Editor's Memo
Open Up!…. รูปแบบภาวะผูนำในธุรกิจครอบครัว ธุ ร กิ จ ในประเทศไทยกว า ร อ ยละ 80 เปนธุรกิจครอบครัวและหนึ่งในความ แตกตางที่ธุรกิจครอบครัวแตกตางจาก ธุรกิจทัว่ ไปนัน่ คือ “ภาวะผูน ำ” เพราะ อารมณไดเขามามีสวนเกีย่ วของทั้งภายใน ธุ ร กิจ และครอบครั ว และสิ่ ง สำคั ญ ที่สุด อยางหนึง่ ของภาวะผูน ำในธุรกิจครอบครัว คือ ทำอยางไรจะลำดับความสำคัญให บริษัทมากอนครอบครัวเมื่อมีสถานการณ ที่มีเหตุผลอันควร Special Report ฉบับนี้จึงขอ Open Up ถึงรูปแบบ ภาวะผูนำในธุรกิจครอบครัว โดยการ คั ด ย อ มาจากงานวิ จ ั ย ที ่ จ ั ด ทำโดยศู น ย ศึกษาธุรกิจครอบครัวและ SMEs มหาวิทยาลัย หอการคาไทย นอกเหนือจากการนำเสนอศาสตร ใหมที่นาสนใจอยางธุรกิจครอบครัวแลว ฉบับนีย้ งั เขมขนดวยเนือ้ หาทัง้ บทวิเคราะห งานวิจัยและบทความดานเศรษฐกิจและ ธุรกิจมากมาย เริ่มตนดวยการนำเสนอ UTCC Business Poll ฉบับนี้ศูนย พยากรณเศรษฐกิจและธุรกิจ มหาวิทยาลัย หอการคาไทย ไดรว มนำเสนอ “โพลเปดเทอม เงินสะพัด 5.3 หมืน่ ลาน” ตอมาคอลัมน People นิตยสารเราไดรับเกียรติจากคุณ ทองอุไร ลิ้มปติ รองผูวาการดานบริหาร ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) มาเลา ถึงแผนกลยุทธการชำระเงินแบบ ICAS และในสวนของ Economic Review อาจารย ดร.บุญเลิศ จิตรมณีโรจน ได รวมนำเสนอบทความ “ทำอยาง…คนไทย
06
จะเกษียณสุข” โดยการวิเคราะหการเงิน เชิงพฤติกรรมของกลุมคนทำงาน ตอมาในสวนของ The Globe ฉบับนีค้ อลัมน Driving towards ASEAN+ ไดนำเสนอบทวิเคราะหสิ่งทอและเครื่อง นุงหมไทยในอาเซียนโดยศูนยศึกษาการ คาระหวางประเทศ มหาวิทยาลัยหอการคาไทย และ ผศ.ดร.อัทธ พิศาลวานิช คณบดี คณะเศรษฐศาสตรและผูอำนวยการศูนย ศึกษาการคาระหวางประเทศ มหาวิทยาลัย หอการคาไทย รวมนำเสนอเรือ่ ง “ประเทศไทย จะมี Mr.AEC และ Ms. AEC” และ ผูช ว ยศาสตราจารย ดร.วรลักษณ วงศโดยหวัง ศิริเจริญ อาจารยประจำคณะวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยหอการคาไทย รวมเสนอเรื่อง “ขอชวนคิดของนักเรียน นักศึกษาไทยกับ AEC” และเลมนี้ไม พลาดอัพเดตความเคลือ่ นไหวของประเทศ ผูน ำมาแรงอยางประเทศจีน โดยสำนักงาน สงเสริมการคา ณ กรุงปกกิ่ง กระทรวง พาณิชย ไดรวมนำเสนอเรื่อง “จีนสั่ง ชะลอแผนการขยายการใชภาษีอสังหา ริมทรัพย” และพันธมิตรที่รวมนำเสนอ เนื้อหาดานธุรกิจในตางประเทศ ธนาคาร เพื่อการสงออกและนำเขาแหงประเทศ ไทย ฉบับนี้ไดรวมนำเสนอเรื่อง “ธุรกิจ บริการรับเหมากอสรางใน CLMV” และในสวนของ Strategy กลยุทธ ใหมๆ มารวม Open Up! ฉบับนี้เริ่ม ดวยความรูใหมๆ จาก รองศาสตราจารย ทองทิพพา วิริยะพันธุ กับการเสนอเรื่อง
“SMEs เตรียมพรอมรับมือ AEC ดวย นวัตกรรม” และกลยุทธการสื่อสารโดย อาจารยโศภชา เอีย่ มโอภาส เรือ่ ง “เทคนิค การสื่อสาร... ความสำเร็จของการขาย ทางธุรกิจ” และฉบับนี้ WORK & LIFE อาจารย ฐนธัช กองทอง รวมนำเสนอ เรือ่ ง “ละครบู เหนือธรรมชาติกบั นัยทาง สังคม” มาใหผูอานไดเห็นภาพถึงมุมหนึ่ง ของสังคมไทยกับการบรรยายผานเนื้อหา การนำเสนอผานละครที่เรียกวาละครบู ธุ ร กิ จ ครอบครั ว ถื อ เป น รากฐาน สำคัญของเศรษฐกิจไทย ไมวาจะ SMEs หรือธุรกิจขนาดใหญลวนมีจุดเริ่มตนมา จากธุรกิจครอบครัว และยังมีลักษณะที่ แตกตางกับธุรกิจทั่วไปอยางมีนัยสำคัญ เพราะความใกลชิดภายในครอบครัวกับ การบริหารจัดการที ่ พ วกเราคิ ด มาเสมอ วาคือ ‘ขอดี’ นั้น กลับแฝงดวย ‘ความ ทาทาย’ นิตยสาร Thailand Economic & Business Review ฉบับนี้จึงนำผล วิ จ ั ย ทางธุ ร กิ จ ครอบครั ว มาเป ด เผยถึ ง ภาวะผู น ำของผูสืบทอดธุรกิจแตละรุน เพือ่ ใหทา นไดมองเห็นความแตกตาง และ เข า ใจถึ ง ลั ก ษณะการบริ ห ารงานของ ผูสืบทอดในแตละรุน และสุดทายนำไปสู การผสมผสานที่ลงตัว อารดา มหามิตร บรรณาธิการบริหาร
May-June 2013
6 12
Editor's Memo UTCC Business Poll โพลเปดเทอมเงินสะพัด 5.3 หมื่นลาน
Peolple 16
ยุทธศาสตรการขยายระบบ การเคลียรเช็คดวยภาพ (ICAS)
www.facebook.com/ThailandEcoReview
16
Economic Review 20
การเงินเชิงพฤติกรรม: ทำอยางไร…คนไทยจะเกษียณสุข
The Globe 24
บทวิเคราะห สิ่งทอและเครื่องนุงหมไทยในอาเซียน
29
ประเทศไทยจะมี Mr.AEC และ Ms. AEC
32
ขอชวนคิด ของนักเรียน นักศึกษาไทยกับ AEC
33
จีนสั่งชะลอแผน การขยายการใชภาษีอสังหาริมทรัพย
36
29
ธุรกิจบริการรับเหมากอสรางใน CLMV... โอกาสเปดกวางสำหรับผูประกอบการไทย
Strategy SPECIAL 39 รูปแบบภาวะผูนำ ในธุรกิจครอบครัว REPORT 46
SMEs เตรียมพรอมรับมือ AEC ดวยนวัตกรรม
50
เทคนิคการสื่อสาร... ความสำเร็จของการขายทางธุรกิจ
Work & Life 54
ละครบูเหนือธรรมชาติ กับนัยทางสังคม
Economic Index 57
ดัชนีความเชื่อมั่น ผูประกอบการภาคการคาและบริการ
61
การวิเคราะหการสงออกไทย จากระบบเตือนภัยภาคการสงออก
ทีมบรรณาธิการ ที่ปรึกษา: อิสระ วองกุศลกิจ, ณกลินท สารสิน, วิชัย อัศรัศกร, รศ.ดร. จีรเดช อูสวัสดิ์, ณรงค จุนเจือศุภฤกษ บรรณาธิการอำนวยการ: รศ.ดร. เสาวณีย ไทยรุงโรจน รองบรรณาธิการอำนวยการ: ดร. ยาใจ ชูวิชา บรรณาธิการบริหาร: อารดา มหามิตร กองบรรณาธิการ: ประพัทธโชต ธนวรศาสตร, วินัย ธัญญภูมิ, ผศ.ดร. ธนวรรธน พลวิชัย, ผศ.ดร. อัทธ พิศาลวานิช, ดร. จักรกรินทร ศรีมูล, ผศ.ดร. วีระชาติ กิเลนทอง, ดร. ภาณุชาติ บุณยเกียรติ, อ.มานา คุณธาราภรณ, อ. อรพรรณ สุนทรกลัมพ อำนวยการศิลปกรรม: มหาวิทยาลัยหอการคาไทย ศิลปกรรม: namssss@hotmail.com เลขากองบรรณาธิการ: จิตตดิษฐภัสสร จินดาวานิชสกุล คอลัมนิสต: รศ.ดร. วันชัย รัตนวงษ, ผศ.ดร. ธนวรรธน พลวิชัย, ผศ.ดร. อัทธ พิศาลวานิช, รศ. สุธรรม อยูในธรรม, รศ.ดร. วิมุต วาณิชเจริญธรรม, ผศ.ดร. วีระชาติ กิเลนทอง, ดร. โรจนศักดิ์ โฉมวิไลลักษณ, ดร. ปยะบุตร บุญอรามเรือง, ดร. ไพจิตร วิบูลยธนสาร, อ.โศภชา เอี่ยมโอภาส, ดร. ศศิวมิ ล วรุณสิริ, อ.มานา คุณธาราภรณ ฯลฯ พิสูจนอักษร: อ.สุรีย พงศอารักษ ฝายโฆษณาและการตลาด: ศรายุทธ เวสารัชวิทย, วีณา สุขใจ, เสาวนีย เทียมเมือง ฝายบัญชีและการเงิน: เบญจวรรณ มณีพันธุ ฝายสมาชิกสัมพันธ: จตุพร ธนลาภสถาพร ติดตอลงโฆษณาไดที่ศูนยบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยหอการคาไทย โทร. 02-697-6861-3 แฟกซ 02-277-1803 08
20
46
ทำอยางไร…คนไทยจะเกษียณสุข
ดวยนวัตกรรม
ทานผูอานอาจลองถามตนเองหรือคนรอบขางก็ไดครับวาทาน เคยเปลี่ยนทางเลือกนโยบายลงทุน (Employee’s Choices) ของระบบกองกองทุนสำรองเลี้ยงชีพหรือไม? ผลจากการวิจัย พบวาองคกรสวนใหญจัดใหมีทางเลือกนโยบายลงทุน 2-3 ประเภท แตพนักงานสวนใหญรอยละ 90 ไมเคยเปลี่ยน ทางเลือกนโยบายลงทุนใหเหมาะสมกับทัศนคติตอความเสี่ยง เลยสักครั้งเดียว!
สำหรับ SMEs ของไทยนั้น ปญหาอุปสรรคที่สำคัญประการ หนึ่งก็คือ การสรางสรรคนวัตกรรม (Innovation) ยังมี ปริมาณไมมากนัก อันอาจเปนเพราะการวิจัยและพัฒนา (R&D) ของไทยยังไมไดรับความสนใจเทาที่ควรหรือยังไมไดมี การนำมาใชใหเกิดประโยชนสูงสุด
29
50
การเงินเชิงพฤติกรรม:
ประเทศไทยจะมี Mr.AEC และ Ms. AEC
บุคลากรของรัฐฯ จำตองเปนแมขายที่สำคัญที่จะสงสัญญาน ความรูสูผูประกอบการไทย ผมคิดวา โครงการ Mr.AECและ Ms. AECกระทรวงอุตสาหกรรม ผนวกกับโครงการหลักสูตร อบรม “AEC จังหวัด” ของกระทรวงพาณิชยที่อบรมให ขาราชการในสังกัดทั่วประเทศใหรูและเขาใจเออีซี… ประเทศไทยโลดแนในอาเซียน”
10
SMEs เตรียมพรอมรับมือ AEC
เทคนิคการสื่อสาร... ความสำเร็จของการขายทางธุรกิจ
อยาลืมคิดเสมอวาสินคาและบริการนั้นเนนกลุมเปาหมายใด หรือคิดเสมอวาเรากำลัง สื่อสารผานสื่อใดอยู ซึ่งในสวนนี้ จะทำใหเราสามารถใชระดับของภาษาในการสื่อความหมาย ตางๆ ดีขึ้นและทำใหผูที่รับสารของเราเขาใจเนื้อหาตางๆ ได โดยงายและไมสับสน
39
54
ภาวะผูนำ
ละครบูเหนือธรรมชาติ
ในธุรกิจครอบครัว
กับนัยทางสังคม
รุนที่ 1มีระดับภาวะผูนำแบบ AD สูงกวารุนที่ 2 และรุนที่ 3 ทั้งนี้อาจเนื่องจากในตอนเริ่มแรกของการกอตั้งกิจการเจาของ กิจการสวนใหญมักบริหารงานโดยรวมอำนาจไวที่ตัวเองเปน ศูนยกลางตัดสินใจแบบเบ็ดเสร็จตามลักษณะภาวะผูนำ AD ซึ่งมีความจำเปนเมื่อธุรกิจยังไมมีทิศทางที่ชัดเจนและมีการ สรางวิสัยทัศนใหมที่ตองการขับเคลื่อนคนไปตามวิสัยทัศนนั้น
ความคลุมเครือที่มิอาจชี้ชัดไดในสังคมจึงตางจากละคร โทรทัศนที่แบงฝายแบงขั้วกันชัดเจนแมตัวละครในเรื่องจะไมรู แตขนบการเขียนบทละครในประเทศไทยนั้นคนดูตองรู มากกวาตัวละคร (จึงเปนเสนหที่ทำใหคนดูอยากติดตาม เพราะรูสึกวาตนฉลาดกวาตัวละครในเรื่อง)
หอการคาไทยตอบรับลดปร�มาณการใชไฟฟา
น.ส.ยิ่งลักษณ ช�นวัตร นายกรัฐมนตร นายพงษศักดิ์ รักตพงษไพศาล รัฐมนตร�วาการกระทรวงพลังงาน จัดงานรณรงคใหภาครัฐ เอกชน และประชาชน ชวยลดปร�มาณการใชไฟฟา ในชวงวันที่ 8-15 เมษายน
ซึ่งสภาหอการคาไทย นำโดย นายอิสระ วองกุศลกิจ ประธานกรรมการสภาหอการคาไทย และนายสนั่น อังอุบลกุล รองประธานกรรมการและประธานคณะกรรมการพลังงานหอการคาไทย ไดตระหนักถึงความสำคัญและหนาที่ในการประสานงานกับภาครัฐ ในการแกไขวิกฤตการณนี้ จึงไดทำงานรณรงคออกมาตรการประหยัด พลังงานเรงดวน และประกาศขอใหสมาชิกทั่วประเทศถือปฏิบัติ กลาวโดยสังเขป คือ -ให เ ลื ่ อ นแผนการผลิ ต ที ่ ส ำคั ญ ไปดำเนิ น การก อ นหรื อ หลั ง ชวงวิกฤติ -ใหหลีกเลี่ยงการใชไฟในชวงเวลา peak load ในชวงวิกฤติ -ใหปรับอุณหภูมิเครื่องปรับอากาศใหสูงกวา 26 องศา ในสำนักงาน งดใสสูท ผูกไท - ใหดึงปลั๊กไฟออกเมื่อไมใชงาน ฯลฯ ผลจากความร ว มมื อ ของสมาชิ ก ต อ มาตรการดั ง กล า วนี ้ ชวยประหยัดพลังงานไดไมต่ำกวา 100 เมกกะวัต ตอวัน ซึ่งความรวมมือดังกลาว ถือเปนการชวยลดปริมาณการใชไฟฟา ในแบบที่ไมตองลงทุนเพิ่มเติม หรือใชวิธีการซับซอนมากเกินไป .
UTCC Business Poll
โพลเปดเทอม เงินสะพัด 5.3 หมื่นลาน â´Â
ศูนยพยากรณเศรษฐกิจและธุรกิจ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
จากการสำรวจผู ป กครองกลุ ม ตัวอยาง 1,200 คน พบวาในชวง เปดเทอมใหญป 2556 จะมีเม็ดเงิน สะพัดประมาณ 53,614 ลานบาท เพิ่มขึ้นรอยละ 6.7 หรือมีการใชจาย เฉลี่ยคนละ 9,128 บาท ซึ่งแมเม็ดเงิน สะพัดในชวงเปดเทอมจะเพิ่มขึ้นจาก ปกอน แตต่ำกวาที่คาดการณวาจะโต
12
รอยละ 8-10 หรือมีมูลคาประมาณ 55,000 ลานบาท โดยผูตอบสวนใหญรอยละ 44.8 ระบุ ส าเหตุ ท ี ่ ใช จ า ยเพิ ่ ม เพราะราคา สิ น ค า อุ ป กรณ ก ารเรี ย นปรั บ ตั ว เพิ ่ ม จากปกอนแมจะซื้อของในจำนวนเทา เดิมก็ตาม ซึ่งเมื่อแยกรายละเอียด ค า ใช จ า ยเฉลี ่ ย พบว า ค า หน ว ยกิ ต ป
2556 เฉลี่ย 10,455 บาท เพิ่มจาก ปกอน 8,608 บาท คาบำรุงโรงเรียน 1,422 บาท เพิ่มจาก 1,247 บาท คาแปะเจี๊ยะ 7,400 บาท เพิ่มจาก 7,062 บาท คาหนังสือ 1,371 บาท เพิ่มจาก 1,095 บาท คาอุปกรณการ เรียน 992 บาท เพิ่มจาก 673 บาท คาเสื้อผา รองเทา 1,721 บาท เพิ่ม
UTCC Business Poll
จาก 1,226 บาท คาบริการพิเศษ คาประกันชีวิต 1,515 บาท เพิ่มจาก 1,290 บาท เนือ่ งจากผูป กครองสวนใหญ เห็ น ว า ราคาสิ น ค า เกี ่ ย วกั บ การเรี ย น และอื่นๆ มีราคาแพงขึ้นมาก สงผลให ผูปกครองมีการระมัดระวังการใชจาย มากขึ้น ผูปกครองสวนใหญมีหนี้รอยละ 68.8 โดยสวนใหญเปนหนี้จากการ ใชจายใน รองลงมาเปนหนี้จากการ ซือ้ รถยนต ซึง่ อาจเปนผลมาจากนโยบาย รถคันแรก สงผลใหผูปกครองมีหนี้
14
เพิ่มสูงขึ้นในสวนนี้ โดยรวมแลวมี หนีเ้ ฉลีย่ 141,187.88 บาทตอครัวเรือน และผูปกครองสวนใหญรอยละ 50.8 ประสบปญหามีเงินใชจายไม เพี ย งพอในช ว งเป ด เทอม ขณะที ่ ผู ป กครองที ่ ม ี เ งิ น ใช จ า ยเพี ย งพอมี สัดสวนนอยกวาอยูที่รอยละ 49.2 ซึ่ง ปญหานี้มีจำนวนเพิ่มขึ้นจากปกอนที่ มีเงินเพียงพอรอยละ 60 และไม เพียงพอรอยละ 40 เทานั้น เมื่อ สอบถามถึ ง แหล ง ที ่ ม าของเงิ น กลุ ม ผูปกครองที่มีเงินไมพอ สวนใหญ
รอยละ 39 จะนำทรัพยสินมีคา อาทิ โทรทัศน โทรศัพทมือถือ เครื่องใช ไฟฟา ทองคำ เขาไปจำนำ รองลงมา ใชวิธีกูนอกระบบ ยืมญาติพี่นอง กู เงินในระบบ และเบิกเงินสดจากบัตร เครดิตมาใชลวงหนา สวนกลุมที่เงิน เพียงพอจะนำเงินเดือน เงินออม โบนัส มาใช จากผลการสำรวจแมการใชจาย ในช ว งเป ด ภาคเรี ย นจะยั ง ขยายตั ว แต แ นวโนม มี ก ารขยายตั ว ในอั ต ราที ่ ชะลอตั ว ลงจากป ก อ นที ่ ข ยายตั ว
UTCC Business Poll
รอยละ 7 ทั้งที่ประชาชนนาจะมี รายไดเพิ่มขึ้นตามการขึ้นของคาจาง 300 บาท เนื่องมาจากสาเหตุสำคัญ ในสวนของระดับราคาสินคาแพงขึ้น ตามต น ทุ น ที ่ ป รั บ ตั ว เพิ ่ ม ขึ ้ น ของ ผูประกอบการ อีกทั้งการที่ผูปกครอง จำนวนมากระบุ ว า มี เ งิ น ไม พ อใช จายชวงเปดเทอมเปนประเด็นที่นา หวงวาประชาชนที่รายไดไมสูงมาก กำลั ง มี ป ญ หาสภาพคล อ งตึ ง ตั ว มีหนี้ครัวเรือนเพิ่มขึ้นอันเปนผลมา จาการใช น โยบายการคื น ภาษี รถยนตคันแรก และคาครองชีพที่
ปรับตัวเพิ่มสูงขึ้นอยางตอเนื่อง โดยกลุ ม ตั ว อย า งส ว นใหญ ม ี ทั ศ นะต อ การศึ ก ษาของประเทศไทย ในป จ จุ บ ั น ในระดั บ ที ่ ด ี ข ึ ้ น ร อ ยละ 46.9 ซึ่งเปนการปรับตัวดีขึ้นจากการ มี เ ทคโนโลยี ท ี ่ ด ี ข ึ ้ น มี ก ารเรี ย นที ่ หลากหลายมากขึ้น และมีการสงเสริม ใหเรียนภาษาที่เปนสากลเพิ่มมากขึ้น แตอยางไรก็ดีผูปกครองยังคงมองวา โรงเรี ย นของไทยยั ง ไม ม ี ค วามไม เทาเทียมกันระหวางโรงเรียนเอกชน และรัฐบาล รวมทั้งโรงเรียนที่อยูนอก พื้นที่เมืองหลวง เนื่องจากมีโอกาสใน
การพัฒนาที่แตกตางกัน บุคลากรมี ความสามารถไมเทาเทียมกัน นโยบายโรงเรี ย นที ่ แ ตกต า งกั น สภาพแวดล อ มโรงเรี ย นต า งกั น ดังนั้นผูปกครองจึงตองการใหภาครัฐ เข า พ ั ฒ น า ร ะ บ บ ก า ร ศ ึ ก ษ า ใ ห สอดคลองกับภาวะในปจจุบัน ควร สร า งมาตรฐานโรงเรี ย นให เ ท า เที ย ม กัน พัฒนาครูหรืออาจารย รวมทั้ง ควรมี ง บในการพั ฒ นาเยาวชนเพิ ่ ม มากขึ้น
15
People
16
People แผนขยายการใชงาน ICAS คุณทองอุไรเปดเผยวา ธปท. และ ธนาคารสมาชิ ก ได เริ ่ ม ใช ง านระบบ ICAS ในเขตกรุงเทพมหานครและ ปริมณฑล ตั้งแตวันที่ 3 กุมภาพันธ 2555 โดยในระยะแรกเปนการใหบริการ ในสวนของการเรียกเก็บเงินตามเช็ค ภายในจังหวัดเดียวกัน ครอบคลุมสาขา ธนาคารประมาณ 3,200 สาขา และ มีปริมาณเช็คเรียกเก็บประมาณ 220,000 ฉบับ/วัน (71% ของทั่วประเทศ) คิดเปนมูลคา 1.4 แสนลานบาท/วัน (89% ของทั่วประเทศ) หลังจากนั้น ไดขยายการใชงานภูมภิ าคใน 3 จังหวัด นำรอง (สุพรรณบุรี ระยอง และ ขอนแกน) ในชวงเดือน พ.ย. 55 – มี.ค. 56 และเมื่อวันที่ 16 พ.ค. 56 ที่ผานมา ธปท. และธนาคารสมาชิก ได เ พิ ่ ม บริ ก ารเรี ย กเก็ บ เงิ น ตามเช็ ค ขามจังหวัดในระบบ ICAS โดยเริ่มที่ กรุงเทพฯ และปริมณฑล และทยอย ดำเนินการใน 3 จังหวัดนำรอง ใน
18
ชวงเดือน พ.ค.-มิ.ย. 56 ซึ่งจะชวยลด ระยะเวลาทราบผลการเรี ย กเก็ บ เช็ค ขามจังหวัดจาก 3-5 วันทำการ ให เหลือเพียง 1 วันทำการ ซึ่งเช็ค ดังกลาวมีมูลคาสูงถึงกวา 2 พันลาน บาทตอวัน หลั ง จากนั ้ น จะขยายผลการใช งาน ICAS ทั้งในสวนของบริการ เรี ย กเก็ บ เช็ ค ภายในจั ง หวั ด และเช็ ค ขามจังหวัดไปพรอมกัน โดยจะดำเนินการ ที่ 8 จังหวัดเศรษฐกิจสำคัญกอน ไดแก สระบุรี นครราชสีมา อุบลราชธานี เชียงใหม พิษณุโลก สงขลา ภูเก็ต และชลบุรี ในชวงเดือน มิ.ย.-ส.ค. 2556 ซึ่งเมื่อดำเนินการแลวเสร็จจะ ทำให ICAS ครอบคลุมปริมาณและ มูลคาเช็คเรียกเก็บไดสูงถึง 90% และ 95% ของเช็คทัง้ ประเทศตามลำดับ แลวจึงทยอยขยายการใชงาน ICAS ไปยั ง จั ง หวั ด ที ่ เ หลื อ ให เ สร็ จ สิ ้ น ครบ ทั่วประเทศภายในป 2556 ตอไป
ป จ จั ย ที ่ ช ว ยให ก ารขยายผล ICAS ประสบความสำเร็จ คุ ณ ทองอุ ไ รเป ด เผยว า การ ขยายผลการใชงานระบบ ICAS ใน ชวงที่ผานมาเปนไปดวยความราบรื่น และดำเนิ น การได ต ามแผนงานที ่ กำหนด โดยมีปจจัยที่สำคัญ คือ การ ได ร ั บ ความร ว มมื อ อย า งดี จ ากทุ ก ภาคสวนที่เกี่ยวของ ไมวาจะเปนใน ดานนโยบายจาก กรช. และดานการ ขยายผลในพื ้ น ที ่ ป ฏิ บ ั ต ิ ง านจาก ธนาคารสมาชิก และสาขาภาคของ ธปท. รวมทั้งไดรับความรวมมือจาก ภาคประชาชน สำหรั บ การเตรี ย มความพร อ ม เพือ่ รองรับการใชงาน ICAS จะประกอบ ดวย 2 สวนสำคัญ คือ การเตรียม ความพรอมดานผูใหบริการ ซึ่งจะเปน ในส ว นของระบบงานและอุ ป กรณ สแกนขอมูลและภาพเช็คของธนาคาร สมาชิก รวมทั้งการอบรมพนักงาน สาขาให ส ามารถปฏิ บ ั ต ิ ง านตาม กระบวนการของระบบ ICAS ได อีกสวนหนึ่งคือ การเตรียมความ พรอมดานผูใชบริการ ซึ่ง ธปท. และ สมาคมธนาคารไทยได ร ว มกั น จั ด Road Show ชี้แจงระบบ ICAS เพื่อสรางความเขาใจใหกับภาคธุรกิจ (สภาหอการคา และสภาอุตสาหกรรม) ภาคกฎหมาย (ศาล ผูพ พิ ากษา อัยการ ตำรวจ และทนายความ) และภาค ธนาคาร โดยไดจัดประชุมชี้แจงแลว ในสวนของ กทม. 9 ครั้ง และภูมิภาค 8 ครั้ง ที่จังหวัดสุพรรณบุรี, ชลบุรี, ขอนแกน, เชียงใหม, นครราชสีมา, พิษณุโลก, อุบลราชธานี และสงขลา และมี แ ผนงานที ่ จ ะชี ้ แ จงในส ว น ภูมิภาคอีก 6 ครั้ง ที่จังหวัดภูเก็ต, เพชรบุรี, สุราษฎรธานี, อุดรธานี, เชียงราย และนครสวรรค ซึ่งการจัด ชี้แจงในแตละครั้งจะครอบคลุมกลุม ผู เ กี ่ ย วข อ งที ่ อ ยู ใ นจั ง หวั ด ใกล เ คี ย ง ดวย นอกจากนี้ ยังไดมีการจัด ประชุมหารือกับ Focus Group ไดแก
People หอการคาจังหวัด สภาอุตสาหกรรม และชมรมธนาคารทองถิ่น
ประชาชนจะไดประโยชนอยางไร จาก ICAS คุณทองอุไรเปดเผยตอวาเมื่อใช งานระบบ ICAS ซึ่งใชเทคโนโลยีการ เรียกเก็บเงินตามเช็คดวยภาพ จะทำ ใหประชาชนไดรับประโยชนในหลาย ดาน ไดแก การมีเวลานำฝากเช็คผาน ธนาคารนานขึ้น 1-3 ชั่วโมง เพราะ ไมตองขนสงตัวเช็คเพื่อการเรียกเก็บ เหมือนเชนในอดีต ทำใหธนาคาร สามารถขยายเวลารับฝากเช็คใหลูกคา ได รวมทั้งการทราบผลเรียกเก็บเช็ค โดยเฉพาะเช็ ค ข า มจั ง หวั ด ได เร็ ว ขึ ้ น จากอดีตที่ตองใชเวลา 3-5 วัน จะ ลดเหลือเพียง 1 วัน นอกจากนี้ ในอนาคตยังมีแนวโนมที่ธนาคารจะ พั ฒ นาบริ ก ารต อ ยอดจากระบบ ICAS เหมือนเชนทีป่ รากฏในตางประเทศ เพื่อใหประชาชนไดรับความสะดวก และมีความมั่นใจในการทำธุรกรรม ทางการเงินมากขึ้น ตัวอยางเชน การ ฝากเช็คผานเครื่อง ATM อาจไดรับ Slip ยืนยันการฝากเช็คที่มีภาพเช็ค ประกอบ หรือระบบ Internet Banking อาจแสดง Statement ซึ่งมีภาพเช็คที่ นำฝากและสั ่ ง จ า ยประกอบใน Statement ดวย เปนตน
ผูใชเช็คควรปรับตัวอยางไร เมื่อใช ICAS คุ ณ ทองอุ ไรกล า วว า การเคลี ย ร เช็คดวยภาพชวยใหการเรียกเก็บเงิน
ตามเช็ ค รวดเร็ ว มากขึ ้ น ซึ ่ ง หั ว ใจ สำคัญคือภาพเช็คที่สามารถเห็นสาระ ส ำ ค ั ญ ข อ ง เช ็ ค ไ ด อ ย า ง ช ั ด เจ น ครบถวน และไมมีรองรอยการแกไข หากมีการกระทำใดๆ ทีบ่ ดบังขอความ ของเช็ค ไดแก เช็คที่มีตราประทับ หรื อ มี ก ารแก ไ ขข อ ความบนเช็ ค ธนาคารเจาของเช็คจะตองใหธนาคาร ผู ร ั บ ฝากเช็ ค นำส ง ตั ว เช็ ค ให เ พื ่ อ ประกอบการพิ จ ารณาอนุ ม ั ต ิ ต ั ด จ า ย จึ ง อาจมี ผ ลให เช็ ค ลั ก ษณะดั ง กล า ว ทราบผลการเรียกเก็บลาชากวาปกติ ดังนั้น ผูรับเช็คควรตรวจสอบเช็คที่ ไดรับชำระวามีการใชตราประทับหรือ มีการแกไขขอความหรือไม เพื่อรักษา สิ ท ธิ ์ ใ นการเรี ย กเก็ บ เงิ น ตามเช็ ค ได รวดเร็วตามมาตรฐานระบบ ICAS นอกจากนั้น ขอความรวมมือผู สั่งจายเช็คไมใชตราประทับเปนเงื่อนไข ในการสั่งจาย เนื่องจากกฎหมายไมได กำหนดให ต อ งใช ต ราประทั บ เป น เงื่อนไขในการสั่งจายเช็ค ดังนั้น นิ ต ิ บ ุ ค คลสามารถสั ่ ง จ า ยเช็ ค ได ต าม เงื่อนไขการลงลายมือชื่อที่ตกลงไวกับ ธนาคารโดยไมจำเปนตองมีตราประทับ แต ท ั ้ ง นี ้ น ิ ต ิ บ ุ ค คลอาจจะต อ งมี ก าร แก ไขข อ บั ง คั บ เพื ่ อ ให ไ ม ต อ งมี ต รา ประทับเปนเงื่อนไขในการสั่งจายเช็ค ดวย รวมทั้งไมควรแกไขขอความบน ตัวเช็ค เพราะขอมูลที่ไดจากธนาคาร พบวาการทุจริตตางๆ มักพบในเช็คที่ มีการแกไข เช็คทั้ง 2 ประเภทนี้จึงไม สามารถนำเข า ระบบการเคลี ย ร เช็ ค ดวยภาพได ทำใหรานคาและผูรับเช็ค เสียเวลาในการเรียกเก็บเงินซึ่งจะใช
เวลาประมาณ 3-5 วันทำการกวาจะ ไดรับเงิน
ทิศทางการพัฒนาระบบหักบัญชี เช็คในอนาคต คุณทองอุไรกลาวตอวา เมือ่ ธปท. ไดดำเนินการขยายระบบ ICAS ครบ ทั ่ ว ประเทศแล ว ในอนาคตอาจจะ ดำเนินการนำธุรกรรมระหวางธนาคาร ที ่ ส ามารถใช ป ระโยชน จ ากการส ง ภาพแทนการสงเอกสารได เชน ธุรกรรม รับซื้อลดตั๋วแลกเงินและตั๋วสัญญาใช เงินระหวางธนาคาร เพือ่ ลดระยะเวลา ดำเนินการใหสั้นลง ซึ่งจะทำใหธุรกิจ มี ส ภาพคล อ งจากการขายลดตั ๋ ว ดังกลาวเร็วขึ้น จากปกติที่ตองใชเวลา 7-10 วัน จะเหลือเพียง 1 วันทำการ รวมทั้งอาจนำระบบเสริมอื่นๆ เขามา ช ว ยลดขั ้ น ตอนการปฏิ บ ั ต ิ ง านบาง อยาง เพือ่ เพิม่ ความคลองตัวของกระบวน การทำงานของระบบ ICAS เชน การ ใช Image Return Document (IRD) ซึ่งเปนเอกสารใบคืนเช็คของธนาคาร ที่มีภาพเช็คประกอบ เพื่อนำสงใหผู ฝากเช็ ค แทนการคื น ตั ว เช็ ค จริ ง นอกจากนี้ ธปท. ยังสนใจที่จะศึกษา การใช e-Cheque ซึ่งเปนการโอนเงิน รู ป แบบอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส ท ี ่ ใช ห ลั ก การ ของการสั่งจายเงินแบบเช็คมาประยุกต ใช โดยปจจุบันประเทศสหรัฐอเมริกา ไดมีการใชแลว และประเทศฮองกงมี แผนงานที่จะใชในปลายป 2557 เพื่อ เพิ่มประสิทธิภาพในการชำระเงิน ซึ่ง จะเปนประโยชนตอ ภาคธุรกิจ ประชาชน และเศรษฐกิจไทยโดยรวม
19
Economic Review
การเงินเชิงพฤติกรรม: ทำอยางไร…คนไทยจะเกษียณสุข â´Â
อ.ดร. บุญเลิศ จิตรมณีโรจน ÍÒ¨Òà»ÃШӤ³ÐºÃÔËÒøØáԨ ÊÒ¢Ò¡ÒÃà§Ô¹ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
สืบเนื่องจากบทความตอนที่แลว ซึ่งผมไดเขียนเกี่ยวกับขอผิดพลาดทั้ง 7 ประการของผูว างแผนเพือ่ การเกษียณ ที ่ พ บจากโครงการวิ จ ั ย เรื ่ อ ง “การ เตรี ย มพร อ มสำหรั บ การวางแผน ทางการเงินเพื่อวัยเกษียณของกลุม แรงงานในระบบ ชวงอายุ 40 – 60 ป” ซึ่งนำเสนอในงานสัมมนาเพื่อการ พัฒนาตลาดทุนไทย ประจำป 2556 ของตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย ขอผิดพลาดทัง้ หมดนีจ้ ะสงผลใหผเู กษียณ สวนใหญตกอยูใ นภาวะ “เกษียณทุ ก ข ” เพราะมี เ งิ น ออมไม เ พี ย งพอสำหรับ ใชจายหลังเกษียณ สำหรับบทความ ฉบับนี้ ผมจะนำเสนอแนวทางในการ แกไขขอผิดพลาดเหลานี้ เพื่อคนไทย สวนใหญจะได “เกษียณสุข” โดยมี เงิ น ออมมากเพี ย งพอสำหรั บ ใช ช ี ว ิ ต หลังเกษียณไดอยางมีความสุข รวมทั้ง ยังคงมีสินทรัพยเหลือเพื่อเปนมรดก ของลูกหลาน ขอเสนอแนะเชิงนโยบาย ทีห่ นวยงานตางๆ ของภาครัฐและเอกชน ควรเรงดำเนินการ สามารถสรุปเปน ประเด็นสำคัญไดดังนี้ การสร า งนวั ต กรรมของผลิ ต ภั ณ ฑ ทางการเงิน ผลการวิจัย พบวา รอยละ 73
ของกลุมตัวอยางมีความตองการที่จะ ใช ท ี ่ อ ยู อ าศั ย ของตนเองเป น แหล ง รายไดหลังเกษียณ ถาตนเองสะสม เงิ น ออมไม เ พี ย งพอสำหรั บ ใช ห ลั ง เกษียณจนสิ้นอายุขัย กลุมตัวอยาง สวนใหญมสี ดั สวนการลงทุนในสินทรัพย ประเภทที่อยูอาศัยสูงถึงรอยละ 40 ของสินทรัพยทั้งหมด ดังนั้นการนำ อสั ง หาริ ม ทรั พ ยที่ผู เ กษี ย ณถื อ ครอง มาใชเปนแหลงรายไดหลังเกษียณ จะ ชวยทำใหผูเกษียณมีเงินออมมากเพียง พอสำหรับคาใชจายตางๆ หลังเกษียณ และยังมีเงินออมเหลือเพื่อเปนมรดก ของลูกหลานมากถึง 3.2 ลานบาท แนวทางหนึ ่ ง ที ่ น ิ ย มใช ส ำหรั บ การ แปลงสิ น ทรั พ ย ป ระเภทที ่ อ ยู อ าศั ย เปนเงิน เพื่อนำมาใชจายหลังเกษียณ คื อ ผู เ กษี ย ณจะขายที ่ อ ยู อ าศั ย เดิ ม ของตนเอง โดยกันเงินสวนหนึ่งไว สำหรับคาใชจายหลังเกษียณ และ นำเงิ น ส ว นที ่ เ หลื อ ไปซื ้ อ ที ่ อ ยู อ าศั ย แห ง ใหม ท ี ่ ม ี ข นาดเล็ ก ลงและราคา ไมแพงมากนัก ผูเกษียณอาจจำเปน ตองยายถิ่นฐานไปอยูชนบทซึ่งราคา ที ่ อ ยู อ าศั ย และค า ครองชี พ ต่ ำ กว า เมืองหลวง ถึงแมวาแนวทางนี้จะเปน สิ่งที่ผูเกษียณสวนใหญมีความคุนเคย แต ก ารย า ยที ่ อ ยู อ าศั ย ในลั ก ษณะ
ดังกลาวยอมสงผลกระทบตอความรูสึก และคุณ ภาพชีวิ ต ของผู เ กษี ย ณอย า ง หลีกเลีย่ งไมได เพราะผูเ กษียณจะไมได อยู อ าศั ย ในบ า นหลั ง เดิ ม ของตนเอง รวมทั ้ ง ต อ งปรั บ ตั ว ให เข า กั บ สภาพ แวดลอมของที่อยูอาศัยแหงใหม แนวทางในการแปลงสินทรัพย ประเภททีอ่ ยูอ าศัยเปนเงิน เพือ่ ใชจา ย หลังเกษียณทีน่ ยิ มใชกนั ในตางประเทศ แตยังไมมีระเบียบแบบแผนที่ชัดเจน ในประเทศไทย คื อ “สิ น เชื ่ อ ที ่ อ ยู อาศั ย สำหรั บ ผู ส ู ง อายุ (Reverse Mortgage)” โดยผูเกษียณสามารถ นำที่อยูอาศัยของตนเองไปจดจำนอง กับสถาบันการเงิน และจะไดรับเงิน จากสถาบั น การเงิ น เป น เงิ น งวด รายเดือน สำหรับใชจายหลังเกษียณ จนกระทั่งสิ้นอายุขัย ขอดีของระบบ สินเชื่อที่อยูอาศัยสำหรับผูสูงอายุ คือ ผู เ กษี ย ณยั ง คงสามารถอยู อ าศั ย ใน บานหลังเดิมของตนเองได รวมทั้งยัง มีเงินใชทุกๆ เดือน เมื่อไดทราบเชนนี้ แลว ผูอ า นบางทานทีเ่ ปนลูกๆ หลานๆ ของผูเกษียณอาจตกใจและไมเห็นดวย กั บ แนวคิ ด ของโครงการสิ น เชื ่ อ ที ่ อ ยู อาศัยสำหรับผูสูงอายุ เพราะเกรงวา จะสูญเสียที่อยูอาศัยดั้งเดิมของวงศ ตระกูล แตอยาเพิง่ วิตกกังวลกันนะครับ
ท่านผู้อ่านอาจลองถามตนเองหรือคนรอบข้างก็ได้ครับว่า ท่านเคยเปลี่ยนทางเลือกนโยบายลงทุน (Employee’s Choices) ของระบบกองกองทุนสำรองเลี้ยงชีพหรือไม่? ผลจากการวิจัย พบว่า องค์กรส่วนใหญ่จัดให้มีทางเลือกนโยบายลงทุน 2-3 ประเภท แต่พนักงานส่วนใหญ่ร้อยละ 90 ไม่เคยเปลี่ยนทางเลือกนโยบายลงทุนให้เหมาะสมกับทัศนคติต่อความเสี่ยงเลยสักครั้งเดียว! 20
Economic Review เพราะระบบสิ น เชื ่ อ ที ่ อ ยู อ าศั ย สำหรับผูสูงอายุที่ดีจะถูกออกแบบให ลูกหลานสามารถไถถอนที่อยูอาศัยที่ ผูเกษียณนำไปจำนองกับสถาบันการ เงินได ดังนั้นการพัฒนาผลิตภัณฑ ทางการเงิ น ที ่ เ กี ่ ย วข อ งกั บ สิ น เชื ่ อ ที ่ อ ยู อ าศั ย สำหรั บ ผู ส ู ง อายุ อ ย า งมี มาตรฐาน จึงถือเปนเรื่องเรงดวนที่ ภาครัฐตองใหความสนใจเปนอยางยิ่ง การใหความรูทางการเงินขั้นพื้นฐาน กลุมตัวอยางที่มีคุณสมบัติครบ ถวนทั้ง 3 ประการ ไดแก การผาน การเรียนรูดานการวางแผนทางการ เงินเพื่อเกษียณ (Learning) การมี ความรู ค วามเข า ใจเกี ่ ย วกั บ การ วางแผนทางการเงินเพื่อวัยเกษียณ (Understanding) และการมีประสบการณ เกี ่ ย วกั บ การวางแผนทางการเงิ น เพื่อวัยเกษียณ (Planning) จะมีเงิน ออมสวนเกิน ณ วันเกษียณ (Retirement Saving Gap: RSG) มากกวากลุม ตัวอยางที่ขาดคุณสมบัติใดคุณสมบัติ หนึ่งเปนจำนวนเงินมากถึง 1.4 ลาน บาท (ดังแสดงตามรูปภาพที่ 1) ซึ่ง หมายความวา นอกจากผูเกษียณจะ มี เ งิ น ออมเพี ย งพอสำหรั บ ใช จ า ยจน สิ้นอายุขัยแลว ผูเกษียณยังคงมีเงิน เหลือสำหรับสงมอบเปนมรดกใหลูก หลานอีก 1.4 ลานบาท ดังนั้นการให
ความรูทางการเงินจะนำมาซึ่งความรู ความเขาใจในระดับที่สามารถเริ่มตน วางแผนการเงิ น เพื ่ อ เกษี ย ณได อ ย า ง เหมาะสม การสงเสริมใหความรูในระดับที่ เหมาะสมจึงเปนแนวทางหนึ่ง ที่จะ ชวยสงผลใหผูเตรียมความพรอมเพื่อ การเกษี ย ณมี เ งิ น เพี ย งพอสำหรั บ ใช จ า ยหลั ง เกษี ย ณ การส ง เสริ ม และ พัฒนาองคความรูท างการเงิน (Financial Education) ในที่นี้ มีความหมาย ครอบคลุมเพียงการเงินสวนบุคคลขั้น พื้นฐาน ซึ่งเปนสิ่งจำเปนสำหรับการ ดำรงชีวิตประจำวัน เชน การจัดทำ บั ญ ชี แ ละงบประมาณส ว นบุ ค คล การตั ด สิ น ใจทางการเงิ น เบื ้ อ งต น ความรูเกี่ยวกับอัตราดอกเบี้ยและเงิน เฟอ การคำนวณอัตราผลตอบแทน จากการลงทุน การใชบัตรเครดิตและ บริการของธนาคาร เปนตน สวนความรู ทางการลงทุน (Investment Education) ซึ่งเปนความรูทางการเงินขั้น สูงนั้น ควรเปนหนาที่ของที่ปรึกษา ทางการเงิน เนื่องจากศาสตรทางการ เงินเชิงพฤติกรรมเชื่อวา ถึงแมวาจะมี การใหความรูเกี่ยวกับการลงทุนมาก เพียงใด คนสวนใหญก็ยังคงมีอคติ (Bias) และมั ก ใช ก ฎอย า งง า ย (Heuristics) ในการตัดสินใจ การสงเสริมการใหความรูใ นระดับ
ที ่ เ หมาะสมเป น ประเด็ น ที ่ ก ล า วถึ ง อย า งกว า งขวางในแวดวงของการ เงินเชิงพฤติกรรม ดังคำกลาวของ Richard Thaler (2008) ที่วา “The depressing truth is that financial literacy is impossible, at least for many of the big financial decisions all of us have to make……If these things are perplexing to people with PhDs in economics, financial literacy is not the right road to go down....Focusing on making the world easier” ดังนั้นการพยายาม เอาชนะอคติตางๆ โดยการใหความรู ขั้นสูงแกคนทั่วไป จึงเปนเรื่องยากที่ จะประสบความสำเร็จ ตัวอยางของ ความลมเหลวของการพยายามใหความรู เกี่ยวกับการลงทุนขั้นสูงแกพนักงานเ อกชน เชน องคกรตางๆ ของประเทศ สหรัฐอเมริกาในชวงป 1980 พยายาม ให ค วามรู ก ั บ พนั ก งานเกี ่ ย วกั บ การ ตั ด สิ น ใจการลงทุ น ในระบบกองทุ น สำรองเลี้ยงชีพแบบกำหนดเงินสมทบ (Defined Contribution: DC) แต พนั ก งานส ว นใหญ ก ็ ย ั ง คงหลี ก เลี ่ ย ง การตัดสินใจลงทุนหรือตัดสินใจตาม กฎอยางงาย ซึ่งกระบวนการอบรม ดังกลาวถือเปนการสูญเสียทรัพยากร อยางมาก (Ezra, et al., 2009) ทาน
21
Economic Review ผู อ า นอาจลองถามตนเองหรื อ คน รอบขางก็ไดครับวา ทานเคยเปลี่ยน ทางเลือกนโยบายลงทุน (Employee’s Choices) ของระบบกองกองทุนสำรอง เลี้ยงชีพหรือไม? ผลจากการวิจัย พบวา องคกรสวนใหญจัดใหมีทาง เลือกนโยบายลงทุน 2-3 ประเภท แตพนักงานสวนใหญรอยละ 90 ไม เ คยเปลี ่ ย นทางเลื อ กนโยบาย ลงทุ น ให เ หมาะสมกั บ ทั ศ นคติ ต อ ความเสี่ยงเลยสักครั้งเดียว! นอกจากนี้แลว การสงเสริมให เกิดการพัฒนาความรูทางการเงินขั้น พื้นฐาน ไมไดหมายความถึงการให ความรู เ ฉพาะกลุ ม คนในวั ย ทำงาน เทานั้น แตหมายความรวมถึงกลุมคน ในวัยเรียนดวย รวมทั้งควรที่จะตองมี การจัดตั้งองคกรเฉพาะ ที่มีบทบาท สงเสริมความรูพื้นฐานทางการเงินให กับคนไทยทั่วประเทศ ตัวอยางของ องคกรที่สงเสริมความรูดานการเงิน ของตางประเทศ เชน Advisory Board of Australia’s Financial Literacy Foundation ของประเทศ ออสเตรเลีย ifs (Institute of Financial Services) School of Finance ของประเทศสหราชอาณาจักร และ President’s Advisory Council on Financial Literacy ของประเทศ
22
สหรัฐอเมริกาในสมัยของ George W. Bush ซึง่ ตอมาเปลีย่ นชือ่ เปน President’s Advisory Council on Financial Capability ในสมัยของประธานาธิบดี Barack Obama การพั ฒ นาระบบเกษี ย ณสู ร ะบบ กองทุ น สำรองเลี ้ ย งชี พ ที ่ ม ุ ง เน น รายไดหลังเกษียณ ระบบกองทุนสำรองเลี้ยงชีพใน ปจจุบันเปนระบบทางเลือกนโยบาย การลงทุ น ที ่ ห ลากหลาย (Fund Supermarket Model) ที่มุงเนน อั ต ราผลตอบแทนและมู ล ค า ของ สิ น ทรั พ ย ล งทุ น ในช ว งก อ นเกษี ย ณ ดั ง จะเห็ น ได จ ากรายงานผลการ ดำเนินงานของกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ องค ก รจะมี ก ารเสนอนโยบายการ ลงทุนแบบตางๆ ใหพนักงานเปน ผูเ ลือกนโยบายดวยตนเอง หรือกลาว อี ก นั ย หนึ ่ ง ว า เป น ระบบในลั ก ษณะ ของ “Do-It-With-Me” ดังนัน้ พนักงาน จำเปนตองมีความรูเกี่ยวกับการลงทุน อยูในระดับดีพอสมควร รวมทั้งตอง รูจักวิธีการประเมินระดับความเสี่ยง ที่สามารถยอมรับไดของตนเอง เพื่อ ที่จะสามารถเลือกนโยบายการลงทุน ที่เหมาะสมกับทัศนคติดานความเสี่ยง แต เ นื ่ อ งจากพนั ก งานมี ค วามรู ค วาม สามารถที่จำกัดดานการลงทุน รวม
ทั ้ ง คนส ว นใหญ ม ี อ คติ ป ระเภทการ ผัดวันประกันพรุง (Procrastination Bias) และความเฉื่อย (Inertia) ซึ่งสง ผลให พ นั ก งานไม ต ั ด สิ น ใจเปลี ่ ย น นโยบายการลงทุน และยังคงลงทุนใน นโยบายลงทุ น มาตรฐาน (Default Policy) ดังนั้นทางเลือกนโยบายการ ลงทุนที่นำเสนอใหกับพนักงานจึงไม เกิดประโยชนสูงสุดตอพนักงาน แต กลั บ เป น การสู ญ เสี ย ทรั พ ยากรใน การวิเคราะหและออกแบบนโยบาย การลงทุนตางๆ ทานผูอานบางทาน เคยมี ค วามรู ส ึ ก เหมื อ นผมหรื อ เปล า ครั บ เวลาเข า ไปซื ้ อ ของใน ซุ ป เปอร ม าร เ กตที ่ ม ี ส ิ น ค า วางโชว บนชั้นหลากหลายยี่หอ เมื่อมองแลวก็ ลายตาและเกิดอาการมึนงงไมรูวาจะ เลือกหยิบสินคาชิ้นไหนดี บางครั้ง เห็นคนอื่นหยิบสินคาหนึ่งกันเยอะๆ ก็เลยหยิบสินคานั้นตามบาง ระบบ Fund Supermarket ก็จะมีลกั ษณะ คลายๆกัน คือพนักงานจะไมรูวา ควรจะเลื อ กกองทุ น ตราสารหนี ้ กองทุนตราสารทุน หรือกองทุนผสม ในบางครั ้ ง เห็ น พวกพ อ งเลื อ ก กองทุนตราสารทุน ก็เลือกตามเขา ไปบางก็มี ทั้งๆ ที่ตนเองอาจเปนคน ที ่ ไ ม ส ามารถยอมรั บ ความเสี ่ ย งได เลย ซึ่งพฤติกรรมในลักษณะนี้ทาง การเงิ น เชิ ง พฤติ ก รรมจะเรี ย กว า
Economic Review การทำตามกลุม (Herding) ดวยขอจำกัดของระบบ Fund Supermarket ดังกลาว ผมจึงมี ความเห็ น ว า ระบบกองทุ น สำรอง เลี ้ ย งชี พ ในป จ จุ บ ั น ของไทยควร พั ฒ นาไปสู ร ะบบที ่ ม ุ ง เน น รายได หลังเกษียณ (Retirement Income Model) โดยพยายามลดภาระหนาที่ ในการตั ด สิ น ใจทางเลื อ กการลงทุน ของพนักงาน หรือที่เรียกวาระบบ “Do-It-For-Me” ซึง่ ในระบบนีพ้ นักงาน ไมจำเปนตองมีความรูดานการลงทุน อยูในระดับสูงเหมือนระบบ “Do-ItWith-Me” เพราะองคกรและบริษัท ที่ปรึกษาการลงทุนจะเปนผูรับผิดชอบ ในการเลือกและนำเสนอนโยบายการ ลงทุนมาตรฐาน (Default Policy) ที่เหมาะสม เชน การเลือกกองทุน ประเภท Target-Date Fund หรือ ที่นิยมเรียกกันวา Life-Cycle Fund เปนนโยบายการลงทุนมาตรฐาน ซึ่ง จะต อ งมี ก ารเป ด เผยข อ มู ล เกี ่ ย วกั บ คุณลักษณะของผูที่เหมาะสมสำหรับ แตละ Target-Date Fund นอกจาก นี้แลว ในรายงานผลการดำเนินงาน ของกองทุ น จะต อ งมี ข อ มู ล เกี ่ ย วกั บ อัตราผลตอบแทน มูลคาของสินทรัพย การลงทุน และการคาดการณรายได หลังเกษียณที่เปนผลมาจากการออม ผานกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ ซึ่งจะทำ ใหพนักงานทราบวาจะมีรายไดที่เปน ผลจากการออมผ า นกองทุ น สำรอง เลี ้ ย งชี พ เพี ย งพอต อ ค า ใช จ า ยหลั ง เกษียณหรือไม เพราะถาปราศจาก ข อ มู ล เกี ่ ย วกั บ การพยากรณ ร ายได หลังเกษียณแลว พนักงานจะไมทราบ เลยว า จะต อ งวางแผนการออมเงิ น เช น ไรเพื ่ อ ให ม ี เ งิ น เพี ย งพอกั บ ค า ใช จายหลังเกษียณ
สำหรั บ รู ป แบบของเงิ น จาก กองทุ น สำรองเลี ้ ย งชี พ ที ่ ผ ู เ กษี ย ณ จะไดรับของระบบ Retirement Income ควรแบงเปน 2 สวน โดย สวนแรกทางกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ ควรบั ง คั บ จ า ยในลั ก ษณะของเงิ น บำนาญ ซึ่งอาจอยูในรูปแบบของ เงิ น บำนาญตลอดชี พ (Lifetime Annuity) ที่เริ่มจายใหกับพนักงาน ทันทีเมื่อเกษียณ หรือเงินบำนาญ ตลอดชีพแบบเลือกรับเงินเมื่อถึงอายุ คาดเฉลีย่ (Deferred Lifetime Annuity) ที ่ เริ ่ ม จ า ยเงิ น ให ก ั บ พนั ก งาน หลังจากที่พนักงานมีอายุยืนยาวกวา อายุคาดเฉลี่ย (Life Expectancy) โดยที ่ เ งิ น บำนาญรายเดื อ นจะต อ ง เพียงพอสำหรับคาใชจายรายเดือน ขั้นต่ำหลังเกษียณ หลังจากที่จาย เงิ น ส ว นแรกในลั ก ษณะของเงิ น บำนาญแล ว และถ า ยั ง มี เ งิ น เหลื อ จึ ง จ า ยเงิ น แก ผ ู เ กษี ย ณในรู ป แบบ ของเงินบำเหน็จ แนวทางทีเ่ สนอดังกลาว มีความสอดคลองกับความตองการรับ เงินเกษียณที่ได จากการวิจัย กลาว คือ รอยละ 52 ของผูตอบมีความ ประสงค ท ี ่จ ะได รั บ เงิ น เกษี ย ณแบบ ผสม โดยบางสวนไดรับเปนเงินงวด รายเดือนและบางสวนไดรับเปนเงิน กอน แนวทางทั้ง 3 ดานในการแกไข ป ญ หาเรื ่ อ งความพร อ มทางการเงิ น เพื่อวัยเกษียณของคนไทย ที่ผมไดนำ เสนอในบทความนี้ จะประสบความ สำเร็จหรือไมนน้ั ขึน้ อยูก บั ความรวมมือ ระหวางภาคแรงงาน ภาคเอกชน และ ภาครัฐ การแกไขปญหาควรดำเนิน งานในลักษณะเชิงบูรณาการ เพือ่ ไมให ภาระในการแก ป ญ หาไปตกอยู ก ั บ กลุ ม คนใดกลุ ม คนหนึ ่ ง มากเกิ น ไป
เชน ถาแกไขปญหาเรื่องการเกษียณ โดยยืดอายุเกษียณของแรงงานใหยาว นานขึ้นเพียงอยางเดียว แรงงานอาจ ตองทำงานจนกระทั่งอายุ 65 ป แต ถาภาครัฐและเอกชนรวมมือกันปรับ ปรุงระบบเกษียณใหเหมาะสม เชน การเพิ่มอัตราเงินสมทบของนายจาง และการเตรี ย มระบบสิ น เชื ่ อ ที ่ อ ยู อาศัยสำหรับผูสูงอายุ ก็อาจไมจำเปน ตองยืดอายุเกษียณของแรงงานใหยาว มากนัก ดังนั้น ถาทุกภาคสวนเล็ง เห็ น ถึ ง ความสำคั ญ ของป ญ หาเรื ่ อ ง ความพรอมทางการเงินเพื่อวัยเกษียณ และรวมมือรวมใจกันแกปญหาอยาง เต็ ม ความสามารถ ผมเชื ่ อ มั ่ น เป น อยางยิ่งวาคนไทยสวนใหญจะสามารถ เปลีย่ นสถานะจากการ “เกษียณทุกข” เปน “เกษียณสุข” ไดอยางแนนอน ครับ อางอิง: ผลการวิจยั เรือ่ ง “การเตรียมพรอม สำหรั บ การวางแผนทางการเงิ น เพื ่ อ วัยเกษียณของกลุมแรงงานใน ระบบ ชวงอายุ 40 – 60 ป” โดย สถาบัน วิ จ ั ย เพื ่ อ การประเมิ น และออกแบบ นโยบาย มหาวิทยาลัยหอการคาไทย ณ วันอังคารที่ 15 มกราคม 2556 งานสั ม มนาเพื ่ อ การพั ฒ นาตลาดทุ น ไทย ประจำป 2556 หอประชุม ศาสตราจารยสังเวียน อินทรวิชัย ชั้น 3 อาคารตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย Ezra, D., Collie, B. and Smith, M. X. (2009). “The Retirement Plan Solution: The Reinvention of Defined Contribution”. John Wiley & Son.
23
Driving towards ASEAN+
บทวิเคราะห สิ่งทอและเครื่องนุงหมไทยในอาเซียน â´Â
Èٹ ÈÖ¡ÉÒ¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
อุตสาหกรรมสิ่งทอ เปนหนึ่งใน อุตสาหกรรมที่สำคัญของไทย เนื ่ อ งจากเป น อุ ต สาหกรรมที ่ ม ี ก าร จางงานสูงถึงกวา 1 ลานคน กอให เกิ ด การกระจายรายได ส ู ส ั ง คมและ ประชากรในระดับรากหญา อีกทั้งยัง สรางรายไดจากการสงออกไป ตางประเทศไมต่ำกวาปละ 200,000 ลานบาท ตลอดจนการสรางมูลคา เพิ่มใหแกอุตสาหกรรมตอเนื่องอื่นๆ นับตั้งแตวัตถุดิบจำพวกฝาย ไหม และเสนใยตางๆ ไปจนถึงการผลิต สิ่งทอ สิ่งถัก และการตัดเย็บเสื้อผา สำเร็จรูป หากพิ จ ารณาบทบาทด า นการ
24
จางงาน พบวาอุตสาหกรรมสิ่งทอมี การใช แรงงานในกระบวนการผลิ ต อยางเขมขน (Labor Intensive) จากขอมูลของสถาบันพัฒนา อุตสาหกรรมสิ่งทอ พบวาในป 2554 อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุงหม มีการจางงานจำนวน 1,022,880 คน คิดเปนรอยละ 19.1 ของการจางงาน ทั้งหมดในภาคอุตสาหกรรม (5.3 ลานคน ในป 2554)1 ในจำนวน ดั ง กล า วจำแนกเป น การจ า งงานใน อุ ต สาหกรรมเครื ่ อ งนุ ง ห ม มากที ่ ส ุ ด 795,880 คน (รอยละ 77.8) สวน ที่เหลือ 227,000 คน เปนแรงงานใน อุตสาหกรรมสิ่งทอ คิดเปนรอยละ
22.2 ทั้งนี้เมื่อแยกตามประเภทการ ผลิ ต พบว า อุ ต สาหกรรมถั ก ผ า มี ก าร จางงานมากที่สุดในกลุมสิ่งทอดวยกัน 62,400 คน รองลงมาคืออุตสาหกรรม ปนดาย 57,200 คน (รอยละ 5.6) อุตสาหกรรมทอผา 52,160 คน (รอยละ 5.1) อุตสาหกรรมฟอก ยอม พิมพ และแตงสำเร็จ 41,940 คน (รอยละ 4.1) และอุตสาหกรรมเสนใย 13,300 คน (รอยละ 1.3) (ภาพที่ 1) อัตราคาจางแรงงานขั้นต่ำของ ไทยมีการปรับตัวเพิ่มขึ้นเปน 300 บาทตอวัน ซึ่งถือเปนอัตราที่สูงกวา เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศ เพื ่ อ นบ า นที ่ ม ี อ ั ต ราต่ ำ กว า อาทิ
Driving towards ASEAN+
25
Driving towards ASEAN+
อิ น โดนี เ ซี ย อยู ท ี ่ 125 บาท/วั น เวียดนามประมาณ 100 บาท/วัน (ตารางที่ 1) ด า นการส ง ออกสิ น ค า ของ อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุงหม ในชวงระหวางป 2553-2555 พบวา การสงออกไปตลาดโลกลดลง เนื่องจากตลาดหลัก เชน สหรัฐ อเมริกา และสหภาพยุโรป เปนตน มี ก ารนำเข า ลดลงจากการชะลอตั ว ทางเศรษฐกิจภายในประเทศ ทำให
26
คำสั่งซื้อผลิตภัณฑลดลง (ตารางที่ 2 ภาพที่ 2 และภาพที่ 3) สำหรับการ สงออกสินคาสิ่งทอและเครื่องนุงหม ของไทยไปยังตลาดอาเซียน พบวามี การขยายตัวเพิ่มขึ้น โดยแยกพิจารณา ออกเปน 2 กลุมสินคา ดังนี้ - สิ่งทอ มู ล ค า การส ง ออกสิ น ค า สิ ่ ง ทอ อาทิ เสนดาย ผาผืน ของไทยไป ยังตลาดอาเซียนในป 2553 มีมูลคา 43,446 ลานบาท เพิม่ ขึน้ เปน 47,446
ลานบาทในป 2555 ซึ่งเปนผลมา จากราคาสินคาที่เพิ่มขึ้น อันเนื่องมา จากต น ทุ น วั ต ถุ ด ิ บ และต น ทุ น การ ผลิตสูงขึ้นอยางตอเนื่อง ตลาดสงออก หลั ก ในอาเซี ย น คื อ เวี ย ดนาม อินโดนีเซีย และเมียนมาร การสงออก ไปยังตลาดดังกลาวพบวามีแนวโนม ขยายตัว โดยเปนการนำเขาเพื่อนำ ไปผลิตเปนสินคาเครื่องนุงหม ดังนั้น หากอุตสาหกรรมสิ่งทอประเทศเหลา นี้ขยายตัวเพิ่มขึ้น ก็จะเปนโอกาสของ
Driving towards ASEAN+
อุตสาหกรรมสิ่งทอไทย - เครื่องนุงหม มู ล ค า การส ง ออกสิ น ค า เครื ่ อ ง นุ ง ห ม ของไทยไปยั ง ตลาดอาเซี ย น ระหวางป 2553-2555 มีมลู คา 4,071 และ 4,814 และ 5,273 ลานบาท ตามลำดับ โดยมีแนวโนมเพิม่ ขึน้ ทัง้ นี้ เป น ผลมาจากราคาสิ น ค า ที ่ ส ู ง ขึ ้ น เพราะราคาวั ต ถุ ด ิ บ สู ง ขึ ้ น ต อ เนื ่ อ ง รวมไปถึ ง ผลประโยชน จ ากข อ ตกลง อาเซียน ทีท่ ำใหมลู คาการสงออกเพิม่ ขึน้ ตลาดส ง ออกหลั ก ของสิ น ค า เครื ่ อ ง นุ ง ห ม ในอาเซี ย น คื อ สิ ง คโปร มาเลเซีย และเมียนมาร จากการศึ ก ษาข อ มู ล พบว า
อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุงหม ของไทยเปนอุตสาหรรมที่มีมาตรฐาน ในการผลิตและมีอุตสาหกรรมสิ่งทอ ที่ครบวงจรตั้งแตอุตสาหกรรมตนนํ้า กลางนํ้า และปลายนํ้า มากกวา ประเทศอื ่ น ๆ ในอาเซี ย นด ว ยกั น (เปรี ย บเที ย บกั บ ประเทศกั ม พู ช า ฟลิปปนส และเวียดนาม) ดานทำเล ที่ตั้งของประเทศไทย พบวามีตำแหนง ศูนยกลางในภูมิภาคเอเซีย เปนประตู ทางเข า สู เ อเซี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต มี ส ิ ่ ง อำนวยความสะดวกโดยเฉพาะ สาธารณูปโภค เชน ระบบไฟฟา การ คมนาคมขนสง และการโทรคมนาคม เปนตน จึงเปนทางผานที่สะดวกใน
การพัฒนาการคาในระดับภูมิภาคกับ ประเทศตางๆ ดังนัน้ เมือ่ เขาสูป ระชาคม เศรษฐกิจอาเซียนในป พ.ศ.2558 คาดว า จะทำให อ ุ ต สาหกรรมสิ ่ ง ทอ และเครื ่ อ งนุ ง ห ม ไทยขยายตั ว และ สามารถพัฒนาเปนศูนยกลางการคา สิ่งทอและเครื่องนุงหมของอาเซียน ได นอกจากนี ้ ผ ลประโยชน จ ากข อ ตกลงการลดภาษีสนิ คา ทำใหประเทศไทย ไดเปรียบประเทศอื่นในอาเซียน นั่น คื อ การที ่ ส หภาพยุ โรปให ส ิ ท ธิ พ ิ เ ศษ กับลาว กัมพูชา และเวียดนาม หาก ใช ว ั ต ถุ ด ิ บ ในอาเซี ย นไปผลิ ต ไม น อ ย กวารอยละ 40 สงไปยุโรปไมตองเสีย
27
Driving towards ASEAN+
ภาษี เ ป น การกระตุ น ให ป ระเทศ สมาชิ ก อาเซี ย นซื ้ อ สิ น ค า สิ ่ ง ทอจาก ไทยมากขึ้น และเมื่อพิจารณานโยบาย ของประเทศเพือ่ นบาน พบวามีนโยบาย ส ง เสริ ม การลงทุ น จากต า งประเทศ และให ค วามสำคั ญ กั บ การพั ฒ นา อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุงหม เปนอันดับตนๆ ถือเปนอีกชองทางหนึง่ ให ผ ู ป ระกอบการสามารถย า ยฐาน การผลิตเพื่อสรางความสามารถนการ แขงขันในตลาดโลก จากที่กลาวขางตน ประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน (AEC) จึงถือเปน ทั ้ ง โอกาสของอุ ต สาหกรรมสิ ่ ง ทอ
28
และเครื่องนุงหมของไทย อยางไรก็ ตามอุ ต สาหกรรมสิ ่ ง ทอและเครื ่ อ ง นุงหมของไทย พบวายังมีปญหาดาน การนำเข า วั ต ถุ ด ิ บ จากต า งประเทศ โดยเฉพาะฝาย ตนทุนการผลิตสูง กวาประเทศเพื่อนบาน อัตราคาจาง แรงงานมีแนวโนมสูงขึ้น การขาด แคลนแรงงาน การพึง่ พาตลาดสงออก หลัก อาทิ สหรัฐอเมริกา สหภาพ ยุโรป มากเกินไป นอกจากนี้จากการ พึ ่ ง พาตลาดส ง ออกที ่ แ นวโน ม การ เติ บ โตทางเศรษฐกิ จ อยู ใ นสภาวะ ถดถอย อันเปนผลมาจากปญหาวิกฤต เศรษฐกิจเมื่อป พ.ศ. 2551-2552
อุ ป สงค ส ิ น ค า จึ ง ลดลงตามไปด ว ย ทำใหประเทศไทยอยูในภาวะเสี่ยงตอ การผันผวนของยอดการสั่งซื้อ ดังนั้นผูประกอบการสิ่งทอและ เครื ่ อ งนุ ง ห ม ไทยควรให ค วามสำคั ญ ดานการพัฒนาคุณภาพสินคา เพื่อ ยกระดั บ สิ น ค า จากตลาดระดั บ ล า ง พร อ มกั บ การแสวงหาการสร า ง มู ล ค า เพิ ่ ม ให ส ิ น ค า ด ว ยการพั ฒ นา การออกแบบสินคาใหสอดคลองกับ ความตองการตลาด สนับสนุนการ สร า งนวั ต กรรมการผลิ ต ใหม ๆ ตลอดจนการแสวงหาตลาดส ง ออก เพื ่ อ เพิ ่ ม ส ว นแบ ง ทางการค า ใน ตลาดอาเซียนและตลาดโลก
Driving towards ASEAN+
ประเทศไทยจะมี Mr.AEC และ Ms. AEC àÃÕºàÃÕ§â´Â
ผศ.ดร.อัทธ พิศาลวานิช Èٹ ¢ŒÍÁÙÅ¡ÒÃŧ·Ø¹ä·Âã¹μ‹Ò§»ÃÐà·È Êӹѡ§Ò¹¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃÊ‹§àÊÃÔÁ¡ÒÃŧ·Ø¹ (BOI) ËÇÁ¡ÑºÈٹ ÈÖ¡ÉÒ¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·ÈáÅФ³ÐàÈÃÉ°ÈÒÊμà ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
pic
ผมเพิ ่ ง ได ร ั บ มอบหมายจาก สำนักบริหารยุทธศาสตร กรมสงเสริม อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ใหดำเนิน “โครงการกิจกรรมพัฒนา ความรูทางวิชาการเรื่อง AEC” หรือ ที่อาจจะเรียกไดวาเปนโครงการสราง “Mr. AEC และ Ms. AEC” ของ ประเทศไทย โดยพัฒนาจากบุคลากร ของกรมสงเสริมอุตสาหกรรมทั้งสวน กลางและภูมิภาค เพื่อจะไดนำองค ความรูที่เกี่ยวของกับ AEC นำไป ถายทอดใหกับผูประกอบการ ใหเห็น ชองทางและโอกาสทั้งการคาและการ ลงทุน วัตถุประสงคหลักก็คือการ สรางองคความรูเกี่ยวกับประชาคม เศรษฐกิ จ อาเซี ย นให แ ก บ ุ ค ลากร ของกรมสงเสริมอุตสาหกรรม รวม ทั้งสรางความเขาใจประเทศอาเซียนที่ มี ศ ั ก ยภาพให แ ก บ ุ ค ลากรของกรม
สงเสริมอุตสาหกรรมเพื่อใหเจาหนาที่ ของกรมสงเสริมอุตสาหกรรมนำองค ความรู ท ี ่ ไ ด ร ั บ ไปต อ ยอดการปฏิ บ ั ต ิ ราชการ เพื่อสงเสริม สนับสนุนภาค อุตสาหกรรมในการบุกตลาดอาเซียน การดำเนินมีอยู 2 สวนหลักคือ การทำหลักสูตรเกี่ยวกับ AEC ซึ่ง ประกอบดวยเนื้อหาเจาะลึก AEC ประกอบด ว ยการเจาะเนื ้ อ หาสาระ ของข อ ตกลงอุ ต สาหกรรมต า งๆ ภายใตกรอบ AEC ที่สำคัญไดแก • ความตกลงการคาสินคาของ อาเซียน (ASEAN Trade in Goods Agreement: ATIGA) • ความตกลงวาดวยการลงทุน อาเซียน (ASEAN Comprehensive Investment Agreement: ACIA) • ข อ ตกลงยอมรั บ ร ว มใน คุ ณ สมบั ต ิ น ั ก วิ ช าชี พ ของอาเซี ย น
(ASEAN Mutual Recognition Arrangement: MRA) • และกฎว า ด ว ยแหล ง กํ า เนิ ด สินคา (Rules of Origin) ซึ่งเนื้อหาในสวนนี้เนนถึงสาระ สำคัญของขอตกลง และสวนไดสวน เสียของขอตกลงที่จะมีผลกระทบตอ ภาคอุตสาหกรรมไทย นอกจากนี ้ ผ มยั ง บรรยายเรื ่ อ ง “เส น ทางโลจิ ส ติ ก ส ท ี ่ ส ำคั ญ ใน อาเซียน” ที่จะเกิดขึ้นหลังป 2558 เริ่มตั้งแตเสนทางการขนสงทั้งทางบก และทางรถไฟภายใต ค วามร ว มมื อ อนุภูมิภาคแมน้ำโขง (GMS) ที่มีทั้ง ระเบียงเศรษฐกิจตอนเหนือ (NEC) ระเบียงเศรษฐกิจตะวันออกตะวันตก (EWEC) และระบียงเศรษฐกิจตอนใต (SEC) เสนทางรถไฟคุนหมิงสิงคโปร (SKRL) เสนทางการเชื่อมโยงพมา
29
Driving towards ASEAN+
อินเดียและไทย (BIMSTEC) เสนทาง เศรษฐกิจเชื่อมทาเรือทวาย ระเบียง เศรษฐกิจ MIEC (Mekong Economic India Corridor) ของอินเดีย และ เชื่อมระเบียงเศรษฐกิจตอนใต (SEC) และเส น ทางระเบี ย งเศรษฐกิ จ ใน กรอบ IMT-GT ทีป่ ระกอบดวย ระเบียง เศรษฐกิจ สงขลา-ปนงั -เมดาน (Songkhla -Penang-Medan Economic Corridor) ระเบียงเศรษฐกิจชองแคบมะละกา (Straits of Melaka Economic Corridor) ระเบียงเศรษฐกิจบันดาอาเจะห -เมดาน-เปกันบารู-ปาเล็มบัง (Banda Aceh-Medan-PekanbaruPalembang Economic Corridor) ระเบี ย งเศรษฐกิ จ มะละกา-ดู ไ ม (Melaka-Dumai Economic Corridor) และ ระเบียงเศรษฐกิจระนอง -ภู เ ก็ ต -อาเจะห ( Ranong-PhuketAceh Economic Corridor) หั ว ข อ ที ่ จ ะบรรยายต อ มาคื อ การนำเสนอการเชือ่ มโยง Supply Chain
30
ของอุตสาหกรรมไทยกับอาเซียน ซึ่ง ประกอบดวยการนำเสนอการพึ่งพิง วั ต ถุ ด ิ บ ของอุ ต สาหกรรมไทยกั บ ประเทศเพื ่ อ นบ า นว า มี ม ากน อ ย แคไหน โดยจะนำเสนออุตสาหกรรม ที่สำคัญและที่เปนของคนไทย เชน อุตสาหกรรมสิ่งทอ และอุตสาหกรรม อาหาร หัวขอหลักที่สองคือการรูจัก เพื่อนบาน เปนการบรรยายใหทราบ ถึงสถานะเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมของ ประเทศอาเซียนและแนวโนมเพื่อทำ ความรูจักประเทศเพื่อนบานมากยิ่งขึ้น ทั้งสถานะปจจุบัน อัตราการขยายตัว ทางเศรษฐกิจ แนวโนมดานอุตสาหกรรม ของประเทศ ดัชนีชี้วัดเศรษฐกิจและ ศั ก ยภาพเมื อ งสำคั ญ ของประเทศ เพื่อนบานเชน GDP อัตราขยายตัว ทางเศรษฐกิจ การลงทุน ดัชนีผลผลิต อุตสาหกรรม การสงออก-นำเขา เงิน ลงทุนโดยตรงจากตางประเทศ อัตรา แลกเปลี ่ ย นเงิ น ตราต า งประเทศ อัตราการจางงาน อัตราการวางงาน
เปนตน รวมทั้งกฎหมายการคาและ การลงทุน และกฎหมายที่เกี่ยวของกับ ประเทศเพื ่ อ นบ า น โดยเน น เรื ่ อ ง กฎหมายการลงทุนของนักลงทุนตาง ชาติเปนพิเศษและขั้ นตอนในทำการ คาและการลงทุนในประเทศเพื่อนบาน เชน ลำดับของการทำธุรกิจในประเทศ เพือ่ นบาน หนวยงานตางๆ ทีเ่ กีย่ วของ สิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อการลงทุน เปนตน ต น ทุ น ทางธุ ร กิ จ ของประเทศ เพื่อนบานซึ่งเปนสวนที่สำคัญที่จะ ทำให Mr. AECและ Ms. AEC ได ทราบถึ ง ต น ทุ น ทางเศรษฐกิ จ ว า สู ง มากนอยแคไหน เชน คาจางตอวัน คาเชาพื้นที่สำนักงาน คาโทรศัพท คา น้ำ และคาไฟ เปนตน นอกจากนี้ตอง ให Mr. AECและ Ms. AEC ทราบถึง จุดแข็ง จุดออนของประเทศตางๆ ในอาเซียน โดยใชการวิเคราะหจุดแข็ง จุดออน โอกาสและอุปสรรค (SWOT Analysis) การวิเคราะหดัชนีความ
Driving towards ASEAN+
บุคลากรของรัฐฯ จำต้องเป็นแม่ข่ายที่สำคัญที่จะส่งสัญญานความรู้สู่ผู้ประกอบการไทย ผมคิดว่า โครงการ Mr.AECและ Ms. AECกระทรวงอุตสาหกรรม ผนวกกับโครงการหลักสูตรอบรม “AEC จังหวัด” ของกระทรวงพาณิชย์ ที่อบรมให้ข้าราชการในสังกัดทั่วประเทศให้รู้และ เข้าใจเออีซี…ประเทศไทยโลดแน่ในอาเซียน” ได เ ปรี ย บโดยเปรี ย บเที ย บที ่ ป รากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) เมตริกซความเจริญเติบโต -สวนครองตลาด (Boston Consulting Group Matrix: BCG Matrix) แบบจำลอง Diamond Model รวมทั้งความเสี่ยงในการทำธุรกิจของ ประเทศในอาเซียนที่สำคัญ รวมถึง วิ เ คราะห แ นวโน ม อุ ต สาหกรรมที ่ สำคัญของไทยในอาเซียน นอกจากจะนำเสนอความรู เกี่ยวกับ AEC อยางเต็มรูปแบบแลว เพื่อให Mr. AEC และ Ms. AEC ของประเทศไทยมี ค วามรอบรู อาเซียนเชิงลึก โครงการนี้จึงตองให Mr. AEC และ Ms. AEC เดินทางไป ศึ ก ษาข อ มู ล อุ ต สาหกรรมของ ประเทศเพื ่ อ นบ า นที ่ ส ำคั ญ คื อ
อินโดนีเซีย ลาว กัมพูชาและเวียดนาม ซึ ่ ง ในการเดิ น ทางนั ้ น ไปยั ง นิ ค ม อุ ต สาหกรรมของประเทศเหล า นั ้ น ไปพบกั บ นั ก ธุ ร กิ จ ของไทยที ่ เข า ไป ลงทุน และยังไปพบหนวยงานทีเ่ กีย่ วของ กับการลงทุน เชน คณะกรรมการ ส ง เสริ ม การลงทุ น พม า (MIC) คณะกรรมการส ง เสริ ม การลงทุ น อินโดนีเซีย (BKPM) และคณะกรรมการ สงเสริมการลงทุนของกัมพูชา (Cambodian Investment Board: CIB) รวมทั้ง หนวยงานภาคเอกชน โครงการนี้ถือไดวาเปนโครงการ อบรมที่หนวยงานของรัฐใหความสำคัญ เกี ่ ย วกั บ เออี ซ ี เมื ่ อ ป ท ี ่ แ ล ว ผมมี โอกาสได ท ำหลั ก สู ต รอบรมชื ่ อ ว า “AEC จังหวัด” ของกระทรวงพาณิชย ที ่ อ บรมให ข า ราชการในสั ง กั ด ทั ่ ว
ประเทศให “รูและเขาใจเออีซี” พอ มาถึงป 2556 กระทรวงอุตสาหกรรม โดยกรมส ง เสริ ม อุ ต สาหกรรมก็ ใ ห ความสำคั ญ กั บ การขั บ เคลื ่ อ นเรื ่ อ ง เออีซีที่ถือวาเปนภารกิจสำคัญที่ตอง ให บ ุ ค ลากรมี ค วามพร อ มเรื ่ อ งองค ความรู เพราะวากอนที่ผูประกอบการ จะเข า ใจและเห็ น ช อ งทางของเออี ซ ี บุคลากรของรัฐฯ ตองเปนแมขายที่ สำคั ญ ที ่ จ ะส ง สั ญ ญานความรู ส ู ผูประกอบการไทย โครงการนี้ดีมากๆ ครับ ทานผูอานที่เปนผูประกอบการ เตรี ย มพร อ มที ่ จ ะมี ร ั บ ความรู จ าก Mr. AEC และ Ms. AEC ของไทยได เร็วๆ นี้ เมื่อรวมการอบรมของทั้ง สองโครงการแลว ผมคิดวา “ประเทศไทย โลดแนในอาเซียน”
31
AEC Focus
ขอชวนคิดของนักเรียน นักศึกษาไทยกับ AEC â´Â
ผศ. ดร. วรลักษณ วงศโดยหวัง ศิริเจริญ ÍÒ¨Òà»ÃШӤ³ÐÇÔ·ÂÒÈÒÊμà áÅÐà·¤â¹âÅÂÕ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
จากการเปดเผยของหนังสือพิมพ Cambodian Business [1] ตีพิมพ เดือนพฤษภาคมปที่แลว (2012) พบ ขอมูลสั้นๆ สรุปไดวานักเรียนไทย สวนใหญ กลัวที ่จะทำงานในประเทศ กลุมอาเซียนอื่นๆ การสำรวจลาสุด โดยจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยไดเปด เผยว า ส ว นใหญ ข องบุ ค ลากรทาง การศึกษาไทย นักเรียน และนักศึกษา จะกลัวที่จะทำงานในประเทศอาเซียน อื่นๆ และอางวาภาษาเปนอุปสรรค สำคัญ อางอิงถึงการสำรวจโดยจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย ไดเผยผลการศึกษาวา 70-80 เปอรเซ็นตหมายถึง นักเรียน นักศึกษาแปดในสิบคน ของบุคลากร ทางการศึกษาในประเทศไทยมีความรู เกี ่ ย วข อ งประชาคมอาเซี ย นซึ ่ ง จะ จั ด ตั ้ ง ขึ ้ น ในป 2015 น อ ยมาก ส ว นใหญ ไ ม ท ราบเกี ่ ย วกั บ นโยบาย ของรั ฐ บาลที ่ เ กี ่ ย วข อ งกั บ การรวม อาเซียน หรือแนวทางในการปฏิบัติ อืน่ ๆ รวมถึงผลกระทบทีอ่ าจจะเกิดขึน้ ในทางตรงกั น ข า มนั ก เรี ย นใน ประเทศอาเซี ย นอื ่ น ๆ ส ว นใหญ ม ี ความกระตือรือรนที่จะมาทำงานใน ประเทศไทย ประเทศไทยขณะนี้ยังมี ตลาดงานวางใหกับนักเรียนในกลุม ประเทศอาเซียนอืน่ ๆ ไดเขามาทำงาน ในหลายสาขาอาชีพ มหาวิทยาลัย ตางๆ แสดงความกังวลวาหากมีการ รวมกลุมอาเซียนในป 2015 คนไทย จำนวนมากโดยเฉพาะอยางยิ่งบัณฑิต จบใหมจะกลายเปนผูวางงาน เพราะ ไม ส ามารถแข ง ขั น กั บ แรงงานจาก
32
ประเทศอาเซียนอื่นๆ ได ตลาดงาน ในประเทศไทยจะได ร ั บ ผลกระทบ โดยตรงจากการแข ง ขั น ของประเทศ ในกลุมอาเซียน เพราะทุกคนจะมีสิทธิ ที ่ จ ะทำงานในประเทศไทยในหลาย อุตสาหกรรม แตในทางตรงกันขามยัง มี ข อ ดี ส ำหรั บ คนไทยที ่ ม ี ศ ั ก ยภาพ เพียงพอที่จะไปทำงานตางประเทศที่ จะไดรับเงินมากขึ้น และอาชีพที่จะ ได ร ั บ ผลกระทบมากที ่ ส ุ ด คื อ แพทย พยาบาล วิศวกร บัญชี นักวิจัย ทันตแพทยและสถาปนิก จะมีตำแหนง งานใหมมากขึ้นถึง 6,000,000 โดย คำนวณคราว ๆ จากเพียง 1% ของ ประชากรทั้งหมดของประเทศในกลุม อาเซียน การเตรียมความพรอมทำได 3 วิธีการ หลักๆ [2] คือ 1. การศึกษาสำหรับผูที่มีอายุ มากกวา 30 ป อาจจะมีความเสี่ยง ที่จะถูกมองวา "ลาสมัย" เมื่อเทียบกับ ผูท ม่ี คี วามพรอมรับกับ AEC จะเกิดขึน้ ในป 2015 และยากที่จะหางานใหม นอกจากจะมี ค วามสามารถทางด า น ภาษาอังกฤษเพื่อชวยในการเรียนรูสิ่ง ใหม 2. ดานภาษา ภาษาอังกฤษจะเปน ภาษาสำหรับธุรกิจใน AEC 2015 หลายประเทศที ่ เ คยเป น อาณานิ ค ม ของจักรวรรดิอังกฤษ จะมีปญหาใน การสื่อสารดวยภาษาอังกฤษนอยกวา ประเทศที ่ ไ ม เ คยเป น อาณานิ ค ม ในอนาคตอันใกลนี้ เมื่อ จีน, ญี่ปุน,
และเกาหลี ใ ต จ ะเข า ร ว มประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน เพราะฉะนั้นนอก จากภาษาอังกฤษแลว การรูภาษา อื่นๆ เปนภาษาที่สอง หรือภาษาที่ สาม จึงเปนขอไดเปรียบในการทำงาน 3. วั ฒ นธรรมในการทำงาน เนื่องดวยนายจางจะมีเกณฑที่เขมงวด มากขึ้นสำหรับการจางพนักงานใหม ผูที่ตองการจะประสบความสำเร็จใน อาชี พ การงานของพวกเขาจะต อ ง ทำงานหนักและมีความมุงมั่นมากขึ้น และเพิ ่ ม ศั ก ยภาพของตนเองในทุ ก ดาน เชน เทคโนโลยี ภาษา บุคลิกภาพ เปนตน ขอใหทุกคนโชคดีกับการเปลี่ยน แปลงครั ้ ง ใหม แ ละครั ้ ง ยิ ่ ง ใหญ ข อง สมาคมเศรษฐกิจอาเซียนในครั้งนี้กัน ถวนหนานะคะ [1] Survey: Most Thai students afraid to work in other ASEAN countries Bangkok, Vietnam News Agency (Available online 31.05.2012) Bulletin http://cambodianbusiness.tum blr.com/post/24118068959/ survey-most-thai-studentsafraid-to-work-in-other [2] What is AEC 2015? Why English is important for AEC 2015? http://www.wallstreet .in.th/index.php/wall-streetenglish/aec/?lang=en
China Focus
จีนสั่งชะลอแผน การขยายการใชภาษีอสังหาริมทรัพย ÃǺÃÇÁáÅÐàÃÕºàÃÕ§â´Â
ดร. ไพจิตร วิบูลยธนสาร ÍѤÃÃÒª·Ùμ (½†Ò¡ÒþҳԪ ) ³ ¡Ãا»˜¡¡Ô่§ Êӹѡ§Ò¹¾Ò³ÔªÂ ã¹μ‹Ò§»ÃÐà·È ³ ¡Ãا»˜¡¡Ô่§
แม ว า จะเข า สู ช ว งโค ง สุ ด ท า ย กอนกาวลงจากตำแหนงนายกรัฐมนตรี ของทานเวิน เจียเปา แตดูเหมือน รั ฐ บาลกลางจะยั ง มี เ รื ่ อ งสำคั ญ ที ่ คั่งคางใหตองถกกันอยูอยางไมสราง ซา โดยเรื่องสำคัญหนึ่งไดแก การจัด การตลาดอสั ง หาริ ม ทรั พ ย ข องจี น โดยนับแตตนป 2556 สื่อมวลชน สารพัดยี่หอของจีน อาทิ หนังสือพิมพ China Securities Journal และ South China Morning Post ได ลงตี พ ิ ม พ ข า วความเคลื ่ อ นไหวของ ราคาและการกำหนดนโยบาย/มาตรการ ที่เกี่ยวของกับตลาดอสังหาริมทรัพย จีน ผู ค นในวงการอสั ง หาริ ม ทรั พ ย ต า งจั บ จ อ งว า นายกรั ฐ มนตรี ค น ป จ จุ บ ั น ของจี น จะทิ ้ ง ทวนด ว ยการ
ปอน “ยาขม” เพื่อแกไขปญหาฟอง สบูที่เกิดขึ้นจากตลาดอสังหาริมทรัพย อีกหรือไมอยางไร โดยเฉพาะอยางยิ่ง การขยายมาตรการภาษีอสังหาริมทรัพย ไปใชทว่ั ประเทศ ซึง่ อาจสงผลใหรฐั บาล ใหมภายใตการนำของทานหลี่ เคอเฉียง ที ่ จ ะเข า รั บ ตำแหน ง ในเดื อ นมี น าคม ศกนี้มีเรื่องใหขบคิดและแกปญหาใน อีกดานหนึ่งเชนกัน
และนครฉงชิ่งนับแตเดือนกุมภาพันธ 2554 ออกไปอยางไมมีกำหนด โดยให เหตุ ผ ลว า ตลาดอสั ง หาริ ม ทรั พ ย ข อง จี น ในขณะนี ้ ย ั ง ไม พ ร อ มสำหรั บ การ กำหนดใชภาษีดังกลาวในวงกวาง อัน เนื่องจากความสลับซับซอนของตลาด ทีอ่ ยูอ าศัย ความไมชดั เจนในกรรมสิทธิ์ อสังหาริมทรัพย และขอจำกัดดาน เทคนิค
ทั้งนี้ ทิศทางขาวในชวงเดือน มกราคมออกไปในเชิ ง บวกว า รั ฐ บาล จี น จะชะลอแผนดั ง กล า วโดยข อ มู ล จากแหล ง ข า วที ่ ไ ม เ ป ด เผยจาก สำนักงานบริหารดานภาษีแหงชาติ (State Administration of Taxation) ระบุวารัฐบาลจีนจะชะลอแผน การขยายพื ้ น ที ่ ก ารใช ภ าษี อ สั ง หา ริมทรัพยที่เริ่มใชเพียงในนครเซี่ยงไฮ
ขณะเดี ย วกั น ผู ค นในวงการ จำนวนมากตางเห็นวาแมวามาตรการ ดังกลาวจะกำหนดใหเรียกเก็บภาษีใน อัตราระหวางรอยละ 0.5-1.2 ของ ราคาอสังหาริมทรัพยจากผูซื้ออสังหา ริมทรัพยใน 2 มหานครดังกลาว แตใน สภาวะตลาดที่คลุมเครืออยูเชนนี้ การ ขยายวงของการกำหนดใช ม าตรการ ดั ง กล า วอาจจะทำให ต ลาดอสั ง หา
33
China Focus
ริมทรัพยจีนขาดเสถียรภาพ ราคา บานพักที่เริ่มฟนตัวในชวง 2-3 เดือน ที่ผานมาอาจหยุดชะงักลงและสงผล ใหปญหาหนี้เสียขยายวงกวางขึ้นอีก ครั้ง นอกจากนี้ ยังมีขาวลือวาคณะ ผูบริหารประเทศชุดใหม โดยเฉพาะ อยางยิ่งทานหลี่ เคอเฉียง ดูจะไม เห็นดวยกับมาตรการดังกลาว เพราะ เกรงว า จะกระทบต อ แผนการพั ฒ นา ชุมชนเมืองในอนาคต ซึ่งดูจะไดรับ เสี ย งสนั บ สนุ น อย า งมากจากรั ฐ บาล ทองถิ่น เพราะปจจุบันภาษีจากภาค อสังหาริมทรัพยมีสัดสวนสูงถึงรอยละ 40 ของรายไดโดยรวมของรัฐบาลทองถิน่ ซึ ่ ง เป น แหล ง งบประมาณในการ ดำเนินโครงการและพัฒนาโครงสราง พื้นฐานในพื้นที่ การชะลอมาตรการ ดั ง กล า วน า จะช ว ยให ต ลาดอสั ง หา ริ ม ทรั พ ย ก ลั บ มามี ช ี ว ิ ต ชี ว าอี ก ครั ้ ง อั น จะนำไปสู ก ารขยายตั ว ของจี ด ี พ ี และสะทอนเปนผลงานของผูบริหาร
34
ที่เกี่ยวของสำหรับการเลื่อนตำแหนง ที่สูงขึ้นตอไป อยางไรก็ดี ในชวงเดือนกุมภาพันธ ขาวดังกลาวดูจะสงสัญญาณที่สับสน ในอีกดานหนึ่งเชนกัน ภายหลังการ เพิ ่ ม ขึ ้ น ของราคาอสั ง หาริ ม ทรั พ ย ใ น หลายเมื อ งในช ว งเดื อ นมกราคมที ่ ประกาศออกมาสูสาธารณชน โดย คณะมุขมนตรีจนี ซึง่ มีทา นนายกรัฐมนตรี เวินเปนประธานไดนำเรื่องนี้ขึ้นหารือ ในที่ประชุมและมีมติว ารัฐบาลกลาง จะยั ง คงยึ ด แนวทางเดิ ม ในการแก ไข ป ญ หาที ่ ด ำเนิ น การต อ เนื ่ อ งในช ว ง หลายเดือนที่ผานมา ซึ่งเปนการสง สั ญ ญาณเตื อ นครั ้ ง ใหญ ต อ ตลาด อสังหาริมทรัพยจีน สงผลใหหลาย ฝายเริ่มกังวลใจวารัฐบาลอาจสั่งการ ให ธ นาคารพาณิ ช ย ช ะลอการปล อ ย สิ น เชื ่ อ ด า นอสั ง หาริ ม ทรั พ ย อ ี ก ครั ้ ง และคาดวารัฐบาลจะนำเอามาตรการ ดังกลาวมากำหนดใชในอีกหลายเมือง ภายในปนี้ ซึ่งทำเอาเมืองหลักและ
เมืองรองระดับที่ 2 ที่ราคาอสังหา ริ ม ทรั พ ย ข ยั บ ขึ ้ น อย า งรวดเร็ ว ใน ระยะหลังตางรอน ๆ หนาว ๆ ตามกัน ... สวนหวยจะออกที่เมืองไหนบาง ก็ ตองติดตามกันตอไป นอกจากนี้ นักวิชาการบางสวน ยั ง เห็ น ว า การชะลอแผนดั ง กล า วก็ อาจส ง ผลเสี ย ต อ ความพยายามของ รั ฐ บาลกลางในการลดการพึ ่ ง พา รายไดจากการขายกรรมสิทธิ์ในที่ดิน ของรัฐบาลทองถิ่น ประการสำคัญ จีน ยั ง มี ป ญ หาใหญ ใ นเชิ ง การบริ ห าร จัดการที่ดินของภาครัฐ ดังจะเห็นได จากเสี ย งครหาจากประชาชนใน ท อ งถิ ่ น ถึ ง ความไม เ หมาะสมในการ จัดการที่ดิน โดยที่อสังหาริมทรัพย มิไดถูกเรียกเก็บภาษีโดยตรงภายหลัง การขาย ทำใหรัฐบาลทองถิ่นหลาย แห ง ดำเนิ น การเวนคื น ที ่ ด ิ น ในเมื อ ง และโยกยายประชาชนไปอยูนอกเมือง เพื ่ อ ขายกรรมสิ ท ธิ ์ ใ นที ่ ด ิ น ให แ ก นักลงทุน ขณะเดียวกัน ดวยตนทุนใน
China Focus
การซื ้ อ และถื อ ครองกรรมสิ ท ธิ ์ ท ี ่ ไ ม แพง ทำใหนักลงทุนเหลานั้นก็สามารถ ชะลอโครงการเพื ่ อ หวั ง เก็ ง กำไรจาก ราคาที ่ ด ินที ่คาดวาจะสูงขึ้นไดอยาง งายดาย ดังที่เห็นอยูในหลายโครงการ ที่ดำเนินการอยูในปจจุบัน การกระทำ ในลักษณะดังกลาวยังสงผลใหอุปทาน นอยลงและราคาซื้อขายและคาเชาสูง ขึน้ ซึง่ สรางความไมพอใจใหแกประชาชน ในทองถิ่นเปนจำนวนมาก ผูเชี่ยวชาญดานอสังหาริมทรัพย ให ค วามเห็ น ในเรื ่ อ งนี ้ ว า เพื ่ อ แก ไข ปญหาอยางเปนระบบ รัฐบาลกลาง จำเปนตองเรงรัดการปฏิรูปโครงสราง ภาษีดานอสังหาริมทรัพย โดยหนึ่ง ในกลไกสำคัญไดแก การกำหนดแผน งานด า นภาษี อ สั ง หาริ ม ทรั พ ย แ ห ง ชาติ ซึง่ ถูกออกแบบเพือ่ ผนวกเอาภาษี
ที ่ เ กี ่ ย วข อ งด า นอสั ง หาริ ม ทรั พ ย ทั ้ ง หมดเข า ด ว ยกั น เป น หนึ ่ ง เดี ย ว และทดแทนมาตรการจำกั ด การเก็ ง กำไรและการซื้อที่อยูอาศัยหลายหลัง โดยมุงหวังที่จะลดปญหาการเพิ่มขึ้น ของราคาอสั ง หาริ ม ทรั พ ย ท ี ่ ก ระโจน ขึน้ ไปถึงกวา 10 เทาตัวในชวงทศวรรษ ที่ผานมา นายลัว่ หยู (Luo Yu) นักวิเคราะห แหง CEBM ของเซีย่ งไฮกลาววา “รัฐบาล กลางจึงอาจตองคิดทบทวนการใชมา ตรการดังกลาวอยางถี่ถวน และอาจ พิ จ ารณาใช เ ครื ่ อ งมื อ อื ่ น มาทดแทน เชน ภาษีธุรกรรมการซื้อขายอสังหา ริมทรัพย การเขมงวดในนโยบายผอน ชำระสำหรับผูซื้อที่อยูอาศัยหลังที่ 2 หรือเพิ่มภาษีเงินไดสวนบุคคลสำหรับ ธุรกรรมการซื้อบานหลังที่ 2 ใน เมือง
หลัก” ซึ่งอาจชวยชะลออัตราเงินเฟอ ที่มีแนวโนมเพิ่มขึ้นนับแตตนป 2556 ลงไดระดับหนึ่ง อันที่จริง กอนหนานี้ก็มีกระแส ข า วการไม เ ห็ น ด ว ยกั บ การดำเนิ น นโยบายคุมเขมตลาดอสังหาริมทรัพย ของทานเวิน เจียเปา แตผูบริหารใน ระดั บ ท อ งถิ ่ น ต า งไม อ ยากขั ด ใจ “นาย” เพราะตางรูดีวาทานเวินจะ อยูในตำแหนงอีกไมนาน และคาด หวั ง ว า เมื ่ อ ผู น ำคนใหม ข ึ ้ น บริ ห าร ประเทศก็จะนำไปสูการเปลี่ยนแปลง เชิงนโยบายอีกมาก การชะลอแผน การขยายภาษี อ สั ง หาริ ม ทรั พ ย อ าจ เปนหนึ่งในตัวอยางของการ “เปลี่ยน ผูนำ ... เปลี่ยนนโยบาย” ในสังคม การเมืองจีน
35
Exim Bank
ธุรกิจบริการรับเหมากอสรางใน CLMV... โอกาสเปดกวางสำหรับผูประกอบการไทย
รูป
ประเทศ CLMV ซึ่งประกอบดวย กัมพูชา สปป.ลาว พมา และเวียดนาม นับ เปนตลาดที่มีศักยภาพสำหรับธุรกิจบริการ รับเหมากอสรางของไทย ทั้งที่เขาไปประมูล งานเพื ่ อ ดำเนิ น การเองและรั บ เหมาช ว ง (Sub-contract) ในโครงการกอสรางตางๆ เนือ่ งจาก CLMV อยูใ นชวงเรงพัฒนาประเทศ ทำให ม ี โ ครงการก อ สร า งสาธารณู ป โภค พื้นฐานขนาดใหญและดานพลังงานจำนวน มากตามการพั ฒ นาเศรษฐกิ จ ที ่ ม ี แ นวโน ม ขยายตัวดี อีกทั้งการแขงขันในธุรกิจดังกลาว ยั ง ไม ร ุ น แรงนั ก จึ ง นั บ เป น โอกาสของ ผูประกอบการไทยที่จะขยายตลาดบริการ รับเหมากอสรางในประเทศ CLMV
36
ป จ จั ย สนั บ สนุ น ธุ ร กิ จ บริ ก ารรั บ เหมา กอสรางของไทยในประเทศ CLMV • บริการรับเหมากอสรางเปนธุรกิจ ที ่ ผ ู ป ระกอบการไทยมี ศ ั ก ยภาพสู ง จาก เทคนิ ค และความชำนาญทางวิ ศ วกรรม โดยเฉพาะวิศวกรไทยไดรับการยอมรับวามี ความสามารถทั ด เที ย มหรื อ เหนื อ กว า วิศวกรของบางประเทศ และแรงงานไทยมี ความชำนาญ ทั้งงานกอสรางและงานระบบ ประกอบกับไทยมีอุตสาหกรรมสนับสนุนที่ เขมแข็ง โดยเฉพาะอุตสาหกรรมการผลิต วัสดุกอสราง • เศรษฐ ฐกจประเทศ เศรษฐกิ จประเทศ CLMV มีม
แนวโน ม เติ บ โตอย า งแข็ ง แกร ง ซึ ่ ง เป น ปจจัยสำคัญในการเกื้อหนุนการเติบโตของ อุตสาหกรรมรับเหมากอสราง เนื่องจาก ภาวะเศรษฐกิ จ ที ่ ข ยายตั ว ดี จ ะกระตุ น ให เกิดความตองการลงทุนในสิ่งกอสรางตางๆ ตามมา ทั้งอาคารสำนักงาน ที่อยูอาศัย โรงงานอุตสาหกรรม และสาธารณูปโภค พื้นฐานทั้งโครงขายถนน ทาเรือ สนามบิน เปนตน • การเขาสู AEC ปจจุบันประเทศ CLMV อนุญาตใหนักลงทุนตางชาติสามารถ ถื อ หุ น ในธุ ร กิ จ ก อ สร า งได เ ต็ ม จำนวน ขณะที ่ ก ารเป ด เสรี ธ ุ ร กิ จ บริ ก ารรั บ เหมา กอสรางภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน กอสรางภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
Exim Bank
37
Exim Bank
(ASEAN EEconomici Community C it : AEC) ในป 2558 จะสงผลใหมีการลดขอจำกัด เพื่ออำนวยความสะดวกในการเคลื่อนยาย แรงงานวิชาชีพที่เกี่ยวเนื่องกับธุรกิจบริการ กอสราง เชน วิศวกร และสถาปนิก เปนตน ซึ ่ ง จะเกื ้ อ หนุ น ให เ กิ ด โอกาสในการดำเนิน ธุ ร กิ จ รั บ เหมาก อ สร า งใน CLMV ของ ผูประกอบการไทย • ภูมิประเทศที่ตั้งอยูใกลไทย CLMV เปนประเทศเพื่อนบานที่มีทั้งพรมแดนติด กันและเชือ่ มถึงกันกับไทย ทำใหผปู ระกอบการ
ไไทยสามารถขยายตลาดบริิ การก อสร างไป ไป ไดสะดวก โดยอาศัยขอไดเปรียบจากการ คมนาคมในภูมิภาค ทำใหประหยัดตนทุน ในการเคลือ่ นยายแรงงาน เครือ่ งจักร ตลอดจน อุปกรณตางๆ อีกทั้งการเคลื่อนยายแรงงาน ไทยทำได ส ะดวกรวดเร็ ว กว า การรั บ เหมา กอสรางในประเทศที่อยูหางไกล โดยเฉพาะ ในภูมิภาคตะวันออกกลาง แอฟริกา และ ลาตินอเมริกา โอกาสสำหรั บ ธุ ร กิ จ บริ ก ารรั บ เหมา กอสรางของไทยในประเทศ CLMV
โโอกาสสำหรั สสำ ับธุรกิิจเกีี่ยวเนืื่องกัับบริิการ รับเหมากอสรางของไทย การเติบโตของอุตสาหกรรมรับเหมา กอสรางในประเทศ CLMV จะทำใหมีความ ต อ งการนำเข า วั ส ดุ แ ละอุ ป กรณ ก อ สร า ง จากตางประเทศรวมถึงไทย โดยเฉพาะใน โครงการที่ผูประกอบการไทยประมูลงานได ประกอบกั บ ภู ม ิ ป ระเทศของไทยที ่ ต ั ้ ง อยู ใกลกับประเทศ CLMV ทำใหการขนสง สินคาจากไทยไปยังประเทศดังกลาวสะดวก และมี ต น ทุ น ค า ขนส ง ต่ ำ กว า คู แข ง บาง ประเทศ อาทิ ญี่ปุน เกาหลีใต ทั้งนี้ วั ส ดุ แ ละอุ ป กรณ ก อ สร า งของไทยที ่ ม ี ศักยภาพขยายตลาดไปประเทศ CLMV และมีมูลคาสงออกขยายตัวดี อาทิ เหล็ก เหล็กกลา และผลิตภัณฑ ปูนซีเมนต แร ยิปซัม สายไฟและสายเคเบิล เครื่องตัดตอ และปองกันวงจรไฟฟา แผงสวิตชและแผง ควบคุมกระแสไฟฟา เปนตน สวนวิจัยธุรกิจ 2 ฝายวิจัยธุรกิจ มีนาคม 2556
Disclaimer : ข้อมูลต่าง ๆ ที่ปรากฏ เป็นข้อมูลที่ได้จากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย และการเผยแพร่ข้อมูลเป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์ในการ ให้ข้อมูลแก่ผู้ที่สนใจเท่านั้น โดยธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทยจะไม่รับผิดชอบในความเสียหายใดๆ ที่อาจเกิดขึ้น จากการที่มีบุคคลนำข้อมูลนี้ไปใช้ไม่ว่าโดยทางใด 38
FAMILY รูปแบบภาวะผูนำในธุรกิจครอบครัว BUSINESS
Special Report
â´Â
¼È. ´Ã. àÍ¡ªÑ ÍÀÔÈÑ¡´Ô์¡ØÅ ¤³º´Õ¤³ÐºÃÔËÒøØáԨ áÅмٌÍӹǡÒÃÈٹ ÈÖ¡ÉÒ¸ØáԨ¤Ãͺ¤ÃÑÇáÅÐSMEs ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
การทำธุ ร กิ จ ครอบครั ว นั ้ น มี ท ั ้ ง ประสบความสำเร็จและลมเหลวเหมือน กับธุรกิจทั่วไป ความแตกตางอยูที่ ธุ ร กิ จ ครอบครั ว มั ก มี ร ู ป แบบภาวะผู นำที่แตกตางจากธุรกิจทั่วไป การคน หารูปแบบภาวะผูนำที่ดีที่สุดเปนสิ่งที่ ทาทายเนื่องจากมีอารมณเขามาเกี่ยว ของภายในธุรกิจและครอบครัว สิ่ง สำคัญที่สุดอยางหนึ่งของภาวะผูนำ ในธุรกิจครอบครัวคือ การลำดับ ความสำคัญใหบริษัทมากอน ครอบครั ว เมื ่ อ มี ส ถานการณ ท ี ่ ม ี เหตุผลอันควร เชน ถาสมาชิกใน ครอบครั ว ถู ก จ า งมาให ต รวจสอบ ความเสียหายของธุรกิจ ใครก็ตามที่ เป น ผู น ำต อ งทำการตั ด สิ น ใจอย า ง ยากลำบากแนนอน ทางเดียวที่จะทำ ให ส ำเร็ จ ได ค ื อ ต อ งมี ส มาชิ ก ใน ครอบครัวและพนักงานที่เขาใจระเบียบ ขอบังคับภายในธุรกิจและเขาใจสภาวะ ผลลัพธสุดทายที่อาจเกิดขึ้น ทั ้ ง นี ้ ใ นธุ ร กิ จ ครอบครั ว การ กำหนดบทบาทเป นสิ่ ง จำเปน บางคนต อ งเป น ผู น ำธุ ร กิ จ และบาง คนตองเปนคนบริหารธุรกิจ การรูวา ใครมีตำแหนงเปนผูนำเปนสิ่งจำเปน ในการทำให ธ ุ ร กิ จ ดำเนิ น ไปอย า ง ราบรืน่ ซึง่ สามารถทำไดโดยการกำหนด บทบาทภายในธุรกิจ ดวยการจัดตั้ง โครงสรางบางอยางขึน้ มาเชน โครงสราง องคกร (Organizational Chart) ทุ ก คนในองค ก รจะได ม ี จ ุ ด อ า งอิ ง ที ่ เห็ น ได ง า ยเมื ่ อ ต อ งการรู ว า ธุ ร กิ จ มี โครงสรางอยางไร (Morgan, 2012) องคประกอบที่สำคัญอยางหนึ่ง ในบรรดาปจจัยที่เกื้อหนุนการดำเนิน
ธุรกิจซึ่งหลายคนอาจมองขามนั่นคือ "ปจจัยภาวะผูน ำ" (Leadership Factor) "ผูนำ" แตกตางจาก "ผูจัดการ" ใน ขั ้ น พื ้ น ฐานหลายประการผู จ ั ด การ ไดแตบริหาร (Administer) ทวาผูนำ มุ ง ประดิ ษ ฐ ค ิ ด สร า งสิ ่ ง ใหม เ สมอๆ (Innovate) ดังนั้นผูจัดการจึงไดแต รักษาสถานะการบริหาร (Maintain) ทวาผูน ำมุง พัฒนา (Develop) ผูจ ดั การ วางใจในระบบและตั ด สิ น ด ว ยการ ควบคุม (Control) แตผูนำวางใจใน คนทำงานและตัดสินจากความรับผิดชอบ (Trust) (นิรนาม, 2531) ดวยเหตุนี้ จึงมีคำกลาววา The manager does things right, The Leader does the right things! (Bennis and Bert, 1985) ในบริ บ ทของธุ ร กิ จ ครอบครั ว ภาวะผูนำ (Leadership) มีความ หมายแตกตางกันเล็กนอยกับที่เขาใจ กันทั่วๆไป โดยนิยามความหมายของ ภาวะผูน ำครอบครัว (Family Leader ship) วาเปนศิลปะในการทำใหคน เชื่อและปฏิบัติตามวิสัยทัศนในบริบท ของครอบครัว ธุรกิจและความเปน เจาของ งานของผู น ำธุ ร กิ จ ครอบครั ว แตกตางจากผูนำในธุรกิจอื่นตรงที่ไม ไดจำกัดอยูในระบบธุรกิจเพียงอยาง เดียว แตยังเปนทั้งผูบริหารครอบครัว และเจาของธุรกิจที่มี ความสำคัญอีก ดวย งานของผูนำธุรกิจครอบครัวมี ความซับซอนมากกวาของผูนำที่ไม ใชธุรกิจครอบครัว เนื่องจากธุรกิจ ครอบครัวมีความซับซอนในเรื่องของ การถายโอนธุรกิจที่มีการพัฒนาตั้งแต
เริ่มตนธุรกิจ การขยายตัว และการ เติบโตเต็มที่ คุณสมบัติของภาวะผูนำในแตละ ระยะของการพัฒนาธุรกิจมีความแตก ตางกัน และผูนำของธุรกิจครอบครัว ตองจัดการกับปญหามากมายซึ่งผูนำ ธุรกิจครอบครัวตองมีความเชี่ยวชาญ ในการจัดการความยุงยากและรับมือ กับสถานการณที่มีขัดแยง แมวาจะ ตองเขมแข็งและเขมงวดในเรื่องของ คานิยม แตควรมีความยืดหยุนใน การเปลีย่ นรูปแบบผูน ำเมือ่ สถานการณ และบริบทเปลีย่ นไป (Rajesh, 2012) หากจะถามวาผูนำแบบใดเหมาะกับ ระยะไหนของธุรกิจ คำตอบคือรูปแบบ ภาวะผูนำที่แตกตางกันเหมาะสมกับ ระยะที่แตกตางกันของบริษัท บอยครั้งที่ผูนำธุรกิจครอบครัว รุนที่ 1 มักมองหาตัวแทนที่เหมือน พวกเขาโดยไม ไ ด พ ิ จ ารณาว า บริ ษ ั ท ตองเดินไปขางหนา ผูนำควรสามารถ นำพาบริษัทไปในทิศทางที่ตองการได และการเลื อ กผู น ำควรเป น สิ ่ ง ที ่ ท ำ ควบคูไปกับกลยุทธเบื้องตนของบริษัท แนนอนวาผูนำที่ดีที่สุดไมไดมีแคหนึ่ง รูปแบบ แตขึ้นอยูกับสถานการณที่ เกิดขึ้นหรือระยะในวงจรชีวิตของธุรกิจ ดวย รูปแบบภาวะผูนำในการดำเนินธุรกิจ สำหรับรูปแบบภาวะผูนำในการ ดำเนิ น ธุ ร กิ จ โดยสมาชิ ก ครอบครั ว มี แนวทางพื้นฐานอยู 3 วิธีไดแก Autocratic method วิธีนี้สมาชิกใน ครอบครั ว ดำเนิ น ธุ ร กิ จ โดยควบคุ ม และทำการตัดสินใจทัง้ หมด ในหลายๆ
39
Special Report
ภาวะผู้นำแบบ DP ที่เปิดโอกาสให้ทุกคนได้คิดและมีส่วนร่วมในการทำงานและการตัดสินใจ ซึ่งจะทำให้ทุกคนรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของความสำเร็จและรู้สึกเป็นส่วนร่วมเป็นเจ้าของ
บริษัทผูกอตั้งบริหารธุรกิจในรูปแบบ นี ้ จ นกระทั ่ ง วางมื อ และส ง ต อ บริ ษ ั ท ให ส มาชิก คนอื ่ น ในครอบครั ว ขณะที่ Democratic method สมาชิกใน ครอบครั ว ที ่ เ กี ่ ย วข อ งกั บ ธุ ร กิ จ สามารถออกเสี ย งได ว า ควรดำเนิ น ธุรกิจอยางไร และ Bureaucratic method วิธีนี้เกี่ยวของกับระเบียบ ขอบังคับ ที่ทุกคนตองทำโดยไมมีขอ ยกเวน (Morgan, 2012) ขณะที่นักวิจัยมีการแบงรูปแบบ ภาวะผูนำหลักๆออกเปน 3 รูปแบบ (U.S. Army Handbook, 1973 cite in Ejaz, 2011) ไดแกแบบ Autocratic or Directive ผูนำจะบอก พนั ก งานเกี ่ ย วกั บ เป า หมายและวั ต ถุ ประสงคและวิธีการที่จะบรรลุผลสำเร็จ ผู น ำจะตั ด สิ น ใจด ว ยตนเองว า จะทำ สิ่งตางๆใหเกิดขึ้นอยางไร ขณะที่แบบ Democratic or Participative ผู น ำจะให พ นั ก งานมีส ว นร ว มในการ ตัดสินใจในการพิจารณาวาจะทำอะไร และอยางไรเกี่ยวกับนโยบาย อยางไร ก็ตามการตัดสินใจขั้นสุดทายเปนของ ผู น ำว า จะยอมรั บ ข อ เสนอแนะเหล า นั้นหรือไม และแบบ Delegative or Non Directive ลูกนองจะไดรบั อนุญาต ให ท ำการตั ด สิ น ใจเองทั ้ ง หมดโดยที ่ ผูนำจะรอดูผลลัพธที่เกิดขึ้น นอกจากนี ้ ย ั ง มี ร ู ป แบบภาวะผู นำที ่ พ ั ฒ นาขึ ้ น มาเพื ่ อ ตอบสนองต อ สถานการณใหมๆในยุคปจจุบัน เชน ภาวะผูนำการเปลี่ยนแปลง (Tran formational) โดยชี้ใหเห็นวาความ สำเร็จในการสรางแรงจูงใจขององคกร เกิดขึ้นเนื่องจากความเชื่อของบุคลากร
40
ที่ เชื่ อ มั่ น ต อ องค ก รภาวะผู น ำแบบนี้ จะสรางสรรค ภารกิจใหมๆขึน้ ในองคการ สงเสริมใหแสวงหาวิธีการใหมๆ ในการ แกปญ หาและสงเสริม ใหสมาชิกทุกคน ขององค ก ารเกิ ด การเรี ย นรู ( Bass (1985), Avolio , Bass and Jung (1999)) หรือภาวะผูน ำแบบผูป ระกอบการ (Entrepreneurial) อยูบนพื้นฐาน ที่วาผูนำเปนนายจางของตนเอง ผูนำ มี ค วามสำคั ญ อย า งยิ ่ ง ต อ องค ก รใน การแกปญหาวิกฤติเปนตนซึ่งรูปแบบ ภาวะผูนำเหลานี้เปนที่รูจักและถูกนำ มาใช ใ นการวิ จ ั ย ที ่ ไ ด ร ั บ การยอมรั บ อยางแพรหลาย อยางไรก็ตามไมมีรูปแบบภาวะ ผู น ำที ่ เ หมาะสมที ่ ส ุ ด สำหรั บ ธุ ร กิ จ ครอบครัว เนื่องจากแตละครอบครัว มีความแตกตางกัน ขณะเดียวกันทุก ธุรกิจก็มีความแตกตางกันดวย ควร มองธุ ร กิ จ และพนั ก งานในทิ ศ ทาง เดี ย วกั บ ที ่ บ ริ ษ ั ท ที ่ ต อ งการจะมุ ง ไป สรางความเหมาะสมระหวางรูปแบบ ภาวะผูนำกับแนวทางการทำงานเพื่อ บริษัทของพวกเขา การวิ จ ั ย รู ป แบบภาวะผู น ำในธุ ร กิ จ ครอบครัว มหาวิทยาลัยหอการคาไทย โดย ศูนยศึกษาธุรกิจครอบครัว จึงไดทำ การวิจัยถึงรูปแบบภาวะผูนำในธุรกิจ ครอบครัว โดยใชแบบสอบถามในการ เก็บรวบรวมขอมูลจากเจาของธุรกิจ ครอบครัวขนาดกลางและขนาดยอม จำนวน 58 คน ซึ่งผลการวิจัยพบวา ผูสืบทอดธุรกิจรุนที่ 1 (ผูกอตั้ง) มี แนวโนมที่จะมีภาวะผูนำแบบ DP,
Entrepreneurial มากทีส่ ดุ ในขณะ ที่รุนที่ 2 มีแนวโนมที่จะมีเฉพาะ ภาวะผูนำแบบ DP และTransformational มากที่สุด และรุนที่ 3 มีแนวโนมที่จะมีภาวะผูนำแบบ DP มากที่สุด และพบวารุนที่ 1 (ผูกอตั้ง) มี ระดับภาวะผูนำแบบ AD สูงที่สุด รองลงมาคือรุนที่ 3 และรุนที่ 2 ตามลำดับ นอกจากนีเ้ มือ่ ทำการศึกษา ความสั ม พั น ธ ข องรู ป แบบภาวะผู น ำ พบว า รู ป แบบภาวะผู น ำมี ค วาม สัมพันธกับตัวแปรเพศ ระดับการ ศึกษา อายุ ระยะเวลา ในการเขา ทำงานในธุรกิจครอบครัว และความ สัมพันธกับผูกอตั้งนอกจากนี้ยังพบ วาคุณลักษณะของผูนำที่จะทำใหธุรกิจ ครอบครั ว ประสบความสำเร็ จ ได แ ก ความเด็ดขาด/กลาตัดสินใจ รับฟง ความคิดเห็นของผูอื่น ความซื่อสัตย คุณธรรม การหาความรูและวิธีการ ใหมๆอยูเสมอ ภาวะผูนำ และความ ยุติธรรมตามลำดับ ระเบียบวิธีวิจัย ประชากรและกลุ ม ตั ว อย า งในการวิ จ ั ย คื อ กลุ ม เจ า ของธุ ร กิ จ ครอบครั ว ซึ ่ ง เป น ธุ ร กิ จ ขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ที่มีรายได ไมเกิน 1,000 ลานบาท ในประเทศไทย โดย วิธกี ารสุม แบบเฉพาะเจาะจง (purposive samp ling) จำนวน 58คน เกณฑการทดสอบ 1) ทดสอบรูปแบบของภาวะผูนำ ซึ่ง ประกอบดวย (1) ภาวะผู น ำแบบผู ป ระกอบการ (Entrepreneurial style) มีจิตใจพรอมที่จะแขงขันสูง พยายาม แสวงหามุมมองหรือวิธีการใหมๆ ที่จะทำให เกิดขอไดเปรียบเชิงการแขงขัน กลาเสี่ยง กลา คิด กลาตัดสินใจ กลาลองสิ่งใหมๆ เนนการ
Special Report กระทำเพื ่ อ ผลงานและรู ส ึ ก ว า ตนเองเป น เจ า ของกิจการจริงๆจึงมีความมุงมั่นที่จะทำใหดีที่ สุดเพื่อใหกิจการที่ตนบริหารประสบความสำเร็จ โดยมีแนวคิดที่จะผลักดันใหกิจการประสบความ สำเร็จควบคูไปกับการใหความสำคัญในประเด็น ตนทุนต่ำกำไรสูง (2) ภาวะผูนำแบบเผด็จการ (Author itative style) ภาวะผูนำแบบชี้นำ (Direc tive style) = ADstyle เนนการบังคับบัญชาและการออกคำสั่ง เปนสำคัญ มักจะตัดสินใจ ดวยตนเองแตผูเดียว บัญชาการวิธีการทำงานแบบสั่งลงมาเลย และ ไม ค อ ยมอบหมายอำนาจหน า ที ่ ใ ห แ ก ล ู ก น อ ง มากนัก มักใชวิธีการใหรางวัลและลงโทษให ลูกนองรูถึงความคาดหวังใหทิศทางวาควรทำ อะไรและทำอยางไร ใหกำหนดการเกี่ยวกับงาน ที่ตองทำใหและรักษามาตรฐานการปฏิบัติงาน ที่แนนอนชัดเจน และใหทุกคนเขาใจตรงกันวา บทบาทผูนำคืออะไรบาง (3) ภาวะผู น ำแบบประชาธิ ป ไตย (Democratic style) ภาวะผูน ำแบบมีสว นรวม (Participative style)= DPstyle เปดโอกาสใหลูกนองมีโอกาสแสดงความ คิดเห็นและพูดคุยดวย เอาความคิดเห็นขอเสนอ แนะจากลูกนองมาอภิปรายแสดงความคิดเห็น ในปญหาตางๆ เพื่อเอาความคิดที่ดีที่สุดมาใช และใชการใหขอมูลยอนกลับเปนโอกาสในการ ชีแ้ นะชวยให ลูกนองมีการพัฒนาทีด่ ขี น้ึ สามารถ ทำใหลูกนองมีใจใหกับการรวมตัดสินใจ ผูนำ จะปรึกษาลูกน องและขอให ล ูกน องเสนอแนะ รวมทั้งนำมาใชประกอบการตัดสินใจอยางจริง ใจและจริงจัง (4) ภาวะผูนำการเปลี่ยนแปลง (Trans formational style) เปนผูที่ไดรับความชื่นชม การยอมรับ เคารพนั บ ถื อ และความไว ว างใจเป น อย า งสู ง จากลู ก น อ งเป น แบบอย า งที ่ ด ี ต อ ลู ก น อ งมี อิ ท ธิ พ ลต อ ความคิ ด และการปฏิ บ ั ต ิ ง านของ ลูกนองมีพฤติกรรมที่สรางแรงบันดาลใจใหกับ ผูที่อยูรอบตัว มีความกระตือรือรนและมองโลก ในแงดี สามารถกระตุนและสรางความเชื่อมั่น ใหลูกนองเกิดความคิดริเริ่มสรางสรรคในการ แกปญหาในการทำงาน และสงเสริมใหสมาชิก ทุกคนขององคกรเกิดการเรียนรูและยังเอาใจ ใสในความตองการของลูกนองเพื่อความสำเร็จ และความกาวหนาของแตละบุคคล โดยสามารถ เปนที่ปรึกษา ดูแลเอาใจใสและทำใหลูกนอง รูสึกมีคุณคาและมีความสำคัญ
ผลการวิจัย ผลการวิ จ ั ย พบว า กลุ ม ตั ว อย า ง เจาของธุรกิจครอบครัวสวนใหญเปน เพศชาย (58.93%) อายุระหวาง 2630 ป (24.10%) ระดับการศึกษาสูง กวาปริญญาตรี (48.65%) ความ สัมพันธกับผูกอตั้งเปนลูก (53.40%)
ลำดับการสืบทอดธุรกิจ รุนที่ 2 (55.20) มากที่สุด รองลงมาคือ รุนที่ 1 (29.30%) และรุนที่ 1 (29.30%) ตามลำดับ ระยะเวลาในการเขาทำงาน ในธุรกิจครอบครัวโดยเฉลี่ย 7 ป และ อายุกิจการโดยเฉลี่ย 25 ปสวนการ ศึ ก ษารู ป แบบภาวะผู น ำและความ สั ม พั น ธ ก ั บ ตั ว แปรอื ่ น ที ่ เ กี ่ ย วข อ ง สามารถแสดงผลการวิจัยไดดังตอไป นี้ รูปแบบภาวะผูนำของผูสืบทอดธุรกิจ ครอบครัว จากผลการวิ จ ั ย พบว า ในภาพ รวมผูสืบทอดธุรกิจทั้ง 3 รุนมีระดับ ภาวะผูนำแบบ DP ในระดับตรงมาก ทีส่ ดุ ทัง้ นีอ้ าจเปนเพราะธุรกิจครอบครัว นั ้ น มี เรื ่ อ งของอารมณ เข า มาเกี ่ ย ว ของดวยซึ่งเปนเรื่องที่ตองระมัดระวัง เปนพิเศษ เมื่อความเปนคนกันเอง ในครอบครัวเดียวกันทำใหเกิดความ คุน เคย แตกไ็ มอาจละเลยในเรือ่ งความ เกรงใจกัน โดยเฉพาะที่เปนสามีภรรยา หรือพอแมลูก ไมสามารถออกคำสั่ง ตามใจชอบได เพราะเรื่องนี้อาจทำ ใหเกิดความบาดหมางผิดใจกันไดงาย กวาคนนอกเสียอีก (ศิริยุพา, 2555) ผู นำตองตระหนักถึงความออนไหว ในเรื่องความรูสึก ความเห็นหรือ ความคิดของคนอื่นดวย เมื่อองคกร เติบโตขึ้นตองทิ้งรูปแบบการบริหาร ของตนเอง ความสามารถในการ มอบอำนาจและพั ฒ นาที ม เป น สิ ่ ง สำคัญในการบริหารธุรกิจครอบครัว (Rajesh, 2012) ซึ่งตองใชภาวะผูนำ แบบ DP ที่เปดโอกาสใหทุกคนไดคิด และมีสวนรวมในการทำงานและการ ตัดสินใจ ซึ่งจะทำใหทุกคนรูสึกเปน ส ว นหนึ ่ ง ของความสำเร็ จ และรู ส ึ ก เปนสวนรวมเปนเจาของ และทำงาน ดวยจิตใจที่มีความเปนเจาของ มีความ ผูกพันและความสามัคคี ซึ่งเปนคุณ ลั ก ษณะเด น อย า งหนึ ่ ง ของธุ ร กิ จ ครอบครัวที่มีใหเห็นในทุกรุน และ
หากจะพิจารณาทีละรุนจะพบ รายละเอียดดังนี้ ผูส บื ทอดธุรกิจรุน ที่ 1 (ผูก อ ตัง้ ) อายุอยูในชวง 41 – 65 ปขึ้นไป มีแนวโนมที่จะมีภาวะผูนำแบบ DP กับ Entrepreneurial มากที่สุด และมี ส ว นผสมของภาวะผู น ำแบบ Transformational ดวย ทั้งนี้อาจ เนื ่ อ งมาจากในระยะเริ ่ ม แรกของ องคกรเรียกวายุคการเปนผูประกอบ การ (Entrepreneurial Stage) ต อ งการผู น ำแห ง การเปลี ่ ย นแปลง เพราะตองการเติบโต ความริเริ่ม สรางสรรคเพื่อใหเกิดความกาวหนา (วิโรจน, 2546) ซึ่งผูกอตั้งมักมีความ รูสึกเปนเจาของ มีความทุมเทใหกับ งานและทำงานด ว ยจิ ต ใจที ่ ม ี ค วาม เปนเจาของกิจการ (Intrapreneurial Spirit) จึงมักมีลักษณะภาวะผูนำแบบ Entrepreneurial ที่จะมีความรูสึกวา ตั ว เองเป น เจ า ของกิ จ การจริ ง ๆ (Sense of Ownership) อยางไรก็ตามเมื่อธุรกิจขยายตัว ใหญขึ้นความสามารถหรือทักษะของ ธุ ร กิ จ ครอบครั ว ไม พ อในการจั ด การ ธุ ร กิ จ ต อ งใช ค วามสามารถและ บุคลากรที่เขามารวมมือหรือใชทีมงาน ใหญขึ้น (ไว, 2555) จึงจำเปนตองใช วิ ธ ี ก ารบริ ห ารงานแบบกระจาย อำนาจโดยการเปดโอกาสใหพนักงาน ได ม ี ส ว นร ว มในการตั ด สิ น ใจและ แสดงฝ ม ื อ ในการบริ ห ารบ า งเพื ่ อ ให การดำเนินงานคลองตัวและรวดเร็วทั นกับสภาพการแขงขันได (นิสิต, 2553) ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยของ Salahuddin (2010) ที่พบวาคนรุน Baby Boomers อายุอยูในชวง 52-69ป/48-66 ป มีความเชื่อมั่นใน ภาวะผูนำแบบ Participative โดย ภาวะผูนำ DP จะใหพนักงานมีสวน รวมในการตัดสินใจและพิจารณาวา จะทำอะไรและอย า งไรเกี ่ ย วกั บ นโยบายอย า งไรก็ ต ามการตั ด สิ น ใจ ขั้นสุดทายยังเปนของผูนำวาจะยอม
41
Special Report
รุ่นที่ 1มีระดับภาวะผู้นำแบบ AD สูงกว่ารุ่นที่ 2 และรุ่นที่ 3 ทั้งนี้อาจเนื่องจากในตอน เริ่มแรกของการก่อตั้งกิจการเจ้าของกิจการส่วนใหญ่มักบริหารงานโดยรวมอำนาจไว้ที่ตัวเองเป็น ศูนย์กลางตัดสินใจแบบเบ็ดเสร็จตามลักษณะภาวะผู้นำ AD ซึ่งมีความจำเป็นเมื่อธุรกิจยังไม่มี ทิศทางที่ชัดเจนและมีการสร้างวิสัยทัศน์ใหม่ที่ต้องการขับเคลื่อนคนไปตามวิสัยทัศน์นั้น รั บ ข อ เสนอแนะเหล า นั ้ น หรื อ ไม การใชภาวะผูนำรูปแบบนี้จะเปนประ โยชนตอผูนำคือทำใหเปนสวนหนึ่งข องทีมและชวยใหทำการตัดสินใจไดถู กตอง (U.S. Army Handbook, 1973 cite in Ejaz, 2011) แตในบางครั้งก็ จะมี ค า ใช จ า ยจากประชุ ม ที ่ ไ ม เ สร็ จ สิ ้ น และทำให พ นั ก งานสั บ สนรู ส ึ ก ว า ขาดผูนำ (Goleman, 2000) นอกจากนีแ้ มรนุ ที่ 1 จะมีแนวโนม ภาวะผูนำทั้ง 2 แบบในขางตนมาก ที่สุด แตในรุนนี้ยังปรากฎลักษณะ ของภาวะผู น ำแบบTransformationalผสมผสานเข า มาด ว ยอาจ เนื่องมาจากการที่โลกธุรกิจทุกวันนี้ ซึ ่ ง มี ก ารแข ง ขั น สู ง บริ ษ ั ท ที ่ ป ระสบ ความสำเร็จก็ตองเปลี่ยนแปลงอยาง ตอเนื่องเพื่อตอบสนองความตองการ ของโลกที่พลิกผันไปอยางรวดเร็วผูนำ ที่มีประสิทธิผลจะสงเสริมวัฒนธรรม การเปลี ่ ย นแปลงและนำการเปลี ่ ย น แปลงดังกลาวมาสรางความไดเปรียบ ในการแข ง ขั น ผู น ำจึ ง ต อ งปรั บ ตั ว แสดงบทบาทภาวะผูนำแบบ Transformational เพือ่ สรางความแข็งแกรง ใหกับธุรกิจโดย อาศัยลักษณะเดนคือ 1) การมีอทิ ธิพลอยางมีอดุ มการณ (Idealized influence) เปนที่ชื่นชม เคารพนับถือและไววางใจ 2) การ สรางแรงบันดาลใจ (Inspirational motivation) มีพฤติกรรมที่สราง แรงบันดาลใจกับผูที่อยูรอบตัว 3) การกระตุนทางปญญา (Intellec tual stimulation) กระตุนผูตาม
42
ใหเกิดสิ่งใหมและสรางสรรค 4) การ คำนึงถึงความเปนปจเจกบุคคล (In dividualized consideration) เอาใจใส ใ นความต อ งการของผู ต าม เพื ่ อ ความสำเร็ จ และความก า วหน า ของแตละบุคคล (Bass (1985), Avolio , Bass and Jung (1999)) ข อ ได เ ปรี ย บอย า งหนึ ่ ง ที ่ ท ำให ธุรกิจครอบครัวยืนหยัดอยูไดนานคือ ความสามารถในการปรับตัว เมื่อ ภาวะเศรษฐกิจวิกฤติ บริษัทจะ สามารถปรั บ ตั ว ได เร็ ว กว า คู แข ง ที ่ บริหารบนโครงสรางอื่น เนื่องจาก ผู น ำธุ ร กิ จ ครอบครั ว ส ว นใหญ ม ี อำนาจตัดสินใจแบบเบ็ดเสร็จ ไม จำเปนตองปรึกษากับผูถือหุนจำนวน มากที่อาจมีความคิดเห็นแตกตางกัน ไป ซึ่งชวยใหการเคลื่อนตัวเชิงกลยุทธ สามารถทำได จ ริ ง ในเวลาอั น รวดเร็ ว (พลอย, ,2554) นั่นจึงเปนเหตุผลวา เหตุใดผูนำในรุนนี้จึงยังมีระดับภาวะ ผูนำแบบ AD อยูแมจะไมปรากฎ โดดเดนเทากับอีก 3 รูปแบบแตก็ ยังถือวามีความจำเปนในการบริหาร ธุรกิจอยู ซึ่งพบวารุนที่ 1 มีระดับ ภาวะผูนำแบบ AD สูงกวารุนที่ 2 และรุนที่ 3 ทั้งนี้อาจเนื่องจากใน ตอนเริ ่ ม แรกของการก อ ตั ้ ง กิ จ การ เจ า ของกิ จ การส ว นใหญ ม ั ก บริ ห าร งานโดยรวมอำนาจไว ท ี ่ ต ั ว เองเป น ศู น ย ก ลางตั ด สิ น ใจแบบเบ็ ด เสร็ จ ตามลักษณะภาวะผูนำ AD ซึ่งมี ความจำเปนเมื่อธุรกิจยังไมมีทิศทาง ที่ชัดเจนและมีการสรางวิสัยทัศนใหม
ที ่ ต อ งการขั บ เคลื ่ อ นคนไปตาม วิสัยทัศนนั้น (Goleman, 2000) อย า งไรก็ ต ามมี ห ลายงานวิ จ ั ย ชี ้ ว า ผูนำจำเปนตองแสดงออกหลายรูปแบบ จึ ง จะทำให บ รรยากาศและผลการ ดำเนิ น งานของธุ ร กิ จ ออกมาดี ท ี ่ ส ุ ด และผู น ำที ่ ม ี ป ระสิ ท ธิ ภ าพที ่ ส ุ ด ต อ ง รูจักยืดหยุนที่จะสลับใชภาวะผูนำรูป แบบตางๆ ผูนำไมควรจับคูรูปแบบ ภาวะผู น ำไว ก ั บ สถานการณ อ ย า งใด อยางหนึ่ง แตควรมีความลื่นไหลรูจัก สังเกตผลตอบรับที่ได แลวปรับรูปแบบ ของตนเองเพื่อใหไดผลดีที่สุด (Gole man, 2000) ขณะที่รุนที่ 2 อายุอยูในชวง 20 – 65 ปขึ้นไป มีแนวโนมที่จะมี ภาวะผูนำแบบ DP และTransformational มากทีส่ ดุ และมีระดับภาวะ ผูนำแบบ AD ต่ำที่สุด ทั้งนี้อาจ เนื่ อ งมาจากธุ ร กิ จ ครอบครั ว นั ้ น แตก ตางจากธุรกิจทั่วไปตรงที่นอกจากตั้ง ให ค วามสำคั ญ กั บ เรื ่ อ งผลกำไรแล ว ยั ง ต อ งสนใจในเรื ่ อ งของการรั ก ษา ครอบครัวและการสืบทอดธุรกิจ การ เข า มาเป น ผู ส ื บ ทอดธุ ร กิ จ ของคนใน รุนที่ 2 พวกเขาจึงมีมุมมองที่แตกตาง จากไปจากรุนที่ 1 (ผูกอตั้ง) ในเรื่อง ความรู มีการศึกษาและเรียนรูสูงกวา ตรงกับธุรกิจมากกวา มีความมั่นคง ปลอดภัยในดานการลงทุนและความ เสี่ยงในการลงทุน เอกลักษณของรุน ที่ 2 คือตองการสรางแบรนดหรือ ความโดดเดนใหกับธุรกิจ พวกเขา ได ม ี โ อกาสในการทดลองตั ด สิ น ใจ
Special Report ทางธุรกิจ มีความคาดหวังในการ เข า มาดำเนิ น ธุ ร กิ จ ครอบครั ว หรื อ การสวมแทนตำแหนง การควบคุม ความเป น เจ า ของซึ ่ ง คิ ด อยู แ ต ไ ม ร ู วาจะมีโอกาสเมื่อไร (Beddor, 2009 อางถึงใน ดนัย, 2555) ดวยเหตุนี้อาจทำใหยังไมมีความ รู ส ึ ก ว า เป น เจ า ของกิ จ การมากเท า ผู ก อ ตั ้ ง โดยเฉพาะกิ จ การที ่ ร ุ น พ อ แม หรื อ ผู ก อ ตั ้ ง ยั ง คงอยู ใ นธุ ร กิ จ ด ว ย และหากรุนที่ 1 เคยทำแลวประสบ ความสำเร็จ พอรุนที่ 2 เริ่มเขามา คนรุนที่ 1 ก็อาจจะไมยอมปลอยให คนรุนที่ 2 ซึ่งในประเทศไทยนั้นรุนที่ 2 ที่เขามาในธุรกิจครอบครัวสวนใหญ จบการศึกษามาแลวก็ เข าทำงานเลย โดยธุ ร กิ จ หรื อ ประสบการณ ใ นการ ทำงานอาจไมเหมือนรุนที่ 1 ที่เรียนรู การจั ด การด ว ยการทดลองทำด ว ย ประสบการณ ข องตนเองจึ ง รู ส ึ ก ถึ ง ความเป น เจ า ของมากกว า จึ ง ทำให ม ี ระดับภาวะผูนำแบบ Entrepreneurial ต่ำกวารุนที่ 1 ซึ่งบางครั้งทำให เกิดปญหาคนรุน ที่ 2 มักออกไปประกอบ อาชี พ อื ่ น หรื อ ทำธุ ร กิ จ อื ่ น เพราะไม เขาใจในตัวธุรกิจและไมมีทักษะเพียง พอ (ไว, 2555) อยางไรก็ตามรุนที่ 2 หากอยู ในชวงของธุรกิจที่ขยายตัวใหญขึ้น ก็ ม ั ก จะมี ก ารนำคนนอกที ่ ม ี ค วาม สามารถเขามารวมทีมแทนที่จะเปน ทีมเดิมที่มาจากรุนพอแม การจะ สรางความเชื่อถือหรือลดความขัดแยง ไดมากเพียงใดและสามารถจะทำงาน กลมเกลียวกันจริงๆได อยางไรจึงขึ้น อยูกับลักษณะหรือรูปแบบการบริหาร ของผูนำ (ไว, 2555) ซึ่งลักษณะนี้จึง ใชภาวะผูนำแบบ DP ซึ่งมีขอดีคือทำ ให พ นั ก งานมี ส ิ ท ธิ อ อกเสี ย งในการ ตัดสินใจ ผูนำแบบนี้จะทำใหเกิด องค ก รที ่ ม ี ค วามยื ด หยุ น และความ รับผิดชอบและชวยสรางไอเดียใหมๆ ใหเกิดขึน้ อยูเ สมอ (Goleman, 2000) ซึ่งสอดคลองกับงานวิจัยของ Sala-
huddin (2010) ที่พบวาคน Generation Xer อายุชวง 32-52 ป สนับสนุน Participative leadership เนนที่ความยุติธรรม ความ สามารถและความตรงไปตรงมา คน กลุ ม นี ้ น ำโดยใช ค วามคิ ด ที ่ ท า ทาย และไอเดี ย ของคนอื ่ น ๆมาใช ใ น กระบวนการตัดสินใจ ขณะที่รุนที่ 3 อายุอยูในชวง 20 – 45 ป มีแนวโนมที่จะมีภาวะ ผูนำแบบ DP มากที่สุด และมีสวน ผสมของภาวะผูนำแบบ Entrepreneurial และ Transformational ดวย ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากสำหรับคน รุ น นี ้ ใ นบางครอบครั ว ถื อ เป น คนรุ น ใหมที่เพิ่งกาวเขาสูธุรกิจซึ่งอาจไดรับ อิ ท ธิ พ ลบางส ว นมาจากผูสื บ ทอดรุน กอน มีงานวิจัยชี้วาภาวะผูนำของผู สืบทอดธุรกิจคอนขางมีปญหา โดย เฉพาะกับผูบ ริหารในรุน ที่ 2-3 เพราะ พวกเขาไมสามารถนำความคิดและ จิตใจของคูค า และลูกคาได (อภิญญา, 2553) ซึ่งตองแกไขโดยการสรางให พวกเขามีความรูและประสบการณที่ เพียงพอ อยางไรก็ตามจากการที่คน รุนนี้มีระดับการศึกษาคอนขางสูงกวา คนรุ น ก อ นทำให พ วกเขามี ค วามรู เกี ่ ย วกั บ ความเหมาะสมและข อ ดี ข อ เสียของรูปแบบภาวะผูนำแบบตางๆ จึ ง สามารถแสดงภาวะผู น ำในแบบที ่ เกิดประโยชนตอองคกรได มีงานวิจัย ชี ้ ว า คนรุ น ใหม ม ั ก ใช ภ าวะผู น ำแบบ DP ที่มักเปดโอกาสใหทีมงานมีโอกาส คิ ด และมี ส ว นร ว มในกระบวนการ ทำงานหรือการตัดสินใจ ถึงแมผูนำ จะเปนผูตัดสินใจในขั้นสุดทายก็ตาม ซึ่งรูปแบบนี้เหมาะกับการทำงานเปน ทีมและคาดหวังคุณภาพงานมากกวา ความรวดเร็ว (อภิญญา, 2554) และ เนื ่ อ งจากธุ ร กิ จ ครอบครั ว ต อ งอาศั ย ความผูกพันและสัมพันธภาพระหวาง คนในครอบครั ว เป น เดิ ม พั น สำคั ญ เพราะต อ งอาศั ย ความสามั ค คี แ ละ ร ว มแรงร ว มใจกั น เป น ตั ว ขั บ เคลื ่ อ น
และ จากการศึกษาของโครงการ GLOBE พบวารูปแบบภาวะผูน ำแบบ Team-oriented และ Participative เปนโมเดลที่มีประสิทธิภาพที่สุด สำหรับประเทศไทย (Gupta et al, 2002) นอกจากนี้คนรุนที่ 3 ยังมีภาวะ ผูน ำแบบ Entrepreneurial ผสมผสาน เพิ่มขึ้นมาอีกอาจเปนเพราะการเปน สมาชิกในครอบครัวมักมีสวนรวมเปน เจาของอยูดวย เมื่อผูนำแบบ DP เปด โอกาสใหรวมตัดสินใจและแสดงความ คิดเห็น ไดรวมเปนสวนหนึ่งของความ สำเร็จ คุณลักษณะของผูนำที่จะทำใหธุรกิจ ครอบครัวประสบความสำเร็จ จากการสำรวจความคิ ด เห็ น ถึ ง คุณลักษณะของผูนำที่จะทำใหธุรกิจ ครอบครั ว ประสบความสำเร็ จ พบว า คนรุนที่ 1 ใหความสำคัญในเรื่อง ของคุณธรรมมากที่สุด รองลงมา ความซื่อสัตย ความเด็ดขาด กลา ตัดสินใจ และภาวะผูนำเทาๆกัน ทั้งนี้ จากการใหขอมูลเชิงลึกพวกเขาเชื่อวา คุณธรรมและความซื่อสัตยจะเปนราก ฐานที่ดีของทุกอยาง และเนื่องจาก ตองเปนผูชี้ทิศทางธุรกิจและตองการ ใหคนหมูมากเดินตามความเด็ดขาด/ กลาตัดสินใจ และภาวะผูนำจึงมีความ สำคัญมากเชนกัน ขณะที่คนรุนที่ 2 ใหความสำคัญในเรื่องของความเด็ด ขาด/กลาตัดสินใจ รับฟงความคิดเห็น ของผูอื่น การหาความรูและวิธีการ ใหมๆอยูเสมอตามลำดับ จากขอมูล เชิ ง ลึ ก พวกเขาเชื ่ อ ว า ผู น ำความมี ความเด็ดขาดในการตัดสินใจเพราะมี ผลตอความกาวหนาของบริษัท ขณะ เดียวกันก็ควรรับฟงความคิดเห็นของ ผูอื่นเพื่อใหเห็นรอบดานและแกปญหา ถูกจุด และทามกลางการแขงขันทาง ธุ ร กิ จ ที ่ ส ู ง ผู น ำก็ ค วรแสวงหาความรู ใหมๆเพื่อนำพาองคกรไปสูความสำเร็จ สวนคนรุนที่ 3 ใหความสำคัญใน
43
Special Report
เรื่องของภาวะผูนำมากที่สุด รองลง มา ความเด็ดขาด/กลาตัดสินใจ รับ ฟงความคิดเห็นของผูอ น่ื ความซือ่ สัตย เทาๆกัน ทั้งนี้จากขอมูลเชิงลึกพวกเขา เชื ่ อ ว า องค ก รต อ งการภาวะผู น ำที ่ เหมาะสมในการบริหารงาน ซึ่งตองมี ความกลาตัดสินใจปรับเปลี่ยนสิ่งตางๆ ตามสถานการณไดรวดเร็ว อีกทั้งการ รับฟงความคิดเห็นจากผูอื่นจะทำให ได ม ุ ม มองในการพั ฒ นาที ่ ก ว า งขึ ้ น และพวกเขายั ง เห็ น ว า ความซื ่ อ สั ต ย เป น คุ ณ ลั ก ษณะสำคั ญ ที ่ ผ ู น ำทุ ก คน ควรจะมีอีกดวยซึ่งสอดคลองกับการ ศึกษาของอภิญญา เถลิงศรี, (2554) ที่พบวาผูนำในโลกตะวันออกจะสนใจ เรื่องของคุณธรรมน้ำมิตร เรื่องของใจ และการใหโอกาสเติบโตในหนาที่การ งาน หากท า นผู อ า นมี ค วามสนใจใน ศาสตรธุรกิจครอบครัว ติดตามดู รายการ Family Business Open Up! ไดทางชอง ททบ 5 ทุกวันอาทิตย เวลา 5 โมงเย็น www.familybusi nessopenup.com และ www.face book.com/familybusinessopenup เอกสารอางอิง 1. นิรนาม. 2531. ศรีเฟองฟุง พานิช ชีวะ เลือดเขมน้ำก็ขนในอาณาจักรไซบัตสุแหง ไทยแลนด. นิตยสารผูจัดการ (กันยายน 2531). 2. นิสิต มโนตั้งวรพันธุ. 2553. ภาวะ ผู น ำ:คุ ณ สมบั ต ิ ส ำคั ญ ของผู ป ระกอบการ (Leadership: The Essential Qualification for Entrepreneurs). Executive Journal. มหาวิทยาลัยกรุงเทพ. 3. นิตย สัมมาพันธ. 2546. ภาวะ ผูน ำ :พลังขับเคลือ่ นองคกรสูค วามเปนเลิศ. สำนัก พิมพบริษัท อินโนกราฟฟกส จำกัด. กรุงเทพ มหานคร. 4. พลอย มัลลิกะมาส. 2554. In The Family Way: “ เครือญาติ อำนาจ โอกาส ความเสี่ยง”หลากมุมคิดตอธุรกิจกงสีในศตวรรษ
44
ที่ 21. ทีม่ า: http://www.article.tcdcconnect .com 5. วิโรจน สารรัตนะ. 2546. ภาวะ ผูนำ: หลักการ ทฤษฎีและประเด็นพิจารณา ในบริบททางวัฒนธรรมสังคมและองคกรไทย. ทีม่ า :http://www.isc.ru.ac.th/data/ED0003112 .doc 6. ไว จามรมาน. 2555. จุดเดนของ ธุรกิจครอบครัว. SMEs News. ที่มา: http:// e-masscom.com.www.readyplanet.com /mcontents/marticle.php?headtitle=mc ontents&id=31756&Ntype=0 คนเมื่อ 10 พ.ย. 2555. 7. ศิริยุพา รุงเริงสุข. จุดเดนจุดดอย ของธุรกิจครอบครัว.สถาบันบัณฑิตบริหารธุรกิจ ศศินทร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. ที่มา: http //www.thaihomemaster.com 8. อภิญญา เถลิงศรี. 2554. วิถีผูนำ เอเชี ย ความท า ทายที ่ โ ลกตะวั น ตกเฝ า มอง. วิถีผูนำเอเชีย. 2(3):6. 9. อริญญา เถลิงศรี. 2553. ถอดรหัส ผูรับไมตอธุรกิจ ปรับทัศนคติ-สรางทักษะ-สะสม ความรู. ประชาชาติธุรกิจ.วันที่ 24 พ.ค. 2553. 10. Beddor, Steve. 2009. Family Business: Unique Challenges. อางถึงใน ดนัย เทียนพุฒ. 2555. มุมมองของรุนที่ 2 ใน ธุรกิจครอบครัว. ที่มา: http://thaifamilybusi ness.blogspot.com 11. Avolio, B. J., B. M. Bass and D. I. Jung. 1999. Reexaming The Components of Transformational and Transactional Leadership Using The Multifactor Leadership Questionnaire. Journal of Occupational and Organizational Psychology. 72: 441-462. 12. Bennis, Warren and Bert Nanus. 1985. Leaders: Their Strategies for Taking Charge. New York: Harper & Row. 13. Bass, B. M. 1985. Leadership and Performance Beyond Expectations. New York: Free press. 14. Churchill, C. and Lewis, V. 1983. The Five Stage of Small Business Growth. Harvard Business Review. MayJune: 30-50. 15. Clarke, C. and Pratt, S. 1985. Leadership’s Four-Part Progress. Management Today. March: 84-86. 16. Ejaz, Syed Kashif. 2011.
Significance of Leadership Styles on High Performance Working System (HPWS) in Small and Medium Enterprises in Pakistan. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business. 3(7): November. 17. Goleman, Daniel. 2000. Leadership That Gets Results. Harvard Business Review. March-April:1-15. 18. Greiner, L.E. 1972. Evolution and Revolution as Organizations Grow. Harvard Business Review. July-August 19. Gupta, V., Surie, G., Javidan, M., and Chhokar, J. 2002. Southern Asia Cluster: Where the Old Meets the New? Journal of World Business. 37: 16-27. 20. Hillburt-Davis, J. Developing Leadership and Choosing Successors in Family Business.Family Business Consulting Specialists.Available: http://www. familybusinessconsulting.com. 25 July 2012. 21. Jain, Rajesh. Family Business Leadership. Root ‘n Wing. Available: http://www.famizindia.com. 25 July 2012. 22. Morgan, Richard. 2012. Leadership Style in Family Business. Available: http://www.ehow.com/info_7786 116_leadership-style-family-business.html. 15 October 2012. 23. Niffenegger, P.,Kulviwat, S., and Engchanil, N. 2006. Conflicting Cultural Imperatives in Modern Thailand: Global Perspectives. Asia Pacific Business Review. 12(4): 403-420. 24. Ralston, D.A., Hallinger, P., Egri, C.P., and Naothisuhk, S. 2005. The Effects of Culture and Life Stage on Workplace Strategies of Upward Influence: a Comparison of Thailand and the United States. Journal of World Business. 40: 321-337. 25. Yukongdi, Vimolwan. 2010. A Study of Thai Employees’ Preferred Leadership Style. Asia Pacific Business Review. 16(1-2): January-April: 161-181.
Strategy
SMEs เตรียมพรอมรับมือ AEC ดวยนวัตกรรม â´Â
รองศาสตราจารยทองทิพภา วิริยะพันธุ ¤³ÐºÃÔËÒøØáԨ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
ในกระบวนการเพิ ่ ม ขี ด ความ สามารถในการแขงขันของ SMEs เพื่อ เตรียมความพรอมที่จะรับมือการเปด ตลาดการคาเสรีกับประเทศตางๆ ใน AEC นั้น เรื่องสำคัญประการหนึ่งที่ ผูประกอบการ SMEs จะตองให ความสนใจและรี บ กระทำอย า ง เรงดวนในลำดับตนๆ ไดแก การ สรางนวัตกรรม (Innovation) ของ สินคาหรือบริการ ไมวาจะเปนการ พัฒนาผลิตภัณฑใหม (Product Innovation) หรื อ พั ฒ นารู ป แบบการบริ ก ารใหม ๆ (Service Innovation) ตลอดจนการ พัฒนากิจกรรมใหมๆ (Activities Innovation) เพื่อตอยอดผลิตภัณฑหรือบริการให ตรงความตองการของลูกคาหรือผูใช บริการมากขึ้น ทำใหสินคาหรือบริการ เหล า นั ้ น มี ค วามน า สนใจเพิ ่ ม ขึ ้ น เนื ่ อ งจากมี ค วามเป น เอกลั ก ษณ เฉพาะตัว (Uniqueness) ที่โดดเดน และมี ค วามแตกต า งหลากหลาย (Diversity) ซึ่งนอกจากจะเปนการ สรางมูลคาเพิ่มและคุณคาเพิ่มใหกับ สินคาหรือบริการนั้นๆ แลวยังเปน การสรางโอกาสทางการตลาด (Marketing Opportunity) ทีด่ ี เพราะทำใหผป ู ระกอบการ SMEs สามารถนำนวัตกรรมของสินคา หรือบริการมาใชเปนจุดขาย (Selling
46
point) ไดเปนอยางดี สงผลใหธุรกิจ SMEs สามารถเพิ่มรายไดหรือเพิ่ม ยอดขายได ต ามเป า หมายที ่ ต อ งการ และยังทำใหธุรกิจ SMEs สามารถ เพิ่มขีดความสามารถในการแขงขันได อยางมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลอีก ดวย ทั้งนี้ จะเห็นวา ประเทศที่เปน ผู น ำด า นผลิ ต ภั ณ ฑ ห รื อ ผู น ำตลาด (Market Leader) ไมวาจะเปน สหรัฐอเมริกา ญี่ปุน เกาหลีใต ฯลฯ ล ว นให ค วามสำคั ญ กั บ การสร า ง นวัตกรรมของสินคาหรือบริการ ที่ เนนความแตกตาง (Differentiation) ความคิดสรางสรรค (Creative) ความ แปลกใหม (New, Original) ที่ สามารถใชการไดดี (Workable) และ มีความเหมาะสม (Appropriate) โดยผูประกอบการของประเทศที่เปน ผูนำดานผลิตภัณฑเหลานั้นจะพยายาม สรางนวัตกรรมของสินคาหรือบริการ ใหมๆ เพื่อตอบโจทยความตองการ ของลูกคาหรือผูบริโภคใหไดมากที่สุด จะไดสรางความพึงพอใจใหกับลูกคา หรือผูบริโภคสูงสุด เนื่องจากความ ต อ งการของลู ก ค า หรื อ ผู บ ริ โ ภคใน ป จ จุ บ ั น มี ค วามแตกต า งจากลู ก ค า หรื อ ผู บ ริ โ ภคในอดี ต ที ่ ม ุ ง เน น ด า น
ราคาและประโยชน ก ารใช ส อยเป น หลัก แตลูกคาหรือผูบริโภคในปจจุบัน จะมี ก ารใช ค วามรู ป ระกอบการ พิจารณาในการตัดสินใจซื้อ โดยคำนึง ถึงปจจัยตางๆ ที่เกี่ยวของ ไมวาจะ เปนดานคุณภาพ ความปลอดภัยตอ ชีวติ และสุขอนามัย ตลอดจนสิง่ แวดลอม ฯลฯ มากกวาที่จะคำนึงถึงปจจัยดาน ราคาและการใชสอยเทานัน้ และนอกจาก ลู ก ค า หรื อ ผู บ ริ โ ภคในป จ จุ บ ั น จะ พิ จ ารณาเรื ่ อ งคุ ณ ประโยชน แ ล ว ลูกคาหรือผูบริโภคยังใหความสำคัญ กับความพึงพอใจและความสนุกสนาน (Enjoyment) ตามวิถชี วี ติ ของคนรุน ใหม (New lifestyle) ดวย ตัวอยางเชน ผลิตภัณฑของบริษัทแอปเปล บริษัท ซัมซุง ฯลฯ ที่สามารถตอบสนองตอ ความตองการของผูบริโภคไดอยางดี ทำใหสินคาไดรับความนิยมตลอดจน ไดรับการกลาวขานถึงเปนอยางมาก เปนตน ฉะนั้น ในกระบวนการพัฒนา เพื่อปรับปรุงและเพิ่มขีดความสามารถ ในการแขงขันของ SMEs ไทย ผูป ระกอบการ SMEs จะตองใหความสำคัญกับการ สรางนวัตกรรมของสินคาหรือบริการ อยางจริงจัง เพราะมิฉะนั้น สินคา หรื อ บริ ก ารของไทยคงไม ส ามารถ
Strategy
สำหรับ SMEs ของไทยนั้น ปัญหาอุปสรรคที่สำคัญประการหนึ่ง ก็คือ การสร้างสรรค์นวัตกรรม (Innovation) ยังมีปริมาณไม่มากนัก อันอาจเป็นเพราะการวิจัยและพัฒนา (R&D) ของไทยยังไม่ได้รับความสนใจเท่าที่ควรหรือยังไม่ได้มีการนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
แข ง ขั น หรื อ ปรั บ ตั ว รองรั บ ความ เปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นได และอาจ เปนผลใหเราไมสามารถเก็บเกี่ยวผล ประโยชนจากการเขารวม AEC ได อยางเปนรูปธรรม สำหรับ SMEs ของไทยนั้น ปญหาอุปสรรคที่สำคัญประการหนึ่ง ก็ ค ื อ การสร า งสรรค น วั ต กรรม (Innovation) ยังมีปริมาณไมมาก นัก อันอาจเปนเพราะการวิจัยและ
พัฒนา (R&D) ของไทยยังไมไดรับ ความสนใจเทาที่ควรหรือยังไมไดมี การนำมาใช ใ ห เ กิ ด ประโยชน ส ู ง สุ ด ดังคำกลาวของพงศเทพ เทพกาญจนา (2556) ที่วา “ทุกวันนี้ งานวิจัยเขา มามี ส ว นสำคั ญ ในทุ ก องค ป ระกอบ ของสังคม โดยเฉพาะผลิตภัณฑ สินคา และบริการตางๆ จะประสบความสำเร็จ ได ตองผานกระบวนการวิจยั และพัฒนา มาทั้งสิ้น ...แตในทางปฏิบัติ พบวา
ปจจุบนั ภาคเอกชนไทยยังมีการลงทุน ดานการวิจัยนอยมาก...วันนี้ สิ่งที่ ประเทศชาติตองการ คือ การผลิต นวัตกรรมใหม และการจดสิทธิบัตร” ซึง่ ในประเด็นนี้ หากเปรียบเทียบ กั บ ประเทศสิ ง คโปร แ ละประเทศ เกาหลีใตแลว จะเห็นไดชดั เจนวาสิงคโปร และเกาหลี ใ ต ม ี ก ารกำหนดนโยบาย ให ค วามสำคั ญ กั บ นวั ต กรรมและมี การวางแผนเพื ่ อ นำพาประเทศไปสู
47
Strategy ปัญหาสำคัญของไทย คือ ทำอย่างไรให้ผู้ประกอบการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ประกอบการ SMEs ของไทยเห็นความสำคัญของการเป็นผู้นำด้านนวัตกรรม?
การเป น ประเทศที ่ เ ป น ผู น ำด า น นวัตกรรมอยางเปนระบบ เปนขัน้ ตอน จนในปจจุบนั ทัง้ สิงคโปรและเกาหลีใต ไดรับความสำเร็จจากการปรับเปลี่ยน (Transformation) นี้เปนอยางยิ่ง และได ร ั บ การยอมรั บ จากนานา ประเทศ โดยบริษัทที่ปรึกษาทางการ จัดการ BCG ซึ่งเปนผูจัดอันดับ สุดยอดประเทศนวัตกรรมชั้นนำของ โลกไดจัดอันดับใหประเทศสิงคโปรได อันดับหนึ่ง และประเทศเกาหลีใตได อันดับสอง ทำใหสิงคโปรเปนประเทศ ที่สรางนวัตกรรมสูงที่สุดแหงหนึ่งของ โลก ในขณะทีเ่ กาหลีใตกเ็ ปนศูนยกลาง การสรางสรรคนวัตกรรมที่สำคัญของ โลกเชนกัน และในปจจุบัน หลายๆ ประเทศต า งก็ ห ั น มาให ค วามสำคั ญ
48
กั บ การเป น ผู น ำด า นนวั ต กรรมบ า ง เนื ่ อ งจากเห็ น แล ว ว า สามารถแก วิ ก ฤติ ก ารณ แ ละสร า งความยั ่ ง ยื น ได จริง จากที่ไดกลาวมาแลวขางตน จะ เห็ น ว า การเป น ผู น ำด า นนวั ต กรรม จะส ง ผลดี ต อ ประเทศชาติ แ ละผู ท ี ่ เกีย่ วของเปนอยางมาก เพราะนอกจาก จะชวยสรางมูลคาและคุณคาเพิ่มให แก ก ิ จ การและประเทศชาติ ใ นระยะ ยาวแลว ยังสงผลดีตอการเพิ่มขีด ความสามารถในการแข ง ขั น ให ก ั บ กิจการและประเทศชาติอยางตอเนื่อง ดวย เนื่องจากผูประกอบการจะมีการ สรางกระบวนการที่เปนนวัตกรรมทั้ง ระบบ อันจะสงผลใหเกิดการเปลีย่ นแปลง ตอประเทศชาติ ชุมชน สังคม
วัฒนธรรม และสิ่งแวดลอมในเชิงบวก ดังนั้น เพื่อเปนการเตรียมความ พรอมรองรับการเขารวม AEC ในป 2558 รวมทัง้ เวทีการคาโลก ประเทศไทย จะตองเรงสรางผูนำดานนวัตกรรมใน ทุ ก ระดั บ เพื ่ อ จะได พ ร อ มรั บ มื อ กั บ ระบบการค า เสรี ท ี ่ ม ี ก ารแข ง ขั น กั น อยางรุนแรง จะไดเพิม่ ขีดความสามารถ ในการแขงขันกับประเทศอื่นๆ ทั้งใน อาเซียนดวยกัน และในภูมิภาคอื่นๆ ของโลก ปญหาสำคัญของไทย คือ ทำ อยางไรใหผูประกอบการ โดยเฉพาะ อยางยิ่งผูประกอบการ SMEs ของ ไทยเห็ น ความสำคั ญ ของการเป น ผูนำดานนวัตกรรม?
Communication Strategy
เทคนิคการสื่อสาร... ความสำเร็จของการขายทางธุรกิจ àÃÕºàÃÕ§â´Â
อาจารยโศภชา เอี่ยมโอภาส ÍÒ¨Òà»ÃШӤ³Ð¹Ôà·ÈÈÒÊμà ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·
หลายๆ ครั้งที่เรากำลังกลาวถึง ธุรกิจประเภทตางๆ ไมวาจะเปนธุรกิจ อุตสาหกรรม ธุรกิจการเงิน ธุรกิจการ บริการ ธุรกิจคาสงหรือคาปลีก และ ธุรกิจอีกหลายแขนงที่มีอยูมากมายใน ตลาดการคาปจจุบัน ซึ่งแนนอนวาใน การดำเนินธุรกิจนั้นเรื่องของเงินทุน คน เครื่องจักร ตลอดจนวัตถุดิบตางๆ ทีจ่ ะถูกนำมาใชเพือ่ การผลิตและบริการ ยังคงเปนปจจัยหลักของการดำเนินธุรกิจ ใหเปนไปตามเปาหมาย และโดยทั่วไป ธุรกิจที่ไดมีการลงทุนไปแลวนั้นก็มัก จะมุ ง หวัง ผลกำไรที่ จ ะไดม าจากการ ขายสินคาหรือบริการใหไดมากที่สุด เพราะหากไมสามารถที่จะนำผลผลิต ออกจำหนายใหไดผลกำไรธุรกิจนั้นๆ ก็คงจะตองปดตัวลงไปอยางนาเสียดาย การขายจึงนับเปนองคประกอบที่ สำคัญอีกประการหนึ่งที่ผูประกอบการ
50
จะละเลยไปไมไดในการทำธุรกิจแตละ รูปแบบ ทั้งนี้กลวิธีในการขายสินคา หรือบริการก็มอี ยูม ากมาย ซึง่ ก็ขน้ึ อยูก บั เปาประสงคของธุรกิจนั้นๆ วามีความ ตองการที่จะใหสินคาหรือบริการของ ตนเปนไปในทิศทางเชนไร และในการขาย ที่จะตองเผชิญกับกลุมคูแขงที่มากหนา หลายตาก็ ค งไม ท ำให ผ ู ป ระกอบการ ธุรกิจสามารถจะหยุดนิ่งในการสานตอ เรื่องของการกระจายสินคาและบริการ ใหเขาถึงกลุมเปาหมายของตนเองได อยางกวางขวาง เพราะยิ่งสินคาและ บริการไปถึงกลุมเปาหมายไดมากและ รวดเร็วเทาไหร นัน่ ก็เทากับเปนกาวยาง ของความมัน่ ใจทีจ่ ะทำใหธรุ กิจกาวหนา ไดเชนกัน สิ่งหนึ่งที่จะทำใหกระบวนการ ขายสิ น ค า และบริ ก ารประสบความ สำเร็จไปตามเปาหมายของธุรกิจได
นั้นก็คือ ผูประกอบการอยาละทิ้ง เรือ่ งของความเขาใจใน ‘วิธกี ารสือ่ สาร’ เพราะสิ่งนี้อาจจะเรียกไดวาเปนสวน สำคั ญอี กประการที่จะทำให ท ั ้งการ ขายประสบความสำเร็จ และทำให ธุรกิจสามารถเติบโตไดอยางไมคาดฝน โดยเฉพาะอย า งยิ ่ ง หากธุ ร กิ จ มี ก าร วางรู ป แบบการสื ่ อ สารที ่ ด ี ก ็ จ ะเป น สวนหนึ่งที่ทำใหเห็นทิศทางของการ วางแผนการขายไดอยางครอบคลุม ในทางธุรกิจ การขายคงไมใช เพียงแตการที่ผูประกอบการผลิตสินคา และบริการขึ้นมาแลวก็ขาย ขาย ขาย ไปตามจำนวนที่ผลิตขึ้นมาเทานั้น แต ทุกครั้งที่มีการผลิตสินคาและบริการ ขึ้นมา นั่นกำลังหมายถึงความชัดเจน ของ ‘กลุมเปาหมาย’ ที่ตรงกับสินคา และบริการ อีกทัง้ ทำใหเห็น ‘ทำเลทีต่ ง้ั ’ ที่เหมาะสม และ ‘ราคา’ ที่ผูบริโภค
Communication Strategy
อย่าลืมคิดเสมอว่าสินค้าและบริการนั้นเน้นกลุ่มเป้าหมายใด หรือคิดเสมอว่าเรากำลัง สื่อสารผ่านสื่อใดอยู่ ซึ่งในส่วนนี้จะทำให้เราสามารถใช้ระดับของภาษาในการสื่อความหมายต่างๆ ดีขึ้นและทำให้ผู้ที่รับสารของเราเข้าใจเนื้อหาต่างๆ ได้โดยง่ายและไม่สับสน สามารถที ่ จ ะจั บ จองได ใ นแต ล ะชนิด ของสินคาหรือบริการ รวมไปถึงสิง่ ตางๆ อี ก มากที ่ อ ยู ใ นกระบวนการของการ จั ด จำหน า ยหรื อ การขายให ไ ด ต าม ความตองการของผูประกอบการ และ ในขณะเดี ย วกั น ก็ จ ะต อ งตอบสนอง ความตองการของผูบริโภคดวย กลาว มาถึงตรงนี้แลวก็คงจะหลีกเลี่ยงไมได ที่จะตองกลาววาการสื่อสารมีสวนที่ เขามาเกี่ยวของในกระบวนการตางๆ ทางธุรกิจ แตจะมีมากหรือนอยเพียงใด ก็ขึ้นอยูกับการใหความสำคัญไปตาม แตละขึ้นตอนของธุรกิจนั้นๆ ดั ง ที ่ไ ด ก ล า วไปแล ว ว า ธุ ร กิ จ คง ไมใชเพียงแตอยากขายก็ขาย แตเมื่อ มีการขายเกิดขึ้นก็เทากับกระบวนการ สือ่ สารเริม่ เกิดขึน้ พรอมๆ กัน โดยเฉพาะ ในเรื่องของการสื่อสารแบบสองทาง (two-way communication) นับ เปนเรื่องหลักในการนำมาพิจารณา รวมใหเกิดกระบวนการขายที่ชัดเจน ยิง่ ขึน้ ระหวางผูป ระกอบการกับผูบ ริโภค
52
จึงอาจกลาวไดวาเทคนิคการสื่อสารที่ จะทำใหการขายของธุรกิจประเภทตางๆ เปนไปตามเปาหมายและประสบความ สำเร็จดังที่ผูประกอบการตองการไดนั้น เราควรใหความใสใจกับการสื่อสารทั้ง ในเชิงวัจนภาษาและอวัจนภาษา เทคนิคการสื่อสารเชิงวัจนภาษา กลาวคือ ทุกครัง้ ทีจ่ ะตองมีการใหขอ มูล ความรูที่เปนสวนสำคัญและเกี่ยวของ กับสินคาและบริการ อยาลืมวาความจริง และขอมูลที่ถูกตองเปนเรื่องที่สำคัญ ในการนำมาสื่อสารกับกลุมเปาหมาย ซึ่งนั่นก็หมายถึง ไมวาจะเปนการพูด โดยบุคคล หรือการเขียนโดยผานสื่อ ประเภทตางๆ ก็จำเปนที่จะตองให ขอมูลในสิ่งที่เปนความรูที่เปนความ จริงและมีความถูกตอง เพราะสิ่งนี้ จะเป น การยื น ยั น และสร า งความ เชื่อมั่นใหแกผูบริโภคไดเปนอยางดี นอกจากนั้นไมควรสื่อสารในทิศทาง ที่จะกอใหเกิดความสับสนในทางใด ทางหนึ่งแกผูบริโภค เชน ในเรื่อง
ขั ้ น ตอนการผลิ ต สิ น ค า และบริ ก าร ผูประกอบการสามารถจะบอกขั้นตอน ตางๆ ในการผลิตเพื่อใหผูบริโภคเขาใจ และเห็ น ทิ ศ ทางของการดำเนิ น การ ของสินคาและบริการไดอยางชัดเจน เพราะสิ่งนี้เองจะเปนสวนสำคัญในการ ตัดสินใจของผูบ ริโภค และยังเปนปจจัย ที่จะแสดงความเชื่อมั่นไดดีอีกทางหนึ่ง ของธุรกิจ หรือแมกระทัง่ การบอกกลาว ถึงวัตถุดิบหลักวัตถุดิบรอง สัดสวน ที่ใช และแหลงที่มาของวัตถุดิบ ที่นำ มาใชในการผลิตสินคาและบริการ ก็ เป น อี ก เรื ่ อ งหนึ ่ ง ที ่ ธ ุ ร กิ จ ไม จ ำเป น ที ่ จะตองปกปดแตอยางใด เพราะสิ่งนี้ ก็เปนการเนนย้ำคุณภาพที่ดีของสินคา ไดเปนอยางดี ดังนั้นไมวาธุรกิจกำลัง จะสื่อสารอะไร แคไหน หรืออยางไร ก็ควรจะสือ่ สารดวยความจริงและถูกตอง เพื่อเปนการใหความรูและสรางความ เข า ใจที ่ ด ี ต อ สิ น ค า และบริ ก ารให ไ ด มากที่สุด สวนในเรือ่ งของเทคนิคการสือ่ สาร
Communication Strategy
เชิงอวัจนภาษา ที่หมายถึงการสื่อสาร ที่ไมอาจรับรูไดดวยการบอกกลาวดวย คำพูดของบุคคลหรือการบอกเลาเปน ภาษาเขียนผานสื่อประเภทตางๆ แต เปนสิ่งที่เห็นไดจากปฏิกิริยาอาการของ บุคคล หรือรูปแบบที่มาจากการสื่อ ความหมายในการเขี ย นหรื อ ภาพ ประกอบ ซึ่งในการทำธุรกิจที่มีการ ขายทั ้ ง ที ่ อ าศั ย บุ ค คลหรื อ สื ่ อ ต า งๆ มาเป น ช อ งทางในการสื ่ อ สารสำคั ญ เพือ่ การขาย ก็ควรทีจ่ ะใหความสำคัญ กับเรื่องเหลานี้ดวย เพราะแมจะไมได เปนเรื่องของขอมูลความจริงโดยตรง เกี่ยวกับสินคาหรือบริการ แตก็เปน ปจจัยหลักในการพิจารณาการรับรู และการตัดสินใจของผูบริโภคไดใน อีกระดับหนึ่ง เชน ในแตละครัง้ ทีม่ กี าร พูดหรือการบอกเลา จากบุคคลอัน เปนเรื่องที่เกี่ยวกับ สินคาและบริการ ก็ควรจะมีการแบงชวงของการนำเสนอ ขอมูลที่เหมาะสม คือ ไมจูโจม หรือ มุงแตจะใหขอมูลเพียงฝายเดียว ควร จะมี ก ารหยุ ด เพื ่ อ สังเกตปฏิกิริยาของ ผู บ ริ โ ภคด ว ยว า กำลั ง รู ส ึ ก อย า งไร เพราะเมื่อใดที่ผูบริโภคมีอาการไมพอ ใจ เบื่อหนาย เราก็ไมควรจะเรงเรา ในการนำเสนออยางรวดเร็ว เพราะ จะยิ่งทำใหเกิดความกดดันจน ทำให เกิดการปฏิเสธขึน้ ในใจของผูบ ริโภค ได หรือในระหวางการสนทนา การแสดง
ออกทางสีหนา ทาทางก็ควรจะแสดง ความเปนมิตร มีความจริงใจ มีความ ซื่อตรง ทั้งนี้การยิ้มจึงเปนสิ่งที่จะทำ ใหผูบริโภคไมรูสึกอึดอัดเมื่อตองรับรู ขอมูลในระยะเวลานานๆ และไมควร แสดงสี ห น า ที ่ ไ ม พ อใจในเวลาที ่ ผูโภคไมสนใจฟง แตควรจะหาวิธีการ สนทนาในรูปแบบใหมๆ เพื่อหลีกเลี่ยง ไมใหเกิดความเบื่อหนายแทน ซึ่งก็ หมายถึงจะตองใหโอกาสหรือเวลาใน การแสดงออกของผูบริโภคดวย หรือ แมกระทั่งในการเขียนหรือการนำเสนอ ทั ้ ง ในส ว นที ่ เ ป น เนื ้ อ หาหรื อ ภาพ ประกอบเพื ่ อ บอกเลาเกี่ยวกับสินคา และบริการผาน สื่อประเภทตางๆ ก็ ควรที ่ จ ะมี ค วามพอดีในเรื่องของการ สื่อสาร ซึ่งนั่นก็คือ อยาลืมคิดเสมอ ว า สิ น ค า และบริ ก ารนั ้ น เน น กลุ ม เปาหมายใด หรือคิดเสมอวาเรากำลัง สื่อสารผานสื่อใดอยู ซึ่งในสวนนี้จะ ทำใหเราสามารถใชระดับของภาษา ในการสื่อความหมายตางๆ ดีขึ้นและ ทำใหผูที่รับสารของเราเขาใจเนื้อหา ตางๆ ไดโดยงายและไมสบั สน ประกอบ กั บ การคำนึ ง ถึ ง ความสอดคล อ งของ เนื้อหาและภาพประกอบที่จะเปนสวน สร า งความน า สนใจได อ ย า งมากต อ ผูบริโภค เพราะเปนสิ่งที่จะทำใหเกิด ความต อ เนื ่ อ งในการจิ น ตนาการให เห็นถึงสินคาและบริการ ไดมากยิ่งขึ้น
สิ่งเหลานี้เองก็จะไมทำใหการตัดสินใจ ของผูบริโภคผิดไปจากที่ควรจะเปน เทคนิ ค การสื ่ อ สารที ่ ไ ด จ ำแนก เป น เรื ่ อ งของวั จ นภาษาและอวั จ น ภาษาดังกลาวมานั้น เปนเพียงตัวอยาง สั้นๆ ที่แสดงใหเห็นเทคนิคการสื่อสาร อยางงายๆ ที่สามารถนำไปปรับใชใน การสื ่ อ สารเพื ่ อ การขายของธุ ร กิ จ ตางๆ ถึงแมวาจะไมไดขยายความไป ในแต ล ะส ว นหรื อ ในแต ล ะขั ้ น ตอน ของการดำเนิ น ธุ ร กิ จ และการขาย สินคาและบริการไดครบถวน เพราะ ดวยหนากระดาษที่จำกัด แตก็คงเปน ตั ว อย า งหนึ ่ ง ที ่ ท ำให เข า ใจว า ในทุ ก ความสำเร็จของธุรกิจนั้นมักจะมีเรื่อง ของการสื่อสารเขามาเกี่ยวของอยูเสมอ และการนำการสื ่ อ สารมาใช ไ ด อ ย า ง เหมาะสมตามวิธีการของการสื่อสาร แลวนั้นก็จะเปนแนวทางที่ดีอยางมาก ต อ การเชื ่ อ มต อ ความสั ม พั น ธ ใ นการ ดำเนิ น ธุ ร กิ จ ให ป ระสบความสำเร็ จ ตามที่ผูประกอบการมุงหวัง ดังนั้น ทักษะการสื่อสารที่ดีนับเปนเรื่องหนึ่ง ที่ผูประกอบการควรจะใหความเขาใจ และนำมาใชเพื่อกอใหเกิดความมั่นคง และสรางความกาวหนาใหแกธุรกิจได อยางยั่งยืน ... ก็คงจะขอฝากทิ้งทาย ไวสน้ั ๆ วา...อยาหยุดทีจ่ ะสือ่ สาร หาก ต อ งการเห็ น ความสำเร็ จ และสร า ง ความยั่งยืนในธุรกิจของทาน
53
Work & Life
ละครบู๊เหนือธรรมชาติกับนัยทางสังคม อาจารยฐนธัช กองทอง â´Â
ÍÒ¨Òà»ÃШӤ³ÐÁ¹ØÉÂÈÒÊμà ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
อิทธิพลตะวันตกที่แพรเขามาใน สยามตั้งแตปลายยุคแผนดินรัชกาลที่ 3 กอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงในวง วรรณกรรมของสยามจนเรี ย กได ว า เปนวรรณกรรมแบบใหม ซึ่งใหความ สำคัญแกเนื้อหาที่ตอบสนองโลกของ ความจริ ง มากกว า โลกจิ น ตนาการ มี ร ู ป แบบวรรณกรรมแบบใหม ๆ เกิดขึ้นแพรหลายและทรงอิทธิพลมา จนถึงปจจุบัน โดยเฉพาะนวนิยาย แตขณะเดียวกันนั้น เรื่องเลา แบบเดิม ก็มิไดถูกทำใหหายไป ดังจะ เห็นไดวา ขณะที่โรงพิมพสมัยใหมได เผยแพร ว รรณกรรมรู ป แบบใหม น ั ้ น โรงพิ ม พ ว ั ด เกาะก็ พ ิ ม พ น ิ ท านจั ก รๆ วงศๆ ตอบสนองกลุมผูอานชาวบาน ซึ ่ ง ยั ง พึ ง พอใจเสพเรื ่ อ งราวในโลก จินตนาการอยู นิทานจักรๆ วงศๆ เปนเรื่องเลาที่ผสมผสานระหวางเรื่อง
54
“รัก” และ “ผจญภัย” โดยสอดแทรก เรือ่ งเกีย่ วกับอภินหิ าร แปลกประหลาด อาวุธวิเศษ และเรื่องราวเหนือวิสัย มนุษย เหนือธรรมชาติ ทำใหผูอาน ตื ่ น เต น และเพริ ด ไปในโลกของ จินตนาการ ซึ่งนวนิยายในปจจุบัน ที่ผสมผสาน ความรัก การผจญภัย และเรื่องเหนือธรรมชาติเขาดวยกัน มั ก จะเป น นวนิ ย ายแนวบู โ ลดโผน ผจญภัย ซึ่งยังคงแพรหลายอยูใน สังคมไทยจนถึงปจจุบัน น า สั ง เกตว า นวนิ ย ายแนวบู ม ี ส ว นสั ม พั น ธ อ ย า งยิ ่ ง กั บ สั ง คมไทย มาตั้งแตสงครามโลกครั้งที่ 2 กลาว คือ ภายหลังสงคราม สยามไดสราง อุ ด มการณ ช าติ น ิ ย มเพื ่ อ ให อ ารย ประเทศยอมรั บ ว า เราเป น ชาติ ท ี ่ ม ี ประวัติศาสตรมายาวนาน และมี อารยธรรมทั ด เที ย มนานาประเทศ
ความวุนวายทางการเมือง และการ เผชิญหนากับลัทธิคอมมิวนิสตที่แพร หลายเขามามีบทบาทในประเทศชวง ทศวรรษ 2490 นั้น ทำใหสังคมไทย เกิดวิกฤติในหลายดาน ภาวะวิกฤติ ดังกลาวไดกลายเปนวัตถุดิบสำคัญให นักประพันธนำมาเขียนเปนนวนิยาย เพื ่ อ เสนอให เ ห็ น ความจริ ง บางด า น ของสังคม อาทิ ป.อินทรปาลิต ได เขียนนวนิยายชุดเสือใบ เสือดำ เพื่อ เสนอถึงภาวะขาดไรผูนำแบบวีรบุรุษ ที ่ จ ะขจั ด ป ญ หาต า งๆ ในสั ง คมได โดยเฉพาะปญหาเรื่องความเหลื่อมล้ำ ต่ำสูงในสังคม ดังนั้นขบวนการเสือ จึงกระทำการเปนวีรบุรษุ ปลนคนรวย นำมาแจกจายคนจน เรือ่ งราวในนวนิยาย ชุ ด นี ้ จ ึ ง มิ ต า งจากการปฏิ เ สธรั ฐ และ การไมพึ่งพารัฐ ขณะเดียวกันนวนิยาย หลายเรื่องของอรวรรณ มาลัย ชูพินิจ
Work & Life
และอี ก หลายท า นก็ เ สนอให เ ห็ น ถึ ง การต อ สู ข องผู น ำชาวบ า นที ่ ต อ งใช ความเด็ ด ขาดกล า หาญเพื ่ อ ธำรง รักษาความเปนธรรมในชุมชนไว เชน นวนิยายเรื่องไพรกวาง อกสามศอก เปนตน ทศวรรษ 2500 เปนชวงเฟอ งฟู ของนวนิยายแนวบู สวนใหญเสนอ เรื่องขบวนการลับจากองคกรตางชาติ ที่เขามาทำลายประเทศชาติ และ เรื ่ อ งราวเกี ่ ย วกั บ การขจั ด อิ ท ธิ พ ล ของ “เจาพอ” ในทองถิ่นตางๆ โดย พระเอกมักจะเปนตำรวจหรือคนของ รั ฐ ปลอมตั ว ไปสื บ เรื ่ อ งราวในชุ ม ชน และรวมมือกับชาวบานตอตานอิทธิพล เจาพอ ชนิดตาตอตา ฟนตอฟน นาสังเกตวา “ตัวราย” ใน นวนิ ย ายบู ม ั ก เป น ผู ม ี อ ิ ท ธิ พ ลใน ชุมชน ซึ่งเชื่อมโยงกับ “ทุน” จาก
ภายนอกและ “รัฐ” (โดยผานตัวแทน ของรั ฐ คื อ ข า ราชการที ่ ป ระพฤติ มิชอบ โดยเฉพาะกำนัน ผูใหญบาน ซึ ่ ง เป น ตั ว แทนของรั ฐ ที ่ ใ กล ช ิ ด ชาวบานมากที่สุด) นวนิยายบูจึงเปน อาวุธในทางจิตวิทยาใหผูเสพนวนิยาย ที ่ เ ป น ชาวบ า นลดภาวะตึ ง เครี ย ดที ่ เป น ผู ถ ู ก กระทำอั น ไม เ ป น ธรรมจาก รัฐลง ดวยวาในชีวิตจริงมิอาจเปน ฝายทำราย “ผูกระทำ (ซึ่งเปนตัวแทน ของทุนกับรัฐ)” ได แตในโลกของ นวนิยายพวกเขาไดเอาใจชวยพระเอก ปราบปรามอริรายเหลานั้นจนสิ้นซาก ขณะเดี ย วกั น นวนิ ย ายบู ก ็ ช ว ยสร า ง สำนึกเชิงสังคมใหเกิดขึ้นกับผูอานอีก ดวย ยุ ค แห ง การแปลงสารผ า นสื ่ อ ในปจจุบัน ทำใหนวนิยายบูจำนวน มากได ร ั บ การดั ด แปลงเป น ละคร
โทรทัศน รวมถึงมีการเขียนบทละคร โทรทัศนแนวบูผจญภัยขึ้นใหมเพื่อ ใหสอดรับกับสื่อโทรทัศน โดยเฉพาะ ในชวง 5 ปที่ผานมา นาสังเกตวา เปนละครโทรทัศนแนวบูที่สอดแทรก เรื่องเหนือธรรมชาติดวย ซึ่งแตละ เรื ่ อ งได ร ั บ ความนิ ย มอย า งมาก มีเรตติ้งสูงเหนือละครแนวอื่นๆ อาทิ รุกฆาต คมแฝก จิตสังหาร ลูกผูชาย ไมตะพด ปานางเสือทั้งสองภาค เสือ สั่งฟา เสารหา ฯลฯ รวมถึงเรื่อง เหนือเมฆ 2 จอมขมังเวทย ซึ่งถูก ระงับการฉาย แมวาจะเหลืออีกเพียง สองตอน กอใหเกิดปรากฏการณตอ ตาน อยางกวางขวาง เนื้อหาของละครบูเ หนือธรรมชาติ สืบทอดขนบของเรื่องเลาไทย คือ มี กลุมเหลารายสรางปญหาตางๆ ทำให ผู ค นในสั ง คมเดื อ ดร อ น ก อ ให เ กิ ด
55
Work & Life
ความคลุมเครือที่มิอาจชี้ชัดได้ในสังคมจึงต่างจากละครโทรทัศน์ที่แบ่งฝ่ายแบ่งขั้วกันชัดเจน แม้ตัวละครในเรื่องจะไม่รู้ แต่ขนบการเขียนบทละครในประเทศไทยนั้นคนดูต้องรู้มากกว่าตัวละคร (จึงเป็นเสน่ห์ที่ทำให้คนดูอยากติดตาม เพราะรู้สึกว่าตนฉลาดกว่าตัวละครในเรื่อง) ขบวนการหรื อ กลุ ม คนที ่ ไ ม ย อมรั บ ความอยุติธรรม จึงตอสูอยางกลาหาญ เมือ่ นำเรือ่ งราวของไสยศาสตร อภินหิ าร เขามาผสมผสาน ทำใหสอดคลองกับ นิทานจักรๆ วงศๆ ในอดีต ทวาเนือ้ หา เปลี่ยนไป จากปญหาที่กระทบตอ ป จ เจกชนเพี ย งผู เ ดี ย วคื อ พระเอก ของเรื่อง กลายมาเปนปญหาของ สั ง คมที ่ เ กิ ด จากเหล า ร า ยหมายเอา ประเทศชาติเปนเดิมพัน เนื้อหาของ ละครโทรทั ศ น แ นวนี ้ ไ ด ช ี ้ ใ ห เ ห็ น ว า รั ฐ อ อ นแอเกิ น กว า จะปกป อ งคนดี และความดีงามในสังคมไวได คนเกง กลามีฝมือจึงตองทำหนาที่นี้แทนรัฐ ละครบู เ หนื อ ธรรมชาติ ใ นรอบ หาปจึงมีนัยวาสังคมไทยขาดวีรบุรุษ ที่จะตอสูกับเหลารายและปกปองคนดี ในสังคมได อำนาจทางไสยศาสตร ซึ ่ง ลั บ ลั บ และเหนื อ วิ ส ั ย มนุ ษ ย ก ลาย เป น อำนาจที ่ เ หนื อ กว า เหตุ ผ ลและ หลักกฎหมาย อำนาจคลุมเครือนี้เอง ที่กลายเปนอาวุธขจัดเหลาราย และ
56
ในขณะเดี ย วกั น อาวุ ธ คลุ ม เครื อ ร า ยแรงก็ ก ลายเป น อาวุ ธ ของเหล า รายดวยเชนกัน ไสยศาสตรและความ เหนือธรรมชาติ กลายเปนอาวุธของ ทั้งฝายธรรมและอธรรม ประหนึ่งจะชี้ใหเห็นวาทั้งธรรมะ และอธรรม ตางก็เปนความคลุมเครือ ที่มิอาจชี้ชัดได เหมือนเรามิอาจบอก ได ว า คนดี แ ละคนชั ่ ว คื อ คนที ่ ม ี พฤติกรรมแบบใด มีลักษณะแบบใด แม ใ นละครโทรทั ศ น จ ะแบ ง ตั ว ละคร ออกเป น สองฝ า ยชั ด เจน คื อ ฝ า ย ธรรมะ กับฝายอธรรม แตในชีวิตจริง เรามิอาจแยกได พฤติกรรมของคน ในสั ง คมกลั บ คลุ ม เครื อ อี ก ทั ้ ง ยั ง ทำใหสิ่งผิดกลายเปนสิ่งที่ถูกตองชอบ ธรรม และสิ่งที่ตองการใหถูกตอง ชอบธรรมกลับถูกปายสีใหกลายเปน การกระทำที่ไมพึงประสงคได ความคลุมเครือที่มิอาจชี้ชัดได ในสังคมจึงตางจากละครโทรทัศนที่ แบงฝายแบงขัว้ กันชัดเจน แมตวั ละคร
ในเรื่องจะไมรู แตขนบการเขียนบท ละครในประเทศไทยนั ้ น คนดู ต อ งรู มากกวาตัวละคร (จึงเปนเสนหที่ทำ ใหคนดูอยากติดตาม เพราะรูสึกวา ตนฉลาดกวาตัวละครในเรื่อง) ละคร บูที่มีเนื้อหาชัดเจนนี้เองจึงชวยคลาย ความคับของใจตางๆ ของคนดูลงได ทำใหเขารูสึกวาไดขจัดคนชั่วแทนรัฐ ซึ่งไมสามารถจัดการกับปญหาตางๆ ได เมื่อละครแนวบูเหนือธรรมชาติ ถูกระงับการฉาย ความตึงเครียดใน จิตใจของผูชมซึ่งระบายออกโดยการ เอาใจชวยพระเอกปราบเหลารายใน ละครจึงปะทุมาสูความไมพึงพอใจทั้ง หลายทั้งปวง ทำใหอำนาจของผูชมซึ่ง ถูกจำกัดพื้นที่แคในจิตใจไดขยายมาสู พื้นที่ภายนอก ละครบูเหนือธรรมชาติ เรื่องเหนือเมฆ 2 จอมขมังเวทยจึง แสดงใหเห็นถึง นัยทางสังคมอยาง ชัดเจน
Economic Index
ดัชนีความเชื่อมั่นผูประกอบการภาคการคา และบริการ ประจำเดือนมีนาคม 2556 â´Â Êӹѡ§Ò¹Ê‹§àÊÃÔÁÇÔÊÒË¡Ô¨¢¹Ò´¡ÅÒ§áÅТ¹Ò´Â‹ÍÁ Êӹѡ´Ñª¹ÕàÈÃÉ°¡Ô¨¡ÒäŒÒ ¡ÃзÃǧ¾Ò³ÔªÂ ËÍ¡ÒäŒÒä·Â Èٹ ¾Âҡó àÈÃÉ°¡Ô¨áÅиØáԨ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â
ดัชนีความเชื่อมั่นผูประกอบการ ภาคการคาและบริการ (Trade and Services Sentiment Index: TSSI) จั ด ทำขึ ้ น โดยความร ว มมื อ ระหว า ง สำนักดัชนีเศรษฐกิจการคา กระทรวง พาณิชย หอการคาไทย และศูนย พยากรณเศรษฐกิจและธุรกิจ มหาวิทยาลัย หอการคาไทย โดยมีรายละเอียดดังนี้ ดัชนีความเชือ่ มัน่ ของผูป ระกอบการ ภาคการคาและบริการ TSSI ของวิสาหกิจ ขนาดกลางและขนาดยอม : SMEs ดั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น ภาคการค า และบริการของผูประกอบการวิสาหกิจ ขนาดกลางและขนาดยอม ในเดือน มีนาคม 2556 คาดัชนีความเชื่อมั่น ในปจจุบันอยูที่ระดับ 55.0 ปรับตัว เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับคาดัชนีในเดือน กุมภาพันธที่มีคาดัชนีอยูที่ระดับ 46.1 โดยเมื ่ อ พิ จ ารณาแยกตามประเภท ของกิจการ กิจการภาคการคาสงและ ค า ปลี ก มี ค า ดั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น ใน ปจจุบันอยูที่ระดับ 53.7 ปรับตัวเพิ่ม ขึ ้ น เมื ่ อ เที ย บกั บ ค า ดั ช นี ใ นเดื อ น
กุ ม ภาพั น ธ ท ี ่ ม ี ค า ดั ช นี อ ยู ท ี ่ ร ะดั บ 46.1 เชนเดียวกับกิจการภาคบริการ มีคาดัชนีความเชื่อมั่นในปจจุบันอยูที่ ระดับ 57.0 ปรับตัวเพิ่มขึ้นมากเมื่อ เทียบกับคาดัชนีในเดือนกุมภาพันธที่ มีคาดัชนีอยูที่ระดับ 46.0 จากคา ดัชนีความเชื่อมั่นในปจจุบันสามารถ พิจารณาไดวาผูประกอบการวิสาหกิจ ขนาดกลางและขนาดยอมภาคการคา และบริการมีความเชื่อมั่นในปจจุบัน ปรั บ ตั ว เพิ ่ ม ขึ ้ น เมื ่ อ เที ย บกั บ ค า ดั ช นี ในเดือนที่ผานมา อีกทั้งผูประกอบการ มีความเชื่อมั่นในปจจุบันอยูในระดับ ที่ดีเนื่องจากคาดัชนีความเชื่อมั่นอยู ในระดับที่เกินกวา 50 ในทุกประเภท กิจการ สำหรั บ ค า ดั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น คาดการณ 3 เดือนขางหนาของผูป ระกอบการ วิ ส าหกิ จ ขนาดกลางและขนาดย อ ม ภาคการคาและบริการในเดือนมีนาคม 2556 คาดัชนีความเชื่อมั่นคาดการณ 3 เดือนขางหนาอยูที่ระดับ 51.1 ปรับตัวลดลงเมื่อเทียบกับคาดัชนีใน เดือนกุมภาพันธซึ่งมีคาดัชนีอยูที่ระดับ 54.4 โดยเมือ่ พิจารณาแยกตามประเภท
ของกิจการ กิจการภาคการคาสงและ คาปลีกมีคา ดัชนีความเชือ่ มัน่ คาดการณ 3 เดือนขางหนาอยูที่ระดับ 51.6 ปรับตัวลดลงเมื่อเทียบกับคาดัชนีใน เดือนกุมภาพันธซึ่งมีคาดัชนีอยูที่ระดับ 53.9 เชนเดียวกับกิจการภาคบริการ ที่มีคาดัชนีความเชื่อมั่นคาดการณ 3 เดือนขางหนาอยูท ร่ี ะดับ 50.3 ปรับตัว ลดลงเมื ่ อ เที ย บกั บ ค า ดั ช นี ใ นเดื อ น กุ ม ภาพั น ธ ซ ึ ่ ง มี ค า ดั ช นี อ ยู ท ี ่ ร ะดั บ 55.1 จากคาดัชนีความเชือ่ มัน่ คาดการณ 3 เดือนขางหนาสามารถพิจารณาได วาผูประกอบการวิสาหกิจขนาดกลาง และขนาดย อ มภาคการค า และภาค บริการมีความเชื่อมั่นคาดการณ 3 เดือนขางหนาปรับตัวลดลงเมื่อเทียบ กับคาดัชนีในเดือนทีผ่ า นมา แตอยางไร ก็ ต ามผู ป ระกอบการยั ง คงมี ค วาม เชื่อมั่นคาดการณ 3 เดือนขางหนา อยูในระดับที่ดีเนื่องจากคาดัชนีความ เชื่อมั่นอยูในระดับที่เกินกวา 50 ใน ทุกประเภทกิจการ เมื ่ อ พิ จ ารณาดั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น ของผูประกอบการวิสาหกิจขนาดกลาง และขนาดยอมภาคการคาและบริการ
57
Economic Index
ตอภาวะเศรษฐกิจของประเทศในเดือน มีนาคม 2556 คาดัชนีในปจจุบันอยูที่ ระดับ 71.7 ปรับตัวเพิ่มขึ้นอยางมาก เมื่อเทียบกับคาดัชนีในเดือนกุมภาพันธ ที่คาดัชนีอยูที่ระดับ 49.1 ในขณะที่ คาดัชนีคาดการณ 3 เดือนขางหนา อยูที่ระดับ 55.5 ปรับตัวลดลงอยาง มากเมื ่ อ เที ย บกั บ ค า ดั ช นี ใ นเดื อ น กุมภาพันธที่คาดัชนีอยูที่ระดับ 73.9 จากคาดัชนีความเชื่อมั่นตอเศรษฐกิจ ของประเทศของผู ป ระกอบการ วิ ส าหกิ จ ขนาดกลางและขนาดย อ ม ภาคการคาและบริการในเดือนมีนาคม 2556 พิจารณาไดวาผูประกอบการ วิ ส าหกิ จ ขนาดกลางและขนาดย อ ม ภาคการคาและบริการมีความเชื่อมั่น ต อ เศรษฐกิ จ ของประเทศในป จ จุ บ ั น ปรับตัวในทิศทางที่เพิ่มขึ้น ขณะที่มี ความเชื่อมั่นตอเศรษฐกิจของประเทศ คาดการณ 3 เดือนขางหนาปรับตัว ในทิศทางที่ลดลงเมื่อเทียบกับคาดัชนี
58
ความเชื่อมั่นในเดือนที่ผานมา โดย ผู ป ระกอบการมี ค วามเชื ่ อ มั ่ น ต อ เศรษฐกิ จ ของประเทศทั ้ ง ในป จ จุ บ ั น และคาดการณ 3 เดือนขางหนา อยูในระดับที่ดีเนื่องจากคาดัชนีความ เชื ่ อ มั ่ น ทุ ก ค า อยู ใ นระดั บ ที ่ เ กิ น กว า คาฐานที่ 50 ปจจัยตางๆ ที่สงผลกระทบตอ ผู ป ระกอบการวิ ส าหกิ จ ขนาดกลาง และขนาดย อ มโดยรวมภาคการค า และบริการทัง้ ในปจจุบนั และคาดการณ 3 เดือนขางหนาของเดือนมีนาคม 2556 ผูประกอบการสวนใหญมองวาปจจัย ที่สงผลกระทบตอกิจการในระดับสูง ที่สุด ไดแก ผลกระทบจากการแขงขัน ในตลาด รองลงมาไดแก ผลกระทบ จากราคาตนทุนสินคาและคาแรงงาน ที ่ เ พิ ่ ม สู ง ขึ ้ น ผลกระทบจากภาวะ เศรษฐกิจของประเทศและอำนาจซื้อ ของประชาชน ผลกระทบจากระดับ ราคาน้ำมันและคาขนสง และผล
กระทบจากการหดตั ว ของความ ตองการสินคาและบริการ ในสวนของ ผลกระทบจากสถานการณ ค วาม ขั ด แย ง ทางการเมื อ งต อ กิ จ การ ผูประกอบการมองวาสงผลกระทบตอ กิจการในระดับที่ไมมากนัก และสง ผลกระทบในระดั บ ที ่ ล ดลงเมื ่ อ เทียบกับเดือนที่ผานมา และในสวน ของมาตรการกระตุ น เศรษฐกิ จ ของ ภาครั ฐ ผู ป ระกอบการมองว า ส ง ผล กระทบดานบวกตอกิจการในระดับที่ ไมมากนักและสงผลกระทบตอกิจการ ในระดับที่เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับเดือน ที่ผานมา กล า วโดยสรุ ป เกี ่ ย วกั บ ค า ดั ช นี ความเชื่อมั่นผูประกอบการภาคการคา และบริการในเดือนมีนาคม 2556 ผู ป ระกอบการวิ ส าหกิ จ วิ ส าหกิ จ ขนาดกลางและขนาดย อ มมี ค วาม เชื ่ อ มั ่ น ในป จ จุ บ ั น ปรั บ ตั ว เพิ ่ ม ขึ ้ น ขณะทีค่ วามเชือ่ มัน่ คาดการณ 3 เดือน
Economic Index
ขางหนาปรับตัวในทิศทางที่ลดลงเมื่อ เทียบกับเดือนกอนหนา ซึง่ การปรับตัว เพิ ่ ม ขึ ้ น และลดลงของค า ดั ช นี ค วาม เชื่อมั่นทั้งในปจจุบันและคาดการณ 3 เดื อ นข า งหน า เป น ผลมาจากการ ปรับตัวเพิ่มขึ้นและลดลงของ องค ป ระกอบด า นยอดจำหน า ยและ กำไรเปนหลัก โดยสาเหตุที่คาดัชนี ความเชื ่ อ มั ่ น ในป จ จุ บ ั น ปรั บ ตั ว ใน ทิศทางที่เพิ่มขึ้นเนื่องมาจากจะเขาสู ช ว งเทศกาลสงกรานต ซ ึ ่ ง ถื อ เป น เทศกาลท อ งเที ่ ย วที ่ ส ำคั ญ ของไทย ซึ ่ ง ในป น ี ้ ร ั ฐ บาลได ป ระกาศวั น หยุ ด เพิ ่ ม เติ ม ส ง ผลให เ ทศกาลสงกรานต ปนี้มีวันหยุดยาวเพิ่มมากขึ้น สงผลให ในป น ี ้ ป ระชาชนมี ก ารเดิ น ทาง ทองเที่ยวและเดินทางกลับภูมิลำเนา มากขึ ้ น ในช ว งเทศกาลสงกรานต นอกจากสถานการณดานการทองเที่ยว ในภาพรวมยังคงมีความคึกคักตอเนื่อง พิ จารณาไดจากจำนวนนักทองเที่ยว
ตางชาติในเดือนมีนาคมมีจำนวนทั้งสิ้น 2.26 ลานคน ปรับตัวเพิ่มขึ้นรอยละ 19.19 เมื่อเทียบกับชวงเดียวกันของ ปกอน และมีอัตราการเขาพักโรงแรม อยูที่รอยละ 68.23 มากกวาปกอนที่มี อัตราการเขาพักอยูที่รอยละ 64.3 นอกจากนี ้ ส ถานการณ ก ารอุ ป โภค บริโภคในภาพรวมยังขยายตัวตอเนื่อง โดยดัชนีการอุปโภคบริโภคภาคเอกชน ในเดือนมีนาคมอยูที่ระดับ 147.54 เพิ่มขึ้นรอยละ 1.41 เมื่อเทียบกับชวง เดียวกันของปที่ผานมา ซึ่งถือเปนการ ขยายตัวของการบริโภคอยางตอเนื่อง แม จ ะขยายตั ว ในอั ต ราที ่ ช ะลอตั ว ลง จากเดือนกอนหนาก็ตาม เชนเดียวกัน สถานการณ ด า นการลงทุ น ภาค เอกชนที่คาดัชนีการลงทุนภาคเอกชน ในเดือนมีนาคมอยูที่ระดับ 244.91 ขยายตัวรอยละ 3.41 จากชวงเดียวกัน ของปที่ผานมา ซึ่งถือเปนการขยายตัว ของการลงทุ น อย า งต อ เนื ่ อ งแม จ ะ
ขยายตั ว ในอั ต ราที ่ ช ะลอตั ว ลงจาก เดือนกอนหนาก็ตาม ในดานของการ สงออกในเดือนมีนาคมยังคงสามารถ ปรับตัวเพิ่มขึ้นไดแมภาคการสงออก ยั ง ต อ งเผชิ ญ กั บ สถานการณ ก าร แข็งคาของคาเงินบาทอยางตอเนื ่อง ในระยะนี้ โดยการสงออกในเดือน มีนาคมมีมูลคา 20,769.6 ลานเหรียญ สหรัฐฯ เพิ่มขึ้นรอยละ 4.55 เมื่อ เปรียบเทียบกับชวงเดียวกันของปที ่ ผานมา ซึ่งเปนการปรับตัวเพิ่มขึ้นทั้ง ในส ว นของการส ง ออกสิ น ค า เกษตร และอุตสาหกรรมเกษตร และสินคา อุตสาหกรรม รอยละ 0.5 และ 3.7 ตามลำดับ สวนระดับราคาน้ำมันใน เดือนมีนาคม ราคาน้ำมันเบนซิน 91 ปรับตัวลดลงจากเดือนกอน 0.50 บาท ตอลิตร สวนราคาขายปลีกดีเซลอยู ในระดับที่ทรงตัวจากเดือนกอน หนา ส ง ผลให ค า ดั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น ใน องคประกอบดานตนทุนในปจจุบันที่
59
Economic Index
มี ก ารปรั บ ตั ว เพิ ่ ม สู ง ขึ ้ น ในเดื อ นนี ้ นอกจากนี ้ ก ารใช น โยบายกระตุ น เศรษฐกิ จ ของภาครั ฐ ที ่ เริ ่ ม มี ผ ลใน ระยะนี ้ ท ั ้ ง ในส ว นของนโยบายให ม ี การปรับคาแรงขั้นต่ำเปน 300 บาท ตอวันนับตั้งแตเดือนมกราคม 2556 สงผลใหแรงงานมีรายไดเพิ่มขึ้นรวม ทั้งมีกำลังซื้อเพิ่มขึ้น รวมถึงการลงทุน ในโครงการขนาดใหญ ข องภาครั ฐ ที ่ เริ ่ ม มี ก ารเบิ ก จ า ยงบประมาณเข า สู ระบบเศรษฐกิจ กอปรกับภาครัฐมี การใชจายเพิ่มสูงขึ้นจากการเรงเบิก จ า ยเงิ น โอนให ก ั บ องค ก รปกครอง ส ว นท อ งถิ ่ น ส ง ผลให ม ี ก ารกระจาย เงิ น ลงในทุ ก ภู ม ิ ภ าคเพิ ่ ม สู ง ขึ ้ น ซึ ่ ง ป จ จั ย ที ่ ก ล า วมานี้ล ว นส ง ผลใหดั ช นี ความเชื ่ อ มั ่ น ในป จ จุ บ ั น ในเดื อ นนี ้ ปรั บ ตั ว เพิ ่ ม ขึ ้ น ส ว นสาเหตุ ท ี ่ ท ำให
60
ความเชื ่ อ มั ่ น คาดการณ 3 เดื อ น ขางหนาปรับตัวในทิศทางที่ลดลงเปน ผลมาจากประชาชนสวนใหญยังคงมี ความกังวลเรื่องคาครองชีพที่เพิ่มขึ้น ไมสอดคลองกับรายไดที่ไดรับ ถึงแม จะมีการปรับเพิ่มคาแรงขั้นต่ำ 300 บาทตอวันแลวก็ตาม แตราคาสินคา โดยทั ่ ว ไปก็ ป รั บ เพิ ่ ม สู ง ขึ ้ น เช น กั น เนื ่ อ งจากค า แรงเพิ ่ ม สู ง ค า ส ง ผลให ต น ทุ น การประกอบการเพิ ่ ม สู ง ขึ ้ น สงผลใหผูประกอบการมีการปรับเพิ่ม ราคาสินคาตามไปดวย สอดคลองกับ ดั ช นี ร าคาผู บ ริ โ ภคในเดื อ นนี ้ ท ี ่ อ ยู ท ี ่ ระดับ 104.73 เพิ่มขึ้นรอยละ 2.69 จากชวงเดียวกันของปกอน และเพิ่ม ขึ้นรอยละ 0.07 จากเดือนกอนหนา อี ก ทั ้ ง การปรั บ ตั ว แข็ ง ค า ของค า เงิ น บาทส ง ผลให ค วามสามารถในการ
แข ง ขั น ด า นราคาสำหรั บ ธุ ร กิ จ ที ่ ทำการสงออกลดลง รวมทั้งในบาง กิจการอาจเกิดการขาดทุนจากอัตรา แลกเปลี่ยน โดยในเดือนนี้คาเงินบาท อยูท ร่ี ะดับ 29.51 แข็งคาขึน้ จากเดือน กอนที่อยูที่ระดับ 29.82 ซึ่งปจจัย ดั ง กล า วส ง ผลให ด ั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น คาดการณ 3 เดื อ นข า งหน า ของ เดือนนี้มีการปรับตัวในทิศทางที่ลดลง โดยในเดื อ นนี ้ ค า ดั ช นี ค วามเชื ่ อ มั ่ น แยกพิ จ ารณาในแต ล ะองค ป ระกอบ ทั้งในปจจุบันและคาดการณ 3 เดือน ขางหนาอยูในระดับที่ดี เนื่องจากคา ดัชนีความเชื่อมั่นอยูในระดับที่เกินกวา คาฐานที่ 50 แทบทุกองคประกอบ โดยมี เ พี ย งองค ป ระกอบด า นต น ทุ น ทั้งในปจจุบันและคาดการณ 3 เดือน ข า งหน า เพี ย งองค ป ระกอบเดี ย วที ่ ม ี คาต่ำกวาคาฐานที่ 50
การวิเคราะหการสงออกไทยเดือนพฤษภาคม 2556 จากระบบเตือนภัยภาคการสงออก â´Â: Èٹ ÈÖ¡ÉÒ¡ÒäŒÒÃÐËÇ‹Ò§»ÃÐà·È ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂËÍ¡ÒäŒÒä·Â www.citsonline.utcc.ac.th
การสงออกไทยในเดือนพฤษภาคม 2556 คาดวาจะมีการสงออกจะเพิ่มขึ้นจากเดือนเมษายน 2556 ซึ่งเปนชวงหยุดยาวของเทศกาลสงกรานตของไทย สงผลใหการผลิตเพื่อการสงออกชะลอตามไปดวย ในชวงเดือนพฤษภาคม คาดวาการสงออกจะอยูในภาวะปกติ เนื่องจากปจจัยชี้นำการสงออกในสวนของ ปจจัยตางประเทศสงสัญญาณบวกโดย ดัชนีผูจัดการฝายจัดซื้อ (JPMorgan Global Manufacturing PMI) ลาสุดในเดือนมีนาคม อยูที่ 51.2 เพิ่มขึ้นจาก 50.9 ในเดือนกุมภาพันธ โดยการผลิตภาคอุตสาหกรรมของโลกมีการขยายตัวตอเนื่องเปนเดือนที่ 5 จากการเพิ่มขึ้นของคำสั่งซื้อใหม มูลคาการคาระหวางประเทศ โดยมีสหรัฐฯ เปนผูนำในการผลักดันใหการผลิตโลกขยายตัว นอกจากนี้จีนยังมีการขยายตัวของการผลิตภาคอุตสาหกรรมในอัตราที่เรงขึ้น ในขณะที่ญี่ปุนมี การขยายตัวเปนเดือนแรกในรอบ 10 เดือน สวนในยูโรโซน และอังกฤษ ผลผลิตยังคงลดลง ดานการจางงานในภาคอุตสาหกรรมพบวาเพิ่มขึ้นตอเนื่อง เปนเดือนที่ 4 ดานปจจัยภายในประเทศ มีหลายปจจัยทีส่ ง สัญญาณดานลบโดยขอมูลลาสุดในเดือนกุมภาพันธ พบวาทิศทางคาเงินบาทของไทยแข็งคาขึน้ อยางตอเนือ่ ง และแข็งกวาประเทศอื่นในภูมิภาคซึ่งสงผลใหความสามารถในการแขงขันดานราคาสงออกของไทยลดลง ในขณะที่ทิศทางการนำเขาสินคาทุน และการนำเขา สินคาวัตถุดิบลดลง -4.6 และ -8.5 ตามลำดับ ในขณะที่ดัชนีผลผลิตภาคอุตสาหกรรมลดลงรอยละ -1.4 อยางไรก็ตามยังมีปจจัยในประเทศที่สงสัญญาณ ดานบวก ไดแก ดัชนีชี้นำวัฏจักรธุรกิจระยะสั้น และดัชนีตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทยขยายตัวรอยละ 3.9 และ 32.8 เมื่อเทียบกับชวงเดียวกันของ ปกอนหนาตามลำดับ ผลจากระบบเตือนภัยภาคการสงออก Export Composite Leading Index (Export CLI) และ Export Warning System (EXWA) ดังนี้ 1. Export Composite Leading Index (Export CLI) สงสัญญาณขยายตัว เพิ่มขึ้น 0.07 จากเดือนกอน หนา และอยูเหนือเสนมาตรฐานที่ 100.00 เนื่องจาก ปจจัยชี้นำการสงออกโดยภาพรวมยังสงสัญญาณดี โดย ดัชนีตลาดหลักทรัพยของไทยสงสัญญาณขยายตัว ในขณะที่ ดัชนีผูจัดการฝายจัดซื้อสงสัญญาณฟนตัว อยางไรก็ตาม พบวาดัชนีอตั ราการใชกำลังการผลิต และดัชนีชน้ี ำวัฏจักร ธุรกิจระยะสั้น สงสัญญาณชะลอตัว 2. Export Warning System (EXWA) คาดวาเดือนพฤษภาคม 2556 การสงออกไทยจะ อยูในภาวะปกติ เนื่องจากปจจัยตางประเทศสวนใหญสง สัญญาณบวก โดยดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรมของสหรัฐฯ และญี่ปุน มีทิศทางเพิ่มขึ้น เชนเดียวกับความเชื่อมั่นทาง ธุรกิจของยุโรปเมื่อเทียบกับเดือนที่ผานมา แตทั้งนี้พบวา ปจจัยในประเทศบางตัวสงสัญญาณลบ เชน การนำเขา สินคาทุนและวัตถุดิบ รวมถึงอัตราการใชกำลังการผลิต ภาคอุตสาหกรรมที่มีทิศทางลดลงเมื่อเทียบกับเดือนกอน หนา
61
Thailand Economic & Business Review
สมัครสมาชิกนิตยสาร สมัครสมาชิก 1 ป (12 ฉบับ) พิเศษเหลือ 600 บาท จากราคาปกติ 960 บาท ชื่อ (Name) : นามสกุล (Surname) : E-mail : เบอรโทรศัพทบาน (Telephone) : เบอรโทรศัพทที่ทำงาน (Telephone) : เบอรโทรสาร (Fax) : เพศ (Gender) :
มือถือ (Mobile) : ชาย
หญิง
วันเกิด : วันที่
เดือน
พ.ศ.
ที่อยูในการจัดสง (Shipping Address) สมาชิกเริ่มตนเลมที่
ถึง
ที่อยู (Address)
ใบเสร็จรับเงินออกในนาม (Name) ชื่อ (Name) ที่อยู (Address)
วิธีการชำระเงิน โอนเงิน บัญชี ธนาคารกรุงเทพ สาขามหาวิทยาลัยหอการคาไทย ชื่อบัญชี นิตยสาร THAILAND ECONOMIC & BUSINESS REVIEW มหาวิทยาลัยหอการคาไทย เลขที่ 030-026285-4 กรุณากรอกรายละเอียดทั้งหมดพรอมหลักฐานการชำระเงินมาที่ ศูนยบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยหอการคาไทย ตึก 10 ชั้น 5 เลขที่ 126/1 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท 02-697-6861-3 โทรสาร 02-277-1803 Email : ascenter@utcc.ac.th หมายเหตุ: - สงวนสิทธิ์ในการเปลี่ยนและคืนการเปนสมาชิกนิตยสาร - หากนิตยสารที่ทานไดรับเกิดการชำรุดหรือเสียหายอันเนื่องจากการขนสงหรือการพิมพ กรุณาแจงฝายสมาชิก โทร 02-697-6861-3
บรษิทั โอสคิอนิเตอรเนชนัแนล (ไทย) จำกดั
ดำเนินธุรกิจดานพลังงานทดแทนและสิ่งแวดลอมอยางครบวงจร อาทิ การจัดจำหนายแปงมัน ขาวโพด จัดหาเครื่องจักรอุปกรณดานการจัดการสิ่งแวดลอม เงินทุน การกอสรางเกี่ยวกับ สิ่งแวดลอมและพลังงานทดแทน ตาง ๆ เครื่องกำเนิดไฟฟา เครื่องสูบน้ำ เครื่องบำบัดน้ำเสีย เครื่องผลิตกระแสไฟฟาจากขยะ เครื่องจักรผลิตเอทานอล รวมทั้งผลิตภัณฑที่กอใหเกิดพลังงาน อุปกรณที่สามารถผลิตพลังงานไฟฟาจากแสงอาทิตย
Email : info@osic.co.th