Σελ

Kαλή η πράσινη ενέργεια, καλές οι τεχνολογίες των ΑΠΕ, καλός και ο ενεργειακός μετασχηματισμός, αλλά προσοχή στο κόστος... Αυτό ήταν ένα από τα μηνύματα της έκθεσης Πισσαρίδη για την ελληνική οικονομία, στο σκέλος που αφορά στην ενέργεια. Η έκθεση επισημαίνει το ήδη υψηλό ενεργειακό κόστος, που καθιστά τη χώρα μας πρωταθλήτρια ανάμεσα στις άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε., και εφιστά προσοχή και συγκράτηση στις τεχνολογικές επιλογές για την ενεργειακή μετάβαση. Οι υψηλές τιμές στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού δείχνουν ότι αποτελούν μία χρόνια, για να μην πούμε συστημική, παθογένεια. Οι ελπίδες ότι με την εφαρμογή τουTargetModel, του νέου πανευρωπαϊκού μοντέλου στόχου λειτουργίας των αγορών ενέργειας, θα επερχόταν ο ανταγωνισμός και οι φθηνότερες τιμές, διαψεύστηκαν μέσα στον πρώτο μήνα λειτουργίας του νέου συστήματος. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι είναι πολύ νωρίς για να κριθεί η αποτελεσματικότητα τουTargetModel, και θα είχε δίκιο. Θα μπορούσε να μιλήσει για επιμέρους ρυθμιστικές αστοχίες, που διορθώνονται, όπως συνέβη και σε άλλες χώρες το πρώτο χρονικό διάστημα της λειτουργίας των αγορών στο νέο καθεστώς. Βέβαια, η Ελλάδα, ούσα η τελευταία χώρα της Ευρώπης -και με μεγάλη καθυστέρηση σε σχέση με όλες τις άλλες- που εφάρμοσε το Target Model, είχε όλο τον χρόνο να μελετήσει, να αξιολογήσει και να μεταφέρει στην εσωτερική πραγματικότητα την εμπειρία και τις βέλτιστες πρακτικές των υπολοίπων. Ακόμα όμως και αν διορθωθούν ορισμένες από τις αστοχίες είναι αμφίβολο αν το ενεργειακό κόστος θα πέσει σε επίπεδα πραγματικά ανταγωνιστικά με αυτά των χωρών της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Αυτό δεν συνέβη ούτε με το προηγούμενο σύστημα, του ΗΕΠ, και μάλλον δεν θα συμβεί ούτε με το νέο σύστημα, προφανώς λόγω της ίδιας της διάρθρωσης της εγχώριας αγο-

Της μΑνΤΑλένΑς πιου

Αφήστε τα αιολικά υψηλής τεχνολογίας για αργότερα…

ράς και του τρόπου λειτουργίας των παικτών της, του δεσπόζοντος και των υπολοίπων. Είναι ενδιαφέρον ακόμα το στοιχείο ότι σε αρκετές βαλκανικές αγορές αλλά και σε ορισμένες της Ανατολικής Ευρώπης οι τιμές στην Αγορά Επόμενης Ημέρας κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα διαμορφώνονται σε σχετικώς υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Μάλιστα, με το προηγούμενο σύστημα, πολλοί είχαν αποδώσει το φαινόμενο στο γεγονός ότι η Ελλάδα με τις ακριβότερες τιμές λειτουργούσε ως πόλος έλξης και ως διαμορφωτής τιμών για την περιφερειακή αγορά. Ας ελπίσουμε να μην επαναληφθούν τα ίδια με το Τarget Model. Από την άλλη πλευρά, το ηλεκτροπαραγωγικό μείγμα αποτελεί έναν από τους καθοριστικούς παράγοντες διαμόρφωσης του κόστους. Οι ΑΠΕ, αν και προς το παρόν δεν επιβαρύνουν τις τιμές στη χονδρική -ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τις μειώνουν-, εντούτοις δεν παύουν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση του τελικού ύψους του λογαριασμού ρεύματος, που πληρώνουν οι καταναλωτές, μέσω του ΕΤΜΕΑΡ. Όσο μεγαλύτερη είναι η διείσδυση των ΑΠΕ στο σύστημα και μάλιστα σε προκαθορισμένες τιμές, που κατά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου είναι υψηλότερες από τις τιμές που διαμορφώνονται στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού, τόσο θα ανεβαίνει ο σχετικός λογαριασμός. Η χρήση δε ακριβών και καινοτόμων λύσεων πράσινης ενέργειας, όπως π.χ. ταoffshoreαιολικά που προωθεί η Ε.Ε. σε μαζική κλίμακα ή οι διάφορες ανώριμες σχετικά τεχνολογίες -τις οποίες η Ελλάδα δεν παράγει αλλά θα κληθεί να τις πληρώσει αν τελικώς τις επιλέξει- μπορούν να φουσκώσουν πολύ τον τελικό λογαριασμό. Αυτό προφανώς προσπαθεί να επισημάνει και η έκθεση Πισσαρίδη, συνιστώντας πολύ μεγάλη προσοχή στο ξεδίπλωμα των πιο ακριβών και καινοτόμων πράσινων εφαρμογών. Στον βαθμό που η Ελλάδα δεν παράγει τις τεχνολογίες αυτές, δεν υπάρχει και ο λόγος να σπεύσει από νωρίς να τις υιοθετήσει, επιδοτώντας ουσιαστικά την ανάπτυξή τους και τους ξένους κατασκευαστές. Θα μπορούσε να αφήσει την τοποθέτηση των ΑΠΕ ακριβής τεχνολογίας για αργότερα, όταν οι τεχνολογίες αυτές θα έχουν ωριμάσει και το κόστος τους θα έχει μειωθεί, όπως συνέβη την προηγούμενη δεκαετία με τα φωτοβολταϊκά. Δεν είναι τυχαίο που η έκθεση Πισσαρίδη επισημαίνει σε όλους τους τόνους τη σημασία του ενεργειακού κόστους για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και της οικονομίας γενικότερα. Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είναι πρωταρχικό για κάθε οικονομική δραστηριότητα και όταν εκ προοιμίου βγάζει εκτός ανταγωνισμού τις ελληνικές επιχειρήσεις, τότε το πρόβλημα για την οικονομία είναι μεγάλο.