wbb mei 2011 by peter stickr

WEST-BRABANT

REGIONAAL ZAKENMAGAZINE | JAARGANG 27 | NUMMER 2 | MEI 2011

Alles aan KANT TB Autohuur:

meer flexibiliteit in uw mobieliteitsoplossingen

MONSTERKLUS VOOR INTERNET SERVICES EUROPE

Jan Aalberts over mondiaal ondernemen

Een doos vol verrassingen

Vergader &Culinair

SPECIAL

MENSWEAR

AKTIE NU Gratis Horloge* Bij aankoop van een Ben Barton kostuum. *geldig t/m 14 mei 2011

MERKEN:

BEN BARTON - BBNY - CIRCLE OF GENTLEMEN - ALBERTO - NORTH SAILS - VANGUARD - MARNELLI ALAN RED - PROFUOMO - 7SQUARE - JAN DES BOUVRIE FASHION ARCHITECT - FRED PERRY - BERKELMANS

Ben Barton Nieuwe Ginnekenstraat 14 4811 NR Breda

076 - 51 53 778 Breda@benbarton.com www.benbarton.com

Official Suit Supplier NAC Breda

Waarom nog teveel betalen voor uw webhosting? Waarom teveel betalen voor uw webruimte, de meeste providers rekenen tot 10x 20x de tarieven (of zelfs meer) van DutchwebHosting Solutions. Onder geen beding bieden wij een mindere kwaliteit webhosting of minder mogelijkheden, wij garanderen u zelfs dat u voor deze prijzen nergens deze vergelijkbare kwaliteit kunt verkrijgen! Ons datacenter is gesitueerd in een eigen suite in het Nedzone II datacenter te Steenbergen. Op korte afstand van ons kantoor, optimale follow-up bij storing of “helping Hands” Betrouwbare webhosting Resellerpakket Virtual Private Server (VPS) Dedicated Private Server (DPS)

vanaf vanaf vanaf vanaf

€ 1,25 p.mnd € 19,95 p.mnd € 19,95 p.mnd € 29,95 p.mnd

Speciale tarieven voor Scholen, Verenigingen en/of Stichtingen! Wenst u als bedrijf uw server in onze suite onder te brengen, neemt u contact met ons op! Uw bedrijfskritische toepassingen zijn bij Dutchwebhosting in goede handen.

DutchwebHosting Solutions Rucphensebaan 30a 4706 PJ Roosendaal Netherlands

Tel: +31 (0) 165 318788 Fax: +31 (0) 165 317438 E-mail: info@dutchwebhosting.nl www.dutchwebhosting.eu

De laagste (bulk) prijzen voor uw domeinnamen

Vanaf, .nl €3,85 .com €6,10 .be €3,75 of .eu €4,50 en anderen. Realtime registratie 24 uur per dag. Prijzen per jaar en excl. BTW

www.opendomainregistry.net

De backup oplossing voor uw PC en/of Server

Regel het nu voordat het te laat is. Uw data is belangrijk (denk aan crash, diefstal, brand) wij zorgen voor een veilige backup Vanaf €7.60 per mnd Ook voor resellers

www.backupmaster.nu

Stop nu de irritatie van spam en virussen vanaf €0.55 per mnd

Voor PC en server bieden wij de juiste oplossing, eenvoudig in te stellen. Ook voor resellers! Excl. BTW en per domeinnaam

www.spamprotector.nu

WEST-BRABANT

REGIONAAL ZAKENMAGAZINE | JAARGANG 27 | NUMMER 2 | MEI 2011

4: 7:

coverstory: monsterklus voor Internet Service Europe column: Wing lam - WGA-verzekering toch niet geprivatiseerd column: Gerrit-Jan Kroon - Belonen of straffen

Alles aan KANT TB Autohuur:

Meer flexibiliteit in uw mobieliteitsoplossingen

Een doos vol verrassingen

MONSTERKLUS VOOR INTERNET SERVICES EUROPE

Jan Aalberts over mondiaal ondernemen

Vergader &Culinair

SPECIAL

Zakenmagazine voor de regio West-Brabant JAARGANG 27 mei 2011, editie 2 uiTGEVER John van Hees REDACTiE Joost Klaverdijk, Kees Rennen Pieter van Klinken, izaak van Cruiningen en marten Witkamp FOTOGRAFiE Peter Lammers (bpmedia.nl), Sean Damstra, marten Witkamp, Frank Sterkens Photography (www.franksterkens.com)

8: 10: 13: 15: 16: 19: 20: 22: 22: 24:

ABONNEmENTEN Telefoon: 013- 5810971 Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Alle abonnementen lopen tot 1 januari en worden automatisch verlengd, tenzij de abonnee uiterlijk vóór 1 november schriftelijk opzegt. Abonnementsprijs WestBrabant BuSiNESS per jaar:  55,(incl. 6% BTW). Hoewel dit magazine met de grootst mogelijke zorg wordt samengesteld, is WestBrabant BuSiNESS niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. West-Brabant BuSiNESS is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden, welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. Aan gepubliceerde artikelen kunnen geen rechten worden ontleend.

BuSiNESS NATiONAAL Landelijk katern van de regionale zakenmagazines Postbus 14101, 3508 SE utrecht T 030-2512818 E ub@wxs.nl i www.business-nationaal.nl EiNDREDACTiE: Hans Hajée REDACTiEmEDEWERKERS: William ten Brink, Arie Craanen, Paul de Gram, Cees Louwers, mart Rienstra, Tony Vos ADVERTENTiE-EXPLOiTATiE T 030-2512818 E ub@wxs.nl VORmGEViNG bpmedia + Design

TB Autohuur: meer flexibiliteit in uw mobiliteitsoplossingen Een doos vol verrassingen Grenzenloos zakendoen Zakelijke misvattingen over pensioen REWIn tevreden over scores afgelopen jaar column: Een nieuwe lente, een nieuw geluid Kort nieuws BmW 6 serie cabrio: Esthetische kracht

Jan Aalberts over mondiaal ondernemen ‘Zaken doe je met bedrijven, niet met landen’

Fenedex ziet positief perspectief Export blijft economie aanjagen

ADVERTENTiE-EXPLOiTATiE Klaas Sars Telefoon: 013 - 5810971 Fax: 013 - 5901579

Voor adverteren in BuSiNESS NATiONAAL, bezoek : www.business-nationaal.nl

Het nieuwe werken: waar sta je nu?

NATiONAAL

VORmGEViNG & PRODuCTiE bpmedia+Design, udenhout Tel.: 013 - 590 15 29 Fax: 013 - 590 15 79 break@euronet.nl

E-mail: westbrabantbusiness@bpmedia-design.com Advertentie tarieven op aanvraag of surf naar: www.west-brabantbusiness.nl

Alles aan KAnT

XII

Alexander Rinnooy Kan breekt lans voor kenniseconomie Top vijf-positie verdwijnt uit het zicht

27: 28: 32: 33: 35: 36: 37: 38: 39: 40: 42: 46: 47: 48:

leeftijdbewust personeelsbeleid Golfen in Reiters Golfparadijs oostenrijk Jonge ondernemer: Shortlease4u - Arjan van Roon Jonge onderneemster: Absolutely marketing - marije van Helvoirt Vergader & culinair SPEcIAl michelin kent al jarenlang zijn befaamde sterren toe michelin Sterren 2011 chassé theater: unieke locatie voor uw zakelijke bijeenkomst landgoed Bergvliet Hotel campanile Koffie van hoge kwaliteit steeds belangrijker landgoed ulvenhart Smaakvol Breda Aceto Balsamico: azijn of godenelixer

Kijk ook op: www.west-brabantbusiness.nl

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Monsterklus voor Internet Service Europe

Twintig zogenaamde serverkabinetten. Vele honderden servers met meer dan 60.000 webhosting accounts. De verhuizing van Internet Service Europe uit Roosendaal was een monsterklus. Alles is in maart overgegaan van het oude datacenter EUNetworks in Amsterdam naar een eigen suite in het nieuwe Nedzone II datacenter in Steenbergen. 4

TEKST PIETER VAN KLINKEN FOTOGRAFIE BPMEDIA.nl W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

coVERSToRY

Eén van de directeuren van Internet Service Europe, John van der Lingen, is een trots man. En terecht, want de verhuizing van zijn bedrijf, waaronder onder meer de dochters DutchWebhosting, BackupMaster, SpamProtector en OpenDomainRegistry, verliep als een zonnetje. De eerste servers gingen ’s avonds down en de volgende ochtend waren tienduizenden klanten weer voorzien van al hun internetservices. Bijna alle klanten waren binnen vijf uur weer helemaal online. “Ja, dat heeft nogal wat impact’’, glundert Van der Lingen. “Meer dan duizend servers die moesten worden verhuisd.’’ De verhuizing is niet alleen zakelijk gezien een goede stap, maar ook nog praktisch. ,,Als je voor onderhoud naar de servers moet, dan ben je een volle dag kwijt als je servers in Amsterdam staan. Bovendien moet je zeker op vrijdag zorgen dat je voor twee uur de stad uit bent, anders zit je om acht uur ’s avonds nog in de auto.’’ De hoofdmoot om met Internet Service Europe in Steenbergen te gaan zitten is echter zakelijk. Nedzone II is veel moderner. ,,Het voldoet aan al onze eisen. Wat gebeurt er als de stroom voor een deel uitvalt? Hoe goed zijn de verbindingen? Is alles veilig?’’ Van der Lingen stelt de vragen, maar die zijn retorisch. Wat hij bedoelt is dat er goede backup is als de stroom uitvalt, dat de verbindingen tot de beste van het land kunnen worden gerekend en dat alles veilig is, zelfs bij brand. ,,We hopen hier de komende tien jaar te kunnen blijven zitten.’’ Met de verhuizing van de servers, breidt Internet Service Europe ook haar diensten uit. Via de eigen website i-s-e.nl is het vanaf nu mogelijk om rechtstreeks serverhousing af te nemen. Dat kan onder meer in de vorm van colocatie. U plaatst dan uw eigen servers met bedrijfskritische applicaties en de complete vrijheid in confi guratie en beheer ervan. Klanten kunnen ook rackspace afnemen tegen concurrerende tarieven. Alles in mogelijk bij Internet Service Europe. Van een simpele website tot het beveiligen van de complete serveromgeving. ,,Als je bijvoorbeeld een accountantskantoor hebt met veel vertrouwelijke zaken’’, zo legt van der Lingen uit, ,,kan het best zo zijn dat je een compleet beveiligde server nodig hebt, één waarop verder geen enkel ander bedrijf aanwezig is. Het is zelfs denkbaar dat één server niet voldoende is, zoals bij resellers of hostingbedrijven. Het is geen enkel probleem om een kwart, een half of zelfs een volledig kabinet aan te schaffen. Als een van de grotere teamplayers in Europa heeft Internet Service Europe in het Nedzone II datacenter in Steenbergen de beschikking over een eigen afgeschermde suite met een beschikbare ruimte van 48 kabinetten waarvan er nu 24 in gebruik zijn. �

internet Service europe is het moederbedrijf van zo’n twintig bedrijven die zijn gerelateerd aan it en hosting. De belangrijksten zijn:

dutchwebhosting.nl een van de meest succesvolle dochterondernemingen van internet Service europe. hier kunt u terecht voor: Virtual (VPS) en Dedicated (DPS) servers, loadbalanced high Availability Clusters, resellerpakketten, domeinnaamregistraties en betrouwbare A1 Webhosting. Uitermate geschikt voor mKb, verenigingen, scholen en meer eisende particulieren.

backupmaster.nu Uw eerste keus voor professionele en betrouwbare backups van servers, workstations en pc’s. Ook voor resellers goede mogelijkheden, zoals white label. Je kan de backups van een bedrijf eens per maand maken, maar het kan zelfs real time bij internet Service europe. ,,Wij hebben onder meer een notariskantoor als klant. Als de medewerkers op kantoor zitten te typen, dan moet hun werk vijf minuten later helemaal veilig staan. Voor hem backuppen we dus elke toetsaanslag.’’

spamprotector.nu De ultieme oplossing die korte metten maakt met spam en virussen op uw servers, workstations of pc’s Ook voor resellers goede mogelijkheden, zoals white label.

opendomainregistry.nl Voor al uw bulk domeinnaamregistraties. realtime tegen de laagste prijs met inmiddels meer dan 80.000 geregistreerde domeinnamen.

start-up.nl Speciaal voor zogenaamde ‘low budget hosting’. hier kunt u terecht voor webhosting + domeinnaam tegen de laagst mogelijke tarieven, speciaal voor die klanten die self supporting zijn. Via Internet Service Europe is alles in een keer te regelen.

Internet Service Europe rucphensebaan 30a 4706 PJ roosendaal t: 0165-318788 f: 0165-317438 e: ofﬁce@i-s-e.nl W: www.i-s-e.nl

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Sterk in ieder merk.

Renova Lease l Robert Wielders l Huifakkerstraat 1 4815 PN Breda l Tel (076) 522 35 49 l www.renovalease.nl > wanden > plafonds > inrichting > verlichting > en veel meer

Kwaliteit in

afbouwoplossingen

Van goed advies naar turn-key oplevering

www.ekafbouw.nl

Vijfhuizenberg 80/H 4708 AM Roosendaal T: (0165) 53 88 69 F: (0165) 53 92 60 E: info@ekafbouw.nl

column

WGA-verzekering toch niet geprivatiseerd

‘Belonen of straffen?’

Onlangs heeft een evaluatie van de WGA (WIA) plaatsgevonden. In de uitkomsten van deze evaluatie ziet het kabinet geen aanleiding om de financieringsstructuur van de WGA te wijzigen. Dit betekent dat u nog steeds kunt blijven kiezen of u het WGA-risico wilt verzekeren bij het UWV/Belastingdienst, bij een verzekeraar of zelf wilt dragen.

Wanneer heeft u voor het laatst een compliment gegeven? Hoe gaat u met uw personeel om? Het lijkt zo eenvoudig en iedereen die kinderen heeft weet het: belonen werkt beter dan straffen. Alle handboeken en onderzoeken wijzen het uit. En toch wordt er te veel ‘gestraft’ en te weinig beloond. Wij zien dat dagelijks terug in onze advies- en procespraktijk. Straffen leidt echter snel tot conflicten, en conflicten worden snel principekwesties. En principes zijn in deze wereld duurder dan goud. Het is een open deur, maar één die nooit vaak genoeg open geschopt kan worden: Duidelijkheid voorkomt heel veel problemen. Duidelijkheid over verwachtingen, over regels en vooral ook over afspraken zijn essentieel in elke organisatie. En hoe tegenstrijdig dat ook mag klinken in deze tijd, vrijwel alle werknemers hebben daar behoefte aan. De techniek biedt veel nieuwe communicatiemiddelen, maar dat leidt vaak alleen tot méér communicatie, en niet tot betere. E-mail, telefoon, SMS, twitter, uiteindelijk kan niets duidelijkheid én een goed 1-op-1-gesprek vervangen. Ik zou geen goed advocaat zijn als ik niet ook zou benadrukken dat u moet vastleggen wat u afspreekt en wat u beloont. Dus niet alleen sancties mailen, maar juist ook die extra bonus of dat weekendje weg voor uw topverkoper bevestigen. Uit onderzoek blijkt dat complimenten voor werknemers belangrijker zijn dan salarisverhogingen! Duidelijkheid is essentieel. Een goed personeelshandboek is daarom goud waard. Vaak is zo’n handboek beperkt tot de regeltjes over ziekte en vakantie, maar dat handboek is juist hét perfecte middel om aan te geven wat in uw bedrijf belangrijk is en waarom. Als duidelijk is wat u wilt, kunt u ook duidelijk zijn in uw aanpak. U geeft uzelf de mogelijkheid om er mee te sturen, te prikkelen én te belonen. En als het echt niet anders kan, ook om sancties op te leggen. Die duidelijkheid betekent dat u minder hoeft te sanctioneren en minder hoeft te belonen. En het fijne is, dat u het grootste deel zelf kunt doen!

UWV, verzekeraar of zelf dragen Welke keuze u maakt zult u waarschijnlijk vooral af laten hangen van de kosten. Een belangrijk aspect in de afweging. De premies van verzekeraars en het UWV bewegen zich niet altijd in een gelijke trend. Als een werkgever bij het UWV verzekerd is en zijn werknemer de WGA instroomt, dan is een forse premieverhoging het gevolg. Bij particuliere verzekeraars is deze premiestijging vaak minder groot. Uit de evaluatie van de WGA is overigens gebleken dat er geen verschil zit in de uitstroom naar de WGA, er komen evenveel werknemers in de WGA van particulier verzekerde werkgevers als van UWVverzekerde werkgevers. Dit verkoopargument van verzekeraars kan dus van tafel. Een derde mogelijkheid is om het risico van arbeidsongeschiktheid helemaal zelf te dragen. U betaalt dan geen premie, maar een uitkering aan de werknemer dient u ook zelf te betalen. Deze mogelijkheid raden wij vrijwel altijd af, omdat bij de meeste ondernemers de interne organisatie niet is ingericht op begeleiding en re-integratie van zieke en arbeidsongeschikte werknemers. Denkt u hier toch over, neem dan contact met ons op, zodat wij u hierover uitgebreid kunnen adviseren. Welke keuze voor uw bedrijf de beste is hangt helemaal af van uw specifieke bedrijfssituatie. Voor een advies hierover kunt u contact opnemen met uw adviseur van de GIBO Groep.

Wing Lam, vestigingsdirecteur Etten-Leur GIBO Groep Accountants en Adviseurs

mr. Jan Gerrit Kroon - Kroon + Partners Advocaten - No-nonsense specialisten in Arbeids- en Ondernemingsrecht

www.gibogroep.nl Telefoon (076) 501 69 33

www.kroon-partners.nl Telefoon (076) 5213536

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

Informeel, open en onderlegd

Alles aan KANT TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFiE KEES BENNEmA

Kim Troeijen en Marieke van Gelder

Je kunt beter spijt hebben van iets dat je hebt gedaan dan van wat je niét hebt gedaan, dacht Marieke van Gelder en dus besloot zij na een aantal jaren te hebben gewerkt bij een groter advocatenkantoor, haar eigen kantoor te openen. Spijt heeft ze nooit gehad; Van Gelder Advocaten was van meet af aan succesvol.

Wij staan aan uw KANT

Het eerste jubileum komt eraan en dat wil Van Gelder Advocaten samen met klanten, prospects en relaties vieren. Op een bij-zondere en eigentijdse manier wel te verstaan, want dat is het kantoor zelf ook.

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

“KANT,” antwoordt Marieke op de vraag wat het kantoor typeert, “Kwaliteit en Krachtig, Ambitieus, Nieuwsgierig en Toegankelijk. ‘Kwaliteit’ behoeft denk ik geen toelichting, dat je kwaliteit levert is vanzelfsprekend. ‘Krachtig’ wil zeggen dat wij vol vuur vechten voor onze klanten. Ambitieus betekent dat wij de beste willen zijn en het beste voor onze klanten nastreven. ‘Nieuwsgierig’ impliceert openstaan voor anderen en andere ideeën; zo proberen wij de mens achter de ondernemer te begrijpen. Het is niet zo dat wij alle juridische problemen kunnen voorkomen, maar door onze persoonlijke band met de ondernemer en het feit dat wij weten wat er in het bedrijf speelt, kunnen we optimaal inspelen op de situatie. Advocaten worden vooral gezien als probleemoplossers en dat is jammer. Ons betrekken bij de opstart, het groeiproces en de eventuele verkoop van de onderneming, betekent dat alles goed geregeld is en het voorkomt discussies, onnodige kosten en nutteloze energie mocht er alsnog iets fout gaan. Ondernemende mensen komen nu eenmaal gemakkelijker in situaties die vragen om juridische bijstand. Wie stilzit, heeft ons niet nodig. ‘Toegankelijk’ tenslotte betekent dat wij

JuRIDIScHE ZAKEn

er een informele en open stijl op nahouden. Een sfeer waarin effectief zaken doen, het boeken van resultaat en inhoudelijkheid prima tot hun recht komen. Onze klanten hebben ons mobiele nummer en wij zijn ook op zaterdag open; dat laatste is denk ik wel een unicum in onze branche.” Naast het normale werk

informeel met soep

op kantoor, worden regelmatig goed bezochte informatieve ontbijtsessies of zolder-bijeenkomsten (met soep!) georganiseerd rondom uiteenlopende thema’s. Een informele manier om informatie te vergaren, advies in te winnen en kennis te maken met collega ondernemers.

Vrouwelijke intuïtie “Nee, het was geen bewuste strategie om uitsluitend vrouwen te werven. In onze eerder traditionele beroepsgroep is een volledig door vrouwen gerund kantoor wellicht niet zo vanzelfsprekend, maar wij varen er wel bij.” “We krijgen vaak van onze relaties te horen dat vrouwelijke advocaten meer oog hebben voor detail, het uiterste geven en sterk zijn in situaties waar emoties een belangrijke rol spelen”, aldus Kim Troeijen.

mijlpalen “Wat de mijlpalen in de geschiedenis van ons kantoor zijn? Allereerst het feit dat ik mijn droom heb waargemaakt: een

eigen kantoor met parkeerplaatsen, op De Lind in Oisterwijk en de Heuvel in Oosterhout. Ik vind Oisterwijk en Oosterhout inspirerende omgevingen met inspirerende mensen. Tweede mijlpaal

Ondernemende advocaten voor de ondernemende mens was het grote openingsfeest vijf jaar geleden; het was een avond vol positieve steun van familie, relaties en oud-collega’s.” “De derde mijlpaal was toen je mij aannam”, lacht Kim. “Ja, je bedoelt het als een grapje, maar dat we zo’n leuk team hebben opgebouwd en elkaar voortdurend inspireren, vind ik inderdaad een mijlpaal”, reageert Marieke. “En de meest recente mijlpaal is uiteraard dat we dit jaar ons vijfjarig jubileum vieren.”

Jubileum Het team van Van Gelder Advocaten wil het jubileum op geheel eigen wijze met u vieren. “In maart zijn we met een quiz gestart die, verdeeld over vijf vragen, tot en met augustus loopt. Die quiz gaat over allerlei onderwerpen; eigenlijk nemen wij onze relaties en klanten mee langs een aantal gebeurtenissen of onderwerpen die wij belangrijk vinden. De antwoorden op de vijf vragen liggen soms letterlijk op straat en we maken gebruik van internet, twitter, e-mail en nieuwsbrieven”, legt Marieke uit. Elke maand wordt uit de correcte antwoorden een

winnaar gekozen. De prijs kan variëren van een avondje uit voor twee tot een bezoek aan een racecircuit. “Iedereen die onze website raadpleegt, kan meedoen aan de quiz. Wie alle vijf de vragen juist beantwoordt, komt in aanmerking voor een unieke hoofdprijs. En wat dat is? Voor wie de quiz en activiteiten (bijvoorbeeld via onze website) volgt, is het antwoord op die vraag als eerste gegeven. De winnaar wordt in september tijdens Oisterwijk Swingt op feestelijke wijze bekend gemaakt. We hebben er echt zin in”, besluiten Marieke en Kim enthousiast. En zij zijn niet de enigen... � Van Gelder Advocaten Heuvel 21 Postbus 333 4900 AH Oosterhout T 0162-497790 De Lind 40 Postbus 42 5060 AA Oisterwijk T 013-5299600 E info@vangelderadvocaten.nl I www.vangelderadvocaten.nl Business facts Hanteert sinds 1 januari 2011 een all-in-tarief; recent ook een aantal abonnementsvormen Rechtsgebieden: vooral arbeidsrecht, ondernemingsrecht, contractenrecht, algemene voorwaarden, aandeelhoudersverhoudingen, reorganisaties en herstructureringen Gericht op het MKB, onder meer in de sectoren textiel, detailhandel, transport, productie en horeca.

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Het Nieuwe Werken, waar sta je nu? TEKST WiLBERT JANiSSEN FOTOGRAFiE FOTOLiA

Het Nieuwe Werken, wat is dat? Begin 2010 hoorde je deze vraag nog regelmatig, inmiddels is het bijna onmogelijk om er nog niets over te hebben gehoord. Een paar minuten Googlen doet vermoeden dat het vooral draait om werken waar en wanneer je wilt. De werkelijkheid is net even anders, Het Nieuwe Werken of tijden plaatsonafhankelijk werken is serieuze business en voor veel organisaties van strategisch belang.

Niet in de laatste plaats omdat de Nieuwe Medewerker op de stoep staat. Een generatie opgegroeid met Social Media en het besef dat er legio mogelijkheden zijn om met elkaar in contact te komen zonder dat je fysiek op dezelfde plek bent. Deze mensen willen niet meer dagelijks in dezelfde fi le staan wanneer zij de keuze hebben. En die keuze hebben ze, want steeds meer bedrijven implementeren Het Nieuwe Werken en zijn alleen daarom al veel aantrekkelijker voor de Nieuwe Medewerker.

motieven HR managers staan nu voor de uitdaging om de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt op te nemen in hun strategische plannen. Natuurlijk willen zij allemaal dat hun organisatie een aantrekkelijke werkgever is. De juiste mensen kunnen aantrekken is essentieel en het verloop van je personeel beheersbaar houden ook. Tegelijkertijd worden HR managers geconfronteerd met de noodzaak van kostenbesparingen. Het aantrekken van goed personeel verdient de aandacht, alleen nu even niet, want nieuwe mensen aantrekken staat niet op de agenda, integendeel â&#x20AC;&#x153;we moeten juist bezuinigenâ&#x20AC;?. Dit is een belangrijke reden voor bedrijven om nu nog maar even geen stappen te zetten op het ter-

rein van Het Nieuwe Werken. Dat is niet alleen jammer, maar ook onverstandig. Er wordt veel informatie verzameld en vervolgens afgewacht. Eerst maar eens kijken wat de grote jongens doen, zoals Microsoft, Rabobank en SNS Reaal. Als moment om wel in te stappen zie je ook vaak een verhuizing naar een nieuw pand, maar dan wel als bezuiniging op kantoorruimte.

Keuzes Door Het Nieuwe Werken als een vorm van uitgestelde bezuinigingsmaatregel

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

te parkeren geef je als bedrijf ook een duidelijk signaal af: Is tijden plaatsonafhankelijk werken niet mogelijk? Dan moet je in de fi le blijven staan. Het vereist durf en visie om aan de slag te gaan met Het Nieuwe Werken. Dat betekent dat je medewerkers laat zien dat je ze vertrouwen geeft, dat je ze waardeert om hun talenten en capaciteiten en ook verwacht dat ze die ten volle benutten. Juist in deze tijd is dat een heel positief signaal naar medewerkers en daar zul je de vruchten van plukken. Geef je vertrouwen, dan krijg je betrokkenheid te-

HumAn RESouRcES

rug. Je bouwt een sterker team dat voor elkaar wil werken en niet alleen voor een selecte toplaag van managers.

Vertrouwen Vertrouwen is het sleutelwoord. Jarenlang heerste de gedachte dat controle noodzakelijk was en leidend moest zijn. Organisaties zijn dichtgetimmerd met managementlagen en procedures; bedrijfssoftware op zo’n manier ingericht dat we alle flexibiliteit en creativiteit kwijt zijn geraakt. Vergis je niet, structuur is goed en zelfs noodzakelijk, maar alles in beton gieten is natuurlijk niet echt effectief. De juiste mix tussen vertrouwen en controle is een kwestie van maatwerk voor elke organisatie. De juiste verhouding tussen deze twee is het punt waarop een medewerker het meest effectief is en het resultaat optimaal. Resultaat is dan een combinatie van werkplezier van de medewerker en de bijdrage van deze medewerker aan het bedrijfsresultaat. Wanneer deze in balans zijn heb je een duurzame manier gevonden om maximaal gebruik te maken van het kapitaal van je onderneming, namelijk de mensen! Het Nieuwe Werken biedt de mogelijkheid om werken opnieuw uit te vinden. Met de juiste kennis van Mens, Organisatie en Technologie kun je werkplekken en procedures flexibeler en effectiever maken. Op mens en organisatie vlak moeten wat dat betreft de grootste stappen worden gezet. Hoe leer je ma-

nagers om los te laten en toch resultaat te behalen? Hoe voorkom je dat ze, vaak hoogopgeleide medewerkers, gaan bombarderen met nog meer beknellende KPI’s en dat controlemechanismen juist toenemen? Leiderschap tonen zal voor de huidige generatie managers belangrijk worden, de durf om los te laten zal onderscheidend zijn. Zinvolle keuzes maken is hierbij essentieel. Waar is controle echt onmisbaar en waar werkt flexibiliteit beter? Durf te differentiëren tussen medewerkers. Laat medewerkers gebruik maken van hun hersencapaciteit en inschattingsvermogen. Zij zijn tenslotte de specialisten!

Thuiswerken Zelfsturend vermogen en optimale communicatie (zowel zenden als luisteren) zal voor medewerkers nog belangrijker worden. Maar ook oog voor het sociale aspect van werken. Medewerkers willen niet alleen maar thuiswerken, juist niet, ze willen mensen ontmoeten, ook dat is een belangrijk aspect van werken. Mensen verplichten om thuis te werken is dan ook zeker niet Het Nieuwe Werken. En je hebt echt geen probleem wanneer je minder werkplekken hebt dan mensen. Medewerkers blijken in de praktijk heel goed in staat om zelf keuzes te maken en gaan echt niet met hun laptop in de rij staan voor een werkplek op kantoor. Wanneer ervaring leert dat het op bepaalde dagen druk is, zullen medewer-

kers die geconcentreerd willen werken op zulke dagen eerder thuis of op een andere locatie gaan werken.

Technologie Bij de technologie die Het Nieuwe Werken mogelijk maakt hoort de mens centraal te staan. Pas de technologie aan aan de behoefte van de mensen in je organisatie en niet andersom, pas dan zullen ze er effectief mee aan de slag gaan. Naar mijn mening één van de belangrijkste aspecten hierbij wordt jammer genoeg vaak vergeten. Het leren om op een juiste manier om te gaan met deze technologie. Gebruik communicatiemiddelen, social media en - software om samen te werken en kennis te delen op de juiste manier en waarvoor deze bedoeld is. Helaas is dat niet altijd vanzelfsprekend en blijken legio mensen elkaar nog steeds massaal te e-mailen, liefst ook nog met een cc naar de halve wereld. Een paar honderd ongelezen e-mails na terugkeer van vakantie helpen niet echt om het werkplezier en de effectiviteit optimaal te houden. Anderen hebben het gevoel altijd bereikbaar te moeten zijn, simpelweg omdat het kan. Spreek met elkaar af hoe en wanneer je de verschillende technologische middelen gebruikt en train je mensen hierin. Dit lijkt zo simpel, maar als het dat was dan zouden we het vanzelf goed doen toch? Enfin, wordt het werken opnieuw uitgevonden? �

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Taxi onderneming BB-Travel

Stiptheid, Een perfecte service, en een aangename rit in stijl. Dat is wat u zal besluiten bij ons terug te komen.

r o o v m o k l e w ‘n Warm l én klanten... personee

Standplaatsen in Breda en Eindhoven.

Wij rijden o.a. met Jaguar XF en XJ

Reserveer nu uw (privé)taxi Breda 076 542 2050 Eindhoven 040 2527 444

De eerste reclameboodschap waar je écht op zit (te wachten)...

Meer dan 30 jaar ‘in de koffie’!

Info: 013-5114344 www.coffee3.nl Van Dongen & Partners

Gerechtsdeurwaarders en incassospecialisten

Bedrukt met eigen logo, foto of illustratie

samenwerking met de Pbgroep De Boedingen 11 Postbus 509 4900 AM Oosterhout (Nb)

Ontwerp je eigen Qubie op

www.qubie.nl

T 0162 - 480 210 F 0162 - 480 229 oosterhout@pbgroep.com www.vandongenenpartners.com

Van dongen&partners Advertentie 100 x 150 mm 02-11-2010.indd 1

02-11-2010 14:34:34

AUTOVERHUUR

Waarom niet huren?

TB Autoverhuur: meer flexibiliteit in uw mobiliteitsoplossingen Tijden veranderen. De markt vraagt om flexibiliteit. U wilt snel inspelen op veranderingen en kansen. Dat heeft gevolgen voor uw mobiliteit. Een groot project binnengehaald? Tijdelijk extra personeel nodig? Met een huurauto regelt u het vervoer snel en gemakkelijk. En of het nu gaat om een auto voor één dag of voor een paar maanden: TB Autoverhuur biedt u maximale flexibiliteit.

Van klein en zuinig tot chic en luxe

Steeds meer bedrijven ontdekken het gemak en het voordeel van huren. Een auto van de zaak blijft belangrijk, maar langlopende leasecontracten kunnen gaan knellen. TB Autoverhuur heeft daarvoor een goede oplossing: een leenauto. Het bedrijf verhuurt personenauto’s en kleine bedrijfswagens van de merken Audi en Volkswagen. “We leveren bijna alle modellen,” vertelt Rene van der Biggelaar, Manager TB Autoverhuur enthousiast. “Van een kleine VW Fox tot een dikke Audi A8 en alles daartussen in. Klein, zuinig en milieuvriendelijk, maar ook luxe en representatief. Het zijn stuk voor stuk jonge auto’s. Geen enkele auto is bij ons ouder dan twee jaar. Goed onderhouden, schoon en zeer compleet. Bijvoorbeeld met standaard een navigatiesysteem vanaf de VW Golf.”

Huren per dag, per week of per maand

Ook voor vervangend vervoer, bijvoorbeeld bij service, onderhoud of schade is de zakelijke rijder bij TB Autoverhuur aan het juiste adres. Daarnaast levert TB Autoverhuur regelmatig voorloopauto’s als de nieuw bestelde leaseauto’s nog niet geleverd zijn. “Welke vraag we ook krijgen, vandaag bellen is dezelfde dag nog rijden,” vervolgt Rene. “nee zeggen kennen we niet. Wij zorgen er altijd voor dat er een passende auto klaar staat. We brengen de auto naar de gewenste plek en halen hem daar eventueel ook weer op. Afrekenen gaat per kalenderdag. De klant kan de auto altijd terugbrengen -ook tussentijds- en betaalt dan alleen de afgenomen dagen. En doordat we aangesloten zijn bij Euromobil, kunnen we door heel Nederland leveren. Het regelen van een huurauto is bij ons gemakkelijk en zo gebeurd.”

Ambitie

Met vestigingen in Breda, Etten-Leur en Roosendaal bedient TB autoverhuur de hele West Brabantse markt. Een team van enthousiaste medewerkers staat dagelijks klaar om de klant –letterlijk- op weg te helpen. Rene is ambitieus. “We krijgen van onze klanten veel complimenten over ons wagenpark en de manier waarop we de zaken regelen. Dat is fijn. Maar we willen meer. Afgelopen winter openden we onze vestiging in Roosendaal. Binnenkort gaan we nog verder uitbreiden in de regio. Waar precies, dat vertel ik nu nog niet. Maar daar hoort u binnenkort zeker van!” �

www.tbautoverhuur.nl TB Autoverhuur Roosendaal: Konijnenberg 3

Gewenten 45

4825 BC Breda

4704 RE Roosendaal

076 – 800 03 62

0165 – 800 760

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

Standaard WMS oplossing, maatwerk rendement!

Voor uw dagelijkse glas tot exclusieve flessen! Riedel glaswerk, olijfolie, azijn, Port, assortiment bijzonder gedistilleerd en relatiegeschenken met puntjes op de i.

Gekozen tot Beste Wijnspeciaalzaak van Nederland! (Wine Business International)

Breda Prins Hendrikstraat 183 (hoek Valkeniersplein) Tel. 076 – 5655040 breda@degoudenton.nl

Oosterhout St. Janstraat 10 Tel. 0162 – 452 337 oosterhout@degoudenton.nl

SWA weet raad De arbeidsmarkt verandert soms snel, zo blijkt maar weer. Maar in alle gevallen is SWA uw professionele partner, want via ons regelt u de flexibele inzet van arbeidskrachten, maar wij organiseren ook out placement. SWA weet altijd raad. Kennis en ervaring, betrokken en betrouwbaar, dat is waar SWA voor staat. U heeft een personeelsprobleem? Neem dan nu contact op met één van onze medewerkers: T (076) 572 21 66 of kijk voor meer informatie op www.weetvanwerken.nl

SWA Personeelsdiensten Amsterdam • Beverwijk • Breda Hoorn • Utrecht • Zaandam weetvanwerken.nl

❑ LabelVision LabelVision geeft de gebruiker de mogelijkheid om gecertificeerde SSCC labels te genereren. ❑ DispatchVision DispatchVision wordt gebruikt om de ontvanger een elektronische vooraanmelding te sturen ❑ StoreVision 3PL StoreVision 3PL ondersteunt alle logistieke processen binnen de 4 muren van een magazijn, daarnaast registreert StoreVision 3PL alle handelingen in het magazijn ter ondersteuning van de facturatie.

Bredaseweg 7 - 4881 DC Zundert Postbus 76 - 4880 AB Zundert T : +31(0)76 - 50 10 515 F : +31(0)76 - 50 10 721 E : info@bloxxit.nl W : www.bloxxit.nl / www.storevision.nl

RElATIEmARKETInG

xxxxxxxxx

Blijk van waardering

Een doos vol verrassingen TEKST iNGRiD ROETS FOTOGRAFiE KEES BENNEmA Karin Hoofs en Frits Brabers

Het traditionele foodpakket is weer in trek als eindejaarsgeschenk. Een blijk van waardering wordt juist in deze tijd zeer op prijs gesteld. fritsBRABERSbv is helemaal klaar voor Kerst 2011 en biedt duizend en één feestelijke mogelijkheden. Begin mei en nu al een artikel over kerstpakketten? Frits Brabers lacht: “Wij zijn het hele jaar met kerstpakketten bezig; grote organisaties en instellingen selecteren in deze periode het kerstgeschenk voor personeel en relaties.” Terwijl Frits koffie haalt, trekt een opvallend mooie brochure in een stapel tijdschriften mijn aandacht. Het blijkt de brochure met kerstpakketten en relatiegeschenken van fritsBRABERSbv zelf. Verwennen en verrassen is de boodschap op de cover. In het binnenwerk prijken smakelijke verwenpakketten met zowel bijzondere als alledaagse producten.

meer op prijs gesteld. Frits: “Wij hebben gemerkt dat nu vaker de voorkeur uitgaat naar een goed gevuld foodpakket. Het is back to basic. Het doel van een kerstpakket is een doos vol verrassingen. Degene die het pakket ontvangt, verwacht dat er aandacht is besteed aan de samenstelling ervan. Voor de werkgever die het personeel zelf wil laten kiezen bieden wij het eigen-keuze-concept middels onze GeschenkenEXPRES, maar de fysieke doos blijft toch het meest in trek. Uiteraard hebben wij ook bio- en fairtrade producten en talrijke duurzame non-food artikelen in onze showroom.”

Goed gevuld

Feestelijk

De budgetten voor kerstpakketten en relatiegeschenken zijn door de crisis vaak naar beneden bijgesteld. Juist in deze tijd wordt een blijk van waardering voor de relatie die je met elkaar hebt, of voor de inzet van de medewerker, nog

Karin Hoofs, sales: “De kracht van fritsBRABERSbv is f lexibiliteit. We hebben een divers en breed aanbod van producten. Naast de keuze uit standaardpakketten kan de klant ook zelf een kerstpakket samenstellen, geheel naar eigen wens,

afgestemd op haar eigen doelgroep. Ook kan men kiezen voor een gepersonaliseerd product. Wij leveren door heel Nederland en werken samen met betrouwbare partners op het gebied van inkoop en logistiek. Het inpakken van de grotere series kerstpakketten wordt al jaren naar alle tevredenheid voor ons verzorgd door de Diamant Groep uit Tilburg. De brochure is onze etalage, via de website kan men online bestellen, echter de collectie bijzondere, smaakvolle en feestelijke producten in de showroom is nog vele malen groter. Wij heten iedereen van harte welkom. Laat u betoveren.” � fritsBRABERSbv Polluxstraat 6 5047 RB Tilburg T 013-5711538 E info@fritsbrabersbv.nl I www.fritsbrabersbv.nl

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

De do’s en dont’s van zakendoen met onze oosterburen

Grenzeloos zakendoen Nederland is bekend als een logistiek land. De grootste inkomstenbron bedraagt de import en export van goederen en diensten van en naar het buitenland. Met name buurlanden België en Duitsland nemen een belangrijk deel voor hun rekening. Toch stuiten MKB-ers die zaken willen doen met de buren tegen een aantal barrières die onder andere worden veroorzaakt door taalen cultuurverschillen. De redactie bezocht het congres Euregio Taalregio dat in Maastricht plaatsvond en zette voor u een aantal belangrijke aandachtspunten en valkuilen op een rij. Je zou het misschien niet verwachten, maar taal vormt een steeds grotere barrière bij zakendoen met het buitenland. Wanneer je ten zuiden over de grens rijdt,lukt het in Vlaanderen - op de afwijkende woorden of het gebruik ervan na - nog redelijk om jezelf verstaanbaar te maken. En zolang je niet grappig probeert te zijn door het accent van je potentiële zakenpartner na te doen, zou je een heel eind moeten komen. De problemen beginnen pas ter hoogte van Brussel, waar Frans de voertaal is en dus ook de zakentaal. Over het algemeen blijft de kennis van de Nederlandse taal van de Walen achter bij die van de Vlamingen. Veel Nederlanders haken dan ook maar af, aangezien de Franse woordjes die voor het laatst op de middelbare school werden gesproken vaak niet voldoende zijn om tot een goede business deal te komen. Dan lijkt Duits een betere optie. Toch zorgt ook de taal van onze oosterburen voor problemen. De meeste Nederlanders kunnen zich weliswaar prima redden in het Duits, maar het taalonderwijs op de middelbare school gaat achteruit, en ook het aantal aanmeldingen voor de studie Duitse taal en cultuur op universiteiten in Nederland kent al jaren een gestage daling. Wan-

neer straks een gehele nieuwe lichting jonge, enthousiaste ondernemers klaarstaat, is de kans dus groot dat zij een taalachterstand hebben. Met steenkolenduits kom je wel een heel eind wanneer je een dagje gaat winkelen, maar een opmerking zoals ‘Mein Enkel ist verschwickt’ doet een Duitser eerder informeren naar je kleinkind dan naar je enkel.

Germanen en Romeinen Laten we uitgaan van het positieve en stellen dat de Duitse taal maar een paar valkuilen kent, zoals letterlijke vertalingen die resulteren in zinnen als ‘lass mal sitzen’ en ‘bitte platzen Sie sich’. Maar naast taalinzicht is ook inzicht in de cultuur essentieel voor een goede handelsrelatie. Tegenwoordig wordt zakendoen in China enorm in de picture gezet,en iedereen snapt ook dat er tussen Europa en Azië cultuurverschillen bestaan. Minder bekend is dat de cultuurverschillen tussen Nederlanders en hun buren in sommige gevallen een handelsrelatie kunnen maken of breken. Om meer inzicht te krijgen in deze verschillen is het belangrijk om te begrijpen hoe deze verschillen zijn ontstaan. Volgens Marie-Therese Claes, hoog-leraar interculturele communicatie bij de Lou-

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

vain School of Management, is WestEuropa op te delen in een Romaans cultuurgebied (Frankrijk, Spanje, Italië, het Middellands Zeegebied) en een Germaans cultuurgebied (Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland). De Romaanse cultuur is afgeleid van de Romeinen, die rond 19 na Christus aan de macht kwamen inNoord-Europa. De Romeinen kenden slechts één machtcentrum, van waaruit alle besluiten werden genomen. Het gezegde ‘alle wegen leiden naar Rome’ volstaat. De Germaanse cultuur stamt af van de Germanen die hier ooit woonden. In de vierde eeuw veroverde de Franken vanuit het Oosten een groot deel van Noord Europa, waarbij de Romaanse cultuur werd verdreven. De grens van dit gebied liep door het huidige België, wat de aanwezigheid van drie officiële talen mede verklaart. In tegenstelling tot de Romeinen kenden de Germanen geen centraal machtscentrum, maar was het gebied juist opgedeeld in meerdere grondgebieden met elk een eigen leider en eigen wetten. De nasleep van deze periode is nu nog steeds te zien: in Frankrijk is Parijs het epicentrum van de macht, terwijl Duitsland bestaat uit verschillende deelstaten. De machtsstructuren zijn dus sterk beïnvloed door deze bevolkingsmigratie. Met verschillende

EXPoRT

volkeren als voorouder zijn er dus ook cultuurverschillen ontstaan die vandaag de dag nog steeds merkbaar zijn, waaronder binnen het bedrijfsleven. Binnen de Germaanse cultuur is het gebruikelijk om te zeggen wat je denkt, en dit wordt ook juist op prijs gesteld omdat je dan open kaart speelt. Ook zijn stiptheid, een systematische werkmethode, eerbied voor tijd en begrippen zoals ‘time is money’ gemeengoed. Binnen de Romaanse culturen is het daarentegen zeer ondiplomatisch en onbeleefd om te zeggen wat je vindt. Het is juist de kunst om tussen de regels door te lezen. ‘Ja’ betekent vaak ook geen ‘ja’ maar eerder ‘misschien’ of zelfs ‘waarschijnlijk niet’. Ook tijdstippen worden niet letterlijk genomen. Daarentegen neemt men wel uitgebreid de tijd om elkaar te leren kennen, bijvoorbeeld door middel van een uitgebreide zakenlunch. Overigens is het wel zo dat onze zuiderburen volgens Claes de laatste jaren wat aan het ‘vergermaniseren’ zijn. Meteen to the point komen scheelt namelijk tijd, en ook de zakenlunches worden wat korter.

roddelen over de buren NeDerlANDerS: - geven altijd ongevraagd advies - hebben gevoel voor humor - zijn internationaal georiënteerd - zijn pragmatisch - zijn nieuwsgierig - zijn oppervlakkig - laten besprekingen eindeloos duren - discussiëren altijd - zijn progressief - zijn vriendelijk - zijn ﬂexibel - zijn op eigen voordeel bedacht

de buren aan wilt halen (zie kader). Als gevolg van al deze vooroordelen, is de kans op misverstanden en het overdragen van onbedoelde boodschappen dus groot. Onderstaande aspecten die bij een zakelijk contact horen worden door Duitsers en Nederlanders verschillend geïnterpreteerd:

Nederland – Duitsland

Het stropdasfenomeen

Volgens de theorie van Claes zouden de Nederlanders en de Duitsers dus behoorlijk wat cultuurovereenkomsten moeten hebben, maar toch zijn de onderlinge verschillen aanzienlijk volgens Lars Gutheil van de NederlandsDuitse Handelskamer. De bestaande stereotypen en vooroordelen die Duitsers en Nederlanders over elkaar hebben, werken volgens hem niet altijd in het voordeel wanneer je de banden met

In Duitsland speelt uiterlijk een belangrijke rol. Men gaat over het algemeen een stuk formeler gekleed dan tegenwoordig in Nederland gebruikelijk is. Zorg er dan ook voor dat je kleding en je auto de juiste uitstraling hebben als je op pad gaat. • voorbereiding Nederlanders willen elkaar tijdens een businessgesprek eerst leren kennen en

DUitSerS: - hebben geen humor - zijn grootsprakerig - zijn arrogant, weten alles beter - zijn materialistisch - zijn punctueel - zijn ambitieus - zijn betrouwbaar - zijn professioneel - zijn georganiseerd - zijn gezellig - zijn gastvrij, open - zijn niet ﬂexibel

komen pas later met een concreet voorstel. Duitsers zijn over het algemeen gericht op resultaten en zien het liefst aan het einde van het gesprek al een voorstel op tafel liggen. Ook zal een Duitser bijvoorbeeld in een email graag snel to the point komen, terwijl een Nederlander eerst beleefd informeert naar het welbevinden van de klant en niet verzuimt om vriendelijk af te sluiten. • mondeling versus schriftelijk In Nederland geldt dat een mondeling contract over het algemeen een oriëntatie is waar nog enige flexibiliteit in zit. In Duitsland wordt alles bij voorkeur schriftelijk geregeld, waarna er niets meer aan de afspraak dient te worden veranderd. Wanneer er dus ineens voor een andere leverancier wordt gekozen,

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

kan dit wantrouwen creëren. Maak dus duidelijke afspraken over hoe flexibel een contract is. • beleefdheid en titulatuur In Nederland is het niet altijd gebruikelijk om je titel te hanteren, maar in Duitsland is dat juist wel aan te raden. Je komt dan over als een expert, wat zeker indruk maakt. Ook is het raadzaam om niet te snel over te stappen van Sie (u) naar Du (jij), want wanneer je gaat tutoyeren horen daar hele andere verwachtingen bij zoals een gezamenlijke lunch. Ook vinden de oosterburen het erg onbeleefd wanneer iemand waarmee zij informeel omgaan, ineens gaat onderhandelen. Verder is het niet gebruikelijk om over elkaars privéleven te spreken. • Prijs versus kwaliteit Prijs en kwaliteit zijn voor zowel Nederlanders als Duitsers belangrijk, maar over het algemeen zal een Duister eerder voor kwaliteit kiezen, terwijl de Nederlander een gunstige prijs belangrijker vindt. Duitsers zijn sterk ge-

focust op kwaliteit, en deze moet ook goed zijn. Het is dus verstandig om de kwaliteit van je product of dienst te benadrukken. Naast deze algemene punten, zijn er ook nog duidelijke verschillen in communiceren. Het eerste verschil heeft betrekking op omgang met medewerkers. Duitsers ontvangen graag instructies en willen duidelijkheid, terwijl Nederlandse medewerkers meer openheid, verantwoordelijkheid en flexibiliteit krijgen. Ook wordt er veel waarde gehecht aan evaluaties. In het verlengde hiervan vindt je in Nederland veel bedrijven met een vlakke hiërarchie en een consensusmentaliteit. Iedereen mag zijn eigen mening inbrengen, wat de betrokkenheid van het team ten goede komt. In Duitsland wordt veel meer vastgehouden aan ‘Pflicht und Ordnung’. Iedereen kent diens plaats en diens taak. Duitsers zijn wat dat betreft ook een stuk objectiever en meer gericht op productiviteit, terwijl in Nederland juist naar de balans tussen productiviteit en sfeer wordt gezocht.

d ire ct mail

ww w .e uromail.nl

Conclusie Het is essentieel om je voor te bereiden op culturele verschillen en je te verdiepen in de etiquette van andere landen. Wanneer je interesse uitgaat naar de oosterburen, zorg er dan voor dat je je talen beheerst en je taalgebruik aanpast aan degene die je voor je krijgt te staan. Stel vragen om tot een succesvolle dialoog te komen in plaats van een monoloog over je geweldige producten af te steken. Geef daarbij ook structuur aan het gesprek en bereid je dialoog voor. Werk naar je doel toe. Voor contact met onze zuiderburen geldt: zorg dat je tijd investeert in het leren kennen van de klant en probeer tussen de regels door te lezen. Wanneer je het idee krijgt dat het niet gaat lukken,blijf het dan niet onnodig proberen. Over het algemeen geldt dat naast kennis van de taal ook kennis van de cultuur noodzakelijk is. Maar zonder taal kom je als ondernemer al helemaal nergens. Verdiep je dus in beide aspecten en laat aan de klant zien dat je moeite doet. Dat wordt tenslotte binnen alle culturen gewaardeerd. �

| transactiemail | fulfilment

Euro Mail, al bijna 20 jaar ervaring in direct mail, transactiemail en fulfilment.

Euro Mail Oosterhout De Wetering 123 • 4906 CT Oosterhout T +31 162 492100 E oosterhout@euromail.nl I www.euromail.nl

vestigingen_fc.indd 6

28-12-2007 15:18:25

PEnSIoEnEn

Zakelijke misvattingen over het pensioen Na alle publiciteit van de laatste tijd, maken veel mensen zich zorgen over hun pensioen. En terecht, want niet iedereen heeft een zwembad met geld onder zijn huis. We kunnen er niet langer van uitgaan dat het met onze toekomstvoorziening wel goed zit. Ondernemers denken vaak, dat als de financiën zakelijk goed op orde zijn, dit voor de privésfeer ook geldt. met name, met het oog op de toekomst kijkend naar pensioenen, zijn er misvattingen te ontdekken. Rabobank stelde een top 10 van misvattingen vast.

1. ‘Mijn bedrijf is mijn pensioen’ Veel ondernemers denken dat hun zaak bij verkoop wel voldoende opbrengt voor een zorgeloos pensioen. Maar is dat zo? Welke invloed hebben bijvoorbeeld inflatie, belastingmaatregelen en dalende waarde van goodwill op de waarde van het bedrijf?

2. ‘Mijn bedrijfspand is mijn pensioen.’ Met een eigen pand heeft een ondernemer niet per definitie een goed pensioen. De waarde van het pand kan bij verkoop flink tegenvallen of dat er na afrekenen met de fiscus weinig overblijft. De waarde van een pand wordt vooral bepaald door het rendement dat je in zo’n pand kunt verdienen. Er zijn veel specifieke panden met weinig alternatieve aanwendbaarheid dat consequenties heeft voor de waarde van het pand.

4. ‘Ik ben pas 35. Een goed pensioen kan ik altijd nog regelen.’ Een ondernemer moet een goed pensioen zelf regelen en er dus op tijd over nadenken. Niet uitstellen want dat maakt het alleen nog maar duurder. Voor de opbouw van het pensioen zijn verschillende, interessante mogelijkheden. Zeker voor een ondernemer met een eigen BV.

5. ‘Als ik wegval, blijft mijn gezin goed verzorgd achter.’ Ook als ondernemer is het belangrijk om bij het opbouwen van pensioen hierbij stil te staan. Zorg ervoor dat de partner bij overlijden over een toereikend, aanvullend pensioen beschikt. De ondernemer heeft daartoe verschillende mogelijk heden zoa ls bijvoorbeeld een overlijdensrisicoverzekering of het partnerpensioen.

3. ‘Zodra mijn zoon de zaak overneemt, kan ik stoppen.’

6. ‘Ik vertrouw op mijn pensioenverzekering.’

Een ondernemer die zijn bedrijf wil overdragen aan zijn zoon of dochter, wil zijn bedrijfsaandeel liquide maken voor inkomen voor later zonder dat zijn kind met een torenhoge schuld wordt opgezadeld. Tijdig hierover in gesprek gaan en geld opzij zetten biedt zowel de ouder als het kind voldoende mogelijkheden.

De uitkering van de pensioenverzekering is af hankelijk van wat de ondernemer heeft opgebouwd. Weet hij zeker dat hij straks bij uitkering over een toereikend pensioen beschikt? Belangrijk is om hierbij te bedenken welk inkomen voor later de ondernemer denkt nodig te hebben.

7. ‘Pensioen opbouwen kost mij nu alleen maar veel geld.’ Het uitstellen van de pensioenopbouw maakt het voor een ondernemer juist duurder. Voor de opbouw van het pensioen zijn verschillende, interessante mogelijkheden. Zeker voor een ondernemer met een BV.

8. ‘Ik reserveer elk jaar een bedrag voor mijn pensioen.’ De accountant reserveert ieder jaar op de balans van de ondernemer een oudedagsreserve. Veel ondernemers gaan er vanuit dat dit voldoende is om zorgeloos met pensioen te gaan. Maar zolang de ondernemer niet daadwerkelijk een bedrag bij een verzekeraar afstort, wordt er geen pensioen opgebouwd. Naast het feit dat er pensioen wordt opgebouwd, is het ook belangrijk om te bekijken of de opbouw aansluit bij de wensen en eisen van de ondernemer.

9. ‘Dat wordt doorwerken tot mijn 66ste.’ De ondernemer moet tijdig bedenken wanneer hij wil stoppen met werken en welk inkomen hij dan nodig denkt te hebben. Als je tijdig begint met geld op zij te zetten, is eerder stoppen met werken mogelijk.

10. ‘De koopkracht van mijn toekomstige pensioen is prima geregeld.’ Infl atie heeft invloed op uw pensioen. Eén of twee procent per jaar lijkt weinig, maar is over een lange duur vaak substantieel. �

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Economie West-Brabant voorzichtig in de lift

REWiN tevreden over scores afgelopen jaar REWiN heeft als kerntaak het bevorderen van de economische bedrijvigheid in West-Brabant en het versterken van de regionale economie. in 2010 zijn er prima prestatie geleverd, zeker gezien de economische crisis die in 2010 nog sterk voelbaar was. West-Brabant doet zijn voordeel met de kansen die zich dankzij de open, internationale economie voordoen.

In totaal zijn er 84 nieuwe bedrijfsvestigingen gerealiseerd, met ruim 2.200 arbeidsplaatsen en een investeringssom van meer dan 230 miljoen euro. Een duidelijke stijging ten opzichte van het voorgaande jaar, hoewel de totale investeringen wel achterblijven. Van de 84 nieuwe vestigers zijn 34 bedrijven af komstig uit het buitenland, waaronder 8 Chinese vestigers. 2010 leek voor het MKB wederom een zwaar jaar te worden. De nasleep van de mondiale crisis was goed merkbaar; bedrijven en banken waren nauwelijks bereid te investeren. De meeste aandacht ging dan ook uit naar MKB bedrijven die in zwaar weer zaten en door REWIN werden ondersteund bij het verkrijgen van overbruggingsfinancieringen. Echter, aan het einde van 2010 is er weer een toename merkbaar van MKB bedrijven die willen en kùnnen investeren. In 2010 waren er 64 MKB bedrijven die met ondersteuning van REWIN uitbreidingsinvesteringen hebben gerealiseerd voor € 9,4 miljoen. Hier waren 459 arbeidsplaatsen mee gemoeid.

In 2010 werd opnieuw bevestigd dat de regio alle zeilen moet bijzetten om bedrijven voor West-Brabant te behouden. Door bedrijven bij innovatieprojecten te betrekken, verankeren ze sterker in de regio. Bovendien stimuleren de projecten de bedrijven te investeren in nieuwe producten en daarmee in werkgelegenheid. In 2010 participeerden 409 bedrijven in 36 projecten. De bedrijven investeerden € 8,9 miljoen in de regio. Met de gerealiseerde projecten is een sterk fundament gelegd onder de speerpunt sectoren van West-Brabant: Logistiek, Maintenance en Bio Based Economy. Ook wordt door middel van incubatiecentrum Con-nex in Breda gestart met het aanbieden van topvoorzie-

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

ningen voor innovatieve starters en doorgroeiers in West-Brabant. Daarmee wordt West-Brabant nog aantrekkelijker voor bedrijven en kenniswerkers. De resultaten laten zien dat West-Brabant over voldoende kwaliteiten beschikt om de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien.

Economische kerngegevens regio West-Brabant De regio West-Brabant telt 630.382 inwoners en circa 49.800 bedrijfsvestigingen (2010, regio SES West-Brabant). De totale beroepsbevolking omvat 327.690 personen en is tussen 2000 en 2010 met 0,7 % gegroeid, waarbij de

REGIo nIEuWS

Ontwikkeling werkloosheid West-brabant 2007 - 2010 21.000 19.000 17.000 16.000 13.000 11.000 dec-07

jun-08

dec-08

jun-09

dec-09 jun-10 dec-10 Bron: uwv werkbedrijf

De werkgelegenheidsstructuur van de regio West-Brabant in vergelijking met Nederland is als volgt: Werkgelegenheidsstructuur (2009) in % West-brabant Nederland landbouw, jacht en bosbouw

4,4

3,3

16,1

12,0

6,6

6,5

Detailhandel

11.6

11.4

Groothandel

7,5

6,5

horeca

4,1

4,2

Vervoer/opslag/communicatie

6,4

6,2

financiële instellingen

1,7

3,2

12,6

15,4

Openbaar bestuur & overheid

5,5

5,6

Onderwijs

5,2

6,3

14,2

14,9

4,1

4,7

industrie bouwnijverheid

Zakelijke dienstverlening bruto arbeidsparticipatie is gestegen tot 73,1 %. In de periode 2000 – 2001 steeg het aantal banen met 6,9 %. Hierbij valt een duidelijke overeenkomst met de internationale ontwikkeling vast te stellen. Sinds 2004 is het aantal banen steeds toegenomen, tot een stabilisatie plaatsvond in 2009 en vervolgens een kleine afname van de werkgelegenheid. De economie lijkt zich nu weer voorzichtig te verbeteren. Er staan 18.282 personen ingeschreven als niet werkend werkzoekend. Er lijkt een licht herstel op te treden, maar het beeld van de arbeidsmarkt is niet eenduidig en er zijn vele onzekere factoren. �

Gezondheids- en welzijnszorg Overige diensten

Naar verwachting zal de West-Brabantse beroepsbevolking tussen 2010 en 2015 langzaam afvlakken en na 2015 zelfs licht krimpen. Ook zal er sprake zijn van sterke vergrijzing, waarbij de leeftijdsgroep van 25 – 34 jaar nog wel zal toenemen tussen 2009 en 2020. Het opleidingsniveau zal ook stijgen; in 2020 zijn naar verwachting 2 op de 5 personen hoger opgeleid, heeft 40 % een mbo-opleiding en kent 20 % maximaal een vmbo-niveau. Het bruto regionaal product is voor 2008 vastgesteld op 23.501 miljoen euro, wat neerkomt op € 38.476 per inwoner. Dit is relatief hoog en ligt boven het Nederlands gemiddelde. Bron: Economische Barometer 2011 W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Emotie Levensloop

Erfbelasting

Waardebepaling

Pensioen

ContinuĂŻteit

Zeggenschap

OriĂŤntatie

Opvolging Groei

Winstgevendheid

Eigendom Condities

Leiding

Voortbestaan

Planning

Aandelen

Toekomst

Financieel gezond Schenken Voorbereiding Afspraken

Familie

Buy-out

Winstverwachting

Fusie

Overdracht

Fiscale boekwaarde

Begeleiding

Verkoop

Financiering

Kennisoverdracht

Overnamekandidaten

Overdracht

Generatie

Baker Tilly Berk Breda Telefoonnummer: (076) 525 00 00 E-mail: breda@bakertillyberk.nl

www.bakertillyberk.nl

ACCOUNTANTS EN BELASTINGADVISEURS

Corporate advertentie opvolging .indd 1

31-03-2011 10:21:37

In Summa www.rendementmetinformatie.nl

In Summa is ruim tien jaar specialist op het gebied van:

Managementinformatie

asp.net

olap

.net technologie

Excel 2010

performancepoint

business intelligence SQL server Datawarehousing

reporting intranet

microsoft

Webdashboard software ontwikkeling workflows Power Pivot dashboarding sharepoint

Oeverkruid 15 4941 VV Raamsdonksveer +31 162 524000 anton@insumma.nl www.insumma.nl

Liever in kleur? vos ontwerpbureau voor grafische vormgeving

Official Partner

t. 076 542 36 02 margriet@vos-ontwerpbureau.nl www.vos-ontwerpbureau.nl www.margrietvos.nl

column

Een nieuwe lente,

een nieuw geluid De donkere wintermaanden liggen weer achter ons, de eerste krokussen zijn alweer uitgebloeid en de zonnestralen komen vaker en vaker door het dichte wolkendek. We krijgen er weer zin in! Plan en idee worden weer geboren en komen tot bloei ! Baker Tilly Berk N.V. is sinds de oprichting in 1914 uitgegroeid tot een organisatie van 18 vestigingen met 900 accountants en belastingadviseurs. Als financieel deskundigen in het familiebedrijf krijgen wij juist in de lente veel vragen over opvolging. De lange winteravonden hebben dienst gedaan als voorbereiding en in de eerste dagen van april wenst men de uitgedachte strategie snel in werking te zetten. De belangen tussen de generaties, de omvang en wensen van de familie, waardebepaling en de bijbehorende financieringsbehoeften, zijn vervolgens stappen en items die zorgvuldig moeten worden bekeken. Met de sponsoring van de leerstoel Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht aan Nyenrode Business Universiteit speelt Baker Tilly Berk in, op de specifieke vraagstukken binnen het familiebedrijf. Ter gedegen voorbereiding op overdacht binnen het familiebedrijf heeft Baker Tilly Berk N.V. speciaal het familiestatuut ontwikkeld. Afhankelijk van de specifieke privé situatie, de eigenheid van de onderneming en het enthousiasme van de ondernemers stellen wij, samen met het ondernemersgezin, een duidelijk, transparant en betaalbaar stappenplan samen voor de bedrijfsoverdracht en vermogensplanning rekening houdend met daarbij gepaard gaande emoties. Door onze jarenlange expertise en het doorontwikkelde format, wordt het goed regelen van uw bedrijfsoverdracht geen belasting maar een nieuwe start, zeg maar een nieuwe lente, een nieuw geluid. Wilt u meer weten over ons familiestatuut of over onze andere vormen van dienstverlening, neem dan gerust geheel vrijblijvend contact met ons op.

KORT NIEUWS

Van Tilburg-Bastianen Groep neemt Poppe Bedrijfswagens Goes B.V. over De Van Tilburg-Bastianen Groep neemt (met terugwerkende kracht per 1 januari 2011) Poppe Bedrijfswagens Goes B.V. over, inclusief alle 12 medewerkers. Deze overname past uitstekend in de strategische doelstellingen van de TB Groep. Poppe Bedrijfswagens is in Goes DAF service dealer. Poppe Bedrijfswagens houdt haar activiteiten als DAF service dealer in Veere tot medio 2013. De TB Groep beschikt over meerdere DAF dealerbedrijven in Nederland, nl. in Vianen, Tiel, Gorinchem, Breda, Roosendaal, Hulst en Goes. Tevens heeft de TB Groep een drietal DAF vestigingen in Polen en ook daar is verdere groei voorzien. Naast haar truckactiviteiten heeft de TB Groep ook activiteiten binnen de automotive branche en is zij dealer van Audi, Volkswagen en Volkswagen Bedrijfswagens in Breda, Oosterhout en Etten-Leur. De TB Groep heeft 475 medewerkers in dienst en als gevolg van de overname van Poppe Bedrijfswagens Goes B.V. zullen hier 12 FTE’s aan toegevoegd worden. De TB-Groep heeft een groeistrategie uitgestippeld en is zich aan het oriënteren op mogelijkheden voor verdere uitbreiding. De ambities reiken ver. TB is de laatste vijf jaar uitgegroeid tot een van de grootste DAF truckdealers van Europa en behoort met de autodealer activiteiten tot de grotere dealerholdings van Nederland.

Logistieke dienstverlener TNT Fashion verhuist naar Bergen op Zoom TNT Fashion – dé grote logistieke dienstverlener gespecialiseerd in logistiek en de distributie van kleding en modeartikelen heeft besloten een nieuw grootschalig distributiecenter op het bedrijventerrein Noordland in Bergen op Zoom te betrekken. De groei van het bedrijf gaat zo voorspoedig, dat men op korte termijn moet uitwijken naar een vervangend, groter Europees distributiecenter. TNT Fashion wilde aanvankelijk de groei in Roosendaal realiseren (waar nu al een activiteit gevestigd is), maar daar bleek het, ondanks alle medewerking van het Roosendaalse gemeentebestuur, helaas niet mogelijk om voldoende schaalgrootte te realiseren voor het nieuw te ontwikkelen giga Europees distributiecenter, dat in een groei naar meer dan 300 arbeidsplaatsen voorziet. Noodgedwongen oriënteerde TNT zich vervolgens serieus op plaatsen buiten West-Brabant, te weten Tilburg, Helmond, Amsterdam en Oldenzaal en was een verhuizing naar een van deze locaties nagenoeg zeker. TNT Fashion voorziet binnen enkele jaren een groei ook in Bergen op Zoom naar ruim 300 medewerkers.

V.B. (Barry) Damen RA Accountantspartner Baker Tilly Berk N.V. T: +31 (0)76 525 00 00 - www.bakertillyberk.nl

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

BmW 6 Serie cabrio:

Esthetische kracht

Renova introduceerde op 26 maart j.l. de nieuwe BMW 6 Serie Cabrio. De gloednieuwe sportwagen presenteert zich met een krachtig, elegant voorkomen, een praktisch en ruim interieur, uiterst efficiënte motoren en de laatste innovaties ter vergroting van het rijplezier. De BMW 6 Serie Cabrio wordt standaard geleverd in luxe Executive uitvoering en kent een vanaf prijs van 102.500 euro.

de sterk aangezette taillelijn en het stoffen cabrio dak. Net als dat van de vorige BMW 6 Serie Cabrio, is ook dit dak voorzien van een elektrische bedienbare achterruit en ‘vinnen’ die ervoor zorgen dat de auto een coupésilhouet heeft als de kap omhoog is. Om kou en warmte te weren en het geluidsniveau in de auto verder te verlagen tot het niveau van een hardtop, is het dak nog beter geïsoleerd.

De zeventig jaar lange cabrio-historie van BMW is duidelijk terug te vinden in de nieuwe BMW 6 Serie. Design chef Adrian van Hooydonk heeft met historische kenmerken als de elegante ‘Hofmeister-knik’ en de voorover hellende nieren de nieuwe BMW 6 Serie Cabrio een markant voorkomen gegeven. Om tot het uiteindelijke resultaat te komen, nam de Nederlander ‘esthetiek’, ‘kracht’ en ‘prestaties’ als uitgangspunten. Verdere belangrijke designdetails zijn

Ruimer en extra comfort Onder het klassieke cabrio dak schuilt een interieur dat ruimer is dan dat van de vorige BMW 6 Serie Cabrio; het biedt alle inzittenden meer bewegingsvrijheid en comfort. Daarnaast is de beschikbare kofferruimte toegenomen tot 350 liter; de grootste kofferruimte van het cabrio topsegment. Zelfs met de kap naar beneden is er voldoende plaats (300 liter) voor twee golfsets. Het interieur van de nieuwe BMW 6 Serie Cabrio is uitgesproken

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

luxe en voorzien van een op de bestuurder georiënteerd dashboard, iDrive met een nieuw ontwikkelde vrijstaande flat screen display en een (optionele) full colour driedimensionaal Head-Up Display. De nieuwste versie van dit systeem projecteert gegevens zoals snelheid en navigatieaanwijzingen nu volledig in kleur – ter verbetering van de afleesbaarheid – op de voorruit, in het directe blikveld van de bestuurder. Nieuw voor de BMW 6 Serie is ook de Parking Assistant. Hiermee kan de auto automatisch een geschikte parkeerplaats vinden en vervolgens ook zelf inparkeren – alleen gasgeven en remmen wordt aan de bestuurder overgelaten.

AuTonIEuWS

Zeventig jaar BmW Cabrio-historie krijgt spectaculair vervolg: Full colour 3D Head-up Display, iDrive flat screen, Parking Assistant, Tot ruim 17 procent lager verbruik en meer vermogen (Energielabel B) Prijzen vanaf 102.500 euro, standaard in Luxe Executive uitvoering

meer vermogen, minder verbruik

de topmotorisering; een krachtige V8 met eveneens TwinPower Turbo-techniek. Deze 4,4-litermotor is goed voor 300 kW (408 pk) en 600 Nm. Ook de BMW 650iA is voorzien van een achttrapsautomaat met stuurschakeling.

NU iS De NieUWe bmW 6 Serie iN ONZe ShOWrOOm te beWONDereN.

Rijke(re) standaarduitrusting bij lagere prijs

renova Waalwijk, Van Andelstraat 9,

renova tilburg, ringbaan Oost 102a, t (0031) (013) 542 21 33

t (0031) (0416) 332 443

De nieuwe BMW 6 Serie Cabrio is als 640iA verkrijgbaar voor prijzen vanaf 102.500 euro. De BMW 650iA Cabrio kost 129.000 euro. Dankzij de verlaagde CO2-uitstoot (en dus BPM) kosten beide versies minder dan hun voorgangers, terwijl ze nu standaard van Executive uitrusting zijn voorzien. Standaard wordt de auto in Nederland geleverd met onder meer Drive Dynamic Control, achttrapssportautomaat met stuurschakeling, elektrisch bediende stoelen met memory functie en lederen bekleding, Radio

renova breda, huifakkerstraat 1, t (0031) (076) 522 35 49

BMW Professional, climate control (twee zones), bi-xenonkop-lampen met led-coronaringen en het nieuwe iDrive met flat screen display. ďż˝

De nieuwe BMW 6 Serie Cabrio is leverbaar met keuze uit twee motoren. De 630iA heeft plaatsgemaakt voor de 640iA, een zescilinder lijnmotor met BMWâ&#x20AC;&#x2122;s TwinPower Turbo-techniek die ruim 17 procent meer vermogen levert bij een evenzoveel verlaagd verbruik. De nieuwe krachtbron levert 235 kW (320 pk) vermogen en 450 Nm aan trekkracht. Dankzij standaard BMW EfficientDynamics technologie en de automatische achttrapstransmissie met Auto Start Stop-functie, is het gemiddelde verbruik en de CO2-uitstoot van de 640iA (7,9 l/100 km en 185 g/km) laag genoeg voor het gunstige energielabel B. De 650iA is W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Harde werkers in uw team? Beloon ze met een incentive en geef ze een extra stimulans. Wij verzorgen de complete reis van A tot Z op basis van uw wensen. U kunt hierbij vertrouwen op onze uitgebreide service, persoonlijke aandacht en jarenlange ervaring. Succes gegarandeerd!

Beleef het samen! Meer info of originele reisideeĂŤn: Pelikaan Groepsreizen & Incentives T. 088 - 735 45 50, www.groepsreisopmaat.nl

the human link in events NIEUW: GECERTIFICEERD RIGGING PERSONEEL P-Events is gespecialiseerd in het leveren van allround personeel voor de ondersteuning in op-en afbouw van beurzen (locaties), evenementen (locaties), concerten en festivals.

P-Events ondersteunt haar klanten zowel nationaal als internationaal vanuit diverse vestigingen in Europa Ook tijdens uw beurs, evenement of concert kan P-Events u voorzien van o.a. hostesses, horecamedewerkers en promotiepersoneel. Voor meer informatie: Tel: + 31 (0) 165 714 122 Fax: +31 (0) 165 344070 email: info@p-events.nl

www.p-events.nl

advertentie-p-events.indd 1

18-04-2011 15:06:11

Scoren met een presentatie van Laarhoven design!

Professionele borduringen

en realisatie van: -Bedrijfskleding -Promotietextiel -Relatiegeschenken -Gepersonaliseerde artikelen -Cadeautextielen Laarhoven design Breda Munnikenheiweg 38 4879 NG Etten-Leur T 076-5720076 breda@laarhovendesign.nl www.laarhovendesign.nl

HUMAN RESOURCES

Leeftijdbewust personeelsbeleid De gemiddelde leeftijd van de Nederlandse bevolking stijgt sterk; mensen leven langer en er worden minder kinderen geboren. Dit heeft ingrijpende gevolgen voor de arbeidsmarkt: de instroom van jongeren is beperkt en het beschikbare personeel vergrijst. Tegelijkertijd verliezen bedrijven met het uittreden van senioren waardevolle kennis en ervaring. Organisaties zijn minder kwetsbaar voor ontgroening en vergrijzing wanneer er spreiding is in leeftijdsopbouw; diversiteit bevordert de continuïteit. De uitdaging is organisaties aantrekkelijk te houden voor jongeren en de inzetbaarheid van ouderen te verbreden. Wanneer er als gevolg van de ontgroening een nijpend tekort ontstaat aan personeel, zal vaker de productie verplaatst worden naar landen als China. Sectoren die vragen om fysieke aanwezigheid zoals bijv. de zorgsector, zullen nu beleid moeten maken om straks niet met (nog meer) tekorten geconfronteerd te worden. Om het vra agstuk helder in kaart te krijgen zijn analyses nodig. Welk effect heeft de bevolkingsopbouw op de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt op een termijn van 10 jaar. Leeftijdbewust personeelsbeleid heeft als doel ﬂexibiliteit, vitaliteit en competenties van alle medewerkers te bevorderen en niet alleen van oudere werknemers. Het zorgt voor breed inzetbare en vitale medewerkers; nu en in de toekomst. Breed inzetbare medewerkers passen zich gemakkelijker aan tijdens veranderingen in een organisatie zoals bij een nieuwe strategie, afstoting van bedrijfsactiviteiten of reorganisaties. De kans is groot dat de medewerkers daardoor uiteindelijk ook productiever worden en blijven. Het is van belang dat niet alleen gekeken wordt naar capaciteiten die afnemen met het ouder worden, maar zeker ook naar de vermogens die juist op

latere leeftijd worden verkregen, zoals ervaring, slimme werkstrategieën, en inzicht in risico’s en veiligheid. Door mentorschap en het overdragen van vaardigheden en kennis kunnen oudere werknemers een waardevolle bijdrage leveren aan de organisatie. Door de vermogens, die op latere leeftijd worden verkregen, te benadrukken en te stimuleren, kan de oudere werknemer langer voor het arbeidsproces worden behouden. Investeren in de oudere werknemer loont. De meeste scholings- en trainingsuitgaven worden besteed aan werknemers tot ongeveer 40 – 45 jaar. Leeftijdbewust beleid heeft als uitgangspunt dat juist alle werknemers aan scholing en/of training kunnen deelnemen. Scholing van oudere werknemers heeft vaak een hoger rendement dan investeren in scholing van jonge werknemers. De kans dat een 25-jarige medewerker op korte termijn overstapt, is immers groter dan dat een

medewerker van 50 jaar dit zal doen. En - niet minder belangrijk – een medewerker in wie wordt geïnvesteerd, zal zich ook meer inzetten voor de organisatiedoelen. Er wordt terecht gepleit voor het afschaffen van gunstige regelingen voor senioren zoals extra vrije dagen, automatische salarisverhogingen e.d. Ze werken belemmerend om na ontslag weer een werkgever te vinden. Maar het maakt ook de zittende oudere werknemer duur en minder aantrekkelijk. Tijdig signaleren van vitaliteitrisico’s en aanpassing van de functie-inhoud helpt senioren langer volwaardig te kunnen participeren. Deeltijdpensioen voor werknemers voor wie een fulltime functie te zwaar wordt, zorgen voor mogelijkheden om langer door te werken. Leeftijdbewust personeelsbeleid is urgent en een gezamenlijk belang van werkgevers, werknemers en samenleving. � Mirjam Gaasterland, socioloog en loopbaancoach, Shared Progress

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

Genieten in Reiters Golfparadijs Oostenrijk TEKST & FOTOGRAFiE mARTEN WiTKAmP

Met ´daar´ wordt het Südburgenland bedoeld, een glooiend gebied tegen de Hongaarse grens aan en op iets meer dan 60 autominuten vanaf Wenen en Graz. Nabij de dorpen Bad Tatzmannsdorf en Stegersbach werden door de familie REITER twee gigantische verwenoorden gerealiseerd waar u niet alleen kunt golfen maar tevens paardrijden, tennissen, squashen, badderen en uzelf kunt laten verwennen in één van de uiterst complete wellness centra. Oostenrijk is een land waar veel Nederlanders heel graag naar toe gaan, al dan niet met eigen auto. Gemakkelijk wel, een auto indien men op golfsafari gaat en alle spullen in de kofferbak of in een skibox op het dak kan meesleuren. Navigatiesysteem aan en men tuft zonder problemen naar 1 van de circa 130 golfbanen die het land rijk is.

Reiter´s Golf & Country Club Bad Tatzmannsdorf wordt ook wel een Golfodrome genoemd en werd gesticht in 1991. Vanwege het milde klimaat kan men er bijna het gehele jaar terecht om te golfen of golfles te nemen bij Europa´s eerste David Leadbetter Golf Academy, de meest toonaangevende naam op het gebied van golfinstructie. Werkelijk alle denkbare oefenmogelijkheden zijn hier in ruime mate aanwezig, waaronder de grootste driving range in Oostenrijk. Geen wonder als men bedenkt dat de totale oppervlakte van het complex 120 hectaren beslaat. Vanuit 5-sterren hotel Supreme is alles in golfkleding te bewandelen of per buggy te bereiken. Hotelgasten kunnen direct van de baan onder de eigen douche of eerst naar de prima bar en het uitstekende restaurant van het centraal gelegen clubhuis waarin ook de golfbaanreceptie gevestigd is. De 9 holes Lichtenwald baan, par 30, 1773/1539 meter met 6x par 3 en 3x par 4 is een alleraardigst parcours waarop men tijdens de eerste bezoekdag eens even lekker los kan komen. Licht glooiend en dus goed te bewandelen is dit een baan waarop de hogere handicapper (m/v) zeker niet ontmoedigd wordt en de betere speler/speelster de slaglengte van zijn/haar clubs kan testen. Echte longhitters kunnen hun driver overigens het best in hun tas laten zitten want de grootste lengte is 319/288 meter! Na die kennismaking met REITER´s Golfparadijs wilt u geheid

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

de Championship course bespelen, par 73, 5858 meter van geel/5172 meter van rood. Een baan waarop u alles treft wat het edele golfspel zo aantrekkelijk of frustrerend maakt: doglegs, bunkers, water, rough en snelle greens. Weliswaar een over het algemeen open en overzichtelijke baan met brede fairways maar maakt u zich niets wijs want ook daarop kunnen ballen verdwijnen! Zeker is wel dat dit parcours u een eerlijke kans biedt om een goede score te behalen, dwz als het niet hard waait en/of regent; in die situaties verandert deze baan in een zeer lastig te bedwingen traject. Mocht overigens het weer tegenzitten dan geen echte nood daar Reiter´s Supreme Hotel over diverse alternatieve ontspanningsfaciliteiten beschikt. De doeners onder u kunnen

GolF

Want wat de familie Reiter daar aan faciliteiten heeft opgezet grenst aan perfectie en moet u absoluut bezocht hebben! Wat denkt u bijvoorbeeld van 7 dagen golfen op 6 banen met in totaal 77 holes voor slechts Euro 62,00; niet per dag maar voor een hele week, vooropgesteld wel dat u in één van de zeer aangename REiTER´S hotels verblijft.

hun ei kwijt bij en op de schitterende Lippizaner paarden, de tennis en squash banen en de diverse zwembaden, de genotzoekers gaan dobberen in de thermale baden of laten zich ´pamperen´ in het Beauty Vital Centre. Reiter´s Golfschaukel Stegersbach Lafnitztal bevindt zich op circa 20 autominuten afstand vanaf Bad Tatzmannsdorf. Met 2x 18, 1x9 en 5 zgn. fun holes is dit Oostenrijk´s meest extravagante golfcomplex, opgezet in 1996. De Simon Tarr Golf Academy ter plaatse is ´PGA approved´ (goedgekeurd door de Professional Golf Association), een garantie voor werkelijk eersteklas golfonderricht. De goede golfers (m/v) onder u zullen zich geweldig thuisvoelen op de 2x 18 holes banen Südburgenland (par 69, 5398/4813 meter) en Panorama (par

70, 5354/4707 meter); beginnelingen prefereren zonder twijfel de 9 holes ´start and play´ (par 72, 2794/2459 meter) en de 5 holes´fun course´. Wij speelden het Panorama traject en waren aangenaam verrast door zowel de lay-out als de infrastructuur van deze charmante parklandbaan. Wel een buggy nemen ivm de vele hoogteverschillen! Na gedane arbeid (sic!) is clubhuis Eulenwirt een geweldige 19e hole waar men heerlijk op het terras kan zitten uitblazen en ook prima kan lunchen. Ofschoon u ervoor kunt kiezen om ´seniorvriendelijk´ hotel Supreme in Bad Tatzmannsdorf als uitvalsbasis aan te houden, moet gezegd worden dat met het jongste Reiter´s hotel Allegria (4-sterren) qua comfort en voorzieningen absoluut niets mis is. Het grote verschil met Supreme is dat Allegria veel meer toegespitst is op families c.q. echtparen met kinderen.

Dat ziet men aan de prijzen p.p. en vindt men terug in de tamelijk kinderrijke hotelbezetting. Waar hotel Supreme geen ´last´ heeft van rondrennende jeugd ligt dat bij hotel Allegria duidelijk anders, niet alleen in de restaurants maar tevens in de diverse buiten/binnen zwembaden. Chapeau voor het Allegria personeel dat zich uiterlijk nergens door laat ringeloren en iedereen met zeer veel geduld en uiterst vriendelijk behandelt! Reiter´s Posthotel Achenkirch ligt op circa 1,5 uur autorijden vanaf München en is vast meer bekend bij wintersporters dan bij zomergasten. Anders dan in Südburgenland heeft men hier veel meer het gevoel in de Alpen te zijn. Een werkelijk fantastische en uiterst fotogenieke omgeving waarin de bergen domineren en de tinkelende koeienbellen u de echte Oostenrijk beleving geven. De unieke ambiance en het rijkgeschakeerde

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Business Center Oosterhout Kantoorunits te huur vanaf 20 m2 In ons full service Business Center te Oosterhout (Nb) bieden wij gestoffeerde kantoor units aan. Het full-service pakket bestaat o.a. uit: ▼ Centrale receptie ▼ Ondersteuning door receptioniste/ telefoniste ▼ Vergaderfaciliteiten Deze combinatie maakt onze units bij uitstek geschikt voor starters en middelgrote bedrijven.

Ideaal gelegen aan de A27 met Tilburg, Rotterdam en Breda binnen handbereik.

Voor meer informatie kunt u terecht bij : Business Center Oosterhout Beneluxweg 37 4904 SJ Oosterhout ( nB) Telefoon : 0162- 472472 Email : e.wortel@dmbvastgoed.nl Business Center Oosterhout adver1 1

20-10-2008 13:20:46

GOLF

aanbod op het gebied van wellness en gastronomie maken van het Posthotel Achenkirch aan de Achensee in Tirol een exclusieve oase van welbevinden. De 150 suites en kamers van het hotel in authentieke landhausstijl bieden charme, fijnzinnige luxe en alle denkbare voorzieningen die men van een dergelijk hotel mag verwachten. Zin in een rondje golfness, een kort uitstapje voor golf en wellness? Albert Einstein zou enorm hebben genoten van zijn overgenomen theorie. In het Posthotel Achenkirch wordt de formule G+W=E2 namelijk als volgt geïnterpreteerd: Golf+Wellness = Ontspanning in het kwadraat.

ook een buggy voor de deur bestellen! – en ligt op een hoogte van 940 meter. Aardig parcours wel, par 62, 3656/3200 meter met slechts 1 par 5 waarop de golfende gasten een panoramisch uitzicht hebben op de Karwendel en het Rofangebergte. Wij maakten de heropening mee die door Karl Christian Reiter werd verricht in aanwezigheid van vader Karl Reiter, de burgemeester van Achenkirch en tal van genodigden waaronder Oostenrijkse en buitenlandse journalisten. Karl Christian is de vierde generatie van de Reiter familie die in de zomer van 2002 tot het bedrijf is toegetreden en zich conform de ´Posthotel-filosofie´ en met veel gevoel voor gastvrijheid en engagement inzet. Een allervriendelijkste jongeman met jeugdig elan en een zeer hoffelijke opstelling naar alle gasten.

Overige informatie www.reitersburgenlandresort.at www.supremehotel.at www.golfschaukel.at www.allegriahotel.at www.posthotel.at

Net als in de hotels Supreme en Allegria speelt ook in Posthotel Achenkirch het wellness aanbod een grote rol. Met zijn 6500 vierkante meter behoort het wellness gebied in Achenkirch tot de grootste in zijn soort in de Alpen. Het moge duidelijk zijn dat ´Relaxen bij REITER´S´ neerkomt op pure verwennerij voor lichaam en geest, waarbij de immer attente familie Reiter en de hotel teams garant staan voor de meest klantvriendelijke behandeling die men zich kan wensen. �

Voor een kort uitstapje zijn de ´golferdagen´ perfect geschikt. Dit aanbod omvat 4 overnachtingen met wellnesspension, gratis toegang tot de sauna´s en baden, een kosteloze plek in de parkeergarage en 3 greenfees voor de Alpengolfbaan van het hotel. De 9 holes golfbaan is op 10 minuten lopen vanaf het Posthotel – u kunt W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

JonGE onDERnEmERS

▼BEDRIJF:

Shortlease4u B.V. Arjan van Roon Kroonstraat 33C 4879 AV Etten-Leur T : 076 - 50 18 395 F : 076 - 50 18 678 i: www.shortlease4u.nl E: info@shortlease4u.nl

▼STARTDATum: 8 april 2010

▼BRAncHE:

Korte termijn autoleasing

▼moTIVATIE:

In mijn 15 jaar werkervaring in de autoleasebranche heb ik de markt flink zien veranderen. De markt vraagt de laatste jaren om korte contracten, flexibiliteit en geen kosten bij het onverhoopt inleveren van een auto. Hierop speelt Shortlease4U perfect in: u least minimaal 2 maanden een auto en kunt er daarna (kosteloos) weer vanaf.

▼AmBITIE:

Het is de bedoeling dat Shortlease4U binnen 3 jaar een volwaardige speler is in de shortlease markt met minimaal 250 lopende contracten. Hiermee is de continuïteit van de onderneming gegarandeerd en heeft Shortlease4U de mogelijkheid om nieuwe diensten te ontwikkelen.

in u i

ave 3 g t ICT A THEM

in onze juni uitgave van West-Brabant BuSiNESS besteden we extra aandacht aan iCT. Wilt u met uw bedrijf zich in deze uitgave profileren, neem dan contact op met Klaas Sars (013-5810970) voor het maken van een afspraak. En laat u informeren naar de uiterst betaalbare tarieven en campagne mogelijkheden.

JonGE onDERnEmERS

▼BEDRIJF:

Absolutely marketing marije van Helvoort-Arnoldus Heksenkring 13 4823 JS Breda T: 076-7112810 E: marije@absolutelymarketing.nl W: www.absolutelymarketing.nl

▼STARTDATum: 18 oktober 2010

▼BRAncHE:

Marketing, Telecommunicatie, ICT

▼moTIVATIE:

Absolutely Marketing adviseert en ondersteunt bedrijven met een technische invalshoek bij het benaderen van een nieuwe markt of het verbeteren van het huidige marketing- en/of verkoopproces. Onze opdrachten variëren van eenmalige sessies waarbij wij bedrijven snel op weg helpen met hun marketingaanpak, tot projecten van meerdere maanden waarin de complete marketingstrategie wordt bepaald en uitgevoerd. Wat ik zo leuk vind aan mijn werk is dat ik via Absolutely Marketing bedrijven echt kan helpen in het verder professionaliseren van hun organisatie. Daarnaast kan ik bij verschillende bedrijven een kijkje in de keuken nemen, en dat is erg interessant en leerzaam.

▼AmBITIE:

Ik heb verschillende bedrijven in binnen- en buitenland geholpen met het uitwerken van hun marketingstrategie. Wat mij aanspreekt is dat de resultaten altijd direct zichtbaar zijn, zowel buiten als binnen de organisatie. Mijn persoonlijke ambitie voor de komende jaren is om Absolutely Marketing te ontwikkelen tot een vooraanstaand marketing adviesbureau. Zolang ik elke dag wakker word in de wetenschap dat ik met Absolutely Marketing voor mijn klanten het verschil kan maken is dit mijn droombaan.

in u i

ave 4 g t

A THEM G & TIN E K R TIE MA A C I N U COMM

in onze september uitgave van West-Brabant BuSiNESS besteden we extra aandacht aan marketing en Communicatie. Wilt u met uw bedrijf zich in deze uitgave profileren, neem dan contact op met Klaas Sars (013-5810970) voor het maken van een afspraak. En laat u informeren naar de uiterst betaalbare tarieven en campagne mogelijkheden. W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

WIJ KENNEN GEEN NUMMERS, WÉL KLANTEN Debiteurnummer, huisnummer, KvK-nummer, IP-nummer, telefoonnummer. Tegenwoordig herkent men u sneller aan een nummer dan aan uw bedrijfsnaam. Bij Infopact Network Solutions kennen wij geen nummers, alléén klanten. Klanten met specifieke wensen en behoeften als het om spraak-, data- en internetdiensten gaat. Wij begrijpen dat u geen ticketnummer wilt zijn of op automatisch gegenereerde antwoorden zit te wachten. U wilt persoonlijk, vakkundig en snel te woord worden gestaan door een specialist die begrijpt dat u uw boterham verdient met uw telefoon, pinapparaat of internetverbinding. Neem daarom voor al uw ICT-netwerkdiensten contact op met Infopact, wij helpen u graag persoonlijk verder. Bel 088 463 67 30 of kijk op www.infopact.nl voor meer informatie over onze telefonie-, internet-, pin-, alarm- en netwerkdiensten.

tie

n n , is

er? t

en s,

WEST-BRABANT

e ru

530 31 45 / WWW.CHASSE.Nl

Vergader &Culinair

SPECIAL

Anonieme inspecteurs keuren keuken en bediening

michelin kent al jarenlang zijn befaamde sterren toe

michelinmannetje

Eerst iets meer over het Franse familiebedrijf dat in 1889 z’n oorsprong vindt. Michelin groeit in de loop der jaren uit tot dé bandenproducent met Bibendum, het Michelinmannetje, als wereldberoemde mascotte. Om de Michelin banden (autotoerisme) te promoten, begint het bedrijf in 1900 met het uitgeven van reisgidsen, eerst in het moederland maar later ook in het grootste deel van Europa en zelfs in landen daarbuiten. In de zogenaamde Groene Gidsen, die een typische langwerpige vorm hebben, worden onder ander toeristische bezienswaardigheden met één tot drie sterren aangeduid.

Vooral praktisch

Al menig jaar geeft Michelin ook de befaamde Rode Gidsen uit die de nadruk leggen op praktische informatie voor reizigers (prijzen, comfort, bereikbaarheid, aangenaam verblijf). Hierdoor is de Michelin-gids op zich geen concrete gastronomische gids zoals Gault Millau. Desondanks wordt de waardebepaling van Michelin door het grote publiek hoog aangeschreven. Over het algemeen geldt dat alleen al de vermelding in de gids garant staat voor kwaliteit. Aan slechts een kleine minderheid van de bezochte locaties wordt sterren toegekend.

Zeventig inspecteurs

Wie een Michelin-ster ambieert, kan het beste zorgen voor een uitstekende keuken en correcte bediening. Dan bestaat de kans dat je één (een uitstekende keuken in zijn

Wie de naam ‘Michelin-ster’ hoort, denkt al gauw aan een excellent restaurant waar je een maaltijd van zeer hoog niveau kunt nuttigen. Dat klopt gedeeltelijk wel. Toch valt er veel meer te zeggen over deze prestigieuze waardetoekenning door mysterieuze inspecteurs die geheel anoniem een maaltijd komen nuttigen. categorie), twee (een verfijnde keuken die een omweg waard is) of drie (een uitzonderlijke keuken die een reis waard is) sterren krijgt toegekend. Deze manier van werken blijkt een bijzondere aantrekkingskracht te hebben op bezoekende gasten. De betrokken restaurants varen er dan ook regelmatig wel bij. Om te komen tot een gedegen oordeel, laat Michelin zo’n zeventig inspecteurs geheel anoniem circa veertigduizend hotels en restaurants in Europa anoniem bezoeken.

Eigen Nederlandse gids

Nog niet zo lang geleden bestond er slechts één Rode Gids voor zowel Nederland, België en Luxemburg tezamen, maar tegenwoordig mag ons land zich verheugen op een apart exemplaar. Michelin duidt de kwalificering aan met huisjes (hotels) en bestekjes (restaurants) op het gebied van comfort en inrichting. De score ligt tussen één (eenvoudige gelegenheid) tot vijf (absolute luxeklasse). Overigens staat deze kwalificatie los van de toekenning van de befaamde Michelin-sterren waarbij dus de

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

kwaliteit van het eten en de daarbij behorende bediening voorop staan. Het interieur van de zaak telt dus niet zozeer mee in deze beoordeling.

Reputatie restaurant

Zoals gezegd zien de meeste restauranthouders de toekenning van één of meer sterren als een bewijs van waardering. De kans is zeker aanwezig dat dit de omzet ﬂink omhoog zal drijven, hoewel dit lang niet altijd het geval is. Draaien we de zaken om, dan blijkt het verlies van een ster soms een regelrechte ramp voor de reputatie van het restaurant. In het horecawezen wordt dan ook over het algemeen gesteld dat een Michelin-ster krijgen wel eens eenvoudiger is dan een ster behouden. En eerlijk is eerlijk, soms verdient Michelin zelf beslist geen ster. Zo gaf het in 2005 in de Beneluxgids een positieve aanbeveling aan een restaurant dat nog niet eens geopend was. Als gevolg hiervan heeft het Franse bedrijf de gehele oplage uit de handel gehaald en vervangen door een nieuwe uitgave zonder het bewuste restaurant erin. �

mIcHElIn GIDS

Er zijn maar liefst 98 sterrenrestaurant te bezoeken in Nederland, waarvan 12 restaurant hun debuut hebben gemaakt op de Michelinranglijst.

De betekenis van de sterren is als volgt: * 1 ster: Uitzonderlijke keuken ** 2 sterren: De keuken is een omweg waard *** 3 sterren: De keuken is een reis waard N :Nieuw op de lijst

Michelin Sterren 2011 *** 3 Michelin sterren:

Wolfslaar - Breda

De Lindehof - Nuenen

Oud sluis - Sluis

Soigné - Bussum

De Wanne - Ootmarsum

Restaurant De Librije - Zwolle

Chalet Royal - Den Bosch

Cordial - Oss

Calla’s - Den Haag

Frouckje State - Rijperkerk

Seinpost - Den Haag

Hermitage - Rijsoord

Ciel Bleu - Amsterdam

Koriander - Drachten

Niven - Rijswijk

De Lindenhof - Giethoorn

La Provence - Driebergen N

Paul van Waarden - Rijswijk

Boreas - Heeze N

De Karpendonkse Hoeve - Eindhoven

One - Roermond N

Inter Scaldes - Kruiningen

Avant garde van Groeningen - Eindhoven

Amarone - Rotterdam

Da Vinci - Maasbracht

Sonoy - Emmeloord

Ivy - Rotterdam

Beluga - Maastricht

De Zwaan - Etten Leur

Fred - Rotterdam

Ron Blaauw - Oudekerk aan de Amstel

Solo - Gorinchem

De Vrienden van Jacob - Santpoort Noord

De Bokkedoorns - Overveen

Muller - Groningen

Merlet - Schoorl

Brouwerskolkje - Overveen

ML - Haarlem N

Wollerich - Sint Oedenrode

Parkheuvel - Rotterdam

De Bokkepruik - Hardenberg

La Trinité Sluis - Sluis N

De Zwetheul - Schipluiden

Basiliek - Harderwijk

Aubergine - Steyl

De Leuf - Ubachsberg

’t Nonnetje - Harderwijk

Culinaire verwenerij Bij Jef - Texel

De Leest - Vaassen

De Kromme Dissel - Heelsum

Karel V - Utrecht

Cheval Blanc - Heemstede

Valuas - Venlo

Lakes - Hilversum

Savelberg - Voorburg

De Fuik - Aalst

De Kromme Watergang - Hoofdplaat

De Nederlanden - Vreeland

Onder de Linden - Aduard

Kasteel Heemstede - Houten N

De Heer Kocken - Vught

De Saffraan - Amersfoort N

De Molen - Kaatsheuvel

De Treeswijkhoeve - Waalre

Aan de Poel - Amstelveen

Schathoes Verhildersum - Leens

O Mundo - Wageningen N

La Rive - Amsterdam

De Burgemeester - Linschoten N

De Moerbei - Warmond

Yamazato - Amsterdam

’t Amsterdammertje - Loenen a/d Vecht N

Bretelli - Weert

Vinkeles (The Dylan) - Amsterdam

Tante Koosje - Loenen aan de Vecht

Breinen aan de Maas - Well

Le Restaurant - Amsterdam

Au coin des Bons Enfants - Maastricht

Katseveer - Wilhelminadorp

Vermeer - Amsterdam N

Toine Hermsen - Maastricht

Mijn Keuken - Wouw

Apicius - Bakkum

Tout a Fait - Maastricht

De Vlindertuin - Zuidlaren

Het Koetshuis - Bennekom

Château Neercanne - Maastricht

De Groene Lantaarn - Zuidwolde N

Chapeau! - Bloemendaal

Le Marron - Malden

’t Schulten Hues - Zutphen

Kaatje bij de sluis - Blokzijl

Posthoorn - Monnickendam

Librije’s Zusje - Zwolle

De Stenen Tafel - Borculo

De Gieser Wildeman - Noordeloos

De Hoefslag - Bosch en duin

Latour - Noordwijk

** 2 Michelin sterren:

* 1 Michelin ster:

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

UNiEkE lOCATiE VOOr UW ZAkElijkE BijEENkOmST

te huur: Chassé theater Het Chassé Theater in Breda mag zonder overdrijving een van de meest toonaangevende culturele gebouwen van Nederland worden genoemd. Stap de creatie van architect Herman Hertzberger binnen en je proeft: hier is de verbeelding aan de macht. Dit is een plaats waar mensen samenkomen om te worden vermaakt, verwonderd, verleid, betoverd, geïnspireerd. Van binnen en van buiten ademt het gebouw grandeur. Het theater biedt niet alleen ruimte aan podiumkunst en film; ook uw bedrijf kan er zich de allure van de verbeelding aanmeten. U zoekt een ruimte voor een bijzondere bijeenkomst, een opvallende productpresentatie, een zakelijk evenement of een personeelsfeest? Het Chassé Theater biedt u ongekende mogelijkheden.

unieke belevenis Een zakelijk evenement of een feestelijke gebeurtenis in het Chassé Theater staat garant voor een unieke belevenis voor uw gasten. Op www.chasse.nl bij ‘zakelijk’ leest u meer over de mogelijkheden die het theater uw bedrijf biedt. U kunt aan de hand van ervaringen van andere bedrijven inspiratie op doen voor uw eigen evenement. Het is raadzaam ruim van tevoren te plannen. Daarna kunt u uw fantasie de vrije loop laten!

theatraal en sfeerbepalend Of u nu op zoek bent naar een ruimte voor 20 mensen of voor 2.000, in het Chassé Theater past het. Alle afzonderlijke ruimtes, van de foyers tot en met de zalen, of een combinatie daarvan, zijn te boeken. U kunt ook altijd terecht voor een arrangement in combinatie met een voorstelling. Zelfs het uitkopen van de grote theaterzaal met 1.430 stoelen behoort tot een van de mogelijkheden. Een voorstelling exclusief voor uw gezelschap, is dat niet uniek!? Wat maakt het Chassé Theater zo bijzonder? Allereerst de sfeer, maar het theater staat bovendien garant voor alle beschikbare technische voorzieningen, zoals licht, av en geluid, oplopende en inschuifbare tribunes, vakbekwaam en toegewijd personeel. Het theater is altijd in voor bijzondere projecten en heeft de mogelijkheid om de gekste dromen waar te maken samen met de door u gewenste cateraar.

ClAUDiUS PriNSENlAAN 8 / 4811 Dk BrEDA / (076) 530 31 45 / WWW.CHASSE.Nl

GolF

Golfbaan Landgoed Bergvliet Weg van de hectiek van alledag, in een prachtige en rustgevende omgeving, tussen Terheijden, Breda en Oosterhout in, ligt Golfbaan landgoed Bergvliet. Langs het markkanaal zijn twee banen aangelegd, die vanwege de zandgrond en de aanwezige heideplanten aan en linksbaan doen denken. Echte enthousiastelingen gaan natuurlijk de 18 holes wedstrijdbaan te lijf. Wie graag wat rustiger aan doet neemt de tijd om te oefenen op de par 3 baan. Alle ruimte dus voor alle typen golfers, van Businessclub bezoekers tot greenfeespelers.

komt zéker terug voor een lunch of diner. Hier wordt echt gekookt, met alleen verse ingrediënten. In de wijde regio staat de keuken dan ook goed bekend.

Een open karakter!

Businessclub

Iedereen is welkom op Golfbaan Landgoed Bergvliet en dat merk je aan alles. Voor de open, lichte entree bevindt zich een royaal parkeerterrein en eenmaal binnen oogt alles al even ruim en warm. Ook wandelaars en fietsers stappen hier graag naar binnen voor een drankje. Wie eenmaal de gerechten van de zeer ervaren chef kok heeft geproefd

Een groot aantal business leden komt geregeld bij elkaar om te golfen, en natuurlijk om te kunnen ontspannen. Vanwege de vaak overvolle agenda’s van de ondernemers geschiedt dat steevast aan het eind van een middag, zodat er tevens tijd is voor een borrel en diner, soms gepaard met een themabijeenkomst, variërend van wijnproeverijen tot lezingen. Vanzelfsprekend zijn daarbij introducés van harte welkom. Bovendien zijn er uitwisselingen met ander business clubs uit de regio. Netwerken is immers de bestaansreden van een

business club en Golf baan Landgoed Bergvliet draagt daar graag aan bij.

Onvoorstelbaar veel mogelijkheden Golfbaan Landgoed Bergvliet heeft ontzettend veel te bieden. Niet ver van de snelweg, toch midden in de natuur en met ruime parkeergelegen-

heid. Bedrijven kunnen in alle rust vergaderen, voorzien van alle gemakken als beamers, geluid en tv’s. Zo’n bijeenkomst kan gepaard gaan met een eenvoudige lunch of een gezellig diner. Gaat het om feestelijke onthalen, recepties, jubilea, presentaties of uw bruiloft? Bij Landgoed Bergvliet is alles mogelijk. �

Golfbaan landgoed Bergvliet Salesdreef 2 | 4904 SW OOSTERHOUT T: 076-5795666 of 06-28646562 I: www.landgoedbergvliet.nl E: contact@landgoedbergvliet.nl

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Novotel Breda De klant staat centraal Met meer dan 380 hotels en restaurants in 9 Europese landen bent u bij Campanile verzekerd van de beste ontvangst. Campanile staat voor kwaliteit, service en vooral gastvrijheid. Ook in Breda staan deze begrippen hoog in het vaandel. Door gastvrij personeel, een persoonlijke ambiance, 24-uursservice en comfortabele kamers zorgt Campanile Breda ervoor dat u zich thuis voelt.

â&#x20AC;&#x153;Een hotel is meer dan een overnachting, dat moet een beleving zijnâ&#x20AC;?, aldus Armand Stuivenwold, General Manager Campanile Breda. Iedereen heeft verwachtingen van zijn of haar verblijf en Campanile Breda streeft ernaar deze verwachtingen te overtreffen. Gasten moeten zich thuis voelen en hun eigen weg vinden. De hoge kwaliteit van Campanile kan men in elk hotel van Campanile verwachten, maar in Breda streven ze ernaar extra hoog te scoren en dat is gelukt! Breda heeft de hoogste score weten te behalen op de kwaliteitsladder van Campanile: 99%.

Ligging Campanile Breda is centraal gelegen, direct aan de A27, op 5 minuten rijden van het centrum van Breda op het industrieterrein Minervum. Maar de omgeving van het industrieterrein laat u snel achter zich als u de parkeerplaats oprijdt. In het hotel en op het terras ervaart u stilte en rust, de ideale plaats voor zakelijke ontmoetingen.

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

VERGADERLOCATIES VERGADEREN EN IN DE CULINAIR REGIO

Totaalpakket voor de zakelijke markt

Vergadering en training

Campanile Breda biedt een optimale combinatie voor de zakelijke markt: vergaderruimtes, restaurant en hotel. Hierbij wordt niet uitgegaan van de gemiddelde vraag maar van maatwerk. Een bedrijf kan met elke wens terecht. “Al wil de gast een roze olifant bij de ingang hebben staan, alles kan”, aldus Armand Stuivenwold. Campanile heeft een aantal vaste leveranciers waarmee nauw wordt samengewerkt, zodat flexibel ingespeeld kan worden op de wensen van de gast. Altijd zal creatief meegedacht en op de situatie ingespeeld worden. “Nee komt niet voor in ons woordenboek. Er is altijd een oplossing te bedenken.” Een vaste contactpersoon van het hotel/restaurant zal het hele traject begeleiden en ervoor zorgen dat alle zorg van het bedrijf wordt overgenomen. Campanile is uitermate geschikt voor vergaderingen en bijeenkomsten met een kleinschalige aard tot grotere bijeenkomsten van zo’n 150 man. Bovendien wordt uw verblijf zo aangenaam mogelijk gemaakt: • U kunt gebruik maken van een gratis parkeerplaats die ’s avonds wordt afgesloten • 24 uur per dag wordt de receptie bemand en kunt u terecht met uw vraag • Ook na sluitingstijd van het restaurant kunt u gebruik maken van een late night snack. • U kunt altijd gebruik maken van gratis draadloos internet op uw eigen laptop, maar ook op een aantal vaste zuilen voor het geval u geen laptop bij de hand heeft.

Een 8-uurs arrangement inclusief koffie/thee/water, een uitgebreide lunch en een complete vergaderkit (waaronder een beamer) kost u € 35.00 p.p. Speciaal aanbod voor u: de 2e dag met 50% korting!

Maak gebruik van de voordelige mogelijkheden bij Campanile Breda!

Zakelijke lunch Voor uw zakelijke lunch kunt u elke dag gebruik maken van een aantrekkelijke aanbieding: Lunchtimebuffet à € 13,75 p.p. incl. jus d’orange. Gratis internet onbeperkt. �

Hotel & Restaurant Campanile Breda Minervum 7090 4817 ZK BREDA T: 076 - 578 77 00 F: 076 - 578 77 01 E: breda@campanile.com I: www.campanile.com W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

CULINAIR

Koffie van hoge kwaliteit steeds belangrijker

Het (vergeten) visitekaartje van de horeca TEKST JOOST KLAVERDIJK FOTOGRAFIE KONRAD BAK

Over smaak valt niet te twisten, over kwaliteit wél. De meeste Nederlandse horecaondernemers doen hun best hun klanten kwalitatief goed te bedienen met hun producten en hun service. Daarbij lijkt er helaas één ondergeschoven kindje te zijn: de koffie. En dat is toch het visitekaartje van bijna iedere horecagelegenheid.

De afgelopen tien, vijftien jaar is de koffiecultuur in dit land in een stroomversnelling geraakt. De consument neemt steeds minder genoegen met het ‘bakkie troost’ dat lang goed genoeg was. In het buitenland maakte hij kennis met verschillende drankjes die echte, lekkere espresso als basis hebben. In navolging van het buitenland hebben steeds meer Nederlandse plaatsen hun koffiespeciaalzaken. De rest van de horeca wil volgen. Maar hoe zet je een

koffiekroon op een heerlijk diner? Hoe laat je je hotelgasten met pit ontwaken?

Drie maal ‘M’ en een ‘W’ Een goede koffie wordt samengesteld uit vier componenten van gelijkwaardig belang. Dat zijn de melange, de machine en de mens die de koffie bereidt. Drie maal een ‘M’ dus. De ‘W’ staat voor water, procentueel het grootste bestanddeel van het kopje koffie. Over dat water kunnen we kort zijn: het is altijd vers

en schoon. Schoon wil zeggen ontkalkt. Dat is niet alleen van vitaal belang voor het behoud van de machine, je proeft het ook. Een goede koffiemachine voor de horeca heeft een vaste wateraansluiting, dus geen tank waarin het water lang stilstaat.

Melange Ah, de melange van koffie. Dat is een kwestie van smaak, maar ook van kwaliteit. Over koffiebonen kun je net zo goed discussiëren als over wijndruiven. Iedere soort heeft eigen karakteristieken die zorgen voor een andere smaakbeleving. En waar druiven zijn onder te verdelen in rood en wit, heb je ook in koffiebonen twee soorten; arabica en robusta. De arabicaboon is in kwaliteit verheven boven de robusta. De arabica groeit altijd op grote hoogte, heeft een lager cafeïnegehalte dan de robusta (ongeveer 1,5 tegenover 4,5 procent) en is verfijnder van smaak. Er zijn koffiemelanges van honderd procent arabica, maar het is niet ongewoon om een klein deel robusta aan de arabica toe te voegen. Het kan het karakter van de smaak iets ophalen en je hebt in de regel een stevigere crema, de crèmelaag op je espresso. De restauranthouder of hotelier die een lekkere koffie zoekt, hoeft daarvoor echt

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

golfpark De Haenen

de perfecte zakelijke locatie

De Haenen

Lunchen - Dineren - Vergaderen in een andere omgeving (uitstekend bereikbaar - gratis parkeren)

Golfpark De Haenen

www.golfparkdehaenen.nl

Laan der Continenten 70

Teteringen - Breda

076 - 578 39 50

info@golfparkdehaenen.nl

49845_Ad_BCC.indd 1

12-02-2009 11:01:51

culInAIR

machine met koffiemolen in bruikleen krijgt. Ook het onderhoud van die machine is bij de koffieleverancier in goede handen. Het dagelijkse onderhoud bestaat in de regel uit niet meer dan het goed schoonmaken van de zetgroepen. Goed doorspoelen, koffieresten verwijderen en klaar is Kees. Laat ’s nachts de pistons niet in de zetgroepen zitten!

mens

niet naar het buitenland. Er zijn uitstekende koffiebranders in Nederland, die door veel liefde en vakmanschap niet onderdoen voor hun buitenlandse collega’s. Ze weten dat je de ruwe koffieboon in kleinere hoeveelheden langzaam (dat wil zeggen in ongeveer een kwartier) brandt, waarbij je de temperatuur steeds iets laat oplopen. Daarna moet de gebrande boon een paar dagen rusten voor hij wordt verpakt (in een pak met een ventiel, zodat de CO2 eruit kan). Er zijn ook (gerenommeerde) branders die het minder nauw nemen en de bonen met honderden kilo’s tegelijk in een paar minuten branden en daarna meteen verpakken. Gevolg: bittere koffie. Een goede melangeur vertelt u graag over het procedé van zijn branderij. Lekkere koffie krijg je alleen als hij vers gemalen is, bij voorkeur rechtstreeks in de piston. Gemalen koffie verliest in een half uur ongeveer een kwart van het aroma…

machine Essentieel voor de smaak van de koffie is uiteraard ook de machine. Temperatuur, druk en watertoevoer moeten constant zijn. Dat kun je eigenlijk alleen garanderen met een machine met een goede, bij voorkeur externe broeigroep, waarin je de piston met koffie klemt. Machines komen in soorten en maten. Van ‘druk-op-de-knop’-automaten tot machines waarbij je met een hendel zelf de druk op de koffie regelt terwijl je met een voetpedaal de melk opschuimt. Af hankelijk van de grootte van uw bedrijf kiest u voor een machine met twee, drie of vier zetgroepen. Veel van deze machines komen uit Italië, maar de volgens velen beste en mooiste komen uit Waalre van de hand van Kees van der Westen.

Blikvangers bij uitstek.

Een goede machine en een lekkere melange geven nog geen garantie voor een espresso, cappuccino of latte macchiato naar tevredenheid. Het maken van een lekkere consumptie is mensenwerk. Maar kennis en aandacht doen al een heleboel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om een klant iets lekkers voor te zetten. In de regel zit er bij de installatie van de machine in uw zaak een instructie voor u en uw personeel. Een goede espresso maken is niet moeilijk, maar nogmaals: enige kennis en aandacht zijn essentieel. Plezier en enthousiasme doen de rest… En wil je toch een cappuccino voorzien van een mooi blaadje of rozetje in het melkschuim? Dan is een baristacursus alsnog een optie. Voor iedere ondernemer geldt: de kosten gaan voor de baten uit. Dat geldt voor bovenstaand verhaal ook. Alleen u kunt inschatten of u lonend investeert in goede koffie. Maar bedenk daarbij wel dat steeds meer consumenten eisen stellen aan koffie. En wie na een heerlijk diner een restaurant verlaat met de smaak van mindere of zelfs slechte koffie, neemt dat mee in de overweging voor een volgend bezoek… �

Een goede horecamachine is stevig aan de prijs. Maar een koffiebrander heeft vaak arrangementen, waarbij u bij afname van hun koffie een goede

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

VERGADERLOCATIES IN DE REGIO

Landgoed Ulvenhart

“Even ten zuiden van Breda ligt Landgoed Ulvenhart. Een exclusieve plek waar dagelijkse beslommeringenplaats maken voor de prachtige eenvoud van het buitenleven. Een prachtig uitzicht over de landerijen, het geluid van een knapperend haardvuur en een goede maaltijd. Landgoed Ulvenhart is een uitstekende locatie voor uw zakelijke bijeenkomsten. In de historische panden bevinden zich diverse vergaderruimten. Voor iedere groep is er een passende ruimte. U wordt verrast door de unieke sfeer in deze eeuwenoude gebouwen: een uitgebalanceerde combinatie van historische bouwmaterialen en hedendaags comfort.

q Brainstormsessies, vergaderingen, heisessies private dining, workshops teambuilding, presentaties q Exclusief te huren q Is landelijk gelegen q Nabij snelweg q Totaal 6 aantal ruimtes

q Aantal personen: afhankelijk van wensen q Overnachten: 36 slaapplaatsen q Facilitaire voorzieningen zijn aanwezig q Gratis parkeerplaatsen bij de locatie

De catering wordt geheel naar uw wens verzorgd. Voor meerdaagse bijeenkomsten is er gelegenheid om te blijven overnachten. Slapen in de nok van één van de boerderijen, onder balken die al mensen levenslang hun unieke verhaal vertellen. Het is een heerlijke ervaring na een inspannende of ontspannende dag. We heten u van harte welkom op Landgoed Ulvenhart.” �

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

Landgoed Ulvenhart Heistraat 16 4858 RL Ulvenhout T: (076) 5616089 E: info@ulvenhart.nl I: www.ulvenhart.nl

culInAIR

Zo begint je zomer pas ècht lekker... Smaakvol Breda is wellicht het beste evenement om het zakelijke seizoen voor de zomer af te sluiten. Door de kleinschalige omvang, de prettige ambiance, het hoge culinaire gehalte en het beperkte geluidsniveau is het dé plek om je zakelijke gasten te trakteren. Was 2010 met zo’n duizend bezoekers al uitermate succesvol, de huidige kaartverkoop laat zien dat we dit jaar nog hogere verwachtingen mogen hebben…

Hoofdrol voor streekproducten Tijdens dit eerste lustrum van Smaakvol Breda ligt de nadruk op streekproducten. De Baronie heeft veel moois te bieden als het op bijzondere ingrediënten en gerechten aankomt. Denk daarbij aan mooie groenten, kaas, zuivel en bijzondere vleesgerechten. De meeste zijn vrij onbekend, daarom krijgen ze dit jaar speciale aandacht.

Tal van mogelijkheden In 2011 biedt de organisatie een breed scala aan mogelijkheden om de avond in te vullen. Af hankelijk van het aantal gasten dat u meebrengt kan de avond naar eigen wens worden ingevuld, binnen de mogelijkheden van het concept. “Tijdens de vorige editie bleek er behoefte te zijn aan meer variatie voor het invullen van de avond. We bieden nu voor zowel grote als kleine gezelschappen een passend arrangement”, vertelt bestuurslid Marco Vermeulen. Denk daarbij aan: • Ontvangst of borrel met uw eigen groep gasten • Houden van een proeverij • Reserveren van een compleet paviljoen en rechtstreeks met de restaurateur afspraken maken • Maatwerk catering • Het culinaire avontuur: ieder gerecht in een ander restaurant

Nieuw dit jaar: dagsponsorschap

Bij afname van tenminste 50 entreekaarten is een exclusieve voorontvangst bij een paviljoen naar keuze mogelijk. Een mooie gelegenheid om uw eigen couleur locale aan te brengen. Gedeeld dagsponsorschap voor samenwerkende bedrijven is natuurlijk ook een optie. Wij denken graag mee! �

nieuwsgierig naar de mogelijkheden? Neem contact op met Marco Vermeulen, telefoon 06 222 38 447 of Manja van Grinsven, telefoon 06 222 00 348 of via contact@smaakvolbreda.nl Kijk voor meer informatie over de relatie-avond, kaartverkoop of de deelnemers op: www.smaakvolbreda.nl.

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Aceto Balsamico:

azijn of godenelixir?

TEKST KEES RENNEN FOTOGRAFIE SEAN DAMSTRA

ok in ons land heeft aceto balsamico inmiddels een vaste plaats veroverd in onze keukenkastjes. Opzienbarend, omdat nog geen vijfentwintig jaar terug op misschien een enkele kookfanaat na, geen landgenoot ooit ervan had gehoord, laat staan geproefd. Bij elke zichzelf respecterende supermarkt vinden we thans het product prominent op de schappen terug, maar we bespeuren toch enorme verschillen in smaak en textuur en aangewakkerd door culinaire ervaringen – van een enkele uiterst teleurstellende tot vooral fenomenale hoogstandjes – willen we nu toch eindelijk wel eens het werkelijke geheim achter de acetico balsamico ontsluierd zien. En zo reizen we af naar de provincie Modena in het Italiaanse Emilia Romagna, waar deze bijzondere azijn zijn oorsprong vindt, aldus het label op de fles. Om precies te zijn naar Nonantola, op zo’n 15 kilometer ten noorden van de gelijknamige provinciehoofdstad. Daar worden we allerhartelijkst onthaald door Dottore Leonardo Giacobazzi, die werkelijk alle ins en outs

blijkt te kennen van het donkere spul. Geen wonder want Leonardo is behalve mede-eigenaar van het familiebedrijf Fattorie Giacobazzi, dat al sinds jaar en dag de beroemde azijn produceert, ook nog eens voorzitter van het Consorzio Tutela Aceto Balsamico Tradizionale di Modena. Dit consortium, in 1967 in het leven geroepen, stelt zich ten doel om de aceto balsamico meer bekendheid te geven dan in de directe omgeving waar het al sinds eeuwen niet uit de regionale keuken is weg te denken, en om kwaliteitsnormen aan te leggen waardoor bescherming wordt gewaarborgd. Maar eerst een stuk geschiedenis. Leonardo steekt van wal. Zoals zo vaak is er hier geen sprake van een culinaire uitvinding, maar van een toevallige samenloop van omstandigheden, die in dit geval de voortbrengselen van de bodem koppelt aan de specifieke klimatologische omstandigheden van de regio. Twee millennia terug kenden de Romeinen een welhaast niet te stillen behoefte aan voedsel en dan vooral aan bewaarbare producten voor hun legerscharen die uitzwermden tot ver buiten het Middellandse Zeegebied. Om die reden kookten zij de druivenmost in en ontdekten bij toeval dat die uit Modena en omgeving zelfs na dit inkoken de neiging had om te fermenteren en in azijn over te gaan. Het is niet uitgesloten dat wellicht ergens in een vergeten hoekje een halfopen vat is blijven staan, dat inmiddels flink ingedikt, zo lekker bleek te zijn, dat men het bewust is gaan bereiden op deze manier. Daar moet ergens de oorsprong van de

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

aceto balsamico liggen, van waaruit een heuse traditie is ontstaan die ondertussen dus wereldwijd bekendheid geniet. We moeten overigens wel onderscheid maken tussen industriële en traditionele producten. Omdat de vraag zo explosief is gestegen, moest er wel een bereidingswijze worden bedacht die daaraan tegemoet kan komen. Dan hebben we het over een proces dat in de basis wel uitgaat van druivenmost, maar waar de typische inwerking van de tijd en het microklimaat, dat zo onlosmakelijk is verbonden met de traditionele vorm, part noch deel heeft. O.a. door toepassing van gekaramelliseerde suikers kan je aan zo’n fabrieksmatig product wel een zoetig smaakje en een donkere kleur geven, maar het unieke smaakpalet creëert men er niet mee. Voor alle duidelijkheid: we spreken derhalve in dit artikel nog uitsluitend over traditionele aceto balsamico en ter onderscheid mogen behalve de fabelachtige rijkdom aan smaak ook nog eens de prijs voor het product – fabrieksmatige vinden we al voor 4 euro per flesje, terwijl de echte pas vanaf 40 euro verkrijgbaar is – en de zorgvuldig vormgegeven verpakking het bewijs leveren. Een lange rij hoogwaardigheidsbekleders komt langs ten bewijze van de kostbaarheid van de aceto balsamico. De azijn wordt eertijds als de meest gewaardeerde bruidsschat beschouwd bij huwelijken tussen hertogelijke families. Vooral de Este dynastie, die tijdenlang regeerde over de regio, toonde zich in het bijzonder gecharmeerd van het goedje, dat behalve zorgt voor tongstrelende gerechten ook nog eens

CULINAIR

medicinale eigenschappen tegen allerlei kwaaltjes wordt toegedicht. Zo neemt hertog Ercole III Este een flacon aceto balsamico mee voor Franz I van Oostenrijk, bij diens kroning in 1792. Ten slotte beginnen in de negentiende eeuw liefhebbers en wetenschappers, m.n. de familie Agazzotti, de bereidingswijzen en bijbehorende recepten voor regionale recepten, die al generatieslang werden genuttigd, op schrift te stellen.

We zijn nu vanzelfsprekend toch wel heel nieuwsgierig geworden naar de productiemethoden van deze goddelijke azijn. Leonardo troont ons mee naar Villa Emma, schitterend aan de rand van Nonantola gelegen. Het bouwwerk, daar in 1880 gebouwd voor de joodse familie Sacerdoti, ligt nu in al zijn pracht en praal te stralen in het groen, maar kent een beladen geschiedenis. Zo vonden er in 1942/43 73 joodse kinderen uit Duitsland, Oostenrijk, JoegoslaviĂŤ en Polen onderdak, wellicht ook op de enorme

zolderverdieping die nu een bijna letterlijk adembenemende tentoonstelling van aceto balsamico blijkt. De Dottore legt uit, dat de basisingrediĂŤnten bestaan uit de most van autochtone druivenrassen, vooral trebbiano, lambrusco, spergola en berzemino, waaraan geen additieven zijn toegevoegd. Men kookt deze most in open vaten, waarna vergisting en natuurlijke acetificatie (= verzuring tot azijn) plaats vindt. Het aldus verkregen vocht wordt overgebracht in houten vaten die vervolgens jarenlang rijpen om tot het uiteindelijke resultaat te komen. De gebruikte vaten zijn gekuipt van diverse soorten hout (jeneverbes, eik, kastanje, kers, moerbei enz.) die elk hun eigen aroma toevoegen. Zij zijn over het algemeen gering van inhoud (de kleinste nog geen 10 liter, de grootste maximaal 500) en liggen op hun ronde zijde. Aan de bovenkant is een rond gat aangebracht van zoâ&#x20AC;&#x2122;n 10-15 centimeter doorsnede, om de indroging en het neerslaan van de uitsluitend in de streek rond Modena aanwezige typische schimmels, die eveneens hun kenmerkende geur en smaak afgeven, toe te staan. Onze onmiskenbare indruk is, dat de familie Giacobazzi vele haaktalenten in huis moet hebben gehad, want elk gat is keurig afgedekt met een vlekkeloos wit kleedje in die techniek. Het is daarnaast heel verrassend om te ontdekken dat de bereiding van

aceto balsamico veel overeenkomsten vertoont met die van sherry, want behalve smaakbepalende schimmels (in Spanje El Flor del Vino genoemd), is er ook sprake van een zogeheten solera systeem. Dit houdt in dat men de oudste vaten die door indroging en uiteraard door afvulling in flacons, opvult met het vocht uit het ernaast liggende vat en dat weer van het daarnaast liggende enz. Op deze wijze realiseert men constante kwaliteit, waarbij er wel een heel duidelijke ouderdomsgarantie in het leven is geroepen. Door de Italiaanse overheid is eerst in 1986 het predikaat DOC (Denominazione di Origine Controllata) en vervolgens in 2000 de status DOP (Denominazione di Origine Protetta) toegekend. Men kent twee kwaliteitsniveaus: de affinato voor aceto die minimaal 12 jaar is gerijpt en de extravecchio die minimaal 25 jaar oud is. Leonardo informeert ons dat in Villa Emma het bestuur van het Consorzio regelmatig bijeenkomt en zich voor die gelegenheid in historische gewaden tooit. Men bespreekt dan o.a. de jaarlijkse pallio, waarin de ca. 5000 families die nog de aceto balsamico op de traditionele wijze maken, om de eer strijden wie zich de beste mag noemen.

W E S T - B R A B A N T b u s i ness | n u m m er 2 | m e i 2 0 1 1

Overigens, legt hij uit, zijn er nog maar een kleine 70 families die het product daadwerkelijk op de markt brengen, waaronder dus de Giacobazzi’s. De totale jaarlijkse productie bedraagt dan ook nog minder dan 100.000 flesjes van 100 ml per jaar. Na op de beroemde zolder geproefd te hebben – via een pipetje – van het goddelijke stroop, dat in eerste instantie doet denken aan rinse appelstroop maar zich vervolgens al snel ontvouwt tot een waar elixir van zachte, zure, zoete tonen van een ongekend breed en rijk palet, breekt de tijd aan om het aan de dis te mogen meebeleven. Daartoe nodigt Leonardo ons uit om te dineren in het fameuze Ristorante Antica Moka in Modena, waar de struise cheffin Sarita ons aan de deur verwelkomt. Alleen nog bij het afscheid, enkele uren later, zien we haar nog even terug om haar te bedanken voor een fenomenale gastronomische show met de echte aceto balsamico in de hoofdrol. We genieten met volle teugen van soms buitengewoon simpele, maar oh, zo lekkere gerechten, zoals de combinatie van vers vanille-ijs, mooi rijpe aardbeien en natuurlijk de aceto, die een onverwachte, maar zeer spectaculaire smaakverrijker blijkt. Maar ook bij het pastagerecht dat we als primo piatto krijgen voorgeschoteld, likken we de vingers af, om nog maar van de hoofdschotel te zwijgen. Wij willen u natuurlijk graag deelgenoot maken van deze onvergetelijke culinaire trip en plaatsen daarom hieronder een relatief simpel te bereiden pasta met balsamico, in het volste vertrouwen dat u het volmondig met ons eens zal zijn: aceto balsamico is meer dan azijn; het is inderdaad een godenelixir.

Pasta met sa¤raansaus (4 personen) • • • • • • • • • • • •

325 gram penne rigate 50 gram boter 4 teentjes knoﬂ ook (geplet) 150 ml. slagroom 150 gram mascarpone 1 theelepel saffraandraadjes 1 theelepel grof zeezout 3 eetlepels witte vermouth 4 eetlepels aceto balsamico vers gemalen peper 25 gram geschaafde parmezaanse kaas 4 takjes verse rozemarijn

Kook de pasta in gezouten water al dente. Verhit intussen de boter met de knoflook en roer er de slagroom en de mascarpone doorheen tot een dikke puree ontstaat. Stamp de saffraandraadjes en het zeezout fijn in een vijzel en roer dit door de saus. Breng de saus langzaam aan de kook en roer er telkens wanneer de saus te dik dreigt te worden een scheutje vermouth doorheen, totdat de saus goudgeel en romig is. Giet de pasta af en voeg de penne bij de saus. Serveer in diepe borden en leg er een takje rozemarijn op. Sprenkel een eetlepel aceto balsamico over ieder bord en maak het geheel af met wat geschaafde parmezaanse kaas. Eet smakelijk!!

Serveertip: Dit pastagerecht maakt u compleet door een frisse, groene salade of laat u volgen door een secondo van gegrild kippen-, lams- of varkensvlees.

W E S T- B R A B A N T B u S i N E S S | N u m m E R 2 | m E i 2 0 1 1

Hotel en restaurant Campanile Breda heeft een uitstekende ligging naast de A27. De comfortabele kamers zijn voorzien van alle hedendaagse faciliteiten, zoals gratis WiFi. In het restaurant kunt u kennis maken met het Bourgondische Brabant. Naast het ontbijtbuffet kunt u genieten van een heerlijke lunch of diner. U kunt ook terecht in de bar of lounge met open haard. Hotel & Restaurant Campanile Breda 03-12-2008 Minervum 7090 4817 ZK BREDA T: 0031-(0) 76-5787700 F: 0031-(0) 76-5787701 E: breda@campanile.com B U S II: Nwww.campanile.com E S S & B U S I N E S S

-B Business 6 december 2008:W-B Business 2 april 2007

14:05

Pagina 44

Geselecteerde lunch-en vergaderlocaties in West-Brabant

Culinair genieten in het nieuwe restaurant Nieuwe inrichting, nieuwe kaart, nieuw homarium, wine-by-the-glass, Stadsfonteyn Water. Kom langs en geniet!

Gertrudisboulevard 200 â&#x20AC;˘ Bergen op Zoom 0164 260 202 â&#x20AC;˘ www.stadsparkhotel.nl

Energie ontvangen in een bijzondere omgeving

Er meer uithalen! Een Volkswagen, Volkswagen Bedrijfswagen of Audi huurt u gewoon bij TB Autoverhuur. Of u nou tijdelijk een leenauto nodig heeft, een grote verhuiswagen, een stoere cabrio voor op vakantie of juist een ruime limousine voor een zakenreis: waar u ook bent, met 160 vestigingen is Euromobil altijd dichtbij. Kijk voor meer informatie op www.tb.eu. U kunt natuurlijk ook bellen met TB Autoverhuur Breda via 076-8000360 of TB Autoverhuur Roosendaal via 0165-800761. TB Autoverhuur Konijnenberg 3 4825 BC Breda T: 076-8000360

Gewenten 45 4704 RE Roosendaal T: 0165-800761

Onderdeel van de Van Tilburg-Bastianen Groep www.tb.eu TB autoverhuur A4 Er meer uithalen.indd 1

12-10-10 13:58