voorhand, met een voorschrift. Als je behoort tot een risicogroep, heb je geen voorschrift nodig. Daarna maak je een afspraak bij je huisarts of bepaalde apothekers voor een prik.

Opgelet: je krijgt geen automatische uitnodiging voor je vaccinatie. Maak zelf een afspraak bij je huisarts of apotheker.

WAT ALS JE OOIT AL EEN GRIEP- OF CORONAVACCIN KREEG?

Elk jaar circuleert een nieuwe variant van het corona- en griepvirus. De vaccins worden aangepast aan die varianten.

De werking van het vaccin tegen griep en corona neemt na ongeveer 6 maanden af. Een nieuwe vaccinatie voor de herfst- en winterperiode kan nodig zijn voor een blijvende bescherming. Vooral voor risicogroepen.

KRIJG JE EEN GRIEP- EN CORONAVACCIN APART?

Er bestaat geen vaccin dat je tegen beide virussen beschermt. Daarom moet je je apart laten vaccineren tegen corona en griep. Maar je kan beide vaccins op hetzelfde moment laten zetten, het best tussen midden en eind oktober.

ZIJN DE VACCINS VEILIG?

Ze zijn uitgebreid getest en veilig. Lichte bijwerkingen, zoals roodheid, zwelling, hoofdpijn en koorts zijn normaal en verdwijnen na enkele dagen. Blijf je last hebben? Neem contact op met je (huis)arts.

HOEVEEL KOSTEN DE VACCINS?

Het coronavaccin is gratis. Je betaalt mogelijk wel de consultatie bij je huisarts.

Het griepvaccin kost 17,42 euro. Behoor je tot een risicogroep? Dan betaal je 4,08 euro zelf (of 2,45 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming). Voor bewoners van een woonzorgcentrum is het vaccin gratis.

Terugbetaling voor vaccins

Als lid van Solidaris krijg je tot 25 euro per jaar terugbetaald voor erkende vaccins. Dat voordeel kan je gebruiken voor je griepvaccin. Alle info: www.solidaris.be/vaccins

Welke zorg je ook zoekt, je vindt ze bij Solidaris Kan je thuis wat hulp en gezelschap gebruiken? Ben je op zoek naar hulpmiddelen? Of heb je een vraag over je zorgsituatie? Contacteer Solidaris en we helpen je graag verder. Samen met onze partners staan we klaar met zorg voor iedereen.

Samen met onze partners:

Emil is een levendige jongen van 9 jaar. Een heel erg levendige jongen. Hevig zelfs. Zo hevig dat het al eens botst, met mensen in zijn omgeving of met zichzelf. ADHD is de diagnose die hij kreeg. Maar de weg naar die diagnose en begeleiding was er een die hobbelig verliep, weten zijn ouders Marie en Ruben.

IN HET SPOOR

“Toen Emil klein was, merkten we dat hij beweeglijk en hevig kon zijn. Hij speelde onstuimig, hij reageerde snel en druk ...”, vertelt mama Marie (40 jaar).

DUBBELE SALTO

“Ik werd voor het eerst geconfronteerd met het feit dat er misschien meer aan de hand was rond Moederdag in de eerste kleuterklas. De mama’s mochten naar de klas komen. Ik zag Emil spelen, zo wild. Ik had tranen in mijn ogen.”

“De juf kwam naast me staan. ‘Moeilijk om te zien, hé’, zei ze. ‘Maar zo is het dagelijks.’ Er stond een speelgoedcircustent. De dieren gingen bij de meeste kinderen mooi in de tent, de olifant van Emil vloog er met een dubbele salto over.”

OVERLEVEN

Stilaan krijgt Emil zelf moeite, vooral in contact met anderen. “In

de 3de kleuterklas kwamen er meer conflicten met klasgenootjes. Hij had problemen met zijn fijne motoriek, is klein van gestalte … factoren die hem nog heviger maakten. Hij wilde laten zien dat hij meetelde”, weet Marie. In het 1ste en 2de leerjaar worden de uitdagingen groter. “Stilzitten was lastig, hij heeft dyslexie, kinderen daagden hem uit. Er kwamen massa’s prikkels op hem af. Hij voelde de druk en in zijn ogen faalde hij constant. Hij zag dat hij ‘anders’ was en was op den duur alleen bezig met overleven.”

BOTSEN OP WACHTLIJSTEN

Emils ouders gaan op zoek naar hulp. Ze merken dat de weg naar een diagnose en begeleiding er een is vol obstakels en doodlopende straatjes. “We startten bij het CLB en de huisarts, die ons vermoeden van ADHD bevestigden. We kregen

de raad om hem te laten testen. Daar stonden we met een verwijzing naar testcentra … met wachtlijsten of patiëntenstops”, zucht Marie.

“Intussen hielp een kinesist bij zijn motoriek. Zo kwamen we terecht bij een kleinschaliger centrum waar hij getest en opgevolgd kon worden. Toen een groter testcentrum zei dat er plaats was voor Emil, sloegen we dat ook af. Om even later te horen dat de plek waar we zaten tóch niet kon helpen …”

In het 3de leer jaar ontplofte de spreekwoordelijke bom. “Thuis kreeg hij al eens een woedeaanval, hij begon zijn mama wat te ‘testen’”, zegt papa Ruben (44 jaar). Maar het escaleerde vooral op school.”

Na een voorval in de klas voelen zijn ouders dat Emil op begint te geraken. “Er moest iets veranderen. We waren bang dat hij niet op school kon blijven. Ook al waren we er volop mee bezig, het was zo moeilijk om een psycholoog of psychiater vast te krijgen.”

Marie (40 jaar)

Houdt van gezelligheid met de vrienden

Ruben (44 jaar)

Houdt van skiën

VAN

OUDERS OP ZOEK

NAAR ADHD-HULP

VAN NEUROLOOG NAAR

PSYCHIATER

Ruben deed op één dag tientallen telefoontjes. Een duidelijk plan van aanpak vind je niet. “De mensen met wie je praat, het internet … Iedereen zegt iets anders!”, zucht Marie. “Start bij je huisarts. Ga naar een testcentrum, maar geen groot. Klop aan bij een psychiater. Je wil het juist aanpakken, maar bent snel de weg kwijt. En nérgens geraak je binnen.”

Uiteindelijk wordt Emil getest op ADHD in een groter centrum. De conclusie staat op papier. “Ons kind onderging allerlei testen, uren en dagen aan een stuk. Wat volgde? Een torenhoge rekening en niets meer. Het centrum werkte met een kinderpsychiater, maar had ons niet verteld dat we vooraf al een afspraak moesten maken.

Toen we na de testen belden, hoorden we dat het maandenlang wachten was”, stelt Ruben.

Die psychiater is nodig om een begeleidingstraject op te starten. Zeker als er nood is aan medicatie. “7 maanden wachten op een afspraak … terwijl je kind dreigt kopje onder te gaan. Dus zoek je een andere psychiater, bij wie sneller een plek vrij is. Dat is dan weer bijna onmogelijk, omdat veel artsen verbonden zijn aan een centrum. Uit pure miserie zijn we beland bij een neuroloog, enkel voor een voorschrift voor de ADHD-medicatie.”

BOOST VOOR ZELFVERTROUWEN

Marie en Ruben blijven zoeken. “En gelukkig kon Emil opstarten bij een kinderpsychiater. Die deed ook aanpassingen in het medicatieschema, de juiste soort en dosis is altijd zoeken in het begin.”

De begeleiding die Emil krijgt in combinatie met de medicatie doet z’n werk. “Zelf beseft hij niet echt wanneer zijn pilletje werkt of is uitgewerkt. Of dat hij rustiger is. Maar wij zien een enorm verschil”, weet Ruben. “Hij heeft ook een nieuwe hobby: quadrijden. Hij leeft zich uit én blinkt erin uit, wat zijn zelfvertrouwen een boost geeft. Dat kon hij gebruiken.”

“Hij wordt meer gevraagd op verjaardagsfeestjes. Dat was vroeger niet zo, want hij was dat hevige kind, hé. Allemaal veranderingen die zoveel deugd doen”, glimlacht Marie.

Lees het uitgebreide verhaal van Emil en zijn traject op www.solidaris.be/blog

“Iedereen zegt iets anders. En nergens geraak je binnen

ADHD herkennen en behandelen, hoe pak je het aan?

Kinderpsychiater Karen Vertessen (Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven): “De eerste vraag die je je stelt is ‘waarom denk je aan ADHD?’. En dan: heeft je kind die diagnose nodig? Misschien helpen aanpassingen in het dagelijkse leven of een korte psychologische begeleiding.”

“Zorgverleners uit de eerste lijn, zoals je huisarts of het CLB op school, zijn belangrijk. Zij kunnen een eerste screening doen en je verwijzen naar de juiste begeleiding. Als de screening toont dat (uitgebreidere) diagnostiek voor ADHD nodig is, kan je die starten.”

“Een goede leidraad vind je op het Zorgpad ADHD (www.adhd-traject.be). Daar staan de stappen die je het best zet.”

Meer weten over ADHD?

Vermoed je ADHD bij je kind? Welke stappen zet je? Wat kost het? Alle info over ADHD en het te volgen traject vind je op www.solidaris.be/adhd.

Volg het gratis webinar ‘Actief, dromerig, snel afgeleid... Wat kan je doen als je vermoedt dat je kind ADHD heeft?’ (22 oktober 2024 om 20 uur). We zetten hulplijnen op een rijtje en geven tips. Inschrijven kan via www.solidaris.be/webinars

de toegang tot je online medische dossier MijnGezondheid

MijnGezondheid: misschien heb je de link al gezien, of gebruik je het platform al zelf. Maar wat vind je precies op www.mijngezondheid.be? En hoe en waarom gebruik je dat online gezondheidsplatform? Een woordje uitleg.

MijnGezondheid is een digitaal platform waar je medisch dossier staat. Een online verzamelpunt dat alle info over jouw gezondheid samenbrengt op één plek.

HOE MELD JE AAN OP MIJNGEZONDHEID?

1. Ga naar www.mijngezondheid.be.

2. Klik rechts bovenaan (naast de zoekfunctie) op ‘aanmelden’

3. Meld je aan via CSAM. Dat is een officiële, beveiligde manier om je aan te melden bij verschillende online diensten van de overheid. Heb je hulp nodig om aan te melden? Kijk op www.csam.be.

KAN JE AANMELDEN VOOR JE KINDEREN?

Ja. Log in als ouder en kies de naam van je kind. Je ziet dan de medische info van je kind in MijnGezondheid.

Hoe?

1. Meld je aan via CSAM.

2. Selecteer in het 2de keuzemenu (onder ‘burger’) dat je wil aanmelden voor je kind.

3. Kies het juiste profiel: de naam van je kind.

HOE MELD JE WEER AF?

Je meldt eenvoudig af door rechtsboven achter je naam op ‘afmelden’ te klikken.

EXTRA INFO OF HULP NODIG?

Heb je een vraag? Neem contact met de dokter die je behandelt. Onderaan de website www.mijngezondheid.be vind je ook enkele veelgestelde vragen.

1. Een overzichtsmenu

In het menu helemaal bovenaan de website vind je een overzicht van je medische gegevens, je documenten (voorschriften, attesten …), je zorgteam en algemene gezondheidsinformatie.

Verder is de website overzichtelijk opgebouwd met een aantal tegels en knoppen die je apart kan aanklikken, voor de meest gevraagde of gebruikte informatie.

• Bij sommige tegels open je na het aanklikken een nieuw scherm binnen MijnGezondheid met specifieke informatie.

• Bij andere tegels klik je door naar een ander gezondheidsplatform waar je de nodige info vindt.

2. Toegang tot je gezondheidsgegevens en toestemming tot gegevensdeling

Je ziet er of je akkoord bent gegaan met het online delen van je gegevens tussen zorgverleners. Dat is belangrijk voor dokters en zorginstellingen, zodat zij snel toegang kunnen krijgen tot jouw dossier als het nodig is.

3. Je vaccinaties

Je vindt er het overzicht van de vaccins die je kreeg en die geregistreerd werden. Merk je dat er vaccins ontbreken? Praat erover met de zorgverlener die jou het vaccin gaf. Alleen vaccins die geregistreerd werden in Vaccinnet, krijg je hier te zien.

4. Andere gezondheidsnetwerken

Op welke andere gezondheidsplatformen kan je jouw gegevens opzoeken? Hier zie je een overzicht van digitale platformen die patiënten, zorgverleners en instellingen toelaten om snel en veilig medische gegevens te delen.

• CoZo (Collaboratief Zorgplatform)

• VZN KUL – Vlaams ziekenhuisnetwerk voor informatie bij Vlaamse ziekenhuizen via MyNexuzhealth

• RSB – Brussels

Gezondheidsnetwerk voor informatie bij ziekenhuizen en huisartsenverenigingen in Brussel

• RSW – Réseau Santé Wallon voor informatie bij Waalse zorgverleners en ziekenhuizen

5. Je rapporten en resultaten

Je kan doorlinken naar CoZo, het online platform voor de gegevens die beschikbaar zijn in een ziekenhuisnetwerk of een labo.

6. Je voorschriften

Je kan doorklikken naar het platform ‘Mijn geneesmiddelen’ waar je jouw medicatieschema, journaalnota’s en voorschriften vindt.

7. Je gezondheidssamenvatting

Hier vind je de korte medische samenvatting van het globaal medisch dossier (GMD) dat je huis arts van jou bijhoudt en dat andere artsen of zorgverleners kunnen opvragen. De inhoud is afhankelijk van je huisarts. Neem contact op met je huisarts als je vragen hebt.

Alles over digitale gezondsheidsplatformen

Heel 2025 belichten we in S magazine telkens een ander gezondheidsplatform dat je online kan raadplegen.

Dit vind je in de volgende edities van S magazine:

• CoZo en MyNexuzhealth, de gezondheidsplatformen die ziekenhuizen gebruiken.

• Het vernieuwde e-loket van Solidaris

• Mijn Geneesmiddelen waarin je jouw medicatieschema en voorschriften online kan beheren. En via het gratis gezondheidsportaal Helena kan je onder andere met één klik voorgeschreven artikelen reserveren bij je apotheek.

• Een handig overzicht van alle digitale platformen.

Hoe staat het met de gezondheid van meisjes en vrouwen in België? Gegevens daarover bestaan vaak niet of zijn moeilijk te vinden. De reden? Onderzoek is meestal gebaseerd op het mannenlichaam en wetenschappers gaan er te makkelijk van uit dat de resultaten ook gelden voor vrouwen. Sciensano (het federale onderzoekscentrum voor de volksgezondheid) publiceerde voor het eerst een rapport dat de gezondheid van meisjes en vrouwen in ons land in kaart brengt. Laura Van den Borre werkte mee aan die studie.

HOE GESLACHT EEN INVLOED HEEFT OP GEZONDHEID

Rebelle polste naar de ervaring van vrouwen die het gevoel hebben niet serieus genomen te worden door zorgverleners. Een greep uit de reacties:

“ “ 15 jaar lang kreeg ik te horen dat mijn symptomen te wijten waren aan stress of mijn voedingspatroon. Het bleek de ziekte van Lyme te zijn.

Ik had een enorme niercrisis. De huisarts zei me dat ik wellicht last had van mijn maandstonden, terwijl ik die niet had.

Laura Van den Borre Postdoctoraal onderzoeker

Wat zijn de opvallendste resultaten van het onderzoek?

“Het goede nieuws is dat de gezondheid van vrouwen in België goed tot zeer goed is. Maar er is ook veel dat beter kan.”

“Verschillen zijn al op jonge leeftijd zichtbaar. Bij 15-jarigen zien we grote verschillen tussen jongens en meisjes qua slaapkwaliteit, angstgevoelens, zelfmoordgedachten. Tijdens hun verdere leven worden die verschillen nog groter.”

“Het is frustrerend dat aandoeningen die specifiek bij vrouwen voorkomen, zoals endometriose en PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom, waarbij blaasjes op de eierstokken zitten) grote blinde vlekken blijven.”

“Als het gaat over endometriose of PCOS bijvoorbeeld, kunnen we vrouwen vaak helpen door symptomen te bestrijden, maar we hebben geen zicht op wie getroffen wordt, hoe vrouwen behandelingen beleven, welke methodes het meest efficiënt zijn … Die informatie is te versnipperd of niet beschikbaar.”

Vanwaar nu pas de interesse voor ‘gender en gezondheid’ en het rapport?

“Het thema stond al lang op ons lijstje, maar we hadden nood aan extra onderzoekers. Sciensano wil diepgaand onderzoek doen en belangrijke gezondheidskwesties voor vrouwen, voor de volksgezondheid in het algemeen en de impact op de individuele levenskwaliteit bestuderen.”

“Met dit rapport willen we een fundament leggen, zodat we na een aantal jaar hetzelfde onderzoek kunnen herhalen en veranderingen kunnen vaststellen. We willen ook andere onderzoekers inspireren om op onze conclusies verder te werken of om een maatschappelijke discussie op gang te brengen.”

3 .

In het rapport staat vaak dat er ‘meer onderzoek nodig’ is. Doet Sciensano dat zelf of zetten jullie anderen aan?

“We doen beide. Om de juiste oplossingen te kunnen geven, moet je een probleem grondig kunnen bestuderen. Je wil zo weinig mogelijk grijze zone laten. Dat is soms niet mogelijk, en dan is er meer onderzoek nodig.”

“Het is duidelijk een probleem: over een aantal gezondheidsproblemen van vrouwen bestaan er weinig of geen gegevens. Dat is het geval voor endometriose. Er zijn weinig gegevens die zicht geven op de algemene situatie in België. We proberen dat deels op te lossen door een vraag over endometriose op te nemen in onze gezondheidsenquêtes.”

4 .

Vrouwen hebben meer contact met gezondheidswerkers dan mannen, zo blijkt. Vanwaar toch het gebrek aan gegevens?

“Er zijn meerdere verklaringen. De eerste is historisch. Lange tijd was er nauwelijks of geen onderzoek naar vrouwspecifieke problemen, of werden weinig of geen vrouwen betrokken in onderzoek naar ‘algemene’ aandoeningen. We moeten een jarenlange achterstand inhalen.”

“Daarnaast nemen vooral mannelijke vrijwilligers deel aan medische studies of testfases van medicijnen. Als je deelnemers zoekt voor een onderzoek, en er melden zich 20 mannen aan en slechts één vrouw, denk je snel: ‘daar zullen we het maar mee doen’.”

“Er is nood aan regels die farmaceutische bedrijven verantwoordelijk stellen voor het gebruik van een diverse groep van proefpersonen. Dat gaat trouwens verder dan enkel voldoende mannen én vrouwen zoeken. De testgroep moet op alle vlakken divers zijn.”

5 .

Is er een rol voor vrouwen zelf in dat proces?

“Absoluut. Als vrouwen het gevoel hebben dat ze niet gehoord worden, moeten ze erover praten met hun zorgverleners. Het kan moeilijk zijn om die confrontatie aan te gaan als je ziek bent of een probleem hebt, maar het is cruciaal om je te laten horen. Weet dat er aanspreekpunten zijn in ziekenhuizen en huisartsenpraktijken waar je terechtkan.”

Geslacht en gender, wat is het verschil?

Geslacht of sekse is het geheel van biologische eigenschappen. Elke cel in ons lichaam heeft een geslacht. Voor de meerderheid is dat mannelijk of vrouwelijk. Een kleine groep is intersekse (met mannelijke én vrouwelijke kenmerken).

Gender heeft te maken met gedrag, identiteit, gevoelens, die in een bepaalde tijd of op een bepaalde plek gelinkt worden aan mannelijkheid of vrouwelijkheid. Gender wordt bepaald door een samenleving, dus er zit veel meer variatie in.

Meer weten over gendersensitieve zorg?

Neem een kijkje bij Rebelle. De organisatie die het welzijn van vrouwen verhoogt lanceerde de campagne ‘Baas over eigen hart’, over hart en vaatziekten bij vrouwen. Blijf Rebelle volgen, in 2025 pakken ze uit met een nieuw gezondheidsthema. Surf naar www.rebelle-vzw.be

Of beluister de podcast ‘Rebelle Openhartig’, die in de prijzen viel op de Belgian Podcast Awards. Luister via Spotify of Apple Podcasts, of scan de QRcode.

Flore (24 jaar)

Houdt van wandelen, koken, pilates en reizen

Elke dag hebben heel wat mensen in België bloed, plasma of bloedplaatjes nodig. Denk aan slachtoffers van ongevallen, kankerpatiënten, mensen met auto-immuunziekten, zelfs pasgeboren baby’s. Zonder de hulp van vrijwillige donoren zouden zij niet de nodige zorg kunnen krijgen. Sanne en Flore vertellen waarom bloed geven zo belangrijk is.

Sanne is mama van 2 kinderen die medicatie gemaakt van plasma nodig hebben. Haar dochtertje Nola (7) heeft cerebrale vasculitis, een zeldzame ziekte die ontstekingen van de bloedvaten in de hersenen veroorzaakt. Daarvoor krijgt Nola medicatie die haar immuunsysteem onderdrukt.

“Nola’s immuunstoornis zorgt er niet alleen voor dat ze vaker ziek is, maar ook dat ze meteen veel zieker wordt dan gezonde kinderen”, verduidelijkt Sanne. “Als zij een verkoudheid oploopt, is de kans groot dat ze in het ziekenhuis belandt.”

Ook zoontje Milo (5) heeft een immuniteitsaandoening. “Milo is geboren met immuundeficiëntie”, legt Sanne uit. “Dat betekent dat je immuunsysteem onvoldoende werkt. We merkten het al toen hij 6 maanden oud was. Hij was voortdurend ernstig ziek en lag vaak in het ziekenhuis. Vlak na zijn eerste verjaardag volgde de diagnose.”

ENERGIEKER EN MEER KIND ZIJN

Ook al is plasma doneren minder bekend, toch is het minstens even

BLOED? GEEF JIJ AL

Milo krijgt elke week een infuus en Nola krijgt om de 3 weken medicatie in het ziekenhuis.

“De behandeling maakt een wereld van verschil”, zegt Sanne dankbaar. “Vroeger konden ze amper naar school, nu gaan ze meer dan halftijds. Ze voelen zich beter en zijn energieker. Dankzij het plasma kunnen ze kind zijn en zo normaal mogelijk opgroeien.”

Omdat ze weet hoe belangrijk het is, gaat ze zelf regelmatig bloed, plasma en bloedplaatjes doneren. “Mijn vriendin en ik doen het zo vaak mogelijk”, vertelt ze. “Al sinds onze kinderen plasma kregen. Je kan natuurlijk niet voor een specifieke persoon

KLEINE MOEITE, GROTE IMPACT

Dat bevestigt Flore (24), die al een paar jaar regelmatig bloed en plasma doneert. “Ik ken niemand die bloed, plasma of bloedplaatjes nodig heeft. Maar ik doe het omdat ik wéét dat ik ermee help”, zegt ze. “Het is een kleine moeite, met een grote impact op mensen in nood.”

Net als Sanne geeft Flore een paar keer per jaar bloed. Plasma doneert ze één keer per maand. “Ik begon ermee toen ik studeerde, door de studentenactie BloedSerieus van het Rode Kruis”, herinnert ze zich.

“De artsen en verpleegkundigen zijn altijd behulpzaam. En dankbaar, omdat er vaak bloedtekorten dreigen. Zo ontstond mijn engagement.”

maken op een moment dat voor jou past bij een vast donorcentrum of een mobiele bloedinzameling in je buurt.”

Als je voor de eerste keer doneert, kan je via de donorzelftest op de website van het Rode Kruis checken of je in aanmerking komt als donor. “Als dat zo is, mag je 4 keer per jaar bloed geven. Plasma en bloedplaatjes doneren mag elke 2 weken, behalve na je laatste bloeddonatie. Dan moet je één maand wachten voor je opnieuw plasma of bloedplaatjes geeft.”

“Bij aankomst meld je je aan met je identiteitskaart en vul je een gezondheidsvragenlijst in”, vult Flore aan. “Die bespreek je met een arts, die ook je bloeddruk controleert. Als alles in

Sanne (30 jaar)

Houdt van gezelschap en is een echte ‘mensenmens’ en zorgmama

orde is, ga je naar de zaal waar je bloed, bloedplaatjes of plasma doneert.”

Bloed geven duurt meestal 10 tot 15 minuten. Plasma doneren vraagt ongeveer 45 minuten en bloedplaatjes laten afnemen een uurtje. “Tijdens je donatie gaat de tijd altijd snel voorbij”, weet Flore. “Je maakt een praatje met de artsen of verpleging, leest een boek of scrolt wat op je telefoon. Voor je het weet, is het voorbij.”

Na de donatie kan je even uitrusten en iets eten en drinken in de cafetaria. “Ik probeer er altijd een leuke uitstap van te maken”, zegt Flore. “Ik plan mijn afspraak bijvoorbeeld samen met mijn vriend, vriendinnen of zussen. Zo kunnen we bijpraten tijdens en na onze donatie. Er zijn trouwens altijd lekkere koekjes,” lacht ze. “In de zomer kan je zelfs een ijsje eten!”

ALLEEN MAAR VOORDELEN

Bloed geven heeft trouwens nog meer voordelen. Zo wordt je bloed bij afname getest op ziektes en chronische aandoeningen. Als je bloedwaarden afwijken, brengt het Rode Kruis je daarvan op de hoogte.

Je donaties worden ook beloond. Als donor spaar je mee voor leuke attenties, zoals fietslichtjes, boeken of pretparktickets. Welke kies jij?

Weten of jij mag doneren?

Benieuwd of je in aanmerking komt om bloed te geven? Doe de donorzelftest op www.rodekruis.be/ donorzelftest

Ontdek alle vaste en mobiele donorcentra op het donorportaal van het Rode Kruis via www.donorportaal.rodekruis.be

Borstprothese kiezen? Onze bandagisten

staan voor

klaar!

Inge (48) onderging een borstamputatie na de diagnose van borstkanker. Nadat ze de eerste 6 weken een stoffen borstprothese droeg, maakte ze een afspraak met bandagiste Eva om een nieuwe prothese te kiezen.

Benieuwd hoe dat verliep?

“Ik vond het eigenlijk best spannend om een afspraak te maken”, begint Inge. “Ik was een beetje zenuwachtig, maar achteraf gezien was dat nergens voor nodig.”

GRATIS AAN HUIS

Een van de grootste voordelen was dat de afspraak bij bandagiste Eva gratis was en ook de terugbetaling van het ziekenfonds aanvroeg, vertelt ze.

Eva nam eerst uitgebreid de tijd om Inge te leren kennen. “Ze luisterde naar mijn verhaal en mijn bezorgdheden”, knikt Inge. “Ze beantwoordde al mijn vragen en stelde me gerust. Die persoonlijke aanpak zorgde voor vertrouwen.”

DE JUISTE MAAT VINDEN

Na de kennismaking nam Eva Inges maat op. “Ik dacht dat ik dezelfde maat kon aanhouden als voor mijn operatie, maar mijn lichaam is blijkbaar toch wat veranderd. Goed dus om de maat toch even te controleren.”

Daarna kreeg Inge een uitleg over de verschillende materialen en pasvormen. Ze was verrast door de mogelijkheden. “Er zijn meer soorten en pasvormen dan ik dacht. Eva legde bij elke soort ook overzichtelijk de voor- en nadelen uit. Heel handig.”

Bovendien had ze een ruim aanbod, zodat Inge naar believen kon passen. “Ik heb allerlei soorten bh’s en protheses geprobeerd”, zegt ze. “Modellen met dikkere en dunnere bandjes, en verschillende pasvormen om te kijken welke goed zaten.”

AANGEPASTE (SPORT)LINGERIE

Naast protheses had Eva ook een collectie aangepaste lingerie. “Ook dat vond ik een groot voordeel”, benadrukt Inge. “Want laat ons eerlijk zijn, na een borstamputatie ben je veel zelfvertrouwen kwijt. Ik wist niet dat er aangepaste lingerie bestond die mij een comfortabel en aantrekkelijk gevoel zou geven.

Ook sportlingerie behoorde tot het aanbod. Sportprotheses wegen minder, hangen minder door en voelen veel lichter aan. En ook badmode zat in het aanbod. “Ze raadde me een lichte prothese aan, in combinatie met een hoger uitgesneden badpak met een

“ Ik wist niet dat er aangepaste lingerie bestond die mij een comfortabel en aantrekkelijk gevoel zou geven

prothesehoesje”, toont Inge.

“Maar er waren ook bikini’s en tankini’s (badpakken die bestaan uit 2 delen).

Ik twijfelde eerst een beetje, maar raakte overtuigd toen ik een tankini paste. Die zat perfect en zag er mooi uit! Zo kan ik opnieuw uitkijken naar een dagje op het strand met mijn dochters.”

MEER ZELFVERTROUWEN

Inge kijkt tevreden terug op de afspraak. “Het was een leerrijke en vooral aangename ervaring,” glimlacht ze. “Eva was heel behulpzaam. Ik draag mijn nieuwe prothese elke dag en ik voel me zelfverzekerder.”

Als lid van Solidaris genoot Inge trouwens van extra voordelen. “Na de verwijdering van mijn lymfeklieren had ik last van oedeem (vochtophoping) in mijn arm”, legt ze uit. “De armkousen die Eva voorstelde, hielpen daarbij enorm.” Allemaal extra zorg die bijdroeg aan haar volledige herstel en welzijn.

Of ze de dienst bandagisterie zou aanraden? “Zeker!”, lacht Inge. “De bandagiste maakte een lastig moment draaglijker, en zelfs aangenaam door de warme, professionele aanpak.”

Maak een afspraak bij Zorgba(a)r

Neem contact op met onze gespecialiseerde bandagisten om de borstprothese te vinden die bij je past. Je kan in alle rust passen in een Zorgba(a)rwinkel. Meer info? Mail naar info@zorgbaar.be of bel 0499 92 29 35. Zorgba(a)r

Zorg dat je er tijdens de

Maak nu een afspraak via www.hoorbaar.be of bel naar 011 24 62 31.

* Nu tijdelijk bij aankoop van een nieuw hoorapparaat een gratis oplader ter waarde van € 210. Actie geldig van 01.10.2024 tot 31.10.2024.

de rekening van

Mark De Quidt (73)

Weet als geen ander wat slaapapneu is

“Slaapapneu is wanneer je in je slaap stopt met ademhalen”, legt Mark uit. “Dat komt door een obstructie, je luchtweg die zich meer dan 10 seconden lang afsluit. Iedereen stopt een aantal keer kort met ademhalen tijdens het slapen, dat is normaal. Maar er is sprake van een matige slaapapneu als je gemiddeld 15 keer per uur stopt.”

“Zelf merk je er niets van, het is vaak je bedpart ner die het opmerkt”, vult hij aan. Bovendien wordt slaapapneu onvoldoende opgespoord.

“Door de vele obstructies raak je nooit in een diepe, herstellende slaap en komt er te wei nig zuurstof in je bloed. Je voelt je overdag dus moe, kan je niet goed concentreren en wordt soms prikkelbaar. Bij die symptomen denken nog te weinig dokters aan slaapproblemen, zoals apneu.”

Behandeling slaapapneu terugbetaald

Heb jij slaapapneu? Je huisarts kan je doorverwijzen naar een centrum voor een slaaponderzoek. Wie minstens 15 keer per uur een obstructie of bijna-obstructie heeft, komt in aanmerking voor een terugbetaalde behandeling.

€ 841

Totale kostprijs voor het eerste jaar behandeling - € 750

Rechtstreeks aan het ziekenhuis betaald door Solidaris

€ 91

Zelf betaald* De rekening van Mark

* Als patiënt betaal je 0,25 euro per dag voor je CPAP-toestel en masker. Heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming, betaal je niets eigen zak.

Slaapapneu behandelen?

Slaapapneu heb je levenslang, maar je kan het behandelen. Bijvoorbeeld door een maskertje en een CPAP-toestel te dragen tijdens je nachtrust. “Intussen maken die machines trouwens amper lawaai”, weet Mark. “In een slaapcentrum kan een gespecialiseerde verpleegkundige je helpen om het maskertje perfect te laten passen.”

Mark slaapt al 15 jaar met een CPAPtoestel. Om de belangen van patiënten met slaapapneu te behartigen is hij voorzitter van de ApneuVereniging Vlaanderen.

Noem hem gerust de ‘Godfather’ van het straathoekwerk. Joost Bonte is méér dan maatschappelijk geëngageerd. Hij werkte jaren als straathoekwerker en nadien als coördinator van SAM (Steunpunt Mens en Samenleving). Zijn hart klopt voor mensen die in een kwetsbare situatie leven. We stellen hem 7 vragen over armoede in al haar facetten.

1. Wanneer is iemand arm?

Wanneer spreken we over armoede?

“Armoede wordt vaak uitgedrukt in cijfers. Maar armoede is ook gevoelsmatig. Cijfers meten je portemonnee, maar er is meer wat maakt of je kwetsbaar bent.”

“Natuurlijk start alles met geld. Hoeveel geld je hebt en of je voldoende hebt, bepaalt je wereldbeeld. Arm zijn betekent dat je niet meer kan deelnemen. Je botst op uitsluitingen, waardoor je ontwikkelingskansen mist. Je hebt niet genoeg financieel kapitaal (geld), maar ook minder ‘sociaal kapitaal’ (je sociale netwerk) en ‘cultureel kapitaal’ (jezelf cultureel kunnen ontwikkelen).”

2. Hoe moeilijk is het om uit armoede te geraken?

“Het lukt alvast níét door ‘wat beter je best te doen’. Dat horen mensen in armoede vaak. Alsof ze hun best niet doen … Ze doen net harder hun best dan de gemiddelde burger! Hun wilskracht is groter.”

“Het idee dat mensen in armoede ervoor kiezen, klopt niet. Iedereen maakt in zijn leven beslissingen of afwegingen, klopt. Maar wat als je geen klankbord hebt? Geen mensen hebt bij wie je terechtkan om bepaalde keuzes af te toetsen of te bespreken? Dan neem je al eens een minder goede beslissing. Maar daarom kíes je nog niet voor kwetsbaarheid.”

“ Wie

in armoede leeft, zal dat niet staan roepen op straat. Daarvoor is er te veel schaamte.

“Daarom is sociaal kapitaal – de gemeenschap waarop je kan terugvallen – zo belangrijk. Mensen in armoede hebben dat natuurlijke sociale netwerk vaak niet meer. En hebben niet de middelen om het te herstellen, waardoor ze dreigen te vereenzamen en geïsoleerd te geraken.”

“Je klimt niet in een paar maanden tijd uit armoede. Pas na 2 tot 3 generaties slagen mensen er doorgaans in.”

3. Hoe kwetsbaar maakt armoede je?

“Je leeft met een voortdurend gevoel van falen. Zonder vertrouwen, terwijl dat de basis is van alles. Daardoor lukken dingen minder of niet, en zo zit je snel in een vicieuze cirkel.”

“De buitenwereld heeft een

bepaald beeld van mensen in armoede. In hun huishouden wordt niet gegeten, wel gezopen. Het loopt er vol huisdieren. Het is er vuil. Soms klopt dat, maar het is een overheersend beeld dat een stigma op armoede legt. Terwijl in veel arme gezinnen alleen warmte heerst.”

“Als je in armoede leeft, word je gedwongen afhankelijk gemaakt. Als ik kleren koop in een tweedehandswinkel, kíes ik daarvoor. Iemand in armoede heeft geen andere keuze dan naar de kringwinkel te gaan. Een nieuwe jas voor je kind? En er is enkel die ene in een te grote maat en lelijke kleur? Spijtig, die wordt het. Je zal maar geen broccoli lusten en de voedselbedeling heeft alleen dat. Je weigert? Nog ondankbaar ook … Wie in armoede leeft, staat continu onder stress.”

4. Wat moeten we met z’n allen doen om armoede tegen te gaan? “Als maatschappij moeten we meer zorgen. En de verantwoordelijkheid niet altijd bij een individu leggen.”

“Menselijkheid is de basis. Mensen in armoede voelen dat hun waardigheid weg is of wordt afgenomen. Ook hulpverleners proberen vaak over te nemen – met goede bedoelingen natuurlijk. Maar je kan mensen helpen én ze verantwoordelijkheid geven. Hoe? Ga met een persoon in verbinding, zoek aansluiting en bouw een relatie op. Alles begint bij luisteren, niet bij zeggen wat iemand móet doen. Schep vertrouwen, geef ideeën en help, maar laat iemand zelf beslissen over wat moet gebeuren.”

5. Je bent een spilfiguur in het tv-programma ‘Zorgen voor mama’. Hoe belangrijk is die tv-reeks?

“Ze toont het leven van mensen in armoede zoals het is. Als je de werkelijkheid niet toont, hoe kan je dan het beeld van mensen veranderen? Wie in armoede leeft, zal dat niet staan roepen op straat. Daarvoor is er te veel schaamte.”

“Het programma brengt een realistisch en respectvol verhaal en heeft daardoor een gigantische impact. Vooral op de kijk van de buitenwereld op armoede. Het zijn niet altijd slordige mensen of zwerverstypes. Het zijn verdorie mensen die hard werken en zelfs dan niet toekomen. Dat het allemaal mama’s zijn, maakt het nog herkenbaarder.”

6. Je ligt aan de basis van het straathoekwerk – ook gekend als opbouwwerk. Wat blijft je na 40 jaar het meeste bij? En hoe kijk je naar de toekomst?

specialiseren. De ene staat in voor je budget, de andere voor je emotionele zorg, nog een andere voor de praktische kant. Elk komen ze met een oplossing. Omdat het hun taak is, begrijp me niet verkeerd.”

“Er is nood aan een degelijk, gefundeerd armoedebeleid. De sociale zekerheid in ons land is top, maar dat is niet hetzelfde als een armoedebeleid. Dat moet vérder gaan: niet alleen naar het financiële kijken, ook naar je netwerk, je gevoelswereld, de vaardigheden die je nodig hebt in deze wereld.”

7. Wat is jouw ultieme tip voor een startende straathoekwerker vandaag?

“Ik geloof niet in God, maar heb altijd een stukje uit de Bijbel onthouden. ‘Een goede herder ontfermt zich over het verloren gelopen schaap. En gaat ervan uit dat de kudde de stal wel zal vinden.’ Dat is wat een sociaal werker moet doen. Verloren schapen horen er niet ‘gewoon’ bij.”

“Mijn raad? Treed in relatie met iemand. Ga de relatie aan die de rest van de maatschappij niet durft of kan aangaan. Begin nadien te bouwen. Kijk welke kansen zich voordoen en grijp ze. Vergeet het principe van ‘afstand houden’.”

“Komt de wind van voren, ga voor iemand staan. Heeft iemand een duwtje nodig, ga achter die persoon staan. Mag iemand trots zijn, ga onder de persoon staan en til die op. Sociaal werk is een job van voorzetsels: je staat voor, naast, achter ... iemand. Je hebt geen vaste positie.”

Onze Dienst Maatschappelijk Werk helpt je

Joost Bonte (64) is een van de grondleggers van het straathoekwerk in Vlaanderen en armoede-expert in het tv-programma ‘Zorgen voor mama’.

“Ik blik voldaan terug, maar ook met een zekere droefheid. Ik ben triest, omdat ik zie dat zaken verloren gaan. Dan heb ik het over die verbinding. Dat komt omdat sociaal werkers zich meer (moeten)

Heb je nood aan hulp of zorg? Onze maatschappelijk werkers staan voor je klaar en helpen je met al je vragen. Neem contact op via www.solidaris.be/dmw. Mail naar dmw.lim@solidaris.be of bel 011 22 44 22.