Σχηματισμός χαρτοφυλακίου με χρήση Excel. Θεωρία και πράξη Γκούμας Στράτος. Πτυχιούχος Οικονομολόγος. MSc ‘Εφαρμοσμένη Οικονομική και Χρηματοοικονομική (Ε.Κ.Π.Α./ Τμήμα Οικονομικών)’ e-mail: s_4goum@yahoo.com, My Blog
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ- ΘΕΩΡΙΑ
Αρχίζοντας την ανάλυση μας θα πρέπει πρωτίστως να ορίσουμε μερικές έννοιες. Με τον ορισμό χαρτοφυλάκιο (portfolio) εννοούμε ένα καλάθι από επενδυτικές τοποθετήσεις, όπως μετοχές, ομόλογα, δείκτες, μετρητά, καταθέσεις (όψεως, προθεσμίας κτλ), αμοιβαία κεφάλαια, έντοκα γραμμάτια δημοσίου κτλ. Ο λόγος που καταρτίζουμε ένα χαρτοφυλάκιο είναι κυρίως η διασπορά του κίνδυνου. Όπως γνωρίζουμε, οι χρηματαγορές και τα χρηματοοικονομικά προϊόντα διακατέχονται από κίνδυνο, δηλαδή υπάρχει αβεβαιότητα για τα μελλοντικά γεγονότα με αποτέλεσμα να μην είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε επ’ ακριβώς την εξέλιξη των αποδόσεων. Με τη χρήση ενός χαρτοφυλακίου διασπάται αυτή η αβεβαιότητα (κίνδυνος) και ελαχιστοποιείται όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα. Ένα παράδειγμα θα βοηθήσει στην κατανόηση του κίνδυνου. Υποθέτουμε ότι αγοράζουμε μια μετοχή μιας συγκεκριμένης εταιρίας. Η απόδοση της μετοχής και η διακύμανσή της, ορίζει και το πιθανό κέρδος/ ζημιάς που μπορούμε να έχουμε. Το συνολικό δηλαδή όφελός μας εξαρτάται από την απόδοση αυτής της μετοχής. Αν όμως επιλέξουμε 20 μετοχές τότε το συνολικό μας όφελος θα εξαρτάται από τις αποδόσεις αυτών των 20 μετοχών. Κάποιες από αυτές μπορεί να έχουν απώλειες ενώ κάποιες άλλες κέρδη, άρα υπάρχει μια σχετική ισορροπία στη συνολική απόδοση και στο συνολικό μας όφελος. Με αυτό τον τρόπο περιορίζουμε την πιθανότητα να έχουμε μεγάλο ύψος ζημιών, καθορίζουμε δηλαδή, κατά κάποιο τρόπο, ένα κατώφλι για τη μέγιστη απώλεια που μπορεί να υπάρξει, το οποίο είναι επιθυμητό από κάθε επενδύτη. Να αναφέρουμε βεβαίως ότι η μέγιστη ζημιά είναι να χάσουμε το συνολικό κεφάλαιο που έχει επενδυθεί, το οποίο κανείς επενδυτής δεν θα το επιθυμούσε. Γι΄αυτό το λόγο υπάρχουν διαδικασίες και τεχνικές ώστε να μην φτάσουμε ποτέ ή σχεδόν ποτέ σε αυτό το σημείο. Με τη χρήση λοιπόν ενός καλά διαρθρωμένου χαρτοφυλακίου είμαστε σε θέση να εξαλείψουμε, σχεδόν πλήρως, το συστηματικό κίνδυνο. Ο συστηματικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος που προέρχεται από την αγορά, τις κεφαλαιαγορές και τις χρηματαγορές, δηλαδή τα χρηματιστήρια, τις οικονομίες των χώρων, τις τράπεζες