www.lifeandsecurity.com
sustainable economy Sürdürülebilir yaflam ve güvenlik dergisi
5 TL.
Türkiye’nin Sürdürülebilir ENERJ‹ Vizyonu... Sustainable Energy Vision of Turkey
AKENERJ‹ A. Ümit DANIfiMAN
ExxonMobil Güney Devrim ‹LD‹R‹
58 » MNG Airlines Sedat ÖZKAZANÇ
62 » Neova Sigorta
10. Büyük Ekonomi Notları
Özgür Bülent KOÇ
Dünyan›n En Ça¤dafl Gümrük ‹daresini Oluflturmak ‹çin Çal›fl›yoruz Gümrük Müstefları; Ziya Altunyald›z
Trakya ve Edirne’de Sürdürülebilir Bir Kalk›nma ‹stiyoruz Edirne Valisi; Gökhan Sözer
Ülkemizin Ekonomisine ve Milletimizin Yaflam Kalitesine Destek Oluyoruz EÜAfi, Genel Müdürü
Halil ALIfi
“Türkiye’nin Sürdürülebilir Kalkınmasının Lokomotif Gücüyüz”
‹fl Pörtföy Yönetimi; Dr. Gürman Tevfik
Çimento Hayat›n Yap›c› Gücüdür
Çimento Müstahsilleri Birli¤i Genel Koordinatörü O¤uz TEZMEN
38 » B‹LG‹ TOPLUMU TÜRK TELEKOM, VODAFONE Kamil Gökhan BOZKURT
69
Dr. Hasan SÜEL
HES‹AD, Fahrettin ARMAN LASDER, Bahadır ÜNSAL POMSAD, Bülent HACIRA‹FO⁄LU
EÜAfi, General Manager
Halil ALIfi:
We are the Locomotive Power of Turkey’s Sustainable Development
KAYA GROUP;
BOSCH;
TAYSAD;
General Manager
Marketing Manager
Secretary General
Güher TÜRKER
Neylan SÜER
Özlem Gülflen Arkan
contents Önsöz / Foreword
............................................................................................................................................................................................................................................................
4
Durumsal Fark›ndal›k ve Yeni Normal - Situational Awareness and New Normal ; Semih Patel
K›sa Haberler / News
....................................................................................................................................................................................................................................
6
Deloitte Türkiye 25. Yılını ‹fl Dünyasının Önde Gelen ‹simleriyle Kutladı - Deloitte Turkey Celebrated Its 25Th Anniversary With Foremost Names Of Business World » Petrol Ofisi, kuruluflunun 70'inci y›l›n› kutluyor - Petrol Ofisi Celebrates 70th Anniversary of its Foundation » MAN, art›k Türkiye’de yerli yat›r›mc› gibi - MAN is like a domestic investor in Turkey » Emirates Y›l›n Havayolu fiirketi Seçildi- Emirates named 'Airline of the Year' » Maliye Hesap Uzmanlar› Derne¤i’nden “Anlaml›” Bir Kitap - A Meaningful Book from Ministry Of Finance Tax Inspectors Association » Katılım Bankalarının 31.12.2010 Faaliyet Sonuçları Belli Oldu - 31Th December 2010 Financial Figures Of Participation Banks’ Activities Have Become Definite » DYO Ar-ge Merkezi Belgesi’ni Törenle Aldı- DYO recieved
2 Life&Security • Haziran /2011
L&S | SUSTAINABLE ECONOMY
R&D Centre Certification with ceremony » ISAGO tescilini alan ilk Türk flirketi; ÇHS oldu - First Turkish company
‹mtiyaz Sahibi / Publisher Mustafa Semih Patel
to acquire ISAGO patent is ÇHS » ‹MM‹B Üyelerini “Sanayide Yangın Riskleri” Semineri ‹le Bilgilendirdi -IMMIB
Sorumlu Müdür / Editör in Chief Nur Yenerer Emmink nur@lifeandsecurity.com
20.000 Kifliye Ek ‹stihdam Sa¤lanabilir
Yönetim Yeri / Main Office: Kalam›fl Caddesi. Marina Apt. N.26 K.1 D.1 Fenerbahçe / ‹stanbul Tel : 0216 337 37 52 Fax : 0216 337 12 25 www.lifeandsecurity.com
MNG Airlines; General Manager, Sedat ÖZKAZANÇ
Genel Yay›n Yönetmeni General Publishing Manager Gürkan Timur
..............................................................................................................
58
In Transit Air Cargo Transportation Sector 20.000 Additional Employments Can Be Provided.
Türkiye Merkezli; Uluslararası Marka Olaca¤ız
.....................................................
62
We Will Be A Turkey Based International Brand NEOVA S‹GORTA; General Manager, Özgür Bülent KOÇ
Mali Sistem ve Mükellef
...................................................................................................................................................................................................
66
Financial System And The Taxpayer Brainstorming From Asam And ‹Av
Genel Koordinatör / General Coordinator Fatih Çil
içindekiler
Informs Its Member W‹Th A Seminar Called “Fire Hazards In Industry”
Türkiye’nin Enerjisini Sürdürülebilir K›lmak
......................................................................
68
Ekonomi Danıflmanı / Economy Adviser Dursun Ali Yaz
Making Turkey’s Energy Sustainable
Reklam ve Halkla ‹liflkiler Advertising & Public Relation Burak Do¤ruo¤lu
Avrupan›n Mükemmeliyet Merkezi Olma Hedefindeyiz 70
Görsel Yönetmen / Art Director ‹smet Yonucu
Secretary General of TAYSAD; Özlem Gülflen ARKAN
Finans Danıflmanı / Finance Adviser Ömer Demirkol Teknoloji Editörü / Techonology Editor Turgut Bozkurt ‹ngilizce Editörü / English Editor K. Boray Yonucu
HES‹AD (Hydroelectric Plants Industry Businessmen's Association); Chairman, Fahrettin ARMAN
.......
We Are Aiming Being The Excellence Centre Of Europe
LASDER Türkiye’nin Lastik Atıklarını De¤erlendiriyor 74 ...........
LASDER Makes Waste Tyres of Turkey Valuable Secretary General of LASDER; Bahadır ÜNSAL
Engellerin Ötesinde Olabilmek
...........................................................................................................................................................
77
Engellerin Ötesinde Gönüllü Klübü Sivil Toplum Örgütü / NGO
Enformasyon / Information Gökhan Yılmaz Hukuk Dan›flmanlar› / Law Advisers Av. Hakan Ekiz, Av. Murat Elden Ekizelden Hukuk Bürosu
Su’daki Gerçekler
.............................................................................................................................................................................................................................................
78
Facts About Water Chairman of POMSAD, Bülent HACIRA‹FO⁄LU
Bas›m Yeri / Printing Company: Has Matbaa, 100. Yıl Mahallesi MAS-S‹T Matbaacılar Sit. 3. Cad. No:199/A Ba¤cılar-‹ST.Tel: (0212) 629 02 49 LIFE & SECURITY | Haziran 2011 Say›:10 Sürdürülebilir yaflam ve güvenlik dergisi Life&Security dergisinde yer alan yaz›lardaki fikirler yazarlar›na aittir. Kaynak gösterilerek al›nt› yap›labilir. Yay›n türü:3 ayl›k, süreli, yerel ISSN:1308-4496 Sedat ÖZKAZANÇ
Özgür Bülent KOÇ
Fahrettin ARMAN
Ö.Gülflen ARKAN
Bahadır ÜNSAL
Bülent H.RA‹FO⁄LU
12 Türkiye’nin Sürdürülebilir Kalk›nmas›n›n Lokomotif Gücüyüz
Kapak Konusu; ENERJ‹
We are the Locomotive Power of Turkey’s Sustainable Development EÜAfi; General Manager and Chairman, Halil ALIfi
16
20
Akenerji Ülkemizin Gelece¤ini Ayd›nlatacak Yat›r›mlara Devam Ediyor
Sürdürülebilirli¤i Çok Yönlü Ele Al›yoruz
Akenerji Investing Continuously In
We Are Handling Multi-dimensional And
Projects Enlightening Our Country's Future
Flourishing Aspects Of Sustainability
AKENERJ‹; General Manager, Ahmet Ümit DANIfiMAN
MOBIL OIL TURK; Industrial Direct Sales Manager Güney Devrim ‹LD‹R‹
24
30
Dünyan›n En Ça¤dafl Gümrük ‹daresini Oluflturmak ‹çin Çal›fl›yoruz
Trakya ve Edirne’de Sürdürülebilir Bir Kalk›nma ‹stiyoruz
We Are In An Effort To Establish The Most Contemporary
We Want Sustainable Development
Customs Administration Of The World
In Thrace And Edirne
Undersecretary of Customs; Ziya Altuny›ld›z
Governor of Edirne; Gökhan SÖZER
34
38
Ülkemizin Ekonomisine ve Milletimizin Yaflam Kalitesine Destek Oluyoruz
Türkiye ‹çin De¤er Yaratmaya Devam Ediyoruz
We Are Contrubuting To Economic Growth Of Our Country
We Will Continue
And Life Quality Of Our Nation
To Create Value For Turkey
‹fi ASSET MANAGEMENT; General Manager Dr. Gürman Tevfik
TÜRK TELEKOM; General Manager Kamil Gökhan BOZKURT
42
46
Sürdürülebilir Kalk›nma ‹fl Dünyas›n›n Dünyan›n Sorunlar›na Proaktif Cevab›d›r
Çimento Hayat›n Yap›c› Gücüdür
Sustainable Development Is Business World’s Proactive
Cement is Constructive Power of Life
Response To World’s Problems VODAFONE; Turkey Vodafone Foundation, Chairman Dr. Hasan Süel
Turkish Cement Manufacturers’ Association; General Coordinator O¤uz TEZMEN
50
54
Sürdürülebilir Kalk›nma ‹çin Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤a Büyük Önem Veriyoruz
‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Konusunda Fark›ndal›k fiart
We Attach Great Importance To CSR For
Awareness Is A Must In Occupational
Sustainable Development
Health And Safety Matters BOSCH; Marketing Manager Neylan SÜER
KAYA GROUP; General Manager Güher TÜRKER
önsöz•foreword
4 Life&Security • Haziran /2011
Semih Patel
Durumsal Fark›ndal›k ve Yeni Normal 1.2 trilyon dolarl›k portföyü yöneten Pacific Investment Management Company (PIMCO) Baflkan› Muhammed El-Erian ilk defa “Yeni Normal” den bahsetti¤inde kavram›n ne ifade etti¤i pek çok kifli taraf›ndan anlafl›lmam›flt›. “When Markets Collide” “Piyasalar Çarp›flt›¤›nda” adl› kitab› bestseller olan, Amerika Birleflik Devletleri Hazinesi Krediler Dairesi, Uluslararas› Kad›n Araflt›rma Merkezi, IMF Muteber Kifliler Komitesi, NBER, Carnegie Uluslararas› Bar›fl Vakf›, Cambridge Üniversitesi ve Peterson Uluslararas› Ekonomi Enstitüsü gibi birçok kurumda yönetim kurulu üyeli¤i yapan, Cambridge’de lisans, Oxford’ta ekonomi dal›nda mast›r ve doktora e¤itimini tamamlayan M›s›r orjinli New York do¤umlu bu kifli asl›nda k›saca “De¤ifl veya Öl” diyordu. Peki, yeni dünyan›n ortaya ç›kard›¤› yeni normalite bir tak›m f›rsat ve riskleri önümüze koyarken, ortaya ç›kan yeni iklimle bafl edebilmek için sizce en öncelikli olarak ne yapmam›z gerekir? Ben bu konuda önceli¤i “Durumsal Fark›ndal›k”a veriyorum. Yani durumun ve kendimizin fark›nda olmay›, eksik ve yeteneklerinizi iyi ölçüp de¤iflen parametrelerlere göre kendimizi konumland›rmay›, bir zorunluluk olarak görüyorum. Siyasi ve ekonomik iklimden yaflam tarzlar›na, yasalara, üretim ve tüketim süreçlerine ya da kalk›nma anlay›fl›na kadar her fley yeni bir çehre kazan›rken, kazanabilmek için bugünün normalini, yani yeni normal’i hepimizin iyi anlamas› ve durumun fark›nda olmas› gerekti¤ini düflünüyorum. 2023’te 10’ncu büyük ekonomi olmak isteyen Türkiye’yi yönetenlerin de hem durumun hem yeni normal’in fark›na bizlerden çok daha fazla varmalar› gerekti¤ini ise olmazsa olmaz olarak de¤erlendiriyorum. Zira zaman› ve mekân› çevredeki de¤iflikliklerle birlikte alg›layamayanlar›n ülkemizi 10’ncu büyük ekonomiye ulaflt›r›p, milletimiz için de¤er yaratacak en önemli güç olan ifl dünyas›n›n beklentilerine cevap verebileceklerini sanm›yorum. Bence böyle. Sizce de öyle de¤il mi?
Semih Patel
Situational Awareness and New Normal When Pacific Investment Management Company (PIMCO) Chairman Mohamed El-Erian, managing a 1.2 trillion dollar portfolio, talked about the “New Normal” for the first time, many hadn’t understood what the concept meant. This Egyptian origin New York born person, whose book “When Markets Collide” is a bestseller, who is a member for the board of directors for US Treasury Borrowing Advisory Committee, the International Center for Research on Women, IMF’s Committee of Eminent Persons, NBER, Carnegie Endowment for International Peace, Cambridge University and Peterson Institute for International Economics who holds a bachelor’s degree from Cambridge and master’s degree and doctorate in economics from Oxford was simply saying “Change or Die.” So, what do we primarily have to do to cope with the new climate that is arising while the new normality that the new world creates puts a set of opportunities and risks in front of us? I give the priority to “Situational Awareness” on that matter. In other words, I see being aware of the situation and ourselves, positioning ourselves according to the changing parameters by evaluating our deficiencies and skills as a necessity. I think that all of us should understand today’s normal, namely the new normal, and should be aware of the situation while everything from political and economic climate to life styles, laws, manufacturing and consumption processes or understanding of development are getting a new appearance. I also evaluate that those who are ruling Turkey, our country who wants to be the 10th largest economy in 2023, must be further aware of both the situation and the new normal than us. Because I don’t think that those who cannot perceive the time and space with the changes in environment won’t be able to make our country the 10th biggest economy and won’t be able to fulfill the expectations of the business world, the most important power to create value for our people. I think that way. Don’t you think that way too?
Patel Grup fiirketler Genel Koordinatörü Board Director of Patel Group of Companies
My regards
news•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•hab
6 Life&Security • Haziran /2011
Deloitte Türkiye 25. Yılını ‹fl Dünyasının Önde Gelen ‹simleriyle Kutladı
Deloitte Turkey Celebrated Its 25Th Anniversary With Foremost Names Of Business World
Deloitte Türkiye’nin 25. y›l etkinlikleri kapsam›nda düzenledi¤i
Foremost names of Turkish business world met together at
gala yeme¤inde Türk ifl dünyas›n›n önde gelen isimleri bir
the gala dinner which was organized in the scope of Deloitte
araya geldi. Four Seasons Hotel Bosphorus’ta gerçekleflen
Turkey’s 25th anniversary activities. Deloitte was presented
yemekte, Deloitte en üst düzeyde temsil edildi. Yeme¤e
with utmost degree as well. Deoitte Global CEO James H.
Deloitte Global CEO’su James H. Quigley, Deloitte Global
Quigley; Deloitte Global President of Executive Board; John
Yönetim Kurulu Baflkan› John Conolly ve Deloitte Türkiye
Conolly and Deloitte Turkey Co-Founder, President of Executive
Kurucu Orta¤› ve Yönetim Kurulu Baflkan› Levent Yavero¤lu
Board Levent Yavero¤lu attended to the dinner. World-Famous
kat›ld›. Dünyaca ünlü piyanist Faz›l Say, uluslararas› üne sahip
pianist Faz›l Say and Patricia Kopatchinskaja,who holds an
keman sanatç›s› Patricia Kopatchinskaja ile bir mini konser
international fame as violin artist, performed a mini concert
verdi.
together.
Gala yeme¤inde konuflan Deloitte Global Yönetim Kurulu
news•haberler
Baflkan› John Conolly ise flunlar› söyledi: "Dünya ekonomileri aras›nda 16'nc› s›rada yer alan Türkiye,
Deloitte Global Chairman of the Board, John Conolly gave a speech at the gala dinner and remarked:
“Turkey, which is placed 16th among the world
h›zl› bir flekilde büyümeye devam ediyor ve dünyan›n en
economies, continues on developing rapidly and ranks
cazip yat›r›m merkezleri aras›nda yer al›yor. Baflar›l› üye
as one of most attractive investment centres in the world.
firmalar›m›z aras›nda bulunan Deloitte Türkiye'nin de
I predict that Deloitte Turkey, one of our successful
ülkenin baflar›s›na paralel olarak daha nice baflar›lar elde
member firm, will have a lot of success parallel with the
edece¤ini öngörüyorum. Yetifltirdikleri nitelikli gençlerin
success of the country. I think that also qualified youths
de bu konuda önemli rol oynayacaklar›n› düflünüyorum.
trained by Deloitte, will play significant role on this
Çok çal›flan ve kaliteden ödün vermeyen bir flirket olan
matter. Being hard-working company that never
Deloitte Türkiye’nin oluflturdu¤u örnekle gurur duyuyorum.
compromising on quality, I feel proud of the example
Mükemmelli¤i elde etmeyi baflard›klar› için kendilerine
which Deloitte Turkey sets. Since they has succeded in
teflekkür ediyorum ve bu do¤rultuda ilerleyeceklerine
reaching excellence, I present my gratitude to them and
inan›yorum.”
I believe that they will proceed in this direction”.
news•habnews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberler
Petrol Ofisi Celebrates 70th Anniversary of its Foundation
Akaryak›t da¤›t›m ve madeni ya¤ sektörünün lideri Petrol Ofisi 70'inci y›l›n› kutluyor. Bu anlaml› günü de¤erlendirirken Petrol Ofisi markas›n›n gücünün ard›nda çarp›c› tarihinin bulundu¤unu belirten Petrol Ofisi CEO'su Melih Türker sözlerine flöyle devam etti: "Türkiye’nin rekabetçi pazar›nda, 70 y›ld›r liderli¤imizi ülkemizin en de¤erli markalar›ndan biri olarak sürdürüyoruz. Petrol Ofisi'nin 70 y›ll›k deneyim ve gücünü, büyüyen Avrupa’n›n lider enerji grubu OMV bünyesinde bir bölgesel entegre enerji flirketi olma vizyonuyla en etkin flekilde harekete geçirece¤iz. Faaliyetlerimizi Petrol Ofisi markas›n› yaratan deneyimli insan kayna¤›m›z ve de¤erli bayilerimizle birlikte sürdürürken, yenilikçi bak›fl aç›m›z ve hizmet tutkumuz bizlere yol gösterecektir."
Petrol Ofisi, the leader of the fuel products distribution and lubricants sector in Turkey, is celebrating its 70th anniversary. On the celebration of this important occasion, Petrol Ofisi CEO Melih Türker stated that the underlying reason for the power of the brand was the company’s striking history, and continued:
MAN, art›k Türkiye’de yerli yat›r›mc› gibi MAN Türkiye A.fi, Yenileme ve Modernizasyon Yat›r›mlar› kapsam›nda 15 milyon Euro’ya mal olan Kataforez tesisinin temelini Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün’ün kat›ld›¤› törenle att›. Ankara’da düzenlenen temel atma töreninde konuflan Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün, “Üretiminin yüzde 90’›na yak›n bir k›sm›n› ihraç eden MAN, Türkiye’deki kal›c›l›¤›n› yeni yat›r›mlarla desteklemektedir. Yerli tasar›m ile otobüs üretimine devam etmek isteyen MAN firmam›z›n, tesis yenileme çal›flmalar›na bafllam›fl bulunmas› önemli bir konudur” dedi. MAN Türkiye A.fi. Yürütme Kurulu Baflkan› Münür Yavuz’un ev sahipli¤inde Akyurt’taki üretim tesislerinde gerçekleflen temel atma töreni Sanayi ve Ticaret Bakan› Nihat Ergün, Almanya Büyükelçisi Dr. Eckart Cuntz ile MAN Truck & Bus AG Üretimden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Lars Wrebo’nun kat›l›mlar›yla gerçeklefltirildi. MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.fi. Yürütme Kurulu Baflkan› Kaz›m Tuncay Bekiro¤lu ile MAN Finans Genel Müdürü Semih Pala’n›n da haz›r bulundu¤u törene, Ankara Valisi Alaaddin Yüksel’in yan› s›ra çok say›da davetli de kat›ld›.
"We continue to maintain our 70-years leadership in Turkey’s competitive market as one of the country’s most prestigious brands. The 70th anniversary of our foundation constitutes a significant milestone for us. As the undisputable leader of the sector, our responsibility and aim today is to make use of our 70 years experience. Recently we have also joined forces with the leading energy groups in the European growth belt, OMV, with the vision of establishing a strong presence in the region together. While continuing our activities with our valuable human resources and dealers that have contributed significantly to the value of our brand, our innovative perspective and our ambition to provide the best quality services will be guiding us.”
MAN is like a domestic investor in Turkey In the scope of upgrading and modernization investments, MAN Turkey Corporation started to construct a cataphoresis facility which costed 15 million euro. At the groundbreaking ceremony held in Ankara “ MAN is exporting its production by nearly %90 , strengthen its presence with new investments. MAN intends to continue on bus production with its domestic design and it is important matter that it has initiated facility upgrading operations” remarked Minister of Industry and Trade, Nihat Ergün. Groundbreaking ceremony which was hosted by MAN Turkey Corp. President of Executive Board, Munir Yavuz, at the manufacture facilities in Akyurt, was held with attendances of Minister of Industry and Trade, Nihat Ergün ; Germany Ambassador, Dr. Eckart Cuntz; MAN Truck & Bus AG member of Administrative Board, Lars Webo responsible for manufacturing. As well as MAN Truck & Bus Commerce Corp. President of Executive Board, Tuncay Bekiro¤lu and MAN General Finance Manager, Semih Pala were present, many invited guests attended to the ceremony including Governor of Ankara, Alaaddin Yüksel.
Petrol Ofisi, CEO
Melih Türker
7 Life&Security • Haziran / 2011
news•haberler
Petrol Ofisi, kuruluflunun 70'inci y›l›n› kutluyor
news•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•hab
8 news•haberler
Life&Security • Haziran / 2011
Emirates Y›l›n Havayolu fiirketi Seçildi
Emirates named 'Airline of the Year'
Dubai merkezli hava yolu flirketi Emirates, Air Transport World taraf›ndan sektörün en önemli ödüllerinden biri olan “Y›l›n Havayolu fiirketi” ödülü ile onurland›r›ld›.
Emirates has been conferred the prestigious 'Airline of the Year' award for 2011 by the leading industry title Air Transport World, in recognition of the Dubai-based carrier's “strong commitment to safety and operational excellence, trendsetting customer service and superb financial performance”.
Washington’da yap›lan özel gecede Emirates ad›na ödülü alan Emirares Baflkan› Tim Clark “ Son birkaç y›l sektör tarihinin en zor y›llar›ndan oldu ancak zorluklara ra¤men en yüksek standartlarda yolcular›m›za hizmet etmeye, yolcular›m›z›n rahat›n› sa¤lamaya ve operasyonel olarak verimlili¤imizi sürdürmeye özen gösterdik. Bu ödül uçufl a¤›m›z› geniflletmeye ve yolcular›m›za yeni noktalara seyahat etme imkan› sa¤lamaya devam ederken hizmet kalitemizden ve yeniliklerimizden ödün vermedi¤imizin kan›t›d›r.” dedi.
“The last few years have been among the most demanding in our industry's history but despite the challenges, we have kept our focus on delivering the very highest standards of product, passenger comfort and operational efficiency,” said Tim Clark. “This recognition is testament to our commitment to innovation and service excellence as we continue to grow our global network and offer customers more opportunities to discover the world from Dubai.”
Maliye Hesap Uzmanlar› Derne¤i’nden “Anlaml›” Bir Kitap
A Meaningful Book from Ministry Of Finance Tax Inspectors Association
Sustainable Economy Dergisi Ekonomi Dan›flman› Dursun Ali Yaz’›n “ Vergide Do¤ru Bilinen Yanl›fllar” adl› eseri “Maliye Hesap Uzmanlar› Derne¤i” yay›nlar›ndan ç›kt›.
The work of Advisor of Sustainable Economy, Dursun Ali Yaz "Mistakes Known Right about Taxes" was published by Ministry Of Finance Tax Inspectors Association.
The book published with presentation of Chief Tax Inspector, Bafl Hesap Uzman› Say›n Fahri Ar›kan Beyefendi’nin sunufl Mr. Fahri Arıkan includes subjects that the author has worked yaz›s› ile yay›nlanan ve kısa sürede ilk baskısı biten kitap, for many years. yazar›n uzun y›llar emek vererek çal›flt›¤› konular› kaps›yor. The book covers subjects of tax, accounting and macroVergi, muhasebe ve makro ekonomik konular› espirili flekilde economic issues in a humorous ve aktüel bir bak›fl aç›s›ndan ele way, and it seems to be a alan kitap, ifl dünyas›n›n baflucu candidate to be a bedside book rehberi olmaya aday gibi duruyor. for business world. Ayr›ca maliyenin en sayg›n ve en köklü kurumlar›ndan biri olan In addition, the fact that Ministry Maliye Hesap Uzmanlar› Of Finance Tax Inspectors Derne¤i’nin, mensuplar› d›fl›nda Association, one of the most respected institutions of finance yaz›lan bir kitab› yay›nlamas›, world, published a book apart derne¤in vergi konusunu çal›flan from its members, is evaluated insanlar› cesaretlendirilmesine as a contribituon for an effort to ve mali sektör mensuplar› encourage people working on tax aras›ndaki diyalo¤un artmas›na subjects and to help the dialog yapt›¤› katk› olarak between financial sector Dursun Ali Yaz, Vergi Barıflı seminerinde Prof.Dr. fiükrü K›z›lot ile de¤erlendiriliyor. professionals.
news•habnews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberler
Katılım Bankalarının 31.12.2010 Faaliyet Sonuçları Belli Oldu.
31Th December 2010 Financial Figures Of Participation Banks’ Activities
TKBB Genel Sekreteri Osman AKYÜZ sonuçları flöyle açıkladı; Kat›l›m bankalar›n›n faaliyet sonuçlar›n›n 31/12/2009 tarihli rakamlara göre gösterdi¤i seyir afla¤›daki gibi gerçekleflmifltir.
Have Become Definite
• Raised Funds has reached to US$ 21.9 billion having a
Osman AKYÜZ
growing proportion of 22 %. The share of TL funds in total raised funds is % 66 while FC having % 34. • Allocated Funds volume has reached to US$ 20.8 billion by a growth rate of 25 % compared to the year 2009. • Total assets volume has increased to US$ 28.1 billion by growing 25% when total shareholders’ equity has risen to US$ 3.5 billion with 19 % rate.
DYO Ar-ge Merkezi Belgesi’ni Törenle Aldı
• Period Net Income has reached to US$ 491.6 million by a
Dyo Ar-Ge yat›r›mlar› ile güçleniyor Türkiye’nin ilk boya fabrikas› DYO, 56 y›ll›k tarihinde pek çok ilki sektöre kazand›rd›. ‹lk nanoteknolojili boya, ilk renk yapma sistemi, ilk teflonlu boya, ilk kalite güvence belgesi gibi pek çok yenilik, DYO’nun, “yenilikçi” marka olarak an›lmas›n› sa¤lad›. DYO, Ar-Ge konusunda da rakiplerini geride b›rakarak sektörünün ilk ve tek Ar-Ge Merkezi Belgesi’ni almay› baflard›.
staff is 12.694. The growth rate has been occured as 8 % both
Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›, Türk flirketlerinin Ar-Ge yat›r›mlar›n› teflvik etmek amac›yla, gerekli niteliklere sahip ve 50’nin üzerinde çal›flan› olan Ar-Ge birimlerine, Ar-Ge Merkezi Unvan› ve Belgesi veriyor. Bu kapsamda DYO’nun 2009 y›l›nda almaya hak kazand›¤› Ar-Ge Merkezi Belgesi’ni, Yaflar Holding Yönetim Kurulu Baflkan› ‹dil Yi¤itbafl›, ‹stanbul’da düzenlenen törende, Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n elinden ald›.
Türkiye Katılım Bankaları Birli¤i Genel Sekreteri
rate of 4 %. • Number of branches has been seen as 607 while number of
9 Life&Security • Haziran / 2011
for branches and staff.
DYO recieved R&D Centre Certification with ceremony DYO, first paint manufacturer of Turkey, has set many trends within its sector in its 56-year history. So many innovations such as first nanotechnological paint, first color creation system, first teflon paint , provided DYO a description as “ innovative brand”. DYO succeeded in receiving first and only R&D Centre Certification within its sector, outruning its competitors also in the matter of R&D. Ministry of Industry and Trade is granting R&D Centre Title and Certification on those R&D units who employs more than 50 workers and has necessary qualifications with the aim of encouraging R&D investments of Turkish companies. Within this context, Chairman of Yaflar Holding, ‹dil Yi¤itbafl› recieved the R&D Certification, which DYO was entitled to acquire in 2009, from Prime Minister Recep Tayyip Erdo¤an in person at the ceremony organized in ‹stanbul.
news•haberler
• Toplanan fonlar %26 artarak 33,8 milyar TL’ye yükselmifltir. • Toplanan fonlar içindeki Türk Liras› fonlar›n pay› % 66, Yabanc› para fonlar›n pay› ise % 34 olmufltur. • Kulland›r›lan fonlar, % 29 artarak 32,1 milyar TL’ye yükselmifltir. • Toplam aktifler, % 29 art›fl göstererek 43,3 milyar TL’ye, özvarl›klar ise % 23 art›flla 5,5 milyar TL’ye yükselmifltir. • Kat›l›m Bankalar›n›n net kârlar› 759,5 milyon TL ile % 8 oran›nda art›fl göstermifltir. • fiube say›s› 607’ye, personel say›s› 12.694 seviyesine yükselerek % 8 artm›flt›r.
Osman Akyüz, Secretary General of The Participation Banks Association Of Turkey, announced the results: The end of 2010 performance of Participation Banks(PBs) compared to 2009 has been realized as follows:
news•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•haberlernews•hab
Çelebi Hava Servisi A.fi. Genel Müdürü
Talha Göksel
10 Life&Security • Haziran / 2011
ISAGO tescilini alan ilk Türk flirketi; ÇHS oldu
First Turkish company to acquire ISAGO patent is ÇHS
Çelebi, sivil havac›l›k yer hizmetleri sektöründe öncülü¤e devam ediyor:
Çelebi Air Services which is pioneering and wellestablished corporation in ground operations sector has been the first ground operations company entitled to acquire ISAGO patent in Turkey.
Türk sivil havac›l›k – yer hizmetleri sektörünün köklü ve öncü kuruluflu Çelebi Hava Servisi, Türkiye’de ISAGO tescili almaya hak kazanan ilk yer hizmetleri kuruluflu oldu. 1958 y›l›nda Türkiye’nin sivil havac›l›k yer hizmetleri alan›ndaki ilk özel flirketi olarak kurulan Çelebi Hava Servisi, 53 y›ll›k tecrübesi ve uluslararas› standartlardaki hizmet kalitesi ile sektörüne öncülük yapmaya devam ediyor. Çelebi Hava Servisi (ÇHS), uluslararas› havac›l›k sektörünün en önemli kurulufllar› aras›nda yer alan IATA (International Air Transport AssociationUluslararas› Hava Tafl›mac›l›¤› Birli¤i) bünyesinde verilen ISAGO (IATA Safety Audit for Ground Operations - IATA Yer Hizmetleri Emniyet Denetim Program›) tescilini alan ilk Türk flirketi oldu. ÇHS Genel Müdürü Göksel; “Bir ilkin daha hakl› gururunu yafl›yoruz. Çelebi, kuruldu¤u günden bu yana gerçeklefltirdi¤i birçok ilklerle sektörüne öncülük yapm›fl, güvenli ve yüksek standartlardaki hizmetini uluslararas› pazarlara tafl›m›flt›r. ÇHS, bu özelliklerinden ötürü; gerek ulusal gerekse uluslararas› pazarda, önemli markalar›n, hatta ülke liderlerinin tercihi olmufl ve takdirlerini kazanm›flt›r. Sivil havac›l›k yer hizmetleri sektörü aç›s›ndan önemli bir ilki daha gerçeklefltirerek, ISAGO tescilini Türkiye’de almaya hak kazanan ilk flirket olman›n hakl› onurunu ve gururunu yafl›yoruz” dedi.
news•haberler
‹MM‹B Üyelerini “Sanayide Yangın Riskleri” Semineri ‹le Bilgilendirdi Yang›n için önlem al›n mal›n›z› da can›n›z› da koruyun ‹stanbul Maden ve Metaller ‹hracatç› Birlikleri (‹MM‹B), üyelerine yönelik olarak çok önemli çal›flma gerçeklefltirdi. “Sanayide Yang›n Riskleri ve Sigorta Hasar ‹liflkisi” konulu bir seminer düzenleyen ‹MM‹B Koordinatör Baflkan› Murat Akyüz, “Geçti¤imiz aylarda Ankara’da OST‹M ve ‹vedik Organize Sanayi Bölgesi’nde meydana gelen patlama ve yang›nlar›n sonucunda çok say›da insan›m›z hayat›n› kaybederken, pek çok da yaralanma vakas› yafland›. Bu son örnekler, bize sanayide kaza ve özellikle de yang›n riskinin kontrolünün ne denli önemli oldu¤unu bir kez daha gösterdi. Can kayb›n›n yan› s›ra mal kayb› ve iflletmelerde oluflan hasar da can yak›yor. Bu nedenle yang›n riskinin en aza indirilmesi için gerekli tedbirlerin al›nmas› büyük önem arz ediyor” dedi.
Founded as a first private company in 1958 in the field of civil aviation ground operations in Turkey, Çelebi Air Services maintains pioneering role in the sector with its 53-year experience and service quality with international standarts. Çelebi has been the first Turkish company to acquire ISAGO (IATA Safety Audit for Ground Operations) patent which is offered by IATA (International Air Transport Association) that ranks among the most prominent foundation in international aviation sector. “Since its establisment, Çelebi has pioneered in carrying out plenty of the very firsts in the sector and has carried its reliable and high standart services to international markets. Due to these features, ÇHS has been the choice of prominent brands, even leaders of countries, in both national and international markets and earned their appreciation By carrying out another significant first in the field of civil aviation,we experience the pride of honor and pride in being first company in Turkey to be granted ISAGO patent.” said Çelebi Air Services Corp. General Manager Talha Göksel.
IMMIB Informs Its Member W‹Th A Seminar Called “Fire Hazards In Industry” Istanbul Mineral and Metal Exporter Associations (‹MM‹B) carried out a very important activity towards its members. Organizing a seminar on the subject of “Fire Hazards in Industry and Insurance-Damage Relation, “ The explosion and fires occured at OST‹M and ‹vedik Organized Industrial Area resulted with great number of death of our people as well as plenty of injury events. These recent examples showed us one more time that how much important accident control and especially fire hazards control are. In addition to loss of lives, loss of property and damage to facilities are also hurtful. For this reason, taking necessary precautions is a matter of great importance in order to lower fire hazards down to the least.” said IMMIB Coordinator Chairman Murat Akyüz.
info |ENERGY
EÜAfi, Elektrik Üretim A.fi. AKENERJ‹ Elektrik Üretim A.fi. ExxonMobil
EÜAfi Halil ALIfi
AKENERJ‹ A.Ümit DANIfiMAN
ExxonMobil Güney Devrim ‹LD‹R‹
EÜAfi Yönetim Kurulu Baflkan› ve Genel Müdürü Halil ALIfi, Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesinin ve kalk›nmas›n›n lokomotifi olan EÜAfi’›n kap›lar›n› Sustainable Economy’e açt›.
Halil ALIfi EÜAfi; Yönetim Kurulu Baflkan› ve Genel Müdürü
12
Türkiye’nin Sürdürülebilir Kalk›nmas›n›n Lokomotif Gücüyüz
Life&Security • Haziran / 2011
Fatih Çil
ürkiye’nin enerji güvenli¤inden, EÜAfi’›n sürdürülebilirlik yaklafl›m›na kadar genifl bir yelpazede sorular›m›z› yan›tlayan ALIfi “Ülkemizin elektrik üretimi sektörünün en büyük flirketi olmas› ve ülkemizde üretilen toplam elektri¤in %45’ini sa¤lamas› aç›s›ndan bakt›¤›m›zda flirketimizin ülkemizin kalk›nmas› ve halk›m›z›n yaflam kalitesinin yükseltilmesinde en önemli kurumlardan biri oldu¤unu söylemek yanl›fl olmayacakt›r” dedi.
T
Efendim bafllarken EÜAfi’› k›saca tan›yabilir miyiz? Öncelikle, mensubu olmakla gurur duydu¤umuz ve enerji sektörümüzün en sayg›n kurulufllar›ndan biri olan flirketimize hoflgeldiniz diyorum. EÜAfi, tüzel kiflili¤e sahip, özel hukuk hükümlerine tabi, faaliyetlerinde özerk ve sorumlulu¤u sermayesi kadar s›n›rl› bir ‹ktisadi Devlet Teflekkülüdür. ‹lgili oldu¤u Bakanl›k Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›’d›r. Elektrik Üretim Anonim fiirketi Genel Müdürlü¤ü (EÜAfi), enerji sektöründe elektrik üretimi alan›nda faaliyet göstermekte olup 11.612 personeli ile kamuya ait termik ve hidroelektrik santrallerin iflletilmesi, bak›m, onar›m ve rehabilitasyonlar›n›n
yap›lmas› faaliyetlerini yürütmektedir. Ayr›ca Bakanlar Kurulunca görev verilmesi halinde yeni üretim tesislerinin kurulmas›, iflletilmesi ve kiralanmas› faaliyetlerini de yürütecektir.
EÜAfi ülkemizin kalk›nmas› ve halk›m›z›n yaflam kalitesinin yükseltilmesinde en önemli kurumlardan biridir dersek herhalde yanl›fl olmaz? Ülkemiz, önüne koydu¤u kalk›nma hedeflerini gerçeklefltirme, toplumsal refah› art›rma ve sanayi sektörünü uluslararas› alanda rekabet edebilecek bir düzeye ç›karma çabas› içindedir. Bu durum, enerji talebinde uzun y›llard›r h›zl› bir art›fl› beraberinde getirmektedir. Önümüzdeki y›llarda da bu e¤ilimin devam edece¤i hesaplanmaktad›r. EÜAfi, 2010 sonu itibari ile, 11674 MW kurulu güce sahip hidroelektrik, 12525 MW kurulu güce sahip 19 termik santrale sahip olup, toplam 24,200 MW kurulu güce sahiptir. Türkiye kurulu gücünün %54.3’ü ile Türkiye elektrik enerjisi üretiminin yüzde 45’ini karfl›lamaktay›z. 2010 y›l› sonu itibari ile 210 milyar kWh olarak gerçekleflen Türkiye elektrik üretimi miktar›n›n 95 milyar kWh’› EÜAfi taraf›ndan gerçeklefltirilmifltir. Bu ba¤lamda ülkemizin elektrik üretimi sektörünün en büyük
Ülke kaynaklar›n› en verimli flekilde kullanarak yeterli, ekonomik, kaliteli ve çevreye duyarl› elektrik enerjisi üretme misyonu ile çal›flmalar›n› yürüten kuruluflumuz, günefl enerjisi üzerine yap›lacak yat›r›mlara öncülük etmek amac›yla günefl enerjisinden elektrik üretecek bir pilot santral kurmay› planlamaktad›r. Bu nedenle, öncelikli olarak fianl›urfa’n›n Birecik ilçesi yak›nlar›nda bulunan Birecik Hidroelektrik Santralinin sahas›nda Maliye Bakanl›¤›na ait kamulaflt›r›lmas› yap›lm›fl olan 377.000 m2’lik hazine arazisinde pilot olarak elektrik üretim amaçl› bir günefl enerjisi santrali kurulmas› düflünülmektedir. Bu amaçla bir Alman Kalk›nma Bankas› (KfW) iflbirli¤i ile fizibilite çal›flmas› yapt›r›lmaktad›r.
Türkiye için enerji fakiri bir ülke deniyor. Enerji verimlili¤i, yerli kaynaklar›n enerji karmas›na sokulmas› dolay›s›yla enerji güvenli¤i çok önemli bir konu olarak karfl›m›za ç›k›yor. Bu noktada EÜAfi’›n misyonu hakk›nda ne düflünmeliyiz? Öncelikle genel bir de¤erlendirme yapmak istiyorum. EÜAfi’›n misyonu, halk›m›z›n refah›n› art›rmak yolunda ülke kaynaklar›n› en verimli flekilde kullanarak, yasa ile kendisine verilen yetkiler çerçevesinde, güvenilir, ekonomik, kaliteli ve çevreye duyarl› bir flekilde elektrik enerjisi üretmektir. Bütün dünyada oldu¤u gibi ülkemizde de enerji yaflamsal bir ihtiyaçt›r. Ülkemizin kendine yeterli, sürekli, güvenilir ve ucuz elektrik enerjisi arz›na sahip olabilmesi ancak; linyit, taflkömürü, hidrolik ve di¤er yerli kaynaklar›m›z›n kullan›m›n›n enerji üretimindeki pay›n›n art›r›lmas› ile mümkün olacakt›r.
içindeki pay› s›ras›yla rüzgarda % 2.66, jeotermal’de % 0.19’dur. Toplam üretimdeki paylar› ise rüzgar için %1.29, jeotermal için % 0.30’dur. Rüzgar enerjisi ile ilgili ilk uygulamalar bafllam›fl olmakla birlikte, günefl ve özellikle biyokütle ile ilgili çal›flmalar bu kaynaklar›m›z›n yüksek potansiyelleri ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda son derece yetersiz boyutlardad›r. Ülkemizde elektrik enerjisi arz ve talep projeksiyonlar›na ba¤l› olarak, 2020 y›l›na kadar, nükleer enerji santrallerinin, elektrik enerjisi üretimi içerisindeki pay›n›n en az %5 seviyesine ulaflmas› hedeflenmektedir.
Bu do¤rultuda 12 May›s 2010 tarihinde Ankara’da imzalanan, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti Aras›nda Mersin Akkuyu Sahas›’nda bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve ‹flletilmesine Dair ‹flbirli¤ine ‹liflkin EÜAfi’›n misyonu, halk›m›z›n Anlaflma “ ile; Mersin Akkuyu nükleer refah›n› art›rmak yolunda ülke sahas›nda bir nükleer güç santrali kurulmas› ve iflletilmesi ile teknoloji kaynaklar›n› en verimi flekilde transferinden santralin sökümüne kullanarak, yasa ile kendisine kadar uzanan genifl bir yelpazede, iki ülke aras›nda iflbirli¤ine gidilerek verilen yetkiler çerçevesinde, ülkemize nükleer enerjinin güvenilir, ekonomik, kaliteli ve kazand›r›lmas› amaçlanmaktad›r.
“
çevreye duyarl› bir flekilde elektrik enerjisi üretmektir
Üretim maliyetlerinin düflük olmas›, d›fla ba¤›ml› olmamas› ve elektrik üretiminde daha güvenilir olmas›, kömürü, di¤er enerji kaynaklar›na göre daha avantajl› k›lmaktad›r. Ülkemizde elektrik enerjisi a¤›rl›kl› olarak termik ve hidrolik kaynaklardan karfl›lanmaktad›r. Jeotermal ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklar›n›n pay› ise henüz oldukça düflüktür. Termik üretimde linyit önemli bir yer tutmakta, do¤algaz›n pay› ise artmaktad›r. Türkiye yenilenebilir enerji kaynaklar› (YEK) bak›m›ndan oldukça zengin kaynaklara sahip olmas›na karfl›n, bu kaynaklar›n elektrik üretimindeki pay› hidrolik d›fl›nda son derece düflüktür. Ocak 2011 ay› itibari ile rüzgar kurulu gücümüz 1320 MW, jeotermal kurulu gücümüz 94 MW olup, toplam kurulu güç
Anlaflman›n uygulanmas› kapsam›nda 13 Aral›k 2010 tarihinde santrali kurup iflletecek olan proje flirketi kurulmufl ve çal›flmalar›na bafllam›flt›r.
”
Di¤er taraftan Sinop ilinde de nükleer santral kurulumu için çal›flmalar yürütülmektedir. 26 Kas›m 2010 tarihinde Japonya Hükümeti ile görüflmeler bafllat›lm›flt›r. Japonya ile bafllat›lan görüflmelerde, Hükümetler aras› anlaflma imzalan›ncaya kadar geçecek süreçte santral teknolojisi seçimi (ABD, Japonya veya Avrupa Modeli), yak›t imalat› fabrikas› de¤erlendirmesi, tarife hesaplanmas›, ortakl›k yap›s›n›n belirlenmesi, insan kaynaklar› yetifltirilmesi ve santral sahas›na iliflkin etütlerin yap›lmas› konular› ele al›nmaktad›r. H›zla artan enerji ihtiyac›m›z ve k›s›tl› yat›r›m imkanlar›m›z göz önüne al›nd›¤›nda öngörülen kalk›nma h›z›n›n gerektirdi¤i üretim art›fl›n› etkilemeden daha az enerji tüketimine gidilmesi
13 Life&Security • Haziran / 2011
interview•reportaj
flirketi olmas› ve ülkemizde üretilen toplam elektri¤in %45’ini sa¤lamas› aç›s›ndan bakt›¤›m›zda flirketimizin ülkemizin kalk›nmas› ve halk›m›z›n yaflam kalitesinin yükseltilmesinde en önemli kurumlardan biri oldu¤unu söylemek yanl›fl olmayacakt›r.
EÜAfi Genel Müdürü
Türkiye’nin Sürdürülebilir Kalk›nmas›n›n Lokomotif Gücüyüz
Halil ALIfi
ve enerjinin verimli kullan›lmas› büyük önem arz etmektedir. Enerji tasarrufunun ülke ve birey ölçe¤indeki yararlar›n›n yan› s›ra çevre kirlili¤inin önlenmesinde de önemli rolü vard›r. Günümüzde toplum vicdan›n›n çevre kirlili¤ine karfl› ola¤anüstü derecede duyarl› oldu¤u gerçe¤i göz önüne al›narak enerji üretiminde çevre koruma teknolojilerinin tüm güncel imkanlar›n›n en üst düzeyde uygulanmas› vazgeçilmez bir ilke olarak benimsenmelidir. Bu ba¤lamda termik santrallardaki at›k ›s›lar›n; ›s›tma ve serac›l›k gibi alanlarda mutlaka de¤erlendirilmesi gerekli görülmektedir. Termik santrallardaki at›k ›s›lar›n konutlar›n ›s›tmas›nda kullan›lmas› konusunda Soma’da bir projenin uygulamas› flirketimiz öncülü¤ünde yap›lmaktad›r. Ülkemiz elektrik enerjisi üretiminde yerli kaynak kullan›m›na a¤›rl›k veren Bakanl›¤›m›z enerji poitikalar› do¤rultusunda, flirketimiz yerli kaynaklarla enerji üretimine önem vermekte olup bu ba¤lamda flirketimizin 2010 y›l› üretiminin %77,9’u yerli kaynaklardan (kömür ve su) karfl›lanm›flt›r.
14 Life&Security • Haziran / 2011
Kalk›nman›n devaml›l›¤› için enerji arz›n›n ve üretiminin sürdürülebilir temellere oturtulmas› gerekti¤i aç›k. Bu konuda EÜAfi’› yön verici bir kurum olarak görüyoruz. Özellikle günefl ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji yat›r›mlar› noktas›nda insiyatif al›yorsunuz, santrallarda modernizasyon çal›flmalar› yap›yorsunuz. EÜAfi sürdürülebilir ve çevreci enerji deyince ne anl›yor, neler yap›yor diye sorsak ne dersiniz? EÜAfi olarak sürdürülebilir ve çevreye duyarl› elektrik üretimini gerçeklefltirmek amac›yla santrallar›m›zda rehabilitasyon yat›r›mlar› yap›lmaktad›r. Rehabilitasyonlar uzun y›llard›r iflletilen termik ve hidrolik santrallar›m›zda yeni teknolojiler kullan›larak verimi yükseltmek ve üretim kapasitesini art›rmak amac›yla yap›lmaktad›r. Rehabilitasyon projeleri kapsam›nda santrallar›n performans›, güvenilirli¤i ve ömrünün art›r›lmas›n›n yan› s›ra çevre mevzuat›yla uygunlu¤unun sa¤lanmas› amaçlanmaktad›r.
Keban Barajı
2005 y›l›nda bafllayan rehabilitasyon çal›flmalar›n›n 2014 y›l›nda tamamlamas› hedeflenmifltir. Termik santrallar›m›zda, 2005-2010 döneminde, 1041 projeden 732 adet proje ve tedarik ifllemi tamamlanm›flt›r. 173 adet proje ve tedarik ifli devam etmekte olup, 136 adet projede ise ihale ifllemleri yürütülmektedir. Rehabilitasyonlar sonucunda 13,9 milyar kWh üretim art›fl› hedeflenmifl olup, bu art›fl yaklafl›k 2 adet Keban Hidroelektrik Santralinin y›ll›k üretimine eflde¤erdir. Rehabilitasyon yat›r›mlar›m›z›n bir bölümü hava kalitesi ve emisyon de¤erlerini yönetmeliklerde yer alan s›n›r de¤erlere düflürmek amac›yla yap›lan çevre yat›r›mlar›d›r. Çevre yat›r›mlar›m›z, Bacagaz› Kükürt Ar›tma Tesisleri, Elektrofiltre Rehabilitasyonlar›, Kül Stoklama Sahalar› Rehabilitasyonlar› olmak üzere 3 ana bafll›k alt›nda toplanmaktad›r. Bugüne kadar toplam 688 milyon dolarl›k çevre yat›r›m› yap›lm›fl olup gelecekte yaklafl›k 1 milyar dolarl›k çevre yat›r›m› yap›lmas›na ihtiyaç bulunmaktad›r. Ülke kaynaklar›n› en verimli flekilde kullanarak yeterli, ekonomik, kaliteli ve çevreye duyarl› elektrik enerjisi üretme misyonu ile çal›flmalar›n› yürüten kuruluflumuz, günefl enerjisi üzerine yap›lacak yat›r›mlara öncülük etmek amac›yla günefl enerjisinden elektrik üretecek bir pilot santral kurmay› planlamaktad›r. Bu nedenle, öncelikli olarak fianl›urfa’n›n Birecik ilçesi yak›nlar›nda bulunan Birecik Hidroelektrik Santralinin sahas›nda Maliye Bakanl›¤›na ait kamulaflt›r›lmas› yap›lm›fl olan 377.000 m2’lik hazine arazisinde pilot olarak elektrik üretim amaçl› bir günefl enerjisi santrali kurulmas› düflünülmektedir. Bu amaçla bir Alman Kalk›nma Bankas› (KfW) iflbirli¤i ile fizibilite çal›flmas› yapt›r›lmaktad›r. Fizibilite çal›flmas› için yap›lan uluslar aras› ihale sonucunda al›nan tekliflerin KfW ile birlikte de¤erlendirilmesi neticesinde 21.01.2011 tarihinde dan›flman firma seçimi yap›lm›flt›r. Halihaz›rda seçilen firma ile sözleflme görüflmeleri sürdürülmekte olup Mart 2011 bafl›nda sözleflme imzalanmas›
EÜAfi Halil ALIfi General Manager and Chairman
beklenmektedir. Fizibilite çal›flmalar› iki aflamal› olacakt›r. ‹lk aflamada Birecik’de öngörülen sahada Konsantre Günefl Enerjisi (CSP) ya da Fotovoltaik (PV) santral kurulmas›n›n teknik ve ticari fizibilitesine iliflkin ilk genel de¤erlendirme yap›lacakt›r. Fizibilite çal›flmas› sonucunda, Birecik HES sahas›nda belirlenen alanda elektrik üretimi amac›yla kurulacak “Günefl Enerji Santralinin” tipi, kurulu gücü, yat›r›m bedeli, ekonomik olup olmad›¤› gibi konular kesinlik kazanacakt›r.
Say›n Al›fl, enerji ihtisas bölgeleri üzerinde dikkatle duruyorsunuz. Bu bölgelerin önemi nedir ve bu bölgeler ülkemize neler kazand›racak? Türkiye’deki bütün enerji kaynaklar› esas al›narak tüm bölgelerin taranmas›, enerji üretimi için spesifik alanlar›n belirlenmesi ve “Enerji ‹htisas Bölgeleri” oluflturulmas› büyük önem kazanmaktad›r. Enerji ‹htisas Bölgeleri ile hem bütün enerji kaynaklar›m›z gün ›fl›¤›na ç›kar›lm›fl olacak, hem de bu kaynaklar›n elektrik üretiminde en ekonomik olarak de¤erlendirilece¤i bölgeler belirlenmifl olacakt›r. Enerji yat›r›mlar›n›n yo¤un olarak yap›laca¤› bölgelerin belirlenmesi ile bürokratik ifllemler azalacak ve enerji yat›r›mlar› daha h›zl› gerçeklefltirilebilecektir. Baflka bir ifadeyle yat›r›mc› önünü daha net olarak görebilecek, yat›r›m öncesi süreçler k›salt›lm›fl olacakt›r.
We are the Locomotive Power of Turkey's Sustainable Development Turkey is in an effort to realize her development targets, increase social prosperity and carry industry sector to a level that it can competes in international arena. This case has brought about rapid increase in demand for energy for many years . It is estimated that this is likely to continue in following years. EÜAfi by the end of 2010, 106 hydroelectric plant posseses 11674 MW installed capacity, 19 thermal power plants possesses 12525 MW installed capacity, has 24,200 MW installed capacity in total. This is equal to %54.3 installed capacity of Turkey and we are providing %45 of electricity generation of Turkey. By the end of 2010, 210 billion kWh electricity was generated in Turkey and EÜAfi has generated 95 billion kWh of this amount. Within this context, since our company is the biggest in electric energy generation sector and provides %45 amount of total electricity that is generated in our country, it would not be wrong to say that our company is one of the vital corporation to develop our country and improve and enhance quality of life of our people.
15 Life&Security • Haziran / 2011
Son olarak EÜAfi santrallerinin özellefltirilme süreci devam ediyor. Süreç hakk›nda bilgi verir misiniz? 18 May›s 2009’da sektörde serbestleflme ve arz güvenli¤ini sa¤lamak için gerekli yol haritas›n› içeren “Elektrik Enerjisi Piyasas› ve Arz Güvenli¤i Strateji Belgesi “ (2009 Strateji Belgesi) aç›klanm›flt›r. Bu belgeye göre, üretim tesislerinin özellefltirilmesindeki amaçlar; elektrik üretim kapasitesinin gelifltirilmesi, mevcut üretim tesislerinin emre amadeliklerinin art›r›lmas› ve sektördeki rekabetin artt›r›lmas› için özel sektör kaynaklar›n›n harekete geçirilmesidir. EÜAfi’a ait toplam kurulu gücü 141 MW olan “Tercan, Kuzgun, Mercan, ‹kizdere, Ç›ld›r, Beyköy ve Ataköy Hidroelektrik Santrallar› ile Denizli Jeotermal Santral› ve Engil Gaz Türbinleri Santrallar›” olmak üzere 9 santral özellefltirilmifl ve 01.09.2008 tarihinde imzalanan sözleflme ile özel sektöre devredilmifltir.
EÜAfi’a ait toplam kurulu gücü 141 MW olan 50 adet küçük hidrolik santral›n özellefltirme ihaleleri gerçeklefltirilmifl olup 19 gruptan,1. 10. 14. 16. grupta bulunan toplam 13 küçük hidrolik santralin devri gerçeklefltirilmifl olup di¤er gruplar›n devir ifllemleri devam etmektedir. Yine EÜAfi’a ait 27 adedi hidrolik ve 18 adedi termik olmak üzere 45 santralin (16.200 MW) özellefltirme çal›flmalar› 2009 y›l›nda “Özellefltirme ‹daresi Baflkanl›¤›nca” bafllat›lm›fl olup tamamlama ile ilgili belli bir tarih bulunmamakta, ancak 2013 y›l› sonuna kadar tamamlanabilece¤i düflünülmektedir. Öncelikli olarak 1120 MW kurulu gücündeki Hamitabat Do¤algaz Kombine Çevrim Santrali 27 Ekim 2010 tarihinde Özellefltirme Program›na al›nm›fl olup yak›n gelecekte ihale ilan›na ç›k›lmas› beklenmektedir. Üretim özellefltirmeleri tamamland›¤›nda, EÜAfi’›n elinde toplam kurulu gücü 7826’5 MW olan hidrolik üretim tesisi kalacakt›r. Ayr›ca DS‹ taraf›ndan yap›m› devam edilen santrallar ile Yap-‹fllet-Devret santrallar›n›n da devri ile bu miktar yükselebilir gözükmektedir.
interview•reportaj
Full Text: www.lifeandsecurity.com
Enerji ‹htisas Bölgeleri ile ilgili teknik çal›flmalar Milli Emlak Genel Müdürlü¤ünce koordine edilmektedir. Konu ile ilgili kanun ve yönetmelik çal›flmalar› da an›lan Genel Müdürlük taraf›ndan yürütülmektedir.
Türkiye’nin ilk özel sektör elektrik üreticisi olan Akenerji Genel Müdürü Ahmet Ümit Dan›flman, global ›s›nmadan, karbon ekonomisine, oradan enerji güvenli¤ine kadar genifl bir çerçevede sorular›m›z› yan›tlad›.
Akenerji Ülkemizin Gelece¤ini Aral›ks›z Devam Ediyor nerji sektörünün tecrübeli ismi Dan›flman: “fiu anda ülke olarak enerji üretimimizin % 65 oran›nda termik kaynaklara ve yak›t konusunda d›fla ba¤›ml› olmas›yla birlikte, bu kaynaklar›n h›zla tükenmesi ve tüm insanl›¤› tehdit alt›na alan küresel ›s›nma gibi unsurlar, tüm dünyada yenilenebilir enerji kaynaklar› kullan›m›n› ön plana ç›karmaktad›r. Bu noktada enerjinin yenilenebilir kaynaklardan üretilmesi, her türlü piyasa gerçe¤inin ötesinde dünyam›z›n ve insano¤lunun gelece¤i ad›na zorunluluktur ”dedi
E
Efendim sizi bulmuflken dilerseniz flu soruyla bafllayal›m. Enerji haberlerinde MW’tan daha çok CO2’ yi görmeye bafllad›k ve gözlemlerimize göre bu tür haberlerin oda¤›nda da Akenerji var. Akenerji üretim gücünü her geçen gün art›r›rken karbondioksit sal›n›m›n› da düflürüyor. Sizce bu gözlemimiz do¤ru mu? Küresel ›s›nma ve buna ba¤l› iklim de¤iflikliklerinin dünyam›z›n ve insano¤lunun gelece¤ini giderek daha fazla tehdit etti¤i günümüzde, tüm dünyada yenilenebilir enerji kaynaklar›na h›zl› bir yönelim söz konusu olmaktad›r. Biz de Akenerji olarak, topluma karfl› sorumlulu¤umuzun bilinciyle çevre kirlili¤ini önlemek ve do¤al kaynaklar› korumak konusunda oldukça hassas davranmaktay›z. Ülkemizde yenilenebilir enerjiye yat›r›m yapan ilk flirketlerden biri olarak, toplam kurulu gücümüz içinde yenilenebilir enerjinin pay› % 46’ya ulaflm›fl bulunmaktad›r. Gelecek dönemlerde de yenilenebilir kaynaklardan enerji üretimine devam etmeyi hedeflemekteyiz.
16 Life&Security • Haziran/ 2011
Fatih Çil
AKENERJ‹ Genel Müdürü
Ahmet Ümit Dan›flman
Akenerji olarak üretti¤imiz enerji ve sundu¤umuz hizmet kadar, çevreye ve do¤al hayata etkilerimize de büyük önem vermekteyiz. Bu do¤rultuda karbon emisyon ticaretinde de sektörümüze öncülük etmek hedefiyle Global Tan Energy ile karbon kredisi sat›fl anlaflmas› imzalam›fl bulunmaktay›z. Dünyada karbon sal›m›n›n azalt›lmas›na katk› sa¤layan projelerin karbon kredisiyle desteklenmesi anlam›na gelen karbon emisyon ticareti giderek daha fazla flirket taraf›ndan içsellefltiriliyor. Biz Akenerji olarak bu anlaflma kapsam›nda, her y›l 1 milyon tonu aflan CO2 sal›n›m›n› engelleme taahhüdü verdik. Bir baflka deyiflle, Akenerji do¤aya 82.600 hektar alanda yaklafl›k 42,2 milyon a¤ac›n sa¤lad›¤› temiz havaya eflde¤er bir katk›da bulunacakt›r.
“ Önümüzdeki dönemde gün öncesi planlama yap›s› yerini gün öncesi piyasas›na b›rakacakt›r. Yeni yap› ile daha rekabetçi ve sa¤l›kl› bir piyasa yap›s› oluflacak ve sadece enerji sat›c›lar› de¤il, al›c›larda piyasaya al›fl teklifleri sunabileceklerdir.”
Ayd›nlatacak Yat›r›mlara Ülke kaynaklar›n›n en verimli flekilde kullan›larak yeterli, ekonomik, kaliteli ve çevreye duyarl› elektrik enerjisi üretme misyonu ile çal›flmalar›n› yürüten kuruluflumuzun, günefl enerjisi üzerine yap›lacak yat›r›mlara öncülük etmek amac›yla günefl enerjisinden elektrik üretecek bir pilot santral kurmay› planlamaktad›r.
Bütün bunlar› baflar›rken bir de flirketlerin elektrik maliyetini düflürece¤iz diyorsunuz. Bu durum da çok dikkat çekici... Biliyorsunuz ülkemizde birçok kifli, yenilenebilir enerji yat›r›mlar›n›n rekabetçi olmad›¤›n› söylüyordu? fiu anda ülke olarak enerji üretimimizin %65 oran›nda termik kaynaklara ve yak›t konusunda d›fla ba¤›ml› olmas›yla birlikte,
“ Türkiye’de serbest üretim flirketleri taraf›ndan üretilen elektri¤in %4,2’sini tek bafl›na karfl›layan Akenerji, devreye giren yenilenebilir kaynakl› santralleriyle üretim portföyünü büyük ölçüde çeflitlendirmifltir.
”
bu kaynaklar›n h›zla tükenmesi ve tüm insanl›¤› tehdit alt›na alan küresel ›s›nma gibi unsurlar, tüm dünyada yenilenebilir enerji kaynaklar› kullan›m›n› ön plana ç›karmaktad›r. Bu noktada enerjinin yenilenebilir kaynaklardan üretilmesi, her türlü piyasa gerçe¤inin ötesinde dünyam›z›n ve insano¤lunun gelece¤i ad›na zorunluluktur. Hidroelektrik santral yat›r›mlar›, ilk yat›r›m maliyeti yüksek infla süresi nispeten uzun yat›r›mlard›r. Ancak iflletmeye girdikten sonra düflük iflletme maliyetleri ile hidroelektrik santral yat›r›mlar› di¤er yat›r›mlar›n önüne geçmektedir. Bunun yan› s›ra hidroelektrik santrallar›n ekonomik ömürleri termik
santrallara göre daha uzundur. Özellikle pik saatlerde çabuk devreye girme özelli¤ine sahip olan barajl› hidroelektrik santrallar bu anlamda ülke elektrik arz›n›n dengeli bir flekilde karfl›lanmas›nda büyük öneme sahiptir. Yüksek ilk yat›r›m maliyetine ra¤men, sayd›¤›m›z tüm bu avantajlar› ile hidroelektrik santral yat›r›mlar› Akenerji portföyünde de önemli bir yere sahiptir. Akenerji do¤al gaza dayal› üretiminin yan› s›ra üretimde kaynak çeflitlili¤i sa¤lamak ve yak›t tedarik riskini yönetmek amac›yla, özel sektör elektrik üretim flirketleri aras›nda yenilenebilir enerji kaynaklar›na dayal› yat›r›m faaliyetlerini bafllatan ilk flirketlerdendir. Yak›t portföyünü çeflitlendirip enerji maliyetlerini optimize ederek sektörde daha rekabetçi konuma ulaflmay› hedefleyen Akenerji, yenilenebilir yat›r›mlar›na devam etmeyi planlamaktad›r.
17 Life&Security •Haziran/ •Eylül/2010 2011
Bu durumun düflük karbon ekonomisi ile ba¤lant›s› var m›? Biraz bize bu kavramdan bahseder misiniz? Sizin bu noktada duruflunuz nedir? ‹lk sorunuza cevaben, enerji sektöründe birçok ilke imza atan bir firma olarak karbon ekonomisi konusunda da sektöre liderlik etmeyi hedefledi¤imizi belirtmifltim. Sizin de alt›n› çizdi¤iniz gibi 10’ncu büyük ekonomi olmak isteyen Türkiye’nin bir arz eksi¤i var. Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklar›n›n ve di¤er temiz enerji kaynaklar›n›n üretime sokulmas› ülkemiz aç›s›ndan çok önemli. Birde iflin iletim, da¤›t›m taraf› var tabii… Bu tür yat›r›mlar›n realize edilmesi ve halk›m›za kaliteli hizmet verilmesi noktas›nda s›k›nt›lar var m›? Daha da aç›k bir ifade ile üretim, iletim ve da¤›t›mda serbest ve rekabetçi piyasa oluflturma çal›flmalar› nas›l gidiyor? Bizi biraz bu konuda bilgilendirir misiniz? Sektörümüzde 2000 y›l›ndan bu yana serbest piyasa modeline ve serbest rekabet ortam›na geçifl çal›flmalar› sürecinde yeniden yap›lanma çal›flmalar› hayata geçirilmifltir. Birço¤u reform niteli¤indeki bu çal›flmalar neticesinde, o güne dek devletin tekelinde olan enerji sektörüne özel teflebbüsün kat›l›m› ve bu sektörde bir piyasa oyuncusu olabilmesi sa¤lanm›flt›r. Bu çerçevede yap›lan özellefltirme çal›flmalar› s›n›rl› kalmakla birlikte özellikle son y›llarda da¤›t›m alan›nda gerçeklefltirilen
interview•reportaj
Söz konusu anlaflma çerçevesinde tüm yenilenebilir enerji projeleri için Gönüllü Karbon Piyasas›’nda (Voluntary Emission Reduction-VER) sertifika baflvurular›n› yapan Akenerji, 2010 y›l›nda bu yöndeki çal›flmalarda büyük aflama kaydetmifltir. ‹lk olarak Eylül 2009 tarihinde devreye ald›¤›m›z Ayy›ld›z Rüzgar Santrali Gold Standart’a göre tescil edilmifl olup, bugüne kadar Uluabat, Burç, Akocak, Feke I ve Feke II santrallerimizin sertifikasyon süreci tamamlanm›flt›r. Uluabat HES, Türkiye’nin bugün itibariyle Gönüllü Karbon Standard›’na (VCS) göre tescil edilmifl barajl› en büyük hidroelektrik santrali olma özelli¤ine sahiptir.
AKENERJ‹ Genel Müdürü
Ahmet Ümit DANIfiMAN
“Akenerji Ülkemizin Gelece¤ini Ayd›nlatacak Yat›r›mlara Aral›ks›z Devam Ediyor” özellefltirmeleri son derece olumlu ve baflar›l› olarak de¤erlendirmekteyiz. Enerjide 2008’de devreye giren Otomatik Fiyatland›rma kanunu maliyete dayal› ve fleffaf maliyet yap›s› için önemli bir geliflme olmas›na karfl›l›k bu mekanizman›n tam olarak iflledi¤ini söylemek mümkün de¤ildir. Tarifelendirme çal›flmalar› kapsam›nda yap›lan de¤ifliklikler özellikle enerji ticareti ile ifltigal eden firmalar› zorlamaktad›r. Son dönemde yap›lan kay›p/kaçak ve enerji bedellerine iliflkin düzenleme serbest tüketicilere sat›lan enerji maliyetlerinin %10’un üzerinde artmas›na neden olmufltur. Ayr›ca serbest olmayan tüketicilerin serbest tüketici olarak tedarikçi de¤iflimleri 3’er ayl›k dönemlerde yap›lacak flekilde yeniden düzenlenmifl, bu da serbest tüketici piyasas›n›n büyümesinin daha yavafl ve dengeli flekilde geliflmesini sa¤layan bir etken olmufltur.
18 Life&Security •Haziran/ 2011
Tüm bu geliflmelere ek olarak önümüzdeki dönemde gün öncesi planlama yap›s› yerini gün öncesi piyasas›na b›rakacakt›r. Yeni yap› ile daha rekabetçi ve sa¤l›kl› bir piyasa yap›s› oluflacak ve sadece enerji sat›c›lar› de¤il, al›c›larda piyasaya al›fl teklifleri sunabileceklerdir. Bu durumda arz ile talebin bulufltu¤u noktada çok daha sa¤l›kl› bir fiyat oluflturacakt›r. Bu durum uzun vadede Türkiye enerji piyasas›n›n daha istikrarl› büyümesini sa¤layacakt›r. Son olarak, Akenerji entegre bir enerji flirketine dönüfltü demifltiniz. Akenerji’nin gelecek vizyonunda daha neler var? Akenerji olarak, elektrik piyasas›nda üretim, da¤›t›m, toptan sat›fl ve perakende sat›fl alanlar›nda etkin olmay› hedeflemekteyiz. Öncelikle üretim dal›na bakacak olursak; TE‹Afi taraf›ndan yap›lan projeksiyonlara göre ülkemizdeki elektrik talebinin, y›ll›k ortalama %7 oran›nda artmas› durumunda 2019 y›l›nda 390,000 GWh seviyesine ulaflmas› beklenmektedir. Sektörde arz güvenli¤inin sa¤lanmas›, ancak ihtiyaç duyulan ilave yat›r›mlar›n zaman›nda devreye al›nmas›na ba¤l›d›r. Bu ihtiyaçtan hareketle Akenerji olarak, ülkemizin gelece¤ini ayd›nlatacak yat›r›mlar›m›za aral›ks›z devam etmekteyiz. Türkiye’de serbest üretim flirketleri taraf›ndan üretilen elektri¤in %4,2’sini tek bafl›na karfl›layan Akenerji, devreye giren yenilenebilir kaynakl› santralleriyle üretim portföyünü büyük ölçüde çeflitlendirmifltir. Bununla birlikte halen yat›r›m› süren hidroelektrik santrallerimizin yan› s›ra Çanakkale bölgesinde toplam 170 MW kapasiteli iki rüzgâr santrali için de lisans baflvurumuz bulunmaktad›r. Ege Bölgesi’nde dört, Bursa’da bir sahada jeotermal kaynak arama ruhsat›m›z bulunmakta
Ahmet Ümit DANIfiMAN
Akenerji, tüm operasyonlar›n›, piyasa riskini düzenli bir biçimde önceden analiz etmek ve do¤ru zamanda do¤ru stratejiyi uygulamak üzerine odaklam›flt›r. fiirketimiz, 2009 y›l›n›n sonunda tamamen de¤iflen piyasa yap›s›n›n 2010 y›l›nda yarataca¤› etkileri önceden fark ederek müflteri portföyünü h›zla gelifltirmifl ve sektörünün en büyük müflteri portföylerinden birini oluflturmufltur.
AKENERJ‹ Ahmet Ümit DANIfiMAN General Manager
Üretimin yan› s›ra ikili anlaflmalar yoluyla Türkiye genelinde serbest tüketicilere enerji tedari¤i, toptan enerji ticareti, elektrik da¤›t›m› ve perakende sat›fl› faaliyetlerini de aktif bir flekilde yürütmekteyiz. Bununla birlikte mevcut lisans› kapsam›nda elektrik enerjisi ithalat ve ihracat› yapabilme yetkisine sahip bulunmaktay›z ve bu alandaki f›rsatlar› da titizlikle izlemekteyiz. Akenerji, tüm operasyonlar›n›, piyasa riskini düzenli bir biçimde önceden analiz etmek ve do¤ru zamanda do¤ru stratejiyi uygulamak üzerine odaklam›flt›r. fiirketimiz, 2009 y›l›n›n sonunda tamamen de¤iflen piyasa yap›s›n›n 2010 y›l›nda yarataca¤› etkileri önceden fark ederek müflteri portföyünü h›zla gelifltirmifl ve sektörünün en büyük müflteri portföylerinden birini oluflturmufltur. Müflterilerine ekonomik koflullarla elektrik enerjisi sa¤layan, sundu¤u avantajlar› istikrarl› bir flekilde sürdürebilecek üretim kapasitesi ve piyasa öngörüsüne sahip olan Akenerji, bugün sanayi, sa¤l›k, iletiflim, bilgi ifllem, otelcilik, bankac›l›k, al›flverifl merkezi vb. birçok sektörde faaliyet gösteren yaklafl›k 1.000 kurumsal müflteri ve 10.000 aboneye sahiptir. Akenerji, di¤er enerji flirketleriyle yapm›fl oldu¤u enerji tedarik sözleflmeleri sayesinde de yönetti¤i enerji portföyünü sürekli büyütmektedir. Rüzgar ve hidroelektrik santrallerinde üretilen “Yeflil Enerji” sat›fl›n›, bu kapsamda çevreci enerji politikas›n› benimsemifl flirketlerle ortaklafla yürüten Akenerji, yat›r›mlar›n›n çevreye olan katk›s›n› art›rm›flt›r. Bu do¤rultuda ülkemizin önde gelen rüzgar enerjisi flirketlerinden Polat Enerji ile 100 MW elektrik üretim gücüne sahip rüzgar santrallerinin tüm üretim kapasitesini sat›n almak üzere bir anlaflma imzalanm›fl, söz konusu anlaflma 2011 y›l›nda yenilenmifltir. Akenerji olarak, devreye giren yeni enerji santrallerimizin yan› s›ra çeflitli enerji firmalar›yla yapm›fl oldu¤umuz enerji al›m anlaflmalar› çerçevesinde Türkiye'nin en büyük enerji ticareti platformunu yaratmay› hedeflerken, üstün kalite ve müflteri memnuniyeti anlay›fl›yla, müflterilerimizin ihtiyac› olan enerjiyi, “Akenerji güvencesi” ile sunmaya devam ediyoruz.
Akenerji investing continuously in projects enlightening our Country’s Future Nowadays as global warming and related climate changes puts our world and humanity under risk increasingly, there have been a swift inclination towards renewable energy resources. Therefore we are quitely sensitive to matter of preventing environmental pollution and conserving natural resources with awareness of responsibility to our society too. As a one of the first companies to have made investment in renewable energy in our country, portion of renewable energy has reached to %46 in our total installed capacity. Also in oncoming periods, we're planning to continue generating energy out of renewable resources. As well as services we offer and energies we produce, we also pay great importance to our influences upon environment and natural life.
19 Life&Security •Haziran/ 2011
Full Text: www.lifeandsecurity.com
interview•reportaj
olup, bu sahalardaki etüt çal›flmalar›m›z sürmektedir. Ayr›ca, günefl enerjisi alan›ndaki geliflmeleri de yak›ndan takip etmekteyiz.
Güney Devrim ‹ldiri ile enerji devi ExxonMobil’in sürdürülebilirlik anlay›fl›n›; konuyla ilgili dünyada ve Türkiye’de yapt›¤› çal›flmalar› ve madeni ya¤daki baflar›lar›n› konufltuk.
Sürdürülebilirli¤i Çok Yönlü Ele Alıyoruz Mobil Oil Türk,
Endüstriyel Direkt Sat›fllar Müdürü
Güney Devrim ‹ldiri
20 Life&Security •Haziran/ 2011
Fatih Çil ‹smet Yonucu
“Sürdürülebilirlik konusunu sorumlu bir iflveren, iflorta¤› ve dost olarak hareket etme odakl› taahhüdümüzün bir parças› olarak yönetiyoruz. Ürünlerimiz, süreçlerimiz ve çal›flanlar›m›zla sürdürülebilirli¤i harekete geçiriyoruz” Enerji, ekonomik büyümenin ve yaflam kalitesinin bir baflka ifade ile hayat›n en büyük girdisi. Petrol ve gaz ise modern dünyan›n en stratejik enerji kayna¤›. Dilerseniz buradan bafllayal›m. Exxon Mobil Outlook for Energy: A View to 2030 bafll›¤›yla bir öngörü yay›nlad›. Öngörüler hakk›nda biraz bilgi verir misiniz? Rapor nelere dikkat çekiyor? 2030’un enerji dünyas› nas›l flekilleniyor? Enerji aç›s›ndan, bugünden 2030 y›l›na bakt›¤›m›zda bir çok umut verici fley görüyoruz; ekonomik toparlanma ve geliflme, iyilefltirilmifl yaflam standartlar› ve azalm›fl fakirlik ve çok fley vadeden yeni enerji teknolojileri. Fakat ayn› zamanda çok büyük zorluklar da görüyoruz: Enerji kullan›m›n›n çevre üzerindeki etkisini azalt›rken nas›l dünyan›n büyüyen enerji ihtiyaçlar›n› karfl›layaca¤›z. ExxonMobil olarak,
ekonomik krizin 2009 y›l›ndaki enerji talebini bast›rma etikisi dikkate ald›¤›m›zda dahi, küresel enerji ihtiyac›n›n 2030 y›l›nda, 2005 göre %35 daha yüksek olaca¤›n› bekliyoruz. Büyümede liderli¤i OECD üyesi olmayan, Çin ve Hindistan gibi, ülkelerin tafl›yaca¤›n› düflünüyoruz. Ayr›ca, toplam elektrik üretiminin 2030’daki küresel enerji ihtiyac›n›n % 40’l›k bir bölümünü oluflturaca¤›n› tahmin ediyoruz. 2030 y›l›nda petrol ve do¤al gaz ana kaynaklar olmay› sürüdüreceklerdir. Bununla birlikte nükleer ve yenilenebilirler (rüzgar, günefl, vb.) gibi di¤er kaynaklar›n önemi gün geçtikçe artacakt›r. ExxonMobil olarak inan›yoruz ki; çevresel riskleri düflürürken gelece¤in enerji ihtiyaçlar›n›n karfl›lanmas› bütünleflmifl bir seri çözüm gerektirmektedir. Ürünlerimiz, süreçlerimiz ve çal›flanlar›m›zla çözümün bir parças› olmay› hedefliyoruz. Enerji ihtiyac›n›n inan›lmaz artt›¤›, yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklar›n›n önem kazand›¤›, di¤er enerji kaynaklar›n›n verimli kullan›larak her aç›dan sürdürülebilir k›l›nmas› gerekti¤i bir dünya karfl›m›za ç›karken sürdürülebilirlik, çevreye ve çal›fl›lan co¤rafyalara sayg› önem kazan›yor. Bu noktada size Exxon Mobil’in sürdürülebilirlik yaklafl›m› ile kurumsal vatandafll›k anlay›fl›n› sormak isteriz? Bugünün global pazar›nda sürdürülebilirli¤in; ekonomik büyüme,
“Yar›n› Koruyun, Bugün’den” ExxonMobil'in alt› temel kurumsal vatandafll›k odak alan›n› do¤rudan yans›t›r. Bu odak alan›na flu konular dahildir; Çevresel performans, ‹klim de¤iflikli¤i risklerini yönetimi, emniyet ve sa¤l›k, ekonomik geliflme, kurumsal yönetim, ‹nsan haklar› ve güvenlik. Kurumsal vatandafll›¤› günlük ifl süreçlerine dahil ederek sürdürülebilirli¤in çok yönlü ve geliflen taraflar›n› ele almaktay›z. sosyal geliflme ve çevreyi korumay› dengeleyerek gelecek nesillerin bugün al›nan aksiyonlar taraf›ndan riske at›lmamas›n›n öneminin fark›nday›z. Sürdürülebilirlik konusunu sorumlu bir iflveren, iflorta¤› ve dost olarak hareket etme odakl› taahhüdümüzün bir parças› olarak yönetiyoruz. Ürünlerimiz,
süreçlerimiz ve çal›flanlar›m›zla sürdürülebilirli¤i harekete geçiriyoruz. Asl›nda, sürdürülebilirlik platformumuz ExxonMobil'in alt› temel kurumsal vatandafll›k odak alan›n› do¤rudan yans›t›r. Bu odak alan›na flu konular dahildir; Çevresel performans, ‹klim de¤iflikli¤i risklerini yönetimi, Emniyet ve sa¤l›k, Ekonomik geliflme, Kurumsal yönetim, ‹nsan haklar› ve güvenlik. Kurumsal vatandafll›¤› günlük ifl süreçlerine dahil ederek sürdürülebilirli¤in çok yönlü ve geliflen taraflar›n› ele almaktay›z. Büyük resim içinde bakarsak verimlili¤in hayatiyet kazand›¤› ve dolay›s›yla endüstride, ulafl›mda, enerji üretiminde ve di¤er sektörlerde ya¤lama ürünlerinin de çok önem kazand›¤› bir dünya var karfl›m›zda diyebiliriz herhalde. ExxonMobil bu alanda ne gibi çal›flmalar içinde? ExxonMobil’in, Mobil Oil Türk’le Türkiye’de daha çok madeni ya¤lar noktas›nda etkin olmas› bu konuya dikkatimizi çekti. Bu gözlemimiz do¤ru mu sizce? Karadeniz’de TPAO ile ortak petrol arama çal›flmalar› yürütüyoruz. Bunun d›fl›nda Türkiye’de en aktif oldu¤umuz alan, evet madeni ya¤lar.
21 Life&Security •Haziran/2011
Sürdürülebilirli¤e kendini adam›fl küresel bir kurulufl olarak, bizler de inan›yoruz ki; ürünlerimiz ekonomik büyüme için
EXXON South Hook LNG Terminali
interview•reportaj
Sürdürülebilirlik platformumuz
“Sürdürülebilirli¤i Çok Yönlü Ele Alıyoruz” Exxon Mobil Endüstriyel Direkt Sat›fllar Müdürü
Güney Devrim ‹ldiri
da somut avantajlar elde etmeye yarayan baz› yenilikçi ya¤lama ürünleri, özel ürünler ve servisler sunmaktay›z. Örne¤in; ileri teknoloji ya¤lar›m›z ekipman› korumaya ve ömrünü uzatmaya yard›m ederek, yeni ekipman al›m ihtiyac›n› ve bununla ilgili bak›m, elden ç›karma ve yenileme maliyetlerini en aza indirmeye önemli ölçüde yard›mc› oluyor.
gerekliler ve sosyal kalk›nmay› destekliyorlar. Bu nedenle, sürdürülebilirlik konusunda çözümlerimizden birisi de geliflmifl ürünlerimizdir. Endüstriyel ya¤lardan araç motor ya¤lar›na, denizcilik ve havac›l›k ya¤lar›ndan özel ürünlere kadar, ifl çözümlerine ve iflin geliflmesine yard›m eden yenilikçi ürün ve servisleri pazara sunarken, bir yandan da ekonomik, çevresel ve sosyal varl›klar› koruyor, gelifltiriyor ve sürdürüyoruz. Endüstri lideri teknolojimizi ve mühendislik kaynaklar›m›z› gelifltirerek, performans ve sürdürülebilirlikle ilgili somut yararlar sa¤lamaya yard›mc› en yenilikçi ya¤lar ve özel ürünlerden baz›lar›n› sunuyoruz.
22 Life&Security •Haziran/2011
Bu noktada tekrar ülkemize dönersek yaflam kalitemizi artt›r›p ekonomik büyümemizi sa¤layan üretim ve ulafl›m araçlar›n›n verimli kullan›l›p korunmas› konusunda dikkatli ve seçici olmam›z gerekti¤i aç›k. Madeni ya¤ aç›s›ndan bakarsak Siz bu konuda bir fark›ndal›k görüyor musunuz? Türkiye gelifltikçe, tüketicinin de bu konudaki bilinci ve fark›ndal›¤› her geçen gün art›yor. Bunun çeflitli sebepleri mevcut. Bir yandan mevcut ekonomik flartlar ve rekabet bunu zorunlu k›larken, bir yandan da tüketicilerin hepsi bir ö¤renme sürecinden geçiyor. Bu süreci desteklemek için biz Mobil Oil Türk olarak çeflitli platformlarda e¤itimler düzenlemekteyiz. Mobil Oil Türk madeni ya¤ sektöründe hangi alanlarda hizmet veriyor ve sundu¤u ürünlerle bu alanlarda nas›l art› de¤erler yarat›yor?
Mobil EAL® (Çevre Koruma Bilinçli Ya¤lar) ile toprak, yer alt› sular› veya yüzey su sistemleri yak›n›ndaki uygulamalarda azami koruma sa¤lamaya yard›mc› olan yeni bir kategorinin öncülü¤ünü yapt›k.
“ Endüstri lideri teknolojimizden ve mühendislik kaynaklar›m›zdan yararlanarak sanayiciler
Di¤er yandan Enerji sektöründe; Mobil Endüstriyel Ya¤lar› rüzgar türbinlerinde, jeotermal ve kojenerasyon tesislerinde, hidroelektrik santrallerinde ve nükleer tesislerde kullan›lan elektrik üretim uygulamalar›nda önemli rol oynamaktad›r
ve tüketiciler için önemli
Madeni ya¤ sektörü için çarp›k ve
ekonomik faydalar›n
disipline olmayan bir sektör deniyordu
yan›nda performans ve
çevre ve e¤itim yönünden güzel ifllere
sürdürülebilirlik
imza at›l›yor. Mobil Oil Türk bu konuyu
konusunda da somut avantajlar elde etmeye yarayan baz› yenilikçi
ama son zamanda sektörde hukuk,
nas›l de¤erlendiriyor ve özellikle çevre ve e¤itim konusunda neler yap›yor? ExxonMobil'in "Yar›n› Koruyun. Bugünden" fleklindeki kurumsal inisiyatifiyle tutarl› olarak L&S ürünlerimizin imalat›, da¤›t›m›,
ya¤lama ürünleri, özel
kullan›lmas› ve imhas›n›n çevreye etkilerini
ürünler ve servisler
azaltmaya çal›flmaktad›r. Bu yaklafl›mla
sunmaktay›z. ”
vadede güvenilir enerji arz›
fiirketimiz madeni ya¤ sektöründe flu an için; Binek araç ya¤lar›, Ticari araç ya¤lar›, Endüstriyel ya¤lar, Havac›l›k ya¤lar› ve Denizcilik ya¤lar› alan›nda ürün ve servisler sunmaktad›r. Endüstri lideri teknolojimizden ve mühendislik kaynaklar›m›zdan
kaynaklar›n ömrü uzat›lmakta ve uzun gelifltirilmektedir.
‹yilefltirilmifl yak›t ekonomisi/enerji verimlili¤i/emisyonlar, ekipman ömrünün uzamas› ve ya¤ ömrünün uzamas›/kullan›lm›fl ya¤ üretiminin azalmas› gibi avantajlar› olan teknoloji lideri ürünler ve hizmetler sunuyoruz.
yararlanarak sanayiciler ve tüketiciler için önemli ekonomik faydalar›n yan›nda performans ve sürdürülebilirlik konusunda
Yönetmeliklere uygun hareket ediyoruz ve yönetmelik yoksa
Mobil Oil Türk Güney Devrim ‹LD‹R‹ Industrial Direct Sales Manager
Sürdürülebilirli¤e kendini adam›fl küresel bir kurulufl olarak, bizler de inan›yoruz ki; Ürünlerimiz ekonomik büyüme için gerekliler ve sosyal kalk›nmay› destekliyorlar. güvenilir standartlar uyguluyoruz, di¤er taraftan da L&S Standards of Environmental Care (Çevre Bak›m Standartlar›) gibi programlar uygulayarak iflletmelerimizin çevre performans›n› sürekli olarak iyilefltiriyoruz.
We are Handling Multi-dimensional and Flourishing Aspects of Sustainability
Son olarak Mobil ya¤ sektöründe en çok bilinen markalardan biri. Sizce bu baflar›n›n arkas›ndaki en
In today’s global market, we are aware of sustainability
önemli s›r nedir?
and importance of the balance between economical
Firmam›z›n vizyonu “Dünya s›n›f› markalar, En son teknoloji,
growth, social development and environmental protection
‹flletme mükemmelli¤i ve Mali disiplin bak›m›ndan kendi
in order not to put next generations in risk by the the
endüstrimizde en sayg›n hale gelmek" tir.
actions taken today. We are conducting the subject of sustainability as part of our commitment which is focused
ekonomik büyümeyi, sosyal kalk›nmay› ve çevrenin korunmas›n› dengeleyecek ve bugün at›lan ad›mlarla gelece¤i riske sokmayacak biçimde çal›fl›yoruz. Sürekli gelifltirmeye devam etti¤imiz endüstri lideri teknolojimiz ve mühendislik kaynaklar›m›z, ürünlerimizin performans ve
on acting as a responsibe employer, a business partner and a friend. We are mobilizing sustainability with our products, processes, employees. Actually our sustainability
Life&Security •Haziran/2011
platform reflects ExxonMobil’s six basic corporate citizenship focus areas directly. These focus areas consists of as follows ; Environmental performance, Management of climate change risks, Safety and health, Economic development, Corporate governance, Human rights and security. We are
sürdürülebilirlikle ilgili somut yararlar sa¤lamas›nda yard›mc›
handling multi-dimensional and flourishing aspects of
oluyor. Sürdürülebilirlikle ilgili durum analizleri sadece bir bilgi
sustainability by adding corporate citizenship in to daily
olarak paylafl›lmakla kalm›yor; ürün bültenlerimizde belirgin
business processes.
biçimde detayland›r›l›yor, laboratuar, ekipman üreticisi ve/veya saha test verileriyle destekleniyorlar.
23
Full Text: www.lifeandsecurity.com
interview•reportaj
‹flimizi yaparken ve dünyan›n ihtiyaç duydu¤u ürünleri üretirken
Dünyan›n En Ça¤dafl Gümrük ‹daresini Oluflturmak ‹çin Çal›fl›yoruz
24 Life&Security •Haziran/2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
Gümrük Teflkilat›n›n kamuoyunca pek bilinmeyen, ancak ülkemizin sürdürülebilir kalk›nmas› ve ekonomik olarak büyümesi noktas›nda “Hayati” olan rolü hakk›nda bilgi veren Altunyald›z, ifl dünyas›na yönelik önemli aç›klamalarda da bulundu. Gümrük Müsteflar›
Ziya Altunyald›z
Neredeyse bütün kariyeri Türkiye’nin ihracat›n› gelifltirme ve bu topraklardan dünya markas› ç›karma çabas›yla geçtikten sonra Gümrük Müflteflarl›¤›na atanan Ziya Altunyald›z, “Gümrük Teflkilat›n›n” yeni vizyonunu Sustainable Economy’ye anlatt›.
Bilgi ifllem alan›ndaki yat›r›mlar›m›zdan en önemlisi, ülke düzeyinde tüm gümrük idarelerimizde otomasyon sistemine geçiflin tamamlanmas›d›r. Ayr›ca, “ka¤›ts›z gümrük” projesi ile firmalar ad›na düzenlenen beyanname ve ekli belgelerin gümrü¤e gelinmeksizin elektronik ortamda gönderilmesi ve eflyalar›n h›zl› bir flekilde teslimi sa¤lanacakt›r.
Ü
Gümrük Müsteflarl›¤›’n›n bafll›ca görevlerinden sonuncusu ise kaçakç›l›kla mücadeledir. Kaçakç›l›kla mücadele kapsam›nda yerine getirilen faaliyetler ile, bir taraftan, yasa d›fl› faaliyetler nedeniyle meydana gelen hazine kayb› ve di¤er zararlar önlenmekte, di¤er taraftan dürüst ticaret erbab› yasa d›fl› ekonomik faaliyetlerden korunmaktad›r. Çok say›da ve birbirinden farkl› bu görevleri yerine getiren Gümrük Müsteflarl›¤›’n›n temel misyonu ise; uluslararas› eflya, tafl›t ve yolcu hareketlerini konulmufl kurallar çerçevesinde yürüterek, ülke ekonomisine ve güvenli¤ine katk› sa¤lamakt›r. Sahip oldu¤u bu misyon do¤rultusunda, ‹daremiz, ifllemleri risk yönetimi odakl›, analizci ve seçici yöntemlerle de¤erlendirmeye tabi tutmakta, bu flekilde elde edilen ç›kt›lara göre, “yasal ticaretin basitlefltirilmesi ve yasad›fl› ticaretin önlenmesi” politikas› çerçevesinde, yasalara uygun olarak gümrükte ifl yapan gerçek ve tüzel kiflilerin ifllemlerini kolaylaflt›rmakta, organize ve gümrük suçlar› ile etkin olarak
mücadele etmektedir. Bildi¤iniz gibi, ülkemiz Cumhuriyetimizin 100. kurulufl y›ldönümü olan 2023 y›l›nda 500 milyar dolar ihracat ve 1 trilyon dolar d›fl ticaret hedefi koymufltur. Belirlenen bu hedefe ulafl›lmas› ve bu düzeyde bir ticaret trafi¤inin kontrol edilebilmesi için idaremiz her alandaki kapasitesini ve donan›m›n› artt›rma yoluna gitmektedir. Bu kapsamda, otomasyona dayanan modernizasyon projeleri ve di¤er düzenlemeler ile, gümrük ifllemlerinin daha h›zl› yürümesi ve daha etkin olarak kontrol edilmesi amaçlanmaktad›r. Bu noktada “Gümrük Teflkilat›” mensubiyetinin düflünülenden çok daha zor ve özveri gerektiren bir pozisyon oldu¤unu söyleyebiliriz herhalde? ‹fade etti¤im gibi Gümrük Müsteflarl›¤› uluslararas› ticarete konu olan her türlü eflya ile ilgili olarak çok say›da ve birbirinden oldukça farkl› görevleri yürüten bir idaredir. Bu kadar genifl bir sorumluluk alan›nda çal›flmak gerçekten büyük emek ve özveri gerektirmektedir. Geçti¤imiz y›l, gümrüklerden sekiz milyonun üzerinde araç ve yetmifl alt› milyon civar›nda yolcu girifl ç›k›fl› yap›ld›¤› da göz önünde bulundurulursa, gümrük personeli olman›n gerçekten özveri isteyen ancak son derece onurlu bir meslek oldu¤u kesin olarak görülebilir. Bafllarken ekonomik hedeflerden bahsettik. 17 inci büyük ekonomik büyüklü¤e ulaflan ülkemizin uluslararas› ticareti çok büyüdü. Gümrük Teflkilat›m›z da gerekli yat›r›mlar› yapma noktas›nda bir at›l›m içine girdi. Ayr›ca 10 uncu büyük ekonomi olma hedefi olan ülkemizin bu konuda çok daha büyük yat›r›mlara ihtiyaç duyaca¤› da aç›k. Bu yat›r›mlar›n kat etti¤i aflama hakk›nda bizi biraz bilgilendirebilir misiniz? Son dönemde d›fl ticaret hacmimizde yaflanan art›fl ve gelece¤e iliflkin hedeflerlerimiz göz önünde bulundurularak gerçeklefltirdi¤imiz yat›r›mlar bafll›ca üç alan› ilgilendirmektedir. Bunlar; her türlü fiziki ve donan›m altyap›m›z›n gelifltirilmesi ile personel e¤itimi ve bilgi ifllem sistemindeki iyilefltirmeler. Bu yat›r›mlardaki temel amac›m›z; daha kaliteli, çözüm odakl› ve h›zl› bir hizmet sunumunu gerçeklefltirmek. Bu do¤rultuda, bir program dahilinde s›n›r idarelerimizin modernize edilmesi yoluna gidilmifl, bu kapsamda aralar›nda Yunanistan s›n›r›nda bulunan ‹psala, ‹ran s›n›r›nda bulunan Gürbulak, Suriye s›n›r›nda bulunan Cilvegözü ve Irak s›n›r›nda bulunan Habur Gümrük ‹darelerinin de yer ald›¤› yedi gümrük kap›s› yenilenmifltir. Yap-ifllet-devret modeliyle tamamlanan bu modernizasyon çal›flmalar› neticesinde, söz konusu gümrük kap›lar› x-ray araç tarama sistemleri, araç plaka okuma sistemleri, kartl› geçifl sistemleri gibi yenilikleri içeren modern teknik bir altyap›ya ve banka, sigorta, triptik ve benzeri hizmetlerin sunuldu¤u, yolcular›n her türlü ihtiyac›n›n karfl›land›¤› tesislere kavuflturulmufltur. Yap›m› tamamlanan bu kap›lar›m›z yan›nda, on tane ilave
25 Life&Security •Haziran /2011
interview•reportaj
lkemizin ekonomik hedeflerinin realizasyonunda gümrüklerin önemi kritikken, bu önem kamuoyunca pek bilinmiyor. K›saca, Türkiye’nin s›n›rlar›n› ekonomik olarak korumak ve ülkemizi kalk›nd›racak vergileri toplamak bu görevlerin bafl›nda geliyor. Buradan hareketle bize “Gümrük Teflkilat›m›z›n” misyonundan bahseder misiniz? Bildi¤iniz üzere Baflbakanl›¤a ba¤l› bir kurulufl olan Gümrük Müsteflarl›¤› öncelikle ülkemiz d›fl ticaretinin h›zl› ve etkin bir flekilde ak›fl›n›n sa¤lanmas› ve bunun sonucunda ortaya ç›kan vergileri toplama görevi olan bir idaredir. Zira her y›l 300 milyar dolar› aflan ihracat ve ithalat tutar› ile 65 milyar dolar dolar civar›ndaki transit ifllemleri dahil toplamda 400 milyar dolar civar›ndaki d›fl ticaretin realizasyonunu sa¤lamakta ve kamu gelirlerinin ortalama olarak % 20’sini tahsil ederek kamu bütçesinin finansman›na katk›da bulunmaktad›r. Bu fonksiyonunun bir sonucu olarak, Gümrük Müsteflarl›¤› ülke ekonomisinin büyümesi ve kalk›nmas› ile birlikte ülkemizde yerleflik firmalar› destekleyici bir görev ifa etmektedir. Bir taraftan ithalatç› ve ihracatç›lar›m›z için ticareti kolaylaflt›rma yönünde düzenlemeler ve ifllemler yaparak, di¤er taraftan ulusal ekonomiyi damping, sahte ve taklit mal ticareti gibi haks›z rekabet uygulamalar›ndan koruyarak ülkemizin ve firmalar›m›z›n rekabet gücüne katk› sa¤lamaktad›r. Gümrük Müsteflarl›¤›’n›n ikinci görevi kamu sa¤l›¤› ve güvenli¤inin korunmas›d›r. Bu çerçevede Gümrük Müsteflarl›¤›, örne¤in, uyuflturucu madde, silah ve mühimmat kaçakç›l›¤› gibi çeflitli organize suçlarla mücadele etmekte, ayn› zamanda ithal edilen sanayi ürünlerinin kalite ve güvenli¤ine iliflkin standartlara, g›da ve tar›m ürünleriyle ilgili olarak sa¤l›k kurallar›na uyulup uyulmad›¤›n› denetleyerek tüketicilerin korunmas›na destek olmaktad›r.
“Dünyan›n En Ça¤dafl Gümrük ‹daresini Oluflturmak ‹çin Çal›fl›yoruz ” Gümrük Müsteflar›
Ziya Altunyald›z
En son yay›mlanan Eurobarometre araflt›rmas›na göre, vatandafllar›m›z›n % 60'› "küresel ›s›nma ve iklim de¤iflikli¤i"ni dünyan›n karfl› karfl›ya kald›¤› en ciddi sorun olarak görüyor. Araflt›rma sonuçlar›, konunun, vatandafllar›m›z için "yoksulluk, yiyecek ve içilebilir su s›k›nt›s›"n›n hemen ard›ndan ikincil önemli mesele oldu¤unu gösteriyor.
26 Life&Security •Haziran/2011
gümrük kap›m›z›n yenileme çal›flmalar› da halihaz›rda devam etmektedir. Yenileme çal›flmalar› süren bu yerlerden biri de komflu ülke gümrük idareleri ile ortak s›n›r kap›s› yapma projemiz çerçevesinde geçti¤imiz flubat ay›nda temeli at›lan ve yap›m› alt› ay içinde bitirilecek olan Nusaybin S›n›r Kap›s›’d›r. Ortak s›n›r kap›s› projelerimizde di¤er yenileme projelerinden farkl› olarak, kara s›n›r kap›lar›n›n komflu ülke gümrük idaresi ile ortak kullan›m›, yani ayn› tafl›t ve eflyaya iliflkin olarak tek bir veri girifli ve kontrol yap›lmas› öngörülmektedir. Bu sayede s›n›r geçifllerinde harcanan zaman›n minimum düzeye indirilmesi hedeflenmektedir. Di¤er taraftan, dört ayr› binada hizmet veren Müsteflarl›¤›m›z merkez birimlerini yeni ve ça¤dafl bir hizmet binas› alt›nda toplamak amac›yla yürütülen çal›flmalarda sona yaklafl›lm›fl olup, 2011 y›l›nda tüm birimlerimizi yeni hizmet binas›na tafl›may› hedeflemekteyiz. ‹nflaat› devam eden e¤itim merkezi hizmet binas› da çok k›sa bir sürede tamamlanarak hizmet vermeye bafllayacakt›r. Yeni e¤itim merkezimizdeki alt yap› ve donan›mlar›n daha ça¤dafl uygulama ve hizmet sunumuna elveriflli olmas› nedeniyle, Müsteflarl›¤›m›z›n kapasite artt›rma çal›flmalar› ve di¤er ülke gümrük idareleri ile beraber ortak projelerin yürütülmesi çok daha etkin bir flekilde yürütülebilecek bir noktaya gelecektir. Ayr›ca bu konulardaki mevcut kapasitemizin % 100’ü aflan orandaki art›fl›yla, y›ll›k olarak yaklafl›k 6.000 personele e¤itim verilebilecektir. Di¤er taraftan, 2009 y›l›nda uygulamaya konulan Doküman Yönetim Sistemi ile Gümrük Müsteflarl›¤›’n›n merkez hizmet birimleri taraf›ndan gerek birbirleriyle ve gerekse gümrük ve muhafaza baflmüdürlükleriyle yap›lan yaz›flmalar›n elektronik ortamda gerçeklefltirilmesi sa¤lanm›flt›r.
Bu çerçevede ifl dünyam›za bir mesaj›n›z olur mu? Önümüzdeki dönemde, devam eden modernizasyon çal›flmalar›m›za h›z vererek, dünyadaki en ileri gümrük tekniklerini uygulayan ve en ça¤dafl hizmetleri sunan bir Gümrük ‹daresini oluflturmak için çal›fl›yoruz. Hedefledi¤imiz d›fl ticaret hacmine ulaflabilmek ve bu düzeyde bir eflya trafi¤inin ak›flkanl›¤›n› sa¤layabilmek için, Gümrük Müsteflarl›¤›, uluslararas› alanda faaliyette bulunan firmalar›m›z›n ihtiyaç ve beklentilerini en üst düzeyde karfl›layacakt›r. Bildi¤iniz gibi ifl dünyas›n›n bu ihtiyaç ve beklentileri maliyetlerin düflürülmesi ve ifllemlerin h›zland›r›lmas›na iliflkindir. Gümrük Müsteflarl›¤› firmalar›n bu yöndeki taleplerine cevap vermek ve onlar›n rekabet gücüne katk› sa¤lamak amac›yla çal›flma tarzlar›n› gözden geçirerek en etkin ve çözüm odakl› çal›flma modelini ticaret erbab›n›n hizmetine sunabilme gayreti içindedir. Bu noktada esas itibariyle gümrük formalitelerinin, firmalar›n faaliyetleri ve ticari stratejileri ile daha uyumlu hale getirilmesi üzerine odaklan›yoruz. Di¤er bir ifade ile gümrük ifllemlerinin daha basit ve daha h›zl› gerçeklefltirilmesi, bunun neticesinde firmalar›n gümrükleme ifllemlerine ba¤l› maliyetlerden ve zaman kayb›ndan kurtulmas›, ayr›ca tedarik, üretim ve sat›fl süreçlerinin gümrükleme sürecinden olabildi¤ince az düzeyde etkilenerek do¤al seyrinde gerçekleflmesi ile tedarik güvenli¤i en ileri düzeyde gözetilmeye devam edilecektir. Di¤er taraftan, as›l ekonomik rekabetin ülkemiz ile di¤er ülkeler aras›nda yafland›¤› dikkate al›nd›¤›nda, kamu idarelerinin uluslar aras› alanda faaliyet gösteren firmalar›m›z› destekleme konusundaki rollerini acil olarak yeniden tan›mlamalar› gerekmekte. Gümrük ‹daresi olarak biz firmalar›m›z› daha fazla desteklemek için onlarla iflbirli¤i iliflkisi gelifltirmenin en uygun çal›flma anlay›fl› oldu¤u kanaatini tafl›yoruz. Bu iliflkide ticari ifllemlerini yasal ve etik kurallar› gözeterek sürdüren firmalar›m›z di¤erlerinden ay›rt edilerek, bunlara her alanda daha büyük esneklik ve kolayl›klar tan›nacakt›r. Bu uygulamalar gümrük kontrollerindeki etkinli¤imizi de otomatik olarak artt›racakt›r. Zira firmalar bu tür kolayl›klardan yararlanmay› sa¤layan statülerini koruyabilmek ve Gümrük ‹daresi ile paydafl anlay›fl› içinde çal›flmaya devam edebilmek için gümrük ve d›fl ticarete iliflkin kurallara uyum konusunda daha fazla özen gösterecek, böylece gümrük ihlalleri oluflmadan önlenmifl olacakt›r. Yapt›¤›n›z›n bu yat›r›mlar›n ve iflbirli¤i çal›flmalar›n›n d›fl ticaret ifllemlerini h›zland›raca¤›, dolay›s›yla kaynak ve enerji israf›n› önleyece¤ini biliyoruz. WCO Columbus Program›nda da bu konular anlat›l›yor. Türkiye olarak sürdürülebilir kalk›nma ilkeleri do¤rultusunda üstümüze düfleni yap›yoruz diyebilir miyiz?
TURQUALITY®’nin ve kapsam›ndaki markalar›n baflar›s› tüm Türkiye ve Türk endüstrisi alg›s›n› olumlu yönde etkileyecek, program kapsam›ndaki markalar›m›z, dünya çap›nda Türk ürünlerinin ve Türk markalar›n›n de¤erini art›racak ve uluslararas› elçiler olarak ülkemize hizmet edeceklerdir. Bu çerçevede, TURQUALITY®’nin, önümüzdeki dönemde, Türk markalar›n›n dünya çap›nda bilinirli¤inin artt›r›lmas› ve “markalaflmas›” hedefi aç›s›ndan do¤ru bir strateji oldu¤unu düflünüyor ve söz konusu projeye sahip ç›k›lmas› gerekti¤ine inan›yorum.
27 Life&Security •Haziran/ 2011
interview•reportaj
Evet, Columbus program›; Dünya Gümrük ihracat›m›za göre; ileri teknoloji ürün Örgütü taraf›ndan gümrük idarelerine ihracat›m›z›n % 3,2, orta (orta-ileri ve ortamodernizasyon faaliyetleri ile ticaretin düflük) teknoloji ürün ihracat›m›z›n % 59,2 güvenli¤i ve basitlefltirilmesine yönelik ve düflük teknoloji ürün ihracat›m›z›n ise % belirledi¤i standartlar›n uygulanmas›nda 30 seviyelerinde oldu¤u görülmektedir. 2002 yard›mc› olmak üzere 2006 y›l›nda y›l›nda ileri, orta ve düflük teknoloji ürün haz›rlanan bir çal›flmad›r ve Gümrük ihracat›n›n s›ras›yla % 5,8, % 44 ve % Müsteflarl›¤› taraf›ndan gerçeklefltirilen 42 oldu¤u göz önünde bulunduruldu¤unda, modernizasyon çal›flmalar› da bu programa söz konusu tarihten bugüne düflük teknoloji paralel olarak ele al›nmaktad›r. ürün ihracat›ndan orta ve yüksek teknoloji Sürdürülebilir kalk›nma konusuna gelince, ürün ihracat›na do¤ru bir kay›fl yafland›¤›n› bugün ülkemizde petrol, do¤algaz gibi görmekteyiz. Bu durum sevindiricidir, ancak, tükenebilir enerji kaynaklar›n›n yerini rüzgar, yine de tüm bu veriler OECD ülkelerinin ayn› günefl gibi yenilenebilir enerji kaynaklar›n›n dönemdeki ihracat kompozisyonu ile almas› için çeflitli projelerin hayata karfl›laflt›r›ld›¤›nda, ileri teknoloji ürünleri geçirildi¤ini, do¤al kaynaklar›n daha ihracat› aç›s›ndan bu ülkelerden geride sorumluca kullan›ld›¤›n›, giderek daha fazla oldu¤umuz anlafl›lmaktad›r. Buna göre ayn› görmekteyiz. Sürdürülebilir kalk›nma dönemde OECD ülkelerinde ortalama olarak Ülkemizde Ar-Ge ilkelerine son dönemdeki bütün befl y›ll›k harcamalar›n›n GSY‹H’ye ileri teknoloji ürünleri % 23, orta teknoloji kalk›nma planlar›nda yer verilmektedir. ürünleri % 59 ve düflük teknoloji ürünleri ise oran› 2002 y›l›nda % 0,53 % 18’lik bir oran teflkil etmektedir. En son yay›mlanan Eurobarometre iken, 2010 y›l›nda bu oran Firmalar›m›z›n uluslar aras› piyasalardaki araflt›rmas›na göre, vatandafllar›m›z›n % 60'› "küresel ›s›nma ve iklim de¤iflikli¤i"ni 0,85’e ulaflm›flt›r. Ayr›ca rekabet yeteneklerini artt›rmalar› ve dünyan›n karfl› karfl›ya kald›¤› en ciddi sorun zenginlefltiren bir ihracat için katma de¤eri tüm Ar-Ge harcamalar› olarak görüyor. Araflt›rma sonuçlar›, yüksek, bilgi ve teknoloji yo¤un üretime içinde özel sektörün pay› a¤›rl›k vermeleri gerekmektedir. Bu da daha konunun, vatandafllar›m›z için "yoksulluk, yiyecek ve içilebilir su s›k›nt›s›"n›n hemen % 29’dan % 40’a ç›km›flt›r. fazla teknoloji gelifltirme ve Ar-Ge ard›ndan ikincil önemli mesele oldu¤unu faaliyetleriyle gerçeklefltirilebilir. Yat›r›mc› ve ifl gösteriyor. adamlar›m›z›n Ar-Ge Dolay›s›yla, ülkemizde sürdürülebilir Türkiye’nin sanayi üretim ve ihracat kalk›nma ilkeleri h›zla yay›lmakta denebilir. faaliyetlerine verdikleri yap›s›ndaki de¤iflim analiz edildi¤inde göze Ancak tabi ki bu alanda alacak çok yolumuz önemi gösteren bu durum çarpan en önemli hususlardan biri, özellikle oldu¤unu söylemek de do¤ru olacakt›r. otomotiv, elektrik-elektronik gibi sermaye bizi memnun etmektedir. yo¤un sektörlerde Ar-Ge ve teknoloji konuda kamu sektörüne düflen bafll›ca sorumlulu¤un ise; baz› teflvik edici veya gelifltirme konular›nda kaydetti¤imiz cayd›r›c› tedbirler uygulayarak, firmalar›n sürdürülebilir üretim ilerlemedir. Bu ilerlemeler sayesinde yurt içinde yarat›lan ve çal›flma süreçlerine geçmelerini sa¤lamak oldu¤unu katma de¤er artmakta ve sermaye yo¤un sektörlerdeki düflünüyorum. Örne¤in; enerjiyi tasarruflu kullanan, etkinli¤i ihracat›m›z, emek yo¤un sektörlerdeki ihracat›m›za oranla çok artt›ran makine ve cihazlar üreten veya kullanan firmalara daha h›zl› geliflmektedir. Böylece katma de¤eri yüksek ürünlerin sa¤lanacak yeni nesil destek unsurlar› yan›nda, kirlili¤i önleyici ihracat› artarak, Türkiye’nin uluslararas› rekabet gücü maliyet ya da azalt›c› sistemlerin kurulmas›nda farkl› destek unsurlar›n›n ötesine tafl›nm›fl olmaktad›r. mekanizmalar›n›n uygulamaya konulmas› gibi. Sermaye yo¤un sektörlerle ilgili bu yat›r›m ve teknoloji gelifltirme çal›flmalar›n›n ayn› flekilde ileri teknolojili ürünlere Efendim flu soruyla bitirelim isterseniz. Sizin neredeyse yönelik sektörlerde de gerçeklefltirilmesi gerekir. Bu sayede, bütün kariyeriniz Türkiye’nin ihracat›n› gelifltirme ülkemizdeki sermaye yo¤un sektörlerde elde edilen h›zl› çabas›yla geçti. Fakirlefltiren de¤il zenginlefltiren bir büyüme trendine, ileri teknoloji ürünleri sektörlerinde de ihracat için katma de¤erli, ileri teknoloji ürünü mal ve ulafl›larak, son dönemde yakalad›¤›m›z yüksek ihracat hizmetler üretemezsek sürdürülebilir bir rekabet gücüne performans› sürekli k›l›nacakt›r. ulaflamayaca¤›m›z s›r de¤il. Bu konuda sizce neler Ar-Ge ve teknoloji politikalar›n›n oluflturulmas›nda kamu, özel yap›lmal›? ve üniversite kesimlerinin eflgüdüm içerisinde ve belli bir Öncelikle ülkemiz ihracat›n›n teknolojik yap›s›na bakarak bu strateji perspektifinde hareket etmeleri son derece önemlidir. sorunuza cevap vermek istiyorum. 2010 y›l›ndaki toplam fiunu memnuniyetle belirtmek isterim ki, tüm kurumlar›m›z
Gümrük Müsteflar›
“Dünyan›n En Ça¤dafl Gümrük ‹daresini Oluflturmak ‹çin Çal›fl›yoruz ”
Ziya Altunyald›z
Ziya Altuny›ld›z Undersecretary of Customs
28 Life&Security •Haziran / 2011
bu durumun fark›ndad›r ve politikalar›n› buna göre belirlemektedir. Rekabet gücünü artt›ran temel unsurlardan biri de markalaflma faaliyetidir. Günümüzde de¤iflen tüketici özellikleri, üreticileri güçlü markalar yaratmaya zorlamaktad›r. Tüketiciler art›k ürünlerin ifllevselli¤inden öte markaya güven duymaya bafllam›fllard›r. Bu durum yerel pazarlar için oldu¤u kadar global pazarlar için de geçerlidir. Markalaflma firmalar›m›z›n dünya çap›nda bilinirli¤ini artt›rarak, ürünlerimizin müflteriler taraf›ndan tercih edilmesinde kal›c›l›k sa¤lamakta ve bu flekilde flirketlerimizi rekabetin olumsuz etkilerinden korumaktad›r. Son dönemde, ülkemizde, markalaflma konusunda önemli geliflmeler yafland›¤›n› sevinerek gözlemliyoruz. ‹flletmeler bu konuya giderek daha fazla bütçe ve zaman ay›rmaktad›r. Birçok Türk markas› d›fl pazarlarda ad›ndan söz ettirmeye bafllad›. Global pazarlara aç›lmak ve bu pazarlarda güçlü bir flekilde varl›¤›n› sürdürebilmek için firmalar›m›z›n markalaflman›n, pazarlama stratejilerinin en önemli unsurlar›ndan birisi olmas› gerekti¤inin bilinciyle hareket ederek, bölge veya dünya ölçe¤inde güçlü markalar ç›karmay› baflarmal›d›rlar. Bu noktada, dünyan›n ilk ve tek marka gelifltirme program› olma özelli¤ini tafl›yan ve baflar›yla yürütülen bir proje olan TURQUALITY® projesinden k›saca bahsetmek isterim. D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›, Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi ve ‹stanbul Tekstil ve Konfeksiyon ‹hracatç› Birlikleri Genel Sekreterli¤i taraf›ndan “10 y›lda 10 dünya markas›” vizyonuyla 2003 y›l›nda bafllat›lan TURQUALITY®, önce bölgesel sonra küresel Türk markalar› ç›karmay› hedefleyen bir programd›r. Bafllang›c›ndan, Gümrük Müsteflar› olarak atanm›fl olmam nedeniyle D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›’ndan ayr›ld›¤›m güne kadar her aflamas›nda aktif olarak yer ald›¤›m bu projede, uluslararas› pazarlarda faaliyette bulunan firmalar›m›z›n daha fazla katma de¤er ve daha fazla pazar pay› anlam›na gelen güçlü markalar yaratma konusundaki çal›flmalar›na bütüncül bir yaklafl›mla destek verilmektedir. Bu kapsamda Türkiye’de markalaflm›fl ve dünya markas› olma potansiyeli tafl›yan 69 firmaya ait 80 marka destek kapsam›na al›narak, söz konusu firmalar›n yurtd›fl› marka tescil ve reklam giderlerinden, ofis-ma¤aza kiralar›na, istihdam ettikleri tasar›mc› maafllar›ndan, her türlü dan›flmanl›k giderlerine kadar yurtd›fl›nda markalaflmaya yönelik faaliyetleri yo¤un bir flekilde desteklenmifl, bahse konu finansal desteklerin yan› s›ra, firmalar›n befleri sermayelerinin ve kurumsal altyap›lar›n›n gelifltirilmesine yönelik çok say›da destek unsuru proje ve faaliyet hayata geçirilmifltir. Sorunuzla ilgili olarak; firmalar›m›z›n yüksek katma de¤erli, ileri teknoloji ürünleri ihracat›n› artt›rabilmeleri için, yenilikçili¤i, Ar-Ge çal›flmalar›n›, markalaflmay› ve müflteri odakl› tan›t›m ve pazarlama anlay›fl›n› üretim ve ihracat stratejilerine entegre etmeleri gerekti¤ini düflünüyorum.
We are in an Effort to Establish the Most Contemporary Customs Administration of the World We are in an effort to establish a customs administration that applies most advanced techniques and offers most contemporary services in the world in oncoming period of time by accelerating the ongoing modernization efforts. As you know , these necessities and expectations of business world are related to cost reducing and speeding up the interactions. On the other hand, while the real economic competition which is experiencing between our country and other states taken into account, it is necessary for public administrations to redefinate emergently their role of supporting our firms that operate internationally. We, Customs Administration, believe that promoting cooperation ties with them is the most suitable way of working in order to support our firms. In this relationship, those firms maintain their commercial activities taking the legal and ethical rules into consideration, will be distinguished from others and those will be offered great flexibilities and full facilities in every area. Full Text: www.lifeandsecurity.com
Gökhan SÖZER Edirne Valisi
30
Trakya Kalk›nma Ajans› Baflkan› ve Edirne Valisi Gökhan Sözer ile Kalk›nma Ajanslar›n›, Trakya Kalk›nma Ajans›’n›n hedeflerini, Ergene Havzas›’n›n gelece¤ini ve Edirne’nin vizyonunu konufltuk. Trakya Kalk›nma Ajans›’n›n, bölgenin ve Edirne’nin kalk›nmas›na yapaca¤› katk›lar› anlatan Sözer, yap›lan çal›flmalar hakk›nda da bilgi verdi. Bölgenin gelece¤inde sanayi ve tar›ma dikkat çeken tecrübeli devlet adam› teknolojiye dayanan temiz ve yüksek katma de¤erli üretimin alt›n› çizdi.
Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
Trakya ve Edirne’de Sürdürülebilir Bir Kalk›nma ‹stiyoruz alk›nma Ajanslar› Sürat ‹çinde Çal›fl›yor. Sözlerine kalk›nma ajanslar›yla bafllayan Vali Sözer flöyle konufltu. “Kalk›nma ajanslar› ülkemizde yerel ve bölgesel kalk›nmay› temin etmek ve bölgeler aras› kalk›nm›fll›k fark›n› ortadan kald›rmak için yerel imkan ve kaynaklar› harekete geçirmek amac›yla tüm ülke genelinde 26 tane olmak üzere yasal düzenlemeyle kurulmufl ajanslard›r. Bunlardan biri olan ve Tekirda¤, K›rklareli ve Edirne illerimizi kapsayan Trakya Kalk›nma Ajans›m›z, daha önce pilot uygulama olarak kurulan 10 ajans›m›zdan sonra, 2003 y›l›nda hayata geçen di¤er 16 ajans›m›zla birlikte faaliyete geçmifltir.
K
Bunlardan önce kurulan Baflbakanl›k Kalk›nma Ajans›’ndan sonra kurulan bölgesel kalk›nma ajanslar› Türkiye’de yeni bir uygulamad›r. Dünyaya bakt›¤›m›zda Türkiye, tarihi geçmifle dayanan bu ajanslar› kurmada ve faaliyete geçirmekte maalesef çok geç kalm›flt›r. Ancak DPT’nin koordinasyonu ve planlamadaki destek ve bilgilendirmesi ile faaliyet gösteren kalk›nma ajanslar›m›z gerek bütün Türkiye’de ve gerekse Trakya’da bu geç kalm›fll›¤› kapatacak sürat ve çaba içerisindedir. Herfleyden önce stratejik planlar›n› tamamlayan Trakya Kalk›nma Ajans›’n›n, bölgemizin ve Edirnemizin kalk›nmas›na olan katk›s› artarak devam etmektedir ve edecektir. Bölgenin ve Edirne’nin
Balkanlar’daki tarihi geçmiflimiz ve ba¤›m›zdan baflka, o co¤rafyada müslüman varl›¤› oldu¤u için, o insanlar›n akar› ve bakar› Türkiye’ye ve Edirne’ye do¤rudur. Bu insanlar›n Edirne ve Türkiye ile organik bir ba¤› vard›r. Bu da önemli bir avantajd›r. Ama onun d›fl›nda Balkan co¤rafyas›nda tüm devletler, flehirler ve insanlar Edirne için önemli bir potansiyeldir. Tüm iliflkileri kazan-kazan anlay›fl› ile kurmak gerekir. Sadece bizim kazanmam›z zaten pratikte mümkün de¤ildir. Bu iliflkilerden, hem orada ki insanlar hem de Türkiye ve Edirne kazanacakt›r. Herkesin kazand›¤› iliflki, sürdürülebilir bir iliflkidir. Aksi takdirde o iliflki zaten sürdürülemez.
Trakya’n›n En Önemli Potansiyeli Tar›mdad›r Kalk›nma ajanlar› hakk›nda k›sa bilgi verdikten sonra Trakya bölgesi ve Edirne hakk›nda aç›klamalarda bulunan Vali Sözer sözlerine öyle devam etti: “Trakya’n›n; Edirne de dahil olmak üzere en önemli potansiyeli tar›mdad›r ve bölge Türkiye’nin çok önemli bir tar›m havzas›d›r. Bildi¤iniz gibi Türkiye’de tar›m havzalar› çok s›n›rl›d›r. Dolay›s›yla Trakya yüzölçümünün %8085’ini oluflturan Ergene Havzas› çok önemli bir tar›msal potansiyel ve faaliyet ifade etmektedir. Edirne aç›s›ndan bakarsak Ergene Havzas›’n›n büyük bir k›sm› ilimizde bulunmakta ve bu rakamsal olarak 400 000 hektar tar›msal alan manas›na gelmektedir. Edirne’nin tar›m alanlar›n›n dörtte biri bugün itibari ile sulanmaktad›r. Yap›lan Hamzadere, Çakmak Baraj› ve küçük sulama tesisleri ile birlikte önümüzdeki 2 y›l içerisinde bu rakamlar daha da üst seviyelere gelecektir. Sulanan tar›m alanlar› yüzde 50 artarak 200 000 hektara ulaflacakt›r. Ancak, 400 bin hektarl›k alan›n tümü sulanabilme kapasitesine uygun oldu¤u için hedefimiz, bütün alanlar›n sulanabilir hale gelmesidir. Bunun için çal›flmalar ve projeler devam etmektedir. Ayr›ca orman varl›¤› zay›f olmas›na ra¤men Edirne’nin 60.000 hektar kadar meras› vard›r. Bütün bu rakamlar bize tar›m ve hayvanc›l›¤› iflaret etmektedir. Bu noktadan bakt›¤›m›zda geleneksel olarak yap›lan hayvanc›l›k faaliyetlerinin, hayvan varl›¤›n›n ve hayvansal üretimlerin Hükümetin son zamanda yapt›¤› çal›flmalarla daha önceyle k›yaslanmayacak seviyelere ulaflaca¤›n› düflünüyoruz.” Hayvanc›l›¤›n Gelifltirilmesi Çok Önemli “Ayr›ca tar›msal faliyetleri ürün baz›nda çeflitlendirip verimlili¤ini art›rmak hem de hayvansal ürün ve faaliyeleri zenginlefltirmek tar›m›n temel stratejik hedefleridir. Optimum ölçekli aile iflletmelerinin tar›m ve özelikle hayvanc›l›k alan›nda yayg›nlaflt›r›lmas›, bunun yan›nda büyük ölçekli hayvanc›l›k yat›r›mlar›n›n da hayata geçirilmesi esas olmal›d›r. fiu andaki geliflme, sadece büyük ölçekli hayvansal tar›m yat›r›mlar›n›n
yap›lmas›na neden oluyor. Bunun tek tarafl› bir faaliyet oldu¤unu düflünüyor, ekonomik hedefimizin böyle olmamas› gerekti¤ini de¤erlendiriyoruz. Optimum ölçekli aile iflletmelerinin muhakkak yayg›nlaflt›r›lmas› ve her köyde onlarla ifade edilen aile iflletmesinin kurulmas› ve faaliyete geçmesinin esas oldu¤unu düflünüyoruz. Bugün köylerde 5-10 hayvanla yap›lan faaliyetler optimum ölçek de¤ildir. Bunun için bu rakam›n muhakkak 50’yi geçmesi, hatta 200 bafll›kl› süt ine¤i bar›nd›ran aile iflletmelerinin yayg›nlaflmas› gerekmektedir. Tabi, bir kaç bin bafll›k büyük tar›m iflletmelerinin de hem ekonomimizde hemde bölgemizde yeri olmal›d›r ve bu faaliyetler de çok önem arzetmektedir”
Turizm Vazgeçilmez De¤erlerimizdendir “Edirne deyince turizm bizim vazgeçilmez bir aya¤›m›zd›r, çünkü Edirne çok zengin kültür ve tarih varl›¤› ile zenginleflmifltir. Dolay›s›yla bu de¤erli varl›klar›m›z›n insanlara muhakkak tan›t›lmas›, insanlar›n bunlardan görerek, yaflayarak istifade etmesi gerekir. Tarih ve kültür turizmi dedi¤imiz bu turizm türleri, elbette artan bir trendde Edirne için devam etmektedir ama bu art›fl trendinin biraz yavafl oldu¤unu düflünüyor ve bu trendi h›zland›rmak için çal›fl›yoruz. Çal›flmalar›m›zda günübirlik olan Edirne turizmini muhakkak yatakl› turizme döndürmek ve insanlar›n kal›fl süresini uzatmak esast›r. Edirne’nin mutlaka önemli turistik destinasyonlara dahil edilmesi gerekir. E¤er ‹stanbul’a gelen yerli yabanc› turistlerin yar›s› Edirne’ye gelirse, bugün tahminlerimize göre 1.000.000 olan bu say›n›n, en az 10 kat›na ulaflma flanfl› vard›r. Gerçekten Edirne, tarihi ve kültür varl›¤› ile yeterince tan›nmad›¤› ve bilinmedi¤i için, bizim bekledi¤imiz oranda ra¤bet görmemektedir. fiehrimizin, Edirne’de yaflayanlar›n bile çok fazla bilmedi¤i çok önemli de¤erleri vard›r ve herfleyden önce bunu bu turizmi yaflatacak ve tan›tacak olanlar›n bilmesi; ondan sonra ise tüm dünyaya, tüm ülkeye ve bunla ilgilenen insanlara, bu turizm de¤erlerinin gösterilmesi gerekir. Edirne bilindi¤i gibi Türkiye’nin, Avrupa’ya aç›lan kap›s›d›r. Balkanlar’daki tüm baflkent ve büyük kentlere Ankara’dan daha yak›nd›r. Tarihi süreç içerisinde de, Balkan co¤rafyas›n›n önemli bir k›sm›n›n da merkezi olmufltur ve bu ba¤ hala devam etmektedir. Onun için Edirne’nin hudutta olmas›, Balkan co¤rafyas›n›n önemli bir merkezi olmas›, avantaj olarak kullan›lmal› ve kazanç haline getirilmelidir. Böylece hem Edirne hem de Türkiye kazanmal›d›r. Edirne’nin 4 kara, 2 deniz yolu kap›s›ndan, y›lda 2 miyon araç, 4 milyon yolcu girip ç›kmaktad›r ve bu çok büyük bir hareketliliktir. Kara kap›lar›ndan yap›lan ihracat ve ithalat faaliyetlerinin hem ülke, hem de Edirne ekonomisine katk› yapmas› esast›r.
31 Life&Security •Haziran /2011
public•kamu
avantajlar›, öncelikleri ve ekonomik anlamda eksikleri bu stratejik planlarda tesbit edilmifl ve yay›nlanm›flt›r. Ekonomi ile ilgili kifliler, yat›r›mc›lar, sanayiciler ve müteflebbisler bu stratejik plandan bölgenin ve Edirne’nin ekonomik gelece¤ini ö¤renip kendi durumlar›n› analiz edip, yat›r›m projeksiyonlar› noktas›nda istifade edebilirler. Zaten Trakya Kalk›nma Ajans› da dahil olmak üzere kalk›nma ajanslar›n›n en önemli amaçlar›ndan birisi de budur.”
Selimiye Camii
Kald› ki Edirne, Türkiye’nin tarih ve kültür varl›¤› aç›s›ndan zengin kentlerinden birisidir. Çok karakteristik bir Türk-Osmanl› flehridir. Bu özelli¤i korunup gelifltirilerek, önemli bir aç›k müze haline getirilebilir ve getirilmelidir. ‹nsanlarda bu aç›k müze örne¤ini Edirne’de çok rahat görebilme izleyebilme imkan›na sahip olmal›d›r.Bu durum flimdi de vard›r ama daha ileriye tafl›nmal›d›r. Böylece turizm ciddi ivme kazan›r. Bu ivmeyi, bugün de ç›plak gözle izliyebiliyoruz ama bunu kendi tabii seyri içerisinde b›rakmak istemiyoruz. Bunu, bir motivasyonla h›zland›rarak gelifltirmek isiyoruz.
32 Life&Security •Haziran /2011
Ancak bu gün itibari ile Edirne, bu hareketlilikten yeterli katk›y› alamaktad›r. Almas›n›n yolu ve yöntemi kal›c› olarak temin edilmelidir. Böyle bir çabam›zda olmal›d›r”
Edirne Turizmde de Haketti¤i Yere Gelecektir “Kalk›nmada ve ekonomik faaliyerlerde hiçbir aya¤› eksik b›rakmamal›s›n›z. Her birinin a¤›rl›¤› kendi içerisinde farkl›d›r. Dolay›syla tar›m veya sanayiyi ön plana ç›kar›rken turizmi, turizmin dayana¤› olan tarih ve kültür varl›klar›n› eksik ayak olarak b›rakamay›z. Bu kent, tarih ve turizm kenti olarak iç, d›fl, inanç ve kültür turizmi hepsi dahil olmak üzere, hak etti¤i yere gelecektir. Bunlar›n gerçekleflti¤ini hep birlikte yak›n gelecekte görece¤iz.” Edirne’de S›f›r Bürokrasili Organize Sanayi Bölgesi Kurduk “Sanayi , Edirne’de ekonomik faaliyetlerin yüzde 12’sini oluflturuyor ve bu çok düflük bir rakamd›r. Geçmiflte tekstille ilgili teflvikler uyguland›¤› için, bir miktar tekstil ve konfeksiyon yat›r›mlar› olmufltur ama ekonomik faaliyet olarak çok önemli bir yer kaplamamaktad›r. Bildi¤iniz gibi bir organize sanayi bölgemiz var ve burada flu anda 5 fabrika faaliyet gösteriyor. Önümüzde bir iki y›l içerisinde, organize sanayi bölgesi içinde yat›r›m faaliyetlerinin bafllad›¤›n›, 2-3 y›l içerisinde de hepsinin faaliyete geçti¤ini görece¤iz. Buradan en az 3-4 bin kiflilik bir istihdam bekliyoruz. Ayn› zamanda, organize sanayi bölgesi içindeki tüm parselleri satt›¤›m›z için geniflleme, büyüme faaliyetlerine bafllayaca¤›z. Tabi onun alt yap›s›n› da hizmete sunaca¤›z. Organize sanayi bölgeleri sanayileflmeyi yat›r›mc› lehine kolaylaflt›ran, onu çevre ile bar›flt›ran, yat›r›mc›y› alt yap› sorunlar› ile u¤raflt›rmayan bir organizsayondur. Benim
düflüncem de sanayileflmenin sanayi bölgeleri içinde yap›lmas›d›r. Sayet organize sanayi bölgeleri yetmiyorsa yenileri kurulmal›d›r. Organize sanayi bölgelerinin d›fl›na ç›k›ld›¤› zaman, hem yat›r›mc›lar için büyük sorunlar meydana geliyor, hem de o çevre ve sanayileflme ile ilgili sorunlar ortaya ç›k›yor. Organiz sanayi bölgeleri ile, bu iki olumsuzluk da ortadan kalkm›fl olur.”
Ergene Eylem Plan›’yla Ergene Nehri’ni ve Havzas›n› Kurtaraca¤›z Sanayi, çevre ve kirlilik deyince Trakya’n›n can camar› Ergene nehri ve havzas› ile ilgili yap›lan çal›flmalar› sordu¤umuz Trakya Kalk›nma Ajans› ve Edirne Valisi Gökhan Sözer flu aç›klamalar› yapt›:“ “Ergene Nehri ile ilgili bir eylem plan› flu anda haz›rland› ama daha uygulamaya geçirilmedi. Kurumlara ve kiflilere bu plan henüz tebli¤ edilmedi. Bu haz›rl›k ve çal›flmalar› Çevre Bakanl›¤› yap›yor. Önümüzdeki günlerde de Ergene Eylem Plan›’n›n hayata geçmesiyle Ergene Nehri’nin ve havzas›n›n kurtulaca¤› muhakkat›r ve bundan baflka bir fleçene¤imiz de yoktur. Su kirlenirse temizlenebilir ama toprak kirlenirse, topra¤› temizleme flans›n›z hemen hemen yok gibidir. Yani çok çok uzun y›llar›n›z› al›r. ‹mal ederek yapt›¤›n›z kirletmenin sa¤lad›¤› ekonomik getiriden çok daha fazlas›n› kaybetti¤iniz çevre de¤erlerine, su ve topra¤a, geri kazanmak için harcars›n›z. Hem büyük zaman›n›z› al›r, hem büyük kaynaklar›n›z› tüketir ama yinede terk etti¤iniz de¤ere ulaflman›z mümkün olmaz. Vakit erkenken Ergene’nin ve Ergene Havzas›’n›n kirlenmesine derhal son verilmeli, kurtarmaya yönelik çal›flmalar bafllat›lmal›d›r. Ergene Nehri’nin son derece kirli oldu¤unu ve sulamada kullan›lamad›¤› gibi etraf›n› da tehdit etti¤ini biliyoruz. Bu da bizim koruma kullanma dengesini
Muhakkak koruma kullanma dengesinde
baflar›l›, sürdürülebilir, kaynaklar›n azami oranda de¤erlendirildi¤i, rekabet gücü yüksek, sürekli, yenilik ve inovasyon amaçl› geliflimini sa¤layan bir sanayi istiyor ve bunu teflvik ediyoruz.
Bundan baflka yer alt› sular›n›n kullan›lmas› neticesinde yer alt› sular›nda bir s›k›nt› vard›r. O yüzden baz› bölgelerimizde derin kuyulardan su istihsali yasaklanm›flt›r. Muhtemelen di¤er yerlerde de bu istihsal yasaklanacakt›r. Zira, yer alt› su seviyesi gittikçe tehlike ifade eden seviyelere ulaflm›flt›r. Denize komflu oldu¤umuz için Konya Ovas›’nda gördü¤ümüz ekolojik olumsuzluklar benzeri, orada tuzlu sular›n bizde ise denizin yer alt› sular›na yüremesi gibi, olumsuzluklarla karfl› karfl›ya gelmemiz muhtemel olabilir. Bu yüzden yeralt› sular›n›n tüketilmesine de art›k son verilmelidir. Ayr›ca, yerüstü sular›ndan da azami oranda barajlar ve di¤er sulama projeleriyle istifade etmek gerekir. Aksi takdirde dar bir havza olan Ergene havzas›ndaki sular bir birbini etkileyerek su seviyesini düflürür. Çabalar›m›z›n amac› da bu tür olumsuzluklar›n önüne geçmektir.”
Trakya Kalk›nma Ajans› Bölgemize Rekabet Gücü Getirecektir Trakya Kalk›nma Ajans› Baflkan› ve Edirne Valisi Gökhan Sözer sözlerini flöyle noktalad›: “Dünyada geliflme sanayi devriminden sonra oldu. Bir ülke sanayileflmeden geliflemez. Biz sanayileflmeyi ne d›fllar›z, ne de önemini küçümseriz. Çünkü sanayinin yaratt›¤› katma de¤eri hiçbir üretim ve faaliyet yaratamaz. Muhakkak sanayilefleceksiniz. Sanayileflirkende ileri teknoloji ve yenilik kulllanacaks›n›z; rekabet gücünüzü art›racaks›n›z. Daha önce de ifade etti¤im gibi buradaki esas; koruma kullanma dengesidir. Kaynaklar› kullan›p sanayileflmeyi geçeklefltirirken, geriye dönüflü olmayan çevre de¤erlerinizi de muhakkak koruyacaks›n›z. Dengeyi kurarsan›z baflar›l› bir kalk›nma modeli, kuramazsan›z kötü bir kalk›nma modeli ortaya koymuflsunuzdur. Dolay›s›yla biz birfleyi yüceltmek veya küçümsemek noktas›ndan hareket etmiyoruz. Muhakkak koruma kullanma dengesinde baflar›l›, sürdürülebilir, kaynaklar›n azami oranda de¤erlendirildi¤i, rekabet gücü yüksek, sürekli, yenilik ve inovasyon amaçl› geliflimini sa¤layan bir sanayi istiyor ve bunu teflvik ediyoruz.
Governor of Edirne
We Want Sustainable Development in Thrace and Edirne Development Agencies are the agencies those have been established with legal arrangement all across the country for the purpose of realizing local and regional development, and removing regional differences in development levels by bringing local opportunities and sources into operation. Developement Agency of Thrace which comprises Tekirda¤, Kocaeli and Edirne provinces, became operational along with the other 16 agencies in 2003 right after the other 10 agencies established as a pilot program. Regional development agencies are such a new models in Turkey in comparison with the world,unfortunately there has been a great delay for Turkey in establishing and activating those agencies which have historical roots. However, with coordination and planning support of DPT, our development agencies are in such endeavour and pace to compensate this delay.
33 Life&Security •Haziran /2011
Full Text: www.lifeandsecurity.com
Organize sanayi bölgelerinde s›f›r bürokrasi ile insanlara, sanayici ve yat›r›mc›ya hizmet etmeyi önemsiyoruz. Ama her bölgenin bir özelli¤i var. Bizim tar›m gibi, toprak gibi, su gibi baflkalar›n›n bulamad›¤› bir potansiyelimiz var. Biz topra¤›m›z›, suyumuzu, tar›m›m›z› ön plana ç›karmak ve de¤erlendirmek istiyoruz. Tunca, Meriç, Arda ve Ergene Irma¤› gibi dört ›rmak geçiyor geçiyor bu ilden. Bu az bir fley midir? Zaten kalk›nma ajanslar› bu düzenlemeleri, bu projeleri, bu stratejik planlar› yapmak ve sürdürülebilir kalk›nmay›, rekabet gücünü art›rmay›, kobileri kobi olmaktan ç›kar›p daha büyük sanayici haline getirmeyi amaçlamaktad›r. Bu amac› gerçeklefltirmek faaliyet ve amac› içerisindedirler. Burada da mesafe katetmifl, baflar› göstermifllerdir. Bunun geliflerek sürece¤ine, bunlardan biri olarak da Trakya Kalk›nma Ajans›’n›n baflar› sa¤l›yaca¤›na, hem bölgesel rekabete hem ülkesel rekabete Edirne’yi ve bölgemizi açaca¤›na inan›yoruz.”
public•kamu
Trakya’da ve Edirne’de çok iyi kuramad›¤›m›z›, kurmad›¤›m›z› göstermektedir. Çünkü Çorlu ve Çerkezköy sanayileflme bölgesi baflta olmak üzere, evsel ve flehirsel at›klar da dahil olmak üzere biz Ergene Havzas›n› kirletiyoruz, koruyam›yoruz. Koruyamay›nca bir fleyi kullanamazs›n›z. Bu çok tehlikeli bir geliflmedir ve bunun derhal önüne geçilmesi gerekir.
Gökhan SÖZER
Ülkemizin Yaflam Kal Türkiye’de portföy yönetimi denilince ilk akla gelen fiirket olan ‹fl Portföy Yönetimi Genel Müdürü Dr. Gürman Tevfik’le yat›r›m fonlar›n›n geliflimini ve önemini konufltuk. Türkiye’nin sürdürülebilir kalk›nmas› ve ekonomik olarak geliflmesinde yat›r›m fonlar›n›n öneminin alt›n› çizen Dr. Tevfik, fonlar›n yaflam kalitesine olan katk›s›n› da anlatt›.
34
Dr. Gürman Tevfik ‹fl Portföy Genel Müdürü
Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
ireysel Emeklilik Sisteminde 2.3 Milyonu Aflk›n ‹nsan›n 12.4 Milyar TL tutar›nda Tasarrufu Birikti. “Türkiye’de portföy yönetiminin afla¤› yukar› 10 y›ll›k bir geçmifli var. Ülkemizde daha önce de portföy yönetimi flirketleri mevcuttu ancak bu flirketlerin sermaye piyasalar›na girifli, sermaye piyasas› kanunundan ziyade bireysel emeklilik yasas› ile olmufltur. Bu yasa bireysel emeklilik fonlar›n›n sadece portföy yönetimi flirketleri taraf›ndan yönetilmesini zorunlu k›lm›flt›r. Bu çok özel olan geliflmeyle, bankalar portföy yönetimi flirketi kurmaya bafllam›fllard›r. Bankalar fon yönetimi faaliyetlerini 1997’ye kadar kendi bünyelerinde, 1997-2000 y›llar› aras›nda yat›r›m flirketleri arac›l›¤›yla yapmakta idiler. O s›rada, bankalar›n yat›r›m faaliyetlerini ayr› anonim flirketler halinde yapmas› konusunda SPK bir ilke karar› alm›fl ve bankalar arac› kurumlar›n› kurmufllard›. Dolay›s›yla SPK’n›n bir düzenlemesiyle arac›l›k faaliyetlerinin bankac›l›k faaliyetlerinden ayr›flt›r›lmas›; bireysel emeklilik faaliyetlerinin de ayr› bir kanunla düzenlenmesi, portföy yönetimi flirketlerinin do¤mas›na neden olmufltur. Portföy yönetimi flirketlerinin kurulufllar›ndan bugüne gelirsek, Türkiye’de 28 portföy yönetimi flirketinin
B
12 tanesi bankalara aittir ve 2011 y›l› itibar› ile bireysel emeklilikte, 2.3 milyonu aflk›n yat›r›mc›n›n 12.4 milyar TL tutar›nda tasarrufu birikmifl durumdad›r. Sürdürülebilir Bir Yafll›l›k için BES fiart Portföy yönetimi flirketleri ile BES iliflkisini detayland›ran ‹fl Portföy Genel Müdürü Dr. Gürman Tevfik, bireysel emeklili¤in yaflam kalitesi ile ekonomik geliflmeye katk›lar›n› flöyle aç›klad›: “Çocukluk, gençlik, çal›flma hayat› gibi emeklilikte yaflam›n bir parças›. Bu bir döngü ve var olan yaflam› sürdürülebilir k›lmak için hayat›n emeklilik k›sm›n› da fonlamak gerekiyor. Biliyorsunuz sosyal güvenlik kurumlar›n›n fonlad›¤› rakamlar s›n›rl›. O zaman burada bir destek yapmak gerekiyor ve bu deste¤i bireysel emeklilik sistemi yap›yor. Peki bunu ne zaman yapmak laz›m? ‹fl hayat›n›n bafl›nda olan genç bir insan›n, küçük miktarlarda 36 sene boyunca para biriktirdi¤ini; maafl›n›n yüzde 10’unu bireysel emeklilik sistemine yat›rd›¤›n› düflünün. Bu oranda bir tasarruf, kiflinin çal›flma hayat› boyunca yaflam kalitesinde çok fazla bir düflüfle sebep olmaz iken 56 yafl›na geldi¤inde sürdürülebilir bir yafll›l›¤a olanak sa¤lar.
Ekonomisine ve Milletimizin itesine Destek Oluyoruz “Portföy yönetimi flirketleri, bilginin rehberli¤inde sunduklar› hizmetle Türkiye’nin sürdürülebilir kalk›nmas›na, ekonomisinin geliflmesine ve insan›m›z›n yaflam kalitesine katk› yapan flirketlerdir”
35 interview•reportaj
Life&Security •Haziran /2011
‹fl Portföy Genel Müdürü
“Ülkemizin Ekonomisine ve Milletimizin Yaflam Kalitesine Destek Oluyoruz ”
Dr. Gürman Tevfik
Cari A盤›n da ‹lac› Bireysel Emeklilik Tasarruf etme al›flkanl›¤›n› ortaya ç›karan bu sistem, insanlara gelecekleri için sistemli bir tasarruf kültürünü ö¤retirken, ülke ekonomisine de büyük katk› sa¤layacakt›r. Bildi¤iniz gibi ekonomimize zarar veren cari aç›k dedi¤imiz gösterge, tasarruf eksi¤inden kaynaklan›yor ve bizim bir söylemimiz var, “Cari a盤›n ilac› bireysel emekliliktir”.
36 Life&Security •Haziran / 2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
Ülkede, çal›flan nüfusun önemli bir k›sm› maafl›n›n yüzde 10’unu, asgari ücret tutar›n› geçmemek kayd›yla, BES’e yat›rd›¤› takdirde ülkede ciddi bir tasarruf birikimi olur. Tasarruf yani sermaye birikimi olmadan zenginleflme imkan› yok. Ülke olarak biz bu sistemi 20 y›l önceye götürebilseydik sermaye birikimi aç›s›ndan bugün çok büyük rakamlara ulaflabilirdik. Dolay›s›yla Bireysel Emeklilik Sistemi, hanehalk›na tasarruf imkan› verirken bu tasarrufun kiflinin risk profiline uygun yat›r›m araçlar›nda, profesyoneller taraf›ndan yönetilmesini sa¤lar. Tüm bu özellikleri ile sistem uzun dönemde ülkenin zenginleflmesine, bireyler için sürdürülebilir ve refah içinde bir yaflama olanak tan›r.” Profesyonel Olman›n En Önemli Özelli¤i Riskleri Görmektir Dr. Gürman Tevfik portföy yönetiminde profesyonelli¤in önemini ise flu cümlelerle belirtti “Portföy yönetimi h›zla gelifliyor. ‹nsanlar ö¤rendikçe sisteme daha fazla ilgi duyuyor. Bu ilginin sebebi ise geçmiflte bu hizmete çok fazla ihtiyaç olmamas› idi. zamanlar “Hazine” yüksek reel faiz ödüyordu ve insanlar›n getiri elde etmesi için çok fazla bilgi sahibi olmas› gerekmiyordu. Art›k yüksek
riski mi temsil ediyor, yoksa daha m› riskli ya da daha az m› riskli? Riskleri bilinçli al›yorsan›z bir sorun yok. Günümüzde neye yat›r›m yap›l›rsa yap›ls›n çok dikkat etmek gerekiyor. Örne¤in alt›n› düflünün, Alt›n 15 gün önce 1421 dolar seviyesinde iken bugün yüzde 5 de¤er kaybetti. Bakarsan›z bu kayb›n bir y›ll›k mevduat faizi kayb› oldu¤unu görürsünüz. “Alt›n güvenlidir” diye düflünen yat›r›mc›lar alt›n›n devaml› de¤er kaybetti¤i ortamda para kaybedebilirler.
Paras› olan insan›n bir uzmana dan›flma ihtiyac› vard›r. Bu bizde portföy yönetimi fleklinde olurken bat›’da portföy yönetimi ve ba¤›ms›z finansal dan›flmanlar arac›l›¤›yla olmaktad›r. Bir dönem gelecek ülkemizde de ba¤›ms›z finansal dan›flmanlar olacak ve yat›r›mc›lar›m›z karar almadan önce bu kurumlara dan›flmay› al›flkanl›k haline getirecekler.
getiriler için riskler de artm›fl durumda.
Alt›n›n de¤erinin 1000 dolarlara geriledi¤ini düflünün. Bu yüzde 36 kay›p demektir. Bu kayb› da ancak paran›z› 6 sene mevduata koyarak telafi edebilirsiniz. Dolay›s›yla portföy yönetiminde en önemli sorular “Ne kadar risk almal›y›m?” Hangi yat›r›m araçlar›na yat›r›m yapmal›y›m? Alternatif ürünleri ne kadar tan›yorum? Ne kadar kaybetmeye tahamülüm var? Limitim nedir? sorular›d›r. Yat›r›mc› bu risklerin fark›nda olmayabilir. Ancak profesyoneller bu risklerin fark›nda olmak zorundad›rlar. Profesyonel olman›n en önemli özelli¤i de riskleri görmek ve bu riskleri do¤ru yönetmektir. Keflfetmeye Gerek Yok Otomobil kullanmak gibi portföy yönetimini de herkes yapabilir. Ancak riskleri göremeyen bir floför çeflitli kazalara neden olabilir. Portföy yönetiminde de durum benzerdir. fiimdi bilgi toplumu oldu¤u için ilgili konuda bilgisi olan uzmanlara ister istemez dan›fl›yorsunuz. Paras› olan insan›n bir uzmana dan›flma ihtiyac› vard›r. Bu bizde portföy yönetimi fleklinde olurken bat›’da portföy yönetimi
ve ba¤›ms›z finansal dan›flmanlar arac›l›¤›yla olmaktad›r.
Bunun fark›na varmam›z laz›m. Mali müflavir veya avukat gibi para yönetiminde de portföy Bu noktada yat›r›mc›n›n yat›r›m araçlar› içerisinde seçim
yönetimi flirketine dan›flmak gerekmektedir. Bir dönem gelecek
yaparken ürünün gerçekten kendi risk profiline uygun olup
ülkemizde de ba¤›ms›z finansal dan›flmanlar olacak ve
olmad›¤›n› çok iyi bilmesi gerekiyor. Ald›¤› risk almak istedi¤i
yat›r›mc›lar›m›z karar almadan önce bu kurumlara dan›flmay›
‹fl Asset Management
Dr. Gürman Tevfik General Manager
Devam edersek diyelim ki sa¤l›¤›n›z ile ilgili belki hiç bir flikayetiniz yok. Bu durumda “benim hiçbir fleyim yok doktora dan›flmaya ihtiyac›m yok” diye mi düflünmek laz›m yoksa bir doktora gidip testleri yapt›r›p “her fley yolunda m›” diye sormak m› gerekir? Bence doktora gidip sormak gerekir. Bu gayet normaldir. Sa¤l›kl› insanlar ya da sa¤l›kl› toplumlar sorun ortaya ç›kmadan devaml› kontrolü elde tutmak isterler. Asl›nda bizimki de bundan farkl› bir fley de¤il. Zaman zaman yat›r›mc›lar›n para yönetimi konular›nda ön yarg›s› oldu¤unu görüyoruz. Kifliler para yönetiminde en iyisini kendilerinin uygulad›klar›n› düflünebiliyorlar. Ancak bizim iflimiz sadece portföy yönetimi olmas›na ra¤men her sabah bilgileri toplar ve de¤erlendiririz. Bilgiyi do¤ru yorumlama, do¤ru zamanlama ve h›zl› karar alma süreçleri bizim gibi profesyonellerin portföy yönetimine bak›fllar›n› anlatmaktad›r. Gerçek bilimi kullanan toplumlar her zaman için di¤erlerinin önüne geçiyorlar. Örne¤in tarihimize bakt›¤›m›zsa Osmanl› bilimle u¤raflt›¤› sürece ön plana ç›km›flt›r. Bugün mesela dünyan›n hiçbir yerinde insanlar›n hala kulland›¤› 500 y›ll›k bir köprü yok. Böyle bir köprüyü yapmak deneyim ve bilgi iflidir. Befl yüz y›ll›k bir köprü hala kullan›l›yorsa demek ki do¤ru fleyler yap›lm›flt›r. Daha sonraki dönemde Osmanl›larda bilgi üretimi durmufl ve yönetme devri bafllam›flt›r ki o zaman da zaten gerilemeye bafllanm›flt›r.” Finans›n Do¤ru Köprülerini Kurmak Portföy Yönetiminin Varl›k Sebebidir ‹fl Portföy Genel Müdürü Dr. Gürman Tevfik sözlerini flöyle noktalad›: “Her konuda bilgiye ihtiyac›m›z var. Zenginleflmenin arac› her alanda bilgi üretmek ve kullanmakt›r. Portföy yönetimi de finansal sistem içerisinde finansal bilgiyi do¤ru kullanarak ülkenin zenginleflmesini, kaynaklar›n do¤ru yere akmas›n› sa¤l›yor. Ayn› köprü örne¤inde oldu¤u gibi, yaln›fl bilgi ile köprü kurarsan köprü y›k›l›r ve 500 y›l kimseyi tafl›maz. Finans sisteminde de köprüleri do¤ru infla etmek gerekir. Bu köprüleri kurarken portföy yönetimi flirketleri devreye girmelidir. Profesyonel yönetim, kaynaklar›n verimli kullan›lmas› aç›s›ndan büyük önem tafl›maktad›r.
We are Contrubuting to Economic Growth of our Country and Life Quality of Our Nation This system which bring about saving habit is teaching
people a systematic culture of saving for their futures, while it contributes greatly to the economy of our country too. Without saving, namely accumulation of capital, it is impossible to prosper. If we had been able to take this system to 20 years earlier we would reach greater numbers today in terms of capital accumulation. The refore, while Individual Retirement System enables households an opportunity of saving, it provides the management of this savings by professionals with tools in according to an individual’s risk profile. With its all features, system provides country to prosper and both sustainable and a wealthy life for individuals in the long run.
37 Life&Security •Haziran / 2011
Full Text: www.lifeandsecurity.com
Gürman Tevfik Kimdir: 1982–2000 y›llar› aras›nda Türkiye ‹fl Bankas›’nda Müfettifl, Müdür Yard›mc›s›, ve Grup Müdürü olarak görev yapan Dr. Tevfik, 1997-2000 y›llar› aras›nda ‹stanbul Alt›n Borsas›’nda Yönetim Kurulu Üyeli¤ini ve Yönetim Kurulu Baflkan Vekilli¤ini, 1999-2007 y›llar› aras›nda ‹fl Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›¤› A.fi. Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›n› yapm›flt›r. 2000 y›l› sonundan itibaren ‹fl Portföy Yönetimi A.fi. Genel Müdürlü¤ünü yapmaktad›r. 2002 -2007 y›llar› aras›nda Türkiye Kurumsal Yat›r›mc› Yöneticileri Derne¤i Baflkanl›¤›n›, 2004 -2007 y›llar› aras›nda Türkiye’yi temsilen Avrupa Yat›r›m Fonlar› ve Portföy Yönetimi Birli¤i (EFAMA) Yönetim Kurulu Üyeli¤ini ve 2006 y›l›nda Uluslararas› Yat›r›m Fonlar› Birli¤i (IIFA)’n›n baflkanl›¤›n› yapm›flt›r. University of N.Colorado’da ‹flletme Yönetimi üzerine Yüksek Lisans, ‹stanbul Üniversitesi’nden doktora derecesi olan Gürman Tevfik’in befli ortak çal›flma olmak üzere, bankac›l›k ve finans konular›nda yay›mlanm›fl alt› adet kitab›, çok say›da makalesi bulunmaktad›r.
interview•reportaj
al›flkanl›k haline getirecekler. Ben sektörümüz ve yurt d›fl›ndaki örneklerini dernek vas›tas›yla ya da flahsen her yerde anlat›yorum. Gelecek kuflaklar›n Dünyay› yeniden keflfetmesine gerek yok. De¤iflik ülke örnekleri var ama en önemlisi akl›n örne¤idir.
Türk Telekom Genel Müdürü
Türkiye ‹çin Devam Edec Fatih Çil
38 Life&Security •Haziran /2011
Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüflmesinde Türk Telekom’un yerini Genel Müdür Kamil Gökhan Bozkurt’a sorduk. Türk Telekom olarak liderli¤in verdi¤i sorumlulukla Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüflmesine katk› sa¤lad›klar›n› vurgulayan Bozkurt; bilgisayar okur yazarl›¤› için gerekli altyap›y› ülkenin dört bir yan›na ulaflt›rd›klar›n›n alt›n› çizdi.
Kamil Gökhan Bozkurt;
De¤er Yaratmaya e¤iz
Kamil Gökhan Bozkurt, Türk Telekom’un bölgesel ve global hedeflerini flöyle özetledi.
Ülkenin her taraf›n› adeta bir iletiflim altyap›s› flantiyesine çevirdik
S
Yak›nsama ve iletiflim alan›nda müflterilerimize sundu¤umuz katma de¤erli ürünlerden, ülke çap›nda yürüttü¤ümüz sosyal sorumluluk projelerine uzanan genifl bir yelpazede Türk Telekom markas›n›n sürdürülebilir bir büyüme içinde olmas› markam›z›n ad›m ad›m küresel kimli¤ini güçlendirmesi öncelikli konular›m›z olacak. Kendini tam entegre servis sa¤lay›c› olma yolunda emin ad›mlarla ilerleyen eflsiz bir flirketler grubu “Unique” olarak konumland›ran TT kendini bu çerçevede nereye oturtuyor? Türk Telekom’u Türkiye ve bölgenin öncü yak›nsama ve iletiflim teknolojileri flirketi olarak konumland›r›yoruz. Müflterilerimizin hayatlar›n› kolaylaflt›ran ürün ve teknolojilerimizi gelifltirirken, vizyonumuzu destekleyecek kurum ve flirketlerle iflbirliklerimizi art›rarak devam ettiriyoruz.
Yak›nsama stratejimiz ayn› zamanda, Türk Telekom'un bölgesel bir güç olarak bölgeye hizmet vermesini de kaps›yor. Bildi¤iniz gibi geçti¤imiz y›l Pantel’in sat›n al›nmas›, Türkiye’nin Ortado¤u ile Avrupa aras›nda karadan ses ve data köprüsü haline gelmesi aç›s›ndan önem tafl›yor. Türk Telekom içinse Avrupa pazar›na, daha da ötesinde küresel pazara at›lm›fl güçlü bir ad›m oluflturuyor. Önümüzdeki dönemde bir “ba¤lant› merkezi” olma konusundaki eflsiz bir konumumuzla, uçtan uca güvenilir hizmetler almaya kritik önem veren uluslararas› data ve geniflbant müflterilerimiz ile aram›zdaki iliflkilerimizi daha da güçlendirece¤iz. Bu giriflimler bulundu¤umuz bölgede telekomünikasyon sektörünün etkin bir oyuncusu olma yolunda h›zla ilerledi¤imizin bir göstergesi. Farkl› ülkelerdeki teknoloji ve telekom flirketleriyle gerçeklefltirdi¤imiz iflbirliklerini de göz önünde bulundurdu¤umuzda Türk Telekom’un bölgesinde giderek güçlendi¤ini söylemek yanl›fl olmaz. Türk Telekom ve ülkemiz telekomünikasyon sektörü için bir di¤er önemli geliflmede ise Ortado¤u, Güney Asya ve Uzak Do¤u aras›nda dev bütünleflik çok geçiflli fiber optik a¤ kurulmas›na iliflkin JADI LINK projesi ile hayata geçti. Türkiye, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan olmak üzere dört ülkenin iflbirli¤i ile gerçeklefltirilen JADI LINK projesi ile Türkiye, Asya ve Avrupa aras›nda bir iletiflim köprüsü haline geldi. Bu proje sayesinde bu ülkelerin iletiflim altyap›lar› tek bir hat üzerinden karfl›l›kl› olarak kullan›labiliyor. Böylelikle Akdeniz ve K›z›ldeniz’den geçen denizalt› kablolar›na, karadan geçecek önemli bir alternatif sunulmufl oldu. Bu devasa hat bir bak›ma bölgeye dijital bir ‹pek Yolu kazand› denilebilir. Önümüzdeki dönemde küresel çapta etkinli¤imizi, teknoloji çözümlerimizle ve ürünlerimizle art›rmaya devam edece¤iz. Telekomünikasyon sektöründe küresel arenada daha çok ürünlerimizle varl›k göstermeyi hedefliyoruz.
39 Life&Security •Haziran / 2011
interview•reportaj
›f›rdan bafllayan yetenekli bir insan›, çok genç yafllarda dev flirketler yaratacak ya da yönetecek donan›ma ulaflt›ran ad›na bilgi toplumu denen yepyeni bir dünyayla karfl› karfl›yay›z. Bu yeni dünya hakk›nda Siz ne dersiniz? 2009 y›l›ndan itibaren sektördeki öncü niteli¤ini sürdürürken ülkemiz sektöründe ilk kez ‘yak›nsama’ vizyonunu ortaya koyan flirket oldu. Teknolojinin giderek daha da iç içe geçece¤i, e¤lence, e¤itim, sa¤l›k ve di¤er alanlarda içeri¤in giderek dijital ortamda sunulaca¤› bir gelecek bizi bekliyor. Bu de¤iflime ayak uydururken, dijital dünyada ihtiyaç duyulacak hizmetleri yak›nsama platformu üzerinden sunmay› hedefleyen Türk Telekom için de¤iflim sadece bir süreç de¤il hiç bitmeyen bir yolculuktur. ‹nsan kaynaklar›ndan teknoloji yat›r›mlar›na kadar operasyonumuzun her bölümünü kapsayan bu de¤iflim ve ilerleme anlay›fl› ile sürekli ö¤renen bir flirketiz ve kendimizi gelece¤e haz›rl›yoruz. Önümüzdeki y›llarda da Türkiye’nin 81 ilinde, say›lar› 25 bini aflan çal›flanlar›m›zla birlikte, inovasyon ve yenilikçili¤e odaklanmaya, Türkiye için de¤er yaratmaya devam edece¤iz..
Türkiye ‹çin De¤er Yaratmaya Devam Edece¤iz Türk Telekom, Genel Müdürü
Kamil Gökhan Bozkurt
Parças› bulundu¤umuz Türk Telekom Grubu bugüne kadar bunun baflar›l› örneklerini verdi. ‹fltirakimiz Sebit E¤itim ve Bilgi Teknolojileri A.fi.’nin e¤itim yaz›l›m› Vitamin bugün global bir ürün olarak kabul ediliyor. Vitamin flimdiye kadar ‹ngilizce, ‹spanyolca ve Arapça dillerine tercüme edildi ve üç bölgeye ihraç edilerek uluslararas› bir ürün haline geldi.
40 Life&Security •Haziran / 2011
Tabi al›nmas› gereken daha çok yol var ama bu noktada Türk Telekom’u, ülkemizi bu yeni dünyayla tan›flt›ran ve yapt›¤› yat›r›mlarla milletimizin bilgi toplumuna dönüflmesine yard›mc› olacak önde gelen flirketlerden biri olarak tan›mlayabilir miyiz? Kesintisiz flekilde sürdürdü¤ümüz altyap› yat›r›mlar›yla internetin Türkiye’de yayg›nlaflmas› ve dünya standartlar›na eriflmesi için çal›fl›yoruz. 2005 y›l›nda Türkiye’de ADSL kullan›c› say›s› 1,5 milyon iken, bugün bu say›n›n 6,7 milyona ulaflt›¤›n› görüyoruz. ADSL kullan›c›lar›n›n ortalama veri kullan›m› 2010 Aral›k ay› itibariyle 14,8 gigabayta ulaflm›fl durumda. Bu iki y›lda yüzde 130 art›fl anlam›na geliyor. Biz de artan talebi karfl›layabilmek amac›yla altyap›m›z› h›zla güçlendirmeye devam ediyoruz. Türk Telekom ve grup flirketleri olarak son 5 y›lda toplam 9 milyar lira yat›r›m gerçeklefltirdik. Son dört y›l içinde fiber optik kablo a¤›m›z yüzde 30 büyüdü. Bugün 133 bin km fiber optik altyap›ya ulaflt›k. Türkiye'deki bu altyap›ya ek olarak Avrupa'da 16 ülkede 27 bin km fiber optik altyap›ya sahip Pantel International da Türk Telekom Ailesi'ne kat›ld›. Böylece altyap›m›zla Türkiye s›n›rlar›n› aflm›fl olduk. Yurtd›fl› ç›k›fl kapasitemiz 2005 y›l›nda 29 Gb/s iken 2010 y›l› sonu itibariyle 590 Gb/s’ye yükseltilmifl durumda. Bu arada bölgeler aras› dijital uçurumun ortadan kald›r›lmas› ve internet hizmetlerinin Türkiye’nin her yerinde sunulmas› için örnek altyap› projelerini hayata geçirdik. En modern iletiflim altyap›s›na sahip flirketimiz, bu altyap›y› sürekli yenilemekte. Yeni Nesil fiebeke altyap›s›n› ülkemiz telekomünikasyon hizmetine kazand›r›yoruz. Ülkenin her taraf›n› adeta bir iletiflim altyap›s› flantiyesine çevirdik. 20 y›lda kurulan 11 binden fazla santrali iki y›l gibi bir sürede geliflmifl sistemlerle de¤ifltirdik. ‹nternet altyap›s›n› ülkenin 50 binden fazla köy, ilçe, flehir gibi yerleflim merkezlerine götürdük. Yap›lan yat›r›mlar ile yeni nesil flebekeler sayesinde, Türk Telekom altyap›s› üzerinden büyük flehirlerde verilen hizmetler, Türkiye’nin herhangi bir köflesinden de verilebilir hale geldi. Türk Telekom olarak liderli¤in verdi¤i sorumlulukla
Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüflmesine katk› sa¤l›yor ve bilgisayar okur yazarl›¤› için gerekli altyap›y› ülkenin dört bir yan›na ulaflt›r›yoruz. Biraz rekabete dönersek, sürdürülebilir kalk›nma ve bilgi toplumu için her sektörde rekabetçi bir ortam oluflmas› gerekiyor. Türk Telekom’un bu konudaki görüfllerini alabilir miyiz ? Türk Telekom olarak liderli¤in verdi¤i sorumlulukla pazar›n büyütülmesine de katk› sa¤l›yor ve rekabet ortam›na destek oluyoruz. ‹nternet Servis Sa¤lay›c› flirketlere özel kampanyalar yap›yor ve sektörün ihtiyaçlar›na özel çözümler sa¤l›yoruz. Sabit geniflbant pazar›n›n alternatif operatörler taraf›nda büyütülebilmesine yönelik; yeni müflteri kazan›m› için ve ayn› zamanda altyap› maliyetlerini hafifletici katk›lar›m›z ve kampanyalar düzenleniyoruz. Pazar›n büyütülmesine yönelik at›lan ad›mlar ile alternatif operatörleri destekliyoruz. Biz bilgi ve iletiflim teknolojilerinin sürdürülebilir kalk›nma ile önemli bir ba¤› oldu¤unu düflünüyoruz. Siz bu düflünceye kat›l›r m›s›n›z? Çal›flmalar›n›z›n halk›m›z›n yaflam kalitesini art›rmak, flirketlerimizin dünyayla rekabetini kolaylaflt›rmak, daha da önemlisi ülkemizi sürdürülebilir bir flekilde kalk›nd›rma noktas›nda art› de¤erler yaratt›¤›na inan›yor musunuz? Yüksek kalite ve rekabet gücüne sahip olmak kadar, geliflimi sürekli k›lmak , yaflad›¤›n›z topluma, ekosisteme ve cevreye sahip ç›kman›n geliflimi ve kalk›nmay› sürekli k›lmak için çok önemli oldu¤una inan›yoruz. Bu inançla faaliyetlerimizi sürekli olarak yat›r›m ve de¤er yaratma odakl› yürütüyoruz. Türk Telekom olarak, sundu¤umuz hizmetler ve ürünler ile sürdürülebilir büyümeye destek olurken, yeni teknolojiler ile müflterilerimiz hayatlar›na de¤er kat›yoruz. Bilgi ve iletiflim teknolojileri hayat›m›za birçok yenilik ve yeni ifl modelleri sunuyor. Sabit hatlardan mobil iletiflime, ADSL’den kablosuz iletiflime kadar gelifltirilen yeni teknolojiler hayatlar›m›z› da de¤ifltirdi. Özellikle, ‹nternetin yayg›nlaflmas› birçok sektöre hem yeni ifl imkanlar› hem de geliflim alanlar› sa¤l›yor. Ülkemiz, internet alan›nda h›zl› bir dönüflüm içinde ve Türk Telekom olarak bu sürece dünya standartlar›ndaki yenilikçi hizmetlerimizle öncülük etti¤imiz için mutluyuz. ADSL’de maksimum h›z 2005 sonunda 2 Mbps iken son olarak VDSL2 teknolojisiyle 50 Mbps ve 100 Mbps’ye kadar h›z paketlerini sunmaya bafllayarak ADSL2+’da h›z› 16 Mbps’ye kadar yükselttik.
Önümüzdeki y›llarda da Türkiye’nin 81 ilinde, say›lar› 25 bini aflan çal›flanlar›m›zla birlikte, inovasyon ve yenilikçili¤e odaklanmaya, Türkiye için de¤er yaratmaya devam edece¤iz.
Bu noktada en do¤ru adres olarak Size bir soru daha sormak isteriz. Son dönemde mobil ve sabit hat rekabeti olufltu. Her ikisine de sahip bir flirket olarak bu ikisini bir birinin ikamesi mi, rakibi mi yoksa tamamlay›c›s› olarak m› görüyorsunuz? Yak›nsama, telepresence vb. hizmetlerle sabit hatta innovatif de¤erler katan TT’nin, dünyada yaflanan trendin aksine sabit hat abone say›s›n› art›rd›¤› gözükürken de¤erlendirmenizi almak isteriz. Yak›nsama vizyonumuz ses, veri ve görüntü gibi farkl› iletiflim teknolojilerinin tek platformdan verilmesini ifade ediyor. Bu, sabit mobil ayr›m› yapmayan, aksine sabit hatt›n yaratt›¤› katma de¤eri art›rmaya odakl› bir vizyondur. Yak›nsama ile müflterilerimizin bireysel tecrübeleri de¤iflmeden diledikleri platform üzerinden iletiflim hizmetlerimizden yararlanabilmelerine odaklan›yoruz. Gelecekte yak›nsama teknolojilerimizin hayat›m›z›n her alan›nda etkin bir flekilde kullan›laca¤›n› ve tek bafl›na sabit ya da mobil hattan bahsedilmeyece¤ini düflünüyorum. Müflterilerimizin hayat›n› kolaylaflt›ran yenilikçi örneklerden biri, grup stratejimiz olan yak›nsama kapsam›nda ifltirakimiz Argela taraf›ndan teknolojisi gelifltirilen ve Wi-Fi noktalar› da dahil, internete eriflilebilen her yerden ev telefonu üzerinden konuflabilme olana¤› sa¤layan Wirofon ürünüdür. Bu ürün ile özellikle yurt d›fl›nda müflterilerimize çok uygun fiyatlar ile
Türk Telekom General Manager
We Will Continue To Create Value For Turkey Türk Telekom, under the responsibility of being leader, is contributing to the transformation of Turkey to knowledge-based society and bringing all essential infrastructre for computer literacy to all across the country. As well as possesing high quality and competitive power, we believe that, also taking care of environment and ecosystem we live in is very important for keeping the progress and development sustainable . With this faith we are constantly perpetuate our operations invesment and creating value oriented. Türk Telekom is positioning itself in Turkey and the region as pioneering convergence and communication technologies company. While we are improving products and technologies that makes our costumers’ life easier, we are increasing our cooparations with companies and institutions in a way that supports our vision. Full Text: www.lifeandsecurity.com
konuflma imkan› sa¤layarak hem yak›nsaman›n hem de müflteri odakl› ve katma de¤er sa¤layan yaklafl›m›m›z›n aç›k bir örne¤ini ortaya koyuyoruz. 2009’da, Orta Do¤u ve Afrika bölgesinde performanslar›yla dikkat çeken telekom operatörlerinin belirlendi¤i CommsMEA Ödülleri’nde Wirofon, “Y›l›n En ‹yi Yeni Telekomünikasyon Hizmeti” seçilerek uluslararas› alandaki baflar›s›n› tescilledi. Son dönemde pazara sunmufl oldu¤umuz Ev Avantaj tarifeleri ve Ev Gibisi Yok konseptimiz ile yenilikçi yaklafl›m›m›z› gözler önüne serdi¤imize inan›yoruz. Ev Avantaj tarifelerimiz ile müflterilerimize katma de¤erli iletiflim çözümleri sa¤lad›k. Ev Gibisi Yok konseptimiz çerçevesinde de ev sigortas›, ferdi sigorta, sa¤l›k gibi hizmetleri de sunmaya bafllayarak müflterilerimize yeni ve geliflmifl çözümler sunduk. Türk Telekom olarak ev ve ifl telefonlar›nda, dünyada az rastlanabilecek bir fleyi baflard›k bence çünkü, rakamlara bak›ld›¤›nda, dünyadaki düflüfl trendinin aksine 2009 senesinden 2010 senesine kullan›m trafi¤imizin artm›fl oldu¤unu görüyoruz.
41 Life&Security •Haziran / 2011
interview•reportaj
Türkiye, hem teknoloji alan›nda h›zl› bir geliflim gösteren hem de dünyan›n önemli merkezleri aras›nda yer almas›n› sa¤layacak potansiyele, genç insan gücüne sahip olan bir ülke konumunda. Türk Telekom’un altyap› yat›r›mlar›, ArGe çal›flmalar›na ayr›lan kaynaklar›n art›r›lmas› ise Türkiye’nin telekomünikasyon alan›ndaki rekabet gücünü art›raca¤›na ve ülkemize rekabet gücü kataca¤›na inan›yorum. Sadece yenilikçi ürün ve hizmetlerle sektöre öncülük etmek konusunda de¤il bizden sonraki nesillere daha iyi bir gelecek b›rakma konusunda da üzerimize düflen sorumlulu¤un fark›nday›z. Bu do¤rultuda do¤al kaynaklar› daha iyi yönetme ve çevreye yapt›¤› etkiyi azaltma konusunda bir dizi çal›flma yürütüyoruz. ‹fl süreçlerimizde ve ofislerdeki uygulamalarda sürdürülebilirlik ilkelerine göre yapt›¤›m›z düzenlemelerin yan› s›ra müflterilerimizin enerji kaynaklar›n› daha etkin kullanmalar›na yard›mc› olmak için de çevreci ürün ve hizmet seçenekleri sunuyoruz.
Kamil Gökhan Bozkurt
Dr. Hasan Süel Vodafone Türkiye Kurumsal ‹liflkiler ve Regülasyondan Sorumlu Genel Müdür Yard›mc›s›
ay›n Süel Vodafone’a gelece¤iz ama dilerseniz fluradan bafllayal›m. Sürdürülebilir kalk›nma olgusunun birçok taraf› ve konusu var. dünyas› da bu taraflardan bir tanesi. Siz sürdürülebilir kalk›nmay› nas›l tan›ml›yor ve ifl dünyas›n›n konsept içindeki yerini nas›l konumland›r›yorsunuz? Sürdürülebilir Kalk›nma, ifl dünyas›n›n ekonomik, sosyal ve çevresel ihtiyaç ve sorunlara proaktif olarak yan›t vermesi olarak konumland›r›labilir. Buradan hareketle Vodafone olarak tüm ifl süreçlerimizde ve ilgili tüm sosyal paydafllar›m›zla iliflkilerimizde sürdürülebilirlik ilkelerinden yola ç›k›yoruz. Ekonomik büyümeyi güçlendirmek için yapt›¤›m›z yat›r›mlarla istihdam›n artt›r›lmas›na imkan sa¤lamaya çal›fl›rken, çevrenin korunmas› için tüm ifl süreçlerimizde harcad›¤›m›z enerji miktar›n› ve dolay›s›yla karbon emisyonumuzu azaltmaya çal›fl›yoruz.
S 42 Life&Security •Haziran / 2011
Fatih Çil
Türkiye Vodafone Vakf›'n›n 2007'den bu yana sürdürdü¤ü faaliyetler ile de sürdürülebilir kalk›nma için sivil toplum kurulufllar› ve di¤er paydafllarla iflbirli¤i yap›yoruz. Bu iflbirlikleri bu y›l da ayn› ivmede sürdürülecek. Hayata geçirdi¤imiz tüm projeler ile Türkiye’nin e¤itimli, donan›ml› ve üretken bir toplum olma yolunda ataca¤› ad›mlarda öncü olmay› hedefliyoruz. Tüm bu süreçlerin hayata geçmesi, sa¤l›kl› ekonomik ve sosyal politikalarla, küresel mali krizden etkilenmeden kalk›nma hedeflerine Türkiye’nin tam anlam›yla ulaflmas›, baz› alanlarda bunlar› da aflmas› ve ülke insan›n yaflam koflullar›n›n daha da
Sürdürülebilir Kalk›nma ‹fl Dünyas›n›n, Dünyan›n Sorunlar›na Proaktif Cevab›d›r Hasan Süel Vodafone’un sürdürülebilirlik anlay›fl›n› ve Vodafone Vakf›’n›n çal›flmalar›n› dergimize anlatt›. “Vodafone, kurumsal sorumluluk program›yla ticari stratejilerini, sürdürülebilirlik stratejileriyle birlefltiriyor. ‹fl yapma fleklinde etik ve fleffaf davranmay› ilke edinerek, hizmet verdi¤i toplumlarda olumlu ekonomik, toplumsal ve çevresel sonuçlara ulaflmay› hedefliyor” diyen Dr. Süel tüm sorular›m›za da cevap verdi. iyilefltirilmesi için kamu ve özel sektörün ayn› inanç ve iradeyle s›k› bir biçimde çal›flmas› gerekti¤ini de düflünüyoruz. Yay›nlar›n›z dikkatle okununca sürdürülebilirli¤i sosyal sorumlulu¤un ötesinde yeni normallik ve bir gereklilik olarak gördü¤ünüz; bilgi iletiflim teknolojilerini kompleks sorunlar› çözmek ve yüksek beklentileri karfl›lamak için daha ak›ll› olunmas› gereken bir dünyan›n en büyük yard›mc›s› olarak tan›mlad›¤›n›z ve stratejik olarak ifl modelinizle sürdürülebilirli¤i bütünlefltirdi¤iniz gibi bir sonuç ç›k›yor. Sizden Vodafone’un sürdürülebilirlik stratejisini ö¤renebilir miyiz? Vodafone, kurumsal sorumluluk program›yla ticari stratejilerini, sürdürülebilirlik stratejileriyle birlefltiriyor. ‹fl yapma fleklinde etik ve fleffaf davranmay› ilke edinerek, hizmet verdi¤i toplumlarda olumlu ekonomik, toplumsal ve çevresel sonuçlara
Habitat için Gençlik Derne¤i ve UNDP ile hayata geçirdi¤imiz “Bilgisayar Bilmeyen Kalmayacak” projesi kapsam›nda 81 ilimizde 1 milyon kullan›c›y› bilgisayarla tan›flt›rd›k. Proje kapsam›nda oluflturulan e¤itim portal› ile 1 milyon genç, bilgi teknolojilerindeki yenilikler hakk›nda bilgilendirilmekte ve ücretsiz online e¤itim imkanlar›ndan faydalanmaktad›r..
Biz Vodafone olarak, ticari, sosyal ve teknoloji yat›r›mlar›m›z› bir bütün olarak de¤erlendiriyoruz. Sundu¤umuz ürün ve hizmetleri de sosyal sorumlulu¤umuzun bir parças› olarak görüyor, onlar›n insanl›¤›n sürdürülebilir gelece¤ine katk›da bulunmas›n›, ekonomik, sosyal ve çevresel olarak olumlu sonuçlara yol açmas›n› istiyoruz. Ürün ve hizmetlerimizi bu anlay›flla gelifltiriyor, ayn› anlay›flla üretiyoruz. Tüketici Haklar› Bildirgemiz bu sürdürülebilirli¤in önemli bir parças›. Sosyal yat›r›mlar›m›z› da böyle bütünsel bir bak›fl do¤rultusunda yap›yoruz. Küresel Vodafone grubunun ilkelerine de paralel olarak, sadece yapt›¤›m›z ifllerin sürdürülebilirli¤ini sa¤lamak için de¤il, toplumumuzun ve de do¤al çevremizinde gelifliminin sürdürülebilir olmas› için çabalar›m›za h›z kesmeden devam ediyoruz. Örne¤in, gelecekteki trend, f›rsat ve sorunlar›n belirlemek için “Gelecek Gündemde” program›m›z ile gelecek için öngörüler haz›rl›yoruz. Bir de vakf›n›z var ve Siz bu vakf›n baflkan›s›n›z. Yeni olmas›na ra¤men vakf›n›z› deprem, bilgi toplumu, yaflam kalitesi vs. gibi ciddi alanlarda ciddi faaliyetler içinde görüyoruz. Biraz vak›ftan ve hedeflerinden bahseder misiniz? Ne kadar baflar›l› oldunuz? Vodafone Türkiye’nin, içinde bulundu¤u toplumun ihtiyaçlar›na dikkat çeken bir Sosyal Yat›r›m Politikas› vard›r. Sorumluluk sahibi küresel vatandafl olma ve toplumla bütünleflme amaçlar› sonucunda, Vodafone Türkiye’nin sosyal yat›r›mlar›n› yürüttü¤ü bir kurulufl olan Türkiye Vodafone Vakf› ortaya ç›kt›. Vakf›m›z yoluyla verimli sosyal yat›r›mlar yaparak toplumumuzun geliflmesine ve yaflam kalitesinin artmas›na katk›da bulunmay› kendimize görev edindik. Sürdürülebilir geliflme için sivil toplum kurulufllar› ve di¤er paydafllarla iflbirli¤i yapt›¤›m›z projeler ile e¤itimli, donan›ml› ve üretken bir toplum olma yolunda ataca¤› ad›mlarda Türkiye’ye efllik etmeyi öngörüyoruz. Baflta Vodafone çal›flanlar› olmak üzere, toplumun tüm kesimlerini, içinde yaflad›¤›m›z topluma gönüllü hizmet vermeleri için teflvik ediyoruz. 2007 y›l›nda kurulan vakf›m›z, k›sa sürede 3 milyonu aflk›n kiflinin hayat›na dokundu. Türkiye Vodafone Vakf›, özellikle e¤itim projelerinde Milli E¤itim Bakanl›¤› ve sivil toplum kurulufllar› ile birlikte çok de¤erli projelere imza att›k. 2009 y›l›nda Milli E¤itim Bakanl›¤› ve AÇEV ile birlikte hayata geçirilen “‹lk Ad›m” program› ile tüm Türkiye’de okul öncesi e¤itim için anas›n›flar› aç›ld› ve uygulamalar›n› güçlendirecek e¤itimler ile ö¤retmenlerimize,
ebeveynlere ve çocuklara e¤itim materyalleri sa¤land›. “‹lk Ad›m” program› ile yaklafl›k 30 il 414 s›n›fa 53 bini aflk›n anne/çocuk ve ö¤retmene ulafl›lm›flt›r. Dezavantajl› gençlerin sosyal hayata kat›l›m›n› desteklemek ve meslek edinmelerine katk›da bulunmak için 2008 y›l›nda Alternatif Yaflam Derne¤i ve UNDP ile bafllatt›¤›m›z Düfller Akademisi program› kapsam›nda, ‹stanbul Ataflehir’de bir akademi binas› hizmete aç›ld›. Akademi binas›nda ritim, dans, drama, film, foto¤raf, DJ, enstrüman, resim, iflaret dili, kiflisel geliflim, sirk sanatlar› e¤itimleri veriliyor. Görsel ve iflitsel sanatlarda yeni cevherleri ve gizli kalm›fl yetenekleri topluma kazand›ran bu proje; ‘Social Inclusion Band’ ve ‘Düfller Kumpanyas›’ gibi uzun soluklu giriflimlerle meyvelerini veriyor. fiu ana kadar 620 dezavantajl› gencimiz Düfller Akademisi’nden mezun oldu. Milli E¤itim Bakanl›¤› ve Türk E¤itim Vakf› iflbirli¤iyle hayata geçirdi¤imiz “Ö¤retmene Destek Projesi” ile Türkiye’deki ö¤retmenlerin ça¤dafl bilim ve teknolojiyle donan›ml› hale gelmesine katk› sa¤lad›k. AKUT ile beraber gerçeklefltird¤imiz “‹letiflim HayatTIR, Gelece¤imizi Birlikte Kurtaral›m” projesi ise halk›n duyarl›l›¤›n› art›rmak ve afet durumlar› ile bafl etme becerilerini gelifltirmek amac›yla deprem öncesi, s›ras› ve sonras›nda yap›lacaklara iliflkin kapsaml› bir bilinçlendirme çal›flmas› yürüttük. Bu noktada konuyu sürdürülebilir kalk›nman›n olmazsa olmaz› ekonomiye ve 10’ncu büyük ekonomik güç olmak isteyen ülkemize getirmek istiyoruz. Rekabet parametrelerinin de¤iflti¤i düflük karbon ekonomisinin arifesinde biz, bilgi iletiflim teknolojisinin de yard›m›yla ülkemizin bu hedefine daha kolay ulaflaca¤›na inan›yoruz. Vodafone Türkiye’nin iletiflimin böylesine önemli oldu¤u bir dünyada kurum ve kurulufllar›m›z ile bireysel tüketicilere sundu¤u hizmetleri anlat›r m›s›n›z? Bireysel abonelere verdi¤imiz hizmetler sesli görüflme, mesajlaflma ve mobil internet hizmetleri olmak üzere üç bafll›k alt›nda toplayabiliriz. Yine bireysel abonelerimize yönelik Vodafone Red Dünyas›, Vodafone Çiftçi Kulübü, bilgi ve e¤lence servisleri gibi hizmetlerimiz de bireysel abonelerimize yönelik olarak sunulan servisler olarak öne ç›k›yor. Kurumsal abonelerimize sundu¤umuz hizmetleri ise Vodafonen ‹fl Orta¤›m çat›s› alt›nda toplam›fl bulunuyoruz. Bunlara bir göz att›¤›m›zda ise ses hizmetleri, data ve 3G hizmetleri,
43 Life&Security •Haziran / 2011
interview•reportaj
ulaflmay› hedefliyor. Sosyal sorumluluk projelerinin yan›nda, ifl yapma fleklinde sorumlu davranmak özellikle çok uluslu flirketlerde büyümeye art› de¤er katabilecek bir kavram olarak karfl›m›za ç›k›yor.
VODAFONE Dr. Hasan Süel Turkey Vodafone Foundation, Chairman
mesajlaflma hizmetleri ile birlikte çeflitli mobil uygulamalar sunuyoruz. Apple iPhone baflta olmak üzere HTC, BlackBerry, Samsung, Nokia gibi cihazlar› kontratl› olarak abonelerimize sunuyoruz. Yurtd›fl›na ç›kan gerek bireysel, gerekse kurumsal abonelerimize yurtiçi fiyatlarla konuflma imkan› sunuyoruz. Tüm bu tekliflerimizi de K›rm›z› Pasaport alt›nda topluyoruz. Ayr›ca her yöne dakikalar›n yurt d›fl› aramalar için de kullan›labilece¤i Cep Avantaj tarifelerimiz de yine sundu¤umuz ayr›cal›kl› hizmetler aras›nda yer al›yor.
44 interview•reportaj
Life&Security •Haziran / 2011
Yeri gelmiflken Oksijen Ar-Ge ülkemiz için önemli katma de¤er oluflturacak bir flirket gibi gözüküyor. Neler yap›l›yor orada? Oksijen Ar-Ge, 2000 y›l›nda O2 Oksijen Teknoloji ismiyle faaliyete bafllad›. 2006 y›l›nda Vodafone bünyesine kat›larak önce Vodafone IT Hizmetleri, daha sonra da Vodafone Teknoloji Hizmetleri ismiyle faaliyetlerine devam etti. 250 kiflilik Türk mühendis kadrosuyla Vodafone Grubu’nun 359 milyon müflterisi için teknoloji gelifltiren “Küresel ‹novasyon Merkezi” Oksijen Ar-Ge, bugüne dek pek çok önemli baflar›ya imza att›. Türkiye’deki ilk Multi Medya Servis Merkezi (MMSC) çözümü ile Avrupa ve Türkiye’deki ilk ses tan›mal› mobil servisleri gelifltiren kurulufl, Avrupa’daki ilk Mobil TV uygulamas›n› da hayata geçirdi. Oksijen Ar-Ge bunu “cep telefonunda televizyon” slogan› ile uygulamaya koydu. Türkçe karakterli SMS’lerin normal k›sa mesajlarla ayn› ücretlendirme üzerinden gönderilebilmesini sa¤layan çal›flmas› ile bu alanda öncü bir rol üstlenen Oksijen Ar-Ge, bu projesiyle ‹spanyolca ve Portekizce gibi birçok dil için de dil tablolar›n›n tan›mlanabilmesini sa¤lad›. Sadece Vodafone Türkiye için de¤il, tüm Vodafone Grubu için teknoloji üretmesiyle Oksijen Ar-Ge, önümüzdeki dönemde bilgi birikimi ve deneyimiyle Vodafone Grubu’nun lokasyon bazl› platform ve servisleriyle ilgili tüm projelerini gerçeklefltiriyor olacak.
Sustainable Development is Business World's Proactive Response to World's Problems Sustainable development may be positioned as business world’s proactive response to both social and environmental necessities and problems. In accordance with these, Vodafone sets out with sustainability principals in its all business processes and in relationships with all relevant social shareholders. We are trying to create an increase in employment by our investments for the aim of strengthening economic growth. While doing so, we are trying to reduce the amount of energy consumption ,consequently, carbon emission in our all business processes. Our actions those have been maintained since2007 by Foundation of Vodafone Turkey, we are cooperating with non-governmental organizations and other shareholders. These cooperations will be maintained in same pace this year too. With all the projects we have realized, we are aiming to be pioneer in the steps which Turkey takes towards more trained, equipped and productive society. Full Text: www.lifeandsecurity.com
Kyoto protokol’ünden di¤er önemli konulara kadar bir çok noktaya de¤inen Tezmen “Tam 100 y›ld›r, çimento sektörü Türkiye’de “hayat›n yap›c› gücü” olma misyonu ile faaliyet gösteriyor, göstermeye de devam edecek…” dedi. O¤uz Tezmen Türkiye Çimento Mühtahsilleri Birli¤i Genel Koordinatörü
46 Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
Çimento Hayat›n Yap›c› Gücüdür ürkiye Çimento Mühtahsilleri Birli¤i Genel Koordinatörü O¤uz Tezmen ile Çimentoyu konufltuk. Türkiye’ye hizmetle geçen kariyere sahip bir isim olan Tezmen çimentoyla ilgili bütün sorular›m›z› yan›tlad›, Türk çimento sektörünün sürdürülebilirlik çal›flmalar›n› anlatt›.
T
Artan nüfusa ba¤l› olarak ortaya ç›kan altyap› ve konut ihtiyac› dünya çimento talebini yükseltirken hammaddesi do¤al kaynaklar olan ve bugün için rekabetçi bir ikamesi bulunmayan bu malzemenin üretim ve tüketiminin sürdürülebilir temellere oturtulmas› elzem hale geliyor. Buradan bafllarsak çimentonun hayat›m›zdaki yeri hakk›nda neler söylenebilir? Çimentonun hayat›m›zdaki yeri çok büyük. Çimento demek, ev, yol, okul, hastane, baraj, fabrika demek… Yani çimento, hayat›n yap›c› gücü, kalk›nma ve büyümenin sembolü. Geçmifl tarihimize bakt›¤›m›zda, sektörümüz ekonomik ve sosyal
hayat› birbirine ba¤layan en önemli yap› tafllar›ndan biri de oldu¤unu görürsünüz.Türkiye’nin ilk sanayi dal› çimento sektörü ayn› zamanda. Bu y›l sektörümüz kuruluflunun 100’üncü y›l›n› kutluyor. Tam 100 y›ld›r, çimento sektörü Türkiye’de “hayat›n yap›c› gücü” olma misyonu ile faaliyet gösteriyor, göstermeye de devam edecek… Günlük yaflant›m›za bakt›¤›m›zda çimentonun gerçekten hayat›n yap›c› gücü oldu¤u görülür. Yaflad›¤›m›z ve çal›flt›¤›m›z binalardan ulaflt›rmaya, enerjiden büyümeye her alanda çimento var ve olmaya devam edecek. Bu noktada ülkemiz çimento sektörü hakk›nda biraz bilgi verir misiniz? Sektörün Türk ekonomisindeki yeri ve önemi nedir? 1911 y›l›nda üretim kapasitesi sadece 20 bin ton olan sektörümüz, 100. y›l›nda 66 milyon tonun üzerinde üretim kapasitesine ulaflt›. Üretimde Avrupa 1’incisi ve dünyada ise Çin, Hindistan ve A.B.D’nin ard›ndan 4’üncü oldu. ‹hracatta ise tüm Dünya’da % 12 lik bir pay ile Çin ve birçok Güney Do¤u Asya Ülkesini geride b›rakarak, birinci s›raya yerlefltik. 2010 y›l›nda Türk çimento sektörü, yaklafl›k 4,5 milyar dolar cirosu,
Sektörümüzün Türkiye’de sahip oldu¤u nokta bizleri her bak›mdan mutlu etmektedir. Üretim kalitemiz ve kurulu kapasitelerimiz, sahip oldu¤umuz ihracat potansiyeli, sektörün sa¤l›kl› gelifliminin sürdürebilir k›l›nmas› için kurdu¤umuz Ar-Ge merkezleri, gerçeklefltirilen e¤itimler, çevreye olan duyarl›l›¤›m›z ile Dünya Çimento Sektöründe sayg›n bir konuma ulaflm›fl bulunuyoruz.
Bugün 90’a yak›n ülkeye ihracat gerçeklefltirirken, daha yeni pazarlara ulaflma çabalar›m›z› sürdürüyoruz. Bilhassa 2008 krizinden sonra bu çabalar›m›z daha da yo¤unluk kazand›. Afrika ve özellikle bat› Afrika ülkeleri önemli pazarlar›m›z haline geldi. Sektörümüzün Türkiye’de sahip oldu¤u nokta bizleri her bak›mdan mutlu etmektedir. Üretim kalitemiz ve kurulu kapasitelerimiz, sahip oldu¤umuz ihracat potansiyeli, sektörün sa¤l›kl› gelifliminin sürdürebilir k›l›nmas› için kurdu¤umuz ArGe merkezleri, gerçeklefltirilen e¤itimler, çevreye olan duyarl›l›¤›m›z ile Dünya Çimento Sektöründe sayg›n bir konuma ulaflm›fl bulunuyoruz. 29 Kas›m – 10 Aral›k 2010 tarihinde Meksika’n›n Cancun kentinde ‹klim De¤isikli¤i Konferans› yap›ld›. Daha sonra ise ‹stanbul’da 13-14 Ocak 2011 tarihinde 2.Ulusal Enerji Verimlili¤i Forumu ve Fuar› gerçeklefltirildi. Ulusal ‹klim De¤iflikli¤i Strateji Belgesi panelinde TÇMB’nin devletimizin sürdürülebilir kalk›nma stratejisiyle uyumlu olarak bir sürü önemli çal›flma yapt›¤›n› gördük. Sunumun sat›r aralar›nda ise TÇMB’nin flöyle bir uyar›s› vard›: “‹klim de¤iflikli¤i ile mücadele yöntemlerinin, uluslar aras› arenada ekonomik rekabetin arac› olarak da kullan›ld›¤›n› ak›lda tutmam›z gerekir.” Bu uyar›y› biraz açar m›s›n›z? Sanayileflme ve toplumsal tüketim seviyelerinin artmas› nedeniyle, sera gaz› emisyonlar›nda oluflan art›fla ba¤l› bir küresel ›s›nma potansiyeli bulunmakla birlikte, bu konu çevresel arenay› aflarak önemli uluslararas› rekabet ve ticaret boyutlar›n› da kapsamaktad›r. Avrupa Birli¤i, 2020 y›l›nda 1990 y›l›na göre % 20 sera gaz› azalt›m taahhüdü vermifl, küresel anlaflma durumunda %30 azalt›m› kabul edece¤ini beyan etmifltir. Bu taahhüdün; tüm geliflmifl ülkeler yan›nda Birleflmifl Milletler Sözleflmesi Ek-1 Ülkeleri, tüm OECD üye ülkeleri, AB aday ülkeleri ve potansiyel AB aday ülkeleri taraf›ndan benimsenmesini istemektedir. Görülece¤i üzere, Sözleflme Ek-1 ülkesi, OECD üyesi ve potansiyel AB aday› olan Türkiye, AB’nin ba¤lay›c› hedef almas›n› istedi¤i ülkeler aras›ndad›r. Ancak, Türkiye’nin 1990-2011 aras› CO2 emisyon art›fl h›z› %100’den yüksektir. Kalk›nma sürecinde, özellikle enerji ihtiyac›n›n artmas› nedeniyle, CO2 emisyonlar›n›n artmaya
devam edece¤i ise aflikard›r. Bu durumda, 1990 baz y›l›na göre azalt›m hedefi al›nmas› fiziki olarak mümkün de¤ildir. Dolay›s›yla Türkiye’nin müzakere etmesi gereken konu, art›fl h›z›na s›n›rlama getirilmesi olmal›d›r. Türkiye art›fl h›z›ndan azalt›m konusunda kesin taahhütlerde bulunmaktan çekinebilecektir. Ancak, uluslararas› arenada bask›lar oluflacak ve Türkiye’nin taahhüt almaktan kaç›nmas› mümkün olamayacakt›r. Bu durumda, en fazla etkilenen sektörlerin bafl›nda çimento gelecektir. Alternatifi bulunmad›¤› için, elektrik ve demir çelik üretimi is nispeten daha az etkilenecektir. Bu durumda; çimento sektörüne yönelik olarak ülke genelinde bir üretim k›s›tlamas›na gidilmesi, CO2 emisyon kotalar› uygulanmas›, ihracat› s›n›rlayacak veya durduracak önlemler al›nmas›, veya ticari de¤eri düflük olan çimento için ülkenin karbon kotalar›n› kullanmak yerine alternatif emtia ihracat› olanaklar› gündeme gelebilecektir. Sonuç itibari ile, Türkiye; karbon k›s›tlamas› olmayan enerji maliyetleri düflük olan veya Devlet taraf›ndan sübvansiye edilen ‹ran, M›s›r, Kuzey Afrika gibi ülkeler ile ihracat pazar›nda rekabet etmekte zorlanacakt›r. Kyoto Protokolü’nün 2012 y›l›nda sona ermesi ile kurulacak yeni düzende, Türkiye’de CO2 emisyon kotalar› uygulanmas› durumunda, karbon s›n›rlamas›n›n (kota) üzerinde karbon sal›m› olan sanayiler emisyon azalt›m yat›r›mlar› veya karbon ticareti yapmak durumunda kalacakt›r. Elektrik enerjisi üretim sektörünün de kotalardan kaynakl› benzer maliyet art›fllar›n› sanayiye yans›tmas›, çimento üretiminde ilave maliyet art›fllar›na neden olacakt›r. Çimento gibi sanayi ürünleri Dünya’da yer de¤ifltirebildi¤i için de, karbon kotalar›ndan kaynakl› maliyetlerin yüksek oldu¤u ülkelerde çimento üretmek yerine, henüz karbon s›n›rlamas› olmayan ülkelerde üretim yap›lmas› tercih edilecektir. Bunun sonucunda, flu an AB ülkelerinin maruz kald›¤› Karbon Yer De¤ifltirmesi (Carbon Leakage) sorunu Türkiye için söz konusu olacakt›r. Yukar›da s›ralanan olas›l›klar, Kyoto Protokolü sürecinde AB çimento sektörü taraf›nda birfiill yaflanm›flt›r. Özellikle henüz karbon s›n›rlamas› olmayan Çin, Hindistan ve Türkiye’den AB’ye ciddi miktarda klinker ve çimento ihracat› gerçekleflmifltir. Bu nedenle, AB III. Faz Emisyon Ticaret Sistemi (2013- 2020) içerisinde Avrupa çimento sektörünün Karbon Yer De¤ifltirmesinden etkilenecek sektörler aras›nda oldu¤u kabul
47 Life&Security •Haziran /2011
interview•reportaj
1 milyar dolar tutar›ndaki ihracat› ve do¤rudan 15 bin kifliye yaratt›¤› istihdam ile Türkiye ekonomisi için son derece güçlü ve önemli yere sahip, bir sanayi dal›.
Çimento Hayat›n Yap›c› Gücüdür Türkiye Çimento Mühtahsilleri Birli¤i Genel Koordinatörü
O¤uz Tezmen
sahibi olan sektörümüze de¤il, ayn› zamanda Ülke Ekonomimize de zarar vermektedir. Ülkemizin sayg›n üniversitelerinden al›nan raporlarda da aç›kca belirtildi¤i üzere, çimentonun konut maliyetindeki pay› ise sadece yüzde 4’ tür. Toplam inflaat maliyetinde sadece yüzde 4 etkisi olan bir sektörün, konut fiyat art›fllar›nda birinci. unsur olarak gösterilmesinin hiç bir hakl› gerekçesi olamaz.
edilmifl olup, belirli muafiyetler verilmesi söz konusudur. Di¤er yandan, Avrupa Birli¤i, çimento gibi ürünlerin karbon s›n›rlamas› olmayan ülkelerden AB’ye giriflini engellemek üzere, Dünya Ticaret Örgütü kurallar›n› ihlal etmeden s›n›r vergisi uygulama çal›flmalar›n› gündemde tutmaktad›r. AB 1990 y›l› emisyonlar›n›n %20 alt›na inmeyi hedefledi¤i için, Türkiye’nin bu taahhüde uymas› fiziksel olarak mümkün de¤ildir. Böyle bir taahhüt sektör için en büyük tehdittir
48 interview•reportaj
Life&Security •Haziran /2011
Efendim biraz güncel konulara de¤inirsek konut fiyatlar›n›n art›fl›n› çimentoculardan bilenler, f›rsatç›l›kla suçlayanlar, hatta sabah uyand›¤›nda beddua ettiklerini söyleyen yetkililer oldu. Elefltirilere cevaplar verildi. Biz flu soruyu sormak istiyoruz. Çimentoda fiyat istikrar› nas›l sa¤lanabilir veya bu mümkün müdür? Son dönemde ‹nflaat Sektörü ad›na görüfl bildiren baz› kiflilerin, Konut Sektöründeki fiyat art›fllar›n› “çimento” fiyatlar›ndaki art›fla ba¤layan aç›klamalar›n› üzüntüyle takip etmekteyiz. Oysa böyle bir durum söz konusu de¤ildir.
Bir di¤er önemli husus da, Ülkemizdeki yüksek enerji maliyetlerine ra¤men, Avrupa ve Orta Do¤u ülkelerine göre en düflük çimento fiyatlar›n›n Ülkemizde oldu¤u gerçe¤idir.
Türkiye; karbon kısıtlaması olmayan enerji maliyetleri düflük olan veya Devlet tarafından sübvansiye edilen ‹ran, Mısır, Kuzey Afrika gibi ülkeler ile ihracat pazarında rekabet etmekte zorlanacaktır.
Artan petrol fiyatlar›na ba¤l› olarak, 2010 Ocak-2011 Ocak döneminde, üretim maliyetimizin en önemli kalemi olan ithal kömür ve petrokoka yüzde 40 ila yüzde 100’ e varan zamlar yap›lm›fl olmas›na ra¤men, TÜ‹K istatistiklerine göre Ülke genelinde çimento fiyat art›fllar› yüzde 10 seviyesinin alt›nda kalm›flt›r. Artan maliyetlerin fiyata yans›t›lamad›¤›n›n bir di¤er önemli kan›t› ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›na (IMKB) kote Çimento fiirketlerinin Mali Raporlar›nda da aç›kca görülmektedir. 2010 y›l› 3. çeyrek sonuçlar›na göre Borsaya kote bu fiirketlerimizin cirolar› artan ticaret hacmi ile yüzde 10.8 büyürken, operasyonel karl›l›klar›nda, bir kriz y›l› olan 2009’a göre yüzde 13 lük bir düflme göstermifltir. Hal böyle iken, çimento flirketlerinin sürekli yüksek fiyat tart›flmas› ile gündeme tafl›nmas› sadece dünya çap›nda söz
Sonuç olarak, herkesin bildi¤i bir gerçe¤i bir kez daha vurgulamak istiyorum. Konut sektöründeki fiyat art›fllar›n› sadece çimento fiyatlar›na iliflkilendirme çabalar›n›n gerçekle bir ilgisi olmay›p, tüm Dünya’da gösterdi¤i baflar› ile kendini kan›tlam›fl olan sektörümüze yönelik vahim bir haks›zl›k olarak addediyoruz.
Son olarak çimentoda bir kapasite fazlas›ndan bahsedilirken yeni yat›r›mlar gündemde. Bu yat›r›mlar Türkiye’nin rekabet gücünü art›r›c› fizibil yat›r›mlar m›d›r? Yat›r›mc›lara ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz? 2008 y›l›ndan itibaren fliddetini giderek artt›ran Global Mali Kriz, baflta Amerika Birleflik Devletleri olmak üzere, Avrupa Birli¤i, Rusya Federasyonu ve Japonya olmak üzere Geliflmifl Ülke Ekonomilerinde ciddi tahribatlara yol açt›. Ekonomilerdeki daralma baflta ‹nflaat Sektörü olmak üzere bir çok sanayii do¤rudan etkiledi, Çimento talebi 2009 y›l›nda bu Ülkelerde bir önceki y›la k›yasla % 20-27 mertebelerinde geriledi. Buna ra¤men Dünya Çimento tüketiminin yar›dan fazla bölümüne sahip Çin ile Hindistan, Brezilya gibi Ülkelerdeki yüksek büyüme h›zlar› di¤er Geliflmifl Ülkelerdeki kay›plar› telafi ederek, Dünya Çimento Tüketiminde % 5’lere varan bir art›fl›n gerçekleflmesine imkan tan›d›. Yükselen Pazarlar olarak
Ülkemizin sayg›n üniversitelerinden al›nan raporlarda
O¤uz TEZMEN
da aç›kca belirtildi¤i üzere, çimentonun konut
General Coordinator Turkish Cement Manufactuters’ Association
maliyetindeki pay› ise sadece yüzde 4’tür. Toplam inflaat maliyetinde sadece yüzde 4 etkisi olan bir sektörün, konut fiyat art›fllar›nda birinci unsur olarak gösterilmesinin hiç bir hakl› gerekçesi olamaz. adland›r›lan bu Ülkelerdeki olumlu ekonomik atmosfer, 2010, 2011 ve hatta 2012 y›llar›nda da % 8-10 mertebesinde bir büyümenin olaca¤› tahminlerini güçlendirmekte. Çin’ in 1200 kg’n›n üstüne ç›kan kifli bafl›na çimento tüketiminin bilhassa devam eden ve proje safhas›ndaki yeni kamu yat›r›mlar› ile önümüzdeki y›llarda da devam etmesi kuvvetle muhtemel. Ayn› flekilde Hindistan, Brezilya, Arjantin, Polonya ve nihayet Rusya Federasyonu da yüksek büyüme beklentisi olan ülkelerden birkaç›d›r. Çin’in eski tesisleri Enerji Verimlili¤i ve Çevresel nedenlerle kapatmas›, enerji ithaliyle yap›lan Çimento ‹hracat›na pek s›cak bakmamas› nedeniyle, Dünya Çimento Ticaretinde Çin’in pay›n›n artmayaca¤› kanaati oldukça yayg›nd›r. Bu husus önümüzdeki y›llarda bilhassa Bat› Afrika Pazarlar›nda Türk Çimentosunun ihracat flans›n›n devam› beklentisini de güçlendirmektedir. Ülkemize gelince, 2009 y›l›n›n ard›ndan 2010 y›l›nda da Sektörümüz ad›na iyi bir performans sergiledi¤imizi memnuniyetle görmekteyiz. 2010 y›l›nda üye fabrikalar›m›z›n çimento üretimlerinin % 10 mertebesinin üstünde artarak, 62.5 milyon ton seviyesine ulaflt›¤›n› tahmin ediyoruz. Üyemiz olmayan fabrikalar›n üretimlerini de ilave edecek olursak, 2010 y›l›nda Türk Çimento Sektörünün Üretimi 66 milyon tonun üzerine ç›km›flt›r. Bu durum 2009 y›l›nda oldu¤u gibi 2010 y›l›nda da Çin, Hindistan ve ABD’ nin ard›ndan Dünyan›n 4. büyük üreticisi konumumuzu korudu¤umuzun iflaretidir.
O¤uz Tezmenkimdir? (1948, ‹stanbul) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. Maliye Bakanl›¤› Hesap Uzmanl›¤›, Gelirler Genel Müdür Yard›mc›l›¤›, Milli Piyango ‹daresi Genel Müdürlü¤ü ve Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›, Dünya Piyangolar Birli¤i Baflkan Yard›mc›l›¤›, NATO Nezdinde Maliye Müflavirli¤i, DPT Müsteflar Yard›mc›l›¤›, Ulaflt›rma Bakanl›¤› Müsteflarl›¤›, Türk Telekom ve THY Yönetim Kurulu Baflkanl›klar› yapm›flt›r. 31 Ekim 1995 - 6 Mart 1996 tarihleri aras›nda Türkiye Cumhuriyeti Anayasas›’n›n 114 üncü maddesi gere¤ince 24 Aral›k 1995 Türkiye genel seçimleri öncesi tarafs›z Ulaflt›rma Bakan› ve 21.Dönem Bursa Milletvekilli¤i yapm›flt›r. Evli ve 2 Çocuk babas›d›r.
Cement is Constructive Power of Life Cement plays big role in our life. Cement means same thing as houses, roads, schools, hospitals, factories… That is, cement is constructive power of life, symbol of growth and development. If we went back through the history of ours, you would see that our sector is one of the most important cornerstone which connects social and economic life each other. Our cement sector is the first branch of industry in Turkey as well. And this year we are celebrating 100th year of Cement Industry. For exactly 100 years, Cement Industry has been active as being “constructive power.of life” and will continue to do so. Really, in our daily life it is seen that cement is constructive power.of life. From buildings we inhabit and work to transportation, from energy to economic growth, cement exists in every area and will maintain that way. Full Text: www.lifeandsecurity.com
Fatih Çil, ekonomi danıflmanımız Dursun Ali Yaz ile birlikte O¤uz Tezmen’le.
49 Life&Security •Haziran /2011
Bosch Ev Aletleri Pazarlama Müdürü Neylan Süer ile, ev aletleri devinin kurumsal sosyal sorumluk anlay›fl›ndan, ar-ge çal›flmalar›na; çevreyle ilgili yat›r›mlar›ndan, sürdürülebilirlik noktas›nda bilinç yaratan, ses getiren, çok önemli ve anlaml› projelerine kadar birçok alanda sohbet ettik.
Neylan Süer Bosch Ev Aletleri Pazarlama Müdürü
50
Sürdürülebilir Kalk›nma ‹çin Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤a Büyük Önem Veriyoruz
Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
osch’un sürdürülebilirlik noktasında çok ciddi çalımaları var. Bunlara gelece¤iz. Ama bizce bir irketin sürdürülebilirli¤in en önemli ayaı olan “bilinç” oluturma noktasında ciddi olarak elini taın altına sokması çok dikkat çekici. Sizinle “Yeflil kutu” yuvarlak masa toplantısında kısaca projeyle ilgili sohbet etmifltik. Dilerseniz gelece¤imiz olan yavrularımızın e¤itimine de katkıda bulunan bu projeden bafllayalım. Yeflil kutu nedir? Siz nasıl dahil oldu¤unuz bu projeye? Bu güne kadar neler yapıldı bu kapsamda?
B
Tüm Bosch ürünleri, “dünyanın do¤al kaynaklarını korumak, çevre bilinci taflıyan her kurumun ilk görevidir” anlayıflıyla, daha az enerji ve su tüketecek flekilde tasarlanıp, geri dönüflümlü malzemeler kullanılarak üretiliyor. Kendini, sadece bugünü de¤il gelece¤imizi de iyilefltiren teknolojiler sunmaya adamıfl bir marka olarak, insanlara ve do¤aya karflı saygılı ürünler üretme anlayıflımızı “Do¤a Dostu Teknoloji” yaklaflımıyla bir adım daha ileriye taflımıfl bulunuyoruz
Bir yandan gelifltirdi¤imiz do¤a dostu teknolojilerle, enerji kaynaklarının akıllı kullanımı ve do¤al kaynakların korunmasına özen göstererek hayatı kolaylafltırmaya devam ederken, bir yandan da toplumda sürdürülebilir bir geliflim ve bilinç düzeyinin artırılıp, davranıfl de¤iflikli¤inin istenilen düzeyde gerçeklefltirilmesi adına kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerine büyük önem veriyoruz. Her açıdan yaflanılabilir bir dünya için çalıflırken, projelerimiz ile de sürdürülebilir bir yaflam için çevreye duyarlı nesiller yetifltirilmesine katkı sa¤lamayı hedefliyoruz. Proje gelifltirirken ya da birtakım projelere destek verirken, hem markamızın vaadiyle, var olufluyla paralellik göstermesi, kurumumuza, markamıza de¤er katarken, aynı zamanda toplumumuza da de¤er üretmesi ilkesinden hareket ediyoruz. Tüm kurumsal sosyal sorumluluk çalıflmalarının, kurum kültürümüzle, vizyonumuz ve misyonumuzla örtüflen, bizi yansıtan, bizim de hem bu markanın elçileri ve ailenin üyeleri
“Yaflam için teknoloji” gibi bir
sloganı gururla taflıyan ve bunun hakkını vermek için kendini tüketicilerine, her zaman daha iyisini sunmaya adamıfl bir marka olarak, insanlı¤ın ve do¤anın hizmetinde çalıflmaktan mutluluk duyuyoruz olarak, içinde bulunmaktan gurur duyaca¤ımız samimi çalıflmalar olması gerekti¤i noktasından yola çıkıyoruz. Bu perspektiften hareketle de uzun yıllardır “çevre ve e¤itim odaklı projeler” hayata geçiriyor, etkisi ve yaygınlı¤ının gücüne inandı¤ımız projeleri de tüm gücümüzle destekliyoruz. Yeflil Kutu da bu anlayıflla 2008 yılından bu yana desteklemekten gurur duydu¤umuz projelerden biri. Yeflil Kutu Çevre E¤itimi Projesi, ba¤ımsız, tarafsız ve kar amacı gütmeyen uluslararası bir kurulufl olan Bölgesel Çevre Merkezi (REC) tarafından gelifltirilen, Türkiye’de Milli E¤itim Bakanlı¤ı ile Çevre ve Orman Bakanlı¤ı’nın iflbirli¤inde ve 2008 yılından bu yana bizim deste¤imizle yürütülüyor. 2010 yılı sonu itibariyle toplamda yaklaflık 9.000 ö¤retmen ve 900 bin ö¤renciye ulaflan Yeflil Kutu, Türkiye çapında, gerek içeri¤i gerekse metotları ile kendi alanında pek çok ‘ilk’e ve dünyaya örnek teflkil edecek baflarılara imza atıyor. Yeflil Kutu, ö¤rencilerin çevre koruma ve sürdürülebilir kalkınma konularında bilgilerini ve farkındalıklarını artırmalarına yardımcı olacak çok yönlü bir e¤itim seti. Proje kapsamında Yeflil Kutu’yu nasıl kullanacakları konusunda e¤itilen ö¤retmenler daha sonra 10-14 yafl grubundaki ilkö¤retim ö¤rencilerine ulaflarak e¤itim veriyor. Proje her branfltan ö¤retmenin ve e¤itimcilerin var olan her derste çevreyle ilgili bir ba¤lantı kurmalarını sa¤layıp ö¤rencileriyle karflılıklı olarak çözümler gelifltirmelerine yardımcı oluyor. Proje kapsamında daha fazla ö¤retmen ve ö¤renciye çevre bilinci kazandırmak amacı ile 2010’da kendimize daha yeflil hedefler belirledik ve HYPERLINK "http://www.yesilkutu.net/" \t "_parent"
www.yesilkutu.net adlı web sitesi üzerinden deste¤imizi sürdürdük. 2010 – 2011 e¤itim-ö¤retim yılı itibariyle ise Yeflil Kutu e¤itimlerinde bir ilk niteli¤inde olan yeni bir uygulama bafllattık. E-learning olarak da bilinen internet tabanlı uzaktan e¤itim uygulaması sayesinde Yeflil Kutu, ö¤retmenlere artık internet üzerinden de kaynaklar ve yeni olanaklar sunuyor. ‹nternet tabanlı e¤itim modeli aynı zamanda, Yeflil Kutu’nun 81 ilde kullanımının daha da yaygın hale gelmesine de katkı sa¤lıyor. Bu çerçevede baflka projeler de var herhalde? “Yaflam için teknoloji” gibi bir sloganı gururla taflıyan ve bunun hakkını vermek için kendini tüketicilerine, her zaman daha iyisini sunmaya adamıfl bir marka olarak, insanlı¤ın ve do¤anın hizmetinde çalıflmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu mutluluk, aslında omuzlarımıza daha da büyük bir sorumluluk yüklüyor elbette ama biz bu bilinçle, 1990 yılından bu yana odaklandı¤ımız “daha az enerji ve su tüketimi ile çevrenin korunmasına katkı sa¤lamaya devam” diyoruz. 2002 yılından bu yana da Türk E¤itim Gönüllüleri Vakfı ile yaflanılabilir bir dünya bırakmak için önemli projeler yürütüyor, çeflitli çalıflmalara destek oluyoruz. Yeflil Kutu E¤itim Projesi ile 1014 yafl çocuklara ulaflırken hedef kitlesi 8-12 olan Bosch Çevre Çocuk Tiyatrosu ile okul öncesi çocuklara da ulaflıyoruz. Çevre konusunda bilinçli bireyler yaratılmasına katkıda bulunmak hedefiyle 2008 yılında Bosch Ev Aletleri olarak hayata geçirdi¤imiz bir baflka proje Bosch Çevre Çocuk Tiyatrosu. Tiyatronun evrensel dilini kullanarak, çevre konusunda bilinçli bireyler yaratılmasına katkıda bulunmayı hedefleyen proje kapsamında 2010 yılına kadar Türkiye genelinde 14 binin üzerinde çocu¤a, “Çevreci Nasreddin Hoca Kukla Oyunu” ile ulafltık. 2010 yılını Sadri Alıflık Kültür Merkezi iflbirli¤iyle ve çocuk edebiyatının en önemli yazarlarından Yalvaç Ural’ın kaleme aldı¤ı “La Fonten Orman Mahkemesinde” adlı oyun ile karflıladık. Çocuklara çevre koruma bilinci, do¤a ve hayvan sevgisi aflılamayı amaçlayan bu yeni oyun aracılı¤ıyla, Haziran 2010 itibariyle ‹stanbul’da 10 bin çocu¤a daha ulaflarak, toplam 24 binin üzerinde çocu¤a çevre koruma bilinci aflılamıfl olduk. Çevre bilincine sahip nesiller yetifltirilmesine katkı sa¤lama hedefimiz kapsamında, uzun süredir üzerinde çalıfltı¤ımız bir platformu da bu sene itibariyle hayata geçiriyoruz. Bu platform, online dünyada yaflayacak olan bir web sitesi: Bosch Çevre Çocuk Kulübü. 6 - 9 yafl grubundaki çocukların, çevre ile ilgili temel bilgileri e¤lenceli bir flekilde ö¤renmesini
51 Life&Security •Haziran /2011
interview•reportaj
Bosch Ev Aletleri Pazarlama Müdürü
Sürdürülebilir Kalk›nma ‹çin Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤a Büyük Önem Veriyoruz
Neylan Süer
amaçlayan bu site, www.bosch-cevrecocukkulubu.com adresi aracılı¤ıyla Türkiye’nin dört bir yanından yüz binlerce minik ziyaretçiyi buluflturuyor. Orman, deniz, flehir ve tarım olmak üzere dört ana temadan oluflan sitede, her temada, çevre ile ilgili farklı bir konu iflleniyor. Özel animasyonlar eflli¤inde aktarılan konular, birbirinden farklı hikayeler, ö¤retici fliirler, seslendirmeler, haber ve oyunlarla daha da güçlendiriliyor.
52 Life&Security •Haziran /2011
Projeler çok güzel. Ayrıca di¤er güzel fleyler de var. Özellikle ev aletleri açısından bakarsak insanların yaflam kalitesini yükselten ürünler sunmaya devam eden Bosch enerji ve su tüketim rakamlarını neredeyse bir sihirbaz gibi düflürüyor. Biraz bu rakamlardan bahsedebilir misiniz? Bunu nasıl baflarıyorsunuz? Kaç kifli çalıflıyor ar-ge için çok merak ediyoruz bunları gerçekten? Bosch Ev Aletleri olarak kuruldu¤umuz günden bu yana çevre duyarlılı¤ına ve Ar-Ge çalıflmalarına konusuna büyük önem veriyor; gelece¤in sürdürülebilir teknoloji ve tasarımlarını flimdiden sunabilmek için önemli yatırımlar yapıyoruz. 1990 yılından bu yana gelifltirdi¤imiz teknolojilerle daha az enerji ve daha az su tüketimine odaklanan yaklaflımımız hakikaten
çarpıcı sonuçlar ortaya koyuyor. Bosch’un so¤utucuları, bugün 1995 yılına kıyasla yüzde 63’e varan enerji tasarrufu sa¤larken, fırınlar yüzde 37’ye, çamaflır makineleri yüzde 57’ye, kurutma makineleri yüzde 62’ye, bulaflık makineleri ise yüzde 48’e, derin dondurucular yüzde 60’a, so¤utucudondurucu kombinasyonları yüzde 74’e varan oranlarda daha az enerji tüketiyor. Bosch’un daha temiz ve güvenli bir gelece¤e yatırıma odaklanan çalıflmaları su tüketiminin azaltılmasında da kendini gösteriyor. Bugün Bosch çamaflır makineleri 1995 yılına oranla yüzde 42’ye, Bosch bulaflık makineleri ise artık yüzde 66’ya varan oranlarda su tasarrufu sa¤lıyor. Bugün Bosch’un patent kayıtlarının % 40’ı, do¤al kaynakların ve çevrenin korunmasını hedefleyen teknolojilerden olufluyor. Tüm bunlar, markamızın DNA’sında var olan Do¤a Dostu yaklaflımımızın güzel bir özeti. Ama biz, sadece kendi ifl süreçlerimizde de¤il, içinde yafladı¤ı toplumun kalkınma sürecine de bilfiil dahil olan bir markayız. Tüm dünya üzerinde binlerce AR-GE çalıflanımız, on binlerce arafltırmalarımız ve milyon ¤’lardan bahsedece¤imiz yatırımlarımız mevcut. Bu çalıflmalar Türk tüketicileri tarafından da ödüllendiriliyor de¤il mi? Farkındalık noktasında nasıl geri bildirimler alıyorsunuz? Öncelikle, insanların özellikle çevre konusunda son dönemde oldukça bilinçli hale geldi¤ini gözlemliyoruz. Hatta bu bilinç yavafl yavafl insanların gündelik hayatının içine daha da yayılır hale geliyor. Bu da do¤anın dengesinin korunması ve gelecek nesillere yaflanılabilir bir dünya bırakabilmemiz açısından son derece sevindirici bir geliflme. Bu perspektife ek olarak, enerji ve su tasarruflu ürün gruplarımızdaki satıfl adetlerinin artıflına baktı¤ımızda satın alma tercihlerinin de bu yönde artıfl gösterdi¤ini gözlemlemekteyiz. Elbette meydana gelen bu artıflta Do¤a Dostu teknoloji ile üretilen ürünlerimizin iletifliminde televizyondan, internete, dergiden, açık havaya kadar çok çeflitli mecralarda yaptı¤ımız 360 derecelik pazarlama iletiflimi faaliyetlerimiz kadar toplumumuzu enerji ve su sarfiyatına karflı bilinçlendirmeye yönelik yürüttü¤ümüz sosyal sorumluluk projelerinin de büyük etkisi var. Elbette bu bilinç düzeyinin tek de¤erlendirme kriteri, satın alma davranıflı de¤il. Çok önemli ama tek kriter de¤il. Çünkü ifl, satın almakla sonlanmıyor. Bu, nesilden nesile aktarılması, yaflatılması, yaygınlafltırılması gereken çok uzun vadeli bir bilinçlenme süreci.
BOSCH Neylan SÜER Marketing Manager Home Appliances
Neylan Hanım projelerle bitirirsek ö¤retmenleri, ö¤rencileri ve aileleri motive eden projeler seçmiflsiniz. Son sorum flu. Yavrularımızın e¤itiminde faydalı olan bu projelerde sizi duygulandıran anlar oldu mu? Görevim kapsamında Bosch markasının tüm pazarlama ve iletiflim faaliyetlerini yönetiyorum. Özellikle de Bosch adına yürüttü¤ümüz sosyal sorumluluk projelerinden büyük keyif alıyor, proje çalıflmalarında aktif ve gönüllü olarak görevler üstleniyorum. Üstelik, bir anne olarak, baflta çocuklarımız ve sonrasında aileleri ile tüm toplumu hedefleyen çevre ve e¤itim odaklı projelerimize gerçekten inanıyorum. ‹nsan, fikirden uygulamaya kadar her aflamasında bizzat bulundu¤u, gönül verdi¤i bu tarz sosyal sorumluluk çalıflmalardan çok etkileniyor. Ayrıca ben zaten duygusal bir insanım. Bu çalıflmalarla gerçekten çok mutlu oluyorum ve baflarılı çalıflmalarda içim hep huzur doluyor. Akflamları yata¤ıma yattı¤ımda huzur ve mutlulukla uyuyorum iyi bir fleyler yapmaya çalıfltı¤ıma inandı¤ım için. Beni duygulandıran birkaç andan bahsetmek gerekirse; bir e¤itim bafllangıcında tüm ö¤retmenlere, gönüllü olarak oraya gelip üç günlük bu e¤itimi almak adına ailelerinden ve okullarından ayrı kaldıkları, yeni nesillere, ö¤rencilerine daha iyi ve fazla fley ö¤retmek adına katlandıkları fedakarlıklar için teflekkür ederken hep birlikte kadınlı erkekli gözlerimiz doldu. En önemlisi ben adını hep sevgiyle andı¤ım ilkokul ö¤retmenim Sayın ‹zzet Yaflar’a onların huzurunda teflekkür ettim. Benim temelimi o attı¤ı için ve onlara da yetifltirecekleri yeni nesiller için teflekkür ederken hepsi birden yani tam 22 kifli birden aya¤a kalkıp onlar da beni alkıfllamaya baflladı. Bu çok duygusal ve özel bir andı, gerçekten.
We Attach Great Importance to CSR for Sustainable Development While we keep making the life easier with naturefriendly technologies that we developed, considering into maintain smart usage of energy sources and conserve natural resources, we also attach great importance to corporate social responsibility for the target of realization of behaviour conversion at expected level by increasing a sustainable development and conscious level at society. While we are working on an earth that is livable in every aspect. At the same time we are targetting to help to raise generations sensitive towards environment for a sustainable life, with our projects. Either developing a project or supporting certain projects we proceed on a principle that the projects should be compatible with the promise and existence of our brand; adding value to our corporation and brand and also producing value to our society. Full Text: www.lifeandsecurity.com
53 Life&Security •Haziran /2011
interview•reportaj
Ayrıca, marka adına yürüttü¤ünüz tüm bu çalıflmalar, zaten çok yüksek olan marka algısını daha da olumlu etkiliyor. Di¤er taraftan markaya atfedilen “güvenilir, kaliteli ve do¤a dostu” gibi çok önemli de¤erler daha belirginlefliyor. Kazanılan zaferlerin en güzel örneklerinden birini, çok yakın zaman önce yafladık. Bosch markası, Türkiye Kalite Derne¤i (KalDer) ve uluslararası arafltırma flirketi KA Arafltırma tarafından yürütülen Türkiye Müflteri Memnuniyeti Endeksi (TMME) 2010’da, kendi kategorisinin müflteri memnuniyetinde lider kuruluflu seçildi. Böyle arafltırmalarla da markamızın taçlandırılması bizi ayrıca sevindiriyor, tabii.
Güher Türker Kaya Grubu’nun Genel Müdürü
54
‹fl sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Konusunda Fark›ndal›k fiart ‹fl sa¤l›¤› ve güvenli¤i sektörünün köklü kuruluflu Kaya Grubu’nun Genel Müdürü Güher Türker çal›flma hayat› aç›s›ndan “Hayati” olan güvenlik konusunu Sustainable Ekonomi’ye de¤erlendirdi.
Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
“Avrupa Birli¤i müktesebat›n›n aç›l›fl kapa¤›nda ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i ile çevre yazd›¤›n› görürsünüz. Bu konu “iflte” bu kadar önemlidir” diyen Türker, ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i çerçevesinde bilinmesi gerekenler, Kaya Grubu’nun sektörlere ve OSB’lere yönelik yapt›¤› çal›flmalar, kendi patentiyle üretimini gerçeklefltirdi¤i yeni ürünler ve sosyal sorumluluk projeleri ile ilgili detayl› aç›klamalarda bulundu.
on iki senesi bölge müdürü olmak üzere 23 y›l›n› GOSB‘a hizmetle geçirdikten sonra Kaya Grubu’na yönetici olarak geçen ifl dünyas›n›n yak›ndan tan›d›¤› bir isim olan Türker, Türk sanayisinin rekabet gücü hakk›ndaki sorular›m›z› da yan›tlad›.
S
Kaya patentli son ürünümüz Yaflam Hatlar›, ölüm riskini ortadan kald›r›yor Konuflmas›na Kaya Grubu’nu k›saca tan›tarak bafllayan Güher Türker flunlar› söyledi: “Kaya Grubu olarak; teknik ve teknolojik halatlar, endüstriyel ifl güvenli¤i ve yüksekte çal›flma ekipmanlar›n›n üretimi ve ihracat›n› gerçeklefltiriyor, ayr›ca ifl sa¤l›¤›, güvenli¤i, çevre ve sivil savunma
konular›nda e¤itim, dan›flmanl›k ve denetim hizmetleri sunuyoruz. Grubumuz; Kaya Halat-Kaya Ropes, Kaya Güvenlik-Kaya Safety, Kaya E¤itim-Kaya Training, Kaya Dan›flmanl›k-Kaya Consulting markalar›yla faaliyet gösteriyor. Bu aç›dan bak›ld›¤›nda “hem üretimi, hem e¤itimi, hem de dan›flmanl›¤› elinde tutan, bu kadar çok yönü olan tek flirketiz” diyoruz ve bizce bu çok önemli. Çünkü e¤itimi, dan›flmanl›¤›, ekipman› ve halat› komple üreten baflka bir flirketin varl›¤›n› biz bilmiyoruz. Bütün bu özellikleri yan›s›ra Kaya Grubu, hem bilgi birikimi, hem alt yap›s›, ayr›ca sektör dinamiklerinin, kanun ve yönetmeliklerin izlenmesi ve Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤›’yla birlikte yapt›¤›
Türkiye, ifl kazalar› aç›s›ndan ne yaz›k ki Avrupa’da ilk s›radad›r. Bir çal›flan›n kaza
sonucu vefat› an›nda 600 bin dolar ile 1 milyon dolar aras›nda de¤iflen ifl günü ve ifl gücü kayb› olufluyor. Peki bu insan› korumak ve bu kadar büyük ekonomik zarar›n oluflmas›n› engellemek için ne yap›labilir?
Türker, bu çerçevede grup faaliyetleri içerisinde önemli yer tutan Ar-Ge, Ür-Ge, tasar›m çal›flmalar›na da de¤inerek, kendi patentiyle en son olarak gelifltirdi¤i ve ifl kazalar›nda ölüm riskini ortadan kald›ran Yaflam Hatlar› konusunda “Kaya Safety markam›zla seri üretimine bafllad›¤›m›z K-2020 Dikey Yaflam Hatt› ve K-2010 Yatay Yaflam Hatt› do¤ru kullan›ld›¤›nda, ifl kazalar›nda tüm riskleri s›f›rl›yor. Yaflam Hatlar›’yla Türkiye gibi son derece yüksek oranl› olan ifl kazalar›nda ölüm riskini bertaraf ederken, ayn› zamanda Türkiye’nin ithal ürün ba¤›ml›l›¤›n› ortadan kald›rarak, milli ekonomiye katk›da bulunmaktan gurur duyuyoruz” diyor. 3,4 Metre Yüksekten Düflen ‹nsanlar›n %85’i Hayat›n› Kaybediyor
“Kaya hemen her sektör için hizmet veren bir gruptur” diyen Türker konuflmas›na Kaya Grubu’nun odakland›¤› ve güvenlik ihtiyac›n›n çok “yüksek” oldu¤u yüksekte çal›flma konusunu açarak devam etti: “Aya¤›n›z› yar›m metre yerden kald›rarak çal›flma yap›yorsan›z bu bir yüksekte çal›flmad›r. ‹statistiklere göre, dengesiz düflüldü¤ü için 3,4 metre yüksekten düflen insanlar›n %85’inin can kayb›na u¤rad›¤› tesbit edilmifltir. Bu durum veri iken, konunun ülkemizde pek alg›land›¤›n› söyleyemeyiz. Örnek verecek olursak, biliyorsunuz yüksek katl› binalar›m›z›n say›s› her geçen gün art›yor. Biz binay› tasarlarken elektri¤ini, suyunu getiriyoruz, çok fl›k giydirme cepheler yap›yoruz ama bunlar› nas›l temizleyece¤imiz konusunda hala bir proje çizmiyoruz. Yurt d›fl›nda ise bir mimari proje gibi ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i ile ilgili proje de veriliyor. Bu bir standart haline gelmifl. Biz yüksekte çal›fl›lan sektörler baflta olmak üzere tüm sektörlerde bunun gibi uygulamalar›n standart haline gelmesini, hem ümit ediyor hem de destekliyoruz. Çünkü yaflam çok de¤erli. Bu de¤er, rakamlarla ifade edilemez
55 Life&Security •Haziran /2011
interview•reportaj
çal›flmalar anlam›nda son derece yetkin çal›flanlar›yla vizyoner ve inovatif bir flirkettir. Zaten 30 sene önce seçti¤i konu ve yapt›¤› yat›r›mlarla da bu fark›n› ortaya koymufltur.”
Kaya Grubu Genel Müdürü
‹fl sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Konusunda Fark›ndal›k fiart
Güher Türker
56 Life&Security •Haziran /2011
ama konuya ifl dünyas› ve ekonomi aç›s›ndan bakarsak ILO ve SGK istatistiklerinde Türkiye’deki ifl kazalar›n›n yüksekli¤ine dair çok çarp›c› veriler görüyoruz. Bunun için alaca¤›n›z bütün kiflisel koruyucu donan›m ve sistemin fiyat› 1000-2000 liray› bulmuyor. Unutmayal›m, o hayat hepimizin hayat› olabilir ve bu konuda hepimizin görevi var. O yüzden bilmiyorsak bilece¤iz, yapm›yorsak yapt›raca¤›z, bilmeyen biri varsa anlataca¤›z ve uygulayaca¤›z.
uygulama taraf›nda kat›l›mc› aya¤› a¤›rl›k kazanm›fl bir alan. Takdir edersiniz ki yo¤un çal›flma temposu içindeki OSB yöneticilerinin bir ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i uzman› kadar konuya vak›f olmas› çok da mümkün de¤il. Masan›n öbür taraf›nda otururken benim gördü¤üm bu konunun yeteri kadar ifllenmedi¤i ve ancak ifllenirse her bir arkadafl›m›z›n dikkatini çekebilecek bir noktaya gelebilece¤idir. Bu sebeple konuya önem veren bir yap› olan OSBDER ile bir çal›flma bafllatt›k.
Kaya Grubu Halk› Bilinçlerdirme Noktas›nda Elini Tafl›n Alt›na Koyuyor
OSB yönetimlerinde çal›flanlar; profesyoneller ve di¤er çal›flanlar için “ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i noktas›nda hangi konular var, neler yap›lmal›, hangi önlemler al›nmal›, bunlar› nas›l izole edebiliririz” gibi bafll›klar›, çarp›c› örneklerle çok pratik bir el kitab› haline getirmeyi düflündük. Çünkü OSB yöneticileri bu konular› ne kadar iyi bilirlerse, o kitab›n içinden ne kadar faydalanabilirlerse o kadar yol gösterici olabilirler; bunlar› uygulayabilir nitelik kazanabilirler. O yüzden çal›flmada hedef kitlemiz a¤›rl›kl› olarak OSB yönetimleri oldu. Biz Kaya Grubu olarak, bütün bu konu bafll›klar›n› onlar›n bilgi da¤arca¤›na sunmay› hedefleyerek böyle bir çal›flma gerçeklefltirdik”
Bu sebeple Kaya Grubu toplumu bilinçlendirmek ad›na her iki y›lda bir zirve yap›yor. En son ‹stanbul Teknik Üniversitesi, Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde telekomünikasyon sektöründe ifl güvenli¤i konusunu ele ald›¤›m›z zirvede yurt içi ve d›fl›ndan 650’ye yak›n sektör bileflenini bir araya getirdik. Bu çal›flmalar› toplumun bilinçlendirilmesi, sektörün genifllemesi ad›na yap›yoruz. AB’ye bakt›¤›n›z zaman bu aç›dan bizim 40-50 y›l önümüzde oldu¤unu görüyorsunuz. Yani ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i ad›na yap›lacak daha bir dolu iflimiz var diyebiliriz. Fakat her fleyden önce duyarl› olmaya, ard›ndan bilinçlenmeye, sonra e¤itime, daha sonra da düzgün kiflisel donan›mlara ihtiyac›m›z var. Bu noktada ise herkese görev düflüyor. Çal›flanlar ad›na hep beraber bunu yöneticilerinden talep etmemiz gerekir. OSBDER ile OSB’lere Yönelik Bilinçlendirme Çal›flmalar›na Bafllad›k
Türkiye’de kurulmufl olan flirketler bir anlamda çok flansl›lar çünkü yak›n tarihe bakarsak : 1999’da depremi, 2001 ve 2004 iç piyasa krizlerini, 2008’de ise global pazardaki krizi yaflad›k. Bunlar›n yap›lar›n› inceledi¤imizde hepsinin farkl› karakterler gösterdi¤ini görürüz. Dolay›s›yla Türk ekonomisi, sanayisi ve sanayicisinin bu anlamda antremanl› oldu¤unu; felaket ve krizlerden çok dersler ald›¤›n›, deneyim kazan›p kendini gelifltirdi¤ini kabul ediyorum
Uzun y›llar OSB yöneticili¤i yapm›fl bir profesyonel olarak, OSB’lere yönelik sorumuz üzerine Kaya Grubu Genel Müdürü Güher Türker görüfllerini aç›klad›; Kaya Grubu’nun yapt›¤› çal›flmalar› anlatt›: “‹fl sa¤l›¤› ve güvenli¤i çal›flmalar› OSB’lerin yapt›¤› bir çok iflten sadece biri ve
Türkiye’nin Kaderi Ar-ge ve Tasar›mla De¤iflecek
Güher Türker, Türk ekonomisi ve sanayisinin rekabet gücünün art›r›lmas› noktas›ndaki sorumuzu ise flöyle yan›tlad›: “Bizim sanayimiz bafllang›çta maalesef araflt›rma gelifltirme üzerine; know-how üreten patentli bir imalat üzerine kurulmam›fl. Bu seyir ilk önce geliflmifl ülkelerden teknoloji transferleri, know-how ba¤lant›lar› veya bir tak›m yat›r›mlar›n o ülkelerden ülkemize kayd›r›lmas›yla gerçekleflmifl. Ancak art›k ülkenin kaderinin de¤iflebilmesi; 10’ncu büyük ekonomi veya daha ileri bir ekonomi seviyesine gelebilmesi için iki önemli konuya a¤›rl›k vermesi; bu yönde de halk›n›
KAYA GROUP
Güher TÜRKER General Manager
hem bilinçlendirmesi hem de yönlendirmesi gerekiyor. Bu iki önemli konudan ilki ar-ge ve inovasyon yat›r›mlar› iken, di¤eri tasar›m›n çok daha fazla geliflir olmas›d›r. E¤er üretimde inovasyon yapm›yorsan›z, yapt›¤›n›z iflin ar-ge’sini bilmeyip bununla ilgili yat›r›mlar› yapm›yorsan›z flirketinizi gelifltirmeniz, ça¤a uygun hale getirmeniz ve sonras›nda da üretti¤iniz ürünleri daha efektif bir flekilde satma flans›n›z yok. Zira bu noktada mutlaka piyasa ve ürünün gerekliliklerini bilmeniz ve daha h›zl› bir flekilde müflterilerinize, sektörünüze hitap edebilmeniz gerekli.
Awareness is a must in occupational health and safety matters If you are working lifting your foot half meter from
Dolay›s›yla Türk ekonomisi, sanayisi ve sanayicisinin bu anlamda antremanl› oldu¤unu; felaket ve krizlerden çok dersler ald›¤›n›, deneyim kazan›p kendini gelifltirdi¤ini kabul ediyorum ben. Yani bu deneyimlerin üstüne, bir de tasar›m ve Ar-ge’ye yöneldi¤imiz zaman, d›fl dünyadaki benzer flirketlerin ivmelenmesinden çok daha h›zl› ivmelenebilece¤imizi düflünüyorum.”
‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i AB’ye Girmenin Anahtar› Sohbetin sonunda ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i konusunda son bir mesaj istedi¤imiz Türker sözlerini flöyle noktalad›: “Avrupa Birli¤i müktesebat›n›n aç›l›fl kapa¤›nda ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i ile çevre yazd›¤›n› görürsünüz. Bu konu “iflte” bu kadar önemlidir. O yüzden kendimiz için, insan›m›z için ve ülkemizin gelece¤i için bu konuda gerekli çal›flmalar› mutlaka yapmal›, ülke olarak bilinç düzeyimizi mutlaka art›rmal›y›z.”
the ground this is a work at height. According to the statistics %85 of people fall uncontrolled or unexpected from 3,4 meters high lose their life. This is the height that can lead to a fatality. However the point is not perceived in our country thoroughly. For instance, in Turkey the number of the tall buildings are increasing day by day. When designing them, we bring its water, electricity and we do many chic exterior sidings but we still do not prepare a project about cleaning their exterior walls. In abroad health and safety design project is delivered like architectural design project to the relevant authority. And this application has become a standard application in abroad.
57 Life&Security •Haziran /2011
For this reason we hope and support such applications about health and safety at work to become standardized in all sectors in Turkey. Because life is so valuable. Full Text: www.lifeandsecurity.com
interview•reportaj
Tasar›ma gelince o da çok önemli çünkü üretti¤iniz ürünle ilgili müflteriniz sizden sürekli bir iyilefltirme bekleyecek veya ürünün kullan›m›na ba¤l› olarak farkl› lokasyonlarda veya farkl› ifllevlerde bir tak›m de¤ifliklikler isteyecektir. fiayet üretiminiz, arge ve tasar›m›n›z güçlü ise bütün bu isteklere cevap verebilir, ayakta durabilir; sadece Türkiye odakl› de¤il, global pazar odakl› flirketler haline gelebilirsiniz. Bence Türkiye’de kurulmufl olan flirketler bir anlamda çok flansl›lar çünkü yak›n tarihe bakarsak : 1999’da depremi, 2001 ve 2004 iç piyasa krizlerini, 2008’de ise global pazardaki krizi yaflad›k. Bunlar›n yap›lar›n› inceledi¤imizde hepsinin farkl› karakterler gösterdi¤ini görürüz.
Sedat Özkazanç : “Uzakdo¤u'dan k›fl›n azalan, yaz›n ço¤alan yani sezonluk MNG Airlines
etkileri olan, tek tarafl› ve
Genel Müdürü
Sedat ÖZKAZANÇ
düzensiz bir mal ak›fl› var. Eger o trafi¤i bir flekilde regüle edebilirsek, Türkiye'yi Uzakdo¤u'nun bir ön da¤›t›m merkezi haline getirebiliriz.”
Transit Hava Kargo Taflımacılı¤ında;
20 bin kifliye ek 58 istihdam sa¤lanabilir Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil ‹smet Yonucu
MNG Hava Yollar› Genel Müdürü Sedat Özkazanç ile uluslararas› hava kargo tafl›mac›l›¤›nda ortaya ç›kan f›rsatlar› ve MNG Hava Yollar›'n›n vizyonunu konufltuk. Uzakdo¤u'dan Avrupa'ya oradan Afrika ve Rusya'ya uzanan hava kargo tafl›mac›l›¤›n›n Türkiye'nin önüne tarihi bir f›rsat ç›kard›¤›n›n alt›n› çizen Özkazanç : “Gerekli yasal ve altyap› çal›flmalar›n›n yap›lmas› durumunda y›ll›k 500 Milyon dolar gelir ile 20.000 kifliye istihdam sa¤lanmas› mümkün “ dedi. NG Hava Yollar› ‹fl Modeliyle Unique'dir Sohbete k›saca MNG Havayollar›'n›n ifl modeli hakk›nda bilgi vererek bafllayan Genel Müdür Sedat Özkazanç flunlar› kaydetti: “MNG Havayollar› üçüncü parti flirketlere uçak temininden antreposuna ve oradan yer hizmetlerine kadar bir çok noktaya basan, kendine özgü bir düzen ve ifl modeli içinde çal›flan, Türkiye'nin tarifeli kargo seferi yapan ilk flirketidir. Bu özelli¤i ile bakarsan›z kendine özgüdür, tekdir. Tarifeli yapt›¤›m›z hava kargo ifli ile alakal› olarak THY ile, antrepo ve yer hizmetleri yapt›¤›m›z için Havafl ile, door-to-door teslim yapt›¤›m›z için de baz› lojistik firmalar› ile benzerli¤imiz var ama bütününe bakarsan›z bütün bu fonksiyonlar› üstünde toplam›fl unique bir firmad›r. Yurt içinden yurt d›fl›na, yurt d›fl›ndan yurt içine ya da d›flar›dan d›flar›ya genellikle uluslararas› hava kargo tafl›mac›l›¤› yapan MNG Hava Kargo ülkemizde var olan bir hizmet bofllu¤undan do¤arak, o bofllu¤u doldurmufltur ve büyümesine de devam etmektedir. Ayr›ca MNG Havayollar›'n›n bir di¤er önemli özelli¤i de ünvan›d›r,
M
zira üstünde kendi sahibinin ismi yazan çok nadir uçak sirketi vard›r. Bir ifle kendi isminizi verdi¤iniz zaman, ismin gücünü ayn› zamanda tecrübenizi ortaya koyars›n›z. Mehmet Nazif Günal Bey'in ilgisi ve çabas› MNG Hava Yollar›'n›n baflar›s›n›n arkas›ndaki en önemli etkenlerden biridir.” Baflbakan›m›z›n Öncülü¤ünde Aç›klanan 2023 Vizyonu Sektöre Ciddi Sinerji Getirdi MNG Hava Yollar›n›n son dönemde yapt›¤› at›l›m› hat›rlatt›¤›m›z Genel Müdür Sedat Özkazanç kendi baflar›lar›n›n Türk sivil havac›l›k sektörünün kaydetti¤i baflar›dan soyutlanamayaca¤›n› belirterek hükümetin ve özellikle Ulaflt›rma Bakanl›¤›'n›n ortaya koydu¤u vizyona de¤indi, yat›r›mlar› hakk›nda bilgi verdi. Sedat Özkazanç flöyle devam etti: “Göreve bafllad›¤›m 2003 y›l›nda Türkiye'de toplam ticari uçak say›s› 153 idi. ‹ç hatlara rahatl›k getirerek havac›l›¤› tekelden ç›karan, insanlar›n iç hat yapma kabiliyetini gelifltiren hükümetin liberal politikalar› ve THY ile özel sektörün ortaya koydu¤u sinerji neticesinde bugün bu
Türkiye'nin Havac›l›kta ‹kinci Z›plama Noktas›
Kargo Tafl›mac›l›¤›d›r
MNG Hava Yollar›'n›n Vizyonu Türkiye'yi Bir Merkez Haline Getirmek Bize gelince MNG Hava Yollar› bu perspektif içinde yürümeye ve uçaklar›n› yenilemeye devam edecek. Dünyada bir özel flirketin genifl gövdeli ilk siparifli olan Rolls Royce motorunu seçti¤imiz 330 tarz› yeni uçak sipariflimiz, sat›n alma opsiyonuna girmifl bir projedir. Bizi Uzakdo¤u marketine ba¤layacak çal›flmalarla Türkiye'yi bir merkez haline getirmek istedi¤imiz bu vizyonda yürüyece¤iz. Avrupa ve ondan daha kritik ve güzel marketler olan Afrika ve Rusya'ya olan tafl›ma organizasyonunu sürdürmek ana hedefimiz. Bu do¤rultuda Afrika'da yeni hatlar organize etmeye çal›fl›yoruz ve yat›r›mlar›m›z bu istikamette.” Türkiye'nin Havac›l›kta ‹kinci Z›plama Noktas› Kargo Tafl›mac›l›¤›d›r MNG Hava Yollar› Genel Müdürü Sedat Özkazanç taransit yük ve yolcuda Türkiye'nin önündeki f›rsat› flöyle detayland›rd›: “Körfez'deki büyük oyuncular›n, d›flar›daki yolcuyu d›flar›ya tafl›ma operasyonunu Türkiye üstüne çekti¤imiz anda anormal bir sinerji yakalayabiliriz. Ayn› fley kargo için de geçerli. Uzakdo¤u'dan Avrupa'ya ve çok yak›nda Afrika K›tas›'na tafl›nan anormal bir mal miktar› var. Türkiye'nin ekonomisi büyüdükçe gelen giden malzeme artsa da esas›nda hedefimiz, hiç bizim olmayan, baflkas›n›n tafl›yla baflkas›n›n kuflunu vurabilece¤imiz bu pazar olmal›. Yolcu uça¤› ile tafl›nan› bir yana b›rak›n, gerçi THY ile oraya da atefl etmeye bafllad›k, kargo uçaklar› ile tafl›nan hacmin %10'unu bile transit anlamda Türkiye üstüne çekebilirsek, en az 20.000 kifliye istihdam yaratabiliriz. Bugün, Uzakdo¤udan Avrupa bölgesine 1 milyon tonu yolcu, bir milyon tonu ise kargo uçaklar› ile olmak üzere her y›l yaklafl›k 2 milyon ton yük tafl›n›yor. Bu miktar›n yolcu uçaklar› ile tafl›nan k›sm› konforundan dolay› devam edecektir ama biz kargo uçaklar› ile tafl›nan 1 milyon tonun yüzde 10'unu alabilirsek, bu yüz bin tona tekabül eder. fiu anki tafl›ma fiyatlar› kilogram bafl›na 5 dolar oldu¤una göre, buradan bu iflin matemati¤ini herkes yapabilir. Ayr›ca lojisti¤i, tafl›mas› vs. gibi di¤er iflleri de sayarsak, buradan elde edilecek geliri hesaplamak kolay diye düflünüyorum. Yani bu iflten ciddi ekmek yiyebiliriz. Yolcu segmentinde yap›lmas› gereken yap›lm›flt›r ve bence Türkiye'nin havac›l›kta
Uzakdo¤u'dan Avrupa'ya ve çok yak›nda Afrika K›ta's›na tafl›nan anormal bir mal miktar› var. Türkiye'nin ekonomisi büyüdükçe gelen giden malzeme artsa da esas›nda hedefimiz, hiç bizim olmayan, baflkas›n›n tafl›yla baflkas›n›n kuflunu vurabilece¤imiz bu pazar olmal›. ikinci z›plama noktas› direkt olarak kargo tafl›mac›l›¤›d›r. Benim inanc›m budur. Türkiye'yi Uzakdo¤u'nun Ön Da¤›t›m Merkezi Haline Getirebiliriz Bahsetti¤im gibi, 20 bin kifli zaten bizim pay›m›z olacak ama daha fazlas›n› yapmak da mümkün. fiöyle ki , Uzakdo¤u'dan k›fl›n azalan, yaz›n ço¤alan yani sezonluk etkileri olan, tek tarafl› ve düzensiz bir mal ak›fl› var. E¤er o trafi¤i bir flekilde regüle edebilirsek, Türkiye'yi Uzakdo¤u'nun bir ön da¤›t›m merkezi haline getirebiliriz.”
59 Life&Security •Haziran /2011
Avrupa'n›n Egzost Emisyonlar›nda Yapt›¤› Yeni Düzenlemeler Türkiye ‹çin Ciddi F›rsat Türkiye'nin önündeki f›rsatlar› aç›klamaya devam eden MNG Havayollar› Genel Müdürü Sedat Özkazanç çok kritik önemde bir bilgi daha vererek sözlerini flöyle sürdürdü: “ Türkiye'nin çok önemli bir jeopolitik pozisyonu var. Co¤rafik olarak Avrupa'ya bizden daha yak›n, herhangi Gümrük Birli¤i üyesi olupta AB üyesi olmayan bir ülke yok. Peki bu jeopolitik pozisyon bize hava kargo anlam›nda nas›l bir art› de¤er sa¤layacak derseniz bunu k›saca flöyle aç›klayabiliriz. Türkiye'ye Uzakdo¤u'dan mal› tafl›yaca¤›n›z yöntem havayoludur. Düzgün organize ederseniz, Türkiye'den Almanya'ya karadan 2 günde ulaflabilirsiniz. Havadan getirip, karadan devam etmek gibi ucuz transit tafl›mac›l›k yöntemleri gelifltirebilirsiniz. Yani bizim, adam›n mal›n› getirip stoklamas›na ve h›zl› sevkiyat›na izin verebilir bir pozisyonumuz var ve bunu kullanabiliriz. Ayr›ca egzost emisyonlar› konusunda Avrupa yeni düzenlemelere gidiyor. Çok yak›n bir zamanda bununla ilgili para toplayacaklar. Hesaplamalar›ma göre bu düzenleme, Avrupal› ve Avrupa'ya direkt uçan tafl›y›c›lara yak›t maliyetinin yüzde 2.5'i ile 3'ü aras›nda bir külfet getirecek ve bundan kurtulman›n yöntemi Türkiye'ye gelip yolu k›saltmak. Mesela Çin'den Avrupa'ya 12 saatte uçtunuz. Bu 12 saat üzerinden yakt›¤›n›z yak›tla ilgili bir bedel ödeyeceksiniz.
interview•reportaj
rakam iki kat›n› aflt›. Bu anlamda, baflta Say›n Baflbakan›m›z Recep Tayyip Erdo¤an ve Say›n Bakan›m›z Binali Y›ld›r›m olmak üzere SHGM Dr. Ali Ar›duru Bey'in muazzam hizmetleri oldu. Ayr›ca Say›n Bakan›m›z, bu sinerjiyle iki kat›na katlanm›fl havac›l›k sektörünün tekrar iki kat›na katlamas› için 2023 y›l›na hedef koydu ve vizyon gösterdi. Yani içeride daha uçakla tan›flmam›fl milyonlarca insan, d›flar›da ise sinerjiyi transit yolcu ve yük ile yakalayacak bir vizyon sözkonusu.
fiu anda alt yap›m›z yetmiyor ve bu durum sivil havac›l›¤›n önündeki en önemli problemlerden birisi. Atatürk Havaalan›'n›n kapasitesi belli ve inifl kalk›fl için yeterli ölçüde slot yok. Zaten slot kapasitesinin % 70 'den fazlas›n› THY, geri kalan›n› da yabanc› hava yollar› kullan›yor ve bize bir fley kalmam›fl durumda.
MNG Airlines Genel Müdürü
Sedat ÖZKAZANÇ
60 Life&Security •Haziran /2011
Türkiye olarak pay alacaksak vizyonumuzu yap›lanmas› bitmifl bölgeler de¤il Afrika olarak belirlemeliyiz. Bundan sonraki 10 seneler için ciddi bir hedef içinde olmal›y›z. Bütün tafl›ma politikalar›m›z› buna göre oluflturmal› altyap› yat›r›mlar›m›z› bu do¤rultuda planlamal›y›z. E¤er, Türkiye'den uçarsan›z, bunu 3 saat olarak ödeyeceksiniz. Bu, baz› firmalar›n Türkiye'ye ya da yak›n bölgelere gelip geri dönmesine veya inifl yap›p, yolu k›salt›p, tekrar Avrupa'ya devam etmesini sa¤layacak güzellikte geliflme. Bunu kombine edebilirsiniz; bir ortakl›k kurabilirsiniz, adam getirir siz devam edebilirsiniz veya adam iner, siz paketler, ambalajlar, tekrar göndererek daha küçük maliyetlerle bunu organize edebilirsiniz. Burada bir pasta var. Lojistik, tafl›ma, transit ticaret anlam›nda alt yap›s›n› do¤ru, kolay ve h›zl› yapabilirsek bu pastadan faydalanabiliriz. Bu düzenlemeler, f›rsata dönüfltürebilece¤imiz böyle bir imkan sunmakta.” Türkiye Jeopolitik Konumundan Daha Çok Faydalanmal› Dünyay› ve ekonomik aktiviteleri çok yak›ndan takip eden ve d›fl pazarlar üzerine yapt›¤› çal›flmalarla bilinen bir isim olan Sedat Özkazanç aç›klamalar›na harita üzerinde devam etti. Harita üstünde Türkiye'nin yerini göstererek röportaj› sürdürüren Özkazanç flöyle konufltu: “Rusya, Afrika ve Türkiye'ye haritadan bak›nca ülkemiz tam ortada gözüküyor. Çok enteresand›r, nüfus art› gelir parametreleriyle de bakarsan›z, ülkemizin bu co¤rafyan›n tam göbe¤ine düfltü¤ünü görürsünüz. Dolay›s›yla bu konumdam faydalanmal›y›z. Biliyorsunuz tarihi ipek yolu da Anadolu'dan geçip Avrupa'ya ulaflan bir yoldu. fiu anda da, t›pk› eskiden oldu¤u gibi mallar›n imalat›n ucuz oldu¤u Uzakdo¤u marketlerinden, ihtiyaç olan Afrika ve Rusya taraf›na
da¤›t›lmas› sözkonusu ve iki co¤rafya aras›nda ki en ak›lc› nokta bizim memleketimiz aç›kças›. Ayr›ca Afrika, Rusya kendi bafl›na birer pazar ve biz hedefi kendi mal›m›zla beraber baflkas›n›n mal›n› da tafl›mak olarak koymal›y›z. Bunuda ak›l› flekilde yaparak, bu ülkelere flu anda mal tafl›yanlardan çok daha uygun koflullarla çözebiliriz. Bakir Afrika ‹nan›lmaz F›rsatlar Sunuyor Ayr›ca yap›lanmas› bitmifl memleketlerde, rekabetçi olunacak çok fazla bir fley yok ve ekonomik kayg›lar art›kça üretim azalaca¤› için, oralarda mal hareketlerinin çok fazla olaca¤›n› düflünmüyorum. Dolay›s›yla biz Türkiye olarak pay alacaksak vizyonumuzu yap›lanmas› bitmifl bölgeler de¤il Afrika olarak belirlemeliyiz. Bundan sonraki 10 seneler için ciddi bir hedef içinde olmal›y›z. Bütün tafl›ma politikalar›m›z› buna göre oluflturmal› altyap› yat›r›mlar›m›z› bu do¤rultuda planlamal›y›z. Afrika K›tas› çok genifl bir k›ta ve genifl bir vizyon için yeterince genifl bence.” Afrika Pazar›'n›n Kral› Olabiliriz Türkiye'nin Afrika aç›l›m› ve Türk müteflebbislerin bu k›tadaki varl›¤› hakk›nda fikrini sordu¤umuz Özkazanç flu de¤erlendirmeyi yapt›: “Ben bu aç›l›m› çok yerinde ve do¤ru buluyorum. Ama burada üstünde düflünmemiz gereken kritik bir nokta var. Türkiye'den bir sürü yat›r›mc› Afrika'ya mal satmaya gidecek, bir noktay› merkez al›p buradan da¤›t›m yapmay› düflünecek, bina yapacak. Ancak mal› oraya tafl›yamad›¤›n›z zaman satt›¤›n›z mal›n bir de¤eri yok. Peki nas›l tafl›yaca¤›z bu mallar›? Uçak çok basit bir ulafl›m arac›d›r ve e¤er flartlar uygunsa, hava alan› buldu¤unuz her yere uçars›n›z. Uçakla mal tafl›man›n güzelli¤i budur. Yolu bitirmeden, oraya mal götüremezsiniz ama uçak gider. Bunu Türkiye'nin bir politikas› olarak düflünüp ona göre bir at›l›m yapmam›z laz›m. Bunu illa biri yapacak. Niçin bunu gerçeklefltiren biz olmayal›m? K›sacas›, Türkiye herhangi bir sömürge geçmifli ya da tarihten gelen bir husumeti olmad›¤› için ekonomik ve siyasi olarak daha yak›n oldu¤u Afrika pazar›n›n kral› olabilir.Olmal›y›z. En az›ndan hava kargo konusunda bunu gerçeklefltirebiliriz.”
Onun için 60 milyon kapasiteli yeni
MNG Airlines
bir hava alan›ndan bahsediliyor. Evet,
General Manager
Sedat ÖZKAZANÇ
alternatif hava meydanlar› gerekiyor olsun, genelin geldi¤i ve mal›n yolcunun kontrolünde oldu¤u meydandan ifl yapmak zorundas›n›z.
Hedeflerimizin Realizasyonu ‹çin Altyap› Yat›r›mlar›n› Stratejik Olarak Planlamam›z fiart Son olarak sivil havac›l›¤›n önündeki sorunlarla, önümüzdeki f›rsatlar› de¤erlendirmek için yapmam›z gerekenleri sordu¤umuz MNG Havayollar› Genel Müdürü Sedat Özkazanç sözlerini flöyle noktalad›: “fiu anda alt yap›m›z yetmiyor ve bu durum sivil havac›l›¤›n önündeki en önemli problemlerden birisi. Atatürk Havaalan›'n›n kapasitesi belli ve inifl kalk›fl için yeterli ölçüde slot yok. Zaten slot kapasitesinin % 70 'den fazlas›n› THY ,geri kalan›n› da yabanc› hava yollar› kullan›yor ve bize bir fley kalmam›fl durumda. Onun için 60 milyon kapasiteli yeni bir hava alan›ndan bahsediliyor. Evet, alternatif hava meydanlar› gerekiyor ama Atatürk veya hangi meydan olursa olsun, genelin geldi¤i ve mal›n yolcunun kontrolünde oldu¤u meydandan ifl yapmak zorundas›n›z. “‹flinizi burada yapmay›nda baflka yerde yap›n” demek konuyu çözmüyor maalesef. “Ben mal buldum ve transit olarak getirece¤im” dedi¤inizde maalesef önünüz kapal›. ‹nan›lmaz bir kalabal›k mevcut. Kapasite art›rma noktas›nda yeni çal›flmalar var ama kapasite ne kadar art›r›l›rsa artt›r›ls›n, hiçbir flekilde Atatürk Havaliman›'n› kullanmak isteyen insanlara yeterli olmayacak. Önümüzdeki en büyük sorunlardan bir tanesi bu. Ayr›ca transit getirece¤iniz mal›n baflka ülkelere gitmesi noktas›nda gümrükle ilgili zorluklar var. Avrupa'da bu sadece bir beyanla yap›l›rken, yasal olarak bakt›¤›n›zda Türkiye'de transit ifllem yapmak çok kolay bir fley de¤il. Bu bizim için ciddi olarak transit tafl›mac›l›k yapmay› zorlaflt›r›yor. Bir di¤er s›k›nt› konusu da kombine tafl›mac›l›k. Havadan getirip karadan gönderdi¤imiz; denizden getirip havadan gönderdi¤imiz mal geçifllerinde s›k›nt›m›z var. Yeni getirilen antrepo düzenlemeleri, maalesef bizi alanlar›n içine s›k›flt›rd›. Bu babta da çok ciddi altyap› çal›flmalar› yapmam›z laz›m. Forwarderler, tafl›y›c›lar ve gümrük kanad› olarak bir araya gelerek, bunu nas›l daha kolay yapar›z diye kafa kafaya verip sorunu bir an önce çözmemiz gerekiyor.Bütün bu sorunlar›n tamam›n›n çözülece¤i bir sistem dizayn etmeliyiz ki uluslararas› pastadan pay alabilelim. Onun için bunun ihtisas›n›, altyap›s›n› ve gümrükle olan iliflkisini iyi çözmemiz gerekiyor. Hedeflerimizin realizasyonu için altyap› yat›r›mlar›n› stratejik olarak planlamam›z flart.
Sedat Özkazanç : In transit air cargo transportation sector 20.000 additional employments can be provided. When we attract the big players of the Gulf operations, carrying the passengers outside to outside, into Turkey, we can capture abnormal synergy. The same situation is valid for cargo business, too. There is a massive commodity volume carried from Far-East to
61 Life&Security •Haziran /2011
Europe and nearby Africa. With the growth of Turkish economy even the volume of freight back and forth increase, our target must be this market which we can steal market share easily. If we can attract in transit %10 of this volume carried by cargo plane to Turkey we can employ additional 20,000 people. Full Text: www.lifeandsecurity.com
Sedat Özkazanç, Fatih Çil’e Afrika kıtasındaki hava kargo taflımacılı¤ı potansiyelini harita üzerinde anlatıyor.
interview•reportaj
ama Atatürk veya hangi meydan olursa
Finans devi Kuwait Finance House Grubu’nun ifltiraki olarak kurulan ve “Gelece¤in En büyük Sigorta fiirketi” slogan› ile sektöre iddial› girifl yapan Neova Sigorta Genel Müdürü Özgür Bülent Koç ile Neova’n›n hedeflerini konufltuk. Uluslararas› reasürans brokerli¤i alan›nda da uzman bir isim olan Koç, Türk sigorta sektörünün analizini yaparken gelecekte dünyay› bekleyen risklere de ›fl›k tuttu.
Neova Sigorta Genel Müdürü
Özgür Bülent Koç
Türkiye Merkezli;
Uluslararası Marka 62 Olaca¤ız
Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil
üler yüzlü ve dinamik bir ortam›n yayd›¤› pozitif enerjinin tam anlam›yla hissedildi¤i Genel Müdürlük binas›nda ziyaret etti¤imiz Genel Müdür Özgür Bülent Koç, Neova hakk›nda k›sa bilgi verdi, vizyonlar›n› anlatt›. Yeni bir marka yaratman›n heyecan› ve mutlulu¤unu yaflayan genç ve baflar›l› Genel Müdür “ Neova Sigorta yeni bir isim. Türkiye’de do¤an bu ismi biz bulduk ve 5 y›l içerisinde iyi bir marka haline gelmek istiyoruz. Ancak hedeflerimiz sadece Türkiye ile s›n›rl› de¤il.
G
Amac›m›z Türkiye’de ki faaliyetimizi üç dört y›l içerisinde belirli büyüklü¤e ulaflt›rd›ktan sonra, grubumuzun çeflitli yat›r›m ve ifltiraklerinin oldu¤u Türki Cumhuriyetlerde de faaliyetlerde bulunmak. Uluslararas› finans devi Kuwait Finance House’un Türkiye ve Türki Cumhuriyetlerde, k›smi olarak da Do¤u Avrupa ülkelerindeki sigorta markas› olaca¤›z. Konsept ve stratejimiz bunun üstüne” dedi. Neova hakk›nda bilgi vermeye devam eden Koç flöyle sürdürdü: “Türkiye’deki sigorta regülasyonu içinde faaliyet gösteriyoruz. Seyahat ve sa¤l›k sigortas›nda bir süreli¤ine kendimizi s›n›rlad›k ama araç sigortalar›, kasko ve trafik sorumluluk sigortalar›, mühendislik, nakliyat, ferdi kaza gibi hayat d›fl› tüm branfllarda
ruhsat›m›z var. Bize benzeyen bir flirket d›fl›nda, di¤er sigorta flirketlerinden farkl› olarak biz, finansal yat›r›mlar›m›zda faizli enstrüman kullanm›yoruz. Yani gelirlerimiz içerisinde faiz yok. ‹kinci fark›m›z ise kar pay› iadesi vermek. Operasyonel kâr›m›z› müflteriye iade etmeyi taahhüt ediyoruz. Temel prensip bu. Ama bunu ancak üçüncü veya dördüncü y›l›m›zda gerçeklefltirebilece¤imizi düflündü¤ümüz için burada müflterilerimizde beklenti yaratmamak ad›na çok dikkatli hareket ediyoruz. Biliyorsunuz flu anda sigorta sektörü zararda zira Türk sigorta sektörü ald›¤› her 100 liran›n 75 liras›n› hasar için ödüyor. Yüzde 15 acenta komisyonuna yüzde 10 da genel giderler eklenince, geriye pek bir kar kalm›yor. Bu sebeple müflterilerimizi k›sa zamanda alamayacaklar› bir iade için beklenti içine sokmay› istemiyoruz. Ancak fark›m›z, e¤er bir kar gerçekleflirse iade etmek çünkü her zaman sektör zarar edecek diye bir fley yok. Burada temel nokta flu: Bu prensip özellikle inançlar› dolay›s›yla sigorta yapt›rmayan insanlar› da sistemin içine çekmeyi amaçlarken sadece so¤uk bakanlara de¤il tüm müflterilerimize hitap ediyor. Sonuçta, bu durum asl›nda bizim ortaklar›m›z› ilgilendiriyor. Di¤er sigorta kurulufllar›n›n sermayeye ekledi¤i veya temettü olarak da¤›tt›¤› kar› bizim ortaklar›m›z müflterilere da¤›t›yor.
Türk Sigorta Sektörünün Ödeme Performans›, Avrupa’da Bile Yoktur Geçen senenin Eylül ay›nda ‹stanbul ‹kitelli bölgesinde çok büyük sel oldu. 30-40 kisinin öldü¤ü o selin sigorta sektörüne maliyeti 900 milyon lira idi.
ülkemizde olmas› da sektör aç›s›ndan ciddi bir ip ucudur. Avrupa co¤rafyas›na yak›n olmam›z, Avrupa’n›n sigorta aç›s›ndan doymufl olmas› ve ekonomisindeki büyümenin durmas› ülkemize olan ilgiyi art›r›rken, Türkiye’nin AB üye aday› olmas›, ekonomisinin h›zl› geliflmesi, genç ve önemli bir nufüsa sahip olmas›, sigortalanma oran›n düflük olmas› ve oran›n büyümekte olmas› ve özellikle son üç y›ld›r bir
Üç ayda bu paran›n yüzde 95’i ödendi.
performans› Avrupa’da bile yoktur. Ayn› hasar geliflmifl ülkelerin birinde olsayd› ödemesi en az 1 y›l sürerdi. Alt›n› bir kez daha çizmek isterim. Bu bir niyet beyan›d›r. K›saca, e¤er böyle bir art› de¤er ortaya ç›karsa biz bunu da¤›taca¤›z ve bunun sigortaya so¤uk bakanlar aç›s›ndan önemli bir enstruman oldu¤unu düflünüyoruz. Ayr›ca Neova’n›n; genç, yenilikçi, karl› sa¤lam, ilkeli ve bilimsel flekilde yönetilen bir flirket olarak, tüm insanlar›m›z›n teveccühünü kazanaca¤›n› düflünüyoruz.” Türkiye’de inanc›ndan dolay› milyonlarca dolarl›k tesislerini sigortalatmayan ifl adamlar›n›n oldu¤unu ve bunun bir dereceye kadar anlafl›labilece¤ini söyleyerek devam eden Koç flunlar› kaydetti: “Türkiye’de sigortan›n gereksiz ve faydas›z oldu¤una inanan insanlar var. Bizim as›l o insanlar› kazanmam›z laz›m. Öyleki ben, çok büyük bir finans kuruluflunun Türkiye mümessilinin, oturdu¤u villay› sigortalatmad›¤›n›, hatta buna gerek görmedi¤ini biliyorum. Türkiye’de insanlar›n sigorta almak gibi bir al›flkanl›¤› yok. Biz sormazsak sigortas›n› yapt›rm›yor insanlar. Bizim as›l bu konu üzerinde durmam›z ve sigorta sektörünün taban›n› geniflletmemiz gerekiyor. Neova Sigorta olarak biz, çal›flmalar›m›z› bu yönde devam ettiriyoruz. ” Sigorta Sektörü Ciddi Bir Transformasyondan Geçiyor Sigorta sektörünün kars›zl›¤›n›n sebepleri ile mevcut yap›s› hakk›nda da bilgi veren Neova Sigorta Genel Müdürü Özgür Bülent Koç konuflmas›n› flöyle detayland›rd›: “Sektörümüz 2001 y›l›nda 1.7, 2002 y›l›nda ise 2.2 milyar dolar büyüklü¤ü olan bir sektördü. Bu sene sonunu ise 9-9.5 milyar dolarlar civar›nda kapataca¤›z. Sekiz senede geldi¤imiz yere bakt›¤›m›zda, bunun ciddi bir büyüme oldu¤unu görürsünüz. Tabii bir bankac›l›k sektörü ile karfl›laflt›r›rsan›z bu çok küçük bir rakam olabilir dünyan›n en önemli 15 sigorta grubunun
Özgür Bülent Koç 1975 Ankara do¤umlu olan Özgür B. KOÇ, 1996 y›l›nda Orta Do¤u Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisli¤i Bölümü mezunu olduktan sonra 11 y›l hayat d›fl› sigorta sektöründe teknik ve reasürans yöneticili¤i, 2 y›lda uluslararas› reasürans brokerli¤i yapm›flt›r. 1 Ocak 2009 tarihinden beri de Neova Sigorta’n›n Genel Müdürlü¤ünü yürütmektedir. NEOVA Sigorta Ortakl›k Yap›s› • Turkapital Holding B.S.C.C. ............................................53,00 % • First Takaful Insurance Company K.S.C.........................35,00 % • Kuveyt Türk Kat›l›m Bankas› A.fi.....................................7,00 % • Al-Muthanna Investment Company ( K.S.C.C. ) ............5,00 % • Autoland Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.fi. ................0,0003 % fiirket De¤erleri
Adaletli Olmak Yapilan tüm faaliyetler neticesinde ortaya ç›kan de¤erlerin acenteler personel ve müflteriler aras›nda adil bir flekilde paylafl›lmas›n› sa¤lamak.
63 Life&Security •Haziran /2011
fieffafl›k Henüz kamuya aç›klanmam›fl ve ticari s›r özelli¤i olmayan her türlü bilgiyi zaman›nda ve do¤ru olarak flirket ile ilgili tüm unsurlara bildirmek. Güvenilir Olmak Tüm flirket çal›flanlar› ve acenteleri taraf›ndan müflterilere verilen taahhütleri eksiksiz ve zaman›nda yerine getirmek. Yenilikçi Olmak Tüm teknolojik yenilikleri insani de¤erleri de göz önüne alarak kullan›p en verimli ve karl› çözümlere ulaflmak. Dinamik Olmak Genç ve h›zl› yap›m›z ile de¤iflen sosyal ve ekonomik koflullara de¤erlerimizden ödün vermeden uyum sa¤lamak. Neo Misyonumuz Ülkemizde sigorta bilincini art›rarak, ortaklar›m›z, çal›flanlar›m›z ve acentelerimiz ile birlikte, s›f›r hata ile müflteri beklentilerinin karfl›lanmas›n› amaç edinerek, Türk Sigorta Sektörünün en iyi markas› olmak. Neo Vizyonumuz Adaletli, fleffaf, güvenilir, yenilikçi ve dinamik kurumsal de¤erlerimiz ile neo h›z›nda kaliteli hizmeti ve sorumlulu¤u, müflterilerine, tedarikçilerine ve topluma sa¤lamak
interview•reportaj
Türk sigorta sektörünün ödeme
Türkiye Merkezli; Uluslararası Marka Olaca¤ız
NEOVA Sigorta Genel Müdürü
Özgür Bülent Koç
64 Life&Security •Haziran /2011
büyük sigorta gruplar›n›n ilgisini Türkiye’nin üzerine çekmekte. Ama dönüp sermaye karl›l›¤›na bakt›¤›m›zda, koydu¤u sermayeyi 10-15 y›lda ç›karabilecek flirket say›s› ya yok gibi bir fley ya da çok az. Ancak bunun çok önemli sebepleri var çünkü sigorta sektörü ciddi bir transformasyondan geçiyor.
gruplar›n pazar pay› kapma çabas›na yerli flirketlerin pazar pay›n› kapt›rmama telafl› da ekilenince elementer branfllarda sigorta sektörünün karl›l›¤› daha da düfltü ve hatta bu seneyi zararla kapatabiliriz. Oluflan zararda ayr›ca insanlar›n bilinçlenmesiyle hasar baflvurular›n›n artmas›, kaza tespit tutana¤› uygulamas› ya da suistimaller gibi spesifik etkenler de etkili oldu ancak konunun bir di¤er cepheside enflasyon oranlar›ndaki düflme olarak karfl›m›za ç›k›yor. fiu anda geçmifl y›llara göre enflasyonsuz bir ortam var ve sadece sigorta sektörü de¤il, di¤er sektörlerde dahil olmak üzere biz enflasyonsuz ortamda çal›flmaya al›flk›n de¤iliz. Bizler paran›n ciddi oranda para kazand›¤› bir jenerasyondan geliyoruz. Bundan 20 sene öncesine dönüp bakt›¤›m›zda sektör büyüklü¤ü 20 kat daha küçüktü
ancak çok karl›yd›. Kar oranlar› yüzde 30’lar civar›ndayd›. Bugün ise, Türk ekonomisinin en güzel büyüme performans› sergiledi¤i bir dönemde, bu büyüme üretim miktar› olarak sigorta sektörüne yans›yor ancak karl›l›klara pek yans›m›yor. Ama söyledi¤im gibi bu bir geçifl dönemi ve yeni ekonomik döneme herkes al›fl›yor, al›flacak.”
“Ekonomik kay›plar›n tamam› sigortalanm›yor. 1999 Gölcük depremimde yitirdi¤imiz ekonomik de¤er 10-15 milyar dolarlar aras›ndayken sigorta sektörü bunun sadece 750 milyon dolar›n› karfl›lad›. O kadar› sigortaland›¤› için”
Yeni Ekonomik Döneme Herkes Al›flmak Zorunda Bildi¤iniz gibi 2007 y›l›na kadar sigorta sektörünün bir kanunu yoktu. Bilanço kar zarar tablolar›n›n karfl›l›klar k›sm›nda ciddi eksiklikler vard›. Yeni kanunla beraber yeni karfl›l›klar ayr›l›nca, bilançolar eskisine göre çok daha yüklü rezervlerle de¤erlendirildi¤i için sektörün karl›l›¤› ciddi bir biçimde düfltü. Bunun üzerine mali karlar›n gerilemesi, yabanc›
“Önümüzdeki 10 seneye bakacak olursak çevre ile ilgili riskler gündemde. Özellikle çevre felaketlerinden oluflacak olan riskleri yönetmek için bir strateji oluflturmak gerek. Özellikle de sel konusu”
“Global ›s›nma, buna ba¤l› olarak sel ve f›rt›na gibi do¤al afetler ile tar›m alanlar›n›n azalmas› gibi tehditleri göz ard› ediyor gibiyiz. Önümüzdeki y›llarda dünyay› en çok sarsabilecek olan risklerin seller olabilece¤ini düflünüyorum.”
Türk Sigorta Sektörünün Ödeme Performans› Avrupa’da Bile Yoktur “Sigorta sektörü hasarlar› ödeme konusunu a¤›rdan al›yor” türünden elefltirileri hat›rlatt›¤›m›z Özgür Bülent Koç, sektör hakk›nda yap›lan bu tür elefltirilerin çok haks›z oldu¤unu vurgulayarak flu aç›klamada bulundu: “ Geçen senenin Eylül ay›nda ‹stanbul ‹kitelli bölgesinde çok büyük sel oldu. 30-40 kisinin öldü¤ü o selin sigorta
Özgür Bülent Koç NEOVA Sigorta General Manager
Önümüzdeki 10 Senede Gündemimizde Çevre ile ‹lgili Riskler Olacak Son olarak ClimateWise, The Geneva Association, Munich Climate Insurance Initiative (MCII) ve United Nations Environment Programme Finance Initiative’in (UNEP FI), çevre felaketleri konusunda hükümetlere seslendi¤i toplant›lardan yola ç›karak gelece¤in riskleri hakk›nda görüfl sordu¤umuz Koç; “Ekonomik kay›plar›n tamam› sigortalanm›yor. 1999 Gölcük depreminde yitirdi¤imiz ekonomik de¤er10-15 milyar dolarlar aras›ndayken sigorta sektörü bunun sadece 750 milyon dolar›n› karfl›lad›. O kadar› sigortaland›¤› için, bu oran flimdi daha yüksek, bire bir karfl›lanam›yor maalesef ve hala eksik kalan ekonomik zararlar var. Dolay›s›yla biz risk yönetimi aç›s›ndan düflündü¤ümüzde ileriki y›llarda maruz kalabilece¤imiz riskleri sigortalanabilir olanlar ve olmayanlar olarak ay›rmal›y›z. Mesela nakliyat branfl› hariç, savafl sigortalanabilir bir risk de¤ildir. Ama önümüzdeki 10 seneye bakacak olursak çevre ile ilgili riskler gündemde. Bahsetti¤iniz dörtlü insiyatif de sigortadan ö¤renilen risk prensiplerinin devletler taraf›ndan ciddiye al›narak, önümüzdeki y›llarda özellikle çevre felaketlerinden oluflacak olan riskleri yönetmek için bir strateji oluflturmak gerekti¤ini hat›rlatt›. Özellikle de sel konusu. Biliyorsunuz Pakistan’da oldu. Avrupa’da her y›l olur. Amerika kas›rgalardan muzdariptir. Türkiye’de deprem daha öndedir. Bizde ya¤›fl miktar›ndan çok alt yap› eksikli¤inden sel oluflur ama bu y›l ya¤›fl miktar›ndan kaynaklanan seller de oldu. Sonuçta iklim de¤iflikli¤ine ba¤l› sel riskini dünyan›n önümüzdeki senelerde daha çok konuflaca¤›n› biliyoruz. Ama bunu sadece sel olarak düflünmek yanl›fl çünkü kurakl›kla sel kardefltir. Ve kurakl›k da ciddi olarak tar›m› etkileyen bir risk. Fakat Türkiye olarak biz sadece depreme odaklanm›fl durumday›z. Global ›s›nma, buna ba¤l› olarak sel ve f›rt›na gibi do¤al afetler ile tar›m alanlar›n›n azalmas› gibi tehditleri biraz göz ard› ediyor gibiyiz. Ben önümüzdeki y›llarda dünyay› en çok sarsabilecek olan risklerin seller olabilece¤ini düflünüyorum. Eskiden sellerle ilgili haberleri daha az duyard›k ama art›k her geçen gün daha çok duymaya bafllad›k. Bu sebeple, Türkiye’nin nas›l bir deprem stratejisi varsa selle ilgili de benzer bir strateji yapmas› gerekecek. Ama bunu sigorta flirketlerinin de¤il devletin yapmas› gerekiyor. Bunun mutlaka yap›lmas› gerekti¤ini de zaten tabiat bize söylüyor.”
We will be a Turkey Based International Brand Our aim is to go in to operation in Turkic Republics, where our group has some investments and affiliates, after bringing our Turkey operations to a certain size in 3-4 years. As a brand name of Kuwait Finance House in Turkey and in Turkic Republics, we will be an insurance brand name of KFH in East-Europe countries. Our concept and strategy are based on to this principle. In Turkey we are operating according to Turkish insurance regulations. We limited ourselves a little bit in travel insurance and in health insurance but we have authorization in all non-life branches such as: Marine, automotive wehicle, compulsory traffic liability, engineering etc. We use interest-free instrument for our financial investment It means there is no interest in our incomes and except one we differ from all other insurance companies with this particularity
65 Life&Security •Haziran /2011
Full Text: www.lifeandsecurity.com
NEOVA Sigorta Genel Müdürü, Özgür Bülent Koç ofisinin mini müze haline getirdi¤i köflesinde.
interview•reportaj
sektörüne maliyeti 900 milyon lira idi. Üç ayda bu paran›n yüzde 95’i ödendi. Türk sigorta sektörünün ödeme performans› Avrupa’da bile yoktur. Ayn› hasar geliflmifl bir ülkede olsayd› ödemesi en az 1 y›l sürerdi. Bizim bunu insanlar›m›za daha iyi anlatmam›z laz›m.”
Prof. Dr. Ahmet Kara, Prof. Dr. Mehmet Yüce, YMM Ercan Çelik, SMMM Nurflen Karakafl, YMM Mustafa Ekinci, M. Nuri ARSLAN, Prof. Dr. ‹brahim An›l
66
Asam ve ‹AV’den Bir Beyin F›rt›nas›:
Life&Security •Haziran /2011
Fatih Çil Dursun Ali Yaz
“Mali Sistem ve Mükellef” ASAM ve ‹AV’nin birlikte düzenledi¤i “Mali Sistem ve Mükellef” temal› beyin f›rt›nalar›n›n 3.sü ‹stanbul Ticaret Üniversitesinde 30 Nisan 2011’de gerçekleflti. Çok say›da seçkin konu¤un kat›ld›¤› ve konu önderli¤ini YMM Mustafa Ekinci’nin yapt›¤› toplant›da Türkiye’nin vergi sistemi ve sistemin mükellef üzerine etkileri tart›fl›ld›. Toplant›da Avrasya-Bir Baflkan› fiaban Gülbahar ve ‹ktisadi Araflt›rmalar Vakf› Baflkan› (‹AV) Prof. Dr. Ahmet ‹ncekara da haz›r bulundu.
Doc. Dr. ‹brahim Organ, Baflkan fiaban Gülbahar, Prof. Dr. Abdülkadir Ifl›k, Doç. Dr. Binhan Elif Y›lmaz, Prof. Dr.Veysel Bozkurt
GÖRÜfi | Moderatör, Fatih Çil
69
Türkiye’nin Sürdürülebilir Gelece¤i üzerine Düflünceler ve 10. Büyük Ekonomi Notları
HES‹AD, Hidroelektrik Santralları Sanayi ‹fladamları Derne¤i TAYSAD, Taflıt Araçları Yan Sanayicileri Derne¤i LASDER, Lastik Sanayicileri Derne¤i POMSAD, Pompa ve Vana Sanayicileri Derne¤i
Üretilen enerji aç›s›ndan ise; 2010 y›l›nda üretilen 210,2 milyar kWh enerjinin %26,3 lük kesimi olan 55,3 milyar kWh yenilenebilir kaynaklardan üretilmifltir. Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin artmas› o oranda enerjide d›fla ba¤›ml›¤›m›z› azaltacakt›r.
Fahrettin Arman HES‹AD Baflkanı
Türkiye’nin Enerjisini 68 Sürdürülebilir K›lmak Life&Security •Haziran /2011
ürkiye’nin enerji politikas›n›n temel hedefi, ekonomik büyüme ve sosyal geliflmeyi destekleyecek flekilde zaman›nda, güvenilir ve yeterli miktarda enerjiyi çevre korumaya yönelik önlemlerle beraber, ekonomik koflullarda tüketime sunmakt›r.
T
Türkiye’nin enerji politikas›n›n ana ö¤eleri; Kaynak çeflitlili¤ini ve enerji arz güvenli¤ini art›rmak, Sektörde gerekli reform çal›flmalar›n› sürdürmek, Çevresel etkileri de göz önüne alarak enerji sektörünün tüm alanlar›nda yat›r›mlar›n artmas›n› sa¤lamakt›r. Ülkemiz, kalk›nma hedeflerini gerçeklefltirme, toplumsal refah› art›rma ve sanayi sektörünü uluslararas› alanda rekabet edebilecek bir düzeye ç›karma çabas› içindedir. Bu durum, enerji talebinde uzun y›llard›r h›zl› bir art›fl› beraberinde getirmektedir. Önümüzdeki y›llarda da bu e¤ilimin devam edece¤i beklenmektedir. Günümüzde enerji kaynaklar›, yenilenemeyen enerji kaynaklar› (kömür, petrol, do¤al gaz ve nükleer enerji) ve yenilenebilen enerji kaynaklar› (bioenerji, jeotermal,enerji, günefl, rüzgar, hidrojen, hidrolik, gelgit ve dalga enerjisi) fleklinde s›n›fland›r›lmaktad›r.
En iyimser tahminler bile önümüzdeki 50 y›l içinde petrol rezervlerinin büyük ölçüde tükenece¤i ve ihtiyac› karfl›layamayaca¤› yönündedir. Kömür ve do¤al gaz için de uzun süreçte benzer bir durum söz konusudur. Dolay›s›yla bütün dünyada oldu¤u gibi ülkemizde de yenilenebilir enerji kaynaklar› büyük önem kazanm›flt›r. Yenilenebilir enerji, tabii süreçlerde mevcut bulunan ve kendini yenileyen bir enerji türüdür. Bu tür kaynaklar su, jeotermal, rüzgâr, günefl ›fl›¤› ve biyolojik faaliyetlerdir. ‹htiyaç duyulan enerjiyi çeflitli kaynaklardan temin etmek mümkündür. Ancak, bunlar aras›nda seçim yaparken, yak›t üretiminden at›k yönetimine kadar bütün enerji zinciri de mutlaka dikkate al›nmal›d›r. Hükümetin de bu konuya destek vermesi ile son y›llarda Yenilenebilir kaynaklardan enerji üreten tesis yat›r›mlar›nda bir art›fl olmufltur, fakat hala istenen seviyelere gelmemifltir. Amaç Cumhuriyetimizin 100. y›l› olan 2023 y›l›nda yaklafl›k 200 milyar kWh y›ll›k üretim kapasiteli 50000 MW olan hidroelektrik kapasitemizin tamam›n› iflletmeye almak ve rüzgar kurulu gücümüzün 20000 MW’a ulaflmas›d›r. Ülkemizin flu andaki toplam kurulu güç 49.562 MW’d›r. Bunun 15.831 MW’› hidroelektrik, 1.320 MW’› rüzgar, 94 MW’›
HES‹AD, Hydroelectric Plants Industry Businessmen's Association
Ülkemizin flu andaki toplam kurulu
jeotermal, 97 MW’› at›k olmak üzere yenilenebilir güç toplam› 17.343 MW d›r. Bu rakam toplam kurulu gücün % 35'ine karfl›l›k gelmektedir. Üretilen enerji aç›s›ndan ise; 2010 y›l›nda üretilen 210,2 milyar kWh enerjinin %26,3 lük kesimi olan 55,3 milyar kWh yenilenebilir kaynaklardan üretilmifltir. Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin artmas› o oranda enerjide d›fla ba¤›ml›¤›m›z› azaltacakt›r. Ülkemizde lisans alm›fl olan HES projelerinin %60-65’ lik bir k›sm› inflaat öncesi almalar› gereken tüm izinleri alm›fl ve inflaata bafllam›fl durumdad›r. Ancak baz› bölgelerimizde özellikle Do¤u Karadeniz’de yap›lmas› planlanan HES’ lerde yurtd›fl› kaynakl› baz› lobici gruplar›n yöre halk›n› k›flk›rtmas› sebebi ile ortaya ç›kan HES’ lere karfl› tutumlar neticesinde yat›r›mlar›n baz›lar› durmufl, baz›lar›n›n ise al›nm›fl olan ÇED belgeleri mahkemelerce iptal olmufl ve proje sahalar› ise sit alan› ilan edilmifltir. HES yap›m›na bafllayan projelerde, yaflanan durumlar›n bafl›nda uygun finansman temini olmaktad›r. Zira bilinece¤i üzere, HES’ lerin yat›r›m maliyetlerinin sadece %30-35’ lik k›sm›na ki yurtd›fl›ndan getirilecek türbin ve elektromekanik ekipmanlar› kapsamaktad›r, uzun vadeli exim kredili finansman bulunabilmektedir. Bunun d›fl›nda kalan k›s›m için ise genelde daha düflük vadeli ticari krediler bulunabilmektedir. Burada yat›r›mc› firman›n finansman gücünün yüksek olmas› gerekmektedir. Dünyada yaflanm›fl olan ekonomik krizin ülkemizde de gösterdi¤i etkileri nedeni ile yaklafl›k 1-2 y›l gibi bir sürede yat›r›mlarda bir duraksama oldu¤u görülmektedir. Ancak son 5-6 ayd›r yat›r›mlarda bir devaml›l›k bafllanm›flt›r. 5346 say›l› yenilenebilir enerji kaynaklar›n›n elektrik enerjisi üretimi amaçl› kullan›m›na iliflkin kanunda de¤ifliklik yap›lmas› amac› ile haz›rlanan ve Haziran 2009 ay›nda Enerji Komisyonundan geçen ancak dönemin Hazineden sorumlu Bakan›n›n hazineye yük getirece¤i nedeni ile olumsuz bakmas›ndan dolay› 1,5 sene boyunca Genel Kurulda görüflülmeyen kanun tasar›s› nihayet 29 Aral›k 2010 tarihinde
Chairman
Making Turkey's Energy Sustainable Even the most optimistic estimations indicates that oil reserves will nearly depleted and not meet the demands in the next 50 years. Also coal and natural gas shares the similar fate in long run. So,as in all world, renewable energy sources gained a great importance in our country too. Renewable energy is a type of energy that is existent in natural processes and is regenerating itself. Such type of sources are water, geotermal, wind, solar light and biological processes. It is possible to provide the necessary energy from various sources. However, while making a choice among them , from fuel reproduction to waste management, all energy chain should be taken into attention absolutely. With the support of our government on this issue, there have been an increase on facility investments that produces energy out of renewable resources in recent years, however, it still has not reached at expected level.
Full Text: www.lifeandsecurity.com
69 Life&Security •Haziran /2011
Genel Kurulda görüflülerek kabul edilmifltir. Ancak geçmifl dönemde iktidar parti milletvekillerince haz›rlanan ve komisyondan geçen kanun teklifi ile yasalaflan kanun aras›nda oldukça önemli de¤ifliklikler görülmektedir. Bu de¤iflikliklerin en önemlisi komisyondan geçen fiyat teflviklerinin tamamen de¤iflmifl olmas›d›r. Zaten kanunun ad› ve son maddesi (bu kanun yay›mland›¤› tarihte yürürlü¤e girer) d›fl›nda di¤er bütün maddeleri önergelerle de¤ifltirilmifltir. Bu kanunun kabul edilmesi zaten devam etmekte olan HES ve RES yat›r›mlar›na fiyat aç›s›ndan herhangi bir katk› sa¤lamamaktad›r. Ancak Orman vs. gibi kurulufllara ödenecek olan kira vs. gibi ödemelerde baz› muafiyetler getirmekte ve imar planlar›nda kolayl›klar getirmektedir. Bunun haricinde getirilen önemli husus ise yerli üretimi teflvik eden madde olmufltur. Bütün yenilenebilir kaynaklardan üretim yapanlara yerli üretim mekanik ve elektro-mekanik aksam kullan›lmas› karfl›l›¤›nda fiyat garantilerinin üzerine ilave gelecek katk›lard›r. Bu madde ülke ekonomisine bu imalat dal›nda bir katma de¤er yaratacakt›r. Özellikle günefl ve rüzgar enerjisinde yerli teknoloji ve sanayinin geliflmesine imkan verecektir.
view•görüfl
güç 49.562 MW’d›r. Bunun 15.831 MW’› hidroelektrik, 1.320 MW’› rüzgar, 94 MW’› jeotermal, 97 MW’› at›k olmak üzere yenilenebilir güç toplam› 17.343 MW’d›r. Bu rakam toplam kurulu gücün % 35'ine karfl›l›k gelmektedir.
Fahrettin ARMAN
Ar-Ge Merkezi ünvan›na sahip yan sanayilerimizin say›s›n› art›rmak için TAYSAD olarak çeflitli çal›flmalar yürütüyoruz.
Özlem Gülflen Arkan TAYSAD Genel Sekreteri
70 Life&Security •Haziran /2011
Geçti¤imiz y›l bafllatt›¤›m›z bilinçlendirme seferberli¤i kapsam›nda bu konuyu her ortamda üyelerimize aktararak, onlar› teflvik ettik. Proje bazl› çal›flmalar için seminerler düzenledik. Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi hakk›ndaki kanun kapsam›nda Ar-Ge merkezi olabilecek üyelerimizi tek tek yerinde ziyaret ederek do¤ru bilgileri birinci a¤›zdan anlatt›k. Bu çal›flmalar›m›z› h›zla devam ettirerek, 2011 y›l›n›n sonunda yan sanayimizden en az 30 firman›n bu kanundan yararlanmas›n› sa¤lamay› hedefliyoruz.
Avrupa’n›n Mükemmeliyet Merkezi Olma Hedefindeyiz ürkiye’de 1970’li y›llarda montaj ile bafllayan otomotiv sanayisi yerlileflme faaliyetleri ve yan sanayinin geliflimi ile sürmüfl, 1980’li y›llarda üretimde modernizasyon ile kapasite art›fllar› sa¤lanm›flt›r. 1990’l› y›llarda yurtd›fl›nda üretilen modellerin efl zamanl› olarak üretimde devreye al›nmas› ve ihracata bafllanmas› ertesinde Türkiye otomotiv sanayisi her sene kendini gelifltirmifltir.
T
1996 y›l›nda Gümrük Birli¤i anlaflmas›ndan sonra serbest Pazar ekonomisine ba¤l› olarak rekabetçilik artm›fl; Türkiye bir üretim merkezi haline gelmeye bafllam›flt›r. Kalite, verimlilik, zaman›nda sevkiyat ve rekabetçi fiyat politikas› ile önemli bir noktaya yükselen Türk otomotiv sanayi 2000’li y›llar›n bafl›ndan itibaren Ar-Ge, tasar›m, test ve laboratuar alt yap›s›na yat›r›mlar›n› h›zland›rm›flt›r. Sürdürülebilir rekabet için özellikle ürün gelifltirme, s›f›rdan tasar›m ve Ar-Ge faaliyetlerine önem verilerek 2015 y›l›nda “Avrupa’n›n Mükemmeliyet Merkezi” olma hedefi ile birlikte
çal›flmalar devam etmektedir. Tüm bu süreçte otomotiv sanayimiz bir bütün olarak ayn› hedeflere odaklanmay› ve birlikte hareket etmeyi baflarm›flt›r.
Bugün hala yüzde 85’i aile flirketi olan ve bu flekilde ilk üretimlerine bafllayan otomotiv yan sanayisi, yabanc› sermayeli flirketlerin Türkiye’de yat›r›ma bafllamalar› ve bu yat›r›mlar› gelifltirmesine paralel bir flekilde geliflmelerini sürdürmüfllerdir. Küresel markalara “s›f›r hata” ile ürün sevk eden yan sanayimiz sadece Türkiye’deki araç üretim fabrikalar›na de¤il AB ülkelerindeki fabrikalara da yüksek oranda ihracat yapar hale gelmifltir.
Türkiye’de üretilerek 120’nin üzerinde ülkeye ihraç edilen araçlar kendi markalar› içerisinde en kaliteli araçlar olma ünvan›n› da alm›fllard›r. Bu ünvanda en büyük paya sahip olan yan sanayi firmalar›m›z da küresel üreticiler taraf›ndan çeflitli ana bafll›klarda verilen y›l›n imalatç›s› ödüllerine lay›k görülmüfllerdir.
Yeni mühendis istihdam› gerekse de Ar-Ge faaliyetlerinin h›zland›r›lmas› ve vergisel destekler konusunda çok büyük katk›s› olan Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi” hakk›ndaki kanunun yay›nlanmas›ndan sonra otomotiv sanayimizde, 20’si TAYSAD üyesi, 11’i Ana Sanayi firmalar› olmak üzere toplam 31 firma Ar-Ge merkezi olma ünvan› ald›.
Sanayimizin 2015 hedefi 2 milyon araç üretmek ve bu üretimin 1,5 milyon adedini ihraç ederek 50 milyar USD’l›k ihracat seviyesine ulaflmakt›r. K›sa, orta ve uzun vadeli hedeflerimiz için de Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤›m›z›n baflkanl›¤›nda yürüttü¤ümüz “Otomotiv Sektörü Strateji Plan›”m›z geçen hafta Sanayi ve Ticaret Bakan›m›z Nihat Ergün taraf›ndan kamuoyuna aç›kland›. Bu plan kamu – özel sektöre iflbirli¤inin güzel bir örne¤ini yans›tmas›n›n yan› s›ra bundan sonras› için yap›lacak çal›flmalar›n tüm aksiyon planlar›n› da içeriyor. Plan›m›zda en önemli maddelerimizden bir tanesi yine “Ar-Ge alt yap›s›n›n iyilefltirilmesi” konusudur. Hükümetimiz bu konuda çok önemli bir ad›m atarak “Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi” hakk›ndaki kanunu 2008 y›l›nda hayata geçirdi. Firmalar›m›za gerek yeni mühendis istihdam› gerekse de Ar-Ge faaliyetlerinin h›zland›r›lmas› ve vergisel destekler konusunda çok büyük katk›s› olan bu kanunun yay›nlanmas›ndan sonra otomotiv sanayimizde, 20’si TAYSAD üyesi, 11’i Ana Sanayi firmalar› olmak üzere toplam 31 firma Ar-Ge merkezi olma ünvan› ald›. Ar-Ge Merkezi ünvan›na sahip yan sanayilerimizin say›s›n› art›rmak için TAYSAD olarak çeflitli çal›flmalar yürütüyoruz. Geçti¤imiz y›l bafllatt›¤›m›z bilinçlendirme seferberli¤i kapsam›nda bu konuyu her ortamda üyelerimize aktararak, onlar› teflvik ettik. Proje bazl› çal›flmalar için seminerler düzenledik. Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi hakk›ndaki kanun kapsam›nda Ar-Ge merkezi olabilecek üyelerimizi tek tek yerinde ziyaret ederek do¤ru bilgileri birinci a¤›zdan anlatt›k. Bu çal›flmalar›m›z› h›zla devam ettirerek, 2011 y›l›n›n sonunda yan sanayimizden en az 30 firman›n bu kanundan yararlanmas›n› sa¤lamay› hedefliyoruz. Bu merkezlerde çal›flan Ar-Ge personeli say›m›z›n da 8 bin kifliye ulaflmas›n› öngörüyoruz. Ar-Ge’ye yap›lan yat›r›mlar›n ve faaliyetlerin her geçen
gün artarak devam etmesi ile birlikte üyelerimiz, katma de¤eri yüksek ürünler üreterek özellikle geliflmifl ülkelerdeki Pazar paylar›n› art›racaklard›r. Otomotiv sanayinin 2023 vizyonu içindeki pay› 75 milyar USD olarak öngörülmüfltür. Bu tutarda bir ihracat›n gerçekleflebilmesi için öncelikle ülkemize yeni ana ve yan sanayi yat›r›mlar›n›n gelmesi gerekmektedir. Özellikle ürün üzerindeki katma de¤eri art›rmam›z ve yeni pazarlarda güçlü bir konuma ulaflmam›z flartt›r. TAYSAD olarak bizim vizyonumuz, “Ar-Ge ile Küresele”dir. Ar-Ge altyap›s›, insan kayna¤› ve donan›m› geliflmelidir ki bizler daha katma de¤erli ürünler üretelim ve ihrac edelim. Bunun d›fl›nda imalat sanayi ve sanayi üretimindeki pay›, ihracat›, ekonomiye sa¤lad›¤› net döviz girdisi, istihdam kapasitesi, rekabet edebilirlik, yat›r›mlar, d›fla aç›kl›k ve makroekonomik büyüklükler aç›s›ndan Türkiye’nin önde gelen sektörlerinden biri olan otomotiv sektörünün konumunu gelifltirebilmesi için sektörün sürdürülebilir küresel rekabet gücünü art›rmak ve üretimini ileri teknoloji kullan›m›n›n a¤›rl›kl› oldu¤u katma de¤eri yüksek bir yap›ya dönüflümünü sa¤laman›n genel amaç olarak belirlendi¤i Sanayi Strateji Belgemizde yer alan afla¤›daki befl ana bafll›k konusundaki aksiyonlar› süratle hayata geçirmemiz gerekmektedir.
71 Life&Security •Haziran /2011
TAYSAD taraf›ndan ç›kar›lan 2 Ayl›k periyodik dernek yay›n›.
view•görüfl
2010 y›l›nda 1 milyon 125 bin adet olarak gerçekleflen üretimin 764 bin adedini a¤›rl›kl› olarak Avrupa Birli¤i ülkelerine ihraç eden sanayimiz 17,5 milyar USD’l›k ihracat gerçekleflmifltir. Bu tutar›n 6,5 milyar USD’› ise yan sanayimiz taraf›ndan do¤rudan ihracat olarak gerçeklefltirilmifltir.
TAYSAD Genel Sekreteri
Özlem Gülflen Arkan
Avrupa’n›n “Mükemmeliyet Merkezi” Olma Hedefindeyiz Sanayi Strateji Hedeflerimiz • AR-GE Altyap›s›n› gelifltirmek, • fiirketlerin Tasar›m, Üretim ve Markalaflma Beceri ve Kapasitelerini Art›rmak, • Otomotiv Sektöründe ‹ç ve D›fl Pazarlar› Gelifltirmek, • Hukuki ve idari Düzenlemelerin ‹yilefltirilmesi, • Fiziki Altyap›n›n Gelifltirilmesi
TAYSAD olarak bu y›l›n bafl›nda, yan sanayimizin d›fla aç›l›m›n› desteklemek amac›yla TAYSAD Almanya Temsilcili¤i’mizi de resmen açt›k. Üyelerimizin makro düzeydeki ihtiyaçlar›na cevap verecek olan Almanya Temsilci¤imiz ile tedarik sanayimizin daha h›zl› büyümesine, ulaflm›fl oldu¤u global yan sanayi konumunu güçlendirmesine ve yurtd›fl› faaliyetlerini daha h›zl› yürüterek global imalatç›larla iflbirliklerini art›rmalar›na da olanak sa¤lam›fl olduk.
72 Life&Security •Haziran /2011
Derne¤imizin yüklendi¤i vizyon ve misyon do¤rultusunda önceliklerimiz aras›nda yer alan, üyelerimizin dünya otomotiv pazar›ndan ald›¤› pay›, özellikle geliflmekte olan bölgelerle yapaca¤›m›z iflbirlikleri neticesinde art›rmak ve üyelerimizin küresel aç›l›m›n› desteklemek, 2011 y›l›nda yürütece¤imiz faaliyetlere temel teflkil edecektir.
Özlem Gülflen Arkan Secretary General of TAYSAD
We are aiming being the Excellence Centre of Europe Activities are continuing along with the aim of being “ Excellence Centre of Europe” in 2015 by putting special emphasis on product improvement, design from scratch, R&D activities to create sustainable competition. In all this process, our automobile industry succeeded in focusing on the same targets as a whole and acting in unison. Automobile spare parts and components industry , still %85 of them family run business and iniatiated its production in this manner, has maintained progressing accordingly to the investments of foreign capital companies and development of these invesments. Shipping “zero defect” products to global brands, our sub-suppliers industry , has grown to be exporting at high rate not only to vehicle manufacturing factories in Turkey but also to factories in EU countries. These vehicles, Made in Turkey and exported to more than 120 countries, has earned the title of being most quality vehicles within their brand.Also our side industry firms which has the biggest share in earning this title have been deemed worthy of “ Manufacturer of the Year” awards by global manufacturers. Full Text: www.lifeandsecurity.com
www.zirvegumruk.com
LASDER’in kuruluflundan bu yana ÖTL sektörünün geliflmesi ve iyileflmesi adına yaptı¤ı çalıflmalar ve yarattı¤ı güven ortamı ÖTL geri kazanım sektöründe önemli bir harketlenmeye yol açmıfl ve 2007 ve 2008 yıllarında bir elin parma¤ını geçmeyen firma saysı süratle artarak bugünkü 12 rakamına ulaflmıfltır. Ayrıca flu anda yatırım ve proje çalıflmaları süren bir çok geri kazanım tesisi de gelecek yıllarda faaliyete geçecektir.
74
Bahadır Ünsal Lasder Genel Sekreteri
Life&Security •Haziran /2011
LASDER Türkiye’nin Lastik Atıklarını De¤erlendiriyor ürkiye, Sanayileflmenin ve do¤al kaynakların bilinçsiz kullanımının yarattı¤ı sonuçları ve atık üretiminin olumsuz etkilerini azaltma/yoketme ve bunların mümkün oldu¤u kadar ço¤unun geri kazanılmasını sa¤lama adına, son 10 yıl içinde atıkların kontrollü bir flekilde toplanması, ekonomiye geri kazandırılması veya yok edilmesi için çalıflmalar yürütmüfl ve baflta tehlikeli atıklar olmak üzere, birçok sanayi ürününün atıklarının yönetimi için sistemler kurmufltur. Bu ba¤lamda Araç Lasti¤i ile ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlı¤ı ile Lastik Sektörü arasında yürütülen çalıflmalar 2006 yılında sonuçlanmıfl ve 25 Kasım 2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazetede “ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIfi LAST‹KLER‹N KONTROLÜ YÖNETMEL‹⁄‹” yayınlanmıfltır. Yönetmeli¤in ilgili maddeleri, lastik üretici ve ithalatçılarının, yenileme piyasasına sattıkları lastiklerin kota oranı olarak belirlenmifl miktarını “Üretici Sorumlulu¤u” çerçevesinde toplamak ve geri kazandırmak zorunda olduklarını belirtirken, bu faaliyetlerini kar amacı gütmeyen bir tüzel kiflilik oluflturarak yapabileceklerini
T
de ifade etmifltir. Bu amaçla bir araya gelen BR‹SA, CONTINENTAL, GOODYEAR, MICHEL‹N ve PIRELLI 2007 yılının Nisan ayında, Lastik Sanayicileri Derne¤i’ni (LASDER) kurarak Ömrünü Tamamlamıfl Lastiklerin (ÖTL) kontrolünü sa¤layacak sistemin yaratılması ve yürütülmesi çalıflmalarını bafllatmıfllardır. ÖTL Yönetmeli¤i, ÖTL’lerin çevreye verebilecekleri olası zararların giderilmesi için, hammadde temininden bafllayan ve üretim ve satıfla kadar süren tüm süreçler için bazı önlemler belirlemektedir. Bunlar flöyle özetlenebilir; Lastik üretiminde çevre koruma konusundaki hedefler; dizayn, gelifltirme ve üretim aflamalarında oluflabilecek zararları asgari seviyeye indirmek ve lastiklerin ömrünü uzatmak olmalıdır. • ÖTL'lerin ithalatı yasaktır ve transit geçici ve dıflsatım iflleminde Basel sözleflmesi kuralları uygulanır.
• ÖTL’ler açık alanda biriktirilemezler. ÖTL üreticileri, ÖTL’leri uygun koflullarda bile olsa en fazla 60 gün süreyle saklayabilirler. • ÖTL üreticileri yeni lastik satın alırken eski lastiklerini bedelsiz olarak satın alınan noktaya veya yetkili taflıyıcılara teslim ederler. (ÖTL Yönetmeli¤i Madde 5- g, ¤) Lastik üreticisi/ithalatçılarının ve dernek üyesi olmayan di¤er ederler. (ÖTL Yönetmeli¤i Madde 5- g, ¤) • Lastik üreticisi/ithalatçılarının ve dernek üyesi olmayan di¤er üretici/ithalatçıların kendi organizasyonları ve yetkili satıcıları aracılı¤ıyla satılan lastikleri kullanan özel kullanıcıların yanında, özel, yarı resmi ve resmi tüm kurum ve kurulufllar ile belediyeler, biriktirdikleri ÖTL’leri en geç 60 günün sonunda LASDER’e veya varsa ithalatçı yada di¤er üreticilerin kendi geri kazanım planları uyarınca ilgili yerlere bildirmekle ve bedelsiz olarak teslim etmekle yükümlüdürler. Bunlar, ÖTL’lerini ilgili yönetmelikte yetkilendirilmifl kifli ve kurulufllar dıflında hiç kimseye teslim edemezler. • Yetkisiz kifli ya da kuruluflların ÖTL taflıması yasaktır. ÖTL Yönetmeli¤inin “Tanımlar Madde 4” bafllı¤ında yer alan “Yetkili Taflıyıcı” tanımına uygun olarak, “...kota kapsamında üretici ile sözleflme yapmıfl gerçek ve tüzel kifliler dıflında kalan yetkisiz kifli ya da kuruluflların ÖTL taflıması yasaktır.” Dolayısıyla bu tarif dıflında kalmıfl ve toplama yapan toplayıcı ve taflıyıcıların varsa izinlerinin iptal edilmesi, izin isteyenlere de izin verilmemesi gerekir. • ÖTL yönetmeli¤i, bisiklet ve dolgu lastikleri hariç, ömrünü tamamlamıfl di¤er tüm lastiklerin toplanması, taflınması, geçici depolanması, geri kazandırılması ve geri dönüflümünü öngörmektedir. (Uygun teknolojinin oluflması ve çok büyük “ifl makinesi lastikleri”nin de¤erlendirilebilir hale gelmesine kadar bunların toplanması Yönetmeli¤in amacına hizmet etmeyece¤inden bu tür lastikler toplanamayacaktır.) • ÖTL taflıması yapacak kamyonların, normal kasalı, üzeri a¤ veya branda ile kapatılmıfl ve her iki yanında beyaz zemin üstüne kırmızı harflerle “ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIfi LAST‹K TAfiIMA ARACI” yazılı en az 20 cm. yüksekli¤inde levha taflıyacak flekilde olması gerekmektedir. • ÖTL’lerin Geçici Depolama Merkezinden veya direkt satıfl noktalarından, geri kazanım veya Geri Dönüflüm tesislerine sevkiyatında UATF (Ulusal Atık Taflıma Formu) kullanılmalıdır. Yönetmeli¤in ÖTL de¤erlendirme konusunda koydu¤u temel prensiplere bakıldı¤ında, öncelikle “Malzeme Geri Kazanım Sektörü” nde ortaya çıkan taleplerin dikkate alınaca¤ı ortaya çıkmaktadır. Bu mantıktan yola çıkarak sisteme baktı¤ımızda Ömrünü Tamamlamıfl Lastikler (ÖTL);
Çevre Yasası ve ÖTL Yönetmeli¤inde de belirtildi¤i üzere, LASDER, UATF’ye ba¤lı ÖTL teslimatını sadece Çevre ve Orman Bakanlı¤ından lisanslandırılmıfl “Malzeme Geri Kazanım” ve “Enerji Geri Dönüflüm” firmalarına yapacaktır. “Malzeme Geri Kazanım” firmalarının ihtiyaçlarının öncelikle karflılanması esastır(ÖTL Yönetmeli¤i madde 5). “Enerji Geri Dönüflüm” firmalarının ihtiyaçları, “Malzeme Geri Kazanım” firmalarının ihtiyaçlarının giderilmesinden sonra kalan bakiye ÖTL’ler ile karflılanacaktır. 2010 yılında yenileme pazarında, LASDER üyeleri tarafından tüm lastik gruplarında yaklaflık olarak 170 bin ton, lastik satılmıfltır. Bu satıflın yaklaflık %85’i Türkiyenin ortasında ve batısında, %15’’i ise do¤usunda gerçekleflmifltir. LASDER Yönetmeli¤in ilgili maddesi uyarınca 2011 yılında bu miktarın %50 sini toplayacak ve Geri kazandıracak/Geri dönüfltürecektir. Bu uygulamanın yapılaca¤ı co¤rafyamıza ve ÖTL’lerin geri kazanım ve geri dönüflüm amaçlı olarak kullanıldı¤ı yerlere bakıldı¤ında, geri kazanım tesislerinin neredeyse tamamının Türkiye’nin ortasında ve batısında yer aldı¤ı görülmektedir. Gerek Türkiye co¤rafyasının büyüklü¤ü ve gerekse arazi ve ulaflım olanakları dikkate alındı¤ında taflıma sisteminin kurulması ve yürütülmesinin zorluklarının yanında navlun ve toplam ÖTL maliyetlerinin yüksek olması tabii bir sonuç olmaktadır. LASDER’in kuruluflundan bu yana ÖTL sektörünün geliflmesi ve iyileflmesi adına yaptı¤ı çalıflmalar ve yarattı¤ı güven ortamı ÖTL geri kazanım sektöründe önemli bir harketlenmeye yol açmıfl ve 2007 ve 2008 yıllarında bir elin parma¤ını geçmeyen firma saysı süratle artarak bugünkü 12 rakamına ulaflmıfltır. Ayrıca flu anda yatırım ve proje çalıflmaları süren bir çok geri kazanım tesisi de gelecek yıllarda faaliyete geçecektir. Çimento fabrikalarına bakıldı¤ında da durum çok farklı de¤ildir. Örne¤in mevcut 48 klinker üretim tesisinin ÇOB kayıtlarına göre sadece 31 fırının da ÖTL yakma izni almıfl olmakla beraber bunların yaklaflık 16 adedi fiilen ÖTL yakabilmektedir.
75 Life&Security •Haziran /2011
Yukarıda da sözü edildi¤i üzere LASDER’in yo¤un ve ciddi çalıflmaları sonucunda ÖTL sektöründe ortaya çıkan sa¤lıklı durum ve bunun yarattı¤ı güven ortamı, yatırımcıların ÖTL bulma ve temin etme konusunda kendilerini güven içinde bulmalarına yol açmıfltır. 2011 yılı sonundan itibaren sektördeki yatırımların artarak sürmesi ile birlikte %60 olarak önerdi¤imiz 2012 yılı toplama kotasının de¤erlendirilmesinde bir sorun yaflanmayaca¤ı düflünülmektedir. Daha uzun vadede ise üyelerimizin satıfllarından kaynaklanan ÖTL’nin tamamının toplanması yeni hedefimiz olacaktır. Bu ba¤lamda LASDER ÖTL Yönetmeli¤i uyarınca kurularak ÖTL yönetimini üstlenirken bu sektörde ortaya çıkmıfl ya da çıkacak sorunların çözümü konusunda Çevre ve Orman Bakanlı¤ı ve ilgili tüm alanlarla iliflkilerini gelifltirerek daha yönetilebilir bir Pazar yaratmaya çalıflmaktadır.
view•görüfl
• ÖTL’ler hiçbir flekilde vadi ve çukurlarda dolgu malzemesi olarak kullanılamazlar. Katı atık tesislerinde depolanamaz ve yakılamazlar, ısınma amaçlı kullanılamazlar.
LASDER Genel Sekreteri
LASDER Türkiye’nin Lastik Atıklarını De¤erlendiriyor
Bahadır Ünsal Secretary General of LASDER
Bahadır Ünsal
MALZEME GER‹ KAZANIM SEKTÖRÜ Granülasyon: Yukarıda belirtti¤imiz amaçlar do¤rultusunda mevcut yapılanmaya baktı¤ımızda Türkiye’nin orta ve batısında kurulmufl olan ve Çevre ve Orman Bakanlı¤ı sitesinde yer alan lisanslı 12 firma çalıflmaktadır. Bu tesisler flunlardır: Çetinkaya – ANKARA Efe Geri Kazanım-BURSA Galaksi – Menemen / ‹ZM‹R GerenceYapı Malzemeleri-‹ZM‹R Kahya – Hendek / SAKARYA Katek A¤ao¤lu – UfiAK Sami Çiftçi – Adapazarı / SAKARYA Selçuk Kauçuk – Selçuklu / KONYA Soysal Kauçuk Sanayi-‹STANBUL ÖZ KA Kauçuk – Kullar / KOCAEL‹ ÜN-SAL Danfl.Gıda Tekstil-ADANA MNT Geri Dönüflüm San.Tic. A.fi.
76
Bu tesisler özellikle çelik karkas yapısındaki Kamyon/Otobüs lastiklerini, üzerinde daha çok malzeme oldu¤u için tercih etmektedirler. Bu tesisler klasik metotlarla daha çok granül, çelik atık, tekstil atık, rejenere kauçuk ve toz üretmektedirler. Üretilen bu ürünler yurt içinde tüketildi¤i gibi birçok ülkeye de ihracat yoluyla satılabilmektedir.
Life&Security •Haziran /2011
Piroliz: Di¤er bir ÖTL de¤erlendirme yöntemi olan ve yarattı¤ı ekonomik de¤er daha yüksek olmasına ra¤men, üretim metotları ve yöntemi di¤er üretim metotlarına göre daha zahmetli olan Proliz yöntemiyle aromatik ya¤, gaz ve di¤er malzemelerin üretimi yapılabilmektedir. Konuya ekonomik açıdan bakıldı¤ında daha verimli olan bu yöntem ülkemizde yapılan yeni yatırımlarda tercih edilen bir metot olarak gözükmektedir. AB üyesi ülkeler tarafından ise sistenin, enerji tüketimi vü süreklilik açısından henüz yeteri kadar verimli, olamadı¤ı mantı¤ından hareketle ve göreceli olarak yüksek maliyetler nedeniyle tercih edilmemektedir. ENERJ‹ GER‹ DÖNÜfiÜM SEKTÖRÜ Dünyanın önde gelen Çimento üreticilerinden birisi olan ülkemizde, muhtelif bölgelere yayılmıfl 48 adet üretim tesisi üretim yapmaktadır. Toplam klinker kapasiteleri 62.5 milyon tondur. ÖTL kullanılabilirli¤i açısından konuya baktı¤ımızda, fabrika sayısı 48 olmasına ra¤men ÖTL yakma lisansı olan fırın sayısının Çevre ve Orman Bakanlı¤ının kayıtlarına göre 31 adet oldu¤u görülmektedir. Böyle bakıldı¤ında muhtelif nedenlerle fabrikaların tamamının tüm fırınlarına henüz yakma lisansı almamıfl oldu¤u anlaflılmaktadır. Ayrıca, bazı fabrikalar, yakma lisansı almıfl oldu¤u halde, yakma sistemi kurmayıp manuel besleme ile ÖTL kullanmakta, bu da kullanılan ÖTL miktarının çok az olmasına sebep olmaktadır. Firmaların ÖTL yakma
LASDER Makes Waste Tyres of Turkey valuable Lasder , which is a foundation authorized by Ministry of Environment and Forestry with authorization certificate, is about to complete experimental collection activities on behalf of its members and henceforth “Waste management plan” that was confirmed by the ministry, it will continue on providing services with a new understanding in the near future across the country. Lasder, places primary importance to sharing this conception and making the public conscious about End of Life Tires (ELT), arranged press conference on 23 March and announcing that it will start a new campaign on 24 March. With this campaign, ongoing successfully and can be observed by whole country, LASDER prove that it is not only a waste management association, but also a institution that bears social responsibility. Full Text: www.lifeandsecurity.com
sistemi kurmamalarının sebepleri arasında, ÖTL yönetimi konusunun, 2008 yılına kadar ciddi bir flekilde de¤erlendirilmemifl olmasından kaynaklanan yeterli ÖTL bulamama düflüncesi ve buna ba¤lı olarak yakma ile ilgili olarak yapılması gereken yatırımın önemli bir bedelinin olması ve yatırım geri dönüflünün hızlı olmaması sayılabilir. Sonuç olarak, Çevre ve Orman Bakanlı¤ından aldı¤ı “Yetki Belgesi” ile Bakanlı¤ın Yetkilendirdi¤i kurulufl olan LASDER, üyeleri adına yürttü¤ü toplama deneme çalıflmalarının sonuna gelmekte olup, yakın gelecekte Bakanlık tarafından onaylanmıfl olan “ATIK yönetim Planı” uyarınca, verdi¤i hizmetleri tüm ülke çapında yeni bir anlayıflla sunmaya devam edecektir. Bu anlayıflını paylaflmayı ve ÖTL konusunda kamuoyunu bilinçlendirmeyi önde tutan LASDER, 23 Martta düzenledi¤i bir basın toplantısı ile 24 Martta bir kampanya bafllataca¤ını duyurmufltur. Büyük bir bafları ile süren ve tüm ülkede izlenebilen bu kampanya ile LASDER, sadece atık yöneticisi bir dernek de¤il ayni zamanda toplumsal sorumluluk taflıyan ve bunun gere¤ini yerine getiren bir kurum oldu¤unu da ispatlamıfltır.
Yap›lmas› gereken o kadar çok fley var ki; toplum içerisinde engelli fark›ndal›l›¤›n›n oluflturulmas›, engellilik ile ilgili gerekli e¤itimlerin verilmesi, önlemlerin anlat›lmas›, tedavilerin oluflturulmas› ve yayg›nlaflt›r›lmas›, engelli bireylerin günlük yaflamlar›nda karfl›laflabilecekleri fiziksel engellerin kald›r›lmas›, ve daha niceleri.
Engellerin Ötesinde Olabilmek!
B
Engellerin Ötesinde olabilmek! Bugün Türkiye’de 8.5 milyon engelli birey yaflamaktad›r. Yani toplumumuzda her dokuz bireyden biri engelli tan›m› içerisinde yer almaktad›r. Ancak toplumumuz her gün iç içe yaflad›¤› bu engelli bireylerin ne kadar fark›ndad›r? Peki, bizler engelli bir birey olabilmenin “bir an” uza¤›nda oldu¤umuz gerçe¤inin neresinde duruyoruz? ‹flte bu sorular›n yan›tlar›na olan yabanc›l›¤›m›z bizler için bir bafllang›ç noktas› oldu. Engelli bireylerin dünyas›na dahil oldu¤umuzda ise karfl›m›za ç›kan tablo bu gerçe¤i daha da pekifltirmifltir. Yap›lmas› gereken o kadar çok fley var ki; toplum içerisinde engelli fark›ndal›l›¤›n›n oluflturulmas›, engellilik ile ilgili gerekli e¤itimlerin verilmesi, önlemlerin anlat›lmas›, tedavilerin oluflturulmas› ve yayg›nlaflt›r›lmas›, engelli bireylerin günlük yaflamlar›nda karfl›laflabilecekleri fiziksel engellerin kald›r›lmas›, ve daha niceleri. Ama biz en önemli sorunun engelli bireylerin ve toplumun birbirlerinden ne kadar uzakta oldu¤unu görünce fark ettik: Biz iletiflim kurmuyoruz. Dolay›s›yla biz istedik ki iletiflim a¤lar›ndan birisini biz olufltural›m. 2008 y›l›nda sosyal sorumluluk projesi sürecinde, Metin Sabanc› Spastik Çocuklar ve Gençler E¤itim Ö¤retim Rehabilitasyon Merkezinde (MSM) yaflamakta olan otuz engelli genç ile tan›flt›k ve bir y›l süren bu süreçte bir çok fley paylaflt›k. Onlar›n yaflam alanlar›n› biraz büyütebilmek, çok uzak oldu¤unu düflündükleri yaflama dair çeflitli kesitler sunabilmek ve toplum ile olan iletiflimin bafllat›labilmesi için birbirinden farkl› bir çok etkinlik düzenledik. Beraber sessiz sinema anlatt›k, hamur oynad›k, Efes Pilsen basketbol karfl›laflmas›na gittik, Kültür Kar›ncalar› rehberli¤inde Sultanahmet Meydan›n›n tarihini ö¤rendik, ‹stanbul Modern Sanat Müzesini gezdik, Geleneksel
Bahar fienli¤i’nde bahar›n geliflini beraber kutlad›k, Ümraniye AVM’de lokomotife bindik. Tüm bu paylafl›mlar, gönüllülü¤e dair bir fleyler yapmaya çal›flt›¤›m›z bu yolda, bu genç arkadafllar›m›z ile beraber yürümeye karar vermemizde önemli rol oynad› ve misyonumuzu da netlefltirmifl olduk: MSM’de yaflamakta olan otuz genç arkadafl›m›zla e¤lenmeye devam etmek ve bizler ile beraber e¤lenmek isteyen gönüllüler ile tan›flmak. Kulüp oluflumunu tamamlamas›yla beraber etkinliklerimize kald›¤›m›z yerden devam ettik. Fenerbahçe Futbol Kulübü antrenman›n› seyrettik, Avrasya maratonuna kat›ld›k, Çok Güzel Hareketler Bunlar tiyatro gösterisinde güldük, An›tkabir’e Ata’m›z› ziyarete gittik, Çaml›ca Fahrettin Kerim Gökay Huzurevi’ndeki dedelerimizin, ninelerimizin ellerini öptük, Auto Show fuar›nda yeni arabalar ile resimler çektirdik, y›lbafllar›n› beraber kutlad›k, Duru tiyatrosunda Masal Masal Matitas ile rüyalar alemine gittik. Tabii bu etkinlikleri sadece MSM’deki genç arkadafllar›m›z ile birlikte de¤il bir çok yeni gönüllümüz ile birlikte gerçeklefltirdik. Bunun için Engellerin Ötesinde Gönüllü Kulübü olarak flirketlere gidip kendimizi tan›tt›k. Neler yapt›¤›m›z›, neler yapmak istedi¤imizi, onlardan neler istedi¤imizi anlatt›k. Merak ettikleri her türlü soruya cevap bulabilmeleri için konusunda uzman kiflilerin kat›ld›¤› söylefliler düzenledik. Üçüncü y›l›m›za yaklaflmaktay›z ve geriye dönüp bakt›¤›m›zda bir çok güzel olaya da tan›kl›k edebilmenin güzelli¤ini yafl›yoruz. Art›k bir çok yeni gönüllümüz ve bizlere etkinliklerimizde yard›mc› olan sponsorlar›m›z var. Ayr›ca gönüllü ritim e¤itmenimiz Yaflar Morp›nar ile tan›flt›k. Yaflar Morp›nar kendisini tamam›yla gönüllü¤e adam›fl bir gönüllü elçisidir. Her hafta sonu, genç arkadafllar›m›z›n yeteneklerine ve isteklerine göre darbuka, marakas, tef ve m›z›ka ile ritim çal›flmalar› yapmaktay›z ve umuyoruz ki çok yak›n bir zamanda bizler de di¤er genç arkadafllar›m›z gibi festivallerde Grup Aksak Ritim olarak yerimizi alaca¤›z. Engellerin Ötesinde Gönüllü Kulübü olarak bu yolda ilerlemeye devam edece¤iz, taa ki engellerin ötesinde olabilmeyi baflarana kadar.
77 Life&Security •Haziran /2011
Bilge Uzun
ngo•stk
izim hikayemiz, 2008 y›l› Kas›m ay›nda Türkiye’nin önde gelen holdinglerinden birisinde sosyal sorumluluk projesi olarak bafllam›flt›r.Yaklafl›k 1 y›l süren bu proje, hedefledi¤i meyvelerini vermifl ve sosyal sorumluluk projesinin sürdürülebilirlik boyutunda farkl› firmalarda ve sektörlerde çal›flan 15 kiflinin ortak çabalar› ile Engellerin Ötesinde Gönüllü Kulübü kurulmufltur.
Yap›lan çal›flmalara göre Türkiye, suyunun %72’sini Tar›msal Sulama’da, %18’ini Belediye-Konutsal Tüketim’de, %10’unu ise Endüstriyel Tüketim’de harcamaktad›r. Bu sonuca göre Türkiye’nin, verimli su tüketimi konusunda e¤ilmesi gereken en önemli husus, Tar›msal Tüketimde Su Tasarrufu’dur.
78
Bülent Hacıraifo¤lu POMSAD Baflkanı
Life&Security •Haziran /2011
SU’DAK‹ GERÇEKLER ünya’m›zdaki su tüketimi son 50 y›lda 2 kat›na ç›km›flt›r ve günümüzde 5 kifliden 1’i temiz su kayna¤›na eriflememektedir. Araflt›rmalar gösteriyor ki, nüfus art›fl› yükselirken su kaynaklar›n›n ayn› kalmas›, gelecek y›llarda bu durumu daha kötü bir duruma getirecektir. Analizlere göre 20 y›l sonraki tahmini dünya nüfusuna ba¤l› olarak kifli bafl›na düflen su kayna¤› günümüzün 1/3’ine düflecek ve 3.5 milyar insan temiz su kayna¤› bulamayacakt›r. Dünya genelindeki geliflen bu durum, flüphesiz ülkemizi de etkileyecektir. Bugün Türkiye’de kifli bafl›na 1430 metreküp su düflerken, 20 y›l sonra Türkiye nüfusunun 100 milyon olaca¤› öngörülmekte ve y›ll›k su miktar›n›n 1000 metreküpün alt›na düflerek Türkiye’nin “su fakiri” ülkeler aras›nda yer alaca¤›n› öngörülmektedir. Böyle bir sorunla karfl›laflmamak için flimdiden alternatif su kaynaklar› ve suyu daha verimli kullanma konular›n› tart›flmam›z gerekmektedir. Bu ba¤lamda kendimize sormam›z gereken en önemli soru, “Türkiye suyunu nerelerde tüketiyor?” sorusudur.
D
Son çeyrek as›rl›k döneme kadar ülkemizde tar›msal amaçl› su da¤›t›m›, kanaletler yard›m›yla gerçeklefltirilmekteydi. Halen
ülkemizdeki su da¤›t›m›n›n büyük ço¤unlu¤u kanaletler ile sa¤lanmaktad›r. Kanaletlerde, su atmosfere aç›k oldu¤u için suyun buharlaflma oran› yüksektir ve da¤›t›mda ciddi miktarda su buharlaflarak kaybedilmektedir. Ayr›ca, da¤›t›m esnas›nda suyun kirlenmesi veya art niyetli kifliler taraf›ndan suyun çal›nmas› gibi sorunlar do¤maktad›r. Bunlara ek olarak, kanaletlerin hasar görmesi sonucu su da¤›t›m› kesilmekte ve tonlarca su d›flar› akmaktad›r. Kanaletlerle tar›m arazilerine ulaflt›r›lan su, vahfli sulama diye tabir edilen yöntem ile tar›m arazilerine gelifli güzel verilmektedir. Ayr›ca, kar›kl› sulama ile bitkiler aras›nda su yollar› aç›lmakta ve bitki ihtiyac›ndan çok daha fazla miktarlarda su, bilinçsiz bir flekilde araziye da¤›t›lmaktad›r. Bu sulama yöntemi sonucunda fazla su buharlaflmakta ve kaybedilmektedir. Tüm bunlar›n yan›nda afl›r› sulama sonucu toprak erozyonu meydana gelmekte ve verimli toprak kaybedilmekte ve topra¤›n tuzlulaflmas› sonucu verimli topraklar y›llar boyunca ekilemeyecek hale gelmektedir. Bu sulama yöntemlerinin alternatifi olarak, su da¤›t›m› bas›nçl› – borulu sistemler ile da¤›t›lmaktad›r. DS‹’nin yaklafl›k 15-20 y›l kadar önce strateji de¤ifltirerek kanaletler ile su da¤›t›m›
için öncelikle suyun nerelerde tüketildi¤i anlafl›lmal› ve toplam tüketimi azaltacak en etkili yönteme öncelik verilmelidir. Buna göre toplam tüketimin %72 ile en yüksek oldu¤u alan tar›msal tüketimdir ve su tasarrufu için bu sektöre a¤›rl›k vermek gerekir. yönteminden borulu su da¤›t›m› yöntemine geçmesi flüphesiz önemlidir ancak uzun dönemli bu stratejinin yans›malar› günümüze de¤in sürmektedir. Borulu sistem ile suyun buharlaflmas› önlenir ve d›flar›dan art niyetli müdahaleler zorlafl›r. Borular ile da¤›t›lan su, tarlalarda damlama veya ya¤murlama sistemlerine ulafl›r. Damlama sistemleri, bitkinin köküne damlalar halinde, ihtiyaç duydu¤u zamanda, duydu¤u miktarlarda su ulaflt›r›r. Ya¤murlama sistemleri ise damlama sistemlerine göre daha düflük verimli olmas›na karfl›n suyu etkili bir flekilde da¤›t›r. Bu gibi yöntemlerle %10-15 aras›nda gübre tasarrufu, %30-40 aras›nda su tasarrufu ve %30 oran›nda ürün verimlili¤inde art›fl görülmektedir. Türkiye Ziraat Odalar› Birli¤ine göre Türkiye Tar›msal Sulama’da, alan baz›nda, %82 oran›nda Vahfli Sulama, %16 oran›nda Ya¤murlama Sulama ve sadece %2 oran›nda Damlama Sulama yöntemi kullanmaktad›r. ABD, ‹spanya, ‹srail gibi ülkelerde ise damlama sulama yöntemi yayg›n bir flekilde kullan›lmakta ve su kullan›m›nda %30-70 aras›nda azalma ve %20-90 aras›nda ürün verim art›fl› yaflanmaktad›r. Türkiye’de tar›msal sulama ile ilgili geri kal›nan bir di¤er nokta da suyun ar›t›lmas› ve ar›t›lm›fl suyun sulamada kullan›lmas›d›r. ‹srail, tar›m alanlar›n›n su gereksiniminin %30’unu ar›t›lm›fl sulardan karfl›lamakta ve 20 y›l içerisinde bu miktar› %80’e ç›kartmay› hedeflemektedir. Oysa ülkemizde ar›tma ile ilgili çal›flmalar yeni yeni h›z kazanm›flt›r. Ülkemizdeki 3227 belediyeden sadece 143’ünün ar›tma tesisinin bulunmas› da bunun çarp›c› bir örne¤idir. Toplam ülke su tüketiminin %10’unu oluflturan sanayi tüketiminde de ar›tman›n önemi ön plana ç›kmakta, ancak bu konuda da geliflmifl ülke standartlar›n›n gerisinde kalmaktay›z. Türkiye’deki organize sanayi bölgelerinin sadece %19’unda ar›tma tesisi bulunmakta ve tüketilen su tekrar kullan›lmaktad›r. Tar›msal ve Endüstriyel Su Tüketiminden geri kalan suyu, yani toplam tüketimin yaln›zca %18’ini belediye/konutsal tüketim için harcamaktay›z. Maalesef, bu de¤erin büyük bir ço¤unlu, mevcut flehir flebekelerinde kalitesiz ekipmanlar kullan›lmas›, ölçümlerin ve denetlemelerin yap›lmamas› sonucu kaçaklardan, su henüz konutlara dahi ulaflmadan, topra¤a geri verilmektedir. ‹ç ‹flleri Bakanl›¤› Mahalli ‹dareler Genel Müdürlü¤ü’ne göre büyük flehirlerimizin ço¤unda su kaçaklar› %50’lerin üzerindedir.
Uluslar aras› kurumlar›n yapm›fl oldu¤u çal›flmalara bakt›¤›m›zda ise bu de¤erlerin çok daha vahim oldu¤unu görüyoruz. Bu gibi kurumlar, su kaça¤›n› tan›mlamak için ILI Su Kaça¤› ‹ndeksi de¤erini kullanmakta ve ILI de¤erinin 1 olmas› kaça¤›n bulunmad›¤› ideal bir flebeke olarak tan›mlanmaktad›r. Buna göre Kanada’daki ILI de¤eri 1.6, ‹ngiltere’de 2.4, Ukrayna’da 9, Yunanistan’da 13.5, Sri Lanka’da 26, Türkiye’de ise 42’dir. Su da¤›t›m sistemlerindeki verim, su k›tl›¤›n›n önlenmesi konusundaki en önemli konuyu teflkil ediyor. Maalesef ülkemizde su flebekelerindeki su kaçaklar›, pompalanan suyun %50lerini geçiyor. Düflünebiliyor musunuz kazand›¤›m›z, tasarruflarla biriktirdi¤imiz, enerji ve para harcayarak pompalad›¤›m›z suyun yar›s›n› daha dokunamadan topra¤a geri veriyoruz. Daha sonra ise su k›tl›¤› var diyerek yeni barajlar yapmaya ve kilometrelerce öteden su getirmeye, halk›m›z› su tüketimini k›smaya yönlendirmeye çal›fl›yoruz. Oysaki elimizde yeteri kadar su mevcut. ‹flte bu noktada su da¤›t›m sistemlerinde kullan›lan vana ve armatürlerin önemi devreye giriyor. Kaliteli ve denetlemesi yap›lm›fl ekipmanlar kullan›ld›¤› taktirde, su kaçaklar›n›n önüne geçebilmek mümkündür. Ancak ülkemizde, su tasarrufu konusundaki bu önem arz eden projelerde kalitesiz veya denetimsiz ürünlerin piyasaya sunulmaktad›r. Maalesef bilinçli olmayan kullan›c›lar taraf›ndan, oldukça kalitesiz ürünler kullan›lmakta ve su kullan›m›n›n verimi düflürülmektedir. Biz, sektörümüz önündeki en büyük engelin bu gibi kalitesiz üretim yapan firmalar ve bilinçsiz kullan›c›lar oldu¤unu düflünüyoruz. Bunu önlemek için sürekli olarak kullan›c›lara seminerler vermekte ve bireyleri bilinçlendirmeye gayret ediyoruz. Ayr›ca bu konu hakk›nda POMSAD (Pompa ve Vana Üreticileri Derne¤i) nezdinde bir dizi çal›flmalar›m›z oluyor. ‹leriki y›llarda çok daha bilinçli bir sektör olaca¤›m›za inan›yoruz. Geliflmifl ülkelerde kurumlar, su kaçaklar›n› azaltmak için Dünya Bankas›’n›n da önerdi¤i Bas›nç Yönetimini uygulamaktad›rlar. Bu yöntem ile kurumlar, gün içerisindeki su tüketimlerine göre flebeke bas›nc›n› sürekli de¤ifltirerek, bas›nc› sürekli optimum seviyelerde tutmaktad›rlar. Böylelikle flebekedeki kaçak ve çatlaklardan kaybedilen su miktarlar› ciddi oranlarda düflmektedir. Ülkemizde ise tüketimin en yo¤un oldu¤u sabah vakitleri ile tüketimin en az oldu¤u gece vakitlerinde flebekeye ayn› bas›nç verilmekte ve kaçaklardan kaybedilen su miktar› ciddi boyutlara ulaflmaktad›r. fiebekedeki bas›nc› sadece 2 atm. düflürmek bile bir y›lda orta ölçekte bir baraj› dolduracak kadar su tasarruf etmeyi sa¤lamaktad›r. Toplam Türkiye tüketiminin %18’ini oluflturan belediye/konutsal tüketimin yar›s›ndan fazlas› kaçaklardan topra¤a geri verilmekte, kalan›n›n bir k›sm› ile ise park/bahçe sulamas› yap›lmaktad›r. Toplam Türkiye tüketiminin %18’ini oluflturan belediye/konutsal tüketimin yar›s›ndan fazlas› kaçaklardan topra¤a geri verilmekte, kalan›n›n bir k›sm› ile ise park/bahçe sulamas› yap›lmaktad›r. Maalesef ülkemizde bu gibi peyzaj sulamalar› hortum ile
79 Life&Security •Haziran /2011
view•görüfl
Türkiye’de su tasarrufu gerçeklefltirmek
SU’DAK‹ GERÇEKLER Bülent Hacıraifo¤lu
POMSAD Baflkan
Chairman of POMSAD
Bülent Hacıraifo¤lu
belediye iflçileri taraf›ndan yap›lmakta ve sulama zaman ve miktar› iflçinin inisiyatifine kalmaktad›r. Sulama genellikle mesai saatleri içerisinde, ö¤le vakitlerinde (buharlaflma oran›n›n en yüksek oldu¤u zaman) ve bilinçsizce yap›lmaktad›r. Böylelikle bölgeye, peyzaj alan›n›n ihtiyac›ndan çok daha fazla su verilmektedir. Geliflmifl ülkelerde peyzaj sulamas› ya¤murlama sistemleri ile gerçeklefltirilmekte ve sensorlar yard›m›yla rüzgar, nem, s›cakl›k, günefl ›fl›nlar›, bitki cinsi, toprak cinsi gibi etkenler kontrolörlere girilerek optimum sulama zaman› ve miktar› otomatik olarak belirlenmektedir. Böylelikle %50’lere varan su tasarrufu sa¤lanmaktad›r. Özellikle Amerika’da peyzaj alanlar›nda ya¤murlama sulama yapan konut sahiplerine teflvikler verilmektedir ve belirli bir miktar alan›n üzerindeki bölgelerde ya¤murlama sulama sistemleri uygulamak kanunen zorunlu hale getirilmifltir.
80
view•görüfl
Life&Security •Haziran /2011
Toplam tüketimin %18’inden su kaçaklar›nda kaybedilen su ve park-bahçe sulamas› için kullan›lan su ç›kart›ld›¤›nda kalan miktar, konutlarda tüketilen su miktar›n› gösterir ki, bu miktar toplamda oldukça azd›r. Konutlarda yap›lan su tasarrufu ile ülkede tüketilen toplam suyun ancak %2’sini tasarruf edebilmek mümkündür. Bu noktada da ar›tma sistemleri ile tasarruf yapmak mümkündür. Konutlarda tüketilen su miktar›n›n %99.9’u saf sudur. Dolay›s› ile hiçbir ar›tmadan geçirilmeden dahi bu su, sulama amaçl› kullan›labilir. Oysa ülkemizde bu konu ile ilgili ileri düzeyde bir çal›flma yap›lmamaktad›r. Yukar›da bahsetti¤im tüm konularda, yani su iletim hatlar›nda pompa ve vana ekipmanlar›n›n önemi yads›namaz. ‹ster tar›msal sulama olsun, ister belediye da¤›t›m / konutsal tüketim hatt› olsun, isterse bir ar›tma tesisi veya bir peyzaj sulama sistemi olsun, tüm da¤›t›m hatlar›nda pompa ve vana kullan›lmaktad›r. Kalitesiz veya denetlenmemifl ürünler, bu flebekelerde su kaçaklar› oluflturmaktad›r. Bununla birlikte, bas›nc› regüle ederek su kaçaklar›n› önleyen ve su tasarrufu sa¤layan vanalar, damlama ve ya¤murlama sulama sistemlerine olanak sa¤layan vanalar ile su tüketim oranlar› ciddi oranda düflürülebilir. Pompa ve vanalar ile ilgili en önemli hususlardan birisi de elektrik tüketimidir. Asl›nda pek çok kiflinin bilmedi¤i en önemli gerçek, toplam dünya elektrik tüketiminin yaklafl›k %20’sinin pompalar için kullan›lmas›d›r. Özellikle büyük terfi hatlar›nda kullan›lan pompalar, ciddi miktarda elektrik tüketmektedir. Bu noktada, pompa ömür boyu maliyetleri ve pompa verimlili¤i önem arz etmektedir. Kullan›c›lar, bu gibi konularda bilinçlendirilmeli ve pompa seçimlerini do¤ru yaparak kaliteli ürünlere yönelmelidir. Bununla birlikte, bir da¤›t›m hatt›nda
Facts About Water Efficiency of water distribution systems the most important subject as to preventing water scarcity. Unfortunately water leakages in our water networks exceeds more than %50 of water being pumped in our country. Could you think of such a thing that more than half our water, which we save and pump by spending our money and energy , is going directly to the soil without using it at all ? Then we complain about water scarcity, hence we try building new dams, bringing water from kilometers away and leading our people to restrict their water consumption whereas we have enough water existing. Now at this point significance of water valves and armatures come into to effect. Providing that if we use high quality equipments that has undergone an inspection, it is possible to prevent water leakage. We think that the biggest obstacle in front of our sector is both firms that produces such equipments without quality and unconscious users. Full Text: www.lifeandsecurity.com
kullan›lan vana ve armatürler de birer enerji tüketen ekipmand›r. Elektrik harcanarak pompalanan ak›flkan, bir vanadan geçerken, vanan›n çeflidine ba¤l› olarak bas›nç kaybetmektedir. Bu durum ise pompa elektrik tüketimini artt›rmaktad›r. De¤iflik vana çeflitlerinde daha düflük olan bu bas›nç kay›p katsay›s› neticesinde, uygun vanalar kullan›larak elektrik tasarrufu yapmak mümkündür. fiebekelerde kullan›lan vanalar, bu gibi kriterler dikkate al›narak seçilmelidir. Bu gibi hususlara dikkat edilerek ve bilinçli tüketiciler ile toplam elektrik tüketiminde ciddi tasarruflar sa¤lanabilir. Sonuç olarak, Türkiye’de su tasarrufu gerçeklefltirmek için öncelikle suyun nerelerde tüketildi¤i anlafl›lmal› ve toplam tüketimi azaltacak en etkili yönteme öncelik verilmelidir. Buna göre toplam tüketimin %72 ile en yüksek oldu¤u alan tar›msal tüketimdir ve su tasarrufu için bu sektöre a¤›rl›k vermek gerekir. Oysa ülkemizde, tar›msal sulamaya de¤il, su tüketimine en az etki yapacak, toplam payda sadece %2’lik bir etki oluflturabilecek konutsal su tasarrufu ön plana ç›kmakta ve kaynaklar konutsal tüketime yönlendirilmektedir. Unutmamak gerekir ki su tasarrufu evde de¤il, tarlada yap›l›r.