BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION Magazine for executives & decision makers
APRIL - MAY
ISSUE
2014 126
GENERAL MANAGEMENT
Internationaal ondernemen
ICT
Mobile en Cloud met stip bovenaan
LOGISTICS & MANUFACTURING
3 accès à la mer pour Liège Trilogiport
FACILITY MANAGEMENT
Waste Management
FINANCE & LEGAL
Private Banking
HUMAN RESOURCES
RH et sécurité
SALES & MARKETING
Silodenken staat wars op de multichannel aanpak
Theo Compernolle (neuropsychiater en consultant):
“ Ons brein kan niet multitasken” EDITORIAL PARTNERS
Only the best is good enough.
The Peugeot 308 is Lease Car of the Year 2014!
At Alphabet we are totally convinced about this decision. Simply because we never leave anything to chance. Every car that we recommend is subjected to in-depth investigations. How fuel efficient is it? Are its CO2 emissions acceptable? And what about safety, benefit in kind and total cost of ownership? No question is left unanswered, to ensure you have the best mobility solution.
Stay mobile at www.alphabet.be.
20140317 Alphabet EN 264x186 CXO post.indd 1
17/03/14 21:47
WILT U HET JUISTE DOELPUBLIEK BEREIKEN
Contacteer ons! Tel: 03 889 52 59 e-mail: sylvie.scherrens@cxonet.be
EN UW BUSINESS
DOEN GROEIEN? BUSIN ESS MAGA LEADE RSHIP, ZINE ON INNOV ATION STRAT EGY AND VISION ,
Magazine executives for decision & makers
GENERAL
DEC 2013
– JAN
ISSUE
2014 122
MANAGEM Open Data ENT : une nouv digitale elle fi pour l’écon omie lière FACILITY MAN
Energieco AGEMENT belangrijkördinatoren e opdracht hebben
FINANCE
& LEGAL Private banking voor geïnv als esteerd extra besch erming kapitaal HUMAN RESO
Het aanv URCE noodzakeullende pens S ioen word lijk verlo t ningsinstr ument
SALES &
MARKETI
Contactce co-sourcinnters: van outso NG g urcing naar
ICT
Analytics: de
open poor t naar Big Data LOGISTIC Goede optim S & MANUFAC TURING alisatie onzekerh brengt eid in kaar de t
Rik Torfs , Rector KU Leuven:
“Kritisc de knikhe mensen zien in de cu rve”
p.17
EDITORIAL
PARTNERS
CxO 122.ind
d 1
22/11/1
3 15:59
Magazine Print
Editie
31 March, 2014
126 127 128 129 130 131 132
30 May, 2014 31 July, 2014
ICT
FINANCE & LFEIGNALNCE & LFEIGNAALNCE & LEGAL HU ES ES HU ITI ITI
GENERA L MA NA GE
ICT
LOGIST ICS & LOGIST ICS & LOGIST ICS &
FAC IL FAC IL
ES ITI
GENERA L MA NA GE
ICT
S URCE ESO NR MA
GENERA L MA NA GE
& MARKAELETISN&G MARAKLEETSIN&G MARKETING SALES S S NT NT ME ME
S URCE ESO NR MA S URCE ESO NR MA
NT ME
HU
30 September, 2014
Magazine Digital 30 April, 2014 30 June, 2014 28 August, 2014
22 & 3 DECEMBER 2013 BRUSSELS & 2013 -- BRUSSELS RUNNING FROM DECEMBER UNTIL MAY 2014 2PROGRAM & 33 DECEMBER DECEMBER 2013 2013 BRUSSELS PROGRAM RUNNING FROM DECEMBER 2013 UNTIL MAY 2014
PROGRAM RUNNINGORGANISATIONS FROM DECEMBER 2013 UNTIL MAY 2014 SMART SMART SMART ORGANISATIONS ORGANISATIONS
FAC IL
. n e s s o b r e e 30% m ? l a t a d e j t Wis De Europese bossen zijn sinds 1950 met 30% gegroeid. * Dit komt overeen met 13 keer de oppervlakte van BelgiÍ. De papierindustrie, die duurzaam bosbeheer ondersteunt, draagt zo fors bij tot deze bosuitbreiding. Dit tijdschrift bestaat uit houtvezels, een natuurlijke en hernieuwbare grondstof, of uit gerecycleerd papier. * VN-Voedsel-en Landbouworganisatie (Food and Agriculture Organization - FAO) State of the World’s Forests report 2011
30% meer bossen? Surf naar www.paperchainforum.org www.welovepaper.be en doe de test.
Papier is een zeer milieuvriendelijk communicatiemiddel, omdat het van natuurlijke, hernieuwbare of gerecycleerde grondstoffen gemaakt wordt.
5
EDITORIAAL / EDITORIAL
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CERTAINS LE DÉSIGNENT COMME LE PLUS GRAND COACH DE TOUS LES TEMPS.
SOMMIGEN NOEMEN HEM DE GROOTSTE COACH ALLER TIJDEN UITGEVER / ÉDITEUR & DIRECTEUR
Dirk Vermant
NL Toen hij in mei vorig jaar met pensioen ging, was Sir Alex Ferguson 26 seizoenen lang coach van de Engelse voetbalclub Manchester United geweest. Tijdens deze periode won de club 13 keer de landstitel en 25 nationale en internationale trofeeën. Daarmee was hij dubbel zo succesvol dan de nummer twee in de geschiedenis van de Engelse voetbalcompetitie. Ferguson was veel meer dan een coach. Hij speelde een centrale rol in de organisatie van Manchester United. Volgens exCEO David Gill beheerde Ferguson niet alleen het team maar de complete club. In 2012 onderzocht professor Anita Elberse van Harvard Business School de management approach van Ferguson. Ze analyseerde zijn bijzonder succesvolle methodes en woonde zijn trainingen bij in Old Trafford, het wereldberoemde stadion van Man U. Wat hem onderscheidde van de anderen was zijn langetermijnvisie. Het eerste wat hij deed toen hij aankwam bij Manchester was structuur creëren en voor de jeugd kiezen. Hij ontdekte David Beckham en Ryan Giggs als mager jongetje op 13-jarige leeftijd. Ferguson toonde de moed om zijn team opnieuw op te bouwen. Dat stond haaks op de bestaande methode want nieuwe trainers kozen steeds voor oudere spelers om de trein weer op de rails te krijgen. Ook verstond Ferguson als geen ander de levenscyclus van een speler, zodat hij kon inschatten hoe hun huidige waarde ging evolueren. Het beheren van het proces om talent te ontwikkelen houdt ook in dat hij trouwe veteranen moest vervangen. Ook al was hij er persoonlijk aan gehecht. Samengevat had Ferguson acht filosofieën. • Denk op lange termijn • Wees niet bang van verandering • Stel altijd hoge doelen • Herinner je team er steeds aan wie de leider is • Hecht veel belang aan de keuze van de juiste woorden voor iedere situatie • Winnen is de enige optie • Leer van je team door het steeds opnieuw te observeren • Gebruik constant nieuwe ideeën Misschien was dit wel zijn grootste troef: “Ik beschouwde ieder succes als mijn allereerste.”
FR Quand il a pris sa retraite en mai de l’année dernière, Sir Alex Ferguson totalisait pas moins de 26 saisons comme entraîneur de Manchester United. Une période durant laquelle le club remporta 13 fois le titre national et 25 trophées nationaux et internationaux. Un bilan doublement plus positif que le numéro deux de l’histoire du football anglais. Ferguson était bien plus qu’un simple coach. Il occupait un rôle central dans l’organisation de Manchester United. Selon l’ex CEO David Gill, il gérait non seulement l’équipe mais le club tout entier. En 2012, le professeur Anita Elberse de la Harvard Business School analysa le style de management de Ferguson. Elle étudia ses méthodes particulièrement efficaces. Elle s’est entretenue avec de nombreuses personnes ayant collaboré avec le phénomène. Elle assista en outre à ses entraînements à Old Trafford, le stade mondialement célèbre de Man U, où le coach a désormais sa statue en bronze haute de trois mètres. Ce qui le distinguait de ses collègues était sa vision à long terme. La première chose qu’il fit en arrivant à Manchester était de créer un structure et de résolument opter pour une politique privilégiant les jeunes. C’est ainsi qu’il découvrit un David Beckham et un Ryan Giggs, alors qu’ils n’étaient encore que de frêles gamins de 13 ans. Ferguson eut le courage de reconstruire son équipe, ce qui était à l’opposé de la méthode généralement appliquée. Les nouveaux entraîneurs optent plus volontiers pour des joueurs chevronnés afin de remettre le train sur les rails. En somme, Ferguson appliquait huit principes. • Réfléchir à long terme • Ne pas craindre le changement • Toujours se fixer des objectifs ambitieux • Toujours rappeler à l’équipe qui est le chef • A ttacher beaucoup d ’importance au choix judicieux des mots pour chaque situation • Gagner est la seule option • Tirer les enseignements de son équipe en l’observant sans cesse Avoir recours constamment à de nouvelles idées Mais son atout principal était peut-être de “considérer chaque succès comme si c’était le tout premier.”
ADVERTEERDERSLIJST Accel p. 35 - Alphabet p. 2 - Base p. 84 - Belfius p. 58 - B-information p. 23 - BNP Paribas Fortis p. 15 - BNP Paribas Fortis (advertorial) p. 14 - Capgemini p. 37 - CIMCIL p. 75 Unitt (a Combell Company) p. 32 - Faculty Club p. 31- ING p. 65 - Opel p. 52 - Paper Chain Forum p. 4 - Profiles p. 61 - Skelia p. 32 - The Grand Tour p. 29 - The Reference p. 77 Trendstop p. 26 - Vito p. 47 - Volkswagen p. 54 - Zetes (advertorial) p. 12
6
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Magazine for executives & decision makers BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
GENERA L MA NA GE NT ME
& MARKETING SALES
ES ITI
FINANCE & LEGAL
HU
S URCE ESO NR MA
CXO LEADERSHIP FORUM 2013-2014
2 & 3 DECEMBER 2013 - BRUSSELS PROGRAM RUNNING FROM DECEMBER 2013 UNTIL MAY 2014
13 ORGANISATIONS . . . . . . Bedrijven moeten slim durven samenwerken SMART
ICT
LOGIST ICS &
FAC IL
13 GENERAL MANAGEMENT 17 . . . . . . . Thema-artikel: Internationaal ondernemen
Maarten Boute leidt elektronicabedrijf in Haïti
18 . . . . . . Cover-artikel: Ons brein kan niet multitasken 20 . . . . . . Vlerick Business School ontwikkelt nieuwe coachingtool 24 . . . . . . Business Innovation: Les belges aux JO de Sotchi
28 41
28 . . . . . . Zonder kennis en empathie lukt het volstrekt niet 30 . . . . . . Lokale hogescholen moeten meer aansluiten bij kmo’s
LOGISTICS & MANUFACTURING
40 . . . . . . 3 accès à la mer pour Liège Trilogiport 41 . . . . . . Expert Group Logistics & Manufacturing:
Thema-artikel: E-commerce en e-fulfilment De consument bepaalt waar en wanneer hij wil beleverd worden
44 . . . . . . Bi-Monthly Headlines
48
FACILITY MANAGEMENT
45 . . . . . . Expert Group Facility Management:
Thema-artikel: Waste Management Reverse logistics: een win-win voor alle partijen
48 . . . . . . Thema-artikel: Waste Management
Een actieplan afvalbeheer is geen overbodige luxe
51 . . . . . . Bi-Monthly Headlines
WWW.CXONET.BE
7
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
AUTO & LIFESTYLE
53 . . . . . . Auto
Opel Insignia RAV4
56 . . . . . . Thema-artikel: De passie van Eddy Bruyninckx
53 63
FINANCE & LEGAL
59 . . . . . . Expert Group Finance & Legal:
Thema-artikel: Private Banking Het beheer van uw vermogen vertrouwt u niet toe aan eender wie
62 . . . . . . Thema-artikel: Working Capital
Le fonds de roulement vu par B-information
66 . . . . . . Het huurgarantiefonds
68
HUMAN RESOURCES
67 . . . . . . Expert Group Human Resources:
Thema-artikel: Safety & Security RH et sécurité
70 . . . . . . Project Manager or Project Leader?
SALES & MARKETING
73 . . . . . . Expert Group Sales & Marketing:
Thema-artikel: Multichannel Marketing S ilodenken staat wars op de multichannel aanpak
78 . . . . . . Identity & Branding (2)
Wat ons drijft. Archetypen
81
80 . . . . . . De communicatiekracht van packaging design 82 . . . . . . Bi-Monthly Headlines
WWW.CXONET.BE
8
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
RAAD DER WIJZEN CONSEIL DES SAGES BOARD OF THE WISE The Board of the Wise is a group of entrepreneurs, general managers and directors of SME’s, multinationals and non-profit organisations who decided to join the CxO community. In both CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital the members of the Board of the Wize are sharing their knowledge and inspiring vision through interviews and articles. ERELID RECENT TOEGETREDEN LID
BESTUURDERS COMMUNITIES
Eddy Bruyninckx Antoon De Proft Afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen
Voorzitter raad van bestuur IMEC
Prof. dr. Marc De Vos Directeur Itinera Institute
Dirk Fransaer Afgevaardig bestuurder Vito
Philippe Haspeslagh
Decaan Vlerick Business School
Ingrid Lieten
Viceministerpresident van de Vlaamse Regering
Paul Matthyssens
Claire Tillekaerts
Frank Van Massenhove
Bruno van Pottelsberghe
Decaan Algemeen directeur Antwerp Management Flanders Investment School & Trade
Directeur FOD Sociale Zekerheid
Dean Solvay Brussels School
Mieke Van Hecke
Directeur-generaal VSKO
Raymonda Verdyck
Afgevaardigd bestuurder Gemeenschapsonderwijs
BESTUURDERS GROTE ONDERNEMINGEN
Noë Denecker Bestuurder Honda Europe
CXO EDITORIAL EXPERTS
Arn Borstlap
Erwin De Weerdt
Marc Lambotte VP & GM Benelux & Nordics Unisys
Karel Plasman Gedelegeerd bestuurder Acerta
Luc Van den Brande Voorzitter Raad van Bestuur VRT
Eric Verrept
Administrateurgeneraal Vlaamse Gemeenschapscommissie
ONDERNEMERS KMO’S
Gabriël Fehervari Zaakvoerder Worldlinx
Nicolas Saverys
Gedelegeerd bestuurder Exmar
9
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
ALGEMENE DIRECTIE GROTE ONDERNEMINGEN
Frédérique Bruggeman
Managing director Robert Half België en Luxemburg
Ronnie Leten President & CEO Atlas Copco
Kris Cloots
Country Manager ISS
Hedwig Maes President EMEA Rockwell Automation
Luc Deflem CEO Securex
Dirk Momont
Managing Partner Auxo
Chantal De Vrieze
Jean-Claude Delen
CEO Econocom
General manager DHL Global Forwarding
Arnaud Spirlet
Jean-Paul Van Avermaet
Managing Director Belux Unify Communications
Managing director G4S Belgium & Luxemburg
Alexander Dewulf
Managing director Cebeo
Eric Van Bael
Vice President Commercial & Public Sector EMEA
Ron Embrechts Algemeen directeur Care
Alain Vandenbrande CEO Facilicom Services Group
Ingrid Gonnissen
General manager Xerox
Rik Vanpeteghem CEO Deloitte België
JeanFrançois Guerrier
Managing director Fujitsu Technology Solutions
Eric Van Zele CEO Barco
Ludo Langen Site Manager DSV Solutions
Xavier Verhaeghe
Managing Director Belgium & Luxembourg Oracle Belgium
ALGEMENE DIRECTIE COMMUNITIES
Cathy Berx Gouverneur Provincie Antwerpen
Bernard Caprasse Gouverneur Provincie Luxemburg
Lodewijk De Witte
Gouverneur Provincie VlaamsBrabant
Herman Reynders
Gouverneur Provincie Limburg
Koen Valgaeren
Algemeen directeur Vlaams Instituut voor Mobiliteit
Karel Vinck
Coordinator at the EU Commission
Olivier Willocx Gedelegeerd bestuurder BECI
ALGEMENE DIRECTIE KMO’S
Eugène Beckers
Eddy Bonne
Eddy Helsen
Wim Hoeckman
Chairman Zenitel
CEO ViCre
Paul Van de Perre
CEO Caesar Real Estate Fund
Voorzitter ABRA
Christophe Cherry
Alexandre Cleven
Country director Atradius Belux
CEO Partena, Cluster Ondernemingen en Ondernemers
Carine Huysveld
Francis Jespers
CEO Victor Buyck Steel Construction
Gedelegeerd bestuurder Attentia
CEO Euler Hermes Belgium
Pascale Van Damme
Luc Van den Bossche
Willy Van Overschée
General manager Dell
Voorzitter Directiecomité Optima
CEO CIMCIL
Rudi Deruytter CEO DATEX-CKV-Goffin Kredieten
Inge Plancke
Jonas Dhaenens
Astrid De Lathauwer
Burt Riské
Peter Ryckaert
CEO Combell/Unitt
General Manager USG People Belgium
Managing Director B-information
Saskia Van Uffelen
Daniëlle Vanwesenbeeck
CEO Bull
Zaakvoerder MasterMail
Directeur Acerta Consult
Director Cegeka Chairman Feweb
Tine Verhelst Directeur Faculty Club
Viv Hermans
President Belgian Relocation Center
Marleen Smekens
Managing Partner Mentorprise
Bruno Verhofstede
Onafhankelijk bestuurder en Consultant in Bedrijfsstrategie
Jan Heiremans Luc Hellemans Managing director StepStone
CEO Arcadis
Gonzales Stubbe
Ann Vancoillie
Walter Vermeeren
Hans Wilmots
CEO Groep S
Managing Director Nova Group
Gedelegeerd bestuurder Creaplan
CEO BDO
10
RECENT TOEGETREDEN LID
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CxO EXPERT GROUPS LOGISTICS & MANUFACTURING
FACILITIES
© Jos Verhoogen
ICT
Peter Bal
CIO Wabco Vehicle Control Systems
Geert Christiaens
Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij
Jan Dobbenie CIO ENI
Christiaan Peeters
Jan Buys
Dave Bellekens
General manager European IT Komatsu Europe
IT Manager Accor Hotels Belgium
Christiaan De Backer
Prof. dr. Steven De Haes
Mike Callens
Christophe Huygens
Suzy Costers
CIO Tom Tom Group
Catherine Hellebaut
Director Knowledge & Research AMS
Logistiek directeur Multipharma
Vice Persident sourcing Atlas Copco Airpower nv
Jürgen Berckmans
Robert Boute
Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School
Exploitatie verantwoordelijke Decathlon Benelux
Erik Chabot
Olivier Corluy
Steve Calmein
Business Unit Manager Logistics Honda Europe
Nik Delmeire
President PICS Belgium
Liesbet De Munck
Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux
Professor KU Leuven
VP Vlaanderen PICS
Nationaal voorzitter O.T.M.
Wim Schollaert
Prof. dr. Bart Sijnave
Logistiek manager Eternit
Sonja De Wolf
Jos Marinus President VIB
Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium
Maarten Peeters
Marc Slegers
Geert Swinnen
Alex Van Breedam
Nico Vandaele
ICT Manager Gates Europe
CIO UZ Gent
Kalman Tiboldi CIO TVH - Thermote & Vanhalst
Freddy Stijn Viaene Van den Wyngaert Ass. Prof. of Management CIO Agfa-Gevaert Group
Information Systems Partner of Vlerick Business School
Logistiek manager Hansen Transmissions International
Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen
VP Telenet Procurement & Supply Chain
Prof. dr. KU Leuven
De expert Group ICT wordt verder uitgebouwd dankzij de ondersteuning van:
Tom Van Dijck Purchase manager BASF
Erik Aerts
Supply Chain Director Danone
D emand
Planning Coordinator WEZ AB-Inbev
Luc Peeters
© Sven Everaert
IT Manager, Arteco - Total België
Chris Borremans
Paul Vermeylen
Commercial Manager Marsh
Johan Van Den Broeck
Head of Supply Chain and Procurement bij Ineos ChlorVinyls LVM
Facility manager Johnson Controls
Sébastien Berlanger
Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium
Stephane De Klerck
Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company
Mieke Loncke
Claude Pintens
Koen Van Haelst
Koen Vergauwen
Directeur IFMA
Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen
Facility & Security Domain manager Loterie Nationale
Afdelings verantwoordelijke facilities Delta Lloyd Bank
Jeroen Boon
Facilities-Projects-Risks Floré Group
Frank Geets
Administrateur-generaal Agentschap voor Facilitair Management
Ann Troch
Facility manager D.E. MASTER BLENDERS 1753
11
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
HUMAN RESOURCES
FINANCE & LEGAL
Erik Boone
CFO Gosselin Group
Patrick Descamps
Finance Director Bosal Benelux
Rudi De Winter CFO Van Laere
Sylvain dal Vecchio
Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions
Luc Janssens
Financieel directeur Aveve
Tina Dedecker HR Manager Alfacam Group
Els Druyts
HR Manager Shell Belgium
Prof. dr. Peggy De Prins
Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS
Walter Engels HR Manager Aveve
Koen Dewettinck
Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School
Raymond Evens
HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)
Grit Adriaenssens
Nathalie Arteel
Customer Service & Commercieel directeur Communications Director Arteel Recognition DHL Express Belux Solutions
Jurgen De Wever Marketing Manager Siemens
Véronique Fauconnier
Business Development Director Nova Relocation
Piet De Grauwe
Marketing manager Cofely Services
Dirk Hendrickx
Vice President EMEA Barco
© Jos Verhoogen
CFO EOC Belgium
Kris Coppens
SALES & MARKETING
Paul Lievens CFO Ondernemingen Jan De Nul
Jan-Willem Ruinemans
CFO Hansen Transmissions International
Marc Van Gastel Head of Department Invest FIT
Philippe Maeckelberghe CFO Deceuninck
Regine Slagmulder
Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business School
Pieter van Oijen
Finance Director Belgium & Luxemburg Randstad
Johan Maes
Directeur Financieren Aquafin
Geert Stienen CFO Egemin
Bart Janssens
Denise Laros
Patrick Muylle
Kristian Vandenhoudt
HR manager Gosselin Group
Directeur personeel en organisatie Campina Belgium
Geert Van Hootegem Hoogleraar KULeuven
HR Manager Atlas Copco
Linda Verdonck Director Human Resources Ricoh Belgium
Bert Lyssens
Corporate HR manager Agfa-Gevaert
Marc Van Hoecke HR Director KPMG
Vicky Welvaert HR Director Asco Industries
Christian Luyten
Corporate Communications Officer Isabel
Ursula Quadpeers
Lise Mulpas
Communicatie Elia System Operator
Stéphane Thiery
Marketing manager Mazda Motors Belux
Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC
Patrick
Peter Van Eycken
Sales Director BeLux Van der Avert Unify Communications Manager Corporate Communications & Marketing Belux Atradius Credit Insurance
Anne Van Gils
Marketing manager Gosselin Group
Steven Vansnick Sales manager Ricoh Belgium
Joris Vanholme Marketing manager Attentia
Jan Vroemans
Marketing manager Jaguar Land Rover Belux
Steve Muylle
Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School
Johan Vanden Bergh
Marketing manager KIA Motors Belgium
Arnold Van Garsse
Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture
Ward Van Rijckeghem
Marketing Com munications Manager Volvo Cars Belux
12
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
ADVERTORIAL
INTERNATIONALE
MAIL SERVICE
OPTIMALISEERT
MAGAZIJNPROCESSEN MET ZETES-TECHNOLOGIE Spring Global Mail is een wereldwijde specialist in effectieve en betaalbare verzending van internatio nale post. In haar postsorteercentrum in Mechelen integreerde de onderneming in 2011 de scantechno logie van ZetesMedea en de print & apply hardware van ZetesAtlas. Spring Global Mail, onderdeel van Post NL, is één van ’s werelds grootste aanbieders van internationale postdiensten voor de zakelijke markt met kantoren in Canada, Azië, Rusland en WestEuropa. Om zicht te krijgen op de kwaliteit van de processen en de productiviteit te optimaliseren, werkte Spring Global Mail met Zetes op twee niveaus samen.
REAL-TIME DATAMONITORING “Revenue protection staat centraal in onze dienstverlening. Daarom screenen we de zendingen op de belangrijkste in- en outbound momenten”, vertelt Hendrik Muts, General Manager Linehaul & Systems bij Spring Global Mail. “Wanneer het materiaal bij de klant wordt opgehaald, is deze voorzien van een document met informatie over de inhoud, het volume en de eindbestemming. Na verificatie hiervan krijgt het in onze lokale operationele units een label met barcode die een eerste maal wordt gescand alvorens de zending naar de centrale hub in Mechelen vertrekt. Bij ontvangst scannen we opnieuw om de kwaliteit van dit traject te controleren en eventuele discrepanties tijdig te managen. Een laatste scan volgt na het uitsorteren wanneer de zending via lokale postdiensten naar zijn eindbestemming vertrekt.” Om de efficiëntie in dit magazijnproces te verbeteren, heeft Spring Global Mail ZetesMedea geïmplementeerd. De magazijnmede-
Hendrik Muts, General Manager Linehaul & Systems bij Spring Global Mail.
werkers krijgen hierbij draadloze handheld barcode scanners die via een wifi netwerk met meerdere access points in het magazijn in verbinding staan met de server in de hoofdzetel in Diemen (NL). Dankzij de directe communicatie met de webgebaseerde Mail Track 2.0. software realiseert Zetes real time datamonitoring in de volledige keten van de klant. Reverse logistics Een groeiende categorie van activiteiten betreft reverse logistics of alles wat om verschillende redenen door de eindontvanger naar de leverancier wordt teruggestuurd. “Zoals lege toner cartridges bijvoorbeeld. Wanneer je deze vervangt door een nieuwe, stuur je ze met sticker en barcode naar een lokale postbus in beheer van Spring Global Mail. Van hieruit komen ze in het plaatselijk depot terecht waar ze naar onze hub in Mechelen worden doorgezet”, illustreert de General Manager Linehaul & Systems. Zodra de patronen in bulk in Mechelen arriveren, worden ze meteen gescand waarna de data via het draadloos netwerk naar de producent worden gecommuniceerd als ‘ontvangen’. Een tweede scan communiceert wanneer de respectieve patronen effectief naar de klant of verwerkingsmaatschappij vertrekt. Op deze manier heeft de klant een volledig zicht op zijn retourzending na het uitsorteren. Gezien het volume van dit type zending – per ontvangen palet liggen tot 200 patronen gestapeld met elke een uniek identificatienummer – en de snelheid van het scanproces, leverde Zetes gebruiksvriendelijke ringscanners die in deze context perfect aan de noden voldoen. Spring Global Mail is tevreden over de samenwerking met Zetes. Door magazijnprocessen te optimaliseren is de efficiëntie toegenomen waardoor de prijszetting laag kan worden gehouden in een competitieve bedrijfstak.
Aarzel niet ons te contacteren Straatsburgstraat 3 1130 Brussel www.zetes.be - info@be.zetes.com Tel.: +32.2.728.37.11 - Fax.: +32.2.728.37.19
WWW.CXONET.BE
APRIL-MAY 2014
13
GENERAL MANAGEMENT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CXO LEADERSHIP FORUM 2014: SMART ORGANISATIONS GENERA L MA NA GE
NT ME
& MARKETING SALES
ES ITI
FINANCE & LEGAL
HU
“BEDRIJVEN MOETEN S URCE ESO NR MA
2 & 3 DECEMBER 2013 - BRUS PROGRAM RUNNING FROM DECEMBER 2013 UNTIL
SMART ORGANISATIO
ICT
LOGIST ICS &
FAC IL
SLIM DURVEN
SAMENWERKEN” In het boek ‘Vreemdgaan voor managers’ beschrijven Elke Jeurissen en Cato Léonard van Glassroots hoe organisaties slim kunnen samenwerken met externe stakeholders. Op het CxO Leadership Forum deden ze de kern van dit stakeholdersengagement uit de doeken. “Waarde creëren doe je vandaag niet meer alleen, maar samen met je stakeholders,” vertelt Cato Léonard. “Dit zijn je klanten, concurrenten, overheden, belangenorganisaties, burgers, ngo’s. Essentieel in stakeholder engagement is op zoek te gaan naar de juiste externe stakeholders. Dat zijn degenen met wie je een gemeenschappelijk doel kan nastreven.”
NIET NIEUW Elke Jeurissen: “Werken met externe stakeholders is niet nieuw. In de meeste organisaties onderhoudt iemand al contacten met media of is er occasioneel overleg met een non-profitorganisatie. Veelal gebeurt dat echter enkel vanuit de eigen noden. Stakeholder engagement gaat over het verbinden van je eigenbelang aan een gemeenschappelijk belang en het realiseren van doelstellingen met anderen die je niet alleen kan invullen. Je moet dan wel eerst samen op zoek gaan naar wat je bindt, en hoe je elkaar kan helpen om een gemeenschappelijke doelstelling te realiseren. Dat betekent ook dat je selectief bent in het kiezen van de externe stakeholders met wie je zinvolle partnerships kan aangaan.” “In deze tijden van snelle media is het beter om proactief te zijn, bijvoorbeeld door de stakeholders permanent te betrekken bij beslissingen en te werken aan gemeenschappelijke doelstellingen. Door de technologische ontwikkeling verandert alles snel. Elke bedrijf is een glazen huis waar de overheid, de klanten en de leveranciers naar binnen kunnen gluren. Klanten gebruiken sociale media om commentaar te geven, buurtbewoners bezoeken de fora van kranten. Media vinden hun weg naar die kana-
APRIL-MAY 2014
Cato Léonard: “Waarde creëren doe je vandaag niet meer alleen.”
Elke Jeurissen: “Werken met externe stakeholders is niet nieuw.”
len waardoor bedrijven de controle over de informatie die ze verspreidt, verliezen.”
NEW WORLD OF WORK Een mooi voorbeeld van stakeholderengagement is de NWOW (New World of Work) community. Microsoft startte de coalitie in 2011 en zocht 7 andere organisaties om mee te bouwen aan een kennisplatform over het nieuwe werken. Het werden Telenet, USG People, SD Worx, Out Of Office, de FOD Sociale Zaken, Flanders Synergy en Euro Green IT Innovation Center. Samen willen ze hun ervaring delen, de drempels opheffen en geëngageerde werkgevers en werknemers activeren. Alle partners in de coalitie hebben o.a. als doelstelling om ‘thought leader’ te zijn inzake het Nieuwe Werken: ze willen gezien worden als expert ter zake. Daarnaast willen ze een stuk maatschappelijke verantwoordelijkheid opnemen en mede een antwoord bieden op de discussie rond langer werken en een beter evenwicht bewerkstelligen tussen werk en privéleven. Als je zelf aan de slag wil rond een uitdaging met externe stakeholders, kom dan naar de B2A workshop op 29 april. (zie pag 31)
WWW.CXONET.BE
14
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
ADVERTORIAL
TRADE DEVELOPMENT HELPT BEDRIJVEN IN HET BUITENLAND
CONCRETE ANTWOORDEN
OP CONCRETE VRAGEN
Wie activiteiten in het buitenland wil opstarten, gaat beter niet over één nacht ijs. “Vaak hebben onze klanten heel concrete vragen,” zegt Rob van Veen, Trade Development Manager bij BNP Paribas Fortis. “Daarom beschikt Trade Development over een netwerk van lokale experts die zorgen voor de echte ont plooiing van de activiteiten.” “Belgische bedrijven helpen bij hun buitenlandse ambities door hen een goed inzicht te geven in de lokale markt waar ze willen ondernemen,” zo definieert Rob van Veen zijn actieterrein bij BNP Paribas Fortis. “We bieden een kmo-gerichte, pragmatische aanpak. Vaak missen bedrijven immers nog de nodige antwoorden om echt aan de slag te kunnen gaan. Wij checken bijvoorbeeld of er voldoende marktpotentieel aanwezig is in het gewenste land, gaan na welke barrières er zijn in de wet- en regelgeving en helpen in de ruimste zin van het woord.” “Vaak komt een klant met een concrete vraag: een regeling in verband met het vervoer van goederencontainer in het buitenland aanwerven van lokale medewerkers of nood aan een partner voor zijn facturatie. In de beginfase is het zeker het allerbelangrijkste om die behoeften en ambities te analyseren en scherp te maken.” “ Vaak ook doet een bedrijf een beroep op ons als ze op zoek gaan naar een distributeur of agent. Ook al hebben ze contacten, ze kennen het potentieel van die partijen of van andere mogelijke partners niet. Daarom werkt Trade Development samen met plaatselijke experts. Dit zijn mensen die lokaal het werk doen van de onderneming. Samen met de onderneming verfijnen deze trade developers de selectiecriteria en nemen ze mogelijke handelspartners onder de loep op het gebied van financiën, knowhow, reputatie, en dergelijke. Op basis daarvan worden vier of vijf mogelijke partners voorgesteld. De volgende stap is de kennismaking: het bedrijf wordt bij de geselecteerde partijen geïntroduceerd. Zodra het goed zit, kan het heel snel, heel diep gaan, want
TIPS VOOR ZAKENDOEN IN HET BUITENLAND • Ken de markt in het land, of laat de markt analyseren. • Laat toevallige contacten niet bepalen met wie u in zee gaat. Breid de waaier van partnermogelijkheden uit • Maak een realistisch, maar streng profiel van uw toekomstige partner ginds. • Uw begeleiders moeten aan hun woorden ook daden k oppelen en concreet uw vragen oplossen. • G oede lokale exportbegeleiders zijn goedkoper en meer k mo-gericht. • Z ij versnellen vaak het proces om op een markt door te dringen. de gemeenschappelijke interesse is aanwezig. Wij helpen dan met de verdere onderhandelingen, of nadien met de opvolging.” Een onderneming kan bij BNP Paribas Fortis kiezen uit drie soorten lokale trade developers, die indien nodig nauw samenwerken. “De ene legt zich toe op businessontwikkeling. Een tweede type is de juridische en fiscale specialist en de derde neemt de administratieve taken op zich, zoals de sociale administratie. Een goed advies is ook om de startinvestering te beperken door de trade developer het werk te laten doen: aanwerven, factureren, een entiteit oprichten, … Als de orders beginnen binnen te lopen, kan de onderneming ook bij onze bank terecht om de transacties te financieren en zich in te dekken tegen de risico’s die verbonden zijn aan internationale handel.”
Aarzel niet ons te contacteren Klik op cpb.bnpparibasfortis.be
WWW.CXONET.BE
APRIL-MAY 2014
WIE ZEKER IS VAN ZIJN BANK, DURFT MEER.
DICHTBIJ UW ONDERNEMING IN BELGIĂ‹ EN IN DE REST VAN DE WERELD. Met uw relatiebeheerder en een team van specialisten in bijna 80 landen ligt internationaal succes binnen bereik. ondernemingen.bnpparibasfortis.be
V.U. : A. Plaetinck, BNP Paribas Fortis NV, Warandeberg 3, 1000 Brussel, RPR Brussel, BTW BE 0403.199.702.
16
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
HOE DENKT DE CXO RAAD DER WIJZEN OVER INTERNATIONAAL ONDERNEMEN?
WIE NIET WATER KOMT IN
, HET LEERT NOOIT ZWEMMEN CxO Redactie
WWW.CXONET.BE
vaak ook eerst vallen maar dan opstaan, leren en verbeteren. Het is een kritische ervaring voor al wie in onze huidige, sterk geconnecteerde wereld (internationaal) resultaten wil boeken. Eddy Helsen, CEO ViCre
LUISTER AANDACHTIG EN ALERT
Mijn jarenlange ervaring met buitenlandse bedrijven en zakenpartners heeft me vooral geleerd om bijzonder aandachtig en alert te luisteren en me open te stellen voor een soms totaal andere visie op zakendoen. Deze visie wordt vaak ingegeven door een totaal verschillende culturele bagage maar is Wie een organisatie leidt, is zich bewust van de mogelijk juist daarom vaak boeiend en verheden en de beperkingen van die organisatie. In welke mate frissend. Net omwille van die verschillen blijft het een uitdaging om legt internationaal ondernemen de gebreken bloot? CxO samen constructief naar oplossinMagazine vroeg het aan de Raad der Wijzen. Is interna gen te zoeken die op elk vlak en voor tionaal zakendoen jezelf verbeteren? elke partij voldoening geeft. Je moet jezelf kneedbaar (durven) instellen en aanvaarden dat je eigen werkJONGEREN VORMEN TOT kan sieren, maar ook schaden. wijze niet noodzakelijk de beste WERELDBURGERS Buiten de grenzen zijn er een legio werkwijze om succesvol op interDigitalisering en globalisering van mogelijkheden en verspreidt de nationaal vlak te werken. maken de wereld steeds kleiner. risicoportefeuille. Meer dan 75% Viv Hermans – President Bij het GO! vinden we het belang- van de export gaat naar buurlanden. Brilliant Relocation Center rijk om jongeren te vormen tot Durf ook verder te kijken dan de wereldburgers. Jongeren burgerzin buurlanden. Landen als Zwitserland WIE NIET IN HET WATER KOMT, en ondernemingszin bijbrengen in en Noorwegen bijvoorbeeld komen LEERT NOOIT ZWEMMEN een internationale context leidt tot weinig voor in de exportmix, terwijl Hoor de frisse geluiden. Voel de verbetere zelfontplooiing, je leert ook deze landen minder aanbieders heb- rassing en smaak de vreemde comjezelf beter kennen in een interna- ben op hun markt èn kapitaalkrach- binaties. De bange blanke ondertionaal kader. Wij maken dit mee tig zijn. nemer of manager kan zoveel leren mogelijk door hen een goede ken- Sonja Van Dorslaer, door over de omheining te sprinnis van vreemde talen bij te brengen, General Manager Asendia gen. Het geeft ook op persoonlijk samen met sociale vaardigheden en vlak voldoening: nieuwe vrienden, een open geest. Concreet stimuleren VALLEN EN OPSTAAN nieuwe mogelijkheden, of eindewe onze leerlingen om internatio- Internationaal zakendoen scherpt lijk de praktijktoets van het internale stages te doen als deel van hun je businessinzichten aan. Door con- nationale denken. En de risico’s vorming en opleiding. tact met andere culturen ontdek je op een deuk in het zelfvertrouRaymonda Verdyck, Afgevaardigd andere aanpakken & invalshoeken. wen, op een kras in ons ontwikkeld Bestuurder Gemeenschapsonderwijs Gevolg: je inzichten, je resultaten beoordelingsvermogen, moeten we worden rijker. Naast je business beheersen door ons gezond boerenKIJK OOK NAAR ZWITSERLAND EN inzichten wordt ook je aanpassings- verstand, gecombineerd met realisNOORWEGEN vermogen vergroot, alsook je pro- tische dromen. Wie niet in het water Internationaal zakendoen is een fessionele soft skills. Het gaat om komt, leert nooit zwemmen. grote stap die nog te weinig wordt begrijpen, eigen maken en zo ver- Walter Vermeeren, President genomen in België. Bescheidenheid diepen, verrijken, toevoegen. Maar NOVA Relocation Group
APRIL-MAY 2014
17
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
GENERAL MANAGEMENT
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
MAARTEN BOUTE LEIDT ELEKTRONICABEDRIJF
SURTAB IN HAÏTI Maarten Boute: “De lageloonkosten speelden mee in onze beslissing om hier te beginnen.”
Maarten Boute verhuisde zes jaar geleden naar Haïti om CEO te worden van de lokale operator Digicel. Vorig jaar ruilde hij die functie voor het ondernemerschap en besloot hij te investeren in een bedrijf dat goedkope tablets maakt. Surtab maakt drie tabletmodellen: een toestel met wifi, een met 3G-connectiviteit en een HD-model dat vooral voor de VS en Canada bestemd is. “Er zijn veel opportuniteiten in Afrika. De markt ligt hier gunstiger dan in België of Europa,” aldus Maarten Boute. “Haïti heeft een groot aantal werklozen en veel talent. Het advies is om bescheiden te beginnen, het is aanvankelijk wennen aan de lokale manier van zakendoen.”
LAGELOONKOSTEN
De Belgische ondernemer Maarten Boute is een van de oprichters van Surtab dat in Haïti goedkope tabletcompu ters assembleert. “Er zijn veel opportuniteiten in Afrika. De markt is hier gunstiger dan in België of Europa.”
den op de uitvoer naar de Verenigde aan de internationale standaarden Staten, Europa en veel landen in de van de elektronicaproductie. De Caraïben. assemblage gebeurt in de ‘witte zaal’, met gecontroleerde tempera5.000 TABLETS PER MAAND tuur, een antistatische vloer en uitDe eerste tablets werden in augus- gerust met een ‘Air-Shower’ om de tus van vorig jaar geassembleerd. stofvervuiling te voorkomen. Vandaag is Surtab goed voor een “We zijn wel ambitieus ja,” vertelt massaproductie van ruim 5.000 Maarten. “Gradueel groeien is het stuks per maand. “Haïti is op zich doel, we willen enkele percentages een heel grote markt,” zegt Maarten, van de mondiale markt binnenrijer wonen 10 miljoen mensen, dat is ven. Dat zou betekenen dat we jaaral voldoende om deze zaak rendabel lijks miljoenen tablets zouden prote houden.” De onderdelen van de duceren. Momenteel zijn hier ruim tablets worden aangeleverd vanuit 70 mensen aan de slag.” Maarten China, Taiwan, Korea, Japan en de Boute verwacht dat het bedrijf eind Verenigde Staten. 2014 meer dan 100 medewerkers Surtab vestigde zich in een indus- heeft. trieel gebouw in de hoofdstad Portau-Prince, maar moest zwaar inves- Deel II verschijnt in teren om de fabriek te laten voldoen het CxO Magazine Digital
CxO Redactie
“De lageloonkosten speelden mee in onze beslissing hier te beginnen,” aldus Maarten. “We willen de tablets aanvankelijk vooral in Haïti brengen, maar het doel is om op termijn ook te exporteren naar VS, Canada en de Caraïben. Fiscaal gezien is Haïti geen slecht land om een exportbedrijf te beginnen. Het land biedt investeerders in bepaalde sectoren tot 15 jaar na opstart een zogenaamde tax holiday (gunstige belastingtarieven). Dankzij vrijhandelsakkoorden moeten er weinig of geen heffingen betaald wor-
APRIL-MAY 2014
WWW.CXONET.BE
18
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
GESPREK MET NEUROPSYCHIATER EN CONSULTANT THEO COMPERNOLLE
Neuropsychiater en consultant Theo Compernolle.
“ONS BREIN
KAN NIET
MULTITASKEN” Onbeantwoorde mails, to-do-lijstjes die niet afgevinkt geraken, de strijd tegen de klok. Multitasken lijkt het probleem van vandaag. Hoewel we vaak denken dat multitasken ons kan helpen, zullen we door het binnenlopende mail- en sms-verkeer, net minder doen. “Dat komt omdat ons bewust brein maar één ding tegelijk kan,” zegt dr. Theo Compernolle, neuropsychiater en consultant. Over de ‘bezetting van ons brein’ schreef hij een boek: Brain Chains. Theo Compernolle (TC): “Tijdens een cursus groepcoaching aan het INSEAD, merkte ik jaren geleden dat de manier waarop managers met hun smartphones omgingen meer
WWW.CXONET.BE
en meer contraproductief was. Ik ging me verdiepen en deed onderzoek in het bedrijfsleven. Het bleek nog veel erger dan ik dacht en de ondertitel van mijn workshop hierover
APRIL-MAY 2014
19
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
werd ‘How we unknowingly fuck up our brainwork’. Let wel, onze technologie is fantastisch, de samenwerking brein-ICT is onklopbaar als we het goed doen. Het probleem is de manier waarop we de ICT nu gebruiken, zonder rekening te houden met wat ons brein kan en niet kan, waardoor we mét minder presteren dan zonder.”
worden en we moeten concentratie opbouwen om over die mail te kunnen nadenken. Probleem is dat het tijdelijk geheugen beperkt is, en dat als je meerdere keren van taak wisselt er ondertussen heel wat informatie verloren kan gaan. Het denkend brein kan niet multitasken en als je het toch probeert ben je echt volslagen inefficiënt bezig. Je verliest energie en enorm veel tijd, je werkt BRAINCHAINS HEET UW BOEK: minder grondig en maakt meer fouONTKETEN UW BREIN ten. Vergeet niet: elke interruptie is TC: “Het probleem is dat de een content switch en bij elke switch moderne breinwerkers helemaal verlies je.” niets afweten van hun belangrijkste instrument: hun brein. Daardoor GELDT DIT OOK VOOR JONGEREN beperken ze hun brein met 4 brein- DIE OPGROEIEN IN EEN WERELD VOL boeien, eigenlijk 5, maar later meer INTERNET, GSM, SOCIAL MEDIA? over die vijfde keten. Ten eerste: wie TC: “Ja, dat was dé grote desillusie altijd verbonden is, denkt niet meer tijdens mijn onderzoek. Ik dacht goed na. Ten tweede: ons denkend dat alleen mijn generatie problemen brein kan niet multitasken. Drie: zou hebben en dat jongeren dit alles door altijd verbonden te zijn, ont- beter zouden kunnen combineren. staat op de achtergrond een chro- Nu, wat blijkt, hyperverbonden jonnisch en schadelijk stressniveau. geren scoren op elk meetbaar cogniVier: door een chronisch gebrek tief gebied, ook het multitasken zelf, aan slaap verwerken we informatie slechter.” slechter. Dat heeft met ons archiverend brein te maken dat in perio- OM CREATIEF TE ZIJN, MOETEN WE des van rust, dus vooral ’s nachts, ONS LOSMAKEN, ZEGT U werkt.” TC: “De homo sapiens is een inefficiënte homo interruptus geworden. EEN MENS KAN NIET MULTITASKEN? Daarom heb ik drie regels opgesteld. TC: “Nee, ons bewust denkend Eén: maak je los van je technologie brein kan zich maar op 1 ding tege- om na te denken. Twee: vermijd lijk focussen, wij kunnen onze aan- zo radicaal mogelijk interrupties dacht niet verdelen. Telkens we van en drie: maak je los om te relaxen. taak wisselen, staat ons brein voor Dit laatste is nodig om ons archivede complexe taak van content swit- rend brein zijn werk te laten doen. ching. Een voorbeeld: stel dat je Het archiverend brein is immers in aan een moeilijk dossier werkt en competitie met het denkend brein. een mail komt binnen. Alleen al Als we continu bezig zijn, heeft ons het geluid van de binnenkomende archiverend brein geen kans om mail, of sms, haalt ons brein 2 minu- te archiveren. Gevolg: je onthoudt ten uit concentratie, zelfs als we die veel minder. Het archiverend brein mail niet bekijken. Als we die mail wordt in stelling gebracht bij elke wel bekijken, dan moet de huidige pauze, pas dan begint het te protaak even helemaal worden opge- cessen. Ga maar eens na wanneer slagen in het tijdelijke geheugen, je de meest creatieve gedachten het werkgeheugen moet schoon- krijgt: als je in de auto zit, of onder gemaakt worden, de informatie de douche staat, of aan het joggen over de nieuwe taak moet geladen bent, in bed, enzovoort. Bekende
APRIL-MAY 2014
GENERAL MANAGEMENT
denkers zoals Jeff Bezos, Bill Gates of Steve Jobs nemen, of namen, geregeld lange rustpauzes en gebruiken de moderne technologie zo weinig mogelijk of zelfs niet. Ze sturen hun kinderen zelfs naar scholen waar de moderne technologie niet wordt gebruikt.” TC: “All great ideas come from walking’, zei Nietzsche. CEO’s en bedrijfsleiders moeten een helikoptervisie ontwikkelen om breed en voorwaarts naar de toekomst van hun bedrijf te kunnen kijken. In veel bedrijven heeft men echter de afgelopen jaren gesnoeid in het middle management waardoor ook veel operationele taken nu op het bord van de directeuren terechtkomen. Dit fenomeen wordt nu versterkt omdat directeuren al die operationele zaken op hun smartphone continu meedragen.. Zelfs als directieteams ‘off-site’ zijn om na te denken over strategische kwesties vanuit een helikopterview, laten ze zich telkens weer omlaag halen door de continue stroom van de sms en e-mail. Hop hop ... even omhoog en meteen terug naar de grond. In plaats van een helikopterview te ontwikkelen, hebben ze een sprinkhaanperspectief.”
Arn Borstlap
U SPRAK OVER EEN VIJFDE BREINKETEN … TC: “Voor de zoveelste keer zei iemand vanmorgen: ‘De grootste negatieve invloed op mijn breinwerk is mijn kantoor. Al het onderzoek geeft die mensen groot gelijk. Open offices, of landschapskantoren, zijn pure waanzin voor het brein. Ze zijn wel nuttig voor routinewerk, maar voor geconcentreerd breinwerk betekenen ze een reductie van gemiddeld 30 procent op de productiviteit. Over die vijfde breinketen, ‘brain hostile offices’, is een tekst gratis te downloaden op de website www.brainchains.org.”
EXECUTIVE SUMMARY Dr. Theo Compernolle schreef het boek BrainChains dat verkrijgbaar is via Amazon. In september verschijnt de Nederlandse vertaling: Ontketen uw brein. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
20
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
VLERICK BUSINESS SCHOOL ONTWIKKELT NIEUWE COACHINGTOOL
CxO Redactie
‘STEVIG IN DE STEIGERS’ Hoger opgeleiden zijn vertrouwd met het principe van coaching en persoonlijke ontwikke ling. Bij kortgeschoolden is dat zelden het geval. Terwijl zij net zo goed nood hebben aan bij komende ondersteuning om te blijven groeien in hun job. Wim Vroonen van Vlerick Busi ness School ontwikkelde samen met Wonen en Werken Opleiding vzw ‘Stevig in de Steigers’. Een laagdrempelig instrument dat bedrijven helpt bij het coachen van hun kortgeschoolde medewerkers.
EXECUTIVE SUMMARY ‘Stevig in de steigers’ is een uniek antwoord op de groeiende noodzaak voor kortgeschoolden om een brede(re) waaier aan competenties te ontwikkelen. Als coachinginstrument in de vorm van een doe-box biedt het concrete tools om hen hun sterke en minder sterke punten te laten ontdekken. Ook leren ze tot acties te komen om hun vaardigheden aan te scherpen. Leidinggevenden worden op hun beurt ondersteund bij het voeren van coachinggesprekken met hun medewerkers. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
Coaching op de werkvloer is in. Hoogopgeleide bedienden en kaderleden zijn er al jaren mee vertrouwd. Het coachen gebeurt op vraag van de medewerker of in het kader van een opleidingstraject waarbij meestal externe coaches worden aangetrokken. Voor kortgeschoolde werknemers zijn er weinig tot geen initiatieven rond coaching te vinden. Vaak ligt de oorzaak in het feit dat hun leidinggevenden geen ervaring, vaardigheden of mogelijkheden hebben om met coaching aan de slag te gaan. Een toegankelijke coachingtool betekent voor hen dus een significante meerwaarde. Vanuit die behoefte ontwikkelden Vlerick Business School en Wonen en Werken Opleiding vzw het instrument ‘Stevig in de Steigers’, met de steun van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en de Vlaamse Overheid. Wim Vroonen, wetenschappelijk medewerker aan Vlerick Business School: “‘Stevig in de Steigers’ is een soort van doe-box die interne coaching voor iedereen toegankelijk maakt. Ploegbazen, meestergasten, teamleiders en HR-medewerkers worden op een leuke, eenvoudige manier ondersteund tijdens coachinggesprekken met hun medewerkers. Kortgeschoolden ontdekken er hun sterke en minder sterke punten mee, en komen tot acties om hun vaardigheden aan te scherpen.”
DOE-BOX OP MAAT VAN IEDEREEN ‘Stevig in de Steigers’ omvat een digitale en een fysieke versie. De digitale wordt op laptop of pc gebruikt, de fysieke versie is een doos met kaarten. Zo is de tool op om het even welke locatie inzetbaar. Omdat de begelei-
Wim Vroonen, onderzoeker aan Vlerick, ontwikkelde met collega’s Maaike van Ameijde en Prof. dr. Dirk Buyens de tool ‘Stevig in de Steigers’.
ding van de leidinggevende cruciaal is, werkte Vlerick Business School een handleiding uit voor bedrijven en coaches met daarin een stappenplan voor het instrument en voor het coachen van laaggeschoolden. De tool is op maat van iedereen, vereist geen specifieke kennis of taalniveaus en bestaat uit drie gesprekken die apart in de tijd kunnen plaatsvinden: ‘Wie ben ik en wat kan ik?’, ‘Werken met een uitdaging’ en ‘Opvolging’. De werknemer bepaalt het tempo zodat zijn talenten de kans krijgen te groeien vanuit een stevig fundament. De duur van het gesprek is flexibel, kan worden ingepast in het werkschema, en neemt 20 tot 30 minuten in beslag. Eén volledig traject duurt drie tot acht weken.
GETEST EN GOEDGEKEURD Het project ging in 2011 van start met onderzoek naar en literatuurstudie van de bestaande coachingpraktijken. Daarna werden zeven bedrijven aangesproken, waaronder Volvo Cars en Tabaknatie, die doorheen het hele ontwikkelingsproces kwalitatieve en kwantitatieve input leverden. Voor de voltooiing van het prototype van de tool werd het Centrum voor Informatieve Spelen (C.I.S.) ingeschakeld. Wim Vroonen: “Door de positieve ervaringen met de testversie van ‘Stevig in de Steigers’ maakt Volvo Cars nu al plannen om de tool te gebruiken. De leidinggevenden coachen hun medewerkers op een positieve manier en breiden zo hun competenties uit. Dat maakt hen op lange termijn niet alleen gemotiveerder maar ook breder inzetbaar.”
APRIL-MAY 2014
21
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
OP DE
GENERAL MANAGEMENT
BOEKENPLANK
Karel De Decker
VAN INDUSTRIËLE REVOLUTIE NAAR DUURZAAMHEIDSREVOLUTIE, ECONOSHOCK 2.0 Aan de hand van zes belangrijke schokken legt Geert Noels in Econoshock 2.0 uit hoe we er nu voor staan en wat we van de toekomst mogen verwachten.
IN DIT BOEK EEN ZEER STERK PLEIDOOI VOOR DE DUURZAAMHEIDSREVOLUTIE
Duurzame ontwikkeling is voor de auteur de ontwikkeling die tegemoetkomt aan de noden van nu, zonder het vermogen om toekomstige generaties om in hun noden te voorzien in gevaar te brengen. Deze definitie komt van de Verenigde Naties en verenigt economische groei, aandacht voor maatschappelijke ongelijkheid en armoede, en de bescherming van het milieu in zich. De duurzaamheidsrevolutie wordt voortgestuwd door fundamenteel nieuwe en effectieve technologie, niet enkel toenemende efficiëntiewinsten. En door een bewustzijn dat de wereld minder plat en afstandelijk is dan de kredietgedreven groei en consumptie van de afgelopen decennia lieten uitschijnen.
DE MENSEN ACHTER HET VERHAAL
Gespecialiseerde investeerders in risicovolle ondernemingen besteden dan ook veel meer aandacht aan de mensen achter het verhaal dan aan het verhaal zelf. De verhaallijn kan immers plots wijzigen. Het is het vermogen van de ondernemer om zich aan te passen aan een veranderende wereld dat dan het verschil maakt. De conclusies van de auteur: alleen als we duurzaam leren omgaan met onze hulpbronnen, nieuwe technologieën volop aanwenden en authenticiteit en behoud van onze welvaart verkiezen boven schuldgedreven, onhoudbare groei, zullen we in staat zijn om de crisis te overwinnen.
Econoshock 2.0 Geert Noels Lannoo ISBN 978 94 014 1422 7
ESSENTIALS: VERANDEREN Met ‘Essentials Veranderen’ maakt de lezer kennis met de verschillende stappen in het veranderingsproces. Het boek doet je stilstaan bij het belang van een goede timing. Je ontdekt hoe je je organisatie veranderrijp maakt en ervoor zorgt dat iedereen de noodzaak aan verandering tijdig aanvoelt, begrijpt en ondersteunt. Mensen hebben immers verandering nodig. Maar hoe breng je ze op gang? En hoe breng je ze tot een goed einde? Een routine afbouwen en vervangen door een ander gedrag kost immers meer moeite dan iets totaal nieuws aanleren. Toch heeft ‘verandering’ een vaak negatieve bijklank. Nochtans hebben mensen van nature uit geen weerstand tegen verandering, maar wel tegen hoe de verandering wordt aangepakt. Daarom zijn de knapste veranderingen diegene die niemand heeft opgemerkt, die enthousiast zijn uitgevoerd en waarvan iedereen achteraf zegt: ‘dat hebben we toch weer goed gedaan.’ De auteurs van dit vlot leesbaar boekje komen tot de vaststelling dat ze drie types leiders onderscheiden: - diegenen die catastrofes aangericht hebben - leiders die onder dramatische omstandigheden ten onder zijn gegaan (Julius Caesar, John Kennedy e.a.) - de ‘beyonders’, zij die waardevolle veranderingen geïnitieerd en geïmplementeerd hebben. VERANDEREN Grote leiders laten hun ego varen ten voordele van gezonde besluitvorming. Dit boekje maakt deel uit van de reeks ‘essentials’; handige boekjes waarin je alles te weten komt over thema’s waar eigentijdse managers niet omheen kunnen. De reeks is geschreven door auteurs van de Vlerick Leuven Gent Management School.
APRIL-MAY 2014
Herman Van Den Broeck, Dave Bouckenooghe Lannoo Campus,Scriptum ISBN 978 90 774 32457
WWW.CXONET.BE
22
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
DE ONTWIKKELING VAN E-COMPETENTIES IS NOODZAKELIJK
DE DIGITALE ECONOMIE
VEREIST ALIGNMENT EN AGILITY
Voortgestuwd door informatietechnologie (IT) maakt de huidige economie een ingrijpende vooruitgang mee die ver gelijkbaar is met de Industriële Revolutie van enkele eeuwen terug. Organisaties die niet over het absorberend vermogen beschikken om op een positieve manier om te gaan met de digitalisering zijn gedoemd te verdwijnen in de digitale economie. Drs. Kim Maes, Prof. dr. Steven De Haes en Pieter Brabants zijn verbonden aan Competence Center ITAG Research Institute van Antwerp Management School.
EXECUTIVE SUMMARY Organisaties die de digitale transformatie op een succesvolle manier willen aanpakken, hebben nood aan zowel Business/ IT alignment als Business agility. Om dit te bereiken zijn er zogenaamde e-competenties noodzakelijk. De Europese Commissie wenst ons alvast op weg te helpen met het E-Competence Framework (e-CF), dat zorgt voor een transparante en gestandaardiseerde communicatie. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
BUSINESS/IT ALIGNMENT EN BUSINESS AGILITY Binnen Antwerp Management School zien wij twee fundamentele kennisgebieden die organisaties moeten ontwikkelen om de digitale transformatie succesvol te realiseren en behouden. Ten eerste dient een organisatie te streven naar een integratie van haar IT en bedrijfsstrategie en operationeel beheer (Business/IT Alignment). Dit vereist de nodige IT governance structuren en processen waarbinnen business en IT managers “end-to-end” de verantwoordelijkheid opnemen over het beheer van de gedigitaliseerde organisatie en bedrijfsprocessen in een cultuur van “IT – we do together”. Ten tweede vergt het snel inspelen op nieuwe innovaties een bepaalde wendbaarheid van de organisatie (Business Agility). Om die agility te realiseren moeten organisatiestructuren, bedrijfsprocessen en applicaties op zo’n manier ontworpen worden dat ze snelle veranderingen faciliteren in plaats van verhinderen. Uit een recente studie van CIONET is echter gebleken dat beide kennisgebieden net de twee grootste IT manage-
professionele vaardigheden zoals beschreven in de 36 e-competenties, om op die manier de technologische opportuniteiten te identificeren en optimaal in te zetten. Desalniettemin is de instroom in opleidingen waar bedrijfskundige en ICT aspecten gecombineerd worden onvoldoende, aldus Agoria. Door het structurele karakter van dit nijpend tekort zullen Vlaamse organisaties niet langer in staat zijn om in de toekomst stand te houden in de internationale concurrentiestrijd. Via het e-CF wil de Europese Commissie opleidingsen beroepsprofielen binnen de ICT arbeidsmarkt stroomlijnen en standaardiseren om zo de ontwikkeling van e-competenties te ondersteunen.
CONCLUSIE
Organisaties die de nodige e-comment bezorgheden zijn voor zowel petenties kunnen ontwikkelen ter Belgische als Europese organisaties. ondersteuning van business/IT alignment en business agility zijn in staat een competitief voordeel E-COMPETENTIES ALS NOODZAAK De Europese Commissie wil orga- te creëren in de digitale econonisaties helpen in de ontwikkeling mie. Volgens MIT speelt een Chief van beide (alsook andere) kennis- Digital Officer hierin een centrale gebieden en heeft daarom enkele rol met als taak de sociale en digitale jaren terug een E-Competence technologieën op een strategische Framework (e-CF) ontwikkeld. Het wijze in te zetten ten behoeve van de e-CF geeft organisaties een duidelijk volledige organisatie. Gartner voorinzicht in de nodige e-competenties spelt dat 25% van de organisaties een op basis van 5 e-competentiegebie- dergelijke functie zal hebben tegen den (Plannen, Bouwen, Uitvoeren, 2015. Wil de CDO niet alleen staan, Mogelijk maken, Sturen) met dan dringt de tijd om deze e-comdaarbinnen 36 specifieke e-gerela- petenties te ontwikkelen tegen 2015. teerde competenties. Om de twee grote management bezorgdheden REFERENTIES beschreven in vorige paragraaf aan • Arthur, W. (2011). The Second Economy, McKinsey. te pakken, definieert het e-CF de e-competentie “afstemming van • Derksen, B. en Luftman, J. (2014). European key IT and business strategie en IT strategie” Management Issues & Trends in het gebied Plannen. Binnen de for 2014. gebieden “Plannen en Bouwen” kan Business Agility onder meer ont- • Agoria. (2010). Tien procent minder ICT-studenten in hoger wikkeld worden vanuit de compeonderwijs, www.agoria.be. tenties “ontwerp van architectuur” • Berkman, R. (2013). en “ontwerp en ontwikkeling”. The Emergence of Chief Digital Volgens de Europese Commissie Officers, MIT Sloan Management hebben organisaties nood aan menReview. sen die beschikken over kennis en
APRIL-MAY 2014
“Let’s master your commercial risks together ” Annyck, Account Manager
Are all of your customers solvent? Are your strategic suppliers strong enough? How are your competitors envolving ? How to reduce your export risks? Are your outstanding debts under control ?
360° business knowledge 010/47.67.11 - info@b-information.be
www.b-information.be
24
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
BUSINESS INNOVATION
LES BELGES AUX
JO DE SOTCHI Agoria et le Belgium SportTeChnology Club se sont félicités de la présence de 8 entreprises belges aux Jeux Olympiques d’hiver de Sotchi. Le BTSC rassemble quelques 65 entreprises capables de packager des produits et services à destination du monde sportif. Parmi elles, le numéro un mondial du ralenti qui a profité de l’occasion pour fêter ses 20 bougies.
Jean-Luc Manise
L’objectif du BSTC est de promouvoir les entreprises technologiques belges actives dans le secteur du sport à l’étranger afin de conclure des contrats pour des événements d’ampleur mondiale comme les Jeux Olympiques ou la Coupe du Monde de footbal. L’histoire remonte à 2004. Jacques Rogge, à l’époque Président du CIO et Piet Moons, directeur marketing du COIB se rendent compte de la présence d’une vingtaine d’entreprises belges lors des jeux. L’idée d’une plate-forme fera son chemin et l’initiative sera confiée à Peter Demuynck, Directeur d’Ago-
ria. L’Olympics Business Club sera très vite rebaptisé (Belgium) Sport Technology Club. Il est composé de 5 noyaux métier: le contrôle d’accès, la construction, l’accueil, la technologie des médias et les équipements sportifs. La branche médias accueille deux entreprises de renommée mondiale : Barco et EVS.
DÈS 96 À ATLANTA Geoffroy d’Outrelpont, Respon sable communication EVS Broad cast Equipment: “Nos relations avec les grandes fédérations sportives datent de bien avant le BSTC. Dès 96, nous étions présents aux
Les serveurs vidéo du centre de presse international de Sotchi: les images qu’ils stockent sont ensuite rediffusées par satellites.
WWW.CXONET.BE
JO d’Atlanta. “Peut-être”, continue Geoffroy avec un sourire dans la voix, “avons-nous un peu inspiré Agoria dans sa démarche?” Tout a démarré il y a 20 ans avec la mise au point d’un enregistreur vidéo capable de capter les images caméra pour en produire les fameux ralentis qui ont propulsé EVS sur la scène mondiale des productions sportives. Geoffroy d’Outrelpont: “En 96, Panasonic nous a demandé de développer pour eux un serveur vidéo capable de gérer les images d’une nouvelle génération de caméras, les célèbres Super motion. Cette nouvelle génération peut capturer 75 images par seconde, au lieu des 25 traditionnelles. Du coup, on a pu travailler sur des unités de super ralenti.”
THE VOICE ET LES NEWS DE RTL TVI. Lors de la coupe du monde de 98, cette technique sera utilisée par pour la première fois à grande échelle. “Aujourd’hui, la grande majorité des ralentis réalisés sur l’ensemble des productions sportives sont faites sur base de notre technologie. Nous avons développé une relation de confiance avec les fédérations sportives et sommes présents dans toutes les manifestations sportives d’ampleur mondiale.” Quelque part, ces événements sont la cerise sur un gâteau d’un EVS qui travaille au quotidien avec les entreprises de médias. “ Nos clients sont pour moitié les sociétés de production qui détiennent des cars de régie et des moyens de production mobile. Nous leur vendons notre technologie, nos serveurs et nos applications mais nous n’entrons pas dans la phase de production. L’autre moitié de nos partenaires sont les chaînes de télévision qui vont faire appel à notre matériel pour la production de différents types d’émissions, le sport bien sur mais aussi le divertissement ou les infos. C’est le cas par exemple en
APRIL-MAY 2014
25
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
GENERAL MANAGEMENT
fication. “Le but est de plus se développer au sein des différents familles de programme TV: à côté du sport, il y a les informations, les divertissements, les actualités. Et puis tout ce qui touche au transcodage. C’est le grand défi: chaque fournisseur essaie de pousser ses propres formats vidéos. Il faut pouvoir passer d’un format à un autre pour un maximum de transparence entre les caméras et les stations de montage.”
NOUVELLE APPLICATION TABLETTE Les ralentis d’EVS ont fait le tour du monde.
Belgique pour l’émission The Voice ou de RTL TVI pour la production de news. La Belgique représente 5 % de notre chiffre d’affaires, les EtatsUnis et la Grande Bretagne une dizaine chacun, et les pays émergents une trentaine.”
Dernier arrêt sur image: à l’occasion de la prochaine coupe du monde, le Comité organisateur inaugurera une nouvelle application pour la diffusion multimédias d’images sur tablette. Elle va permettre au téléspectateur de revoir très rapidement les actions d’un match avec beaucoup plus d’angles de caméra. Imaginez un goal à la 37ème minute. Et bien à la 39ème, vous recevrez sur votre iPad les ralentis du clip du goal produits à partir des différentes caméras de captation. Aujourd’hui, sur les 35 caméras installées, on n’en sélectionne que 3 ou 4: le reste va directement à la poubelle. Avec cette application, on pourra en visualiser beaucoup plus.”
avons aussi effectué des contrats de location pour des chaînes qui ne souhaitaient pas amener du matériel sur place. Ces prestations représentent environ 3 millions d’euros. En tout, on a dépêché sur place une vingtaine de personnes: 5 pour l’installation et maintenance du PANORAMA serveur central, 5 pour la gestion de Depuis que la Russie a décro- l’IBC, 5 en soutien chez Panorama ché l’organisation de la coupe du et puis quelques-uns à gauche et à monde en 2018, plusieurs chaînes droite.” de TV se sont associées pour créer Panorama, une société de produc- TRANSCODAGE tion. “Elle a passé commande pour Si la production sportive reste le une dizaine de cars de régie équi- coeur métier d’EVS, la société a mis pés de nos serveurs vidéo. C’était un en place voici un peu plus d’un an contrat important, d’une dizaine de une stratégie structurée de diversimillions d’euros. Les cars sont utilisés chaque semaine, pour la cou- LES BELGES À SOTCHI verture en extérieur d’événements • A utomatic Systems: barrières pour infrastructures routières, parkings politiques, culturels ou sportifs.” et tunnels Ils étaient présents à Sotchi, répar- • BARCO: différentes solutions de visualisation et d’affichage tis autour des différents stades pour • Bioracer: fournisseur de plusieurs équipes olympiques, dont l’équipe capter les images des milliers de belge de bobsleigh à deux caméras installées pour l’occasion. • EVS: serveurs vidéo et applications pour la production et l’enregistreCelles-ci étaient alors transmises ment centralisés des images de télévision dans un centre de diffusion et stockées dans un serveur central international EVS situé dans le bâtiment réservé • LANCER EUROPE: systèmes de distribution de boissons pour bars, aux journalistes, l’International restaurants et hôtels de la zone olympique Broadcast Center. La base de données d’images pouvait être inter- • Schréder: éclairage de différents parkings, hôtels et voies d’accès rogée à partir de différents mots • Stageco: constructions temporaires spécifiques clés pour pointer rapidement les • Vergokan: fabricant de systèmes de support de câbles pour entre autres l’aéroport, le stade de hockey sur glace, le village olympique, la gare moments importants et sélectionner les enchaînements souhaités. et divers tunnels (routiers et chemins de fer). “A côté de cette infrastructure, nous
APRIL-MAY 2014
EXECUTIVE SUMMARY Arrêt sur image C’est en 96 qu’EVS a développé pour Panasonic un serveur vidéo capable de gérer les 75 images par seconde de la nouvelle génération de caméras Super Motion et de produire des “super” ralentis. Lors de la coupe du monde de 98, cette technique sera utilisée par pour la première fois à grande échelle. Aujourd’hui, la grande majorité des ralentis réalisés sur l’ensemble des productions sportives d’ampleur mondiale sont faites sur base de la technologie d’EVS we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
Jane: “How was your day?” Tarzan: “It’s a jungle out there.”
LE PLUS FUTÉ EST AUSSI LE PLUS FORT.
www.trendstop.be
T 03 620 03 00 TRENDSTOP.BE
Dans le monde des affaires aussi, seuls ceux qui s’adaptent le mieux à un contexte changeant survivent. En tant qu’entrepreneur futé, vous choisissez aujourd’hui les outils qui vous offrent le plus d’avantages. Trends Top, par exemple. Vous explorez le marché. Analysez les concurrents éventuels. Découvrez les partenaires et les clients potentiels. Vous communiquez vers votre groupe cible. Développez un réseau avec des alliances stratégiques. Gagnez. Futé aujourd’hui? Fort demain! Consultez trendstop.be
27
GENERAL MANAGEMENT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly CxO Redactie
HEADLINES
DENK TIJDIG AAN OPVOLGING In 2014 worden de jongste bedrijfsleiders van de babyboomgeneratie 50 jaar, de oudste zijn inmiddels 68. Uit een studie van het advieskantoor Baker Tilly International blijkt dat in de komende 7 jaar in vele familiale bedrijven een overdracht van leiding dient plaats te vinden. In België zijn familiebedrijven met personeel verantwoordelijk voor één derde van het BBP. Uit de tussentijdse resultaten van dit internationaal onderzoek blijkt dat de motivatie om met de overdacht te starten verschillend is van land tot land, maar met die constante dat vele bedrijfsleiders niet precies weten hoe ze aan hun opvolging moeten beginnen of de eigendomsoverdracht van hun bedrijf moeten organiseren. Bovendien geeft 51% van de ondervraagde ondernemers aan nog niet met hun opvolging bezig te zijn terwijl een opvolgingsplanning gemiddeld 5 jaar in beslag neemt. Er moet dus duidelijk eerder gestart en sneller gehandeld worden.
CAREER CAPITAL ALS GROEIFACTOR Naar aanleiding van de International Women’s Day (8 maart) bracht Accenture een studie uit over ‘career capital’ (dit zijn de specifieke vaardigheden die iemand in zijn carrière opbouwt). De studie geeft aan dat Belgische vrouwen, op het vlak van carrièremogelijkheden, meestal het standpunt van Belgische mannen delen, zij het niet volledig. 74% van de Belgische werkneemsters
zijn ervan overtuigd dat het opbouwen van career capital de sleutel is tot een succesvolle carrière, tegen 84% van de werknemers. Deze resultaten liggen sterk onder de internationale gemiddelden, waar respectievelijk 89% en 88% het opbouwen van career capital als cruciaal achten. Bijna driekwart van de Belgische respondenten verklaart ook dat ervaring belangrijker is dan opleiding, wat overeenkomt met de globale resultaten. Slechts 44% van de Belgische vrouwen denken dat de capaciteit om zich aan te passen belangrijker zal worden dan een diploma in de komende jaren, tegenover 66% van de mannen. De studie toont ook aan dat 68% van de Belgische vrouwen nooit een salarisverhoging gevraagd of onderhandeld heeft, tegenover 52% van de mannen
STERK JAAR VOOR WINDENERGIE OP ZEE De Europese sector windenergie op zee is in 2013 sterk uitgebreid. Er kwamen 418 windturbines bij. De offshore windparken in het Belgische deel van de Noordzee droegen een steentje bij. België was goed voor 44 nieuwe windturbines. De andere sterke groeiers waren het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Duitsland. Europa telde vorig jaar 2.800 windturbines op zee, verdeeld over 69 windmolenparken in elf Europese landen. De elektriciteitsopbrengst van al die windmolens samen dekte 0.7 procent van het totale energieverbruik in de Europese Unie.
VERHUIZEN UIT BRUSSEL
In vele familiale bedrijven moet de komende jaren een overdracht van leiding plaatsvinden.
APRIL-MAY 2014
Dertig procent van de Brusselse bedrijven overweegt te verhuizen naar Vlaanderen, Wallonië of het buitenland. Dat zegt Brussels Enterprises Commerce and Industry (Beci), dat 35.000 bedrijven vertegenwoordigt De belastingen in Brussel liggen 28 tot 38 procent hoger dan in de nabijgelegen gemeenten in andere provincies. Aangevuld met de hoge loonkost, zorgt dat volgens Beci voor een weinig aantrekkelijke omgeving. De belangenvereniging wil na de volgende verkiezingen een harmonisering van de gemeentebelastingen en een politiek van economische clustering. De werkgeversbijdragen moeten omlaag, in het bijzonder voor de eerste tien werknemers. Om de economie opnieuw op gang te trekken, dient te worden geïnvesteerd in de sectoren die Brussel onderscheiden: ICT, de creatieve bedrijven en de tandem toerisme-handel.
WWW.CXONET.BE
28
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
AUTHENTIEK LEIDERSCHAP: ALTIJD EEN TRANSPARANTE GRONDHOUDING
ZONDER KENNIS EN EMPATHIE
LUKT HET VOLSTREKT NIET Katharina Müllen zet aan tot vitaliserend leiderschap: de mindful weg naar duurzaam presteren én gelukkig leven: www.mindaware. org Zij is actief in ALIVE-belgium.org
“We werken met 1060 mensen in 5 landen en realiseren een omzet van €180 miljoen. In verschillende culturen werken vind ik zeer boeiend en het is ook moeilijk, zonder kennis en empathie lukt het volstrekt niet. Hoe ik erin slaag de cultuur te doen ontstaan die ik belangrijk vind? Doen, laten zien, tonen wat ik doe en hoe ik met zaken omga. Eventueel toelichten. De stijl kan verschillen, maar mijn grondhouding niet. Open eerlijk, transparant – dat werkt overal – het is een grondhouding van de mens, niet een stijl. Een jaar na mijn entree bij Test-Aankoop kwamen er in adviesorganen van de overheid opmerkingen zoals “Hé, er waait een nieuwe wind bij TestAankoop”, “Ah, Test-Aankoop zit niet meer in die egelstelling”, en “Test-Aankoop is uit de periode van de koude oorlog gekomen”.
GEDRAGEN DOOR JE TEAM?
EXECUTIVE SUMMARY De kern: wees direct, wees open, speel met de kaarten op tafel, wees transparant, wees eerlijk in waar je wilt komen, en no nonsens aanpak, dat ben ik – maar de ervaring leert mij ook: daar kom je het verst mee. Van de politiek wordt gezegd dat er al zoveel achterkamertjes zijn, neen niet bij mij: deuren open, ramen open, glazen plafonds – zodat iedereen kan zien wat wij doen. Dat herhaal ik telkens weer.
Neen, men kende mijn aanpak niet. Niet verwonderlijk dus dat ik een aantal keren een clash kreeg. Ik heb altijd gezocht naar win-win die voor beide partijen waarneembaar was, dus keer op keer voorbeelden gezocht in onze dagelijkse werksfeer totdat het vertrouwen terug kwam. Dat heeft wel lang geduurd. En deze stijl verbreedt zich in de organisatie. Gisteren nog zei een collega directeur mij: “Ivo, ik ga ook meer doen zoals jij.” Niet dat ik dit betracht – wel een plezier omdat hij het echt heeft uitgesproken.
STRESS & INSPIRATIE
Mijn overvolle email-box, ja dat geeft stress, zeker nu ik communiceer over tijdzones heen. Daarom vind ik het belangrijk geaard te blijven. ‘s Ochtends gelijk maak ik ruimte om mijn gedachten vrij te maken en mijn geest rust te gunnen. Bijna altijd – want ik kan dit we.listen@cxonet.be overal doen, ook als ik op reis ben.
WWW.CXONET.BE
Ja, voor mij is er een mindful weg naar productiviteit. Verder lees ik boeken van politici. Ik vind het boeiend hoe zij een leidersrol opnemen. Hoe geven zij vorm aan het standpunt dat de samenleving maakbaar is? Ik heb waardering voor engagement opnemen mits het democratisch blijft. Belangrijk is het engagement op te nemen en te kanaliseren voor het algemeen welzijn. Ik beloof dat wij allen – op micro niveau van gezin en straat of op macro niveau van politiek en economie - stenen kunnen verleggen. We kunnen werken aan een betere samenleving. Dit vind ik terug in de boeken van politici. Die inspiratie neem ik mee naar mijn teams: we moeten de mechanismen op politiek niveau herkennen om ons werk echt goed te kunnen doen.
LOBBY PUUR REALISME Onze voorstellen of initiatieven mogen niet vallen als zaad op een akker die in geen tijden is geploegd, dat gaat in geen jaren ontkiemen. Wij moeten zorgen voor een vruchtbare bodem door de standpunten en inspiratie van politici te kennen. Dan kunnen we hun kracht tot de onze maken en omgekeerd en samen verder te gaan. Als hun belangen en die van consumenten samenvallen, dan ben je vertrokken – dan versterk je elkaar. Concreet zie je dat in parlementaire vragen, wetsvoorstellen, Koninklijke
Ivo Mechels, verantwoordelijk directeur voor lobby en pers in alle landen waar TestAankoop actief is: België, Italië, Spanje, Portugal, Brazilië.
besluiten, beslissingen van de ministerraad – zaken waarin de krachtenbundeling zich concretiseert in feiten. Mijn boek “100 Procent voor de Consument” laat zien hoe we opkomen voor de consument.
‘IVO – WAT JIJ DOET, WIL IK LEREN.’ Hoe help je iemand die wil leren wat jij kunt? Na enig peinzen: ik zou eerst een training mindfulness adviseren. Dat is net ‘je akker ploegen’. Ik heb zoveel geleerd van mijn ervaring met mindfulness training. Voor de meeste mensen die ik ken maakt dit een verschil. Ze kunnen meer afstand nemen van de dagelijkse stress, hun emoties kunnen opmerken is een duidelijke vooruitgang – ook voor hun professioneel functioneren.
APRIL-MAY 2014
PRESENT
THE GRAND TOUR ON LEADERSHIP & PEOPLE MANAGEMENT
A unique, intensive, 3 days programme which provides managers with a conceptual and practical foundation for understanding and applying the latest techniques and insights in high management, leadership and people management.
Location: Paris-London The first time ever world authorities from 6 of the world’s best business schools are brought together: Insead – HEC Paris – JBS Cambridge University – London Business School – Saïd at Oxford University – London School of Economics Accessible and affordable tuition fees.
‘Decision making under risk and uncertainty’
‘Advanced negotiation techniques’
‘The critical role of conflict resolution in teams’
‘Effective leadership behaviours and leaderfollower interaction’
‘How to effectively use creativity and information in teams’
‘Participative decision making’
Professor Enrico Diecidue – INSEAD
Professor Tim Cullen – Oxford University
Professor Randall S. Peterson – London Business School
Professor Jochen Menges – Judge Business School Cambridge University
Professor Kevyn Yong – HEC Paris
Dr. Connson Locke – London School of Economics
For more information: GT to info@globalusmag.com - www.globalmagevents.com For moremail information: mail GT to info@globalbusmag.com
30
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
DEBAT BUSINESS TO ACADEMIA (B2A)
“LOKALE HOGESCHOLEN
MOETEN MEER AANSLUITEN
BIJ KMO’S” Arn Borstlap
Voelen onze Belgische ondernemingen de verbetering die al een tijdje wordt aangekon digd? En hoe verloopt de samenwerking tus sen de universiteiten en de ondernemingen voor het omzetten van innovatie in produc tie? In de Faculty Club in Leuven vond een boeiend B2-debat plaats (Business to Acade mia) tussen professoren en bedrijfsleiders. HOE STAAT HET MET DE GROEIVOORUITZICHTEN? IS ER MEER ONDERNEMERSVERTROUWEN? Wouter De Geest (WDG): “In Europa neemt het consumentenvertrouwen alleszins toe, we gaan stilaan van ‘code rood’ naar ‘code oranje’. De chemiesector, die aan de basis van de productieketen staat, merkt dit hernieuwd vertrouwen het snelst. Sedert midden vorig jaar nemen de volumes toe, de prijzen en marges blijven wel onder druk. Ook het vertrouwen bij de bedrijven groeit, er wordt weer nagedacht over investeringen. Toch enkele kanttekeningen bij dit alles. Eén, de vraag is: waar zullen die investeringen plaatsvinden? In Europa, of in de
NAFTA- of Aziatische regio? Deze twee laatste hebben een voorsprong op Europa. Twee, de percentages over de groei in Europa zijn te optimistisch. En drie, de gedachte dat groei onze problemen zal oplossen is niet aanvaarden wat de spiegel ons elke dag leert.”
WAT LEERT ONS DE SPIEGEL? WDG: “De spiegel leert ons dat we nog veel huiswerk hebben. Ik heb de indruk dat we in Europa de zaken niet ernstig genoeg nemen en te verblind zijn door zelfgenoegzaamheid en groeipercentages.” André Oosterlinck (AO): “België kampt nog steeds met een negatieve handelsbalans. Die wordt niet positief door groeicijfers. We zitten dus met een soort van verarming.” WDG: “Vroegere concepten zoals de handelsbalans behoren weer tot de essentie van de economie. Een negatieve handelbalans betekent inderdaad verarming. Inzetten op groei is een dringende opdracht.” AO: “Universiteiten en kennisinstellingen kunnen helpen. Door onze studenten goed te vormen en door kennis ter beschikking te stellen aan de bedrijven. Dat doen we in Vlaanderen volop. Nergens ter wereld betaalt de industrie meer academisch onderzoek dan in Vlaanderen. Maar daarnaast moeten wij blijven inzetten op de kwaliteit van de lespakketten en onze opleidingen nog meer aanpassen aan de gebruikers en hun toekomst. Hogeschoolstudenten bijvoorbeeld moeten in de bedrijven onmiddellijk inzetbaar zijn.”
De deelnemers aan het B2A-debat, v.l.n.r.: Prof. Luc Soete, rector van de Universiteit van Maastricht, Prof. André Oosterlinck, Ere-Rector KU Leuven en Voorzitter van de Associatie KU Leuven, en Wouter De Geest, CEO van BASF. Foto: Pieter De Smedt-Jans
WWW.CXONET.BE
APRIL-MAY 2014
31
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Luc Soete (LS): “Ik merk een terugval van het ondernemersvertrouwen en dat vertaalt zich in een dalend aantal investeringen, vooral in productiebedrijven. Daar ligt de sleutel. Wordt het niet tijd om een reshoringmodel te ontwikkelen met als doel om een deel van de productie en dus banen weer naar onze regio’s te halen, door te investeren in enkele hightech domeinen?” WDG: “Daar ben ik het mee eens. In Europa heeft men het belang van de industriepolitiek herontdekt. Ook de Vlaamse Regering wil een nieuw industrieel beleid. Ik spreek liever over ‘nieuw industrieel ondernemen’, met focus op nieuwe en slimme samenwerkingsverbanden. De uitdagingen van vandaag zijn: een planeet met 9 miljard mensen in 2050, de stijgende energiebehoeften, de mega-steden en de stijgende mobiliteit. We moeten slimme ondernemingen maken die samen met de kennisinstellingen een antwoord hierop bieden. Vlaanderen heeft een voorsprong als het om brains gaat. Strategische onderzoekscentra zoals het IMEC zijn enkel kunnen ontstaan dankzij de resultaten van het academisch wetenschappelijk onderzoek. Dit moeten we pushen en uitgaan van onze sterktes. Maar er is twijfel of onze sterktes wel voldoende ondersteund
GENERAL MANAGEMENT
worden door de randvoorwaarden, met name de regelgeving en de hoge loonkosten. De sterkte van Europa heeft altijd in innovatie gelegen. Maar als we elk product van deze innovatie, of het nu om nano- of biotechnologie gaat, niet hier willen maken, dan verdwijnt ook de innovatie.” AO: “We beschikken in Vlaanderen over onvoldoende industriële wapens hiervoor. De grootste inkomsten van het IMEC komen van het buitenland. Daarbij: in Vlaanderen heerst nog steeds een zeker provincialisme. We moeten meer in de wereld staan.” LS: “Het probleem ligt elders. Het excellerende IMEC is het bedrijfsleven ontgroeid en is gedisconnecteerd met de lokale leveranciers. De lokale hogescholen moeten meer aansluiten bij de kmo’s, hen helpen bij hun technologische ontwikkelingen om zo hun waarde op te krikken.” AO: “Universiteiten moeten de bedrijven helpen om te innoveren, en dit binnen een Europese context en, waarom niet, binnen een competitief model. Niet te kortzichtig zijn. Het moet nu gebeuren.”
B2A biedt: 3 een interactief forum voor topexecutives uit het bedrijfsleven en gerenomeerde academici 3 een klankbord én inspiratiebron voor de uitdagingen en mogelijkheden die nieuwe trends en ontwikkelingen met zich meebrengen AN INITIATIVE BY FACULTY CLUB
B2A -Workshop op 29 april ‘14 MEDIAPARTNER
Stakeholder Engagement MEER INFO OP www.B2A.be
APRIL-MAY 2014
3 boeiende, actuele en maatschappelijk relevante thema’s 3 inspirerende debatten 3 afsluitend netwerkevent op een unieke locatie
MEER INFO OP
www.facultyclub.be/b2a of contacteer Tine Verhelst op 016/32 95 13 Faculty Club · Groot Begijnhof 14 · B-3000 Leuven WWW.CXONET.BE
Some see a fighter jet, others see extreme performance. Lifting your business-critical hosting projects to the next level. Unitt is the first full-service hosting provider to guarantee 360° services, tailored to your most demanding, business-critical and performance-driven hosting requirements. We combine extensive best practices with an ultra-modern infrastructure to ensure optimal performance of your projects in a cost-effective way, with hardly any boundaries in relation to scalability. Unitt makes sure your business stays online. Under all circumstances. E-COMMERCE | HIGH TRAFFIC SITES | ISV’S & SAAS SERVICES | BUSINESS CRITICAL APPLICATIONS T +32 (0) 9 218 79 77 | F +32 (0) 9 218 79 78 | E info@unitt.com | WWW.UNITT.COM
TOEGANG GEVEN AAN ALLE SPELERS
BIG DATA WORDT NIEUWE UITDAGING VOOR GEZONDHEIDSZORG
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
ICT PAGINA 33
Big Data wordt nieuwe uitdaging voor gezondheidszorg PAGINA 36
Dat het fenomeen van Big Data ook in de gezondheids zorg de kop zou opsteken, lag voor de hand: patiënten dossiers, röntgen- en scanneropnamen, medische apparaten allerhande - allemaal gaan ze in toenemende mate digitaal, en dat genereert uiteraard een massa gegevens. “De uitdaging is nu om die massa beheersbaar en toegankelijk te maken voor al wie daar nood aan heeft”, zegt Paul Grabscheid, VP Strategic Planning bij InterSystems, wereldwijd een van de belangrijkste spelers in IT voor de gezondheidszorg.
Mobile en Cloud staan met stip bovenaan PAGINA 38
Innovatie binnen multimedia PAGINA 39
Bi-Monthly Headlines
LEES VERDER OP PAGINA 34
CXO EDITORIAL EXPERTS De expert Group ICT wordt verder uitgebouwd dankzij de ondersteuning van:
Jean-Luc Manise
Frans Godden
CxO EXPERT GROUP ICT
Peter Bal
Chris Borremans
Jan Buys
Geert Christiaens
General manager European IT Komatsu Europe
IT Manager Accor Hotels Belgium
Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij
Christiaan Peeters
Wim Schollaert
Prof. dr. Bart Sijnave
Christiaan De Backer
Prof. dr. Steven De Haes
CIO Tom Tom Group
Director Knowledge & Research AMS
Kalman Tiboldi
Freddy Van den Wyngaert
Jan Dobbenie CIO Nuon
© Sven Everaert
CIO Wabco Vehicle Control Systems
Christophe Huygens
Professor KU Leuven
IT Manager, Arteco - Total België
ICT Manager Gates Europe
CIO UZ Gent
CIO TVH - Thermote & Vanhalst
CIO Agfa-Gevaert Group
Stijn Viane
Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School
Catherine Hellebaut
Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux
34
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
Frans Godden
TOEGANG GEVEN AAN ALLE SPELERS
In Gartner’s Magic Quadrant for Global Enterprise EHR Systems (Electronic Health Record) bekleedt InterSystems de derde plaats, en in het MQ for Operational Database Management Systems is het challenger nummer één voor het grote quartet Oracle/Microsoft/IBM/ SAP. Dit maar om duidelijk te maken dat InterSystems geen doetje is - een omzet van bijna een half miljard dollar en 1.300 mensen verspreid over 35 vestigingen in heel de wereld. Opmerkelijk wel: 87 procent van die omzet wordt in de gezondheidszorg gerealiseerd, de rest komt in hoofdzaak van de originele bedrijvigheid van InterSystems rond de Caché-database (die in ons land flink wat gebruikers telt.
BIG BUSINESS
EXECUTIVE SUMMARY Ook in de gezondheidszorg moet papier plaats maken voor digitale informatie, gegenereerd door zowel mens als machine. Een stroom van Big Data die beheersbaar moet blijven en die vooral van overal toegankelijk moet zijn voor wie er nood aan heeft – geneesheren, verplegend personeel, administratie, maar ook de patiënt zelf. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
IT en gezondheidszorg: het is big business. Op de recente HIMSSconferentie in Orlando, die volledig aan dit thema gewijd was, maakten bijna 39.000 deelnemers hun opwachting (waaronder een flink contingent uit de Benelux). Duidelijk was dat IT in healthcare niet langer enkel specialistenwerk is, ook grote namen als Microsoft, IBM, Oracle, Intel, Siemens, Philips of Agfa eisen hier hun deel van de koek op. Maar bedrijven als InterSystems blijven toonaangevend omdat zij zich specifiek op dit segment hebben toegelegd. “Dat is ook echt nodig”, zegt Paul Grabscheid, “als er één tendens is die zich duidelijk aftekent in dit wereldje, dan is het dat gezondheidszorg erg gefragmenteerd en gedesorganiseerd blijft – en dus is er echt nood aan bedrijven die ervoor zorgen dat de onderlinge verbindingen tussen al de spelers beter
en sterker worden. Of met andere woorden: er is een technologieplatform nodig dat een vlotte samenwerking tussen alle actoren mogelijk maakt. Vergeet niet dat we hier met een zeer complexe omgeving zitten met een waaier van organisaties en activiteiten die allemaal een massa data genereren – en dat moet je onder controle kunnen houden”.
nen maar ook nieuwere vormen van digitale data zoals genoomonderzoek of alle gegevens die rechtstreeks door medische apparatuur gegenereerd worden.
“Er bestaan medische Android-tablets met anti-microbiele plastiek, afwasbaar, en met een ECHTE BIG DATA scanner van hoge kwaliteit.” Grabscheid weet waarover hij praat, (Bart Van den Bosch, CIO statistieken van marktonderzoekers UZ Leuven) tonen aan dat er in 2012 wereldwijd zo’n 500 Petabytes aan digitale gezondheidsgegevens beschikbaar waren – en dat het cijfer tegen 2020 al zou oplopen naar 25.000 Petabytes of maal 50. Dat is niet zo verwonderlijk als je ziet dat in versneld tempo ook in de gezondheidszorg het papier moet wijken voor digitale informatie, niet alleen wat mensen op een klavier intikken i.p.v. op een blad neer te pen-
“Wat wij willen doen is alle betrokkenen een platform bieden waar alle data van welke bron dan ook samengebracht worden voor consultatie en uitwisseling”, legt Paul Grabscheid uit. “En we doen dat niet alleen, we werken samen met partners als Ricoh dat met zijn camera’s rechtstreeks informatie naar patiëntendossiers kan sturen, of Xerox dat
Paul Grabscheid, VP Strategic Planning bij InterSystems: “De gezondheidszorg blijft gefragmenteerd en gedesorganiseerd. Er is echt nood aan bedrijven die ervoor zorgen dat de onderlinge verbindingen tussen de spelers beter en sterker worden.”
APRIL-MAY 2014
35
ICT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
speciale tablets ontwikkelt die door het verplegend personeel overal in een hospitaal kunnen gebruikt worden”.
MOBIEL BIJ UZ LEUVEN Geen ver van mijn bed show maar realiteit, bevestigt Bart Van den Bosch, CIO van UZ Leuven en een autoriteit op het vlak van IT in de gezondheidszorg. “Er bestaan nu al medische Android-tablets met speciale anti-microbiele plastiek, afwasbaar, en met een scanner van hoge kwaliteit. Wijzelf zijn net begonnen een mobile development cell op te zetten die in eerste instantie een info-app gaat bouwen die je toelaat snel de voornaamste elementen uit dossiers te zien als je met je smartphone de barcode op het armbandje van de patiënt scant. Ook voor het patiëntenvervoer gaan we een applicatie maken waarmee de mensen volledig mobiel kunnen aangeven dat ze een patiënt opgepikt of afgeleverd hebben. En onze zogenaamde COWs of computerson-wheels worden zéér veel gebruikt en ook erg geapprecieerd omdat je je werkomgeving gewoon mee de ziekenhuiskamer kan innemen”. Uiteindelijk draait het allemaal om het optimaliseren van de workflow in een hospitaal, de juiste informatie tijdig bij de juiste personen krijgen zonder dat er onderweg wat verloren kan gaan. En ook zorgen dat al die informatie voor iedereen van overal toegankelijk is, uiteraard met beperkingen al naargelang de functie. “Dat wordt nog een hele opgave”, geeft Paul Grabscheid toe, “er zijn nog te veel “pockets of data”, kleine silo’s die maken dat de data nog te gedefragmenteerd blijven. Weet je, in het voorbije decennium heb-
APRIL-MAY 2014
ben we iedereen geholpen om data te capteren, maar nu moeten we er ook voor zorgen dat we die informatie ter beschikking kunnen stellen van wie er nuttige dingen kan mee doen. En dat betekent ondermeer ook externe partijen zoals huisdokters of privé-specialisten meer betrekken bij het hele proces en er één grote informatieketen van maken”.
COMMUNICATIE = TOEGEVOEGDE WAARDE
twee richtingen tussen de patiënt en zijn zorgverstrekker om zo de informatie aan te reiken aan de persoon die er echt wat kan mee doen”. Het UZ Leuven denkt blijkbaar perfect in die richting. “Wij hebben al jaren geleden één klinisch systeem ontwikkeld waarbinnen een aantal basisfuncties zo generisch mogelijk over zoveel mogelijk diensten gebruikt kunnen worden. Dat is uitgemond in ons KWS of Klinisch Werkstation dat steeds meer erkenning krijgt bij andere hospitalen. Het wordt nu uitgerold in twaalf andere ziekenhuizen waarmee we als het ware elektronisch één virtueel ziekenhuis vormen met één dossier voor de patiënt over alle ziekenhuizen heen. Dit alles gaat onder de naam nexuz health, een nieuw medisch samenwerkingsverband waarbinnen dezelfde kwaliteits- en veiligheidsondersteunende elektronische systemen gebruikt worden”, aldus Bart Van den Bosch.
Grabscheid wil met InterSystems heel ver gaan op dit vlak, hij spreekt ronduit van “engaged communities”, samenwerkingsverbanden waarbinnen patiënten online hun eigen medisch dossier kunnen raadplegen, afspraken vastleggen, hernieuwingen van hun geneesmiddelen kunnen aanvragen, in dialoog gaan met hun dokter, enz. “Het moet veel verder gaan dan enkel mensen toegang geven tot hun medisch dossier”, beklemtoont hij. “De echte toegevoegde waarde zit ‘m Deel II verschijnt in in het creëren van communicatie in het CxO Magazine Digital
BIG
cloud | infrastructuur service | storage
ICT-services en advies op maat van de KMO
Contact +32 3 460 35 35 contact@accel.be site www.accel.be tel
WWW.CXONET.BE
36
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
STRATEGISCHE TECHNOLOGIETRENDS
MOBILE EN CLOUD
STAAN MET STIP
BOVENAAN
Tel daar nog alle andere mobiele devices - voornamelijk smartphones - bij en dan kom je tegenwoordig uit bij de grootste hardwaremarkt ter wereld. Bovendien gaan mobile en cloud steeds vaker hand in hand en transformeren bedrijven als Microsoft zich van een softwareproducent naar een devices- en servicesbedrijf.
ELK BUDGET WORDT EEN IT BUDGET
Jarenlang dicteerde IT de zakelijke processen en intelligentie. Redelijk absurd natuurlijk, aangezien het de business zelf is die het best weet wat noodzakelijk is om handel te drijven. Volgens Gartner zal tegen het einde 2014 kondigde zich aan als een jaar van bevestiging en van het decennium 90% van het totale technologiebudget buiten IT gespendeerd worden, terwijl dat aan het convergentie van nieuwe technologieën, eerder dan als een begin van dit millennium nog amper 20% bedroeg. Ook jaar van grote innovaties. Een trend die de komende jaren Forrester benadrukt dat IT stilaan de controle verliest strategische beslissingen zal beïnvloeden. over business intelligence platformen, tools en applicaties. De oorzaak is meestal te wijten aan het verschroeiTraditioneel identificeren de grote onderzoeksbureaus ende tempo waarmee de business steeds sneller opeeen aantal technologieën waar ondernemingen best reert. rekening mee houden in hun strategieplanning. Dat betekent niet dat ze een technologie of model onmid- INTERNET OF THINGS dellijk moeten adopteren of er in investeren, wel dat ze Hoewel nog vaak als hype omschreven, wordt het stilde komende 2 à 3 jaar over deze technologieën zullen aan realiteit: de explosie van geconnecteerde, draagbare moeten beslissen. en zelfs inplantbare devices door de alomtegenwoordigheid van het internet en de proliferatie van uiteenSteve Mertens lopende devices. Volledige sociale ecosystemen zullen MOBILE EN CLOUD Mobile en Cloud zijn twee begrippen die meer dan ooit steeds vaker ontstaan als een direct gevolg van die vermet stip bovenaan elke IT-lijst zullen prijken. Zowat anderingen. Maar dit zal zich niet beperken tot draagalle softwareleveranciers bieden hun software tegen- bare toestellen alleen. Internet geconnecteerde pacewoordig aan als cloudmodel. Het is nu al duidelijk dat makers en andere medische implantaten worden steeds 80% van alle nieuwe applicaties via de cloud zullen wor- meer alledaags. Ze zijn allemaal track-and-traceable den uitgerold. En alle hardwareproducenten zijn bezig met computerkracht en het internet. Dat soort nieuwe met mobile. Precies vier jaar na de lancering van de eer- toepassingen moet meer dan ooit foutloos geconfiguste iPad, is de tabletmarkt even groot als die van de pc’s. reerd, gecontroleerd en beheerd worden. En daardoor worden nieuwe manieren van communicatie steeds belangrijker.
COPE
Dit is een jaar van bevestiging en convergentie van nieuwe technologiën.
WWW.CXONET.BE
Alhoewel er vorig jaar menig woord gevloeid is over BYOD (Bring Your Own Device) is dit model vooralsnog niet doorgebroken. Dit jaar zal die plaats dan ook ingenomen worden door het acroniem COPE, dat staat voor Corporate Owned Personally Enabled. Bij COPE leveren bedrijven en organisaties apparatuur die de werknemer zowel professioneel als voor persoonlijke doeleinden kan gebruiken, wat het model een stuk pragmatischer moet maken. Organisaties hebben meer controle over de apparatuur en dat zorgt voor de broodnodige beveiliging. Aan de andere kant is ook de werknemer tevreden, omdat hij meer keuzevrijheid krijgt en dezelfde apparatuur ook in een persoonlijke context kan gebruiken.
APRIL-MAY 2014
Digital. Two steps ahead According to the latest MIT research in partnership with Capgemini, “digitally mature” companies have significantly better business performance. But companies often encounter difficulties with leveraging digital technologies to better serve their customers’ expectations. Working with our partner portfolio, we help you move to the cloud to better : Connect with your customers Collaborate with people Integrate systems and devices
Our move to the cloud is more than just a technology migration. Not only does it allow us to reduce IT costs significantly, it also enables us to collaborate in new ways thanks to our collaboration with Capgemini.” Paul Danneels CIO, VDAB
Learn all about it at http://www.be.capgemini.com/digital-customer-experience
38
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
INNOVATIE BINNEN MULTIMEDIA
HANDIGE OF LEUKE
HIGH TECH Bruno Koninckx
GADGETS
TWEE NIEUWKOMERS IN PHABLET-LAND Zowat alle grote gsm-fabrikanten, op Apple na, hebben ondertussen een zogenaamde phablet uit: een kruising tussen een smartphone en tablet. In de categorie met 6 inch schermen zijn Nokia en Acer de nieuwkomers. Nokia heeft met de Lumia 1520 de eerste 6 inch phablet op Windows Phone uit. Zoals alle duurdere toestellen uit de Lumia reeks is de 1520 heel mooi en stevig gebouwd. Het scherm is van erg goede kwaliteit. Vooral voor het bekijken van webpagina’s, foto’s en Office bestanden is de extra ruimte een absolute troef. De nieuwe versie van Windows Phone laat ook toe om drie rijen iconen naast elkaar te zetten, zodat je van op één scherm direct toegang hebt tot de belangrijkste toepassingen en informatie. Nokia heeft in de 1520 ook zijn (bijna) beste fotomogelijkheden gestopt. De PureView technologie is hier gekoppeld aan een resolutie van (theoretisch) 20 megapixel en een Zeiss-lens. Nog goede punten aan de 1520 zijn de sterke batterij en het aantal meegeleverde toepassingen. Minder is dat het besturingssysteem en veel apps nog niet echt aangepast zijn aan het grotere scherm. De adviesprijs van 699 euro is niet gering, maar je krijgt er eigenlijk best wel veel voor in de plaats. Acer biedt met zijn Liquid S2 aan een aanbevolen prijs van 499 wel een flink goedkopere 6 inch phablet. Het is daarmee een van de goedkoopste in deze categorie met Android als besturingssysteem. Toch is het allesbehalve een budgettoestel. Alleen de afwerking is niet helemaal top, maar het scherm, de processor en camera behoren tot de betere in hun klasse. Ook de geluidskwaliteit bij het afspelen van muziek is echt wel goed. Minder is dat Acer een beetje een rommeltje heeft gemaakt van het aantal meegeleverde toepassingen. Om muziek af te spelen zijn er bijvoorbeeld drie toepassingen geïnstalleerd, wat niet bepaald gebruiksvriendelijk is. www.nokia.be en www.acer.be
ULTRABOOK MET AFNEEMBARE TABLET Toshiba positioneert zijn Z10t als een ‘Ultrabook met afneembaar tabletscherm’. Als ultrabook heeft de Z10t een 11,6 full HD aanraakgevoelig scherm en een Intel processor die niet bij de snelste is maar vrij zuinig in verbruik – al houdt de batterij het toch niet erg lang uit. Van een ultrabook heeft hij ook de vrij uitgebreide aansluitingsmogelijkheden, inclusief een netwerkpoort. Tegelijk is dit ook een convertible of hybride. Dat betekent in dit geval dat je het scherm los kan koppelen van het toetsenbord, waardoor je een tablet krijgt. Als tablet heeft hij een goed scherm en een SD-geheugenkaartlezer, en is hij licht. Met zijn 11,6 inch scherm is het natuurlijk ook een vrij groot tablet. Dit kan wel handig zijn, maar toch zien we dit soort toestellen vooral gebruikt worden als een ultradraagbare laptop. In deze hoedanigheid moet je leren leven met het vrij kleine toetsenbord met dito touchpad. Het grootste nadeel als laptop vinden we echter dat het scherm niet genoeg naar achter te kantelen is, wat in de meeste gevallen een vervelende kijkhoek oplevert.www.toshiba.be
STERK DRAADLOOS NETWERK VIA STOPCONTACT Zogenaamde powerline adapters zijn al lang erg handig om netwerktoegang te bieden op plaatsen waar geen netwerkkabels liggen. Ze doen dat door de signalen over het elektriciteitsnetwerk te sturen. Met de nieuwste modellen van bijvoorbeeld Devolo, kan dit aan snelheden die ook bijvoorbeeld het doorsturen van audio en video vlot mogelijkheid maken. Theoretisch kan dit met de dLAN 500 AV Wireless+ aan 500 Megabits per seconde. In de praktijk is dat wel minder, maar toch nog snel genoeg voor normaal gebruik. De adapter heeft drie netwerkaansluitingen, maar ook een draadloos toegangspunt aan de hoogste huidige specificaties. Dankzij meegeleverde software kan je onder meer de paswoorden en rechten van de toegangspunten regelen. www.devolo.com
WWW.CXONET.BE
APRIL-MAY 2014
39
ICT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Monthly
HEADLINES Jean-Luc Manise
UN CAPTEUR D’EMPREINTES POUR LE GALAXY S5 C’était l’une des stars du Mobile World Congress qui s’est tenu fin février dernier à Barcelone. Présenté en grande pompe, le Galaxy S5 est au final doté d’un écran de 5,1 pouces et d’un capteur d’empreintes intégré dans la partie basse de l’écran. Il suffit de faire glisser son doigt pour déverrouiller le smartphone ou pour effectuer un paiement en ligne, compatibilité Paypal “certifiée”. Même s’il affiche de redoutables performances avec son processeur 4 cœurs Qualcomm cadencé à 2,5 Ghz couplé à 2 Go de mémoire vive et à 16 ou 32 Go de mémoire de stockage, le S5 fait attention à sa ligne avec des mensurations de 14,2 x 7,2 x 0,8 cm pour un poids de 145 grammes. Le nouveau Smartphone de Samsung intègre deux capteurs photos/vidéo, l’un de 2,1 Mpixels en façade et un de 16 Mpixels au dos de l’appareil. Selon le constructeur coréen, la mise au point de l’objectif est 3 fois plus rapide qu’avec le S4. Côté vidéo, le Galaxy S5 est capable de filmer en ultra haute définition (3840 x 2160 pixels) en 30 images par seconde. Last but not least, il est certifié IP67 et est donc indifférent à la poussière, aux éclaboussures et....à l’eau.
DES MONTRES BONNES POUR LA SANTÉ Signe des temps, le Galaxy S5 est équipé d’un capteur de fréquence cardiaque situé à l’arrière, sous le capteur photo, pour relever votre tension. C’est une belle synthèse des deux tendances clé du salon : avec la sécurité, les objets connectés à orientation “sant” sont très “Hype”. Selon le bureau d’étude Strategy Analytics, il s’est vendu l’année passée près de 2 millions de montres-bracelets intelligents. Ces “extensions” des smartphones multiplient les fonctionnalités biométriques: mesure de
Avec la sécurité, les montres-bracelets et leurs applications biométriques sont l’une des tendances lourdes du moment.
l’activité cardiaque, suivi des données médicales, estimation de la qualité du sommeil ou encore nombre de calories dépensées. C’est ainsi que Samsung a transféré les principales fonctions de sa montre intelligente sur un petit bracelet orienté fitness. Doté d’un écran tactile incurvé pour épouser le contour du poignet, le Gear Fit embarque aussi un podomètre et un capteur de rythme cardiaque. Le chinois Huawei s’est également lancé sur le marché, avec le Talkband qui peut à la fois servir de bracelet de monitoring et, une fois déplié, agir en tant qu’oreillette bluetooth pour répondre aux appels téléphoniques. L’accéléromètre de Sony va lui consigner tous les mouvements du porteur dans un journal d’activités dédié, le LifeLog. Mais on lui préférera peut être le Lifeband Touch du coréen LG...
DES TÉLÉPHONES PLUS SÛRS Est-ce l’effet Snowden? Les annonces en matière de sécurité se sont multipliées au détour des nombreux couloirs du salon MWC. La technologie Mobile Connect est une initiative lancée par la GSMA en partenariat avec le fabricant de puces et cartes SIM Gemalto. Elle se profile comme une alternative aux solutions d’authentification proposées par les réseaux sociaux. Avec Mobile Connect, les opérateurs s’engagent à ce que les informations relatives au client ne soient ni utilisées par l’opérateur, ni communiquées à des tiers. En France, Deezer et Dailymotion seront parmi les premiers services à proposer ce mode d’authentification. L’équipe de la startup Blackphone (une joint venture entre le spécialiste de communication cryptée américain Silent Circle et le fabricant espagnol Geeksphone) a également profité du salon pour présenter son smartphone “anti NSA”, censé mettre à l’abri les utilisateurs contre toute tentative d’espionnage. Le téléphone anti-pirate est basé sur le système d’exploitation mobile PrivatOS, une version modifiée d’Android qui intègre des applications natives pour chiffrer les communications voix et vidéo, les messages et les fichiers via une connexion VPN. Le package logiciel se compose d’une messagerie instantanée, d’un module voix et vidéo sur IP et d’un carnet d’adresses avec historique d’appels. Toutes les informations gérées par ces applications sont chiffrées. Les clés de cryptage sont stockées directement sur le terminal, jamais sur le serveur. La Fondation Mozilla continue elle aussi à enfoncer le clou de la sécurité avec son système d’exploitation mobile Firefox OS. Celui-ci met à la disposition de l’utilisateur différents services d’anonymisation de l’utilisateur, dont le brouillage des informations de connexion au wi-fi.
40
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
BUSINESS INNOVATION
3 ACCÈS À LA MER
Jean-Luc Manise
POUR LIÈGE TRILOGIPORT C’est à l’occasion de la clôture de l’Année de l’Allemagne que Logistics Wallonia, en collaboration avec le Port autonome de Liège, a organisé un colloque consacré à Liège Trilogi port, la nouvelle plate-forme multimodale d’une capacité annuelle de 200.000 containers.
Avec ses 18,5 millions de donnés manutentionnées, le port intérieur liégeois demeure le troisième en importance au niveau européen et le premier en Belgique. Devant faire face à une baisse de son trafic fluvial EXECUTIVE (-3,87% en 2013) et à un désinvesSUMMARY tissement progressif de l’industrie sidérurgique, le port compte beauRail, route, fleuve C’est la région coup sur le rebond que devrait lui Wallonne qui a apporter le Trilogiport dès 2015. confié au Port Autonome de Liège MPG & WCT À LA MANOEUVRE la reconversion Le Trilogiport se compose d’un teren plate-forme multimodale minal à conteneurs (15 ha), d’une d’une zone de 100 zone logistique (40 ha) et de terrains hectares située le portuaires (22 ha). L’aménagement long du canal Albert, et l’exploitation du terminal ont à Hermalle-sousété confié au consortium comArgenteau. Elle devrait séduire posé de Manuport Group et Water de nouvelles Container Terminal. Il aura une entreprises longueur de 700 mètres avec une grâce à son capacité maximale de 200.000 articulation entre les possibilités de transport fluvial, routier et ferroviaire. Le Trilogiport se compose d’un terminal à conteneurs (15 ha), d’une zone logistique (40 ha) et de terrains portuaires (22 ha). we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
containers par an. MPG est une société portuaire d’origine anversoise, spécialisées dans la manutention et plus spécifiquement dans le segment de l’entreposage et du traitement des marchandises pondéreuses sèches. Elle exploite depuis 2005 un terminal à conteneurs à Anvers. Water Container Terminal exploite elle le terminal à conteneurs trimodal de Meerhout, où s’est établi le centre de distribution européen de Nike.
UNE ZONE DÉDIÉE AUX CENTRES DE DISTRIBUTION EUROPÉEN
qui auront accès à des halls logistique de dernière génération. Les marchandises y seront stockées, traitées, reconditionnées et réorganisées pour repartir ensuite dans toute l’Europe par bateau, par train ou par camion.
UN BUDGET DE € 20 MILLIONS Le budget d’aménagement pour la plate-forme est de 20 millions d’euros, dont 16,5 sont à financer cette année. Willy Demeyer, Président du Port autonome et Bourgmestre de Liège: “Cet investissement prévu pour développer l’axe durable de Trimodalité (eau, rail, route) permettra de renforcer la compétitivité et la complémentarité du PAL vis-àvis des ports de la mer du Nord dont Anvers et Rotterdam. Ce projet, à terme, doit aussi permettre de créer 2.000 emplois supplémentaires.” Les travaux se feront en deux phases. La construction et l’aménagement de la plate-forme tout d’abord, du pont et de la voirie de liaison entre le E25 et la N618 ensuite.
La gestion des terrains logistiques a été confiée en concession à Deutsche Lagerhaus Gesellschaft (30 ha) et à Warehouses De Pau (10 ha). Située à l’arrière du terminal à conteneurs, la zone logistique sera dédiée aux LA RÈGLE DE TROIS 3 centres de distribution européens Les atouts et potentialités de Liège Trilogiport sont appréciables: trois accès à la mer (Anvers, Rotterdam et Dunkerque); trois modes de transport (eau, rail et route); trois marchés transfrontaliers (France, PaysBas et Allemagne). Situé au cœur du réseau Rhin-Escaut-Meuse, ce futur ‘village logistique’ touche une zone de chalandise constituée de plus de 56 millions d’habitants dans un rayon de 250 kilomètres.
Le Trilogiport, un nouveau ‘village’ logistique au cœur de l’Europe.
APRIL-MAY 2014
E-COMMERCE EN E-FULFILMENT
“ DE CONSUMENT BEPAALT WAAR EN WANNEER HIJ WIL BELEVERD WORDEN.” Volgens een studie van Comeos, de federatie van de retailsector, dreigt e-commerce explosieve vormen aan te nemen. De federatie verwacht dat internetaankopen de komende 5 jaar zullen verdubbelen. Hoe denken onze experten over die stevige groei? Marc Slegers, VP Telenet Procurement & Supply Chain, en Alex Van Breedam, CEO van Trivisor, plaatsen kanttekeningen.
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
LOGISTICS & MANUFACTURING PAGINA 40
Liège Trilogiport PAGINA 41
E-commerce en e-fulfilment PAGINA 44
Bi-monthly headlines
LEES VERDER OP PAGINA 42
CXO EDITORIAL EXPERTS
Karel De Decker
Jan De Kimpe
© Jos Verhoogen
CXO EXPERT GROUP LOGISTICS & MANUFACTURING
Dave Bellekens Logistiek directeur Multipharma
Sonja De Wolf Logistiek manager Eternit
Tom Van Dijck Purchase manager BASF
Jürgen Berckmans
Supply Chain Director Danone
Jos Marinus President VIB
Paul Vermeylen
Commercial Manager Marsh
Robert Boute
Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School
Luc Peeters
Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium
Mike Callens
Nik Delmeire
Vice Persident sourcing Atlas Copco Airpower nv
Business Unit Manager Logistics Honda Europe
Erik Chabot
Oliver Corluy
Suzy Costers VP Vlaanderen PICS
Nationaal voorzitter O.T.M.
Maarten Peeters
Marc Slegers
Geert Swinnen
Alex Van Breedam
Nico Vandaele
Logistiek manager Hansen Transmissions International
VP Telenet Procurement & Supply Chain
President PICS Belgium
Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen
Prof. dr. KU Leuven
Liesbet De Munck
Coördinator Expertisecel Log-IC Coördinator Postgraduaat Supply Chain Business Analyst Provinciale Hogeschool Limburg
Johan Van Den Broeck
Head of Supply Chain and Procurement bij Ineos ChlorVinyls LVM
42
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
EXECUTIVE SUMMARY Het lijkt erop dat de brede consumentenmassa e-commerce in de armen heeft gesloten, en vertrouwen heeft in online kopen. De rol van de consument wordt bepalend in het verhaal, maar is hij zich wel bewust van de maatschappelijke kost van deze groei? we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
E-COMMERCE EN E-FULFILMENT
“De consument zal in de toekomst de logistieke stromen nog sterker bepalen,” aldus Marc Slegers, VP Telenet Procurement & Supply Chain. “Hij zal bepalen hoe, waar en wanneer hij zal beleverd worden. Op het werk, bij vrienden, in het buitenland, op vakantie. Zo kan het best zijn dat leden van eenzelfde gezin op een andere plek worden beleverd: vader zal zijn pakketje op het werk laten toekomen, de moeder bij haar ouders, de dochter op kot, enzovoort.”
actieve rol gaat de klant zelf op zoek en bepaalt hij waar zijn product wordt geleverd. Volgens het passieve of uitbestedingsmodel zal er een totaal ander model ontstaan in een machine-naar-machine omgeving. Dan zal het pakweg de wasmachine zijn die thuis rechtstreeks communiceert met de waspoederwinkel om het waspoeder te komen bijvullen. Enige taak van de consument zal erin bestaan een deal af te sluiten met de leverancier van het waspoeder.
“Enige moeilijkheid is dat onze maatschappij hierop niet afgestemd is. We leven immers in een ‘adresafhankelijke’ omgeving. Aan elke consument kleeft een adres. Omdat de klant meer en meer centraal komt te staan, zal dit model sterk wijzigen en zal de consument die leverancier kiezen die aan zijn e-commerce eisen kan voldoen.”
“In de wereld van het Internet Of Things zal het klassieke retailmodel drastisch veranderen.” (Marc Slegers, Telenet)
Dus net zoals wij een contract afsluiten met de gas- en de elektriciteitsleverancier, zal dit in de wereld van het Internet of Things ook zo gebeuren voor de huiswaACTIEVE EN ren. Of nog: waarom zouden we met onze auto naar een benzinePASSIEVE E-COMMERCE E-commerce neemt een hoge vlucht, station rijden als het mogelijk is dat onder meer door het gratis trans- de brandstofleverancier onze benport. Zullen we in de toekomst voor zinetank ’s nachts komt bijvullen?” het transport moeten betalen? “Dat denk ik niet,” zegt Marc Slegers. “De consument wordt in dit model “Vraag is hoe dat transport zal wor- van passieve e-commerce voor een den geregisseerd. Zal de consument groot deel ontlast. Hij tekent een een afwachtende rol spelen, of zal contract en de leverancier doet de hij, en dat vermoed ik, de logistieke rest. Met andere woorden, in de stroom mee bepalen?” wereld van de Internet of Things zal het klassieke retailmodel drastisch Marc kijkt nog verder. “Ik denk wijzigen. Gevolgen zullen zijn dat de dat we in de toekomst het onder- consument voor een deel wordt ontscheid zullen maken tussen actieve last van de aankopen, dat er meer en passieve e-commerce. In een in groep zal worden aangekocht en
Marc Slegers, VP Telenet Procurement & Supply Chain: “Ik denk dat we in de toekomst het onderscheid zullen maken tussen actieve en passieve e-commerce.”
dat er veel verkeer van de weg wordt gehaald.”
EXPONENTIËLE GROEI VAN DATA OP NETWERKEN Ander gevolg van het Internet of Things en communicerende toestellen is de exponentiële groei van bijbehorende data. De consument wil immers altijd en overal connectiviteit hebben via een naadloos werkende netwerkverbinding. Marc Slegers is goed geplaatst om de vergelijking te maken. “Op het Telenet netwerk wordt nu maandelijks evenveel data verstuurd als in 2007 over een heel jaar.”
OVERHEID MOET SENSIBILISEREN Alex Van Breedam, CEO van Trivizor, onderkent de hausse van e-commerce en dicht de overheid als regulator een sensibiliserende rol toe. “De Coolblues en Bol.coms van deze wereld zijn in staat om de
APRIL-MAY 2014
43
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
LOGISTICS & MANUFACTURING
dag na een elektronische bestelling reeds gratis te leveren. Maar door de verzending gratis aan te bieden wordt de consument niet gesensibiliseerd voor de kost van het transport.” “Vraag is immers of de consument voldoende bewust is van de maatschappelijke kost die gratis transport met zich meebrengt. Met maatschappelijke kost bedoel ik de prijs van de steeds maar langer wordende files en de verminderde leefbaarheid in de steden door het af en aan rijden van honderden koeriers. De zogenaamde ‘last mile’ is de duurste vorm van logistiek, maar ook de moeilijkste vorm om te bundelen.”
STADSDISTRIBUTIECENTRA Vraag is of onze steden niet stilaan in een onleefbare situatie terechtkomen. Alex Van Breedam wil dat de overheid sturend optreedt. “De publieke autoriteiten moeten samen met de verschillende stakeholders logistieke krijtlijnen van een stadsdistributienetwerk uitzetten. In het verleden werden diverse pogingen ondernomen en werd een aantal stadsdistributiecentra opgestart. Deze pogingen mislukten vaak omdat de overheid enkel de logistieke ruimte voorzag en de rest van het proces overliet aan ‘de markt’. Handelaars die van dit georganiseerd netwerk wilden gebruik maken, moesten elk afzonderlijk een extra kost ophoesten voor de logistieke partner die zijn producten tot in hun winkel bracht.
APRIL-MAY 2014
Alex Van Breedam, CEO van Tri-vizor: “Vraag is of de consument voldoende bewust is van de maatschappelijke kost die gratis transport met zich meebrengt.”
“Bij het bundelen van logistieke stromen kan de overheid een regisserende rol spelen.” (Alex van Breedam, Tri-Vizor)
OVERHEID MOET REGISSEREN Bij het bundelen van logistieke stromen kan de overheid een regisserende rol spelen. Alex Van Breedam: “Het is een kans voor de overheid om als regisseur op te treden, en meer regie te verkrijgen over de toegankelijkheid van stadswegen voor logistieke bedrijven. Mooie voorbeelden van gebundelde logistiek zien we trouwens in de bedrijfswereld. Op initiatief van een lokale overheid in Vlaams-Brabant treden bedrijven die gevestigd zijn op hetzelfde bedrijfsterrein op als één partij naar de koerierdiensten. Op die manier worden de producten van die bedrijven gebundeld in één enkel transportstroom.”
Dergelijke organisatie kan volgens mij alleen renderen als duizenden handelaars tegelijk in een soort van gemeenschappelijk platform kunnen participeren. Door het bundelingseffect bekom je een lagere kost. Bovendien kan de overheid in het distributiecentrum bijkomende diensten organiseren, zoals een strijkatelier, een extra opslagruimte of een dienst die het verpakkingsmateriaal bij de handelaars recupereert. Een soort van gain sharing voor alle handelaars die van het stadsdistributiecentrum willen Deel II verschijnt in gebruik maken.” het CxO Magazine Digital
WWW.CXONET.BE
44
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly CxO Redactie
HEADLINES
MULTIMODAAL VERVOERSPAKKET MET ELEKTRISCHE BEDRIJFSWAGEN Belfius en zijn filiaal Belfius Auto Lease, de NMBS, Electrabel en Accenture lanceren en ondersteunen samen Belfius E-Fleet: de eerste slimme ecologische bedrijfsmobiliteitscombinatie met een elektrische bedrijfswagen, oplaadcapaciteit thuis , op het werk, bij de stations en op de weg, en online toegang tot een reeks alternatieve mobiliteitsoplossingen zoals trein + parkeren, tram, bus, deelfiets, cambio deelwagen en de mogelijkheid om een traditioneel voertuig te gebruiken voor verre verplaatsingen. Deze ecomobiliteitscombinatie zal niet alleen de gebruiker een slim, flexibel netwerk van ecologische mobiliteitsoplossingen aanreiken maar is voor bedrijven dé duurzame oplossing voor het bedrijfswagenpark. Ze wordt bovendien aan een vergelijkbare kostprijs aangeboden in vergelijking met de traditionele bedrijfswagen en met een minimum aan papierwerk. Belfius E-Fleet past in de steunmaatregelen van Staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit Melchior Wathelet voor het stimuleren van elektrische en aardgasmobiliteit.
SIRRIS OPENT TEST- EN ONTWIKKELRUIMTE VOOR BEDRIJVEN Sirris, het collectief centrum van de technologische industrie, opende in Hasselt de deuren van een volledig vernieuwde test- en ontwikkelruimte voor bedrijven. Het investeert daarvoor goed 850.000 euro, onder meer in een Baxterrobot, een van de eerste in Europa. Deze robot, die menselijke handelingen kan kopiëren, maakt een vlottere samenwerking mogelijk tussen mens en machine. Alle investeringen maken deel uit van het Factory of the Future-project van Sirris en Agoria, de federatie voor de technologische industrie. Door bedrijven te laten uitgroeien tot fabrieken van de toekomst, willen Sirris en Agoria bedrijven helpen sterker te staan in de internationale concurrentie.
DELHAIZE INVESTEERT IN DISTRIBUTIECENTRUM Supermarktketen Delhaize opende een nieuw volautomatisch distributiecentrum in Zellik. Met het nieuwe distributiecentrum, ‘DC Fresh 3’ wil Delhaize meer inzetten op de lokale winkels (Proxy Delhaize en AD Delhaize), zegt CEO van Delhaize België Dirk Van den Berghe. De groep investeert 50 miljoen euro in het koelmagazijn. Er werken 60 mensen in het DC. Van den Berghe bestempelt DC Fresh 3 als een ‘unicum’ in Europa. “Vroeger moesten de winkels een heel pallet van een bepaald product bestellen. Met ons nieuwe systeem bestelt de winkelier de hoeveelheid die nodig is. Zo verhogen we de kwaliteit want ons product blijft langer vers”, aldus de CEO.
BACHELOR-OPLEIDING BOUW IS SUCCES
E-fleet: een duurzame oplossing voor het bedrijfswagenpark.
WWW.CXONET.BE
Goed nieuws uit het technisch hoger onderwijs. Het aantal afgestudeerden in de driejarige professionele bachelor-opleiding bouw is de voorbije vijf jaar zo goed als verdrievoudigd, van 80 naar bijna 240. Die cijfers zijn goed nieuws voor de bouwsector, die al enige tijd over een tekort aan ingenieurs klaagt. “De professionele bachelor is dus een ‘doorschuifluik’ naar een ingenieursopleiding, waardoor we eigenlijk ook het aantal ingenieurs, en dan vooral het aantal industriële ingenieurs, kunnen verhogen”, zo zegt Marc Dillen, voorzitter van de Vlaamse Confederatie Bouw. Om het tekort aan ingenieurs in Vlaanderen op te vangen, werden ook initiatieven gelanceerd om buitenlandse ingenieurs naar hier te halen. Maar dat blijkt geen onverdeeld succes.
APRIL-MAY 2014
WASTE MANAGEMENT
REVERSE LOGISTICS: EEN WIN-WIN VOOR ALLE PARTIJEN
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
Steeds meer bedrijven organiseren hun afvalbeheer volgens de zogenaamde ‘ladder van Lansink’. Ze geven voorrang aan de verwerkingswijzen die bovenaan de ladder staan en die ook het meest milieuvriendelijk zijn. CxO Magazine ging langs bij Telenet en bij de Provincie Antwerpen. LEES VERDER OP PAGINA 46
FACILITY MANAGEMENT PAGINA 45
Reverse logistics: een win-win voor alle partijen PAGINA 48
Een actieplan afvalbeheer is geen overbodige luxe PAGINA 51
Bi-Monthly Headlines
CXO EDITORIAL EXPERTS
Karel De Decker
Jan De Kimpe
CxO EXPERT GROUP FACILITY MANAGEMENT
Erik Aerts
Exploitatie verantwoordelijke Decathlon Benelux
Mieke Loncke Directeur IFMA
Sébastien Berlanger
Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium
Claude Pintens Facility & Security Domain manager Loterie Nationale
Jeroen Boon
Facilities-Projects-Risks Floré Group
Ann Troch
Facility Manager D.E. MASTER BLENDERS 1753
Steve Calmein Facility manager Johnson Controls
Koen Van Haelst
Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen
Stephane De Klerck
Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company
Koen Vergauwen
Afdelings verantwoordelijke facilities Delta Lloyd Bank
Frank Geets Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management
46
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
WASTE MANAGEMENT
Steeds meer bedrijven organiseren hun afvalbeheer volgens de zogenaamde ‘ladder van Lansink’. Ze geven voorrang aan de verwerkingswijzen die bovenaan de ladder staan en die ook het meest milieuvriendelijk zijn. Dat zijn achtereenvolgens afvalpreventie, hergebruik en recyclage.
REVERSE LOGISTICS: VERMIJDEN VAN AFVAL
EXECUTIVE SUMMARY Meer en meer organisaties kiezen voor een milieuvriendelijk afvalbeheer. Reverse logistics is het proces van het plannen, implementeren en beheersbaar controleren van de stroom van retourgoederen. Telenet recycleert al jaren zoveel mogelijk haar digiboxen, digicorders en modems volgens dit principe. Ook het Centraal Bestuur van de Provincie Antwerpen wil haar milieu-impact zo veel mogelijk beperken. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
Telenet recycleert al jaren zoveel mogelijk haar digiboxen, digicorders en modems volgens het principe van Reverse Logistics (Engelse term, letterlijk: omgekeerde logistiek). Reverse Logistics de organisatie en afhandeling van de goederenstroom van het gebruikte product naar afvalverwerking en recycling, en verder. Daarvoor wordt een beroep gedaan op verwerkingsbedrijven. “Deze samenwerking is een win-win situatie voor alle partijen: economie, mensen en milieu,” zegt Ilse Van De Weerd, Manager Reverse Logistics bij Telenet. “In
plaats van toestellen of toebehoren weg te gooien, gaan we ze recycleren zodat we op het einde van de rit nog hooguit enkele procenten echt afval overhouden. Dit afval laten we vernietigen. Op die manier kunnen we onze keten bijna volledig sluiten. Door hergebruik hebben we vorig jaar 410 ton afval kunnen vermijden.
BESCHERMDE WERKPLAATS Hoe gaat deze retourlogistiek in het werk? “Alle settopboxen en modems die klanten terugbrengen naar de Telenet Centers en die via de techniekers terugkomen, belanden bij Imsir, de Beschermde Werkplaats in Boom waar een 50-tal mensen werken,” zegt Ilse. “Alle ontvangen goederen worden er uitgepakt, geteld en gesorteerd. De werknemers van Imsir testen een deel van de toestellen via moderne testbanken. Alle boxen en modems die 100% in orde zijn worden vakkundig klaargemaakt voor hergebruik, en hebben dezelfde look & feel als een nieuw product.”
VERWERKINGSBEDRIJF “Een andere belangrijke stroom gaat vervolgens naar onze verwerker Sims Recycling Solutions. Dit bedrijf verwerkt afgedankte elektrisch en elektronische producten en afvalproducten uit de elektro- en elektronica-industrie. Elk toestel wordt daar eerst tot in de kleinste fracties geanalyseerd Op een ingenieuze manier worden metalen en plastics en andere herbruikbare materialen uitgefilterd. Uit onze modems en scart kabels bijvoorbeeld worden metalen getrieerd, of het koper uit onze kabels. Vervolgens worden de materialen vermalen in hoogtechnologische shreddermachines. Met andere woorden, het verwerkingsbedrijf zorgt ervoor dat 95 procent van onze materialen gerecycleerd wordt tot herbruikbare grondstoffen of tot energie. Wij weten dat er op de markt hoge prijzen worden gegeven voor grondstoffen zoals metaal en koper, maar wij verkiezen om deze stroom in eigen controle te houden. Zo zijn we zeker dat alles netjes en volgens de strikte wetgeving van de afvalverwerking en van Recupel verloopt.”
AFVALBEHEER BIJ DE PROVINCIE Ook het Centraal Bestuur van de Provincie Antwerpen wil haar milieu-impact zo veel mogelijk beperken. Maar hoe zorg je ervoor dat milieuzorg een ref lex wordt bij elke medewerker? Hoe krijg je iedereen op dezelfde kar? Geen simpele opdracht in een bestuur met meer dan 2.000 personeelsleden, verspreid over een 40-tal diverse entiteiten. Koen Van Haelst, Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen, en lid van de CxO Expert Group:
APRIL-MAY 2014
36 47 Thema - artikel
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
FACILITY MANAGEMENT
HANDLING AUTOMATION
IS PICK-BY-VISION
AUGMENTED REALITY
De picker loopt dan met een bril op door het magazijn en ik krijgt in de CxO Redactie bril de eerstvolgende pick-taak te zien. Met behulp van pijlen vindt hij de weg en de specifieke doos die van de Diensten van de het meten van onze hij afvalstromen moet picken. Hij hoeft maar te Zullen orderpickers in Centrale magazijnen en als distributiecentra niet meer zelf te doen. naar We laten autonome satelliet-entiteiten van kijken het barcodelabel en de binnenkort rondlopen met een speciale bril en zich laten de provincie, zoals scholen, labodit nu door de leverancier rappordoos wordt automatisch gescand. leiden door computerbeelden? Ook in de wereld van de ratoria,ismusea, groendomeinen Door Hij pakt hetdeze product en zet het op handling automation dit beeld niet veraf. en teren via een webtool. recreatie- en sportparken. Dit con- BI-oplossing is niet alleen de kwade pick-kar. De volgende opdracht tract zijn we nu volop aan het ver- liteit van onze informatie omhoog verschijnt, een pijl wijst de weg nieuwen want begin 2015 loopt het gegaan, maar zijn we ook minder naar de volgende picklocatie. Op tijd kwijt met het beheren van de af.” deze manier komt de hele picklijst informatie. BI heeft als grote voorAlsopdedelijst is afgewerkt, deel dat we zicht voorbij. te krijgen de man naar de packlocatie diverse stromen,wordt daardoor slimgeleid waar hijop door de bril precies mer kunnen werken waardoor zietbespaard. hoe hij moet “Door hergebruik hebben kosten kan worden Dit packen. Koen Van Haelst, Directeur facilitaire Pick-by is een voorbeeld van loopt heel goed, zelfs in vision die mate we vorig jaar 410 ton afval diensten Provinciebestuur Antwerpen, en lid van de CxO Expert Group: “Met Business ‘augmented reality’ toegepast in dat we dit ook willen toepassen bij kunnen vermijden” Intelligence oplossingen het proces van het andere contractafspraken, bijvoor(Ilse Van De Weerd, Telenet) het magazijn. Dit wil zeggen dat afvalinzameling efficiënt organiseren.” beeld met de energieleverancier aan een live,die direct of indirect, het energieverbruik meet. de beeld van Ook de werkelijkheid elemenPick-by-vision is een techniek waarbij extra informatie in het gezichtsveld van orderpickers wordt geprojecteerd. “De provincie Antwerpen doet al benzinekosten van bedrijfstenonze worden toegevoegd door een jaren enorme inspanningen om wagens worden door onze leverancomputer. Deze toegevoegde elehet ISO 14001 milieumanagement BUSINESS INTELLIGENCE cier van tankkaarten gemonitord, U heeft vast al documentaires displays maakten in een oogopslag menten bevatten bijvoorbeeld certificaat te behalen. ISO 14001 is In dit contract zijn slimme busi- zodat we de ‘total cost of ownergezien waarin met mensen met een duidelijk waar de pickers moesten sensordata of extra informatie over een internationale standaard voor ness intelligence (BI) oplossingen ship’ van deze voertuigen kunnen smartphone door een grote stad zijn. Tot slot kwam zelfs spraakge- de omgeving. Voorlopig wordt organisaties die een milieumanage- ingesloten. Koen Van Haelst is registreren.” lopen, vervolgens de camera aan- stuurde technologie, het zoge- pick-by-vision nog maar zeer spomentsysteem (MMS) willen uitbou- er tevreden over: “Met dergelijke De laatste radisch toegepast maar vaststaat zetten en–via meteen kun- naamde BI-oplossingen kunnen voice-picking. we het wen. Het beheer van afval bij een ons app trend invan magazijnen pick-by- indat een magazijn een uitermate nen zien welk huis proces te koop gaat het vooral om restafval, pmd, vanstaat, het inzamelen afval DeelisII verschijnt geschikte omgeving is voor een eenhoeven techniekhetwaarbij extra Digital restaurant de straatorganiseren. nog vision, gft, glas, metalen,welk stortbouw- enin efficiënt Wij CxO Magazine plek heeft hoe laat de eerstvol- informatie in het gezichtsveld van dergelijke technologische toepasgroenafval en restafval vanenlabotram arriveert. Ook in de orderpickers wordt geprojecteerd. sing. ratoria - neemt gende daar een prominente plaats in. Door afvalfracties wereld van de handling automate scheiden, te hergebruiken of te tion is dit beeld niet veraf. recycleren willen we onze afvalketen zo veel mogelijk sluiten.” GOEDERENSTROMEN “Tot een vijftal jaar geleden mochOPTIMALISEREN ten bedrijven en organisaties In veel distributiecentra is de uithun afval naar de Gemeentelijke gaande goederenstroom vaak Afvalbedrijven brengen,” aldus belangrijker dan de inkomende. Koen. “Omdat deze regel veranDaarom is het orderpicking ook derde, hebben we een grote marktaltijd bekeken vanuit een optimalispeler uit de afvalverwerkingswesatieperspectief reld in de arm genomen. Deze konen kende het een ontwikkeling. Wat begon ons verregaandeenorme oplossingen in VITO NV paper-based afvalophaling enals –beheer aanbie-picking werd later Onderzoeks‐ en adviescentrum voor cleantech en duurzame ontwikkeling ondersteund door barcode-scanden, onder meer het verwerken van Berchem - Genk - Gent - Mol - Oostende Voor meer informatie: Kristine Verheyden - Tel. + 32 14 33 55 53 het afval van onze laboratoria. ners. SommigeDit magazijnen gingen vito@vito.be - www.vito.be - www.i-sup2014.org contract geldt zowel voor het afval over tot pick-to-light: oplichtende
DE TOEKOMST?
WWW.CXONET.BE APRIL-MAY 2014
FEBRUARY-MARCH 2014 WWW.CXONET.BE
48
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
WASTE MANAGEMENT
EEN ACTIEPLAN
AFVALBEHEER IS GEEN
OVERBODIGE LUXE
Ieder van ons produceert dagelijks ongeveer anderhalf kg huishoudelijk afval. Maar dat is niet alles. Elk jaar komt daar per persoon nog eens 350 kg industrieel afval bij dat afkomstig is uit de fabricage van onze consumptiegoederen.
Karel De Decker
Het afvalstoffenbeleid van de overheid is in de eerste plaats gericht op preventie: voorkomen dat afval ontstaat. Daarnaast streeft de overheid zoveel mogelijk naar hergebruik en nuttige toepassing van afvalstoffen. Pas als dat niet mogelijk is, mag afval worden verbrand of gestort.
AFVALBELEID STUREN
EXECUTIVE SUMMARY Met eco-efficiëntie gaan twee voordelen hand in hand. Op de eerste plaats levert uw bedrijf concurrentieel geprijsde goederen en diensten. Die bevredigen bepaalde menselijke behoeften en brengen levenskwaliteit met zich mee. De Facility Manager is zich daar tenvolle van bewust. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
“De Facility Manager speelt een sleutelrol in het afvalbeheer van een bedrijf,” zegt Mieke Loncke, Directeur IFMA. “Hij stuurt mee het afvalbeleid en introduceert de nodige maatregelen. De drijfveer hiervoor is niet enkel duurzaamheid, MVO en milieu maar ook de kostprijs. Het beheer van afval is immers een niet te verwaarlozen kostenpost. De directe kosten voor het afvalbeheer dalen door drie oorzaken: de realisatie van een hoger scheidingspercentage, lagere productie van afval en lagere tarieven. Kennis van zaken is dus een absolute must voor de Facility Manager.” Kleine ingrepen, groot verschil Kleine ingrepen kunnen reeds een groot verschil uitmaken: multifunctionele printers die default recto-verso printen, biologisch
afbreekbare bekers, afvaleilanden om adequaat te sorteren... Dergelijke veranderingen - hoe klein ook - moeten echter gedragen worden door de hele onderneming. De facilitaire organisatie kan de gedragsverandering bij mensen niet alleen voor elkaar krijgen maar moet dit doen in nauwe samenwerking met directie en de gehele organisatie. Een actieplan afvalbeheer is dus geen overbodige luxe. We geven je hierbij alvast enkele tips om van start te gaan: - breng de afvalstromen in kaart - formuleer concrete acties om afval te voorkomen - sensibiliseer medewerkers en geef praktische tips - hou een afvalinventaris bij - evalueer de resultaten en deel ze periodiek met je collega’s.
DUURZAAM BEHEER Duurzaamheid staat hoog op de agenda van de meeste bedrijven. Elk bedrijf wil zo min mogelijk energie gebruiken en zet veel in op warmteterugwinning, afvalmanagement en actieve/bewuste gedragsveranderingen bij de bedrijfsmedewerkers op basis van energiebesparing.
Recycling en hergebruik horen hier ook bij. Er wordt zoveel mogelijk afval gescheiden , waardoor er kosten worden bespaard en er duurzaam met de afvalstromen wordt omgegaan. Veel ingezameld plastic en papier wordt bvb hergebruikt.
ER WORDT STEEDS MEER GERECYCLEERD We polsten bij Henri Loncke, Facility Regio Manager bij Belgacom, over zijn ervaringen op dat vlak. “Bij Belgacom stellen wij vast dat sedert 2007 tot 2013 de ingezamelde fracties gevoelig gedaald zijn, van een totaal van 14.507.000 kg in 2007 naar 10.971.872 kg in 2013. Een opvallende daler is bvb restafval dat van 4.317.230 kg naar 2.058.257 kg evolueerde. Restafval is gelinkt aan minder gebouwen, minder gebruikers van de gebouwen en ook beter recycleren, daar ligt de verklaring voor deze significante daling. Een belangrijke post is de rubriek ‘ stenen en zand’, wat steeds gelinkt is aan graafwerken uitgevoerd door interne mensen van Belgacom. Deze kunnen wijzigen van jaar tot jaar en dit aan de hand van projecten die gelanceerd worden. De recycling-percentages zijn op 7 jaar tijd van 68,25% naar 81,27% gestegen. Er wordt steeds meer gerecycleerd, zowel door Belgacom als door onze afvalverwerking. Bijvoorbeeld, indien een houtpallet in een container KL2 (restafval) zou aanwezig zijn dan wordt deze er door Van Gansewinkel uitgehaald (slogan van Van Gansewinkel: afval bestaat niet). De overblijvende niet recycleerbare restafval wordt gebruikt om cementovens of bio-stoomcentrales te voeden”, aldus Henri Loncke.
JUIST SORTEREN IS RENDABEL “Juist sorteren is rendabel. Hoe meer afvalstromen je kan scheiden hoe hoger de opbrengst. Restafval is veel duurder.
APRIL-MAY 2014
49
FACILITY MANAGEMENT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
WASTE C ATEGORY Glas
UNIT
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
kg
na
na
na
na
5.134
7.070
6.755
Confidentieel papier
kg
81.699
65.893
68.845
43.438
51.123
44.239
56.472
Papier & karton
kg
1.651.668
1.538.841
1.434.019
1.334.487
1.234.661
1.356.900
1.354.934 2.058.257
Restafval
kg
4.317.230
3.680.146
3.397.262
3.164.692
3.152.126
2.303.678
Groenafval
kg
112.640
63.680
85.900
49.580
47.820
86.595
54.205
Hout
kg
119.780
97.440
81.340
127.760
104.440
163.581
205.314
Metaalafval
kg
191.010
153.790
140.180
130.800
88.660
203.952
202.134
Diverse afvalstromen (olie, kledij, chemisch, …)
kg
84.911
82.775
71.653
53.197
41.981
170.481
154.334
Verw stenen en zand max 20% zand
kg
5.251.780
5.166.370
3.088.660
3.134.430
1.561.680
2.417.764
1.197.200
Verwerking gemengd steenpuin max 50 % zand
kg
2.198.980
1.338.580
1.068.880
685.780
2.212.220
2.873.010
5.637.034
13.126
12.900
13.080
31.029
45.233
0
0
Verwerken pet & can --> pmd
kg
638
Dochter onderneming
kg
375.960
Dochter onderneming
kg
497.302
124.001
0
0
0
GRAND TOTAL
KG
14.507.000
12.688.114
9.449.865
8.737.064
8.512.926
9.658.299
% co-verbranding
%
0,03%
0,08%
0,044%
0,09%
0,03%
0,01%
% fysico-chemisch behandeling
%
0,02%
0,07%
0,015%
0,02%
0,03%
0,01%
% incinerated
%
31,70%
36,31%
33,324%
27,85%
23,79%
18,71%
% recycled or reused waste category
%
68,25%
63,53%
66,617%
72,04%
76,16%
81,27%
Door juist te sorteren bijvoorbeeld PMD, Papier en Karton zorg je ervoor dat de duurste afvalstroom afneemt terwijl PMD, Papier en Karton, batterijen, frituurolie, batterijen en krimpfolie minder kosten en zelfs geld opbrengen. Eco-efficiëntie is dus een belangrijke toegevoegde waarde voor het bedrijf.” Over de keuze van de partners zegt Henri Loncke: “Onze partner moet een specialist zijn in de materie, moet verder het ganse land kunnen bedienen en een breed spectrum van afvalverwerkingsdiensten aanleveren aan een competitieve prijs. Deze firma moet ook zorgen voor een complete rapportering voor de activiteiten die zij voor ons uitvoeren (naar BGC toe en voor de wettelijke verplichtingen OVAM).”
PERSONEEL MOTIVEREN Volgens Henri Loncke moet het personeel doordrongen zijn van deze eco-visie. Daarom worden regelmatig sensibiliserings-campagnes georganiseerd zoals recent nog een campagne over PMD & PMC inzameling in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Die wetgeving verplicht ons bedrijf in dit gebied om PMD gescheiden in te zamelen. Het posi-
APRIL-MAY 2014
10.971.872
tieve ervan is dat voor PMD dezelfde sorteerregels gelden zoals thuis wat het een stuk gemakkelijker maakt. Hiervoor werden in het gebouw de nodige zakken voorzien waarin je plasticflessen en flacons, metalen verpakkingen en drankkartons (PMD) kan deponeren. Het personeel van Belgacom vindt meer info op de website ‘afvalvermindering’. Deze informatie loopt via het intranet-circuit bij Belgacom.
WETGEVING WORDT STRENGER Hoe staat het met de verdeling van al deze taken binnen Belgacom? Zit alles onder de koepel van Facility Management? Henri Loncke: “De zuiver gebouwgerelateerde afvalactiviteiten ressorteren onder het beheer van Facility Management. Hergebruik van telecom-apparatuur en andere te vermarkten goederen worden beheerd door L og ist iek Ma na gement (Recover y Management). Het grondverzet dat door onze kabeltelevisie wordt aangeleverd bij Van Gansewinkel wordt opgevolgd door de divisie Wireline. Facility Management is beheerder en algemeen aanspreekpunt (spoc of single point of contact) van het contract met Van Gansewinkel.”
Henri Loncke, Facility Regio Manager Belgacom.
ZIJN ER HINDERPALEN IN DEZE MARKT? “De wetgeving rond deze materies wordt strenger en er zijn duidelijke verschillen per regio, bijvoorbeeld werd er in Vlaanderen gestart met PMD in juli 2013 terwijl dat voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in Februari 2014 van start ging. Communicatie rond deze punten vereist alle aandacht. Wij voeren onze communicatie hieromtrent met de diverse administratieve overheden en die verloopt via onze Milieucel van Safety en Environment.” Deel II verschijnt in het CxO Magazine Digital
WWW.CXONET.BE
50
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
NEWSLETTER OTM
IS DE LOGISTIEKE INDUSTRIE TEVEEL EEN MONOCULTUUR Nik Delmeire
MET MANNEN VAN
MIDDELBARE LEEFTIJD? Tot ik in 1994 geheel onverwacht in de logistiek terechtkwam, was ik verantwoordelijk voor een aankoopafdeling die elektronische, elektromechanische en andere componenten aankocht ten behoeve van een afdeling die hightech apparatuur ontwierp en produceerde.
Dit was een wereld waar de leveranciers van dergelijke componenten hun applicatie-ingenieurs de baan opstuurden. Ze kwamen met verve toelichten hoe hun bouwstenen onze apparatuur nog beter zouden maken. Het was telkens een mooi samenspel tussen de ontwerpers, hun applicatiemensen en de verantwoordelijke aankoper. Met die ervaring trok ik naar de wereld van transport en logistiek. Logistieke dienstverleners van alle modi kwamen over de vloer, maar zeer zelden brachten ze een ‘applicatie-ingenieur’ mee. Het was droevig te moeten vaststellen dat ik inzake het ontwerp van bijvoorbeeld een transportnetwerk slechts zelden een beroep kon doen op de creativiteit en de ervaring van een dienstverlener. Het was natuurlijk niet steeds kommer en kwel en wellicht was het gebrekkig advies mede veroorzaakt door de andere partij, nl. de verladers die niet veel vroegen of eisten, buiten de laagste prijs natuurlijk. Gelukkig zag ik het tij keren mede dank zij allerlei organisaties (waaronder wijzelf), overheidsinitiatieven ... die veel deden en doen om slimmere logistiek te bedrijven. Maar blijkbaar keerde het tij nog onvoldoende, tenminste als ik de studie van de Erasmus Universiteit in Rotterdam mag geloven. Deze studie vergelijkt het innovatiekarakter van de belangrijkste industriële sectoren in Nederland en komt met volgende vaststellingen. De logistieke industrie is teveel een monocultuur bestaande uit mannen van middelbare leeftijd. Vrouwen, jeugd en ‘andere nationaliteiten’ ontbreken. Veel bedrijven worden geleid door ‘selfmade mensen’
WWW.CXONET.BE
die eigenhandig hun bedrijf deden groeien van 6 naar 600 vrachtwagens. Je kan deze mensen niet meer aanzetten tot anders denken, hun aanpak was immers zeer succesvol. De bedrijfsvoering is nog te veel gebaseerd op ‘berekenen’ en het zoeken naar logische/logistieke oplossingen. Management en coaching van personeel zijn thema’s die veel te weinig aan de orde zijn. Nog anders gezegd: er is veel aandacht voor de operaties en weinig voor strategie. Het is dus niet verwonderlijk dat vele dienstverleners hetzelfde aanbieden, waardoor ze makkelijk uitwisselbaar zijn en een gemakkelijke prooi zijn voor de aankopers van deze wereld. En zo wordt er te weinig verdiend om zinvol te innoveren. Met andere woorden: een vicieuze cirkel. Ik ben niet blij met deze vaststelling. Immers in een wereld waar steeds meer fabrikanten (lees: verladers) gelijkaardige producten aanbieden, zoeken deze fabrikanten heil in het verkopen van ‘value added services’ zoals de ’supply chain’. Maar ja, als logistieke dienstverleners niet kunnen of willen meedenken, wat kan die ‘added value’ nog voorstellen? En wat zijn verladers gebaat met dienstverleners die gedwongen worden om de handdoek in de ring te gooien? Zoals geschreven heeft deze studie betrekking op Nederland. Ik ben niet goed genoeg geplaatst om te oordelen of wij Belgen - jawel, verladers plus dienstverleners - in hetzelfde bedje ziek zijn. Ik hoop van niet, maar ik verneem het graag, bv. via die fantastische social media.
APRIL-MAY 2014
51
FACILITY MANAGEMENT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly CxO Redactie
HEADLINES
BENELUX ONDERNEMINGEN BOEKEN VOORUITGANG IN HUN KLIMAATBELEID Volgens een pas verschenen rapport van CDP boekten de grote bedrijven in de Benelux in 2013 vooruitgang op vlak van performantie en transparantie van hun CO2-beleid. CDP (Carbon Disclosure Project) is een internationale non-profit organisatie die een wereldwijd platform beheert waarop bedrijven informatie over hun milieubeleid kunnen rapporteren en delen. 32% van de 150 grootste beursgenoteerde ondernemingen in de Benelux rapporteerde in 2013 aan CDP. Dit cijfer bleef stabiel ten opzichte van 2012. België en Luxemburg gingen erop vooruit, Nederland vertoonde een terugval. Philips (NL) is de best presterende onderneming van de ‘Benelux150’, zowel voor performantie als transparantie.
BELGISCHE KANTOORKOST 18% HOGER DAN NEDERLANDSE De Occupiers Cost Index (OCI), of kantoorkost, is dit jaar in België gedaald met 2,7%. Dat is weliswaar nog altijd 18%
Belgische bedrijven rapporteren transparanter over hun CO2-beleid.
APRIL-MAY 2014
duurder dan de Nederlandse kantoorkost, en 25,5% duurder dan de gemiddelde Europese kost. Dat becijferde AOS Studley, een internationale, onafhankelijke adviseur die geïntegreerde oplossingen biedt voor bedrijfsvastgoed en facility management. Over de laatste 7 jaar daalde de kantoorkost in België al met 13%. Het optimaliseren van de kantoorruimte is dan ook het belangrijkste advies van AOS Studley aan Belgische organisaties die hun kantoorkosten willen verlagen. Een optimalisatie van het ruimtegebruik per voltijds equivalent (VTE) met 10% zou de totale kantoorkost met meer dan 5% kunnen verlagen. “België is 25,5% duurder dan het Europese gemiddelde. Vooral onze slechte score tegenover Nederland kan op termijn ernstige gevolgen hebben”, aldus Pierre-Gilles Solvit, General Manager van AOS Studley in België. “Bedrijven die internationaal actief zijn kiezen immers meer en meer voor Benelux-centralisatie. Met een kantoorkost-handicap van 18% scoren we daar zeker niet goed.
KPMG INTRODUCEERT ‘INTELLIGENT MOBILITEITSBUDGET’ Het toenemende mobiliteitsprobleem in België laat zich overal voelen: fileleed, parkeerproblemen, luchtvervuiling, … De toekomst zal moeten uitwijzen hoe werkgevers en werknemers deze problemen gaan oplossen. Het VIM (Vlaams Instituut voor Mobiliteit) lanceert daarom het proefproject “Intelligent mobiliteitsbudget”. 25 bedrijven maken de overstap naar een flexibel en variabel budget voor woon- en werkverkeer en werkgerelateerde verplaatsingen. Ook uitvoerend partner KPMG gooit zich in de strijd en vraagt 10 werknemers om hun mobiliteitsbudget de komende 12 maanden zelf te beheren. Binnen dit project heeft KPMG ook de rol van adviserende partner voor deelnemende bedrijven inzake fiscaliteit en sociale zekerheid en formuleert aanbevelingen naar de overheid. Binnen het proefproject is er sprake van een intelligent mobiliteitsbudget: elk van de deelnemende werknemers krijgt een persoonlijk budget om reiskosten voor woon- en werkverkeer en/of werk gerelateerde verplaatsingen te vergoeden.
WWW.CXONET.BE
3 DAY TESTDRIVE
TEST. ERVAAR. LIKE. Test 3 dagen lang uw nieuwe firmawagen.*
TESTDRIVE
De Astra. De Zafira Tourer. De nieuwe Insignia. Als fleetklant mag u uw favoriete firmawagen nu 3 dagen lang testen. Zo kan u zelf ervaren wat Duitse klasse in een nieuwe prijsklasse is. Reserveer nu uw 3-daagse testrit op opel.be/3daytestdrive. *Aanbod enkel geldig voor fleetklanten.
opel.be milieu-informatie (KB 19/03/2004): opel.be ASTRA SPORTS TOURER 3,7-7,5 L/100 KM 97-177 G/KM ZAFIRA TOURER 3,9-8,5 L/100 KM 104-199 G/KM INSIGNIA SPORTS TOURER
4,1-7,2 L/100 KM
109-169 G/KM
53
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
AUTO & LIFESTYLE
MOTORTECHNOLOGIE Erwin De Weerdt
EN NIEUWE TECHNIEKEN
REVOLUTIE IN MOTORTECHNOLOGIE EN INFOTAINMENT
OPEL INSIGNIA
General Motors zet met Opel zijn charme-offensief in Europa verder nu het duidelijk is dat het merk zijn belangrijkste troeven wil uitspelen in een betaalbaar segment waarin nogal wat wagens van de band rollen. De Opel Insignia is een familiewagen bij uitstek, jawel. Maar hij is vooral een populaire “Geschäftsauto” die aanslaat in de fleetmarkt dankzij een batterij nieuwe technologieën, zuinige De Opel Insignia weerspiegelt een streven naar luxe en dynamiek. motoren met een lage CO2-uitstoot en een erg het wel voor mekaar krijgen. De nieuwe generatie infotainment aantrekkelijk VAA statuut.
in de Insignia laat zich bedienen via een 8-inch kleurenaanraakscherm. Het instrumentenbord met een 8 inch HD kleuACHTERUITKIJKSPIEGEL rendisplay dat naast de klassieke meters alle andere gegevens Binnen de gelauwerde designfilosofie van Opel is de Insignia de over navigatie, smartphone en audio-opties omvat, valt recht in som van het samengaan van sculpturale vormen met een doel- het gezichtsveld van de bestuurder. gerichte Duitse precisie richting het middelgrote segment. De Insignia weerspiegelt een streven naar luxe en dynamiek met ZUINIGE EN EFFICIËNTE VOORWIELAANDRIJVING een onmiskenbare laag en breed getekende neus om zijn brede Voor de aandrijving van de Insignia biedt het merk drie altergestalte visueel te benadrukken. Wie regelmatig in de achteruit- natieven aan: benzine, diesel of LPG waarbij het vermogen varikijkspiegel kijkt weet wat wij bedoelen. In zij-aanzicht onder- eert van 81 kW/110 pk tot 239 kW/325 pk. De Insignia 2.0 CDTI scheidt de Insignia vierdeurs zich nu veel duidelijker van het (88kW/120pk of 103kW/140pk) is een kampioen inzake milieuvijfdeursmodel omwille van de specifieke achterklep en de geïnte- vriendelijk en zuinig rijden: hij stoot slechts 99 g/km CO2 uit. greerde spoiler. Ook achteraan valt de Insignia breder en lager uit. De uitvoering met 120 kW/163pk is goed voor een lagere BIV in Brussel en Wallonië. De meest opvallende benzinemotoren zijn BOORDEVOL TECHNOLOGIE de 2.0 SIDI Turbo (SIDI = Spark Ignition Direct Injection) met De nieuwe Opel Insignia zit boordevol uitrustingen op het vlak 184kW/250pk, een CO2 van 194g/km en een max. koppel van van technologie, veiligheid en comfort. Geavanceerde radar- 400Nm en de 1.6 SIDI Turbo met 125kW/170pk, 155g CO2 en en cameragestuurde assistentiesystemen gaande van adaptieve 260Nm, en zelfs tot 280Nm met overboost. Beiden beschikken cruisecontrol tot dodehoekwaarschuwing en aanrijdingswaar- over een imposant vermogen, zijn sterk brandstofbesparend en te schuwing vooraan. In auto’s met automatische versnellingen combineren met een manuele zesversnellingsbak en Start/Stop, brengt het systeem de auto volledig tot stilstand wanneer dat of met een zes-trapsautomaat. Op de Belgische markt is de 1.6 nodig is. De achteruitrijcamera met waarschuwing voor langsko- SIDI Turbo van 125kW/170pk uitsluitend voorwielaangedreven, mend verkeer bij het achteruitrijden, waarschuwing bij het afwij- terwijl de 2.0 SIDI Turbo een vierwielaandrijver is. ken van de rijstrook en dodehoek-waarschuwing dragen bij tot een optimale zichtbaarheid aan de zij- en achterkant. KORT Wij reden een kleine week rond met een 1,6 ECOTEC Direct Injection Turbo van 125kW/170pk, Start-stop in CosmoOVERZICHTELIJKE COCKPIT MET NIEUWE GENERATIE uitvoering. Basisprijs € 31.350. Met amper 6l/100 km viel het INFOTAINMENT Bij het verbeteren van de cockpit legde Opel de nadruk op drie lage verbruik op van deze zowat 1600kg wegende Sports Tourer. criteria: a) duidelijke, eenvoudige en dus instinctieve bediening, Ook de afmetingen (4,91m x 1,85m x 1,51m) en de respectabele b) infotainment op maat, en uiteraard c) comfort en veiligheid binnenruimte en het variabele volume van de kofferbak (van 540 voor bestuurder en passagiers. Klinkt niet nieuw, maar je moet tot 1530 liter dwongen respect af.
APRIL-MAY 2014
WWW.CXONET.BE
www.volkswagen.be
LAAT U NIET OVERKLASSEN. RIJD IN PREMIUM CLASS.
De Passat Variant Premium Class vanaf 495 €/maand excl. BTW . (1)
Ruimte en comfort. Als u dat niet verdient, verdient niemand het, want u rijdt dag in dag uit in een bedrijfswagen. De Passat Variant Premium Class is dan ook dé wagen op uw niveau. De grootste binnenruimte van zijn categorie, een erg complete uitrusting. Met deze auto reist u duidelijk in een hogere klasse. Maar waarom oordeelt u niet zelf? Meer info bij uw concessiehouder of op volkswagen.be Pack Premium Class bevat ondermeer: • Zetelbekleding in leder
• Elektronische klimaatregeling
• Panoramisch open dak
• Navigatiesysteem
• Metaalkleur
• Parkeersensoren voor- en achteraan
4,3 - 6,4 L/100 KM • 113 - 149 G CO2/KM Afgebeeld model ter illustratie. Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be
(1) Volkswagen Passat Variant Comfortline 1,6 TDI BMT 105 pk uitgerust met het pack Premium Class Catalogusprijs incl. BTW: € 37.398,00. Huurprijs incl. BTW: € 598,95/maand. Offerte in Verhuur op Lange Termijn «Full Service» Volkswagen Finance berekend op basis van 60 maanden en 100.000 km. Aanbieding voorbehouden aan professionele gebruikers. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door D’Ieteren Lease n.v., Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg met maatschappelijke zetel te 1050 Brussel, Maliestraat 50. FSMA 20172 A. Prijzen op 01.04.2014 en geldig tot 30.04.2014. Volkswagen Finance is een commerciële benaming van D’Ieteren Lease n.v. en van Volkswagen D’Ieteren Finance n.v.
55
AUTO & LIFESTYLE
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
NIEUWE ALL-WHEEL DRIVE
20 JAAR TOYOTA RAV4 Sinds 1994 verkocht Toyota wereldwijd ruim 5 miljoen RAV4, waarvan + 1,3 miljoen in Europa. Van al die exemplaren rijdt meer dan 90 % vandaag nog altijd rond. Maar ook de concurrentie heeft de voorbije 20 jaar niet stilgezeten. In 2010 spraken we over 10 verschillende compacte SUV-modellen. Vandaag zijn dat er 19. In Europa groeit het segment van de compacte SUV nog altijd. Tussen 2008 en 2013 steeg de verkoop met zo’n 36% gestegen naar 848.000 exemplaren in West-Europa en 387.000 in Rusland. EXTRA AWD-VERSIE De in 2013 gelanceerde vierde generatie van Toyota’s klassieker speelde in op de vraag van de klant naar een verfijnder design, een hoogwaardige interieurkwaliteit, verbeterde terreincapaciteiten en een sportiever rijgedrag. Vanaf 2014 breidt Toyota het RAV4 gamma uit met een extra AWD-versie, nieuwe koetswerken interieurkleuren en afwerking, verbeterde uitrustingsniveaus en nieuwe technologie.
NIEUWE 2.0 D-4D AWD De nieuwe RAV4 AWD combineert de 2.0 liter D-4D turbodiesel met een Integrated Dynamic Drive System, Toyota’s geavanceerde AWD systeem. Op basis van de informatie van verschillende sensoren (snelheid, sturing en gierslag), controleert het Dynamic Torque Control AWD systeem continu de koppelverdeling tussen de voor- en achterwielen. Bij gewone rijomstandigheden worden enkel de voorwielen aangedreven om brandstof te besparen.
DE VIERDE RAV4-GENERATIE Terwijl de eerste klanten hun compacte SUV vaak kochten als alternatief voor een sportieve hatchback of coupé, is de groei van de SUV-markt vandaag eerder te danken aan gezinnen die op zoek zijn naar een leuk en trendy alternatief voor monovolumes en breaks. Uit bevraging van RAV4 klanten wereldwijd blijkt dat de hoogste waardering uitgaat naar de goede wendbaarheid, de eenvoudige instap en het uitstekende zicht rondom dankzij de hogere zitting, de uitgekiende lay-out, de veelzijdigheid en de geruststellende rijeigenschappen, zelfs in moeilijke omstandigheden in minder toegankelijk terrein. Ook de vierde generatie RAV4 legt sterk de nadruk legt op gezinsgebruik, maar biedt bovendien een krachtiger, meer verfijnd en dynamischer design, een geraffineerd en hoogwaardig interieur, extra interieur- en kofferruimte en meer comfort, veelzijdigheid en veiligheid.
RAV4: veelzijdigheid en veiligheid.
daard geleverd bij het Style uitrustingsniveau van de 2.0D-4D AWD. Ook de veiligheid en het comfort van de bestuurder verbeteren dankzij het nieuwe Rear Cross Traffic Alert dat gebruik maakt van de Blind Spot Monitor radar om de bestuurder te waarschuwen voor aankomende voertuigen.
ZEVEN MOTORISATIES Met zeven verschillende krachtbronnen heeft de nieuwe RAV4 het breedste motorgamma tot nog toe. Bovendien ging de gemiddelde CO2-uitstoot van het hele gamma met 11 % omlaag in vergelijking met de vorige generatie. De motor van 1998cc, die verbonden is met een manuele transmissie met 6 versnellingen, ontwikkelt 91kW/124pk bij 6.000 rpm en een koppel van 310Nm tussen 1600 en 2400 rpm. De motor stoot amper 136g CO2/km uit en 137g/km met 18’’velgen.
KORT
VERBETERDE UITRUSTING EN NIEUWE TECHNOLOGIE
Het “RAVKE” van vroeger bestaat niet meer.Het is een hele RAV Het multimedia Toyota Touch 2 systeem biedt een nieuw 6,1” geworden, die zich graag laat berijden en veel plezier teruggeeft. WVGA kleuren aanraakscherm met een hogere resolutie, een Naargelang van het model varieert de basisprijs van € 26.570 Drag & Flick functie en zes extra talen. De Smart Entry & Start tot € 40.295. wordt net zoals de elektrisch bediende kofferklep voortaan stan-
APRIL-MAY 2014
WWW.CXONET.BE
56
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
DE PASSIE VAN …
“ ZVANONDER VERDIEPING DE
SCHELDE WAREN
WE AL LANG UITGETELD” Wat drijft Eddy Bruyninckx, Afgevaardigd Bestuurder van het Havenbedrijf Antwerpen en lid van de CxO Raad der Wijzen? Antwoord: de diepe Schelde. “Alleen met een aangepaste rivier zullen wij in de Champions League blijven spelen.” EEN HAVENBAAS DIE VOOR EEN RIVIER GAAT, DAT LIGT VOOR DE HAND …
Arn Borstlap
Eddy Bruyninckx: “Dat is juist, maar ondertussen sta ik 22 jaar aan het hoofd van die haven. In mijn tijdbesteding neemt de Schelde een cruciale plaats in. Ik heb in al die jaren bijzonder lang vergaderd over het verbeteren van de nautische toegankelijkheid van de rivier. Ik heb aan twee onderhandelingsrondes met de Nederlanders deelgenomen om de Schelde te kunnen verdiepen. Het kan niet anders dat dit mijn passie is, eenvoudigweg omdat deze rivier mij niet koud kan laten. In ons collectief geheugen weten we welke rol ze had voor het jaar 1585, de val van Antwerpen, maar vooral welke rol ze niet meer had toen ze werd afgesloten. Toen dat gebeurde, was er veel miserie en leed.”
HOE IS UW PASSIE VOOR DE SCHELDE ONTSTAAN? Eddy Bruyninckx: “In fasen. Ik ben een kind van het noorden van Antwerpen. Het was een vaste gewoonte om op zondagnamiddag met de auto naar de haven te rijden om er naar de grote schepen te kij-
WWW.CXONET.BE
Eddy Bruyninckx, Afgevaardigd Bestuurder Havenbedrijf Antwerpen: “In het Havenbedrijf werken 1.600 mensen maar eigenlijk gaat het om 160.000 indirecte werkplaatsen.”
APRIL-MAY 2014
57
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
ken. Ik was toen een stille getuige van de groei van de haven. Ik zag massieve zandhopen maar ook de zwarte vlaggen aan de huizen. Ik merkte dat er polderdorpen verdwenen en las de protesten in het tijdschrift ‘De Polder’. Ik keek op naar fascinerende mensen die kanalen groeven in een imposant landschap. Dat zijn beelden die blijven hangen op het netvlies. Later, toen ik secretaris-generaal van de SERV was, werd de beslissing genomen om het budget ‘Openbare werken’ van het federale niveau naar het Vlaamse niveau te brengen. Nog later werd de Vlaamse Havencommissie opgericht en vroeg men mij om de leiding te nemen. Ik aanvaarde de functie, dit was weer een stap dichter bij de haven. Nog enkele jaren verder werd me gevraagd om de Antwerpse haven te leiden. De cirkel was rond.”
‘ANTWERPEN DANKT DE SCHELDE AAN GOD, EN AL DE REST AAN DE SCHELDE’, ZEI EX-BURGEMEESTER CRAEYBECKX OOIT. Eddy Bruyninckx: ‘Of nog: ‘Als de Antwerpenaar zijn hand in de Schelde steekt, voelt hij zich verbonden met de rest van de wereld.’ Net daarom moeten we deze rivier koesteren. Vandaar ook de boodschap die het Havenbedrijf aan inwoners wilde meegeven tijdens de viering ‘Schelde, 150 jaar vrij’: wees alert, blijf erover waken dat deze rivier zijn rol kan spelen en onze welvaart kan bestendigen.”
WAAR KOMT U HET LIEFST? Eddy Bruyninckx: “Als ik één plek moet kiezen, dan ga ik naar het sluizencomplex van de Boudewijnen Van Cauwelaertsluis. Daar op de brug over de sluis sta je op een kruispunt van de verschillende dokken. Daar beweegt het, daar zie je de essentie: het industriegedeelte met een fantastisch zicht op de dokken, de havenactiviteiten en de Schelde.
APRIL-MAY 2014
AUTO & LIFESTYLE
‘Piccadilly Circus’ noemde ooit toe. Ik probeer hen mee te geven dat ze hier meewerken aan een iemand deze plek.” groot project. Want een job in een DE ANTWERPSE HAVEN SPEELT haven is geen gewone job. In het MEE IN DE TOP VIJFTIEN VAN Havenbedrijf werken 1.600 mensen DE WERELD. HOE ZIET U DAT maar eigenlijk gaat het om 160.000 EVOLUEREN? indirecte werkplaatsen. Daarom Eddy Bruyninckx: “De rivier zal moeten we ons tegenover iedereen bepalen of we verder die rol kunnen verantwoordelijk en klantvriendeblijven spelen. Zonder verdieping lijk opstellen, of het nu gaat om een waren we al lang uitgeteld. Alleen sluiswachter, een onderhoudstechmet een aangepaste rivier zullen wij nieker of een havenmeester. Dit zijn aan de top, in de Champions League onze ‘klanten’ die mee de economizo je wil, blijven spelen. Zonder aan- sche betekenis van de haven bepapassingen worden wij een provinci- len. We betekenen met z’n allen iets aal clubje. Want als de grote schepen op de wereldkaart.” hier niet meer zullen passeren, dan varen ze naar Rotterdam. Dus, the- HAALT U OOK INSPIRATIE UIT CXO re’s no alternative. Van deze rivier MAGAZINE? hangen 160.000 werkplaatsen af. Eddy Bruyninckx: “Elke uitgave Er gaat terecht een schok van com- van CxO Magazine wordt hier motie door het land als een bedrijf grondig doorgespit. Ik beoordeel met tientallen werknemers sluit. eerst de artikelen en maak een Maar als je ziet wat hier op het spel kopie van de voorpagina. Bij de staat… Dat wordt soms nog te wei- inhoudstafel schrijf ik vervolgens namen van medewerkers die deze nig onderkend.” artikelen interessant zouden kunHOE DIEP GAAN DIE nen vinden. De rest is een kwestie VERDIEPINGEN? ZULLEN DE NIEUWE van kopiëren en doorgeven. Op die MAMMOETTANKERS VAN EURONAV manier wordt het magazine in heel TOT HIER VAREN? het bedrijf gelezen.” Eddy Bruyninckx: “Nee, dat geloof ik niet. We gebruiken wel de RAPL, de Rotterdam-Antwerpen pijpleiding, om de crude (ruwe) olie vanuit Rotterdam tot hier te brengen en hier te verwerken in de petrochemische industrie. Het overpompen van crude oil van die mega-olieschepen in een pijpleiding biedt geen toege- DE SCHELDE voegde waarde voor een haven. De De Schelde is een rivier die ontspringt in het noorden toegevoegde waarde gebeurt hier, bij van Frankrijk en door Henegouwen en Vlaanderen de verwerking. Ik ben dus blij met via Gent en Antwerpen naar de Noordzee stroomt. de tankeraankoop van Euronav. De Schelde is met haar 350 kilometer lang niet de Bovendien wordt de spin-off van grootste maar wel een van de belangrijkste vaarwehun kennis gevaloriseerd in alle gen van de wereld. Omwille van haar geografische activiteiten verwant aan de scheep- ligging kende haar geschiedenis een woelig verloop. vaart.” Nederland, België en Frankrijk voerden een lange strijd om de stroom. In de Tweede Wereldoorlog HOEVEEL PASSIE VERLANGT U VAN werd de strategische betekenis van de rivier nog eens UW MEDEWERKERS? onderlijnd toen hevig werd gevochten om de controle Eddy Bruyninckx: “Elke 3 maand van de monding van de rivier. spreek ik nieuwe medewerkers
WWW.CXONET.BE
190 jaar ervaring in Private Banking
50 000 KLANTEN
met een beheerd vermogen van 27 mia euro
Top 3 Private Banking in België
DANKZIJ
205 LOKALE PRIVATE BANKERS DIE een beroep doen op een team van 50 experts verspreid zijn over alle Belfius Bank-kantoren een certificaat van de Belfius Private Banking Academy behaald hebben en deze kennis elke 3 maanden updaten.
Belfius Private Banking Een rijkere kijk op uw vermogen dankzij onze expertise Ontdek wat wij voor u kunnen doen, en maak een afspraak met uw lokale Private Banker, bel 0800 92 600 of ga naar ww w.belfius.be/private.
Belfius Bank NV, Pachecolaan 44, 1000 Brussel – IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCCBEBB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr. 19649 A.
PRIVATE BANKING
HET BEHEER VAN UW VERMOGEN VERTROUWT U NIET TOE AAN EENDER WIE
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
FINANCE & LEGAL PAGINA 59
Het beheer van uw vermogen vertrouwt u niet toe aan eender wie
Private banking is een vorm van vermogensbeheer met verschillende mogelijkheden. Een uniforme definitie bestaat niet. Typisch is wel dat de klanten die er gebruik van maken, een bepaald bedrag aan ‘assets’ onder beheer geven van de private banker en dat een ‘op maat gemaakte’ service wordt geleverd. De keuze voor deze of gene private banker, en de factoren die voor de cliënt bepalend zijn, zijn vaak sterk persoonsgebonden.
PAGINA 62
Le fonds de roulement vu par B-information PAGINA 64
Bi-Monthly Headlines PAGINA 66
Het huurgarantiefonds
LEES VERDER OP PAGINA 60
CXO EDITORIAL EXPERT
Jan Callant
CxO EXPERT GROUP FINANCE & LEGAL
Johan Blauwblomme
Credit Control, Risk and Tax manager Balta Industries
Philippe Maeckelberghe CFO Deceuninck
Erik Boone
CFO Gosselin Group
Johan Maes
Directeur Financieren Aquafin
Kris Coppens Finance Director Bosal Benelux
Jan-Willem Ruinemans
CFO Hansen Transmissions International
Sylvain dal Vecchio Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions
Regine Slagmulder
Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business School
Patrick Descamps CFO EOC Belgium
Geert Stienen CFO Egemin
Rudi De Winter CFO Van Laere
Marc Van Gastel Head of Department Invest FIT
Luc Janssens
Financieel directeur Aveve
Pieter van Oijen
Finance Director Belgium & Luxemburg Randstad
Paul Lievens CFO Ondernemingen Jan De Nul
60
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
EXECUTIVE SUMMARY Vroeger waren private bankers niet weggelegd voor klanten met een vermogen van minder dan een miljoen euro. Maar intussen heeft zich een demo cratiseringsproces voltrokken. Tal van traditionele banken hebben een afdeling private banking gecreëerd en heel wat instellingen verlaagden hun instapdrempel. Bij sommige is private banking intussen al beschikbaar vanaf een vermogen van 50.000 euro, bij anderen ligt de drempel op minimum een miljoen euro. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
PRIVATE BANKING
We kunnen grosso modo twee soorten private banking onderscheiden: het discretionair beheer en het adviesbeheer. Elk heeft z’n eigen voor- en nadelen, waardoor de uiteindelijke keuze afhankelijk is van eigen wensen. Wie kiest voor discretionair beheer vertrouwt het vermogensbeheer volledig toe aan de bankier. Binnen de grenzen van concrete afspraken krijgt de vermogensbeheerder de vrijheid om het vermogen van de cliënt te beleggen. De gemaakte afspraken kunnen gaan over beoogde rendementen, sectoren waarin de cliënt geïnvesteerd is of producten die de cliënt wil vermijden. Naast discretionair beheer is er ook adviesbeheer. Daarmee houdt u zelf de touwtjes in handen. De private banker formuleert wel een advies, maar uiteindelijk moet u zelf de knopen doorhakken. Deze formule is minder geschikt voor wie weinig kennis heeft van de financiële markten of geen tijd of zin heeft om zich daarover te ontfermen. Daarbij is er een fundamenteel verschil met ‘family offices’ en financiële planners. Financieel planners
geven advies en stellen een plan op, de uitvoering wordt echter door anderen gedaan. Family offices zijn tussenpersonen tussen hun cliënten en financiële instellingen Ze worden ook wel eens ‘financiële butlers’ genoemd, wat toch een zeker beeld geeft.
verwerking van ICB’s (Instelling voor Collectieve Belegging, verzamelnaam voor gemeenschappelijke beleggingsfondsen, sicavs en beveks), het institutioneel beheer, het beheer voor privé-cliënten en het beleggingsadvies.
CIJFERS OVER VERMOGENSBEHEER IN BELGIË
De totale activa in vermogensbeheer in België stegen gedurende 2012 met 3,0 % om einde 2012 uit te komen op 224,55 miljard euro. Gedurende 2011 daalden deze activa nog met 6,0 %. Van de 224,55 miljard euro wordt 19,9 %, ofwel 44,7miljard euro, beheerd voor buitenlandse klanten. In 2011 was dit 22,1 %, ofwel 48,2 miljard euro en in 2010 was dit nog 30,2 %, ofwel 69,63 miljard euro. Concreet betekent dit dat de laatste jaren het percentage aan activa die worden beheerd voor Belgische klanten alsmaar belangrijker wordt.
Verschillende bronnen publiceren cijfers over private banking. Bij het vergelijken van deze cijfers moet er rekening mee worden gehouden dat ze onderling vaak moeilijk (of niet) vergelijkbaar zijn doordat er geen uniforme definitie is van wat private banking is.
JAARVERSLAG BEAMA In het jaar verslag van Beama (Belgian Asset Association, lid van Febelfin, de Belgische Federatie van de financiële sector) vindt u een overzicht van de activa in vermogensbeer die vanuit België wordt beheerd voor Belgische of buitenlandse klanten. Met vermogensbeheer of asset management wordt algemeen bedoeld: het beheer, de distributie en de administratieve
De totale activa in vermogensbeheer in België stegen gedurende 2012 tot 224,55 miljard euro.
TOTALE ACTIVA VERMOGENSBEHEER
Indien de totale activa onder vermogensbeheer worden opgedeeld per klanttype, dan wordt een terugval van 3,4 % opgetekend bij de institutionele klanten (banken, pensioenfondsen, verzekeraars en andere). De subgroep van de private banking klanten en de andere niet-institutionele klanten kende een sterke toename. De institutionele beleggers vormen, net als in het verleden, de grootste klasse van klanten voor vermogensbeheerders. Indien de private banking klanten en de particulieren samengenomen worden, dan overtreft deze groep echter de klasse van de institutionele beleggers.
APRIL-MAY 2014
61
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
FINANCE & LEGAL
DE KEUZE VAN EEN PRIVATE BANKER Het beheer van uw vermogen vertrouwt u niet toe aan eender wie. De private banker die bij u past, moet alvast aan enkele criteria voldoen. Waarop moet u letten? Private banking is zoals gezegd een vorm van ‘maatwerk’, hoe specifieker de eisen van de klant, hoe specifieker het aanbod zal moeten zijn om te voldoen aan de wensen van deze cliënt. Dit zijn zaken die in gezamenlijk overleg moeten worden afgetoetst en bepaald. Het begint dus allemaal met praten.
PSYCHOLOOG EN TECHNIEKER De keuze voor deze of gene private banker, en de factoren die voor de cliënt bepalend zijn, zijn vaak sterk persoonsgebonden.Om te beginnen moet u als cliënt natuurlijk een ‘klik’ voelen met de persoon aan wie u het beheer van uw vermogen overlaat. Volgens de Private Bankers Association moet het profiel van de private banker aan twee eigenschappen voldoen. ‘De private banker is een psycholoog die zijn cliënt begrijpt. Hij moet begiftigd zijn met gezond verstand, logica, ernstige luisterkwaliteiten, nieuwsgierigheid en met intellectuele en financiële eerlijkheid. Daarnaast moet hij ook ‘een technieker’ zijn die een basiskennis heeft van recht, fiscaliteit en financiën… zonder natuurlijk in elke materie specialist te zijn.’
mogen uitvoeren. ‘Voor de banken is dit de Nationale Bank van België, voor de vermogensbeheerders is dat de FSMA. De Private Bankers Association biedt dan weer specifieke opleidingen aan voor private bankers.
ken tot een initiële kennismaking waarop vervolgens de volledige vermogensstrategie wordt gebaseerd. Maak daarom duidelijke afspraken over het aantal keren dat hij jaarlijks bij u over de vloer moet komen. Zo blijft u op elk moment op de hoogte van de evolutie van uw portefeuille RAPPORTERING en komt u niet voor onaangename Tot slot, voor een private banker zou verrassingen. u geen nummertje mogen zijn. De Deel II verschijnt in relatie met hem mag zich niet beper- het CxO Magazine Digital
ERKENNING Banken en vermogensbeheerders moeten in België een erkenning hebben om hun activiteiten te
APRIL-MAY 2014
WWW.CXONET.BE
62
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
WORKING CAPITAL
LE FONDS DE ROULEMENT
VU PAR B-INFORMATION Le fonds de roulement est un de ces ratios qui est passé dans le langage courant. Il est souvent assimilé au fond de caisse, ou à la trésorerie journalière qui assure la fluidité des paiements quotidiens. UN PEU DE THÉORIE Ce n’est pas faux, mais en réalité, le ratio de fonds de roulement est plus large que cela. Il calcule la différence entre les avoirs réalisables à court terme et les dettes à court terme. Cette différence est le matelas de sécurité pour les paiements quotidiens et donc le financement de l’activité commerciale de l’entreprise.
LA FORMULE EST DONC SIMPLE Les stocks + les créances à court terme + la trésorerie + les comptes de régularisation de l’actif – toutes les dettes à court terme – les comptes de régularisation du passif = fonds de roulement.
EXECUTIVE SUMMARY
Ou , su r ba se de s r ubr ique s comptables: 0003 + 4041 + 5053 + 5458 + 4901 – 4248 – 4923 Bref, pour ceux qui connaissent la nomenclature de la Banque Nationale: RKB25
L’entreprise ne peut ILLUSTRATIONS
pas se permettre de ne pas gérer activement son fonds de roulement. Pas de place pour l’improvisation. Et surtout, pas de place pour l’approximation. Et dans votre entreprise, ça donne quoi?
Un schéma permet immédiatement de comprendre l’importance d’un fonds de roulement positif:
Avoir suffisamment de biens rapidement réalisables (transformables en liquidités) pour payer les dettes à court terme est confortable pour tous. Pour l’entreprise elle-même, et donc aussi pour ses créanciers. Sachant que le paiement de leur we.listen@cxonet.be créance ne pose pas de difficulté, ils
WWW.CXONET.BE
sont enclins à maintenir ce crédit (gratuit). A l’inverse, avoir un fonds de roulement négatif est source de tensions de trésorerie. Le disponible à court terme ne suffit plus à couvrir les dettes à court termes. Comment faire dès lors pour payer tout le monde … sachant que les dettes à long termes finissent toutes par être exigibles elles-aussi. On peut aussi regarder le phénomène dans l’autre sens, par le haut du bilan. Les capitaux permanents (passif à long terme) ne suffisent pas à financer les immobilisations. C’est donc bien le passif à court terme qui doit boucher les trous. Etant lui-même insuffisamment alimenté par l’actif à court terme, la machine se grippe. Les charges des crédits finançant l’actif immobilisé sont souvent disproportionnées. On consacre
l’argent créé par l’activité commerciale à financer les immobilisés et les fournisseurs (mais aussi la TVA, l’ONSS, …) attendent. Seules les entreprises qui génèrent beaucoup de bénéfices peuvent se permettre cela et il ne faut pas que ça dure trop longtemps. Si les marges diminuent, on puise directement dans la capacité de financement du cycle commercial et c’est le début de l’enfer.
ATTENTION AUX ILLUSIONS Avoir suffisamment de biens rapidement réalisables (transformables en liquidités) pour payer les dettes à court terme est confortable pour tous. Pour l’entreprise elle-même, et donc aussi pour ses créanciers. Sachant que le paiement de leur créance ne pose pas de difficulté, ils sont enclins à maintenir ce crédit (gratuit). A l’inverse, avoir un fonds de roulement négatif est source de
BALANCE SHEET Assets
Liabilities
Long term
Long term
Positive working capital Short term Short term
APRIL-MAY 2014
63
FINANCE & LEGAL
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
tensions de trésorerie. Calculer un fonds de roulement revient donc à additionner des sommes de l’actif et à en soustraire d’autres du passif. Un des pièges est cependant de ne pas remettre ces sommes en question. Le stock a-t-il réellement la valeur calculée? Mes clients vont-ils tous payer? Ne pas se bercer d’illusions est un premier signe de bonne gestion. Beaucoup d’entreprises tombent faillite à cause de clients défaillants … Leur monitoring fait partie de la bonne gestion de son fonds de roulement. Idem pour le stock. Il doit être régulièrement réévalué.
près, c‘est un indicateur de déséquilibre dans le financement et / ou la capitalisation des entreprises et une faiblesse de notre tissu économique. Sur les 1332 sociétés qui ont fait l’objet d’une réorganisation judiciaire en 2013, 1151 avaient publié un dernier bilan dans les 5 dernières années. Dans ce dernier bilan, 887 d’entre elles présentaient un fonds de roulement négatif, soit 77.06%! Sur les 11.587 faillites recensées en 2013, 2.888 concernaient des entreprises qui avaient publié un bilan depuis 2010. 1929 d’entre elles présentaient un fonds de roulement négatif, soit 66.77%!
SON IMPORTANCE DANS LA PRATIQUE
LE MONDE VOUS REGARDE
Vu que la situation est scabreuse, on pourrait croire qu’elle est réservée aux entreprises en difficulté. Sur 350.548 comptes annuels classiques analysés pour l’année 2012 (et publiés en 2013), 130.490 entreprises avaient un fonds de roulement négatif, soit 37.22%. Le phénomène n’est donc pas rare! A de rares exceptions
On ne sera dès pas étonné de constater que le score moyen que B-information donne à ces entreprises est de 6.22/20, contre 9.80/20 pour les entreprises à fonds de roulement positif. Il est donc aussi logiquement l’objet de beaucoup d’attention de la part des banquiers. Tout investissement (qui détourne de l’argent du court terme vers le
BALANCE SHEET Assets
Liabilities
Long term
Long term
Negative working capital
Short term
Short term
Pascal Flisch est Marketing Director de B-Information (Euro DB).
long terme), tout changement dans la politique de credit management ou d’approvisionnement vont l’influencer et avoir un impact sur la capacité de l’entreprise à rencontrer ses engagements.
“ Ne pas se bercer d’illusions est un premier signe de bonne gestion” (Pascal Flisch) Les assureurs-crédit, qui garantissent les crédits commerciaux, sont, à raison, très sévères dans l’octroi de limites aux entreprises à fonds de roulement négatif. Les fournisseurs qui octroient des délais de paiement savent qu’ils seront les premiers à souffrir de retard en cas de déséquilibre. Deel II verschijnt in het CxO Magazine Digital
B-information est le spécialiste de la gestion des risques à 360°
APRIL-MAY 2014
WWW.CXONET.BE
64
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly CxO Redactie
HEADLINES
VOOR WELK FISCAAL BELEID KIEZEN CFO’S OP 25 MEI? Op 25 mei gaan de Belgen naar de stembus en het fiscaal beleid maakt deel uit van de verkiezingsagenda. Naar aanleiding van de komende verkiezingen heeft rekruteringsbedrijf een onafhankelijk onderzoek gevoerd bij 200 Belgische CFO’s en financieel directeurs naar hun verwachtingen ten opzichte van het fiscaal beleid. De uitslag: 68% van de Belgische CFO’s en financieel directeurs identificeert loonlastenverlaging als meest gewilde fiscale maatregel van de volgende Belgische regering. 47% hoopt met een mogelijke herziening van het fiscale beleid meer werknemers aan te werven en 47% denkt dat met de komende Europese, Belgische en regionale regeringen de vooruitzichten van hun bedrijf hetzelfde zullen blijven.
BELGISCHE PENSIOENFONDSEN BEHALEN MOOI RENDEMENT Op basis van een beperkte staal van 35 onderzochte fondsen scoren de Belgische pensioenfondsen behoorlijk goed met een mooi mediaan rendement van +9.6% over het jaar 2013. De fondsen haalden hun winst vooral in het derde en vierde kwartaal. Dat blijkt uit de 27ste editie van de ‘Pension Investment Performance Survey’ (PIPS) van Mercer. De beste resultaten komen voor de verandering van de mature aandelenmarkten, zoals de VS (+27.0%), Europa (+22.0%) en Japan (+20.5%). Deze hoge rendementen staan in schril contrast met het negatieve resultaat (-7.5%) in de ‘emerging markets. Het rendement op obligaties
over 2013 is met 2% nogal aan de magere kant. Beleggingen in vastgoed leverden een meerwaarde van 8.1% op. “De Belgische Pensioenfondsen hebben het verlies dat werd geleden tijdens de periode van juli 2007 tot maart 2009, toen de waarde van de fondsen met ongeveer 30% daalde, nu dan ook volledig gerecupereerd. Het rendement over de laatste 10 jaar komt namelijk uit op 4.9% per jaar”, zegt Willy Santermans, verantwoordelijke bij onderzoeksbureau Mercer.
MIFID WETGEVING OOK VOOR DE VERZEKERINGSSECTOR De Belgische bedrijfsadviseur ParFinis en de Nederlandse consultant IG&H Consulting & Interim slaan de handen in mekaar om samen de verzekeringssector voor te bereiden op de ingrijpende veranderingen die eraan komen. Vanaf april verandert immers de Belgische wetgeving op de distributie van verzekeringsproducten – in de sector de Twin Peaks II-wetgeving genoemd. Concreet worden een aantal principes van MiFID voor de banken, toegepast op de verzekeringssector. Een grotere transparantie zal verplicht zijn voor wat betreft de lasten en commissielonen op de verzekeringen die bedrijven en particulieren dan betalen. Daarnaast verandert ook het consumentengedrag en de beschikbare technologie in snel tempo. Dit alles heeft een serieuze impact op de verzekeringsmaatschappijen actief in België, waarvoor de makelaars een belangrijk kanaal vormen.
BANKGIDS VOOR KINDEREN
68% van de Belgische CFO’s en financieel directeurs willen dat de volgende Belgische regering werkt maakt van de loonlastenverlaging.
WWW.CXONET.BE
MasterCard en Child & Youth Finance International (CYFFI) hebben de handen in elkaar geslagen om de ‘Banking a New Generation: Developing Responsible Retail Banking Products for Children and Youth’ te publiceren, een gids die financiële instelling, NGO’s en overheden helpt om relevante en innovatieve bancaire en betalingsproducten voor kinderen en jongeren te ontwikkelen. Van de 2,2 miljard kinderen op aarde, hebben slecht 37,9% van jongeren tussen 15 -25 jaar toegang tot een traditionele bankrekening (zichtrekening/spaarrekening/kredietkaart). MasterCard en CYFI geloven dat financiële inclusie en economische opleiding cruciaal zijn om kinderen en jongeren bij de economie te betrekken. Zonder die toegang kunnen jongeren niet sparen of investeren in hun toekomst.
APRIL-MAY 2014
Uw interne postverdeling gaan we niet optimaliseren.
Maar we zijn wel expert in het optimaliseren van het werkkapitaal van uw bedrijf. Een snelle inning van uw vorderingen, financiering van uw
staat klaar om u te helpen, zodat u zich kunt focussen op
openstaande facturen en indekking tegen wanbetalers,
wat echt belangrijk is: de groei van uw bedrijf. Benieuwd
vormen de bouwstenen van een efficiënt debiteurenbeheer
wat onze experts voor u kunnen betekenen? Surf naar
en werkkapitaalfinanciering. ING Commercial Finance
www.ingcomfin.be of bel ons op 02 739 64 11.
www.ingcomfin.be ING Commercial Finance Belux nv – Kolonel Bourgstraat 155, B-1140 Brussel, België – RPR Brussel – BTW BE 0470 131 086 – FSMA 102012 A. Verantwoordelijke uitgever: Filip Indigne, Kolonel Bourgstraat 155, B-1140 Brussel, België
66
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
TEGEMOETKOMING ONBETAALDE VERHUURDERS EN BESTRIJDING UITHUISZETTING
HET HUURGARANTIEFONDS De Vlaamse regering heeft met haar besluit houdende de instelling van een tegemoetkoming van het Fonds ter bestrijding van de uithuiszetting een regeling op poten gezet die niet alleen tot doel heeft de huurders te behoeden voor uithuiszetting, maar ook om de verhuurders van woningen aan private huurders te beschermen tegen verlies aan huurinkomsten ingevolge niet betaling van de verschuldigde huur. AANSLUITING BIJ HET HUURGARANTIEFONDS
Sofie Tempels, Corbus Advocaten, www.corbus.be
EXECUTIVE SUMMARY Op 1 januari 2014 treedt het huurgarantiefonds in werking. Het is een soort verzekering die de verhuurder van een huurwoning kan afsluiten en die hem tijdelijk beschermt tegen inkomensverlies wanneer de huurder de huur niet kan betalen. Met deze verzekering is de inkomenszekerheid van de verhuurder voor een bepaalde periode gegarandeerd en wordt de huurder beschermd tegen uithuiszetting. Zo krijgt de huurder ademruimte om zijn zaken financieel op orde te krijgen.
Men kan zich enkel aansluiten bij het Fonds voor woningen gelegen in het Vlaams Gewest en m.b.t. huurovereenkomst voor de hoofdverblijfplaats, die niet onder de toepassing valt van titel VII van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode (sociale verhuur). De aanvraag tot aansluiting bij het Fonds wordt door de verhuurder ingediend bij het Fonds binnen twee maanden na de datum van de ondertekening van een nieuwe huurovereenkomst vanaf 1 januari 2014. Deze aanvraag wordt ingediend met een daarvoor bestemd formulier en bevat de geregistreerde huurovereenkomst met stempel van registratie, de identiteit van de huurder en van de verhuurder, de huurprijs en het rekeningnummer van de verhuurder. De aansluiting bij het Fonds gebeurt door storting door de verhuurder van de aansluitingsvergoeding van EUR 75,- die noch contractueel, noch op een andere wijze ten laste van de huurder kan worden gelegd.
VOORWAARDEN VOOR UITBETALING EN PROCEDURE
De verhuurder komt in aanmerking om een tegemoetkoming van het Fonds te verkrijgen als voldaan is aan de volgende voorwaarden: - hij moet uiterlijk op de twintigste we.listen@cxonet.be dag nadat hij een effectieve huur-
WWW.CXONET.BE
achterstal van drie maanden huur heeft kunnen vaststellen een vordering tot ontbinding van de huurovereenkomst wegens huurachterstal en tot uithuiszetting van een natuurlijk persoon bij de vrederechter indienen; - h ij moet het aansluitingsattest, evenals een verklaring op erewoord dat hij voor dezelfde huurovereenkomst nog geen tegemoetkoming van het Fonds heeft verkregen, bij zijn vordering voegen; - h ij moet het Fonds op de hoogte brengen van het instellen van de vordering; - de vrederechter moet aan de huurder uitstel van betaling verleend hebben en hem een aanzuiveringsregeling opgelegd hebben die niet langer duurt dan twaalf maanden. Bij tijdige en volledige indiening van de vordering stelt het Fonds binnen de tien werkdagen na ontvangst van de melding een gerechtsdeurwaarder aan. De verhuurder deelt die gerechtsdeurwaarder binnen tien werkdagen die volgen op datum van de kennisgevingsbrief van het vonnis een afschrift van het vonnis en de kennisgevingsbrief van de griffie mee. De gerechtsdeurwaarder brengt vervolgens het Fonds op de hoogte van de niet naleving van het opgelegde afbetalingsplan en deelt mee welke tegemoetkoming verschuldigd is,
die het Fonds dan zal betalen aan de gerechtsdeurwaarder. Het Fonds is echter enkel een tegemoetkoming verschuldigd voor de maanden waarin een huurder de voorwaarden van de in een vonnis vastgelegde aanzuiveringsregeling voor de huurachterstallen niet of gedeeltelijk niet heeft nagekomen en dit gedurende de termijn waarbinnen de vrederechter de regeling opgelegd heeft. De tegemoetkoming bedraagt de huurprijs voor drie maanden, met een maximum van EUR 2.700,-. Binnen vijf werkdagen na de ontvangst van de tegemoetkoming van het Fonds stort de gerechtsdeurwaarder die, samen met de ontvangen gelden van de huurder, door aan de verhuurder. Door de betaling van de tegemoetkoming vervallen de aanspraken van de verhuurder op het bedrag van de huurachterstal van de huurder voor het bedrag van de tegemoetkoming. Het Fonds treedt daarentegen wel ten belope van de toegekende tegemoetkomingen van rechtswege in de plaats van de verhuurder en mag deze dan ook van de huuder terugvorderen. Geen enkele terugvordering mag nochtans geschieden als de huurder bij de ontbinding van de huurovereenkomst leefloon geniet of indien hij slechts beschikt over bestaansmiddelen die lager liggen of gelijk zijn aan het bedrag van het leefloon en indien de huurder minstens drie maanden ononderbroken arbeidsongeschikt of onvrijwillig volledig werkloos is. Het besluit treedt in werking op 1 januari 2014, met uitzondering van artikel 15 waarvan de datum van inwerkingtreding bepaald wordt door de Vlaamse Regering (de subrogatie door het Fonds).
APRIL-MAY 2014
HYGIÈNE, SANTÉ, PRÉVENTION, SÉCURITÉ ET ENVIRONNEMENT
RH ET SÉCURITÉ
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
HUMAN RESOURCES
L’avancement des sciences et techniques et le principe de précaution génèrent un renforcement permanent des exigences réglementaires. Pourraient-elles être un frein à l’élan d’innovation et d’entreprenariat?
PAGINA 67
LEES VERDER OP PAGINA 68
RH et sécurité PAGINA 70
Project Manager or Project Leader? PAGINA 71
De juiste projecten op het juiste moment PAGINA 72
Bi-Monthly Headlines
CXO EDITORIAL EXPERTS
Bruno Koninckx
Goele Geeraert
CxO EXPERT GROUP HUMAN RESCOURCES
Tina Dedecker HR Manager Alfacam Group
Patrick Muylle
Directeur personeel en organisatie Campina Belgium
Prof. dr. Peggy De Prins
Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS
Kristian Vandenhoudt HR Manager Atlas Copco
Koen Dewettinck
Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School
Marc Van Hoecke HR Director KPMG
Els Druyts
Walter Engels
Geert Van Hootegem
Linda Verdonck
HR Manager Shell Belgium
Hoogleraar KULeuven
HR Manager Aveve
HR manager Ricoh Belgium
Raymond Evens
HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)
Vicky Welvaert HR Manager Asco Industries
Bart Janssens HR manager Gosselin Group
Denise Laros
Bert Lyssens
Corporate HR manager Agfa-Gevaert
68
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
HYGIÈNE, SANTÉ, PRÉVENTION, SÉCURITÉ ET ENVIRONNEMENT
Dans un monde de travail qui change incessamment, la politique de sécurité a-t-elle comme unique but de limiter de façon permanente le nombre d’accidents et de réduire les incapacités de travail? Denise Laros, membre Expert Group HR
vironnement sur celui-ci. Ensemble l ’employeur, les t rava i l leurs, les responsables RH (Richesses Humaines), le conseiller en prévention, le coordinateur de sécurité (interne, externe) sont responsables de créer et maintenir un environnement sain où chaque individu travaille et peut se développer harmonieusement en minimisant tous les risques potentiels.
L’activité humaine peut générer des risques et est susceptible de déboucher sur un sinistre mais des facteurs extérieurs peuvent également jouer un rôle majeur. Il faut non seulement prendre en Il va sans dire que cette matière compte l’aspect production de tra- est extrêmement vaste et présente vail mais également l’impact de l’en- de nombreuses facettes dépendant
du secteur, du type de métier, de la vision et de la stratégie opérationnelle de la société, du respect des règles applicables en matière de responsabilité civile et pénale en cas de survenance d’un accident du travail, des diverses dispositions prévues par le R.G.P.T., du respect des différentes législations telles que harcèlement sur les lieux du travail.
DES PLANS GLOBAUX DE SÉCURITÉ Heureusement, des plans globaux de sécurité et de prévention sont mis en place et revus périodiquement tel que la législation le prévoit. Des systèmes d’audit, de certification et de reporting sont effectués et même dans la plupart des cas, les sociétés respectent des directives opérationnelles élaborées sur la base de normes internationales. Ici également, les RH participent à l’obtention de ces normes, labels qui garantissent une gestion efficace des risques grâce à des analyses approfondies, des rapports transparents, un dialogue social, des informations claires aux intéressés. Le coût de la sécurité est un poste comptable qui peut être augmenté par l’adaptation des primes qui sont revues par les sociétés d’assurances qui couvrent certains risques si le nombre d’accidents s’accroît chaque année. Ce poste est intéressant pour les RH.
GARDIENS DES VALEURS
Sécurité au travail vue par le bout de la lorgnette RH.
WWW.CXONET.BE
Au sein des entreprises, notre rôle de RH est d’être les gardiens des valeurs sociétales de l’entreprise, du respect du Règlement du Travail où les règles de base sont reprises, de la législation sur le bien-être et la prévention & la protection au travail. Nous voudrions que tous les travailleurs de l’entreprise soient motivés
APRIL-MAY 2014
69
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
et satisfaits, agréables et productifs. C’est un vrai privilège de pouvoir également participer activement à la solution de problèmes d’attitudes et de soutien psychologique. Par exemple, nous avons tous connu des tentatives de harcèlement moral sur les lieux du travail où finalement chacun a une part de responsabilité, de résolution de problèmes ou encore des cas de dangers potentiels tels que plaques de verglas sur le parking d’une entreprise qui peuvent être signalés par tout un chacun.
Il faut non seulement prendre en compte l’aspect production de travail mais également l’impact de l’environnement sur celui-ci.
INFIRMIÈRE À DOMICILE Pour être plus concret, prenons l’exemple de Christel Hellemans, infirmière à domicile qui m’expliquait dernièrement son amour du travail et des défis qu’elle rencontre régulièrement dans l’exécution de celui-ci. En effet, ses déplacements sont régis par des facteurs extérieurs non contrôlables tels que circulation, intempéries, travaux imprévus des chaussées. Ces éléments peuvent être un facteur de stress car certains soins doivent être prodigués à un moment précis, chaque tournée est prévue et les patients attendent sa venue. Les docteurs savent qu’ils peuvent compter sur elle. Grâce à Christel, ces patients peuvent encore bénéfi-
APRIL-MAY 2014
HUMAN RESOURCES
cier de rester chez eux sans devoir être placés dans une institution. D’un point de vue sécurité, Christel pourrait être tentée de prendre des risques pour remplir sa mission. Au moment où elle prodigue des soins, elle a également toute la responsabilité du bien-être physique de son patient, une responsabilité très importante.
pour but la protection des consommateurs et l’environnement et sont parfois vraiment complexes tout en étant en perpétuelle évolution. Confrontés à cet enjeu, les moteurs de l’innovation, doivent faire preuve de perspicacité pour introduire de nouveaux produits, services tout en garantissant la sécurité selon les règles en vigueur.
NON RESPECT DES RÈGLES
D’un point de vue innovation RH, les entreprises sont confrontées à la transformation et refonte de leurs équipes RH. RH n’est plus évalué par son efficacité administrative mais bien par son abilité d’acquérir, de développer et gérer les talents qu’ils veulent retenir au sein des sociétés. Les RH doivent produire des données chiffrées afin de ne plus gérer le personnel uniquement sur le jugement ou les bonnes idées.
Un autre exemple est celui du travailleur dans un environnement de production. A force de répéter les mêmes gestes tout en ayant reçu la formation adéquate et en connaissant la manipulation d’un clark et des règles à respecter, le travailleur ne s’est pas positionné comme d’habitude correctement à la place prévue et n’a malheureusement pas placé correctement ses mains. Ce non respect des règles connues lui a causé des dommages corporels irréversibles.
FREIN À L’INNOVATION? Nous ne pouvons ici encourager la créativité/l’innovation mais bien le respect pur et simple des règles imposées à bon escient. Pouvonsnous donc affirmer que la sécurité est bien un frein à l’innovation et qu’innover est si difficile dans une entreprise? Une gestion rationnelle de l’entreprise privilégiera généralement d’investir dans des projets à risque limité et au potentiel quantifiable (“Innovator’s dilemna” Clayton Christensen, Pr Harvard Business School). L’avancement des sciences et techniques et le facteur de précaution génèrent un renforcement des exigences réglementaires qui peuvent s’avérer un réel frein à l’innovation. Elles ont évidemment
DES RÉSEAUX D’EXPERTISE A partir de 2014, les RH devront également fonctionner différemment, comme des réseaux d’expertise partagé et non plus comme des centres d’expertise à champ plus restreint. Cette nouvelle façon d’aborder la responsabilité RH exigera une équipe soudée avec comme objectif des compétences et capacités reconnues dans les différentes matières et surtout un solide leadership RH. Pourrais-je ainsi conclure que les RH expérimentés ont plus que jamais leur place sur les lieux du travail? Qui est prêt à leur donner cette chance et à relever le défi malgré la pyramide des âges? Deel II verschijnt in het CxO Magazine Digital
EXECUTIVE SUMMARY Dans un monde en pleine évolution et transformation, on pourrait se demander si les RH (Richesses Humaines) participent à soutenir les efforts de sécurité et d’innovation. Il est évident que les RH devront fonctionner différemment comme des réseaux d’expertise qu’ils partagent sans limite. Les RH expérimentés auront-ils dès lors plus que jamais leur place sur les lieux du travail? we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
70
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
MANAGERS DON’T LEAD YET AND LEADERS DON’T MANAGE ANYMORE.
Dirk Huyers is President of PMI Belgium
PROJECT
MANAGER
OR
PROJECT LEADER? Getting projects done is walking a path from idea to result. You can do it by yourself, but in most cases you will need a team to make things happen. It’s up to the project manager to lead the team to the desired result and to get the best out of each team member. The vast majority of challenges faced by organizations are people related, not necessarily technology issues and they are not necessary equipment issues. They are usually people issues and if you do some homework or research on any challenges that organizations are facing, you will find that the issues are the soft issues. The problem is to deal with people and to lead people. A former J&J Vice Chairman once said that the higher you go in your career, the less you will need your technical skills , the more you will need your people skills. If you want to get results, you get things done through people. This is also acknowledged by PMI international. PMI is giving more attention than ever to soft skills (= dealing with people) as it was to hard skills (= dealing with technology) in the past. In September 2013 a new guideline ISO 21500 was published. It’s a new publication on Project Management from the ISO organization, which brings together different methodologies worldwide on this topic. It reaches
WWW.CXONET.BE
out hands to all the different organizations as PMI, Prince2, IPMA, and to all the others to collaborate and to bring the project management methodologies to the 21st century. And I think when Version 6 of the PMBOK is coming out in 2018, that all this different approaches will be more aligned that they are today and they will be more and more focused on these soft skills. It are the people that in addition to technical skills also have leadership skills, that have the tendency to survive transitions and changes. We live in an age where it is not OR. It is AND. It is your technical skills, obviously that is something that you need and you have to develop your leadership skills, your people skills, your influence skills, all of those are vital to survive, they are also vital to thrive. Projects are per definition temporary endeavours, so are also project teams. There is an ongoing evolution that project teams consist more and more of individuals who are experts in their own domain. It’s up to the project leader to identify the
experts that are needed on a certain moment for a certain project. Another challenge are the virtual teams. People are located everywhere and we need good communication tools as video etc… to communicate. Part of project success is efficient communication and if you are unable to communicate, your project will fail. Communication is more than sending an email. It is something that sometimes is intangible. Body language is also communication. If you don’t have the right tools, it becomes difficult to manage. It’s not only the way we are communicating with each other, it is also location independent. Project Teams, specialists, everybody works more and more location independent. Keeping those people together as a team is getting more difficult than ever. How do we get virtual teams to perform as a real team? But what will never change is this. One to one communication. At a certain point in time, you have to talk to someone.
APRIL-MAY 2014
71
HUMAN RESOURCES
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
PROJECT PORTFOLIO MANAGEMENT
DE JUISTE
PROJECTEN
OP
HET JUISTE MOMENT
Dirk Huyers is managing director van PMS - Project Management Services
Wanneer u als projectverantwoordelijke slechts actief bent met één project tegelijkertijd, dan is dit artikel niet voor u. Echter de meeste projectverantwoordelijken zijn met meer dan één project simultaan bezig. Het wordt dan jongleren met tijd en prioriteiten om alles geregeld te krijgen. Organisaties zijn steeds met meer dan één project gelijktijdig bezig. Hopelijk hebben ze dan ook een goede structuur en aanpak om deze projectportfolio aan te sturen. Bij gebrek aan structuur kan Project Portfolio Management een handig hulpmiddel zijn. Een korte toelichting.
OVERZICHT KRIJGEN
5 TIPS OM TE STARTEN MET PPM 1. Z org in eerste instantie voor een pragmatische aanpak en later pas voor een volledig uitgewerkt en gedetailleerd systeem. Zorg voor een werkbaar en repetitief proces dat met weinig extra werk reeds de gewenste informatie geeft : overzicht, inzicht, voeling. 2. Duid iemand aan als PPM proceseigenaar om het momentum te bewaren en om de best practise te optimaliseren. 3. Laad u niet misleiden door bestaande software tools, maar werk vanaf de basis met een gepersonaliseerd model. U zal later merken, wanneer uw model groeit, dat u automatisch evolueert naar één of andere standaard waarvoor een software tool beschikbaar is. Eerst kruipen, dan stappen en dan pas lopen. 4. Zorg voor een adequaat systeem om projectinformatie en PPM informatie centraal op te slaan. We willen niet alleen een vlotte toegang tot de PPM informatie die in de verschillende files zit , maar ook een intelligent overzicht van relaties en interacties tussen projectonderdelen, resources, machines, mensen, kennis, enz. 5. Maak zoveel mogelijk gebruik van digitale samenwerkingsplatformen – vooral wanneer de werkomvang of de portfolio omvang te groot wordt. Deze platformen zijn in de basis eigenlijk takenlijstjes met automatische reminders. Ook hier geldt de regel : start eenvoudig om vertrouwd te geraken met het proces en evolueer later naar een meer matuur of robuust systeem.
Project Portfolio Management (PPM) helpt om in eerste instantie een overzicht te krijgen over de aanwezige projecten, zowel de reeds opgestarte als de projecten die nog in de wachtkamer zitten. Verder helpt PPM om al deze projecten in te delen in categorieën welke op hun beurt gelinkt zijn aan de “business goals”. Hier is al een eerste toegevoegde waarde : projecten worden gelinkt aan strategieën, waardoor een eerste triage mogelijk wordt en tevens wordt de prioritisering vereenvoudigd. nodig om ‘resources’ oordeelkundig in te plannen (mensen, materialen, LANGETERMIJNVISIE machines, budgetten, enz). Om de Een tweede voordeel is dat de lan- verschillende projecten objectief tov getermijnvisie van de strategie ook elkaar te kunnen beoordelen, heeft helpt om een langetermijnvisie voor men nood aan een gestandaardiprojecten te ontwikkelen. Men heeft seerde opbouw van projectinfornamelijk een goed inzicht en voeling matie.
APRIL-MAY 2014
PPM helpt om een beter inzicht te verwerven in de individuele project criteria, de business drivers, de haalbaarheid en de noodzakelijke elementen om goed te kunnen starten met uitvoering. Kortom het stimuleert om een grondige voorbereiding te maken.
WWW.CXONET.BE
72
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly CxO Redactie
HEADLINES
WERKNEMER MET TE VEEL STRESS KOST 3.750 EURO EXTRA PER JAAR
reden tot euforie. Want ook al wijst de positieve score op een geleidelijk herstel van het werkgeversvertrouwen, de vooruitzichStress raakt 64% van alle Belgische werknemers. Dit is een stij- ten blijven te bescheiden om de tewerkstelling echt opnieuw aan ging met 18% sinds 2010. Deze stijging treft niet alleen werk- te zwengelen. nemers, maar ook werkgevers. Wanneer werknemers niet meer met hun stress kunnen omgaan, ontstaan fysieke en psychische ATTENTIA WINT HR EXCELLENCE AWARD 2013 gezondheidsklachten. Deze spanningsklachten veroorzaken Attentia won deze award in de categorie Best Employee ruim een derde van de afwezigheidsdagen door ziekte, en kos- Engagement & Event Company op basis van een project dat werd ten de werkgever jaarlijks minstens 3.750 euro per werknemer. uitgevoerd bij een klant om het energieniveau, de gezondheid en Ook beïnvloedt te veel stress het verloop van werknemers nega- het engagement van medewerkers te verhogen en te bestenditief en willen ze minder lang aan de slag blijven. Dat blijkt uit gen. “Deze HR Excellence Award is een erkenning van de transrecente cijfers van HR-dienstverlener Securex op basis van een formatie die Attentia heeft gemaakt van een pure HR-specialist bevraging van een representatieve steekproef van 1318 respon- naar een strategische businesspartner op het vlak van een intedenten. Bovendien wil bijna een derde (31%) van de werknemers graal en duurzaam personeel- en organisatiebeleid,” zegt Carine met te veel stress zijn organisatie op korte of lange termijn ver- Huysveld, Gedelegeerd Bestuurder van Attentia. laten. In dit kader heeft Minister van Werk Monica De Coninck een campagne gestart om de negatieve gevolgen van stress aan RECORDAANTAL WERKNEMERS te pakken: www.voeljegoedophetwerk.be. LANGER DAN EEN JAAR AFWEZIG Elke dag zijn meer dan 6 op 100 werknemers afwezig door ziekte. BELGISCHE ARBEIDSMARKT KLAART VOORZICHTIG OP Dit ziektepercentage stijgt onafgebroken sinds 2001. Vooral De Belgische werkgevers geven bemoedigende signalen richting de stijging van langdurige afwezigheid is nog nooit zo sterk werkzoekenden. Uit de Manpower Barometer blijkt immers dat geweest als in 2013. Toenemende vergrijzing en werkstress lig6% van de 750 bevraagde werkgevers van plan is om medewer- gen aan de basis van deze evolutie. Dat blijkt uit de resultaten kers aan te werven het komende kwartaal. Slechts 2% zou men- van de jaarlijkse studie over absenteïsme in de privésector van sen ontslaan. Liefst 91% van de werkgevers houdt het op een sta- HR-dienstverlener Securex. Deze studie is gebaseerd op afwezigtus-quo. Dat brengt onze index op +3 (na uitzuivering van de heidsdata geregistreerd door meer dan 25.000 werkgevers voor seizoenvariaties). Dat is een stuk positiever in vergelijking met 260.000 werknemers. Securex wijst op het belang van opvolging vorig kwartaal: + 3 procentpunten. En 6 punt meer ten opzichte en re-integratie van de afwezige werknemers, en dit ongeacht van het 2e kwartaal van 2013. Goed nieuws dus, maar nog geen leeftijd en functie.
Stress raakt 64% van alle Belgische werknemers.
WWW.CXONET.BE
APRIL-MAY 2014
MULTICHANNEL MARKETING
SILODENKEN STAAT WARS OP DE MULTICHANNEL AANPAK
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
SALES & MARKETING PAGINA 73
Silodenken staat wars op de multichannel aanpak PAGINA 76
Consumenten worden voor marketeers steeds ongrijpbaar der. Ze bevinden zich op steeds meer nieuwe kanalen. “Toch spenderen multichannel consumers meer dan de singlechan nel shoppers,” zegt Steve Muylle, Professor Marketing aan de Vlerick Business School. Hoe moet je inspelen op het multi channel gedrag van je klanten? LEES VERDER OP PAGINA 74
Radio wijst de weg naar het web PAGINA 78
Wat ons drijft. Archetypen PAGINA 80
De communicatiekracht van packaging design PAGINA 82
Bi-Monthly Headlines
CXO EDITORIAL EXPERT
Hilde Pauwels
© Jos Verhoogen
CxO EXPERT GROUP SALES & MARKETING
Grit Adriaenssens Customer Service & Communications Director DHL Express Belux
Ursula Quadpeers
Marketing manager Mazda Motors Belux
Steven Vansnick Sales manager Ricoh Belgium
Nathalie Arteel
Commercieel directeur Arteel Recognition Solutions
Stéphane Thiery
Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC
Jan Vroemans
Marketing manager Jaguar Land Rover Belux
Piet De Grauwe
Marketing manager Cofely Services
Johan Vanden Bergh
Marketing manager KIA Motors Belgium
Jurgen De Wever Marketing Manager Siemens
Patrick Van der Avert
Manager Corporate Communications & Marketing Belux Atradius Credit Insurance
Véronique Fauconnier
Business Development Director Nova Relocation
Peter Van Eycken Sales Director BeLux Siemens Enterprise Communications
Dirk Hendrickx
Vice President EMEA Barco
Arnold Van Garsse
Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture
Christian Luyten
Lise Mulpas
Steve Muylle
Corporate Communications Officer Isabel
Communicatie Elia System Operator
Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School
Anne Van Gils
Joris Vanholme
Ward Van Rijckeghem
Marketing manager Gosselin Group
Marketing manager Attentia
Marketing Communications Manager Volvo Cars Belux
74
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
MULTICHANNEL MARKETING
Steve Muylle doceert business gerichte opleidingen aan de Vlerick Business School. Veel bijval kent zijn bedrijfsspecifieke opleiding over multichannel marketing. “Multichannel is realiteit. Dat ondervinden vooral onze deel nemers uit consumergerichte organisaties. Ze merken dat het klantengedrag echt aan het veranderen is. Met de sterke opkomst van tablets en smartphones komen klanten via verschillende ‘deuren’ hun bedrijf binnen. Ze interageren voor eenzelfde transactie via verschillende kanalen.”
MULTICHANNEL KLANTEN IS STIJGEND “Het academische onderzoek naar multichannel gedrag bestaat nu zo’n tien jaar. Studies uit 2005 wezen uit dat het aantal klanten die meerdere kanalen gebruiken om te shoppen, begon toe te nemen. Toen reeds schommelde het aantal multichannel-klanten in de Verenigde Staten tussen 65 en 70 procent. Ga ervan uit dat een derde van hen vroeger monochannel kocht: ze deden hun aankopen uitsluitend via één kanaal, bijvoorbeeld in een fysieke winkel. De ‘multichannel klant’ daarentegen struint eerst wat rond Steve Muylle, Professor Marketing aan de Vlerick Business School: op het internet, bezoekt fora op “Dé internet-klant of dé winkel-klant bestaat niet.” sociale media, checkt het product uit in de winkel en bestelt uiteindelijk online via het Web of een mobile en dezelfde organisatie in contact DE KLANT IS GEEN KANAAL applicatie (app), waarna een thuisle- is. Denk dus na over de uitstraling “Hoed je ervoor om de klant als vering volgt.” van je merk en je organisatie. Zorg een kanaal te bekijken,” zegt Steve er voor dat zijn klantervaring een Muylle. “De klant is geen kanaal. weerspiegeling is van het merk. Dé internet-klant of dé winkel-klant CONSISTENTE KLANTERVARING “Onderzoek toont ook aan dat mul- Weliswaar zetten veel bedrijven bestaat niet. Beoordeel wel zijn ‘custichannel consumenten significant nu in op de zogenaamde ‘customer tomer journey’, dit is de reis die hij meer uitgeven dan single chan- centricity’, maar sommige verge- aflegt vooraleer hij tot zijn aankoop nel shoppers,” aldus Steve Muylle. ten de ervaring van de klant ook te overgaat. Welke kanalen gebruikt “Daarom is het goed om enkele optimaliseren. Als je bijvoorbeeld hij? dimensies van strategische marke- klantvriendelijkheid hoog in het De opdracht is de kanalen zodating in het oog te houden. Zorg er vaandel draagt en een mobile app nig te designen dat ze de meeste bijvoorbeeld voor dat je een consis- opneemt in je kanalen, zorg er dan waarde opleveren aan de klant. Met tente klantervaring nastreeft. De ook voor dat die app de top is op andere woorden, zet eerst een stapje klant moet het gevoel krijgen dat hij het gebied van gebruikersvriende- terug, denk na over je strategische via elk kanaal met hetzelfde merk lijkheid.” waarden en hoe je kanalen die kun-
WWW.CXONET.BE
APRIL-MAY 2014
75
SALES & MARKETING
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
nen invullen. Denk na over het design van je kanalen om je klant te werven, te behouden en te doen groeien.”
ANALYSEER EN BESTUDEER Uitgaan van de behoeften van de klant, staat voorop. Steve Muylle: “Klanten van een bancaire instelling bijvoorbeeld interageren via diverse kanalen zoals de bankkantoren, het call-center, het internet, de mister cash automaten, allerhande direct marketing acties, sms-berichten, enzovoort, maar ook via derden zoals brokers en verzekeringsmakelaars. Zoek uit via welke combinatie van kanalen hij het beste op zijn wenken wordt bediend.”
“Breng de ‘customer journey’ van je klant in kaart” Studiewerk en het analyseren van gegevens is nodig. “Op basis van het zoekgedrag van klanten kan worden onderzocht via welk kanaal ze klant zijn geworden en via welk kanaal ze vervolgens hun transacties doen. Met andere woorden, breng de ‘customer journey’ in kaart en bouw een relatie op: welke wegen slaat de klant in, welke stappen zet hij, en welke noden heeft hij gedurende de reis?”
OVERSTIJG SILO’S “Een multichannel aanpak houdt een investering in systeemintegratie in, maar ook in opleiding van medewerkers die strategisch nadenken over klantbeleving en merkbeleving. Hoe kan je de klant zo goed mogelijk begeleiden op zijn reis langs de verschillende kanalen? Wat doe je als hij twijfelt of afhaakt? Hoe pik je hem weer op? “Grote bottlenecks in deze benadering zijn vaak de ICT-systemen die niet afgestemd zijn op multichannel marketing.”
APRIL-MAY 2014
“Ook de organisatiestructuur van een bedrijf is vaak in ‘single kanalen’ opgedeeld. Men is het gewoon om in silo’s te denken, om te compartimenteren. Dit staat echter haaks op de realiteit dat we naar een ‘blended’ omgeving evolueren. Bij het shoppen springen mensen zonder nadenken van folders naar online reviews en mobile apps, van de website naar de winkel. Met andere woorden, multichannel is een zaak van zowel de ICT-afdelingen als Sales, Marketing en Operations. De single kanalen aanpak zie je nog vaak in de klassieke retailsector. Vaak zijn retailbedrijven vertrokken vanuit een kantoor- of winkelomgeving. Wat later kwamen er callcenters, en nog later het internet dat als een volwaardig kanaal werd beschouwd. Maar daardoor had elk kanaal zijn eigen systeem, vaak ook afdeling, en eigen medewerkers. Deze zijn niet afgestemd op naadloze doorstroming van het ene kanaal naar het andere. Het gaat er dus om dat je de silo’s overstijgt en inzet op integratie.” Een andere gouden regel in multichannel marketing is personalisatie. Steve Muylle: “Benader je klant persoonlijk. Laat hem bijvoorbeeld maar één keer registreren, zodat
Multichannel consumers spenderen meer dan singlechannel shoppers.
hij niet telkens de oefening helemaal opnieuw moet doen als hij in een ander kanaal komt. Zorg voor een naadloze overlap. Schenk ook aandacht aan zijn informatie om je kanalenmix te optimaliseren. Gebruik met andere woorden ‘the voice of the customer’ om nieuwe ideeën binnen te halen zodat je daar op kan inspelen en de klantenervaring verbeteren. Met andere woorden, stel de klant zo veel mogelijk tevreden zodat hij opnieuw of meer zal spenderen, je gaat aanbevelen, en met je aan de slag gaat om de multichannel klantervaring alsook je product- en dienstenaanbod scherp te stellen.” Deel II verschijnt in het CxO Magazine Digital
CIMCIL Your skills partner for Supply Chain Management & Opera5ons Excellence Benchmarking Supply fChain performance: Consult our calendar or your 2014 training roadmap: Now also your official Benelux partner for APICS, IBF, IIBLC, SCC – and much more ! Supply Chain Council training and workshops (SCOR)
www.cimcil.be | info@cimcil.be | +32 (0)9 241 56 62
WWW.CXONET.BE
76
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
RADIORECLAME STIMULEERT HET ONLINE ZOEKGEDRAG
RADIO WIJST
DE WEG NAAR
HET
WEB
garantie op een ad boost van 33 %, maar heeft wel een overduidelijke impact. Adverteerders die hun merk een catchy klankkleur geven, scoren beter op het vlak De grenzen tussen on- en offline media vervagen steeds van herinnering. Het merk zindert langer na, waardoor mensen sneller geneigd zijn om het nadien op te zoemeer. Dat de adverteerder daar de vruchten van plukt, ken. Bij campagnes die de url van de website uitdruklijdt geen twijfel. Zo illustreert een nieuwe studie van kelijk vermeldden, bleek het resultaat nog indrukwekGoogle, in samenwerking met VAR en RMB, het positieve kender. “Daar zagen we de gemiddelde ad boost verder effect van radioreclame op online zoekopdrachten. stijgen tot 59 %. Adverteerders die erop gebrand zijn om meer bezoekers naar hun website te lokken, hebben met Eind 2010 klopten de VAR (Vlaamse Audiovisuele andere woorden baat bij een opvallende call-to-action Regie) en RMB (Regie Media Belge) aan bij het die naar de website verwijst. Dat lijkt misschien evident, Belgische hoofdkwartier van Google om samen een maar nu kunnen we het met de nodige data aantonen.” CxO Redactie onderzoek op te zetten naar het effect van radioreclame op de zoekopdrachten of queries die gebruikers SONIC BRANDING via Google intikken. Er zijn echter nog factoren die het aantal online queries “Allereerst gingen we voor alle adverteerders na hoe positief beïnvloeden. “Spots met een herkenbaar auditief vaak de merknaam of de url via Google werd inge- logo genereren een hogere ad boost, namelijk 49 %, tegentikt tijdens de weken dat ze niet op antenne waren”, over 23 % voor campagnes zonder auditief logo”, licht legt Elie Boonefaes, senior industry analist Google uit. Elie Boonefaes toe. Hetzelfde geldt voor kortere spots van “Vervolgens telden we het aantal zoekopdrachten in de minder dan 15 seconden. Daar noteerde het onderzoek periodes dat de radiospots werden uitgezonden. Door die een ad boost van 62 %. Volgens Elie Boonefaes heeft dat twee gemiddelden met elkaar te vergelijken, konden we te maken met het actiegerichte karakter: “In 10 seconden de ad boost, of het percentage van incrementele zoekop- ben je bijna verplicht om je boodschap te beperken tot een drachten van de campagnes berekenen, m.a.w. de mate bondige verwijzing naar je website.” waarin de radiospots het online zoekgedrag stimuleren.”
CROSSMEDIALE REFLEX
WEINIG WOORDEN De resultaten van het onderzoek laten weinig aan de verbeelding over. “De gemiddelde ad boost van de 26 onderzochte merken bedroeg maar liefst 33 %”, aldus Elie Boonefaes. “Dat is veel, maar er zijn wel grote onderlinge verschillen tussen de adverteerders. Bij minder bekende merken is het effect van de radiocampagne merkbaar hoger. Grote kleppers profiteren het hele jaar door van de aandacht die hen in de verschillende media te beurt valt. Adverteren op radio is geen
WWW.CXONET.BE
Roel Naessens, industry head van Google, ziet het onderzoek van Google, Var en RMB als een stimulans voor adverteerders om zelf aan de slag te gaan. “Wij hebben een aantal handige tools ter beschikking om het effect van offline campagnes op het online zoekgedrag te meten”, zegt hij. “Via het publiek toegankelijke Google Insights for Search (www.google.com/insights/ search) kan de adverteerder zelf geïndexeerde evoluties op basis van veelgebruikte zoektermen in kaart brengen, al dan niet gefilterd op land en periode.”
APRIL-MAY 2014
OUR VISION IS SIMPLE:
WE MAKE OUR CLIENTS’ BUSINESS GROW CMS, E-COMMERCE & APPLICATIONS STRATEGY & ADVICE
MOBILE & TABLETS
E-MARKETING, CAMPAIGNS & MEASUREMENT
EXPERTS AT YOUR OFFICE
BRAND IDENTITY & INTERFACE DESIGN CRM, CONTENT & SOCIAL MEDIA
THE REFERENCE IS A FULL SERVICE DIGITAL AGENCY. Very few can compete with our complete offering. Because our team of multidisciplinary specialists works so closely together, we are unique in creating true added value thanks to our integrated approach across all digital channels and customer touch points. Our customers appreciate us for our performance driven mindset and our relentless focus on achieving and leveraging their strategic business objectives. Or in other words: It’s more than digital, it’s your business.
REGISTER NOW!
INSPIRATION DAYS
WWW.MORETHANDIGITAL.BE
IT’S MORE THAN DIGITAL, IT’S YOUR BUSINESS WWW.REFERENCE.BE
78
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
REEKS: IDENTITY & BRANDING
WAT ONS DRIJFT: Renaat Van Cauwenberge is founder en managing director van Total Gramma en heeft meer dan 20 jaar ervaring in identiteits ontwikkeling, positionering en corporate branding.
ARCHETYPEN Steeds meer onderzoek toont aan dat merkgedreven organi saties succesvoller en daarmee winstgevender zijn. Merken zijn evenwel abstracte concepten die alleen in onze hersenen bestaan. Merken zijn niets meer of minder dan associatieve netwerken van betekenissen! Merken bestaan m.a.w. bij gratie van het menselijke brein. Zonder brein geen merk. Net zoals we veel mensen bij hun naam kennen, kennen we ook veel bedrijven via hun naam. Maar net zoals bij mensen zit er achter de naam nog een karakter, een verhaal, emotie. Een heel eigen persoonlijkheid. Op deze manier gaat dit ook op voor uw bedrijf. We kennen mensen bij hun naam, maar we zeggen niet, dat zij die naam “zijn”. Nu komen we op het punt wat een merk écht is: “a brand is a person’s gut feeling about a product, service or organization”. Branding is het totale pakket dat de identiteit van een bedrijf bepaalt, van de naam tot het logo, hoe de telefoon wordt opgenomen of tot de product/prijsbepaling, of de interne en externe communicatie. Elke keer als er contact gemaakt wordt, zowel intern als extern, vindt er een stukje uitdraging van het merk plaats. Merkpositionering is op die manier de mentale positie die het merk inneemt in het brein van de doelgroep.
onderbewuste van ieder mens zijn opgeslagen. Kenmerkend is dat ze geactiveerd worden zodra ze door mensen in bepaalde situaties worden herkend. Archetypen verwijzen naar een bepaalde aanleg om op een bepaalde manier te reageren op de omstandigheden die we in het leven tegenkomen. In zichzelf zijn ze dus noch goed, noch fout. Het mooie van een archetype is dat ieder mens er onbewust al mee bekend is. Denk hierbij aan een moeder die een baby ziet, deze krijgt direct het gevoel dat
ze voor het kind moet zorgen. Een archetype is dus een universele set van rollen en situaties die herkenbaar zijn voor iedereen. Deze archetypen zijn de basis van ambities die mensen hebben. Iemand met het Explorer-archetype wil graag ontdekken terwijl iemand met een Caregiver-archetype graag anderen het naar de zin willen maken.
EEN BRUIKBAAR MODEL Wil het merk in staat zijn een betekenisvolle relatie met de consument te ontwikkelen, dan dient het zich op zuivere wijze vanuit zijn identiteit te profileren. Het is daarbij niet anders dan zoals dat bij mensen het geval is. In beide gevallen verwachten we dat zij zich op eigen, consistente en consequente wijze gedragen, zodat we weten waar we aan toe zijn en wat we van de persoon dan wel het merk kunnen verwachten. Een effectieve manier om de identiteit van een merk of organisatie scherp te krijgen is door middel van brand archetyping. De Total Identity Groep ontwikkelde een methode die helpt bij het bepalen van de merk-organisatie-identiteit.
ARCHETYPEN Van sterke merken is bekend dat de identiteit is gebaseerd op één bepaald archetype. Carl Gustav Jung introduceerde het concept van de ‘archetypen’. Deze oerkarakters zijn bepaalde overgeërfde manieren van reageren, een soort van universele patronen (templates), die in het
WWW.CXONET.BE
Om een sterk merk te bouwen kun je appelleren aan de diepe drijfveren en verlangens die iedereen heeft. Een krachtige manier om die snaar te betokkelen, is werken met archetypes: de universele patronen die wij in ons dragen.
APRIL-MAY 2014
79
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Deze methode is geïnspireerd op de archetypische psychologie van Carl Jung en Joseph Campbell en op het werk van Margaret Mark en Carol S. Pearson. Het archetypemodel van Mark & Pearson hebben we vervolgens geënt op het psychodynamisch model van Censydiam: de Motivation Map. De drijfveren die aan de archetypen onderliggen zijn verdeeld over twee assen, namelijk de vrijheid- orde as en de ego-sociale as. Dit betekent dat bepaalde archetypen meer sociaal zijn en anderen daarentegen individueel gericht zijn. Daarnaast zijn de archetypen gedreven door verandering en vrijheid of juist door stabiliteit en orde. Door de twee dimensies ontstaan vier kwadranten – telkens bestaande uit drie archetypen – die ook wel ‘motivationele segmenten’ of belevingswerelden worden genoemd.
VOORDELEN Werken met archetypen biedt heel praktische voordelen bij de identiteitsontwikkeling van organisaties Ten eerste is een archetype de puurste vorm van identiteit doordat elk archetype zijn eigen kenmerken heeft die de waarden, intenties en het gedrag sturen. Een archetype is de basis voor de ontwikkeling van een unieke identiteit, omdat binnen het archetype een oneindig aantal sub-archetypen zijn. Doordat archetypen puur zijn, zijn ze consistent en consequent. Het werken met archetypen zorgt voor een duidelijk kader waarin het merk zich kan manifesteren en zorgt voor directe herkenning bij de consument. Ten tweede zijn archetypen makkelijk en eenduidig. Bij elk archetype hoort een eigen set waarden, ambities, intenties en gedragingen die kenmerkend zijn voor dat archetype. Dankzij de zuivere identiteit met heldere intenties worden archetypen herkenbaar. Daarnaast is het lastig om van een groep kernwaar-
APRIL-MAY 2014
den een samenhangend geheel te maken. Hiervoor biedt het gebruik van archetypen een uitkomst. Ten derde zijn archetypen universeel. Doordat ze universeel zijn kent iedereen de eigenschappen van een archetype en dus de eigenschappen van het bijbehorende merk. Archetypen zijn daardoor ook van toepassing op alle culturen. Dit zorgt ervoor dat merken een universele identiteit kunnen ontwikkelen met ruimte om op lokaal niveau nuances aan te brengen. Ten vierde zijn archetypen tijdloos. Hierdoor wordt het mogelijk om over een langere termijn herkenbaar gedrag te tonen. Met behulp van archetypen wordt een paradox opgelost: vanuit de merkidentiteit op consistente en consequente manier te blijven vernieuwen. Met andere manieren van positioneren is het erg lastig om te vernieuwen zonder daarbij de huidige identiteit uit het oog te verliezen. Door gebruik te maken van een archetype kan een merk zich vernieuwen door het archetype als leidraad te gebruiken. Zo wordt een merk de moderne versie van zichzelf zonder te veranderen van identiteit. Het is van ook niet verwonderlijk dat succesvolle merken meestal archetypisch van aard zijn.
SALES & MARKETING
Tot slot zijn archetypen een bron van inspiratie. Superman, Rocky en Erin Brockovich vallen allemaal binnen het Hero-archetype maar hebben allemaal toch een unieke identiteit binnen dit archetype. Archetypen geven een richtlijn voor hoe een merk zich moet gedragen, er uit moet zien en hoe het moet communiceren met daarnaast nog veel vrijheid om er een eigen draai aan te geven zonder onherkenbaar te worden. Kortom, branding is all about simplicity en archetypen zijn bij uitstek geschikt om het simpel en pragmatisch te houden, zonder de complexiteit en dynamiek van een merk tekort te doen. De ervaring leert dat de archetypes heel goed intuïtief worden begrepen in organisaties, zowel aan de top als ook op de werkvloer, en daardoor een zeer krachtig instrument zijn. Juist ook in organisaties waar het woord merk als een ‘vies’ begrip wordt beschouwd. Dit artikel is gebaseerd op het essay, ‘Brand Prototyping’ door Michel Jansen In dit boek presenteert hij een nieuwe methode om op basis van de archetypen een merkidentiteit te ontwikkelen, zodat een betekenisvolle relatie met de consument ontstaat. We verwijzen ook naar de afstudeerscriptie “Archetypen” van Sharon Bolhuis Communication Studies Universiteit Twente
EXECUTIVE SUMMARY Merken dienen continu in te spelen op de veranderingen in de context en ten aanzien van de con sumentenbehoeften zonder daarbij hun eigen identiteit te verliezen. Een lastige paradox. Door de merk identiteit vanuit een archetype te ontwikkelen is het merk niet alleen in staat om op een geheel eigen, consistente en consequente manier een betekenisvolle relatie met de consument te bouwen, maar tevens om deze relatie op een dynamische manier te onderhouden. we.listen@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
80
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
BELGISCH PACKAGING DESIGN SCOORT
DE COMMUNICATIEKRACHT
VAN PACKAGING DESIGN Karel De Decker
De Pentawards vormen de eerste wereldwijde awardshow die uitsluitend is gewijd aan Packaging Design. Op die Pentawards scoorden de Belgen de voorbije jaren uitstekend en sleepten diverse awards in de wacht.
Tijdens de zevende editie van de Pentawards (2013), zowat de Oscars van de beste verpakkingen, kaapte ons land vier Zilveren Pentawards weg. Er waren 1.400 inzendingen uit 49 landen. Slokopwinnaar was Engeland met drie van de vijf platinumawards, 10 gouden, 20 zilveren en 12 bronzen awards. In totaal werden 45 cases binnen 52 categorieën bekroond met goud. De Zilveren Awards voor ons land gingen naar Design Board voor het waspoeder Daz van Procter & Gamble (P&G), naar Antipodez voor het ijs B&G van Foodfactory en naar Quatre Mains voor Kinky Toys en voor de sojasaus Majko van Lima. De internationale jury van de Pentawards reikte de Diamond Pentaward 2013 uit aan het Zweedse Family Business voor het ontwerp van vier miljoen unieke Absolut-flessen (vodka).
teren te worden. Een aantrekkelijk design maakt vandaag de dag deel uit van een slimme communicatie met de consument, want die consument neemt in de winkel zelf nog steeds veel beslissingen. Een aanstekelijk design, milieuvriendelijke materialen of productieprocessen zijn nieuwet troefkaarten om de consument over de streep te trekken. Een voorbeeld van een opvallende winnaar in deze Awards is het bureau Mona Lisa dat met ‘Only Soup’ een ‘cradle-to-cradle’-concept bedacht voor soep. De verpakking is gemaakt van natuurlijke ingrediënten zoals maïszetmeel. Voor de bedrukking maakte men gebruik van voedingsinkten. Je spoelt het product af en verwarmt het zakje in de magnetron, waardoor het maïszetmeel door de hitte oplost.
STIJGEND BELANG VAN PACKAGING DESIGN
Volgens diverse onderzoeksbureaus worden ruim 70% van de aankoopbeslissingen op de winkelvloer genomen.
In economisch moeilijke tijden en kostenverlagingen is het winnen van een dergelijke prijs een opsteker omdat onderscheidingen en awards mooi staan op het visiteEXECUTIVE kaartje van de onderneming, een stukje toegevoegde SUMMARY waarde én mogelijk een competitief voordeel oplevePackaging ren. In ons land groeit ook de belangstelling voor verDesign is zich een pakkingen, zoals de uitreiking van o.m. de ‘Greener plaats aan het Packaging Awards’ aantoont. verwerven in het marketingmix- en communicatiemix IS PACKAGING DE ‘NEW ADVERTISING’? plan van bedrijven. De algemene evolutie is dat packaging steeds sterker in Merken die op dat de marketingsfeer terechtkomt. Verpakkingen maken vlak pionierswerk immers meer en meer deel uit van een goed commuhebben verricht en via hun nicatieplan. Een verpakking moet opvallen en in eerontwerpbureaus ste instantie overtuigen, want de consument neemt in en agentschappen de winkel nog (te?) veel instant-beslissingen. Een goed vooruitkeken en communicerend product in het schap is een troef. Een -kijken, kunnen nu leuk en aantrekkelijk design kan de consument trigmooie omzetcijfers voorleggen. geren. De verpakking speelt dus een cruciale rol in het overtuigen van de consument. Binnen dat kader is we.listen@cxonet.be Packaging Design op weg een nieuwe vorm van adver-
WWW.CXONET.BE
BRAND & PACKAGING DESIGN: BELANGRIJKE MARKETINGTOOL Volgens diverse onderzoeksbureaus worden ruim 70% van de aankoopbeslissingen op de winkelvloer genomen. De strijd tussen de spelers en aanbieders op de markt heeft dus grotendeels op het schap plaats. Het verpakkingsontwerp beïnvloedt zonder meer het aankoopgedrag. Uiteindelijk koopt de consument de merkbelofte en het merk & verpakkingsontwerp draagt een groot deel van die belofte. Brand & Packaging is een belangrijk marketingtool om te zorgen dat consumenten zich met uw merk identificeren en aan uw product of dienst de voorkeur geven.
ESSENTIËLE STAPPEN Om een goede verpakking te ontwikkelen zijn er een aantal essentiële stappen nodig. Uit tal van onderzoe-
APRIL-MAY 2014
81
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
SALES & MARKETING
ken weten we dat de effectiviteit van een detailverpakking wordt bepaald door het vermogen tot verkopen en NIET zoals veel verpakkingprofessionals en ontwerpers willen geloven door de schoonheid ervan. Studies wijzen uit dat circa 2/3 van de producten uit één categorie wordt genegeerd. Het is eerst en vooral zaak dat uw product op het schap wordt “gezien”. Kijk op afstand naar het schap en zie wat er gebeurt als u dichterbij komt. Kijk naar je huidige verpakking en naar die van de concurrenten en wat staat er links en rechts van de verpakking. Welke verpakkingsvormen & visuele elementen worden er gebruikt binnen de productgroep(en) en welke verpakkingsvormen worden er NIET gebruikt, maar zijn eventueel wel geschikt? Door goed te kijken worden de fundamenten gelegd voor het toekomstige ontwerp.
DOELSTELLINGEN BEPALEN Om succesvol te zijn in een retailomgeving moet de verpakking de consument triggeren, herkenbaar zijn in het schap en duidelijk de verkoopsargumenten communiceren. De verpakking moet geloofwaardig zijn, het merk versterken en schaalbaar zijn over de producten & de categorieën. In geval van low-interest productcategorieën is de verleiding op de winkelvloer van essentieel belang. De schappresentatie (lees o.a.verpakking) is daarbij cruciaal. In detailomgevingen is het zaak uw merk & verpakkingsstrategie goed op orde te hebben. A-merken staan continu onder druk en worden vaak voorbijgestreefd door private labels of tegenwoordig premium private labels (private labels die boven de A-merken worden gepositioneerd). Aan de onderkant worden de discount labels gebruikt om de markt af te schermen. Om tot gefundeerde keuzes te komen is een grondige analyse noodzakelijk. Hierdoor kunnen duidelijke uitgangspunten worden geformuleerd om aan te sluiten bij uw marketing- communicatiedoelstellingen en is het mogelijk een ‘mooi/lelijk’-discussie te voorkomen. Deze uitgangspunten zijn vervolgens bepalend voor de keuzes en zorgen ervoor dat het proces gecontroleerd blijft. Tegelijk kan het resultaat hier op afgerekend worden.
5-1-HAND PRINCIPE Het grafisch ontwerp moet de consument triggeren. Meestal is er een beperkte ruimte op het schap, dus creatief tewerkgaan. Hiervoor bestaat bvb het 5-1-handprincipe. Dat betekent dat de verpakkingen op 5 meter afstand een blok moeten vormen waardoor deze de consument op afstand triggeren. Op 1 meter dient de verpakking het merk/product, de verkoopargumenten en
APRIL-MAY 2014
Tijdens de Pentawards, de Oscars van de beste verpakkingen, kaapte ons land vier Zilveren Pentawards binnen. Onder meer het Design Board ging naar Antipodez voor het ijs B&G van Foodfactory.
segmentatie te communiceren. Als de verpakking in de hand is dan kunnen de overige boodschappen worden gecommuniceerd. Deze communicatie-hiërarchie dient een bewuste keuze te zijn om het dichtlopen van de facing te voorkomen. Er zijn talloze verpakkingen op de markt waar alle informatie op de voorzijde is volgepropt met als gevolg dat de consument uiteindelijk niks meer ziet.
DUURZAAMHEID NASTREVEN Een duurzame verpakking is één van de oplossingen naar een duurzaam bedrijfsmodel. Voor de meeste merken is een duurzame verpakking oorspronkelijk bedoeld als defensieve strategie om kosten, aansprakelijkheid en negatieve beeldvorming te voorkomen. Duurzaamheid impliceert het begrip van niet alleen materiaalkeuze, maar totaal energieverbruik, sociale effecten en uiteraard de perceptie van de consument en marketingdoelstellingen van de producent.
WWW.CXONET.BE
82
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly CxO Redactie
HEADLINES
ONLINE TIJDSBESTEDING WORDT NU VOORAL GEDRAGEN DOOR APPLICATIES In de Verenigde Staten wordt door de consument inmiddels meer online tijd besteed aan mobiele applicaties dan aan personal computers, concludeert consulent ComScore. Opgemerkt wordt dat de Amerikaanse consumenten tijdens de maand januari van dit jaar 46,6 procent van hun totale internettijd besteedden aan mobiele applicaties, tegenover 45,1 procent aan computers. De resterende 8,3 procent van de online tijdsbesteding ging naar mobiele browsers. Rekening houdend met de toenemende populariteit van smartphones, mag volgens de onderzoekers worden verwacht dat de consumptie van mobiele applicaties en het mobiele web ook de volgende jaren verder zal toenemen.
PATRICK MARCK NIEUWE DIRECTEUR FEWEB Patrick Marck werd op 10 maart voorgesteld als nieuwe directeur van FeWeb, de de Federatie van Webbedrijven. Patrick Marck startte zijn loopbaan bij bdma, de Belgian Direct Marketing Association, waar hij ondermeer BeCommerce lanceerde. De laatste 6 jaar was hij directeur bij IAB Belgium, het Interactive Advertising Bureau.
WWW.CXONET.BE
KLEDINGMERKEN GROOTSTE VOETBALSPONSORS Repucom verzamelde alle sponsorinkomsten van clubs in de hoogste voetbaldivisie in Engeland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Italië in het seizoen 2013-2014. De 98 voetbalclubs in de vijf grootste competities van Europa halen samen ongeveer 2,1 miljard euro aan sponsorinkomsten binnen. Kledingmerken nemen met 422 miljoen euro het grootste deel voor hun rekening. De Engelse Premier League is de grootste verdiener. Ruim driekwart, 77 procent, van die sponsorinkomsten komt van buiten het Verenigd Koninkrijk. Bedrijven uit het Midden-Oosten nemen zelfs al 16 procent van de inkomsten voor hun rekening.
SOCIAL MEDIA ALS VOLWAARDIGE MOBIELE TOOL BIJ SHOPPERS WERELDWIJD Steeds meer consumenten winkelen via hun tablet of mobiele telefoon, en uit nieuw onderzoek van PwC blijkt dat op wereldwijd niveau meer dan de helft onder hen (55%) nu online koopt omdat dit voordeliger is dan in de winkel. Uit “Achieving Total Retail: Consumer expectations driving the next retail business model” blijkt dat retailers een nieuw, klantgericht bedrijfsmodel moeten ontwikkelen om te beantwoorden aan de verwachtingen voor winkels in de toekomst. Filip Lozie, retail and consumer territory leader bij PwC in België, verduidelijkt: “Klanten willen alles meteen en retailers moeten nu uitzoeken hoe ze dit op een rendabele manier kunnen aanbieden. We merken dat retailers steeds vaker hun activiteiten volledig moeten omvormen en niet alleen door meer kanalen toe te voegen.”
APRIL-MAY 2014
83
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CxO Magazine is een drietalige uitgave van CxO Europe bvba en verschijnt 6 maal per jaar met een oplage van 20.000 exemplaren. Het tijdschrift kan bekomen worden via een lidmaatschap aan 120,00 euro excl. BTW, inbegrepen een jaarabonnement op het magazine en het elektronisch archief en 15% korting op CxO Conferenties. Het lidmaatschap voor Europa bedraagt 155,00 euro en 170,00 euro buiten Europa. CxO Magazine est une édition trilingue de CxO Europe sprl qui paraît 6 fois par an avec un tirage à 20.000 exemplaires. On peut se procurer le magazine par une adhésion à 120,00 euros hors TVA qui comprend un abonnement annuel sur le magazine et l’archive électronique et 15% de rabat aux conférences de CxO. l’Adhesion pour l’Europe est à 155,00 euros et hors Europe à 170,00 euros. Jan Callant Hoofdredacteur | Rédacteur en chef Dirk Vermant Uitgever | Editeur – Directeur
Arn Borstlap Eindredactie | Coördinatie Sylvie Scherrens Sales Manager Veerle Van Aken Internal Account Manager Gerda Van Keer Marketing Officer Dirk Vackier Business Relations Manager Irmin Persy Secretariaat | Secrétariat Raad der Wijzen | Conseil des Sages Fotogalerij van de leden: p. 8-9 Galerie de photos des membres : p. 8-9 Uitgeverij – Redactie – Administratie – Regie | Maison d’éditions – Rédaction – Administration – Régie CxO Europe C. Van Kerckhovenstraat 106, 2880 Bornem Tel.: +32 (0)3 889 52 59 Fax: +32 (0)3 899 03 78 e-mail: info@cxonet.be internet: www.cxonet.be
Redactie | Rédaction Arn Borstlap, Jef Brouwers, Jan Callant, Karel De Decker, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Glenn Fredrix, Frans Godden, Marc Honnay, Dirk Huygens, Bruno Koninckx, Jan Lagast, Jean-Luc Manise, Steve Mertens, Wim Vandenberghe, Herman Van den Keybus, Wim Vander Haegen Fotografie | Photographie Patrick Van Hoof, Steven Crabbé, Bert Van Lent Vertalingen | Traductions Marc Honnay Lay-out | Mise en page www.propaganda.be Verantwoordelijke uitgever | Editeur responsable Dirk Vermant Wielstraat 12, B-2880 Bornem e-mail: dirk.vermant@cxonet.be
Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De publicitaire aankondigingen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur(s). Feitengegevens in de ‘monthly headlines’ vallen onder de verantwoordelijkheid van de inzender. Cette édition ne peut pas être re produite et/ou publiée sans l’auto risation écrite de l’éditeur. Les annonces publicitaires ne relèvent pas de la responsabilité de l’éditeur. Les articles signés relèvent de la responsabilité de l’/des auteur(s). Les faits communiqués dans les ‘monthly headlines’ relèvent de la responsabilité de l’envoyeur.
© CxO Europe bvba.
Uitgeversbedrijf CxO Europe is lid van de Unie van de Periodieke Pers/La Maison d’editions CxO Europe est membre de l’Union de la Presse Périodique
LIJST VERMELDE ORGANISATIES EN BEDRIJVEN IN DEZE EDITIE VAN CXO MAGAZINE Accel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Accenture . . . . . . . . . . . . . 27, 44 Agoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Alphabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 AMS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 AOS Studley . . . . . . . . . . . . . . . 51 Asendia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Attentia . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Baker Tilly International . . . 27 Barco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Base . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Belfius . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 58 Belgacom . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Belgian Asset Association . . 60 B-information . . . . . . . . . 23, 62 Bioracer . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 BNP Paribas Fortis . . . . . . . . . 14 Brilliant Relocation Center . . 18 Capgemini . . . . . . . . . . . . . . . . 37 CIMCIL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Combell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Comeos . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 ComScore . . . . . . . . . . . . . . . . 82 CYFFI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Delhaize . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Design Board . . . . . . . . . . . . . 78
Deutsche Lagerhaus Gesellschaft . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Electrabel . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Erasmus Universiteit . . . . . . . 50 Euro Green IT Innovation Center . . . . . . . . . . 13 Euronav . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Europees Sociaal Fonds . . . . 20 EVS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Faculty Club . . . . . . . . . . . . . . . 31 Febelfin . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 FeWeb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Flanders Synergy . . . . . . . . . . . 13 FOD Sociale Zaken . . . . . . . . . 13 Foodfactory . . . . . . . . . . . . . . 78 FSMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 General Motors . . . . . . . . . . . 54 GO! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Havenbedrijf Antwerpen . . . 56 IAB Belgium . . . . . . . . . . . . . . 82 IFMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 IG&H . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 ING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 IPMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Kinky Toys . . . . . . . . . . . . . . . 78 KPMG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Lancer Europe . . . . . . . . . . . . 25 Lannoo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Lima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Manpower . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Manuport Group . . . . . . . . . . 40 Mercer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Microsoft . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Nationale Bank van België . . . 61 Nike . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 NMBS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 NOVA Relocation Group . . . . 18 Opel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 OTM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Out Of Office . . . . . . . . . . . . . . 13 Paper Chain Forum . . . . . . . . 12 ParFinis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Philips . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 PMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Prince2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Procter & Gamble . . . . . . . . . 78 Profiles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 PwC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Recupel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Repucom . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Schréder . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 SD Worx . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Securex . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Skelia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 SportTeChnology Club . . . . 24 Stageco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Surtab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Telenet . . . . . . . . . . . . . 13, 42, 46 Test-Aankoop . . . . . . . . . . . . . 28 The Grand Tour . . . . . . . . . . . 29 The Reference . . . . . . . . . . . . . 77 Total Gramma . . . . . . . . . . . . 77 Toyota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Trendstop . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Trivisor . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 USG People . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Van Gansewinkel . . . . . . . . . 48 Vergocan . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 ViCre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 VIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Vito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Vlaamse Confederatie Bouw 44 Vlaamse Overheid . . . . . . . . . 20 Vlerick Business School 20, 74 Volkswagen . . . . . . . . . . . . . . . 54 Warehouses De Pau . . . . . . . 40 Water Container Terminal . 40 Zetes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
DIT IS NIET SURREALISTISCH!
BESPARING
*
KMO, DAAG ONS UIT EN LATEN WE SAMEN BEREKENEN HOEVEEL UW ONDERNEMING KAN BESPAREN OP HET MOBIELE TELECOMBUDGET. Bel gratis op 0800/160.26 www.BASEbusiness.be/KMO *gemiddelde besparing op het bedrag van de laatste factuur van 107 KMO’s, die een offerte van BASE business hebben aangevraagd tussen 1 november 2013 en 6 januari 2014. Meer info op www.BASEbusiness.be/KMO