BE • NL: 3 EUR
S pe l l e n n i e u w s vo o r i e d e r e e n
| Juni 2010 • 6 | www.spelinzicht.eu
Hoera! Bijna Vakantie! Roos Van Acker • Chocolatl Spelen in Egypte • Ronald Hoekstra
Magazine 06
Spellennieuws voor iedereen
What’s in the game?
6 13
Beste spellenvrienden,
Strategische BORDSPELLEN
Vakantie! Nog eventjes doorbijten,
Smallworld................................................6
en het is zover. Dan gaan we lui
n
lekker relaxen in een hangmat met
FamilieBORDSPELLEN
zicht op parelwitte stranden en
n
Woordzoeker...........................................7
een diepblauwe zee. Ontspannend
n
Tijdstrijd..................................................11
fietsen langs ‘der schönen blauen Donau’ met een aangenaam bran
KAARTSPELLEN
dend zonnetje in de rug. Of gezellig
n
Cocktail Games................................... 13
terrassen tijdens een festival in Rio.
n
Kaartspellenfestijn............................. 17
En ’s avonds? Dan genieten we na tuurlijk van een leuk gezelschapsspel.
19
KINDERSPELLEN n
Het Piratenspel.................................... 18
En waarom zo lang wachten? De zon
n
Knappe Kijkers..................................... 19
nodigt nu al uit voor een picknick brunch, een middagje zwemmen
TCG’s • Trading Card Games
21
n
X610Z.......................................................20
hoort ook hier een leuk spel tot de
n
Magic: the Gathering........................ 21
mogelijkheden. Maar wat neem je mee? Geen nood, in dit magazine
OVERSPEL
14 SPEL IN ZICHT • spellennieuws voor iedereen
en cocktails in het gras. Natuurlijk
vind je opnieuw heel wat inspiratie.
n
Spellennieuws!.........................................4
n
Egypte..........................................................8
En wil je speldozen winnen? Surf
n
Spellenbeurzen.................................... 10
naar www.spelinzicht.eu en waag
n
Speler in zicht: Roos Van Acker... 12
je kans. Onze redactie wenst je op
n
Spellentest: Chocolatl....................... 14
nieuw veel lees- en spelplezier… met
n
Column Ronald Hoekstra............... 16
‘Spel in Zicht’.
Spel In Zicht is een communicatieplatform over bord- en kaartspellen, bestaande uit een gedrukt magazine, een website en een digitale nieuwsbrief. Het magazine verschijnt vier keer per jaar. Sparrestraat 94 • B-9000 Gent • België • Tel. +32 494 64 24 68 Mail: info@spelinzicht.eu • Web: www.spelinzicht.eu Hoofdredactie: Sarah Vermeersch Redactie: Eveline Vermeersch, Freek De Vos, Jonathan Vercruysse, Lobke Gielkens, Sander Bol, Tineke Cartreul, Véronique D’Haens, Griet Pieters, Niels Lingier, Ronald Hoekstra, Pieter-Jan Declerck. Layout: Lien Van der Meeren Verantwoordelijke uitgever: Jesse Van Daele
Op pagina 22 lees je hoe onze redactie de besproken spellen beoordeelt.
3
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Wat beweegt er in spellenland?
Spellennieuws! Nieuwe releases, evenementen, spelverkiezingen en zoveel meer. In deze rubriek houden we jullie op de hoogte van de spellennieuwtjes. Hier krijg je een pittige preview van wat je de komende maanden zoal mag verwachten.
Gratis spellenkoffer ‘Neem een spellenschatkist mee op bivak!’ Onder
Nieuwe releases
dit motto en in samenwerking met Chiro Nationaal en
Slimme handel
winkelketen De Banier zette vzw ‘Life is a Game’ de uit
‘Het Koopmanshuis’ is een
leenkoffers op poten. ‘Het principe is erg simpel: elke
nieuw bordspel van The Game
Chiroafdeling kan een koffer bestellen via een aan-
Master. In de haven is het een
vraagformulier. Op basis van het aantal leden die mee
komen en gaan van schepen en
gaan op kamp wordt een koffer samengesteld. Meer info
werklui. Er wordt hard gewerkt
over deze gratis uitleenkoffers: info@lifeisagame.eu.
om klinkende munt te slaan uit noeste arbeid en slimme handel.
Hijs de zeilen
In september krijgt ‘Rotterdam’, ook een spel van
Het bordspel ‘Race om de kaap’ werd ontwikkeld door
The Game Master, een vervolg met het havenspel
studenten technische bedrijfskunde in samenwerking
‘Antwerpen’. Naast het besturen van schepen zal in
met studenten van de kunstacademie in Zwolle.
dit bordspel ook het tijdig openen van binnensluizen
Het spel brengt spelers terug naar de 17e eeuw, waarin
een belangrijke rol spelen.
ze de handelsroutes naar Oost-Indië bevaren om zo veel mogelijk specerijen te
De weg naar succes
kopen en die later uiteraard
In ‘Endeavor’ van White Goblin
met winst te verkopen. Het
Games ben je een ambitieuze lei
spelbord is een groot plastiek
der op zoek naar veroveringen,
vel dat samen met het ande
macht en rijkdom. Je start in
re spelmateriaal opgerold zit
Europa waar je steden in bezit
in een mooie kartonnen buis.
neemt. Daarna stuur je sche pen naar verre windstreken om rijkdom te verwerven. Eenmaal begonnen aan het grote Endeavor-avontuur
Spelmateriaal van toen tot nu
is er geen weg meer terug.
Niels Lingier, student Beeldende Kunst en Grafisch Ontwerp, koos als scriptieonderwerp de fascinerende
Keutels vegen
wereld van het bordspel. Hij legde zich toe op de ge-
Wie kent Shaun nog niet? Het bekende Nederlandse TV-
schiedenis en de vormgeving van het bordspel en
schaap figureert nu in een eigen bordspel van 999 Games.
het belang van vormgeving voor
De spelers proberen zo snel mogelijk hun eigen keutels in
de speelervaring. Daarin heeft hij
een kuil te vegen voordat de
aandacht voor het samenspel
boer het weiland komt con
tussen ontwerp, spelsysteem
troleren. Dit behendigheids
en spelervaring. Mooie doos =
spel voor jonge kinderen zorgt
leuk spel? De scriptie vind je op
gegarandeerd voor chaos en
www.spelinzicht.eu.
hilariteit.
4
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Win EEN SPEL Via www.spelinzicht.eu zijn er opnieuw een pak speldozen te winnen! Registreer je via het deelne
Spellenprijzen
mingsformulier op onze
Belgisch spellenauteur op de rode loper in Cannes
valt er binnenkort ook
Dit jaar sleepte spellenauteur
bij jou een spel in de bus!
website en misschien
Frederic Moyersoen de presti
n i icht.eu z n W i l e .sp ia www
v
gieuze prijs As D’or – Jeu de l’année Enfant (kin derspel van het jaar) in de wacht met het spel ‘Cache Moutons’. Cache Moutons is de Franse versie van het spel ‘Nicht zu fassen’. Het spel is gebaseerd op ‘De wolf en de 7 geitjes’, het bekende sprookje van de gebroeders Grimm. Moyersoen combineert dit thema met het bekende verstoppertje. Wat het spel bijzonder
IS GR ATLEN SPE L
leuk maakt, is een wolf-vingerpopje dat gebruikt wordt
‘Spel in Zicht’ verwent ‘Spel in Zicht’ verwent jouw organisatie of vereniging met een gratis spellenpak ket! Organisaties die spellen in de kijker zet
ten in hun publicaties of activiteiten, willen we
om rond de meubelstukken te snuffelen.
ondersteunen met raad en daad. Contacteer ons via info@spelinzicht.eu en vertel ons over jouw initiatief,
De Gouden Dobbelsteen
magazine, nieuwsbrief, ledenblad. We geven je graag
Ook in ons land vielen spellen
spelleninformatie én misschien zelfs gratis spellen.
in de prijzen. Op 6 mei werden in het kasteel van Horst (De
Agenda
Rode Ridder) de winnaars van de Gouden Dobbelsteen be kend gemaakt. Het Centrum voor Informatieve Spelen (CIS) bekroont hiermee het beste, niet-gecommerciali
Spelevenementen
seerde informatieve spel. ‘Zorgcirkelspel’ ging met de
5 en 6 juni: UK Games Expo, Birmingham (UK)
hoofdprijs aan de haal. Dit spel werd ontwikkeld door
12 juni: Quined-dag, in De Koperen Pion in Den Haag (NL),
3 studentes. Door middel van leuke doeopdrachtjes
De Spellenwinckel in Amersfoort (NL) of
leren jonge spelers een onderscheid maken tussen de
De Spellenwinkel in Ingooigem (BE)
verschillende sociale rolpatronen. Wie begroeten ze
21 augustus: Spellendag, Capelle a/d IJssel (NL)
met een kus? Wie geven ze beter een handdruk?
28 en 29 augustus: Spellen aan Zee, Den Haag (NL)
Advertentie
5
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
SmallWorld Bordspel
Want de wereld is veel te klein… Het eens zo vredige eiland Smallworld, met haar majestueuze bergketens en uitgestrekte wouden staat aan de vooravond van een allesbeslissende veldslag. Vanuit de zeeën en meren banen bloeddorstige meermannen en zeevarende magiërs zich een weg naar de stranden. Onder het geluid van de oorlogsdrums verlaten trollen en orks hun versterkte kampen in de bergen. En vanuit de grotten van de onderwereld stijgt een leger vliegende skeletten op. Smallworld kan nooit iedereen een plaats bieden. Maar niemand is van plan om te vertrekken.
mannen uit de onderwereld, dwer
‘Spel in Zicht’ beoordeling
gen die dwepen met alchemie en zelfs
‘Smallworld’ heeft een rijkelijk gevulde
diplomatische trollen. Na het kiezen,
speldoos met 2 dubbelzijdige spelborden,
krijg je een aantal rasfiches ter be
tal van rasfiches, ras/krachtcombinaties
schikking waarmee je de regio’s van
en fortificaties zoals kampen, trollengrot
Smallworld zal veroveren.
ten en zoveel meer. Omdat er heel veel fiches op het spelbord komen te liggen,
Veni, vidi, vici
moet je aandachtig spelen, want op het
Je valt het spelbord binnen via een grens
mooi vormgegeven spelbord is niet alles
regio. Afhankelijk van je beschikbare
even makkelijk te onderscheiden.
rasfiches, baan je je een weg naar het
Het spel hanteert een relatief eenvoudig
Diplomatische trollen…
binnenland. Meestal via aangrenzende
spelmechanisme met veel interactie en
Het wordt krap in Smallworld. Te veel
gebieden, tenzij je ras kan vliegen. Om
dynamiek. Door de variaties en combi
rassen willen deze wereld koloniseren
een regio te veroveren, plaats je twee
naties tussen rassen en speciale krach
en ze rekenen op jouw leiderscapaci
eigen rasfiches plus één extra fiche voor
ten komt het spel wellicht overweldigend
teiten om een sterk rijk uit te bouwen.
elke aanwezige vreemde rasfiche en
over voor nieuwe spelers. Maar eens je
Doorheen het spel stuur je de troepen
eventuele fortificaties die op de regio
de raseigenschappen onder de knie hebt,
van je gekozen ras naar regio’s om deze
liggen.
kies je veel gerichter bepaalde rassen en
te overheersen. Op het einde van elke
verover je specifieke regio’s.
beurt krijg je per bezet gebied een over
Na het herschikken van je troepen krijg
Tactisch biedt dit spel vele mogelijkheden
winningspunt. Uiteindelijk komt je ras
je voor elke bezette regio een overwin
door de willekeurige combinaties van ras
op het hoogtepunt van haar beschaving,
ningspunt. Afhankelijk van je ras of
sen en speciale krachten. Zo zal een erva
en ga je als vooruitziend heerser op zoek
speciale eigenschap, verzamel je extra
ren speler snel interessante combinaties
naar een ander ras.
overwinningspunten als je voldoet aan
vinden waarmee hij zijn medespelers kan
bepaalde randvoorwaarden. Doorheen
domineren.
De wereld is simpelweg te klein en haar inwoners te talrijk. Aan jou om te domineren.
je speelbeurten geraakt je ras te ver spreid om nog succesvol andere regio’s
‘Spel in Zicht’ evaluatie
te veroveren of zichzelf te verdedigen.
Spelmateriaal
Dan ga je op zoek naar een schare wilde
Tactiek
volgelingen uit de nog beschikbare ras/
Complexiteit
In de eerste spelronde neem je één van
krachtcombinaties. De sleutel tot de
Interactie
zes willekeurige ras/krachtcombinaties
overwinning is het bepalen wanneer je
waarmee je ten strijde trekt. Zo kies je
een beschaving opgeeft en een nieuwe,
uit onverschrokken amazones, meer
sterkere opricht en uitbouwt.
6
2-5 spelers
40-80 minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): Philippe Keyaerts Uitgever: Asmodée Benelux
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Woordzoeker Bordspel
Snel woorden zoeken Een snelle reflex, enkele wakkere grijze hersencellen en een paar getrainde arendsogen. Meer heb je niet nodig om dit snelle zoekspel te spelen. Op de draaiende schijf gaan we op zoek naar woorden binnen een bepaald thema. Wie het snelste is, mag het woord bedekken met kleurschijfjes in zijn of haar kleur. Een aloud puzzelspel in een nieuw en aantrekkelijk jasje. Nu nog spannender en voor meerdere spelers. Wie zoekt die vindt.
op elke letter van het gevonden woord
‘Spel in Zicht’ beoordeling
op het spelbord. Tijdens één spelronde
Wie heeft er vroeger nooit eens een
moeten 28 woorden gezocht worden.
denksportpuzzel met een woordzoeker
Dit duurt ongeveer een kwartiertje.
opgelost? Nu heb je de kans om te be wijzen dat jij daar de sterkste in bent.
Draaien
Woordzoeker is een spel geschreven
Na elk gevonden woord draai je aan de
op het lijf van iedereen. Met super
speelschijf tot een volgend woord te voor
eenvoudige spelregels.
schijn komt. Bij het kruisen van iemand anders zijn woord mag je de overlappende
Zelfs mensen die niet zo te vinden zijn
fiches vervangen door fiches van je eigen
voor ‘spelletjes’ zijn snel te overtuigen
De totem
kleur. Zo geraakt de speelschijf beetje bij
om een rondje mee te spelen. Geen
Het spelbord is een draaiende schijf met
beetje bedekt met gekleurde fiches.
speciale tactieken, geen uitgekiende
rondom vier zwarte opbergvakjes voor
strategieën maar gewoon ‘back to the
de 70 doorschijnende fiches in vier ver
Door het handige systeem van holle
basics’: zoek zo snel mogelijk de opge
schillende kleuren. Onder de draaischijf
fiches en een holle doorschijnende plaat
legde woorden.
kan je een speelkaart vol letters leggen.
die juist op de speelplaat past, lukt dat
In die lettermassa zitten de te zoeken
prima. Na het vinden van het laatste
woorden verborgen. Net zoals de be
woord op de kaart, telt elke speler zijn
kende woordzoekers in kranten en tijd
fiches. Zo wordt duidelijk wie wint.
schriften. De te zoeken woorden staan
Zonder discussie.
vermeld op de rand van de speelkaar ten. Bij iedere beurt komt één woord
Door het systeem van de draaiende
tevoorschijn dat alle spelers tegelijk om
schijf krijgen alle spelers tijdens een ron
het vlugst moeten zoeken.
de even lang de ‘goede’ kant van de kaart te zien als de kant waarop de letters op ‘Spel in Zicht’ evaluatie
Het woord kan in alle mogelijke richtin
hun kop staan. En dus moeilijker lees
gen verstopt zijn: van links naar rechts,
baar zijn. Door de regel van de kruisende
Spelmateriaal
van rechts naar links, horizontaal, ver
woorden kantelt het spel voortdurend.
Tactiek
tikaal en diagonaal. Altijd in één rechte
Je bent pas zeker van je overwinning na
Complexiteit
lijn. Wie als eerste het woord vindt,
het laatste gevonden woord.
Interactie
grijpt de gifgroene totem en knijpt erin (hij maakt een piepend geluid). Daarna
Er zijn 20 themakaarten aanwezig zodat
plaatst hij fiches van zijn eigen kleur
iedere ronde net weer iets anders wordt.
7
2-4 spelers
15 min. per ronde
vanaf 7 jaar
Auteur(s): onbekend Uitgever: Goliath
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Spelen in de zandbak:
Egypte Egy:!";DG
Egypte. 35°C in de schaduw. Terwijl een groep krokodillen lusteloos ronddobbert op de Nijl, cruiset een zoveelste schip toeristen voorbij. Te kleine zonnehoedjes op te grote hoofden, witte sokken in sandalen, mini-fotocamera’s op maxi-buiken, cocktailglazen zijn weer vol nog voor ze leeg zijn. Geen bomaanslag of vulkaanuitbarsting kon hen tegenhouden. Ze zijn in Egypte en helemaal klaar om te genieten van het land van eindeloze woestijnen, mysterieuze sfinxen en - bovenal - imposante piramides. Doorheen de geschiedenis van Egypte staat de Nijl centraal.
De schat van de farao
In dit grotendeels zeer dorre land staat de rivier symbool voor
Of duik je liever als archeoloog het verleden in? Op zoek naar
vruchtbaarheid. Het is dan ook niet verwonderlijk dat spel
verloren gewaande schatten? Zowel in ‘Pyramid’ (zie bespre
lenauteurs zich graag laven aan deze ‘moeder van Egypte’ als
king), het fraai uitgevoerde ‘Het goud van de Farao’, als in
inspiratiebron voor hun spellen.
het kraak-de-code-spel ‘Expedition Pyramide’ trekken we in Indiana Jones-stijl doorheen labyrinten van piramides. Op
Ook de woestijn spreekt tot de verbeelding. En spellenillustra
zoek naar waardevolle voorwerpen. In ‘Mykerinos’ proberen
tors leven zich helemaal uit in dit thema, alsof het voor hen
we onze interessante vondsten bovendien uit te stallen in
één grote zandbak is. De Egypte-spellen zijn vaak pareltjes wat
een museum.
materiaal betreft. Speciale dozen, fijne miniaturen, prachtige spelborden en veel, heel veel piramides. De ene nog mooier
Voor kinderen vermelden we graag ‘Ramses II’. In deze leuke
dan de andere.
variant op het memory-spel helpen we de steenrijke, maar verstrooide farao bij het terugvinden van zijn schatten.
Kunnen wij het bouwen? Het Oude Egypte moet er geregeld als één grote bouwwerf
Nomaden in de woestijn
hebben uitgezien. Enkele spellenauteurs zetten ons dan ook
Andere spellen laten ons rondzwerven in de woestijn: in ‘Targui’
aan het werk als werfleider in het paleis van ‘Cleopatra’ (zie
veroveren we, samen met onze kamelen, stukken woestijn in de
bespreking) of als piramide-bouwvakker in het legspel ‘Giza’
hoop ons economisch te verbeteren. Een gelijkaardige situatie
en het kaartspel ‘O Farao’. Met telkens weer hetzelfde doel: in
in het tactische ‘Heersers der Woestijn’. Hier bezoeken we met
de gunst van de farao komen.
onze kamelenkaravaan zoveel mogelijk oases en drinkplaatsen en trachten tegelijkertijd gebieden in te sluiten.
Ra Ra Ra… Ook het eren van de goden is een geliefd thema. In de uitste
Tot slot mag ‘Senet’ niet ontbreken. Dit 2-persoonsspel werd
kende bordspellen ‘Ra’ (zie bespreking) en ‘Amon Ra’ brengen
reeds in het oude Egypte gespeeld en was toen even gekend als
we offers aan de oppergod Ra. Hierdoor stem je de goden
schaken nu. Door met 4 stokjes te werpen probeer je de eigen
gunstig, en kan je met een gerust hart je dynastie uitbouwen.
speelstukken van het bord te spelen. Maar let op voor de rivier!
Giza
Cleopatra
8
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Cleopatra
Ra
En het Genootschap van de Architecten
Goden, mensen en monumenten
Welke bouwmeester werkt zich
In dit biedspel tracht elke speler zo
in de gratie van Cleopatra tij
veel mogelijk roem en eer te halen
dens de bouw van haar nieuwe
door farao’s aan te stellen, de vrucht
paleis? In dit bordspel wil iedere speler de meest prestigieuze
baarheid van de Nijl te benutten en de meeste monumen
onderdelen bouwen. Met bouwmaterialen van minderwaar
ten te bouwen. Breng je dynastie voldoende beschaving bij
dige kwaliteit en corrupte bouwvakkers krijg je meer vaart in
en wapen je tegen rampen zoals droogte en aardbevingen.
je project, maar krijg je ook corruptiefiches. De meest cor
Gelukkig komen de goden je af en toe te hulp als je hen
rupte bouwmeester wordt door Cleopatra meedogenloos
voldoende offers brengt. Vooral de zonnegod Ra is hier bij
aan de krokodillen gevoerd.
zonder gevoelig voor.
‘Cleopatra’ is een heel plezierig familiebordspel met een
‘Ra’ is een eerder kort spel dat perfect de balans houdt tussen
prachtige vormgeving. Het corruptie-element is een aange
tactiek, spanning en geluk. Overzichtelijk voor de gelegen
‘Spel in Zicht’ evaluatie Spelmateriaal
name verrassing. Zorg
heidsspeler, steeds boeiend voor de veelspeler.
ervoor dat er altijd één speler meer corrupt is
Tactiek
‘Spel in Zicht’ evaluatie
dan jou.
Complexiteit
Spelmateriaal Tactiek
Interactie
Complexiteit 3-5 spelers
60-75 minuten
vanaf 10 jaar
Interactie 4-6 spelers
Auteur(s): Bruno Cathala & Ludovic Maublanc Uitgever: Asmodée Benelux (Days of Wonder)
60 minuten
vanaf 10 jaar
Auteur(s): Fraser & Gordon Lamont Uitgever: 999
Pyramid Op de vlucht voor Amenophis Ga als schatzoeker in het doolhof onder de piramide op zoek naar de rijkdom van Amenophis. Let op, deze farao doolt nog rond als mummie en deinst er niet voor terug je in de kerker te werpen. Het verticale spelbord verdeelt de spe lers in 2 kampen: één speler is Amenophis, de anderen zijn de schatzoekers. Dankzij het magnetische bord zien de schatzoekers steeds de positie
‘Spel in Zicht’ evaluatie
van de mummie, terwijl ze zelf onzichtbaar
Spelmateriaal
blijven. Hopelijk helpen de dobbelstenen
Tactiek
en opdrachtkaarten om uit de greep van
Complexiteit
de mummie te blijven.
Interactie
‘Pyramid’ is een boeiend kat-en-muis-spel voor jong en oud. Het werd Belgisch ‘Spel van het Jaar’ in 2008.
2-5 spelers
30-45 minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): Marcel-André Casasola Merkle Uitgever: Ravensburger
9
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Zuiderspel en Playtown
Spellenbeurzen in Zicht D
e king is death! Long live the king! Het jaarlijkse ‘Spellenspektakel’ is niet meer. Dit legendarische evenement werd in 1992 voor het eerst georganiseerd om het bordspel als hobby nieuw leven in te blazen. Op zijn hoogtepunt trok de beurs
meer dan 12.000 bezoekers. Na de verhuis van Eindhoven naar Zwolle sloeg de vonk echter niet meer over en na 18 jaar trok de organisatie de stekker uit de beurs. Maar niet getreurd. Met ‘Zuiderspel’, ‘Playtown’ en ‘Spel 2010’ is de opvolging verzekerd.
Zuiderspel 2010
Speelt u mee?
Geslaagde tweede editie!
Gloednieuwe Belgische speelgoedbeurs!
De Nederlandse beurs Zuiderspel was op 5 april op
Playtown is een compleet nieuwe beurs in België.
nieuw een schot in de roos. Met meer dan 650 be
Een speelfestijn dat plaats vindt van 4 tot 7 november
talende bezoekers kan de organisatie terugkijken op
in het Brusselse Tour & Taxis.
een geslaagd evenement. De bezoekersaantallen waren prima verdeeld over de dag, waardoor er steeds vol
Playtown is een doe-beurs. Kinderen tot 14 jaar kunnen
doende gelegenheid was om ergens aan te schuiven en
er zich de hele dag uitleven en alle nieuwigheden uit
een spel te spelen. De bezoekers van vorige editie waren
testen. Terwijl hun ouders zich informeren over alle mo
opnieuw op post en enkele nieuwe gezichten waagden
gelijke spelletjes en activiteiten.
hun kans. Zij vonden in het Temporary Art Centre meer ruimte, meer spellen, meer standhouders, meer initi
Talrijke animaties komen aan bod. Van een heus spring
atieven… meer spelplezier. Zuiderspel was opnieuw
kastelendorp tot de grootste speleobox in de Benelux.
een erg gezellige spellenbeurs voor zowel veelspelers
Van een prachtige fototentoonstelling tot een ware
als gelegenheidsspelers.
modeshow voor kids. En laat
www.zuiderspel.nl
ons de troon van Sinterklaas en de kookateliers niet vergeten. Meer info krijg je in onze volgende editie. www.playtown.be
Advertentie
10% g inen via t r o k or aankobpsite
Op zoek naar verantwoord houten en Ander Speelgoed, of gezelschapsspellen? Tegen een goede prijs? Dan is er één adres: Het Andere Speelgoed. Bestel online en krijg 10% korting!
vo d e w e O D E : CHERC VOUEL INZICHT P S
a © Hab
© Haba
Het Andere Speelgoed • Otegemstraat 34 – B-8550 Zwevegem • www.hetanderespeelgoed.be • info@hetanderespeelgoed.be 10
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
:-)
Tijdstrijd Bordspel
Over de geschiedenis van vroeger en nu
Leren is Leuk
Herinner je je die strenge lerares geschiedenis? De angst dat je je historische atlas vergeten was? Hoe je die gevreesde tijdsbalk inkleurde om de datum van de slag van Waterloo uit het hoofd te leren? Of was je iemand die het heerlijk vond om naar oude films te kijken en die ervan droomde om archeoloog te worden? Hoe dan ook, in ‘Tijdstrijd’ leert iedereen bij over de geschiedenis. Op een leuke manier. Speel samen met anderen en versla gevaarlijke vijanden uit alle tijden. Geschiedenisles was nog nooit zó plezant.
voor stap volgen en bij elke stap een vraag
‘Spel in Zicht’ beoordeling
beantwoorden. Elke speler kiest zelf in
Tijdstrijd is een coöperatief spel dat
welke tijd hij op stap gaat. Bij een juist
de kennis van de verschillende tijden
antwoord trekt de speler een amulet. Bij
en de situering van belangrijke figu
een fout wordt het blokje op de levensin
ren oefent. Gebeurtenissen worden in
dicator één plaats naar rood verschoven.
het juiste historische kader geplaatst. Een spel dat je bovendien strategisch leert
Elk spoor leidt naar een cirkel rond een
samenwerken.
vijandkaart. Als je op zo’n rondje staat,
De geschiedenisvragen zijn gevarieerd.
mag je na elk antwoord, goed of fout,
Zo zet je soms zaken in de juiste volgorde,
Historische vijanden
een vijand aanvallen. De waarde van die
herken je iets op een fotokaart of zoek
In ‘Tijdstrijd’ wordt je kennis over de
vijand staat op de kaart. Om hem te ver
je naar wat niet thuis hoort in het rijtje.
geschiedenis van vroeger en nu voort
slaan, zet je een aantal amuletten in. Deze
De vijanden zijn aangepast aan hun tijd
durend op de proef gesteld via allerlei
vermenigvuldig je dan met het resultaat
perk. De Mynotaurus en de oermens be
vragen. Soms makkelijk, soms moeilij
van je dobbelsteenworp. Als dat getal
vecht je zo in de oudste tijd, terroristen
ker. Het is ook een coöperatief spel. Alle
groter of gelijk is aan de waarde van de
en AIDS in onze tijd. Tijdstrijd is een leuk
spelers nemen samen de handschoen op
vijand, dan is die verslagen. De levensin
en leerrijk spel voor iedereen die spelen
tegen verschillende vijanden die ze met
dicator gaat dan twee plaatsen richting
derwijs onze geschiedenis wil ontdekken.
behulp van amuletten en een portie geluk
groene vakjes en de vijand verdwijnt uit
proberen verslaan. De pionnen zijn stuk
het spel. Nog vijf te gaan!
voor stuk historische figuren. Zo kan je spelen met de Sfinx of Julius Caesar.
Verlies je de strijd? Dan gaat de levensin
Alles draait rond zes historische periodes:
dicator drie vakjes richting rood. En de
de oudste tijden, de tijd van de Grieken en
ingezette amuletten ben je kwijt. Spelers
Romeinen, de middeleeuwen, de nieuwe
kunnen ook gezamenlijk aanvallen. Wie
tijden, de nieuwste tijden en onze tijd. Uit
het beste met de dobbelsteen rolt, verme
de 24 vijandkaarten worden er 6 gekozen.
nigvuldigt dat getal met het totaal aantal
Eén uit elk tijdperk. Dit zijn de vijanden voor
ingezette amuletten. Gevarenamuletten
Spelmateriaal
dit spel. De spelers winnen als ze samen alle
maken de vijand sterker, geluksamulet
Tactiek
vijanden verslaan voordat de levensindica
ten helpen je in de strijd. Zo kan je extra
Complexiteit
tor op het laatste rode vakje staat.
levenskracht krijgen of je dobbelsteen
Interactie
worp verdubbelen. Het spel eindigt als
Tijdsporen
alle vijanden overwonnen zijn of als het
In de zes verschillende tijden staat een
blokje op de levensindicator volledig in
spoor. Spelers moeten zo’n spoor stap
het rood staat. 11
‘Spel in Zicht’ evaluatie
2-4 spelers
45 minuten
vanaf 11 jaar
Auteur(s): Thaïs Veelaert & Renaat Van Ginderachter Uitgever: Plantyn
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
S
pellenliefhebbers. Je hebt ze in aller
Sommigen spelen graag met twee, an
geven we elke editie het woord aan een
lei maten en gewichten. Sommigen
deren leven zich liever uit met een hele
liefhebber die ons zijn of haar spellen
verdiepen zich graag urenlang in een
groep vrienden of familie. Gelukkig be
kast voorstelt. En jou zo inspireert met
strategische breinkraker. Anderen kie
staat er voor elk type speler een hele
nieuwe titels. Deze keer is het de beurt
zen voor een gezellig uurtje spelen met
berg spellen die hun op het lijf geschre
aan Roos Van Acker (33).
veel interactie en weinig denkwerk.
ven zijn. Liever dan ze op te sommen,
Roos Van Acker “Bordspellen als inspiratiebron” ik natuurlijk niet vergeten. Vooral toen
Yard’,… Ook peilen we voortdurend
de eerste computerversie uitkwam, was
naar informatie over de andere deelne
dat toen echt hét van hét.”
mers. En moeten ze de tegenstanders
“‘Risk’ speelde ik vooral bij vrienden, want
leren inschatten.” ‘Wie is het’ en ‘Kleur
dat hadden we zelf niet thuis. Ik vrees dat
Bekennen’ dus.
ik dus vooral de echte klassiekers ken.”
Amuletten verdienen, kennen we uit ‘Tobago’. In het spel ‘G-Spot’ moesten
“Wat de nieuwe generatie spellen
kandidaten zo snel mogelijk een sym
betreft, hoorde ik al veel van ‘De
bool herkennen en er hun hand op leg
Kolonisten van Catan’ en ‘Puerto Rico’.
gen. ‘Picture This’ en ‘Jungle Speed’. Met
Vrienden van me organiseren geregeld
blokken een zo hoog mogelijke toren
spellenavonden maar het is mij tot
bouwen is een onvervalste verwijzing
nu toe niet gelukt om erbij te zijn.
naar ‘Jenga’ en ‘Panic Tower’. Zo zijn er
‘Expeditie Robinson’ en ‘Peking Express’.
Spijtig. Ik hoop er snel eens tijd voor te
tientallen voorbeelden.
Welke Vlaming en Nederlander kent
maken, want ik kan echt genieten van
De spelsystemen zelf zijn natuurlijk zo
deze weergaloze series niet? Telkens
een gezellig avondje spelen. Zeker omdat
oud als de straat. En of de systemen de
stond radio- en tv-presentatrice Roos
ik meestal win.” (Lacht).
spellenauteurs beïnvloeden of omgekeerd
Van Acker op de barricades om de uit
is de discussie van de kip of het ei. Maar
zendingen naar een hoger niveau te til
“Spellen zijn wel een onschatbare inspi
wat zeker is, is dat het nog een stuk verder
len. En werkte ze toe naar een bloed
ratiebron. Bij programma’s zoals Terra
kan gaan. Wie weet doet Roos binnenkort
stollende finale. Ze is sexy, vrolijk en vol
Incognita merk ik dat vele crewleden
beroep op ‘Spel in Zicht’ en zijn lezers om
humor. Maar ook erg speels. Net daarom
tijdens onze brainstormsessies naar
de proeven nog spannender te maken?
zijn we benieuwd naar de inhoud van
hun spellenkennis grijpen om nieuwe
Wedden dat het ons zou lukken?
haar spellenkast…
uitdagingen te bedenken. Dat was ook het geval bij Peking Express en vooral bij
“Gezelschapsspellen? Dat is vooral iets
Expeditie Robinson.”
dat ik als kind heel graag deed. Toen
De meeste proeven stellen vaardig
speelden we echt veel en lang. Eén spel
heden op de proef. Kracht, snelheid,
speelde ik ontzettend graag met mijn
behendigheid, doorzettingsvermogen,
buurjongen. En dat was het geheimzin
wijsheid, intelligentie. Voor wie ooit al
nige… ‘Monopoly’. Maar ik heb even
eens een rollenspel speelde, is dit niets
goede herinneringen aan spelletjes zoals
nieuws. “Geregeld duiken er raadsels,
‘Twister’. Samen met neven en nichten
puzzels en quizen op. Hier en daar
hebben we er immens veel om gelachen
kan je elementen herkennen uit
op familiefeestjes. En ook ‘Stratego’ mag
‘Cluedo’, ‘Monopoly’, ‘Schotland
12
Cocktail games Kaartspel
Zin in een heerlijk spellenmengsel? Kleine metalen doosjes, vierkante kaarten, eenvoudige spelregels en een losse sfeer? Dat moeten Cocktail Games zijn. Schuif even ‘Jungle Speed’ aan de kant want er is meer. Cocktail Games zijn ideaal voor uitbundige feesten waar ‘de slappe lach’ geregeld weerklinkt. Maar er zijn er ook voor serieuze of gezellige feestjes. Voor elke gelegenheid een spel, voor elk spel een gelegenheid. Hier kom je te weten welke Cocktail Games op jouw lijf geschreven zijn.
Cocktail Games horen thuis in de af-
Uitbundige party?
Gezellig feest?
deling partyspellen, maar net zo goed
Tchin Tchin, Tokyo Train, Rythm &
Bij rustige feestjes heb je meer aan
bij de reisspellen. Bovendien zijn de
Boulet komen het meeste tot hun recht
Rapidcroco, 22 Appels of Chabyrinth.
meeste –in dit geval non-alcoholi-
in een gezelschap met een vrolijke sfeer.
Zin in een hersentraining of een spel bij
sche- Cocktail Games zeer geschikt
Haal één van deze spellen uit de kast op
de koffie? Kies dan één van deze drie.
voor kinderen.
het juiste moment en de avond kan niet
& Bo Rythm
ulet
meer stuk.
Bij ‘22 Appels’ verzamel je appels door de boer ‘Tchin Tchin’ is een
en eventueel de hond
snelheidsspel. Leer
door je boomgaard te
klinken op de typi
verplaatsen. De andere speler probeert je zo
sche manier van zes
te leiden dat je overladen raakt. Want met
verschillende landen. Wie zich als eerste
te veel appels verlies je dit tactische spel.
door de verwarring heen worstelt, wint een beurt. Beloon deze met een drankje
Eén van de krokodil
en de anderen maken op slag meer kans.
len uit ‘Rapidcroco’ is de misdadiger. Met
2 2 Ap p
els
Ook ‘Tokyo Train’
enkele tips ga je op
schept verwarring.
zoek naar de verdachte. Maar die croco
Per team van twee is
wijst naar een andere en die ook weer.
iemand de toerist en
Volg de ketting en ontdek de werke
iemand een Japanse stationchef die orde
lijke dader. Rapidcroco herinnert ons
op zaken stelt. Ambiance verzekerd met
aan ‘Monstermeppers’. Alleen speelt
dit chaotische communicatiespel.
Rapidcroco rustiger.
‘Rythm & Boulet’
‘Chabyrinth’ is een spel
gaat helemaal over
waar straatkatten een
gebaren
uitvoeren
nieuwe thuis krijgen.
en lachen met je
Door het tactische
eigen stommiteiten. Over dit spel las je
verschuiven van doolhofkaarten ont
meer in Spel in zicht nr. 4.
staan verbindingen tussen katten en gezellige huizen. De beste kattenredder
Rapidcroco
wint het spel.
13
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
V
ertelt een speldoos wat erin zit? Schafte je een spel aan dat in de smaak zal vallen? Of kocht je een kat in de zak? Met deze vraag starten we in elk nummer van Spel in Zicht onze spellentest. We gaan op bezoek bij
enkele nietsvermoedende spelers en stellen hen een compleet nieuw spel voor. Wat zijn hun indrukken vooraf? En kloppen deze ook na het spelen? Je ontdekt het samen met onze proefkonijnen.
De spellentest! Gewikt en gewogen!
Chocolatl “Of we zin hebben om een nieuw gezelschapsspel uit te testen? Reken maar van yes.” Het enthou siasme bij Griet is groot als we haar vragen om samen met drie vrienden als proefkonijn te fungeren. Plaats van afspraak is een weggemoffeld parkje in de Gentse Machariuswijk. De hitte die in het park hangt is verzengend. Ideaal dus om je te verplaatsen naar het broeierige Mexico. Met ‘Chocolatl’.
Quetzalquatl-volgelingen
Cacoakaarten
De vier kennen elkaar nog niet zo lang, maar hebben toch al
De speluitleg neemt een tiental
enkele gesmaakte spelletjesavonden achter de rug. “Ik herin
minuten in beslag. Niet iedereen is
ner me vooral een legendarische ‘Jungle Speed’-avond. En een
meteen mee, maar een voorbeeld
wel heel kwade buurman die ons in het holst van de nacht tot
ronde doet wonderen. Het blijft
stilte kwam aanmanen”, lacht Veronique.
voorlopig nog wat in het duister
Het viertal heeft het vooral begrepen op eenvoudige partygames,
tasten over welke tactiek je best
maar Ward hoopt daar binnenkort verandering in te brengen.
volgt, maar toch rijzen er al enkele
“Ik wil me best aan een complexer spel zoals ‘Machiavelli’ of
plannetjes in de hoofden van de
‘Carcasonne’ wagen.” Vier spelers die duidelijk niet veel gewend
deelnemers.
zijn. Ideaal om een nieuw spel aan te introduceren. Het spelverloop is opgedeeld in ze
Het keuren van de doos
ven ronden. En in elke ronde worden
Eén blik op de speldoos verraadt dat het inderdaad een
zes locaties overlopen. Per locatie
complexer spel wordt. “Iets met Maya’s of Azteken”, gokt
kunnen deelnemers punten verdie
Ward. Volgens Veronique zal er heel wat tactiek nodig zijn.
nen door de god Quetzalquatl gun stig te stemmen: meebouwen aan de heilige piramide, chocolatl drank
“Ik denk aan dingen verzamelen.”
brouwen of cacao oogsten.
Griet treedt haar bij. “Ik denk aan dingen verzamelen en een
Spelers hebben elk een set cacao
rijk uitbouwen.” Pieter-Jan kan er zich niet meteen iets bij voor
kaarten met een cijfer van 0 tot 13.
stellen, maar hoopt op een interactief spel. Als de zon nog iets
Deze worden per twee ingezet per locatie. Tactisch inzetten
harder gaat branden, zoekt het gezelschap wijselijk de schaduw
is de boodschap, want elke ronde krijgt de speler met het
op. Terwijl Griet enkele welkome snacks en verfrissingen uit
hoogste getal een beloning. Wie laag inzet, krijgt de rekening
haar picknickmand tovert, zetten de jongens het spel op.
gepresenteerd. De winnaar van de eerste locatie krijgt de Chocolatl-figuur waarmee hij elk volgend gelijkspel wint. De verliezer krijgt zijn tegenpool: de oude man. Hij vermindert elk volgend bod met één. Bij de tweede locatie ontvangen de drie hoogste bieders onmiddellijk een aantal overwinningspunten. Afhankelijk van
14
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
het aantal ogen dat de drie dobbelstenen aangeven. De derde spellocatie beloont de hoogste inzetter met een hutje of een dobbelsteen. Het hutje kan hij voor de rest van het spel ge bruiken om een bod met één te verhogen. Via de dobbelsteen kan hij eenmalig een bod opdrijven, afhankelijk van het aantal ogen dat hij gooit.
“Interessant is dat je meerdere strategieën kunt volgen, waardoor elk spel anders wordt!”
De ‘points of the jury’ • Griet
Daarna maken de spelers zelf uit welk aandeel ze willen in de
“Chocolatl is geknipt als ‘afterdinner
grote piramide. Een hoge inzet levert een aantal vakjes voor
game’. Het is niet zo complex en neemt
uit op. In de voorlaatste spelronde komt het erop aan niet
geen uren in beslag. Dankzij het relatief
het laagst in te zetten, want dan verlies je een aantal vakjes.
kleine spelbord kan je het ook op een
De winnaar mag er een aantal opschuiven. In de zesde loca
klein salontafeltje spelen.”
tie ten slotte, worden van een stapel met extra kaarten telkens twee omgedraaid. Wie wint, mag een
• Veronique
lage kaart uit zijn bundel wisselen met één op
“Ik vond het erg leuk en ging er vol
het spelbord.
ledig in op. Alleen spijtig dat ik niet gewonnen heb. Blijkbaar volgde ik de
En de winnaar is…
verkeerde strategie. Smaakt alleszins
In het begin gaat het gelijk op. Iedereen zoekt
naar meer!”
nog een beetje naar de juiste strategie om de tegenstrevers een hak te zetten en massaal
• Ward
op te rukken op het spelbord. Veronique
“Een ideaal spelletje voor als je vrienden
neemt een serieuze optie op de overwinning
op bezoek hebt. Interessant is dat je
door een aantal keer op rij de vijfde locatie
meerdere strategieën kunt volgen, waar
naar haar hand te zetten. Maar dan nadert
door elk spel anders wordt. Het is ook
de sluwe Pieter-Jan met een rotvaart. Door te
veel interactiever dan ik had gedacht.”
focussen op de derde en de zesde ronde, wist hij zijn kaartenarsenaal danig op te drijven.
• Pieter-Jan
Hij wint nu ronde na ronde en loopt steeds
“Een verkwikkend spelletje. Je bent er
verder uit. Veronique en Griet proberen hem
snel mee weg en de mix tussen interac
nog af te stoppen, maar het pleit is beslecht.
tie en tactiek werkt aanstekelijk.
Pieter-Jan wint, gevolgd door de twee meisjes.
Een absolute aanrader.”
Ward heeft een offday en wordt op ruime afstand laatste. ‘Spel in Zicht’ evaluatie
“Smaakt alleszins naar meer!”
Spelmateriaal Tactiek Complexiteit
Na afloop wordt nog even nagekaart over de te volgen stra
Interactie
tegie. “Volgende keer gooi ik het tactisch volledig over een
3-5 spelers
andere boeg”, besluit Ward. Ook Griet en Veronique tonen zich strijdvaardig en willen best nog een spelletje spelen. Maar
45 minuten
vanaf 8 jaar
Auteur(s): Günther Burkhardt Uitgever: Quined Games
de lokroep van het zomerse weer en de Gentse terrasjes is te sterk en het gezelschap stuift uiteen.
15
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Ronald Hoekstra. Het is een naam als een klok in de spellenwereld. Al jarenlang is hij de bezieler van het spelmagazijn.nl, de Nederlandse hobbyweb site over kaart- en bordspellen. Bovendien is hij geregeld spellenwoordvoerder in de Nederlandse media. In dit column geeft hij een eigenzinnige kijk op de spellenwereld. Soms speels en luchtig, dan weer kritisch beschouwend.
Koninginnedag
Column Ronald Hoekstra
Een feest voor koelbloedige spelfanaten 30 april was het weer zover. Heel
’s nachts op straat om het beste plekje
Ervaren jagers zijn goed voorbereid. Met
Nederland ging los met Koninginnedag.
voor hun verkoopstand te bemachti
grote stevige tassen, veel euromuntjes
Het bedrijfsleven lag stil en heel het land
gen. En als de dag aanbreekt verplaat
op zak, een hoofddeksel tegen het lang
kleurde oranje. Samen vierden we de ver
sen tienduizenden bezoekers zich stap
durig lopen in de brandende zon en een
jaardag van de vorige koningin. Alleen
voets over deze markten. Stapels oude
rugzak vol versnaperingen. Mogelijk zelfs
als het Nederlandse voetbalelftal een
spellen die van diverse zolders werden
voorzien van oranje kleding om niet op
Europese of wereldtitel verovert, zien
gehaald, liggen te wachten op een lief
te vallen in de menigte. Met een scherpe
we nog meer oranje.
hebber. Maar door de helse drukte zijn
blik worden de spellen feilloos getra
deze vrijmarkten voor de gemiddelde
ceerd. En na een korte onderhandeling
Overal in het land werden festivals,
spellenliefhebber wellicht niet veel
gewisseld van eigenaar.
concerten, feesten en markten georga
soeps. Wie er niet eerst bij is, kan er
niseerd. Voor en door in oranje gehulde
hooguit wat oud spelmateriaal op de
Als het einde van de middag nadert en
mensen. Maar ook de spellenliefhebber
kop tikken om je andere spellen com
de markten steeds stiller en leger wor
was aanwezig. Niet zozeer om zich te ver
pleet te maken.
den, zal de spellenliefhebber toch nog
maken met de oubollige oud-Hollandse
balen van dat ene spel dat hij heeft la
spelletjes, maar om op zoek te gaan naar
Ben je op zoek naar de betere en recen
ten liggen. Omdat hij het een euro te
een uitbreiding van zijn of haar spellen
tere spellen? Dan breid je je jachtgebied
duur vond. Maar deze teleurstelling
verzameling. En dan het liefst, zoals het
beter uit naar de randgemeentes. Niet
verdwijnt snel als hij zijn jachttrofeeën
een goed Hollander betaamt, tegen een
alleen is het daar minder druk, je kunt
voor vrienden en familie tentoonstelt.
zeer schappelijke prijs. Nu alleen nog de
er ook heel wat koopjes aantreffen. En
Of zich op de diverse spellenfora ver
juiste vrijmarkten weten te vinden.
voor 1 à 2 euro een geweldige slag slaan.
gaapt aan de successen van anderen.
Niet zelden zie je een spellenliefhebber
Wie wordt volgend jaar de beste jager
In de grote steden in de Randstad -
met stapels dozen teruglopen naar zijn
op Koninginnedag? Ik kijk er alvast naar
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
auto. Gehaast om de tassen weer leeg
uit om opnieuw een gooi te doen naar
en Utrecht - zitten sommigen vaak al
te maken voor de verdere jacht.
deze titel.
16
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
kaartspellenfestijn Kaartspel
4 gevarieerde vakantiespellen voor jong en oud Spelen zit ons in het bloed. Onze voorouders bikkelden met botten, de oude Grieken organiseerden Olympische sporten en de Romeinen offerden wat christenen omdat ook leeuwen graag spelen. Kolossaal vonden ze het toen. En wat dacht je van een ‘steekspel’? Ridders die elkaar pijn doen met échte spelregels. En wee diegene die vals speelde. In China vonden ze het papier uit en ja hoor… niet veel later ontstonden de kaartspellen. Naast poker en de ‘gewonen boek kaarten’ verschenen er ontelbare kaartspellen. Allen zijn ze compact, budgetvriendelijk en je kan ze overal spelen.
Littlest Petshop Kaartspel
Pictureka Kaartspel
geven van het startsignaal begint de let
Het ‘Pictureka Kaart
terslag. Iedere kaart heeft een verschil
Ga op zoek naar
spel’ telt 78 plaatjes
lende letter op de voor- en achterzijde
je favoriete Littlest
kaarten en 32 dub
die je bovenop een letter op de tafel kan
petshop-vriendjes. In dit spelletje kwar
bele opdrachtkaarten waarmee je 4
plaatsen. Zodat er een nieuw woord ont
tet proberen de kleinsten onder ons de
verschillende spelvarianten kan spe
staat. Zo gaan we van BEEK naar BEER
diertjes van hun medespelers naar hun
len. Elk met een ander doel, tempo en
naar BIER naar… De speler die het snel
hand te lokken. Vang je 4 dezelfde dier
moeilijkheidsgraad. In ‘8 weg’ trachten
ste zijn kaarten kwijt is, wint het spel.
tjes? Dan leg je een kwartet af en scoor je
de spelers zo snel mogelijk de 8 open
een punt. 4 dezelfde kaarten herkennen
liggende figuurtjes te linken aan een
onze kleine mannen aan het soort diertje,
opdrachtkaart. Bij ‘Alfabetti’ overloop
de bijhorende kaartkleur en het nummer.
je de letters van het alfabet en probeer
2-4 spelers
15 minuten
vanaf 8 jaar
je als eerste een kenmerk te bespeuren
Spel in Zicht’ beoordeling
dat begint met de desbetreffende let
De kaartspelen van Hasbro zijn een leuk
ter. ‘Het geheugenspel’ is een leuke va
tussendoortje. Ideaal om mee te nemen
riant op ‘Raadje Plaatje’, terwijl je met
op reis, naar school of op bezoek bij fa
Monopoly Kaartspel
‘Creatieve Koeiencombi’ zo snel mo
milie. Alle spellen zijn makkelijk aan te
gelijk je ongewenste kaarten probeert
leren en hebben een zeer intuïtief spel
Wie haalt in deze tij
door te schuiven naar de speler naast
mechanisme. Monopoly is het meest
den van crisis de bovenhand? Spelers star
je. Vergeet niet om bij elk bereikt doel
tactische spelletje. Het speelt volko
ten met 5 kaarten. Er zijn grondkaarten
Pictureka uit te schreeuwen. En hou je
men anders dan het bekende bordspel.
(eigendomsbewijzen), jokers, geldkaar
ogen open voor de malle pinguïnjoker.
Pictureka en Boggle Boem stellen de
2-6 spelers
15 minuten
vanaf 5 jaar
ten en actiekaarten. Iedere beurt trek je 2 nieuwe kaarten en mag je 3 kaarten uit
2-… spelers
15 minuten
vanaf 6 jaar
vindingrijkheid en snelheid van de spe lers op de proef. En het bediscussiëren
spelen. Grondkaarten leg je gratis voor je
van een antwoord is al even leuk. Little
neer. Deze brengen huurgeld op als je een
Petshop is dan weer lekker leuk voor de
gebruik je om te betalen of om in je bank
Boggle Boem Kaartspel
te houden. Met de actiekaarten geef je
Een supersnel kaartspel
jezelf een duwtje in de rug, of help je een
met
setje compleet maakt. De geldkaarten
medespeler onderweg naar zijn bankroet. En jokers? Dat zijn leuke meevallertjes. 2-5 spelers
15 minuten
kleinsten. En leerrijk.
vierletterwoor
den. Waarbij alle spelers tegelijk het woord op tafel proberen te veranderen met behulp van de kaarten die ze in de
vanaf 8 jaar
hand hebben. De startspeler plaatst het begin-4-letterwoord op tafel, en na het 17
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Het Piratenspel Kinderspel
Voor stoere zeebonkjes Honderd jaren geleden was de macht op zee nog in handen van piraten. Zeerovers die roem en faam zochten door schepen te enteren en schatten buit te maken. Als het schip van de beruchte piraat ‘Manke Max’ ten onder gaat, blijft een grote schat vol gouden munten achter op de zeebodem. Net deze kostbare munten willen de kleine zeerovers veroveren én behouden. Bind je ooglapje op, hijs de zeilen en breng de schat van Manke Max naar boven!
Het schip
Spel in Zicht’ beoordeling
Op de keerzijde vinden we ‘Het Schip’.
Het ‘Piratenspel’ combineert een speelse
Hier dingen maximum vier piraten naar
eenvoud met een mooie vormgeving. Het
het goud. Elke piraat stopt zijn verza
is bovendien één van de weinige échte
melde munten in zijn piratenzakje:
bordspellen voor de allerkleinsten. Zo
een klein, zwart, stoffen zakje met een
kunnen zelfs 3 tot 4 jarigen met trots
doodshoofd op. Om in de juiste sfeer te
zeggen een echt cool, stoer bordspel te
geraken natuurlijk.
hebben gespeeld. Mét een dobbelsteen,
Naast het ophijsen van de schat van
pionnen, kaartjes, geld, groot spelbord, …
Manke Max, is het ook een hele kunst om de veroverde munten te behouden.
Het spel groeit bovendien mee als de kin
De touwbrug
De andere piraten zijn immers niet mals
deren ouder worden. Zo worden ze steeds
Het spelbord van het ‘Piratenspel’
voor elkaar en laten het dan ook niet
opnieuw uitgedaagd. De spelregels blijven
is langs beide zijden bespeelbaar. En
na om elkaars munten te stelen als ze
bij elke variant duidelijk en overzichtelijk.
creëert zo twee spelvormen. Je kiest zelf
daartoe de kans krijgen.
De jongste broertjes of zusjes hoeven nu
de spelvorm met de juiste moeilijkheids
niet meer te horen dat ze te klein zijn om
graad voor de spelers. Aan de ene kant
mee te spelen. Het Piratenspel brengt het
heb je ‘De Touwbrug’. Ideaal voor de al lerkleinsten. De andere kant, ‘Het Schip’, is een variant voor iets oudere kinderen. Hier zijn de spelregels een tikkeltje uit gebreider en komt er meer strategie en
Elke piraat stopt zijn verzamelde munten in een zwart stoffen zakje met een doodshoofd op.
hele gezin rond de tafel.
tactiek aan te pas. Er zijn verschillende manieren om tij In ‘De Touwbrug’ balanceren de spelers
dens het spel munten te veroveren.
elk op een touwbrug van elf latten die
Je kan op een vakje met een munt te
naar het schip leidt. Elke beurt proberen
recht komen, een muntkaartje trekken,
ze een stapje verder te geraken en mun
munten te pakken krijgen met de juiste
Spelmateriaal
ten te verzamelen. Ze krijgen ook telkens
dobbelsteenworp of ze stelen van een
Tactiek
een kaartje dat hen extra plaatsen voor
medepiraat via een piraatkaartje. Je kan
Complexiteit
uit of achteruit zet. Winnen of verliezen
ook munten verliezen door het ‘zinken
Interactie
is hier minder belangrijk. Vooral de eer
de boot’-kaartje te trekken. Spannend
ste kennismaking met een echt bordspel
tot aan de eindmeet. Wie heeft het
staat centraal.
meeste geluk?
‘Spel in Zicht’ evaluatie
2-4 spelers
10 - 30 minuten
vanaf 3 jaar
Auteur(s): Sabine Opstelten Uitgever: Opstelten Speelgoed
18
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
:-)
Knappe Kijkers Kinderspel
Spelenderwijs letters onderscheiden
Leren is Leuk
Onder het logo ‘Thuisbasis’ ontwikkelt Uitgeverij Plantyn spellen om leren leuk te maken. Thuis en in de klas. ‘Knappe Kijkers’ werd speciaal ontwikkeld voor de allerkleinsten. Om hen te helpen bij ‘visuele discriminatie’. Voor wie dit als Chinees klinkt: visuele discriminatie is ‘een onderscheid maken tussen visueel aangeboden informatie’. M.a.w. kinderen leren om verschillende letters en vormen van elkaar te onderscheiden. Een onmisbare vaardigheid om te leren lezen. In Knappe Kijkers oefen je deze vaardigheid op een speelse en uitdagende manier.
Twee spelvarianten
Spel in Zicht beoordeling
In ‘3 op 3’ legt elke speler een gelijk
Het concept achter Knappe Kijkers is
aantal kaarten zichtbaar voor zich neer.
goed doordacht. Hoeveel theorie en
De dobbelstenen worden gegooid en
leerstof er ook achter schuilen, voor
iedereen kijkt of de 3 kenmerken op de
kinderen is het vooral een leuk spel.
dobbelstenen overeenkomen met de
Een uitdagend spel bovendien, waar
kenmerken op hun kaarten. De speler
in ze keer op keer geconcentreerd de
die de kaart met de 3 kenmerken heeft,
kaarten afspeuren op zoek naar die ene
draait deze om. De dobbelstenen wor
juiste combinatie.
den opnieuw gegooid. Zo ga je verder tot iemand 3 kaartjes omdraaide. Hij of
Rode, gele en blauwe dobbelstenen
zij is de winnaar van het spel.
Naast 27 vrolijke kaarten met figuur
De makers van Knappe Kijkers slagen zo met verve in hun opzet: aantonen dat leren ook leuk kan zijn.
tjes bevat de speldoos 9 dobbelstenen:
In het ‘Superzoekspel’ leg je alle kaar
3 rode, 3 gele en 3 blauwe. De spelregels
ten in het midden van de tafel. Zodat
beschrijven twee spelvarianten. Bij elk
iedereen de figuren goed kan zien. De
van die varianten speel je met één set
3 dobbelstenen worden opnieuw ge
dobbelstenen in dezelfde kleur. De gele
gooid en alle spelers gaan zo snel moge
Het eenvoudige, maar mooie spel
dobbelstenen zijn voor spelertjes van 3
lijk op zoek naar dat ene kaartje met de
materiaal is uitnodigend voor de klein
tot 4 jaar en oefenen het onderscheid
3 kenmerken. De speler die dat kaartje
ste spelers. De iets oudere kleuters,
tussen kleuren, vormen en patronen.
het snelste vindt, legt het bij zich neer.
beleven vooral plezier aan het meer
Ook nu eindigt het spel zodra iemand
competitieve Superzoekspel. De makers
3 kaarten bemachtigde.
van Knappe Kijkers slagen zo met verve
Voor kinderen van 4 tot 5 jaar zijn er de rode dobbelstenen. Hierbij ga je op de
in hun opzet: aantonen dat leren ook
kaarten op zoek naar de stand van de
leuk kan zijn.
ogen van de figuurtjes, de exacte plaats ‘Spel in Zicht’ evaluatie
van een voorwerp en de vorm van de hoeken. De 5 tot 6-jarigen ten slotte
Spelmateriaal
mogen met de blauwe dobbelstenen
Tactiek
werpen. Zij tellen het aantal opgestoken
Complexiteit
vingers van de figuurtjes, kijken naar de
Interactie
richting van de neuzen op de kaarten en
2-5 spelers
zoeken een bepaalde letter op de kledij van de figuren.
10 minuten
vanaf 3 jaar
Auteur(s): Meeple Uitgever: Plantyn
19
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
X610Z TCG
De kroniek van een tcg-bordspel Een eigenwijs team van vier Nederlanders. Meer heb je blijkbaar niet nodig om een spel te ontwikkelen. Om het zichzelf extra moeilijk te maken, creëerden ze een nieuw soort spel: een ‘trading card board game’ dat ze ‘Existenz’ doopten. In mei vorig jaar kwam Act I op de markt en in mei dit jaar lanceerden ze Act II. Hoog tijd om het verhaal achter dit spel te ontdekken.
Achter de schermen
zelf samengesteld deck van minimum
The storie continues…
Erik de Brouwer (art director/illustra
50 kaarten. Via deze kaarten zijn ze lid
Erik: “X610Z is een spel in fantasy-stijl.
tor), Peer Coolen (illustrator), Patrick
van een clan en kunnen ze gebruik ma
Maar in tegenstelling tot vele andere
Ruedisueli (game design) en Henk van
ken van speciale monsters, technieken
fantasyspellen beleef je het onze vanuit
de Vijfeijke (CEO uitgeverij Quantuum
en vaardigheden. Zo proberen ze elkaar
een hedendaags perspectief. Een alter
Magic). Zij zijn het team achter X610Z.
op hun weg naar buiten te vernietigen.
natieve realiteit. Hier liep een technolo
Jarenlang runden ze een reclamebureau,
Natuurlijk. Want X610Z is niet voor
gisch experiment ernstig fout waardoor
maar steeds droomden ze van een ei
watjes.”
de wereld muteerde.
Patrick voor kaartspellen, ontstond het
“Net als in een verzamelkaartspel zoals
Het verhaal komt in verschillende sets
idee om een totaal nieuw concept te ont
Magic kunnen spelers aan het verzame
uit. En bij elke set hoort een spelbord.
wikkelen: een ‘Trading Card Board Game’.
len slaan”, pikt Peer in. “Maar het verza
In ACT-I of ‘The New Era’, ontstaan
melaspect is beperkt. Onze sets zijn klein
nieuwe levensvormen in de chaos net
X610Z for dummies
en we publiceren er maar 2 of 3 per jaar.
na het experiment. Onder de dreiging
Hoe leg je X610Z eenvoudig uit? Toen
Alle kaarten hebben bovendien een eer
van deze nieuwe levensvormen, vluchten
we hem met deze vraag confronteerden,
lijke zeldzaamheidsfactor. Daardoor kun
alle overlevenden zo snel mogelijk weg
krabde Patrick even in zijn baard en stak
je al met een kleine investering het spel
van het centrum van de aarde.”
dan meteen van wal. “Ons spel wordt
ontzettend leuk en competitief spelen.
gespeeld op een spelbord met daarop
Elke kaart is ook nuttig. Wat een extra
Patrick: “In ACT-II of ‘Spoils of War’ is het
een set ringen. Dit stelt de wereld voor
voordeel is.”
gevaar geweken. De clans trekken op
gen productie. Vanuit de voorliefde van
nieuw naar het centrum waar de levens
waar net een enorme ramp plaatsvond. De bewoners proberen vanuit het cen
Voor gevorderden
omstandigheden beter zijn. Deze set be
trum naar de veiligheid van de randen
Volgens Henk oefenen spelers direct
vat 89 nieuwe speelkaarten die alleen in
te vluchten. Dat kan via verbindingslij
invloed uit op de spelontwikkeling.
booster packs worden aangeboden. Er
nen die van binnen naar buiten lopen.
“Iedereen kan kaarten bedenken met
zijn nieuwe spelmechanismen zoals de
Elke speler beschikt over vier pionnen of
de ‘Card Creator’ op onze website. Deze
derde energiekleur ‘Robium Energy’, een
‘summons’ en een
staat nu open voor ideeën voor ACT III.
nieuw spelbord, twee nieuwe ‘Summon
In ACT II namen we zo 12 kaarten op
Classes’ (met bijbehorende pionnen) en
die door spelers ontworpen werden.
nieuwe Summons per Class. Door de in
Ook de testplays zijn openbaar,
teractie tussen ACT-II en ACT-I ontstaan
wat een schat aan informatie
vele nieuwe, verrassende mogelijkhe
oplevert.”
den.” Durf je het aan om het ook eens te proberen?
20
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Magic the Gathering TCG
Een wondere wereld voor jong en oud “Beeld je in dat je kunt toveren. Als een machtige tovenaar roep je draken op, beveel je horden spinnen, en vuur je de bliksem op je tegenstander af. Je verduistert zelfs de zon.” Zo introduceerden we in Spel in Zicht nr. 1 ‘Magic the Gathering’. Een strategisch denkspel met een uitgekiende speelbalans. Miljoenen spelers zijn gegrepen door dit prachtige spel en bekampen elkaar wereldwijd met de meest verschrikkelijke monsters. Eens je de microbe te pakken hebt, is het moeilijk eraan
verkri j g ba ar in Dre a m l and
te weerstaan. Probeer jij het ook eens?
Tovenaars & Monsters
Nieuwigheden!
In ‘Magic: the Gathering’ kruipen 2 spelers in de huid van een tovenaar of
Rise of the Eldrazi
‘Planeswalker’ met 20 levens. Ze bestrijden
‘Rise of the Eldrazi’ is de nieuwste set van Magic:
elkaar in een duel met allerlei spreuken.
the Gathering. De derde set van het ‘Zendikar
Diegene die als eerste geen levens meer
block’. Met 248 kaarten verkrijgbaar in
heeft, verliest. De spelers stellen zelf een
Intropacks, Boosterpacks en Fatpacks. Er
‘deck’ samen van 60 kaarten waarmee je je
zijn ook nieuwe spelmechanieken zoals
tegenstander probeert te verslaan. Je be
‘Annihilator’, ‘Rebound’, ‘Totem Armor’, ‘Level
gint met 7 kaarten en trekt elke beurt een
Up’ en kleurloze Eldrazi monsters en spreuken.
nieuwe kaart van de stapel. Deze kaarten
Er zijn zelfs nieuwe Planeswalkers.
symboliseren de spreuken die je op dat moment kunt gebruiken. Er zijn ‘landen’
Duel van de ‘Planeswalkers’
die zorgen voor ‘mana’ of toverkracht,
Deze krachtige decks van 60 kaarten zijn geïnspireerd op de
‘monsters’ om je tegenstander aan te val
razend populaire digitale game ‘Duels of the Planeswalkers’.
len, magische wapens en uitrustingen, be
Elke deck bevat vijf rares, waarvan één in foilversie. Daarnaast krijg je
zweringen, toverspreuken en zoveel meer.
ook een Magic 2010 Core Set boosterpack van 15 kaarten.
Wat heb je nodig om te spelen?
Word de Aartsvijand!
Om Magic te spelen, hebben jij en je te
Op 18 juni introduceert Wizards of the Coast ‘Archenemy’, een gloednieuwe multi
genstander elk een deck nodig. Dit deck
player. Een ‘Eén tegen allen’ systeem waarbij één speler de rol van de alom gevreesde
bouw je met kaarten uit ‘Intropacks en
aartsvijand op zich neemt. Zijn doel is eenvoudig: de totale vernietiging van alle tegen
Boosterpacks’. Beginnende spelers ra
standers. Hij bezit een boosaardige kracht die zo immens is dat de andere spelers hun
den we aan om te starten met elk een
krachten moeten bundelen in een wanhopige poging om de aartsvijand te verslaan.
Intropack. Eventueel aangevuld met en
Klinkt spannend!
kele Boosterpacks. Zo kan je meteen ken ‘Spel in Zicht’ evaluatie
nis maken met dit prachtige spel.
Spelmateriaal
Wil je meer weten over Magic?
Tactiek
Lees er alles over in onze vorige
Complexiteit
edities. Deze kan je downloaden op
Interactie
www.spelinzicht.eu. Of surf naar
2 spelers
community.wizards.com/mtgbe, de of ficiële hub voor Magic spelers in België.
60-90 minuten
vanaf 10 jaar
Auteur(s): Richard Garfield Uitgever: Wizards of the Coast
21
www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
SPELINZICHT.EU
‘Spel in Zicht’ EVALUATIE
Bevalt ons magazine je? Dan hebben we goed nieuws.
Elke spelbespreking start met een beschrijving van het spel
Surf naar www.spelinzicht.eu en schrijf je in op onze
verloop. We schetsen een algemeen beeld van de sfeer en het
elektronische nieuwsbrief. Je krijgt dan gratis spellen
spelmechanisme. Merk dus op dat dit geen bespreking is van
nieuws op jouw maat.
de spelregels tot in de kleinste details. In de spelbeoordeling
Ken je andere spellenliefhebbers in Nederland en
zetten we de mening van onze redactie op papier.
Vlaanderen? Contacteer hen dan vlug. Ook zij zullen graag meer spellennieuws krijgen.
Eindigen doen we met de evaluatie. Op die manier gidst ‘Spel in Zicht’ je in één oogopslag door de spellenwereld. We sommen de voornaamste eigenschappen op, zoals de speelduur en de
MAGAZINE OP PAPIER
leeftijd. Tenslotte krijgt elk spel een aantal sterren toegekend in vier handige categorieën: • Spelmateriaal: hoe mooier, functioneler
abonnement
of steviger het spel
Wil je de volgende edities van dit magazine bij je thuis
materiaal, hoe ho
laten bezorgen? Surf naar www.spelinzicht.eu en
ger de score in deze
neem een abonnement op ‘Spel in Zicht’, gedrukt op
categorie.
kwaliteitspapier. • Tactiek: in welke
‘S pe l in Z ic h t ’ eva luati e Spelmateriaal Tactiek Complexiteit Interactie 2-5 spelers
60 minuten
Auteur(s): Jim De acove Uitgever: Zonn espel
vanaf 11 jaar
Afhaalpunten
mate ben je afhan
Je kan een gedrukte versie van ‘Spel in Zicht’ verkrijgen
kelijk van toevallige
bij onze afhaalpunten. Er zijn nog geen afhaalpunten
gebeurtenissen zoals het trekken van kaarten, een dobbel
in Nederland.
steenworp of specifieke vakken op het spelbord. Een hoge waarde wijst op een spel dat een grote eigen tactische inbreng vraagt. Een lage waarde op een hoge toevalsfactor.
Dreamland In: Beveren • Bornem • Bree • Brugge • Denderleeuw • Deurne • Diest • Gent • Groot-Bijgaarden • Halle •
• Interactie: geeft aan of de spelers het gevoel hebben dat ze
Helchteren • Kuurne • Lede • Lochristi • Oostende •
‘samen’ spelen. Spellen waar iedereen bij elke speelbeurt actief
Roeselare • Tienen • Tongerlo • Turnhout • Vilvoorde •
betrokken is, scoren hoog. Spellen waar je vooral je eigen spel
Waregem • Wilrijk • Zottegem
speelt of beslissingen neemt die weinig of geen invloed hebben
Adressen vind je op www.dreamland.be
op andere spelers, krijgen minder sterren.
De Banier
• Complexiteit: de hoeveelheid factoren waarmee je rekening
In: Aalst • Antwerpen • Brugge • Brussel • Gent • Hasselt •
moet houden. Ook de spelregels spelen hierin een belangrijke
Leuven • Mechelen • Roeselare • Sint-Niklaas • Turnhout
rol. Een hoge waarde wijst erop dat er grote inspanningen
Adressen vind je op www.debanier.be
nodig zijn om zowel het spel te begrijpen als om het te spelen. Makkelijke partyspellen en kinderspellen krijgen vanzelfspre kend minder sterren.
Speelgoed Mertens In: Kessel-Lo • www.speelgoedmertens.be
Het aantal sterren geeft geen appreciatie van een spel. Zo Het Andere Speelgoed
verkiezen sommige spelers bewust een spel met een erg lage
In: Zwevegem • www.hetanderespeelgoed.be
complexiteit. Anderen zetten graag hun tanden in een tactisch meesterspel. De sterren geven een indicatie van wat het spel te bieden heeft. 22
Pittige
n e l e p s s p a h c gezels
vind je bij De Banier!
Bij De Banier kun je terecht voor een leuk gezelschapsspel, origineel spelmateriaal, circusmateriaal of ritmische muziekinstrumentjes. Bovendien is De Banier specialist in creatieve technieken. In onze winkels vind je meer dan 10 000 creatieve producten! WINKELS: Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 | Brussel, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 | Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 | Leuven, J.P.Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L.Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 | Roeselare, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Turnhout, Warandestraat 97, 014-42 15 13 | Sint-Niklaas, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66
ALGEMENE DIENSTEN EN MAGAZIJN: Langstraat 24, 2140 Borgerhout | Tel. 03-270 04 44 – fax 03-270 04 49 | E-mail: debanier@debanier.be www.debanier.be
Actie! Bonnr. 981.0316
r fijne, Cocktail Games heeft zes kleine, maa riodie.e. kant rspe erva ejaa zom eind r der de voovoo pellestjes spelletje reiss koopt bij De Banier, s letje spel 2 Wie met deze bon prijs. krijgt het tweede spel aan halve ieten:
Ideaal als geschenkje of om zelf te gen
Tokyo Train, Rhythm & Boulet, Tchin Tchin, nth 22 Appels, Rapidcroco, Chabyri 9/2010 en enkel Actie geldig tot 31/03/20
op deze 6 titels.
www.debanier.be
, D N A L M A n E a R a D t a h c s n e e elletjes sp
f je nu O ? s lletje e kwerk p n s e s d p n a a zelsch n actie of v od vind je e g p a Gek o t of groot, v gende aanb rlijk en tuu ldi klein b ons over we past! En na e in at bij j d houdt, l e p en s js! altijd e cherpste pri es voor d
Surf snel naar www.dreamland.be voor meer info over DreamLand, een overzicht van de winkels en de openingsuren.
W e e r i e t s24 o m n a a r u i t t e k i j k e n