១. សេចក្ដីស្ដើម សេចក្ដស្េលាញ់ របេ់មាតាបតាចំ ស ី ិ
វែងបានស
ោះបុត្រតាបុត្ររី មានទំហំធំសធងពុំអាចគណនានិងវាេ់
ត្ររឹងវត្ររងចញ្ ថែរក្ាក្ូន តា ំងពីក្ុមារភាពរហូ រដល ់ ើ យ។ ឪពុក្មាដយខរខំ ិ ិ ច ឹ មបបាច់ ី
័ សពញរូបសពញរាង សោយពុំខ្លាចការសនឿយហរ់។ សលាក្ទងព ពួក្សគធំសពញែយ ំ ីរឆ្ាងការ់ឧបេគគ ិ េុខកាយេរាយចរដ ត្រគប់វបបយ៉ាង ក្នុងសោលបំណងឱ្យបុត្រតាបុត្ររីរេ់រានមានជែី រ មានចររ ិ ិ ថ្ែាែូ រសោយពុ ន ំ រពឹងថានឹងទទួលបានការរបេនងអ្វី
និងក្សាងសក្រ ដ ិ៍
សត្រៅពីការសោរពស្េលាញ់
ស្មោះត្រគួសារជាសដម ញ្ ើ ។ ែវីរបរវរការច ិ ិ ច ឹ មក្ូន មានការលំបាក្និងមានការសនឿយហរ់សត្រចីនក្ ៏ពិរ
វមន ក្ ៏ឪពុក្មាដយសៅវរពាយមរេ ូ បំសពញភារក្ចច ត្ររួេត្រតាយអ្នាគរដ ៏ភ្ាឺ ិ ជាមាតាបតាលអ ិ សាវងរបេ់ក្ន ូ ។ មា៉ាងសទៀរត្រគួសារ មានទំនល ួ ខុេត្ររូែេំ ខ្លន់ក្ុ ងការសឆ្ា ន ើយរបនឹងេិទ ិ ធ និង រត្រមូែ ការមូលោានរបេ់ក្ន ូ ដូចជា ការផ្ដល ់ចំណីអាហារ េសមាៀក្បំ សៅដ ការស្េលាញ់ ការអាណិរអាេូរ និងការការ
ក្់ ការវែទ ំ ការអ្ប់រ ំ ភាពក្ក្់
រពីជមងឺ និងហានិភ្័យសផ្េងៗ។
ិ ផ្ទុយសៅែញឪពុ ក្មាដយមួយចំនន ួ មានការខក្ចរដ និងអ្េ់េងឃមចំ ស ិ ឹ
សពលវដលពួក្សគធំស
ោះក្ូន ពីសត្រ
ោះសៅ
អ្នក្រដ គួសារ មនខ រខំ ើ ង ពួក្សគពុំសាដប់បង្គគប់ឪពុក្មាដយ សធវឱ្យអាប់ ើ ិ យេត្រ ិ ិ ិ
សរៀន ត្ររត្រពឹរវដ លបងេុីេង និងបងកអ្ំសពើអ្នាចារសផ្េងៗ។ ទសងវទ ំ បានបំផ្លាញក្ដេងឃ មន ើ ងសនោះ ី ឹ ិង បំណងត្រាថានរបេ់ឪពុក្មាដយ។ សៅសពលសនាោះ អារមមណ៍និងត្រក្សៅសបោះដូងរបេ់ឪពុក្មាដយស
រ
សពញសោយេញ្ញ ា េួរ(?) សហើយពួក្សគវរងេួរខនឯងថា សរសហរុ អ្ី វបានជាក្ូនរបេ់ោរ់កាាយជា ើ ួា
វបបសនោះ? សរវាជាក្ំ ហុេរបេ់ឪពុក្មាដយវមនសទ? អ្ន ក្ណាជាអ្នក្សោោះស្សាយ? សរឪពុ ក្មាដយត្ររូែ ើ ើ សធវយ ើ ៉ា ងដូចសមដច?
សទោះបជាសពលខ ាោះឪពុក្មាដយបានចំណាយសពលសែលាយ៉ាងសត្រចីនសធវការឆ្ា ច ំងស ី ើ ុ ោះបញ្ញ
ិ ើ ងែញ
ពីទសងវឬ វរមនអាចរក្ដ សំ ណាោះស្សាយ ើ រសបៀបថ្នការចញ្ ិ ច ឹ មក្ូន ក្ ៏ពួក្ោរ់បានត្ររឹមស្េសមស្េថ្ម ើ ិ ស
ើ ញសនាោះសទ
ចញ្ ិ ច ឹ មក្ូន ។
ពីសត្រ
ោះថា
ពួក្ោរ់ទទួលចំសណោះដង ឹ
និងព័រមា ៌ នបានរចរួ ចពីរសបៀបថ្នការ ិ
ជាការពិរណាេ់ ការចញ្ ិ ច ឹ មក្ូនពិរជាមានការលំបាក្សត្រចីន។ ការចញ្ ិ ច ឹ មក្ូន ពុំថមនដូចជា
ការសធវមហ ខមហូប ើ ូ បវដលត្រោន់ថរសធវសៅតាមមុ ើ
និងបង ់សត្រគឿងតាមរូបមនដវដលសធវយ ើ ៉ា ងណាឱ្យឆ្ងងយ
មារ់សនាោះសទ។ ការចញ្ ិ ច ឹ មក្ូន ោមនរូបមនដសនាោះសទ វរមានសោលការណ៍ថណនា ំខ ាោះវដលបានមក្ពី ការេិក្ាស្សាែត្រជាែ និងបទពិសសាធរៗោន។
ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
3
២. ការចិញ្ចម ឹ ក្ូន ២.១. ស ើការចិញ្ចម ឹ ក្ូនជាអ្វី? ការចញ្ ក្ន ូ គជាដ សំ ណើរការមួយវដលលាយ ិ ច ឹ មបបាច់ ី ឺ
ំ សៅសោយ ភាពរក្រាយ ី ការខក្ចរត ិ
ការរសភ្ ំ បេរាយ និង ការហរ់សនឿយ។ បញ្ញ ហ វដលសយើងត្ររូែត្ររឈមគមានទំ ហំធំសធងណាេ់ ើ ឺ ស
លគសយ ួ ត្រតាយនា ំផ្ាូែសគសឆ្ងពោះសៅកាន់ភាព ឹ ថ្ដមនុេេដ ៏ែមីស្េឡាងមានក្់ សហើយត្ររូែត្ររេ ឺ ើ ងត្ររូែដក្
ិ យ ័ ត្ររូែបសត្រងៀនសគនូែអ្វី ថដលសគត្ររូែចា ំបាច់សចោះ ត្ររូែដង ជាមនុេេសពញែយ ឹ សដម ើ បឲ្យសគមានជ ីែរមួ ី ត្ររក្បសោយសជាគជ ័យ និង ក្តរី ក្រាយ។ ី
២.២. ស ើអ្វីជាសោលសៅននការចិញ្ចម ឹ ក្ូនរបេ់អ្នក្? សោលសៅរយៈសពលខ ី ា គជាសោលសៅទ ងឡាយណា ំ ឺ
ភាាមៗ។
វដលមាតាបតាចង ់ឲ្យេសត្រមចបាន ិ
ឧទហរណ៍: សរអ្ន ើ ក្ចង ់ឲ្យក្ូនរបេ់អ្នក្សធវអ្វ ើ ី ឲ្យរួច មុនសពលសៅសាលាសៅត្រពឹក្សនោះ?
ញ ុ ំបាយឲ្យរួច
សេាៀក្
សរៀបចំេមាារៈេិក្ា
សដរើ សៅចា ំសៅផ្ាូែសត្ររៀមសៅសាលា...
ក្់ឲ្យរួចរាល ់
4 Ewha, Where Change Begins
សោលសៅរយៈសពលវែង ក្ូនរបេ់សគធំស
ើ ង។
ឧទហរណ៍: សរអ្ន ើ ក្ចង ់ស
ជាសោលសៅទងឡាយណាវដលមាតាប ំ តាចង ់ទទួលបានសៅសពល ិ ័ ើ ញលទ ធផ្លអ្វី សៅសពលក្ូនរបេ់អ្នក្ធំសពញែយ?
សធវការង្គរចាេ់ លាេ់(ត្រគូបសត្រងៀន.ត្រគូសពទយ….) ើ
ជាមនុេេសសាមោះត្ររង ់ ទទួលខុេត្ររូែ ស្េលាញ់ ត្រគួសារ…
សមើលវែអ្នក្ សពលវដលអ្ន ក្ចាេ់...
៣. ក្ដីស្េលាញ់ ៣.១. ស ើក្ីស្ដ េលាញ់ជាអ្វី? ក្យថាក្ដស្េលាញ់ ត្ររូែបានឱ្យនិយមន័យខុេៗោន អាស្េ័យសៅតាមបរបទ ិ ែរបធម៌ និង ី
័ ែយជាសដ ម មានសត្រចីនេណា ា នដូចជា ការស្េលាញ់ ចសំ ើ ។ ក្ដស្េលាញ់ ី
ោះបងរអូន ញរម ិ ិរដ ការ
ស្េលាញ់ ចាេ់ត្រពឹទធចារយ ជដ ូ ជតា សលាក្ត្រគូអ្នក្ត្រគូ ត្រពោះេងឃ បុពជ វ ក្ ី ន ី ិ និង ការស្េលាញ់ ចសំ មាតាបតា។ ិ
សទោះបជាយ ៉ា ងណាក្ ៏សោយ ី
េំ ខ្លន់សៅសលើក្ដស្េលាញ់ របេ់មាតាបតាចំ ស ី ិ
អ្រថនយ ័ រួមថ្នក្ដស្េលាញ់ ក្ុ ងសេៀែសៅសនោះ ន ី ោះក្ូនៗ។
ោះ
គសផ្ល ឺ ដ រ
ការស្េលាញ់ ក្ុ ងបរ ន បទសនោះ ិ ត្ររូែបានឱ្យ
និយមន័យជាទូសៅថា “គជាការច រដ ុ ោក្់ ការខ្លវយខ វល ់ និងការសពញចរដ ឺ ិ ទក្ ិ សោយឥរលក្ខខណឌ”។ ស
ល ឪពុក្មាដយវរងវរយក្ចរដ ុ និងបារមាពីក្ូនជានិចច មនខ វល ់ថា ក្ូនមានរូបរាង មាន ិ ទក្ ិ
េមបុរ ឬ ចររលក្ខ ិ ណៈយ៉ាងណាសនាោះសទ។ ការស្េលាញ់ របេ់ពក្ ួ សគោមនវដនក្ំណរ់និងោមនអ្វី មក្សត្ររៀបផ្ទឹមបានស
ើ យ។
៣.២. ស ើអ្វីជាការស្េលាញ់ឥ លក្ខខណ្ឌ? សយើងអាចក្ំណរ់ការស្េលាញ់ ឥរលក្ខខណឌ
សោយការបង្គហញសចញតាមរយៈទសងវ ើ
េក្មមភាពអ្វី មួយ។ ក្ដស្េលាញ់ ឥរលក្ខខណឌ បង្គហញការសពញចរដ ការត្រពួយបារមាចសំ ី ិ
ឬ
ោះក្ុមារ
សោយមនខ វល ់ថា ពួក្សគមានរូបរាងពីក្ំសណើរយ៉ាងសម៉ាចសនាោះសទ មានពណ៌េមបុរយ៉ាងណា មាន ិ
ការទទួលខុេត្ររូែវដរឬសទ ឬ ពិការភាពវផ្នក្ណាមួយឬ មនខ វល ់ថា សក្មងសនាោះមានអាក្របក្រិ យ ិ ិ យ៉ាងណាសនាោះស សនាោះសទ
ិ ពក្ ួ សគទងអ្េ់ ំ ើ យ។ វាពុំថមនមានន័យថា សយើងចូលចរដ ិ រាល ់អាក្របក្រិ យរបេ់
វរមានន័យថា
សយើងបានផ្ដល ់និងបង្គហញពីការស្េលាញ់ របេ់សយើងសៅដល ់ក្ុមារត្រគប់ ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
5
សពលសែលា សទោះបជាពួ ក្សគមានភាពយ៉ាប់យឺនវផ្នក្អាក្របក្រិ យក្ ិ ៏សោយ។ ី
ចំណុចមួយចំនន ួ
វដលអាចជួយដល ់ឪពុក្មាដយក្នុងការរល ំ ក្ខ នឯង វដលសធវឱ្យការ់ បនថយការខងចំ ស ឹ ើ ឹ ួា
ោះក្ូន៖
័ ១. ពួក្សគគជាក្ុ មារ ឬជាសក្មងមនទន់ សពញែយ។ ឺ ិ ២. ពួក្សគនឹងបសញ្ចញអាក្របក្រិ យដូ ិ ចក្ូនសក្មងអ្ញ្ចឹង។ ៣. អាក្របក្រិ យក្ុ ិ មារភាគសត្រចីនគម រឱ្យសពញចរដ សត្រ ឺ នគួ ិ ិ សចោះគរវែងឆ្ង ង យ។ ិ
៤.
ោះពួក្សគឆ្ងប់សឆ្ែឆ្ងែ មនេូ ែ ិ
ត្ររេិនសបខ ួ សគក្នុងនាមជាឪពុក្មាដយដ ៏លអមានក្់ ើ ស្ំុ ្ េលាញ់ ពក្
សនាោះសពលពួក្សគធំស
ពួក្សគនឹងមានចររលអ ិ វដរ។
ើង
៥. ត្ររេិនសបខ ួ សគ សៅសពលវដលពួក្សគសធវឱ្យខ េ ំ ្ុ រាយចរដ ើ ស្ំុ ្ េលាញ់ ពក្ ើ ិ សហើយត្ររេិនសបើ ខប ំុ ្ ង្គហញក្ដស្េលាញ់ សៅពួក្សគសៅសពលសនាោះវរមដង សនាោះពួក្សគនឹងអារមមណ៍ថា ពួក្ ី
សគមិនត្ររូែបានសគផ្ដល ់ស្េលាញ់ សនាោះសទ។ សាថនភាពវបបសនោះនឹងបងករប ូ ភាពមិនលអដល ់ ពួក្សគ អាចសធវឱ្យពួ ក្សគមានអារមមណ៍មនមានេុ ែរថភាព និងពុំអាចការ ើ ិ ិ
រពួក្សគពី
ការត្រគប់ត្រគងខនឯងបានលអ ត្ររសេើរ និង មានអាក្របក្រិ យចាេ់ ិ ទសុំ នាោះសទ។ ដូសចនោះ ការ ួា អ្ភ្ែឌ្ឍន ិ ពក្ ួ សគគជាការទទួ លខុេត្ររូែធំរបេ់ខដ ំុ ្ ច ូ ជាការទទួល ិ ិ ងអាក្របក្រិ យរបេ់ ឺ ខុេត្ររូែរបេ់ពក្ ួ សគសនាោះវដរ។
៦. ត្ររេិនសបខ ួ សគវរ សៅសពលពួក្សគបានបំសពញការរព ំ ឹ ងទុក្របេ់ខ ំុ ្ សនាោះ ើ ស្ំុ ្ េលាញ់ ពក្
ពួក្សគនឹងមានអារមមណ៍ោមនេមរថភាព និងសជឿថា វាឥរត្ររសយជន៍ថដលពួក្សគបាន
ខរខំ ត្ររឹងវត្ររង។ ពួក្សគនឹងវរងវរ រក្សរឿង ខងេមា ែប់បារមា និងឱ្យរថ្មាទបដល ់ ិ ឹ ខនឯង។ ួា
៧. ត្ររេិនសបខ ួ សគសោយឥរលក្ខខណឌ ពួក្សគនឹងមានអារមមណ៍មានផ្លេុក្ ើ ំុ ្ ស្េលាញ់ ពក្ ភាពចំស
ោះខនឯង សហើយពួក្សគអាចត្រគប់ត្រគងការែប់បារមានិងអាក្របក្រិ យបាន ិ សៅ ួា
សពលវដលពួក្សគធំស
6 Ewha, Where Change Begins
ើ ង។
៤. ការអ្ភិវឌ្ឍរបេ់ក្មា ុ រ មាតាបតាគ ជាមនុ េេេំ ខ្លន់បផ្ ំ រ ុ ឬ ត្រគូទ១ ិ ឺ ី វដលជួយឱ្យក្ុមារមានការលូរលាេ់លត្រអ រសេើ
រ។ ជាទូសៅ ក្ុមារមានការអ្ភ្ែឌ្ឍ៥ វផ្នក្ដូចខ្លងសត្រកាម៖ ិ
៤.១. រាងកាយ េំ សៅសលការលូ រលាេ់និងការអ្ភ្ែឌ្ឍរូ បរាងកាយរបេ់ក្មា ុ រចាប់តា ំងពីសក្រមក្។ ើ ិ ើ ឧទហរណ៍
កុមារត្រូវការអាហារ និង គេងគត្រើន
ំ ក់ កុមារត្រូវការទីជត្រក និងសគរៀល កបពា
៤.២.បញ្ញ ា ិ េំ សៅសលដ ក្ុមារត្ររូែ ើ សំ ណើរការលូរសាេ់ថផ្នក្ការគរ ិ ការចងចា ំ សរៀនេសងករ និងែភាគ។
ការការបសត្រងៀនពីត្រគួសារ ឪពុក្មាតយ បងរអូន និងេហគមន៍របេ់ពក្ ួ សគ។
ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
7
ំ ូង វាមានសារៈេំ ខ្លន់ខ្លាង មាតាបតាគួ រដង ក្ុមារសៅអាយុបឆ្ង ំ ឹ ថា ការអ្ភ្ែឌ្ឍរបេ់ ិ ិ ី ន ំដប
ិ ំ ណាេ់ ក្នុងការបសងករនូ ែមូលោានត្រគឹោះេត្រមាប់ការសរៀនេូត្ររសៅដណា ក្់កាលបនាទប់ថ្នជែី រ។ ក្នុង ើ ំ ដណា ក្់កាលពី ០ ឆ្ងន ំ សៅ៣ឆ្ងន ំ ក្ុមារមានការលូរលាេ់ថផ្នក្ត្រាជា្សាមររឬ ី លូរលាេ់ថផ្នក្ខួរ ក្ាលខ្លាងជាងសគ។ ំ
ដូចសនោះមាតាបតាឬអ្ន ក្វែទក្ុ ំ មារនិងេហគមន៍ចា ំបាច់ត្ររូែធានាថាក្ុមារ ិ
ត្រគប់ៗរូបទទួលបាននូែរត្រមូែការចា ំបាច់ និងការអ្ប់របានត្ររឹ ំ មត្ររូែត្រគប់ថផ្នក្ និងសពញសលញ។ ឧទហរណ៍
កុមារគរេះដាក់របស់របរគៅតារត្កុរ
ំ ិរ កុមារគរេះបគចេញររិ ឬ បង្ហាញេន
៤.៣. អារមមណ្៍ េំ សៅសលការអ្ភ្ ែឌ្ឍេមរថ ភាពរបេ់ក្មា ុ រក្នុងការយល ់ពី ើ ិ
រសបៀបបសញ្ចញអារមមណ៍និង
ត្រគប់ត្រគងអារមមណ៍។ ក្ុមារត្ររូែការ ការេរសេើរ និងការនិយយលអពីអ្នក្ដថ្ទ។ ឧទហរណ៍
កុមារគរេះបគចេញអាររណ ម ៍ តាររយៈគេង កឡា ី
8 Ewha, Where Change Begins
ំ ូរ កុមារគរេះបគចេញអាររណ ម ៍ តាររយៈេន
៤.៤. ឥរ ិយាបថ/េងគម េំ សៅសលលក្ខ ណៈវដលក្ុមារសរៀននូែអ្វីថដលត្ររម ឹ ត្ររូែពីត្រគួសារ មជឈោានេងគម និង ែរប ើ
ធម៌របេ់ពក្ ួ សគ។ ក្ុមារត្ររូែការការរាប់អានមរត ិ ភ្ក្តិ ចូលរួមេក្មមភាពេងគមនានា។ ឧទហរណ៍
៍ កុមារត្ាត្ស័យទាក់ទងគ្នាគៅកុ ងសហេរន ា
កុមារត្រូវការរាប់អានរិរភ ដ កិដ
៤.៥. វិញ្ញ ា ណ្ វផ្នក្សនោះេថិរសលថផ្ន ើ ក្ឯសទៀរ
សត្រ
ោះថា
វាផ្ារភាាប់ត្រគប់ចន ំ ច ុ ទងអ្េ់ ំ វដល
ក្់ពន ័ ន ធ ឹង
ិ ា ណរបេ់ក្មា ក្ុមារ។ សយើងពិបាក្ក្រ់េមាគល ់សលើការអ្ភ្ែឌ្ឍវផ្ន ក្ែញ្ញ ុ រវមន វរពួក្សគនឹងសរៀនពីរ ិ
សបៀបវដលត្រគួសារ េហគមន៍ និងបរសា ិ ថ នរបេ់ពក្ ួ សគសជឿសលអ្វ ើ ី មួយ។ ក្ុមារត្ររូែការជំសនឿវដល ត្ររឹមត្ររូែ។
ឧទហរណ៍
កុមារអារមានជគំ នឿគេើ សាសនាត្រេះរុទ ធ សាសនាត្េស ឹ ដ ឬ សាសនាគសេងៗគទៀរ
ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
9
៥. ភាសាននក្ដីស្េលាញ់ទ ាំង ៥
៥.១. ការប៉ះពាល់រាងកាយ ការប៉ាោះ
ល ់រាងកាយគជា ការផ្ដល ់ក្ដស្េលាញ់ មួយវបប ឺ ី
បង្គហញពីការទំនាក្់ទន ំ ងវដលមានភាពេនិទ ធសានលជាងសគ។
ការសែើប ការសអាប គអាចសធវ ឱ្យបសងក នអារមម ណ៍ផ្ាូែចរដ ើ ឺ ើ ិ ល អ ជាជាងពុំបានប៉ាោះ
ល ់អ្វី សសាោះ។
រាល ់ក្ុមារទងអ្េ់ ំ ត្ររូែការឱ្យសគប៉ាោះ ដូសចនោះ ពួក្សគអាចសចៀេផ្ុរពីការភ្័យខ្លាច ការរសលាភ្បំ ំ ។ ឪពុក្មាដយមួយចំនន ួ ពុំបានប៉ាោះ
ល ់រាងកាយក្ូនរបេ់ពក្ ួ សគឱ្យបានសត្រចីនសនាោះសទ ពីសត្រ
ន
ោះពួក្
សគភាគសត្រចីនជាប់រែល ់ត្ររក្បមុខរបរ។ វរត្ររូែចា ំថា ក្ុមារត្ររូែការសគប៉ាោះ
ល ់ជាសរៀងរាល ់ថ្ែង។ ក្ូន
របេ់អ្នក្នឹងមានអារមមណ៍ ស្េលាញ់ និងក្ក្់សៅដសៅសពលវដលអ្ន ក្ប៉ាោះ
ល ់ពួក្សគ។ ការប៉ាោះ
រាងកាយវដលឪពុក្មាដយចូលចរដ ថ្ដក្ូនៗឱ្យអានសរឿងនិទន ិ បោះ៉ា ជាងសគគកាន់ ឺ គូរគំនរូ ។ មា៉ាងសទៀរ អ្នក្ប៉ាោះ
ល ់ក្ូនរបេ់អ្នក្ សៅសពលវដលពួក្សគឈឺ។
ខ្លងសត្រកាមសនោះ ជាបង្គហញពីការស្េលាញ់ តាមរយៈការប៉ាោះ
េរសេរអ្ក្េរនិង
ល ់សៅដល ់ក្ូនរបេ់អ្នក្ ៖
សៅសពលវដលអ្នក្សាវគមន៍ ឬ និយយជត្រមាបលា ចូរសអាបពួក្សគសហើយកាន់ថ្ដពួក្សគ។ បនាទប់មក្លុរជងគង ់ចុោះសដម ក្មានក្មពេស់ េមើនឹងក្ូនរបេ់អ្នក្ ើ បឱ្យអ្ន ី
ល់
េួរពួក្សគជាញឹក្ញប់ ត្ររេិនសបក្ូ ើ នរបេ់អ្នក្ចង ់ឱ្យកាន់ឬ ឱ្បែនមៗ
10 Ewha, Where Change Begins
សអាបនិងសែើបក្ូនរបេ់អ្នក្រាល ់ថ្ែង សៅសពលវដលពួក្សគចាក្សចញនិងត្ររ ិ សរៀនែញ
ប់មក្ពីសាលា
សបាេអ្វងអលេក្់ក្ន ូ របេ់អ្នក្ឬ ត្ររដុេខ នងរបេ់ពក្ ួ សគសៅសពលវដលពួក្សគត្រាប់អ្នក្ អ្ំ ពីការលំបាក្ឬ ការត្រពួយបារមាសផ្េងៗ
សដក្ជរ រទេេន៍ជាមួយោន (ក្នុងក្រណីក្ូនរបេ់អ្នក្សៅរូច) ិ ពួក្សគ សៅសពលសមលទូ ើ
សលងសហគមឬ ក្ឡាជាមួ យោនវដលទមទរឱ្យមានការប៉ាោះ ី
អានសរឿងនិទនសោយឱ្យក្ូនរបេ់អ្នក្សដក្សលើក្ំសៅារបេ់អ្នក្
ិ សត្រចៀងចសត្រមៀងកាយែការជាមួ យក្ូនរបេ់អ្នក្វដលទមទរឱ្យមានការប៉ាោះ
ល ់រាងកាយ
ល ់ ដូចជា ទោះ
ថ្ដ សលារឬ បងវល ិ
សៅសពលវដលក្ូនរបេ់អ្នក្ឈឺ ដល ់ពួក្សគ
ចូរចំណាយសពលបវនថមកាន់ពក្ ួ សគនិងផ្ដល ់ភាពក្ក្់សៅដ
សដរើ កាន់ថ្ដក្ូនសៅសពលសដរើ ជាមួយោន
៥.២. ការសស្បើពាក្យេមដី សៅក្នុងការទំនាក្់ទន ំ ងក្ដស្េលាញ់ ី
ស្េលាញ់ ជា
ក្យសពជន៍គមានឥទ ពលណាេ់ ។ ឺ ិធ
ក្យសពជន៍ថ្នក្ដី
ិ មានជា ំ នា ក្យេមដថដលវផ្អ មវលហម វបបេរសេើរ សលក្ទ ក្ច រដ និងផ្ដល ់ដប ូ ម នែជា ី ើ ឹ ិ
ិ សដម ការសត្ររី ើ ។ ផ្ទុយសៅែញ
ក្យការ់ៗ
ក្យវបបក្ំហឹងមួស ៉ា
អាចឱ្យឈឺចាប់ដល ់ការឱ្យរថ្មា
របេ់ក្មា ុ រ និង បារ់បង ់េមរថភាពរបេ់ពក្ ួ សគ។ ក្ុមារនឹងគរថា ពួក្សគោមនរថ្មា និង មនត្ររូ ែ ិ ិ បានសគយក្ចរដ ុ ោក្់។ សទោះបជាយ ៉ា ងក្ ៏សោយ ក្ ៏ក្ុមារសៅវរមានជសំ នឿខ្លាងព ំ ី អ្វី ថដលសគសធវ។ ិ ទក្ ី ើ
៥.២.១. ពាក្យននក្ដីស្េលាញ់ និង ការផ្្ែមផ្លែម ការបសញ្ចញេសមាង ការបសញ្ចញអារមមណ៍ និងបរយកាេថ្នការយក្ច ិ រដ ុ ោក្់ទងអ្េ់ ំ ិ ទក្
គទក្់ ទងនឹងការស្េលាញ់ និងភាពក្ក្់សៅដ។ ឺ
ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
11
៥.២.២. ពាក្យេរសេើរ និង ការសលើក្ទឹក្ចិ ដ ការេរសេើរនិងការស្េលាញ់ គត្រឺ រូែបានសយើងផ្ដល ់សៅដល ់ក្ុមាររួមោន។ សោយសារវរអ្នក្
ចង ់បាន
ក្យេរសេើរវដលមានន័យខមសារចំ ស ឹា
ោះក្ូនរបេ់អ្នក្
សនាោះអ្ន ក្ត្ររូែវរយក្ចរដ ុ ិ ទក្
ោក្់អ្ី វវដលអ្នក្ត្ររូែនិយយ។ ត្ររេិនសបអ្ន ើ ក្សត្ររីការេរសេើរញឹក្ញប់សពក្ សនាោះ នឹងសធវឱ្យមានផ្លប៉ា ោះ ើ
ក្យរបេ់អ្នក្
ល ់។ ការសចោះវរេរសេើរសផ្ដេផ្លដេ សនាោះវាក្ ៏នឹងសធវឱ្យមានហារន ើ ិ ភ្័យសៅ
សហរុផ្លសផ្េងៗបានវដរ។ ក្ុមារខ ាោះ សាុ ំនឹង
ក្យេរសេើរវបបសនោះ វដលពួក្សគអាចនឹងេននិោាន
ថា វាជាសរឿងធមមតា សហើយពួក្សគរព ំ ឹ ងទុក្ថា នឹងទទួលបានវាសទៀរ។
ក្យសលក្ទ ក្ច រដ ា ងបំ ំ ផ្រ ុ សៅសពលវដលពួក្សគសផ្លដរសលការត្ររឹ ងវត្ររង ើ ឹ ិ មានត្ររេិទភាពខ្ល ិធ ើ
ជាក្់លាក្់អ្ំពីក្ូនរបេ់អ្នក្វដលពួក្សគបានសធវអ្វ ើ ី មួយ។ សោលបំណងថ្នការសត្ររី
ក្យសលើក្ទក្ច រដ ឹ ិ
សនោះ គក្ន ឺ ុ ងសោលបំណងជួយដល ់ក្ូនរបេ់អ្នក្បនដសធវអ្វ ើ ី ថដលលអ និង ផ្ដល ់សយបល ់ដល ់ក្ូនរបេ់ អ្ន ក្ឱ្យខរខំ ត្ររឹងសធវវា។ ការសត្ររី ិ ើ
ក្យវបបសនោះ សយើងត្ររូែមានភ្េដុតាងជាក្់លាក្់ សហរុអ្ី វ បានជាពួក្
សគត្ររូែបានេរសេើរ ជាជាងវរការេរសេើរឱ្យរួចពីមារ់។ ឧទហរណ៍ៈ ក្ូនរបេ់អ្នក្គូររូបផ្ទោះបាន សាអរ
សៅសពលសនាោះអ្នក្ត្ររូែេវមដងការចាប់អារមមណ៍សៅកាន់សានថ្ដក្ូនរបេ់អ្នក្ថា
ក្ូនគូររូប
បានសាអរណាេ់ ឬ សរក្ូ របានលអវបបសនោះ? ើ នសធវយ ើ ៉ា ងណា សទបគូ ើ េក្មមភាពខ្លងសត្រកាមសនោះ
ជាគំនិរខ ាោះៗេត្រមាប់ជយ ួ ដល ់ឪពុក្មាដយឱ្យជួយពិចារណាពី
រសបៀបផ្ដល ់ការសលក្ទ ក្ច រដ ើ ឹ ិ ដល ់ក្ូនរបេ់ោរ់។ ក្ូនរបេ់អ្នក្នឹងសពញចរដ ិ ៖
បទសា ា ក្អ្ក្េរ ិ
ចូរសត្រជីេសរេចំ ី ណុចណាមួយវដលអ្ន ក្គរថា ិ
ក្យសលក្ទ ក្ច រដ ើ ឹ ិ សៅក្នុងត្ររអ្ប់អាហារក្ូនរបេ់អ្នក្
12 Ewha, Where Change Begins
បសងករទមា ា ប់ជវជក្ពីអ្វីមួយជាក្់លាក្់ថដលអ្នក្បានេសងករស ើ ការេសត្រមចសជាគជ ័យរបេ់ក្ន ូ របេ់អ្នក្
ើ ញថា វាបង្គហញជាក្់លាក្់ពី
េួរពីអ្វី ថដលក្ូនរបេ់អ្នក្ចង ់សធវឬ ើ ចង ់កាាយជា សៅសពលវដលពួក្សគធំស សលក្ទ ក្ច រដ ួ សគវដលអាចបនដនែូ ក្ដស្េលាញ់ របេ់សគបាន ើ ឹ ិ ពក្ ី
ែររូបឬ បសងករជារូ បភាពនូែអ្វីថដលក្ូនរបេ់អ្នក្បានបសងករ ុ រួមជាមួយអ្ក្េរ ើ ើ និងោក្់េម វដលបញ្ញ ា ក្់ថា សហរុអ្ី វវាមានន័យចំស
ើ ង។ បនាទប់មក្
សៅសពលវដលអ្នក្សចញពីផ្ទោះ
ោះក្ូនរបេ់អ្នក្
ចូរសរមក្ក្ូនរបេ់អ្នក្សៅផ្ទោះសៅសពលណាក្ ៏សោយ
វដល
អ្ន ក្គរដល ់ពួក្សគ (ត្រោន់ថរនិយយេួរេដីក្ ៏បានវដរ) ិ
ទុក្ោក្់េមទ ិ ធផ្លការង្គរេិលបៈសៅក្នុងក្វនាងេំ ខ្លន់ៗ
ំ ូងចូរសត្ររី សពលក្ូនរបេ់អ្នក្មានក្ំហុេ សៅសពលវដលពាយមសធវអ្វ ើ ី ថដលេំ ខ្លន់ ជាដប ក្យទទួលសាគល ់ថា អ្នក្បានដង ួ សគ ឹ ពីបំណងដ ៏លអរបេ់ពក្
៥.៣. ការចាំណាយសេលសវលាជាមួយក្ូន ការចំណាយសពលសែលាសៅជាមួយក្ូន ឬ សធវអ្វ ើ ី ៗជា
មួយក្ូនរបេ់អ្នក្គមានសារៈេំ ខ្លន់ណាេ់។ ឺ ទមទរថា ស
វាមនចា ំបាច់ ិ
អ្ន ក្ត្ររូែវរសៅក្វនាងណាវដលពិសេេៗសនាោះ
ំ រ ុ ។ ើ យ។ ក្វនាងណាក្ ៏បានវដរ វរសបេ ើ ិ នសៅផ្ទោះគលអ ឺ បផ្
ការចំណាយសពលសែលាជាមួយក្ូនមានក្់ៗ ត្ររូែវររក្សពលណា វដលអ្ន ក្សៅវរពីរនាក្់។ ជាមួយោនសនោះវដរ ការសត្ររីត្រក្វេវភ្នក្ ទុក្ោក្់
សមលសៅវភ្ន ក្ក្ូនរបេ់អ្នក្សោយយក្ចរដ ើ ិ
ិ ដ ក្ ៏ជាែធ ី ៏មានេកាដនុពលក្នុងការបង្គហញក្ដស្េលាញ់ ី
សចញពីត្រក្សៅសបោះដូង សៅដល ់ក្ូនរបេ់អ្នក្។ ការេនទនាស សពញសោយគុណភាពពិរជាមានសារៈេំ ខ្លន់ណាេ់
សត្រ
រ
ោះ
ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
13
អ្ន ក្អាចវចក្រថំ
ក្ការទំនាក្់ទន ំ ងរបេ់អ្នក្ជាមួយក្ូនឬ អ្នក្អាចត្រាប់ការពិរអ្ំ ពីអ្វីមួយ ដូសចនោះ
ក្ូនរបេ់អ្នក្នឹងគរថា អ្ន ក្សជឿទុក្ចរដ ួ សគ។ ក្ុមារនឹងអាចសរៀនេូត្ររបវនថមសទៀរ ពីការជវជក្ ិ ិ ពក្ ជាមួយអ្ន ក្។
ចូរសត្រជីេសរេចំ ី ណុចណាមួយថ្នចំណុចខ្លងសត្រកាម សហើយពាយមសាក្លបងសធវអ្វ ើ ី ថដលែមី
វដលអ្ន ក្គរថាក្ូ នរបេ់អ្នក្សពញចរដ ិ ិ ៈ
ឈប់សធវអ្វ ដ ោះអាេននេិន ើ ី មួយបសណា
វដលពួក្សគត្រាប់អ្នក្ពីអ្វី មួយេំ ខ្លន់
រួចសហើយសត្ររីត្រក្វេវភ្នក្សៅក្ូនរបេ់អ្នក្សៅសពល
សធវមហ ើ ូ បជាមួយោន េត្រមាប់អាហារេត្រមន់ សពលត្រពឹក្ សពលថ្ែងត្ររង ់ឬ សពលលាងច
និយយ
ិ ី អ្ូ ឬ រូបភាពសៅសពលសៅជុំោន (សពលេំ ខ្លន់ៗ) ែរែឌ្
សៅសពលវដលក្ូនរបេ់អ្នក្បង្គហញអ្ន ក្ពីអ្វី មួយ ចូរបនាទបខនចុ ោះ ឬ ត្ររមូលរបេ់ទងសនាោះ ំ ួា
ក្យក្ំថរាង សធវយ ើ ៉ា ងណាឱ្យមានការសេើចេរាយជាមួយពួក្សគ
សៅក្នុងថ្ដរបេ់អ្នក្
ជួយក្ូនរបេ់អ្នក្និយយពីក្វនាងវដលពួក្សគចង ់សៅ និងមូលសហរុ
សៅសពលនា ំក្ូនរបេ់អ្នក្សៅេួនក្ុមារ សមលពួ ក្សគ ើ
៥.៤. អ្ាំសណាយ ការផ្ដល ់និងការទទួលអ្ំ សណាយ អាច
ជាការបង្គហញនូែការស្េលាញ់ ដ ៏មានេកាដនុ
ពល ។ កាដូដ ៏មានអ្រថនយ ័ បំផ្រ ុ កាាយជានិមិរដ
េញ្ញ ា ថ្នក្ដស្េលាញ់ សហើយវាក្ ៏ជាវផ្នក្មួយថ្ន ី ភាសាថ្នក្ដស្េលាញ់ ផ្ងវដរ។ ី
14 Ewha, Where Change Begins
ចូរចំណាយសពលសលងជាមួយពួក្ោរ់
ជាជាង
ិ ការផ្ដល ់កាដូសត្រចីនសពក្ គម ផ្ទុយសៅែញ យសៅដល ់ក្ុមារសនាោះសទ ពីសត្រ ឺ នបានជួ ិ
ោះក្ុមារអាច
រព ំ ឹ ងថា នឹងទទួលបានរហូ រ សទោះបជាពួ ក្សគមនបានេសត្រមចអ្វ ុំ ៏សោយ។ មនត្ររឹ មវរប៉ាុសណា ណ ោះ ី ិ ី ធំដក្ ិ សទ
អ្ន ក្នឹងត្ររូែចំណាយត្រាក្់កាេសទៀរផ្ង។
ប៉ាុវនដអ្នក្ត្ររូែផ្ដល ់ការវណនា ំជាក្់លាក្់ណាមួយ
សដម មារយល ់មូលសហរុពក្ ួ សគត្ររូែបានឱ្យកាដូ និងមូលសហរុវដលមនបាន។ ើ បឱ្យក្ុ ី ិ ខ្លងសត្រកាមសនោះ
ជាគំនិរបវនថមេត្រមាប់មាតាបតា។ ិ
ចូរសត្រជីេសរេចំ ី ណុចណាមួយខ្លង
សត្រកាមសដម ក្ូនរបេ់អ្នក្នឹងសពញចរដ ើ បពាយមសាក្លបងអ្វ ី ី ថដលែមី វដលអ្នក្គរថា ិ ិ ៈ
សត្រជីេសរេយក្កាដូ ី ឬ អ្ំ សណាយវដលសាក្េមនឹងចំណង ់ចំណូលចរដ ូ របេ់អ្នក្ ិ ក្ន
ផ្ដល ់នូែអាហារេត្រមន់ឬ
េករត្រោប់រច ូ ៗ
វដលអ្ន ក្មនសៅផ្ទ ោះ ិ
វដលអ្នក្អាចអ្នទងចរដ ូ របេ់អ្នក្សៅសពល ិ ក្ន
សធវមហ ក្ូនរបេ់អ្នក្ចូលចរដ ើ ូ បឆ្ងងញ់ ៗ វដលអ្នក្គរថា ិ ិ ឬ សៅសភាជនីយោានពិសេេៗ ឬ សធវើ បវងអមឆ្ងងញ់ ៗឱ្យក្ូនអ្ន ក្ញ ុ ំ
៥.៥. ការោ ាំស្ទឬ ការ្ដលស់ េវា អ្ន ក្គួរផ្ដល ់ការោ ំត្រទដ ៏ត្ររឹមត្ររូែសៅដល ់ក្ូន របេ់អ្នក្ អាស្េ័យសៅតាមអាយុរបេ់ក្មា ុ រ សហើយ អ្ន ក្ត្ររូែគរព សោយខ ន ិ ី អ្វីថដលពួក្សគមនអាចសធវ ិ ើ ួា ឯងបាន។
ជាការពិរណាេ់
ថាអ្ន ក្មនអាចបនដ បសត្រមី ិ
ិ ក្ូនរបេ់អ្នក្អ្េ់មយ ួ ជែី របានសទ ដូសចនោះ អ្នក្ត្ររូែ បសត្រងៀនពួក្សគត្រគប់យ៉ាង សដម ក្សគអាចរេ់សៅសោយខនឯងបានសៅថ្ែង អ្នាគរ។ អ្ន ក្ត្ររូែ ើ បឱ្យពួ ី ួា
ិ មានបទពិសសាធនិងចំសណោះសផ្េងៗ។ សយើងក្ ៏ បសត្រងៀនក្ុមារមានេីលធម៌ល អ មានជំនាញក្នុងជែី រ បសត្រងៀនដល ់ក្ុមារឱ្យសចោះជួយនិងសចោះរេ់សៅជាមួយអ្ន ក្ដថ្ទផ្ងវដរ។ ជាងសនោះសៅសទៀរ ក្នុងនាម ជាឪពុក្មាដយគត្ររូ ូ ជា អ និចចេត្រមាប់បុត្រតាបុត្ររី។ ឺ ែវរជាគំរល
ការស្វែងយល់ពី ជំនាញចិញ្ចឹមក ូន និង ភាសាននក្ដីស្វលាញ់
15
ខ្លងសត្រកាមសនោះជាចំណុចវដលគួរវរ
យក្មក្ពិចារណាសដម ជាត្ររសយជន៍ដល ់ក្ូន ើ បសត្ររី ី
របេ់អ្នក្ៈ
ជួយក្ូនរបេ់អ្នក្ហវឹក្ហារ់ក្ឡា ដូចជា ការសបាោះ និងចាប់បាល ់ ី
ជួយបសត្រងៀនពួក្សគសធវក្ ើ ចច ិ ការសាលា
ចាប់សផ្ដើមបសត្រងៀនក្ូនរបេ់អ្នក្ពីសារៈេំ ខ្លន់ថ្នការបសត្រមីអ្នក្ដថ្ទតាមរយៈការចូលរួមជា សទៀរទរ់សៅក្នុងត្រក្ុមេហគមន៍
សៅសពលវដលក្ូនរបេ់អ្នក្ឈឺ
ជាញឹក្ញប់ឪពុក្មាដយត្ររូែបង្គហញការយក្ចរដ ុ ោក្់ ិ ទក្
សោយសៅជាមួយពួក្សគ ថានក្់ែម ន ពួក្សគ
អ្នុញ្ញ ា រឱ្យក្ូនរបេ់អ្នក្មានមរដ ងរក្ជំនយ ួ ពីេមាជក្ ិ ត្រគួសារវដលអាចជួយពួក្ ិ ភ្ក្ដឬវេវ ិ សគសពលត្ររូែការ ដូចជា េួរសមសរៀន ឬ បក្ស្សាយចមងល ់សផ្េងៗ
ជួយក្ូនរបេ់អ្នក្ជួេជុលរូបរុក្តា ដ ឬ
ក្ង ់ថដលបាក្់ថបក្។
ចំណាយសពលបសងករទំ ើ នាក្់
ទំនងត្ររក្បសោយក្ដស្េលាញ់ សៅដល ់ក្ូន ី
ឯក្សារសយាង Chapman, G & Campbell, R. (2005). The Five Love Languages of Children. The United State.
16 Ewha, Where Change Begins