ydic-155

Page 1

Karkerên jin û mêr! Ji xeynî zencîrên we tiştekî we yê wendakirinê tune! Hûn dikanin cîhanekê nu wergirin!

İKİ AYLIK SİYASİ / TEORİK GAZETE

Kadın ve erkek işçiler! Zincirlerinizden başka kaybedecek birşeyiniz yok! Kazanacağınız yeni bir dünya var!

OCAK/ŞUBAT 2012/01 ❍ FİYATI 2 TL ❍ ISSN 1302-692X155

☛ Dersim: Özür dediğin... ☛ Fransa: Yasalarla Tarih Yazılmaz! ☛ İktidar kaybeden erkek saldırganlaşıyor!... ☛ 2011’e damgayı kitlelerin protestoları vurdu!… ☛ Toplu İş Sözleşmesi – Bir Performans


EDİTÖRDEN yıldönümünde bir kez daha Hrant Dink’i andık. Bu bölümdeki bir diğer yazı Fransa parlementosunun Ermeni soykırımı tasarısını kabul etmesi ve geliştirilen türk milliyetciliği üzerine. İlgiyle okuyacağınızı düşünüyoruz. Kadın sayfalarımızda, kadına yönelik erkek şiddetinin nedenlerini irdeleyen bir makale bulacaksınız. Panorama’da ise Şili’de yaşanan kitle protestoları ve Almanya’da ortaya çıkan ırkçı cinayetler ile ilgili yazıları okuyabilirsiniz. Çevre sayfalarımızda bir okurumuzun Yuvarlakçay HES direnişi üzerine izlenimlerini bulabilirsiniz. Bu sayımızla birlikte yepyeni bir yıla daha giriyoruz. Yeni yılın tüm ezilenler açısından mücadele dolu bir yıl olmasını dilerken, tüm okurlarımıza da gazetemizi daha fazla sahiplenmeye ve daha fazla kitle ile buluşturmak için gereken çabaları sarf etmeye çağırıyoruz. Yeni bir sayı ile görüşmek dileğiyle...

Bir Katliam Daha..

Katliamlar, Kürt Halkının Ulusal Kurtuluş Mücadelesini Durduramaz!

gündem

editörden - içindekiler

Değerli okuyucu, yeni bir yılın ilk sayısıyla tekrar birlikteyiz. Ülkemiz açısından 2011 yılı, egemenlerin tüm ezilenlere yönelik baskılarını yoğunlaştırdığı, buna karşılık ezilenlerin mücadelesinde önemli bir gelişmenin yaşanmadığı bir yıl oldu. 2011 yılında aynı zamanda Kürt halkına karşı devlet terörü yoğunlaşarak devam etti. 2011 yılını geride bırakmamıza bir kaç gün kala Kürt halkına karşı bir katliam daha gerçekleştirildi. Adına “operasyon kazası” dedikleri katliamda çoğunluğu çocuk 35 kişi F 16'larla havadan bombalanarak öldürüldü. Bu katliam ilk değil. Bütün bu katliamlara rağmen egemenler Kürt halkının ulusal taleplerini engelleyemeyecekler. Başyazımızı buna ayırdık. Bir diğer güncel gelişme, Dersim katliamı ile ilgili yürütülen tartışmalar, iddiala oldu. Tayyip Erdoğan’ın devlet adına özür dilediğini söylemesi ve arkasından yaşanan gelişmeleri “Özür dediğin” başlıklı yazımızda okuyabilirsiniz. Halkların Kardeşliği sayfalarında katledilişinin 5.

Yeni Dünya İçin Çağrı Ocak 2011 ✓

Düzeltme ve özür 154.sayımızda, “Halkların demokratik kongresi üzerine kısaca” başlıklı yazıda; “Bu olumluluk içerisinde bizim yer almamamızın temel nedeni, eylemde birlik, propaganda ve ajitasyonda serbestlik ilkesinin tanınmasıdır.” Cümlesinde geçen “tanınmasıdır” kelimesini “tanınmamasıdır” şeklinde düzeltir, okurlarımızdan bu yanlışlık içi özür dileriz.

İÇİNDEKİLER GÜNDEM Katliamlar, Kürt Halkının Ulusal Kurtuluş Mücadelesini Durduramaz!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Özür dediğin…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2

PANORAMA 2011’e damgayı kitlelerin protestoları vurdu!. . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Devlet denetimli Nazi cinayetleri!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 GÜNCEL Toplu İş Sözleşmesi – Bir Performans

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

HALKLARIN KARDEŞLİĞİ İÇİN Unutmadık unutturmayacağız!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Yasalarla Tarih Yazılmaz! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

KAVGANIN DOĞRUSU / DOĞRUNUN KAVGASI “Gerçekler Devrimcidir” başlıklı yazı üzerine. . . . . . . . . . . . . . . . . 35

YENİ KADIN DÜNYASI İktidar kaybeden erkek saldırganlaşıyor! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

YAŞAMA TEMELLERİNİ KORUMA MÜCADELESİ “YUVAKLAKÇAY HES DİRENİŞİ”NDEN KESİNTİLER . . . . . . . . . . . . . . 54

Yeni Dünya İçin ÇAĞRI Gazetesi adına Sahibi ve Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Aziz Özer • Yönetim Yeri ve Adresi: Fatih Mah. Bahçeyolu Cad. Ülbeği İş Merkezi No: 9 Kat: 4 Esenyurt / İstanbul • Tel/Fax: (0212) 620 67 57 • Banka Hesap: Türkiye İş Bankası Galatasaray-İstanbul, Hesap No: 1022 0 738654 • Sayı: 155 · Ocak / Şubat 2011 • ISSN 1301-692X155• Fiyatı: Türkiye: 2 TL · Türkiye Dışı: 3,00 Euro • Baskı: Berdan Matbaacılık Davutpaşa Cad. Güven San. Sit. C Blok No: 215-216-239 Topkapı/İstanbul Tel: (0212) 613 11 12 • Yayın Türü: Yerel Süreli • www.ydicagri.org • mail@ydicagri.org

TC

devleti tarihi katliamlar tarihidir. 28 Aralık gecesi, Uludere’de bir katliam daha yapıldı. Çoğu genç 35 Kürt köylüsü katledildi. 28 Aralık Çarşamba günü, Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Roboski (Ortasu) köyünde oturan, Güney Kürdistan’dan mazot ve gıda maddesi getiren 40/50 kişilik grup F-16 savaş uçakları tarafından bombalandı.35 köylü katledildi. 3 köylü yaralandı. 28 Aralık günü saat 18.39’da insansız hava araçlarının tespit ettiği görüntülerin Batman’daki üsse iletilmesinin ardından 20.30 itibariyle operasyon kararı alındı. F-16 savaş uçakları saat 21.37’de bölgeyi bombaladı. İnsansız hava araçlarından elde edilen görüntülerin, hiçbir analize tabi tutulmadan operasyon kara-

rının -2 saatte- çok hızlı bir şekilde alındığı ortaya çıktı. Bir süre öncesine kadar insansız hava araçları tarafından saptanan görüntülerin istihbarat analizini içeren 8 aşamalı prosedürden sonra operasyon kararı alınıyordu. Son dönemde hükümetin isteği ile bu süreç kısaltıldı. Operasyon kararı alma yetkisi 2. Ordu ile 2. Hava Kuvvet Komutanlığı’na bırakıldı. Bombardımandan sağ kurtulan Hacı Encü, katliamı şöyle anlatılıyor: “28.12.2011 günü Saat 16.00’da 40-50 kişilik bir grupla birlikte mazot ve gıda maddesi getirmek üzere yine bu sayıda katırla beraber sınırın Irak tarafına geçtik. Karakola özellikle bir bilgilendirme yapmadık ancak gidip geldiğimizi zaten biliyorlardı. Amacımız

3


Özür dediğin…

köylüsü, General Mustafa Muğlalı’nın emri ile kurşuna dizilmişti. Hükümet yetkililerinin katliamı “operasyon kazası” olarak adlandırması ibretliktir. AKP hükümeti, Ağustos ayından bu yana Kuzey Kürdistan’da ulusal harekete karşı sürdürdüğü savaşı tırmandırdı. Bölgede askeri operasyonlar arttı. KCK operasyonları adı altında binlerce kişi gözaltına alındı, tutuklandı. Güney Kürdistan’da nokta operasyonları yapıldı, yapılıyor. Askeri operasyonlarda jandarma-polis, polis-kara kuvvetleri, kara kuvvetleri-hava kuvvetleri arasın-

gündem

gündem

şeker ve mazot getirmekti. Hatta giderken İnsansız Hava Aracının sesini dahi duyduk, ancak sürekli gidip geldiğimiz için yolumuza devam ettik. Akşam 19.00’da katırları yükleyerek yola çıktık. Saat 21.00 gibi sınıra yaklaştık. Bizim köyün yaylasına vardık, yayla tam sınırdadır. Orada önce aydınlatma fişeği ve akabinde de top-obüs atışı yapıldı. Biz yükümüzü sınırın diğer tarafında bıraktık. Hemen ardından uçaklar geldi ve bombardıman başladı. Biz iki gruptuk, öndeki grup ile arkadaki grup arasında 300-400 metre mesafe vardı. İlk top atışından hemen sonra uçak geldi. Askerler bizim yaylayı tuttukları için, bu

AKP hükümeti, Genelkurmay ile ortak tavır içerisinde, imha amaçlı operasyonlar yapmaya başladı. Kazan Vadisi’nde 36 gerillanın kimyasal silahlarla katledilmesi, “teröre karşı mücadele”nin, yeni konseptin adıdır. Faşist Türk devleti, ulusal kurtuluş mücadelesinin silahlı gücü olan PKK’yi askeri operasyonlarla, nokta operasyonları ile savaşan örgüt olmaktan çıkarmak, askeri olarak zayıflatmak için imha amaçlı operasyonlara yöneldi.

4

tarafa geçebileceğimiz başka yol yoktu. Bu nedenle gruplar sıkışarak bir araya gelmek zorunda kaldı. Sonunda iki büyük grup olduk. İlk uçak bombardımanında sınırın sıfır noktasında bulunan yaklaşık 20 kişilik grup imha oldu. Hemen geriye kaçmaya başladık. Kayalıklar arasında kalanların üzerine bomba yağmaya başladı. Benim de içinde bulunduğum grup 6 kişiydi, bu gruptan 3 kişi kurtulduk. Üzerimizde günlük sivil elbiselerimiz vardı, hiç kimsede silah yoktu. Olay 1 saat falan sürdü. Bir iki kişi 3 katırla beraber küçük bir deredeki suya girdik. Bir saat bekledikten sonra bir kayalığın altına sığındık. Arkadaşlarımızdan haber alamadık. Saat 23.00-23.30 gibi gelen ışıklardan ve seslerden köylülerin geldiğini anladık. Köylüler feryat etmeye başlayınca askerler tuttukları yerlerden çekilerek yaylayı da boşalttılar. Çok uzun zamandır bu işi yapıyoruz. İki kişi evliydi, diğerleri lise ve ilköğrenim öğrencisiydi. Henüz hiç kimse beni ifade vermem için çağırmadı. Olaydan sonra hiç asker görmedim.” (Fırat haber Ajansı, ANF) Bu katliam, 1943 yılında yapılan başka bir katliamı hatırlattı. 1943 yılında Van’ın Özalp ilçesinde 33 Kürt

daki koordinasyonun sağlanması için sivil iradenin yetkisi arttırıldı. Kürt illerinde Vali yardımcıları bu konularda görevlendirildi. AKP hükümeti, Genelkurmay ile ortak tavır içerisinde, imha amaçlı operasyonlar yapmaya başladı. Kazan Vadisi’nde 36 gerillanın kimyasal silahlarla katledilmesi, “teröre karşı mücadele”nin, yeni konseptin adıdır. Faşist Türk devleti, ulusal kurtuluş mücadelesinin silahlı gücü olan PKK’yi askeri operasyonlarla, nokta operasyonları ile savaşan örgüt olmaktan çıkarmak, askeri olarak zayıflatmak için imha amaçlı operasyonlara yöneldi. Amaç PKK’yi askeri olarak yok etmek! PKK’yi savaşan örgüt olmaktan çıkarmak Tarih, ulusal kurtuluş mücadelelerinin katliamlarla, askeri önlemlerle, savaşla engellenemediğinin örnekleri ile doludur. Hükümetin, devletin “yeni savaş konsepti” de başarıya ulaşamayacaktır. Kürt ulusu eninde sonunda sahip olması gereken ulusal, sosyal haklara sahip olacaktır. Katliamların hesabı devrimle sorulacak! Milli zulme son! Kürt ulusuna özgürlük! 30.12.2011 ✓

G

eçtiğimiz günlerin üzerinde en fazla durulan konularından birisini Dersim katliamı tartışmaları oluşturdu. Esasta tartışmalar CHP içinden bir Milletvekilinin, Dersim Milletvekili Hüseyin Aygün’ün Zaman Gazetesine verdiği bir röportajla başladı. Gazete haberi şöyle veriyor: “Dersim katliamının sorumlusunun devlet ve o dönemin CHP iktidarı olduğunu vurgulayan Hüseyin Aygün, şöyle devam etti: ‘Ancak CHP’de bu konuda kendi tarihiyle yüzleşme ve uygulanan politikaların toplumun önünde saydam bir şekilde tartışılması yönünde bir tavır alındığını Kılıçdaroğlu döneminde görüyoruz. Tabii ‘bunu CHP yaptı’ deyip, bunun üzerinden bir politika üretmek de doğru değil, çünkü o dönem başka parti yoktu zaten.’” (Zaman, 10 Kasım 2011) Röportajın yayınlanmasından ve siyaset dünyasında tartışılmaya başlamasından sonra CHP Milletvekili Hüseyin Aygün, CNN Türk’te ‘Tarafsız Bölge’de Ahmet Hakan’a yaptığı açıklamada Zaman Gazetesi’nin açıklamalarını çarpıttığını, röportajında ‘Dersim katliamının sorumlusu CHP’dir’ demedi-

ğini asıl sorumlunun devlet olduğunu söylediğini, o dönemde katliamın birçok sorumlusu olduğunu ancak tek sorumlunun CHP gibi gösterilmeye çalışıldığını ifade etti. (*) Aygün’ün açıklaması yaptığı açıklamada Dersim katliamının sorumlusunun CHP ve devlet olduğunu, Mustafa Kemal’in katliam sırasında devletin başında olduğunu söylemesi CHP içinde bir kısım milletvekilinin tepkisine yol açtı. Söz konusu milletvekilleri Aygün’ün yönetime savunma vermesini talep ettiler. CHP kazanı Dersim katliamı ile kaynarken oluşan çatlağı daha da derinleştirmek isteyen Recep Tayyip Erdoğan sahneye çıktı. Esasta CHP’yi ve onun Dersimli Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu sıkıştırmak amacıyla Başbakan Recep Tayyip Erdoğan AKP’nin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısında yaptığı konuşmada, Dersim katliamı ile ilgili olarak şunları söyledi: “Dersim yakın tarihimizdeki en acı, en trajik olaylardan biridir. Dersim aydınlatılmayı, cesaretle sorgulanmayı bekleyen bir faciadır. Dersim, CHP hükümetlerinin onlarca, yüzlerce faciasından en acısıdır,

5


Bir ilk! 6

Peki gerçekte bu ‘özür’ nasıl bir özür? Özrü dileyenler ne kadar samimi? Özrün devamını talep edenlerin bu

talepleri gerçekleşecek mi? vs. vb. sorularının yanıtlanması da gerekmektedir. Hemen belirtelim bu ‘özür’ samimiyet tartışmasından bağımsız olarak ele alınırsa elbette olumludur. Kemalist tarih bu özürle bir bütün olarak yerle yeksan olmamıştır belki ama Cumhuriyet tarihi boyunca yapılan katliamların gözlerden gizlendiği, inkâr edildiği bilindiğinde söz konusu özür bir ilk olması hasabiyle önemlidir. Ama özürün hangi süreçte ve ne amaçla dilendiği bilindiğinde durum başka bir hal almaktadır. Pragmatik bir siyasetçi olarak Recep Tayyip Erdoğan mevcut siyasi ortamdan en azami yararlanmayı bilen ve açık ara güçlü olsa bile rakiplerini açıkları üzerinden zayıflatmaya çalışan birisidir. CHP içindeki Dersim çatlağını gördüğünde hemen devreye giren ve rakibini Dersim katliamı konusunda sıkıştırmaya çalışan Recep Tayyip Erdoğan’ın dilediği özür bu anlamda sorunludur. Siyasi rakibi partiyi sıkıştırmanın bir aracı olarak Dersim katliamının kullanması en hafif deyimle ciddiyetsizliktir. Ciddi bir devlet özrü böyle geçerken siyasi rakibini sıkıştırma amaçlı olmaz. Tarihle yüzleşmeye hazır olan bir devlet her şeyden önce özür dileyeceği konuyu kamuoyuyla paylaşır, parlamentosunda / meclisinde, devlet organlarında sorunu görüşür, karar alır ve devlet adına kararı açıklar, özür diler! Bunun dünyada kimi örnekleri vardır. Örneğin 1970’de Batı Almanya Şansölyesi Willy Brandt, eskiden Varşova Gettosu’nun olduğu yerde, diz çökerek Almanya’nın soykırımdaki sorumluluğunu, bundan duyduğu suçluluk duygusunu dile getirdi. Örneğin 1988’de ABD, İkinci Dünya Savaşı sırasında toplama kamplarında “enterne” edilen Japon asıllı Amerikan vatandaşlarından resmen özür diledi ve enterne edilenlerden halen sağ olanların her birine 20’şer bin dolardan toplam 1,2 milyar dolar tazminat ödedi. Yine ABD bu kesimin kültürel ve tarihsel meselelerini kamuoyuna duyurmalarında kullanılmak üzere 50 milyon dolarlık bir fon oluşturulmasına karar verdi. 1993 yılında Güney Afrika’da ırkçı Apartheid yönetimin Başbakanı De Klerk ‘apartheid’ (ırk ayrımı) politikalarından dolayı özür dilemesi, İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth 1863’de Maorilerin topraklarını ellerinden aldıkları için Yeni Zelanda hükümetinden özür dilemesi, 39 bin dönümlük toprağı Maorilere iade etmesi, ayrıca 112 milyon dolarlık tazminat öde-

meyi kabul etmesi bu örneklerden bazılarıdır vb. vb. Erdoğan’ın ‘devlet adına özrü’ böyle olmamıştır!

Nasıl bir ‘devlet özrü?’ Erdoğan ‘kendi’ tarihiyle vurma’ derdi içinde tabiri caizse ‘geçerken’ özür dilemiştir. O, özür dilerken partisinin devamcısı olduğu geleneğin (o dönemde CHP içindeki sonradan DP’ni kuracak olan kanadın siyasi sözcülerinin, örneğin Celal Bayar’ın, örneğin Adnan Menderes’in!!!) katliamın sorumluları ve suçluları olduğunu konu bile etmemiş; suçlu olarak sadece CHP’yi göstermiştir. Yine Erdoğan, ‘devlet adına özür dilerken’ bizzat Dersim harekatının krokilerini çizen Mustafa Kemal’in adını bile anmamış olması “devlet adına dilenen” özrün nasıl bir özür olduğu hakkında yeterli fikir verir. İkinci olarak tarihte işlenmiş bir katliamın özrünün dilenmesi, özrü dileyenlere yeni sorumluluklar getirir, getirmelidir. Bu bağlamda Dersim katliamının ‘devlet adına özrünü dileyenler’ özrün gereklerini yerine getirmelidir. Bu bağlamda, katliam belgelerinin kamuoyuna açılması, sürgünlerin akıbeti/sürgüne gönderilenlerin sayılarının verilmesi, bunların yeniden yurtlarına dönmesi konusunda çalışmalarının yapılması, tazminatı vb. vb. gerekirken ne AKP’nin ne Başbakanın bu konuda kıllarını kıpırdatmaya niyetlerinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Barış ve Demokrasi Partisi’nin konunun araştırılması için sıcağı sıcağına verdiği Meclis Araştırma Komisyonu kurulması önergesi AKP milletvekillerinin red oyu vermesi sonucu kabul edilmedi. Bu samimiyetsizliğin en açık göstergesidir. Üçüncü olarak Dersim özrü AKP’nin tarihe yaklaşımda ne kadar tutarsız olduğunu da göstermektedir. Cumhuriyet tarihi Anadolu topraklarında yapılan katliamların tarihidir aynı zamanda. Eğer AKP’nin ve Recep Tayyip Erdoğan’ın gerçek anlamda Kemalist tarihle yüzleşme diye bir derdi olsaydı sadece Dersim katliamını değil diğer katliamları da dile getirmesi gerekirdi. Ama Başbakanın esas derdi Dersimli Kemal Kılıçdaroğlu ve partisi olduğu için sadece Dersim’i telaffuz etmekle yetinmiştir! Dördüncü olarak Dersim katliamının özrünün dilendiği saatlerde Dersim bölgesinin de içinde olduğu Kuzey Kürdistan’ın birçok bölgesinin Türk ordusu tarafından bombalanmaktaydı! Cumhurbaşkanının sözleriyle “geçmişte görülmemiş bir kapsamda imha operasyonu”nu hazırlanıyordu! Kürt ulusal hareketinin siyasi temsilcilerine yönelik sindirme ve yıldırma

kampanyaları sürdürülüyordu! ‘Dersim halkının birer fare gibi gazlarla zehirlendiği’ bilgisinin dönemin sorumlu tiplerinin anılarından aktarıldığı koşullarda, gerillaların Kazan vadisinde kimyasal silahlarla yakılıp paramparça edilmesinin emrini verenlerin dilediği özrün nasıl bir özür olduğu sorgulanmalıdır.

gündem

gündem

en kanlısıdır. Dersim faciası karşısında özür dileyecek olan, bu faciayla yüzleşecek olan, AK Parti değil, AK Parti hükümeti değil, bizzat bu facianın, bu kanlı eserin sahibi olan CHP’dir, CHP‘nin Tunceli milletvekilleridir, CHP‘nin Tunceli kökenli Genel Başkanıdır. Sayın Kılıçdaroğlu nereye kaçıyorsun? Bunlardan nasıl sıyrılacaksın. Ben mi özür dileyeceğim, sen mi dileyeceksin? Eğer devlet adına özür dilenecekse, böyle bir literatür varsa ben özür dilerim, diliyorum. Ancak CHP adına, CHP zihniyeti adına özür dilemesi gereken varsa, şu anda güya yeni CHP‘nin genel başkanıyım diyorsun ya, hem bir Tuncelili olarak, hem bir Dersimli olarak onur duyuyorum diyorsun ya, hadi onurunu kurtar bakalım, kurtar. Tuncelili bir genel başkan, CHP için aslında bir fırsattır. CHP genel başkanı hakaret etmeyi bırakıp partisinin geçmişiyle yüzleşmeli, CHP‘nin bu ülkeye yaptığı zulümleri araştırmalıdır.” Gündemi uzun süre meşgul eden bu ‘özür’ üzerine epeyce yazıldı. Irkçı milliyetçiler bu çıkışı kökten reddettiler, “Eskiden komünistlerin bölücülerin söylemleri bugün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın söylemleri haline gelmiştir” denildi MHP’nin sözcüleri tarafından. Liberaller, ‘yetmez ama evet!’ tavrı takınırken, CHP içindeki bir kesim ‘esas hedefin Atatürk olduğunu, ne CHP’nin ne Atatürk’ün olaydan sorumlu tutulamayacağını’ ileri sürdüler vs. CHP Genel Başkanı ise “Özür dilemek yetmez. Açıkladığı belgelerin hiçbiri kamuoyunun bilmediği belgeler değil. Açıkladığı kitap benim 1970’lerde Türk Tarih Kurumu’nda okuduğum kitap. Özür yetmiyor. Devletin arşivlerini açacaksın. Devletin arşivleri açıklanacak ki bizler bilelim. Neden devletin arşivlerini açmıyorsun? Devletin arşivlerini açmak bir yönüyle yeter ama eksik. Dersim sürgünlerinin arşivlerinin de açıklanması lazım. O sürgünlere verilen toprakları da o sürgün edilen ailelere vereceksin. Bunu yapabiliyorsan bir meselemiz yok.” dedi. Konu birçok yanıyla tartışıldı, tartışılacak. İlk etapta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın devlet adına’ özür dilemesi nispeten geniş bir yelpazede ‘olumlu’ görülebiliyor. Nitekim milliyetçi MHP ve CHP içindeki ulusalcılar dışında kalan kesimler özürün yetmeyeceğini, bunun devamının getirilmesi gerektiğini vurgulayarak taleplerini sıraladılar.

CHP’nin ibretlik gerçek yüzü... Tüm bu tartışmalar içinde CHP’nin tavrı ibretliktir. CHP Genel Başkanı bir Dersimli olarak katliamı bilmektedir. Başta Mustafa Kemal ve İsmet İnönü olmak üzere dönemin siyasi aktörlerinin katliamdaki rolünü gayet iyi bilmektedir. Dönemin tanıklarından İhsan Sabri Çağlayangil’in anılarını bizzat dinlemiş birisi olarak Kılıçdaroğlu’nun söylenenler karşısında yaptığı açıklamalarda katliamı savunur bir pozisyondadır. Örneğin o, 24.12.2008 tarihinde Abbas Güçlü ile Genç Bakış programında konuyla ilgili bir soruyu şöyle yanıtlamaktadır: “1938’de bir acı olay yaşanmıştır. Ama bu acı olayın tarihteki yerini ve konumunu çok iyi değerlendirmek lazım. O coğrafyada isyan olmasın diye özel bir yasa çıkarılmıştır. Dersimliler vergi ödemesin diye. Okullaşma oranı başlatılmıştır. Ama sonuçta o coğrafyada isyan çıkmıştır ve isyan bastırılmıştır. Dolayısıyla özür dilemek veya özür dilememek gibi değil, o günün koşullarında olan bir olaydır. Bu olayı Cumhuriyet tarihinin çok karanlık ve derin bir olayı gibi algılamamak gerekiyor diye düşünüyorum.” (Kaynak: http://haber.kanald.com.tr) Ya da örneğin; “Hiçbir Dersimli, Başbakan gibi bu ülkenin birliğiyle rövanş peşinde değildir. Dersim halkının Cumhuriyet’le sorunu yok. Başbakan’ın zihin haritası Ermeni diasporasının zihin politikasıyla aynıdır. Başbakan ucuz hesaplar için çaba harcıyor. Başbakan, Ermeni soykırımı iddialarını dayatırsa şaşmam.” (Kaynak: www.imc-tv.com/haber) Tüm bu ve benzeri tavırlarıyla Kemal Kılıçdaroğlu Kemalist faşist geleneğin savunucusu olarak konumuna uygun hareket etmektedir! Statüko çocuklarından böylesi tavırlardan başka bir şey beklenemez! Gerçekte Dersim tartışması CHP açısından bir mihenk taşı olmuş, CHP’nin gerçek yüzü bir kez daha açığa çıkmıştır! CHP’ye oy veren, ona bel bağlayanlar söylenenleri iyi değerlendirmeli; CHP’nin katliamcı yüzünü Dersim bağıntısında da görmelidirler! Yine Mustafa Kemal’in Dersim katliamındaki rolü

7


Pandora’nın kutusu açılmıştır ama...

8

Başbakan Erdoğan’ın Dersim özrü Cumhuriyet tarihinde bir ilktir. İlk kez bir Başbakan geçmişte devletin yaptığı bir katliamın özrünü (yukarıda bunun nasıl bir özür olduğunu belirtmiştik!) dilemiştir. Ve ama Dersim katliamı Cumhuriyet tarihinde devletin yaptığı katliamlardan sadece bir tanesidir. Cumhuriyet tarihi aynı zamanda katliamlar tarihidir. Bu anlamda devletin dilemesi gereken daha birçok özür borcu vardır: Cumhuriyet tarihi boyunca Kürt isyanı diye yapılan katliamlar, 6-7 Eylül olayları, devamcısı olduklarını devletin Ermeni, Süryani, Yezidi, Pontus Rum katliamları... Yakın tarihte Maraş, Sivas, Çorum, Madımak... olayları gibi birçok katliam, sürgün, talan.. özür beklemektedir! Evet, tarihiyle yüzleşmesi gereken Türk devleti tüm bu katliamların hesabını verecek midir? Özrün gereklerini yerine getirecek midir? Bir ilk olmasına rağmen son Dersim özürünün samimiyeti de, içeriği de, yöntemi de göstermektedir ki; Türk burjuvazisinin anda iktidarda bulunan siyasi sözcülerinin kendi tarihleriyle yüzleşme diye bir sorunları gerçekte yoktur. Burjuvazi genel olarak tarihe yaklaşımında gerici, inkarcı, tutumunu sürdürmektedir. Evet bugün onlar (biraz da şov olarak) Dersim katliamının özrünü dilemektedirler. Ama onların kendi kanlı/katliamcı tarihleriyle yüzleşememe yeteneksizliği bugün de sürdürdükleri katliamcı gelenekle birleştiğinde onyıllar sonra dilenecek yeni yarımağız özürlerin de habercisidir. Genelde tarihiyle yüzleşme zorunda kalacak tüm burjuva devletlerin, özelde de Türk devletinin diledikleri/ dileyecekleri özürle esasta kendi devlet yapılarını güçlendirmeyi hedefledikleri de unutulmamalıdır. Bu anlamda ihtiyaç duydukları anda böyle yollara başvuracaklardır. Bugün Dersimli bir genel başkana sahip CHP’yi vurmak için, yarın AB’ye ne kadar demokrat olduklarını gösterebilmek için vb. özür dilenecektir! Devletin amacı ne olursa olsun dilenen/dilenmek zorunda kalınan her özür kitleler nezdinde devletin gerçek niteliğini görme/gösterme noktasında olumlu bir yana da sahiptir. Son Dersim tartışmasının çeşitli

ulus ve milliyetlerden işçilerin, emekçilerin bilinçlerinde bir soru işareti olsun yaratması, en azından devletin bu tür katliamlar düzenlediği gerçeğiyle yüzleşmesi önemlidir. Devletin gerçek yapısını, işlevini bilen sınıf bilinçli işçilerin, emekçilerin görevi; devleti teşhir etme ve burjuva devletin gerçek yapısını geniş kitlelere gösterme noktasında ortaya çıkan bu tür olanakları kullanmaktır. Örneğin son Dersim tartışması, bir Dersimliye ya da CHP’ye oy veren Türk ulusundan bir işçiye CHP’nin niteliğini sorgulatabiliyorsa bunu bir kazanım olarak görmek gerekir. Ama daha da önemlisi işçilere, emekçilere katliamların suçlusu / sorumlusu devletten kurtulmanın gerekliliğini kavratmak, onları devleti yıkma mücadelesine kazanmak, demokratik devrim için örgütlemektir.

Katledilişinin 5. yıldönümünde de Hrantız, Ermeniyiz!

Unutmadık unutturmayacağız!

✌ halkların kardeşliği için

gündem

iyi değerlendirilmelidir. Evet, Mustafa Kemal bu katliamın krokilerini çizecek kadar katliamın içindedir, örgütleyicisidir. Ve bu belgelidir! Bilinçleri Mustafa Kemal’le yıkanmış milyonlarca işçi, emekçi bu gerçeklerle de yüzleşmelidirler!

14 Aralık 2011 ✓

(*) Sözkonusu röportaj içerik olarak tartışılması yanında haberin veriliş biçimiyle de basında tartışıldı. Hüseyin Aygün’ün sözlerinin çarpıtıldığı açıklamasından sonra röportajı yapan Zaman gazetesi muhabiri ses kaydını / çözümüyle birlikte internet üzerinden yayınladı. Orada Aygün muhabirin “Dersim’de kanlı şekilde bir katliam sergilenmesinde ‘sorumlu kimdir’, tartışması var. Sorumlusu kimdir? O dönemin iktidarı mıdır, başbakan mıdır?” sorusunu şöyle yanıtlıyor: “O dönem Celal Bayar’ın iş başına getirilmesi, çok hızlı bir başbakan değişikliği oluyor dikkat ederseniz o yıllarda. Celal Bayar’ın daha sert bir politika izleyeceği tahmin ediliyor. O yüzden İnönü köşeye çekiliyor. Bana göre Türkiye Cumhuriyeti devletidir, önce öyle söyleyeyim. Tabiî ki sonra CHP’dir. CHP’nin de bu açıdan kendi tarihiyle yüzleşme, o yıllarda uygulanan politikaların toplumun önünde saydam bir şekilde tartışılması için yapıcı bir tavır aldığını Kemal Kılıçdaroğlu ile birlikte görüyoruz. Ama tabi ‘bunu CHP yaptı’ ve bunun üzerinden bir politika üretmek de doğru değil, çünkü o günün şartlarında başka bir siyasi parti ve hareket yoktu. CHP, bir bakıma bugünkü AKP’nin de diğer partilerin de merkeziydi. Bu olayı sadece CHP’ye fatura eden anlayış da farklı olmaz.” (Zaman Online, 30 Kasım 2011, Habib Güler)

H

rant Dink’i 19 Ocak 2007 tarihinde katlettiler! 19 Ocak 2012’de katledilişinin üzerinden beş sene geçmiş olacak. Hrant’sız geçen bu süreçte, Hrant’ın dostları, arkadaşları, akrabaları... olarak hem O’nu kaybetmenin acısını çektik, hem de O’nun eksikliğini yaşarken tüm kurumlarıyla devletin, Hrant’ın gerçek katillerini gizlemek için sistemli ve sürekli yürüttüğü çaba ve önlemlerin şahidi olduk. Evet, 19 Ocak 2007 tarihinde kalleşçe kurşunlayıp katlederek aldılar Hrant’ı aramızdan, kaybettik O’nu. Kaybımız büyüktü! Kaybımız büyüktü, çünkü kaybettiğimiz insan, bu coğrafyada soykırıma uğramış bir milletin evladı olarak, soykırımda yer alan millet ve milliyetlerden halklara karşı kin ve düşmanlık besleme, kışkırtma yerine; en başta ırkçılığı, şovenizmi, milliyetçiliği reddediyor, milliyetçiliğin her türüne karşı enternasyonalist tavır sergiliyor, halkların kardeşliğinin sağlanması için mücadele veriyordu. Hrant’a sıkılan kurşunlar, gerçekte halkların kardeş-

liğine sıkılmış; Türk, Kürt Ermeni halkları arasında kardeşliği sağlayacak az sayıdaki sağlam köprülerden biri yıkılmıştı... Katledilmesiyle ilgili yazdığımız yazılarda tekrar tekrar vurguladığımız gibi, Hrant 1915’te Ermeni ulusunun soykırıma uğratıldığı gerçeğini –soykırım kavramını fazla kullanmasa da- dile getirdiği için, Türkiye Cumhuriyeti denen devletin resmi sınırları içinde yaşayan ve tüm baskılara, tehdit ve aşağılamalara, dışlanmaya rağmen, ya da bunlara karşın Ermeni kimliğiyle Türkiye’de yaşamakta ısrarlı olduğu için; Türk ırkçılarının, faşistlerinin, ordu başta olmak üzere Kemalist kesimlerin, hatta kendisine “sol”, “sosyalist” diyen azgın milliyetçilerin en çok kızdığı, en fazla düşman olduğu insanlardan biriydi. Hrant’ın katledilmesine karar kılınmasında en öne çıkan nokta da buydu. Hrant hem enternasyonalistti, halkların kardeşliğini sağlamaya çalışıyordu, hem de Ermeni kimliğine sahip çıkarak soykırımın tarihi

9


kaldırmıyordu ama, gelecek açısından bu gelişme umudumuzu güçlendiriyordu. Halkların kardeşliği için mücadelede pratik olarak önemli bir adım atılıyordu.

Gerçek Katiller Gizleniyor, Korunuyor! Hrant’ın katledilmesiyle ilgili davalarda Hrant’ın Avukatları başta olmak üzere, ailesi ve akrabalarının ve de biz dostlarının, arkadaşlarının konuyla ilgili söylemediği, yazmadığı, dikkat çekmediği hemen hemen bir şey kalmadı. Olgular hep yeniden söylenmek, yazılmak zorunda kalındı, kalınıyor. Ama Hrant’ın gerçek katilleri, sorumlu ve suçluları devlet kurumları tarafından bilinçli ve sistemli olarak korunuyor... Somut adı geçen ve Hrant’ın katledilmesi döneminde Vali, Emniyet Müdürü ya da değişik kademelerde görevli olan devletin “adamları” sadece korunmadı, tersine, örneğin Muammer Güler ve Celalletin Cerrah gibileri ödüllendirildiler de! Hrant’ı 2004 yılında İstanbul Valiliğinde tehdit eden iki MİT görevlisi hakkında önce soruşturma açılması engellenmeye çalışılmış (bunun bir yolu da bu görevlilerin kimliklerinin gizlenmesi yoluydu), daha sonra da soruşturma yolu açıldığında –ki, Hrant’ın tehdit altında olduğunu bildikleri ve Hrant’ı koruma “görevlerini” yerine getirmedikleri ve suçlu oldukları resmen kabul edilmiştir-, bu konuda soruşturma yapmakla görevli Ankara Cumhuriyet Savcısı Murat Demir tarafından verilen, zaman aşımı gerekçesiyle haklarında dava açılamayacağı yönlü kararla da korunmuşlardır. İstanbul Valiliği’ne Hrant’ın çağrılmasının ve tehdit edilmesinin emrini verenlerin kim/ kimler olduğu sorusu ise yanıt bekliyor hala! İster ana davada isterse Trabzon’daki ve diğer davalarda olsun, cinayetin gerçek sorumlularının ortaya çıkarılması için Hrant’ın Avukatlarının araştırma ve soruşturma taleplerine karşı tavırlarda olsun, takınılan resmi tavırlar ve gerçeğin açığa çıkarılmasını engellemek için devlet yetkililerinin davranışları özde değişmeden sürmüştür bugüne kadar. Devlet yetkililerinin ve değişik kurumların bu konudaki tavırları binlerce sayfalık dokümanlarla –mahkemece ve Avukatların ortaya koyduğu dokümanlarla- ortadadır. Mahkemelerde, özellikle başta Rakel Dink’e olmak üzere Dink ailesine, genelde Ermenilere hakaretlerde bulunanlara karşı –bu hakaretler hakimlerin, savcıların huzurunda yaşanmıştır- Mahkeme yetkilileri tarafından ciddi tek bir müdahaleye, önleme ve cezaya gerek duyulmazken, Hrant’ın avukatlarından Hakan

Bakırcıoğlu, Albay Ali Öz’ün avukatı Ali Sürmen’e “Siz de adam öldürmeyi iyi bilirsiniz değil mi?” dediği iddiasıyla, TCK’nın hakaret eylemini düzenleyen 125. maddesi uyarınca 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı ve bu ceza değişik noktalar gözönüne alınarak 5 yıl denetime çevrildi... Tüm çabaların ortaya koyduğu olgu, Hrant’ın katledilmesiyle ilgili davayı tetikçi ve birkaç destekleyicinin yargılanması ile sınırlı tutmaktır. Tetikçi olarak yargılanan Ogün Samast “Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi”nce toplam 22 yıl 10 ay hapis ile cezalandırıldı. Mahkeme tutanaklarına “suça sürüklenen çocuk” olarak geçen Ogün Samast, hakkında süren “terör örgütüne üye olma” davasında ise tahliye edildi... Ana davada tutuklu olarak yargılanması sürenlerin sayısı ise sadece 2’dir: Erhan Tuncel ve Yasin Hayal! Hrant’ın katledilmesi olayını bir cinayet filmiyle örneklersek: Cinayette “baş oyuncular” olarak bunlar öne çıkarılmış, diğer adı geçen onlarcası ise “figüran” olarak kullanılmaktadır! Yönetmenler ve senaristler ise “yüce devletin” kurum ve kuruluşlarının başında, içinde ve de altındadır! Beş seneden beri yazıp söylediğimiz, her seferinde yeniden tekrarlama durumunda kaldığımız ve bilinçlere kazınması gereken gerçeklik şudur: “Düşünceyi ifade etme özgürlüğünü ayaklar altına alan yasalardan, bu yasaların yargı mensupları tarafından uygulanmasına; emniyet kurumundan jandarmaya, valisinden kaymakamına, hakiminden savcısına, medyasından tetikçisine kadar herkesin cinayet işinin içinde olduğu; tüm dezenformasyon, yalan yanlış haberler içinden bile gün ışığına çıkmış durumdadır. Böylesi bir durumda, -kişiler ve isimleri onca önemli değildir çünkü sorun kurumsal yapıdan kaynaklıdırgerçek suçlunun, katilin kim olduğunu ne söylemeye, ne de aramaya gerek var! Suçlu ve katil bellidir...” (YDİ Çağrı, sayı 119, sayfa 6) Bu düşünce, sadece dergi yazılarında ya da yıldönümlerinde takınılan tavırlarda değil, “Hrant’ın dostları” ve Avukatları olarak davanın her duruşması öncesi, sırası ve sonrasında da yüksek sesle dillendirildi, dillendiriliyor! Örneğin dergimizin 149. sayısında da aktardığımız Arat Dink’in tavrında bu düşünce şöyle ifade edilmektedir: “... ‘Devlet’ diyorsak, ‘devlet’ ne demekse onu söylüyoruz. Yasamayı, yürütmeyi, yargıyı alın, bunlara bir de ‘devlet güdümlü medya’ ve ‘devlet güdümlü sivil toplum kuruluşları’nı ekleyin, bütün bunları alıp boynumuza beşi bir yerde yapan egemen ideolojiyi de

unutmayın. Devlet budur. Katil de budur.” (sayfa 54) Ya da Hrant’ın avukatlarından Fethiye Çetin’in deyimiyle: “Cinayeti işleyen devletin ta kendisidir. MGK kararlarıyla azınlıklar ya da bu topraklarda yaşayan halklar, iç düşman kabul edilmiş, devleti korumak adına çeşitli devlet politikaları yürütülmüştür. Devlet ile Dink ailesi karşı karşıyadır. Eğer bu soruşturma genişletilmezse, Rakel Dink’in dediği gibi bebekten katil yaratan zihniyet sorgulanmazsa, barışa darbe vurulmaya devam edilecektir.” (5 Aralık 2011 tarihindeki 22. duruşmada yaptığı konuşmadan) Hrant’ın katledilmesinden bu yana yaşananlar, Hrant’ın katilinin, suçlu ve sorumlusunun cinayetle ilgili tüm kurum ve kuruluşlarıyla, yetkili ve görevlisiyle devlet olduğunu, her geçen gün daha da fazla açığa çıkarmıştır, çıkarmaktadır! Cinayette tetikçi ve destekçi olarak kullandıkları kimilerinin yargılanması ya da cezalandırılması da bu gerçeği değiştirmemektedir. 26 Aralık 2011 tarihinde yapılacak 23. duruşmada da bu gidişattan önemli bir değişiklik olmayacağı şimdiden bellidir. Davanın 20. duruşmasında, daha deliller toplanmadan savcının mütala vermesi olgusu da, aslında bu davanın gerçek katillere, tetikçilere emir verenlere ulaşılmadan bitirilmek istendiğinin işaretidir. Bu gelişmeler bilindiğinde Hrant Dink’i anmanın, O’na sahip çıkmanın beraberinde getirdiği görev, değişik halklardan işçilere, emekçilere, sınıf bilinçli insanlara dayattığı görev de ortaya çıkmaktadır. “Hrant Dink’e sahip çıkmak, gerçekte halkların kardeşliği için mücadeleyi; Türk, Ermeni, Kürt, Laz, Çerkez, Arap, Rum, Süryani, Roman ve diğer tüm milliyetlerden halkların, özgür, eşit temelde yaşamasını, kardeşliğini sağlamak için mücadeleyi gerektirmektedir. Bu mücadele de milliyetçiliğin, ırkçılığın, şovenizmin kaynağı olan sömürü sistemini ortadan kaldırmak, devrim için mücadele etmekten başka anlama gelmez.” (YDİ Çağrı, sayı 119, sayfa 6) “Anmak” alışılmış, genelde kullanılan bir kavram. Gerçekte ise biz Hrant’ı bu 5 yıllık süreçte hiç unutmadık. Katledilişinin 5. yıldönümünde de Hrant’ın katillerini lanetliyor ve O’nu unutmadığımızı, unutmayacağımızı; O’nu aramızdan alıp götüren katilleri ve cinayetini untturmayacağımızı; Hrant Dink’i halkların kardeşliği için, özgürlük için verdiğimiz mücadelemizde yaşatacağımızı bir kez daha haykırıyoruz! Hepimiz Hrant Dink’iz! Hepimiz Ermeniyiz! 21 Aralık 2011 ✓

✌ halkların kardeşliği için

halkların kardeşliği için 10

bir gerçeklik olduğunu ortaya koyuyordu. Buna bağlı olarak da Türkiye Cumhuriyeti devletinin bu tarihi gerçeklikle yüzleşmesini dayatıyordu. Hrant’ın kimliğinin -diğer şeyleri bir kenara bıraksak bile- bu yanı bile, resmi ideolojinin temsilcilerinin, savunucularının, Türk ırkçılarının, faşistlerin O’nu katletme kararını vermeleri için “yeterliydi”! Hrant’a sahip çıkılan protestolarda Hrant’ın 1.500.001’inci “kurban” olarak gösterilmesi, Türkiye’de soykırımcı zihniyetin varlığını sürdürdüğü gerçeğine dikkat çekiyordu ve tümüyle haklıydı! Gerçekten de Hrant’ın katledilmesi meselesi, Ermeni ulusuna yönelik gerçekleştirilen soykırımdan ve egemenlerin bu tarihi gerçekliğe karşı inkarcı, soykırımcı zihniyetinden koparılarak açıklanacak bir mesele değildir. Egemenlerin hesapları içinde, Hrant’ı katlederek ilerici, devrimci, demokrat insanları, insan haklarını ve adaleti savunanları, yeni sömürüsüz, sınıfsız bir dünya için mücadele edenleri korkutmak, sindirmek, gözdağı vermek de vardı. Kuşkusuz bu hesapta Ermenilere yönelik -84 yıllık TC tarihinde Ermenilere karşı yaratılmış, yaygınlaştırılmış düşmanlık- yaygın Türk ırkçılığı, yani “bir Ermeni’ye sahip çıkılmayacağı” yönlü hesap önemli rol oynuyordu. Bu sefer ama hesapları tutmadı! Hiç kimsenin beklemediği, hesap edemediği bir durum, gelişme yaşandı. Türkiye Cumhuriyeti devletinin resmi sınırları içinde yaşayan Ermenilerin büyük bölümünün, baskıdan zulümden dolayı kendi kimliğini gizlemek zorunda kaldığı bir ortamda; 23 Ocak 2007 tarihinde Hrant’ın naaşının arkasından yürüyen onbinlerce –kimi hesaplara göre 250 bin- insan, “Hepimiz Hrant Dink’iz! Hepimiz Ermeniyiz!” sloganını atarak Hrant’ı, O’nun ulusal kökenini, kimliğini sahiplendi. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde böylesi bir tavır ilk kez yaşanıyordu. Evet, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez böylesine anlamlı, böylesine içten ve alanında böylesine bilinçli ve güçlü bir haykırış gerçekleşiyordu! Türkiye’de yaşayan millet ve milliyetlerden işçiler, emekçiler, TC tarihinde ilk kez, ırkçıların-faşistlerin kurşunlarına hedef olan bir Ermeni kardeşlerine sahip çıkıyorlardı... Türkçü, ırkçı ve faşistlerin suratlarına hep birlikte “Hepimiz Hrant Dink’iz! Hepimiz Ermeniyiz!” diye haykırıyorlardı! Hrant’ın cenaze törenindeki katılımla öne çıkan bu tavrın, İstanbul dışında da Türkiye’nin birçok şehrinde sahiplenilmesi egemenlerin hesaplarını boşa çıkarmıştı. Hrant’ı yitirmenin acısını, kaybımızın büyüklüğünü ortadan

11


Yasalarla Tarih Yazılmaz!

F

12

ransa parlamentosu soykırımın inkarını cezalandıran yasayı kabul etti. Yasa, Ermeni soykırımı dahil, soykırımları inkar edenlere bir yıl hapis ve 45 bin Avro para cezası verilmesini öngörüyor. Yasanın kesinleşmesi için Senato’da da onaylanması gerekiyor. 2006 yılında da benzer bir yasa Ulusal Meclis’te kabul edilmiş, yasa yasama dönemi içinde Senato gündemine gelmediği için kadük kalmıştı. Ermenilere yönelik soykırımının ve bununla ilgili karar tasarılarının, emperyalist başkentlerde gündeme getirilmesi her zaman olduğu gibi Türk milliyetçilerinin, şovenlerinin, devletinin sabrını taşırmaktadır. Fransa’da mecliste kabul edilen tasarı bunu bir kez daha gösterdi. Türk devleti yasanın meclise gelmesini engellemek, geldiği taktirde kabul edilmesini engellemek için Paris’e çıkartma yaptı. Lobi faaliyeti yürütüldü. Fakat yasanın kabul edilmesi engellenemedi. AKP hükümeti ile muhalefet (BDP dışında) tek vücut oldu. Fransa’ya tehditler savruldu. Protesto

gösterileri yapıldı, yapılıyor. Türkiye’nin Fransa Büyükelçisi Ankara’ya döndü. Fransa mallarına boykot çağrıları yapıldı. Tekelci burjuvazinin bir bölümünün Fransa tekelleri ile ortak işletmelere sahip olduğu bilindiğinde, bu boykotun nasıl olacağını merak ediyoruz. “Türkiye’nin tarihinde soykırım olmadığını” söyleyen Başbakan RT Erdoğan, Fransa’ya eski sömürgesi olan Cezayir’de yaptıklarını hatırlattı. Tencere, tava örneğinde olduğu gibi Fransa’nın geçmişte sömürgelerinde katliamlar yapması, Ermeni sorununu kendi çıkarları için kullanması, Türk hakim sınıflarının tarihinin temiz olduğu anlamına gelmez. TC tarihi katliamlar tarihidir. “Soykırımı inkar edene ceza verilmesi” yasası, Fransa’nın ya da bu tasarıyı savunanların Ermeni halkının çıkarlarını savunduğu anlamına gelmiyor. Soykırımı inkar etmek ya da soykırımın yapıldığını savunmak, yasalarla düzenlenecek ceza konusu değildir. Yasalarla tarih yazılmaz! Fakat tarihi gerçekliklerin reddedilmesinin de, yaşananları, tarihi olguları,

ortadan kaldıramayacağı bilinmelidir. Ermeni soykırımı inkarı ne kadar sürerse sürsün, gerçekler kendisini er ya da geç kabul ettirecektir. Emperyalistler, geçmişte olduğu gibi bugün de, Ermeni sorununu ihtiyaç duydukları çerçevede gerek iç siyasette, gerek Türkiye’ye karşı bir baskı unsuru olarak kullanıyorlar. Emperyalist güçler Ermeni sorununu yeri gelmiştir iç politika malzemesi yapıp Ermeni seçmenin oyuna talip olmuştur – şimdi Fransa’da olduğu gibi-; yeri gelmiştir kendi meclislerine taşıdıkları soykırımı tanıma tehdidiyle sorunu Türkiye’ye karşı baskı unsuru olarak kullanma çabalarına girmişlerdir. Bütün bunlar emperyalistlerin sahtekârlığı ve ikiyüzlülüğünün kimi örnekleridir. Fransa’da 2012 yılında Cumhurbaşkanlığı seçimi var. Devlet Başkanı Nicolas Sarkozy, Fransa’da yaşayan, yüz binlerce Ermeni’nin oyuna ihtiyaç duyduğu için, şimdi Ermeni halkının dostu pozuna bürünüyor. Emperyalistlerin temsilcilerinden halklara dost olmaz! Onlar için sadece çıkarlar vardır!! Ermeni sorunu bir tarihi haksızlık sorunudur. Bu haksızlığın yüklediği tek görev vardır: Tarihle yüzleşmek! Bu yüzleşmenin siyasi sonuçları ve gerekleri yerine getirilmek zorundadır. Eğer bu yapılırsa kazanan halklar olacaktır. Halklar arasında tarihte yaşanan travmaların etkilerinin ortadan kaldırılması, sarsılan güvenin yeniden kurulması, karşılıklı olarak dostluğun ve kardeşliğin gelişmesinin yolu buradan geçmektedir. Bu konuda YDİ Çağrı’nın 88. Sayısında şu tavrı takınmıştık: “Tarihiyle yüzleşmek. Türkiye Cumhuriyeti devletinin bu yeteneği gösteremeyeceği açığa çıkmıştır. Bırakalım tarihle yüzleşmeyi ve bunun sonuçlarını taşımayı, Türk devleti bugüne kadar izlediği inkârcı politikayı derinleştirme, tarihi tersyüz ederek kullanma politikasını sürdürmektedir. Ermeni sorunu hakim sınıfların kırmızı çizgilerinin en belli başlılarından birisidir. Türk hakim sınıfları açısından sorunun tarihle yüzleşme ve çözülmesi bir tarafa; sorunun varlığı ve tartışılması bile günümüzde büyük bir problem olarak ortada durmaktadır. Sorunun dillendirilmesi bile günümüz Türkiye’sinde şovenizmin kışkırtılmasına zemin olabilmekte, sorunu dillendirenler linç kampanyasının hedefi olabilmektedirler. Ortada tarihi bir haksızlık vardır ve bu çözülmek zorundadır. Bu tarihi haksızlık ‘tarihin ana akışı dışında kalmış, onun akışını engellemeyen, rahatsız etmeyen, proleter sınıf mücadelesinin derinleşmesini

ve gelişmesini engellemeyen’ bir tarihi haksızlık değil, tersine “toplumsal gelişmeyi ve sınıf mücadelesini hâlâ doğrudan doğruya engelleyen” bir tarihi haksızlıktır. Bugün ülkelerimizde işçi sınıfı ve emekçi yığınlar içinde şoven görüşleri yaymada hakim sınıfların elindeki en etkili silahlardan biri Ermeni düşmanlığıdır. Bu olgu işçi ve emekçi yığınlar içinden sökülüp atılmadıkça, Türkiye’de çeşitli ulus ve milliyetlerden proletaryanın enternasyonalist temelde birliği sağlanamaz. Ne yazık ki bu anda çok zor… Hayalci olmamak gerekiyor. Hakim sınıfların kışkırtma ve tarihi çarpıtma çabalarının da bir sonucu olarak Ermeni sorunu Türk ve Kürt ulusundan emekçiler için bir tabudur; Ermeni kelimesi hâlâ yer yer bir küfür olarak kullanılabilmektedir vs. vb. İster hakim sınıflar açısından Ermeni soykırımının varlığı, yokluğu tartışma konusu ediledursun… İster emperyalist devletler sorunu kendi çıkarlarına atlama taşı yapmaya çalışsınlar… İster şoven güçler gerek sorunu reddetme tavrını sürdürsünler, gerekse bununla ilgili tartışma yürütenlere aba altından sopa göstersinler… İster kimi antiemperyalist tüyler takınanlar sorunu başka alanlara çekmeye çalışsınlar… Bütün bu yapılanlar tarihle yüzleşmekten kaçmaya hizmet etmektedir; yapılanlar hakim sınıfların siyasi çıkarları için yapılmaktadır. Bu yapılanlar dışında hakim sınıflardan, emperyalistlerden birşey beklemek de abestir. Bu bağlamda önemli olan, hakim sınıfların, emperyalist güçlerin ikiyüzlü tavırları vs. değil; Türk ve Kürt emekçilerin —ki Kürtlerin de soykırımda sorumlulukları vardır— kendi tarihleriyle yüzleşmesidir. Tarihle yüzleşme ve bunun siyasi sonuçlarını taşıma/üzerlenme yeteneğini gösterecek tek ve biricik yegâne güç çeşitli ulus ve milliyetlerden işçilerin emekçilerin örgütlü gücüdür. Görev işçi ve emekçi kitleler arasında kök salmış Türk şovenizmini söküp atma mücadelesi vermektir. 90 yıl bu sorunun gündeme gelmesi açısından yeterli bir süredir; tarihle yüzleşmenin, tarihi haksızlıkları ortadan kaldırmanın, halklar arasında kardeşliğin sağlanmasının önkoşullarını yaratmanın zamanı çoktan gelmiştir. Görev Türk ve Kürt emekçilerin kendi tarihleriyle yüzleşmesini sağlamaktır. Çağrı budur; görev budur…” Bugün bu tavrımıza eklenecek yeni bir şey yok. 24.12.2011 ✓

✌ halkların kardeşliği için

halkların kardeşliği için

Fransa’da “Soykırımı İnkar Edene Ceza Verilmesi” Yasası Kabul Edildi

13


İktidar kaybeden erkek saldırganlaşıyor!

cinayete kurban giden kadınların önemli bir bölümünün daha önce kocalarının uyguladığı şiddet ve tehditler nedeniyle polise ve savcılığa şikayet başvurusu yapmış olmaları ve hatta devletten kendilerini koruma talebinde bulunmuş olmalarıdır. İşte bu gerçekten yeni bir durumdur! Bu, giderek artan sayıda kadının artık eskiden olduğu gibi erkek şiddetini „sineye çekme“ye razı olmadığının göstergesidir! „Kocamdır, döver de, sever de!“ anlayışında kırılmaların olduğunu, kadınların artık „HAYIR!“ -Şiddete Hayır! Aşağılanmaya Hayır!, Baskı ve tehdite Hayır!dediğinin göstergesidir. Salt bu da değil, kadınlar boşanma haklarını da artık daha fazla ve daha rahat kullanma eğilimindeler. Cinayet olaylarının bir bölü-

yeni kadın dünyası

yeni kadın dünyası

Kadınlar hayır dedikçe erkekler öldürüyor!

nıyor ve bu vakaların arkasında yatan toplumsal egemenlik ilişkisi fazlaca sorgulanmıyordu. Bugün daha farklı bir durum sözkonusu. Birincisi ve en önemlisi, uzun bir dönemden beri (1986‘dan beri) kadın hareketi kadına yönelik erkek şiddetini görünür kılmak ve engellemek için mücadele yürütüyor. Erkek şiddetinden kaçan kadınların barınabileceği ve şiddetsiz bir yaşam için güçlenebilecekleri bir alan olarak kadın sığınağı fikri ve projesi ilk olarak Mor Çatı Kadın Sığınağı ile bu mücadelenin içinden doğdu. Ve kadın kıyımına karşı mücadele içinde kadın cinayetlerinin peşini izleyen, katil erkeklerin “ağır tahrik” gibi „hafifletici sebepler“le cezadan kurtulmasına karşı protestolarını yükselten, kadın katliamının boyutunu

Engellenemiyor, çünkü hala daha kadına yönelik şiddet en iyi durumda “aile içi mesele” ve dıştan müdahale edilmemesi gereken bir mesele olarak görülüyor! Bu toplumda erkeğin kadına şiddet uygulaması ahlaksızlık olarak görülmüyor -tam tersine yaygın anlayış olarak erkeğin doğal hakkı olarak sayılıyor-, ama erkek şiddetinden yılan kadının evini terketmesi “ahlaksızlık” kabul ediliyor. Ve böyle olduğu için de şiddet gören kadına -belli bir duyarlı kesimi dışta tutarsak- ne çevresi sahip çıkıyor, ne de devlet kurumları...

E

14

rkek egemenliğinin en açık göstergesi olarak kadınlara yönelik şiddet tüm vahşetiyle devam ediyor. Gün geçmiyor ki, kıyım boyutunda cereyan eden bu erkek egemen şiddetin yeni bir örneği daha medyaya yansımasın. Kadın hareketinin “kadın katliamını durduracağız” sloganıyla dikkat çekmeye çalıştığı bu “olağan” vahşet, giderek artan ölçüde toplumsal dikkati ve tepkiyi çeker hale geliyor ve “bu kadar da olmaz ki!” dedirtmeye başlıyor. Medyaya taşınan hemen her konuda olduğu gibi bu konuda da yine bir laf ve “tespit” karmaşası almış başını gidiyor... Sıkça ileri sürülen görüşlerden biri de kadına yönelik şiddetin ve kadın katliamlarının giderek arttığı yönünde...

Artan gerçekten ne? Söylenildiği gibi kadın katliamlarında bir artış mı sözkonusu, yoksa artan şey şiddetin görülür hale gelmesi ve buna bağlı olarak da toplumsal duyarlılığın yükselmesi mi? İşin aslına bakacak olursak erkek iktidarının en vahşi dışa vuruş biçimi olarak kadın kıyımı, kendimizi bildik bileli -örneğin Hürriyet gazetesinin üçüncü sayfasındaki haberlerle- vardı. O zamanlar bu cinayetler hangi kategoride ve hangi istatistiklerde toplanıyordu -acaba toplanıyor muydu bilemiyoruz. Büyük ihtimalle „adi cinayetler“ kategorisinde ele alı-

ortaya çıkarmak için kendi çaplarında istatistikler tutan, kadın danışma merkezleri vb. üzerinden kadınlara haklarını tanıtmaya çalışan duyarlı az sayıda aktif kadın ve onların destekçileriydi. Bu anlamda kadın katliamı geçmişe göre gerçekten arttı mı, artmadı mı sorusundan çok daha önemli gerçek şu: Bugün artık kadın cinayetleri „üçüncü sayfa haberi“ denilip atlanmıyor, tam tersine duyulan her kadın cinayeti kayda geçiyor ve kadın hareketi ve tüm duyarlı kesimlerin öfke ve tepkisini topluyor. Başka biçimde ifade edecek olursak, kadına yönelik şiddet ve kadın katliamına karşı toplumsal duyarlılık ve sorgulama giderek artıyor. Ve bu tabii ki olumlu bir gelişme... Ancak olumlu gelişme bununla sınırlı değil. Bundan da önemlisi, kadınların artık kendi haklarının farkında olma durumlarının artmasıdır. Son birkaç yıldır medyaya yansıyan olaylarda dikkat çekici şey,

münden izlediğimiz gibi, cinayete başvuran erkekler karılarının kendilerini terketmelerini ve hatta boşanmış oldukları kadınların bir başka erkekle beraber olmalarını hazmedemediklerinden kadınları öldürüyorlar! Bütün bunlar bir gerçeğe işaret ediyor: Erkek, egemenliği sarsıldıkça hırçınlaşıyor, saldırganlaşıyor! İktidarını korumak için („öldürür, birkaç yıl içerde yatar çıkarım, ama kendime asla karısı terketti dedirtmem“ mantığıyla) karısını öldürmekten, hatta çocuklarının gözü önünde öldürmekten, çekinmiyor. Kadınların hayır demesi, haklarını kullanmak istemeleri olumlu ve ileriye dönük bir gelişme şüphesiz. Ancak ne yazık ki, bunun bedelini birçok durumda canlarıyla ödemek zorunda kalıyorlar! Şiddet ortamından, kocalarının kayıtsız-şartsız iktidar olduğu „evlilik hapishanesi“nden kurtulmak isteyen kadınlar hem bu adımı atıncaya kadar, hem de bu adımı at-

15


Kaldı ki, açılan sığınma evleri de gerçek görevlerini yerine getirmekten çok uzaklar. Bir yandan devletin şiddet gören, saldırıya uğrayan kadınları koruma görevini hatırlatır, -belediyelerin sığınak kurma görevlerini yerine getirmeleri!- ve kaynaklarını kadına yönelik şiddetin önlenmesi hizmetleri için kullanmalarını talep ederken, diğer yandan geliştirilen hizmetlerin niteliğini de sorgulamak zorundayız. Kadın sığınakları fikri kadın hareketinin mücadelesi içinde ve ihtiyaçtan doğmuştur. Bugün modern devletlerin “sosyal hizmet” düzleminde ele aldığı şey, öyle gökten zembille inmemiş, mücadeleyle kazanılmıştır.

Kısacası, sığınaklar, kadınlar ve çocuklar için şiddetten uzak dayanışma, güçlenme ve özgürleşme ortamı yaratan mekanlar olmak zorundadır.

16

gesinde, Türkiye’de 180 günde öldürülen kadın sayısının 130’a ulaştığı 2005’ten bu yana ise yaklaşık 4 bin kadının öldürüldüğü vurgulanıyor. (Radikal-Internet, 13.10.11) Korkunç bir rakam! Demek ki, hemen her gün bir kadın öldürülüyor. Ve bu kadınların şiddet ve ölüm korkusuyla yaşadığı çoğunlukla çevrelerinde biliniyor, hatta birçoğu polise/savcıya başvurmuş oluyor. Ancak ne acı gerçek ki, bu kadınların öldürülmeleri ne çevrelerince ne de devlet kurumlarınca engellenemiyor!!! Engellenemiyor, çünkü hala daha kadına yönelik şiddet en iyi durumda “aile içi mesele” ve dıştan müdahale edilmemesi gereken bir mesele olarak görülüyor! Bu toplumda erkeğin kadına şiddet uygulaması ahlaksızlık olarak görülmüyor -tam tersine yaygın anlayış olarak erkeğin doğal hakkı olarak sayılıyor-, ama erkek şiddetinden yılan kadının evini terketmesi “ahlaksızlık” kabul ediliyor. Ve böyle olduğu için de şiddet gören kadına -belli bir duyarlı kesimi dışta tutarsak- ne çevresi sahip çıkıyor, ne de devlet kurumları... Bu durumun kendiliğinden değişeceği yok! Kadın-erkek eşitliğini sağlamak için tedbirler almayı taahhüt eden uluslararası anlaşmalara imza çakmada çok hızlı olan bu devlet en temel görevini, kadınların can güvenliğini sağlamaktan aciz! 6 yılda 4 bin kadın ölmüş, umurlarında mı?! Kendi çıkardıkları yasaları dahi uygulamıyorlar! 5393 sayılı yasayla 50 bin nüfuslu her belediyeye sığınma evi açma zorunluluğunu getirdiler, hala bekliyoruz, uygulayacaklar (!)

- Sığınaklar, şiddete maruz kalmış ve bununla mücadele etmek için gerekli koşulları kendiliğinden sağlayamayan kadınlara ve çocuklarına geçici süreyle destek olan yaşam alanları olmak zorundadır. - Sığınaklar, şiddete uğrayan kadınların çıkarını önplanda tutmalıdır, yoksa “aile bütünlüğünün yeniden kurulması” gibi erkek-egemen anlayışları değil. - Sığınaklarda çalışanlar toplumsal cinsiyet eşitsizliklerine duyarlı, sorgulayıcı, cesur ve donanımlı uzman kadrolar olmalıdır. Kısacası, sığınaklar, kadınlar ve çocuklar için şiddetten uzak dayanışma, güçlenme ve özgürleşme ortamı yaratan mekanlar olmak zorundadır. Erkek egemen ideolojinin yeniden üretildiği, kendilerine şiddet uygulayan kocalarıyla barışmalarının tavsiye edildiği alanlar değil! Bütün bunları bugünkü yapılarıyla Belediye Sığınma Evlerinin gerçekleştirmesi mümkün değil! Çünkü hükümet erkek egemen, hakim sınıf partileri erkek egemen, belediyelerin ezici çoğunluğu erkek egemen. İktidar partisi kadın-erkek rolleri ve aile modelleri bağlamında son derece gerici ve erkek egemen bir zihniyete sahip. Bu şartlarda en doğrusu, kimi Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, sığınakların belediye tarafından finanse edilip, bağımsız kadın örgütleri tarafından yürütülmesinin talep edilmesidir! Kadına yönelik şiddeti, kadın katliamlarını durduracak olan şey, örgütlü kadın mücadelesi ve dayanışmasıdır! 20 Aralık 2011 ✓

PA NOR A M A 2011’e damgayı kitlelerin protestoları vurdu!

panorama

yeni kadın dünyası

tıktan sonra kelimenin gerçek anlamıyla ölüm-kalım savaşı veriyorlar. Birçok kadın çocuklarıyla birlikte defalarca yer değiştirmek zorunda kalıyor ve kimi hiçbir zaman gerçekten huzurlu ve korkusuz bir yaşama kavuşamıyor. Herşeye rağmen, kadınlar artık herşeyi göze alarak, erkeğin malı, kölesi, “oyuncağı” olma durumuna son vermek için adım atıyorlar! Bütün toplumsal ilişkileri etkileyecek olan bu gelişme artık durdurulamaz ve geri döndürülemez bir noktaya gelmiş durumda. İşte bu noktada devletin ve bir bütün olarak toplumun sorgulanması görevi gündeme geliyor! Bu yılki “Antalya Kadın Zirvesi”nin sonuç bildir-

- ŞİLİ -

Öğrencilerin talepleri esasta Şili eğitim sisteminin değiştirilmesine yönelikti, yöneliktir. Eğitim sisteminin dayandığı yasa da Pinochet faşizmi döneminin yasası, yasalarıdır. Ülkedeki –özellikle yüksek okullar- okulların %60’ının özelleştirildiği ve yerel kurumların yönetiminde olan bölümün finansmanının da sadece %20 civarında devlet tarafından karşılandığı; öğrenimin en pahalı olduğu ülkelerden biridir Şili.

2011

yılı, genelde ezilenlerin, sömürülenlerin kapitalist sistemin haksızlıklıklarına karşı mücadelelerin gündeme geldiği bir yıl oldu. Kimi yerlerde, Tunus ve Mısır’da olduğu gibi başkanlar koltuğundan alaşağı edilirken, kimi yerlerde de, İspanya, İsrail, ABD vd. “Öfkeliler” ya da “İşgal et” hareketi biçiminde protestolarla “ekmek ve özgürlük”, “doğrudan demokrası” talepleri için meydanlara, sokaklara çıkıldı. Her ülkenin eylemleri bir diğerinkinden farklılıklara sahip eylemler veya hareketler olsa da, büyük bölümü sistem çerçevesinde hareket etse de, bu gelişmenin kendisi, yani kitlelerin sosyal eşitsizliğe, zamlara, işsizliğe vb. karşı çıkıp finans merkezlerini ve ‘kendi’ yönetimlerini protesto etmesi; buna karşı ekmek, demokrasi, özgürlük içeren talepleri dile getirmesi, devletin kolluk güçlerinin

kimi yerlerde vahşice saldırılarına rağmen mücadelelerini sürdürmesi olumludur. Bu olumlu gelişmenin kendisini gösterdiği ülkelerden biri de Şili’ydi. Faşist Pinochet yönetimi resmen 1990 yılında son bulmasına rağmen, Şili Anayasası Pinochet faşizmi döneminin faşist anayasasıdır. Çoğu kendisine sosyaldemokrat diyen ve Pinochet dönemine karşı burjuva anlamda bir demokratikleşmeden yana olan kimi partilerin Concertacion (Demokrasi İçin Partiler Birliği) adı altında kurdukları birliğin 20 yıllık süreçte –1990-2010- yaptığı kimi yasal değişiklikler de, Anayasa’nın özünü değiştirmemiştir. Anda Şili Başkanı olan Sebastian Pinera, sağcı, Pinochet iktidarını desteklemiş ve o dönemde elde ettiği imtiyazlarla ülkenin en zengin 10 kişisi arasına girmiş, ekonomide “neoliberal” siyasetin savunucusu

17


protestoları tüm yıl boyunca değişik düzeylerde yaşandı. Mapuche yerlilerinin devletin ırkçı tavırlarına, anti-terör yasasıyla yargılanmalarına, kendi yaşam temellerini koruyabilmek için yapılmak istenen havaalanına karşı mücadelelerine yönelik saldırılara karşı mücadeleden, madencilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve bakır madenlerinin özelleştirilmesine karşı verdiği mücadeleye kadar; ya da Patagonia’da yapılmak istenen Hidroaysen enerji projesine, baraja karşı protestolardan, kamu sağlık çalışanlarının özelleştirmeye karşı grev ve mücadelelerine, emeklilik yasasında, sağlık alanında reformların talep edilmesinden, yeni bir anayasa –bunun için kurucu meclis

mide atılan adımlar kısa sürede bu tespitimizin doğru olduğunu kanıtladı. Her ne kadar “demokrasiye” geçildiği söylense de, Pinochet döneminin yasaları esasta geçerliliğini sürdürüyor. Bunun en çıplak göstergesi haksızlıklara, eşitsizliğe karşı mücadele edenlere karşı uygulanan devlet terörüdür. Pinera, 17 Ocak 2010 tarihinde yapılan ikinci tur seçiminde oyların %51,61’ini alarak başkanlık seçimini kazanmiştı. 2011’in ortalarına gelindiğinde, yapılan kimi araştırmalara göre Pinera’yı destekleyenlerin oranı %30’un altına düşmüştü. Zamlara, özelleştirmelere, doğayı talan etme planlarına, indigen halklarının yaşam temellerine saldırılara, işten çıkarmalara vb. vb. sayısız saldırılara karşı, sözkonusu saldırılardan etkilenen kitlelerin

talebine- talebine ve ücret artışları için grevlere kadar vb. vb. birçok sorun ve mücadele gündemdeydi. Fakat gündemi en çok işgal eden konu öğrencilerin eğitim sistemine karşı verdiği mücadele oldu. Sözkonusu bu mücadele bir yandan Şili’nin sınırlarını aşarak uluslararası alanda dikkat çeken bir mücadele iken, aynı zamanda işçilerin, emekçilerin mücadeleleriyle içiçe olması ve birçok kez ortak eylemlilikler gerçekleştirilmesi yönüyle de önemli ve dikkat çeken bir mücadele olma durumunda. Kitlelerin mücadeleleri, grev, protesto eylemleri, yürüyüş, miting vb. eylemleri hemen her seferinde –ki bu eylemleri yapanlar genelde barışçıl protesto yapmalarına rağmen- devletin kolluk güçlerinin tazyikli su, gözyaşartıcı bomba, cop ve yer yer de kurşunlarla

saldırılara maruz kalıyordu. Öğrencilerin protestoları, eylemleri de bu saldırılardan payını aldı... Bunun sonucunda sayısız tutuklama, yaralanma yaşandı ve 14 yaşındaki bir genç de yaşamını yitirdi. Kuşkusuz ki saldırılara uğranıldığında, en barışçıl insanlar da –en azından kendisini savunabilmek için- çatışmaya zorlanmaktadır, ya da sabrın sınırının bitme durumu yaşanmaktadır. Bu an geldiğinde öğrenciler de devletin kolluk güçlerine gereken cevabı vermekten geri kalmadılar! Saldırıya uğramalarından, tutuklanmalarından öğrendiler öğrenciler! Barikatlar kurmaktan, kolluk güçlerini rehin almaya kadar değişik eylemler gerçekleştirdiler. Öğrencilerin mücadelesini kriminalize etmek isteyen medya kesimi özellikle de gençlerin kolluk gücüyle çatışma sahnelerinin görüntülerini haber yapıyordu. Öğrencilerin talepleri esasta Şili eğitim sisteminin değiştirilmesine yönelikti, yöneliktir. Eğitim sisteminin dayandığı yasa da Pinochet faşizmi döneminin yasası, yasalarıdır. Ülkedeki –özellikle yüksek okullar- okulların %60’ının özelleştirildiği ve yerel kurumların yönetiminde olan bölümün finansmanının da sadece %20 civarında devlet tarafından karşılandığı; öğrenimin en pahalı olduğu ülkelerden biridir Şili. Sadece pahalı değil, aynı zamanda üniversitelere giriş sınavının yapısının kendisi eşitsizlik ve eğitimde ayrımcılık temelinde yükselmektedir. Bu durumda basında verilen bilgilere göre eğitimin kaymağını, üniversitelere girebilmeyi başarabilme ve eğitimde yükselme anlamında, yiyen tabaka, en iyi halde öğrenci nüfusun %20’sidir. Öğrenci nüfusun %80’inin durumu, sadece parası olmadığından üniversiteye gidememekle sınırlı değil. Daha ilk ve ortaokul döneminde bu kesimin edindiği eğitim düzeyi, bunların büyük bölümünün üniversiteye girebilme şansının elinde alındığı kalitesiz eğitimdir. Buna rağmen başarılı olanları ise maddi engellerle karşı karşıyadır. Yoksul kesim ancak kredi, borç alarak öğrenimini sürdürebilmektedir. Üniversiteyi bitirdikten sonra uzun yıllar –eğer iş bulabilirlerse tabii ki- kredi borçlarını ödemekle geçirmektedirler. Bunu göze almayanlar ise baştan itibaren eğitime devam edememektedir. Şili’de eğitim, hem de Başkan Pinera tarafından açıkça “tüketim maddesi” olarak görülmektedir. Tüketim maddesi ise ne kadar kar getireceği hesabına göre pazara sunulmaktadır... “Neoliberal” ekonomik siyasetin savunucusu olarak Pinera eğitimi tümden özelleştirmeye çalışmaktadır. Buna bağlı olarak da

hala özelleştirilmemiş “devlet” okulları da özelleştirilmeye çalışılmaktadır. Örneğin öğrencilerin protestolarını tetikleyen gelişme, Şili Merkez Üniversitesi’nin hissesinin %50’sinin özel bir şirkete satılması ve buna bağlı olarak yüzü aşkın öğretim elemanının işten atılması oldu. Zaten eğitim sisteminden memnun olmayan öğrenciler bu satışa karşı 14 Nisan’da protesto eylemi gerçekleştirdi. Öğrencilerin temsilcilerinden Adrian Prieto: “Şili eğitim sisteminde bir devrim gerekiyor, üniversite öğrencileri çoğulcu, laik ve bağımsız bir yapı talep ediyor.” diyerek öğrencilerin taleplerini de dile getiriyordu. Farklı ifadelerle dile getirilse de, talepleri “herkese eşit şans”, “parasız, nitelikli, laik ve bağımsız eğitim” vb. idi. Süreç içerisinde bu talepler mantıki sonucuna vardı ve eğitim sisteminin kendisinin reforme edilmesi hedefe kondu. Böylece eğitim sisteminde gerekli olan devrimden ne anlaşıldığı da daha net bir içerik kazandı. Önemli ve göze çarpan bir nokta da eğitim sisteminin değişmesi için mücadeleye sadece öğrencilerin değil, başta eğitim görevlileri, öğretmenler olmak üzere, öğrencilerin akrabaları, yakınlarının da bu mücadeleye katılmasıydı. Basına yansıdığı kadarıyla öğrencilerin taleplerini ve mücadelesini nüfusun %80’i haklı görmektedir. Bu mücadele süreç içinde giderek demokratik haklar için mücadeleye, evet Şili’nin faşist anayasasını değiştirme mücadelesine dönüşme potansiyelini içinde barındıran bir mücadeledir de. Somut öğrenci mücadelelerine önderlik edenler ve öğrenciler tarafından temsilci olarak seçilenler ise şu ya da bu “sol” kesimdendir. Kimileri açıkça Şili Komünist Partisi’nin (revizyonist, eylemlerde şiddeti reddeden bir parti) gençlik örgütü üyesidir. Bu öğrencilerin en çok sahip çıktığı kişilerin başında ise Allende gelmektedir.

panorama

panorama 18

olan biridir. Başkanlık seçimlerini değerlendiren yazımızda (YDİ Çağrı, sayı 141) şunu vurgulamıştık: “Pinera 11 Mart 2010 tarihinde başkanlık görevini Bachelet’ten devraldığında gerçekleşecek değişiklik ‘sol’dan sağa bir değişiklik olmayacaktır. Yönetimin daha ılımlı halk düşmanlarınden daha sert halk düşmanlarına geçtiği bir değişiklik olacak. Kuşkusuz ki bu da işçilere, emekçilere ve etnik hakları tanınmayan indigen halklara karşı daha fazla baskı ve zulmün gündeme geleceğine işarettir.” (sayfa 19) Pinera başkanlığında yürütülen siyaset ve ekono-

PROTESTOLARIN KISA GÖRÜNTÜSÜ... Şili Merkez Üniversitesi’nin %50 hissesinin özel bir şirkete satılmasının protesto edildiği Nisan ayından itibaren öğrencilerin mücadelesi giderek biçimlendi. Mayıs ayı başlarında öğrencilerin greve hazırlandığı yönlü haberler yayınlanmaya başladı. Hidroaysen enerji projesi için Güney Şili’deki Aysen’de yapılmak istenen baraja karşı mücadele ile öğrencilerin eğitim için mücadeleleri birbirine paralel yaşandı. Nisan ve Mayıs ayları deyim yerindeyse, öğrencilerin protestolarının “mayalanma”, hazırlık aylarıydı... 1

19


faşizmi döneminden de, Concertacion tarafından yönetildiği 20 yıllık dönemden de, Pinera Başkanlığı altında yürütülen siyasetten de bıkmıştır! En basitinde demokrasi, ekmek, eşitlik istemektedir. İki günlük genel grev eyleminin ertesinde başkan Pinera sorunları görüşmelerle çözme yanlısı tavır takınmaya başladı. Bu arada bu iki günlük grev döneminde 14 yaşındaki bir genç polis kurşunuyla yaşamını yitirmiş ve ilk başta polisin suçluluğu inkar edildi. Sözkonusu görüşmelerin başlamasının yolunu açmak için de 14 yaşındaki gencin öldürülmesi olayının açıklığa kavuşturulması talep edildi. Pinera’nın öğrencilerin taleplerine karşı öne sürdüğü “çözüm” ise eğitim için bütçe payının yükseltilmesiydi. Öğrencilerin temsilcilerinin hükümet temsilcileriyle, yaptığı görüşmeler uzun sürmedi... Ekim ayı başlarında sonuçsuz kalan görüşmelerin ertesinde yine protesto eylemleri ve kolluk güçlerinin eylemcilere yönelik katı saldırganlığı gündeme geldi. 18 ve 19 Ekim’de yeniden iki günlük grev gerçekleştirildi. Grev yine CUT’un çağrısıyla gerçekleşti. Başkent Santiago dışındaki birçok şehirde greve giden işçiler protesto eylemlerinin başını çekti. Santiago’da ise, meydanlardaki eylemlerin başını grev yapan işçiler değil öğrenciler çekiyordu. Bu olgu gerçekte birlikteliğin, mücadele ortaklığının bir işaretiydi. 20 Ekim’de ise Santiago’da öğrencilerin düzenlediği iki mitinge 100 bin civarında katılım vardı. Bu arada öğrenciler, Eğitim Bütçe Komisyonu’nun 2012 yılı bütçesini görüştüğü sırada Senato’yu, komisyonun sözkonusu toplantısını bastı. Bu eylemlerde yine yüzlerce eylemci gözaltına alındı. Kasım ayı ise öğrenci temsilcileri tarafından eylem ayı ilan edildi. Hemen her gün sayısız eylemler gerçekleştirildi ve eylemlere katılımın onbinlerce olduğu bilgisi verildi. Yönetim eğitim bütçesini %7,7 oranında yükseltti. Öğrenci temsilcilerinin büyük bölümü –bu her okulun kendi temsilcileri çerçevesinde kararlaştırılıyor- yeni sömestrde eğitimi başlatma kararı alması, mücadeleyi sürdüren öğrencilerin ve okulların sayısını azaltsa da, mücadele hala sürüyor, önümüzdeki süreçte de süreceğe benziyor. Çünkü uğruna mücadele edilen sorun varlığını koruyor ve eğitime devam edilmesi mücadeleyi sürdürmenin engeli değildir. Gelişmelerin hangi yönde olacağını izleyip göreceğiz. “Venceremoz, zulme ve yoksulluğa paydos”! 22 Aralık 2011 ✓

Devlet denetimli Nazi cinayetleri!

panorama

panorama 20

Haziran’da Şili Öğrenciler Federasyonu (Confech), özelleştirmeye karşı öğrencilerin taleplerine kulak vermeyen hükümetin duyarsızlığını protesto etmek için greve gitti. Greve kamu işçileri ve özellikle de öğretim elemanları sendikasının katılması ise, ezilenlerin değişik kesimlerinin dayanışması açısından kayda değerdi. Sözkonusu grev, öğretim üyeleriyle öğrencilerin sözkonusu sömestrde eğitimi durdurmak anlamına geliyordu. Buna paralel üniversiteler başta olmak üzere –en yoğun döneminde- yaklaşık yediyüz okulun işgal edildiği demekti bu. Öğrencilere ve öğretim elemanlarına karşı gündeme getirilen tüm tehditlere rağmen, eylemler giderek daha fazla destek aldı. 1 Haziran’daki protestoya 25.000 kadar katılım var iken 15 Temmuz’da protestoya 150.000 kadar katılım vardı ve bu kimi protestolarda 1 Milyona kadar yükseldi. Kimi protestolara onbinlerce katılım varken kimine yüzbinler katılıyordu. Yukarıda da dikkat çektiğimiz gibi, sadece öğrenciler değildi protestocular! En önemli noktalardan biri de somut kimi eylemler, protestolar devlet güçlerince yasaklandığı halde onbinlerce insan sokaklara çıkıyor ve saldırı durumunda kolluk güçleriyle çatışıyordu. Her seferinde onlarca, yüzlerce eylemci gözaltına alınıyordu. Devlet güçlerinin saldırıları, bu sefer ezilenleri birleştirme rolünü oynadı. 24 ve 25 Ağustos’ta iki günlük genel grev ilan edildi. Şili’nin Birleşik Emek Federasyonu’nun (CUT) çağrısıyla gerçekleşen bu genel greve ülke çapında yüzbinlerce işçi ve emekçinin katıldığı bilgisi medyaya yansıdı. Bu eylemde hem değişik dallarda çalışan işçilerin, emekçilerin, hem de öğrencilerin talepleri ve mücadeleleri içiçe geçti, birbirinin taleplerine sahip çıkarak birlikte mücadele verildi. İki günlük grev sonucunda somut bir şey elde edilmese de, greve çıkan işçiler polisle çatışmış yüzlercesi gözaltına alınmış olsa da, toplumun ezilen, sömürülen tabakalarının mücadele ortaklığının, birlikteliğinin yaşandığı, devletin kolluk güçleriyle gerektiğinde çatışmaya girildiği bir durum sözkonusuydu. Eksiklik, gerçekten devrimci temelde ve devrimci bir siyasetle kitleleri yönlendirip yönetecek bir komünist önderliğin olmamasıydı, olmamasıdır. Aynı biçimde kolluk güçlerinin saldırıları sonucu çatışmaya girseler de, protesto eylemlerine önderlik edenler esasta barışçıl eylem yanlısı siyasete sahipler. Ve bu olgu mücadelenin ve hareketin en önemli zaaf ve yanlışları arasındadır. Şili’de kitlelerin önemli kesimi Pinochet

- ALMANYA -

4

Kasım 2011 tarihinde iki Nazi faşistinin Eisenach’ta, bir banka soygunundan sonra yanan bir karavanda ölü olarak bulunmasıyla gündeme gelen Nazi cinayetleri ve Nazilerin devlet kurumlarıyla ilişkileri üzerine yürüyen tartışmalar, Almanya’nın gündemini epeyce işgal etti, ediyor. Uwe Mundlos ve Uwe Böhnhardt faşistlerinin ölümüyle ilgili inandırıcı bir açıklama yok, ortada dolaşan iddialar var! Sözkonusu iddialara göre ölümleri intiharla gerçekleşmiştir. Bu intiharın bir versiyonu ise, polislerin yaklaştığını farkettiklerinde Mundlos, Böhnhardt’ı kafasına kurşun sıkarak öldürdükten sonra, aynı silahla kendisini vurmuştur. Polisin verdiği bu bilgilerin olayın yaşandığı yerin sakinlerinin verdiği bilgilerle çelişmektedir. İleri sürülen bir iddia da, bu faşistlerin karavan yanmadan önce ölmüş olduklarıdır. Ve bu olay sonrasındaki gelişmeler çerçevesinde devletin sorumlu kademelerinin verdiği bilgilerde, yaptığı açıklamalarda yüzlerce soru yanıt bekliyor, ama en başta Nazi cinayetleri ve devlet kurumlarının bunlarla ilişkileri üzerine gündeme gelen tartışmaların çıkış noktası olan bu olayın aydınlatılması gerekiyor. Örneğin eğer intihar etme iddiası doğruysa, karavanı kim ateşe verdi? Ya da neden intihar etsinler ki? İntihar etmelerinin gerekçesi, açıklaması nedir? vb. vb. Bu olaya paralel olarak aynı gün Zwickau kentinde, sonradan ölü bulunan faşistlerle birlikte yaşadığı söylenen kadın faşist Beate Zschäpe, ikamet ettikleri evi, iddiaya göre belgeleri ortadan kaldırmak için ateşe vermiş, 8 Kasım’da ise Zschäpe Jena kentinde, avukatı eşliğinde polise teslim olmuştur. Medyanın spekülasyonuna göre Zschäpe ceza indirimine karşılık konuş-

mak istiyordu! Ama Zschäpe’nin avukatının yaptığı açıklamaya göre, avukat Zschäpe’ye konuşmaması gerektiğini önermiş ve buna uygun olarak da Zschäpe konuşmayacakmış. Medyaya yansıyan haberlere göre de Zschäpe bugüne kadar konuşmamıştır. İki faşistin ölüm olayının karanlığına, Nazi çetesinin üçüncü kişisi olarak gösterilen Zschäpe’nin polise ifade vermediği bilgisi de eklenince, olayın en başında, bunların ne işler çevirdiğinin bilinmesinin herhangi bir inandırıcı açıklamasının olmadığı bir durum var. Bunun açıklanması için, yanan karavanda Nisan 2007’de Heilbronn’da öldürülen kadın polisin “hizmet silahı” ve polisin öldürülmesinde kullanılan silahın “bulunması” ve ardından da Zwickau’da yanan evde, kimi diğer malzemenin yanısıra, “döner cinayetleri” olarak adlandırılan, gerçekte 8 Türkiye kökenli ve 1 Yunanistanlı esnafın katledilmesinde kullanılan “Ceska Typ 83 Kaliber 7,65 Milimetre” tipi silahın bulunması gerekiyordu! Bu silahların bulunduğunun ve sözkonusu cinayetlerin Naziler tarafından işlenen seri cinayetler olduğunun ortaya çıktığının kamuoyuna açıklanması ile, bu konu gündemin önde gelen konuları arasına girdi. Cinayetlerin suçlusu, katil olarak gösterilen iki faşistin ölmüş olduğu ve Zschäpe’nin de susma hakkını kullandığı bilindiğinde, birdenbire kanmuoyuna pompalanan açıklamaların, verilen bilgilerin kaynağının kim ve ne olduğu da bugüne kadar yanıt bekleyen sorulardan biridir. Kuşkusuz ki devlet yekilileri tarafından verilen bilgilere şüpheyle yaklaşılması gerektiği de bilinçlerde tutulmak zorundadır. Emin olunması gereken esas gerçeklik, Nazilerin arkasındaki gücün şu ya da bu kurumuyla, şu ya da bu bi-

21


adı verildi. Bu adlandırmaların kendisi bile Alman devletinin, yetkililerinin ve kurumlarının ırkçılığının belgesidir. Cinayetlere kurban gidenlerin aileleri, yakınları cinayetlerin “yabancı düşmanı” kesimler tarafından işlenebileceğine yönelik tavırları Alman polis kurumlarınca hiç dikkate alınmadığı gibi, cinayetlerin suçluları, katiller, kurbanların aileleri, yakınları arasında arandı. Mafya tipi ilişkiler, borç ödememe, haraç, kara para aklama, ya da intikam vb. nedenlerle cinayetlerin işlenmiş olabileceği üzerine durdular. Cinayetlerin kurbanlarının aileleri, yakınları polis terörüne maruz kaldı. En başından itibaren Alman

Devlet kurumlarının faşist çetelerle ilişkisinin üzerini örtme çabalarına rağmen, her şey gizlenemiyor! Devletin şu ya da bu kurumunun bir diğerini suçlaması da, esasında devlet kurumlarının niteliğini ve faşistlerle ilişkilerinin olduğunu ortaya koyuyor. Devletin faşistlerle ilişkilerini “haklı” çıkarmaya çalıştığı yollardan biri, haklarında bilgi alma adına faşist örgütlenmeler içindeki “köstebek”lerdir. bu olay gündeme getirildi? Kimin, hangi güçlerin bundan çıkarı var? Devlet daha fazla kontrol ve halka daha fazla saldırı için mi, özcesi, iç faşistleşmeyi geliştirmek için mi bir kaç faşisti kurban seçti? Olayın ortaya çıkması ve kamuoyuna yansıtılması bağlamında yanıtlanmayan ve karanlıkta kalan soruları bir kenara bırakıp, bu konudaki gelişmelere, takınılan tavırlara baktığımızda da, yine yanıtlanması gereken yüzlerce soruyla karşı karşıya kalıyoruz. Fakat okurlarımızı soru listesiyle fazla uğraştırmamak için konunun kendisine biraz daha yakından bakalım.

“DÖNER CİNAYETLERİ” YA DA “SOKO BOSPORUS”...

22

9 Eylül 2000 ile 6 Nisan 2006 tarihleri arasında 8’i Türkiye kökenli ve 1’i Yunanistanlı olmak üzere 9 esnaf işyerlerinde katledildi. Bunların 2’sinin dönerci olmasına dayanarak bu cinayetlere “döner cinayetleri” adı verildi. Cinayetlerin araştırılması ve katilin ya da katillerin bulunması için oluşturulan özel komisyona da “Soko Bosporus” (Boğaziçi Özel Komisyonu)

devletinin “güvenlik” memurları, dikkatleri başka yöne çevirmiş, kurbanları katil olma ithamıyla suçlamıştır. En basitinde ele alındığında, devletin ırkçılığı, cinayetlerin ve katillerin açığa çıkarılması işinde kendisini bu biçimde göstermiştir. Devletin ırkçılığı kendisini 25 Nisan 2007’de öldürülen kadın polisin (Michele Kiesewetter) katilleri bağlamında takınılan tavır ve uygulamalarda da açıkça göstermiştir. Sonradan ortaya çıkan bilgilere göre, Alman polisi, Kiesewetter’in öldürülmesi olayı hakkında bilgi sahibi olmasına rağmen, cinayeti Sinti ve Roman’lara yüklemiş, katili bulma dosyasına “çingene çevresinde inceleme” adını vermiş ve tabii ki katili Sinti ve Roman’lar arasından çıkarmaya çalışmıştır. Sözde katil kadının fantom resmini yayınlamış ve bu arada tabii ki bir bütün olarak -hem de sadece Almanya çapında değil, Avrupa çapında- Sinti ve Roman’lar potansiyel katil olarak hedefe konmuştur. Almanya’da sayısız Sinti ve Roman polisin terörüne maruz kalmıştır. Aynı biçimde 20 Nisan 2000 tarihinde Erfurt’ta Yahudilerin Sinagogu’na yapılan saldırı, devlet yetkili-

lerince “aşırı solcular” yaptı diyerek Hitlerci faşistler koruma altına alınıyordu. Devletin ırkçı yaklaşımı, kendisini özellikle ırkçı temelde gerçekleştirilen cinayetlerin sınıflandırılmasında da göstermiştir. Örneğin 1990’dan bugüne kadar ırkçı temelde, faşistlerin işlediği cinayetlerin sayısı, resmi kurumlarca 47 civarında verilmektedir. Tam olmadığı söylenen ve Amadeo Antonio Vakfı tarafından yayınlanan listeye göre bu sayı 182’dir. Aradaki fark, devletin yetkili kurumlarının, sözkonusu cinayetleri, “komşu kavgası” vb. kategoriler içinde sayması ve benzeri tavırlardan kaynaklıdır. Burada dikkat çektiğimiz noktalar sözkonusu bu tartışmalarda dile gelenlerdir sadece, faşistlerin tüm saldırılarının ve devlet yetkililerinin tavırlarının bir dökümü değildir tabii ki.. Tartışmalarda sorunun 9 esnaf ve 1 polisin öldürülmesiyle sınırlandırılması bile, devlet yetkililerinin gerçekte sorunun üzerini örtmeye çalıştıklarına işaret etmektedir. Buna rağmen sorulması gereken bir soru da, büyük bölümü karanlıkta kalsa da bu olayın neden bugün ortaya serildiği sorusudur.

DEVLETİN NAZİLERLE İÇİÇELİĞİ... Devlet kurumlarının faşist çetelerle ilişkisinin üzerini örtme çabalarına rağmen, her şey gizlenemiyor! Devletin şu ya da bu kurumunun bir diğerini suçlaması da, esasında devlet kurumlarının niteliğini ve faşistlerle ilişkilerinin olduğunu ortaya koyuyor. Devletin faşistlerle ilişkilerini “haklı” çıkarmaya çalıştığı yollardan biri, haklarında bilgi alma adına faşist örgütlenmeler içindeki “köstebek”lerdir. Güya devletin “güvenlik kurumları” sözkonusu “köstebekler” sayesinde nazilerin ne işler yaptığının bilgisine ve onları “kontrol” etme imkanına sahip. Gerçekte ise “köstebekler” üzerinden devlet nazilere destek sunmakta, onların güçlenmesini, örgütlenmesini teşvik etmektedir. Güncel gelişmelerle ilgili yürüyen tartışmalarda kimi kesimler devletin “sağ gözünün kör” olduğunu dile getirdi. Bu tespit, devletin faşistlere göz yumduğunu ifade etmek için kullanılan iyi niyetli bir tespit olabilir. Ama gerçekte devletin “sağ gözü kör” değil! Alman devleti, sözkonusu kurumlarıyla, özellikle de Anayasayı Koruma Örgütü üzerinden, sadece faşistlere ve onların eylemlerine göz yummamış, bilakis faşistleri destekleyip güçlendirmiştir, onları korumuştur da. Alman devletinin kurumlarının faşistleri destek-

leme, koruma vb. edimlerinin medyaya yansıyan bölümünü ortaya koymak için bile kitaplar yazmak gerekiyor. Fakat biz makale yazdığımıza göre, kendimizi sınırlamak zorundayız. Bunun için, adı geçen iki ölü faşist katilin ve onların suç ortakları hakkında kamuoyuna açıklanan bilgiyi özetlemekle kendimizi sınırlayarak bir örnek vererek bunu anlatalım. “Nasyonal Sosyalist Yeraltı” “örgütü”, ya da “üçlü terör hücresi” vb. adıyla tanıtılan bu iki ölü faşist ve tutuklu olan Zschäpe’nin faşist örgütlenme içinde yer aldıkları ve üyesi olarak ilk bomba eylemi gerçekleştirdikleri faşist örgütlenme, “Thüringer Heimatschutz” (Thüringenli Anayurt Koruması) adlı faşist örgütlenmedir. Bu örgütlenme doğrudan devletin, somutta da Thüringen Eyaleti Anayasayı Koruma Örgütü’nün desteklediği “köstebek” ilişkisi temelinde kurulmuştur. “Köstebek”ler çoğunlukla devletin faşist örgütler içine ajan olarak gönderdiği kişiler değil, faşist olan ve devletten destek alma temelinde, yetkililere “bilgi” veren kişilerdir. Kuşkusuz ki sözkonusu edilen bilgiler “köstebeklerin” kendilerine zarar vermeyecek bilgiler olduğu gibi; devletin resmi temsilcilerinin de aldığı gerçek bilgileri faşistlere karşı kullanma yerine, onları desteklemek için kullanması sözkonusudur. Bu arada verilen kimi bilgilere göre Thüringen Eyaleti Anayasayı Koruma Örgütü’nce, 1994-2000 yılları arasında “köstebeklere”, gerçekte faşistlere 1,5 Milyon Avro civarında para verilmiştir. Bu bağlamda, verilen bilgilere göre sözkonusu tarihlerde Thüringen Eyaleti Anayasayı Koruma Örgütü’nün şefi olan Helmut Roewer’in kendisi de Nazi’dir. Devrimcileri, solcuları tehdit olarak gösterip hedefe koyarken sağcıları, faşistleri “tehlikesiz” kategorisinde göstermiştir ve açıkça Nasyonal Sosyalizmin, yani Hitler faşizminin “iyi ve kötü yanları” olduğunu savunmuştur. Roewer açık faşist tavırlarına rağmen görevine devam etti. 2000 yılında ise görevden alındı. Bu olguların dışında, doğrudan sözkonusu edilen iki ölü faşistle tutuklu Zschäpe’nin 1990’lı yılların sonlarından bugüne kadarki biyografileri hakkında yazılanlar, hem Anayasayı Koruma Teşkilatı, hem Federal Kriminal Dairesi ve hem de polis kurumu ve yargının, sadece faşist çetelerin ne yaptığını bilmediği, bilakis değişik biçimlerde doğrudan desteklediğini, devlet kurumlarıyla faşist çetelerin içiçe olduğunu göstermektedir. Bu olgu özellikle de Anayasayı Koruma Teşkilatı ile Federal Kriminal Dairesi’nin –genelde ama Batı

panorama

panorama

çimiyle Alman devletinin bizzat kendisi olduğu gerçeğidir. Eğer sözkonusu silahlar belge olarak kabul ediliyorsa, o zaman neden Zschäpe’nin de ikamet ettiği ve yaktığı evde bulunan silah, Zschäpe’nin cinayetleri işlediğine kanıt olarak kabul edilmiyor da, “belge olmadığı için” Zschäpe hakkında cinayet davası bile açılamayacağı yönündeki bilgiler kamuoyuna yansıtılıyor? Yine yanıt bekleyen bir soru! Mesele esasında cinayetleri ölmüş, öldürülmüş olan iki faşiste yüklemek ve devletin cinayetlerdeki gerçek rolünün üzerinin örtülmesi meselesidir. Buradan da hemen cevap bekleyen soru ortaya çıkıyor! Üzeri örtülecekse neden

23


DEVLET YETKİLİLERİNİN TAVIRLARI

24

Cumhurbaşkanı, Başbakanı, Parlamentosu vb. vb.başta olmak üzere, siyasi parti temsilcilerinin takındığı tavırlar, görünüşte “aşırı sağa”, “yabancı düşmanlığına” karşı olan tavırlardı. Hatta Almanya Parlamentosu, parlamentoda olan tüm partilerin ortak noktada birleşip tavır takındığı bir duruma şahitlik yaptı. Alman devleti adına “derin bir utanç” duyduklarını açıklayıp kurbanların ailelerinden “özür” dilediler! Devlet adına Başbakan Merkel olayı “aydınlatacaklarına” dair söz verdi! Cumhurbaşkanı Wulff faşistlerin cinayetlerine kurban gidenlerin ailelerini Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na davet ederek, ailelerle tek tek sohbet edip ilgilendi... Tüm seyahat giderlerini karşıladı! Mecliste anma töreni planlandı... Hatta cinayet kurbanları yakınlarına 10 bin Avro tazminat ödeme önerileri bile hükümet yetkililerince gündeme getirildi. Tüm bu tavırlar içinde belirleyici olan yaklaşım, “devlete güvenilmesi” gerektiği ve Alman devletinin “dışarıya karşı” imajının iyi gösterilmesine yönelik tavırlardı. Kuşkusuz bu tavırlar nazi çetelerinin devletle içiçeliğinin üzerini örtme çabalarıyla tamamlanıyordu. Örneğin Alman Parlamentosu: “Utanç duyuyoruz. Federal ve eyaletlerde bu ülkenin güvenlik kurumlarının yıllardır planlı bir şekilde gerçekleştirilen bu cinayetleri ortaya çıkaramamasından ve engelleyememesinden utanç duyuyor ve özür diliyoruz.” (Hürriyet, 23 Kasım 2011) dediklerinde yalan söylüyor, sahtekarlık yapıyorlar! Meselenin kendisi, güvenlik kurumlarının yeteneksizliği değildir! Gerçek durum devlet kurumları bu cinayetleri ne engellemek istemiştir, ne de işlendikten sonra gerçekten ortaya çıkarmaya çalışmıştır. Eğer ciddi olarak utanç duyulacaksa, o zaman, devletin faşistleri desteklemesinden,

teşvik etmesinden ve sözkonusu cinayetlere ortaklık etmesinden utanmalıdırlar! En çok utanmaları gereken nokta ise sahtekarlık yapmalarıdır. Bunun yanısıra Parlamentodaki ortak açıklamada: “Hukuk devletinin tüm imkanlarını seferber ederek, kararlı bir biçimde üzerine giderek bu olayların ve perde arkasının tüm çıplaklığıyla aydınlatılmasını istiyoruz.” (aynı yerden) dediklerinde de yalan söylüyorlar! Mecliste olayları soruşturma komiyonu kurma önerisi bile reddedilmektedir. Ayrıca bir nefeste, aydınlatılma görevi başkalarının üzerine atılmakta, kendilerinin sorumluluklarını hasıraltı etmektedirler. Hukuk devleti denen devletin kurumlarının kendi hukukuna uygun olarak faşistleri desteklediği gerçeği de bu arada gizlenmektedir. “Köstebekler” aracılığıyla bu devlet, resmen kendi hukukuna dayanarak faşistleri desteklemiş, desteklemektedir. Bu olgu bile perde arkasının tüm çıplaklığıyla aydınlatılmasının önünde engeldir. Bunun gibi Parlamento Kontrol Kurulu’nun toplantılarına katılan milletvekillerinin, sözkonusu bilgiler hakkında susma yükümlülüğü ile de, olayın aydınlatılmasının yasayla da dıştalandığı, engellendiği bir durum sözkonusudur. Devlet yetkililerinin açıklamalarında, devlet kurumlarının sorumluluğunu gizleme, inkar etme tavrının yanısıra öne çıkan tavırlar, şu ya da bu görevlinin, ya da nadiren kurumun “ihmali” sözkonusu edilmektedir. “Aydınlatılmak” istenen şeyin başında da sözkonusu olabilecek “ihmallerin” ortaya çıkarılması gelmektedir. Burada Almanya’dan Türkiye’ye geçip Hrant Dink cinayetinde olduğu gibi, devletin tavrının en iyi halde “ihmalden” sözetmesi bağlamındaki benzerliğe dikkat çekmek gerekiyor. Gerçekte ise ne Hrant Dink cinayetinde, ne de Almanya’daki Nazi cinayetlerinde devlet yetklilerinin, kurumların ihmali değil, iştirakı sözkonusudur. Devlet yetkililerinin ve hükümet partilerinin temsilcilerinin tavırlarının hepsi de –kimi bu nasıl olur, bir türlü inanamıyorum vb. tavrını takınsa da- devleti ve kurumlarını temize çıkarma, devletin kurumlarının faşistlerle içiçeliğinin üzerini örtme ve ortaya çıkan gerçekleri de kimi devlet çalışanlarının “hatası” ya da “ihmali” olarak gösterme yönlü tavırlar olmuştur. Örneğin İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich bu konuda tavır takındığı bir konuşmasında: “Biri veya birileri bunun hesabını vermek zorunda. Bu süreçte, yapısal olarak ne türlü yanlışlıklar yapılmış bunları da göreceğiz ve bundan da sonuç çıkartacağız. Görü-

nen o ki; organizasyon tahmin edilenden daha büyük ve daha tehlikeli.” (Hürriyet, 21 Kasım 2011) Alman İçişleri Bakanı bu tavrıyla aslında iki sorunu dile getirmektedir. Biri, devletin yetkili ağzıyla faşist örgütlenmenin kendilerinin tahmininden daha büyük ve tehlikeli olduğunu teslim ediyor... gibi görünüyor! Ama sahtekarlık yapıyor. Örneğin bahsettiği örgütlenme genelde faşistlerin örgütlenmesi değil, cinayetlerle gündeme gelen “üçlü” faşist ve kimi – şimdilik dört kişi destekleyici olarak gözaltındadırdestekleyicileri sözkonusudur. Bu konuda ne kendisinin, ne de devletin başka kurumlarının herhangi bir tahmini yoktur ki, tahmini yanlış çıksın. İkincisi ise, olayların perde arkasını ortaya çıkarma yerine, yapısal hatalardan sonuç çıkarcaklarını anlatmaktadır. Çıkardığı sonuçta ortadadır: daha çok kontrol ve önlemler... Bakan Friedrich, Hürriyet gazetesi Berlin temsilcisi Ahmet Küllahçı’ya: “... Geçen haftanın ortalarına kadar Alman güvenlik birimleri, Almanya’da aşırı sağcı terör yapılanması hakkında bilgi sahibi değildi. Aşırı sağcı çevrelerin eylem planladığı yönünde de işaretler yoktu.” (Hürriyet, 24 kasım 2011) açıklamasını yaparak yalanlarına açıkça devam etmektedir. Bakan Friedrich medyaya yansıyan bilgilerin bile, Alman güvenlik birimlerinin bu konuda sadece bilgi sahibi olmadığını, bunun da ötesinde işin içinde olduğunu gösterdiği gerçeğinin bile üzerini örtmeye çalışmaktadır. Bakan Friedrich’in tavırlarında öne çıkan genel yaklaşım ise, İçişleri Bakanı olarak cinayetlerin perde arkasını açığa çıkarma, sorumlu ve suçluları yargı önüne çıkarma yerine, gündeme yeni “önlemler” getirmesi oldu. Bu tartışmanın gündeme gelmesiyle birlikte İçişleri Bakanı’nın takındığı tavır ve önerdiği önlemler paketi, doğal olarak ortaya yeni sorular çıkarıyor. Paketin kendisi, “aşırı sağcılara” karşı önlemler gibi gösterilse de, gerçekte devletin, iç faşistleşmede atmış olduğu adımlara bir yenisi daha eklenmiştir. “İslami teröre karşı” 2001 yılından sonra oluşturulan kontrol ve takibat merkezi genişletilmektedir. Örneğin “Aşırı Sağa Karşı Savunma Merkezi”nin kurulması, gerçekte kendileri ırkçılıkla yoğrulmuş devlet kurumları çalışanlarının “aşırı sağa” karşı mücadele edeceğine inanmak, domuzun kanatlanıp kuş gibi ülkeden ülkeye uçacağına inanmak kadar abestir. Ama bunun yerine pakette yer alan internet trafiğinin daha sıkı kontrol edilmesi, bilgi depolama vb. işi zaten yapılıyorken, daha da fazla kontrol edilecek

anlamına geliyor. Bu da genelde devlete muhaliflere karşı olan kesime, en çok da solculara, devrimcilere karşı alınan bir önlemdir. Devlet denetimli, teşvik ve destekli Nazi cinayetlerinin ve tartışmalarda gündeme gelen soru ve sorunların azıcık da olsa belge ve hikayeleriyle dile getirilebilmesi için ne yazık ki bir makale yetmiyor. Burada sadece kimi noktalara dikkat çekerek, Alman emperyalist devletinin Nazi çeteleriyle içiçeliğine, faşizm tehlikesinin esasında devlet kaynaklı olduğuna işaret ederek faşizme karşı mücadelenin sistemin, devletin kendisine karşı verilmesi gerektiğine vurgu yapmaya çalıştık. Tartışmalarda sorunun NPD’nin (faşist parti) yasaklanması meselesine yoğunlaştırılması da, gerçeklerin gün yüzüne çıkarılmayacağının bir işaretidir. Çünkü devletin faşistlerle, faşist örgütlenmelerle ilişkisi, sadece NPD içindeki “köstebeklerle” ilişki değildir. Ayrıca NPD somutunda sadece bir parti değil, tüm faşist örgütlenmelerin yasaklanması gerekir... İyi de, burjuvazinin, işçi sınıfının mücadelesine karşı, devrimcilerin, komünistlerin mücadelesine karşı, kendi sistemini ayakta tutabilmek için ihtiyaç duyduğunda kullanabileceği “sivil” faşistlerin örgütlenmelerini neden yasaklasın ki? Hem de işçilerin, emekçilerin sınıf hareketinin güçlü olmadığı, kelimenin gerçek anlamında dibe vurduğu bir ortamda mı yapacak bunu? Bu bağlamda faşizme, sisteme karşı mücadelede bilinç yaratmak için, mücadele, tüm faşist örgütlerin yasaklanması talebi temelinde verilmelidir. Kimi burjuva medya temsilcilerinin Almanya’da yaşanan bu olayı İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki en büyük güvenlik örgütü skandalı vb. tanımlamaları da esasında kapitalist sistemin temize çıkarılması çabasından başka bir şey değildir. Faşizm emperyalist-kapitalist sistemin ürünü, burjuvazinin yönetim biçimlerinden biridir. Burjuva devletin gerek duyduğunda faşist çeteleri desteklemesi, örgütlemesi sistemin gereğidir, özüne uygundur, skandal falan değildir. Egemenler için esas istenmeyen ve skandal olarak görülen şey, halktan gizlemeye çalıştıkları edimlerinin, maskeli yüzlerinin açığa çıkmasıdır! Demokratların, devrimcilerin ve sınıf bilinçli işçilerin görevlerinden biri de, bunların maskelerini tümüyle yırtıp gerçek yüzlerini işçilere, emekçilere göstermektir. 23 Aralık 2011 ✓

panorama

panorama

Alman devletinin- İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki yapılanmalarına uygun, onlara yakışan bir gerçekliktir! Federal Alman Cumhuriyeti’nin tüm devlet kurumları, esas olarak Hitler faşizmi döneminde yönetimde ve kurumlarda önemli rollere sahip faşistler tarafından oluşturulmuştur. Savaş sonrası dönemde yeni kılıflara bürünüp kendilerini gizlemeye çalışsalar da, Nazizm ideolojisi ve uygulayıcıları devlet kademelerinin hemen her basamağında varlığını koruyordu. Anayasayı Koruma Örgütü’nün ya da devletin başka kurumunun faşistleri desteklemesi bizim için şaşırtıcı bir olay değildir.

25


AVUSTURYA (Aşağıda Avusturya’da bu yılki Toplu İş Sözleşmeleri, somut olarak Metal İş Kolundaki TİS konusunda Komünist Aksiyon /ML örgütünün yayın organında yayınlanmış olan bir yazıyı yayınlıyoruz. Yazı Avusturya’daki “sınıf barışı” “sınıf ortaklığı” sisteminin nasıl işlediğini görmek açısından önemli bilgilerle ve derslerle dolu.)

12. 10. 2011 Çarşamba

A

26

vusturya metal endüstrisinde 172.000 çalışan (% 85 i erkek, %15 i kadın) vardır. Bu sanayi yüzde 42’lik bir payla tüm mamul madde endüstrisi içinde en büyük endüstri dalıdır. Bu dalda her biri binden fazla insan çalıştıran 16 işletme vardır. Çalışanların sayısı bakımından en büyük Avusturya metal sanayi işletmeleri Voestalpine Stahl (Çelik), MAGNA STEYR Fahrzeugtechnik (motorlu araç tekniği), MAN Nutzfahrzeuge Österreich(taşıt araçları), Julius Blum, BMW Motoren, Engel Austria, Böhler Edelstahl, Siemens Transportation Systems ve General Motors Powertrain’dir. Her sonbahar metal çalışanlarının metal patronlarıyla ücret pazarlık gö-

rüşmeleri gerçekleşmektedir. Bu pazarlık görüşmeleri, genelde “sosyal ortaklar” (sendika, sanayiciler derneği, iktisat ve işçi odaları temsilcileri) arasındaki görüşmelerin başlangıcını oluşturmaktadır. Bu görüşmelerin sonucu diğer branşlar toplu iş sözleşmesi pazarlık görüşmeleri için yönlendirici hat olarak kabul edilmektedir. Metal çalışanları bu pazarlığı iyi bir sonuçla bitirirse, bu halde diğer branşlar elleri güçlenmiş bir şekilde pazarlıklara gitmektedir. Bu, işçilerin mücadele gücüne değil, bilakis kapitalistlerin iyi niyetine bağlı bir Avusturya geleneğidir. Son olarak Kasım 2010 da pazarlıklar sonucu metal dalında çalışanlar için % 2, 2 ve % 2,5 ücret zam-

Toplu iş sözleşmesi uğruna başarısızlığa uğrayan iki pazarlık turundan sonra Avusturya metal işletmelerinde uyarı grevleri. Sendikalar (PRO-GE Metal Sendikası ve Özel Hizmetliler Sendikası GPA) % 5,5 (1) ücret zammı talep etti; ama işveren tarafı sadece yüzde 3,65 zam ve artı bir kereye mahsus 200.- avro tutarında ödeme önerdi. Metal dalı pazarlıklarında yaklaşık 165.000 çalışan vardır ve yaklaşık 150 mücadele şirket mücadele önlemleri kapsamındadır. İşverenin kendiliğinden vermeye hazır olduğu miktarın, metal branşındaki bir çalışana ortalama sadece hemen hemen net 40.- Avroluk (2) bir zam getireceğini (asgari ücret metal dalında ayda brüt 1515.- Avro tutmaktadır) sendikanın pazarlıkları yürüten temsilcileri ilan ettiler. Sendikaların düşmanca niyetlerin açığa çıkarılması halinde reddedilmek durumunda olabilecek toplam miktarı tek tek emekçilere taksim ederek hesap yapması ilginçtir. Sendikalar nihayetinde artık kendi taleplerini, yani bu kez örneğin yüzde 5,5 u tek tek emekçilere bölüştürüp ve bunu sonra da paylaştırmak isteseler, doğal olarak çok daha ilginç ve

iyi olurdu. Bu halde o zaman metal dalında çalışan her emekçi başına her halükârda yaklaşık 60. – Avro (3) düşmesi zorunlu olurdu. Oysa sendikalar böyle davranmıyorlar. Böylece bu sendikalar metal işçileri içerisindeki konum farklılıklarının azaltılması olanağını yitiriyorlar. Kendilerini metal işçilerinin tüm mesleki konumlarını,bu konumları olduğu gibi koruyarak temsil eden merciler olarak, yeniden üretiyorlar. Yüzde orantısının (% 5,5) eşitliği yalnızca göreceli bir temsil eşitliği sağlamaktadır: Her kim daha az kazanıyorsa, o sendikalar tarafından mutlak olarak daha az temsil edilmekte ve tersine iyi bir kazanca sahip olan mutlak olarak daha iyi temsil edilmektedir. Burada gerçekte söz konusu olan evet bir türlü temsil etmektir, fakat bu temsil etmede dayanışma, dayanışmayı geliştirme düşüncesi yoktur. Herkes için % 5,5 üzerine anlaşmak hiç de dayanışmacı değildir; Fakat tabii bunun savunulması daha basit,daha kolaydır. Metal branşında çalışanlar, herkese mutlak sayılarda aynı ücret zammını mücadele ederek almaları üzerine anlaşabilselerdi, elbette böylesi dayanışmacı olurdu. Bu halde düşük gelire sahip kesimler çok daha iyi ve güvenli bir biçimde grev mücadeleleri yürütürlerdi. Daha yüksekçe gelire sahip kesimler elbette, bu halde önceden hesaplanan yüzde 5,5 un kendi somutlarında enflasyon oranını karşılamaktan çok uzak olduğunu fark edeceklerdi; bu gerçek soruna dayanışmacı bir şekilde yaklaşılması halinde hiç de önemsiz olmayan bir kavrama kazancı elde ederlerdi: Yüzde 5,5 bile çok azdır. Hiçbir şeyi; nasıl bölerseniz bölün, sonuç yine hiçbir şey olur ! Yüzde 5,5 ile asılnda biraz yüksekçe gelir kesimlerinde gerçek bir ücret kaybı söz konusudur; düşük gelir kesimlerinde ise hiçbir şey kazanç söz konusu değildir. Enflasyondan arınmış olsa bile yoksulluk, yoksulluk olarak kalır. Fazla değil bir ay az önce, birinci pazarlık turunda, % 5,5 un çok altında yüzde 3-lük ücret zammını önermiş olan işverenler, bir ay sonra kurnaz bir taktikle kendilerinin sözde kademeli planını önerdiler: Bu planın öngördüğü şuydu : Herkese bir kereye mahsus 200.- Avro ; artı düşük gelir kesimleri için yüzde3,8, orta gelirliler için yüzde 3,6 ve yüksek gelirliler için yüzde 3,4 ücret zammı . Böylece düşük kazançlılar bir sefere mahsus ödemeyle birlikte yüzde 4,37 bir ücret zammına ulaşmış olacaklardı. Ama şimdi sendikaların ilan edilen hiç de beklenmeyen “sağlam duruşu” geldi : “Yüzde 4,5 un altındaki hiçbir öneri kabul edilemezdir.” Ne var ki o zaman düşük kazançlılar için işverenler ile sendika arasındaki farklılık - % 0,13

güncel

güncel

Toplu İş Sözleşmesi – Bir Performans

mı (gerçek ücret / TİS-ücreti) elde edildi. 17 saat süren görüşmelerde pazarlık konusu olan sendikaların çalışma zamanının kısaltılması talebi “karşı” taraf tarafından reddedildi: Çalışma zamanının kısaltılması ancak çalışma zamanının esnekleştirilmesi ile birlikte pazarlık edilebilirdi. Bu sonuç tüm taraflar tarafından hakça uzlaşma olarak sunuldu. Bu arada Ekim 2011 de bugünlerdeki (yani bu yılki) enflasyon oranının daha yüksekçe olduğu çoktan ortaya çıktı; yani metal emekçileri sadece moral bakımından değil, aynı zamanda parasal olarak da kaybettiler. Akabinde daha sonra 2010 Kasım sonunda ticaret dalında toplu iş sözleşmeleri pazarlıkları sonuçlandırıldı; bunun 450.000 çalışan için anlamı şuydu: 1.500 Avro brüte kadar aylık kazancı olan hizmetliler maaşlarına yüzde 2,3 zam aldılar. Tüm bunlar haftada 40 saat çalışma koşullarında. Viyana’da söylendiği gibi: Güzel bir ceset! Bu arkadaşların bölünmüş mesai saatleri olduğu düşünüldüğünde: Yani bu arkadaşlar saat 6 ile 20 arasında iki kez, hatta bazen üç kez işyerine gelmek zorundadırlar. Onların bu arada gerçekte hiçbir şey yapamayacakları iş molaları vardır. Çocuklarına bakmada zorlanmaktadırlar. Ellerine geçen gelirleri ile gerçekten geçimlerini temin edebilecekleri tam zaman mesaisinde çalışan neredeyse kimse yoktur. Bu insanların büyükçe kesimi kadınlardır.

27


ten deklare ettikleri yüzde 4,5 hedefine doğru hareket edeceklerdir. Sendikalara epeyi gürültü-patırtı çıkarmaktan ve gösterişte çalışma mücadelesi yürütmekte görünmekten başka hiçbir şey yapmak kalmamaktadır. Ancak sonunda görülecektir ki, Avusturya sınıf mücadelesinin bugününde birçokları için sorun yüzde 0,13 tür. Biz Komak – ml olarak tabii yanılmamızı umuyoruz, ama buna inanmıyoruz.

13.10. 2011 Perşembe Bir dahaki Çarşamba günü , 19. 10. 2011 de ticaret dalında yaklaşık 450.000 çalışan için toplu iş sözleşmesi müzakereleri başlayacak. İktisat Odası cephesinden daha şimdiden ticarette işlerin ne yazık ki yokuş aşağı gittiği açıklamaları geliyor. ‘Geçen yılın ciro hacimlerine yeniden erişilip erişilemeyeceği bile henüz bilinemiyor diye yakınılıyor. Kendi kendilerini ve kamuoyunu pazarlıklara işte böyle hazırlıyorlar. Özel Hizmetliler Sendikası (GPA-djp) geçen yıl mücadele ile elde edilen 1300.- Avro asgari maaş ile yetinmek istemiyor. Aslında geçen yıl ticaret dalında cirolar artmıştır. Sendikaya göre bu yıl da her şeyden önce düşük gelirli kesim için yine makul (artık makulden ne anlaşılıyorsa !) maaş zamları olmalıdır. Bu konuda metal çalışanları ölçekleri belirliyorlar ve şimdiden cesaret veriyorlar. Ticaret dalındaki kadın ücretleri özellikle göz önünde bulunacaktır. Kadınlar bu branştaki çalışanların yüzde 60’ını oluşturuyorlar ve mali bakımından haksızlığa uğramaktadırlar. Sendika güya bu konuya ağırlık vereceğini ve kadınların eşit haklara kavuşması için özel müzakere turları isteyeceğini açıklamaktadır. Kadın maaşlarının gerilerde kalış farkı büyüktür. Tam da bu nedenle asgari maaşı arttırmak ve bu asgari maaşın biraz üstündeki gelirleri öncelikle yükseltmek gereklidir.

14. 10. 2011 Cuma “Hava bomba gibidir”, işletmede çalışanların desteği büyüktür, görüşündedir işyeri temsilcisi Hans-Karl Schaller. Eğer anlaşma olmazsa, “her şey altüst olur”. PRO-GE Yukarı Avusturya Metal Sendikası ve daha bugünden yüksek fırınların çalışmasının durdurulması beklenen Voestalpine İşyeri Temsilciliği başkanı böyle konuşuyor. Her iki Avusturya sendikası PROGE ve GPA tarafından önceleri 17. 10. 2011 Pazartesi günü için sözde tam grev olasılığı tehdidini savurmuşlardı; şimdi tek tek işletmeler için bu önlem bugüne alındı. Sabah 6.00 dan itibaren Voestalpine’nin

Linz fabrika girişi bloke edildi. Cumartesi saat 6.00 ya kadar grev yapılacak, işverenlere bir düşünce molası vermek üzere grev hafta sonu durdurulacak. Aynı zamanda bunun acayip bir gerekçelendirmesi olması bir yana, Voestalpine’deki arkadaşların şöyle çok abartılı bir şekilde ünvanlandırılması ve övülmesi de gariptir. Schaller: “Fabrika kahramanları şahane bir iş yapıyorlar ve yüzde üç ile atlatılmak istemiyorlar.” Herhalde bu övgü, sendikalar yüzde 5,5 in arkasından sadece yüzde 4,5 a fit olunacağının sinyalini verirken, işveren tarafının teklifini yüzde 3 den yüzde 3,65 e çıkarması konusu hakkındaki gerçeği gizlemek içindir. İşverenler pazartesi gününe kadar önerilerini değiştirmezlerse, bu halde süresiz grevler öngörülüyor. Sendika müzakerecisi Rainer Wimmer’e göre bir sefere mahsus ödemelerle de yetinilmeyecektir. “ Bir sefere mahsus ödemeler etkili değildir, bunlar hoştur, okey ama öneri değildir.” Her halükârda metal işletmeleri son on altı ay içinde büyük kârlar elde ettiler ve hatta kârların yüzde 90’nını temettü olarak dağıttılar. Bu, sendikalara emekçilerin de pastadan biraz pay alması gerektiği kanaatini veriyor. Aslında sendikaların emekçilerin haklarını hesap eden bir kuralı vardır. Taleplerinde temel aldıkları Benya-Formülü (4) denir buna. Bu formül şöyledir: Ücret zammı = Enflasyon zammı + üretkenlik artışı. Bu formül doğal olarak çok muğlak ve özensizdir; “=” gerçekte eşittir değildir ve “+” da hakikaten artı anlamına gelmez. Ve tüm faktörler iniş-çıkışlıdır; durmaksızın hareket halindedirler. Müzakere pozisyonu ne kadar güçlüdür? Bu formülün “başka bir sayıya toplanacak olan sayıları” işletmeler ve branşlar üstü kapsamında mıdır veya bir ülkenin bütün ekonomisini mi içermektedir? Bu sayılar geçmiş ile mi, şimdiki zaman ile mi, yoksa gelecek ile mi ilgilidir? vs. Sendikalar geçen yılın müzakere sonuçlarına dayanıyorlar ve enflasyonun geçen sene elde edilen ücret zammından çok daha yüksek olduğunu tespit ediyorlar. Yani geçen yıl daha baştan mücadele ile alınmayan ekonomik gelişme, şimdi talep edilmelidir. Sendikalar şirketlerin zaten geçen yıl hesaplarına yazılan kârlarındaki ekstra (“artı”) ya dikkat çekiyorlar. İşveren tarafı ise güçlü bir konjonktür kırılmasının beklendiği yılın son çeyreği için beklenen puslu ekonomik bir tahmin öngörüsüne dikkat çekiyor. (5) Şimdi bu ise sendikaları bu yılki ücret pazarlık turlarını sadece hızlı bir şekilde sonlandırmaya değil, aynı zamanda kendi taleplerine belirleyici baskıyı sağlamak için hızlı hareket etmeye zorlamaktadır. Kehanette bulunulan

bu ekonomik durumda, işçilerin kararlılığı işveren tarafının cesaret kırıcı fısıldamaları ile kırılabilir. İşverenler nihayetinde ufuktaki patlak vermek üzere olan kötü sipariş durumunda her zaman işyeri kaybı ile tehdit ediyorlar. Konjonktürel gelişme ile güya işyeri güvencesi arasında tabii ki bir bağlantı vardır; oysa iflas ve fabrikayı başka bölgeye taşıma tehdidi ile sermaye bunu başa gelecek akıbeti haber veren uyarı derecesine yükseltmektedir. Bu arada işçiler zaten sosyal ortaklıkçı Benya-Formülü ile sermayenin oyununa gelmişlerdir ve sendikalar gittikçe daha fazla tuzaklar kurmaktadırlar. Çünkü bu formül sadece bütün yönleriyle muğlak olmakla kalmamakta, aynı zamanda işçiler için enflasyon ve üretkenlik ile birlikte önemli üçüncü bir unsuru hiç göz önünde bulundurmamaktadır: Artı değer. Aslında emekçilerin, artı değerin bir bölümünü patrondan koparmak veya imal edilen ürünün ancak daha az bir parçasını kendisinden almasından, yani sömürü derecesinin azalmasından nesnel çıkarı vardır. Bu, bütünüyle göz ardı edilmektedir.

güncel

güncel 28

yani yaklaşık olarak 1,50 avro – oluyordu. Patronlarla sendikaların önerisi arasında düşük ücretliler için öneriler arasındaki fark neredeyse hiç idi. Bu durumda Sendikalar hangi sınıfın temsilcisi olarak hareket ediyordu. Patronlar ve işçiler dışında bir üçüncü sınıf konumu mu söz konusu idi acaba? Ücret pazarlık turunda şimdi sendika sıfıra sıfır elde var sıfır oyunu bu üçüncü sınıf konumu temelinde mi yürütecekti? Buna karşın: Andritz, AVL List, Bosch, BRP Powertrain, GE Janbacher, General Motors, MAN/Steyr, Miba, Montanwerke, Multivac, Schmitter, Spinger, Thöne, Tyrolit ve Voestalpine işletmelerinde ilk kez işletme toplantıları ve/veya uyarı grevleri var. Eğer yanıltıcı değilse, bu sadece sıcak bir sonbaharın ön habercisi olabilir. Bizzat sendikalar için de örnek alınabilecek bir deneyimdir. Çünkü emekçilerin çıkarlarının kurumsallaşmış temsilciliği- ve bunu hipotez olarak şimdilik bir kez varsayarsak - radikal olmak isterse, bu radikalliği nereden alacağını gerçekten henüz hiç bilmemektedir. Yıllardır mücadelecilikleri kızağa çekilmiş olan işçiler gerçekten de harekete geçecekler mi? Avusturya’da durum uyarı grevleri ile ilgili olarak da böyledir. Bu uyarı grevleri bugün sadece bir tehditten ibaret değildir: “Biz bu konuda ciddiyiz. Bu uyarı grevleri aynı zamanda yönelim yaratmalıdır” diyenler açısından onlar bu konuda ne kadar ciddidir? Söylendiği gibi, son on iki ayda patronlar aşırı yüksek kârlar elde ettiler. Sendikalar bu temelde % 5,5 zam talebi ile çıktılar yola. Bu % 5,5 luk talebi çok önceden ve gürültülü bir şekilde propagandayla metal sanayisinin menajer ofislerinde yüzde 5’lik ortalama ücret artışını göstererek de dillendirdiler. Fakat ciddi pazarlık başlayınca “ yüzde 4,5 ve tek cent bile azı değil” demeyebaşladılar. Diğer taraftan güya hiç de geri adım atılmak istenmiyor ve bugünlerde yoğun bir şekilde grev ile tehdit ediliyor. Bu arada işverenler “dehşet” içinde kaldılar. Onlar kötü konjonktürel beklentilere dikkate çekiyorlar ve bazı işletmelerin yüksek personel giderleri nedeniyle artık yatırım yapamamalarından yakınıyorlar. Sendikaların müzakerelerde hiç kolaylık göstermediği konusunda şikâyetleniyor ve sendikalar tarafından görüşmelerin erken kesilmesinden yakınıyorlar. Patronlar sendikalardan devlet çıkarlarına uygun bir tavır bekliyorlar ve bunu kesinlikle alacaklar. Herhalde bundan önce şaşalı bir grev ve yürüyüş şovu sahnelenecektir. Sonunda işveren bu müzakere turunda ipi göğüsleyecektir; buna karşın sendikalar sonra kendilerinin za-

15. 10. 2011 Cumartesi Bugün Oberösterreichische Nachrichten gazetesinde bir kez daha enflasyon hakkında bir haber var. Buna göre geçen yıla oranla Eylül ayında enflasyonun yüzde 3,6, Temmuz ve Ağustos aylarında yüzde 3,5 olduğu bildiriliyor. Buna göre kiralar yüzde 0,1 düşmesine karşın, konutlarda ikamet yüzde 5 artmış. Zamlarda, her şeyden önce petrol ürünleriyle başı yüzde 5,9 ile ulaşım kalemi çekiyor; oysa telekomünikasyon yüzde 0,16 ile ucuzlamış. (Geleceğin Steve Jobs’ları fiyakalı Beamer’ler ile pazara hücum edecekler.) 27 AB-devletlerinde son ay içerisinde enflasyon yüzde 2,9 dan yüzde 3,3 e tırmandı. Sözü geçen bu Yukarı Avusturya gazetesi bu konuda haber veriyor ve İşçi Odaları Başkanı Tumpel’den alıntı yapıyor: “Masraflar insanların yetişemeyeceği bir şekilde almış başını gidiyor.” İşçi Odası Başkanından sonra dosdoğru bugünlerde her şeye hâkim olan konuya, yürümekte olan ücret pazarlıkları turlarına geliyor. Şöyle ki: “Yükselmekte olan enflasyon, ücretlerine yüzde 5,5 zam talep eden metal çalışanlarının işine geliyor.” Vay canına! Metal işçileri, ellerinde kalanları da daha hızlı bir şekilde kaybetmemekten başka bir şey istemiyorlar. Bu Oberösterreichische Nachrichten gazetesi bir istisna değildir, sınıf mücadelesine çamur atmak söz konu olduğunda onlar yalnız değildirler. Burada bir yanlış ifade etme ile karşı karşıya değiliz.

29


değildir. Yani metalcilerin ücret pazarlık turları genel bir merakla izlenmektedir. Aslında şimdiden gerçekleşen ve beklenen enflasyon nedeniyle yüzde 5,5-luk bir zam hiç de yağlı-ballı bir sonuç olmaz. Bir yandan açılan gelir gediğini biraz kapatmaya, diğer yandan ise ileriye dönük olarak daha iyi önlem almaya yarar. Sonucun ilk talep edilenin daha altında çıkacağı pazarlıklarda her zaman hesaba katılmalıdır. Gerçekte ise sadece yüzde oranları üzerinde pazarlık edilmemektedir. (6) Görüldüğü üzere ücret zamlarının çeşitli gelir kademelerine göre bölüştürülmesi uğruna kapışılmaktadır; aynı zamanda çalışma koşulları, boş zaman ve emeklilik düzenlemeleri uğruna pazarlıklar yürütülmekte ve sendikaların hedefinde bir de ayrıca işyeri güvencesi vardır. Doğal olarak bu hedefler birbirleriyle çelişebilir. O zaman müzakerelerin sancılı ve beceriksizce yürütülmesi tehlikesi tabii ki çok büyüktür ve patronlar tavizlerini daha pahalıya satarlar. Kural olarak taban ne kadar güçlüyse, sendika müzakerecilerinin konumu da o kadar kuvvetlidir. Ama poker kumarında blöf yapmak her zaman mubah bir araçtır. Sendikalar genel olarak hissedilen kriz nedeniyle bu yıl tehdit taslamaları ve blöf zamanını hızlandırmak zorundadırlar. Kriz aslında emekçileri daha mücadeleci değil, bilakis önce ümitsiz yapıyor. Yani tahmin edilen daha kötüce işler bir kez işletmelerde fark edilmeye başladı mı, emekçilerin cesareti çabukça sona eriyor. İşveren tarafının şu anda gösterdiği soğukkanlılığın bir nedeni de budur. Patronlar zaman kazanmak istiyor. Buna karşın metalciler öncülük konumunun baskısını enselerinde hissediyorlar. Tüm diğer branşların kendilerinin müzakerelerinde iyi çıkış konumları kazanabilmeleri için ,metalciler iyi bir sonuç elde etmelidirler. Bu ise bu yıl çok önemli olan, metalcilerle dayanışmanın ÖGB çatı örgütünde biraz daha güçlenmesini beraberinde getirmektedir. Sendikaların ortaya çıkan bu sorunu nasıl çözecekleri merakla beklenebilir. Önceden yüzde 5,5 talep edip, sonra yüzde 4,5 a inildiğini ilan eden, taviz vermeye hazır olma hali, sendikaların daha en baştan çuvallayıp çuvallamadıkları sorusunu gündeme getiriyor. İlk anda takınılan bu tavizkar tavırla, Pokerde aslında eldeki çok zayıf bir kağıtla,çok yüksek bir meblayı riziko eden bir konumda değiller mi ? Bu blöf tutar mı? Tutmazsa , emekçiler kısa koçanı çekmiş olacaklar.

16. 10. 2011 Pazar Dün öğleden sonra, aslında hiç de yürüyüş olarak

adlandırılamaz Viyana Westbahnhof (Batı Garı) dan Heldenplatz (Viyana şehir merkezinde tarihi bir alan –ÇN) a giden bir gösteri yapıldı. Katılımcıların sayısı her zaman olduğu gibi, düşük polis tahmini ile düzenleyici ve bizzat katılımcıların coşkulu tahminine göre değişiyordu ve bunların arasındaki bir dizi kitle sayısı miktarı da çeşitli medya tarafından bildirildi. Bir yerlerde şu sayı okundu: 3500. Yaklaşık 3500 bireyci de ‘Wall-Street’i İşgal Edin’ Hareketinin çağrısına uymuştu. Herkesin megafon veya mikrofonu eline alarak istediği gibi nutuk atmasına izin verilmişti. Sloganlar duyulmadı, pankart hemen hemen hiç yoktu, ama daha fazla demokrasi, ekonomik ve mali krizin sonal olarak bitmesi, daha fazla söz ve kararlara katılma ve referandumlar, bankalar ve faizlerin devletleştirilmesi, bankacılar ve paranın uysalca imha edilmesi, koşulsuz temel gelir, barış, sevinç ile sağlık ve bir tanrının indirimli satışlarda sunduğu tüm diğer rahmetler gibi talepleri içeren sayısız panolar taşındı. “Sesini Duyur!” çok büyük şamata çıkaran bir vurgulu çalgılar orkestrasının sloganıydı; ama burada ne için davulların çalındığı bu metropol tamtamları arasında pek anlaşılmadı. Belki de burada tanrı aşkına bir post modern dini ritüel söz konusuydu. Siyasi sol ise insanların beraberinde getirdikleri ekonomik- ve sosyal politikaya ilişkin fanteziler akıntısı arasında kaybolup gitti ve zaten çoğalma konusunda artık fazla güçlü olmayan KPÖ (Avusturya ‘Komünist’ Partisi - ÇN) nin de çorbada tuzu bulundu. Gösterinin manifestosu: Stéphane Hessel’in “Hiddetlenin!” di. Gösteride , stratejik gücüne dayanarak gösterideki sosyal politika ile ilgili bir konuyu belirleyebilecek hiçbir güç yoktu. Metal işçileri hiç temsil edilmedi. Belki onlardan tek tek birkaçı gelmiş olabilir, ama örgütlü güç olarak ortada görülmediler. Dünün “Eğlence toplumu” şimdi “Hiddetlenen vatandaşlar” olarak sokağa çıkıyor. Parayı ve faizi hor gören birçok sloganlar arasında yüzde 5,5-luk bir talep pek de asil durmazdı. 15 Ekim 2011 deki Viyana “Wall-Street’i-İşgal Et”-Gösterisi şamatalı orta çağ şenliklerinin bütün niteliklerine sahipti. Mariahilferstraße (Viyana’daki önemli alışveriş caddelerinden biri – ÇN) deki yayalar epey şaşırdılar ve sansasyon merakıyla şehvetli cumartesi alış-verişlerine bir süre ara verdiler.

17. 10. 2011 Pazartesi Bu arada ÖGB başkanı Erich Foglar ile Ekonomi Odası başkanı Christoph Leitl toplu iş sözleşmesi

müzakereleri konusunda acilen bir araya geldiler. Her ikisi de müzakerelerin devam etmesi ve görüşme tarihinin öne alınmasından yanaydılar. Foglar sendikacı olarak işi gereği; Leitl ise herhalde metal branşındaki küçük-ve orta işletmelerin çıkarı doğrultusunda müdahale etmek zorunda kaldı.Büyük Sanayi, patronlar cephesinin tümü değildir. Foglar ile Leitl sendika ve işveren müzakerecilerinin önce Pazar günü, saat 14.00 de sondaj görüşmeleri için bir araya gelmeleri, bu görüşmelerde sonra toplu iş sözleşmesi müzakere tarihinin öne alınması gerektiği konusunda hemfikir oldular. Sonunda üçüncü ücret pazarlığı turunun 17. 10. 2011 Pazartesi yapılması konusunda anlaşmaya varıldı. Bununla metalciler grevi şimdilik ortadan kalktı. İkinci ücret pazarlığı turunun başarısızlığa uğramasından ve sanayinin üçüncü turu öne almayı ret etmesinden sonra bugün için tüm ilgili alanı kapsayacak tam grev yapma planlanmıştı. Sadece Yalnızca Cuma günkü yaklaşık 200 işletmedeki uyarı grevleri bile iki milyon Avro masrafa mal olmuştu. “YüksekAraştırmalar Enstitüsü” (IHS) metalciler tam grevinin günde 74 milyon Avro’ya mal olacağını hesap etti. ORF (Avusturya devlet radyo+TV-Kurumu – ÇN) ‘de dolaşan söylentiye göre, işveren (% 3,65) ve sendika (% 5,5) şimdiye kadarki konumlarından sapmamalarına karşın, uygun pazarlık atmosferini yeniden kurmak için bugünden itibaren yüzde 4 ve virgülden sonrası üzerinde pazarlık yapılmaktadır. Belki ORF içerden haber alıyor, belki de ORF bilinçli spekülasyonla kendisini öne çıkarmak istiyor. Metal işçileri sendika tabanı, geçen yıl tabiri caiz ise kazık yendikten sonra, son derece kızgındılar ve sendika fonksiyonerlerine bastırdılar. (Dünya çapındaki, çeşitli protesto hareketlerinin Avusturya’yı etkiledikleri görüşünün belirli bir haklılığı olduğunu kabul ediyoruz; ama bu faktörün gerektiğinden fazla abartılması konusunda uyarıyoruz. Bu birçok, çok farklı hareketler içinden proleter unsuru bulup çıkarmak için güçlü enternasyonalist bir işçi partisince hâlâ çok büyük entellektüel çabalar gerekmektedir. Avusturya işçilerinin kendiliğinden sınıf ağırlıklı iz unsurlarını bulup çıkarabileceği son derecede kuşkuludur.) Evet, bu da tüm siyasetle ilgilenenlerin hayret ettiği sendikaların “radikalleşmiş” davranışına götüren bir noktaydı. Diğer taraftan (sendika) önderliği, muhtemelen medya desteğiyle de, beklentileri aynı zamanda inatçı müzakere tarzıyla yüzde 4,5 a indirmeyi bildi. ORF daha geçen hafta yüzde 4,5 luk bir sonuçla memnun görünen metal işçileriyle söyleşileri yayımladı. Elbet-

güncel

güncel 30

Medya çok fazla defa ve sistematik olarak böyle çalışmaktadır. En küçük, görünürde kısaca özetlenmiş somut haberlerin içinde en berbat kışkırtma saklıdır. Metal Sanayi işverenleri şimdi, 20. 10. 2011 Perşembe günü bu yılki ücret pazarlığı turunun gelecek düzenli görüşme randevusu olarak kaldığını ilan ettiler. Onlar şimdiye kadarki sendikaların en babayiğit rüyalarında bile göremeyecekleri yoğunlukta gerçekleşen işletme toplantıları ve uyarı grevlerinden fazla etkilenmemiş görünüyorlar. Sendikalar çağrı yaptığında halkın harekete geçmeye hazır olması kendiliğinden anlaşılır bir şey değildir. Emekçilerin greve hazır olmalarının sonunda sendikalar için tedirgin edici bir sürprize dönüşüp dönüşmeyeceği sonradan ortaya çıkacaktır. Anda Pazartesi gününden itibaren tüm alanı kapsayacak bütünlüklü grevin kaçınılmaz olduğu görünmektedir. Avusturya Ekonomi Bakanı Mitterlehner lafa girerek grev aracına çok erken başvurulup vurulmadığını, grevi çok titizce ele almak gerektiğini kendisine dert ediniyor. GPA-djp başkanı Wolfgang Katzian, Keynes-vari gerekçeyle bakanın daha doğrusu ”çalışanların satın alma gücünün korunmasına büyük bir ilgi” göstermesi karşılığını veriyor. Yani Katzian, kendisinin görevi olmasa da, centilmence Avusturya ekonomisinin tümünü kendisine dert edindiğini gösteriyor. Sendikaların “kararlılığı” üzerine Avusturya’da büyük şaşkınlık yayılıyor. Sendikaların birdenbire kendilerini mücadeleci göstermelerinin, bir gerçekliği olup olmadığı olup olmadığı çok sıkça soruluyor. Ama bu besbelli gerçektir. Somut soru şöyle olmalıdır: Avusturya sendikaları gerçekten mücadeleci midirler? Piyango türünden bir olasılık dışta tutulursa, bunun yanıtı çok açık bir Hayır’dır. Avusturya sendikal hareketlerinin gelecekteki bir yönelim değişikliği bile ,kendisini sadece eğilim olarak fark edilebilir yapabilir ve bu tabandan uzun soluklu, fedakârca bir çalışmayı ve sendika bürokrasisine karşı en güçlü direniş gücünü talep ederdi. O halde sınıf mücadelesi bağlamında şu andaki bu öne atılış niye? Herhalde bunun gerekçesi esas olarak toplu iş sözleşmesi müzakerelerindeki metal işçilerinin özel konumunda yatmaktadır. Metal emekçileri her branşa özgü ücret pazarlık turlarının açılışını yapmaktadırlar. Onlar geleneksel olarak sendikal güçlü bir gruptur ve zaman olarak daha sonraki diğer dalların ücret pazarlığı turlarında diğer branş sendikaları metal emekçilerini örnek almaktadırlar. Metal emekçileri zaten önceden dize gelmişse, diğer branş sendikalarının müzakerelerde başarılı olması nerdeyse mümkün

31


edilen annelik izin zamanı kesimiyle göreceli olarak daha iyi bir konuma gelmeleri, ne var ki metalcilerin yüzde 4,+ sının üreticilerle ticaret hizmetlileri arasındaki makas aralığının büyümesi ve ticaret hizmetlilerinin her halükârda enflasyondan zarara uğramak zorunda kalacakları beklenmelidir. Dünyanın haksızlığı, sendikalar tarafından katlanabilir bir miktara çekilecektir, ama ortadan kaldırılmayacaktır. Oysa sendikanın ticaretteki toplu iş sözleşmesi uğruna pazarlık müzakerelerinin sunumunda metal dalı ile karşılaştırılmasıyla ilgili olarak taktiğin farklı olduğu saptanmalı- dır. Metalcilerin toplu iş sözleşmesi medyasal açıdan ücretin yüzdesel olarak artışı – başka türlü değil - perspektifinde duruyor; sendikalarca resmi medya organları üzerinden hiçbir kapsamlı bir konsept yaygınlaştırılmadı; işverenlerle ortak cadı kazanında gerçekten neyin pişirildiğini kimse bilmiyor. Ticaretteki toplu iş sözleşmesi ile ilgili olarak ise sendika beklenmesi gereken ücret ayarlaması üzerine herhangi bir düşüncesini kamuoyuyla paylaşmıyor; bilakis toplu iş sözleşmesinin çok farklı bir momentinden söz ediyor ve tahminen ücret ayarlamasında çok alçakgönüllü olunacağının bir işareti bu. Düşmanla pazarlık yapmaya yanaşılırsa, bu halde anlaşmaya hazır olmanın alt sınırı (kendisinin acı sınırı) hakkında düşman karşısında ketumiyet doğal olarak korunmalıdır. (Düşmanın beklenen) üst (acı sınırını) haykırarak bando mızıka ilan etmek de pek anlamlı olmaz. Lâkin kendisinin daha yüksekçe bir talebi duyulmaması imkânsız bir şekilde dünyaya ilan edilmelidir. Bilindiği üzere hemen hemen her zaman hak edilmiş olan, istenildiğinden az, daha da azca alınmaktadır. Zaferleri kutlayabilmek ve çok acılı yenilgilere (9) maruz kalmamak için azami ve asgari talepler titizlikle seçilmelidir.

18. 10. 2011 Salı Patronlar açısından gürültü patırtı son buldu. Bu yılki Metalciler-toplu iş sözleşmesi işverenler ve sendikaların memnuniyetiyle bu sabah sonlandırıldı. Dürüst işçiler şu görüşü belirtiyorlar: “ Bu çok azdır. Sendikalar şimdi “ikna etme çalışması” yapmak durumundadır. “ PRO-GE-Sendikası önce şu sonucu sunuyor: “ PRO-GE ve GPA-djp Sendikaları ile işverenler 18 Ekim günü sabah saatlerinde yaklaşık 165.000 metal sanayi, madencilik, gaz ve ısı çalışanları için yeni bir toplu iş sözleşmesi üzerine anlaşmışlardır. Ücret ve maaşlar ortalama yüzde 4,2 civarında (alt gruplarda çalışanlar için yüzde 4,4, üst gruplarda çalışanlar için

yüzde 3,8 e kadar) artmaktadır. 80 Avro asgari meblağ ile alt gruplarda çalışanların (10) ücret ve maaşları yüzde 5,3 a kadar artmaktadır. Metal sanayindeki yeni asgari ücret 1.11. 2011 den itibaren (ayda) 1.583.- Avro (brüt)dur. Annelik zamanlarının sayılması için de bir iyileştirmeye ulaşılmıştır. Şimdiye kadar her çocuk başına 10 ay hesaplanırken, 1. 11. 2011 tarihinden itibaren her çocuk için 16 ay çalışma süresine eklenecektir. GPA-djp baş müzakerecisi Karl Proyer’e göre “özellikle metal endüstrisinde çalışan kadınlar için bu önemli bir iyileştirme demektir ve gelir makas aralığının kapanmasına önemli bir katkıdır.” PRO-GE baş müzakerecisi Rainer Wimmer değerlendirmesi ise şöyle: ‘Çalışanların geçen haftalardaki muhteşem desteği olmaksızın özellikle düşük gelirler için bu güzel başarı ve çok iyi sonuç mümkün olmazdı. Tüm katılımcılar büyük teşekkürü hak ediyorlar.’ Sonuçta Virgülden sonraki bilinmeyen 5 olmadı. Yeni asgari ücret, ikinci ücret müzakere turunda işverenin kabul ettiğinden 2,54 Avro daha yüksektir. Bu pazarlıklarda yeni olan, patronların ikinci pazarlık turunda önerdikleri gibi ücretin kademe kademe artmasıdır. Bu durumda şimdi real ve asgari ücretin iki kategorisinden daha fazlası vardır. Kademe planıyla, ulusal ekonominin çıkarı doğrultusunda teşvik edilmek istenen tüketimin kırılmaya uğramaması amacıyla, geliri daha düşükçe olanlar güçlendirilmek istenmektedir. Annelik zamanının daha güçlü bir şekilde çalışma süresinden sayılmasıyla gelecekte de kadınların gereksinimleri göz önünde bulundurulacağı gösterilmek isteniyor. Bu ön kararı kendileri için kullanabilecekse, bu ticaret hizmetlilerini sevindirecektir. Buna karşı ticaretin işveren temsilcileri (hani kadınlarla çok ilgileniyorlardı?) kadın çıkarlarının toplu iş sözleşmesi konularına karıştırılmaması gerektiğini yansıttılar. Uzmanlar ticarette şimdi yüzde 3,5 luk bir toplu iş sözleşmesi anlaşması bekliyorlar. Ticaret hizmetlilerinin kafalarında bu yüzde 3,5 varsa, onlar daha şimdiden havlu atmışlardır. Branşın bazı işletmeleri için, onları, söylendiği gibi, rahatlatmak ve çalıştıkları işletmelerin aynı yörede kalmaya devam etmesini sağlamak amacıyla gelecekte bir çalıştırma ve fabrikanın aynı mevkide kalma güvencesi şartı denen koşula göre özel düzenlemeler yapılacağı konusunda sendikalar tarafından açıklama yapılmamıştır. “Buna göre geçmiş üç yıl içinde en az iki kez olumsuz bir işletme sonucuna (EBİT) veya sıfır EBİT (11 ) e sahip şirketler, ortalama yüzde 4,2 civa-

rındaki bir TİS-zammına rağmen, ücretleri yüzde 0,4 oranında daha az yükseltebilirler. “(12) İşletmeler, işletme anlaşmalarıyla TİS-zammını kendi işletmelerininsomutuna göre esnek uygulama hakkına sahiptir. “Anahtar güçler” bununla TİS dışı maaş zamları alabilirler. Bu düzenleme elbette TİS-kademe planını baltalamakta ve toplu iş sözleşmesini somut olarak boşa çıkartmaktadır. Bu, toplu iş sözleşmesini zaafa uğratıp değerini düşürmekte; ama toplu iş sözleşmesi düşüncesini bütünüyle darmadağın etmemektedir. (13) Yeni toplu iş sözleşmesi, 1 Kasım 2011 tarihinden itibaren 12 aylık bir süre için yürürlüğe girmektedir. Not: A dan K ya kadarki ücret kademeleri alfabetik ve yükselen sıraya göre şimdi şöyledir: * 1.582,54 * 1.597,72 * 1.708,84 * 1.869,45 * 2.154,79 * 2.415,21 * 2.777,66 * 3.049,81 * 3.731,58 * 4.104,89 * 5.426,74 Bu liste tedricen yükselmekte olan çok ‘şahane’ bir dağılım eğrisi göstermektedir. Burada menajer maaşları ele alınmamaktadır; çünkü kule gibi yüksek maaş çıkış noktasında bu zamlar çok farklı bir ligde oynamakta olup, ölçekleri darmadağın ederler. Dahası sendikalar onların maaş zamlarını her ne kadar mücadele içinde teşhir etseler de, bu haksızlığa yeterince karşı çıkmadıklarından, menajer gelirleri ile senin benim gibi halkın gelirleri arasındaki fark da her yıl daha büyümektedir. Ya herro ya merro: Ya şirket yönetim kurulu üyeleri, menajerlerin ve onların gelirleri ücret mücadelesinde bir yönelimdirler ya da böylesine gevşek bir şekilde örgütlü işçiler ve emekçiler saf bir haset topluluğu oldukları ithamına katlanmak zorunda kalırlar. Zarar ardından alay gelir. Oysa salt TİS-ücret kademeleri karşılaştırıldığında, küçük bir hesap yapmanın ardından bu yılki sonuçlar, kademe A’nın yüzde 4,4, kademe K’nın her yıl yüzde 3,8 zam alacakları gelecek için resmen saptandığı var sayılırsa, bu halde bu her iki kademe için eşit ücrete 200 yıldan fazla bir sürede ulaşılmaktadır. Sendikaların yoksulluğa karşı mücadele ve hak eşitliği hızı ile ilgili sadece bu kadarı yeter herhalde.

güncel

güncel 32

te buna hemen hemen ulaşılmayacak. Böyle bir sonucu bekleyebilmek için peygamber olmanın zorunlu olduğuna inanmıyoruz. O halde bu yılki Benya-formülü şöyle olabilir: Enflasyon oranı (Eylül’de % 3,6) + Üretkenlik (+ % 5 saat üretkenliği) = 4,0 ≤ ücret zammı sonucu ≥ 4,5. Saat üretkenliğinin kapitalist esneklik mekanizmalarıyla asıl üretkenlik büyümesinin altında bulunacağı açıktır, ama Benya-Formülünün hiçbir matematiksel titizlik içermediğine zaten önceden değinmiştik. “Yüksek Araştırmalar Enstitüsü” yöneticisi , muhafazakâr araştırma sonuçları uzmanı Bernhard Felderer, bu sonucun, kültürel olarak belirlendiğini savunuyor: “Sendikanın talep ettiği ile sonuçta oraya çıkan arasındaki fark, tam da kültürel olarak farklıdır. İtalya’da talepler üçte bir oranında karşılanır; Almanya’da da talep ile sonuç arasındaki fark bizdekinden daha büyüktür. Avusturya’da sendikalar taleplerini daha güçlü bir şekilde kabul ettirmektedir.” Bu biz Avusturyalıları sevindiriyor! Şimdi salt biraz daha fazlasını talep etmeye cesaret etmekle bu “olumlu” sendikal istatistiği riske atmayı göze alan mücadele isteğinden dolayı, olası yenilgilerle harap etmeyi aklımıza bile getirmemeliyiz. Pirüsvari zafeden zafere koşuyoruz. Ama bir dakika! Henüz gün sona ermedi ve yarın daha fazlasını bileceğiz. Ticarette çalışan 450.000 civarında emekçi için pazarlıklar gittikçe daha da yaklaşıyor (19. 10. 2011 Çarşamba, yani öbür gün) ve henüz metalcilerin pazarlıkları sonuçlanmadan ücret zamlarının somut yüzde sayısı üzerine düşüncelerin ilan edilmeyeceği bir şekilde mantıki görünüyor. Şimdiye kadarki geleneğe göre buna çoğu kez metalcilerin epeyi altında ulaşılıyor. Bugünkü Wirtschaftsblatt (Ekonomi Gazetesi-ÇN) ne göre, Özel Hizmetliler Sendikası (GPA-djp) nın merkezi talebi, “güçlü gerçek bir maaş zammı” ile birlikte, annelik (izni) yıllarının çalışılmış mesleki zaman olarak kabul edilmesidir: “Ticaret kadınların sırtından iyi kazanmaktadır ve onların haksızlığa uğramalarının ortadan kalmasının zamanı gelmiştir, görüşünü Pazartesi akşamı gazetecilere emekçi tarafın baş müzakerecileri Franz Georg Brantner ve Manfred Wolf dile getirdiler.” Bu iki beyin tabii ki çok iyi bir niyetidir – onlar her halde kendilerin kurtarmış ,özgür kadınlardır! Fakat ticaret hizmetlilerinin geçen yıl yüzde 2 ile 2,3 arasında bir maaş zammı aldıkları, bunun ise metalcilerde yüzde 2,3 (real-ücrete (7)) ve 2,5 (asgari-ücrete (8)) zam olduğu düşünüldüğünde, bizzat bu talep bile azdır. Şimdi kadınların işverenler tarafından kabul

33


“Gerçekler Devrimcidir” başlıklı yazı üzerine YDİ Çağrı’nın 153. Sayısında, “Troçki ve Bolşevikler” başlıklı bir yazı yayınladık. Bu yazıyı eleştiren “Gerçekler devrimcidir” başlıklı, Y. Boraz imzalı bir yazı elimize geçti. Eleştiri yazısı ve cevap yazımızı bu sayımızda birlikte yayınlayacaktık. Fakat Y. Boraz eleştiri yazısını geri çektiğini, yayınlanmasını istemediğini beyan ettiği için sadece cevap yazımızı yayınlıyoruz. YDİ ÇAĞRI

D

ergimizin 153. sayısında “Troçki ve Bolşevikler” başlıklı bir yazı yayınladık. Bu yazıya Y. Boraz adlı okurumuz tarafından eleştiri getirildi. Öncelikle okurumuzun duyarlı davranıp eleştirilerini bize iletmesini olumlu olarak değerlendiriyoruz. Eleştirilerin bize iletilmesini olumlu görmemiz, eleştirilerin içeriği ile hemfikir olduğumuz anlamına gelmiyor. Y. Boraz’ın yazısını temel alarak getirilen eleştirilere tavır takınmayı gerekli görüyoruz. Ama önce bir saptamada bulunalım.

Bilimimizin adı Marksizm Leninizmdir! Eleştiri yazısında ve Troçkizm’i savunduğunu söyleyen kimi gruplar; daha çok “marksizm”, “devrimci marksizm” vb. kavramlar kullanıyorlar. Nedense Marksizm-Leninizm kavramını kullanmıyorlar. ML proletaryanın bilimidir. Marks ve Engels kapitalizmin serbest rekabetçi döneminde yaşadılar. Marks ve Engels, henüz gelişmiş bir emperyalizmin olmadığı dönemde kapitalizmin analizini yaptılar. Leninizm ise emperyalizm ve proleter devrimi çağının marksizmidir. Mark ve Engels’in öğrencisi olan Lenin, emperyalizm ve proleter devrimleri çağında marksizme önemli katkılar yaptı, marksizmi öncelikle sınıf mücadelesi teorisi alanında geliştirdi, onu yeni bir aşamaya, Leninizm aşamasına yükseltti. Bu yüzden bütün emperyalizm çağı boyunca Komünistlerin teorik dayanağı ve çıkış noktası bütünlük içinde ML bilimidir. Bu yüzden Komünistler kendilerini ML olarak adlandırırlar. Bu adlandırmadan her uzak durma,

her çekinceli tavır aslında Lenin’in marksizme katkılarının önemini ve anlamını kavramamaya işarettir. ML bilimine emperyalizm çağında Lenin’den başka hiçbir Komünist katkıda bulunmamış mıdır? Öyle şey olur mu? Marksizmi –Leninizm bir bilim olarak hareket içindeki maddeyi, sınıflara bölünmüş maddi dünyayı çıkış noktası alır. Onun konusu hareket halindeki madde, hareket halindeki, her an değişme içinde bulunan sınıflara bölünmüş toplumdur. Marksizm Leninizm, bir din, mutlak gerçeğe sahip olma iddiasında donmuş bir doğmalar yığını değil, bir bilimdir. Her bilim gibi gelişir. Bu gelişmeye her bilimde olduğu gibi yüzlerce, binlerce bilim insanı, onun temel konularından biri sınıf mücadelesi olduğu için, sınıf mücadelesinin yeni deneyimleri, milyonlarca komünist savaşçı ,her devrim hareketi ve bunlardan yeni dersler çıkaranlar katkıda bulunur, bulunmuştur. Stalin, Mao Zedung, Dimitrof, Rosa Lüksemburg vb. bu bağlamda kuşkusuz akla ilk gelen komünistlerdir. Fakat onlar dışında binlerce, onbinlerce de isim sayılabilir. (Hatta yanlış görüşler savunanlar da, onlara karşı mücadele içinde teorinin geliştirilmesi anlamında, ML’in gelişmesinde rol oynamışlardır. Örneğin Kautsky! Örneğin Troçki! Örneğin Buharin vb.). Fakat bu katkıların hiç biri, ML‘i yeni bir aşamaya yükselten katkılar değildir. Emperyalizmin temel özellikleri değişmedikçe, emperyalist sistemde nitel değişikler olmadıkça, ondan nitel olarak değişik yepyeni bir sömürü sistemi ortaya çıkmadıkça, emperya-

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

güncel 34

(Komak/ml Yayın organı Proletarische Rundschau, sayı 39 / Kasım 2011, Almanca’dan çevrilmiştir.) Dipnotlar: (1) PRO-GE ve GPA-djp Sendikalarının talep programı çok muğlak olmasına karşın doğal olarak sadece ücret zamlarını kapsamıyor: “1. Asgari ücretlerin ve maaşların yükseltilmesi 2. Düşük gelire sahip olanlar özellikle dikkate alınarak GERÇEK-Ücretler ve -Maaşların yükseltilmesi 3. Toplu iş sözleşmesinde belirtilen ek ödeme ve harcırahların asgari ücret ve maaş zamları oranında veya gerçek-ücret ve maaşlar oranında yükseltilmesi 4. Çırak ödeneklerinin asgari ücret ve maaş zamları oranında yükseltilmesi 5. Çerçeve haklarında İyileştirme: - 31 Aralık günü işgünü parasının ödenmesi koşuluyla bütünüyle çalışmadan muaftır. - Çalışma grupları içerisindeki terfiler için annelik izinlerinin hesaba katılmasının iyileştirilmesi - İşe çağrılmaya hazır bulunma için asgari bir ödeneğin saptanması - Normal çalışma zamanı haricindeki pasif gezi zamanlarının tazmin edilmesinin iyileştirilmesi (Hizmetliler) 6. Geçerlilik Tarihi: 1 Kasım 2011 den itibaren” (2) (3) Tarafımızdan varsayılan 60.- Avro’nun içine yansıtıldığı bir kereye mahsus 200.- Avroluk ödemenin bu hesaplamada nasıl dikkate alındığını bilmiyoruz. (4) Benya Formülü: 1963 den 1987 ye kadar Avusturya Sendika Birliği (ÖGB) nin başkanı olan Anton Benya ismiyle adlandırıLmıştır. Enflasyon ve üretkenliğin karşılanması talebi sendikal olarak genel ve popülerdir; yani Benya bu kısa “ hesaba ilişkin” formülasyon için onurlandırılabilir. (5) Okuyucu bu formülasyonda tökezleyebilir. Ne var ki, medyada Avusturya ekonomisinin yılın son çeyreğinde daha karanlık bir tahminin beklenebileceği gerçekten yinelenerek anlatılıyor. Yani burada hakikaten tahminin tahmini söz konusudur; doğal olarak sonuncusu sadece iktisat araştırma enstitüleri tarafından onaylanan ekstrapolasyon ( yüksek ihtimal hesabı) nı, birincisi az veya çok bilimsel temele dayalı bir kehaneti (önceden tahmini) oluşturmaktadır. (6) Toplu iş sözleşmeleri geleneksel olarak asgari ücretler, temel maaşlar ve özel ödemeler (izin ve Noel

paraları), çalışma zamanıyla ilgili sorunlar ve yasal çıkış sürelerine ilişkin düzenlemeleri içermektedir. (7) Real (anda alınan - ÇN)- ücret formülasyonu, bir Avusturya özgülü, toplu iş sözleşmesi ücretlerinin üzerinde bulunan ücretler için en düşük ücret zammıdır. Ekonomi Odası ile branş sendikaları arasındaki müzakerelerde sadece toplu iş sözleşmesi-ücret zammı değil, aynı zamanda toplu iş sözleşmesi üzerinde bulunan ücretlerin (real-ücretler) zammı hakkında pazarlık yapılmaktadır. (8) Toplu iş sözleşmesi ücret zamları TİS’de tespit edilmiş asgari ücretler üzerinedir. (9) En korkunç yenilgiler diz çöktürenler değil, bilakis aşağılayan, yani birisini sıkça yıllarca boyun eğmek zorunda bırakan yenilgilerdir. Bakalım temsilciler bizlere daha neler hazırlıyorlar? (10) Çalışanlar grupları şöyle düzenlenmiştir: “A ve B çalıştırma grupları + yüzde 4,3 C ve D çalıştırma grupları + yüzde 4,3 E ve F çalıştırma grupları + yüzde 4,2 G çalıştırma grubu + yüzde 4,0 • Yeni TİS-asgari ücret (ayda) 1582,54 (brüt) • Asgari REAL-Ücret zammı 80.- Avro (en alttaki çalıştırma grubunda yüzde 5,3 lük bir zamma tekabül eder) • Çırak Ödenekleri + yüzde 4,3 • Ek ödemeler + yüzde 4,0 • Harcırah ödenekleri + yüzde 3,8 • Annelik izin zamanlarının çocuk başına 16 aya çıkarılarak çalışma süresinden sayılması” (11) EBİT = Earnings Before Interest & Tax: Faizler (mali sonuç) ve kazanç vergilerinden önceki kâr (normal iş faaliyetinin sonu cu) ~ işletme sonucu (12) http://www.industriemagazin.net/home/artikel/Lohnanschuss/Metaller_Stanortklausel_fuer_ schwaechere_Betriebe/aid/8289? af=index (13) Toplumun daha doğrusu proleteryanın, toplu iş sözleşmesi ve onun gerçekleştirilmesi fikrinde hâlâ benimsediği bir şeyler bulup bulmadığı konusunda düşünmesi gereklidir. Eğer buluyorsa, bu halde o zaman bunu savunmalıdır da; aksi halde Avusturyalıların tarafsızlığı veya genel olarak insanların geleneksel tasavvurları ve dini törenleri ele aldıkları gibi olur. Belli bir süre sonra bu öyle bir hale gelir ki, sadece formalite icabı düzenli aralıkla toplu iş sözleşme pazarlık müzakereleri yapılır. Sosyal ortaklık ile kuşatılmış olmayı güçlendiren bir şüphe. Bu halde insanlar ancak sadece inanmak ve sabretmek zorundadırlar ve vahiyi dini otoriteler verir. ✓

Ekim 2011 ✓

35


36

Biraz açıklamaya çalışalım. 1917 Büyük Sosyalist Ekim Devrimi ile Bolşevik Parti önderliğinde Rusya’da iktidarı ele geçiren proletarya, bütün dünya emperyalist sisteminin içten ve dıştan azgın saldırılarına yiğitçe direndi. Lenin ve daha sonra onun eserini devralıp geliştiren Stalin önderliğindeki SBKP (B) yeni bir dünya yaratmaya önderlik etme gibi muazzam bir göreve sahipti. 1917 Ekiminde kurulan, 1922 de genişleyerek SSCB haline gelen proletarya devleti, uluslararası emperyalist burjuvazinin başdüşmanı, onun etine saplanmış ölümcül kama idi. Emperyalist burjuvazi için bu devlet mutlaka yıkılması gerekli olan bir kötülük kaynağı idi. Uluslararası proletarya ve ezilen halklar için ise o, büyük bir umut, bir örnek, devrimin mutlaka korunması, savunulması gerekli bir üs alanı; en kısa deyişle emekçilerin gerçek anavatanı idi.

yıkma mücadelesi idi. Objektif olarak emperyalizmin yanında idi. Objektif olarak karşı devrimci idi!

Revizyonist Çizginin gelişmesi ve Egemenliği: Sosyalist inşaya önderlik eden Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin başındaki Stalin’in 1953’te ölümü, önderlik alanında doldurulması güç bir boşluk yarattı. Bu bağlamda kuşkusuz sağlam ML bir çekirdekten oluşan kolektif bir yönetimin daha önceden yaratılamamış olması, Stalin’in rolünün bunca ağırlıklı ve belirleyici olması, onun şahsında – karşısında tavır takınmış olsa da – sağlıklı olmayan bir kişi kültünün yaratılmış olması, böyle bir boşluğun ortaya çıkmasında ML’lerin hatası olarak rol oynadı. Stalin’in ölümü ile doğan boşluk böylece kollektif bir Marksist-Leninist yönetimle doldurulamadı. Stalin sağken, sert sınıf mücadelesi içinde kendilerini gizleyen parti ve devlet kademelerindeki burjuva yolcu unsurlar, onun ölümünden sonra “yeni şartlar” adına, Marksizm-Leninizm’i geliştirmek adına, onun sağlığında mücadele ettiği bir çok revizyonist görüşü sistemleştirerek, revizyonist bir çizgi geliştirdiler. Bunlar 20. Parti Kongresi’nde, 1956’da, MarksizmLeninizm’i geliştirme adına piyasaya sürdükleri revizyonist çizgiyi partiye hâkim kıldılar. Bu çizgiyi uluslararası alanda da, 1957/1960 Moskova Toplantıları’nda Uluslararası Komünist Hareket’e kabul ettirdiler. Revizyonist burjuva yolcular, Sovyet İktidarı şartları altında, iktidarın yönetici gücü olan Komünist Parti içinden gelen, yozlaşan unsurlardı. Bunlar siyasi iktidarın ve ekonominin kilit mevkilerinde olmanın verdiği avantajları, sovyet işçi-köylü-aydın yığınlarının, uluslararası proletaryanın ve ezilen halkların değil, Sovyetler Birliği’nde parti ve devlet kademelerini oluşturan, önceden sosyalist kamu mülkü haline getirilmiş olan temel üretim araçlarının mülkiyetine hukuken sahip olmayan ve fakat bunların nasıl kullanılacağı konusunda karar alma durumunda olan yeni tipte bürokrat bir burjuva kastın çıkarları doğrultusunda kullananlardı. Tarihsel gerçeklik budur. 20 PK’nde egemen olan çizginin emperyalizmle uzlaşma, onunla onun kulvarında barış içinde yarış / barış içinde geçiş; şiddete dayalı devrim yerine “parlamentoda sağlam bir çoğunluk kazanarak, parlamentoyu halk iktidarının aracına dönüştürme, barışçı geçiş yolunun geçirilmesi vb. olduğunu, kendine Komünist diyen herkes

20.PK nin raporunu inceleyerek görebilir. Bize okuma tavsiyelerinde bulunan Troçkist Y. Boraz kardeşimize ilk tavsiyemiz bunu okumasıdır. Belki daha önceki çizgi ile aradaki nitel farkı o da görebilir. (Bkz. SBKP(B) XIX., SBKP XX. PK Raporları, İnter Yayınları, Şubat 1989, İstanbul) Troçkist tarih yazımında, 20 PK‘ndeki çizgi değişikliği, partinin rengini, özünü değiştiren nitel bir değişiklik değildir. Sonuçta onlara göre dejenere işçi devletinde bir nöbet değişikliğinden başka bir şey değildir.

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

Sosyalizm inşasında muazzam başarılar

Emperyalist burjuvazi neler yapmadı bu devleti zayıflatmak ve yıkmak için? Belli bir tarihe kadar bütün iç ve dış saldırılar doğru Marksist-Leninist bir önderlik altında Sovyetler Birliği işçi sınıfı ve emekçi yığınları tarafından boşa çıkarıldı. Sosyalizmin inşasında muazzam başarılar elde edildi. 1917’nin diğer emperyalist büyük güçlerin desteğine muhtaç Çarlığı ve 1917 Şubat devrimi ertesinin demokratik Rusya’sının yerini 1938’lerde hemen her alanda emperyalist büyük güçlere kafa tutabilecek bir sosyalist devlet almıştı. Bu sosyalist devlet; Ikinci Dünya Savaşı’nda emperyalizmin yok etmek istediği temel hedeflerden biriydi. Marksist-Leninist doğru önderlik altında emperyalizmin bu çabaları da boşa çıkarıldı. SSCB bu savaştan, yenilgi ile değil; zaferle çıktı. Bu zafer, evet 20 milyon Sovyet vatandaşının, en ön saflarda da komünistlerin hayatı pahasına, Sovyetler Birliği’nde barbar Nazi ordularının gerçekleştirdiği muazzam yıkım pahasına kazanılan bir zafer oldu. Emperyalizm, sosyalizmin İkinci Dünya Savaşı öncesindeki biricik kalesini yıkma hedefine varamamakla kalmadı. Aynı zamanda bir dizi ülkede daha proletaryanın önderliğinde halk demokrasili devletler kuruldu. Bunlar emperyalizmin pazarı dışına çıktılar. Sovyetler Birliği’nin önderliğinde emperyalist dünyaya karşı ondan kopmuş ayrı bir dünya oluşturdular. Emperyalizmin etki alanı, İkinci Dünya Savaşı sonrasında sosyalizmin gücü karşısında daraldı. Bir dizi ülkede de milli kurtuluşçu ve proleter devrimci hareketler için de imkânlar genişledi. Sosyalist Sovyetler Birliği, İkinci Dünya Savaşı’nın ekonomide açtığı muazzam yaraları, Marksist-Leninist önderlik altında yığınların muazzam enerjisi ile kısa zamanda aştı. Bunlar tarihsel gerçekliktir. Troçkist tarih yazımı için ise bu tarihsel gerçeklik böyle değildir. Onlara göre Rusya’da öncelikle Stalin önderliğindeki dönemde – 1924 e kadar nasıl değerlendirdikleri pek açık değil, her halde ustaları Troçki proletarya iktidarından söz ediyor - proletarya diktatörlüğü değil, bürokrasinin diktatörlüğü altında dejenere olmuş bir işçi devleti söz konusu. Ve tabii inşa edilen de sosyalizm değil. Ne olduğu konusunda kafaları biraz karışık. Ama ne olmadığı konusunda eminler: Sosyalizm değil. Sosyalizm için yeni bir “siyasi devrim” gerekli olduğunu savunup, bunun için mücadele ettiler Troçkistler bu dönemde. Objektif olarak bu mücadele dünyadaki tek proletarya diktatörlüğüne karşı onu

lizm proleter devrimleri çağı değişmedikçe, aslında ML in yeni bir aşamaya yükseltilmesi de söz konusu olmaz. Bu yüzden Leninizm dışındaki her yeni moda “izm” gerçekte emperyalizmin temel özelliklerinin değiştiği iddiasının, veya Troçkistler’de olduğu gibi, aslında bu yeni çağın teorik çözümlemesinin Lenin değil, Troçki tarafından yapıldığı iddiasının ifadesidir. Bu yüzden Leninizm Marksizmin daha da geliştirilmiş şeklidir. Marksizm ne kadar devrimci ise, ona eklenen Leninizm de o kadar devrimcidir. Geldiğimiz yerde-noktada Komünistler açısından ML’ye ek herhangi bir “izm” den söz edilemeyecegi gibi, Marksizm Leninizmden de koparılamaz. Yeni bir dünyanın yaratılması ve komünizme varmanın bilimidir ML. Komünist ve Marksist olduğunu iddia edenler ML bilimini temel almak zorundadırlar. Bu saptamayı yaptıktan sonra Y. Boraz’ın eleştirilerine geçebiliriz. Y. Boraz yazısının en başında “Sovyetler Birliği, Arnavutluk ve Doğu Avrupa’daki rejimlerin domino taşları” gibi yıkıldığını belirttikten sonra şöyle diyor: “Bu ülkelerde neler oldu? Niye, nasıl oldu? Bu kadar ağır bedeller ödenmek zorunda mıydı işçi sınıfı, insanlık? Telafisi mümkün müydü? Tüm bu ve benzer sorulara Marksizm’in içerden verebileceği yanıtları ne? Yoksa Marksizm bu yıkıntıların altında mı kaldı?“ Yıkılan nedir? Burjuvazi “komünizm yıkıldı” yaygarasını bastı. Yıkılan sosyalizm- komünizm filan değildi, değildir.

Sosyalizm adına Faşizm: Sosyal FaşizmSosyalizm adına Emperyalizm: Sosyal Emperyalizm Özde siyasal açıdan sosyal demokratizme yönelen, emperyalizm ile uzlaşmayı öngören modern revizyonizm, bu yeni tipte bürokrat burjuva kastın sınıf niteliğine uygun bir ideoloji ve siyasetti. Sovyetler Birliği’nde iktidarı ele geçiren modern revizyonistler, devraldıkları muazzam sosyalist inşa başarıları üzerine kuruldular. Sovyetler Birliği’nde üst yapıda kısa süre içinde proletarya diktatörlüğü tasfiye edildi. Onun yerini yeni bürokrat-burjuvazinin 1960’a dek hâlâ “proletarya diktatörlüğü”, 1961, Sovyetler Birliği Komünist Partisi 22. Parti Kongresi’nden itibaren “bütün halkın devleti” adına uygulanan sözde sosyalist, gerçekte faşist, yani sosyal-faşist diktatörlüğü aldı. Lenin/Stalin döneminin “işçilerin anavatanı” olan Sosyalist Sovyetler Birliği, modern revizyonist bürokrat burjuvazinin iktidarı şartları altında lafta sosyalist, gerçekte emperyalist, yani sosyal-emperyalist bir güce; diğer emperyalist büyük güçlerle dünya hegemonyası için dalaşan sosyal-emperyalist bir büyük güce dönüştü. Sovyet halklarının yarattığı ve Marksist-Leninist önderlik altında Proleter Dünya Devrimi büyük hedefine varmak için seferber edilen muazzam sosyalist değerler, modern revizyonistlerin elinde emperyalist emellerle yürütülen dünya hegemonyası dalaşında kullanılan değerler haline geldi. Modern revizyonizm, uluslararası işçi sınıfı ve ezilen halklar içinde Sosyalist Sovyetler Birliği’nin ve sosyalizmin prestijini kendi emperyalist çıkarları doğrutultusunda kullanabilmek amacıyla sosyalizm maskesini kullanmayı tercih etti. O, emperyalizmini sosyalist söylemlerle örterek, halkların dostu imiş gibi görünerek yürütmeye çalıştı. ML’ler 1960 ‘lı yılların başlarından itibaren SB’deki

37


38

Fakat bunu ancak 20-25 yıl yapabildiler. Sonunda sosyalist maske kaldırılıp atılmak zorunda kalındı. Bütün dünyada Marksist-Leninistlerin on yıllardır ortaya koyduğu gibi, Sovyetler Birliği’nde var olan, 50’li yılların sonlarından bu yana proletarya diktatörlüğü, sosyalizm değildi. Var olan; sosyalizm adına emperyalizm, sosyalizm adına faşizmdi. Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa ülkelerinde çöken sosyalizm değil, sosyal-emperyalizm ve sosyal-faşizmdir. Gerçek budur. Y. Boraz eleştiri yazısında çok açık konuşmuyor ama satır aralarında görüşlerini açıkca belirtiyor. Nedir o açıkça söylenmeyen görüşler? Troçki “Bir ülkede sosyalizmin inşası imkânsızdır” tezini savunuyordu. Modern revizyonizmin çöküşü ertesinde Troçkistler, “bir ülkede sosyalizmin inşasının imkânsız” olduğu tezi konusunda haklı çıktıklarını açıklamaya başladılar! Yazarımız da “devrimci marksizmin ta başından beri bilimsel verilerle, olgularla açıklayabilme g ü -

Yaşayan ölülerden cesetlere… Devam edelim. Çöken sistemin ne olduğunu kısaca anlattık. Kuşkusuz bu bağlamda yazılacak ve söylenecek çok şey var. Ama yazıyı daha fazla uzatmamak için yazdıklarımızın yeterli olduğu kanısındayız. Eleştiri yazarı “Tüm resmi komünist partileri, bu olup biten, yaşanan yıkıntıların altında kaldı. Çoğu, h e men hemen hepsi, bu yaşananlar karşısında serseme döndü. İddialarından da vazgeçip, birer ceset olup çıktılar.” diyor. Yazar yanılıyor. Adı “komünist” olan bu partilerin “ceset” duru-

muna geldiklerinde gerçek anlamda komünizmle hiç bir ilgileri kalmamıştı, yoktu. Yani ceset olup çıkanlar ML açısından zaten yaşayan ölüler durumunda idiler. Okuyucumuz bu “cesetler”i kendine tanık yapmaya çalışacağına ML’yi doğru kavrasa, modern revizyonist kampın çöküşü ertesinde bu sözde komünist, gerçekte revizyonist partilerin gerçek yüzünün nasıl ortaya çıktığını daha iyi anlar ve kavrar. Ama yazarımız genel değerlendirmelerde bulunuyor ve kimi gerçeklerin üzerini örtüyor. Modern revizyonizmin hâkimiyeti ile birlikte zayıf ta olsa dünya çapında ML bilimini savunan ve modern revizyonizme karşı mücadele eden komünist partiler vardı. 30 yıl boyunca güçleri zayıf olan komünistler, doğu bloku ülkelerinde uygulananın sosyalizm olmadığını haykırıp durdular. Evet, bugün de ML’nin bayrağını yükseklerde tutan, Troçkizme doğası gereği karşı olan Bolşevikler vardır, (var olmaya devam edeceklerdir.)

Evet! tüm kaynaklar… Şimdi Troçkist Y. Boraz ile hemfikir olduğumuz bir yere geliyoruz. Y. Boraz devam ediyor ve şöyle diyor: “Diğer tüm kaynakları olduğu gibi, tüm bu yaşanılanları, örneğin, Troçki’nin bir kitabını bile okumadan, önyargılarla savuşturmak mümkün mü?”Bizim bu soruya verdiğimiz cevap kesin ve net olarak “Hayır” dır. ML’ler, her hangi bir konuda tavır takınırken, tavır takındıkları konuda çok yanlı ve birincil kaynaklara dayanarak tavır takınırlar. Troçki konusunda tavır takınılacksa, doğrudan Troçki’nin yazdıkları (ve tabii yaptıkları) doğrudan incelenmek zorundadır. “Troçki’nin bir kitabını bile okumadan, önyargılarla savuşturmak” ML lerin işi değildir, olamaz. Yani bu konuda hemfikiriz. Fakat bundan sonrası tam bir bilmece: Çünkü Y. Boraz kardeşimiz, bizim Troçki okumadan Troçki üzerine yazdığımız iddiasında. Bu, bu arkadaşın sorunlara nasıl yaklaştığının ilginç bir örneği. İspatlamadığı ve hiçbir zaman da ispatlayamayacağı bir iddia ileri sürüyor. Bu iddia üzerine eleştiri kuruyor. Tam Troçki’ye ve Troçkistlere yakışır bir yöntem. Biz Troçki’yi okuduk. Mandel’i, Pablo’yu, Serge’i ve daha bir dizi Troçkisti okuduk. Ve gördük ki, Troçki ve Troçkizmin panzehiridir Troçki ve Troçkistleri, tavır takındıkları konularda karşılaştırılmalı olarak okumak! Bize okuma tavsiyesinde bulunan Troçkist kardeşimize yine bir okuma tavsiyesi : (J.V.Stalin: Muhalefet Üzerine, Cilt I ve II, İnter Yayınları Ocak 1993, İstanbul)

Bunun ötesinde biz Troçki’yi yalnızca, O’nun yazdıklarından değil, aynı zamanda onun yaptıklarından, Bolşeviklerle Menşevikler arasındaki mücadeledeki tavırlarından, O’nun SB deki sınıf kavgasındaki konumundan da tanıyoruz. Bu konum kendine ML diyenler için tartışmaya meydan bırakmayacak kadar açık ve berraktır. Bunu incelemek isteyenler için de yeterli belge de mevcuttur. Eleştiri yazısının ilerleyen bölümlerinde yazar bir takım kitap isimlerini vererek, bu kitapları okuyup okumadığımızı soruyor. Hangi kitapları ve neleri okuduğumuzun hesabını Y. Boraz’a verecek değiliz. Ama şu bilinmelidir: Biz ML bilimin temel alan bir siyasi gazeteyiz. At gözlüğü takarak sadece belirli kitapları okumuyoruz. Troçkizm, siyasi açıdan ML’e düşman bir akımdır. Biz düşmanımızı da tanımak için onun ülkesine gitmek zorundayız. Yani ML’ye düşman akımların neler söylediklerini, görüşlerinin neler olduğunu okumak, onları daha yakından tanımaya yarar. Merak edilmesin bu konuda yeterli hassaslığı gösteriyoruz. Troçkistlere önerimiz aynaya bakmaları ve Lenin’i ve Stalin’i ön yargısız okumalarıdır. Elbette Marks’ın Kapitaller’ini okumak çok önemlidir. Unutulmaması ve ihmal edilmemesi gereken Marks-Engel-Lenin ve Stalin’nin yalnızca ekonomik sorunları anlatan kitaplarını değil, bize miras bırakılan diğer eserlerini de okumak ve kavramak diye bir görevimiz var.

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

Sosyal Emperyalist SSCB ve Doğu Avrupa’daki Peyklerinin yıkılışı, sosyalizmin-komünizmin yıkılışı değildir

cüne sahip” olduğunu ve “Devrimci Marksizm, bu hakkını görevi bugüne kadar taşıdığı bayrağın vererek yaptı, yapmaya da devam ediyor” diyor. Evet! Troçkizm başından beri ML olmayan görüşlerini devam ettirdi, ettiriyor. “Tek ülkede sosyalizmin başarıya ulaşamayacağı” tezi en başta teorik olarak Lenin, daha sonra ML SBKP önderliğinde SSCB de sosyalizmin inşası pratiği tarafından tarafından çürütülmesine rağmen, Troçkistler bu tezi savunmaya devam ediyor. Onlar aynı zamanda “Sovyetler Birliği, Arnavutluk ve Doğu Avrupa’daki rejimlerin domino taşları” gibi çökmesinin, kendi tezlerini haklı çıkardığını iddia ediyorlar! Sosyalist devrim, kendinden önceki tüm devrimler gibi, düz bir çizgi boyunca sürekli zaferler kazanarak, “hep ileri” biçiminde ilerlemiyor, ilerleyemez. Kesintiler, geri dönüşler, nasıl daha önceki devrimler, örneğin burjuva devrimlerinin en radikali olan 1789 Fransız burjuva devrimi ertesinde yaşandı ise, sosyalist devrimde de yaşandı, yaşanacak. Sosyalist devrimde hatta şunu söyleyebiliriz ki, bu kendinden önceki devrimlerden çok daha olası. Çünkü sosyalist devrim kendinden önceki devrimlerden özünde ayrı, çok daha derin, bundan önceki toplumların tümünden en köklü kopuşları gerektiren bir devrim. Brecht’in deyimi ile “yapması güç olan basit” şey komünizm! Çok değil, en fazla 30- 35 yıllık ve muazzam başarılarla dolu bir sosyalizm inşası deneyimi sonrasında “geri dönme” olgusuna bakıp, “gördünüz mü tek ülkede sosyalizm mümkün değildir” diyen Troçkistlere, Fransa’da 1789 Devrimi’nden sonra, cumhuriyetten yeniden “krallığa” geri dönüşü hatırlatıp, “krallığa geri dönüşün” burjuva cumhuriyetçiliğinin imkânsızlığını gösterip, göstermediğini sormak gerekir.

bu karşı devrimci gelişmeler konusunda tavır takınmaya başladılar. 1963’te ÇKP’nin “Uluslararası Komünist Hareketin Genel Hattı hakkında teklif” ,ve bunu açıklayan 9.yorumu ile; o döneme kadar DKH içinde şeklen var olan birlik bozuldu. ML güçler SBKP’nin açık revizyonist çizgisine ve karşı devrimci pratiğine açıkça karşı çıktılar. 1969 dan itibaren SB nin gelinen yerdeki siyasetinin adını da açıkça koydular :Sosyal Emperyalizm! Bunlar tarihi gerçeklerdir. Troçkistler bu dönemde ne yaptılar? Ustaları Troçki’nin, Marksizm ile Marksizm adına konuşan oportünist revizyonistler arasındaki hemen bütün bölünmelerde yaptığını (1917’ Temmuz sonrasını dışta tutuyoruz), ara bulmaya çalıştılar. Merkezci pozisyonda iki tarafa barış çağrıları yaptılar. Ne de olsa, dejenere olmuş da olsa, söz konusu olan “işçi devletleri” idi. Bunların böyle bölünmesi emperyalizme yarıyordu !!! vs. Onlar bu tavırlarıyla aynı ustalarının yaptığı gibi revizyonistleri koruma altına alıyordu! Bu bağlamda da bize okuma tavsiyelerinde bulunan Troçkist Y. Boraz kardeşimize bir okuma tavsiyesi daha: (Uluslararası Komünist Hareketin Genel Çizgisi Hakkında Polemik , (1963), İnter Yayınları, Temmuz 1988, İstanbul)

Şu Moskova duruşmaları… Y. Boraz şöyle diyor: “Adı “Yeni” olan Çağrı dergisinin yüz elli üçüncü sayısında “ Troçki ve Bolşevikler” başlığı ile bir makale çıktı. Bu yazıyı okuyanlar göreceklerdir ki, arkadaşlar hala 1929-1939 yılları arasında yaşıyorlar... Hiç bir şey olmamış, her şey güllük g ü l i s t a n l ı k !! . . Orta yerlerde yukarıda kısaca bahsettiğimiz bürokrasinin yıkıntıları, onlarca yayınlanan belgeler,yazılar vs. sanki yok ...Arkadaşlar 1936 Moskova mahkemelerinin malum savcıları olup çıkmışlar! Vişinski’yi ve onun yargılamalarını “ yeni” adı altında GÜNCELLİYORLAR..Yalan ve iftira okulunun bakın bunlar sabotaj da yapmışlardı yolundan gidebiliyorlar!!!.Bu insanların tümünün masum ve suçsuz olduklarını dünyada bilmeyen,anlamayan kalmamışken.Bu konularla ilgili onca belgeler,makaleler yazılmışken üstelik.Yani orta yerde onca olgu v a r . B u

39


gidebiliyorlar”!!!. deyip, işin içinden sıyrıldığımızı mı sanacağız? Burada Y. Boraz’ın tanığı burjuvazi! Onlar diyorlar, katiyen sabotaj filan yoktu! Hepsi yalan ve iftira. Diğer yandan hadi savcılık – polis ifadelerini bir yana bırakalım, sanıkların mahkemede verdikleri ifadelerin tutanakları var. Orada sanıklar sabotajlardan söz ediyor. Sanıklar mı “yalan ve iftira okulu” ?.. Neden burjuvazinin komünizme kara çalmak için anlattığı hikâyelere inanılıyor da, sanıkların ifadelerine inanılmıyor. İlginç! Onun dışında bir başka sorun daha var. Partinin Kulaklara karşı topyekûn saldırıyı başlattığı dönemde, ülke içinde sabotajlar var. Bu işçi sınıfı ile burjuvazinin ölüm kalım mücadelesi verdiği bir ortamda şaşırtıcı bir şey de değil! Burjuvazinin açık siyasi örgütlenmelerinin yasak olduğu bir ortamda, onun illegal örgütlenmesi ve terörist eylemlere de başvurması, yine şaşırtıcı değil, sınıf mücadelesinin olağan görüntüsüdür. Bunun ötesinde Komünist Partisi dışında partinin olmadığı bir yerde, burjuvazinin siyasetinin kendini bizzat KP içinde ifade edeceği de olgudur. Boraz kardeşimiz yoksa burjuvazinin yenildiğini gördüğü yerde savaşmadan teslim olacağını, onun katiyen terörist eylemlere, sabotajlara vs. girişmeyeceğini mi düşünüyor? Bu bağlamda bize okuma önerisinde bulunan Y. Boraz kardeşimize bir başka okuma önerimiz daha var: Moskova duruşmalarının yayınlanmış söz tutanaklarını oku! Y. Boraz hızını alamadan “Ryutin Platformu” nu savunuyor bize karşı. Ryutin platfomu, Kulakların tasfiyesi programına karşı çıkan sağ, sağcı bir platformdur. Arkadaş eğer bu platformun böyle olmadığını iddia ediyorsa, o zaman biz o platform üzerine somut tartışmaya hazırız. Moskova duruşmaları ve Lenin’in vasiyeti hakkında görüşlerimizi yazdık. İsteyen sayı 154’te yazdıklarımıza yeniden bakabilir. Çokça belge olduğunu biliyoruz. Ama nedense birincil kaynaklara dayanmak yerine ikincil olarak üretilen ve yazılan belgeleri Y. Boraz temel alıyor. Gerçeği olgular ve belgeler üzerinde tanımak isteyenler için 1936 mahkeme tutanakları vardır ve bunlara ulaşmak onca zor sorun da degildir. Elbette bu yargılamalarda “kurunun yanında yaş “ta zarara uğramış, haksız idari tedbirlerle karsılaşmış olabilir. Bizce Troçkizm sorunun merkezine “yargılamaları” koyduğunuz zaman esas sorun olan SİYASİ-TEORİK VE ÖRGÜTSEL sorunlardan uzaklaşırsınız. Okurumuzun yapmak istediği de tam da budur.

Ekim devrimi ve Troçki ve efsaneler: Devam ediyor Y. Boraz ve Troçki’nin bürokrasiye karşı mücadele ettiğini söyledikten sonra şöyle diyor: “İhanete Uğrayan Devrim’den tutun, Faşizme Karvs.gibi eserşı Mücadele, Enternasyonalizm vs. lerini, 1905 devrimini, Ekim Sosyalist Devrimini, Kızıl ordunun kurulmasını ve iç savaşları bizzat görüp içerden yaşamış bir devrimcinin kaleminden ve tanıklığından çıktığı için de önemlidir bu eserler.” Y. Boraz böyle söylüyor ama diğer tarafta gerçekler var. Nedir o gerçekler? Troçki, 1903’ten itibaren parti içerisinde çizdiği zikzaklarla anılır. Bu zikzakların ne olduğunu daha önce yazdık. Ama kimilerini bir kez daha yazmakta fayda var. Troçki ve onun etrafındaki grup, ayrı bir grup, ayrı bir merkez, ayrı bir yayın organı temelinde bir hizip olarak değil; Bolşevik Parti’nin programını, tüzüğünü kabul etme temelinde Bolşevik Parti’ye alındı. Bolşevik partiye katılması, onun eski Troçkist görüşlerinden vazgeçtiği veya partinin yön değiştirerek Troçkist olduğu anlamına gelmez. Troçki’nin Bolşeviklere katılması onun, yıllardır süren anti-Bolşevik mücadeleden vaz geçtiği anlamına da gelmiyordu. Şubat devriminden sonra, ikili iktidar döneminde, iktidarı proletaryanın ele geçirmesi, proletarya diktatörlüğünün kurulması anlamında sosyalist devrimin objektif koşulları olgunlaştı. Bolşevik Parti çığ gibi büyümeye başladı. Rusya’ya en geç dönen göçmen kadrolar içinde yer alan Troçki Rusya’daki devrimin zaferinin Batı Avrupa’daki proleter devrimlerin prologu olacağını düşünüyordu. Devrimi başaracak partinin Bolşevik Parti olduğu pratikte görülmeye başlandığı noktada, Rusya içinde doğru dürüst bir örgütlenmeye, işçi sınıfı içinde önemli bir güce sahip olmayan ve fakat devrimci anın değerlendirilmesi gerektiğini düşünen ve savunan Troçki için tek alternatif Bolşeviklere katılmaktı. Bolşevik Parti açısından ise, Troçki gibi iyi bir ajitatörün ve örgütçünün Bolşevik Partiye katılması, onun Menşeviklerle birlikte hareket etmesinden yeğ idi. Bolşevik Parti Troçki’ye ve onun fazla etkin olmayan grubuna BP ye katılma çağrısı yaptı. Troçki ve grubu Temmuz 1917 sonrasında bu çağrıya uyarak, Bolşevik Partinin programı ve tüzüğü temelinde BP ye katıldılar. Troçki sosyalist devrimi savunuyordu ancak olaylara bir Bolşevik olarak bakmıyordu. Troçki, bir dizi oportünist görüşlerinden vazgeçmedi ama pratik devrim görevleri bir süre için bu oportünist görüşlerini geri pla-

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

leri yazdık. Bu yazı, Troçkizm hakkında yazdığımız yazının birinci bölümü idi. Bu yazıda tarihsel süreç hakkında bilgi verirken şöyle yazdık: “1 Aralık 1934’te SBKP MK üyesi Kirov TroçkistleTroçkist bir rin bir komplosunda ölür. SB’de örgüt ortaya çıkarılır. Bu örgütün tüm parti yöneticilerini öldürmeyi ve ülkede bir darbe yapmayı planladığı ortaya çıkar. Olayla ilgili olarak pek çok parti yöneticisi yargılanarak kurşuna dizilir. Troçki hakkında da gıyabında ölüm kararı alınır. Troçkistler 1938’de Komünist Enternasyonal’e karşı 4. Enternasyonali kurar. 1940’da Troçki, Meksika’da öldürülür.” Burada geçerken tarihsel süreç hakkında sadece bilgi verdik. Moskova duruşmaları vb. hakkında bu yazıda bir değerlendirme yapmadık. Lenin’in Vasiyeti ve Moskova duruşmaları hakkındaki değerlendirmelerimizi sayı 154’te yayınladık. Y. Boraz somut olarak yazdıklarımız hakkında tavır takınacağı yerde, genel bilinen Troçkistlerin söylemlerini tekrarlayıp duruyor. Yazıda Moskova duruşmaları üzerine henüz bir değerlendirme yokken, bizi “Moskova duruşmalarının savcısı olmakla” suçluyor! Y. Boraz olaylara kendi penceresinden bakıyor, kimi Troçkist yazarların eserlerini okuyup okumadığımızı sorguluyor, sorular soruyor ve bilinen Troçkist söylemleri tekrarlayıp duruyor. Çok bilimsel geçinen yazarımız, Buharin’in karısına ezberlettiğini iddia ettiği mektuptan bahsediyor. Ne kadar bilimsel değil mi? Peki Buharin’in mahkeme önünde yaptığı itirafları nereye koyacağız? Buharin, istemediği suçlamayı geri çevirebiliyordu. Neydi suçlamalardan bir tanesi? Lenin’e suikast olayında Buharin’in de parmağı olduğu iddia ediliyordu. Ama Buharin mahkeme önünde kimi itiraflarda bulunurken, Lenin’e suikast olayında rolü olduğu iddiasını geri çeviriyordu. Duruşmalar anında radyo üzerinden bütün ülkede yayınlanıyordu. Enternasyonal medya (basın) bu açık duruşmaları bizzat mahkemeye katılarak izleyebiliyordu. Yani bütün sanıkların savunmalarını bütün dünyaya duyurma imkânları vardı. Onların yaptıkları itiraf dolu savunmaları ne yapacağız? Yok mu sayacağız? Ya da Y. Boraz gibi: Bu insanların tümünün masum ve suçsuz olduklarını dünyada bilmeyen, anlamayan kalmamışken... deyip iman mı edeceğiz! Kimmiş bu bütün dünya? Troçkistler ve antikomünist burjuva medya değil mi? Bu mu sizin dünyanız? Bu mu sizin çok yanlı okumanız? Ya da yine Y. Boraz gibi “Yalan ve iftira okulunun bakın bunlar sabotaj da yapmışlardı yolundan

✒ 40

arkadaşlar için, örneğin kurşuna dizileceğini anladığı için,ölmeden önce yazdığı mektubu karısına ezberleten Buharin’in mektubu yayınlandı.Bir anlamı var mı bunun.?Yine Buharin’in masum olduğunu dikkatli bir okuyucu için gösteren şu kitaplardan haberleri var mı?(İvan Denisoviç’in Bir Günü, Stalin Çatışkıların adamı, Buharin ve Bolşevik devrim vs. vs.).Ya da Bu arkadaşlar Ryutin Platformu’nun yayınladığı bildirgeyi (M.İnanç Turan’ının “Yaşanmamış Sosyalizm” kitabından bulabilirler) hiç okuma zahmetine katlanacaklar mı? 1932 yılında, partinin ve ülkenin ne hale geldiğini üstelik ne Buharin’in ağzından, ne de Troçki’den değil, bu platform üyelerinden okuma olanağı bulabilecekken. Gerçeği, olgular üzerinden öğrenmek, araştırmak gibi bir derdiniz varsa tabiî ki…” En baştan tabii okuduğunu biraz dikkatlice okuyup öyle polemik yürütmekte yarar vardır. Y. Boraz arkadaş yeni/ eski polemiği yürütebilmek için “adı yeni olan Çağrı” diyor. Hayır! Çağrı’nın adında Yeni sözcüğü var, ama o sözcük Çağrı’nın sıfatı değil! Çağrı “Yeni Dünya için” Çağrı! Yani yeni Çağrı’ya değil, Dünya’ya ait bir sıfat. Yeni, Komünist Dünya, istediğimiz, uğrunda mücadele ettiğimiz budur. Bunun için mücadeleye katılmaya çağırıyoruz işçileri, emekçileri, devrimcileri, kendine sosyalist diyenleri. Yani Y. Boraz’ın yeni eski polemiğinin çıkış noktası doğru dürüst okumama, ya da okuduğunu anlamama, ya da bile bile çarpıtma üzerine kurulu. Arkadaş seçim hakkına sahip! Diğer yandan ama “yeni” lik bizim için bir gerçekliği olan bir iddiadır. Biz evet yeni olma iddiasındayız da: At izi ile it izinin birbirine karıştığı, sosyalizmkomünizmin en zayıf dönemini yaşadığı bir dünyada yaşıyoruz. Yeni dünya, gerçek demokrasinin, insan haklarına saygının lafta kalmayıp uygulandığı bir dünya olacaktır. Bütün dünyada olduğu gibi ülkelerimizde de emperyalizmin, faşizmin, ırkçılığın, barbarlığın bir tek alternatifi vardır: SOSYALİZM! Onu kazanmak için tek yol vardır: Bolşevik mücadele. İşte bunun adı yeni bir dünyadır ve mücadelemiz bunun içindir. Okurumuz yanlış yerde durduğu gibi, yanlışa takıldığı için de, yaşanmış olan bir dönemi ele alıp incelememizi anlamıyor, anlamak istemiyor. Troçkizmin bilinen söylemlerini tekrarlayıp duruyor. “Troçkizm ve Bolşevikler” başlıklı makalemizde Troçkizmin tarihsel sürecini, ortaya çıkışını, savunduğu görüşleri ve Lenin’in Troçki hakkında yaptığı değerlendirme-

41


Troçki ve Brest Litovsk… Troçki’nin Lenin’le ve Bolşevik Parti’yle Ekim ertesi ilk büyük polemiği, çok önemli bir zamanda, Sovyet iktidarının ölüm-kalım savaşı verdiği bir dönemde, Brest-Litovsk Barış görüşmeleri sırasında oldu. Troçki, Ekim Devriminden sonra Dış İşleri Komiserliğine atanır. Ayrılıklar Alman emperyalistleriyle yapılan Brest Litovsk barış anlaşmasında kendini gösterdi. Almanlarla anlaşma konusunda parti içinde esas olarak

iki görüş vardı. Buharin ve Ossinski’nin başını çektiği bir gurup, Alman emperyalizmiyle imzalanacak her türlü barış anlaşmasını teslimiyet olarak niteliyor ve her türlü uzlaşmayı red ediyordu. Bunların tavrı devrimin “saflığını” koruma adına, devrimin yenilgisine zemin hazırlamaktı. Çünkü Alman emperyalizminin ordularının, Rusya içinde ilerlemesini durduracak örgütlü silahlı güç yoktu. Ülkenin tümünde iktidar henüz ele geçirilmemişti. Savaşa devam etmek, barış imzalamamak Lenin’in deyimiyle “yeni doğmuş bir çocuğu ölüme terk etmek” demekti. Lenin bütün bu sebeplerden, Almanlarla en kısa zamanda barış anlaşması imzalanmasını istiyordu. Esas mesele “Rusya’da gerçekleşen devrimi korumak ve geliştirmekti.” Her geçen gün devrimin aleyhine işliyordu. Troçki bu durumda “ne savaş-ne barış” şeklinde bir görüş savunmaya başladı. Ona göre Almanya’da devrimci durum yükseliyordu, bu yüzden Alman ordularını Rusya’da bağlamak iyi olurdu. Fakat Alman orduları Rusya’da ilerlerlerse, bu kez Rusya’da ki devrim yenilgiye uğrayacaktı. Bunu engellemek için Almanları oyalamak gerekliydi. Lenin’in “çocukça” diye adlandırdığı bu planı Troçki barış görüşmelerinde uygulamaya kalktı. Ve Troçki önderliğindeki heyet barış anlaşması imzalamadan kalktı masadan. Alman emperyalistleri bu fırsatı kaçırmadı, Rusya barış istemiyor gerekçesiyle saldırıya geçti. Alman saldırısı hemen hiç bir direnişle karşılaşmadı. Ve Alman emperyalistleri Rusya içinde ilerlemeye başladı. Bu durumda derhal barış görüşünü savunanlar, MK’da fikirlerini kabul ettirdiler. Almanlarla şartları eskisinden çok daha ağır olan bir barış anlaşması imzalandı. Troçki Dış İşleri Komiserliği’nden alındı.

Troçki ve iç savaş: Troçki hakkında yaratılan efsanelerden bir diğeri de Troçki’nin iç savaştaki rolü üzerinedir. Y. Boraz da “Kızıl ordunun kurulmasını ve iç savaşları bizzat görüp içerden yaşamış bir devrimcinin kaleminden” çıkan kitapları okumamızın ne kadar önemli olduğunu söylüyor. Öncelikle şunu belirtmek gerekir. Troçki elbette iç savaş sırasında önemli görevler almış, bir kısmından başarıyla çıkmıştır. Ama Troçki, iç savaş sırasında genel olarak Merkez Komitesinin iradesinin bir temsilcisi durumundadır. Troçki, kendi kafasına göre Kızıl Ordu’nun bir kısmını yöneten ve sosyalizmi tek başına kurtaran bir ‘kahraman’ değildir. Evet, Troçki iç savaş döneminde esasta iyi savaşmıştır. Ama savaşan tek başına Troçki değildir. Binlerce Bolşevik,

milyonlarla ifade edilen emekçi yığınlar bu iç savaşta ölüm kalım mücadelesi vermiştir. İç Savaşta Kızıl Ordu’nun esas örgütleyicisi ve yöneticisi Bolşevik Partidir. Proletaryanın önderleri, işçiler-emekçiler, kendilerini sosyalizme adamış militanlar iyi savaşmış ve pek çoğu da bu uğurda yaşamlarını yitirmiştir. Troçki MK üyesidir ve Troçki’ye düzenli bir ordunun kurulması görevi verilir. Troçki esasta iyi savaşmıştır ama bir dizi hata da yapmıştır. İç savaşta Bolşevik Parti müdahalede bulunmasaydı, iç savaş yenilgi ile de sonuçlanabilinirdi. İşte bazı örnekler: İç savaş döneminde Kızıl Ordu Doğu Cephesinde Kolçak ordusunu kovalamaktadır. Troçki bir plan önerir ve doğu cephesinden birliklerin geri çekilmesini, Kolçak ordusunun kovalanmasının bırakılmasını ve birliklerin Güney Cephesine kaydırılmasını önerir. Bu öneri MK tarafından reddedilir ve ordunun ilerleyişini sürdürmesi direktifi verilir. Troçki, MK’nın bu direktifi ile hemfikir olmadığı için istifa eder. Ancak istifası MK tarafından kabul edilmez. Sonuçta MK direktifi uygulanır ve Kızıl Ordu istenilen sonuca ulaşır. Troçki’nin Kızıl Ordu komutanı olduğu, MK da önemli bir şahsiyet olduğu ne kadar tarihi olgu ise; Kızıl Ordunun bir dizi yenilgisinde savaş alanlarında yaptığı hatalar da o kadar olgudur. 1919 Sonbaharında, Denikin’e karşı saldırı başarısızlığa uğrar. Troçki Güney Cephesinden Merkez Komitesi’nin bir toplantısına çağrılır. Merkez komitesi toplantı sonunda Güney Cephesine yeni fonksiyonerler gönderme ve Troçki’yi görevden alma kararı alır. Yeni fonksiyonerler, Troçki’nin Güney Cephesindeki işlere karışmamasını talep eder. Güney Cephesindeki mücadele bir süre Troçki olmadan devam eder. Troçki’nin iç savaşta kimseye danışmadan yaptığı atamalar, bürokratik tutumu, Bolşevik önderlere karşı düşmanca tavırları, ‘tutuklanmayı hak etmiş olan ‘Fransız misyonu üyelerine’ gösterdiği hoşgörü parti içinde ciddi rahatsızlıklara neden olur. Troçki zaman zaman görevinden alınmıştır. 1919 yılında Partinin 8. Kongresi’nde eski ‘sol komünistler’in ağırlıkta bulunduğu askeri muhalefet grubu oluşur. Bu grup, Troçki’nin bürokratik ve düşmanca tutumundan rahatsız olan dürüst askeri delegeleri de kendine yaklaştırmıştı. Askeri delegelerin çoğu “Troçki’nin iç savaşta açıktan açığa ihanet halinde olan eski Çarlık ordusu askeri muhafızlarının önünde eğilmesinden ve ordudaki eski Bolşevik kadrolara karşı düşmanca davranmasından hoşlanmıyordu.” Parti

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kaların, demiryolcuların temsilcilerinin bulunduğu bir oturum düzenleniyor. Lenin’in ayaklanma üzerine önergesi burada 2’ye karşı 20 oyla kabul ediliyor. Başka bir efsaneye göre Troçki, Ekim Devriminin ‘büyük önderi’, zaferin ‘en büyük mimarı’, iç savaşın ‘kahraman savaşçı’sıdır. Ekim Devriminden 3 ay önce Bolşevik Partiye katılan Troçki, birden Ekim Devriminin ‘en büyük yaratıcı’larından birisi oluveriyor. Oysa Ekim devriminde daha yeni bir parti üyesi sayılan Troçki, ne partide ne Ekim Devriminde özel bir rol oynayamazdı. Çünkü Troçki’de her sorumlu parti fonksiyoneri gibi Merkez Komitesi ve onun organlarının kararlarına göre hareket etti. Troçki, Bolşevik Parti Merkez Komitesi’nin aldığı kararları yerine getirmiştir. Troçki’nin ‘özel rölü’ ve ‘devrimin esin kaynağı’ söylentileriyle ilgili Stalin şöyle der: “Bu elbette, Ekim ayaklanmasının esin kaynağı yoktu demek değildir. Hayır, onun esin kaynağı ve önderi vardı. Ama bu, ayaklanma sorununun karara bağlanmasında verdiği önergeler Merkez Komitesince kabul edilen Lenin’den, Troçki’nin iddiasının tersine, ayaklanmanın gerçek esin kaynağı olmasını illegalitenin önleyemediği Lenin’den başkası değildir. Ayaklanmanın esin kaynağının, Partinin olduğu apaçık gerçeğini büönderi V. I. Lenin tün illegalite üzerine gevezelikle ört bas etmeyi istemek budalalıktır ve gülünçtür.” (Stalin, Eserler, 6. Cilt, Sf. 297 İnter Yayınları) Devam edelim: Merkez Komitesinin 16 Ekim (29 Ekim) tarihli oturumunun tutanaklarına bakacak olursak; ayaklanmanın bütün örgütsel işlerini yönetecek pratik bir merkez seçiliyor. Bu merkeze Sverdlov, Stalin, Jerzinski, Bubnov, Uritski olmak üzere 5 kişi seçiliyor. Ayaklanmayı yönetecek pratik merkezde Ekim devriminin ‘biricik esin kaynağı’, ‘başkişisi’ olan Troçki yer almıyor. Ne kadar ilginç değil mi? Troçki’nin özel, örgütsel, politik ve ideolojik rolü gözükmeyen bir rol olmalı galiba. Masal bu ya, uydur uydurabildiğin kadar. Nasıl olsa dilin kemiği yok.

✒ 42

na itti. Bu onun Bolşevizme yaklaştığı bir dönemdir. Troçki yanlış görüşlerine rağmen Bolşevik Parti için önemli ve yetenekli bir kişiydi. Partiye girme talebi, Bolşevizmin ilkelerini kabul konusunda bir özeleştiriydi. Troçki, Bolşevik Partiye girmesine ve Merkez Komitesi’nde yer almasına rağmen asla tutarlı bir Bolşevik olamadı. Merkez Komitesi’nde yer almak her zaman tutarlı bir Bolşevik olunduğu anlamına gelmez. Merkez Komitesi’nde yer alması bir süre için de olsa Bolşevizm’in pratiğiyle birleşildiğini gösterir. Bu birleşme Troçki için oldukça kısa sürmüştür. Olgu budur. Troçki hakkında, Troçkistlerin uydurduğu birçok efsane vardır. Bu efsanelere göre Troçki, Ekim devriminin ‘biricik önderi’ kızıl ordunun ‘başkişi’sidir. Troçkistler Lenin’in rolünü ve Bolşevik Parti önderinin misyonunu bir kenara bırakmakta ve Troçki efsaneleri uydurmaktadır. Y. Boraz, John Reed’in Dünyayı Sarsan On Gün adlı kitabını okumamızı öneriyor! Troçki hakkında yaratılan efsanelerin mimarlarından biri John Reed’tir. John Reed, ‘Dünyayı Sarsan On Gün’ adlı kitabında 1917 Ekim devriminden önce Bolşevik Parti Merkez Komitesinin tamamına yakınının ayaklanmaya karşı olduğunu söylüyor! Güya Merkez Komitesi’nin oturumlarından birine bir işçi çat kapı içeri girmiş ve ‘ayaklanmaya karşı çıkıyorsunuz ama ben size söyleyeyim ki, ayaklanma her şeye rağmen yine de olacak’ demiş! Bolşevik Parti Merkez Komitesi de, oturuma girip bağıran bu işçinin baskısıyla ayaklanma kararı almış! Evet! John Reed’in karşı devrimci Zuhanov’dan etkilenerek yazdığı kitabında bunlar yazıyor. Burada yazılanlar gerçek mi? Tabii ki hayır. Gerçekler, bilindiği üzere bu efsanede anlatılan gibi değildir. Merkez Komitesi’nin 10 Ekim (23 Ekim) tarihli oturum tutanaklarına göre; oturumda bulunanlar Lenin, Zinovyev, Kamanev, Stalin, Troçki, Sverdlov, Uritski, Jerzinski, Kollontay, Bubnov, Sokolnikov ve Lomov’dur. Bu toplantıda ayaklanma sorunu görüşülüyor. Lenin’in ayaklanma üzerine önergesi oylanıyor. Karar 10’a karşı 2 oyla alınıyor. Kim karşı çıkıyor ayaklanma kararına? Kamanev ve Zinovyev. Bunlar ayaklanmaya karşı çıkmakla kalmıyorlar, Bolşevik Parti’nin ayaklanma kararı aldığını Menşevik basına da anlatıyorlar. Kamanev ve Zinovyev ayaklanma konusunda, birkaç günlük bir karşı çıkıştan sonra Merkez Komitesi’nin kararına uyuyorlar. 16 Ekim (29 Ekim) Merkez Komitesi üyeleri, Petrograd Komitesi temsilcisi, askeri örgüt, işletme komitelerinin, sendi-

43


44

Stalin, Lenin ölmeden önce SBKP’nin Genel Sekreterliği’ne seçilmişti. Stalin Lenin’in ısrarla savunduğu Rusya’da tek başına kalındığında da sosyalizmi inşa perspektifine sıkıyı sıkıya bağlıydı. Kamanev-Zinovyev ve Troçki ise, Rusya’da tek başına sosyalizmin inşa edilemeyeceğini, bunun gerçekçi olmayan ve bu nedenle gerici bir çaba olduğunu söylüyorlardı. İdeolojik perspektiflerdeki temel farklılık pratik ve politik her sorunda karşıt görüşlerin savunulmasına neden olmuştu. Muhalefet daha Lenin zamanında karşı çıktığı NEP’e yönelik saldırısını arttırmıştı. NEP’in kapitalizme geri dönüş yolu olduğunu, köylülüğe değil yalnızca zengin köylülüğe hizmet ettiğini, Sovyet iktidarının giderek sınıf niteliğini kaybettiğini söylüyordu. Oysa ülke ekonomisi henüz toparlanmamıştı. Lenin’in işaret ettiği çizgide NEP dönemi devam ediyordu. NEP’ten vazgeçilmesi köylülüğün Sovyet iktidarına karşı yönelmesi, kıtlığın yeniden baş göstermesi demekti. Güç toparlama dönemi devam ediyordu. Bu dönemde köylülük kazanılmalıydı. Muhalefet politik önermelerini mantıksal sonucuna vardırmıştı. Rusya’da sosyalizm inşa edilemezdi.

rak belirtmekten de kaçınmayız. Stalin’in burada yaptığı tespit bu haliyle bizce yanlıştır. SBKP Tarihi 1938’de yazılmıştır. Tarihin yazıldığı dönemde Sovyetler Birliği’nde Troçkist çetenin ortaya çıkarıldığı ve yargılamaların sonuçlandığı bir dönemdir. Bu dönemde Stalin’in bu tespitleri, andaki genel hava içinde anlaşılabilir olmasına rağmen yanlıştır. Burada hiç ayrımsız Troçkist ve Buharinci elebaşıların, yine hiç ayrımsız Ekim devriminin daha ilk günlerinden beri, yabancı casusluk teşkilatları ajanları oldukları..” tespiti yapılmaktadır. Bu genellikle bu tespitler aslında Mahkeme sonuçları ile de tam örtüşmemektedir. Yapılan kimi yanlışların emperyalizme hizmet etmesi başkadır; objektif olarak emperyalistlerle girilen kimi ilişkilerde onların çıkarlarına hizmet etmek başkadır, subjektif olarak ajan olmak, emperyalizmin bilinçli ajanı olmak başkadır. Yanlış bir siyasi görüş savunmak başkadır, terörist eylemler örgütlemek başkadır vb. Burada bütün bu ayrımlar ortadan

aslında söylenebilecek ve ispatlı olan şey, Troçki’nin ve Troçkistlerin objektif olarak SB’ndeki proletarya diktatörlüğüne karşı, karşı devrimci faaliyetler içinde olduklarıdır. Bunun ötesi, mahkemede bir dizi sanığın getirdiği ve fakat ispatlı olmayan iddialarıdır. Bu yüzden örneğin Troçki (Troçkist elebaşıların en elebaşısı odur) hakkında “ Ekim devriminin daha ilk günlerinden itibaren yabancı casusluk teşkilatlarının ajanı” olduğu suçlaması doğru değildir. Ve doğru suçlamalara da zarar veren bir değerlendirmedir. Bütün dünyada emperyalist burjuvazinin ve bu arada emperyalist burjuvazinin kuyrukçusu anti-Stalinist naylon komünistlerin Stalin’e ve Stalin dönemine saldırırken en fazla kullandıkları suçlamalardan biri; Stalin döneminde birçok eski Bolşevik önderin “göstermelik mahkemeler”de, “işkencelerle” yapılmış itiraflar temelinde, mahkûm edilerek kurşuna dizilmiş olduğu iddiasıdır. Bunlara göre Stalin, kişisel iktidar hırsı gözünü bürüdüğünden, kendine tehlikeli olabi-

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

Bir ülkede sosyalizm…

Partiyi bu fikre kazanmak istiyordu. Tek çare Avrupa devrimiydi. Avrupa devrimine askeri yardım yapılmalıydı. Dünya kapitalizmine derhal veya en kısa sürede savaş açılmalıydı. Bu süre içerisinde proletarya diktatörlüğü rejimi muhafaza edilmeliydi. Ancak sosyalizmin inşası imkânsızdı. İşte Troçki ve dostlarının görüşleri böyleydi. Troçki yaşarken bir mahkeme kurulmuş! Bu mahkemenin sonucunun ne olduğunu soruyor Y. Boraz bize. Arkadaşın sözünü ettiği mahkeme, “Mahkeme” başkanı “John Dewey’e atfen, Dewey Komisyonu olarak da adlandırılan ve Troçki’ hakkında Moskova duruşmalarında getirilen suçlamaları “inceleyen” bir Komisyondur. Bu inceleme içinde bu Komisyon’un bir alt Komisyonu Troçki’ ile onun Meksika Coyoacan kentindeki evinde 10-17 Nisan tarihleri arasında görüşmeler yapmış, Troçki’nin “savunmasını” almış, sonunda onu aklamıştır! Bu Komisyon kim tarafından kurulmuştur? “Leon Troçki’nin savunulması için Amerikan Komitesi” (American Committee forn the defense of Leon Trotsky) tarafından! Komisyon’un içinde Troçki’nin ve Troçkizmin sempatizanları ve SB’ne düşman “liberal aydın” lar vardır. Komisyon Üyelerinden Mauritz A.Hallgren “mahkeme” sırasında, bu mahkeme’nin “ Troçkistler açısından SB’ne karşı siyasi müdahalenin bir aracına dönüştüğü” gerekçesiyle istifasını açıklamıştır. Sonucu başından belli bir komisyon raporudur Boraz’ın bizim inanmamızı istediği! Hayır! Bizim için söz konusu belge ne ise odur: “ Trokçki’yi savunmak için Amerikan Komitesi” raporu! Bizce proletaryanın devletinin herkesin gözü önünde yürüttüğü mahkeme önünde sanıkların verdiği ifadeler, kuşkusuz Dewey Komisyonu denen propaganda aracının söylediklerinden daha güvenilir belgelerdir. Eleştirmenimiz şöyle devam ediyor: “Yani YDİ Çağrı da bu tür makaleyi yazanlar, sizin GÜNCELLEMENİZE gerek yok. Söyledikleriniz daha önce söylenmiş. Bakın Stalin ne diyor: ‘Troçkist ve Buharinci elebaşılar, belgelerin gösterdiği gibi bu baylar EKİM Devrimi’nin daha ilk günlerinden beri, yabancı casusluk örgütleri, ajanları oldukları ve ona karşı komplolar düzenledikleri halde, casusluk ve komplocu etkinliklerini ancak şu son zamanlarda 1937–1938 yıllarında öğrenmiş bulunmamız şaşırtıcı değil mi? Nasıl oldu da bu kadar ciddi bir şeyi göremedik…’ (Leninizm’in Sorunları s 726) Biz komünist bir gazeteyiz. Yanlışları açık ola-

Kongresi’nde Troçki’nin cephedeki uygulamalarından örnekler sıralandı. Ancak bürokratik yanlışlara karşı doğru eleştiri getiren askeri muhalefet düzenli orduya geçişe ve bunun gerektirdiği önlemlere karşı çıkıyordu. Bu yüzden yanlış bir konumdaydı. Lenin ve Stalin, Askeri Muhalefete karşı kongrede mücadele ettiler. Kongre’de Troçki’nin dürüst askeri delegelerin tepkisini çeken tutumu da mahkûm edildi. Y. Boraz Troçki’nin “bürokrasiye karşı” duruşundan bahsediyor. Ya Troçki’yi tanımıyor, ya da gerçekleri çarpıtıyor. 1921 yılında parti içinde büyük tartışmalara yol açan sendikalar meselesi de NEP tartışmalarının bir parçasıydı. Savaş komünizmi döneminde uygulanan sendikaların atamalar ve askeri yöntemlerle yönetilmesi politikasına son verilmeli, yönetimler seçimle işbaşına gelmeli ve barış koşullarına uygun olarak demokratik yöntemlerle yönetilmeliydi. Buharin ve Troçki bu görüşlere şiddetle karşı çıktılar. Troçki, işçi sınıfıyla ilişkilerde ikna yöntemine karşı çıkıyor ve sendikalara askeri yöntemin getirilmesini savunuyordu. O, sendikalarda demokrasinin yaygınlaştırılmasına ve sendika organlarının seçimle gelmesi ilkesine karşıydı. İşte Boraz’ın “bürokrasiye” karşı duran Troçki’si gerçekte bu idi.

Troçki’nin iç savaşta kimseye danışmadan yaptığı atamalar, bürokratik tutumu, Bolşevik önderlere karşı düşmanca tavırları, ‘tutuklanmayı hak etmiş olan ‘Fransız misyonu üyelerine’ gösterdiği hoşgörü parti içinde ciddi rahatsızlıklara neden olur. kalkmaktadır... Somut olarak Troçki ve Troçkistler üzerine konuşursak: Troçki 1926 da Siyasi Bürodan çıkarılır, 1927 sonunda Partiden atılır ve 1928 başında Alma Ata’ya sürgüne; ordan da 1929 da Istanbul’a sürgüne gönderilir. Bu dönemlerde onun emperyalistlerin ajanı olduğu vb. suçlaması yoktur. Savunduğu yanlış siyasi görüşlerin Sovyetler Birliği’nde sosyalizmin inşasına zarar verdiği ideolojik mücadele içinde ortaya konmuştur. Troçki’nin yurtdışı yıllarında SB’deki “bürokratik iktidarı” “siyasi devrimle” devirmeyi programatik olarak savunduğu, bunun için SB nde de örgütlenmeye çalıştığı olgudur. Aynı şekilde Troçki’nin çelişmelerden yararlanma adına şu ya da bu burjuva – emperyalist devlet ve unsurlarla ilişkileri red etmediği, tersine bu gibi ilişkileri kullanmaya çalıştığı da olgudur. Moskova Mahkemeleri sırasında bir dizi sanığın Troçki’ye bir dizi suçlama getirdiği de olgudur. Bütün bunlar birleştirildiğinde

lecek tüm yöneticileri ortadan kaldırtmıştır. Ne yazık ki, bu iddialar, birçok iyi niyetli ve belgeleri tanımayan insanı da etkilemekte; Buharin gibi, Zinovyev gibi, Rikov gibi vb. vb. bir dizi, bir zamanlar devrim için, Bolşevik Parti için büyük yararlılıklarda bulunmuş kişilerin, nasıl olup da Sovyetler Birliği’ne karşı sabotaj faaliyetleri içine girebilecek kadar alçaldıkları sorusu bu insanlar açısından da gündeme gelmektedir.

“İşbirliği” nin objektif temelleri Sovyetler Birliği’nde sosyalizmin inşasının başarıları, gerek tüm emperyalist dünyayı, gerekse “tek ülkede sosyalizmin inşasının mümkün olmadığı” tezini savunan Troçki ve Troçkistleri ve diğer yandan sosyalist inşanın hızı karşısında paniğe kapılan Sağcıları zor durumda bırakmış; Sovyetler Birliği’ne düşmanlık, çeşitli emperyalist güçlerin Sovyetler Birliği’ndeki

45


Hangisinin daha iyi olduğuna Boraz karar versin. Siyasi bir insana, onun savunmadığı bir yanlış görüş mal edip, ona saldırma Don Kişot-vari bir yöntemdir. Stalin 1926’da (bkz: Leninizmin İlkeleri, Sol Yayınları, sf. 178) “Kapitalizmin basit restorasyonu artık olanaksızdır” diyor. Stalin, genel olarak restorasyondan değil, “basit” bir restorasyondan, yani yıkılan tipte bir kapitalizmin restorasyonundan söz ediyor. Daha sonra SB’inde olan da basit bir restorasyon yani yıkılan tipte bir kapitalizmin yeniden iktidara gelme olgusu değildir. Eski, devrilmiş burjuva sınıfı değildir iktidara gelen. Olan yeni tipte parti içinde şekillenip gelişen yeni tipte bürokrat burjuvazidir. Olan budur. Şimdi soralım: Kim yalan söylüyor? Kim gerçekleri çarpıtıyor? Kararı okuyucu versin... Eleştirmenimiz devam ediyor ve sorular soruyor. Geri dönüşleri araştırıp araştırmayacağımızı, hangi kitapları okumamız gerektiğini vb. anlatıyor. Y. Boraz’a yaptığımız çalışmaları, hangi araştırmaları yapıp yayınladığımızın bir dökümünü burada yapmayı gerekli görmüyoruz. Ama gururla şimdiye kadar Türkiye Devrimci Hareketinin yapmadığı, yapamadığı konuları araştırıp sonuçlarını yayınladığımızı belirtmek istiyoruz. Dönüşüm Yayınlarından yayınlanan belgeleri, eleştirmenimiz temin edip okuyabilir. Arnavutluk’u soruyor Y. Boraz. Yıllar önce AEP, Mao araştırmalarını yayınladığımızı çok okuyan (!) Y. Boraz’ın bilmesi gerekir. Sadece en son yayınlanan “Demokratik Devrim mi? Sosyalist Devrim mi?” kitabımıza atıfta bulunuyor eleştirmenimiz. Ondan önce Sosyo Ekonomik Yapı ile ilgili yayınladığımız kitabımızdan haberi var mı? Kuşkusuz geriye dönüşler meselesinde epey belgelerimiz yayınlandı. Tabii ki önümüzde kapsamlı olarak geriye dönüş sorununun araştırması var. Y. Boraz merak etmesin, kapsamlı çalışmamızı yayınladığımızda, nasıl bir araştırma yaptığımızı ve neleri okuduğumuzu görebilir.

Burjuvazinin sınıf olarak tasfiyesi

Geriye dönüş meselesi

Devam edelim. Eleştirmenimiz şöyle diyor: “‘Son Yazılar’ adlı kitabında, Stalin SB’ de sınıfların artık ortadan kalktığını ve geriye dönüşlerin artık mümkün olmadığını söylüyordu. Bunun da, yukarıdaki sözleri gibi yalan olduğu zamanla ortaya çıktı.” Bize çokça kitap okuma nasihatı veren ve hangi kitapları okumamız gerektiğini söyleyen Y. Boraz, Stalin’i çarpıtıyor. Stalin hiç bir zaman SB’de sınıfların ortadan kalktığını söylemedi. Stalin SB’de sömü-

Stalin güya ‘son Yazılar’ında “geriye dönüşlerin artık mümkün olmadığını” söylüyormuş! Nerede diyormuş? Son Yazılarda!!! Stalin ne “Son Yazılar”da, ne de başka bir yerde geriye dönüşler artık mümkün değildir demiyor. Y. Boraz, Stalin’in söylemediğini Stalin’e mal edip saldırıya geçiyor. Çok okuma çağrısı yapan kardeşimiz görülen odur ki, Stalin konusundaki bilgilerini okuma yoluyla değil – okuduğunu anlayabileceğinden yola çıkıyoruz - duyma yoluyla edinmiştir. Bir ihtimal de tabii bilinçli olarak çarpıtmadır.

Lenin ve Troçki: Demokratik Devrim konusunda iki ayrı çizgi E. Poraz, “Demokratik Devrim mi? Sosyalist Devrim mi”? tartışmasını ve “devriminin karakteri konusunda kafa“ yormanın iyi bir şey olduğunu belirttikten sonra şöyle diyor: “Rusya’daki devrimcilerde bu tartışmayı zamanında yapmışlardı. Bu konuda öne çıkan ilk kitaplar Lenin’in “İKİ TAKTİK”, Troçki’nin ise “ Sonuçlar ile olasılıklar”adlı çalışmalarıdır Çarlık Rusya’sında gelecekteki devrimin olgulardan h a -

reketle bir çözümlemesidir bu iki eser de. Bu iki kitap etrafında dönen tartışma, Ekim devrimine kadar devam etmiştir.” Önce Lenin’in “İki Taktik”i ile Troçki’nin “Sonuçlar ve Perspektifler “(Olasılıklar değil,Perspektifler.. Burada çeviri yanlışı var. - BN) ini aynı yerde sayıp, her ikisine de “ gelecekteki devrimin olgulardan hareketle çözümlemesidir” notunu vermek, bu iki eser arasındaki özsel, temel farkları gözlerden gizlemektir. Bu eserlerden birincisi, Marksizmin demokratik devrim konusundaki görüşlerinin Rusya somutuna uygulanması ve ilerletilmesidir. Bu eserde Lenin geçmişte demokratik devrimin önderi olarak görülen burjuvazinin gericileştiğini; onun demokratik devrimi sonuna dek ilerletmek diye bir sorunu ve programı olmadığını; demokratik devrimi sonuna kadar ilerletmenin proletaryanın çıkarına olduğunu; Rusya’da demokratik devrimin işçi sınıfının önderliğinde, işçi köylü temel ittifakına dayanılarak “ve işçilerin köylülerin devrimci demokratik diktatörlüğü” şiarı ile gerçekleştirilebileceğini; demokratik devrimle sosyalist devrim arasında bir Çin Seddi olmadığını; birincisinden ikincisine durmaksızın geçmek için tek kıstasın “işçi sınıfının bilinci ve örgütlenme ve işçi sınıfı ile yoksul köylülüğün ittifâk derecesi” olduğunu ortaya koyar. Savunduğu Rusya şartlarında Marksist kesintisiz devrim teorisidir. Sonuçlar, Perspektifler, köylülüğün devrimci yeteneği üzerine kuşku üzerine kuruludur. İşçilerin köylülerin Devrimci demokratik Diktatörlüğü şiarını, bu şiar altında iktidarın hangi sınıfın elinde olacağı konusu açık bırakıldığı gerekçesiyle red eder. Sosyalizmi savunanların savunması gereken iktidar biçiminin proletarya diktatörlüğü olduğu, devrimin perspektifinin köylülerin yardımı ile kurulacak proletarya diktatörlüğü olduğu ve zaten Rusya’da proletarya diktatörlüğünün kaderinin Avrupa’daki devrimlere bağlı olduğu vb. savunulur. Sürekli devrim adı altında, sol laflara büründürülerek savunulan teori, gerçekte Rusya’da proletarya önderliğinde işçi köylü iktidarı hedefli bir devrimin imkânsızlığı teorisidir. Bu teori pratikte burjuva devrimi burjuvazinin işidir, proletaryanın bu devrimdeki rolü en iyi halde “en radikal muhalefet partisi olmaktır” Menşevik teorisi ve siyaseti ile birleşir.

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

rücü sınıfların ortadan kaldırıldığını söyledi. Stalin, bu görüşlerini ‘Son Yazılar’da değil, 25 Kasım 1936’da yaptığı ‘Anayasa Konuşması’ında ve 10 Mart 1939’da 18. Parti Kongresi’ne sunduğu raporda söylüyor. Sınıf kavramı ekonomik kategoriler içinde ele alınan, üretimdeki yerleri, üretim araçları ile olan ilişkilerine göre birbirinden ayrılan geniş insan gruplarını ifade eden bir kavramdır. Herhangi bir sınıfın ekonomik temelini ortadan kaldırdığınız zaman, o sınıf, sınıf olarak tasfiye olmuş, ortadan kalkmış demektir. Çünkü artık sözkonusu olan sınıfın üretim sistemi içindeki yeri, üretim araçları ile olan ilişkileri; emeğin toplumsal örgütlenmesinde oynadığı rol, toplumsal zenginlikten aldığı pay, bu payı alırken kullandığı yollar değişmiştir. Yani onu daha önce dâhil olduğu sınıf yapan bütün etkenler değişmiştir. O tasfiye edilmiş sınıftan geri kalan artıklar ve gerek o tasfiye edilen sınıf mensuplarının kafasında yaşayan tasfiye edilmiş, ortadan kaldırılmış sınıfın düşüncelerinin varlığı; o sınıfın hala sınıf olarak varlığını sürdürdüğü anlamına gelmez. SB’nde sanayide ve tarımda burjuvazi ekonomik olarak yokedilmiş; üretim araçları üzerinde burjuvazinin özel mülkiyeti kaldırılmış; üretim araçları üzerinde sosyalist mülkiyet gerçekleştirilmiştir. SB’nde 1934’te sömürücü sınıflar ekonomik olarak yok edilmiş, yani sınıf olarak varlığına son verilmiştir. Bu artık sınıf çelişmelerinin ortadan kalktığı, sınıf mücadelesinin bittiği demek değildir. Düşünce ve ideoloji ekonomik temelde daha uzun süre varlığını korur. Bu anlamda burjuvazi ekonomik olarak ortadan kaldırılmasına rağmen ideolojik etkisi varlığını sürdürdüğü için sınıf kavgası tüm şiddetiyle devam eder, taki hayatın tüm alanlarında burjuvazinin ideolojik etkisi de kırılıp yok olana kadar. Yani komünizmin üst evresine kadar. Işte Troçkistlerin ve her renkten revizyonistlerin kafasının basmadığı can alıcı nokta tam da budur.

✒ 46

“muhalefet” ile “ittifakı”nın - daha doğrusu Sovyetler Birliği’ndeki muhalefeti kendi amaç ve çıkarları doğrultusunda kullanmasının - ortak temelini oluşturmuştur. Aynı ortak temeldir ki, Sovyetler Birliği’ndeki “muhalefeti” hem kendi içinde ittifaka, hem de kendi amaçlarına ulaşmak - yani Sovyetler Birliği’ndeki iktidarı devirmek, yerine kendi iktidarlarını kurabilmek – için emperyalist güçlerden “yararlanma” adına onlarla anlaşma aramaya; objektif olarak emperyalist güçlerin “beşinci kol” faaliyetini yürütmeye itmiştir. Emperyalistler açısından da, Troçkist ve Sağcı muhalefet açısından da 1934 yapılan XVII. Parti Kongresi, Sovyetler Birliği’nde kendini ispatlayan sosyalizmi yıkmanın [Troçkist ve sağ muhalefet açısından, lafta sorun tabii ki sosyalizmi yıkmak değildi; kurulan zaten sosyalizm değildi] tek yolu, Parti yönetimini yoketme yolu idi. Ve evet Troçkist ve Sağ muhalefet açısından, Sovyetler Birliği’nde amaçlanan değişikliğe ulaşabilmek için, dıştan bir saldırı da, hesaplar içinde yeralan bir olasılıktı. Yönetimi devirmek için her araç kullanılabilir, her yol mübahtı. Troçkistlerin ve Sağcıların XVII. Kongre ertesi, açıkça Parti çizgisine karşı çıkan bir programla, Parti platformu dışında bir platformla işçi sınıfı önüne, Sovyet emekçileri önüne çıkıp, onları kazanma umudu kalmamıştı. Parti çizgisinin doğruluğu pratikte ispatlanmıştı. Kitleler büyük bir çoşku ile sosyalizmin inşası çalışmasına katılıyorlardı. Muhalefet ideolojik mücadele sonucu, yığınlar içinde tüm inanırlığını yitirmişti. Bu durumda Parti yöneticilerine karşı bireysel terör, komplo yolu seçildi. 1 Aralık 1934’te Parti önderlerinden Sergey Kirov, Smolny Enstitüsü’ndeki bürosundan çıktığında, koridorda Nikolayev isimli bir katilin saldırısında başından vurularak öldürüldü. Bu konu ile ilgili görüşlerimizi dergimizin 154. sayısında yayınladık. İsteyen bir kez daha yazdıklarımıza bakabilir.

Bir dikkatsizlik: Devam ediyor Boraz: “Adı geçen makalede,zaten .YDİ Çağrı yazarı da

47


neğine de sahibiz. Nedir Nisan Tezleri’nde ortaya konan? Lenin’le konuşalım: “Her devrimin temel sorunu devlet iktidarı sorunudur. Bu konuda berraklık olmadan, devrime bilinçli bir katılımdan, ya da ona önderlik etmekten söz edilemez. Devrimimizin son derece dikkate değer bir özelliği bir ikili iktidar üretmiş olmasıdır. Her şeyden önce bu olgu hakkında berrak olunmalığıdır,

Lenin için ise, proletarya diktatörlüğü köylülükle kurulmaz. Yalnızca köylülüğün en yoksul kesimi ile kır yoksulları ile birlikte kurulabilir. Köylülükle kurulan diktatörlüğün adı İşçilerin Köylülerin Devrimci Demokratik Diktatörlüğüdür. Bununla proletarya diktatörlüğü arasında Çin Seddi yoktur.

48

mamış olan bizler, işe bakın ki, Troçkizmin temellerinin atıldığı ‘Sonuçlar ve Perspektifler’ adlı kitaptan alıntılar yaptık ve bütünlük içinde savunulan düşüncelerin bir özetini de okuyucularımıza aktardık. Tabii İki Taktik’ten alıntı yapsak da problem olmazdı. Tabii ki Lenin’den birçok alıntı yaptık ve bunların kaynağını da verdik. Yazarımız herhalde dikkatli bir okuyucu olmadığı için Lenin’den yaptığımız tüm alıntıları, ‘İki Taktik’ten yaptığımızı sanıyor. İşte önyargılı davranmak buna denir. Devam ediyor Boraz: “Bunu(Yani Troçkiden tek kitap bile okumamış Şuolmaklığımızı - BN) nereden çıkarıyorum? radan, Lenin’in Nisan Tezleri ile birlikte Troçki’nin Sonuçlar ve Olasılıklar” kitabı okunup bir karşılaştırma yapılsa, eminim yazar bu kadar rahat y a zamazdı! Bu konuda, o kadar uzun yazdıklarının tek bir satırını yazamazdı.Yazarın unuttuğu veya bilerek çarpıttığı bir şey var.O da şu, madem ki devrimin konusunda bu kadar ağır eleştikarakteri rilerde bulunuyor Lenin, Ekim Devrimi sırasında Troçki ile niye ve nasıl aynı yerde?.Hadi,yazar bunu bir açıklasın.” Boraz rahat olsun! Nisan Tezlerini de, Sonuçlar ve Perspektifleri de okuduk. Karşılaştırma yapma yete-

bu kavranmadan ileriye doğru adım atılamaz. Örneğin bolşevizmin eski “formüllerini” tümlemeyi ve düzeltmeyi bilmek gerek. Çünkü ortaya çıkmış olduğu gibi bunlar genelde doğruydu, ama somutta gerçekleşmesinin başka türlü olduğu görüldü. İkili iktidarı önceden hiç kimse düşünmedi ve düşünemezdi. İkili iktidar neden ibarettir? Geçici hükümetin burjuvazinin hükümetinin yanı sıra ,gerçi henüz zayıf, henüz rüşeym halinde olan, ama buna rağmen hiç kuşkusuz gerçekten var olan ve güçlenen bir ikinci hükümetin: İşçi ve Köylü Temsilcileri Sovyetleri’nin ortaya çıkmış olmasından ibarettir. Bu ikinci hükümetin sınıfsal tabanı nedir? Proköylü lü k . letarya ve (asker kaputu içindeki) Bu hükümetin politik karakteri nedir? Devrimci dikİktidar tatörlüktür.” (Lenin, İkili Üzerine, Seçme Eserler, cilt 6, s 41 , İnter Yayınları, Kasım 1995, İstanbul) “ Rusya’da mevcut durumun özgünlüğü, proletarbilinci ve yanın yeterince gelişmemiş sınıf yetersiz örgütlülüğü sonucunda burjuvaziyi iktidara aşamasından, iktigetiren devrimin birinci darı proletaryanın ve köylülüğün en yoksul katman-

miş demokratik devrimin görevlerini çözmenin bir aracı olurdu. Fakat o kendini bununla sınırlamazdı. İktidara gelen proletarya özel mülkiyet ilişkilerine hep daha derinlemesine müdahalede bulunmak, yani sosyalist tedbirler yolunda yürümek zorunda kalırdı. “(Leo Trotzki, Permanente Revolution, Verlag der Zeitschrift DIE AKTION, Berlin,1930,s 24; yeniden basım, Verlag Neue Kritik, Frankfurt, 1965) Görüldüğü gibi Lenin’in Nisan Tezleri’nde savunduğu görüşler ile Troçki’nin Sonuçlar ve Perspektifler’ inde savundukları birbiri ile uyuşmaz. Troçki, Sonuçlar ve Perspektiflerde, devrimin hedefi olarak “ Köylülüğün yardımı” ile , -dikkat edilsin yoksul köylülük değil, bir bütün olarak köylülükten söz ediyor Troçki – kuralacak “Proletarya Diktatörlüğü” nü koyuyor. İşçilerin Köylülerin devrimci demokratik diktatörlüğüne karşı çıkıyor. Alternatifi: Burjuvazinin bir bölümünün de kurulmasına yardım edeceği Proletarya diktatörlüğü !!! İşte büyük ve devrrrrrimci teorisyen Troçki’nin hem de devrimin sürekliliği adına savunduğu proletarya diktatörlüğü böyle bir şey! Lenin için ise, proletarya diktatörlüğü köylülükle kurulmaz. Yalnızca köylülüğün en yoksul kesimi ile kır yoksulları ile birlikte kurulabilir. Köylülükle kurulan diktatörlüğün adı İşçilerin Köylülerin Devrimci Demokratik Diktatörlüğüdür. Bununla proletarya diktatörlüğü arasında Çin Seddi yoktur. Bu var olduktan sonra, bundan ikincisine, proletarya hazır olduğu (bilinç ve örgütlenme seviyesi ve yoksul köylülükle ittifak derecesi) nda geçilir. Çarlığın yıkılması ertesinde Rusya’da de fakto ikili iktidar ortaya çıkmıştır. Sovyetlerde cisimlenen iktidar işçilerin köylülerin devrimci demokratik iktidarıdır. Devrimin görevi burdan proletarya diktatörlüğüne geçiştir. Bunun subjektif şartlarını yaratmak, partinin görevidir.

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

Nisan Tezleri / Sonuçlar ve Perspektifler

larının eline vermek zorunda olan ikinci aşamasına geçişten ibarettir.” (Lenin, Bugünkü devrimde Proletaryanın Görevleri Üzerine Tezler … Eserler, cilt 6, s 35) Bize okuma önerileri yapan Boraz’a yeni bir okuma önerisi: Lenin, Seçme Eserler, cilt 6 nın tümünü okumanda büyük yarar vardır! Evet! Nisan 1917 de, Rusya’da ikili iktidar vardır! Bir yanda geçici hükümet şahsında burjuvazinin hükümeti, burjuvazinin diktatörlüğü. Diğer yanda İşçi Köylü temsilcileri Sovyetleri şahsında “İşçilerin Köylülerin Devrimci Demokratik Diktatörlüğü”! Hani şu Troçki’nin 1905 devrimi derslerinde imkânsızlığı üzerine ahkâm kestiği diktatörlük! Hadi okumadığımız (!) Troçki’nin ne dediğine bakalım. Bu kez onun ekim devrimi sonrasında, bir sürü ideolojik mücadeleden sonra tecrit olup partiden atıldığı ve yurtdışına sürüldüğü dönemde, sürekli devrim teorisini Lenin’le barıştırmaya çalıştığı bir yazısına bakalım. Sürekli Devrim’in 1930 yılı Almanca baskısına yazdığı önsözde Troçki şunları söylüyor: “Bizim burjuva devrimimizin kaderi konusunda tarım devriminin belirleyici olduğu k o n u s u n da, ben en azından 1902 yılının Ekiminden – yani kaçışımdan - itibabenim yurtdışına birinci ren Lenin’in bir öğrencisi idim. Tarım devriminin, genelde demokratik devrimin ancak dolayısıyla liberal burjuvaziye karşı işçilerin köylülerin birleşik gücü ile gerçekleştirilebileceği, benim için Buna rağher türlü kuşkunun üzerinde idi. men ben “İşçilerin köylülerin devrimci demokratik karşı idim. Çünkü diktatörlüğü” formülüne bu formül diktatörlüğün gerçekte hangi sınıfa ait olacağını açık bırakma zaafına sahipti. Ben şunu ispatlamaya çalıştım: Köylülük muazzam sosyal ve devrimci ağırlığına rağmen gerçekten bağımsız bir parti yaratma ve bundan da daha çok onun elinde iktidarı yoğunlaştırma yeteneğine sahip değildir. (…) Benim bundan çıkardığım sonuç şu oldu: Bizim burjuva devrimimiz, ancak proletarya milyonlarca köylülüğün yardımı ile, devrimci diktatöryoğunlaştırabilirse görevlelüğü kendi elinde rini köktenci olarak çözebilir. Bu diktatörlüğün sosyal içeriği ne olurdu? Birinci olarak o tarım devrimini ve devletin demokratik dönüşümünü tam olarak gerçekleştirirdi. Başka bir deyişle, proletarya diktatörlüğü tarihi olarak gecik-

devrimin karakterine ilişkin,bu döneme ve tarihlerine ait alıntıları okuyucusuna sunuyor.Yazar böylece, Troçki hakkında Lenin Neler diyoru(bolca İki Taktikten örnekler vererek) veriyor..Yazarın b u r a d a k i muradı, Troçki ile Lenin’i, devrimin karakteri konusunda karşı karşıya getirip,bir Troçki kitabı bile okumadan karalamaktır.” Görüldüğü gibi Boraz “Troçki ve Bolşevikler” başlıklı yazımızda”Troçki hakkında” ‘İki Taktik’ten bolca örnekler verdiğimizi iddia ediyor! Yazıda bu bağlamda ‘İki Taktik’ten yaptığımız tek bir alıntı dahi yoktur. Boraz’a göre, Troçki’den tek kitap bile oku-

İyi anlaşılması için bir kez daha 1917 Şubat’ın da ne oldu? Çarlık yıkıldı. Siyasal özgürlükler kazanıldı. Bolşevik parti yasal hale geldi. Lenin ülkeye döndü. Devrimci basın, Sovyetler, sendikalar, dernekler özgür bir ortama kavuştu. Çarlığın devrilmesinden sonra, Rusya’da ikili bir iktidar ortaya çıktı. Bir yandan emperyalizm, burjuvazinin önderliğinde “Geçici Hükümet”; diğer yanda ise işçilerin, köylülerin, askerlerin iktidar organı olan İşçiKöylü-Asker Sovyetleri. Ancak bu İşçi-Köylü-Asker Sovyetlerinin içinde, Bolşevik Partisi değil, aslında

49


Stalin güya ‘son Yazılar’ında “geriye dönüşlerin artık mümkün olmadığını” söylüyormuş! Nerede diyormuş? Son Yazılarda!!! Stalin ne “Son Yazılar”da, ne de başka bir yerde geriye dönüşler artık mümkün değildir demiyor. Y. Boraz, Stalin’in söylemediğini Stalin’e mal edip saldırıya geçiyor. Çok okuma çağrısı yapan kardeşimiz görülen odur ki, Stalin konusundaki bilgilerini okuma yoluyla değil – okuduğunu anlayabileceğinden yola çıkıyoruz - duyma yoluyla edinmiştir. Bir ihtimal de tabii bilinçli olarak çarpıtmadır.

50

vb. konularda görüşlerini yanlış ilan edip değiştirmedi. Lenin’de öze ilişkin değişen bir şey yoktu. Değişen yalnızca objektif koşullar, sınıflar arası güç ve ilişkilerdi. Troçki ise şöyle diyordu: “Biz demokratik devrimi, başka herhangi bir yerden daha derinlemesine, daha kararlı, daha kusursuz bir biçimde tamamlamış olmamıza rağmen, bademokratik devrim yaşamadık.” ğımsız bir (Troçki, Sürekli Devrim, Sf. 109) Troçki’ye göre, 1917 Şubat’ında bağımsız (ne demekse artık!) bir demokratik devrim gerçekleşmemişti. Ancak Ekim devrimiyle hem sosyalist hem de demokratik devrim ger-

tinin asgari programı demokratik devrimin gerçekleşmesi değildi. Bolşevik Parti’nin asgari programı, demokratik devrimin zafer kazanması ve mümkün olan en kısa sürede sosyalist devrime geçişti. Demokratik devrimin kesin zaferi proletarya ve köylülüğün devrimci demokratik diktatörlüğünü öngörüyordu. Troçki, proletarya ve köylülüğün demokratik diktatörlüğünün bütün ülkede tek iktidar olmamasından yola çıkarak “bağımsız” bir demokratik devrim gerçekleşmediğini iddia ediyor. 1917 Şubat devriminin kendi tezlerini doğruladığını söylüyor. Lenin, Çarlığın yıkılmasıyla Burjuva Demokratik Devrimin tamamlandığını söyler. Sosyalist aşamaya

geçiş için Demokratik devrimin sonuna kadar götürülmesi, bütün demokratik devrim görevlerinin çözülmesi gerektiği anlayışına karşı çıkar ve devrimin sosyalist aşamaya geçişinin zorunlu olduğunu söyler. Lenin’e göre, sosyalist devrim demokratik devrimin arta kalan görevlerini de çözecektir. Troçki, Lenin’in fikir değiştirdiğini ve Troçki’nin görüşlerinin yanına geldiğini savunur. Tabii bunu Lenin öldükten sonra yapar. Troçki’ye göre Lenin, Şubat Devriminden sonra Nisan Tezleri ile Troçki’nin ‘sürekli devrim’ kuramını benimsemiştir. Demokratik devrimi savunmaktan vazgeçmiş, sosyalist devrimi savunmuştur. Bu tarihten itibaren Lenin proletarya ve köylülüğün devrimci demokratik diktatörlüğü tezinin yanlış olduğunu görmüş, hayatı boyunca savunduğu bu tezden vazgeçmiştir! Bu tarih Lenin için bir dönüm noktasıdır. Gerçek Leninizm asıl olarak bu tarihten sonra başlar denilebilir! Troçki ve Troçkistlerin savunusu budur. Troçki şöyle diyor: “1905-17 Bolşevik deneyimi ‘demokratik diktatörlük’ü kapatıp, üzerine süngüyü vurabilmiştir. Kapının üzerine Lenin kendi elleriyle ‘Girilmez, Çıkılmaz’ ibaresini yazmıştır.” (Troçki, Sürekli Devrim, Sf. 109) Lenin demokratik devrimden vazgeçmiş! Proletarya ve köylülüğün demokratik diktatörlüğünü yanlış ilan etmiş! Troçki, Lenin’in hiçbir zaman sosyalist devrim sloganını kullanmayacağını düşünüyordu. Çünkü Troçki, Bolşevikleri, sürekli olarak sosyalist devrimi belirsiz bir geleceğe ertelemekle, demokratik devrimi savunarak, sosyalist devrimi unutmakla, proletaryayı kapitalizm sınırları içerisinde tutmakla eleştirmiştir. Lenin zamanı geldiğinde, sosyalist devrim sloganını ortaya attığında Troçki şaşırmış kalmıştır. Bolşevizm’den hiçbir şey anlamamış olan Troçki, objektif koşullardaki değişikliğe bağlı olarak Lenin’in parti programına tamamıyla sadık kalarak sosyalist devrimi savunmasını “büyük bir değişiklik” olarak nitelemiştir. Oysa Lenin değişmemişti. Lenin Troçki’nin çizgisine de gelmemişti. Lenin, demokratik devrim ve sosyalist devrimin ayrı olgular olduğunu, ancak aralarında geçiş olabileceğini 1905’te de, 1917 Şubat devriminden sonra da savundu. Lenin Şubat devriminden sonra Troçki’nin ‘sürekli devrim’ teorisini savunmak bir yana şöyle diyordu: “Fakat burjuva-demokratik devrimin kazanımlarını Rusya’nın halklarının sahip olduğu şeylerin sağlam bir parçası yapmak için ilerlemeye devam etmek

zorundaydık ve ilerledik de. Burjuva demokratik devrimin sorunlarını; ilerlerken, geçerken, bizim esas ve gerçek, bizim proleter-devrimci, sosyalist çalışmamızın “yan ürünü” olarak çözdük. Reformlar – bunu her zaman söyledik - devrimci sınıf mücadelesinin bir yan ürünüdür. Burjuva-demokratik dönüşümler – dedik ve bunu olgularla ispatladık - proleter, yani sosyalist devrimin bir yan ürünüdür. Geçerken değinelim ki, “ikibuçukuncu” Marksizmin Kautsky, Hilferding, Martov, Çernov, Hillquit, Longuet, MacDonald, Turati ve ‘ikibuçukuncu’ Marksizmin tüm diğer kahramanları... Burjuva- demokratik ve proleter-sosyalist devrim arasındaki karşılıklı ilişkiyi anlayamadılar. Birincisi, ikincisine geçer. İkincisi, geçerken birincisinin sorunlarını çözer. İkincisi, birincinin eserini pekiştirir. İkincisinin birinciyi ne derece geçmeyi başaracağını mücadele ve yalnızca mücadele tayin eder.” (Lenin, Seçme Eserler, C. 6, Sf. 519, İnter Yayınları, 1995, İstanbul) Lenin, demokratik devrimin önemini her zaman sosyalizm mücadelesi açısından ele almıştır. Yığınların bilinç, örgütlenme ve hareket düzeyine denk düşen demokratik evresini aşan devrim artık sosyalist devrim evresine girmiş demektir. Sosyalist devrimin gündeme gelmesi için, bütün demokratik görevlerin çözülmesi gerektiği sonucu çıkmaz. 1917’de de böyle oldu. Demokratik devrim gerçekleşti, hareket demokratik evresini genel olarak aştı ve sosyalist devrim için koşullar olgunlaştı. Burjuva devrim gerçekleştikten sonra görev, proletaryanın bilinç ve örgütlenme düzeyine göre en kısa sürede sosyalist devrime geçiştir. Bu Lenin’in Troçkizm’e geçmesi değil, bizzat Leninizm’in ta kendisidir. Bu Leninist düşüncenin, Troçki’nin yığınların bilinç ve örgütlenme düzeyini dikkate almayan oportünist, lafta sol, özde sağ ‘sürekli devrim’ teorisiyle uzaktan yakından hiç bir ilgisi yoktur. 1917 Şubat ve Ekim Devrimi Troçki’nin ‘sürekli devrim’ anlayışını doğrulamaz; Lenin’in kesintisiz devrim anlayışını kanıtlar. Bu ikisinin üzerinde yükseldiği tezler birbirine karşıttır.

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

çekleşmişti. Lenin şöyle yazıyordu: “Rusya’da Şubat Devrimi ile devlet iktidarı yeni bir sınıfın, burjuvazinin ve burjuvalaşmış toprak ağalarının eline geçmiştir. Bu anlamda Rusya’da Burjuva Demokratik Devrimi tamamlanmıştır. İçinde bulunduğumuz dönemin özelliği, devrimin birinci aşamasından – ki bu aşamada prodüzeyi geri letarya bilinçlenme ve örgütlenme olduğundan iktidarı burjuvaziye kaptırmıştır - ikinci aşamasına geçiş içinde bulunmamızdır... Bu ikinci aşamada iktidar burjuvazinin elinden alınmalı ve proletaryanın ve köylülüğün en yoksul kesiminin eline geçmelidir.” (Lenin, ‘Taktik Hakkında Mektuplar’ Nisan Tezleri ve Ekim Devrimi) Lenin ile Troçki arasında bir birlikteliğin olmadığını bu alıntılar herhalde yeterince gösteriyor. Troçki, demokratik devrimin kesin zaferi ile demokratik devrimi birbirine karıştırıyor. Bolşevik Par-

zengin köylülerin ve küçük-burjuvazinin çıkarlarını savunan “Sosyal Devrimciler” ve “Menşevikler” hâkimdi. Lenin Nisan Tezleri’nde “Rusya’da Burjuva Demokratik Devrimin tamamlandığı”nı belirtir. Evet! Çarlığın yıkılması anlamında demokratik devrim tamamlanmıştı. Demokratik devrimin daha çözmesi gereken bir dizi görev vardı. Fakat bunlar eğer proletarya diktatörlüğünün kurulma şartları oluşursa, proletarya diktatörlüğü şartlarında geçerken de çözülebilirdi. Aynen Lenin’in İki Taktik’te öngördüğü gibi. Lenin’deki değişiklik neydi? Lenin gerçekten özeleştiri yapıp Troçki’nin sürekli devrim teorisini mi savunan pozisyona mı geldi? Bir dizi Troçkistin iddiası bu! (Örneğin Viktor Serge, Troçki adlı kitabında uzun uzun bu tezi ispatlamaya çalışıyor. Boş yere!) Tabii ki hayır! Lenin demokratik devrim, sosyalizm, köylülük, proletaryanın önderliği, devrim aşamaları

Lenin ve Troçki Ekim Devriminde nasıl ve neden aynı yerde? Ekim devrimi öncesinde durum ne idi? İkili iktidar döneminde burjuvazinin iktidarı işçiköylü yığınlarından giderek tecrit oluyor, halk içinde desteğini hızla yitirme sürecine giriyordu. İşçilerin Köylülerin Delegelerinin Sovyetleri’nde

51


52

“Bugün, ülkelerimizde kapitalizmin girmediği bir yer yokken ,“demokratik devrim” diye yola çıkanların bile, Nisan Tezleri’nde öğrenecekleri çok şey var demektir. Bunu asla unutmayalım.” diyor Boraz.

Özeleştiri konusu Y. Boraz, Troçki’nin Bolşevik Partiye alındığı sırada, örgütlenme konusunda Menşevik görüşlerin özeleştirisini verdiğini belirttikten sonra şöyle diyor: “YDİ Çağrıdan da arkadaşlar, örneğin geçmişte savundukları bir yanlış görüşün öz ele ş t i r ilerini vermiş olabilirler mi? Özeleştirisini verdikleri konulardan sorumlu olurlar mı? Örneğin hala Maocu musunuz? Bugün bundan sorumlu tutuluyor musunuz?” ML biliminde eleştiri-özeleştiri ilkesi vardır. Hataları kabul etmek ve hataları düzeltmek bir erdemdir. Hata kabul ediliyorsa ve daha sonra aynı hata tekrarlanıyorsa, verilen özeleştirinin bir değeri olmaz. Okurumuz Troçki özeleştiri yapma büyüklüğünü göstermiş diyor. Bir an için öyle kabul edelim. Bundan Mao’yu savunanların Mao’nun yanlışlarıyla ve kendi geçmişleriyle hesaplaşmadığı sonucu acaba nasıl çıkarılıyor? Boraz’a şunu söyleyelim. Biz Mao’yu her zaman büyük bir ML olarak savunduk, bugün de savunuyoruz. Ama biz hiçbir zaman Mao’nun ML e katkılarının, ML’i yeni bir aşamaya yükseltmek anlamına geldiği tezini kabul etmedik, eleştirdik, ret ettik. Hiç bir zaman Mao’cu olmadık! Maocu kavramının revizyonistlerin ve burjuvazinin Mao’yu ML’den koparmak için uydurdukları bir kavram olduğunu savunduk, savununuyoruz. Mao Çin’de sosyalizmin

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

kavganın doğrusu / doğrunun kavgası

Nisan Tezlerinden öğrenme:

Unutmayız tabii. Troçkist tezleri bildiğimiz için bu tespitlere yabancı değiliz. Bugün kapitalizmin girmediği ülke var mı? Troçkizm bütün ülkelerde sosyalist devrimi savunuyor. O, çok işçici kesiliyor ve köylülüğün önemini yadsıyor vb. Nisan Tezleri’nden bugünün Türkiye’sine uyarlamasında çıkan sonuç, Demokratik Devrimin reddi değildir. Kapitalizm egemen, öyleyse sosyalist devrim; ya da çok önemli çözülmemiş demokratik devrim görevleri var, öyleyse demokratik devrim genellemeleri yanlış genellemelerdir. Nisan Tezleri’nden öğrenilecek en önemli derslerden biri budur. Biz her ülkede devrim aşamasının, o ülkenin ekonomik, sosyal, tarihi gelişmesi bütünlüğü içinde somut çözümlenerek belirlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. KK/T de neden, ekonomide kapitalizm egemen olduğu halde Demokratik devrim, devrim aşaması olarak gündemdedir, bunun cevabını merak eden herkes yayınlarımızdan görüp öğrenebilir. Eğer söylediklerimiz yanlış bulunuyorsa, böyle geçerken genel lafetmek yerine, somut eleştiri getirilir. Cevaplarız!

şubat sonrasında küçük bir azınlık konumunda olan Bolşevikler giderek güçleniyor, Sovyetler içinde burjuvazinin iktidarına destek verme yanlısı güçler zayıflıyordu. Bolşevik Parti özellikle işçiler ve ordu (asker kaputu içindeki köylüler) içinde etkisini ve örgütlülüğünü çığ gibi arttırıyordu. Troçki’nin Rusya’ya geri döndüğü günlerde görülen manzara net olarak şu idi: Bolşevikler sosyalist devrime yelken açmışlardı. Ve hızla büyüyen, devrimi gerçekleştirecek olan özü-sözü bir parti görünümünde idiler. Troçki’nin örgütünün, işçiler ve köylüler içinde önemli bir etkisi yoktu. Eğer Troçki ve grubu, devrimde bir rol oynamak istiyorlarsa, gidilecek tek adres Bolşevik Partisi idi. Kaldı ki Troçki zaten sürekli devrim adına lafta sosyalist devrimi savunan biri idi. Bolşeviklerin sosyalist devrimi pratik olarak hazırladıkları bir yerde kenarda durması, kendi grubundan bile tecridini beraberinde getirebilirdi. Troçki’nin Ekim günlerinin arifesinde Bolşevik Partiye – BP nin programı ve tüzüğünün kabülü temelinde - girmesinin nedeni ve nasılı Troçki açısından budur. Lenin ve Bolşevikler açısından ise bunun nedeni ve nasılı şudur: Devrim, devrime katkısı bulunabilecek bütün güçlerin harekete geçirilmesini gerektirir. Troçki ve grubu, pratik olarak işçi ve emekçi yığınlar içinde önemli bir güç olmasalar da (bunu biz söylemiyoruz; Troçkist Viktor Serge anlatıyor Troçki’sinde) Troçki iyi bir ajitatör ve örgütleyicidir. Onun ve grubunun devrime katılması kuşkusuz diyelim ki Menşeviklerle birlikte devrime karşı çıkmasından iyidir. Hal böyle olduğu için, bu grup aynı zamanda sosyalist devrimi savunduğu için, Bolşevik Parti Troçki ve grubunu BP saflarına çağırmış, Temmuz günleri ertesinde onlar bu çağrıya uymuştur. Bu devrim açısından gayet yararlı da olmuş. Partiye o dönemde katılan Troçki ve troçkist grup üyeleri Ekim Devrimi sırası ve sonrasında devrim için küçümsenmeyecek yararlılıklarda bulunmuşlar, Troçkist grup üyelerinin bir bölümü süreç içinde bolşevik kadrolara dönüşmüşlerdir. Troçki ve bir kısım Troçkist ise, iş sosyalizmin gerçekten bir ülkede inşasına geldiğinde eski çizgilerini daha da geliştirip, partiye egemen kılmaya çalışmışlar ve tasfiye olmuşlardır.

inşası konusunda önemli hatalar yapmış büyük bir komünisttir. Biz Mao’nun hatalarının en erken ve en tutarlı eleştiricileriyiz. Troçki’yi savunanlar O’nun hangi hatasından dersler çıkarmış ve kendilerini güncelleştirmişlerdir. Evet! Biz Mao’nun hatalarına rağmen O’nun büyük bir ML olduğunu savunuyoruz. Tabii ki özeleştirisi verilen bir konuda aynı hata tekrarlanmıyorsa sorun yoktur. Ama Troçki’nin gelişim seyri böyle değildir. O, genelde devrimci Marksizm ile oportünizm arasındaki mücadelede hep orta yol arayan; devrimin artık kapıda olduğu bir dönemde BP’ye gelen ve fakat yanlışlarını sürdüren biridir. Troçki evet belli bir dönem Bolşevik Parti üyesi olmuş, ama hiç bir zaman gerçek bir Bolşevik olmamıştır. Bu değerlendirmeyi Lenin Troçkistlerin “ vasiyet” olarak adlandırdığı mektubunda açıkça söylüyor.

Enternasyonalin dağıtılması… “Bürokrasi, önce işçi sınıfına bir enternasyonal örgütlülüğe ihtiyaç yok dedi.Üçüncü Enternasyonalin kapısına zinciri vurup,kapattı” diyor Boraz.. Nerde demiş, kim demiş? Boraz çok iddialı olgu tespitleri yapıyor, ama yazdıklarını ispatlama gereği duymuyor. O halde biz söyleyelim: Komintern, 1943 yılının ortalarında Komünist Enternasyonal Yürütme Komitesinin önerisi ve Komünist Enternasyonal üyesi olan bütün önemli partilerin karara katılması ile, bu anlamda oybirliği ile dağıtılmıştır. Komintern’in dağıtılması, önce, Stalin’in değil, dünya komünist hareketinin birlikte aldığı karardır. Komintern dağıtılma kararı alınırken, “işçi sınıfına bir enternasyonal örgütlülüğe ihtiyaç yok” temelinde karar alınmadı. Kararın gerekçesi bu değildir. DKH içinde “işçi sınıfının enternasyonal örgütlülüğe ihtiyacı yoktur” diye bir görüş savunan yoktur! Boraz yine kulaktan dolma “bilgilerle” boyundan büyük laflar edeceğine önce biraz araştırsa iyi olur. Bu konuda eğer gerçek

gerekçelerin ne olduğunu öğrenmek isterse, merakını gidermek için “H. Yeşil’in Dönüşüm Yayınları’ndan çıkan ” Stalin Eleştirileri Üzerine” başlıklı kitabının ilgili bölümüne bakabilir. Bürokrasi meselesinde yazının akışı içerisinde tavır takındık. Eleştirmenimiz, ayrımsız bir şekilde SB deki revizyonistlerin günahlarını ve hatalarını Stalin ve yoldaşlarına yüklemeye çalışıyor! Tüm bu çabalar dün olduğu gibi bugün de Troçkistlerin vazgeçmediği karşı-devrimi besleyen çabalardır. 153. sayımızda yayınladığımız “Troçki ve Bolşevikler” başlıklı yazımıza Y. Boraz’ın getirdiği eleştirilere tavır takındık. Üzülerek belirtmek gerekir ki, Y. Boraz yazdıklarımızı temel alarak somut eleştiriler getirmedi. Eleştiri yazısı, yazdıklarımızı temel alarak yazılan ciddi bir eleştiri yazısı değildir. Kasım 2011 ✓ Troçki ve Troçkizme karşı mücadelede yanlış bir yöntem: Troçki ve Troçkistlere karşı mücadelede ML’ler yer yer yanlış yöntemler kullanmışlardır. Bunlara bir örnek olarak yazının içinde “Troçkist ve Buharinist elebaşılar” hakkında yapılan ve onların Ekim Devriminin hemen ertesinden itibaren ajan olduklarını iddia eden genellemeyi verdik. Yukarıda Sovyet basınında Troçki’nin resimlerinin de tarihten nasıl silinmeye çalışıldığının bir örneğini veriyoruz: Orijinal Resim solda: Lenin podyumda konuşurken podyum merdiveninde arkada Kamenev, önde kameraya bakan Troçki- Tarih: 20.05.1920 Yer: Moskova- Swerdlov Meydanı) Rötuşa uğramış resim sağda: Bu resimde Troçki ve Kamenev yerine tahta duvar gelmiş. Biz bu yöntemi doğru bulmuyor, eleştiriyor, red ediyoruz. ✓

53


Yuvarlakçay üzerine kurulmak istenen hidroelektrik santralı (HES) için 1 aya yakın süredir ortaya koydukları eylemlerle seslerini duyurmaya çalışan bölgedeki yurttaşlar ve çevreciler, bu kez Muğla İdare Mahkemesi’ne başvurarak, yürütmenin durdurulmasını isteminde bulundular.

A

54

şağıdaki alıntılarla aktarmaya çalışacağım HES mücadelesini bazı okuyucularımız belki çeşitli medyadan takip etmiştir. Ben buna rağmen çevre mücadelesi işçi sınıfının ve köylülüğün mücadelesinin bir parçası olduğu için; kazanılan bir mücadele olduğu için siz okuyucularımıza Platformun Internet sayfasından belirli kesitleri aktarmayı uygun gördüm. Yuvarlakçayı Ege bölgesinin Muğla İlinin Köyceğiz kazasının sınırları içinde bulunan Topgöz’den buz gibi çıkan bir su. Yuvarlakçayı yazları sıcaktan bulananları serinleten; yöre tarımını sulayan ve Köyceğiz gölünü de besleyen bir çay. Yuvarlakçay’ı Koruma Platformu, Yuvarlakçay üzerine 2009 yılında kurulması planlanan hidro-elektrik santraline ve bu amaçla yapılmakta olan doğa ve ekosistem tahribatına karşı çıkan bir topluluktur. Platform doğayı önemseyen herkese açıktır.

12 Aralık 2010: Yuvarlakçay 1. Yıl Buluşması 12 Aralık’ta Yuvarlakçay’da HES’e karşı direnişin birinci yılı doluyor. Zorlu ama mutlu sonlu bir direniş oldu: Mahkeme kesinleşmiş yürütmeyi durdurma kararı verdi; Akfen, projeden vazgeçti. Bugünün anısına hepimiz 12 Aralık Pazar saat 12:00’de Topgözü’nde buluşuyoruz, hem anılarımızı tazelemek, hem de özlem gidermek için! Köyceğiz ve Dalyan yürüyüş grupları bu gün için bir yürüyüş düzenliyor:

“Yuvarlakçay HES Direnişi” Kitap Oluyor Bir yılı aşkın süredir devam eden direnişin ve sonundaki haklı kazanımın, mücadele eden tüm doğa savunucularına manevi destek oluşturması ve gelecek kuşaklara bırakılabilmesi için, belge niteliği taşıyan bu kitabın kaleme alınmasına 17 Aralık 2010 günü karar verildi. Yuvarlakçay’ı Koruma Platformu tara-

Mahkemeden tebligat var: Üç davamıza iptal kararı! Muğla 1. İdare Mahkemesi’nde 2010/446 Esas sayılı dosyasında Mahkeme 01/12/2010 tarihinde davamızın kabulü ile dava konusu ettiğimiz işlemin iptal kararını verdi. Anılan davada, T.C. Kültür Bakanlığı dava edilerek, Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 26.03.2009 tarih ve 4828 sayılı Yuvarlakçay Anıt Ağaç Topluluğu Koruma Alanı içindeki ağaçtan 30 adetinin harita üzerinde işaretlenmesinin uygun olduğuna dair kararının iptali istenmişti. Mahkeme kararı: Muğla 1. İdare Mahkemesinde 2010/576 Esas sayılı dosyasında mahkeme 01/12/2010 tarihinde davamızın kabulü ile dava konusu ettiğimiz işlemin iptal kararını verdi. Anılan davada, Muğla İl Özel İdaresi ile Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı dava edilerek, 13/01/2003 tarih ve 181 sayılı işlemle onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istenmişti. Mahkeme kararı: Muğla 1. İdare Mahkemesinde 2010/580 Esas sayılı dosyasında Mahkeme 01/12/2010 tarihinde davamızın kabulü ile dava konusu ettiğimiz işlemin iptal kararını verdi. Anılan davada, T.C. Kültür Bakanlığı dava edilerek, Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 15.05.2009 tarih ve 4929 sayılı kararının, Muğla İli, Köyceğiz İlçesi, Pınar Köyü, Topgözü mevkiinde bulunan Yuvarlakçay üzerinde yapılmak istenen hidroelektrik santrali nedeniyle, Koruma bölgesi içerisinde kalan anılan yerdeki sekiz(8) adet anıt ağacın Muğla Orman Bölge Müdürlüğü denetiminde kesilmesine ilişkin kısmının iptali istenmişti.

“Anadolu’yu vermeyeceğiz” Anadolu’nun doğasını savunanlar Tabiatı ve Biyoçeşitliliği Koruma Kanun Tasarısı’nı protesto etmek için Ankara’da TBMM’nin önünde basın açıklaması için bir araya geldi. 200’e yakın yerel ve ulusal ölçekteki oluşumun destek vereceğini duyurduğu basın açıklamasına Anadolu’nun dört bir yanından gelenler de katıldı.

Katılımcılar adına açıklama yapan Sarıkeçili göçerlerinin lideri Pervin Çoban Savran, “Toprağımızı, suyumuzu, zengin çeşitliliğe sahip Anadolu’muzu yok edecek Tabiatı ve Biyoçeşitliliği Koruma Kanun Tasarısı Anadolu’nun ölüm fermanıdır. Anadolu halkı bu tasarının Meclis’ten geçmesine izin vermeyecek” dedi. Savran, şunları söyledi: “Bugün burada Meclis’in önünde toplandık. Buradayız çünkü yaşadığımız vadilerimizden, köylerimizden, şehirlerimizden sesimizi bugüne kadar buralara ulaştıramadık. Aylardır, yıllardır söylüyoruz, bağırıyoruz… Anadolu’yu vermeyeceğiz! Anadolu bizim köklerimiz, bizim tek yaşam kaynağımız. Durun dedik, davalar açtık, yaşam alanlarımızı yok etmek isteyen iş makinelerine göğsümüzü siper ettik. Anadolu doğasına dokunmayın dedik ama bugüne kadar sesimizi duyuramadık. Ne dediysek Meclis’in duvarlarına çarpıp bize geri döndü. Sabır gösterdik, duyarlar, anlarlar dedik. Ne duyan, oldu, ne anlayan ne de kulak asan.” Bugüne kadar parça parça yok edenlerin Tabiatı ve Büyolojik Çeşitliliği Koruma Tasarısı adı altında toptan yok etmek için harekete geçtiklerinin altını çizen Savran, bu tasarının Anadolu doğasının ölüm fermanı olduğunu söyledi. Tabiatı Koruma Kanunu’nun kendisinin tabiatının bozuk olduğunu belirten Savran “20 kişilik bir kurul kuracaklarmış! Bu 20 kişi toplanıp, SİT alanları, milli parklar korunsun mu korunmasın mı karar vereceklermiş. Gerekirse bu alanları santrallere açacaklarmış. Orada yaşayan kurdun kuşun, tüm canlıların, bizlerin yaşam alanlarını satma hakkını size kim verdi?” dedi. Anadolu insanı olarak, kurda kuzu emanet etmeyeceklerini iyi bildiklerini kaydeden Savran şunları söyledi: “Varolan SİT kararlarını yargıya götüreceğini söyleyen sizlere ve bürokratlarınıza doğamızı emanet eder miyiz sanıyorsunuz! Doğayı korumakla yükümlü olan yöneticiler, bizim feryadımıza kulak vermek yerine, gözlerini para hırsı bürümüş bu bir avuç talancı ne isterse onu yapıyor. Onlara sesleniyorum: Oturduğunuz koltuklara bu halkın oylarıyla geldiğinizi unutmayın. Bizler kimseye, doğayı yok etsinler diye vekâlet vermedik. Bu nedenle bu yasanın asla bir hükmü olmayacaktır. Anadolu halkı bu tasarının Meclis’ten geçmesine asla izin vermeyecektir. Eğer yasalar doğamızı korumayacaksa halk olarak bizler

yaşam temellerini koruma mücadelesi

yaşam temellerini koruma mücadelesi

“YUVAKLAKÇAY HES DİRENİŞİ”NDEN KESİNTİLER

fından yapılacak olan kitap çalışmasına, emekli tarih öğretmeni ve araştırmacı yazar Günür KARAAĞAÇ destek verecektir. ( Aralık 2011ortasında edindiğimiz bilgiye göre kitap henüz çıkmamıştı.)

55


Yeni iptal kararları Şubat 2011 Muğla 1. İdare Mahkemesinde 2010/447Esas sayılı dosyasında Mahkeme 29/12/2010 tarihinde davamızın kabulü ile dava konusu ettiğimiz işlemin iptal kararını verdi. Anılan davada, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı dava edilerek, Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 15.05.2009 tarih ve 4929 sayılı kararının Muğla ili, Köyceğiz ilçesi, Yuvarlakçay üzerinde yapılması planlanan “Yuvarlakçay Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali (HES)’nin, taşıyıcı kanalların yapılması durumunda sulanan arazilerin kadim haklarının korunması gerektiğinden mevcut kanalın taşıdığı 450lt/sn suyun HES taşıyıcı kanalları ile taşınarak kanalların kesiştiği noktada trapez kanallarına verilmesi kısmının” iptali istenmişti. Mahkeme: Muğla 1. İdare Mahkemesinde 2010/578Esas sayılı dosyasında Mahkeme 29/12/2010 tarihinde davamızın kabulü ile dava konusu ettiğimiz işlemin iptal kararını verdi. Anılan davada, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü dava edilerek, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile Beyobası Enerji Üretim A.Ş. arasında 21/04/2006 günü imzalanan “Yuvarlakçay Hidroelektrik Enerji Üretim Tesisinin Su Kullanım Hakkı ve İşletme Esaslarına İlişkin Anlaşma”nın iptali istenmişti.

Anadolu Yürüyüşü’nün Güney Ege Kervanı Yuvarlakçay’dan yola çıktı!

56

Değerli Dostlar Merhaba, 09 Nisan 2011 Cumartesi günü, Büyük Anadolu Yürüyüşünün “Güney Ege Kervanı’nı Ankara’ya uğurlamak için Topgözü’nde buluştuk. Hepinizin bildiği gibi; bir yılı aşkın süre önce, dere nöbetini başlatmış ve gece-gündüz suyumuza, doğamıza, geleceğimize sahip çıkarak, Yuvarlakçay’ın bizler için ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştık. Dere nöbetinde destek veren tüm Yuvarlakçay destekçilerine bir kez daha teşekkür ediyoruz. Şimdi tekrardan, doğanın bir parçası olduğumuz bilinci ile Anadolu’yu yaşatmak için kendi halk irademizi kullanmaya karar vererek birleştik! Vicdan sahibi herkesle buluşup, yedi ayrı koldan, Anadolu’yu arşınlayarak Ankara’ya ulaşacak dost-

larımıza uğurlar ola! Geçmişe olan saygımız ve çocuklarımızın geleceği için, doğanın hakları ve yaşam hakkımız için, yetkililerin; tüm canlıların yaşam haklarını korumayı ve yaşatmayı, öncelikli olarak kanıksamasını istediğimizi belirtmek için Büyük Anadolu Yürüyüşü’ne destek veriyoruz. Vatandaşlık görevlerimizi yerine getirmenin huzuruyla ve çocuklarımıza iyi bir örnek teşkil etmemizin gururuyla YUVARLAKÇAY’dan Büyük Anadolu Yürüyüşü’nün “Güney Ege Kervanı”nı gönülden destekleyerek uğurluyoruz. Yolunuz açık olsun!

09 Nisan’da Yuvarlakçay’dan “Midas” ile birlikte yola çıkan; B.A.Y Güney Ege Kervanı 6. gününde, Bodrum ekibi ile buluşma yerine doğru ilerliyor. Güney Ege kervanı 13 Nisan gecesi, Denizovası Köyü’nde ağırlandılar ve köy kahvesinde bölge insanı ile sohbet etme imkânı buldular. Narenciye bahçeleri ve Gökova ‘dan sonra kırsal alanda, köylerden ilerlediler. Zeytinlikler, arpa, buğday, hayvancılık ve bal ana geçim kaynağı olan bu bölgede, Termik Santral nedeniyle; eskiden 350 hanede her hanenin 1 kamyon aldığı bal, şimdi 50 haneye düşmüş. Su kaynakları tükenirse, tarım ve hayvancılık da bitecek korkusu yaşıyorlar. Bu akşam Çiftlikköy’de konaklayıp, Cumartesi günü, (16 Nisan) Doğayı yaşatmak için, Anadolu’yu yaşatmak için yola çıkan arkadaşlarımız, Akçaova’da Bodrum ayağı ile birleşecek. Muğla’dan birçok STK Akçaova’da kervanları karşılamak için hazırlıklarını tamamladı. Kervan, destekçilerin katılımı ile saat 14.00′de Muğla Sınırsızlık Meydanı’nda olacaklar.

16 Nisan / Güney Ege Kervanı, Muğla’ya ulaştı. 9 Nisan’da Yuvarlakçay’dan yola çıkan B.A.Y Güney Ege Kervanı’nın Yuvarlakçay ekibi Bodrum kervanı ile buluşarak Akçaova’ya ilerlediler. Akyol’dan (eski Muğla yolu) Sınırsızlık Meydanı’na doğru ilerleyen kervana, yol boyunca Muğla, Datça, Marmaris, Bodrum, Yuvarlakçay- Beyobası, Köyceğiz’den gelen katılımcılar eklendi. Kervanlar Sınırsızlık Meydanı’na ulaşıp, davulzurna eşliğinde halay çekerek, tulum eşliğinde horon teptiler. Yapılan basın açıklamasının ardından, ker-

van Düğere’ye doğru uğurlandı. Ege kıyılarında da, tulum eşliğinde Karadeniz rüzgârının esmesi, bu etkinliğin ne kadar renkli ve ahenk içinde olduğunun bir göstergesiydi.

Yuvarlakçay Marşı Ocak 2010 MARŞ & ŞARKI Su olur akarız, Dere gibi çağlarız, Ağaç olmaya bu toprakta Yüreğimiz var. Yuvarlakçay boyu, Soğuk pınar suyu, Bekler bizi dostlarımız, Hasretimiz var. Paylaşırız yaşamı, Ağlatmayın bu çamı, Ağaçlar varoldukça burda, Neslimiz var. Çağlarız taştan taşa, Akarız şarlaklara, Ne sular durulur biz oldukça, Yeminimiz var. Not: Koyu renkli satırlar nakaratlardır. (İki kere tekrar edilir.)

Son Yapılan Rap Şarkısının Sözleri: “HESTİR” Mart 2010 MARŞ & ŞARKI HESTİR DURKADIN, TESLİME, FATMA NİNE ANALAR TOMRUKLARA ÇIKTI YİNE KALPTE SIZI VAR AMA KOLDA PAZU YAKLAŞAN RAMAZAN TOPLAR TASI AL TUTANAKLARI BAK TUTAN ATLADI ALDIN ONUNU, ELDE VAR BİNİ BU BİNE BİR BİN DAHA BİNDİR SIKIYORSA BİZİ TOMRUKTAN İNDİR “HESTİR HESTİR, SUYU ALDIRMAM TOMRUĞA OTURDUM ONU SARDIRMAM HESTİR HESTİR SUYU SATTIRMAM TOMRUĞA OTURDUM KANIT ATTIRMAM” BİR TAŞ BİR BAŞ DEDİ NİNELER, ABLALAR BACILAR GÜZEL ANALAR SİFON BOZUKSA SU BOŞA AKAR

CONTA KOPUKSA SU BOŞA AKAR NEHİR BOŞA AKMAZ KALIN KAFA SANA GEREKEN 30 FALAKA İLKOKUL 1, ÜNİTE 2, KONU 3 ÖĞRETMEDİYSE GİT HOCANA KÜS SU TESTİSİ SUYOLUNDA KIRILIR SU YOKSA YEŞİLLİKSİZ KALINIR YEŞİL YOKSA DOĞA ANA DARILIR DARILIRSA DARAĞACINA SARILIR “HESTİR HESTİR, SUYU ALDIRMAM TOMRUĞA OTURDUM ONU SARDIRMAM HESTİR HESTİR SUYU SATTIRMAM TOMRUĞA OTURDUM KANIT ATTIRMAM” SİFON BOZUKSA SU BOŞA AKAR CONTA KOPUKSA SU BOŞA AKAR BAKAN DONUKSA ÖYLECE BAKAR MUHTAR BOZUKSA KÖYÜNÜ SATAR KAFAMIZI BOZARSAN TEPEMİZ ATAR “HESTİR HESTİR, SUYU ALDIRMAM TOMRUĞA OTURDUM ONU SARDIRMAM HESTİR HESTİR SUYU SATTIRMAM TOMRUĞA OTURDUM KANIT ATTIRMAM”

yaşam temellerini koruma mücadelesi

yaşam temellerini koruma mücadelesi

koruyacağız. Anadolu doğası ve insanı için bu mücadele bir ölüm kalım mücadelesidir.”

İki davamıza da yürütmeyi durma kararı verildi! Ekim 2011 Konu ile ilgili açıklama yapan Av. Berna Babaoğlu Ulutaş şunları söyledi: “Yuvarlakçay Hidro Elektrik Santrali Projesinin iptali için söz konusu projeye İdarece verilen izinlerin ve bu izinlere ilişkin idari kararların iptali için Muğla İdare Mahkemesinde açılan davalarda: Kültür Bakanlığının anıt ağaçlara ilişkin kararlarının, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün şirketle imzaladığı Su Kullanım Anlaşmasının, Orman Genel Müdürlüğünün şirkete Ormanlık alan tahsisi kararının, Muğla Valiliğinin ÇED gerekli değildir kararının, Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığının ve il özel idaresinin Yuvarlakçay HES amaçlı imar planları işlemlerinin iptali davalarında, Mahkemece verilen iptal kararlarının ardından, Yuvarlakçaylılar için önemli iki davada da yürütmeyi durdurma kararı verildi. Davacı Yuvarlakçaylıların Avukatı Berna Babaoğlu Ulutaş “Danıştay 13. Dairesinin dava konusu işlemlerin yürütmesinin durdurması bizleri fevkalade memnun etmiştir, Yuvarlakçay halkı nehrin üzerine pranga istemiyor, davalarımızın kısa sürede neticeleneceğini umuyoruz, diğer davalar kamulaştırma

57


Kaynak: http://www.beyazgazete.com Muğla’nın Köyceğiz ilçesi Beyobası belde sınırları içindeki Yuvarlakçay üzerine bir firma tarafından kurulmak istenen Hidro Elektrik Santrali (HES) ile ilgili açılan davalarda arka arkaya gelen yürütmeyi durdurma karalarından sonra, 11 aydır yörede eylem çadırı kuran köylüler çadırlarını kaldırma kararı aldı. Çevre ve Orman Bakanlığı ve Özel Çevre Koruma Kurumu aleyhine açılan yürütmeyi durdurma kararlarının ardından Muğla 1. İdare Mahkemesi’nin1 Kasım 2010 tarih ve 2010/565 sayılı Muğla 1. İdare Mahkemesi’nin kararı ile Çevre ve Orman Bakanlığı aleyhine açılan yürütmeyi durdurma kararının ardından köylüler kamp çadırını kaldırma kararı aldı. Fethiye ve Köyceğiz TEMA temsilcisi Okyay Tirli, “Kesilen ve kesilecek ormanların yürütmeyi durdurma davası tarafımızca kazanılmış olup yüce mahkeme kesim kararını durdurmuştur. Bilirkişinin köylünün lehine karar verdiğini, şirketin de çekildiğini halka rağmen doğayı tahrip etmenin mümkün olmadığı Türkiye’nin hukuk devleti olduğunu bağımsız mahkemelerimiz çevreyi ve doğayı koruyandan yana olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur” dedi.

FİRMA HES YAPMAKTAN VAZGEÇTİ Yuvarlakçay’ı Koruma Platformunun arka arkaya açtığı yürütmeyi durdurma kararlarının ardından Yuvarlakçay üzerine Hidro-Elektrik Santrali yapmak için başvuran Akfen firması yetkilisi Hamdi Akın, köylülerin tepkisi nedeniyle Yuvarlakçay üzerinde HES inşaatı yapmaktan vazgeçtiklerini açıklamıştı. Yüklenici firmanın HES inşaatından vazgeçmesinin ardından platform üyeleri Köyceğiz Orman İşletme, Muğla Orman Bölge Müdürlüğü, Özel Çevre Koruma Kurumu ve Orman Genel müdürlüğü aleyhine ağaç kesiminin durdurulması, doğa tahribatının önlenmesi için dava açmışlardı.

KATKI SAĞLAYANLARA BELGE VERİLDİ 58

11 aydır Yuvarlakçay üzerinde eylem yapan ve bölgede kamp kuran köylü kadınlar kamp çadırlarını

kaldırdı. Köyceğiz Beyobası beldesinde eyleme destek veren Köyceğiz Belediye Başkanı Salih Erbay ve Beyobası Belediye Başkanı Besim Özbek’e, katkıda bulunan çevrecilere teşekkür belgesi TEMA Temsilcisi Okyay Tirli tarafından verildi.

Köyceğiz’de ne değişti? Ege 01.01.2010 Yuvarlakçay üzerine kurulmak istenen tesise, daha önce ‘su yatağını kirletir’ diye izin verilmemişti, şimdi HES yapılıyor

Köyceğiz’de ne değişti? MEHMET EMİN BERBER KÖYCEĞİZ- Muğla’nın Köyceğiz ilçesindeki Yuvarlakçay üzerinde Akfen Holding tarafından kurulmak istenen hidroelektrik santralına karşı yürütülen mücadele, bir dizi çelişkinin de ortaya çıkmasına neden oldu. Bölgede bir başka şirket tarafından daha önce kurulmak istenen içme suyu ve şişeleme tesisine, Yuvarlakçay’a 50 metre uzaklıkta olacağı ve su yatağını kirleteceği gerekçesiyle izin verilmediği anlaşıldı. Santralle ilgili ÇED süreci tamamlanmadan binlerce ağacın kesildiği yörede, köylüler ve çevreciler, ağaç kesimine karşı bölgede nöbet tutuyor. Yuvarlakçay üzerine kurulmak istenen hidroelektrik santralı (HES) için 1 aya yakın süredir ortaya koydukları eylemlerle seslerini duyurmaya çalışan bölgedeki yurttaşlar ve çevreciler, bu kez Muğla İdare Mahkemesi’ne başvurarak, yürütmenin durdurulmasını isteminde bulundular. Muğla Barosu avukatlarından Berna Babaoğlu Ulutaş’la Burak Erbay tarafından Muğla İdare Mahkemesi’ne verilen dilekçede, HES için, anıt ağaç niteliğindeki 300-400 yıllık çınarların, yasalar ve uluslararası çevre sözleşmeleri göz ardı edilerek kesildiği anımsatıldı. Köylüler ve çevrecilerin Devlet Su İşleri yetkililerine yaptıkları başvurulardan, santralle ilgili çevresel etki değerlendirme (ÇED) sürecinin “henüz” başlatılmadığının anlaşıldığını, buna karşın DSİ’nin Akfen Holding’e ait Beyobası Elektrik Üretim AŞ. firmasıyla su kullanım anlaşmasını imzaladığına da dikkat çekildi. Bölgede daha önce yapılmak istenen yatırımların, Yuvarlakçay’ın önemi nedeniyle geri çevrildiğinin anımsatıldığı dilekçede, şu görüşlere yer verildi: “Yuvarlakçay üzerinde Tropikal Turizm şirketi, adına kayıtlı taşınmaz üzerinde içme suyu şişeleme

ve depolama tesisleri yapılmasına yönelik plan değişikliği talep etmişti. Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı’nın 7 Ocak 2009 tarihli, ‘plan değişikliği’ konulu yazısına göre, bu talep ‘İnceleme sonucunda, fabrikanın kurulacağı alanın Yuvarlakçay deresine 50 metre mesafede olduğu, Köyceğiz Dalyan Biyoçeşitlilik ve Yönetim Planı projesi kapsamında hazırlanan korunmaya değer alanlar sentez haritasında Yuvarlakçay Deresi boyunca derenin iki tarafından 500 metrelik mesafenin su yatağı koruma sınırı olarak belirlendiği ve bu sınırlar içerinde mevcut faaliyetler dışında herhangi bir faaliyetin olamayacağı hususları tespit edilmiştir’ denilerek reddedilmiştir.” Şimdi aynı alana HES izni verildiği, gerekirse sürecin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne de taşınabileceğine dikkat çekilen dilekçede, katliamın önlenmesi amacıyla mahkemenin acilen yürütmeyi durdurma kararı vermesi istendi. Bu arada bölgede gün boyu nöbet tutan çevreciler ve köylüler, Yuvarlakçay Havzası’nda kesilen binlerce kızılçam ağacının, Çevre ve Orman İşletme Müdürlüğü tarafından toplanmasına, delillerin karartılacağı gerekçesiyle izin vermedi.

beraat ettiler… Kasım 2011 Köyceğiz Asliye Ceza Mahkemesinde yargılanan 7 kişi hakkında beraat kararı verildi. Konu ile ilgili Av. Berna Babaoğlu Ulutaş “Yuvarlakçay üzerinde yapılmak istenen Hidro Elektrik Santral (HES) kurulmasına karşı çıkan eylemciler hakkında Köyceğiz Orman İşletme Müdürlüğünün ihbarı ve aynı kurumda çalışan yedi memur ve işçinin şikâyeti nedeniyle soruşturma yürütülmüştür. Soruşturma neticesinde Köyceğiz Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, eylemcilerin, görevini yaptırmamak suçunu zincirleme olarak işledikleri iddia edilmiş ve Türk Ceza Kanunun 265. maddesinin 1.fıkrasına göre kamu görevlisine karşı görevini yapmasını engellemek amacıyla cebir veya tehdit kullandıkları gerekçesi ile 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesi istenmiştir. Köyceğiz Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılamada, Nisan 2010 tarihinden beri yargılanan yedi Yuvaylakçaylı eylemci, Mahkemenin 02.11.2011 günü verdiği kararla ayrı ayrı beraat etti. ” açıklamasını yaptı.

Çevreci köylünün zafer selamı

Kasım 2010 Yuvarlakçay’da HES’e karşı 11 aydır nöbet tutan köylüler, son mahkeme kararıyla ‘zafer’ kazanınca çadırlarını sökmeye başladı. Beklenen mahkeme kararı 8 Ekim’de geldi. Muğla İdare Mahkemesi, “Su toplama havzasındaki su gözelerinin ters basınç etkisiyle komşu vadilere kaçacak olması ve çevredeki köylerin içme suyu ihtiyaçlarının karşılanmasının tehlikeye girecek olması” nedeniyle Muğla’nın Köyceğiz ilçesi yakınlarındaki Yuvarlakçay’a kurulmak istenen HES’in yürütmesini durdurdu. Kararda Yuvarlakçay’ın ‘Özel Çevre Koruma Bölgesi’, ‘Anıt Ağaç Topluluğu Koruma Alanı’ ve yasalar gereği korunması gerekli görülen ‘duyarlı yöre’lerden olduğu hatırlatıldı. Santral yapılırsa bölgedeki endemik bitki türü olan sığla ağaçlarının yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı belirtildi. Radikal’den selam söyledi Muğla’nın Köyceğiz ilçesi yakınlarındaki Yuvarlakçay’da HES yapmak isteyen AKFEN, aslında daha önce Radikal’e ‘tepkiler nedeni’yle projeden vazgeçtiğini açıklamıştı. AKFEN Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, 30 Nisan 2010’da Radikal aracılığıyla “Yuvarlakçay’da çevre için gece gündüz nöbet tutan herkese” selam göndermiş ve “Biz de onlar kadar çevreciyiz. Bu kadar karşı olunan bir şeyi bizim yapmamıza imkân yok” demişti. Ancak “Şirketin sözüne değil, mahkemenin kararına inanırız” diyen köylüler, mahkeme kararı çıkana kadar nöbete devam edeceklerini söylemişti.

yaşam temellerini koruma mücadelesi

yaşam temellerini koruma mücadelesi

kararının iptali hakkındadır. Esas hakkında karar verilen davalarımızda Muğla İdare Mahkemesince verilen iptal kararları davalı İdareler tarafından temyiz edilmiştir. Söz konusu kararların kesinleşmesinin ardından rahat bir nefes alacağız” dedi. “ 11 Aylık Eylem Sona Erdi Kasım 2010 ✓

Çadırlar simge oldu Yuvarlakçay’da köylüler 11 aydır yasadışı olarak kesildiğini iddia ettikleri 900 çam, bazı anıt ağaçlar ve sığlaların çevresinde çadır kurup nöbet tutuyordu. Geceleri 50-60 kişinin nöbet tuttuğu kamp yerinde bazen 2 bin kişi aynı anda toplanıyordu. Çadırlar simge haline geldi, Kemal Kılıçdaroğlu’ndan Leman Sam’a, MHPli Oktay Vural’dan müzisyen Tolga Çandar’a kadar pek çok kişi köylüleri ziyaret etti. Bu arada HES projesinin çeşitli aşamalarıyla ilgili davalar açıldı. 8 Ekim’deki son mahkeme kararının ardından köylüler eylemlerini ‘zafer’le bitirdi. Yuvarlakçay, çevresinde tarımla geçinen halkın sulama kaynağı ayrıca bölgeye önemli turizm geliri sağlıyor. Güney Ege’den YDİ ÇAĞRI okuru 17 Aralık 2011 ✓ 59


Dersim katliamı Cumhuriyet tarihinde devletin yaptığı katliamlardan sadece bir tanesidir

Katliamların hesabı er ya da geç mutlaka DEVRİMLE sorulacaktır!

Halkların Kardeşliği İçin

TEK YOL DEVRİM!


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.