Wereldreis februari 2014

i 20 r a u r feb

14

o g n a t

2

ĂŤ i n i t n arge

Plan(t) de toekomst Campagne Broederlijk Delen 2014 In 2014 trekt Broederlijk Delen voor de jaarlijkse campagne naar Senegal. Centrale figuren zijn Ibrahima (25), zijn broertje Mame Mor (12) en zijn zusje Codou (6). Zij willen hun toekomst uitbouwen op het platteland. Maar boer zijn in Senegal is geen lachertje. Door het tekort aan water en de uitputting van de grond trekken vele jongeren noodgedwongen naar de stad, op zoek naar een job. Ook daar is het ‘overleven’.

Broederlijk Delen en de partnerorganisaties investeren in duurzame landbouw.

Zo halen jongeren als Ibrahima voldoende inkomsten uit hun landbouwactiviteiten en hoeven ze niet langer te migreren naar de stad of het buitenland. Plant jouw school mee toekomst?

Studio Globo werkte opnieuw mee aan heel wat educatieve materialen die de campagne naar het basisonderwijs vertalen. Een overzicht:

Codou in Senegal

Fotoset voor kleuters en eerste leerjaar Maak aan de hand van tien kleurrijke foto’s kennis met de ondeugende Codou. Ze woont samen met haar familie op het platteland in Nghémé en beleeft heel wat avonturen. Plots krijgt Codou telefoon van haar oudste broer. Hij woont in Dakar. Wat zou hij te vertellen hebben?

Fotoverhaal en handleiding vol methodieken over het dagelijkse leven van de zesjarige Codou. Realisatie: Studio Globo. Ingesloten levensbeschouwelijke suggesties van Vastenwerkgroep Basisonderwijs Hasselt.

Mangi Fi

Educatief project voor 2de tot 6de leerjaar Een speels, vakoverschrijdend project (godsdienst, wereldoriëntatie, muzische vorming en taal) voor het lager onderwijs over de campagne van Broederlijk Delen.

Inclusief handleiding voor de leerkracht (met een spannend verhaal, kant-en-klare lessen, methodieken, gespreksvormen, stilvalmomentjes en leuke weetjes), een werkboekje met opdrachten, foto’s en knutseltips voor het 2de en 3de leerjaar enerzijds, en het 4de tot 6de leerjaar anderzijds.

Het bijbehorende themalied (gezongen en instrumentale versie) vind je op de campagne-dvd, samen met het filmportret ‘een dag in het leven van Mame Mor’. Liedje en partituur zijn ook beschikbaar als download.

Een dag in het leven van Mame Mor

DVD voor kinderen van 9 tot 14 jaar.

Mame Mor is 12 jaar en woont in Senegal. Zijn oudere broer Ibrahima is zijn grote idool. Later wil Mame Mor boer worden, net als hij. Ook in sport wil hij even goed worden als zijn grote broer.

We volgen Mame Mor in zijn dagelijkse activiteiten: van zijn lessen in de Koranschool tot worstelen, voetballen en helpen op het veld. Zo gunnen we kinderen van hier een blik op het dagelijkse leven van jongeren in Senegal.

Praktisch: alle materialen zijn online te bestellen via winkel.broederlijkdelen.be. Kijk ook op www.studioglobo.be voor extra materialen over Senegal.

Ik heet Freida.

Argentinië is het land van de tango.

• Hoe dansen we de tango?

• Dit is Freida • We dansen met twee

• Muziek en dans • De e-mail van Freida • Dansstijlen

• Malena • Mag ik deze dans?

• Malena, zoals de tango

o ploss i n g e n , e i n d t e r men e n w e b t ip s v ind je o p o n z e w e b sit e: www. st ud i o g l o b o . b e / w er el d r e is wereldreis - nummer 2 / februari 2014

3

ta n go De Boca is de bekendste buurt van Buenos Aires aan de monding van de Riachuelo in de Rio de la Plata.

Eind 19de eeuw weken er vooral Italiaanse arbeiders in uit Genua. Vandaag is de buurt bij de haven van Buenos Aires toeristisch omwille van de wandelstraat el Caminito en zijn - oorspronkelijk met scheepsverf - fel beschilderde huizen. Daar ontstond de tango en in de jaren 1980 raakte hij weer helemaal in. Nu zijn de milongas* gevuld met mensen van alle leeftijden die gepassioneerd over de dansvloer bewegen onder kleurige, gedimde lichten. Ook op straten en pleinen dansen koppels de tango.

Ceci en haar danspartner Meme dansen de tango meestal samen in een restaurant dicht bij waar zij werken in Buenos Aires.

4

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

De tango is onlosmakelijk verbonden met de Argentijnse cultuur. Op het einde van de negentiende eeuw is hij ontstaan in de havensteden van de Rio de la Plata, meer bepaald in Buenos Aires en in Montevideo (Uruguay). De dans en de muziek van nakomelingen van zwarte slaven vermengden zich met die van gaucho’s* en van inwijkelingen uit Europa, waarvan de helft uit Italië kwam en een derde uit Spanje. Tango is inderdaad een mengelmoes van diverse stijlen en ritmes waaronder flamenco (Spanje), polka (MiddenEuropa), habanera (Cuba) en candombe (Afrika). Deze stijl werd aanvankelijk milonga* genoemd en was een dans uit de arme klasse die - enkel door mannen - in de huurkazernes en op straathoeken werd gedanst.

Zij werden begeleid door twee muzikanten met fluit, gitaar of viool. De bandoneon groeide nadien uit tot het populaire muziekinstrument in Argentinië. In 1924 werd de tango in Europa ingevoerd. Tegenwoordig is hij populair in alle lagen van de bevolking en vertolkt deze muziek de woorden van het volk. De verhalen uit de muziek gaan over de alledaagse zorgen en zitten vol melancholie. De volkswijk La Boca in Buenos Aires is de thuishaven van veel inwijkelingen en symboliseert de geest van de Argentijnse tango.

ARGENTINIË Het land Argentinië (2 780 400 km² ) is een republiek aan de Atlantische Oceaan in de ‘kegel’ van Zuid-Amerika. Buenos Aires (3 miljoen inwoners) is de hoofdstad. Het landschap is heel gevarieerd. De Parañarivier komt bij de Iguazúwatervallen het land binnen. Het grootste deel van Argentinië kent woestijn- en steppeklimaten met uitgestrekte pampa's*. In de Andes in het westen ligt eeuwige sneeuw (Aconcagua 6 959 meter).

Het noorden is subtropisch. Het winderige plateau van Patagonië in het zuiden kent een gematigd klimaat. Omdat Argentinië op het zuidelijk halfrond ligt, zijn de jaargetijden tegenovergesteld aan de onze.

Bevolking en geschiedenis Argentinië telt 42,6 miljoen inwoners, waarvan 1 % indianen. De bevolking is jong (de gemiddelde leeftijd is 31 jaar). Spaans is de officiële taal, daarnaast worden andere Europese - en indianentalen gesproken. In 1816 verklaarden de Verenigde Provinciën van de Rio de la Plata zich onafhankelijk van Spanje. Bevolking en cultuur waren vooral een erfenis van Europese immigranten, overwegend uit Italië en Spanje. Tot ver in de twintigste eeuw had Argentinië te lijden onder politieke tegenstellingen in eigen land en conflicten tussen burgers en militairen. Sedert 2007 is Cristina Fernández de Kirchner verkozen als staatshoofd en regeringsleider. Veel mensen zijn uitgeweken naar bv. Spanje en Frankrijk, maar de laatste jaren komen er veel terug. Het dagelijkse leven toont een mengeling van de verschillende Europese culturen.

HDI: Argentinië is 45ste in de wereld met een hoge 0,811.

Economie Argentinië is een goed ontwikkeld land. In de twintigste eeuw ging het gebukt onder verschillende economische crisissen. Het grootste deel van de landbouwoppervlakte gaat naar de veeteelt (runderen en in Patagonië schapen). Het grootgrondbezit is nog volop aanwezig. De belangrijkste akkerbouwproducten zijn tarwe, maïs, oliehoudende vruchten, soja en vlas in de pampa’s, wijn rondom Mendoza en suikerriet bij Tucumán. Ook visvangst is belangrijk. Bodemrijkdommen zijn aardolie en aardgas. De industrie is zeer verscheiden (petrochemie, textiel, voedingsmiddelen, auto, elektrische en huishoudelijke apparaten) en geconcentreerd rond de grote steden. De handel en de dienstverlening stellen meer dan de helft van de bevolking tewerk.

Munt: Argentijnse peso, EUR 1 = ARS 8,65.

* estancia: groot landg oed vo or ex te ns iev e ve et ee lt op de pampa.

heb je al gehoord van...

GAUCHO’S ?

* m ilo ng a: da ns vo rm aa n de Ri o de la Pl at a, vo or loper van de tango; gelegenheid waar tango word t gedanst.

De gaucho’s zijn de Argentijnse variant van de NoordAmerikaanse cowboys: bereden veedrijvers. De gaucho’s staan symbool voor het leven op de pampa*. De pampa’s verklaren overigens het enorme vleesaanbod in Argentinië. Ze worden bevolkt door ruim zestig miljoen stuks rundvee. Elk jaar vinden er in november feesten plaats ter ere van de gaucho’s. Hun afkomst is gemengd indiaans-Spaans. Op zoek naar werk zijn veel gaucho’s naar de stad getrokken.

* pampa: vruchtbare, bo omloze vlakte in Zuid-Amerika , begroeid met 2 tot 3 meter hoog gras (< Quechua).

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

5

bi j d e kal e n d e rfo to Werkvorm

kringgesprek lichaamsexpressie

Dit heb je nodig

turnzaal of andere ruimte waarin de leerlingen zich vrij kunnen bewegen de kalenderfoto tangomuziek bv. Tango van twee muggen

10'

Verloop

Ga met je leerlingen in een kring zitten met de kalender erbij.

Wat doen de mensen op de foto? (Dansen/ werken/ kijken).

Wat voor kleren dragen ze? (Een mooi kleed; een mooi kostuum.

Kledij die je niet elke dag draagt).

Waar zijn ze? (In een restaurant of café).

Kan iemand raden welke dans de man en vrouw dansen? (De tango, een bekende dans in Buenos Aires in Argentinië).

Vertel de leerlingen dat zij de tango zullen dansen. Daarbij moeten ze goed luisteren naar de muziek en zo proberen te vinden hoe de mensen de tango dansen.

Spreek af dat als de muziek stopt, iedereen weer in de kring komt zitten.

Behandel kort de tango.

Hoe klinkt de muziek? Hoe danste je? Snel/ traag, grote passen/ kleine passen, vrolijk/ eerder ernstig… Danste je met twee?

HOE DANSEN WE DE TANGO ?

35'

Werkvorm

Ve rloop

Dit heb je nodig

Deel het werkblad uit. De leerlingen maken elk een popje.

Daarna voeren de leerlingen de luisteroefening uit (in het tweede leerjaar per twee tegenover elkaar).

We gaan ons popje de basispas van de tango leren. Daarvoor moet je goed luisteren. We starten in het midden van onze ‘danszaal’. Zo dadelijk vertel ik in welke richting en hoeveel plaatsen de voeten bewegen. Jij kleurt telkens het juiste hokje.

beeldend vormen luisteroefening per twee werkblad A computer of digibord met een filmpje van tangodansers werkblad B voor elke leerling: kleurpotlood, schaar, lijmstift, potlood

Vertel de klas over Freida, het centrale kind in dit nummer, en bekijk samen een filmpje ‘Argentijnse tango dansen’.

De vrouw (kleurpotlood x): we starten in het midden, aan het figuurtje; dat vak mag je al kleuren; een vak vooruit/ een vak naar rechts/ drie vakken achteruit/ een vak naar links.

De man (kleurpotlood y): we starten bij het figuurtje: dat vak mag je al kleuren; een vak achteruit/ een vak naar links/ drie vakken naar voor/ een vak naar rechts.

5' Werkvorm kringgesprek

Dit heb je nodig de spiegelfoto

6

Verloop

Waar wordt er zoal gedanst, bij welke gelegenheden? (In een dansschool, bij een feest, op een podium, in de woonkamer…).

Toon nu de spiegelfoto. Laat enkele kinderen vertellen over hun ervaringen met huwelijksfeesten.

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

D i t is f r e id a

a r. n 11 ja e b k I

Ik de el een kam grote er met mi jn zus.

We zitten met onze ouders aan tafe l.

Argen

tiniĂŤ

is het la woon nd waar i k .

ien sen z n e m r je hie n u k g e. en. le da dans e met twe De he ns j go da n a t Ee n

n aam : wereldreis - nummer 2 / februari 2014

7

We dansen met twee

1) Kleur de beide figuren in en knip ze uit.

2) Kleef elke figuur op een potlood.

3) Luister naar de tangomuziek en dans met de popjes de tango.

naam :

8

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

15'

r o nd de kal e n d e rfo to Werkvorm

klasgesprek individueel lezen

Dit heb je nodig de kalenderfoto werkblad C bord

Verloop

Laat de kinderen beschrijven wat en wie ze op de foto zien.

Welke kledij dragen de mensen?

Wat zijn ze aan het doen?

Wie heeft er een idee waar de foto is genomen? (In Argentinië, meer bepaald in Buenos Aires).

De leerlingen lezen de e-mail van Freida, een Argentijns kind. Laat de kinderen antwoorden op de vragen van Freida. Maak een woordspin op het bord rond het woord ‘tango’.

30'

MUZIEK EN DANS Werkvorm

muziek beluisteren bewegen klasgesprek duo-leren

Dit heb je nodig

muziek van tango en verschillende andere stijlen vb. hip hop, rock-’n-roll, klassiek… werkblad D computer met filmpje van een tango bv.

Take the Lead

Verloop

Laat verschillende muziekfragmenten beluisteren. De leerlingen noteren de juiste nummers bij de afbeeldingen.

Speel de fragmenten een tweede maal af. De leerlingen kiezen uit de verschillende muziekstijlen de juiste benaming en noteren die onder de afbeelding.

Kunnen enkele leerlingen een dansstijl demonstreren? Misschien kennen zij nog andere dansvormen.

Is dansen iets voor jongens/ meisjes/ koppels/ grote mensen/ groepen?

Dans je graag op een podium of liever zonder publiek?

Dans je liever vrij of met aangeleerde passen?

Vertel wat meer over de Argentijnse tango (zie Wereldreisinfo op p. 4) en kijk samen naar een uitvoering.

Hoe vinden jullie de muziek klinken? (Spannend/ hard/ met passie).

Vind je de muziek mooi? Waarom wel, waarom niet?

Welk gevoel krijg je bij de muziek? Blij/ bang/ boos/ verdrietig?

Welke zijn de eigenschappen van het dansen van een tango? (Per twee, mooie kledij, ingetogen blik, soms dicht/ soms ver van elkaar enz.)

In de muziek is het alsof je een dialoog tussen twee mensen hoort.

Wat zouden ze elkaar vertellen?

Laat de leerlingen hierover nadenken in duo’s. Voorzie voldoende tijd!

Enkele duo’s mogen hun dialoog vertellen.

Met de sp i e g e l fo to Werkvorm klasgesprek

Dit heb je nodig de spiegelfoto

5'

Verloop

Vertel dat je de les over Argentinië en de tango wil afsluiten. Je toont de spiegelfoto.

Waar is deze foto genomen? (Op een trouwfeest).

Wie is al eens op een trouwfeest geweest?

Vertel de leerlingen over de openingsdans. Dat is de eerste dans die bruid en bruidegom als paar dansen om de dansvloer ‘vrij’ te maken. wereldreis - nummer 2 / februari 2014

9

Nieuw

Beantwoorden

Archiveren

Verplaatsen naar

E-mail zoeken

Postvak IN 5

Onderwerp: groeten vanuit Buenos Aires

Ongewenst

van: Freida

Concepten 2 Verzonden

Verzonden:

1 februari 2014

Aan: ..................................................................................................

Verwijderd Personen Agenda Foto’s 2

¡Hola chicos y chicas!

Ik ben Freida en ik woon in de hoofdstad évan Argentinië: Buenos Aires. Er staan zoveel mooie grote flatgebouwen, echte wolkenkrabbers. Maar ook van die kleurrijke huisjes en die vind ik het mooist! In mijn land zijn ook hoge bergen en uitgestrekte graslanden. Er lopen veel verschillende mensen rond. Dat komt doordat hier vroeger van over de hele wereld mensen naartoe zijn gekomen. Wij spreken thuis Spaans. Ken jij een woordje Spaans?

Op de foto zie je mensen de tango dansen. In onze stad is de tango heel bekend. Mensen komen van overal ter wereld om deze dans hier te leren. Je hoort dan ook heel de dag door tangomuziek. En op verschillende plaatsen zie je mannen en vrouwen dansen. Allemaal in prachtige jurken en kostuums. De mensen dansen echt zo sexy! Ook mijn ouders dansen de tango. Ze vertellen me dat je in deze muziek de geschiedenis van ons land kunt horen. Daarom is de tangomuziek een beetje ernstig.

Zelf hou ik veel van de groep Gotan Project. Die maken coole muziek, op basis van de tango, maar met veel andere invloeden. Ik luister vaak naar Gotan Project via mijn mp3-speler. Dan kan ik echt het gevoel hebben dat ik in een andere wereld terechtkom. Misschien maak ik later zelf muziek, wie weet!

En jullie? Houden jullie van dansen? En welke muziek beluisteren jullie? ¡Hasta la vista!

Freida

10

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

D a n s st ij l e n

Welk muziekfragment hoort bij welke dansstijl?

Welke muziek hoor je nu? Luister goed en nummer van 1 tot 4 in de volgorde die je hoort.

...........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

Luister nog een keer en schrijf nu de juiste dansstijl onder de juiste afbeelding.

Kies uit: tango - hiphop - ballet - rock-â&#x20AC;&#x2122;n-roll

n aam : wereldreis - nummer 2 / februari 2014

11

bi j d e kal e n d e rfo to Werkvorm

leiden en volgen klasgesprek

Dit heb je nodig

speelplaats of turnzaal de kalenderfoto

10'

Verloop

Laat de leerlingen met twee achter elkaar vrij door de ruimte bewegen. De eerste is leider (bepaalt de richting, de pas, het ritme…); de tweede volgt.

Als je in de handen klapt, worden de rollen omgekeerd.

Wie leidt? Wie volgt?

Wat doe je het liefst?

Daarna doen beiden hetzelfde tegenover elkaar, waarbij ze elkaar vasthouden.

Hoe voelt dat? Went het om samen te bewegen?

Toon de kalenderfoto. Laat enkele leerlingen aan bod komen om de foto te beschrijven.

Welke bewegingen, gevoelens, geluiden kun je er uit afleiden…?

Dit duo danst een tango, populair in Buenos Aires, Argentinië. Deze dans kun je vergelijken met het vertellen van een verhaal, een dialoog tussen de twee danspartners. Wat voor verhaal zou het zijn?

(Het is een ernstig verhaal, er ligt veel gevoel in de muziek en dat zie je ook in de dans: er is veel ingehouden passie).

30’

MALENA Werkvorm

Verloop

Dit heb je nodig

Extra Laat de leerlingen tijdens Wereldoriëntatie of de computerles informatie opzoeken over Argentinië of toon zelf enkele foto’s van Argentijnse landschappen en Buenos Aires. Geef een korte toelichting.

stillezen luisteren zelfwerkzaamheid evaluatie in duo’s atlas of wereldbol met namen van landen werkbladen E en F (het verhaal) muziek: “Malena” filmpjes van Argentijnse en internationale tango werkbladen G en H

De leerlingen situeren Argentinië op de wereldbol, samen met België.

Laat het verhaal lezen (afwisselend door twee leerlingen) en onderbreek door het beluisteren van de tango “Malena”.

De leerlingen vullen de uitgedeelde werkbladen in: werkblad G volgens hun persoonlijke bevindingen; de oplossingen van werkblad H vind je op de website.

Nadien vergelijken de leerlingen per twee hun antwoorden en vullen aan waar nodig.

10’ Werkvorm

gesprek spiegelend uitbeelden

Dit heb je nodig

de spiegelfoto en de kalenderfoto lokaal met voldoende vrije ruimte (en tafels) eventueel tangomuziek

12

Verloop

Toon de spiegelfoto en bespreek.

Heb je de tango al eens uitgeprobeerd? Waar kan de spiegelfoto gemaakt zijn? Zouden het familieleden, buren van jou kunnen zijn?

Hoe beleven mensen dit?

Twee groepen beelden elk één foto uit.

Wat is anders, wat is gelijkaardig?

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

MALENA Felipe rijdt het rusteloze centrum van Buenos Aires uit en de oude haven in. Twee maanden is hij nu onderweg. Op zijn motor doorkruist hij het Zuid-Amerikaanse continent, op ontdekkingstocht naar het land van zijn grootouders, die een estancia* bezaten waar ze paarden hielden. Zijn ouders besloten hun land vaarwel te zeggen.

De laatste zonnestralen strijken neer over de baai van La Boca wanneer Malena de rolluiken van Café El Antiguo naar beneden laat. Nog even de tafels en stoelen aan kant zetten en dan, zoals iedere dag, bus nummer 152 op, naar haar huisje in San Telmo.

De straatlantaarns lichten op en La Boca lijkt verlaten. Zelfs Caminito, het bekende straatje waar iedere dag honderden toeristen de vrolijk gekleurde huisjes komen bewonderen, is leeg.

Stapvoets rijdt Felipe verder. In de verte hoort hij een vrouw zingen, een melodie die hij herkent uit zijn kindertijd: “Ik ben iemand van weinig woorden. En er is niet veel te vertellen. De dingen spreken voor zich.

Als je weet hoe te kijken…”1 Malena onderbreekt haar gezang en kijkt recht in de ogen van de jongeman die haar gadeslaat. Hoe lang staat hij daar al? “¿Hola, precisas algo? – Kan ik je helpen?” De vreemdeling lijkt een beetje in de war, maar antwoordt in gebroken Spaans dat een koffie meer dan welkom zou zijn. Malena dacht dat ze het café vroeg zou kunnen sluiten vanavond, maar ze is benieuwd naar het verhaal van deze jongeman en beslist hem nog een koffie te geven.

“Soy Felipe. ¿Cómo te llamas? – Hoe heet je?” vraagt hij.

“Malena, zoals de tango.”

“Zoals de tango?”

“Ja, ken je die dan niet?”

Malena besluit Felipe de alom bekende tango te laten horen waaraan ze haar naam dankt.

Op dit nummer hebben haar grootouders elkaar leren kennen, lang geleden, toen haar grootvader nog op zee voer en haar oma dit café openhield. Ze hoeft niet te zoeken en een ogenblik later weerklinkt een weemoedige mannenstem: “Malena zingt de tango als geen ander. En in elke strofe legt ze haar hart…”2 “Mag ik deze dans, Malena?”, vraagt Felipe. Malena knikt. Zijn Spaans is dan wel gebrekkig, dansen kan hij. Ze laat zich meevoeren in de armen van deze onbekende, voor wie de tango dan toch niet zo vreemd lijkt te zijn. Niet nadenken, alleen maar dansen. Moeiteloos volgt Malena hem in de immer meeslepende cadans van de tango. De tijd staat stil, de wereld is alleen van haar en Felipe. Dan stopt de muziek. Malena is sprakeloos, ze heeft tranen in haar ogen en in haar hart. Een kus van Felipe, een goedenacht en “misschien tot ziens”.

1 2

“No soy de muchas palabras. Y hay muy poco que contar. Las cosas se cuentan solas. Solo hay que saber mirar…”

“Malena canta el tango como ninguna y en cada verso pone su corazón…”

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

13

De volgende dag opent Malena Café El Antiguo. Het wordt een mooie dag, besluit ze, vooral door de herinnering aan de avond ervoor. De eerste toeristen komen aan, gepakt en gezakt met fototoestellen en camera’s.

Ze vraagt zich af of ze Felipe ooit nog terug zou zien. Toen ze gisteren afscheid namen, vroeg hij haar of ze geen zin had om mee op avontuur te gaan. Op avontuur! Alsof ze zomaar het café zou kunnen achterlaten.

Nu zou het leven zijn gewone gangetje weer gaan, maar ze zou de herinnering koesteren aan de vrijgevochten Felipe.

Wanneer Felipe Buenos Aires achter zich laat en de onmetelijke pampa’s* zich voor hem uitstrekken, denkt hij terug aan Malena en aan de kracht van de tango. Hoe was het mogelijk dat twee mensen die elkaar in het geheel niet kenden, zo vertrouwd met elkaar konden dansen?

Af en toe worden de uitgestrekte weilanden onderbroken door een dorpje. Felipe zet zijn reis verder naar San Miguel del Monte, het dorp waar de estancia van zijn grootouders zich bevond. Nog vijf kilometer. Zou ze er nog staan? En dan ziet hij de toegangspoort, een eenvoudige ijzeren constructie. Felipe zet zijn motor aan de kant van de weg en wandelt het overwoekerde pad op om even verder op een vervallen, maar statige boerderijwoning te stoten. Achter het pand staan nog steeds de oude stallen. Alles is verlaten. Felipe stapt binnen in wat vroeger het salon was. Hij kijkt zijn ogen uit en beeldt zich zijn ouders in, die hier jaren hebben gewoond. Dan valt zijn blik op een foto die op de grond ligt. Het lijkt wel Malena, met een baby in haar armen.

“Dat kan toch niet?”, denkt Felipe en neemt de foto in zijn handen. Op de achterkant leest hij, in het handschrift van zijn moeder: “Victoria met haar dochter Malena”.

Nu begrijpt Felipe het. Toen zijn eigen ouders hier woonden, kenden zij de familie van Malena.

Wat zou er allemaal gebeurd zijn? Wat Felipe wel weet, is dat deze plek weer tot leven moet worden gewekt. Hier moeten terug paarden komen, het huis opgefrist, bedrijvigheid… en wie weet: Malena?

“En daarom wonen wij nu hier”, zegt Freida, die met open mond heeft zitten luisteren.

“Ja,” zegt Felipe, “ik ben mama gaan halen in Buenos Aires.”

“Maar eerst heeft papa de boerderij opgeknapt”, lacht Malena.

Freida gaat naar het cd-rek en kiest een gebarsten doosje uit. Zij steekt het schijfje in de speler en vraagt: “Dansen jullie die tango nog eens?”

naam :

14

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

Mag ik deze dans?

Felipe vraagt dit op een bepaald moment aan Malena. Zijn Spaans is dan wel gebrekkig, dansen kan hij!

Als je ook graag beweegt, danst en tegelijkertijd wat tijd met iemand wil doorbrengen, is een Argentijnse tango ‘beleven’ de moeite waard! Voor je er aan begint, kijk je best eens naar een filmpje: www.youtube.com/watch?v=WLG5P5rZA_U&list=PL57B3A872160BC332  Tangoles 1 (zie www.studioglobo.be/wereldreis).

Wat vind je van de uitleg op het filmpje? Is hij duidelijk? ............................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................

Eens je voldoende hebt gekeken, probeer het eens uit. Misschien een idee voor in de gymles of gewoon in de klas. Of oefen het eens thuis, in de jeugdbeweging of in de buurt. Van zodra je met enkelen bent, kun je aan de slag.

Op de dansvloer dan maar…!

Heb je de mogelijkheid om dit op te nemen (door middel van een camcorder, een digitaal fototoestel, een gsm of wat dan ook), dan kun je achteraf nog eens ‘genieten’ en tegelijkertijd evalueren en bijschaven.

Hoe heb je de dans ervaren? ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................

Heb je nog zin om meer te zien en andere variaties te bekijken, dan zijn er heel wat filmpjes te vinden, bv. van deelnemers aan “Sterren op de dansvloer”. Een voorbeeld hiervan is de tango van Louis Talpe. Kijk naar het filmpje ‘Louis & Leila – Tango’ Wat vind je van de prestatie van Louis Talpe? ............................................................................................................................................................................................................

Voel je dezelfde sfeer bij deze tango in de zogenaamde ‘internationale stijl’ als bij de Argentijnse tango? ............................................................................................................................................................................................................

n aam : wereldreis - nummer 2 / februari 2014

15

M a l e n a, z o a l s d e ta n g o

De morgen nadat Malena en Felipe samen hebben gedanst, denken ze nog aan de mooie avond. Maar één vraag spookt door beide hoofden: “Zullen we elkaar ooit nog weerzien?” Want de avontuurlijke plannen van Felipe en de verplichtingen van Malena passen niet bij elkaar. Hoe staat dit in het verhaal? ............................................................................................................................................................................................................

Malena’s moedertaal is Spaans. Argentinië is één van de Zuid-Amerikaanse landen waar Spaans de officiële taal is. Weet jij hoe het komt dat men Spaans spreekt in Argentinië? Zo ja, noteer hieronder. ............................................................................................................................................................................................................

Spaans is één van de wereldtalen. Dit betekent dat deze taal in meerdere landen, verspreid over de wereld, wordt gesproken. Twintig landen zijn samen goed voor zo’n 400 miljoen Spaanstaligen. Noem een aantal landen (5) waar Spaans de officiële taal is. Maak gebruik van nevenstaand wereldkaartje, waar de Spaanstalige landen in grijs zijn aangegeven.

Vul de lijst verder aan: Spanje, Argentinië, ...................................................., …………....……………..…………, ………………………….…….........……, ……………......………….……...... en ………………………...........……. .

In het verhaal staan enkele Spaanse woorden, met de vertaling erbij. Je vindt ze hier, aangevuld met enkele eenvoudige uitdrukkingen. Wat hoort bij elkaar? ¡Hola!   Hoe heet je? ¿Precisas algo?   Dank je. ¿Cómo te llamas?   Hallo! Dag! Buenos días.   Tot ziens.

Gracias.   Kan ik je helpen?

Adiós.   Goede morgen.

naam :

16

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

www.zinget.be/producties/ beestenboel/tango-van-tweemuggen/  Kinderlied over een mug-

www.todotango.com/ S p a n i s h / l­ a s _ o b r a s / T e m a . aspx?id=0+3cN0WSTzM= 

www.youtube.com/watch? v=q1RotF74LJk  Een Nederlandse

Argentinië. Landen van de wereld.

genpaar dat de tango danst (tekst en klank).

school zette een theaterproject op en zes leerlingen van het derde leerjaar gaven er de voorkeur aan de Argentijnse tango te dansen.

Tango en Paso Doble Dansen is een leuke manier om in conditie te blijven. Je wordt er vrolijk van en het is ook nog eens goed voor je hersenen. Er zijn allerlei soorten dansen, dus er is er vast wel een die bij jou past. In dit boek leer je de basisbewegingen. Je ontdekt waar de dansen hun oorsprong vinden, welke muziek erbij hoort en welke kleding je moet dragen.

STOREY, R. Etten-Leur: Ars Scribendi, 2013. Vanaf 8 jaar.

The Very Best Of Tango Argen­ tino.

Een elegante keuze van tangomeesterwerken, van Piazzolla en Gardel tot vurige gipsytango, van Argentijnse milonga’s tot moderne Finse tango.

Malena, de tango uit het verhaal: met tekst, partituur, muziek en zang.

Spaanse ontdekkingsreizigers zetten in de zestiende eeuw voet aan wal in Argentinië en slaagden er, ondanks de vijandige houding van de indiaanse stammen die er woonden, in nederzettingen te stichten. De huidige generatie Argentijnen is trots op haar land en ziet de toekomst met vertrouwen en optimisme tegemoet.

Als eerbetoon aan de inwoners van het op zeven na grootste land van de wereld neemt dit boek je mee op een fantastische tocht, van de Iguazú-watervallen naar de Aconcagua in de Andes, van de gaucho’s op de pampa's naar de inwoners van de wereldstad Buenos Aires, en van de rustgevende stranden aan de oostkust naar voetbalwedstrijden waarbij de emoties vaak hoog oplaaien.

FEARNS, L. & A. Etten-Leur: Ars Scribendi, 2007. Vanaf 10 jaar.

Te gast in Argentinië.

www.youtube.com/ watch?v=E6VvR3hkePI  Take the

We gaan op zoek naar de hedendaagse gaucho’s, maken per fiets een wijntoer rondom Mendoza en zien wonderen bij het bedevaartsoord Difunta Correa.

Tussendoor drinken we maté en bezoeken een markt met oude ambachten. In Argentinië’s bruisende hoofdstad Buenos Aires blijkt de tango springlevend, maar spookt ook het duistere verleden nog rond.

www.youtube.com/ watch?v=glHuM0nGttk 

KERS, S. Nijmegen: Informatie Verre Reizen Vof, 2012.

Hilversum: Arc Music, 2013.

lead: tango scene.

Tangodansers vóór ‘La vieja rotiseria’ (vgl. met de kalenderfoto).

www.youtube.com/ watch?v=ihyxSej8AQg 

No soy de muchas palabras, het lied dat Malena zingt.

www.landenweb.net/argentinie/  Algemene informatie over

Argentinië: klimaat, planten en dieren, geschiedenis, economie, bevolking, taal, godsdienst, samenleving, vakantie en bezienswaardigheden. Kijk ook onder "Buenos Aires" voor informatie over de hoofdstad. wereldreis - nummer 2 / februari 2014

17

Knutsel een tangopaar Benodigdheden 2 parels verschillende kleuren pijpenragers

Werkwijze Maak in het midden van de pijpenrager een parel vast als hoofd.

Plooi daarna verder tot je een poppetje krijgt dat de tango danst en geef het ook armen.

Doe dit twee keer. Zet je twee figuurtjes samen.

Laat tangomuziek spelen en laat de figuurtjes op de bank de tango dansen

naam:

18

wereldreis - nummer 2 / februari 2014

Leerkracht aan het woord Ik ben Saskia De Jonckheere… … en ik geef les in VBS De Mozaïek in Hooglede, SintJozef in het vijfde leerjaar.

Ik ben begonnen aan mijn 21ste schooljaar. Daarvan waren de meeste in de derde graad. Het lesgeven zit me in het bloed, want al van kleinsaf zei ik dat ik juf wilde worden.

Ik vertel de kinderen heel graag nieuwe dingen, maar eigenlijk laat ik ze nog liever zelf ontdekken wat er allemaal gebeurt in de wereld dichtbij en veraf.

Ik vertel jullie graag wat meer over hoe ik dat doe.

Hoe breng jij de wereld binnen in je klas?

Hoe helpt Studio Globo jullie hierbij?

Om te beginnen brengen de kinderen zelf de wereld al binnen doordat ze heel verschillend zijn, ook al hebben ze allemaal dezelfde nationaliteit. Passend omgaan met die diversiteit - gelijkenissen en verschillen - is de basis om later een goede wereldburger te worden. Het project “Achter de muur” is daarbij heel dankbaar. Vervolgens werken we ook regelmatig rond de actualiteit zowel uit binnen- als buitenland. We sporen de kinderen aan om het nieuws te bekijken, de krant te lezen… en ze krijgen ook de opdracht om zelf het nieuws in de klas te brengen. ‘Kranten in de Klas’ is een hulpmiddel waar we om de twee jaar gebruik van maken. We schenken daarbij veel aandacht aan mensen in de wereld die het veel moeilijker hebben dan wij. Zo steunen we soms acties zoals Haiyan 21-21 en we stellen ook de campagne van Broederlijk Delen uitgebreid voor in de klas. Binnenkort komt een oud-leerlinge vertellen over een reis die ze maakte naar Nicaragua in het kader van de Damiaanactie. Ten slotte werken we projecten uit rond landen zoals de Filippijnen, Senegal, India en we schrijven met de derde graad brieven met kinderen in Rwanda. Dat gebeurt tweemaal per schooljaar. De kinderen kijken elke keer vol verlangen uit naar een antwoord op hun brief.

Studio Globo biedt prachtig materiaal aan, de werkvormen die gebruikt worden zijn zeer afwisselend en aangenaam voor de kinderen.

Studio Globo

Huidevettersstraat 165 1000 Brussel 02 520 05 30 wereldreis@studioglobo.be www.studioglobo.be/wereldreis

We gingen al meermaals op bezoek naar het inleefatelier India. Daar steken de kinderen heel veel van op en ik denk dat ze dat lang onthouden. We werkten ook met de koffer van de Filippijnen. Aanvullend kwam iemand uit de Filippijnen vertellen over haar land. De kinderen overstelpten haar met vragen, dus de nieuwsgierigheid was echt wel gewekt. Het mogen werken met concrete voorwerpen uit die landen maakt het voor de leerlingen extra interessant. Wij waren bij de gelukkigen die de koffer rond Senegal (Mamadou) van Studio Globo mochten uittesten.

Ook dat was een hele ervaring voor de kinderen.

Wat heb je op school ervaren als een geslaagde activiteit voor mondiaal en intercultureel leren?

Wat erg is bijgebleven, is de komst van een Congolees, op bezoek in België bij zijn familie. Het gesprek dat de kinderen voerden met die man was erg boeiend.

© 2014 – ISSN: 1375-2219 – 27ste jaargang, nummer 2 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Piet Spanhove, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel ABONNEMENTEN lopen per schooljaar of per kalenderjaar en worden automatisch verlengd. Vraag wijzigingen schriftelijk of via e-mail aan tot één maand voor het aflopen van het abonnement. 10 nummers voor € 17, andere formules mogelijk | INFO EN ADMINISTRATIE Jan Wynants (02 520 05 30, wereldreis@studioglobo.be) | LE MONDE EN CLASSE, de Franstalige uitgave van Wereldreis, wordt uitgebracht door CNCD11.11.11, www.cncd.be/lemondeenclasse | REDACTIE EN MEDEWERKERS Helga Vande Voorde (02 526 10 92, helga.vandevoorde@studioglobo.be), Anke Van Bockstaele (verhaal), Katleen Poppe, An Van den Broeck, Aurèle De Clercq, Fem Theuninck, Geert Van Malderen, Emilie Deblock, Jan Debonnet | FOTO’S FOTO’S Ivan Kashinsky (p. 1, 4-1), Eva Luna (p. 3, 7-1/2/3/5, 10-2, 14-2, 15, 16), David Wilbanks (p. 7-4), Luis Argerich (p. 10-1), Canyengue (p. 11-2), Alexander Zabara (p. 11-3), Academie Genk (p. 11-4), Geneseo (p. 13), darcacha (p. 14-1), Emmy Raaff (p. 18), Fem Theuninck (p. 19), Karen Nachtergaele (p. 4-2, 20) | TEKENINGEN Cédric De Mûelenaere | VORMGEVING Marc Vermeiren | DRUK De Wrikker cvba, Berchem

Een ke rs n u mm v e r s g e t r o u wd ko er tijde ppe ns Fo h l t o u o : n p K e h a nt de d uw re n N a a c hterga elijksfeest. ele

nsvloe rm e t e e n zelfg ek

ozen