Hrafnista_2-36

2. tรถlublaรฐ, 36. รกrg.

Oktรณber 2009

2

HRAFNISTUBRÉFIÐ

*% Ä hjcY h`Vii[g_{ah^g k^cc^c\Vg { {g^cj

+ hi`#

7BL (&-^ ( &-^

*!' b^aa_ c^g h`dii^Â

ZÂV

&,hi`#

AM &'*

*%% Ä hjcY jcY^g h¨i^cj

*!'

b^aa_ c^g

WZ^ci kVhVcc

*!' b^aa_ c^g ]^cc kVhVcc { ik [VaYVc b^ÂV

{ ik [VaYVc b^ÂV

KZheV

lll#YVh#^h

ZÂV

{ ik [VaYVc b^ÂV

*%% Ä hjcY WZ^ci kVhVcc

*%% Ä hjcY ]^cc kVhVcc { ik [VaYVc b^ÂV

6aYgVÂ^g ]V[V {ii VaaVc d``Vg hijÂc^c\ {gVij\^#

IV`ij Ä{ii Äk Ä g[^c Zg WgÅc# :^c[VaYjg b^Â^ `dhiVg VÂZ^ch &#%%% `g#

@Vjeij b^ÂV { lll#YVh#^h

Vinningur í hverri viku

HRAFNISTU br éf ið Forsíðumyndina tók Hreinn Magnússon af Guðmundi Ólafssyni á púttvellinum við Hrafnistu í Hafnarfirði.

Útgefandi: Hrafnistuheimilin í Reykjavík og Hafnarfirði Ábyrgðarmaður: Pétur Magnússon Umsjón: Sigríður Hjálmarsdóttir, KOM ehf.

Umbrot og hönnun: svarthvítt ehf.

Ljósmyndir: Sigríður Hjálmarsdóttir, Eittstopp/Hreinn Magnússon o.fl.

Forsíðumynd: Eittstopp/Hreinn Magnússon Prófarkir: Bolli Valgarðsson/KOM ehf.

Prentvinnsla: Svansprent ehf.

Upplag: 2000

4

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Haustkveðja frá Hrafnistu H

rafnistubréfið kemur nú út að hausti í kjölfar breytinga á útgáfutíma. Bréfið hefur verið gefið út tvisvar á ári síðustu ár, fyrir jól og í upphafi sumars. Framvegis mun það hins vegar koma út í ársbyrjun og svo aftur í sumarlok.

Hrafnistubréfið er prentað í 2000 eintökum og dreift víða um land.

Reynt er að fjalla um meginatriðin í starfinu sem vonandi gefa lesendum góða innsýn í það viðamikla og margþætta starf sem fram fer á Hrafnistuheimilunum. Þetta er þó alls ekki tæmandi umfjöllun. Frekari upplýsingar er að finna á heimasíðu Hrafnistu, hrafnista.is, þar sem sífellt bætast við nýjar fréttir í hverri viku.

Rúm 50 ár eru liðin síðan Sjómannadagsráð opnaði fyrsta Hrafnistuheimilið.

Hrafnistuheimilin eru nú eitt stærsta samfélag aldraðra á landinu, þar sem um 2000 einstaklingar búa eða starfa. Undir merki Hrafnistu starfa nú fjögur heimili á höfuðborgarsvæðinu.

Heimilisfólk og dvalargestir eru um 700 en að auki búa á milli

300 og 400 manns í nábýli við Hrafnistu og njóta þjónustu heimilisins.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á síðastliðnum 50 árum.

Starfsemi og þjónusta Hrafnistu hefur eflst og dafnað í áranna rás samfara vaxandi kröfum um aðbúnað aldraðra. Á Hrafnistu er nú að finna fjölbreytta þjónustu sem hentar öldruðum vel. Sem dæmi má nefna hjúkrunar- og læknisþjónustu, endurhæfingu, sundlaugar, iðjuþjálfun, líkamsrækt, mjög fjölbreytt félagsstarf, prestþjónustu, mötuneyti, hárgreiðslustofur, banka, snyrtistofur, bókasöfn, verslanir, þvottahús, bocciavelli og púttvelli. Rúmlega 900 manns starfa hjá Hrafnistu, sem er einn af fjölmennari vinnustöðum landsins.

Fullyrða má að Hrafnistuheimilin hafi stuðlað á áhrifaríkan hátt að bættum kjörum og lífsviðhorfum aldraðra í þjóðfélaginu og skapað mörgum ánægjulegt ævikvöld.

Með hækkandi lífaldri og fjölgun aldraðra er mikilvægt að efla þjónustu Hrafnistu enn frekar

5

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Síðustu ár hefur bæjarstjórn Hafnarfjarðar att kappi við heimilisfólk á Hrafnistu í Hafnarfirði í pútti. Keppnin fer fram á púttvellinum fyrir utan Hrafnistu sem er gríðarlega vinsæll meðal heimilisfólks yfir sumartímann. Í þessari keppni er barist um Bæjarstjórnarbikarinn. Pétur Magnússon forstjóri Hrafnistu og Lúðvík Geirsson bæjarstjóri Hafnarfjarðar eru hér að togast á um bikarinn mikla í keppninni í sumar en svo fór að lokum að Hrafnistufólk hafði betur.

enda er eitt af aðalmarkmiðum Hrafnistu að vera leiðandi aðili í þjónustu og umönnun aldraðra.

Hrafnista hefur á undanförnum árum byggt markvisst upp flesta þætti er lúta að þarfa- og þjónustustigi aldraðra með lífsgæði fólksins að leiðarljósi. Starfsfólk Hrafnistu leggur mikinn metnað í veitingu góðrar og markvissrar þjónustu þannig að heimilisfólki líði sem allra best. Jákvæðni,

ánægja og alúð eru atriði sem við viljum að einnkenni starfsemi og þjónustu okkar. Þessir þættir öðrum fremur eru til þess fallnir að auka andlega, félagslega og líkamlega vellíðan heimilisfólks og dvalargesta, enda í góðu samræmi við megintilgang starfseminnar.

Pétur Magnússon, forstjóri Hrafnistuheimilanna

6

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Fallegt og friðsælt við Naustahlein Ingveldur Einarsdóttir er Gaflari, fædd og uppalin í Hafnarfirði.

Hún býr nú í huggulegu raðhúsi við Naustahlein sem er í grennd við Hrafnistu í Hafnarfirði. Þar unir hún hag sínum vel og tekur mikinn þátt í félagslífinu á Hrafnistu.

7

HRAFNISTUBRÉFIÐ

I

ngveldur hefur búið við Naustahlein í níu ár og segir alveg yndislegt að vera þar. „Hér er svo fallegt og friðsælt og allir svo yndislegir. Það er alveg sérstakt viðmót hérna,“ segir hún og lætur einnig vel af félagsstarfinu á Hrafnistu. „Ég tek þátt í eins mörgu og ég get,“ segir hún og nefnir sem dæmi vatnsleikfimi, kínverska leikfimi og ýmsar skemmtanir. Á hillum í stofunni hjá Ingveldi eru nokkrir bikarar sem hún hefur unnið til í púttkeppnum undanfarin ár. „Ég byrjaði að pútta þegar ég flutti hingað og það hefur gengið vel,“ segir hún og brosir en reglulega fer hún og æfir sig ásamt vinkonum sínum og nágrönnum á púttvellinum við Hrafnistu. „Við erum nokkrar saman sem förum nánast daglega að pútta.

Púttið er mjög skemmtilegt og félagsskapurinn líka.

Mikið félagslíf

Það er ekki aðeins félagsstarfið á Hrafnistu sem Ingveldur sinnir vel heldur sækir hún einnig kóræfingar hjá Kór aldraðra í Hafnarfirði. Að auki er hún í vinkvennahópi sem hefur haldið saman í tugi ára. „Við erum sjö vinkonur sem hittumst alltaf reglulega og fórum meira að segja

saman til Mallorca árið 1991,“ segir hún brosandi. „Við lögðum fyrir peninga í nokkur ár og sú sem tók að sér að vera gjaldkeri fór með þá í bankann og fann út bestu leiðina til að ávaxta þá. Þar lágu þeir í þrjú eða fjögur ár en við bættum alltaf við sjóðinn í hvert sinn sem við hittumst. Loks kom að því í október árið 1991 að við drifum okkur út og fórum í rosalega skemmtilega sólarlandaferð þar sem við lágum í sólinni og skoðuðum okkur um.“

Margar hannyrðakonur í ættinni

Ingveldur er næst yngst fjögurra systkina og segir það hafa verið ánægjulegt að alast upp í Hafnarfirði. „Það var svo skemmtilegt umhverfi til að leika sér í. Hraunið bauð upp á margvíslega leiki svo það var ýmislegt brallað.“ Móðurætt Ingveldar er gjarnan kölluð Brúsastaðaættin og er kennd við Brúsastaði við Hafnarfjörð. „Mamma og systkini hennar voru fjórtán og eignuðust þau öll fjölda afkomenda. Kvenleggur ættarinnar hittist skömmu eftir síðustu áramót og þar voru 74 frænkur mættar en þó vantaði einhverjar, svo þetta er orðinn mikill fjöldi,“ segir Ingveldur.

8

Ingveldur er mikil hannyrðakona og segir þá hæfileika liggja í ættinni. „Mamma mín var mikil listakona þegar kom að handavinnu og hún kenndi mér útsaum og frágang. Síðan lærði ég kjólasaum hjá saumakonu og hef saumað og sniðið töluvert fyrir fólk,“ segir Ingveldur en hún fékk starf í Verslun Bergþóru Nyborg að loknu gagnfræðaprófi árið 1947. „Það var vefnaðarvöruverslun í Hafnarfirði og ég vann þar í fjögur ár. Fyrir hádegi aðstoðaði ég móður Bergþóru við að versla inn, þrífa og fleira en vann svo í búðinni eftir hádegi.

Síðar sá ég um að ganga frá handavinnu annarra í gegnum hannyrðaverslun, þá voru konur búnar að gera útsauminn og úr því gerði ég ýmist púða, klukkustrengi eða annað sem eftir var óskað.“ Síðar ferðaðist Ingveldur um landið og kenndi vöfflupúðasaum á námskeiðum hjá kvenfélögum og nú eru ömmustelpurnar farnar að læra útsaum hjá ömmu sinni.

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Þrjú ár í Danmörku

Eiginmaður Ingveldar var Helgi Gunnarsson. Hann var deildarstjóri í Tækniskólanum og kenndi þar til hann lést árið 1990. „Helgi var Gaflari líka. Hann var vinur bróður míns svo við kynntumst ung þegar þeir voru í Iðnskólanum,“ segir Ingveldur en þau eignuðust sitt fyrsta barn árið 1952. „Þegar barnið var tveggja ára gamalt þá sigldum við með Gullfossi í vondu veðri til Danmerkur þar sem Helgi fór í nám,“ segir Ingveldur.

Spurð hvernig henni hafi liðið í Danmörku, segir hún að henni hafi nú stundum leiðst enda hafi lítið verið af Íslendingum í Óðinsvéum á þeim tíma. „Við kynntumst þó pari þarna úti, íslenskri konu og dönskum manni, sem ég er enn í sambandi við,“ segir hún.

Eftir tveggja og hálfs árs dvöl í Danaveldi sigldi Ingveldur heim með soninn. Helgi kom hálfu ári síðar og fór fljótlega að vinna í Tækniskólanum. „Við eignuðumst svo þrjú börn til viðbótar, á árunum 1960, 1964 og 1965. Börnin okkar gengu öll menntaveginn og eru voða dugleg,“ segir Ingveldur brosandi.

Ingveldur kenndi um skeið fínan saum; harðangur og klaustur, hjá eldri borgurum í Hafnarfirði.

9

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Örlögin gripu í taumana

Eftir að Helgi lést fór Ingveldur að vinna við félagsheimili aldraðra að Bólstaðarhlíð 45 og kenndi þar handavinnu í nokkur ár. „Þaðan fór ég á félagsheimilið við Vesturgötu 7 að kenna handavinnu en hætti svo að vinna árið 1998. Þá tók ég að mér að kenna fínan saum, eins og harðangur og klaustur hjá eldri borgurum í Hafnarfirði.“ Árið 2000 ákvað Ingveldur að kaupa raðhúsið sem hún býr í í dag. „Ég fór í heimsókn til hjóna sem fluttu í þetta hverfi eftir að hafa verið nágrannar mínir í 25 ár í Hafnarfirðinum. Frúin var alltaf að segja mér að koma nú endilega í heimsókn. Þegar ég lét loks verða af því varð ég mjög hrifin af húsunum og staðnum svo ég spurði hvort eitthvað væri laust í götunni. Þau vissu þá af einu húsi sem stóð autt,“ segir Ingveldur sem ákvað að hringja þegar í fasteignasöluna til að athuga hvort nokkuð væri búið að selja húsið, en svo var ekki. „Ég gat fengið lánaðan lykilinn hinum megin við götuna og fór að skoða ásamt syni mínum. Mér fannst húsið í minna lagi og var svolítið að spekulera í því hvað ég ætti að gera. En þegar ég kom heim var ég hvorki með húslykilinn minn né veskið mitt

Ingveldur á yngri árum.

og mundi ekki einu sinni hvort ég hefði verið með það með mér eða bara lausan lykilinn. Sonur minn sagði þá að við skyldum bara drífa okkur til baka og fá aftur lánaðan lykilinn. Þegar við fórum inn í húsið þá var veskið mitt þar á eldhúsborðinu. Þar sem ég er dálítið örlagatrúar þá ákvað ég að þetta hús skyldi ég kaupa og ekkert annað. Það hlyti einhver að hafa stjórnað mér. Mér fannst ég hafa fengið merki um að þarna ætti ég að vera,“ segir Ingveldur og hlær.

10

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Skemmtileg ferð í Reykholt Á Hrafnistu í Hafnarfirði er hefð fyrir því að farið sé í sumarferð á hverju ári. Í sumar var ferðin af menningarlegum toga því farið var á sögustaðinn Reykholt í Borgarfirði.

B

öðvar Magnússon og Hugrún Hauksdóttir, starfsmenn félagsstarfsins, voru fararstjórar í ferðinni en Hugrún bjó einmitt í Borgarfirði í 30 ár og er þar öllum hnútum kunnug.

Ferðin byrjaði á heimsókn í Snorrastofu þar sem Dagný kynningarstjóri tók vel á móti hópnum. Þaðan var haldið í Reykholtskirkju sem var skoðuð undir leiðsögn sr. Geirs Waage.

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Hann gaf sér góðan tíma í að segja skemmtilegar sögur af Snorra Sturlusyni og ýmsum prestum sem í Reykholti hafa búið í gegnum tíðina. Eins bauð hann gestum sínum í nefið og þáðu Ferðalangarnir slökuðu á í Reykholti og gæddu sér á grillmat og gosi. það allmargir með þökkum.

Venju samkvæmt var grillað, sungið og dansað, og fékk hópurinn afnot af fínum sal í gamla skólahúsinu í Reykholti til þess brúks. Það var komið seint heim og fólk ánægjulega þreytt eftir að hafa sungið alla leið heim í rútunni undir góðri stjórn Böðvars. Á leiðinni var stoppað í sjoppu þar sem flestir ferðalangarnir gæddu Kokkarnir á Hrafnistu í Hafnarfirði tóku til nesti fyrir mannskapinn og grilluðu í sér á ís úr vél og Reykholti. má segja að ferðin hafi heppnast virkilega vel enda stemmningin ljómandi góð.

Að sjálfsögðu var gripið í nikkuna og sungið undir stjórn Böðvars Magnússonar.

11

12

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Gamanmál Hrafnistu Ýmislegt skemmtilegt heyrist oft á göngum Hrafnistuheimilanna og skondin atvik geta átt sér stað. Hér á eftir er samantekt atburða og athugasemda frá heimilisfólki og starfsfólki Hrafnistu.

Brúnir fingur

Kona ein, sem reykti mikið, var þess vegna brún á höndum og undir nöglum. Starfsstúlka kom til deildarstjóra og spurði: „Er ekki hægt að kaupa dökkt naglalakk til þess að óhreinindin sjáist ekki?”

Allt í plati

Tvær gamlar konur voru að tala saman þegar starfsstúlkur gengu framhjá. Önnur gamla konan sagði þá við hina: „Við skulum ekki láta þær heyra í okkur þá halda þær að við séum vitlausar.“

Svaf eins og engill

Næturvaktin upplýsti: „Guðmundur svaf eins og engill í alla nótt.“

Það var kannski ekki að undra þar sem Guðmundur var alls ekki fluttur inn í herbergið.

Labba um ganga

„Stúlkurnar? “ sagði gömul kona eitt sinn og bætti við: „Ég hef aldrei séð þær gera neitt annað en labba um gangana með blað í hönd!“ (Hér átti hún við starfsfólk félagsstarfsins.)

Neðanþvottur

„Má ég þvo vaskina?“ sagði karlinn í aðhlynningunni. Svo tók hann í lappirnar á mér, henti mér upp í rúm, þvoði mér að neðan og breiddi svo yfir mig teppi!

13

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Hótel Hrafnista

Maður nokkur hringdi á BSÍ og pantaði svið. „Hvert á að senda þau?“ spyr afgreiðslustúlkan.

Svarið kom að bragði: „Herbergi 789 á Hótel Hrafnistu.“

Við urðum manneskjur

Alltaf gaman á Hrafnistu

Þann 7. október árið 2008 mætti ég til vinnu. Þá tók á móti mér mjólkurferna. Það var AB mjólkurferna. Hún gekk sí svona út úr lyftunni, hneygði sig og bauð góðan dag. Hvert var hún eiginlega að fara?

Stóðst ekki sviðin

Maður nokkur vann við ýmis störf á Hrafnistu, meðal annars við að flytja matarskammta frá eldhúsinu til þeirra sem pöntuðu mat úr nærliggjandi húsum. Einn daginn þótti hann heldur lengi að afhenda matinn svo farið var að svipast um eftir honum. Hann fannst skömmu síðar þar sem hann sat upp við stein og borðaði svið. Þann dag voru einmitt svið í matinn og hann hreinlega stóðst ekki freistinguna.

Kona nokkur var á spjalli við samskiptafulltrúa á Hrafnistu: „Það er svo yndislegt í minningunni þegar þið (í félagsstarfinu) mættuð okkur á ganginum og töluðuð við okkur eins og fólk.“ Samskiptafulltrúinn spurði þá undrandi: „Hvað meinarðu með því?“ Konan svaraði: „Við urðum manneskjur, ekki bara einhver viðföng.“

Aldrei sópað

Hópur fólks sat á spjalli inni hjá samskiptafulltrúa. Ein konan í hópnum sagði þá: „Á heimili þar sem eru sjö systur, þar er aldrei sópað.“ Þetta var augljóslega sagt út frá reynslu og eflaust er mikið til í þessari fullyrðingu.

Varð níræður

Úr rapporti: „Jón hafði mikinn niðurgang – varð níræður – eftir það var allt í lagi.“

14

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Sjómaður af Ströndum Ingimar Guðmundsson, íbúi á Hrafnistu á Vífilsstöðum, er fæddur og uppalinn á Bæ II í Steingrímsfirði á Ströndum. Hann reri á trillu í Steingrímsfirði á unglingsárunum en flutti til Reykjavíkur um tvítugt, þar sem hann fékk skipspláss á fiskibátnum Arnfirðingi. Á honum var Ingimar lengst af starfsævinnar.

Þ

að var fínt að alast upp í Steingrímsfirðinum og ég hef alltaf talið mig „ Strandamann,“ segir Ingimar sem var næstyngstur fimm systkina og uppeldisbróður á Bæ II í Kaldrananeshreppi. „Við vorum með búskap og rerum alltaf til sjávar á haustin og vorin, bæði eftir grásleppu og öðrum fiski.“ Ingimar segir stundum hafa verið harðbýlt á Ströndum, harðir vetur og vor en þó alltaf nóg til af öllum mat.

Spurður hvað þau systkinin hafi gert sér til skemmtunar á yngri árum, segir Ingimar: „Við vorum mikið á skíðum og það var

virkilega gaman. Ég komst nú ekki nema tvisvar á skíðalandsmót; á Ísafirði og Siglufirði. Það gekk ágætlega á Siglufirði því þar vann ég til verðlauna fyrir annað sætið í skíðagöngu sem var mín aðalgrein.“ Hann segir þetta hafa verið í kringum miðja síðustu öld enda hafi verið nóg af snjónum þá og mikið skíðað. „Nú sér maður varla snjó lengur,“ segir hann og bætir við að þá hafi alvanalegt verið að fara á milli bæja á skíðum. „Seinna var farið að nota önnur farartæki. Við áttum til dæmis rússajeppa en þeir voru vinsælir á þessum tíma,“ segir hann brosandi.

15

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Fann konuna í Þórscafé

„Ég bjó hjá foreldrum mínum lengi framan af en um tvítugt fór ég til Reykjavíkur á sjóinn. Ég hafði róið á trillu allt frá fjórtán ára aldri en þegar ég kom suður þá fór ég á fiskibát, mikinn aflabát sem hét Arnfirðingur og var gerður út frá Reykjavík og Grindavík,“ segir Ingimar. Eigendur Arnfirðings voru að vestan eins og Ingimar. „Föðurbróðir minn þekkti skipstjórann og talaði við hann fyrir mig þannig að ég fékk plássið. Einstöku sinnum var farið í dagróðra en yfirleitt voru þetta langir túrar.“ Ingimar hitti konuna sína, Sigríði Skagfjörð, skömmu eftir að hann flutti suður, en hún er nú látin. „Við bjuggum saman í um 40 ár í Reykjavík. Ég fann hana í Þórscafé,“ segir hann brosandi. „Tengdamamma var vön að passa hana vel og fylgjast með henni en í þetta skiptið var hún óvenju róleg.

Hún vildi þó endilega fá mig heim og spjalla við mig til að athuga hvernig ég væri,“ bætir hann við hlæjandi.

Ingimar segir þau hjónin fljótlega hafa farið að búa saman og eignuðust þau tvo stráka. „Annar vinnur í Mjólkursamsölunni, Guðmundur Már, en hinn heitir Sigurður og er útibústjóri á Hvolsvelli.“

Þvottabalinn var góður sjóbátur

Spurður um aðbúnaðinn á fiskibátunum þegar hann hóf sjómennsku, segir Ingimar: „Aðbúnaðurinn í þriðja Arnfirðingnum var góður en ég sigldi á fyrsta, öðrum og þriðja. Sá fyrsti var kallaður þvottabalinn því hann var svo kúptur og undarlegur í laginu en samt sem áður alveg skínandi sjóbátur. Þó að hann væri ekki nema sextíu tonn þá var látið meira á hann af síldinni og hann bar það allt saman létt,“ segir Ingimar og bendir á að það séu ekki endilega alltaf fallegustu bátarnir sem séu þeir bestu. „Þeim fyrsta var breytt í Noregi og hann lengdur. Á meðan var ég í byggingarvinnu í Reykjavík og tók meðal annars þátt í að byggja lögreglustöðina við Hverfisgötu,“ segir hann og bætir við brosandi að sem betur fer hafi hann ekki enn þurft að fara þangað öðruvísi en af frjálsum vilja. Fyrir utan þá tíma sem skipin voru í slipp var Ingimar sjómaður alla sína starfstíð. Hann Æskustöðvar Ingimars, Bær II, í Kaldrananeshreppi á Ströndum.

16

Fjölskyldan á góðri stundu; Sigríður Skagfjörð og Ingimar ásamt sonunum Sigurði Skagfjörð og Guðmundi Má Ingimarssyni.

segist oftast hafa haft ánægju af sjómennskunni en segir leiða óneitanlega hafa sótt á hann eftir þrjá til fjóra mánuði á hafi úti. „Þá vorum við jafnvel komnir til Jan Mayen,“ segir hann.

Hefur næga orku

Ingimar hefur séð geysilega þróun í sjómennskunni á umliðnum áratugum. „Sérstaklega munaði um kraftblökkina á síldveiðunum og loðnuveiðunum. Aflinn varð meiri eftir því sem þróunin varð meiri og þá varð allt annað að eiga við þetta,“ segir hann.

Spurður hvernig hafi gengið að samræma fjölskyldulífið og sjómennskuna, segir hann það hafa verið erfitt vegna mikillar fjarveru.

HRAFNISTUBRÉFIÐ

„Það lenti mest á konunni að sjá um heimilið og börnin samhliða vinnu og hún gerði það allt mjög vel. Auðvitað átti ég stundum frí inn á milli og reyndi að nýta þau vel,“ segir Ingimar. „Við hjónin fluttum í þjónustuíbúð fyrir um fjórum árum síðan en gátum lítið verið þar saman því hún var mikið veik og lést skömmu eftir að við fluttum.“ Ingimar hefur nú verið á Vífilsstöðum í nokkra mánuði og líkar þar vel. „Hér er gott fólk og vel hugsað um mann. Það er líka ýmislegt gert þó að það mætti alveg vera meira því ég hef næga orku ennþá,“ segir hann og bætir við að hann hafi gaman af boccia og fleiru. „Svo er alltaf veisla á föstudagsmorgnum klukkan 11. Þá er sungið og dansað og allir fá sérrý. Salurinn hér á Vífilsstöðum fyllist af fólki enda mæta allir sem geta og skemmta sér saman,“ segir Ingimar.

Ingimar í sveitinni, ungur að árum.

17

HRAFNISTUBRÉFIÐ

ENNEMM / SIA / NM39054

Hrafnistubréfið vill þakka eftirtöldum aðilum

Milt og gott alla ævi Neutral flvottaefni inniheldur hvorki litarefni, ilmefni, bleikiefni né önnur aukaefni sem eru flekkt fyrir a› geta kalla› fram klá›a og exem. fiess vegna minnkar flú hættuna á snertiofnæmi og ofnæmisvi›brög›um flegar flú flvær› me› Neutral – bæ›i hjá flér og börnunum flínum. Neutral vörurnar eru vi›urkenndar af dönsku astmaog ofnæmissamtökunum.

18

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Líf og fjör í leikfimi Hanna Björg Kjartansdóttir og Steinunn Leifsdóttir eru íþróttafræðingar á Hrafnistu í Reykjavík. Þær sjá um íþróttastarfið, almenna hreyfingu og styrktaræfingar fyrir heimilisfólkið, en þátttakendur eru ýmist í hóp- eða einstaklingsþjálfun.

H

anna segir að starfið sé mjög fjölbreytt. „Á sumrin er púttvöllurinn mikið notaður og ákveðinn hópur æfir stíft til að ná sem bestum árangri á mótum sem haldin eru milli Hrafnistu í Reykjavík og Hafnarfirði,“ segir hún en keppt er um glæsilegan farandbikar auk annarra vinninga.

„Kvennahlaupið, í samvinnu við ÍSÍ, er einnig fastur þáttur í sumardagskránni. Með hjálp allra í húsinu hefur verið hægt að gera þetta að einstaklega skemmtilegum viðburði þar sem allar konur geta tekið þátt. Gengnir eru tveir mislangir hringir.“ Fjórir sundleikfimishópar eru

HRAFNISTUBRÉFIÐ

starfandi og eru þeir allir mjög vel sóttir. Hanna segir að þátttakendur komi alls staðar að og því sé oft margt um manninn í lauginni. „Þrjátíu mínútna leikfimi með teygjum og slökun í lokin, tvisvar í viku, er mörgum nauðsynleg. Í vatninu verða æfingarnar auðveldari og þess vegna fleiri sem geta tekið þátt. Þeir sem vilja frekar stunda sundið á eigin vegum gera það á tilteknum opnunartíma,“ segir Hanna og bætir við að slökun og spjall í nuddpottunum um alla heimsins pólitík sé ekki síður mikilvægt fyrir fólkið. „Sundlaugin er líka góð fyrir meðferðir hjá sjúkraþjálfurum,“ segir hún.

Yndislegt að vinna með gamla fólkinu

„Önnur föst dagskrá hjá okkur íþróttafræðingunum er morgunleikfimi á hverjum virkum morgni. Þar mæta heimilismenn til að styrkja bæði sál og líkama enda er félagslegi þátturinn ekki síður mikilvægur en sjálfar æfingarnar.“ Hanna segir að hátt í fimmtíu manns nýti sér þjónustu þeirra á degi hverjum. Síðastliðið vor jókst starfsemin þegar aldraðir á dagdeild bættust við, en þeir taki þátt í morgunleikfimi fjóra daga vikunnar, auk þess sem þeir hafi

19

Hanna Björg Kjartansdóttir og Steinunn Leifsdóttir eru íþróttafræðingar og sjá um íþróttastarf og almenna hreyfingu á Hrafnistu í Reykjavík.

aðgang að lauginni, tækjasalnum og sjúkraþjálfun. „Þeir sem eru á dagdeildinni á Hrafnistu koma í dagvistun á morgnana og fara heim aftur seinni partinn,“ segir hún. Áður en Hanna Björg hóf störf sem íþróttafræðingur við Hrafnistu, kenndi hún íþróttir í Laugalækjarskóla. Hún segir það hafa verið ánægjulega breytingu að fara yfir á Hrafnistu. „Það er yndislegt að vinna með heimilisfólkinu, sem er bæði hafsjór af fróðleik og þakklátt.

Manni fer því fljótt að þykja afar vænt um alla viðkomandi.“ Þá segir Hanna aðstöðuna og umhverfið gott á Hrafnistu og eins sé þar góður andi sem geri allt léttara og skemmtilegra.

20

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Hreyfingin bjargaði mér Kristín Guðjónsdóttir býr á Hrafnistu í Reykjavík. Hún er ein þeirra sem ekki efast andartak um mikilvægi reglulegrar og góðrar hreyfingar og telur hana raunar hafa bjargað sér. Kristín gengur og syndir daglega auk þess sem hún tekur þátt í vatnsleikfimi og morgunleikfimi hjá íþróttakennara. „

K

ristín segir það skipta öllu máli að þjálfa líkamann enda lamaðist hún fyrir sex árum vegna heilablæðingar en er nú orðin hress á ný. „Ég hef það gott í dag og það held ég að megi þakka sundlauginni og æfingunum.

Maður hefur puðast við að reka sig áfram svo mér finnst ég stundum vera eins og harðstjóri við aumingja fæturna á mér,“ segir Kristín og hlær en hún er ekki allsendis ókunnug sundlaugum því hún starfaði lengi við Laugardalslaugina. „Ég var nýlega byrjuð í sundleikfimi og líkaði það vel þegar áfallið dundi yfir. Til

að byrja með var ég bundin við hjólastól og minnið var lélegt. Ég þekkti þó alltaf börnin mín enda voru þau dugleg að heimsækja mig og eiga þau sinn þátt í að koma mér til heilsu á ný,“ segir Kristín og bætir því við að hún finni að hugurinn starfi hægar en áður. „Hann virkar þó alveg ágætlega,“ segir hún og brosir.

Nauðsynlegt að styrkja sig

Kristín hefur stundað reglulega hreyfingu á endurhæfingardeild Hrafnistu síðastliðin fimm ár. Þar áður var hún í eitt ár á Landakoti. „Ég syndi og tek þátt í vatnsleikfimi. Ég finn mikinn

HRAFNISTUBRÉFIÐ

mun á mér við að hreyfa mig reglulega. Það er náttúrlega engin þjálfun í því að sitja eins og klessa á rúmstokknum,“ segir Kristín. „Stundum er mér sagt að ég megi ekki ofgera mér og mér finnst ég stundum vera alveg uppgefin. En ég vil auðvitað bara fá allt í gang aftur.“ Kristín segist viss um að það sé nauðsynlegt að hreyfa sig og styrkja þannig líkama og sál. „Í mínu tilfelli hjálpaði læknirinn mér að lifa af en sjúkraþjálfararnir

21

á Landakoti hjálpuðu mér að lifa lengur. Mikil áhersla var lögð á að þetta væri ekki síður í mínum höndum. Ég þurfti sjálf að vera meðvituð um mikilvægi þjálfunar.

Mér var sagt að nýta hvert tækifæri til að þjálfa mig og nota stiga frekar en lyftur ef mögulegt væri.“ Kristín segist hafa gert sitt besta til að fara eftir leiðbeiningum þjálfara og hafi það augljóslega skilað sér. „Mér líður vel í dag og það eru engir verkir að angra mig,“ segir Kristín brosandi.

22

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Líf og leikur

23

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Sveigjanleg einstaklingsmiðuð þjónusta

Njótum efri áranna á eigin heimilum og fáum þjónustuna heim.

Fjölbreytt heimaþjónusta sniðin að þínum þörfum.

www.vinun.is Sími: 517-7168 & 820-5768

Vinun Ráðgjafar- & þjónustumiðstöð

24

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Ættingjabandið til aðstoðar

Aðstandendur heimilisfólksins á Hrafnistu í Reykjavík stofnuðu fyrir ellefu árum félagsskapinn Ættingjabandið í þeim tilgangi aðallega að skipuleggja atburði og ferðir fyrir heimilisfólkið á Hrafnistu. Að sögn Evu Örnólfsdóttur, sem situr í stjórn félagsins, hefur hlutverk Ættingjabandsins breyst nokkuð eftir því sem árin hafa liðið.

Þ

egar félagið var stofnað var helsta hlutverk þess að „ skipuleggja ýmsa atburði og ferðir fyrir heimilisfólkið,“ segir Eva og bendir á að þá hafi fólk almennt komið yngra og frískara inn á

heimilið en er í dag. „Nú er fólk lengur heima hjá sér en áður og er því almennt meira lasburða nú þegar það flyst á elliheimili. Því hefur félagsþjónustan á Hrafnistu eflst verulega undanfarin ár og

Ættingjar heimilisfólksins á Hrafnistu í Reykjavík aðstoða starfsfólk við hinar ýmsu uppákomur innan heimilisins.

25

HRAFNISTUBRÉFIÐ

þörfin fyrir okkar skipulögðu uppákomur minnkað að sama skapi.“ Eva segir hlutverk Ættingjabandsins nú felast meira í að vera félagsþjónustunni innan handar við þær uppákomur sem skipulagðar eru á heimilunum. „Í sumar t.d. var farið í skemmtilega ferð í Kaldársel með viðkomu á Hrafnistu í Hafnarfirði. Þar var tekið vel á móti okkur með kaffi og meðlæti og síðan voru heimilismenn þar með skemmtiatriði sem lukkuðust ljómandi vel og allir tóku þátt í að gera ferðina sem besta,“ segir Eva.

Ánægjuleg myndakvöld

„Við höfum stundum verið með fræðslufundi og fáum þá til okkar áhugaverða fyrirlesara auk þess einn af velunnurum félagsins heldur reglulega myndakvöld sem vekja jafnan mikla ánægju meðal heimilisfólks,“ segir hún og á þar við Leif Þórarinsson, fyrrum fararstjóra og mikinn ljósmyndara. Eva segir að allt starf Ættingjabandsins fari nú fram í samstarfi við félagsþjónustu Hrafnistuheimilanna. „Starfsmenn hennar sitja með okkur fundi og upplýsa okkur um hvað er framundan hjá þeim og fá hugmyndir frá okkur svo þetta er ágætis samvinna,“ segir Eva.

Eva Örnólfsdóttir situr í stjórn Ættingjabandsins.

Spurð hvernig fólk gerist félagsmenn í Ættingjabandinu, segir Eva: „Þegar fólk fer til dvalar á Hrafnistu í Reykjavík þá gefur það upp nöfn tveggja aðstandenda. Þessir aðstandendur fara sjálfkrafa á félagaskrá Ættingjabandsins.“

Spjallað yfir sérrýglasi.

26

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Virðing fyrir fólki er mikilvæg Borghildur Ragnarsdóttir forstöðumaður hefur starfað í Víðinesi frá árinu 1995 en þá var þar starfrækt meðferðar- og vistheimili fyrir áfengissjúka á vegum Bláa bandsins. Víðines fékk hins vegar nýtt hlutverk 1999 þegar heilbrigðisyfirvöld tóku við húsnæðinu og breyttu því í hjúkrunarheimili fyrir aldraða. Sjómannadagsráð og Hrafnista tók síðan við rekstri Víðiness árið 2002.

B

orghildur var hjúkrunarforstjóri Bláa bandsins í Víðinesi og starfaði áfram sem slíkur eftir að reksturinn breyttist. Sarfsheitinu var hins vegar breytt fyrir nokkrum árum og síðan hefur

Borghildur verið forstöðumaður Hrafnistu í Víðinesi.

Borghildur þekkir sögu Víðiness vel. „Hugsjónamenn í AA-samtökunum keyptu jörðina á fimmta áratug síðustu aldar til að

27

HRAFNISTUBRÉFIÐ

reka hér meðferðar- og vistheimili fyrir áfengissjúka í nafni Bláa bandsins. Hér var heimilið rekið í mörg ár en með nýjum úrræðum í áfengisvörnum og meðferð, til dæmis með tilkomu Vogs, má segja að hlutverki Bláa bandsins hafi lokið,“ segir Borghildur.

með fallegu útsýni til allra átta, hvort sem er til Þerneyjarsunds, Leirvogs eða Esjunnar. Skjólgott er í Víðinesi og nýta heimilismenn sér það óspart til stuttra göngutúra eða til að sitja í sólinni.

Flestir vilja einbýli

Borghildur segir allnokkra eftirspurn vera eftir rými í Víðinesi Nýtt hlutverk enda þótt tvennt hamli henni fyrst Á síðasta áratug hafði um og fremst. „Annars vegar þykir alllangt skeið verið skortur mörgum of langt til Víðiness frá á hjúkrunarrýmum fyrir höfuðborginni og hins vegar setur aldraða á höfuðborgarsvæðinu. fólk tvíbýli fyrir sig eins og eðlilegt Heilbrigðisyfirvöld ákváðu þá að er. Þó eru einbýlin hér 18 af 38, en breyta rekstri ýmissa stofnana til að koma betur til móts við vaxandi að öllu jöfnu ganga þeir fyrir um einbýlin sem hér búa fyrir.“ þörf aldraðra fyrir hjúkrunarrými Deildin á efri hæð er og var Víðines ein þeirra stofnana venjubundin hjúkrunardeild með sem ákveðið var að fela nýtt sér sjónvarpstofu og matstofu, hlutverk. „Þann 15. apríl árið en á neðri hæðinni er meira 1999 opnaði Hjúkrunarheimilið sameiginlegt rými. Þar eru í Víðinesi formlega að loknum sjónvarpsstofur, stór dagstofa, miklum breytingum og matsalur ásamt stórum rýmum endurbótum á húsnæðinu, sem fyrir bæði iðjuna, sjúkraþjálfun og tóku mið af hinu nýja hlutverki. fleira.

Nú eru hér alls 38 „Þróunin í hjúkrunarrými á öldrunarmálum síðari tveimur hæðum, nítján ára er sú að reynt er á hvorri hæð,“ segir að gera fólki kleift að Borghildur. vera lengur á eigin Frá Mosfellsbæ tekur heimili. Þess vegna um tíu mínútur að er fólk oft orðið aka til Víðiness, sem Borghildur Ragnarsdóttir, lélegra til heilsunnar staðsett er á fallegum forstöðumaður Hrafnistu í þegar það flyst á stað á samnefndu nesi Víðinesi.

28

hjúkrunarheimili heldur en áður tíðkaðist.“

Hvetja til sjálfshjálpar

„Hjúkrunarheimili er heimili þess fólks sem þar býr,“ segir Borghildur. „Það er ætlað fyrir fólk 67 ára og eldra sem ekki getur lengur séð um sig heima þrátt fyrir heimilishjálp eða hjúkrun sem veitt er af sveitarfélagi og heilsugæslustöð. Frá því í byrjun þessa árs hefur þó verið heimilt að taka inn á hjúkrunarheimili yngra fólk að undangengnu mati.“ Borghildur segir manneskjunni eðlilegt að vilja vera sjálfbjarga en að flest okkar eigi þó eftir að upplifa það að verða öldruð og þurfa að þiggja aðstoð annarra að meira eða minna leyti. „Virðing fyrir heimilismanni er því afar mikilvæg og að vilji hans sé ávallt

HRAFNISTUBRÉFIÐ

hafður í fyrirrúmi þegar hann er aðstoðaður við það sem hann ræður ekki við einn,“ segir Borghildur og bendir á að einnig þurfi að Mikið er taka tillit til þess að lagt upp úr einstaklingarnir eru því að búa heimilisfólki eins mismunandi og heimilislegt þeir eru margir. Þeir umhverfi í hafi ólíkar þarfir og Víðinesi. bakgrunn. „Þarfir einstaklinga geta breyst frá einum degi til annars og því ber að forðast að alhæfa um þarfir fólks á hverjum tíma,“ segir hún. „Við viljum búa heimilisfólki heimilislegt umhverfi, viðhalda andlegri og líkamlegri færni, hvetja til sjálfshjálpar og viðhalda góðri samvinnu við aðstandendur þeirra.“ Hver heimilismaður í Víðinesi hefur ákveðinn starfsmann sem tengilið. Hlutverk tengiliðanna felur aðallega í sér að koma á framfæri við aðstandendur það sem heimilismann vanhagar um, sé hann ekki fær um það sjálfur. „Innan þriggja mánaða frá komu á heimilið hittast, eftir aðstæðum, heimilismaðurinn, aðstandendur hans, læknir og hjúkrunardeildarstjóri. Þá er farið yfir hvernig tekist hefur til og

29

HRAFNISTUBRÉFIÐ

hvernig heimilismanni líkar á nýja heimilinu,“ segir Borghildur.

Gott starfsfólk og góður andi

„Við höfum á að skipa mjög góðu starfsfólki í Víðinesi og hér ríkir góður andi. Þetta er tiltölulega lítill vinnustaður og starfsfólk gerir mikið saman, hefur jafnvel stofnað ýmsa klúbba í sameiningu,“ segir Borghildur en alls starfa um 50 manns í mismunandi stöðugildum við heimilið. „Margir starfsmannanna hafa unnið hér mjög lengi og höfum við alltaf haft frekar hátt hlutfall af sjúkraliðum í umönnunarstörfum.

Að auki hafa fjórir þeirra lokið framhaldsnámi í öldrunarhjúkrun sem er afar dýrmætur kostur fyrir heimilið. Nokkrir starfsmenn eru í námi samhliða starfi, svo sem félagsliðanámi, og aðrir sækja námskeið á vegum Eflingar.“ Hún segir hjúkrunarfræðinga vera á vakt alla daga og öll kvöld svo það sé aðeins á næturnar og að hluta til um helgar sem þeir standa bakvakt. „Læknir kemur hingað einu sinni í viku, Gríma Blængsdóttir, frá Heilsugæslunni í Mosfellsbæ. Svo fáum við reglulega til okkar iðjuþjálfa, íþróttafræðing, listmeðferðarfræðing og djákna sem veita þjónustu á heimilinu,“ segir Borghildur.

Eitthvað fyrir alla

Spurð hvort það sé algengt að mikil vinátta þróist meðal heimilisfólks, segir Borghildur: „Já, til dæmis í iðjunni, þar sem skipulagt starf fer fram. Þar situr fólk saman flesta daga við hina ýmsu iðju. Sumir eru náttúrlega búnir að vera hér árum saman svo fólk kynnist gjarnan vel. Við hellum upp á könnuna og reynum að gera þetta eins heimilislegt og hægt er.“ Borghildur segir fólki í sjálfsvald sett hvort það taki þátt í skipulögðu starfi á heimilinu eða ekki, en þó sé mjög hvatt til þess af félagslegum ástæðum. „Það er bara misjafnt eins og gengur en yfirleitt kýs fólk félagsskap með öðrum. Allir nýir heimilismenn fá nauðsynlegan aðlögunartíma og þá er ekki þrýst á neinn varðandi samveru og annað. Það kemur yfirleitt bara af sjálfu sér að það fer að taka þátt í því starfi sem hér fer fram.“ Hún segir mikilvægt að leita eftir áhugasviði hvers og eins til að unnt sé að uppfylla óskir og þarfir sem henta. „Þannig leggjum við áherslu á að einstaklingurinn fái notið sín sem best og með þeim hætti sem hann kýs sjálfur,“ segir Borghildur.

30

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Átti að moka eins og krakki Hjónin Kristinn Finnbogason, fyrrum lögreglumaður, og Hallfríður Ásmundsdóttir bjuggu bæði á Hrafnistu í Reykjavík. Kristinn lést skömmu eftir að viðtalið var tekið en Hallfríður býr enn á Hrafnistu. Í samráði við fjölskyldu Kristins birtist viðtalið hér óbreytt.

K

ristinn sleit barnsskónum að Moshlíð á Barðaströnd. Árið 1931 lést faðir hans frá konu og þremur börnum, Kristni og tveimur stúlkum, sem báðar eru yngri en hann. „Vorið 1937 veiktist ég, sennilega hef ég fengið snert af berklum en í þá daga var það kallað bólgnir kirtlar bakvið lungun. Vegna veikindanna varð mamma að hætta búskapnum og fluttum við í kjölfarið í

Svefneyjar í Breiðafirði. Síðar vorum við í Skáleyjum,“ segir Kristinn og bætir því við að árið 1940 hafi fjölskyldan búið um skeið í Hvallátrum. „Þaðan fór ég til Reykjavíkur. Ég fór í Bretavinnuna en var rekinn þaðan eftir þrjá daga,“ segir hann og hlær. „Ástæðan var sú að ég vann eins og maður. Það féll hins vegar ekki í kramið hjá yfirmönnunum og þeir sýndu mér hvernig ég

31

HRAFNISTUBRÉFIÐ

ætti að vinna. Þeirra aðferð var að taka smávegis í skófluna og moka eins og krakki.“ Síðar frétti Kristinn að „offiserarnir“ sem stjórnuðu verkinu fengju prósentur af kostnaði við verkið og kom sér því vel fyrir þá að verkið tæki sem lengstan tíma.

Hallfríður situr með yngri son sinn, Ásmund, í fanginu.

Eldri sonurinn, Finnbogi, stendur við hlið þeirra.

Úr rafvirkjun í lögregluskólann

„Um tveggja ára skeið var ég í sveit hjá Kolbeini skáldi í Kollafirði. Þar var mjög gott að vera. Hann var skemmtilegur karl og gat kastað fram vísu umhugsunarlítið,“ segir Kristinn og brosir. „Þaðan fór ég að læra rafvirkjun hjá Þorsteini Sætran rafvirkjameistara, sem var Norðmaður. Að loknu fjögurra ára námi var mér boðið í lögregluna,“ segir Kristinn en það vildi þannig til að hann var aðstoðarmaður við hátíðina á Þingvöllum árið 1944 og eftir það aðstoðaði hann við löggæslu í Reykjavík. „Ég byrjaði síðan í lögreglunni árið 1946, að loknu námi í lögregluskólanum.“ Þegar Kristinn byrjaði í Lögreglunni var Agnar Kofoed-

Hansen lögreglustjóri. „Hann lærði í herforingjaskóla í Þýskalandi og kunni vel að stjórna. Að mínum dómi hefur stjórnun innan lögreglunnar farið hnignandi síðan hann var lögreglustjóri. Agnar kaus sér fylgi sem gat staðið fyrir sínu.“

Rotaðir landgönguliðar

Kristinn segir sjaldan hafa verið veist að lögreglumönnum meðan Agnar var lögreglustjóri en man þó eftir einu atviki sem var lengi frægt á eftir. „Það veittust sex landgönguliðar úr ameríska hernum að tveimur lögreglumönnum sem voru á göngu á Laugavegi. Samskiptunum

32

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Góðmennskan illa launuð

Kristinn starfaði lengst af sem lögreglumaður í Reykjavík.

lauk þannig að lögreglumennirnir tveir rotuðu alla Ameríkanana. Því næst stöðvuðu þeir vörubíl og óku landgönguliðunum, í roti á pallinum, á lögreglustöðina. Í kjölfarið var kallað á yfirmann þeirra í hernum. Hann sagði að það hefði verið skárra ef lögreglumennirnir hefðu drepið þessa hermenn heldur en að rota sex landgönguliða og aka þeim þannig á lögreglustöðina. Þetta þótti hin mesta niðurlæging fyrir herinn og atvikið var lengi altalað í Reykjavík,“ segir Kristinn og hlær.

Kristinn segir föður sinn hafa helgað sig því að ala upp börn sem voru föður- eða móðurlaus. „Hann tók að sér sjö börn og ól þau upp. Það atvikaðist fyrst þannig að hann var til sjós með manni sem hét Gestur Samúelsson. Gestur veiktist um borð og lést skömmu eftir að skipið kom til Patreksfjarðar.

Hann boðaði pabba heitinn, sem þá var ungur maður og lærður járnsmiður, á sinn fund og bað hann að sjá til þess að konan hans og börnin lentu ekki á hreppnum.

Pabbi sagði að hann hefði ekki getað neitað deyjandi manni um þessa ósk svo hann fór og gerðist ráðsmaður hjá ekkjunni og ól upp börnin þeirra fimm. Hann kom þeim til manns og tók síðar að sér tvö önnur börn sem ólust upp með mér.“ Kristinn segir góðmennsku föður hans ekki hafa verið vel séða af yfirmönnum hreppsins og að hreppstjórinn hafi lagt fæð á föður hans fyrir vikið.

Útivinnandi alla tíð

Hallfríður ólst upp í Grundarfirði og var miðjubarnið í níu systkina hópi. „Ég átti eina systur og sjö bræður en þau eru öll dáin núna,“ segir hún. „Ég átti góða foreldra og átti sérstaklega gott samband

33

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Hrafnistubréfið vill þakka eftirtöldum aðilum

A Guðmundsson ehf.

Eggert Kristjánsson hf Eggja og Kjúklingabúið Hvammur Bananar ehf Blikksmiðjan Vík ehf Garðabær Gólf og vegglist ehf Grindavíkurhöfn Halldór Jónsson ehf Henson Sports Europe ehf Ísfugl ehf Kjarnavörur hf

Kaupfélag Skagfirðinga Kópavogsbær Loftræstihreinsun ehf Lyfja hf Múr- og málningarþjónustan Höfn ehf Norðanfiskur Ostabúðin Reykjaneshöfn Ræstivörur ehf Sjómannafélag Eyjafjarðar Slippfélagið Í Reykjavík hf Vestmannaeyjahöfn

34

við mömmu en pabbi minn var oft hressilegur. Hann stofnaði kaupfélagið í Grundarfirði og hafði pöntunarfélag fyrir fólkið í sveitinni. Síðan hætti hann því og fór á sjóinn.“ Hallfríður vann nokkuð við afgreiðslustörf á yngri árum, fyrst í Grafarnesi og svo í Kaupfélaginu í Stykkishólmi og fannst það gaman. „Svo passaði ég um tíma börn sýslumannsins í Stykkishólmi en hann var nokkuð sérstakur maður,“ segir hún en Hallfríður var útivinnandi alla tíð, nema þegar drengirnir voru litlir. „Síðar var ég einn vetur í Reykholti en fór þaðan á Ísafjörð í skóla. Þar veiktist ég af skarlatssótt sem nánast gekk frá nokkrum okkar svo það var vakað yfir okkur krökkunum nótt og dag. Veikindin urðu svo til þess að ég gat ekki lokið gagnfræðaprófi um vorið,“ segir Hallfríður en hún flutti til Reykjavíkur eftir að henni batnaði. „Í gegnum tíðina hef ég unnið hjá Mjólkursamsölunni, Íslandsbanka og svo um nokkurt skeið á Hrafnistu í Reykjavík við aðhlynningu.“

Tapaði sparnaðinum

Kristinn og Hallfríður kynntust í gegnum sameiginlegt vinafólk í Reykjavík um miðja síðustu

HRAFNISTUBRÉFIÐ

öld. Hann var þá 32 ára en hún 27 ára. „Við eigum tvo stráka og þeir eru iðnaðarmenn, annar er húsasmíðameistari en hinn rennismíðameistari,“ segir Kristinn. Hallfríður segir að fyrstu hjúskaparárin hafi þau búið í fallegri risíbúð við Flókagötu í Reykjavík en síðar á Háaleitisbraut 151. Kristinn stóð fyrir byggingu stigahússins sem þau bjuggu í við Háaleitisbrautina og hafði ágætis hagnað af því. „Ég þénaði nokkuð vel þá en þessar milljónir sem ég var svo vitlaus að ætla að eiga til elliáranna fóru í hruninu síðastliðið haust. Ég keypti hlutabréf samkvæmt ráðleggingum sérfræðinga bankans. Þeir ráðlögðu mér að kaupa hlutabréf í Straumi og Eimskipafélaginu. Svo fór þetta á hausinn og allt vinnupuðið fór þar,“ segir Kristinn og bætir við: „En það voru náttúrlega margir sem töpuðu meiru. Það leiðinlegasta er að það er allt gert til að breiða yfir glæpinn. Þjóðin er sek gagnvart þessu en svo lendir það á börnum okkar og barnabörnum að borga þetta.“ Kristinn telur ríkisstjórnina allt of væga gagnvart orsökum hrunsins. „Ég gerði mér dálitlar vonir með Steingrím en ég held að það sé eitthvað búið að deyfa hann,“ segir hann.

HRAFNISTUBRÉFIÐ

35

36

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Þrír nýir styrktarsjóðir Hrafnistu Nýlega stofnuðu Hrafnista og Sjómannadagsráð þrjá nýja styrktarsjóði sem byggja á grunni höfðinglegra gjafa sem borist hafa undanfarin ár.

Rannsóknarsjóður Hrafnistu

Rannsóknarsjóður Hrafnistu er í eigu Sjómannadagsráðs Reykjavíkur og Hafnarfjarðar.

Eitt af meginmarkmiðum sjóðsins er að stuðla að nýjungum og þróun í málefnum aldraða.

Jafnt fyrirtæki sem einstaklingar, sem stunda rannsóknir, formlegt nám eða annað sem eflir þennan málaflokk hérlendis, geta sótt um styrki til sjóðsins, sem er opinn bæði starfsfólki Hrafnistu og almenningi.

Tekjur sjóðsins eru frjáls framlög frá velunnurum Sjómannadagsráðs og Hrafnistu og hefur nú þegar verið auglýst eftir umsóknum um styrki. Ætlunin er að úthluta

í fyrsta skipti úr sjóðnum í nóvember.

Tækjakaupasjóðir Hrafnistu

Annars vegar er um að ræða Tækjakaupasjóðs Hrafnistu í Hafnarfirði, sem er í eigu Hrafnistu í Hafnarfirði, og hins vegar Tækjakaupasjóð Hrafnistu í Reykjavík, sem jafnframt er í eigu Hrafnistu í Reykjavík.

Markmið sjóðanna er að fjármagna kaup á tækjum og búnaði fyrir starfsemi heimilanna og búnaði sem nýtist heimilisfólki til afþreyingar.

Fyrsta úthlutun úr tækjakaupasjóðunum fer fram á næstu vikum á grundvelli umsókna frá starfsfólki, sem jafnan hefur góða yfirsýn yfir það hvar þörfin er brýnust hverju sinni. Úthlutað verður úr sjóðunum tvisvar á ári, í apríl og október, en tekjur þeirra byggjast á gjöfum og gjafafé frá velunnurum Hrafnistu.

37

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Töðugjöld Hrafnistu Síðustu ár hefur skapast sá skemmtilegi siður að framkvæmdastjórn Hrafnistu býður starfsfólki Hrafnistuheimilanna og fjölskyldum þeirra til sumarhátíðar. Nefnist hátíðin „Töðugjöld Hrafnistu”.

Fyrstu árin var hátíðin haldin í Viðey en undanfarin ár hefur hún verið á túninu við Vífilsstaði en þar er úrvalsaðstaða fyrir veisluhöld sem þessi.

Boðið er upp á góðan mat, léttar veitingar, leiktæki og leiki fyrir börnin, andlitsmálun og fjör af ýmsu tagi fyrir alla aldurshópa.

Að sjálfsögðu er einnig tónlist sem allir geta sungið með. Þessi hátíð hefur mælst vel fyrir og þátttakan hefur verið mjög góð. Í sumar tóku milli 600 og 700 manns þátt í Töðugjöldum Hrafnistu og er starfsfólk sammála um að þau séu kjörin til að gera lífið á Hrafnistu enn betra.

Unga fólkið naut sín vel á hátíðinni við Vífilsstaði.

Tvíeykið í Hljómi spilaði og söng með gestum hátíðarinnar.

Töðugjöldin þóttu heppnast með eindæmum vel og mátti sjá brosandi andlit vítt og breitt um túnið við Vífilsstaði.

38

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Hrafnistubréfið vill þakka eftirtöldum aðilum

Arnór L. Pálsson

Ísleifur Jónsson

Frímann Andrésson

Svafar Magnússon

framkvæmdastjóri

útfararstjóri

útfararþjónusta

útfararþjónusta

R EYNSL A

•

U MHYGGJ A

•

T RAU S T

Hugrún Jónsdóttir

Guðmundur Baldvinsson

Þorsteinn Elísson

Ellert Ingason

útfararþjónusta

útfararþjónusta

útfararþjónusta

útfararþjónusta

Þegar andlát ber að höndum Önnumst alla þætti útfararinnar ÚTFARARSTOFA KIRKJUGARÐANNA Vesturhlíð 2 • Fossvogi • Sími 551 1266 • www.utfor.is

39

HRAFNISTUBRÉFIÐ

Völker húsgögn sérstaklega hönnuð með aldraða í huga.

Eiginleikar – Sérstakt lag á örmum gefa gott grip ásamt góðri sethæð, auðveldar fólki að setjast og standa upp.

– Margar tegundir stóla í boði s.s. armlausir stólar, armstólar, stólar með háu baki, hægindastólar með eða án færslu o.s.frv.

– Sessurnar eru með – Borðin eru í hæð sem vatnsheldri varnarfilmu undir hentar einnig fyrir afar slitsterku áklæði sem hjólastólanotendur. hægt er að taka af á afar einfaldan hátt og þvo við 60 – Sérstök varnarfilma á gráður. Mikið úrval lita og borðplötu til að verja gegn áferða. miklu álagi.

– Hægt að fá borð í mörgum stærðum eftir óskum hvers og eins.

– Einnig fáanleg sófaborð, lítil hringborð, lítil borð á milli stóla o.s.frv.

– Hjól í framfótum sem gerir það auðveldara að hreyfa stólinn (hægt að fá án hjóla).

Völker húsgögn eru í notkun m.a. á eftirtöldum hjúkrunarheimilum:

Völker húsgögn er m.a. í notkun á eftirtöldum Heilbrigðisstofnunum:

Hrafnista Laugarási og Vífilsstöðum, Sunnuhlíð Kópavogi, Hornbrekku Ólafsfirði, Hlíð Akureyri, Höfða Akranesi, Klausturhólum á Kirkjubæjarklaustri, Hjallatúni í Vík, Garðvangi í Garði, Sólvangi í Hafnarfirði, Naust á Þórshöfn, Dalbær Dalvík.

Austurlands-Egilsstöðum, Neskaupsstað og Vopnafirði, SuðurlandsSelfossi, Suðurnesja-Keflavík, Sauðárkróki, Þingeyinga-Húsavík, Akranesi, St. Jósefspítala-Hafnarfirði, Landspítala Fossvogi.

Síðumúli 16 108 Reykjavík

Sími 580 3900 Fax 580 3901

fastus@fastus.is www.fastus.is

40

HRAFNISTUBRÉFIÐ