STRATEGIC POINTS_ Υιοθετώντας αυτοματοποιημένα συστήματα και τεχνολογίες για τη συλλογή παραγγελιών σε αποθηκευτικούς χώρους_ Από την Optilog Advisory Services

ΥΙΟΘΕΤΏΝΤΑΣ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΏΝ ΣΕ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΟΥΣ ΧΏΡΟΥΣ

• ΑΡΘΡΟ ΤΏΝ ΔΡ. Β. ΖΕΪΜΠΕΚΗ ΚΑΙ Α. ΓΙΑΛΟΥ

Hανάγκη για αυτοματοποίηση της διαδικασίας συλλογής παραγγελιών (order picking) Τα τελευταία χρόνια η πολυπλοκότητα κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των διαδικασιών εντός των αποθηκευτικών χώρων έχει αυξηθεί σημαντικά εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης του ηλεκτρονικού εμπορίου, των απαιτήσεων για τεμαχιακό picking καθώς, επίσης, και της απαίτησης για πολύ μικρούς χρόνους ανταπόκρισης. Παρά το γεγονός ότι όλες οι διαδικασίες ενός αποθηκευτικού χώρου είναι εξίσου σημαντικές και επηρεάζουν το επίπεδο εξυπηρέτησης των πελατών καθώς, επίσης, και το λειτουργικό κόστος, αξίζει να αναφερθεί ότι η διαδικασία της συλλογής παραγγελιών αποτελεί την πιο ακριβή διαδικασία, δεδομένου ότι συμβάλλει στο λειτουργικό κόστος σε ποσοστό που αγγίζει το 55% - 65% του συνολικού κόστους που προκύπτει απ’ όλες τις διαδικασίες μιας αποθηκευτικής εγκατάστασης.

Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της εν λόγω διαδικασίας, μια από τις παραμέτρους που θα πρέπει να λαβάνεται, επίσης, υπόψη είναι ο βαθμός αυτοματοποίησης και η τεχνολογία, η οποία χρησιμοποιείται για τη συλλογή των παραγγελιών. Οι νέες τάσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω, επιτάσσουν σε πολλές των περιπτώσεων, τα προϊόντα να έρχονται προς συλλογή μπροστά στους pickers (μέθοδος goods-topicker) με χρήση πολλαπλών και διαφορετικών αυτοματοποιημένων συστημάτων, ρομπότ και ειδικού εξοπλισμού. Πράγματι, η μέθοδος goοds-to-picker χρησιμοποιείται με σκοπό τη μείωση του «μη παραγωγικού» χρόνου των εργαζόμενων συλλογής, όπου σε παραδοσιακούς αποθηκευτικούς χώρους μπορεί να φτάσει και το 75%, σύμφωνα με το Σχήμα 1. Σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη μέθοδο συλλογής Pickers-to-Goods, όπου οι εργαζόμενοι μεταφέρουν τα προϊόντα από τις θέσεις αποθήκευσης σε σταθμούς συσκευασίας, στην εν λόγω μέθοδο χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός για τη μεταφορά των προϊόντων, ενώ οι εργαζόμενοι εκτελούν δραστηριότητες σε συγκεκριμένους σταθμούς εργασίας εξαλείφοντας τον χρόνο περπατήματος (travel), αναμονής (wait) και αναζήτησης (search) των προϊόντων στα ράφια.

Για την υιοθέτηση της εν λόγω μεθόδου είναι απαραίτητη η χρήση

Σχήμα 1. Κατανομή του χρόνου εργασίας ενός εργαζόμενου συλλογής ανά δραστηριότητα

ειδικού εξοπλισμού (automated picking systems), ο οποίος χρησιμοποιείται για τη διαχείριση των εμπορευμάτων και μπορεί να αφορά προηγμένα συστήματα διαχείρισης και αυτόματης αποθήκευσης και ανάκτησης προϊόντων από ραφαρίες. Ενδεικτικά, τέτοιου είδους συστήματα περιλαμβάνουν τα εξής: α) Automated Storage and Retrieval Systems - AS/RS (Cranes), β) Automated Guided Vehicles – AGVs, γ) Vertical Lift Modules - VLM, δ) Horizontal / Vertical carousels, ε) collaborative robots, κ.λπ. (Σχήμα 2). Η εφαρμογή της μεθόδου Goods-to-pickers, σε συνδυασμό με τη διαθέσιμη τεχνολογία και συστήματα, μπορεί να συμβάλλει στην υψηλότερη παραγωγικότητα, τη δημιουργία εργονομικών σταθμών εργασίας και τη μείωση απαιτήσεων σε αποθηκευτικούς χώρους.

• Ενδεικτικές τεχνολογίες για την αυτοματοποιημένη συλλογή παραγγελιών

Η ανάπτυξη των πληροφοριακών συστημάτων κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη μιας σειράς τεχνολογικών λύσεων και αυτοματισμών, αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που συνέβαλαν στην εμφάνιση μιας σειράς αναδυόμενων τεχνολογιών και συστημάτων για τη συλλογή των παραγγελιών (Σχήμα 3). Δεδομένου ότι τα σύγχρονα συστήματα συλλογής παραγγελιών βασίζονται στην χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού και συστημάτων, το μοντέλο λειτουργίας των σύγχρονων αποθηκευτικών χώρων είναι εντάσεως κεφαλαίου, εξαιτίας του υψηλού κόστους Anthoulakis_KTX.pdf 1 20/04/2022 1:18 PM επένδυσης που απαιτείται. Αν και το ποσοστό χρήσης των αυτοματοποιημένων και ρομποτικών συστημάτων συλλογής παραγγελιών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο, όλο και περισσότερες εταιρείες μπαίνουν στην διαδικασία αξιολόγησης επενδύσεων που αφορούν σε αυτοματοποιημένη ή/ και ρομποτική λύση συλλογής παραγγελιών.

Σύστημα AS/RS

Η χρήση ταινιόδρομων και ραουλόδρομων αποτελεί το πιο ευρέως διαδεδομένο σύστημα ενδοδιακίνησης προϊόντων από ένα σημείο μιας εγκατάστασης logistics, σε ένα άλλο. Επιπροσθέτως, σε περίπτωση που συνδυαστούν με συστήματα αυτόματης αποθήκευσης και ανάκτησης προϊόντων (AS/RS - Automated Storage and

Σχήμα 2. Κατηγοριοποίηση συστημάτων για αυτόματη συλλογή παραγγελιών

since 1973 Transporting goods and beverages cool & frozen-full & segmental loads

Σχήμα 3. Σύστημα AS/RS - Automated Storage and Retrieval System Σχήμα 4. Σύστημα AS/RS-based Shuttle

Retrieval System), η αποδοτικότητα της διαδικασίας συλλογής αυξάνεται σημαντικά. Αναλυτικότερα, η χρήση των εν λόγω συστημάτων αυξάνει ακόμα περισσότερο το επίπεδο αυτοματοποίησης, μειώνει τον χρόνο εκτέλεσης της συλλογής προϊόντων και τους απαιτούμενους πόρους, συμβάλλει στην δημιουργία εργονομικών σταθμών εργασίας (advanced picking workstations) με υψηλότερη παραγωγικότητα και μειώνει, επίσης, τις απαιτήσεις για διαθέσιμους χώρους, καθώς επιτρέπει την πυκνή αποθήκευση, δεδομένου ότι οι ενδοδιακινήσεις πραγματοποιούνται πλέον με stacker cranes (Σχήμα 3). Τα εν λόγω συστήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μετακίνηση παλετών, κιβωτίων ή ακόμα και τεμαχίων (Mini Load AS/ RS). Στην περίπτωση της διαχείρισης τεμαχίων, η χρήση συγκεκριμένου τύπου πλαστικών κιβωτίων (totes/bins) συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση των προϊόντων.

Σύστημα AS/RS-based Shuttle

Η λειτουργία του συστήματος AS/RS-based Shuttle βασίζεται στην παράλληλη και συντονισμένη λειτουργία lifts, carriers και shuttles. Στο εν λόγω σύστημα μπορεί να επιτευχθεί λειτουργία 24/7, ενώ υπάρχει η δυνατότητα διαχείρισης όλων των τύπων και ειδών παλετών με βάρος ανά παλέτα, το οποίο μπορεί να φθάσει τα 1.500Kg. Σε επίπεδο παραγωγικότητας, η απόδοση του συστήματος εξαρτάται αποκλειστικά από το πλήθος των Carriers (μητρικά σκάφη). Αυτό προκύπτει, καθώς η μετακίνηση των Shuttles σε άλλη σούδα ή στο lift, πραγματοποιείται μόνο μέσω του μητρικού σκάφους, προκειμένου να επιτευχθεί η απόθεση ή ανάκτηση παλετών. Η σχέση ανάμεσα στο Shuttle και το Lift, είναι σχέση Γονέα – Τέκνου (parent –child relation) (Σχήμα 4).

Σύστημα AMR-based Shuttle

Η λειτουργία του συστήματος AMR-based Shuttle βασίζεται στην παράλληλη και συντονισμένη λειτουργία lifts και AMR shuttles. Στο εν λόγω σύστημα μπορεί να επιτευχθεί λειτουργία 24/7, ενώ υπάρχει η δυνατότητα διαχείρισης παλετών. Σε αντίθεση με το AS/RSbased Shuttle, η λύση του AMR-based Shuttle παρέχει ακόμα πιο υψηλά επίπεδα παραγωγικότητας και ευελιξίας, δεδομένου ότι το AMR Shuttle έχει τη δυνατότητα να κινείται προς τις 4 κατευθύνσεις (εμπρός – πίσω – δεξιά – αριστερά) στο επίπεδο, χωρίς την ανάγκη μεταφοράς του από μητρικό σκάφος (Carrier). Μέσω του συστήματος AMR-based Shuttle μπορεί να γίνει πλήρη αξιοποίηση του διαθέσιμου χώρου, ενώ παράλληλα μπορεί να δημιουργηθούν σούδες αποστολής στα χαμηλότερα επίπεδα του αποθηκευτικού συστήματος. Το εν λόγω σύστημα έχει τη δυνατότητα αυτόματης προετοιμασίας σουδών/δρομολογίων κατά τη διάρκεια της νύχτας, έτσι ώστε κάθε πρωί οι σούδες δρομολογίων να είναι έτοιμες προς φόρτωση, ενώ παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα για ενδοδιακίνηση των παλετών στις ραφαρίες προκειμένου να τηρείται η αρχή της ταχυκινησίας (ABC analysis). Ακόμη, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το εν λόγω σύστημα μπορεί να εγκατασταθεί τμηματικά, ενώ αύξηση της παραγωγικότητας μπορεί να επιτευχθεί με περισσότερους διαδρόμους και περισσότερα AMR Shuttles (Σχήμα 5).

Σχήμα 5. Σύστημα AMR-based Shuttle

Ο Δρ. Β. Ζεϊμπέκης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Παν. Αιγαίου, Executive Advisor στην OPTILOG Advisory Services και Πρόεδρος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Logistics

Ο κ. Αναστάσιος Γιαλός είναι Senior Supply Chain & Operations Consultant στην OPTILOG Advisory Services