2. Start- en eindpunt: Abdij van Vlierbeek

We beginnen onze tocht voor de ingang van de kerk van de Abdij van Vlierbeek.

Het was in 1125 dat Godfried-met-de-Baard, Graaf van Leuven, zijn domein Vlierbeek ten geschenke gaf aan de Benedictijnenabdij van Affligem. Tevens verzocht hij de Abt een aantal monniken naar deze plek te zenden om er een nieuw klooster op te richten. Aan dit verzoek werd twee jaar nadien voldaan (1127).

Zoals alle kloosterstichtingen werd ook Vlierbeek ruim begiftigd met schenkingen en privilegies. Het domein breidde zich uit en de primaire gebouwen werden omstreeks het midden van de 12de eeuw door nieuwe vervangen. Tegelijkertijd groeide ook de drang naar zelfstandigheid en in 1163 ontsloeg de Paus Vlierbeek van alle onderdanigheid tegenover de Abdij van Affligem.

De macht en de welstand die Vlierbeek daarna zou kennen werd onderbroken in 1572 toen de Abdij verwoest werd door de soldaten van Willem de Zwijger. De monniken vluchtten naar hun refuge binnen de Leuvense stadsmuren en zouden pas in 1642 naar Vlierbeek terugkeren. De heropbouw van de Abdij kon beginnen.

Anderhalve eeuw later, omstreeks 1776, werd aan Laurent-Benoît Dewez, hofarchitect van de Landvoogd Karel van Lotharingen, opdracht gegeven de Abdij volledig om te bouwen in classicistische stijl.

Alleen de kerk en een gedeelte van het abtskwartier zouden echter voltooid worden, want in 1796 werd de Abdij door het Franse bewind opgeheven. De openbare verkoop had plaats op 26 april 1798, waardoor ze in bezit kwam van de Leuvenaar Jean-Antoine De Becker. Deze rekende er blijkbaar op dat het Franse antiklerikale regime niet lang zou standhouden.

En inderdaad, na het concordaat dat Napoleon en de Paus in 1801 sloten, konden de Benedictijnen naar Vlierbeek terugkeren. Een echte heropleving kwam er evenwel niet. In 1838 overleed de laatste monnik. In 1837 schonk De Becker de kerk aan de nieuw opgericht parochie Vlierbeek.

Open Monumentendag tipBezoek het pas gerestaureerde abtskwartier met de Heemkundige Kring Vlierbeek. Zij geven rondleidingen over de geschiedenis en toekomst van het gebouw om 11-14-15 en 16u.

Wel even inschrijven via: https://leuven.be/hetabtskwartier

TipBezoek ook de Begraafplaats van de Abdij. Ten tijde van de benedictijnenabdij werden de monniken, zoals in de meeste abdijen, waarschijnlijk in de boomgaard begraven. De abten kregen een plaats in de krocht, een kelder in de pandgang. Bij de bouw van de nieuwe kerk in 1776 werd er voor de abten een crypte onder het hoogaltaar voorzien. Na het afschaffen van de abdij en de stichting van de parochie Vlierbeek werd een kerkhof aangelegd voor de voorgevel van de kerk. In 1857 verhuisde het kerkhof naar de zuidkant van de kerk. Als gemeentelijk kerkhof werd het systematisch vergroot. Eind 20ste eeuw werd ook deze begraafplaats te klein en werd een nieuw kerkhof voor de gemeente in gebruik genomen: "Het Diestseveld” aan de Diestsesteenweg.

Hier kan je onder meer het graf van enkele prominente hoogleraars, kunstenaar en markante figuren terugvinden, waaronder het familiegraf van Eduard Remy en afstammelingen. Het valt op door zijn monumentaliteit en bijzondere architecturale uitwerking. Anekdote van Edmond: “De deegwaren Remy blijven nog steeds in mijn herinnering en voornamelijk de alfabet vermicelli. Mijn grootmoeder gebruikte deze vermicelli om haar bouillonsoep te binden en wij, kinderen, om zo snel mogelijk onze voornaam te kunnen vormen op de rand van ons soepbord En met zijn lijmen, daarmee heeft Remy de bevolking leren behangen!”

Centraal op het kruispunt van de wandelpaden neemt de calvarie een prominente plaats in. Het gietijzeren kruis met Christusbeeld en een voet in neogotische stijl zou omstreeks 1880 op het kerkhof zijn geplaatst. Het is een werk van de Herentalse ijzergieterij en smederij August Van Aerschot. In 2019 kreeg het een grondige restauratiebeurt. Het gietijzeren beeld werd tijdens dit restauratieproces met veel zorg gezandstraald, gemetalliseerd en gespoten waarna het teruggeplaatst werd op zijn vertrouwde plaats te midden van het oude kerkhof.

Route: Je start je wandeling aan de kerk van de abdij. Met de ingangsdeur van de kerk in de rug ga je recht over de historische kasseiweg naar de Westerpoort. Voorbij de poort ga je links de Molenstraat in. Je wandelt deze uit tot bijna op het eind aan de hoek met de Diestsesteenweg tot je rechts de Pinxtermolen tegenkomt.