New mentor priracnik za uspesni mentorski relacii

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија Проект: new-Mentor

Прирачник за градење на успешни менторски релации

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи Иницирана и поддржана од страна на Европската Комисија како еден од инструментите за поддршка на развојот на женското претприемништво во Европа. Покрива 17 земји (Албанија, Белгија, Грција, Кипар, Унгарија, Холандија, Македонија, Романија, Словенија, Словачка, Србија, Шпанија, Турција и Велика Британија)

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Вовед

Европската мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија е воспоставена во рамките на проектот new-Mentor. Основа за составување на овој прирачник е “Првиот извештај од евалуација на мрежата” во рамките на проектот new-MENTOR и искуствaта на сите инволвирани страни по истекот на една година од формирањето и функционирањето на мрежата. Потребата за неговото составување се наметнува од причина што ваквата организирана иницијатива и шема на менторство е прва во нашата земја и не постои друг водич кој би поставил основни насоки за успешно функционирање на менторски релации врз основа на искуства од Македонија. Целта на прирачникот е на јасен и концизен начин да ги претстави правата и обврските на сите инволвирани страни: контакт лицата, менторите и менторираните и да ги разработи областите идентификувани како клучни за градење и подобрување на

менторските релации. Прирачникот треба да одговори и на предизвиците идентификувани при процесот на евалуација, а воедно да ги синтетизира на едно место препораките и мерките наведени во извештајот за евалуација на мрежата. Процесот на менторство и инволвираните страни опфатени во овој документ се врз основа на шемата според која функционира мрежата воспоставена со new-MENTOR, сепак прирачникот и препораките во него се универзални и можат да се применат врз секоја менторска релација со оглед на тоа дека овој процес и шема се најчесто исти или слични во било која средина. Се надеваме дека овој прирачник ќе послужи како добар водич за сите инволвирани во процес на менторство и им благодариме на контакт лицата, партнерите, менторите и менториранте вклучени во new-MENTOR за споделување на искуствата и предлозите за подобрување на мрежата.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Менторство и воспоставување на менторски релации Што е МЕНТОРСТВО? Менторство е однос кој значи споделување на професионални и лични вештини и искуства во водење на бизнис кој дава можност за раст и развој во процесот како за менторираниот така и за менторот. Обично тоа е однос еден - на - еден помеѓу поискусни и помалку искусни бизнисмени, кој се гради врз основа на охрабрување, конструктивни коментари, отвореност, меѓусебна доверба, почитување и желба за учење и споделување.

Воспоставување на менторски релации: Воспос тавувањето на менторските релации може да биде различно организирано во однос на тоа како се бираат менторите и менторираните. Целта која треба да се постигне е единствена, односно составување на најсоодветен менторски пар кој според бизнисите/индус триите, искуствата, можностите на менторот и менторираниот ќе биде потенцијално успешен.

new-Mentor Во рамките на проектот new-MENTOR менторите и менторираните се избрани по претходно утврдени критериуми по пат на јавен оглас.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

'Европската мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија вклучува 11 ментори и 22 жени претприемачи во улога на менторирани. За секој менторски пар, партнерите на проектот доделуваат по едно контакт лице задолжено за фасилитирање на менторските релации.' Повеќе информации за проектот: www.newmentor.mk Координатор Фондација за менаџмент и индустриско истражување

Ментор: придобивки и обврски

Менториран(а): придобивки и обврски

Менторот е докажан претприемач кој има повеќегодишно искуство во раководење на успешен бизнис. Тој/Таа треба да има желба да им помогне на новите претприемачи, да е достапен, посветен и подготвен да го сподели своето знаење, да поседува силни интерперсонални и лидерски вештини. Да се сподели вредното знаење стекнато како резултат на искуство, отвара можност за менторот да размислува за соспствените практики и да стекне нови перспективи. Улогата на ментор е доблесна и почесна. Менторот треба го посвети своето време и да го прифати процесот на менторирање како една од своите тековни обврски.

Менторирана е лице кое има свое сопствено претпријатие кое работи повеќе од една, а помалку од 4 години и има потреба од надворешни консултации за поефективно соочување со предизвиците кои ги има како жена претприемач. Менторираната треба да е подготвена да остварува средби и консултации со својот ментор, да е подготвена да ги споделува сите потребни информации, да е проактивна и посветeна. Од особена важност е желбата и мотивот да го искористи процесот на менторирање во насока на подобрување на своето претпријатие.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Обврски и придобивки за менторот

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Обврски и придобивки за менторираниот

Кои се ПРИДОБИВКИте за менторот:

Кои се ПРИДОБИВКИте за МЕНТОРИРАНИТЕ:

• можност да ја промовираат својата работа и постигнатиот успех во бизнисот • стекнување со нови знаења и искуства • потврда на постоечките вештини и развој на нови • проширување на мрежата на контакти • лична сатисфакција, докажување како лидер и експерт • воспоставување поблиски односи со партнерите на проектот

• Помош при унапредувањето на бизнисот и донесување клучни одлуки • Ширење на сопствената бизнис мрежа со контакти, информации и вмрежување на национално и европско ниво • Потврда на постоечките вештини и развој на нови • Стекнување на нови перспективи, искуства и знаења • Помош при унапредувањето на бизнисот и донесување клучни одлуки • Лична сатисфакција и промоција на својата компанија како и зголемување на успехот во бизнисот

Кои се ОБВРСКИте на менторот: • Да биде посветен во процесот на менторирање на волонтерска основа • Да се сретне со новите претприемачи (менторирани) барем еднаш месечно во текот на 12 месеци • Да дава искрени и конструктивни совети • Да креира сигурна зона за менторираниот слободно да зборува за проблемите и да му помогне во донесување на клучни одлуки • Да потпише изјава за доверливост и соработка

Кои се ОБВРСКИте на МЕНТОРИРАНИТЕ: • Да се сретне со менторите еднаш месечно во текот на 12 месеци • Да дава искрени и конструктивни повратни одговори на менторот • Да креира отворена работна околина за менторот, слободно да зборува за проблемите и да соработува со менторот • Да потпише изјава за доверливост и соработка

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Контакт лице Контакт лицето има за задача да ја администрира и олесни врската помеѓу менторот и менторираната. Контакт лицата се многу важна алка во менторската релација и од нивната посветеност и поттикнување на процесот е од големо значење за успешно функционирање на менторските релации. Контакт лицето треба да оствари добри релации со

своите менторски парови, да стимулира заеднички средби со оние парови кои за ваков начин на комуникација изразуваат желба и интерес или да ги поттикнува паровите на средби доколку увиди потреба за истите. Тоа значи дека контакт лицето треба да е способно да ја оцени и увиди потребата од дополнително стимулирање на менторските парови, преку индивидуални или заеднички средби.

Обврски • да води сметка менторирањето да оди според планот и да се одржуваат редовни средби • да го проверува задоволството на менторираните од ангажманот и советите на менторот • да составува периодични извештаи за процесот на менторирање Препорака: Потенцирање на важноста за поинтензивна комуникација, пренесување на информации, поттикнување на проактивност на менторираните и повисока посветеност од страна на менторираните се активности на кои контакт лицата треба да обрнат особено внимание.

'Според извршената евалуација во рамките на проектот new-MENTOR утврдени се следните области како клучни за успешен процес на менторирање: • Доверба • Комуникација • Проактивност • Фокусираност • Информираност • Градење на капацитети.' Токму поради нивното значење во овој прирачник се претставени препораки за нивно унапредување заради усовршување на менторските релации и постигнување на подобри резултати од процесот на менторирање.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Доверба: основа за една успешна менторска врска

Комуникација: основа за успешен тек на менторирањето

При менторирањето се разменуваат информации кои се сметаат за доверливи. Доколку менторскиот пар има изградено висок степен на меѓусебна доверба а особено менторираната чувствува сигурност да ги сподели овие информации со својот ментор, се создава цврста основа за градење на успешна релација. Тоа значи и поголем потенцијал за решавање на предизвиците со кои се соочува бизнисот на менторираната. Пред започнување на менторска врска менторскиот пар потпишува т.н. Договор за доверливост. Договорот е формална и правна алатка за гаранција на доверливост и регулирање на правата и обврските на менторот и менторираната,

Успешна менторска мрежа се гради со интензивна комуникација помеѓу сите инволвирани страни. Контакт лицето игра голема улога во процесот на остварување и на подобрување на евентуална недоволно развиена комуникација. Контакт лицето треба да оствари индивидуална средба со менторот и менторираната од менторскиот пар каде комуникацијата не е со доволен интензитет и да остварува поригорозен мониторинг на динамиката на среќавање помеѓу менторот и менторираните за да се утврдат причините за слабата комуникација. Проверка барем на месечно ниво дали се остварени средбите и доколку се утврди слаба комуникација на

која сепак не гарантира дека ќе се изгради релација со целосна доверба. Ос тварувањето на меѓусебната доверба најмногу зависи од успешноста на менторот да влее сигурност кај менторираната, како и од слободата и мотивацијата на менторираната за соработка.

Препорака Правилен избор на менторски парови и потенцирањето на важноста на меѓусебната доверба на самиот старт на процесот на менторирање од страна на контакт лицата е од клучно значење за функционирање на процесот на менторирање.

менторскиот пар на време да се спречи појавата пред да измине цел квартал во кој само еднаш се сретнале или воопшто не се сретнале менторот и менторираната.

Препорака Со стимулирање на менторираната да преземе иницијатива, контакт лицето врши поголемо влијание на процесот на комуникација со што се избегнува и ситуацијата во која се очекува само менторот да превзме иницијатива.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

(Про)активност: искористување на потенцијалот на менторот За остварување на успешни приказни и за искористување на потенцијалот на менторот важна е поголема проактивност, посветеност и доверливост од страна на менторираните. Менторираните треба да демонстрираат повисок степен на иницијатива за средби со менторите и/или контакт лицата. Од друга страна, менторите кои наидуваат на потешкотии во овој дел од работата со менторираните, за истите треба да поразговараат и со менторираните, но и со контакт лицата. Една од можните мерки за зголемување на степенот на инволвираност и доверливост на менторираните е преку поставување и исполнување на пократкорочни цели

со што во побрз рок ќе се демонстрираат придобивките од менторирањето во пракса.

Препорака Во исто време поттикнување на проактивност и инволвираност на менторираната може да се поттикнува со нејзино вклучување во останатите активности на партнерите со што менторираните би имале и дополнителни придобивки од учество во процесот.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Фокусираност: фактор за развој и остварување на резултати Менторските релации треба да имаат јасен фокус во поглед на развојот на менторираната жена претприемач. Во таа насока од особена важност е да се користи пристап на планирање (краткорочни и подолгорочни цели). Како алатка за следење на реализација на планираното понудени се т.н развојни планови кои можат да помогнат во процесот на развој и на самата менторска релација. Развојните планови се многу важна алатка во процесот на менторирање чија вредност повеќето менторски парови не ја согледуваат. Развојниот план му ја олеснува работата на менторот во пружање на неговите услуги, ја води менторската врска кон

достигнување на целите, обезбедува личен мониторинг на менторот и оцена на успешноста на водење на процесот според остварените цели.

Препорака Во случај на промена на фокусот поради дадени околности и самиот процес на планирање треба да се ревидира односно да се применува динамичен пристап кон планирањето со цел да се обезбеди полесна адаптација во бизнис фокусот на менторираната.

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Информираност: искористување на потенцијални бизнис можности

Градење на капацитети: услов за унапредување и успех

Протокот на релевантни информации во менторската шема се поле на делување каде контакт лицата може да влијаат во најголема мера. Резултатите од евалуацијата на мрежата укажуваат на низа на мерки кои треба да се применат за да менторите и менторираните добијат што е можно повеќе информации од кои нивниот бизнис може да има потенцијален бенефит. Прегледот на услуги кои ги нудат партнерите ќе доведе до зголемена свесност за услугите кои ги нудат партнерите а со тоа и поттик за нивно користење. Контакт лицата имаат улога и во поттикнување на менторираните да ги користат социјалните мрежи и Facebook страницата на проектот со што би се

Постојаната надградба преку обуки,тренизи и работилници може да биде многу важна за претприемачите кои се во рана фаза на развој на својот бизнис. Битна за овие претприемачи е и можноста за вмрежување, запознавање со бизнисите на останатите учесници и предавачите, можностите за размена на искуства и евентуално поставување на бизнис соработки. Искуството од имплементацијата на проектот покажува дека многу често заради различни причини особено менторираните не присуствуваат на обуките и настаните организирани специфично за нив. Од евалуацијата на мрежата се идентификувани две насоки за градење на капацитети

зголемила и информираноста за иницијативи и активности за поддршка на бизнисот.

Препорака Од особена важност е искористувањето на потенцијалот на Enterprise Europe Network преку стимулирање на менторираните за следење на информациите и услугите кои ги нуди оваа мрежа со што би се обезбедил пристап до огромен број на информации од доменот на повици за проекти и барања за меѓународна соработка.

во истата: унапредување на капацитетите на проектно ниво и надоградба на вештините на менторираните преку обуки од интерес Една од клучните работи за мерење на перформансот на мрежата е воведување на квантификација на постигнатите резултати и постигнување на успешни приказни чија дисеминација ќе ги мотивира останатите учесници во мрежата. Од анализата исто така се утврдени 3 најчесто издвоени можни теми за обука (промоција и рекламирање, стратегиско планирање и финансиски менаџмент).

Европска мрежа на ментори за жени претприемачи во Македонија

Прирачникот е изработен врз основа на проектот newMENTOR насочен кон поддршка на женското претприемништво преку креирање на национална мрежа на ментори како дел од Европската мрежа на ментори за жени претприемачи (European Network of Mentors for Women Entrepreneurs).

Препорака за градење на капацитети

Целта на проектот е поддршка на развојот на женското претприемништво во земјата земајќи ги предвид специфичните карактеристики на бизнисите раководени од жените.

Контакт лицата (партнерите) треба да ја анализираат потребата и да одговорат на потребите за зголемени вештини од специфицен интерес за менторираните. Треба да се има во предвид дека и идеалното планирање на тема, време и место на настан нема секогаш да ги задоволи потребите и можностите на секоја од менторираните. Менторираните од друга страна треба да демонстрираат желба за унапредување на своите вештини и да присуствуваат на обуките и да ги искористат максимално средбите кои се организираат од страна на партнерите во интерес на унапредување на својот бизнис.

Проектот new-MENTOR е организиран во две логично поврзани фази: воспоставување на националната мрежа и функционирање на мрежата. Координатор на проектот е Фондација за менаџмент и индустриско истражување, Скопје во конзорциум со партнерите: • Фондација Бизнис Старт Ап Центар (БСЦ) Битола, • Национален центар за развој на иновациите и претприемачкото учење, • Евро Центар Фондација, Свети Николе • Агенција за поддршка на претприемништвото на Република Македонија. Времетраењето на проектот new-MENTOR е од 01/09/2011 до 31/08/2013 а е ко-финансиран од програмата за Конкурентност и иновации на Европската комисија. http://www.newmentor.mk/

Neither the European Commission nor any person acting on behalf of the European Commission is responsible for the use which might be made of the information contained herein. The views in this publication are those of the author and do not necessarily reflect the policies of the European Commission.