Trump, Bolsonaro, Orban: Otoriter Dehşet Çağla Oflas
Her gerçek devlet yozlaşmıştır. Ralph Waldo Emerson
K
uşkusuz dünya siyasetinin bu kadar sağa kaymasındaki en büyük pay dünya ekonomisinin lideri Trump’a ait. Trump, derin bir kriz içindeki kapitalizmin, emekçi kitlelere baskıdan, hak gasplarından, ırkçılıktan, savaştan, doğanın kâr uğruna talanından, fosil yakıtların sonuna kadar kullanılarak, gezegenin de korkunç bir yıkıma sürüklenmesinden başka bir şey vermeyeceğinin en önde duran temsilcisi. 2008 krizi sonrasında, yeni liberalizmin “birinci sınıf olabilirsiniz” vaadinin öfkeye dönüştüğü, solun da bir alternatif olamadığı koşullarda, Trump sahneye çıkıp “Ben kuşatılmış çalışan insanın savunuculuğunu yapacağım” demişti. 2008’de yaşanan krizin ardından, yüzde birin dışında kalan orta kesimlerin durumu kötüleşti. Sağlık harcamalarını karşılayamadılar. Bir ev sahibi olabilme imkânları büyük ölçüde kısıtlandı. Ayrıca bir kısım mavi yakalı beyaz işçi son birkaç yıl içinde iyi ücretli, sendikalı işlerini kaybetti. Demagojik bir dille neo-liberal elit olmakla ilgisi yokmuş gibi davranan Trump, Wall Street’e yüklendi. Trump, burjuva siyasetinin lümpen haliyle “Ben size üretim alanındaki bu işleri geri getireceğim. Ben bu serbest ticaret anlaşmalarından kurtulacağım. Ben sizi yeniden güçlü kılacağım. Ben sizi yeniden gerçek biri yapacağım. Sıkıcı sorulara gerek kalmadan kadınları elde etmenizi sağlayacağım ” dedi.1 “Amerikan kurulu düzenine kafa tutan” Trump, başkanlık koltuğuna oturduğunda Forbes’in “Milyarderler Listesi”ne 566. sıradan girecek kadar zengin biriydi. İki yıl sonra 200 sıra gerileyerek, 766. zengin oldu. Ama hâlâ ayrıcalıklılar listesinin en tepelerinde yerini koruyor.2 Trump, 2008 krizinden sonra Wall Street’i işgal eden hareketin öfkesinin yöneldiği şeyin ete kemiğe bürünmüş hali. Trump’ın milyonerlerden ve savaş suçlularından oluşan kabinesi, dünya halklarına karşı açılan savaşın ilk işaretiydi. Trump, dünyanın en büyük tekellerinden biri olan Exxon Mobil’in CEO’su Rex Tillerson’ı Dışişleri Bakanı, en büyük
82
