CxO Magazine Print 150 - April 2016 by CxO Europe

Make &

Process

magazine

Magazine for executives & decision makers

april - may

issue

2016 150

LOGISTICS & MANUFACTURING

Transformeert Industry 4.0 de industriële productie?

ict

BYOD is een niet te stoppen pletwals

FACILITY MANAGEMENT

Circulaire economie: Maximale herbruikbaarheid

FINANCE & LEGAL

Creëer een risicocultuur

HUMAN RESOURCES

Expat in eigen land

ISSUE

general management

CxO Soundboard: Smart Supply Chain Solutions

SALES & MARKETING

Omnichannel in kledingland S p ecial A nni v ersary e d ition of C x O M aga z ine

Yves Verschueren, Managing Director Essenscia

“Chemie is de moeder van de industrie” Editorial partners Driving digitalization drives productivity

www.siemens.be/industrie p. 82

p. 25

Integrated automation had its day:

The future belongs to SCALABILITY+ www.br-automation.com/ScalabilityPlus

Your machine technology Our technology packages Integrated automation PCs & Panels PLC systems Motion control Safety technology

Scalability+ takes integrated automation into a whole new dimension. We enrich our extensive and seamlessly integrated hardware portfolio with a large set of technology packages. The openness of our platform enables our customers to turn their core competencies into a highly competitive solution and take machinery to the next level.

Wilt u het juiste

doelpubliek bereiken

Contacteer ons! Tel: 03 889 52 59 e-mail: sylvie.scherrens@cxonet.be

en uw business

doen groeien?

Magazine Print

Editie

31 maart 2016

150 151 152 153 154 155 156 157

31 mei 2016

31 juli 2016 30 september 2016

Magazine Digital 30 april 2016 30 juni 2016 31 augustus 2016 31 oktober 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

CxO Magazine dankt haar adverteerders voor de constructieve

www.cxonet.be

april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

samenwerking tijdens de afgelopen 15 jaar.

april-may 2016

www.cxonet.be

Accident du travail ? Arbeidsongeval?

Voyez votre sécurité et celle de votre personnel sous le bon angle !

Zie uw veiligheid en die van uw personeel in het juiste perspectief!

Il n’est pas toujours facile d’identifier une situation à risque sur le lieu de travail. Chaque accident du travail que vous évitez est un gain… économique, mais aussi humain ! Prenez rendez-vous avec le conseiller de votre région via www.sécuritéautravail.be. Il vous fera découvrir les atouts de notre assurance Accidents du Travail et la manière dont vous pouvez diminuer votre prime grâce aux ristournes.

Een onveilige werksituatie is niet altijd even makkelijk herkenbaar. Elk arbeidsongeval dat u vermijdt, is pure winst. Economisch, en menselijk! Neem een afspraak met de adviseur uit uw streek via www.veiligophetwerk. be. Zo ontdekt u de troeven van onze verzekering Arbeidsongevallen en u verneemt hoe u uw premie kan verminderen met onze restorno’s.

www.federale.be Les ristournes évoluent avec le temps en fonction des résultats de l’entreprise et de la conjoncture économique. Elles ne sont pas garanties pour l’avenir. Les règles relatives à l’octroi des ristournes sont définies dans les statuts de la Caisse Commune d’Assurance contre les Accidents du Travail. Les statuts peuvent être consultés sur www.federale.be. De restorno’s evolueren met de tijd in functie van de resultaten van de onderneming en de economische conjunctuur. Ze zijn niet gewaarborgd in de toekomst. De regels inzake de toekenning van de restorno’s zijn vastgesteld in de statuten van de Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen. De statuten kunnen geraadpleegd worden op www.federale.be.

De verzekeraar die zijn winst met u deelt L’assureur qui partage ses bénéfices avec vous

editoriaal / editorial

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

uitgever / éditeur & directeur

Dirk Vermant

Industrie in België, strijdvaardiger dan ooit Vindt u deze editie van CxO Magazine er lijvig en feestelijk uitzien? Bent u verrast door het format? Zet u even neer. Dit is een speciaal moment. U bent getuige van een media-geboorte. In uw handen of op het scherm heeft u de allereerste editie van Make & Process Magazine, de gloednieuwe kwartaaluitgave van CxO Magazine. Na 150 boeiende edities betekent dit een nieuwe mijlpaal. CxO Magazine goes industry. Welkom in de wondere wereld van de maak- en procesindustrie. Welzijn en welvaart in België veilig stellen is niet vanzelfsprekend. De globalisering brengt nieuwe competitieve spelers in de ring. Zoveel is zeker. Met alleen maar efficiënte massaproductie redden we het niet. Dat was de boodschap van Ford en Opel. Het nieuwe industrieel beleid waar de overheid hoog op inzet, zorgt voor een alternatief. Dit oriënteert de industriële activiteiten richting slimme, innoverende specialisaties die voldoen aan nieuwe wereldwijde nichebehoeften. De uitdagingen van de nieuwe wereld liggen in: duurzame energie, in human centric production, mobiliteit, innovatieve materialen, gebouwen, duurzame chemie, life sciences en voeding. De Belgische industrie is strijdvaardiger dan ooit en staat aan de vooravond van een renaissance. Ik maak graag een vergelijking met de natuur. Bijen zorgen daar voor de noodzakelijke bevruchting. Make & Process Magazine neemt in de industrie een gelijkaardige rol voor haar rekening. Technische en algemene directies van de maak- en procesindustrie, maar ook machinebouwers en leveranciers met elkaar in contact brengen en zo de industrie bevruchten met slimme, nieuwe ideeën. Kennis die je deelt, vermenigvuldigt zich. U en uw peers die elkaar inspireren over een mensvriendelijke, efficiëntere, technologisch hoogstaande en wendbare industrie. Deelt u ook deze shared values? Laat dan van u horen via content@cxonet.be Welkom bij Make & Process Magazine.

L’industrie en Belgique, plus combative que jamais Vous trouvez que cette édition de CxO Magazine a l’air volumineuse et festive ? Le format vous surprend ? Prenez la peine de vous asseoir, car ceci est un moment particulier. Vous assistez à la naissance d’un média. Vous avez entre les mains la toute première édition de Make & Process Magazine, la toute nouvelle édition trimestrielle de CxO Magazine. Après 150 éditions passionnantes, nous passons un nouveau cap. CxO Magazine goes industry. Bienvenue dans le monde merveilleux de l’industrie manufacturière et de procédés. Préserver le bien-être et la prospérité en Belgique n’est pas chose évidente. La mondialisation attire de nouveaux adversaires dans le ring. La nouvelle politique industrielle sur laquelle le gouvernement mise lourdement, oriente les activités industrielles vers des spécialisations intelligentes et innovantes qui répondent aux besoins de niches à l’échelon mondial. Les défis du nouveau monde se situent dans : l’énergie durable, la production centrée sur l’humain, la mobilité, les matériaux innovants, le bâtiment, la chimie durable, les sciences de la vie et l’alimentation. L’industrie belge est plus combative que jamais et se trouve à la veille d’une renaissance. Je compare volontiers avec la nature. Les abeilles se chargent de la pollinisation indispensable. Make & Process Magazine incarne un rôle similaire dans l’industrie. Mettre en rapport les directions générales et techniques de l’industrie manufacturière et de procédés, mais aussi les constructeurs de machines et les fournisseurs, afin de féconder l’industrie avec des idées intelligentes. Les connaissances que vous partagez se multiplient. Vous et vos pairs qui s’inspirent mutuellement à propos d’une industrie respectueuse de l’homme, plus efficace et manœuvrable. Partagez-vous aussi ces valeurs communes ? Dans ce cas, exprimez-vous via content@cxonet.be Bienvenue chez Make & Process Magazine.

Adverteerderslijst Alphabet P.53 - Atlantae P.77 - AUDI P.100 - AVEX P.15 - Avitor P.23 - B&R P.2 - BASF P.35 - BEVITAL P.19 - Cresa P.51 - Easyfairs P.20 - Federale verzekering P.6 Flanders Synergy P.73 - Global Fairs P.78 - Hilton Antwerp Old Town P.95 - Jaguar P.55 - Konica Minolta P.37 - Martins Hotels P.74 - Nissan P.43 - Nova Relocation P.69 Ondernemers voor Ondernemers P.79 - Opel P.57, P.59 - Siemens P.25 - Stepstone P.63 - The Coaching Square P.90 - Ticka P.41 - Trendstop P.67, P.98 - Val-I-Pac P.46 Vicre P.49, 91 - Wolters Kluwer P.17 april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Magazine for executives & decision makers business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

LEADERSHIP FORUM 2016

Leadership forum 2015-16

14 . . . . . . Bouwen aan de toekomst met Lego 16 . . . . . . How ICT can drive growth

LOGISTICS & MANUFACTURING

18 . . . . . . Coverstory: Yves Verschueren, Managing Director Essenscia “Chemie is de moeder van de industrie”

21 . . . . . . Expert Group Logistics & Manufacturing

Thema artikel: Industry 4.0 Transformeert Industry 4.0 de industriële productie?

28 . . . . . . Onderhoud en pompen: innovatie voorop!

Maintenance en Pumps & Valves – 20 en 21 april

32 . . . . . . CxO LINK - Asset Management en Maintenance Management (1)

Het samenspel van Asset Management en Maintenance Management

18 45

34 . . . . . . Nieuwsbrief OTM

ICT

36 . . . . . . Bi-Monthly Headlines 38 . . . . . . Column: ‘Smart Industry’ begint met beide benen op de grond 40 . . . . . . Reeks: ERP voor de groothandel (8) 42 . . . . . . V lerick Business School

Digitale economie? Beter vandaag dan morgen!

44 . . . . . . Expert Group ICT

Thema artikel: Bring Your Own Device BYOD is een niet te stoppen pletwals

FACILITY MANAGEMENT

48 . . . . . . Expert Group Facility Management

Thema-artikel: Waste Management Circulaire economie: maximale herbruikbaarheid

52 . . . . . . Renting & Leasing

Verwarring tussen de termen

40 www.cxonet.be

56 . . . . . . Multimedia 58 . . . . . . CxO LINK: Skondras kiest voor kwaliteit, niet voor logo’s april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

FINANCE & LEGAL

60 . . . . . . Wat met je aandelenportefeuille bij faillissement van de financiële instelling?

62 . . . . . . Expert Group Finance & Legal:

Thema artikel: Risk Management (1) Creëer een risicocultuur

HUMAN RESOURCES

66 . . . . . . Expert Group Human Resources

Thema artikel: Expats & Relocation Expat in eigen land

68 . . . . . . Nieuwsbrief PMI

Data driven project management

70 . . . . . . “Ik wil verder kijken dan dagjespolitiek.”

Business Women Lunch met Gwendolyn Rutten

72 . . . . . . Niko zet in op Quick Response Manufacturing

GENERAL MANAGEMENT 76 . . . . . . Expert Group General Management Thema artikel: CxO Soundboard Smart Supply Chain Solutions

81 . . . . . . IT is de olifant in de bestuurskamer 82 . . . . . . CxO LINK - Business Transformation (5)

Accountability: have your people chase the right rabbit

84 . . . . . . Business Innovation

Social Karma lève 1 millions euro chez Internet Attitude

86 . . . . . . Reeks: Vitaliserend leiderschap (5)

Hoe kunt u fysieke uitputting vermijden?

SALES & MARKETING

90 . . . . . . Expert Group Sales & Marketing

Thema artikel: Omnichannel in Retail Omnnichannel in kledingland

92 . . . . . . Reeks (14): Identity & Branding 96 . . . . . . CXO LINK –Transformation Program Management (5)

96 april-may 2016

Operating Model Transformation

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

raad der wijzen conseil des sages board of the wise The Board of the Wise is a group of entrepreneurs, general managers and directors of SME’s, multinationals and non-profit organisations who decided to join the CxO community. In both CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital the members of the Board of the Wise are sharing their knowledge and inspiring vision through interviews and articles. erelid recent toegetreden lid

bestuurders communities

Eddy Bruyninckx Afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen

Antoon De Proft

Voorzitter raad van bestuur IMEC

Prof. dr. Marc De Vos Directeur Itinera Institute

Mark Eyskens

Minister van Staat

Dirk Fransaer

Afgevaardigd bestuurder Vito

Marion Debruyne

Decaan Vlerick Business School

Ingrid Lieten

Vlaams parlementslid

Paul Matthyssens Decaan Antwerp Management School

Claire Tillekaerts

Algemeen directeur Flanders Investment & Trade

Frank Van Massenhove Directeur FOD Sociale Zekerheid

Bruno van Pottelsberghe Dean Solvay Brussels School

bestuurders grote ondernemingen

Noë Denecker

Bestuurder Honda Europe

Roger Kesteloot

Directeur Generaal, De Lijn

Luc Van den Brande

Voorzitter Raad van Bestuur VRT

Eric Verrept

Administrateurgeneraal Vlaamse Gemeenschapscommissie

ondernemers KMO’s

Gabriël Fehervari President Worldlinx

www.cxonet.be

Jorik Rombout

Zaakvoerder Rombit

Nicolas Saverys

Gedelegeerd bestuurder Exmar

Marleen Smekens

Managing partner Mentorprise

Ann Vancoillie

Gedelegeerd bestuurder Creaplan

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

recent toegetreden lid

algemene directie grote ondernemingen

Frédérique Bruggeman

Managing director Robert Half België en Luxemburg

Luc Opdebeeck Country Manager, Hewlett-Packerd Belgium

Kris Cloots

Country manager ISS

Jan Ronsse

Country Leader Oracle

Ron Embrechts

Jean-François Guerrier

Algemeen directeur Care

Managing director Fujitsu Technology Solutions

Jean-Paul Van Avermaet

Walter Van den Bossche

Managing director G4S Belgium & Luxemburg

CEO Eandis

Eric Ignoul

CEO Harvest Group

Alain Vandenbrande CEO Facilicom Services Group

Ludo Langen

Peter Lauwers Head of KPMG Advisory

President & CEO Atlas Copco

Ronnie Leten

Hedwig Maes

Tom Meeus

Danny VandeVyver

Koen Van Gerven

Dirk Van Roy

Rik Vanpeteghem

Chris Wuytens

Site manager DSV Solutions

Managing director Unify Belgium & Luxemburg

CEO Bpost

CEO Artexis Easyfairs

President EMEA Rockwell Automation

CEO Deloitte Belgium

CEO Federale Verzekering

Managing Director Acerta Consult

algemene directie Communities

Cathy Berx Gouverneur Provincie Antwerpen

Bernard Caprasse

Gouverneur Provincie Luxemburg

Lodewijk De Witte

Gouverneur Provincie VlaamsBrabant

Marc Lambotte CEO Agoria

Herman Reynders

Gouverneur Provincie Limburg

Koen Valgaeren

Algemeen directeur Vlaams Instituut voor Mobiliteit

Mieke Van Gramberen CEO Flanders Synergy

Katharina Müllen

Voorzitter ALIVE Dialogue

Karel Vinck

Coordinator at the EU Commission

Olivier Willocx Gedelegeerd bestuurder BECI

algemene directie kmo’s

Eugène Beckers Chairman Zenitel

Eddy Bonne

Managing Partner Romulus NV

Luc Hellemans CEO Arcadis

Eddy Helsen CEO ViCre

Anja Cappelle

Christophe Cherry

Algemeen directeur The Reference

Country director Atradius Belux

Isabelle Hoebrechts

Wim Hoeckman

Managing Director Institute of NeuroCognitivism

CEO Victor Buyck Steel Construction

Paul Cools

Lawyer & partner Laon

Erwin Jansen Managing Director, These Days

Paul Van de Perre CEO Caesar Real Estate Fund

april-may 2016

Rudi Deruytter CEO DATEX-CKVGoffin Kredieten

Peter Leyman Managing Director Ryhove

Pascale Van Damme

General manager Dell

Anneleen Desmyter CEO QRF

Patrick Van Lijsebetten

Danny Devriendt

General Manager Mediabrands Belgium

Burt Riské

CEO Atlantae

General Manager Roularta Business Information

Luc Van den Bossche

Willy Van Overschée

Voorzitter Raad van Bestuur Optima Global Estate

CEO CIMCIL

François Goddet

Viv Hermans

Johan Sneyers

Geert Stienen

CEO at Zenith Optimedia

CEO Arminios International

Jan Heiremans

Managing director StepStone

Gonzales Stubbe

Algemeen directeur Val-I-Pac

CEO Agidens International

CEO Groep S

Walter Vermeeren

Peter Willems

Hans Wilmots

Managing Director Altair Global Holding

CEO Smart Carriers

www.cxonet.be

CEO BDO

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

CxO EXPERT GROUPs LOGISTICS & MANUFACTURING

Robert Boute

Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School

Suzy Costers

Mike Callens

Vice President Sourcing Atlas Copco Airpower nv - Oilfree Air Division

Nik Delmeire

VP Belgium PICS

Nationaal voorzitter O.T.M.

Jos Marinus

Luc Peeters

President VIB

Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium

Alex Van Breedam

Nico Vandaele

Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen

Prof. dr. KU Leuven

Erik Chabot

ict

Peter Bal

Business Unit Manager Logistics Honda Europe

CIO Wabco Vehicle Control Systems

Liesbet De Munck

Geert Christiaens

D emand

Chris Borremans

General manager European IT Komatsu Europe

Christiaan De Backer

Planning Coordinator WEZ AB-Inbev

Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij

CIO Tom Tom Group

Marc Slegers

Frank De Saer

Jan Dobbenie

VP Telenet Procurement & Supply Chain

Paul Vermeylen Commercial Manager Marsh

CIO Eandis

Christophe Huygens

Vice President Retail & Mid Market ENI

Christiaan Peeters

Jan Buys

IT Manager Accor Hotels Belgium

Prof. dr. Steven De Haes Director Knowledge & Research AMS

Christiaan Polet

Theo Casteels

Departementshoofd ICT UZ Gent

Wim Schollaert

Kalman Tiboldi

Freddy Van den Wyngaert

Stijn Viaene

Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School

Steve Calmein

Facility manager Johnson Controls

Mieke Loncke

IT Manager, Arteco - Total België

CIO TVH - Thermote & Vanhalst

Erik Aerts

Exploitatie verantwoordelijke Decathlon Benelux

Catherine Hellebaut

Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux

Professor KU Leuven

ICT Manager Gates Europe

www.cxonet.be

Facility management

Directeur IFMA

Sébastien Berlanger

Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium

Stephane De Klerck

Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company

Ann Troch

Facility Manager JACOBS DOUWE EGBERTS BE

Jeroen Boon FacilitiesProjects-Risks Floré Group

Frank Geets

Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management

Koen Van Haelst

Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen

Facility Manager Atlas Copco

CIO Agfa-Gevaert Group

Erwin Verstraelen CIO Aveve

april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

recent toegetreden lid

human resources

finance & legal

Erik Boone

Kris Coppens

Sylvain dal Vecchio

CFO Gosselin Group

Finance Director Bosal Benelux

Guy De Roover

Patrick Descamps

Rudi De Winter

Luc Janssens

Johan Lambrecht

CFO Esselte

CFO EOC Belgium

Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions

CFO Van Laere

Prof. dr. Peggy De Prins

Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS

Walter Engels HR Manager Aveve

Sabine Gekiere Matthew Fite CFO Randstad België & Luxemburg

Paul Lievens

CFO Ondernemingen Jan De Nul

Financieel directeur Aveve

Johan Maes Directeur Financieren Aquafin

hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel

Regine Slagmulder

Head of Department Invest FIT

Frank Heuts

General Manager Human Resources Komatsu

Patrick Muylle

Kristian Vandenhoudt

Directeur personeel en organisatie Campina Belgium

HR Manager Atlas Copco

Piet De Grauwe

Koen Dewettinck

Nathalie Arteel Commercieel directeur Arteel Recognition Solutions

Marketing manager Cofely Services

Sonia Frey

Véronique Fauconnier

Dirk Hendrickx

Steve Muylle

Stéphane Thiery

Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School

Directeur personeelsbeleid De Lijn

Denise Laros

Marc Van Hoecke

HR Counsel KPMG

Business Development Director Nova Relocation

Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School

Vice President EMEA Barco

Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC

Patrick Van der Avert Johan Corporate Van Den Broeck Manager Communications Exec VP Commercial bij VYNOVA

& Marketing Belux Atradius Credit Insurance

Jurgen De Wever Marketing Manager Siemens

Dirk Momont

Sr. Sales Director Western Europe Oracle Belgium

Johan Vanden Bergh

Marketing manager KIA Motors Belgium

Peter Van Eycken

Sales Director BeLux Unify Communications

Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business School

Pascale Van Hoecke

Geert Van Hootegem Hoogleraar KULeuven

HR Director KPMG

Linda Verdonck

Tine Verweire

Vicky Welvaert

Wouter Van Linden

Arnold Van Garsse Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture

Anne Van Gils

Marketing manager Gosselin Group

Ward Van Rijckeghem

Strategie & BD Manager Volvo Cars Belux

Joris Verweij

Financial Director Alken-Maes

Director Human Resources Ricoh Belgium

Anneleen Wouters

HR Director Caterpillar Belgium

april-may 2016

Raymond Evens

HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)

HR Dept. Director McDonalds’ Belgium

Personeelsdir. Gem. Havenbedrijf A’pen

Marc Van Gastel

Ann De Ryck

HR Director Generali Belgium

sales & marketing

HR Director Accorhotels Belgium & Luxemburg

HR Director Asco Industries

Steven Vansnick

Sales manager Ricoh Belgium

Geert Verbelen

Director Marketing & Program Office, DHL Parcel Belgium

Annick Verhalle

Director Marketing & Strategy Benelux TNT Express

Jan Vroemans Marketing manager Jaguar Land Rover Belux

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Lego LEADERSHIP FORUM 2016

Bouwen aan de toekomst met

Marc Sonnaert verzorgde een ongebruikelijke sessie tijdens het voorbij Leadership Forum: hij liet de deelnemers aan de slag gaan met legoblokken. Met veel enthousiasme licht hij deze creatieve methode toe.

CxO Redactie

Marc Sonnaert: “Lego® Serious Play® staat voor creativiteit, enthousiasme en voor het inspirerende karakter van het spelen naar de serieuze wereld van volwassenen en het bedrijfsleven brengen. Men heeft dat als concept binnen de Legogroup ontwikkeld, waar ondernemers, managers en consultants zochten naar hoe werk en spel geïntegreerd kunnen worden en hoe dat nieuwe mogelijkheden kan creëren voor leiders. Een belangrijk concept is ‘the hands lead and the mind follows’: uit onderzoek blijkt nl dat met je handen een 3-D model bouwen je toelaat om creatieve en innovatie ideeën die als het ware zijn opgeslagen in je hoofd te veruitwendigen. Bovendien ben je dan op een heel speelse manier bezig waardoor je focus groter is en vooral langer blijft.”

Executive summary Lego® Serious Play® staat voor creativiteit, enthousiasme en voor het inspirerende karakter van het spelen naar de serieuze wereld van volwassenen en het bedrijfsleven brengen. Via deze speelse methode en onder begeleiding van een facilitator, kunnen bedrijven complexe problemen overzichtelijk weergeven, hierbij rekening houdend met alle stakeholders.

Lego® Serious Play® paste ook goed bij het concept van het CxO Leadership Forum. “Wat ik heel bijzonder vond, is dat jullie heel geïnteresseerd zijn in de perspectieven en inzichten van de deelnemers. Dat vond ik heel verrassend, vernieuwend en interessant. Ik denk dat we daar met de legosessie heel goed op konden inspelen. Door het bouwen hebben we inzichten die tussen de oren zaten zichtbaar gemaakt in de modellen. Iedereen was ook actief betrokken en was aan het bouwen en vertellen. De situatie dat mensen achteroverzitten en luisteren of wat op de smartphone of tablet tokkelen, dat was hier niet. Iedereen was met die blokken bezig; nog voor de uitleg was gegeven werd er al duchtig gebouwd. Er zijn ook mensen die het niet konden loslaten, maar er de hele tijd mee bezig waren.”

Waarvoor kan Lego® Serious Play® relevant zijn?

“Als je als organisatie of team rond complexe problemen werkt, waarop je het antwoord niet weet, waarbij er veel opties zijn, en bovendien er vele stakeholders bij betrokken zijn, dan is het interessant om met dat serieus spelen aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld, hoe ga je (toekominfo@cxonet.be stige) klanten betrekken in het innovatieproces? Hoe

www.cxonet.be

Marc Sonnaert, Facilitator Lego® Serious Play®: “The hands lead and the mind follows.”

De deelnemers gingen direct aan de slag met de blokjes, en waren fier op het resultaat.

kunnen we weten of de klanten op onze oplossingen zitten te wachten? Als je al die stakeholders, mergers, klanten, marketeers, … samenbrengt om daarrond te werken, daarvoor is het heel geschikt. Lego® Serious Play® kan een eyeopener zijn. Het is een handige tool voor brainstormsessies, om elkaar op korte tijd op een leuke manier te leren kennen of om projecten halverwege bij te sturen. De facilitator is daarbij erg belangrijk. Hij gaat het team door het proces loodsen, de voortgang bewaken en het potentiëel naar boven halen. Achter de Lego® Serious Play® methode zit een heel proces dat men wel degelijk moet volgen om tot resultaat te komen.”

april-May april-MAy 2016

4 redenen waarom u te veel huur betaalt !

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Advertorial

Indexaties Eerst en vooral zijn huurprijzen door indexaties sneller gestegen dan de marktprijzen. Zo is een contract dat in december 2015 na 9 jaar eindigde, met +18% gestegen over deze looptijd.

Stijging leegstand De leegstand is op veel plaatsen nog steeds spectaculair te noemen. Zo kampt de Brusselse periferie met een leegstand van >30%, met zelfs 35% leegstand in de business parken.

Stabiele en zelfs dalende marktprijzen De marktprijzen daarentegen zijn nagenoeg stabiel gebleven en op veel plaatsen zelfs gedaald omwille van deze leegstandstoename.

Eigenaars zijn bereid tot grote inspanningen Eigenaars geven er de voorkeur aan om een huurder te 'behouden' i.p.v. mee in de spiraal van de leegstand terecht te komen. Voor panden / business parken met een hoge leegstand zijn extra aantrekkelijke voorwaarden te negotiëren, zowel voor blijvende als voor nieuwe huurders. Mits een goed onderbouwde business case !

Contacteer ons voor een vrijblijvende doorlichting van uw huurcontract(en) en bespaar -20% tot -40% op uw huurkosten. Cresa adviseert als internationaal kantoor in vastgoed- en werkplekadvies enkel huurders. Het is onze reden van bestaan. Wij zijn in elk opzicht ‘the tenant’s advantage’ !

Cresa

april-may 2016

De Hene 10 – 1780 Wemmel T 02 453 95 50 ahuygen@cresa.com www.cresa.be

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

CXO LEADERSHIP FORUM 2015-16: GROWTH STRATEGIES

Eric Bober

How ICT can drive growth ICT helps companies grow, but it might also be a terrible bottleneck. During his session, Karel Hendrickx offered a possible and affordable solution for SME’s with IT issues.

Executive summary In this everchanging world, trying to keep up with all developments is very hard. Digital applications are often outdated the moment companies start using them. Modular open source software is a possible solution for these questions.

We are living in an digitalizing world, everything is happening faster and faster and is becoming more complex. In this ever-changing environment, companies, small or large, are having difficulties to keep up with these changes. They experience the same challenges and the same complex obstacles. They should also be able to respond rapidly to changes on the market. And therefore, they need good applications There is a large need for business apps. But these apps are out of date the moment they hit the market, so to speak. And adapting existing software is only a partial solution.

Open Source Software

A possible solution is open source software. They have the advantage that they are modular, which makes them easy to adapt to the users’ needs or wishes. They are also very easy to use and have a low purchase price. Another characteristic of open source is that it is an open architecture, which will help users to operate them from mobile devices such as tablets or smartinfo@cxonet.be phones. During the session of Karel

www.cxonet.be

Hendrickx, there was a lot of attention for Odoo, a Belgian developer of open source business applications, with over 3 million users in 120 countries worldwide. After you have done the investment, how you can deploy of implement the software? Here we have come to the “Lego aspect” of open source software: the ultimate open source systems are modular, so you only using the pieces you need and you put them together the way you want.

LEADERSHIP FORUM 2016

Some participants visualized the difficulties of developing apps.

which they did not have an impact and on which they needed to react swiftly. It is unexpected, you don’t quite know what to do, but you know you should respond. There is one thing you certainly know today, the solution must be digital. There is something needed that makes that system better, more relevant, dynamic, flexible, etc. but you need something starting from the existing ERP system and that may be realized on a short term basis.

Lego® Serious Play®

Each table was split into two groups. For the exercise, participants were Each half table had to build a differasked to think of a situation on ent “creature” with Lego. One group had to build something dreadful, a “monster”, building around the terrible hassle of creating IT apps, with improving the existing systems as a theme. The other group had to build the opposite: this is what we need, how may we achieve that? This group had to create a dream, a charming model that expresses how developing business apps could be in an ideal world. The participants could not wait to get creative with Karel Hendrickx, Managing Partner Dynapps, lead the session, together with Marc the Lego bricks. Sonnaert, Facilitator Lego® Serious Play®.

april-May april-may 2016

KLUWER LEARNING WHERE IS YOUR AMBITION LEADING TO?

Kluwer Learning versterkt uw ‘human capital’ en verhoogt de waarde ervan. We helpen u sneller te leren dan uw concurrenten. Daarom leggen we minder de nadruk op ‘training’, maar des te meer op ‘learning’. Ons doel: zoveel mogelijk impact creëren bij elk leer- en ontwikkelinitiatief dat u neemt. Bel ons op 015 45 34 30 en leg ons uw leerplannen voor.

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

COVERARTIKEL- Yves Verschueren, Managing Director van essenscia

Chemie is de moeder

“

van de industrie De sector van de chemische industrie, kunststoffen en life sciences is een van de belangrijkste industrietakken in België. Op 19 april blaast de sector verzamelen op het jaarlijks event van essenscia, de Belgische overkoepelende federatie. Het thema: Chemistry and life sciences 4.0: embracing digital transformation. Een gesprek met Yves Verschueren, Managing Director van essenscia. Wat is het belang van de chemiesector voor de Belgische economie?

Arn Borstlap

Yves Verschueren (YV): “België verkoopt per inwoner de meeste chemie- en kunststofproducten ter wereld en is naar verhouding het land met de meeste geneesmiddelen in ontwikkeling. Twaalf van de vijftien grootste chemiebedrijven ter wereld hebben een vestiging in ons land en de chemie- en farmasector is goed voor een derde van totale export Belgische export. Deze sector vertegenwoordigt een omzet van 64 miljard euro, gebaseerd op een directe tewerkstelling van 90.000 personen en, door haar economische activiteit, meer dan 145.000 indirecte jobs in andere bedrijfstakken.” Een ander aspect is het feit dat deze sector de hele waardeketen van een product vertegenwoordigt, van grondstof tot eindproduct. Het start bij de basischemie waar petroleum, gas en andere grondstoffen worden getransformeerd tot chemische basisstoffen die verder worden verwerkt tot halffabrikaten en eindproducten zoals cosmetica, vaccins of geneesmiddelen, maar ook producten die in de landbouw,

www.cxonet.be

bouw of textielindustrie worden gebruikt. Daarom wordt de chemie vaak ‘de moeder van de industrie’ genoemd. Bijna alle industrietakken gebruiken bouwstenen uit de chemie om eigen producten te ontwikkelen.”

Waar liggen de grote uitdagingen? Y V: “ Uit e r a a rd z ijn e r d e veelbesproken uitdagingen zoals het energie-vraagstuk – chemie is een energie-intensieve, maar vooral energie-efficiënte sector - de loonkosten en het op peil houden van onze infrastructuur. Maar de echte uitdaging is de industriële toekomst van België en van Europa. De vraag is: hoe kunnen we onze industriële activiteiten behouden in een regio waar geen directe toegang is tot primaire grondstoffen zoals in de Arabische landen, waar tegen hogere kostprijzen moet worden gewerkt dan bijvoorbeeld in China, en waar je moet opboksen tegen een regio als de Verenigde Staten waar de industriële activiteiten zich volop hernemen door de schaliegasrevolutie. Hoe gaat de industrie in Europa aan de top blijven?”

”

Hoe kan de Belgische industrie aan de top blijven? YV: “Door in te zetten op innovatie en duurzaamheid kunnen we deze sterke industrie hier houden en verankeren. De chemiesector is een koploper als het om innovatie gaat. Een van de initiatieven die essenscia op dit vlak heeft genomen is de oprichting van de Innovation Circle: dit is een kring van topindustriëlen die maandelijks nieuwe dossiers van industriële start-ups beoordeelt. Zij denken na hoe een volgende generatie van industriële activiteiten hier voet aan de grond kan krijgen.”

Innovatie hangt samen met investeringen. Hoe loopt het met de investeringen? Y V: “ J a a r l i j k s w o r d t e r s t e r k ge ï nve s t e e rd i n on z e productiebedrijven. Dat gaat dan zowel om het oprichten van nieuwe fabrieken als het upgraden van bestaande locaties. De afgelopen jaren heeft de sector gemiddeld 1,8 miljard euro per jaar geïnvesteerd. Ik k ijk daarom hoopvol naar morgen. Een voorbeeld: Nippon Shokubai won dit jaar de ‘Foreign Investment of the Year’-trophy van Flanders Investment & Trade, het V laa ms agentschap voor internationaal ondernemen. Ze investeren 350 miljoen euro – de grootste investering ooit voor deze Japanse chemiegroep – in een capaciteitsuitbreiding van hun productievestiging in Zwijndrecht. Het is een belangrijk signaal dat ons land deze investering kon binnenhalen, ondanks de april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Yves Verschueren, Managing Director van essenscia: “Sommige jobs worden misschien vervangen door robots, maar tegelijk zal er een ander type werk worden gecreëerd.”

c onc u r rent ie v a nu it a nd ere Houston de grootste ter wereld. Een studie van EY toont duidelijk werelddelen.”” aan dat de chemiecluster de meeste Wat is het belang van buitenlandse investeringen naar clustervorming - denk aan de België aantrekt”

Antwerpse chemiecluster voor de verdere verankering van deze industrie?

Het jaarevent van essenscia spitst zich toe op de impact YV: “We hebben een chemiecluster van Industrie 4.0. Hoe ziet u die van wereldk lasse met een centrale impact? ligging in het Europese pijp leidingennetwerk. De Belgische, Duitse en Nederlandse chemische indust rie vormen sa men het z ogehe ten A R R R A- c lu s ter (Antwerp-Rotterdam-Rhine-RuhrArea). Deze cluster is goed voor 40 procent van de chemie-productie in de Europese Unie en is na de chemiecluster van het Amerikaanse

YV: “Digitalisering hoort bij het innovatieverhaal. Innovatie is meer dan alleen maar productinnovatie. Het gaat ook om procesinnovatie, om het vernieuwen en aanpassen van bestaande processen. Grote industrieën zoals de chemie kunnen enkel overleven als ze opereren tegen de laagst mogelijke kosten, zodat ze efficiënt zijn op wereldvlak.

Investissements L’industrie chimique, des matières plastiques et des sciences de la vie est un secteur à forte intensité en capital. En 2014, le secteur a continué à investir dans ses outils de production. Les investissements en actifs fixes sont à leur niveau tendanciel de 1,78 milliard d’euros, ce qui représente 30% de tous les investissements industriels en Belgique. Ces investissements sont très diversifiés. Ils concernent non seulement la modernisation d’unités existantes mais également l’extension de capacités de production et la création de nouvelles unités.

LOGISTICS & MANUFACTURING

De energieefficiëntie in de Vlaamse chemiesector behoort tot de beste ter wereld. Het is onze taak om deze koppositie, die we gedurende jaren hebben opgebouwd, te behouden zodat we ons competitief voordeel blijven uitspelen.”

Zal de digitalisering een impact hebben op de arbeidsplaatsen? YV: “Ontegensprekelijk, maar ik zie dit als een evolutie, geen revolutie. Sommige jobs worden misschien ver vangen door robots, maar tegelijk zal er een ander type werk worden gecreëerd. Die transitie is al langer aan de gang. In 1980 telde de chemische en life sciences industrie 90.000 jobs. Dat aantal is anno 2016 stabiel gebleven, ondanks een daling in de rest van de verwerkende industrie. Ik ben ervan overtuigd dat innovatie, duurzaamheid en aanpassingsvermogen de motoren achter tewerkstelling zijn.”

Executive summary Yves Verschueren, Managing Director van essenscia, kijkt hoopvol naar de toekomst van de Belgische process industrie. De afgelopen jaren heeft de sector gemiddeld 1,8 miljard euro per jaar geïnvesteerd. De sector van de chemische industrie, kunststoffen en life sciences is een van de belangrijkste industrietakken in België. info@cxonet.be

Vital People

Make Vital Organizations Katharina Mullen

Corporate Vitality Trainer & Mentor +32 484 493 371 Katharina.Mullen@BeVital.eu

april-may 2016

www.cxonet.be

Maintenance Pumps & Valves U vindt er uw oplossing op maat op vlak van: Industrieel onderhoud | Asset management | Pompinstallaties | Productiebetrouwbaarheid | Uitrusting voor industriĂŤle processing Alle grote spelers en innovaties op 1 locatie en 2 beursdagen

20 & 21 april 2016 | Antwerp Expo Registreer u voor uw gratis bezoek met code: 128 op www.easyfairs.com/mai-pumps2016 MAIN MEDIA & CATALOGUE PARTNERS

STRUCTURAL MEDIA PARTNERS

MEDIA PARTNERS

KNOWLEDGE PARTNERS

Industry 4.0

Transformeert Industry 4.0 de industriële productie?

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

LOGISTICS & MANUFACTURING Pagina 18

“ Chemie is de moeder van de industrie” Pagina 21

Transformeert Industry 4.0 de industriële productie?

Pagina 24

Innovatieve Arbeidsorganisatie helpt structuren vereenvoudigen Pagina 28

Maintenance en Pumps & Valves – 20 en 21 april

lees verder op pagina 21

Pagina 32

Asset Management en Maintenance Management (1) Pagina 34

Nieuwe wetgeving is gemiste kans voor harmonieus beleid Pagina 35

Bi-Monthly Headlines

CXO EDITORIAL EXPERTS

Jan De Kimpe

CxO Expert Group Logistics & manufacturing

Robert Boute

Mike Callens

Erik Chabot

Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School

Vice President Sourcing Atlas Copco Airpower nv - Oilfree Air Division

Business Unit Manager Logistics Honda Europe

Jos Marinus

Luc Peeters

Marc Slegers

President VIB

Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium

VP Telenet Procurement & Supply Chain

VP Belgium PICS

Suzy Costers

Nationaal voorzitter O.T.M.

Nik Delmeire

Liesbet De Munck

Alex Van Breedam

Nico Vandaele

Paul Vermeylen

Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen

Prof. dr. KU Leuven

D emand

Planning Coordinator WEZ AB-Inbev

Commercial Manager Marsh

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

CxO Redactie

Industry 4.0

Volgens een recente studie van het Amerikaanse onderzoeksbureau MPI Group is het enthousiasme bij Amerikaanse producerende bedrijven voor het Industriële Internet of Things (IIoT) maar matig (MPI Group, Internet of Things Study, 2015). Maar 17 procent van de ondervraagde bedrijven denkt dat het Internet of Things een significante invloed zal hebben op hun activiteiten. Slechts enkele bedrijven beschikken over een strategie om IoT technologie in hun processen te integreren. En slechts een derde van de bedrijven gelooft dat IoT hun omzet zal verhogen de komende 5 jaar.

Industry 4.0 D it r a p p or t re l at i ve e r t h e t I ndu s t r y 4 . 0 e nt hou s i a s me . Maar wat is Industry 4.0 precies? Het rapport ‘Industry 4.0: The Fut u re of P ro duc t iv it y a nd

Grow t h i n Ma nu fac t u r i ng Industries’ beschrijft het als een ‘transformatiegolf van industriële technologie, die wordt aangedreven door 9 basistechnologieën. In d e z e t r a n s f o r m a t i e w o rd e n sensoren, machines, werkplekken e n I T- s y s t e me n me t e l k a a r g e c on n e c t e e rd i n s y s t e m e n die met elkaar interageren via standaard Internet protocollen. Deze geconnecteerde systemen analyseren data om storingen te kunnen voorspellen, configureren zichzelf en spelen automatisch i n op ver a nder i ngen i n he t productieproces. Industry 4.0 zou resulteren in efficiëntere processen en hoogkwalitatieve goederen die tegen lagere kosten worden gemaakt. Nog volgens dit rapport zal de volgende 5 tot 10 jaar, ten gevolge va n Indust r y 4.0, de Du itse maakindustrie tussen de 90 en 150 miljard meer omzet hebben. De

Maar 17 procent van de Amerikaanse bedrijven denkt dat het Internet of Things een significante invloed zal hebben op hun activiteiten.

productiviteit zou er stijgen met percentages tussen 15 en 25 percent.

9 basistechnologieën Het rappor t beschrijf t 9 basistechnologieën van Industry 4.0. 1. Big Data en analytics Het verzamelen en analyseren van productiegegevens – vann z owel pro duc t ie gerel ate erde als bedrijfssystemen of klantensystemen, worden standaard om rea l-time beslissingen te ondersteunen. 2. Autonome robotten Robotten in de maak- en process industrie worden autonomer, f lexibeler en coöperatiever. Op termijn zullen ze met elkaar interageren en veilig werken aan de zijde van de mensen. 3. Simulaties In de ontwerpfase van producten w o r d e n 3D s i mu l a t i e s v a n producten, materia len en productieprocessen nu al toegepast. In de toekomst zullen ze nog meer uitgebreid in de fabriek worden ingezet en gebruikt worden als virtuele modellen waarin machines, producten en mensen deel van uitmaken. 4. Horizontale en verticale systeemintegratie In Industry 4.0 zijn zowel interne als externe IT systemen geïntegreerd.

‘Smart en Digital Factory’-applicatielab in Kortrijk Onderszoekscentrum Sirris en POM West-Vlaanderen (Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij) openden begin maart een applicatielab om concrete technologieapplicaties in het kader van Factories of the Future en Industrie 4.0 beschikbaar te maken voor Belgische bedrijven. De vestiging bevindt zich in het hart van het dichte kmo-netwerk rond mechatronica, naast ‘Xiak’, het expertisecentrum rond industriële automatisering van de Campus Kortrijk van UGent en The Level van Howest. De site zal over de nodige kantoorruimte en labo’s beschikken, met onder meer een demoruimte voor de flexibele automatisering van assemblage. Het applicatielab is tegelijk de eerste van drie pijlers van het Machinebouw & Mechatronica-initiatief van de POM West-Vlaanderen, waarbij naast Sirris ook de universitaire associaties van Leuven en Gent nauw zijn betrokken. Dit applicatielab zet West-Vlaanderen extra op de kaart als bakermat van de Vlaamse maakindustrie.

www.cxonet.be

april-May april-MAy 2016

15 23

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

HUMAN RESOURCES LOGISTICS & MANUFACTURING

KEN JE MERK Sterk in de (arbeids)markt staan is daarom cruciaal bij de zoektocht naar nieuwe medewerkers. Bedrijven moet investeren in het uitbouwen van hun merk, zowel naar hun medewerkers als naar de buitenwereld toe. “Jouw visie, missie en strategie zijn belangrijk, je moet ze concreet maken voor de medewerkers, zowel op individueel vlak als in groep, en je moet ook zorgen dat je medewerkers daar in mee zijn,” vertelt Wouter. Tevreden werknemers zijn immers geëngageerde werknemers en zijnk uhet n nbeste e n uithangbord voor een organisatie. Iets waar KPMG sterk op inzet: “Mijn uitvoeren. grootste bron voor geschikte zijn vooral de Ook Teslakandidaten wijt collega’s van de departementen zelf die ervoor zorgen de vertraging in hun In Industry 4.0 zijn zowel interne als externe IT systemen geïntegreerd. dat wij voldoende op de markt aanwezig zijn. Opvan die productie aan de inflexibiliteit Corporate IT- systemen worden 9. Augmented Reality de robots die hun twee modellen op manier enthousiasmeren zij anderen om voor KPMG gelinkt aan de systemen van Ook ‘Augmented reality’ is een dezelfde lijn moeten produceren. te werken.” Op die manier hoeft er geen ‘war for talent’ Executive typische term uittehet Industry 4.0mensen Zeker blijven voor snel leveranciers en klanten. zijn, tevreden én zeveranderende zorgen ervoor summary menu. Het wordtdat toegepast in bvb producten als elektronica kunnen Hoe sterk zal het bedrijf aantrekkelijk is voor nieuwe collega’s. magazijnen. Magazijnpickers zijn robots niet snel genoeg volgen. Zijn Industry 4.0 5. Het Industrial Internet of En er zijn nog andere voordelen. er uitgerust met speciale brillen robots dan waardeloos? Helemaal de industriële Things productie De competenties vanderobots In het Industrial Internet of waarop real time “Een informatie wordt niet. juist evenwicht tussen de belangen van orga- beïnvloeden? Een “Bij het thema ‘war for talent’ laat ik mij inspireren door Paul Things (IIoT) worden nog meer geprojecteerd over het te picken zijn heel complementair aan die van Hofheinz, voorzitter van de Lisbon Council,” zegt Ingrid Walry, nisatie en de creatie van actieve gemotiveerde jobs Amerikaanse studie CEOmobiele van callcenter Sebeco. uitgerust met product. devices de kostenbesparing, mens. Europese robotfabrikanten leidt automatisch tot risicobeheer- toont aan dat het IT-technologie en worden onderling als Kuka ABB lanceren de ene enthousiasme sing, wendbaarheid voor de en organisatie en genereert bij Amerikaanse geconnecteerd. Robots of cobots? na de andere ‘cobot’ (meewerkende de juiste aandacht voor het lerend, creatief en innoproductiebedrijven Zijn fabrieken die alleen maar robot). Dit is trouwens ook een mensen aan te werven. Ondernemingen die interna- vatief vermogen, het gedrag, de weerbaarheid en het nog matig is. Maar bema nd zijn door robots de onderzoek sprioriteit voor de 6. Cybersecurity tionaal actief zijn kunnen bijvoorbeeld een vacature welbevinden van de medewerkers,” besluit Ingrid een andere studie De verhoogde connectiviteit en toekomst van de maakindustrie? Vlaamse onderzoeksorganisatie voorspelt een sterke publiceren in de kantoren in andere landen. Of zij Walry. het gebruik van communicatie A u t o b o u w e r To y o t a h e e f t Flanders Make die nadenkt over productiestijging laten werknemers van andere kantoren tijdelijk overprotocollen en de behoefte om maatregelen genomen om zijn het verhogen van de competitiviteit in Duitsland komen. Wouter Van Linden: “Om piekperiodes te kritieke industriële systemen en productiviteit te verhogen: zij m a a r t e ge l ij k o o k ove r d e onder invloed van overbruggen laten wij bijvoorbeeld dit jaar een tienIndustry 4.0. Maar productielijnen te beschermen, hebben heel wat robots ontslagen demografische uitdagingen van wat is Industry tal Nieuw-Zeelanders overkomen. Wanneer het hier maken van cybersecurity een en terug meer mensen in dienst dit land en de mogelijkheden van 4.0 en wat zijn de druk is, is het bij hen net rustig. Die mensen vinden ge nome n . Z ij we n s e n me e r een gezonde en aantrekkelijke basistechnologieën? topprioriteit. het natuurlijk fantastisch om een paar maanden naar kwaliteitsvol vakmanschap in plaats w e r k o m g e v i n g v o o r o n z e Europa te komen, in het weekend kunnen zij info@cxonet.be van robots een die enkel dezelfde taak verouderende bevolking. 7. De cloud beetje rondreizen.” Door de nood om gegevens uit te wisselen over productielocaties Al blijft punt. wantrouwen en bmigratie e d r ijfsgeen renheikel z en he en Belgen en deze inwijkelingen, zijn bang dat zij onze plaatsUw ICT voor een vaste prijs per maand. door verbeterde we cloudmodellen jes zullen komen nog inpikken profiterenenvan onze sociale Betrouwbaar. Transparant. Zonder zorgen. meer en machinevoordelen. Maar dat hoeft zo te zijn, migranten productiegegevens naar niet de cloud ICT helpdesk zijngaan. een mogelijke oplossing zijn voor de vergrijzing. computerverhuur Er komen nog meer specieke ICT outsourcing leasing “Sinds 2007 is arbeidsmigratie clouddiensten voor de gegevensvoor van het eerst sinds ICT beheer cloud oplossingen ruim 30 jaar het belangrijkste migratiemotief van productiesystemen. security cloud back-up niet-Belgen,” zegt Ingrid. “In het licht van de toene8. Additive Manufacturing hardware support KĸĐĞ ϯϲϱ mende vergrijzing behoort het tot de rol van de over3Dom printing is een voorbeeld van heid een eenvoudig macro-economisch model te ‘additive om manufacturing’. Ditvan een toename ontwikkelen de consequenties wordt nu al ingezet om specifieke van jonge migranten voor het pensioenstelsel en de www.avitor.be producten tete maken, zoalsDaarbij titaniumis het ook belangwelvaartsstaat doorzien. onderdelen om vliegtuigen lichter te rijk dat wij meer investeren in scholing en integratie ICT services & rental provider vanmaken. immigranten.”

april-may 2016 OCT-NOV 2015

www.cxonet.be WWW.CXONET.BE

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Innovatieve Arbeidsorganisatie (IAO)

Vereenvoudig organisatiestructuren

Seth Maenen is projectleider bij Flanders Synergy, een platform dat innovaties op vlak van arbeidsorganisatie in Vlaamse organisaties promoot en bevordert. “De gestandaardiseerde massaproductie is in WestEuropa geen levensvatbaar businessmodel meer.”

CxO Redactie

“ Klantspecifiek produceren, korte time-to-market en oplossend vermogen in de organisatie zijn vandaag de sleutelwoorden.” (Seth Maenen, Flanders Synergy)

Innovatie Arbeidsorganisatie

Executive summary

Waarvoor staat IAO? Seth Maenen: “De Innovatieve Arbeidsorganisatie is de vertaling van het Engelse Workplace Innovat ion. La ng geleden kenden we het klassieke industriële organisatiemodel met gestandaardiseerde massaproductie, à la Ford of Taylor, met afdelingen die zeer gespecialiseerd waren in bepaalde bewerkingen. Voorspelbaarheid en efficiëntie waren de sleutelwoorden. Sinds jaren 1980 werkt dit model niet meer omdat gestandaardiseerde massaproductie geen levensvatbaar businessmodel meer is in WestEuropa. Vandaag zijn de sleutelwoorden: klantspecifiek produceren, korte time-to-market, snel reageren en oplossend vermogen in de organisatie.

Het doel van innovatieplatform Flanders Synery is om meer slagvaardige organisaties (in termen van efficiëntie, flexibiliteit, kwaliteit, innovatie en duurzaamheid) en een betere kwaliteit van de arbeid te bekomen. Een gesprek met projectleider Seth Maenen. Een eerste stap in IAO zagen we in de jaren 1980-90 met de introductie info@cxonet.be van de ‘lean’ principes waarbij men

www.cxonet.be

bewust procesmatig ging nadenken, en kritisch ging kijken naar de organisatie. Er werd geanalyseerd welke activiteiten een toegevoegde waarde hebben en welke niet en hoe storingen in het productieproces moesten worden aangepakt. We zijn nu toe aan een volgende stap: volgend op het procesmatige denken is er het concept van QRM, Quick Response Manufacturing. Hier zijn de vragen: hoe optimaliseer je de coördinatie binnen een organisatie, hoe organiseer je de planning en de storingen en onverwachte gebeurtenissen? Wie klantspecifiek wil werken moet immers snel kunnen schakelen. Met andere woorden, hoe organiseer je waardetoevoegende processen in je bedrijf.”

Crossfunctionele teams IAO staat voor vereenvoudiging van de organisatiestructuren. “In elke organisatie heb je een verticale en een horizontale structuur,” aldus

Seth Maenen.” IAO kijkt vooral kritisch naar de horizontale structuur en de opsplitsing in verschillende afdelingen. In welke mate is het opknippen van een organisatie in verschillende afdelingen nog toekomstbestendig als je snel wil reageren op de markt? Wij zijn voorstander van crossfunctionele, dus silo-overschrijdende teams, georganiseerd volgens het productieproces en niet volgens de functie van de medewerkers. Een doordachte cross-functionele structuur zorgt voor een verkorting, of zelfs eliminatie van de coördinatielijnen tussen afdelingen. Een voorbeeld is pharmabedrijf Janssen Pharmaceutica waar veel mensen van plaats zijn veranderd om meer crossfunctioneel samen te werken. Een technicus bijvoorbeeld heeft nu even veel of meer contact met kwaliteitsmedewerkers en productiemensen dan met andere technici.” Een ander voorbeeld is deurbel- en schakelaarproducent Niko waar de montageafdeling nu is opgedeeld in 5 parallelle teams die hele montageflow voor hun rekening nemen. De medewerkers leren het proces beter kennen, bouwen expertise op en kunnen meer taken aan. Omdat ze zelf hun planning regelen, kunnen ze korter op de bal spelen. Resultaat: de productie verloopt sneller, er is minder ‘overhead’, en het menselijk potentieel wordt beter benut.”

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Advertorial

De digitale fabriek: epicentrum van de vierde industriële revolutie De wereldwijde concurrentie onder industriële spelers wordt steeds sterker. Productievere, efficiëntere en flexibelere processen zijn een must. We staan aan de vooravond van de vierde industriële revolutie, zo klinkt het vaak. Maar wat houdt die ‘digitale fabriek’ nu precies in?

Wat we al jaren in sciencefictionfilms zien, wordt langzamerhand realiteit. Een wereld waarin gebruikstoestellen via het internet verbonden zijn en met elkaar communiceren. Zoals een slimme koelkast die u via uw smartphone waarschuwt dat de melk op is. We zijn er nog niet helemaal, maar de toepassingen volgen elkaar in snel tempo op. Niet alleen de processen thuis gaan een pak efficiënter, ook de fabrieksvloer profiteert ervan. Heel wat industriële spelers zijn zich daarvan bewust en beseffen dat digitalisering van de productieprocessen en automatisering de enige oplossingen zijn. Kortom: fabrieken moeten digitaal worden om te overleven.

Production & manufacturing

Digital change

gain of product lifecycle time

faster time to market

the fourth industrial revolution. Digital technologies are changing development and production processes, as well as service. 2020 44 ZB 2013 4,4 ZB

ZB data by 2020

% benefit in engineering costs +

% energy efficiency savings through

% productivity increase

– © Siemens AG

Sources: Siemens AG, ¹ IDC, ² Statista

Zichzelf organiserende fabrieken In zo’n digitale fabriek verloopt de productie steeds meer autonoom. Als een bestelling in de toekomst binnenkomt, wordt die automatisch omgezet in productie-informatie en starten de nodige processen om tot het gewenste eindresultaat te komen. Machines, sensoren en zelfs hele toeleveringsketens communiceren daarbij met elkaar. Recente doemberichten ten spijt, blijven mensen essentieel. We zullen altijd nood hebben aan creatieve geesten die de processen bedenken en de software schrijven die de automatisering toelaat.

Toekomst voorspellen De digitalisering van productieprocessen geeft de industriële bedrijven ook een kristallen bol. Via sensoren, netwerken en de juiste software kunnen enorme hoeveelheden data verzameld

worden. Zo kan een afdeling bijvoorbeeld beter voorspellen wanneer het tijd is voor een preventief onderhoud. Alleen dit al kan de onderhoudskosten met bijna 30% verminderen en het aantal ongeplande onderbrekingen zelfs met 70% terugdringen. Dat blijkt uit een studie van het World Economic Forum en het consultancybedrijf Accenture.

Virtual reality In de digitale fabriek versmelten ook de virtuele en de echte wereld. Dankzij geavanceerde software is het mogelijk om producten virtueel te ontwikkelen en hun productie uitvoerig te testen, nog voor één echte vijs aangedraaid wordt. Deze technologie laat toe om producten tot 50% sneller op de markt te brengen, zonder een verlies aan kwaliteit.

Voor meer informatie: Siemens n.v. Guido Gezellestraat 121 1654 Huizingen 02 536 23 26 www.siemens.be/industrie

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

www.cxonet.be

april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

CxO Magazine goes industry! Make & Process Magazine is een speciale editie van CxO Magazine. Deze uitgave zet de Belgische maak- en process industrie in kijker, een cluster van sectoren waar ruim 300.000 mensen (direct en indirect) werkzaam zijn.

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Vakbeurzen Maintenance en Pumps & Valves – 20 en 21 april 2016

onderhoud innovatie

en pompeN voorop! Op 20 en 21 april 2016 opent Antwerp Expo haar deuren voor Maintenance en Pumps & Valves. Met 350 exposanten bieden deze technologiebeurzen een totaalbeeld van de oplossingen en innovaties in beide sectoren. Traditiegetrouw is er ook een rijkelijk gevuld randprogramma met het Demo& Innovatietraject, de ‘BEMAS Innovation Award’, de ‘Safe Maintenance Awards’ en een reeks ‘Masterclasses’ die inspelen op thema’s die het publiek zelf heeft aangereikt.

CxO Redactie

Vijf jaar geleden besloot organisator EasyFairs om de vakbeurzen Maintenance en Pumps & Valves parallel te organiseren om zo te komen tot één totaalconcept dat een overzicht biedt van het Beneluxaanbod in zowel onderhoud, shut down-technologie en productiebetrouwbaarheid als procesapparatuur, kleppen en pompen. Deze strategische beslissing wierp zijn vruchten af. Sinds 2012 is Antwerp Expo met meer dan 300 exposanten telkens tot de nok gevuld. De tweejaarlijkse vakbeurzen mogen steevast rekenen op het bezoek van zo’n 5.500 professionele beslissingsnemers, ingenieurs en technici, actief in een brede waaier van industriële domeinen, dienstverlening en de openbare sector.

Onderhoud en industriële pompen Ook dit jaar komen de bezoekers van Maintenance te weten wat er beweegt in de markt van gereedschappen, smeermiddelen, reinigingsmaterialen, reserve onderdelen, meettoestellen, reliability-oplossingen, field services, veiligheidsmanagement, asset management, energiebeheer, onderhoudsoftware, ...

industrie, overheid en pijpleiding beheerders voorgesteld.

Innovatie in de spotlights

Traditiegetrouw zetten Main tenance en Pumps & Valves 2016 innovatie in de spotlights. Voor de zesde keer op rij gidst de ‘BEMAS Innovation Route’ de bezoekers naar nieuwe oplossingen en vernuftige systemen voor de onderhoudswereld. De innovatie met de beste juryscore wordt op donderdag 21 Op Pumps & Valves wordt dan weer april in de kijker gezet met de toeeen brede waaier aan industriële kenning van de ‘BEMAS Innovation pompen, (regel)kleppen, dichtingen, Award 2016’. filters, filtratieoplossingen, processingapparatuur, (pijp)leidingen, ..., Speciale aandacht voor te vinden. Tegelijkertijd worden tal- veilig werken rijke diensten in het vakgebied voor Veilig werken is een belangrijk topic in de wereld van Maintenance. amen met Stichting Safety@Work wordt de ‘Safe Maintenance’ award uitgereikt aan zowel een dienstverlener als een technische dienst. Telkens gaat het om spelers die een toonbeeld zijn qua veilig onderhoud. Deze ceremonie is voorzien op 21 april vanaf 14u.

Uniek concept: de ‘Masterclasses’

Onderhoud, shut down-technologie, procesapparatuur, kleppen en pompen staan op het menu.

www.cxonet.be

Naast het exposantenaanbod is er een interessant randprogramma De beursorganisator zoekt constant naar manieren om de ervaring van

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

LOGISTICS & MANUFACTURING

de beursbezoeker te verbeteren. Voor deze editie lanceert EasyFairs het concep ‘Masterclasses’,waar thema’s aan bod komen die technische en onderhoudsdiensten dagelijks bezighouden. De sessies zijn gebaseerd op de resultaten van een enquête waarin bij het doelpubliek werd gepeild naar de onderwerpen waarover ze extra informatie zoeken. Maar liefst 10 Masterclasses worden voorgeschoteld. De topics zijn: 3D printing, ATEX, Basics of pumps, Asset management, Process monitoring & control, Corrosion, Safety, Waste heat valorisation, Future energy solutions en Smart Maintenance. Participatie bedraagt 150 euro (excl. BTW). Wacht niet te lang om te registreren, want het aantal plaatsen is beperkt. Interessant om te weten, is dat de ‘Masterclasses’ gepaard gaan met een uitgebreide mogelijkheid tot netwerking.

Maintenance en Pumps & Valves 2016 zetten innovatie in de spotlights.

Deze tweejaarlijkse vakbeurzen mogen rekenen op het bezoek van zo’n 5.500 professionele beslissingsnemers, ingenieurs en technici.

We lichten 4 Masterclasses uit het programma: functie van de doelstelling van het bedrijf. Vandaar dat ze moeten MASTERCLASS samenwerken en informatie uitwisASSET MANAGEMENT selen. Zo is het bijvoorbeeld cruciaal Data en data-integriteit vormen dat bij de aankoop of engineering trouwens een wezenlijk onder- van installaties ook het luik onderdeel van een megatrend in onderhoud in rekening wordt gebracht. houdsland, namelijk de introduc- Om dit te verwezenlijken, is het tie van‘asset management’. Met de essentieel dat er eenduidige gegepublicatie van de ISO55000-norm vens ter beschikking zijn, die door in januari 2014 was al een eerste alle partijen consulteerbaar zijn. grote stap gezet, en momenteel Ook moet die informatie efficiënt zijn heel wat productiebedrijven worden beheerd, zodat er geen veren andere asset owners bezig met schillende versies van documenten de implementatie van de principes circuleren. Tevens moeten interacvan de norm. tiviteit en uitwisseling mogelijk zijn. W i m Va n c a u w e n b e r g h e , Directeur van BEMAS, the Belgian Maintenance Association vzw: “Asset management komt erop neer dat alle afdelingen naar eenzelfde doelstelling werken: het maximale rendement uit alle assets halen in

april-may 2016

Het is evident dat databeheer en smart maintenance in dit kader een belangrijke rol spelen, dus is de link met onze andere masterclass snel gelegd. Dat we een afzonderlijke masterclass aan asset management wijden, is omdat de aanpak

van het onderhoudsdepartement en de manier waarop maintenance wordt aangepakt, toch wel wat wijzigt wanneer een bedrijf op asset management inzet. We willen tonen hoe onderhoudsafdelingen zich kunnen voorbereiden zodat ze snel op de trein kunnen springen. Want de vraag voor de implementatie van asset management en ISO 55000 zal vanuit de aandeelhouders of andere stakeholders van de organisatie steeds luider klinken!”

MASTERCLASS SMART MAINTENANCE De maintenancemarkt is volop in beweging. Nieuwe technologieën doen hun intrede, maar ook nieuwe ideeën over de rol en organisatie van onderhoud in bedrijven. Een in het oog springende trend is ‘smart maintenance’. Wim Vancauwenberghe, Directeur van

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Vakbeurzen Maintenance en Pumps & Valves – 20 en 21 april

Workshop Asset Management: data en data-integriteit vormen trouwens een wezenlijk onderdeel van een megatrend in onderhoudsland, namelijk de introductie van‘asset management’.

BEMAS, the Belgian Maintenance Association vzw. “We staan voor een grote omwenteling binnen de onderhoudswereld. Wie nu niet op de trein springt, zal snel een grote achterstand oplopen.”

Industry 4.0 We staan aan de vooravond van een vierde industriële revolutie. ‘Industrie 4.0’, zoals ze ook wel eens wordt genoemd, is gebaseerd op ‘cyber physical systems’: systemen die (draadloos) met elkaar zijn verbonden, op elk moment informatie kunnen uitwisselen en zelfstandig beslissingen nemen. Dat deze (r)evolutie ook een impact op het onderhoud zal hebben, zal niemand verbazen. Wim Vancauwenberghe: “Maintenance zal meesurfen op de golven van de digitale evolutie die volop haar intrede doet in de industrie. En dat is geen verre toekomstmuziek, integendeel. Vandaag zijn verschillende grote en kleine spelers al het pad aan het effenen. En

ook op het terrein, bij de industriële bedrijven, wordende eerste implementaties gerealiseerd. Wie (in de toekomst) gaat voor een smart factory, kan maar beter vandaag al zijn onderhoudsdienst slim inrichten. In de Masterclass Smart Maintenance willen we verschillende slimme oplossingen uitgebreid onder de loep nemen.”

Mobile devices doen hun intrede De introductie van ‘mobile devices’ (smartphones en tablets) is zonder de twijfel het meest zichtbare onderdeel van ‘smartmaintenance’. Wim Vancauwenberghe: “In dat kader investeren heel wat ondernemingen momenteel in de uitrol van draadloze netwerken binnen de bedrijfsmuren. De bedoeling ervan is het personeel toe te laten allerlei taken met een smartphone of tablet te laten uitvoeren, ook op het vlak van onderhoud. En het ziet ernaar uit dat dit een zee van mogelijkheden zal openen die de efficiëntie aanzienlijk zullen verhogen. De technicus krijgt via zijn toestel immers toegang tot waardevolle informatie: werkinstructies, veiligheidsvoorschriften, technische tekeningen, handleidingen, ... Zonder zich te verplaatsen, kan hij nagaan of onderdelen in het magazijn beschikbaar zijn. Moet hij een bestelling plaatsen? Dan kan dat

Workshop Energy Solutions: de laatste jaren onderging de energiemarkt een ware metamorfose.

www.cxonet.be

met enkele kliks. En meteen krijgt hij ook zicht op de leveringstermijn, waardoor hij de ingreep al in kan plannen. Even snel op het web surfen naar een (YouTube) instructiefilm over een specifieke oplossing? Geen probleem, het kan meteen vanop de werkplek. De huidige generatie jonge technici zijn ‘digital natives’ en vinden onmiddellijke toegang tot informatie een evidentie. Hoog tijd dus dat de technische diensten zich op die manier inrichten!”

MASTERCLASS: FUTURE ENERGY SOLUTIONS De laatste jaren onderging de energiemarkt een ware metamorfose. Voordien werd energie op een klein aantal plaatsen geproduceerd, dit in functie van de verwachte behoefte. Met de doorbraak van hernieuwbare energiebronnen, zoals zonnepanelen en zonneboilers, windturbines, warmtekrachtkoppeling, ... is de situatie totaal veranderd. Energie wordt alsmaar vaker gefragmenteerd geproduceerd, en is (grotendeels) afhankelijk van het weer. Peter Verboven, Directeur van Smart Grids Flanders: “Hoewel de traditionele energiebronnen hun productie op deze input afstemmen, valt het weer moeilijk te voorspellen. Vandaar dat zich geregeld piekbelastingen op het net voordoen, met als gevolg schade aan installaties of zelfs het wegvallen van de energievoorziening. Tegelijk zien we dat het simultaan uitvallen van meerdere reactoren tot schaarste kan leiden. Gezien de traditionele energieproductie in de toekomst zal worden afgebouwd ten voordele van de hernieuwbare bronnen, zullen er alsmaar grotere f luctuaties in het energieaanbod ontstaan. Er zullen constant grote pieken en dalen zijn, wat zijn weerslag op de kostprijs van energie zal hebben. Resultaat? Het zal economisch interessanter – en wellicht

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

zelfs noodzakelijk – worden om investeringen leveren niet het verenergie te verbruiken wanneer die in hoopte resultaat op, met als gevolg grote hoeveelheden beschikbaar is.” talrijke storingen in het productieproces en een verkorte levensduur Wees voorbereid! van pompen, kleppen en ventielen. Deze tendens zal vooral een grote Wilt u dergelijke problemen verimpact op de Europese productie- mijden? Volg dan de Masterclass bedrijven hebben. Willen die hun ‘Monitoring & Control’, waarin concurrentiële positie ten opzichte ACTA de vaakst voorkomende fouvan de lageloonlanden bestendi- ten en oplossingen zal toelichten. gen, dan zullen ze om economische redenen genoodzaakt zijn om hun Pompen mogen niet als een afzonproductie op het energieaanbod af derlijke componenten worden bekete stemmen. ken. Ze zijn immers onderdeel van een groter geheel. Niet alleen omdat Peter Verboven: “We voorzien twee ze tot een machine of proces behoevoluties. Enerzijds zullen bedrij- ren, maar ook omdat ze (steeds ven meer en meer hun eigen ener- vaker) door ‘monitoring & control’gie produceren én hun overschotten apparatuur worden omringd. Eddy aan elektriciteit, warmte, stoom, ... Van Krieken, Afdelingsmanager ‘delen’ met organisaties in de buurt. Elektro, Meet- en Regeltechniek Dit zijn de zogenaamde ‘microgrids’ bij ACTA vzw (organiseert opleiwaarbij energie lokaal wordt gepro- dingen voor onder meer de (petro) duceerd om meteen te consume- chemische sector): “Deze meeten ren. Anderzijds zal energie afkom- regelapparatuur situeert zich op verstig van hernieuwbare bronnen in schillende vlakken. Eerst en vooral toenemende mate in het net wor- voor de beveiliging van de pomp den geïnjecteerd. Beide trends ver- zelf, om oververhitting en droogeisen een gebruik van energie op het lopen te voorkomen. Dit zijn onder moment dat die beschikbaar is. Wat meer temperatuursensoren, trilvordus impliceert dat vooral de ‘grote ken en vlotters, drukmeters, drukconsumenten’, zoals fabrieken, best schakelaars op de spervaten van de nu al kijken hoe ze hun productie glijringdichtingen, ... Die kunnen en logistieke activiteiten flexibeler deze problemen en dus grote schade kunnen organiseren. Anders lopen aan de pompen vermijden. ze het risico om in de toekomst met torenhoge energiekosten te Ten tweede zijn er monitoring- en worden geconfronteerd. Of erger: controleoplossingen die informatie hun activiteiten zullen op momen- over de werking van de pomp geven, ten dat de weersomstandigheden zoals druktransmitters die de zuigtegenzitten,stilvallen door schaar- en persdruk meten, temperatuurdetectoren en debietmeters. Deze ste aan energie.” bezorgen de operatoren en onderMASTERCLASS houdstechnici onontbeerlijke gege-

LOGISTICS & MANUFACTURING

Workshop Monitoring & controle: dompen gaan in toenemende mate hand in hand met meeten controleapparatuur.

vens om bij storingen snel en efficiënt in te grijpen. Een derde soort meeten regelsystemen bevindt zich in het productieproces en/of op het traject tussen de pomp en de tanks, reactoren, ... Ten slotte zijn er nog de systemen voor monitoring en controle van de opslagtanks, reactoren, ...” De explosieve toename aan meeten regelsystemen is op zich een hele goede zaak. Deze die voor de beveiliging worden aangewend, vermijden grote en dure schade aan pompen, machines, tanks, reactoren, ... Tevens voorkomen ze catastrofes, zoals het overlopen van een tank die een chemisch medium opslaat. De andere types zijn dan weer verantwoordelijk voor een schat aan informatie waardoor de operator en onderhoudstechnicus snel en adequaat op problemen kunnen inspelen. Jammer genoeg wordt in veel bedrijven lang niet het onderste uit de meeten regelkan gehaald. Niet omdat er geen investeringen gebeuren, wel omdat de monitoring- en controlesystemen onvoldoende op de pompen zijn afgestemd,of vice versa.

MONITORING & CONTROL

Pompen gaan in toenemende mate hand in hand met meeten controleapparatuur. Bij de aankoop van de pomp wordt echter te weinig rekening met deze systemen gehouden. Of worden verkeerde keuzes gemaakt. Of gebeurt de installatie verkeerd. Resultaat? De

april-may 2016

INFORMATIE - Woensdag 20 april van 10 tot 19 uur, aansluitend netwerkdrink tot 21 uur - Donderdag 21 april van 10 tot 18 uur - Antwerp Expo, Jan Van Rijswijcklaan 191, 2020 Antwerpen - Toegang: gratis mits registratie op www.easyfairs.com/Maintenance-be en www.easyfairs.com/pumps-valves-be

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Asset Management en Maintenance Management (1)

Het samenspel

LINK van

CxO LINK biedt bedrijven, federaties en overheidsorganisaties toegang tot de CxO Community. KPMG is verantwoordelijk voor de inhoud van deze reeks.

Asset Management en Maintenance Management

Asset Management is een nieuwe strategische-tactische discipline die ingang vindt bij asset intensieve ondernemingen – lees over veel materiële en/of complexe fysieke activa beschikken. “Deze multidisciplinaire discipline ontstond uit de strategisch-tactische gedachte om Maintenance Management, welke voornamelijk operationeel georiënteerd is, te ondersteunen door een fysiek asset of een asset portfolio over de volledige levensduur en haar Total Cost of Ownership te beschouwen” zegt Daniël Pairon, Global Lead KPMG Asset Management.

Daniël Pairon wijst op het onderscheidende én aanvullende karakter tussen Asset Management (AM) en Maintenance Management (MM). “AM kan je definiëren als het geheel van gecoördineerde activiteiten en praktijken binnen een organisatie die op een slimmere manier waarde creëren door middel van assets (fysieke activa). Hierin zit duidelijk een langetermijnperspectief. Bij MM gaat het om activiteiten en procedures om een fysiek asset zo goed mogelijk te laten functioneren in functie van de wensen en de context van de gebruiker, en dit over een bepaalde periode. In dit operationele perspectief zit dus de kortetermijngedachte. Toch zijn AM en MM geen concurrenten van elkaar. “Integendeel,” zegt Daniël. ”Het samenspel en de afstemming tussen beide is nodig om de broodnodige multifunctionele gedachte in het beslissingsproces rond fysieke assets in te bouwen. Maintenance is pas sinds begin de jaren 1970 een volwaardige discipline geworden. Pas toen zag men in dat onderhoud een

Asset Management en Maintenance Management zijn geen concurrenten van elkaar. “Integendeel,” zegt Daniël Pairon. ”Het samenspel en de afstemming tussen beide is nodig om de broodnodige multifunctionele gedachte in het beslissingsproces rond fysieke assets in te bouwen.

www.cxonet.be

impact had op de levensduur en de performantie van fysieke assets. AM legt daar nu nog een strategische en tactische laag bovenop.”

Tegelijk onderscheidend en gemeenschappelijk Omdat het dagelijkse beheer van fysieke activa in een asset intensieve onderneming zich vaak op het niveau van Maintenance & Operations bevindt en Asset Management op het strategisch-tactisch niveau, is het belangrijk om de samenhang tussen beide grondig door te spreken en vast te leggen. “MM en AM hebben tegelijkertijd een onderscheidende functie én een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid met als doel optimale prestaties uit de fysieke bedrijfsmiddelen te halen. Daniël Pairon verwijst naar de drie niveaus (zie foto). “Op het bovenste, strategisch niveau neemt de asset eigenaar verantwoordelijkheden voor zich zoals de aansluiting van de bedrijfsstrategie op de AM strategie, de definitie van waardecreatie en de definitie van het corporate risk management.” “Het middelste niveau is het tactische niveau. Dit is het niveau van de Asset Manager. Hij werkt de aansluiting van de bedrijfsstrategie op de AM strategie verder uit: hij stelt onder meer een AM policy op, legt de AM strategie en doelstellingen vast en definieert het beslissingsmodel in een AM Plan. Hij zorgt ook voor standaardisatie en uniformisering van het ontwerp van procurement aspecten en contract management.

april-May april-MAy 2016

33 LINK

LOGISTICS & MANUFACTURING

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

in association with KPMG COMPETENCE CENTER ASSET MANAGEMENT

Op dit niveau situeert zich de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van AM en MM, die zich vertaalt in een top-down en bottom-up aanpak (zie verder). “Het onderste niveau is het operationele niveau. Dit is typisch het niveau van de Maintenance Manager. Hij bepaalt onder meer de specificaties van het design van de fysieke assets, installeert ze, zorgt voor een goed gebruik en onderhoud ervan. Hij zorgt ook voor een sluitende data-registratie: welk type van onderhoud wordt er gedaan en wanneer, welke metingen van assets worden er gedaan, enzovoort. Hij faciliteert ook de werkzaamheden van de contractanten.”

“Bottom-up gebeurt vanuit de operationele invalshoek – Maintenance Management. Zoals eerder vermeld, opereert Maintenance op korte termijn. Hier worden analyses gemaakt zoals fouteboomanalyses, RCM (Reliability Centered Gemeenschappelijke verantwoordelijkheid Maintenance) analyses, fysische inspecties en realtime De gemeenschappelijke verantwoordelijkheid situeert monitoring. Deze kortetermijn analyses bepalen mee zich dus op de rand van het tactische-operationele het maintenance budget, gespreid over 3 à 5 jaar. niveau, en meer bepaald in het opmaken van het Asset Management Plan: Daniël Pairon: “AM en Afspraken maken over het spanningsveld MM leggen samen in het Asset Management Plan “Met andere woorden, de medewerkers van AM en MM de spelregels vast van welke, hoe, door wie en moeten de langetermijnvisie en de kortetermijnbehoefte wanneer assets moeten beheerd worden. En dat verzoenen in een beslissingsmodel. Ze moeten ook binnen een vereiste performantie, met acceptabele afspraken maken over hoe men omgaat met het risico’s en tegen aanvaardbare kosten, gemeten spanningsveld dat tussen beide afdelingen ontstaat. Het over de volledige levensduur van de assets. Uit dit kan bijvoorbeeld dat Maintenance een hogere behoefte plan volgt een uniform, efficiënt en effectief Asset aan middelen vraagt dan Asset Management. Het Management beslissingsproces voor alle onderhouds- identificeren van het spanningsveld is cruciaal voor het en vervangingsinvesteringen binnen een organisatie.” beslissingsmodel. Het is belangrijk om te overleggen Op het tactisch-operationeel niveau is er een samenspel over de principes en criteria om hier een zo optimaal tussen top-down en bottom-up aspecten. Daniël mogelijke oplossing voor te vinden. Dit noemen we Pairon: “Top-down wordt er vanuit strategische- het prioritiseren van de middelen. Het prioritiseren tactische invalshoek – Asset Management perspectief verloopt aan de hand van een ‘valuematrix’. Dit is - gekeken of al dan niet bijkomend onderhoud of een set van gevalideerde criteria die aansluiten bij de vervanging van een fysiek asset nodig is, rekening bedrijfsstrategie. Voor elke asset categorie krijgen de houdend met de Total Cost of Ownership (TCO) en dit criteria een score die de prioritisering bepaalt. Enkel over de volledige levensduur van het asset. Top-down op deze wijze krijgt het management inzicht waaraan worden er vooral kwantitatieve analyses gedaan.” zij hun eerste én laatste euro moeten besteden.”

Samenspel Man Asset agem e

STRATEGIC

AM SYSTEM TACTICAL

OPERATIONAL

ASSET LIFE CYCLE MANAGEMENT

Main Man tenanc agem e ent

Maintenance en Asset Management hebben tegelijkertijd een onderscheidende functie én een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid met als doel optimale prestaties uit de fysieke assets te halen.

april-may 2016

Daniël Pairon: “Binnen de Asset Management discipline spelen alle afdelingen van een asset intensieve organisatie, dus ook Maintenance Management, elk hun belangrijke rol om optimaal de ondernemingsdoelstellingen te realiseren. Als alle afdelingen erin slagen een stukje van de waarheid rond een asset of een asset portfolio samen te brengen, kan een organisatie sterke multidimensionale analyses doen en zo optimaal mogelijke beslissingen nemen die aansluiten bij de bedrijfsstrategie en bij de bedrijfsdoelstellingen. Het samenspel en de afstemming tussen Asset Management en Maintenance Management is nodig om de multifunctionele gedachte in het beslissingsproces in te bouwen.”

Daniël Pairon, Global Lead KPMG Asset Management

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

OTM Newsletter

CxO Redactie

Nieuwe gemiste wetgeving kans voor harmonieus beleid Vanaf 1 juli worden de regels voor containertransport via de zee strenger. De overheid is erin geslaagd een evenwichtige wetgeving voor te stellen maar heeft wel de kans gemist om een volledige harmonisatie met de buurlanden te bekomen. Vanaf 1 juli 2016 moet van elke container die op een zeeschip wordt geladen het totale gewicht berekend zijn, zodat de reders een stuwageplan kunnen opmaken. Elke lidstaat van IMO heeft de verplichting dit in zijn nationale wetgeving op te nemen en uit de vaardigen tegen die datum. In België is dat een taak voor de FOD Mobiliteit, Directoraat-Generaal Maritiem Transport (DGMT).

Wat is er goed in de regelgeving?

Executive summary Vanaf 1 juli 2016 moet van elke container die op een zeeschip wordt geladen het totale gewicht bekend zijn bij de scheepseigenaar om het stuwageplan uit te rekenen van kracht. Wat is goed en minder goed aan deze regelgeving? info@cxonet.be

www.cxonet.be

naar. Verladers die niet over een AEO of ISO-certificaat beschikken worden niet in de kou gelaten. Voor hen voorziet DGMT een afzonderlijke certificatie die echter wel met een administratief onderzoek en indien nodig ook een plaatsbezoek gepaard zal gaan.

Minpunten Helaas heeft de FOD Mobiliteit in het vastleggen van de handhavingstolerantie gekozen voor een veel restrictievere benadering dan de meeste buurlanden. Waar Nederland, Frankrijk en het VK eensgezind voor een tolerantie van 5% kiezen, heeft DGMT beslist deze voor België op 2% te zetten. Concreet betekent dit dat een onderzoek zal opgestart worden als een verificatie van de VGM resulteert in een afwijking van meer dan 2% naar boven of naar beneden met de door de shipper opgegeven VGM. Hoewel een onderzoek niet noodzakelijk tot een sanctie leidt en ook niet betekent dat de container niet verscheept kan worden, legt dit wel een last op de verlader die in andere landen pas bij een hogere afwijking opgelegd zal worden.

Eerst het goede nieuws: verladers die AEO of ISO-gecertifieerd zijn krijgen een toelating om Methode 2 (dynamische methoden om containers te wegen, naast wegen op een weegbrug (Methode 1)) te gebruiken. Voorwaarde is wel dat de berekeningsmethode waarmee de VGM – Verified Gross Mass – bepaald wordt ook in het certificaat is opgenomen. Hoe dit in de praktijk zal gaan en waarop eventueel toezicht toegespitst zal worden is echter niet duidelijk. Daarnaast is ook gesteld dat de shipper op de BL over deze certificaten moet beschikken, onafhankelijk van wie de container in realiteit geladen heeft. Maar ook werd vermeld dat een expediteur als De handhavende overheid in deze shipper toch gedekt kan zijn door is DGMT en de zeevaartpolitie en het certificaat van de ladingeige- gelukkig is aangegeven dat bij een

afwijking van meer dan 2% altijd eerst een onderzoek gestart zal worden en als blijkt dat de verlader naar eer en geweten en op de meeste nauwkeurig mogelijke manier de VGM bepaald heeft, zal er geen sanctie volgen. Blijkt de verlader hier wel in de fout te zijn gegaan dan kunnen boetes opgelegd worden. Hiervoor zal echter wel eerst een ernstig ongeval met een schip gebeurd moeten zijn dat ondubbelzinnig aan een bewust foute VGM toegewezen kan worden.

Standpunt van OTM Voor OTM is de conclusie duidelijk. De Belgische overheid heeft zijn huiswerk gemaakt en een regeling uitgewerkt die voor de meeste verladers gebruikt kan worden zonder hun processen totaal om te gooien. Helaas verdient het afgeleverde werk niet alle punten. Met name de kans om uniformiteit met de ons omringende landen wat betreft de handhaving te bekomen is hier jammerlijk gemist. OTM verwacht in dit kader nog enkele interessante casussen bij containers die buiten België verzegeld en in België aan boord van een schip worden geladen.

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Bi-monthly Headlines

Bi-Monthly

Headlines Lithium-Ion era begins for intralogistics

has an interesting Return on Investment and an attractive Total Cost of Ownership. A lithium-ion battery is 100% maintenancefree and can be recharched quickly. Plus, the technology is fully compatible with existing systems, which makes it easy to replace old batteries. The employability of the trucks is increased considerably and that has a noticeable effect on operational costs. Industrial trucks equipped with Li-ion batteries consume up to 30% less energy than trucks with conventional lead-acid batterAlready profitable ies. At the same time, Li-ion battery packs last at least twice as From point of view of cost control, Li-ion technology already long as traditional lead-acid batteries. Lithium-ion technology is becoming more and more accepted. That can be concluded from from the fact that more and more users in both the logistics and as the industry recognize the advantages of lithium-ion batteries. It is also confirmed by experts of the Fraunhofer Institute for System and Innovation Research.

We create chemistry that helps lush landscapes love thriving cities.

The construction industry currently accounts for about half of the world’s consumption of energy and resources. It’s a substantial amount - but it can be reduced, if you just add the right chemistry. We’ve developed a number of solutions that make construction more mindful of the environment and buildings that are more durable and efficient throughout their life cycle. The result is that new developments are less taxing on our finite resources in the short and long term. When we can build more while using less, it’s because at BASF, we create chemistry. To share our vision visit wecreatechemistry.com

283133_A4_Construction_UK_WCC_Landscape.indd 1

april-may 2016

14/03/2016 14:17

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Bi-monthly Headlines

Bi-Monthly

Headlines Jean-Luc Manise

essentiellement pour sa conception modulaire. Le nouveau smarphone du fabricant sud-coréen est doté d’une batterie amovible et coulissante qui se détache par le bas du smartphone. Cela permet non seulement de remplacer facilement la batterie mais aussi de le connecter à différents modules par coulissement. Avec le CAM Plus, le G5 se transforme ainsi en véritable appareil photo compact équipé d’une molette de zoom. Un autre module, proposé celui-là par Bang & Olufsen, transforme le G5 en équipementf audio haut de gamme. L’autre star du salon était incontestablement le tout nouveau S7 de Samsung, et sa variante à écran incurvé S7 Edge. Le S7 intègre un capteur de même Marc Zuckerberg, invité surprise de la conférence de presse de Samsung : en avant toute pour la réalité virtuelle. taille que celle de son prédécesseur mais avec une résolution qui passe de16 Mpx à 12,2 Mpx. Son principal Mobile World Congress 2016 La mobilité point fort : la vitesse de son autofocus, nettement supédétrônée par la réalité virtuelle rieure à l’ancien modèle. A noter que les S7 et S7 Edge Elle avait fort logiquement occupé le haut du pavé au sont étanches (certifiés IP68) et peuvent recevoir des dernier salon CES de Las Vegas. Le salon de Barcelone extensions mémoire jusqu’à 200 Go via carte microSD. confirme l’envolée des équipements et applications de réalité virtuelle qui chipent la vedette à la mobilité “You have a jack” sur ses propres terres. Pour s’en convaincre, on son- Michel Tombroff, ex CEO de la société Softkinetics gera à cette photo qui a fait le tour du monde: Marc rachetée par Sony l’année passée, rejoint la start-up Zuckerberg s’invitant le 21 février à la conférence de bruxelloise Jack 45 fondée par Jack Abrams. La société presse de Samsung devant un parterre de journaliste qui a réussi une levée de fonds de 1 millions d’euros tous équipés de casques Gear et plongés dans la réalité propose un service de messagerie différée. Il suffit de virtuelle. L’objet de l’annonce ? La caméra Gear 360° télécharger gratuitement l’application sur Google Play qui connectée (sans fil) à un smartphone, permet son ou Apple Store. Une fois l’appli installée, lorsque vous pilotage et le partage en temps réels de ses vidéos sur envoyez un SMS ou whatsappen “jack”, il part instanles réseaux sociaux. Intel, LG et Sony ont également tanément mais vous pouvez choisir la date et l’heure présenté des caméras 3 dimensions intelligentes. La à laquelle votre interlocuteur pourra l’ouvrir. Pour RealSense R200 d’Intel vous transforme en quelques Tombroff, Jack a vocation à devenir une véritable plateminutes en avatar 3D tandis que la Xperia Eye choi- forme de communication et même, pourquoi pas, de sit elle même ses clichés. Porté sur le col de votre ves- “Social Media”, centréed sur le du concept du temps. ton, cette caméra intelligente reconnaît vos proches, “C’est une position totalement unique aujourd’hui dans les cadre et les photographie au moment qu’elle juge le le marché. Les autres plates-formes se focalisent sur plus opportun. La Xperia Eye est dotée d’une lentille l’instantanéité tandis qu’ici, il s’agit de (re)donner aux ultra grand angle, qui couvrant un champ de 180°. LG gens l’envie d’attendre,” Michel Tombroff va s’attacher et THC ont également choisi le salon pour lancer leur à accélérer le déploiement de Jack, au niveau internacasque VR 3 dimensions. tional. “Nous devons tout d’abord créer une communauté d’utilisateurs la plus large possible. Une fois cette S (7) comme Star, G (5) comme géant étape franchie, les possibilités de monétisation de Jack C’est le G5 de LG qui a récolté le très prisé «Best New 45 sont très nombreuses, tant au niveau des consomHandset, Table, or Device” délivré lors du salon MWC, mateurs que des sociétés.”

www.cxonet.be

april-May 2016

ict

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Advertorial

Konica Minolta: IT-services voor efficiënte informatieprocessen Konica Minolta heeft al vroeg op de eisen en ontwikkelingen in de markt gereageerd en heeft zich van fabrikant van printers getransformeerd tot aanbieder van IT-oplossingen. Het is tegenwoordig essentieel dat ondernemingen grote hoeveelheden gegevens optimaal kunnen benutten en veilig kunnen beheren. Zonder een efficiënte organisatie van alle bedrijfsinformatieprocessen loopt een onderneming het gevaar dat de concurrentiepositie verzwakt. Daarom verwachten klanten in toenemende mate dat bedrijfsprocessen ongehinderd door één aanbieder geleverd worden. Konica Minolta heeft hierop in een vroeg stadium alert gereageerd en heeft zijn productaanbod uitgebreid om aan de veranderde behoeften van de klant tegemoet te kunnen komen. Dit heeft geresulteerd in een aanbod van IT-services in het segment van het professionele Enterprise Content Management.

“Wij zien dat bij al onze projecten elke dag weer: er is behoefte aan combinaties van hardware, software en dienstverlening en daarnaast complete business-infrastructuuroplossingen“, zegt Xavier Biermez, Managing Director Konica Minolta Business Solutions Belgium. Dat betekent: de markten hardware, software, IT-services en procesoptimalisatie groeien naar elkaar toe. En voor klanten telt maar één ding: optimale processen die een positieve weerslag hebben op alle bedrijfsafdelingen en gebieden. Konica Minolta is op deze toekomstgerichte markt uitstekend voorbereid en levert een volledige service rondom complete oplossingen voor de ondernemingsbrede documenten afdrukworkflow in het B2B-segment. De projecten oplossingenexpert biedt totaalpakketten die advisering, hardware- en softwareoplossingen, diensten en tevens service en support omvatten. De strategische activiteit Optimized Print Services vormt een nieuwe dimensie van Konica Minolta op het gebied van de Managed Print Services. Met Managed Content Services worden totaalconcepten voor documentmanagement, archivering en het verzamelen van informatie aangeboden. De hardwareoplossingen omvatten k leur- en Z/W-multifunctionele systemen en A3- en A4-laserprinters voor de merken Konica Minolta en DEVELOP. Daarnaast biedt Konica Minolta als marktleider krachtige productieafdruksystemen. Het totale productaanbod omvat hiermee alle componenten die nodig zijn om de gehele businessinfrastructuur van ondernemingen te realiseren.

Aarzel niet ons te contacteren

Konica Minolta Business Solutions (Belgium) NV. Excelsiorlaan 10 1930 Zaventem Tel. 02/717.08.55 www.konicaminolta.be

april-may 2016

Contactpersonen:

Xavier Biermez - Managing Director Xavier.biermez@konicaminolta.be Evelyne de Voghel - Marketing Expert evelyne.de.voghel@konicaminolta.be

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Column

Smart

Industry begint met

beide benen op de grond Wie er een beetje bij wil horen, neemt tegenwoordig al snel de woorden ‘Internet of Things’, ‘Smart Industry’ of ‘Industrie 4.0’ in de mond. Dankzij het gebruik van ‘Big Data’ denken we straks allemaal met een cocktail op het strand te liggen, terwijl de machines het werk opknappen. Is dat een utopie of schuilt er een kern van waarheid in? Bijdrage van Marcel Laes, CEO CimPro mlaes@cimpro.com

Een lek in een persluchtleiding kan op jaarbasis al gauw tienduizenden euro’s aan extra energie kosten. Via een simpele meter is een d e r ge l ij k e le k k a ge e c ht e r snel op te sporen. Een andere mogelijkheid is het opsporen van piek verbruiken in het elektrisch- of gasverbruik, en zo aanzienlijke boetes vermijden van de energieleverancier. Ook het achterhalen van de oorzaken van een stilstaande lijn, levert vaak al snel forse winst op. Veel van deze oorzaken blijken in de praktijk namelijk makkelijk op te lossen. Verder kan ook het adequaat afhandelen van alarmen bij bedrijven veel kosten besparen, doordat installaties sneller weer in bedrijf kunnen worden genomen. Met het installeren van slechts enkele meters en sensoren blijft het analyseren van de gegevens bovendien eenvoudig. Medewerkers kunnen wennen aan de nieuwe manier van werken en door het behalen van quick-wins worden zij vaak enthousiast. Voor een succesvolle transitie naar een ‘smart industrie’ is de betrokkenheid van medewerkers cruciaal. Door op kleine schaal te starten, wordt gaandeweg vanzelf duidelijk of verder investeren in meer meetapparatuur en uitgebreidere software zinvol is. Wij adviseren onze klanten dan ook altijd om te starten met een goede fundering en niet met het dak. Een belangrijke voorwaarde voor een solide fundament is om te investeren in apparatuur die zich leent voor uitbreiding. De keuze voor open technologie is daarom essentieel. Door stap voor stap processen te optimaliseren, kan de bediening van een ‘slimme fabriek’ op termijn wellicht zelfs verhuizen naar een mobiele applicatie die ook vanuit een strandstoel kan worden bediend.

De media staan bol van de voordelen van het werken met ‘Big Data’ en een kritische noot is vaak ver te zoeken. Softwareleveranciers Meer info: www.cimpro.com/slimmefabrieken zetten fors in op de verkoop van softwarepakketten waarmee de industrie revolutionair zal veranderen, maar waarmee ze vooral ook hun eigen business veilig willen stellen. Vaak gaat het om forse investeringen die niet voor alle bedrijven zinvol zijn. Wie aan een fiets voldoende heeft, hoeft immers geen snelle Porsche aan te schaffen. Toch zie ik in de praktijk dat bedrijven de boot niet willen missen en dat zij onnodig, dure softwarepakketten aanschaffen. Het analyseren van ‘Big Data’ is complex en zonder expertise van de interne bedrijfsprocessen zelfs onmogelijk. Om echt ‘smart’ te werk te gaan, is het stapsgewijs introduceren van ‘slimme’ technieken daarom veel verstandiger. Dat kan door prioriteit te geven aan concrete projecten met een interessante terugverdientijd. In de industrie is op korte termijn vaak veel winst te behalen met energiemonitoring, lijnmonitoring en alarmmanagement.

www.cxonet.be

Om echt ‘smart’ te werk te gaan, is het stapsgewijs introduceren van ‘slimme’ technieken veel verstandiger.

april-May 2016

HOE VINDT U HET JUISTE ERP-SYSTEEM (8)

ERP voor effectiever voorraadbeheer De moderne groothandel is dynamisch en vaak complex. Om te overleven in een wereld waarin klanten kritischer worden en vragen om een uitgebreid assortiment en korte levertijden, is het noodzakelijk dat uw eigen handelsprocessen worden geoptimaliseerd.

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

ict pagina 36

Bi-Monthly Headlines Pagina 38

‘Smart Industry’ begint met beide benen op de grond Pagina 40

lees verder op pagina 30

ERP voor de groothandel Pagina 42

Digitale economie? Beter vandaag dan morgen! Pagina 44

BYOD is een niet te stoppen pletwals

CxO Expert Group ICT

Peter Bal

Chris Borremans

General manager European IT Komatsu Europel

Jan Buys

IT Manager Accor Hotels Belgium

Geert Christiaens

Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij

Christiaan De Backer

Prof. dr. Steven De Haes

Frank De Saer

Kalman Tiboldi

Freddy Van den Wyngaert

Erwin Verstraelen

CIO Tom Tom Group

Director Knowledge & Research AMS

Jan Dobbenie Vice President Retail & Mid Market ENI

CIO Eandis

CIO Wabco Vehicle Control Systems

Christophe Huygens Professor KU Leuven

Christiaan Peeters

IT Manager, Arteco - Total België

Christiaan Polet

Departementshoofd ICT UZ Gent

Wim Schollaert ICT Manager Gates Europe

CIO TVH - Thermote & Vanhalst

CIO Agfa-Gevaert Group

CIO Aveve

Stijn Viane

Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School

Catherine Hellebaut

Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Reeks: Hoe vindt u het juiste ERP-systeem? (8)

CxO Redactie

Besparen op opslagkosten Groothandels willen natuurlijk zeker weten dat zij kunnen leveren. Om hier zeker van te zijn worden vaak ruime voorraden aangehouden. Deze opslag kost veel geld. De meeste ERP systemen kunnen u daarom een seintje geven wanneer voorraden een bepaald minimum is bereikt. Ook kunnen zij automatisch een nieuwe bestelling plaatsen. Demand Forecasting Zo voorkomt u dat u met een tekort Er bestaat geen ERP systeem dat pre- aan voorraden zit en dat u klanten cies kan voorspellen wat uw klanten teleur moet stellen. gaan bestellen. Een ERP systeem is natuurlijk geen “glazen bol” waar- Er zijn echter nog veel interessantere mee u de toekomst kan zien. Maar manieren om voorraadbeheer aan te door goed gebruik te maken van pakken. Slimme ERP-oplossingen beschikbare data kunt u wel veel houden ook rekening met seizoenseffectiever voorraadbeheer doen. gebonden rotatiesnelheden. Zo is het Daarmee bespaart u enorm op man- voor apothekers bijvoorbeeld belanguren, bestellingen en opslagkosten. rijk om over griepvaccins te beschikHoe krijgt u betere informatie om de vraag te voorspellen? Op wat voor manier richt u een magazijn zo efficiënt mogelijk in? Waarmee helpt u klanten en bespaart u tegelijkertijd op mail- en telefoonverkeer? En welk ERP systeem kan u hierbij het beste ondersteunen? Op deze vragen zal dit artikel een antwoord proberen te geven.

ken, maar een grote bestelling plaatsen in augustus heeft weinig nut. De combinatie tussen verkoopdata en magazijnbeheer is dus essentieel. Hoe meer informatie u vanuit de sales kant aan uw warehouse management kunt koppelen, hoe effectiever uw voorraden. Opvallend veel groothandels gebruiken warehousemanagementsystemen als een losstaand onderdeel van de organisatie. U kunt veel beter kiezen voor een volledig geïntegreerd ERP systeem als u echt stappen wil maken met effectief magazijnbeheer. Besparen op bestellingen & manuren Met krappere voorraden bespaart u op opslagkosten. Tegelijkertijd wilt u niet te vaak hoeven bestellen. Elke

Executive summary In een serie van 10 edities behandelt CxO Magazine de overwegingen bij de zoektocht naar een sectorspecifiek ERP systeem. Deze achtste editie gaat over ERP voor de groothandel. info@cxonet.be

www.cxonet.be

Slimme software houdt rekening met optimale bestelhoeveelheden en de levertijden per product.

april-May april-may 2016

dag kleine aanvullingen plaatsen in het magazijn, kost uw personeel veel tijd. Ook moet u meer facturen verwerken en wellicht hogere transportkosten betalen. Daarom houdt goede software rekening met optimale bestelhoeveelheden en de levertijden per product.

De medewerker kan de computer zelf ook met zijn stem aansturen. Bijvoorbeeld door het invoeren van controlecijfers en het geven van eenvoudige commando’s. Metingen tonen aan dat een magazijnmedewerker twintig tot veertig procent sneller werkt dankzij voice picking.

Magazijnbeheer

EDI: Praten met de grote jongens

Een efficiënt ingericht magazijn scheelt enorm veel tijd en geld. Ook daar heeft een ERP-systeem zoveel mogelijk informatie voor nodig. Wat wegen de producten? Misschien is het verstandig om te beginnen met een zware doos en later een lichtere. En waar een natuurlijke loopvolgorde misschien van gang 1, naar 2, naar 3 gaat, kan de software een looproute in cirkels berekenen waarmee uw medewerkers tijd besparen. Welke producten lopen het hardst? Een slim systeem zorgt ervoor dat deze niet allemaal in dezelfde gang staan en voorkomt zo filevorming. Hoe groter het magazijn en hoe meer mensen, hoe belangrijker het is om dit soort informatie te verzamelen en te interpreteren. Intelligente barcode scanners Een intelligent barcodescanning systeem stuurt uw medewerkers in hun looproutes. Op locatie aangekomen vraagt de scanner om belangrijke informatie, bijvoorbeeld de vervaldatum, te controleren. Wanneer een pickingplaats leeg is, geeft het automatisch opdracht tot bijvullen. Bedenk daarbij dat magazijnmedewerkers niet vaak onderlegd zijn in IT. De werking van de scanners moet dus intuïtief zijn en binnen tien minuten uit te leggen. De toekomst: voice picking In plaats van barcodescanners, bieden steeds meer systemen voice picking. Vergelijkbaar met een GPS systeem in de auto, stuurt een stem de medewerker naar een juiste locatie: ‘Ga bij de volgende gang rechts.’

april-may 2016

ict

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Met Electronic Data Interchange (EDI) ‘praat’ uw computer met de computer van uw klant zonder menselijke tussenkomst. Veel grote spelers zoals Makro, Carrefour, Albert Heijn, Hubo of Gamma stellen EDI verplicht. Het gaat meestal om grote volumes en veel leveringen. Het voordeel van EDI is dat bestellingen automatisch worden doorgestuurd, bevestigd en gefactureerd. Helaas is het implementeren van EDI niet altijd eenvoudig, temeer omdat er verschillende standaarden zijn. Ook als de klanten van uw bedrijf (nog) niet met EDI werken, is het verstandig om met oog op de toekomst te kijken naar de functionaliteiten van een ERP pakket op dit vlak.

Van webshop naar klantenportaal Veel bedrijven hebben een webshop, maar deze nog niet gekoppeld aan de rest van de software. Dat kan u en uw klant veel tijd kosten. Denk bijvoorbeeld aan eenvoudige vragen over levertijden. De klant moet in het klassieke geval een mail sturen, of bellen. Bij de groothandel moet iemand dat beantwoorden. Het is heel handig als de klant bijvoorbeeld vier uur voor aflevering een sms krijgt dat zijn goederen op weg zijn en deze gegevens zelf kan inzien op een klantenportaal.

ERP Partijen met een specifieke oplossing voor groothandels Op internet vindt u honderden ERP aanbieders. Dus hoe maakt u nou de juiste keuze? Dat hangt natuur-

lijk erg af welke functionaliteiten u wenst, hoe hoog uw budget is, hoeveel maatwerk u nodig heeft, of u kiest voor Cloud of juist On-Premise etc. Kies in ieder geval niet alleen voor de software, maar ook voor een partner met ervaring in de industrie; een partner die weet hoe u uitdagingen aangaat en overwint. Een uitgebreid overzicht vindt u op de onafhankelijke vergelijkingssite www.erpvergelijken.be/cxo. U kunt hier ook een gratis ERP wijzer aanvragen die u helpt in uw zoektocht. En speciaal voor CxO lezers ontvangt u bij uw gratis ERP wijzer ook nog eens het boek “Van IT naar Idee” van Drs. D.J.W. van Kooten t.w.v. € 25,90 cadeau. Ondanks deze beperkingen willen wij toch alvast 5 bedrijven met een specifieke ERP-oplossing voor groothandels vermelden: 1. Organi (ORDAS), 2. Ctac (Fit4Trade), 3. Evologics (Infor Evolution), 4. Produmex, 5. Eos Software (D.I.S.)

Boost yourself and tick your talent!

www.ticka.be info@ticka.be +32 3 337 25 84 TICkA bvba Appeldijkstraat 24 B-2880 Weert

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Newsletter

Welkom Exconomy (ism Vlerick Business School)

Digitale economie?

Beter vandaag

dan morgen!

Executive summary Exconomy vertegenwoordigt het integratieve kader waarmee Vlerick de digitale transformatie een identiteit geeft. De vier dimensies van exconomy bestaan uit customer experience en experimentation (twee maal ex), en ecosysteem strategie en -platform (twee maal co). Wil een bedrijf vandaag inzetten op digitale innovatie? Stel dan de klantervaring voorop, experimen teer met waarde proposities, leer co-economisch handelen en eco systemisch denken. Dan ageer je binnen de realiteit van de digitale economie.

Exconomy vertegenwoordigt het integratieve kader waarmee Vlerick Business School de digitale transformatie een identiteit geeft. Dat omvat vier pijlers waar bedrijven sterk moeten op inzetten qua competentie. Pijlers of realiteiten die zowel een bedreiging als een opportuniteit vormen. Professor Stijn Viaene: “Alle industrieën waar we in onze school mee werken zijn met die thema’s bezig of gaan er in de toekomst op focussen. Het digitale is niet meer weg te denken uit de bedrijfswereld.”

Veel bedrijven zijn zich bewust van het feit dat de economie en het digitale steeds sterker met elkaar verweven zijn. Een deel van hen heeft zich hier in het verleden ook al voor een stuk op toegelegd. Maar er is een boost nodig aan herinterpretatie van digitale innovatie binnen een nieuwe context. Stijn Viaene, professor en partner van Vlerick: “De vier dimensies van de exconomy bestaan uit customer experience en experimentation (twee maal ex), en ecosysteemstrategie en -platform (twee maal co). Wil een bedrijf vandaag inzetten op digitale innovatie? info@cxonet.be Stel dan de klantervaring voorop,

www.cxonet.be

experimenteer met waardeproposities, leer co-economisch handelen en ecosystemisch denken. Dat zijn de vier realiteiten van de digitale economie.”

Volgen is kennen Customer experience is waarde geworden. We kunnen het ons niet meer permitteren om puur over producten of services te praten. De context van de klant is prioritair. We moeten leren denken in zijn of haar ‘journeys’. Hoe leidt de ene ervaring tot de andere en van daaruit tot nog een andere? Succesvolle startups bijvoorbeeld bouwen hun waardeproposities uit rond een langetermijnnood, nodenclusters die over de tijd ingevuld worden en waarbij er momenten zijn waarin de klant producten of services nodig heeft waarop de bedrijven dan gaan inspelen. Daarnaast is men aan het beseffen dat klanten ‘fast moving targets’ zijn. Als bedrijf is het belangrijk om te tracken en tracen hoe je klant zich gedraagt. Je gaat mee in zijn of haar digitale en niet-digitale leven. Maar dat lukt enkel als je een meester bent in het managen van data en die ook kan inzetten voor ‘experience creation’.

lueert dan naar een vergrote-koekvariant. Tot slot is ook het ecosysteem-platform van fundamenteel belang. Je kan maar ‘partnerships in digital’ creëren waar de koek groter van wordt als je allerhande informatiecomponenten en -capabilities kan uitwisselen op een heel eenvoudige, transparante en versatiele manier. En daarvoor heb je digitale architecturen nodig. Jullie hebben deze klantendata? Wij hebben die. Kunnen we samen meer van het chromosoom van onze klant ontginnen? Je gaat een platform bouwen dat perfect ontworpen is voor componentgebaseerde mash-ups. Dat is de grote uitdaging voor bedrijven vandaag.” Als afsluiter geeft Stijn Viaene nog mee dat hij het essentieel vindt om de vier dimensies samen te ontwikkelen, eerder dan in sequenties.” Meer weten? Vlerick organiseert De kracht van co Vroeger was het eenvoudig: jij twee keer per jaar een opleiding in was de producent, ik de klant. Digital Leadership. Collaboration en co-creation waren er misschien wel, maar dat betekende daarom niet dat er samen waarde voor elkaar werd gecreëerd of dat er werd geleerd. De dimensie van ecosysteemstrategie komt erop neer dat iedereen een stuk productie, levering en waardecaptatie opneemt, of toch potentieel. Dat is een heel andere manier van kijken naar samenwerken en waardeproductie dan voorheen. Als je partijen op die manier kan samenvoegen, Stijn Viaene, professor en partner van Vlerick Business School, en lid van wordt waardecreatie iets waarbij één de CxO Expert Goup ICT, focust op de plus één drie is. Het verhaal van de samenwerking tussen business en IT in functie van bedrijfswaardecreatie. verdeelde koek onder partners evo-

april-May april-may 2016

WERF EENS EEN BESTSELLER AAN. BEGIN JE VERHAAL IN EEN NISSAN QASHQAI.

NISSAN BUSINESS NISSAN QASHQAI BUSINESS EDITION dCi 110 • NissanConnect-navigatiesysteem • 360° zicht met de Around View Monitor • Nissan Safety Shield-technologie

BUSINESS, BUT NOT AS USUAL.

In een Nissan crossover rij je gerust met je ogen toe. Enfin, bij wijze van spreken. Zo’n betrouwbare partner in crime is geen overbodige luxe als je kickt op avontuur. Zowel de Nissan JUKE, QASHQAI en X-TRAIL puilen uit van de allernieuwste snufjes en gaan geen enkele uitdaging uit de weg. Zo rol jij lekker comfortabel en safe van het ene spannende verhaal naar het andere. Info en voorwaarden vind je op nissan.be

JUKE 104 -165 G/KM

4,0 - 7,4 L/100 KM QASHQAI

Milieu-informatie : K.B. 19/03/2004 : www.nissan.be

99 -138 G/KM

3,8 - 6,0 L/100 KM X-TRAIL 129 -149 G/KM

4,9 - 6,4 L/100 KM

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Bring Your Own Device

Frans Godden

BYOD is een niet te stoppen pletwals De toenemende mobiliteit en de dito beschikbaarheid van mobiele toestellen heeft ervoor gezorgd dat steeds meer werknemers hun eigen smartphone, tablet of laptop ook in een bedrijfscontext willen gebruiken. BYOD of Bring Your Own Device is dan ook niet meer weg te denken uit de bedrijfswereld. Alleen blijven organisaties wat terughoudend omwille van het veiligheidsaspect en ook de support die ze moeten leveren voor die toestellen.

Onderzoek van Tech Pro Research liet er vorig jaar al geen twijfel over bestaan: BYOD zit in de lift. Maar liefst 74% van de ondervraagde organisaties was ofwel al met BYOD bezig of had plannen om ermee te starten. Het fenomeen blijkt vooral bij kleine en middelgrote bedrijven populair te zijn omdat het een deel van de investeringskost in mobiele toestellen wegneemt. En het komt ook vaker voor in de Verenigde Staten dan in Europa. Maar dat Executive het aan een doorbraak bezig is, dat summary is duidelijk - Gartner voorspelde BYOD of Bring Your al een paar jaar geleden dat tegen Own Device vindt 2017 de helft van alle bedrijven van steeds meer opgang in de bedrijven. Werknemers willen hun eigen vertrouwde apparaten ook in de bedrijfscontext kunnen gebruiken, en werkgevers staan er in toenemende mate positief tegenover omdat de productiviteit en de werkvoldoening er wel bij varen. Al blijft het toch oppassen geblazen voor de security - een duidelijke Freddy Van den Wyngaert, CIO van de AgfaBYOD-policy is geen Gevaert Group en lid van de CxO Expert Group overbodige luxe. ICT: “Op dit moment werkt zo’n 20% van onze info@cxonet.be

www.cxonet.be

werknemers met privé-toestellen of met andere toestellen dan onze standaard.”

de werknemers zal eisen dat ze met hun eigen toestellen werken, en een studie van Juniper Research voorspelt dat er tegen 2018 meer dan 1 miljard toestellen in een BYOD-programma gebruikt zullen worden.

Pro’s... Er zijn natuurlijk heel wat goede redenen om werknemers met hun eigen apparaten te laten werken. De belangrijkste zijn volgens een studie van CompTIA een verhoogde productiviteit, een betere f lexibiliteit, en de mogelijkheid om van overal te werken. En werknemers voelen zich nu eenmaal comfortabeler met apparaten die ze door en door kennen en die hen dezelfde ervaring op het werk geven als thuis. Ze zijn ook vertrouwd met apps die perfect aan hun noden aangepast zijn en die hen niet langer afhankelijk maken van browsers of verouderde toepassingen. “Soms kan je niet rond BYOD”, zegt Freddy Van den Wyngaert, CIO van de Agfa-Gevaert Group. “Wij transformeren steeds meer naar een IT-bedrijf, veel R&D werkt met IT-tools, wij ontwikkelen voor ziekenhuizen waar men tablets gebruikt. R&D moet testen doen en dus komen ook alle technologieën

aan bod. Intern laten we wel maar een bepaald aantal ty pes van toestellen toe om het toch enigszins te beperken. Op dit moment werkt zo’n 20% van onze werknemers met privé-toestellen of met andere toestellen dan onze standaard, die vandaag Blackberry is”.

“Als een toestel verloren gaat met zowel company- als privé-gegevens, dan wissen wij alles, dat ligt contractueel zo vast.

(Freddy Van den Wyngaert)

Uit de CompTIA-studie bleek ook dat kostenbesparingen niet als een van de redenen gezien wordt om met BYOD te starten, eerder als een neveneffect. “Ook niet wat support betreft”, vult Van den Wyngaert aan. “We hebben een test gedaan om na te gaan hoeveel calls de servicedesk krijgt voor die privé-toestellen, en dat is bangelijk laag,. Zo is gebleken dat de jongere mensen die hun smartphones gebruiken, ons niet meer nodig hebben, ze weten hoe het werkt of ze kennen iemand die dat wel weet. En als ze nog naar de servicedesk bellen, dan is dat vooral

april-May april-may 2016

ict

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

om wat vragen te stellen en advies te krijgen over netwerkbeveiliging en applicaties”.

...en Con’s Los van het feit dat het beheer van een grote verscheidenheid aan toestellen complexer is, blijft de belangrijkste reden waarom organisaties nog niet met BYOD beginnen zeker wel security. “Om ‘t even voor welke oplossing er gekozen wordt, bedrijfseigen of privé-toestellen, security komt altijd op de eerste plaats bij ons”, zegt Catherine Hellebaut, Regional Business Services, ERP & IT Leader bij 3M Benelux. “Iedereen krijgt al naargelang de behoeften een laptop, tablet of smartphone van het werk. In een aantal gevallen laten we wel toe dat 3M e-mail kan geraadpleegd worden op privé smartphones of tablets. En voor consultants van bepaalde firma’s werken we met een virtual desktop en VPN-connectie, maar meestal krijgen zij ook een 3M PC gedurende hun assignment. Eventueel kan op privé-PC’s een webma i l versie geraadpleegd worden, maar dat is het dan ook. En om eerlijk te zijn: naar échte BYOD is er vandaag nog niet zoveel vraag”.

Pleidooi voor een BYOD policy hebben een asset database, met een onderscheid tussen wat we zelf kopen voor onze medewerkers en wat zij aanbrengen. Voor mail en kalender laten we privé-toestellen toe, met de juiste beveiliging, maar de applicaties zijn zwaar gecontroleerd”, aldus Van den Wyngaert. Veel analisten wijzen erop dat het grootste gevaar erin schuilt dat bed rijven zich niet bewust zijn van het feit dat hun werknemers met eigen toestellen a a n de sla g zijn bi n nen de bedrijfsmuren. Met alle risico’s vandien - datalekken, onbeveiligde applicaties, ongeoorloofde toegang tot gevoelige informatie, enz.

april-may 2016

Catherine Hellebaut, Regional Business Services, ERP & IT Leader 3M Benelux, en lid van de CxO Expert Group ICT: “In een aantal gevallen laten we toe dat 3M e-mail kan geraadpleegd worden op privé smartphones of tablets.”

Een BYOD-beleid is dan ook geen overbodige luxe. “Je moet duidelijke company guidelines hebben: als een toestel verloren gaat met zowel company- als privégegevens, dan wissen wij alles, dat ligt contractueel zo vast - al is het niet altijd zo eenvoudig”, vult hij nog aan.

mee te brengen, is dat die toestellen meestal veel nieuwer, krachtiger en gebruiksvriendelijker zijn dan wat het bedrijf hen ter beschikking stelt. Met het directe voordeel dat die werknemers productiever worden en ook meer voldoening uit hun werk halen. En dat komt tenslotte de hele organisatie ten goede...

Een van de voornaamste redenen waarom werk nemers zo sterk geneigd zijn om hun eigen materiaal

BYOD ook in de industrie Met enige vertraging - de verwerkende industrie is nu eenmaal iets conservatiever in haar aanpak - doet het BYOD-fenomeen ook zijn intrede in de industriële ondernemingen. Steeds meer werknemers beginnen volgens marktonderzoeker IHS hun eigen smartphones en tablets te gebruiken om industriële apparatuur te monitoren en te besturen. Momenteel gaat het nog vaak over individuele initiatieven maar IHS verwacht dat productiebedrijven in toenemende mate hun werknemers zullen uitrusten met “ruggedized” toestellen die bestand zijn tegen een ruwere behandeling in een productie-omgeving. Nu al zie je tablets die aan machines bevestigd worden voor een visuele controle van het productieproces, en de belangrijkste leveranciers van industriële automatisering zijn ook al volop bezig apps in die zin te ontwikkelen voor iOS- en Android-toestellen. Al kunnen er wel problemen opduiken met consumentenapparatuur die niet ontworpen is voor de uitdagingen van een productie-omgeving zoals trillingen, hitte en water. Want wat als een fabricagelijn stilvalt omdat er een consumententoestel het laat afweten?

www.cxonet.be

SAMEN WETEN WE VAN AANPAKKEN

600.000 ton bedrijfsverpakkingsafval wordt jaarlijks gerecycleerd

Belgische bedrijven en afvalophalers leveren al 17 jaar samen met VAL-I-PAC groot werk in het beheren van bedrijfsverpakkingsafval. Vorig jaar werd er, van de 700.000 ton bedrijfsverpakkingen die op de Belgische markt gekomen zijn, maar liefst 600.000 ton gerecycleerd. Zo krijgt bijvoorbeeld zo goed als 100% van de kartonnen verpakkingen vandaag na gebruik een nieuw leven. EfficiĂŤnt, economisch en beter voor het milieu. Proper gedaan!

SAMEN BEDRIJFSVERPAKKINGSAFVAL BEHEREN EN RECYCLEREN Ontdek hoe op www.valipac.be

finance and legal

Waste Management

Circulaire economie: maximale herbruikbaarheid “Duurzame investeringsgoederen kan je binnen een organisatie niet afvoeren zoals je papier in een container gooit,” zegt Koen Van Haelst, Manager Facilitaire diensten van de Provincie Antwerpen, en lid van de CxO Expert Group. “Wij hebben voor de afvoer van deze goederen een cascadeplan opgesteld volgens het model van de circulaire economie, waarbij op voorhand wordt bepaald hoe de goederen worden afgevoerd.” lees verder op pagina 48

CXO EDITORIAL EXPERTS

Jan De Kimpe

CxO Expert Group Facility management

Erik Aerts

Exploitatie verantwoordelijke Decathlon Benelux

Frank Geets

Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management

Sébastien Berlanger

Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium

Mieke Loncke Directeur IFMA

Jeroen Boon

Steve Calmein

FacilitiesProjects-Risks Floré Group

Facility manager Johnson Controls

Ann Troch

Koen Van Haelst

Facility Manager Jacobs Douwe Egberts BE

Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen

Stephane De Klerck

Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company

Theo Casteels Facility Manager Atlas Copco

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Facility Management Pagina 48

Circulaire economie: maximale herbruikbaarheid Pagina 52

Renting & Leasing, verwarring tussen de termen Pagina 56

Multimedia Pagina 58

Skondras kiest voor kwaliteit, niet voor logo’s

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

CxO Redactie

Waste Management

“Duurzame investeringsgoederen kan je binnen een organisatie niet afvoeren zoals je papier in een container gooit,” zegt Koen Van Haelst, Manager Facilitaire diensten van de Provincie Antwerpen, en lid van de CxO Expert Group. “Wij hebben voor de afvoer van deze goederen een cascadeplan opgesteld volgens het model van de circulaire economie, waarbij op voorhand wordt bepaald hoe de goederen worden afgevoerd.”

Koen Van Haelst maakt een onderscheid tussen verbruiksgoederen en gebruiks- of investeringsgoederen. Verbruiksgoederen zijn producten die je eenmalig gebruikt. Roerende of duurzame investeringsgoederen - zoals een auto of een bureaustoel - gebruik je dagelijks.

Vanaf de aankoop Het afvalbeleid van onze organisatie start eigenlijk vanaf het begin, vanaf de aankoop. Voor welke termijn koop je iets aan? Via garantiebepalingen kan je bij de leveranciers een lange levensduur afdwingen. We zijn nu bijvoorbeeld nieuwe meubels voor onze locatie aan het kopen. We kijken daarbij naar de marktimpulsen en de

Executive summary De circulaire economie is een economisch systeem dat bedoeld is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waardevernietiging te minimaliseren. De provincie Antwerpen past dit model toe bij het afvoeren van duurzame investerings goederen.

Stappenplan

Stap 1: Hergebruik binnen de organisatie Koen Van Haelst: “Probeer de goederen zo lang mogelijk te gebruiken, dat is het eerste devies. Zijn er daarom binnen de bestaande organisatie-afdelingen die de goederen kunnen gebruiken? In onze organisatie met redelijk autonome afdelingen, kan dit best. In deze fase zitten we dus diverse garantieperiodes die onze helemaal in de buitenste ‘ring’ van leveranciers aanbieden. De vraag is het circulaire model waar zich het of deze nog opgerekt kunnen worden recycleren bevindt.” bij aankoop van grote hoeveelheden? Stap 2: Interne verkoop binnen de Stappenplan organisatie Bij het afvoeren van deze goederen Koen Van Haelst: “Door een volgt de provincie een stappenplan. soort van online veiling onder “We zijn ISO14000 gecertificeerd de medewerkers te organiseren, waartoe een duurzaam af val behaal je dubbele winst. Ten eerste manage m e n t b e h o o r t . D i t vul je een bestaande behoefte bij je stappenp lan bestond reeds in medewerkers in, ten tweede maak onze organisatie maar sinds de je hen extra gelukkig omdat ze iets verhuizing naar een nieuw gebouw hebben kunnen aankopen tegen een zijn we dit echt projectmatig zacht prijsje. Een voorbeeld zijn onze vanaf het aankoopbeleid gaan pc’s, die na een gebruiksperiode van inbouwen. Het is een voortdurend 5 à 6 jaar intern worden verkocht. verbeteringsproces, een groei Bij de aankoop letten we erop dat verhaal. Er zijn enkele stappen we extra krachtige pc’s kopen zodat waarin we nog kunnen groeien.” ze langer meekunnen. Een ander

Verschil tussen circulaire economie en lineaire economie? De circulaire economie is een economisch systeem dat bedoeld is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waardevernietiging te minimaliseren. Dit is anders dan in het klassieke lineaire systeem, waarin grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd.

Gaat de stoel toch stuk, dan zijn er reserve-onderdelen beschikbaar voor vlot herstel. Na een tijdje wordt de stoel waardevolle vintage, en zelfs waardevoller dan hij was bij de aanschaf. Is hij echt niet meer te redden, dan kunnen de poten, de leuning, de bekleding nog gebruikt voor een upcycling-project. Zijn de componenten niet meer te redden, dan kan je de stoel makkelijk uit elkaar halen en de afzonderlijke stoffen volledig recycleren tot nieuwe grondstof.

Circulaire economie In een circulaire economie worden tal van strategieën toegepast om materialen en producten zo hoogwaardig mogelijk te blijven inzetten in de economie. Ze worden hersteld, hebben een hoge tweedehandswaarde, zijn upgradebaar, kunnen makkelijk gedisassembleerd worden en omgevormd worden tot nieuwe producten. De materialen zijn volledig recycleerbaar of afbreekbaar. Voorbeeld: je rooit een boom en verwerkt hem tot een stoel. De stoel wordt verkocht, maar is tijdloos van design en robuust van kwaliteit.

Lineaire economie In een klassieke lineaire aanpak nemen we grondstoffen en maken we er een product van. Van zodra het product verkocht is, daalt het gros van de producten in waarde . Zelfs zover dat ze afval worden en een negatieve waarde krijgen: je moet ervoor betalen om ervan af te geraken. Concreet voorbeeld: Je rooit een boom en verwerkt hem tot een stoel. De stoel wordt verkocht, is meteen inferieur tweedehands, raakt uit de mode of gaat stuk. De stoel belandt tegen betaling van een retributie als afval op het containerpark.

info@cxonet.be

www.cxonet.be

april-May april-MAy 2016

facility management

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Stap 5: Afvalverwerker Koen Van Haelst: “In zeldzame gevallen wordt de afvalverwerker ingeschakeld. Het gaat dan vaak om onderdelen van een goed, zoals onbruikbare onderdelen van een meubelstuk.”

Koen Van Haelst, Manager Facilitaire diensten van de Provincie Antwerpen, en lid van de CxO Expert Group: “Goederen die intern niet verkocht geraken, worden aan scholen en organisaties in de provincie Antwerpen bezorgd.”

voorbeeld zijn de opbergkasten. In ons streven naar Het Nieuwe Werken en ‘papierarm’ werken, hebben we nogal wat kasten op overschot.” Stap 3: Verenigingen en scholen Koen Van Haelst: “Goederen die intern niet verkocht geraken, worden aan scholen en organisaties in de provincie Antwerpen bezorgd. Beha lve scholen zijn dit ook zorginstellingen.” Stap 4: Kringwinkel Koen Van Haelst: “In stap 4 doen we een beroep op de Kringwinkel, ook voor de organisatie van grotere projecten. De Kringwinkel was ons centraal aanspreekpunt voor bijvoorbeeld de leegmaak van het oude Provinciehuis. Ze maakte een volledige inventaris op en pasten dan de cascade toe met verkoop van de goederen bij achtereenvolgens de provinciale instellingen, de particulieren en de verenigingen. De uiteindelijke rest ging naar de eigen kringwinkels. Pas in de laatste stap was de afvalverwerker aan de beurt. De Kringwinkel nam dus het hele systeem over, inclusief het vervoer naar de afvalverwerker.”

april-may 2016

“ In zeldzame gevallen wordt de afvalverwerker ingeschakeld.”

“Dit systeem werkt uitstekend, al zijn er onderdelen waarin we nog kunnen groeien, zoals in de allereerste fase, de afstemming van het aankoopbeleid. Bij de aankoop van goederen ben je immers met verschillende sta keholders in overleg, en het is een uitdaging om ieders visie op één lijn te krijgen. Bij de aankoop van de nieuwe meubels bijvoorbeeld hebben we de esthetische keuze overgelaten aan de architect, en dan blijkt dat esthetiek en duurzaamheid niet altijd makkelijk te rijmen zijn. Maar nogmaals, ik zie dit proces als een perpetuum mobile, een proces van voortdurende verbetering.”

Making innovation happen. www.vicre.eu +32 14 26 12 39

www.cxonet.be

FIRST ANNOUNCEMENT

DATE: 9-10 DECEMBER 2016 THEME: DIGITAL TRANSFORMATION VENUE: VAN DER VALK HOTEL BRUSSELS

FIRST SPEAKERS

Mark Eyskens

Martin Hinoul

Minister van Staat

Research & Development KU Leuven

Erwin Verstraelen President CIO Forum

This is not a typical management congress The CxO Leadership Forum is an interactive congress: short presentations followed by lively debates in small groups of experts, magazine readers and everyone specialized and/or interested in the subject.

REGISTER ONLINE: www.cxoleadershipforum.eu/register First partners Your logo FOR PARTNERSHIPS: contact sylvie.scherrens@cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Advertorial

Ziekenfonds Partena koos met een gezonde reflex voor AVEX De Blue Towers in Gent bieden duurzame en gezonde huisvesting aan diverse bedrijven. Ziekenfonds Partena betrok in 2014 de nieuwe locatie. Onder het motto van ‘de gezonde reflex’ zet dit onafhankelijke ziekenfonds zich met innovatieve dienstverlening in voor haar klanten. Thuiszorgdiensten bijvoorbeeld en sinds 2015 een online kantoor naast het ‘echte’ kantoorgebouw. Om de nieuwe kantoorlocatie te voorzien van audiovisuele oplossingen koos Partena voor AVEX. Het ziekenfonds kijkt met tevredenheid terug op het project. Zou het komen door dezelfde klantgerichtheid en de focus op innovatieve dienstverlening?

Welkom! Met grote beeldschermen die externe bezoekers de weg wijzen maakt de centrale entree van Partena een uitnodigende indruk. De comfortabele banken in de wachtruimte brengen een huiselijke sfeer. Dit is een ideale plek om bezoekers meer in detail te informeren met een dynamische presentatie op een centraal gepositioneerd scherm. Videobeeld, informatie over geboden diensten en nieuwsberichten kunnen afwisselend worden getoond voor het wachtende publiek.

Slimme oplossing voor ruimtereservering Niet alleen voor haar klanten treedt Partena op als eigentijdse dienstverlener. Ook de eigen medewerkers wil het van dienst

zijn. De audiovisuele middelen zijn daarbij van buitengewoon nut. Passend in de eigen huisstijl infomeren deurschermpjes de medewerkers of een vergaderruimte vrij is. Het slimme systeem voorkomt dat een ongebruikte ruimte ten onrechte gereserveerd blijft. Bewegingssensoren maken onderdeel uit van de audiovisuele oplossing. Detecteren de sensoren gedurende 15 minuten geen beweging? Dan wordt de ruimte voor alle gebruikers weer vrijgegeven. Medewerkers zoeken daardoor nooit tevergeefs naar een vrije ruimte. Bovendien maakt de werkgever zo optimaal gebruik van de beschikbare vierkante meters.

Efficiënt gebruik van de locatie Ook vanuit een kostenbewuste overweging is efficiënt gebruik van de kantoorruimte een duidelijk streven van Partena. Dit wordt niet alleen gerealiseerd door een optimaal gebruik van vergaderruimtes. Flexwerkplekken voor slechts 80% van de medewerkers zorgen eveneens voor een hogere bezettingsgraad en een nuttiger gebruik van de beschikbare ruimtes. Kenmerkend voor het ruimtegebruik hierbij is dat de ruimtes desgewenst gecombineerd of gescheiden kunnen worden. Ook hier dragen de audiovisuele middelen bij aan de realisatie. Zo is voor een optimale spraakverstaanbaarheid de audio specifiek op deze flexibele ruimtes afgestemd. Ook adviseerde AVEX Partena bij de juiste productkeuze voor beeldprojectie.

Meerwaarde Facility manager bij Partena is Nick De Heem. Hij was van begin af aan betrokken bij de inrichting van de nieuwe locatie in de Blue Towers. Hoe kijkt Nick De Heem terug op de samenwerking met AVEX? “Binnen het project hadden we te maken met korte deadlines. Hierbij was dan ook een voorspoedig verloop van de oplevering van belang. En niet te vergeten de juiste manier van integratie van de AV-oplossingen. Ik zie het als een grote meerwaarde dat AVEX zo oplossingsgericht meedacht. Daardoor is de integratie geslaagd en gebruiken onze werknemers de AV-oplossingen efficiënt”, aldus de tevreden facility manager.

Aarzel niet ons te contacteren

AVEX België Excelsiorlaan 27 - 1930 Zaventem Tel 02 709 01 50 - www.avex.be - info@avex.be AVEX is een bedrijf gespecialiseerd in de verkoop en verhuur van audiovisuele technologie, met kantoren in België, Nederland, en het Verenigd Koninkrijk.

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Verwarring tussen de termen

VERHUUR OP LANGE TERMIJN

& LEASING

Renta is de Belgische Federatie van Voertuigen Verhuurders. De vereniging overkoepelt twee deelsectoren: langetermijnverhuur en kortetermijnverhuur. Eind 2015 telde de gezamenlijke vloot van de 50 leden van Renta ruim 365.000 voertuigen. Daarmee vertegenwoordigt Renta 95% van de Belgische leasingmarkt en 85% van de kortetermijnverhuurmarkt. What’s in a name?

Erwin De Weerdt

Wie niet vertrouwd is met de term “leasing” verwart die vaak met “verhuur op lange termijn”, “operationele leasing”, “renting” of nog “full operational leasing”. Er bestaat echter een eenvoudige methode om de verschillende begrippen van elkaar te onderscheiden: • ofwel voorziet de overeenkomst in een aankoopoptie voor de klant, die ten hoogste 15% van het kapitaal vertegenwoordigt dat de verhuurder investeerde in het verhuurde goed. In dat geval spreken we van “leasing” mits alle andere wettelijke voorwaarden vervuld zijn. Leasingcontracten vallen in België onder een specifieke wetgeving, namelijk het KB nr. 55 van 10 november 1967. Ook de wetgeving inzake boekhouding heeft bepaalde begrippen gepreciseerd in art. 95 § 1, III, D, 2e van het KB van 30 januari 2001. De Belgische wetteksten spreken echter niet van “leasing” maar van “financieringshuur”. • ofwel voorziet de overeenkomst niet in de mogelijkheid tot terugkoop of bedraagt de optie méér dan 15 % : dan gaat het om een “huurovereenkomst”. En een huurovereenkomst blijft een huur-

www.cxonet.be

overeenkomst wanneer ze niet beantwoordt aan één, meerdere of alle voorwaarden van het KB en de Boekhoudwet.

Wettelijke criteria van een ‘leasingcontract’ Een huurovereenkomst wordt pas een leasingcontract mits het voldoet aan vijf voorwaarden: • de huurder gebruikt het goed uitsluitend voor professionele doeleinden • de leasinggever verwerft het goed op aangeven van de leasingnemer • de duur van de overeenkomst is gelijk aan de vermoedelijke eco-

Wie niet vertrouwd is met de term “leasing” verwart die vaak met “verhuur op lange termijn”, “operationele leasing”, “renting” of nog “full operational leasing”.

nomische gebruiksduur van het gehuurde goed • de prijs moet het mogelijk maken de waarde van het gehuurde goed af te betalen binnen de vastgestelde termijn • de overeenkomst voorziet in een aankoopoptie die ten hoogste 15 % van het geïnvesteerde kapitaal bedraagt

RENTA Gezien het belang van het autoleasing- en rentinggebeuren in België, belden wij voor meer commentaar met Renta’s Algemeen Directeur Frank Van Gool.

Welke zijn de tendenzen die spelen bij uw leden in deze, niet echt autovriendelijke tijden? De keuze van een bedrijfswagen is in belangrijke mate afhankelijk van factoren als totale gebruikskost en fiscale impact voor de gebruiker. Maar ook werknemerstevredenheid en de gebruiksbehoeften spelen uiteraard een rol. De fiscaliteit rond de bedrijfswagen is nog steeds sterk CO2-afhankelijk en daarenboven zijn de constructeurs erin geslaagd om steeds kleinere, zuinigere en krachtigere dieselmotoren te bouwen. De relatief gunstige aankoopen restwaardes van voertuigen met dieselmotoren maken de cirkel rond en leiden ertoe dat vandaag nog altijd 90% van de nieuw bestelde voertuigen diesels zijn. We zien wel dat alternatieven zoals hybride en aardgasvoertuigen aan belangstelling winnen, maar van een echte fundamentele switch is vandaag nog geen sprake. Wellicht zal de invloed van de accijnsverhoging op diesel in de toekomst bepaalde bedrijven wel meer doen nadenken over alternatieven. Een vaststelling van de laatste jaren is ook de verschuiving naar het “premium” segment. Lees verder op pagina 54.

april-May april-may 2016

>> (4.3 km)

destination >>

FUEL STATION Traveltime: 15 min

check report call >> search >>

AlphaGuide Your personal guide to enhanced mobility. AlphaGuide Download enhanced mobility now!

Alphabet is a leading provider of mobility solutions. With our new AlphaGuide app, we offer you almost unlimited mobility: the app recognises your appointments and reminds you to set off on time. It helps when looking for service partners, workshops and charging stations and enables you to access your contract details. In addition, in case of damage the app gives you direct access to the Alphabet service hotline. Details and download: www.alphabet.be/alphaguide

410_AL_ALI_AlphaGuide_Launch_StoĚ&#x2C6;rer-solo15_rz.indd 130.09.15 15:21

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Verwarring tussen de termen Op meer dan de helft van alle nieuw ingeschreven leasingvoertuigen hangt de badge van een premiummerk. Dat komt voornamelijk door het feit dat deze merken kun productportfolio danig uitgebreid hebben.

In welke mate bent u, als Renta, betrokken bij de politieke beslissingen in zake de vergroening van de fiscaliteit van de bedrijfswagens? Wij zijn als sector voorstander van een verdere vergroening van de fiscaliteit. Leasingwagens behoren tot de meest milieuvriendelijke voertuigen in het Belgische wagenpark, dus wij hebben daar absoluut geen schrik van. Aspecten als catalogusprijs of vermogen zijn maatschappelijk veel minder relevant. We denken dat naast CO2 andere milieukenmerken meer aandacht verdienen. De Vlaamse overheid heeft met zijn fiscale hervorming een stap in de goede richting gezet, maar het zou ook nuttig zijn na te denken over een eenvoudiger systeem van belasten, bijvoorbeeld op basis van een uniforme eco-score, in plaats van telkens ingewikkelde berekeningen los te laten op elke aspect van de autofiscaliteit.

In welke mate kan Renta haar stem laten horen in het debat over bedrijfswagens, een doorn in het oog van ondermeer Groen, Ecolo en andere politieke partijen? Er is dringend nood aan een objectivering van het debat rond bedrijfswagens. Feiten en cijfers in plaats van opiniemakers die op basis van een buikgevoel hun mening spuien. Renta is daarom recent de drijvende kracht geweest achter de opstart van een leerstoel over Bedrijfsmobiliteit door het Brussels Studies Institute (VUB, ULB en Facultés Saint-Louis). We hebben een half miljoen euro bij-

www.cxonet.be

“De relatief gunstige aankoopen restwaardes van voertuigen met dieselmotoren maken de cirkel rond en leiden ertoe dat vandaag nog altijd 90% van de nieuw bestelde voertuigen diesels zijn.” (Algemeen Directeur Frank Van Gool, Renta)

Wat is Kortetermijnverhuur Traditioneel wordt onder kortetermijnverhuur verstaan, het verhuren van personenwagens, bestelwagens of vrachtwagens voor een periode van één dag tot maximaal één jaar. Meestal betreft het een ‘all in’-formule die zowel de vergoeding van de huurperiode omvat, maar ook bijstand in geval van ongeval of pech, onderhoud en bandenslijtage, BA-verzekering, enz. Andere diensten zijn “op maat” te verkrijgen.

Wat is Leasing Leasing is een financieringstechniek waarbij de leasemaatschappij op vraag van de klant een investeringsgoed aankoopt. Dit goed geeft de leasemaatschappij in huur aan de leasingnemer. De leasemaatschappij is juridisch eigenaar terwijl de leasingnemer economisch eigenaar is. Voordelen: geen voorfinanciering van de BTW door de gebruiker, aankoopoptie voor de gebruiker en flexibiliteit voor de boekhoudkundige verwerking in functie van de aankoopoptie (on balance of off balance).

eengebracht om objectief onderzoek te laten doen naar de impact van bedrijfswagens op de maatschappij, maar ook om de alternatieven te bestuderen. Alle stakeholders uit de maatschappij zijn hierbij betrokken. We mogen onze ogen niet sluiten als uit dat onderzoek minder prettige conclusies komen voor de huidige bedrijfsmobiliteit en de bedrijfswagen, maar anderzijds hopen we ook af te geraken van een aantal onjuiste vooroordelen. Geen enkele overheidsdienst in ons land heeft bijvoorbeeld een volledig overzicht van het aantal ‘salariswagens’, auto’s die een werkgever aanbiedt als voordeel bovenop het loon. Ja, de FOD Mobiliteit heeft degelijke cijfers over het aantal wagens dat ingeschreven is op naam van een bedrijf, maar dat zijn uiteraard niet allemaal salariswagens. Febiac zelf schatte ooit het cijfer op 560.000.

Waar naartoe wil u met Renta evolueren op korte en lange termijn De verhuursector voor voertuigen staat voor uitdagende tijden. Technologische en maatschappelijke evoluties maken dat de manier waarop mensen zich verplaatsen meer en meer in vraag gesteld zal worden. Het is onze taak als sectorvereniging om onze leden te steunen en hun manier van werken zo efficiënt mogelijk te houden zodat ze hun businessconcepten kunnen vormgeven om nog relevant te zijn in de toekomst. Het staat buiten kijf dat dit meer zal zijn dan alleen auto-mobiliteit. Mogelijk zullen er ook nieuwe spelers actief worden op de markt van de bedrijfsmobiliteit en de autoverhuur. Dat is niet erg zolang de taart blijft groeien. Onze leden zijn stuk voor stuk mooie, gezonde en dynamische bedrijven en we willen hen helpen om ook in de toekomst hun marktaandeel te behouden en zo mogelijk te vergroten.

april-May april-MAy 2016

INGENIUM-MOTOREN. INGENIEUZE EFFICIËNTIE.

JAGUAR XE VANAF € 530 PER MAAND*

De nieuwe Jaguar XE is er. En het is de meest geavanceerde, verfijnde en efficiënte sportberline die Jaguar ooit maakte. Hij kreeg bijvoorbeeld een compleet nieuwe reeks hoogtechnologische Ingenium-dieselmotoren mee, die adembenemende cijfers laten optekenen: van 99 g/km CO2 tot 3,8 l/100 km en VAA vanaf € 84/maand. U rijdt al in de ingenieuze nieuwe XE 2.0D vanaf € 35.940 btwi*.

STANDAARD 3 jaar waarborg STANDAARD 3 jaar onderhoud STANDAARD 3 jaar Jaguar Assistance

jaguar.be

3,8–8,1 L/100 KM. CO2: 99–194 G/KM. * Prijzen op 1 januari 2016. Maandelijkse huur excl. btw voor een ‘all-in’ operationele leasing (uitgezonderd brandstof) van een XE 2.0D (163 pk) Pure over 60 maanden / 100.000 km. Enkel voor professionele gebruikers. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door Jaguar Fleet & Business Leasing (een afdeling van Axus nv) – Kolonel Bourgstraat 120 – 1140 Brussel. Tot 90% fiscaal aftrekbaar. Netto VAA € 84/maand voor een Jaguar XE Pure 2.0D 163 pk, louter informatief berekend op basis van het hoogste tarief in de bedrijfsvoorheffing: 53,5%. Meer info op www.jaguar.be. Milieu-informatie (KB19/03/04): www.jaguar.be. Geef voorrang aan veiligheid. Afgebeeld model: Jaguar XE S. Jaguar Care: 3 jaar waarborg, assistentie en geprogrammeerd onderhoud zonder kilometerbeperking.

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Innovatie binnen multimedia

Handige of leuke

high tech

gadgets

Bruno Koninckx

Top hoofdtelefoon is nog beter geworden Toen Parrot een paar jaar geleden zijn eerste Zik hoofdtelefoon uitbracht, scoorde die zowel wat betreft design als kwaliteit hoge ogen. Ondertussen zitten we aan versie 3. Een echte revolutie is dit niet meer, maar er zijn toch weer wat verbeteringen zodat hij bij de top blijft horen. Uiterlijk zijn er zo goed als geen verschillen vast te stellen tussen versie 2 en 3, al zijn er nu andere kleuren en texturen beschikbaar. De Zik 3 blijft er even stijlvol en geraffineerd uitzien als zijn voorgangers. Voor ons had hij wel nog compacter en lichter gemogen. Na een tijd lopen je oren nu wat warm, en ook om hem mee te nemen als je hem niet op hebt zou dat handig zijn. Aan de belangrijkste technische pluspunten van de Zik is ook niet geraakt. Zo kan je hem makkelijk bedienen door met je vingers op de rechterschelp te vegen of tikken: horizontaal om van nummer te wisselen, verticaal om het volume in te stellen. Door te tikken pauzeer of start je een nummer, of neem je een gesprek aan. Als je de rechterschelp van je oor neemt, gaat de muziek op pauze. Interessante nieuwigheden onder de motorkap zijn onder meer dat je de Zik nu draadloos kan opladen, al moet je het laadstation apart kopen. Ook leuk is dat je behalve via Bluetooth of een audiokabel ook via een USB-kabel muziek kan beluisteren. Als je hem zo aansluit op je computer, laadt hij tegelijk op. Volgens Parrot is het geluid dan ook beter, maar daar moet je al een goed gehoor voor hebben. Ook de app waarmee je de Zik vanop een telefoon of tablet kan bedienen, is verbeterd. En er is nu ook een app voor smartwatches. Je kan nu het geluid nog meer aan je voorkeuren aanpassen. Zo kan je onder meer ook ongewenste omgevingsgeluiden wegfilteren, maar in het verkeer toch nog een beetje laten doorkomen. Voor 350 euro biedt de Zik 3 je nog altijd het neusje van de zalm.

Lopen met muziek Met de Runner 2 is TomTom de eerste die in een echte sporthorloge een hartslagmeter, muziekspeler ĂŠn activiteitentracker integreert. Op zich lijkt de Runner 2 erg op zijn voorgangers, maar er zijn toch een paar belangrijke verschillen. Zo heeft het horloge een kleine afslankkuur gekregen, wat vooral opvalt bij het bandje. Om het horloge op te laden, moet je het ook wel uit het bandje halen en in een oplader schuiven. Op zich vinden we dit toch nog altijd vrij omslachtig. De belangrijkste blikvanger is zeker de muziekspeler. Het horloge heeft een intern geheugen van 3 gigabyte. Vanuit de pc MySports toepassing kan je makkelijk bestaande nummers of zelfs speellijsten uit bijvoorbeeld iTunes overzetten. Muziek afspelen kan alleen via een Bluetooth hoofdtelefoon. We hebben de horloge met verschillende modellen geprobeerd, en dat werkte op zich prima. Alleen is het Bluetooth signaal zo zwak ingesteld dat er soms storingen zijn als Bluetooth module in de hoofdtelefoon niet dicht genoeg bij die van het horloge is. Dat is wel vrij vervelend. Als activiteitentracker biedt de Runner 2 alleen de basis: hij houdt je hartslag, stappen en aantal uren slaap bij. Zeker de slaap is niet zo nauwkeurig, en veel meer dan wat cijfers geven doet de bijhorende MySports software niet. Los van deze minpunten is dit wel een fijne sporthorloge voor lopers, fietsers of zwemmers. Als je graag met muziek loopt, is de versie met muziek zeker een aanrader. www.tomtom.com

www.cxonet.be

april-May 2016

CAR OF THE YEAR 2016

The new Astra Test drive over 3Â whole days. Try before you buy is always good advice! And even more so when it comes to a company car! Book your 3-day test drive with the Car of The Year winner now. Just enough time to put this outstanding vehicle to the test and discover its extensive range of standard equipment. Bet you wonâ&#x20AC;&#x2122;t want to say goodbye? The Car of The Year is an international award, judged by a panel of senior journalists across Europe.

OPEL FLEET

Book online now: opel.be/3daytestdrive

opel.be

3,3-6,1 L/100 KM

88-141 G/KM

environmental information (RD 19/03/2004): opel.be

Offer only applicable for professional customers. Ask for your Opel Dealer.

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

CXO LINK IN ASSOCIATION WITH Nissan

Skondras kiest voor

kwaliteit,

niet voor logo’s LINK CxO LINK biedt bedrijven, federaties en overheidsorganisaties toegang tot de CxO Community. Nissan is verantwoordelijk voor de inhoud van deze reeks.

www.cxonet.be

lage CO2-uitstoot, de Euro6-norm waaraan de wagen voldoet en het lage Voordeel van Alle Aard”, gaat Jerome Vervloet verder. “Koppel daar nog het rijvermogen van de Pulsar aan, in combinatie met alle mogelijke veiligheidsattributen, en we kunnen een ultra compleet product aanbieden, dat perfect voldoet aan de wensen van een bedrijf dat zijn werknemers veilig wil laten rondrijden met een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk.”

Luisteren naar de klant

“De visie die we binnen het bedrijf hanteren, is dat we voor iedereen een wagen van hetzelfde merk met identieke opties aankopen. Met als gevolg dat we nooit discussies krijgen onder de medewerkers over de aangeboden bedrijfswagen. De Pulsar is de ruimste wagen in het C-segment en kan bijgevolg door onze mensen ook privé worden aangewend. Met de Pulsar krijgen Skondras is een internationaal Ideale combinatie van bedrijfs- we waar voor ons geld”, besluit Stijn verkoopondersteunend bedrijf met en gezinswagen Skondras. vestigingen in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Engeland en “De Pulsar werd in de tweede helft Turkije. Met een team van meer dan van 2014 gelanceerd. Met deze 400 specialisten – zoals consultants, wagen wil Nissan opnieuw zijn headhunters, call agents, coaches plaats opeisen in het C-segment. en communicatiespecialisten – én Een eerste USP (Unique Selling een uitgebreid dienstenaanbod, Proposit ion) die daa r toe za l kunnen we in alle bescheidenheid bijdragen is dat de Pulsar een van de stellen dat we tot de top in de ruimste wagens binnen zijn segment Benelux behoren”, vertelt CEO Stijn is. Hij is weliswaar compact, maar Skondras. biedt zowel veel koffer- als zitruimte voor- en achteraan. Het voertuig De Pulsar’s zijn allemaal in de mag dan in eerste instantie wel als uitvoering Business Edition en bedrijfswagen fungeren, tal van met een 1.5 dCi-motor onder kap. Skondras’ medewerkers hebben “Deze versie richt zich vooral ook een gezin. Met de Pulsar op de bedrijfswagenmarkt en kunnen zij zowel hun professionele heeft alle belangrijke comfort- als privé activiteiten uitoefenen”, en vei l ig heidselementen aa n onderstreept Jerome Vervloet. boord, waa ronder a irco, een parkeerhulpsysteem én de around Aantrekkelijke fiscaliteit Stijn Skondras, CEO van Skondras: “De visie view monitor – een camera die alles die we binnen het bedrijf hanteren, is dat we rondom het voertuig filmt”, schetst “Andere troeven van de Pulsar voor iedereen een wagen van hetzelfde merk met identieke opties aankopen.” Jerome Vervloet. zijn de aantrekkelijke fiscaliteit, de

“Skondras is een bedrijf dat sales en marketing specialisten naar bedrijven detacheert voor korte- of langetermijnopdrachten. Deze mensen beschikken allemaal over een bedrijfswagen. Dus hebben Nissan Belux en de Di Nitto Autogroep de handen in elkaar geslagen om de N issan Pulsar bij Skondras te introduceren”, vertelt Jerome Vervloet, C orporate Sales Director Nissan Belux.

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Advertorial

Opel OnStar: uw persoonlijke assistent in connectiviteit en dienstverlening Opel OnStar is een persoonlijke auto-assistent die je op je wenken bedient, én over je veiligheid waakt. Na een aanrijding of bij een noodgeval worden de Opel-rijders automatische verbonden met een adviseur van het OnStar service center. “OnStar is elke dag bereikbaar, de klok rond,” zegt Roeland Vriens, Manager Fleet Opel Belgium. “Opel OnStar is een baanbrekende technologie die het comfort en de veiligheid van onze voertuigen verhoogt,” aldus Roeland Vriens. “OnStar is een beproefde oplossing. In de Verenigde Staten bestaat OnStar al 20 jaar, en mondiaal gebruiken 7 miljoen Opel-rijders deze technologie. Wereldwijd bood dit service center vorig jaar hulp bij 100.000 noodgevallen.

De 6 belangrijkste voordelen op een rij: 1. V eiligheid: 24/7 levens redden Opel OnStar is een servicecenter dat hulp biedt bij noodgevallen, of u er nu zelf om vraagt of niet. Als een airbag wordt geactiveerd, zal het callcenter van Opel OnStar automatisch worden gewaarschuwd. Een OnStar-medewerker neemt dan contact op met het voertuig om te vragen of de inzittenden hulp nodig hebben. Indien geen antwoord volgt, worden de hulpdiensten onmiddellijk naar de exacte locatie van het voertuig gestuurd. Ook bij een medische noodsituatie, of wanneer de bestuurder getuige is van een ongeval, drukt hij gewoon op de alarmknop.

in, de bestuurder hoeft enkel op “OK” te duwen. Ook horecazaken en toeristische attracties in de buurt vindt hij snel. 4. Real-time informatie Indien gewenst verstuurt Opel OnStar maandelijks een e-mail met een diagnose van de belangrijkste voertuiggegevens naar de bestuurder. Fleet managers en wagenparkbeheerders hebben toegang tot een aantal interessante gegevens over de verschillende wagens in hun OnStar Portal. 5. Bediening op afstand met app Opel-rijders kunnen met hun smartphone vanop afstand verbinding maken met hun voertuig dankzij de OnStar app. Zo kunnen zij van om het even waar contact opnemen met OnStar. Ze kunnen voertuiggegevens oproepen, zoals het oliepeil of bandenspanning, de wagen van op afstand openen of sluiten, online lokaliseren, of gewoon de lichten doen knipperen. 6. 4G verbinding met WiFi-hotspot Dankzij een 4G-verbinding wordt de auto een mobiele WiFihotspot, zodat apps en diensten makkelijk toegankelijk zijn. Op deze WiFi-hotspot kunnen tot zeven toestellen in en rond het voertuig worden aangesloten. In het buitenland is er geen roamingkost meer. De WiFi-toegang kan ook tijdelijk worden aangevraagd. Ook deze dienst wordt binnenkort geactiveerd.

2.Bijstand bij autodiefstal Als een Opel-voertuig wordt gestolen, kan OnStar samenwerken met de politie om de wagen snel en veilig terug te vinden. Met de startblokkering kan Opel OnStar vanop afstand een signaal sturen naar het voertuig om de motor niet te laten starten na een diefstalaangifte. 3. Bestemmingen downloaden OnStar kan een gevraagde bestemming snel downloaden naar het navigatiesysteem van de auto. De OnStar operator voert het adres

Opel Onstar: altijd beschikbaar en eenvoudig te bedienen.

Voor meer informatie: Opel OnStar www.opelonstar.be Tel. (lokaal, gratis): 0800/81 676 opel.customercare@be.gm.com

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Dirk Huygens Corbus Advocaat www.corbus.be

Wat met je aandelenportefeuille bij faillissement van de financiële instelling?

Dennis Wollants Corbus Advocaat www.corbus.be

Een tweede financiële crisis is volgens meerdere berichten niet ondenkbaar. Is uw aandelenportefeuille beschermd bij een eventueel faillissement/onvermogen van uw erkend rekeninghouder, of de financiële instelling die optreedt als financiële tussenpersoon?

Executive summary In geval van een eventueel onvermogen/faillissement van de erkend rekeninghouder vallen de door u als belegger aangehouden (gedematerialiseerde) effecten niet in de boedel van het faillissement. U beschikt over een(onlichamelijk) mede-eigendomsrecht, en kan op die manier uw eigendom terugvorderen/ revindiceren op uw aandelen die op rekening staan bij een “vereffeningsinstelling” . Op deze manier is uw aandelenportefeuille beschermd bij een eventueel faillissement van de rekeninghouder.

De “vereffeningsinstelling” is in België de centrale instelling waar alle gedematerialiseerde effecten worden verzameld. Als belegger moet je een effectenrekening openen, ofwel rechtstreeks bij een erkend rekeninghouder, ofwel bij een financiële tussenpersoon die op zijn beurt een rekening heeft bij een erkend rekeninghouder. In de praktijk werken de meesten via een effectenportefeuille bij hun financiële instelling. Deze instellingen openen bij de “vereffeningsinstelling” een rekening, waarop de (gedematerialiseerde) effecten die de belegger aankoopt worden gestort.

De vereffeningsinstelling houdt alle effecten van dezelfde categorie, en met dezelfde rechten eraan verbonden, samen op een rekening, zonder onderscheid naar wie uiteindelijk de info@cxonet.be eigenaar ervan is. Als belegger kan

www.cxonet.be

u dus niet precies aanduiden welke gedematerialiseerde effecten juist van u zijn. De vereffeningsinstelling verbindt de beleggers en erkende rekeninghouders.

Revindicatierecht bij faillissement De boeking op de effectenrekening vestigt een (onlichamelijk) medeeigendomsrecht (art. 468 W.Ven) in hoofde van de belegger op de universaliteit van dezelfde categorie. De belegger beschikt aldus over een zakelijk recht en bezit krachtens artikel 471 Wetboek Vennootschappen over een revindicatierecht in geval van faillissement van de rekeninghouder. Wanneer de rekeninghouder zich aldus in staat van faillissement of een andere vorm van samenloop bevindt, kunnen de titularissen van een effectenrekening deze effecten

terugvorderen. Deze terugvordering gebeurt op collectieve wijze en vormt een aparte massa die niet in de boedel van de failliete rekeninghouder valt. In het (eerder theoretische geval) dat de algemeenheid onvoldoende effecten bevat om alle vorderingen van titularissen te voldoen (bijvoorbeeld indien de gefailleerde rekeninghouder onrechtmatig effecten uit de algemeenheid heeft gehaald, wat in de praktijk zelden voorkomt), wordt de algemeenheid prorata verdeeld onder de eigenaars in verhouding tot hun rechten. Indien de gefailleerde rekeninghouder zelf rechthebbende was van een aantal effecten van dezelfde categorie, worden deze effecten gebruikt om de algemeenheid aan te vullen.

Goede bescherming, lage dekking In België worden de effectenportefeuilles dus goed beschermd. Daarom wordt in het (eerder theoretische geval) dat de algemeenheid onvoldoende effecten bevat om alle vorderingen te voldoen, slechts voorzien in een maximale dekking van EUR 20.000,- per persoon en per financiële instelling.

april-May april-may 2016

Reeks: Risk Management (1)

Creëer een risicocultuur

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

finance & Legal

“70 à 80 procent van de IT-risico’s in bedrijven duiken van binnenuit de organisatie op,” stelt Carl Leeman, Chief Risk Officer van Katoen Natie. “Soms met opzet, soms onbewust door bijv. het gebruik van privé mobiele devices of usb-sticks die men aansluit op het bedrijfsnetwerk nadat deze reeds elders besmet werden zonder dat men dit wist. Hierdoor kunnen virussen zich snel verspreiden binnen een bedrijfsnetwerk.”

PAGINA 60

Wat met je aandelenportefeuille bij faillissement van de financiële instelling? PAGINA 62

Risk Management: Creëer een risicocultuur

lees verder op pagina 62

CxO Expert Group Finance & legal

Erik Boone

Kris Coppens

CFO Gosselin Group

Finance Director Bosal Benelux

Luc Janssens

Johan Lambrecht

Financieel directeur Aveve

Hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel

Sylvain dal Vecchio

Guy De Roover

Paul Lievens

Johan Maes

Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions

CFO Ondernemingen Jan De Nul

CFO Esselte

Directeur Financieren Aquafin

Patrick Descamps

Rudi De Winter

Regine Slagmulder

Marc Van Gastel

CFO EOC Belgium

Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business Schooll

CFO Van Laere

Head of Department Invest FIT

Matthew Fite CFO Randstad België & Luxemburg

Joris Verweij

Financial Director Alken-Maes

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

CxO Redactie

Reeks: Risk Management (1)

Risicobeheer is een snel groeiende discipline en er zijn vele en verschil lende opvattingen en beschrijvingen van wat risicobeheer inhoudt. Carl Leeman: “Volgens mij is de beste omschrijving de volgende: ‘Een methodiek om de doelstellingen van het bedrijf zo goed mogelijk te realiseren en vervolgens te vrijwaren.’ Bij Katoen Natie zorgt het Risk Departement voor onder andere het opstellen,

de wet vastgelegde richtlijnen. Bij de niet-financiële organisaties is er voora l een onderscheid tussen de beursgenoteerde en niet beursgenoteerde bedrijven. Bij de eerste groep zal men ook veelal een formeel risicobeheer zien dat aan bepaalde regelgeving moet voldoen. Bij niet-beursgenoteerde bedrijven zal de risk manager (als die er is) en de bedrijfscultuur

zouden naar hun eigen functie moeten k ijken va nu it een risicoperspectief. Wanneer het belang van risicobeheer doordringt binnen alle lagen van het bedrijf, kunnen die risico’s efficienter behandeld worden en wordt er beter samengewerkt. Door te communiceren en informatie te verspreiden over risico’s gaan mensen bewust om met risico’s en stellen ze er zich vragen bij.”

“Alle medewerkers zouden naar hun eigen functie moeten kijken vanuit een risicoperspectief.” (Carl Leeman)

Cybercriminaliteit

Carl Leeman, Chief Risk Officer van Katoen Natie: “Door te communiceren en informatie te verspreiden over risico’s gaan mensen bewust om met risico’s en stellen ze er zich vragen bij.”

nakijken en mee onderhandelen van de commerciële contracten, c o örd i n at ie v a n ve i l i g he id , m i l ieub eleid , i nter ne aud it , verzekeringen en het schadebeheer.”

Financiële en niet-financiële bedrijven Carl Leeman maakt binnen risk management het onderscheid tussen financiële – zoals banken en verzekeringsmaatschappijen en niet-financiële bedrijven. “Bij financiële bedrijven zijn er heel specifieke werkwijzen om aan risk management te doen en het is onderhevig aan heel wat door

www.cxonet.be

bepalen hoe men de job invult. De belangrijkheid van risico’s verschillen niet enkel van sector tot sector, maar ook van bedrijf tot bedrijf. Maar risicobeheer is van tel voor elk bedrijf: of het nu gaat om een beursgenoteerd bedrijf dat wettelijke verplichtingen heeft die altijd en overal gelden, of om de bakker op de hoek die zijn risicobeheer op enkele A4’s kan neerschrijven.”

Welke trends ontwaart Carl Leeman binnen het risico management? “Cybercriminaliteit is momenteel, en ook wel voor de komende jaren, één van de grootste risico’s waar bedrijven mee kampen. Steeds meer bedrijven zijn immers afhankelijk van zowel het internet als IT as such. ‘Phishing fraud’ waar we momenteel mee geconf ronteerd worden, verdient de nodige aandacht.

Verder moeten we oog blijven hebben voor de snel wisselende geopolitieke en economische situaties De situatie in Rusland en NoordKorea, de nakende verkiezingen in de VS , de OPEC en andere, zijn zaken die heel snel kunnen veranderen en als bedrijf soms een (belangrijke) bijsturing vragen. Hoe we met het wisselende klimaat omgaan moet men, zeker bij nieuwe investeringen, ook bekijken . Van de opwarming van de aarde en de Risicocultuur “Waar het om draait,” aldus Carl milieu-impact tot de economische Leeman, “is het creëren van een crisis en de migratiebewegingen. risicocultuur. “Alle medewerkers Snel inspelen op de wijzigende

april-May april-MAy 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

De beroepsvereniging Belrim Carl Leeman is ondervoorzitter van de beroepsvereniging Belrim dat het risicobeheer promoot en faciliteert in de bedrijfswereld. Tussen de leden worden gegevens en ervaringen omtrent risicobeheer uitgewisseld. Binnen Belrim zijn een 200-tal leden actief.

finance and legal

waaronder de VS, Japan, Duitsland, Zw i t s e r l a n d e n S i n g a p o r e , cyberaanvallen beschouwen als de grootste bedreiging voor hun business.

Risico’s voor ondernemen context is een van de grootste uitdagingen van vandaag. Het komt er op aan om wakker en flexibel te blijven en het vermogen te hebben om snel van koers veranderen.”

Global Risks Report 2016 (WEF) Het onvermogen om ons aan te passen aan de klimaatverandering en de mislukking om de gevolgen ervan terug te dringen, zijn de risico’s met de grootste potentiële impact in 2016. Dat blijkt uit het Global Risks Report 2016 van het World Economic Forum (WEF). A l s we k ij k e n we n a a r d e waarschijnlijk heid, dan is de g r o o t s c h a l i g e o n v r ij w i l l i g e m i g r at i e r i s ic o nu m m e r 1. Extreme weersomstandigheden, het onvermogen om de gevolgen van de klimaatverandering in te perken, internationale conflicten met regionale gevolgen en grote natuurrampen vervolledigen de top 5.

risico’s, die in 2015 nog als het meest Het Global Risks Report 2016 geeft waarschijnlijk werd beschouwd, zijn overigens data op nationaal niveau mee over hoe ondernemingen nog volop aanwezig. wereldwijde risico’s percipiëren in hun eigen landen. Werkloosheid Technologische risico’s De dreiging van technologische en ondertewerkstelling blijken het r i s i c o ’s z o u i n 2 016 o o k meest zorgwekkende risico te zijn werkelijkheid kunnen worden. om te ondernemen in meer dan een H o e w e l c y b e r a a n v a l l e n vierde van de 140 ondervraagde l icht st ijgen qu a i mpac t en landen. Enkel in Noord-Amerika waarschijnlijkheid, vormen andere staat dit risico niet in de top 5. risico’s, zoals het uitvallen van Prijsschommelingen op het vlak bedrijfskritische IT-infrastructuur, van energie is het tweede meest een kleinere bedreiging volgens verspreide risico. Dat risico staat risicospecialisten. Voorlopig hebben in 93 van de ondervraagde landen technologische crisissen nog geen in de top 5 om te ondernemen. systemische impact gehad op Cyberaanva l len, zoa ls eerder economieën of veiligheid. Maar het aangehaald, staan in de top 5 van blijft wel een groot risico waarvan risico’s in 27 landen. Dat geeft de de gevolgen tot nu toe mogelijk omvang van de impact aan van dit onvoldoende werden becijferd. groeiende risico dat al menig land Een groeiend aantal bedrijfsleiders heeft getroffen. lijkt die mening te delen. Getuige daarvan het feit dat zij in 8 landen,

Executive summary Dit is het eerste artikel in een zesdelige reeks over Risk Management. Deze reeks zal CxO’s een beeld geven van Risk Management anno 2016. Het eerste gesprek is met Carl Leeman, Chief Risk Officer van Katoen Natie. info@cxonet.be

Milieurisico’s Ondanks de aanwezigheid van een groot aantal andere en duidelijk z ic ht ba re r i sic o’s , b ek le den milieurisico’s een prominente plaats in het risicolandschap anno 2016. De stijgende inkomensongelijkheid, die in het rappor t va n 2014 ex tra werd belicht, komt dit jaar duidelijk naar voor in de toenemende interacties met risico’s op het vlak van sociale instabiliteit, st r uc t u rele werk loosheid en ondertewerkstelling, en de negatieve gevolgen va n technolog ische vooruitgang. Ook geopolitieke

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Expats in België, wie zijn ze? • Top 3 nationaliteiten: Verenigde Staten: 8 % Groot-Brittannië : 8% Italië: 7% • Gemiddelde leeftijd: 37.6 j • Geslacht: 63% V, 37% M • Gemiddeld aantal werkuren/week: 40.3 u (Bron: Expat Insider, The InterNations Survey 2014)

www.cxonet.be

april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Expats

Expat in eigen land

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Bedrijven die expats inschakelen worden geconfronteerd met een heuse administratieve rompslomp. Dat hoeft nochtans niet zo te zijn. Er zijn nu vele manieren om expats in te zetten, zonder dat dit veel lasten meebrengt.

human resources Pagina 66

Expat in eigen land Pagina 68

lees verder op pagina 66

Data driven project management Pagina 70

Business Women Lunch met Gwendolyn Rutten Pagina 72

Niko zet in op Quick Response Manufacturing

CXO EDITORIAL EXPERTS

Bruno Koninckx

Goele Geeraert

CxO Expert Group Human Rescources

Prof. dr. Peggy De Prins

Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS

Patrick Muylle

Directeur personeel en organisatie Campina Belgium

Ann De Ryck

HR Director Generali Belgium

Kristian Vandenhoudt HR Manager Atlas Copco

Koen Dewettinck

Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School

Marc Van Hoecke

HR Counsel KPMG

Walter Engels HR Manager Aveve

Pascale Van Hoecke

Personeelsdir. Gem. Havenbedrijf Aâ&#x20AC;&#x2122;pen

Raymond Evens

HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)

Geert Van Hootegem Hoogleraar KULeuven

Sonia Frey

Directeur personeelsbeleid De Lijn

HR Dept. Director McDonaldsâ&#x20AC;&#x2122; Belgium

General Manager Human Resources Komatsu

Frank Heuts

Denise Laros

Wouter Van Linden

Linda Verdonck

Tine Verweire

Vicky Welvaert

HR Director KPMG

Sabine Gekiere

HR manager Ricoh Belgium

HR Director Accorhotels Belgium & Luxemburg

HR Manager Asco Industries

Anneleen Wouters

HR Director Caterpillar Belgium

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

Eric Bober

Expats

Expats inzetten is natuurlijk meer dan iemand in een ander land droppen, er komt erg veel bij kijken. Sommige bedrijven zetten systematisch expats in en hebben hier een goed beleid rond ontwik keld. “Vanuit ons moederhuis in Japan worden daar ook richtlijnen rond gegeven, zij stellen een policy op voor alle kantoren wereldwijd,” zegt Frank Heuts, General Manager Human Resources bij Komatsu Europe en lid van de CxO Expert Group. “Dat omvat de kosten voor huisvesting, mobiliteit, enz. en compensaties om bepaalde nadelen van gastlanden zoals gebrekkig onderwijs of politieke problemen te compenseren.” “Wij hebben nog geen specifiek beleid rond expats,” vertelt Linda Verdonc k , D i re c tor Hu m a n

Resources bij Ricoh en lid van de CxO Expert Group HR. “Wij krijgen een functieomschrijving door en iedereen mag daarop solliciteren. Ik vind het een positieve evolutie dat Belgen kans maken op buitenlandse functies en dat je dat als werkgever kan opnemen in de doorgroeimogelijkheden.”

Relocatiekantoor Bedrijven die veel met expats werken, nemen vaak een professionele derde partner zoals een relocatiebureau onder de arm. “Ik denk dat je de hele organisatie zelf wel kunt regelen, maar dat is erg arbeidsintensief en daar hebben we de tijd niet voor,” zegt Frank. “In dat opzicht is het goed dat je een partner hebt die het bedrijf goed kent en die weet wat de noden en wensen zijn van van zowel het bedrijf

Uit een studie van InterNations, een globale organisatie voor expats, blijkt dat België niet slecht scoort volgens de expats zelf. België bekleedt plaats 29 (op 61 onderzochte landen, cijfers van 2014). Expats komen in de eerste plaats omwille van het werk naar België; zij komen zowel in de publieke als de private sector terecht. Zij vinden globaal genomen dat ze goed ondersteund worden door hun werkgever: ongeveer de helft krijgt bijstand met verhuiskosten (48%), twee vijfden met behuizing (40%), en een derde met Visa (31%) en de taal of de interculturele training (29%). De centrale ligging in Europa en de mogelijkheid tot reizen zijn grote troeven. Dit wordt erg gewaardeerd door de expats, omdat bijna de helft van de respondenten klaagt over het weer.

Executive summary Bedrijven die expats inschakelen worden geconfronteerd met een heuse administratieve rompslomp. Nochtans hoeft dat niet zo te zijn. De hele organisatie kan door het moederbedrijf gebeuren, maar dat vraagt tijd. Daarom kan het interessant zijn om de hulp van een professioneel relocationkantoor in te roepen. Of om de mensen op afstand te laten werken, zodat ze zich niet hoeven te verplaatsen.

België als gastland voor expats

Linda Verdonck, Director Human Resources bij Ricoh: “Ik vind het een positieve evolutie dat Belgen kans maken op buitenlandse functies.”

Ook de hoge kwaliteit van het onderwijs is een aantrekkingsfactor. Ongeveer twee derde van de deelnemers (65%) is erg tevreden, ongeveer de helft van onze respondenten is het ermee eens dat het onderwijs betaalbaar is, tegenover slechts 29% van de respondenten wereldwijd. De beschikbaarheid (55%) en de betaalbaarheid (52%) van kinderopvang, scoren maar een beetje beter dan de globale gemiddelden (49% en 46% respectievelijk). Als je alle elementen echter combineert, dan komt België uit op een 9e plaats qua gezinsvriendelijkheid.

info@cxonet.be

www.cxonet.be

april-May april-MAy 2016

human resources

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Frank Heuts, General Manager Human Resources bij Komatsu Europe: “Ik denk dat je een expatriëring zelf wel kunt regelen, maar dat is erg arbeidsintensief.”

waar de expat terecht komt als van de expat zelf. Wij werken bijvoorbeeld met veel Japanners die hun eigen cultuur hebben en mobiliteit erg op prijs stellen. Voor het juridische aspect werken wij samen met SD Worx. Die specialiseren zich ook in werken in buitenlandse omgevingen. Voor ons betekent dit bijvoorbeeld dat Japanners geen sociale zekerheid in België betalen omdat er een overeenkomst tussen Japan en België is, zij sociale zekerheid blijven betalen in hun thuisland. Zij betalen wel belastingen, zowel hun inkomen hier als in Japan wordt belast. Ondertussen hebben wij over werken met Japanners veel expertise opgebouwd, maar wij raden het toch aan om bij financieel-juridische zaken ondersteuning te zoeken van een professionele partner die goed belezen is.”

het buitenland te gaan als het echt nodig is. Dit zijn dan wel geen echte expats. Voordeel hiervan is dat de “waarde” van de medewerker stijgt, zonder dat hij of zij grote verplaatsingen moet doen of de Belgische sociale voordelen verliest. Zolang het tijdsverschil tussen moederbe-

Business_Card_lig_FR_Layout 1 24/11/15 10:24 Page 1

SANS INFORMATION VOTRE ENTREPRISE EST AVEUGLE COMME UNE TAUPE

Ouvrez vos yeux grâce à Trends Top.

Telewerken i.p.v. expatriëring Soms kan het interessant zijn om via telewerken te werken, en enkel naar

april-may 2016

drijf en gastbedrijf niet te groot is, levert dit geen grote moeilijkheden op. “Wij hebben geen expats als medewerker,” vertelt Linda Verdonck. “Vroeger werd geprobeerd om mensen in het buitenland te laten werken onder Brits contract, maar dat wilden zij niet. Zij wilden hun sociale voordelen niet verliezen. Daarom wordt het Belgisch contract voortgezet. Alle kosten worden doorgefactureerd naar het hoofdkwartier. Dat maakt dat ze geen anciënniteitsrechten, sociale zekerheid of rechten op wettelijk pensioen verliezen. Er is geen breuk in hun arbeidsvoorwaarden, maar ze gaan er wel op vooruit omdat hun functiewaarde stijgt, zonder contact te verliezen met de Belgische familie en vrienden. Dat is de reden waarom heel wat Belgen solliciteren op Europese functies via Ricoh. Ze moeten ook niet verhuizen, zo blijft de work-life balans in evenwicht. Zij werken op internationale functies vanuit België, als zogenaamde virtual workers. Deze collega’s kunnen mensen aansturen vanuit België via ons eigen Unified Communication System (beveiligde videoconferentie). Op die manier kunnen we het aantal verplaatsingen beperken.”

www.trendstop.be

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Newsletter PMI

Data driven project management

Couple and Analytics with Project Management Business Analysis

Christoph Vergult is Director Marketing and Communication with the Belgium Chapter of Project Management Institute (PMI).

Forward thinking project management outgrows the t raditional planning and proactive mitigation of any risks of deploying a defined technology solution. Data driven project management is more discovery-driven, where decisions are made based on data, analytics and analysis. Allied forces Project managent primarily focuses on delivering a defined scope on schedule and within budget. Business Analysis looks to set the right requirements to improve the end results and has a laser focus on managing stakeholder expectations. The combination of these two skill sets is essential for project success. And both skills should remain in very close collaboration throughout a project.

Big data, small data

Executive summary High performing organisations are more than two times more likely to focus on a close and strong cooperation between Business Analysis, Analytics and Project Management. Accurate requirements management with effective project management and continued data management is key to sustain the original project goals and business objectives.

With the majority of organisations having big data investments planned in the next two years (Gartner 2015), it is important to know how to use big data for business goals. Rather than just mining data, it could be more beneficial to just target a segmented set of data. Such “small data” can have a big impact with a substantial higher ROI. Instead of casting a wide net with a cumbersome and often very expensive analysis, more attention should be spend on the customisation of capture and risk management. What part of our project or interaction shall we track and how does this affect our (relationship with our) stakeholders? Project and portfolio leaders must capture and prioritize insights in order to deliver real results. And this often works best with small data. What’s even more; the actual capture, analysis, improvement and control of a organisation’s project management processes might prove far more valuable in guiding data based decision making. Almost 50% of the big data projects planned for the coming two years have process efficiency as one of the primary goals. Remember, quality trumps quantity.

Challenging times Data based decision making for projects requires a considerable understanding of statistics, analytics and business analysis. It requires adequate data quality policies and a sound understanding of the limits and boundaries of big/small data. McKinsey predicts that “by 2018, the United States alone could face a shortage of 140,000 to 190,000 people with deep analytical skills as well as 1.5 million managers and analysts with the know-how to use the analysis of big data to make effective decisions.” It is therefore key that high performing organisations now start to reinforce their project management practices with business analysis and analytics.

Ongoing Business Analysis

Though often only implemented during the initial stage of a project, real business analysis continues throughout and even after project completion. Problems and opporinfo@cxonet.be tunities will continuously require analysis and assess-

www.cxonet.be

ment. Key business analysis will support a business activity or element throughout its life cycle.

About PMI’s Thought Leadership Series: www.pmi.org/learning/thought-leadership.aspx. Further information can be obtained from info@pmi-belgium.be.

april-May april-MAy 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Advertorial

NOVA Relocation en Altair Global vormen samen wereldwijde speler in mobiliteitsbeheer NOVA Relocation is een relocation-bedrijf dat hoofdzakelijk voor internationale bedrijven werkt met internationaal mobiele werknemers. NOVA Relocation begeleidt zowel de Human Resources-afdeling als de werknemer bij de mobiliteit.

Managing Director Walter Vermeeren: “Wij bestaan dit jaar 25 jaar, met in het totaal 30 vaste medewerkers en 40 freelancers. De belangrijkste klanten zijn nog steeds Amerikaanse multinationals met hoofdkantoren in Europa en Europese multinationals met kantoren in onze vier thuislanden. We zien wel een duidelijke groei bij de grotere KMO’s die hun eerste stappen in het buitenland zetten en een eerste medewerker uitsturen.” Met eigen kantoren in België, Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk én partners in meer dan 150 landen, kan NOVA Relocation onder meer volgende diensten aanbieden: visa’s, werkvergunningen en beroepskaarten regelen, zoeken naar geschikte huisvesting en organiseren van de verhuis zelf, taallessen, ondersteuning bij sollicitaties van de begeleidende partner en vastleggen van internationale scholen.

Nog stevigere internationale verankering 2016 is voor NOVA een belangrijk jaar. “Door het samengaan met Altair Global, krijgen we een nog stevigere internationale verankering”, gaat Walter verder. “De nieuwe naam van NOVA Relocation in al onze vestigingen wordt vanaf nu Altair Global, zodat we onze klanten en prospecten onmiddellijk duidelijk kunnen maken dat ons aanbod inhoudelijk en geografisch wordt versterkt.” “Vorig jaar konden zowel Altair als NOVA schitterende resultaten voorleggen, met een sterke omzet- en margestijging, en dit in een moeilijke globale relocation-markt die zeer sterk aan het

Voor meer informatie: NOVA Relocation Group – Altair Global Bosdellestraat 120 bus 8 1933 Zaventem Tel + 32 (0) 2 785 09 05 www.novagrp.eu www.altairglobal.com

april-may 2016

veranderen is: een jongere expatpopulatie, met kortere of lokale arbeidscontracten, in vele nieuwe locaties, vooral in Azië en in Zuid-Amerika.”

Betere dienstverlening op maat Dankzij deze samenwerking kunnen Altair en NOVA een nog betere dienstverlening op maat van de klanten aanbieden. Een Franse multinational met sterke aanwezigheid in België vroeg bijvoorbeeld naar ondersteuning van de expats die in België aan de slag gingen. Dit is een voorbeeld van het zogenaamde ‘Destination Services aanbod’: housing, school search & settlingin en zo voort. Zeer snel kwam er het beheer van alle verhuizingen bij, met inbegrip van de selectie van het meest effectieve en efficiënte verhuisbedrijf per type expat en per oorsprong of bestemming: België kwam dan niet enkel als bestemmingsland maar ook als oorsprongsland in beeld. Niet veel later werd de dienstverlening verder uitgebreid met het beheer van expats die van land A naar land B verhuisden, zonder zelfs België aan te doen. En dit voor alle diensten: destination services, immigration services en move management. “Het leuke aan dit project is vervolgens dat de kantoren van de klant in het Verenigd Koninkrijk en in Frankrijk voor dezelfde diensten beroep begon te doen op onze teams in deze landen. De klant was dus zeer tevreden over de kwaliteit en de efficiëntie,” vertelt Walter. “En nu we Altair Global werden, vroeg dit bedrijf naar bijkomende, voor Europa nieuwe diensten. Het gaat hier enerzijds om het beheer van alle internationale reizen van de expats en hun familieleden, en anderzijds het beheren van alle onkosten die met de expatriatie zelf te maken hebben. In het kader van ons samengaan met Altair Global worden we dus enkel maar sterker en efficiënter in ons aanbod,” besluit Walter.

Walter Vermeeren Managing Director Altair Global Holding walter.vermeeren@novagrp.eu

Véronique Fauconnier Business Development Director veronique.fauconnier@novagrp.eu

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Succesvolle Business Women Lunch met Gwendolyn Rutten

“ Ik wil verder kijken dan dagjespolitiek ” Mentorprise organiseerde op 16 februari een Business Women Lunch met als gastspreker Gwendolyn Rutten, voorzitter van Open VLD. Ze praatte openlijk over haar weg naar de top die heel leerrijk was, en over de uitdagingen waar we als samenleving voor staan. CxO Magazine is mediapartner van Mentorprise.

Hilde Pauwels

www.cxonet.be

Aan de Business Women Lunch namen 25 vrouwen deel, die gastvrouw Marleen Smekens – Managing Partner - welkom heette. Deze dames vervullen topfuncties in bedrijven, bij de overheid en bij consultancy-organisaties. Er was uiteraard de interesse in het verhaal van Gwendolyn Rutten, maar ook de wens om kennis te maken met andere vrouwen met een boeiende professionele loopbaan. Netwerken en het uitwisselen van ideeën en ervaringen is immers verrijkend. Het is daarom boeiend om ook te kijken hoe anderen het aanpakken, dit verruimt de blik. En zoals Gwendolyn Rutten het aanhaalde: haar oma kon een tijdlang niet stemmen omdat het voor vrouwen destijds verboden was. Weliswaar is er veel veranderd. Maar ook bij de deelnemers luidde het tijdens de kennismaking dat vrouwen nog steeds op een glazen plafond stuiten als het om de absolute top gaat, ook al bereiken ze nu iets vlotter dan vroeger een hoge positie.

kabinetschef en werkte dus achter de schermen. Ik kreeg zin om nu voor de schermen te werken en stelde me kandidaat. Sommigen vonden het best wel sympathiek, het kon geen kwaad, opperde men. Toch meende ik het. Een politieke stamboom heb ik niet. Weliswaar was mijn opa ooit burgemeester van een klein dorpje, nog voor de fusie van gemeenten. Maar ik heb hem nooit als politicus gekend. Nu ja, misschien heb ik toch via hem de politieke microbe te pakken gekregen. Gemakkelijk zou het voor mij als vrouw niet zijn, want Open VLD had het etiket een machopartij te zijn”, vertelt ze.

Politieke microbe

Eerste plaats

Gwendolyn Rutten vertelde openlijk over het proces dat ze doormaakte om voorzitter van Open VLD te worden. In 2009 waren er verkiezingen en stelde ze zich kandidaat. De partij maakte toen een dip mee en zakte weg in peilingen. Er was nood aan een nieuwe impuls. “Ik was op dat moment

Bij de volgende federale parlementsverkiezing werd haar de tweede plaats aangeboden, maar ze weigerde en eiste het lijsttrekkerschap op. “Ik wou anders niet deelnemen. Het was deels blufpoker, maar ik zag heel goed in dat je voor jezelf moet opkomen, niemand geeft het je cadeau.” Ze haalde het.

Gwendolyn Rutten gaf ooit vorming aan lokale afdelingen, waar ze tal van discussies voerde over allerlei thema’s en zo de basis goed leerde kennen. “Ik haalde het voorzitterschap echter niet, jammer, maar ik leerde uit de mislukking en de teleurstelling. Meer dan ooit had ik de smaak te pakken.”

De regeringsvorming bereikte echter een legendarisch record en sleepte maar liefst 541 dagen aan. De situatie was desastreus: er was niet alleen een politieke crisis, maar ook financieel, institutioneel en economisch waren er tal van problemen. “Dit hield ook mogelijkheden in. Er was geen regeera kkoord, we waren dus niet gebonden aan bindende afspraken. Daardoor konden we verschillende wet gevende initiatieven nemen, zoals over asiel en migratie. We lieten ons geregeld horen.” Een ministerpost zat er voor Gwendolyn Rutten toen niet in, de keuze viel op Maggie De Block. Ook toenmalig partijvoorzitter Alexander De Croo opteerde voor een ministerpost en zo kwam de voorzittersstoel opnieuw vrij.

“Allianties zijn echt wel nodig om de top te bereiken.” (Gwendolyn Rutten) Allianties “Ik zag opnieuw een kans. Alles zat goed, maar ik had intussen geleerd dat allianties heel belangrijk zijn. Je maakt afspraken, vaak heel zakelijk, over wat je voor elkaar kunt betekenen. Dit is essentieel om succes te boeken. Tegelijkertijd verkeerde de partij in een crisis, als voorzitter kwam het er op aan om risico’s te durven nemen, ik wou

april-May april-MAy 2016

human resources

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Politiek heeft volgens Gwendolyn Rutten enkele typerende kenmerken. Er zijn de grote ego’s, de vele mensen met een flinke dosis zelfvertrouwen en vooral veel ambities.

er echt voor gaan.” Gwendolyn Rutten werd partijvoorzitter en vormde een tandem met Maggie De Block die ondervoorzitter werd. Nog steeds zijn ze sterkhouders van Open VLD. Politiek heeft volgens Gwendolyn Rutten enkele typerende kenmerken. Er zijn de grote ego’s, de vele mensen met een flinke dosis zelfvertrouwen en vooral veel ambities. “Je hebt politici die iets willen zijn en anderen die iets willen doen. Mijn werkinstrumenten zijn ideeën en de mensen die uit eigen beweging achter die ideeën gaan staan. Dat betekent heel veel discussiëren en compromissen sluiten. Een ondernemer kan zelf bepalen wie hij mee aan boord neemt, er is een zekere mate van hiërarchie mogelijk. Hij heeft een bepaald product voor ogen. In de politiek daarentegen is er heel veel animositeit met soms ook zenuwachtige reacties als gevolg. Voor buitenstaanders is dat niet altijd gemakkelijk te begrijpen, maar de algemene stemplicht impliceert dat elke stem die Open VLD krijgt, verloren is voor een

april-may 2016

andere partij en dat creëert spanningsvelden.”

Psychologie Bij het leidinggeven aan een complexe organisatie zoals een politieke partij komt heel wat psychologie kijken, een thema waarover Gwendolyn Rutten best wel een boek over zou willen schrijven. “Ik woon heel wat vergaderingen bij en ik zie vaak echt wel een verschil tussen de attitudes van mannen en vrouwen. Mannen hebben meestal een concreet doel voor ogen en maken vooraf allianties om dat te bereiken. Vrouwen bereiden de vergadering goed voor, ze handelen de agendapunten af. En na afloop knaagt het soms omdat ze hun doel niet haalden, daar hadden ze te weinig aandacht voor. Het komt er ook op aan om prioriteiten te stellen in hetgeen je wilt bereiken. En je moet op sommige momenten het puntje van je tong kunnen af bijten om later vanuit een sterkere positie je standpunt in te nemen. Ook empathie speelt een rol. Wees begaan met anderen, hou rekening met de situatie waarin ze zich bevinden.”

Vragenuurtje De deelnemers aan de lunch stelden pertinente vragen. Een dame wou weten wat een stem voor Gwendolyn Rutten zou betekenen. “Er is nog heel veel werk aan de winkel. Er is de dagjespolitiek, maar ik wil veel verder kijken en inspelen op uitdagingen waar de samenleving voor staat. Iedereen kan me helpen om daarover mee na te denken. Er zijn belangrijke pistes. Zo is een fiscale hervorming echt wel nodig. Ik ben het niet eens met de stelling dat alle euro’s evenveel waard zijn. Wie in loondienst werkt, weet waar hij financieel aan toe is. Alles ligt vast. Maar wie als zelfstandige onderneemt, beseft dat er risico’s zijn. Hij leent bij de bank, heeft geen gegarandeerd vakantiegeld of een vastliggend pensioen. Die euro’s wegen zwaarder. Daarnaast is een sturende belasting wenselijk die mensen aanzet tot het opnemen van verantwoordelijkheid voor hun eigen gedrag. Dit vergt uiteraard een hele omwenteling die veel tijd zal nodig hebben”, aldus Gwendolyn Rutten.”

Executive summary Tijdens de geslaagde Business Women Lunch vertelde Gwendolyn Rutten over haar traject om voorzitter van Open VLD te worden. Voor de deelnemers was dit heel boeiend, bovendien was het een aangename kennismaking en verrijkend. info@cxonet.be

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Innovatieve Arbeidsorganisatie (IAO)

Niko zet in op Quick Response Manufacturing

Teams die zelf hun verlofplanning regelen en verantwoordelijkheden opnemen. De bekende schakelaar & deurbelproducent Niko focust op de principes van Quick Response Manufacturing en de Innovatieve Arbeidsorganisatie. “Dit is onze groeistrategie,” zegt Goedele Heylen, Operations Director van Niko.

QRM zorgt voor significante groei Goedele Heylen: “Quick Response Manufacturing is een productiestrategie die speciaal ontwikkeld is voor low volume/high mix combinaties en veel variatie. We doen dit met succes: ons servicelevel is gestegen, we zijn inderdaad gegroeid, hebben meer verschillende eindproducten, en hebben tegelijkertijd onze stock kunnen reduceren.”

Innovatieve Arbeidsorganisatie “De principes van QRM kunnen we alleen maar toepassen in een innovatieve arbeidsorganisatie (IAO),” benadrukt Goedele. “Onze toekomst zal gemaakt worden door onze mensen, door hun betrokkenheid, fierheid en goesting. Tegenover een complexe, volatiele buitenwereld moet je in je bedrijf Om optimaal te kunnen voldoen aan toenemende klanteneisen, koos Niko ervoor om in te zetten op ‘Quick Response Manufacturing’ (QRM). minstens evenredig veel flexibiliteit steken. We willen onze mensen omtunen van zuivere specialisten naar “Steeds meer klanten willen producten op maat en mensen die verschillende taken aankunnen. Als je steeds vaker is technologie daar een dominante speler in,” aldus Goedele Heylen, Operations Manager Wat is een Innovatieve Arbeidsorganisatie CxO Redactie van Niko. “Om optimaal te kunnen voldoen aan toenemende klanteneisen, kozen we ervoor om in te (IAO)? zetten op ‘Quick Response Manufacturing’ (QRM). Dit Arbeidsorganisatie is de wijze waarop organisaties de werkzaamheden die worden verricht, delen in verschillende is een manier van organiseren waarbij de focus ligt op jobs. In een traditionele aanpak van de arbeidsorganisatie het inperken van de totale doorlooptijd.” ligt de nadruk op het specialiseren van de werkzaamheden. Er Complexere wereld zijn departementen die het werk respectievelijk voorbereiden, “Vandaag en zeker de toekomst zien er anders uit dan ondersteunen, uitvoeren en coördineren. Maar in een meer dynamische omgeving die naast productiviteit ook kwaliteit, wat wij de voorbije decennia gekend hebben. De tijd flexibiliteit en duurzaamheid vraagt, leidt een optimalisering van de zuivere massaproductie is voorbij, de klanten van de delen niet zonder meer tot een geoptimaliseerd stellen hogere eisen qua functionaliteiten en we leven in een digitale wereld. Met andere woorden, de wereld geheel. Het gaat bij een IAO daarbij niet om het innoveren om wordt complexer en bij Niko geloven we erin dat we te innoveren, maar wel om het creëren van een aangepaste ons enkel kunnen aanpassen door o.a. de principes van organisatie om de strategische doelstellingen te realiseren op QRM toe te passen.” een efficiënte en effectieve manier, met maximale inbreng van “In feite begint ons verhaal in 2011: het jaar waarin we de belanghebbenden. Flanders Synergy is een innovatieplatform begonnen zijn met implementatie van lean. De focus lag dat dit innovatief organiseren duurzaam wil implementeren en toen vooral op productie en op machine-rendementen. organiseert ééndaagse opleidingen, workshops en de opleiding Senior Consultant in de Innovatieve Arbeidsorganisatie. In 2014 zijn we met QRM begonnen en we verlegden de focus stilaan van machine en productie, naar de klant.”

www.cxonet.be

april-May april-MAy 2016

human resources

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

mensen voldoende mogelijkheden geeft, zijn ze in staat om werkgerelateerde beslissingen zelf te nemen. Niko is daarom in een lerend netwerk gestapt, en daar hebben we veel geleerd over zelfsturing, over structuur, de rol van de leidinggevenden en over sterrollen.”

Voldoende regelruimte “Als we willen dat mensen daadwerkelijk bijdragen aan het succes van Niko, dan moeten wij hen helpen door hun voldoende regelruimte te geven en hen in een eerste stap de structuur geven om aan onze verwachtingen te kunnen voldoen. Ook de leidinggevenden zullen mee evolueren naar een rol van coach, motivator en ondersteuner.”

“Op dit moment focussen we op het primaire proces, de manuele montage. Onze operationele tea ms moeten in staat zijn dat proces zelfstandig uit te voeren, zonder af hankelijk te zijn van bv. leidinggevenden. Dit betekent bv dat ze hun verlof onderling regelen. Mensen zullen zo veel efficiënter werken, zelf betere werkwijzes vinden om meer vraag aan te kunnen.”

Executive summary

“Als we willen dat mensen daadwerkelijk bijdragen aan het succes van Niko, dan moeten wij hen helpen door hun voldoende regelruimte te geven en hen in een eerste stap de structuur geven om aan onze verwachtingen te kunnen voldoen.” (Goedele Heylen)

CxO Magazine bracht een bezoek aan schakelaar & deurbelproducent Niko in Sint-Niklaas dat de principes van IAO en QRM in het vaandel voert. Goedele Heylen, Operations Director van Niko, gaf meer uitleg. info@cxonet.be

Is uw organisatiestructuur mee? Betrokken medewerkers denken mee, zijn breed inzetbaar en collegiaal. Steeds meer organisaties zetten daarom in op teamontwikkelingsactiviteiten en het coachen van hun leidinggevenden. Zeer goede initiatieven, maar om het menselijk potentieel ten volle te helpen ontluiken zijn ook wijzigingen nodig in de verdeling van taken en verantwoordelijkheden. Flanders Synergy, het innovatieplatform op vlak van arbeidsorganisatie, begeleidt organisaties naar een slagkrachtige organisatiestructuur in termen van efficiëntie, kwaliteit, flexibiliteit en het vermogen tot innoveren. Hierbij wordt de nadruk gelegd op het creëren van jobs die de werknemers de mogelijkheid bieden een actieve rol op te nemen binnen de organisatie. Ben jij klaar om je organisatiestructuur tegen het licht te houden? www.flanderssynergy.be

april-may 2016

www.cxonet.be

Experience

our renovated

guest rooms!

Martin’s Brussels eu Boulevard Charlemagne 80 • 1000 Brussels • Belgium mbeu@martinshotels.com • +32 2 230 85 55

martinshotels.com

CxO Soundboard in Kasteel D‘Ursel: Smart Supply Chain Solutions

“Transport zal worden gedeeld” “De toekomst van de logistiek ligt in het delen van vervoerscapaciteit,”zegt expert Alex Van Breedam op de CxO Soundboard ‘Smart Supply Chain Solutions’. Digitalisering, uberisering en het physical internet waren de sleutelwoorden van deze dialoog. lees verder op pagina 76

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

general management Pagina 76

CxO Soundboard: Smart Supply Chain Solutions Pagina 80

Op de boekenplank Pagina 81

IT is de olifant in de bestuurskamer Pagina 82

Accountability: have your people chase the right rabbit Pagina 84

Social Karma lève 1 millions euro chez Internet Attitude Pagina 86

Hoe kunt u fysieke uitputting vermijden?

CxO Raad der Wiizen, zie fotogalerij pag 10-11 10

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

RAAD DER WIJZEN CONSEIL DES SAGES BOARD OF THE WISE

BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION

ALGEMENE DIRECTIE GROTE ONDERNEMINGEN

Frédérique Bruggeman

The Board of the Wise is a group of entrepreneurs, general managers and directors of SME’s, multinationals and non-profit organisations who decided to join the CxO community. In both CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital the members of the Board of the Wise are sharing their knowledge and inspiring vision through interviews and articles. ERELID RECENT TOEGETREDEN LID

Managing director Robert Half België en Luxemburg

Country manager ISS

Algemeen directeur Care

Ron Embrechts

Jean-François Guerrier

Luc Opdebeeck

Jan Ronsse

Jean-Paul Van Avermaet

Walter Van den Bossche

Country Manager, Hewlett-Packerd Belgium

BESTUURDERS COMMUNITIES

Kris Cloots

Country Leader Oracle

Managing director G4S Belgium & Luxemburg

Managing director Fujitsu Technology Solutions

CEO Eandis

Eric Ignoul

CEO Harvest Group

Alain Vandenbrande CEO Facilicom Services Group

Ludo Langen

Peter Lauwers

Ronnie Leten

Hedwig Maes

Danny VandeVyver

Koen Van Gerven

Dirk Van Roy

Rik Vanpeteghem

Site manager DSV Solutions

Managing director Unify Belgium & Luxemburg

Head of KPMG Advisory

CEO Bpost

President & CEO Atlas Copco

CEO Artexis Easyfairs

President EMEA Rockwell Automation

CEO Deloitte Belgium

Tom Meeus CEO Federale Verzekering

Chris Wuytens

Managing Director Acerta Consult

ALGEMENE DIRECTIE COMMUNITIES

Eddy Bruyninckx Afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen

Antoon De Proft

Voorzitter raad van bestuur IMEC

Prof. dr. Marc De Vos Directeur Itinera Institute

Mark Eyskens

Minister van Staat

Dirk Fransaer

Afgevaardigd bestuurder Vito

Marion Debruyne

Decaan Vlerick Business School

Ingrid Lieten

Vlaams parlementslid

Paul Matthyssens Decaan Antwerp Management School

Claire Tillekaerts

Algemeen directeur Flanders Investment & Trade

Frank Van Massenhove Directeur FOD Sociale Zekerheid

Bruno van Pottelsberghe Dean Solvay Brussels School

Cathy Berx Gouverneur Provincie Antwerpen

Bernard Caprasse Gouverneur Provincie Luxemburg

Lodewijk De Witte

Gouverneur Provincie VlaamsBrabant

Marc Lambotte CEO Agoria

Herman Reynders

Gouverneur Provincie Limburg

Koen Valgaeren

Algemeen directeur Vlaams Instituut voor Mobiliteit

Mieke Van Gramberen CEO Flanders Synergy

Katharina Müllen

Voorzitter ALIVE Dialogue

Karel Vinck

Coordinator at the EU Commission

Olivier Willocx Gedelegeerd bestuurder BECI

ALGEMENE DIRECTIE KMO’S

BESTUURDERS GROTE ONDERNEMINGEN

Noë Denecker

Bestuurder Honda Europe

Roger Kesteloot

Directeur Generaal, De Lijn

Luc Van den Brande Voorzitter Raad van Bestuur VRT

Eugène Beckers Chairman Zenitel

Eddy Bonne

Managing Partner Romulus NV

Anja Cappelle

Algemeen directeur The Reference

Christophe Cherry

Country director Atradius Belux

Paul Cools Lawyer & partner Laon

Rudi Deruytter CEO DATEX-CKV-Goffin Kredieten

Anneleen Desmyter CEO QRF

Danny Devriendt

François Goddet

General Manager Mediabrands Belgium

CEO at Zenith Optimedia

Burt Riské

Gert Roeckx

Viv Hermans CEO Arminios International

Jan Heiremans Managing director StepStone

Eric Verrept

Administrateurgeneraal Vlaamse Gemeenschapscommissie

Luc Hellemans CEO Arcadis

Eddy Helsen CEO ViCre

Isabelle Hoebrechts

Managing Director Institute of NeuroCognitivism

Wim Hoeckman

CEO Victor Buyck Steel Construction

Erwin Jansen

Managing Director, These Days

Peter Leyman

Managing Director Ryhove

Patrick Van Lijsebetten CEO Atlantae

General Manager Roularta Business Information

Luc Van den Bossche

Willy Van Overschée

CEO Unisys

Johan Sneyers

Geert Stienen

Algemeen directeur Val-I-Pac

CEO Agidens International

Peter Willems

Hans Wilmots

ONDERNEMERS KMO’S

Gonzales Stubbe

CEO Groep S

Gabriël Fehervari President Worldlinx

WWW.CXONET.BE

Jorik Rombout

Zaakvoerder Rombit

Nicolas Saverys

Gedelegeerd bestuurder Exmar

Marleen Smekens

Managing partner Mentorprise

Ann Vancoillie

Paul Van de Perre

CEO Caesar Real Estate Fund

Pascale Van Damme

General manager Dell

Voorzitter Raad van Bestuur Optima Global Estate

CEO CIMCIL

Walter Vermeeren

Managing Director Altair Global Holding

CEO Smart Carriers

Gedelegeerd bestuurder Creaplan

APRIL-MAY 2016

WWW.CXONET.BE

CEO BDO

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

CxO Redactie

CxO Soundboard in Kasteel D‘Ursel: Smart Supply Chain Solutions

Deelnemers aan de dialoog waren: Willy Van Overschée, Partner CIMCIL; Mattias Dreher, Managing Director Global Fairs; Jos Joos, director Supply Chain & Procurement KPMG ; Alex Van Breedam, prof KU Leuven en Antwerp Management School; Frédérique Bruggeman, Managing Director Robert Half Belux, Katharina Müllen, voorzitter ALIVE Dialogue, Patrick Van Lijsebetten, CEO E+ NV/Atlantae en Bart De Ridder, Country Managing Director Accenture.

“Europa wil tegen 2050 het ‘physical internet’ invoeren” (Alex van Breedam)

Wat zijn voor jullie slimme supply chain oplossingen? Jos Joos (JJ): “Veel bedrijven hebben een verouderde supply chain strucExecutive tuur. Supply chain wordt nog te vaak summary als een support functie beschouwd, Supply chain terwijl het deel uitmaakt van de medewerkers totale klantbeleving, de customer zijn mannen en experience.” vrouwen die ervoor zorgen dat de goederenstromen, Alex Van Breedam (AVB): “Ik merk de informatie voor het eerst date er ook vanuit stromen en de maatschappelijke hoek veel belanggerelateerde stelling is voor logistiek en supply kostenstromen zo optimaal mogelijk chain, wellicht onder invloed van de verlopen. Nieuwe e-commerce. Iedereen weet dat de slimme oplossingen online handel een eindig verhaal is moeten hen als we op deze manier blijven verder helpen om nog doen. Er zal nooit genoeg transportmeer verbetering, kostenefficiëntie, en capaciteit zijn om te kunnen leveren klantentevredenheid wat we willen leveren.” in de wacht te slepen. CxO Mattias Dreher (MD): “De digitaMagazine hield lisering zal nieuwe taken met zich hierover een CxO Soundboard. meebrengen voor de sector. Er is bijvoorbeeld actuele informatie over info@cxonet.be voertuigen, zendingen en leverings-

www.cxonet.be

opdrachten op elk moment beschikbaar. Dat zorgt ervoor dat logistieke processen aanzienlijk gemakkelijker kunnen worden gestuurd.” Frédérique Bruggeman (FB): “In de rekrutering is een grotere vraag naar supply chain profielen. Is het inderdaad zo dat logistieke functies knelpuntberoepen zijn?”

congestie in alle transportmodi. De huidige structurele files op maandagmorgen zijn te wijten aan het internetgedrag van de consument in het weekend. Ten derde dreigt een chauffeurstekort. Bij een van de grootste Belgische transporteurs bedraagt de gemiddelde leeftijd van de chauffeurs 49 jaar. Ten vierde, de verkoop van de bestelwagens is vorig jaar in België met 38 procent toegenomen. En tot slot, vandaag rijdt één vrachtwagen op vier leeg en is de gemiddelde beladingsgraad van een niet-lege vrachtwagen zo’n 58 procent.”

Katharina Müllen (KM): “Ik hoor overal dat de basis van een geslaagde supply chain ligt in de relaties met de leverancier, de klanten en met de interne afdelingen. Ik vraag me af hoe we die relaties beter kunnen onderhouden.” FB: “Is er dan geen mentaliteitswijziging bij de consument nodig?” Patrick Van Lijsebetten: “Klopt, is er veel vraag naar ingenieurs die AVB: “Ja, maar krijgen we de congetraind zijn in lean, in Kaizen en sument zo ver dat hij een week wil Six Sigma, of die gespecialiseerd zijn wachten op zijn internetaankoop? in de goederenstromen van shop- Daarbij komt dat kleine transporvloer tot ERP-systeem.” teurs als paddestoelen uit de grond schieten. Het bedrijf ‘Bring me’ Willy van Overschée: “Het valt mij brengt je pakket tot op de plek waar op hoeveel verschillende invullin- je je op dat moment bevindt. Waar is gen aan supply chain worden gege- de maatschappelijke bijdrage? ven. Supply chain gaat breder dan logistiek: het behandelt de goederen- BDR: “Ik denk dat mensen hun stroom vanaf de vraag en de plan- gedrag pas zullen veranderen als er ning tot en met de aanlevering bij de financieel gewin is.” klant. Slimme oplossingen zijn gelieerd aan de kennistechnologie die KM: “Toch heb ik een groot vereen impact heeft op zowel het net- trouwen in de generaties van de toewerk en de processen als de mensen komst. Onze kinderen, en hun kinen hun skills.” deren, zijn zeer ontvankelijk voor maatschappelijke problematiek.”

Alex, je spreekt over een dreigend probleem met de vervoerscapaciteit?

AVB: “Er zijn een aanal factoren die spelen. Er is ten eerste de verwachting dat in 2020 ongeveer 20 procent van de aankopen via het internet zal gebeuren. Iedereen wil zijn pakket zo snel mogelijk geleverd zien. Tel daarbij dat de Zalando’s van vandaag aanzetten tot overdaad met slogans als ‘Koop 200 paar schoenen en stuur ze gratis terug’. Ten tweede is er de huidige

AVB: “Zeer juist, maar zal dit genoeg zijn om het probleem te counteren? Ik verwacht dat het transport zal ‘uberiseren’. Dit zal vermoed ik, losbreken in de stadsdistributie, omdat door de toename van de e-commerce de capaciteitstekorten daar het sterkst voelbaar zullen zijn en de pakjes zich het makkelijkst lenen tot alternatieve vervoersmodi, bijvoorbeeld voetgangers, fietsers…,. En dat zo verder stroomopwaarts in de supply chain.”

april-May april-MAy 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

general management

tion providers’ geworden zijn: geïntegreerde systemen die automatisch rijden met bijbehorende software. Ook de opslagruimten worden meer geoptimaliseerd zodat AVG’s onder de rekken kunnen rijden. De picker werkt met smart glasses waarop real time informative wordt afgelezen.” v.l.n.r.: Mattias Dreher, Managing Director Global Fairs; Frédérique Bruggeman, Managing Director Robert Half Belux en lid van de CxO Raad der Wijzen; Katharina Müllen, voorzitter ALIVE Dialogue en lid van de Cxo Raad der Wijzen; Jos Joos, director Supply Chain & Procurement KPMG; Willy Van Overschée, Partner CIMCIL en lid van de CxO Raad der Wijzen; Alex Van Breedam, prof. KU Leuven en Antwerp Management School en lid van de CxO Expert Group; Bart De Ridder, Country Managing Director Accenture en Patrick Van Lijsebetten, CEO E+ NV/Atlantae en lid van de CxO Raad der Wijzen.

KM: “Wie keuzes krijgt in de snelheid van levering, heeft een gevoel van vrijheid. Ik denk dat keuzevariatie kan helpen: snelle levering, trage levering of minder trage leverin, en daarop de kosten afstemmen.”

capaciteit te vinden en op te volgen. Maar de boodschap is duidelijk: je zal niet meer kunnen beslag leggen op capaciteit voor jezelf alleen, maar zal moeten gebruiken wat bij jou in de buurt beschikbaar is.”

Waar ligt dan de oplossing?

Mattias, wat zijn op de CeMAT beurs de belangrijkste trends in de intralogistiek?

AVB: “ Europa wil tegen 2050 het ‘physical internet’ invoeren. Als je een container van Spanje naar België wil verzenden, ga je in de toekomst geen vrachtwagen meer sturen naar Spanje die de container gaat ophalen, maar zal je met de lokale beschikbare capaciteit van de transporteurs een traject samenstellen. Het ‘physical internet’ maakt gebruikt van de Internet of Things om beschikbare

MD: “De sector van de intralogistiek blijft groeien. Verleden jaar realiseerden de fabrikanten van intralogistiek in Duitsland een productievolume van 20,1 miljard euro, een groei van drie procent tegenover 2014. In de intralogistiek zijn er tal van innovaties, denk maar aan de vorkheftrucks, die een soort van ‘automa-

STAAT U VOOR DE UITDAGINGEN VAN VANDAAG? KIES VOOR DE OPLOSSINGEN VAN MORGEN! Gecertificeerd strategisch adviseur KMO-P Analyse van uw toekomststrategieën Implementatie van uw organisatie van morgen. www.atlantae-consultancy.be info@atlantae.be | 0475/34.37.11 Atlantae bvba – Baarbeek 1 – 2070 Zwijndrecht 03/641.16.24

april-may 2016

WVO: “Mijn bemerking is dat technologie en automatisering te vaak wordt gezien als een oplossing, terwijl het soms beter is om eerst naar het proces te kijken, om dan vervolgens te automatiseren.”

Wat met menselijk aspect binnen de trend van robotisering en automatisering. Waar is de aandacht voor de mens? MD: “Tegelijk met de automatisering wordt veel aandacht besteed

Industrie 4.0 op CeMAT Hannover Duitsland (31 mei t.e.m. 3 juni 2016) CeMAT is wereldwijd de leidinggevende vakbeurs voor intralogistiek en supply chain management. Dit jaar verwacht de beurs meer dan 1.000 exposanten uit de hele wereld. CeMAT 2016 stelt digitalisering en automatisering centraal onder het thema ‘Smart Supply Chain Solutions Industrie 4.0’. Ontvang een gratis bezoekersticket via www.cemat.de/promo?tphfn Meer info over HANNOVER MESSE 2016: www.hannovermesse.de of www.global-fairs.com Guided Tours, dagelijks tijdens de beurs: www.cemat.de/en/program/travel-packages-guided-tours/guided-tours Chartervlucht op 1 juni 2016: www.tradefairs.be/beursprogramma.html en www.tradefairs.be/aperccedilu-des-foires.html Info bezoekers: SBothmer@global-fairs.com Info exposanten : MDreher@global-fairs.com

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

CxO Soundboard in Kasteel D‘Ursel: Smart Supply Chain Solutions

aan de ergonomie. Door een goed het fysieke routinewerk naar de lage- malisering, automatisering en het afgestemde samenwerking tussen loonlanden zal gaan. Het antwoord efficiënter inzetten van mensen.” mens en machine, zal het voor de hierop? Capaciteitsuitbreiding, optimens aangenamer worden omdat de zwaardere fysieke taken door de machine worden gedaan.” Kasteel d’Ursel FB: “Volgens de VDAB zijn er circa 3.700 continu niet ingevulde logistieke bediendenfuncties, zoals expediteurs en logistiek verantwoordelijken. Hoe kunnnen we hier helpen?” AVB: “Het beroep van expediteur is een beroep op drijfzand door het internet, omdat veel van hun knowhow op het internet staat.” BDR: “Er is een sterke toename van robotisering en software in beroepen waar administratie een central rol speelt. Ik denk ook dat een deel van

adellijke zomerresidentie

Het elegante kasteel d’Ursel was bijna 4 eeuwen lang de favoriete zomerresidentie van de adellijke familie d’Ursel, een familie van bankiers en handelaars die opklom tot een van de belangrijkste geslachten van de Nederlanden. Ook vandaag vindt het nieuwe leven van het kasteel nog inspiratie bij de voormalige bewoners. Daarnaast zijn er tal van muzikale, cultuurhistorische en feestelijke activiteiten. Meer info vindt u op www.kasteeldursel.be.

Wij beschikken over de slimme oplossingen van de toekomst Beleef als eerste wereldwijde innovaties en de voorlopers van de intralogistiekbranche tijdens de

CeMAT 2016 31 mei – 3 juni 2016 ▪ Hannover ▪ Duitsland cemat.com

a: Them r a sm t chain supply ns solutio

World leading trade fair for intralogistics & supply chain management

CeMAT_2016_Dachanzeige_210x139mm_NL.indd 1

www.cxonet.be

26.01.16 16:31

april-May april-MAy 2016

Ondernemen kent geen grenzen Mensen in ontwikkelingslanden hebben zelf de sleutel in handen. Maak ze niet afhankelijk van hulp, maar zet hen op weg naar onafhankelijkheid. Help hen ondernemen door rechtstreeks te investeren of door ondernemende ngo-projecten te steunen. Met deze strategie wil Ondernemers voor Ondernemers op termijn hulp overbodig maken. Landen in ontwikkeling hebben veel troeven en wij helpen om die uit te spelen. Ondernemers voor Ondernemers werkt hiervoor samen met dynamische ngo’s en meer dan 130 bedrijven. Grote en kleine. Omdat we geloven dat ondernemen het Zuiden echt vooruit helpt.

Uw steun kan daadwerkelijk iets veranderen. Steun onze werking en word lid, dat kan al vanaf ¤ 500 per jaar. Of investeer in een duurzaam project in het Zuiden. Of deel uw expertise als vrijwilliger voor Ondernemers voor Ondernemers.

Bel Björn Macauter op 0485 35 63 60 of mail naar bjorn@ondernemersvoorondernemers.be. www.ondernemersvoorondernemers.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Op de

boekenplank

Karis De Decker

De ultieme gids Het Belgische startuplandschap Of we het nu willen of niet, je kunt niet meer om startups heen. Ze zijn met voorsprong de kenmerkende bedrijfsvorm van dit tijdperk van smartphones en tablets geworden en het geprefereerde bedrijfsmodel voor would-be-ondernemers. Omar Mohout, een voormalig technologie-ondernemer, is een veel gepubliceerd technologieauteur, C-niveau-adviseur van groeibedrijven en professor Ondernemerschap bij Antwerp Management School. Het lijdt geen twijfel dat het Belgische startup ecosysteem door een grote transformatie gaat en stilaan aan maturiteit wint. Talent hebben we altijd al gehad in onze regio en succesvolle bedrijven even goed. Dat een goeie mix van technologisch inzicht en zakendoen in onze genen zit, is overigens niet onbelangrijk. Sterke rolmodellen zorgen niet alleen voor inspiratie, “goesting” en het geloof in eigen kunnen. Ze vormen ook de toegangspoort tot heel wat expertise en een groot netwerk. En net dat delen van kennis en kennissen, waarbij ervaren ondernemers en investeerders de hand uitsteken naar een jongere generatie, is de zuurstof van de startupcultuur.

Het Belgische startuplandschap Omar Mohout Die Keure ISBN 978 90 4862 361 7

Dit boek ontsluiert de boeiende wereld van startups en geeft een uitgebreid overzicht van het landschap in België. Het neemt de lezer mee op een tocht van verwondering en beleving. Het geeft een antwoord op de vraag waarom startups overal te vinden zijn dat het een nieuwe gold rush lijkt; wat er achter het door de ene bewonderde en door andere gevreesde s-woord schuilgaat; waarom er eenhoorns rondlopen in deze fantasiewereld; en waarom deze nieuwe helden eeuwig jong lijken te blijven.

Hoe je je gedrag voorgoed verandert en wordt wie je wil zijn Triggers Marshall Goldsmith is een wereldberoemde executive coach en werd in 2011 uitgeroepen tot nummer 1 leadership thinker van de Thinkers50. “What got you here won’t get you there” en “Mojo” zijn andere bestsellers van hem. Marshall Goldsmith begint zijn boek door te omschrijven dat we “spijt” dienen te omarmen om te veranderen. De pijn die bij spijt hoort moet je voelen en moet niet iets zijn wat je van je af duwt als een opdringerig huisdier. Wanneer we verkeerde keuzes maken en tekortschieten of mensen van wie we houden kwetsen, dan moeten we juist pijn voelen. Die pijn kan een motivatie zijn en in het beste geval ons triggeren – als een signaal dat we het misschien verkeerd hebben aangepakt, maar het in de toekomst beter kunnen doen. Het is een van de krachtigste gevoelens die ons kunnen leiden tot veranderen. De liefhebbers van praktische managementboeken, zoals “The One Minute Manger” en “Getting things done” zullen niet ontgoocheld worden door dit inspirerende boek, dat zonder twijfel weer op de bestsellerslijsten zal terecht komen.

www.cxonet.be

Small is great Triggers Marshall Goldsmith AnderZ ISBN 978 94 6296 017 6

april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

general management

Naast finance en legal, ook IT op de raad van bestuur brengen

is de olifant

heeft. In dit geval kan het dus iets zeggen hoe de onderneming de digitalisering van haar sector en de ganse economie, en al de daarmee gepaarde gaande risico’s en potentiele innovaties, onder controle heeft. Transparantie hieromtrent Traditioneel draagt de raad van bestuur van een kan leiden tot een meer positieve onderneming de eindverantwoordelijkheid over strategische sturing en controle van de organisatie. Recent waardering van de onderneming. Anderzijds is het verbeteren van de onderzoek onderstreept echter dat raden van bestuur ook de informatietechnologie op hun agenda moeten plaatsen, aansturing van IT niet enkel voordelig voor de externe waardering. omwille van de mogelijke innovatie en van de inherente Onderzoek toont aan dat bedrijbedrijfsrisico’s. ven er op zich al performanter door worden. Die relatie geldt niet enkel Bijdrage van Steven De Haes, Associate Professor Antwerp voor IT-intensieve industrieën. Management School, en lid van de CxO Expert Group ICT. Investeren in de aansturing van IT Omdat er erg weinig belang wordt Uit het onderzoek bleek dat de rap- leidt tot performantiewinst, onafgehecht aan IT door de Raden portering laag tot zeer laag is in deze hankelijk van de sector. van Bestuur, hebben CEGEKA, rubrieken, met een licht verhoogde K PMG , S a m s u n g B u s i n e s s , aandacht voor het risico-aspect. Meer weten over Universiteit Antwerpen en Antwerp Het algemene lage rapportagecijfer het onderzoek? Management School een innovatief is mogelijks een indicatie dat raden De digitalisering van onze onderonderzoeksproject gestart onder de van bestuur het beheer van de “digi- nemingen vereist dat raden van titel “Board Level IT Governance”. tal” elementen niet structureel op bestuur hun werkveld uitbreiden, Er wordt hierbij onder andere hun agenda zetten Wel bleek dat van een sterke focus op finance gezocht naar redenen waarom IT bedrijven in een IT-intensieve sec- en legal, naar ook digitaal leidervaak onvoldoende aandacht krijgt tor, zoals banken of verzekeraars, schap. CEGEKA, KPMG, Samsung op de raad van bestuur en hoe dit iets beter scoren in het rapporteren Business, Universiteit Antwerpen bewustzijn kan verhoogd worden. over de opportuniteiten en risico’s en Antwerp Management School Het uiteindelijke doel is het cre- van IT. hebben zich geëngageerd om de ëren van instrumenten die raden komende drie jaar rond dit thema van bestuur kunnen helpen hun IT Omdat het loont rigoureus en relevant onderzoek uit governancetaken op te nemen. Wat zijn de voordelen van com- te voeren. U kan onze onderzoeksmuniceren over IT-governance- resultaten opvolgen, en hierop reaRapportering activiteiten? Het antwoord is twee- geren, via www.antwerpmanageVanuit deze vraagstelling, keek de ledig. Enerzijds zegt dit iets over mentschool.be/en/faculty-research/ onderzoeksgroep recent naar hoe de maturiteit die het bedrijf inzake research-projects/itag-board-levelBelgische raden van bestuur rapit-governance-research-project porteren over hun digitale assets. Men zou kunnen verwachten dat, naarmate bedrijven meer en meer digitaliseren, de raad van bestuur er baat bij heeft om meer transpaBronnen: Valentine, E. (2015). Enterprise rantie te bieden over hoe ze de digiBusiness Technology Governance: new core competencies for boards of tale assets beheert. directors in digital leadership. (Doctor In een doctoraal onderzoek werd of Information Technology Monograph), Queensland University of Technology, in kaart gebracht waarover een Brisbane, Australia. De Haes S., Van raad van bestuur zou moeten rapGrembergen W. (2015), Enterprise Goverance of IT: Achieving Alignment porteren inzake IT gerelateerde theand Value, Springer (2nd edition). De Haes, Associate Professor ma’s, zoals bedrijfsstrategie, hoe IT Steven Turel, O., Bart, C. (2014): Board level Information Systems Management Antwerp IT Governance and organizational waarde levert, beheer van IT risico’s Management School, en lid van de CxO performance, European Journal of Expert Group ICT. en hoe IT performant houden. Information Systems, 23, 223-239.

april-may 2016

in de Bestuurskamer

CxO Redactie

Executive summary Bestuurders van Belgische bedrijven rapporteren weinig over hoe ze hun digitale assets beheren. Nochtans stelt internationaal onderzoek dat meer betrokkenheid van de raad van bestuur in IT governance leidt tot meer performantie van het bedrijf. info@cxonet.be

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

BUSINESS TRANSFORMATION (5) – IN ASSOCIATION WITH VICRE - ACCOUNTABILITY

Accountability LINK

have your people chase the right rabbit

CxO LINK provides companies, federations and administrations with access to the CxO community. ViCre is responsible for the content of this series.

CxO Redactie

There is an old Chinese proverb that goes like this: “The hunter that chases two rabbits catches neither one.” In organizations, people in the workplace are often chasing multiple rabbits and in the end they don’t catch any of them. Leading a company is all about making your people accountable. Business transformation, as we pointed out in the former contributions, basically entails nothing more than the endless repetition of 3 basic steps. One: become aware of what your company needs. (Decide which rabbit your company is going to chase). Two: design a plan to get it (Compose your team and choose a hunting technique). Three: Commit to the cause and go for it. (Get dirty and catch your rabbit). Sounds plain simple, but why is it that in so many companies, when a process of change is induced, the CxO finds himself all alone in the field or even worse, returns home empty-handed? Eddy Helsen, managing director of ViCre: “Leaders might set for an ambitious goal, assemble the best teams, design the smartest business processes, as long as not every single individual in the workplace is aware of why he’s doing the things he’s doing, even the most brilliant innovation strategy will fail. Because, how can you expect your people to be accountable if they don’t have a clue of what their job is all about? They will never feel responsible and commit to the cause.”

Individual contribution management The solution, according to the ViCre-methodology, is to be found in individual contribution management or performance management. “In most corporate environments people prefer it to be called ‘performance management’, as ‘performance’ is associated with factbased results. But actually, it’s rather about managing your people on a very personal level in order to make them contribute”, says Helsen. “Together, you need to discover how they can add their personal little piece of added value to the business process.”

www.cxonet.be

Where to start with individual contribution management? The underlying idea is that as a leader, you really need your vision and mission to resonate throughout the entire company, from the highest management levels throughout the smallest corner in the workplace. The best place to start doing that, according to ViCre, is with the best, most motivated people in your organisation. “Sit together with them, discuss your objective, stimulate them to ask as many questions as possible in order to set the picture straight. They need to understand precisely what it is that you want. Only then they can start wondering how they might apply their personal skills and expertise. And ask themselves: wat are they willing to do in order to make you happy? If your managers are chosen well and in turn repeat this exercise with their staff and personel, their enthusiasm will become contagious and your company vision will ooze out throughout the organization.”

Personal contract ViCre has developed a specific methodology to assist and coach co-workers through this process. The result for each employee is an internal personal contract with a list of individual objectives that are up, close and personal. As these objectives are made quantifiable and measurable in time, every bit of progress in the company can be followed up accordingly, and every ‘horse’ in the company chariot can be steered by its own reins.

The difference between we and I Why is this so important? Aren’t people self-reliant enough to take care of their own little responsibilities? Helsen: “It is the only way to create ownership and make employees differentiate between the ‘We’ and the ‘I’-identity within a company. Imagine a soccer trainer instructing his team: ‘We must classify this year for the premier league’. Every player will agree and nod, but not a single one of them will feel personally accountable. That is, unless the coach points his index finger at their chest, and instructs them personally to make the winning goal. ‘We’ never scores, it is the ‘I’ that changes the game.”

april-May april-MAy 2016

general management

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

‘We’-thinking and communicating often paralyzes the implementation of business objectives, because when people hear ‘we’, they argue ‘them, the others’. Moreover, says Helsen, “chances are likely that, even though co-workers engage for their personal contract with the best of intentions, people in the end still don’t do what they’ve signed up for. Human nature is reluctant to change. People get easily distracted, loose track easily in the workplace. That’s why having it all clearly

could consider this as a general law in business architecture: in every organisation, one individual can have as much as 4, maximum 10, internal clients to deliver to. Hence in order to streamline and optimize your business processes, it is key to strictly define these internal connections. Especially as businesses become more and more networked instead of hierarchically organized, it is important to always see clear ahead in the service delivery wireframe.”

In this series: 1. Main capabilities for Business Transformation 2. Value Creation 3. Effectivity 4. Efficiency 5. Accountability 6. Conclusion

Feel free to contact annelies.helsen @vicre.eu for more in-depth information.

The individual added value of all employees is a prerequisite to reach further.

marked out in a personal record is essential, as well as confronting them with it from time to time.” More specifically: every six weeks. It allows staff to track back, ask for guidance if needed and reconnect with their personal objectives.

Internal client network Likewise, “although co-workers may have tons of goodwill and the drive to work very hard, it doesn’t necessarly imply they generate added value for the company”, adds innovation consultant Greet Stevens. “This has got nothing to do with bad character, but people tend to be blind for their own mistakes, especially if they sink to deep into their own projects”. That is why it’s good to drag them out from time to time for some selfevaluation and make them wonder: am I delivering the right service to the right person like I said I would? Is what I do truly generating added value?” What is actually being done by this exercise is the mapping of internal client-supplier relationships, Stevens explains. “You

Freedom and control When employees are in control of the what, when, and how of a decision, and know which rabbit to chase, their accountability becomes sky high, assures Eddy Helsen. Individual contribution management at first sight might only seem a tool to exert control, but in fact is a fantastic instrument for granting more freedom in the workplace. It can have a huge impact on work quality, as it is the antidote for apathy and indifference. “For business leaders, especially the older – and wary – they get, this is possibly the trickiest part in the process. Freedom must be earned by the employees by doing things the right way, by adding value. In turn, they are rewarded with trust. The better they deliver, the more trust and freedom they earn. That is how freedom to operate should be obtained in the work place, space to experiment and to grow. Allow your employees to rule their own little kingdoms in the company empire in order to excell.”

In the sixth and last contribution, we’ll discuss how to reconcile business as usual with innovation and institutionalize change within an organization.

april-may 2016

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Business Innovations Wallonnes

Social Karma lève

1 millions euro chez

Internet Attitude En février dernier, Social Karma a levé 1 million d’euros auprès du fonds d’investissement Internet Attitude. Cette Spin Off de Social.Lab est spécialisée au départ dans l’analyse de données sur les réseaux sociaux, lisez Facebook. Avec son outil de monitoring Profiler, Social Karma peut faire remonter des infos sur le profil social des utilisateurs visés par une campagne de pub. Connaître par exemple, les intérêts, les habitudes ou les goûts de fans d’une marque de voiture ou d’un smartphone.

Jean-Luc Manise

Une application bien dans l’air du temps, qui a en outre le mérite d’offrir, avec son modèle business basé sur la location d’application Web, des rentrées régulières. Olivier de Wasseige, CEO Internet Attitude: «C’est un modèle qui nous plaît évidemment. Social Karma a une réelle traction sur le marché, avec un très beau potentiel à l’international et déjà une présence à New-York. » Surtout, Social Karma correspond aux critères « techniques » d’un fonds spécialisé sur un certain marché Web, celui de l’Internet applicatif. «Nous serons moins à l’aise par

exemple dans l’Internet des objets ou dans l’informatique médicale». Mais dans des segments comme les réseaux sociaux ou le big data, Internet Attitude se sent comme un poisson dans l’eau. Olivier de Wasseige : «C’est vraiment notre coeur de cible. Nous sommes taillés pour accompagner ce type de projet. Nous pouvons les aider à structurer leurs actions commerciales pour l’élargir à l’international. Nous comptons parmi nous des experts en création de filiales. Parmi eux, Didier Ongena (depuis janvier General Manager, Small & Medium

Business chez Microsoft), l’un des partenaires d’Internet Attitude qui siègera comme administrateur dans le CA de la start-up.

Dossiers ciblés «C’est l’une de nos forces principales, ce pour quoi on est reconnu sur le marché. Internet Attitude réunit dans ses associés une bonne vingtaine d’experts Internet de très haut niveau. Ils interviennent en amont de la décision d’investir et, une fois qu’on est rentré dans la start-up, y mettent de l’intelligence. Nous accompagnons gratuitement les start-ups dans lesquels nous investissons, et cela peut rapidement monter à quelques jours d’intervention par mois. Notre engagement se traduit aussi par une prise de mandat d’administrateur, et donc une prise de responsabilité légale forte, avec une certaine prise de risque puisque nos experts ne seront rémunérés qu’à la sortie, si elle s’opère avec succès. C’est aussi la limite de notre modèle. Notre structure n’est pas permanente et nos agendas ne sont pas infinis. C’est pourquoi nous limitons strictement le nombre de dossiers, qui font du coup l’objet d’une assiette plus large, aujourd’hui de l’ordre de 700.000 € à 1.000.000 €. » Du coup, Internet Attitude intervient plutôt auprès de sociétés ayant déjà opéré une levée de fonds, et repartant pour un second tour comme c’est le cas de Social Karma, pour l’élargir et grandir à l’international. «Le dernier critère est temporel. Internet Attitude est un fonds fermé, qui se termine en 2020. Il nous faut donc choisir des sociétés desquelles on est susceptible de sortir d’ici cette date.»

Auctelia et Freedelity dans le portefeuille

Olivier de Wasseige, CEO Internet Attitude: “Nous réunissons une bonne vingtaine d’experts Internet de très haut niveau.”

www.cxonet.be

Auctelia, dans laquelle Internet Attitude a investi 800.000 € fin de l’année passée, fait partie de ce cercle. Créée en février 2009

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

par François-Xavier Bellot et Christophe Ledur, tous deux ingénieurs civils UCL, Auctelia est une plate-forme spécialisée dans le courtage et la vente aux enchères d’équipements professionnel et industriel d’occasion. L’approche de la start-up est dépend de la taille et de la valeur du lot ou du bien mis en vente: soit full service c’est à dire gestion complète et personnalisée de la vente, soit self service : on se trouve ici dans une approche de type eBay. L’originalité de la plate-forme réside dans un positionnement fort à tous les stades du cycle de vie du matériel industriel : achat (fonctionnalité de Purchase Request), maintenance (plate-forme en mode SaaS), aide à la prise de décision (outil de cote de l’occasion) et vente (automatisation de la campagne de mise en vente). Son modèle repose sur une commission sur les ventes de 17% en full service et 5% en self service. Aucteris, qui compte quelques belles références (Carmeuse, Dexia, Clabots Tools, Pierret System, Stabilame, Houyoux constructions, Huygens, ING, Beton de la Lomme), a levé en octobre dernier 800.000 €. Freedelity mise quant à elle son développement sur la carte d’identité électronique utilisée comme carte de fidélité. Et cela marche : la start-up vient d’atteindre le cap des 2 millions de clients.

Au delà de la start-up à succès « Ce sont deux beaux exemples de société à bonne croissance, et qui engagent. Car il n’y a pas que le côté start-up à succès. J’ai parfois l’impression qu’on considère avoir réussi par le seul fait même de sa naissance. Il suffit d’avoir éclos d’un incubateur et de gagner un concours pour devenir champion or, à ce moment là, on n’est nulle part. Tout reste à faire, à commencer par faire en sorte d’encore exister dans quelques années. C’est là que nous

april-may 2016

general management

lion €? Avec cette limite, le risque existe de voir se déplacer la capacité d’investissement vers des premières levées de fonds, qui tournent souvent autour des 150.000 €, est bien réel. Attention donc à ne pas trop focaliser l’argent sur l’idéation au détriment du scale up, alors même que toutes les entreprises, l’Union Wallonne des Entreprises en tête, se plaignent de la petitesse de nos PME, qu’elles appellent à voir grandir. Remonter le plafond est donc pertinent d’un point de vue macro économique. Le chiffre de 700 000 euros me semble à ce titre raisonnable.” Olivier de Wasseige: “Indéniablement, le gouvernement a fait un effort extraordinaire avec le Tax Shelter.”

intervenons. Nous pouvons les aider à gérer leur croissance, les aider à comprendre comment un jour ils peuvent s’imposer, comment aussi ils peuvent être revendus car quelque part, c’est là aussi l’objectif et du fondateur, et des investisseurs. Il s’agit de tirer un réel bénéfice de la sortie et ce n’est pas toujours aussi simple que cela»

Remonter le plafond du Tax shelter Les investisseurs sont également sensibles aux avantages fiscaux : « Indéniablement, le gouvernement a fait un effort extraordinaire avec le Tax Shelter. Je n’y mets que deux bémols. Le premier, c’est qu’il faudrait pouvoir considérer des Fonds comme Internet Attitude comme véhicule intermédiaire rassemblant des personnes physiques qui devraient pouvoir bénéficier individuellement du Tax Shelter, de façon proportionnelle à leur participation dans le fonds. Le deuxième bémol porte sur le plafond. Il est de 100.000 €. C’est déjà très bien mais quid lorsque, comme nous, on intervient dans des proportions de 500.000, 700.000 ou 1 mil-

Le fonds d’investissement numérique wallon sur les rails

Executive summary Doté de 50 millions € sur 5 ans,le fonds d’investissement Wallonia Innovation and Growth il est destiné à soutenir des start-ups jugées prometteuses comme Listminu et Neveo. W.IN.G investit à 2 stades du développement des startups numériques. En pré-seed, la startup, tout au début de sa création et éventuellement à la sortie d’un incubateur, peut obtenir un financement de 50.000 € Au second stade de développement, lorsque le projet a gagné en maturité, Wing peut intervenir à concurrence de 250.000 euros, pour autant qu’il y ait une intervention privée égale au moins à la moitié de l’intervention publique.

Un mot pour conclure sur le plan du numérique ? « J’ai eu la chance de faire partie, en tant que Vice Président de l’UWE , du conseil du numérique. Nous étions une vingtaine. Au début, on était un peu perplexe mais l’approche a été très professionnelle, super méthodique. Non seulement on a pu s’exprimer, mais surtout, on a été écouté. Le plan qui en est ressorti est bien structuré, bien équilibré. Il couvre l’éducation, l’enseignement, la formation, les services aux entreprise, le territoire haut débit, la gouvernance. Je dis d’autant plus bravo que la première réalisation du plan me tient particulièrement à coeur. Il s’agit de la crétion du fonds W.IN.G, acronyme de Wallonia Investment and Growth. » Sa raison d’être : favoriser le financement de start-up à « haut potentiel ». W.IN.G, qui bénéfice d’une dotation publique de 50 millions d’euros sur 5 ans, pourra contribuer à des financements pouvant atteindre 50.000 € en «pré-seed » et 250.000 € lors d’un premier tour. Les deux premiers investissements du fonds wallons ont porté sur info@cxonet.be Listminut et Neveo.

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

REEKS VITALISEREND LEIDERSCHAP (5)

Hoe kunt u fysieke

Katharina Mullen van BeVital.eu zet zich in voor vitale mensen in vitale organisaties: katharina.mullen@ BeVital.eu

In deze reeks: 1. Vitaliserend leiderschap 2. Energiebandieten en energiebronnen 3. Focus & aandacht 4. Gewoontes 5. Fysieke fundatie 6. Mentale fundatie 7. Emotionele fundatie 8. Zingevende fundatie 9. Cultuur, karakter en dialoog 10. De cirkel rond

www.cxonet.be

uitputting vermijden?

Adem en voeding zijn de meest elementaire regelaars. Een vanzelfsprekendheid? Toch gemakkelijk ‘vergeten’ of verwaarloosd in de praktijk in organisaties en vaak onderschat door wie op mentale prestaties wordt geëvalueerd. Een pleidooi voor aandacht voor het lichaam: de basis voor optimaal functioneren en welbevinden. GEEN RECEPTEN

ZUIVEREN

Veroudering is eenvoudig een verlies aan functionaliteit, kwantitatief of kwalitatief. We kunnen dit beïnvloeden door voeden en zuiveren, ontspannen en inspannen, zowel afbouwend als opbouwend. De basis voor optimalisatie is individualisering: observeer wat de effecten van uw keuzes zijn. Recepten zijn er slechts in beperkte mate – aanpassing aan de eigen ervaring is cruciaal. Bijvoorbeeld, eenvoudig de voedingsrichtlijnen van de Gezondheidsraad volgen is niet voldoende, er blijkt geen rechtlijnig verband te zijn tussen consumptie en de effecten op het welbevinden. Meer factoren bepalen de uitwerkingen van wat men eet, zoals blijkt uit een studie onder 800 gezonde personen (gepubliceerd eind 2015 door David Zeevi). Verschillen in bloedsuikerspiegel bleken voorspelbaar wanneer de individuele consumptie werd gerelateerd aan de samenstelling van de darm-microbiotica, de hoeveelheid slaap en de fysieke activiteit van de proefpersonen. TNO Nederland (Personalized Nutrition and Health Program) zoekt naar de oorzaken voor deze individuele verschillen om persoonlijk voedingsadvies te kunnen geven.

Het zelfreinigend proces in het lichaam gaat 24 uur per dag door. Het lichaam heeft een natuurlijk afvalverwerkingssysteem voor het opruimen van lichaamsvreemde en potentieel toxische stoffen: wateroplosbare en vetoplosbare. De nieren zorgen voor de eliminatie van wateroplosbare stoffen. Vetoplosbare stoffen ondergaan eerst verwerkingsstappen door de lever. Ook via de darmen verlaten ongewenste stoffen het lichaam, cruciaal is variatie van de darmflora, die sterk verstoord wordt door o.a. suiker. Toxines innemen kunnen we niet vermijden, wel kunnen we de processen in ons lichaam ondersteunen in plaats van ze te verstoren. In de dagelijkse praktijk laten we bijvoorbeeld de spijsvertering rusten door niet ’s nachts te eten, feitelijk is dit een korte vastenperiode die we met het ontbijt onderbreken (break-fast). Actief ‘ontgiften’ lijkt wetenschappelijk nog niet onderbouwd. Zich na een ontgiftingskuur beter voelen wordt door wetenschappers toegeschreven aan het natuurlijk effect van rust en hygiëne; o.a. minder eten, minder alcohol/koffie, minder of geen suiker, sauna/massage, meer zuurstof, meer water drinken, verse groenten en fruit – dit ondersteunt de lichaamseigen manieren van zuiveren.

ADEM Onze adem heeft zowel voedend effect als zuiverende uitwerking. Met de inademing ontvangt het lichaam zuurstof – met de uitademing verlaten afvalstoffen het lichaam. De longcapaciteit optimaal houden is daarvoor wezenlijk. Een normale ademhaling gaat vanzelf, toch daarbij gebruiken we slechts een gedeelte van onze longcapaciteit. Om die capaciteit te behouden is dieper in- en uitademen belangrijk door actief bewegen, sporten of ademhalingsoefeningen. Zo wordt meer longcapaciteit gebruikt en worden alle ademhalingsspieren geactiveerd zoals buikspieren, middenrif en tussenribspieren. Fit zijn associëren we vaak met dit aspect van fysiek vitaal zijn: uithoudingsvermogen qua adem want de adem is de begrenzing van onze capaciteit.

FYSIEK ACTIEF Na een dag zitten aan bureau en vergadertafels betwijfelt niemand dat een zittende leefstijl niet bijdraagt tot vitaliteit. Stijfheid in de spieren en verlies aan lenigheid kunnen we compenseren: eenvoudig lopen en stretchen vergoedt al een deel van de schade van sedentair gedrag. Wat is ‘voldoende’ fysiek actief? 10.000 stappen zetten per dag of dagelijks een half uur bewegen met een matige fysieke inspanning (dieper en sneller ademhalen) of 3 dagen per week minstens 20 minuten intens bewegen. Fysieke activiteit heeft uitwerkingen op al onze vermogens, ook mentale prestaties zijn gemakkelijker omdat de hersenen beter worden doorbloed als

april-May 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

general management

gevolg van fysieke activiteit en emotioneel voelen velen zich evenwichtiger.

RITME en HERSTEL Even belangrijk als inspannen is ontspannen. In de hersteltijd na het sporten genereert het lichaam bijvoorbeeld nieuw spierweefsel. Een regelmatig ritme van actie en ontspannen doorheen de gehele dag is zeer bevorderlijk voor je vitaliteit: 90 minuten presteren gevolgd door 15 minuten freewheelen zorgt voor herstel en voor het behoud van vol engagement zonder uitputting. Spierspanning en stijfheid loslaten en je mentale vermogen na inspanning hervinden, zorgt voor emotionele veerkracht, geeft meer plezier in je werk en betere resultaten. Een overtreffend resultaat van herstel is te bereiken met powernaps. Uit NASAonderzoek bleek dat aandacht met 100% verbeterde en prestatie met 34% als gevolg van tenminste 14 minuten slapen. Onze hoeveelheid energie vermindert zowel met hoge als met lage inzet. Daarom is het cruciaal om energieverbruik tijdig te herstellen. Tijdig - omdat energieverbruik exponentieel progressief verloopt, we dus sneller uitgeput raken naarmate we geen tijd nemen voor het aanvullen van onze energie reserves.

SLAAP Wie lijdt aan slaaptekort is gevoeliger voor stress, heeft een zwakker immuunsysteem, minder coördinatie en alertheid, en een zwakker geheugen. Slaapgebrek veroorzaakt ook veranderingen in de hormonen (ghreline en leptine) die een invloed hebben op het hongergevoel en de verzadiging. Onvoldoende slaap speelt daardoor een cruciale rol in gewichtstoename en obesitas. Korter dan zes uur slapen verhoogt het risico op hart- en vaatziekten met 15% ten opzichte van mensen die minstens zeven à acht uur slapen, zo toonde een RIVM-studie in maart 2016 aan. Bij korte slapers die slecht slapen stijgt het risico met 65%. Voldoende lang en diep slapen geeft lichaam en geest tijd voor reparatie van cellen en ordening van ervaringen. Herontdekken van de waarde van slaap is de hoeksteen voor vitaliteit.

5 TIPS 1. Voldoende slapen. Hoeveel? Onderzoek 6-8 uur. 2. Bloedsuikerniveau stabiel houden: 3-5x/dag eten. 3. Darmflora gevarieerd houden: minder suiker, meer vezels. 4. L ongcapaciteit hoog houden: 1x per dag buiten adem. 5. Fysiek actief blijven voor spieren, botten én brein.

april-may 2016

VITALISEREND LEIDERSCHAP AANDACHT VOOR HET LICHAAM Dit is de basis voor optimaal functioneren en welbevinden. Adem en voeding zijn de meest elementaire regelaars.

ZUIVEREN - Het lichaam reinigt zich 24/24 - Verstoor dit proces niet, maar ondersteun het

FYSIEKE ACTIVITEIT - Beïnvloedt al onze vermogens - Doet mentaal beter presteren - Zorgt voor emotioneel evenwicht

ONTSPANNEN Regelmatig pauzeren zorgt voor - Emotionele veerkracht - Meer werkplezier - Betere resultaten

SLAAP - Hoeksteen van vitaliteit - Voldoende lang en diep slapen geeft lichaam en geest tijd voor herstel van cellen en ordening van ervaringen

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

www.cxonet.be

april-May 2016

Omnichannel in retail

Omnnichannel in kledingland

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

sales & marketing

JBC heeft onlangs de RFID-technologie doorheen de hele supply chain uitgerold in samenwerking. De Belgische modeketen gebruikt RFID om de stocks in de 144 winkels op te volgen, wat een volwaardig omnichannel-concept mogelijk maakt.

Pagina 90

Omnnichannel in kledingland Pagina 92

Identity & Branding: Positioneren

lees verder op pagina 90

Pagina 96

Operating Model Transformation

CxO Expert Group Sales & Marketing

Nathalie Arteel

Piet De Grauwe

Commercieel directeur Arteel Recognition Solutions

Marketing manager Cofely Services

Johan Van Den Broeck

Patrick Van der Avert

Exec VP Commercial bij VYNOVA

Jan Vroemans

Marketing manager Jaguar Land Rover Belux

Manager Corporate Communications & Marketing Belux Atradius Credit Insurancel

Jurgen De Wever Marketing Manager Siemens

Peter Van Eycken

Sales Director BeLux Unify Communications

Véronique Fauconnier

Business Development Director Nova Relocation

Arnold Van Garsse

Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture

Dirk Hendrickx

Vice President EMEA Barco

Anne Van Gils

Marketing manager Gosselin Group

Dirk Momont

Sr. Sales Director Western Europe Oracle Belgium

Ward Van Rijckeghem

Strategie & BD Manager Volvo Cars Belux

Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School

Steve Muylle

Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC

Stéphane Thiery

Johan Vanden Bergh

Steven Vansnick

Geert Verbelen

Annick Verhalle

Sales manager Ricoh Belgium

Director Marketing & Program Office, DHL Parcel Belgium

Marketing manager KIA Motors Belgium

Director Marketing & Strategy Benelux TNT Express

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Thema - artikel

CxO Redactie

Omnichannel in retail

De Belg ische k led ing reta i ler volgt zo jaarlijks ruim 17 miljoen artikelen op, vanaf de productie bij een van zijn honderd wereldwijde leveranciers tot aan de verkoop in de 144 winkels in België, Luxemburg en Duitsland.

RFID Wat is RFID? RFID is identifi catietechnologie en staat voor radio-frequency identific ation. Radiofrequentie-identif ic at ie is een communicatiemiddel dat elektronische gegevens op met chips uitgeruste etiketten (zogenoemde tags) overd raagt met radiogolven. Speciale scanapparatuur leest de informatie. De tags worden vol automatisch gescand. Met de informatie op de etiketten kan ook de marketingafdeling aan de slag.

Executive summary

JBC wil met de RFID-technologie zijn voorraad van 1,5 miljoen hangende en 15,5 miljoen liggende goederen optimaal afstemmen op de (online) winkelervaring van de klant. Met dit traceersysteem zullen winkelbediendes en logistieke dienstverleners stockbewegingen kunnen opvolgen en de winkelvoorraad kunnen optimaliseren en kunnen nagaan welk stuk wordt teruggestuurd of terug geroepen naar JBC’s distributiecentrum in Houthalen-Helchteren. Die waterdichte opvolging van de goederenstroom moet zorgen voor een geactualiseerde inventaris van de beschikbare producten voor onlineshoppers. Voor een klant in de w inkel die zijn maat niet vindt, is dat wel belangrijk. Als het stuk beschikbaar is in een ander filiaal kan het via de kiosk in de winkel besteld worden.

Retailers maken dankbaar gebruik van de voorhanden technologie om hun goederenstroom nog beter in kaart te brengen. De RFID-technologie bijvoorbeeld zorgt voor een Interactieve kledingspiegel volwaardige JBC zal met die technologie ook omnichannelervaring. de impact kunnen meten van promoties en suggesties op maat info@cxonet.be van de klant kunnen doen tijdens

www.cxonet.be

het shoppen. In de toekomst kunnen modezaken uitgerust worden met interactieve spiegels. Als een klant na het passen voor zo’n spiegel staat, wordt de tag van het hemd bijvoorbeeld automatisch gelezen en krijgt de klant advies over welke trui of broek bij dat hemd passen.

Winkels worden distributiecentra Met de implementatie van de RFIDtechnologie fungeren de 144 winkels van JBC als minidistributiecentra. Elke winkel kan voortaan ingeschakeld worden voor het ver-

werken van onlineaankopen. Dat biedt permanent een goed voorraadbeeld per winkel. Op termijn zal het systeem ook gelinkt worden aan het kassasysteem wat de dienstverlening aan de kassa zal versnellen.

Bij JBC zorgt de RFID-technologie voor opvolging van de goederenstroom en een geactualiseerde inventaris van de beschikbare producten voor onlineshoppers.

OPLEIDING VOOR MANAGERS START 23/05

BEREIK MEER SUCCES ALS LEIDER VIA EEN COACHENDE AANPAK Download de white paper op www.trainingcoachingsquare.be of schrijf je in voor de ROOT-opleiding, startend op 23 mei 2016.

april-May april-MAy 2016

Making innovation happen. Innovation is simple, but not easy – a simple enough concept, but a signiﬁcant challenge to consistently deliver. Innovation is much more than the latest technology, unique new product or service, or smart marketing strategy. And it rarely happens by chance. Making innovation happen isn’t always a happy experience. It is often a grinding, uphill battle. ViCre knows what it takes to take innovation to the next level. We help you unleash the full power of your organisation, and build the right

culture enabling your people to add more value and deliver outstanding results. By working on both individual and organizational creativity mechanisms we can achieve the highest level of innovation performance. If you want to step up your efforts in innovation but do not know how this can be embedded in your business, we deﬁnitely should talk. Just email us at innovation@vicre.eu and we’ll plan a ﬁrst discovery meeting.

www.vicre.eu info@vicre.eu +32 14 26 12 39

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Reeks: Identity and Branding (14)

Positioneren

Auteur Renaat Van Cauwenberge is managing director van Total Identity Belgium en heeft meer dan 20 jaar ervaring in identiteitsontwikkeling, positionering en corporate branding.

Positioneren is het kiezen van een onderscheidende, relevante en geloofwaardige positie in het hoofd van uw (ideale) klant. Door een goede positionering krijgt u een voorkeurspositie bij uw doelgroep. Uw doelgroep zal uw merken, producten, diensten en oplossingen als eerste overwegen en als beste waarderen. Het MDC-model, ontwikkelt door • Bedrijfsoriëntatie: voor de positi- • Cultuur: hoe omschrijf je de werkR. Riezebos en J.vd Grinten, veronering is het belangrijk te weten cultuur van de organisatie (famitrekt van de gedachte dat er drie waar de organisatie zich op focust. liecultuur?, procescultuur?,...); krachten inwerken op de positioneLegt het management eerder de ring: de doelgroep (relevantie), de klemtoon op productgeoriënteerd- • O rganisatie- en klantwaarden: concurrenten (onderscheid) en de heid of toch eerder marktgeoriënwelke waarden worden binnen de teerdheid; identiteit (geloofwaardigheid). Het organisatie nagestreefd en welke model laat zien welke aspecten van waarden worden richting klanten de identiteit moeten worden bena- • Kerncompetenties: het is belangnagestreefd?. drukt aan de doelgroep en welke rijk te weten waarin een organirelevant genoeg zijn om te kunnen satie goed is (innovatie, logistiek, Stap 2: doelgroep onderscheiden van de concurrentie. marktgerichtheid,...); Bij de tweede stap in het MDCmodel draait het om de vraag Het model bestaat uit drie componenten en uit vier stappen die door- • Visie en Missie: hoe denkt men welke aspecten van de merkidentilopen moeten worden om tot een binnen de organisatie dat de markt teit relevant zijn voor de gewenste gefundeerde keuze te komen over er in de toekomst uitziet (visie) en beeldvorming bij de doelgroep. de positionering. welke (groei)doeltellingen heeft Wetende dat niet el k identihet management gedefinieerd teitsaspect kan bijdragen aan de gewenste beeldvorming. Om te (missie)?; Stap 1. Identiteit Stap 2. Doelgroep Stap 3. Concurrenten Stap 4. Positionering Stap 1: identiteit In de bovenste bol van het MDCmodel staat de organisatie-identiteit centraal. In deze fase is het belangrijk om de organisatie te leren kennen. Een positionering moet bij de identiteit van een organisatie passen, dus zal er eerst goed naar de organisatie moeten worden gekeken. Om de identiteit van een organisatie helder te krijgen zijn zes factoren belangrijk: • H istorie van de organisatie: de geschiedenis, de belangrijkste mijlpalen, van een organisatie kan ons veel leren over de identiteit van die organisatie;

www.cxonet.be

Scherp positioneren met het MDC-model.

april-May april-may 2016

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

bepalen welke aspecten zich lenen • Merkidentiteit: Tijdens deze stap om het merk naar buiten toe te prowordt samengevat wat het merk is. Dit wordt gedaan door alle fileren, kan gebruik gemaakt worden van betekenisstructuuranaidentiteitsaspecten te benoemen. lyse. Tevens geeft deze methode Ook de identiteitsaspecten die niet relevant zijn voor de consuinzicht in ‘de taal’ die consumenten gebruiken en waar in commument worden genoemd. Bijzondere nicatie gebruik van kan worden aandacht wordt gegeven aan de conclusies ten aanzien van de gemaakt. merkarchitectuur. Stap 3: de concurrenten Bij de derde stap van het MDC- • R elevantie voor de doelgroep: model gaat het er om te bepalen Tijdens deze stap worden alle hoe een merk zich verhoudt tot attributen benoemd die belangrijk concurrenten. Vaak wordt hierbij of relevant zijn voor de doelgroep. de nadruk gelegd op het onderDaarnaast wordt beschreven welke scheid t.o.v. concurrenten. Toch waarden aan deze betekenissen is het ook heel belangrijk dat een gekoppeld kunnen worden. k lant weet tot welke productklasse het merk behoort: catego- • Onderscheid ten opzichte van de risatie. Feitelijk is de vraag hier concurrentie: Tijdens deze stap relevant bij welke productklasse worden alle attributen, betekenismensen een merk (mentaal) indesen en waarden benoemd waarlen. Deze indeling bepaalt immers mee het merk zich kan onderscheiof je als merk in die productklasse den van de concurrentie. wordt overwogen. Kortom, de zgn. ‘Points of Parity’ en ‘Points De bovengenoemde stappen moeten of Difference’ dienen in kaart eerst zo goed mogelijk in kaart worgebracht. Ofwel: op welke punten den gebracht, daarna kunnen pas sluit het eigen merk aan bij de con- keuzes worden gemaakt. currenten op welke punten wijkt het eigen merk af. Een vuistregel is • Doelgroep- en concurrentiekeuze: dat bij het positioneren niet meer Tijdens deze stap wordt de keuze dan 30% kan gefocust worden op gemaakt op welke doelgroep het de ‘points-of-difference’. Wel is merk of organisatie zich wil richhet van groot belang dat een merk ten en welke marktpartijen als opvalt in zijn productklasse! concurrentie worden gezien. Stap 4: het kiezen van een positionering De laatste stap van het MDC-model is het kiezen van een positionering. Een goede positionering is er een die bij het bedrijf past, relevant is voor de doelgroep en zich kan onderscheiden van de concurrenten. In een Brand-Positioning Sheet (BPS) worden alle keuzes voor een positionering samengevat. Een BPS bestaat uit negen elementen waarvan de eerste drie over de positioneringsanalyse gaan en de overige zes over de positioneringskeuze.

april-may 2016

Deze twee keuzes zijn het uitgangspunt voor de punten die hierna worden genoemd. • Merkwaarden: In de bovengenoemde stappen worden waarden opgesteld. Tijdens deze stap worden drie à vijf waarden gekozen waar de organisatie of het merk zich op wil focussen. • B etekenissen of consequenties: Tijdens deze fase worden de functionele en/of de psychosociale betekenissen gekozen waar het

sales & marketing

merk op gaat inspelen. Deze betekenissen geven een motief om het merk te kopen. • Voordelen: Tijdens deze fase worden de voordelen gekozen die gebruikt worden in de communicatie rondom het merk. Bij producten met een lage betrokkenheid worden één of twee voordelen gekozen en bij een product met een hoge betrokkenheid kunnen drie à vier voordelen worden gekozen. • Bewijsvoering: In deze fase worden de concrete producteigenschappen gekozen waarmee de doelgroep overtuigd wordt om het merk te kopen. De gekozen eigenschappen worden ook wel ‘reasons to believe’ genoemd. • Merkessentie: De merkessentie is een inspirerend en duidelijk stuk tekst waarin de positionering van het merk wordt samengevat. De tekst wordt alleen gebruikt door de managers die bij het merk betrokken zijn en wordt niet naar buiten gebracht. Het is dus niet hetzelfde als een pay-off.

Executive summary

De afkorting MDC staat voor ‘Merk - Doelgroep - Concurrenten’. Aan het MDC-model liggen twee In de ‘Merkbol’ ligt de principiële keuzes ten grondslag: nadruk op een analyse van de identiteit van ten eerste vertrekt het model vanhet merk. In de uit het perspectief van de mana- ‘Doelgroepbol’ ligt de ger, vandaar de uitwerking van een nadruk op een analyse praktisch stappenplan. Ten tweede van de doelgroep van wordt in het model een lans gebro- het merk. Welke aspecten van de identiken voor de ‘inside out’ en niet voor teit vinden zij relevant de ‘outside in’ benadering. Daarom om hun merkkeuze start het model met een analyse van op te baseren? In de de organisatie-identiteit. Door deze ‘Concurrentenbol’ ten ‘inside out’ route te volgen is de kans slotte, ligt de nadruk op een analyse van beperkt dat de gekozen positionede concurrentie. Vaak ring intern geen draagvlak heeft. wordt ‘onderscheid’ te rigide opgevat, in die zin dat wordt vergeten dat een merk Referentie: Riezebos, R., Grinten, juist aansluiting moet J. van der (2015), Positioneren: vinden bij de productstappenplan voor een scherpe klasse in kwestie. positionering (3de druk). info@cxonet.be Boom onderwijs, Den Haag.

www.cxonet.be

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

B2B-bedrijven en digitale technologie

Disruptie: een zwarte help, zwaan “Lean pakt de zaken helemaal anders aan. Het is een soort shocktherapie, maar dan langzaam,” zei professor Van Landeghem van de UGent tijdens een Commanity-event. Voor de aanwezige managers balde hij 15 jaar onderzoek samen in een anderhalf uur durende presentatie.

Commanity is de Community voor ondernemers en directieleden van B2B-groeibedrijven. Meer info: www. commanity.be

Tijdens een event van Commanity schetste Jo Libeer (ex-CEO Voka) het effect van disruptieve technologieën op mens en economie. Jan Meynen van Natch presenteerde enkele succesvolle B2B-cases met concrete tips voor bedrijven om zelf op de digitale sneltrein te springen. Disruptie betekent letterlijk ontwrichting, maar u kunt het fenomeen nog het best vergelijken met een zwarte zwaan. “Heel uw leven denkt u dat zwanen wit zijn”, zegt Jo Libeer, “want u hebt er enkel

Jo Libeer (ex-CEO Voka): “Disruptie is dan misschien de trend van vandaag, maar het is geen modern verschijnsel.”

www.cxonet.be

witte gezien. Maar plots duikt er een zwarte op. Uw denkkader raakt in de war en de eerste instinctieve reactie van vele mensen is: weg met die zwarte zwaan. Zo gaat het ook met radicaal nieuwe technologieën: ze maken ons ongemakkelijk en lokken steevast vijandige reacties uit. Terwijl we ze enige tijd later als vanzelfsprekend beschouwen.” Disruptie is dan misschien de trend van vandaag, maar het is geen modern verschijnsel. Onze geschiedenis staat immers bol van de radicale vernieuwingen en de al even revolutionaire vernieuwers. “Denk in ons land maar aan Baekeland, de uitvinder van bakeliet die de hele industrie veranderde”, zegt Jo Libeer. “Of aan Adolph Sax, Berry Gordy (Motown muziek), Dick Fosburry (hoogspringen), Philip Knight (maakte van turnpantoffels hippe Nike-sneakers), en in een recent verleden Michael O’ Leary van Ryanair (niet de klant betaalt voor zijn vlucht maar de bestemming).”

groot deel van de B2B-bedrijven niet”, zegt Jan Meynen. “Zij reageren afwijzend en defensief op die nieuwe disruptieve technologieën. ‘Hun klanten zijn er nog niet klaar voor’, zeggen ze dan.” Maar niet iedereen in de B2B-markt deelt die overtuiging. Getuige daarvan de vele B2B-bedrijven die wel slagen in hun digitale conversie zoals Stoneasy, Deschacht, Omega Pharma, Picanol, Atlas Copco, enz. “Een mooi voorbeeld is de Groep Cheyns, een groothandelaar in elektrotechnisch materiaal voor installateurs”, zegt Jan Meynen. “Om zich te differentiëren van de grote spelers zijn ze in 2003 gestart met e-commerce. En met succes: ze tellen vandaag 4000 online klanten, halen 25% van hun omzet uit e-commerce en maar liefst 74% van hun klanten gebruikt minstens eenmaal per week hun digitaal platform voor aankopen of om productinformatie op te zoeken.”

Stap voor stap vernieuwen Het succes van Cheyns is er echter niet vanzelf gekomen. Sinds 2003 zijn ze stap voor stap geëvolueerd. Elk jaar hebben ze verbeteringen aan hun platform uitgevoerd, steeds met de bedoeling zich van hun concurrenten te onderscheiden. Naast die omzetstijging en een grotere klantentevredenheid heeft hun e-commerceproject hen nog wat opgeleverd: door de bewegingen op hun online platform nauwgezet te analyseren, kennen ze beter dan wie ook hun klanten: wat ze kopen, hoe ze kopen en wanneer ze kopen. Kennis waarmee ze hun platform opnieuw kunnen verbeteren.

Zijn mijn klanten er wel klaar voor? Is de B2B-markt klaar voor deze disruptieve technologieën? “Een

april-May april-may 2016

COME FOR THE MEETING. STAY FOR EVERYTHING ELSE. Book your next meeting in the heart of Antwerp and benefit from our exclusive advantages*:

• • •

mailto:ANTWERP.EV Book your event to benefit from these mailto:ANTWERP.EV great advantages!

10% discount on the Day Delegate Rate Free Internet access Double Hilton Meeting Planner Points

Book now > mailto:ANTWERP.EV

Whether organizing a conference, meeting, wedding or exhibition, there is no need to look any further than the Hilton Antwerp Old Town, creating a lasting impression on your attendees. Our world-class facilities and service combined with the ideal location in the heart of the historic city centre means your guests are definitly in the right place. Hilton Antwerp Old Town provides the perfect range of flexible event spaces with 13 fully refurbished meeting rooms, including www.bit.ly/24eewVY the exclusive Belle Epoque Ballroom, the largest hotel ballroom in Belgium with a spectacular view on the Groenplaats and welcoming up to 1,200 guests. .

A WARM WELCOME

MORNING RISE & SHINE

BRASSERIE FLO EXPERIENCE

GUARANTEED SUCCESS

FINISHING TOUCH

A personal welcome by our dedicated team

Inspiring breaks to encourage networking

Contemporary and seasonal menus

Your personal satisfaction is our highest priority

A personal web page dedicated to your event

* Offer available only at the Hilton Antwerp Old Town and restricted for groups of minimum 15 persons booking a meeting package with rooms. Offer is subject to availability, the full offer terms and conditions will be confirmed in the hotel’s contract. Offer applies to bookings made between March 21st and June 30th, 2016 and taking place from April 1st to June 30th, 2016. Complimentary Internet access up to maximum 2 Mbps down / 2 Mbps up. This offer cannot be combined with any other promotions and/or special discounts. Blackout dates may apply. .

HILTON ANTWERP OLD TOWN ANTWERP.EVENTS@HILTON.COM | +32 (0)3 204 12 03 WWW.ANTWERP.HILTON.COM

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

Transformation Program Management (5) OPERATING MODEL TRANSFORMATION

“ Het operating model is het LINK CxO LINK biedt bedrijven, federaties en overheidsorganisaties toegang tot de CxO Community. KPMG is verantwoordelijk voor de inhoud van deze reeks.

kloppend hart van een onderneming.“

“Iedere organisatie heeft een operating model, maar het is daarom niet altijd tastbaar gemaakt,” zegt Daniël Pairon, Partner KPMG, Head Stratey & Operations KPMG. “Een operating model moet aansluiten bij de bedrijfsstrategie en dient als basis voor alle onderliggende activiteiten. Het dient stabiel te zijn en kan slechts periodiek worden aangepast.”

Daniël Pairon, KPMG, Head Stratey & Operations

“Binnen de hiërarchie van een onderneming positioneert het operating model zich onder het niveau van het corporate portfolio en het business model. In een klassieke KMO vallen het corporate portfolio en het business model vaak samen. Op dit niveau wordt een balans gezocht tussen enerzijds de inkomsten en het rendement op korte termijn, en anderzijds de stijging van de waarde van de onderneming op lange termijn.” «Iedere organisatie heeft een operating model, maar men heeft het niet altijd tastbaar gemaakt,» zegt Daniël Pairon. “Vergelijk het met het menselijk lichaam. Het lichaam bestaat uit organen, weefsels, spieren, die hun functie hebben en gealigneerd zijn. Toch brengt niet iedereen de anatomie in kaart. In het operating model legt een onderneming de strategie vast hoe het de middelen die haar ter beschikking (kunnen) staan (eigen financiële middelen, potentiële fundings, resources, intellectual property, mensen, assets,...) zo optimaal mogelijk kan beheren over een bepaalde periode. Een operating model zorgt er tevens voor dat de verschillende onderdelen van een organisatie met verschillende doelstellingen toch met elkaar aligneren. Het is de vertaalslag van hoe in de

Wat is … een operating model? In het operating model bepaalt een onderneming de strategie hoe het alle middelen die het ter beschikking heeft zo optimaal mogelijk kan beheren over een bepaalde periode.

www.cxonet.be

praktijk de bedrijfsprocessen, de medewerkers, de technologie, de data-informatie, de bedrijfsrisico’s, enz in kaart zijn gebracht.” Bij een verandertraject wordt vaak een operating model gedefinieerd dat beschrijft hoe de organisatie, de processen, producten en diensten er uiteindelijk uit moeten zien. Hierbij spreken we van een target operating model.

Periodieke aanpassing Een operating model kan periodiek worden aangepast in functie van de bedrijfsstrategie. “Een operating model volgens ‘de regels van de kunst’ houdt van het begin rekening met die tijdsfasering. Dit is een soort van tijdsraamwerk waarbinnen bepaalde initiatieven waarde kunnen creëren voor een onderneming. Dit geeft een bijzondere dynamiek.”

Waarom een operating model veranderen? Daniël Pairon: “Een transformatie van het operating model wordt ingegeven door externe en/of interne impulsen. Externe impulsen zijn bv. een veranderde wetgeving of veranderde marktsituatie. Een voorbeeld van een interne impuls is het streven naar kostenreductie. Ook bij de integratie van twee bedrijven, bij een fusie, overname of structurele samenwerking is een nieuw operating model sterk aan te bevelen. Voorbeeld: bij een bekend oliebedrijf was de neergaande marktsituatie tijdens de financiële crisis een externe impuls om het operating model aan te pas-

april-May 2016

97 LINK

sales & marketing

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

in association with KPMG ADVISORY

sen, wat een kostenreductie van 3 miljard dollar met soort van klankbord samen van mensen die bekend zijn zich meebracht. Interne impulsen waren de complexe met de sector, of juist helemaal niet. organisatiestructuur en het verouderde businessmodel van het bedrijf.” Benchmarks zijn zeer zinvol, maar spring er voorzichtig mee om, want deze zijn moeilijk te vergelijken. Beter “Een transformatie van een bestaand operating model is om een ‘comparator analysis’ te maken: dit is een doet men met het oog op een verbetering van de effi- vergelijkende analyse op relatieve basis, eigenlijk een ciëntie en/of de effectiviteit, vaak is het een combi- intelligentere vorm van benchmarking omdat de noenatie van beide.” mer gelijk wordt gesteld. Stel: je wil de impact weten van het uitbesteden van het aankoopproces, en je wil dit Componenten van een operating model vergelijken met een ander bedrijf, dan is het beter om De belangrijkste onderdelen van een operating model dit te doen op basis van bijvoorbeeld het aantal VTE’s zijn: op wie dit een imapct zal hebben, dan op basis van de 1. Diensten, functies en processen naakte euro’s omdat de intrinsieke waarde van een euro 2. Organisatie & governance voor beide bedrijven verschillend is. 3. Technologie 4. Outsourcing & locatie Ten vierde, wanneer het operating model is opgemaakt 5. Performance management en vergeleken, rest nog de business case, de kwanti6. Mensen & competenties ficatie en een transitieplan waarin de acties worden opgelijst. Het opstellen van KPI’s (Key Performance Gestructureerde aanpak Indicatoren) maken de transformatie meetbaar en zorDaniël Pairon somt de kritieke succesfactoren van een gen ervoor dat het nieuw operating model binnen de geslaagde transformatie naar een succesvol ‘target ope- organisatie is verankerd. rating model’ op. “Ten eerste, analyseer altijd eerst Let wel, deze stappen staan niet in een chronologische nauwgezet waarom je het operating model zou aanpas- volgorde, ze lopen door elkaar.” sen. Wat zijn de externe/interne drivers? Want net op die drivers moet de organisatie een gepast antwoord Voordelen: optimaler, sneller, duurzamer kunnen bieden. “De drie sleutelwoorden bij een transformatie zijn: optimaler, sneller, duurzamer,” aldus Daniël. “Optimaler: Ten tweede, een operating model moet altijd aansluiten het operating model is een raamwerk dat op de meest bij de ondernemingsstrategie én moet de bedrijfsdoe- optimale wijze alle activiteiten aligneert, coördineert len maximaal ondersteunen. Er is dus steeds een policy en waarmee je alle aspecten van de transformatie kan nodig die de brug vormt tussen de corporate strategie meten. Sneller: een onderneming die aan de hand van en het operating model. een operating model de zaken gestructureerd aanpakt, wint de geïnvesteerde tijd naderhand terug. Ten derde, hercreëer het bestaande model op basis Duurzamer: het operating model is het kloppend hart. van de drivers, de eigen verwachtingen én het gestelde Je kan dit periodiek aanpassen afhankelijk van de trigambitieniveau. Mijn advies is om zeker ‘best practices’ gers die zich voordoen, en zoals gezegd, volgend op het toe te passen. Niet alleen interne experten , maar ook bijsturen van de bedrijfsstrategie.” externe experten kunnen verfrissend werken. Stel een

In deze reeks: 1. Introduction 2. Business Model Transformation 3. Customer Transformation 4. M&A Transformation 5. Operating Model Transformation 6. Supply Chain & Logistics Transformation 7. IT/ERP Transformation 8. Digital Transformation 9. HR Transformation 10. Finance Transformation 11. Risk & Regulation Transformation 12. Conclusions & Wrap-up

Hoe een operating model opstellen?

Business model

pen Be grij

Mete

Technologie

4 Outsourcing & Locatie

Business Model

sig

Economisch model

2 Organisatie & governance

Mensen en competenties

Performance Management

Operating model

Diensten, functies en processen

Het business moet worden geïnterpreteerd om tot een relevant operating model te komen.

What’s next? Supply Chain & Logistics Transformation

Hoe een operating model opstellen?

april-may 2016

www.cxonet.be

ZONDER INFORMATIE IS UW ONDERNEMING ZO BLIND ALS EEN MOL

Open uw ogen dankzij Trends Top: 4 U krijgt inzicht in de details van 400.000 vennootschappen. 4 U selecteert enkel gezonde contacten en ontdekt welk stuk van uw klantenportefeuille gevaar loopt. 4 U exporteert maar liefst 2.500 waardevolle contacten per jaar. 4 U monitort tot 3.500 bedrijven en 10 sectoren via de alertservice. 4 U heeft altijd toegang tot het meest actuele business report van 3.500 ondernemingen.

T 02 702 71 21 TRENDSTOP.BE

Trends Top XL â&#x20AC;&#x201C; Geen bril meer nodig!

business magazine on innovation, leadership, strategy and vision

CxO Magazine is een drietalige uitgave van CxO Europe bvba en verschijnt 6 maal per jaar met een oplage van 20.000 exemplaren. Het tijdschrift kan bekomen worden via een lidmaatschap aan 140,00 euro excl. BTW, inbegrepen een jaarabonnement op het magazine en het elektronisch archief en 15% korting op CxO Conferenties. Het lidmaatschap voor Europa bedraagt 155,00 euro en 170,00 euro buiten Europa. CxO Magazine est une édition trilingue de CxO Europe sprl qui paraît 6 fois par an avec un tirage à 20.000 exemplaires. On peut se procurer le magazine par une adhésion à 140,00 euros hors TVA qui comprend un abonnement annuel sur le magazine et l’archive électronique et 15% de rabat aux conférences de CxO. l’Adhesion pour l’Europe est à 155,00 euros et hors Europe à 170,00 euros. Jan Callant Hoofdredacteur | Rédacteur en chef Dirk Vermant Uitgever | Editeur – Directeur

Arn Borstlap Eindredactie | Coördinatie Herman Van den Keybus Lean Service & Administration Sylvie Scherrens Sales Manager Dirk Vackier Business Relations Manager Eric Bober Secretariaat | Secrétariat Raad der Wijzen | Conseil des Sages Fotogalerij van de leden: p. 8-9 Galerie de photos des membres : p. 8-9 Uitgeverij – Redactie – Administratie – Regie | Maison d’éditions – Rédaction – Administration – Régie CxO Europe C. Van Kerckhovenstraat 106, 2880 Bornem Tel.: +32 (0)3 889 52 59 Fax: +32 (0)3 899 03 78 info@cxonet.be www.cxonet.be

Redactie | Rédaction Eric Bober, Arn Borstlap, Jef Brouwers, Jan Callant, Karis De Decker, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Glenn Fredrix, Frans Godden, Marc Honnay, Dirk Huygens, Bruno Koninckx, Jan Lagast, Jean-Luc M anise, Steve Mertens, Wim Vandenberghe, Herman Van den Keybus Fotografie | Photographie (foto cover) Bart Vercammen www.studiovercammen.be Vertalingen | Traductions Marc Honnay en BLS Lay-out | Mise en page www.propaganda.be Verantwoordelijke uitgever | Editeur responsable Dirk Vermant C. Van Kerckhovenstraat 106, B-2880 Bornem e-mail: dirk.vermant@cxonet.be

Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De publicitaire aankondigingen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur(s). Feitengegevens in de ‘monthly headlines’ vallen onder de verantwoordelijkheid van de inzender. Cette édition ne peut pas être re produite et/ou publiée sans l’auto risation écrite de l’éditeur. Les annonces publicitaires ne relèvent pas de la responsabilité de l’éditeur. Les articles signés relèvent de la responsabilité de l’/des auteur(s). Les faits communiqués dans les ‘monthly headlines’ relèvent de la responsabilité de l’envoyeur.

Uitgeversbedrijf CxO Europe is lid van de Unie van de Periodieke Pers/La Maison d’editions CxO Europe est membre de l’Union de la Presse Périodique

Lijst vermelde organisaties en bedrijven in deze editie van CxO Magazine 3M Benelux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 ABB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 ABC Group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Accenture . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Agfa-Gevaert Group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Alphabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 AnderZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Antwerp Expo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Antwerp Management School . . . . . . . . . . 81 Apple . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Atlantae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 AUDI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 AVEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Avitor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 B&R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Bang & Olufsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 BASF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Belgian Maintenance Association vzw . . . . 31 Belrim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 BEVITAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19, 76, 86 Cimcil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Cimpro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Commanity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 CompTIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Corbus Advocaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Cresa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 CTAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Di Nitto Autogroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Die Keure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Easyfairs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 28 Eos Software . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

april-may 2016

Essenscia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Evologics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Facebook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Febiac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Federale verzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Flanders Make . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Flanders Synergy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24, 73 Ford . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Global Fairs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Google . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Hilton Antwerp Old Town . . . . . . . . . . . . . . 95 Internet Attitude . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Jaguar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 JBC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Kasteel d’Ursel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76, 77 Katoen Natie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Komatsu Europe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Konica Minolta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 KPMG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32, 76, 82 Kuka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 KULeuven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Lego® Serious Play® . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 16 LG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Martins Hotels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Mentorprise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 MPI Group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Niko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Nissan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43, 58 Nova Relocation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Ondernemers voor Ondernemers . . . . . . . 79 Opel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57, 59

Organi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Parrot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 PMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Produmex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Renta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Ricoh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Robert Half Belux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Samsung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Sd Worx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Siemens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Sirris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Social Karma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Softkinetics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Sony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Stepstone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Stichting Safety@Work . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Tesla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 The Coaching Square . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 The Leadmachine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Ticka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Tomtom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Total Identity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Toyota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Trendstop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67, 98 Val-I-Pac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Vicre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49, 82, 91 Vlerick Business School . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Wolters Kluwer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 World Economic Forum . . . . . . . . . . . . . . . 63

www.cxonet.be

La nouvelle

Audi A4 Avant

À partir de € 499/mois HTVA en Location Long Terme « Full Service ».1 Déductibilité fiscale jusqu’à 90 %. Contribution mensuelle nette sur ATN : € 86,652 1) Nouvelle Audi A4 Avant 2.0l TDI 136 ch 6v. Prix catalogue TVAC : € 35.010. Loyer TVAC : € 595,61. Offre en Location Long Terme « Full Service » Audi Financial Services calculée sur base de 60 mois et 100.000 km sous condition d’un score bonus-malus de 0. La Location Long Terme « Full Service » comprend les entretiens et les réparations, les assurances, le véhicule de remplacement, l’assistance routière, les pneus et les taxes. Offre réservée aux professionnels. Sous réserve d’acceptation du dossier par D’Ieteren Lease s.a., avec siège social: Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg, Belgique - RPM Leuven - BCE 0402623937 - FSMA 20172 A. Prix au 01.03.2016 et valables jusqu’au 28.04.2016. Sous réserve d’erreurs, de fautes d’impression ou de changements de prix. Le modèle est illustré avec options payantes. Audi Financial Services est une dénomination commerciale de D’Ieteren Lease s.a. filiale de Volkswagen D’Ieteren Finance. D’Ieteren Lease s.a. (FSMA 20172 A) est un agent non lié de P&V Assurances (FSMA 0058) et un sous-agent de Allia Insurance Brokers (FSMA 11420 A). 2) Estimation de la contribution Mensuelle nette que l’employé devra réellement payer pour l’Avantage de Toute Nature sur base du taux d’imposition maximum de 55 %. Plus d’informations sur audi.be.

3,8 - 6,1 L/100 KM ◆ 99 - 139 G CO2 /KM Informations environnementales (AR 19/03/2004) : www.audi.be

DIAUAA40655_PM_A4_Avant_EXT_252x175_FR.indd 1

9/03/16 14:13