Mozaïek 2024 - februari - Wonen in Leuven by Stad Leuven

over stadsvernieuwing in Leuven | februari 2024

WONEN IN LEUVEN

vandaag en morgen

Sociale huisvesting De Drie Kreeften

Een woonlandschap in verandering Leuven groeit. Het is hier goed wonen. Het aantal inwoners blijft stijgen. De economie floreert, en in september verwelkomen we ieder jaar meer studenten, zowel uit eigen land als daarbuiten. Die groei weerspiegelt de vitaliteit van onze stad maar brengt ook uitdagingen mee. We hebben behoefte aan meer groen, duurzame mobiliteit, extra voorzieningen en betaalbare huisvesting. Door de aantrekkelijkheid van onze stad zijn de woonprijzen immers snel gestegen. De afgelopen jaren is de Leuvense woningmarkt ingrijpend veranderd. De stad zoekt samen met de inwoners en organisaties al enkele jaren naar niet voor

de hand liggende woonvormen. Het is belangrijk dat iedereen hier een plek kan vinden om te wonen. In deze Mozaïek vind je allerlei antwoorden op de veranderende woonuitdagingen. Soms zijn dat beproefde recepten in een nieuw jasje, denk maar aan opmerkelijke initiatieven in de sociale woningbouw. Vaak zijn het nieuwe of innovatieve woonvormen, zoals de oprichting van een Community Land Trust, of woningen voor wetenschappelijke onderzoekers. Veel leesplezier!

INHOUD INLEIDING 04 WAT MAAKT LEUVEN ZO BIJZONDER Waarom willen zoveel mensen in Leuven wonen? BETAALBAAR WONEN 10 SOCIALE HUURWONINGEN Hoeveel extra sociale woningen komen er in Leuven bij?

18 COMMUNITY LAND TRUST Waarom is het goedkoper wonen in een CLT? WONEN VOOR IEDEREEN 22 DE BOOMGAARD Wat als je zorgbehoevend wordt en in je buurt wil blijven wonen? 28 STUDENT ZKT KOT Waarom zijn er grote studentenresidenties gebouwd? WOONONTWIKKELING 34 WIJGMAAL Wat is een 15 minutenstad? 36 HERTOGENSITE Welke mix van woningen vind je op de voormalige ziekenhuissite?

KWALITEITSVOL WONEN 42 PREMIES Welke premies zijn er om je woning te verbeteren?

COLOFON Eindredactie: Heyvaert & Jansen Fotografie: Jan Crab, Stijn Bollaert, Filip Van Loock, Luchtfotografie Henderyckx, Zorg Leuven, By Anna Fotografie, stadsarchief Leuven Met dank aan: Atelier Romain Opmaak: Skrew Studio - Maarten De Naeyer Verantwoordelijke uitgever: Mohamed Ridouani, burgemeester stad Leuven Contact: info@leuven.be, tel. 016 27 27 27, www.leuven.be Je kan Mozaïek digitaal lezen en beluisteren via www.leuven.be/mozaiek-magazine Mozaïek is gedrukt met milieuvriendelijke inkt op papier uit duurzaam beheerde bossen.

38 3

WAT MAAKT LEUVEN ZO BIJZONDER? Leuven heeft een bijzondere identiteit. Het is een compacte stad met een grote studentenbevolking en een sterke economie. Onze stad heeft heel wat troeven, en veel mensen willen er wonen.

Wie in Leuven woont, woont er graag. Dat blijkt uit de recente cijfers van de Stadsmonitor, een onderzoek naar de leefkwaliteit in Vlaamse steden en gemeenten. Niets is perfect, maar Leuven is aantrekkelijk door de aangename omgeving, het goede onderwijs, de gezondheidszorg, de veiligheid van de stad, de culturele en vrijetijdsmogelijkheden …

Veel twintigers en dertigers De aanwezigheid van hoger onderwijs en een groot aantal bedrijven en diensten heeft duidelijk invloed op de bevolkingssamenstelling van onze stad. In het academiejaar 2022-2023 telde Leuven zo’n 59.000 studenten. Ongeveer driekwart van hen huurde een kamer of een studio. Daarnaast zijn er ook veel doctoraatsstudenten, onderzoekers, medewerkers van kennisinstellingen … Samen geven ze de stad een zeer kenmerkend karakter. Ruim twee op de drie Leuvenaars zijn tussen de 18 en 64 jaar oud. Daarmee heeft Leuven van alle Vlaamse centrumsteden het grootste aandeel inwoners op actieve leeftijd. Vooral het hoge aantal twintigers en dertigers valt op. Dat is deels te verklaren door de vele internationale studenten die zich hier tijdens hun studie inschrijven, en studenten die na de studie in Leuven blijven wonen.

Bloeiende werkgelegenheid Leuven is een belangrijke tewerkstellingsplek in verschillende sectoren. Voor elke 100 inwoners in de beroepsactieve leeftijd zijn er 131 beschikbare banen – de hoogste score van alle centrumsteden. Die dynamiek zorgt voor economische groei en welvaart. Bovendien kiezen ook veel mensen die in en rond Brussel werken voor Leuven als woonplaats, vanwege de uitstekende verbindingen met het openbaar vervoer en de hoge levenskwaliteit.

Kleine huishoudens Door die specifieke bevolkingssamenstelling bestaat bijna de helft van de Leuvense huishoudens uit één persoon. Het gemiddelde Leuvense huishouden telt net geen twee personen. Dat is opvallend minder dan in andere centrumsteden (2,2) en in de rest van Vlaanderen (2,3).

Veel verhuizers, vooral in de binnenstad Ook opvallend zijn de talrijke verhuisbewegingen. Nergens in Vlaanderen verhuizen er verhoudingsgewijs zoveel mensen van en naar een stad als in Leuven: jaarlijks zo’n 21% van onze inwoners. Een groot deel van die verhuisbewegingen is van en naar het buitenland. De meeste verhuisbewegingen gebeuren in de binnenstad, voornamelijk bij internationale studenten en jonge professionals. In de deelgemeenten – waar meer ouderen en gezinnen met kinderen wonen – blijven mensen langer op dezelfde plek wonen.

90%

van de inwoners woont graag in Leuven

95%

voelt zich veilig in de stad Bevolkingsgroei Al die factoren zorgen ervoor dat Leuven de voorbije decennia de grootste bevolkingsgroei heeft gekend van alle centrumsteden (+20% tegenover 1990). Dat cijfer ligt zelfs ruim boven het gemiddelde voor heel Vlaanderen (+18%).

Leuven heeft een opvallend grote huurmarkt Een verdichte stad Als je kijkt naar het aantal inwoners, is Leuven de vierde grootste stad van Vlaanderen, na Antwerpen, Gent en Brugge. Tellen we de studenten mee, dan schuiven we zelfs op naar de derde plek. En vanwege de beperkte oppervlakte ligt de bevolkingsdichtheid vrij hoog: met 17,8 inwoners per hectare is Leuven de meest verstedelijkte centrumstad, na Antwerpen.

studenten voor elke 100 Leuvenaars

Een grote huurmarkt Onze stad heeft een opvallend grote huurmarkt. Meer dan de helft van de Leuvense huishoudens huurt een woning. Typisch voor Leuven zijn de vastgoedinvesteerders die appartementen, studio’s en studentenkamers in vastgoedprojecten kopen om ze nadien te verhuren.

126

werkplaatsen per 100 inwoners tussen de 15 en 64 jaar

WAT MAAKT WONEN IN LEUVEN ZO SPECIFIEK? Leuven heeft enkele opvallende kenmerken: veel jonge bewoners, een hoge welvaart, een aantrekkelijke omgeving, een compacte oppervlakte en kleine huishoudens. Dat heeft gevolgen voor het wonen in de stad. De enige stad in Vlaanderen met gelijkaardige kenmerken is Gent. Ook die stad heeft een universiteit, een snelgroeiende kenniseconomie en afgestudeerden die vaak in de stad willen blijven wonen. Maar Gent is drie keer zo groot en heeft een lagere bevolkingsdichtheid.

Toename van studenten en onderzoekers beïnvloedt woonmarkt Het aantal studenten en onderzoekers zal in de nabije toekomst blijven stijgen. Daar zijn verschillende oorzaken voor. De democratisering van het onderwijs en een kleine babyboom tussen 2006 en 2012 zorgen ervoor dat meer jongeren dan vroeger starten met een studie hoger onderwijs. Studenten studeren ook langer dan vroeger. Bovendien zijn er meer internationale studenten én groeit het aantal onderzoekers – en die zijn essentieel voor onze kenniseconomie. De impact van dat alles reikt verder dan enkel de markt van de studentenkamers. Ook gewone studio’s en appartementen worden duurder. Die worden immers vaak tijdelijk verhuurd aan studenten, wat de vraag verder doet stijgen.

Nadruk op kleinere woningen Aangezien veel mensen alleen of in zeer kleine gezinnen wonen, richten vastgoedontwikkelaars zich voornamelijk op appartementsgebouwen. Leuven heeft na Antwerpen en Gent het derde grootste aanbod aan appartementen en studio’s van alle centrumsteden, met 30.828 woongelegenheden in appartementsgebouwen en 26.358 studentenkamers. Ook verhoudingsgewijs komt Leuven op plaats drie. Enkel Antwerpen en Oostende hebben procentueel meer appartementen en studio’s.

Vraag en aanbod Behalve veel studenten en onderzoekers trekt Leuven als levendige en economisch bloeiende stad ook veel werknemers aan, soms met een hoog opleidingsniveau. Dat diverse publiek draagt bij aan de welvaart van de

stad, maar de groeiende aanwezigheid van twintigers en dertigers doet de vraag naar huisvesting verder toenemen. Vooral de prijzen van huizen liggen daardoor hoger dan in andere centrumsteden.

Een levendige, economisch bloeiende stad als Leuven trekt veel werknemers aan Het gevolg: sommige inwoners verlaten de stad wanneer ze een gezin stichten. Een deel van hen kiest er bewust voor om terug naar hun thuisgemeente te verhuizen. Anderen verhuizen naar de brede regio, waar ze

gemakkelijker een ruimer huis met een tuin vinden – een woningtype dat minder vaak voorkomt dan bijvoorbeeld appartementen in Leuven en daardoor duurder is. Ook alleenstaanden of mensen met een bescheiden inkomen vinden moeilijker een betaalbare woning in Leuven.

Intelligent (om te) verdichten De Leuvense economie is de afgelopen jaren sterker gegroeid dan het woningaanbod. Om in de komende jaren vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en de prijzen te matigen, is het belangrijk om voor meer woningen te zorgen én het juiste type woning aan te bieden, zowel binnen de stad als in de ruimere regio. De stad en de Vlaamse overheid moeten ook blijven investeren in huisvesting voor mensen met lagere inkomens en aandacht hebben voor de vele huurders. Die groei moet doordacht gebeuren. Net als in de voorbije jaren zullen we blijven onderzoeken waar we welke woningen kunnen bijbouwen en hoe we innovatieve woonvormen verder kunnen verkennen. Bovendien willen we – binnen de mogelijkheden die een stad heeft - werk blijven maken van sociaal en betaalbaar wonen. In deze Mozaïek lees je over verschillende boeiende woonprojecten die dat helpen waarmaken. De meeste mensen hebben graag voldoende open ruimte. Juist daarom moeten we verdichten: compacter en dichter bij elkaar gaan wonen. Alleen zo kunnen we genoeg groene gebieden behouden. Een goed doordachte verdichting biedt tal van voordelen. Zo vormen dichtbevolkte gebieden een stevige (financiële) basis voor heel wat stedelijke troeven: efficiënt openbaar vervoer, een breed onderwijsen winkelaanbod, aantrekkelijke parken en pleinen, een bruisend cultureel leven … Kortom, verdichting helpt zorgen voor een levendige en diverse gemeenschap.

Betaalbaar wonen Goed wonen is een mensenrecht. Het geeft je een stabiele basis om je leven uit te bouwen en om op veel vlakken stappen vooruit te zetten – denk maar aan studies en werk. Daarom zetten we ons in voor een goede woning voor iedereen.

Door de stijgende woningprijzen in heel Vlaanderen kan een aanzienlijke groep mensen geen woning kopen of huren op de private markt. De mensen die het financieel moeilijker hebben, huren doorgaans. Daarom richten we ons als stad in de eerste plaats op hen. Van alle centrumsteden heeft Leuven de grootste huurmarkt. 53% van de Leuvenaars huurt een woning. Dat is meer dan in Antwerpen (50,7%) en in Gent (49,4%).

De stad wil samen met woonmaatschappij Dijledal haar sociale woonpatrimonium tegen 2030 uitbreiden tot bijna 4.200 woningen, en ook na 2030 moet het aanbod blijven groeien. Daarmee zijn we trouwens al een hele tijd bezig. Tussen 2019 en 2023 kwamen er 265 woningen bij en werden er 395 gerenoveerd, om te voldoen aan de huidige kwaliteitsnormen. Nog eens 222 woningen worden nu aangepakt.

Sociaal huren

Dijledal voorziet in meer sociale woningen door bestaande sociale woonprojecten op een kwalitatieve manier te verdichten, door sociale woningen te bouwen op gronden van de woonmaatschappij of de stad (zoals De Drie Kreeften aan het Joanna-Maria Artoisplein) en door met ontwikkelaars te onderhandelen over een minimaal aantal sociale woningen dat ze in ieder project moeten bouwen (zoals de sociale woningen op de Hertogensite).

Sociale woningen zijn er voor mensen met bescheiden inkomens. Maar doordat de private huurmarkt in Vlaanderen steeds duurder wordt, kiezen mensen — die er vroeger nog een huurwoning vonden — uit noodzaak nu steeds vaker voor een sociale huurwoning. De wachtlijsten worden daardoor langer, en de wachttijden dus ook. Momenteel wonen er in Leuven 3.729 gezinnen in een sociale woning, waar ze een huurprijs betalen die afhankelijk is van hun inkomen en de kwaliteit van de woning. Er staan nog veel, vooral kleine huishoudens op de wachtlijst. Opvallend: het hoge aantal mensen die niet in Leuven wonen, maar er wel graag zouden willen wonen, en dus Leuven als voorkeursgemeente opgaven.

Huurpremie Inwoners met een laag inkomen die op de wachtlijst voor een sociale huurwoning staan, maar daar (voorlopig) niet terecht kunnen, houden na het betalen van de huur op de private markt te weinig geld over om rond te komen. De stad ondersteunt mensen die minstens één jaar op de wachtlijst staan met een huurpremie. Het bedrag hangt af van de gezinssituatie.

53% van de Leuvense huishoudens huurt

Huurhuis bundelt aanbod De stad wil de komende jaren nog meer gaan informeren over huren en verhuren. Onder de naam Huurhuis bundelen we alle aanbod, ondersteuning en informatie. Dat doen we samen met sociale organisaties voor huuren woonbegeleiding voor mensen in een kwetsbare situatie, eigenaarsverenigingen, huuradviseurs, bemiddelaars ...

Veel mensen geven Leuven op als voorkeursstad in hun zoektocht naar een sociale woning

3.729 sociale huurwoningen (juli 2023)

Huren en kopen onder de marktprijs Heel wat mensen komen niet in aanmerking voor een sociale woning, maar hebben ook moeite om een woning op de private huurmarkt te vinden. De stad ondersteunt hen met nieuwe initiatieven zoals budgethuurwoningen en Community Land Trust (CLT). Budgethuurwoningen hebben een lagere huurprijs dan op de private huurmarkt. Via haar dochteronderneming AG Stadsontwikkeling Leuven biedt de stad dergelijke budgethuurwoningen aan. Daarnaast hebben we een CLT opgericht. Dat betekent dat de eigendom van de grond gescheiden wordt van de eigendom van de woning. Je koopt alleen de woning, de grond blijft eigendom van de organisatie. Daardoor zijn CLT-woningen betaalbaar voor mensen met een lager inkomen, ook op lange termijn.

€ 842 gemiddelde huurprijs in Leuven (zonder studentenkamers)

SOCIALE HUURWONINGEN

Goed en betaalbaar wonen voor iedereen Een sociale huurwoning is een huurwoning voor mensen met een bescheiden inkomen. Je betaalt een huurprijs afhankelijk van je inkomen. Leuven telt meer dan 3.700 sociale huurwoningen, en er komen er nog volop bij. Op die manier willen we ervoor zorgen dat meer mensen met een bescheiden inkomen in een kwalitatieve woning terechtkunnen.

Extra sociale huurwoningen

Ruimte vrijhouden

We werken samen met woonmaatschappij Dijledal, die nieuwe sociale woningen bouwt en bestaande sociale woningen renoveert zodat ze aan de hedendaagse normen voldoen. De afgelopen jaren zijn er al veel in gebruik genomen, bijvoorbeeld in de Waterleidingstraat of op het Prins-Regentplein in Kessel-Lo. En er staan er nog heel wat in de stellingen. De komende jaren zal het aantal sociale huurwoningen in Leuven stijgen met 12,5% - dat zijn ongeveer 460 extra woningen.

De ruimte om nieuwe woonwijken te bouwen raakt stilaan opgebruikt. Toch zijn er nog een paar plekken voor grote projecten. Denk maar aan de Sint-Jansbergsesteenweg in Heverlee, de Weeshuissite in de binnenstad of de Wakkerzeelsebaan in Wijgmaal, waar we de komende jaren aan de slag gaan. Maar ook in kleinere woonontwikkelingsgebieden maken we ruimte voor sociale woningen. Dat doen we door te onderhandelen met ontwikkelaars: zij moeten niet alleen zorgen voor groen en de aanleg van het openbaar domein, maar ook betaalbare woningen bouwen.

Heb je recht op een huurpremie? Ben je alleenstaand of een gezin met kinderen en sta je al minstens één jaar op een wachtlijst voor een sociale woning? Dan kan je een maandelijkse huurpremie krijgen van de stad. Ben je in begeleiding bij het OCMW, dan wordt er onderzocht of je recht hebt op financiële steun. Als dat zo is, kan je geen Leuvense huurpremie aanvragen. www.leuven.be/ leuvense-huurpremie

De Drie Kreeften Hij is je vast al opgevallen: de opvallende woontoren in gele baksteen aan het Joanna-Maria Artoisplein. In 90 sociale huurappartementen wonen sinds afgelopen zomer koppels, gezinnen met kinderen en alleenstaanden. 8 appartementen zijn speciaal ingericht voor mensen met een beperking. Alle appartementen hebben een EPC-label A, een goed ventilatiesysteem, een gemeenschappelijke warmtepomp, zonnepanelen en een regenwaterput. Daardoor betalen de bewoners een pak minder voor energie. Bij de uitreiking van de Architectuurprijs Leuven in oktober, won De Drie Kreeften de prijs van de jury. Die prees vooral de manier waarop de appartementen ondanks de beperkte oppervlakte toch kwalitatief aanvoelen dankzij de overvloedige lichtinval, de fraaie panorama’s en de praktische indeling. Ontwerper: WIT architecten

Elise (36) is een van de nieuwe bewoners van De Drie Kreeften. Vroeger huurde ze een appartement op de private markt. De huur woog zwaar door op haar budget en negen jaar geleden schreef ze zich in voor een sociale huurwoning. ‘Vlak voor de zomervakantie kreeg ik een bericht dat ik geselecteerd was. Er was meteen een kijkdag en ik kreeg een appartement toegewezen op de 14de verdieping. Ik heb direct toegezegd en begin september kon ik verhuizen.’

‘Het appartement is klein maar voelt ruimtelijk dankzij het weidse uitzicht via het grote raam. ’t Is ook praktisch ingericht.’ ‘Ik woon hier graag. De buren zijn vriendelijk en ik voel me hier welkom. Het appartement is modern, netjes en heel stil. Soms denk ik dat ik alleen in het gebouw ben, want de buren hoor ik niet. En als de ramen toe zijn, hoor ik geen verkeer.’ ‘Ik betaal nu ongeveer een kwart minder huur dan voorheen, en dat merk ik. Nu is er meer financiële ademruimte.’

Sociale woonwijken in Kessel-Lo Veroudering aanpakken De Casablancawijk in Kessel-Lo, genoemd naar de witgeschilderde huizen rond het Prins-Regentplein, dateert uit de jaren 1950. Destijds was het een vooruitstrevend project dat de stedenbouwkundige idealen van het modernisme in de praktijk bracht. De sociale woonwijken rond Lolanden werden wat later gebouwd, maar sluiten er ruimtelijk op aan. Tussen de woningen liggen een school, het buurtcentrum, enkele winkels en veel openbare ruimte met sportveldjes, speeltuinen en ontmoetingsplekken. Veel woningen in de wijk voldeden niet meer aan de moderne eisen voor sociale woningbouw: te weinig comfort, slechte isolatie, te kleine ruimtes met te lage plafonds … Daarom besloot woonmaatschappij Dijledal om ze te moderniseren. Sommige projecten zijn al klaar, andere staan volop in de stellingen.

Meer sociale woningen Aan het Prins-Regentplein is recent een tweede appartementsgebouw afgewerkt. Het oude gebouw werd vervangen door een nieuw exemplaar, opnieuw met een buitengalerij.

De bouwblokken in Lolanden werden in 2021 gesloopt. Er komen 84 nieuwe appartementen voor kleine en grote gezinnen, verspreid over 3 gebouwen. Parkeren gebeurt ondergronds, zodat er bovengronds meer plaats is voor groen. Begin 2024 kunnen de eerste bewoners verhuizen. Vlakbij - in de Poortveldstraat en Partisanenstraat - worden een tiental huizen vervangen door eigentijdse woningen die passen in de omgeving. Ook de Koning Albertbuilding verdwijnt, want het is niet haalbaar om die kwaliteitsvol te renoveren. In de plaats komt een nieuw gebouw met 78 appartementen met 1 tot 5 slaapkamers, verspreid over 12 bouwlagen. De Koning Albertbuilding wordt eerst volledig opgemeten. Zo kunnen we de vorm ervan inventariseren. Door al deze ingrepen stijgt het aantal sociale huurwoningen in de omgeving van Lolanden van 236 naar 283.

Goed voor de factuur De nieuwe woningen hebben zonnepanelen en een gemeenschappelijke regenwaterput. De appartementen zijn bovendien aangesloten op een BEO-veld, dat warmte uit de grond haalt om de woningen te verwarmen. Goed voor het klimaat, én voor de energie- en waterfactuur van de huurders.

Sociale huurwoningen 2008

3.464

2019

3.492

2023

3.729

2030

4.190

Projecten Vervangingsbouw Dijledal LOPEND PROJECT

Partisanenstraat: 11 huizen RECENT AFGEWERKTE PROJECTEN

Lolanden

Lolanden: 84 appartementen Prins-Regentplein: 23 appartementen IN VOORBEREIDING

Platte Lostraat: 28 appartementen Koning Albertbuilding: 78 appartementen Schorenshof fase 3: 66 appartementen Nieuwbouw Minderbroedersstraat: 20 appartementen Renovatie Kapucijnenvoer: 18 appartementen

Prins-Regentplein

Meer dan woningen

Omgeving kleurt groen

In Lolanden komt ook een kinderdagverblijf van Zorg Leuven, met een afgeronde vorm die speels zal afsteken tegen de strakkere woongebouwen eromheen. Op het PrinsRegentplein is er plaats voor een krantenwinkel en voor de vzw Staf, die mensen met een beperking helpt zelfstandig te wonen.

Ook het openbaar domein leggen we opnieuw aan, met nieuwe pleinen, prettige wandelen fietspaden en veel groene zones met speeltuinen en plekken om elkaar te ontmoeten. Het park aan de Koning Albertbuilding frissen we op en maken we groter. De openbare barbecues en de picknickbanken blijven. Bij de heraanleg houden we rekening met de gevolgen van de klimaatverandering. Er komen fietsenstallingen met groendaken, extra bomen, bloemenweides en wadi’s – stuk voor stuk plekken die veel regenwater kunnen opvangen, zodat het traag in de grond kan sijpelen. Om dezelfde reden ontharden we waar het kan.

Ontwerpers Regentplein Atelier M Architects + Planners Lolanden LANDarchitecten Koning Albertbuilding BEEL Architecten

Koning Albertbuilding met park

DAVID STOFFELS

‘Samen zorgen voor een echte sociale woonwijk’ David Stoffels woont sinds drie jaar in Lolanden. Binnenkort verhuist hij honderd meter verder naar een nieuw appartement.

‘Ik woon nu in een aangepast appartement voor rolstoelgebruikers. Dat is perfect. Alleen woon ik net boven de kinderopvang en de speeltuin. Op zich heel leuk, maar door mijn gezondsheidstoestand heb ik veel rust nodig. Daarom heeft Dijledal gezocht naar een oplossing en verhuis ik binnenkort naar een nieuw appartement vlakbij, met een mooie leefruimte en een groot terras.’

Aangename buurt ‘Ik ben blij dat ik in deze buurt kan blijven. Ik ken hier veel mensen, mijn huisdokter is hier en het is hier rustig. Lolanden ligt bovendien bijzonder praktisch: van hieruit geraak ik gemakkelijk in het stadscentrum met mijn scootmobiel of met de bus. Dat is handig want ik rij niet met de auto. Tegelijk verandert de omgeving hier volop met mooie nieuwe woningen, heraangelegde straten en prettige pleintjes.’

Meer stabiliteit na werken ‘Door al die werken wonen veel mensen hier nu tijdelijk terwijl ze wachten op een nieuwe woning. Ik denk dat sommigen zich daardoor niet echt verbonden voelen met de wijk. Je merkt dat soms door een gebrek aan respect voor het openbaar domein. Gelukkig zijn er ook veel vrijwilligers die afval ruimen, Dijledal en het buurtcentrum nemen goede initiatieven, de gemeenschapswachten houden een oogje in ’t zeil en de politie komt al eens kijken …’ ‘We leven hier met mensen van over heel de wereld, maar te veel naast elkaar in plaats van met elkaar. Ik hoop dat de situatie zal stabiliseren als de nieuwe woningen bewoond zijn. Dan kunnen we samen zorgen dat het hier een echte sociale woonwijk wordt, in alle betekenissen.’

Partisanenstraat

Elke woning bewoond Leegstand tegengaan Als woningen te lang leegstaan en de eigenaar daar zelfs na verschillende waarschuwingen niets aan doet, kan de stad ze in beheer nemen. We knappen ze dan op en verhuren ze als sociale woningen via Dijledal.

Solidair verhuren Als eigenaar kan je je woning via Dijledal voor 9 jaar verhuren aan mensen met een beperkt inkomen. Je krijgt dan maandelijks een vaste huurprijs, waarvoor Dijledal zich borg stelt. Bovendien nemen zij alle administratie en praktische afspraken met de huurders van je over. Heb je ruimte in je eigen woning over, of ben je eigenaar van een leegstaand pand? Dan kan je dat tijdelijk verhuren aan mensen die het moeilijker hebben, zoals vluchtelingen, mensen die zorg nodig hebben of studenten. Je kan ook voor een langere periode verhuren via stad Leuven of het Woonanker (een samenwerking tussen het Centrum Algemeen Welzijnswerk en de stad). Zij begeleiden mensen die het lastig hebben om op de private markt een woning te vinden. Ze ondersteunen zowel de huurder als de verhuurder. www.leuven.be/solidairverhuren

Budgethuurwoningen Huren onder de marktprijs AG Stadsontwikkeling Leuven verhuurt woningen onder de private marktprijs. Ze zijn bedoeld voor gezinnen die niet of moeilijk op de private markt terechtkunnen, maar ook geen aanspraak maken op een sociale huurwoning, of daarvoor op de wachtlijst staan. Om voor zo’n budgethuurwoning in aanmerking te komen, geldt een hogere inkomensgrens dan voor een sociale huurwoning. De toewijzing gebeurt aan de hand van een puntensysteem. Een band hebben met Leuven - omdat je er al woont, werkt of schoolloopt - geeft je bijvoorbeeld hogere punten. Momenteel zijn er ongeveer 50 budgethuurwoningen verhuurd. De bouw en renovatie van andere woningen zijn in voorbereiding. De renovatie gebeurt zo energiezuinig mogelijk. In de Fonteinstraat hebben we recent 3 studio’s gerenoveerd met gerecupereerde bouwmaterialen en een demonteerbare inrichting. En dankzij zonnepanelen is de energiefactuur van de bewoners een stuk lager. www.leuven.be/budgethuurwoningen

Noodwoningen Tijdelijk geen dak boven je hoofd? Er kunnen allerlei redenen zijn waarom mensen tijdelijk geen dak boven hun hoofd hebben: ze zijn het slachtoffer van een brand, hun woning is onbewoonbaar verklaard, ze zijn verwikkeld in familiale conflicten … Om hen te helpen vormt de stad gebouwen om tot nood- of doorgangswoningen. Dat kunnen appartementen of kleine huizen zijn, maar ook studio’s en individuele kamers. Ze worden voor een korte periode verhuurd, en de huurprijs is aangepast aan de persoonlijke situatie van de bewoners. Die krijgen begeleiding van OCMW Leuven en het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) terwijl ze samen naar een duurzame woonoplossing zoeken.

Housing First Eerst een woning, dan de rest Samen met een aantal verenigingen heeft de stad een Housing Firstwerking opgezet. Dat houdt in dat je daken thuislozen éérst een plek om te wonen bezorgt, en ze pas daarna begeleidt om eventuele andere problemen aan te pakken. Die manier van werken heeft in binnen- en buitenland zijn meerwaarde bewezen. Een vaste woonplek is immers de beste basis om je leven weer op de rails te krijgen. De stad krijgt steun van de Vlaamse overheid om er concreet werk van te maken. Er loopt ook een samenwerking met de Valkerij, een coöperatieve burgervereniging, om 10 kleinschalige Housing Firstwoningen te bouwen. Samen met de partners kijken we ook naar mobiele wooneenheden op vrijstaande percelen, kleine studio’s, renovaties van leegstaande panden …

CLT: GOEDKOPER KOPEN Betaal voor de woning, niet voor de grond

In de zoektocht naar betaalbare woonoplossingen heeft de stad een Community Land Trust (CLT) opgericht. Eigendom van grond en woning worden opgesplitst: je koopt alleen de woning, de grond blijft eigendom van de CLT. Zo kan je goedkoper wonen. Prijzen blijven lager Omdat je alleen het huis betaalt en niet de grond, ligt de aankoopprijs een stuk lager. Voor het gebruik van de grond betaal je maandelijks een beperkte huur. Je moet er zelf wel wonen: verhuren kan niet. Doorverkopen mag wel, maar tegen een vastgelegde maximumprijs en aan de volgende CLT-kandidaat. Op die manier houden we de woningen betaalbaar, ook op lange termijn.

Band met Leuven

Het CLT-project vanaf de Tiensevest

Met de CLT willen we Leuvenaars met een beperkt(er) budget de kans geven om toch iets te kopen in de stad. Kandidaat-bewoners worden gerangschikt volgens vastgelegde criteria. Je inkomen moet onder een bepaalde limiet vallen, en een band met Leuven - omdat je er al woont, werkt of je kinderen er naar school gaan - geeft je een streepje voor.

Aan de kant van het provinciehuis zijn er overdekte terrassen, elk met een eigen toegangsdeur. Samen met een groene buffer schermen die de woningen af van de straat, zonder dat de bewoners moeten inboeten op licht en uitzicht.

Meer dan wonen CLT-projecten hebben een gemeenschappelijke binnenruimte en tuin. Ruimtes delen is efficiënt, duurzaam en je bouwt een band op met je buren.

Primeur voor Klein Rijsel Het eerste CLT-project voor Leuven komt in Klein Rijsel, tussen het provinciehuis en de woningen aan de Tiensevest. Het Leuvense bureau KPW Architecten maakte een ontwerp voor 9 appartementen met 1 tot 4 slaapkamers, een eigen terras, gemeenschappelijke tuin en een gemeenschappelijke ruimte. De werken starten vermoedelijk eind 2025.

Interesse? Je kan - zonder enige verplichting achteraf - al mee nadenken over het project in Klein Rijsel. Er komen regelmatig werkgroepen samen die het ontwerp van de eerste woningen bespreken. De buurtbewoners van Klein Rijsel worden ook bij het overleg betrokken. Op de hoogte blijven? Schrijf je in voor de nieuwsbrief. www.leuven.be/clt www.vangrondlos.be

Wonen voor iedereen Om tegemoet te komen aan de hoge vraag naar woningen, wordt er in Leuven heel wat bijgebouwd. Projectontwikkelaars richten zich vooral op studenten en jonge mensen die net beginnen te werken of alleenstaanden en koppels met een hoger inkomen. Daardoor hebben andere doelgroepen, zoals gezinnen of ouderen die extra zorg nodig hebben, het soms moeilijk om in de stad te komen wonen of in hun vertrouwde buurt te blijven. Om te voorkomen dat zij uit de boot vallen, probeert stad Leuven de bouw van geschikte woningen te sturen waar het kan.

Gezinsvriendelijk wonen Veel mensen denken bij gezinsvriendelijk wonen aan wonen in een groot, vrijstaand huis met tuin. Maar kleinere huizen of appartementen kunnen ook gezinsvriendelijk zijn – door hun inrichting, de ligging in een aangename buurt, de nabijheid van voorzieningen zoals kinderopvang, scholen, openbaar vervoer en sportclubs. Bij de aanleg van het openbaar domein heeft de stad daarom veel aandacht voor speelruimte, groen, verbindingen voor voetgangers en fietsers ... Zo worden er bijvoorbeeld compacte, betaalbare en gezinsvriendelijke woningen gebouwd aan de Wakkerzeelsebaan in Wijgmaal en aan de Sint-Jansbergsesteenweg in Heverlee.

Ouderen In Leuven woont 62% van de 65-plussers in een gezinswoning. Vaak is die te groot geworden, bijvoorbeeld omdat de kinderen het huis uit zijn. De woning is ook niet altijd aangepast aan veranderde behoeften zoals toegankelijkheid. Vlaams woononderzoek toont aan dat de verhuisbereidheid van deze groep laag is:

slechts 24% van de 65-plussers in Vlaanderen is bereid om te verhuizen. Bovendien willen ze graag in hun eigen buurt blijven wonen. Door de vergrijzing in Leuven moeten we voor ouderen die willen verhuizen woonoplossingen zoeken. Die moeten niet enkel betaalbaar en duurzaam zijn, maar ook tegemoetkomen aan behoeftes op het vlak van toegankelijkheid en sociaal contact.

Discriminatie op de huurmarkt Sommige mensen vinden wel een geschikte woning op de huurmarkt, maar zijn het slachtoffer van discriminatie. Dat blijkt uit de praktijktesten die we regelmatig uitvoeren. Die tonen structurele discriminatie aan van etnische minderheden, rolstoelgebruikers en blinden en slechtzienden met een assistentiehond. We pakken deze vorm van discriminatie aan met tien concrete acties, die we gebundeld hebben in het Actieplan Discriminatie. Denk maar aan permanente monitoring, informeren en sensibiliseren van Leuvense verhuurders, en een gemakkelijke manier om discriminatie te melden.

48%

van de Leuvense huishoudens bestaat uit 1 persoon

Studenten en onderzoekers Leuven is met 42.000 kotstudenten, na Gent de grootste studentenstad van Vlaanderen. De verwachting is dat hun aantal tot 2030 zal blijven groeien. Bovendien studeren jongeren langer dan vroeger. Het aanbod van studentenhuisvesting moet dus stijgen. Niet alleen studentenkamers worden duurder wanneer de vraag toeneemt. Ook de prijzen van studio’s en appartementen stijgen: die worden immers vaak tijdelijk verhuurd aan studenten en onderzoekers.

19%

van de Leuvense huishoudens is een gezin met kind(eren)

We sturen de bouw van woningen waar het kan In 2013 kwam er een algemeen verbod op het opdelen van eengezinswoningen in studentenkoten. Op die manier kunnen we gezinnen in de stad houden. Tegelijk kunnen gezinnen makkelijker dan vroeger een kamer in hun woning verhuren aan een student via de kotmadamformule. Momenteel zijn er verschillende studentenresidenties in aanbouw, op locaties dicht bij campussen en voorzieningen zoals winkels en openbaar vervoer. De stad en de universiteit geven de voorkeur aan grote projecten. Daardoor kunnen er collectieve voorzieningen opgenomen worden, zoals ontmoetingsruimtes, fietsenstallingen en parkeerplaatsen. Dat verhoogt de woonkwaliteit van studenten en onderzoekers, en beperkt de overlast voor de omgeving. Aan de ontwikkelaars van die grote vastgoedprojecten leggen we een samenwerking met KU Leuven op. Zo verplichten we hen om ook in voldoende goedkopere studentenkamers te voorzien.

42.000 kotstudenten in Leuven

DE BOOMGAARD

Wonen met zorg in je eigen buurt JAN VANWEZER (LIVEZ)

Op het terrein van de voormalige kleuterschool De Boomgaard aan de Wilselsesteenweg in KesselLo komt een collectief sociaal woonproject. Vier Leuvense sociaal geëngageerde organisaties verenigen zich daarvoor in de coöperatie ‘Leuvens Initiatief voor Eerlijke Zorg’ (Livez). Ze kregen het terrein in erfpacht van de stad, wat wil zeggen dat Livez het terrein 99 jaar mag gebruiken, maar er geen eigenaar van wordt. Op die manier geeft de stad kansen aan nieuwe initiatieven. Jan: ‘Ben je zorgbehoevend, dan moet je in je vertrouwde buurt kunnen blijven wonen. Onze filosofie is dat de zorg zich aanpast aan de mens, niet omgekeerd. We richten ons dus op mensen die uit deze buurt zouden moeten verhuizen omdat ze zorg nodig hebben: zij krijgen voorrang. Het is niet de bedoeling dat je pakweg vanuit Oost-Vlaanderen naar hier verhuist.’

‘Er komen twee nieuwe gebouwen voor in totaal 35 mensen. Er zullen individuele kamers, studio’s en duokamers zijn, en zelfs plekken voor gezinnen. We willen het flexibel houden, zodat we de indeling kunnen aanpassen aan de veranderende behoeftes. Een hele uitdaging.’ ‘Het zal nog even duren tot alles klaar is. In 2026 hopen we de eerste bewoners te verwelkomen. Om toch al de verbinding met de buurt te zoeken, hebben

we de poorten van het terrein opengezet. Nu al komen hier mensen met de hond wandelen, ouders met hun kinderen spelen, studenten pauzeren, families picknicken ... We zijn ook een soepclub aan het oprichten: oudere mensen maken soep om uit te delen aan de jonge gezinnen in de buurt. Zo versterken we nu al de samenhang tussen de bewoners. Want het heeft geen zin om in je buurt te blijven wonen als er geen verbondenheid is.’

MET KINDEREN IN DE STAD WONEN

De stad aan je voordeur, met de gezelligheid van een dorp Ieder huis is ook een thuis. Marjan en Steven kozen ooit bewust voor een rijwoning in de Pieter Nollekensstraat in Kessel-Lo. Intussen wonen ze er met hun kinderen Dora (13) en Ilya (9). En ze wonen er graag. Marjan: ‘Wij wonen hier sinds 2004. De vorige eigenaars vertelden ons toen al over de plannen voor Park Belle-Vue en voor een fietsbrug aan het provinciehuis. Dat gaf toen niet de doorslag – daarvoor waren de plannen nog te onduidelijk – maar het zat wel in ons achterhoofd. Intussen is heel de omgeving veranderd, en daar zijn we heel blij mee.’ Steven: ‘We hebben hier de gezelligheid van een dorp: we kunnen niet door onze straat fietsen zonder dat we iemand tegenkomen die we kennen. Maar tegelijk ligt de stad aan onze voordeur. In een dorp heb je geen Depot op een paar honderd meter, en ook geen cinema. En Brussel krijgen we er gratis bij. Met de trein ben je er zo: van deur tot deur is het iets meer dan een halfuur tot in de hal van Bozar. Zelfs vrienden die in Brussel wonen, doen er vaak langer over.’

‘We hebben misschien een kleine tuin, maar we noemen Park Belle-Vue onze grote voortuin’

Blijven of verhuizen? Steven: ‘En toch is er een moment geweest dat we wilden verhuizen. Het huis was aan renovatie toe en een grotere tuin leek wel aantrekkelijk voor de kinderen. Marjan en ik zijn allebei opgegroeid in een vrijstaande woning met een grote tuin. De voordelen van ‘den buiten’ wilden we onze kinderen ook gunnen.’ Marjan: ‘We zijn toen veel huizen gaan bekijken. Eén huis zagen we echt zitten. Maar toen we thuiskwamen, was het net Bar Belle-Vue, een pop-up buurtbar op vrijdagavond in ‘ons’ park. Toen zijn we toch weer gaan twijfelen. Hier doen we de voordeur open en hebben we alles wat we belangrijk vinden: een fijne straat en buurt, het stadscentrum én

een park vlakbij, maar ook de hobby’s van de kinderen en een station - voor mij essentieel voor het woon-werkverkeer. Wilden we al die dingen echt opgeven voor wat meer ruimte?’ Dora: ‘Ik wou hier ook liever blijven wonen. Park Belle-Vue was nog maar net klaar, en dat was zo tof. Zelfs nu ik wat ouder ben, blijf ik het daar leuk vinden.’ Marjan: ‘En dus zijn we gebleven en hebben we verbouwd. We beseffen dat we geluk hebben, want voor velen is een woning in deze buurt niet langer betaalbaar.’

Grote voortuin Marjan: ‘Klein is natuurlijk relatief. We hebben vrienden in Parijs: naar hun maatstaven

wonen wij groot. Zij kunnen allemaal bij ons blijven logeren. Omgekeerd ligt dat moeilijker.’ Steven: ‘Een collega zei me ooit: ‘Als je groter woont, ga je ook veel dingen bijhouden en wordt je huis toch weer te klein.’ Ik geloof dat wel. Zeker als je het op langere termijn bekijkt. Er is een periode dat je denkt dat je huis te klein is, maar eigenlijk duurt dat niet lang. Zolang de kinderen klein zijn, ben je graag dicht bij elkaar. En voor je het weet vliegen ze uit om de wereld te ontdekken. En dan zit je opeens in een huis dat te groot is.’ Marjan: ‘Neem nu de tuin. Zolang de kinderen klein waren, was die groot genoeg. Er kon een zandbakje en in de zomer een badje staan, en dat was prima. Intussen is Dora voorbij de leeftijd waarop je een tuin het leukste vindt: nu gaat ze liever naar de stad of het park. Ilya mist soms wel een grotere tuin, om te voetballen of rond te crossen. Gelukkig zijn er genoeg vrienden waar hij kan gaan spelen. En voor ons is deze tuin perfect: we kunnen buiten eten, we hebben zon en er is niet te veel onderhoud aan.’

Duurzaam zonder moeite Steven: ‘We leven hier ook vrij duurzaam, zonder te veel moeite. Een rijwoning is sowieso ingesloten, en na de verbouwingen is ons huis nog beter geïsoleerd. Dat geeft me gemoedsrust.’ Marjan: ‘We verplaatsen ons bijna altijd met de fiets of de trein. De auto gebruiken we enkel om familie te bezoeken, op vakantie te gaan en voor de zwaardere inkopen, maar da’s maar om de paar weken. Soms zijn we vergeten waar we de auto geparkeerd hebben en moeten we lang zoeken!’ Steven: ‘Toen ik net werkte, gebruikte ik de auto nog heel vaak. Maar daarin ben ik veranderd. Nu woon ik hier zo graag net omdát we onze auto niet vaak meer nodig hebben.’ Marjan: ‘Hij is 10 jaar oud. We hopen dat hij nog even meegaat, want het is niet zeker dat we daarna nog een nieuwe kopen. Een buurvrouw gebruikt een deelwagen van cambio, en dat gaat precies heel vlot.’

Steven: ‘In onze straat is er ook een deelatelier, in een garage bij een buurvrouw. Iedereen kan er spullen brengen en lenen. Tijdens onze verbouwingen gingen we er dikwijls parkeerborden halen. Niemand wil die dingen kopen en bijhouden, maar iedereen heeft ze wel eens nodig.’

Den drogen hoek Marjan: ‘We hadden hier al een fijn straatleven, en het park en Bar Belle-Vue hebben dat nog versterkt. Laatst zaten we er samen met drie wat oudere buurvrouwen. Normaal zouden we met hen geen terrasje doen, maar door Bar Belle-Vue doe je dat soort dingen wél. En intussen spelen de kinderen in de zandbak of hangen ze er rond. Tot het donker wordt, én daarna – dan vinden ze het pas echt gezellig.’ Steven: ‘Ik mis wel een toffe horecazaak in de buurt. Om de hoek is er nu wel een nieuwe ijsjeszaak, maar het mag wat meer zijn. Ze noemen het hier niet voor niets ‘den drogen hoek’. Warme oproep aan ondernemers: zet hier iets op poten. Succes verzekerd!’

Steven: ‘Onder meer vanwege de kleine tuin hebben we Dora al snel de vrijheid gegeven om alleen naar het park of de stad te gaan. Je voelt dat dat soms anders is bij leeftijdsgenoten die buiten de stad wonen.’ Dora: ‘Mijn nicht is ouder en woont in een dorp. Zij moet vaak met de auto gebracht worden. Ik vind het fijn dat ik zelf naar vrienden en hobby’s kan. We hebben misschien een kleine tuin, maar we noemen Park Belle-Vue onze grote voortuin.’

SINT-JANSBERGSESTEENWEG Duurzame woonwijk voor doelgroepen Op een open terrein van 9 hectare langs de Sint-Jansbergsesteenweg in Heverlee komt een autovrije, klimaatneutrale woonwijk. Die is bedoeld voor mensen die nu moeilijk een woning vinden in de stad. Een groot deel van het terrein wordt een publiek toegankelijk bos.

weg

een sest

uur Terv

CENTRAAL FIETSPAD

Aandacht voor betaalbaarheid

nw eg te e es er gs sb an

Het project is een samenwerking tussen de stad, KU Leuven en de woonmaatschappij Dijledal. Naast de sociale huurwoningen en betaalbare koopwoningen is een deel van de woningen bestemd voor de snel groeiende groep onderzoekers van KU Leuven. Die verblijven vaak maar tijdelijk in Leuven en vinden daarom niet gemakkelijk een woning. De wijk is voor hen ideaal gelegen, vlak bij het openbaar vervoer, Gasthuisberg en campus Arenberg.

Si nt -J

Wonen voor onderzoekers

Groeneweg

Er komen een 200-tal sociale huurwoningen. Daarnaast komen er ook een 35-tal betaalbare koopwoningen. Bijzonder: de woningen worden verkocht, maar de grond blijft eigendom van de stad. Op die manier blijft het betaalbaar, zeker omdat ook de doorverkoopprijs begrensd is.

Uitgangspunten masterplan Bos en nog meer bos Er komen een groot natuurlijk bos en een voedselbos met onder meer fruitbomen. Zo ontstaat er een aangename en klimaatvriendelijke omgeving voor de hele buurt, waar je in de zomer van de koelte kan genieten, spelen, picknicken of fruit plukken.

Energiezuinige woningen Ce les n

laa

tijn

De woningen worden verdeeld over twee zones, met in het midden een open gedeelte. Ze zullen gebruikmaken van duurzame en hernieuwbare energie.

Water beheren De omgeving is watergevoelig. Daarom beperken we de verharding en leggen we het landschap zo aan dat het water zoveel mogelijk ter plaatse in de bodem kan dringen. Dat is belangrijk om de wateroverlast in de omgeving te verminderen, maar ook voor het bos. En dat heeft dan weer een gunstige invloed op de waterhuishouding. Horizontale terrassen op de hellingen zorgen ervoor dat het water ook boven op de hellingen in de grond kan sijpelen en niet meteen naar beneden vloeit. INGANG/ ONTMOETINGSPLEK/ OVERSTEEKPUNT

Wadi’s zijn beplante glooiingen. Meestal staan ze droog, maar bij hevige regenval vangen ze het water een tijdje op en laten ze het vertraagd in de grond sijpelen. Zo voorkomen ze dat de riolering overvol raakt en vullen ze het grondwater aan.

Meerwaarde voor de buurt Er is plaats voor gemeenschapsvoorzieningen en lokale recreatiemogelijkheden. Op het terrein komen wandelen fietspaden. Dit is niet het definitieve plan, maar een voorbeeldinvulling, gebaseerd op de krachtlijnen van het masterplan. De toekomstige architecten en landschapsarchitecten gaan het in detail uitwerken en verfijnen.

De bossen zijn een meerwaarde voor de brede omgeving.

Gepland traject 2024-2025: keuze ontwerpteam voor architectuur- en omgevingsplannen eind 2026-2027: vergunningstraject 2028: start uitvoering

STUDENT ZKT KOT Leuven telt zo’n 103.000 inwoners, en tijdens het academiejaar mag je daar nog ongeveer 42.000 kotstudenten bijtellen. Geen wonder dus dat behalve de reguliere woningmarkt ook de markt van de studentenkoten onder druk staat. Voorspellingen geven aan dat we op zoek moeten naar extra koten. De stad pakt dat op verschillende manieren aan.

Op kot in een klooster Sinds de lente van 2023 doet het voormalige klooster van de Broeders Maristen aan de Diestsesteenweg in KesselLo dienst als studentenresidentie. Robert Vastmans werkt bij de Maristen en legt uit hoe dat zo gekomen is. ‘Er woonden steeds minder broeders in het klooster. Daarom wilden we het een nieuwe, zinvolle bestemming geven. De Broeders Maristen waren vooral actief in het onderwijs. Dus namen we in 2022 contact op met de stad en de KU Leuven om er een studentenresidentie van te maken. Ze reageerden allebei enthousiast. De KU Leuven wilde de kamers zelfs direct verhuren, maar we moesten eerst nog wat administratieve verplichtingen vervullen, en werken uitvoeren om de brandveiligheid en het toegangsbeheer te verbeteren.’ ‘Ondertussen verhuren we 32 studentenkamers, vooral aan een internationaal, wat ouder publiek. Er zijn gemeenschappelijke ruimtes, zoals de keuken, refter en ontspanningsruimte. We hebben ook een grote parktuin, en met de fiets of de bus ben je zo in de stad.’ ‘Maar wat ons echt uniek maakt, is de kapel. Die leent zich perfect voor livemuziek. Verschillende huurders oefenen er nu al op hun eigen instrument. En in de toekomst hopen we muziekstudenten van bijvoorbeeld het Lemmensinstituut aan te trekken.’

Grote studentenresidenties De stad streeft naar een evenwicht tussen gezins- en studentenwoningen. Daarom is het opdelen van gezinswoningen in studentenkamers al enkele jaren niet meer toegelaten en zijn er ook grote studentenresidenties gebouwd. Een recent project is Studax van de KU Leuven, vlak bij het station en Park Belle Vue. Iedereen heeft er een eigen kamer met badkamer, en per leefgroep is er een gemeenschappelijke keuken. Er is ook een polyvalente ontmoetingsruimte om te ontspannen en voor kotfeestjes. Op het dakterras genieten de studenten van een mooi uitzicht over Leuven.

Op kot in een huis Ben je eigenaar van een woning of een appartement in Leuven, maar heb je (nog) geen kinderen? Of wonen je kinderen niet meer thuis en staat een deel van je woning leeg? Dan kan je dat – met vergunning – verhuren volgens de zogeheten ‘kotmadamformule’. Zo blijf je de ruimte optimaal benutten, én zorg je mee voor betaalbaar wonen in de stad. www.leuven.be/kotmadam

Zorg Leuven gaat een stapje verder. Zij zoeken studenten die bij thuiszorgcliënten op kot willen gaan. In ruil voor een klein engagement, zoals af en toe koken of boodschappen doen, betaalt de student een lagere huurprijs. En dankzij de extra hulp en het gezelschap kunnen mensen langer thuis blijven wonen. Win-win voor alle partijen! www.zorgleuven.be/casa-cura

Op kot in een woonzorgcentrum Sinds dit academiejaar zitten er 3 studenten op kot in het woonzorgcentrum Edouard Remy. Ze hebben een eigen kamer, maar leven wel samen met de andere bewoners: samen eten, televisie kijken, genieten in de binnentuin of deelnemen aan activiteiten. De studenten nemen geen zorgtaken op. Het gaat om een proefproject, dat na dit academiejaar geëvalueerd wordt. Misschien is er op termijn wel plaats voor 20 studenten.

DE NOTENKRAKER 55-plussers samen op kot

In de nieuwe stadswijk Refugehof opende eind 2019 De Notenkraker, een klein cohousingproject waar achttien 55-plussers een appartement huren en samenleven. Onder hen ook Lieve en Annemie. Lieve: ‘Er zijn hier 13 kleine appartementen met elk een eigen terras. Iedereen woont privé, maar er zijn ook gemeenschappelijke ruimtes: wasplaats, fietsenberging, stadstuintje ... Plus een grote leefruimte met keuken en een logeerkamer, die elke bewoner kan reserveren. Zo kan je toch een familiefeestje organiseren of kleinkinderen laten logeren, zelfs al woon je klein.’ ‘Elke dag drinken we samen koffie, en regelmatig doen we iets in groep: samen brunchen, iets cultureels, … Niets is verplicht. Je schuift gewoon aan wanneer je zelf wil.’ Annemie: ‘We zitten hier echt niet heel de tijd samen. We zijn dan misschien wat ouder, maar we zijn allemaal nog heel actief. Sommigen doen vrijwilligerswerk, en iedereen gaat graag op uitstap of op reis.’ Lieve: ‘Ik woon hier ondertussen bijna vier jaar, en ik woon hier graag. Het samenleven vraagt van iedereen

een engagement: in de tuin werken, technische zaken en financiën regelen, activiteiten organiseren … Dat bespreken we allemaal in werkgroepen en op onze maandelijkse bewonersraad. Niet iedereen zit altijd op dezelfde lijn, maar dat praten we uit.’ ‘We hebben een mooie balans tussen privé wonen en samen leven. We zijn bekommerd om elkaar. Als mijn buurvrouw op stap is geweest en ik hoor haar thuiskomen, dan ben ik gerustgesteld. En als er iets is, dan helpen we elkaar.’ Annemie: ‘Ik heb lang buiten Leuven gewoond, maar toen ik alleen kwam te staan – de kinderen zijn al een tijdje het huis uit en mijn man is overleden – voelde het huis te groot aan. Er is ook altijd werk aan een huis, en ’t is soms zwaar om dat allemaal in je eentje te moeten dragen. Cohousen helpt eenzaamheid te voorkomen. Het geeft me rust om te weten dat er altijd iemand in de buurt is. En ’t is ook fijn om in een stad te wonen waar zoveel te doen is.’ Lieve: ‘We zitten pal in het centrum, maar met de fiets ben je snel in de rand en in het groen. Een ideale combinatie dus. We zeggen wel eens dat we hier op kot zitten, want daar lijkt het wel een beetje op. Maar dan zonder examens. En de kotfeestjes zijn een pak rustiger (lacht).’

STEK FUTURE

Cohousen met verschillende generaties Een oude veehandelaarswoning met ruime stallingen en tuin in de Gemeentestraat in Kessel-Lo: daar zullen vanaf 2026 minstens 13 mensen samenwonen in het cohousingproject Stek Future. Leen (33) en Mieke (63) vertellen waarom zij de stap zetten. Leen: ‘Ik ben alleenstaand. Cohousing heeft me al lang overtuigd: het is voor mij de woonvorm van de toekomst. Dankzij het systeem van wooncoop wonen we bovendien aan een reële kostprijs.’ Mieke: ‘Ik droomde ook al langer van cohousing. Toen mijn kinderen de deur uit waren en ik de gezinswoning voor me alleen had, was het een evidente stap.’ Leen: ‘Vlaanderen is volgebouwd: iedereen heeft z’n eigen lapje grond.

Da’s eigenlijk niet nodig. Je kan de ruimte veel efficiënter gebruiken als je er stukken van deelt. Nog belangrijker is het sociale idee: je kiest wie je buren zijn. Je weet wat je aan elkaar hebt en je kan voor elkaar zorgen. Je hebt als het ware je vrienden naast je wonen.’ Mieke: ‘Hier komen 8 appartementen met eigen keuken en badkamer. We delen een grote tuin, fietsenberging, gemeenschappelijke ruimte mét keuken, wasplaats, logeerkamer en atelier. Ik vind het idee van spullen of ruimtes delen die je zelf niet

dagelijks nodig hebt heel sociaal. En door zo veel te delen, kan je bovendien compacter wonen.’ Leen: ‘Nog niet alle appartementen zijn ingevuld. We zoeken bijvoorbeeld nog een gezin met jonge kinderen. Er komen hier verschillende generaties wonen: 30’ers, 40’ers, 60’ers ... Dat is bewust: in welke leeftijdscategorie je je ook bevindt, we kunnen elkaar altijd helpen als het nodig is.’

Stek Future komt er met de steun van wooncoop, een organisatie die op vraag van burgers panden of gronden koopt en beschikbaar stelt voor innovatieve woonvormen zoals cohousing. De bewoners zijn aandeelhouder, en ook familie of vrienden kunnen een aandeel kopen en zo het project steunen. Zo brachten 52 coöperanten het startkapitaal voor Stek Future bijeen. Dat geld diende om het pand te kopen en het ontwerptraject te starten. Ondertussen is de omgevingsvergunning toegekend. Voor de bouw zijn ze nog op zoek naar nieuwe coöperanten of investeerders. www.wooncoop.be

Woonontwikkeling Leuven blijft groeien en mensen willen hier graag wonen. Daarom zijn er extra woningen nodig. En als we woonontwikkelingen zorgvuldig inplannen, dan kan dat – ook in een compacte stad als Leuven. Behoud van open ruimte

Verdichten

Veel ruimte om bij te bouwen is er niet in Leuven: we willen namelijk voldoende open ruimte en groen houden om kwaliteitsvol te kunnen leven en ontspannen. De uitbreidingsmogelijkheden van bouwzones zijn dus niet eindeloos, maar door kwalitatief te verdichten, meer hoogbouw toe te laten en bij te bouwen op onbebouwde percelen, kunnen we toch voldoende woningen bijbouwen. Momenteel zijn er al 3.200 nieuwe woningen gepland waarvan sommigen al in aanbouw zijn.

Verdichten kan niet overal. In het centrum is er al veel verdichting, en in de deelgemeenten zijn er veel kwaliteitsvolle rijwoningen. Daarom kijken we vooral naar andere plekken in de deelgemeenten en op bestaande verkavelingsgronden. Op plekken met veel ruimte kan je gezinsvriendelijke appartementen bouwen, vier à vijf bouwlagen hoog. Vanaf die hoogte kan je de gezichten van mensen op de grond – bijvoorbeeld van spelende kinderen – nog duidelijk zien. Liefst laten we de appartementen vlak bij een publieke groene ruimte zoals een park bouwen, zodat kinderen veilig in het groen kunnen buitenspelen. We onderzoeken ook of we percelen die al bebouwd zijn verder kunnen ontwikkelen. Zo kunnen er bijvoorbeeld woningen of andere gemeenschapsruimtes gebouwd worden op daken van supermarkten of bedrijven.

8.750

nieuwe woningen en studentenkoten tussen 2012 en 2022

Onderhandelen Ook vastgoedontwikkelaars willen verdichten. Dat brengt immers meer op. Maar de stad levert daarvoor niet zomaar een omgevingsvergunning af. Om de kwaliteit van de woningen en de omgeving te bewaken, is er vaak eerst een onderhandelingsronde.

+ 1.400

voorspelde groei van huishoudens tegen 2040

We verdichten om de woonkwaliteit te verhogen Zo vragen we bijvoorbeeld om binnen vastgoedprojecten ook te zorgen voor woningen voor lagere en middeninkomens of kwetsbare groepen. Of voor de aanleg van een park, het openleggen van waterlopen of het bouwen van gemeenschapsvoorzieningen zoals een ontmoetingscentrum of kinderopvang. We streven altijd naar een situatie waarin de stad, bewoners en de ontwikkelaar zich kunnen vinden.

3.200

geplande nieuwe woningen op onbebouwde percelen

Kroonstraat

rze ke

k Wa

e els

pslaan

Baron Descam

Sport- en landschapspark Naast de bouw van nieuwe woningen aan de Wakkerzeelsebaan, ontwikkelen we de sites Ymeria en Remy. Ymeria wordt een sporten landschapspark en van Remy willen we een volwaardig deel van het dorp maken, waar ook buiten de kantooruren activiteit is. www.leuven.be/wijgmaal

WIJGMAAL

Betaalbaar wonen voor gezinnen De vraag naar gezinswoningen blijft stijgen. Om daar een antwoord op te bieden, plannen we onder meer 400 nieuwe woningen aan de Wakkerzeelsebaan in Wijgmaal, te midden van een nieuw park en vlak bij gemeenschapsvoorzieningen. De nieuwe woonwijk komt in een van de laatste woonontwikkelingsgebieden uit het ruimtelijk structuurplan van Leuven. De spoorweg verdeelt het gebied in twee zones. Het is de bedoeling om die in de toekomst beter te verbinden met twee tunnels onder de sporen.

Energiezuinig wonen In de zone tussen de Wakkerzeelsebaan, de spoorweg en de Baron Descampslaan, komen 35 budgethuurwoningen van AG Stadsontwikkeling Leuven en 90 sociale huurwoningen van Dijledal. Het gaat zowel om gezinswoningen met tuin als om appartementen. Onder de gebouwen komt een ondergrondse parking. Daarnaast worden er een ontmoetingscentrum en een buurtpark met spelvoorzieningen aangelegd die iedereen kan gebruiken. De woningen zullen energiezuinig zijn. De bouwwerken starten vermoedelijk in de loop van 2027.

Mix van woningen en voorzieningen In de zone tussen de spoorweg, de Baron Descampslaan en de Kroonstraat plannen we een groot openbaar park, met daarrond een mix van woonvormen: gezinswoningen met tuin, appartementen, collectieve woningen met gemeenschappelijke ruimtes … En ook een school en kinderdagverblijf voor Wijgmaal. Voor deze zone wordt momenteel een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt. Dat legt vast wat en hoe er gebouwd mag worden en vormt de basis voor de omgevingsvergunningen. De concrete realisatie zal pas daarna van start kunnen gaan.

15 minutenwijk We plannen de wijk bewust in de kern van Wijgmaal, vlak bij het station: zo vrijwaren we de groene ruimte rond de dorpskern. Er worden nieuwe voet- en fietspaden aangelegd, en op termijn ook een tunnel onder de sporen. Zo is de wijk vlot verbonden met andere plekken in Wijgmaal. De bouwhoogtes van de nieuwe wijk zullen aansluiten op die van de bestaande woningen. In het park wordt er wel hoger gebouwd. We werken hier volgens het concept van de 15 minutenstad. Dat betekent dat je binnen 15 minuten met de fiets, te voet of met het openbaar vervoer alles vindt wat je nodig hebt om aangenaam te kunnen leven, werken, leren en ontspannen.

HERTOGENSITE

Nieuwe woonwijk aan het water Op de voormalige ziekenhuissite van Sint-Pieter en Sint-Rafaël komt een nieuwe woonwijk met een groot park. Wat vroeger volgebouwd en verhard was, wordt binnenkort een plek voor wonen, ontmoeting, zorg, cultuur, water en groen. Ontwikkelaar Resiterra bouwt er niet alleen woningen, maar legt ook het openbaar domein aan, met het park, nieuwe brugjes over de opengelegde Dijle en wandelen fietspaden. De ontwikkeling gebeurde in overleg met de stad.

Erfgoed valt op De hele Hertogensite ademt erfgoed – de naam verwijst naar de hertogen van Brabant, die hier lang geleden hun residentie hadden. Veel gebouwen blijven staan en krijgen een nieuwe invulling. De oude stadsomwalling en enkele torens zijn gerestaureerd.

Mix van woningen Er komen allerlei soorten woningen: particuliere en sociale woningen, appartementen, woningen met tuin, met 1 tot 4 slaapkamers. Sommige zijn speciaal gericht op ouderen, op groepswonen, op jongvolwassenen die begeleiding nodig hebben … Om voor een divers woonaanbod te zorgen, heeft de stad met ontwikkelaar Resiterra afspraken gemaakt over een mix van sociale en zorgwoningen, zoals het Honkhuis. Door hier en daar in de hoogte te bouwen, houden we veel ruimte voor groen.

STEDELIJKE DYNAMIEK

WONEN OP HERTOGENSITE

9 Toekomstig woonproject Cultura met appartementen.

Toekomstige podiumkunstensite op de plaats van het voormalige ziekenhuis. In afwachting van de bouw ervan staat hier nu de Velodroom.

10 Onlangs afgewerkte woningen met binnentuin tussen de Kapucijnenvoer en de Dijle.

2 Groene toegang tot het Handbooghof. De supermarkt verhuist naar de overkant van de straat.

11 HONKhuis.

3 Opengelegde Dijle met aangelegde oevers.

12 Woontoren Hertog I met aanpalende stadswoningen met tuin (klaar tegen begin 2024).

4 Nieuwe brug over de opengelegde Dijle, aan een nieuw pleintje met Dijletrappen.

13 Woontoren Hertog II (in aanbouw). 14 Project met 20 sociale huurappartementen.

5 Centraal park.

15 Rijwoningen met een tuintje.

6 Vesaliusproject, een innovatief belevingscentrum van KU Leuven over wetenschap, zorg en samenleving. Het komt in de gebouwen van het 19de-eeuwse anatomisch theater, het Snijhuis en de voormalige gebouwen van Heelkunde en Pathologie.

16 BotaniCo: cohousingproject op de site van de voormalige stadsschool. 17 Toekomstige appartementen in de gebouwen van de vroegere afdelingen Pediatrie en Materniteit.

7 Welzijnstoren voor onder meer kleine onderzoeken en bloedafnames, in de toren van Sint-Rafaël.

18 Toekomstige appartementen in Instituut Maisin.

8 Gerestaureerde stadsomwalling.

2 7 10

18 3

15 14

8 6 11

HONKHUIS Vzw Honk bouwde een grote woning waar een vriendengroep van jongvolwassenen met een beperking begeleid zelfstandig kan wonen. Elke jongere heeft een eigen studio. De keuken, living, crea- en sportruimte en moestuin zijn gemeenschappelijk. Overdag gaan de bewoners werken of doen ze activiteiten met een meerwaarde voor de buurt, zoals glas ophalen voor de buren of afval oprapen op straat. Het gebouw is genomineerd voor de Mies van der Rohe Award, een Europese architectuurprijs. www.honk.be

Simon, Jasper, Sarah, Caline en Bram vertellen enthousiast over hun leven in het HONKhuis. ‘We kenden elkaar al van op de school Terbank. Nu wonen wij hier samen, met begeleiding. We missen onze ouders soms, maar het is ook fijn om dingen met je vrienden te doen. En we beslissen samen wat we eten. Soms is er iets niet lekker, maar iedereen moet een keer proeven!’ ‘We wonen hier sinds mei. In het begin bleven we 2 nachtjes slapen, nu al de hele week. In het weekend gaan we naar huis, zoals de studenten. Ondertussen kennen we de buurt al een beetje. We kunnen gaan sporten bij de buren van het woonzorgcentrum Dijlehof. En in het Sint-Pieterscollege mogen we gaan badmintonnen. Het is fijn om in Leuven te wonen. In een dorp moet je meer met de auto doen. Hier kan je makkelijker te voet of met de fiets.’ ‘Elke woensdag kan iedereen komen eten in de HONKantine, in maakleerplek aan de Vaartkom. Samen met andere vrijwilligers koken wij en helpen er met opdienen. We hebben soep, warm eten, broodjes en dessertjes. Kom dus maar een keer af!’ www.honk.be/honkantine

WILSELEPUTKAPEL Rustig en toch dichtbij

Het dorpscentrum van Wilsele-Putkapel is de afgelopen jaren volledig opgewaardeerd, met een nieuw plein en een nieuw zwembad. In de woonkern kwamen appartementen, zodat er voldoende open ruimte bleef. Openbaar vervoer en andere voorzieningen zijn vlakbij.

Heidi (44) en Luc (72) verhuisden enkele jaren geleden van een gezinswoning in respectievelijk Wijgmaal en Wilsele naar nieuwe appartementen aan het Sint-Agathaplein. Ze hebben het zich nog geen moment beklaagd. Heidi: ‘Ik woon hier met mijn twee kinderen. We hebben hier alles: een nieuw zwembad, winkels, een goede frituur, veel bakkers, een postpunt waar je pakketjes kan laten leveren, een supermarkt … Moet ik nog even doorgaan?’ Luc: ‘Mijn vrouw en ik hadden een huis met een vrij grote tuin en parking. Ideaal voor mijn praktijk en voor onze jonge kleinkinderen. In 2018 brak ik mijn heup. Tuinieren werd moeilijk. Toen we hoorden van de plannen in Wilsele, beslisten we om onze woning in te ruilen voor een appartement. Alles is hier dichtbij: een apotheker, een speeltuintje voor de kleinkinderen, een boekhandel … In het lokaal dienstencentrum kan je naar fijne activiteiten zoals lezingen of yogalessen en kan je ook zelf een steentje bijdragen. We zijn zo in Leuven met de fiets en met de bus. Dus hebben we nu nog maar één auto in plaats van twee.’ Heidi: ‘Hier wonen ook oudere mensen die een groter huis buiten Leuven ingeruild hebben voor een appartement dicht bij alle voorzieningen. En mensen die hun huis in het centrum hebben verkocht om wat rustiger te wonen, met toch alle voordelen van een bedrijvige dorpskern.’ Luc: ‘Vroeger woonden we in de Kwadenhoek, ook in Wilsele, maar kwamen we niet zo veel in het centrum zelf – eens naar de supermarkt, naar de jaarmarkt en dat was het. Het uitzicht was ook niet zo fijn: het oude zwembad hielp daar niet bij. Maar door de vernieuwingen van de laatste jaren is het hier nu veel aangenamer. En niet onbelangrijk: het groen van de Kwadenhoek missen we niet. Hier in het centrum is er ook veel groen en op 100 meter stappen zit je volop in de natuur. Het is hier goed.’

6 4

5 3

Nieuw zwembad met parking

2 Sint-Agathaplein, het nieuwe dorpsplein

3 Nieuwe woningen, hier wonen o.a. Heidi en Luc 4 Natuurlijke speeltuin en wadi 5 Lokaal dienstencentrum Ter Putkapelle 6 Gemeenschapscentrum De Bosstraat

Kwaliteitsvol wonen We focussen op kwaliteitsvolle, duurzame en energiezuinige woningen waar mensen comfortabel kunnen blijven wonen, ook als ze ouder zijn. Leuven heeft een dynamische woningmarkt. Er worden veel woningen gekocht en gerenoveerd om nadien te kunnen verhuren of verkopen. Bovendien controleert de stad sterk op woningkwaliteit. Die is dan ook goed in Leuven, zeker in vergelijking met andere centrumsteden.

Leegstand vermijden Ook het aantal leegstaande woningen in Leuven is beperkt. De stad heft immers een belasting op kamers en woningen die niet voldoen aan minimale kwaliteitsnormen, ongeschikt of onbewoonbaar verklaard zijn of leegstaan. Dat motiveert eigenaars om te renoveren, zodat er meer woningen op de markt komen. Enkel in uitzonderlijke gevallen wordt die belasting niet aangerekend, bijvoorbeeld wanneer een woning onbewoonbaar is na een brand. Weigert een eigenaar om zijn woning te renoveren, dan kan de stad het beheer ervan overnemen. Dat wil zeggen dat de stad de woning renoveert en nadien minstens 9 jaar via woonmaatschappij Dijledal verhuurt aan mensen in een kwetsbare situatie. Het pand blijft wel in het bezit van de eigenaar.

Woonkwaliteit De stad moedigt verhuurders aan om een conformiteitsattest te behalen. Dat is niet verplicht, maar zo’n attest geeft wel aan dat de woning voldoet aan de kwaliteitsnormen op het vlak van veiligheid, gezondheid, woonkwaliteit en het aantal toegelaten bewoners. De stad stuurt controleurs op pad om huurwoningen te inspecteren. Krijgt de woning een onvoldoende, dan krijgt de eigenaar voldoende tijd om aanpassingen te doen. Normaal vraagt de eigenaar of de syndicus het conformiteitsattest aan. Maar ook bewoners van een ongeschikte woning kunnen bij de stad een onderzoek en attest aanvragen.

Kotlabel Soms zie je een blauwe of een groene K aan een voorgevel hangen. Dat is het kwaliteitslabel voor studentenkamers en -studio’s in Leuven. Enkel koten die voldoen aan minimumcriteria voor woningkwaliteit, brandveiligheid, contractkwaliteit en studentvriendelijkheid krijgen zo’n label: een groen wanneer het pand zowel aan de criteria van de stad als aan die van KU Leuven voldoet, een blauw wanneer er al een positieve evaluatie door KU Leuven is maar de stad nog een controle moet uitvoeren.

428

energiebesparingspremies toegekend door de stad (2022)

Energiezuinig wonen Sinds het najaar van 2023 heeft Leuven een Klimaatcontract. Dat is opgesteld door de stad en Leuven 2030. Het is een actieplan om klimaatneutraal te worden in 2030. Een belangrijk onderdeel is het toekomstbestendig maken van woningen, bijvoorbeeld met collectieve renovaties.

41%

van de huizen en appartementsgebouwen in Leuven is voor 1946 gebouwd

Duidelijk beleid zorgt voor betere woonkwaliteit De stad heeft verschillende premies voor wie zijn woning energiezuiniger wil maken. Je leest er meer over op de volgende pagina’s.

Levenslang wonen Bij het ontwerpen van nieuwe woningen zullen we in de toekomst meer oog moeten hebben voor andere woonvormen. Gezinsvriendelijk wonen in appartementen is een haalbare kaart, en dat moeten we combineren met aandacht voor levenslang wonen. Eenvoudige ingrepen zoals iets bredere deuren en gangen kunnen ervoor zorgen dat ouderen langer kunnen thuis wonen. En dat is nodig om de aankomende vergrijzing op te vangen.

50%

het gemiddelde energieverbruik per nieuwbouwwoning is gehalveerd sinds 2012

DUURZAME TUINWIJKEN

Ter Elst, Kriekenbos, Berkenhof, Groenhof, Withof: in Leuven zijn er heel wat (tuin-)wijken met erfgoedwaarde. Sommige energiebesparende maatregelen zijn moeilijk te verzoenen met waardevol erfgoed. Om deze bijzondere wijken toch te verduurzamen, werkt de stad aan aangepaste richtlijnen voor eigenaars, architecten en aannemers.

Proefproject Ter Elst Voor de wijk Ter Elst in Heverlee ligt er een eerste kader met richtlijnen klaar. De komende maanden onderzoekt de stad samen met de bewoners hoe je er kan verduurzamen met respect voor het historische karakter van de huizen en de wijk. De ervaringen zal de stad gebruiken om ook voorschriften uit te werken voor andere erfgoedwijken. Heb je plannen om te verbouwen in een erfgoedwijk? Neem contact op met bouwen@leuven.be

DUURZAMER MET PREMIES 42

Wil je je woning duurzamer en comfortabeler maken? Zowel eigenaars als huurders kunnen premies van de stad en andere overheden aanvragen. Op www.premiezoeker.be vind je een volledig overzicht, hier alvast enkele voorbeelden.

PREMIES VAN DE STAD REGENWATER

MEER GROEN

ERFGOED

Installeer een regenwaterput en vang regenwater van je dak op om je toilet door te spoelen, de wasmachine te laten draaien of de planten te besproeien. Je betaalt niet alleen minder op je waterrekening, je spaart ook drinkwater uit.

Onthard je terras, tuin of oprit.

Heb je een pand zonder beschermde status maar met erfgoedwaarde? Dan kun je voor verschillende soorten werkzaamheden een premie aanvragen bij de stad.

PREMIE: € 500 | € 75 per extra aansluiting | € 100 extra voor een put van minstens 7.500 liter.

PREMIE: € 100 voor de eerste 5 m², € 10 per extra m² Vergroen je voortuin met planten, struiken, gras of een boom. VERSCHILLENDE PREMIES Leg een geveltuintje aan tegen de straatgevel van je woning. PREMIE: € 25

Wie kleinschaliger wil beginnen, kan ook een regenwaterton met een kraantje aansluiten op een dak van minstens 8 m². PREMIE: max. € 100 voor een ton van minstens 200 liter.

Leg een groendak aan. PREMIE: extensief groendak € 25 per m² en maximaal € 5.000, intensief groendak € 10 per m² extra en maximaal € 7.000

www.leuven.be/erfgoedpand

Premie aanvragen bij de stad De stad kent ook nog andere premies toe. Het volledige overzicht, de voorwaarden en hoe je alles kan aanvragen, vind je op www.leuven.be/premies. Opgelet: de premiebedragen in dit artikel gelden op het moment van druk en kunnen na verloop van tijd veranderen.

ANDERE WOONPREMIES AANPASSINGEN VOOR OUDEREN OF MENSEN MET EEN BEPERKING Zowel de provincie Vlaams-Brabant als de Vlaamse overheid reikt premies uit voor wie zijn woning wil aanpassen aan ouderen of mensen met een beperking. Vraag je een premie aan bij de provincie, dan krijg je er automatisch een premie van de stad bovenop.

Casa Clementina Zorg Leuven heeft een toegankelijke en levensbestendige kijkwoning gemaakt waar je kan ontdekken welke kleine aanpassingen en hulpmiddelen kunnen helpen om langer thuis te blijven wonen. www.zorgleuven.be

RENOVEREN Als je je buitenmuren, dak of zoldervloer isoleert of energiebesparende maatregelen in huis combineert, krijg je bovenop de Vlaamse premie een premie van de stad.

VERLAAGDE BTW Als je een huis van meer dan 10 jaar oud renoveert, betaal je slechts 6% btw.

Vragen over energie besparen en groene energie? Het Leuvense Klimaathuis klimaathuis@leuven.be • 016 27 23 93 www.leuven.be/klimaathuis Hier krijg je ook info over de vele premies voor duurzaamheidsingrepen.

82%

103.000

van de Leuvenaars is tevreden over de buurt waar ze wonen

51.000

inwoners in Leuven

huishoudens in Leuven

73%

heeft een energiezuinige woning

1.739

Wonen in Leuven

inwoners per km2

IN CIJFERS

60%

woont langer dan 10 jaar in Leuven

31%

37%

appartementen en studio’s

huizen

85%

van de Leuvenaars is tevreden over de eigen woning

32% kamers