APRIL
2015
4
K a d r e d n o libiË
nieuws uit studio globo
Action 2015: Laat zien dat je ’t meent! Eind 2015 verstrijkt de deadline voor de Millenniumdoelstellingen. Er werd de voorbije jaren al veel vooruitgang geboekt. Maar toch is de ongelijkheid wereldwijd spectaculair toegenomen en zijn er nog extra inspanningen nodig om de economie duurzaam te maken. 2015 wordt een kanteljaar. De wereldleiders be slissen in september over wat er komt na de Millenniumdoelstellingen. Het is een historische kans om onze beleidsmakers duidelijk te maken welke wereld we willen. We verwachten van onze politici dat ze dit nieuwe wereldplan zo ambitieus mogelijk invullen.
Laat je zien dat je ’t meent? Teken de petitie! www.action2015.be
Op www.studioglobo.be … • … vind je alle digitale extra’s bij deze Wereldreis, van foto’s en kaartjes over filmpjes en links tot de oplossingen van de werkbladen. • … kan je onderaan elke pagina inschrijven voor de nieuwsbrief van Studio Globo, zodat je als eerste op de hoogte bent van nieuw aanbod en gratis lesmateriaal. • … blader je supergemakkelijk door het hele aanbod voor het lager onderwijs, van fotosets over inleefateliers tot publicaties en lespakketten. • … vind je ook onze nascholingen en vormingen voor leerkrachten apart of voor de hele school.
Fiësta Filippina Ben je op zoek naar een mondiaal idee voor een schoolfeest? Of wil je graag rond de Filippijnen werken in je klas? Ligt jouw school in de provincie Limburg, Antwerpen of Vlaams-Brabant? Organiseer dan met de hulp van Studio Globo Hasselt een Fiësta Filippina in je klas of school! Zo’n Fiësta bestaat uit een vorming voor je schoolteam, waarbij wij je wegwijs maken in de geleverde materialen. Daarna dompel je de leerlingen van je klas onder in de Filippijnse cultuur, aan de hand van de Filippijnenkoffer en/of onze lesmap ‘Wonen en leven in de Filippijnen’. Vervolgens bereid je in de klas het feest voor: maak piñata’s en kokoskoekjes, leer een lied … Tot slot is er natuurlijk de Fiësta zelf! Meer weten? www.studioglobo.be/workshop/fiësta-filippina
Mijn naam is Bilal. Ik heb onderdak in Libië.
• Bilal logeert bij zijn oom • Onder welk dak woon jij?
• De brieven van Bilal en zijn oom • In een ander schrift
• Samen onder één dak • Vind je het OK zoals je woont? • Een dak boven je hoofd
Fo to: Fot o: M icha l Huni ewicz
• Doolhof
oplo s s i n g e n , e i n d t e r m e n , w e b t i p s e n bee l d e n v i n d j e v ia o n z e w eb sit e w w w. s t u d io gl o b o . b e wereldreis - nummer 4 / april 2015
3
o n d er d a K Ghadames (uitspraak gaa-daa-mes) is een Libische oasestad met zo’n 10 000 inwoners. Omdat hij zo mooi is, wordt deze werelderfgoedsite* ook wel “de parel van de woestijn” genoemd. Het oude gedeelte dat je op de luchtfoto ziet, heeft de vorm van een cirkel met een muur eromheen en alle huizen zijn van leem gebouwd. Omdat deze huizen tegen elkaar zijn gebouwd, is Ghadames een ware doolhof. Geen wonder dat je er makkelijk kunt verdwalen! Naast het oude Ghadames is een moderne nieuwe stad gegroeid, maar elke zomer komen deze inwoners naar de oude stad, omdat het er lekker koel is door de natuurlijke ventilatie*. Buiten de stad verblijven er Toearegs, nomaden die op gespannen voet met de stedelingen leven. Vooroordelen, mythes en afgunst maken hun leven niet gemakkelijk. Bilal is zo’n Toeareg. Hij krijgt onderdak bij zijn oom, die daarmee een voorbeeld geeft van interculturele gastvrijheid.
4
wereldreis - nummer 4 / april 2015
Het wonen onder één dak kent in België veel gezichten. Het modelgezin is al lang niet meer de norm. Allerlei nieuwe samenlevingsvormen duiken op zoals samenhuizen, kangoeroewonen of woongroepen van senioren. Het maakt wonen voor veel mensen financieel haalbaar. Desondanks moeten veel organisaties als Welzijnszorg (in eigen land) en Broederlijk delen (op wereldvlak) het recht op wonen blijven verdedigen. In België spreekt men over zo’n 50 000 dak- en thuislozen, waaronder een groeiende groep jongeren. Wereldwijd gaat het over miljoenen mensen en kinderen. Een dak boven het hoofd hebben is echter meer dan een praktische zaak: het zorgt voor kansen tot ontmoeting tussen de bewoners. Vermits elke persoon zijn of haar eigenheid inbrengt, wordt samenwonen echt een interculturele aangelegenheid. Dit vraagt van elke bewoner veel vaardigheden: zich flexibel opstellen, afspraken naleven, duidelijk communiceren…, maar die zorgen er wel voor dat men bij elkaar ‘onderdak’ vindt. Pesten, vooroordelen, discriminatie horen niet thuis in een menswaardige samenleving.
l i b iË Land en bevolking Libië is 1 775 500 km² groot. Toch wonen er maar 6,2 miljoen mensen en is het een van de dunst bevolkte landen ter wereld. De sterk verstedelijkte Libiërs wonen vooral aan de Middellandse Zee, omdat het land grotendeels uit woestijn bestaat. Hoewel Libië economisch een modern land is, is de bevolking veelal traditioneel. Veel mensen behoren tot een van de 140 gemeenschappen in het land en verwantschap is een belangrijke factor in de maatschappij. Meer dan 95 % van de bevolking is soennitisch moslim. HDI: Libië staat 55ste in de wereld met 0,784 (2013). Economie Economisch is Libië een welvarend land met een van de hoogste gemiddelde inkomens van Afrika. Deze rijkdom is afkomstig van de ruime voorraden aardolie en gas die worden ontgonnen. De economie is hierdoor erg eenzijdig: 80 % van het nationale inkomen en 97 % van de uitvoer zijn afhankelijk van deze olie- en gasreserves. Libië investeert ondanks de olierijkdommen weinig in infrastructuur en economie, waardoor een groot deel van de bevolking relatief arm blijft. Een ander probleem dat de economie bedreigt, is een groot gebrek aan drinkwater in de grote steden. Munt: Libische dinar, EUR 1 = LYD 1,41. Recente geschiedenis De laatste tijd komt Libië weer vaak in het nieuws: de bevolking verjoeg in 2011 de dictator Moe’ammar al-Khaddafi, die sedert 1969 aan de macht was. Hoewel in juli 2012 de eerste verkiezingen zijn gehouden, is het nog steeds heel onrustig in het land. Veel groepen hebben tijdens de Revolutie wapens gekregen en willen die niet allemaal weer inleveren. Ze vrezen dat de politieke leiders alleen de belangen van hun eigen gemeenschap verdedigen. Khaddafi had ook verschillende bevolkingsgroepen tegen elkaar uitgespeeld om zijn macht veilig te stellen. De vele spanningen nu - op 300 km van de Europese kust - zijn een tragisch gevolg van die verdeel-en-heerspolitiek. Door de anarchie zoeken veel mensen elders veilig onderdak.
Heb je al geHoord van... modern standaard arabisCH? Het Modern Standaard Arabisch (MSA) wordt in alle Arabische landen gebruikt, van Mauritanië tot Oman en van Syrië tot Jemen. Hierdoor kunnen Arabieren van over de hele wereld met elk hun dialect elkaar begrijpen en daarom wordt het een “daktaal” genoemd. Sommige woorden in het MSA zijn overgenomen uit andere talen zoals bijvoorbeeld “asbireen” (aspirientje). MSA is een officiële taal in Libië en wordt gebruikt op tv, in de krant, voor straatnamen en voor officiële toespraken. Thuis en op straat spreken de Libiërs hun dialect. Naast Arabische dialecten spreken de Berbers in het westen van het land (bv. in Ghadames) hun eigen Berbertalen.
* na tu ur lijk e ve nt ila tie : in Ghadames wordt het ov erdag wel 40 °C warm, daaro m zijn alle straten overdekt, zijn de muren in leem en vo orziet men luchtkokers wa arlangs de warme lucht kan opstijgen. * w er el de rfg oe ds ite : de dakterrassen van Ghadam es staan met elkaar in verb inding; daardoor hoefden de vr ou we n ni et sa m en m et mannen op straat te lopen .
wereldreis - nummer 4 / april 2015
5
ontdeKKin g van Ka l e n d er F o to Werkvorm spel
Dit heb je nodig kalenderfoto legofiguurtje
Verloop
Leg de foto van de kalender op de grond en vertel aan de leerlingen dat zij nu allemaal daken zien. Plaats een lego-figuurtje (= Bilal) op de foto en vraag aan de kinderen hoe hij naar huis kan gaan (= een andere plaats op de foto). Stippel met de kinderen een weg uit. Herhaal dit een paar keer en bespreek kort het onderwerp ‘verloren lopen’ en ‘thuiskomen’.
iedereen o n d e r d aK Werkvorm
stellingenspel samen bouwen
Dit heb je nodig
grote lichte doeken en hout werkblad H "Een dak boven je hoofd" foto’s “Hoe wonen mensen?” (zie website) werkblad A
5'
30'
Ve rloop
Een dak bouwen Laat de kinderen samen een dak maken met de doeken en het hout. Dit geeft de mogelijkheid om na te denken over de bouw van een dak. Een andere mogelijkheid is om in kleine groepjes en met tafels te werken. Laat na afloop de leerlingen verwoorden welke moeilijkheden ze ondervonden en hoe ze die hebben opgelost. Onder welk dak woon jij? Toon de foto’s “Hoe wonen mensen?” Geef zo nodig wat uitleg bij elke woonvorm. Schets kort onderstaande situaties en laat de leerlingen telkens kiezen bij welke woonvorm de zin het beste past. Laat de kinderen argumenteren. Het antwoord moet niet eenduidig zijn, het gesprek is interessant. - Amidou moet veel reizen om zijn dieren te laten grazen in de wei. Het is er droog en warm. Wat kan voor hem de beste woning zijn? Waarom? - Waar Kushum woont, zijn er veel overstromingen. Wat zou voor haar de beste woning zijn? - Aleksandr woont in een land waar het hard kan vriezen. Welke woning kiest hij best? - Bij Nyaung regent het veel. In welke woning woont zij het beste? Waarom? - Waar Bilal woont, is het overdag snikheet. Welke woning is goed voor hem? Toon aansluitend werkblad A en vertel kort over het leven van Bilal.
b i j d e spi e g e l Fo to Werkvorm
vergelijken in een leergesprek
Dit heb je nodig
kalenderfoto spiegelfoto foto’s van types daken op werkblad B
6
wereldreis - nummer 4 / april 2015
Verloop
10'
Laat opnieuw de kalenderfoto zien met de daken in Ghadames. Vraag of de daken er bij ons ook zo uitzien. Laat aansluitend de spiegelfoto zien. Welke verschillende soorten daken zijn er? Bekijk samen werkblad B en laat de leerlingen telkens het dak inkleuren. Het dak dat het meest lijkt op het dak van hun eigen woning geven ze een bijzondere kleur.
bilal logeert bij zijn oom
lal en bi b k i u, iĂŤ. salam oon in lib w en ik
z uniewic ichal H Foto: M
elke
dag h oed i k papa de dr samen me omed t mijn ariss en. Foto: W ikimed ia
maar nu logeer ik bij mijn oom. Foto: Luca Galuzzi
in gha da Foto: T ripolis Flickr
mes k toeris omen veel ten.
je kunt in de stad van het ene dak naar het andere wandelen. Foto: Wikimedia
n aam : wereldreis - nummer 4 / april 2015
7
onder welK daK woon jij? Kleur het dak van deze gebouwen. Welk dak lijkt op dat van jouw huis? Geef dat een bijzondere kleur.
lessenaarsdak
zadeldak
mansardedak
schilddak
plat dak
monitordak
kegeldak wolfsdak
zaagdak
koepeldak
vlinderdak
naam :
8
wereldreis - nummer 4 / april 2015
irimoya
puntdak
De daken van Ghadames
Foto: Wikimedia
10'
b i j de Kal e n d e rFo to Werkvorm gesprek
Dit heb je nodig kalenderfoto
Verloop
Vertel dat dit een bovenaanzicht is van de daken van de stad Ghadames. Leg uit wat een doolhof is en vraag aan de leerlingen naar gelijkaardige ervaringen van verloren lopen. Laat de leerlingen onderstaande woorden sorteren bij “verloren lopen” en “onderdak vinden”: respectievelijk “de weg kwijt – de weg vragen – bang – alleen” en “thuis – gezellig – samen met anderen – veilig”
bilal vindt onderdaK bij zijn oom in gHadames Werkvorm
filmpje bekijken brieven lezen taaloefening met een ander schrift
Dit heb je nodig
filmpje “Bilal vindt onderdak bij zijn oom in Ghadames” werkblad C en D
30'
Verloop
Bilal wil logeren bij zijn oom Toon het filmpje “Bilal vindt onderdak bij zijn oom in Ghadames”. Bespreek kort het leven in een oase (warm, aangepaste leefstijl, aangepaste woningbouw). Lees de brief van Bilal aan zijn oom (werkblad C). Maak de link tussen letterlijk en figuurlijk “onderdak vinden”. Op school leert Bilal Arabisch De thuistaal van Bilal is een Berbertaal. Op school krijgt hij les in het Arabisch. Elk van deze talen gebruikt een eigen schrift. Beide schriften kennen weinig klinkers. Verdeel werkblad D onder de leerlingen en laat kort de letters van het Arabische schrift bekijken. Daarna noteren ze de naam Bilal, hun eigen naam de naam van een klasgenoot in het Arabische schrift. Kies een Arabische letter uit. Teken ze op een apart blad in het groot over en kleur die letter zo vrolijk mogelijk. Achteraf versier je samen met de leerlingen de klasmuur met deze kleurrijke letters. Vond je het moeilijk om in een ander schrift te schrijven? Hoe is het om op school een andere taal dan de thuistaal te gebruiken?
b i j d e spi e g e l Fo to Werkvorm
verbeelding stimuleren
Dit heb je nodig spiegelfoto
5'
Ve rl oop
Toon de spiegelfoto. Wat zit er allemaal onder deze daken? Hoe ziet het er binnen uit? Kan iemand van buitenaf vermoeden dat wij onze klasmuur zo mooi hebben versierd? Is er iemand binnen? Wat doen die mensen nu? wereldreis - nummer 4 / april 2015
9
d e b r i e v e n va n b i l a l e n zijn oom
datum 1 april 2015 Liefste oom In deze brief zit een foto van mij. Ik ben nu elf jaar. Gisteren hebben we drie dromedarissen verkocht. Met het geld willen mijn ouders dat ik naar school in Ghadames ga. Maar ik weet nog niet waar ik zal slapen. Liefste oom, kan ik bij jou logeren? Vind je dat een goed idee? Ik herinner me nog goed dat ik drie jaar was. Ik ben toen veel keren bij jou op vakantie geweest. Maar nu wil ik een lange tijd naar school gaan. Ik weet ook nog goed dat mijn neven Hassin en Farid niet altijd vriendelijk tegen mij waren. Ze zeiden soms lelijke woorden tegen mij. Daarom ben ik ook een beetje bang voor hen. Begrijp je mij een beetje, lieve oom? Schrijf je vlug?
Foto: Michal Huniewicz
Dankjewel
bilal
datum 3 april 2015 Dag Bilal Natuurlijk mag je bij ons komen logeren. Je bent en blijft altijd familie van ons. En of je nu in de stad of in de woestijn woont, dat maakt voor mij niets uit. Dat zal ik aan Hassin en Farid ook wel uitleggen. Zij zijn ook jouw familie! Dus Bilal, kom maar vlug naar ons. Ik heb een mooie kamer voor jou! Ik vind het heel belangrijk dat je je hier goed voelt. En tante zal de lekkerste koekjes voor je bakken. Dan zal je ook op school goed kunnen leren! Tot binnenkort
je oom
naam :
10
wereldreis - nummer 4 / april 2015
Foto: Luca Galuzzi
i n e e n a n d e r sCH r iF t
Hiernaast zie je de letters van het Arabische alfabet. Vind je de eerste letter van je naam?
Bij de Arabische letters lees je de volgorde van het alfabet van rechts naar links en van boven naar onder.
Schrijf de naam Bilal hieronder in het Arabisch. Doe hetzelfde met je eigen naam en de naam van een klasgenoot. Let op de schrijfrichting! L
A
L
I
B
Zo schrijf je dat in het Arabisch Mijn eigen naam:
Zo schrijf je dat in het Arabisch De naam van een klasgenoot
Zo schrijf je dat in het Arabisch wereldreis - nummer 4 / april 2015
11
Berbertenten Foto: Wikimedia
10'
bi j d e Kal e n d e rFo to Werkvorm
Verloop
Dit heb je nodig
Doe dit gerust in een coöperatieve werkvorm, zoals denk-tweetal-vertel: de kinderen denken even na over de vraag terwijl ze de foto bekijken (ze mogen eventueel hun antwoord noteren). Dan wisselen ze hun vondsten uit met de buur en dan wordt er in groep besproken wat er zoal werd gevonden. Hierbij verwoorden de kinderen niet hun eigen antwoord, maar dat van de buur.
denk-tweetal-vertel kalenderfoto
Bekijk de foto. Waaraan doet de afbeelding op de foto je denken?
30’
onder daK Werkvorm
verhaal lezen persoonlijke reflectie en uitwisseling
Dit heb je nodig
verhaal op werkblad E en F werkblad G en H filmpje “Bilal vindt onderdak bij zijn oom in Ghadames” (zie website) foto’s “Bilal woont in de woestijn” (zie website) foto’s “Hoe wonen mensen” (zie website)
Verloop
Vind je het OK zoals jij woont? Lees met de leerlingen het verhaal van Bilal. Bekijk het filmpje. Laat hen nadenken over wonen met de vragen op werkblad G. De leerlingen noteren hun antwoorden en wisselen hierover uit. Voor vraag 3 laat je de foto’s “Bilal woont in de woestijn” zien. De inwoners van Ghadames hebben technische oplossingen bedacht voor het leven in grote hitte: de huizen zijn in leem opgetrokken en in het wit geschilderd, de weinige ramen zijn klein, er zijn veel overdekte straten en luchtkokers. Toon daarna de foto’s “Hoe wonen mensen?”. Laat de leerlingen werkblad H invullen. De leerlingen kunnen afbeeldingen zoeken van vergelijkbare woningen uit hun eigen omgeving. Indien je wil ingaan op de woonvorm in Ghadames en het verhaal, staan er nog twee extra werkbladen op de website.
b i j d e spi e g e l Fo to Werkvorm
spel “Een dak boven mijn hoofd”
Dit heb je nodig spiegelfoto werkblad B
12
wereldreis - nummer 4 / april 2015
Verloop
10’
Bekijk de foto. Zoek samen met de leerlingen namen voor de daken. Op werkblad B staan een aantal vormen getekend. Noteer alle namen op een blad. Tijdens het spel probeert een leerlingen alle genoteerde daken alfabetisch te noemen en tegelijkertijd de vorm van het dak met de handen boven het hoofd uit te beelden. Wanneer een leerling de naam van een dak mist of het dak is verkeerd uitgebeeld, mag de volgende proberen.
samen onder ÉÉn daK Rechts? Links? Of toch rechtdoor? Bilal rent hard. Verkeerd: de steeg loopt dood. Hijgend leunt hij tegen de muur, nu is hij Hassin en Farid zeker kwijt. “Jullie tonen Bilal de weg naar school”, had zijn oom zijn twee neven opgedragen. Maar de pestkoppen waren de hoek nog niet om of Hassin stak zijn neus in de lucht: “Ik ruik dromedarissen.” Waarop Farid luidruchtig in Bilals richting snoof: “Nu je het zegt, wat een stank. Poeh!” Hassin porde Farid aan om sneller te lopen. Al gauw renden ze kriskras door de stad. Bilal keert op zijn stappen terug. De stad is een doolhof, een wirwar van smalle straatjes, en overal bots je op muren. Gisteren liep Bilal nog door de woestijn. Daar kent hij zijn weg, van ver herkent hij de rotsen. Zelfs ’s nachts hoeft hij maar naar de sterren te kijken om te weten welke kant hij uit moet. Samen met zijn vader hoedt Bilal er dromedarissen. Ze brengen de dieren van de ene handelaar naar de andere. Het leven is er heel anders dan in de stad. Foto: Michal Huniewicz
Bilal: “Ik vind het fijn om bij mijn oom te logeren. Maar het gedrag van Farid en Hassin vind ik minder leuk.”
Wanneer de zon opkomt, drijven ze de dromedarissen bij elkaar. Ver kunnen de dieren niet lopen, want hun voorpoten worden met een touw aan elkaar geknoopt, zodat de dieren zich slechts met kleine pasjes kunnen verplaatsen. Intussen zorgt één van de mannen voor thee. Verschillende keren giet de man de thee vanuit de ketel in een klein glas. Pas als de thee de juiste donkere kleur heeft en wat schuimt, kun je hem drinken. Thee met heel veel suiker, daar houdt Bilal van. Drie kopjes drinken ze: het eerste glas drinken ze uit liefde, het tweede om de eenvoud van het leven, het derde om de dorst van de dood. Na de thee breken ze hun kampplaats op en laden ze alles op de dromedarissen. Foto: Wikimedia Bilal: “Ik hoed de dromedarissen, samen met mijn papa.” Ze stappen tot het te warm wordt, dan rusten ze in de schaduw van enkele rotsen of acacia’s. En ’s avonds bij het kampvuur drinken ze opnieuw thee. Dat leven bevalt Bilal wel, maar nu moet hij bij zijn oom en zijn tante wonen, want zijn vader vertrekt op pelgrimstocht naar Mekka. “De tocht is lang en zwaar. Later als je ouder bent, moet jij ook naar Mekka, maar nu ben je nog te jong. Zolang ik weg ben, zal mijn broers huis jouw thuis zijn.” Bilal draait rond, hij weet niet meer van welke kant hij kwam. Hij krijgt het beklemmend warm. Het lijkt wel of de stad hem gevangen houdt. Hij loopt van de ene steeg in de andere, hij weet niet waar hij is. Maar plotseling staat hij voor de winkel van zijn oom. Wat een geluk. Hij glipt langs de zijdeur naar binnen en loopt de trap op naar het dakterras. Zijn tante maakt er een praatje met de buurvrouw. “Bilal? Waarom ben je niet op school?” wereldreis - nummer 4 / april 2015
13
“Ik weet niet waar de school is.” ”Deden Farid en Hassin vervelend? Kom, ik zal je een plan tekenen.” Ze gaan samen naar de keuken. “Kijk het is niet moeilijk. Je hebt zeven hoofdstraten. Deze hier moet je nemen, de straat van Jarasan. Je loopt tot aan de Omranmoskee en dan ga je via het plein van Tingazin tot...” Bilal schudt mistroostig zijn hoofd. “Dat lukt me nooit.” Het gordijn dat dienst doet als keukendeur wordt opzij geschoven. Het is zijn oom: “Koekjes en thee, voor een hele groep toeristen.” In Ghadames komen veel toeristen. Zijn tante haalt de koekjes uit de oven. Boterkoekjes met stukjes Turks fruit. “Hm, ze ruiken lekker”, zegt Bilal en hij stopt er eentje in zijn mond. Hij mag met de thee rondgaan. Goedlachs laat zijn oom een toerist slofjes en een lang gewaad passen. De andere toeristen nemen wel honderd foto’s. Bilal draagt de lege theeglazen terug naar de keuken. “Ze drinken maar één kopje”, zegt hij verbaasd. “Toeristen hebben altijd haast”, antwoordt zijn tante. “Ze willen alles gezien hebben, maar in hun haast vergeten ze te kijken. Ze zijn hopeloos.” Foto: Tripolis Flickr
Tante: “Toeristen hebben altijd haast.”
Na de middag komen Hassin en Farid thuis.
“Stop je gauw weg, Bilal”, zegt zijn tante. Bilal begrijpt niet waarom, maar hij doet wat zijn tante zegt. ”Hm, koekjes”, hoort hij Hassin zeggen. “Wacht even met je mond vol te proppen. Waar is Bilal?” ”Geen idee”, antwoordt Farid. “We stapten heel traag en toen draaiden we ons om en foetsie: Bilal was weg.”
”Jullie moesten goed voor hem zorgen, hij kent de stad nog niet. We moeten jullie toch niet leren wat gastvrijheid is”, zegt hun moeder boos. “Ga hem zoeken”, beveelt zijn oom. “Ons huis is ook Bilals thuis. Zolang hij hier woont, is hij jullie gelijke: mijn zoon, jullie broer. ” Bilal hoort Hassin en Farid morren: “Het is toch niet onze schuld dat…” “Haast jullie! Of de koekjes zijn op tegen dat jullie terug zijn, ik heb net geweldige honger.”
Foto: Wikimedia
De daken van Ghadames.
naam :
14
wereldreis - nummer 4 / april 2015
vind je Het oK zoals je wo o n t ? Woon jij graag zoals je nu woont? Noteer 1 reden waarom wel:
................................................................................................................................
Noteer 1 reden waarom niet:
................................................................................................................................
Bilal woont meestal in de woestijn. Wil jij wonen zoals Bilal?
Foto: Michal Huniewicz
Noteer 1 reden waarom wel:
......................................................................................................
Noteer 1 reden waarom niet:
......................................................................................................
Bilal woont soms in de stad bij zijn oom. Wil jij wonen zoals Bilal?
Foto: Luca Galuzzi
Noteer 1 reden waarom wel:
......................................................................................................
Noteer 1 reden waarom niet:
......................................................................................................
n aam : wereldreis - nummer 4 / april 2015
15
e e n d aK bo v en j e H o o F d ‌ Duid aan hoe je zeker wel en zeker niet wil wonen.
Foto: PFPRI-images
paalwoning
Foto: Wikimedia
Foto: Wikimedia
burcht
paleis
Foto: Maarten Zam
Foto: Wikimedia
Foto: Wikimedia
Foto: Wikimedia
Foto: Wikimedia
Foto: E Dronkert
woonboot
eengezinshuis
tent
woonwagen
appartement
boomhut
Schrijf neer hoe jij je voelt wanneer je een dakloze ziet. ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Foto: Roel Wynants
naam :
16
wereldreis - nummer 4 / april 2015
............................................................................................................................
The Arabic alphabet - bingospel Een spel om zelf uit te werken. Het leert aan jonge leerlingen om met het bingospel de Arabische letters te herkennen. Zie bij de extra’s op de website: Yemen-links.com, 2005-2011. Voor 6-8-jarigen.
Thuis, een plaats met vele gezichten Via de teksten, tekeningen en foto’s vertellen kinderen andere kinderen over hun soms wel heel erg uiteenlopende thuissituaties. En allemaal hebben zo wel hun eigen idee over ‘thuis’ en het gevoel dat daarbij hoort. ‘Thuis’ kan heel groot zijn of klein, je kan het af en toe ruiken, soms kan je het vasthouden en soms hangt het in de lucht. Thuis is overal hetzelfde maar tegelijkertijd ook overal verschillend. Dit boek nodigt kinderen uit even stil te staan bij hun eigen thuis en na te denken over hoe dit ‘thuis’ zich verhoudt tot ‘daarbuiten’. Voor begeleiders en leerkrachten is het dan ook een prima instrument om met kinderen te filosoferen over en te werken rond dit thema. Antwerpen: Rasa vzw, 2006. Prentenboek van 9 tot 12 jaar.
Daklozengids Een brochure die daklozen wil informeren rond hun rechten en mogelijkheden die de Belgische overheid hen biedt. Brussel: POD maatschappelijke integratie, 2014. Voor volwassenen.
Khadaffi’s woestijn - Reis door het ongrijpbare Libië Gerbert van der Aa is een van de weinige Nederlandse journalisten die het de afgelopen jaren lukte om Libië te bezoeken. Centraal in zijn boek staan ontmoetingen met gewone Libiërs, die duidelijk maken wat Khaddafi’s wispelturige leiderschap betekent voor het leven van alledag. VAN DER AA, G. Amsterdam: Nieuw Amsterdam, 2010. Voor volwassenen.
De laatste vlucht Dit is het ijzingwekkende verhaal van een jonge vrouw die met haar vriendin meereisde naar Tripoli in februari 2011, het weekend dat de opstanden de stad bereikten. DE BOER, D. Amsterdam: Prometheus, 2013. Voor volwassenen.
Libië vandaag Vrt-journaliste Inge Vrancken vertelt je alles over de actualiteit in Libië vandaag. Na de opstanden in Tunesië en Egypte in 2011, begon ook de onrust in Libië. Intussen is Khaddafi er niet meer. Deze avond gaat door op 9 april 2015 om 19u30. Info en inschrijving: CC De Adelberg te Lommel. Inkom bedraagt 8 euro. Voor volwassenen.
De Sahara: ’s werelds grootste woestijn Kennismaking met de Sahara, de grootste woestijn ter wereld. Met kleurenfoto's, tijdlijn, kaarten en interactieve vragen. LAPPI, M. Etten-Leur: Ars Scribendi, 2012. Vanaf ca. 10 jaar. wereldreis - nummer 4 / april 2015
17
naam:
18
wereldreis - nummer 4 / april 2015
HOE GERAAKT BILAL OVER DE DAKEN BIJ ZIJN OOM?
voelen jouw leerlingen zich goed in de klas en op school? Welbevinden is het zich thuis voelen, het zichzelf kunnen zijn, het zich emotioneel veilig voelen, het met volle teugen genieten wat zich uit in spontaneïteit, vitaliteit en innerlijke rust. (Laevers & Depondt, 2004) Heel wat dingen hebben een invloed op het klasklimaat, maar vooral de houding van de leerkracht speelt hier een belangrijke rol. Als leerfoto: juf Lien van het Onzekracht ‘zorg’ je voor je Lieve-Vrouwecollege in leerlingen, ben je vrienOostende delijk, begrijpend en helpend. Je hebt oog voor alle kinderen. Iedereen is anders, iedereen is gelijkwaardig. Elk kind heeft zijn eigen identiteit, en dat is juist goed. De leerkracht ziet de verschillen, de dagelijkse diversiteit liefst als een meerwaarde, niet als een obstakel. Oog hebben voor elk kind, hoe kan je dat doen? Stel dat er een fruitdag is in de klas. Dan zou het kunnen dat sommige kinderen geen stuk fruit mee hebben. Wat je zou kunnen doen is het fruit verzamelen en met iedereen samen één grote kom fruitsla maken. Zo valt het niet op als een
STUDIO GLOBO
Huidevettersstraat 165 1000 Brussel 02 520 05 30 wereldreis@studioglobo.be www.studioglobo.be/wereldreis
kind niets mee heeft. Iedereen hoort erbij, alle leerlingen genieten samen van de fruitsla: een gezellig moment met de klas. In de brochure ‘Voorbij de kleuren’ van Studio Globo kan je verschillende aanbevelingen voor een leerkrachtenstijl die gericht is op verbondenheid en solidariteit lezen. Deze bevorderen automatisch het welbevinden van ieder kind. Zo kan je vertrekken vanuit de leefwereld van kinderen om een thema aan te brengen, op die manier zullen de kinderen al snel verbondenheid ontdekken. Wat ook heel belangrijk is, is het samen werken. Door samen te werken leren de kinderen omgaan met verschillen, ze leren omgaan met diversiteit, zowel binnen de klas, als op school of in de stad,… Wat het welbevinden van de kinderen zeker ook een boost kan geven is de ouderbetrokkenheid op school. Kinderen vinden het altijd fijn als mama of papa iets mogen komen doen in de klas. En verder… houden van de kinderen, zoals ze zijn. Omarm hun gebreken, omarm hun talenten en laat ze schitteren, laat ze stralen, want élk kind is de moeite waard! Ik weet niet of ik ervoor zorg dat kinderen zich thuis voelen, maar ik denk dat het een goede start is om de kinderen graag te zien. Ze te zien als het wonder dat ze waren bij de geboorte en ze als mens te zien met hun talenten en hun gebreken. Door beide (talenten en gebreken) te omarmen, de kinderen te nemen zoals ze zijn. Door te focussen op hun talenten hun krachten aanspreken zodat ze kunnen stralen en de kracht vinden om aan hun moeilijke kanten te werken. Misschien voelen ze zich daardoor thuis? Is thuis niet de plek waar ze je nemen zoals je bent, waar je jezelf kan zijn? Dat zou mooi zijn, toch? Als kinderen op school kunnen zeggen: ik kan mezelf zijn! (juf Karen uit Oostende)
© 2015 – ISSN: 1375-2219 – 28ste jaargang, nummer 4 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Piet Spanhove, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel | ABONNEMENTEN lopen per schooljaar of per kalenderjaar en worden automatisch verlengd. Vraag wijzigingen schriftelijk of via e-mail aan tot één maand voor het aflopen van het abonnement. 10 nummers voor € 17, andere formules mogelijk | INFO EN ADMINISTRATIE Jan Wynants (02 520 05 30, wereldreis@studioglobo.be) | LE MONDE EN CLASSE, de Franstalige uitgave van Wereldreis, wordt uitgebracht door CNCD-11.11.11, www.cncd.be/ lemondeenclasse | REDACTIE EN MEDEWERKERS Helga Vande Voorde (02 526 10 92, helga. vandevoorde@studioglobo.be), Geert Van Malderen, Karla Stoefs (verhaal), Anna Bukhari, Lieven Van Houtte, Aurèle De Clercq, Joris Cools, Jos Schockaert (filmpje), Tine Lassuyt, Fem Theuninck | FOTO’S George Steinmetz (p. 1, 4), Studio Globo (p. 2), Marie Jeanne Smets (p. 4, 20) | TEKENINGEN Cédric De Mûelenaere | VORMGEVING Marc Vermeiren | DRUK De Wrikker cvba, Berchem
Matthia ( om de 10 jaar): “Mij n re s la a p k Foto: M gen op ons amer is dak arie ju is t J o e a n n d ne Sm te horen vall er het da en.� et s
ig
t gezell
k. Ik vin d he