Magazine Geen aangenamer manier om een omgeving te verkennen dan wandelen. Dat treft, want Nederland barst van de bijzondere plekken. De redactie van Computer Idee ging aan de wandel. Slechts gewapend met gps-apparatuur die we voor het eerst zagen, op een onbekende plek en alleen een adres als einddoel. Dat moest voor ons toch te doen zijn.
Wat is GPS? GPS staat voor Global Positioning System, de commerciële naam voor een 24 satellieten tellend plaatsbepalingsysteem dat is ontwikkeld door het Amerikaanse defensieapparaat. (De officiële benaming is overigens NAVSTAR, wat weer staat voor NAVigation Satellite Time And Ranging.) De satellieten, die elk een eigen signaal uitzenden, draaien op een hoogte van circa 20.000 kilometer elk in een eigen vaste baan rond de aarde. Heeft een GPS-ontvanger contact met minimaal vier van deze satellieten, dan kan hij met een zekere marge uw positie op een willekeurig punt op
aarde vaststellen. Marge? Ja, want het systeem kijkt niet op een meter meer of minder… Vanwege deze marge zijn de verwachtingen rond Galileo hoog gespannen. Dit civiele globale satellietnavigatiesysteem (is van Europese makelij en moet in 2013 wereldwijd operationeel zijn) zal GPS in nauwkeurigheid overtreffen; bij het ontwerpen van Galileo
is in millimeters gedacht. Interessant is de motivatie om een dergelijk peperduur, autonoom systeem op te zetten: behoud van de Europese onafhankelijkheid ten opzichte van de VS en omdat het GPS, maar ook het Russische GLONASS zijn te inactiveren of te versleutelen. Ofwel, de dag kan ooit komen dat met een druk op de knop het licht boven Europa uitgaat…”
Lesje gps- w
H
et kon deze zomer wel eens een mode worden: gps-wandelen. Terecht, als je het ons vraagt, want een gps-navigator voorziet een voettocht spelenderwijs van een extra dimensie, terwijl ook de kans op verdwalen zo goed als nihil is. Tenminste, bij correct gebruik (zie verderop). Maar er is nog een trits redenen waarom genoemd apparaat zich in een toenemende belangstelling mag verheugen. Zo is in Nederland sprake van een heuse wandelcultuur, groeit de liefde voor gadgets, is de angst voor ‘apparaatjes’ bij consumenten tanende, neemt het aanbod van (betaalbare) gps-navigators alleen maar toe en schrijdt de ontwikkeling van satellietnavigatieapparatuur voort. Om te beleven wat de aantrekkingskracht, nut en bruikbaarheid van uiteenlopende gps-toestelletjes tijdens een wandeling is, stapte de halve redactie van Computer Idee geblindeerd in een auto om zich na een uurtje rijden te laten droppen ergens in de bossen tussen Bergen aan Zee en Schoorl (Noord-Holland). Vervol-
28 11 Dropping.indd 1
MDe kortste route naar de warme chocolademelk.
ODie tweede bril was zeker gratis?
gens lieten de deelnemers zich leiden door de grillen van een aantal gps-toestellen die zij voor het eerst van hun leven zagen. En om het echt spannend te maken, hadden de weergoden zich laten inhuren. Niet voor een miezerig regenbuitje, maar om een paar ouderwetse Hollandse plensbuien over hen uit te storten. Daar stonden ze dan, op een regenachtige dag in maart, de enigszins beteuterde trots van het Nederlandse computerland: Nico Wittebrood, Rob Sijpesteijn, Marieke van Kuijeren, Erik Kwant, Sylvie van Nieuwerburgh, Dick van de Schraaf en FAQman John Vanderaart. In hun handen vijf gps-apparaten: Nokia N82, Blackberry Pearl, Garmin Gpsmap 60CSx, Garmin Foretrex 201 en de Amaryllo TripTracker (zie pagina 32). Hoe banen zij zich een weg door het onbekende duinlandschap naar een adres waar koek en zopie staan te wachten? En welke wijze lessen kunnen zij u meegeven? De eerste ‘fout’ die de aanwezigen al snel opbreekt, is de bijzonder slechte voorbereiding. Geen van hen is een ervaren gps-wandelaar en niemand
www.computeridee.nl n 11 l 2008
23-04-2008 17:30:19
Wij gaan u voor!
Daar stonden ze dan, op een regenachtige dag in maart, de enigszins beteuterde trots van het Nederlandse computerland
heeft ook maar een handleiding of iets dergelijks kunnen doornemen – het betreft hier tenslotte een dropping. Allicht dus dat de bladenmakers naar de toestelletjes kijken als een stel apen naar het onweer. Ook zijn er aanmerkingen te maken op kleding, schoenen en de catering. Want hoewel de regen met bakken uit de lucht komt vallen, behoort een flesje water of thee, naast wat fruit en broodjes rookvlees, tot de standaarduitrusting van een wandelaar. Ondanks dat moeten ze allemaal geloven aan dezelfde opdracht: Loop in een efficiënte, creatieve of kortst mogelijke route naar Laanweg 1 in Schoorl. Verried de zeelucht voor een enkeling al enigszins de positie, nu is het voor de meeste deelnemers ondanks de benevelende regen duidelijk waar ze zich ongeveer bevinden: een parkeerplaats in de bossen van Bergen aan Zee. Over water gesproken: er vindt een waterscheiding plaats, tussen doeners en denkers. Zo nemen John en Rob, gewapend met de TripTracker en Nokia N82, zonder meer het eer-
TIP TIP
s- wandelen 1 Ken uw GPS-apparaat! 2 Neem te eten en nog meer drinken (water) mee!
M Gedverdemme wat een ......weer
ste looppad dat zich aanbiedt, terwijl de achterblijvers een tweede groep vormen om eerst hun apparaat te inspecteren. Voor beide partijen staat het eerste uur helemaal in het teken van uitvogelen, snuffelen en verkennen, waarbij John en Rob zich – bij gebrek aan gps-contact – gewillig laten leiden door de ouderwetse betonnen paddenstoelen: Schoorl 5,4 km, rechts aanhouden. In de groep John/Rob is al vroeg een slachtoffer te betreuren: de Nokia. Mooi apparaat ongetwijfeld, maar omdat de software niet is geregistreerd is de gps-applicatie niet in te zetten. Ze zien wel waar ze zijn, maar zodra ze een doel opgeven krijgen ze de melding dat ze moeten registreren. Tja, dat is wat lastig vanuit het bos. Dus verdwijnt de Nokia in de binnenzak, waar-ie overigens fijn in past. Blijft de TripTracker over, een apparaat dat in de stromende regen voor alles bewijst dat hij inderdaad waterproof is. Toch trekt-ie er bijna een uur voor uit om het eerste signaal op te pakken. Maar dat had wellicht te maken met het moordende looptempo van John en met het gebladerte.
www.computeridee.nl n 11 l 2008
11 Dropping.indd 2
29 23-04-2008 17:30:27
Magazine Voordelen GPS
30 11 Dropping.indd 3
TIP
3 Wees geduldig, zoek stil-
TIP
4
TIP
5
TIP
6
TIP
Eindelijk... de grote weg
7
TIP
Ook in tweede groep is het maken van een verbinding de heilige graal. Een van de eersten die een succes boekt is Nico. Nota bene een man van, zoals hij het zegt “de kaart, het interpreteren van landschap,windrichting, geuren en zonnestand/uurwerk om positie en reisrichting te bepalen.” Zijn Blackberry Pearl begint na een aarzelend begin te schitteren: adres en postcode van de bestemming intikken, waarop het digitale hulpmiddel de gps-codes uit een database opvist en via een gepresenteerde kaart met de looprichting komt. Ingrijpen van Dick resulteert in een nog handiger presentatie: de kompasstand, waarin een dikke pijl hemelsbreed de juiste richting aangeeft. En dan doet de charme van het gps-wandelen zich gelden, want weg van de gebaande paden en dwars door de bossen en duinen. John en Rob hebben na een uur wandelen dus eindelijk een signaal; het betekent echter niet dat ze weten waar ze naartoe moeten. De TripTracker kent namelijk alleen coördinaten (lees breedte- en lengtegraden). Het adres, De Laanweg 1, Schoorl kent hij niet. Om niet te verzuipen in de almaar hevig wordende regen, bellen ze stiekem naar een behulpzaam familielid teneinde de gewenste coördinaten op te vragen. Dat lukt, zij het dat er aanvankelijk verwarring ontstaat over hoe de coördinaten in te voeren en de route uit te zetten. Erik bijt zich stuk op de Garmin Foretrex 201, die weliswaar alle lof voor z’n compactheid en vochtbestendigheid toegezwaaid krijgt, maar weigert om met een kaart of – beter: kompas – tevoorschijn te komen. Ook de bezwerende handen van Marieke leveren geen verbinding op; de gps-afwezigheid en de aanhoudende regen doen de Foretrex uiteindelijk de das om. Meer te spreken zijn ze over – de weliswaar groot uitgevallen – Gpsmap 60CSx van Garmin, waarmee Erik zelfs zonder handleiding en ondanks het onduidelijke beginscherm kan achterhalen waar ze zich bevinden. Om zich vervolgens te realiseren dat je ook bij de Gpsmap wel van tevoren de gewenste detailkaart moet installeren. Weer terug naar de groep John/Rob, waar de pas er goed in zit nadat de TripTracker de juiste richting heeft aangegeven; ook hier
8
staand in een open ruimte contact met de satellieten! Draag goede (waterdichte) schoenen! Neem een mobieltje mee; wees bereikbaar en programmeer de coördinaten van tevoren! Een gps-wandeling begint veelal achter de pc! De meest directe route is niet per se de snelste! Houd er rekening mee dat coördinaten kleine afwijkingen kunnen hebben … en blijf altijd bij elkaar!
rechttoe, rechtaan, dwars door het struikgewas. Waarbij al snel duidelijk wordt dat wat hemelsbreed de kortste route is, niet de snelste hoeft te zijn: het was veel klimmen en dalen. Op een kilometer voor de eindbestemming gaat het helemaal fout. Terwijl Rob nog even een laatste foto maakt, ruikt een naar de TripTracker starende John de warme koffie, met als resultaat dat ze elkaar
1. Nooit meer verdwalen; 2. Geen kaart meer nodig wanneer de te lopen route van te voren in de gps wordt gezet; 3. Het is bekend hoelang het ongeveer duurt om bij het startpunt of eindbestemming te komen; 4. Afhankelijk van het type apparaat staat extra informatie ter beschikking, zoals een wegenkaart, zonsondergang, de hoogte, waar het noorden is. 5. Na een gelopen route is deze via de pc uit te lezen, zodat u precies terugziet waar u geweest bent en hoe lang u over een en ander hebt gedaan.
in de jungle van Schoorl uit het oog verliezen. De ellende is helemaal niet meer te overzien als John de stal meent te hebben gevonden, maar niets anders aantreft dan een verbouwereerde plattelandbewoonster in haar voordeur; foutje in de coördinaten?! ‘Mevrouw, kunt u mij de weg naar Schoorl vertellen?’ Waar het – uiteindelijk – wel goed gaat is de tweede groep, al blijft de roep om een handleiding hier onverminderd luid klinken. Hoewel de Blackberry Pearl zo nu en dan wat ergernis oproept omdat het heen en weer switchen tussen de informatieschermen stroef verloopt, is het dit apparaat dat Erik, Dick, Marieke, Nico en Sylvie uiteindelijk naar de warme chocomelk op De Laanweg 1 leidt – alwaar ze met de grijnzende hoofdredacteur wachten op de twee andere deelnemers. O ja, beste lezer, maakt u zich niet ongerust. Ook Rob heeft uiteindelijk de weg naar huis gevonden, zij het liftend. n
Stedenwandeling In dit artikel wekken we de indruk dat gps van pas komt in de natuur – wat ook zo is – maar het kan natuurlijk ook anders. Maak daarvoor kennis met Discover Cities, een dienst van kaartmaker NAVTEQ, waarmee u met uw mobiele apparaat (bijvoorbeeld een navigatietoestel, mediaspeler, wifi-apparaat of mobieltje) de lokale reisgids raadpleegt: denk aan plattegrond, looproutes, collectie Points Of Interests (POI), hotels, winkels, maar ook informatie over het openbaar vervoer. Inderdaad, ideaal voor de voetganger tijdens een stedentrip. Discover Cities biedt vooralsnog alleen de
gegevens van een aantal grote Europese steden, maar er zijn plannen om de dienst verder uit te breiden naar steden in Azië en LatijnsAmerika in aanvulling op diverse Noord-Amerikaanse steden die al zijn toegevoegd.
Info: www.navteq.com
www.computeridee.nl n 11 l 2008
23-04-2008 17:30:33
Hardware
Wandeling op de hei met een gps Niet alleen automobilisten willen de snelste of kortste route kunnen plannen, ook voor fietsers en wandelaars is een gps handig. De redactie van Computer Idee testte vijf outdoor navigatiesystemen. Wat blijkt?Ken uw coördinaten en lees voor vertrek grondig de handleiding.
Garmin GPSmap 60CSx Nokia N82
Zonder internet geen wandeling Het gebruik van de geïntegreerde gps-functie en de Nokia Maps-applicatie is gratis. Voordat u het apparaat kunt gebruiken, moet u het registreren op de site van Nokia. Daar moet u eveneens zijn om actuele kaarten te downloaden en om gesproken navigatie- of stadsgidsen aan te schaffen. Deze laatste twee zijn echter betaalde diensten. U betaalt dan voor de gprs-verbinding die nodig is voor de datatransmissie. De prijs is afhankelijk van het abonnement bij uw provider. Neemt u liever het zekere voor het onzekere en niet per abuis betaalde data overzetten naar uw mobiel? Dat kan door ‘nooit’ te selecteren bij internetverbinding in de Nokia Maps-applicatie, zodat datatransfer via gprs naar uw gsm niet mogelijk is. n Info www.nokia.com n Adviesprijs € 535,– (excl. eventuele abonnementskorting)
Voor de padvinders De GPSmap kan met zijn stevige rubberen behuizing tegen een stootje en zal dankzij het polsbandje niet snel uit uw hand vallen. Ideaal voor avonturiers. Ook geschikt voor de bergen en voor op zee, het systeem beschikt namelijk over zeekaarten en een hoogtemeter. Wat echter tegenvalt is de gebruiksvriendelijkheid. Het beginscherm van de 60CSx is een warboel van informatie. De hoeveelheid (grafische) informatie is sowieso even wennen, zeker als u de interface van autonavigatiesystemen kunt dromen. Pas na lang
zoeken is het ons gelukt een route uit te zetten en bij te houden waar we ongeveer waren. Dit geeft het apparaat in coördinaten aan. Het kaartje is helaas erg summier en dus weinig informatief. Denk aan een tocht van enkele kilometers die op een schermpje van twee cm wordt afgebeeld. Ook al komt u er na enige tijd uit met de GPSmap 60CSx, het is geen overbodige luxe om de handleiding voor vertrek te raadplegen. U kunt namelijk op allerlei manieren zoeken naar een bepaalde locatie, of uw route plannen met positiepunten. Het menu is uitgebreid en de mogelijkheden zijn legio. Dit maakt de 60CSx met name geschikt voor professionals of padvinders die er thuis in zijn. Maar ook voor hen achten wij het systeem net iets te groot en zwaar om mee op pad te nemen. Een compacter model was beter geweest. De meegeleverde sd-kaart van 64 MB maakt het mogelijk om cartografische data van en naar de GPSmap te verplaatsen. n Info www.garmin.com n Adviesprijs € 499,–
Amaryllo Trip Tracker Ter land, ter zee en in de lucht De Trip Tracker is een gps voor alle sporters, ongeacht de ondergrond: Wandelaars, fietsers, maar ook zeilers. Niet alleen omdat het een compact systeem is, maar vooral omdat de Tracker beschikt over een kompas en informeert over onder andere de wandelsnelheid, hoogteverschillen, aankomsttijden en nog af te leggen kilometers. De eigenschappen samen maken het mogelijk om zelf een route uit te zetten met positiepunten. Ook prettig is dat de Trip Tracker waterafstotend is. Het apparaat is ontworpen voor ongeasfalteerde paden en bevat dus geen kaartmateriaal. U kunt slechts coördinaten invoeren om uw bestemming te bereiken. Enige kennis van begrippen als breedte- en leng-
‘Bij de volgende k 32
www.computeridee.nl n 11 l 2008
11 Vijf outdoor gps test.indd 1
23-04-2008 17:43:39
Op het gebaande pad met TomTom
tegraad, weten hoe deze te schrijven/gebruiken en vooral ook weten hoe deze in te voeren is daarom van essentieel belang. Een goede eigenschap is ook geduld, want dit toestelletje wil in een bosrijke omgeving en in slechte weersomstandigheden het satellietsignaal wel eens kwijtraken. En dan moet u hem even de tijd geven om zijn positie weer te bepalen. Opslaan van routes kan op een optionele sd-geheugenkaart. De Trip Tracker is een onmisbaar apparaatje voor de avontuurlijke sporter. Maar ook bij dit navigatiesysteem geldt dat u de handleiding moet lezen alvorens u er opuit trekt. Anders komt u er moeilijk uit. n Info www.amaryllo.com n Adviesprijs € 129,–
Garmin Foretrex 201 Weinig intuïtief De Foretrex 201 is bijzonder vanwege zijn model. Met een klittenband wikkelt u de gps om uw pols. Zo hebt u de handen vrij en toch steeds zicht op uw route; erg handig. Maar voor het zover is, moet u even in de gebruiksaanwijzing duiken. Zonder handleiding is-ie namelijk absoluut niet aan de praat te krijgen. Met andere woorden, dit outdoor navigatiesysteem van Garmin is niet intuïtief. Leken zullen er in het begin moeite mee hebben. Diverse (kleurloze) schermen tonen u de weg. Het satellietscherm laat zien waar de satellietsignalen vandaan komen, het
Hebt u een TomTom in de auto? Dan bent u wellicht benieuwd of u deze gps ook kunt gebruiken voor een wandelingetje op de hei. Nou, dat kan als u tevreden bent met enkel gebaande paden. Via planningsvoorkeuren stelt u de TomTom, in ons geval de GO 920 T, in op wandel- of fietsroutes. Deze modus zal u de route wijzen langs geasfalteerde wegen. Als u de bewoonde wereld iets te ver achter u laat, zal de TomTom u met een pijltje naar de dichtstbijzijnde hoofdweg begeleiden totdat hij geen satellietsignalen meer ontvangt. Een autonavigator gebruiken voor wandelingen is dus enkel geschikt als u via grote paden wilt gaan. Bent u een avonturier en wil u het rechte wel pad verlaten? Schaf dan een outdoor gps aan. n Info www.tomtom.com n Adviesprijs € 499,–
plotscherm laat zien waar u bent en het navigatiescherm leidt u naar uw bestemming. Een heleboel informatie die een heleboel voorkennis vergt, wilt u begrijpen wat u ziet en doet. Eveneens nadelig is het lange wachten op de ontvangst van satellietsignalen. Wel echte pluspunten van de Foretrex zijn de compactheid en vochtbestendigheid. n Info www.garmin.com n Adviesprijs € 229,–
BlackBerry Pearl 8110
Gebruiksvriendelijkheid alom Het grote pluspunt van de BlackBerry Pearl 8110 is het gebruiksgemak. Zonder de gebruiksaanwijzing te raadplegen, komt u al een heel eind met het aan de praat krijgen van de smartphone. Handig is ook de kompasmodus. Dankzij deze functie bent u niet beperkt tot paden, maar kunt u ook dwars door velden en heide lopen om uw bestemming te bereiken. De gebruiksvriendelijkheid van de 8110 blijkt onder andere uit de grote letters op het scherm. Erg prettig, want het is onwaarschijnlijk dat u voor een sportieve wandeling uw leesbril meeneemt. Aanwijzingen krijgt u pas nadat u gaat lopen of fietsen. Dit betekent dat u mogelijk uw eerste meters na een korte pauze in de verkeerde richting aflegt. Wij zijn enthousiast over de Pearl 8110. Het is een makkelijk te behappen systeem en omdat het een smart‑ phone is, hebt u niet alleen een navigatiesysteem op zak. Ook uw telefoon en muziekspeler gaan mee op pad. n n Info www.blackberrypearl.com n Adviesprijs € 410,–
e kurkeik, linksaf’ www.computeridee.nl n 11 l 2008
11 Vijf outdoor gps test.indd 2
33 23-04-2008 17:43:52