ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΡΘΡΟ δημοσιογραφικό κείμενο στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο ανάλυση και σχολιασμός συγκεκριμένου θέματος από την επικαιρότητα ποικίλη θεματογραφία απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό σκοπός, πρώτα η πληροφόρηση και κατόπιν ο προβληματισμός του κοινού γεγονότα, στατιστικές, έρευνες, ιστορικά δεδομένα, ντοκουμέντα
τεκμήρια που απευθύνονται στη λογική κυρίως αλλά και στο συναίσθημα περιγραφή, αφήγηση, ειρωνεία, χιούμορ, συναισθηματικά φορτισμένες εκφράσεις, ειδική χρήση της στίξης
γλώσσα κυρίως λογική, πληροφοριακή, κυριολεκτική ύφος συνήθως πληροφοριακό, απρόσωπο, σοβαρό τόνος όχι προσωπικός, οικείος τίτλος (πιθανόν υπότιτλος ή και τίτλοι ενοτήτων) ονοματεπώνυμο ή ψευδώνυμο αρθρογράφου και πηγή δημοσίευσης περιορισμένη έκταση συχνά συνοδεύεται από εικόνα
-1-
Σοφία Χαντζή
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΡΘΡΟ
ΤΙΤΛΟΣ εύστοχος σύντομος περιεκτικός ελλειπτικός ευρηματικός υπαινικτικός συγκινησιακή χρήση γλώσσας κατάλληλα σημεία στίξης
πειθώ αμεσότητα ζωντάνια
ΠΡΟΛΟΓΟΣ παρουσίαση θέματος έκθεση προβληματισμού διατύπωση θέσης
ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ ανάπτυξη αποδεικτικού υλικού (επιχειρήματα, τεκμήρια, εκτιμήσεις, προβλέψεις, υποθέσεις…) αναγκαίες διευκρινήσεις οργάνωση σε παραγράφους
ΕΠΙΛΟΓΟΣ διατύπωση συμπερασμάτων, ανησυχιών, προβληματισμών αποσαφήνιση θέσης αξιολογική αποτίμηση αλήθεια γενικού κύρους δίδαγμα προτροπή
-2-
Σοφία Χαντζή
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ανακαλύπτουμε…συγκρίνουμε…παράγουμε το κείμενο Ας παρακολουθήσουμε προσεκτικά
The European Refugee Crisis and Syria Explained Ας απαντήσουμε προφορικά με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια, στις παρακάτω ερωτήσεις. Μπορούμε να κρατήσουμε σημειώσεις 1. 2. 3. 4. 5.
Ποιο είναι το θέμα-πρόβλημα που πραγματεύεται; Ποια είναι η αιτία του θέματος-προβλήματος; Ποια γεγονότα τη δημιούργησαν; Ποιες οι συνέπειες των παραπάνω γεγονότων; Πώς αντέδρασε αρχικά η Ευρώπη απέναντι στο πρόβλημα; Ποιο γεγονός τροποποίησε την αντίληψη για το πρόβλημα και ποιες ενέργειες ακολούθησαν; 6. Ποιοι φόβοι υπάρχουν στο Δυτικό Κόσμο που σχετίζονται με το πρόβλημα; 7. Με ποια επιχειρήματα ανασκευάζονται-αντικρούονται οι φόβοι αυτοί, ο καθένας ξεχωριστά; 8. Ποιο γεγονός έχει δημιουργήσει παρανόηση, σχετική με το πρόβλημα; 9. Πώς ανασκευάζεται-αντικρούεται αυτή η παρανόηση; 10. Ποια στάση υποδεικνύεται στην Ευρώπη και το Δυτικό Κόσμο απέναντι στο πρόβλημα; Με ποια επιχειρήματα; 11. Ποια αισιόδοξη-απαισιόδοξη διαπίστωση διατυπώνεται για το πρόβλημα; 12. Τι υποδεικνύεται ως πρέπουσα συλλογική στάση απέναντι στο πρόβλημα; Με ποια επιχειρήματα; Ας το χωρίσουμε σε ενότητες, δίνοντας τίτλο σε κάθε μια.
Ας διακρίνουμε τα χαρακτηριστικά του, επιλέγοντας κατάλληλα από την παρένθεση κι ας εξηγήσουμε την επιλογή μας Το video 1. έχει περιεχόμενο με (επικαιρικό – διαχρονικό) χαρακτήρα. 2. παρουσιάζει το θέμα του (στην αρχή – στο τέλος ) 3. «μοιάζει» με ( λογοτεχνικό, ιστορικό, δημοσιογραφικό, επιστημονικό) κείμενο. 4. επιδιώκει να (πείσει – συγκινήσει). 5. απευθύνεται σε ένα (ευρύ – ειδικό) κοινό. 6. επικαλείται (περισσότερο – λιγότερο ) τη λογική του δέκτη. 7. επικαλείται (περισσότερο – λιγότερο ) το συναίσθημα του δέκτη. 8. έχει ύφος (οικείο κ΄προσωπικό – σοβαρό κ΄απρόσωπο). 9. χαρακτηρίζεται από (λιτότητα –υπερβολή) μέσων 10. περιέχει (αντικειμενικά στοιχεία – υποκειμενικά σχόλια – και τα δύο προηγούμενα) 11. ( γνωστοποιεί γεγονότα – ερμηνεύει γεγονότα – και τα δύο προηγούμενα) 12. έχει τίτλο (κυριολεκτικό – μεταφορικό)
-3-
Σοφία Χαντζή
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ – Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ας επιλέξουμε από τον παρακάτω πίνακα ό, τι περιγράφει την πρόθεση του δημιουργού σε σχέση με το κοινό του κι ας εξηγήσουμε τις επιλογές μας
πληροφόρηση – συγκίνηση – τέρψη – προβληματισμός – ευαισθητοποίηση – μόρφωση – διαμόρφωση γνώμης – αφύπνιση φαντασίας
Ας εντοπίσουμε σημεία όπου παρουσιάζονται αντικειμενικές πληροφορίες. Ποια μέσα αξιοποιούνται; ερμηνεύονται-αξιολογούνται γεγονότα. Ποια μέσα αξιοποιούνται; γίνονται προτάσεις-προτείνονται λύσεις. Ποια μέσα αξιοποιούνται; Ας σχολιάσουμε τον τίτλο ως προς την απήχηση στο κοινό. Ας δώσουμε ένα δικό μας τίτλο αφού συζητήσουμε το κριτήριο με το οποίο θα τον συντάξουμε; Ας παρακολουθήσουμε: Θάλασσα και ας συγκρίνουμε τα video ως προς το λόγο δημιουργίας τους την πρόθεση του δημιουργού σε σχέση με το κοινό τα μέσα που αξιοποιούνται
1. 2. 3. 4. 5.
Ας διαβάσουμε Ευρω-ντιμπέιτ: «Mετανάστες» ή «πρόσφυγες» και ας απαντήσουμε τις ερωτήσεις Ποιο είναι το θέμα του κειμένου; Σε ποια παράγραφο παρουσιάζεται; Ποια μέθοδο ανάπτυξης ακολουθεί η 2η και 3η παράγραφος; Ποια η σχέση του περιεχομένου τους με το θέμα του κειμένου; Ποια είναι η θέση του συντάκτη; Που και πώς παρουσιάζεται; Σε ποιους απευθύνεται το κείμενο; Ποια η πρόθεση του συντάκτη; Τι είδους κείμενο είναι; Ας σχολιάσουμε τον τίτλο ως προς τη σχέση του με το ύφος του κειμένου. Ας δώσουμε ένα δικό μας τίτλο, αφού συζητήσουμε το κριτήριο με το οποίο θα τον συντάξουμε;
Ας διαβάσουμε: Πήγαινε τώρα, είσαι ελεύθερος, μπορείς να φύγεις... και ας συγκρίνουμε τα δύο κείμενα ως προς το ύφος την επίδραση στον αναγνώστη Με θέμα τα παιδιά-πρόσφυγες στο σύγχρονο κόσμο, ας συντάξουμε ένα άρθρο, που θα δημοσιευτεί στο σχετικό αφιέρωμα του περιοδικού e-mathites (300-320 λέξεις). Θα επιλέξουμε το ειδικό θέμα, τον τίτλο, τα τεκμήρια… Χρειάζεται πειθώ, αμεσότητα, ζωντάνια για να κρατηθεί αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
-4-
Σοφία Χαντζή