216

Page 1

sosyalist isci SAYI: 216

3 Nisan 2004

500.000 TL.

Kýbrýs:

Akbabalar anlaþýyor Şahinler kýzgýn! sayfa: 2

Ne oldu bize?

Aznar gitti, sýra Bush’da

yeni bir sol Eski sol için yolun sonu!

mümkün

28 Mart seçim sonuçlarý solda yer alan herkesi, her emekçiyi düþündürüyor. Sol neden böyle bir yenilgi aldý. Çoðunluk bu soruya ayný yanýtý veriyor. Yenilen sol statükoyu savunuyordu. Eski fikirlere sahipti. Dar grupçuydu. Güçbirliði adý ile kurulan birlik çok zayýf temellere sahipti. Yukarýdan aþaðý, 3-4 partinini þefi tarafýndan, kapalý kapýlar arkasýnda kurulmuþtu.

Türkiye sosyalistlerinin büyük çoðunluðu bu güçbirliðinin dýþýnda kaldý. Somut bir programýmýz yoktu. Açýk, seçik bir sosyalism anlatýmýmýz yoktu. Ülkenin en temel sorunlarý çevresinde politikalarýmýz yoktu. Küresel hareketten kopuktuk. savaþa karþý olduðumuzu haykýramadýk. Yeni liberal politikalara neden ve nasýl karþý olduðumuzu ilan edemedik. Dolayýsýyla yenilgi kaçýnýlmaz oldu.

Ama bütün bu eksiklikleri kapatarak yeni bir sol inþa etmek mümkün. Bu aþaðýdan yukarý, açýk politikalara sahip, bürokratik olmayan bir örgütlenme olmalýdýr. Yeni sol savaþa karþý, Amerikan hegemonyasýna karþý, yeni liberal politikalara karþý çok açýk bir mücadele vermelidir. Yeni sol yeni bir birliðin temelinde, birlikte mücadele edenlerin örgütlenmesi olmalýdýr.

sayfa: 3

Çin:

“Komünizmin son kalesi”nde

surlar delik deþik

sayfa: 3

Seçim deðerlendirmesi

- Kürt hareketi ve sosyalistler yenildi HESABI KÝM VERECEK - Aþaðýdan yukarý birlik - Sol sonuçlarý nasýl deðerlendiriyor? sayfa: 6-7

28-29 Haziran’da dünyanýn en kanlý savaþ örgütü NATO liderleri Ýstanbul’ a geliyor. Bush, Blair, Berlusconi ve diðerleri. Tartýþacakalrý baþlýca konulardan birisi de Irak’ýn iþgali. Irak, yaklaþýk bir senedir Amerikan iþgali altýnda. Hergün onlarca, yüzlerce Irak’lý sömürgeciler tarafýndan öldürülüyor. Irak petrolleri Amerikan ve Ýngiliz

þirketleri tarafýndan sömürülüyor. Ülke talan ediliyor. Ýþte, NATO toplantýsý bu talanýn devam etmesi için NATO’nun yapacaklarýný tartýþacak. Savaþ karþýtlarý NATO zirvesine karþý çýkýyorlar. “GELME BUSH” diyorlar. Bu çabaya ortak olun. BUSH’u karþýlamak için herkesi harekete geçirin.

20 Mart DÜNYADA SAVAŞ KARŞITI GÖSTERÝLER sayfa: 8-9


2 Çürük Elma Koalisyonu toplandý Atatürkçü Düþünce Derneði, ADD’nin önderliðinde toplanan bir dizi üniversite yönetimi, Türk Kamu-Sen’e baðlý sendika ve Cumhuriyet Kadýnlar Derneði, Altý Nokta Körler Derneði, 68’liler Birliði Vakfý gibi dernekler ve CHP, MHP, DYP, DSP, ÝP, BCP ve CDP Ulusal Güçbirliði Kurultayý adýyla toplandýlar. Ulusal Güçnbirliði Kongresi’ne Denktaþ’ýn yanýnda eliyle köpek iþareti yapan Ankara Ticaret Odasý baþkaný da katýldý. Kýzýl Elma Koalisyonu anlayýþýnýn devamý olan Ulusal Güçbirliði Kurultayý ABD ve Avrupa Birliði emperyalizmine karþý olma adýyla yoðun bir ýrkçý-milliyetçilik yapmaktadýr. Kurultay’ýn kapanýþ bildirisimim temel sloganý “tek bayrak, tek dil ve tek yurt!” Faþistlerle içiçe, Alman Nazilerinin sloganlarýný tekrarlayan CHP, ÝP gibi siyasal örgütler statükonun en saðlam savunucularý durumundalar.

HABERLER

Bir faþist katil daha serbest 1978 yýlýnda Ankara Bahçelievler'de yedi TÝP'li öðrenciyi telle boðarak öldüren 'Bahçelievler Katliamý' suçlusu ülkücü faþist Haluk Kýrcý tutuklu bulunduðu Ödemiþ cezaevinden serbest býrakýldý. Daha önce Yargýtay 1. Dairesi, Adalet Bakaný'nýn yazýlý emriye 12 Eylül öncesi 12 kez idama mahkum olan bir baþka faþisti, Mustafa Ýzol'u tahliye etmiþti. Bu kararý misal gören mahkeme

Alemdaroðlu’nun ýrkçýlýðý ÝÜ Rektörü Alemdaroðlu milliyetçilik örtüsü ile gizlediði tüm ýrkçýlýðýný ortaya döktü. Baðýra çaðýra yaptýðý konuþmasýnda “gerekirse 135 bin ölü verir Yunanistan’ý da, Kýbrýsý’da alýrýz” dedi. Barýþ düþmaný, savaþ yanlýsý Alemdaroðlu bu konuþmasý ile rektörlük görevinde kalamayacaðýný da kanýtlamýþtýr.

20

MiLYAR TON

Uluslararasý petrol devi ExxonMobil son 20 yýlda 20 milyar ton karbon dioksidin havaya karýþmasýna neden oldu. ExxonMobil hava kirliliðinin en az yüzde 4.7’sinin sorumlusu!

Bize Göre köþesinde yayýnlanmasýný istediðiniz mektuplarýnýzý, makalelerinizi en geç

28 Mart 2004 tarihine kadar Sosyalist Ýþçi’ye iletmiþ olmalýsýnýz.

Kýrcý'yý da býraktý. Kýrcý'nýn ayrýca 3 Kasým 1996'daki Susurluk kazasýndan sonra ortaya çýkan kirli iliþkiler çerçevesinde de çok sayýda suç iþlediði anlaþýlmýþ ve bunlardan da ceza yemiþti. Ancak o dönemde yükselen muhalefet sayesinde tutuklanan tüm katiller gibi sonunda o da tahliye edildi. Kýrcý Susurluk kazasýnda Emniyet Müdürü Hüseyin Kocadað ve bir uyuþturucu

kuryesi kadýn ile birlikte ölen faþist katil Abdullah Çatlý'nýn emirerlerindendi. Yedi öðrenciyi nasýl öldürdüðünü mahkemede soðukkanlýlýkla anlatýrken "Ne olmuþ! Siz hiç çocukken erik çalmadýnýz mý?" sözleriyle ismi hiç unutulmamak üzere kafamýza kazýnan bu ülkücü katilin serbest býrakýlmasý derin devletin biryerlerde iþlemeye devam ettiðinin açýk bir göstergesi.

Kýbrýs pazarlýklarý

Akbabalar anlaþýyor, þahinler kýzgýn! 2

4 Mart'tan beri Ýsviçre'de süren Kýbrýs görüþmeleri, Kofi Annan'ýn görüþmelere katýlmasýyla gerginleþti. Sonuçta adanýn iki bölgesinde de Nisan ayýnda referanduma sunulacak olan Annan planý üzerinde tartýþmalar alevlendi. 28 Mart Mahalli Ýdareler Seçimlerinden galip çýkan AKP ve Tayyip erdoðan zafer kazanmýþ maðrur bir general edasýyla 30 Mart gecesi Ýsviçre'de bir basýn açýklamasý düzenledi. "Türkiye'nin olmazsa olmazlarý" dediði sekiz noktada kazançlý olduklarýný anlattý. 9 bin sayfalýk 4. Annan Planý'nýn saçmalýðý da burada.

Olmazsa olmazlar Görüþmelerde, herkesin olmazsa olmazlarý öne sürüldü. Türkiye devlketinin olmazlarý, Yunanistan'ýn olmazlarý, Avrupa Birliði'nin olmazlarý, Ýngiltere'nin olmazlarý ve ABD'nin olmazlarý. Kuþkusuz olmacý baþý Denktaþýnkileri de unutmamak gerekiyor. Ada halklarýnýn olmazlarýný, dertlerini ve gerçek taleplerini, Ýsviçre'deki görüþmelerde önemseyen hiçkimse yoktu.

Annan Planýnýn özü BM Genel Sekreteri Kofi Annan tarafýndan hazýrlanan plan ada halklarý açýsýndan bazý temel

sorunlara sahip. Bu sorunlarýn en baþýnda, Annan Planý'nýn Kýbrýs Adasýný emperyazlim için askeri bir üz haline getirmesidir. Adada zaten iki büyük Ýngiliz üssü var. Üslerin yanýsýra adada çok sayýda Türk ve Yunan askeri var. Annan Planý, bu askeri gücün yanýna bir de ABD istediði zaman Ýngiliz üslerini kullanabilecek. Tayyip erdoðan'ýn basýn açýklamasýnda söylediði gibi görüþmelerde Türkiye'nin en önemli önceliklerinden olan Garantör Devlet konumunun sürmesi 4. Annan Planý tarafýndan saklý tutuluyor. Bugüne kadar olduðu gibi tüm garantör devletlerin bu pozisyonu devam edecek.

Denktaþ neden hýrlýyor? Annan Planý, Türk tarafýný kayýran bir plan. Yeni kurulacak Kýbýrs Cumhuriyeti'nde Türk ve Rumlara eþit haklar veriyor.Azýnlýk olan Türkleri koruyor. Görüþmelerden sonra Yunan tarafýnýn rahatsýzlýk ifade ederken Tayyip Erdoðan'ýn tebessüm dolu olmasýnýn altýnda yatan neden bu. Rauf Denktaþ ise oturduðu yerden ateþ püskürmeye devam ediyor. Çok kýzgýn. Onun kýzgýnlýðýmým altýnda, statükodan yana olan tutumu ve Kýbrýs'ta mülk sorunu yatýy-

or. Kýbrýs'ýn kuzetinin iþgalinden sonra çok sayýda Türk'ün adaya göç ettirilmesiyle, 1974 iþgali sonrasý Güney'e kaçan Rumlarýn mülklerine, evlerine ve toplraklarýna bu Türklerin bir kýsmý el koydu. Annan Planý Türk yönerimi altýndaki topraklarýn bir kýsmýný Rum tarafýna yeniden vermeyi amaçlýyor. Denktaþ'ýn temsil ettiði þahin kanat ise, statükonun sarsýlmasýnýn yanýnda bu mülk sorunu nedeniyle de görüþmelere öfkeyle yaklaþýyorlar.

Yaþasýn halklarýn kardeþliði Kýbrýs'ta kuzeyde yaþayan halk, Annan Planý'nýn bu olumsuz özelliklerine deðil, deðiþim getiren yanlarýna bakýyor. Halklar için önemli olan Annan Planý deðil, izole, yoksul ve faþizan yöneticilerce baský altýnda tutulmadan bir yaþam sürebilmek. Halklar, Rum ve Türk emekçiler aralarýnda bir çeliþki olmadýðýný biliyorlar. Çeliþki, her iki taraftaki egemen sýnýflar arasýnda. Çeliþki ABD emperyalizminin bölgesel çýkarlarýyla halklar arasýnda. Kýbrýs halklarýnýn kendi kaderini kendilerinin belirlemesi en önemli noktadýr. Ýþgalci Türk ordusu adayý terk etmelidir.

Kamu yönetimi temel kanunu tasarýsý

Deðiþim istiyoruz ama nasýl?

K

amu Yönetimimi Temel Kanunu Tasarýsý gündeme geldiði andan itibaren bir çok tartýþmaya neden oldu. Özellikle sosyal demokratlarýn bir kýsmý ve sermayenin kalemþörleri bu yasanýn devlet-birey iliþkisini yeniden tartýþtýrdýðýný, devletin merkezi yapýsýnýn aþýlmasýnda önemli bir adým olduðunu savunuyorlar. Bu yüzden de gerek kamu yönetimi yasa tasarýsýna karþý öne sürülen "laiklik elden gidiyor", "üniter devlet tehlikeye giriyor" gibi milliyetçi ve statükocu yaklaþýmlar iþçi sýnýfýný böldüðü için iþçi sýnýfýnýn genelini kapsayan bir mücadele hattý içermediði gibi iþçi sýnýfýnýn bu yasayla direkt olarak iþsizlikle ve sendikasýzlaþmaya maruz kalacak kesimin dýþýnda yasaya karþý pek fazla taraftar kazanmamasýna neden oluyor. Öte yandan toplumun deðiþim ihtiyacý duyduðu da önemli bir gerçeklik. Ancak bu deðiþimin nasýl gerçekleþeceði sorusunun yanýtý bizleri yakýndan ilgilendiriyor. Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarýsýna karþý sürülen argümanlar tam bir savsata. Öncelikle bilmek gerekiyor ki, AKP'nin dýþýnda baþka bir parti de hükümet olsaydý bu yasayý gündeme getirecekti. Çünkü yasa küresel kapitalizmin neo liberal politikalarýnýn bir uzantýsý. 1980'li yýllardan itibaren bütün dünya da özelleþtirme programýný uygulayan Küresel kapitalizmin, Dünya Bankasý, Dünya Ticaret Örgütü, ÝMF gibi kurumlarýyla Arjantin, Brezilya, Peru, gibi ülkelerde kamu hizmetlerini dolaylý ya da doðrudan özelleþtirdi. Yasanýn bugün gündeme gelmesinin nedeni ise sermayenin ihtiyaç duyduðu "Güçlü hükümet" ve "etkin anlatýmýn" ihtiyacýný AKP hükümeti tarafýndan karþýlandýðýdýr. Dolayýsýyla bu yasa toplumdaki deðiþim ihtiyacýný karþýlamak üzere deðil uluslar arasý sermayenin ihtiyaçlarýný karþýlamak üzere gündeme getirilmiþtir. Sonuç olarak da yasa deðiþimi deðil, kamu hizmetlerinin özelleþtirilmesiyle birlikte iþsizlik, sendikasýzlaþma ve tam bir yýkým getirecektir. Kaldý ki deðiþim yukarýdan aþaðýya oluþturulan çeþitli yasa ve yönetmeliklerle deðil, aþaðýdan mücadeleyle gerçekleþen kazanýmlarla olabilecektir. Öte yanda kamu hizmetlerinin özelleþtirilmesi karþýsýnda savunulan ulusal ölçekli, kalkýnmacý ekonomi modeli olmamalýdýr. Kamu hizmetleri ister bir kurum tarafýndan iterse de özel bir kurum tarafýndan gerçekleþtiriliyor olsun her ikisinde de üretim kar için gerçekleþtirilmektedir. Yani her ikisi de bir sermaye birikim modeli. Dolayýsýyla bu mücadelenin þiarý "kâr için deðil insan için üretim olmalýdýr" Aksi takdirde kapitalizmin þu ya da bu biçimini savunmak 1989'da yýkýlan devlet kapitalisti ülkelerin sonunu hatýrlatmaktan baþka bir iþe yaramayacaktýr.


sosyalist iþçi

3

B A ŞY A Z I Ne oldu bize?

B

ugün bu soruyu sormadan devam etmek isteyen sosyalistler ilerde defalarca ayný soruyu sorma durumunda kalacaklardýr. 28 Þubat seçimleri çok açýk ve net bir biçimde sosyalist solun, Kürt hareketinin ve sosyal demokrasinin yenilgisidir. Deðiþimin ve istikrarýn partisi olarak AKP kim ne kadar küçültmek isterse istyesin zafer kazandý. Faþistler ve onlara en yakýn parti olarak DYP, küçük de olsa oylarýný arttýmayý baþardýlar. CHP ve SHP çatýsýnda Demokratik Güçbirliði çatýsý altýnda toplananlar ise yüzde 3’e yakýn oy kaybettiler. Üstelik bu oy kaybý devam eden bir sürecin son halkasý. Gerek CHP, gerekse Demokratik Güçbirliði’ni oluþturan partilerin önderlikleri geçen seçimlerde de olduðu gibi yenilgiden ders çýkarmaktan aciz bir durumdalar. O vakit dersi taban çýkarmalýdýr. Ýlk ders bu liderliklerle bu iþin olmayacak olmasý. Ýkinci ders ise bu sekter, statükocu örgütlerle daha fazla devam edilemeyeceði. Bunlardan çýkan sonuç: Yeni bir solun gerekliliði. Yeni bir sol ayný zamanda yeni bir birlik demektir. Tabanda inþa edilen, her sosyalistin birliði belirlemek üzere katýldýðý, tartýþmalarda, politikanýn oliþturulmasýnda aktif olarak yer aldýðý bir birlik. Mücadele içinde inþa edilen bir birlik. Sadece seçim zamanýnda deðil, burjuva sýnýfýnýn, küresel sermayenin her saldýrýsýnda direnen, direnenlerle yan yana olan bir birlik. Bütünüyle küresel direniþ hareketinin bir parçasý olan bir birlik. Türkiye’deki, seçimler kadar Ýspanya’daki, Fransa ya da Ýngiltere’deki ama en önemlisi bütün dünyayý belirleyecek olan ABD’dekji seçimlere de bakan, kendisini oralardaki mücadelenini bir parçasý olarak gören bir birlik. Bu tür bir birlik bir hayal mi? Hayýr. Biz bu tür birliði inþa etmek için yola çýkýyoruz. Biliyoruz ki çok sayýda sosyalist bizim gibi düþünüyor. Biliyoruz ki bir çok sosyalist en baþtan bizim inþa çabamýza katýlacaktýr. Biliyoruz ki içi kof, statükocu örgütler yakýnda çok daha zor günler yaþayacaktýr. Statükocu solda çözülme baþladý. Biz bu çözülmeyi ilerletmekten, derinleþtirmekten yanayýz. Ýlk hesap evde görülür, sonra sokaða çýkýlýr. Biz bir yandan evdeki hesabý göreceðiz, bir yandan sokaða çýkacaðýz. Sokakta ilk hedef NATO zirvesi. Kýzýl bayraklarla deðil, çok renkliliðimizle Bush’a “gelme” diyoruz. Haydi mücadeleye. Haydi kampanyaya!

Doðan Tarkan

Aznar gitti, sýra Bush’da Doðan TARKAN 1989-91’de Doðu Bloku’nun çöküþü ile birlikte baþlayan süreç bugünlerde yeni bir noktaya ulaþtý. Doðu Bloðunun karþýsýnda Batý kapitalizminin lider ülkesi SSCB’de devlet kapitalizminin yýkýlýþndan bu yana dünyanýn en büyük askeri, siyasi ve ekonomik gücü. Ne var ki ABD bu denli büyük bir güç olmasýna raðmen dünyanýn tek hakimi deðil. Yaþadýðýmýz savaþlarla dolu süreç bunun göstergesi. 11 Eylül’ün ardýndan önce Afganisan’a, ardýndan bütünüyle sahte nedenlerle Irak’a saldýrýlarABD’nin dünya hegemonyasý için attýðý adýmlardýr. 1990’larýn baþýndan beri ambargo altýnda yaþayan Irak geçen sene 20 Mart günü baþlayan aðýr bir bombardýmanýn ardýndan Amerikan ve Ýngiliz askerleri tarafýndan iþgal edildi. Amerikan ve Ýngiliz askerleri tarafýndan ilk kontrol altýna alýnan bölgeler petrol bölgleri oldu. Ne var ki iþgal direniþle karþýlaþtý. Kim bu direniþi küçümsemeye çalýþýrsa çalýþsýn bu boþuna bir çabadýr. Irak direniþi Vietnam’a ya da baþka dirreniþlere benzemiyor ama Irak halký diþi ile týrnaðý ile direniyor. Bir yanda kitle hareketi var. Diðer yanda silahlý mücadele. Evet hareket bölünmüþ durumda. Henüz bütün Irak’ý emperyalistlere karþý birleþtiren bir merkez yok ama direniþ gene de var. Irak direniþi iþgalcileri ürküyüyor. Sosyalist Ýþçi savaþdan önce defalarca yazmýþtý, “bu savaþ Ýspanya’da Aznar, Ýngiltere’de Blair ve Amerika’da da Bush’un devrilmesine yol açabilir.” Bu ön görünün ilk adýmý tamamlandý. Ýspanya’da Aznar hükümeti gitti.

Ýspanya seçimlerinde hiçkimse Aznar’ýn kaybetmesini beklemiyordu. Sonra bombalar patladý. 11 milyon insan sessiz bir biçimde sokaða çýktý. Biraz üzüntülü, biraz öfkeli, biraz þaþkýn. Sonra küçük bir azýnlýk Madrid’te, Barselona’da bu sessiz gösterilere müdahale etmeye baþladý: “Savaþa hayýr!” 1 sene öncesinin bu çýðlýðý bir anda milyonlarý kavradý ve 2 gün içinde savaþýn destekçisi Aznar hükümeti seçimleri kaybetti. Yerine geçen sosyalist hükümetin ilk kararý Irak’tan ispanyol askerlerinin çekileceðinin ilaný oldu. Þimdi sýrada Ýngiiltere’de Blair var. Onu ise Bush izleyecek. Her ikisinin durumu da sallantýlý. Blair AB seçimleri ile karþý karþýya, Bush ise baþkanlýk seçimine girecek. ABD baþkanlýk seçimleri açýk ki dünyanýn en önemli seçimi. Bush’un karþýsýndaki Demokrat adayýn ABD’nin dünya politikalarýný deðiþtireceðini beklememek gerekir ama Bush’un devrilmesi gene de savaþ karþýtý hareketin baþarýsý olacak. Ayný þekilde Blar giderse yerine Brown gelecek. Blair’den hiçbir farký yok. sadece madalyonun öbür yüzü. Ama gene de bu da savaþ karþýtý hareketin bir zaferi olacak. Ýspanya’da, Ýngiltere’de svaþ karþýtý hareket gücünü hükümete karþý seferber edebildi. Türkiye’de ise seçim kampanyasýnda savaþ, küresel mücadele unutuldu. Oysa EMEP, SDP, bu partiler savaþ karþýtý hareket içinde ne kadar çok sorun çýkarmýþlardý. Ama seçimlerde savaþý ve sonuçlarýný unuttular. Dolayýsýya Ýspanya’da Aznar devrilirken Türkiye’de EMEP ve SDP’nin de içinde olduðu Güçbirliði devrildi. Tayyip ise oylarýný yüzde 8 arttýrdý.

Ülkücü faþistlere dikkat! Bir süredir gündem dýþýna düþmüþ olan MHP, 28 Mart seçimleri ile birlikte yeniden gündeme girdi. Oylarýný arttýran MHP gelecekte AKP karþýsýnda bir alternatif, bir sol alternatif doðmadýðý takdirde bu boþluða doldurma yeteneðine sahip olduðunu gösterdi.

MHP’nin ve yaný sýra daha silik ölçüde de olsa DYP’nin bu seçimlerdeki kazanýmlarý daha çok Kýbrýs politikalarýna iliþkin. Statükoyu savunarak Türk egemen sýnýflarýnýn yýllardýr Kýbrýs sorunu ile birlikte yarattýklarý milliyetçi histerinin sonuçlarýný topladýlar.

Aznar, Blair ve Bush. Önemli olan onlar. Tayyip önemsiz bir unsur. Biz, Türkiye’deki gerçek savaþ karþýtlarý asýl olarak bu temel hedeflere bakmalýyýz. Dünyanýn kaderi bu seçimlerde fakat asýl olarak Amerikan baþkanlýk seçimlerinde belirlenecek. Bizim yenilgimiz tali bir olay. Bush’un yenilgisi ya da zaferi ise çok þeyi belirleyecek. Bugün Irak’taki direniþi desteklemek en önemli görev. Neden? Çünkü orada Amerikan emperyalizmi yenilecek. Yaný sýra Ýngiliz emperyalizmi batacak. Eðer ABD ve Ýngiltere Irak’ý Vietnam’da olduðu gibi terk etmek zorunda kalýrlarsa kazanan sadece Irak halklarý olmayacak fakat bütün dünya emekçileri olacak. ABD ve Ýngiltere Irak’ý terk ettiklerinde geride karýþýk bir durum býrakacaklar. Ama ABD Vietnam’ý terk ettiðinde de geride karýþýk bir durum býraktý. Vietnam-Çin savaþý, Vietnam’ýn Kamboçya’ya girmesi, Kamboçya’da iç savaþ vs. Gene de ABD Vietnam’ý terketmek zorunda kaldýðýnda kazanan dünya halklarýolmuþtu. Vietnam zaferi sadece Vietnam halkýnýn eseri deðil. Dünyadaki direniþ, mücadele, Amerika’daki direniþ, Amerikan ordusu içindeki savaþ karþýtlýðý, bütün bunlar yenilgiyi tamamladýlar. Dört boyutlu bir direniþ ABD emperyalizmini yenilgiye uðrattý. Bugün dünyadaki direniþ çok daha güçlü. Irak’ta kazanma þansýmýz bu nedenle çok daha güçlü. Irak’ta kazanýrsak, Amerika’da da, Türkiye’de kazanabiliriz. Bugün Türkiye’de Irak direniþine en somut destek NATO zirvesine karþý çýkýþla olacak. Bütün gücümüzle, bütün olanaklarýmýzla NATO zirvesine karþý örgütlenelim. Kýbrýs konusunda statükoyu savunanlardan en büyük gürültüyü CHP kopardý. Ama her zaman olduðu gibi milliyetçilik son tahlilde sola deðil gerçek milliyetçilere, MHP’ye yaradý. Önümüzdeki dönemde baþka faktörlerin yaný sýra ülkücü faþistlerin yeniden toparlanmalarýna dikkat etmek ve bu hareketin yýðýnlar içinde sistamli bir teþhirini yapmak önde gelen görevimizdir. Özden DÖNMEZ


4 KAPÝTALÝZM MERCEK ALTINDA Vakýflar kapatýlýyor, olan yine iþçilere

Hükümet yeni bir uygulamayla kamu kuruluþlarýna kaynak yaratmak için kurulan vakýf ve dernekleri kapatýyor. Ancak olan yine iþçilere oluyor. Kapatýlan yerlerde çalýþanlar doðrudan sokaða atýlýyor. Okul ve hastane kantinleri bunlardan ilk nasibini alanlar. Ýzmir SSK Tepecik hastanesi'nde iþten atýlan iþçiler; "Þimdi yaþý 30-35 olanlar yeni iþ de bulamayacak. Devletin býraktýðý boþluðu mafya dolduracak." Dediler.

Çin'de yýlda 10 bin idam

Ýlk kez bir Çin milletvekili ülkede her yýl 10 bin idama çarptýrýldýðýný ve bunlarýn derhal infaz edildiðini açýkladý. Bu idamlar dünyanýn geri kalanýnda uygulanan idamlarýn toplamýnýn beþ katý.

Amerikan paranoyasý görev baþýnda

11 Eylül ABD'nin gerçekten korkulu rüyasý olmuþ galiba. Güvenlik gerekçesiyle akýl almaz yasaklar getirilen ABD'nin Californiya eyaletinde bir kasabada, belediye yetkilileri "di-hidrojen-monoksit" kullanýlarak imal edilen köpük kahve bardaklarýný tehlikeli madde sanarak yasakladý. Adý geçen maddenin formülü "H2 O", yani bildiðimiz su!

Dil kursu serbestliði yetmez

Kars'ýn Kaðýzman ilçesinde bir köylü, sevgili ineði Çýnar'ý otlatýrken hayvancaðýz evin yakýnlarýndaki yasak askeri bölgeye girer. Köylüye dava açýlýr ve 3 milyar 851 bin lira para cezasý verilir. Köylü "Tabelada Türkçe, Fransýzca ve Almanca uyarý yazýsý varmýþ. Ben ise sadece Kürtçe biliyorum. Kürtçe yazý olsaydý araziye girmezdim." Diyerek, kararý temyiz edeceðini açýklar.

Biraz daha delebilir miyiz?

BM Çevre Programý'nýn Kanada'da yapýlan üç günlük toplantýsýnda, ABD, Kanada, Fransa, Japonya, Ýngiltere gibi dünyanýn en geliþmiþ 13 ülkesi, ozon tabakasýna çok zararlý olduðu bilinen ve kullanýmý 1 Ocak'ta bitecek olan 'metil bro-

mid' tarým ilacýný kullanmaya devam etmek için izin istedi. Ýlacýn ozonda yarattýðý etki insanlarda cilt kanseri, katarakt, baðýþýklýk sisteminin zayýflamasý gibi sonuçlara yol açýyor. Hayvanlar ve bitkiler için de zararlý olan bu madde okyanuslardaki ekosistemi de bozuyor.

Üçte birimiz vitaminsiziz

UNICEF raporuna göre dünyada her üç kiþiden biri yeterli vitamin-mineral alamýyor. Ýyot eksikliði 20 milyon bebeðin zeka özürlü doðmasýna yol açýyor. A vitamini eksikliði her yýl bir milyon çocuðu öldürüyor. Kansýzlýk ve körlük de bununlam iliþkili.

Borçlarý kim ödüyor?

On hükümetin görev yaptýðý son on yýlda Türkiye'nin dýþ borçlarý 65.6 milyar dolardan 150 milyara (%129), iç borçlarý da 20.6 milyardan 142 milyara (%589) yükseldi. Þu anda Türkiye'nin milli geliri 238 milyar dolar. Yani yemeyip içmeyip tüm geliri verseler bile 54 milyar dolar borç kalýyor!

"Demiraðlarla ördük, Anayurdu dört baþtan"

'Onuncu Yýl Marþý'ný bilmeyen mi var? Bir ülkenin küllerinden doðarak, sanayi hamlesi yaptýðýný, 'çaðdaþ medeniyyet seviyesine' ulaþmak için didindiðini anlatmaya çalýþýr. Marþýn sözlerini duyanýn gözünde gerçekten demiryollarýyla örülü büyük bir toprak parçasý canlanýr. Halbuki bu ülkede demiryollarýnýn 'komünist özentisi' olduðu gerkçesiyle yýllar yýlý ihmal edildiðini hatýrlayan çok insan vardýr. Ankara-Ýstanbul tren hattýný beþ saate indiren proje hizmete sokuldu geçenlerde. Yalnýzca vagon ve demiryollarýnýn biraz elden geçirilmesiyle. Üstelik biraz daha yatýrýmla bu hatta yolculuk üç saate inebilecek. Öyleyse neden bunca yýl deðil de þimdi yapýlýyor bu 'hizmet'. Çünkü TCDD iþletmelerinin özelleþtirilmesi kararý alýndý. Amaç demiryollarýný sermayenin gözünde cazip hale getirmek.

S e ç im i n c il er i Ankara Keçiören BBP adayý (kendisi kickbox þampiyonudur), seçim aracýnýn üzerinde boks gösterisi yaparak dolaþýrken: "Rakiplerimi nasýl ezeceðimi göstermek istedim." Bodrum MHP belediye baþkan adayý, yazýn sýcaklýðýn 35 dereceyi bulduðu ilçe için: "Biz turizmde alternatifler geliþtireceðiz. Canlandýrmak için buz pisti yapýp, makineyle kar yaðdýrarak Bodrum'a kayak sporunu getireceðiz." 1971 ve 1980'deki darbelerle partisi kapatýlarak siyasi yasaklý

olan ve 28 Þubat sürecinde iktidardan düþen Necmettin Erbakan: "Silahlý Kuvvetler demokrasiye saygýlý ve ölçülü hareket ediyor.", diyerek Kýbrýs konusunda orduyu göreve çaðýrdý. 22 Mart'taki Lastik-Ýþ grevini "milli güvenlik" gerekçesiyle yeniden erteleyen Çalýþma Bakaný: "Lastik stratejik bir sektördür." (Bu gerekçeyle grev erteleme kararý MGK 'tavsiyesiyle' alýnýyor. Ama bu kez MGK bile erteleme tavsiyesinde bulunmamýþtý.)

Ýspanya'da savaþ karþýtlarý kazandý Amerika'nýn Irak savaþýna baþýndan beri destek veren Ýspanya'nýn Madrid kentinde, El Kaide baðlantýlý Ebu Hafs el Masr Tugayý'nýn sivillere yönelik terör saldýrýsýnda 200 kiþi ölmüþ ve hemen arkasýndan sokaða dökülen halk dünyanýn belki de en büyük protesto gösterisini (11 milyon kiþi) yapmýþtý. Bu saldýrý ve gösteriler Ýspanya seçimlerinin gidiþatýný deðiþtirmiþ ve iktidardaki saðcý Aznar hükümeti 6-7 puan önde giderken birden, Jose Luis Rodriguez Zapatero liderliðindeki Sosyalist Ýþçi Partisi (PSOE) 5 puan farkla seçimleri kazandý. Zapatero Irak'tan asker çekeceðini açýklamýþ bir liderdi. Seçimlerin ertesinde, saldýrýyý üstlenen örgüt de bu ülkede sivillere yönelik bu tür saldýrýlarý askýya aldýðýný duyurdu. Ýspanya'da yaþananlardan bazý dersler çýkarmak gerek.

Yalanýn bedeli

Savaþ karþýtlýðý

Seçimin galibi Zapatero'nun partisi PSOE 350 sandalyeli mecliste 164 sandalye kazandý (2000'e göre 9 puanlýk artýþ). Onunla birlikte oylarýný arttýran tek parti Katalanlarýn ECR'si oldu. Saldýrýnýn suçunu hemen ETA'ya yüklemeyi yeðleyen ve bu yalaný iki gün içinde El Kaide'nin kasediyle açýða çýkan yalancý Aznar'ýn partisi PP ise oy kaybederek 148 sandalye alabildi. Geriye kalan 38 koltuðu ise çoðu etnik milliyetçi 9 parti paylaþtý. Seçim öncesi anketlerde 6-7 puan önde görünen Aznar'ýn ýsrarla ETA'yý suçlamasý yenilgisinin zeminini hazýrladý.karþýsýnda göz göre göre yalan söyleyen, yalaný inandýrýcý kýlmak için kanýt karartan ve olgularý çarpýtan bir politik yapý bulan halk buna hem etik hem de politik bir yanýt verdi

Ýspanya'da sokaða dökülen 11 milyon insanýn tamamýnýn bunu savaþ karþýtlýðý duygusuyla yaptýðýný söylemek zor. çoðunluk terör saldýrýsý nedeniyle sokaktaydý. Ancak savaþ karþýtý pankart ve sloganlarý öne çýkaran nispeten küçük bir azýnlýk gösterinin renginin deðiþmesini ve sloganlarýn büyük bölümünün savaþa yönelik olmasýný saðayabildi. Türkiye'de de þu an azýnlýðý harekete geçmiþ olan anti kapitalistler açýsýndan küçümsenmemesi gereken bir noktadýr bu. Ýspanya, savaþ destekçilerine ve politik yalancýlara halkýn vereceði dersin iyi bir örneðini sergiledi. Bu yýl hem ABD'de hem de Irak'taki müttefikleri Avustralya, Güney Kore, Japonya ve Filipinler'de seçim var. savaþa girenlerin sonunun ne olacaðýný hep birlikte göreceðiz.

Portre: Zapatero Sosyalist Ýþçi Partisi (PSOE) lideri Zapatero siyasete 19 yaþýnda atýldý. Þu an 43 yaþýnda. Solcu bir aileden gelen lider siyaseti sosyalist bir partide sürdürdü. PSOE faþist Franco dönemine son veren 1982 seçimlerinde iktidara geldiðinde, Zapatero Leon'daki parti grup sekreteriydi. Partisinin tek baþýna iktidar olduðu 1986'da milletvekili oldu. 1996'da seçimler kaybedildiðinde

parti içi çekiþmeler üst boyuta sýçramýþtý. 2000 yýlýnda liderlik bayraðý Zapatero'nun eline geçmiþti. Son seçimlerde ise savaþ karþýtlýðýyla büyük bir baþarý elde ederek meclise 164 milletvekili soktu. Dedesi 1936'da Franco rejimine karþý savaþmýþ ve kurþuna dizilmiþ olan Zapatero Ýspanya politikasýnda ýlýmlý bir isim olarak biliniyor. Parti içinde de 'Yeni Yol' olarak bilinen reformist kanadýn öncülerinden. Medyanýn adlandýrmasýyla 'sakin sosyalist'.

Hegemonik blokta derin çatlaklar ABD'nin dünya hegemonyasý sevdasýyla baþlattýðý Irak savaþýna karþý muhalefet devletler çapýnda da geniþliyor. Üstelik savaþtaki ittifak güçleri de artýk tek parçalý deðil. Her gün bölünmeye yakalaþan yeni çatlak sesler duyulmaya baþlanýyor. AB içindeki ülkelerden Almanya-Fransa ittifaký savaþa zaten baþtan beri karþýydý. Ýspanya'daki seçim zaferinden sonra Zapatero'yu kutlayan ilk lider de Almanya Baþbakaný Gerhard Schröder oldu ve

Zapatero'yu hemen ülkesine davet etti. TBMM Baþkaný Bülent Arýnç; "1 Mart'ýn gururunu hala taþýyoruz. Bakýn Aznar gibi adam gitti. Darýsý Bush'la Blair'in baþýna." Zapatero seçimin hemen arkasýndan sözünün arkasýnda durduðunu kanýtladý; "Irak savaþý bir felaketti. Bush ve Blair özeleþtiri vermeli. Tehdit görüyorsunuz diye bir halký bombalayamazsýnýz. Yalanlara dayanarak savaþ örgütleyemezsiniz. 30 Haziran'a dek Irak'ta deðiþiklik

Balkanlar'da BM ve NATO iþe yaramadý 1999 yýlýnda Sýrplar ile Arnavutlar arasýndaki çatýþmalara son vermek gerekçesiyle bölgeye müdahale eden ve halen askeri varlýðýný sürdüren NATO'nun Balkanlar'da sorunlarý çözemediði Kosova'da yaþanan son gerginlik ve çatýþmalardan anlaþýlýyor. Kosova'da 1999 müdahalesinden bu yana Arnavutlarla Sýrplar arasýndaki en büyük çatýþmalar yaþanýyor. Kosova'da en az 31 kiþi öldü, 500'den fazla kiþi yaralandý. Belgrad ve Niþ kentlerinde Sýrplar camileri, Mitrovitsa'da Arnavutlar kiliseleri yaktý. Son krizin bahanesi, Sýrp bir gence ateþ açýlmasý sonucu, Sýrplarýn nehre kovaladýðý üç Arnavut

olmazsa askerlerimizi çekeceðiz." Ýtalya'da Avrupa ile iliþkilerden sorumlu bakan Rocco Buttiglione; "Irak'a savaþ belki de hataydý. Terörizm sadece silahlarla çökertilemez." Irak'a 10 bin asker gönderen Polonya'nýn Devlet Baþkaný Aleksander Kwasniewski; "Kitle imha silahlarý konusunda bizi kandýrmýþlar. Bu doðru. Aldatýlmýþýz!" Güney Kore Irak'a asker yollamaktan vazgeçtiðini açýkladý.

çocuðun boðulmasý oldu. Her iki halkýn milliyetçileri karþýlýklý birbirlerinin evlerini ateþe veriyor. Sokaklarda güpegündüz cinayetler iþleniyor. BM Geçici Misyonu (UNMÝK) ile NATO, ve onlarýn komutasýndaki yabancý ülke askerleri ile Kosova barýþ gücü KFOR ise çoðunlukla seyretmekle yetiniyor. Güvenlikte düzelme gerekçesiyle asker sayýsýný azaltmýþ olan bu kuruluþlar þimdi yeniden çeþitli ülkelerden asker istemeye baþladýlar. Hiçbir ülkede güvenlik ve barýþýn yukarýdan ve dýþ güçler tarafýndan saðlanamayacaðýnýn bir kez daha göz önüne çýktýðý Balkanlar yeni milliyetçi boðazlaþmalara sahne olacaktýr. Toplumlara yeni düzen getirmek öyle masa baþýnda göründüðü kadar kolay olmuyor. Hiçbir yerden deðilse, Irak'tan ders almak gerekir.


DÜNYA

5

Çin Ulusal Halk Kongresi:

Ýþte devlet terörü!

"Komünizmin son kalesi"nde

surlar delik deþik 1

4 Mart'ta Çin Ulusal Halk Kongresi (NPC), Beijing'de yýllýk oturumunu yaparak, özel mülkiyetin anayasal garanti altýna alýnmasýný oyladý. Sonuç; 2 bin 863'e karþý 10 oyla bu garanti saðlandý. Ýngiliz BBC TV oylamanýn sonucunu "Bu oylama ile Çin komünizmin temel direklerinden birini yýktý" diye duyurdu. 50 yýldýr bürokratlarýn özel mülkiyetin yarýsýný ellerinde bulundurduðu ve "sosyalist" diye adlandýrýlan bir ülkede bu, gerçekten de tarihsel bir dönüþüm aslýnda. Ülkede oluþan giriþimci iþ dünyasý sýnýfýnýn gücünü göstermesi bakýmýndan da önem taþýyor. Çin basýný ulusal çapta bir gayrýmenkul vergisi de getirilebileceðini, çünkü bölgesel vergilerin mülk edinmede %58 orana sahip olduðunu yazdý. Bu rakam pek çok ülkedekinin iki katý. Çin'de gayrýmenkul fiyatlarý geçen yýl %3.8 artmýþtý. Ama örneðin Çin'in en büyük kenti Þangay'da bu oran %24.2 oldu. Geçen yýl gayrýmenkule yapýlan toplam yatýrým oraný ise %29.7 oldu. 1.3 milyar insanýn kaderi Yýllardýr 'komünist' etiketli tek parti hükümetleriyle yönetilen Çin'de iktidar dünya nüfusunun neredeyse beþte birini ve devasa bir ekonomik gücü denetliyor. Kongre'de alýnan kararlarla kurumlar, yeni siyaseter ve yasalarýn özel mülkiyetin garanti altýna alýnmasý saðlandý. Þeffaf demokratik temsiliyet kavramý ise Batý örneklerinden hayli farklý kaldý. Çin Halk Cumhuriyeti'nde tüm kararlarý yine Komünist Parti (66 milyo üyesi var) alacak. Büyük Halk Salonu'nda (Tiananmen Alaný'na bitiþik, stalinizmin eseri, devasa bir anýt bina) toplanan 2 bin 903 milletvekili, özel mülkiyetle ilgili tüm önerileri%90 oyla kabul etti. Ýlk üç oylama 2003 deðerlendirmesi ve 2004 siyasi yönelimleri konusundaydý. Ulusal Geliþim Ve Reform Komisyonu bir rapor sundu. Daha sonra Maliye Bakaný bütçeyi onaya sundu. Raporlarda kýr ve kent arasýndaki artan eþitsizliklerin giderilmesi, iþgücüne yeni katýlan dokuz milyon þehirli ve devlet sektöründe iþten atýlan beþ milyon iþçiye istihdam saðlanmasý, mali reformlarýn desteklenmesi, zayýf emek ve sosyal güvenlik sistemlerinin geliþtirilmesi ve bölgesel dengelerin gözden geçirilmesi konuþuldu. Devlet aygýtýnýn revize edilmesi konusundaki 13 madde %98 oyla kabul edildi. Ýlk deðiþiklik anayasanýn giriþine, devletin siyasi ve sosyal yaþantýsýna kýlavuzluk edecek "Üç Temsilci"nin konulmasý oldu. Bu kavram 2000 yýlýnda Jiang Zemin

Mao’nun Çin’inde Kýzýl Muhafýzlar bir yöneticiyi burjuva yaþam tarzýndan dolayý cezalandýrýyorlar. (bizdeki ülkücüler bu adama 57. Hükümet döneminde madalya verilmesini hala hazmedememiþlerdir) tarafýndan öne sürülmüþtü. Komünit Parti'nin etkinlik alanýný "üretim ve kültürün ve Çin halkýnýn ezici çoðunluðunun çýkarlarýna önderlik etmek" olarak tanýmlýyor, teknoloji, giriþimci sanayi ve kapitalizmin modern Çin toplumundaki yerini belirginleþtiriyordu. Bunun bir sonraki adýmý eski devlet baþkaný ve parti sekreteri Jiang'ýn yerini ülkenin politik patriarký olarak saðlamlaþtýrmak oldu. Jiang 2002-3 yýllarýnda bu görevlerinden ayrýldý, ancak Merkezi Askeri Komisyon Baþkaný olarak ordunun baþýnda durmaya devam ediyor. Çin'de egemen ideoloji olarak öne çýkan üç akým var. biri Mao döneminden kalma 'MarksizmLeninizm-Mao Zedung Düþüncesi', ikincisi Deng Xiaoping Teorisi ve sonuncusu Zemin'in Üç Temsilciler düþüncesi. Yapýlan revizyonlar arasýnda

insan haklarý da bulunduðu söyleniyor. Ama gýda, barýnak ve iþ dýþýnda bir hakkýn adý pek geçmiyor. Örneðin ifade özgürlüðü ve ulusal ve bölgesel yöneticileri seçme hakký görmezden geliniyor, bilgi alýþveriþi ve toplantý özgürlüðüne çok katý kýsýtlamalar getiriliyor. Yani yoksullar ve parti ayrýcalýðý bulunmayanlar açýsýndan deðiþen bir þey yok. Uluslararasý piyasalarda daha fazla rekabet gücüne açýlmak isteyen devasa yatýrým gücüne sahip yeni patronlarýn yolu düzleþtiriliyor. Hükümetin toprak kamulaþtýrma, kamu dýþý (birysel ve özel) sektörlere desteði, özel mülkiyetin daha fazla korumaya alýnmasý konusunda yapýlan deðilþiklikler, NPC sözcüsü Wang Zhaoguo'nun "sosyalizmin ilk aþamasýndaki temel ekonomik sistemin gereklerini ve üretici güçlerin geliþiminin nesnel gereklerini karþýlar" sözlerini açýklýyor. Çin'in milli gelirinin üçte ikisi özel sektörden geliyor. Baþbakan Wen özel sektöre bazý

Yakýn Çin tarihi Dünyada en fazla nüfusa ve oldukça geniþ topraklara sahip olan Çin'in tarihi hep hareketli olagelmiþtir. 1900-1911 arasýndaki pek çok köylü ayaklanmasý sonucu Mançur Ýmparatorluðu yýkýldý. Ancak ortaya askeri derebeylikleri çýktý. Pekin bunlar arasýnda sürekli el deðiþtirdi. 1917-1927 arasýnda yaþanan devrimci durum sýrasýnda ülkede bin 500 savaþ aðasý halký iliðine kadar sömürmekteydi. Örneðin bir eyalette 70 yýl sonrasýnýn vergileri bile toplanmýþtý. 1927 yýlýnda, Stalin'in milliyetçi lider Çan Kay Þek'in peþine taktýðý Komünist Parti baþarýsýz oldu ve karþý devrim iktidarý ele geçirdi. 1928'den itibaren Mao önderliðinde güneyde toplanan ve

sözler vermeyi de ihmal etmedi. Bundan böyle özel sektör yatýrým, vergilendirme, arazi kullanýmý ve dýþ ticarette kamu ile ayný haklara sahip olacak. Yasal düzenlemelerle tüm özel yatrýmlar devlet garantisi altýna alýnacak, böylece kamu dýþý sektörlere özel sermayenin yatýrýmý teþvik edilecek. Bunlar 1982'den beri yapýlan dördüncü anayasa deðiþiklikleri. Dünya kapitalizminin giderek büyüyen dev gücü ve büyük kapitalist ülkelerin korkulu rüyasý haline gelmeye baþlayan Çin, elindeki baský aygýtýyla kölelik koþullarýnda çalýþmalarý saðlanan yüzmilyonlarca insan sayesinde, pazarda önemli bir rekabet gücü elde ediyor. Onuncu Kongre ile 'komünist' Çin'in proletaryanýn deðil, sermayenin hizmetinde olduðu, üstelik bu hizmeti, yýlda onbin kiþiyi idam eden Komünist Parti diktatörlüðü altýnda, patronlara gümüþ tepsi içinde sunacaðý bir kez daha kanýtlanmýþ oldu. Özlem GÜZEL

"halk savaþý stratejisi"yle savaþan köylü ordusu 1949'da iktidarý ele geçirdi. Bundan sonra ülkede uzun yýllar sürecek olan devlet kapitalisti bir rejimi yürüten kanlý (örneðin yalnýzca 1956'da Mao 230 bin kiþiyi karþý devrimci ilan edip idama yollamýþtýr) tek parti iktidarý baþladý. 1966-68 arasýnda tüm dünyayý saran devrimci dalga Çin'de de iktidar klikleri arasýndaki kavga biçimine büründü ve "Kültür Devrimi" ilan edildi. 1976'da Mao'nun ölümünen sonra iktidar kavgalarý daha da büyüdü. 1980-84 arasýnda toprak özelleþtirilmeye ve Batý ile ekonomik iliþkiler kurulmaya baþlandý. O günden bugüne kadar anayasada özelleþtirme ve Batý kapitalizmine yakýnlaþma yönünde dört kez deðiþiklik yapýlmýþtýr.

Ýsrail Hamas liderini katletti

22 Mart'ta Hamas lide-ri Þeyh Ahmed Yasin ve beraberindeki yedi kiþi-nin Gazze'de namaz çýkýþý füzelerle öldürül-mesi tüm dünyada tepkilere yol açarken Gazze'de 200 bin kiþilik bir kalabalýk gösteri yaptý. Genel grev ilan edilen Batý Þeria'da onbinlerce Filistinli Ýsrail askerleriyle çatýþtý. Hamas "Þaron cehennemin ka-pýlarýný açtý. Hiçbir þey bizi onun kafasýný kes-mekten alýkoyamaz." açýklamasýný yaptý. Yasin'i öldürme kararýnýn güvenlik kabinesinde oylamaya sunularak alýnmasý ve operasyonun Þaron tarafýndan bizzat planlanýp yürütülmesi Siyonist Ýsrail rejiminin pervasýzlýðýný sergiliyor. Þaron'un Gazze'den çekilme planýnýn arkasýndan bu saldýrýyý yapmasý ise "Lübnan'dan ateþ altýndaymýþ gibi çekilmekle hata yapan Ýsrail'in bir daha ayný hatayý yapmayacaðýný göstermek içindir" yorumu yapýlýyor. Ayrýca radikallerle ýlýmlýlarý uzlaþtýran Yasin'i öldürmekle Hamas'ý bölme planýndan da söz ediliyor. Ancak nedeni ne olursa olsun bir devlet tarafýndan, üstelik parlamentoda oylandýktan sonra iþlenen bu cinayet Filistin'de yeni acýlarýn yolunu açacak ve barýþ fikri giderek uzaklaþacak.

Portre:

Şeyh Ahmed Yasin Çocukluðunda geçirdiði bir kaza nedeniyle gözleri görmeyen, aðýr iþiten ve felçli olan Þeyh Ahmed Yasin Filistin Ýslami Direniþ Hareketi (HAMAS) kurucusuydu. Doðum tarihi kesin bilinmiyor. 1948 Savaþý'nda köyü yýkýlýnca ailesiyle Gazze'ye göçtü ve çocukluðunu mülteci kamplarýnda geçirdi. Müslüman Kardeþler Örgütü'nün bazý fraksiyonlarýný eðitim için gittiði Mýsýr dönüþü Filistin'e taþýdý. 1970'lerde Mücame El-Ýslami'yi kurdu. 1979 Ýran devriminin etkisiyle radikal Mecd elMücahidin örgütünü kurdu. 1984'te hapse girip çýktýktan sonraysa HAMAS'ý kurdu. HAMAS ilk Ýntifada'da Ýsrail'in bir no'lu düþmaný ilan edildi. 1989'da tutuklandý, ancak Ürdün'de yakalanan Ýsrail ajanlarýna karþýlýk serbest býrakýldý. 1991'de HAMAS'ýn askeri kanadý Ýzzeddin El Kasým kuruldu. Yaser Arafat'la arasý iyi olmayan Yasin, radikal ve ýlýmlý unsurlar arasýnda hakem görevi görüyor ve HAMAS'ýn radikal kanadýný frenliyordu.


6

sosyalist iþçi

2004: Yerel seçimler

Kürt hareketi ve sosyal

HESABI KÝM VE S

osyalistler ve Kürt hareketi 28 Mart seçimlerini bu cesaretle yorumlayamazsa bir daha ki seçimlerde sonuç daha da aðýr olacaktýr. Burjuva basýný sonucu solun yenilgisi olarak adlandýrýyor. Yani yenilenlerin arasýna CHP’yi de katýyor. Kuþkusuz 28 Mart’ta CHP’de yenildi ama Güçbirliði’nin uðradýðý yenilgi karþýsýnda onlarýn ki hiçbir þey deðil. Sosyalist Ýþçi Demokratik Güçbirliði’nin aðýr bir yenilgi alacaðýný en baþtan beri söylüyordu. Çünkü “Güçbirliði” en baþtan itibaren yanlýþ temellerde kurulmuþtu. Eleþtirilerimizi kýsaca özetlersek: 1. Yukardan aþaðý kurulmuþtur 2. Kapsayýcý deðildir, solun çok büyük bir kýsmý dýþarýda kalmýþtýr 3. Somut bir mücadele programýna sahip deðildir 4. Mücadele pratiði içinde deðil sadece seçimler için bir araya gelmiþ bir birliktir

5. Ortak bir faaliyete sahip deðildir. Bu eleþtirilerimizde yaptýðýmýz tesbitler Demokratik Güçbirliði’nin yenilgisinin nedenleridir. Ne var ki Güçbirliði’ni oluþturan güçler, özellikle de 3 Kasým seçimlerine bir blok olarak giren güçler 3 Kasým’da yaptýklarý hatalarý aynen devam ettirmiþlerdir. Solun büyük kýsmýný dýþtalayan, kendi örgütlerinin dar çýkarlarýndan baþka birþey görmeyen önderlikleri ile Demokratik Güçbirliði’ni oluþturan bütün partiler yenilginin sorumlusudurlar. 28 Mart yenilgisinde açýk ki Kürt hareketinin son bir yýllýk politikalarýnýnda önemli bir etkisi vardýr. Savaþa karþý yarý gönüllü tutum, ABD’nin Irak’ý iþgaline karþý ayný þekilde açýk ve net bir biçimde karþý çýkamayýþ Kürt oylarýný etkilemiþtir. Fakat, yenilgi, Kürt hareketinin bu tutumlarýndan çok yukarýda sýraladýðýmýz neden-

lere baðlanmalýdýr. Kürt bölgelerinde durum 28 Mart seçimlerinde Güçbirliði’nin aldýðý oylarýn daðýlýmýna bakýldýðýnda yenilginin boyutlarý daha çýplak olarak ortaya çýkmaktadýr. Güçbirliði, daha önce ve bu seçimlerde HADEP ve SHP’nin Kürt bölgelerinde belediye baþkanlýklarýný kazandýðý 13 ilde 525 bin oy almýþ. AKP ise ayný 13 ilde 652 bin oy almýþ. Yani Kürt hareketinin seçimlere katýlmasýndan bu yana ilk kez Kürt hareketi bu bölgede ikinciliðe düþmüþ durumda. Eðer bölgeyi biraz daha geniþletirsek, o takdirde DYP’nin oylarý da Güçbirliði’nin oylarýný geçmektedir. 13 ilin dýþýnda Güçbirliði 886 bin oy toplamýþ. Bunun 152’bini gene Kürt bölgelerinden gelirken 152 bini de Ankara’dan alýnmýþ. Yani büyük ölçüde Karayalçýn’ýn kiþisel oylarý.

Ne yapacaðýz? Þimdi sosyalist solu önemli

görevler bekliyor ve bunlarý çok hýzla gerçekleþtirmeliyiz. Öncelikle yoðun bir iç tartýþma (hesaplaþma) gerekiyor. Yenilginin nedenlerinde anlaþmak ama gerçekten anlaþmak gerekiyor. Ýkincisi Türkiye solu içindeki sekterlikle, yani grup çýkarcýlýðý ile amansýzca mücadele etmek gerekiyor. Heryerde, her an kendi grubunun çýkarlarýndan baþka hiçbir þey yapmayan solla hesaplaþmadan, giderek bu solla bütün köprüleri atýp onu yapayalnýz býrakmadan ilerlemek mümkün deðil. Toplumsal etkileri tek tek binde 1’e bile ulaþmayan güçlerin hemen her eylemde, her etkinlikte kendilerini öne çýkarmak için amansýzca mücadele ettikleri bir ortamda baþka bir dünya isteyenlerin, aþaðýdan sosyalizm isteyenlerin harekete geçmesi mümkün olmamaktadýr. Öyleyese giderek yollarý ayýrmak gerekiyor. Þimdi en hýzlý bir biçimde yeni bir solun, yeni bir birliðin temelleri tartýþýlmaya baþlan-

malýdýr. Ardýndan derhal sokakta, toplumsal mücadeleler içinde birlik örülmeye baþlanmalýdýr. Þimdiden birlik oluþturulmalý ama bu tam anlamý ile bir mücadele birliði olmalýdýr. Bu birlik kesinlikle var olan siyasi partilerin dýþýnda, tabandan gelen bir birlik olmalý, sendikalarý, kitle örgütlerini kazanmak için çalýþmalýdýr. basit ama somut, çok somut bir program oluþturulmalýdýr.

Çatý partisi çözüm mü? Kimileri, en baþta da SDP’liler bir çatý partisini önermektedirler. Çatý partisi mevcut durumdan daha ileri deðildir. Bütün siyasal yoðunluklarýn ayrý ayrý duracaðý, hatta birbirleriyle zaman zaman þiddetle rekabet edecekleri ama sadece seçimlere birlikte girecekleri bir biçim solun geliþmesi için bir çözüm deðildir. Bugün gerekli olan eskiden beri var olanlarýn nasýl yan yana duracaklarýnýn saptanmasý deðil, yepyeni güçlerin harekete nasýl kazanýlacaklarýnýn yollarýnýn bulun-

Sol sonuçlarý nasýl deðerlendiriyor? CHP Genel Baþkaný partisinin seçimlerden oylarýný arttýrarak çýktýðýný iddia edebildi. Bu denliþ rezilce bir seçim yorumunu ancak Baykal yapabilirdi. Baykal’a göre CHP’nin 28 Mart’ta aldýðý oylarý 3 Kasým ile deðil, bir önceki yerel seçimle karþýlaþtýrmak gerekirmiþ Öte yandan Baykal “çok baþarýlý” olamamalrýnýn nedenini ise kendi politikalarýna deðil seçmene baðlamakta. Yani suçlu seçmen. Sosyalist soldan ve Kürt hareketinden gelen açýklamalar ayný deðil ama çok da farklý deðil. EMEP’in gazetesi Evrensel yazarlarý AKP’nin baþarýsýný (dolayýsýyla Güçbirliði’nin yenilgisini) AKP’nin büyük sermaye tarafýndan desteklenmesine, Amerikancý olup, çok parasý olmasýna baðlýyorlar ve ekliyorlar: AKP iktidardaydý. Evrensel yazarlarýnýn çoðunluðuna bakýlýrsa Güçbirliði’nin hemen hemen hiç bir hatasý yok.

Sadece bir Evrensel yazarý ortak bir kampanya sürdürülememiþ olmasýný, halkýçý belediyecilik programýnýn halka anlatýlamamýþ olmasýný nedenler arasýnda gösteriyor. SDP’den Veysi Sarýsözen ise daha geniþ güçleri kapsamak, katýlanlarýn eþit öznelliðinin gerekliliði, ve daha sýnýrlý bir programýn gerekliliðini vurguluyor. Sarýsözen açýk ki EMEP’lilerden daha gerçekçi ama o da sorunlarý bütünklüklü olarak

kavrayamýyor. Gündem’de çýkan açýklamalarý ile 6 partinin lideri de “moralimizi bozmayalým” demektedir. Demek ki ortada “moral bozacak” gerçek bir durum vardýr. EMEP baþkaný Levent Tüzel bunu daha da ileriye götürerek “3 Kasým’da olduðu gibi dönüp kendimize vurmak doðru olmayacaktýr” demektedir. SDP’den Akýn Birdal ise “iyi sonuç deðil ama umudu yitirmemek gerekir” diyor. DEHAP genel merkezi ise “seçimde þaibe

var” diyor. Mutlaka haklýdýrlar. Ama yenilginin tüm nedenini acaba “þaibeye baðlamak” ne kadar doðrudur? Öte yandan, seçimlerden iki gün sonra çýkan Gündem gazetesi moral düzeltmek için olsa gerek Güçbirliði’nin hedeflenen 14 ilin 8’nde oylarýný arttýrdýðýný öne sürüyor. Verdiði rakkamlar ne yazýk ki tam tamýona doðru deðil. Evrensel ise uzun uzun Tunceli’de Güçbirliði adayýnýn bir kadýn olmasýnýn baþarýsýný anlatýyor.


sosyalist iþçi

7

listler yenildi

ERECEK? masýdýr. Bu nedenle küresel harekete dikkatle bakmak gerekir.

Türkiye saða mý kaydý? Hem basýn, hem de sol seçmenin saða kaydýðýný anlatýyor. Oysa gerçek tam da böyle deðil. Evet, AKP sað bir partidir. Artýk merkez saðýn tek örgütü oldu. Ama, AKP’ye verilen oylar ayný zamanda statükoya karþý deðiþim isteðinin oylarý, 3 Kasým’da bütünüyle böyleydi. Bu nedenle sol 3 Kasým’da büyük bir fýrsat kaçýrdý. Bu seçimlerde ise deðiþim devamý için istikrara da oy verildi. Sol bu seçimlerde doðru ve yoðun bir teþhir kampanyasý ile ve yukarýdaki eleþtirileri ortadan kaldýrmýþ olarak çýkabilmiþ olsaydý açýk ki gücünü arttýrabilirdi.

likten arýnmladýrý.Saflar birleþtirilmelidir.

Ya faþistler

28 Mart seçimlerinin bir önemli sonucu da MHP ve DYP’nin oy artýþlarýdýr. Çok küçük ölçüde de olsa her iki parti de oylarýný arttýrmýþtýr. Bunun baþlýca nedeni açýk ki Kýbrýs politikasýdýr. Statükodan

yana olanlar CHP’nin açtýðý politik kapýyý en iyi kullandýlar. Sosyalist Ýþçi’nin daima söylediði gibi milliyetçi, þoven politikalar daima en iyi milliyetçilere, faþistlere yarar. Demokratik Güçbirliði bu alanda da eksik davranmýþtýr. Kýbrýs ertafýndaki tartýþmalara katýlmadýðý gibi milliyetçiliðe karþý politikalar üretmemiþtir.

Partilerin 2002 ve 2004 sonuçlarý

Önümüzdeki dönem nasýl olacak? Önümüzde zor bir dönem var. Güçlenmiþ bir iktidar partisinin yeni liberal politikalarý daha da þiddetle bastýracaðý açýk. Bir süre boyunca iþçi ve emekçi yýðýnlardan büyük bir tepki gelmeyecektir. Çünkü ekonominin makro göstergeleri olumlu. Emekçi yýðýnlar bu nedenle iktidara zaman tanýyacaklardýr. Türkiye çok uzun bir süre sonra düþen hem de hýzla düþen bir enflasyon oraný ile karþý karþýya. Fiyatlar artmýyor hatta bazý temel maddelerin fiyatýnda küçücük de olsa düþüþ var. Bunlar emekçi yýðýnlarý daha sabýrlý hale getiriyor. Eskiden politikacýlar “diþinizi sýkýn” derlerdi þimdi halkýn kendisi gönüllü olarak diþini sýkmaktan yana. Ama diþlerin sýkýlamayacaðý bir noktaya gelinecek. Ve bu süre çok uzakta deðil. Ýþte hazýrlanýlmasý gereken yoðun mücadele noktasý orasýdýr. Þimdi güç biriktirmek, saflarý düzenlemek gerekiyor. Saflar her türlü sekterlikten, tekkeci-

DSÝP’den açýklama 28 Mart yerel seçimleri üzerine DSÝP MK’sýnýn yaptýðý açýklama: “28 Mart seçimlerinde bir bütün olarak sol aðýr bir yenilgi almýþtýr. Ancak Demokratik Güçbirliði adý altýnda bir araya gelmiþ olan DEHAP, ÖTP, SHP, ÖDP, EMEP ve SDP’nin aldýðý yenilgi çok daha aðýrdýr. DSÝP, Demokratik Güçbirliði’ni desteklemiþtir ve bu nedenle yenilginin sorumlularý arasýndadýr. DSÝP’e göre 28 Mart seçimlerindeki yenilgi artýk var olan solla daha fazla ilerlenemeyeceðini göstermektedir. Gerek 3 Kasým seçimlerinde kaçýrýlan fýrsatlar, gerekse de 28 Mart seçimlerinde uðranýlan yenilgi baþka bir dünya isteyen bütün güçlerin yeni arayýþlar içine girmesi gerektiðini göstermektedir. Açýk olan gerçek þu ki, küresel hareketten hiçbir biçimde etkilenmemiþ, dünyadan kopuk bu sol liderliklerle devam etmek mümkün deðildir. 3 Kasým seçimlerinden sonra DSÝP bir kere daha yukarýdan kurulan bu tür birlikleri desteklemeyeceðini ifade etmiþ olmasýna raðmen hata yaparak bir kere daha Güçbirliðini destekledi. Böyle yaparak Kürt hareketinin ve sosyalist solun bir kere daha yenilmesinde pay sahibi oldu. DSÝP bundan sonra ayný hatayý yapmayacaktýr.”

Haberin arkasý F. ALO7LU

Aþaðýdan yukarý yeni bir birlik Solun adeta olmadýðý bir seçim yaþadýk ve sol yenildi! Soldan seçimlere giren bütün partiler itina ile sol, sosyalizm, emek, emekçi terimlerini kullanmamaya çalýþtýlar. Her türlü garip, apolitik görünümlü, postmodern slogan öne çýktý. Daha önce “yaðma yok, TKP var” diye seçimlere girmiþ olan TKP bile bu kez anlamsýz, “Boþverme” sloganýný seçti. Her zaman olduðu gibi adaylarýn fotoðraflarýnýn basýlý olduðu bildiriler çýkarýldý. Bir yoldaþýn dediði gibi “üstelik bu fotoðraflarý görenler oy verecekleri varsa bile zaten vermezler.” Kýsacasý bütün kanatlarý ile sol saðýn üslubu ile seçimlere girdi. Solun en güçsüz olduðu günlerde baðýmsýz adaylarla seçimlere katýlan bir iki dergi çevresi ise “proletarya iktidarýný”, “Ekim devrimini” filan anlattý.Oysa lenin 1917 Þubat ve Ekim aylarý arasýnda çoðunluk kazanýlmadan iktidarýn alýnamayacaðýný anlatýr. Seçimlerden sonra televizyonlara çýkan hemen hemen bütün yorumcular solun yok olmasýna deðindiler ve birçoðu solun önderliklerinden daha saðlýkloý eleþtiriler geitrdiler. Bir çok yorumcu Türkiye solunun küresel hareketten bütünüyle kopuk olduðunu vurguladý. Bu çok doðru bir tesbitti. Seçimlerden bir hafta önce, 20 Mart Taksim eylemi için Küresel BAK eylemin Küresel Direniþ günü olmasýný önerdiðinde Koordinasyon’dan gelen temsilciler buna karþý çýktýlar. Küresel Direniþ gününe karþý Enternasyonal Dayanýþma’yý önerdiler. Hareketten bukadar uzak olanlarýn kazanma þansý hemen hemen yok. 28 Mart’ta kaybeden geleneksel Türk solu ve Kürt haretetidir. Sosyal demokrasi dahil olmak üzere sosyalist sol ve Kürt hareketi hemen hemen bütün politikalarýnda statükoyu savunmuþtur. AKP ile mücadele bir laiklik tartýþmasýna indirilmiþtir. Türkiye açýsýndan son derece önemli konularda, örneðin Kýbrýs, sessiz kalýnmýþ ya da derin devletten yana tutum alýnmýþtýr. Ve bu politikalar ya da politikasýzlýk tam anlamý ile iflas etti. “Savaþa Hayýr” dendiðinde, “emperyalist savaþa hayýr” diye çýðlýk atan, “savaþa karþý savaþ” isteyen, “küresel direniþ” deyince kýzan köhnemiþ sol yenilmiþtir. Ama, seçimlerden hemen sonra yapýlan açýklamalar yenilginin solun önderlikleri tarafýndan kavranmadýðýný gösteriyor. Seçimlere katýlmayan bir grubun önde gelen bir unsuru “ama katýlým çok düþük” diye kendisini avuturken (katýlým 3 Kasým’a göre düþük ama gene de % 70) diðerleri neredeyse suçu CHP’ye ve halka yükleyecekler. Kendileri ise sütten çýkmýþ ak kaþýktýrlar. Bu solla daha fazla yürümek mümkün deðildir. Sosyalist Ýþçi’nin bir önceki sayýsýnda, Baþyazý’da belirtildiði gibi sol sadece bir arada durduðu için bile sevinmekte, Þimdi bunun devamý için çalýþýlacaktýr. “Güçbirliði devam etsin” çaðýrýlarý hemen baþladý. Sol birlik 3 kasým öncesinde ve 3 Kasým seçimlerinde çok önemliydi. Bütün solu kapsayan, örgütsüz sosyalistlerle onlarý küçük gören EMEP Genel Baþkaný Tüzel’in ayný haklarla bir arada olduðu bir birlik ogünlerde çok önemliyid. Ama o fýrsat kaçtý. EMEP, SDP ve diðerlerinin sekterliðinden dolayý fýrsat kaçtý. 28 Mart’ta daha geniþlemiþ olarak kurulan Güçbirliði ise bütünüyle yetersizdi. Sonuç ortada. Þimdi politika gerekli. Tabanda birlik gerekli. Mücadele gerekli. Ýlk bakacaðýmýz yer NATO zirvesine karþý mücadele. Küresel BAK’ýn bu kampanyasýnýn güçlenmesi, NATO karþýtý zirvenin baþarýsý hayati bir öneme sahip. Mümkün olan en çok sayýda insanýn kampanyaya ortak edilmesi, kampan-yanýn her türlü sekterlikten uzak tutulmasý birçok þeyi belirleyecek. Açýk ki, ilerki dönemde AKP hükümetinin saldýrýlarýna karþý muhalafet var olan statükocu solun üstünden deðil, Küresel Barýþ ve Adalet Koalisyonu türünden örgütlenmelerle geliþecek. Küresel hareketin öðrettiði ilk somut gerçek bu. Fransa’da ülke çapýnda toplam 3 bin üyesi olan troçkist Devrimci Komünist Birliði’n (LCR) bir baþka troçkist örgütle birlikte 1 hafta önceki yerel seçimlerde yüzde 5 oy alabilmesi sadece ve sadece küresel hareketin bir parçasý olmasýna baðlýdýr. Önümüzde bütün Avrupa ülkelerinde AB parlamentosu seçimleri var. Fransa’da LCR ve seçim ortaðý LO örgütleri yerel seçimlerden çok daha büyük bir baþarý bekliyorlar. Ýngiltere’de Savaþ Karþýtý Hareket içinden doðan Respect örgütlenmesi ayný þekilde büyük bir baþarý beklemektedir. Ýtalya’da, Yunanistan’da hep ayný tür geliþmeler var. Ýspanya’da ise savaþ karþýtý hareket saðcý Aznar hükümetini devirdi. Bütün bunlar bizim ders almamýz gereken önemli geliþmeler. Statükocular bu dersleri alabilecek durumda deðil. Öyleyse bize yeni bir sol, yeni bir birlik gerekli. Aþaðýdan yukarýya doðru sabýrla inþa edeceðimiz, mücadele içinde geliþtireceðimiz bir birlik. Yoksa sol yeni yenilgilerden kurulamaz. O vakit tercih açýk, ya statükodan yani yenilgiden yana olacaðýz, ya da yeniyi inþa edeceðiz.


8

Bütün dünyada

I

rak’ýn bombalanmasýnýn yýl dönümünde savaþ karþýtý ilk gösteriler, 20 Mart gününü ilk karþýlayan Asya ülkelerinde yapýldý. Arap ülkeleri ve Avrupa'da da yüzbinlerce gösterici meydanlara döküldü. Gösterilerde özellikle ABD Baþkaný Bush ve Ýngiltere Baþbakaný Blair hedef alýndý. Japonya'nýn Baþkenti Tokyo'daki savaþ karþýtý gösteriye 30 bin kiþi katýldý. Tayland ve Hong Kong'da da gösteriler düzenlendi. Filipinlerde ABD Büyükelçiliði'ne yürüyüþü engellenen protestocularla güvenlik güçleri arasýnda çatýþma yaþandý. Hindistan'ýn Bombay kentinde de binlerce gösterici toplanarak savaþ karþýtý sloganlar attý. Avustralya'nýn çeþitli kentlerinde yürüyüþler düzenleyen binlerce kiþi, ABD'nin "teröre karþý savaþ" adý altýnda, Irak'ý iþgalini protesto etti. 200'den fazla kiþinin öldüðü bombalý saldýrýlarla sarsýlan Ýspanya'da da savaþ karþýtý gösterilere yüzbinlerce savaþ karþýtý katýldý. Savaþ karþýtlarý terör saldýrýsýnýn nedeninin ABD'ye Irak'ta yapýlan destek olduðunu vurguladý. Irak'taki savaþýn yýldönümü nedeniyle Ýspanya'da düzenlenen gösterilerde yüzbinlerce kiþi "Irak'taki iþgalin sona ermesi" talebiyle yürüdü. 12 Mart'ta, 11 milyondan fazla kiþinin "teröre hayýr" diye yürüdüðü Ýspanyol sokaklarýnda bu kez "savaþa hayýr" sloganlarý atýldý. "Irak'tan askerleri çekin. Ýþgal sona ersin" yazýlý pankartlar taþýyan barýþ yanlýlarý, Bush, Blair ve Aznar'ý eleþtiren sloganlar attýlar. Yaklaþýk 150 bin kiþinin yürüdüðü Barcelona'daki gösterilere katýlan Katalan hükümeti koalisyon ortaklarý da, yaptýklarý açýklamalarda Irak'tan askerlerin çekilmesini istediler. Londra'da iki gösterici günün erken saatlerinde Big Ben saat kulesine týrmanarak pankart astý. Londra'daki gösterilere 100 binin üzerinde gösterici katýldý. Bazý göstericiler ABD Baþkaný Bush dünyanýn bir numaralý teröristi yazýlý pankartlar taþýdýlar. Roma'da da sol partilerin yaný sýra sivil toplum kuruluþlarýnýn desteklediði ve 1 milyon kiþinin katýldýðý barýþ yürüyüþü düzenlendi. Ýtalya'nýn çeþitli kentlerinden gelen göstericiler, baþkent Roma'da Repubblica meydanýn toplanarak yürüyüþe geçti. Sivil toplum kuruluþlarýnýn temsilcilerinin yaný sýra, gösteriye katýlan siyasilerin büyük bölümünün, Irak'taki Ýtalyan askerlerinin geri çekilmesinden yana olduklarýný vurgulamalarý dikkati çekti. Yunanistan'ýn baþkenti Atina'da Sindagma meydaný ile Selanik kent merkezinde toplanan binlerce gösterici, "ABD'nin Irak

P

aris'te 2003 yýlýnýn Kasým ayýnda düzenlenen Avrupa Sosyal Formu'na katýlan Küresel Barýþ ve Adalet Koalisyonu (BAK) 20 Mart'ýn dünya çapýnda Irak iþgaline karþý protesto dalgasýnýn yayýlmasý kararýnýn alýnmasýna katkýda bulunmuþtu. Ardýndan Ocak 2004'te Hindistan'da gerçekleþen Dünya Sosyal Formu'na Küresel BAK delegeleri bir yandan Bush'un Ýstanbul'a gelmesine ve Ýstanbul'da düzenlenecek NATO zirvesine karþý konuþmalar yaparken bir yandan da 20 Mart'ýn küresel eylem günü olarak belirlenmesine katkýda bulundular. BAK, 20 Mart'ta Türkiye'de 10 ilde basýn açýklamalarý örgütledi. Savaþ karþýtý kitlesel bir hareketi inþa etmeyi önüne hedef olarak koyan BAK'ýn, katýlýmlarý küçük de olsa 10 ilde eþgüdümlü savaþ karþýtý eylemler örgütlemesi çok önemli bir ilk adýmdýr. 20 Mart'ta atýlan adým önemlidir ama mutlaka geliþtirilmedir. Irak iþgaline karþý 20 Mart'ta dünya eyleminin kopmaz bir parçasý olmayý baþaran Küresel Barýþ ve Adalet Koalisyonu, bugünden itibaren Ýstanbul'daki NATO zirvesine karþý eylemi hem Türkiye'de hem de Türkiye'de dünya hareketinin önemli bir adýmý olarak örgütlemeyi baþarabilir.

Ýstanbul:

“Suçlu: Aznar, Blair, Bush” iþgalini" protesto eden pankartlar açtýlar. Gösterilerde, "Emperyalist savaþa hayýr", "Atina 2004 Olimpiyatlarý'nda NATO'nun saðlayacaðý güvenliði istemiyoruz" sloganlarý atýldý. Almanya'nýn çeþitli kentlerinde savaþ karþýtý gösteriler yapýldý. Amerikan hava üssü Ramstein'ýn önünde de bir gösteri düzenlendi. Mýsýr'ýn baþkenti Kahire'nin El Tahrir meydanýnda da binlerce kiþi protesto gösterisi yaptý. Bu ülkelerin yanýnda Yeni Zelanda, Avustralya, Japonya, Kanada, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Macaristan, Hollanda, Norveç, Filistin, Irak, Türkiye ve bir çok ülkede eylemler yapýldý.

Barýþ hareketi inisiyatifi kazanmalýdýr Roma’da mümkün olan en etkili olacak olan gösteriyi düzenliyoruz. Çok açýk bir biçimde saðcý hükümete karþý bir gösteri olacak bu. Saðcý hükümet savaþýn desteklenmesi için Ýtalyan askerlerinin Irak’ta Nasiriye’de ölmesine yol açtý. Barýþ hareketi yeniden inisiyatifi ele geçirmelidir. Ýnsanlarýn, toplumun altýndan yeninden harekete geçmeleri çok önemli. Yeniden sokaklarda sesimiz duyulmalý. Geeçen sene 15 Þubat eylemlerine katýlan ýlýmlý sol Irak’taki Ýtalyan birlkilerinin finansmaný için yapýlan oylamaya katýlmadý. Oysa bu oylamada hayýr demeliydi. Biz oylamayý tanýmadýðýmýzý söylemeliyiz. Ama gene de ýlýmlý solun bir kýsmý hayýr oyu verdi. Bunun tek nedeni savaþ karþýtý hareketin varlýðýdýr. 20 Mart’tan sonra umarýn partileri yalnýz býrakmayan, üzerlerinde etki yapmaya çalýþan bir hareketimiz olacak. Eðer baský yapmazsak saða doðru kayarlar. Luciano Muhlbauer, Cobas Sendikasý Merkez Komitesi üyesi

Yaklaþýk 3000 kiþinin katýldýðý eylemde coþku ve öfke dolu sloganlar atýldý. Eylem katýlan her bir savaþ karþýtýna moral verdi. Eylemde, Ýngiltere'de savaþ karþýtý kampanyanýn örgütleyicisi olan Stop The War Coalition’ýn baþkaný Lindsey German'ýn ve Yunanistan'dan Savaþ Karþýtý Kampanya adýna Petros'un yazdýðý dayanýþma mesajlarý okundu. Mesajlarýn okunmasýnýn ardýndan Irak'ta ABD müdahalesinin sonucunda yaþamýný yitirenler için 1 dakikalýk saygý duruþu yapýldý. Saygý duruþu sýrasýnda sanatçý Mercan Dede ney çaldý. "Katil ABD, ortadoðu'dan defol" sloganlarýnýn ardýndan BAK sözcüsü Mehmet Ali Alabora ve BAK aktivisti Görkem Yeltan ortak metni okudular. Basýn açýklamasýndan sonra herkes eylemden moral yüklenmiþ bir biçimde daðýldý. BAK korteji ise Ýstiklal Caddesi'nde coþkulu sloganlarla yürüyüþ yaptý.

Ankara: Ankara'da BAK'ýn düzenlediði eyleme diðer kurumlar da destek verdiler. ABD Konsolosluðu önünde siyah çelenk býrakýldý. Eyleme yaklaþýk 1000 kiþi katýldý. Basýn açýklamasýný BAK sözcüsü TMMOB Genel Baþkaný Kaya Güvenç okudu. Eylem sonrasýn-


9

gösteriler vardý diyor ki…

da BAK korteji Tunus Caddesi'nden Kýzýlay'a kadar yürüyüþ yaptý.

basýn açýklamasý yaptý. Þimdi hem bu þehirlerde hem de diðer þehirlerde "Bush gelme."

kampanyasýný daha güçlü yapmak için adýmlar atabiliriz.

Ýzmir: Konak Meydaný'nda BAK eylemine 500'ü aþkýn savaþ karþýtý katýldý. Ýzmir BAK'tan iki genç aktivist BAK'ýn tüm illerde okunan basýn açýklamasýný okudu. Ýngiltere Stop the War Coalition baþkaný Lindsey German'ýn dayanýþma mesajý okundu. Dayanýþma mesajýnýn ardýndan TMMOB adýna Ýzmir Elektrik Mühendisleri Odasý Baþkaný Musa Çeçen bir konuþma yaptý. Eylem coþkulu sloganlarla sona erdi.

Ýzmir Aliaða: Aliaða'da yapýlan BAK asýn açýklamasýna 750 kiþi katýldý. Eylem oldukça coþkulu geçti. Bu eylemlerin yanýnda Trabzon'da, Bursa'da, Gaziantep'te, Ordu'da, Çorum'da ve Sivas'ta da küresel eylem gününde BAK

Stop the War Coalition baþkaný Lindsey German'dan Mesaj:

Bugün yine sokaklardayýz “Türkiye'de gerçekleþtirmekte olduðunuz eylemler için en iyi dileklerimizi ve dayanýþma duygularýmýzý gönderiyoruz. Hareketiniz geçtiðimiz bir yýl içinde hepimiz için büyük bir esin kaynaðý oldu. “Ýspanya'da olanlar, dünya halklarýnýn bizleri savaþa sürükleyen hükümetlere karþý direnmekte kararlý olduklarýný gösteriyor. Ýngiltere'de Tony Blair savaþ konusunun altýna artýk bir çizgi çekmek gerektiði-

ni anlatýyor, fakat milyonlar bu çizgiyi çekmesine izin vermiyor. “Bugün yine sokaklardayýz. Hükümetin hesap vermesini ve Irak'ýn iþgalinin sona erdirilmesini talep ediyoruz. Hareketimiz büyümeye devam edecek, çünkü bu savaþ hakkýnda bizler hep doðruyu söyledik, hükümetlerimiz ise hep yalan söylediler. “Eylemlerinizde baþarýlar dileriz. “Yoldaþça selamlar,”

Lindsey German, Baþkan, Stop the War Coalition

20 Mart'ta yaþadýðýmýz küresel savaþ karþýtý dalga bir kez daha anti kapitalist savaþ karþýtý hareketin gücünü gösterdi. Amerika'da 20 Mart eylemini organize eden platformlardan birisi olan ANSWER'in eylem raporuna göre tüm dünya çapýnda 1 milyonu aþkýn savaþ karþýtý (ki bu rakam Ýtalya'yý kapsamamaktadýr, sadece Ýtalya'da 1 milyon kiþi gösterilere katýldý) ayný taleplerle düzenlenen gösterilere katýldý. Sadece ABD'de 250 þehirde onbinlerce savaþ karþýtý "Irak'ta iþgale son!", "Askerler Irak'tan geri çekilsin" sloganlarýyla yürüdüler. Ellerindeki toplum mühendisliði halatlarýyla, baþladýðý günden bu yana anti kapitalist hareketin derinliðini ölçen ve hareketi eylemlerin istatistiki zirvelerindeki eðimlere göre deðerlendirenler açýsýndan 20 Mart eylemi kuþkusuz baþarýsýzdýr. Umutsuzluk ve karamsarlýk yaymak isteyenler için 15 Þubat 2003'te sokaklara çýkan milyonlarca savaþ karþýtýna göre 20 Mart eylemi hareketin gerilediðini anlatmak için kullanýlmaya çalýþýlacaktýr. Eylemlere katýlýmda azalma olduðu kuþkusuz doðrudur. Londra'da 15 Þubat'ta 2 milyon kiþi Bush ve Blair'in yalanlarýna karþý gösterilere katýlmýþtý. 20 Mart'ta 100 bin kiþi gösterilere katýldý. Fakat bu hareketin bir gerileme yaþadýðýnýn kanýtý olarak gösterilemez. Çünkü ayný Londra'da bir yýlý aþan bir süredir Blair'i köþeye sýkýþtýran savaþ karþýtý hareket, içinden, on binlerce aktivistin kampanyacýlýðýnýn üzerinde yükselen devasa bir seçim kampanyasý çýkardý. Küresel kapitalizme meydan okuyan çok çeþitli, çok renkli küresel bir hareket tek bir eylemle deðerlendirilemez. Böylesi siyasal bir dalgalanma, ancak bir dönemin bütününe bakarak anlaþýlabilir. 1968 hareketi, 1968 yýlýndan önce baþlayan ve 1970'lerin ortalarýna kadar süren tüm bir dönemi anlatýr. 68 hareketi dendiðinde akla gelen, 10 milyon iþçinin Fransa'yý genel grevlerle

sarstýðý Mayýs 68 deðil, sosyal iliþiklerde yarattýðý deðiþimle hareketin bütünüdür. Kaldý ki 1980'lerin baþýndan 1990'larýn sonuna kadar birbirinden yalýtýk süren eylemlerden sonra, küresel düzeyde eþgüdümü saðlanan ve milyonlarýn katýldýðý eylemleri küçümsemek, sadece sol þýmarýklýkla açýklanabilir. Üstelik, Irak'ýn ABD tarafýndan iþgal edilmesinden önceki hareketle, iþgalin gerçekleþmesinden sonra örgütlenen savaþ karþýtý hareket arasýnda fark olmamasý saçma olurdu. Birisinde, insanlar haksýz ve vahþi bir savaþý durdurmak azmiyle mücadele ediyordu. Baþlamadan durdurmak! Diðerinde ise, tüm özverilere, eylemlere ve kampanyalara raðmen baþlamasý engellenememiþ bir savaþýn sonuçlarýna, bir iþgale karþý çýkmak söz konusu. Birisinde milyonlarca insan, Baðdat bombalanmasýn diye sokaða çýkýyordu. Aylarca süren kampanyalar, "sýradan" milyonlarca insanýn Baðdat'ýn bombalanmasýný kendi evinin bombalanmasý gibi acý ve kýzgýnlýkla kavramasýný saðladý. 15 Þubat kendi kendine olmadý. Dünyanýn her ülkesinde aktivistler ve savaþ karþýtý kampanyalarýn, irili ufaklý binlerce toplantý, gösteri, milyonlarca afiþ, bildiri, rozet ve onlarca küresel toplantýnýn ürünü olarak geliþti. Yani örgütlendi. Þimdi, milyonlarýn, Irak'ýn iþgalini, eli silahlý "aptal beyaz adamlar"ca kendi evinin iþgali olarak kavramasý için irili ufaklý binlerce toplantý, milyonlarca afiþ, bildiri, rozet ve onlarca küresel toplantýnýn örgütlenmesi için kollarý sývamanýn zamanýdýr. Bush ve emperyalistler boyunlarýna kadar pisliðe battýlar. 20 Mart, milyonlarýn, "Biz bu iþgali durdurabiliriz" dediði ve on milyonlarýn ayný hisse yaklaþmasýný saðlayan dev bir eylemdir. Küresel hareketin, süper bir güç olduðunu gösteren ve Bush ve çetesinin yutkunmasýný zorlaþtýran, iþgal sonrasý ilk küresel eylem zaferidir.


10 TSK'nýn fiþleri ve Çürük Elma' nýn kurtlarý Geçtiðimiz hafta medyanýn gündemine fiþleme skandalý oturdu. Duyduðumuza göre TSK (Türk silahlý kuvvetleri) milli bütünlüðün sarsýlmamasý gerekçesiyle (internet gruplarýna üye olanlardan AB yanlýlarýna, gece klübüne giren çýkanlardan muhalif gazetecilere) toplumun büyük bir kýsmýný fiþlemeye karar vermiþ. Eðer buna askeriyenin yýllardan beri antiemperyalistlere, savaþa karþý çýkanlara, insan haklarý savucunularýna kadar birçok diðer unsura da sevimli olmayan tavýrlarý olduðu gerçeðini de eklersek TSK' nýn çok fazla sevdiði insan yok anlaþýlan. Ýþin en ilginç olan (aslýnda bir yandan da olmayan) tarafý bu söylenti ortaya çýktýðý anda bunu sahiplenenin, meþhur 'Çürük Elma Koalisyonu’nun' kurdu Ýþçi Partisi’nin olmasýydý. Ordu bile bu haberin üstünü örtmeye çalýþýrken, kraldan çok kralcý olan Ýþçi Partisi inatla bu olayý sahiplendi. Böylelikle Ýþçi Partisi, temel hak ve özgürlüklerin savunucusu olmasý gereken 'sol' dan ne kadar uzak olduðunu bir kez daha ispatlamýþ oldu. Ordunun, Ýþçi Partisi' nin yanýna ADKF ve CHP' yi eklemezsek olmaz. Ne de olsa onlar Kýbrýs' tan, YÖK meselesine kadar halký halktan koruyan ama ne hikmetse ancak halkýn olmadýðý bir demokrasinin sevdalýsý olan bürokratik sað, pardon sol'un ayrýlmaz bileþenleri ve muhafazakar yol arkadaþlarý. Tolga ÞÝRÝN

Medya çok önemli mi? Kapitalizme karþý mücadele veren ya da bu mücadeleyi vermek isteyip de baþarýsýz olacaðýný düþünen bir çok insanýn sorduðu, tartýþtýðý bir soru "Medya önemli mi?". Kuþkusuz ki medya günümüzde kapitalizmin en güçlü silahlarýndan biri olarak karþýmýzda durmakta. Medya, toplumu dýþ dünyaya yabancýlaþtýrmakta, gündemi belirlemekte ve manipülasyon-

BÝZE GÖRE da çok etkili bir araç. Bu noktada yeni sorularla karþýlaþýyoruz: 1.Medyanýn bu kadar etkili olduðu bir toplumda, bu güce sahip olmayan bizlerin, dünyayý deðiþtirmesi mümkün mü? 2.Anti-kapitalist hareketin baþarýsý medyatik olmasýna mý baðlýdýr? Bu iki soruya da sadece savaþ karþýtý hareketin bize kazandýrdýðý deneyimlerle cevap verebiliriz. Irak savaþý daha baþlamadan önce antikapitalist hareket çok hýzlý bir refleksle kendisini savaþ karþýtý harekete dönüþtürmeyi baþardý ve kýsa bir sürede dünya tarihinin en büyük eylemlerini gerçekleþtirdi.(Bkz: 15 Þubat) Burjuva basýný iþine gelmemesine raðmen savaþ karþýtý hareketi görmezden gelemedi ve savaþ kaþýtý hareket 2003'e damgasýný vurdu. Hatta dünyanýn en büyük gazetelerinden birisi savaþ karþýtý hareketi ikinci süper güç olarak niteledi. Savaþ karþýtý hareketin medyada bu kadar yer almasýnýn sebebi, medyatik bir perspektife sahip olmasý deðildi. Medyanýn konuyu görmezden gelememesinin asýl sebebi savaþ karþýtý aktivistlerin bulunduklarý her alanda örgütlenmeye baþlamalarý, insanlara güven vermeleri ve kýsa bir sürede hareketin büyüyerek egemen sýnýf üzerinde çok ciddi bir baský yaratmaya baþlamasýydý. Medyatik olmaya çalýþan marjinal eylem(cik)ler; kitlesel olmayan sekter kadro eylemleri, çeþitli gruplarýn ve bireylerin þovlarý, medyada ya çok az yer kapladý ya da hiç yer almadý. Kaldý ki medyada yer almaktansa kitlelere güven vermenin daha önemli

olduðunu da savaþ karþýtý hareket bize gösteriyor. Bugün yapýlmasý gereken Küresel BAK faaliyetlerinin yerellere giderek daha fazla yayýlmasý, insanlara savaþýn bitmediðinin ve savaþ karþýtý hareketin yenilmediðinin anlatýlmasýdýr. Bugün yapýlmasý gereken "BUSH GELME" kampanyasý etrafýnda hareketin büyütülmesidir. Medyayý kendi silahýyla vurmanýn, manipülasyonu ortadan kaldýrmanýn, baþka bir dünyayý yaratacak kitleleri uyandýrmanýn bugün tek yolu budur. Yukarýda anlatýlanlar doðrultusunda birinci soruya dönecek olursak, medyaya raðmen dünyada milyonlar sokaða dökülebiliyorsa, dünyayý deðiþtirmek mümkün deðil midir? Irmak

Utangaç ‘solcu reklamcý’dan alternatif seçim propagandasý “Ýyi bir reklemcý olduðuma eminim. Eskiden iyi bir solcuydum çünkü. Duvarlara slogan yazarken öðrenmiþtim iþi.. Þirketime CHP baþvurdu önce. Hâlâ emekten yana olduðum için, CHP’nin emeði ýskalayan, laikliði ve ‘Atatürkçülüðü’ istismar eden bir parti olduðunu düþündüðüm için kabul etmedim hemen. Diðerlerine daha sýcak baktým. Güçbirliði’ne örneðin. Daha solunda olduðumu düþünmeme raðmen CHP’ye oy vermiþtim hep. Doðrusunu isterseniz CHP’den baþkasýndan da

3 Nisan, Cumartesi saat: 17.00 Beatles söyleþisi Doruk Yurdesin 4 Nisan, Pazar saat: 17.00 Þehre katil geliyor “Bush, Gelme! Ýstemiyoruz” Yýldýz Önen 10 Nisan, Cumartesi saat: 17.00 Türkiye’de poüler müzik:

teklif alamadým. Sonra düþünmeye baþladým. Soldaki hiçbir parti ne istediðini söylemiyordu. Daha çok neye karþý olduðunu iþaretliyordu. Ben, bir sol kampanya yapsam neler söylerdim? “Özelleþtirme maðduruysan oyun ...’na, iþsizsen oyun ...’na, yoksulsan oyun ...’na, yönetime katýlmak istiyorsan oyun ...’na, kültürünü özgürce yaþamak istiyorsan oyun ...’na, parasýz saðlýk istiyorsan oyun ...’na, memursan, iþgüvenceni keybetmek istemiyorsan oyun ...’na, çevreyi düþünüyorsan oyun ...’na, uzatýrdým haklý talepleri, seçim kampanyasýný bu talepler üzerinden yapardým. Seçimlerde baktým, hiçbirinde somut talep yok. Sol talepsiz bu kadar yürür dedim. Ýþçilerin ve halkýn tale-

plerinrine döndüm yeniden.” Bir eski solcu reklemcý dostumun söyledikleri, ýþýk tutuyor günümüze.. Müesser ASLAN

Kýbrýs'ta Sosyal Forum hazýrlýk toplantýsý Akdeniz Sosyal Forumu'nun (AkSF) üçüncü hazýrlýk toplantýsý 26-27-28 Mart tarihlerinde gerçekleþti. Toplantýya Akdenizin çeþitli ülkelerinden 150'den fazla temsilci katýldý. Toplantýda, AkSF'nin Haziran 2005’de Barselona’da yapýlmasý karara baðlandý. Yaklaþýk 15 ülkenin sosyal hareketlerinin aktif katýlýmýyla geliþen bu sürecin hazýrlýk toplantýsýnýn Kýbrýs'ta yapýlmasý da ayrý bir önem taþýyordu. Kýbrýs Emek Sendikasý (PEO) ve kuzeyde örgütlü DEV-ÝÞ temsilcilerinin katýldýklarý Kýbrýs'ta barýþ konusunda bir toplantý düzenlendi. Bunun yanýnda Kýbrýs'tan Ýþçi Demokrasisi, Yunanistan'dan Cenova 2001 ve Türkiye'den Ýstanbul Sosyal Forumu katýlýmcýlarýn organize ettiði "emperyalizm ve savaþ" konulu, özellikle Kýbrýs'taki geliþmelerin tartýþýldýðý bir toplantý da gerçekleþti. Bu toplantýlar bir anlamda Ýsviçre'de yürütülen müzakelere karþý ezilenlerin alternatiflerinin ve gerçek çözümün tartýþýldýðý bir platform niteliði gördü. Erkin Erdoðan

KARAKEDÝ KÜLTÜR MERKEZÝ Arabesk’ten Popstar’a Bülent Somay 17 Nisan, Cumartesi saat: 17.00 Siyaset ve sinema Vecdi Sayar

KARAKEDÝ KÜLTÜR MERKEZÝ

18 Nisan, Pazar saat: 17.00 Fantazi yolculuk, deðiþim “Yüzüklerin efendisi” Bülent Somay 17 Nisan , Cumartesi

Büyükparmakkapý Sokak, Hayat Apt., 8/10, Beyoðlu - Ýstanbul

0212 - 251 62 73

saat: 17.00 DÝA gösterisi “Asya Ýnsanlarý” Ali Öz

Her Çarþamba günü saat 19.00’da “Haftanýn gündemi” tartýþýlýyor. Toplantýlar ve etkinlikler herkese açýktýr.

Deneylerinizi, çalýþmalarýnýzý, düþüncelerinizi, eleþtirilerinizi Bize

sosyalist iþçi ne savunuyor? Aþaðýdan sosyalizm

-Kapitalist toplumda tüm zenginliklerin yaratýcýsý iþçi sýnýfýdýr. Yeni bir toplum, iþçi sýnýfýnýn üretim araçlarýna kolektif olarak el koyup üretimi ve daðýtýmý kontrol etmesiyle mümkündür.

Reform deðil, devrim

-Ýçinde yaþadýðýmýz sistem reformlarla köklü bir þekilde deðiþtirilemez, düzeltilemez. -Bu düzenin kurumlarý iþçi sýnýfý tarafýndan ele geçirilip kullanýlamaz. Kapitalist devletin tüm kurumlarý iþçi sýnýfýna karþý sermaye sahiplerini, egemen sýnýfý korumak için oluþturulmuþtur. -Ýþçi sýnýfýna, iþçi konseylerinin ve iþçi milislerinin üzerinde yükselen tamamen farklý bir devlet gereklidir. -Bu sistemi sadece iþçi sýnýfýnýn yýðýnsal eylemi devirebilir. -Sosyalizm için mücadele dünya çapýnda bir mücadelenin parçasýdýr. Sosyalistler baþka ülkelerin iþçileri ile daima dayanýþma içindedir. -Sosyalistler kadýnlarýn tam bir sosyal, ekonomik ve politik eþitliðini savunur. -Sosyalistler insanlarýn cinsel tercihlerinden dolayý aþaðýlanmalarýna ve baský altýna alýnmalarýna karþý çýkarlar.

Enternasyonalizm

-Sosyalistler, bir ülkenin iþçilerinin diðer ülkelerin iþçileri ile karþý karþýya gelmesine neden olan her þeye karþý çýkarlar. -Sosyalistler ýrkçýlýða ve emperyalizme karþýdýrlar. Bütün halklarýn kendi kaderlerini tayin hakkýný savunurlar. -Sosyalistler bütün haklý ulusal kurtuluþ hareketlerini desteklerler. -Rusya deneyi göstermiþtir ki, sosyalizm tek bir ülkede izole olarak yaþayamaz. Rusya, Çin, Doðu Avrupa ve Küba sosyalist deðil, devlet kapitalistidir. -Sosyalistlet bu ülkelerde iþçi sýnýfýnýn iktidardaki bürokratik egemen sýnýfa karþý mücadelesini destekler.

Devrimci parti

-Sosyalizmin gerçekleþebilmesi için, iþçi sýnýfýnýn en militan, en mücadeleci kesimi devrimci sosyalist bir partide örgütlenmelidir. Böylesi bir parti iþçi sýnýfýnýn yýðýnsal örgütleri ve hareketi içindeki çalýþma ile inþa edilebilir. -Sosyalistler pratik içinde diðer iþçilere reformizmin iþçi sýnýfýnýn çýkarlarýna aykýrý olduðunu kanýtlamalýdýr. -Bu fikirlere katýlan herkesi devrimci bir sosyalist iþçi partisinin inþasý çalýþmasýna omuz vermeye çaðýrýyoruz.

sosyalist iþçi’nin savunduðu temel fikirlere katýlýyorsanýz, yeni bir dünyanýn yaratýlmasýnda aktif olarak yer almak istiyorsanýz:

0212-251 62 73


11

NOT DEFTERÝ

Talepler: Herkese eþit parasýz saðlýk hizmeti Saðlýkta Dönüþüm Projesi'nin geri çekilmesi Saðlýk çalýþanlarýna insanca ücret

Petrol iþçileri eylemdeydi:

Özelleþtirmeye de AKP'ye de hayýr!

Petrol-Ýþ üyesi TÜPRAÞ iþçileri AKP'nin seçim mitingine katýldý. Ýzmit'te AKP'nin seçim mitingi yapacaðýný ve bu mitinge Baþbakan'ýn katýlacaðýný duyan TÜPRAÞ iþçileri, 16 Mart günü öðlen paydosunda servislere binerek miting alanýna gitmek istedi. Ancak iþçiler polis tarafýndan engellendi. Bunun üzerine kendi araçlarýyla miting alanýna gitmeyi deneyen iþçiler yine polisle karþý karþýya geldi. Polis bu kez iþçileri durdurup duvara yaslayarak, Hollywood filmlerindeki gibi üstlerini aradý. Ýþçiler de tepkilerini fabrikaya dönüp günboyu iþ býrakarak gösterdi. Vardiyada olmayan 300 kadar TÜPRAÞ iþçisi ise mitinge katýlarak "TÜPRAÞ halkýndýr satýlamaz", "TÜPRAÞ'ý sataný biz de satarýz" sloganlarýyla Baþbakan'ý protesto etti. Ýþçilerin düdüklü, ýslýklý, sloganlý protestosu üzerine AKP'li gençler iþçilere saldýrdý. Uzun süren arbadede bazý iþçiler yaralandý.

Grammer'de sendikalaþma mücadelesi sürüyor Demirtaþ Organize Sanayi Bölgesinde kurulu olan Grammer fabrikasý iþçileri sendikalaþma mücadelelerini sürdürüyor. Birleþik Metal-Ýþ Sendikasý'nda örgütlenen iþçileri engellemek amacýyla iþveren þu ana kadar 56 iþçiyi iþten çýkardý. Yine de sendikaya yeni üyeler yapýlmakta. Ýþçiler 23 Mart'ta mesai saati bitimine kadar fabrikanýn çýkýþ ve giriþ kapýsý önünde oturma eylemi yaptý.

Temsan'da iþ býrakma Temsan AÞ iþçileri, ödenmeyen ikramiyelerini almak için23 Mart'ta sabah iþ býraktýlar. Ýþbaþý yapmayan 109 iþçinin eylemi uyarý niteliði taþýyordu. Hak-Ýþ'e baðlý Çelik-Ýþ Sendikasý'nda örgütlü iþçiler, sonuç alamadýklarý taktirde eylemlerini sürdüreceklerini söyledi.

Saðlýk çalýþanlarý greve çýktý

AKP saðlýða zararlýdýr

S

aðlýk emekçileri, Türk Tabibler Birliði (TTB) ve Saðlýk Emekçileri Sendikasý SES'in çaðrýsý üzerine "g(ö)revimizin baþýndayýz" diyerek 10-11 Mart'ta iki gün iþ býraktý. Eyleme katýlým yüksek oldu. Ýþbýrakma eylemi Ýstanbul'daki hastanelerde etkili oldu. SSK Okmeydaný, Eyüp, Þiþli ve Ýstanbul Eðitim hastaneleri, Þiþli Etfal, Taksim Eðitim ve Araþtýrma, Cerrahpaþa Týp Fakültesi ve Ýstanbul Týp Fakültesi hastaneleri, Yedikule Göðüs Hastalýklarý Hastanesi, ÝÜ Kardiyoloji Enstitüsü Müdürlüðü ile SSK'ya baðlý çok sayýda dispanser ve saðlýk ocaðýnda iki gün

Sayý: 216, 3 Nisan 2004, Fiyatý: 500.000 TL ISSN 1300-4026 Uluslararasý Tanýtým ve Yayýncýlýk Ltd. Şti. Sahibi: Özden Dönmez Sorumlu Yazýiþleri Müdürü: Volkan Akyýldýrým Adres: Ýstiklal Cad.,Büyükparmakkapý Sok., 8/10, Beyoðlu/Ýstanbul Baský: Yön Matbaasý www.sosyalistisci.org sosyalistisci@sosyalistisci.org

Lastik iþçileri yollarý iþgal etti Pirelli, Goodyear ve Brisa lastik fabrikalarýnda çalýþan iþçiler, 22 Mart'ta baþlatmayý planladýklarý grevin hükümet tarafýndan yasaklanmasýný protesto ettiler. D-100 karayolunu trafiðe kapatan iþçiler, "Grev hakkýmýz engellenemez", "Hükümet þaþýrma sabrýmýzý taþýrma" sloganlarý attýlar. DÝSK'e baðlý Lastik-Ýþ Sendikasý'nýn, Ýzmit'te bulunan Goodyear, Pirelli ve Brisa'da sürdürdüðü toplusözleþme görüþmelerinde anlaþma saðlanamamasý nedeniyle, aldýðý grev kararý, Bakanlar

boyunca grev yapýldý. Ýstanbul Anadolu Yakasý'nda Taksim Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'nde, SES Anadolu Yakasý Þubesi ise Kartal Devlet Hastanesi'nde grevler ve basýn açýklamalrý yapýldý.Ankara'da Numune Hastanesi, SSK Dýþkapý Hastanesi'nde eylemler yapýldý. Ýzmir'de Eþrefpaþa Hastanesi, SSK Tepecik Eðitim Hastanesi, Uzundere Saðlýk Ocaðý ve Atatürk Eðitim Hastanesi'nde eylemler yapýldý. Adana'da ise saðlýk ocaklarý, hastaneler, poliklinikler ve dispanserlerde iþbýrakan saðlýk çalýþanlarý Balcalý ve Numune hastanelerinde eylem yaparak hükümeti

Kurulu tarafýndan "milli güvenliði bozacaðý" gerekçesiyle yasaklandý. Yasak kararýna tepki gösteren Goodyear ve Brisa iþçileri 22 Mart sabah erken saatlerde toplanarak, Pirelli'ye yürüdü. Burada yaklaþýk yarým saat boyunca yolu kapatarak, trafiðin akýþýna izin vermeyen lastik iþçileri, attýklarý sloganlarla hükümete tepkilerini dile getirdiler. Jandarmanýn müdahale etmek istemesi üzerine kýsa süreli bir gerginlik yaþanan gösteri, daha sonra fabrikanýn bahçesinde yapýlan basýn açýklamasýyla devam etti.

Sendikacýlar ne dedi: Lastik-Ýþ Sendikasý Genel Baþkaný Abdullah Karacan: "Erteleme kararýnýn ülkedeki sendikal haklara ve toplusözleþmeye indirilen bir darbe olduðunu ve grev hakkýný ortadan kaldýrýyor". DÝSK Genel Baþkaný Süleyman Çelebi: "Bu iktidar hukuk, yasa tanýmýyor, yasanýn nasýl tanýtýlacaðýný öðreteceðiz". Selüloz-Ýþ Sendikasý Genel Sekreteri Halil Bahçeci: "Grevin ertelenmesi toplu pazarlýk hakkýna müdahaledir". Türk Harb-Ýþ Sendikasý Genel Baþkaný Osman Çimen: "Hükümet grev kýrýcýlýðý yapýyor".

uyardýlar. Bebekler, hamileler, dializ hastalarý, kanserli hastalar, aðýr hastalar ve acil servisler dýþýnda poliklinik hizmeti vermeyen saðlýk emekçileri, hastalarýyla birlikte AKP Hükümeti'ni protesto ettiler. "Ýnsanca yaþayacak ücret istiyoruz" yazýlý önlükler giyen saðlýk emekçileri, hastalarýna saðlýk sorunlarýnýn karikatürize edilerek anlatýldýðý bildiriler daðýttý. Eylemlere TMMOB, Hak-Ýþ, KESK Merkez Yönetimi, Dev Saðlýk-Ýþ, ESM, Eðitim-Sen, Tüm Bel-Sen, Tez Koop-Ýþ 2 No'lu Þube, Genel-Ýþ ve DÝSK destek verdi. "Ýþçi memur elele genel

greve", "Saðlýk emekçileri yalnýz deðildir", AKP saðlýða zararlýdýr" ve , "Saðlýk hakký satýlamaz" sloganlarý eylemler boyunca sýk sýk atýldý. TTB Genel Baþkaný Füsun Sayek Ankara Numune Hastanesi'nde yapýlan eylemde bir açýklama yaptý. Sayek açýklamasýnda, "Saðlýk haktýr" dediklerini, yola bu sloganla çýktýklarýný ve Saðlýk Bakaný Recep Akdað'ýn hastalarýn maðdur edildiði açýklamasýnýn yanlýþ olduðunu söyledi. Füsun Sayek, "Hastalarýmýz bir maðduriyet hissetmesinler. Bugün yaþanan maðduriyet ileriki maðduriyetleri engelleyecektir" dedi.

20 Mart'ta Küresel BAK'ýn örgütlediðinin dýþýnda da eylemler gerçekleþti Eskiþehir Eskiþehir'de sivil toplum örgütlerinden oluþan bir grup, ABD'nin Irak'tan çekilmesi talebiyle eylem yaptý. Adalar mevkiinden, ellerindeki pankart ve dövizlerle sloganlar atarak yürümeye baþlayan grup, Arifiye Mahallesi'ndeki Vardar Ýþ Merkezi önünde toplandý. KESK Eskiþehir Þubeler Platformu Dönem Sözcüsü Ergun Uzun, grup adýna yaptýðý konuþmada, ABD'nin Irak politikasýný eleþtirerek, "Kitle imha silahlarýný yok etme, uluslararasý terörizmi ortadan kaldýrma, Irak'a demokrasi ve özgürlük götürmek amacýyla Irak'a giren ABD'nin yalanlarý ortaya çýktý" dedi.

Ýzmit Ýnsan Haklarý Derneði (ÝHD) Kocaeli Þube Baþkaný Ýbrahim Seyitcemaloðlu, Ýnsan Haklarý Anýtý önünde, dernek üyeleriyle yaptýðý basýn açýklamasýnda, "ABD, (Dünyaya demokrasi getireceðim) bahanesiyle insan haklarýný hiçe sayarak birçok ülkeye saldýrmýþtýr" dedi.

Antalya "Antalya Demokrasi Birleþenleri" adý altýnda Kýþlahan Oteli önünde toplanan DÝSK, KESK ve Türk-Ýþ'e baðlý sendikalarýn temsilcileri adýna konuþan Eðitim-Sen Antalya Þube Baþkaný Garip Erdoðan, insanlýðýn, tarih önünde büyük bir sýnav verdiðini söyledi. ABD'nin talimatýyla hareket edilmemesi gerektiðini kaydeden Erdoðan, "Biz halkýz, emekçileriz, milyonlarýz. Vahþetten elde edilecek hiçbir çýkarý, masum çocuklarýn kanýyla kirlenmiþ hiçbir parayý istemiyoruz. Amerikan emperyalizminin insanlýðý esaret altýna almasýna izin vermeyeceðiz" dedi.


Marksizm2004 22-25 Nisan - Beyoðlu/Ýstanbul

Neler tartýþýlacak

Yeni bir dünya kurmak için sorularýmýza birlikte cevaplar arayalým Türkiye’de sosyalist sol aðýr bir seçim yenilgisi aldý. Ýspanya’da ise savaþ karþýtý hareketin müdahalesi ile “savaþa hayýr” diyen sosyalistler seçim kazandý. Ayný þekilde, Fransa’da anti-kapitalist küresel hareketin en önemli parçalarýndan biri haline gelen Troçkist parti, LCR, sadece 3 bin üyesi olmasýna raðmen, yerel seçimlerde yüzde 5 oranýnda oy aldý. AB seçimlerinde çok daha fazlasýný hedeflemekte Ayný þekilde Ýngiltere’de, savaþa karþý kampanyanýn

içinden doðan Respect adlý seçim koalisyonu büyük yýðýnlarýharekete geçirerek Haziran seçimlerine hazýrlanýyýr. Savaþ karþýtý hareket Aznar’ý devirdi, sýrada Blair var. Türkiye’de ise statükoculuk 28 Mart seçimlerinde aðýr bir yenilgi aldý. Oysa Türkiye’de de çok önemli dinamikler var. Önleri statükocular tarafýndan kapatýlmadýðý takdirde nelerin yapýlabileceðini 1 Mart gösterdi. Ancak statükocu sol 1 Mart’a damgasýný vurmak için birbiriyle yarýþtý fakat

Marksizm 2004’e Devrimci Sosyalist Ýþçi Partisi ev sahipliði yapýyor. Marksizm 2004, 22 Nisan Perþembe günü saat 19.00’da baþlayacak ve 25 Nisan Pazar günü saat 18.00’de bitecek. Ýstanbul dýþýndan gelenlere

Marksizm boyunca kalacak yer bulunacak. Toplantýya isteyen bütün aktivistler katýlabilir. Toplantýlar 1 saat 15 dakika sürecek. Sunuþ konuþmasýnýn ardýndan toplantýya katýlan herkes zamanýn izin verdiði ölçüde söz alýp

daha sonra seçimlerde savaþ karþýtlýðýný unuttu. Küresel hareketi unuttu. Türkiye2de yeni bir sola gerek olduðu çok ama çok açýk. Yeni bir solun inþasýnýn mümkün olduðu da açýk. Yeni bir dünya isteyen büyük yýðýnlar var. Deðiþim isteyenler, statükolarý korumak isteyenlerden daha çok ve daha güçlü. Sadece örgütsüz y ada yeterince örgütlü deðil. Ýþte Marksizm 2004 tüm aktivistlere, yeni bir sola gerek olduðuna inananlara sorularýný ortaya konuþabilir. Bu sene Marksizme katýlacak konuþmacýlardan bazýlarý ise þunlar: Nuray Mert, Roni Margulies, Rýdvan Akar, Ragýp Duran, Levent Þensever, Bülent Somay, Doðan Tarkan

atmak ve birlikte tartýþarak cevaplar bulmak konusunda bir olanak sunuyor. 4 gün içinde 16 konu tartýþýlacak. Akþamlarý tartýþmanýn yaný sýra eðlenilecek. Arada film gösterileri var. 4 gün içinde açýk ki bütün sorularýmýza kesin cevaplar bulamayabiliriz. Ama Marksizm 2004 hepimiz için yeni bir baþlangýç olabilir. Marksizm’e gelin, çevrenizin gelmesi için çalýþýn. Yeni bir solu birlikte yaratacaðýz.

Ýstiklal Caddesi, Büyükparmakkapý Sokak, Hayat Apt, No: 8/4 Beyoðlu

0536 - 335 10 19

21. yüzyýlda emperyalizm. ABD durdurulabilir mi? Solda birlik nasýl olabilir? Radikal Ýslam ve Ortadoðu Ulusal kurtuluþ mücadeleleri kazanabilir mi? Hareketin partiye ihtiyacý var mý? Düþmanýný taný: Küresel sermaye Kapitalizm sonrasý yaþam? Kültür ve kapitalizm Anti-kapitalist hareket nereye gidiyor? Kadýn kurtuluþ hareketi: Eþitlik mi, özgürlük mü? Marks’ýn devrimci fikirleri Eþcinsel mücadelesi Uluslararasý sosyalist gelenek Yeni bir dünyayý nasýl kazanacaðýz? Ýnsan doðasý sosyalizme aykýrý mý? Dünyayý deðiþtirmek için devrim þart mý? Medya, savaþ ve yalanlar


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.