INHOUD
4 Uitbreiding opleidingen medisch specialist raadzaam 6 Kan een maat
uit de maatschap worden gezet? 8 De plannen van Klink 12 Sint Lucas Andreas Ziekenhuis wint Nationale Patiëntveiligheid Award 13 Richtlijnen voor spoedeisende hulp 17 De Jonge Orde maakt zich ernstige zorgen 18 Opleidingsprijs 2009 Veer tiende jaargang
•
maart 2010
•
nummer
1
“Ordebestuur en haar leden zullen er alles aan doen om helderheid te krijgen over het benodigde cijfermateriaal.”
D E P L A N N E N VA N K L I N K
Budgetoverschrijdingen en korting op de tarieven
COLOFON
PA G I N A 4
PA G I N A 1 0 De plannen van Klink: budgetoverschrijdingen en korting op de tarieven. Wat is er nu aan de hand? De feiten van de discussies over omzetontwikkelingen op een rij.
Ordenieuws is een uitgave van de Orde van Medisch Specialisten en verschijnt in een oplage van 11.000 exemplaren
Reageren? Bel naar (030) 28 23 672 of e-mail naar communicatie@orde.nl
Redactie Afdeling Communicatie en Informatie
PA G I N A 1 7 De Opleidingsprijs 2009 is gewonnen door opleider dr. Robert Pierik, chirurg in de Isala Klinieken in Zwolle. De financiële onderscheiding van 10.000 euro moet gebruikt worden voor opleidingsgerelateerde initiatieven.
3
De Orde vindt het raadzaam om de capaciteit van de vervolgopleidingen tot medisch specialist te verruimen. De capaciteit, variërend per specialisme, kan met 3 tot 6% toenemen.
Redactie-adres Postbus 20057 (030) 28 23 672
Druk en advertentieacquisitie Elma Multimedia BV Broek op Langedijk (0226) 33 16 00 www.elma.nl
Vormgeving Berkhout Grafische
Hoofdredactioneel Tot nu toe was deze plek in Ordenieuws gereserveerd voor een column van Bart Heesen, directeur van de Orde. Bij het ter perse gaan van dit eerste Ordenieuws nummer van 2010 genoot Bart van een welverdiende vakantie en aan mij is gevraagd dit keer de column te schrijven. Met veel plezier maak ik hiervan gebruik; een mooie gelegenheid mezelf bij u te introduceren.
Ontwerpen, BNO Harmelen Overnemen van de inhoud, geheel of gedeeltelijk, is toegestaan mits met bronvermelding.
ISSN: 1572-252X Kijk voor het laatste nieuws op www.orde.nl
Foto cover:
Sinds 1 december jongstleden ben ik Hoofd Communicatie en Informatie bij de Orde. Ik heb een paramedische achtergrond, heb jaren in het bedrijfsleven gewerkt (farmaceutische- en voedings industrieën) in verschillende sales-, marketing- en PR en Communicatie functies en heb recentelijk de Masteropleiding Beleid en Management in de Gezondheidszorg aan het iBMG, Erasmus Universiteit Rotterdam gevolgd. Na jaren commercieel te hebben gewerkt leek het me uitdagend weer in de non-profit sector te gaan werken en zo ben ik uiteindelijk bij de Orde terechtgekomen. Ik kan u zeggen, uitdagend is het zeker! Vanaf december never a dull moment.
René Verleg
De afdeling Communicatie en Informatie is verantwoordelijk voor alle interne en externe communicatie en informatie van de Orde en daarmee ook voor de uitgave van Ordenieuws. Dit keer heeft Ordenieuws een katern gewijd
S. van Kleef, Hoofd Communicatie en Informatie
aan waar we de afgelopen maanden erg druk mee zijn geweest: de maatregelen van minister Klink. Ongetwijfeld heeft u via onze eigen ledenberichten en in de media de berichtgeving hierover gelezen. We hebben voor u nog eens de feiten op een rij gezet. Daarnaast vindt u in dit nummer onder meer juridische casuïstiek en informatie, winnaars van een veiligheidsen opleidingsprijs en nieuwe ‘producten’ op het gebied van kwaliteit. Naast Ordenieuws zijn er nog andere communicatiemiddelen waarmee we u van informatie voorzien, zoals het Vademecum, de ledenbrieven, de website en onze InfoDesk. We zijn benieuwd naar uw mening hierover en daarom zijn we van plan een onderzoek te gaan doen naar het gebruik en uw waardering van deze communicatiemiddelen. Ongetwijfeld heeft u ideeën en suggesties waar we veel aan kunnen hebben, zodat onze informatievoorziening nog meer gaat aansluiten bij uw behoefte aan informatie. U zult dus nog van ons horen. Maar voor nu, veel leesplezier met deze uitgave van Ordenieuws! Saskia van Kleef s.vankleef@orde.nl
■
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
3502 LB Utrecht
ACTUEEL
4
Uitbreiding opleidingen medisch specialist raadzaam De Orde van Medisch Specialisten kan zich voor een groot deel vinden in de opmerkingen die de KNMG maakt in haar persbericht naar aanleiding van het RVZ rapport waarin staat dat de RVZ de instroom in de studie geneeskunde wil verruimen met 250 studenten. Waar de KNMG echter uitbreiding van de opleidingscapaciteit aan de medische faculteiten afwijst, acht de Orde het ook raadzaam om de capaciteit van de vervolgopleidingen tot medisch specialist te verruimen. Voor de komende jaren vindt de Orde dat de capaciteit, variërend per specialisme, met 3 tot 6% kan toenemen. Huidige werkdruk te hoog De Orde acht dit gewenst omdat de huidige werkdruk van de medisch specialisten te hoog is. Verruiming is daarom gewenst om de medisch specialisten meer tijd aan de individuele patiënt te kunnen laten besteden, meer tijd te kunnen vrijmaken voor onderlinge communicatie en voor communicatie met andere zorgverleners. Ook heeft de medisch specialist steeds meer tijd nodig voor de verslaglegging en de coördinatie van taken. Dit is essentieel voor een verdere verhoging van de zorgkwaliteit.
Capaciteitsorgaan anders inrichten? Slecht advies
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
De RVZ heeft aanbevolen om het Capaciteitsorgaan, dat de toewijzing van opleidingsplaatsen regelt, anders in te richten en onafhankelijk te maken. De Orde vraagt zich echter af hoe een orgaan waarvan de minister de leden aanwijst,
onafhankelijk kan zijn. Organen zijn alleen onafhankelijk als de leden qualitate qua zitting hebben en de organisaties die zij vertegenwoordigen, zelf kunnen beslissen wie zij afvaardigen.
Bezetting Capaciteitsorgaan Nu zitten 6 koepelorganisaties in het Capaciteitsorgaan, waarvan de Orde van Medisch Specialisten er een is en verzekeraars, ziekenhuizen en andere belanghebbenden de rest van de zetels bezetten. De medische professie, de deskundige bij uitstek op het gebied van vakinhoudelijke ontwikkelingen, de complexiteit van de zorg en de daarvoor benodigde capaciteit, moet haar stem kunnen
laten horen aan de partijen die samen een advies uitbrengen aan de minister. Nergens blijkt dat de huidige advisering inadequaat is. Het is voor de Orde ondenkbaar dat de echte inhoudsdeskundigen niet opgenomen worden in een Capaciteitsorgaan waarvan de samenstelling afhankelijk gemaakt kan worden van politieke voorkeuren, dan wel willekeur. ■
COLUMN
Harde feiten vragen om harde cijfers
5
De bezuinigingsmaatregel, ofwel verkapte strafkorting, van minister Klink blijft voorlopig alle aandacht van ons opeisen. De voorzieningenrechter heeft gesproken en ons verzoek om een voorlopige beschikking dan wel afgewezen, hij heeft ook duidelijk gemaakt dat in een bezwaarprocedure de NZa en dus het ministerie van VWS wel met wat steviger gefundeerd feitenmateriaal moet komen dan nu het geval is. Daarin zien we in elk geval al een deel van onze wensen vervuld. We betogen immers al maandenlang dat de cijfers waarop deze maatregel is gebaseerd, van geen kanten deugen en eerder op drijfzand lijken gebouwd dan op keiharde feiten. invoering van de DBC’s een daling van de omzet met 10%, terwijl DBConderhoud en de NZa de minister juist voorrekenden dat een stijging te voorzien viel. Ook het recente rapport van Price Waterhouse Coopers (in opdracht van VWS), laat zien dat de invoering van het uurtarief een stijging van de omzet veroorzaakte van 6%. De minister is hierbij dus willens en wetens van verkeerde premissen uitgegaan.
“Wij zijn gewend om met een lancet op dié plekken te snijden waar het echt noodzakelijk is, maar deze methode lijkt meer op de botte bijl”
We hebben nogmaals duidelijk gemaakt dat VWS het deel van de overschrijding dat toe te schrijven is aan de ondersteuners, vooral aan zichzelf heeft te wijten. Wij hebben immers al sinds 2007 aangedrongen op herziening van de ondersteunerscompensatie. Als dat toen was gebeurd, hadden we nu in een volstrekt andere situatie verkeerd. Het is dan ook volkomen onterecht dat de zwartepiet voor de gestelde overschrijding eenzijdig bij de medisch specialisten wordt gelegd. Wij zijn gewend om met een lancet op dié plekken te snijden waar het echt noodzakelijk is, maar deze methode lijkt meer op de botte bijl. De minister had op meer terreinen beter moeten en kúnnen weten. Na aftrek van de correctie van de ondersteunersfactor van ongeveer 180 miljoen blijft 332 miljoen euro over. In die 332 miljoen zit een bezuiniging van 175 miljoen die VWS, zonder dat wij dat wisten, al bij de invoering van de DBC-systematiek had ingecalculeerd. VWS verwachtte door de
W.G.J.M. van der Ham algemeen voorzitter Orde van Medisch Specialisten
Verder is in de berekeningen een grote fout geslopen waar het om de artsen in loondienst gaat. De gehanteerde cijfers impliceren dat de dienstverbanders een productiviteit hebben die de helft is van vrijgevestigden. Een belediging van deze hardwerkende beroepsgroep. Daarbij dient deze overschrijding of toename aan omzet met de ziekenhuizen verrekend te worden. De Orde heeft dus betoogd dat harde feiten en ingrepen ook om harde cijfers vragen en dat we daar graag aan meewerken, omdat we ze via de door de minister genegeerde Mazars-enquête al lang zelf voorhanden hebben. Helaas heeft de minister in juni 2009 geweigerd om een derde partij naar zijn CVZ/Vektis gegevens en onze enquête gegevens te laten kijken en te oordelen of deze bruikbaar en juist zijn om de lumpsum 2007 te vergelijken met de omzetten 2008. We hebben goed naar de voorzieningenrechter geluisterd en nemen zijn adviezen over. Een bezuiniging van 175 miljoen euro die alleen ons treft kan echt niet en betere cijfers moeten de onderbouwing zijn voor een korting. We hebben dat heel duidelijk aan de NZa laten weten en gezegd dat we graag willen meewerken om deze generieke korting bij te stellen en te veranderen in een meer gedifferentieerde aanpak. ■
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
We hebben dit ook duidelijk naar voren gebracht in een gesprek met de voorzitter van de NZa, onder het motto: beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald. We hebben onze bezwaren en visie nogmaals hoogst helder verwoord, zodat ons in elk geval géén warrigheid verweten kan worden. Het belangrijkste punt is en blijft dat wij een generieke korting volstrekt afwijzen. Het gaat immers om 512 miljoen en dat is bijna 25% van onze omzet. Deze omzetverlagingen zijn draconisch en leiden na aftrek van kosten tot een forse inkomensachteruitgang bij alle medisch specialisten. De generieke tariefmutatie is veel te hoog vastgesteld en onbillijk. Vooral omdat zij hen raakt die geen omzetstijging hebben gezien en ook de net beginnende specialisten hard treft.
VRIJ BEROEP
6
Kan een maat uit de maatschap worden gezet? Casus: bij een maatschap komen steeds vaker signalen binnen dat één van de maten niet goed ‘ligt’ bij assisterend personeel. De betreffende internist zou bot in de omgang zijn, personeel schofferen en daarnaast zou de diagnosestelling ter discussie staan. De maatschap besluit om met instemming van de betreffende maat een verbetertraject in te stellen. Na drie maanden wordt het traject door alle partijen geëvalueerd. Alhoewel de betreffende maat zeker vooruitgang stelt te bemerken zijn de andere maten deze mening niet toegedaan. Zij besluiten hem de maatschap op te zeggen. Er wordt overgegaan tot schriftelijke opzegging. De betreffende maat neemt contact op met de Orde van Medisch Specialisten: mag dit zo maar? Opzegging door uitstoting In dit geval gaat het om opzegging door alle andere partijen jegens één der partijen. Dit heet uitstoting. De maatschap wordt opgezegd aan de ‘disfunctionerende’ maat, niet met de bedoeling de maatschap in z’n geheel te ontbinden, maar slechts met het doel hem uit de maatschap
te verwijderen en de maatschap voort te zetten met de andere maten. Een voorwaarde dat de maatschap kan worden opgezegd door één of meerdere maten ten aanzien van één of meerdere andere maten dient uitdrukkelijk én met zoveel woorden te worden vastgelegd in de maatschapovereenkomst. Is dat
“De uitgestoten maat kan aan de rechter vragen om de opzegging te toetsen aan redelijkheid en billijkheid”
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
niet gebeurd dan is een dergelijke opzegging nietig. Met andere woorden: de maatschap blijft nog gewoon op oude voet voortbestaan. Ontbinding via de rechter (of scheidslieden, afhankelijk van de regeling in het maatschapcontract) is in zulke gevallen de aangewezen weg.
Indien de maatschapovereenkomst wél in zo’n bepaling voorziet dan kan de uitgestoten maat aan de rechter vragen om de opzegging te toetsen aan redelijkheid en billijkheid.
Maatschapovereenkomst Om te voorkomen dat iedere trivialiteit kan worden aangegrepen als grond voor uitstoting, is het verstandig om in de maatschapovereenkomst expliciet objectieve gronden voor een dergelijke opzegging te benoemen. In de meeste maatschapovereenkomsten van medisch specialisten is bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid van één van de maten opgenomen als grond voor opzegging van de maatschap ten aanzien van de arbeidsongeschikte maat, waarbij de anderen de maatschap voorzetten. In de onderhavige casus was de uitstoting niet expliciet geregeld. Daardoor was de opzegging zoals gedaan aan de maat nietig. De maatschap diende alsnog bij de scheidslieden ontbinding van de maatschap te vorderen. Voor vragen kunt u zich wenden tot de Infodesk van de Orde van Medisch Specialisten, telefoon (030) 28 23 666 of via e-mail: infodesk@orde.nl.
■
VRIJ BEROEP
COPE-afkeuringsregels 7
Medisch specialisten vanaf 2011 gebudgetteerd
Sinds 2005 controleren zorgverzekeraars de gedeclareerde DBC’s van medisch specialisten en ziekenhuizen op verzekeringsgerechtigheid en juistheid. Gezien de grote hoeveelheid gedeclareerde DBC’s hebben de zorgverzekeraars getracht de controles zoveel mogelijk te uniformeren en automatiseren. Een aantal verzekeraars heeft hiervoor commerciële bedrijven in de hand genomen, waarbij uiteindelijk het bedrijf COPE de controles heeft geüniformeerd en gestandaardiseerd. Verzekeraars en COPE hebben een eigen interpretatie gegeven aan de specialisme specifieke instructies en er zijn regels bedacht die niet overeenkomen met de bedoeling van de instructies. Deze worden ook wel de COPE-afkeuringsregels genoemd.
De Orde is al sinds het najaar van 2008 in samenwerking met de NVZ in overleg met ZN om de onterechte afkeuringsregels van tafel te krijgen. De regels hebben vooral invloed op het niet uitbetaald krijgen van declaraties, omdat deze afgekeurd worden. Tot op heden was er nog geen overeenstemming over twee controles met betrekking tot parallelle DBC’s met dezelfde zorgvraag en parallelle DBC’s met substantiële meerkosten (40% regeling). Na uitgebreid overleg is voor deze controles een oplossingsrichting uitgewerkt, die past binnen de regelgeving. Als u hier meer over wilt weten kunt u de uitkomsten opvragen bij Wieteke Cornelisse of Hanna Toornstra, telefoon (030) 282 36 81. ■
De Orde beschouwt de brief waardering IV als een vat vol tegenstrijdigheden. Aan de ene kant geeft de minister aan stappen te zetten richting ‘marktwerking’. Aan de andere kant krijgen ziekenhuizen en medisch specialisten vanaf 2011 een gefixeerd budget op zowel het A- als het B-segment. Alle prikkels tot marktwerking in het B-segment worden op deze wijze teniet gedaan. De brief ademt een sfeer van bezuiniging en beheersing van het macrokader. Om vanaf 2011 macro overschrijdingen te voorkomen krijgen medisch specialisten een budget per ziekenhuis. De minister heeft inmiddels de Nederlandse Zorgautoriteit gevraagd het budgetmodel verder uit te werken. ■
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Minister Klink heeft op 19 januari 2010 de Tweede Kamer een brief gestuurd, waarin hij keuzes maakt over de bekostiging van de ziekenhuizen èn medisch specialisten. De minister is voornemens om per 2011 het FB-budget van de ziekenhuizen af te schaffen, het DBC-verbeterplan DOT in te voeren, het B-segment uit te breiden en voor de medisch specialisten weer een budgetsysteem in te voeren.
K AT E R N
D E P L A N N E N VA N K L I N K 8
Budgetoverschrijdingen Op 8 juli 2009 kondigt minister Klink een extra bezuinigingsmaatregel aan tot een bedrag van 3 375 miljoen, bestaande uit 3 152 miljoen budgetoverschrijding en 3 223 miljoen (12,7%) korting op de tarieven. Op het moment dat er nog een rechtszaak loopt tegen de eerste bezuiniging van 3 375 miljoen komt Klink met een aanvullende maatregel inzake de vermeende budgetoverschrijding. Een generieke aanvullende korting van 3 137 miljoen is het gevolg. Ook deze extra maatregel, waardoor de totale korting op 3 512 miljoen komt, zal aan de rechter worden voorgelegd. Op 27 januari jongstleden was de uitspraak inzake de eerste bezuinigingsmaatregel van 3 375 miljoen. De rechter wijst de voorlopige voorziening af. Ondanks het feit dat de rechter vaststelde dat de korting van de minister gebaseerd is op ondeugdelijk cijfermateriaal, achtte hij de korting niet onmiskenbaar onrechtmatig. De rechter adviseert de minister en de NZa om juiste cijfers aan te leveren. De rechter vindt dat het publiek belang zwaarder weegt dan het individuele belang van de medisch specialisten. Om tot de ‘overschrijding’ van N 512 miljoen te komen maakt minister Klink gebruik van vele verschillende cijfers. Zoals ook uitgesproken is door de rechtbank heeft de minister voor zijn berekeningen gebruik gemaakt van ondeugdelijk cijfermateriaal. Hoewel de Orde het met de minister eens is dat er sprake is van een overschrijding is deze niet N 512 miljoen. Door een fout in het declaratiesysteem bij ondersteuners is het terecht dat hier een correctie plaatsvindt. Een correctie waar de Orde al sinds 2006 aandacht voor vraagt maar waarop niet is gereageerd door de minister en/of de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Deze correctie is nu ingeboekt op N 152 mln. De resterende ‘overschrijding’ (N 360 mln) is niet correct door gebruik van ondeugdelijk cijfermateriaal. ■
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Wat vinden de leden? Onlangs heeft de Orde van medisch specialisten een peiling gehouden in reactie op de voorgenomen maatregelen van minister Klink. Naar aanleiding daarvan zijn er vele reacties binnengekomen. Alle reacties geven een goed beeld van wat er leeft bij de medisch specialisten, hoe er wordt gedacht over de maatregelen van VWS, eventuele acties en te nemen vervolgstappen. Respons De peiling die de Orde naar 7000 medisch specialisten heeft verstuurd is door ruim 4500 medisch specialisten ingevuld. Uit de hoge respons op de peiling blijkt de ongerustheid. Daarvan heeft 90 % aangegeven bereid te zijn om tot actie over te gaan, met als opmerking
dat de acties patiëntvriendelijk zouden moeten zijn. Daarnaast gaven bijna alle respondenten adviezen, suggesties voor verbeteringen, opmerkingen en noodkreten. Deze waren zeer divers. Hieronder de meest genoemde adviezen: • Imago verbeteren door goede PR, media-aandacht en een reclamecampagne. • Voorlichting geven over kosten en kwaliteit van de zorg en transparantie hierover. • Duidelijk actie voeren. • Geen acties die de patiënten benadelen. • Einde maken aan de inkomensverschillen. • Strakker beleid naar ziekenhuizen en zorgverzekeraars. ■
K AT E R N
en korting op de tarieven
9
De feiten op een rij
Invoering DBC-systematiek In 2000 is gestart met de ontwikkeling van een nieuwe financieringsstructuur voor de medisch-specialistische zorg vanwege grote nadelen aan het oude systeem van aanbodsturing. Lange wachtlijsten, onderbenutting van voorzieningen, het ontbreken van een relatie tussen de geleverde prestatie en de prijs, onvoldoende patiëntgerichtheid en onduidelijke kwaliteit van geleverde zorg waren de belangrijkste problemen. Het nieuwe systeem dat vanaf 2005 is ingevoerd, is vraaggestuurd. Een van de onderdelen van dit DBC-systeem is een uurtarief voor medisch specialisten. Het DBC- systeem heeft inmiddels een aantal grote voordelen opgeleverd: inzicht in de kosten van de ziekenhuizen en de medisch specialisten, mogelijkheid van prijsonderhandelingen met verzekeraars, beheersing van de kostenontwikkeling en een sterke reductie van de wachtlijsten. Anderzijds zijn er ook nog systeemfouten die moeten worden hersteld. Dit was altijd al de bedoeling en gebeurt nu onder andere door de herijking van de ondersteunerscompensatie.
Invoering uurtarief Na een lang proces en met brede maatschappelijke en politieke steun is in 2007 een onderbouwd normatief uurtarief –ook door het parlement– vastgesteld van N 132,50 (niveau 2006) Voor de berekening van dit uurtarief is uitgegaan van een norminkomen, normkosten en een normatieve werkbelasting. De tijdsbesteding per DBC wordt vermenigvuldigd met dit uurtarief. De tijdsbesteding per DBC is door de wetenschappelijke verenigingen vastgesteld aan de hand van metingen in academische en algemene ziekenhuizen. Dit DBC-tarief is nodig zolang nog geen sprake is van vrij onderhandelbare prijzen (2012). De aantallen DBC’s die in een jaar worden geleverd maal de DBC-prijs leveren de jaaromzet op. De medisch specialist wordt in de nieuwe structuur gestimuleerd tot loon naar werken.
Vermeende fraude Ieder jaar concluderen de zorgverzekeraars dat voor een bepaald bedrag verkeerd is gedeclareerd in de zorg (niet alleen bij medisch specialisten). Uitkomst van nader onderzoek is dat deze vermeende fraude vaak is terug te voeren op onwetendheid, onjuiste DBC’s en verschillen van inzicht over declaratieregels. Daar waar daadwerkelijk sprake is van fraude, wordt dat uiteraard afgekeurd door de Orde.
Verbetering DBC-systeem Los van de monitoring van de invoering van het huidige DBC-systeem zijn al rigoureuze verbeterplannen ontwikkeld, die de systematiek moeten vereenvoudigen en die de ziekenhuiskosten transparanter moeten maken. Bekostiging op basis van DOT (DBC’s op weg naar transparantie) wordt volgens de huidige planning in 2011 ingevoerd en zal leiden tot een reductie van het aantal DBC’s van 30.000 naar 3000.
Vermeende overschrijding Vanaf februari gonst het dat er een overschrijding zou zijn van de uitgaven aan medisch-specialistische zorg van N 400 miljoen. Tot op heden heeft het ministerie geen goede onderbouwing kunnen leveren voor dat getal. De vergelijking is gedaan op basis van het macrokader medisch specialisten van N 1,9 miljard en de totale schadelastgegevens van zorgverzekeraars. VWS heeft daarbij al een korting van N 175 miljoen ingeboekt door de invoering van het normatief uurtarief (het macrobudgettair neutrale uurtarief was N 148,50 in 2007 en het normatief uurtarief was N 135,50 in 2008). VWS heeft volgens de Orde ten onrechte alle kosten van de ZBC’s in de berekening opgevoerd. De uitgaven zouden daarnaast gestegen kunnen zijn door efficiënter en/of langer te werken en door systeemfouten. De 3% groeiruimte en 3% inflatie is ingecalculeerd. Er zijn geen afspraken gemaakt over een plafond. Minister Bos van Financiën heeft gezegd dat een overschrijding van de begroting van zijn collega Klink moet worden gecorrigeerd. Hoe deze ombuigingsvoorstellen er precies uit gaan zien, wordt pas in de voorjaarsnota duidelijk. ■
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Feitelijk lopen in de discussies enkele onderwerpen door elkaar: de invoering van de DBC-systematiek, de invoering van het onderbouwd normatief uurtarief, vermeende ‘fraude’ bij DBC-declaraties, verbetering van de DBC-systematiek en een vermeende overschrijding van de medischspecialistische zorg. Wat is er nu aan de hand? De feiten van de discussies over omzetontwikkelingen op een rij.
K AT E R N
10
Algemene Ledenvergadering Op dinsdag 2 februari 2010 hield de Orde een extra Algemene Ledenvergadering. Dit naar aanleiding van de uitspraak van de voorzieningenrechter 27 januari jongstleden. Het Ordebestuur en haar leden hebben goed geluisterd naar de voorzieningenrechter en hebben geconcludeerd er alles aan te zullen doen om helderheid te krijgen over het benodigde cijfermateriaal. De Orde streeft maximale transparantie na om omzetgegevens van medisch specialisten vrij beroepsbeoefenaren in beeld te krijgen. De Orde gaat met de NZa overleggen en onderzoeken waar deze overschrijdingen zijn opgetreden. Als duidelijk is waar en hoeveel is overschreden, kan gedifferentieerd worden gekort. Dat is wat de Orde altijd heeft nagestreefd, mits de cijfermatige onderbouwing in orde is.
Actie als huidige korting intact blijft
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
De Orde beschikt over goede cijfers die sterk afwijken van de door de minister gestelde kortingsbedragen. De Orde zal dan ook acties gaan voeren als de huidige korting intact blijft.
Plaatselijke actiecomités Inmiddels is gestart met het formeren van plaatselijke actiecomités, die voorbereidingen treffen om lokaal acties te coördineren. Ook is er een landelijk actiecomité ingesteld die de regie voert en deze acties organiseert. De vergadering heeft aangegeven dat er naar moet worden gestreefd de patiënten zo min mogelijk de dupe te laten worden van de acties. ■
K AT E R N
11
Standpunten Orde 1. De Orde accepteert geen onterechte kortingen op basis van ondeugdelijke gegevens. 2. De Orde zal maximaal meewerken aan het helder krijgen van de cijfers. 3. De compensatiefactor van ondersteunende medisch specialismen moet worden aangepast. 4. Als er dan nog een overschrijding resteert, moet deze gedifferentieerd worden gekort. 5. Excessieve omzetten van medisch specialisten zijn niet acceptabel. 6. Herstel van loon naar werken is een belangrijk speerpunt.
Vervolgstappen De Orde zal de uitkomsten van de peilingen, de reacties via de mail en de uitkomst van de algemene ledenvergadering ter harte nemen. Vervolgstappen zullen activiteiten zijn op vier niveau’s. Het juridische traject zal gecontinueerd worden. De voorzieningenrechter heeft geadviseerd de NZa bij te staan in het boventafel krijgen van deugdelijk cijfermateriaal. Daarnaast is er geconcludeerd in de Algemene Ledenvergadering dat er een pr-campagne gaat starten. Deze bereidt de Orde in samenwerking met een communicatiebureau voor om de publieke opinie over de medisch specialisten aan te passen. Tevens is er, mede op advies van de leden, samenwerking gezocht met de Stichting Bezorgd.org en zijn er stappen gezet om acties voor te bereiden. De Orde zal acties gaan voeren als de huidige korting in tact blijft. De rechtzaak loopt nog en 10 februari jongstleden was een hoorzitting bij de NZa over dit onderwerp. Uitspraak wordt over maximaal 2x6 weken verwacht. Meer informatie over de voortgang kunt u vinden op onze website www.orde.nl.
Een greep uit de reacties
“Men moet kijken waar de eventueel onterechte overschrijdingen van tarieven zijn gemaakt en deze fouten herstellen, niet de kaasschaaf erover.”
“Zie ook wel iets in ludieke acties, die in eerste instantie niet direct de patiënten treffen. Bijvoorbeeld een pet met ‘Gekke Henkie’ collectief dragen met enige publiciteit eromheen!
“Wachtlijstintroductie voor ambtenaren.”
“Ze zoeken maar een ander die eerst wil studeren, 2 jaar onbetaald co-assistent wil zijn, moet vechten voor een opleidingsplaats, bij nacht en ontij z’n nest uit moet, geschoffeerd en aangeklaagd wordt door patiënten, tussen de bedrijven door promoveert en pas halverwege de dertig als de eerste grijze haren verschijnen en veel jonge professionals al lang ‘binnen zijn’ iets gaat verdienen waarvan een schandalig deel wordt afgepakt door fiscus en allerhande verzekeraars.”
“Aandringen op differentiatie als er gekort moet worden.”
“Het publiek gaat het niet begrijpen als wij actievoeren voor een hoger inkomen. De boodschap moet zijn, dat er gewoon steeds meer werk is, dat dat geld kost, en dat de overheid het begrotingstekort af wil wentelen op specialist en huisarts.”
”
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
“
■
KWALITEIT
12
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis wint Nationale Patiëntveiligheid Award Het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ) te Amsterdam heeft 24 november 2009 de Nationale Patiëntveiligheid Award 2009 gewonnen met het project Medication Reconciliation. Doel van het project is om medicatiefouten bij de overdracht van patiënten te voorkomen. Het ziekenhuis kreeg de prijs uitgereikt door Aktie Schipaanboord, adjunct-directeur Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie, tijdens het congres ‘Expeditie Patiëntveiligheid’ georganiseerd door het VMS Veiligheidsprogramma. Zowel de jury als het publiek vonden dit het beste initiatief op het gebied van patiëntveiligheid. Met de uitreiking van de award wil het VSM Veiligheidsprogramma initiatieven belonen die onbedoelde en vermijdbare schade kunnen verminderen. Uit onderzoek van het ziekenhuis bleek dat fouten met medicijnen kunnen ontstaan als een
“Met de nieuwe werkwijze is de patiënt vollediger geïnformeerd en wordt een verkeerde medicatieoverdracht vaker voorkomen” patiënt wordt opgenomen voor bijvoorbeeld een operatie of als een patiënt met medicatie uiteindelijk wordt ontslagen. Onder andere door gebrekkige controle van medicatie bij opname en ontslag. Met de nieuwe werkwijze in het SLAZ is de patiënt vollediger geïnformeerd en wordt een
verkeerde medicatieoverdracht vaker voorkomen. Naast het erkennen van fouten is vooral ook het leren van elkaars fouten belangrijk.
Meer informatie over de award, het congres en het VMS Veiligheidsprogramma vindt u op vmszorg.nl. Het VMS Veiligheidsprogramma is een initiatief van de Orde van Medisch Specialisten, NVZ vereniging van ziekenhuizen, Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), Landelijk Expertisecentrum
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Verpleging & Verzorging (LEVV) en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN).
■
KWALITEIT
Richtlijnen voor spoedeisende hulp 13
Voor het eerst zijn er nationaal geldende richtlijnen voor de behandeling van patiënten met veel voorkomende spoedeisende aandoeningen vastgesteld. De richtlijnen beschrijven de noodzakelijke stappen op het gebied van diagnostiek en behandeling bij vrijwel alle veel voorkomende aandoeningen op het gebied van inwendige specialismen, zoals acute benauwdheid, pijn op de borst of pijn in de buik, shock, hevige bloedingen, ernstige infecties en vergiftigingen.
Overzichtelijk in het ‘Acute boekje’ Het ‘Acute boekje’ biedt handzame en praktische adviezen voor de dagelijkse patiëntenzorg en wordt uitgegeven onder auspiciën van de NIV. De 175 richtlijnen zijn overzichtelijk gerubriceerd en makkelijk vindbaar op onderwerp en trefwoord. Ze zijn gratis ter beschikking gesteld aan alle Nederlandse specialisten en artsen in opleiding tot specialist, die in aanraking komen met de zorg voor de acute patiënt.
vele kwaliteitsprojecten dat hieruit is gefinancierd. De SKMS beheert deze gelden en stelt deze voor kwaliteitsprojecten ter beschikking aan de wetenschappelijke verenigingen en aan de Orde. ■
Kwaliteitsgelden werpen hun vruchten af Voor goed kwaliteitsbeleid in de zorg is structurele financiering noodzakelijk. De Orde van Medisch Specialisten regelde deze financiering per 2008. Voor elk gewerkt uur van de medisch specialist wordt 50 eurocent gereserveerd om de kwaliteit van de medisch-specialistische zorg en daarmee de patiëntveiligheid structureel te verbeteren. Het ‘Acute Boekje’ is een van de
V.l.n.r.: dr. F.H. (Frank) Bosch, voorzitter NIV - dr. W.S.I.M. (Willem) van den Wijngaart, bestuurslid SKMS drs. L.A.M. (Leon) van Halder directeur-generaal curatieve zorg
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Op woensdag 13 januari 2010 overhandigde de Nederlandsche Internisten Vereeniging (NIV) het ‘Acute boekje’ met richtlijnen voor spoedeisende hulp aan de nieuwe directeur-generaal curatieve zorg drs. L.A.M. van Halder. Het ‘Acute boekje’ is het eerste tastbare resultaat van een reeks kwaliteitsprojecten onder de vlag van de NIV gefinancierd met behulp van de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS).
KWALITEIT
14
De Orde steunt ziekenhuizen in besluit openbaar maken van sterftecijfers in 2010 De Orde van Medisch Specialisten steunt het besluit om volgend jaar hun absolute ruwe sterftecijfers openbaar te maken. Dit besluit is genomen door ziekenhuizen aangesloten bij de vereniging van ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU).
Sterftecijfers niet geschikt om te vergelijken
“Ziekenhuizen en specialisten hebben niets te verbergen” Hoewel de Orde haar kanttekeningen plaatst bij de bruikbaarheid van sterftecijfers voor het algemeen publiek, past dit besluit duidelijk in het streven van de ziekenhuizen en medisch specialisten om transparant te zijn richting de samenleving. Het moge duidelijk zijn dat ziekenhuizen en specialisten niets te verbergen hebben!
Belangrijke informatie voor ziekenhuizen en specialisten De beschikbaarheid van sterftecijfers is belangrijk voor ziekenhuizen en medisch specialisten. Als de sterfte onverwacht toe of afneemt is dit een signaal dat nader bestudeerd moet worden. Het is daarom van belang dat ieder ziekenhuis op de hoogte is van de
Samenwerken aan kwaliteitsinformatie
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
De Orde van Medisch Specialisten, het ministerie van VWS en de stuurgroep Zichtbare Zorg Ziekenhuizen (ZZZ) hebben een principeakkoord bereikt voor het samenwerken aan kwaliteitsinformatie. Hiermee kunnen kwalitatief goede indicatoren worden ontwikkeld die goede zorg waarborgen en waar nodig leiden tot betere zorg. Dit is in eerste plaats van groot belang voor de patiënt, maar daarnaast ook voor medisch specialisten, ziekenhuizen en zorgverzekeraars. Om indicatoren te ontwikkelen die werkelijk iets zeggen over de kwaliteit van de zorg zijn inhoudsdeskundigen nodig, die afgevaardigd zijn door de wetenschappelijke verenigingen. VWS heeft in de gesprekken het belang van de rol van de wetenschappelijke verenigingen erkend. Wetenschappelijke verenigingen bepalen immers de professionele standaard voor hun beroepsgroep en hebben bovendien veel ervaring met indicatorenontwikkeling.
De bestaande overeenkomst ging onvoldoende in op de rechten en de plichten van de betrokken partijen bij het ontwikkelproces. In het nieuwe akkoord zijn heldere afspraken gemaakt over deze rol en hoe de medisch specialistische kennis kan worden geborgd en gerespecteerd . Zowel de Orde als het ministerie van VWS en het programmabureau ZZZ hebben alle vertrouwen in een verdere goede samenwerking wat betreft het werken aan kwaliteitsinformatie.
eigen sterftecijfers en deze informatie gebruikt om de kwaliteit van zorg te verbeteren.
■
Het gebruik van sterftecijfers om ranglijsten voor en vergelijkingen tussen ziekenhuizen te maken is echter een heilloze weg. De sterftecijfers zijn hiervoor niet geschikt. De sterfte in ziekenhuizen wordt namelijk beïnvloed door veel factoren die niet direct te maken hebben met de geleverde zorg. Zoals bijvoorbeeld de complexiteit van de patiënten die naar het ziekenhuis komen.
Ook aangepaste sterftecijfers bieden (nog) geen oplossing Het idee is dat een sterftecijfer dat rekening houdt met al dit soort factoren een vergelijking tussen ziekenhuizen wel mogelijk maakt. Zowel minister Klink als de Inspectie voor de Gezondheidszorg hebben hun kaarten gezet op de zogenaamde Britse Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR). Onderzoek heeft echter aangetoond dat aan het gebruik van de HSMR in de Nederlandse situatie nog haken en ogen zitten. Nader onderzoek in 2010, in opdracht van NVZ, NFU en de Orde, moet uitwijzen of de aangepaste HSMR geschikt blijkt om in 2011 te gebruiken voor de onderlinge vergelijking van ziekenhuizen. Vooruitlopend hierop hebben de ziekenhuizen het voornemen geuit de HSMR per 2011 openbaar te maken. De Orde wacht de uitkomsten van het onderzoek af alvorens hierover een definitief standpunt in te nemen. ■
KWALITEIT N E D E R L A N D S E M E D I S C H S P E C I A L I S T E N V O O R L O P E R S I N E U R O PA
Kwaliteit maatschapfunctioneren inzichtelijker De Orde van Medisch Specialisten en wetenschappelijke verenigingen stellen per 2010 de conclusies en aanbevelingen van de verslagen van de kwaliteitsvisitaties ter beschikking aan raden van bestuur en stafbesturen van ziekenhuizen. Hiermee nemen medisch specialisten actief hun eigen verantwoordelijkheid voor een nog betere kwaliteit van zorg. Een unieke stap in Europa.
Medisch specialisten zijn primair verantwoordelijk voor de medischspecialistische zorg. In de praktijk delen zij al regelmatig de conclusies en aanbevelingen van de visitatierapporten met hun Raad van Bestuur en stafbestuur die eindverantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van de geleverde zorg. Maar met dit besluit bieden zij hun
Raad van Bestuur en stafbestuur structureel een belangrijk handvat om hun verantwoordelijkheden op het gebied van de kwaliteit van zorg waar te maken.
Advies kwaliteitsvisitatiecommissie Ook de kwaliteitsvisitatiecommissie, waarin een representatief aantal wetenschappelijke verenigingen
“Medisch specialisten nemen actief hun eigen verantwoordelijkheid voor nog betere kwaliteit van zorg” van medische specialismen vertegenwoordigd is, adviseert om hun conclusies en aanbevelingen ter beschikking te stellen. Inmiddels hebben bijna alle wetenschappelijke verenigingen besloten het advies over te nemen.
15
De Orde en de NVZ vereniging van ziekenhuizen zijn sinds enige tijd in overleg over een nieuwe modeltoelatingsovereenkomst (MTO). Een aanvullend kwaliteitskader van uit de medisch specialisten is wenselijk. In de vernieuwde MTO zal meer aandacht zijn voor de kwaliteit van de te leveren en geleverde zorg. Belangrijk punt wat de Orde inbrengt is hoe kwaliteit geborgen wordt. Hiertoe heeft de Orde in 2009 een aanzet gedaan voor een kwaliteitskader. Verantwoordelijkheden van medisch specialisten en raden van bestuur worden hierin helder uiteengezet. Dit kwaliteitskader is tijdens de Algemene Ledenvergadering van de Orde op 26 november 2009 op hoofdlijnen goedgekeurd. Het kwaliteitskader is naar verwachting half maart definitief en wordt dan beschikbaar gesteld via www.orde.nl. ■
Vooruitblik 2010 In 2010 zal de huidige commissie ook advies uitbrengen over de uniformering van de conclusies en aanbevelingen en de uniformering van het judicium oftewel de consequenties die hangen aan de ‘soorten’ adviezen. ■
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Een belangrijk handvat
Meer aandacht voor kwaliteit in MTO
DIENSTVERBAND
16
Hoge Raad laat zich uit over kennelijk onredelijk ontslag De Hoge Raad heeft bepaald dat een vergoeding die de werkgever aan een werknemer moet betalen bij ‘kennelijk onredelijk ontslag’ niet kan plaatsvinden op basis van de algemene kantonrechtersformule. Zo’n procedure heeft een ander karakter dan de ontbinding van de arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer een schadevergoeding naar billijkheid krijgt op basis van de kantonrechtersformule.
De Hoge Raad vernietigde daarmee een uitspraak van het gerechtshof in Den Haag van 2 december vorig jaar. Het hof oordeelde destijds dat bij een ontslag waarvoor toestem-
formule als correctie daarop, verdraagt zich niet met de wijze waarop de rechter in geval van kennelijk onredelijk ontslag een vergoeding dient te bepalen.
“Als de rechter vaststelt dat er sprake is van kennelijk onredelijk ontslag, zal de schade feitelijk moeten worden begroot” ming van het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) is verkregen ook recht is op schadevergoeding volgens de kantonrechtersformule (op basis van het aantal gewerkte jaren en de leeftijd van de werknemer). Daarbij oordeelde het Hof dat er sprake is van kennelijk onredelijk ontslag als de werknemer geen schadevergoeding krijgt. Volgens de wet is daarvan sprake als het nadeel van de werknemer onevenredig groot is.
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
Kantonrechtersformule gaat niet op Deze redenering gaat echter niet op, zegt de Hoge Raad. Of een ontslag kennelijk onredelijk is hangt altijd van de omstandigheden af. De vergoeding voor de werknemer is in zo’n geval gebaseerd op de geleden schade. De rechter moet eerst vaststellen of sprake is van kennelijk onredelijk ontslag, waarna de schade moet worden begroot. De uitkomst van de kantonrechtersformule kan daarom niet dienen als een algemeen uitgangspunt. Ook het toepassen van een generieke korting op de uitkomst van de berekening van een vergoeding volgens deze
Ontslagvergoeding omstreden De kwestie rond de ontslagvergoedingen was inmiddels vrij omstreden omdat rechtbanken verschillende formules hanteerden. Zo ontwikkelden vier andere gerechtshoven weer een eigen berekeningsmethode. Tegen een van de uitspraken waarin dit is gedaan, loopt ook een cassatieberoep waarover de Hoge Raad op korte termijn uitspraak doet. Voor vragen over dit onderwerp kunt u terecht bij mr. D. Jongsma, arbeidsjurist bij de Orde van Medisch Specialisten, via (030) 28 23 666.
■
DE JONGE ORDE RAPPORT RVZ ‘N UMERUS FIXUS’ E N H E T C O N S U LT A T I E D O C U M E N T V A N D E N E D E R L A N D S E Z O R G A U T O R I T E I T
De Jonge Orde maakt zich ernstige zorgen Profijtbeginsel In het Rapport RVZ ‘Numerus Fixus’ geneeskunde en het consultatiedocument van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) komt het voorstel naar voren om aios mee te laten betalen aan hun opleiding tot medisch specialist. Het zogenaamde profijtbeginsel. De Jonge Orde is ronduit verbijsterd over dit voorstel. Aios zijn als arts werkzaam in een ziekenhuis. Zij doen in de praktijk ervaring op om uiteindelijk als volwaardig medisch specialist werkzaam te kunnen zijn. Na het afronden van hun artsenopleiding zijn ze veelal jaren werkzaam als basisarts en arts niet in opleiding tot medisch specialist in ziekenhuizen. Gedurende hun opleiding werken aios gemiddeld tussen de 48 en 52 uur per
week tegen een bruto salaris dat start met N 2994,- per maand. Mede gezien de levensfase van aios zal een profijtbeginsel de draagkracht van de aios nog verder op de proef stellen. Bovendien dienen aios nu al een eigen bijdrage te betalen aan hun opleiding. Gemiddeld dienen zij 30% te betalen aan studieactiviteiten. Het nog verder opschroeven van een eigen bijdrage kan en zal betekenen dat voor velen het beroep van medisch specialist een financieel onhaalbaar/ onaantrekkelijk perspectief zal worden. De Jonge Orde zal zich op korte termijn met haar achterban beraden over mogelijk te ondernemen activiteiten om de minister en politiek duidelijk te maken waarom een verdere bijdrage aan de opleiding volstrekt onbespreekbaar is.
17
Numerus fixus In beide documenten wordt ook ingegaan op het loslaten van de numerus fixus. De Jonge Orde verwacht dat er met het loslaten van de numerus fixus en het verder verruimen van de opleiding tot medisch specialist voor een belangrijk deel wordt opgeleid voor toekomstige werkloosheid. Bovendien vreest De Jonge Orde voor de kwaliteit van de studie geneeskunde en de opleiding tot medisch specialist. De geneeskundefaculteiten en de opleidingsziekenhuizen beschikken over onvoldoende capaciteit voor uitbreiding. Dit betreft niet alleen het onderwijs aan studenten, maar ook het patiëntenaanbod en het aantal beschikbare opleiders. Een uitgebreide reactie op de documenten staat op www.dejongeorde.nl.
■
Meld je aan op www.dejongeorde.nl/aiosdag
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
LANDELIJKE AIOSDAG VOOR AANKOMEND MEDISCH SPECIALISTEN Zaterdag 10 april 2010
DE JONGE ORDE
Opleidingsprijs 2009 18
De Opleidingsprijs 2009 is gewonnen door opleider dr. Robert Pierik, chirurg in de Isala Klinieken in Zwolle. Dat is zaterdag 14 november 2009 bekend gemaakt tijdens de Landelijke AIOSdag. De Opleidingsprijs is geïnitieerd door De Jonge Orde en de LVAG en wordt ondersteund door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de KNMG en de Orde van Medisch Specialisten. De financiële onderscheiding van 10.000 euro moet gebruikt worden voor opleidingsgerelateerde initiatieven, bijvoorbeeld in het kader van de modernisering.
volledig geaccepteerd. Zwolle bevindt zich in goed gezelschap van de opleidingen Cardiologie in het Medisch Spectrum Twente en Heelkunde in het Medisch Spectrum Twente (Enschede), en Heelkunde in het LUMC Leiden, die allen ook wisten door te dringen tot de finale.
Noblesse oblige De prijs is niet alleen bedoeld om de beste opleiding van Nederland te belonen; de winnaar mag zich een voorbeeld noemen voor andere opleidingen, waarin hij andere opleiders oproept niet te ‘zeuren’ over opleidingsvernieuwingen maar deze aan te grijpen als kans om de beste medisch specialisten op te leiden.
“Dat dr. Pierik dit begrijpt klonk al direct door in zijn dankwoord”
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
In Zwolle staat een uitstekende, veilige werksfeer centraal. Er is ruimte voor opbouwende kritiek waarbij ook de stafleden jaarlijks worden beoordeeld op hun opleidingskwaliteiten. De opleider luistert, stuurt waar nodig, adviseert, maar motiveert bovenal. Hier wordt gewerkt volgens een gezond rooster en ook deeltijdwerken is
Opleidingsprijs 2010
De werkgroep opleidingsprijs van De Jonge Orde en de LVAG is al druk bezig met het voorbereiden van de Opleidingsprijs 2010. Komt ook jouw opleiding in aanmerking voor deze prijs? Hou dan www.opleidingsprijs.nl in de gaten! ■
LEDENSERVICE
19
Nieuws Academie voor Medisch Specialisten Conferenties Richtlijn preoperatief proces
Cursus introductie in werken met klinische paden
Cursus Onderhouden van eigen vitaliteit
De Academie organiseert vier regionale conferenties over de nieuwe richtlijn voor de organisatie van het preoperatieve proces (zie ook www.anesthesiologie.nl). Dit is de eerste van een serie van richtlijnen in het kader van het zogenaamde Traject Operatieve Proces (TOP 1, 2 en 3). De conferenties worden in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie, de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, de Orde van Medisch Specialisten en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen georganiseerd voor alle betrokken specialismen en het OK-management. Ze zullen plaats vinden in Utrecht, Rotterdam, Zwolle en Eindhoven in de periode tussen half maart en eind mei van 16.00-20.30 uur.
Op dinsdag 23 maart aanstaande organiseert de Academie voor het eerst een cursus over het werken met klinische paden, ook wel zorgpaden genoemd. Het medisch beleid ten aanzien van segmentering van patiëntengroepen, kwaliteitszorg en management van patiëntenstromen komen samen in zorgpaden. Belangrijk voor de medisch specialist om hier de leiding in te hebben. De cursus wordt verzorgd door Ruben van Zelm, senior consultant bij QConsult en expert in het werken met klinische paden. Daarnaast vertellen twee medisch specialisten over hun eigen ervaringen hiermee. De cursus vindt plaats van 16.00 - 20.30 uur in de Domus Medica in Utrecht.
Eveneens nieuw is een cursus over het onderhouden van de eigen vitaliteit in werk en privé, zowel lichamelijk als geestelijk. De cursus biedt een combinatie van enige theorie en veel praktische handvatten en sluit af met een eigen verbeterdoelstelling. De cursus duurt een dag met een follow up in de vorm van een individueel coachingsgesprek met cursusleider Paul Wormer, arts MBA. De cursus vindt plaats op woensdag 16 juni van 14.00 - 21.30 uur in de Domus Medica in Utrecht. Inschrijven via www.academiemedischspecialisten.nl. Daar vindt u ook informatie over alle andere cursussen. Meer informatie: info@academiemedischspecialisten.nl of (030) 247 41 97.
■
Infodesk Telefoon (030) 28 23 666 of mail naar infodesk@orde.nl
• Alle producten en diensten van de Orde • De juridische, financiële en organisatorische randvoorwaarden van de praktijkuitoefening. • Het kwaliteitsbeleid medisch specialisten • Het lidmaatschap van de Orde Voor het beantwoorden van de vragen beschikken onze Infodeskmedewerkers over een kennisdatabase, een uitgebreide juridische bibliotheek, parate kennis en een dosis gezond verstand. Indien uw vraag een meer gespecialiseerde benadering vraagt, dan wordt deze doorgeleid naar één van onze bureaumedewerkers.
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
De Infodesk van de Orde is het eerste aanspreekpunt voor vragen over:
KNMG
20
Fouten bij samenwerking moeten worden voorkomen De kwaliteit van zorg kan in gevaar komen als de samenwerking tussen zorgverleners niet goed loopt. Een breed gedragen ‘Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg’ moet hierin verandering brengen. Goede onderlinge communicatie en duidelijke afspraken over de regie zijn essentieel bij samenwerking tussen zorgverleners. Helaas wordt in de praktijk nog niet altijd aan deze voorwaarden voldaan. De kwaliteit en de veiligheid van
“Deze Handreiking kan worden gezien als een checklist voor zorgverleners die een samenwerking aangaan rond een cliënt”
Ordenieuws • maart 2010 • nummer 1
de verleende zorg kan daardoor in gevaar komen. Op verzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft een groot aantal organisaties van zorgaanbieders en patiënten gezamenlijk een ‘Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg’ opgesteld,
die op 26 januari 2010 verschenen is. Deze Handreiking kan worden gezien als een checklist voor zorgverleners die een samenwerking aangaan rond een cliënt. Centraal staat het aandachtspunt dat voor cliënten altijd duidelijk moet zijn wie het aanspreekpunt is voor hun vragen, wie inhoudelijk (eind)verantwoordelijkheid is en wie de zorgverlening coördineert. Ook behoren bij samenwerking afspraken te worden gemaakt over een actueel zorg- of behandelplan, informatie-uitwisseling tussen betrokken hulpverleners, gezamenlijke dossiervoering, de verdeling én goede overdracht van taken en verantwoordelijkheden, het tijdig doorverwijzen naar andere zorgverleners en het creëren van momenten voor overleg en evaluatie. In de Handreiking staat dat bij knelpunten in de samenwerking naar adequate oplossingen moet worden gezocht. De Handreiking is dus niet vrijblijvend. Brancheen koepelorganisaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het vertalen van aandachtspunten naar concrete afspraken op hun gebied over verantwoordelijkheidsverdeling tussen beroepsbeoefenaren en instellingen bij samenwerking. De Handreiking wordt onderschreven door de organisaties van artsen (KNMG), algemene ziekenhuizen (NVZ), academische ziekenhuizen (NFU), verpleegkundigen (V&VN), verloskundigen (KNOV), fysiotherapeuten (KNGF), psychologen (NIP), apothekers (KNMP) en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ Nederland). Ook de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) steunt de Handreiking. ■
‘Groene boekje’ herzien Wanneer mag ik mijn beroepsgeheim doorbreken? Welke gegevens kan ik beter niet in een medisch dossier bewaren? Hoe lang moet ik een medisch dossier bewaren? Als de politie om beelden van de bewakingscamera vraagt, moet ik die dan zonder meer afgeven? U vindt het antwoord in het ‘groene boekje’ waarin sinds 1 januari 2010 de herziene KNMG-Richtlijnen inzake het omgaan met medische gegevens staan opgenomen. Deze richtlijnen geven aan hoe –met inachtneming van het beroepsgeheim– artsen met medische gegevens moeten dan wel mogen omgaan. Voorbeelden van wijzigingen ten opzichte van de versie uit 2003 zijn de wettelijke bewaartermijn van medische dossiers (§ 1.9) en het geactualiseerde blokkeringsrecht (§ 3.9). Nieuwe onderdelen zijn onder meer: • de verwijsbrief en de specialistenbrief (§ 3.4) • gegevensverstrekking bij letselschade en private schadeverzekeringen (§ 3.12) • omgaan met elektronische medische gegevens (§ 3.16) • omgaan met beeld- en geluidopnamen (§ 3.18) • Verwijsindex Risicojongeren, Kindermishandeling en Huiselijk geweld (§ 3.22) ■
Movir is specialist in arbeidsongeschiktheid De Orde heeft al jaren een convenant met arbeidsongeschiktheidsverzekeraar Movir. Daarin staat opgenomen dat Orde leden maar liefst 10% korting ontvangen op hun verzekeringspremie en overige producten. Movir zoekt samen met de Orde naar preventiemiddelen op maat. We spreken de kersverse directeur Louis van Drunen over Movir. Louis, je bent sinds 1 januari 2010 directeur. Wat maakt Movir zo bijzonder? “Of je nu zelfstandig werkt of in loondienst, het is essentieel je inkomen veilig te stellen bij arbeidsongeschiktheid of een ongeluk. Movir biedt een zeer uitgebreide arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov), waarbij de persoonlijke benadering voorop staat. Juist ook als het gaat om de preventie en re-integratie.”
Hoe compleet is de aov van Movir? “De langlopende verzekering is al zeer ruim. Daarnaast heeft Movir aanvullende verzekeringen. De waarnemingsverzekering dekt de kosten van een waarnemer als je arbeidsongeschikt wordt. Zo loopt je praktijk en de inkomsten daaruit gewoon door. Daarnaast is er de Vaste kostenverzekering. Deze dekt praktijkkosten die doorlopen tijdens arbeidsongeschiktheid. Op 1 oktober 2009 introduceerde Movir bovendien de vernieuwde zwangerschapsregeling. De wachttijd van twee jaar is afgeschaft. Dit biedt vrouwelijke verzekerden nog meer vrijheid bij het invullen van een kinderwens.”
Wat is de Beroepsopleidingsverzekering voor Artsen in opleiding tot specialist (AIOS)? “Dat is een vijfjaarsverzekering met een aantrekkelijke premie die op maat is gemaakt voor AIOS. Je verzekert het verschil tussen 100% van je inkomen en 70% van het gemaximeerde loon. Na voltooiing van je opleiding kan je de Beroepsopleidingsverzekering eenvoudig omzetten in een ‘gewone’ langlopende Movir verzekering.”
Kwaliteit voorop dus? “Zo kun je het wel samenvatten. Movir wordt zowel door verzekerden als adviseurs als kwaliteitsverzekeraar gezien. Dit werd onlangs benadrukt toen Movir door assurantie-brancheverenigingen NVA, NBVA en DAK werd uitgeroepen tot beste inkomensverzekeraar van Nederland. Daarnaast beoordeelt de sectie Mediac van de NVA Movir al vijf jaar onafgebroken als beste arbeidsongeschiktheidsverzekeraar voor medici.”
Meer informatie op www.movir.nl of vraag ernaar bij de Infodesk van de Orde, via telefoon (030) 28 23 666 of infodesk@orde.nl.
www.movir.nl