20 R E B M DECE
14
d l e e b
10
cHinA
nieuws uit studio globo Bij dit nummer horen een pak digitale extra’s! Op de vernieuwde website van Studio Globo krijgt Wereldreis een vooraanstaande plaats. Voortaan is elk nummer een apart onderdeel, met een hele hoop digitale aanvullingen. Ga naar www.studioglobo.be. Op de homepagina vind je een link naar het recentste nummer. De vorige nummers ontdek je via het tabblad ‘Lager’. Filter vervolgens op ‘Wereldreis’. Je vindt de nummers van dit schooljaar ook via www.studioglobo.be/wereldreis, onderaan de pagina. Bij elke Wereldreis staat kort opgesomd waarover het nummer gaat.
Onder het beeld (rechterkolom) staan het thema van dit nummer en passende trefwoorden. Klik op de woorden om het ganse aanbod rond hetzelfde thema te ontdekken.
Hier vind je een link naar andere nummers en naar de algemene info over Wereldreis als publicatie: hoe werk je ermee in de klas, hoeveel kost een abonnement en hoe kan je abonneren enz.
Hier bundelen we alle informatie die je als leerkracht nodig hebt om het nummer in de klas te gebruiken: eindtermen, oplossingen voor de werkbladen enz.
Hier verzamelen we interessante links die achtergrondinformatie bieden of waar je eens een andere kijk op het thema kan lezen.
www.studioglobo.be/wereldreis
Hier staan leuke extra’s die passen bij het thema van deze Wereldreis. Je kan ze zo gebruiken in de klas: filmpjes, extra oefeningen, recepten, liedjes, een grote kaart van het land enz.
Is je abonnement voor 2015 in orde? Dit nummer is voor veel abonnees het laatste nummer van de abonnementsperiode. Geen nood, want waarschijnlijk blijf je Wereldreis gewoon verder ontvangen. Enkel als je ons in het verleden liet weten dat het abonnement niet automatisch vernieuwd mag worden, moet je ons voor 15 december contacteren. Dan zorgen wij er voor dat je de nummers van het nieuwe jaar zonder onderbreking ontvangt! Prijs - 17 euro voor 1 jaar Wereldreis - 36,50 euro voor 1 jaar Wereldreis + 1 panoramische Wereldkalender van 11.11.11 (excl. verzendingskosten kalender*) - 182,50 euro voor 6 abonnementen op Wereldreis + 6 Wereldkalender (voor de prijs van 5, excl. verzendingskosten kalender*) *Verzendkosten: € 4,80 voor 1 kalender. Van 2 tot 6 exemplaren: € 5
Voor aanpassingen en bijbestellingen: contacteer Jan Wynants op wereldreis@studioglobo.be of 02 520 05 30.
ˇ Niˇ hao! Ik ben Lixue. Ik woon in Harbin, een stad in het noordoosten van China. Welk beeld heb jij van China?
• Beelden worden gevormd • Dit is Lixue • Uit welk materiaal is dit beeld gemaakt?
• Vooroordelen, wat zijn dat? • De e-mail van Lixue • Is jouw beeld juist?
• Geen kleintje meer • Sneeuw in China? Ja hoor! • Een ander beeld van Noordoost-China
Fot o: V erno n Che n
• Kleur jouw sneeuwpaleis
o ploss i n g e n , e i n d t e r m e n , w e b t i p s e n b eelden v i n d je o p o n z e w eb sit e: www. st ud i o g l o bo . b e / w er el d r e is wereldreis - nummer 10 / december 2014
3
b e el d Deze mannen zijn aan het werk in Harbin in de provincie Heilongjiang: een grote provincie in het noordoosten van China. De mensen werken aan twee reusachtige sneeuwbeelden. Die stellen Guanyin, de godin van genade, en Dafo, de grote Boeddha, voor. Als hun werk klaar zal zijn, kan het ijs- en sneeuwfestival van Harbin van start gaan. Dit jaarlijkse festival is het grootste ter wereld in zijn soort. Elk jaar werken er duizenden mannen in de extreme koude aan grote beelden gemaakt van ijs en sneeuw. De temperatuur kan ’s nachts soms tot 40 graden onder nul zakken! Zij gebruiken ijs uit de Songhuarivier die door de stad loopt. Omdat het in Harbin erg koud is, kunnen bezoekers een maand lang in open lucht naar de beelden komen kijken. En bezoekers zijn er genoeg. Over heel China is Harbin immers bekend als de bakermat* van sneeuw- en ijskunst.
4
wereldreis - nummer 10 / december 2014
De ijssculpturenfestivals in Brugge en Brussel zijn alom bekend. Kunstenaars leven zich uit met kettingzagen, beitels en hamers om een mooi beeld uit een blok ijs te creëren. Ook kinderen maken graag een sneeuwman. En net zoals kunstenaars zullen zij erover nadenken. Hoe pakken we dit aan? Welke attributen gebruiken we? Hoe lang blijft onze sneeuwman staan? Elk beeld is een vereenvoudiging van de werkelijkheid, want niet echt levend. Materiaal, kleur en vorm beelden nooit een persoon uit zoals hij of zij echt is. Hoe beeld je iemand uit? Hoe karikaturaal stel je iemand voor? Beeldvorming is dus een serieuze zaak. Bij heel wat families in China is het beeld dat anderen van jou hebben vaak heel belangrijk. Zeggen of laten zien dat je iets niet goed kunt, vinden vele mensen beschamend. Een leerling die het niet zo goed doet, geeft dus een slecht beeld van zijn familie. Als leerkracht in België werken we natuurlijk niet mee aan zo’n mentaliteit. Daarom zullen we het beeld dat we van onze leerlingen schetsen, baseren op een brede observatie en niet enkel op hun punten.
cHinA Het land In de Volksrepubliek China wonen ongeveer 1,3 miljard mensen: geen enkel ander land is meer bevolkt. De grootste bevolkingsgroep zijn de Han-Chinezen (91 %). Daarnaast wonen er in China ook nog 55 minderheden waarvan de grootste de Zhuang (in het zuiden) en de Mantsjoes (in het noordoosten) zijn. De officiële taal van China is het Mandarijn. Het Mandarijn kent geen letters. Woorden worden geschreven in karakters*. Naast het Mandarijn worden er in China nog meer dan 100 andere talen gebruikt, dialecten niet meegerekend. China is 9 596 961 km² groot en ligt in Azië. Het is een erg uitgestrekt land en het landschap is heel divers. Er zijn bergketens, woestijnen en ook tropische wouden. Het noordoosten
Foto: Fredrik Rubensson
Shoppingcenter in Harbin
Harbin ligt in het noordoosten van China. Er wonen vijf miljoen mensen en het is de hoofdstad van de provincie Heilongjiang. De temperatuur schommelt er tussen + 28 en – 25 °C. Langs de grens met Rusland stroomt de Amoer of Heilongjiang, een van langste rivieren ter wereld. De Chinezen noemen haar de Zwarte Draakrivier.
Geschiedenis De Chinese beschaving is één van de oudste ter wereld. Veel zaken die we nu niet zouden kunnen missen, zoals papier en het kompas, werden eeuwen geleden door wetenschappers in het Verre Oosten uitgevonden. Van 221 v.C. tot in 1911 was China een keizerrijk, waar vanaf 1644 de Mantsjoe- of Qingdynastie heerste. Vanaf 1949 wordt China geleid door de Communistische Partij van China*. HDI: China staat 91ste van 187 landen met 0,719 (in 2013). Munt: de officiële munt van China is de renminbi. De eenheid van die munt heet yuan. EUR 1 = CNY 7,69.
Heb je Al geHoord vAn... pidAn? Pidan betekent ‘duizendjarig ei’. Het is een ei dat ongeveer honderd dagen lang bewaard wordt in een mengeling van houtskool en kalk. Hierdoor verandert het uitzicht van het ei. Het is niet meer wit en geel, maar krijgt een doorzichtige zwartgroene kleur en een heel sterke smaak. Oorspronkelijk was een duizendjarig ei enkel een manier om eieren lang te kunnen bewaren. Maar ondertussen is het voor veel Chinezen een delicatesse. In China worden deze zwart-groene eieren in verschillende soorten gerechten gebruikt. Maar ook als tussendoortje zijn ze erg gegeerd.
* bakermat: de beginpla ats va n ee n be lan gr ijk e uit vin din g of ee n be lan gr ijk evenement. * ka ra kt er : in he t Ch ine se schrift worden geen letter s gebruikt om een woord te vo rm en , m aa r ee n so or t van tekening, bv. het karak ter betekent ‘beeld’. * Communistische Partij van China: politieke partij die de be sli ss ing en ne em t vo or het hele land. In China zijn er geen verkiezingen. Er is maar één partij en niet ve rschillende zoals in België.
wereldreis - nummer 10 / december 2014
5
bi j d e KAl e n d e rFo to Werkvorm
sfeerschepping kringgesprek
Dit heb je nodig
kalenderfoto werkblad A en B, gekopieerd voor elke leerling filmpje “Het ijsfestival in Harbin” (zie website)
20'
Verloop
Toon de kalenderfoto. Laat de leerlingen verwoorden wat ze zien. Vertel dat dit een foto is die genomen werd in de stad waar Lixue woont. Laat de leerlingen de foto’s op werkblad A bekijken en lees samen de tekst. Aansluitend laat je het filmpje over het ijsfestival in Harbin zien. Uit welk materiaal zijn de beelden in Lixue’s stad gemaakt? (ijs en sneeuw) Maken wij in België ook zulke beelden? (sneeuwman, ijssculpturenfestival) Waaruit worden beelden nog gemaakt? (steen, hout, metaal, zand…) Laat de leerlingen op werkblad B de beelden verbinden met het materiaal waaruit ze gemaakt zijn.
be e lden wo rd e n g e vo r md Werkvorm
verhaal boetseren van een doorschuifbeeldje
Dit heb je nodig
een tekenblad een tekenpotlood eventueel enkele foto’s van dieren plasticine in vier verschillende kleuren onderleggers
Ve rl oop
Vertel dat Lixue het beeld heeft zien bouwen en eerst niet goed wist wat het ging worden. Telkens wanneer ze het beeld zag groeien, moest ze haar beeld over de sculptuur bijwerken. Deel aan iedereen een tekenblad uit. Vertel dat zij nu ook een beeld mogen maken van een dier, maar dat ze daarvoor eerst goed moeten nadenken over wat ze willen maken. Dit doen ze door het te tekenen. Ze kunnen eventueel inspiratie halen uit de prenten. Plaats de leerlingen per vier. Geef hen elk een andere kleur boetseerklei. Laat ze eerst allemaal de buik van het dier maken. Daarna worden de werkjes doorgeschoven en boetseert iedereen verder op het werkje van zijn buur. Laat ze op deze wijze ook de poten, de kop en de staart maken. Op het einde bestaat ieder werkje uit vier kleuren. Laat het eindresultaat vergelijken met de tekening die ze maakten.
b i j d e spi e g e l Fo to Werkvorm
fantasie-vertelmoment door de leerlingen
Dit heb je nodig
het zelfgemaakte dierenbeeld de spiegelfoto
25'
5'
Verloop
De leerlingen komen in de kring zitten. Ze zitten per groepje en plaatsen hun beeldje in het midden van de kring. Je nodigt alle leerlingen uit om te fantaseren en het beeldje tot leven te brengen. Ga als volgt te werk. Vraag om een mooie naam voor het beeldje te verzinnen Duid vier leerlingen aan die om beurt in naam van het beeldje iets zeggen o over wat het graag eet o waarmee het graag speelt o waar het graag naartoe gaat o waar het woont Toon de spiegelfoto en vertel iets over het maken van beelden in ijs. Daag de kinderen uit om bij de eerste sneeuwval iets anders dan een sneeuwman te maken.
6
wereldreis - nummer 10 / december 2014
d i t is l iX u e
e jullie d . n o o tad ik t mijn s lixue. n n a e v b ik kjes te ple s i o o m
Hier z ie je m ij in d van H e hoo arbin, fd s de st ad wa traat ar ik woon. Foto: V ernon Chen
Chen ernon Foto: V
Foto: Emma Gawen
elke winter is er een groot festival met huizen en beelden uit ijs. Als het donker is, zijn ze nog mooier!
in de winter maken met ij w s . dat i ij glijbanen Foto: E mma G s leuk! awen
. e slee d p o pa ijn pa m t e n ik m dit be Chen ernon Foto: V
n AAm : wereldreis - nummer 10 / december 2014
7
uit welK mAteriAAl is dit beeld gemAAKt? Verbind het beeld met het materiaal waaruit het is gemaakt.
Foto: Flickr
Foto: Andy Rogers
Foto: Ibrahim Lujaz
Foto: Stefan Powell
Foto: Peiyu Liu
Foto: David Stanley
Foto: Flickr
Foto: Suzanne Gielis
nAAm :
8
wereldreis - nummer 10 / december 2014
Foto: Brett Coulstock
Foto: Edwart Visser
10'
bij de KAl e n d e r F o to Werkvorm kringgesprek
Dit heb je nodig
werkblad C: e-mail van Lixue kalenderfoto foto van Lixue filmpje “Het ijsfestival in Harbin” (zie website)
Verloop
Toon de foto van Lixue. Waar woont dit meisje, denk je? Welk weer is het volgens jullie in China? Laat de kalenderfoto zien. Is deze foto volgens jullie ook genomen in China? Lees nu samen met de leerlingen de e-mail van Lixue. Laat de leerlingen verwoorden dat deze foto wel in China kan genomen zijn. Kijk aansluitend naar het filmpje.
35'
vooroordelen, wAt zijn dAt? Werkvorm
associatieoefening onderwijsleergesprek stellingenspel
Dit heb je nodig
foto’s van Chinese kinderen (zie website) post-it’s werkblad D
Verloop
Hang de foto’s van de Chinese kinderen aan bord. Geef de leerlingen postit’s in twee verschillende kleuren. Een roze voor de mensen waarmee ze denken geen vrienden te zullen worden en een groene voor de mensen waarmee ze wel denken bevriend te kunnen worden. Laat de leerlingen de post-its kleven bij de foto’s. Laat de leerlingen hun keuze motiveren. Laat daarna de karikatuur zien en begin het klasgesprek. Wat valt er op aan deze tekening? Zou deze persoon er in het echt ook zo uitzien? Waarom zou de tekenaar deze persoon zo tekenen? Hoe noem je zo een tekening? (een karikatuur) Laat de leerlingen werkblad D oplossen. Overloop daarna de oplossingen. Hadden jullie de tekstballonnen juist geplaatst? Waarom dacht je dat deze uitspraak paste bij die persoon? Waarom had je niet gedacht dat deze uitspraak bij die persoon hoorde? Wat kun je hieruit besluiten? (je kunt niet enkel uitgaan van uiterlijke kenmerken) Hebben jullie ooit al eens iets gedacht over iemand zonder dat je die persoon echt kende? Wat dacht je dan? Waarom dacht je dat? Heb je die persoon daarna beter leren kennen? Klopte het wat je eerst dacht over deze persoon? Wat doe je het best om zeker te zijn dat je idee juist is? (praten met die persoon, hem beter leren kennen). Besluit met: als je iemand niet echt leert kennen, blijf je zitten met vooroordelen.
b i j d e spi e g e l Fo to Werkvorm
beeldende expressie de spiegelfoto
Dit heb je nodig
sneeuw (of boetseerklei als er geen sneeuw ligt)
5'
Ve rl oop
Laat de leerlingen wat sneeuw verzamelen op de speelplaats. Omschrijf de opdracht. Maak een mooi beeldje in sneeuw van een klasgenoot. Je werkt in duo’s. Laat hen uitzoeken met welke klasgenoot ze deze opdracht willen uitvoeren. Het is belangrijk dat hierrond voldoende veiligheid is. Eventueel hou je een nagesprek over hoe de leerlingen deze oefening hebben ervaren. wereldreis - nummer 10 / december 2014
9
Nieuw
Beantwoorden
Archiveren
Verplaatsen naar
E-mail zoeken
Postvak IN 5
Onderwerp: ijsfestival
Ongewenst
Van: Lixue <lixue@gmail.com>
Concepten 2
Datum:
Verzonden
Aan: ...............................................................................................................................
Verwijderd Personen
ˇ Niˇ hao,
Agenda
Ik ben Lixue en woon in Harbin. Dat is een stad in het noordoosten van China. Deze tijd van het jaar is het ontzettend koud bij ons. Zo koud, dat we buiten reuzengrote beelden in ijs kunnen maken zonder dat ze smelten! Die blijven soms wel drie maanden staan. Zie je op de thermometer hoe koud het hier is? Dat had je zeker niet gedacht als iemand jou over het verre China vertelde! In januari start hier ieder jaar het grote sneeuw- en ijsfestival. Nu zijn er nog veel mensen aan het werken. Ik wandel bijna iedere dag met mijn broer Yuyu langs de mensen die de beelden maken in ijs en sneeuw. Ik vind het leuk om me in te beelden wat ze gaan worden. Ze veranderen elke dag. Tot de dag van het festival… dan zijn ze helemaal af. En meestal zien ze er helemaal anders uit dan ik dacht! Vorige week wandelde ik langs een beeld. Ik dacht dat het een tijger ging worden. Maar neen, het werd een vrouw!
Foto’s 1
foto: indiekate2
Over beeld gesproken. In China vinden we het heel belangrijk dat de andere mensen een goed beeld over ons hebben. Ik doe op school daarom heel hard mijn best om goede punten te halen. Zo zullen andere mensen fijne dingen zeggen over mijn gezin. Groetjes Lixue
nAAm :
10
1 december 2014 15:08:56
wereldreis - nummer 10 / december 2014
Foto: Rincewind42
Dit is een foto van het festival vorig jaar.
i s jo uw b eel d j u is t ? Vergelijk de tekening en de foto. Omcirkel de verschillen op de tekening.
Foto: Jack
Wat is de bedoeling van een karikatuur ? .................................................................................................................. Hoe doet de tekenaar dat? ................................................................................................................................................. Verbind de tekstballon met de juiste foto Ik eet heel gezond. Mijn hobby is roeien.
Foto: Antarehs
Ik heb geen hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s. Ik kijk graag tv en eet graag frietjes.
Ik speel graag muziek, maar doe ook aan muurklimmen en basket spelen.
Foto: Amanda Richards
Ik ben een bezige bij. Ik speel graag toneel en maak mijn eigen juwelen. Foto: Antarehs
Foto: James Jin
wereldreis - nummer 10 / december 2014
11
20'
bij de KAl e n d e r F o to Werkvorm de placemat
Dit heb je nodig
een aantal placemats: A3-bladen die zijn verdeeld in vijf vakjes (een in het midden, vier er rond) kalenderfoto werkblad E en F met het verhaal filmpje “Het ijsfestival in Harbin” (zie website)
Verloop
Roep de voorkennis van de leerlingen over China op door ze in groepjes van vier op de placemat hun beeld over China te laten schrijven of te tekenen. Daarna kijken ze wat ze met hun vieren gemeenschappelijk hebben opgeschreven. Dit komt in het middelste vak. Welke dingen over China noteerden jullie in het middelste vak? Over welke ideeën rond China ben je verrast? Hoe komen jullie aan dit beeld over China? (tv, internet, boeken…) Laat nu de kalenderfoto zien en vraag of dit volgens hen ook China is. Vraag de leerlingen om een verklaring van hun denken. Laat ze nu het verhaal “Geen Kleintje meer” lezen. Vertel erbij dat dit het verhaal is van Lixue die in Noordoost-China woont. Stel daarna de vraag nog eens. En ja: dit is ook China! Bekijk aansluitend het filmpje “Het ijsfestival in Harbin”.
een Ander be e l d vAn n o o r d - cH in A ! Werkvorm
gebruik van klimatogrammen klasgesprek over stereotiep en niet-stereotiep denken opstellen van beeldbrochures
Dit heb je nodig
werkbladen G en H computer boeken over (Noordoost-)China reisbrochures over China
25’
Verloop
Laat de leerlingen met behulp van werkblad G onderzoeken hoe het komt dat er met succes ijssculpturen worden gemaakt in Harbin. Hoe komt het dat wij bij het horen van de naam China niet denken aan sneeuw? Als wij denken aan China, noemen wij alle bijzondere dingen op. Het zijn de zogenaamde typische dingen die China onderscheidt van andere landen. Wat zijn volgens jou de zogenaamde typische dingen van België? (Rode Duivels, chocolade, frieten, Atomium,…) Wil jij, wanneer je naar het buitenland gaat, gezien worden als de Belg die enkel frieten en chocolade eet, die fan is van de Rode Duivels en vaak het Atomium gaat bezoeken? Bekijk samen met de leerlingen werkblad H en zoek samen naar stereotiepe en genuanceerde dingen over China. Verdeel de klas in groepjes van vier en laat ze elk een beeldbrochure maken. Elke groep maakt twee brochures: ze tekenen wat ze in de linkeren in de rechterkolom schreven over Harbin. Laat ze daarna hun brochure voorstellen aan de andere groepjes.
b i j d e spi e g e l Fo to Werkvorm
beeldende expressie
Dit heb je nodig
spiegelfoto sneeuw, zand of boetseerklei
12
Verloop
5’
Daag de leerlingen uit om in twee minuten een grappig, klein beeld te maken in sneeuw, zand of boetseerklei. Daarna laat je elk beeldje tonen en er een gekke naam bij verzinnen. Vertel aan de hand van de spiegelfoto over het ijssculpturenfestival in Brugge en/of Brussel.
wereldreis - nummer 10 / december 2014
g e e n K lein tj e meer
Foto: Bert Van Dijk
Lixue moet hard rennen. Ze zucht achter haar grote broer aan. “Uitkijken!” roept hij. Het is druk op de Songhua. De rivier is dichtgevroren. De sneeuw is weggeveegd zodat er een glad spiegelveld is ontstaan waar je met de tol kunt spelen. Ook grote mensen doen mee. Met reusachtige tollen die ze met een zweep over het ijs jagen. “Yuyu, mag ik ook zo’n grote tol?” “Nee hoor, kleintje, dat is niks voor jou”, zegt Yuyu zonder om te kijken. “Veel te groot.” Lixue zet een boos gezicht, maar Yuyu ziet het niet. Hij rent weg.
De rivier in Harbin is dichtgevroren.
Als hij blijft staan om naar de ijsberenclub te kijken, kan ze hem inhalen. De zwemmers plonzen in het ijskoude water. “Kijk, er zitten ijspegels in hun haren”, wijst Lixue. Yuyu legt zijn hand op haar schouder. “Kom kleintje, dit is niks voor jou. Veel te koud.” “Ik vind dat ook maar niks,” zegt Lixue, maar Yuyu hoort haar niet. Hij loopt alweer zo snel. Het lijkt wel een wedstrijd om te zien of ze hem bij kan houden. Aan de andere kant van de rivier krioelt het van de mensen die grote beelden maken van sneeuw. Er zijn ploegen van over de hele wereld. Van Canada en Finland en nog veel meer landen waar ze iets afweten van sneeuw. Lixue’s papa is de baas van de stadsploeg. Hij moet de eer van Harbin hoog houden. Als de stad Harbin het allerberoemdste sneeuw- en ijsfestival organiseert, moeten ze wel Foto: Bert Van Dijk de wedstrijd winnen. Voor minder doen ze het Tijdens het festival maakt men grote huizen niet. en beelden in ijs en sneeuw. “Kom kleintje, ik heb je meegenomen omdat mama het wilde, maar je moet me nu niet ophouden. Papa wacht op zijn thee.” De Guanyin van papa’s ploeg is nog groter dan Lixue had verwacht. “Blijf jij hier maar staan”, zegt Yuyu. “Je bent zo klein dat je niets meer ziet als je te dichtbij komt.” Lixue zucht. Ze zet haar ijslantaarn neer. De ploeg van papa is druk in de weer. Ze lopen af en aan met schoppen en hakken, en houden een baan vrij voor de sneeuwruimer die verse sneeuw aanbrengt. Het beeld is nog niet af, maar je kunt nu al zien dat het prachtig wordt. “Ik weet het,” zegt papa, die ineens naast haar staat zonder dat ze hem heeft zien aankomen, “Guanyin wordt meestal afgebeeld met heel veel armen, zodat ze alle mensen kan helpen die in nood zijn, maar als je met sneeuw werkt, moet je niet te veel uitsteeksels maken.” “Wat heeft ze op haar schouder?” vraagt Lixue. “Een lotusbloem.” “Ja maar, ik bedoel, naast de lotusbloem.”
wereldreis - nummer 10 / december 2014
13
“Hoezo, naast de lotusbloem?” “Daar,” wijst Lixue, “het lijkt een schopje dat is blijven liggen.” Lixue’s papa wordt er stil van. Ineens rent hij naar de sneeuwhoop aan de voet van Guanyin. “Wie heeft dat schopje daar laten liggen?” roept hij. Alle mannen vallen stil en kijken in de richting van papa’s gestrekte vinger. Het lijkt wel een toneelstuk dat voor Lixue wordt opgevoerd. De mannen schreeuwen door elkaar. Ze halen er een ladder bij. Maar het lukt niet. Daarna proberen ze iemand te laten zakken tot boven de schouder. Maar niets lukt. En dan kijken ze allemaal ineens naar haar. Lixue voelt zich warm worden. “Kom!” roepen ze. “We hebben je nodig om dat schopje te pakken.” Lixue pakt haar ijslantaarn mee naar de plek waar de mannen hun spullen bij elkaar hebben gezet. Ze kruipt de ladder op, tot boven de schouder van Guanyin. Wat is dat hoog en wat ziet Yuyu er klein uit. Papa doet een touw om haar middel en kijkt haar ernstig aan. “Durf je het?” vraagt hij. “Als je het niet prettig vindt, zetten we onze ladder tegen Guanyins arm, en dan moeten we later haar hand maar herstellen, ook al is dat een dag extra werk.” “Ik doe het”, knikt Lixue. Ze voelt een gekke kriebel in haar buik wanneer papa haar laat zakken naast de lotusbloem. Ze steekt haar arm uit. Het touw spant om haar buik, door haar dikke jas heen. Nog een beetje. Het schopje is nu vlakbij. Ze heeft het beet. Heel langzaam trekt papa het touw weer naar boven. Iedereen houdt zijn adem in. Lixue duwt zich af met haar handen en houdt haar voeten ver weg van de mooie Guanyin. Als ze boven op de rand van het beeld staat, klinkt er gejuich. Ze voelt zich een beetje bibberig, maar het is gelukt. Met het schopje stevig in haar hand geklemd, klimt ze de ladder af. De hele ploeg komt nu om Lixue heen staan. Iedereen wil haar een schouderklopje geven. En dan kijkt ze naar het schopje en verbaasd zegt ze: “Het is mijn schopje!” Opnieuw wordt het stil. Papa wijst deze keer niet met zijn vinger, maar ze kijken wel naar hem. Papa had Lixue’s schopje gebruikt! Hij had het laten liggen op de schouder van Guanyin! Maar papa begint te lachen. “Zo’n kleintje, dat zit toch vol verrassingen!” “Waarom denk je dat ik haar heb meegebracht?” zegt Yuyu. “Kom snel, ik zal het eerst bij de glijbaan aankomen.” Lixue laat hem de overwinning. Ze weet dat ze nu Foto: Niqodemus niet meer voorgoed het kleintje is. En zo ziet het beeld eruit wanneer het helemaal af is…
nAAm :
14
wereldreis - nummer 10 / december 2014
sneeuw in cHinA? jA Hoor! Bekijk onderstaande klimatogrammen en los onderstaande vraagjes op Wat is de warmste maand? .............................................................................................. Hoeveel graden is het dan gemiddeld ? .............................................................................................. Welke maand is de op één na koudste? .............................................................................................. Hoeveel graden is het dan gemiddeld? .............................................................................................. Wat is de gemiddelde jaartemperatuur? ..............................................................................................
Volgens de klimaatclassificatie van Köppen behoort het station Guangzhou tot het warm chinaklimaat
Wat is de warmste maand ? .............................................................................................. Hoeveel graden is het dan gemiddeld ? .............................................................................................. Welke maand is de op één na koudste? .............................................................................................. Hoeveel graden is het dan gemiddeld? .............................................................................................. Wat is de gemiddelde jaartemperatuur? Volgens de klimaatclassificatie van Köppen behoort het station Shenyang tot het warm landklimaat, met droge winters
..............................................................................................
Vul aan Shenyang ligt in het ........……………………... van China. Guangzhou ligt in het ….....…………………… van China. Het is gemiddeld het koudst in ……………………………… De foto van de ijssculpturen zal genomen zijn in het …………………………… van China. Duid Harbin aan op de kaart Harbin ligt het dichtst bij Shenyang/ Guangzhou.
n AAm : wereldreis - nummer 10 / december 2014
15
e e n A n d e r b e e l d vA n n o o r d o o s t- c H i n A
Wanneer je meer informatie krijgt over een land of een persoon, is jouw beeld erover juister. Je leert dan verschillende kanten zien van die persoon of dat land. Wanneer je een stereotiep beeld hebt over een land, denk je enkel aan de heel bijzondere dingen. Die zijn dan zogenaamd ‘typisch’ voor dat land. Wanneer je een juister beeld wil over een land, zie je vooral de vele, alledaagse dingen.
Foto: Vernon Chen
Vul eerst je de linker kolom in. Dan zoek je informatie op het internet (zoek bv. op het woord ‘Harbin’) en vul je de rechter kolom in. Ken jij het leven in de stad Harbin in Noordoost-China? Waaraan denk jij eerst?
Wat is het echte beeld?
kledij voeding vervoersmiddelen woning Nieuwjaar vieren Gebruik alle woorden die je hebt ingevuld om een foute en een juiste beeldbrochure te maken over Harbin in Noordoost-China.
nAAm :
16
wereldreis - nummer 10 / december 2014
Wie ben ik?
De inhaalchinees
Aan de hand van dit spel kun je kinderen laten ondervinden dat er bepaalde uiterlijke kenmerken opvallen en dat deze worden gebruikt om mensen te beschrijven. De klasgenoten krijgen een verfrissende kijk op zichzelf en de anderen. Ze ontwikkelen een positief zelfbeeld dat de basis vormt voor een onbevooroordeelde kijk op de anderen. Tip: de fotootjes van het spel kunnen worden vervangen door mensen met een opmerkelijk uiterlijk.
Portret van acht mensen die trendsetters zijn in het huidige China.
VLEURICK, An (red.) e.a. Berchem: De Boeck, 2002. 9 tot 12jaar.
Ik ga naar China en neem mee… Dit boek geeft antwoorden op vragen, die kinderen stellen over China: het land, eten, taal, keizers, studentenoproer, filosofen en geloof. VANISTENDAEL, Judith. Tielt: Lannoo, 2007. 9 tot 12 jaar.
China: alles wat je altijd al wilde weten Informatief kinderboek over China. FORBES, Scott. Tielt: Lannoo, 2013. Vanaf 10 jaar.
RIEMERS, Serv. Uitgeverij De Republiek, 2013. Voor volwassenen.
Thuis Samen lezen, kijken en praten over adoptie. Dit boek stelt ouders en leerkrachten in staat om aan de hand van het prentenboek over een Chinees meisje te spreken over adoptie. KLAPWIJK, V., BERG, A. & POLDERMAN, N. Utrecht: Callenbach, 2012. Vanaf 6 jaar.
De reis van Liu Een boek om jonge kinderen te laten kennismaken met de Chinese taal. LOUIS, Catherine. Nijmegen: Tutti, 2009. Vanaf 5 jaar.
Klein Chinees woordenboek Een aanvulling op het boek “De reis van Liu”, met erg kunstige illustraties. LOUIS, Catherine. Nijmegen: Tutti, 2010. Vanaf 6 jaar.
China een oogstrelend avontuur
China inside
Dit fotoboek geeft een genuanceerd beeld van China. Ook de stad Harbin is erin te vinden met foto’s over het sneeuwen ijsfestival.
Een 4 dvd-box met info over cultuur, politiek en economie van China. Jonathan Lewis maakte deze uitgebreide documentaire van 224 min.
VERSCHOOR, J. & COLLARD, T. Utrecht: Kosmos, 2008.
LEWIS, J. BBC. Voor volwassenen
Modern China
Wild China
Een recent boekje over de huidige evoluties in dit grote land.
Natuurdocumentaire van 300 min. over de zeer diverse flora en fauna in China.
MITTER, Rana. Amsterdam: AUP, 2014. Voor volwassenen.
BBC. Voor volwassenen. wereldreis - nummer 10 / december 2014
17
nAAm:
18
wereldreis - nummer 10 / december 2014
Kleur de tekening in, maar enkel met fluostift.
Kleur jouw sneeuwpAleis
wie ben iK? wAt is identiteit? Al een aantal jaren organiseert Studio Globo Brussel een klasuitwisseling tussen Brusselse en niet-Brusselse klassen. Dit jaar bestond onze Brusselse klas uit een bonte verzameling Foto: Tine Schuurmans stadsvogels uit eenzelfde wijk in Sint-Gillis. Bijna allemaal hadden ze een Marokkaanse achtergrond. De klas uit het Vlaams-Brabantse Bierbeek herbergde 18 weidevogels die veilig met de fiets naar school konden. Slechts één meisje had verre wortels. Ook dit jaar stonden we klaar met onze ervaring en methodieken om de klassen stap voor stap naar elkaar toe te laten groeien. Toch verliep de toenadering heel moeizaam. Al bij de start merkten we vooral bij onze Brusselse leerlingen terughoudendheid. Velen onder hen gingen er op voorhand al van uit dat de andere klas hen sowieso scheef zou aankijken, enkelen veronderstelden zelfs dat de andere klas met hen zou gaan vechten. Gedurende het hele project werden reacties of gedragingen van de Brabantse klas zeer snel negatief geïnterpreteerd, positieve toenaderingen afgewimpeld en voelden de Brusselse leerlingen zich misprezen. Objectief gezien waren al deze negatieve interpretaties makkelijk te doorprikken, maar in de beleving van de Brusselse klas lukte dat niet. Elementen uit hun eigen leefwereld – muziekkeuze, eigennamen, gelovig zijn, hun Marokkaanse afkomst, Frans spreken, alles wat met de klascultuur te maken had, e.d. - droegen ze hoog in het vaandel en waren de referentie waarop nieuwe elementen werden afgewogen, gekeurd en niet goed bevonden. Gelijkenissen werden snel vergeten, verschillen benadrukt.
STUDIO GLOBO
Huidevettersstraat 165 1000 Brussel 02 520 05 30 wereldreis@studioglobo.be www.studioglobo.be/wereldreis
De juf herkende deze defensieve houding bij haar leerlingen ook buiten het project en bij meerdere leerlingen in haar school. Blijkbaar voelden haar leerlingen de nood om een deeltje van hun identiteit te overbelichten. Dat deel waar ze regelmatig op worden aangesproken buiten de grenzen van hun wijk, dat bijna overeenkomt met het stereotype beeld van de Brusselse allochtoon. Dat deeltje dat hen anders maakt dan de mainstream, maar dat ze wel delen met hun familie, wijk, vrienden en klasgenoten. Eén van de oorzaken is de verengde en statische invulling van het concept identiteit. Een definitie die mensen in hokjes in verdeelt en beoordeelt. Tijdens gesprekken met haar leerlingen schrok de juf van de frequentie waarmee haar leerlingen geconfronteerd worden met racistische uitspraken. Je zou voor minder je eigen hokje dan maar beginnen opfleuren, behangen en inrichten. Studio Globo ziet identiteit anders. Voor ons is identiteit een dynamisch, meervoudig en ruim begrip, een unieke mix van persoonlijkheid en invloeden die onderling wisselen van belang, Foto: Studio Globo afhankelijk van tijd en omgeving. Onze ervaringen ondersteunen deze kijk want doorheen het project zagen we dat al onze kinderen zoveel meer waren dan het statische, eenzijdige beeld dat ze zichzelf en de anderen wilden voorhouden. Een maatschappij die handelt vanuit deze open definitie creëert ruimte voor herkenning en toenadering omdat verschil slechts een deeltje is van je identiteit. Kinderen, ouders en leerkrachten hiervan bewust maken is essentieel om te werken aan een samenleving waar diversiteit een troef is.
© 2014 – ISSN: 1375-2219 – 27ste jaargang, nummer 10 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Piet Spanhove, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel | ABONNEMENTEN lopen per schooljaar of per kalenderjaar en worden automatisch verlengd. Vraag wijzigingen schriftelijk of via e-mail aan tot één maand voor het aflopen van het abonnement. 10 nummers voor € 17, andere formules mogelijk | INFO EN ADMINISTRATIE Jan Wynants (02 520 05 30, wereldreis@studioglobo.be) | LE MONDE EN CLASSE, de Franstalige uitgave van Wereldreis, wordt uitgebracht door CNCD-11.11.11, www.cncd.be/ lemondeenclasse | REDACTIE EN MEDEWERKERS Helga Vande Voorde (02 526 10 92, helga. vandevoorde@studioglobo.be), Jesse Noukens, Bea de Koster (verhaal), Levi Heusdens, Jana Roeland, Joris Cools, Geert Van Malderen, Tine Lassuyt, Jan Debonnet | FOTO’S David Gray (p. 1, 4-1), E. Danhier – Visit Brussels (p. 4-2, 20), Tine Schuurmans (p. 19), Studio Globo (p. 19) | TEKENINGEN Cédric De Mûelenaere | VORMGEVING Marc Vermeiren | DRUK De Wrikker cvba, Berchem
In Bru ss van de el werken tw ee k zaal s t a a t Foto: E een af unstenaars gewe aan .Dan e h r e k ie n t r b i ( j e Visitbr s eld. sculpt u sse uur ls . I ) n h e t midd e
n