LVN - 2024 - april

In dit nummer

13 14

Bloemetjes en bijtjes

3x genieten: in huis, in de tuin en in de stad

En ook

Winkelen in openlucht April is de maand van de markt

08 Hoe kan je het risico op vallen in huis verkleinen?

10 De oudste stadsomwalling in kaart

12 Nieuw: eten of afhalen bij Katrien Kookt

20 Boekenfestival Druk in Leuven 22 5 tips voor Erfgoeddag

Onument

Voortaan vind je langs de Kapeldreef in Egenhoven een Onument. Het is een plek waar je mensen die je mist, kan herdenken.

Het Onument is een cirkel met een ontbrekend stukje. Die vorm staat symbool voor een familie of vriendenkring waaruit iemand is weggevallen. Maar ook voor samenhorigheid, en de troost die je daaruit kan putten.

De stenen bank – gemaakt van oude grafzerken – is 13 meter lang. Je kan erop zitten, hangen, liggen … of er een kleine afscheidsceremonie organiseren.

www.leuven.be/onument

Bert

‘Vroeger op het veld, nu aan de kassa’

Bert Gooris • 33 jaar • woont met z’n ouders en zus in Heverlee • zet zich in als vrijwilliger

‘Als peuter leek ik kerngezond, maar in de eerste kleuterklas merkte de juf dat ik voorzichtiger was dan de andere

Elke maand zet LVN een inwoner van Leuven in de kijker. Wil je zelf ook eens op de cover van LVN staan of ken je een Leuvenaar met een interessant verhaal? Laat het ons weten via lvn@leuven.be.

De straat op!

25 augustus is het Autovrije Zondag. Van 10 tot 18 uur is het gebied binnen de ring en op de binnenring tussen het Martelarenplein en de Naamsepoort enkel toegankelijk voor fietsers en voetgangers. Je kan die dag bijvoorbeeld deelnemen aan ‘King of the Ring’: een fietstocht onder politiebegeleiding op de ring. Of tegen een zacht prijsje een tweedehandsfiets kopen.

Het is ook het ideale moment om met je vrienden, buren of vereniging een activiteit te organiseren in de autovrije stad. Een rommelmarkt, hindernissenparcours of brunch op straat? Laat voor 16 juni weten wat je van plan bent, en reserveer zo je plekje in de programmabrochure.

www.leuven.be/autovrij

AZIATISCHE HOORNAAR

Verdelgen voor een prikje

De Aziatische hoornaar is een wespensoort uit China. Aziatische hoornaars vallen honingbijen en andere inheemse insecten aan en zijn dus schadelijk voor onze natuur. Vanaf april bouwen ze hun eerste nest. Zo’n nest is lichtbruin en bolvormig en hangt op een beschutte plaats. Vanaf de zomer maken ze een groot tweede nest, hoog in de boomtoppen. Heb jij er één ontdekt op je eigen terrein? Als je het laat

www.leuven.be/aziatische­hoornaar

BUURTFEESTEN Huur een act of materiaal

Je buurtfeest opvrolijken met een concert, voorstelling of workshop: het kan dankzij Buurtcultuur. De stad betaalt 80% van de kosten terug, tot wel 300 euro. Online vind je het hele aanbod en lees je hoe je een Buurtcultuur-activiteit aanvraagt. Doe dat minstens een maand op voorhand.

Je kan bij de stad ook gratis materiaal lenen voor je feest, onder meer tafels, stoelen en tenten. Als je zelf voor materiaal zorgt, kan je een subsidie van 250 euro aanvragen (bovenop de subsidie voor de act). En je kan toelating vragen om je straat af te sluiten.

www.leuven.be/buurtfeest

verdelgen door de brandweer of een erkende verdelger krijg je de kosten – tot 80 euro – terug van de stad. Je kan de terugbetaling online aanvragen.

Heb je een nest van de Aziatische hoornaar gezien op het openbaar domein? Meld het bij de brandweer en Vespa­Watch, een organisatie die de verspreiding van deze schadelijke soort in kaart brengt.

AUTOVRIJE ZONDAG

RESTAURATIE STADHUIS

Trouwen op verplaatsing

Het stadhuis gaat verbouwen. Tegen 2029 wordt het een open huis waar Leuvenaars, bezoekers en toeristen welkom zijn. Daarom sluit het op 31 oktober 2024 tijdelijk zijn deuren. Vanaf dan vinden deze activiteiten elders plaats:

• Huwelijken: op woensdag en vrijdag in het deelgemeentehuis van Heverlee, en op zaterdag in het Kasteel van Arenberg. Van midden mei tot midden oktober ook in de oranjerie van de Kruidtuin.

WARM ALARM

Brieventsunami

Warm Alarm is een programma rond alternatieve en duurzame klimaatoplossingen. In april is er een briefschrijfactie: roep de Belgische klimaatministers op tot actie met een tsunami van brieven. Cultuurcentrum 30CC vroeg verschillende kunstenaars om een brief te schrijven. Je kan een van die brieven in jouw naam versturen.

Je kan je brief eigenhandig komen schrijven in de Schouwburg. Dan kan je er een lekker kopje koffie of thee bestellen, en er zijn planten te koop. Stuur je je brief liever van thuis uit of online? Dat kan natuurlijk ook.

za 20/04 – di 23/04 • 12 – 18 uur • www.warmalarm.be

• Gemeenteraad en OCMW­raad in het Provinciehuis (al vanaf 24 juni)

Ook het onthaal van Visit Leuven vind je vanaf oktober op een andere plek: op het Vounckplein, naast brasserie Domus. En het wijkkantoor van de politie verhuist in het najaar definitief van de Grote Markt naar het Martelarenplein.

www.leuven.be/stadhuis

MUIZEN Voorkomen en bestrijden

Muizen en ratten vind je overal, ook in Leuven. De stad bestrijdt ze op het openbaar domein. Maar anders dan ratten zitten muizen vooral binnen – zeker op plaatsen waar gekookt en gegeten wordt. Daarom is het belangrijk dat je ook zelf maatregelen neemt.

Dicht gaten en kieren, en laat geen deuren of schuiframen openstaan. Berg voeding op, laat etensresten niet liggen en gebruik afsluitbare vuilnisbakken. Toch een muis gezien? Zet dan een muizenval of lokdoos met vergif. Je kan gratis vergif afhalen in het stadskantoor of bij de dienst stadsreiniging (Aarschotsesteenweg 68). Als het probleem blijft, kan je een verdelgingsfirma inschakelen.

www.leuven.be/ongedierte

VEEGACTIE DEELGEMEENTEN

Verplaats op tijd je fiets en auto

De stad maakt de Leuvense straten het hele jaar schoon. Maar in straten met veel geparkeerde auto’s kan dat niet: daar is er één keer per jaar een veegactie. Tussen 16 april en 11 juni zijn de straten in Kessel­Lo, Heverlee, Wilsele en Wijgmaal aan de beurt.

• Tijdens de veegactie geldt een parkeerverbod van 3 tot 15 uur. Verplaats je auto de dag voordien. Auto’s die blijven staan, worden getakeld op kosten van de eigenaar.

• Haal je fiets ook op tijd uit de fietsenstalling op straat. Die worden 2 dagen vooraf leeggemaakt. Weggehaalde fietsen gaan naar de Fietscentrale op de Diestsesteenweg.

Online lees je wanneer jouw straat aan de beurt is. Je krijgt ook een brief in de bus, en enkele dagen op voorhand kondigen vlaggen en borden de veegactie in je straat aan.

di 16/04 – di 11/06 • www.leuven.be/veegactie

ABDIJ VAN PARK Plantenruildag

Ben je een plantje beu of heb je stekjes te veel? Kom op zondag 7 april je planten weggeven of ruilen tijdens de plantenruildag in de Abdij van Park. Vanaf 13 uur kan je je plantjes uitstallen en vanaf 14 uur kan je beginnen te ruilen.

Je krijgt ook een gratis zakje bloemzaad om in je tuin een bloemenweide te zaaien. En op het terras van de Vrienden van Abdij van ’t Park geniet je van appelsap of een lokaal abdijbiertje!

zo 07/04 • 13 – 17 uur • conventstuin Abdij van Park • gratis, zonder reservatie • www.abdijvanpark.be/ plantenruildag

Stadsdiensten gesloten

Op zondag 31 maart (Pasen), maandag 1 april (paasmaandag), maandag 29 april (personeelsdag) en woensdag 1 mei (Feest van de Arbeid) zijn de stadsdiensten, bibliotheken, het OCMW en het zwembad van Kessel­Lo gesloten.

www.leuven.be/sluiting

Ingang Heilig Hart

Op 22 april verhuizen de hoofdingang en het onthaal van ziekenhuis Heilig Hart Leuven. De ingang in de Naamsestraat schuift een tiental meter op, richting Consciencestraat. Het onthaal komt in een nieuw gebouw, meteen aan je rechterkant.

www.hhleuven.be

Wegenwerken Diestsesteenweg

De stad sloopt zes woningen. Daardoor is het kruispunt van de Diestsesteenweg en de Oude Diestsesteenweg (Martelarenlaan) van 2 tot 14 april in één richting afgesloten voor auto’s en bussen. Van 15 april tot midden juni kan je opnieuw in beide richtingen rijden maar is er verkeershinder.

www.leuven.be/steenweg

Historische kranten online

Het online archief met historische kranten is uitgebreid: voortaan staan meer dan 110.000 pagina’s uit Leuvense kranten online ­ vooral uit de jaren 1850 tot 1960. Je kan de kranten doorbladeren of met zoekwoorden speuren naar specifieke artikels. Wie weet haalde je familie of je straat ooit het nieuws?

www.krantencollectie.be

Gratis rondleiding in kijkwoning Casa Clementina

‘Met eenvoudige aanpassingen verklein je het risico op vallen in huis’

Zo lang mogelijk thuis wonen: dat wil toch iedereen?

Helaas beslist een val – in de douche, van de trap of gewoon in de huiskamer – er soms anders over. In Casa Clementina ontdek je hoe je het risico op vallen verkleint met enkele aanpassingen in je woning. Ergotherapeut Lize Swerts van Zorg Leuven geeft gratis rondleidingen.

Lize Swerts: ‘Hoe ouder je bent, hoe groter de kans dat je valt. Het overkomt één op de drie Vlaamse 65­plussers minstens één keer per jaar, soms met ernstige fysieke én mentale gevolgen. Toch onderschatten veel ouderen het probleem. Ik merk tijdens mijn huisbezoeken vaak een soort gelatenheid: ‘Als ik val, dan is het maar zo. Niks aan te doen.’ Terwijl je wél iets kan doen, zelfs met kleine aanpassingen.’

‘Casa Clementina is een kijkwoning van Zorg Leuven, de welzijnsvereniging van de stad. Je ontdekt er hoe je zo lang mogelijk veilig en comfortabel thuis kan blijven wonen. Elke kamer is aangepast of heeft hulpmiddelen om het valrisico te beperken.’

Beugels en liften

‘Zullen we beginnen in de badkamer? Daar is vaak veel ruimte voor verbetering. We hebben hier een inloopdouche zonder drempel geplaatst, met een douchestoel en verschillende soorten wandbeugels –dat zijn handgrepen aan de muur. Een douche is sowieso veiliger dan een bad, zeker als je antislipstrips op de bodem kleeft. Een kleine investering, maar een groot gemak. Heel wat mensen hebben een douchematje, maar dat is niet zo proper, en het schuift makkelijk weg. En kijk, het zit ‘m ook in details. Met een extra lange badborstel bijvoorbeeld kan je makkelijk je rug wassen zonder je evenwicht te verliezen.’

‘In de keuken staat een afwasmachine met een comfortlift. Dat kost wel wat. Maar: je hoeft je niet meer te bukken — je trekt het rekje gewoon omhoog. Da’s weer minder kans om uit balans te raken.’

‘De woning heeft ook brede doorgangen, en je komt nergens snoeren, losliggende tapijten of drempels tegen. Wel een trap, maar die heeft een dubbele leuning en stevige, brede en diepe treden. Er is ook overal voldoende verlichting.’

Geen snufjes, wel slim

‘We hebben Casa Clementina niet volgestopt met technologische snufjes. Dat hoeft ook niet: heel wat oplossingen zijn eigenlijk simpel en betaalbaar. Je moet er gewoon aan denken. In de bergruimte, bijvoorbeeld, staan de wasmachine en droogkast op hoogte, zodat je ze rechtstaand kan in­ en uitladen. Wie moeite heeft om in en uit bed te stappen, kan een bedbeugel plaatsen. Da’s een opklapbare steun die je vastmaakt aan je bed. En waarom hangen stopcontacten altijd zo laag? Je kan ze net zo goed hoger laten plaatsen.’

‘ Veel oplossingen zijn simpel en betaalbaar. Je moet er gewoon aan denken’

Voor jong en oud

‘Een rondleiding duurt meestal een uurtje, en achteraf kunnen mensen nog vragen stellen. Je hoeft ook niet per se de hele rondleiding te volgen. Soms komen mensen voor iets specifieks, bijvoorbeeld informatie over premies, of om één bepaalde ruimte te bekijken.’

‘Jong en oud zijn hier welkom. Ik wil mensen van alle leeftijden aan

het denken zetten. Wie hier met eigen ogen ziet hoe je comfortabel en ergonomisch kan wonen, kan dat meenemen in zijn bouw­ of verbouwplannen. Of aanraden aan iemand anders. We denken nog te weinig vooruit over hoe we onze woning ook op latere leeftijd comfortabel houden. Je kan er dus maar beter op tijd mee beginnen.’

Meer bewegen, vallen voorkomen

Genoeg bewegen helpt ook om vallen te voorkomen. In een reeks van vijf groepssessies geeft Bewegen Op Verwijzing­coach Marie tips om meer beweegmomenten in je dag in te bouwen. Je leert ook bij over valpreventie en algemeen welzijn.

De sessies vinden plaats in LDC Ruelenspark en LDC Ter Vlierbeke, op vijf woensdagnamiddagen van 17 april tot 22 mei. Met een verwijsbrief van een huisarts of zorgverlener neem je gratis deel. Schrijf op voorhand in.

wo 17/04 – wo 22/05 •

www.leuven.be/bewegen • 016 27 27 27

Online vind je meer activiteiten tijdens de week van de valpreventie

www.uitinleuven.be/ valpreventie

Casa Clementina bezoeken?

Vraag je gratis rondleiding aan:

• casaclementina@ zorgleuven.be

• 016 24 83 70

• Brabançonnestraat 64, 3000 Leuven

In kaart gebracht

De oudste stadsomwalling van Leuven

De eerste stadsomwalling is het oudste bouwkundig erfgoed van de stad. Geschiedenis om te koesteren dus.

De indrukwekkende omwalling uit zandsteen en ijzerzandsteen werd in de 12e eeuw gebouwd. In de 15e eeuw werd ze vervangen door een nieuwe, veel langere stadsmuur, die samenviel met de huidige ring.

Op zes plaatsen vind je restanten van de eerste stadsomwalling. De voorbije jaren zijn die zorgvuldig gerestaureerd. Intussen is de restauratie bijna klaar.

In cijfers

• Gebouwd in de 12e eeuw

• 31 torens, waarvan 8 bewaard

• 11 stadspoorten, die volledig verdwenen zijn

• 2 waterpoorten, beide deels bewaard

• 2.740 meter lang, waarvan ongeveer 450 meter bewaard

• Ongeveer 1,7 meter breed

• Tot 6 meter hoog

Sint-Geertruiabdij

Aan de Sint­Geertruiabdij, in de Karel van Lotharingenstraat, vind je restanten van de waterpoort waarlangs de Dijle de stad verliet. Aan de overkant van de straat vind je nog een van de twee torens die ooit naast de poort stonden, en een stukje van de muur. Een apart gezicht, want de toren staat gewoon in de tuin van een Leuvenaar. De restauratie vond plaats in de jaren 1980.

Handbooghof

Mensen met hetzelfde beroep verenigden zich eeuwenlang in gilden. Een belangrijke Leuvense gilde was die van de handboogschutters van SintSebastiaan, die met pijl en boog de vijand op afstand hielden. Het Handbooghof, tussen de Brusselsestraat en de Dirk Boutslaan, was hun oefenterrein. Je vindt er een muur van 160 meter lang en twee torens. De restauratie vond plaats van 2020 tot 2022. Ook het parkje kreeg een opknapbeurt.

1

2

Bondgenotenlaan Mechelsestraat

Naamsestraat

Hertogensite

Hier staan twee torens en een muur van 40 meter. De torens werden in de 14e en 15e eeuw gebruikt als gevangenis. De Minderbroederstoren (foto) deed vanaf midden 17e eeuw meer dan 100 jaar dienst als een kleine kapel. De restauratie begon in 2021 en is bijna afgerond.

Tiensestraat

Janseniushof

Deze twee torens staan aan beide zijden van de waterpoort waarlangs de Dijle de stad binnenstroomde. De Janseniustoren, op de rechteroever, is genoemd naar bisschop Cornelius Jansenius (1585­1638), die er ooit woonde. Vandaag maakt de toren deel uit van de Paridaensschool. De Justus Lipsiustoren, op de linkeroever, is genoemd naar een van de meest invloedrijke humanisten uit de 16e eeuw. Justus Lipsius (1547­1606) studeerde aan de Leuvense universiteit en gaf er later les.

Stadspark

In het stadspark vind je de grootste overblijfselen van de omwalling. Midden in het park staat de Donatustoren (foto), en op het smalle, hogergelegen wandelpad tussen het grasperk en het Hooverplein staat een 200 meter lange muur, met de Sancta Mariatoren. Beide torens en een stuk van de muur waren al tussen 2010 en 2015 gerestaureerd. Nu wordt het laatste stuk muur afgewerkt.

Redingenstraat

Aan de CAW­kantoren staat een stuk muur van 27 meter. Je ziet er duidelijk de funderingsbogen, die later dichtgemetseld werden. Via het trapje zie je hoe de omwalling er aan de stadskant uitzag (foto). De muur werd gerestaureerd in 2023.

Minderbroedersstraat

6

4

3

5

6

nieuwkomer

‘Elke dag vers en lokaal’ de

KATRIEN KOOKT

Uitbater: Katrien Schouteet

Open sinds: Januari 2024

Adres: Tervuursesteenweg 609, Heverlee

Elke maand zet LVN een nieuwe Leuvense handelaar of horecazaak in de kijker. Zelf plannen voor een zaak? De stad helpt je op weg. Meer info: www.leuven.be/starter

Katrien: ‘Ik bereid elke dag soepen en warme gerechten zoals risotto, quiches of stoofpotjes. En ik bied ook wat specialere broodjes aan, een bagel met zalm bijvoorbeeld. Je kan hier eten tot 15 uur of meenemen tot 20 uur. Alle gerechten zijn makkelijk op te warmen. En in de shop liggen lokale producten zoals mosterd, olijfolie en sapjes.’

‘Het menu is elke week anders, maar altijd geïnspireerd door het seizoen. De soepen maak ik bijvoorbeeld met de groenten die op dat moment beschikbaar zijn. Ik ben opgegroeid met een moeder die elke dag een verse maaltijd op tafel toverde, met patatjes van bij de boer. Dat wil ik ook bieden: lekker eten zoals thuis, met verse en lokale producten. Als je geen zin of tijd hebt om te koken, hoeft het daarom nog niet altijd fastfood te zijn.’

‘Ik heb bewust voor dit pand gekozen. Het aanbod in het centrum is al erg groot, en deze locatie is ideaal om snel iets af te halen: er is parking voor de deur. ’t Is ook handig voor mensen uit de buurt: niet alle takeawaybedrijven rijden tot hier. En het is een grote ruimte – je kan ze trouwens huren voor privéfeestjes met catering.’

De bloemetjes en de bijtjes

3x helemaal opgefleurd!

In huis

De zelfpluktuinen

Wie wordt niet blij van een boeketje op de kast of de keukentafel? Je koopt het op de markt, bij de bloemist – of je plukt het gewoon zélf. Bijvoorbeeld bij ’t Plukgeluk aan de Abdij van Park of Fleur Locale aan HAL 5, twee zelfpluktuinen met duurzaam geteelde bloemen. De eerste werkt met een abonnement: van begin april tot eind oktober mag je wekelijks een boeket komen knippen. Bij de tweede heb je de keuze: je neemt een abonnement, of komt op zaterdagvoormiddag zonder abonnement langs. Leuk om te doen!

www.leuven.be/bloemzaad •

www.visitleuven.be/kruidtuin

Aaaaahh … de lente hangt in de lucht. De bloemen komen stilaan in bloei, en de bijtjes zoemen weer rond. Op deze plekken kan je er volop van genieten.

In de tuin Gratis bijvriendelijk bloemzaad

Heel wat insectensoorten zijn met uitsterven bedreigd. Bij de bijen loopt zelfs 30% van de soorten gevaar, onder meer doordat ze te weinig voedsel vinden.

Om daar iets aan te doen, deelt de stad 3.000 zakjes met bijvriendelijk bloemzaad uit. Kom vanaf 15 april een gratis zakje halen in de bibliotheken, buurtcentra of in het stadskantoor, en zaai de bloemen in april of mei. Je helpt er de bijen écht mee vooruit. En je hoeft niet eens een grote tuin te hebben: het kan ook in een vierkantemetertuin of met enkele potten op je balkon.

In de stad Manden en torens

Ook de stad fleurt weer helemaal op. Sinds februari staan de 75 bloementorens er opnieuw: nu nog met viooltjes, vanaf juni met geraniums. Op 24 april mogen de palmbomen weer buiten. En na 15 mei keren ook de bijna 120 hangende manden met nemesia’s, geraniums en petunia’s terug naar de winkelstraten.

Zin in nog meer bloemenpracht? Breng dan een bezoek aan de Kruidtuin. De narcissen en boerenkrokussen zijn net uitgebloeid, maar in april zorgt de blauweregen (foto) voor een prachtig kleurenspel. Langs het centrale wandelpad staan twaalf exemplaren van meer dan 100 jaar oud, tegen de oranjerie staan er nog eens tien. En in juni bloeit de tulpenboom, ook mooi!

April: maand van de markt

De openluchtwinkels van Leuven

Trouwe klanten doen er elke week hun inkopen, foodies en snuisteraars halen er hun hartje op: de wekelijkse markten. Hier moet je zijn voor een geurig boeket bloemen, versgebakken wafels of een degelijk paar kousen. En de gezellige babbel, die krijg je er gratis bij.

‘Enorm aanbod op één plek’

Hoe begon het?

Elien: ‘Mijn mama verkoopt al 38 jaar onderhouds­ en keukenproducten op de markt. Als klein meisje stond ik op álle schoolvrije dagen mee achter het kraam. En ook mijn nonkel en neven zijn marktkramers. Ik ben dus echt als marktkramer geboren (lacht).’

‘Toch heb ik niet meteen voor het beroep gekozen. Ik heb eerst een master in marketing behaald en daarna enkele jaren gewerkt als vertegenwoordiger van kantoorartikelen. Maar de lokroep van de markt was te sterk. Eind 2022 heb ik een textielkraam overgenomen. Ik heb het assortiment wat uitgebreid en verjongd met nieuwe, hippe merken. En de zaak omgedoopt tot Maison Japon.’

Waarom winkelen op de markt?

‘Er zijn nog weinig speciaalzaken in de stad. Op de markt heb je een enorm aanbod op één plek. Pyjama’s en ondergoed kan je natuurlijk ook in webshops kopen. Maar stoffen moet je kunnen voelen: alleen zo weet je welke kwaliteit je krijgt. En ik geef uiteraard persoonlijk advies. Dat krijg je online niet.’

ELIEN TUERLINCKX

• Verkoopt ondergoed en nachtkleding

• Op vrijdag in Leuven

‘De markt is ook een sociale plek. We praten tegenwoordig nog zo weinig met elkaar, maar hier is dat anders. Dat merk ik aan m’n klanten. Die hebben heus niet elke week nieuw ondergoed nodig (lacht), en toch komen ze vaak langs om een klapke te doen, of gewoon om dag te zeggen. Die sfeer is uniek.’

De toekomst van de markt?

‘Sommige mensen verklaarden mij gek toen ik mijn vaste job opzegde en het kraam overnam. Maar ik ben ervan overtuigd: de markt is een blijver. Mijn cliënteel is een goeie mix van oud en jong. En sinds corona hebben veel mensen de markt opnieuw ontdekt.’

‘Al meer dan 40 jaar kraakvers’

Hoe begon het?

Gerda: ‘Ik ben in 1981 als jonge twintiger gestart met het fruiten groentekraam. Sindsdien zijn er alleen maar familieleden bij gekomen: vrij snel mijn man, later m’n schoonzoon Alain, en daarna ook m’n dochter Kelly. Ze heeft haar job in het onderwijs opgezegd om voltijds op de markt te staan. Intussen heeft Alain het kraam overgenomen, maar ik blijf helpen zolang ik kan. We staan nu met ons drieën en onze vaste medewerker Steffi op de markt. Mijn man kan door zijn gezondheid niet meer meewerken.’

‘Op de markt krijg je waar voor je geld’

Waarom winkelen op de markt?

Alain: ‘Voor de kwaliteit. Ik ga elke dag naar de veiling in SintKatelijne­Waver. Soms vertrek ik al om half 2 ’s nachts. Daardoor kunnen we kraakverse producten aanbieden. In een supermarkt komen de groenten en het fruit vaak uit een stock. Dat proef je. Veel klanten doen bij ons ook inkopen voor een volledige week. Dat kan alleen omdat het zo vers is.’

Gerda: ‘En voor het persoonlijk contact. Sommige mensen kopen al 40 jaar aan ons kraam. Soms zijn ook hun kinderen en zelfs hun kleinkinderen intussen klant. We hebben een band: wij kennen ze bij naam, en zij vertellen ons veel. We zijn altijd goed op de hoogte van het laatste familienieuws (lacht).’

ALAIN VAN LINT & GERDA STERCKX

• Verkopen groenten en fruit

• Maandag in Wijgmaal, woensdag in Kessel­Lo en vrijdag in Leuven

De toekomst van de markt?

Alain: ‘De markt is nog populair, en ik denk dat dat zo zal blijven. Ik heb de indruk dat er zelfs meer volk is dan vroeger, en dat er ook meer jonge mensen komen. Veel mensen kunnen tegenwoordig flexibeler werken. We merken dat ze de markt in hun werkrooster inplannen, op hun vaste thuiswerkdag bijvoorbeeld.’

Gerda: ‘Mensen zijn kieskeuriger dan vroeger. Ze kopen bewuster en willen waar voor hun geld. En dat krijgen ze op de markt. Het gebeurt regelmatig dat klanten toch eens fruit en groenten in de supermarkt kopen en dan terugkeren naar ons kraam. Als ze ons dan vertellen dat de kinderen het verschil meteen geproefd hebben: dat doet deugd!’

RIAZ AHMID

• Verkoopt damesen herenkleding

• Op vrijdag in Leuven

‘Een babbeltje, met de glimlach’

Hoe begon het?

Riaz: ‘Ik was lange tijd bediende in een tankstation, maar ik was echt toe aan iets anders. Ik hou van verkopen en van sociaal contact. Op advies van een vriend – ook een marktkramer – heb ik in 2001 een kraam geopend. En hij had gelijk: de zaken gingen meteen goed. Ondertussen verkoop ik al meer dan 20 jaar broeken, truien, kleedjes … Met de glimlach!’

Waarom winkelen op de markt?

‘Je kan zowat alle kleren op het internet kopen. Maar ik hoorde het net nog op het nieuws: een héél groot deel daarvan wordt meteen teruggestuurd. Da’s toch zonde? Dat komt omdat mensen niet weten wat ze kopen. Op de markt kan je goed kijken en voelen. Wie wil, kan in mijn kraam ook passen. En wie dat niet wil, kan het kledingstuk meenemen

en op het gemakje thuis passen, net zoals met een online aankoop. Als het toch niks voor jou is, hoef je het niet terug te sturen: je kan het de week nadien gewoon komen ruilen. De meeste mensen komen sowieso wekelijks naar de markt, dus da’s geen extra moeite.’

De toekomst van de markt?

‘Eerlijk: soms maak ik me daar wel wat zorgen over. Martkramer zijn is niet makkelijk: de verkoop hangt heel erg af van het weer, en daar hebben we de laatste maanden geen geluk mee gehad. Daarom is wat extra reclame zeker welkom, zoals nu de maand van de markt (zie p. 17)!’

‘Ik sta wel altijd met plezier achter mijn kraam. Ik heb veel terugkerende klanten. Ik ken ze bij naam en we doen een babbeltje: over het weer, over de kinderen … Het is een dankbare job.’

MA WO

De wekelijkse markten

Een overzicht

Wijgmaal

Voeding, textiel, bloemen en planten

15 ­ 19 uur

Tot eind april tijdelijk aan sportcentrum Ymeria, daarna weer aan de kerk

Kessel-Lo

Voeding, textiel, bloemen en planten

14 ­ 19 uur

De Becker Remyplein

De markt trakteert!

April is in heel Vlaanderen de maand van de markt. Het thema dit jaar: ‘een hart voor de markt’. De kramen worden feestelijk versierd, er is animatie en livemuziek. En wie er op tijd bij is, krijgt lekkers of leuks – telkens in hartvorm:

• Woensdag 3 april: zakjes met snoep

• Vrijdag 5 april: vetplantjes

• Woensdag 10 en vrijdag 12 april: lolly’s

• Zondag 14 april: zeepjes

• Woensdag 17 en vrijdag 19 april: wafels

• Woensdag 24 en vrijdag 26 april: speculazen

De hele maand april kan je meedoen met een tombola. Bij elke aankoop aan een kraam op een Leuvense markt krijg je een lotje. Je maakt kans op vier reischeques van 250 euro. Hoe meer aankopen, hoe meer kansen op winst!

www.visitleuven.be/markten

Dobbelen om de beste plaats

De meeste marktkramers hebben een abonnement op een markt: zo zijn ze verzekerd van een vaste plaats voor hun kraam. Toch zijn er altijd wel wat plaatsen vrij, bijvoorbeeld omdat er een collega ziek of met vakantie is. Om die plaatsen wordt in alle vroegte gestreden door marktkramers die 'op risico komen' (zonder abonnement). Dat gebeurt in het 'bollingscafé': voor de vrijdagmarkt en de jaarmarkt is dat De Leivese Ton, en voor de zondagmarkt De Phare.

Hoe het werkt? Onder het toeziend oog van de marktleider gooien de marktkramers om de beurt met drie dobbelstenen in een pietjesbak – een achthoekige, houten speelbak. Wie het hoogste gooit, mag als eerste een plaats uitkiezen. Wie het laagste gooit, heeft pech en moet zelfs terug naar huis als er geen plaatsen overblijven. Een oud gebruik, maar nog

DO VR ZA ZO

Leuven

Bloemen en planten

13 ­ 18 uur

Winkel­wandelgedeelte van de Brusselsestraat

Leuven

Voeding, textiel, bloemen en planten

7 ­ 13 uur

Ladeuzeplein en Hooverplein

Leuven

Specialiteiten, antiek en brocante en bloemen

9 ­ 18 uur

In en rond de Brusselsestraat en het de Layensplein

Heverlee

Voeding, textiel, bloemen en planten

8 ­ 13 uur

Op en rond het

Van Arenbergplein

Bert

‘Als ik sport, verdwijnen mijn angsten’

‘Ik zet me graag in voor het goede doel en mensen met een beperking. Ik organiseer allerlei activiteiten om geld in te zamelen. Zo heb ik al twee keer een Belgisch kampioenschap legpuzzelen georganiseerd, en verschillende concerten met ons buurtcomité of met WIK, het Harmonieorkest van Pellenberg. Daar speel ik bariton en ben ik bestuurslid.’

‘Mijn nieuwste doel: een powerchair­hockeyclub oprichten. Dat is hockey voor mensen in een elektrische rolstoel. Samen met de stad organiseer ik initiaties powerchair­hockey, maar ook powerchair­voetbal en ­boccia, dat is een soort petanque. Op zondag 28 april kunnen rolstoelgebruikers die sporten gratis uitproberen in de sporthal van Heverlee. Hopelijk vinden

BRABANTSE PIJL

Voor profrenners én wielertoeristen

Op woensdag 10 april staan de profs aan de start van de Brabantse Pijl op het Ladeuzeplein. Vanaf 12.35 uur maken ze de benen los met een lokale ronde door het centrum. Daarna gaan ze richting Overijse. Opgelet: tussen 11 tot 13 uur is het parcours deels verkeersvrij en rijden de bussen niet door het centrum.

Op zaterdag 13 april zijn de wielertoeristen aan de beurt. Haal de koersfiets van stal en maak je keuze uit 75, 110 of 150 kilometer. Inschrijven kan online of ter plaatse.

wo 10/04 en za 13/04 • www.leuven.be/brabantsepijl

FIGURENTHEATER

Boze Wolf Festival

Boze Wolf Festival is het Vlaamse figurentheaterfestival. In Leuven zijn er nog tickets voor twee straffe voorstellingen.

‘Natchav’ (8+) gaat over een circusgezelschap dat neerstrijkt in een stad. Alleen, niet iedereen ziet de acrobaten graag komen ... In ‘Lightparticles inc.’ speelt licht de hoofdrol: met enkel een koffertje vol lampen komt een hele wereld tot leven.

zo 21/04 en wo 24/04 • www.30cc.be/bozewolf

NIEUW FESTIVAL

ERFOOD: erfgoed en voeding

Hoe aten we vroeger? Wat kunnen we daaruit leren? En welke voedingsgewoonten hebben Leuvenaars vandaag? Dat ontdek je van 21 april tot 31 oktober tijdens ERFOOD, een nieuw festival over erfgoed en voeding.

Op het programma staan onder andere lezingen, wandelingen en expo’s. ‘Aan tafel!’ in museum

PARCUM leert je meer over de eettradities bij moslims, joden en christenen. En de KU Leuven pakt uit met ‘KUlinair’. Aan de hand van historische kookboeken, collegeservies en oude menukaarten uit de Alma kom je te weten wat studenten vroeger aten.

zo 21/04 ­ do 31/10 • www.erfoodleuven.be

MUNDO MOVES

Afrika Filmfestival en Wereldfeest

Mundo Moves is het stadsfestival voor wereldwijde solidariteit. Op het programma staan onder meer debatten, concerten en buurtfeesten.

Aftrappen doet Mundo Moves met het Afrika Filmfestival, van 19 tot 30 april. Zo kan je gaan kijken naar ‘Neptune Frost’, een sciencefictionfilm waarin Rwandese mijnwerkers in opstand komen tegen hun uitbuiters. Zin om gratis naar een film naar keuze te gaan? Neem dan voor 15 april deel aan de wedstrijd.

De afsluiter is het Wereldfeest, dit jaar op zaterdag 18 mei in HAL 5. Er zijn concerten, workshops en je kan iets lekkers bestellen aan de eetkraampjes. Allemaal wereldkeuken!

vr 19/04 – za 18/05 • www.mundialeuven.be • wedstrijd: www.leuven.be/lvn

Kom buiten spelen!

Tijdens de nationale Buitenspeeldag op woensdag 17 april kunnen kinderen (3 ­ 15 jaar) op verschillende locaties in de stad deelnemen aan avontuurlijke activiteiten. Alle activiteiten zijn gratis, inschrijven is niet nodig. www.leuven.be/buitenspelen

Paasfeesten

Folklore boven tijdens de Paasfeesten van vrijdag 29 maart tot maandag 1 april. Het hoogtepunt is de stoet met dansers en muziek door de binnenstad op zaterdag van 13 tot 15 uur. Aansluitend zijn er dansoptredens op de Grote Markt, gevolgd door de paaseierenworp om 15.45 uur.

www.leuven.be/paasfeesten

Opendeurdag Conservatorium

Op zaterdag 27 april van 10 tot 16 uur is iedereen welkom in het conservatorium in de Dirk Boutslaan 60­62. Je kan een open les bezoeken, instrumenten uitproberen, workshops volgen of zelfs een optreden bijwonen.

www.conservatoriumleuven.be

Passie van de Stemmen

Het festival ‘Passie van de Stemmen’ in de Abdij van Park brengt de polyfone muziek uit de Lage Landen tot leven. Tijdens vier concerten op 27 en 30 april en 2 en 4 mei hoor je werken uit het ‘Leuven Chansonnier’, een liedboek uit de late 15e eeuw.

www.30cc.be/passie

Surf naar

www.uitinleuven.be voor meer activiteiten.

Woord- en boekenfestival in de stad

Druk in Leuven

Lezen, voorlezen, debatteren, tekenen, kijken, schrijven, drukken, signeren, ontmoeten, musiceren en zelfs proeven: het gebeurt allemaal tijdens Druk in Leuven. Op het programma van de tweede editie van het boekenfestival staan meer dan 100 activiteiten voor jong en oud. LVN serveert vijf tips: lees maar mee!

Strips!

Het Stripgids Salon opent opnieuw zijn deuren in Leuven. Eerst is er een live talkshow met tekenaars Kim Duchateau, Kristof Spaey, B. Carrot en Eva Hilhorst. Ze vertellen over hun eigen werk en spreken met elkaar over wat er hip and happening is in de stripwereld. Nadien signeren ze hun strips.

Ook de moeite: expo ‘Misled Youth’, met houtskooltekeningen, strippagina’s, concertposters en installaties van kunstenaar Ward Zwart (1985–2020). Je kan er ook na Druk in Leuven van genieten: tot 30 mei in de Bib Leuven Tweebronnen.

Stripgids Salon • za 27/04 • 14 – 15.15 uur • Auditorium Henry, de Bib Leuven Tweebronnen • gratis, reserveer online

Bart Moeyaert en Christophe Deborsu aan het woord

In ‘Een ander leven’ voert Bart Moeyaert (foto) je terug naar een Parijse driedaagse die hij in 1996 beleeft met zijn moeder. Tijdens Druk in Leuven vertelt hij voor het eerst hoe dat intieme portret van zijn moeder vorm kreeg. Literair journalist Katrien Steyaert mag de vragen stellen.

Christophe Deborsu – Walloniës aardigste journalist – stelt ‘Bente en Boudewijn’ voor. Het is zijn eerste fictieboek en het heeft twéé eindes. Knack Weekend­journalist Nathalie Le Blanc vraagt hem hoe dat precies zit.

Zin in meer nieuwigheden?

Ook Uwe Porters, Toni Coppers, Joke van Leeuwen, Stefan Boonen, Anthony Bosschem en Björn Rzoska stellen hun nieuwste boeken voor.

Een ander leven

zo 28/04 • 15.30 uur • Radiohuis, Boekhandelstraat 2 • gratis

Bente en Boudewijn

za 27/04 • 14 uur • Radiohuis, Boekhandelstraat 2 • gratis

Klassiekers op speed

Aaaah … de klassiekers! We kennen de titels allemaal, maar waarom moeten we ze absoluut lezen? Je hoort het tijdens de minicolleges van enkele KU Leuven­experten op zaterdag 27 april. In 20 minuten tijd delen ze de opvallendste weetjes over het boek en de auteur.

14.30 uur 'Oeroeg' ­ Hella S. Haasse

15 uur 'De blikken trommel' ­ Günter Grass

15.30 uur 'Divina Commedia' ­ Dante Alighieri

16 uur 'Dubliners' ­ James Joyce

16.30 uur 'Kaas' ­ Willem Elsschot

17 uur 'Les Liaisons dangereuses'Pierre Choderlos de Laclos

17.30 uur 'Don Quijote' ­ Miguel de Cervantes

Minicolleges • za 27/04 • KU Leuven Universiteitshal, Naamsestraat 22 • gratis

De Boekenkamer van Sabrine, Rinus en Hugo

Wat lezen schrijfster Sabrine Ingabire, muzikant Hugo Matthysen en kunstenaar Rinus Van de Velde (foto)? Zweren ze bij klassiekers? Kiezen ze voor jong talent? Of is non­fictie hun ding? Tijdens ‘De Boekenkamer’ gunnen ze je een blik in hun boekenkast.

Kan je er niet bij zijn, of wil je het gesprek herbeluisteren? Dan kan je ook terecht in de podcastreeks ‘De Boekenkamer’.

Voor kinderen

Druk in Leuven heeft ook heel wat in petto voor kinderen en ouders. Place to be?

Kunstencentrum OPEK!

Gerda Dendooven nodigt je in haar popupstudio uit om mee te knippen, plakken en tekenen. Warre Borgmans dompelt je onder in Assepoester, de nieuwste aflevering in de sprookjesreeks van Het Geluidshuis. Je kan naar de avant­première van de nieuwe Vos en Haas­verfilming. Mathilda Masters ­ schrijfster van de ‘321 superslimme …’­boeken ­ komt langs met mysterieuze doosjes. Phara de Aguirre, Joke van Leeuwen en vele anderen lezen voor. En alsof dat allemaal nog niet genoeg is: Villa Popcorn zorgt doorlopend voor knutselactiviteiten.

Sabrine Ingabire

vr 26/04 • 12 – 13 uur • Barbóék • gratis, reserveer online

Rinus Van de Velde

za 27/04 • 14 – 15 uur • Cas­co • gratis, reserveer online

Hugo Matthysen

zo 28/04 • 17 – 18 uur • foyer 30CC/ Schouwburg • gratis, reserveer online Podcastreeks 'De Boekenkamer' • www.30cc.be/boekenkamer of in je favoriete podcastkanaal

Programma

Druk in Leuven organiseert zoveel mogelijk activiteiten gratis en zonder inschrijving. Kom dus op tijd, want bij populaire lezingen of workshops bestaat de kans dat de zitjes vollopen.

Ontdek het hele programma online.

www.leuven.be/ drukinleuven

5 tips voor Erfgoeddag

Verhalen, klanken en smaken van thuis

In Leuven wonen 171 verschillende nationaliteiten. Maar wat maakt dat ze zich hier ook echt thuis voelen? Erfgoeddag, op zondag 21 april, toont wat ‘thuis’ betekent in verschillende culturen door de eeuwen heen. Van Ethiopische koffie tot Leuvense stoof: vijf tips!

1 Leuvense stoof

Niets zo huiselijk als een gezellig snorrende kachel. In het Atrechtcollege neem je plaats rond een echte Leuvense stoof. Die diende niet alleen om te verwarmen, maar ook om op te koken. Je hoort er verhalen over het Leuven van vroeger én over de kookgewoontes van nieuwe Leuvenaars. Als afsluiter geniet je van een Ethiopische koffieceremonie.

10.30 – 12 uur • Atrechtcollege • gratis, vooraf inschrijven

2 Potluck-picknick

Breng je favoriete gerecht van thuis mee naar de Abdij van Park, spreid je deken uit en geniet samen van al het lekkers. De beiaardier en enkele verenigingen brengen wereldmuziek. Stap ook even binnen in de expo ‘Aan tafel!’ in museum PARCUM (zie p. 19).

12 – 14 uur • Abdij van Park • gratis

3 Polonaise

Welke muziek roept ‘thuis’ bij jou op? Op de klanken van de universiteitsbeiaard danst reuzin Filipiniana op het Hooverplein, gevolgd door de Poolse school met hun polonaise en andere dansers die typische dansen uit hun thuisland tonen.

15 – 16 uur • Hooverplein • gratis

4 De moskee als thuis

Voor veel moslims is hun moskee een echte thuis. Dat ontdek je tijdens een bezoek aan de tentoonstelling ‘Hilāl. Moskeeleven in Vlaanderen’ in KADOC of tijdens een geleide wandeling langs sporen van de islam in Leuven.

Hilāl: 10 – 18 uur • KADOC • gratis

Wandeling: 10 en 13.30 uur • gratis, vooraf inschrijven

5 Thuiszoekers

Wist je dat in de 14e eeuw ook al heel wat buitenlanders een nieuwe thuis zochten in Leuven? In het Stadsarchief ontdek je de geschiedenis van nieuwkomers door de eeuwen heen: van Costa Ricaanse studenten tot Marokkaanse circusartiesten. Nieuwe Leuvenaars delen er ook hun verhalen.

10 – 18 uur • Stadsarchief • gratis

zo 21/04 • www.leuven.be/erfgoeddag

De Costa Ricaanse familie Calderon vond in 1919 een nieuwe thuis in Leuven

win

Welke koning heeft ooit overnacht in de salons van het stadhuis?

Bezorg je antwoord vóór 15 april via www.leuven.be/wedstrijd en maak kans op een mok en een magneet van het stadhuis. Je kan ze ook kopen aan de balie van Visit Leuven in de Naamsestraat 3, maar de voorraad is beperkt.

Vorige wedstrijd: Het plein aan de Vaartkom is genoemd naar architect Victor Broos. Mie M., Ilse D., Kasper D., Charlien S. en Malgorzata K. wisten dat en winnen een paraplu van stad Leuven.

Wist je dat ...

… er een tunnel door de Keizersberg loopt? In 1846 begonnen twee Engelse investeerders met de aanleg van een spoorlijn van Leuven naar Jemeppe-sur-Sambre, tussen Charleroi en Namen. Die lijn zou vertrekken vlak bij de Vaartkom, waar nu het Engels Plein ligt, en door de Keizersberg lopen. Het plan: een tunnel van 380 meter, 20 à 25 meter ondergronds. Maar bij de graafwerken was er veel wateroverlast en stortte de tunnel op verschillende plaatsen in. Na enkele maanden gaven de investeerders het op. Volgens sommigen werd de doorgang nog een tijd gebruikt als ijskelder, later als stortplaats, tot de ingang uiteindelijk werd dichtgegooid. Vandaag zie je er niets meer van.

Colofon

Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester • Fotografie: aNNo architecten en FELT architecture & design, Jan Crab, David Degelin, Koen De Langhe, Parcum, Jan Pollers, Marco Mertens, Thijs Morrisens, Vlaams Bijeninstituut • LVN is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen.

Contact: info@leuven.be of 016 27 27 27

Zelfde plaats, andere tijd

Tot 50 jaar geleden kon je nog in twee richtingen rond de Sint­Pieterskerk rijden. En wie zijn auto ergens kwijt wou, parkeerde hem gewoon op de Grote Markt. Vanaf de jaren 80 was er eenrichtingsverkeer. Sinds 1997 is de Grote Markt autovrij en rijden er alleen nog bussen. En de parkeerplaatsen? Die maakten plaats voor terrassen met een fantastisch uitzicht op het eeuwenoude stadhuis en de kerk.