jaarverslag

Jaarverslag 2010

Florence Nightingale (1820 - 1910)

Inhoud

Voorwoord

3

1.

Het Florence Nightingale Instituut in 2010

4

2.

Historisch onderzoek

7

3.

Educatie en beroepsontwikkeling

8

4.

Exposities

11

5.

Activiteiten in Het Witte Huis

13

6.

Marketing en communicatie

15

7.

De organisatie

18

8.

FinanciĂŤn

19

9.

Besturen, ComitĂŠ van Aanbeveling en Adviesraad

20

10. Zij steunden ons

2

22

Voorwoord

Wanneer we over 100 jaar terugkijken op 2010, zal blijken dat dit jaar de annalen in is gegaan als het Florence Nightingale jaar. Het was immers op 13 augustus de herdenking van de 100ste sterfdag van deze grondlegster van de moderne verpleging. Het hele jaar door waren er evenementen en activiteiten in binnen- en buitenland die te maken hadden met de invloed van Florence Nightingale op de ontwikkeling van de verpleging.

Uiteraard hebben wij ook in het Florence Nightingale Instituut aandacht geschonken aan dit gedenkwaardige jaar, zoals u verder in dit verslag kunt lezen. Maar er gebeurde meer in 2010!

Niet alleen zagen we een substantiÍle toename in de bezoekersaantallen, ook ging het nieuwe project de Zorgtrailer in première. Met een interactieve truck het land in om op VMBO scholen te vertellen en jongeren te laten beleven wat een prachtige vakken verplegen en verzorgen zijn.

Met een vleugje historie en met als doel de arbeidsmarkt te promoten brengen we dagelijks VMBO-leerlingen in een positieve stemming! Verder trok Zusters on Tour met twee prachtige nieuwe theatershows het land weer in. Mooie, intieme voorstellingen waaruit de beroepsgroep motivatie, energie en beroepstrots kan putten. Verregaande plannen zijn gemaakt om een langdurig partnership aan te gaan met al die zorginstellingen waarmee we al zo lang een uitermate goede relatie hebben. In 2010 hebben we de stap gezet om die band te verzilveren. Met een kleine, slagvaardige organisatie, gericht op efficiency en output, gaan we dat in 2011 ook concretiseren.

Nannie Wiegman, directeur

3

1 Het Florence Nightingale Instituut in 2010

Verpleging en verzorging zijn maatschappelijk onmisbare beroepen met een rijke historie. Wie zich een beetje in die historie verdiept, ontdekt welke ingrijpende en baanbrekende ontwikkelingen beide beroepen hebben doorgemaakt. Verpleegkundigen en verzorgenden beseffen steeds meer dat zo’n dynamische beroepsontwikkeling iets is om trots op te zijn!

Het Witte Huis in Zetten

Het Florence Nightingale Instituut onderzoekt, verzamelt en draagt kennis uit over die geschiedenis van de verpleegkundige en verzorgende beroepen. Dit doen we door het aanbieden van educatieve programma’s, het samenstellen van exposities, het beheer van een documentatiecentrum en het verrichten van historisch onderzoek. Met deze missie is het Florence Nightingale Instituut het expertisecentrum voor en de hoeder van het cultureel erfgoed van verpleging en verzorging.

Kort samengevat wil het Florence Nightingale Instituut: •

een bijdrage leveren aan de beroepsverdieping en -trots van verpleegkundigen en verzorgenden door hen te laten zien in welke traditie zij staan;

•

scholieren die nog een beroepskeuze moeten maken, informeren over de verschillende mogelijkheden die een carrière in de verpleging en verzorging biedt;

•

historisch onderzoek bevorderen door kennis over de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroepen te verzamelen, te vermeerderen en publiek te maken;

•

zorgdragen voor behoud, beheer, documentatie en expositie van het verpleegkundig en verzorgend cultureel erfgoed.

Locatie Sinds 2002 is het Florence Nightingale Instituut met het museum gevestigd in het Witte Huis in Zetten, een dorpje in Gelderland. Het Witte Huis is een imposant pand, in 1909 gebouwd als internaat en sindsdien onderdak geweest voor vele jongeren. Dat het Florence Nightingale Instituut in zo’n mooi historisch pand gehuisvest is, geeft de bezoekers en gebruikers een warm gevoel. Historie zit in de poriën van dit gebouw en past daarom zo goed bij het museum voor de zorg.

Exposities -

Zusters in smetteloos wit, over de geschiedenis van het verpleegkundig beroep

-

Academisch verplegen, over de ontwikkeling van de verpleegkundige zorg in de

-

Zoevende Zusters, de historie van de zorg aan huis in de sociale en maatschappelijke

tussen 1880 en nu. acht academische medische centra in Nederland. context en met behulp van voorwerpen en beelden.

4

-

YourWorkplace.nl, de experienceruimte waar bezoekers zelf ervaren of zij het werken in de thuiszorg in de vingers hebben. YourWorkplace.nl is begin 2011 geopend.

Openingstijden Het Florence Nightingale Instituut is altijd zonder afspraak geopend op dinsdag- en donderdagmiddag van 13.30-16.30. Ook geopend op 12 mei, Dag van de Verpleging en tijdens het nationaal Museumweekend en de Gelderse Museumdag. Groepen vanaf 10 personen zijn op afspraak welkom op alle andere werkdagen.

Bezoekers Naast individuele bezoekers komen scholieren (VMBO, MBO, HBO) en studenten in groepsverband naar het Florence Nightingale Instituut voor een bezoek aan het museum in combinatie met een educatief traject.

Aantal bezoekers in Zetten

Herdenkingsjaar Florence Nightingale (1820-1910) De jaarlijkse Vriendendag in november stond in 2010, het 100e sterfjaar van Florence Nightingale, uiteraard in het teken van haar leven en werk.

Gastspreker dr. Jean-Jacques Suurmond, auteur van het boek ‘Florence Nightingale, haar

In 2010 hebben in totaal 11.284 mensen een bezoek gebracht aan het Florence Nightingale

passie en inspiratie’ hield een

Instituut.

aansprekend verhaal over de drijfveren en inspiratiebronnen

Aantal bezoekers in het land

van de grondlegster van de

Daarnaast hebben we ongeveer 40.000 verpleegkundigen, verzorgenden en jongeren op hun

verpleegkunde. Aansluitend gaf

eigen locatie bereikt met onze missie. Dit gebeurde door de mobiele activiteiten zoals Zusters

directeur Nannie Wiegman een

on Tour, de Zorgtrailer, de Care Academy, modeshows en lezingen.

Samenwerkingspartners Het Florence Nightingale Instituut heeft met zowel partijen uit het zorgveld als uit de wereld van musea en cultuur goede contacten en samenwerkingsverbanden.

Zo wisselt het Florence Nightingale Instituut kennis op het gebied van zorg uit met Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), met Sting en met het Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV). De laatste twee organisaties zijn in oktober 2010 gefuseerd met

boeiende lezing over Nightingale’s nalatenschap, zowel haar intellectuele erfgoed als het materiële. Dat laatste kreeg een verrassend staartje, toen de aanwezige Vrienden als eerste een originele handgeschreven brief van Florence Nightingale mochten bewonderen.

V&VN. Met Calibris, kenniscentrum voor leren in de praktijk, wordt samengewerkt binnen het programma Zorgtrailer, op het gebied van Ambassadeurs in de Zorg en het Kijkje in de Keuken.

5

Met Vilans, kenniscentrum voor langdurige zorg, werkt het Florence Nightingale Instituut samen aan een educatief vervolgprogramma voor de verzorgenden in de ouderenzorg, die de theater-

Insignes in kaart gebracht In 2010 heeft Ben Cornelissen, student van de studierichting Cultuurgeschiedenis zijn master-

voorstelling Zusters on Tour op hun eigen locatie aangeboden krijgen. Ook leverde Vilans expertise op het gebied van innovaties in de ouderenzorg en dan heel specifiek bij het project YourWorkplace.nl.

Op onderzoeksgebied zijn er goede contacten met ZonMW, de organisatie die werkt aan de ver-

stage bij ons afgerond. Hij heeft

betering van preventie, zorg en gezondheid door het stimuleren en financieren van onderzoek,

historisch onderzoek gedaan

ontwikkeling en implementatie.

naar de collectie insignes die het Instituut in bezit heeft. Van elk van deze 700 insignes heeft

Met het Van Kleef Instituut, kennisnetwerk voor preventie en zorg, wonen en welzijn is regelmatig contact over issues in de (thuis)zorg.

hij de ziekenhuisgeschiedenis

Het pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) heeft een samenwerkingsovereenkomst met het

onderzocht en beschreven.

Florence Nightingale Instituut.

Ook het bijbehorend beeldmateriaal van elk ziekenhuis

Wat de culturele sector betreft, ligt er een 25-jarige samenwerkingsovereenkomst met de

is geĂŻnventariseerd en

Stichting Historisch Verpleegkundig Bezit (SHVB) met betrekking tot het behoud en gebruik van

gedigitaliseerd. Daarbij is

de collectie verpleegkundig-historische objecten. Verder is het Florence Nightingale Instituut lid

gebruik gemaakt van het

van het Gelders Erfgoed en de Nederlandse Museum Vereniging.

museaal beheersysteem Adlib.

Op onderwijsgebied heeft het Florence Nightingale Instituut diverse onderwijsprogramma’s voor scholieren en studenten, hetzij te ontvangen in het instituut in Zetten, hetzij op de eigen onderwijslocatie. Er wordt samengewerkt met de Hogeschool Arnhem-Nijmegen (HAN) en het Saxion in Enschede. Studenten van deze opleiding lopen stage en doen onderzoek naar leiderschap in de verpleging, toen en nu.

Doorkijkje 2011 Dit jaar zullen de plannen om nauwer samen te werken met zorgorganisaties in de vorm van een langdurig partnership, vorm krijgen.

Een van de bijzonderheden om zo’n partnership aan te kleden is een uniek project waarmee het Florence Nightingale Instituut in 2010 is gestart en dat in 2011 een vervolg gaat krijgen: een opera over het leven van Florence Nightingale. Muzikale arrangementen en libretto staan al in de steigers. Met voldoende middelen is het mogelijk deze opera begin 2012 uit te voeren.

6

2 Historisch onderzoek

In vergelijking met andere Europese landen en de VS staat het onderzoek naar de geschiedenis van verpleging en verzorging in Nederland nog in de kinderschoenen. Het Florence Nightingale Instituut wil de historische bewustwording onder allerlei doelgroepen onder de aandacht brengen en daar is wetenschappelijk onderzoek een onontbeerlijke factor bij. Daarnaast is het historisch onderzoek nodig om nieuwe educatieve programma’s en museale exposities te ontwikkelen en om de historische kennis over het vakgebied verpleging en verzorging op een hoger plan te brengen.

De Stichting Zuster Vernède In 2008 is de Stichting Zuster Vernède, een steunstichting voor het Florence Nightingale Instituut, opgericht. Deze stichting heeft als primaire doelstelling om het historisch-verpleegkundig onderzoek in Nederland te stimuleren en meer inhoud te geven. Dit doet ze door financiële middelen bijeen te

Een belangrijke aanwinst In 2010 wist het Florence Nightingale Instituut een originele handgeschreven brief van Florence Nightingale uit 1898 te bemachtigen. Voor het Instituut is het erg belangrijk om een van de duizenden brieven die Florence

brengen, die ten goede komen aan het onderzoek. Dankzij de Stichting Gerard van Kleef, een

heeft geschreven, aan het publiek

organisatie die al vele jaren projecten in de (thuis)zorg financieel ondersteunt, kon een omvangrijke

te kunnen tonen. Temeer omdat

donatie aan de Stichting Zuster Vernède worden toegevoegd. Ook de Prinses Margrietschool uit

deze brieven inmiddels vrijwel

Rotterdam doneerde eerder al een respectabel bedrag in deze onderzoeksstichting. De onderzoeks-

allemaal zijn opgekocht en

activiteiten worden uit de rente van het kapitaal gefinancierd. Mede dankzij deze geldstroom kon het

verzameld door grote musea en

Florence Nightingale Instituut in 2010 een documentalist/onderzoeker aan het werk hebben.

archieven. Dat er nog een brief in

Samenwerking op gebied van onderzoek

bijzonder.

de vrije verkoop zwierf, was heel

Met de Radboud Universiteit Nijmegen bestaat al geruime tijd een samenwerkingsverband, waardoor jaarlijks een of twee studenten voor hun masterstage onderzoek doen of een opdracht bestuderen bij het Florence Nightingale Instituut.

Doorkijkje 2011 Onderzoek en samenwerking In 2011 gaat het Florence Nightingale Instituut in samenwerking met de Stichting Zuster Vernède twee verpleegkundig-historische promotieonderzoeken starten: •

Het verpleegkundig beroep en de rol van verpleegkundigen gedurende de tweede wereldoorlog.

Dit onderzoek zal in nauwe samenwerking gedaan worden met Prof. dr. M.J. Schwegman, directeur van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie.

•

Met Prof. dr. F.G. Huisman, hoogleraar Medische Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht, wordt samengewerkt aan het opzetten van een onderzoek naar het ontstaan en de ontwikkeling van het verpleegkundig beroep van 1860 tot 1940.

7

3 Educatie en beroepsontwikkeling

Belangrijk onderdeel van de missie van het Florence Nightingale Instituut is het overdragen van kennis over de geschiedenis van verpleging en verzorging aan een breed publiek. Hoofddoelgroepen zijn diegenen die werken of hebben gewerkt als verpleegkundige of als verzorgende, en

Spektakel op het schoolplein

diegenen die voor het moment van hun beroepskeuze staan en een carrière in de zorg overwegen.

Opvallendste onderdeel van het

Voor beide doelgroepen zijn in 2010 nieuwe activiteiten en programma’s van start gegaan.

programma De Zorgtrailer is de Zorgtrailer zelf. Een interactieve

Beroepsoriëntatie: De Zorgtrailer

truck met aan boord een

Met het programma De Zorgtrailer geeft het Florence Nightingale Instituut een antwoord op een

3D-bioscoop en educatieve games

groot maatschappelijk probleem: het groeiende tekort aan deskundige zorgmedewerkers.

op touchscreens die naar de

Doordat we met z’n allen steeds ouder worden en langer zorg nodig hebben, zal de zorgvraag

VMBO-leerlingen toerijdt. Doel

enorm stijgen. Kiest nu één op de tien jongeren voor de zorg, in 2020 moet dat één op de vier zijn

van de trailer is de leerlingen een

om voldoende handen aan het bed te hebben.

meer gefundeerd en positiever beeld van het werken in de zorg te geven.

Het programma De Zorgtrailer bestaat uit een aantal activiteiten waarin 3e en 4e jaars VMBO-leerlingen op verschillende manieren kunnen beleven hoe het is om in de zorg te werken. Uit onderzoek blijkt namelijk dat zij een verkeerd en te negatief beeld van de zorg hebben en daarom liever voor een andere loopbaan kiezen. De Zorgtrailer stelt het beeld bij en motiveert jongeren met diverse middelen op meerdere momenten voor een beroep in de zorg.

Opening Zorgtrailer door staatssecretaris De Zorgtrailer is begin 2010 voortvarend van start gegaan. Op 5 januari opende Jet Bussemaker, staatssecretaris van VWS, de Zorgtrailer bij het Maris College in Den Haag. Deze trailer bevat een keur aan moderne media: leerlingen spelen interactieve games op touchscreens en maken een foto waarin ze zelf te zien zijn in een historische zorgsetting. Hoogtepunt is een 3D-film met een gedramatiseerd plot waarin de medewerkers en patiënten van de verschillende zorggebieden een hoofdrol spelen, met acteurs die bekend zijn van Spangas.

8

The Care Academy Twee weken later beleefde theatervoorstelling The Care Academy van theatergroep Hitches de première bij het Da Capocollege in Sittard. In deze theatervoorstelling bezoeken telkens vijftig leerlingen dé zorgopleiding van de toekomst: The Care Academy’. Gaandeweg komen ze erachter welke waarde het allerbelangrijkste is voor een carrière in de zorg: gevoel voor mensen.

Museumtrailer In januari ontving het Florence Nightingale Instituut de eerste VMBO-school die in het kader van

Uit volle borst

het Zorgtrailerprogramma een bezoek bracht aan het Instituut. Binnen het onderdeel

Zusters On Tour voor thuiszorg-

Museumtrailer gaan de leerlingen zelf aan de slag en maken zij een promotiestripverhaal over de

medewerkers eindigt met het

zorg. Geïnspireerd door hun eigen ervaring en de historische kennis die zij zojuist in de exposities

thuiszorglied. Op de melodie van

hebben opgedaan, maken ze scènes met Playmobil die ze met tekstballonnen en bijschriften tot

Frank Sinatra’s ‘My way’ laten

een verhaal maken.

thuiszorgmedewerkers hun

Beroepsverdieping: Zusters On Tour

beroepstrots voluit klinken in het lied ‘Trots op de thuiszorg’.

De succesvolle theatervoorstelling voor medewerkers in de ouderenzorg Zusters On Tour kreeg in 2010 een zusje. Onder dezelfde naam ging een tweede voorstelling voor thuiszorgmedewerkers op tournee, gespeeld door De Hofmakers. De première was heel toepasselijk op de Dag van de Thuiszorg, 28 september, voor medewerkers van Careyn Thuiszorg in Theater Schuurkerk in Maassluis.

Educatief vervolgtraject Zorgcentra en thuiszorgorganisaties die een Zusters On Tourvoorstelling boekten, kregen een educatief vervolgtraject aangeboden. Hiermee kunnen zij de energie die de voorstelling brengt, levend houden en thema’s uit de voorstelling verder uitdiepen.

9

Op www.zustersontour.nl staat een toolbox met een groot aantal tools voor gesprekstechnieken en ideeën om een vervolg te geven aan de thema’s uit de voorstelling. Daarnaast is de site geschikt voor het delen van ervaringen over de inzet van de toolbox. Deelnemende organisa-

www.zustersontour.nl De educatieve toolbox waarmee zorgorganisaties de thema's uit

ties kunnen hun ervaringen uitwisselen en kennismaken met de toolbox op een aantal Proeverijen / Instructiedagen, georganiseerd in samenwerking met Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg.

theatervoorstelling Zusters On Tour verder kunnen uitdiepen, is toegankelijk via een website:

Doorkijkje 2011

www.zustersontour.nl. Medewerkers van zorgorganisaties kunnen via de site met elkaar in contact komen en ervaringen

Zorgambassadeurs Patricia van Straaten en

uitwisselen via berichtmogelijk-

Olga Terhalle van Saxion Hogeschool Enschede.

heden op de site.

In 2011 is het Zorgtrailerprogramma uitgebreid met nieuwe onderdelen, zoals de Zorgambassadeur.

Studenten HBO-V uit het 3e en 4e jaar verzorgen gastlessen op de VMBO-scholen in het kader van een stage-programma. Zij hebben net de eerste praktijkervaringen opgedaan en delen deze met de scholieren.

Nominatie De inhoudelijke campagne van De Zorgtrailer onder het motto ‘De zorg. Je vergeet dat het werk is’, is door communicatiedeskundigen genomineerd voor de prestigieuze SAN-award (Stichting Adverteerdersjury Nederland) in de categorie Personeel.

10

4 Exposities

Bezoekers aan het Florence Nightingale Instituut ervaren de geschiedenis van verpleging en verzorging in drie exposities.

Zoevende Zusters Bets en Sanne vertellen samen het verhaal over meer dan 100 jaar zorg aan huis, van de eerste

Documentaire over

kruisverenigingen tot aan de grote zorgconglomeraties van nu. Ze laten zien wat er in die tijd is ver-

psychiatrische verpleging

anderd en wat er gelijk is gebleven. Tijdens hun tocht laten ze de bezoeker kennismaken met hun werk en hun collega’s.

Op 15 oktober ging ‘Een krankzinnige geschiedenis’ in première, onze nieuwe documentaire over ontwikkelingen in

Zusters in smetteloos wit

psychiatrisch verplegen in Nederland.

150 jaar verpleging en verzorging in Nederland, aan het publiek gepresenteerd in onze vaste

Plek van handeling was de uitreiking

expositie. Aan de hand van vijf thema’s maakt de bezoeker een ‘zaalronde’ langs memorabele

van het diploma voor de 500e

momenten uit de geschiedenis.

verpleegkundig specialist, een GGZ-verpleegkundige, bij Parnassia

Academisch verplegen in de 20ste eeuw

in Den Haag.

Deze expositie laat zien waarom het verplegen in een academische setting anders is dan het werken in een perifeer ziekenhuis. Er is aandacht voor technische ontwikkelingen en voor de opkomst van verplegingswetenschap als universitaire richting.

Museumweekend en Gelderse Museumdag Het landelijk Museumweekend op 10 en 11 april trok in 2010 ongeveer 400 bezoekers. In oktober was er de Gelderse Museumdag, waarop het Florence Nightingale Instituut op bijzondere manier aansloot bij het thema ‘Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet’. Met speciale crème en een blacklight konden bezoekers zien wat er op hun handen achterbleef na het handenwassen. Wat nu crèmeresten waren, zijn in de praktijk bacteriën en virussen. Daarom is goede handhygiëne zo belangrijk voor wie in de zorg werkt!

11

Doorkijkje 2011 Exposities goedgekeurd als kindvriendelijk Op 22 september kwam de Juniorinspectie van de Nederlandse Museumvereniging het Florence Nightingale Instituut testen op kindvriendelijkheid van de exposities. Dit bleek uitstekend in orde, het museum behaalde de maximale score van vier sterren!

YourWorkplace.nl Begin februari zijn de exposities uitgebreid met een heel nieuw onderdeel. In de experienceruimte YourWorkplace.nl gaan bezoekers zelf aan de slag. In zeven interactieve stations ervaren ze of ze het werken in de thuiszorg nog in de vingers hebben. De thema’s zijn gebaseerd op competenties die belangrijk zijn voor thuiszorgmedewerkers.

12

5 Activiteiten in het Witte Huis

In 2010 is er een stevige basis gelegd onder de activiteiten in Het Witte Huis. Aantrekkelijke en Mensen die het Witte Huis willen bezoeken voor een museumbezoek met iets extra’s, een zake-

Reizende fototentoonstelling

laagdrempelige arrangementen zijn ontwikkeld en in de markt gezet voor diverse doelgroepen. lijke bijeenkomst of symposium, een feestje of receptie, of voor een uitje van bijvoorbeeld oud-

In 2010 was het mogelijk om

verpleegkundigen, krijgen een passend aanbod voor een vriendelijke prijs. Waarbij de nadruk

een expositie op locatie te

ligt op een gastvrije ontvangst en volop service tijdens het programma.

bewonderen. Het Florence

Uiteenlopende groepen hebben een geslaagd programma gevolgd in het Florence Nightingale Instituut. Een aantal bezoeken lichten we eruit:

4 februari - werkconferentie ZonMw

Nightingale Instituut ontwikkelde een reizende foto-expositie van zeven foto’s.

Uniformen uit verschillende tijden vertellen het verhaal van de geschiedenis van verpleging en verzorging in Nederland.

Op de foto is de expositie te zien tijdens de speeddate tussen Tweede Kamerleden en verpleegkundigen, georganiseerd door V&VN op 12 mei.

ZonMw, de organisatie die onder meer in opdracht van het Ministerie van VWS onderzoek en ontwikkeling in de zorg stimuleert, hield in het Florence NIghtingale Instituut een werkconferentie over het programma Zichtbare Schakel. De deelnemers, waaronder veel wijkverpleegkundigen, gaven de aftrap van het programma waarin zij ernaar streven extra wijkverpleegkundigen in te zetten voor het beter verbinden van zorg, wonen en welzijn op wijkniveau. Tijdens deze bijeenkomst kreeg staatssecretaris Bussemaker een exemplaar van het programmarapport uitgereikt.

4 maal per jaar De Zonnebloem Sinds jaar en dag bezoeken gasten van De Zonnebloem het Florence Nightingale Instituut voor een uitje. Een dag die steevast in het teken staat van gezelligheid en ontspanning. Behalve museumbezoek genieten de bezoekers van een hapje en een drankje.

13

9 juli - Summerschool Op 9 juli bezochten 45 studenten verpleegkunde uit

Huismerkartikelen zijn

13 verschillende landen het Florence Nightingale

gat in de markt!

Instituut voor een Summerschool. In een speciaal

In 2009 is een begin gemaakt met

programma werd de geschiedenis van de verpleging

de ontwikkeling van huismerk-

in de diverse landen met elkaar vergeleken.

producten voorzien van eigen opdruk. Zoals de ‘Tien geboden voor verplegenden’, opgesteld door Zuster Melk in 1931. Dit bleek een gouden vondst en er zijn in 2010 volop nieuwe items bijgekomen met opdrukken als ‘No nurses no future’, ‘Proud to be a nurse’ en artikelen met

10 december - TvZ Met een gepaste receptie nam hoofdredacteur mevrouw T. van de Pasch van ‘TvZ Tijdschrift voor verpleegkundigen’ afscheid in het Florence Nightingale Instituut. Bij deze gelegenheid kreeg zij als eerste een exemplaar van de glossy TONNY uitgereikt van haar collega’s.

de originele handtekening van Florence Nightingale. Naast particulieren hebben diverse

Doorkijkje 2011

(zorg)organisaties deze originele cadeautjes afgenomen als kerstof 12 mei-attentie. Inmiddels

Elke maand een huwelijk

heeft de museumwinkel van het

Weet u dat Het Witte Huis ook trouwlocatie is? Vanaf

Florence Nightingale Instituut

2011 staan onze deuren weer open voor koppels die

een groot schap gekregen voor

elkaar in een sfeervolle omgeving het ja-woord

de huismerkartikelen. Medio 2011 zijn de artikelen ook verkrijgbaar via onze webwinkel op www.fni.nl.

14

willen geven.

6 Marketing en communicatie

Het afgelopen jaar heeft het Florence Nightingale Instituut flink aan de weg getimmerd en was dit ook zichtbaar voor het publiek. Een aantal projecten en evenementen kwam in de fase dat er via media en andere kanalen aandacht voor gevraagd kon worden. Ook de communicatiemiddelen van het Instituut zijn vernieuwd en hebben een visuele oppepper gekregen.

No nurse no future-concept op European Nursing Congress Onder het motto ‘No nurses no

Stroomlijnen huisstijl De huisstijl van het Florence Nightingale Instituut is in 2010 gestroomlijnd. De basis van de huisstijl is teruggebracht tot een aantal herkenbare elementen en er is gekozen om de (historische) foto’s meer te laten spreken. De basiskleuren ossenbloedrood en okergeel zijn opgefrist en voor het kleurenpalet van de ondersteunende kleuren is een indeling gemaakt die aansluit

future’ vertoonde het Florence Nightingale Instituut bij de start van het European Nursing Congress begin oktober in Rotterdam een kort filmpje. Inmiddels is dit filmpje te

bij de aard van de boodschap. In 2010 zijn diverse uitingen in deze gestroomlijnde huisstijl ont-

bekijken via YouTube. Tijdens

wikkeld en geproduceerd.

het hele congres konden congresgangers voor informatie en items

Corporate brochure

met de opdruk ‘No nurses no future’

In september rolde een corporate brochure van de pers in twee uitvoeringen: Nederlandstalig

terecht in de goedbezochte

en Engelstalig (ter gelegenheid van het European Nursing Congress). De brochure heeft een hand-

stand van het Florence Nightingale

zaam A6-formaat en is uitgevoerd in de vernieuwde huisstijl.

Instituut.

Nieuwsbrief Ter gelegenheid van de nieuwe theatervoorstelling Zusters On Tour voor thuiszorgmedewerkers is de algemene nieuwsbrief van het Florence Nightingale Instituut verschenen als themanummer Zusters On Tour. De nieuwsbrief is verstuurd naar alle thuiszorgorganisaties, verpleeg- en verzorgingshuizen en naar Vrienden. Verder is de nieuwsbrief gebruikt in eigen stands en stands van derden.

15

www.zustersontour.nl Dit najaar werd de website www.zustersontour.nl gelanceerd, waar afdelingshoofden en teamleiders van zorgorganisaties waar Zusters On Tour is geweest, een handige toolbox vinden. In deze toolbox zitten handvatten waarmee ze de thema’s uit de voorstelling verder kunnen uitdiepen. De site bevat fragmenten uit de voorstellingen en algemene informatie over Zusters On

Volg ons op Twitter

Tour. Via de site kunnen deelnemers hun ervaringen met elkaar delen.

Sinds medio 2010 is het Florence

Huisstijl Stichting Zuster Vernède

Nightingale Instituut te volgen

Stichting Zusters Vernède, die wetenschappelijk onderzoek naar de geschiedenis van verpleging en

via Twitter: @fnizetten

verzorging stimuleert en mogelijk maakt, kreeg een eigen huisstijl, waarvan de basis huisstijl-

Om bekendheid aan het Twitter-

dragers zijn ontwikkeld.

account te geven, hebben we twee kaartjes voor het European Nursing Congress verloot. Deze zijn

Publiciteit rond evenementen

gewonnen door medewerkers van

Opening Zorgtrailer

Carint Thuiszorg.

Op 5 januari opende staatssecretaris Bussemaker van VWS de Zorgtrailer. Verslag hiervan heeft in landelijke dagbladen gestaan, waaronder Trouw en Nederlands Dagblad. NOS Headlines heeft via Radio 3 en internet melding gemaakt. Een filmpje is te zien via YouTube. Daarnaast is er berichtgeving geweest in de zorgvakbladen (o.m. ZorgVisie, Skipr, Nursing) en in onderwijsvakbladen.

Dag van de Verpleging - 12 mei De Dag van de Verpleging heeft veel (regionale) aandacht gekregen: Dagblad De Gelderlander plaatste een groot interview met Nannie Wiegman over de geschiedenis en huidige stand van zaken in het vak, waarbij een aantal (historische) foto’s uit de beeldbank van het FNI ter illustratie zijn gebruikt. Op de dag zelf was er aandacht op Radio Gelderland en een nieuwsitem over het hijsen van de Vlag van de Dag van de Verpleging op een lokale tv-zender. V&VN-magazine heeft een interview geplaatst met ‘Florence Nightingale’, in wiens huid Nannie Wiegman was gekropen voor deze gelegenheid. Daarnaast is het programma van 12 mei via diverse websites en lokale media gepubliceerd.

Vrienden hebben in dit Florence Nightingalejaar een speciale ansichtkaart ontvangen ter gelegenheid van de Dag van de Verpleging. Hiermee werden zij bedankt voor hun trouwe Vriendschap.

16

Herdenking 100e sterfdag Florence Nightingale - 13 augustus Op deze dag was er internationale aandacht voor Florence Nightingale. Regionale zender TVGelderland heeft een item hieraan besteed met beelden van het Instituut en een interview met Nannie Wiegman. Daarnaast heeft zij een interview gegeven voor een Belgische radiozender. Aan Vrienden en stakeholders is ter gelegenheid van de 100e sterfdag een speciale herdenkingsattentie gestuurd.

Première Zusters On Tour voor thuiszorg in regio Rijnmond De première van de nieuwe Zusters On Tourvoorstelling voor thuiszorgmedewerkers - op de Dag van de Thuiszorg - in Maassluis was een groot succes. Naast een aantal relaties van het Florence Nightingale Instituut en de acteurs, waren medewerkers van Careyn Thuiszorg uitgenodigd bij deze feestelijke gelegenheid. Voorafgaand aan de première heeft een artikel in het Algemeen Dagblad gestaan.

Museumdag Dagblad De Gelderlander plaatste een grote foto van bezoekers aan het Florence Nightingale Instituut op de Gelderse Museumdag.

Doorkijkje 2011 Waren wij in 2010 al te volgen via Twitter, in 2011 heeft het Florence Nightingale Instituut het gebruik van sociale media stevig opgepakt.

Met pagina’s op Facebook en LinkedIn en een eigen kanaal op YouTube kunnen wij onze ervaringen in tekst en in beeld met iedereen delen.

17

7 De organisatie

Vanwege afnemende subsidies was het Florence Nightingale Instituut genoodzaakt te bezuinigen op personele lasten. Tevens is de organisatie doorgelicht, waarna een efficiencyslag gemaakt

Bedrijfshulpverlening In de zomer stonden twee dagen in het teken van de training van

kon worden door het secretariaat te vervangen door een businesskantoor. Voor de organisatie van de projecten kwam een planner in dienst.

Op 1 januari 2011 waren de volgende medewerkers verbonden aan het Florence Nightingale

bedrijfshulpverleners. In geval van

Instituut:

nood moeten de medewerkers

•

Drs. Nannie Wiegman, directie

van het Florence Nightingale

•

Drs. Annique van Lier, marketing & communicatie

Instituut uiteraard eerste hulp

•

Drs. Marjolein Janssen, projecten

kunnen verlenen en alle bezoekers

•

Margot de Jong, planning projecten

snel en veilig naar buiten

•

Elke Wierenga, educatie projecten

begeleiden. Voor de meeste

•

Els Smeets, MA, educatie

medewerkers betekende dit een

•

Maria Meijer, financiële administratie

•

Thomas van der Ploeg, facilitaire zaken

dagje in de schoolbanken, waarin de theoretische kennis werd bijgespijkerd. De tweede dag werd in de praktijk geoefend. In menig medewerker bleek een semi-brandweerman of -vrouw te schuilen!

Vrijwilligers Vrijwilligers zijn erg belangrijk voor het Florence Nightingale Instituut. Op 1 januari 2011 waren 12 vrijwilligers werkzaam. Zij verrichten ondersteunende taken voor documentatie en bibliotheek, op facilitair gebied, ze bemensen de winkel en verzorgen publiekstaken. De vrijwilligers zijn minimaal een halve dag per week beschikbaar en vier keer per jaar vindt er een gezamenlijke bijeenkomst plaats om de werkzaamheden door te spreken en op elkaar af te stemmen.

18

8 Financiën

Het volledige financiële jaarverslag van het Florence Nightingale Instituut is aan te vragen via onze infomail (info@fni.nl). In deze uitgave wordt volstaan met de kerncijfers.

Het Florence Nightingale Instituut ontvangt een in vier jaar afbouwende projectsubsidie van het Ministerie van VWS. Met deze subsidie, in 2010 € 215.360,- moeten de kosten voor personeel en instandhouding van het Witte Huis in Zetten worden gedekt. Dit is in 2010 gerealiseerd. Een deel van de dekking van de overheadkosten komt daarnaast uit projecten door directe toerekening van kosten aan die projecten.

Het instituutsresultaat over 2010 bedraagt € 2.769,- negatief. Dit is als volgt samengesteld:

Opbrengsten • Projectsubsidie VWS • Eigen Ontvangsten Subsidies derden, bijdrage vrienden en opbrengst uitstaande gelden Activiteiten Educatie Activiteiten Facilitair

€ 215.360

251.357 43.390 34.677 329.424

Totale Opbrengsten

544.784

Uitgaven • Personeelskosten • Huisvestingskosten • Bureaukosten • Dekking tekort op projecten

160.470 217.718 87.182 82.183

Totale Uitgaven

547.553

Resultaat (verlies)

- 2.769

Dit resultaat is onttrokken aan de reserves.

Het verder afnemen van de projectsubsidies zal enerzijds opgevangen worden door sponsoring, giften en fondsenwerving, alsmede door het actiever vermarkten van diensten, waardoor de ‘eigen’ opbrengsten groeien. Anderzijds zal door groei van het aantal educatieve projecten de dekking van de kosten toenemen.

19

9 Besturen, Comité van Aanbeveling en Adviesraad

Stichting Florence Nightingale Instituut •

Vergaderen op een unieke locatie Bestuur en medewerkers van (zorg)organisaties en bedrijven willen steeds vaker samenkomen op bijzondere locaties buiten hun

‘Zichtbare Schakel’, ZonMw • • •

Mevrouw mr. A.A.C.(Lidy) Vlaskamp, secretaris - verpleegkundige, Mevrouw N.A. (Nicole) de Koning, MScN, lid - verpleegkundige, locatiemanager Leendert Meeshuis (Antroz) en projectvoorzitter Dementelcoach

•

De heer drs. T.A.M. (Tjeu) Verhagen, lid - directeur Hogeschool Arnhem Nijmegen, masterprogramma's GGM (gezondheid, gedrag en maatschappij)

buildingsarrangementen. Het Florence Nightingale Instituut krijgt

De heer drs. A.C. (Albert) Arp, penningmeester - Bestuursvoorzitter Beweging 3.0, manager beleid Nierstichting

eigen kantoorpanden of instellingen.

Variërend van heidagen tot team-

Mevrouw H. (Hanneke) Hillmann, voorzitter - verpleegkundige, voorzitter European Nursing Congress 2010, voorzitter adviescommissie ‘Preventiekracht dicht bij huis’ en

•

in toenemende mate de vraag om

De heer M.J.M.F. (Murk) Westerterp, MBA, lid - verpleegkundige, Westerterp Advies Organisatie

zulke bijeenkomsten te faciliteren.

Met een grote vergaderzaal en twee kleinere (vergader)ruimtes, een flexibel in te richten zolder met diverse ruimtes is het pand daar uitermate geschikt voor. Alle

Comité van Aanbeveling • • •

Prof. dr. J.H. (Herre) Kingma, voorzitter Raad van Bestuur, Medisch Spectrum Twente, Enschede

vergaderen daarmee tot een klein feestje. Juist de combinatie van

Prof. dr. E.S. Houwaart (Eddy), hoogleraar medische geschiedenis, Vrije Universiteit, Amsterdam en Universiteit Maastricht

ruimtes ademen de historie van de verpleging en maken het

Mevr. prof. dr. M.S.H.(Mia) Duynstee, hoogleraar Gezondheidswetenschappen, Universiteit Utrecht

•

goede vergaderfaciliteiten met

De heer P.J.M. (Peter) Koopman, gepensioneerd bestuurder GGZ, Bestuurslid Stichting Publicaties Verpleegkundigen en verzorgenden (SPVV), docent GGZ VS Utrecht

ontspanningsmogelijkheid, zoals

•

Drs. J. (Johan) Lambregts, Bureau Lambregts. Adviezen in de Gezondheidszorg, Rotterdam

een bezoek aan het museum of

•

Prof. dr. M.J. (Mart) van Lieburg, hoogleraar medische geschiedenis,

•

Prof. dr. P. (Paul) Schnabel, directeur Sociaal en Cultureel Planbureau, Den Haag

een wandel- of fietstocht door de Betuwe, maakt de locatie prettig en inspirerend. Ook voor de inwendige mens wordt gezorgd, met een aansluitende lunch of diner.

20

Erasmus Universiteit Rotterdam en Rijks Universiteit Groningen •

Mevr. mr. E. (Els) Veder-Smit, oud-staatssecretaris Volksgezondheid en Milieuhygiëne, oud-voorzitter Nationale Kruisvereniging, Leeuwarden

•

Drs. E. (Eelke) van der Veen, Tweede Kamerlid PVDA, Den Haag

•

Mevr. A.M. (Margo) Vliegenthart, oud-staatssecretaris Volksgezondheid,

•

Prof. dr. G. (Gerrit) van der Wal, Inspecteur Generaal van de Inspectie Volksgezondheid,

•

Drs. F.J.M. (Jos) Werner, voorzitter Eerste Kamer CDA Fractie

•

De heer H. (Hans) Wiegel, voorzitter Bestuur Zorgverzekeraars Nederland (ZN), Zeist

Welzijn en Sport, Kroonlid SER Den Haag

Stichting Zuster Vernède •

De heer D.G. (Dick) van Gaelen, Lid Raad van Toezicht Sherpa en van

•

De heer A. (Bert) de Jong, lid algemeen bestuur NVM, lid Stichting van Grabouw,

•

Mevrouw drs. N. (Nannie) Wiegman, secretaris - directeur Florence Nightingale Instituut

•

De heer E.M. (Erik) Willems, partner De Rendtmeesters B.V., Arnhem

Gezondheidscentrum Haarlemmermeer Voorzitter Stichting Het Lezersbal

Wetenschappelijke Adviesraad •

Prof. dr. M.T. (Theo) van Achterberg, hoogleraar Verplegingswetenschap, Nijmegen

•

Prof. dr. F.G. (Frank) Huisman, hoogleraar Medische Geschiedenis, Utrecht/Maastricht

•

Prof. dr. M.J. (Marjan) Schwegman, directeur Nederlands Instituut

•

Dr. R. (Rob) van der Sande, adviseur, lector Langdurige Zorg Hogeschool, Arnhem Nijmegen

voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), Amsterdam

21

10 Zij steunden ons

Ook het afgelopen jaar konden we rekenen op de financiële en materiële steun van fondsen, subsidiegevers en donateurs. Het feit dat ze ons hun vertrouwen hebben gegeven, stellen wij zeer op prijs. Trots en dankbaar noemen wij hier dan ook de namen van hen die ons in 2010 steunden: •

Bureau Lambregts. Adviezen in de Gezondheidszorg, Rotterdam

•

Gemeente Overbetuwe

Bijzondere sponsoring

•

Innovatiefonds Zorgverzekeraars

Soms krijgt het Florence Nightingale

•

kfHeinfonds

Instituut een bijzonder sponsor-

•

Landelijke Stichting Beheer Kruiswerk (LSBK)

aanbod. Zo schonk Bureau Lambregts • uit Rotterdam een mooie foto uit

M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting (inzake Maria Fonds)

•

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)

•

Mondriaan Foundation

•

PFZW (Pensioenfonds Zorg en Welzijn)

•

Provincie Gelderland

•

Stichting Bevordering Maatschappelijke Dienstverlening Rotterdam

•

Stichting Centrale Raad voor de Gezinsverzorging

sindsdien in de museumwinkel te

•

Stichting Gerard van Kleef

koop is.

•

Stichting Opleidingsinstelling GGZ-VS

•

Stichting Geschiedenis Thuiszorg Rotterdam

•

Stichting Instituut Gak

•

Stichting Onderzoek en Ontwikkeling Maatschappelijke gezondheidszorg (STOOM)

•

Thuiszorg Rivierenland

•

Thuiszorg Zuid Gelderland

•

VSB fonds.

1942 van ‘verpleegkundige voor het leven’ Gerda Kromwijk. Dankzij financiering door Bureau Lambregts konden we hiervan een ansichtkaart laten maken die we op 12 mei aan alle Vrienden stuurden en die

Met een speciaal woord van dank aan de ruim 300 donateurs van het Florence Nightingale Instituut!

22

23

Colofon Tekstbijdragen Florence Nightingale Instituut: Nannie Wiegman, Annique van Lier.

Vormgeving / Lay out: Store of Images, Culemborg.

Adres: Florence Nightingale Instituut, Stationsstraat 27, 6671 AW Zetten T 0488 47 33 90, www.fni.nl @fnizetten

www.facebook.com/FlorenceNightingaleInstituut

Florence Nightingale Instituut

24

Jaarverslag 2010