Wereldreis november 2010

Maandelijkse lesbrief voor de basisschool bij de Wereldkalender van 11.11.11 ISSN : 1375-2219 - 23ste jaargang, nummer 9

Zicht op Brussel. De Zuidertoren (links) is tot nu toe het hoogste torengebouw van het land, maar dat verzinkt in het niets vergeleken met de torens die in Dubai gebouwd worden. Mistig weer is dan wel minder uitzonderlijk in onze streken.

november 2010

Verenigde Arabische Emiraten Thema : Stad

Nieuws uit Studio Globo Campagne Welzijnszorg

Werk armoede weg Of het nu als dierenarts, als telefoniste of in de horeca is, heel wat mensen gaan met hun talenten aan de slag. Gelukkig maar, want een job geeft zin aan je bestaan, het structureert de tijd en zorgt voor heel wat sociale contacten. Bovendien is betaalde arbeid de beste manier om uit de armoede te blijven of te geraken. In 2009, het eerste jaar van de campagne ‘Werk armoede weg’, maakte Welzijnszorg al duidelijk dat het wel om wáárdig werk moet gaan, tegen een degelijk loon. Heel wat mensen vallen echter uit de boot: leeftijd, geslacht, diploma en afkomst zorgen voor achterstelling bij de zoektocht naar een geschikte job. En wie langdurig werkloos is, verzeilt gegarandeerd in armoede.

De campagne van 2010 legt de focus op een aantal specifieke drempels van onze arbeidsmarkt. Iedere werknemer, ongeacht leeftijd, geslacht of huidskleur, verdient een kans op de arbeidsmarkt. Mensen van een andere afkomst vinden er echter moeilijk hun weg. Ze maken minder kans op een sollicitatiegesprek en dus op werk, zelfs als een geschikt diploma en de juiste vaardigheden kunnen voorleggen.

Ook jij kan armoede uitsluiten Samen met Studio Globo en Spoor ZeS werkt Welzijnszorg jaarlijks een speels en belevend project voor de basisschool uit over de armoedeproblematiek. Samen werkt het is een eigenzinnige vertaling van het campagnethema op kindermaat. Kinderen die in armoede leven of op de één of andere manier met uitsluiting te maken krijgen, kunnen zich herkennen in het verhaal van Robby en zijn vriendjes. Kinderen die niet in armoede leven, kunnen hun kijk op de wereld verruimen.

Er werd ook een aanbod voor het kleuteronderwijs opgenomen. De kleuterschool is immers een een eerste belangrijke plaats om de cirkel van armoede te doorbreken. Samen werkt het bestaat uit een overzichtelijke handleiding voor de leerkracht, aantrekkelijk werkmateriaal voor elke leerling, een cd met tekeningen en twe liedjes en een set van vijf tekeningen in kleur op A3-formaat. Het verhaal van Robby, Fatima, Jeroen en Lena vormt de rode draad doorheen het project.

Met kleuters en kinderen rond armoede werken, is niet evident. Tohc is het belangrijk dat ook jonge kinderen zich bewust worden van armoede en zich leren inleven in deze, voor velen, ongekende wereld. We geloven dat dit kan helpen om sociale uitsluiting tegen te gaan.

Meer info over Welzijnszorg en de diverse onderwijsmaterialen vind je op www.welzijnszorg.be.

BUREAUKALENDER Een prachtige, handige kalender met veel extra’s.

• 52 panoramische kleurenfoto’s.

• Per week 1 foto & quote • Handig wekelijks calendarium.

• Peter’s wereldkaart.

• Jaaroverzicht.

• Informatie over feestdagen en festivals wereldwijd.

Ideaal voor in de klas, op bureau of thuis.

Afmeting: 21 cm x 11 cm. 128 pagina’s.

Leerkracht aan het woord beer in verschillende leerdomeinen aandacht te geven aan mondiale aspecten.

Heel dikwijls gebruik ik daarbij foto’s van de wereldkalender.

Ik houd alle foto’s van de voorbije jaren bij. Op de duur kan je uit een heel rijk fotoarchief putten.

Ik vind dat een echte aanrader.

Greet De Bock staat in het zesde leerjaar van de Sint Catharinaschool in het landelijke Sinaai-Waas.

Ze is een grote fan van Wereldreis en was zelfs ooit medewerkster. We komen aan op een kille en druilerige donderdag in september. Maar krijgen een verhaal vol warmte te horen.

Wat betekent het om in een cultureel heel homogene klas aandacht te geven aan mondiaal en intercultureel leren?

Toen ik deze maand de foto van de wereldkalender in de klas liet zien – zwarte kinderen die spelen onder het opspattende water aan de malecon in Havanna – en vroeg of deze foto in ons land was genomen, waren mijn kinderen overtuigd dat dit zeker niet kon. De kinderen die er op stonden waren zwart! Die konden toch nooit in ons land wonen. Deze anekdote vormt een mooie illustratie bij het feit dat de wereld voor mijn kinderen nog niet zo multicultureel gezien wordt, zoals ze op veel andere plaatsen is. Ik moet de wereld in de klas brengen. De wereldkalender van 11.11.11 en Wereldreis vormen daarbij een hele grote hulp.

Het is belangrijk om bij de kinderen de aandacht voor mensen uit andere culturen aan te wakkeren. Volgend schooljaar gaan zij naar de middelbare school, weg uit hun beschermd milieu. Ze worden dan geconfronteerd met een werkelijkheid die veel gekleurder en meer divers is. Ik wil hen sterker maken om daar op een goede manier mee om te gaan.

Op welke manier breng jij die wereld in de klas?

Zeker niet alleen in WO-thema’s. Ik pro-

We beginnen nu bijvoorbeeld aan het thema wereldgodsdiensten. Heel wat maak ik zichtbaar met behulp van de foto’s. Maar ook in de wiskundeles zitten kansen: ik maak het begrip spiegeling duidelijk aan de hand van een foto waarop een spiegeling van een oase in de woestijn te zien is. In de taalles werk je even goed (misschien zelfs beter, want levensechter) met een artikel over het Zuiden dan met een tekst uit het taalboek. Ik wil niet te veel in hokjes denken of met een methode werken, maar eerder vertrekken van wat er leeft in en rondom de klas.

Op die manier kleuren heel wat activiteiten spontaan mondiaal en intercultureel. Ik probeer de kinderen te stimuleren om zelf op zoek te gaan in boeken, op internet. Ze ontdekken dat de wereld groter is dan ons dorp. Het is belangrijk dat zij zichzelf leren zien als een deeltje van de wereld en niet als het middelpunt. We praten toch zo snel over wij… en de rest, terwijl het zoveel rijker is om betrokken te kijken naar de wereld.

Kinderen horen ook graag verhalen. Als ik op mijn vertelstoel zit, weten ze dat er een verhaal aankomt. Een verhaal prikkelt de nieuwsgierigheid en helpt om meer belangstelling te krijgen voor het leven van andere mensen. Je komt een beetje thuis in een andere leefwereld. Ik werk graag met het verhaal dat elke maand in Wereldreis staat.

Het opent een nieuwe wereld waarin de kinderen zichzelf in herkennen. Die herkenning is belangrijk. De andere wereld wordt minder vreemd als je kan zeggen: “Dat heb ik ook al eens meegemaakt”.

Het blijft daarbij veel aandacht vragen om – ook zelf – niet in de val van de stereotypen

te trappen. Dat gebeurt veel sneller dan je beseft.

Slaag je er in om de wereld ‘live’ in de klas te brengen?

Ondanks mijn belangstelling voor de wereld ben ik een huismus. Maar ik heb een collega die heel wat gereisd heeft. Hij komt geregeld over zijn ervaringen vertellen in onze klas als het over een land gaat dat hij heeft bezocht.

Soms komt er een getuige uit het Zuiden de klas binnen tijdens de campagneperiode van Broederlijk Delen.

Het is heel kansrijk als de initiatieven vanuit de kinderen zelf of vanuit hun omgeving komen. Op zulke kansen tracht ik altijd in te gaan. Vorig jaar ging een mama-journaliste mee met een actie naar Congo. Dat is actualiteit die heel concreet leeft in de klas. Op een andere keer kwam er een oom van een kind in de klas die boeddhist is. Zelf kan je nooit zo doorleefd vertellen. Ik probeer aandacht te hebben voor de actualiteit. Zo komt er deze avond een interview op tv met de dochter van Che Guevara. Net nu de wereldkalender ook over Cuba gaat. Dat programma neem ik zeker op om het met de klas te bekijken.

Waarom vind jij mondiaal en intercultureel leren zo belangrijk?

Ik ben gelovig en ik geloof dat de liefde en de vrijheid als waarden bovenaan staan. Ik ben er van overtuigd dat we moeten trachten in liefde en vrijheid samen te leven. Je mag je vrijheid nooit verliezen, ze nooit laten afnemen. En je mag anderen nooit hun vrijheid ontnemen. Dan heb ik het natuurlijk over iets heel anders dan over de vrijheid om je goesting te doen. De liefde heb je nodig om met elkaar samen te leven. Zowel in de klas als op wereldvlak zijn deze waarden belangrijk om respectvol met iedereen om te gaan. Ik hoop ze over te brengen naar de kinderen. Mondiaal en intercultureel leren helpen mij daarbij.

Wil je –net als Greet– een rijk, mondiaal archief waar je kan uit putten?

Kijk eens op www.studioglobo.be/wereldreis en klik ‘archief’ aan. Dat is alvast een goed begin.

voorwoord

INHOUD

Beste lezer, het gebeurt niet zo vaak dat we met Wereldreis de stad intrekken. Nochtans woont meer dan 50% van de wereldbevolking in steden. In de media, maar ook bij de man in de straat, wordt de stad vaak in een adem genoemd met problemen. Dat er op plaatsen waar veel mensen dicht op elkaar wonen regelmatig moeilijkheden zijn, is niet zo verwonderlijk. Nochtans bieden steden zoveel meer. Het zijn plaatsen van dynamiek en creativiteit, van ontmoeting ook, ondanks de anonimiteit die er ook kan heersen, plaatsen van diversiteit, van schitterende architectuur…

We nodigen je graag uit om met je leerlingen stil te staan bij hun ideeën over het leven in de stad? Kijken zij verder dan wat de clichés ons vertellen?

Er zijn ook andere clichés. Die van de fantastische bouwwerken in Dubai bijvoorbeeld. Het lijken wel sprookjes. Het ene hoogterecord na het andere werd er de voorbije jaren verpulverd. Maar kennen we het verhaal achter die luxe? Ook daarvoor kan je bij Wereldreis terecht!

J.D.

colofon

Campagne Welzijnszorg : werk armoede weg!............................................... 2 Bureaukalender 11.11.11 ................... 2 Voorwoord ....................................3 Wereldreisinfo Landeninfo Verenigde Arabische Emiraten...................................4 Heb je al gehoord van ... parelvissers ? ............................4 Foto-info..................................5 Thema-info : Stad ......................5 Reiswoordenschat ......................5 Wereldreistips en werkbladen Eerste graad...........................6-8 Wat hoort bij een stad ?...............7 Mijn droom-stad in de wolken .......8 Tweede graad........................ 9-11 Brief van Lien.......................... 10 De hoogste torens .................... 11 Derde graad.........................12-17 Webtips.................................. 13 Voer voor boekenwurmen........... 13 Een sprookje of een nachtmerrie ? ..................... 14-15 Dat vind je in de stad Dubai ....... 16 Vier grote voordelen van wonen in de stad ............................. 17 Tekening van de kalenderfoto..... 18 Leerkracht aan het woord : Greet De Bock............................... 19 Spiegelfoto.................................. 20

Wereldreis is een uitgave van Studio Globo v.z.w. © 2010 Wereldreis, Studio Globo, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel, fax: 02 502 81 01 Website : www.studioglobo.be/wereldreis Abonnement : 10 nummers + affichekrant 11.11.11 voor € 16 - Abonnementen lopen per schooljaar of per kalenderjaar en worden automatisch verlengd. Andere formules : zie website. Wijzigingen aan de abonnementen kunnen gevraagd worden schriftelijk, via fax of via mail tot één maand voor het aflopen van het abonnement.

- Losse nummers zijn verkrijgbaar voor € 1,60 + verzendingskost Bankrekening : 068-2352505-88 Administratie : Studio Globo, T 02 520 05 30, E wereldreis@studioglobo.be Redactie : Jan Debonnet en Helga Vande Voorde, T 02 526 10 92, E helga.vandevoorde@studioglobo.be Aan dit nummer werkten mee : Katelijne Hermans (verhaal), Stijn Van Assche, Emilie De Block, Khadija Zamouri, Frans Meul, Bob De Pooter, Jos Verhulst (tekeningen), Marc Vermeiren (vormgeving) Foto’s cover: kalenderfoto: Steve Crisp; spiegelfoto: Isidro López (www.flickr.com); p. 19: Bob De Pooter Verantwoordelijke uitgever : Piet Spanhove, Otletstraat 28/11, 1070 Brussel Overname voor niet-commercieel gebruik in het onderwijs en zonder afgeleide werken is toegelaten mits naamvermelding Wereldreis is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier Deze uitgave kwam tot stand i.s.m. de Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging‑11.11.11 v.z.w. en met de steun van de Belgische ontwikkelingssamenwerking

Wereldreis - 2010/9 - 3

Verenigde Arabische Emiraten LANDENINFO Ligging, landschap en klimaat De Verenigde Arabische Emiraten of VAE groeperen zeven emiraten aan de Perzische Golf, waarvan de grootste, de bekendste en de rijkste Abu Dhabi en Dubai zijn. Samen beslaan zij een oppervlakte van 83 600 km², voornamelijk zandwoestijn. In de zomer kan de temperatuur oplopen tot boven de 50 °C, de rest van het jaar schommelt de thermometer tussen de 20 en de 35 graden.

Geschiedenis en politiek De Verenigde Arabische Emiraten zijn een jonge staat, die pas onafhankelijk is geworden in 1971. Voordien leverden de stammen eeuwenlang slag tegen elkaar en probeerden zij hun inkomsten te verhogen door voorbijvarende schepen aan te vallen. De streek heette dan ook “de Piratenkust”, tot zij in het begin van de 19de eeuw onder Brits protectoraat kwam te staan en vanaf dan de “Verdragsstaten” werd genoemd.

In de VAE loopt het politieke leven heel anders dan in West-Europa. Verkiezingen zijn een heel recent fenomeen.

Pas in 2006 heeft een kiescollege van 6 700 ‘wijzen’ voor het eerst twintig parlementsleden verkozen ; de andere

twintig worden aangewezen door de koninklijke families. Negen van de veertig parlementsleden zijn vrouwen. Het parlement heeft alleen een raadgevende functie. Politieke partijen bestaan niet.

Het zijn de emirs en hun regeringen die de echte beslissingen nemen.

Bevolking In de VAE wonen 8,2 miljoen mensen, 83,5 % van hen zijn (vooral mannelijke) migranten, zoals Filippijnse bouwvakkers en Belgische ingenieurs, Egyptische leerkrachten en Russische winkeliers, Libanese hoteliers en Indiase kindermeisjes.

De inwoners met de nationaliteit van de VAE zijn zo goed als allemaal moslim.

HDI : met 0,903 staan de VAE op de 35ste plaats in de wereld.

Economie Eeuwenlang waren de inwoners van de VAE dromedarisdrijvers en parelduikers, dadelboeren en vissers. Sinds de ontginning van de oliebronnen draait de economie vooral rond olie en gas. Maar omdat de olievoorraden niet onuitputtelijk zijn, proberen de machthebbers de economie te diversifiëren. Zo zijn er petrochemische bedrijven en hotels, en zelfs bloemkwekerijen die ontzilt zeewater gebruiken om hun planten te doen groeien.

Munt : dirham, AED 1 = 0,2016 euro.

HEB JE AL GEHOORD VAN … parelvissers ?

Bijna 3 000 jaar lang zijn mannen uit de streek het water van de Perzische Golf ingedoken op zoek naar oesters en parels. Van mei tot september voeren honderden houten sloepen de havens uit en vertrokken de zeelui naar de oesterbanken ver buiten de kust. De oesters gedijden goed in het ondiepe, warme water. En als een zandkorreltje per ongeluk hun schelp binnenspoelde en hun mantel beschadigde, kapselden zij de indringer in met laagjes parelmoer.

Zo werd een parel geboren.

Duikers met speciale neusknijpers in zeeschildpaddenbeen speurden van ’s ochtends tot ’s avonds in het water naar ‘het witte goud’, de belangrijkste bron van inkomsten van de streek. Ontelbare oesters werden bovengehaald en open gestoken, in de hoop op kostbare parels.

Veel duikers werden na een tijdje doof door de drukverschillen en doofheid werd zo’n beetje het bewijs van grote duikerskunde. In werkelijkheid waren de dove duikers vaak arme stakkers, die diep in de schulden zaten en hun gezondheid verknoeiden om te overleven.

De kostbare parels werden uitgevoerd naar India en West-Europa en vonden hun eindbestemming in kronen, tiara’s en halskettingen van keizers en koningen. De Wereldreis - 2010/9 - Wereldreisinfo - 4

prijs van de parels varieerde naargelang de kleur, de grootte, de glans en de vorm.

Pas toen Japanners er in de jaren dertig in slaagden om industriële oesterkwekerijen op te zetten en welbewust korreltjes zand in de oesterbuiken plantten, ging de parelvangst in de Golf langzaam achteruit.

De natuurlijke oesteroogst kon niet op tegen de grote bedrijven.

Maar precies in die periode begonnen ook de eerste olieboringen in de streek.

De rijke eigenaars van de boten en de parelhandelaars recycleerden zich in de olie-industrie en sommige afstammelingen van de oude rijke klasse zijn nu nog de heersers in de VAE. Het witte (parel)goud heeft plaats gemaakt voor het zwarte (olie)goud.

Foto-info Als fotograaf Steve Crisp in november 2007 door zijn raam op de twaalfde verdieping kijkt, ziet hij voor één keer geen lange files en hoge flatgebouwen onder zich in Dubai, maar een ondoordringbare, dikke mistlaag. Hij haast zich naar het dak boven de 54ste verdieping van zijn woonblok en staat zo boven de wolken. Rond hem ziet alles blauw, beneden zich kan hij in de mist alleen de toppen van de hoogste buildings ontwaren en de kranen die in 2007 in de Verenigde Arabische Emiraten nog dag en nacht aan het werk zijn.

Grote delen van het land zijn één reusachtige bouwwerf, waar tienduizenden mensen aan de slag zijn. De economische crisis heeft in de herfst van 2007 nog niet echt toegeslagen in Dubai, dat gebeurt pas vele maanden later.

Mist is hoogst zeldzaam in Dubai, blauwe hemels ook. Meestal is alles grijs en heet. In de zomer loopt de temperatuur soms op tot vijftig graden, in de winter is 25 graden ‘koud’. Het stof van de vele werven en de vochtige warmte veroorzaken bijna permanent grijze nevellagen.

Regenen doet het hoogst zelden in de Verenigde Arabische Emiraten, maar als het water uit de hemel valt, kolkt het al snel door de straten. De rioleringen slikken al dat water niet, de huizen zijn niet voorzien op bakken water dat overal doorheen sijpelt, sommige scholen blijven dicht, lager gelegen wijken overstromen en de verkeerschaos wordt in een mum van tijd onoverzichtelijk.

In de woestijn verdrinken soms mensen in modderstromen of plots opwellende

riviertjes en overal schieten groene plantjes uit het woestijnzand en blijven meertjes achter, voor even toch.

Maar als fotograaf Crisp zijn foto wil schieten, is er van regen geen sprake, wel van hoogst zeldzame mist. En dus moet hij razendsnel zijn om dit zeer ongewone beeld vast te leggen en zijn vondst de wereld in te sturen.

grasstroken en bloemenperken met dansende fonteinen aangelegd, overal worden de modernste bevloeiingstechnieken uitgetest, kilometers tuinslang met sproeigaten lopen van boom tot boom, hypermoderne boerderijen proberen tomaten te telen en de oude dadelplantages leveren nog altijd de (bijna) beste vruchten ter wereld.

Tegelijk wint de stad terrein op de zee en zijn verscheidene kunstmatige eilanden gepland, gigantische woon- en werkprojecten in de vorm van palmbomen of een wereldkaart. Belgische baggerbedrijven hebben een deel van de miljardenopdracht in de wacht gesleept, maar door de economische crisis staan de graafwerken op een klein pitje.

Amper vijftig jaar geleden zeulden de emirs uit de regio hun geld in grote koffers rond, nu krioelt het in de VAE van de banken en financiële instellingen. Natuurlijk is het zand niet overal verdreven ; heel wat rijke inwoners van de Emiraten en westerse migranten trekken geregeld het binnenland in om te zandskiën, met een jeep de duinen op en af te racen of te kamperen … indien gewenst in een luxueuze tent met airconditioning waar de dromedaris voor de deur staat te kauwen.

THEMA-INFO : STAD Steden als Abu Dhabi en Dubai behoren tot de snelst groeiende metropolen ter wereld ; op een paar tientallen jaren tijd veranderden zij van kleine, deels lemen nederzettingen in hypermoderne wereldsteden. De aardolie lokte honderdduizenden buitenlandse werknemers, de chique hotels trekken elk jaar tienduizenden toeristen aan.

Ruim vier op vijf inwoners van de VAE leven in een stad. Aan de kreken van Dubai bouwen timmerlui nog houten sloepen zoals honderden jaren geleden, maar de traditionele dhows moeten de aanlegsteigers wel delen met luxueuze jachten.

Aan de rand van de stad grazen geiten op zanderige vuilnisbelten en de strijd tegen de oprukkende woestijn houdt nooit op. In de grote steden zijn enorme Wereldreis - 2010/9 - Wereldreisinfo - 5

REISWOORDENSCHAT agglomeratie : ‘samenklontering’, stad met zijn voorsteden. bbp : bruto binnenlands product, waarde van alle geproduceerde goederen en diensten. dhow : Arabische zeilboot met latijnzeil. metropool = wereldstad : zeer grote stad omringd door grote verstedelijkte gebieden.

Eerste graad Hoogbouw In de stad heb je vaak hoge gebouwen : kantoorgebouwen, klokkentorens, flatgebouwen.

eindtermen en lesdoelen Muzische vorming 1.4 Plezier en voldoening vinden in het beeldend vormgeven en genieten van wat beeldend is vormgegeven ; 1.5 beeldende problemen oplossen, technieken toepassen en gereedschappen en materialen hanteren om beeldend vorm te geven op een manier die hen voldoet ; 4.1 genieten van lichaamstaal, beweging en dans ; 4.3 samenwerken met anderen om een eenvoudig dansverloop op te bouwen.

Laat de leerlingen verwoorden wat het verschil is tussen hoog en laag wonen. “Welke voordelen biedt het wonen in de hoogte?” Weinig plaats nodig, mooi uitzicht, stilte, geen wateroverlast, grote gemeenschappelijke tuin, veel speelkameraadjes dichtbij, mogelijk winkels, kantoren, school, ontmoetingsruimte … “Zijn er ook nadelen ?” Lift of trappen nodig, hoogtevrees, wind …

De hoogste toren van heel de wereld staat in Dubai.

Nederlands Spreken over voorstellingen en situaties uit de fantasie.

Wereldoriëntatie 1.11 De weerselementen op een bepaald moment beschrijven ; 6.7 in de realiteit een landelijke en stedelijke omgeving herkennen en van elkaar onderscheiden ; 6.9 aspecten van het dagelijks leven in een land van een ander cultuurgebied vergelijken met het eigen leven.

VERKENNING BIJ DE FOTO Bekijk samen met de leerlingen de foto.

Laat hen fantaseren over wat zij zien : zee, wolken, huizen, torens …

Is het een stad in de wolken ? Of wolken (mist) in de stad ?

Heel lage wolken noemen wij mist.

WAT IS EEN STAD ?

Ga met de leerlingen verder in op het gegeven ‘stad’.

Wat is het verschil tussen stad en platteland ? Afhankelijk van waar je school is gelegen, ga je vergelijken met de eigen leefwereld. Misschien kwam je met je klas van een plattelandsschool al eens op uitstap in een stad of ging je met je stadsschool op boerderijklassen ? Zoniet vertrek je vanuit foto’s (gemakkelijk te vinden via Google → Afbeeldingen).

De kinderen kleuren op werkblad A de afbeeldingen die passen bij de stad en vullen aan.

Maak er een grote stadscollage van.

Beluister, zing en speel samen “Deze vuist op deze vuist” en kijk hoe hoog jullie toren kan komen. www.kinderliedjes.info/html/alfabetisch/liedjesD/deze.vuist. op.deze.vuist.htm www.peuterplace.nl/kinderliedjes.htm www.youtube.com/watch?v=aO0g008qAzY

Welke stad droom jij ?

“Droom jij, net als de sjeiks, van een stad met hoge torens en luxe ? Of kies je voor een leefbare stad met veel groen ?

Teken jouw droom-stad in de wolken op werkblad B.” Als voorbeeld kun je vertrekken vanuit de foto van het ‘zeilboot-hotel’, de Burj al Arab (zie Webtips).

Een sprookje Vertel het verhaal van “Jaap en de bonenstaak”. Dat kun je vinden op het internet, bv. www.beleven.org/verhaal/ jaap_en_de_bonestaak. De bonenstaak kan worden vergeleken met de hoge wolkenkrabbers in Dubai.

Wereldreis - 2010/9 - Wereldreistips - 6

Wat hoort bij een stad ?

Kleur wat bij de stad hoort.

Kun je zelf nog iets verzinnen dat bij de stad past ? Teken en kleur.

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad A - 7

Mijn droom-stad in de wolken

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad B - 8

Tweede graad bij de brief van lien Lees samen de brief van Lien (werkblad C).

Laat ofwel de kinderen lezen of lees hem voor.

Bespreek daarna met hen de brief.

“Wie is Victor ?

Waar woont Victor nu ? Is hij afkomstig van Dubai ?

Wat vertelt Victor aan Lien ?

Waarom duimt Lien voor Victor ?”

DE HOOGSTE TORENS VAN DE WERELD Zoals te zien is op de foto en zoals Lien schrijft in haar brief, zijn er heel wat hoge gebouwen in Dubai. De hoogste toren van de wereld (828 m) bevindt zich in Dubai. Er komen heel wat bedrijven en mensen zich vestigen in de stad en die moeten allemaal ergens kunnen werken en wonen. Bovendien is er niet veel plaats in het centrum van een stad, dus bouwt men in de hoogte. We noemen deze torens ook wolkenkrabbers. Weten de leerlingen waarom ?

Schattingsoefening Misschien zijn er wel ‘torens’, hoge gebouwen of masten in de omgeving, kijk even na hoe hoog deze zijn. Kun je helemaal naar boven ?

Een leuke oefening is om met de kinderen de lengte van de (hoogste drie) torens af te stappen.

Een andere oefening als je niet naar buiten kunt, is om de torens te tekenen op werkblad D. Eén van de torens mogen zij afmeten met een lat, bij de andere krijgen zij alleen de lengte en moeten zij eerst schatten hoe groot de torens dan zijn en die op schaal tekenen. Wie zit er het dichtste bij ?

Doorheen de geschiedenis wilden mensen steeds hoger bouwen. Ga op zoek naar de hoogste torens van de wereld.

• De hoogste toren in België is de ‘Zuidertoren’ of ‘Pensioentoren’ in Brussel, 150 m hoog.

• In Frankrijk is de Parijse Eiffeltoren 317 m hoog.

• Het Shanghai World Financial Center in China meet 492 m.

• De Tapei 101 in Taiwan reikt tot 508 m.

Torens ontwerpen Als men een toren ontwerpt, wil men die niet alleen zo hoog mogelijk maken, maar ook mooi en indrukwekkend. Toon de kinderen foto’s van torens (zie Webtips) en laat hen zelf een toren ontwerpen.

en waarom zij dat denken ?

- Schrijf op het ene einde van het bord “stad” en op het andere “platteland”. Plaats de zaken die de leerlingen aanbrachten aan de juiste kant.

- “Welke van onderstaande woorden horen duidelijk thuis bij de stad, welke horen zeker thuis op het platteland ?

Sommige horen bij beide uitersten of tussenin, schrijf ze in het midden. * uitlaatgassen * pesticiden * de tram en de metro * de Lijn-, MIVB- of TEC-bus * auto’s in de file * een supermarkt * een boer * een kantoorbediende * koeien * vogels * lawaai * een speelplein * een park * een bos * een huis met een tuin * een hoge toren* huizen staan dicht bij elkaar * huizen staan ver van elkaar * een ondergrondse parkeergarage * een universiteit.”

Ten slotte benoem je ook de wereldstad of miljoenenstad (een stad waar veel mensen samenwonen en waar veel belangrijke organisaties of bedrijven zijn gevestigd). “Wie kan een voorbeeld geven van een wereldstad ?” New York, Parijs, Londen, Tokio ...

Plattegrond Als je nieuw bent in een stad of dorp, kun je gemakkelijk verdwalen of je weg kwijt raken. Op een plattegrond zie je meteen waar alles gelegen is (verwijs misschien naar Man Bijt Hond). “Kunnen jullie samen een plattegrond tekenen van de buurt waarin de school ligt ?”

De favoriete plek “Wat is jouw favoriete plekje in de eigen gemeente ?

Waar zou jij later graag wonen ?”

STAD EN PLATTELAND - Vraag de leerlingen of zij in een stad of een dorp wonen Wereldreis - 2010/9 - Wereldreistips - 9

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad C - 10

De hoogste torens Het hoogste gebouw ter wereld is de Burj Khalifa in Dubai (ĂŠĂŠn van de Verenigde Arabische Emiraten).

Ken je nog andere torengebouwen ? Teken ze ernaast op de juiste schaal. Bereken de breukschaal.

Schaal

100m

of 1 / . . . . . .

900 m

800 m

700 m

600 m

500 m

400 m

300 m

200 m

100 m

0m

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad D - 11

Derde graad eindtermen wereldoriëntatie 1.19 Illustreren hoe mensen … omgaan met het milieu en dat aan een milieuprobleem vaak tegengestelde belangen ten grondslag liggen ; 4.3 met een zelf gekozen voorbeeld het nut en het belang aangeven van een collectieve voorziening, waarvoor de overheid zorg draagt ; 4.4 illustreren dat welvaart zowel over de verschillende landen in de wereld als in België ongelijk verdeeld is ; 4.8 illustreren dat verschillende sociale en culturele groepen verschillende waarden en normen hebben ; 5.9 tonen belangstelling voor het verleden, heden en de toekomst, hier en elders ; 6.3bis begrippen zoals wijk, gehucht, dorp, deelgemeente, fusiegemeente, stad ... in de juiste context gebruiken.

en voorzieningen en 3) bevolking, door telkens met een bepaalde kleur te onderlijnen. Vergelijken zij de stad Dubai met een bekende stad hier, dan zullen er zeker overeenkomsten, maar ook verschillen opvallen. Dat kan te maken hebben met de grootte van de stad, maar ook met de omgeving, de rijkdom, de cultuur.

FOTO Toon de foto en vraag de klas : “Wat zien jullie op de foto ?” Hoge gebouwen, mist, veel hijskranen ...

“Waar denken jullie dat deze foto is genomen ?”

Dubai doet ongetwijfeld een belletje rinkelen.

Situeer de Verenigde Arabische Emiraten op de kaart.

Voer een klasgesprek waarin je de leerlingen kort inleidt over de VAE vanuit de Landeninfo. * Dit land bestaat uit zeven emiraten, dat zijn landen of delen van een land die worden bestuurd door een emir of een sjeik, een man van aanzien. Weet iemand hoe die er uit ziet ? * Dit land ligt in het Midden-Oosten, heeft een woestijnlandschap en ligt aan zee. Er is veel zon. Het is uitzonderlijk dat het regent of dat er mist is. De foto is dan ook uniek. * Het Midden-Oosten is bekend voor zijn olievoorraden, dat maakt dat er zeer rijke mensen wonen in Dubai.

Er is dan ook veel industrie, vroeger werkten mensen vooral als dadelboer, (parel)visser of als dromedarissendrijver. * Op de foto zien wij heel wat hijskranen, want er wordt enorm veel gebouwd in Dubai. Daarom wonen er ook een groot aantal gastarbeiders die actief zijn in de bouw.

Zij komen uit andere landen zoals India, maar ook uit Egypte of de Filippijnen. In Dubai wonen heel wat verschillende nationaliteiten.

HET VERHAAL De leerlingen lezen het verhaal op werkblad E en F. Daarna zoeken zij met werkblad G naar stedelijke elementen in de tekst. Zij kunnen een onderscheid maken tussen 1) morfologie (het uitzicht), 2) geboden diensten

STAD Groeiende verstedelijking Nu leeft ruim de helft van de mensen in de wereld in steden.

Landelijke bevolking vind je voorlopig nog meer in Afrika en Azië, maar ook daar zullen zij binnen enkele tientallen jaren een minderheid vormen.

Wij wonen in een verstedelijkt land België is zeer sterk verstedelijkt : 97 % van zijn 10,8 miljoen inwoners leeft in een stedelijk gebied met een hoge bevolkingsdichtheid. De hoofdstad Brussel - met 1/10 van de bevolking van het land - zorgt voor 1/5 van het bbp. Brussel biedt werk aan 700 000 mensen, d.w.z. dat zowat 1 op 6 arbeidskrachten in ons land zijn boterham in de hoofdstad verdient. Toch is er een hoge werkloosheid onder de Brusselaars.

Steden bieden heel wat woon- en werkgelegenheid. Het samenleven in de stad van verschillende mensen en culturen draagt bij tot een grotere verdraagzaamheid. Steden zijn altijd broedplaatsen geweest voor culturele en wetenschappelijke vernieuwingen.

De ecologische voetafdruk van stedelingen is veel kleiner.

Er wordt heel wat minder oppervlakte ingenomen. Eén parkje bedient veel meer mensen dan dezelfde oppervlakte aan individuele tuinen. De soortenrijkdom aan planten en dieren is groot en er worden minder pesticiden gebruikt dan in landbouwgebieden, waar een steeds beperkter aantal gewassen wordt geteeld. De goederen en diensten worden efficiënter gedeeld. Er is beduidend minder infrastructuur nodig, denk aan watervoorziening, vuilnisophaling, internetkabels … Stadsmensen gaan doorgaans kritischer om met afvalstoffen. Verwarming van aaneengesloten bebouwing

Wereldreis - 2010/9 - Wereldreistips - 12

kost slechts een zesde aan energie in vergelijking met die van alleenstaande woningen. De korte verplaatsingen tussen woning – werk – school – winkel – ontspanning maken stadsbewoners vaak te voet of per fiets, wat veel gezonder is.

Sedert twintig jaar is vlucht uit onze steden al omgebogen tot groei doordat stadsbuurten aantrekkelijker worden om te wonen !

Vier grote voordelen van wonen in de stad Geef vier groepen leerlingen elk één van de teksten op werkblad H om in stilte te lezen. Duid ook een groepsverantwoordelijke aan die nadien verslag uitbrengt. Nadien zal elke verantwoordelijke opschrijven welke elementen uit de tekst betrekking hebben op een gebouw waarbinnen activiteiten kunnen gebeuren. Laat hen zelf denken en omschrijven welke publieke gebouwen zij zelf kennen en gebruiken.

“Gelden deze voordelen ook in Dubai ? En in stadscentra in het arme Zuiden ?”

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_hoogste_gebouwen_ter_wereld http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/eb/ Forbys_Taipei_101.jpg http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/ SWFC_Jul08.jpg : Shanghai World Financial Center http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_hoogste_gebouwen_van_Belgi%C3%AB www.brusselnieuws.be/artikels/stadsnieuws/premium-wilde-hoogste-zijn www.groenendestad.nl/ www.brukselbinnenstebuiten.be/publi_wandeldoos.asp : wandelcircuits bv. ‘Doorheen de ruimte van Europa: Schuman, squares, Leopoldwijk, Leopoldpark en Jourdanplein’.

Rijk en arm Het leven in de stad is ook niet altijd rozengeur en maneschijn. Er zijn grote verschillen tussen rijk en arm : rijke welgestelde mensen met mooie, grote huizen en daar tegenover de dakloze zwervers die de warmte van de stad opzoeken om te schuilen.

Ook in Dubai zijn deze tegenstellingen er. De rijke sjeiks bouwen torens om ter hoogst en hebben de duurste jachtboten. Daarnaast wonen in de stad ook arbeiders die voor de rijken werken. Zij hebben geen airco, maar werken bij temperaturen boven de 50 graden. De lonen liggen er ook erg laag. Zie Thema-info.

Maar in meer landelijke gebieden bij ons bestaat armoede evengoed. Alleen is zij minder zichtbaar !

VOER VOOR BOEKENWURMEN

WEBTIPS VAE, Dubai www.nationmaster.com/country/tc-united-arab-emirates/ peo-people : statistische gegevens over de bevolking van de emiraten www.11.be/index.php?option=com_one&scheme=artikel &task=detail&id=108466 : Vrouwen door crisis vast in de Emiraten http://images.google.be/images?hl=nl&q=Dubai&um=1 &ie=UTF-8&sa=N&tab=wi : foto’s van Dubai http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/ Burjdubaiaug92007.jpg : Burj Khalifa http://atlasshrugs2000.typepad.com/atlas_shrugs/images/ dubai.jpg : Burj al Arab Stad http://www.politiquedesgrandesvilles.be/nl/what/context/ index.aspx : federaal grootstedenbeleid www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/03/25/urban-socialforum-de-bres-voor-bewonersbelangen

- De achterkant van het succes. Internationale Samenwerking, november 2008.

- De sheik heeft de langste. Intermediair, 13 oktober 2008.

- Dubai, boterhammen met kaviaar. Elders en Anders, november 2007.

- Dubai. ANWB Extra. HECK, G. ANWB B.V., Den Haag, 2008.

- Duizelingwekkend Dubai. GVA-Magazine, 9 januari 2010.

- Expat in Dubai : blijven of vertrekken ? Intermediair, 8 december 2009.

- Verenigde Arabische Emiraten. Cultuur bewust. WALSH, J. Elmar B.V., Rijswijk, 2008.

- Werken in Dubai. Intermediair, 13 juni 2007.

- Zelfmaakstad (knutseltip). Dada nr.34. Plint, Utrecht, 2002.

- Zomaar een stad door de eeuwen heen. STEELE, Ph. & NOON, S. Gottmer, Haarlem, 2005.

Wereldreis - 2010/9 - Wereldreistips - 13

Een sprookje of een nachtmerrie ?

Een paar maanden geleden arriveerde de vijfentwintigjarige Victor vanuit Sri Lanka in de Verenigde Arabische Emiraten, om daar aan de slag te gaan als bouwvakker.

Jarenlang heeft z’n familie gespaard en geld geleend om bij een arbeidsbemiddelaar in Sri Lanka een ticket en een werkcontract voor Dubai te kunnen kopen. Nu is het de beurt aan Victor om geld te verdienen en zo te helpen om de schulden af te betalen en z’n familie de kans te geven een comfortabeler leven te leiden.

Immigranten alom Op de luchthaven van Dubai staat Victor niet alleen.

Tientallen andere Zuid-Aziatische jongemannen arriveren samen met hem, allemaal een beetje bang en verloren in het onbekende land waar ze zolang van gedroomd hebben.

In de aankomsthal van de luchthaven worden de werklui opgewacht door vertegenwoordigers van hun nieuwe bazen en in kleine groepjes stappen ze op een bus, op weg naar hun nieuwe leven.

maand vakantie en een ticket naar huis krijgen.

Elke ochtend trekken honderdduizenden ZuidAziatische bouwvakkers, net als Victor, naar een werf om er te werken als kraanman, metser, betonmaker of timmerman aan één van de gigantische gebouwen die overal oprijzen.

Hun loon is niet bijzonder hoog, maar wel veel beter dan in bv. India, Sri Lanka of Bangladesh waar veel jonge mannen werkloos zijn. In de Verenigde Arabische Emiraten is er wel werk - of tenminste wás er in het recente verleden heel veel werk. Nu de economische crisis ook hier heeft toegeslagen, verliezen veel arbeiders hun baan … en zwijgen de anderen.

Protesteren haalt niet veel uit, minimumlonen worden niet opgelegd, vakbonden zijn er niet, zomaar van baan veranderen mag niet en mensen die hun werk kwijtspelen, worden terug naar huis gestuurd.

De overheid houdt een oogje in het zeil en treedt op tegen de ergste wantoestanden … en dus staan Victor en de anderen zes dagen op zeven vele uren in de brandende zon op hun bouwwerf. En sturen ze geregeld geld naar huis om kinderen school te laten lopen, zieke familieleden te verzorgen, nieuwe spullen voor de keuken aan te kopen of de eerste steen van een huis te leggen.

Tenminste als de baas betaalt, want bedrijven treuzelen geregeld, stellen uit, vergeten de extra uren … en gaan uiteindelijk over de kop, zodat hardwerkende Aziaten helemaal berooid achterblijven.

Victor en z’n werkmakkers komen bijna allemaal terecht in grote kampen, een soort containerdorpen waar ze met een tiental mensen een kleine slaapruimte moeten delen. Een stapelbed en een stoel, veel meer meubelen staan er niet. Verderop een gemeenschappelijke keuken, douchecellen en toiletten. Hun huis en thuis voor de komende twaalf maanden. Volgens de lokale wetten mogen ze geen familie meebrengen naar de nieuwe werkplek, ze zullen voortaan zo’n beetje Werkers uit het westen elkanders familie spelen … Tot ze over een jaar een Ook westerse gastarbeiders, Belgische ingenieurs en Nederlandse baggeraars, Franse chef-koks en Spaanse veeartsen zijn aan de slag in de Verenigde Arabische Emiraten. Zij hebben het heel wat makkelijker dan hun Aziatische lotgenoten, mogen hun families meebrengen en kunnen hun kinderen naar een internationale school sturen. Ze verdienen stukken meer dan de Aziatische migranten, zijn doorgaans beter geïnformeerd over hun rechten en kunnen hardere eisen op tafel leggen. Maar ook de westerlingen hangen soms af van de goodwill van hun lokale baas. En ook zij moeten vertrekken als ze hun baan verliezen.

Rusten mag … af en toe Op hun vrije dag trekken de meeste Aziatische gastarbeiders naar een moskee, een tempel, een kerk, een Wereldreis - 2010/9 - Werkblad E - 14

gebedsplek in een privé woning … dat hangt af van hun godsdienst.

De Verenigde Arabische Emiraten zijn een islamitische staat en zowat alle lokale inwoners zijn moslim, maar buitenlanders met een andere religie mogen wel gebedsdiensten houden. En heel vaak zijn de kerken en andere gebedshuizen de belangrijkste plek voor sociale contacten. Hier komen bv. arbeiders van veel verschillende werven, vrouwen die als poetsvrouw of kindermeisje werken, soms ook maatschappelijke werkers die de nieuwkomers wegwijs maken in de administratieve molen. Hier worden nieuwtjes over thuis uitgewisseld, tips doorgegeven over goedkope winkels en betaalbare eethuisjes, over banen ‘in het zwart’ ook.

Toekomstmuziek In de VAE dromen de machthebbers van het hoogste hotel ter wereld, het grootste formule 1-circuit, het modernste torengebouw, het meest ongewone winkelcentrum enzovoort. De emirs van de belangrijkste staten proberen elkaar de loef af te steken en de wereld te verbazen.

Ook Victor en zijn werkmakkers, die doorgaans hun inkopen doen in de Indische bazaar of de oude kruidensoek, kijken zich de ogen uit het hoofd als ze rondslenteren in één van de tientallen hypermoderne winkelcentra in de stad.

Terwijl het buiten 40° is, kun je in sommige koele winkelgalerijen bontmantels en laarzen vinden, op de schaatsbaan rondjes rijden of van de kunstmatige skipiste glijden, de allernieuwste elektronica en de fijnste Belgische chocolade kopen, aquaria met tijgerhaaien bewonderen. En in de kerstperiode rijdt er een arrenslee met een kerstman rond en vallen er geregeld namaak sneeuwvlokken uit de plafonds.

In de gigantische winkelcentra doen zwaar gesluierde vrouwen uit de Emiraten hun inkopen en sleuren hun Zuid-Aziatische dienstmeisjes met de boodschappentassen.

Traditiegetrouw zijn de gesluierde vrouwen van kop tot teen in het zwart gekleed, sommigen dragen ook zwarte handschoenen en een soort lederen gezichtsmasker. Maar jongere vrouwen uit de Emiraten leggen die tradities meer en meer naast zich neer. Zij slenteren rond in jeans en truitjes, zonder sjaaltjes op hun hoofd, gsm-en met hun vriendjes en passen de nieuwste en duurste modecreaties.

En ze studeren heel vaak aan de universiteit, terwijl hun moeders soms amper kunnen lezen of schrijven.

In 1959 opende de eerste meisjesschool in de VAE haar deuren, nu zijn 60 % van de universiteitsstudenten meisjes.

Toeristen welkom Met flitsende filmpjes op buitenlandse tv-kanalen, proberen de Emiraten (rijke) toeristen te lokken naar de zonnige oliestaten. En tienduizenden gegoede westerlingen gaan op het aanbod in, genieten van prachtige hotels en schitterende zwembaden, trekken naar de woestijngolfbaan of de snorkelstranden, brengen hun tijd al surfend en duikend door, supporteren bij dromedarissenracen of ijshockeymatchen en bezoeken galerijen met extravagante kunstwerken.

In die toeristenhotels komt de Sri Lankaanse Victor nooit. Eén maaltijd kost er een behoorlijk deel van zijn maandloon, een glas bier is er voor hem onbetaalbaar.

Eigenlijk is alcohol trouwens verboden in de islamitische VAE, maar dat verbod wordt op een heel eigen manier geïnterpreteerd. Grote, internationale hotels schenken probleemloos (Belgische) pintjes of whisky’s en niet-islamitische (westerse) buitenlanders hebben recht op een hoeveelheid drankbonnen waarmee ze in bepaalde winkels terecht kunnen. Die alcohol moeten ze wel discreet thuis opdrinken. Op een terrasje of gewoon op straat een alcoholisch drankje inslaan, mag niet.

Sommige islamitische landen, bv. Saoedi-Arabië, zijn heel wat strenger dan de VAE, maar zij houden dan ook hun deuren wat meer dicht voor buitenlandse gasten.

In de VAE is de toerist meer dan welkom ... En ook de gastarbeider, als hij zich maar aan de regels houdt.

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad F - 15

Dat vind je in de stad Dubai Duid de volgende woorden aan in het verhaal van Victor.

trum

en winkelc

internatio nale luchthave n

Indische bazaar

winkelgalerij (met bontmantels en laarzen, allernieuwste elektronica en Belgische chocolade)

werk lo

an

schaatsba renbaan

d zwemba golfbaan

alerij

hotel

zen

universiteit kunstmat

ige skipist

e

aquarium met haaien

winkels en ee

formule 1-cir cuit

thuisjes

snorkelstrand

kunstg

huizen

gebeds

en es drag j s i e m t diens appentassen h boodsc

meisjes in jeans en truitjes, zonder sjaaltjes op hun hoofd en gsm-end

gesluierd e vro een gezic uwen met htsmaske r le school

torengebouw eiders

gastarb

na internatio

bouwwerf

terrasjes wolkenkrabbers Ga van bovenstaande elementen na of je die ook in ons land vindt en waar dan wel.

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad G - 16

Vier grote voordelen van wonen in de stad 1. In de stad leef je voluit In de stad valt er op elk moment van de dag iets te beleven.

Het culturele aanbod wordt gekenmerkt door een grote verscheidenheid en kwaliteit.

Zo kun je in je buurt tentoonstellingen bezoeken en er worden dagelijks theater-, muziek- of dansvoorstellingen opgevoerd. Elke stad telt ook verschillende amateurgezelschappen, je wordt er makkelijk lid van.

Omdat een stad heel dynamisch is, kom je ook snel in contact met de nieuwste trends.

Stadsbibliotheken bieden tienduizenden boeken, tijdschriften, kranten, cd’s, dvd’s, cd-roms en zelfs bladmuziek aan. De bioscoop met de meest recente films is om de hoek. Je hebt de keuze uit ontelbare cursussen en workshops en je kunt op regelmatige tijdstippen grote beurzen bezoeken.

Je leert heel wat leuke mensen kennen op een van de talrijke gezellige wijkfeesten bijvoorbeeld. Het merendeel van de stadsbewoners heeft een warm contact met de buren.

In de zomer maakt de stad het extra gezellig op pleinen en terrasjes. Genieten van lekker eten en drinken uit alle windstreken kan het hele jaar door.

Daarom zijn twee derden van de bewoners van de centrumsteden ook tevreden met hun stad.

2. Door in de stad te wonen kun je veel besparen Voordelig bouwen of verbouwen in de stad? Dat kan, dankzij tal van premies en subsidies. Kies je voor duurzame oplossingen? Dan word je extra beloond.

In een gesloten bebouwing bespaar je op je verbruik.

Steden besteden ook veel aandacht aan nieuwe, ecologische en dus energiezuinige woonprojecten. Je vindt er ook alternatieve, voordeligere woonvormen met gemeenschappelijke ruimtes, gezamenlijke tuin of andere gedeelde voorzieningen.

Omdat je dicht bij school, werk, winkels, sportinfrastructuur en ontspanningsmogelijkheden woont, bespaar je op je verplaatsingskosten. Bovendien kun je makkelijk de tram, bus of trein nemen in plaats van je wagen.

3. In de stad win je veel tijd omdat alles wat belangrijk is, dichtbij is In de stad geniet je van het comfort van kleine en snelle verplaatsingen. Alles is aanwezig en nooit ver uit de buurt. Te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer. Vergeet de file, vier op de vijf stadsgezinnen wonen op minder dan 500 meter van een bus- of tramhalte.

Het dynamische bedrijfsleven in de stad garandeert een uitgebreid jobaanbod in bijna alle sectoren.

Ziekenhuizen, administraties en andere zorg- en dienstverlening zijn altijd binnen handbereik. Om te shoppen ben je welkom in buurtwinkels, boetieks, supermarkten en bij grote, internationale ketens.

Ook doorstuderen is geen probleem dankzij het ruime aanbod hogescholen en universitaire richtingen. Jezelf bijscholen of heroriënteren kan in het volwassenenonderwijs in de stad, zowel overdag als ’s avonds.

4. De stad is kindvriendelijk De stad heeft kinderen heel wat te bieden op het vlak van ontspanning, sport, educatie en cultuur.

In de stad leren kinderen ook andere culturen kennen, wat hen het potentieel geeft om uit te groeien tot echte wereldburgers.

De stad zorgt mee voor kinderopvang. In veel wijken van onze centrumsteden is er een basisschool vlakbij de deur. Je vindt in de steden een groot aantal kwaliteitsscholen voor kinderen en tieners. Zij kunnen kiezen uit alle soorten onderwijs. De kwaliteit van het onderwijs in de stad is hoog, zodat elk kind en elke jongere op maat, volgens zijn eigen behoeftes, kan studeren.

Tal van jonge wijken hebben een actieve buurtwerking en speelstraten. Je sportief uitleven kan in een van de zwembaden of bij een van de talrijke sportclubs.

Driekwart van de inwoners vindt dat er genoeg groen in de stad is, grote stadsparken bijvoorbeeld.

Speelruimte vinden stadsgezinnen op 400 meter loopafstand en de meeste stedelingen wonen binnen één kilometer van een jeugdvereniging of jeugdhuis.

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad H - 17

Wereldreis - 2010/9 - Werkblad I - 18

Nieuws uit Studio Globo Campagne Welzijnszorg

Werk armoede weg Of het nu als dierenarts, als telefoniste of in de horeca is, heel wat mensen gaan met hun talenten aan de slag. Gelukkig maar, want een job geeft zin aan je bestaan, het structureert de tijd en zorgt voor heel wat sociale contacten. Bovendien is betaalde arbeid de beste manier om uit de armoede te blijven of te geraken. In 2009, het eerste jaar van de campagne ‘Werk armoede weg’, maakte Welzijnszorg al duidelijk dat het wel om wáárdig werk moet gaan, tegen een degelijk loon. Heel wat mensen vallen echter uit de boot: leeftijd, geslacht, diploma en afkomst zorgen voor achterstelling bij de zoektocht naar een geschikte job. En wie langdurig werkloos is, verzeilt gegarandeerd in armoede.

De campagne van 2010 legt de focus op een aantal specifieke drempels van onze arbeidsmarkt. Iedere werknemer, ongeacht leeftijd, geslacht of huidskleur, verdient een kans op de arbeidsmarkt. Mensen van een andere afkomst vinden er echter moeilijk hun weg. Ze maken minder kans op een sollicitatiegesprek en dus op werk, zelfs als een geschikt diploma en de juiste vaardigheden kunnen voorleggen.

Ook jij kan armoede uitsluiten Samen met Studio Globo en Spoor ZeS werkt Welzijnszorg jaarlijks een speels en belevend project voor de basisschool uit over de armoedeproblematiek. Samen werkt het is een eigenzinnige vertaling van het campagnethema op kindermaat. Kinderen die in armoede leven of op de één of andere manier met uitsluiting te maken krijgen, kunnen zich herkennen in het verhaal van Robby en zijn vriendjes. Kinderen die niet in armoede leven, kunnen hun kijk op de wereld verruimen.

Er werd ook een aanbod voor het kleuteronderwijs opgenomen. De kleuterschool is immers een een eerste belangrijke plaats om de cirkel van armoede te doorbreken. Samen werkt het bestaat uit een overzichtelijke handleiding voor de leerkracht, aantrekkelijk werkmateriaal voor elke leerling, een cd met tekeningen en twe liedjes en een set van vijf tekeningen in kleur op A3-formaat. Het verhaal van Robby, Fatima, Jeroen en Lena vormt de rode draad doorheen het project.

Met kleuters en kinderen rond armoede werken, is niet evident. Tohc is het belangrijk dat ook jonge kinderen zich bewust worden van armoede en zich leren inleven in deze, voor velen, ongekende wereld. We geloven dat dit kan helpen om sociale uitsluiting tegen te gaan.

Meer info over Welzijnszorg en de diverse onderwijsmaterialen vind je op www.welzijnszorg.be.

BUREAUKALENDER Een prachtige, handige kalender met veel extra’s.

• 52 panoramische kleurenfoto’s.

• Per week 1 foto & quote • Handig wekelijks calendarium.

• Peter’s wereldkaart.

• Jaaroverzicht.

• Informatie over feestdagen en festivals wereldwijd.

Ideaal voor in de klas, op bureau of thuis.

Afmeting: 21 cm x 11 cm. 128 pagina’s.

Leerkracht aan het woord beer in verschillende leerdomeinen aandacht te geven aan mondiale aspecten.

Heel dikwijls gebruik ik daarbij foto’s van de wereldkalender.

Ik houd alle foto’s van de voorbije jaren bij. Op de duur kan je uit een heel rijk fotoarchief putten.

Ik vind dat een echte aanrader.

Greet De Bock staat in het zesde leerjaar van de Sint Catharinaschool in het landelijke Sinaai-Waas.

Ze is een grote fan van Wereldreis en was zelfs ooit medewerkster. We komen aan op een kille en druilerige donderdag in september. Maar krijgen een verhaal vol warmte te horen.

Wat betekent het om in een cultureel heel homogene klas aandacht te geven aan mondiaal en intercultureel leren?

Toen ik deze maand de foto van de wereldkalender in de klas liet zien – zwarte kinderen die spelen onder het opspattende water aan de malecon in Havanna – en vroeg of deze foto in ons land was genomen, waren mijn kinderen overtuigd dat dit zeker niet kon. De kinderen die er op stonden waren zwart! Die konden toch nooit in ons land wonen. Deze anekdote vormt een mooie illustratie bij het feit dat de wereld voor mijn kinderen nog niet zo multicultureel gezien wordt, zoals ze op veel andere plaatsen is. Ik moet de wereld in de klas brengen. De wereldkalender van 11.11.11 en Wereldreis vormen daarbij een hele grote hulp.

Het is belangrijk om bij de kinderen de aandacht voor mensen uit andere culturen aan te wakkeren. Volgend schooljaar gaan zij naar de middelbare school, weg uit hun beschermd milieu. Ze worden dan geconfronteerd met een werkelijkheid die veel gekleurder en meer divers is. Ik wil hen sterker maken om daar op een goede manier mee om te gaan.

Op welke manier breng jij die wereld in de klas?

Zeker niet alleen in WO-thema’s. Ik pro-

We beginnen nu bijvoorbeeld aan het thema wereldgodsdiensten. Heel wat maak ik zichtbaar met behulp van de foto’s. Maar ook in de wiskundeles zitten kansen: ik maak het begrip spiegeling duidelijk aan de hand van een foto waarop een spiegeling van een oase in de woestijn te zien is. In de taalles werk je even goed (misschien zelfs beter, want levensechter) met een artikel over het Zuiden dan met een tekst uit het taalboek. Ik wil niet te veel in hokjes denken of met een methode werken, maar eerder vertrekken van wat er leeft in en rondom de klas.

Op die manier kleuren heel wat activiteiten spontaan mondiaal en intercultureel. Ik probeer de kinderen te stimuleren om zelf op zoek te gaan in boeken, op internet. Ze ontdekken dat de wereld groter is dan ons dorp. Het is belangrijk dat zij zichzelf leren zien als een deeltje van de wereld en niet als het middelpunt. We praten toch zo snel over wij… en de rest, terwijl het zoveel rijker is om betrokken te kijken naar de wereld.

Kinderen horen ook graag verhalen. Als ik op mijn vertelstoel zit, weten ze dat er een verhaal aankomt. Een verhaal prikkelt de nieuwsgierigheid en helpt om meer belangstelling te krijgen voor het leven van andere mensen. Je komt een beetje thuis in een andere leefwereld. Ik werk graag met het verhaal dat elke maand in Wereldreis staat.

Het opent een nieuwe wereld waarin de kinderen zichzelf in herkennen. Die herkenning is belangrijk. De andere wereld wordt minder vreemd als je kan zeggen: “Dat heb ik ook al eens meegemaakt”.

Het blijft daarbij veel aandacht vragen om – ook zelf – niet in de val van de stereotypen

te trappen. Dat gebeurt veel sneller dan je beseft.

Slaag je er in om de wereld ‘live’ in de klas te brengen?

Ondanks mijn belangstelling voor de wereld ben ik een huismus. Maar ik heb een collega die heel wat gereisd heeft. Hij komt geregeld over zijn ervaringen vertellen in onze klas als het over een land gaat dat hij heeft bezocht.

Soms komt er een getuige uit het Zuiden de klas binnen tijdens de campagneperiode van Broederlijk Delen.

Het is heel kansrijk als de initiatieven vanuit de kinderen zelf of vanuit hun omgeving komen. Op zulke kansen tracht ik altijd in te gaan. Vorig jaar ging een mama-journaliste mee met een actie naar Congo. Dat is actualiteit die heel concreet leeft in de klas. Op een andere keer kwam er een oom van een kind in de klas die boeddhist is. Zelf kan je nooit zo doorleefd vertellen. Ik probeer aandacht te hebben voor de actualiteit. Zo komt er deze avond een interview op tv met de dochter van Che Guevara. Net nu de wereldkalender ook over Cuba gaat. Dat programma neem ik zeker op om het met de klas te bekijken.

Waarom vind jij mondiaal en intercultureel leren zo belangrijk?

Ik ben gelovig en ik geloof dat de liefde en de vrijheid als waarden bovenaan staan. Ik ben er van overtuigd dat we moeten trachten in liefde en vrijheid samen te leven. Je mag je vrijheid nooit verliezen, ze nooit laten afnemen. En je mag anderen nooit hun vrijheid ontnemen. Dan heb ik het natuurlijk over iets heel anders dan over de vrijheid om je goesting te doen. De liefde heb je nodig om met elkaar samen te leven. Zowel in de klas als op wereldvlak zijn deze waarden belangrijk om respectvol met iedereen om te gaan. Ik hoop ze over te brengen naar de kinderen. Mondiaal en intercultureel leren helpen mij daarbij.

Wil je –net als Greet– een rijk, mondiaal archief waar je kan uit putten?

Kijk eens op www.studioglobo.be/wereldreis en klik ‘archief’ aan. Dat is alvast een goed begin.

Maandelijkse lesbrief voor de basisschool bij de Wereldkalender van 11.11.11 ISSN : 1375-2219 - 23ste jaargang, nummer 9

Zicht op Brussel. De Zuidertoren (links) is tot nu toe het hoogste torengebouw van het land, maar dat verzinkt in het niets vergeleken met de torens die in Dubai gebouwd worden. Mistig weer is dan wel minder uitzonderlijk in onze streken.

november 2010

Verenigde Arabische Emiraten Thema : Stad