Spelinzicht nr 14 - juni 2012

BE • NL : e 3,00

S p e l l e n n i e u w s v o o r i e d e r e e n | J u n i 2012 • 14 | w w w. s p e l i n z i c h t. e u

Wat neem jij mee op vakantie?

Reisspellen • LEGO City Alarm • Spellenspektakel The Island • Jamaica • Reiner Knizia • Panic Station

Spel in Zicht en Speelwijzer presenteren …

In samenwerking met Accenta, de Gentse spellenclubs en onze partners …

Spellenfestijn 2012!

Vier supertoffe spellendagen op 8, 9, 15 en 16 september

Wat? Superleuk spellendorp met vele gezelschapsspellen Voor wie? Voor iedereen!

Waar? Flanders Expo, Gent Wanneer?

2 weekends lang: 8-9 en 15-16 september

Kom naar het Spellenfestijn op Accenta, de Gentse jaarbeurs. Speel er vier dagen lang met onze partners én de Gentse spellenclubs de leukste spellen. En liggen er spellen in je kast die je nooit speelde? Neem ze mee, we leggen ze uit en spelen ze samen met jou, je vrienden en familie.

Noteer de data in je agenda en schrijf je in op onze nieuwsbrief via onze website www.spelinzicht.eu.

Binnenkort krijg je meer informatie. Tot op het Spellenfestijn?!

Spellennieuws voor iedereen

Magazine 14

What’s in the game?

Beste spellenvrienden,

FamilieBORDSPELLEN 06 • The Island

7

07 • LEGO City Alarm 10 • Hasbro reisspellen 18 • Indigo 20 • Jamaica

Strategische bordspellen 14 • Panic Station

Ramp o ramp!

Het eens zo fiere Nederlandse elftal ging op het EK af als een gieter.

En de Belgen deden zelfs niet mee. Wat moeten we nu met die liters oranjeverf, toeters en duivelshoornen? En belangrijker … hoe vervangen we de spannende avonden voor de buis?

Er is deze zomer heel wat plezier OVERSPEL

te beleven op een regenachtige of

04 • Spellennieuws!

14

08 • Historie verdorie, deel II 12 • Centrum Informatieve spelen 14 • Spellentest: Panic Station 16 • Reiner Knizia 19 • Spellenspektakel 21 • Nederlandse Spellenprijs 2012

Makkelijk zat. We spelen een spel vanavond! (Welk antwoord had je nu verwacht van makers van een spellenblad :-). Er is deze zomer opnieuw heel wat plezier te beleven op een regenachtige of voetballoze avond.

Panic Station drijft je naar spannende paranoia. Jamaica, The Island, Indigo en City Alarm stuwen leuke middagen met de familie naar een absoluut hoogtepunt.

En ga je op reis? Snuister dan zeker eens door het gamma makkelijk mee te nemen spellenklassiekers.

16

20

voetballoze avond

Verder vroegen we de pieren uit de neus van Reiner Knizia, geven we je info over informatieve spelen, kondigen we een spetterende editie aan van het Spellenspektakel (opnieuw in Eindhoven!) en nemen we in ‘Historie Verdorie’ de riddertijd onder de loep. Klaar? Aaanvallleeuuuuuh!

Op pagina 22 lees je hoe onze redactie

Sarah

de besproken spellen beoordeelt.

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

3 | What’s in the game?

Spellennieuws

Wat beweegt er in spellenland?

Nieuwe releases, evenementen, spelverkiezingen en zoveel meer. In deze rubriek houden we jullie op de hoogte van de spellennieuwtjes. Hier krijg je een pittige preview van wat je de komende maanden zoal mag verwachten.

Vers van de spellenpers Titanen

Klein maar dapper The Wild Wild West

Er waait een nieuwe wind door het wilde westen, want het kaartspel ‘Revolver’ (White Goblin Games) krijgt er enkele uitbreidingen bij. Hindernissen, andere nieuwe kaarten en de mogelijkheid om zelf je deck samen te stellen: het klinkt als een mooi western deuntje in de oren voor de Lucky Lukes onder ons.

In ‘Revolver’ heeft één speler net de bank van Repentance Springs overvallen en kruipt de andere speler in de huid van Ned McReady die de klopjacht op de bandiet en zijn manschappen opent. Another one bites the dust …

Als beginnend spelauteur is het vaak moeilijk om je spel te promoten en verdelen. Enkele auteurs uit de Benelux waagden toch de stap. Dit zijn hun creaties …

Veils of Verdandi Een fantasy-boardgame waarin 1 tot 3 spelers zich wagen aan een heroïsche queeste. Het spel leunt sterk aan bij de sfeer en werkwijze van role playing games. Spelers moeten prins Ture redden van het gevaar en de mysteries van het donkere woud ontrafelen.

Een spel vol magische plaatsen, volle manen en gemene monsters zoals vampiers en weerwolven. Voor liefhebbers.

Q&A

Hang eens de aap uit Apenjungle, het eerste spel van de SMART & FUN spellenlijn van The Game Master, ligt in de winkels. Spelers wanen zich in de jungle waar negen vrolijke aapjes rondslingeren tussen de lianen, op zoek naar lekker eten.

Ondertussen dagen ze jouw geheugen uit. Enkel wie een olifantengeheugen heeft, staat niet voor aap.

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Wat lijkt je leuk om een keer met degene die rechts van je zit te doen? Of, stel je wint één miljoen. Wat verander je aan je werk en je leven? Het Q&A! chat game is een compact en eenvoudig communicatie- en kennismakingsspel. Boeiend om te spelen met mensen die je net hebt ontmoet. Maar ook grappig, verrassend én boeiend met mensen die je al goed kent of … denkt te kennen. Via dit unieke communicatiespel leer je elkaar (en jezelf ) spelenderwijs beter kennen.

4 | Spellennieuws

Spel in Zicht en Speelwijzer presenteren …

In samenwerking met Accenta, de Gentse spellenclubs en onze partners …

wedstrijd Doe samen met je vrienden en familie mee aan onze

Spellenfestijn 2012!

superwedstrijd! Surf naar www.spelinzicht.eu en waag je kans.

Vier supertoffe spellendagen op 8, 9, 15 en 16 september

Kom naar het Spellenfestijn op Accenta, de Gentse jaarbeurs.

Speel er vier dagen lang met onze partners én de Gentse spellenclubs de leukste spellen. Noteer de data in je agenda en schrijf je in op onze nieuwsbrief via onze website www.spelinzicht.eu.

Binnenkort krijg je meer nieuws. Tot op het Spellenfestijn?!

‘Spel in Zicht’ verwent ‘Spel in Zicht’ verwent jouw organisatie of vereniging met een gratis spellenpakket!

Organisaties die spellen in de kijker zetten in hun publicaties of activiteiten, willen we ondersteunen met raad en daad.

Contacteer ons via info@spelinzicht.eu en vertel ons over jouw initiatief, magazine, nieuwsbrief, ledenblad. We geven je graag spelleninformatie én misschien zelfs gratis spellen.

IS GR ATLEN SPE L Agenda Spellen aan Zee 2 september 2012 Den Haag (NL) www.spellenaanzee.nl Spellenfestijn 2012 8, 9, 15 en 16 september 2012 Accenta, Jaarbeurs Gent Meer info volgt Noorderspel 29 september Groningen (NL) www.noorderspel.nl

Ontwerpwedstrijd: Junior spelauteur White Goblin Games, het SpellenSpektakel en Roll The Dice organiseren een unieke spellen­ontwerpwedstrijd voor alle basisscholen in Noord-Brabant. Met een lesbrief riepen ze kinderen op om in groepjes aan de slag te gaan en een bordspel te bedenken. Op zondag 28 oktober wordt op het Spellenspektakel in Eindhoven de winnaar bekend gemaakt.

Advertentie

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

5 | Spellennieuws

The Island

Avontuur

Help je tegenspelers naar de haaien De zon verdwijnt achter de aswolken van een uitbarstende vulkaan. Enkel de gloed van lava verlicht de kolkende golven. Een paar avonturiers ontvluchten in een gammele sloep het eiland dat weldra door de oceaan wordt opgeslorpt. Doodsangst staat te lezen in hun ogen. Enkele haaien draaien in steeds kleinere cirkels rondom hen. Ze hebben bloed geroken en wachten op hun kans. En dan beseffen de vluchtelingen niet eens dat ze – onder water – door priemende ogen worden gadegeslagen. Het mag een wonder heten als ze dit overleven …

Nu is het aan jou om je tien avonturierspion-

‘Spel in Zicht’ beoordeling

nen een zo goed mogelijke uitgangspositie

Noem ‘The Island’ gerust een verhalend fa-

te geven.

miliespel. De gebeurtenissen ontwikkelen zich bijna stripsgewijs op het spelbord. De

Op leven en dood

emoties van de spelfiguren beleef je mee:

Daarna breekt de hel los. Eerst mag je nog

samen met de avonturiers hou je even je

met drie bewegingen proberen jouw pion-

adem in als een tegel wordt omgedraaid.

nen naar betere oorden te brengen. Dan

‘Toch geen draaikolk?’

draai je een terreintegel om en laat je zo een stukje eiland zinken. Sommige tegels voer je onmiddellijk uit: haaien en walvissen vallen aan, een wervelwind veegt alles van de kaart, … In het beste geval blijkt er een

Een oud verhaal …

bootje klaar te liggen.

‘Atlantis’ is het eerste wat me te binnen

Hoeveel van je avonturiers breng jij in veiligheid, vooraleer de vulkaantegel wordt omgedraaid?

schiet als ik dit spel in handen krijg. Die klassieker tikte ik jaren geleden ergens op de kop; maar het spel verzeilde inmiddels in een verloren hoekje van de spellenkast. De wortels van ‘The Island’ liggen inderdaad bij dat oude Atlantis (1986), maar het spel werd grondig gemoderniseerd.

Andere tegels hou je bij tot ze in een volgende beurt van pas komen: om een gevaar

Natuurlijk speelt geluk (of in dit geval het

Het sobere maar heldere spelbord sleept je

af te weren of om je tegenspelers naar de

noodlot) een grote rol, maar net dat zorgt

onmiddellijk binnen in het verhaal. Alles

dieperik te helpen. Met een worp met de

ervoor dat een verschil in leeftijd en spe-

wat er te gebeuren staat, speelt zich voor

dierendobbelsteen rond je jouw beurt af:

lervaring niet te zwaar doorweegt op het

je ogen af. Het eiland krijgt zijn toevallige

hiermee mag je een vijandig zeedier in jouw

spelverloop. Het biedt tegelijk ruim vol-

gestalte met 40 zeshoekige tegels. De platte

voordeel verplaatsen.

doende tactische kansen om de situatie zo

spoeld, daarna de wat dikkere bostegels en

Hoeveel van je avonturiers breng jij in vei-

dit spel alvast binnen handbereik.

uiteindelijk de hoogste gebergtetegels. Aan de onderkant van die terreintegels schuilen

omgedraaid die een einde maakt aan het

voorlopig nog onbekende gebeurtenissen.

spel?

goed mogelijk naar je hand te zetten. Ik hou

strandtegels worden straks als eerste overligheid, vooraleer de vulkaantegel wordt

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek Complexiteit Interactie 2-4 spelers

45 minuten

vanaf 8 jaar

Auteur(s): Julian Courtland-Smith Uitgever: Asmodee Benelux

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

6 | Familiebordspel

LEGO City Alarm

2

Politie & boef spelen in een echte LEGO ministad!

Een bende boeven maakt de straten van LEGO City onveilig. Talrijke manschappen worden door de lokale politie ingezet om de buurt weer boevenvrij te maken. Zelfs de politiehelikopter komt eraan te pas. Maar de bendeleden zijn perfect op elkaar ingespeeld en heel moeilijk bij de kraag te vatten. Een spannend kat- en muisspel tussen de goeden en de slechteriken. Wie zal uiteindelijk aan het langste eind trekken?

zes. Neem je, bijvoorbeeld, een vier, dan

‘Spel in Zicht’ beoordeling

mag je één van jouw speelfiguren (één van

City Alarm van LEGO Games is supereen-

de politieagenten of één van de boeven) dat

voudig te leren en te spelen. Het is kort, hevig

aantal vakjes verplaatsen. Op het zevende

en meeslepend want je waant je al vlug in

steentje staat een treinsymbool. Hiermee

een loeiende achtervolgingsscene. Een goede

mag je één van jouw speelfiguren naar een

communicatie tussen de politiemannen on-

willekeurig station verzetten. Elk getrokken

derling en een perfecte samenwerking met

steentje, wordt nadien aan de kant gelegd.

de helikopterpiloot zijn noodzakelijk om de

Zijn alle steentjes gebruikt? Dan worden ze

arrestaties tot een goed einde te brengen.

omgedraaid en opnieuw geschud.

Tip: wie de reeds omgedraai-

De boeven van hun kant moeten af en

de steentjes goed onthoudt,

toe hun eigen vrijheid op het spel zetten en gevaarlijke risico’s nemen

heeft een mooi voordeel in

om de buit bijeen te krijgen. Hoe

het spel.

meer je het speelt, hoe bedrevener Een boef die zijn beurt ein-

Spannende achtervolgingen

digt op een veld dat precies

Sta jij aan de kant van de politie of van de

aan de deur van een gebouw

boeven? De politie zet de achtervolging in,

grenst, mag geld stelen. Een

en de boeven proberen zo veel en zo vlug

dobbelsteen bepaalt de buit van de

mogelijk al het geld van de stad te stelen.

boef. Een politieagent die eindigt op een

Ben je met meer dan twee spelers? Dat kan.

veld waar een boef staat, slaat deze onmid-

Dan speel je in teams.

dellijk in de boeien. Deze wordt voor de rest van het spel naar de gevangenis gestuurd.

de teams worden. En uiteraard kan je ook eens van rol wisselen.

LEGO City Alarm is kort, hevig en meeslepend want je waant je al vlug in een loeiende achtervolgingsscene

Het spel start je met het bouwen van een

Of tot een medeboef hem helpt ontsnappen,

mini­stad in LEGO. Met pizzeria, postkan-

als je die extra spelregel toevoegt (er zijn

Zoals bij elk LEGO spel vind je ook hier een

toor, vuurtoren, bank, … Tussen de gebou-

meerdere variaties op de spelregels).

aantal extra spelregels in de speluitleg. Ze

wen door lopen smalle, kronkelige straatjes

maken het spel nog leuker en spannender.

waar vier boeven op de hielen worden ge-

De geduchte boeven winnen als ze 10 geld-

En dat nodigt dan weer uit om zelf ook een

zeten door twee stoere politieagenten. En

stapels kunnen stelen voordat hun hele

paar extra regels te bedenken en uit te testen.

op enkele strategische plaatsen bevinden

bende wordt opgerold door de politie. De

zich treinstations waar beide partijen handig

gedreven politie wint als ze de voltallige

gebruik van kunnen maken. Eens gebouwd,

boevenbende de gevangenis indraait vóór

past deze stad trouwens perfect in de spel-

de boevenbuit verzameld werd.

doos. Lekker handig.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek

Word je rijk of beland je in de gevangenis?

Politie en boeven verplaatsen zich door de stad via zeven verplaatsingssteentjes.

Telkens trekt een speler blind één steentje.

Zes steentjes zijn genummerd van één tot

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Complexiteit Interactie X-X 2- 4 spelers

X-X- 20 10 minuten

vanaf X 6 jaar

Auteur(s): -Lorum Dolorum Uitgever: LEGO Lorum Dolorum

7 | Familiebordspel

Historie verdorie!

Deel II: De Riddertijd Spring op je paard en rij mee naar de tijd van kastelen, jonkvrouwen en schildknapen.

Een romantische periode, waarin galante ridders geknield om de hand van de oogverblindende prinses vragen, terwijl troubadours en minstrelen op luit en fluit voor de soundtrack zorgen. Romantisch? Galant? Dat had je gedacht! Want bovenal werden ridders gepest door de pest. En moesten ze afrekenen met achterbakse aanvallen, plunderingen en brandstichting, bloedhete en loodzware harnassen en ongewenste amputaties.

Wapenuitrusting oké?

In een vierdelige reeks galopperen we doorheen onze rijke geschiedenis.

Onderweg houden we halt bij een aantal periodes die een grote inspiratiebron blijken voor de hedendaagse spellenauteurs.

Kasteel als uitvalsbasis

doen het toch. In dit po-

Een aanval? Vlucht naar het kasteel, hét te-

pulaire legspel legt ie-

ken van macht. Meebouwen aan dat mees-

dere speler om beurten

terwerk is trouwens de perfecte manier om

een blind getrokken te-

in de gratie van de kasteelheer te komen.

gel aan reeds gebouwde

Dit doen we in ‘Caylus’ en in ‘Camelot Jr.’,

tegels. Door jouw stad zo

één van de leukste denkspelletjes uit de

groot mogelijk te bouwen en

reeks van SmartGames. Op basis van een

ze te voorzien van mooie we-

opdrachtenboekje, bouw je het kasteel zo-

gen, word jij de machtigste speler van

dat je de ridder en de prinses samenbrengt.

deze Franse stad.

Klaar voor een sprookjeshuwelijk.

Ook in ‘De Ontembare Stad’ (The Game

Van levensbelang voor elke ridder is zijn wapenuitrusting: maliënkolder, schild, zwaard

Van levensbelang voor elke ridder is zijn wapenuitrusting: maliënkolder, schild, zwaard en helm.

en helm. In de ‘Heroica’-spellenreeks (LEGO) verzamel je de nodige wapenuitrusting en trek je er samen met je medespelers op uit om monsters te verslaan en schatten te veroveren. Je kan de ‘Heroica’-spellen afzonderlijk spelen of ze combineren tot één groot

Master) moeten jij en je ridders jouw stad zoveel mogelijk uitbreiden door zoveel mogelijk bouwwerken te verwezenlijken.

Natuurlijk gaat dit niet vanzelf, want heel wat rampen en gebeurtenissen maken je het leven zuur.

Dokter in de zaal?

spel. Maar hoe je het ook speelt, laat vooral Meebouwen aan een kasteel? Niks van. Ik

In de meeste huizen en kastelen was het

bouw er één voor mijzelf! Dit is alvast de

koud en donker. Men ging bijna nooit in

Ook in het populaire kaartspel ‘Dominion’

bedoeling in het tactisch spel ‘Torres’ (Rio

bad, persoonlijke hygiëne was nog niet in.

(999 Games) is een goede uitrusting essen-

Grande Games), een aanrader voor liefheb-

Ratten aten vaak al het eten op en veroor-

tieel voor je op zoek gaat naar de kaarten

bers van een stevig bordspel.

zaakten de pest. In ‘Rattus’ (White Goblin

je fantasie de vrije loop! (SIZ nr. 11)

Games) kan je al deze gezelligheid herbe-

die het meeste punten opleveren. Een beetje moeilijk in het begin. Maar eenmaal je de

Leve de stad

leven: ratten verspreiden er razendsnel de

regels onder de knie hebt, is het een schot

En moeten we ‘Carcassonne’ (999 Games)

pest en voor je het weet heb je het ook zitten.

in de roos!

nog voorstellen? Wellicht niet, maar we

Leuk vooruitzicht.

Dominion

King Arthur

Camelot Jr.

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

8 | Overspel

Historie verdorie

Ten aanval!

Maar hoe je het ook draait of keert, voor een ridder staat of valt alles met macht en aanzien. En hoe kan je dat beter bereiken dan door ten strijde te trekken? ‘Raubritter’ (Queen Games) is een legspel waarbij elke speler er met zijn ridders opuit trekt om zoveel mogelijk steden, dorpen en burchten onder de voet te lopen. En ook in ’Leeuwenhart’ (999 Games) trek je ten aanval met jouw ridders om zoveel mogelijk roem te vergaren.

Shadows over Camelot Een absolute speltopper is ‘El Grande’ (999

In dit fantastisch mooi uitgevoerde coöpe-

Games). In dit tactische bordspel stuur je

ratieve bordspel word je één van de ridders

jouw caballero’s (Spaanse ridders) op pad

van de Ronde Tafel. Samen met de andere

om in zoveel mogelijk Spaanse regio’s iets

ridders neem je het in verschillende quees-

in de pap te brokken te hebben. El Grande

ten op tegen de ‘duistere zijde’. Onderweg

is een prachtig spel, dat zijn naam niet ge-

krijg je hulp van witte kaarten, maar word je tegengewerkt door zwarte kaarten.

Caylus

Bovendien kan de burcht aangevallen wor-

bouwmeesters die meewerken aan de op-

den door belegeringswerktuigen. En om

richting van het kasteel en de stad Caylus.

het nog moeilijker te maken is één van je

Gedurende verschillende ronden, zet je

medespelers een vuile verrader! Alleen door

jouw arbeiders aan het werk om grondstoffen en punten te verzamelen. Wie het meeste

stolen heeft!

Hoe je het ook draait of keert, voor een ridder staat of valt alles met macht en aanzien.

goed samen te werken, kan je overwinnen.

In dit tactisch bordspel zijn de spelers

prestige vergaart, wint. De speluitleg is nogal overweldigend in het begin. Maar wie door die (zure) appel heeft gebeten, ontdekt

Hollywoodsterren uit die tijd

een kanjer van een spel. Een nachtmerrie

Natuurlijk ken je koning Arthur. Over de

voor de gelegenheidsspeler, een droom voor

historische echtheid is er heel wat ondui-

de veelspeler. Wij zijn alvast fan.

delijkheid, maar hij en zijn ridders zijn een onuitputtelijke bron voor verhalen, boeken, films en – hoe kan het ook anders – gezel-

‘Spel in Zicht’ evaluatie

‘Spel in Zicht’ evaluatie

schapsspellen. ‘Shadows over Camelot’

Spelmateriaal

Spelmateriaal

(Days of Wonder) is een coöperatieve top-

Tactiek

Tactiek

per, en ook het leuke bordspel ‘King Arthur’

Complexiteit

Complexiteit

(Ravensburger) doet ons de glamoureuze

Interactie

Interactie

verhalen van Lancelot, Guinevere, Merlijn de Tovenaar en zelfs het zwaard Excalibur (her)beleven. Veel plezier en good knight!

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

1-4 spelers

60-90 minuten

vanaf 8 jaar

2-5 spelers

Auteur(s): Serge Laget, Bruno Cathala

Auteur(s): William Attia

Uitgever: Days of Wonder

Uitgever: Ystari Games

100-120 minuten

vanaf 12 jaar

9 | Overspel

Hasbro reisspellen Ik ga op reis en neem mee …

Een tent en een rugzak. Een koffer en handbagage. De caravan en de auto. Of de fiets.

En de kids natuurlijk, die gaan ook mee. Het is tasten, zoeken, wegen en meten maar meestal lukt het allemaal net. En dan komt het hoogtepunt: het vertrek. Weg zijn wij!

Op weg naar zon, zee, bergen, zwembaden, wandelpaden, fietsroutes, ruige rivieren, zoete meren, … En dan gebeurt het. Net voor het vertrek staat hij daar. Met in zijn handen een grote gezelschapsspeldoos. De doos blinkt en ziet er verleidelijk uit. Maar hoe we ons best ook doen … De doos past net niet meer in de spaarzame bagageruimte.

Dit lieflijke én compleet verzonnen tafereel bestond vroeger misschien. Maar nu verschijnen veel populaire spellen als reisspel.

Als compacte versie van het origineel. Met het voordeel dat ze weinig ruimte innemen én goedkoper zijn. Enig nadeel is de soms hele kleine spelonderdelen die beter niet in de mond van de allerkleinsten belanden.

In dit artikel stellen we je het reisspellengamma van Hasbro voor dat in een compleet nieuw kleedje werd gestoken.

Monopoly

Dokter Bibber

In een handig zakformaat kan je het be-

In de reisversie haal je geen kleine dingen uit

roemde Monopoly nu overal spelen. Koop

het lichaam van de patiënt met een pincet.

straten, bouw huizen of verkoop je bezit-

Nee, je schuift met een stokje een bacterie

tingen en zorg dat je op het einde het meeste

vanaf een bepaalde plaats in het lichaam

geld bezit. Onderhandel goed en let op dat

naar de buik. Natuurlijk mag je de zijkanten

je niet in de gevangenis belandt. Monopoly

van de route niet raken, anders zoemt de

in miniformaat is een handige en leuke uit-

neus en is je beurt voorbij. Een vaste hand is

voering die perfect past op trein- en kleine

nodig. Dus minder geschikt om in auto, bus,

campingtafels.

trein of boot te spelen. Hoewel… dat geeft misschien net een extra moeilijkheidsgraad?

Mastermind Mastermind is een beroemd logicaspel waarin je tracht de code van de tegenstander te kraken in zo min mogelijk pogingen.

De reiseditie telt maar negen pogingen om de code te kraken, dus moet je goed nadenken. Daarnaast zijn er maar liefst 8 kleuren wat het ook niet makkelijker maakt. Maar wel spannender. De uitvoering is mooi en compact. En de kleine gekleurde pinnetjes zitten in een mooi afgesloten bakje.

Tactiek

Tactiek

Tactiek

Complexiteit

Complexiteit

Complexiteit

Interactie

Interactie

Interactie

2 spelers

15-45 minuten

vanaf 8 jaar

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2-6 spelers

60 minuten

vanaf 8 jaar

2-4 spelers

20 minuten

vanaf 6 jaar

10 | Familiebordspel

4 op een rij

Hippo Hap

Zeeslag

Vorm een aangesloten rij van vier dezelfde

Druk op de staart van de Hippo en de

Plaats je vloot, plan je aanval, vuur de bom-

schijfjes. Wie hier als eerste in slaagt – hori-

knikker-knabbelende nijlpaarden in dit spel

men af en breng de kruisers van je tegen-

zontaal, verticaal of diagonaal – wint. Door

vreten de knikkers supersnel weg. Snel we-

stander tot zinken. Dat is Zeeslag. Misschien

goed doordacht te spelen, blokkeer je jouw

zen is de boodschap! Welke Hippo hapt het

niet direct iets dat je wil meemaken op

tegenstander en creëer je zelf meer kansen.

De reiseditie is compact en mooi afsluitbaar

meest? Wie de meeste knikkers heeft, wint.

cruise, maar zo’n strategisch inlevingsspel

Een amusant spel voor kleinere kinderen.

op vakantie is altijd leuk. Het enige nadeel is

met handige opbergvakjes voor de kleine

Leuk detail is de wipper om de knikkers

dat de rode en witte pinnetjes wel erg klein

schijfjes.

terug naar het midden te wippen. Een com-

zijn en makkelijk uit de bakjes springen bij

pleet afgesloten spel, dus geen gevaar voor

het openen van het spel. Een beetje oppas-

kleine kinderen of verlies van knikkers.

sen dus.

Tactiek

Tactiek

Tactiek

Complexiteit

Complexiteit

Complexiteit

Interactie

Interactie

Interactie

2 spelers

10 minuten

vanaf 6 jaar

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2-4 spelers

5 minuten

vanaf 4 jaar

2 spelers

20 minuten

vanaf 7 jaar

11 | Familiebordspel

Wat verkies je? Een 586 pagina’s tellend boek over de processen en gevolgen van de wereldhandel, of een spel waarin je aan den lijve ondervindt hoe moeilijk je als Braziliaanse boer een deftig loon bijeen kunt rapen? En nog belangrijker: waar zal je het meeste van opsteken? Zelf had ik het geluk om tijdens een traditioneel saaie en zware beleidsvergadering met het spel ‘Bruggen naar kwaliteit’ aan de slag te gaan. Er was verbazend veel resultaat. En amusement.

Informatieve spelen ‘Spelen’ zijn dé methode om informatie over te brengen ‘Spelen’ zijn dé methode om informatie over te brengen. In Vlaanderen zorgt het Centrum Informatieve Spelen (C.I.S.) voor de ontwikkeling en promotie van deze spelen.

“Het succes van de spelmethode kan je verklaren door de Chinese spreuk ‘Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthou, ik doe en ik begrijp’.

Deelnemers krijgen de mogelijkheid een situatie te ervaren, ermee te experimenteren en te vergelijken met de realiteit.”

Spel als methode én product “Organisaties, bedrijven, scholen en jeugdwerk Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthou, kiezen massaal voor informatieve spelen”, ik doe en ik begrijp. vertelt Koen Clottens, Algemeen Directeur van C.I.S. “Omdat het werkt. Een informatief spel sensibiliseert, opent dialoog, acti- “Goede spelen en simulaties laten spelers verbaasd opkijken over veert en biedt inzicht. Allemaal uitermate wat er gebeurt in het spel. Ze dagen spelers uit zelf oplossingen belangrijke aspecten bij het overdragen aan te reiken en daarbij hun kennis, ervaring en verbeeldingskracht van informatie, en allemaal bijzonder moei- te gebruiken.” lijk om op een andere manier dan met spel te realiseren.”

Soorten en maten Informatieve spelen zijn er in alle soorten en maten. Het C.I.S. onderscheidt vier categorieën. informatief spel sensibiliseert, opent

Een dialoog, activeert en biedt inzicht.

‘Andere waarden spelen’ zijn gebaseerd op de idee dat spelen als overbrengers van sociale waarden kunnen fungeren. Via spel­ “Daarnaast is het gewoon een plezante manier om maatschappelijk activiteiten worden de spelers ingeleid in heersende en verwachte relevante thema’s te benaderen. Het werkt motiverend voor zowel gedragspatronen. Bij deze spelen verschuift het competitieve asbegeleider als spelers.” pect naar de achtergrond. Samenwerking primeert. Een voorbeeld hiervan zijn de ‘new games’, waarbij een groep oefeningen doet Zelf ervaren is niet te evenaren met een groot speeldoek en zo ontdekt dat je door samenwerking Het C.I.S kiest resoluut voor ‘spel’ als vormingsmethode. Het is gespe- meer kunt bereiken. cialiseerd in het ontwikkelen, produceren, begeleiden en verspreiden van informatieve spellen. “Ons centrum gebruikt al meer dan 40 ‘Rollenspelen’ zijn gebaseerd op de verschillende rollen die de mens jaar simulaties en spelen bij de opleiding en vorming van jongeren. in zijn relaties met anderen speelt. Hoofddoel is het oefenen van een En het aantal professionele toepassingen van deze methode neemt te verwachten sociale situatie. Het nevendoel is zich in te leven in verschillende rollen en begrip te hebben voor de rol van de ander. voortdurend toe.”

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

12 | Centrum Informatieve Spelen

In ‘simulatiespelen’ ondervinden spelers een gesimuleerde werkelijkheid aan den lijve. Bekende voorbeelden zijn spellen rond wereldhandel, zoals ‘Papier hier, schaar daar’ waarin spelers aan de lijve ondervinden wat het betekent om met beperkte middelen te overleven en overgeleverd te zijn aan de grillen van de vrije markt.

Centrum Informatieve Spelen Op de website van C.I.S., én in hun spelenwinkel in Leuven, kan je het uitgebreide spelenaanbod checken en aankopen. C.I.S. ontwikkelt bovendien nieuwe informatieve spelen op vraag én op maat.

Goede spelen laten spelers verbaasd opkijken over wat er gebeurt in het spel.

Bij ‘gesprekstechnieken’ gaat het om eenvoudige spelvormen die gesprekken en discussies vergemakkelijken. Deze spelen bestaan meestal uit een eenvoudige opdracht die individueel of in groep wordt uitgevoerd. Het groepsgebeuren en de interactie tussen spelers staan centraal.

Centrum Informatieve Spelen vzw Naamsesteenweg 130, 3001 Leuven Tel. 016 22 25 17 E-mail cis@spelinfo.be Website www.spelinfo.be www.facebook.com/spelinfo

G4 Gemeentepolitiek ‘G4’ speel je met spelers vanaf 10 jaar. Het

bouwen van een gemeente: wegen, water­

voorstellen die tijdens de partijvergaderin-

spel maakt kinderen en jongeren wegwijs in

lopen, voertuigen, huizen, winkels, ...

gen werden uitgewerkt. Alle beslissingen

de gemeentepolitiek en werd gerealiseerd

Daarna worden de spelers ingedeeld in vier

die de partijen nemen tijdens de gemeen-

i.s.m. ‘De Kracht van je Stem’, de educatieve

politieke partijen. Tijdens de gemeenteraden

teraden, worden voorgesteld op de platte-

dienst van het Vlaams Parlement.

bepalen de partijen het gemeentebeleid en

grond van de gemeente. Welke partij zet de

‘G4’ is een simulatiespel. Je start met het

trachten ze een achterban te vinden voor de

gemeentepolitiek naar haar hand?

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

13 | Centrum Informatieve Spelen

Panic Station

Spanning & Horror

The night we killed Sarah

Angst. Onrust. Wantrouwen. En vooral veel poer. Dat zijn volgens uitdenker David Ausloos (Spel in Zicht nr.11) de ingrediënten van een spel Panic Tower. Het testteam van de avond – Thaïs, Renaat, Sarah en ikzelf – zagen het volledig zitten. Ons team werd vervolledigd met een Engelse snuiter die op eigen vraag aansloot. Met grote verwachtingen gingen we rond de tafel zitten en luisterden gespannen naar de speluitleg. Niemand wist toen al dat we die avond Sarah genadeloos zouden afslachten …

Mensen vs Parasieten

Parasietfase & Teamfase

Panic Station is een coöperatief spel met intense paranoia. Spelers besturen een androïde en een soldaat. Beiden zijn lid zijn van een militair korps dat een gevaarlijke buitenaardse levensvorm moet lokaliseren en vernietigen. De speler die met zijn soldaat het parasietennest bereikt en drie benzinekaarten speelt, vernietigt het nest en wint het spel voor het menselijke team. Zo luiden de spelregels.

Panic Station wordt gespeeld in rondes. Elke ronde bestaat uit twee fases: de parasietfase en de teamfase. In de teamfase bewegen alle op het spelbord aanwezige parasieten (aangeduid met parasietschijfjes) en vallen aan. Een grijze parasiet verwondt voor 1 energiepunt, een zwarte voor 2 energiepunten. Twee zwarte parasieten in dezelfde kamer als jouw ventje, en je bent al dood. Wauw, dat wordt uitkijken. “So, two black parasites …” Het is alsof we een Engelse echo in de zaal hebben.

Een snuggere Renaat komt meteen met de hamvraag: “het menselijke team? Is er dan een andere team?” Luttele seconden komt onze niet zo snuggere Engelse medespeler met dezelfde vraag: “a human team? Is there …”.

Daarna volgt de teamfase. Elke speler gebruikt om beurten zijn of haar actiepunten. Je kan exploreren en nieuwe kamers ontdekken, je personages verplaatsen, een kamer doorzoeken, de computer activeren, herstellen in de ziekenboeg, een voorwerp gebruiken of een wapen afvuren. Op een parasiet of medespeler. “So, you can also hit a player…” Een laatste blik van verstandhouding wordt uitgewisseld tussen Renaat en mij. Alvast één speler zal de tafel niet levend verlaten. Parasiet of niet.

Door een ingenieus spelmechanisme wordt één van ons de ‘gastheer’ van de parasiet. Hij of zij probeert via allerlei listen en lagen om andere spelers ongemerkt te infecteren en zo te beletten dat de mensen hun missie volbrengen. Enkel door het gedrag van onze medespelers nauwlettend in het oog te houden, maken we een kans tegen de geïnfecteerde spelers en dwalende parasieten.

Wie de computer gebruikt opent beveiligingsdeuren, ontdekt een verborgen kamer of voert een warmtescan uit. Door deze scan weten de spelers hoeveel spelers zijn geïnfecteerd. Maar niet wie.

Het parasietenteam heeft als taak te beletten dat de mensen hun missie volbrengen.

‘Sounds fun!’ knikt onze Engelsman enthousiast. Misschien een beetje té enthousiast. Renaat en ik kijken elkaar aan. Ook al zijn de kaarten nog niet verdeeld, we hebben al een verdachte. En ook Thaïs ziet er niet te vertrouwen uit.

Spelvoorbereiding De machinekamer wordt in het midden van de tafel gelegd. Elke speler krijgt twee personageschijfjes, twee controlekaarten, drie infectiekaarten en enkele zoekkaarten. Eén van deze kaarten of één van de bovenste kaarten van het kaartendek bevat de gastheerkaart.

Na de eerste ronde is dus sowieso iemand geïnfecteerd. Maar wie?

Elke speler krijgt ook twee personages: een soldaat en een androïde.

Zij starten elk met vier energie. Wie op 0 energie komt, sterft. Het energieniveau geeft ook het aantal actiepunten weer dat een speler mag verdelen onder zijn personages. www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Het grootste gevaar schuilt in het doorzoeken van een kamer. Na de eerste speurtocht brengt zo’n zoektocht een parasiet in het spel.

Verder moeten spelers ook een kaart ruilen als ze dezelfde kamer betreden. Een machtig mechanisme om snel aan de juiste kaarten te komen, maar er dreigt ook een enorm gevaar. Want geïnfecteerde spelers kunnen een infectiekaart doorspelen en zo andere spelers in het parasietenteam inlijven. Enkel indien je een benzinekaart ruilt, bescherm je je tegen infectie.

14 | Spellentest

Let the games begin!

Het spel is maar net begonnen of de hel breekt los. Vanuit de machinekamer ontdekken we een vijftal kamers. Maar telkens botsen we op een beveiligingsdeur. En niemand heeft een codekaart. Of niemand zegt dat hij of zij een codekaart heeft. Het wantrouwen neemt inderdaad stevig toe. Maar samenwerken is nodig. Al snel worden er koppeltjes gevormd die enkel met elkaar ruilen. Thaïs en ik worden het meeste gewantrouwd, dus slaan we de handen in elkaar. Renaat vertrouwt niemand en tracht in zijn eentje te overleven. En niemand wil ruilen met die Engelse wijsneus. Behalve Sarah.

Het wantrouwen naar andere spelers neemt inderdaad stevig toe.

Maar samenwerken is nodig.

Dan gebeurt het. Tijdens de laatste ruil stokt het gezicht van onze Engelse speler even. Misschien is het niets. Maar als ik de tafel rondkijk, zie ik Thaïs met grote ogen terugstaren. Een korte knik in de richting van ‘lieve Sarah’ en het besef groeit. Ze heeft het ook gezien.

Er is maar één conclusie: Sarah is de gastheer en ze heeft net een slachtoffer gemaakt!

Haar kaart: een infectiekaart. Zijn kaart: een benzinebus! Renaat beseft onmiddellijk zijn fout en vuurt een salvo af op de Engelsman.

Oh, zoete overwinning. En maakt dan Sarah af. Oh, triomf. Als we enkele beurten daarna de meeste parasieten afmaken met een granaat is het gevaar geweken. We lokaliseren het nest, gooien er een benzinebus of tien tegenaan en steken de boel in brand. Whoehoe!

De wereld is opnieuw gered van een vreemde invasie!

Belangrijk detail: na het spel bleek dat Sarah inderdaad de gastheer was. Maar dat ze nooit probeerde om onze Engelse vriend te infecteren. De korte aarzeling was blijkbaar volledig ingebeeld. Nu ja, bedreiging geëlimineerd en een vervelende vragensteller als collateral damage. We konden er perfect mee leven :-).

Ik ruil mijn kogels met Thäis en samen beginnen we op Sarah en de Engelsman te schieten. Beschuldigingen vliegen over en weer en rake klappen worden uitgedeeld. Twee tegen twee vuren we op elkaar tot de kogels bijna op zijn. Om het helemaal af te maken, moet Renaat ook zijn kogels gebruiken. Maar tot ons afgrijzen kiest hij de kant van de parasieten. Volledig overtuigd van het feit dat wij de slechteriken zijn. Smeekbedes, bedreigingen en feilloze redevoeringen vermurwen hem niet.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal Tactiek Complexiteit Interactie 4-6 spelers

30-45 minuten

vanaf 10 jaar

Auteur(s): David Ausloos

Maar dan maken de parasieten een kapitale fout. Net als Renaat de kamer binnenstapt om het genadeschot te geven, ruilt hij met Sarah.

Uitgever: White Goblin Games

Points of the jury

Renaat

Thais

Panic Station bracht een grote

De hoge graad van interactie

beleving en dit maakte er een

en het smeden van complotten

speciale spelbelevenis van. Ik vraag me af of het spel even leuk blijft na pakweg 5 of 10 spelletjes.

Sarah “Een puik spel! Vooral de

Jesse “Prachtig hoe je vrij eenvoudig

psychologische oorlogsvoering

achterdocht en paranoia zo

maakte er voor mij een topspel

spreekt aan. Argwaan en ach-

fel kunt aanwakkeren. Panic

van. Ideaal om met vrienden

terdocht troef! Er is echter één

Station is complex en moeilijk

te spelen!

groot nadeel: ben je verdacht

genoeg om vooral veelspelers

en word je geliquideerd, dan

aan te spreken. Een topper

is het spel voor jou gedaan …

voor groepen die fantasie, ver-

Tijd om snacks en drinken te

beelding en emoties kunnen

halen? ;-)”

ventileren. Een nachtmerrie voor wie zich niet in de groep kan smijten. De kracht van het spel schuilt zeker hier in het gezelschap.”

15 | Spellentest

Wat hebben Ra, Amon Ra, Blue Moon, Heersers der Woestijn, Eufraat & Tigris, Genius, In de Ban van de Ring, Lost Cities en Regenwormen gemeen? Wel, het zijn allen spellen van Reiner Knizia, wellicht de bekendste naam in de internationale spellenwereld. Vanuit zijn residentie in het Engelse Windsor bedenkt deze grootmeester ieder jaar spellen bij de vleet. En meestal staan die ook garant voor succes. Ons telefoongesprek werd een aangename conversatie die maar liefst anderhalf uur duurde …

Reiner Knizia Het doel van het spel is winnen. Maar het is het doel dat belangrijk is, niet het winnen. je in een patstelling terecht en werd het al snel een saai spel.”

“Een goed ontworpen spel moet dan ook werken voor elk type speler. Veel beginnende spellenauteurs maken deze denkfout.

Ze ontwerpen een uitstekend nieuw spel dat ze iedere dag spelen tot het volgens hen ronduit fantastisch is. Maar ze hebben het steeds uitgetest met en geoptimaliseerd voor dezelfde 3 à 4 spelers. Het is dan het perfecte spel voor deze groep, maar vaak werkt het niet met spelers die kiezen voor een andere strategie.”

Toen ik klein was … “was er in onze kleine Duitse stad één kleine Toen ik groter werd … spellenshop. Ik had echter geen zakgeld en “studeerde ik af als mathematicus. Doctor besloot dan maar zelf spellen te ontwerpen. in de Wiskunde. Als financieel adviseur Spelen deed ik met vrienden. Mijn twee klei- werkte ik mezelf op in de ivoren toren van ne zusjes hadden meer interesse in poppen.” het bankwezen. Jarenlang was ik één van de ‘bad bankers’. Verder verdiepte ik me als softwareontwikkelaar in IT en Elektronica.”

Een goed ontworpen

spel moet werken voor elk type speler.

zaken in het leven. Indien ik het paradigma wilde breken van ‘het nooit genoeg tijd hebben’ en eindelijk tijd wou creëren voor mezelf moest één van beide jobs sneuvelen. Maar welke? Koos ik de weg van het geld? Of die van mijn hart? Ik koos voor het tweede en werd rond mijn 40e fulltime spellenontwerper.”

Er is geen vaste weg naar het bedenken van het ideale speloncept.

“Ondertussen besef ik dat het invullen van tijd iets is dat we zelf meedragen. Indien een dag 48 uren bevatte, dan nog zou ik erin slagen om elk uur propvol te steken. Dit besef én het feit dat ik mijn hobby nu ten volle kan beoefenen, zorgt nu dat ik een dag tevreden kan afsluiten. Ik ben gelukkig met wat ik doe.

You can have anything in life, but you cannot have everything.”

“Ik combineerde twee fulltime jobs: één in de financiële wereld waar ik 300 medewerkers aanstuurde en één als spellenontwerper. Ik “Mijn eerste zelfbedachte spel speelde zich af stond op om 4u ’s ochtends en werkte aan mijn spellen tot 8u. Daarna ging ik aan de in de middeleeuwen. Het spelbord was een fantasierijk landschap vol kleine tegels en slag in de financiële wereld tot ongeveer pionnen. In dit tweespelerspel probeerde 18u – 19u. Na het avondeten testte ik spellen je met jouw ridders het kasteel van je te- uit tot de dag om was. Verder was er niets.” genspeler te veroveren. Je voerde het bevel over voetvolk, ruiterij, boogschutters die je Ik combineerde twee moest loodsen door bossen, bergen, een fulltime jobs: één in de rivier, … Het was best een spannend spel, financiële wereld en één als maar je moest het spelmechanisme zijn werk laten doen.” spellenontwerper.

“Het spel was immers vrij makkelijk te dwarsbomen. Wie koos voor pure defensie zorgde Paradigma van tijd ervoor dat de andere speler nooit kon win- “Eind 1997 stond ik voor een tweesprong. Ik nen. Door je kasteel te beschermen, kwam miste door mijn twee jobs vele aangename www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Samurai

16 | Speler in Zicht

In de Ban van de Ring

Taj Mahal

Methodologie?

“Spellen bedenken is geen wetenschap. Er is geen vaste weg naar het bedenken van het ideale spelconcept. Wie vertrekt van een vaste structuur is niet creatief.”

veelheid aan opties te combineren met een schaarsheid aan acties maak je een spel rijker, gevarieerder.”

Playtesting “Een spel mag ook niet te abstract zijn, want “Ik test spellen elke dag uit. Hierdoor heb ik dan boet je in aan beleving. Inspiratie en geen tijd om spellen van andere spellen­ thema’s haal ik uit een nieuwe film, boek, ontwerpers te proberen. Wellicht is dat een personage, mechanisme, technologie zoals voordeel. De grootste uitdaging in het ontwikkelen van spellen is een creatieve oplosiphone en ipad, … Je moet je ogen steeds open houden voor nieuwe uitdagingen.” sing vinden voor een probleem. Als ik in mijn achterhoofd weet hoe anderen een soortgelijk vraagstuk hebben aangepakt, wil ik De grootste uitdaging in het dat niet gebruiken. Dat fnuikt de creativiteit.”

ontwikkelen van spellen is een creatieve oplossing vinden voor een probleem.

Ik hou van eenvoudige regels die een veelheid aan mogelijkheden creëren.

Trivial Pursuit Lievelingsboeken • De oude man en de zee van Ernest Hemingway. Over een bejaarde Cubaanse visser die in gevecht raakt met een enorme zwaardvis.

• Yes! 50 Scientifically Proven Ways to Be More Persuasive van Robert Cialdini.

Lievelingsfilms • De heroïsche avonturenfilm Braveheart • Terminator met robots die de wereld bedreigen. Science fiction of binnenkort realiteit?

“Ik hou van eenvoudige regels die een veelheid aan mogelijkheden creëren. Bij­ voorbeeld in ‘Heersers der Woestijn’ heb je “Indien ik toch een oplossing bedenk die al elke beurt veel keuzes en maar twee moge- gebruikt is, reken ik op mijn testspelers om lijke zetten. Je moet voortdurend afwegen me hierover in te lichten. In die gevallen ga wat je het beste doet en hoe je kan inspelen ik terug naar de spreekwoordelijke teken­ op de keuzes van andere spelers. Door een tafel en verzin ik een nieuwe oplossing.”

Heersers der Woestijn

Ra

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

Eufraat & Tigris

17 | Speler in Zicht

Indigo Saffieren & smaragden are a girl’s best friend Op schattentocht in het verre India. Gangen graven in de hoop een joekel van een edelsteen te ontdekken. Dankzij Indigo kan het nu zonder je handen vuil te maken.

Spellenauteur Reiner Knizia (zie pp. 16-17 in dit magazine) ontwikkelde met Indigo een buitengewoon eenvoudig familiespel vol verrassende wendingen. Slaag jij erin de mooiste edelstenen naar je kamp te brengen? Of kaap je de prachtige saffieren, smaragden en barnstenen voor de ogen van je medespelers weg?

Zeshoekige wegkaarten

‘Spel in Zicht’ beoordeling

Iedere speler start met het trekken van een

Indigo is een onderhoudend en supermak-

zeshoekig wegkaartje. Hierop staan drie

kelijk familiespel dat je speelt in een klein

van elkaar gescheiden wegen. De jongste

half uurtje. Qua look en feel, en qua moei-

speler start.

lijkheidsgraad is het vergelijkbaar met ‘De betoverde doolhof’. Ook al is het spelme-

Wie aan de beurt is, legt zijn wegkaartje op

chanisme compleet anders. En net dat maakt

een willekeurig vrij speelveld. Het kaartje

het zo leuk.

mag volledig vrij liggen of grenzen aan een willekeurig aantal gelegde kaartjes. Liggen er edelstenen aan wegen van zojuist gelegde kaartjes, dan worden ze verschoven naar

Het spelbord wordt een kluwen van visueel aantrekkelijke wegen

Edelstenen opgraven

het einde van de aangrenzende weg. Bij de

Bij Indigo verzamelen spelers waardevolle

schatkaart in het midden worden eerst de

edelstenen. Daarvoor graven ze tunnels

groene smaragden verplaatst. De blauwe

sen, wordt Indigo een kluwen van visueel

waarlangs ze de edelstenen naar hun doel

saffier wordt als laatste verschoven.

aantrekkelijke wegen waarlangs je de edel-

Grenzen er meerdere edelstenen aan het

gevuld raakt, worden de mogelijkheden be-

één enkele speler, of worden gedeeld. In het

nieuw gelegde wegkaartje, dan worden ze

perkter. Bovendien beïnvloedt elke zet van

eerste geval, rijft enkel deze speler de buit

allemaal verschoven. Komen daarbij twee

je medespelers jouw tactiek. Het trekken én

binnen. In het tweede geval, heeft ook de

edelstenen op dezelfde weg, dan worden

plaatsen van de juiste tegel wordt dan ook

andere geluk. Want ook hij of zij wordt met

beiden uit het spel genomen. Eindigt een

steeds belangrijker.

een edelsteen beloond. Elke opgegraven

edelsteen aan de rand van het spelbord, dan

Door steeds nieuwe wegkaarten te plaat-

stenen verplaatst. Naarmate het spelbord

bewegen: de eigen uitgang aan de rand van het speelveld. De uitgangen zijn ofwel van

steen is één of meerdere punten waard. De

legt de speler van wie het doel is hem achter

Wie wil winnen, heeft dus een stevige portie

speler die de meeste punten verzamelt, wint.

zijn scherm. Indien het doel wordt gedeeld

tactiek én geluk nodig. Al kan je de geluks-

Qua look en feel, en qua moeilijkheidsgraad is Indigo vergelijkbaar met ‘De betoverde doolhof’

(bij 3 of 4 spelers), krijgt ook de tweede spe-

factor wat beperken door iedere speler vanaf

ler een steen in dezelfde kleur.

het begin twee wegkaartjes te geven. Zo kan er steeds tussen twee kaartjes worden geko-

Aan het einde van de beurt neemt de spe-

zen. Welke variant je ook gebruikt, Indigo

ler nog een nieuwe wegkaart van de stapel.

blijft een entertainend spel dat ook leuk is

Daarna is de volgende speler aan de beurt.

met twee.

Zodra er geen edelstenen meer op het bord Het spelbord bestaat uit zeshoekige velden.

liggen, eindigt het spel. Spelers tellen nu

Aan de buitenkant en in het midden liggen

de waarde van hun edelstenen op en wie

de schatvelden met edelstenen. In het mid-

de meeste punten heeft, wint.

‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal

den komt één blauwe saffier (3 punten)

Tactiek

en vijf groene smaragden (2 punten). Aan

Complexiteit

de buitenkant vinden we zes barnstenen

Interactie

(1 punt). Tussen de barnstenen worden speler­fiches gelegd. Zij vormen de doelen waar je de edelstenen wil heen brengen.

Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan … www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

2-4 spelers

20-30 minuten

vanaf 8 jaar

Auteur(s): Reiner Knizia Uitgever: Ravensburger

18 | Familiebordspel

Jamaica Wie wordt de ruigste piraat?

Het eiland Jamaica was ooit de thuishaven van de Piratenkoning. Een kapitein van Engelse afkomst die buiten de werkuren Henry Morgan heette. Samen met zijn collega piraten maakte hij van het eiland een oord van verderf en misdaad en vertrok vanuit zijn Port Royal op ettelijke plunder- en veroveringstochten. 30 jaar later wordt ter ere van Henry Morgan, die al lang onder de schuimende, groenblauwe zoden ligt, een wedstrijd georganiseerd waar zes beruchte piraten aan deelnemen. Een spannende race waarin snelheid én plundergedrag worden beloond. Moge de beste winnen!

Bij de start van

‘Spel in Zicht’ beoordeling

elke ronde werpt

Jamaica is een prachtig vormgegeven fa-

de kapitein (be-

miliespel. Het is niet echt een racespel. Je

ginspeler) twee

wordt beloond als je als eerste over de streep

dobbelstenen.

vaart, maar de hoeveelheid dukaten of ver-

Eén ervan legt hij

zamelde schatten zijn belangrijker. Je kan

op de ochtendzone,

tijdens het spel zelf je doelen kiezen. Een

de andere op de avondzone. Nu kiest elke speler een kaart die zo

zonder grondstoffen dan raak je geen me-

goed mogelijk aansluit bij die waarden. Ligt

ter vooruit.

er bij ochtend een waarde 6, kies dan niet de actie: achteruit varen, die hou je beter voor een waarde 1. Maar wil je dan 6 vakjes

Ochtend en avond

vooruitgaan, of 6 kanonnen inladen? Een

De schepen liggen klaar voor vertrek in Port

moeilijke keuze.

drie spelen ze hun rol bij het bepalen van de winnaar.

Het centrale mechanisme is dat van ochtend en avond. Elke speler heeft steeds drie kaarten in zijn of haar hand met telkens een

Voor wie van een luchtig spel houdt, zorgen de dobbelstenen voor spanning.

Tijdens het spel wordt er veel gevochten.

Royal. Tijdens de tocht heb je drie prioriteiten: snelheid, schatten en dukaten. Alle

beetje planning is belangrijk, want zit je

Kom je onderweg een andere piraat tegen dan wordt er gevochten. Een gevecht is snel geklaard, en maar goed ook want er komen er veel.

Een gevecht duurt niet lang, maar heeft wel invloed. Als je zo alle grondstoffen verliest die je nodig had om aan te meren, word je genadeloos teruggestuurd. Doordat een beurt kort duurt, blijven de wachttijden beperkt. Zelfs met 5 tot 6 spelers. Voor 2 spelers zijn er speciale spelregels.

ochtend- en avondactie. De mogelijke acties zijn varen of inladen. Varen doe je voor- of

Piratenschat

Jamaica heeft voor ieder wat wils. Voor wie

achterwaarts, bij aankomst betaal je dukaten

Her en der vind je piratengrotten met een

graag wat tactiek in de strijd werpt, komen

of voedselfiches. Als je kiest om te laden

schat. Om bij de grotten te komen moet je

er cruciale keuzes. Voor wie van een luchtig

gooi je dukaten, voedsel of kanonnen in één

vaak een omweg varen, maar meestal zijn de

spel houdt, zorgen de dobbelstenen voor

van je 5 ruimen. Geen plaats meer? Dan ma-

schatten dat echt wel waard. En trek je een

spanning.

ken we plaats: kiep een ruim leeg.

vervloekte schat? Dan kan je er misschien iemand anders mee opzadelen.

Enteren!

Kom je onderweg een andere piraat tegen

Spelmateriaal

dan wordt er gevochten. Een gevecht is snel

Tactiek

geklaard, en maar goed ook want er komen

Complexiteit

er veel. Elke speler dobbelt met de gevechts-

Interactie

dobbelsteen en de hoogste waarde wint. Als je wil kan je vóór je werpt kanonnenfiches betalen om je dobbelsteenworp te verbeteren. De winnaar mag 1 van de 5 ruimen van de verliezer leeghalen of een schat stelen.

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

‘Spel in Zicht’ evaluatie

2-6 spelers

30-60 minuten

vanaf 8 jaar

Auteur(s): Malcolm Braff, Bruno Cathala, Sébastien Pauchon | Uitgever: Asmodee Benelux

20 | Familiebordspel

Lancaster wint Nederlandse Spellenprijs 2012 De Nederlandse Spellenprijs werd dit jaar voor de 12e keer georganiseerd, al was het deze keer onder een vertimmerde vorm. Waar in vorige jaren de stem van het publiek de winnaar bepaalde, werd nu gekozen voor een jury van spellenkenners. Met dit systeem hoopt de Nederlandse spellenprijs (NSP) consumenten het vertrouwen te geven dat ze met een genomineerd spel een goed product kopen.

Op die manier wil de NSP uitgroeien tot een waardevol kwaliteitskeurmerk voor spellen.

NSP heeft als doel: • informatie geven over wat spellenliefhebbers een goed spel vinden • keuze geven uit volwassen spellen die niet uitsluitend via massmarket verspreid worden • goede bord- en tafelspellen de waardering geven die ze verdienen • producenten en auteurs van dergelijke spellen de waardering geven die ze verdienen

Lancaster (Queen Games) Queen Games haalde met ‘Lancaster’ de winst binnen. In dit spel verplaatsen spelers zich naar het jaar 1413. De nieuwe koning van Engeland – Henry V van Lancaster – heeft grootse plannen: de vereniging van Engeland en het veroveren van de Franse kroon!

Iedere speler geeft leiding aan zijn eigen adellijke familie, en probeert zo veel mogelijk aanzien en macht te vergaren.

Mening van de jury: “Lancaster is een uitdagend bordspel met zeer veel diepgang. Het spel is fraai van vormgeving en is voorzien van bijzonder goed spelmateriaal.

De spelregels zijn duidelijk en de speelduur van maximaal anderhalf uur is relatief kort. Het spel is gericht op de gevorderde speler en is wat niveau betreft iets ingewikkelder dan de overige genomineerde spellen.”

Ook genomineerd …

Hoogspanning: De Eerste Vonken (999 Games) Commentaar van jurylid Han Heidema (hoofdredacteur Spel!): “Hoogspanning: De Eerste Vonken is een geslaagde omzetting van het veelgeprezen Hoogspanning naar een toegankelijk spel over jagen en verzamelen in de Steentijd.”

Mondo (White Goblin Games) Commentaar van jurylid Peter Hein van Mulligen (Spellengek): “In Mondo zorgen het gezamenlijk grabbelen en tijdsdruk voor de nodige hectiek. Het spel is een zelf te bedenken legpuzzel met een eindeloze variatie.”

Ninjato (White Goblin Games) Commentaar van jurylid Tamara Bakker (Spelgroep Phoenix): “Ninjato is een prachtig vormgegeven spel waarbij de spelers in de huid van ninja’s kruipen. Het heeft een prettig aanvalssysteem waarbij je je kansen kunt vergroten door je ninja’s vaardigheden aan te leren.”

Takenoko (Asmodee Benelux) Commentaar van jurylid Henk Rolleman (Fotograaf Spel! en Spel in Zicht): “Een prachtig uitgevoerd toegankelijk familiespel met goede balans tussen geluk en strategie.

De mooie illustraties en spelonderdelen versterken het thema en nodigen uit om te spelen.”

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

21 | Spellenprijzen

Gratis magazine online Bevalt ons magazine je? Dan hebben we goed nieuws. Surf naar www.spelinzicht.eu en schrijf je in op onze elektronische nieuwsbrief. Je krijgt dan gratis spellennieuws op jouw maat.

Ken je andere spellenliefhebbers in Nederland en Vlaanderen? Contacteer hen dan vlug. Ook zij zullen graag meer spellennieuws krijgen.

Magazine op papier Afhaalpunten Je kan een gedrukte versie van ‘Spel in Zicht’ verkrijgen bij onze afhaalpunten:

Dreamland www.dreamland.be

De Banier www.debanier.be

Speelgoed Mertens www.speelgoedmertens.be

Abonnement Wil je de volgende edities van dit magazine bij je thuis laten bezorgen? Surf naar www.spelinzicht.eu en neem een abonnement op ‘Spel in Zicht’, gedrukt op kwaliteitspapier.

Colofon

Elke spelbespreking start met een beschrijving van het spelverloop. We schetsen een algemeen beeld van de sfeer en het spelmechanisme.

Merk dus op dat dit geen bespreking is van de spelregels tot in de kleinste details. In de spelbeoordeling zetten we de mening van onze redactie op papier.

Eindigen doen we met de evaluatie. Op die manier gidst ‘Spel in Zicht’ je in één oogopslag door de spellenwereld. We sommen de voornaamste eigenschappen op, zoals aantal spelers, de speelduur en de leeftijd. Tenslotte krijgt elk spel een aantal sterren toegekend in vier handige categorieën: Spelmateriaal: hoe mooier, functioneler of steviger het spelmateriaal, hoe hoger de score in deze categorie.

Tactiek: in welke mate ben je afhankelijk van toevallige gebeurtenissen zoals het trekken van kaarten, een dobbelsteenworp of specifieke vakken op het spelbord. Een hoge waarde wijst op een spel dat een grote eigen tactische inbreng vraagt. Een lage waarde op een hoge toevalsfactor.

Interactie: geeft aan of de spelers het gevoel hebben dat ze ‘samen’ spelen. Spellen waar iedereen bij elke speelbeurt actief betrokken is, scoren hoog. Spellen waar je vooral je eigen spel speelt of beslissingen neemt die weinig of geen invloed hebben op andere spelers, krijgen minder sterren.

Sparrestraat 94 • B-9000 Gent • België • Tel. +32 494 64 24 68 Mail: info@spelinzicht.eu • Web: www.spelinzicht.eu

Complexiteit: de hoeveelheid factoren waarmee je rekening moet houden. Ook de spelregels spelen hierin een belangrijke rol. Een hoge waarde wijst erop dat er grote inspanningen nodig zijn om zowel het spel te begrijpen als om het te spelen. Makkelijke partyspellen en kinderspellen krijgen vanzelfsprekend minder sterren.

Verantwoordelijke uitgever: Jesse Van Daele – www.kapiteinortega.be Hoofdredactie: Sarah Vermeersch Redactie: Freek De Vos, Eveline Vermeersch, Jonathan Vercruysse, Beren Van Daele, Niels Lingier, Ronald Hoekstra, Siegrid Kerstens, Sarah De Meyer Fotografie: Henk Rolleman Fotografie cover: Sofie Stevens – www.sofiestevens.be

Het aantal sterren geeft geen appreciatie van een spel. Zo verkiezen sommige spelers bewust een spel met een erg lage complexiteit.

Anderen zetten graag hun tanden in een tactisch meesterspel. De sterren geven een indicatie van wat het spel te bieden heeft.

Spel in Zicht is een communicatieplatform over bord- en kaartspellen, bestaande uit een gedrukt magazine, een website en een digitale nieuwsbrief.

Het magazine verschijnt vier keer per jaar.

www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen

22 | Colofon

Creeren, spelen, doen!

WINKELS:

Aalst | Molenstraat 65, 053-70 13 80 Antwerpen | Kipdorp 30, 03-202 24 71 Brugge | Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 Brussel | Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 Gent | Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 Hasselt | Vaartstraat 14, 011-23 14 89 Leuven | J.P.Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 Mechelen | O.L.Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 Roeselare | Delaerestraat 16, 051-24 35 11 Turnhout | Warandestraat 97, 014-42 15 13 Sint-Niklaas | Nieuwstraat 13, 03-766 07 66

ALGEMENE DIENSTEN EN MAGAZIJN:

Langstraat 24, 2140 Borgerhout Tel. 03-270 04 44 – fax 03-270 04 49 E-mail: debanier@debanier.be – www.debanier.be

Kom langs bij De Banier voor een leuk gezelschapsspel of origineel spelmateriaal.

Snuister eens in onze verkleedspulletjes of in ons circusmateriaal.

Ben je creatief, dan moet je zeker binnenspringen bij De Banier. Groot of klein, als je graag knutselt, vind je in onze speciaalzaak zeker je gading tussen meer dan 10 000 creatieve producten.

WWW.DEBANIER.BE

Gezelschapsspelletjes, da’s

TOP! Zo’n ruim aanbod voor klein en groot, voor denkers en doeners. En altijd tegen de scherpste prijs.

We e r i e t s o m n a a r u i t t e k i j k e n