Εξώφυλλο. Οι ςυννυφάδεσ (από αριςτερά): Καραλι Συμ. Μαρία(1904-1982) και Καραλι Ραρ. Σοφίλα(1916-2002),Μαυρόλοφοσ, δεκαετία 1930.
ΑΠΟΘΧΟΙ ΣΘ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΔΙΚΑ ΣΡΑΓΟΤΔΙΑ ΑΠΟ ΣΟ ΣΑΡΙΚΛΙ
KAPPADOKYA’DAN YANKILAR ÇARIKLI’DAN KARAMANLI RUM EZGİLERİ
Οι αυκεντικζσ θχογραφιςεισ ζγιναν τθ δεκαετία 1980 Οι ςφγχρονεσ θχογραφιςεισ ζγιναν το 2004 Ζρευνα – Καταγραφι: Θανάςθσ Β. Ραπανικολάου Μουςικολογικι Επιμζλεια: Γιϊργοσ Κ. Χατηθμιχελάκθσ Απόδοςθ – χόλια – Μετάφραςθ Σραγουδιών: Θανάςθσ Β. Ραπανικολάου
Αφιερώνεται ςτη μνήμη όλων εκείνων των «Γερόντων» οι οποίοι θα μείνουν ζωντανοί, για πάντα, μέςα από τα τραγούδια τουσ. Εςσαπιστίερ ουείλονται: ςτο Διμαρχο Κόνιτςασ κ. Χατηθεφραιμίδθ Ρρόδρομο, ςτουσ υπεφκυνουσ του Ρνευματικοφ Κζντρου Διμου Κόνιτςασ και των Συλλόγων: Ρολιτιςτικοφ Λαογραφικοφ Κόνιτςασ «Οι ίηεσ», Καππαδοκϊν Ν. Ζβρου «Οι Τρεισ Ιεράρχεσ» και Καππαδοκϊν Μαυρολόφου «Ο Άγιοσ Γεϊργιοσ -Τςαρικλί», για το ενδιαφζρον που επζδειξαν ςτθν εργαςία μου, ςτο ςυνκζτθ Χατηθμιχελάκθ Γιϊργο για τθ μουςικολογικι επιμζλεια των τραγουδιϊν και ςε όςουσ βοικθςαν ςτθν ολοκλιρωςθ αυτισ τθσ παραγωγισ.
ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΑ ΕΙΑΓΩΓΗ
ελ. Βιβλίου
1. Τραγοφδια – Χοροί, του Θανάςθ Ραπανικολάου 2 2. Μουςικολογικζσ Σθμειϊςεισ, του Γιϊργου Χατηθμιχελάκθ 3 ΣΡΑΓΟΤΔΙΑ - Χοροί 1. ΑΘ ΑΒΒΑ - Αθ Σάββασ ι Βάρα-βάρα 2. ΑΝ’ΝΣΑΒΑΛ – Σχρχντψνα ι Σχρχντίνα 3. ΕΝΣΑΛΘ - Ενταλία 4. ΄ΙΣΣΙΝΕ ΄ΙΣΣΙΝΕ - Ορτό 5. ΑΓΑΜ ΙΣΑΝΜΠΟΛ’ΝΣΑ – Τςίρπθμα 6. ΣΫΡΛΫ ΣΣΙΣΣΕΚΛΕΡ - Τςιραμά 7. ΕΝ’ΣΕΡΙΙ… ΛΕΪΛΙ… - Χοπλαμά 8. ΜΠΑΓΛΑ ΜΠΑΜΠΑ – Καρςιλαμάσ 9. ΣΗΪΕΡΙΜΙΝ ΚΙΟΕΙ - Γυναικείοσ καρςιλαμάσ με μαντίλια 10. ΑΛΛΘ ΓΕΜΕΝΙΜ - Γυναικείοσ καρςιλαμάσ με μαντίλια 11. ΓΑΜΠΑ ΜΠΟΤΛΟΤΣ - Ορτό 12. ΝΕΝΝΙΛΕΪΜ - Νεννιλζιμα 13. ΕΝΕΜ - Τςίρπθμα 14. ΕΝ’ΣΕΡΙΙ ΦΙΣΙΛΛΙ - Τςιραμά 15. ΣΕΡΚΕΗ ΓΘΗΘ - Κιοτςζτσ (Αντρικόσ καρςιλαμάσ με ι χωρίσ κουτάλια) 16. ΑΝΑ ΓΙΑΝ’ΝΣΘΜ - Κιοτςζτσ (Αντρικόσ καρςιλαμάσ με ι χωρίσ κουτάλια) 17. ΓΟΝΙΑΛΘ - Κιοτςζτσ (Αντρικόσ καρςιλαμάσ με ι χωρίσ κουτάλια)
Kitabın içindekiler Giriş
sh. 2-4
Türküler – Oyunlar
sh. 5-29
1. Ay Savvas
sh. 5
2. Andaval
sh. 6-7
3. Edalı
sh. 8-9
4. Içine içine
sh. 10
5. Ağam Istanbol’da
sh. 11-12
6. Türlü çiçekler
sh. 13-14
7. Enterisi ....leyli..
sh. 15
8. Bağla baba
sh.16
9. Ciğerimin kőşesi
sh. 17
10. Allı yemenim
sh. 18
11. Ġaba bulut
sh. 19
12. Nennileyim
sh. 20
13. Senem
sh. 21
14. Enterisi fitilli
sh. 22
15. Çerkez ġızı
sh. 23-24
16. Sana yandım 17. Ġonyalı
Orijinal kayıt
sh. 25-27 sh.28-29
sh. 30-31
Araştırmacı ve kaydeden Thanasis Papanikolau ile besteci G. Hacımihelaki’nin biyografileri sh. 32.
ΤΓΧΡΟΝΕ ΘΧΟΓΡΑΦΘΕΙ
Τραγουδοφν: Θεοδώρα Βάρςου (ςόλο ςτο 10), Μαρία Μελαχροινοφ, Κατερίνα Μθτροποφλου, πυριδοφλα Μπάκα (ςόλο ςτο 9), Γραμματικι ταυρακοφδθ, Κώςτασ Γράμπασ, Βαγγζλθσ Δροφηασ (ςόλο ςτο 17), Βαςίλθσ Μπαραμποφτθσ (ςόλο ςτο 16), πφροσ Πάλλασ, Γιώργοσ Χατηθμιχελάκθσ (ςόλο ςτο 15). Ραίηουν: Κατερίνα Μθτροποφλου: κρουςτά (νταοφλι, νταϊρζ, ταψιά, κουτάλια, τουμπελζκι), Περικλισ Παπαπετρόπουλοσ: βιολί (9, 17), Γιώργοσ Χατηθμιχελάκθσ: οφτι, ςάηια (μπάγλαμα, τηουρά), τρατισ Ψαραδζλλθσ: κιάμανα , καππαδοκικι λφρα (1, 4, 8, 11, 16). Θχολθψία: Κυριάκοσ Κυριακοφ, Γιώργοσ Μθλιώρθσ (Sounds From The Groud Studio).
Ειςαγωγι Θανάςθ Β. Ραπανικολάου Τραγοφδια - Χοροί Θ αγάπθ κι ο ενκουςιαςμόσ του γράφοντοσ για κάκε τι που είχε ςχζςθ με τον τόπο τθσ καταγωγισ του, το Τςαρικλί τθσ Καππαδοκίασ, υπιρξε βαςικι προχπόκεςθ για τθν εναςχόλθςι του με τουσ χοροφσ και τα τραγοφδια αυτοφ του χωριοφ, τα καραμανλιδικα τραγοφδια, και τθ ςυλλογι και καταγραφι αυτϊν. Ο γξάθσλ είρε ηελ ηύρε λα αθνύζεη θαη λα θαηαγξάςεη ηέηνηα ηξαγνύδηα από ηε δσληαλή θσλή εθείλσλ πνπ κπνξνύλ λα νξηζηνύλ σο «νη ηειεπηαίνη κεγάινη Γέξνληεο» θιεξνλόκνη κηαο παξάδνζεο πιαζκέλεο ζηνπο αηώλεο. Τα περιςςότερα τραγοφδια καταγράφθκαν ςτισ αρχζσ τθσ δεκαετίασ του 1980, ςτον Άνω Μαυρόλοφο Αλμυροφ κι ο γεωγραφικόσ χϊροσ ςτον οποίον αναφζρονται είναι ζνα τμιμα τθσ Ν. Καππαδοκίασ, ςτθν πεδιάδα τθσ Βαγαδαονίασ του Στράβωνα, το ςθμ. Μιςλί Οβαςι (Misli Ovasι), όπου βρίςκονταν, μζχρι το 1924, τα αμιγϊσ ελλθνικά χωριά Μιςτί και Τςαρικλί (ςθμ. Konaklι και Çarıklı ). Οι κάτοικοι των χωριϊν αυτϊν μιλοφςαν τθ μιςτιϊτικθ καππαδοκικι ντοπιολαλιά, αλλά δεν είχαν κανζνα, ς’ αυτό το ιδίωμα, διαμορφωμζνο τραγοφδι. Στιχουργοφςαν και τραγουδοφςαν ςτθν τουρκικι. Σν ηξαγνύδη ήηαλ ηξόπνο δσήο γηα ηνπο Καππαδόθεο θη απηό ζπλόδεπε όιεο ηηο θάζεηο ηεο δσήο ηνπο, ηηο ραξέο θαη ηηο ιύπεο Οη ίδηνη δηέθξηλαλ ηα ηξαγνύδηα ηνπο, κε βάζε ηε κνπζηθή ηνπο ζύλζεζε, ζε ρνξεπηηθά θαη θαζηζηηθά. Τα χορευτικά διαιροφνταν ςε : χόρουηιοφ (1) και γάμουηιοφ (2) τραγώια(3). Τα πρϊτα τραγουδιόνταν κατά τισ μεγάλεσ κρθςκευτικζσ εορτζσ και χορεφονταν κυκλικά και ςε ανοικτοφσ χϊρουσ. Τα δεφτερα τραγουδιόνταν ςε αρραβϊνεσ, γάμουσ, βαφτίςεισ κ.τ.λ., ςε κλειςτοφσ χϊρουσ και ςυνοδεφονταν από αντικριςτοφσ χοροφσ. Ρζρα από τθ διάκριςθ των τραγουδιϊν με βάςθ τον ςκοπό τουσ, κα μποροφςαμε να τα κατατάξουμε ωσ προσ το ποιθτικό τουσ περιεχόμενο, ςε τραγοφδια : αγάπθσ, φιλίασ, ξενιτιάσ και νοςταλγίασ, κρθςκευτικά κ.τ.λ.. Οη πεξηζζόηεξεο ζπλζέζεηο βαζίδνληαη ζε κέηξα επηαζύιιαβα, νθηαζύιιαβα θη ελδεθαζύιιαβα θαη είλαη αλώλπκεο. Οη ζθνπνί ησλ ηξαγνπδηώλ είλαη βαξείο θη νη πεξηζζόηεξνη ρνξνί, όζνλ αθνξά ηνπο θύθιηνπο, ζηξσηνί θαη ήξεκνη. Αληηζέησο νη αληηθξηζηνί είλαη πην ραξνύκελνη θαη δηαζθεδαζηηθνί.
Οι αντικριςτοί ςυνοδεφονταν από όργανα, ςυνικωσ, ντζφια. Οι άντρεσ όταν χόρευαν χρθςιμοποιοφςαν τα δάκτυλά τουσ για να παράγουν ιχουσ ι χτυποφςαν, ρυκμικά , κουτάλια ι ηιλια, το χορό αυτό τον ζλεγαν κιοτςζτσ (4). Οι γυναίκεσ χόρευαν κρατϊντασ μαντίλια. Οη θπθιηθνί ρνξνί ήηαλ ηξαγνπδηζηνί, ρσξίο όξγαλα. Χόξεπαλ θαη ηξαγνπδνύζαλ ηαπηόρξνλα. Οη γπλαηθείνη θπθιηθνί ρνξνί είλαη πεξηζζόηεξν ζεκλνί θη αξγνί. Οη αληξηθνί ραξαθηεξίδνληαη γηα ην απνθαζηζηηθό βήκα κε κεηξεκέλεο ζηαζεξέο θηλήζεηο, ζηα ζηξσηά κέξε, θαη δσεξά πεδήκαηα θη έληνλα ρηππήκαηα ησλ πνδηώλ ζην έδαθνο, ζηα γπξίζκαηα. Οι χοροί ζχουν διάφορεσ ονομαςίεσ, κυρίωσ, από τον τρόπο που χορεφονταν [ ορτό (5), γίςου (6), χοπλαμά(7), τσ ιραμά(8), τσίρπθμα(9), ςχρχντψνα (10)] ι ζπαιρναν τθν ονομαςία τουσ από τα τραγοφδια που τουσ ςυνόδευαν ( νεννιλζιμα, ενταλία, βάρα-βάρα ι Αθ Σάββασ ). Το c.d. αυτό περιζχει 17 τραγουδιοφ.
τραγοφδια και είναι το πρϊτο μζροσ μιασ πρακτικισ μελζτθσ του καραμανλιδικου
Τα τραγοφδια είναι όλα χορευτικά, παρουςιάηονται ςε διαςκευι με όργανα και οριςμζνα ςτθν αυκεντικι τουσ εκτζλεςθ. Η απόδνζή ηνπο ζηα ειιεληθά πξέπεη λα ζεσξεζεί δηαζθεπή πεξηζζόηεξν παξά κηα δνπιηθή κεηάθξαζε. Ακινα, Ιοφνιοσ 2004
1. Από το χόρουσ, χορόσ. 2. Από ην γάμοςρ, γάκνο. 3. Τπαγώι, ηξαγνύδη. 4.Σνπξθ. köçek, ν ζπλνδόο γπλαίθαο ζε αληηθξηζηό ρνξό. ην κηζηηώηηθν ηδίσκα παίζ’ κιοτσέτρ, ρνξεύεη αληηθξηζηό. 5. Ορτό, ορκόσ, ςωςτόσ, ίςιοσ.
κιοτσέκτσήρ είλαη απηόο πνπ
6. Γίςου, ίςοσ, ίςιοσ. 7. Από το χοπλαΐηου, πθδϊ. 8. Από το τςιραΐηου ι τςιραντώ, πθδϊ. 9. Από το τςιρπώ , τινάηω, κουνϊ. Κατά τα γυρίςματα του χοροφ, οι χορευτζσ ζγερναν το ςϊμα τουσ κουνϊντασ με δφναμθ τα χζρια τουσ. 10. Από το ςχρχΐηου, ςφρω, ςζρνω, ςβαρνίηω.
KAPPADOKYA’DAN YANKILAR
ÇARIKLI’DAN KARAMANLI RUM EZGİLERİ
Yazar’ın soyağacının uzandığı Kappadokya bölgesi, Niğde’ye bağlı Çarıklı köyü ile ilgili her şeye duyduğu sevgi ve coşku, bu köyün Karamanlı türküleri (Kappadokya’da yaşamış olan Rumların söylediği Türkçe ezgiler) ve oyunlarına olan ilgisi, bunları derleyerek kayda geçirmesi için temel neden oluşturdu. Yazar, Anadolu’nun derinliklerinde asırlar boyunca yoğrulmuş bir geleneğin mirasçıları ‘Son Büyük Kuşak’ diye tanımlanabilecek insanların kendi seslerinden bu şarkıları dinleme ve kaydetme şansına sahip oldu.
Türkülerin çoğu, 1924’ten sonra Niğde-Çarıklı köyünden göç etmiş ve Tesalya bölgesi Ano Mavrolofo’ya yerleşmiş göçmenlerden 1980’li yılların başlarında derlendi. Konuya ilişkin coğrafî bölge, G. Kappadokya’nın bir kısmı olup, Vagadaonia ovası, bu günkü adıyla Misli ovası, yani 1924’e kadar katıksız Rum nüfusa sahip Misti ve Çarikli, bu günkü adıyla Konaklı ve Çarıklı köyleridir. Bu köylerde yaşayanlar, yerel Kappadokya Rum ağzını konuşuyor olmalarına rağmen, bu şive ile söylenmiş hiçbir türküleri yoktu. Türkçe yazıp Türkçe söylüyorlardı. Kendileri, müziklerini makama göre, oyun havası ya da türkü diye ayırt ediyorlardı. Türkülerin makamı genelde ağır, oyun havaları da uyumlu ve sakindi. Karşılıklı oynananlar ise tam aksine daha neşeli ve eğlenceli.
Bu CD, 17 parçadan oluşmakta ve Karamanlı türkülerine ilişkin pratik bir çalışmanın ilk bölümünü oluşturmaktadır. Parçaların hepsi oynanabilen, müzik aletleri eşliğinde (1-17) ve orijinal ağızlarda (18-34) söylenmiştir. Araştırmacı ve kaydeden Thanasis PAPANIKOLAU
ΜΟΤΙΚΟΛΟΓΙΚΕ ΘΜΕΙΩΕΙ Γιώργοσ Χατηθμιχελάκθσ Για τουσ ζχοντεσ μουςικολογικά ενδιαφζροντα, ςυμπεριλάβαμε ςτθν ζκδοςθ καταγραφζσ των κομματιϊν ςτο πεντάγραμμο μαηί με τθ ρυκμικι ςυνοδεία, θ οποία ςυνικωσ είναι ρυκμικόσ κφκλοσ αποτελοφμενοσ από βαςικοφσ πόδεσ. Διευκρινιςτικά προςκζτω τα εξισ: Για τθν καταγραφι Θ καταγραφι ακολουκεί το ςφςτθμα αντιςτοίχθςθσ των ιχων με το ςφςτθμα του μακάμ, όπωσ ζχει παγιωκεί ςτθ ςφγχρονθ Τουρκικι Θεωρία. Οπότε θ βάςθ του ζςω πρϊτου (πα) αντιςτοιχεί ςτον φκόγγο διουγκιάχ (λα). Για το ςφςτθμα αλλοιώςεων Για να καταδείξω το φψοσ των φκόγγων χρθςιμοποίθςα το ςφςτθμα των αλλοιϊςεων που κακιερϊκθκε από τουσ Τοφρκουσ Θεωρθτικοφσ του 20ου αιϊνα, που είναι βαςιςμζνο ςτθ διαίρεςθ του φυςικοφ μείηονοσ τόνου (8/9) ςε 9 κόμματα. Ρροςζκεςα ζνα επιπλζον ςφμβολο για τθν φφεςθ των 2 κομμάτων, επειδι ςυχνά με αυτό ζπρεπε να καταδείξω τθν βάρυνςθ του φκόγγου Σι, που ωσ επί το πλείςτον ακουγόταν ςτισ καταγραφζσ να θχεί χαμθλότερα από το ςθμερινό Σεγκιάχ (βου του λεγζτου), ςτθ κζςθ που καταχρθςτικά ονομάηεται ουςςάκ περδζσ (βου των Αϋιχων).
Για τα μουςικά γζνθ: Ωσ επί το πλείςτον τα τραγοφδια αυτά κινοφνται ςτο διατονικό γζνοσ και είναι πρϊτου ιχου (ουςςάκ), λιγότερα ζξω πρϊτου (χουςεϊνί), λεγζτου (ςεγκιάχ) και πλαγίου τετάρτου (ραςτ). Επίςθσ αρκετά κινοφνται ςε ιχο που καταχρθςτικά κα ονομάηαμε νάο (ςεμπά) κι αυτό γιατί θ βάρυνςθ τθσ IV βακμίδασ τθσ κλίμακασ (του φκόγγου Δι) είναι ελάχιςτθ από τουσ τραγουδιςτζσ των καταγραφϊν (περίπου κατά 1 κόμμα, ςε μία κζςθ που καταχρθςτικά ονομάηεται καμπαλί (χαμθλό) νεβά (ρε)). Το χρωματικό γζνοσ επίςθσ οι τραγουδιςτζσ των καταγραφϊν το τραγουδοφν ιδιόμορφα. Στο χρωματικό τετράχορδο Πα-Βου(υφεςθ)-Γα(δίεςθ)-Δι (Λα-Σι(φφεςθ)-Ντο(δίεςθ)-ε, το Βου (ςι) τραγουδιζται ςτθ κζςθ του προαναφερκζντοσ ουςςάκ περδζ και το Γα (ντο) αρκετά οξυμζνο (ςτθ κζςθ χιτηάη), παράδοςθ που αποπνζει άρωμα του παλαιοφ αραβοπερςικοφ φφουσ. Τα ςθμαντικότερα ςτοιχεία που είναι το φφοσ εκφοράσ, ο τρόποσ παιξίματοσ των οργάνων, το αρμονικό πλαίςιο κλπ δυςτυχϊσ δεν μποροφμε να τα κίξουμε λόγω χϊρου. Ριςτεφουμε, βαςιςμζνοι ςε προφορικζσ πθγζσ, ότι τα αποδϊςαμε και μπορείτε να τα αντιλθφκείτε μζςω τθσ ακρόαςθσ.
Πειραιάσ, Ιοφνιοσ 2004 Γιώργοσ Χατηθμιχελάκθσ
1.ΑΗ ΑΒΒΑ Φορόσ: Αη άββασ ή Βάρα-βάρα (1) Αη ϊββα ντερεςιν’ντϋ Μουμλϊρ γιανϊρ γιαραςιν’ντϋ. Αη ϊββα μπουτζϊχ μπουτζϊχ Μουμλϊρ γιανϊρ γοτζϊχ γοτζϊχ. Φαβλουςουν’ντϊ μπουγντϊι μπιτϋρ, Γουππεςιν’ντϋ μπιλμπύλ οτϋρ. Βϊρα βϊρα ολοϑρ Φατζύ, Βαρμαγιαννϊρ τςεκϋρ ατζύ. Γκώεννϋρ Φριςτϐσ’οϑν τατζύ. Γκελ, Εφϋν’ντιμ , γκιοςτϋρ νουρύ! Νουρύ, νουρύ, Φατζύ νουρύ. Φριςτϐσ’οϑν ντογντουγοϑ γερύ.
--------(1). Αη άββασ ή Βάρα-βάρα . Δίπατοσ κρθςκευτικόσ χορόσ από δφο ομάδεσ αντρϊν από τισ οποίεσ θ μία ςτθρίηεται όρκια ςτουσ ϊμουσ τθσ άλλθσ.
1.ΑΗ ΑΒΒΑ Μεσ ςτην κοιλϊδα του Αη ϊββα Ανάβουν τα κεριά ςτισ πλθγζσ του. Σε κάκε γωνιά του Αθ Σάββα Αγκαλιζσ ανάβουν τα κεριά του. την αυλό του φυτρϔνει ςιτϊρι Και ςτον τροφλο του κελαθδεί τ’ αθδόνι.
Πποιοσ πάει γίνεται Χατηισ Κι όποιοσ δεν πάει πικραίνεται πολφ. Πςοι πάνε φοροφν το ςτζμμα του Χριςτοφ. Ζλα, Κφριζ μου, δείξε μου το Φωσ! Το Φωσ των Ρροςκυνθτϊν(βρίςκεται) Εκεί που γεννικθκε ο Χριςτόσ.
1. Ay Savvas Ay Savva deresinde Mumlar yanar yarasinde. Ay Savva bucah bucah Mumlar yanar ġocah ġocah (1). Havlusunda buġday biter, Ġuppesinde (2) bilbil öter.
Vara vara olur Haci, Varmayannar çeker aci. Gienner Hristos’un (3) taci. Gel, Efendim, göster nuri! Nuri, nuri, Haci nuri! Hristos’un doġduġu yeri.
1.
kucak, 2. Kubbe, 3. Hazreti İsa’nın.
2.ΑΝ’ΝΣΑΒΑΛ Φορόσ: ςϋρϋντΰνα ή ςϋρϋντίνα (1) Αν’νταβάλ μπαγλαρή ςεβίλ γερ ιντί. Ζαλύμ αραμπατζύ ατόν γιορϒντϓ. Γαλγανόν ντιμπιν’ντϋ γιατμϊζ ολαώντόμ! Γκετςϋν χουβαρνταγιϊ μπακμϊζ ολαώντόμ! Αχά, μπαμπά, ςου βαρμάζ ολ εκινί! Μπεν ντολντουρντοϑμ Παϑλικα’νόν γιουκιουνϓ. Αν’νταβάλ νταγλαρή ςεβγκίμ γκετιρντίμ, Γιουκςϋκ γοναγημϊ μπιρ γκιουν γιατηρντόμ. ΄΄Γιαγληόμ ντϒςτϓ ντα βερ γηζ΄΄ ντεντιλϋρ. ΄΄Μπιν αραμπαγιά ντα ςώργκιούν ΄΄ ντεντιλέρ. Αν’νταβα’λόν ςουγιοϑ γιουκςεκτϋν εννϋρ, Σςιφτϋ ντεώρμενύ αλτην’ντϊν ντονϋρ.
(1). ϋρϋντΰνα ή ςϋρϋντίνα. Ριαςμζνεσ με τα χζρια αλυςιδωτά θ μία δίπλα ςτθν άλλθ χορεφουν οι χορεφτριεσ ςε μια ευκεία ςφιχτοδεμζνθ και επιβλθτικι. Μπροςτάρθσ του χοροφ μπαίνει ζνασ άντρασ για να μπορεί να τισ ςχρχΐς’, να τισ τραβιξει. Κρατάει ςτο δεξί του χζρι ζνα μαντίλι που το κουνάει ρυκμικά, δεξιά κι αριςτερά, αργά και γριγορα, ανάλογα με τισ απαιτιςεισ του χοροφ. Το πρϊτο μζροσ χορεφεται βθματιςτά με μια ελαφριά κλίςθ του ςϊματοσ προσ το μζροσ του ποδιοφ που βθματίηει. Στο δεφτερο μζροσ το τραγοφδι και ςυνεπϊσ κι ο ρυκμόσ του χοροφ γίνεται πιο γριγοροσ με εντονότερα κουνιματα του ςϊματοσ. Οι χορευτζσ χτυποφν το δεξί τουσ πόδι ςτο ζδαφοσ, ενϊ το αριςτερό λυγίηει από το γόνατο και κάτω ελαφρϊσ προσ τα πίςω.
2.ΑΝΣΑΒΑΛ (1) Οι αμπελϔνεσ του Ανταβϊλ ςυφοριαςμϋνοσ τϐποσ. Άςπλαχνε αμαξά, τ’ άλογό ςου προχϊρθςε. Στθ ρίηα του γαϊδουράγκακου να μθν είχα πλαγιάςει! Και τον αλιτθ που περνά, να μθν τον είχα δει!
Παηέπα, ασ, να μην έζωνερ να πόηιζερ ηα ζπαπηά ζος! Εγϊ τθν ντροπι μου φόρτωςα ςτου Ραφλθκα(2) τθν πλάτθ. Απ’ τα βουνά του Ανταβάλ ζφερα τθν αγάπθ, Μόνο, μια μζρα πλάγιαςα, μεσ ςτο ψθλό κονάκι.
¨Ζπεςε το μαντίλι μου, δϊς’ το κοπζλα¨ μοφ ’παν. ¨Ανζβα πάνω ςτθν άμαξα και τράβα μπροςτά¨ μου είπαν. Τα νερά του Ανταβάλ ζρχονται από ψθλά Και δφο μφλουσ ςτρζφουνε, ςαν κατεβοφν, χαμθλά.
2. Andaval Andaval baġları sevil yer idi. Zalim arabaci atın yörüdü. Ġalġanın dibinde yatmaz olaydım! Geçen huvardaya bakmaz olaydım!
Aha, baba, su barmaz ol ekini! Ben doldurdum Pavlika’nın yükünü. Andaval daġları sevgim getirdim, Yüksek ġonaġıma bir gün yatırdım.
‘‘Yaġlığım düştü da ver ġız’’ dediler. ‘‘Bin arabaya da sürgün’’ dediler. Andaval’ın suyu yüksekten ener, Çifte değirmeni altından döner.
3.ΕΝΣΑΛΗ Φορόσ: Ενταλία (1) Ενταλό’γιϊ, βϊι, βϊι, ενταλό’γιϊ, βϊι! Ντεριαλαρντϊν κιουρϋκ τςεκϋρ γαώκτςύ’ϊ, βϊι! Ενταληνόν ντελφεςύ. Γαρτςιντϊν γκελύρ ςεςύ. Ενταλό’γιϊ, βϊι, βϊι, ενταλό’γιϊ, βϊι! Ντεριαλαρντϊν κιουρϋκ τςεκϋρ γαώκτςύ’ϊ, βϊι! Αλτόν γοώντοϑμ τîεζβεϋ. Γιαρύμ γκεττύ γκεζμεϋ. Ενταλό’γιϊ, βϊι, βϊι, ενταλό’γιϊ, βϊι! Ντεριαλαρντϊν κιουρϋκ τςεκϋρ γαώκτςύ’ϊ, βϊι! Αλτημόν ελλύ ντιρϋ. οζλερύ ζαλύμ ντιρϋ.
3.ΕΝΣΑΛΗ
Ο ερωτϑλοσ βϊι, βϊι, ο ερωτϑλοσ βϊι! Τραβάει κουπί από τα βάκθ τθσ κάλαςςασ ο καϊκτςισ, βάι!
Το ςκουφί του ερωτφλου. Ζρχεται από απζναντι θ φωνι του. Ο ερωτϑλοσ βϊι, βϊι, ο ερωτϑλοσ βϊι! Τραβάει κουπί από τα βάκθ τθσ κάλαςςασ ο καϊκτςισ, βάι!
Ζβαλα χρυςό ςτο μπρίκι. Βγικ’ θ αγάπθ μου ςεργιάνι. Ο ερωτϑλοσ βϊι, βϊι, ο ερωτϑλοσ βϊι! Τραβάει κουπί από τα βάκθ τθσ κάλαςςασ ο καϊκτςισ, βάι!
Τα χρυςάφια μου πενιντα Και τα λόγια τθσ ςκλθρά.
3.Edalı
Edalıya, vay vay, edalıya, vay! Deryalardan kürek çeker ġaykçi’a, vay!
Edalının delfesi. Ġarçidan gelir sesi.
Edalıya, vay vay, edalıya, vay! Deryalardan kürek çeker ġaykçi’a, vay!
Altın ġoydum cezvee. Yarim getti gezmee.
Edalıya, vay vay, edalıya, vay! Deryalardan kürek çeker ġaykçi’a, vay!
Altımın elli dire. Sözleri zalim dire.
(1). Ενταλία . Οι χορευτζσ χορεφουν ο ζνασ δίπλα ςτον άλλο με τα χζρια ςταυρωτά και το αριςτερό πόδι ζνα βιμα μπροςτά από το δεξί . Στθν αρχι είναι ηωθρόσ και γριγοροσ κι φςτερα γίνεται αργόσ. Στο αργό του μζροσ ζχει γφριςμα με ζντονο χτφπθμα του αριςτεροφ ποδιοφ ςτο ζδαφοσ.
4.ΙΣΙΝΕ ΄ΙΣΙΝΕ Φορόσ : Ορτό (1) Υιλτζανό, φιλτζανό νταςτϊν ογιαλϊρ, Ιτςινϋ, ιτςινϋ γαώφϊ γογιαλϊρ. Γκιουζελύ, γκιουζελύ τζαν’ντϊν ςεβερλϋρ, Σςιρκινύ, τςιρκινύ μπαςτϊν ςαβαρλϊρ. Άλμαν, γηζλϊρ, ϊλμαν μπιτλύ τςομπανύ, Αρντό ςώϊχ ςαώϊχ ιτλύ τςομπανύ . Σςομπϊν εβϋ γκελμύσ γαβαλόν γιανϊρ, Γαβαλόν ϒςτϒν’ντϋ ζεντζεφύρ μπαγλϊρ. Αναςό βϋρμεώορ γηζό γαν αγλϊρ. Υιλτζανό, φιλτζανό νταςτϊν ογιαλϊρ, Ιτςινϋ, ιτςινϋ γαώφϊ γογιαλϊρ.
4.ΙΣΙΝΕ ΄ΙΣΙΝΕ
Σο φλιτζϊνι απϐ πϋτρα το ςκαλύζουν, Και μϋςα το γεμύζουν με καφϋ. Σην ϐμορφη την αγαποϑν με την καρδιϊ τουσ, Σην ϊςχημη την διϔχνουν μακριϊ τουσ. Σον ψειριϊρη το βοςκϐ αφόςτε τον, κορύτςια, Μαϑρα τον ακολουθοϑν απϐ πύςω του ςκυλιϊ. Ήρθε ςτο ςπύτι ο βοςκϐσ, φλϐγεσ η φλογϋρα του πετϊ Και πϊνω ςτη φλογϋρα του λουλοϑδια κρεμαςμϋνα. Η μϊνα τησ δεν τη δύνει, μαϑρα δϊκρυα χϑνει. Σο φλιτζϊνι απϐ πϋτρα το ςκαλύζουν, Και μϋςα το γεμύζουν με καφϋ.
4.İçine içine
Filcanı daştan oyalar, İçine ġayfa ġoyalar. Güzeli candan severler, Çirkini baştan savarlar.
Alman, ġızlar, alman bitli çobani. Ardı siyah sayah itli çobani. Çoban eve gelmiş, ġavalın yanar, Ġavalın üstünde zencefir baġlar.
Anası vermeyor, ġızı ġan aġlar. Filcanı daştan oyalar, İçine ġayfa ġoyalar.
(1). Ορτό, ύςιοσ ςτα τρύα. Χαρακτθριςτικό του χοροφ είναι τα χτυπιματα των ποδιϊν ςτο ζδαφοσ, άλλοτε του αριςτεροφ κι άλλοτε του δεξιοφ. Ερωτικό τραγοφδι.
5.ΑΓΑΜ ΙΣΑΝΜΠΟΛ’ΝΣΑ Φορόσ : Σςίρπημα (1) Αγϊμ Ιςτανμπολ’ντϊ μπιλμϋμ νε χαλντϊ. Γκελύραμ ντεντύ ντα γκιοζλερύμ γιολντϊ. Μπου ςεσ γουγιαματϊ γαλςόν μι μποώλϋ; Αγϊμ, ςεν γκιντελύ γεντύ γιλ ολντοϑ.
ΝτικτιϏν αγαςλϊρ μεώβαντϊν ντολντοϑ, ενύν ινϋν γκιντϋν χεπ γκερύ ντον’ντϓ. Σεζ γκελ, αγϊμ, τεζ γκελ, αγλϊτμα μπενύ! Γκιορντϓν γκιουζελλερύ, ουνουττοϑν μπενύ!
Κεναρντϊν γκιντεϏμ, γιολ ςενύν οςοϑν! Αγηλϊρ γιουνταϏμ, μπαλ ςενύν οςοϑν! Μπιρ ςου βερ ιτςεϏμ αλτόν τασ ινϊν! Γιολουνϊ μπεκλεντύμ νε χαβϊσ ινϊν!
(1). Σςίρπημα. Ο κφκλοσ του χοροφ είναι κλειςτόσ. Στα γυρίςματα, ςτο πρϊτο και δεφτερο βιμα ο χορόσ ανοίγει προσ τα πίςω και κλείνει ςτο τρίτο βιμα. Στο τζταρτο κτυποφν το αριςτερό ςτο ζδαφοσ, ενϊ ταυτόχρονα γζρνουν το ςϊμα προσ το κζντρο και τςιρποφν ντου χόρουσ, δθλ. τινάηουν τα χζρια τουσ.
5. ΑΓΑΜ ΙΣΑΝΜΠΟΛ’ΝΣΑ (1) Στθν Ρόλθ είν’ ο κφρθσ μου, άραγε, τι να κάνει; Μοφ ’πε : ϋϋκα γυρίςωϋϋ. Μείναν’ τα μάτια μου ςτο δρόμο. Αυτι θ φωνι, άραγε, κ’ αντζξει ωσ το τζλοσ; Ζφυγεσ και πζραςαν, κφρθ μου, εφτά χρόνια.
Τα δζντρα όλα που φφτεψεσ γζμιςαν από φροφτα Κι όςοι μαηί ςου ζφυγαν, γφριςαν πάλι πίςω. Γριγορα, ζλα, κφρθ μου, φτάνουν τα κλάματά μου! Είδεσ κορίτςια όμορφα και ξζχαςεσ εμζνα!
Γωνιά γωνιά να πάω, ο δρόμοσ δικόσ ςου να ’ναι! Το δθλθτιριο να πιω, το μζλι δικό ςου να ’ναι! Δϊςε ζνα νερό να πιω με το χρυςό το τάςι! Με πόςθ χαρά περίμενα, ςτο δρόμο ςου, για να ’ρκεισ!
5.Aġam İstanbol’da
Aġam İstanbol’da bilmem ne halda. ‘‘Geliram’’ dedi da gözlerim yolda. Bu ses ġuyamata (1) ġalsın mi böyle? Aġam, sen gideli yedi yil oldu.
Dıktiin aġaşlar meyvadan doldu, Senin inen giden hep geri döndü. Tez gel, aġam, tez gel, aġlatma beni! Gördün güzelleri, unuttun beni!
Kenardan gideim, yol senin osun! Aġılar yudaim, bal senin osun! Bir su ver içeim altın taş inan! Yoluna bekledim, ne havaş inan!
1.
Kıyamete.
6.ΣΫΡΛΫ ΣΙΣΕΚΛΕΡ Φορόσ: Σςιραμά (1) Σϒρλϓ τςιτςεκλερντϋν αλντόμ ρεγκιμύ. Σςοκ αραντόμ, μπουλϊμαντημ ντεγκιμύ. Μπαχτςϊ μπαχτςϊ γκεςτύμ ναρ μπουλϊμαντημ. Σζώερύμ γιανόιορ γιαρ μπουλϊμαντημ. Ανϊμ γκελύρ, παςϊμ γκελύρ γιαραν’ντϊν. Φερ γιανναρόμ γκιορϓμεώορ γιαραντϊν. Ντεβελινύν χαρμανναρό ςαβρουλοϑρ, αβρουλοϑρ ντα ςαγιανναρϊ τςεβριλύρ. Ντεβελινύν μπαώρην’ντϊ ντϒζϒν’ντϋ, Βαχτόμ γαλντό ςου ντεγιοςοϑν γηζην’ντϊ. (1). Σςιραμά, πθδθχτόσ ςτα τρία. Κατά το γφριςμα χτυποφν ςτο πρϊτο, τρίτο και πζμπτο βιμα το πόδι ςτο ζδαφοσ, ενϊ ςτο τζταρτο και ζκτο πθδοφν.
6.ΣΫΡΛΫ ΣΙΣΕΚΛΕΡ
Το χρϊμα μου το φτιάξανε λογισ λογισ λουλοφδια . Το ταίρι μου, όςο κι αν ζψαξα, δεν μπόρεςα να το βρω.
Κιπουσ και κιπουσ γφριςα, μα ρόιδι δεν εβρικα. Καίγεται θ καρδοφλα μου, το ταίρι μου δεν το βρικα.
Ζρχονται απ’ τθσ αγάπθσ μου το ςπίτι οι δικοί μου. Δε φαίνεται το ςϊμα μου απ’ τισ πλθγζσ που ζχω.
Στ’ αλϊνι των καμθλιζρθδων λιχνίηεται το ςτάρι, Λιχνίηεται και ςτοιβάηεται γφρω απ’ τισ καλφβεσ.
Στων καμθλιζρθδων τισ πλαγιζσ και ςτουσ μεγάλουσ κάμπουσ (2), Τον αναςτεναγμό μου άφθςα για τθν κόρθ ενόσ αλιτθ.
(2). Οι άνκρωποι τθσ υπαίκρου εκφράηουν τον ζρωτά τουσ με τραγοφδια που ζχουν τα κζματα τουσ παρμζνα από τον πλοφτο τθσ φφςθσ, όπωσ: τα λουλοφδια, τουσ κιπουσ, τουσ κάμπουσ κ.τ.λ..
6.Türlü çiçekler
Türlü çiçeklerden aldım rengimi. Çok aradım, bulamadım dengimi.
Bahça bahça geştim nar bulamadım. Cierim yanıyor, yar bulamadım.
Anam gelir, paşam gelir yaran’dan. Her yannarım görünmeyor yaradan.
Develinin harmannarı savrulur, Savrulur da sayannara çevrilir.
Develinin bayrında, düzünde, Vahtım ġaldı su deyosun ġızında.
7.ΕΝ’ΣΕΡΙΙ… ΛΕΪΛΙ… Φορόσ: Φοπλαμά Εν’τεριςύ φιτιλλύ , λϋιλι, λϋιλι, τζανόμ, τζανόμ, αμανϋ (1). Νερντϋν αλντόν μπου ντιλύ; Μπου ντιλ μπουραλό ντεϏλ, . Ιςταμ’μπολ’οϑν γκιουλγκιουλϓ. Εν’τεριςύ ακην’ντϊν. εςύ γκελύρ γιακην’ντϊν. εβντιϏμ ελλϋρ αλντό, Αλλϊχ γκελςύν χακην’ντϊν! Εν’τεριςύ ντύλμεντεν, Αγζό ντουροϑρ γκιοϑλμεντεν. Γερντϋ τςαγόμ τςϐγουντου, Βύρα κιαπύμ τςϐγουντου.
7.ΕΝ’ΣΕΡΙΙ… ΛΕΪΛΙ…
Του φουςτανιοφ τθσ το γαϊτάνι. Από ποφ τθν πιρεσ αυτι τθ γλϊςςα; Δεν είναι απ’ αυτά τα μζρθ, Είναι τθσ Ρόλθσ τριαντάφυλλο.
Άςπρο το φουςτάνι τθσ. Ακοφγεται θ φωνι τθσ. Ριρα αυτι που αγαποφςα, Θεζ μου, ασ ζρκουν δεξιά!
Το φουςτάνι τθσ πριν να ςχιςτεί, Το ςτόμα τθσ πάντα με γζλιο. Ζηθςα πολφ ςτθ γθ, Συνεχϊσ διαςκεδάςεισ.
7.Enterisi... leyli...
Enterisi fitilli, leyli, leyli, canım, canım, amane. Nerden aldın bu dili? ... ... ... ... ... Bu dil buralı değil,
... ... ... ... ...
İstambol’un gülgülü ... ... ... ... ...
Enterisi akından,
leyli, canım, canım, amane.
Sesi gelir yakından
... ... ... ... ...
Sevdiğim eller aldı
... ... ... ... ...
Allah gelsin hakkından ... ... ... ... ...
Enterisi dilmeden,
leyli, canım, canım, amane.
Aġzı durur gülmeden, ... ... ... ... ... Yerde çaġım çoġudu, ... ... ... ... ... Vira kâpim çoġudu, ... ... ... ... ...
Καππαδοκικόν Ορφανοτροφείον (αρχείο Αντωνίου Θλιάδθ
(1). Θ φράςθ ΄΄ λζιλι, λζιλι, τηανιμ, τηανιμ, αμανζ΄΄ αποτελεί το ρεφρζν του τραγουδιοφ και επαναλαμβάνεται ςτο τζλοσ κάκε ςτίχου.
Ba치la, baba! Enstr체mantal
9.ΣΖΪΕΡΙΜΙΝ ΚΙΟΕΙ (1) Γαντιφεντέν κεςεςί Γαώφεντϋν γκελύρ ςεςύ Οτουρμοϑσ χομϊρ οώνϊρ Σζώεριμύν κιοςεςύ. Γαντιφεντϋν γιαςτηόμ γιοκ Ονταμϊ μπαςτηόμ γιοκ. Κιταμπϊ ελ μπαςαϏμ, εν’ντϋν μπαςκϊ γιαρύμ γιοκ. Γαντιφεντϋν γελεϏμ. ενύ ςεβντύμ αλαϏμ, ενύ ςεβντύμ αλόρςαμ, Γιραχϊτ ’ςοϑν γιουρεϏμ.
9.ΣΖΪΕΡΙΜΙΝ ΚΙΟΕΙ
Το πουγκί του από βελοφδο Κι θ φωνι του δυνατι Μεσ ςτον καφενζ ςαν παίηει Θ αγάπθ μου χαρτιά. Βελοςδένιο μαξιλάπι Στον οντά μου δεν υπάρχει. Σου τ’ ορκίηομαι και πάλι Ρωσ δεν αγαπϊ άλλθ.
Βελουδζνιο το γιλζκο. Σζνα ’γάπθ μου κα πάρω, Κι αν ςε πάρω, μόνο, τότε, Θ καρδιά μου κα θςυχάςει.
9. Ciğerimin köşesi Ġadifeden kesesi Ġayfeden gelir sesi Oturmuş homar oynar Ciğerimin köşesi.
Ġadifeden yastığım yok Odama bastığım yok. Kitaba el basaim, Senden başka yarim yok.
Ġadifeden yeleğim. Seni sevdim alaim, Seni sevdim alırsam, Yirahat sın, yüreğim!
(1). Τραγοφδι αγάπθσ ςε ρυκμό γυναικείου καρςιλαμά με μαντίλια.
10. ΑΛΛΗ ΓΕΜΕΝΙΜ (1) Αλλή γεμενίμ, αλλή, Γετϋρ, αλνταττόν μπενύ! Γετϋρ, ςοώλεντιϏν μπενύ! Γεμενύμ τοραλό ντηρ. εβντιϏμ μπουραλό ντηρ. Γκϋςμε γαπηνόν ονϒν’ντϋν! ΓιουρεϏμ γιαραλό ντηρ. Γεμενύμ ιντζεςύ Γκιογκλϒμϓν εγλεντζεςύ. Φεμ ακςαμντϊ, γκελ, ςαμπαχτϊ! Ιλλϊ μπαώρϊμ γκετζεςύ!
10. ΑΛΛΗ ΓΕΜΕΝΙΜ
Ρερίφθμο μαντίλι μου και ξακουςτό, Τζλοσ, πια, οι πονθριζσ ςου! Τζλοσ και τ’ απατθλά ςου λόγια!
Κεφαλόδεςμο φορϊ. Θ αγάπθ μου είν’ απ’ εδϊ.
Μθν περνάσ από τθν πόρτα! Θ καρδιά μου είναι πλθγωμζνθ!
Το ψιλό μου το μαντίλι Τθσ καρδιάσ μου είναι χαρά.
Ζλα απόγευμα, ζλα πρωί! Και τθ νφχτα τθσ γιορτισ!
10. Allı yemenim
Allı yemenim, allı, Yeter aldattın beni! Yeter söylediğin beni!
Yemenim toralıdır. Sevdiğim buralıdır.
Geşme ġapının önünden! Yüreğim yaralıdır.
Yamenin incesi Gönglümün eġlencesi.
Hem akşamda, gel sabahta! İlla bayram gecesi!
Το μυςτιϊτικο ςόι των Χατηθεφραιμίδθ από τθν Κόνιτςα. (Αρχείο Ρολιτιςτικοφ Λαογραφικοφ Συλλόγου Κόνιτςασ)
(1). Γυναικείοσ καρςιλαμάσ με μαντίλια.
11.ΓΑΜΠΑ ΜΠΟΤΛΟΤΣ Φορϐσ: Ορτό (1) Γαμπϊ γαμπϊ μπουλοϑτ γαλντό χεβοντϊ. Ουτζοϑ τελλύ μεκτοϑπ γκελμϋζ ςιλαντϊν. ιλαντϊ ςεβντιϏμ βαζ γκελντύ μπεν’ντϋν! ΄΄Γκελ, γκελ, γιοςμϊ, ςεν γκελ, μπεν αντϊμ γεμϋμ!΄΄. Γενύ μπαςτόμ Ιςταμ’μπολ’οϑν νταςινϊ, Γιρϋσ γκελντύ μπιρ Ερμεν’ύν γηζηνϊ! Αςτόμ γιαςμαγηνό, οπτϓμ γιουζϒνϓ, ΄΄Γκελ, γηζ, ντινύ ιςλϊμ , γϊλμα Ερμενύ! Ντινύμ ντινϋ ουώμϊζ, για, μπεν ν’ εώνεϏμ; Ελλερύμ βερντύμ, γιαρύμ, ν’ εώνεϏμ;΄΄. (1). Ορτό, ίςιοσ ςτα τρία. Κατά το γφριςμα χτυποφν το δεξί πόδι ςτο πρϊτο και το τρίτο βιμα, ενϊ, ταυτόχρονα, γζρνουν το ςϊμα τουσ, ελαφρϊσ, προσ το κζντρο του χοροφ.
11.ΓΑΜΠΑ ΜΠΟΤΛΟΤΣ Μεγάλα ςφννεφα παχιά ςτον ουρανό ςτακικαν. Νζα με τον τθλζγραφο δε φκάνουν απ’ τθν πατρίδα. Θ αγαπθμζνθ μου ςτθν πατρίδα μ’ ζχει εγκαταλείψει! ϋϋΖλα, ζλα, όμορφθ, ζλα και μθ φοβάςαι!ϋϋ.
Δεν ζχει καιρό που πάτθςα το πόδι μου ςτθν Ρόλθ, Θ μοίρα μου μ’ οδιγθςε ςτθν κόρθ ενόσ Αρμζνθ!
Τράβθξα το μαντίλι τθσ για να τθ φιλιςω Και να τθσ πω: ϋϋκοπζλα μου, γίνε μουςουλμάνα! Δε ςυμφωνεί θ πίςτθ μου με τθ δικι ςου πίςτθ , Σοφ ’δωςα τα χζρια μου, τι άλλο μπορϊ να κάνω;ϋϋ (2).
(2). Ο ζρωτασ ανάμεςα ςε δφο νζουσ διαφορετικισ πίςτθσ περιπλζκει τθ ηωι τουσ και τουσ δθμιουργεί μεγάλα προβλιματα, γιατί θ προςχϊρθςθ του ενόσ εκ των δφο ςτθ κρθςκεία του άλλου ςθμαίνει και τθν ταυτόχρονθ διαγραφι του από τον οικογενειακό και κοινωνικό του πυρινα. .
11. Ġaba bulut Ġaba ġaba bulut ġaldı hevoda (1). Ucu telli mektup gelmez siladan. Silada sevdiğim vaz geldi benden! ‘‘Gel, gel, yosma, sen gel, ben adam yemem!’’
Yeni bastığım İstambol’un daşina, Yires geldi bir Ermeni ġızına!
Aştım yaşmaġını, öptüm yüzünü, ‘‘Gel, ġız, dini islam, ġalma Ermeni! Dinim dine uymaz, ya, ben n’eyneim? Ellerim verdim, yarim n’eyneim?’’.
1.
Havada
12.ΝΕΝΝΙΛΕΪΜ Φορόσ: Νεννιλέιμα (1) Νεννιλέιμ γιατ τιζιμέ! Ουώκουλϊρ γκιρμϋζ γκιοζϒμϋ. αφϊγ ηνϊν νταν γιλντιζύ Γαλντηρμόσ, εμύμ ογλοϑ. Ντεβενύν ογιουνϓ τςϋκιν! Φερκεςύν ντεντιϏ τςϋκιν! Ντογροϑ ςοώλϋ, μπαμπϊμ, ντογροϑ! ενύ χϊγκ’ Οςμαννό βουρντοϑ; Μπενύ βουρϊν ελλύ ιντύ, Ελύμ, γολοϑμ μπαγλό ιντύ. Μπενύ βουρϊν μπιρ τεκ Σςερκϋζ, Ναμουςουν’ντϊν αρ γκελύορ.
12.ΝΕΝΝΙΛΕΪΜ
Γείρε ςτα γόνατά μου να ςε νανουρίςω! Γιατί ο φπνοσ και μζνα δε με πιάνει. Με το χάραμα τ’ άςτρο τθσ αυγισ Ανζβθκε ψθλά, ξάδελφζ μου. Σφρατε τθν καμιλα εμπρόσ! Κι ακοφςτε τι κα πει ο κακζνασ!
Ρεσ τθν αλικεια, πατζρα μου, πεσ τθν! Ρόςοι Τοφρκοι ςε χτυπιςαν; Ρενιντα με κρατοφςαν, Είχαν τα χζρια μου δεμζνα. Κι ζνασ Τςερκζηοσ με χτυποφςε Ρου τϊρα ντρζπεται για τθν τιμι του.
12.Nennileim Nennileim yat tizime! Uykular girmez gözüme. Şafaġ ınan dan yildizi (1) Ġaldırmış, emim oġlu. Devenin öyünü çekin! Herkesin dediği çekin!
Doġru söyle, babam, doġru! Seni hang’ Osmannı vurdu? Beni vuran elli idi, Elim, ġolum baġlı idi. Beni buran bir tek Çerkez, Namusundan ar geliyor.
1.
Şafak, tan.
(1).
Νεννιλζιμα, επιβλθτικόσ
αντρικόσ χορόσ ςε αργό ρυκμό.
Στα ςτρωτά του μζρθ πραγματοποιοφνται δφο παφςεισ, ενϊ ςτο γφριςμά του ζνα πιδθμα, ι τρία πθδιματα ςτο γφριςμα χωρίσ, όμωσ, παφςεισ ςτα ςτρωτά.
13. ΕΝΕΜ Φορϐσ: Σςίρπημα (1) Αςτήμ μπαχτςανήν γαπηςή Ιτςινϋ γοώντοϑμ χεπεςύ. Γκιαλντινύ γιαρύμ χοκουςοϑ. Ουγιϊν, ογλϊν, αβόν γκιαλντύ! Ντερϋ μπολ ’λοϑρ, γιαρύμ βαρ ντηρ, ενεμύ γκιορντϓμ ντα βαρ ντηρ! Μπαχτςαμηζόν ιτςύ ςαζ ντηρ, Ιτςινϋ γιλϊν ντα γαζ ντηρ. ενεμύν ςατςλαρό γαρϊ, Αλτόν νταρϊγ, γηνϊ νταρϊχ. Μπαχτςαντϊ μπιλμπύλ γιουβαλϊρ Μπιρμπιρινϋ γοβαλϊρ ντα.
13. ΕΝΕΜ
Την πόπτα τος κήπος άνοιξα Κι όλουσ ’κεί μζςα τουσ ζβαλα. Τθσ αγάπθσ μου τθ μυρωδιά αναδίδει. Ξφπνα, νζε, ιρκε το κιραμά ςου! Μεγάλθ θ κοιλάδα, εκεί ’ναι θ αγάπθ μου, Εκεί ’ναι θ Σενζμ, τθν είδα εγϊ!
Στον κιπο μασ φυτρϊνουν ψάκεσ, Φίδια και χινεσ τριγυρίηουν. Μαφρα είναι τα μαλλιά τθσ Σενζμ, Θ τςατςάρα τθσ χρυςι, θ τςατςάρα πορφυρι. Χτίηουν τ’ αθδόνια ςτον κιπο φωλιζσ Και παίηοντασ το ζνα το άλλο κυνθγά.
13. Senem Aştım bahçanın ġapısı İçine ġoydum hepesi. Geldini yarim hokusu. Uyan, oġlan, avın geldi! Dere bol ’lur, yarim var dır, Senemi gördüm da var dır!
Bahçamızın içi saz dır, İçine yilan da ġaz dır. Senemin saçları ġara, Althn daraġ, ġına darah. Bahçada bilbil yuvalar Birbirine ġovalar da.
(1). Τςίρπθμα. Το χορό τον χορεφουν ςε κλειςτό κφκλο, χωρίσ κορυφαίο. Κατά το γφριςμα, ςτο πρϊτο βιμα χτυποφν το δεξί δυνατά ςτο ζδαφοσ, ςτο δεφτερο κλείνει ο χορόσ προσ το κζντρο, ενϊ, ταυτόχρονα, τςιρποφν ντου, τινάηουν τα χζρια τουσ ψθλά.
14.ΕΝ’ΣΕΡΙΙ ΥΙΣΙΛΛΙ Φορόσ: Σςιραμά(1)ά Εν’τεριςύ φιτιλλύ . Νερντϋν αλντόν μπου ντιλύ; Μπου ντιλ μπουραλό ντεϏλ, . Ιςταμ’μπολ’οϑν γκιουλγκιουλϓ.
Εν’τεριςύ ακην’ντϊν. εςύ γκελύρ γιακην’ντϊν. εβντιϏμ ελλϋρ αλντό, Αλλϊχ γκελςύν χακην’ντϊν! Εν’τεριςύ ντύλμεντεν, Αγζό ντουροϑρ γκιοϑλμεντεν. Γερντϋ τςαγόμ τςϐγουντου, Βύρα κιαπύμ τςϐγουντου.
14.ΕΝ’ΣΕΡΙΙ ΥΙΣΙΛΛΙ Του φουςτανιοφ τθσ το γαϊτάνι. Από ποφ τθν πιρεσ αυτι τθ γλϊςςα; Δεν είναι απ’ αυτά τα μζρθ, Είναι τθσ Ρόλθσ τριαντάφυλλο.
Άςπρο το φουςτάνι τθσ. Ακοφγεται θ φωνι τθσ. Ριρα αυτι που αγαποφςα, Θεζ μου, ασ ζρκουν δεξιά!
Το φουςτάνι τθσ πριν να ςχιςτεί, Το ςτόμα τθσ πάντα με γζλιο. Ζηθςα πολφ ςτθ γθ, Συνεχϊσ διαςκεδάςεισ. (1).Σςιπαμά, πηδηχτϐσ ςτα τρύα.
14.Enterisi fitilli Enterisi fitilli, leyli, Nerden aldın bu dili? Bu dil buralı değil, İstambol’un gülgülü.
Enterisi akından, Sesi gelir yakından. Sevdiğim eller aldı, Allah gelsin hakkından .
Enterisi dilmeden, Aġzı durur gülmeden, Yerde çaġım çoġudu, Vira kâpim çoġudu.
15.ΣΕΡΚΕΖ ΓΗΖΗ Φορϐσ: Κιοτςέτσ (1) Γαραμϊν’ντϊν γκιαλύρ ικϋν γιαν’ντόμ, Γαραμϊν’ντϊν γκιαλύρ ικϋν. Αγιαγημϊ μπαςτό ντικϋν. Οώνϊμα, ςητςιρϊμα, τςερκϋζ γηζό! εν αλλϊρ γκϋι, μπεν γηρμηζό! Σςικαλόμ νταγλϊρ μπαςινϊ! εν γκιουλϓ τοπλϊ, ντακ μπαςινϊ! ϒρϒ-ςϒρϒ-ςϒρϒ-ςϒρϒ-ςϒρϒμελύ γηζλϊρ. Γκιοκςϒντϋ τςαπρϊζ ντογμελύ γηζλϊρ. Γαραμανόν αλτό γιανό γουγιοϑ, Γουγιουντϊν τςεκερλϋρ ςουγιοϑ. αχ ενεμύν οςοϑλ μπογιοϑ. Ντουρμϊζ, ολμϊζ τςερκϋζ γηζό. εν αλλϊρ γκϋι, μπεν γηρμηζό! Σςικαλόμ νταγλϊρ μπαςινϊ! εν γκιουλϓ τοπλϊ, ντακ μπαςινϊ! ϒρϒ-ςϒρϒ-ςϒρϒ-ςϒρϒ-ςϒρϒμελύ γηζλϊρ. Γκιοκςϒντϋ τςαπρϊζ ντογμελύ γηζλϊρ.
15.ΣΕΡΚΕΖ ΓΗΖΗ Κακϊσ ερχόμουν απ’ το Καραμάν κάθκα, Κακϊσ ερχόμουν απ’ το Καραμάν. Ζνα αγκάκι μου μπικε ςτο πόδι.
Μθ χορεφεισ, μθ πθδάσ, Κιρκαςία κοπζλα ! Φόρα εςφ τα πορφυρζνια και τα κόκκινα εγϊ! Εμπρόσ, ν’ ανεβοφμε ςτθν κορφι του βουνοφ! Μάηεψε τριαντάφυλλα, κρζμας’ τα ςτα μαλλιά ςου! Κορίτςια με τα μάτια βαμμζνα Και ςτο ςτικοσ ςταυρωτά κουμπιά.
Σ’ ζξι μεριζσ του Καραμάν ζχει πθγάδια Κι απ’ τα πθγάδια βγάηουν νερό. Τθσ Σαχ Σενζμ μου τ’ ανάςτθμα ωραίο.
Ηωθρι θ Κιρκαςία κοπζλα. Φόρα εςφ τα πορφυρζνια και τα κόκκινα εγϊ! Εμπρόσ, ν’ ανεβοφμε ςτθν κορφι του βουνοφ! Μάηεψε τριαντάφυλλα, κρζμας’ τα ςτα μαλλιά ςου! Κορίτςια με τα μάτια βαμμζνα Και ςτο ςτικοσ ςταυρωτά κουμπιά.
15. Çerkez ġızı Ġaraman’dan gelir iken yandım, Ġaraman’dan gelir iken. Ayaġıma bastı diken.
Oynama,sıçirama, Çerkez ġızı! Sen allar gey, ben ġırmızı! Çikalım daġlar başina! Sen gülü topla, dak başina! Sürü-sürü-sürü-sürü-sürümeli ġızlar. Göksüde çapraz döġmeli ġızlar.
Ġaraman’ın altı yanı ġuyu. Ġuyudan çekerler suyu. Şah Senemin osul boyu.
Durmaz, olmaz Çerkez ġızı! Sen allar gey, ben ġırmızı! Çikalım daġlar başina! Sen gülü topla, dak başina! Sürü-sürü-sürü-sürü-sürümeli ġızlar. Göksüde çapraz döġmeli ġızlar
(1).Κιοτςζτσ, ο κατ’ εξοχιν αντρικόσ αντικριςτόσ χορόσ με ι χωρίσ κουτάλια. Αξίηει να αναφερκεί εδϊ ότι ςτο μιςτιϊτικο ιδίωμα ζλεγαν πιάνου χόρουσ, δθλ. χορεφω, μόνο, όταν χόρευε κανείσ κυκλικοφσ χοροφσ, ενϊ, παίηου κιοτςζτσ, γαρτςιλαμά, μι ντα χουλιάρια…, δθλ. παίηω κι όχι χορεφω, αντικριςτό, καρςιλαμά, με τα κουτάλια…. Ο αντικριςτόσ , λοιπόν, δεν ονομαηόταν χόρουσ, αλλά παίξιμα, παιχνίδιςμα (Μαρίκο μασ τι όμουρωου χόρουσ πιάνιςκι , χελζ Γιορίκα μασ τι παίξιμα παίϊςκι κιοτςζτσ!), διότι, ο χορευτισ ιταν τόςο ωραίοσ και τζλειοσ τεχνίτθσ ςτισ φιγοφρεσ του, που ζδινε τθν εντφπωςθ ότι ζπαιηε χορεφοντασ με το ςυγχορευτι του.
16.ΑΝΑ ΓΙΑΝ’ΝΣΗΜ Φορόσ: Κιοτςέτσ Σςεςιντύμ, Σςεςιντύμ, Σςεςιντύμ, αμϊν! Ασ γιοργανό, ϒςϒντϓμ, αμϊν! Ζιλιφύ ντα γαώνταςηνϊ ντϒςϒρντϓμ, αμϊν! Αριγιατζαντϊν μπακόγιορ, αμϊν! Μπακηςό ντα μπενύ γιακόγιορ, αμϊν! αλβαρϊ ουτςκοϑρ ντακόγιορ, αμϊν! (1). Ντεβϋμ γιουκςϋκ ατϊμαντημ οργανό ντα, Γιαρ - γιαρ - γιαρύμ , οργανό! Ο, ςανϊ γιαν’ντόμ, αμϊν, οργανό! Ϋςϒντϓπ γκετσ, τςεκ μπαςιμϊ γιοργανό ντα, Γιαρ - γιαρ - γιαρύμ , γιοργανό! Ο, ςανϊ γιαν’ντόμ, αμϊν, γιοργανό! --------------Σςεκ, ντεβετζύ, ντεβελερύ γιοκουςϊ ντα, Γιαρ - γιαρ - γιαρύμ, γιοκουςϊ! Ο, ςανϊ γιαν’ντόμ, αμϊν, γιοκουςϊ! Ϋςϒντϓπ γκετσ, τςεκ μπαςιμϊ γιοργανό ντα, Γιαρ - γιαρ - γιαρύμ , γιοργανό!
Ο, ςανϊ γιαν’ντόμ, αμϊν, γιοργανό! ----------------Γουρμπετελϋρ μπιρμπιρινϋ ντοκουςϊ ντα, Γιαρ - γιαρ - γιαρύμ, ντοκουςϊ! Ο, ςανϊ γιαν’ντόμ, αμϊν, ντοκουςϊ! Ϋςϒντϓπ γκετσ, τςεκ μπαςιμϊ γιοργανό ντα, Γιαρ - γιαρ - γιαρύμ , γιοργανό! Ο, ςανϊ γιαν’ντόμ, αμϊν, γιοργανό!
(1). Ολόκλθρθ θ ςτροφι είναι το ρεφρζν του τραγουδιοφ.
16.ΑΝΑ ΓΙΑΝΣΘΜ …
…
….
…. … ….. …(1).
Άνοιξε το πϊπλωμα, κρϑωςα, αμϊν! Τράβα το κιλίμι, το ’ριξα, αμάν! Ππωσ με κοιτάει από μακριά, Το βλζμμα του με καίει, δεν αντζχω πια! Ράνω απ’ το ςαλβάρι του τθ ηϊνθ του κρεμά!
Μεγάλωςε θ καμιλα μου κι είναι πια ψθλι!
Ρροςπάκθςα, δεν μπόρεςα να τθσ πετάξω το ςχοινί! Κάθκα για ςζνανε, κάθκα εγϊ! Τράβα, ςαν κρυϊνεισ, το πάπλωμα ψθλά! Το πάπλωμα, αγάπθ μου, το πάπλωμα ψθλά! Κάθκα για ςζνανε, κάθκα εγϊ!
--------------
Τράβα, καμθλιζρθ, τράβα Στθν ανθφόρα τισ καμιλεσ! Κάθκα για ςζνανε, κάθκα εγϊ! Τράβα, ςαν κρυϊνεισ, το πάπλωμα ψθλά! Το πάπλωμα, αγάπθ μου, το πάπλωμα ψθλά! Κάθκα για ςζνανε, κάθκα εγϊ!
--------------
Οι ξενιτιζσ να μάλωναν, Να μάλωναν μεταξφ τουσ! Κάθκα για ςζνανε, κάθκα εγϊ! Τράβα, ςαν κρυϊνεισ, το πάπλωμα ψθλά! Το πάπλωμα, αγάπθ μου, το πάπλωμα ψθλά! Κϊηκα για ςϋνανε, κϊηκα εγϔ!
(1) Αφιςαμε το ςτίχο χωρίσ μετάφραςθ, γιατί θ ςθμαςία τθσ λζξθσ ΄΄τςεςιντίμϋϋ μασ είναι άγνωςτθ.
16. Sana yandım Çeşidim, çeşidim, çeşidim, aman! Aş yorġanı, üşüdüm, aman! Zilifi da ġaydasına düşürdüm, aman! Arıyacadan bakıyor, aman! Bakışı da beni yakıyor, aman! Şalvara uçkur dakıyor, aman!
Devem yüksek atamadım orġanı da, Yar – yar – yarim, orġanı! O, sana yandım, aman, orġanı! Üşüdüp geç, çek başima yorġanı da, Yar – yar – yarim, yorġanı! O, sana yandım, aman, yorġanı! ..............
Çek, deveci, develeri yokuşa da, Yar – yar – yarim, yokuşa! O, sana yandım, aman, yokuşa! Üşüdüp geç, çek başima yorġanı da,
Yar – yar – yarim, yorġanı! O, sana yandım, aman, yorġanı! ..............
Ġurbeteler birbirine dokuşa da, Yar – yar – yarim, dokuşa! O, sana yandım, aman, dokuşa! Üşüdüp geç, çek başima yorġanı da, Yar – yar – yarim, yorġanı! O, sana yandım, aman, yorġanı!
17.ΓΟΝΙΑΛΗ Φορόσ: Κιοτςέτσ
Ο, χα ’λλό ντιρϋμ μπαςτηρμϊμ, μπαςτηρμϊμ; Γϐνιαλό’ντϊν μπαςκαςηνϊ μπαςτηρμϊμ. Γιορύ, γιορύ, γιορύ, γιορύ, Γιορύ, γιορύ, γιορύ, Αςλϊν, γιαβροϑμ, γιορύ! Αλντό γκεττύ γηζό, Βϋρμεντιλϋρ μπιζύ.
Ο, χα ’λλό ντιρϋμ γιρακόμ, γιρακόμ; Ιτςϋριμ, ιτςϋριμ, γκετμϋζ μεραχόμ. Γιορύ, γιορύ, γιορύ, γιορύ, Γιορύ, γιορύ, γιορύ, Αςλϊν, γιαβροϑμ, γιορύ! Αλντό γκεττύ γηζό, Βϋρμεντιλϋρ μπιζύ.
Ο, χα ’λλό ντιρϋμ γιογουρντοϑμ, γιογουρντοϑμ; Γϐνιαλό’ντϊν μπεν μπιρ ογλϊν ντογουρντοϑμ. Βϊι, βϊι, Γϐνιαλόμ, γιορύ, Γιορύ, γιαβροϑμ, γιορύ, Αςλϊν, γιαβροϑμ, γιορύ! Αλνταττηλϊρ ςενύ, Βϋρμεντιλϋρ μπενύ.
Γιουκςϋκ μιναρεντϋν αττόμ κεν’ντιμύ. Σςοκ αραντόμ, μπουλϊμαντημ ντεγκιμύ. Βϊι, βϊι, Γϐνιαλόμ, γιορύ,
Γιορύ, γιαβροϑμ, γιορύ, Αςλϊν, γιαβροϑμ, γιορύ! Αλνταττηλϊρ ςενύ, Βϋρμεντιλϋρ μπενύ.
17. ΚΟΝΙΑΛΗ Ροφ ’ναι τα πενιντα δράμια ο παςτουρμάσ μου; Καμιά δε κα ςεργιανίςω πζρα απ’ τθν Κόνιαλι μου. Ρροχϊρα, προχϊρα, προχϊρα, Ρροχϊρα, προχϊρα, προχϊρα, Μικρό μου λιοντάρι, προχϊρα! Ριραν το κορίτςι μακριά Και ςε μασ δεν το ’δϊςαν.
Ροφ ’ναι τα πενιντα δράμια το ρακί μου; Ρίνω, πίνω, πίνω κι ο καθμόσ μου δεν περνά. Ρροχϊρα, προχϊρα, προχϊρα, Ρροχϊρα, προχϊρα, προχϊρα, Μικρό μου λιοντάρι, προχϊρα! Ριραν το κορίτςι μακριά Και ςε μασ δεν το ’δϊςαν.
Ροφ ’ναι τα πενιντα δράμια το γιαοφρτι; Του Κόνιαλι του γζννθςα ζνα γιο. Βάι, βάι, Κόνιαλι μου, προχϊρα, Ρροχϊρα, μικρό μου, προχϊρα, Μικρό μου λιοντάρι, προχϊρα! Σε ξεγζλαςαν Και δε μ’ ζδωςαν.
Από μιναρζ ψθλό πιδθξα κάτω. Ζψαξα παντοφ, το ταίρι μου δεν το βρικα. Βάι, βάι, Κόνιαλι μου, προχϊρα,
Ρροχϊρα, μικρό μου, προχϊρα, Μικρό μου λιοντάρι, προχϊρα! Σε ξεγζλαςαν Και δε μ’ ζδωςαν.
17. Ġonyalı O, ha’llı (1) direm bastırmam, bastırmam? Ġonyalı’dan başkasına bastırmam. Yöri, yöri, yöri, yöri, Yöri, yöri, yöri, Aslan, yavrum, yöri! Aldı getti ġızı, Vermediler bizi.
O, ha’llı direm yirakım, yirakım? İçerim, içerim, getmez merahım. Yöri, yöri, yöri, yöri, Yöri, yöri, yöri, Aslan, yavrum, yöri! Aldı getti ġızı, Vermediler bizi.
O, ha’llı direm yoġurdum, yoġurdum? Ġonyalı’dan ben bir oġlan doġurdum. Vay, vay, Ġonyalım, yöri, Yöri, yavrum, yöri, Aslan, yavrum, yöri! Aldattılar seni, Vermediler beni.
Yüksek minareden attım kendimi. Çok aradım, bulamadım dehgimi. Vay, vay, Ġonyalım, yöri,
Yöri, yavrum, yöri, Aslan, yavrum, yöri! Aldattılar seni, Vermediler beni.
1. Hanı elli.
ΑΤΘΕΝΣΙΚΕ ΚΑΣΑΓΡΑΥΕ 1. ΑΗ ΑΒΒΑ Ραπανικολάου Ακαναςίου Κυριακι το γζνοσ Ρορφυρίου Βαςιλείου
Τςαρικλί 1910 - ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 16-4-1993 Αυκεντικι εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 28-7-1988. 2. ΑΝ’ΝΣΑΒΑΛ Καραλίδθ Ιορδάνου Σεβαςτι το γζνοσ Μπιλικαΐδθ Στζφανου Τςαρικλί 1923-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 9-12-1999. Καραλίδθ Νικολάου Μαρία το γζνοσ Μωυςίδθ Λάηαρου Τςαρικλί 1921-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 30-4-1999 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 12-8-1982. 3. ΕΝΣΑΛΗ Ακαναςιάδθ Ραφλου Μακρίνα το γζνοσ Τοπάλερεμία ι Χαϊντάρογλου Χριςτου Τςαρικλί 1911-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 22-1-1991 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 13-8-1982. 4. ΄ΙΣΙΝΕ ΄ΙΣΙΝΕ Ακαναςιάδθ Ραφλου Μακρίνα το γζνοσ Τοπάλερεμία ι Χαϊντάρογλου Χριςτου Τςαρικλί 1911-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 22-1-1991 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, Σεπτ. 1982. 5. ΑΓΑΜ ΙΣΑΝΜΠΟΛ’ΝΣΑ Τςοπουρίδθ Ρζτρου ϋΟλγα το γζνοσ Χατηθκυριάκου-ωμανοφ Ανζςτθ Τςαρικλί 1918- ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 14-12-1997. Καραλίδθ Νικολάου Μαρία το γζνοσ Μωυςίδθ Λάηαρου Τςαρικλί 1921-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 30-4-1999 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 12-8-1982. 24 6. ΣΫΡΛΫ ΣΙΣΕΚΛΕΡ Εκίηογλου Ανζςτθ Μαρία
το γζνοσ Αρμοφτογλου Χριςτου Τςαρικλί 1922 -ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 31-5-2002 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, Αφγ. 1982. 7. ΕΝ’ΣΕΡΙΙ… ΛΕΪΛΙ… Χατηθεφραιμίδθ Ιωάννου Ευκυμία το γζνοσ Χατηθκυριάκου-ωμανοφ Ανζςτθ Τςαρικλί 1920 - Βόλοσ (;) Αυκεντ. εγγραφι Βόλοσ, Αφγ. 1982. 8. ΜΠΟΤΡΣΑΦ ΣΑΡΛΑΗ Ραπάηογλου Θεοδϊρου Γεςκθμανι το γζνοσ Χατηθκυριάκου Χρφςανκου Τςαρικλί 1900 - Αργιλλοχϊρι 1992 Αυκεντ. εγγραφι Ακινα ,1980. 9. ΣΖΪΕΡΙΜΙΝ ΚΙΟΕΙ Κουτςορίηου Γεωργίου Θεοδϊρα το γζνοσ Χατηθδθμθτρίου Συμεϊν Τςαρικλί 1920 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, Αφγ. 1982. 10. ΑΛΛΗ ΓΕΜΕΝΙΜ Ακαναςιάδθ Ραφλου Μακρίνα το γζνοσ Τοπάλερεμία ι Χαϊντάρογλου Χριςτου Τςαρικλί 1911-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 22-1-1991 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 13-8-1982. 11. ΓΑΜΠΑ ΜΠΟΤΛΟΤΣ Καραλίδθ Εμμανουιλ Μαρία το γζνοσ Χατηθκυριάκου Χρφςανκου Τςαρικλί 1912-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 20-3-1998 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 29-9-1988.
12. ΝΕΝΝΙΛΕΪΜ
Ακαναςιάδθ Ραφλου Μακρίνα το γζνοσ Τοπάλερεμία ι Χαϊντάρογλου Χριςτου Τςαρικλί 1911-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 22-1-1991 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 13-8-1982. 13. ΕΝΕΜ Τςοπουρίδθ Ρζτρου ϋΟλγα το γζνοσ Χατηθκυριάκου-ωμανοφ Ανζςτθ Τςαρικλί 1918- ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 14-12-1997. Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 12-8-1982. 14. ΕΝ’ΣΕΡΙΙ ΥΙΣΙΛΛΙ Τςοπουρίδθ Ρζτρου ϋΟλγα το γζνοσ Χατηθκυριάκου-ωμανοφ Ανζςτθ Τςαρικλί 1918- ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 14-12-1997. Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 12-8-1982. 15. ΣΕΡΚΕΖ ΓΗΖΗ Ακαναςιάδθ Ραφλου Μακρίνα το γζνοσ Τοπάλερεμία ι Χαϊντάρογλου Χριςτου Τςαρικλί 1911-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 22-1-1991 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 13-8-1982. 16. ΑΝΑ ΓΙΑΝ’ΝΣΗΜ Ακαναςιάδθ Ραφλου Μακρίνα το γζνοσ Τοπάλερεμία ι Χαϊντάρογλου Χριςτου Τςαρικλί 1911-ϋΑνω Μαυρόλοφοσ 22-1-1991 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, 13-8-1982. 17. ΓΟΝΙΑΛΗ Κουτςορίηου Γεωργίου Θεοδϊρα το γζνοσ Χατηθδθμθτρίου Συμεϊν Τςαρικλί 1920 Αυκεντ. εγγραφι ϋΑνω Μαυρόλοφοσ, Αφγ. 1982.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΘΜΕΙΩΜΑ
ΘΑΝΑΘ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΤ
Γεννικθκε ςτθν Ακινα το 1964. Σποφδαςε Ελλθνικι και Τουρκικι Φιλολογία ςτο Ρανεπιςτιμιο τθσ ϊμθσ ϋϋLa Sapienzaϋϋ και ανακθρφχκθκε πτυχιοφχοσ ςτισ 30 Απριλίου 1990, αφοφ παρουςίαςε τθ διπλωματικι του εργαςία με κζμα:¨Οι Τουρκόφωνοι Ζλλθνεσ τθσ Καππαδοκίασ: Τραγοφδια και Ραραδόςεισ¨. Θ Καππαδοκία και οι παραδόςεισ τθσ αποτζλεςαν πρωταρχικό ενδιαφζρον του ιδθ από τα παιδικά του χρόνια.
Βηνγξαθηθό ζεκείσκα ηνπ Γιώπγος Υαηζημισελάκη
Γελλήζεθε ζηνλ Πεηξαηά ην 1959. πνύδαζε Βπδαληηλή θαη Νενειιεληθή Φηινινγία ζην Παλεπηζηήκην Αζελώλ. Μνπζηθέο ζπνπδέο ζην Κεληξηθό Ωδείν Αζελώλ, Αλώηεξα Θεσξεηηθά κε ηνλ Κώζηα Κιάββα, Βπδαληηλή Μνπζηθή κε ηνλ Κσλζηαληίλν Καηζνύιε, ύλζεζε κε ηνλ Θόδσξν Αλησλίνπ. Παξάιιεια δηδάρηεθε ύθνο εθθνξάο ηνπ βπδαληηλνύ κέινπο θαη ειιεληθή δεκνηηθή κνπζηθή από ηνλ Βαζίιε Νόλε. Έρεη αζρνιεζεί ηδηαίηεξα κε ηε κειέηε ηεο ειιεληθήο παξαδνζηαθήο κνπζηθήο θαη εηδηθά κε ηα ειιεληθά παξαδνζηαθά λπθηά όξγαλα. Δίρε ηελ πνιύηηκε εκπεηξία ηεο ζπλεξγαζίαο κε ιατθνύο νξγαλνπαίθηεο ηεο παιαηόηεξεο γεληάο ζε ζεηξέο ερνγξαθήζεσλ δεκνηηθήο κνπζηθήο ηεο Δ.Ρ.Σ., θαζώο θαη ζε πνιιέο ζπλαπιίεο.Δπίζεο, πξνο ηελ θαηεύζπλζε ηνπ “ειεύζεξνπ απηνζρεδηαζκνύ” ζπλεξγάζηεθε κε κνπζηθνύο από δηάθνξνπο ρώξνπο. πλζέζεηο ηνπ έρνπλ παξαγγειζεί από ην Μέγαξν Μνπζηθήο, ηελ Οξρήζηξα ησλ Χξσκάησλ θ.α. ε ζπλεξγαζία κε ηε ρνξνγξάθν Μαξία Μ. Χνξο θαη κε ηηο ζπλζέζεηο ηνπ “ΣΗΝΕΛΛΑ” θαη «ΑΝΑΚΡΟΤΙ» επέλδπζε ηηο ρνξνγξαθίεο ηεο γηα ηελ Σελεηή Αθήρ ηηρ Ολςμπιακήρ Φλόγαρ ηος 2000 (θεπινοί αγώνερ ίδνεϋ) και 2002 (σειμεπινοί όληλεϊκ ιης). Σν 2004 γξάθεη μαλά ηε κνπζηθή γηα ηηο ρνξνγξαθίεο ηεο Μαξίαο Μ. Χνξο ΕΙΚΟΝΕ ΟΡΥΗΗ & ΑΡΥΑΪΚΗ ΕΙΚΟΝΑ πνπ παξνπζηάζηεθαλ ζηελ Σελεηή Αθήρ ζηην Απσαία Ολςμπία και ζηην Σελεηή Παπάδοζηρ ζηο Παναθηναϊκό ηάδιο για ηοςρ Ολςμπιακούρ Αγώνερ ηηρ Αθήναρ.
Δίλαη ηαθηηθό κέινο ηεο Έλσζεο Διιήλσλ Μνπζνπξγώλ θαη από ηε ζρνιηθή πεξίνδν 2001 είλαη θαιιηηερληθόο δηεπζπληήο ηνπ Γεκνηηθνύ Ωδείνπ Πεηξνύπνιεο.
Μνιμεσ από το Σςαρικλί (αρχείο Θανάςθ Παπανικολάου)
Σο ςπίτι του Παπάηογλου Θεοδ. Ιορδάνθ
Σςαρικλί, 1997. ''Παλιακά θμιυπόγεια ςπίτια''. Δείγμα των πρώτων χτιςτών θμιυπόγειων ςπιτιών, όταν άρχιςαν να εγκαταλείπονται τα εξ ολοκλιρου υπόγεια ςπίτια.
Ελζνθ και Κυριακι Παπανικολάου με αυκεντικζσ ενδυμαςίεσ του χωριοφ Σςαρικλί
Επεξεργαςία θλεκτρονικισ ζκδοςθσ Μνιμεσ Αλθςμόνθτεσ Πατρίδεσ