COLUMN Mr GPS

OFFROAD MET JE GPS

Wat me dit jaar is opgevallen is een forse toename van het aantal vragen dat ik krijg over offroad rijden. Vooral de TET route binnen Nederland stijgt fors in belangstelling (TET = Trans European Trail). Heeft misschien wel met Corona te maken. We gaan minder ver weg, dus proberen we de routes in eigen land wat spannender te maken…

Eigenlijk is de term ‘offroad’ meestal niet helemaal juist. Bij bijvoorbeeld een route als de TET ga je meestal toch wel over wegen… gesteld dat een half overwoekerd zandpad ook een weg is althans. Sterker: binnen Nederland kent de TET toch behoorlijk wat asfalt. Allroad is een betere term.

Maar in hoeverre kun je zo’n route ook met je Garmin of TomTom volgen? Over de TomTom kan ik kort zijn: die is daarvoor niet geschikt. De TomTom zal altijd een relatie met de kaart leggen. Staat (een deel van) zo’n zandpad niet op de kaart, dan wordt de route ter plekke aangepast. Er blijft dan slechts een ‘hark-route’ over. Je kent het misschien wel: hoop doodlopende stukjes. Niet te doen. Hooguit zou je kunnen werken met genummerde POI’s (‘Hermanizer-methode’). Maar het blijft gepruts.

Met de Garmin Zumo ligt dat anders: bij het importeren van een track zal ook de Zumo een relatie met de kaart proberen te leggen. Je krijgt dan zelfs gesproken aanwijzingen. Ontbreken er wegen? Dan wordt meestal de oorspronkelijke vorm van de lijn aangehouden. Op het toestel verschijnt dan de melding ‘ga offroad’ en je krijgt even géén gesproken aanwijzingen. Dit gaat niet altijd honderd procent goed: als je pad bijvoorbeeld een stuk parallel aan asfalt loopt zal de Zumo denken dat dat asfalt de bedoeling was.

Dat verschil kun je -ook onderweg- overigens wel zien, zodat je er rekening mee kunt houden. Kwestie van de track ook instellen als ‘toon op kaart’: de lijn die je dan ziet is één op één de oorspronkelijke route-vorm. Prima mee te werken.

Dat laatste geldt ook voor als je met een outdoor-toestel van Garmin, zoals de Montana, zou rijden. Alleen krijg je dan helemaal geen aanwijzingen: je volgt gewoon het lijntje.

Overigens kennen verschillende routeplanners ook wel Topo-kaarten en zou je in principe ook je eigen routes kunnen tekenen. Maar het risico dat je dan paden opneemt waar je echt niet in kan of mag, is dan wel erg groot. Dan kun je beter kant en klare trails downloaden.

Oh ja: nog één tip: vaak staat in zo’n gpx-bestand dat je downloadt meer dan alleen de betreffende track en daar kan je Zumo dan weer over struikelen. Het advies: even openen in Basecamp en van daar uit alleen de betreffende track in één gpx zetten.

Ride safe en blijf gezond!

HANS VAESSEN

Mr GPS

HANS VAESSEN IS MRGPS

HEEFT MEER DAN 15 JAAR PROFESSIONELE ERVARING MET GPS OP DE MOTOR. BEKEND VAN VELE CURSUSSEN, YOUTUBEVIDEO’S EN TIENDUIZENDEN GPS-GERELATEERDE BERICHTEN OP DIVERSE INTERNETFORA.

ALS MRGPS RICHT HANS ZICH MOMENTEEL VOLLEDIG OP INSTRUCTIE EN ONDERSTEUNING BIJ GPS NAVIGATIE EN SOFTWARE. HIJ VERZORGT TEVENS TRAININGEN IN SAMENWERKING MET MOTOPORT EN REALISEERDE MEER DAN VIER UUR DURENDE VIDEOCURSUS OVER HET ONTWERPEN VAN ROUTES; ZOWEL VOOR GARMIN- ALS TOMTOM RIJDERS..

VOORKOM

PROBLEMEN MET E10

De werkplaatsen van MotoPort komen steeds meer problemen tegen met motoren die op E10 rijden. Vooral bij stilstand ontstaat vervuiling in het brandstofsysteem. Motorfietsmonteur Nick Verstappen van MotoPort Veldhoven legt uit wat het probleem is.

NICK VERSTAPPEN VAN MOTOPORT VELDHOVEN

Als je de keuze hebt, tank dan bij voorkeur een superbenzine waarin geen bioethanol zit.

Verouderde benzine geeft drab in het brandstofsysteem. Door verouderde benzine met bioethanol vervuilen injectoren. Ze spuiten dan niet goed in zodat de motor slechter gaat starten en lopen.

Op de werkbanken bij MotoPort Veldhoven zie je her en der setjes carburateurs liggen, die gereinigd en gereviseerd worden. “Het komt door de bio-ethanol in E10”, legt Nick Verstappen van MotoPort Veldhoven uit. “Benzine met E10 veroudert enorm snel en het trekt vocht aan. Daardoor krijg je roest in de tank en drab en aanslag in je brandstofsysteem. Bij injectiemotoren raken injectoren verstopt. Bij carburateurs vervuilen de sproeiers en de vlotternaalden verkleven. Dan moeten ze uit elkaar, ultrasoon gereinigd en weer worden gemonteerd”, aldus

Nick. Vervuiling is niet het enige probleem dat Nick tegenkomt: “Bij oudere motoren zie je gewoon dat de rubbers in de carburateurs worden opgevreten. Soms zie je dat benzineslangen gaan lekken. Dat is nog gevaarlijk ook, want als het over de uitlaat loopt kan de motorfiets in brand vliegen”.

Forté MotoPower I en II in je tank, zorgt voor een goede neutralisatie van zuren en voorkomt corrosie

KRINGLOOP

Je kunt je afvragen waarom er bioethanol bij de benzine zit, als het zo slecht is voor je motor? Uiteraard is dat een zet van de politiek. Bioethanol is alcohol die uit plantenresten is gemaakt. Dat helpt de CO2-uitstoot terug te dringen, want planten halen CO2 uit de lucht en zo ontstaat er een CO2-neutrale kringloop, wanneer je die als brandstof gebruikt. De sprong van 5% naar 10% bioethanol zou voor 2% minder uitstoot zorgen. Daarbij was de overheid even vergeten dat er regenwoud wordt gekapt om planten voor bioethanol te kweken en dat het netto-effect dus nog slechter is. Er wordt ook alweer gesproken over het afschaffen van E10. Maar voorlopig zitten we ermee.

EURO 95

Bioethanol heeft dus nogal wat nadelen, hoewel het op zich geen slechte motorbrandstof is. Het heeft een RON-octaangetal van 108. Het pingelt dus veel minder snel dan benzine, dat op RON 95 (Euro 95) of 97/98 zit (Superplus, afhankelijk van het merk). Nu rijd je niet op pure bioethanol, maar op een nieuwe benzine waarin tot 10% bioethanol zit. Fabrikanten voegen methyl-tert-butylether aan benzine toe om de klopvastheid naar de gewenste waarde te brengen. Dat is nu niet anders. Het RON van E10 is dan ook 95, net als van de oude Euro 95. Bij veel pompen heet het zelfs Euro 95-E10.

NADELEN

In ethanol zit minder energie dan in benzine. Wie op E10 rijdt, zal dan ook merken dat hij een beduidend hoger brandstofverbruik heeft dan op Super 98. Een ander probleem is dat ethanol behoorlijk agressief en corrosief is. Het tast sommige rubbersoorten, polyester, fiberglas en bepaalde aluminiumlegeringen aan. Dat geeft dus problemen als het brandstofsysteem van deze materialen is gemaakt. Dat mag niet het geval zijn, als je motorfiets voor Euro 95 – E5 is gemaakt, want daar zat ook al bio-ethanol in. Wil je het zeker weten, dan kun je op www.E10check.nl controleren of je motor er tegen kan.

HOUDBAARHEID EN VERVUILING

Het grootste probleem waar motorrijders mee kampen is, dat E10 zo snel veroudert. Dat is geen nieuw probleem, want de oude Euro 95 - E5 bevatte ook al tot 5% bioethanol. Na een dag of 60 kon je al problemen met vervuiling van carburateurs en injectoren krijgen, met E10 gaat dat nog sneller. Er is dus geen probleem als je dagelijks rijdt. Als je echter heel weinig rijdt of de motor in de winterstalling zet, is de kans groot dat de motor door vervuiling na verloop van tijd niet meer start of benzine gaat lekken omdat de vlotternaalden blijven hangen.

SUPER

Gelukkig mogen benzinepompen ook nog benzine zonder bioethanol verkopen. Sommige merken doen dat ook. In BP Ultimate, Shell V-Power, LUK superplus en Esso Synergy Plus 98 zit volgens de fabrikanten (nog) geen bioethanol, ook al staat er E5 op. In sommige andere premium brandstoffen, zoals Total Exellium, zit het wel. Rij je dus weinig, dan kun je beter een van de premium brandstoffen zonder bioethanol tanken. Dat kost ongeveer 20 cent per liter meer, maar omdat je motor er zuiniger op loopt verdien je dat deels terug. Tank je normaal wel E10 en zet je je motor ’s winters stil, vul dan in elk geval de laatste tank met een premium benzine en rijdt daar een kilometer of 20 op om te zorgen dat dat de E10 uit je brandstofsysteem verdwenen is.

FORTÉ

Veel motoren krijgen in de loop der tijd toch last van vervuiling. De MotoPort monteurs doen daarom bij elke grote beurt een flesje Forté MotoPower I en II in je tank. MotoPower 1 neutraliseert zuren en reinigt het hele brandstofsysteem. Het verwijdert afzettingen in sproeiers en van injectoren en lost teer, vernis en hars op, terwijl het met ethanol vermengde brandstoffen stabiliseert. MotoPower II neutraliseert schadelijke zuren, beschermt tegen corrosie, voorkomt vorming van hars en vernis en vermindert afzettingen op in- en uitlaatkleppen, in de verbrandingskamer en in de bovenste zuigerveergroeven. MotoPort adviseert om bij een winterstalling ook Forté MotoPower I en II bij de benzine te doen, zodat je motor in het voorjaar prima start en perfect presteert!

LEEN OOSTRA

Je hebt motorrijders en je hebt kilometervreters. Leen Oostra is een echte gourmand als het gaat om mooie toertochten. Inmiddels heeft deze klant van MotoPort Hillegom bijna 1 miljoen kilometers onder de wielen laten lopen!

De Noordkaap, Italië, Marokko, het Sauerland, de Verenigde Staten, je kunt het zo gek niet noemen, of Leen Oostra is er met de motor geweest. Hij ziet graag wat van de wereld en maakt graag lange tochten naar mooie gebieden, waar je ook nog lekker bochten kunt rijden: “in het Sauerland kun je prachtig sturen. Er is niks mooier dan door bochten raggen. Ik zet de vering dan op ‘sportief’, dan ligt de motor lekker strak in de bocht. Ik moet wel zeggen, dat het me het nodige geld aan bekeuringen heeft gekost…”, lacht Leen bij de koffietafel van MotoPort Hillegom.

RACER

Leen haalde zijn motorrijbewijs al op jonge leeftijd: “In de tijd van Jos Schurgers en Henk de Vries wilden we allemaal 50cc racen. Ik kocht een watergekoelde wegracer, met een kuip erop. Daarmee racete ik elke dinsdag op Zandvoort. Later kocht ik een Suzuki tweetakt, zo’n 750 cc waterkoker. Daar heb ik anderhalf jaar mee gereden, tot het fout ging. Toen ben ik ermee gestopt, want ik had al kinderen en een eigen zaak. Maar als je eenmaal motor hebt gereden…”

KILOMETER MILJONAIR 950.000 KM GEREDEN MET VERSCHILLENDE MOTOREN VAN MOTOPORT

INTRUDER

In 1993 was ik met mijn vrouw op pad en zwaaide vanuit de auto naar elke motorrijder. Tot mijn vrouw zei, ga toch een motor halen! Toen kocht ik een Suzuki Intruder 1400. Beresterk, maar het stuurt voor geen meter. Toch kocht ik nog een nieuwe. In 1994 ging ik met mijn motormaatjes naar de Verenigde Staten. We huurden een Harley-Davidson en reden de Circle of California. Dat was een belevenis van hier tot Tokio. Dan komt er een moment dat je motorrijden zo leuk vindt, dat je nog meer wil. Ik wilde een Pan European. Die vond ik bij MotoPort Hillegom. Daar reed ik in twee jaar 48.500 km mee, terwijl ik ook nog een tweede keer op een Harley door Amerika trok.”

SLOFFEN

Zo versleet Leen nogal wat motoren. Er kwam een tweede Pan, die vijf jaar en 87.000 km later werd ingeruild voor een nieuwe, waarmee hij in twee jaar 48.000 km reed. En dat was nog voor hij met pensioen ging: “Ik ben in 2013 gestopt met de zaak. Ik was de malaise in de bouw net voor.” Sindsdien rijdt Leen nog meer, vaak ook met zijn vrouw: “Zij gaat graag achterop, maar niet voor de grote afstanden, dan vliegt zij bijvoorbeeld naar Rome of naar Marokko en dat pik ik haar op. Maar vaak blijft ze ook thuis, want ze vindt het heerlijk als ze een paar dagen het rijk alleen heeft. Maar ik, ik rij overal naar toe en heb niet veel smoezen nodig. Ik ging vaak sigaretten halen in Polen. Er konden 30 sloffen in de koffers, dat scheelde € 750. Daar verdiende ik de overnachting en de brandstof mee terug. Inmiddels ben ik gestopt met roken, dus die smoes ben ik kwijt”, lacht Leen.

BANDEN

Wie lange reizen maakt, loopt ook wel eens tegen een probleem aan: “Vroeger had je geen internet. Nu kun je via internet regelen dat je over twee dagen in Montenegro banden laat monteren. Maar toen? Ik ging met Marti Hakkesteegt naar de Noordkaap in mei. Er lag nog sneeuw. We stonden met z’n tweeën bij het gebouw, er was verder niemand. De ANWB had voor ons banden naar een Honda-dealer in Mo I Rana gestuurd, in Noorwegen. Dat lag aan de overkant van een fjord, maar de pont ging niet. We moesten helemaal om het fjord heen rijden. Toen

VORIGE PAGINA: TARIFA, SPANJE BOVEN: NOORDKAAP // MAROKKO MET ZIJN VROUW DIE NAGEVLOGEN IS RECHTS MIDDEN: ALBANIË ONDER: BIJ DE POOLCIRKEL

bleek het een dealer van buitenboordmotoren te zijn. Wij mochten zijn gereedschap lenen, maar moesten buiten in de sneeuw sleutelen. Dat was in mei niet zo’n slimme onderneming…”

HILLEGOM

Met zoveel motorreizen heeft je motorfiets veel onderhoud nodig. Leen is bij MotoPort Hillegom dan ook al 26 jaar kind aan huis: “Het is de meest fantastische dealer die je kunt bedenken. De service is fantastisch. Op een gegeven moment stond ik met een kapotte schokdemper in Rome. Toen heeft Rinus er een voor me uit een motor in de showroom gehaald, zodat mijn vrouw ermee naar Rome kon vliegen. Waar maak je dat mee? Ze kennen me in de werkplaats bij naam, ik had hier op een gegeven moment zelfs vier setjes voor mij reserveerde banden op voorraad staan! Toch ging Leen één keer ‘vreemd’: “in 2009 kocht ik mijn laatste Pan European. Na een jaar wilde ik hem weer inruilen met 93.000 km op de teller, maar Rinus was mijn vorige nog niet kwijt. MotoPort Zelhem kon hem wel gebruiken en had een BMW K1300GT als demo. Die heb ik overgenomen. Daar heb ik 390.000 km opgereden.”

GELUK

Inmiddels is Leen aan zijn derde K1300 toe: “ik zou niet weten waar ik hem voor zou willen ruilen. Hij bevalt zo goed! Hij doet alles wat een racemotor doet en heeft alles wat je van een toermotor kunt verwachten. Deze heeft er nu 30.000 km op staan, in een half jaar tijd. Als ik goed heb gerekend, moet ik nog 24.000 km om aan de miljoen kilometers te komen. Dat is geen doel, dat gaat vanzelf, gewoon omdat ik graag rijd. Over vier weken ga ik naar het Sauerland, of naar de Ardennen. Tussendoor doe ik nog een rondje langs het Lauwersmeer. Als ik dan pauze neem met een broodje op een bankje zit, dan ben ik zo gelukkig…!” IK GING VAAK SIGARETTEN HALEN IN POLEN. ER KONDEN 30 SLOFFEN IN DE KOFFERS, DAT SCHEELDE € 750,-. DAAR VERDIENDE IK DE OVERNACHTING EN DE BRANDSTOF MEE TERUG...