Stojournal 2007 1 by Sto Sp. z o. o.

Rok XI Nr 1/2007

Czasopismo projektantów, architektów i inwestorów

Sto

Budowaç Êwiadomie.

Rozmowa z architektami: Andrzejem Bulandà i W∏odzimierzem Muchà Architektura kontekstu 2–7

Tradycyjnie, a jednak odmiennie Urzekajàca prostota 14–15

Nowa wytwórnia materia∏ów budowlanych Sto w Chinach 16

Nowa budowla Normana Fostera The Sage Gateshead 8–13

Presti˝owa nagroda dla StoClimasan Color 16

Z w∏asnego kamienio∏omu Atrakcyjny surowiec na elewacje 16

Rozmowa z architektem

Architektura kontekstu Z architektami: Andrzejem Bulandà i W∏odzimierzem Muchà, w∏aÊcicielami pracowni Bulanda & Mucha-Architekci, rozmawia Teodor Wernicki

Panów twórczoÊç architektoniczna budzi zainteresowanie. Co jest dla Panów w architekturze najwa˝niejsze? W∏odzimierz Mucha: – JesteÊmy pracownià autorskà projektujàcà architektur´ wspó∏czesnà silnie zwiàzanà z kontekstem miejsca. Obaj wywodzimy si´ z tej samej szko∏y – w∏aÊnie szko∏y architektury kontekstu. Naszà ambicjà jest wypracowanie rozpoznawalnego stylu, którego najistotniejszà cechà jest indywidualne odczytanie miejsca. Najbardziej interesujà nas miejsca o wyrazistym kontekÊcie – pozytywnym lub negatywnym. Taka wyrazistoÊç daje nam mo˝liwoÊç pozytywnego

wpisania si´ w otoczenie, jego nobilitacji. I w∏aÊnie to jest dla nas najwa˝niejsze. Za jednà z ikon wspó∏czesnej polskiej architektury uznany zosta∏ budynek oddzia∏u BRE Banku w Bydgoszczy – Panów autorstwa. Czy ten Panów swoisty manifest twórczy da si´ prze∏o˝yç na s∏owa? Andrzej Bulanda: – Projekt budynku BRE w Bydgoszczy powsta∏ w pewnej opozycji do wytycznych konkursowych, gdzie rozbudow´ istniejàcego, zabytkowego pa∏acyku Lloyda rozumiano potocznie, jako fizycznà dobudow´, a przez to zmian´ jego skali i bry∏y. Nasza koncepcja zaprezentowa∏a inny sposób

Biblioteka Publiczna w Warszawie – patio. Projekt skierowany do realizacji w 2007 r.

StoJournal 1/2007

myÊlenia o dobudowie; ten projekt wyrós∏ z potrzeby uszanowania niepowtarzalnego klimatu miejskiego nabrze˝a Brdy i jego roli w Bydgoszczy. Unikalna w skali miasta lokalizacja wymusi∏a wyjàtkowoÊç samego budynku BRE Banku. Mia∏ on staç si´ wspó∏czesnym dope∏nieniem ciàgu starych spichlerzy – symbolu Bydgoszczy – i wpisaç si´ p∏ynnie w panoram´ nabrze˝a. Chodzi∏o nam o wyeksponowanie klimatu miejsca, tego specyficznego genius loci nabrze˝a i pobliskiego portu. Percepcja tej budowli odbywa si´ na jakby dwu poziomach. Pierwszy poziom szybki i powierzchowny – to architektura

∏atwa w odbiorze, jednoznacznie odwo∏ujàca si´ do zapo˝yczonej ze spichlerzy formy i po∏o˝enia. Natomiast poziom drugi to ju˝ profesjonalna, pog∏´biona analiza detalu i formy wyrazu, wskazujàca na transformacj´ zastanej formy, skomplikowanie detalu, wykorzystanie mo˝liwoÊci wyrafinowanych technologii, dzi´ki czemu zanika granica mi´dzy Êcianà a ∏ukowatym dachem. Wi´c istotnie, ta budowla wyra˝a nasze spojrzenie na proces twórczy w architekturze. To jest architektura kontekstu. Zaprojektowana przez Panów przebudowa obiektów Starej Papierni w podwarszawskim

Siedziba Oddziaâ&#x2C6;?u BRE Banku w Bydgoszczy. Realizacja w 2000 r.

StoJournal 1/2007

Stara Papiernia w Konstancinie-Jeziornej. Realizacja w 2002 r.

Konstancinie tak˝e uznana zosta∏a za wydarzenie. Co w tym przedsi´wzi´ciu by∏o dla Panów najbardziej istotne? W∏odzimierz Mucha: – Najwa˝niejsze by∏o zachowanie klimatu Starej Papierni – jednego z najbardziej charakterystycznych obiektów Konstancina. Po powolnym upadku fabryki, i ostatecznie po po˝arze w 1984 roku, istnia∏a ona ju˝ tylko jako ruina z elementami ciàgle jeszcze tworzàcymi ów „fabryczny” klimat z kana∏em wodnym, reliktami nieczynnych turbin, starym kominem, Êladami urzàdzeƒ i maszyn produkcyjnych. Przyst´pujàc do opracowywania projektu odbudowy Starej Papierni postanowiliÊmy, ˝e b´dzie to jednorodny kompleks przestrzenny z zachowaniem mo˝liwie najwi´kszej oryginalnej substancji historycznej. Chodzi∏o nam o to, by po zrealizowaniu projektu mo˝na by∏o powiedzieç, ˝e fabryka ciàgle tam jest, tyle, ˝e pe∏ni inne funkcje. Dlatego woda przep∏ywa pod budynkiem g∏ównym jak niegdyÊ, dlatego na zachowanych fragmentach Êcian nadal widniejà elementy dawnych maszyn do produkcji papieru, a elementy Êwiadomie ods∏oni´tych wspó∏czesnych instalacji nawiàzujà do

przebiegu niegdysiejszych ciàgów produkcyjnych. Architektura zbudowanego wed∏ug Panów projektu zespo∏u mieszkaniowego Cameratta w Warszawie uderza swoja odmiennoÊcià. Co w projektowa-

niu architektury mieszkaniowej jest dla Panów wa˝ne? Andrzej Bulanda: – Projektujemy architektur´ mieszkaniowà z dominujàcà ÊwiadomoÊcià, ˝e tworzymy Êrodowisko ˝ycia cz∏owieka, którego walory przestrzenne

Stara Papiernia w Konstancinie-Jeziornej. Hall g∏ówny I p.

StoJournal 1/2007

i estetyczne w sposób oczywisty oddzia∏ywaç b´dà na jakoÊç jego codziennego bytowania, a wi´c na kszta∏towanie jego szeroko rozumianej wra˝liwoÊci. Ta ÊwiadomoÊç towarzyszy∏a nam w projektowaniu wspo-

Zespó∏ mieszkaniowy Cameratta w Warszawie – dziedziniec wewn´trzny. Realizacja w 2005 r.

Zespó∏ mieszkaniowy na Wyspie Spichrzów w Gdaƒsku. Projekt konkursowy

StoJournal 1/2007

mnianego zespo∏u mieszkaniowego Cameratta. Istotà tego projektu jest prostota; od sposobu opracowania elewacji wa˝niejsze by∏o dobre rozplanowanie przestrzeni i funkcjonalny uk∏ad mieszkaƒ. W kszta∏towaniu estetyki Cameratty odwo∏aliÊmy si´ do modernistycznej estetyki przedwojennych budynków mieszkalnych Mokotowa, operujàcych prostà formà i detalem, utrzymanych w ludzkiej skali. Podstawowym materia∏em elewacyjnym jest szara ceg∏a, nadajàca zespo∏owi indywidualny, jednorodny charakter. A propos: jakà wag´ przywiàzujà Panowie do cech i jakoÊci materia∏ów budowlanych decydujàc si´ na ich wybór dla konkretnych rozwiàzaƒ projektowych? Andrzej Bulanda: – JakoÊç materia∏ów budowlanych ma dla nas kapitalne znaczenie. Po prostu w projekcie planujemy zastosowanie konkretnych materia∏ów i walczymy, ˝eby tak by∏o. By∏o tak – pami´tam – w Bydgoszczy, gdzie do renowacji zabytkowej elewacji zastosowaliÊmy materia∏y marki Sto. Czy jest w Polsce wola traktowania architektury jako dobra tworzàcego jakoÊç otoczenia? W∏odzimierz Mucha: – Takiej woli nie dostrzegam, trudno zresztà liczyç na istotne zmiany z dnia na dzieƒ. Najpierw musi zaistnieç spo∏eczne zapotrzebowanie na dobrà architektur´ – a tego w Polsce brak. Ten stan rzeczy jest g∏ównie swoistym spadkiem po wielu latach masowego budowania ponurych „blokowisk”, bez wyrazu i bez ˝adnego zwiàzku z otoczeniem. ˚ycie w brzydocie oddzia∏ywuje destrukcyjnie, wychowani w estetyce „ blokowisk” m∏odzi ludzie b´dà potem tworzyç estetyczny Êmietnik wokó∏ siebie. I tak si´ w∏aÊnie dzieje. Proces restytucji architektury ju˝ si´ w Polsce rozpoczà∏, lecz przebiega powoli, zbyt powoli. Napotyka na niezrozumia∏e przeszkody w postaci ignorowania przez paƒstwo rangi planów gospodarki przestrzennej, które si´ najdobitniej wyra˝a powszechnym brakiem planów zagospodarowania przestrzennego. A czy mo˝na mówiç o powa˝nym traktowaniu architektury jako dobra tworzàcego jakoÊç przestrzeni miejskiej, a tak˝e ka˝dej innej, bez tak elementarnego instrumentu kszta∏towania ∏adu przestrzennego jakim jest plan zagospodarowania przestrzennego? Dzi´kuj´ Panom za t´ rozmow´.

McDonald‘s w Cz´stochowie. Realizacja w 2004 r.

Sala sportowa przy Zespole Szkó∏ nr 2 w Konstancinie-Jeziornej. Realizacja w 2006 r.

zdj´cia: Wojciech Kryƒski, Daniel Rumiancew, archiwum pracowni Bulanda & Mucha-Architekci. Zespó∏ mieszkaniowy na Wyspie Spichrzów w Gdaƒsku. Projekt konkursowy

StoJournal 1/2007

Wn´trze restauracji McDonald‘s w Cz´stochowie

Biblioteka Publiczna w Warszawie – elewacja frontowa. Projekt skierowany do realizacji w 2007 r.

Wie˝owiec d. Prudential w Warszawie – atrium. Projekt skierowany do realizacji w 2007 r.

Budynek biurowy Corporate Profiles. Projekt skierowany do realizacji w 2007 r.

Andrzej Bulanda (1955) i W∏odzimierz Mucha (1956), za∏o˝yciele pracowni Bulanda & Mucha-Architekci (BIM) w 1991 r. Laureaci wielu konkursów architektonicznych i nagród za obiekty zrealizowane. Mi´dzy innymi presti˝owych nagród mi´dzynarodowych: Europa Nostra za Starà Papierni´ w Konstancinie, DIFA Award za BRE Bank i centrum Bydgoszczy. Dwukrotnie laureaci Nagrody Roku SARP za BRE Banki Starà Papierni´. Nominowani do Nagrody Roku za zespó∏ Cameratta w sto∏ecznym „Eko-parku”. Laureaci g∏ównej nagrody za Obiekt Dziesi´ciolecia w konkursie „˚ycie w Architekturze” za BRE Bank – uznany równie˝ za jednà z 20 Ikon Architektury Polskiej. FinaliÊci mi´dzynarodowego konkursu na Muzeum Historii ˚ydów Polskich. Obecnie realizujà znaczàce projekty pokonkursowe takie jak: rozbudowa Biblioteki Publicznej w Warszwie, modernizacja wie˝owca d. Prudential w Warszawie, Centrum Koordynacji Kryzysowej Komendy Wojewódzkiej Stra˝y Po˝arnej w Warszawie. Projektujà równie˝ budynki i wn´trza mieszkalne.

StoJournal 1/2007

Prezentacja obiektu

Nowa budowla Normana Fostera The Sage Gateshead W´giel i stal kszta∏towa∏y obraz pó∏nocnoangielskiego miasta Gateshead a˝ do lat osiemdziesiàtych XX w. Obecnie rozwojowi miasta ton nadaje kultura i biznes. Niedawno otwarte centrum muzyczno-kulturalne The Sage Gateshead, zbudowane wed∏ug projektu Normana Fostera, stanowi kolejny element wczeÊniej nakreÊlonego planu. Po MoÊcie Milenijnym Gateshead z 2001 r. i mi´dzynarodowym centrum sztuki wspó∏czesnej BALTIC z 2002 r. jest trzecià z kolei i jak do tej pory najwi´kszà budowlà w pobli˝u ujÊcia rzeki Tyne.

The Sage Gateshead Normana Fostera wraz z Mostem Milenijnym projektu Wilkinson Eyre Achitects

StoJournal 1/2007

Dla obu po∏o˝onych nad brzegami rzeki Tyne miast: Gateshead i Newcastle nowe centrum muzyczno-kulturalne stanowi szans´ na zmian´ ich charakteru

Foyer jest cz´Êcià wn´trza tej amorficznie ukszta∏townej budowli

StoJournal 1/2007

Prezentacja obiektu

Najwi´ksza hala koncertowa mieÊci 1650 miejsc siedzàcych. Jej kszta∏t, wykoƒczenie i wyposa˝enie zosta∏o dobrane z uwzgl´dnieniem wszelkich wymogów akustyki

StoJournal 1/2007

Prezentacja obiektu

Monumentalna kopu∏a rozpoÊciera si´ nieomal do samego brzegu przep∏ywajàcej obok rzeki Tyne, od której dzieli jà jedynie nadbrze˝na promenada, umo˝liwiajàca spacer w cieniu ogromnej budowli. Od czasu do czasu s∏ychaç pomruk silników p∏ynàcego rzekà oceanicznego statku. Po przeciwnej stronie zaczyna si´ miasto Newcastle, którego widok tak˝e nieustannie si´ zmienia. Zró˝nicowanej formie zewn´trznej tej olbrzymiej, amorficznie ukszta∏towanej budowli, której pow∏ok´ stanowi kostrukcja ze stali i szk∏a, dorównuje jej wn´trze mieszczàce trzy audytoria i miejscowà szko∏´ muzycznà. The Sage Gateshead jest siedzibà nowego centrum muzyczno-kulturalnego miasta Gateshead – miejscem spotkaƒ muzyków i mi∏oÊników muzyki z ca∏ego Êwiata. Ta ogromna hala, której spektakularny dach przypomina swoim wyglàdem bocznà powierzchni´ pud∏a rezonansowego instrumentu, jest nim w istocie. Godny zauwa˝enia jest sposób, w jaki mog∏a powstaç budowla tej rangi. Wi´kszà cz´Êç kosztów przedsi´wzi´cia, które wynios∏y 70 mln funtów, pokry∏ Fundusz Loterii Narodowej. Partnerami architektów byli in˝ynierowie i specjaliÊci ze wszystkich dziedzin techniki, jak np. z Biura Arup, Mott McDonald czy Biura Happolda – ˝eby wymieniç tylko kilku spoÊród nich. Norman Foster zrealizowa∏ ju˝ z nimi wczeÊniej w Londynie kilka znaczàcych projektów, jak Milleniumdome (Biuro Happold), czy Swiss Re (Arup).

Przekrój pod∏u˝ny

StoJournal 1/2007

Daje si´ tu zaobserwowaç tzw. efekt Bilbao: The Sage Gateshead jest zarówno materialnym elementem jak i wizualizacjà procesu reorientacji tego regionu, wczeÊniej zdominowanego i kojarzonego z w´glem i stalà. Razem z sàsiadujàcym mi´dzynarodowym centrum sztuki wspó∏czesnej Baltic Flower Mills, wype∏nia istniejàcà od dawna luk´ kulturalnà. Dziesi´ç lat trwa∏y prace planistyczne. Otwarte w grudniu 2004 centrum w sposób przemyÊlany plasuje si´ pomi´dzy wywierajàcymi nie mniejsze wra˝enie budowlami: nieca∏e kilkaset metrów w dó∏ rzeki po∏o˝ony jest wszak Most Milenijny Gateshead (Gateshead Millenium Bridge), zbudowany wed∏ug projektu londyƒskiego biura architektonicznego Wilkinson Eyre Architects, zaÊ mniej wi´cej w tej samej odleg∏oÊci, lecz w gór´ rzeki – historyczny Tyne Bridge. Swojà budowlà chcia∏ Foster nadaç temu miejscu nowy image. I – sàdzàc po mi´dzynarodowym zainteresowaniu budowlà i jej programem – chyba mu si´ to uda∏o. Grywajà tu najró˝niejsze orkiestry i zespo∏y, zarówno muzyk´ klasycznà, folkowà, hiphopowà, jak te˝ jazz. Prowadzone sà kursy muzyczne, zarówno dla poczàtkujàcych, jak i dla profesjonalistów. Stan techniki i rodzaj wyposa˝enia wszystkich trzech sal koncertowych nale˝à do najnowoczeÊniejszych. Dla ochrony przed wiejàcymi w tym miejscu silnymi wiatrami wszystko przykryto wspólnà, monumentalnà konstrukcjà dachowà.

Najwi´ksza sala mieÊci 1650 miejsc siedzàcych. W drugim, mniejszym audytorium, które znajduje si´ przy wschodnim wyjÊciu z obiektu, odbywajà si´ g∏ównie koncerty muzyki kameralnej, jak równie˝ folkowej i jazzowej. Znajdujàce si´ tam fotele dla 400 osób sà przestawne. W trzecim budynku, pomi´dzy opisanymi wczeÊniej, mieÊci si´ wspólna sala prób. Z zewnàtrz, w zale˝noÊci od pogody, mo˝na na fasadzie The Sage Gateshead podziwiaç odbijajàce si´ niebo i wod´. W Êrodku spotkaç mo˝na muzyków z ich instrumentami, lub Êpieszàcych dokàdÊ goÊci. Dokàd idà? Na koncert, na prób´, a mo˝e na kurs do jednej z 25. sal Regionalnej Szko∏y Muzycznej. Mieszczà si´ one, podobnie jak i sale koncertowe, w trzech oddzielnych, du˝ych, otynkowanych na bia∏o budynkach. A mo˝e do restauracji lub kawiarni usytuowanych we wspólnym foyer? Personel ju˝ przy wejÊciu wska˝e drog´. The Sage Gateshead jest wi´c zarówno przyjaznà siedzibà muz, jak i interesujàcym miejscem sp´dzania wolnego czasu.

Szklana elewacja boczna

Obiekt: Centrum muzycznokulturalne The Sage Gateshead w Gateshead Inwestor: Rada Miejska Gateshead, Northern Music Trust, Arts Council England North East Projekt architektoniczny: Foster and Partners, Londyn Wykonawca: George Howe Ltd, Durham Produkty Sto: tynki wewn´trzne (StoDecolit) Zdj´cia: Nigel Young/Foster and Partners, Londyn

Dla ochrony przed silnymi wiatrami wszystkie obiekty centrum pokryto amorficznie ukszta∏towanà kopu∏à

StoJournal 1/2007

Prezentacja obiektu

Tradycyjnie, a jednak odmiennie Urzekajàca prostota

Oprócz okien dachowych zaskakujà osadzone niemal w p∏aszczyênie tynku okna. Okapnik i blaszane zabezpieczenia chronià elewacj´ i drewno przed wodà. Z lewej strony proste drzwi wejÊciowe z mahoniu

StoJournal 1/2007

Wspó∏czesne budynki mogà przyjmowaç pozornie tradycyjnà postaç nie tracàc przy tym nic ze swojej odmiennoÊci. Zabawa z udzia∏em tradycyjnej formy i nowego j´zyka architektonicznego mo˝e zaowocowaç interesujàcym efektem. Takiemu zadaniu podo∏ali projektanci prostego, jednorodzinnego domu, który swoim wyrazem nawiàzuje do architektury budynków-bliêniaków z lat pi´çdziesiàtych. Po∏o˝ony w podmonachijskiej miejscowoÊci Laim, z jej typowà, regularnie rozcz∏onkowanà zabudowà, nowy budynek przejà∏ od otoczenia wzór zabudowy, form´ dachu i rodzaj jego pokrycia – upodobniajàc si´ tym samym do otoczenia. Zarazem jednak dystansuje si´ od niego poprzez subtelne, nieco przewrotne zró˝nicowanie. Ta odmiennoÊç wywo∏uje niekiedy zdziwienie, gdy na przyk∏ad okna dachowe przybierajà postaç osadzonych Êwietlików, a poszczególne okna, podobnie jak i proste drzwi otwierajà si´ na zewnàtrz, zaÊ otwory okienne na pe∏nà wysokoÊc pomieszczeƒ, osadzone sà w p∏aszczyênie powierzchni tynku. Tak˝e przesuni´cie w rytmie usytuowania otworów wskazujà jednoznacznie na estetycznà odmiennoÊç tego budynku. Prostota stanowi istot´ tego projektu. Przesàdza o skromnym wyglàdzie elewacji, strukturze wn´trza, a tak˝e – co oczywiste – o doborze stale powtarzajàcych si´ materia∏ów, takich jak mahoniowe drewno drzwi i okien, niemalowany drobnoziarnisty tynk mineralny na elewacji po∏o˝onej na warstwie styropianu, czy ocynkowane por´cze. Wszystko to podkreÊla owà opartà na architektonicznej szczeroÊci koncepcj´ dostrzegalnà tak˝e we wn´trzu budynku z jego dwoma pe∏nymi kondygnacjami i zabudowanym poddaszem.

Przekrój poprzeczny

Bry∏a nowego budynku zr´cznie wpisuje si´ w otoczenie, przyjmujàc typowy kszta∏t zabudowy podmonachijskiej miejscowoÊci Laim

Strona ogrodowa z przylegajàcym gara˝em. Nowy budynek dopasowuje si´ niemal „bez szwu” do sàsiedniego domu

Pi´tro Zasada u˝ycia surowych materia∏ów widoczna jest tak˝e na parterze, gdzie posadzk´ wy∏o˝ono naturalnym kamieniem z Solnhofen

Parter

Obiekt: dom jednorodzinny w Monachium-Laim Inwestor: Brigitte Püls Projekt architektoniczny: prof. Andreas Meck Brigitte Püls Stephan Köppel Wykonawca: Malerbetrieb Burgstaller GmbH, Monachium Produkty Sto: system ociepleniowy StoTherm Vario; StoMiral tynk wierzchni Zdj´cia: Michael Heinrich, Fotografie für Architekten, Monachium

1 wiatro∏ap; 2 kuchnia; 3 pokój dzienny; 4 WC dla goÊci; 5 gara˝; 6 pokój dziecinny; 7 pracownia; 8 ∏azienka; 9 pokój rodziców. Rysunek opublikowany dzi´ki uprzejmej zgodzie DBZ Deutsche BauZeitschrift

StoJournal 1/2007

AktualnoÊci

Presti˝owa nagroda dla StoClimasan Color Mi´dzynarodowe jury brytyjskiej nagrody ICIS Innovation Prize, przyznawanej za wyjàtkowe osiàgni´cia z zakreu chemii, nagrodzi∏o – w kategorii innowacji – najnowszy produkt Sto do wykaƒczania wn´trz, farb´ StoClimasan Color. O walorach tej rewelacyjnej farby informowaliÊmy ju˝ naszych Czytelników. Przypomnijmy jedynie, ˝e StoClimasan Color to pierwsza aktywna farba do wn´trz, która pod wp∏ywem Êwiat∏a oczyszcza powietrze z unoszàcych si´ w nim szkodliwych substancji. Na czym to polega? Farba StoClimasan Color zawiera fotokatalityczny pigment, który uaktywnia si´ pod wp∏ywem Êwiat∏a widzialnego – stymulujàc

proces rozk∏adu zawartych w powietrzu szkodliwych substancji organicznych i zapachowych, takich jak np.

we wn´trzach. Technologia wytwarzania farby powsta∏a we wspó∏pracy specjalistów Sto z Instytutem Chemii Nieorganicznej w Erlagen, gdzie w 2003 roku wynaleziono fotokatalitaczny pigment VCL. Organizatorem konkursu jest brytyjski wydawca ICIS Publications, dzia∏ajàcy w ramach renomowanego wydawnictwa Reed Business International.

Dr Peter Grochal, szef Dzia∏u Badaƒ i Rozwoju Sto (po lewej) i Gerd Stotmeister, cz∏onek Zarzàdu Sto ds. Techniki, nie kryjà zadowolenia z presti˝owej nagrody

Sto Renowacje Czasopismo wykonawców, architektów i konserwatorów. Ukazuje si´ raz w roku. Przedstawia najnowsze technologie oraz materia∏y o jakoÊci i walorach wymaganych przy renowacji najwy˝szej klasy architektury zabytkowej. W sta∏ej rubryce „Poradnik wykonawcy” opisuje prawid∏owe metody prac konserwatorskich. Prezentuje tak˝e przebieg prac renowacyjnych w najwa˝niejszych obiektach zabytkowych.

formaldehyd czy tlenek w´gla, a w∏aÊnie takie zwiàzki organiczne najcz´Êciej zanieczyszczajà powietrze

Nowa wytwórnia materia∏ów budowlanych Sto w Chinach Tylko 207 dni trwa∏a budowa i wyposa˝anie obiektu produkcyjnego firmy Sto w miejscowoÊci Langfang, niedaleko Pekinu. Nowa wytwórnia suchych materia∏ów budowlanych posiada zdolnoÊç produkcyjnà 20 tys. ton rocznie, przy pracy jednozmianowej.

Trzypi´trowy budynek biurowy, przy-

legajàcy bezpoÊrednio do obiektu produkcyjnego, dysponuje – ∏àcznie – powierzchnià 900 m2. To druga ju˝ wytwórnia materia∏ów budowlanych firmy Sto w Chinach. Pierwsza funkcjonuje w Szanghaju. Produkty Sto cieszà si´ w Chinach – jak wsz´dzie – znakomità renomà.

Nowy kompleks produkcyjno-biurowy w Langfang

Z w∏asnego kamienio∏omu Atrakcyjny surowiec na elewacje Spó∏ka StoVerotec GmbH, dostawca wysokiej jakoÊci systemów Êciennych i elewacyjnych, uzupe∏ni∏a swojà ofert´ produktami z kamienia naturalnego. Pozyskana w tym celu spó∏ka Hemm GmbH & Co. KG z Kirchheim pod Würzburgiem wydobywa kamieƒ naturalny we w∏asnych kamienio∏omach i dysponuje w tym zakresie rozleg∏ym know-how. Poprzez przej´cie spó∏ki, która w tym czasie

zmieni∏a swà nazw´ na HemmStone GmbH, StoVerotec GmbH wzmocni∏o swojà technologicznà kompetencj´ i zapewni∏a sobie udzia∏ w bardzo atrakcyjnym, rozwijajàcym si´ rynku elewacji z kamienia naturalnego. Bazujàc na cieszàcych si´ powodzeniem liniach produktów StoVerotec Panel i StoVentec, oferta Sto na rynku elewacji podwieszanych i wentylowanych poszerza si´ o systemy

Sto NowoÊci Czasopismo wykonawców budowlanych. Ukazuje sie dwa razy w roku. Prezentuje nowe osiàgni´cia w pracach badawczych i rozwojowych Sto, porady dotyczàce zastosowania i obróbki materia∏ów, wywiady oraz wiele innych informacji przydatnych wykonawcom budowlanym.

StoVentec Stone i StoVerotec Stone Light. Do tego dochodzi tak˝e system StoVerotec Stone Massiv, przy którym p∏yta elewacyjna z kamienia naturalnego jest zawieszona na aluminiowej podkonstrukcji, bezpoÊrednio, czyli bez p∏yty noÊnej, za pomocà niewidocznych profili agrafkowych ze Êrubami rektyfikacyjnymi.

StoJournal Czasopismo projektantów, architektów i inwestorów. Nr 1/2007, nak∏ad: 10 000 egz. Wydawca: Sto-ispo sp. z o.o., 03-872 Warszawa, ul. Zabraniecka 15 Redakcja: Teodor Wernicki, Aleksandra Zych-Màczka, 03-872 Warszawa, ul. Zabraniecka 15, tel. 0-22 5116-144, fax 0-22 5116-101, info.pl@stoeu.com, www.sto.pl

Bezp∏atnà prenumerat´ czasopism Sto-ispo prosimy zamawiaç pocztà elektronicznà: a.zych-maczka@stoeu.com lub faxem: 0-22 5116-101