2012
Studio Globo werk aan de wereld in je klas
13.674
leerlingen van de lagere school volgden een traject met inleefatelier
4.575
leerlingen van het secundair onderwijs namen deel aan een workshop
2.443
leerkrachten volgden nascholing rond de wereld in je klas
81.221 17.296 2.216
leerlingen namen deel aan Saved by the Bell
Publicaties verspreid
Studenten van het hoger onderwijs volgden vorming
Inhoud
colofon
• Organisatie............................................ 4
• Redactie: Emilie Deblock, Jan Debonnet, Pieter-Jan Depijpere, Liesbet Niveau, Frans Ramon, Veronika Rumbaut, Sabrina Santillo, Piet Spanhove, Nele Vermeulen, Hugo Wouters en Karen Wouters
• Basisonderwijs ..................................... 10 • Secundair onderwijs ............................. 16 • Hoger onderwijs ................................... 20 • Andere doelgroepen en activiteiten ......... 24 • Structuur en financies ............................ 26
• Dank aan alle medewerkers die hielpen bij het verzamelen van het materiaal. • Eindredactie: Jan Debonnet en Veronika Rumbaut • Foto’s: Studio Globo, Broederlijk Delen, Max Grymonprez, Karen Nachtergaele en Jan Van Bostraeten • Vormgeving Sakado - Roel Thoné • Druk: juni 2013
voorwoord Beste mevrouw, beste mijnheer, beste sympathisant,
2012 kleurde bijzonder. We vierden dat Studio Globo 25 jaar ten dienste staat van leerkrachten, leerlingen, studenten, scholen, lerarenopleidingen, schoolteams en specifieke groepen. We blikten terug op ons pionierswerk in Vlaanderen omtrent mondiaal en intercultureel leren. We trokken lijnen die richting geven aan wat we in de toekomst willen blijven doen (het goede behouden en versterken) en hoe we onze werking zullen vernieuwen en extra impulsen geven. Dit jaarverslag, deze brochure beoogt hetzelfde. U vindt er op een overzichtelijke manier waar Studio Globo voor staat (onze smoel), welke impact we hebben en wat we verder willen uitbouwen. Koken kost geld. In ons geval naast de steun van sympathisanten tevens gemeenschapsgeld. We laten op een transparante wijze zien waarvoor we uw geld gebruikt hebben en waaraan we het in de toekomst besteden. Kijk mee. Velen blijven geloven in ons doorleefd project dat niet alleen competenties stimuleert, maar jongeren tevens prikkelt tot daadwerkelijke solidariteit in eigen samenleving en voor het Zuiden. Daarom werken we ook nauw samen met welzijnsorganisaties en NGO’s. Studio Globo staat met zijn voeten volop in de maatschappelijke realiteit. We danken u van harte voor uw interesse en uw steun. Veel leesgenot.
Hugo Wouters, voorzitter
3
De wereld van morgen tekent zich vandaag al af, boeiend en tegelijk erg uitdagend: We zien een toenemende verwevenheid tussen mensen, culturen, landen… De samenleving wordt meer divers, de aarde kwetsbaarder en de kloof tussen arm en rijk alsmaar breder. Mensen gaan hier verschillend mee om: ze zien dit als een kans of voelen zich bedreigd. Een eenvoudig antwoord is er niet. Thuis kunnen komen in die complexe wereld, met iedereen, is een werk van velen. Studio Globo ondersteunt daarom leerkrachten, met een uitgebreid aanbod waarmee kinderen en jongeren • de wereld ontdekken • positief leren omgaan met diversiteit • betrokken raken op mens en milieu • en meebouwen aan een duurzame en solidaire wereld
4
Werk met Studio Globo en je werkt aan de wereld in je klas.
Visie en missie
Visie Studio Globo ziet de wereld als een boeiend en veelkleurig geheel met heel wat mogelijkheden en kansen. Heel wat uitdagingen ook, want lang niet iedereen op deze aardbol komt tot zijn recht. Vanuit het geloof in de unieke waarde van elke mens streeft Studio Globo naar gelijke kansen voor iedereen en maakt, samen met vele bondgenoten, werk van duurzame ontwikkeling. In eigen samenleving en wereldwijd, want er is maar ĂŠĂŠn wereld.
Missie Studio Globo geeft impulsen om een open en respectvolle houding tegenover mensen uit andere culturen te laten groeien. Dit is fundamenteel om te komen tot verbondenheid en solidariteit. Samen met leerkrachten en andere actoren stimuleert en ondersteunt Studio Globo leerprocessen. Dit gebeurt via een gevarieerd aanbod van vorming, begeleide werkvormen en leermiddelen, op maat van de verschillende doelgroepen.
5
Aanpak Vorming van leerkrachten Werken aan een open houding bij kinderen en jongeren, veronderstelt opvoeders die deze openheid uitstralen. Zij hebben een sleutelrol en zijn onmisbare partners voor Studio Globo. Uiteindelijk is het de bedoeling dat zij zelf op een ge誰ntegreerde manier werken aan de wereld in de klas. De impulsen van Studio Globo ondersteunen hen daarin.
6
Groeilijnen Elke leeftijd vraagt zijn eigen aanpak. Kinderen De leefwereld van kinderen is steeds het vertrekpunt. Van daaruit brengt Studio Globo hen geleidelijk aan in contact met het zijn en denken van anderen. Dit gebeurt via aanschouwelijke en ervaringsgerichte werkvormen die de verschillende zintuigen aanspreken. Bijzondere aandacht gaat naar correcte en actuele leerinhouden zodat een genuanceerde beeldvorming tot stand komt.
Jongeren Jongeren krijgen veel informatie te verwerken, vormen een eigen mening en maken keuzes. Daarop speelt Studio Globo in door hen te informeren, uit te nodigen tot kritische analyse en te stimuleren tot participatie en engagement.
Voorbij het exotisme Een vaak te negatieve schets van mensen uit het Zuiden beperkt het beeld dat we van hen hebben tot honger, ellende, rampen en dictaturen. Veelkleurige reisbrochures presenteren het andere uiterste: een romantisch exotisme. Een correctie op de beeldvorming, die deze veralgemeningen of stereotypen doorprikt, is nodig. Ontwikkelingseducatie moet ook verder gaan dan een leerzaam amusement dat er niet in slaagt de samenleving in vraag te stellen.
Niet vanuit maar ook niet langs de problemen. De levensgrote problemen waarmee onze wereld kampt, vormen niet de directe invalshoek voor de werkvormen van Studio Globo. Miserabele beelden om medelijden op te wekken, zijn geen goed vertrekpunt. Een kennismaking met het dagelijkse leven in een andere cultuur bevordert het inzicht dat mensen gelijkwaardig zijn over grenzen, gebruiken en omstandigheden heen. Anderzijds wil Studio Globo de problemen ook niet wegmoffelen. Ze komen aan bod als een onderdeel van het dagelijkse leven van mensen. Dus niet abstract maar concreet en ervaarbaar. Van daaruit zoeken we naar oorzaken en wijzen we op de inspanningen die mensen zelf verrichten om de problemen aan te pakken.
Recht doen aan diversiteit Voor Studio Globo gaat de aandacht voor het Zuiden hand in hand met de zorg voor de eigen samenleving. De dualisering speelt immers ook hier. De vaak verborgen armoede sluit mensen uit. Hier ligt er nog een grote uitdaging op het vlak van beeldvorming, bewustwording, betrokkenheid en ijveren voor gelijke kansen. Specifiek ook voor onze eigen samenleving is het multiculturele gegeven. Het is een uitdaging om daar de rijkdom van te zien en actief te werken aan een harmonieus samenleven. Dit kan vanuit een visie op gelijke kansen die berust op het principe van respect voor en bevordering van diversiteit.
7
Ervaringsgericht Kinderen en jongeren hebben een eigen belevingswereld en een eigen voorstelling van de wereld om hen heen. Een leerkracht met een ervaringsgerichte instelling zoekt naar wat zich bij de leerlingen afspeelt, richt zijn aandacht op wat in hen omgaat, op de manier waarop ze de wereld zien en beleven. Deze leerkracht heeft een grote aandacht voor het welbevinden van elk kind. Een ervaringsgerichte leerkracht gelooft ook dat een hoge betrokkenheid nodig is om leren en ontwikkeling te stimuleren. Vanuit deze visie kiest Studio Globo telkens voor ervaringsgerichte werkvormen.
waarden rechtvaardige samenleving LEERMIDDELEN EN WERKVORMEN
Kritisch denkvermogen Wij willen leerlingen mee opvoeden tot actieve, verantwoordelijke en mondige deelnemers aan een democratische samenleving, met voldoende aandacht voor kritische zin. Dat doen we in onze workshops voor het secundair onderwijs door met hen in een open en respectvolle discussie te treden. Maar we streven het ook na op schoolniveau. Opdat jongeren én leerkrachten zich meer betrokken voelen bij de school, willen we schoolteams stimuleren om open, kritisch en respectvol te reflecteren over de authenticiteit van de eigen ‘geëngageerde, duurzame en solidaire’ schoolcultuur. Dat vraagt om een proces waarbij ouders, leerlingen en de brede schoolomgeving bij betrokken worden. Samen met al deze partijen werken wij een schooleigen visie en daaraan verbonden strategie uit om bewuste keuzes te maken. Dat levert een herkenbaar kader op voor elke (educatieve) actie op school.
8
duurzame ontwikkeling
lespakketten, inleefateliers, workshops, ...
Principes
ervaringsgericht leren, verticale samenhang
competenties
positief leren omgaan met diversiteit
basisdoel
verbondenheid en solidariteit
kant kiezen
waardenopvoeding
Vertaling aanpak Studio Globo in visiebrochure 'Voorbij de Kleuren'
Samenwerking en ondersteuning Studio Globo bevindt zich op de brug tussen onderwijs en ontwikkelingssamenwerking en bouwt in beide zijn netwerk uit.
Ontwikkelingssamenwerking Als educatieve organisatie in Vlaanderen valt Studio Globo onder het noordluik van de ontwikkelingssamenwerking. Studio Globo vormt samen met Broederlijk Delen het samenwerkingsverband Komyuniti. Studio Globo is lid van 11.11.11-Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging en van de ngo-federatie. Studio Globo werkt mee in het overleg van ngo's in de verschillende provincies. Studio Globo maakt deel uit van de coalitie 2015. De tijd loopt. Er is een grensoverschrijdende samenwerking met Le Partenariat in Lille (Frankrijk) en met de vzw Wereldpaviljoen uit Venlo (Nederland). In functie van uitwisseling over ontwikkelingseducatie loopt ook een Europese samenwerking met partners in Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland, Tsjechië, Polen, India en Senegal. Voor de scholenwerking in het secundair onderwijs werkt Studio Globo samen met 11.11.11. Met 11.11.11 is er ook samenwerking voor de lesbrief Wereldreis en voor de verspreiding in het Franstalige gedeelte van België, onder de noemer Le monde en classe, met CNCD-11.11.11.
Onderwijs Om onze band met de belangrijkste doelgroep te versterken (basis-, secundair en hoger onderwijs) werkt Studio Globo aan een ruim netwerk via contacten met de onderwijsnetten, pedagogische begeleidingsdiensten, docenten van lerarenopleidingen en met educatieve uitgeverijen. In de Algemene Vergadering van Studio Globo zijn de drie grote onderwijsnetten vertegenwoordigd: Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs (VSKO), Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap vzw (OVSG) en GO!, het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Onder impuls van het Netwerk Rechtvaardigheid & Vrede maakt Studio Globo deel uit van KIJO-Solidariteit, een uitwisselingsforum met het VSKO.
Samenwerking met organisaties Studio Globo werkt op vele niveaus samen met andere organisaties. Dit kan ad hoc, b.v. voor de realisatie van een lespakket. Maar er zijn ook structurele vormen van samenwerking. Volgende partners zijn lid van de Algemene Vergadering: Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding, Chirojeugd-Vlaanderen, Kerkwerk Multicultureel Samenleven, Kruispunt Migratie-Integratie, Missio, Pax Christi Vlaanderen en Welzijnszorg.
Samenwerking met overheden Ook de financiering van de werking (o.a. door diverse overheden), brengt samenwerking en netwerking met zich mee. Dit komt verder aan bod op p. 28.
9
Basisonderwijs
10
Aanbod voor het basisonderwijs Inleefateliers Een inleefatelier-traject bestaat uit vier delen waarbij de klas leerkracht een cruciale rol speelt.
• vorming voor de leerkracht • voorbereiding in de klas door de leerkracht aan de hand van een lespakket van Studio Globo • inleefspel in een inleefruimte van Studio Globo, begeleid door drie professionele medewerkers • nawerking in de klas door de leerkracht op basis van suggesties en materialen van Studio Globo
Leeftijd
Opzet
Programma
Locatie
9-10 jaar
Eerste kennismaking met leefwereld van mensen in het Zuiden.
SWM. De SuperWereldMol
Gent
10-11 jaar
Positief leren omgaan met diversiteit: interculturele vaardigheden, basisattitudes van openheid, respect als onderbouw voor solidariteit.
Wonen op het Dak Congo
Brussel
Antwerpen
Peru 11-12 jaar
Kennismaking met het dagelijkse leven van mensen in het Zuiden, niet vanuit maar ook niet langs de problemen.
Filippijnen
Genk
Guatemala
Gent
India Bewustmaking en beeldvorming rond gelijke kansen in eigen samenleving.
Niet-begeleid aanbod Naast het begeleid aanbod, werkt Studio Globo materialen uit waar de leerkracht zelf mee aan de slag kan gaan: www.studioglobo.be/basisonderwijs
Achter de Muur
Roeselare
• Educatieve pakketten • Voorwerpenkoffers • Buurtwandelingen • Publicaties (lesmappen, lesbrief Wereldreis, SamSam)
11
Inleefateliers in 2012 In 2012 draaide de werking basisonderwijs op volle toeren. De educatieve medewerkers sturen ons vaste aanbod permanent bij op basis van feedback en evaluaties. Dagelijkse educatieve werking 13.674 leerlingen basisonderwijs en 1427 studenten lerarenopleiding beleefden een onvergetelijke ervaring in een van de inleefateliers.
74% van de leerkrachten die met de klas deelnamen aan een inleefatelier volgden één van de 63 vormingsmomenten. Deze vorming kadert in een traject: van kennismaking met het land of het thema van het project naar meer verdieping en handvaten voor een geïntegreerde aanpak om te werken aan de wereld in de klas. Voor het eerst besteedden we extra aandacht aan wie het traject had afgewerkt.
1.569 materialenkoffers en mediapakketten gingen de deur uit.
100 klasgroepen kregen een bredere blik op onze samenleving tijdens een buurtwandeling in Zurenborg, Kuregem (Anderlecht) of Krottegem (Roeselare).
12
Naast de vaste werking, konden we ook het resultaat voorstellen van enkele bijzonder projecten. Vernieuwde lespakket Wonen op het Dak In september rolde het volledig herwerkte lespakket Wonen op het Dak van de persen. Dit bevat het materiaal voor de voorbereiding op en nawerking van de gelijknamige inleefateliers in Antwerpen en Brussel. Het lespakket voor het vierde en vijfde leerjaar bevat naast een handleiding voor de leerkracht ook een leerlingenboekje, een mediapakket en een bijbehorende website. Deze nieuwe uitgave biedt leerkrachten een schat aan concreet materiaal om leerlingen voor te bereiden op een samenleving waar diversiteit een troef kan zijn. De klas biedt een uitstekend kader om dit proces vorm te geven. “ Een kant en klaar pakket waarmee we direct aan de slag kunnen gaan, is extra motiverend voor de leerkracht! De activiteiten zijn zeer uitnodigend om in de klas te werken. Ze gaan zéker het enthousiasme van de leerlingen prikkelen.”
www.wonenophetdak.be
Vernieuwde lespakket SuperWereldMol SWM, de SuperWereldMol is een ondergrondse onderzoeker die gangen graaft naar verschillende plaatsen op de wereld. Hij heeft een speurneus voor vreemde voorwerpen, nieuwe talen, lekkere receptjes en ontmoetingen met kinderen. Hij leeft in zijn mollennest en nodigt klassen van het derde en vierde leerjaar uit om mee op onderzoek te gaan. Samen met de SWM gaan de klassen op bezoek bij Ogo, Samiksha en Maria Angelica, drie leeftijdsgenootjes uit Senegal, India en Guatemala. Ze worden op een boeiende, concrete en levensechte manier voorgesteld, met aandacht voor gelijkenissen. Tijdens de nawerking in de klas leggen de leerlingen verbanden tussen de drie kinderen (en de drie landen), gaan ze dieper in op thema’s zoals toekomstdromen, vriendschap en lievelingsplek en leggen ze de link naar de eigen leefwereld. Het basisconcept en de sterktes van de SuperWereldMol zijn gebleven, maar de beelden die we gebruikten in het atelier én de aanpak van de nawerking waren aan een actualisatie en grondige vernieuwing toe. Het lespakket SuperWereldMol dat we in oktober presenteerden is daarvan het mooie én gewaardeerde resultaat.
“ Ik wilde jullie graag vertellen dat de vernieuwde nawerking van SWM me zeer goed bevalt. Ik vind het fijn dat er meer te doen is met de foto’s (de spelletjes errond, de tekstballonnen...). Ook het feit dat je de foto’s in het groot kan tonen op het digibord is de max! De activiteiten die we deden waren allemaal zeer leuk. De bingo, de memory, het stopmotionfilmpje... zijn nog maar enkele die op veel enthousiasme konden rekenen. Ik wou jullie dit al eens laten weten. We zijn nog niet rond met de nawerking maar het is al zeer geslaagd! Bedankt, Mija Vanderhasselt - St Paulus”
swm.studioglobo.be
13
WERKING Basisonderwijs in 2012 Studiedagen Op 29 februari lanceerde Studio Globo Brussel, op de gelijknamige studiedag in het Provinciehuis te Leuven, de brochure Klassen zonder Grenzen - positief leren omgaan met diversiteit via klasuitwisselingen. Via achtergrondinformatie, een uiteenzetting van prof. Danny Wildemeersch, getuigenissen en tips komen een 40-tal leerkrachten te weten hoe ze een uitwisselingsproject kunnen opzetten met een klas uit een andere omgeving, met een andere doelgroep of methode.
www.studioglobo.be/nl/klassen-zonder-grenzen
Op 18 april organiseerde Studio Globo Roeselare, in samenwerking met Le Partenariat uit Rijsel, een seminarie Leren van diversiteit, super in Kortrijk. Er daagden een honderdtal geïnteresseerden op voor een rijk gevuld programma. In de voormiddag gaf Pieter Lahousse toelichting bij grensoverschrijdende programma’s en bekoorde prof. Jan Blommaert de aanwezigen met zijn referaat Superdiversiteit is een realiteit.
14
In de namiddag volgde een stevige inleiding over interculturele processen en verdiepten de deelnemers zich in leermiddelen en methodes om positief om te gaan met de aanwezige diversiteit. De workshops grensoverschrijdende klasuitwisselingen, diversiteitswandelingen en hoe omgaan met nieuwkomers in de klas werden fel gesmaakt.
Wereldreis Bij de Wereldkalender van 11.11.11 hoort een maandelijkse lesbrief voor het basisonderwijs: Wereldreis. Een oorspronkelijk verhaal brengt elke maand weer de kalenderfoto tot leven. Wereldreis is opgebouwd uit achtergrondinfo, lestips en kopieerbare werkbladen per graad en snijdt telkens een nieuw thema aan. Tijdens het kalenderjaar 2012 stonden onder meer een mondiale verkenning van techniek, fastfood, koffie, klimaat en zomer op het menu. Wereldreis wordt gemaakt in samenwerking met een grote ploeg vrijwilligers. Zij zoeken documentatie op, werken de lessen uit, schrijven het verhaal of trekken op interview. Bereik Wereldreis 1.010 exemplaren naar 474 adressen
www.studioglobo.be/wereldreis
Samsam Het woord samsam is afgeleid van het Maleise sama-sama dat gelijkelijk, samen betekent. Samsam is een wereldtijdschrift voor kinderen dat vertrekt van het idee dat we er samen voor kunnen zorgen dat iedereen een goed leven heeft. Samsam wordt uitgegeven door NCDO – Centrum voor mondiaal burgerschap in Nederland. Studio Globo neemt de verdeling van het tijdschrift in Vlaanderen op.
Bereik SamSam 581 exemplaren naar 149 adressen
www.studioglobo.be/samsam
15
Secundair onderwijs Aanbod Workshops Voor het secundair onderwijs trekken we naar de scholen waar we thematische workshops begeleiden rond prangende globale kwesties: • Aan Tafel over voedselzekerheid • Low Impact Lama over klimaatverandering • Danke Blanke Danke over zin en onzin van ontwikkelingssamenwerking
De vaste ingrediënten bij elke workshop zijn film, interactieve werkvormen. Begeleiders met kennis van zaken en kleine groepjes waarin het gemakkelijk discussiëren is, zorgen voor een sterke betrokkenheid van de leerlingen.
16
Werking in 2012 Begeleide workshops
Antwerpen 34%
Niet-begeleide werkvormen • Lesmaterialen bij de campagne van Broederlijk Delen • Lesmateriaal rond klimaatverandering Climate Challenge
De begeleide workshops vormen een vaste waarde in het aanbod van Studio Globo. Tijdens de Broederlijk Delen-campagne ‘Laat ze hun plan trekken. Wij trekken mee’ stond vooral Groen Goud! op het programma, een workshop over de gevolgen van mijnbouw. Low Impact Lama werd vooral gebracht in het kader van de 11.11.11-campagne. Met leerlingen stilstaan bij zin en onzin van ontwikkelingssamenwerking kon Vlaams met Danke Westblanke Brussels Limburg OostGewest Vlaanderen Brabant Vlaanderen 9%danke. 1% 35% 4% 17% Het team werkte verder de volledig nieuwe workshop Aan tafel voor de campagne 2013 uit.
181 sessies 4.575 leerlingen Verspreid over heel Vlaanderen Geografische spreiding van sessies workshops per provincie.
• Online actualessen
Antwerpen
17%
vorming schoolteams
Brussels Gewest
34%
4%
Limburg Oost-Vlaanderen
• Nascholing voor schoolteams Onze duurzame school
www.studioglobo.be/secundair
35%
9% 1%
Vlaams Brabant West-Vlaanderen
geografische spreiding van sessies
17
Werking Secundair onderwijs in 2012 Visietekst Wereldwijs Onderwijs Samen met Broederlijk Delen presenteerden we op 25 oktober onze visie op werken aan de wereld in het secundair onderwijs. Waarom zetten wij zo sterk in op onderwijs? Hoe kunnen scholen het verschil maken en bouwen aan een meer duurzame en rechtvaardige wereld? Hoe vullen wij mondiale vorming in? Wat verstaan we onder Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO)? En hoe breng je dit verhaal bij jongeren? Op onder meer deze vragen proberen we een antwoord te bieden. Een ambitieus project? Daar zijn we ons van bewust. Maar we maken ons sterk dat alle schoolbetrokkenen dit met de methodische en inhoudelijke handvaten die wij bieden, waar kunnen maken. Dit is geen eindpunt. In een volgende fase willen we die visie vertalen naar een (praktijkgerichte) handleiding voor schoolteams en docenten in de lerarenopleiding. In tussentijd blijven we onze standpunten in de praktijk omzetten en toetsen in vormingen voor studenten lerarenopleiding en nascholingen voor leerkrachten
18
“ Scholen kunnen en willen het verschil maken. Voor Studio Globo en Broederlijk Delen is de school de uitgelezen plek om aan een samenleving te sleutelen waarin iedereen tot zijn volle recht kan komen. Het is een uitstekende uitvalsbasis waar je leert om solidair en actiegericht in het leven te staan. Dé plaats van waaruit jongeren wereldburgers worden.” Bron: Visietekst Wereldwijs Onderwijs p. 6
Lesmateriaal ‘Straffe kost’ voor campagne Broederlijk Delen 2013 Naast het begeleid aanbod, werkte het team secundair onderwijs aan drie lessen om leerlingen uit te dagen rond de hongerproblematiek: • In een eerste les kruipen ze in de huid van een jonge Oegandese boer(in). • Daarnaast bevat de lessenmap ook een les bij de campagnefilm. • Een derde les handelt over duurzame landbouw. Het westers landbouwmodel wordt hierin onder de loep genomen en we gaan op zoek naar duurzame alternatieven. Vaste ingrediënten voor elke les zijn afwisselende werkvormen rond aantrekkelijk tekst- en beeldmateriaal. Je kunt hiermee aan de slag voor één of twee lesuren. De lessenmap werd zowel gedrukt als online aangeboden.
Proefproject actualessen Vaak kregen we vragen van leerkrachten om lesmateriaal te voorzien rond actuele thema’s. We speelden daarop in met een eerste, veelzijdige les rond de Spaanse economische crisis. actua.studioglobo.be
Climate challenge Het klimaat verandert. Hoe dat komt, wat de gevolgen zijn - en nog belangrijker - wat we er aan kunnen doen, ontdek je op de Climate Challenge website. Leerkrachten van de tweede en derde graad secundair onderwijs kunnen op de lerarenpagina inspiratie opdoen om de klimaatproblematiek vanuit een frisse en vernieuwende invalshoek te bekijken. www.climatechallenge.be
Vorming schoolteams 2012 Hoe kunnen we leerlingen bewustmaken over de mondiale, politieke uitdagingen van de 21e eeuw? Wat kan bij hen duurzame gedragsverandering stimuleren? En hoe krijgen we ze gemotiveerd om solidair mee aan de kar te trekken? Deze vragen komen vaak naar boven bij scholen die op klas- en schoolniveau werk willen maken van de vakoverschrijdende eindtermen. Met Studio Globo kunnen we teams daarin ondersteunen. We waren te gast bij Don Bosco Groot-Bijgaarden, Humaniora Voorzienigheid Diest, Don Bosco Halle, Ikso Denderleeuw en KTA De Brug uit Vilvoorde.
Mdg’15 Het MDG’15 project, een 3-jarig internationaal uitwisselingsprogramma, gefinancierd door de Europese Unie, startte in 2011 . We werkten samen met scholen en NGO’s uit India, Senegal, Frankrijk, Engeland, Ierland, Polen, Tsjechië én België. Het hoogtepunt in 2012 was een studiereis naar Senegal in het voorjaar met leerkrachten uit twee secundaire scholen en een lector van een lerarenopleiding. Ze wisselden ideeën uit over het belang van en de methodes voor educatie voor duurzame ontwikkeling met 25 Senegalese leerkrachten. In het najaar trokken we met een gelijkaardige groep onderwijsmensen naar onze partner Trocaire in Ierland waar we met een dertigtal enorm gedreven collega’s uitwisselden.
19
Hoger Onderwijs 20
Aanbod voor het hoger onderwijs
Lerarenopleiding basisonderwijs De studenten beleven een dag vorming op maat van hun opleiding. Deze dag staat in functie van de persoonlijke houding en hun toekomstige lespraktijk. De studenten ontdekken hoe ze kunnen werken aan de wereld in de klas. Het inleefatelier vormt de kern van het vormingsprogramma, dat verder wordt aangevuld met praktijkgerichte workshops waarbij deze thema’s aan bod komen: • concrete leermiddelen voor de lespraktijk • positief leren omgaan met de diversiteit • groeien in betrokkenheid en solidariteit
Lerarenopleiding secundair onderwijs Deze vorming reikt studenten in de lerarenopleiding hefbomen aan om in hun toekomstige school of tijdens hun stage een betekenisvolle rol op te nemen in het langdurige proces van gedragsverandering. Mondiaal en Intercultureel Leren, Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO), Burgerschapszin en daaraan verbonden vakoverschrijdende eindtermen op klas- en schoolniveau krijgen daarmee voor de studenten een meer realistische en concrete invulling.
Internationalisering Interculturele ontmoetingen in een onbekend land, maar ook dicht bij huis, kunnen naast enthousiasme en nieuwsgierigheid ook twijfels en vragen doen rijzen. Welke oordelen worden bevestigd? Welke worden onderuit gehaald? Wat doet zo’n interculturele ontmoeting met jou en hoe communiceer je erover? Een reeks vormingen biedt studenten die naar het buitenland trekken een stevig kader over interculturele ontmoeting en ontwikkelingsprocessen. Bij terugkeer staan we klaar om de opgedane ervaringen op een positieve manier te verwerken. www.studioglobo.be/hoger
21
werking hoger onderwijs in 2012 Lerarenopleiding basisonderwijs Door onze keuze om verdiepend te werken aan de wereld in de klas, gaat vanzelfsprekend heel wat aandacht naar de vorming van toekomstige leerkrachten. Zij kunnen immers belangrijke multiplicators worden. Naast het specifieke vormingsprogramma in onze inleefateliers, vonden er tevens drie vormingssessies plaats voor 125 studenten rond het thema diversiteit voor de lerarenopleiding in Katho Tielt.
22
“Het inleefatelier brengt kinderen waarden en normen bij die niet beperkt zijn tot de klas, maar die ze ook buiten school kunnen gebruiken. Daarom is het een essentieel project.” (Heleen Fleurbaey, studente basisonderwijs Groep T)
• 57 sessies voor studenten verspreid over de 5 afdelingen basisonderwijs • 1.427 studenten • 58% studenten lerarenopleiding lager onderwijs en 42% studenten kleuteronderwijs • We bereiken 18 van de 25 vestigingen met een lerarenopleiding basisonderwijs.
lerarenopleiding secundair onderwijs Hoe zet je Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO) in de praktijk om? Hoe pak je als (beginnende) leerkracht duurzaamheidskwesties aan op school? 199 studenten lerarenopleiding (professionele bachelors en masters) van Groep T, K.U.Leuven en Kulak volgden de vormingssessies.
Aanbod internationalisering in 2012 Module
sessies
dlnrs
Beeldvorming
4
84
Interculturele Training
12
209
Ontwikkelingsprocessen
6
138
Integreer je weer
5
83
Totaal aantal sessies
27
514
“ Soms willen mensen gewoon niet dat er een foto van hen gemaakt wordt. Hoe ga je hier dan mee om? ”
“ Kakkerlakken in mijn hut! Zet ik dat meteen op mijn blog? ”
23
1
Afbeelding_pag24_1 (al opgezocht)
Andere doelgroepen en activiteiten 24
Meer dan 81.000 leerlingen vroegen aandacht voor ‘Onderwijs overal en voor iedereen’.
25 jaar Studio Globo
Met een aantal activiteiten in de loop van 2012 zette Studio Globo 25 jaar werking extra in de verf: In mei was er de huldiging van de 10.000ste leerkracht die met haar klas naar een inleefatelier van Studio Globo kwam: Juf Christine en het vijfde leerjaar van de ‘Wonderwijzer’ in Schilde. Hierbij was ook Klaas Delrue (zanger van Yevgueni) aanwezig, samen met zijn toenmalige juf Roos Wullaert. Hij was een van de allereerste kinderen die ooit een inleefatelier meemaakte. De medewerkers uit alle afdelingen smaakten in juni een gevarieerde interteambuilding. De leerkrachten, de eerste doelgroep van Studio Globo, hebben we met de actie Saved by the bell in de bloemetjes gezet. Het werd een extra omkaderde editie.
Ten slotte was er op donderdag 25 oktober Studio Globo aan tafel!, een gevarieerde n-etwerkdag met studie en reflectie, input uit het Zuiden, debat, ontmoeting en animatie. We mikten op ons brede netwerk in het onderwijsveld en de NGO-sector, beleidsmedewerkers en overheden, leden van de Algemene Vergadering en sympathisanten van Studio Globo. Meer dan 150 deelnemers konden genieten van een mooie avond. Op onze website bundelden we het verslag van de pedagogische reflectie van Alejandro Cussianovich, een Peruaanse pedagoog die we voor de gelegenheid uitnodigden, en de samenvattingen van de acht gesprekstafels met onder meer minister Pascal Smet, Mieke Vanhecke en Bogdan Vanden Berghe. Je kan er ook de foto’s en de video’s (her)bekijken van Studio Globo aan tafel! www.studioglobo.be/aantafel
25
Saved by the bell Op vrijdag 5 oktober, op de Internationale dag van leerkracht, stonden meer dan 81.000 leerlingen uit minstens 362 scholen stil bij het thema Onderwijs overal en voor iedereen. Stilstaan is eigenlijk niet het juiste woord. Er werd massaal veel lawaai gemaakt: met grote schoolbellen, kleine belletjes, zelfgemaakte instrumenten of zelfs met de kerkklokken. Maar er was natuurlijk meer. Heel veel leerkrachten werkten met de Saved by the bell-lessuggesties ook inhoudelijk in hun klas. Nieuw dit jaar was de video met getuigenissen uit de hele wereld. En niet te vergeten: het gloednieuw campagnelied ‘Ting, tingeling’. De actie vond voor de zesde keer plaats en kon dit jaar op ruime bijval rekenen: een recordaantal deelnemende scholen en ruime persbelangstelling maakten van deze Saved by the bell een geslaagde editie. Naar aanleiding van het gezamenlijke jaarthema van de www.savedbythebell.be
ander vormingsaanbod jeugdbewegingen Armoede is een onrecht, maak er spel van!, zetten we in Studio Globo Roeselare een open vormingsaanbod voor leiding op. Drie groepen van het Jeugd Rode Kruis namen hieraan deel. Verder volgden ook vier groepen volwassenen een vorming bij Studio Globo: een groep educatieve medewerkers van onze partnerorganisatie Le Partenariat uit Rijsel, een groep van het Sint Aloysiuscollege Menen, de opleidingen productontwikkeling en kunst van Flanders DC en deelnemers aan de inleefreis van Broederlijk Delen.
26
bestuur Algemene Vergadering Studio Globo vzw wordt bestuurd door een Algemene Vergadering die de grote oriëntaties van de organisatie uitstippelt en de Raad van Bestuur kiest en opvolgt. Naast de jaarvergadering is er gewoonlijk een tweede, inhoudelijke bijeenkomst en worden de leden uitgenodigd voor denkdagen en feedbackgroepen. De samenstelling op 31.12.2012 Stichtende leden Francis Deknudt, Jan Rumbaut, Hugo Wouters Afgevaardigden van organisaties van het mondiaal en intercultureel vormingswerk Lieve Herijgers (Broederlijk Delen), Marie Wattiez (Welzijnszorg), Gio De Weerd (Pax Christi Vlaanderen), Michel Coppin (Missio), Elke Stevens (Chiro / Spoor ZeS), Davy Verhard (CGKR), Thomas Peeters (KMS), Hugo Durieux (Kruispunt Migratie-Integratie) Individuele leden Luc Dewilde, Judith Spitaels, Marc Colpaert, Cecile Hennissen, Lisbet Colson, Rudi Ferket, Paul De Meester, Frank Langeraert, Marie-Christine Vergote, Bert De Wolf, Peter Van Wonterghem, Sabine Poleyn, Els Luyten, Els Gryson, Riet Ory, Trees Dumon, Gerda Vermassen, Mieke Molemans Afgevaardigden van onderwijsnetten Sofie Michiels (GO!), Johan Vanwynsberghe (O.V.S.G.), Jef Pazmany (V.S.K.O., V.V.K.Ba.O.) Afgevaardigden van de teams Nele Vermeulen (SG Antwerpen), Liesbet Niveau (SG Brussel), Sabrina Santillo (SG Genk), Karen Wouters (SG Gent), Frans Ramon (SG Roeselare), Pieter-Jan Depijpere (SG Secundair onderwijs), Piet Spanhove (SG Coördinatie)
Raad van Bestuur Op de afgevaardigd-bestuurder/secretaris na, zijn alle bestuurders vrijwilligers die onbezoldigd hun mandaat uitoefenen. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het personeelsbeleid, het algemene, financiële, logistieke en externe beleid. Het dagelijks pedagogisch beleid is in belangrijke mate gedelegeerd naar het coördinatorenoverleg waarin de teamverantwoordelijken van de zes educatieve afdelingen de inhoudelijke werking afstemmen en sturen. Samenstelling op 31.12.2012 Francis Deknudt, Paul De Meester, Els Gryson, Cecile Hennissen, Mieke Molemans, Jan Rumbaut, Piet Spanhove (secretaris), Marie-Christine Vergote, Hugo Wouters (voorzitter)
Dagelijks Bestuur De voorzitter en de directeur, ad hoc uitgebreid met deskundigen, vormen het Dagelijkse Bestuur dat het beleid van de Raad van Bestuur concretiseert en de agenda en documenten voor de RvB voorbereidt.
Komyuniti Studio Globo en Broederlijk Delen werken sinds 1997 structureel samen, zowel inhoudelijk als praktisch. De samenwerking is geregeld via een meerjarige kaderovereenkomst. Een schragend onderdeel van de samenwerking is het gezamenlijke medefinancieringsprogramma bij de Belgische Ontwikkelingssamenwerking via DGD.
27
Overheden Steun Steun Opbrengst Overheden en en Opbrengsten overige uit werking uit werkin overige opbrengsten opbrengsten Naamloos 0,8157 0,0799 0,1 Naamloos 1 1 0,8157 0,0799 0,1044
Financieel Wie educatie zegt, weet dat dit, zoals alle vormingswerk, een grote personeelskost met zich meebrengt. Studio Globo heeft zelf geen fondsenwervende activiteiten. De klemtoon ligt op educatief werk binnen de onderwijscontext.
Balans ACTIVA
2012
2011
20.957
26.010
Materiële vaste activa
199.594
232.038
Financiële vaste activa
5.426
5.377
Vaste Activa Immateriële vaste activa
Studio Globo doet inspanningen om eigen middelen te verzamelen en bouwt zo jaarlijks gemiddeld 20% van het noodzakelijke budget op. De educatieve werking genereert ongeveer 10% van de inkomsten. Nog eens 10% is afkomstig van giften, andere organisaties en diverse steungevers en sympathisanten. Het grootste deel, de resterende 80% van de inkomsten, is afkomstig van overheden in de vorm van subsidies. De basisfinanciering komt van de Belgische ontwikkelingssamenwerking via de programmawerking van DGD (Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking). Ook alle Provinciebesturen, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Vlaamse Gemeenschap en door de Stad Gent steunen de werking. Verder tekent Studio Globo in op een aantal projectfinancieringen, o.a. bij Europa en bij VAIS (Vlaamse projecten ontwikkelingseducatie). We sluiten voor het tweede jaar op rij af met een positief resultaat. Dit was ruimer dan begroot. Hiermee kan Studio Globo de verliezen van de jaren 2009-2010 goedmaken. Een deel van de winst van het boekjaar wordt gereserveerd voor uitgestelde investeringen. Voor een uitgebreide toelichting bij de financiën verwijzen we naar het financieel verslag dat opvraagbaar is bij de coördinatiedienst.
28
www.ngo-openboek.be
Ge Geogr
lonen 225.977
Totaal vaste activa Vlottende Activa Vorderingen op ten hoogste 1 jaar
afschrijvingen 263.424 administra , afschrijvingen administ voorzieningen , en overigen voorzieningen en overigen 80,59% 0,77% 0,9 80,59% 0,77% 0
lonen
Naamloos 1 Naamloos 1
160.039
227.806
702.148
511.504
27.009
31.117
889.197
770.427
1.115.174
1.033.852
2012
2011
Eigen vermogen
614.598
530.492
Voorzieningen
67.839
49.636
Schulden op meer dan 1 jaar
27.048
53.561
382.728
378.607
22.961
21.555
1.115.174
1.033.851
Liquide middelen Overlopende rekeningen Totaal vlottende activa Totaal Activa PASSIVA
Schulden op ten hoogste 1 jaar Overlopende rekeningen Totaal Passiva
Ge G
ten ng
1044
Resultatenrekening
2012
2011
2.271.979
2.178.314
1.808.211
1.712.780
Private steun en organisaties
107.176
103.954
Opbrengsten uit werking
233.607
232.005
Gerecupereerde kosten, diverse en uitzonderlijke opbrengsten
115.847
123.704
7.138
5.870
2.181.374
2.093.530
132.116
120.135
104.396
105.652
Herkomst van de inkomsten
eografische spreiding sessies workshops provincie. OPBRENGSTEN rafische spreiding vanvan sessies workshops perper provincie.
atie tratie
91% 0,91%
Subsidies
10,44% 10,44% 7,99% 7,99%
81,57% 81,57%
werking werking
Financiële opbrengsten KOSTEN
17,73% 17,73% Overheden Overheden
Werkingskosten per activiteit
Steun en overige opbrengsten Steun en overige opbrengsten Opbrengsten uit werking Opbrengsten uit werking
Verdeling van de kosten
Basisonderwijs
Secundair onderwijs
16.803
13.453
Hoger onderwijs
10.370
543
547
487
1.716.713
1.663.413
1.278.435
1.244.147
eografische spreiding van sessies workshops per provincie. Geografische spreiding van sessies workshops per provincie. Andere doelgroepen
Personeelskosten
18% 18% 0,91% 0,91% 0,77% 0,77%
80,59% 80,59%
lonen lonen afschrijvingen, voorzieningen en overigen afschrijvingen, voorzieningen en overigen administratie administratie werking werking
Contractuelen
Gedetacheerden en personeel Samenwerkingsverband
314.129
301.487
Gevaloriseerd personeel
124.149
117.779
332.544
309.982
268.626
241.735
60.173
58.471
3.745
9.776
90.606
84.784
Algemene kosten
Algemene werkingskosten
Afschrijvingen en voorzieningen
Diverse, financiële en uitzonderlijke kosten
WINST/(VERLIES) VAN HET BOEKJAAR
29
Medewerkers
Nationale werkingen werking secundair onderwijs Pieter-Jan Depijpere, Jan Dessein, Karen Vandevyvere, Katrien Van Elsen en Bieze Van Wassenhoven
Bij Studio Globo helpen vrijwilligers onder meer bij de lesbrief Wereldreis, de aanpak van mediapakketten, verbouwingen in de decors, de uitleendiensten en door het geven van inhoudelijke feedback op lespakketten. Om vorm te geven aan de dagelijkse werking, kan Studio Globo rekenen op een stevige medewerkersploeg. Zij werken in zes educatieve teams of op de coördinatiedienst. Er worden tijdens piekperiodes ook tijdelijke begeleiders ingeschakeld.
Wereldreis Emilie Deblock, Helga Vande Voorde en Jan Wynants Vormingsaanbod Komyuniti Frans Ramon Saved by the bell / 25 jaar Studio Globo Jos Schockaert
Coördinatie Directie werking basisonderwijs (vijf regionale centra)
Piet Spanhove
Studio Globo Antwerpen
Administratie, bestuur en communicatie
coördinatie administratie educatie Eli De Ridder, Ruth Dreessen, Joke 11% Goffin, Lon Koornwinder, Jean81% Naamloos 1 8%
Mapela Mpwo, Irma Prado Pizarro, Geert Van Malderen en Nele Vermeulen Studio Globo Brussel
Naamloos 1
Jan Debonnet, Veronika Rumbaut en Jan Wynants Opdrachten ICT, personeelsadministratie en boekhouding zijn gezamenlijk met Broederlijk Delen uitgebouwd (samenwer-
coördinatie administratie educatie kingsverband Komyuniti): 11% 8% 81%
Liesbet Niveau, Jesse Noukens en Tine Schuurmans Studio Globo Genk
Vincent Dekeersmaeker, Jef Demolder, Karel Duchesne, Willy Dries, Justin Madugba, Anne Pauwels
Geografische spreiding van sessies workshops per provincie. Pedagogische coördinatie Sofie Maurissen, Sabrina Santillo, Johan Symons en Coroline van Wijngaerden Emilie Deblock
Studio Globo Gent Carla Boelens, Lotte Devynck, Barbara Dewyn, Leen Eerdekens, Annelies Flamand en Karen Wouters Studio Globo Roeselare Katrien D’hooghe, Eline Fredrick, Liese Pottie, Frans Ramon, Celine Sercu en Fem Theuninck
30
8,00% Geografische spreiding van sessies workshops per 11,00% Op datum van 31.12.2012 waren in
totaal 31,80 VTE in dienst bij Studio Globo. Samen met de inzet van BD-personeel voor de 81,00% gemeenschappelijke diensten (1,7 VTE) vormt dit 33,5 VTE. coördinatie administratie educatie
8,00% 11,00%
81,00%
coördinatie administratie
Studio Globo
Landelijke werking Secundair Onderwijs
Regionale centra werking basisonderwijs
Antwerpen
Brussel
Genk
Gent
Roeselare
Brussel
Vorming
Vorming
Vorming
Vorming
Vorming
Vorming
Inleefatelier Congo
Inleefatelier Wonen op het Dak
Inleefatelier Filippijnen
Inleefatelier Guatemala
Inleefatelier India
Workshops
Inleefatelier Peru
Buurtwandeling
Leermiddelen
Inleefatelier SWM
Inleefatelier Achter De Muur
Leermiddelen
Inleefatelier Wonen op het Dak
Leermiddelen
Leermiddelen
Buurtwandeling
Buurtwandeling
Leermiddelen
Leermiddelen
31
Contact
Studio Globo Huidevettersstraat 165 1000 Brussel 02 520 05 30 info@studioglobo.be www.studioglobo.be facebook.com/studioglobo @studioglobo
Studio Globo Antwerpen Rolwagenstraat 73 2018 Antwerpen T 03 235 20 76 antwerpen@studioglobo.be
Studio Globo Gent Doornzelestraat 15 9000 Gent T 09 234 04 13 gent@studioglobo.be
Studio Globo Brussel Otletstraat 28/11 1070 Brussel T 02 520 23 30 brussel@studioglobo.be
Studio Globo Roeselare p.a. Provinciaal Noord-Zuid Centrum Hugo Verrieststraat 22 8800 Roeselare T 051 22 11 03 roeselare@studioglobo.be
Studio Globo Genk p.a. Domein Bokrijk Bokrijklaan 1 3600 Genk T 011 26 54 20 genk@studioglobo.be
Studio Globo werking secundair onderwijs Huidevettersstraat 165 1000 Brussel T 02 526 10 98 secundair@studioglobo.be
Voor giften vanaf 40 euro op BE56 0682 3525 0588 kan Studio Globo een fiscaal attest bezorgen.
32