Rebound NUMMER 5 / DECEMBER 2012
EEN BASKETBALLMAGAZINE VOOR PC EN TABLET
RANDY WIEL
Family Ties De Akerbomen DOZY DEN HELDER
IN SAMENWERKING MET DE NEDERLANDSE BASKETBALL BOND
Rebound
18
24 2
46
INHOUD
COLOFON
6 Tip Off Een rubriek over van alles en nog wat 12 Onze fotokeuze Opvallende beelden uit de basketballwereld 18 Randy Wiel Levensblij en perfectionist 24 Whit Holcomb-Faye Assists geven als hoofdtaak 29 Column Dejan Vidicki NOC*NSF is de DDR van nu 30 Historie: de triple-double van Petrovic Een duik in de archieven 33 Column Charis Sideris En de haan kraaide drie keer 34 Rinus de Jong Invitational Topjeugd naar Den Bosch – Advertorial 36 Commentaar Welterusten, slaap zacht 38 Dozy BV Den Helder Niets komt vanzelf 42 Toon van Helfteren over NBB ‘Dieptepunt in ruim veertig jaar’ 45 Column Maarten van Gent Opvallende nederlagen (2) 46 Special Basketball Days Alles over het toernooi in Zwolle 64 Worthy de Jong Energiebron van beroep 66 Family Ties Kees sr. en Kees jr. 70 Oranje herrijst Sport1 hoofdsponsor en FEB als uitvoerende macht
Kernredactie Charis Sideris Frits van Rijn Jan van der Nat Peter van der Velde Ronald van Dam (NBB) Eindredactie Jan van der Nat Vormgeving & fotografie Peter van der Velde Columns Maarten van Gent Charis Sideris Dejan Vidicki Aan dit nummer werkten verder mee: Tekst Jacob Bergsma Hielke Biemond Rob van Gameren Hans Kortekaas Luc Reuvers Pim Scheffer Fotografie Christian Aarts Arjan de Graaf Wim Helmer Adrie Hoogesteger Jan Joosten Video Arie in ‘t Veld © 2012 Uitgever Stichting American Sports info@basketballmagazine.nl
Op de cover van boven naar beneden en van links naar rechts: Randy Wiel (foto Wim Helmer) Dozy Den Helder (foto Wim Helmer) Kees Akkerboom Sr (foto Christian Aarts)
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
3
Rebound GRATIS MAAR NIET VOOR NIETS
Redactie en medewerkers hebben afgesproken om REBOUND het eerste jaar gratis ter beschikking te stellen. Toch hebben we ook onze overhead- en onkosten. Voor de realisatie van dit magazine hebben wij adverteerders en sponsors nodig.
SPONSORS
We zoeken basketball-liefhebbers /bedrijven die dit initiatief willen ondersteunen. Mail naar: info@basketballmagazine.nl. We nemen graag contact met u op.
REGISTREREN
ADVERTEREN
Met een advertentie in REBOUND magazine bereikt u zo’n 40.000 leden van de Nederlandse Basketball Bond. Dit digitale magazine wordt per email beschikbaar gesteld aan alle leden van de NBB. Een digitaal magazine biedt veel nieuwe mogelijkheden om uw product onder de aandacht te brengen. Video, geluid, of interactieve pagina’s zijn daar maar enkele voorbeelden van. Bovendien is een potentiële koper altijd maar een muisklik van uw eigen website verwijderd. Het effect van uw advertentie vindt u dus direct terug in de statistieken van uw website... We informeren u graag over alle commerciële mogelijkheden van REBOUND magazine. Mail naar: info@basketballmagazine.nl
REBOUND Magazine wordt mede mogelijk gemaakt door onze adverteerders. Hoe aantrekkelijk dit nieuwe platform voor bedrijven wordt, hangt af van het aantal lezers van het magazine dat zij ermee kunnen bereiken. Door je gratis aan te melden help je dus mee om REBOUND te versterken. En daarmee verzeker je je van een onafhankelijk en innovatief basketballmagazine. Tevens willen we weten wie onze lezers zijn. Wie zijn ze, hoe oud zijn ze, wat zijn hun interesses?
Registreer je vandaag Klik hier !!!!
Je krijgt van ons een bericht zodra er een nieuwe editie online staat.
REBOUND Magazine wordt geproduceerd door de
in samenwerking met de
4
REDACTIONEEL
Rebound
Wanneer je als kleine sport in Nederland de volle aandacht van de (nationale) media wilt krijgen, moet je gewoon een beerput opentrekken. De symbiose van de natuur zorgt er dan automatisch voor dat persmuskieten hun natuurlijke habitat verlaten en zich vol storten op het nieuws. Het Nederlandse basketball heeft zelden zó in de belangstelling gestaan als de afgelopen maand. Vooral negatief uiteraard en zelfs bij media waar ze niet eens weten dat er met een oranje-bruine bal wordt gespeeld, laat staan hoe het spelletje een beetje in elkaar zit. Nu gebiedt de eerlijkheid te zeggen, dat het Nederlandse basketball het er wel naar heeft gemaakt. Een bestuur dat besluit om het nationale team op te heffen vraagt natuurlijk om negatieve belangstelling, al is het maar om te vragen of ze helemaal gek geworden zijn. Als u deze Rebound ‘in handen’ heeft, is het Nederlands mannenteam gered van de ondergang. Gelukkig lopen er buiten Nieuwegein en de vergaderzaal in Almere nog basketballmensen rond, die hun hersens wel gebruiken. Oud-topbasketballers en anderen, die inmiddels iets te betekenen hebben in het bedrijfsleven, zetten hun schouders eronder en voilá, de financiële onderbouwing voor Oranje is voor elkaar. Daaruit mag ú concluderen, dat ze er bij de NBB – waar binnen een jaar een forse schuld werd opgebouwd – niets van kunnen. Het Nederlands basketball schreeuwt om mensen met zakelijk inzicht. Schreeuwt om een splitsing van top- en amateurtak, zodat brave provinciaalse hobbyisten niet langer kunnen beslissen over zaken, die met topsport te maken hebben en dus echt belangrijk zijn. Van alle kanten hoor je dat het in potentie een zeer mediagenieke sport is. En dat is natuurlijk ook zo. Je hoeft maar om je heen te kijken in andere landen, waar de tweede teamsport ter wereld razend populair is. Dat kan ook hier, maar alleen met mensen van buitenaf. Die staan klaar en wachten op het seintje om echt aan het werk te gaan en voor een deel al zijn. Dat blijkt bijvoorbeeld eind van het jaar bij twee grote toernooien en een heerlijk jeugdtoernooi. Een mooi aanbod voor televisie, zou je zeggen. Mis het niet en ga kijken in Zwolle, Groningen en/of Den Bosch. In de eerste stad kunt u ondermeer genieten van het Nederlands team. In welke samenstelling precies is op het moment van schrijven nog niet duidelijk, maar wel dat Oranje de aanslag van Nieuwegein en Almere heeft overleefd. Met dat positieve gevoel wensen wij u veel leesplezier in Rebound 5, veel genoegen bij de eindejaarstoernooien en uiteraard een voorspoedig 2013.
5
OPROEP
Rebound TIP-OFF Reünie in Den Bosch Zaterdag 29 december gaat een stukje grootse geschiedenis van het Nederlandse clubbasketball herleven tijdens de Rinus de Jong Invitational. Omdat er wat te vieren valt.
Inmiddels heeft zich al een flink aantal betrokkenen gemeld via de eerste mailings. Vanuit eigen land, maar ook uit de Verenigde Staten. Zo hebben bijvoorbeeld Danny Cramer, Al Faber en Paul Thompson al te kennen gegeven graag te komen.
Op de kop af veertig jaar geleden begon Rinus de Jong met zijn project 'EBBC naar de top.' Voor de organisatoren van de Invitational een prima reden op die dag een reünie te houden, waarvoor iedereen die de afgelopen veertig jaar een actieve rol speelde in de historie van De Jongs club - van speler tot dokter en van wasvrouw tot bestuurslid en sponsor uitgenodigd is.
De organisatie schreef inmiddels ruim 320 aspirant-bezoekers van de reünie aan. En dringt er bij degenen die tot de doelgroep behoren maar nog geen uitnodiging kregen, aan zich te melden op jules@rinusdejong.com. 'Omdat we niemand willen missen', zegt medeorganisator van de Invitational Jules Spijkers, die zelf als journalist en voorzitter letterlijk meeschreef aan de roemruchte historie van de club.
Lagere ring voor vrouwen? Geno Auriemma, de coach van het vrouwenteam van Connecticut, houdt een pleidooi voor een lagere ring in het vrouwenbasketball. Hij denkt dat de sport daardoor attractiever wordt. Hij denkt daarbij aan een verlaging met zeven inches (24.5 cm), waardoor de ring zou komen te hangen op iets boven de 2.80 meter. Auriemma: ‘Er worden nu erg veel lay ups gemist, omdat de speelsters te laag zitten. Een lagere ring brengt ze ter hoogte van de ring, net als de mannen.’Diverse collega’s zien wel iets in de plannen van de UConn-coach, omdat het schotpercentage omhoog zou gaan en dat aantrekkelijker is voor het publiek.
Maar er zijn natuurlijk ook twijfelaard en tegenstanders. Sommigen zien flinke logistieke problemen, omdat de baskets in hallen en trainingszalen nu eenmaal op een bepaalde hoogte hangen en er dus een flinke ingreep nodig is.
Al tientallen jaren spelen vrouwen met een kleine bal dan de mannen, maar Auriemma wijst op het volleybal, waar het net lager is voor vrouwen en of softbal (vooral een vrouwensport), waar het veld kleiner is dan bij het honkbal.
Lindsay Gottlieb, coach van California, is een tegenstander van het idee. ‘Vrouwenbasketball wordt steeds atletischer en sneller en ik denk niet dat een lagere ring meer interesse van de fans genereert. De fans vinden het juist leuk dat onze sport zich ónder de ring afspeelt.’
6
Tip-Off
KORT 22 vrije worpen Het ‘spelletje’ is al heel lang een goed gebruik. Je staat een paar punten achter en door opzettelijk en snel fouten te maken, stuur je de tegenstander naar de vrije-worplijn en je hoopt via een misser en een rebound de bal weer snel terug te krijgen. In de wedstrijd tussen Matrixx Magixx en Zorg en Zekerheid Leiden op 7 november werd die tactiek tot in extremis uitgevoerd. In de laatste 1:15, 75 seconden dus, werden liefst 22 vrije worpen genomen. Tussendoor waren er ook nog een paar ‘gewone’ scores en twee timeouts... Records worden op dit punt niet bijgehouden, maar we kunnen dit rustig als een moeilijk te overtreffen standaard in de boeken zetten... tijd
speler
team
vw
R/M
stand
1:15
Vermeulen
M
2
RR
72-73
1:03
Slagter
ZZ
2
RR
72-75
1:03
Slagter (voor T-fout)
ZZ
2
RR
72-77
0:50
Slagter
ZZ
2
RM
72-78
0:45
Ahelegbe
M
2
MR
73-78
0:40
Cunningham
ZZ
2
RR
73-80
0:32
Spain
M driepunter
0:26
Gallo
ZZ
0:16
Ahelegbe
M tweepunter
0:16
Cunningham
ZZ
0:07
Spain
M tweepunter
0:07
Schachtner
ZZ
2
RM
80-83
0:06
Spain
M
2
MR
81-83
0:04
De Jong
ZZ
2
RR
81-85
2 2
76-80 MR
76-81 78-81
RM
78-82 80-82
T-fout voor de wedstrijd Tijdens de NBA-wedstrijd van 7 november tussen Boston en Washington kregen de Celtics nog voor de wedstrijd een technische fout wegens het opzettelijk vertragen van het spel. Wat was er gebeurd. Kevin Garnett heeft voor de wedstrijd altijd een vast ritueel waarbij hij onder meer zachtjes met zijn hoofd tegen de steunen van de basket slaat. Om opgepept te raken. Die laatste actie kostte deze keer zo veel tijd (ja, wie kan zich nog oppeppen voor een wedstrijd tegen de Wizards) dat dit de Celtics een straf opleverde. Het aardige is dat deze maatregel voorafgaande aan het seizoen door de NBA bekend was gemaakt en dat daarbij als voorbeeld ondermeer Kevin Garnett werd genoemd...
KORT 7
Rebound TIP-OFF
ZO GEZEGD OVER ORANJE
Kees Akerboom jr. (EiffelTowers) bij Omroep Brabant over het besluit het Nederlands team terug te trekken van Europese wedstrijden: ‘Ik vind het eigenlijk een absurde regel. Ik denk op de lange termijn dat deze regel niet goed zal uitpakken en daar maak ik me dus zorgen om. Waar ik me ondermeer zorgen om maak is of de FIBA het nog toestaat dat wij Europese wedstrijden mogen spelen en of we überhaupt zo maar weer makkelijk het team kunnen inschrijven over twee jaar.’ ‘Het gaat mij ook en vooral om hoe die beslissing tot stand is gekomen en ik vind dat dat aan de kaak gesteld moet worden. Ik werd door een teamgenoot van mij gebeld, die was door de huidige bondscoach gebeld en die vertelde dat hij het aan mij en Peter (van Paassen) moest doorgeven. Ja, ik vind dat geen professionele manier van communiceren.’ EiffelTowers-manager Jos Frederiks bij Omroep Brabant hierover: ‘Als je dan op dit moment je vlaggenschip en misschien nog wel belangrijker je onder 20 team, waar dus de grootste talenten zitten, die de doorstroming moeten gaan maken, als je daar dan de stekker uittrekt, dan denk ik dat je niet goed hebt nagedacht over de gevolgen daarvan.’ ‘Ik kan me best voorstellen dat, als er problemen zijn op financieel gebied, dat je iets moet doen waar niet iedereen vrolijk van wordt, maar(…) Wat is het plan dan? En het begint nu, ik neem de woorden maar in mijn mond,
8
een beetje op wanbeleid te lijken door de manier waarop er gecommuniceerd wordt.’ Op de vraag of er bij de bond schoon schip gemaakt moet worden antwoordt Frederiks: ‘Daar lijkt het wel op.’ Sander van der Holst, bestuurslid NL Sporter (maar ook ex-international), in de Volkskrant van 21 november: ’Als je kijkt naar het geld dat nodig is om de basketballers in de zomermaanden hun programma af te laten werken, heb je het over tienduizend euro per jaar. Daar komen dan nog gelden bij van de sportkoepel NOC*NSF. We hebben het hier dus niet over immense bedragen.’ Sander van der Holst, tegen verslaggever Léon Kersten na de wedstrijd van Zorg en Zekerheid Leiden tegen EiffelTowers op 17 november: ‘Het Nederlands team is natuurlijk het vlaggenschip van het basketball. Dat doe je niet, dat hoort niet , dat mag niet en dat kan niet.’ ‘De woede betreft ook het feit dat de spelers niet gehoord zijn in deze (…) De spelers zijn natuurlijk de hoofdrolspelers, een grote stakeholder. Het is zeer vervelend en verontwaardigend dat we er niet bij betrokken worden.’ Van der Holst gaat verder in de Volkskrant: ’Waar en hoe is het tekort ontstaan? Wie is er verantwoordelijk en waarom zijn de spelers niet door de bond geraadpleegd over hoe het zo ver gekomen is?’
ZO GEZEGD
ZO GEZEGD nationale team op zijn boterham. En dat kan eigenlijk niet. Het kan nog een geluk bij een ongeluk zijn omdat er al 20, 30 jaar geen aandacht aan de jeugd wordt besteed. En is dit misschien een beginpunt en zijn we over 10, 15 jaar bij de top van Europa.’
Bob van Oosterhout, directeur van het sportmarketingbureau Triple Double in De Volkskrant van 16 november: ‘Het is een brevet van onvermogen dat de basketballbond zich nooit bij mij heeft gemeld. Mijn bedrijf heeft zelfs een basketballnaam. Ik schakel elke dag met het bedrijfsleven. De basketballers stappen nu naar NL Sporter, omdat de NBB de stekker uit het Nederlands team trekt. Zo denkt de bond een bedrag van 85 duizend euro te besparen. Wanneer de bestuurders niet in staat zijn 85 duizend euro uit de markt te halen voor de nationale ploeg zitten ze op de verkeerde plek.’ Jessey Voorn (GasTerra Flames) over deze kwestie, op 24 november, voor RTV Noord: ‘Ik vind het belachelijk dat dit eigenlijk voorkomt. Dat kan niet, we moeten gewoon een Oranjeteam hebben. We willen juist dat de jeugd gaat basketballen. Nou als je geen Oranje meer hebt dan komt er geen jeugd die wil gaan basketballen. Er is geen toekomst dan. Er is geen doel om na te streven.’
De website van BC Apollo: ‘Onverwacht is de houding van de NBB ten aanzien van het herenbasketball natuurlijk niet. Al geruime tijd hangt de mannendivisie er maar een beetje bij en worden het rolstoelbasketball en de dames voorgetrokken. Tijdens een vergadering van Rayon Noord-Holland werd dat door toenmalig bestuurslid Arjan Burger bevestigd. Het herenbasketball was geen aandachtspunt van de NBB en zou pas over enkele decennia beter op de kaart worden gezet.’ Uit De Telegraaf van 21 november: De financiële malaise, waarin de bond is beland, is grotendeels te wijten is aan financieel wanbeleid van het bestuur, dat sinds zijn aantreden in februari 2010 een tekort heeft gecreëerd van maar liefst ruim drie ton. Terwijl juist de mannenploeg door grote betrokkenheid bereid was om genoegen te nemen met topsportonwaardige omstandigheden, werden op andere fronten prestigieuze, geldverslindende projecten door de bond niet alleen gesteund, maar zelfs nodeloos geïnitieerd.
Ton Boot, 24 november in het Sportforum bij Langs de Lijn: ‘Het verschrikkelijke, vind ik, is dat er eigenlijk mismanagement is geweest van het bestuur en dat krijgt het
9
Unieke banner In de Vijf Meihal hangt sinds kort een hele rits banners aan de dakspanten. Op z’n Amerikaans wil Zorg en Zekerheid Leiden Basketball daarmee de herinnering levend houden aan grote prestaties en helden uit het verleden. Dat groepje helden bestaat vooralsnog uit de vijf Most Valuable Players (MVP’s) uit de geschiedenis van het Leidse basketball: Arthur ‘AC’ Collins (1977-78), Jerry Beck (1983-84), Toon van Helfteren (1985-86), Danny Gibson (2009-10) en Seamus Boxley (2011-12). Aan de verkiezing van Toon van Helfteren hangt één van de leukste anekdotes uit de geschiedenis van het Nederlandse basketball. We praten over 1986, een kwart eeuw geleden. Over een tijd – je kunt je het haast niet voorstellen – dat er geen internet was en alleen de hoogste baas van een multinational een ‘mobiele telefoon’ had, ook al had die het formaat van een schoenendoos. Verkiezingen van de beste basketballers werden in die tijd georganiseerd door Mart Smeets en zijn kompanen, makers van basketballmagazines. Dat ging, bij gebrek aan de middelen die nu heel gewoon zijn, op papier met stemformulieren, die per post moesten worden ingestuurd. Je hoefde op dat formulier niet alles in te vullen. Je kon kiezen voor alleen het All Star Team, alleen de Most Valuable Player, alleen de Coach van het Jaar of wat dan ook. Bij dit soort verkiezingen, waar ook ter wereld en in welke sport ook, is het niet meer dan logisch dat de MVP, in de ogen van de kiezers dus de allerbeste, deel uitmaakt van het All Star Team, in het geval van basketball de beste vijf op de diverse posities.
10
Toon van Helfteren echter werd in 1986 MVP, maar zat NIET in het All Star Team. Hoe kon dat nou? Wel, in Delft – de woonplaats van Van Helfteren en de stad van de club DAS, waar hij heel lang lid was – vond een grote groep basketballfans dat het leuk zou zijn om Toon tot MVP te kronen. Een werd een massa formulieren naar Smeets & Co gestuurd, waarbij alleen een naam was ingevuld achter MVP...
Zeg maar ‘nee’ dan krijg je er twee of zelfs drie... Zo moet je een paar jaar lang in een sombere stemming de laatste week van het jaar uitzitten, omdat er geen basketballtoernooi is en zo moet je een uitgekiende planning maken om een beetje van alles te kunnen zien. De echte liefhebber hoeft zich van tweede kerstdag tot en met oudejaarsdag geen moment te vervelen.
prima, want beter goed ‘gejat’ (met alle toestemming overigens van Mister HBW Frank Voskuilen) dan slecht verzonnen.
Als we het prachtige jeugdtoernooi in Den Bosch even buiten beschouwing laten – u leest daar elders in deze Rebound meer over – zijn er twee toernooien in de traditie van de
Met uiteraard thuisploeg GasTerra Flames, KK Bosna uit Bosnië en Herzegovina, Al-Riyadi uit Libanon, BC Siauliai uit Litouwen, Santa Barbara Breakers uit de VS en de met Amerikanen aangevulde Egyptische nationale ploeg, staat er een leuk veld voor de première van de GBW.
beroemde Haarlem Basketball Week.
Ten tijde van de HBW was het onmogelijk dat er gelijktijdig een tweede toernooi zou worden gehouden. De HBW had het alleenrecht in de week tussen Kerstmis en de jaarwisseling. Het is daarom vreemd (of misschien ook weer niet...) dat de NBB, die nota bene de nationale (jeugd)ploeg meldde voor de Basketball Days in Zwolle, een tweede toernooi op dezelfde dagen toestaat.
In Zwolle wordt voor de tweede keer de Basketball Days gehouden. Niet in de laatste plaats door de steun van Gijs Langevoort, de grote man achter de Basketball Days, kunnen wij u dit magazine maandelijks aanbieden. U zult begrijpen dat er tegenover die steun iets moet staan. Vandaar de bijlage in deze uitgave. Uiteraard hebben wij ook de organisatie van de Groninger Basketball Week een aanbod gedaan, maar daarop is niet gereageerd. Jammer, want er was ongetwijfeld heel veel moois te schrijven geweest over de ploegen, die van 27 tot en met 31 december optreden in Martiniplaza en alle omlijstende zaken.
Dat is eigenlijk gewoon spijtig voor de basketballfan, die nu moet kiezen. Maar misschien komt het in de toekomst nog wel eens tot een samenwerking.
Speeldata
Basketball Days in Zwolle van 26 tot en met 30 december Groninger Basketball Week van 27 tot en met 31 december Rinus de Jong Invitational van 28 tot en met 30 december
Topsport Noord-Nederland, de organisator van het toernooi, wil graag de Haarlem Basketball Week van de komende jaren worden en wie het toernooi bezoekt, zal veel aantreffen uit het verleden in Haarlem. Dat is natuurlijk
11
12
o t o F ze keu
Wie zegt dat basketball geen contactsport is
In het voorbijgaan tikt Tjoe de Paula Sjors Besseling tegen zijn edele delen Foto Š Jan Joosten
13
Toen ik de
14
o t o F ze keu
Waar deed deze foto mij aan denken?
eze foto maakte van Patrick Hilliman van ZZ Leiden vroeg ik mij af. Waar heb ik dat meer gezien? En toen wist ik het weer : James Worthy van de LA Lakers /inzet Foto Š Peter van der Velde
15
16 16
o t o F ze keu
Dunks, Dunks en nog eens Dunks Foto’s © Arjan de Graaf
17
Rebound
LEVENSBLIJ EN PERFE
RANDY WIEL IS EEN VEELZ
18
ECTIONIST
ZIJDIG MENS
Door Charis Sideris Fotografie Wim Helmer
Randy Wiel was politieagent op Curaçao, liep daar de 100 meter in 10.3, staat daar nog steeds in de Hall of Fame, speelde bij de roemruchte University of North Carolina van de legendarische coach Dean Smith, zijn tien toenmalige ploegmaats – waaronder de supersterren Walter Davis en Phil Ford – kwamen allen terecht in de NBA, hij won als speler en als coach in Nederland diverse landstitels, was bondscoach van Oranje, is een begenadigd jazzmusicus die excelleert op gitaar, piano en trompet, won prijzen als paardentrainer, zijn zoon Alexander honkbalt binnenkort in de Amerikaanse profcompetitie en zijn allerbeste vriend is de huidige premier van Curaçao Stanley Betrian. Deze Randy Wiel probeert nu een bestaan op te bouwen als professioneel coach bij staartclub Rotterdam Basketbal College. “Ook clubs die onderaan staan hebben een coach nodig,” aldus Wiel. Zijn leven leest als een jongensboek, of eigenlijk als een avonturenroman. Hij zou nu op zijn 61e òf zelf zijn biografie moeten schrijven, òf een ander in dienst moeten nemen om dat voor hem te doen. Wiel praat intens en gepassioneerd over zijn leven, loopt met zevenmijlslaarzen door zijn verleden, alsof hij haast heeft, bang om zijn verhaal niet voluit te kunnen vertellen. Daardoor krijg ik op het moment zelf vaak niet eens de tijd om me ten volle te realiseren hoe bijzonder zijn belevenissen waren. De ruimte die mij toegemeten wordt in dit magazine, is bij lange na niet toereikend om alles de aandacht te geven die het verdient. Laat ik daarom verder zwijgen, en de ultieme gentleman met de innerlijke beschaving, annex levensgenieter, ongestoord aan het woord laten.
19
Rebound Het begin Wiel: “Het begon allemaal op school, waar ik in de klas zat met Stanley Betrian, de huidige president van Curaçao. Hij zat bij de zwemclub van de school en vroeg me daar ook te komen. Stanley was, bleef, en is nog steeds, mijn beste vriend, misschien wel mijn enige echte vriend. We bellen elkaar nog regelmatig. Al snel bleek dat ik zo’n beetje in alles uitblonk, ook in atletiek. Ik begon met hoogspringen en discuswerpen, maar stapte later over op de 100 meter. We trainden in primitieve omstandigheden, moesten telkens eerst kuilen graven in het zand om te springen. Van gravel was geen sprake, we liepen de 100 meter gewoon op zandvlaktes. Als sprinter pakte ik alle nationale records op de korte afstanden. Mijn beste tijd op de 100 meter was 10.3. Daardoor werd ik in 1967, op 16-jarige leeftijd, namens Curaçao uitgezonden naar de Koninkrijksspelen, waaraan ook de latere Nederlandse wereldtoppers Frank Nusse en Jos Hermens meededen.” “Ik won vele prijzen, ook als zwemmer. Later plaatste ik me dan ook voor het zwemtoernooi van de Panam Games, waar Mark Spitz voor het eerst zo’n indruk maakte. Dankzij Shell Nederland waren er enkele Nederlandse trainers die ons begeleidden. We trainden gewoon in zout zeewater, ook Enith Brigitta, die later medailles voor Nederland won op de Olympische Spelen. Atletiek en zwemmen zijn individuele sporten die je strijdlust en weerbaarheid vergroten, omdat je je achter niemand kunt verschuilen. Ik heb daar later veel aan gehad bij mijn ontwikkeling als basketballspeler.” De politie “Op mijn 18e ging ik naar de politieopleiding. Maar ik was niet klootzak genoeg, was dus niet geschikt voor straatdienst. Daarom werd ik geplaatst bij de recherche, en vervolgens bij de narcoticabrigade. Dat was een gevaarlijke job. Je had daar veel vijanden en er waren dagelijks schietpartijen. In 1969 was er een grote revolutie op Curaçao. De straten waren vol betogers en die bleven maar op ons af rennen. We moesten schieten op hun benen,
20
maar ze bleven maar komen. Ik vond het afschuwelijk. Ik had hier geen zin meer in, en werd overgeplaatst naar Aruba, waar ik ook begon te basketballen. Na een tijdje werd ik gerekruteerd als basketballer door verschillende coaches van Amerikaanse collegeteams, waaronder de legendarische Dean Smith.” UNC, Dean Smith “Het verzoek om naar de University of North Carolina te komen, kon ik natuurlijk niet weigeren. Op mijn 23e – dat zou nu niet meer mogelijk zijn in het collegebasketball – ging ik naar de VS. Ik heb nooit ontslag genomen bij de politie, sta daar nog steeds geregistreerd. Het was prachtig in Chapell Hill: mooi weer, de meisjes, het basketball, de hele sfeer, ik heb enorm genoten. Dat kwam ook door coach Smith, die voor mij een rolmodel werd. Bij mijn komst zei hij: ‘je bent een goede atleet, maar ik maak je tot een goede basketballer.’ Coach Smith is één van die zeldzame mensen die zijn leven leeft zoals hij dat aan anderen predikt. Hij behandelt bovendien al zijn spelers als zijn eigen kinderen. Nog steeds belt hij ze elke week op, ook mij, van de supersterren tot en met de anonieme, al lang door de buitenwereld vergeten bankspelers. We hadden een geweldig team, waarvan tien spelers in de NBA terechtkwam. De bekendste van dit team waren Phil Ford, Walter Davis en Mitch Kupchak.” Naar Nederland, Oranje “Mijn ouders waren heel strikt. Ze vonden dat ik moest studeren, liefst iets waar ik op zeker geld mee kon verdienen. Als politieman voelde ik me niet veilig meer. Het plan was aanvankelijk om op UNC fysiotherapie te gaan studeren, om daarna instructeur te
worden bij de politieacademie op Curaçao. Maar ik had daar niet zo’n zin in en koos voor psychologie. Ik heb daarin wél mijn masters gehaald, maar maakte mijn doctoraal niet af. Al die jaren was sport wel een passie van mij, maar ik realiseerde me nooit dat ik daarmee geld kon verdienen. Ik ging daarom keihard trainen, en nadat ik van de universiteit kwam, kreeg ik een try out bij het Indiana Pacers van Rik Smits. Theo Kinsbergen zag me daar in het zomerkamp in actie, en zei dat hij, als ik geen contract zou krijgen bij de Pacers, mij graag naar Nederland wilde halen. Zo ben ik uiteindelijk hier terecht gekomen, net als later mijn twee zussen en drie broers.” “Dat werden prachtige jaren, eerst bij Kinzo in Amstelveen, later bij Elmex Leiden. Vooral de periode met het Nederlands team was heel bijzonder. We hadden de beste ploeg uit de historie, met Nederlandse Amerikanen Mitchell Plaat, Danny Cramer, Al Faber en Jimmy Woudstra. Met Kees Akerboom, Emill Hagens, Toon van Helfteren, noem maar op. Onder de Tsjechische bondscoach Vladimir Heger werden we steeds beter. We wonnen een landentoernooi in Portugal met ondermeer Duitsland, en op het EK van 1983 werden we vierde, nadat we onder meer Frankrijk en
het toenmalige Tsjecho-Slowakije versloegen. Dat is nog steeds verreweg de beste prestatie ooit van Oranje. Iedereen genoot van het spelen in de nationale ploeg. Maar we waren allemaal van dezelfde generatie, en nadat de één na de ander stopte, werd het allemaal een stuk minder. Mijn interlandcarrière, waarin ik 53 interlands speelde, duurde van 1980 t/m 1985.” Coachen, UNC assistent “In de tijd bij UNC was ik degene die steeds vragen stelde aan coach Smith over tactiek en dergelijke. Dat was hem kennelijk opgevallen, want op mijn 35e, na mijn laatste jaar bij Elmex Leiden, bood hij mij aan om assistent-coach te worden bij hem. Die kans greep ik natuurlijk met beide handen aan. Ik werd hoofdcoach van het tweede team om ervaring op te doen, en was één van de vier assistenten van de hoofdmacht. Met zijn vieren wisselden we steeds van functie, deden soms de tv-contracten, of de contacten met andere teams, dan weer regelden we de reizen, de privé contracten van coach Smith, en natuurlijk mochten we ook stukken van de wedstrijden even coachen. Als assistent leer je op die manier de hele organisatie kennen, een fantastische leerschool.”
21
Rebound Bondscoach “In 1990 belde Vladimir Heger mij op met het aanbod om hem op te volgen als bondscoach van het Nederlands team. Hij zou dan coördinator worden. Ik accepteerde de aanbieding en vertrok direct naar Nederland. Daarom sta ik ook niet op de kampioensfoto met UNC van dat jaar. Tot 1993 bleef ik bondscoach. Hoewel we niet het niveau haalden van die superploeg uit die gloriejaren, hadden we nog altijd een behoorlijk sterk team. Ik herinner me bijvoorbeeld dat we in Portugal opzien baarden door ondermeer Rusland en Groot-Brittannië te verslaan. Opvallend was dat letterlijk iedereen van dat team later goed terecht is gekomen.” Coach in de NCAA “Na 1993 kreeg ik veel aanbiedingen om hoofdcoach te worden in de Amerikaanse collegecompetitie. Ik koos voor University of North Carolina Asheville. In mijn eerste jaar verloren we 15 van de 25 wedstrijden. Daarna rekruteerde ik de Nederlanders Vincent Krieger en Ralph Melis als starters en David de Haan en Remco Smits (inderdaad ‘de neef van’) voor de bank. We boekten snel progressie en na twee jaar wonnen we onze conference. Vervolgens tekende ik een zesjarig contract bij University of Middle Tennessee. Daar ging het hetzelfde: we begonnen onderaan en in mijn zesde jaar werden we kampioen van onze conference.” EiffelTowers “Intussen was mijn oude ploeggenoot bij UNC Mitch Kupchack general manager geworden bij de Lakers. Hij vroeg me om mee te gaan als scout en teambegeleider. Ik deed daar ook de individuele zomertrainingen van onder anderen Shaquille O’Neal en Kobe Bryant. Desondanks ging ik in 2004 in op een mooie aanbieding van EiffelTowers, dat toen nog in Nijmegen speelde, om daar hoofdcoach te worden. In 2006 en 2007 werden we landskampioen, in 2008 werden we tweede maar wonnen de beker. Desondanks werd ik toen in de zomer ontslagen door het duo Peter Vogelaar en Eric Kurvers. Dat hoorde ik echter pas toen ik aan het eind van de zomer naar
22
Nederland kwam om aan het nieuwe seizoen te beginnen, in de periode dat alle coachposities al bezet zijn. Ik had nog een heel jaar tegoed in mijn contract, maar zij boden me één maandsalaris aan. Volgens hen zou ik direct weer een nieuwe club kunnen krijgen. Op dat tijdstip, waarop alle coachposities net zijn ingevuld, is dat echter onmogelijk. Daarom accepteerde ik hun voorstel niet. Daarna hebben ze er alles aan gedaan om mij weg te treiteren. Ik werd verplicht om elke dag naar Leeuwarden te reizen en daar clinics te geven bij hun schaduwclub Aris. Ik vertrok elke ochtend uit Den Bosch om 05.00 uur, en kwam aan het eind van de middag om een uur of 5 gebroken thuis. Het was slopend en vernederend, maar ze hebben me niet kapot kunnen maken. Ik heb gewoon het contract uitgediend.” Rotterdam “Daarna vertrok ik naar de VS en Zuid-Amerika, waar ik een jaar lang clinics gaf en zomerkampen deed. Ik kan niet anders, ik hou van basketball, sinds mijn jaren als speler bij UNC ben ik daar permanent mee bezig geweest. Gelukkig belde Rotterdam mij toen vorig seizoen op. Ze hadden nieuwe plannen, wilden de eredivisie in met jonge, Nederlandse spelers en één Amerikaan. Ik zag het wel zitten, vond het een uitdaging om met jonge, leergierige en hongerige Nederlanders te gaan werken. We hadden een relatief goede kern, enkele jongens met eredivisie-ervaring. We verloren wel veel, maar we wonnen ook wedstrijden, en waren in ieder geval competitief. Maar het jaar daarop, dit lopende seizoen dus, vertrokken al onze starters, inclusief de ervaren Amerikaan Tyrone Salley. We hadden weinig financiële middelen en konden dus weer opnieuw beginnen met jongens uit het tweede team. We moeten nu andere doelen stellen: om te beginnen moeten we beseffen dat in ons geval winnen betekent dat je ten eerste steeds weer het maximale uit je mogelijkheden moet halen. Dat je ongeacht de stand altijd honderd procent je best moet doen, en tenslotte dat je moet proberen steeds iets beter te worden.”
Buiten basketball “Maar, hoe belangrijk basketball voor mij is, er is gelukkig nog veel meer. Ik heb onder druk van mijn ouders eerst een graad gehaald op de muziekschool van Curaçao. In mijn tijd bij UNC heb ik me vervolgens op de jazz gestort. Daar heb ik uitstekend piano, gitaar en trompet leren spelen, heb daar ook veel opgetreden. In mijn tijd bij Kinzo Amstelveen was jazzclub ‘De Kroeg’ mijn thuis. Daar ben ik ook bevriend geraakt met de legendarische Amerikaanse trompettist Chet Baker, die daar vaak zat en speelde. Het schrijven van muziek en het spelen van jazz zijn nog altijd meer dan hobby’s voor me. Ik zou gek worden als ik dat niet meer zou kunnen doen.” “Maar als ik geen coach was, zou ik toch paardentrainer zijn. In de VS heb ik daarmee diverse prijzen gewonnen. In Tennessee lag mijn huis vlak bij de bosrand, elke ochtend
ging ik heerlijk paardrijden in dat grote bos. Ik kom innerlijk tot rust in de omgeving van dieren. Het alleen zijn bevalt mij dan ook. Ik hou van het leven, ben echt levensblij. Ik heb veel zelfvertrouwen, ben een perfectionist. Dat laatste kan mij ook in de weg zitten, dan geniet ik minder dan anders mogelijk zou zijn geweest. Maar ik heb ook geleerd om emotionele ups en downs te middelen, dan blijf ik in balans. Weinigen zien daarom wie ik werkelijk ben, ik bewaar veel voor mezelf. Ik kan gezellig lullen, maar wordt zelden persoonlijk. Dat hoeft van mij ook niet. Mijn enige echte vriend is Stanley Betrian. Ik zie hem gelukkig binnenkort, als hij naar Nederland komt om met Mark Rutte te praten.” Spijt “Ik mag zeggen dat ik tot nu toe een prachtig leven heb geleefd. Maar ik heb van één ding echt spijt: ik heb mijn nu bijna 20-jarige zoon Alexander nooit op High School in Amerika zien basketballen. Ik vertrok naar Nederland toen hij 12 was. Hij is iets groter dan ik, en werd destijds bij de top drie van Tennessee gerankt in zijn leeftijdsklasse. Hij koos echter voor het honkbal, waar hij nóg beter in bleek te zijn. Hij honkbalt bij Vanderbilt University en gaat volgens iedereen zeker een profcontract krijgen in Major League Baseball, de NBA van het honkbal. Ik hoop dat hij beter zal luisteren naar mijn grootvader dan ik. Die zei: ‘Don’t marry the One you love, but marry the One that loves you.’ Ik heb me daar helaas niet altijd aan gehouden.”
23
Rebound
WHIT HOLCOMB-FAYE (ARIS LEEUWARDEN) WIL VOORAL ANDEREN IN HET SPEL BETREKKEN
24
ASSISTS GEVEN ALS HOOFDTAAK Door Hans Kortekaas fotografie Adrie Hoogesteger
25
Rebound Hij had precies vier wedstrijden nodig om een plek te veroveren in de analen van de Dutch Basketball League. Toen scoorde hij in de thuiswedstrijd tegen Den Helder Kings met 12 punten, 11 assists en 10 steals een unieke triple-double. We hebben het over Whit Holcomb-Faye, de ervaren 28-jarige point guard van Aris Leeuwarden. Hoe bijzonder die triple-double ook is, het is voor Holcomb niet het hoogtepunt uit zijn carrière. “Die triple-double is speciaal omdat het de eerste uit mijn carrière is. Dat zal dus voor altijd een speciaal moment blijven.” Maar voor het mooiste punt uit zijn loopbaan moeten we terug naar 2005. Met zijn toenmalige collegeteam Radford komt Holcomb in het duel met High Point met nog luttele seconden te spelen op een 82-83 achterstand. In de buzzer lost Whit Holcomb vanaf eigen helft een noodschot dat keihard van de ring lijkt te springen. De bal vliegt een paar meter de hoogte in, maar schiet op de terugweg tot ieders verrassing toch door het netje. Holcomb bezorgt Radford daarmee een 85-83 overwinning en wordt met dat schot de ‘nr 1 play’ van ESPN’s Sportcenter in 2005. “De triple-double tegen Den Helder komt dicht in de buurt, maar die buzzerbeater blijft voor mij op nummer 1 staan.” Op You Tube is een filmpje te zien. Na zijn collegeperiode zoekt Whit HolcombFaye zijn basketballgeluk in Duitsland. Via een aantal Pro A-teams als Kaiserslautern Braves, BBC Bayreuth en Saar-Pfalz Braves mag hij het in 2010 korte tijd in de Duitse Bundesliga proberen. Het werd geen onverdeeld succes. In acht wedstrijden voor de Walter Tigers uit Tübingen komt hij niet verder dan 14 minuten, 3.8 punten en 2.5 assist per wedstrijd. Na een jaar in de Oostenrijkse Bundesliga en opnieuw een jaar in de Duitse Pro A, bij de Mitteldeutscher BC, was Holcomb toe aan een nieuw avontuur. “Ik speelde al lang in de Duitse competitie en was inderdaad toe aan een nieuwe uitdaging. Aris was geïnteresseerd
26
en via een oud-teamgenoot had ik al goede dingen over coach Braal gehoord. Ik wilde daarom graag naar Nederland komen om voor hem te spelen.” Aris Leeuwarden-coach Erik Braal toonde zich al voor het seizoen enthousiast over de komst van Whit Holcomb-Faye naar Leeuwarden. “Hij is een leider op en buiten het veld. Heeft een grote wil om te winnen en is zelfkritisch. Bovendien is hij rustig op stressvolle momenten en zal hij geven wat het team nodig heeft”, zo liet hij in de presentatiegids van Aris optekenen. In het eerste kwart van de competitie heeft Holcomb de verwachtingen van zijn coach volledig waargemaakt. Hij krijgt veel speeltijd (ruim 36 minuten per wedstrijd) en beloont dat vertrouwen onder andere met zo’n negen ‘voorzetten’ per wedstrijd waarmee hij de koning van de assists is in de Dutch Basketball League. Een gegeven waar hij best trots op is. “Het is voor mij belangrijk op bovenaan te staan in de lijst van de assists. Dat is mijn belangrijkste bijdrage aan het team en bete kent dat ik mijn teamgenoten kan betrekken in de speelwijze van ons team. En dat is belangrijk want we hebben veel spelers die kunnen scoren.” En scoren kan de Friese formatie, want ondanks het verlies tegen GasTerra Flames waarin de productie stokte bij 63 punten, voert Aris Leeuwarden de ranglijst met meest gescoorde punten nog altijd aan met een gemiddelde van ruim 85 punten per wedstrijd. Een mooi gegeven, maar voor Holcomb onvoldoende voor een geslaagd seizoen. Want naast de verandering van omgeving is hij met een duidelijke missie naar Nederland gekomen. Met Aris Leeuwarden wil hij echt mee gaan strijden om de prijzen. Een reële mogelijkheid in zijn ogen, ondanks de teleurstellende zesde plek op de ranglijst die Aris Leeuwarden op dit moment inneemt op de ranglijst. “Vanaf het begin van het
27
Rebound
seizoen hebben we te kampen gehad met veel blessures. Als we eenmaal 100% compleet zijn, zal blijken dat we een gevaarlijk team zijn. We hebben nog nauwelijks volledig kunnen trainen én spelen en onze chemie dus nog niet volledig kunnen vinden.” En als hij aan chemie denkt, denkt hij vooral aan te samen spelen met Tjoe de Paula. Vanwege een handblessure en persoonlijke omstandigheden ontbrak De Paula tijdens de voorbereiding en een groot aantal wedstrijden in de beginfase van de competitie. Toch zal zijn samenwerking met De Paula in de loop van deze competitie nog van grote betekenis worden voor Aris Leeuwarden. “Als Tjoe en ik eenmaal volledig op elkaar zijn
28
ingespeeld, zal blijken dat wij met afstand de beste backcourt van de league zullen zijn” , verklaart hij vol overtuiging. “Tjoe is net zo competitief als ik en het is fantastisch om samen te spelen met iemand die er ook alles voor over heeft om te winnen. Daarnaast beschikken we in Valentijn (Lietmeijer) en Dexter (Hope) over twee talentvolle guards die uitstekend kunnen schieten.” Ook de andere posities bij Aris Leeuwaren zijn volgens Holcomb zo goed bezet dat ze dit seizoen mee moeten gaan doen om de prijzen. “Bovendien hebben we als team dit seizoen al zó veel meegemaakt (blessures, verlengingen). Als team maakt ons dat alleen maar sterker en dat zal ons straks tijdens de play-offs zeker van pas komen.”
DEJAN
COLUMN
Dejan Vidicki was basketballjournalist, speler, coach, TV commentator en NBA scout, voordat hij spelersmakelaar werd en is medeoprichter van Court Side. Namens Court Side praat hij mee op hoog niveau (FIBA en EU) over specifieke vraagstukken. Een echte insider dus op het gebied van het internationale basketball.
NOC*NSF: de DDR anno nu De beslissing om de programma’s van de nationale mannenselecties(senioren en onder-20 tijdelijk stop te zetten heeft veel stof doen oplaaien, maar terwijl de NBB onder vuur lag bleef de échte hoofdrolspeler buiten schot: NOC*NSF. De NBB hangt aan het financiële infuus bij NOC*NSF en het handelen van de NBB is slechts een logisch gevolg van het beleid bij de sportkoepel en de landelijke politiek. Daar is namelijk besloten dat Nederland een sportieve supermacht worden. Niet vanwege een intrinsieke liefde voor de sport of het maatschappelijk belang ervan, maar als propagandamiddel. Net als ooit in het voormalige Oost-Duitsland (DDR). De DDR richtte zich uitsluitend op olympische sporten en alleen daar waar men een kanshebber was. Net als NOC*NSF. De DDR staarde en NOC*NSF start zich blind op het medailleklassement. Niet-olympische sporten werden niet beoefend in de DDR, want daar viel geen eer aan te behalen. Basketball was verboden. De kans op een olympische medaille was te klein. Te veel concurrentie. Dat vindt NOC*NSF ook. Daarom krijgen vooral kanshebbers op olympische medailles financiële steun, waarbij de ‘return of investment’ alles bepalend is. Zo zijn individuele sporters goedkoper dan teamsporten en is de kans op succes het grootst in ’s werelds minst beoefende sporten en daarbinnen nog bij vrouwen (want minder beoefenaars). Investeren in boogschieten (voor vrouwen) is dus efficiënter dan basketball voor mannen. Dit verklaart waarom bij NBB de mannenselecties achtergesteld zijn ten opzichte van de vrouwen en waarom die op hun beurt jaloers zijn op de rolstoelers. De beslissing van de NBB om de programma’s van de nationale mannenselecties tijdelijk stop te zetten heeft een hoog symbolisch gehalte en bracht een schokeffect teweeg. Misschien was dit een bewuste provocatie van de NBB, met als doel een discussie op gang te brengen? Zo ja, dan is men daar gedeeltelijk in geslaagd. De discussie is namelijk blijven steken bij de rol van de NBB, terwijl het naar een hoger niveau getild had moeten worden. Daar had men het sportbeleid van ons land aan de kaak moeten stellen en in het bijzonder dat van NOC*NSF. Andere kleine sportbonden hadden zich achter de NBB moeten scharen en samen had men een vuist kunnen maken, maar helaas. Een gemiste kans.
29
Rebound
historie
door Jacob Bergsma
DE MEEST MEMORABELE TRIPLE-DOUBLE Actuele gebeurtenissen geven soms aanleiding in het verleden te duiken. Op 23 oktober, de avond dat Aris zijn honderdste zege in de eredivisie boekte, knalde Whit HolcombFaye tegen Den Helder Kings met 12 punten, 11 assists en 10 steals een unieke triple-double bij elkaar. Vier dagen later liet ook Sjors Besseling een triple-double door de scouts van Stepco BS Weert noteren. Maar de meest memorable triple-double op Nederlandse bodem staat op naam van Drazen Petrovic, tijdens de finale van de vierde Haarlem Basketball Week.
De beste ploeg ooit op Nederlandse bodem? Voskuilen weet het niet. “We hadden ook de University of North Carolina. En van de Litouwse ploeg na de val van de Muur heb ik ook enorm genoten.”
Groningen claimt vanaf eind december de nostalgie van de Basketball Week, maar wat de Haarlemse schoolmeester en HBWorganisator Frank Voskuilen zijn fans in 1985 voorschotelde, daar kan geen toernooiorganisator in Nederland aan tippen. In december van dat jaar slaagde hij en niemand anders erin de nationale ploeg van Joegoslavië naar de Kennemersporthal in Haarlem te halen. Geen halfbakken ploeg, gekortwiekt door pijntjes en andere verplichtingen, maar alle latere NBA-sterren bij elkaar onder de hoede van de levende legende Kresimir Cosic.
Toch dreunt Voskuilen de namen 27 jaar later moeiteloos op. Dat komt, hij is met zijn vrouw (“die helemaal niks om basketball geeft”) naar de documentaire ‘Once Brothers’ gaan kijken. Over de politieke verscheurdheid tussen de oude vrienden Divac (Serviër) en Petrovic (Kroaat). “Die documentaire, zo indrukwekkend. Mijn vrouw kwam huilend naar buiten. En al die spelers die ze in die documentaire had gezien, speelden bij mij op de HBW.”
30
“Die Joegoslaven, ik kende ze eigenlijk helemaal niet,” biecht Voskuilen eerlijk op. “Ja, van Drazen Petrovic had ik gehoord, maar Vlade Divac, Toni Kukoc, Dino Radja, Stojan Vrankovic, Cutura, Radovic, Djordjevic, Cvjeticanin, al die grote spelers… daar had ik nog nooit van gehoord.”
Hoe dat ging in die dagen. Dan belde Voskuilen lukraak met buitenlandse bonden. “Een
schot hagel,” noemt hij het zelf. En zo kreeg hij in Belgrado ene Popovic aan de telefoon die er wel oren naar had om met de nationale ploeg – inclusief Drazen Petrovic – naar Nederland te komen. Voskuilen: “Ik deed dat eigenlijk bijna nooit, maar toen ben ik voor de onderhandelingen naar Belgrado gevlogen. Ik sliep er in een hotel op een éénpersoonsbed en er kwam bruin water uit de kraan. Dat vergeet ik niet snel weer. Met meneer Popovic ging ik lunchen. Hij liet zich als een soort maffiabaas in een grote Mercedes rondrijden. Na afloop van de lunch zat ik naast hem, op de achterbank van die Mercedes. Toen legde hij zijn hand op mijn knie en zei: We komen.” En ze kwamen! Om Nederland op een paar onvergetelijke basketballwedstrijden te trakteren. Op volle sterkte en zeer serieus. Zo serieus dat coach Cosic van de organisatie de eerste commissarissen (Dries de Zwaan, Cor Onrust, Henk Nanninga en Ivan Rotteveel) achter de wedstrijdtafel eiste. Voskuilen: “Petrovic kwam geblesseerd naar Nederland. We waren bang dat hij niet in actie zou komen. In de wedstrijd tegen Washington DC werd hij ook nog eens helemaal in elkaar geramd.” Voor Cosic aanleiding een pakket eisen op tafel te leggen. De wedstrijd van de Joegoslaven tegen Washington DC kreeg voor Voskuilen nog een ander memorabel tintje. “Die wedstrijd was nog maar net begonnen of de Zandvoortse politie kwam een van de spelers van Washington DC arresteren, waarschijnlijk wegens een vechtpartij. Wij hebben de politie omgepraat om die speler pas na de wedstrijd te arresteren. Maar in de rust is-ie ‘m gesmeerd. Nooit meer gezien. En op Schiphol is die speler ook nooit meer gesignaleerd…”
Petrovic was door de dwaze Amerikanen zo geraakt, dat hij in de halve finale tegen een andere Amerikaanse deelnemer, Lafayette Hustlers, in burger aan de kant bleef. Tot overmaat van ramp zat hij daar met zijn duim in het gips. Voskuilen: “Wij dachten: die speelt niet meer.” Maar in de finale van de vierde HBW op 2 januari 1986 leidde Drazen Petrovic op onvergete-lijk magistrale wijze Joegoslavië langs Nashua Den Bosch. Coach Cosic liet hem in de tot de nok met 3500 toeschouwers gevulde Kennemerhal nota bene 40 minuten lang staan. En het wonderkind – ze noemden hem Amadeus – glorieerde in Haarlem met 26 punten, 12 rebounds en 10 assists. De enige triple double ooit in de roemrijke historie van de Haarlem Basketball Week.
31
Rebound VIDEO
samenstelling Arie in‘tVeld
Wie was Drazen Petrovic? Als service naar onze lezers hebben wij gezocht naar video beelden van deze ster speler van het Joegoslavische team en de NBA.
DRAZEN PETROVIC “FOREVER YOUNG”
DRAZEN PETROVIC NBA LEGEND In de ESPN documentaire “Once Brothers”zoekt Vlade Divac naar antwoorden. In deze film staat de vriendschap en later de verschillen in verband met de Jogoslavische oorlogen tussen de voormalige LA Laker Vlade Divac, een Serviër, en zijn ex- teamgenoot Drazen Petrovic, een Kroaat, centraal. Voor de lezers van REBOUND hebben wij deze documentaire nog eens opgezocht. KLIK HIER
32
CHARIS
COLUMN
Charis Sideris speelde in de eredivisie en het nationale team, was coach in Nederland en België en is een hartstochtelijk schrijver over zijn sport in De Telegraaf en uiteraard ook in dit magazine.
En de haan kraaide driemaal Wat een plotselinge eensgezindheid! Na het even kortzichtige als catastrofale besluit van het Bondsbestuur om het Nederlands mannenteam, evenals het onder 20-team, gedurende minstens drie jaar stil te leggen, keek, las en luisterde ik verbijsterd naar de proteststemmers, die zich in de media profileerden. Om de muggenzifters alvast de wind uit de zeilen te nemen: het is echt minstens drie jaar, want als de NBB nu niet inschrijft voor de EK-kwalificatiewedstrijden van de zomer van 2014, mag het pas weer aantreden in de zomer van 2016 om zich te plaatsen voor de eindronde van 2017. Dat betekent dus dat Oranje tot minimaal de zomer van 2016 ruim drie jaar stilligt. En dan lees ik dat FEB-bestuurder Henk Reekers na afloop van de ALV, waarop het bestuur het groene licht kreeg van zijn recreanten, tegen De Volkskrant zegt: “Het Nederlands Team is een boegbeeld. Dat zet je niet zomaar aan de kant.” Met alle respect, Henk doet al decennialang onbezoldigd werk voor de FEB, maar dat is dezelfde FEB die de afgelopen jaren toestond dat de clubs maximaal zeven Amerikanen contracteerden. Dezelfde FEB die daardoor de door-stroming van Nederlands talent blokkeerde, dezelfde FEB die niet besefte dat tegenwoordig een matig betaalde Amerikaan niet of nauwelijks beter is dan een goede Nederlander. Het bewijs wordt dit seizoen wekelijks geleverd, nu spelers als Jessey Voorn, Worthy de Jong, Jeroen van der List, Thomas Koenis, Aron Royé en nog vele andere jonge talenten constant bij de uitblinkers horen. Dezelfde FEB ook die zich uit puur financieel opportunisme niets gelegen laat liggen aan structurele talentontwikkeling. Het organiseert één van de kortst lopende reguliere competities van Europa, waarna liefst acht van de tien clubs de play-offs om de landstitel mogen spelen! De Nederlandse spelers van de nummers 9 en 10 hebben dus tussen de laatste competitiewedstrijd op 13 april en de start van de seizoensvoorbereiding op 1 september niets te doen. Dat is dus vierenhalve maand!!! Voor degenen die wél aan de play-offs meedoen, ligt die basketballloze periode tussen de drie en vier maanden. En dan durft Reekers te eindigen met de constatering: “We moeten wel het vertrouwen hebben dat we met partijen samenwerken, die topsport hoog in het vaandel hebben staan en die in staat zijn de belangen van topsport te behartigen”.
33 33
adve
Rebound
DERDE INVITATIONAL GAAT SWINGEN Met een ververste aanpak, geschoeid op een nieuwe, nog meer eigentijdse leest gaat de Rinus de Jong Invitational van 27 tot en met 30 december zijn derde editie in. Nogal wat toppers van morgen uit het Europese basketball, verzameld in de zes Mens Under20-teams uit binnen- en buitenland, komen dan in actie in Den Bosch. Met name Europese grootmacht Zalgiris Kaunas, BA Riga en de ploeg van de Basketball Federatie van Belgrado, vorig jaar winnaar in Den Bosch, herbergen wat van deze trekpleisters. Maaspoort Sports & Events wordt voor deze gelegenheid omgetoverd tot een arena naar eigentijds Amerikaanse model. De topsport tijdens dit toernooi, vernoemd naar de grondlegger van het basketball in de Brabantse hoofdstad, wordt nog nadruk-kelijker dan voorheen verpakt in een swingend sfeertje. Waarbij aangetekend dat het toernooi in de antieke zin van het woord, niet meer bestaat. Met de introductie van de Kids Experience (op 27 december), een toernooi voor Jongens Onder12-teams met
34
internationale deelname, een clinic en een workshop voor basketballcoaches en sportdocenten en een omlijstend programma met veel show daarin is de Invitational inmiddels een basketball-event geworden; veel meer dus dan alleen een serie wedstrijden van - dat wel absoluut internationaal topniveau. ‘Mede door de komst van hoofdsponsor Foot Locker groeit het toernooi door naar een basketballevent. Maaspoort Sports & Events is straks vier dagen lang de ontmoetingsplaats voor iedereen die ook maar iets met basketball of de bijbehorende lifestyle heeft’, zegt Roel van de Graaf, de initiatiefnemer van de Invitational. ‘Ons toernooi is meer dan louter een serie wedstrijden van internationaal topniveau. Het is een compleet basketballevenement voor mensen van alle leeftijden en, ook al zijn we apetrots op onze Bossche roots, heel nadrukkelijk voor liefhebbers uit het hele land. We gaan, door jeugd en volwassenen in de feestelijke decembermaand een onver-
ertorial
Speelschema
getelijke basketballervaring te bezorgen, de sport in ons land kwalitatief en kwantitatief helpen te groeien.’ Het deelnemersveld belooft het nodige voor de derde editie van de Rinus de Jong Invitational. Om de strijd om de prijzen overzichtelijker te maken heeft de organisatie ertoe besloten niet opnieuw acht teams in de leeftijdsklassen Under18 en Under20 uit te nodigen, maar zes teams in uitsluitend de klasse van spelers tot en met 20 jaar. Maar dan dus wel van internationale topklasse. Foot Locker hoofdsponsor Foot Locker is hoofdsponsor van de Rinus de Jong Invitational. De organiserende stichting Youth Basketball Support uit Den Bosch is in haar nopjes met de overeen gekomen samenwerking met Foot Locker. ‘Die stelt ons in staat ons voornemen op termijn te gaan behoren tot de beste basketballtoernooien van Europa gestalte te geven,’ stelt Roel van de Graaf, die drie jaar geleden het initiatief nam dit basketball evenement van de grond te tillen.
Poule A Zalgiris Kaunas (Lit) BA Riga (Lat) EiffelTowers (Ned)
Poule B BF Belgrade (Ser) Canarias BA (Spa) BMS Basketball (Den)
Vrijdag 28 december 10.00 - 12.00 uur BF Belgrade – BMS ball 12.00 - 14.00 uur Zalgiris Kaunas - Riga 14.00 - 18.00 uur Boys U12 tournament 18.00 - 20.00 uur CBA – BF Belgrade 20.00 - 22.00 uur Zalgiris Kaunas - Eiffel Zaterdag 29 december: 10.00 - 12.00 uur CBA – BMS Basketball 12.00 - 14.00 uur EiffelTowers - Riga 14.00 - 17.00 uur Finals Boys Under12 17.00 - 18.00 uur Schelde Sports Skills Game 18.00 - 20.00 uur Semi Final 1 1A - 2B 20.00 - 22.00 uur Semi Final 2 1B- 2A Zondag 30 december: 10.00 - 13.00 uur Official Federation Coach Clinic 13.00 - 15.00 uur Final 5th & 6th place 15.00 - 16.00 uur Foot Locker 3-point Shootout 16.00 - 18.00 uur Final 3rd & 4th place 18.30 - 20.30 uur Championship Game 20.30 - 21.00 uur Ceremony
Footlocker is dé place to be voor de liefhebber van sneakers. Bij Footlocker ga je niet op zoek naar een paar schoenen. Je zoekt er contact met mensen, klanten en personeel, die allemaal een gedeelde passie hebben voor het sportieve, eigentijdse en hippe schoeisel. Mensen die elkaars cultuur en bestaansrecht kennen en delen. Opgericht in 1974 en met 500 winkels in heel Europa brengt Footlocker nu de beste lijnen van de grootste merken sneakers op de markt. Maar Footlocker biedt de klant ook een exclusieve, speciaal voor haar ontworpen lijn aan.
35
COMMENTAAR
Rebound
WELTERUSTEN, SLAAP ZACHT door Jan van der Nat
December is traditioneel de maand, waarin ondermeer nieuwe woorden worden toegevoegd aan woordenboeken en allerlei vocabulaires. Ook de woordenschat van het Nederlandse basketball werd uitgebreid met een aantal woorden en termen, die we tot nu toe niet kenden in connectie met onze sport. En dan hebben we het niet over ‘gokbasketball’, want dat lijkt vooralsnog tamelijk onschuldig. Nee, we hebben het over zaken in verband met de inmiddels beruchte algemene vergadering van 24 november in Almere, waar besloten werd om het nationale mannenteam en de U20 voorlopig aan de kant te schuiven. Het is niet overdreven om in dit kader woorden te gebruiken als ‘corruptie’, ‘omkoping’ en ‘koppelverkoop’. Dat zijn pittige woorden, maar ze staan niet voor niets tussen aanhalingstekens. Dat betekent dat ze wat minder zwaar mogen worden aangezet, dat er geen parlementaire enquêtecommissie aan te pas hoeft te komen. Maar toch... Het ging in de vergadering voor om het Plan van Aanpak, dat het bestuur van de Nederlandse Basketball Bond de geachte afgevaardigden had voorgelegd. Daarin stond ook een uitgebreide financiële paragraaf,
36
want de NBB heeft een fors tekort en wil dat uiteraard zo spoedig mogelijk inlopen. Daar is natuurlijk niets op tegen. Er moet dus worden bezuinigd. Logisch. Er waar bezuinigd moet worden ontstaat pijn. Maar het is natuurlijk onbestaanbaar dat een bond dan de nationale mannenploeg slachtoffert, terwijl de vrouwen (presteerden de afgelopen tien jaar ook niets, al is er wel wat talent bij de jeugd) en de rolstoelsters (brons bij de Paralympics in een tak van sport, die wereldwijd bij de vrouwen het niveau heeft van korfbal en schaatsen) ongemoeid blijven. Maar nu komt het. Er kon over het punt van het mannenteam niet apart worden gestemd. Het was slechts een onderdeel van het geheel, waarin ondermeer ook contributieverhoging en reductie van het personeel op het bondsbureau. De vergadering kon slechts stemmen over het hele pakket. Dat is hetzelfde als dat ik bij de melkboer – ja, die komt bij mij nog steeds aan huis – twee pakken halfvolle melk en een fles cola light wil hebben en dat ik die alleen kan kopen als ik er ook een pak karnemelk en een beker vla bij neem. Iedereen zal zich afvragen of die melkboek gek geworden is. Of dat in een willekeurige Friese plattelandsgemeente een aannemer een blokje huizen wil bouwen en van de gemeente te horen krijgt, dat hij dat mag, mits hij tegen een zacht prijsje en liefst voor niets het winkelcentrum een facelift geeft. De wereld zou te klein zijn. Maar de goedzakken in de NBB-vergadering vonden deze bij wet verboden ‘koppelverkoop’ normaal. Uiteindelijk werd het Plan van Aanpak – het zal u inmiddels bekend zijn – met ruime
meerderheid aangenomen. Dat was toch wel verrassend. Zeker op basis van de voorinformatie. In haar eigen vergadering had Rayon West de afgevaardigden meegegeven om alleen akkoord te gaan, wanneer een motie zou worden aangenomen. Maar die werd in Almere op het laatste moment ingetrokken en vervolgens gingen de handen van de afgevaardigden omhoog, hetgeen honderd stemmen ‘voor’ waren. Vreemd. De Rayons Zuid en Oost stemden ook vóór het plan van het bestuur. Maar dat was dan weer niet zo vreemd, want de ‘groene tafel’ had de vicevoorzitter van Zuid en de voorzitter van Oost gekandideerd voor de vacatures in het bondsbestuur. En als het pluche lonkt, ga je niet tegen jezelf stemmen, toch? Daarmee had het bestuur al een dikke 130 stemmen in de pocket. Dat heet in goed Nederlands ‘omkoping’ of het ‘kopen van stemmen’. De verklaring van een niet nader te noemen afgevaardigde van West was ook heel bijzonder. ‘Wat moet je dan? Het bestuur naar huis sturen en een jaar zonder bestuur zitten?’ Ja, geachte afgevaardigde. Als dat moet, dan moet dat. Er zijn besturen voor minder naar huis gestuurd dan het voeren van financieel wanbeleid, waardoor alle ellende is ontstaan en waarvan het Plan van Aanpak een uitvloeisel was. Want laten we eerlijk zijn. Je hoeft geen financieel expert te zijn om in de begroting en het financiële beleid van de NBB gaten te schieten, waarvan een Emmentaler kaas de hik zou krijgen. Neem bijvoorbeeld de loonkosten van het bondsbureau. Die waren begroot op ruim 440.000 euro in 2012 en staan in 2013 voor ruim 455.000 op de begroting. Dat kan. Toch staat er in het Plan van Aanpak een reductie van 140.000 euro. Waar komt die dan vandaan? Wel, dat was in grosso modo de overschrijding van de begroting 2012. Want er is aan loonkosten dit jaar ruim 33 procent meer uitgegeven, dan begroot. Als je dat
gedurende het jaar niet ziet aankomen, ben je ziende blind. Het is maar één voorbeeld van het financiële wanbeleid, waardoor ondermeer besloten moest worden het nationale team op te heffen. Een WK voor vrouwen onder 17 organiseren, terwijl je tevoren weet dat het je vele tienduizenden euro’s gaat kosten, welja... TV-rechten als baten bijschrijven, terwijl de rechten van wedstrijdenbeelden volgens een uitspraak van de Hoge Raad (zaak Feyenoord) bij de clubs liggen, tja... En wat te denken van het rolstoelbasketball? Kennelijk heeft de bronzen medaille van Londen een verblindende werking gehad op de samenstellers van de begroting. Natuurlijk staan er aan de batenkant forse subsidies, maar als puntje bij paaltje komt, staat er onderaan de cijferreeks een begroot tekort voor 2013 van 115.659 euro. En in de kolom maatregelen staan alleen maar nullen. En zegt een algemene vergadering daar dan niets van, zult u zich afvragen. Nee, want tachtig procent van de vergadering zal het worst wezen of er een Nederlands team is en heeft helemaal niets met topsport. In een goede organisatie worden top- en amateurzaken gescheiden behandeld. Bij de NBB bemoeien mensen, die in de provincie vast en zeker goed werk doen, zich met zaken waar ze geen verstand van hebben. En dat terwijl de meesten toch oud genoeg zijn om Neerlands eerste stand up comedian Wim Kan te hebben horen zeggen over de Paus en anticonceptie: ‘als je het spel niet speelt, moet je je ook niet met de regels bemoeien’. Laten we hopen dat het ooit nog goed komt. En zo niet, zou ik tegen dezelfde grijze generatie willen zeggen: zoek eens via Google naar Boudewijn de Groot, 1966: Welterusten, meneer de president, slaap zacht.
37
Rebound
Marianne van der Hoek (links)
38
Vrouwen Dozy BV Den Helder van leerjaar tot kanshebber voor de titel
NIETS KOMT VANZELF door Luc Reuvers Fotografie Wim Helmer
Na twee ronden prijkte Dozy BV Den Helder aan kop van de vrouwen eredivisie. Een jaar geleden stond de ploeg aan de onderzijde. Een ommekeer van 180 graden. Daarna volgden enkele nederlagen, maar de doelstelling van Den Helder is onveranderd. Coach Frank de Wit: “Bij de teampresentatie hebben gezegd dat we voor het kampioenschap willen spelen.” Van leerjaar tot kanshebber voor de titel. Soraya Visser is één van de speelsters uit Den Helder die vorig jaar de kans kregen om zich tot een goede eredivisiespeelsters te ontwikkelen. “Ik trainde eerst bij Onder 20, dan train je al mee met de vrouwen”, was de stap voor Visser na twee jaar blessureleed een logische. “Het was überhaupt de vraag of er een vrouwenteam kwam. Dat is toch gekomen.” De Wit startte vanaf de fundamenten, compleet opnieuw. “Vorig jaar zijn we begonnen met bouwen van ‘nul’ af”, met één oog op de toekomst gericht. “In een aantal jaren wilden we terug naar de top.” De Wit krijgt met regelmaat de vraag of het vorig seizoen een verloren seizoen was. “Dat vind ik absoluut niet. We hebben veel geleerd en het was een heel zwaar seizoen, daar hebben we nu profijt van. We konden werken aan
een solide basis en zekerheid. De speelsters hebben de kans met twee handen aangegrepen.” Den Helder maakte desondanks loodzware tijden mee en had onder meer af te rekenen met de Wet van Murphy. “We hadden veel blessures en Romee van der Vlies was ernstig ziek.” Nieuwe sponsors gaven Den Helder meer armslag, met Dozy als blikvanger voor een periode van vijf jaar. “Dit seizoen was er zekerheid en veel vertrouwen,” was Visser blij met de ontwikkelingen. “Speelsters konden hier naartoe gehaald worden. Het team voelt goed aan, het gaat goed in elkaar over.” De Wit: “Maaike Klein keerde terug in Den Helder en bracht internationale ervaring mee. Marianne van de Hoek heeft eredivisie ervaring en Fieke Ligthart speelt ook bij de nationale A-ploeg. Dat brengt rust en ervaring met zich mee.” De route naar de top kreeg met de (terug) komst de drie toppers in korte tijd gestalte. “We kunnen versneld omhoog bijstellen,” is De Wit enthousiast. “Het is specifiek gericht om bovenaan mee te doen. We hebben de eerste twee wedstrijden gewonnen en daarna drie verloren. We zitten nog in een groeifase, we
39
Rebound
coach Frank de Wit
moeten werken aan automatismen in iedere wedstrijd. Het is een lastige competitie.” Momenten dat Den Helder in de wedstrijd niet volledig scherp was kostten de ploeg van het Marsdiep kansen op meer zeges. “We hebben de wedstrijd soms in een of twee minuten
“Afgelopen seizoen was heel positief.” De tribunes in Den Helder zaten nog steeds vol, de aantrekkingskracht van een groot aantal speelsters uit Den Helder in de eredivisie selectie misten zijn uitwerking niet. “En zo hoort het ook te zijn,” is De Wit in zijn nopjes over de wisselwerking.
weggegooid,” vindt Visser. “Dat is niet nodig.” De Wit beschikt over een jonge formatie, maar weet: “Die momenten moeten eruit. Als ploeg zit er behoorlijk rek in. Maar we zitten nog in een groeifase. De thuiswedstrijd tegen ProBuild was van goed niveau.” Den Helder beschikt over alle ingrediënten om een goed seizoen door te maken. De ploeg beschikt over een prettige balans van ervaring, jonge talenten en een bijzonder trouwe achterban.
De huidige competitievorm met slechts zes ploegen is niet optimaal vindt De Wit. “Ik ben een groot voorstander van het uitbreiden van het aantal teams. We spelen vier keer tegen alle teams in de competitie en we kunnen een team wel veertien keer treffen.” De teams treffen elkaar mogelijk vaker dan de gemiddelde familie elkaar ziet op familiebijeenkomsten. “We spelen teveel wedstrijden tegen elkaar. Maar aan de andere kant, we weten het. En ik
40
speel liever in een competitie van zes teams waarin iedere wedstrijd een goede wedstrijd kan zijn.”
wil Visser stappen maken binnen het ultieme streven. “Het doel is het kampioenschap en daar gaan we voor.”
“Dat we geloven in onszelf,” is een stap die Dozy BV Den Helder nog moet maken volgens De Wit. “In Rotterdam bij Challenge misten we de overtuiging dat we de wedstrijd ook hadden kunnen winnen.” De uitslagen van Den Helder onderstrepen de kleine marges bij winst en verlies. Het seizoen is nog lang voordat de play-offs van start gaan. Visser ziet de tijd die haar ploeg heeft: “We moeten onszelf steeds beter ontwikkelen.” Ook individueel
“Geloof, vertrouwen, passie en beleving, daar begint het allemaal mee,” zijn de sleutelwoorden die De Wit predikt. “En keihard werken, niets komt vanzelf.”
Fieke Ligthart (no 13)
41
Rebound Toon van Helfteren laakt kortzichtigheid en corruptie bij NBB
’DIEPTEPUNT IN RUIM VEERTIG JAAR’ door Hielke Biemond Foto Peter van der Velde
Recordinternational Toon van Helfteren (61) ziet het Nederlands basketball al meer dan vier decennia vervallen in oude fouten. Het stopzetten van het nationale team beschouwt hij als een dieptepunt. Hij twijfelde of hij zijn mond open zou doen. Van Helfteren wil geen mopperaar of schopper zijn, benadrukt hij aan het einde van een openhartig relaas. Liever levert hij een actieve bijdrage aan de sport waar hij zo van houdt. Over de recente ontwikkelingen kan de voormalig bondscoach niet zwijgen. “Ik mag praten, ik heb recht van spreken’’, zegt de man die al sinds 1971 in de eredivisie actief is, als topbasketballer en als topcoach. “Ik heb het aan den lijve ondervonden. De bond zal zo langzamerhand het lachertje van sportend Nederland zijn, er deugt organisatorisch helemaal niets van.”
de NBB, spreekt er schande van. “De boel is voorgekookt. Al vóór de vergadering zijn vervangers aangetrokken van de vertrekkende NBB-bestuursleden. Zij komen van twee rayons die voor het stopzetten van Oranje hebben gestemd. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het stemmen kopen is. Want bij het wegstemmen van het voorstel, zou de bond failliet zijn. Het bestuur dat verantwoordelijk is voor het wanbeleid, zit er nog steeds. Als dit in de zakenwereld gebeurt, word je eruit geschopt.” Geen Nederlands team meer. “Nog steeds moet ik het zien voordat ik het geloof”, zegt de recordinternational met 207 interlands. “Er worden pogingen ondernomen om het recht te trekken. Ik heb het idee dat de Federatie Eredivisie Basketball (FEB) het naar zich toe gaat trekken en het low budget gaat doen.”
Dat de noodlijdende Nederlandse Basketball Bond (NBB) een radicaal bezuinigingsvoorstel door de algemene ledenvergadering loodste, heeft een schok teweeg gebracht in de basketballwereld. “Heel triest’’, vindt Van Helfteren, de coach van Zorg en Zekerheid Leiden. “Een dieptepunt in meer dan veertig jaar. Tot afgelopen zaterdag dacht ik: dit kan niet waar zijn, dit voorstel komt nooit door de vergadering heen.”
Met Arvin Slagter, Worthy de Jong en Sean Cunningham heeft hij drie internationals in zijn team. “Vorig seizoen speelden ze met Leiden twaalf Europese wedstrijden en daarnaast interlands. Dáár worden ze een betere basketballer van. Eerst krijgen ze te horen dat hun club Europa niet meer ingaat. En vervolgens wordt de nationale ploeg stopgezet. Er gaat voor twee jaar een rem op deze generatie.”
Het Nederlands team onder 20 jaar en het grote Oranje zijn voor twee jaar wegbezuinigd. Van Helfteren, lid van verdienste van
Kom bij Van Helfteren niet aan met het argument dat Oranje toch geen rol van betekenis speelt. “Het is zó moeilijk om inter-
42
nationaal te scoren’’, weet hij. “Maar het is wél een volwaardige sport. Als ik in de rimboe ’Johan Cruijff’ roep, weet iedereen wie ik bedoel. Als ik in de volgende rimboe ’Michael Jordan’ roep, weten ze het ook.”
Ik kreeg een vriendelijke schop onder mijn achterste. Tóen was er geld om structureel iets te verbeteren. Maar er kwamen zulke waanideeën op tafel, over plaatsing voor de Olympische Spelen.”
Hij erkent dat het Nederlands team al jaren niets meer heeft gepresteerd. “Als dat het uitgangspunt is, moet je er misschien nooit meer aan beginnen. Dan zeggen ze: basketball komt er nooit. Nee, dank je de koekoek. Met korfbal kun je medailles winnen. Maar dat wordt alleen in Nederland serieus genomen. Basketball is een wereldsport.”
Hij fronst zijn imposante wenkbrauwen. “Spelers kregen handje contantje betaald. Er is zó veel geld over de balk gesmeten, dat het al snel op was. Iedereen die zijn zakken had gevuld, vertrok. De volgende bondscoach is het weer voor niets gaan doen. Het was het zoveelste brevet van onvermogen van de NBB. Altijd staat de korte termijn centraal, het zakken vullen. Toen heb ik me er van afgekeerd.”
Vaak wordt hem de vraag gesteld waarom het nooit wat wordt, met basketball in Nederland. “Toen ik in 1966 ging basketballen, had de bond veertigduizend leden. Nu, bijna vijftig jaar later, is dat aantal nauwelijks gestegen. Dat is eigenlijk alleszeggend. De talentenvijver is zó verschrikkelijk klein.” In vele hoedanigheden heeft Van Helfteren de bond gediend. Moedeloos keerde hij zich er eind jaren negentig van af. Drie jaar lang had hij als bondscoach met een piepklein budget gewerkt. “Men slaagde erin om een sponsor te vinden. Voor mij was geen plaats meer.
Met een bloedend basketballhart, dat wel. “Ik heb zo veel van de wereld gezien dankzij het basketball. Ik heb er zelfs mijn vrouw door leren kennen. Daarvoor wil ik graag dingen terugdoen. Iemand die in het bestuur gaat zitten ben ik niet, vergaderen is niets voor mij. Het nationale team, dat is mijn ding. Ik heb nog steeds de energie en ambitie om mijn steentje bij te dragen.” Bijna was Van Helfteren de voorlopig laatste bondscoach van het Nederlands team
43
Rebound
geweest. Onbezoldigd wilde hij Oranje onder zijn hoede nemen, toen de internationals hem afgelopen zomer voordroegen. “Als ik benaderd zou zijn, was ik het geworden. Met veel van die jongens heb ik gewerkt. Oranje heb ik altijd een eer gevonden. En ik zag zeker mogelijkheden.” Zelfs als beste nummer drie in de kwalificatiepoule had het Nederlands team zich kunnen plaatsen voor het EK van volgend jaar. “Op het eindtoernooi zouden we dan een ondergeschikte rol spelen. Maar dan ben je tenminste weer eens op een kampioenschap.
EK-deelname kan publiciteit opleveren. Ik neem het de NBB kwalijk dat het die kansen niet heeft gezien.” De teloorgang van het Nederlands basketball, Van Helfteren wil zich er niet bij neerleggen. “Als de FEB het Nederlands team overneemt, word ik ongetwijfeld naar voren geschoven als bondscoach. Dan zal ik mijn bijdrage weer leveren. Maar het heeft alleen kans van slagen als er structurele veranderingen komen. Dat wordt moeizaam, een proces van jaren. Maar basketball is een mondiale sport, waarom kan het in Nederland dan niet?’’
Dit verhaal werd op 30 november 2012 gepubliceerd in het LEIDSCH DAGBLAD En is met toestemming overgenomen
44
MAARTEN
Vorige maand had ik het over een bijzondere nederlaag met Frisol in een wedstrijd op de Nederlandse Antillen. Ook in mijn tijd bij het Belgische Oostende maakte ik een nederlaag mee, die zó bijzonder was, dat het best de moeite loont daarop nog eens terug te kijken. Onze voorzitter verzocht me op de meeting, die wij wekelijks hadden, om er voor te zorgen dat we bij Maccabi Tel Aviv niet zouden winnen. Als dat toch zou gebeuren, zouden we bij de laatste acht van het Europa Cuptoernooi zitten en dat zou veel geld kosten en waarschijnlijk ook het kampioenschap in dat seizoen.
COLUMN
Maarten van Gent was vele jaren coach in Nederland en België. Hij heeft ons land inmiddels verruild voor Estland. In Tallinn vloeien verleden en heden samen bij dit basketballdier pur sang.
Iemand die mij een beetje kent, weet wat ik dacht. Forget it! Ik wil winnen en dat gaat gebeuren ook! De wedstrijd in Tel Aviv begon later dan gepland. De zaal zat overvol. Ik had de spelers verteld om 30-seconden-aanvallen te spelen. Bij ons eerste balbezit schoot een van onze Amerikanen na een paar seconden ongeveer vanaf de middellijn en mis natuurlijk. Tweede aanval, de andere Amerikaan, van het zelfde laken een pak. Ik snapte wat er aan de hand was. De voorzitter had bij ons gesprek onmiddellijk begrepen wat ik zou gaan doen en had na mij de Amerikanen binnengevraagd en verteld dat er niet gewonnen moest worden. En ook dat ze in ieder geval hun winstbonus zouden krijgen. Dat laatste is voor menig broodballer voldoende . Ik reageerde onmiddellijk! De eerst vijf spelers eruit. Ik wilde ze sparen voor de uitwedstrijd tegen de nummer twee in de nationale competitie, Antwerpen, de dag na onze terugkomst uit Israël. Er was tegen deze wedstrijd protest aangetekend, maar dat was afgewezen. We moesten binnen 24 uur gewoon spelen, ook al was de ploeg nog vermoeid van de trip. De eerst vijf werden dus totaal niet moe en de tweede vijf werden met 56 punten van het veld geblazen. De manager boos op me en had het idee dat ik op staande voet ontslagen zou worden. De wedstrijd tegen Antwerpen werd gewonnen met 15 punten verschil . De maandag erop was het dus feest voor mij bij de wekelijkse meeting met de voorzitter. Maar wat moest hij zeggen? Ik had mij voortreffelijk van mijn taak gekweten en had geen risico genomen, vertelde ik hem. 56 punten was toch duidelijk! Volgens de voorzitter zou ik ontslagen zijn als er ook op Antwerpen verloren zou zijn. Ik begreep hier natuurlijk niets van.
45
Deze special is gemaakt door: Tekst: Annelien Arnouts Charis Sideris Fotografie: Annet van Raalten Arjan de Graaf Hans Smit Opmaak en eindredactie: Stichting American Sports
46
m a e t l a n o i t na live dj’s s t r u o c s kid tyle s n a c i r e am rs e d a e l r e e ch o m h c u m and
d n a L : n o i t a loc
cebook a F n o s u Like ske ok.com /ba Go to face
bo
5 days
of sports & entertainment
t u o t r a p e Pass
o r u e 0 5
r u o y y buets online tick
5 euro
t1 starting a
e
e r f r o f s d i k
e food
ore ...
dstede
le
l o w Z m u r t Sportcen
e tic e r f n i w & k
kets !
s ketballday
47
SPECI
Basketball D ‘Wat ooit begon als een droom van een drietal basketballgekke zakenmensen lijkt uit te monden in een glanzende werkelijkheid’, schreven we in de vorige Rebound. Na het succesvolle debuut van BASKETBALL DAYS in 2011 belooft de tweede editie nòg sterker bezet en nòg spectaculairder te worden. Tussen 26 en 30 december zal het Landstede Sportcentrum in Zwolle het feestelijk versierde decor vormen van het Kersttoernooi, dat nu al een plek heeft veroverd op de internationale agenda. We schreven in datzelfde nummer al dat organisator Gijs Langevoort belaagd werd met verzoeken van clubs over de hele wereld om mee te mogen doen, de ultieme erkenning van elk sportevenement. Inmiddels hebben Langevoort en zijn medewerkers hun keus gemaakt. Na ontelbare telefoontjes, mails en sms-jes hebben zij een indrukwekkend deelnemersveld bij elkaar gerekruteerd. Met het Nederlands Team, Sky Cearense uit Brazilië, Jiangsu Nangang
48
Dragons Nanjing uit China, het nationale team van de Verenigde Arabische Emiraten, de kampioen van Estland Tartu ULikool/Rock, en het Amerikaanse touringteam WNTA Falcons zijn maar liefst vijf continenten vertegenwoordigd. En met de toernooiwinnaar van verleden jaar Landstede Zwolle is Basketball Days dagelijks verzekerd van een vaste kern van minstens 800 supporters uit Zwolle. Voorwaar, een veld om u tegen te zeggen. Een veld ook, waarin tal van speelstijlen te verwachten zijn. De degelijke Europese speelstijl zullen we zien bij Oranje en Landstede Zwolle. Dat betekent een goede man to man verdediging, in combinatie met verstandig aanvallen. Dat wil zeggen een ‘half court game’ met doorgaans lange aanvallen, waarbij veel balverplaatsingen plaatsvinden om de verdedigers uit balans te brengen, afgewisseld met blocks op de bal (pick and roll) en van de bal af.
IAL
Days 2e editie De Chinezen daarentegen hebben de zg. ‘running game’ tot kunst verheven. Basketball is daar een permanente fastbreak in een razend tempo, met hoge scores, waarbij de verdediging van minder belang is. Zorg gewoon dat je meer punten scoort, in plaats van de ander zo weinig mogelijk te laten scoren. Het komt uiteindelijk op hetzelfde neer, maar leidt tot totaal verschillend basketball.
Helaas moeten we erkennen dat de Verenigde Arabische Emiraten wat betreft speelstijl een groot vraagteken voor ons was bij het schrijven van dit artikel. We verwachten echter dat de VAE snel en attractief basketball zal spelen. Deels zal dat gedwongen zijn door lengtegebrek, maar deels ook door de opleiding van coach Zupcevic in de vermaarde Joegoslavische school.
Tartu Unikool/Rock vertegenwoordigt de speelstijl van de Baltische staten uit het voormalige Oostblok. Deze is, anders dan velen denken, juist een free lance spelletje dat gebaseerd is op een goede techniek en groot tactisch inzicht: zoek permanent de zwakke punten van de vijandelijke verdediging en reageer daar adequaat op zoals het uitkomt.
Door het grote aanbod van clubs konden de organisatoren van Basketball Days de verleiding niet weerstaan om het deelnemersveld uit te breiden van zes naar zeven. Hierdoor zijn er dagelijks drie wedstrijden te bekijken. Daarvan begint de eerste telkens om halfvier, met uitzondering van de finaledag, waar het programma om 13.00 van start gaat. En aangezien de entreeprijzen verlaagd zijn van € 20 naar € 15 voor één dag, en € 50 voor een passe partout, komen de fans voor weinig geld beslist aan hun trekken.
De Amerikanen zullen ongetwijfeld een veel meer atletische speelstijl hanteren, met veel pressie op de bal, spectaculaire block shots, en even spectaculaire dribbels, penetraties en dunks.
49
SPECI
Tartu ulikool/Rock
Gert Kallamae
Ooit was Maarten van Gent als coach een begrip in Nederland. Weinigen zullen hem wellicht herinneren, maar als piepjonge, self made coach leidde hij een stelletje talentvolle junioren van het Dordtse Frisol op, en bracht ze in een paar jaar naar de subtop van de eredivisie. Uit die groep kwamen later maar liefst 5 internationals voort: Hans Heijdeman, René Ridderhof, Marco de Waard, Raymond Bottse en Edu Bolte. Dat dit geen toeval was, bewees de eigenzinnige Rotterdammer de volgende jaren door eerst in 1982 kampioen van Nederland te worden met Nationale Nederlanden Donar (tegenwoordig GasTerra Flames), vervolgens in 1985 de Belgische landstitel te winnen met Sunair Oostende, om tenslotte in 1992 kampioen van Estland te worden met Talev Kallin. Nadat Van Gent daar een Estische vrouw trouwde, is Estland sindsdien zijn nieuwe vaderland geworden. Hij was het dan ook die organisator Gijs Langevoort op het spoor bracht van de topclub Tartu Ulikool/Rock. Deze club is gevestigd in de universiteitstad Tartu, waar het wekelijks zo’n 3000 toeschouwers trekt. Na zes landstitels te hebben veroverd sinds 2000, waarvan de laatste in 2010, eindigde Tartu Ulikool/Rock afgelopen seizoen als eerste in de reguliere competitie, om in de finale van de play-offs verrassend te verliezen van Kalev/Kramo. De pijn van dat verlies werd enigszins verzacht door het winnen van de beker. De coach is een oude bekende in Nederland. Gert Kullamae was in Estland een legendarische guard/forward die grossierde in nationale titels. Hij werd landskampioen in maar liefst vijf verschillende landen. Zijn allereerste titel behaalde hij in het voormalige Rusland in 1991, verder eenmaal Litouwen, eenmaal België, eenmaal Nederland en zesmaal Estland. Jawel, ook Nederland, waar hij als Bosmanspeler in 2006 de landstitel veroverde met EiffelTowers. Kullemae heeft de beschikking over een ervaren ploeg die uiterst slim speelt, geheel in de rijke traditie van de Baltische staten. Opvallend is dat hij de speeltijd vrijwel gelijk verdeelt tussen zijn beste acht spelers, hetgeen ook tot uiting komt in hun gemiddelde scores. De Amerikaanse topscorer Justin Ingram heeft na 10 wedstrijden een puntengemiddelde van 12.3 punten in 21.9 minuten per wedstrijd. De nummer acht qua scoring is Timo Eichfuss: nog altijd 8.0 punten in 19.9 minuten. Daaruit kunnen we afleiden dat de vijandelijke defensies zich niet op één of twee spelers kunnen concentreren, maar iedereen eerlijk moeten verdedigen. Ze kunnen allemaal één tegen één spelen, schieten, scoren, passen en rebounden. De club telt drie buitenlanders. Behalve spelverdeler Justin Ingram uit de VS zijn dit twee centers: de 2.07 meter lange Rus Ivan Nelyubov en de 2.05 meter lange Litouwer Egijdus Imsa. In de EuroChallenge Cup moest Dijon uit Frankrijk dit seizoen het onderspit delven en werden er nipte nederlagen geleden tegen het Roemeense Gaz Metan en Khimik uit Oekraïne.
50
IAL
wnta falcons
Mookie Jones
Nick Carter
Basketball is een sport, die in de Verenigde Staten is uitgevonden. En als je een internationaal toernooi organiseert, kun je eigenlijk niet om een Amerikaans team heen. De HBW heeft ze in alle soorten en maten gehad: collegeteams, ploegen met beperkte lengte (WBL) en semiprofessionele ploegen. Niet zelden bleven spelers in Nederland of elders in Europa hangen na de jaarwisseling. Of dat ook het geval zal zijn met spelers van de WNTA Falcons, die in Zwolle het parket opstappen, moet natuurlijk worden afgewacht. Vast staat wel, dat de leden van het gezelschap dat werd geselecteerd door Roosevelt Bouie, de ster van de University of Syracuse die later een glansrijke carrière beleefde in Italië, stuk voor stuk op zoek zijn naar een job. En dat is mooi meegenomen voor Basketball Days. Allemaal namelijk zullen ze hun stinkende best doen om op te vallen bij coaches en managers, die ongetwijfeld met extra aandacht op de tribune van het Topsportcentrum zullen zitten. Het opduiken van wat gegevens van Amerikaanse basketballers is door de talloze databases op internet niet zo’n enorme klus, maar veel kom je niet te weten van de twaalf spelers. Ja, wat cijfers uit hun collegetijd of bij een (semi)professioneel team, waar ze hebben gespeeld. Qua achtergrondinformatie zijn er maar een paar, van wie wat meer bekend is. Van Mookie Jones bijvoorbeeld. Een paar jaar een gewaardeerd speler van Syracuse, maar daar werd hij geschorst voor een jaar en stapte vervolgens op. Dat had overigens niets te maken met zijn kwaliteiten als basketballer. Maar Jones kan basketballen. En daar gaat het om. Dat geldt ook voor Nick Carter, de zoon van oud-Knicksspeler Reggie Carter. Namens de New Yorkse C.W. Post University maakte hij een keer 22 punten in de laatste zeven minuten van een toernooifinale. De meeste van zijn ploeggenoten komen rechtstreeks van college. Een paar hebben wat ervaring in een professionele ploeg. Cody Boone speelde even voor London Lightning in de Canadese NBL, Samuel Toluwase heeft ervaring in Engeland bij Essex en Brixton en Ray Robinson speelde in de laagste divisies (D en C2) van Italië, het laatst bij Massalombarda. Verder is het wellicht voor ZZ-Leiden guard Tony Gallo leuk om – als hij terug is van zijn kerstreces – de hand te schudden van Antonio Williams met wie hij twee jaar speelde op Coppin State.
51
SPECI
landstede basketball
Elke organisator van een internationaal basketballtoernooi droomt ervan om een exotisch deelnemersveld bij elkaar te krijgen. Je geeft daardoor je publiek immers de kans om met eigen ogen te zien dat basketball een sport is die wereldwijd wordt gespeeld, met dezelfde spelregels, tactische vondsten, spektakel en blunders. En toch ……………Het is moeilijk te beschrijven waar het hem in zit, maar het is toch anders om een team te zien uit Brazilië dan één uit Afrika. Het is anders om een team uit West-Europa te zien dan één uit Oost-Europa, of één uit Zuid-Europa, of uit de VS. Basketball is een mondiale sport, die overal net iets anders wordt gespeeld, met een verschillend karakter als het ware. In die opzet is organisator Gijs Langevoort met zijn zakenpartners in 2011 glansrijk geslaagd. Hij kon trots zijn op zijn deelnemersveld met clubs uit Brazilië, Kazakstan, Nigeria, Engeland, de VS en Nederland. Ja, natuurlijk moest een club uit Nederland meedoen voor de lokale binding. En natuurlijk moest dat ‘thuisclub’ Landstede Zwolle worden. Maar Langevoort zal de prijsuitreiking met gemengde gevoelens hebben bijgewoond. Zijn Zwolse clubhart zal luid hebben geklopt, toen Landstede verrassend als toernooiwinnaar werd gehuldigd. Maar als organisator heb je stiekem liever een winnaar die in de vier windstreken meer indruk maakt. Het kan net de doorslag geven als je bij het uitnodigen van nieuwe clubs kunt pronken met een toernooiwinnaar van het vorige evenement uit bijvoorbeeld Brazilië of de VS. Maar daar hadden coach Herman van den Belt en zijn spelers geen boodschap aan. Zij deden wat ze altijd proberen te doen: ze speelden om te winnen. En winnen deden ze, tot en met de finale tegen het topfavoriete Gremio Mogi uit Brazilië. Goed verdedigend, en opererend in de stijl die Van den Belt en zijn teams door de jaren heen kenmerkte: slim, nuchter, gedisciplineerd, en bovenal als team. De kans dat dit succes wordt geprolongeerd door de Zwollenaren is dit jaar reëel. De kern van de ploeg is bij elkaar gebleven en heeft – zoals dit nou eenmaal gaat bij topcoaches zoals Van den Belt – zich sterk ontwikkeld. Nicky Hulzebos is nòg slimmer gaan spelen, Kendrick Zondervan is onder de borden veelzijdiger geworden, en de vorig jaar doorgebroken jongeling Leon Williams blijft zich op de guardpositie in hoog tempo verbeteren. Zij krijgen dit jaar gezelschap van vier nieuwe Amerikanen. Als je zoals Zwolle relatief weinig geld hebt, moet je slim zijn. Dan zoek je het niet in duurbetaalde lengte, maar probeer je (nu nog) onbekende klasbakken te halen voor de guardposities, en ondermaatse centers of power forwards die de beter betalende clubs niet willen hebben. Josh Magette, Zack Novak en Tanner Smith zijn respectievelijk 1.83, 1.90 en 1.93 meter klein. Zonder uitzondering hebben ze echter een leeuwenhart en spelen ze groter dan hun werkelijke lengte. Dat laatste is een understatement voor Darryl Webb, die met zijn schamele 1.93 meter onder de borden de strijd moet aangaan met tegenstanders die tussen de 10 en 20 centimeter langer zijn dan hij, en vele kilo’s zwaarder.
52
IAL
emiraten national team
Een zichzelf respecterend eindejaarstoernooi is schatplichtig aan de befaamde Haarlem Basketball Week. Als je daarom een toernooi organiseert, dien je minimaal één exotische ploeg te halen, waarvan iedereen zich afvraagt: kunnen ze daar ook basketballen? Het antwoord, meestal gegeven door de ploeg zelf, is: ja! Frank Voskuilen, de peetvader van de HBW, ging er altijd prat op ‘geen verstand van basketball te hebben’. Maar waar hij in elk geval wél verstand van had, was het aantrekken van deelnemers uit alle windstreken. Basketball Days treedt, wat dat betreft, in zijn voetsporen en laat Nederland kennismaken met Arabisch basketball. De nationale ploeg van de Verenigde Arabische Emiraten is de grote onbekende, maar kijk niet raar op, wanneer juist dit team een publiekslieveling gaat worden. Nee, de ploeg van de VAE is geen favoriet voor de toernooiwinst. Maar wél een ‘dark horse’, dat de nieuwsgierigheid zal prikkelen. De meeste toeschouwers zullen niet hebben geweten dat er in Al-Imarat al-Arabiyyah al-Muttaidah, zoals de verzameling van de emiraten Abu Dhabi, Dubai, Shariah, Aiman, Umm Al Qaiwan, Ras Al Khaimah en Fujairah in het Arabisch heet, gebasketbald wordt. Maar dat is wel degelijk het geval en met de voorgaande zinnen is de topografische kennis ook meteen weer wat bijgespijkerd. De VAE staan op de wereldranglijst van de FIBA als 63e genoteerd. Op diezelfde lijst staan in totaal 82 landen en is Nederland nergens te bekennen. Dat heeft ermee te maken dat er uitsluitend punten voor die lijst zijn te verdienen door deelname aan een eindtoernooi van het betreffende continent van dat land. Aangezien Nederland zich in 1989 voor het laatst voor een EK-eindronde wist te plaatsen, heeft het sindsdien geen punten meer verdiend en is op de lijst uit het zicht verdwenen. De VAE deed daarentegen in 2011 nog mee aan de Asian Cup, het Aziatische equivalent van onze EK, en werd daarin 10e. De ploeg bestaat uit 4 spelers van Al Shabab, drie van Ahli, twee van Al Wasl, twee van Al Nasr, twee van Sharjah, en één van Baniyas. De VAE telt weinig echt lange mannen, Abdalla Jasim is met zijn 2.05 meter de langste, waarschijnlijk met zijn schoenen aan. Maar was het niet de fameuze coach Dean Smith die ooit de woorden sprak: “basketball is a game of quickness”? Over coaches gesproken: coach Zoran Zupcevic van de VAE is afkomstig van basketballand Bosnië en Herzegovina. Hoewel hij (nog) geen glanzende carrière heeft opgebouwd, mag van hem worden verwacht dat hij het vak verstaat. We verwachten daarom dat de VAE, ongeacht winst of verlies, snel en attractief basketball zal spelen. Deels zal dat gedwongen zijn door lengtegebrek, maar deels ook door de opleiding van coach Zupcevic in de vermaarde Joegoslavische school. Hij zal zijn spelers ongetwijfeld veel kunnen bijbrengen. En leren kan soms heel erg snel gaan.
53
SPECI
Sky BAsquette Cearense
Alberto Bial is een bijzonder mens. De coach van Sky Basquette Cearense is geboren en getogen in de Noord-Oostelijke regio van Brazilië – gigantisch qua oppervlakte en aantal bewoners (53 miljoen) – maar onderbedeeld ten aanzien van clubs op het hoogste niveau. Sterker nog, tot 2008 speelde er geen enkele club in de Novo Basquete Brasil, de Braziliaanse eredivisie die toen uit 15 clubs bestond. Het was echter grotendeels aan de inspanningen en creativiteit van Bial te danken dat deze misstand werd opgeruimd. Hij transplanteerde ter financiering het Amerikaanse ‘franchise’ systeem bij zijn oude club. Daarmee werd hij de geestelijk vader van de oprichting en inschrijving van Joinville Basquete Associados, om vervolgens in het debuutjaar direct opzien te baren door als vierde te eindigen in de reguliere competitie. Maar dat was niet genoeg voor de onrustige en dynamische geest van Bial, wiens broer Pedro een tv-celebrity is die onder meer 10 jaar lang de Braziliaanse versie van Big Brother presenteerde. In 2012 startte hij een nieuw project. Hij gebruikte de blauwdruk van de oprichting van Joinville voor de creatie van Sky Basquette Cearense, dat aldus de tweede club werd uit het Noord-Oosten die in de Novo Basquete Brasil werd ingeschreven. Deze is mede daardoor inmiddels uitgebreid tot 17 clubs. Bial kreeg de financiële steun van Ceara en Fortaleza, respectievelijk de provincie en stad waar de club werd geïmplanteerd, en sponsor Sky. Over de geschiedenis van de club op het basketballveld valt dus weinig te vertellen. Ter voorbereiding op de competitie die in november is begonnen, toerde Sky door China, waar het onder meer een groot, internationaal toernooi wist te winnen. Andre Góes en aanvoerder Rogério Klaske zijn de meest prominente Brazilianen, de twee Amerikanen zijn de 27-jarige, 1.83 meter lange spelverdeler Shasta Scott en de 1.98 meter lange forward Bernard Robinson. Deze laatste heeft een imposante carrière achter de rug. Tot 2004 kwam hij uit voor de University of Michigan, waarmee hij in datzelfde jaar het NIT won. Vervolgens werd hij in de tweede ronde van de NBA-draft gekozen door Charlotte Bobcats, waar hij tot 2007 heeft gespeeld. Kort nadat hij bij een ruil werd betrokken die hem naar New Jersey Nets zou brengen, liep hij echter een ernstige knieblessure op, hetgeen het einde betekende van zijn NBA carrière. In 2010 was Robinson volledig hersteld, waarna hij in de Braziliaanse competitie uitkwam voordat hij afgelopen zomer tekende bij Sky Basquette Cearense. De toernooileiding van Basketball Days is er trots op de ploeg tot zijn deelnemersveld te mogen rekenen. De Brazilianen staan garant voor technisch hoogstaand basketball, met veel beweging en penetraties, en altijd op zoek naar de snelle score.
54
IAL
Jiangsu Nangang Dragons
Basketball in China is booming. In een land zo groot als Europa, dat relatief weinig last heeft van de crisis, is dat enigszins te verwachten. Toch wekt het verbazing om te zien welke Amerikaanse, al of niet voormalige, sterren in de competitie uitkomen. Stephon Marbury was bijvoorbeeld een belangrijke reden dat de Jiangsu Dragons in 2005 de Chinese landstitel veroverde. Maar ook Tracy McGrady, Cartier Martin, Marcus Williams, Wilson Chandler, Al Thornton, Gilbert Arenas, Marcuds Haislip, James Singleton, Terence Williams, Ike Diogu, de Chinees Yi Jianlian, en zelfs even onze landgenoot Dan Gadzuric, die hun sporen verdiend hebben in de NBA of andere topcompetities. Door de enorme afstanden die de clubs moeten afleggen voor hun wedstrijden, is de hoogste afdeling verdeeld in enkele regio’s, waarvan de top na de reguliere competitie play-offs afwerkt om de landstitel. De Chinezen spelen graag in een moordend tempo, met full court presses, en een permanente running game in de aanval. De nationale ploeg plaatste zich weliswaar voor de Olympische Spelen van 2012 in Londen, maar werd daar genadeloos afgeslacht: in zijn vijf poulewedstrijden verloor het achtereenvolgens met 16, 19, 20, 39 en 32 punten van respectievelijk Spanje, Rusland, Australië, Brazilië en Groot Brittannië. Zijn up tempo speelstijl bleek ongeschikt voor een meerdaags toernooi met de beste landenteams ter wereld. En het alternatief – keihard verdedigen, fanatiek rebounden, en ultieme controle in lange aanvallen – beheerste de ploeg niet. Op Basketball Days kunnen we desondanks weer het razendsnelle spelletje verwachten, dat deels ook uit nood geboren is omdat de Chinese basketballers niet de langste zijn. Voor het eerst treedt er een Chinees basketballteam aan op een Nederlands toernooi. Het publiek zal uiteraard kunnen genieten van het nodige spektakel, ongeacht de uitslagen. De clubleiding van de Dragons, dat in de huidige competitie een bescheiden rol speelt, neemt het evenement zeer serieus, en wil het proberen te winnen. Daarom heeft het ter versterking een aantal gastspelers uitgenodigd, zowel Chinese als Amerikaanse topspelers. Aangezien deze namen bij het sluiten van onze deadline nog niet bekend waren, zult u daarover pas tijdens de toernooidagen worden geïnformeerd.
55
NEDERLNDS mannenTEAM
Oranje? Na de overeenkomst tussen Basketball Days en de NBB was het groot feest. De bond legde contractueel vast dat de komende vijf jaar het Nederlands mannenteam mee zou doen aan het evenement. Het was op het moment dat de vijfde Rebound uitkomt echter nog niet te voorspellen of het bestuur zich aan zijn belofte kan houden, laat staan met welk team.
56
www.lancon.nl
57
zes redenen om Basketball Days te bezoeken
SPECI
dstr Vier niwsain tie is eri Een groot internationaal toernooi uit de grond stampen is geen sinecure. Het kost sloten met geld, zeeën van tijd, en oceanen van frustratie. Toch hebben enkele basketball diehards in Zwolle in 2011 hun nek mijlenver uitgestoken om het Nederlandse publiek tussen Kerst en Oud en Nieuw te laten zien hoe er in allerlei verre oorden wordt gebasketbald. Tot hun verbazing bleek die nek er na het debuutjaar nog op te zitten. De eerste Basketball Days mocht, zonder chauvinistische overdrijving, een succes worden genoemd. Dat gaf Gijs Langevoort cs de moed om niet alleen op de ingeslagen weg door te gaan, maar deze weg ook nog eens door te trekken richting horizon. De tweede editie van Basketball Days dient zich binnenkort aan. Tijd om eens op een rijtje te zetten waarom iedereen tussen 26 t/m 30 december naar het Landstede Sportcentrum in Zwolle moet komen.
tussen, en n e it e it iv t c Nevena trijdelnvan wedser e d s n e d nog ta ij t zijn zelfs tball Exeg zijn, dan
et geno er de Baske Mocht dat ni Allereerst is n. de reen de kans he ijk el en krijgt iede ld andere mog ve de en ’n grote bal p omring het is om zo perience. O e ho n groot, re va te er or klein tot om zelf eens te gooien. Vo n onder je et ka ng en ri re n ei ren, iede va er door zo’n kl t to ook n je grasgroe Daar kan jong tot oud, sketballen. ba je g m da ee le st de he Fifty sy begeleiding ertianceerde 94 ijk av -l ge ge , Te ke . ie un n en testen ne d dankzij het fe oe je en ics voor ug ardighed hele dag clin specifieke va de l de ha in re erklop de ande zal de hong jd zijn er in Het ar. Natuurlijk k toeslaan. ja lij 18 de t id to rb ve on , van 12 rd en al ee it ongelim dag meerm ote hal kan . gr loop van de en de zi in or rt vo efte od Cou n deze beho American Fo ogstaand, aa ho f ie at it al en kw
58
De orga eken en uit 4 windstr gen ve oe pl met drie Team, e Nederlands gang D (Jiangsu Nan en), e at ir m bische A lijk Sk (respectieve cht na zo ge bewust
ken ruimste bete
De aa nw toekom s “Weet je nog t
? Ik telbar ek gepraa eren ges t land h werd ove ebben zien Baske tb men v all Week. E an van d Baske tball D aag ays bie pen in g gespre ezelschap: kken v erstom staan of uitblin zitten. “Ik z ke dat de n in Zwolle . klasse per,” z ervan o a dadige pocht u ver de , stille bewon kan nie d t mee r stuk e .
IAL
ntinenten reken eomn clcubos vast te leggen
in geslaagd Europa is continenten. el ve zo en ev n Ulikool Rock, rdigd (Tartu ertegenwoo zië met twee e Zwolle), A en Landsted renigde Ara Ve g en de jin an N n ns éé go or Dra ika do Noord-Amer en Zuid- en lcons). Er is Fa TA en WN se n re a e C y k clubs, in de e, kleurrijke ch is ot ex r aa .
woord nis van het
Verschillende speelstijlen
Gevolg hiervan is dat de fans de kans krijgen om zeer uiteenlopende speelstijlen te bewonderen. Speel-stijlen die men hier, door de beperkte exposure van de Nederlandse clubs en dientengevolge ook de media, nooit te zien krijgt. Hoewel er bewust gezocht is naar snelheid en spektakel, verschilt de manier waarop dat mondiaal wordt ingevuld aanzienlijk. Kort gezegd komt het erop neer dat we het gecontroleerde, bedachtzame basketball van vooral Europa kunnen vergelijken met de meer up tempo stijl van de Brazilianen, Chinezen, Amerikanen, en wellicht ook de Verenigde Arabische Emiraten.
wezigh tige sueid van perste k was erbij r
tball l Baske e n k a nt v a t t spek hoofdmoo ok permane -
ent uiteraard de t daarbuiten on toernooimas Shkoetw jf word s zijn ls ee ball bli ubliek s, zoa tractie
Bas et p n actie ze at Maar h tal van attr , enz. Al de erleaders va ot. s ! y ” a D D t p k e sproke eze zin s e h ie c z e m u d in akt n door ,m nen zij ttige verma nsgroepen eren er ste n scha dansgroepje d e in e k g a rren d basketballfa n ons als . Du m uw tte, d s u o ie zij t o n n a t c e e s m ie e spelen iv o a n ls er oevall ook or s og n slist , o’n, vo van ho holieren die rzel ook be z d e Een kle bijvoorbeeld ig in Neder s w n e tijd f sc . Aa or de op de in per o u n o , o a v z 5 a t z l t 1 h s a : ce Ha zijn im ac en ij gen ook mers d ntage van d arlem n aand an verslapp u Want ht mo h g . li n g e a e edt u e d a sterre en oment e nem basketballd de n van noniezo nu een m mee t t g r e n u g morge e o “ik wa kans om lat n c it e , la re n e s activit migen op het cent mmen erbij,” snoe r op te sche . neven ie n d e pft u, te l d en ied a ij or str er n. rwijl d zag d ich do e vervele ie ster een om u h ullen z z e in e n Natuu zijn jo komt rli n afdroo jk zag ik on ge jaren p. Dit midde wordt ll er, ter een w ijk wij ereldt ering. l u zich laaf opta Uw mid dag en an de wel/of av Om dat allemaal te financieren is uw bijdrage natuurlijk onond ontbeerlijk. Toch zijn de entreeprijzen aanzienlijk verlaagd. Waar u vorig jaar nog € 20 per dag moest betalen voor doorgaans twee wedstrijden, is de toegangsprijs voor deze Basketball Days verlaagd naar € 15 per dag, waarvoor u zelfs telkens drie wedstrijden krijgt te zien. Een passe partout kost, omgerekend per dag, zelfs nòg minder: voor slechts € 50 in totaal kunt u alle wedstrijden bezoeken. Langevoort en consorten zijn er in geslaagd om aanvullende sponsoring te vinden voor hun tweede evenement. En doordat zij hechten aan een lage drempel voor iedereen, lag deze prijsverlaging 59 voor de hand.
ren
De verlaagde, oftewel nòg lagere, toegangsprijzen
SPECI
Overnachten in Spelershotel, dat kan! In de kerstvakantie krijgt hotel Lumen in Zwolle weer een groep lange én sportieve gasten over de vloer, zo’n 80 spelers van vijf buitenlandse teams (en het nationale team) verblijven hier gedurende het toernooi. De organisatie koos in 2011 voor het hotel als officieel spelershotel vanwege de ligging, de ruime kamers de mogelijkheid om alle teams in één hotel onder te brengen. Naast dat alles, konden de teams het hotel erg waarderen, dus was de keuze om voor 2012 opnieuw een samenwerking aan te gaan snel gemaakt. Voor Sales manager Annet van Limburg is het logisch: “we zitten in het sportgedeelte van Zwolle, in het stadioncomplex, op loopafstand van het Landstede Sportcentrum, dus dat geeft de spelers alle vrijheid. Onze ruime kamers en gastvrijheid zijn vorige keer erg gewaardeerd door de sporters en daar doen we het voor.” Wilt u ook verblijven in het spelershotel? Dan kunt u gebruik maken van het Basketball Days arrangement van Hotel Lumen: •Overnachting in een luxe Comfort kamer • Uitgebreid ontbijtbuffet • Toegangskaart Basketball Days • Welkomstdrankje in de Bluefinger Lounge Dit arrangement is voor één of meerdere dagen te boeken met aankomst vanaf 25 december en kost € 64,- per persoon per nacht (op basis van 2-persoons bezetting). Eenpersoonstoeslag is € 30,- per nacht. Extra dagkaarten voor Basketball Days kosten € 14,- per kaart per persoon.
60
IAL
Neem de bus naar Basketball Days! In de kerstvakantie wordt geen enkele competitiewedstrijd gespeeld, mooi moment dus voor een club- of teamuitje. Sluit de eerste helft van de competitie samen af met een bezoek aan Basketball Days, top basketball en top entertainment voor een scherpe prijs. En groepen vanaf 10 personen krijgen ook nog eens korting! Groepstickets zijn in de ticketshop op de website van Basketball Days te bestellen. Om het jullie nog makkelijker te maken heeft de organisatie van Basketball Days de handen in één geslagen met de vervoersbedrijven Multirent en Elbotours. Dit heeft twee mooie vervoersarrangementen opgeleverd:
Elbotours verzorgt touringcars Wil je met een grote groep Basketball Days bezoeken, dan is het arrangement van Elbotours iets voor jullie. Hoe meer mensen hoe meer vreugd (en hoe lager de prijs!). Ga naar www.basketballdays.com en bereken in een paar muisklikken de prijs voor vervoer met een touringcar vanaf jouw woonplaats inclusief toegangskaart.
Busje huren? Ga naar Multirent Ook wanneer je met een minder grote groep naar Basketball Days wil komen, zijn er mogelijkheden. Multirent verzorgt namelijk niet alleen “the official players shuttle service” van Basketball Days maar zij hebben tevens een mooie deal voor de bezoekers van het toernooi. 9-persoonsbus en 9 toegangskaarten - € 212,50* 9-persoonsbus en 9 toegangskaarten voor de finaledag, 30 december - € 239,50* *prijzen zijn excl. brandstof Kijk voor meer informatie op www.BasketballDays.com en ga voordelig, comfortabel en in goed gezelschap naar Basketball Days.
61
SPECI
COACH CLINIC BASKETBALL DAYS
ACTION REACTION
Tijdens Basketball Days 2012 is er zaterdag 29 december een Internationale Coach Clinic. Het thema zal zijn "Action - Reaction".
Voor veel coaches is het een bijzondere opgave om aan het begin van een seizoen een programma op te stellen voor de selectie waar hij/ zij mee werkt. Je hebt als coach te maken met een aantal individuen die elk hun talent hebben. Als coach sta je voor de opgave uit ieder speler het beste te halen, maar dat bovendien op een zodanige manier te doen, dat die individuen samen ook als een team tot een prestatie kunnen komen.
In het groepsproces is er sprake van actie van coach of van een speler die ongetwijfeld leidt tot een reactie vanuit de groep of van de coach zelf. Wat zijn de invloeden van buiten die een dergelijk patroon van ActieReactie bepalen? Hoe kun je daar als coach mee omgaan en hoe breng je dat over op je spelersgroep. Ook hier geldt dat ieder individu anders is.
SPEELSCHEMA Poule A A1: Nederlands Team A2: Landstede Basketbal A3: WNTA Falcons (USA) A4: Tartu Ülikool/Rock (Estland)
Poule B B1: Jiangsu Nangang Dragons (China) B2: United Arab Emirates National team (UAE) B3: Sky Cearense (Brazilië)
26 december 15:00 uur Openingsshow Wedstrijd 1 A1 – A3 15:30 uur Nederlands Team – WNTA Falcons Wedstrijd 2 B2- B3 18:00 uur UAE National Team – Sky Cearense Wedstrijd 3 A2 – A4 20:30 uur Landstede Basketbal - Tartu Ülikool/Rock 27 december Wedstrijd 4 Wedstrijd 5 Wedstrijd 6
62
A2 – A3 B3 – B1 A1 – A4
15:30 uur 18:00 uur 20:30 uur
Landstede Basketbal – WNTA Falcons Sky Cearense – Jiangsu Nangang Dragons Nederland - Tartu Ülikool/Rock
IAL
De coach clinic gaat in op de mogelijkheden om een goede combinatie te maken van het leggen van accenten op individuele training zonder daarbij het teamaspect uit het oog te verliezen. In de ochtendsessie zal eerst theoretisch worden ingegaan op een “ to do list “ als leidraad voor de voorbereiding van een seizoen, terwijl een sportpsycholoog de groepsdynamiek zal belichten vanuit de gedachte “ Reboundability “. Aansluitend zullen in een aantal praktische sessies drills getoond worden tot het verbeteren van de individuele skills.
Na afloop hebben de deelnemers gratis toegang tot de Basketball r Days.
28 december Wedstrijd 7 Wedstrijd 8 Wedstrijd 9
B1 – B2 A3 – A4 A1 – A2
29 december – Kruisfinales Wedstrijd 10 Wedstrijd 11 Wedstrijd 12
Programma Pre Season 9.00 -10.00 Pre- Season To do List Peter Kruesmann Action - Reaction 10.00-11.00 Reboundabilty Sport Psycholoog One on One 11.00-12.00 Thomas Roijakkers Individual Skills 12.45-14.00 Big Man / Small Man Moves Roosevelt Bouie en Howard Rubin Skill Analysis 14.00-14.30 LanCon Academy Sjoerd Langevoort KeeCoach 14.30-15.00 Sebeastian Bellin
15:30 uur 18:00 uur 20:30 uur
Jiangsu Nangang Dragons – UAE National Team WNTA Falcons - Tartu Ülikool/Rock Landstede Basketbal - Nederlands Team
15:30 uur 18:00 uur 20:30 uur
Nr 3 Poule A - Nr 3 poule B Nr 2 Poule A - Nr 1 poule B Nr 1 poule B - Nr 2 poule A
30 december – Finales * Wedstrijd 13 13:00 uur Verliezer 11 - Verliezer 12 Wedstrijd 14 15:30 uur Winnaar 12 - Winnaar 11 Wedstrijd 15 18:00 uur Nr 4 poule A - Nr 3 poule * speelschema onder voorbehoud ivm televisieuitzending
63
Rebound
Worthy de Jong van Zorg en Zekerheid Leiden schiet ook buiten het veld
ENERGIEBRON VAN BEROEP
Door Pim Scheffer Foto Peter van der Velde Zijn carrière zit momenteel in een flinke stroomversnelling. Niet eens zo zeer als speler in de Dutch Basketball League, maar des te meer als gangmaker en zelfs als één van de steunpilaren van Zorg en Zekerheid Leiden. “Ik probeer altijd een bonk energie te brengen en de laatste tijd merk ik dat dat vaak goed uitpakt. Ik hoor wel vaker dat ik een beetje de erfgenaam ben van Monta McGhee”, lacht de nog altijd pas 24-jarige Worthy de Jong over zijn rol bij Leiden.
64
Oud Leiden-speler McGhee was namelijk net zo’n speler als De Jong. Het ene moment hou je van hem, het andere moment maakt hij je gek met zijn keuzes. “Het hoort bij mijn spel. Natuurlijk maak ik af en toe stomme fouten, maar het gaat er uiteindelijk om hoe je daar mee omgaat. Ik ben energiek in alles wat ik doe en af en toe gaat dat mis. Het doel is om die fouten zo veel mogelijk te vervangen door goede keuzes. Dat is een proces, maar het gaat de goede kant op”, ziet De Jong, die in de
een ziel en daar gaat het om in deze sport”, vindt De Jong. Ondanks die lovende woorden van de springveer zijn de resultaten weliswaar goed, maar het spel nog niet altijd bij Leiden dit seizoen. “We hebben de puzzelstukjes in handen, alleen moeten we de puzzel nog in elkaar zien te zetten. Rond de play-offs weet ik zeker dat we daar klaar voor zijn.” Natuurlijk is bij De Jong ook het verhaal voor wat betreft het Nederlands team binnen gekomen. “Een waardeloze beslissing”, vindt hij. “Ik heb het enorm naar mijn zin gehad deze zomer, het was mijn eerste campagne met het Nederlands team. Ik heb in de zomer nog nooit zo hard getraind en dat heeft ook een positief effect op het spel bij je club. Het punt is gewoon dat er in Nederland niet genoeg faciliteiten zijn om het hele jaar door op het hoogste niveau te kunnen blijven spelen. Zo zonde, want bij het nationale team pik je ook heel veel van elkaar op en word je gewoon beter. Dat jonge jongens, die daar ook ooit willen komen, nu dit voorbeeld krijgen, is natuurlijk geen goede zaak.”
laatste wedstrijden voor Leiden belangrijk was zowel in aanvallend als verdedigend opzicht. De rol bevalt hem wel, al is de shooting-guard naar eigen zeggen wel een teamspeler bij uitstek. “We hebben een geweldige coach die precies weet wie hij wil hebben om het team beter te maken. Iedereen binnen onze groep moet begrijpen dat hij niet voor zichzelf speelt, maar in belang van het team. Ons kampioensjaar was daar het grootste voorbeeld van. We hadden misschien niet de beste spelers, maar wel het meest hechte team. Dat kunstje hopen we dit seizoen te herhalen en ik denk dat dat kan met deze groep. Het zijn sociale jongens en ook buiten het veld gaan we goed met elkaar om. We zijn een team met
Sowieso denkt De Jong met die achterliggende gedachte wel degelijk na over een leven na het basketball. Wie hem een beetje in de gaten houdt via de sociale media, heeft ongetwijfeld opgemerkt dat De Jong een begenadigd fotograaf is. “Ik heb me er wel heel erg in verdiept de afgelopen jaren. Ik heb een goede camera op Sint Maarten gekocht, omdat ik hier meer mee wil doen. Ik hou van portretten, al begon het ooit met het fotograferen van mijn schoenen. Daar had ik er zo veel van, dat ik het wel aardig vond om ze eens op de foto te zetten. Toen kwam ik erachter dit ik dit wel heel erg leuk vind om te doen, ik probeer me er steeds meer in te bekwamen. Als ik ergens voor ga, dan ga ik er ook echt voor. Eigenlijk hetzelfde als op het basketballveld. Hoe meer je ‘schiet’, hoe beter je wordt”, trekt De Jong de parallel.
65
Rebound FAMILY TIES
Een bepaalde tak van sport zit vaak in de genen. Hoe vaak hoor je niet ‘Ik heb zijn vader nog zien spelen’? Family Ties is een serie, waarin we vaders en zonen, moeders en dochters, broers en zussen voor het voetlicht halen. Deze maand een duo, dat je eigenlijk alleen maar hoeft aan te duiden als Kees sr. en Kees jr. Vader en zoon Akerboom dus.
‘We hadden hem beter Jan van Vliet kunnen noemen’
NAAM ALS HANDICAP Door Rob van Gameren Foto’s Christian Aarts en archief
Misschien wel de bekendste basketballfamilie van Nederland: pa en zoon Akerboom. Vader Kees Senior (60) was één van de beste schutters die Nederland ooit gekend heeft, behaalde acht kampioenschappen en speelde maar liefst 186 interlands. Zoon Kees Junior (28), meer allrounder, behaalde afgelopen seizoen zijn tweede kampioenschap en is tevens een vaste waarde in het Nederlands team. Een gesprek over de druk van de bekende achternaam, Ton Boot en de gemiste buitenlandse transfer. Acht landstitels, MVP, All Star Team, winnaar van de dunkcontest, topscorer van de competitie. Wat won Kees Akerboom senior niet? Als mooiste moment van zijn carrière noemt hij de halve finale van de Europa Cup II tegen Bologna in 1979. Na verlenging bereikt senior met Den Bosch de finale, die later verloren wordt. Onder leiding van Ton Boot groeit Den Bosch uit tot een grote naam in het Europese basketball. Een zware knieblessure is de oorzaak van zijn afscheid in 1985, waarna hij in 1988 nog een comeback maakt bij Den Bosch. Kort na zijn comeback besluit hij definitief met basketball te stoppen. Kees junior behaalde afgelopen seizoen als aanvoerder van EiffelTowers Den Bosch zijn tweede kampioenschap in zijn loopbaan. Als 19-jarig broekie speelde hij al de selectie van Den Bosch. Net als zijn vader stond hij vooral bekend om zijn schot. Na twee seizoenen Den Bosch verkaste hij naar het Groningen van Ton Boot. Junior: “Mijn vader en ik
66
dachten dat het voor mijn spel een goed idee was om daar te spelen. Ik ben er uiteindelijk meer allround en mentaal sterker geworden, maar het was een zware tijd. Ver weg van huis en ik moest wennen aan het feit dat ik minder speeltijd kreeg.” Senior: “Onder Ton Boot leerde hij niet heel veel. Het beloon- en strafsysteem als je bijvoorbeeld het aantal gewenste rebounds per minuut niet gehaald had, is keihard. Ik had destijds overal schijt aan, maar voor hem was het moeilijk. Ik had van tevoren aan jonge internationals gevraagd of Ton Boot voor hen een goede stap was. Zij vonden van wel. Mede daarop had ik mijn advies gebaseerd. Financieel was het een prima stap, maar achteraf had hij beter bij Den Bosch kunnen blijven.” Junior: “Via school maakte ik kennis met basketball. Samen met mijn vader bezocht ik de thuiswedstrijden van Den Bosch. Pas op mijn twaalfde besefte ik dat hij een grote naam was in de Nederlandse basketballgeschiedenis. Ik kan me overigens niets van zijn wedstrijden herinneren, alleen van video’s.’’ Al bij de jeugd
werd junior gezien als een groot talent, maar volgens senior was zijn naam een handicap. Senior: “Als ik dat van tevoren had geweten, dan hadden we hem gewoon Jan van Vliet (de achternaam van zijn moeder, red.) genoemd. Ik wil me ook helemaal niet met hem bemoeien. Bij wedstrijden blijf ik op de achtergrond en daarbuiten praten we nooit over basketball.” Senior: “Een toekomst als coach? Ik zou na mijn carrière assistent worden, maar daar was zoveel ophef over dat ik ervan afzag. In mijn zoon zie ik een coach, maar laat hem eerst maar eens genieten van zijn carrière. Het is goed dat hij nu naast het basketball een studie volgt. Zelf ben ik na mijn mbo detailhandel nooit aan een heao-studie begonnen, omdat ik al als 18-jarige bij Haarlem doorbrak. Via teamgenoten ben ik toen in de automatiseringsbranche gaan werken en dat doe ik nu nog steeds.” De stap naar het buitenland hebben beiden nooit gemaakt. Senior: “Ik wilde destijds wel,
67
Rebound maar had geen agent en wist niet hoe ik moest onderhandelen. Er was altijd wel interesse, maar uiteindelijk ben ik altijd in Nederland gebleven.’’ Junior heeft in het verleden in interviews regelmatig aangegeven buiten de landsgrenzen te willen spelen. “Ik kon in 2004 naar Antwerpen, maar koos voor Groningen. De droom van het buitenland is er nog wel, alleen wil ik niet in een land als Polen of een team met zeven of acht Amerikanen terechtkomen.” Vanwege bezuinigingen bij EiffelTowers moest Junior afgelopen zomer voor de tweede keer in drie jaar tijd genoegen nemen met minder salaris. Mogelijk zit Den Bosch na dit seizoen zonder hoofdsponsor en zal er weer gesnoeid moeten worden in salarissen. Het voortbestaan van profbasketball is echter gegarandeerd vanwege de grote businessclub. “Die salarisverlaging was wel even slikken. Je wordt kampioen, dan ga je er niet vanuit dat je met minder genoegen moet nemen. Maar zo lang ik van mijn sport kan leven en uitdagingen zie, blijf ik doorgaan. Is dat niet meer het geval, dan stop ik ermee.”
Kees Akerboom Senior (8-4-1952): Het gezicht van Den Bosch en het Nederlandse basketball in de gloriejaren ’70 en ’80. Kampioen met Haarlem in 1971-1973. Kampioen met Den Bosch in 1979, 1981, 1984-1986 Interlands: 186
Kees Akerboom Junior (20-12-1983): Aanvoerder van Den Bosch, international en drievoudig winnaar van de Kees Akerboom driepuntschuttertrofee. Kampioen met Den Bosch in 2006 en 2012 Interlands: 71
68
69
Rebound
Sport1 hoofdsponsor en FEB als uitvoerende macht
ORANJE HERRIJST
Door Charis Sideris De eerste dagen van december moeten voor de Nederlandse topspelers onwerkelijk hebben aangevoeld. Terwijl ze machteloos aan de kant stonden, kregen ze eerst te horen dat ze wat het bondsbestuur betreft niet goed genoeg, en bovendien te duur waren om te worden ingeschreven voor de kwalificatiewedstrijden voor het EK van 2015. Vervolgens ondergingen ze de vernedering dat dit bestuursvoorstel met een overweldigende meerderheid door de Algemene Leden Vergadering werd aangenomen. En dan is er ineens de onverwachte steun. In het weekend voor de achteraf net niet fatale ALV waren tijdens de warming up van de tien teams de sporthallen oranje gekleurd doordat alle spelers een fel oranje T-shirt over hun wedstrijdtenue droegen met het opschrift ‘Ik hou van Oranje’. Dit bleek de voorbode voor een volledige kentering: de
70
NBB en de FEB bundelden de krachten, en plotseling werd in sportzender Sport1 een hoofdsponsor gevonden die in combinatie met de clubs gedurende de komende twee jaar het volledige budget van de nationale ploeg en het onder-20 team voor zijn rekening wilde nemen. Het voor eventjes onthoofde Nederlandse basketball kreeg zijn smoel terug. Oranje is inmiddels gered en de internationals kunnen zich opmaken voor een nieuwe kwalificatieronde. Sommige uiterst succesvolle coaches hanteren een rigoureuze methode om het maximale te halen uit individuele sporters of teams die ze begeleiden. Om het moeizame, tijdrovende proces te bekorten van het stapsgewijs vervangen van oude gewoontes door nieuwe, breken ze hun pupillen eerst volledig af, om ze vervolgens ongehinderd naar hun eigen inzicht weer te kunnen opbouwen. Op
Foto persconferentie: Robert Verboon Overige fotografie : Peter van der Velde
zaterdag 8 december, toen de Algemene Leden Vergadering het fel bekritiseerde voorstel aannam, leek de bodem onder elk toekomstig topsportbeleid van het Nederlandse basketball te worden weggeblazen. Maar achteraf zou het zó maar kunnen dat we over enkele jaren terugkijken op deze schijnbaar desastreuze beslissing als een ‘blessing in disguise’. De NBB en de FEB zullen het ongetwijfeld niet zo hebben bedoeld, maar plotseling moeten ze zich hebben gerealiseerd dat ze op zijn minst tot elkaar veroordeeld zijn. Met als gevolg dat op de puinhopen van het verleden nieuw beleid kon worden ontworpen, waar beide partijen zich in kunnen vinden. Een beleid bovendien, dat financieel wordt gestut door de inbreng van de nieuwe sponsor Sport1. Dit alles was vermoedelijk niet mogelijk geweest als de NBB eerder gewoon wat geld ter beschikking had
gesteld voor Oranje, dat aldus rustig door had mogen sukkelen. De afgelopen jaren waren zowel de NBB als de FEB schuldig geweest aan ernstig wanbeleid, één van de hoofdredenen waardoor de Oranjemannen steeds verder weg waren gegleden op de internationale ladder. In het vacuüm dat nu was ontstaan, konden enkele bevlogen basketball-idioten stappen, die hun visie op de bestuurlijke, organisatorische en praktische aspecten van topsport konden implanteren op de kijvende partijen. Want hoewel de FEB anders zal beweren, en ook de voormalige sterren Rolf Franke en Kees Akerboom hun eigen inbreng hardnekkig wensen te relativeren, zij waren het die voor de kentering zorgden. Franke bracht de partijen met veel tact, intelligentie en inlevingsvermogen bij elkaar. Nadat hij onlangs vergeefs werd gevraagd om een vacante
71
Rebound de aanvankelijke terugtrekking voor het EK van 2015. Aangezien de nieuwe cyclus op zijn vroegst pas in de zomer van 2016 zou beginnen, zou dit betekend hebben dat er drie tot vier jaar geen interlands zouden worden gespeeld, en Nederland dus langdurig van het internationale podium zou verdwijnen.
Rolf Franke
positie in te vullen bij het bondsbestuur, is hij aan de slag gegaan. Hij schreef allereerst een plan, waarin hij zijn visie verwoordde over de meest ideale manier waarop het nationale team bestuurlijk, organisatorisch en in de praktijk moest functioneren. Zijn grote verdienste was dat hij de bestuurders van de NBB en de clubvertegenwoordigers om de tafel kreeg. Het besef dat het inmiddels vijf voor twaalf, of wellicht na middernacht was, zal ongetwijfeld ook mee hebben gespeeld in de plotselinge bereidheid tot overleg. Na intensieve onderhandelingen werd er een consensus gevonden waarmee iedereen kan leven. Het lijkt erop dat de NBB de algemene richtlijnen zal bedenken, en de FEB deze vervolgens geheel zelfstandig zal invullen en uitvoeren. Een Raad van Toezicht (door de NBB Commissie Topsport Mannen gedoopt), bestaande uit spelers en coaches die hun sporen in het verleden op het hoogste niveau hebben verdiend, zal de grote lijnen in de gaten houden en adviseren bij belangrijke beslissingen. De FEB was tevens verantwoordelijk voor het binnenbrengen van hoofdsponsor Sport1. Hiermee lijkt een einde te komen aan de verloedering van Oranje die om financiĂŤle redenen uitmondde in
72
Mede dankzij de inspanningen van twee oud-clubgenoten is deze rampzalige ontwikkeling voorkomen. FEB-bestuurslid Jeroen van Veen en vicepresident Wil Moerer van Sport1 hebben allebei hun opleiding in Leiden genoten en speelden later op het hoogste niveau, al was dat niet in dezelfde periode en dus niet met of tegen elkaar. Zij hebben in deze donkere dagen elkaar opgezocht, en samen met de NBB een sponsordeal uitgewerkt. Volgens ingewijden betaalt de sportzender 75.000 euro per jaar aan de basketballbond. Bovendien zal het alle interlands rechtstreeks uitzenden. Daarvoor in ruil mag het zijn naam op het oranje shirt voeren, en andere reclameactiviteiten ontplooien. De eredivisieclubs hebben zich bovendien garant gesteld voor het resterende bedrag dat nodig is (naar schatting zo’n 40.000 euro) voor een goede voorbereiding op de kwalificatiewedstrijden voor het EK van 2015. Dat gebeurt niet per se in cash geld, maar bijvoorbeeld ook door het gratis beschikbaar stellen van trainings- en wedstrijdaccommodatie, en mogelijk zelfs van de bondscoach en zijn assistenten. Ook de reiskosten voor de uitwedstrijden zullen door de clubs worden betaald. Of het zittende bestuur van de FEB dit alles nog gaat meemaken, valt niet helemaal te voorzien. Achter de schermen zijn namelijk initiatieven gaande om een vergaande professionalisering en de daarmee samenhangende herstructurering van dit orgaan op gang te brengen.
73
Rebound word
Dit magazine is een initiat In samenwerking met Contact : info@
HETVOLGENDE MAGAZINEVAN REBOU
dt gesponsord door:
tief van de Stichting American Sports de Nederlandse Basketball Bond @basketballmagazine.nl
UNDVERSCHIJNT BEGIN JANUARI 2013