Yüzey islem ve kumlama dergisi 13

Page 1




Yüzey İşlem ve Kumlama Dergisi Surface Finishing & Blasting News GSM Global Ajans Basın ve Reklam Hizmetleri Adına Sahibi Publisher M.Bahaddin SAYIK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Chief Editor Halil İbrahim KURUCAN Editör Editor M.Bahaddin SAYIK Grafik Tasarım Graphic Design Muzaffer ÇALIŞKAN Yayın Kurulu Editorial Board Prof. Dr. Mustafa ÜLGEN - İTÜ Prof. Dr. Hatem AKBULUT - Sakarya Üniv. Prof. Dr. Remzi VAROL - Bartın Üniv. Prof. Dr. Cemil ÇETİNKAYA - Gazi Üniv. Doç. Dr. Gökhan ORHAN - İÜ Yrd. Doç. Özkan SARIKAYA - Sakarya Üniv. Yrd. Doç. Ergün KELEŞOĞLU - YTÜ Yrd. Doç. Hıdır AKPINAR - Kocaeli Üniv. Namık BEK - Çelik Granül Danışmanlar Kurulu Advisory Board Kumlama/Shot Blasting Ulf KAPITZA - Agtos Ferhat BİLGİN - Bsm Makina Sergio ABIUSO - Alju Vibrasyon/Vibratory Habib AYKOL - Kuhmichel Rösler TR Bilyalı Dövme/Shot Peening Zeki KÖROĞLU - Millenyum Industrial Kaplama-Boyama/Coating-Painting M.Bahattin ŞENKÖK - Süyütek Heinz Georg VOLLMER - Slf Mustafa SUCUKA - İntergalvano Ferit SATICIOĞLU - Dede Kimya Tolga DIRAZ - Çimtaş Adres/Management Center GSM Global Ajans Basın ve Reklam Hizmetleri İkitelli OSB Deposite AVM A1 Blok K.3 No.305 Başakşehir Istanbul 34306 TURKIYE T. +90 212 671 08 77 / F. +90 212 671 08 68 info@yuzeyislem-kumlama.com / info@finishing-blasting.com www.yuzeyislem-kumlama.com / www.finishing-blasting.com Baskı/Printing by Erkam Printing / +90 212 671 07 07 Yerel süreli yayın, 2 ayda bir yayınlanır. 6 times a year Tüm yayın hakkı Yüzey İşlem ve Kumlama Dergisi’ne aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Tüm reklamların sorumluluğu reklam veren firmaya, yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. All publishing rights reserved by Surface Finishing & Blasting News, may be quated by indicating source. Advertisements are a liability of the advertising firms. Opinions are a liability of writer.

Editörden D

ünya üzerinde gelişim ve değişim durmaksızın devam ediyor. Toprağa düşen bir tohumun büyüyüp ağaç olması ve meyve vermesi gibi insanlar da kurumlar da uygun koşullar sağlandığında büyüyüp gelişmekte ve meyve vermektedir. Derginiz Yüzey İşlem ve Kumlama dergisi bugüne kadar aralıksız olarak ve kalitesinden hiç ödün vermeden sürdürdüğü yayın hayatına yenilenerek ve güçlenerek devam ediyor. Zengin içeriği ile okuyucularına verdiği değeri gösteren dergimiz, etkin dağıtım ağı ile de reklamverenlerimizin mesajlarını hedeflerine en iyi şekilde ulaştırmaya devam edecek. Sadece yurtiçinde değil yurtdışında da yerli üreticilerimizin ürünlerini tanıtıp, yurtdışı hedef pazarlara taşımaya devam edecek.

Ticaret denince şu ana temel başlıklar akla gelir hemen; üretim, pazarlama ve satış. Üretmeli; en kaliteliyi, en az maliyetle, en hızlı şekilde... Pazarlamalı; en etkin biçimde, en geniş pazara, en hızlı şekilde... Satmalı; en yüksek kârla, en çok sayıda, en hızlı şekilde... Tüm bu hedefler ve tanımlar içinde, ticaret hayatını ayakta tutacak, sınırları, çerçeveleri çizecek, bu üç temel başlığında üzerinde bir kavram; İş Ahlakı / İş Etiği. Dergimizde bu ay ticaretin belkide en temel konusu olan İş Etiği konusunu sizler için işledik. Dünyada son yüzyıl içerisinde adı konulan, üzerine akademik çalışmalar yapılan, firmalar tarafından benimsenen ve uygulamaları yapılan bir konu, İş Etiği konusu. Kurumsal firmalar, bu konunun önemini anlamış, etik kodlarını belirlemiş, bunları çalışanları ve müşterileri ile paylaşmış durumda. Artık kurumsallaşma çalışmaları içerisinde firmanın etik kodlarını belirlemesi ve bunlara uyması da bulunmaktadır. İş dünyası, ticaret ahlakının önemini anlaması ve bu konuya gün geçtikçe daha fazla önem vermesi ile; Etik Kod, İş Etiği kavramlarını önümüzdeki dönemlerde daha da çok duyacağız. Makaleler, teknik yazılar, yenilikler, sektörel kitap ve etkinlik tanıtımları, ürün tanıtımları ile okuyucularımıza zengin içerikler sunmaya devam edeceğiz. Bizi okumaya devam edin... Changing, innovation and development continuously taking place on our daily World. Like a seed drops on the ground, grows up and becomes a tree and gives fruits. The institutions and foundations improves themselves when appropriate circumstances occur. Your magazine, Surface Finishing & Blasting News, continuously carrying on its tasks, growing up and by making no concession of its quality during its publication lifetime. Our magazine is trying to show respect to the esteemed readers and also will continue assisting to reach the advertising companies message goals by its effective distribution network. Our presentation task is going to carry on not only in local markets but also in target foreign markets. When the topic is trade, production, marketing and sales are the main subjects. We have to produce rapidly, the highest quality with the most competitive prices. Besides all these three concepts, there is one other top important concept that we call ‘Busines s Ethic’. We mentioned about this indispensible basic topic in pages of our new issue. Busines s Ethic was the most outstanding discussed matter of the past century that elite companies considered and made investments on. Elite companies understood and assimilated the importance of this important topic, set out their profit principles, shared the advantages of it with customers and employees already. Business Ethic will be the main target of the companies during their successful career path leading to a high reliable, authentic brand. Articles, technical writings, innovation and improvements, presentation of sectoral guidelines, activities, products, will continue to be submitted to you esteemed readers. Kindly continue to read us...


İçindekiler Contents

4

Dosya Konusu Cover Subject

36 40

12

20

Dökümhanelerde Planlı Bakım Çalışmaları Organized Maintenance Works in Foundries Parts2Clean ve Corosave Fuarı Parts2Clean and Corosave Fair

Isıl İşlem Makale Heat Treatment Article Verimlilik Efisiyens Energy Eficiency in Shot Blasting

Reklam İndeksi Advertisement Index Ön Kapak Alju İspanya - Spain İçi Arka Asal Metal Kapak Türkiye - Turkey İçi Arka Çelik Granül Kapak Türkiye - Turkey

44

Etkinlik Takvimi Event Calendar

46

Kumlama Valfi Plana II BSP Valve

1

BSM Makina

6

SLF

Türkiye - Turkey Almanya - Germany

GM 7 Endüstri Türkiye - Turkey Daqi 11 Dafeng Çin - China Makina 16 Poslu Türkiye - Turkey

17 Bünsa Türkiye - Turkey Makina 18 TFM Türkiye - Turkey

19 Agtos Almanya - Germany 26 30

34

Rösler Ürün Tanıtım Rösler Product Publicity Bilyalı Dövme Makale Shot Peening Article Isıl İşlem Makale Heat Treatment

48

Win Haber Win Fair News

49

Kitap Tanıtım Book Publicty

52

Kaplama Makale Coating Article

54

İkinci El İlan Used Machines

56

Firma İndeks Company Index

Metal 23 Asal Türkiye - Turkey

25 Aveks Türkiye - Turkey - Drystrip 28 Fus Almanya - Germany Global 29 GSM Türkiye - Turkey

35 Ankiros Türkiye - Turkey 45 Turkchem Türkiye - Turkey


Dosya Cover Konusu Subject

İş Etiği

Bussiness Ethics İş etiği kavramı gün geçtikçe önemini artıran, firmaların etik kodlarını belirleyip kamuoyuna sunduğu, akademik çalışmaların arttığı bir kavram olarak 2000’lerden itibaren iş dünyasında yerini genişletiyor. Bu bağlamda, iş dünyasında işletmeler ve yöneticiler için etik en önemli yönetim konularından birisi olmuş, gerek ulusal gerekse uluslararası piyasalarda rekabet avantajlarını sürdürmek için iş etiği konusunda çalışması olmayan veya kurumsal sosyal sorumluluk projeleri yürütmeyen büyük şirket kalmamıştır. Strateji oluşturma sürecinde de etik boyutlar kesinlikle değerlendirmeye alınır olmuştur.

İ

ş etiği; dünyada yeni gündeme gelen bir kavram olmamakla birlikte gün geçtikçe önemi artan bir kavram. Ticaretin olduğu her yerde gereksinimi duyulan yakın tarihte de üzerinde akademik çalışmalarla adı konulan bir kavram. Ticaretin globalleşmesi, Türkiye’deki firmaların dünyaya açılması, Türkiye pazarına yabancı sermayenin girmesi ile artık Türkiye’de

4

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

de sıkça duymaya başladığımız bir kavram; İş etiği. İşletme literatüründe, iş etiği şöyle tanımlanıyor; İşyerine ilişkin olarak neyin doğru, neyin yanlış olduğunu bilmek ve doğru olanı yapmak. Bugün dünya genelindeki onbinlerce şirket tarafından uygulanan etik kodlarının temeli büyük oranda Ame-


rikalı iki öğretim üyesi, Wallace ve Pekel tarafından konulmuş. İş etiği, özellikle şirketlerin büyük değişim dönemlerinden ya da krizlerden geçtiği dönemlerde öne çıkıyor. Bu dönemlerde, şirketin daha önceki kurumsal değerleri sorgulanıyor ve iş etiğine önem verilmezse, toplum tarafından yanlış olarak değerlendirilebilecek kararlar alınabiliyor. O nedenle, değişim ya da kriz dönemlerinde şirket çalışanları ve liderlerinin izleyebileceği değerleri oluşturacak iş etiği kurallarının doğru tanımlanması şart. İş etiğinin iki temel uygulama alanı bulunuyor. Bunlardan ilki, yönetimin ‘yanlış’ davranışlarını önlemeye yönelik. Amerikalı öğretim üyeleri, Madsen ve Shafritz’in “Essentials of Business Ethics” (‘İş Etiğinin Temelleri’) adlı kitabına göre iş etiği, üst yönetimin ‘yasadışı, gayri ahlaki ya da tartışma yaratacak’ davranışlarını önlemeyi amaçlıyor. Sanılanın aksine, iş etiği üst yönetim için doğruları ve yanlışları koyan bir kurallar manzumesinden ibaret değil. Aynı zamanda, yönetime neyin doğru neyin yanlış olduğu konusunda kararsız kalındığı durumlarda yardımcı olmayı amaçlıyor. İş etiğinin diğer uygulama alanı ise, günlük işlerde yaşanabilecek ahlaki sorunların önlenmesine ilişkin. Burada asıl hedef, çıkarların çatıştığı durumlarda nasıl hareket edileceğini belirlemek. İş Etiğinin Tarihi İş etiğinin tarihi çok eskilere dayansa da terim olarak üzerinde yoğunlaşıldığı zaman dilimi 1900’lü yıllardan başlamaktadır. Özellikle son 40 yılda tüketicilerin farkındalık ve duyarlılık düzeyleri yükselmiş, tüketici örgütleri daha bilinçli ve güçlü duruma gelmiş; çevreci kuruluşlar işletmecileri zorlamaya başlamış; sivil toplum kuruluşları ve medya, işletmelerin topluma ne katkıda bulunduklarını sorgular hale gelmiş; çalışanların eğitim düzeyi ve bek-

lentileri yükselmiş; devletin çeşitli konularda denetleme - düzenleme girişimleri artmıştır. İşletmeler de tüketiciyi, toplumu, çevreyi ve çalışanını gözeten sorumlu ve etik firma imajını yaratmanın gerekliliğini farketmişlerdir. Bir bakıma mali sermaye kadar “itibar sermayesi” de önem kazanmıştır. Bu bağlamda,

örneğin, 385 bankayı kapsayan bir araştırmanın sonuçlarına göre sosyal ve finansal performans arasında ilişki saptanmıştır. Ayrıca, özellikle kurumsal yatırımcıların itibarlı şirketlere yöneldikleri belirlenmiştir. Başka bir araştırmada ise “kurumsal vatandaş” (corporate citizen) olarak algılanan firmaların karlılık oranları S&P 500’deki ortalamadan %10’dan daha yüksek çıkmıştır. 2000’e yakın etik olmayan vakayı inceleyen bir araştırmada ise ilgili

Code of ethics (corporate or business ethics) A code of ethics: A code of ethics often focuses on social issues. It may set out general principles about an organization’s beliefs on matters such as mission, quality, privacy or the environment. It may delineate proper procedures to determine whether a violation of the code of ethics has occurred and, if so, what remedies should be imposed. The effectiveness of such codes of ethics depends on the extent to which management supports them with sanctions and rewards. Violations of a private organization’s code of ethics usually can subject the violator to the organization’s remedies (such as restraint of trade based on moral principles). The code of ethics links to and gives rise to a code of conduct for employees. Code of conduct (employee ethics) A code of conduct is a document designed to influence the behavior of employees: They set out the procedures to be used in specific ethical situations - such as conflicts of interest or the acceptance of gifts, and delineate the procedures to determine whether a violation of the code of

Etik davranmak, firmanın itibarını ve ürünün marka değerini yükseltmesi, müşterilerin, yatırımcıların ve kamunun güvenini ve desteğini sağlaması bakımından önemlidir. Etik değer ve ilkelere göre işleyen bir ekonomik sistem, bu iki önemli kurumu güçlendirir, demokrasinin sağlıklı işlemesine yardımcı olur ve iş dünyasının toplum gözünde saygınlığını arttırır. Bu bakımdan, etik performans ve etik kalitenin önemli bir başarı ölçütü olduğu günümüz ekonomisinde firmaların, yöneticilerin ve çalışanların etik değerlere ve ilkelere uygun hareket etmeleri hem kendilerinin hem de toplumun çıkarınadır.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

5




Dosya Cover Konusu Subject

şirketlerin hisselerinin büyük değer kayıplarına uğradıkları saptanmıştır. Kısacası, iş etiğinin orta ve uzun dönemde şirketlerin marka değerini ve dolayısıyla da piyasa değerini yükselttiği belirlenmiştir. “Good ethics is good business” – “iyi etik iyi iş”tir söylemi sloganlaşmıştır. Bahsedilen bu gelişmeler doğrultusunda iş etiği akademik dünyada da önemli bir yer etmiş, 2000’lerde ABD’de iş etiği dersi olmayan işletme fakültesi programı kalmamış, Avrupa’da iş etiği kürsüleri benzer bir yoğunluğa ulaşmıştır. Ayrıca, 2000’lerde iş etiği ile ilgili önemli kuruluşlar da faaliyet göstermeye başlamıştır. Bu merkezlerin pek çok ülkede şubeleri kurulmuş ve küresel boyutta uygulama ağırlıklı çalışmalar yürütülmüş, forumlar, toplantılar düzenlenmiştir. Bu yaygınlaşmaya örnek olarak, Japon İş Etiği Araştırmaları Derneği, Kore İş Etiği Enstitüsü, Latin Amerika İş Etiği Ağı/Branşı, Afrika İş Etiği Ağı, Güney Afrika Etik Enstitüsü, Türkiye Etik Değerler Merkezi, St. Petersburg İş Etiği Merkezi ve Çin İş Etiği Merkezi gösterilebilir. Bu dönemde, BM, AB, DB, IMF, OECD gibi önemli uluslararası kuruluşlar da yönetimde etik dışı uygulamalara ve yolsuzluklara karşı yoğun ve aktif bir mücadele başlatmıştır. Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler’in “Küresel İlkeler Sözleşmesi.”nden (Global Compact) kısaca sözetmek

gerekirse; “Küresel İlkeler Sözleşmesi” insan hakları, çalışma koşulları, çevre ve yolsuzlukla mücadele olmak üzere dört başlık altında 10 maddeden oluşan bir manifestodur. İlk olarak Temmuz 2000’de BM teşkilatında başlayan çalışmalar, dünyada 6200’ü aşkın şirket ve sivil toplum örgütünün gönüllü katılımı ile gerçekten küresel bir nitelik kazanmıştır. Küresel İlkeler Sözleşmesi’ne katılan Türkiye’deki kuruluş sayısı 150’yi aşmıştır. İş etiğine ilişkin Türkiye’deki gelişmeleri sağlıklı değerlendirebilmek için devlete, işe ve işadamına bakışın ülkemizdeki tarihsel gelişimini incelemek gerekir. Bu bakımdan, Osmanlı öncesi ve Osmanlı dönemi, daha sonra da 1923–1950, 1950–1980, 1980–2001 ve 2001 sonrası dönemlerindeki gelişmeler ana hatları ile incelenmiştir. 1970 ve 1980’lerde ABD’deki gelişmeler ile 1980 ve 1990’larda küreselleşme, demokratikleşme ve insan hakları hususundaki gelişmeler, etik ve sosyal sorumluluk konularını güncel ve popüler hale getirmişken, 1980’ler ve 1990’larda Türkiye’deki yolsuzluk ve rüşvet skandalları, kontrolsüz ve keyfi kamu harcamaları ve popülist nitelikli kamu destekleri “temiz toplum” çağrılarına yol açmıştır. Günümüzde, gelişmiş ülkeler ile karşılaştırıldığında, ülkemizde iş etiğinin

Özel sektör ve piyasa düzeni toplumsal refah sürecinde, ülkemizde de olmak üzere, öncü bir rol oynamaya başlamıştır. Bu öncülük beraberinde iş dünyası için yeni sorumluluklar getirmiş ve “iş etiği” büyük önem kazanmıştır. Firmaların ve yöneticilerin iktisadi parametreler ile etik sorumluluklar arasında uyum sağlamaları gerekmiştir. Kalkınmanın ve gelişmenin itici gücü olan girişimci; yaratıcı ve eğitimli yönetici; teknik yönü güçlü çalışan bir ekonominin temel taşlarıdır. Bu beşeri sermayenin etik yönden yüksek nitelikli olması için işletmenin içinde ve yakın çevresinde etik bir iklim oluşturulmalıdır.

8

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

ethics occurred and, if so, what remedies should be imposed. The effectiveness of such codes of ethics depends on the extent to which management supports them with sanctions and rewards. Violations of a code of conduct may subject the violator to the organization’s remedies which can under particular circumstances result in the termination of employment. Code of practice (professional ethics) A code of practice is adopted by a profession or by a governmental or non-governmental organization to regulate that profession, a code of practice may be styled as a code of professional responsibility, which will discuss difficult issues, difficult decisions that will often be need to made and provide clear account of what behavior is considered “ethical” or “correct” or “right” in the circumstances. In a membership context, failure to comply with a code of practice can result in expulsion from the professional organization. In its 2007 International Good Practice Guidance, Defining and Developing an Effective Code of Conduct for Organizations, the International Federation of Accountants provided the following working definition: “Principles, values, standards, or rules of behavior that guide the decisions, procedures and systems of an organization in a way that (a) contributes to the welfare of its key stakeholders, and (b) respects the rights of all constituents affected by its operations.” General notes Ethical Codes are often not adopted by management because of some over-riding corporate mission to promote a particular moral theory but accepted by management as pragmatic ne-


cessities in running an organization in a complex society in which moral concepts inevitably play an important part. They are distinct from moral codes that may apply to the culture, education, and religion of a whole society. Rules of conduct. Of course, certain acts that constitute a violation of ethical codes may also violate a law or regulation and can be punishable at law or by government agency remedies. Even organizations and communities that may be considered criminal may have their own ethical code of conduct, be it official or unofficial. Examples could be hackers, thieves, or even street gangs. History of Ethics in Business Business ethics being part of the larger social ethics, always been affected by the ethics of the epoch. At different epochs of the world, people, especially the elites of the world, were blind to ethics and morality which were obviously unethical to the succeeding epoch. History of business, thus, is tainted by and through the history of slavery, history of colonialism, and later by the history of cold war. The current discourse of business ethics is the ethical discourse of the post-colonialism and post-world wars. The need for business ethics in the current epoch had begun gaining attention since 1970s. Historically, firms started highlighting their ethical stature since the late 1980s and early 1990s, as the world witnessed serious economic and natural disasters because of unethical business practices. The Bhopal disaster, and the fall of Enron are instances of the major disasters triggered by bad corporate ethics. It should be noted that the idea of business ethics caught the attention of academics,

media and business firms by the end of the overt Cold War. Cold Wars, seen through pages of history were fought through and fought for American business firms abroad. Ideologically, promotion of firms owned by American nationals were presented as if it were freedom and the local resistance against the excess of American firms were labeled as communist upraising sponsored by the Soviet Block. Further, even legitimate criticism against unethical practice of the firms were presented as if it were infringement into the ‘freedom’ of the entrepreneurs by activists backed by communist totalitarians. This scuttled the discourse of business ethics both at media and academics. Overt violence by business firms have decreased to a great extent in the democratic and media affluent world of the day, though it has not ceased to exist. The war in Iraq is one of the recent example of overt violence by the liberal western states on the behalf of oil business interests.

çağdaş niteliği ile nispeten yeni olduğunu, ancak 2000’li yıllarda önemli gelişmeler kaydedildiğini söylemek mümkündür. Türkiye’de iş etiğine dair gelişmelere bakıldığında gerek siyasetin nüfuz alanını daraltmak, gerekse de özelleştirilen bazı sektörlerin düzenlenmesi ve denetlenmesi amacıyla, SPK, RK, BDDK, EPDK, TK ve KİK gibi bağımsız düzenleme ve denetim kurullarının kurulması önemli bir yer tutmaktadır. Türk kamu yönetimindeki bu yeni yapılanma sürecinde diğer bir önemli gelişme de 2004 yılında “Kamu Görevlileri Etik Kurulu”nun (KGEK) kurulmasıdır. Kurul kamu görevlilerinin uymaları gereken saydamlık, tarafsızlık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme gibi etik davranış ilkelerini belirlemek ve uygulamayı gözetmek üzere görevlendirilmiştir. Bu bağlamda, TÜSİAD, TEDMER, PERYÖN, KALDER, TOPLUMSAL ETİK DERNEĞİ gibi sivil toplum örgütleri ve TÜRMOB ve TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ gibi meslek odaları ve birlikleri iş etiği konusunda önderlik etmişler, önemli girişimlerde bulunmuşlardır.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

9


Etik kurallar, iş yaptığınız ülkeye göre değişmez. Konular farklı olabilir, ancak dünyanın herhangi bir yerindeki şirket güvenilebilir ve ayakta kalabilir düzeydeyse işlemlere taraf olanlarla olan ilişkilerinde dürüst olmak zorundadır. Etik kod, bir şirketi otomatikman başarılı yapmaz. İyi kaliteye sahip yöneticiler, açık ve belirgin amaçlar, açıklık kültürü, sağlıklı ve güvenli çalışma alanları bir şirketin uzun dönemde başarılı olması için ihtiyaç duyduğu diğer şeylerdir. Bu durumda şirketin ne kadar büyük ya da küçük olduğu bir önem taşımaz. Kurumun işini nasıl yapmak istediğini, yerel toplumda çalışanları, müşterileri, tedarikçileri, çalıştığı bankalar ve diğer finansal tedarikçiler tarafından nasıl bilinmek istediğini ortaya koymak her şirket için çok önemlidir. Etik kodlar uzun ya da karmaşık olmak zorunda değillerdir. Önemli olan ne kadar geçerli ve tutarlı olduklarıdır. Şirketlerin bir iş etiği koduna sahip olmaları, aynı zamanda iş yapış biçimlerini de en az kârlılıkları kadar ciddiye aldıklarının bir göstergesidir. Londra’daki İş Etiği Enstitüsü’nün (Institute of Business Ethics) yakın bir zamanda yaptığı çalışma açıkça gösteriyor ki 5 yıllık bir dönem içinde iş etiği uygulamaları gerçekten de işe yarıyor ve şirketlere maddi olarak kazanç sağlıyor. Simon Webley, “Aynı zamanda etik kodların, tüm birimlerde çalışanların kaygılarını hedef aldığından emin olunmalı” diye konuşuyor

What are work ethics? Work ethics include not only how one feels about their job, career or vocation, but also how one does his/her job or responsibilities. This involves attitude, behavior, respect, communication, and interaction; how one gets along with others. Work ethics demonstrate many things about whom and how a person is. Work ethics involve such characteristics as honesty and accountability. Essentially, work ethics break down to what one does or would do in a particular situation. The begging question in a situation involves what is right and acceptable, and above board, versus what is wrong, underhanded, and under the table. Throughout the last few years, there have been companies whose work ethic -- honesty, integrity and accountability -- have been rather shady and have a rather negative impact on other people. This has involved people looking the other way when people have done something questionable, or thinking it would not matter. Work ethics, such as honesty (not lying, cheating, and stealing), doing a job well, valuing what one does, having a sense of purpose and feeling/being a part of a greater vision or plan is vital. Philosophically, if one does not have proper work ethics, a person’s conscience may be bothered. People for the most part have good

Artık sirketleri misyon vizyon yaynında etik kodlarını gerek web sayfalarında gerekse çaşılanların sözleşmelerinde yayınlamaktalar. Şirketlerini bağımsız çalışan şirketler tarafından out ettirmekte, ve sürdürülebilir başarıyı yakalamak için gayret etmekteler.

10 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

work ethic(s); we should not only want to do, but desire to do the proper thing in a given situation. Work ethics are intrinsic; they come from within. A question may involve where they came from, if they come from within. Philosophically, this may lead to various perspectives; however, the truth about work ethics, and where they come from are answered from a Christian worldview. Work ethics come from God the creator. God made humans in His image, and His word proclaims these various work ethics -- honesty, integrity, doing a job well, keeping things above board, and accountability factors. The Christian worldview holds fundamentally to two central work ethics -- humility and the treatment of others. Humility is being humble, no task is too demeaning. Humility involves servitude, which emphasizes placing other peoples need before ones own. Treating others with decency and respect equate to the golden rule. The treatment of others involves loving your neighbor, loving your enemy, doing good to those who dislike you. It involves valuing others, and knowing they have worth. Why have a Code of Ethics? • to define accepted/acceptable behaviours; • to promote high standards of practice; • to provide a benchmark for members to use for self evaluation; • to establish a framework for professional behaviour and responsibilities; • as a vehicle for occupational identity; • as a mark of occupational maturity;”



teknik technical yazı publications

Dökümhanelerde Planlı Bakım Çalısmaları

Organized Maintenance Works in Foundries Hasan ATAŞ Mak. Yük. Müh. Componenta Dökümcülük A.Ş.

Günümüzün rekabetçi ortamında firmaların maliyetlerini azaltmak için yaptıkları yarış içerisinde makinaların verimliliklerinin artttırılmasının ayrı bir önemi vardır. Mevcut makinaların iyileştirilmesi ve daha verimli kullanılması ile rekabet ortamında bir adım öne çıkılacağı muhakkaktır. Bu nedenle yapılacak planlı bakım çalışmalarının uygulanması oldukça önemlidir.

D

ökümhanelerde makinaların arıza yapmasının engellenmesi için çeşitli faaliyetler yürütülmektedir. Bunlardan bir taneside T.P.M çalışmalarıdır.T.P.M. kapsamında makinalarda verimliliğin arttırılması ve O.E.E. değerlerinin yükseltilmesi çalışmaları yoğun ve zor bir dönemdir. Günümüzün rekabetçi ortamında firmaların maliyetlerini azaltmak için yaptıkları yarış içerisinde makinaların verimliliklerinin artttırılmasının ayrı bir önemi vardır. Mevcut makinaların iyileştirilmesi ve daha verimli kullanılması ile rekabet ortamında bir adım öne çıkılacağı muhakkaktır. Bu nedenle yapılacak planlı bakım çalışmalarının uygulanması için topyekün bir kararlılık gerekmektedir. Operatörlerle beraber yürütülecek çalışmalar makinalarda O.E.E değerenini arttıracağı gibi MTTR (Arıza için harcanan süre) ve MTBF (İki arıza arasındaki süre) değerlerinide olumlu etkilyerek makinalarda istem dışı duruşları azaltacak ve üretimi arttıracaktır.

Arıza Tanımı Tanım: Ekipman tanımlanmış bir fonksiyonunu kaybeder. Üretim kaybı oluşur. Orijini: İnsanın gerekli işlemi (koruyucu-önleyici bakım) yapmamasından kaynaklanan olumsuzluklardır. Makinalar neden arıza yapar? Hareketli parçalar aşınır ve yorulur (metal yorulması) Dış etki ile zarar görünce (darbe, çarpma… vb.) Su, nem, korozif ortam, aşırı ısı/soğuk Kalitesiz elektrik enerjisi 12 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

Yanılgılar: “Küçük Duruşlar” ile arızanın karıştırılması, Planlı bakım (önleme) ile arıza çözmenin karıştırılması, Anormallik veya yetersizlik ile arızanın karıştırılması, Yanılgılar: Doğal kötüye gidiş, ekipman doğru kullanılsa bile fiziksel yıpranmaya bağlı performans kayıpları ile ilgilidir. Hızlı kötüye gidişte ise insanlar, yapılması gereken şeyleri önemsemedikleri için kötüye gidişi yapay olarak hızlandırırlar. Mesela, insanlar doğru bir şekilde yağlama yaptıklarında doğal kötüye gidiş gözlenir. Fakat yağlama yetersiz olacak şekilde ve çok uzun zaman aralıkları ile yapılırsa kötüye gidiş hızlanır. Bu da ekipmanın doğal ömrünü kısaltır. Ekipman Etkinliğinin 8 Kaybı Planlı bakım çalışmalarının başarıya ulaşabilmesi için işletmede operatörlerin yapacağı otonom bakım çalışmalarının önemi büyüktür. Sadece bakım bölümünün yapacağı çalışmalar ve makinalarda gerçekleştirilecek operasyonlar otonom bakım olmadığı sürece başarılı olmayacaktır. Bu nedenle otonom bakım kapsamında operatörlerin ve planlı bakım kapsamında bakım grubunun rolleri tam olarak belirlenmeli ve görev paylaşımı yapılmalıdır. Planlı bakım organizasyonunun oluşturulması için görev dağılımının mevcut yetenekler ile belirlenmesi şarttır.


Eski Rol Paylaşımı Bakımcıl ar

Faaliyet

Yeni Rol Paylaşımı Operatör ler

Faaliyetler

Bakımcıl ar

Operatö rler

Üretim yapmak

Ö

Üretim yapm ak

Ö

Setup ve ayar

Ö

Setup ve ayar

Ö

Temizlik

Ö

Tem izlik

Ö

Yağlama

Ö

Yağlam a

Ö

Sıkma

Ö

Sıkm a

Ö

Periyodik bakım

Ö

Periyodik bakım

Ö

Düzeltici bakım

Ö

Düzeltici bakım

Ö

Kestirimci bakım

Ö

Kestirim ci bakım

Ö

Ö

Arıza bakım

Ö

Arıza bakım

Ö

Ö

MP-Bakım Önleme

Ö

MP- Bakım önlem e

Ö

Revizyon

Ö

Revizyon

Ö

Ö

Ö

Kapatma

Çalışma Süresi

Arıza

Yükleme Süresi

Setup ve Ayarlar

İşleme Süresi

Kesici, jig vb. Başlangıç Hız

Net Yükleme Süresi

Çokote ve Boşta Bekleme

KD’li İşleme Süresi Overall Equipment = Effectiveness

Hata, Tamir

KD’li İşleme Süresi Yükleme Süresi

Planlı Bakım Sisteminin Oluşturulması

Sıfır arıza kavramı bir slogan olup makinaların arızaların en aza indirilmesi ve istem dışı duruşların azaltılması anlamına gelir.Makinalarda yapılacak çalışmalarda görev dağılımı yapıldıktan sonra verilen görevleri için otonom bakım ekibine destek verilmelidir.

Düşük maliyetle ve makinaların devamlı çalışır durumda tutularak en verimli şekilde çalıştırılması işletmede motivasyonu arttıracağı gibi Benim Makinam olgusunuda geliştirecektir

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

13


teknik technical yazı publications

1. Planlı Bakımın Vizyon, Misyon, Hedef ve Politikalarının saptanması 2. Sıfır Arıza Faaliyetleri 3. Üretim Bölümünün Desteklenmesi 4. Bakım veri toplama ve değerlendirme sisteminin kurulması 5. ZBB sisteminin kurulması yedek parça ve yağlama yönetimi 6. Kestirimci bakım sistemi (KBB) 7. Bakım Maliyetleri ve bütçe sistemi Uygulanacak bakım yöntemi parçadan parçaya göre değişir. Hangi parçada zaman bazlı bakım, hangi parçada koşul bazlı bakım uygulanacak buna ekip birlikte karar verecektir. Tüm bunların kararında bakım maliyetleri de gözönünde bulundurulmalıdır. Planlı bakım kapsamında pokoyoke ugulamaları, kaizen çalışmaları, Z.B.bakım , Koşul bazlı bakım, Önleyici bakım faaliyetleri tüm operatörlere ve bakım grubuna birlikte kurulacak ekiplerle sevdirilmeli ve uygulamalar özendirilmelidir. Unutulmamalıdırki tüm iyileştirme çalışmalarının merkezinde operatör vardır. Uygulanan T.P.M. çalışmaları ve kurulan kaizen ekipleri ile hataların tesbiti , veri toplanması, verilerin değerlendirilmesi, önceliklerin tesbiti çalışmaları operatörlerin makinaları sahiplenmesini ve O.E.E (Overall Equipment Effectiveness) değerinin artmasını sağlar.

Operatörler alacakları eğitimler ile 3 temel faaliyeti gerçekleştirmelidirler; Sıkma, yağlama, kontrol. Planlı Bakım Çalışmaları sonucu; I. Daha az makina arızası olacağından duruşlar daha iyi kontrol edilebilir ve makina kullanma süresi artar. Bunun sonucu imalat miktarı artar ve daha garantili ve iyi teslim zamanı tesbit edilebilir. II. Makinaların zamanında sıhhatli ayarlar yapılacağından daha iyi verim elde edilir. Böylece mamulün kalitesi muhafaza edilir, kusurlu mamul oranı azalır. III. Arızalardan oluşan ara onarımlar azalır ve onarım­lar arasında geçen süre uzar. Böylece bakım işgücü ve teçhizatından daha iyi istifade edilir.

14 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

IV. Onarım masrafları azalır. Ara kontrollerde yapılan işlemler ve değiştirilen parçaların maliyetleri, arızalara nazaran daha düşük olur. V. Makinaların faydalı ömrü uzar. Genel olarak daha iyi bir bakım sebebiyle makinaların yenilenmeleri için lüzumlu zaman uzar. VI. Yedek makina ve teçhizat ihtiyacı azalır ve tesisin yatırımında tasarruf sağlanır. VII. Bakım masrafları azalır. Planlı bakım, işçi ve mal­zeme masraflarında tasarruf sağlanır. VIII. Daha iyi yedek parça kontrolü yapılabilir ve stok miktarı azaltılabilir. masraflarında tasarruf sağlanır. IX. Daha uygun bir çalışma sağlanır. Bakım masraflarının aşırı olduğu bölümler dikkati çeker. Gerekli araştırmalar yapılarak lüzumsuz işler veya yanlış uygulamalar düzeltilebilir. Operatörlerin çalışma durumlarının ıslahı ile, makinaları hor kullanmala­rı sonucu arıza ihtimalleri ve aşırı yıpranmalar giderilebilir. X. Arızalar sebebiyle üretimde çalışan işçilerin prim kaybı daha az olur. XI. İşçilerin emniyeti ve tesisin korunması daha iyi temin edilebilir. Böylece tazminat ve sigorta mas­ rafları daha az olur. XII. Yukarıdaki sebeplerle üretimin birim maliyeti düşer.


The planned maintenance systems are usually comprehensive preventive maintenance programs including machinery, workshops, accommodation etc. It was created first time by Arne Christensen (ACCO company) in 1915. This type of survey arrangement can be granted to any type of ship.Presently, the survey arrangement based on planned maintenance might include machinery and automation equipment - included in the Continuous Machinery Survey scheme. All maintenance work carried out is to be documented by the planned maintenance system. A maintenance system documenting the maintenance of the category “Classification Survey” only is considered as insufficient. Why Planned Maintenance? There is only one reason to support a planned maintenance program. Planned maintenance increases profits! The primary objective for any business is to produce profits for the owner. Profit oriented goals apply to an elderly couple operating a corner grocery store, as well as to large corporations. Even maintenance consulting firms have to operate at a profit. Maintenance control in a mine, fleet or plant can increase profits in two ways: Increased production: Reduction of wasteful or unnecessary downtime increases production, thereby increasing profits. Reduced costs: Higher productivity, method improvements or material changes can reduce maintenance costs, thereby increasing profits. It is the responsibility of maintenance management to continually seek ways to increase production or reduce costs. It is usually ea-

sier to achieve higher profits by increasing production. Maintenance can help operations achieve higher production by increasing “on-line time” or “up-time”. In most cases the maintenance department, not operations, has the greatest opportunity to increase production. A machine that is not operating due to a mechanical problem is producing nothing. A piece of equipment that is up and running, even if poorly attended, is producing and adding to profit. Planned maintenance helps keep downtime at a minimum, while still maintaining the equipment in such a condition that both production and cost goals are achieved. The benefits of planned maintenance are real. Additional advantages of a planned maintenance program are listed below.

ram. - Provides a communication link between maintenance and operations. - Provides a daily plan for frontline supervisors. - Allows hourly employees to be 100% work loaded. - Helps field repairs coordinate work with shop and construction forces. - Performance reporting allows upper management to judge maintenance progress. - Reduces the time required for critical shutdowns or overhauls. - Reduces maintenance costs. - Provides a tool for operations to assign priorities. - Reduces emergency breakdowns. by John W. Rushton, Rushton International. www.rushtonintl.com

Advantages of Planned Maintenance - Releases front-line foremen from major planning duties and allows them more time to supervise their crews. - Provides procedures to plan, execute, monitor and control maintenance resources. - Reduces delays in waiting for men, material, tools after a job is in progress. - Provides for systematic collection of materials prior to planned jobs. - Provides procedures to implement and continue a PM prog-

There is only one reason to support a planned maintenance program. Planned maintenance increases profits! The primary objective for any business is to produce profits for the owner. Profit oriented goals apply to an elderly couple operating a corner grocery store, as well as to large corporations. Even maintenance consulting firms have to operate at a profit.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

15




ürün product tanıtım publicity

Poslu Askılı Kumlama Makinesi Poslu Hook Type Shot Blasting Blasting

A

skılı kumlama makineleri, kumlama makineleri içinde önemli yere sahip makinelerdir. Orta büyüklükteki parçaların kumlanmasında askılı kumlama makineleri idealdir. Askılı kumlama makinesi ile grift yapıya sahip parçalar kumlanabilir, örneğin krank milleri döküm kalıbından çıktıktan sonra askılı kumlama makinesi ile temizlenip işlenmeye hazır hale getirilebilir. Askılı kumlama makinesinde parça büyüklüklerine göre sepetler veya askılar bulunmaktadır. Kumlanacak parçanın büyüklüğü ve geometrik yapısına göre sepet veya askı sistemi kullanılabilir.

Poslu Makina 1996 yılından beri döküm makinaları sektöründe faaliyet göstermektedir. İlk heyecanlar yerini profesyonelliğe bıraktı. Değişmeyen tek şey ilk günlerdeki heyecanımız ve çalışma azmimiz. Şu anda maça mikseri, askılı kumlama makinası, kum hazırlama makinası, kum mikseri, lastikli kumlama makinası ve taşlama makinası imaları yapan profesyonel bir firma haline geldik ve biz bu bulunduğumuz noktayı yılların deneyimi ve yapılan çalışmaların bize kazandırdığı bir ödül olarak görüyoruz. Hayal edin demiyoruz çünkü biz sizin yerinize hayal ediyor ve gerçekleştiriyoruz. Her geçen gün daha kaliteli çalışmalar ve genişleyen portföyümüzle sizlere hizmet etmekten gurur duyuyoruz. Ana prensibimiz, üretimin her aşama18 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

sında kontrolü sağlamak müşterilerimizin talep ettiği makinaları hatasız, zamanında, değişen teknolojiye ve döküm sektörünün gereklerine uygun olarak imal etmektir.

Our company has been displaying activity in foundry machines sector since 1996. The first tensions were replaced by professionalism. Only unchanging thing is our first enthusiasm and working determination. Now, we became a professional company that produces core sand mixer, suspension sand blasting machine, Sand preparing machine, rubber sand blasting machine and grinding machine and we consider the point we are as a prize gained by experience of many years and works made. We don’t tell you to dream, because we are dreaming and realizing for you. We proud of serving you with our more and more quality works and expanding portfolio. Our main principle is to provide control in each stage of production and produce machines demanded by customers on time without any fault, in accordance with changing technology and requirements of foundry sector. Those we mentioned above are only a couple of our activities and works we did are the guarantee to those we will do.



fuar fair haber news

Parts2Clean ve Corosave Fuarı Parts2Clean and Corosave Doris Schulz Schulz. Presse. Text

Parts2Clean fuarı Almanya’da düzenlenen yüzey temizliği konusunda etkili bir enformasyon ve tedarik platformudur. Bu fuarda konuyla ilgili çok çeşitli ve kapsamlı çözümler sergilenmektedir. Uluslararası ürün, hizmet ve teknoloji sunucuları ve üreticileri üretim ve onarım alanındaki temizlik konusunda buluşmakta, en iyi iş fırsatlarını yakalayabilme şansına sahip olmaktadırlar.

A

lanındaki önemli bir boşluğu dolduran Parts2Clean fuarı her yıl büyüyerek sektöre bilgi paylaşımı ve diğer konularda katma değer katmaktadır. parts2clean hizmetinin kapsamı; ıslak kimyasal temizleme, püskürtmeli temizleme, daldırmalı temiz-

20 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

leme, ultrasonik temizleme, basınçlı hava sirkülasyonlu temizlik, ışın temizleme, mekanik temizleme, CO2 kar spreyli temizleme, lazer ışını ile temizleme, aşırı kritik karbon dioksit ile temizleme, plazmalı temizlik, mor ötesi ışık ile temizleme, şok dalgalı temizlik, biyo-


lojik temizlik, kuru temizleme, banyo bakımı ile ilgili tesis ve sistemler , kurutma sistem ve tesisleri, kalite güvence, test yöntemi ve analiz yöntemi ile ilgili tesis ve sistemler, pro-

Leading Trade Fair for Cleaning within the Production Process and Maintenance Inspires Participants with Quality and Quantity Neuffen – 4350 visitors gathered information on offerings from 231 exhibitors at parts2clean and COROSAVE in Stuttgart from the 20th through the 22nd of October, 2009. The leading international trade fair for cleaning within the production process and maintenance was thus able to sustain the high levels of participation achieved last year with regard to both exhibitor and visitor numbers. The events, which are promoted by fairXperts GmbH, were not only convincing where quantity is concerned, but rather with regard to quality as well: Once again, the world’s most comprehensive offerings covering the entire process sequence for parts and surface cleaning awaited visitors from 26 countries. The visitors’ outstanding technical qualifications and decision making authority provided exhibitors with top quality leads, as well as concrete RFQs. Presentations held at the parts2clean expert forum, held in German, enjoyed lively interest again this year. The first hurdle for a successful parts2clean 2009 was taken when the figures for boom year 2008 were equalled with 231 exhibitors from 14 countries. 14.3% of these exhibitors came from outside of Germany. Due to travel restrictions for trade fair visits which are still in effect at many companies, there was nevertheless a certain amount of scepti-

ses araçlarının hazırlanması için tesis ve sistemler, çapak giderme yöntemi, mıknatıs giderme yöntemi, kullanım ve otomasyon, yıkama sepetleri, iş maddesi taşıyıcıları, te-

cism with regard to the number of visitors who would attend. But here too, the leading trade fair for cleaning within the production process and maintenance scored exceptionally well thanks to its considerable market strength. 4350 visitors came to Stuttgart in order to gather information targeted exclusively at products and solutions for the quality-relevant work step of cleaning parts and surfaces. 18% of the visitors travelled to the event from outside of Germany, coming from 25 countries on five continents. In addition to visitor numbers which were nearly equal to last year’s figure (4482 in 2008), the outstanding technical competence and decision making authority of the visitors (more than 89% are involved in investment decision) assured that things went well at the trade fair for nearly all of the exhibitors. Qualified Technical Discussions, Concrete Projects and Orders “We achieved record breaking results with regard to both the quantity and the quality of our leads. One the one hand, discussions involved system concepts which need to be implemented in the short-term and, on the other hand, projects which won’t be completed until 2011 or 2012. The fact that things went so astonishingly well at the event demonstrates that parts2clean is the most important trade fair for suppliers and users of industrial cleaning technology”, sums up Karlheinz Schechinger, sales director at Dürr Ecoclean GmbH. Dr. Rolf Schreinert, product

mizlik hazneleri, temiz oda tekniği, temizleme sistemleri için sistemler ve bileşenler, fason temizleme, temizleme maddelerinin imhası konularıdır.

manager for industrial cleaning at EnviroFalk GmbH, arrives at similar conclusions: “We were able to establish very good contacts to companies in the fields of medical engineering, metalworking, optics and many other industries, and our results have been similarly positive in comparison with parts2clean 2008”. “We had the impression that the quality of this year’s visitors was even better than in recent years, because we had expert visitors only, who knew exactly what they wanted. We talked about concrete projects which are actually shaping up – some of which are just getting off the ground, and others which are already in the implementation stage despite the crisis. And this means that some companies are already working on things in order to be better prepared. For this reason, the trade fair went much better than we had expected”, explains Roland Jung, division manager for surface technology at Hermann Bantleon GmbH. This statement also reflects the results of the visitor survey, according to which 15.7% of the visitors attended the leading trade fair in order to prepare for an investment decision, and 15.5% came to place direct orders. “We’re participating at parts2clean for the seventh time, and we sent out more invitations this year than ever before. And it’s paid off – our 5 person booth team was entirely swamped on all three days of the event. We’re taking lots of concrete orders home with us, as well as top quality leads, for which reason we’ll be back again at parts2clean

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

21


fuar fair haber news

on to efficient cleaning of parts and surfaces, more and more emphasis is being placed upon the issue of retaining cleanliness during storage and transport by manufacturing and maintenance companies.

2010”, reports Professor Dr.-Ing. Lothar Schulze, managing director of SITA Messtechnik GmbH. Nor is there any question about participation at the upcoming parts2clean for Fernando Rueda, sales manager Europe at Kyzen: “Participation at the trade fair has been very successful for us. We were able to establish lots of good new contacts, and maintain existing business relations as well.” Hans-Jörg Wössner, fully authorised representative of acp – advanced clean production GmbH, was also quite enthusiastic about the way things went at this year’s parts2clean: “We had a lot of RFQs for mechanical products and assemblies for mechatronic systems, most of which involved cleaning for functional surfaces. Roughly 40% of our visitors brought sample parts to our booth. Top notch visitors make parts2clean a very important trade fair for us, and we’ll be participating again next year.” parts2clean is increasing its appeal to an ever greater extent for suppliers of downstream processes as well. “The goal of our first appearance at parts2clean was to take advantage of synergies, because companies who paint parts also come to the trade fair, and we

wanted to speak with them about possible projects. Our efforts have paid off, and we’re satisfied with the way things went at the event”, explains Werner Naujok, sales and branch manager for surface technology at Rippert Anlagentechnik GmbH & Co. KG. As was also the case in 2008, the fields of temporary corrosion protection, preservation and packaging of cleaned components was covered by the integrated COROSAVE trade fair. For roughly 20% of the visitors, these offerings were the decisive factor which prompted their journey to the Stuttgart Exhibition Centre. And this indicates that in additi-

22 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

Number One Information and Procurement Platform Users also view parts2clean as the international platform for locating efficient, environmentally sound solutions to cleaning tasks. And demand continues in this area even in economically difficult times, as was made apparent by the way things went at this year’s parts2clean. More than 80% of the visitors were satisfied to very satisfied with the event. The parts2clean expert forum, which was held in German, was also in great demand this year. 1197 visitors took advantage of the opportunity to expand their know-how in the fields of parts cleaning, process engineering, ascertainment of residual contamination, bath maintenance and corrosion protection by attending presentations offered by renowned speakers.





ürün product tanıtım publicity

Mükemmel ve Yüksek Parlaklıkta Yüzey İşlemler Excellent, high gloss surface finishes Habib Aykol Rösler TR

N

owadays, mirror finishes are a highly attractive optical feature on aluminum wheels. To achieve this desired look on all kinds of wheels, irrespective of how complex their geometrical design may be, Rösler has developed the new vibratory finishing system FBA 24 Turbo. Compared to conventional machines with dual vibratory motors the new FBA 24 Turbo increases the finishing performance by up to 120%, practically cutting processing times into half. Not only wheels but also other parts mounted under the hood or in other sections of a vehicle, either made from steel, stainless steel or aluminum, can be processed in the FBA 24 to achieve a high gloss surface finish. The new finishing systems are equipped with sophisticated controls which, for example, allow running a finishing process at night without the need for any operator presence.

High-end finishes for wheels For new wheels produced in high volumes the FBA 24 is exclusively utilized for fine grinding and high gloss polishing. The pre-grinding (“cut-down”) of the wheels -- usually taking about 30 – 50 minutes – is done in the patented Rösler plunge finishing systems. In our demonstration center in Untermerzbach we offer the possibility to run finishing trials with the FBA 24. Of course, Rösler also offers surface finishing solutions for wheels that are larger than 24 inches.

Irrespective of the surface condition of the used wheels, the process parameters for cut-down, fine grinding and high gloss polishing in the FBA 24 Turbo can be set in a manner that guarantees the desired high gloss surface finish. The robust vibratory motor with its infinitely variable rotary speed can be adjusted to any finishing task and to practically any geometrical wheel design found in the market. The Rösler all-round package When it comes to finishing of automotive wheels, Rösler offers not only equipment with the best performance but also top quality grinding & polishing media as well as compounds developed and manufactured in-house. Design criteria for these products include not only performance characteristics but also environmental considerations. For example, our com-pounds allow the recycling of the process water which is not only environmentally friendly but also saves a considerable amount of costs.

26 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

Rösler alüminyum jantlerda üstün parlaklık ve gelişmiş yüzey özellikleri için geliştirdiği FBA 24 isimli makinasını otomotiv endüstrisine sundu. In a relatively short time the FBA 24 produces a high gloss, mirror surface finish on new and used automotive wheels as well as on other parts for new or vintage cars and motor bikes


ürün product tanıtım publicty

Performansı Artıran Optimize Vibrasyon Sistemi Optimized vibratory drive concept improves performance Habib Aykol Rösler TR

When it comes to deburring, radiusing of sharp edges, general cleaning, polishing and ball burnishing, there is no technology that can perform these finishing tasks better than mass finishing. There are thousands of mass finishing systems in operation; among them several hundred inline systems R 650/ 6600 DA which are mainly used in foundries, forge operations, stamping and machine shops. By implementing further technical improvements on this machine type Rösler now offers the users significantly better grinding performance with shorter cycle times. At the center of these improvements is the optimized vibratory drive unit of the DA inline systems which are offered with usable work bowl widths of 450 up to 850 mm and usable lengths of up to 6600 mm. Direct and even transfer of the vibratory energy The main reason for the improved grinding perforance are new, multiple imbalance weights mounted in close proximity to each other below the work bowl resulting in a more even distribution of the vibratory energy and a significantly better spiral

En uygun spiral hareket sayesinde parçaların yüksek kalitede vibrasyonlu temizlenmesini garanti edebilmekteyiz. The optimum spiral movement of the parts/media mass in the work bowl guarantees a consistently high finishing quality.

movement of the media and parts in the work bowl. This produces a better grinding performance with subsequently shorter processing times and allows considerable shorter in-feed cycles – for example for delicate parts that should not touch each other during the finishing process. The enlarged vibratory separation unit can easily cope with the higher parts volume irrespective of parts shape and size.

Bu sistemde 50kg’a kadar olan büyük ve tek parçalar en iyi şekilde temizlenebilmektedir. Bulky parts as well as single components up to 50 kg can be finished in that system.

Seeing is believing! One of the first inline machines equipped with the new vibratory drive system is the general purpose unit R 650/6600 DA. This machine is available for processing trials in our test center in Untermerzbach.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

27




makale article

Borlama ve Bilyalı Dövmenin Demir Esaslı T/M Malzemelerde Aşınma ve Mikro Yapı Özelliklerine Etkisi Effect On Wear and Microstructuer Properties of Boronising and Shot Peening in Ferrous Based P/M Materials Selim Sarper YILMAZ* Bekir Sadık ÜNLÜ* Remzi VAROL** * Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu MYO Makina Bölümü, ** Süleyman Demirel Üniv. Makine Mühendisliği Bölümü

Özet:T/M yöntemiyle üretilmis demir esaslı malzemeler endüstride yaygın bir sekilde kullanılmaktadır. Bu malzemeler üretim sonunda hiçbir talaslı islem gerektirmeden son ürünün seklini alması, kendinden yaglama özelligi olması nedeniyle yatak malzemesi olarak ve ayrıca tıp vb. endüstri uygulamalarında kullanılabilmesi açısından önem teskil etmektedir. Bu çalısmada, demir esaslı FeCuGrafit kompozitinden toz metal parçalar üretilmistir. Bu parçalardan asınma ve mekanik deney numuneleri üretilip, bazılarına borlama ve borlama+bilyalı dövme islemi uygulanmıstır. Bu parçalar pim-disk asınma deney cihazında 17 N yükte, 50 d/dak da ve kuru ortamda asındırılarak asınma ve mikro yapı özellikleri incelenip birbiriyle karsılastırılmıstır. Anahtar Kelimeler: Toz metalurjisi, Borlama, Bilyalı dövme, Asınma, Mikro yapı Abstract: Ferrous based materials manufactured by P/M method are widely used in industry. These materials are very important no machining can be use for self-lubricated property as journal bearing material, in addition medical etc. applies. In this study, powder metal parts were manufactured from composites ferrous based FeCu-Graphite by P/M method particulate reinforced. Wear and mechanical test samples were manufactured and boronising and boronising+shot peening was applied to some samples. Wear and properties of these parts were investigated and compared by wearing with 17 N load and 50 rpm on pin-on-disk wear test rig at dry conditions. In addition; wear and microstructure properties of these parts were investigated and compared. Keywords: Powder metalurgy, Boronising, Shot peening, Wear, Microstructure

D

emir, bakır, demir-bakır, demir-karbon, demirbakır-karbon, pirinç, bronz, paslanmaz çelik, nikel ve alaşımları çok kullanılan bazı T/M (toz metal) malzemelerdir. Bunların dışında metal dışı malzemeler (örneğin; oksitler, karbürler v. s.) metal tozlarla birlikte kullanılabilir. T/M, parça veya yarı mamul ürünlerin üretimi için kullanılan metal işleme yöntemlerinden biridir [1]. Bazı metallerin ergime sıcaklıklarının çok yüksek olması ve bu sıcaklıklara ulaşılamaması bazı özelliklerin ancak T/M ile sağlanabilmesi (kendi kendine yağlanan yataklar gibi), süper alaşım ve sert metaller gibi önemli malzemelerin bu yöntem ile üretilmesi T/M yöntemini zorunlu kılan başlıca nedenlerdir [2, 3]. T/M parçaların mekanik özellikleri büyük ölçüde kalıcı gözenek miktarına, dağılımına, gözenek tipine, bü30 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

yüklüğüne ve şekline bağlıdır. T/M parçalarda gözenek miktarı düştükçe yorulma dayanımının yanı sıra diğer bütün mekanik özellikler de iyileşmektedir. Bu genelleme kabaca kabul görürken iyileşme oranının hangi parça yoğunluğu değerleri üzerinde önem kazandığı tam açık değildir. Ancak düşük parça yoğunluklarında toplam gözeneklilik miktarı ana faktör olarak gözlenirken, yüksek yoğunluklarda gözenek boyutu, şekli ve dağılımı ile birlikte matris malzeme mikro yapısı daha önemli faktörler olarak önem kazanmaktadır [4]. Toz metalürjisi yöntemleri ile üretilen kalıcı gözenekli sıradan makine parçalarının toklukları yeterli seviyede olmadıkları gibi mukavemetleri de ancak döküm malzemelerin mukavemet değerleri mertebesinde olabilmektedir. Bundan dolayı makine parçası olarak kullanıldıklarında çelikler kadar dayanıma sahip olmamaktadırlar [5].


T/M ürünlerinin özellikleri toz tanelerinin şekli, boyutu, bileşimi, yağlayıcı tipi, presleme basıncı, sinterleme sıcaklığı ve süresi gibi çok sayıda değişkene bağlı olduğundan özellikler hakkında genel bilgi vermek zordur. Ürünlerin yoğunlukları geniş bir aralıkta değişirken, çekme mukavemetleri 70 MPa ila 1250 MPa arasındadır. Genellikle mekanik özelliklerin çoğu yoğunluğa büyük bir bağımlılık göstermektedir. Düşük mukavemetli metallerden üretilen T/M ürünlerinin mekanik özellikleri dövme ürünlerinkine eşdeğerdir. Daha yüksek yoğunluklu parçaların üretimi için yüksek kapasiteli presler veya sıcak izostatik presleme yöntemi kullanılır. Böylece elde edilen toz ürünlerin özellikleri dövme ürünlerinin özelliklerine yaklaşır. % 100 yoğunluğa ulaşılması ve çok ince tane boyutunun sağlanması halinde ise toz parçaların özellikleri dövme ürünlerine yakın olarak elde edilir. T/M parçalarda gözenek miktarı azaldıkça tüm mekanik özelliklerde iyileşme gözlenmektedir [1, 6]. Mekanik özelliklerinin yanı sıra fiziksel özelliklerde, T/M parçalar gözenek oranından etkilenir. Korozyon direnci artan gözenek oranı ile birlikte azalır. Elektrik, ısıl ve manyetik özelliklerde izafi yoğunlukla birlikte değişir. Öte yandan gözenek ses ve titreşim söndürme özelliğini arttırmaktadır. Bu nedenle toz metalurjisi ürünlerinin önemli bir kısmı gözenekliliğin sağladığı avantajları kullanmak üzere tasarlanmıştır [7]. Ayrıca; kendinden yağlamalı sinter malzemeler farklı sinterleme sıcaklık ve şartlarda farklı içyapılar ve farklı yoğunluklara sahip olmaktadır [8]. Uygulamalarda sık kullanılan kendi kendini yağlayan toz metal yataklar demir ve bakır esaslı yataklardır. Daha yüksek mekanik özellikler elde etmek için T/M yataklar alaşımlandırılarak üretilmektedir. Alaşımlandırma tekniği, toz karakteristikleri ve presleme şekilleri ya-

tak malzemesinin yağlama, aşınma ve mikro yapı özelliklerini önemli ölçüde etkilemektedir [9, 10]. Üretilen T/M parçaların mekanik özellikleri kimyasal bileşimine bağlıdır [11, 12]. Gözenek tipi, miktarı dağılımı ve toz şekli yatakların kendi kendini yağlama şartlarını iyileştirmek ve emdirilen yağ miktarını düzenlemek üzere kontrol edilmektedir [13, 14]. Borlama, termokimyasal bir yüzey işlemi olup, esas olarak borun yüksek sıcaklıkta çelik yüzeyine difüzyonudur. Bor verici olarak herhangi bir bor bileşiği kullanılabilir. Borlama ortamı diğer ilavelerle birlikte katı, sıvı veya gaz halinde olabilir. Son zamanlarda plazma borlama ve iyon implantasyon borlama yöntemiyle borlama yapılmaktadır. Bu ortamlarla çelik yüzeyinde tek fazlı Fe2B (demir di borür) tabakası elde edilmesi amaçlanır. Borlanmış yüzeyler sürtünme katsayısı düşük, aşınma direnci yüksek hale gelir. Malzeme yüksek sıcaklıklarda sertlik ve tribolojik özelliklerini korur. Borlama işlemi ve elde edilen tabaka kalınlığı, işlem sıcaklığı ve süreyle de ilgilidir. Borlama işlemi, 800 C-1050 C sıcaklıklarda ve 10 saate kadar yapılabilmektedir [1517]. Çelikler için en uygun ve yeterli borlama şartları; katı borlama yöntemiyle 950 C’de, 4 saatte yapılan borlamadır [18]. Borlama ile malzeme yüzeyinde sert bir seramik tabakası oluşur. Örneğin Fe yüzeyine uygulanırsa oluşan bu tabaka FeB tabakasıdır. Bor difüze edilmiş yüzeylerin aşınma direnci normal yüzeylere göre yaklaşık 100 kat fazladır. Ancak ağır yükler altında oluşan yüzey gerilmeleri ile pullanma ve çatlamalar olabilir. Ayrıca borlanmış tabakalar su ve atmosfer şartlarında kötü korozyon direncine sahiptir. Ancak oksitlenmeyen asitlere karşı iyi korozyon direnci gösterirler [19]. Bor tabakasına C elementinin de etkisi vardır. Az karbonlu çeliklerde daha kalın bor tabakası elde edilmektedir [20].

Borlama ile yüzey sertleştirme işlemlerine göre çok sert, iyi sürtünme ve aşınma davranışı elde edilebilmesinin yanında alaşımsız çeliklere de uygulanabilmesi, bu işlemin önemini ortaya çıkarmaktadır. Borlanmış tabakanın özelliklerine ait çalışmalar daha çok sertlik, aşınma ve korozyon özellikleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Borlamanın en büyük etkisi sertlik üzerine olup, ana malzeme cinsine ve yüzeyde oluşacak FeB ve Fe2B fazlarına bağlıdır. FeB fazı, Fe2B fazından daha sert ve gevrektir. Borlama ile elde edilen sertlik çeliklerde 1800-2100 HV, titanyumda ise yaklaşık 3000 HV’ dir. Ayrıca, çelik esaslı malzemeler için 20-200 µm’ lik bir tabaka kalınlığı elde edilmektedir [21, 22]. Borlama ile demir esaslı malzemelerin aşınma direnci, mekanik özellikleri ve yorulma dayanımı artar. Bu nedenlerden dolayı borlama işlemi demir esaslı T/M ve döküm malzemelerden üretilen parçalarda ve kaymalı yataklarda uygulanabilir [1, 23]. Bilyalı dövme işlemi ise; çok sayıda bilyadan meydana gelen bir bilya jetinin işlem görecek makine parçası veya elemanının yüzeyine, kontrollü şartlar altında, uygulanması işlemidir. Bilya jetine maruz bırakılan metal malzeme yüzeyinde homojen olmayan plastik deformasyon sonucu, bası gerilmeli bir tabaka meydana gelir. Yöntem olarak benzemekle birlikte, işlemin esas gayesi açısından kum püskürtülerek yüzey temizleme işleminden tamamen farklıdır. Bilyalı dövme işleminin gayesi metal malzemeden yapılmış parçaların yorulma, korozyonlu yorulma ve gerilmeli korozyon gibi hasar türüne karşı direnci arttırmaktır. Bununla birlikte dövme işlemleri sonucu dövülmüş parçaların yüzeyleri de temizlenmiş olmaktadır [24, 25]. Bilyalı dövme işleminde, dövülmesi istenen malzemeye göre daha sert, genellikle küre şekilli dökme demir, çelik,

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

31


makale article

cam, seramik gibi malzemelerden yapılmış bilyaları dövülecek malzeme üzerine batmasını sağlayacak büyüklükte bir hız verilerek fırlatılması esastır. Çok fazla sayıdaki bilyaların akışı bir su jetine benzetilebilir [26, 27]. Makine elemanları genellikle yönü ve şiddeti zamanla değişen gerilme ve kuvvetlere maruz oldukları için bu tür makine parçalarının tasarımında yorulma özellikleri ön planda tutulmak zorundadır. Yorulma özellikleri ön plana çıkan parçalarda, yorulma dayanımı değerlerini arttırarak güvenirliliği etkilemeksizin, mukavemet / ağırlık oranını arttırmak için gerekli çalışmalara ağırlık verilmektedir. Yorulma hasarlarını önlemek veya yorulma ömrünü arttırmak için uygulanmakta olan kalıcı gerilme oluşturma yöntemlerinden biriside bilyalı dövmedir. Bilyalı dövmenin bir avantajı da parçanın üretim yöntemine ve metalin cinsine bakılmadan her türlü makine parçasına uygulanabilir olmasıdır. Yine bilyalı dövme ince metal plakaların istenilen formlarda şekillendirilmesi, yüzey sertleştirme, yüzey kalitesinin arttırılması için yüzeydeki gözeneklerin giderilmesi gibi çeşitli amaçlar için kullanılan ucuz ve etkili bir yüzey işlemi olarak bugün yerini almıştır [28]. Bu çalışmada, borlanmamış, borlanmış ve borlandıktan sonra bilyalı dövme işlemi uygulanmış demir esaslı FeCu-Grafit T/M kompoziti pim-disk aşınma test cihazında aşındırılarak aşınma ve mikro yapı özellikleri belirlenmiştir. Sonuçlar ve Tartışma Aşınma Özellikleri Aşınma numunesi test cihazına bağlanarak toplam 4800 m olmak üzere her 400 m de bir oluşan ağırlık kayıpları, 12 kez hassas terazide ölçülerek belirlenmiştir. Aşınma deneyleri, 17 N yükte, 50 d/dak da ve kuru ortamda yapılmıştır. T/M yöntemiyle üretilmiş borlanmamış FeCu¬grafit kompozitinin

aşınması incelendiğinde, 4800 m lik bir aşınma mesafesinin sonunda 236 mg lık bir ağırlık kaybı ve borlanmış FeCu-grafit kompozitinde ise yaklaşık 10 mg olmuştur. Borlanmış+bilyalı dövülmüş FeCu¬grafit kompozitinde ise yüzeyler biraz bozulduğu için yaklaşık 36 mg olmuştur. Yani borlanmış numunede aşınma dayanımında yaklaşık 24 kat bir artış, borlanmış+bilyalı dövülmüş numunede ise yaklaşık 7 kat bir artış olmuştur. 3. grup numunenin ağırlık kaybı-yol grafiğine bakıldığında, 3400 m aşınmadan sonra eğimin artması borür tabakasının azalmasından kaynaklanmaktadır. Buradaki demir esaslı bu kompozitin fazla aşınma nedeni de aşınma ortamının kuru ortam olmasından kaynaklanmaktadır. Halbuki bu malzemeler yağlı ortamda aşındırıldığında aşınma da o denli az olmaktadır. Bu nedenle bronz ve demir T/M malzemeler yağlandığında gözenekleri yağ ile dolduğundan kendinden yağlamalı yatak olarak kullanılmaktadır [23]. T/M yöntemiyle üretilmiş bu kompozitlerin ağırlık kaybı-yol değişimi Şekil 1’ de verilmiştir Mikroyapı Özellikleri T/M yöntemiyle üretilen parçaların mikro yapıları incelendiğinde; T/M kompozitinin aşınma izlerinin karakteristik yapıları görülmektedir. Bu T/M malzemelerde borlanmamış yüzeylerde aşınma sırasında oluşan bölgesel çizikler belirgin bir şekilde görülmektedir. Aşınma izleri büyük çizikler halinde ve belirgin bir şekilde oluşmuştur. Borlanmış ve borlanmış+bilyalı dövülmüş yüzeylerde ise aşınma izleri çok daha az olarak elde edilmiştir. Borlanmış+bilyalı dövülmüş yüzeylerde bilyalı dövmenin etkisiyle yüzeyde bozulmalar oluşmuştur (Şekil 7). Aşınma izlerindeki ve içyapıdaki koyu siyah bölgeler grafit, renkli bölgeler bakır ve açık bölgeler de demir tanelerini göstermektedir. İçyapıdaki çukur siyah bölgeler ise gözeneklerdir. Homojen ve çok az aşınmış yüzeyler mevcuttur. Bu da

32 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

bor tabakasının hala yüzeyden ayrılmamış olmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca, bor tabakası (dişli bölgeler) bu kuru ortam aşınmasında bile katı yağlayıcılık görevini yerine getirmektedir. Bu mikro yapı görüntüleri Şekil 2-7 arasında verilmiştir. Mikro yapılar, Hund Wetzlar CCD-290 ışık mikroskobunda çekilmiştir.

Şekil 1. Numunelerin ağırlık kaybıyol değişimi

Şekil 2. FeCu-grafit kompozitinin yüzeyinde oluşan aşınma izleri (x 200).

Şekil 3. FeCu-grafit kompozitinin iç yapı görüntüsü (x 200).


Sonuçlar 1. 4800 m lik bir aşınma mesafesinin sonunda borlanmamış FeCu-grafit kompozitinin aşınmasında, 236 mg lık bir ağırlık kaybı elde edilmiştir.

Şekil 4. B-FeCu-grafit kompozitinin yüzeyinde oluşan aşınma izleri (x 200).

Şekil 5. B-FeCu-grafit kompozitinin bor tabakası ve içyapısı (x 200).

2. Borlanmış FeCu-grafit kompozitinde yaklaşık 10 mg elde edilmiştir. Aşınma dayanımı yaklaşık 24 kat artmıştır. 3. Borlanmış + bilyalı dövülmüş FeCu-grafit kompozitinde ise yüzeyler biraz bozulduğu için yaklaşık 36 mg elde edilmiştir. Bu numunede ise aşınma dayanımı yaklaşık 7 kat artmıştır. 4. Borlanmamış yüzeylerde aşınma sırasında bölgesel çizikler belirgin bir şekilde görülmektedir. Aşınma izleri büyük çizikler halinde ve belirgin bir şekilde oluşmuştur. Borlanmış ve borlanmış+bilyalı dövülmüş yüzeylerde ise aşınma izleri çok daha az elde edilmiştir. Kaynaklar

Şekil 6. BB-FeCu-grafit kompozitinin yüzeyinde oluşan aşınma izleri (x 200).

Şekil 7. BB-FeCu-grafit kompozitinin bor tabakası ve içyapısı (x 200).

[1] Yılmaz, S. S. “ Demir Esaslı T/M Parçaların Yüzey Sertleştirme İşlemlerinin Fiziksel ve Mekanik Özelliklerine Etkisi”, Doktora Tezi, C. B. Ü. Fen Bil. Enst., 2004. [2] Lawley, A., “Atomization, The Production of Metal Powders”, MPIF, Princeton, 1992. [3] Turan, H., Sarıtaş, S., “Gaz Atomizasyonu ile Metal Tozu Üretimi”, 6.Uluslararası Makine Tasarım ve İmalat Kongresi, 21-23 Eylül 1994, ODTÜ, Ankara. [4] Douib, N., “Fatique of Inhomogeneoues Low Alloy P/M Steels” P/M, Vol. 32, No:3, 209¬214 pp., 1989. [5] Sarıtaş, S., “Fatique of Surface Treated Powder Forged Steels”, Heat Treatment 81, The Metal Society , s.147-157, Birmingham, 1981. [6] Tunay, R., F., Varol, R., Yılmaz, S., S., “Borlamanın T/M Çelik Parçaların Mekanik Özelliklere Etkisi” Gazi Üniversitesi 3.Uluslararası Toz Sempozyumu, s. 1221¬1228, 2002. [7] Çalışkan, C. “Toz Metalurjisi” , İstanbul Teknik Üniversitesi, Bitirme Projesi, 2000 [8] Justino, J. G., Bernardini, P. A. N., “SelfLubricating Bearings: Microstructural and Dimensional Evolution Under Industrial Processing Conditions”, Materials Science Forum, 299-300, pp. 356-363, 1999. [9] Ekşi, A., Kurt A., “Metal ve Seramik Tozların Bilgisayar Kontrollü Tek Eksenli Kalıpta Preslenmesi”, Ankara ODTÜ, II. Ulusal Toz Metalurjisi Konferansı, s. 557¬565, 1999. [10] Kurt, A., “Toz Metal Bronz Yatak Malzemelerinin Özellikleri”, Yüksek Lisans Tezi, G. Ü., Fen Bil. Enst., Ankara, 1992. [11] Demir A., Sarıtaş S., “Toz Metal Çeliklerin Mekanik Özellikleri”, Isparta A.Ü. Müh. Fak. Mak. Müh. Dergisi, Sayı.7, s. 1-13, 1993. [12] 12. Varol, R., Sarıtaş, S., “ Bilyalı Dövme İşleminin Demir Esaslı T/M Parçaların Yorulma

Özellikleri Üzerine Etkisinin Araştırılması”, Ankara Gazi Üniversitesi, I.Ulusal Toz Metallurjisi Konf., s. 407-418, 1996. [13] Bradury, S., “Powder Metallurgy Equipment Manual-3”, N. Jersey, Powder Metallurgy Assoc., pp.191, 1996. [14] Sarıtaş, S., “ Toz Metallurjisi”, Ankara Makine Mühendisleri Odası, Makine Müh. El Kitabı, s. 64-82, 1992. [15] Matuschka, A. G., “Boronizing”, Carl Hanser Verlag, München Wien, 1980 [16] Bayça, S. U., Şahin, S., “Borlama”, Mühendis ve Makina, Sayı 532, s. 51-59, Mayıs 2004. [17] Pengxun, Y., “Gaseous boronizing with solid boron-yielding agents” Thin Solid Films., V¬214, N-1 Jun 30, P:44-47, 1992. [18] Yılmaz, S. S., “Çeliklerde Bor İle Yüzey Sertleştirme”, Yüksek Lisans Tezi, C. B. Ü. Fen Bil. Enst., 1997. [19] Karamış, M. B., Nair, F., Selçuk, B., “Borlanmış Malzemelerin Tribolojik Özellikleri”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 6. Denizli Malzeme Sempozyumu, Sayfa: 446-454, 12-13-14 Nisan, Denizli 1995. [20] Göy, Z., “Borlama”, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bil. Enst., İstanbul, 1984. [21] Atik, E., “Çeliklerin Borlanarak Aşınma Dayanımlarının Arttırılması” Mühendis ve Makine, Cilt: 38, Sayı: 445, Sayfa: 17-20, 1997. [22] Demirci, A. H., “Fe-Esaslı Malzemelerin Borlanması İle Kavitasyon Dayanımının Değişimi”, 7.Uluslar arası Makine Tasarım ve İmalat Kongresi, 11-13 Eylül ODTÜ, Ankara, 1996. [23] Ünlü, B. S., “Kaymalı Yataklarda Tribolojik Özelliklerin ve Borlanmış Demir Esaslı Malzemelerin Yatak Olarak Kullanılabilirliğinin Belirlenmesi”, Doktora Tezi, C. B. Ü. Fen Bil. Enst., Manisa 2004. [24] Varol, R. “2024 Alüminyum Alaşımının Yorulma Ömrü Üzerine Farklı Bilyalı Dövme Parametrelerinin Etkisi” Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Konya 1990. [25] Sarıtaş, S., Varol, R., Doğan, C., “The Effect of Shot Peening on the Fatigue Properties of Steels” Euro PM 97, Proce.of Advance Structural PM Compenent Production, Munih, Germany, October 15 – 17, 1995. [26] Varol, R.,Meriç, C., “Bilyalı Dövme: Teori ve Uygulamaları” Mühendis ve Makine 34(405), s. 15-22, 1992. [27] Selver, R., Boylu, K. S., Varol, R. “Bilyalı Dövme ve Borlama İşlemlerinin T/M Çelik Geliş Tarihi: 14/02/2007 Malzemelerin Bazı Özelliklerine Etkisi” Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8-1(2004) 141-144. [28] Orman, Ş., “Bilyalı Dövme Parametrelerinin 1020 Çeliğinin Yorulma Davranışına Etkilerinin İncelenmesi” Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1999.

Selim Sarper YILMAZ*, Bekir Sadık ÜNLÜ*, Remzi VAROL** * Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu MYO Makina Bölümü, Turgutlu-MANİSA ** Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisligi Bölümü, ISPARTA

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

33




makale article

Nitrürleme ve Nitrokarbürleme Nitriding and Nitrocarburation Doç. Dr. Özkan Sarıkaya Sakarya Üniv.

N

itrürleme işlemi, 490-510°C sıcaklık aralığında azotun ferrit fazındaki demir içine difüzyonu ile mikroyapı içinde metal-nitrür bileşiklerinin bulunduğu sert bir yüzey tabakası elde etme yöntemidir. Nitrokarbürleme işlemi ise biraz daha yüksek bir sıcaklıkta (565-585°C) yapılır. Bu yöntemde, azotun yanında biraz da karbonun difüzyonu gerçekleşir. İşlem sonunda parça fırın dışında havada soğumaya bırakılır. a-Fe’nin %0.1’lik çözünürlük sınırı aşıldığında azot metal-nitrür bileşikleri oluşturarak yapı içinde çökelir. Şekil 2.90’daki Fe-N çizelgesinde de görüldüğü gibi, ötektoid noktası 590°C olup Fe-C çizelgesine göre çok daha düşüktür.

tabakanın dökülmesini önlenmiş olur. Nitrürleme yöntemleri Nitrürleme işlemini; gaz ortamda nitrürleme, tuz banyosunda nitrürleme, akışkan yatakta nitrürleme ve plazma (iyon) nitrürleme gibi çok değişik yöntemler kullanarak gerçekleştirmek mümkündür. Gaz ortamda nitrürleme Gaz ortamda nitrürleme, 490-510°C sıcaklığında ve belirli bir basınçta içinden amonyak gazı (NH3) geçirilen bir fırın ortamında gerçekleştirilir. Şekil 2.91’de, gaz nitrürleme için kullanılan bir fırın şematik olarak gösterilmektedir. Gaz ortamda nitrürleme işlemi aşağıdaki aşamalarla gerçekleşir: 1- Azot verici ortam olarak kullanılan amonyak gazı sıvı amonyaktan elde edilir. Amonyak, -45°C sıcaklığında sıvı halde çelik tüpler içinde depolanır. Tüpün içindeki sıvı amonyak içinden sıcak bir akışkanın (genellikle su) geçtiği ortamda tutulduğunda belli bir basınçla buharlaşmaya başlar ve gaz amonyak olarak ayrı bir tankta toplanır. Tablo 2.21’de değişik sıcaklıklarda amonyak gazının buhar basınçları verilmiştir. Bu tablodan hareketle sıvı amonyak 51°C’de tutulduğunda 21 bar’lık buhar basıncına sahip olacaktır. Sıcaklık arttıkça ısıl genleşmesi artan gazın basıncı da artacaktır.

Şekil 2.90. Demir-azot denge çizelgesi

Nitrürleme yapılacak çeliklerde yüksek yüzey sertlik değerlerine ulaşabilmek ve işlem sonrası minimum çarpılma ile mükemmel bir boyutsal kararlılık temin edebilmek için çeliğin; krom, molibden, alüminyum ve vanadyum gibi kuvvetli nitrür yapıcı alaşım elementlerinden birini veya birkaçını içermesi gerekmektedir. Nitrürlenecek çeliklerin karbon içeriğinin karbürleme ve karbonitrürleme için seçilenlerden biraz daha yüksek olması istenir. Böylece, darbeli çalışma ortamlarında daha yüksek çekirdek dayanımı sağlanarak nitrür 36 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

Tablo 2.21. NH3 gazının değişik sıcaklıklarda ölçülen buhar basınçları

2- Önceden ısıtılmış fırın içerisine gönderilen amonyak (NH3) gazı, iş parçasına ve onu çevreleyen paslanmaz çelikten imal edilen malzemeye çarparak gaz-metal


şekilde tespit edilir: 1- Atık gaz, şekil 2.91 ‘de görüldüğü gibi pipetin içine sokulur. 2- Pipetin içine akıtılan su ile gaz karışımının içindeki amonyak suda çözünür. 3- Su, gaz karışımındaki NH3’ün işgal ettiği hacim kadar yükselir. 4- Azot ve hidrojen gazları suda çözünmediği için üstte kalır. 5- Pipetin üzerinde suyun yükseldiği yerde okunan değer NH3’ün ayrışma değeridir. 6- Artan işlem sıcaklığı ile beraber NH3’ün ayrışma hızı yükselir ve pipette okunan değer düşer.

Şekil 2.91. Bir gaz nitrürleme fırını ve ayrıştırma pipetinin çalışma prensibi

etkileşimi sonucu katalitik olarak ayrışır. 3- Ayrışma esnada azot ve hidrojen atomları açığa çıkar. Azot atomlarının bir kısmı çeliğe nüfuz ederken geri kalanı moleküler azota (N2) dönüşür. Hidrojen atomları da birleşerek moleküler hidrojene (H2) dönüşürler. Hidrojen gazı çelik içine nüfuz etmez. Sadece azotun nitrürleme potansiyelini azaltıcı gaz (seyreltici gaz) olarak sistemde görev yapar. Atomik azotun ömrünün kısa olmasından dolayı, çelik yüzeyine azot difüz-

yonunun devamını sağlamak için sisteme sürekli taze amonyak sevk edilir. Oluşan reaksiyonlar şöyledir.

4- Atık gazlar; NH3, N2 ve H2 gazlarından oluşan bir karışımdır. Tablo 22’de amonyağın değişik yüzdelerde ayrışması sonucu ortaya çıkan atık gazın hacimsel değerleri verilmiştir. Amonyağın ayrışması yavaş bir süreç olduğundan, her durumda %20 ’den daha az amonyak ayrışmadan kalabilir. Çıkış gazının kimyasal bileşimi düzenli bir şekilde ayrıştırma pipetleri Tablo 2.22. Nitrürleme işleminde amonyak gazının (NH3) yardımıyla şu ayrışması sonucu ortaya çıkan atık gazların miktarları

Sıvı ortamda (Erimiş tuz banyosunda) nitrürleme Sıvı ortamda nitrürleme yönteminde kullanılan tuz banyosu ortamı; sodyum siyanür (NaCN), pek az potasyum siyanür (KCN), potasyum klorür (KCI) ve bazı karbonatlardan (K2CO3 veya Na2CO3) oluşur. Sıvı nitrürleme işleminde kullanılan dışarıdan ısıtmalı tip bir fırın şekil 2.92’de görülmektedir. İşlem; 565-585°C sıcaklık aralığında siyanatın (NaCNO) katalitik olarak parçalanmasıyla oluşan azotun yüzeyden içeriye yayınması sonucu gerçekleşmektedir. Öncelikle parçaların işlem görmeyecek yüzeyleri bakır kaplama banyolarında kapatılır ve dışarıdaki bir ortamda parça 300-400°C sıcaklığa kadar ön ısıtma işlemine tabi tutulduktan sonra nitrürleme banyosuna sevk edilirler. İşlem süresi, parçalar nitrürleme sıcaklığına ulaştıktan sonra yaklaşık 1-3 saat kadar sürmektedir. Nitrür tabakasının kalınlığı 20-100 mikron kadardır. Erimiş tuz banyosunda nitrürlemede azotun yanında karbonun da difüzyonu olacağından e-nitrürü yanında E-karbonitrürleri de oluşur. Oluşan nitrür tabakasının sertliği ve aşınma dayanımı çok yüksektir. Sığ derinlikli tabakadan dolayı yüksek yüzey basınçlarının olmadığı özellikle yüksek aşınma dayanımının istendiği yerlerde tercih edilmesi gereken bir yöntemdir. Atomik azotun kaynağı olan

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

37


makale article

Her iki reaksiyonda da oluşan

NaCNO’nin katalitik olarak parçalanmasıyla azotun ve karbonun difüzyonu aşağıdaki reaksiyonla gerçekleşir.

Şekil 2.92. Sıvı tuz banyosunda nitrürleme için dışarıdan ısıtmalı fırın tipi

NaCNO’nun oluşumu; Tenifer ve Sülfonitrasyon yöntemleriyle gerçekleşir. Tenifer yönteminde, banyo içine yağsız ve kuru hava verilerek siyanürle havanın oksijenin reaksiyonu sonucu banyoda yeterli miktarda siyanat teşekkül ettirilir. Sülfonitrasyon’da ise, Na2SO3 bile-

şiği ile reaksiyona giren siyanür ile banyo içinde siyanat ve kükürt bileşikleri oluşur. Böylece, karbonun yanında kükürtde yüzeyden içeriye difüze olur. Nitrür tabakasında oluşan kükürtlü bileşikler, tabakanın sürtünmeye karşı olan direncini daha da artırırlar.

38 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

Nitrürleme ve Nitrokarbürizasyon adlı teknik makale ‘Aşınmaya Karşı Yüzey Mühendisliği Yöntemleri’ adlı kitaptan alınmıştır. Doç. Dr. Özkan Sarıkaya Sakarya Üniversitesi sarikaya@sakarya.edu.tr



ürün product tanıtımı publicity

Kumlama Tekniğinde Enerji - Efisiyensi Energy Eficiency in Shot Blasting M.Bahattin Şenkök SüYüTek

Üretilen parça yüzeylerinin; görünüş estetiği ve çevre etkilerine( korozyon) karşı dayanıklılığının sağlanması için parça, yapı grubu, konstrüksiyon ve/veya tüm ürünün komple asilleştirilmesi mutlaka gerekmektedir. Yüzey-İşlem-Merkezleri ve bunlara ait ana donanımlar [Yüzey-Hazırlama sistemleri (Yıkama, Yıkama-Yağalma, gerekirse ilaveten Fosfatlama…) Kumlama-Makineleri, Kumlama-Sistemleri, Boyahane ve donanımı, Kurutma ve Kürleme sistemleri vs.] üretim prosesinin son aşamasını oluşturan tesislerdir. Bu tesislerde gerçekleştirilen işlemler, emek ve İşletme masraflarnın yoğunluğu bakımından üretim tekniğinin dar boğazlarından birini oluşturur. Dolayısıyla güncel küresel rekabet ortamında üretim tekniklerinde Enerji-Tasarrufu en ön planda yer almaktadır.

E

nerji-Efisiyens kelimesi; istenen yarar, verim derecesinin, ulaşılabilecek en düşük Enerji miktarı ile sağlanabilmesini tanımlar. EkonomiklikPrensibine göre başarılı sonuç, enerji tüketen noktalara engel olunması ve/veya bunların kısıtlanmasıyla mümkündür.

Kumlama-Makineleri, adeta enerji yutan canavarlardır. Bu yüzden, kumlama işlemindeki enerji sarfı mercek altına alınmalıdır. AGTOS(D), müşterinin istemine, gereksinimine en uygun, özel Türbinli-Kumlama-Makinelerini planlayan, tasarımlayan, proje kapsamında üreten ve sunan tanınmış, branşının yıldızı (Top Class) bir şirkettir. TürbinliKumlama-Makineleri için, özellikle elektrik enerjisi tasarrufuna yönelik, Enerji-Efisiyens konusunda çok olumlu sonuçlar veren bir dizi tedbirler ve çözüm önerilerini standart olarak sunmaktadır. Buna ilaveten elbette, müşterinin özel istemlerine yönelik şekilde sunulmaktadır. Bu tedbirlerin büyük bir kısmı modern konstrüktif çözümlerdir. Bir kısmı ise, özel tahrik sistemlerini kapsamaktadır. Konstrüktif olarak, tüm elektrik motorlarının, en ince ayrıntısına kadar doğru tanımlanması, seçilmesi ve konuşlandırılması önceliklidir. Bu bağlamda tabi ki gerekli reserveler de gözardı edilemez. Böylelikle makineler, tam yük ve hatta fazla yük durumunda bile, gerekli performası en mükemmel şekilde sunabilecektir.

AGTOS-Yüksek-Performans-Türbini: Özel sert Mangan çeliğinden, çok sağlam gövde. En modern konstrüksiyon şekli, montaj süresinde olağanüstü zaman tasarrufu sağlamaktadır.

40 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

AGTOS makinelerine özgü, enerji tasarrufu sağlayan bir başka tedbir paketini ise, kullanılan özel AGTOS – Midye-Valfleridir.. Bu komponentler, otomatik veya yarı otomatik tahrikli, özel bir ayar mekanizmasına sahiptirler. Böylelikle, türbinlere gönderilen aşındırıcının debisinin otomatik olarak ayarlanması sağlanır.


Gerekli performansı sağlamak için, ne kadar az aşındırıcı gönderilirse, türbin Elektrik-motorlarınca da o kadar az enerji sarf edilecektir. Yani bu düzenekler, türbinlere sadece gerektiği kadar aşındırıcının gönderilmesini sağlarken, gereğinden fazla, lüzumsuz aşındırıcı gönderimine engel olurlar. İlaveten aşındırıcıdan da tasarruf edilmesini sağlamış olurlar. Çünkü devri daimdeki (sirkulasyondaki) aşındırıcıların miktarı tam kontrollü olduğu için, bu yolla daha fazla aşındırıcıların da doğal olarak aşınarak, kırılarak, tahribatı da minimize edilmiş olur. Yan efekt ise: doğal olarak kendisi de aşınmaya maruz kalan

caktır. Bir başka örnekle: bir topçu birliği, ancak doğru kalibredeki merminin, gerektiği debi ve lojistikle sunulmasıyla, yeterli serilikte

AGTOS-Yüksek-Performans-Türbinin Savurma-Sistemi: Patentli bu sistemde, daha az parça sayısı ve en basit montaj şekliyle, İşletme-Masrafları oldukça azaltılabilmektedir.

makinenin, yedek parça gerektiren, aşınma parçalarındaki aşınma miktarı da azalmış, yedek parça gereksinimi, zaman içerisinde geriye atılmış, yani parça ömrü de uzatılmış olur. Aynı bir insan vücudunda olduğu gibi; “İYİ” kavramına uygun bir makineyi bu değerde yapan olgu; bu sistemlerin iyi, sıhhatli, sağlam ve birbirleriyle tam uyumlu olmaları ve eş uyumlu (senkronize) olarak çalışabilmeleridir. Örneğin: yeterince debide, iyi temizlenmiş bir aşındırıcı besleme ve dozajlama sistemine sahip olmayan bir makineye takılacak en ileri, yüksek debili türbin sistemi bile, amaçlanan, istenen performansı yeterince sunamaya-

atış kaabiliyetine sahip olabilecek, istenen, beklenen performansı ser-

gileyebilecektir. Her türlü Türbinli-Kumlama makinelerinin, ana komponentini, yani kalbini “TÜRBİN” oluşturur. Bu konuda piyasadaki çeşitlilik sınırsızdır, envai çeşit seçim olanağı sunulmaktadır. Ancak, bu çeşitlilik, aynı zamanda ve benzer oranda kalite farkında da gözlenmektedir. Farklılıklar en başta Konstrüksiyonda görülmektedir. Yani türbinlerin yapı tarzları büyük farklılıklar göstermektedir. Aynı şekilde teknik özellikler ve aşınma parçalarının malzemeleri de farklılık göstermektedir. AGTOS-Yüksek-PerformansTürbinleri, solid yani çok sağlam agregatlardır. İç yapılarında, rakiplerinden daha az aşınma parçaları içerirler, daha fazla aşındırıcı debisi sağlarlar, yani daha fazla ve güçlü aşındırıcı savururlar. Diğer türbinlerle karşılaştırıldığında; durma süreleri, yani arıza, yedek parça değişimi v.b.g. nedenlerle gerekli devre dışı süreleri çok daha kısadır. Özel AGTOS savurma sistemleri altı (6) adet savurma-paletine sahiptir. Savurma-paletleri sadece bir taraftan/tek taraflı olarak, bir Palet-Diskine sabitlenmiştir (dolayısıyla disk aşınması, sadece bir diskle sınırlandırılmıştır). Aşınma parçalarının montajı için sadece normal anahtar takımı yeterlidir.

Türbinli-Kumlama Makinelerini insan vücuduyla karşılaştırmak istersek: Türbinler = Kalbe; Ayrıştırıcı/seperatör ünitesi = Karaciğere; Filtre ünitesi = Akciğerlere; Cehennemlik içi = Mide ve bağırsaklara; Sensörler, algılayıcılar = Duyu organlarına; Kontrol-kumanda ünitesi = Beyine; Cehennemlik gövdesi ve diğer gövde kısımları = Omurga ve vücuda; Konveyör sistemleri = Kol, el, bacak ve ayaklara; Kablo ve iletişim sistemleriyse = Sinir sitemine; Enerji destek sistemleri = Sindirim sistemine, metabolizma sistemlerine benzetilebilir.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

41


ürün product tanıtımı publicity

Özel takımlara gereksinim yoktur. Savurma-paletleri, palet-diskindeki kızaklı yuvalarına çok basit bir hareketle kaydırılarak monte edilirler. Bu ise montaj, dolayısıyla durma süresinden büyük oranda zaman kazandırır. Bilinen, diğer tanınmış türbinlerin çoğunluğundaki sekiz (8) adet Savurma-Paleti yerine, AGTOSYüksek-Performans-Türbinlerinde sadece altı (6) adet savurma-paleti vardır, palet-diski iki adet değil, bir danedir. Bu nedenle, diskleri konstrüksiyon gereği birbirine bağlamak için mesafe burçları/pernolar, Agtos türbinlerinde yoktur. Sadece

azaltılmış olan aşınma parçası sayısı bile, yedek parça masrafından oldukça tasarruf sağlar.Konstrüktif olarak aşındırıcı akışının yolunda konuşlanmak zorunda olan pernoların(mesafe burçlarının)ve benzeri parçaların AGTOS-YüksekPerformans-Türbininde olmaması, aşındırıcı türbilenslerine fırsat yaratmadığından, aynı akım çekiminde, daha verimli kumlama neticesi sağlar. Türbinlerin Frekans -Konverterleriyle donatılması, türbin devir sayılarının kademesiz olarak ayar-

Türbinlerin Frekans - Konverterleriyle donatılması, türbin devir sayılarının kademesiz olarak ayarlanabilmesini sağlar. Bu donanım sisteme bir dizi avantajlar sağlar. Böylelikle çeşitli yapı grupları için, daha önceden tanımlanmış yüzey kalitesi düzeyine tam ulaşılabilmesi için gerekli uygun programlar, önceden hazırlanarak veri bankasında hazır bulundurulur.

42 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

lanabilmesini sağlar. Bu donanım sisteme bir dizi avantajlar sağlar. Böylelikle çeşitli yapı grupları için, daha önceden tanımlanmış yüzey kalitesi düzeyine tam ulaşılabilmesi için gerekli uygun programlar, önceden hazırlanarak veri bankasında hazır bulundurulur. Ulaşılacak reprodüse, yani her seferinde aynı tekrarlanabilir sonuç, titizve iş etiği sahibi müşteri için çok büyük öneme sahiptir. Bir başka çok önemli netice ise; uygulamada kullanılan aşındırıcı aynı olmasına rağmen, çok çeşitli yüzeylerin ve geometrilerin, farklı şekillerde işlenebilmesinin mümkün kılınmasıdır. Gerektiğinde, AGTOS-Yüksek-PerformansTürbinleri, 3mm çekirdek çapına kadar aşındırıcıları en mükemmel ve etkili şekilde savurabilir. Böylelikle alışılagelmişin dışında büyük boyutlu makine tasarımıyla, aynı şekilde alışılagelmişin dışında, ötesinde mesafelerden, işlenecek parça yüzeyine en etkili şekilde uygulanabilmektedir. Enerji-Efisiyensi


açısından, türbinlerin frekans konverterleriyle donatılmış olmalarının sağladığı avantajise, en optimal performansın, en düşük enerji sarfiyatıyla gerçekleştirilebilmesi olanağıdır. Enerji tüketiminin azaltılması amacıyla uygulanan bir başka tedbir ise; kumlama makinesinin, istendiği anda uyku moduna geçirilebilmesidir. Bu, ör.: parçanın cehennemlik kısmında henüz olmadığı süreler için uygulanır.Süre boşlukları çok kısa ise, bu metod, çok kısıtlı, sadece bazı elektrik motorları (ör.: türbin motorları gibi) için uygulanır. Şayet ara boşluklar çok uzun süreli ise, o taktirde sistemin boş yere enerji harcayan tüm elektrik motorları kapanarak, o süre zarfı için uyku moduna getirilerek, gerekli tasarruf sağlanmaktadır. Bu işlem, örneğin Askılı- veya RuloKonveyörlü-Kumlama makinelerde, ışık duvarlı veya diğer sensörler, algılayıcı şalter eşik veya optik tanıma sistemleri yardımıyla gerçekleştirilir. Lastikbantlı- veya Çelik-PaletBantlı-Kumlama makinelerinde ise: aşındırıcının bunkerden elevatör sistemi yardımıyla ayrıştırıcı ünitesine taşınması ve bunkerin tamamen boşaltılması işleminin sonlanmasıyla birlikte kapılar otomotik olarak açılmaya başladığı andan itibaren, türbinlere giden akım tamamen kesilmektedir. AGTOS-Yüksek-Performans-Filtre

Modern teknikler ve teknolojilerin sayesinde, klasik sistemlere göre, hem 1/3 – 2/3 oranlarında daha az enerji kullanılarak işletme masraflarından çok büyük oranlarda tasarruf sağlanmasıyla, hem de, üretim debisinin olağanüstü artışlarıyla bu darboğaz giderilebilmektedir. Burada, Türbinli-Kumlama-Makinelerde, Enerji-Efisiyens tedbirleri ile ne şekilde tasarruf sağlanabilineceğine örnekler verilmektedir.

ünitesinde, alışılagelmiş sistemlerde olduğu gibi, filtre kartuşlarının düzenli/peryodik olarak tozlarından temizlenmesi, belirli zaman aralıklarıyla hava jeti darbesiyle (Jet Puls) devreye girmesiyle yapılmaz. AGTOS-Yüksek-Performans-Filtre ünitesinin kartuşları, özellikle basınç farkına bağlı olarak temizlenir. Basınç farkı değeri ne kadar büyükse, aradaki boş süre, yani Jet-Puls intervali de o kadar kısadır. Bu sistemin avantajı ise: şayet filtre kartuşları yeni veya temiz ise, oldukça enerji tasarrufu sağlanmasındadır. Aynı zamanda, filtre malzemesi de lüzumsuz yere yıpranmaktan korunmuş olur. Çünkü kabul etsekte, etmesek de, Jet-Puls darbeleri filtre maddesinde; a) filtre maddesinde neden olduğu hareketler ve titreşimlerle, b) yüzeyden koparılan, sürüklenen toz parçacıklarıyla, yıpranmaya neden olacaktır.

savurucu kafesi de çok parçalı, hibrit yapıdadır. Böylelikle aşınma durumunda, komple savurucu kafesi yerine, sadece aşınan kısım değiştirilir ve dolayısıyla yedek parça masraflarından da tasarruf sağlanır.

Filtre kartuşlarının içine takılan metal destek kafesi, AGTOSKumlama-Tekniği’nin gene bir başka yapısal özelliğidir.Metal destek kafesi, filtre kartuşunun entegre bir parçası değildir. Tekrar, tekrar, sonsuz kez kullanılarak, malzemeden tasarruf sağlar. Bu yapı tarzı, parça birim fiyatının da daha uygun olmasını sağlayan tasarruflu bir çözümdür.Bu felsefe, diğer bazı parçalarda da -Örneğin; türbinler gibi- tasarruf sağlamaya yönelik konstrüksiyonların yaratılmasına neden olmuştur. Örneğin; türbinin

Enerji tasarrufunda, AGTOS-Ar-Ge - Birimi, sürekli olarak Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) çalışmasındadır. AGTOS bu çalışmalarını, en optimal çözümleri bulabilmek için, amaca en uygun şekilde, müşterileriyle çok yakın ve sıkı bir işbirliği içerisinde yürütmektedir.

Agtos Kumlama-Makinesinin tahrik düzenekleri de, modular yapıdadırlar. Efisiyent sınıflandırmalı olarak, kategorize edilerek tasarımlanmıştır. Tek istisnası: Türbin- ElektroMotorlarıdır. Burada kaçınılmaz olan, sızdırmazlık elemanları ve sağlam yataklama gereksinimi nedeniyle, sadece Efisiyent-Sınıfı “F” değerine ulaşılabilinmektedir. Bundan farklı olarak ise: Filtre ünitesinde, Kepçeli-Kayış/Elevatör ünitesinde, Vibro-Kanalet ünitesinde ve Döner-Tambur Ünitelerinde, AGTOS-Makineleri, güncel tekniğin (state of the art) sunduğu en üst Efisiyent-Sınıfına ulaşmıştır.

M. Bahattin ŞENKÖK - SüYüTek Ltd. Şti. / AGTOS-Turkey (TR) info@suyutek.com Ulf KAPITZA – AGTOS Gesellschaft für Oberflaechen Systeme m.b.H. (D)

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

43


etkinlik event takvimi calendar

07-11/04/2010 UNICERA 22. Uluslararası Seramik Banyo Mutfak Fuarı 22th International Ceramic, Kitchen and Bathroom Fair www.unicera.com İstanbul - Turkey 07-11/04/2010 PIPEXPO 2010 1. Boru Endüstrisi Fuarı 1st Pipe Industry Fair www.tuyap.com.tr İstanbul - Turkey 14-17/04/2010 Metef- Foundeq Metef Uluslararası Alüminyum Fuarı Foundeq Uluslararası Döküm Fuarı Metef International Aluminium Exhibition Foundeq International Foundry Equipment Exhibition www.metef.com Brescia - İtalya 06-09/05/2010 Kalıp Avrasya Fuarı Mouldeurasia Fair Bursa 4. Kalıp Teknolojileri ve Yan San. Fuarı Bursa 4th Mould Tech. and Side Ind.Fair www.mouldeurasia.com Bursa - Turkey 06-09/05/2010 Bursa Ototeknik 2010 Bursa Autotechnics 2010 3. Otomotiv Yan Sanayii, Garaj ve Servis Ekipmanları, Benzin İstasyonları Donanımları ve LPG Sistemleri Fuarı 3th Automotive Related Industry, Garage and Service Equipment, Gas Station Equipments and LPG Systems Fair www.tuyap.com.tr Bursa - Turkey 27-31/05/2010 SIMA Endüstri Fuarı SIMA Industrial Expo 16. Uluslararası Makine ve Makine Ekip. Fuarı

44 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

16th International Machine and Equip. Fair www.simafairs.com/i-y-b/en/home.html Şam - Suriye / Damascus - Syria 05-08/05/2010 ISK - SODEX 2010 Uluslararası Isıtma, Soğutma, Klima, Havalandırma, Yalıtım, Pompa, Vana, Tesisat, Su Arıtma, Havuz ve Güneş Enerjisi Sistemleri Fuarı International HVAC & Refrigeration Exhibition www.hmsf.com/sodex2010/index.asp İstanbul - Turkey 06-09/06/2010 JIMEX 7. Uluslararası Makine, Endüstriyel Elektrik, Enerji, Otomasyon ve Aydınlatma Fuarı 7th International Mach. & Electricity Exhibition www.jordan-fairs.com Amman - Ürdün / Jordan 13-16/04/2010 PaintExpo 3. Boya Fuarı 3rd PaintExpo http://www.paintexpo.de/en.html Karlsruhe - Almanya / Germany 05-09/05/2010 33. Uluslararası Yapı Fuarı İstanbul 33th Turkeybuild Istanbul www.yemfuar.com Istanbul - Turkey MFN Shot Peening Workshops MFN Shot Peening (gerilim giderme / bilyalı dövme) Atölye Çalışmaları Detaylar için; www.mfn.li/workshop Click for details; www.mfn.li/workshop 10-13/06/2010 REW, Recyling Istanbul 2010 6. Uluslararası Geri Dönüşüm, Çevre Teknolojileri ve Atık Yönetimi Fuarı 6th International Recyling, Environmental Technologies and Waste Management Trade Fair www.rewistanbul.com Istanbul - Turkey



ürün product tanıtımı publicity

Açılı Kumlama Nozulu

SideWinder 4 X 1 Blast Nozzle UNC Thread Gary Simmons Pan Abrasives

K

umlama proseslerinde kullanılan nozullar aşındırıcıları düz bir hat üzerinden fırlatır, SideWinder açılı kumlama nozulları, farklı kumlama proseslerinde kullanılmak için tasarlanmış özel bir nozuldur. Aşındırıcının nozulu terk ettiği bölge özel olarak tasarlanarak aşındırıcının 30 ile 45 derecelik açılarla terk etmesi sağlanmıştır. Böylelikle düz normal kumlama nozulu ile ulaşılamayan bölgelere kolayca ulaşılabilmektedir. Açılı nozul çeşitli genişlik ve uzunluklarda üretilmektedir.

in areas such as pipe internals, behind ledges of beams and inside cavities. The inner liner of the SideWinder Blast Nozzle is manufactured from Tungsten Carbide, and an aluminium outer sleeve protects the liner from

The SideWinder 4 X 1 Blast Nozzle is designed for blasting areas that would normally be inaccessible or difficult to blast with a regular blast nozzle. The single outlet of the SideWinder Blast Nozzle is mounted into the side of the nozzle, as opposed to the end, at an angle of 30°. This permits blasting

damage. A 50mm thread is incorporated into the outer sleeve for connection to the nozzle holder. Requires 80 cfm (136 m/ hr) of compressed air @ 100psi (690kpa). Dimensions - 6.4mm (1/4”) internal diameter X 79mm (3 1/8”) long.

46 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting



fuar fair haber publicity

WIN Fuarları’nın 1. Fazı Sanayicilerin Yüzünü Güldürdü WIN Fairs Reached Success

İ

stanbul. 4 – 7 Şubat tarihleri arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen Avrasya Bölgesi’nin bir numaralı imalat platformu WIN - World of Industry 2010’un 1. Fazı başarıyla sona erdi. Hannover Messe Bileşim Fuarcılık A.Ş. tarafından organize edilen fuarda, 20 ülkeden 499 katılımcı ve 165 alt katılımcı üretim teknolojilerindeki en son yeniliklerin yanı sıra binlerce ürün, hizmet ve markayı ziyaretçilerin beğenisine sundu. Katılımcı ve ziyaretçilerin yüzü güldü WIN Fuarları’nın 1. fazı özellikle ihracatçılar, ithalatçılar, yatırımcılar ve yeni pazarlar arayan şirketler için eşşiz iş fırsatlarıyla doluydu. Hem katılımcı firmalar hem de ziyaretçiler açısından son derece verimli geçen fuardan herkes beklentilerinin karşılanmasının verdiği memnuniyetle ayrıldı. Katılımcılar, ziyaretçilerin kalitesinden ve kurdukları yerli ve uluslararası iş bağlantılarının fazlalığından duydukları memnuniyeti dile getirdiler. Ziyaretçiler ise fuarda imalat endüstrisindeki en son yenilikler, yurt içi ve yurt dışından binlerce ürün, marka ve hizmet konusunda bilgi edinme şansı buldular. Geçtiğimiz yıllardan farklı olarak, dijital ortamda hazırlanan fuar kataloğu ve fuar alanına yerleştirilen kiosklar sayesinde ziyaretçiler fuarda yer alan firmaların sundukları ürün ve hizmetler hakkında detaylı bilgilere daha hızlı ulaşabildiler. Fuar uluslararası iş bağlantılarının merkezi oldu Geçtiğimiz yıllara göre %21 daha fazla uluslararası ziyaretçiye ev sahipliği yapan fuarda 17 ülkeden satın alma heyetleri “Uluslararası İş Birliği Günleri” kapsamında üç gün boyunca katılımcılarla birebir görüşmeler yapma imkanı buldu. ‘Hosted Buyer Programı’ özel programı kapsamında ve T.C. Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliği ile Ürdün, İran, Irak, Suriye, Etiyopya, Fas, Cezayir, Tunus, Afganistan, Kazakistan, Azerbaycan, Makedonya, Romanya, Arnavutluk, Ukrayna ve Mısır’dan gelen iş heyetlerinin yanı sıra IHK Niederrhein 48 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

aracılığıyla Almanya’dan gelen iş adamları da fuarın 3. günü katılımcı ve ziyaretçilerle yüz yüze görüşmeler gerçekleştirdiler. WIN Fuarları’nın 1. Fazı’nda Avusturya, Belçika, Çin, Mısır, Fransa, Almanya, Yunanistan, Japonya, Hindistan, İran, İtalya, Pakistan, Polonya, Romanya, Rusya, İspanya, Tayvan, Türkiye, Ukrayna ve İngiltere‘den gelen bireysel katılımcıların ve uluslararası pavilyonun yanı sıra Almanya, Romanya ve İngiltere de ülke katılımı gerçekleştirdi. Anadolu’dan fuara yoğun ilgi WIN Fuarları’nın 1. Fazı’nını oluşturan makine imalatı, kaynak teknolojileri, yüzey işleme, yan sanayi ve taşımacılık – lojistik sektörlerinde Anadolu’da faaliyet gösteren işletme sahipleri ve profesyoneller de ulaşım masrafları organizatör tarafından karşılanarak fuarı ziyaret etme imkanı buldu. Bu özel program kapsamında Türkiye’nin 13 farklı şehrinden toplam 1.125 sanayici fuarı ziyaret etti. “Avrasya İş Ortağı” Japonya Türkiye’de Japon yılı olarak kutlanan 2010 yılında, WIN Fuarları’nın “Avrasya İş Ortağı” da Japonya oldu. 1. Faz’da toplam 29 Japon markası sergilendi ve Japon Dış Ticaret Teşkilatı – JETRO’nun fuayede yer alan standı sayesinde Japonya ile ticari ilişkiler konusunda katılımcı ve ziyaretçiler bilgilenme imkanı buldu. WIN Fuarları’nın 2. Fazı’nın Avrasya İş Ortağı yine Japonya olacak. Endüstriyel Etkinlikler Zirvesi “Endüstriyel Etkinlikler Zirvesi” bu yıl yine endüstri uzmanlarını, lider işadamlarını, politikacıları, bilim adamlarını, akademisyenleri ve gazetecileri bir araya getirmeye devam etti.


kitap book tanıtım publicity

Toz Boyama Powder Coating

T

oz boya kullanımı, 1960’lı yılların sonunda Kuzey Amerika pazarına çarptı. Kullanım o zamandan beri büyümeye devam etmiştir. Üstün görünüş, mekanik, korozyona ve solvent direnci özellikleri, toz boya kullanın fırtına bitirme pazar almıştır Offering. Bu teknolojinin ilk gün, potansiyel son kullanıcılar ilk bölümü var toz boyama işlemi hakkında eğitimli olmak. Şirketler bugün her zaman toz hakkında sormak ürünleri boya sıvı kaplama kullanarak alternatif olarak. Toz boya Bu kabul gecede Ancak olmadı. Bu 30 yılı aşkın tedarikçi ve KOBİ benzeri kuruluşlar için bu teknolojinin faydaları üzerinde pazar eğitmek için aldı. Powder coating use hit the North American market in the late 1960s. Its usage has continued to grow since that time. Offering superior appearance, mechanical-, corrosion-, and solvent-resistance properties, powder coating use has taken the finishing market by storm. In the early days of this technology, potential end users first had to be educated about the powder coating process. Companies today that “paint” their products always ask about powder as an alternative to using a liquid coating. This acceptance of powder coating did not happen overnight, however. It took more than 30 years for suppliers and organizations like SME to educate the marketplace on the benefits of this technology. As a result of increased awareness, powder coating is being used on more and more products, including products that just recently were considered impractical for powder coating. For instance, high-temperature applications where the product may reach temperatures of up to 1,000° F (538° C) are routinely powder coated today. Conversely, many temperature-sensitive substrates like plastic and wood products are now powder coated with

UV-curable materials. Only a few years ago both high temperature products and temperature-sensitive substrates were considered impossible to powder coat. As always, powder coating is a low-cost, high-performance finish. The process is environmentally friendly. Similar attributes are not available with any other organic coating technology, at least not in one package. Such attributes are the main reason for the tremendous growth and acceptance of this technology. Along with improvements in the industry, equipment suppliers have developed improved systems to deal with the nagging.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

49


ürün product tanıtımı publicity

PanBlast Aşındırıcı - Hava Kontrol Sistemi The PanBlast™ Sola 5 Remote Control System Gary Simmons Pan Abrasives

K

umlama kazanlarının kullanıldığı kumlama proseslerinde kullanılabilecek olan hava-aşındırıcı kontrol sistemi PanBlast Sola 5. Bu sistem pistonlu olup, hızlı bir çalışma sağlar ayrıca bakımı da kolaydır. 13mmlik bağlantı seçeneği ise düşük kapasiteli kumlama kazanlarında ve küçük çaplı nozulların kullanıldığı sistemlerde rahatlıkla kullanılabilir. Yapısında alüminyum ve pirinç kullanılarak korozyon direnci de yükseltilmiştir. The PanBlast™ Sola 5 Remote Control System is a pneumatic system utilizing a return air signal from the air bleed type Pan Blast™ AirFlo Remote Control Deadman: Handle to operate the Inlet and Exhaust Valves. The PanBlast™ Sola 5 System features a piston type inlet valve combined with a diaphragm type

50 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

exhaust valve. The piston type inlet valve ensures fast and positive actuation, while the diaphragm exhaust valve provides for simple operation and ease of maintenance. Featuring 13mm (1/2”) connections the Sola 5 Valves are ideally suited to smaller capacity blast pots where smaller size nozzles are typically used. The PanBlast™ Sola 5 System is supplied with twin line control hoses and the interconnecting control hose between the inlet and exhaust valves. The Sola 5 Valves construction features extensive use of aluminium with brass fittings, as well as anodizing of the valves internal surfaces, which provides excellent resistance to corrosion.A full range of service kits and parts are available and these parts are fully compatible with the OEM products.



ürün product tanıtımı publicity

Kaplama Kalınlığının Ölçümü Coating Thickness Measurement Doç. Dr. Özkan Sarıkaya Sakarya Üniversitesi

Üretilen parça yüzeylerinin; görünüş estetiği ve çevre etkilerine( korozyon) karşı dayanıklılığının sağlanması için parça, yapı grubu, konstrüksiyon ve/veya tüm ürünün komple asilleştirilmesi mutlaka gerekmektedir. Yüzey-İşlem-Merkezleri ve bunlara ait ana donanımlar [Yüzey-Hazırlama sistemleri (Yıkama, Yıkama-Yağalma, gerekirse ilaveten Fosfatlama…) Kumlama-Makineleri, Kumlama-Sistemleri, Boyahane ve donanımı, Kurutma ve Kürleme sistemleri vs.] üretim prosesinin son aşamasını oluşturan tesislerdir. Bu tesislerde gerçekleştirilen işlemler, emek ve İşletme masraflarnın yoğunluğu bakımından üretim tekniğinin dar boğazlarından birini oluşturur. Dolayısıyla güncel küresel rekabet ortamında üretim tekniklerinde Enerji-Tasarrufu en ön planda yer almaktadır.

Kaplamaların kalınlıklarının ölçülmesinde değişik yöntemler mevcut olmasına karşın burada sadece birkaç yönteme yer verilmiştir. Bunlar; eddy akımlarıyla ölçme, saatli kompratörle ölçme ve mikroskobik ölçme yöntemleridir.

lama üzerinde gezdirilir. Bu esnada probdaki bobinden malzemeye yüksek frekanslı bir akım (eddy akımı) gönderilir. Eddy akımlarının dağılımı ve büyüklüğü altlık malzemeye rastladığında değişir ve manyetik alanda bir azalma oluşarak sargının empedansını değiştirir. Kaplama ve altlık malzeme için bulunan bu empedans farklılığı cihaz tarafından kalınlığa dönüştürülür. Saatli kompratörle ölçme 1 mm ve daha büyük kalınlıkları ölçmek için saatli kompratör denen bir ölçü aletinden faydalanılır (bkz. şekil 2.138). Önce, kompratör bir yüzey üzerinde sıfırlanır. Sonra, parçanın kaplanmadan önceki kalınlığı ve kaplandıktan sonraki kalınlığı ölçülür. İki kalınlık değeri arasındaki fark, kaplamanın kalınlığını verir.

Şekil 2.137. Eddy akımlarıyla kaplama kalınlığını ölçmenin çalışma prensibi

Eddy akımlarıyla ölçme Eddy akımlarıyla kaplama, 0.1 mikronluk bir sapmayla 0-1000 mikron (1mm’ye kadar) arasındaki kalınlıklarını ölçmede kullanılan çok kullanışlı bir yöntemdir. Şekil 2.137’de gösterildiği gibi elle tutulan bir prob kap52 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

Şekil 2.138. Bir saatli kompratör kullanarak kaplama kalınlığının ölçümü prensibi.


Mikroskobik ölçme Optik mikroskop veya taramalı elektron mikroskobundan faydalanılarak ortalama kaplama kalınlığının ölçümü yapılır. Bu yöntem tahribatlı bir ölçme yöntemidir. Numunelerin öncelikle mikroskobik inceleme için kesme, kalıplama, taşlama, parlatma ve bazı durumlarda kaplama-altlık ara yüzeyi ni daha iyi görebilmek için dağlama işlemlerinden geçmesi gerekmektedir. Herhangi bir kaplama için kalınlık ölçüm hassasiyeti büyütme arttıkça artar. En yüksek doğruluk yüksek büyütmeli taramalı elektron mikroskoplarından elde edilir. Kaplamanın kalınlığı, değişik bölgelerinden alınan 5 ölçüm değerinin ortalaması alınarak hesaplanır. Kaplamanın yapışma (bağ) mukavemetinin tespiti Isıl püskürtme kaplamalarının yapışma mukavemetini belirlemek için birkaç yöntem mevcuttur. En çok kullanılan yöntem çekme testi olup, ASTM C-63 ile standartlandırılmıştır. Şekil 2.139’da çekme testi için test numunesinin hazırlanması ve deneyin yapılması aşamaları aşağıdaki şekilde gerçekleşir: 1- 25 x 25 mm (çap x uzunluk) boyutlarında silindirik numuneler 9Cr-1Mo tip ferritik paslanmaz çelikten hazırlanır.

neler uzun bekle/ne süreleri gerektirir. Sıcakta sertleşen reçineler 140-170°C sıcaklıktaki bir fırında 1-2 saatlik bekleme süresinde sertleşebilirler. 6- Sertleşme işleminden sonra numunelere çekme çubukları vidalanır ve 1mm/dak. çekme hızında teste tabi tutulur. 7- Kopma kuvvetinin silindirin yüzey alanına bölünmesi ile kaplamanın yapışma mukavemeti değeri hesaplanır. 8- Çekme testi sonucu bulunan yapışma mukavemeti değeri ile ilgili yorum yapabilmemiz için reçinenin yapışma mukavemetini de bilmemiz gerekmektedir. Reçinenin çekme testi için silindir çubuklara kaplama yapılmaz ve birden fazla çekme deneyi ile reçinenin yapışma mukaveı nin alt ve üst Şekil 2.139. Çekme testinin aşamaları (şematik) limitleri belirlenir.

2- Silindirlerin bir yüzü düz olarak, diğer yüzü ise 14 mm çapında çekme çubuklarının vidalanması için vida kanalı açılarak hazırlanır. 3- İki silindirden biri önce yüzey pürüzlendirme, sonra da kaplama işlemine tabi tutulur. 4- Kaplı olan yüzeye yapıştırıcı sürülür ve karşıtı ile birleştirilir. 5- Yapıştırıcı olarak oda sıcaklığında veya sıcakta sertleşen reçineler (üretici firma tarafından hazırlanan kullanma şartnamesine göre) kullanılır. Oda sıcaklığında sertleşen reçi-

Bugün kaplamalar yüksek teknoloji ürünü parçalardan daha basit parçalara kadar çok geniş alanlarda kullanılmaktadır.

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

53


ikinci el used makine machine

05.03.2010 - Toz Boya Kabini

05.03.2010 - Tamburlu Kumlama Makinesi

4,0m x 1,5m x 1,7m İç Ölçülerinde, manuel ve otomatik boyamaya uygun, komple SAE304 paslanmaz multi siklon ünitesi üzerinde toz boya kabini satılıktır.

Gerekli bakımları yapılmış, aşınan parçaları değiştirilmiş tamburlu kamlama makinesi satılıktır.

Tel : 0216 398 66 88 / Faks : 0216 398 75 45 Yetkili : İstanbul Elektrostatik Adres : Mecidiye Mh. Selcuk Cd. No:1 34930 Sultanbeyli / Istanbul - Turkiye E-posta : info@iesmak.com

Tel : 0224 482 42 42 / Faks : 0224 482 28 35 Yetkili : Ferhat Bilgin / BSM Makina Adres : Çalı OSB Sarıyerler Cd. 19. Sk. No:5 Bursa E-posta : info@bsmmakina.com.tr

05.02.2010 - Tamburlu Kumlama Makinesi

12.03.2010 - Kompresör

Yüzey İşlem marka otomatik tamburlu kumlama makinası satılıktır. Tambur çapı 2 metre 15 cm dir. Makina standart tamburlu kumlama makinalarından daha büyük bir modeldir. İç haznesinin yüksekliği 2 metre civarındadır. Temiz makinamız, uygun fiyatla satılıktır.

430 Lt/ Dak Kapasiteli kendinden depolu sessiz vidalı kompresör. 3 HP motor gücüne sahiptir, 500Lt, 5,5 HP pistonlu kompresöre eş değer hava üretir. 2004 model, 8 Bar ve 248 saatlik çalışma süresi özelliklerine sahiptir.

Tel : 05336152350 Yetkili : Halit Özyiğit / D Otomotiv

Tel : 0212 549 99 99 / Faks : 0212 549 03 09 Yetkili : Vikoser Kompresör Adres : İkitelli O.S.B. Demirciler sanayi sitesi E/2 Blok No : 427 - 428 İkitelli / İstanbul E-posta : info@vikoser.com

16.03.2010 - Kumlama Makinesi Brück marka kumlama makinaları, 2x2 ton İnductotherm - Ergitme ocağı, BMD (airmatic) kalıplama hattı, Eirich mikser R18, BMD ve Leampe H5 ve Rmperwerk H12 maça makinaları, 3 adet parça Greif (5665) taşlama makinaları ile birlikte satılıktır.

16.03.2010 - Kompresör

Adres : 1. San. Sitesi Carfi İş Merkezi 2824 Sok. No.25 Z/6 35110 İZMİR Tel : 0232 459 52 30 / Faks : 0232 459 52 40 Yetkili : T. Mehmet Baykent / Isertech Ltd. Şti. E-Posta : mehmet.baykent@isertech.de

Tel : 0216 526 06 66 / Faks : 0216 527 35 50 Yetkili : Elkom Kompresör Adres : Nato Yolu Cad.Özgün Sok.No :7 Posta Kodu: 34600 Ümraniye İstanbul Türkiye E-posta : info@elkomkompresor.com

2 yıl sınırsız garantili, 2005 model Ekomak marka, 75HP 55 KW özelliklerinde, 8 Bar basınçla çalışabilen, bakımı yapılmış vidalı kompresör satılıktır.

16.03.2010 - Vibrasyon Makinası 11.03.2010 - Kumlama Makinesi Kumlama Makinesi ve dökümhane ekipmanları satılıktır. Detaylı bilgi için lütfen bizi arayınız. Tel : 0212 2114348 / Faks : 0212 2114316 Yetkili : Kalen A.Ş. E-Posta : mehmet.baykent@isertech.de Web : www.kalen.com.tr

Bakımı yapılmış Rösler marka vibrasyon makinesi satılıktır. Tel : 0212 407 05 10 / Faks : 0212 407 05 12 Yetkili : Habib Aykol / Kuhmichel Yüzey İşlem Tek. Adres : İkitelli OSB Eskoop San. Sit. C3 Blok No:141 E-posta : habib.aykol@kuhmichel.com

Tüm ikinci el makine alım - satım ilanlarınızı ücretsiz olarak dergimizde ve web platformlarımızda yayınlatabilirsiniz. bilgi için lütfen info@yuzeyislem-kumlama.com adresine mail atınız.

54 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting


firma company indeksi index

Firma İndeksi bölümünde logolu firma bilgilerinizi ilgili başlıklar altında yayınlatabilirsiniz. You can give your advertisements on suitable sections of company index

Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

55


firma company indeksi index

56 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting


Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

57


58 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting


Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

59


60 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting


Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

61


62 Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting


Yüzey İşlem ve Kumlama Surface Finishing & Blasting

63


Abone Formu / Subscription Form Firma İsmi / Company Name: ...................................................................................................... İsim / Name: ................................................................................................................................. Adres / Address: ........................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... İlçe / County: ................................................................................................................................ İl / City: .............................................................. Ülke / Country:.................................................. Tel. / Tel.: ...........................................................Faks / Fax:......................................................... V.Dairesi / V. No: ..........................................................................................................................

Reklam Formu / Advertisement Form Firma İsmi / Company Name: ...................................................................................................... Adres / Address: ........................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Yayın Sayfası / Advertisement Place Web Reklamları / Web Advertisements İç Sayfa / Inner Page

3 Ay / 3 Months

Ön Kapak İçi / Inner of Front Cover

6 Ay / 6 Months

Arka Kapak İçi / Inner of Back Cover

9 Ay / 9 Months

Arka Kapak / Back Cover

12 Ay / 12 Months

İlk Sayfa / First Page Web reklamları 160x60 piksel ebatlarındadır, farklı ebatlar için özel teklif isteyebilirsiniz. Web reklamları www. yuzeyislem-kumlama.com ve www.finishing-blasting web sitelerinde yayınlanacaktır. / Web banner advertisements dimensions is 160x60 pixels, for different dimensions please contact us. Web banner advertisements will publishing on www.yuzeyislem-kumlama.com and www.finishing-blasting.com.

Tel. / Tel.: ...........................................................Faks / Fax:......................................................... V.Dairesi / V. No: ..........................................................................................................................

Banka Hesap Numaraları / Bank Account Number Kuveyt Türk - İkitelli Şubesi / Ikitelli Branch Office (şube kodu/branch code: 29) TL - EURO - USD -

IBAN TR80 0020 5000 0061 8871 7000 01 IBAN TR69 0020 5000 0061 8871 7000 02 IBAN TR96 0020 5000 0061 8871 7000 01




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.