WINTER 2022 ΤΕΥΧΟΣ 78 - ΙSSUE 1986 - 2423 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ Καλή Ψήφο GOOD LIFE 15 ΧΡΟΝΙΑ PRESTIGE PAFOS
6 | prestige pafos
prestige pafos | 7 ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ 13, ( ΔΙΠΛΑ ΑΠΟ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ) ΠΑΦΟΣ | Τηλ.: 26-944 259, 99-954 899
Editorial 10 Φάκελοι Αρχιεπισκοπικές εκλογές 56 Προεδρικές εκλογές 44 Χριστούγεννα νυν και αεί 66 Η Πάφος που αγαπήσαμε 58 Άνθρωποι 60 Focus 52 Profile 62 Stigma Λένια Τσαδιώτου 14 Άντρη Κωνσταντινίδου 22 Ανα-καλυψεις με την Άννα Τσέλεπου 105 Stigmes Κοινωνία 104 Μήντια 24 Black/White 18 Απ’ την καλή κι ανάποδη 20 Good Life! 35 Οδοιπορικό Αχέλεια 78 Φωτογραφία εξωφύλλου © Mr. Dronner Cyprus (Aλέξανδρος Κόκκινος) Αχέλεια Nίκος Χριστοδουλίδης Aβέρωφ Νεοφύτου Αρχιεπισκοπικές εκλογές Προεδρικές εκλογές περιεχόμενα
prestige pafos | 9
skordis@prestigepafos.com
Ευχή μας: Καλές γιορτές με υγεία και θετική σκέψη. Κοιτάμε μπροστά …
Φίλοι αναγνώστες, Να σας ευχηθώ καλές γιορτές και καλή ψήφο. Σας επιφυλάσσει μια μικρή έκπληξη αυτή η έκδοση, αφού όπως είδατε, κάναμε ένα μικρό λίφτινγκ, ανάγκης ένεκα… Κάνουμε ποδαρικό λοιπόν στο νέο χρόνο, αλλά και στις νέες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες με ένα τεύχος το ίδιο πάντα ποιοτικά, αλλά σαφώς αλλαγμένο εξωτερικά. Αλλαγή στο μέγεθος του περιοδικού (17*24εκ πλέον), χωρίς όμως καμιά έκπτωση στην ποιότητα της ύλης και της εκτύπωσης και καμία αύξηση στις τιμές των διαφημίσεων μας. Η προηγούμενη απόφασή μας για αναστολή του περιοδικού στην έντυπη μορφή του, έκανε πολλούς φίλους να μας ‘ενοχλήσουν’ με την καλή έννοια. Κατόπιν παραίνεσης και επιθυμίας τους λοιπόν, η διεύθυνση του περιοδικού παρατείνει τη ζωή του, για όσο… αντέχουμε και για όσο το επιτρέπουν οι συνθήκες. Συνεπώς αυτή δεν θα είναι η τελευταία μας έντυπη έκδοση. Απόδειξη πως τιμάμε όλους εσάς που μας ακολουθείτε χρόνια τώρα και δεν θέλουμε να σας χαλάσουμε χατίρι.
Εκλογές, εκλογές, εκλογές…. Οι Αρχιεπισκοπικές προηγούνται βέβαια, και στην περίπτωση που εκλεγεί ο Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο, θα έχουμε νέο Μητροπολίτη. Ευχόμαστε σε όλους τους υποψηφίους καλή επιτυχία. Εκείνο που καίει όμως πιο πολύ είναι οι προεδρικές εκλογές, με μια σωρεία από υποψηφίους, οι οποίοι βεβαίως δεν τυγχάνουν της ίδιας μεταχείρισης από τα τηλεοπτικά πάνελ και κακώς λέμε, επειδή μπορεί και να ακούγονταν κάποιες αλήθειες από τους ‘μικρούς’. Θα ελπίζουμε μόνο, ο νέος Πρόεδρος, όποιος και νάναι, να βρει τις λύσεις στα προβλήματα που μαστίζουν την κυπριακή κοινωνία και δη στο Μεταναστευτικό, που τείνει να γίνει δεύτερο εθνικό θέμα, και βεβαίως στο κυπριακό που βάλτωσε αλλά και στα θέματα ακρίβειας, οικονομίας, υγείας κλπ. Οι πολίτες είναι επιφυλακτικοί και δύσπιστοι, γιατί ως γνωστόν, όποιος καεί με το χυλό φυσά και το γιαούρτι! Θα ήθελα να διευκρινίσω σε σχέση με την κάλυψη των εκλογών από το περιοδικό μας. Οι αναγνώστες μας, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι όλοι οι κύριοι υποψήφιοι, κλήθηκαν να ανταποκριθούν στην προσφορά μας για προβολή των θέσεων τους, επί ίσοις όροις. Ευχαριστούμε τον Νίκο Χριστοδουλίδη, τον Αβέρωφ Νεοφύτου και τα επιτελεία τους, για την άμεση ανταπόκριση, αλλά το ίδιο δεν μπορούμε να πούμε για τους έτερους υποψηφίους. Θα ήθελα επίσης να θυμίσω ότι αυτά τα δεκαπέντε χρόνια φιλοξενήσαμε ουκ ολίγες φορές πολιτικούς και κόμματα, άνευ οποιουδήποτε αντιτίμου. Το περιοδικό μας γίνεται δεκαπέντε χρονών. Τιμητικά, διαλέγουμε, το εξώφυλλο μας να είναι μια εικόνα με τον Φάρο της Πάφου με ουσιαστικό μήνυμα και ευχαριστώ θερμά τον φίλο MR DRONER CYPRUS για τη συνεργασία μας. Η υπόλοιπη θεματολογία βεβαίως, πάντα ποιοτική και πάντα με σεβασμό στο τι γράφουμε και στο τι λέμε. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς την αρχισυντάκτρια μου Λένια Τσαδιώτου, η οποία έκανε όλη τη διαδρομή από το πρώτο τεύχος μέχρι σήμερα και η οποία διαλέγει σ αυτό το σημείο να αποχωρήσει. Η συνεργασία μας πάντα άψογη και οι αναγνώστες εκτίμησαν τόσο τη γραφή όσο και το επαγγελματικό της ήθος. Την ευχαριστώ και της εύχομαι κάθε καλή συνέχεια.
editorial
αλλά πάντα σηκωνόμασταν σαν να μην τρέχει τίποτα. Και φτου ξανά από την αρχή. Δεκάδες άνθρωποι, πολιτικοί, καλλιτέχνες, αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, άνθρωποι της διπλανής πόρτας και άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων, μας
15 ΧΡΟΝΙΑ PRESTIGE PAFOS Έγινε κιόλας δεκαπέντε χρονών παλληκαράκι! Πήρε μπόι και ψήλωσε από τότε που μπουσούλαγε σαν βρέφος. Ευτυχώς που κράτησε όλη την αθωότητα και την άγνοια κινδύνου, τώρα που μπαίνει στην εφηβεία του. Η αλήθεια είναι ότι δεν ήταν όλα εύκολα αυτά τα χρόνια. Κάποτε πέφταμε,
τίμησαν με την παρουσία τους. Συνυπογράψαμε μαζί τους ένα κεφάλαιο της ιστορίας τούτης της πόλης. Οι τελευταίες εξελίξεις ήθελαν το περιοδικό να αναστέλλει την έντυπη έκδοσή του, αδυνατώντας να συνεχίσει μέσα σ όλη αυτή την παράνοια της οικονομικής κατρακύλας. Δεύτερες σκέψεις όμως, καλύτερες προοπτικές συνεργασίας με εκδοτικούς οργανισμούς, αλλά κυρίως οι παραινέσεις από φίλους και αναγνώστες να μην τα παρατήσουμε, μας θέτουν προ των ευθυνών μας και μας δεσμεύουν ότι θα συνεχίσουμε για όσο ακόμη είναι ανθρωπίνως δυνατό. Με την ευκαιρία ευχαριστούμε όλους τους συνεργάτες και τους εμπορευόμενους για τη στήριξή τους. Η απόφαση της αρχισυντάκτριας του περιοδικού Λένιας Τσαδιώτου, να μην συνεχίσει μαζί μας, αφήνει ένα μεγάλο κενό, αλλά υποσχόμαστε ότι θα ήμαστε το ίδιο συνεπείς απέναντι σας. Καλή ανάγνωση και χρόνια μας πολλά. Η Σύνταξη 12 | prestige pafos
Στα πόσα χρόνια γίνεσαι … “δεινόσαυρος”;
Πως είναι το κάθε ‘ταξίδι’, για τον καθένα μας; Κοντινό, μακρινό, μαγευτικό, προκλητικό, περιπετειώδες, χαρού μενο, δυσάρεστο. Δρομολόγιο ζωής, με συνοδοιπόρους και στάσεις. Πρόσωπα που εναλλάσσονται, προκλήσεις που διαδέχονται η μια την άλλη. Αποκλειστικότητες, τρυφερές ιστορίες, άνθρωποι και πράγματα και στο βάθος μια πόλη. Λίγο χαμένη, λίγο αλλοπρόσαλλη, λίγο ερμαφρόδιτη, πότε ξεφτιλισμένη και πότε περήφανη. Θέλουμε να πιστεύουμε, πως από τούτο το μετερίζι της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας, κάτι πετύχαμε. Πέ τρες και δέντρα και άνθρωποι ανάκτησαν την αξιοπρέ πεια τους και πληρώσαμε το χρέος μας απέναντι στην ιστορία αυτής της πόλης. Που δεν είναι αμελητέα. Που δεν της αξίζει απλά ένα φτιασίδωμα. Αλλά της χρωστά με να της δώσουμε πίσω τον παλιό καλό εαυτό της. Να μην σταματάμε να το κάνουμε αυτό, απ όποιο πόστο ο καθένας μας. Να στήνεται στον τοίχο η εξουσία, όση συμπάθεια κι αν έχουμε σε πρόσωπα, διότι η εξουσία πρέπει να είναι απρόσωπη, και ως λειτουργοί του τύπου, έχου με την υποχρέωση να μην δίνουμε άλλοθι στην όποια εξουσία. Να στεκόμαστε πάντα από την πλευρά του κό σμου, που δεν έχει τις πλάτες, δεν έχει το αξίωμα, δεν έχει την κάλυψη. Να λέμε τις αλήθειες μας και να απαι τούμε να ακούσουμε και τις δικές τους. Θεωρούμε ότι τουλάχιστον αυτό, το καταφέραμε. Αν κάναμε λάθη, κι αν στεναχωρήσαμε ανθρώπους, ας μας συγχωρέσουν. Μέσα σ αυτά τα 32 χρόνια προσωπικής δημοσιογρα φικής παρουσίας, και δεκαπέντε χρόνια Prestige, σας δείξαμε το αληθινό μας πρόσωπο. Χωρίς σοβαροφάνεια και δηθενισμό, χωρίς χαβαλέ. Με σοβαρότητα, και ειλικρίνεια, απέναντι σας και απέναντι στο παρελθόν και το μέλλον αυτής της πόλης. Η δημοσιογραφία θα επιβιώσει και χωρίς εμάς. Ας έρθουν οι επόμενοι, να διορθώσουν όσα δεν προλάβαμε. Να ονειρεύονται κι αυτοί πως θα αλλάξουν ετούτο τον κόσμο, όπως τον ονειρεύτηκε κι η γράφουσα, τρείς και πλέον δεκαετίες πριν. Εκείνο το Καλοκαίρι του 90, όταν πήρε μικρόφωνο για πρώτη φορά στα χέρια, κοίταξε τα φωτεινά πλήκτρα της κονσόλας, και είπε : ‘τώρα έχεις την ευκαιρία σου να κάνεις την πόλη και τους ανθρώπους να σ ακούσουν. Να κάνεις τη ζωή τους και τη δική σου καλύτερη’. Αν τα κάναμε σαλάτα, συγχωρέστε μας.
14 | prestige pafos Tης Λένιας Τσαδιώτου
Αν όχι, να μας θυμάστε με τρυφερότητα… stigma Τελευταίο σημείωμα «Ό,τι σκότωσα πουλάω μα αυτό το αίμα με δένει σφιχτά σ`ένα αρραβώνα ακριβό. Είμαι ένα σκυλί που γαβγίζει στ`αστέρια μήπως ραγίσει και πέσει η αγάπη με τα δυο μάτια μου κοιτάζω ψηλά με τα δυο χέρια μου γιορτάζω τη λάσπη…» Χρήστος Θηβαίος Θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς, όλους τους συνεργάτες- αρθρογράφους που στήριξαν αυτή την προσπάθεια αυτά τα δεκαπέντε χρόνια του Prestigepafos. Ιδιαίτερα ‘ευχαριστώ’ απευθύνω στους καλούς φίλους και συνοδοιπόρους Ανδρέα Ευλαβή, Άννα Τσέλεπου και Άντρη Κωνσταντινίδου, που χωρίς αυτούς, η διαδρομή δεν θα’ χε ‘πλάκα’. Το τελευταίο μου ‘ευχαριστώ’, το αφήνω για τον καλό φίλο και εκδότη, Κλεάνθη Σκορδή, που πίστεψε σ εμένα και πιστέψαμε κι οι δυο στο καλύτερο για τούτη την πόλη. Του εύχομαι καλή συνέχεια… lenia@prestigepafos.com
prestige pafos | 15
Να μην φοβόμαστε να έρθουμε αντιμέτωποι στην ζωή μας με ορκισμένους εχθρούς, άλλα να φοβόμαστε τους ύπουλους ‘φίλους’, διότι είναι η χειρότερη πάστα ανθρώπων και είναι δύσκολο να τους καταλάβεις με αποτέλεσμα να έχουνε κερδίσει χρόνο στην ζωή μας με ότι αυτό συνεπάγεται.
Ο ύπουλος άνθρωπος είναι υποκριτής και κρυφός και λειτουργεί πάντα με βάση σκοπιμότητας. Έχει γλυκερή μορφή, ώστε να ξεγελά και να πλησιάζει τους άλλους και είναι εξαιρετικός κόλακας σε μια προσπάθεια να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους. Η ζήλια που νοιώθει για τους άλλους γίνεται ανομολόγητος φθόνος. Αυτό τον οδηγεί στην βολική μέθοδο ώστε να μειώνει την αξία των άλλων με συκοφαντίες, διότι δεν μπορεί να αντέξει την ευθεία αναμέτρηση. Ο ύπουλος άνθρωπος δρα πάντα πισώπλατα και προσπαθεί να ενισχύσει την θέση του εξαπολύοντας ΔΙΑΒΑΛΜΑΤΑ εναντίον ανθρώπων που ζηλεύει αλλά και εναντίον εκείνων που τον καταλάβανε και τον απορρίψανε. Ότι κάνει όμως το κάνει με πονηριά, με μαεστρία και μελετώντας την ψυχολογία του ανθρώπου που πλησιάζει, ώστε να τον κάνει να τα πιστέψει και να τον επηρεάσει. Θα κινηθεί με μεθοδικότητα και τακτική. Αφού ψυχολογήσει το θύμα του, θα παρουσιάσει ένα προσωπείο ευχάριστο, γλυκό και καλοσυνάτο ώστε να κερδίσει έδαφος και εμπιστοσύνη. Έπειτα αφού εξασφαλίσει κάπως την ‘φιλία’ θα αρχίσει την χειραγώγηση. Θα προσπαθήσει να χειραγωγήσει και να επηρεάσει το θύμα του σε πολλά θέματα της ζωής του με κακότητα, ακόμα και να το απομονώσει από άτομα. Θα αρχίσει να θάβει τρίτα άτομα και να βάζει διαβάλματα εναντίον τους. Διαβάλματα εναντίον αυτών που ζηλεύει ή αυτών που τον απορρίψανε. Ο ύπουλος ο άνθρωπος δεν λειτουργεί ποτέ αυθόρμητα αλλά μετράει την κάθε του κίνηση την όποια έχει σκεφτεί πολύ καλά με πονηριά και σκοπό. Πλησιάζει τους άλλους πάντα με κάποιο σκοπό. Κυρίως σε ένα άτομο το οποίο ζηλεύει πολύ θα προσπαθήσει να κινηθεί με μεθοδικότητα στο φιλικό του περιβάλλον για να του κάνει κακό μέσα από συκοφαντίες και διαβάλματα ώστε να στρέψει άτομα εναντίον του. ΚΑΤΑ
με
επιτυχία και happy
σου & χαίρεται/πανηγυρίζει με τυχόν απώλεια-ζημιά-χωρισμό σου. Tου ΜR.’X’ goodlife Πάντα μα πάντα όμως αφήνει ίχνη! Του φεύγουν κάποιες λέξεις ή κινήσεις σε ανύποπτους χρόνους, που με λίγη προσοχή αποκαλύπτεται και μακάρι να τα ανακαλύψεις όσο πιο σύντομα γίνεται στην ζωή σου! 16 | prestige pafos Ποτέ να μη φοβάσαι τον δηλωμένο εχθρό αλλά τον ύπουλο που σε πλησιάζει, που είναι ‘δίπλα’ σου. Συνήθως αυτός ο ύπουλος είναι συγγενής ή ‘στενός’ φίλος.
ΚΑΝΟΝΑ Ο ΥΠΟΥΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΘΑΒΕΙ-ΣΥΚΟΦΑΝTΕΙ ΚΑΙ ΔΙΑΒΑΛΛΕΙ. ‘Τρώγεται’
κάθε προσωπική/επαγγελματική
γάμο/σχέση
prestige pafos | 17
όλα διαδικτυακά, πληρωμές, συμπλήρωση φορμών κ.λπ., αλλά κάποιοι εξ υμών μπορεί να μην …κατέχουμε το σπορ και να μην έχουμε καν υπολογιστή. Έλεος, έλεος σ αυτό τον τόπο! Μαύρο στις κακόγουστες πινακίδες, όχι μόνο σε σημεία της πόλης αλλά και σε χωριά της υπαίθρου μας. Κάποιος ας επιβάλει επιτέλους μια ομοιομορφία και μια αισθητική, αν κατέχει
στις χριστουγεννιάτικες γιορτούλες των
που μας πλημύρισαν με την αθωότητα και
νοσταλγική τους διάθεση. Καλά Χριστούγεννα παιδιά.
στις βροχές που γλυκαίνουν τη θλίψη μας και μας τάζουν χιόνια στο καμπαναριό. Αμήν και πότε! Άσπρο στην αγάπη των αναγνωστών μας που μας κράτησαν συντροφιά όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και στους εμπορευόμενους που μας στήριξαν μέχρι τελικής πτώσεως. Καλή συνέχεια να ευχηθούμε στο περιοδικό και σε όλους εσάς.. Άσπρο στις θάλασσες μας που ακόμη μας τραβούν σαν σειρήνες. Ζεστές και παιγνιδιάρες. Μια βουτιά θα σας πείσει! Άσπρο στο ‘Τεχνόπολις’, για τις υψηλού επιπέδου παρεμβάσεις του και μπράβο στα κορίτσια που νοιάζονται για την σωστή πολιτιστική αισθητική μας. Άσπρο στην Πάφο με βούλα και υπογραφή αναβαθμίστηκε σε “Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Έξυπνου Τουρισμού 2023”.
Άσπρο στη Πανεπιστημιούπολη που μετατρέπεται η Πάφος.
Δεν ήξερες, δεν ρώταγες! Πριν από το 1800, δεν υπήρχε ξεχωριστό παπούτσι για το δεξί και το αριστερό πόδι.
Δεν ήξερες, δεν ρώταγες!
18 | prestige pafos black & white Μαύρο στα παιγνίδια του Ερντογάν που κάνει στη Συρία, δήθεν για την πάταξη της τρομοκρατίας. Με τις ευλογίες της Αμερικής βεβαίως κι όχι μόνον. Μαύρο και στα παιγνίδια που παίζονται ενόψει προεδρικών και αρχιεπισκοπικών εκλογών. Μαύρο στις δήθεν εκπτώσεις που επιχειρούν να παραπλανήσουν τους καταναλωτές. Το αρμόδιο υπουργείο ποιεί την νήσσα! Μαύροστα σκουπίδια στο παλιό δρόμο ΠάφουΛεμεσού, πριν και μετά το Αεροδρόμιο. Ντροπής πράματα, για μια έξυπνη και ευρωπαϊκή πόλη. Κύριε ελέησον! Χάθηκαν τα συνεργεία καθαρισμού ή οι τοπικές αρχές ‘τα έσπασαν’ με τους εργολάβους καθαριότητας! Μαύρο στις δημόσιες υπηρεσίες που δεν σηκώνουν τα τηλέφωνα να απαντήσουν στις χιλιάδες απορίες του κόσμου. Οκευ, μας είπαν να τα κάνουμε
το είδος!! Μαύρο στα τροχαία που μαυροφορούν οικογένειες στην Κύπρο. Μαύρο και στην κάκιστη έως ανύπαρκτη οδική μας συνείδηση. Κρίμα, τόσο αίμα! Ούτε εν καιρώ πολέμου! Μαύρο στην μανία του Δήμου Πάφου να καρατομεί δέντρα, με πρόφαση την ανάπλαση του κέντρου. Έτσι όπως πάνε, δεν θα αφήσουν ούτε κλωνάρι να κρεμαστούμε με τόσα κουφά που βλέπουμε γύρω μας. Μαύρο στις άκυρες υποσχέσεις που έδωσε ο Δήμαρχος Πάφου για την αξιοποίηση και ανάδειξη του ‘λεωφορείου της αντίστασης’, σε περίοπτο σημείο της πόλης. Τόσα έργα έγιναν, ακόμη δεν βρήκαν κάπου να χωράει το λεωφορείο μέσα στο οποίο, βρήκαν ηρωικά το θάνατο συμπολίτες μας αγωνιστές, όλα νέα παιδιά; Το Υπουργείο Άμυνας, από τα χέρια του οποίου έφυγε το λεωφορείο, έχει να πει κάτι;
Άσπρο
σχολείων,
την
Άσπρο
prestige pafos | 19
Συνεχίζουν από την καλή ανάποδη και από την
την πάταξη των παρανομιών στην Πάφο τα συνεργεία του Δήμου Πάφου, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου εκκρεμούν
προσφυγές. Οι φωτογραφίες είναι από τη
Μουτάλλου, όπου
συνεργεία, ξήλωσαν, παρανομίες κατά την εκτίμησή τους και προς δυσφορία του Κινήματος Οικολόγων, που κάνει λόγο για αυθαίρετες πρακτικές.
να παραιτηθεί για λόγους ευθιξίας. Καλό ταξίδι Κύπρο Χρυσοστομίδη.
χή πολλών εικαστικών και οργανωτές το Πετρίδειο Ίδρυμα, σε συνεργασία με την εικαστικό Miriam Mc Connon, πραγματοποιήθηκε
20 | prestige pafos
Το λεωφορείο–σύμβολο σκουριάζει παρατημένο…
Έκθεση με τίτλο, ‘The Covid Years’ , με τη συμμετο
‘Το λεωφορείο αυτό, δεν είναι οποιοδήποτε λεωφορείο. Είναι ένα σύμβολο. Ένα λεωφορείο τρύπιο από σφαίρες. Να θυμίζει στα χρόνια που θάρθουν, την πορεία της κάθε σφαίρας ξεχωριστά. Από ποιο όπλο έφυγε η κάθε μια, ποιο χέρι το όπλισε, ποιοι οδήγησαν τα πράγματα εκεί. Να θυμίζει τους νεκρούς μας και να θυμούνται και οι ζωντανοί από τι να φυλάγονται στο μέλλον. Και ο πιο επικίνδυνος εχθρός είναι η λήθη και όσοι ενθαρρύνουν τη λήθη για τους δικούς τους αλλότριους σκοπούς….’ Αυτά γράφαμε λίγα χρόνια πριν, όταν ανακαλύψαμε το εν λόγω λεωφορείο πεταμένο κυριολεκτικά στα σκουπίδια, εκεί στην πάλαι ποτέ χοντρική αγορά. Τότε, μετά από παρεμβάσεις δικές μας και του Μίκη Τεμβριώτη, Αρχηγού της Αντίστασης στην Πάφο το 74, το Υπουργείο Άμυνας είχε παραχωρήσει το λεωφορείο στο Δήμο Πάφου, με τη δέσμευση να αναστυλωθεί και να αναδειχθεί. Αλίμονο! Που να βρουν χρόνο, με τόσο τσιμέντο που είχαν να ρίξουν στην πόλη! Την πόλη που προστάτευσαν με τη ζωή τους, οι επιβάτες- αγωνιστές εκείνου του λεωφορείου… πρόσφατα στην πόλη μας, στην Παλιά Ηλεκτρική. Όλα τα έργα της έκθεσης που εγκαινίασε ο Δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος, ήταν εμπνευσμένα από την περίοδο του εγκλεισμού και της πανδημίας του Covid- 19. Δυο συμπολίτες μας που διακρίνονται ο κάθε ένας στον τομέα του, αναδείχθηκαν, ο πρώτος ως the man of the year και ο δεύτερος ως ο επιχειρηματίας της χρονιάς. Πρόκειται για τους Γιάννο Τσέλεπο, οινοποιό με πολλές περγαμηνές στην παρασκευή κρασιού και Ηλία Ηλιάδη της εταιρείας Pafilia, η οποία είναι διεθνώς γνωστή για τις αναπτύξεις της. Και οι δύο κάνουν, έκαστος στο είδος του, την Πάφο, περήφανη εντός και εκτός. Συγχαρητήρια.
δικαστικές
συνοικία
τα
Έναν πολιτικό πρότυπο αποχαιρέτισε πρόσφατα η Κύπρος. Τον πολιτικό Κύπρο Χρυσοστομίδη, ο οποίος διετέλεσε υπουργός στην κυβέρνηση Τάσσου Παπαδόπουλου. Ο μοναδικός πολιτικός με ήθος και εντιμότητα που επέλεξε
σκέψεις... ...Τα θέλουν επιτυχημένα, ανεξάρτητα, να έχουν καλούς τρόπους να σέβονται να υπακούν, αλλά αυτά δεν γίνονται με μαγικά ραβδάκια.
Tης Άνδρης Κωνσταντινίδου
Παιδιά & προβληματική συμπεριφορά-Ποιες οι ευθύνες των γονιών; O τρόπος που αντιδρούν τα παιδιά, σίγουρα αποτελεί τον καθρέφτη της συμπεριφοράς των γονιών. Και η προβληματική κι ατίθαση συμπεριφορά που εμφανίζουν τα παιδιά τον τελευταίο καιρό, έχει σίγουρα να κάνει με την αποτυχία των γονιών να βρίσκονται δίπλα τους, προσφέροντάς τους αγάπη κι ασφάλεια. Όλοι οι γονείς εμφανίζονται με μεγάλα όνειρα για τα παιδιά τους. Τα θέλουν επιτυχημένα, ανεξάρτητα, να έχουν καλούς τρόπους να σέβονται να υπακούν, αλλά αυτά δεν γίνονται με μαγικά ραβδάκια. Χρειάζεται επιμονή και σκληρή προσπάθεια από τους ίδιους τους γονείς, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους, αντιμετωπίζουν κι οι ίδιοι προβλήματα συμπεριφοράς και ξοδεύουν τον χρόνο στην γκρίνια, σε καυγάδες λογομαχίες ή αχρείαστες τιμωρίες, ενώ προβαίνουν και σε σωματική ή λεκτική βία. Αντί να επιχειρηματολογήσουν, προσπαθούν να επιβληθούν στα παιδιά με άτσαλο τρόπο, χωρίς να εξηγήσουν πως και γιατί. Θυμώνουν, απειλούν και τιμωρούν απλά και μόνο για επιβάλουν το δικό τους, χωρίς λογικές εξηγήσεις. Εστιάζουν συνεχώς στα αρνητικά στοιχεία των παιδιών κι όχι στα θετικά, χωρίς να τους δίνουν την απαραίτητη δύναμη και βοήθεια να αξιοποιήσουν αυτά τα θετικά. Δυστυχώς τους βάζουν ταμπέλες, χρησιμοποιώντας πολλές φορές χαρακτηρισμούς ή μειώνοντας και ταπεινώνοντας τα παιδιά, ακόμη και μπροστά σε συγγενείς φίλους, αλλά και σε δημόσιους χώρους. Με αυτές τις συμπεριφορές, ενισχύουν την ήδη προβληματική ή αντιδραστική συμπεριφορά του παιδιού. Τι βλέπουμε σήμερα; Γονείς που δεν έχουν χρόνο να μιλήσουν, να διασκεδάσουν να παίξουν με τα παιδιά τους. Να πάνε οικογενειακά μια εκδρομή και να περάσουν παραγωγικό χρόνο με τα παιδιά, που στο κάτω - κάτω της γραφής τι ζητάνε; Λίγο από το χρόνο των γονιών. Στην προσπάθεια τους να μείνουν μόνοι και να έχουν ελεύθερο το πεδίο, τα καθηλώνουν με ένα τάμπλετ στο χέρι, αφήνοντας τα παιδιά επί ώρες μπροστά σε μια οθόνη χωρίς να τους δίνουν τον απαραίτητο χρόνο προσοχής. Σχολείο, διάβασμα, φροντιστήρια και τηλεόραση, είναι το καθημερινό μενού για τα σημερινά παιδιά, συν τις φωνές των γονιών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τα δικά τους προβλήματα και τα μεταφέρουν με τον πιο άσχημο τρόπο, σε αυτά. Δεν βλέπουμε γονείς σήμερα να μαθαίνουν στα παιδιά τους πειθαρχία. Πώς να συμπεριφέρονται στους ανθρώπους, πώς να βοηθούν, να αγαπούν, να προσφέρουν. Πώς να μιλούν και πώς να κινούνται σε σωστά πλαίσια. Εξ ου και η αγένεια που εισπράττει η κοινωνία από τους νέους σήμερα. Το θράσος, τη βία, αλλά και την αδιαφορία για τους γύρω. Νέοι που οδηγούνται σε λάθος παρέες και λάθος δρόμους, προκειμένου να καλύψουν τα συναισθηματικά κενά τους. Λίγους γονείς ακούμε πλέον να επικροτούν τα παιδιά τους όταν κάνουν κάτι αξιόλογο. Να τα βοηθούν στις επιλογές τους για την ζωή. Να τους βοηθούν να κατανοήσουν την σημασία της οικογένειας, της θρησκείας, της παιδείας και της πατρίδας. Πώς να υπερπηδούν τα προβλήματα, αλλά και πώς να αντιμετωπίζουν τις αδυναμίες τους. Και δυστυχώς ακόμη πιο λίγα παιδιά βλέπουμε με αυτοπεποίθηση και χαρούμενα. Δεν αρκεί να είναι καλοί μαθητές και υπάκουα στρατιωτάκια. Αλλά πάνω από όλα πρέπει να είναι και σωστοί άνθρωποι. Και κάπου εδώ είναι που χάσαμε και το μέτρο!
22 | prestige pafos
stigma
παρατηρήσεις του Τέρενς Κουίκ, στο εναλλακτικό δελτίο του ΕΧΤΡΑ. Βρίσκει ‘κέντρο’ ο άνθρωπος χωρίς να μασά τα λόγια του. Να στείλουμε τα συλλυπητήρια και την απέραντη αγάπη μας στον καλό φίλο, ηθοποιό, Μάριο Ιωάννου για το ξαφνικό χαμό του συντρόφου του, διακεκριμένου σκηνοθέτη Achim Wieland. Να Αυτά και άλλα... Άθως Τίλευ, ο αξέχαστος φίλος και συνάδελφος prestige pafos
Η Με την υπόθεση Πισπιρίγγου νομίζαμε πως είχαμε φτάσει στον πάτο της ελληνικής δημοσιογραφίας. Αλλά φευ! Τώρα με το βιασμό της 12χρονης, αλλά και με την Κιβωτό, η ανθρωποφαγία και το κυνήγι από τα κανάλια, ποιο θα πει πρώτο την μεγαλύτερη αποκλειστική παπαριά, μας ξεπερνά. Τελικά, αυτό το βαρέλι, έχει ακόμη κι άλλο πάτο!!
ξεχωρίσαμε το “Κάνε ότι κοιμάσαι”, με τον Σπύρο Παπαδόπουλο, το “Μαέστρο” του Χριστόφορου Παπακαλιάτη και βεβαίως το “Μια νύχτα του Αυγούστου”, η συνέχεια από το “Νησί”. Ο μόνος λόγος για να δει κανείς τη σειρά “Αυτή η νύχτα μένει”, ακούει στα ονόματα: Γιάννης Στάνκογλου και Βασίλης Μπισμπίκης. Τα επεισόδια κατά γενική παραδοχή είναι λίγο βαρετά. Το ‘Μαύρο ρόδο’, έχει πιασάρικο σενάριο. Ωραίες ερμηνείες από τους νεαρού ς πρωταγωνιστές και ένας άπαικτος Λεωνίδας Κακούρης, του οποίου, όποιο ρόλο του δώσεις θα τον απογειώσει! Αναμένουμε με ενδιαφέρον και τη “Μάγισσα” εκεί στον Αντένα, με την υπογραφή της Μελίνας Τσαμπάνη και Πέτρου Καλκόβαλη, γνωστούς από την επιτυχία τους “Άγριες μέλισσες”. Αχ, μας λείπουν κιόλας οι Μέλισσες! Ελένη Σταμίρη πού είσαι!!! Πάντως, η καλύτερη ελληνική σειρά, η οποία δυστυχώς επειδή προβάλλεται στην ΕΡΤ, δεν έχει την τηλεθέαση που της αξίζει,
ξέρει πως ήμαστε δίπλα του και τον αγαπάμε.
24 | Μαρία Λυκουρέζη, Ανδρέας Αρτέμης και Άνδρος Ευαγόρου, μαθαίνουμε πως την ‘έκαναν’ από το ράδιο Κόσμος, μετά από πολλά χρόνια παρουσίας. Πόσο να αντέξουν οι άνθρωποι! Ευτυχώς, επέστρεψαν μέσα Οκτωβρίου και οι ανεπανάληπτοι Ράδιο Αρβύλα! Ρίξτε μια ματιά στο site Elis news, που επιμελείται η δημοσιογράφος Άντρη Κωνσταντινίδου. Προσεγμένη δουλειά όπως ξέρει η Άντρη καλά να κάνει. Λατρέψαμε “τα Νούμερα” του Φοίβου Δεληβοριά στην ΕΡΤ. Καιρό είχε η δημόσια τηλεόραση να βγάλει κάτι τόσο καλό. Μπράβο της!
super Κατερίνα και η Κατερίνα Καινούργιου. Το ‘Ελα να δεις’ στο Ωμέγα. Βαριέμαι!! Το ‘Ποιος ρωτά’, με την Άντρη Καραντώνη stigma media Το καλύτερο είναι από τη ζωή να αποχωρήσεις όπως από ένα συμπόσιο: ούτε διψασμένος, ούτε μεθυσμένος… Το δικό της ‘αντίο’, μετά από 32 χρόνια στο δημοσιογραφικό κουρμπέτι, λέει και η αρχισυντάκτρια του PRESTIGEPAFOS, Λένια Τσαδιώτου. Η διακριτικότητα που τη διακρίνει, δεν μας επιτρέπει να πούμε τίποτα άλλο, από ‘καλή τύχη’ σε ότι κι αν αποφασίσει να κάνει. “ ” Εξαιρετικό το μαγκαζίνο της ΕΡΤ, “Πρωίαν σε είδον την μεσημβρίαν”, με τον φοβερό και τρομερό Φώτη Σεργουλόπουλο, ο οποίος έδεσε μια χαρά με την Τζένη Μελιτά. Τα σκετσάκια της έναρξης είναι όλα τα λεφτά! Οι εύστοχες
ΔΕΣΤΕ: Αναρρώνει αργά αλλά σταθερά από το τροχαίο στο οποίο ενεπλάκη, ο συμπολίτης μας ηθοποιός Χρύσανθος Χρυσάνθου. Ο γνωστός ηθοποιός, ο καλύτερος ίσως της γενιάς του, παρασύρθηκε από αυτοκίνητο καθώς διέσχιζε πεζός την λεωφόρο Γρίβα Διγενή και η αλήθεια είναι ότι είχε άγιο! Τραύματα στο σπόνδυλο, τον αυχένα και το πρόσωπο, θα τον ταλαιπωρήσουν, ελπίζουμε όχι για πολύ ακόμα. Ευχόμαστε σύντομη ανάρρωση και επιστροφή στο θέατρο και την τηλεόραση, από την οποία μας λείπει τρομερά… Η αγαπημένη φίλη, ποιήτρια και συνάδελφος, Λένια Σοφοκλέους, περνά πολύ δύσκολα τελευταία, αλλά δεν χάνει το χαμόγελο και την αισιοδοξία της. Νάσαι καλά Λενιώ! Από τις νέες ελληνικές σειρές
Το Handmaid’s Tale με την Ελίζαμπεθ Μος. ξαιρετικό σενάριο, και εξαιρετικές ερμηνείες. Εμείς πάντως εθιστήκαμε. Εσείς; είναι “Τα καλύτερα μας χρόνια”. Αν ήταν σε ιδιωτικό κανάλι, θα μιλάγαμε για άλλα νούμερα!
Η Μηλίτσα Πολεμίτου, είναι η παλαιότερη εν ενεργεία δημοσιογράφος της Πάφου. Μια δημοσιογράφος με κότσια και τσαμπουκά, και με εμπειρία κοντά τριάντα πέντε χρόνια, που συνεχίζει μέσα από τη συχνότητα του ΩΜΕΓΑ. Μας αρέσει… Δεν μας αρέσει… Περαστικά τι μου θύμισες τώρα...!
prestige pafos | 25
paphos@kyprianou.com Το δικαστικό
Το δικαστικό σύστημα κάθε χώρας αποτελεί την θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας και για αυτό τον λόγο υπάρχει η υποχρέωση από μέρους των αρχών της κάθε χώρας να προβαίνουν σε τέτοιες μεταρρυθμίσειςέτσι ώστε να μην υπάρχει καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης. Όπως πολύ σωστά το έχει αποτυπώσει ο William Edward Gladstone “Justice delayed is justice denied”
σύστημα
ταπεινή μου άποψη είναι απολύτως αναγκαία η ορθή μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης για την εύρυθμη λειτουργία αυτής. Πρωταρχικός στόχος της προτεινόμενης μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης θα πρέπει να είναι η διαφύλαξη της εμπιστοσύνης των πολιτών στα Δικαστήρια μας. Αυτό μπορεί μόνο να επιτευχθεί με το να εξασφαλίσουμε ότι οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτεινόμενοι στα Κυπριακά Δικαστήρια θα μπορέσουν να βρουν το δίκαιο τους γρήγορα και αποτελεσματικά. Συνεπώς η οποιαδήποτε μεταρρύθμιση θα έπρεπε να επικεντρωθεί σε αυτό τον πυλώνα. Ελπίζω πραγματικά ότι η μεταρρύθμιση που έχει υπερψηφιστεί από την βουλή δεν θα δημιουργήσει περισσότερη καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης με την εισαγωγή νέων διαδικασιών ενώπιον διαφορετικών δικαστηρίων. Tου Σάββα Σαββίδη Μεταρρύθμιση της στηνΔικαιοσύνης Κύπρο
26 | prestige pafos
goodlife
της
χρήζει
καθυστέρηση
ένα πιο αποτελεσματικό,
Για
μεταρρύθμιση
Δικηγόρος, Συνέταιρος της Δικηγορικής Εταιρείας, MichaelKyprianou&CoLLC Τηλ. 26 930800 η βουλή πρόσφατα προχώρησε στην ψήφιση τριών νομοσχεδίων. Η μεταρρύθμιση ουσιαστικά προβαίνει στον διαχωρισμό
Κύπρου
άμεσης και εκσυγχρονιστικής μεταρρύθμισης καθότι παρατηρείται μεγάλη
στην απονομή της δικαιοσύνης λόγω του μεγάλου όγκου υποθέσεων οι οποίες για χρόνια αναμένουν να εκδικαστούν. Η καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης κλονίζει το περί δικαίου αίσθημα των πολιτών, πλήττει το κράτος δικαίου ως επίσης αποτελεί εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και στην κοινωνική της σταθερότητα. Το χρόνιο πρόβλημα της καθυστέρησης της απονομής της δικαιοσύνης θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ριζικά ώστε να έχουμε
ταχύτερο και ευέλικτο δικαστικό σύστημα.
την δικαστική
στην Κύπρο
του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε δυο Ανώτατα Δικαστήρια δηλαδή ένα Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και ένα Ανώτατο Δικαστήριο όπως προβλεπόταν από το Σύνταγμα του 1960 πριν την θέσπιση της νομοθεσίας του 1964 με την οποία συστάθηκε το ένα ενιαίο Ανώτατο Δικαστήριο. Επίσης, δημιουργείται ένα νέο Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, ήτοι το Εφετείο το οποίο θα επιλαμβάνεται Εφέσεων από τα Πρωτόδικα Δικαστήρια (πολιτικής και ποινικής δικαιοδοσίας) και
με την σειρά του θα παραπέμπει τα πιο σημαντικά ζητήματα στην ανώτερη βαθμίδα της Δικαιοσύνης. Εύλογα λοιπόν γεννάται το ερώτημα κατά πόσο η επαναφορά του προαναφερθέντος συστήματος το οποίο λειτούργησε για τέσσερα χρόνια ήτοι από το 1960 – 1964 και κρίθηκε απαράδεκτο στην υπόθεση Ibrahim, προσκρούει στην αρχή του δικαίου της ανάγκης. Το 1964 όταν το σύστημα δικαιοσύνης δεν μπορούσε να λειτουργήσει πλέον λόγω της αποχώρησης των Τουρκοκύπριων από την Κυβέρνηση και την Βουλή των Αντιπροσώπων, η Βουλή θέσπισε το Νόμο του 1964 με τον οποίο δημιούργησε ένα Ανώτατο Δικαστήριο. Αυτό έγινε με την πολύ γνωστή υπόθεση Ibrahim που είναι ο θεμελιώδης λίθος του Κυπριακού Πολιτεύματος. Το Δικαστήριο στην εν λόγω υπόθεση υιοθέτησε την αρχή salus populi suprema lex esto δηλαδή η σωτηρία του λαού είναι υπεράνω του Νόμου. Πολλοί ευπαίδευτοι δικηγόροι εξέφρασαν την άποψη ότι η Κυβέρνηση επικαλείται όλως παραδόξως το δίκαιο της ανάγκης για να επανέλθουμε στο Σύνταγμα του 1960 για να δικαιολογήσει την κατάργηση του ενός ενιαίου Ανώτατου Δικαστηρίου κα την επαναφορά των δυο Δικαστηρίων. Η «παραδοχή» αυτή ελλοχεύει πολλούς κινδύνους και με αυτό τον τρόπο υποδεικνύει ότι η απόφαση Ibrahim ήταν λανθασμένη. Επιπλέον, θα δώσουμε την ευκαιρία στην Τουρκική πλευρά να κατηγορήσει την Κυπριακή Δημοκρατία ότι λανθασμένα επικαλέστηκε το Δίκαιο της Ανάγκης. Επικρατεί η άποψη ότι με αυτό τον τρόπο ενδέχεται η καταστροφή του Δικαίου της Ανάγκης το οποίο είναι η βάση του σημερινού πολιτεύματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης θα πρέπει να στοχεύσει στην εξειδίκευση. Εξειδίκευση σημαίνει ταχύτητα, αποτελεσματικότητα και ποιότητα. Η ταχύτητα, η αποτελεσματικότητα και η ποιότητα απονομής της δικαιοσύνης εξαρτώνται από τη δημιουργία εξειδικευμένων τμημάτων σε όλα τα επίπεδα και στάδια αυτής. Για την απονομή ποιοτικής δικαιοσύνης επιβάλλεται η εγρήγορση, τόσο της εκτελεστικής όσο και της νομοθετικής εξουσίας για την θέσπιση κατάλληλων μέτρων. Κατά την
prestige pafos | 27
28 | prestige pafos October 28th, 21 Mesa Chorion, Paphos | TEL: 99-603 003 | papaneokleousnikos@yahoo.gr Milrose Patisserie milrose pâtisserie MILROSE October 28th, 21 Mesa Chorion, Paphos | TEL: 99-603 003 | papaneokleousnikos@yahoo.gr Milrose Patisserie milrose pâtisserie MILROSE
prestige pafos | 29
30 | prestige pafos
Του Κλεάνθη Σκορδή
Ευχαριστώ: Μια λέξη ευγνωμοσύνης που πρέπει να λέμε κάθε μέρα γιατί η ζωή δεν έχει δεδομένα
Να μετράς τις ευλογίες σου. Καθημερινά. Να είσαι ευγνώμων για τα μικρά γιατί, δια μέσω τους, φτάνεις στα μεγάλα. ‘Μεγάλα’ δεν σημαίνει απαραίτητα και ακριβά. Μπορεί να ακούγεται κλισέ αλλά, ναι, τα καλύτερα πράγματα στη ζωή είναι δωρεάν. Η ευτυχία βιώνεται, δεν αγοράζεται, έτσι φρόντισε να ζεις στη στιγμή, να εισπνέεις κάθε μόριο από τον αιθέρα της, είτε κάθεσαι, είτε στέκεσαι, είτε περπατάς, είτε τρέχεις. Η ζωή σου δίνεται μόνο όταν της δοθείς εσύ πρώτος, απόλυτα και ολοκληρωτικά. Γιατί πρέπει να λέμε “ευχαριστώ” κάθε μέρα; Οι περιορισμοί στη ζωή, ανεξαρτήτως αν είναι ενδογενείς ή εξωγενείς, βλάπτουν την όλη εμπειρία του να ζεις. Γιατί το να ζεις είναι εμπειρία, μοναδική μάλιστα, και όχι διαδικασία ρομποτική, όπως οι πλείστοι το βιώνουν. Μην αφήσεις κανέναν να σου πει το αντίθετο. Από την ώρα που ξυπνάμε μέχρι την ώρα που πάμε να κοιμηθούμε, έχουμε στη διάθεση μας μια χούφτα ώρες, οι οποίες κρύβουν μέσα τους άπειρους εμπειρικούς συνδυασμούς. Κοίτα να αξιοποιήσεις σοφά αυτές σου τις ώρες. Αν τις αφήσεις να περάσουν στο έτσι, κούφιες και νεκρές, θα έχεις θυσιάσει όλες εκείνες τις ευκαιρίες που θα σου επέτρεπαν να ζήσεις τη ζωή σαν την εμπειρία που είναι, την εμπειρία που της αξίζει. Τι αποτρέπει όμως τους παραπάνω άνθρωπους από το να ζουν μια ζωή γεμάτη, μια ζωή ολοκληρωμένη, ζωή γεμάτη εμπειρίες; Οι αρνητικές σκέψεις, να τι. Η λανθασμένη πεποίθηση του ότι δεν μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους, ξεχνώντας την ίδια στιγμή πως, μόνο και μόνο που ζουν και αναπνέουν, κι αυτό επίτευξη στόχου είναι, από τις μεγαλύτερες μάλιστα! Η ζωή δεν σηκώνει αρνητισμό, θέλει θετικότητα. Κι αυτό, γιατί η τελευταία είναι το καύσιμο για
να
να ζει, να μιλά, να γελά, να αστειεύεται, να αγκαλιάζει, να κάνει έρωτα, και γενικά όλα εκείνα που πρέπει να κάνει για να τιμά τον τίτλο του ως άνθρωπος πάνω σε αυτή τη γη. Γιατί, αν δεν τα κάνει όλα αυτά, τότε ποιός ο λόγος της ύπαρξης του; Γιατί να ζει; Πίσω στις ευλογίες… Να τις μετράς! Καθημερινά, και με ευλάβεια. Μόνο έτσι θα συνειδητοποιήσεις πως ήδη έχεις στην κατοχή σου ότι ακριβώς χρειάζεσαι για να πας παρακάτω, να ταξιδέψεις στους συναρπαστικούς αιθέρες της ζωής, πάντα ψηλά, πάντα μπροστά. Έτσι είναι η ζωή. Και την βιώνουμε καθημερινά, στιγμή προς στιγμή. Στη ζωή τίποτα δεν είναι δεδομένο. Να λες κι ένα «ευχαριστώ» για αυτά που έχεις. άρθρο 32 | prestige pafos
πάει κάποιος παρακάτω, να σπάσει την παράλυση που επιφέρει ο αρνητισμός και να αρχίζει
Εσύ, αλήθεια πιστεύεις στο κάρμα; Κι όχι δεν εννοώ αυτές τις δηλώσεις του στιλ έκανες κακό στην προηγούμενη ζωή, θα γεννηθείς σκουλήκι στην επόμενη κι άλλα τέτοιες γεμάτες νόημα και χωρίς καμία βάση δηλώσεις. Σου μιλάω για το γραμμένο σου ως άνθρωπος. Εδώ, τώρα, σε αυτή τη ζωή. Δεν ξέρω καν αν υπάρχει κι άλλη κι ούτε με ενδιαφέρει, για να σου πω την αλήθεια. Το «τώρα», αυτό με νοιάζει. Ο όρος «κάρμα», λοιπόν προέρχεται από το «καρ» που σημαίνει το πράττειν και την κατάληξη «-μα» που σημαίνει το αποτέλεσμα. Δράση κι αντίδραση κοινώς. Με κάθε σου πράξη, λοιπόν, κινείς εσύ ο ίδιος τα νήματα της πορείας σου και πλάθεις εσύ ο ίδιος το πεπρωμένο σου. Τίποτα δεν είναι προγραμματισμένο κι όλα περνούν απ’ τα χέρια σου. Διαλέγεις πόρτα, και αντικρίζεις το καινούριο σου τοπίο. Συνεχώς διαλέγεις πόρτες. Αυτό δε σταματάει ποτέ. Και συνεχώς καλείσαι να κάνεις επιλογές. Κάθε μέρα που περνάει παίζει ρόλο. Κάθε επιλογή που κάνεις, κάθε σου συμπεριφορά αλλάζει όλη σου την πορεία. Ξέρεις τι σημαίνει αυτό και πόση βαρύτητα έχει; Ας στο εξηγήσω λίγο καλύτερα, να είμαστε σίγουροι πως το εμπέδωσες. Έκανες καλό; Καλό θα λάβεις. Έκανες κακό; Μάντεψε τι έπεται στη συνέχεια. Ας σου το γυρίσουμε τώρα στις σχέσεις γιατί αυτό μας καίει, ας το παραδεχτούμε. Έχεις την εντύπωση πως μένει κάτι ατιμώρητο; Ο καημένος ο Timberlake έχει βραχνιάσει να στο λέει. «What goes around comes around». Ό,τι δίνεις, παίρνεις! Τροχός είναι και γυρνάει. Δυστυχώς ή ευτυχώς αυτή είναι η τάξη των πραγμάτων. Και το χαίρομαι όσο δε φαντάζεσαι. Πολλοί κάνουν το λάθος και πιστεύουν πως σε μια σχέση έρωτα ή φιλίας που έχουν πληγωθεί, πρέπει απαραιτήτως να είναι κι εκείνοι οι τιμωροί του βασανιστή τους, με αποτέλεσμα όταν δεν το καταφέρνουν αυτό να λένε πως έφυγε ατιμώρητος. Αμ δε. Έχει και παρακάτω. Δε χρειάζεται να τιμωρήσεις εσύ κανέναν για τίποτε. Ο δρόμος που βαδίζουν από μόνος του αρχίζει κι έχει λακκουβίτσες. Κι εκεί είναι που βλέπεις τους θύτες να γίνονται θύματα. Εκεί είναι που κλείνει κι ο κύκλος. Ο θύτης πλέον αντικρίζει κάθε του άσχημη πράξη. Μπορεί να μην έχει την ίδια μορφή. Μπορεί να έχει άλλη σύσταση. Μα εξακολουθεί να είναι η δική του τιμωρία. Το δικό του χρέος που καλείται να ξεχρεώσει. Έτσι είναι η ζωή. Όμορφοι μικροί κύκλοι. Στο τέλος της ημέρας σου σερβίρεται αυτό ακριβώς που σου αξίζει. Δε χρειάζεται να μαυρίζεις την ψυχή σου με άσχημες πράξεις κι εκδικητικές σκέψεις. Εσύ το μόνο που έχεις να κάνεις στην πορεία σου είναι να φέρεσαι με καλοσύνη κι απλοχεριά. Όταν το κάνεις αυτό, όσο και να σε έχουν γρατζουνίσει, κάτσε αναπαυτικά στην πολυθρόνα σου, περιποιήσου τα γδαρσίματά σου κι απλά παρακολούθα το κάρμα να κάνει τη δουλειά του.
Όσο για σένα που υπήρξες σωστός και φέρθηκες με ευγένεια, η επιβράβευση θα έρθει κι αυτή στην ώρα της. Μη βιάζεσαι.
goodlife
prestige pafos | 33
Οι κύκλοι θα κλείνουν ένας-ένας κι όλα θα μπουν στη θέση τους. Όσο για σένα που υπήρξες σωστός και φέρθηκες με ευγένεια, η επιβράβευση θα έρθει κι αυτή στην ώρα της. Μη βιάζεσαι. Ένα βήμα τη φορά. Και τότε θα είναι που θα συνειδητοποιήσεις πως άξιζε κι η παραμικρή γρατζουνιά. Όλα λειτουργούν με ακρίβεια, σαν ένα καλοκουρδισμένο ρολόι. Την κατάλληλη στιγμή, το κατάλληλο πιάτο. Απ’ το ΚΑΡΜΑ με αγάπη¤ Όσο για σένα που υπήρξες σωστός και φέρθηκες με ευγένεια, η επιβράβευση θα έρθει κι αυτή στην ώρα της. Μη βιάζεσαι.
Είναι φορές που δεν εκτιμάμε την ανθρώπινη ύπαρξη στην ζωή μας. Έχουμε ανθρώπους διπλά μας που τους θεωρούμε δεδομένους. Θεωρούμε πως θα είναι εκεί πάντα για εμάς να περιμένουν το λίγο που θα τους προσφέρουμε.
Έρχεται η στιγμή όμως που αυτοί οι άνθρωποι φεύγουν, αποφασίζουν να προστατέψουν ότι τους έχει απομείνει. Φεύγουν χωρίς βαρυσήμαντες δηλώσεις και πολλά λόγια. Απλώς εξαφανίζονται. Στην αρχή δεν καταλαβαίνεις την απουσία τους γιατί η ζωή σου σε παρασύρει στους ρυθμούς της και δεν μπορείς να ασχοληθείς με κάτι που ουσιαστικά έχεις ως δεδομένο. Κάτι που ξέρεις πως θα είναι πάντοτε εκεί να σε περιμένει, εκεί να γίνεται για εσένα στήριγμα και υποστηρικτής. Μετά από λίγο όμως νιώθεις πως κάτι λείπει. Κάτι δεν είναι όπως το είχες συνηθίσει.
Ξαφνικά χάνεις την “καλημέρα” που βαθιά μέσα σου ξέρεις πολύ καλά πως περίμενες κάθε πρωί. Τότε. Εκείνη την στιγμή νιώθεις την απώλεια. Εκείνη την στιγμή αντιλαμβάνεσαι πως αυτό που εσύ είχες ως δεδομένο, δεν ήταν τελικά. Σου κακοφαίνεται. Μα γιατί; Θα σου πω εγώ γιατί.
Γιατί ξέρεις πολύ καλά πως τους έχασες. Έφυγαν γιατί δεν τους εκτίμησες ποτέ. Άλλωστε ήταν πάντοτε εκεί, τι θα μπορούσε να αλλάξει σε αυτό; Και τώρα; Τώρα η έλλειψη τους σε πονάει, σε πληγώνει. Περιμένεις να γυρίσουν, να σου πουν μια κουβέντα, μία δικαιολογία για την απουσία τους. Θέλεις πίσω αυτόν τον άνθρωπο στην ζωή σου, αλλά ο υπέρμετρος εγωισμός σου είναι μεγαλύτερος, σημαντικότερος από αυτούς. Δεν θα σου επέτρεπε ποτέ να τους ψάξεις όσο κι αν το θέλεις. Τι κάνεις λοιπόν για αυτό; Προσπαθείς να πείσεις τον εαυτό σου πως είναι για καλύτερο. Το επαναλαμβάνεις συνεχώς μήπως καταφέρεις και σε πείσεις. Πες το ξανά, μέχρι αυτό να γιγαντωθεί
36 | prestige pafos
εκτιμήσεις λιγάκι παραπάνω να καταλάβεις αν και αργά τι έχασες. Όχι, τίποτα δεν είναι για πάντα, είναι για όσο παλεύουμε και κοπιάζουμε για αυτά. Είναι για όσο. Και τώρα που έφυγαν; Βλέπεις να σε αγνοούν και πονάς το ξέρω. Όπως επίσης ξέρω πως δεν θα έκανες ποτέ κάτι γι’ αυτή την έλλειψη. Κάτσε λοιπόν εκεί,
κουνηθείς. Μείνε να
Τους δεδομένους που δεν εκτίμησες, θα τους εκτιμήσεις στην απουσία τους Είναι τόσο μα τόσο αληθινό αυτό που λένε “εκτιμάς κάτι μονάχα όταν το χάσεις”. Μα γιατί; Γιατί δεν το εκτίμησες όταν ήταν εκεί; Όταν ήταν δικό σου και μόνο δικό σου; Γιατί οι άνθρωποι είμαστε αφελείς, νομίζουμε πως όλα μας ανήκουν και είναι για πάντα.
και μπορέσεις να κρυφτείς από πίσω του. Θα σεβαστείς την επιλογή τους να απομακρυνθούν και τα λάθη ξεκινούν να προσθέτονται το ένα μετά το άλλο. Μπορεί η φυγή τους να σε κάνει να τους
μην
σκέφτεσαι πως έχασες έναν άνθρωπο όχι από επιλογή του αλλά γιατί ποτέ σου δεν τον εκτίμησες όπως του άξιζε. Ίσως αυτό τελικά είναι η χειρότερη τιμωρία. Να εκτιμήσεις έναν άνθρωπο όταν δεν είναι πια δικός σου. Tου Henry A.
Προσπάθησα.. να πεις ότι δεν προσπάθησα; Ξεπέρασα τα όριά μου και πήγα ακόμα παραπέρα. Και δεν έπρεπε να είναι έτσι. Για κανέναν από τους δύο. Πάλεψα με εσένα και με εμένα. Έσπασα και κόλλησα ξανά και ξανά. Προσπαθώντας να νικήσω τους φόβους σου. Και έχασα. Όταν κάποιος σε κάνει να νιώθεις ανεπιθύμητος, απλά φεύγεις επειδή δεν έχεις λόγο να μείνεις. Δεν προσπαθήσεις να τον στεναχωρήσεις ή να τον κάνεις να αισθανθεί ένοχος με τη φυγή σου. Αν σε έκαναν να νιώσεις έτσι, σίγουρα δε θα τους κοστίσει καθόλου να σε χάσουν. Το να συμβιβαστείς σε κάτι που δε σε καλύπτει είναι μόνο χάσιμο χρόνου. Σημασία έχει να είσαι δίπλα σε έναν άνθρωπο που αγαπάει και σέβεται τόσο την ομορφιά σου όσο και τις πληγές σου, και τις δεύτερες πολύ περισσότερο από την πρώτη. Σε τελική ανάλυση, στο τέλος της ημέρας, ένα είναι το άτομο που στο οποίο θες να επιστρέφεις. Το άτομο που θες να πεις πώς ήταν η μέρα σου ακόμα και αν δεν το έχεις ανάγκη. Που θέλω να μοιραστείς τα πάντα. Τις χαρές, τις λύπες, τις ανησυχίες, τους φόβους και τη νύχτα σου. Αν δεν είσαι εσύ ο προορισμός του όμως, λίγο πρέπει να σε ενδιαφέρει πού πηγαίνει. Αν όμως είσαι, κράτησέ τον. Κακόμαθέ τον όσο μπορείς. Αφιέρωσέ του το χρόνο σου. Δείξε με κάθε τρόπο ότι του ανήκεις και απαίτησε το ίδιο ακριβώς. Μη βολευτείς σε ημίμετρα. Άλλο είναι να λες σε έναν άνθρωπο ότι είναι όμορφος και άλλο να τον κάνεις να το νιώθει. Βγες από το βόλεμα και τη συνήθεια. Δεδομένο δεν είναι τίποτα και πολύ περισσότερο οι άνθρωποι. Αυτό που θα επενδύσεις, αυτό θα πάρεις και πίσω. Αν δε ρισκάρεις, δε θα κερδίσεις και τίποτα. Δε γίνεται να αναζητάς καινούργια πράγματα μένοντας ο ίδιος. Για αυτό, πρόσεχε ποιον απομακρύνεις από τη ζωή σου, κάποιοι δεν γυρνάνε πίσω. Το να επιτρέψεις σε κάποιον να νοιαστεί για σένα δεν πρέπει να είναι προνόμιο που το παρέχεις, πρέπει να είναι ελεύθερη επιλογή. Προσωπική και συνειδητοποιημένη επιλογή. Όπως και το να μπορέσει αν ανταπεξέλθει κάποιος σε κάτι τόσο μεγάλο. Οι περισσότεροι άνθρωποι όμως δε θέλουν να είναι ελεύθεροι. Η ελευθερία προϋποθέτει και ανάληψη ευθύνης και δεν είναι όλοι οι άνθρωποι φτιαγμένοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Και είναι μεγάλη ευθύνη να επιτρέψεις σε έναν άνθρωπο να μπει μέσα σου. Να σε αγγίξει με τρόπο που δεν επέτρεψες σε κανέναν να σε αγγίξει. Να του δείξεις τα σκοτάδια σου, εκεί που και εσύ φοβάσαι να πας. Σημαίνει ότι αυτόν τον άνθρωπο έχεις δεχτεί ότι τον χρειάζεσαι και ότι και αυτός είναι διατεθιμένος να περπατήσει το δρόμο αυτό μαζί σου. Πόσο υπέροχο είναι να βρεις έναν άνθρωπο που θέλει να μάθει τα πάντα που ταλαιπωρούν το μυαλό σου, να σου
Πόσο υπέροχο είναι να βρεις έναν άνθρωπο που θέλει να μάθει τα πάντα που ταλαιπωρούν το μυαλό σου, να σου το λέει και να σου το δείχνει;
prestige pafos | 37
ο €υρωπαίο$
το λέει και να σου το δείχνει;
Πρόσεχε ποιον απομακρύνεις από τη ζωή σου, κάποιοι δεν γυρνάνε πίσω
έπεφτες στα πατώματα, Έβγαινες με φίλους να πιεις και να ξεχαστείς. Περνούσε αρκετός καιρός μέχρι να βρεθεί κάποια άλλη να σου τραβήξει το ενδιαφέρον. Βλέπεις τότε, τα αισθήματα δεν ήταν σαν τα πουκάμισα. Δεν άλλαζαν έτσι εύκολα. Τώρα η τεχνολογία σου έδωσε επιλογές, πολλές επιλογές. Τώρα αντί για ματιές με νόημα πατάς like και καρδούλες. Τώρα αντί για “μ’ αρέσεις” σχολιάζεις με φατσούλες, με καρδούλες, με λουλουδάκια. Και για να είσαι και σίγουρος, το κάνεις σε δύο τρεις ακόμα, αφού είπαμε έχεις επιλογές. Κι αυτή μ’ αρέσει, κι αυτή τη θέλω, μα κι αυτή καλή είναι. Δώσε αβέρτα καρδούλες κι όποια κάτσει πρώτη. Δε μας έκατσε; Δε πειράζει. Καρδούλες υπάρχουν! Τώρα η απόρριψη δε σε ρίχνει στα πατώματα, απλά σε ρίχνει στο inbox της επόμενης επιλογής. Και της επόμενης και της επόμενης και τι κατάλαβες; Δε χτίζονται οι σχέσεις έτσι φίλε μου. Και στο
Χάσαμε τον έρωτα, ανάμεσα σε likes και καρδούλες.. Τι έγινε βρε παιδιά; Που το χάσαμε; Γιατί κάπου σίγουρα το χάσαμε. Μιλάνε όλοι για άντρες παλιάς κοπής, για γυναίκες παλιάς κοπής, τα αισθήματα και οι σχέσεις παλιάς κοπής που πήγανε;
τράπηκαν τα “σ’αγαπώ” και τα “σε θέλω” σε
Κάποτε υπήρχε το φλερτ, οι ματιές όλο
τα
γίγματα. Κάποτε
την
κι ας μη της μιλούσες. Κάποτε την έπαιρνες τηλέφωνο, μόνο για να ακούσεις τη φωνή της. Τη διεκδικούσες με πείσμα και πάθος. Μόνο αυτήν. Περνούσαν ημέρες, εβδομάδες, μήνες κι εσύ εκεί, πάλευες μέχρι να γίνει δική σου. Κι όταν δε τα κατάφερνες
κάτω
το
σου σχόλιο από του άλλου; Ποια η διαφορά; Επομένως έτσι μας δίνετε κι εμάς επιλογές. Και κυρίως μία. Την επιλογή να μη πιστεύουμε πια στα συναισθήματα, στον έρωτα, στις σχέσεις. Τα έχουμε ισοπεδώσει όλα. Γίναμε άνθρωποι του φτηνού, του εφήμερου και γενικώς του “οτιδήποτε” αρκεί να γεμίζουμε τη μοναξιά μας. Δεν επενδύουμε πια σε ανθρώπους, σε ψυχές, σε αισθήματα. Επενδύουμε σε επιλογές που μας δίνει η τεχνολογία. Και στο τέλος τι; Στο τέλος πάλι μόνοι….αγκαλιά με τις καρδούλες, τα likes και τα comments. Tης Ναταλίας 40 | prestige pafos
Πως μετα
likes και comments;
νόημα,
τυχαία αγ-
στηνόσουν κάπου να
δεις να περνάει,
κάτω γιατί να προτιμήσει κάποια τη δική σου καρδούλα ή
δικό
Γιατί λάμπει ο άνθρωπος όταν αγαπά και αγαπιέται. Γιατί θα είναι ο άνθρωπός σου! Γιατί θα είστε ένα.
Θα έρθει κάποια στιγμή ένας άνθρωπος στη ζωή σου, που δεν θα σου πει κανένα “θα”. Δεν θα σου δώσει υποσχέσεις, δεν θα σου πει λόγια. Θα γυρίσεις το βλέμμα σου και θα είναι εκεί. Δεν θα ανταλλάξετε κουβέντα, και θα τα έχετε πει όλα. Θα σου κρατήσει το χέρι, θα σε βάλει στην αγκαλιά του και θα έχουν τακτοποιηθεί όλα τα σπασμένα της ψυχής σου. Εκείνος ο άνθρωπος, δεν θα είναι ποτέ ένας ρόλος. Θα δεν είναι ένα πράγμα. Δεν θα του ανήκει μια πλευρά ή μια στιγμή σου. Εκείνος ο άνθρωπος, είναι ο άνθρωπός σου. Ο σύμμαχός σου. Το ταίρι σου και ο σύντροφός σου. Είναι ο άνθρωπος που δεν θα χρειαστεί ποτέ να αναρωτηθείς “αν θα...” γιατί έκανε τα δύσκολα εύκολα κι όλα τα “θέλω”, γίνονται “μπορώ”. Είναι ο άνθρωπός σου και θα γίνεται η δύναμή σου. Θα γίνεσαι η δική του. Χωρίς εγωισμό. Χωρίς απωθημένα και κατάλοιπα. Είναι ο άνθρωπός σου και όταν τον συναντήσεις, θα καταλάβεις γιατί έπρεπε να συναντήσεις όλους όσους συνάντησες, θα καταλάβεις γιατί έπρεπε να έρθεις αντιμέτωπος ακόμα και με τη χειρότερη εκδοχή του εαυτού σου. Θα καταλάβεις πως όλα τα σκοτάδια, όλα τα εμπόδια, έπρεπε να τα ζήσεις, για να μπορείς να βρεθείς απέναντί του, όχι μισός, όχι περίπου εδώ και περίπου εκεί, όχι μοιρασμένος. Θα καταλάβεις ότι είναι ο άνθρωπός σου γιατί θα σταθείς ολόκληρος απέναντί του, και δεν θα χρειαστούν λέξεις. Δεν θα χρειαστεί
42 | prestige pafos
συγχρονισμός και συνθήκες. Θα έχει συντονιστεί το σύμπαν με τα θέλω σας. Θα καταλάβεις ότι είναι ο άνθρωπός σου γιατί όταν θα μιλάς για εκείνον, θα λάμπεις από ευτυχία και περηφάνια και έρωτα κι αγάπη και θαυμασμό. Λάμπει ο άνθρωπος όταν αγαπά και αγαπιέται! Του Ερωτύλου
(1959 - 1977) 2. Σπύρος Κυπριανού (1977 - 1988) 3. Γιώργος Βασιλείου (1988 - 1993) 4. Γλαύκος Κληρίδης (1993 - 2003) 5. Τάσσος Παπαδόπουλος (2003 - 2008) 6. Δημήτρης Χριστόφιας (2008 -2013) 7 . Νίκος Αναστασιάδης
Πάντως, κάτι μου λέει ότι ο όγδοος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα είναι Παφίτης. Μάντης είμαι; Οι Προεδρικές εκλογές του 2023, θα είναι οι δέκατες τρίτες προεδρικές εκλογές στην Κύπρο. Ο πρώτος γύρος θα λάβει χώρα στις 5 Φεβρουαρίου 2023. Ο δεύτερος γύρος των Προεδρικών Εκλογών, θα διεξαχθεί μια εβδομάδα αργότερα, στις 12 Φεβρουαρίου 2023. Με βάση αυτό το χρονοδιάγραμμα, η υποβολή υποψηφιοτήτων αναμένεται να γίνει στις 5 Ιανουαρίου 2023
Το περιοδικό Prestige Pafos, σ’ αυτά τα δεκαπέντε χρόνια ζωής, έχει καλύψει όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 2008 και εντεύθεν, Προεδρικές, βουλευτικές, δημαρχιακές κ.λπ. Πάντα με συνέπεια, ευθύνη και δίκαιο μοίρασμα του χρόνου. Από τις σελίδες του περιοδικού μας πέρασαν σχεδόν όλοι οι υποψήφιοι και σε κανέναν δεν χαριστήκαμε. Η αντικειμενικότητά μας πάντα αδιαμφισβήτητη. Καλή ψήφο, είτε ψηφίζετε με το συναίσθημα είτε με το μυαλό.
44 | prestige pafos Οι κυβερνήσεις είναι σαν τις πάνες των μωρών. Πρέπει να αλλάζονται συχνά και μάλιστα για τον ίδιο λόγο! Φλας μπακ από προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις Οι εκλογές γίνονται για να δούμε αν είναι σωστές οι δημοσκοπήσεις... “ “ ” ” Προεδρικές εκλογές 2023 Καλή ψήφο! φάκελος Εφτά Προέδροι υπηρέτησαν τον τόπο,
δύο χρόνια
της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι με σειρά: 1.
στα εξήντα
ύπαρξης
Αρχιεπίσκοπος Μακάριος
prestige pafos | 45
γκάλοπ
Χρήστος Μιχαηλίδης «Ήμαστε τραγικοί ως λαός. Κοτζάμ αντιπολίτευση και δεν βρήκαν ένα άνθρωπο να κατεβάσουν ως υποψήφιο! ‘Δανείστηκαν’ από τον Αναστασιάδη, πρώην και νυν παρατρεχάμενους του. Αυτό από μόνο του προκαλεί θλίψη για τους πολίτες αυτού του κράτους. Είμαι τόσο απογοητευμένος που δεν θα μπω στον κόπο να πάω να ψηφίσω. Θα μείνω ναι, στον καναπέ μου κι ας κοπιάσουν κι άλλοι»…
Μιχάλης Φ…..
«Αν και είμαι αριστερός από παιδί, αυτή τη φορά δεν θα ψηφίσω τον υποψήφιο του κόμματός μου, διότι θεωρώ ότι δεν ήταν η καλύτερη επιλογή. Θα έπρεπε να διαλέξουν άτομο, που θα γινόταν αποδεκτό κι από άλλους χώρους, με άλλο προφίλ και στάτους. Καλός, τίμιος ο Μαυρογιάννης, αλλά δεν είναι η στιγμή του. Καλή του τύχη, όπως και νάχει…»
Εσείς αποφασίσατε ποιον θα ψηφίσετε, ή είστε απ εκείνους που θα αποφασίσουν την τελευταία στιγμή; Η αλήθεια είναι πως υπάρχει μια ρευστότητα, τουλάχιστον σε ότι αφορά τους δύο φιναλίστ του δεύτερου γύρου. Πολλοί, αν και παραδέχονται πως ανεξάρτητοι υποψήφιοι όπως για παράδειγμα Αχιλλέας Δημητριάδης και Γιώργος Κολοκασίδης, έχουν τις καλύτερες θέσεις σε κυπριακό και οικονομία, δεν θα πάρουν ποσοστά, άρα, χαμένη ψήφος. Μια φιλοσοφία δυστυχώς την οποία καλλιεργούν τα κόμματα και οι ψηφοφόροι πέφτουν στην παγίδα. Σκεφτείτε μόνο, τι θα γινόταν αν όλοι ψηφίζαμε εκείνον που πραγματικά μας εκφράζει. Ψιλά γράμματα! Tης Λένιας Τσαδιώτου
Μαρίνα Ταλιώτου «Είμαι δεκαεννιά χρόνων και είναι η πρώτη φορά που θα ψηφίσω, αλλά δεν ξέρω ποιον. Η οικογένεια μου, είναι κεντροαριστερή, αλλά με αφήνουν μόνη μου να αποφασίσω. Απ ότι ακούω κι από συνομήλικους μου, είναι το ίδιο συγχυσμένοι μαζί μου. Θα ψηφίσω πάντως, διότι πιστεύω στον ‘κυρίαρχο λαό’, όσο κι αν ακούγεται ως σύνθημα.. Μέχρι το Φεβράρη θα αποφασίσω ποιον…»
Μάρκος Χριστοδούλου
«Όχι δεν θα ψηφίσω, διότι πιστεύω ότι η διαφθορά είναι μεταδοτική. Πριν βγουν στην εξουσία είναι όλοι ‘καλά παιδιά’, όταν βγουν όμως, τους καταπίνει το σύστημα. Λέω να αράξω στο μπαράκι με τους φίλους μου εκείνη την ημέρα. Να μην έχω και ευθύνη για το αποτέλεσμα…»
Ελένη Χατζηκώστα
«Από την πρώτη στιγμή ήξερα ποιον θα ψηφίσω. Και δεν διστάζω να το πω. Τον Νίκο Χριστοδουλίδη, διότι θεωρώ ότι είναι πιο καθαρός από τους άλλους και θέλω να πιστεύω ότι θα παραμείνει έτσι. Το ότι ήταν βέβαια στην κυβέρνηση Αναστασιάδη, με φοβίζει λίγο, αλλά το μη χείρον βέλτιστον…»
Νίκος Επαμεινώνδα «Η οικογένεια μου είναι ανέκαθεν συναγερμική και ως εκ τούτου θα ψηφίσουμε τον συναγερμικό υποψήφιο, τον κ. Αβέρωφ Νεοφύτου. Προσωπικά θεωρώ ότι είναι ο πιο ευφυής κύπριος πολιτικός και ο μόνος που μπορεί να βγάλει την Κύπρο από τα αδιέξοδα, οικονομικά και άλλα. Τον εμπιστεύομαι…»
46 | prestige pafos
Πρόεδρος της καρδιάς… «Η ανάμιξή μου με την πολιτική ξεκίνησε όταν διαπίστωσα, ότι τίποτα δεν πήγαινε καλά σ αυτό τον τόπο. Έβλεπα τις αδικίες απέναντι στην κοινωνία, το διαχωρισμό σε κοινωνικές τάξεις και τη διαφθορά του πολιτικού συστήματος. Δεν μπορούσα λοιπόν να μείνω με σταυρωμένα χέρια και έτσι αποφάσισα να εμπλακώ πιο ενεργά. Η πρώτη μου κίνηση ήταν να κάμω τα επιτελεία μου, να πείσω κόσμο και να διεκδικήσω. Ανθυποψήφιοι μου στην πρώτη μου κάθοδο τότε, ήταν ο Γλαύκος Κληρίδης, ο Γιώργος Βασιλείου, ο Τάσσος Παπαδόπουλος και κάποιοι ανεξάρτητοι. Το ποσοστό που πήρα ήταν χαμηλό, αλλά δεν το έβαλα κάτω. Επανήλθα και την επόμενη πενταετία, και τα πήγα πολύ καλύτερα. Είμαι της φιλοσοφίας ότι πρέπει στις προεδρικές εκλογές να ψηφίζουμε πρόσωπο και όχι κόμμα. Όλοι γνωρίζουν ποιος είμαι και τι έχω κάνει για το κοινωνικό σύνολο. Δεν είναι μυστικό ότι ως πολύτεκνος πατέρας οκτώ παιδιών και έντεκα εγγονιών, είμαι πιο κοντά στα προβλήματα των πολυτέκνων, τα οποία και πάντα προσπαθούσα να επιλύσω. Είμαι κοντά στους φτωχούς και τους αδύναμους, οι οποίοι δεν έχουν τις πλάτες κανενός. Πιστεύω ότι ο κόσμος έπιασε τα μηνύματα που προσπαθώ να στείλω. Η υποψηφιότητά μου είναι υποψηφιότητα διαμαρτυρίας απέναντι στο κακό και τη διαφθορά. Αυτό ενοχλεί τους ανθυποψηφίους μου, οι οποίοι όταν πάω να μπω σε κάποιο μνημόσυνο ή άλλη εκδήλωση, προσπαθούν να με απομακρύνουν. Δεν τους αρέσει να στέκονται δίπλα από τον Ευστρατίου! Φυσικά τους αγνοώ με τη σιωπή μου. Δεν πέφτω τόσο χαμηλά να ασχοληθώ μαζί τους. Ο Θεός βλέπει και κρίνει. Διαδίδουν ότι δεν θα μου επιτρέψουν καν να βάλω υποψηφιότητα, διότι δήθεν δεν ξόφλησα το Γκίνες(για το μακρύτερο νυφικό). Ψέματα. Δεν χρωστώ ούτε σεντ! Εγώ τουλάχιστον μπήκα στο Γκίνες με κάτι όμορφο και αθώο, ενώ όλοι αυτοί θα πρέπει να μπουν για τα χρυσά διαβατήρια και όλα όσα οδήγησαν τον κόσμο στη φτωχοποίηση. Όλα αυτά τα χρόνια, ότι κάνω το κάνω με αξιοπρέπεια, αφοσιωμένος στην οικογέ
Την έχουν κάνει ξέφραγο αμπέλι! Έγιναν έργα, αλλά σε βάρος του περιβάλλοντος. Η κωλυσιεργία στην αποπεράτωσή τους, είχε ως αποτέλεσμα να κλείσουν επιχειρήσεις και να ταλαιπωρηθεί άδικα ο κόσμος. Θεωρώ ότι ο Φαίδωνας έκανε έργο και δεν πρέπει να τον κρίνουμε αυστηρά, αλλά αν είχε αύριο δημαρχιακές εκλογές θα κατέβαινα εγώ ως υποψήφιος, μια και έχω βγει από την πτώχευση που με είχαν βάλει. Να φανταστείτε ότι με ρωτάνε, πόσα εκατομμύρια έχω στις Βρυξέλες’. Τους απαντώ, ‘δεν έχω ούτε σεντ! Με οκτώ παιδιά, πώς να φυλάξεις λεφτά! Όχι σαν κάποιους άλλους που έχουν εκατομμύρια και τα κρύβουν!» Εκλογές μίας Κυριακής… «Θέλω να ευχηθώ στους ανθυποψήφιους μου, ‘καλή τύχη’. Αλλά το πρόγραμμά μου υπερτερεί, διότι ξεκινά από τον άνθρωπο και καταλήγει στον άνθρωπο. Εγώ δηλώνω πανέτοιμος, έχω βρει ήδη τους υποστηρίζοντες και τους στηρίζοντες μου. Όσον αφορά τους ‘μεγάλους’ ανθυποψηφίους μου, είναι και οι τρείς το ίδιο, καμιά νέα πρόταση. Πιστεύω ότι ο νέος πρόεδρος της Δημοκρατίας θα βγει από την πρώτη Κυριακή. Ή εγώ ή κάποιος άλλος. Αν όμως υπάρξει δεύτερη Κυριακή και δεν είμαι ένας από τους δύο που θα περάσουν, θα μελετήσω τις θέσεις τους και θα διαλέξω το μη χείρον βέλτιστον! Αν εκλεγώ, το πρώτο μου μέλημα είναι να βοηθήσω τους αναξιοπαθούντες. Το όραμά μου είναι μια Κύπρο ελεύθερη, απαλλαγμένη από στρατούς κατοχής. Οι ήρωες μας, μας έδωσαν ελεύθερη πατρίδα, κι εμείς με τα λάθη μας, την οδηγήσαμε εδώ. Τα σύνορά μας δεν είναι στο Λήδρα Πάλλας, αλλά στον Απόστολο Ανδρέα. Ας το χωνέψουν κάποιοι!»
την εξουσία θα αξιοποιούσα τα ευρωπαϊκά κονδύλια τα οποία πάνε σε λάθος χέρια και κάποιοι τρώνε με χρυσά κουτάλια. Δεν είμαι άνθρωπος του ΄θα’. Ό,τι έχω να πω θα το δείξω με πράξεις. Οι άλλοι(ανθυποψήφιοι) χρησιμοποιούν το κυπριακό ως σημαία, λες και θα το λύσουν εν μία νυχτί, εκεί που απέτυχαν για δεκαετίες! Μόνο με τη δύναμη του
| 47
Προεδρικές εκλογές 2023
Tης Λένιας Τσαδιώτου
νεια μου. Σπούδασα τα παιδιά μου και τους έδειξα το δρόμο να βγάζουν λεφτά έντιμα και ωραία. Τους πάντρεψα
πλην τρείς και θα
τους γάμο.
Θεού και την δική μας αποφασιστικότητα, θα φύγουν οι τούρκοι από την Κύπρο». Ανδρέας Ευστρατίου Ο μακροβιότερος προεδρικός υποψήφιος! «Είμαι ο πρόεδρος της καρδιάς σας κι αυτό μου αρκεί’! : Πιστεύω ότι ο νέος πρόεδρος της Δημοκρατίας θα βγει από την πρώτη Κυριακή. Ή εγώ ή κάποιος άλλος. “ ” Γιατί όχι δήμαρχος… «Τι να πω για την πόλη
όλους
είμαι εδώ για να κάνω και το δικό
Δεν πρόσβαλα και δεν αδίκησα κανέναν! Αν είχα
μου.
φάκελος
το μεγαλύτερο επίτευγμά Nίκος Χριστοδουλίδης “
της; Αναμφίβολα η Θα είναι ο κερδισμένος των εκλογών; ” Σαν χρονικό μιας προαναγγελθείσας πορείας, μοιάζει η διαδρομή του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος καλείται να διεκπεραιώσει τον πιο δύσκολο ρόλο της καριέρας του και να κερδίσει αυτές τις εκλογές. Ο ίδιος αισθάνεται αισιόδοξος, συνεπικουρούμενος κι από τις δημοσκοπήσεις που τον φέρνουν πρώτο στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Δεν κρύβει ότι είναι και παραμένει συναγερμικός και δεν θεωρεί την ανεξάρτητη υποψηφιότητα του λόγο διάσπασης του κόμματος. Δέσμευσή του: να μην ιδρύσει άλλο κόμμα!
Η προεδρία του κράτους χρειάζεται πολιτικό ή διπλωμάτη; Η προεδρία του κράτους χρειάζεται ηγέτη και μια ισχυρή ομάδα με ένα ξεκάθαρο όραμα για το μέλλον της χώρας, με συγκεκριμένες πολιτικές προσεγγίσεις. Έναν άνθρωπο που να είναι πρόεδρος όλων των Κυπρίων και όχι των λίγων και των φίλων του, που να βρίσκεται κοντά στους πολίτες, να μπορεί να συνθέτει απόψεις και να ενώνει και όχι να διχάζει την κοινωνία. Μια προσωπικότητα, η οποία γνωρίζει το πώς λειτουργεί το διεθνές σύστημα και να έχει τις κατάλληλες διεθνείς διασυνδέσεις. Τι ‘χρωστάτε’ στον Νίκο Αναστασιάδη και στο κόμμα; Είμαι μέλος του ΔΗΣΥ και δεν το έχω κρύψει ποτέ. Όλοι γνωρίζουν τη στενή και διαχρονική μου σχέση με τον κόσμο του Δημοκρατικού Συναγερμού. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, με εμπιστεύτηκε σε σημαντικότατα αξιώματα και εργάστηκα σκληρά για να ανταποκριθώ στις προσδοκίες του και γι’ αυτό τον λόγο, τού είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων. Χαίρομαι που και δημόσια, με αφορμή την αποχώρησή μου από το κυβερνητικό σχήμα, αναγνώρισε τη δουλειά μου. Εκτιμώ ότι έγινε σημαντικό έργο σε όλους τους τομείς. Έχουν υλοποιηθεί και προωθηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις, υπήρξαν επιτεύγματα στην οικονομία, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη το τι παρέλαβε η Κυβέρνηση, όπως επίσης στην εξωτερική πολιτική με την ισχυροποίηση των σχέσεων μας με γειτονικά κράτη, αλλά και μέσα από μια πολυθεματική εξωτερική πολιτική. Αναπόφευκτα, όπως και ο ίδιος ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δημόσια αναγνώρισε, έγιναν λάθη και παραλήψεις. Θα επιχειρούσατε μια αξιολόγηση της προεδρίας Νίκου Αναστασιάδη; Εκτιμώ ότι έγινε έργο σε όλους τους τομείς. Έχουν υλοποιηθεί και προωθηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Υπήρξαν επιτεύγματα στην οικονομία, αλλά και στην εξωτερική πολιτική. Φυσικά, αναγνωρίζω λάθη, ελλείψεις και παραλείψεις. Θα πρέπει τώρα να προχωρήσουμε μπροστά και να περάσουμε σε μια νέα εποχή. Ποιο ήταν το μεγαλύτερο ‘ολίσθημα’ της απελθούσας κυβέρνησης και ποιο Tης Λένιας Τσαδιώτου
διάσωση της
οικονομίας, οι μεγάλες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις όπως για παράδειγμα το ΓεΣΥ, η διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού, η αναβάθμιση του ρόλου της χώρας μας τόσο στην ΕΕ, όσο και στην ευρύτερη περιοχή, αποτελούν σημαντικές παρακαταθήκες της απελθούσας Κυβέρνησης. Δυστυχώς, ο ίδιος ο ΠτΔ, δημόσια παραδέχθηκε οι σχετικοί έλεγχοι στο επενδυτικό πρόγραμμα, δεν ήταν αυτοί που έπρεπε να ήταν, οδηγώντας σε λανθασμένες αποφάσεις. Τα ‘χρυσά διαβατήρια’, έδωσαν και την
48 | prestige pafos
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος διάσπασης του Δημοκρατικού Συναγερμού, ήταν το 2004, με αφορμή το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν, αλλά το κόμμα δεν διαλύθηκε και βγήκε πρώτο στις ευρωεκλογές χαριστική βολή σε ότι αφορά την αξιοπιστία των πολιτικών.
Ήσασταν κομμάτι αυτής της κυβέρνησης. Αντιληφθήκατε έγκαιρα τι γινόταν και πως αντιδράσατε; Ο ίδιος ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχει περιγράψει σε πρόσφατη συνέντευξή του πολύ παραστατικά, τη διαδικασία που ακολουθείτο στο Υπουργικό Συμβούλιο για την έγκριση των πολιτογραφήσεων λόγω επενδύσεων. Υπήρχε μια διαδικασία ελέγχου, πριν έρθουν για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο με σχετική εισήγηση από τα αρμόδια υπουργεία. Με παραδοχή και του προέδρου της Δημοκρατίας και με απολογία και όπως φάνηκε και από τα γεγονότα, εκεί ήταν που υπήρχαν μη αποτελεσματικές διαδικασίες. Να σημειώσω ότι στην πορεία, ακριβώς λόγω της διαπίστωσης αδυναμιών στους σχετικούς κανονισμούς, υπήρξαν κατ’ επανάληψη και σχετικές τροποποιήσεις. Ποια είναι τα επιτεύγματα του Νίκου Χριστοδουλίδη ως υπουργός εξωτερικών, και τι θα θέλατε να είχατε το χρόνο να ολοκληρώσετε; Είμαι περήφανος για πολλά πράγματα που έχουμε κάνει στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, στα οποία συνέβαλα, είτε ως διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του προέδρου της Δημοκρατίας, είτε ως Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, είτε ως υπουργός Εξωτερικών. Η αναβάθμιση του ρόλου της χώρας μας στην περιοχή, με τις τριμερείς συνεργασίες, η αναγνώριση του ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή, η πιο ενεργός και αποτελεσματική συμμετοχή μας στα τεκταινόμενα της ΕΕ, η αναβάθμιση των σχέσεών μας με τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και ιδιαίτερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, εξ ού και η συμβολή μας στην άρση του αμερικανικού εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο, η προώθηση της οικονομικής διπλωματίας, η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην εξωτερική πολιτική και άλλες δράσεις ,που δικαιολογημένα οδήγησαν σε μια πιο πολυθεματική εξωτερική πολιτική. Αυτό που θα ήθελα, είναι να είχα περισσότερο χρόνο ώστε να θεσμοθετηθεί η περιφερειακή συνεργασία, μέσα από τη σύσταση ενός περιφερειακού οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία, να προωθηθεί περισσότερο η Οικονομική Διπλωματία, να εγκαθιστούσαμε στην Κύπρο ένα Ευρωπαϊκό Οργανισμό, όπως επίσης να θεσμοθετηθεί Διπλωματική Ακαδημία, η οποία είχε στόχο την εκπαίδευση, όχι μόνο των νέων διπλωματών, αλλά και διπλωματών καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής τους καριέρας. Πόσο πιθανό είναι το σενάριο, δημιουργίας νέου κόμματος από σας και αν
περί δήθεν διάσπασης του Δημοκρατικού Συναγερμού. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος διάσπασης του Δημοκρατικού Συναγερμού, ήταν το 2004 ,με αφορμή το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των μελών και ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ, τοποθετήθηκε εναντίον. Λίγες βδομάδες αργότερα, ο Δημοκρατικός Συναγερμός, ήταν το πρώτο κόμμα στις εκλογές για ανάδειξη μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Κατά γενική παραδοχή, η αξιοπιστία των πολιτικών αμφισβητείται. Πως ανακτάται; Η αξιοπιστία στην πολιτική, αλλά και των πολιτικών, μετριέται μέσα από τις πράξεις και την αντιστοιχία λόγων και έργων. Θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τους πολίτες όσοι ασχολούμαστε με την πολιτική, να τους λέμε την αλήθεια, να έχουμε επαφή με τον κόσμο και να δίνουμε το παράδειγμα, τόσο με τον τρόπο ζωής μας, όσο και με τον τρόπο που πολιτευόμαστε. Πιστεύω ιδιαίτερα στη συμμετοχική δημοκρατία και τη συνεχή επαφή με την κοινωνία, ως έναν από διάφορους τρόπους για αποκατάσταση της αξιοπιστίας των πολιτικών. Όσοι εμπλεκόμαστε στη δημόσια ζωή του τόπου, πρέπει να έχουμε καλά υπόψη ότι η συμμετοχή μας έχει ημερομηνία λήξης και γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε προσγειωμένοι και να μην ξεχνάμε ποτέ από πού ξεκινήσαμε. Σημαντικός παράγοντας για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της πολιτικής, είναι η διαφάνεια, ο έλεγχος, η λογοδοσία και η μηδενική ανοχή στην ατιμωρησία.
του, ακόμα και όταν στις εκλογές του 2003 τέθηκε ανθυποψήφιος του για επανεκλογή στην προεδρία της Δημοκρατίας, το πολιτικό του τέκνο, ο αείμνηστος Αλέκος Μαρκίδης. Το αποδέχθηκε με απόλυτο σεβασμό στο δημοκρατικό του δικαίωμα. Θέλω να προσθέσω και κάτι άλλο. Ακούω συχνά επιχειρήματα
υποψηφιότητά μου και προτού λάβω την όποια στήριξη από κόμματα, οργανωμένους φορείς και προσωπικότητες, ξεκαθάρισα
να
κόμμα.
προς τα κόμματα που με στηρίζουν,
δικής μου ξεκάθαρης πρόθεσης. Τι θα έλεγε άραγε ο Γλαύκος Κληρίδης, αν έβλεπε το κόμμα που ίδρυσε, χωρισμένο σε δυο
Γλαύκος Κληρίδης, ήταν βαθιά δημοκράτης και
σε όλη τη διάρκεια της ζωής
δεσμευτήκατε έναντι των άλλων κομμάτων να μην το πράξετε; Από την πρώτη στιγμή που ανακοίνωσα την ανεξάρτητη
ότι δεν πρόκειται
δημιουργήσω
Δεν είναι θέμα δέσμευσης
αλλά
κομμάτια; Ο αείμνηστος
το απέδειξε
Προεδρικές εκλογές 2023 Δεν πρόκειται να δημιουργήσω κόμμα. Δεν είναι θέμα δέσμευσης προς τα κόμματα που με στηρίζουν, αλλά δικής μου ξεκάθαρης πρόθεσης. “ ”
Εσείς εφησυχάζετε με τις δημοσκοπήσεις; Ή μήπως τα υψηλά ποσοστά, σας προσθέτουν επιπλέον ευθύνη και τρέξιμο; Οι δημοσκοπήσεις αποτελούν χρήσιμο εργαλείο μέτρησης της άποψης της κοινής γνώμης. Αναγνωρίζουμε ότι πρόκειται για αποτύπωση της στιγμής, γι’ αυτό και παρά τα θετικά αποτελέσματα, τις μελετάμε και την επόμενη μέρα τις αρχειοθετούμε. Εκείνο που λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη και μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα από τα αποτελέσματα των σχετικών δημοσκοπήσεων, είναι τα «θέλω» και οι απαιτήσεις της κοινωνίας, σε σχέση με τη διακυβέρνηση του τόπου. Πρόκειται για απόψεις που συμβαδίζουν με όλα αυτά, που εμείς ακούμε μέσα από τον συνεχή διάλογο που έχουμε με την κοινωνία. Γι’ αυτό, με αίσθημα ευθύνης, επικεντρώνουμε την προσπάθειά μας σε ρεαλιστικές, υλοποιήσιμες και κοστολογημένες προτάσεις του προγράμματος διακυβέρνησης μας, για όλους τους τομείς πολιτικής. Πώς θα αντιμετωπισθούν οι απειλές Ερντογάν, και κατά πόσο Κύπρος και Ελλάδα, έχουν τη δυνατότητα συμμαχιών για να αποτρέψουν τις απειλές της Τουρκίας; Η αναβάθμιση του ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή, μέσω των τριμερών και περιφερειακών συνεργασιών, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, του Ισραήλ, της Αιγύπτου και πολλών άλλων χωρών, το γεγονός ότι είμαστε κράτος-μέλος της ΕΕ, αναπόφευκτα ενισχύουν την προσπάθειά μας για αντιμετώπιση της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας στην περιοχή, η οποία δεν επηρεάζει μόνο τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά γενικότερα τις προοπτικές συνεργασίας και επικράτηση ασφάλειας στην περιοχή. Στο πρόγραμμα διακυβέρνησής μας, έχουμε συγκεκριμένες θέσεις για αντιμετώπιση της τουρκικής αναθεωρητικής πολιτικής, είτε μέσω της αναβάθμισης της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας μας, είτε με άλλες διπλωματικές και πο-
λιτικές ενέργειες, που θα πρέπει να προβαίνουμε ώστε να καταστήσουμε τους στόχους της Τουρκίας ανέφικτους. Πως θα εκμεταλλευθούμε τους ενεργειακούς μας πόρους, καθώς κάποιοι λένε ότι έχουμε ήδη καθυστερήσει; Η ενεργειακή κρίση που έχει ξεσπάσει και η προσπάθεια της ΕΕ να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο το συντομότερο δυνατό, μας δίνει τη δυνατότητα με σωστούς χειρισμούς, η χώρα μας να ενισχύσει τις προσπάθειες της ΕΕ προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι ενδεικτικό, ότι οι μέχρι σήμερα ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην Κύπρο, θα μπορούσαν να καλύψουν ένα σεβαστό ποσοστό των ετήσιων ποσοτήτων φ/α που εισήγαγε η ΕΕ από τη Ρωσία το 2021. Εάν συμπεριλάβουμε δε τις αδιάθετες ποσότητες και του Ισραήλ, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει ακόμη περισσότερο. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνουμε τη δημιουργία «Διαδρόμου» φ/α της Ανατολικής Μεσογείου μέσω μεταξύ άλλων, της συνέχισης του ερευνητικού προγράμματος και της ενίσχυσης των σχέσεων μας με τις γειτονικές χώρες. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι σε ότι αφορά τα νοικοκυριά, την ακρίβεια, τα καύσιμα κλπ. Ποιες ανθρωποκεντρικές αποφάσεις (συγκεκριμένα) θα βγάλουν τον κόσμο από τα αδιέξοδα; H Κύπρος είναι μια μικρή οικονομία που επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από εξωγενείς παράγοντες. Οι πρωτοφανείς εξελίξεις τις οποίες βιώσαμε και βιώνουμε, έχουν επηρεάσει την παγκόσμια Οικονομία και ενισχύουν τη διεθνή αβεβαιότητα και αστάθεια. Είναι λοιπόν αυτονόητο, ότι έχει επηρεαστεί δυσμενώς μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας, σε πολύ μεγαλύτερο όμως βαθμό οι οικονομικά ευάλωτες ομάδες. Μέσα από συγκεκριμένα, στοχευμένα μέτρα και πολιτικές, παρέχουμε οικονομική στήριξη, τηρώντας δημοσιονομική πειθαρχία. Είναι προς αυτή την κατεύθυνση που έχουμε συμπεριλάβει στο πρόγραμμά μας, το ενδεχόμενο αύξησης της σύνταξης των χαμηλοσυνταξιούχων, τη διεύρυνση της πρώτης βαθμίδας φορολογητέου εισοδήματος και την καταβολή από το κράτος, μέρος των εισφορών για όσους έχουν εισοδήματα κάτω από 19.500ευρώ και δεν φορολογούνται. Την ίδια στιγμή εισηγούμαστε ένα φιλόδοξο και άμεσο σχέδιο σημαντικής ενίσχυσης των σχεδίων για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αυξάνοντας την οικονομική ενίσχυση αλλά και διευρύνοντας τους δικαιούχους σε όλα τα σχέδια, για την εγκατάσταση Φ/Β, για θερμομόνωση υποστατικών, για αντικατάστασης ενεργοβόρων συσκευών και για αγορά ηλεκτροκίνητων και υβριδικών οχημάτων. Ιδιαίτερα για τους ευάλωτους καταναλωτές, εισηγούμαστε σε κάποια σχέδια την πλήρη κάλυψη των δαπανών. Μέσα από αυτές τις πρώτες ενέργειες, στοχεύουμε στην άμεση ανακούφιση των συμπολιτών, ειδικότερα των ευάλωτων μας, από τις αυξημένες ενεργειακές δαπάνες, που αποτελούν σήμερα ένα από τα σημαντικότερα έξοδα των νοικοκυριών. Τυχόν αποτυχίας σας στις εκλογές θα σημάνει και το τέλος της πολιτικής σας σταδιοδρομίας, ή θα το δείτε σαν ένα καλό πρόκριμα για μια καλύτερη συνέχεια; Είμαι αισιόδοξος ότι θα κερδίσουμε τις εκλογές.
Αβέρωφ Νεοφύτου
“
”
Ένας άνθρωπος και ένας πολιτικός που δεν φοβάται να ‘τσαλακώσει εαυτόν’, να ‘μιλήσει τη γλώσσα του λαού’ και να σταθεί απέναντι στις όποιες προκλήσεις με αξιοπρέπεια. ‘Η εξουσία δεν είναι αυτοσκοπός’, ήταν ανέκαθεν το μότο του. Οι δημοσκοπήσεις δεν τον κρατούν ξύπνιο, επειδή όπως λέει κι ο ίδιος, πολλάκις διαψεύσθηκαν στο παρελθόν. Άραγε θα διαψευσθούν και τώρα; Ίδωμεν….
Tης Λένιας Τσαδιώτου
«Δεν ήμαστε όλοι όμηροι της πολιτικής και δεν κοιμάμαι –ξυπνώ, με το όνειρο να γίνω πρόεδρος..», μου λέγατε σε παλαιότερη συνέντευξή μας. Τι άλλαξε στον πολιτικό και άνθρωπο Αβέρωφ, ώστε να ιεραρχήσει τις προτεραιότητες του διαφορετικά; Τίποτα δεν άλλαξε. Αυτή ακριβώς είναι η πορεία μου εδώ και 35 χρόνια. Πολιτεύομαι στο μέτρο που είμαι χρήσιμος για τον τόπο και τους συμπολίτες μας. Και σήμερα αυτό κάνω. Δεν νιώθω όμηρος κάποιας φιλοδοξίας μου. Καταθέτω την αποδεδειγμένη εμπειρία μου, τις δυνατότητές μου και την ψυχή μου. Διεκδικώ την Προεδρία της Δημοκρατίας έτοιμος. Με συγκεκριμένες αρχές, θέσεις και πολιτικές. Πολεμώ, όπως έκανα πάντα για τέσσερα πράγματα: επανένωση του τόπου, δυνατή οικονομία, αξιοπρεπείς πολίτες, ευρωπαϊκός και δυτικός προσανατολισμός της χώρας. Ούτε κρύφτηκα ποτέ ούτε λιγοψύχησα στις μάχες, ούτε βεβαίως και φοβήθηκα να τσαλακωθώ, μην υπολογίζοντας πολιτικό κόστος. Και ξέρω ότι έχω δίπλα μου μια δοκιμασμένη παράταξη με όλα της τα στελέχη, σε κόμμα και κυβέρνηση. Έχω μαζί μου σοβαρούς ανθρώπους με αντίληψη και προσφορά στην πατρίδα, την οικονομία, την κοινωνία, από όλες τις πολιτικές και κοινωνικές αφετηρίες. Γι’ αυτό και ξέρετε ήδη και πως θα κυβερνήσω και με ποιους θα κυβερνήσω. Φαντάζομαι πως οι δημοσκοπήσεις, σας ‘κλέβουν’ λίγο τον ύπνο, δεν είναι; Εμείς κατεβήκαμε σε αυτές τις εκλογές για να κερδίσουμε. Οι εκλογές είναι δύο γύρων. Θα είμαστε δυνατά στον Β’ γύρο και η δεύτερη Κυριακή, είναι νέες εκλογές. Ενώ κάνετε ανοίγματα στις πλατιές μάζες των ψηφοφόρων, την ίδια στιγμή κατακεραυνώνετε τις ηγεσίες των κομμάτων, στις οποίες αποδίδετε ανάμιξη και ανίερες συμμαχίες. Θα ανέμενε κανείς ότι στις εκλογές όλα επιτρέπονται και όλα είναι θεμιτά και δη οι συμμαχίες. Ή μήπως όχι; Όχι, δεν επιτρέπονται όλα, ο σκοπός δεν αγιάζει τα
52 | prestige pafos
δεν πρόκειται να κάνω κυβέρνηση αλαλούμ, να εξαγοράσω τη σιωπή των κομμάτων για τις καρέκλες…
φάκελος Αν εκλεγώ,
μέσα. Η εξουσία δεν είναι αυτοσκοπός, μάχη για τις καρέκλες, αλλά το επιστέγασμα ενός αγώνα με όρους πολιτικούς. Θέσεων, αρχών, αξιών. Λέγοντας αυτά, θεωρώ φυσιολογικό να γίνονται συμφωνίες μεταξύ ενός υποψηφίου και ενός κόμματος. Αυτό που δεν είναι φυσιολογικό είναι πρώτον, να γίνονται πρώτα οι συμφωνίες και μετά να εφευρίσκονται οι πολιτικές θέσεις και δεύτερον να παραμένουν στο σκοτάδι, κρυφές. Κρύβεις μόνο εάν έχεις κάτι να κρύψεις. Και το πιο ουσιαστικό, πως μπορούν ετερόκλητες δυνάμεις να κυβερνήσουν αύριο. Σε περιόδους εκλογών έχουν ξαναγίνει συμφωνίες, αλλά ποτέ τέτοιο αλαλούμ. Εδώ οι πρωταγωνιστές τους, στην αρχή τις ανακοίνωσαν με καμάρι και στη συνέχεια τις αρνήθηκαν με μένος. Γιατί άραγε; Εκείνο το ‘πόθεν έσχες’ σας, ακούγεται από κάποια αυτιά ως αστείο. Παραδέχεστε ότι διαθέτετε μια υπολογίσιμη ακίνητη περιουσία, αλλά εμφανίζεστε και περίπου στην ίδια μοίρα με τους χιλιάδες καταχρεωμένους κύπριους. Τι συμβαίνει πραγματικά; Τόσο τα δικά μου περιουσιακά στοιχεία, όσο της συζύγου και της οικογένειάς μου είναι στη διάθεση οποιουδήποτε επιθυμεί να κάνει έλεγχο. Κανένας δεν έχει βρεθεί στο επίκεντρο περισσότερες φορές από εμένα. Το δήλωσα άλλωστε και δημόσια πολλές φορές. Δεν έκρυψα και δεν πρόκειται να κρύψω ποτέ οποιοδήποτε στοιχείο με αφορά. Το ίδιο θα ήθελα να κάνουν και οι συνυποψήφιοί μου και όλοι όσοι κατέχουν πολιτικό αξίωμα. Αν σας ζητούσα να κάνετε απολογισμό της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, πόσο μακρά θα ήταν η λίστα με τα θετικά και πόσο μικρή με τα αρνητικά; Ο απολογισμός της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, είναι συντριπτικά θετικός. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η σημερινή Κύπρος έχει κάποια σχέση με εκείνη που παραλάβαμε πριν δέκα χρόνια. Σκεφτείτε πού ήμασταν το 2013 και πού είμαστε τώρα. Τίποτε δεν είναι αυτονόητο στην πολιτική. Κανείς δεν είπε ότι δεν έγιναν λάθη. Κανείς δεν είπε ότι διορθώθηκαν όλα. Έχουμε ακόμη πολλά μπροστά μας που πρέπει να γίνουν. Γι’ αυτό και ζητάμε από τον κυπριακό λαό να μας δώσει τη δυνατότητα να προχωρήσουμε πάνω σε όσα έχουμε χτίσει μέχρι σήμερα, με άξονα την Κύπρο του Αύριο και με τη μεγάλη ευκαιρία που μας δίνει το κληροδότημα της διακυβέρνησης
σε μεταγενέστερο στάδιο ο πολιτικός προϊστάμενος ήταν ο τότε ΥΠΕΞ. Από εκεί και πέρα, είμαστε εδώ για να διορθώνουμε τα πράγματα. Τι δεν ‘συγχωρείτε’ στον εαυτό σας, ως ηγέτης του συγκυβερνώντος κόμματος; Ποια ήταν τα λάθος ‘ναι’ και τα λάθος ‘όχι’, αυτής της συνύπαρξης με την απελθούσα κυβέρνηση; Οι αποφάσεις που πήραμε, μερικές από τις οποίες ήταν δύσκολες, είχαν μόνο ένα γνώμονα. Το καλό των συμπολιτών μας και του τόπου. Και μάλιστα σήμερα έχουμε δικαιωθεί για τις αποφάσεις μας, αυτές που αφορούν στην οικονομία, στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που εφαρμόσαμε, όπως το ΓΕΣΥ και αλλάξαμε το κοινωνικό πρόσημο της χώρας. Δεν θεωρώ λοιπόν ότι ο απολογισμός αυτής της διακυβέρνησης οδηγεί σε απολογία. Γιατί είναι τόσο σημαντικό για σας και την υποψηφιότητά σας, η στήριξη από έναν πρόεδρο που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η προεδρία του συγκεντρώνει μεγάλα ποσοστά διαφθοράς; Μήπως τελικά η δημόσια στήριξή του, σας κάνει ζημιά; Η διακυβέρνηση Αναστασιάδη υπήρξε μια από τις πιο πετυχημένες στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας, όχι μόνο γιατί ήρθε αντιμέτωπη με τις πλέον αντίξοες συνθήκες, οικονομικά μιλώντας, από το 1974 και μετά, αλλά γιατί κατάφερε να αλλάξει πλήρως τη χώρα. Το έργο μας είναι εκεί: Σήμερα, σε αντίξοες περιστάσεις, έχουμε ανάπτυξη κοντά στο 6%, πολύ περισσότερο από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι καταφέραμε να θεσμοθετήσουμε το ΓΕΣΥ, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, τον κατώτατο μισθό, να εφαρμόσουμε ένα από τα μεγαλύτερα σχέδια στήριξης κατά την πανδημία.Σήμερα η χώρα μας κατατάσσεται στις 10 κορυφαίες χώρες-επενδυτικούς προορισμούς, με κάθοδο στην Κύπρο εκατοντάδων νέων εταιρειών, με επενδύσεις στην υγεία, σε μαρίνες, στην εκπαίδευση, την τεχνολογία και αλλού. Το όραμά μου είναι μια Κύπρος ΑΑΑ,κι αυτό το όραμα περνά μέσα από τη διατήρηση της δυνατής οικονομίας για να μπορούμε να στηρίζουμε και να προστατεύουμε τους πολίτες, τη μεσαία τάξη που έχει σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος, την οικογένεια, τους νέους στο ξεκίνημά τους. Στην επόμενη πενταετία, μπορούμε κάλλιστα να μειώσουμε το δημόσιο χρέος στο 30%. Ήδη από το 2020 μέχρι το 2022,μειώσαμε το δημόσιο χρέος κατά 26% εν μέσω πανδημίας και εν μέσω της ενεργειακής κρίσης. Ξέρετε τι σημαίνει να έχουμε μια οικονομία ΑΑΑ με ένα δημόσιο χρέος μόλις το 30% του ΑΕΠ; Σημαίνει τουλάχιστο μισό δισεκατομμύριο λιγότερες δόσεις και λιγότερους τόκους. Αυτά θα τα δίδουμε στους πολίτες,
αναλαμβάνω το προσωπικό και το κομματικό κόστος για τυχόν λάθη ή παραλείψεις, είτε της κυβέρνησης, είτε του κόμματος. Δεν κρύβομαι. Σας θυμίζω όμως ότι η απόφαση πάρθηκε με την στήριξη όλων των πολιτικών κομμάτων. Και όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να κλείσει το πρόγραμμα, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ έλεγαν να συνεχιστεί. Και μην ξεχνάτε ότι την προώθηση του προγράμματος, ανέλαβε τότε ο ΣΙΠΑ και
prestige pafos | 53
Προεδρικές εκλογές 2023
Αναστασιάδη, το Ταμείο Ανάκαμψης. Ποιο εκτιμάτε ότι είναι το μεγαλύτερο λάθος του Αναστασιάδη στην δεκάχρονη θητεία του; Όπως προανέφερα ήδη, δεν είμαι από εκείνους που θα ισχυριστούν ότι όλα έγιναν σωστά.
Δεν υπάρχει περιθώριο για λάθος. Μια στραβοτιμονιά είναι αρκετή για να πάνε χαμένες οι κόποι και οι θυσίες των συμπολιτών μας “ ”
Έγιναν λάθη όσον αφορά την εποπτεία και τον έλεγχο του προγράμματος πολιτογραφήσεων. Όπως μιλώ για τα καλά της κυβέρνησης,
αναπτυξιακή πολιτική, στην κοινωνική πολιτική, στην παιδεία, στην υγεία. Η οικονομία μας σήμερα είναι δυνατή. Αλλά, με τις σκιές που απλώνονται στην Ευρώπη, δεν είναι δεδομένη. Πόλεμος, ενεργειακή κρίση, πληθωρισμός, κίνδυνος ύφεσης. Βλέπουμε παραδοσιακά ισχυρές οικονομίες όπως της Μεγάλης Βρετανίας, να κλυδωνίζονται από μια λάθος απόφαση. Το μήνυμα είναι σαφές. Δεν υπάρχει περιθώριο για λάθος. Μια στραβοτιμονιά είναι αρκετή για να πάνε χαμένες οι κόποι και οι θυσίες των συμπολιτών μας. Το επόμενο μεγάλο βήμα στην αναπτυξιακή μας προοπτική, περνά μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Κύπρος – το αύριο». Αποτελεί το όχημα για να μετασχηματιστεί το παραγωγικό μοντέλο της χώρας σε πιο βιώσιμες, πράσινες, διαφανείς και ανθεκτικές βάσεις. Αυτό θα γίνει μέσα από μια ακμάζουσα και ανθεκτική οικονομία, με υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, αυξημένη παραγωγικότητα και εξαγωγικό προσανατολισμό, σε συνδυασμό με μία δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία. Εάν και εφόσον κερδίσετε τις εκλογές, θα είναι αυστηρά μονοκομματική η κυβέρνηση ή δεν λέτε ‘όχι’ σε μια κυβέρνηση πιο ευρείας αποδοχής; Υπάρχουν και στην παράταξη και στην κοινωνία, καταξιωμένοι άνθρωποι εγνωσμένου κύρους. Απαραίτητη προϋπόθεση, είναι να ασπάζονται το πρόγραμμα, τις αρχές και αξίες με τις οποίες θέλω να κυβερνήσω. Δεν πρόκειται να κάνω κυβέρνηση αλαλούμ, να εξαγοράσω τη σιωπή των κομμάτων για τις καρέκλες. Το σημαντικό είναι να περάσουμε με ασφάλεια τα ναρκοπέδια που έχουμε απέναντι μας, να κρατήσουμε την οικονομία δυνατή και να στηρίξουμε την οικογένεια, τη μεσαία τάξη και τους νέους και τις νέες μας. Εκτός από τον υπουργό οικονομικών, τον οποίο έχετε ήδη ανακοινώσει, έχετε έτοιμο και το υπόλοιπο υπουργικό σας συμβούλιο; Με ξέρετε. Δεν θα περιμένω την τελευταία νύχτα πριν τις
εκλογές για να αποφασίσω ποιοι θα συμμετέχουν στην κυβέρνηση. Αν ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα είναι στο δεύτερο γύρο των εκλογών, ποιες πολιτικές δυνάμεις αναμένετε να σας υποστηρίξουν, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και συμμαχίες; Κανένας δεν μπορεί να προεξοφλήσει ποιο θα είναι το δίδυμο στον β’ γύρο. Το 2008, είχε δημοσκόπηση που έδειχνε ότι υπήρχε ενδεχόμενο ο μακαριστός Τάσσος Παπαδόπουλος, να κέρδιζε από τον α΄γύρο. Και όλες οι δημοσκοπήσεις τον έδειχναν αδιαφιλονίκητα πρώτο. Έμεινε εκτός β’ γύρου. Αλλά ακόμα και σήμερα, βλέπουμε στις ΗΠΑ τι έγινε, ενώ οι δημοσκοπήσεις μιλούσαν για κόκκινο τσουνάμι. Αλλά για να μείνουμε στα δικά μας. Τελευταία εβδομάδα πριν τις βουλευτικές εκλογές. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν τον ΔΗΣΥ στο 18%-19%. Ο ΔΗΣΥ ήρθε πρώτο κόμμα με την μέγιστη διαφορά από το δεύτερο κόμμα από την ύπαρξη του κομματικού συστήματος στην Κύπρο. Πήρε 28%.Οπότε, το σώφρον είναι να περιμένουμε να δούμε τα τελικά αποτελέσματα. Θα απλώνατε ‘χείρα φιλίας’ με τους ανθυποψήφιους σας, Μαυρογιάννη και Χριστοδουλίδη, αν εσείς είστε αυτός που θα κερδίσει τις εκλογές; Θα τους αξιοποιούσατε με κάποιον τρόπο, εάν φυσικά συμφωνούν κι οι ίδιοι; Ο Δημοκρατικός Συναγερμός και εγώ προσωπικά, θα αξιοποιήσουμε εκείνους που ασπάζονται το πρόγραμμά μας, τις αρχές και τις αξίες μας με τις οποίες κατερχόμαστε και σε αυτές τις εκλογές. Αυτή ήταν πάντα η οδός για εμάς και αυτή παραμένει. Τι θα πράξει ο Αβέρωφ Νεοφύτου αν χάσει τις εκλογές; Μέχρι ποιου σημείου φτάνει η ευθιξία σας και πως θα πορευθείτε; ΔΗΣΥ δεν είναι ο Αβέρωφ. Αυτή είναι η διαφορά μιας παράταξης από ένα άτομο. Ο ΔΗΣΥ είναι πάνω απ’ όλα τα μέλη και τα στελέχη του, είναι οι βουλευτές, οι ευρωβουλευτές, η νεολαία του, η Πρωτοπορία, η ΓΟΔΗΣΥ, οι πρεσβύτεροι, ο Παναγροτικός, τα κομματικά στελέχη. Είναι η παρουσία μας στις Βρυξέλλες και τη μεγάλη μας πολιτική οικογένεια το EPP. Είναι τα μέλη της κυβέρνησης, οι δήμαρχοι, οι κοινοτάρχες, τα μέλη των δημοτικών συμβουλίων, τα ινστιτούτα, οι αξίες του, οι θέσεις και το πρόγραμμά του, είναι αυτός ο πολιτικός οργανισμός που εγγυάται τη σταθερότητα της χώρας. Προσωπικά, έχω ξεκαθαρίσει δημόσια, ότι είμαι θεσμικός και θα ακολουθήσω κατά γράμμα τις διαδικασίες του κόμματός μου.
είναι
μέλλον
σας,
θα είναι, η μεγάλη κεντροδεξιά, δημοκρατική και φιλελεύθερη παράταξη της Κύπρου που πρωταγωνιστεί για μια Κύπρο σύγχρονη, ελεύθερη, ενωμένη και ευρωπαϊκή, σύμφωνα με τις αξίες που μας κληροδότησε ο πολιτικός μας πατέρας Γλαύκος Κληρίδης. Με αυτές πολιτευόμαστε, με αυτές διεκδικούμε την πρόοδο της κοινωνίας μας. Και με αυτές θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε ενωμένοι και δυνατοί είτε ως διακυβέρνηση είτε ως αντιπολίτευση. Η εξουσία δεν είναι αυτοσκοπός και η υπευθυνότητά μας είναι δεδομένη, όπου κι αν μας ορίσουν οι πολίτες.
είναι
στην
Ποιο διαβλέπετε να
το
του κόμματός
ανεξαρτήτως αποτελέσματος; Ο Δημοκρατικός Συναγερμός ήταν,
και
prestige pafos | 55
Σε υποδεχόταν πάντα με κάποιο αστείο. Χωρατατζής από τα παιδικάτα του, παρά τη φτώχεια και την ορφάνια. Άνθρωπος που ‘έπιανε πουλιά στον αέρα’, όπως λένε όσοι τον γνώρισαν καλά. Αφοσιωμένος στην Εκκλησία, την οποία ‘πήγε πολύ μπροστά’, τόσο με την πληθωρική παρουσία του, που άφηνε αποτύπωμα, όσο και με τις αλλαγές στον Καταστατικό της χάρτη. Η Σχολή Θεολογίας, ήταν το τελευταίο από τα οράματά του που υλοποιήθηκε και για το οποίο ήταν δικαίως περήφανος. Δεν ήξερε να σωπαίνει, όταν κάτι, είτε στο εθνικό θέμα, είτε στην πολιτική, είτε στην επιχειρηματική ζωή, τον ενοχλούσε, αντίθετα έλεγε τα πράγματα όπως τα ένιωθε. Με κόστος πολλές φορές, το οποίο δεν λογάριαζε, ως άνθρωπος που δεν ήξερε να μασάει τα λόγια του. Είτε συμφωνούσες, είτε διαφωνούσες μαζί του, τον παραδεχόσουν ως έντιμο και ειλικρινή συνομιλητή. Οι αλήθειες που ξεστόμισε κατά καιρούς, ενοχλούσαν κάποια αυτιά, αλλά αυτός ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος. Αυθόρμητος, παρορμητικός, ντόπρος. Επιχειρηματίας; Επιχειρηματίας, πράγμα που δεν έκρυψε ποτέ, όπως ούτε και τη σχέση του με τους μεγαλοεπιχειρηματίες, ειδικά της Πάφου, με τους οποίους τον έδενε φιλία, σε ανθρώπινο και επιχειρηματικό επίπεδο. ‘Ότι μαζεύει η
Κύπρου Χρυσόστομος
το ορφανό παιδί, από την Τάλα, που έγινε Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου
1941-2022
Της Λένιας Τσαδιώτου
Αρχιεπισκοπή, το επιστρέφει στο πολλαπλάσιο’, έλεγε συχνά. Και δεν είναι ψέμα. Στις επιχειρήσεις της Εκκλησίας, ξενοδοχεία, εργοστάσια κλπ, άνθρωποι βρήκαν δουλειά, άπορες οικογένειες βοηθήθηκαν, με επιδόματα από την Αρχιεπισκοπή. Όπως έλεγε κι ο ίδιος: ‘καθημερινά, φεύγουν σε βοηθήματα πέραν των 10 χιλιάδων ευρώ’. Καθόλου ευκαταφρόνητο ποσόν. Αν έκανε λάθη; Σίγουρα έκανε και κανείς δεν θέλει να του φορέσει φωτοστέφανο. Η θρησκευτική του φύση συχνά συγκρουόταν με τον business man μέσα του, κοσμικός σε σημείο που κάποιους ενοχλούσε. Ακόμη κι η ανάμιξή του στην πολιτική και δη στο εθνικό θέμα, εξόργιζε κάποιους που μπορεί και να τους… ξεβόλευε η στάση ενός Αρχιεπισκόπου του ‘Όχι’, στα όποια σχέδια Ανάν. Εν ολίγοις, ακόμη κι όταν εκτόξευε κεραυνούς εναντίον κάποιων, τον προτιμούσες από τους άλλους τους υποκριτές, που έσπευσαν με το θάνατό του, να εκθειάσουν τον χαρακτήρα του, εκεί που μέχρι χθες τον καθύβριζαν. Στο Μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου, τον οδήγησε πρώτα η αγάπη του για τα Θεία και δεύτερο η ορφάνια, αν κι η μάνα του η Θεκλού, στάθηκε και μάνα και πατέρας για τα ορφανά της. Δεν το έκρυψε ποτέ ότι δεν ήθελε ο γιός της, ο Ηρόδοτος της, να γίνει μοναχός. Η μοίρα όμως αλλιώς αποφάσισε.
| prestige pafos
Απόσπασμα από συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό μας και στη γράφουσα, δυόμισυ χρόνια μετά που αναδείχθηκε Αρχιεπίσκοπος. ‘Ένας κούκος έφερε την Άνοιξη…’ «Αν και αγαπούσα το Μοναστήρι, δεν μου άρεσε η ζωή των μοναχών. Έτσι κάποτε είχα αποφασίσει, να πάρω ένα χαρτόνι και να γράψω πάνω ‘φεύγα και σώζου’! Με ενοχλούσε η προσωπική ζωή του κάθε μοναχού. Είχαμε ευτυχώς και καλούς μοναχούς, οι οποίοι αποτελούσαν παράδειγμα προς μίμηση. Όταν είχα μπει ως δόκιμος, είχα υποσχεθεί στη μάνα μου, η οποία δεν ήθελε να μείνω, ότι δεν θα επιτρέψω ποτέ σε κανέναν να με δαχτυλοδείχνει και να πει ότι έκανα έκλυτη ζωή. Τη διαβεβαίωσα ότι δεν επρόκειτο να προσβάλω ούτε την οικογένεια μου, ούτε το χωριό μου, ούτε τον εαυτό μου φυσικά. Όταν της έλεγα ότι θα εργαστώ για να γίνει καλύτερη η ζωή στη Μονή, μου έλεγε, ‘ένας κούκος δεν φέρνει την Άνοιξη΄. Το 1972 που έγινα Ηγούμενος της Μονής Αγίου Νεοφύτου, η αλλαγή ήταν πολύ μεγάλη. Την ίδια διαλυμένη κατάσταση αντιμετώπισα κι όταν μπήκα ως Μητροπολίτης στην Μητρόπολη Πάφου το 1977. Ήταν λες και η Πάφος δεν είχε Μητροπολίτη μέχρι τότε, με όλα όσα προηγήθηκαν με τις πολιτικοκοινωνικές και θρησκευτικές συνθήκες της εποχής. Με το αναπτυξιακό σχέδιο που ακολουθήσαμε, καταφέραμε να ξεφύγουμε απ εκείνη τη μιζέρια. Χτίσαμε ναούς, επιδιορθώσαμε τους υφιστάμενους, κάναμε το Κέντρο Νεότητας, αναβιώσαμε τα Κατηχητικά και κάναμε θεάρεστο έργο..»
Πάφου Γεώργιος
Θα είναι στο Tριπρόσωπο; Η Πάφος βγάζει Αρχιεπίσκοπο και δεν είναι άλλος από τον Μητροπολίτη Πάφου Γεώργιο, το ‘δεξί χέρι’ όπως λέγεται, του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου. Το στοίχημα είναι να συμπεριληφθεί μεταξύ των άλλων δύο του Τριπρόσωπου, στις εκλογές της 18ης Δεκεμβρίου 2022, οπόταν η Ιερά Σύνοδος θα εκλέξει τον νέο Αρχιεπίσκοπο. Σοβαρός και μετρημένος, με πλατιά μόρφωση, έχει όλα τα εχέγγυα για να γίνει ένας καλός και δίκαιος Αρχιεπίσκοπος. Η κάλπη, αλλά και η Ιερά Σύνοδος, θα αποφασίσουν. Πόσο θα καθορίσει την απόφαση της Ιεράς Συνόδου, το ψηλό ποσοστό που θα λάβει ένας εκ των διεκδικητών του Θρόνου κι αν τυχόν παράλειψη του, ακυρώνει την ίδια τη βούληση του λαού; Το καταστατικό μας, λέει ότι ο λαός στέλλει στη Σύνοδο, τους τρεις εκλεκτούς του και εκεί σταματούν και οι υποχρεώσεις του και οι δυνατότητες παρέμβασής του. Η Ιερά Σύνοδος, δεν δεσμεύεται, σύμφωνα με το καταστατικό, από το ποσοστό το οποίο θα πάρει ο καθένας από τρεις του τριπροσώπου, που ψηφίζει ο λαός. Τα κριτήρια του λαού είναι διαφορετικά από τα κριτήρια των Συνοδικών. Εξάλλου, έτσι συμβαίνει και στους άλλους θεσμούς της κοινωνίας. Όταν εκλέγεται πρόεδρος της Βουλής, είναι αναγκαστικά εκείνος ο οποίος πήρε το περισσότερο ποσοστό ψήφων στον κόσμο, ή βγαίνει από το μεγαλύτερο κόμμα; Είναι κάτι που θα συζητήσουν μεταξύ τους οι βουλευτές. Το ίδιο και στην περίπτωση των Συνοδικών, θα επιλέξουν εκείνοι έναν από τους τρεις.
Της Λένιας Τσαδιώτου
Το Αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας, θα είναι ένα από τα ‘αγκάθια’ που ενδεχομένως βλάψουν την υποψηφιότητά σας; Το αυτοκέφαλο της Ουκρανικής Εκκλησίας, έχει λυθεί από την Εκκλησία της Κύπρου. Είναι κάτι το οποίο έγινε με την απόφαση της Ιεράς Συνόδου να εξουσιοδοτήσει τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο τον Β΄, να δώσει την απάντηση που έπρεπε, τοποθετούμενος υπέρ του αυτοκεφάλου της Ουκρανίας, παρά το πλευρό του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η επόμενη μέρα των εκλογών, εάν εκλεγείτε. Έχετε ‘ξεχωρίσει’ αυτόν που θα σας διαδεχθεί; Την επομένη ημέρα των εκλογών, θα την αποφασίσουμε όταν έρθει, γιατί δεν έμαθα καμιά φορά να βάζω την άμαξα μπροστά από το άλογο. Όποιοσδήποτε Μητροπολίτης εκλεγεί Αρχιεπίσκοπος, θα κενωθεί η έδρα της Μητρόπολής του. Ο λαός θα εκλέξει και πάλι το τριπρόσωπο και θα το στείλει στη Σύνοδο για να επιλεγεί ο νέος Μητροπολίτης. Ο νέος Αρχιεπίσκοπος πρέπει να έχει και ‘κοσμικό’ χαρακτήρα, ή θα πρέπει να αφοσιωθεί αποκλειστικά στα θρησκευτικά του καθήκοντα, τηρώντας σιωπή γύρω από εθνικά κι άλλα ζητήματα; Ο Αρχιεπίσκοπος, έχει και θρησκευτικά καθήκοντα, έχει και κοινωνικά και εθνικά καθήκοντα. Επομένως, θα ενδιαφερθεί και για το πνευματικό περιεχόμενο του θεσμού που υπηρετεί, αλλά δεν θα αποστεί και της κοινωνίας, την οποία πάλι καλείται να εξυπηρετήσει. Θα ενδιαφερθεί και για τη δίκαιη απόκτηση και τη δίκαιη κατανομή των υλικών αγαθών. Θα ενδιαφερθεί και για την υγεία του λαού. Θα ενδιαφερθεί και για τα χρηστά ήθη του λαού. Στο εθνικό θέμα, πρέπει να έχει τη φωνή που πρέπει, γιατί είναι η Εκκλησία που για οκτώ αιώνες, κράτησε και την παιδεία και την εθνική αυτοσυνειδησία αυτού του τόπου. Ωσότου αποκτήσουμε πλήρως την ελευθερία μας και τα ανθρώπινά μας δικαιώματα, θα πρέπει να έχουμε φωνή ως Εκκλησία. Μετά την επικράτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη την Κύπρο και την απελευθέρωση του τόπου μας, τότε θα αποθέσουμε το βάρος για το εθνικό σώμα, στους ώμους της κυβέρνησης, η οποία θα εκλέγεται από τον λαό. Όταν ένας άνθρωπος θα έχει μια ψήφο και θα μπορεί να διακινείται ελεύθερα σε όλο τον τόπο μας, να αποκτά περιουσία παντού και να εγκαθίσταται παντού, τότε δεν θα υπάρχει λόγος ανησυχίας για την εθνική πορεία μας. Τι ‘κρατάτε’ από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο; Ποια συμβουλή και στάση ζωής του; Από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο, πήραμε πολλά. Ήταν πρώτα η φιλάνθρωπη στάση του, ήταν ύστερα και ο ευθύς χαρακτήρας του, η ανυπόκριτη στάση του μπροστά στα όποια προβλήματα. Έλεγε τη θέση του χωρίς να σκέφτεται αν σε κάποιους θα άρεσε, σε κάποιους όχι. Το τελευταίο μάθημα που μας έδωσε, ήταν η στάση του απέναντι στην ασθένειά του. Δεν γόγγυξε καμιά φορά, δεν παραπονέθηκε και έλεγε πάντα «Δόξα σοι ο Θεός».
prestige pafos | 57
Η Πάφος που ΔΕΝ ξεχάσαμε...
Της Λένιας Τσαδιώτου
Κάποτε ήταν μια πόλη. Με ένα δρόμο όλο κι όλο. Σινεμά, ζαχαροπλαστεία, καταστήματα, όλο στο ίδιο μαγικό τετράγωνο. Κι εμείς ταχυδακτυλουργοί. Να τα προλάβουμε όλα. Να ρουφήξουμε τις εικόνες λες και ξέραμε πως μια μέρα η εξέλιξη θα τα παραμόρφωνε τόσο μα τόσο πολύ!
Ήμασταν λίγοι, ξέραμε ο ένας τον άλλο με τα μικρά του ονόματα. Κάθε φορά που πηγαίναμε στα ‘μαγαζιά΄, πέφταμε πάνω σε γνωστούς που ήξεραν τα οικογενειακά μας καλύτερα από μας. Τότε μπορεί και να μας ενοχλούσε. Σήμερα μας λείπει τραγικά. Τρώγαμε μια πάστα στο Αθήνα και το Νούφαρο, παίρναμε φιστίκια από τον Νικολή, αράζαμε στις πολυθρόνες του Αττικόν, δυο έργα στη σειρά παρακαλώ. Και τον παιδονόμο να μπουκάρει ενίοτε με το μπλοκάκι παραμάσχαλα για τις
άνθρωποι
καταγγελίες. Η στολή που ξεχάστηκε, το πηλίκιο, η τούφα που ανέμιζε πιο καλά κι από σημαία. Τα κτήρια ήταν πάντα εκεί. Επιβλητικά, αλλά οικεία. Ούτε ζέστη ούτε κρύο. Σαν προέκταση του εαυτού μας. Ψηλοτάβανα, δοκάρια, και αρχοντιά. Βιτρίνες με τα άρτι αφιχθέντα υφάσματα του Γιαννόπουλου. Μυρωδιά από φρεσκοαλεσμένο καφέ, παστουρμά και ολόμελο μπακλαβά. Ένας κόσμος κατάδικός μας. Το Δημαρχείο, η λέσχη Ευσέβεια, η αστυνομία, οι σταθερές στη ζωή μας. Τα ποδήλατά μας αραγμένα, σχεδόν πεταμένα στο πεζοδρόμιο, κανείς δεν τα πείραζε, τα λιγοστά αυτοκίνητα να κατηφορίζουν τη Γλάδστωνος, ο ίσκιος από τις αρτιμαθιές να φυλάει όσους ξαπόσταιναν στου Γιωργκή. Κάτι ξεχασμένα πανό από παθιασμένες διαδηλώσεις. Χεράκι- χεράκι στις φυλλωσιές του Κήπου, με το συντριβάνι. Έτσι κύλησαν οι δεκαετίες. Στο κουρμπέτι. Με το φακό μας ζουμ σε παλιές ξύλινες πόρτες, σε ετοιμόρροπα ντουβάρια, σε χαρακωμένα πρόσωπα. Σε σκουριασμένα ρολά καταστημάτων, σε στενούς δρόμους, σε μιναρέδες και ξωκλήσια και πρόσωπα. Πρόσωπα, παιδιών, που μεγάλωσαν, άσπρισαν και γέρασαν, γιαγιάδων που έφυγαν, αυλάδων με φούλια και βασιλικό. Πραματευτάδων, γαλατάδων, παγωτάρηδων, παφίτικων γάμων, με τις συμπεθέρες να πλουμίζουν το ζευγάρι. Με πίτες στη σάτζιη και ψητό τις Κυριακές, μόνο τις Κυριακές. Με αγάπες που τις χώρισε μόνο ο θάνατος, με πολιτικούς στα μπαλκόνια, αφίσες στους δρόμους και τις πλατέες, χωνί τα χέρια να ξελαρυγγιζόμαστε: ‘Μακάριος, Μακάριος’. ‘Κάτω η Χούντα’. ‘Τα σύνορα μας είναι στην Κερύνεια’. Όχι πιο πέρα, όχι πιο κοντά, όχι πιο μακριά… Έτσι κύλησε κι η νιότη μας, να τρώμε το φρέσκο για-ούρτι από το πιάτο της μάνας με τα λουλουδάκια, κατάχαμα στο τσιμέντο της βεράντας. Να ακούμε για ‘εισβολή, κατοχή, προσφυγιά’ και να ρωτάμε, τι σόι λέξεις είναι αυτές! Και πως γράφονται, πανάθεμά τες! Ζουμ, στα παλιά σινεμά, στα μαγαζιά της Μακαρίου, στην λαχαναγορά του Σαββάτου, με τις πέτσινες τσάντες, ξέχειλες από πορτοκάλια και ψάρια. Στον πάλαι ποτέ δημόσιο κήπο, που θα χτίσουν λέει, μια εκκλησιά, κόσμημα για την πόλη. Την πόλη την ρώτησαν; Τα παλούκια σε κάθε δρόμο, τα παιδιά, που ‘κρύβονται’ πίσω από τα κινητά τους. Οι ενήλικες που ζούμε τις ζωές των άλλων, μέσα από σήριαλ και τηλεπαιγνίδια. Αυτή την πόλη αγαπήσαμε. Φωτογραφίσαμε, φυλακίσαμε στην καρδιά μας. Χαιρετίσαμε τις αλλαγές, μικρές και μεγάλες, αλλά τρομάξαμε με την αλλοίωση. Που πήγαν οι άνθρωποι, οι μυρωδιές, τα χρώματα! Η αυθεντικότητα μιας πόλης που χάνεται! Καλά είναι τα πλατιά πεζοδρόμια, τα πλακόστρωτα και η καθαριότητα. Καλή είναι η απομάκρυνση των παρανομιών και η αποκατάσταση των χώρων. Λέμε πάντα ‘ναι’ στο όραμα νέων ανθρώπων. Αλλά, είναι βρε αδελφέ που μας λείπει το πράσινο, τα αληθινά πάρκα, να τρέχουν πλέον τα εγγόνια μας, το χρώμα τούτης της πόλης. Όχι άλλο κάρβουνο, (τσιμέντο) βρε αδελφέ… Ας μας συγχωρέσoυν οι αναγνώστες για τον ρομαντισμό. Κατάλοιπο της γενιάς μας; ένδειξη πως γερνάμε; Ή μήπως πίκρα και ένα γιατί. Γιατί, η ανάπτυξη, δεν πήγε χέρι χέρι με την αληθινή ταυτότητα της πόλης, σαν το παλιό καλό κρασί, που άμα του βγάλεις το φελλό και δεν το πιεις, πάει χάλασε…
Aνθρωποι
με μια καλλιτεχνική πορεία που οδηγεί στη διερεύνηση της αλήθειας γύρω από τα στερεότυπα της τέχνης και της ομορφιάς κι ότι μέχρι σήμερα θεωρούσαμε δεδομένο. Με μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας στην Ψηφιακή Τέχνη και Σχέδιο. Συμμετοχή σε ομαδικές εκθέσεις και φεστιβάλ σε όλη την Κύπρο και το εξωτερικό, εντυπωσιάζει κάθε φορά με τις παρεμβάσεις της. ανήσυχη και δημιουργική, προτείνει μια άλλη ματιά, στην αισθητική της καθημερινότητας μας. Έργα της εκτίθενται στην Πινακοθήκη Ψηφίδα στην Πάφο. Η πρόσφατη πρωτοβουλία της με μια τοιχογραφία σε υδατοδεξαμενή στην Τέρρα, έφερε στην επιφάνεια την έννοια του ωραίου και της ασχήμιας και πως αυτά καθορίζουν την ζωή μας. Όπως λέει κι η ίδια: «Η ιδέα ξεκίνησε από την άσχημη παρεμβολή μιας υδατοδεξαμενής, στην αισθητική του τόσο όμορφου τοπίου, στο χωριό Τέρρα στην Πάφο. Μαζί με τους κατοίκους της γύρω περιοχής, επεξεργαστήκαμε τρόπους ώστε να ομορφύνει η εξωτερική εμφάνιση του αντικειμένου αυτού. Και τι καλύτερο από μια τοιχογραφία! Η έμπνευση μου για αυτή την τοιχογραφία, ήρθε από το ταξίδι που έκανα στο τείχος του Βερολίνου, πέρσι τον Αύγουστο, αλλά και από τη δράση του Milo στην υδατοδεξαμενή στην Γεροσκήπου στην Πάφο, από όπου και προέρχομαι. Τρείς καλλιτέχνες από διαφορετικά μετερίζια (εικαστικά, κινηματογράφος, χορός), συναντηθήκαμε τον Αύγουστο στο σημείο εκείνο για μια πρωτότυπη καλλιτεχνική εκδήλωση. Κατά τη διάρκεια της οποίας, ο σκηνοθέτης και παραγωγός, Σάββας Χρήστου, κινηματογράφησε τη δημιουργική διαδικασία, ενώ οι χορευτές Μάικ Δημητρίου και Ρόδο Χατζηλοΐζου, έκαναν τη δική τους ζωντανή χορευτική παράσταση. Οι παρευρισκόμενοι, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την παράσταση, καθώς η τοιχογραφία ζωντάνευε σε πραγματικό χρόνο, κάνοντας τους εαυτούς τους μέρος της δημιουργικής διαδικασίας…».
μας, καθώς τις πλείστες φορές είναι βασισμένες στα στερεοτυπικά ‘πρέπει’ και στη γνώμη της κοινωνίας. Ένα από τα πιο σύγχρονα κοινωνικά μας θέματα, που είναι και αυτό που εξερευνώ στο τελευταίο μου πρότζεκτ, είναι τα στερεότυπα ομορφιάς. Τα στερεότυπα ομορφιάς λοιπόν, είναι η βασική αιτία που οι άνθρωποι θέλουν απεγνωσμένα να αλλάξουν την εμφάνισή τους, γι’ αυτό και εγώ έχω δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην αμφισβήτηση της έννοιας της ομορφιάς και της ασχήμιας. Η ομορφιά, από την άποψη της τέχνης, αναφέρεται σε μια ισορροπη -
60 | prestige pafos Τα
στη ζωή μας και πόσο
ή αλλοιώνουν την αισθητική και
τα κοινωνικά
μας, αφού επηρεάζουν τους λόγους που λαμβάνουμε σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τη ζωή Της Λένιας Τσαδιώτου Φωτεινή Μιχαηλίδη οι κοινότητες πρέπει να ευαισθητοποιηθούν για την κλιματική κρίση, που απειλεί τον κόσμο έτσι όπως τον γνωρίζουμε… “ ” Μια καλλιτέχνης με σημαντικές σπουδές, στο Middlesex University στο Λονδίνο, BAinFineArts, και
στερεότυπα
αυτά καθορίζουν
την καθημερινότητά μας; Σε γενική έννοια
στερεότυπα, δημιουργούν προσδοκίες σχετικά με τη προσωπικότητα, τις προτιμήσεις και τις ικανότητες ενός ατόμου, καθώς οδηγούν στη κοινωνική κατηγοριοποίηση των ανθρώπων. Θεωρώ πως τα στερεότυπα παίζουν σημαντικό και καθοριστικό ρόλο στην καθημερινότητα
μένη αλληλεπίδραση μεταξύ γραμμής, χρώματος, υφής, σχήματος, κίνησης και μεγέθους, που είναι ευχάριστη στις αισθήσεις. Η αισθητική του καθενός, είναι μέρος της πολιτιστικής του ταυτότητας, η αντίληψη όμως του κάθε ανθρώπου για το εάν είναι κάτι όμορφο ή άσχημο, είναι υποκειμενικό θέμα και επηρεάζεται από τα προσωπικά βιώματα, τις εμπειρίες και τις επιρροές που λαμβάνει κατά τη διάρκεια της ζωής του. Η καλώς νοούμενη τοιχογραφία και η σχέση της με τα διάφορα γκράφιτι που δεν απηχούν πάντα την καλαισθησία, σε τοίχους και κτήρια. Αρχικά να επισημάνουμε ότι η βασική διαφορά των τοιχογραφιών με τα γκράφιτι, είναι ότι τα γκράφιτι γίνονται παράνομα, χωρίς δηλαδή να υπάρχει η προαπαιτούμενη αδειοδότηση, είτε από τον ιδιοκτήτη της εν λόγω επιφάνειας, είτε από κάποιο δημόσιο φορέα. Τα γκράφιτι σήμερα, διχάζουν μια μεγάλη μερίδα κόσμου, αφού για κάποιους είναι βανδαλισμός, ενώ για πολλούς είναι μια μορφή σύγχρονης τέχνης. Κατά τη δική μου άποψη, η αρνητική εικόνα που έχουμε για τα γκράφιτι, προέρχεται από το γεγονός ότι έχει χρησιμοποιηθεί ως μία μορφή έκφρασης τόσο κοινωνικών, πολιτικών όσο και επαναστατικών απόψεων, καθώς για πολλούς είναι τρόπος έκφρασης ανθρώπων που νιώθουν καταπιεσμένοι, που έχουν κάτι να πουν, αλλά δεν μπορούν να ακουστούν και χρησιμοποιούν τα γκράφιτις, σαν μία επαναστατική κίνηση. Η διαφορά λοιπόν της συγκεκριμένης τοιχογραφίας με τα διάφορα γκράφιτι, είναι η έγκριση που είχα πάρει από την υδατοπρομήθεια για σχεδιασμό της υδατοδεξαμενής, η συνεργασία που είχα με την κοινότητα για τη δημιουργία αυτής της τοιχογραφίας, αλλά και το μήνυμα που θέλω να δώσω ως καλλιτέχνης μέσα από αυτή. Η τοιχογραφία παρουσιάζει με ένα αφηρημένο, παιχνιδιάρικο και πολύ -
χρωμο τρόπο, πουλιά που μπορείτε να βρείτε σε αυτές τις περιοχές. Χρησιμοποιώντας εικόνες ζώων της περιοχής, θέλω να ευαισθητοποιήσω την κοινότητα για τον αυξανόμενο κίνδυνο πυρκαγιών, λόγω της κλιματικής κρίσης και να δημιουργήσω ένα αίσθημα ευθύνης στην κοινότητα για την προστασία της φύσης της γύρω περιοχής. Αν σου ζητούσα να επιλέξεις, κάποια άλλα σημεία, όπου θα ‘επενέβαινες’ με τη δημιουργική σου τέχνη; Ιδανικά θέλω να δημιουργήσω ακόμη 4 τοιχογραφίες σε χωριά της Πάφου, βασισμένες στην ίδια ιδεολογία και εικονογράφηση, που θα αποσκοπούν στην καλλιέργεια μιας μοναδικής πολιτιστικής ταυτότητας των περιοχών αυτών. Πιο συγκεκριμένα στην Τάλα, στην Πέγεια, στις Αρόδες και στην Πόλη Χρυσοχούς. Ο λόγος που επέλεξα τα συγκεκριμένα χωριά, είναι η ιδέα για δημιουργία μιας οδικής διαδρομής (road trip), που θα καλεί τους επισκέπτες να ακολουθήσουν, για να φτάσουν στον τελικό προορισμό, που θα είναι η Πόλη Χρυσοχούς! Ο κύριος στόχος μου είναι να παρακινήσω τον κόσμο να πάει και να εξερευνήσει τα χωριά, προκειμένου να αυξηθεί η επισκεψιμότητα τους, βοηθώντας τα έτσι να ξαναζωντανέψουν.
Aνθρωποι ...καθώς η τοιχογραφία ζωντάνευε σε πραγματικό χρόνο, κάνοντας τους εαυτούς τους μέρος της δημιουργικής διαδικασίας…
profileΙστορικό το Κέντρο Χορού και Μπαλέτου των αδελφών Χαμπιαουρίδου, αφού χρονολογικά, είναι η πρώτη επαγγελματική σχολή της Πάφου, αλλά και ένας σημαντικός πυλώνας πολιτισμού, που αφήνει το αποτύπωμά της, στις διάφορες πολιτιστικές στιγμές της ιστορίας τούτης της πόλης.
πλατείες, αλλά ο πολιτισμός τον οποίο πρέπει να αναστήσουμε»!
Ο Χρυσόστομος Χαμπιαουρίδης μαζί με τη γυναίκα του Έλσα, ήταν αυτοί που έβαλαν το πρώτο λιθαράκι για να δημιουργηθεί η πρώτη επαγγελματική σχολή χορού και μπαλέτου στην Πάφο. Ο αείμνηστος γυμναστής και χοροδιδάσκαλος, πάντα πρωτοπόρος και οραματιστής, δημιούργησε ένα χώρο κοντά στο σπίτι του, στην οδό Ανδρέα Ιωάννου 1, στο δρόμο της Μητρόπολης και δίδασκε αρχικά ελληνικούς και κυπριακούς χορούς. Εκείνο το χώρο παρέδωσε αργότερα στις κόρες του Μαρία και Σόφη, οι οποίες τον εξέλιξαν και τον έκαναν ένα από τα καλύτερα επαγγελματικά στούντιο χορού και μπαλέτου της πόλης μας. Εμείς συναντήσαμε την μία εκ των δύο θυγατέρων, τη Σόφη, γνωστή σε όλη την Πάφο, όχι μόνο για την παρουσία της στο κλασσικό μπαλέτο εξ απαλών ονύχων, αλλά και από τη θητεία της στα ΜΜΕ, την οποία θυμάται πάντα με νοσταλγία. Απόφοιτη της Σχολής της Ραλλούς Μάνου, η οποία την καθόρισε, όπως λέει κι η ίδια, σ αυτό που είναι σήμερα. Μια γυναίκα η οποία ‘τόλμησε’ να διεκδικήσει ακόμη και τη δημαρχεία της πόλης απέναντι στα κομματικά θηρία. «’Ηταν ο τρόπος μου να δηλώσω την παρουσία μου
και να στείλω τα σωστά μηνύματα’, λέει. ‘Κεφάλαιο το οποίο έκλεισε.’»
Εν αρχή… «Ως παιδί θυμάμαι, τους παλιούς ποδοσφαιριστές του ΑΠΟΠ, να έρχονται για τις ασκήσεις, τα βάρη και τις φυσιοθεραπείες τους στη σχολή μας, αφού ο πατέρας μου, ήταν ο γυμναστής της ομάδας και ένας εκ των ιδρυτικών μελών του ΑΠΟΠ. Ήδη κι η μητέρα μου Έλσα, η οποία κρατούσε τη σχολή, έφερνε μια δασκάλα μπαλέτου από τη Λεμεσό για να διδάξει. Στο μπροστινό μέρος του κτηρίου είχαμε αθλητικό κατάστημα . Ήξερα λοιπόν από παιδί, ότι μια μέρα θα έδινα συνέχεια στη σχολή με ένα άλλο ύφος. Κι έτσι έγινε. Ο πατέρας μου ήταν σπουδαίος χοροδιδάσκαλος και δίδασκε αρχικά σε Κέντρα Νεότητας, τα οποία δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία του ίδιου, σε διάφορα χωριά της Πάφου, δεκαετία του 80. Μαζί με την αδελφή μου Μαρία, την οποία εκπαίδευσε σ αυτό το κομμάτι, γύριζαν τα χωριά και μάθαιναν χορό σε παιδιά, αλλά και ενήλικες. Ήταν μια πολύ δημιουργική
62 | prestige pafos
Σόφη Χαμπιαουρίδου «η
της
είναι οι τσιμεντένιες
Της Λένιας Τσαδιώτου
ομορφιά αυτής
πόλης, δεν
εποχή, που ο κόσμος διψούσε για κάτι τέτοια και τα Κέντρα Νεότητας είχαν το ρόλο για τον οποίο δημιουργήθηκαν. Η πρώτη μας σχολή υπό τη διεύθυνση ΄Ρωμιός΄, διήρκησε περίπου μια δεκαετία, μέχρι που γυρίσαμε από τις σπουδές μας και αναλάβαμε δουλειά. Δημιουργήσαμε τότε την πρώτη σχολή κλασσικού μπαλέτου στην Πάφο».
Πιρουέτες…
«Ήμουν από παιδί, ο αντάρτης της οικογένειας. Ανήσυχο παιδί, έψαχνα συνεχώς τρόπους να δημιουργώ και να διοχετεύω την ενέργεια μου. (μέχρι σήμερα το ίδιο κάνω). Η αίθουσα λοιπόν του μπαλέτου, έγινε για μένα το βιβλίο με τις ζωγραφιές κα ιτις φανταστικές ιστορίες. Όσο θυμάμαι, τότε φτάναμε μέχρι και τους εκατόν πενήντα μαθητές. Δασκάλα μας ήταν η κ. Λούλα, από τις πρώτες δασκάλες μπαλέτου στην Πάφο. Εκείνη την εποχή δεν ήταν ακόμη γνωστά τα point shoes( μύτες)και τα περισσότερα παιδιά φορούσαμε τα απλά πάνινα παπουτσάκια. Το μπαλέτο πήρε τη θέση που του αξίζει αρκετά χρόνια μετά, όταν επιστρέψαμε οι πρώτες απόφοιτοι επαγγελματικών σχολών μπαλέτου από την Αθήνα. Θυμάμαι, όταν έπρεπε να μπω στη Σχολή της Ραλλού Μάνου, το μεγαλύτερο ‘σχολείο’ της ζωής μου, έπρεπε να προετοιμαστώ μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα μ αυτά τα παπούτσια για τις πιρουέτες. Όταν έδινα εξετάσεις, φορούσα επιδέσμους στα πόδια μου που ήταν καταματωμένα. Κατέστρεψα τα δάχτυλα και τα νύχια μου, αλλά πέρασα τις εξετάσεις! Το νέο αίμα λοιπόν, έφερε μια μικρή επανάσταση στο χώρο του κλασσικού μπαλέτου στην Πάφο. Σιγά-σιγά άνοιξαν κι άλλες σχολές και σήμερα δόξα τω θεώ, αφθονούν! Τα πράγματα στην αρχή δεν ήταν εύκολα, αλλά υπήρχε η υποδομή, λόγω της σχολής του πατέρα μου. Έτσι ο κόσμος, μας αποδέχθηκε πολύ όμορφα. Είχαμε πολύ πάθος και μεράκι κα ιμε σκληρή δουλειά και επαγγελματισμό σύντομα καθιερωθήκαμε ! Η αδελφή μου η Μαρία, είναι ο αφανής ήρωας της όλης υπόθεσης. Η ψυχή του προγραμματισμού και της οργάνωσης. Όλες οι παραστάσεις που κάνουμε, έχουν από πίσω το οργανωτικό μυαλό της . Εγώ είμαι μπροστά, φωνακλού, λειτουργώ εν θερμώ, αλλά στο τέλος της ημέρας η Μαρία είναι εκείνη που θα έρθει με τη ψυχραιμία που τη διακρίνει, να οργανώσει τα πάντα. Θεωρώ ότι συμπληρώνουμε η μία την άλλη».
Κάθονταν με τις ώρες μέχρι το πρωί, για να κολλήσουν με το χέρι τα άνθη στα άρματα. Τα κοστούμια τα έραβαν όλα στο χέρι. Πρόσεχαν και την κάθε λεπτομέρεια! Αυτές οι ενέργειες μας γαλούχισαν. Υπήρχε αυθεντικότητα, σήμερα τίποτα απ αυτά δεν ισχύει και το χειρότερο είναι ότι μετέφεραν τη γιορτή στην Κάτω Πάφο. Καταλήξαμε να αντιγράφουμε τα Καρναβάλια της Λεμεσού, αντί να εστιάσουμε στα δικά μας Ανθεστήρια! Προκειμένου να διασώσουμε ότι μπορούσε να σωθεί από τον πολιτισμό μας, δημιουργήσαμε το σύνδεσμο Dance Culture Pafos , με τη συμμετοχή όλων των σχολών χορού της Πάφου. Ο σύνδεσμος κατάφερε να δώσει ίσες ευκαιρίες συμμετοχής στα μέλη του σε πολλαπλές εκδηλώσεις με πιο σημαντική την ετήσια μας εκδήλωση στο Μαρκίδειο θέατρο, με την ονομασία Dancing Pulse, όπου συμμετέχουν όλα τα μέλη. Η επιτροπή κάνει μια εξαιρετική δουλειά αι την συγχαίρω.
‘είμαι γεμάτη, χορτάτη’. Πρόλαβα τις καλές εποχές, αλλά θλίβομαι που σήμερα υπάρχει μια λειψυδρία στον πολιτισμό.
Ναι, έχουμε ένα σωρό σχολές χορού και μπαλέτου, αλλά απουσιάζει ο πραγματικός πολιτισμός και αυτό είναι ευθύνη των κρατούντων και των τοπικών αρχών. Η γενιά η δική μας ευτύχησε να ζήσει για παράδειγμα, τα Ανθεστήρια σε όλο τους το μεγαλείο. Η μητέρα μου, ήταν σε κάθε διοργάνωση Ανθεστηρίων από τα νιάτα της. Την εποχή που υπήρχε πολύ πάθος στο να γίνουν όμορφα θεματικά άρματα και ομάδες. Τα λουλούδια ήταν όλα φρέσκα.
prestige pafos | 63
Πολιτισμός …
καλύτερά του. Το Πάφος17, δεκαετίες μετά, αναβίωσε εκείνη την εποχή, για να περιέλθει σήμερα και πάλι στο σκοτάδι.
Profile
Πάλαι ποτέ
«Εμείς ξεκινήσαμε σε μια εποχή όπου ο πολιτισμός ήταν στα
Με τις κόρες της
Ειδική αναφορά θέλω να κάνω στην κ. Γεωργία Ντέτσερ, η οποία έκανε μια εξαιρετική δουλειά στο Πάφος17. Τότε εγώ ήμουν πρόεδρος του συνδέσμου. Δυστυχώς όμως για τον πολιτισμό, εκείνος ο Φορέας δεν συνέχισε και ιδού τα αποτελέσματα. Ο λόγος είναι η έλλειψη παιδείας και οράματος από τους ιθύνοντες.
Περηφάνια…
«Κάνω ένα φλας μπακ, και λέω, ‘είμαι γεμάτη, χορτάτη’. Πρόλαβα τις καλές εποχές, αλλά θλίβομαι που σήμερα υπάρχει μια λειψυδρία στον πολιτισμό. Είμαι περήφανη για όσα πετύχαμε μαζί με την Μαρία και για το ότι στάθηκα στα πόδια μου σε δύσκολες συγκυρίες. Ο covid και το lockdown των σχολών, σχεδόν μας γονάτισε, μα δόξα τω θεώ, το παλέψαμε και ‘είμαστε ακόμα ζωντανοί στη σκηνή΄. Έχω φοβερό πείσμα το οποίο κληρονόμησα από τον πατέρα μου. Είμαι περήφανη για τους μαθητές μου, που χρόνια μετά πάντα έχουν μια αγκαλιά για μένα, τη δασκάλα τους.
Όταν με ρωτούν, ‘γιατί ένα παιδί να κάνει μπαλέτο σήμερα’; Απαντώ, ‘επειδή το παιδί, μέσα από το μπαλέτο, έχει αγαπήσει το σώμα του, έχει αυτοπεποίθηση και αυτοπειθαρχία. Έχει μάθει τι σημαίνει φιλία, το πώς να μην καταπιέζει τα συναισθήματα του και το ναχει στόχους στη ζωή του. Συνεπώς, αξίζει κάθε στιγμή στο στούντιο. Τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, επιβάλλεται τα παιδιά να ασχοληθούν με οποιοδήποτε είδος χορού τα εκφράζει. Είναι τόσο μεγάλη η πίεση που δέχονται στα σχολεία, με τα μαθήματα, που στο τέλος έχουν καταντήσει αδρανείς με ένα κινητό στο χέρι και ένα καναπέ. Καθόλου τυχαίο λοιπόν, το γεγονός πως στην Κύπρο, έχουμε τόσο ψηλό ποσοστό παχυσαρκίας ανάμεσα στα παιδιά και στους εφήβους. Αν ήμουν Δήμαρχος, ή Υπουργός Πολιτισμού, θα διόριζα μια επιτροπή ως συνέχεια του Πάφος17, από ανθρώπους της τέχνης, του πνεύματος και του πολιτισμού, για να διασώσουν ότι σώζεται. Το μάθημα της γυμναστικής και των καλών τεχνών, θα ήταν κύρια μαθήματα σε καθημερινή βάση και το διάβασμα, θα γινόταν την τελευταία ώρα στο σχολείο, ώστε τα παιδιά το απόγευμα να ασχολούνται μόνο με δραστηριότητες. Δεν γίνεται να αρχίζουν μαθήματα από τις 7.30 το πρωί και να συνεχίζουν με φροντιστήρια και διάβασμα για το σχολείο και να μπαίνουν στο σπίτι τα περισσότερα, μετά τις 8 το βράδυ. Αυτό δεν συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού».
Η γιαγιά μου είχε πολύ λεπτούς τρόπους συμπεριφοράς και την αντέγραφα συνεχώς. Την μητέρα μου μέχρι και σήμερα δεν θα την δεις ποτέ απεριποίητη, πράγμα που εξακολουθώ να θαυμάζω. Όταν ήμουν στο λύκειο, τότε γινόντουσαν τα καλλιστεία της Κάρλσπεργκ, και έλαβα μέρος. Πολύ τολμηρό βήμα, μα με γοήτευε ο κόσμος αυτός. Στέφθηκα Miss Personality και από τότε αυτός ο τίτλος καθιερώθηκε. Την επόμενη φορά πήρα τον τίτλο της Miss Pafos.
Κατά την διάρκεια των σπουδών μου λοιπόν, παρακολούθησα μαθήματα μόντελιγκ στη σχολή της Κρίστης Κρανά και στην συνέχεια συνεργάστηκα και με την Μαίρη Δρακοπούλου. Ήξερα καλά πλέον τι ήθελα και τι πορεία θα ακολουθούσα με το μπαλέτο και το μόντελιγκ. Στην Πάφο, όλα ξεκίνησαν με αφορμή μιας πρότασης της κυρίας Αντρούλας Παπαλά, η οποία ως πρόεδρος της λέσχης Λάιονς, είχε την ιδέα να κάναμε μια φιλανθρωπική επίδειξη μόδας. Τότε δεν υπήρχαν σχολές μοντελιγκ στην Πάφο και τα μοντέλα μας ήταν εθελόντριες από την σχολή μας και από τα σχολεία. Όλα αυτά τα χρόνια διοργανώσαμε πολύ μεγάλες επιδείξεις μόδας και συνεργαστήκαμε με μεγάλα ονόματα από το εξωτερικό».
Kangoo jumps.......
Και μόντελιγκ....... «Από μικρή ήξερα ότι αυτό θα γινόταν κάποια μέρα. Η μητέρα μου και η γιαγιά μου (μικρατιάτισσα στην καταγωγή ), υπήρξαν τα πρότυπα μου από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Γυναίκες και οι δυο που φροντίζουν πολύ τον εαυτό τους, χωρίς να παραμελούν τις υποχρεώσεις τους προς την οικογένεια τους.
«Το Kangoo, είναι το πάθος μου, η τρέλα μου, η ψυχοθεραπεία μου και η ισορροπία στο σώμα μου. Στη διάρκεια του λόγκ ντάουν ,προσπάθησα να βρω τρόπους να κρατήσω ψηλά την ψυχολογία μου, αφού δεν μπορούσα να αντέξω τον εγκλωβισμό. Βρήκα το κάνγκο στο διαδίκτυο. Επικοινώνησα με συναδέλφους στην Κύπρο , με instructors στο εξωτερικό και αυτό ήταν. Μου πήρε σχεδόν ένα χρόνο εντατικής εξάσκησης και εξετάσεων ,μέχρι που κατάφερα να πάρω και επίσημα το δίπλωμα μου. Σε αυτό βοήθησε και το γεγονός ότι είχα ήδη και το δίπλωμα του aerobic instructor από την σχολή στην Αθήνα. Στο κάνγκο, χρησιμοποιούμε μποτάκια με ελατήρια και τα πηδήματα γίνονται με απόλυτη ασφάλεια, αφού όλοι οι κραδασμοί από το πάτωμα, απορροφούνται από τα παπούτσια. Αυτό βοηθά πάρα πολύ και τα άτομα που έχουν πρόβλημα με τα γόνατά
64 | prestige pafos
Με τα αδέλφια Χαμπιαουρίδη
τους, την μέση τους ή τον αυχένα. Η απώλεια βάρους και η σύσφιξη του σώματος, είναι θεαματική. Το βιώνω στο δικό μυ σώμα. Είναι τόσο διασκεδαστικό και χορευτικό το μάθημα, που περνάμε φανταστικά».
Moving.....
«Είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της σχολής μας. Η ομάδα αποτελείται από άτομα με κινητικά προβλήματα. Μια από τις δασκάλες στη σχολή μας, η Μαρία Φιλίππου, εργάστηκε στην Αθήνα για αρκετό διάστημα και ως χορεύτρια και ως χορογράφος, σε ομάδες με άτομα με κινητικά προβλήματα. Θέλαμε λοιπόν να δώσουμε στα άτομα αυτά την ευκαιρία για να ενταχθούν σε μια ομάδα χορού. Η ομάδα αυτή έλαβε μέρος σε μια εκδήλωση του Δήμου Πάφου, μα η πιο σημαντική της συμμετοχή ήταν στην παράσταση της σχολής μας στο Μαρκίδειο Θέατρο με το μιούζικαλ ‘Charly and the chocolate factory’. Εγώ είχα ως παρτενέρ μου τον Νεόφυτο Μακαρίου, τον οποίον δυστυχώς χάσαμε. Η απώλεια του Νεόφυτου, μάς στοίχισε πολύ. Η ομάδα δυστυχώς δεν αγκαλιάστηκε όπως θα έπρεπε. Αισθάνομαι όμως την ανάγκη να ευχαριστήσω τον αντιδήμαρχο Χρίστο Μακαρίου για την βοήθεια του, καθώς και την Μαρία φιλίππου για την αγάπη και την διδασκαλία της. Ότι κάναμε, το κάναμε αφιλοκερδώς και είναι κρίμα να μην έχει την σωστή ανταπόκριση από τις τοπικές αρχές και τα άλλα κοινωνικά σύνολα». Η θητεία στα Μ.Μ.Ε
«Όταν επέστρεψα από τις σπουδές μου, άρχισε τότε δειλά δειλά να δημιουργείται η ελεύθερη ραδιοφωνία. Η φωνή μου λοιπόν βρήκε μια θέση στο ραδιόφωνο, τρύπωσε και καθιερώθηκε. Ξεκίνησα από το Ράδιο Κινύρας-όπως και πολλοί από εμάς - ως μουσικός παραγωγός με τον αξέχαστο αγαπημένο μου Άθω Τίλλευ. Συνέχισα στο Ράδιο Κόσμος με την εκφώνηση των δελτίων ειδήσεων, ως μέλος της δημοσιογραφικής ομάδας. Παράλληλα δούλευα στην τοπική τηλεόραση Πάφος ΤV για πολλά χρόνια. Είναι περίεργο το συναίσθημα, όταν ακόμη και σήμερα με αναγνωρίζουν άνθρωποι από το πέρασμα μου στα ΜΜΕ πέραν από την εμπλοκή μου στα κοινά». Η Σχολή Χορού και Μπαλέτου της Σόφης και Μαρίας Χαμπιαουρίδου, αποτελεί κεφάλαιο για τον πολιτισμό στην Πάφο. Η σχολή διαθέτει πτυχιούχους καθηγητές, οι οποίοι διδάσκουν μπαλέτο, σύγχρονο, μοντέρνο, χιπ-χοπ και άλλα είδη χορού. Η σχολή μας συνεργάζεται με δυο υπέροχες δασκάλες, οι οποίες υπήρξαν και μαθήτριες μας από πολύ μικρές. Η Μαρία Φιλίππου είναι το δεξί μου χέρι. Απόφοιτη της επαγγελματικής σχολής Ραλλούς Μάνου στην Αθήνα. Εργάστηκε
της είναι ο μοντέρνος χορός. Επίσης χαρισματικό παιδί της σχολής μας δεν σταμάτησε ποτέ να μελετά , να διδάσκει , να δίνει εξετάσεις και να παίρνει τα πιστοποιητικά της στο μπαλέτο και τον μοντέρνο χορό». Οι κόρες της καρδιάς μου… «Η μεγαλύτερη ευλογία μου , οι κόρες μου. Γεννημένες και οι δύο μέσα από την καρδιά μου, είναι το αποτύπωμα μου και η συνέχεια μου. Μέχρι να γεννηθούν όμως , τα ΄βαλα με κυβερνήσεις , πέτυχα να διαλυθούν κυκλώματα που ίσχυαν μέχρι τότε και να απλοποιηθούν οι δύσκαμπτες διαδικασίες . Αυτό ήταν και το πιο τολμηρό πράγμα που έκανα στη ζωή μου. Ο πατέρας μου, μου έδειξε αυτό το δρόμο και πρώτα μου έλεγε ‘ να διεκδικείς το δίκαιο σου μέχρι το σημείο εκείνο που έχεις να κάνεις με ανθρώπους ώριμους κα δίκαιους. Με τους υπόλοιπους δεν διεκδικείς τίποτα, είναι ανώφελο’. Το δικό του αποτύπωμα , για το οποίο ήταν περήφανος, ήταν όταν το 2004, επιλέχθηκε για να μεταφέρει την φλόγα των Ολυμπιακών Αγώνων που θα γίνονταν στην Αθήνα». Πίσω για λίγο..... «Κοιτώ πίσω μόνο για λίγα δευτερόλεπτα. Πολλά με λύγισαν, μα περισσότερα μου έδωσαν τη δύναμη να συνεχίσω. Πολλοί από τους αγώνες που έδωσα μέχρι σήμερα ήταν άνισοι, υπήρξαν αντίπαλοι –τέρατα, μα είμαι ακόμη εδώ, πιο δυνατή πιο ώριμη και πιο σοφή. Ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου, τους υπέροχους ανθρώπους που έχω στη ζωή μου με τους οποίους μοιράζομαι αγάπη και αλληλοστήριξη. Τα αδέλφια μου , η Μαρία , ο Χρίστος και η Σύλβια, υπήρξαν πάντα τα δεκανίκια μου σε στιγμές που κούτσαινα. Οι φίλες οι πολύτιμες, οι τρελλοκαγκουρίτσες μου, οι μαθητές και μαθήτριες μας. Τις αγαπώ και τους αγαπώ πολύ και το ξέρουν. Συγκινούμαι πολύ εύκολα με τα παιδιά, τα απλά και τα καθημερινά. Αρπάζω τις στιγμές της κάθε μέρας, αφού η ζωή είναι απρόβλεπτη. Τα πρωινά μου πλέον έχουν την γεύση ενός μυρωδάτου καφέ. Ευχαριστώ πολύ τους αγαπημένους μου Βάκη και πάτερ Κυριάκο, που στη περίοδο του λοκ ντάουν, απασχόλησαν το μυαλό μου με την κατασκευή δεκάδων καφέδων στο VK CAFE. Σας πληροφορώ ότι φτιάχνω τον καλύτερο καφέ ή μάλλον τον καλύτερο χορευτικό καφέ! Ναι είμαι γεμάτη. Έχω όμως να μάθω ακόμη πολλά και να κάνω άλλα τόσα. Τα απογεύματα μου χορεύω....τι άλλο!».
Επί τω Έργω...
prestige pafos | 65
στο σύγχρονο
πνεύμα, μελετά συνεχώς και διδάσκει με άψογο επαγγελματισμό τις μαθήτριες μας. Η Ραφαέλλα Σοφοκλέους, είναι η βοηθός
επί σειρά ετών σε σχολές χορού στην Ελλάδα και ειδικεύτηκε
χορό. Είναι και αυτή ένα ανήσυχο
δασκάλα μας και η λατρεία των μικρών παιδιών του μπαλέτου. Το πάθος
Profile
φάκελος
ΥΛΙΚΑ Μια ολόκληρη γουρουνιά 6-7 κιλά 2 καρότα 2 κλωνιά σέληνο 2 λεμόνια 2 κιτρόμηλα 2 πορτοκάλια 2 μήλα λίγα μουσκοκάρφια, λίγη κανέλλα σωστή, μπύρα, οδοντογλυφίδες και ασημόχαρτο ΕΚΤΕΛΕΣΗ Πλένουμε καλά τη γουρουνιά και αφού στεγνώσει λίγο, την τρίβουμε με λεμόνι και μετά με κιτρόμηλο, την αλατίζουμε. Μετά βάζουμε σε ένα μεγάλο και ψηλό σινί, νερό γύρω στο ενάμιση δάχτυλο και ρίχνουμε λίγα μουσκοκάρφια, την κανέλα και τα πορτοκάλια και μετά βάζουμε τη γουρουνιά, αφού προηγουμένως βάλουμε μια γραδέλα ψηλή για να μην αγγίζει η γουρουνιά το νερό και πάνω στη γουρουνιά καρφώνουμε τις οδοντογλυφίδες. Την σκεπάζουμε με το ασημόχαρτο στους 200 βαθμούς για τρεις μέχρι τρεισήμιση ώρες, μετά τη ξεσκεπάζουμε και της ρίχνουμε μπόλικη μπύρα. Αφού περάσουν 15 λεπτά την ξαναραντίζουμε και αφού κοκκινίσει, την σερβίρουμε με πατάτες baby. ΥΛΙΚΑ για 8 άτομα
ΕΚΤΕΛΕΣΗ Μουσκέψτε τη ζελατίνα σε κρύο νερό. Χτυπήστε τους 6 κρόκους με τα 200 γρ ζάχαρη μέχρι το μείγμα να ασπρίσει και να φουσκώσει. Προσθέστε το τυρί κρέμα και χτυπήστε πάλι το μείγμα. Χτυπήστε 4 ασπράδια σε σφιχτή μαρέγκα και χωριστά την κρέμα γάλακτος σφιχτά. Στύψτε τη ζελατίνα και διαλύστε τη σε 4 κουταλιές καυτό ρούμι. Ρίξτε το μείγμα με τους κρόκους σ’ ένα μεγάλο μπολ και προσθέστε τη ζελατίνα. Ανακατέψτε και ύστερα προσθέστε την κρέμα γάλακτος και τη μαρέγκα. Σκεπάστε το μπολ με διαφανή μεμβράνη και βάλτε το στο ψυγείο για να σφίξει λίγο η κρέμα. Ετοιμάστε
7 φύλλα ζελατίνης (8 γρ) 200 γρ και 3 κουταλιές ζάχαρη
6 αυγά 400 γρ σαβουαγιάρ (περίπου) 300 γρ τυρί κρέμα 200 ml κρέμα γάλακτος
8 κουταλιές ρούμι δυνατό στιγμιαίο καφέ ή εσπρέσο γάλα κακάο
ψυγείο και αφήστε
να σφίξει (5-6 ώρες ή περισσότερο). Βγάλτε το στεφάνι και πριν σερβίρετε το τιραμισού, πασπαλίστε το με άφθονο κακάο.
66 | prestige pafos
ΤΙΡΑΜΙΣΟΎ
ανακατέψτε. Βρέξτε λίγο περισσότερα από τα μισά σαβουαγιάρ στο χλιαρό καφέ-γάλα και κάντε μια στρώση στον πάτο μιας μεγάλης φόρμας (24 εκ) με στεφάνι που ανοίγει. Στρώστε πάνω λίγο περισσότερο από τη μισή κρέμα και βάλτε τη φόρμα
να
λίγο
πάνω στη
Χριστούγεννα στο τραπέζι ΓΟΎΡΟΎΝΙΑ ΣΤΟ ΦΟΎΡΝΟ Της Ηρούλας Σιέλη
200mlδυνατό καφέ και αραιώστε το με την ίδια ποσότητα γάλα. Προσθέστε τις 3 κουταλιές ζάχαρη και 4 κουταλιές ρούμι και
στο ψυγείο για 30 λεπτά περίπου ή μέχρι
σφίξει
η κρέμα. Βρέξτε τα υπόλοιπα σαβουαγιάρ όπως τα προηγούμενα, στρώστε τα προσεκτικά
κρέμα και καλύψτε τα με την υπόλοιπη. Βάλτε το γλυκό στο
το μέχρι
Αθόρυβα και καταλυτικά, συνεχίζει τη δράση της για εκατόν και πλέον χρόνια, η Φιλόπτωχος Αδελφότητα Πάφου. Όσο κι αν οι καιροί άλλαξαν, οι ανάγκες των ανθρώπων δυστυχώς δεν μειώθηκαν. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, ελέω οικονομικής κρίσης, κορωνοιού και Ουκρανικού, όλο και περισσότερες οικογένειες απευθύνονται στην Φιλόπτωχο, για βοήθεια. Στο τιμόνι του σωματείου είναι η κ. Κλαίρη Κισσονέργη, η οποία είκοσι χρόνια πριν, διαδέχθηκε
Εν τη ενώσει η ισχύς..
Όλα όσα γίνονται, έχουν τη σφραγίδα μιας ενιαίας ομάδας, που είναι το διοικητικό συμβούλιο και τα μέλη που είναι: Η πρόεδρος Κλαίρη Κισσονέργη, αντιπρόεδρος: Μαίρη Έλληνα, Ταμίας: Μάρω Καλού, Γραμματέας: Έλενα Λαζάρου. Μέλη: Ευγενούλα Σκορδή, Μαρούλα Κωνσταντινίδου, Βέρα Χ’Δημοσθένους, Γιάννα Κωνσταντίνου, Μαρούλα ΚυρΣοφ, Έφη Καννάουρου, Ανδρούλα Παπαλά, Μαίρη Χλωρακιώτη, Χριστιάνα Λαζάρου Αρτέμη, Βούλα Μενελάου και Νίκος Κισκεβίλια. Μια δυναμική και ακούραστη ομάδα, η οποία αναλώνει εαυτόν, προκειμένου να συντρέξει την κάθε οικογένεια και το κάθε άτομο, που αντιμετωπίζει προβλήματα οικονομικά, σίτισης, στέγασης κλπ. « Είναι λυπηρό ότι όλο και περισσότερες οικογένειες δυσπραγούν, είτε αδυνατούν να καταβάλουν το ποσόν που απαιτείται για το ρεύμα και το νερό. Κάνουμε την αξιολόγησή μας και όπου και όπως μπορούμε, πάντα σε συνεργασία με το γραφείο Ευημερίας, βοηθούμε όσους πραγματικά ανάγκη». Τα έσοδα της Φιλοπτώχου αντλούνται από τα ενοίκια δυο μικρών διαμερισμάτων, εισφορές των μελών, μια μικρή χορηγία από το Δήμο Πάφου και το Πετρίδειο Ίδρυμα και τις φιλανθρωπικές αγορές που διοργανώνονται, κυρίως Χριστούγεννα και Πάσχα. Ωστόσο οι ανάγκες είναι τεράστιες και ‘είναι με πόνο ψυχής’, όπως λέει η κ. Κισσονέργη, ‘που δεν ήμαστε πάντα σε θέση να βοηθήσουμε όλους όσους απευθύνονται κοντά μας’. Περίπου είκοσι με τριάντα οικογένειες τυγχάνουν βοήθειας κάθε μήνα από την Φιλόπτωχο, εκτός από τις έκτακτες συνεισφορές. Κουπόνια, σίτιση, αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις οικονομική συνεισφορά, καθώς και βοήθεια για άτομα που μεταβαίνουν στο εξωτερικό για θεραπεία, είναι τα όπλα με τα οποία μάχεται το σωματείο προκειμένου να σώσει την αξιοπρέπεια κάποιων συνανθρώπων μας. «Το παράπονό μου», λέει η κ.Κισσονέργη, « είναι ότι νεαρά άτομα, δεν έχουν χρόνο να αναλάβουν την ηγεσία του σωματείου, κι έτσι την δουλειά καλούνται να διεκπεραιώσουν τα μεγαλύτερα ηλικιακά στελέχη, που υπό άλλες συνθήκες θα έπρεπε να ξεκουραστούν μετά από τόσα χρόνια προσφοράς. Για μένα, όλες αυτές οι δεκαετίες, αρχικά ως μέλος και αργότερα ως πρόεδρος, με αφήνουν γεμάτη από ικανοποίηση πως έκανα ότι μπορούσα. Είναι μεν ψυχοφθόρο επειδή έρχεσαι σε επαφή καθημερινά με τον ανθρώπινο πόνο και τις στερήσεις, αλλά ψυχικά είμαι γεμάτη».
εορτασικό
αλλά η φτώχεια φτώχεια φτώχεια. Ευτυχώς που ένα σωματείο άνοιξε το δρόμο στον εθελοντισμό και την ανιδιοτελή προσφορά, υποκαθιστώντας πολλές φορές τοπικές αρχές και εξουσία.
prestige pafos | 67
Της Λένιας Τσαδιώτου Τα Χριστούγεννα της Φιλοπτώχου
επάξια την προκάτοχο της, Αίγλη Γαλατοπούλου, η οποία συνέβαλε καθοριστικά στο να γίνει το σωματείο αυτό που είναι σήμερα. Μια τεράστια αγκαλιά για όλο τον κόσμο που δεν είναι το ίδιο τυχερός με τους άλλους. ΣΤΟΧΟΣ: Κανένας να μην πεινάσει … “ Από το 1916 που ιδρύθηκε η Φιλόπτωχος Αδελφότητα Πάφου υπό την Μαρία Λοίζου, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Άνθρωποι ήρθαν και παρήλθαν, κυβερνήσεις άλλαξαν, δημάρχοι μεγαλούργησαν ή αποκαθηλώθηκαν,
”
φάκελος
Συνεχίζει την αθόρυβη αλλά πολύτιμη δράση του, το σωματείο ‘Αυγερινός΄, το οποίο αποτελεί αποκούμπι για εκατοντάδες οικογένειες στην Πάφο. Η ιδιωτική πρωτοβουλία και ο εθελοντισμός υποκαθιστούν για άλλη μια φορά το κράτος, που αποδεικνύεται αδύναμο να καλύψει τόσες ανάγκες. Υπάρχει πάντως άψογη συνεργασία μεταξύ του ‘Αυγερινού, του Γραφείου Ευημερίας, του ‘Πασυκαφ’ και της ‘Τόλμης’. Η Μαρία Πίσκοπου και ο Μάριος Μαρίνου, είναι οι άνθρωποι οι οποίοι αναλαμβάνουν και το μεγαλύτερο φορτίο. ‘Χαρά’ για αυτούς, όπως μας διαβεβαιώνουν, αφού ‘η προσφορά προς το συνάνθρωπο, δεν είναι αγγαρεία, αλλά έγνοια και υποχρέωση’. Όπως έχουμε γράψει και σε προηγούμενο άρθρο μας, το σωματείο δημιουργήθηκε στη μνήμη του 20χρονου Ανδρέα, γιού της Μαρίας, ο οποίος έφυγε τόσο πρόωρα από τη ζωή, από αυτοάνοσο νόσημα. Τάμα και σκοπός ζωής για τη μητέρα του, ήταν να βοηθηθούν όσοι έχουν ανάγκη, πολυμελείς κι όχι μόνο οικογένειες, άτομα χωρίς δουλειά και γενικά όσοι δεν στάθηκαν τυχεροί στη ζωή τους. Και είναι πολλοί… Το σωματείο συνεχίζει τη δράση του, βοηθώντας όλο και περισσότερες οικογένειες, με τη συνδρομή εθελοντών και χορηγών, που συνεισφέρουν σε είδη πρώτης ανάγκης.
Στο ισόγειο του σπιτιού της Μαρίας, ξετυλίγεται ένας άλλος κόσμος. Χιλιάδες πακέτα, τρόφιμα, ρούχα, παιδικά καροτσάκια, έπιπλα, ψυγεία και παιγνίδια, περιμένουν τη σειρά τους για να σταλούν στους παραλήπτες τους. Η Μαρία και ο Μάριος, μαζί με τους εθελοντές, σηκώνουν μανίκια και αγόγγυστα πακετάρουν, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε οικογένειας. Ένα πακέτο-οξυγόνο ζωής, που επαναλαμβάνεται κάθε μήνα. Σήμερα εξυπηρετούνται πέραν των τριακόσιων οικογενειών, αριθμοί που συνεχώς αυξάνονται. Ειδικά αυτές τις μέρες των Χριστουγέννων, ο πυρετός ανεβαίνει, καθώς οι αριθμοί των οικογενειών αυξάνονται και οι ανάγκες πολλαπλασιάζονται. Η δράση του σωματείου επεκτείνεται και σε άλλους τομείς. Αιμοδοσίες, μουσικές εκδηλώσεις, φιλανθρωπικά παζαράκια και άλλα, που συνθέτουν και την ταυτότητα του σωματείου, το οποίο ξεκινά από τον άνθρωπο και καταλήγει στον άνθρωπο. Αυτές τις γιορτές ας βεβαιωθούμε, ότι όλα τα παιδιά θα έχουν ρούχα και παιγνίδια και όλες οι οικογένειες, θα έχουν στρώσουν γιορτινό τραπέζι.
ΑΎΓΕΡΙΝΟΣ
αστέρι
ανθρωπιάς…
το
της
Αν θέλετε και εσείς να βοηθήσετε με οποιοδήποτε τρόπο, μπορείτε να καλέσετε στα τηλέφωνα: Μαρία Πίσκοπου-99302829 και Μάριος Μαρίνου-96434793. 68 | prestige pafos
Αγαπημένη ‘γωνιά’ στην πόλη… Δεν μπορώ να μην χαίρομαι με την επανάσταση στο παραδοσιακό κέντρο της πόλης, με τις εργασίες που έχουν λάβει μέρος τα τελευταία χρόνια και συνεχίζονται ακόμα. Τα κτήρια έχουν αντιμετωπισθεί με σεβασμό στο ιστορικό τους παρελθόν και οι χώροι έχουν διαμορφωθεί με αξιόλογα υλικά και διάφορες επιφάνειες, συντείνοντας στην όμορφη εικόνα που αξιωνόμαστε να χαρούμε. Η ιστορική οδός των μικρών μαγαζιών, η ονόματι Μακαρίου, με οδηγεί πάντα στα νοσταλγικά παιδικά μου χρόνια και με γεμίζει με αναμνήσεις και χαρά για το μέλλον της. Αν έπρεπε να ‘ξηλώσω’ κάτι αυτό θα ήταν…. Θεωρώ και βρίσκω πολύ κακόγουστο, ενοχλητικό και απαράδεχτο, την ευκολία με την οποία τοποθετούμε στις στέγες των κατοικιών μας, πολυκατοικιών και καταστημάτων, διάφορες
ηλεκτρολογικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις, όπως ντεπόζιτα νερού με ηλιακές πλάκες για ζεστό νερό, αντένες τηλεοράσεων καθώς και δίσκους τηλεπικοινωνιών και αντένες κινητής τηλεφωνίας. Η πόλη που ονειρεύομαι… Θέλω τους ανθρώπους να φέρονται με ευγένεια στους συμπολίτες τους, με συμπόνια και κατανόηση, με αλληλοβοήθεια. Να προστατεύουμε τον αέρα που αναπνέουμε, το νερό που πίνουμε, την τροφή που καταναλώνουμε. Να ανακυ-
κλώνουμε τα πάντα και με υπευθυνότητα, στους αρμόδιους χώρους και στους ορθούς κάδους. Η πόλη που τρώει το …πράσινο… Είναι πολύ λυπηρό να βλέπω καθημερινά να αποψιλώνεται το φυσικό περιβάλλον της πόλης. Με απίστευτη ευκολία και γρηγοράδα, με σκοτεινούς και μυστικούς τρόπους, δέντρα ηλικίας 50 και άνω χρόνων, αποκόπτονται στο όνομα της αλλαγής και της ανάπτυξης, υποδεικνύοντας το λιγότερο, σκοπιμότητα και απάθεια. Εγκληματική και απαράδεχτη η κρατική Υπηρεσία Περιβάλλοντος και το Τμήμα Δασών, που επιτρέπουν, δίνουν άδεια και κλείνουν τα μάτια στις αχρείαστες αποκοπές δέντρων και πρασίνου. Η τοπική αυτοδιοίκηση-εχθρός ή φίλος… Δεν θα θεωρήσω ως εχθρική την ύπαρξη της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά ούτε θεωρώ με θετικότητα τον ρόλο και την χρήση των διάφορων υπηρεσιών οι οποίες υπάγονται σε αυτή. Ειδικά στον οικοδομικό κλάδο, τα διάφορα τμήματα τα οποία ασχολούνται με την εξυπηρέτηση των πολιτών, έχουν δημιουργήσει και διατηρούν ένα σύστημα, το οποίο, όχι μόνο καθυστερεί με τις παράλογες διαδικασίες, αλλά και ταλαιπωρεί με απίστευτες καθυστερήσεις τους δημότες και πολίτες, οι οποίοι αναγκάζονται να καταφεύγουν σε αχρείαστες μεθόδους για να εξυπηρετηθούν.
Οι πύργοι στον πυρήνα μιας πόλης… Υπάρχουν τα πραγματικά επιτυχημένα μοντέλα σύγχρονων πόλεων με ψηλά κτήρια, οι οποίες πόλεις και τοπικά συμβούλια, μέσα από μελέτες και εμπειρίες, (Βανκούβερ, Βρετανική Κολομβία , Καναδάς) έχουν καταφέρει να συνδυάσουν ψηλά κτήρια με ψηλό βιοτικό επίπεδο και πολύ επιτυχημένο φυσικό περιβάλλον μέσα από νομοθεσίες και συνεχείς βελτιώσεις. Προσωπικά, με ενδιαφέρουν τα ψηλά κτήρια, αλλά πρέπει να χωροθετηθούν μέσα από συγκεκριμένο γενικό σχέδιο ανάπτυξης, το οποίο θα καθοριστεί από τις τοπικές αρχές και σχετικές μελέτες.
έχουν επιφέρει δυσάρεστα αποτελέσματα στον δομημένο ιστό της πόλης και της περιφέρειας, με εγκληματικές σε κάποιες περιπτώσεις επιπτώσεις, τόσο στο φυσικό περιβάλλον, όσο και στο κτιστό περιβάλλον. Θεωρώ, οι αρμόδιες υπηρεσίες, πρέπει να καταρτιστούν από απόλυτα έμπειρα και σχετικά με το θέμα άτομα και να διαμορφώσουν μέσα από μελέτες και σκληρή εργασία το μελλοντικό πρότυπο και μοντέλο της πόλης μας.
70 | prestige pafos φάκελος τρείς αρχιτέκτονες ‘σχεδιάζουν’ ξανά την πόλη…
Λάκης Στυλιανίδης
Aρχιτέκτονας
μηχανολογικές,
Τα
και τα λάθη στην οικοδομική κι όχι μόνο, ανάπτυξη της Πάφου… Η αλόγιστη εκμετάλλευση από συγκεκριμένους οργανισμούς ανάπτυξης γης,
σωστά
• Αν έπρεπε να ξηλώσω κάτι: αυτό θα ήταν τα ξενοδοχεία στην περιοχή της Κάτω Πάφου, για να αναδείκνυα και να προστάτευα την φυσική ομορφιά της πόλης μου. • Η πόλη που ονειρεύομαι: Είναι η πόλη που γνώρισα με τις αρχές και τα ιδανικά του τότε, με τα δρώμενα του σήμερα. • Η πόλη που ‘τρώει’ το πράσινο: Θέλω να δω την πόλη μου να έχει περισσότερους χώρους πρασίνου-όχι επειδή το απαιτεί η Πολεοδομία και οι αρμόδιες αρχές στις μαζικές αναπτύξεις, αλλά επειδή το απαιτεί η ζωή μας. χρειαζόμαστε θεματικά πάρκα
prestige pafos | 71
με πράσινο στο κέντρο της πόλης. • Οι πύργοι στον πυρήνα μιας πόλης: οι ψηλοί πύργοι θα φέρουν πολλά επακόλουθα, όχι κατ ανάγκην θετικά. Αγαπημένη γωνιά στην πόλη: ένα στιγμιότυπο, μια ανάμνηση, μια φωτογραφία σε κεντρικό σημείο της παλαιάς Πάφου που απεικονίζεται η παλαιά γραφική Πάφος, που στο πέρασμα της δικής μας γενιάς, εντάσσεται το μοντέρνο ύφος, που σκοπό έχει την ένταξή του στην γραφικότητα της πόλης μας. Οικοδομική κι όχι μόνο ανάπτυξη της Πάφου: Έχουμε ξεχάσει τελείως χώρους, τους οποίους δεν χρειάζονται λεφτά για να τα χρησιμοποιήσει ο απλός κόσμος (όπως για παράδειγμα: οργανωμένα πάρκα, πλατείες με πράσινο με επίκεντρο το πράσινο και όχι την πλατεία). Δίνουμε έμφαση στο τι δικαιούμαστε με βάση τους κανονισμούς να χτίσουμε κι όχι στο τι πραγματικά χρειαζόμαστε ως πόλη. Aρχιτέκτονας-Μηχανικός Αντρέας Σιέλης
72 | prestige pafos • Αν έπρεπε να ξηλώσω κάτι: Σύμφωνα με τις τελευταίες ενέργειες του Δημαρχείου, δεν βρίσκω κάτι το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει, αλλά κατά την γνώμη μου δεν είναι σωστή η οποιαδήποτε διαφήμιση που είναι βασισμένη στα κτήρια, δηλαδή οι μεγάλες ταμπέλες. • Η Πόλη που ονειρεύομαι: Η πόλη που ονειρεύομαι, είναι η πόλη που μπορεί να διαχειριστεί σωστά την εξέλιξη και παράλληλα μπορεί να κρατήσει την κουλτούρα και τον χαρακτήρα της, μεταφέροντας τα στις νέες γενιές που ακολουθούν. • Η πόλη που ‘τρώει’ το πράσινο: Με την σωστή μελέτη και την κατάλληλη συνεργασία, θεωρώ ότι μπορεί να συνυπάρξει το πράσινο με την ανάπτυξη της πόλης, χωρίς να ΄΄τρώει΄΄ το πράσινο. • Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, εχθρός η φίλος: Εξαρτάται από την κάθε περίπτωση, πιστεύω. Είναι λογικό στα τόσα πολλά ζητήματα, που μπορούν να αφορούν κάθε δήμο, κάποια να υπερτερούν και κάποια να υστερούν, ωστόσο όλα μπορούν να διορθωθούν με σωστή μελέτη και καλό προγραμματισμό. • Οι πύργοι στον πυρήνα μιας πόλης: Θεωρώ ότι οι πύργοι θα ήταν βάρος στον πυρήνα της Πάφου, λόγω του ότι θα αλλοιωνόταν ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρα της πόλης. • Τα σωστά και τα λάθη στην οικοδομική κι όχι μόνο, ανάπτυξη της Πάφου: Σε γενικές γραμμές, είμαι υπέρ της ανάπτυξης που γίνεται στην πόλη μας και θεωρώ ότι η πόλη σε σχέση με τα τελευταία 10 χρόνια, έχει βελτιωθεί αρκετά προς το καλύτερο. Σαν λάθος, μπορώ να αναφερθώ στο γεγονός ότι τα περισσότερα έργα επηρέαζαν το οδικό δίκτυο, το οποίο δημιουργούσε κυκλοφοριακή συμφόρηση σε ορισμένα σημεία της πόλης. Αγαπημένη μου γωνία στην πόλη: είναι η ΔημοτικήΑγορά, όπου με την γεωγραφική της θέση μπορείς να απολαύσεις την απέραντη θέα. Είναι αναμφίβολα ένα από τα ωραιότερα σημεία της Πάφου για να δεις το ηλιοβασίλεμα και μετά να… χαθείς στα στενά δρομάκια της πόλης. Aρχιτέκτονας-Μηχανικός Φοίβος Μακρής
ι καλλιτέχνες γονείς υπήρξαν καταλυτικοί στην εξέλιξη της προσωπικότητας του Θεόδωρου Γκότση, του νεαρού διπλωμάτη που νοσταλγεί την Πάφο των παιδικών του χρόνων, χαίρεται που πρόλαβε τις αλάνες και το παιγνίδι στις γειτονιές, και δεν διστάζει να πει πως «καλά και απαραίτητα τα έργα υποδομής,
γιατρός και ποιητής, Δημήτρης Θ. Γκότσης (1945-2021), ο οποίος άφησε βαρύ
στην πνευματική Πάφο, αλλά
μουσικός - πιανίστρια, με σπουδές και στην
και γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του
η Άντζελα Μπαγιάντα, από τα χέρια της οποίας πέρασαν εκατοντάδες μαθητές και μαθήτριες στην Πάφο, μεταξύ αυτών και ο γιος της. Η σχέση με την Πάφο ξεκινά με τον παππού, από την πλευρά της μητέρας του, τον Σάλβο Μπαγιάντα (1904-1978), ο οποίος ανέλαβε ως ο πρώτος διευθυντής του τότε Τηλεγραφείου στην Πάφο στα 1946, με καταγωγή από την Λευκωσία, απόφοιτος του English School. Η γιαγιά, Φύλλις Πιετρόνι (1915-2015), μεγα-
στο Κάιρο της Αιγύπτου, όπου αποφοίτησε από το Γαλλικό Γυμνάσιο, κόρη του επιχειρηματία και μετέπειτα Διευθυντή Εμπορικής Ανάπτυξης στην Κύπρο, Τζιόνα Πιετρόνι (1887-1967) και της εκ Χίου Ωραιάνθης Αλιμονάκη (1885-1975): «Τον παππού μου δεν τον γνώρισα, στην γιαγιά Φύλλις είχα ιδιαίτερη αδυναμία, και σε εκείνην οφείλω την πολιτική μου σκέψη: ήταν μειλίχιος άνθρωπος, μια ήρεμη δύναμη, και με ιδιαίτερη προσέγγιση των πολιτικών πραγμάτων. Συζητούσαμε πάντα μέχρι το τέλος της ζωής της. Έφυγε πραγματικά πλήρης ημερών, χωρίς ποτέ να αρρωστήσει, και εργαζόταν μέχρι τέλους, μετά τα 100 της». Ο Θεόδωρος, αν και γεννήθηκε στην Γερμανία, έμελλε να έρθει με τους γονείς του στην Πάφο το 1986, ίσα ίσα για να προλάβει τα τελευταία ψήγματα της αθωότητας. Ανήσυχο πνεύμα από παιδί, ακολουθεί τον πατέρα του στις αναζητήσεις του, ειδικά αυτές που αφορούν τον αρχαίο μας πολιτισμό. Η καταγωγή του πατέρα από την Μακεδονία και δη την Θεσσαλονίκη, με τον παππού, βαρύτονο Θεόδωρο Γ. Γκότση (1912-2005) γεννημένο στις Σέρρες και την γιαγιά, λυρική σοπράνο Ελένη Πασχαλίδου, το γένος Κεραμιδάρη (1915-2004) γεννημένη στην Κίο της Βιθυνίας στην Μικρά Ασία, τον οδηγεί στην αγάπη για την αρχαιολογία, που από πολύ μικρός αποφάσισε να σπουδάσει. Και όντως αργότερα αποφοίτησε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με σπουδές στην Ιστορία και Αρχαιολογία, με κατεύθυνση την κλασσική αρχαιολογία, μια επιστήμη που αγαπά και παθιάζεται μαζί της ακόμα, όπως λέει: «Αν με πάρεις σε ένα σκάμμα να ανασκάψω, μού παίρνεις την ψυχή!», τονίζει χαρακτηριστικά. Ως φοιτητής είχε την τύχη να συμμετάσχει σε ανασκαφές στο Δίον της Πιερίας με τον αείμνηστο Διευθυντή του Μουσείου της Ακροπόλεως, καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή: «γλυκός
prestige pafos | 73
Αμφότεροι οι γονείς καλλιτέχνες: Ο αείμνηστος
το αποτύπωμά του
και η μητέρα,
φιλοσοφία
Μονάχου,
άνθρωπος»: χρειάζεται πολλή δουλειά στην παιδεία μας και
Oμέσα στην ίδια την οικογένεια…. Της Λένιας Τσαδιώτου λωμένη
Θεόδωρος Γκότσης Ο ΔΙΠΛΩΜΑΤΗΣ
αλλά «ουκ επ’ άρτω μόνον ζήσεται
ιδιαίτερα
άνθρωπος, με απίστευτο έργο, μαθητής του μεγάλου Μανόλη Ανδρόνικου», αναφέρει σχετικά. Το Κυπριακό, όμως, και οι εμπειρίες της οικογένειας με την προσφυγιά από την Μικρά Ασία, αλλά και με το πατρογονικό της μητέρας να βρίσκεται πάνω στην «πράσινη γραμμή» στο Λήδρα Πάλλας στην Λευκωσία, όπου η οικογένεια βίωσε τα τραγικά γεγονότα τόσο του 1963, όσο και του 1974, ρίχνουν την σκιά τους και τον οδηγούν στο Μεταπτυχιακό στην Ιστορία των Διεθνών Σχέσεων στο London School of Economics, με ειδίκευση στην διπλωματική ιστορία του 20ου αιώνα. Σ’ αυτό επηρεάστηκε και από τις συζητήσεις με τον αγαπημένο του καθηγητή Βαλκανικής Ιστορίας στο ΑΠΘ, που δυστυχώς χάθηκε πρόωρα πέρυσι, τον Σπύρο Σφέτα (1960-2021). Και τελικά στο να δώσει τις ειδικές εξετάσεις για το Υπουργείο Εξωτερικών, στο οποίο προσελήφθη το 2009, εργάστηκε επί πενταετία και μετατέθηκε κατόπιν στις Βρυξέλλες το 2014, όπου χειριζόταν τα θέματα της Μέσης Ανατολής, και στο Λονδίνο έπειτα, όπου υπηρέτησε ως Γενικός Πρόξενος, μέχρι πρόσφατα που επανήλθε στην Λευκωσία.
Η Πάφος - ένα ποίημα…
«Γεννήθηκα το 1983 στη Γερμανία, όπου γνωρίστηκαν οι γονείς μου, αλλά όταν ήμουν δύο ετών, μετακομίσαμε για σύντομο διάστημα στην Αθήνα. Ο πατέρας μου απογοητεύτηκε από την κατάσταση της χώρας και ιδιαίτερα των κρατικών της νοσηλευτηρίων, βλέπετε ακόμα δεν είχαν προωθηθεί οι μεταρρυθμίσεις του Γεννηματά, και σύντομα μετακομίσαμε στην Κύπρο και στην Πάφο, όπου είχε μεγαλώσει η μητέρα μου. Ο πατέρας μου προτίμησε να ιδιωτεύσει, και με βάση τις εμπειρίες του στην τότε Δυτική Γερμανία, την Ελλάδα και την Κύπρο αργότερα, την αντίθεση της ποιότητας της παρεχόμενης υγειονομικής περίθαλψης που διαπίστωσε δηλαδή, πρότεινε ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ‘80 με άλλους συναδέλφους του συγκεκριμένο πλάνο για ένα Γενικό Σύστημα Υγείας, όπως το λέμε σήμερα. Τα παιδικά μου χρόνια λοιπόν, τα πέρασα στην Πάφο, σε μια γειτονιά που ευτυχώς μέχρι σήμερα παραμένει η ίδια, χωρίς πολυκατοικίες, με αλάνες, με παιδιά, αγαπημένους φίλους μέχρι και σήμερα. Με τους γονείς μου, και ιδιαίτερα με τον πατέρα μου κάναμε πολλές εξερευνήσεις, στον μετέπειτα χώρο του Αρχαιολογικού Πάρκου της Νέας Πάφου και αλλού. Καθοριστική για την Αρχαιολογία ήταν η επίσκεψή μας στις Αρχαίες Αιγές,
Βεργίνα και τον τάφο
1997, τον χώρο όπου σήμερα η σπουδαία
Κοταρίδη, μαθήτρια κι αυτή του Ανδρόνικου, έχει μετατρέψει σε ένα στολίδι, αποκαθιστώντας την ιερότητα του χώρου για τον Ελληνισμό. Παράλληλα, ο πατέρας μου ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Λογοτεχνών Πάφου το 1989, μαζί με τους Σοφοκλή Λαζάρου, Μυριάνθη Παναγιώτου-Παπαονησιφόρου, Ανδρέα Πετρίδη, Αθηνούλα Χαραλαμπίδη, Αντώνη Πιλλά και πολλούς άλλους σημαντικούς λογοτέχνες. Η δραστηριοποίηση της Εταιρείας ήταν πολύ συστηματική, με πανελλήνια συνέδρια και ένα σωρό πολιτιστικές εκδηλώσεις. Αν και με ήλκυε η λογοτεχνική παραγωγή του πατέρα μου, και ιδιαίτερα η ποιητική, προσωπικά δεν απε-
τόλμησα ακόμα να γράψω. Μάλλον, διότι υπήρχε ένα… «τεράστιο δέντρο» από πάνω μου… Ήταν ένας πραγματικός “homo universalis”: από εκείνον διδάχθηκα από ιστορία, τέχνη, κινηματογράφο, μέχρι και… αστροφυσική! Π.χ. για όσους τον ξέρουν, λάτρευε τον Carl Sagan. Τελικά, ο πατέρας μου κυριολεκτικά αφοσιώθηκε στην συγγραφή, αφήνοντας την άλλη μεγάλη αγάπη του που ήταν η ζωγραφική και η χαρτογραφία, καθώς και στην μετάφραση σημαντικών Γερμανών ποιητών, το οποίο θεωρώ ότι είναι και η σημαντικότερη συμβολή του στα νεοελληνικά γράμματα. Αν και έχουν μέχρι σήμερα εκδοθεί 14 ποιητικές συλλογές, 4 βιβλία δοκιμίων, 4 βιβλία μεταφράσεων Γερμανών ποιητών, 1 εκλογή ποιημάτων του και 1 βιβλίο παιδικής ποίησης για μουσική, το μεγαλύτερο μέρος του έργου του παραμένει ανέκδοτο, και επεξεργαζόμαστε τρόπους για να εκδοθεί σταδιακά και το υπόλοιπο έργο του. Ήδη πρόσφατα κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο «Περισπωμένη» στην Αθήνα, το μοναδικό φιλοσοφικό δοκίμιο που έγραψε με τίτλο: «Η Ευφρόνη και το Φάος». Γενικός Πρόξενος της Κύπρου στο Ηνωμένο Βασίλειο «Στο Λονδίνο έχουμε την μεγαλύτερη κυπριακή παροικία εκτός του νησιού μας και συνεπώς ο εκάστοτε Γενικός Πρόξενος, έχει να αντιμετωπίσει και να δώσει λύσεις σε προξενικές υποθέσεις, δηλαδή οποιοδήποτε πρόβλημα που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά του ο Κύπριος πολίτης, αλλά και τα μέλη της Παροικίας μας που έχουν κυπριακή καταγωγή».
Ποιά θα λέγατε ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που είχατε να αντιμετωπίσετε κατά την τετραετή θητεία σας στο Λονδίνο; «Χωρίς αμφιβολία η τεράστια προξενική κρίση που προέκυψε ως συνέπεια της πανδημίας του κορονοϊού, ιδιαίτερα την εβδομάδα πριν το κλείσιμο των αεροδρομίων και την απαγόρευση εισόδου στην Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και στις εβδομάδες που ακολούθησαν από τα μέσα Μάρτιου μέχρι τον Μάιο 2020, και την ολοκλήρωση του επαναπατρισμού, τελικά, όλων όσων το επιθυμούσαν. Παράλληλα, έπρεπε να διαχειριστούμε τα ανθρωπιστικά προβλήματα όσων έμειναν πίσω, κάποιοι εξ αυτών χρειάζονταν φάρμακα, ιατρική περίθαλψη, στέγαση και οικονομική ενίσχυση. Ήταν κυριολεκτικά μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, και με την κινητοποίηση συναδέλφων στο Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων στο ΥΠΕΞ στην Λευκωσία, αλλά και όλου του προσωπικού στο Λονδίνο, νομίζω πώς έγινε το καλύτερο που οι συνθήκες επέτρεπαν. Θα ευγνωμονώ για πάντα τους συναδέλφους και το προσωπικό μας για την στήριξη στις δύσκολες στιγμές που προέκυψαν. Ιδιαίτερη μνεία οφείλω στην στενή συνεργασία και άμεση επαφή που είχαμε όλο εκείνο το διάστημα με τον Υπουργό Εξωτερικών -τότεκαι υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος έχοντας προϋπηρεσία ως Γενικός Πρόξενος στο Λονδίνο, μπορούσε ευκολότερα να αντιληφθεί τις ανάγκες και να ανταποκρίνεται στα πιεστικά, πολλές φορές, αιτήματά μας για αντιμετώπιση
74 | prestige pafos
την
του Φιλίππου Β’ το
αρχαιολόγος Αγγελική
της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί. Επίσης, στον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου, Πρέσβη Κορνήλιο Κορνηλίου, ο οποίος μόλις είχε αναλάβει τα καθήκοντά του και βοήθησε ιδιαίτερα στην επικοινωνιακή διάσταση της κρίσης, απαραίτητο συστατικό για την μετάδοση των σωστών μηνυμάτων στο κοινό, αλλά και στην επιτυχή συνεργασία μεταξύ του διπλωματικού προσωπικού. Και φυσικά, στον τότε Πολιτικό Σύμβουλο στην Υπάτη Αρμοστεία, και σήμερα Διπλωματικό Σύμβουλο του Υπουργού Άμυνας, συνάδελφο και φίλο κ. Ανδρέα Ηλιάδη, ο οποίος δεν δίστασε από την πρώτη στιγμή να σταθεί αρωγός στην αντιμετώπιση της προξενικής κρίσης, κι έτσι να είμαστε ουσιαστικά δύο άτομα στον πυρήνα της ομάδας που στήθηκε, κάτι πολύ βοηθητικό όταν οι συνθήκες απαιτούν 24ωρη εργασία χωρίς διακοπή για εβδομάδες. Είναι μεγάλη ευλογία να συνεργάζεσαι με ανθρώπους που νοιώθουν ότι ασκούν λειτούργημα, και δεν περιορίζονται στο δημοσιοϋπαλληλικό επίπεδο, που αναπόφευκτα υπάρχει στην καθημερινότητά μας». «Σε ό,τι αφορά το Brexit, τα πράγματα δεν ήταν καθόλου εύκολα για τους Κύπριους. Όσοι έμεναν στο Λονδίνο και αλλού, πριν από το Brexit, δικαιούνταν μόνιμη διαμονή, δικαίωμα εργασίας, φοίτησης κ.λπ. Όσοι ήρθαν μετά, χρειάζονται άδεια διαμονής, άδεια εργασίας, αυξημένα δίδακτρα κ.λπ, γι’ αυτό έχουμε και την μείωση στους αριθμούς των φοιτητών: Το 2018, είχαμε περίπου 11 χιλιάδες φοιτητές και το 2022, μόλις 7 χιλιάδες. Άρα έχουμε μια μείωση του 30%. Αυτό μπορεί να έχει, όμως, και θετικές επιπτώσεις διότι, δόξα τω Θεώ, στην Κύπρο έχουμε άρτια και αναγνωρισμένα Πανεπιστήμια, που δεν έχουν να ζηλέψουν από άλλα Πανεπιστήμια και στα οποία σήμερα φοιτούν φοιτητές απ’ όλο τον κόσμο, ενώ βλέπουμε και την διασπορά των φοιτητών μας σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, κάτι που εκτιμώ, ότι θα έχει περαιτέρω θετικές επιπτώσεις στο επίπεδο της νοοτροπίας της νέας γενιάς». Και πώς ήταν η προηγούμενη εμπειρία σας, εκπροσωπώντας την Κύπρο στο Συμβούλιο της ΕΕ στις Βρυξέλλες; «Στις Βρυξέλλες δόθηκε η ευκαιρία για άσκηση της διπλωματικής πρακτικής, π.χ. σε θέματα διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας, ώστε να πετύχουμε τους στόχους και τα συμφέροντα της χώρας μας. Είναι πολύ διαφορετικό να ακούς γι’ αυτό, να διαβάζεις γι’ αυτό και να έρχεται η ώρα να το ασκήσεις. Μέσα από αυτή την εμπειρία, μαθαίνεις τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να ελίσσεσαι, κρατώντας ως αρχή, τις οδηγίες της ιεραρχίας του Υπουργείου, με στόχο να σου το αναγνωρίσουν οι συνομιλητές σου, ώστε να περιληφθούν τελικά αναφορές που ικανοποιούν τις δικές μας θέσεις. Διαπιστώνεις, ότι δεν υπάρχουν μικρά και μεγάλα κράτη, αλλά 27 ισότιμα κράτη μέλη της ΕΕ με διαφορετική δυναμική, αλλά στις γενικές αρχές ίσα. Και όταν αναφερόμαστε σε Ευρωπαίους, πρέπει πάνω από όλα να βλέπουμε τους εαυτούς μας ως τέτοιους. Κι έτσι σιγά σιγά και οι εταίροι μας αντιλαμβάνονται διαφορετικά κάποια πράγματα και προχωρούμε, αργά ίσως αλλά σταθερά, στον στόχο μας που δεν είναι άλλος από την διασφάλιση της πλήρους ανεξαρτησίας μας, μέσω μιας δίκαιας και πραγματικής «λύσης» του Κυπριακού».
Ναι στις υποδομές, αλλά ναι και στην παιδεία… Πόσο έχει αλλάξει η Πάφος από τότε που ήσασταν παιδί; Πώς κρίνετε το επίπεδο της κοινωνικής ζωής μας σήμερα; «Στην Πάφο σήμερα, έγιναν σχεδόν όλα όσα ονειρευόμασταν από δεκαετίες, με καθοριστική την ενεργητική και ακούραστη προσπάθεια του Δημάρχου, και καλού φίλου, Φαίδωνα Φαίδωνος. Πιστεύω, ότι έχει ήδη αφήσει παρακαταθήκη με το πολυσχιδές του έργο και τον συγχαίρω. Έχει θέσει πολύ ψηλά τον πήχυ. Απ’ εκεί και πέρα, μια κοινωνία προοδεύει με πραγματική παιδεία και κουλτούρα, η οποία θα πρέπει να καλλιεργείται από το νηπιαγωγείο ακόμη. Η κριτική που ασκώ στην σημερινή ποιότητα της παιδείας μας, αφορά τις οικογένειες περισσότερο, κι όχι τόσο το κράτος. Μπαίνεις σε ένα σπίτι σήμερα και δεν βλέπεις βιβλία και βιβλιοθήκες. Τα παιδιά δεν διαβάζουν, απλά βομβαρδίζονται με πληροφορίες, χωρίς δυνατότητα περαιτέρω προβληματισμού. Η παιδεία είναι ένας κύκλος ανατροφοδότησης: αυτό που κτίζει το σχολείο πρέπει να ενισχύεται από τους γονείς στο σπίτι, και το αντίστροφο. Μόνον έτσι δίνεται νόημα, και μόνο όταν το παιδί νοιώσει νόημα στην όλη εκπαιδευτική διαδικασία, θα δεχθεί να γίνει πράγματι κομμάτι της». Ποιοί οι στόχοι σας για το μέλλον; Με όλα όσα συζητήσαμε θα σας ενδιέφερε η εμπλοκή στην ενεργό πολιτική; «Ο κάθε πολίτης που συναισθάνεται την ευθύνη του έναντι της Πολιτείας είναι αυτομάτως και πολιτικό ον, εξού και η ταυτοσημία των λέξεων στην ελληνική. Εμείς οι κρατικοί λειτουργοί, είναι λίγο πιο δύσκολο να εμπλακούμε ενεργά στην πολιτική, αλλά η αλήθεια είναι ότι ανέκαθεν με ενδιέφερε η συμμετοχή στα κοινά από οποιοδήποτε μετερίζι έτυχε να βρεθώ. Δεν μ’ αρέσει να κάνω σχέδια για το μέλλον, καθώς «αρκετόν τη ημέρα η κακία αυτής». Όπως συνηθίζω να λέω: την υγειά μας να έχουμε, και όλα τα άλλα έρχονται. Αυτός είναι ο πρώτος μου στόχος, ώστε να μπορώ να απολαμβάνω τις στιγμές με την εννιάχρονη κόρη μου, την Φύλλις την νεώτερη, και εδώ είμαστε. Νοιώθω πάντα έτοιμος για νέες προκλήσεις, με διάθεση για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο». “ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ” Λευκή μέρα, απέραντη ένας ψηλός ουρανός, που με συνθλίβει, κι όμως η θύελλα με κινεί κι είμαι ελεύθερος, ελεύθερος όπως οι χιονονιφάδες, χιλιάδες στόματα που τραγουδούν σε ακατανόητο χαμόγελο, σε ανάκουστο τραγούδι. Χαμογελούν τα παιδιά που έγιναν δικά μου, καθώς παίζουν ανάμεσα στα δέντρα μες στο νυχτιάτικο δάσος της ψυχής μου, αυτής της πανάρχαιας, πάντα που ρωτά, Σφίγγας. Στίχοι: Δημήτρη Θ. Γκότση
prestige pafos | 75
Φάκελος
Ένας δρόμος όλος κι όλος, σε ένα χωριό που κάποτε ανήκε σε τσιφλικάδες. Σήμερα, ανήκει στο μεγαλύτερο μέρος του, στο κράτος, το οποίο στεγάζει εκεί, τις γεωργικές του έρευνες. Οι παλαιότεροι, θυμούνται πως όταν πέρναγαν από το παλιό γεφύρι της Αχέλειας Χειμώνα καιρό, έκαναν δυο φορές το σταυρό τους, μην ξεχειλίσει ο ποταμός. Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, κυριολεκτικά. Αλλά λίγα πράγματα μοιάζει να άλλαξαν για την κοινότητα, η οποία αγωνίζεται
Της Λένιας Τσαδιώτου
Αγκυροβόλιο των Φράγκων; Η ονομασία του χωριού φαίνεται πως προέρχεται από τη γαλλική λέξη L’ Eschelle (Ασσέ’έλεια), που σημαίνει ‘μέρος που δένουν καράβια’. Πιθανόν στην περιοχή εκεί να υπήρχε ένα μικρό αγκυροβόλιο την εποχή της Φραγκοκρατίας. Επί Αγγλοκρατίας, η Αχέλεια δεν ήταν παρά ένα τσιφλίκι. Το 1945, η βρετανική κυβέρνηση, το ενοικίασε στη Συνεργατική Έπαυλη Αχέλειας, η οποία το διαμοίρασε στα μέλη της, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, μεγάλο μέρος της γης πέρασε στα χέρια του κράτους, η οποία διατέθηκε για τις ανάγκες του Υπουργείου Γεωργίας. Ένα άλλο
τητας είναι αμελητέα, παρά τις προοπτικές που είναι ορατές. Πρώτον, βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη της Πάφου, δίπλα από τον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού-Πάφου και το Αεροδρόμιο, ενώ όλη η θαλάσσια περιοχή, είναι ξακουστή για τα καθαρά νερά της. Εντούτοις, κάτι δεν πήγε καλά για την μικρή κοινότητα, η οποία ονειρεύεται να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, δίνοντας στην Αχέλεια όσα της αναλογούν! Το 90% της έκτασης της κοινότητας είναι κυβερνητική γη. Επιπλέον, η ιδιωτική γη, δεν μπορεί να αναπτυχθεί, καθώς δεν είναι ενταγμένη σε οικιστική ή τουριστική ζώνη, αλλά σε γεωργική, ενώ σημαντικό μέρος της γεωργικής ζώνης ανήκει στη Μονή Αγίου Νεοφύτου. θρησκευτικός προορισμός... Πρώτος στόχος: η ανάδειξη της κοινότητας σε θρησκευτικό προορισμό, με την ύπαρξη πολλών αρχαίων ξωκλησιών να συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση. Δεύτερος στόχος: Η δημιουργία μονοπατιού της φύσης από το ξωκλήσι του Αγίου Θεοδοσίου μέχρι τη θάλασσα. Στόχοι φαινομενικά εύκολοι, αλλά φευ! Η Εκκλησία προβάλλει προσκόμματα σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς για το μονοπάτι και ο θρησκευτικός τουρισμός, μάλλον απαιτεί στήριξη από το κράτος και άλλους φορείς. Από πολύ νεαρός ανέλαβε τα ηνία της κοινότητας ο Σέργης Θρασυβούλου, ο οποίος συμπληρώνει ήδη τρείς θητείες, όχι πάντα εύκολες, όπως εξηγεί. Και ο λόγος μάλλον είναι απλός. Από τη μια είναι το ανήσυχο πνεύμα του που τον κάνει να ‘τρέχει’ την κοινότητα και από την άλλη οι ιδιαιτερότητες της κοινότητας, η οποία μοιάζει να παλεύει ακόμη να βρει την πραγματική της ταυτότητα. Γεωργική, τουριστική, θρησκευτική και ποιο το τίμημα; «Με τη πολυσυζητημένη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η Αχέλεια εντάσσεται μαζί με την Τίμη και τα Κονιά, στο Δήμο
γης χρησιμοποιήθηκε
του αεροδρομίου Πάφου και την
της
διανεμήθηκε
Η οικιστική και
O Πρόεδρος.
μέρος της
για την κατασκευή
κατασκευή δρόμων. Το υπόλοιπο μέρος
γης
σε κλήρους.
πληθυσμιακή ανάπτυξη της κοινό-
ακόμη να ξεφύγει από τη σφραγίδα του ‘τσιφλικιού’ και να ανακτήσει το ρόλο της στη νέα τάξη πραγμάτων,
αυτή προσδιορίζεται από τη Μεταρρύθμιση της τοπικής
Αχέλεια Το τσιφλίκι που έγινε κοινότητα!
όπως
αυτοδιοίκησης.
Ανατολικής Πάφου, Γεροσκήπου. Η μεταρρύθμιση πρέπει να γίνει σε σωστές βάσεις ώστε να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής των κατοίκων και παράλληλα να διατηρηθεί ο χαρακτήρας του χωριού», προειδοποιεί ο κοινοτάρχης, ο οποίος είναι αποφασισμένος να παρακολουθεί βήμα-βήμα την εξέλιξη αυτή. Κόσμημα για την κοινότητα σήμερα αποτελεί η όμορφη πλατεία πίσω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και τα γήπεδα futsal, που δίνουν επιπλέον κίνητρα στα νέα παιδιά. Το Ινστιτούτο γεωργικών ερευνών, καθώς και το Τμήμα Γεωργίας, εδρεύουν στην κοινότητα κι αυτό είναι καλό, σύμφωνα με τον κοινοτάρχη, αφού οι μονάδες αυτές παράγουν έργο και εργοδοτούν και κόσμο από την περιοχή. Μάχη για τα αυτονόητα… « Έπρεπε να δώσουμε μάχη με όλα τα κακώς έχοντα, βιολογικούς σταθμούς, κανάλια, κ.λπ. Εκείνο που πετύχαμε ήταν η βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας της βιολογικής μονάδας. Η Αχέλεια, κατέχει το 58% της γης του αεροδρομίου, με το 42% να ανήκει στην Τίμη. Ως εκ τούτου τα έσοδά μας δεν είναι αμελητέα, έσοδα τα οποία θα μεταφερθούν στον κεντρικό Δήμο που θα είναι σε ενάμισι χρόνο, η Γεροσκήπου. Η Αχέλεια έχει ιδιαιτερότητες, με το 80% να είναι κυβερνητική γη, ένας λόγος για τον οποίο δεν αναπτύχθηκε με τους ίδιους ρυθμούς, όπως άλλες κοινότητες. Δόθηκαν γύρω στα ογδόντα οικόπεδα βόρεια του χωριού και άλλα καμιά εξηνταριά κοντά στον ποταμό σε πρόσφυγες, καθώς και δεκατρία οικόπεδα για τους αυτόχθονες. Είναι λίγα σε σχέση με όσα μας έταξαν ως αντισταθμιστικά μέτρα. Ενώ το μεγαλύτερο μέρος της γης του Αεροδρομίου ανήκει στην κοινότητα μας, δεν μας επιτρέπουν να δια-
μορφώσουμε τον κόλπο πριν το Αεροδρόμιο, σε περιοχή λουομένων. Η κοινότητα δεν μπορεί να αναπτυχθεί λόγω της παρουσίας της βιολογικής μονάδας, και ως εκ τούτου η η ανάπτυξη γίνεται ανατολικότερα. Κερδίσαμε μια πρώτη μάχη που αφορά στο αίτημα της Πάφου για το νέο κοιμητήριο Πάφου στην περιοχή μας ». Η κεντρική εκκλησία του χωριού αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο, αλλά και τα ξωκλήσια, του Αγίου Λεοντίου, Αγίου Χαραλάμπους, και Αγίου Θεοδοσίου, αναμένεται να αποτελέσουν πόλο έλξης για θρησκευτικό τουρισμό, δράση την οποία στοχεύει το Κ.Σ. Αυτή τη στιγμή η κοινότητα καλλιεργεί γεωργικά προϊόντα, όπως φιστίκια, πατάτες, αμπέλια, καρυδιές και εσπεριδοειδή, όχι όμως σε μεγάλες ποσότητες. Παλαιότερα, οι κάτοικοι συντηρούσαν και κτηνοτροφικές μάντρες, πράγμα που εξαλείφθηκε στο πέρασμα των χρόνων και αφού είχαν φύγει οι παλιοί βοσκοί.
Οι άνθρωποι της…
Ο
δρόμος που διέρχεται από το χωριό, αποτελούσε παλιά και την κεντρική αρτηρία από και προς τις άλλες επαρχίες. Πολυσύχναστος και επικίνδυνος, καθώς λόγω της ανηφορικής του κλίσης, δεν υπήρχε ανοικτή οπτική επαφή. Ένα δίχρονο παιδί, σκοτώθηκε πριν από πολλά χρόνια σε μια τέτοια περίπτωση, έξω από το σπίτι του. Αργότερα η αποικιακή κυβέρνηση, έφτιαξε σκαλιά για να ανεβαίνουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους, δημιουργώντας μια υψομετρική διαφορά με το οδόστρωμα. Ο παλιός δρόμος περνούσε από το παλιό σιδερένιο γεφύρι της Αχέλειας, με τις λαξευτές πέτρες και που τους βαριούς Χειμώνες, ο ποταμός κατέβαινε ορμητικός, και παρέσερνε τα πάντα στο διάβα του. Άνθρωποι και ζώα, και σπαρτά κατέληγαν στη θάλασσα…
στο
μίλια για
εννιά παιδιά και δυο οι γονείς, έμεναν σε αυτό το μικρό σπιτάκι, στο έμπα του χωριού. «Ήταν μια εποχή, που γεννούσε η μεγάλη μου αδελφή και γεννούσε και η μάνα μας!», θυμάται η κ. Άννα. «Το χωριό μας εκείνα τα χρόνια δεν είχε σχολείο και έτσι πηγαίναμε στην Αγία Βαρβάρα. Είχε και τούρκικο σχολείο για τα τουρκούθκια, με τα οποία κάμναμε παρέα. Επερπατούσαμε κάθε μέρα δυο μίλια, βρέξει χιονίσει για να πάμε στο σχολείο. Εγώ βγήκα που το σχολείο, στην πέμπτη τάξη, διότι εκακοφάνησε με ο δάσκαλος. Έβαλε μας να τσαπίσουμε τα λασάνια να φυτέψουμε λουλούδια, και εφάνηκε του ότι εκαθυστέρουν. Επρόσβαλε με μέσα στην τάξη κι απεκάλεσε με ‘τεμπέλη’. Δεν ήξερα καν τη λέξη, και εΘύμωσα που με αποκάλεσε έτσι σαν να ήμουν αγόρι. Δεν εξαναπάτησα στο σχολείο, παρόλο που ήμουν καλή μαθήτρια. Αναγκάζουμουν να ξυπνώ που τα χαράματα να πηγαίνω στα χωράφια με τον πατέρα μου. Νερό δεν είχαμε τρεξιμιό, και έπρεπε να φέρουμε που τον ποταμό στο Ανατολικό με τα άλογα. Τα ρούχα μας και
prestige pafos | 77
Οδοιπορικό
Η Άννα… «επερπατούσαμε δυο
να πάμε
σχολείο…» Έντεκα πλάσματα,
Ο
κρεβάτια, τα πλέναμε στα αυλάκια. Τα βράδια, εκάθουμουν στο φως της λάμπας και διάβαζα ή έραβα. Δούλεψα όλη μου τη ζωή στα χωράφια. Λίγο-λίγο επουλήσαμε τα κοπάδια, τα οποία είχαμε μέχρι την πόρτα του σπιτιού μας. Ο πατέρας μου, ο Θρασύβουλος, παλιά μυαλά, δεν ήθελε να στερηθεί τα ζώα του. Η ζωή μας, αν και δεν πεινάσαμε, ήταν στερημένη, ούτε διασκέδαση ούτε τίποτε. Άμα είχαμε ελεύθερο χρόνο καθούμασταν και κάμναμε σμιλί, τραπεζομάντηλα, ιδίως μετά που ήρταν οι πρόσφυγες και εμάθαν μας την τέχνη. Το όνειρό μου ήταν κάποτε να έχω κήπο με λουλούδια πράγμα αδύνατο όσο είχαμε τα ζώα στην αυλή μας. Σήμερα χαίρομαι που έχω τις τριανταφυλιές μου και τις περιποιούμαι. Η μάνα μου η Κλεοπάτρα μας έλεγε ιστορίες από τα παλιά. Θυμούμαι μια φορά μας είπε για τη γιαγιά μας την Αννέττα, που ήταν πολύ όμορφη, κι όταν ήταν μικρή, την έκλεψαν από το σπίτι της, οι Καραμάνοι, τούρκοι ληστές που αλώνιζαν την περιοχή. Την είδαν όταν περνούσαν από το σπίτι της, την άρπαξαν, την τύλιξαν σε μια ψάθα και έτρεξαν να φύγουν. Ο πατέρας της, που τους αντιλήφθηκε, τους κυνήγησε και αναγκάσθηκαν να την αφήσουν. Δεν ξεπέρασε ποτέ της το φόβο που πέρασε…. Οι γονείς μου ήταν πολύ φιλόξενοι. Άμα έρχετουν κανένας ξένος στο χωριό, τον μονάζαμε και τον ταίζαμε. Η μάνα μου ήταν γνωστή για τις μαειρκές της, και έκαμνε φοβερές πίτες με τη μίλλα του χοίρου».
Σάββας… 43 χρόνια στην αλλοδαπήν…
«Η Αχέλεια εκείνα τα χρόνια, ήταν όλες κι όλες έξι οικογένειες. Ο παππούς μου ο Σάββας, από τον οποίο πήρα το όνομά του, είχε ένα καφενείο εδώ δίπλα. Ο πατέρας μου, προκειμένου να του δουλεύω στα χωράφια, με έβγαλε δώδεκα χρονών από το σχολείο. Δάσκαλοι μου ήταν ο Ευριπίδης και ο Πιερίδης. Δούλευα πολύ σκληρά αλλά πάντα σκεφτόμουν με ποιο τρόπο θα γίνω ανεξάρτητος. Όταν πέθανε ο παππούς μου, ανέλαβα εγώ το καφενείο, εφτά χρονών παλληκαράκι. Θυμάμαι έβαζα ένα σκαμνάκι για να φτάσω το φουσιάκκι. Τα πήγα τόσο καλά, που σύντομα άνοιξα ένα μεγαλύτερο δίπλα, στο οποίο σύχναζαν όλοι οι χωριανοί και οι εργάτες από τα τσιφλίκια της Αχέλειας. Παράλληλα, δούλευα τα χωράφια του πατέρα μου και αργότερα τα δικά μου, που ενοικίαζα από το μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου. Με τα λεφτά που έπαιρνα, ντυνόμουν καλά, έτρωγα καλά και έκανα όνειρα. Με εκείνα τα λεφτά άνοιξα ένα μαγαζάκι στο Κτήμα και πήγαινα πολύ καλά. Όταν έγινε ο σεισμός το 1953, το μαγαζί κατέρρευσε και έτσι ξανάγινα αγρότης. Εκείνη τη χρονιά τα κρεμμύδια μας δεν πουλήθηκαν, πάθαμε ζημιά. Εκείνο ήταν κι η αφορμή για να αποφασίσω να φύγω. Όταν έγινα δεκαοχτώ χρονών, είδα τυχαία μια ανακοίνωση από τα τουριστικά γραφεία Πετρίδης, όπου ζητούσαν γεωργούς για την Ουρουγουάη. Δεν έχασα καιρό. Πήγα αυτοπροσώπως στη Λευκωσία, βρήκα τον ίδιο τον Πετρίδη κι αφού με διαβεβαίωσε ότι η Ουρουγουάη είναι περίπου ένας επίγειος Παράδεισος, και το σημαντικότερο, ….δεν υπάρχουν άλλοι κυπραίοι εκεί, κατάλαβα πως εκεί έπρεπε να πάω! Η Αχέλεια, μού φαινόταν μικρή, πνιγόμουν στο χωριό. Παρά τις αντιδράσεις της οικογένειας μου, πήρα το αεροπλάνο για το Λίβανο και απ εκεί μπάρκαρα με το φορτηγό ‘Ιονία’ για τη ξένη χώρα, με μια βαλίτσα στο χέρι..». Αρχές της δεκαετίας του πενήντα. Μέσα του Δεκέμβρη. Με το κρύο να τρυπά τα κόκκαλα. Αλλά ο νεαρός Σάββας δεν καταλάβαινε Θεό! Είχε φτερά πλέον για να πετάξει! Το 1998 επαναπατρίσθηκε μόνιμα και αυτό ίσως, όπως παραδέχεται,ήταν
λάθος, αφού από την Κυπριακή Κυβέρνηση δεν παίρνει ούτε σεντ ως σύνταξη....
78 | prestige pafos
το μεγαλύτερό του
και
τα μαλλιά των προβάτων που θα κάμναμε
Η GXG Xplore Cy Tours Ltd με περηφάνεια ανακοινώνει την έναρξη λειτουργίας της νέας διαδικτυακής πλατφόρμας εκδρομών Xplore Cyprus, η οποία εξειδικεύεται στις τουριστικές εκδρομές και περιηγήσεις. Το Xplore Cyprus έχει επιλέξει την Κύπρο ως αφετηρία έναρξης των εκδρομών της και επενδύοντας στην ταξιδιωτική βιομηχανία, έχει στελεχωθεί από έμπειρους επαγγελματίες με πείρα πέραν των 28 ετών στον ταξιδιωτικό τουρισμό. Η εμπειρία και οι γνώσεις του προσωπικού μας στην βιομηχανία του τουρισμού, μας επιτρέπει να προβλέπουμε και να προσαρμοζόμαστε με γρήγορους ρυθμούς στις νέες τάσεις του τουρισμού, εξυπηρετώντας τόσο τους παρόχους ταξιδιών όσο και τους ίδιους τους ταξιδιώτες Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και η παγκόσμια οικονομία αλλάζει έτσι και οι ανάγκες και απαιτήσεις του εγχώριου και διεθνή ταξιδιώτη μεταλλάσσονται Τα τεχνολογικά άλματα επιτρέπουν στους καταναλωτές από την άνεση του σαλονιού τους να ψάξουν για υπηρεσίες, πληροφορίες και τιμές και να οργανώσουν τα ταξίδια τους σε κάθε γωνιά του πλανήτη μας βάση των δικών τους αναγκών και οικονομικών δυνατοτήτων Το Xplore Cyprusέχει δημιουργηθεί με στόχο την ικανοποίηση των εκδρομικών αναγκών των διεθνών και ντόπιων τουριστών Στον ιστότοπο μας έχουμε συγκεντρώσει τις καλύτερες εκδρομές και περιηγήσεις που προσφέρουν οι συνεργάτες μας στην πόλη επιλογής σας και προσφέρουμε στον κάθε ταξιδιώτη την ευκαιρία να γνωρίσει και να βιώσει
πος μας είναι προσβάσιμος με όλες τις ψηφιακές π
μ
προς τον χρήστη και παρέχει μέγιστη
και π
. Απολαύστε τις ομορφιές της Κύπρου μας με ένα κλικ στο
τον κάθε τόπο στους δικούς του ρυθμούς και βάση του δικού τους προγράμματος Είμαστε ο πρώτος διαδικτυακός παροχέας που προσφέρει περισσότερες από 300 περιηγήσεις σε αξιοθέατα και δραστηριότητες στην Κύπρο Ο ιστότο
λατφόρ
ες, είναι γρήγορος, φιλικός
ασφάλεια στις διαδικτυακές κρατήσεις εκδρομών
ληρωμών
www.explore-cyprus.com.
Facebook: https://www.facebook.com/tiantafyllia.pliaka • https://www.facebook.com/RoseWolfPl/?ref=pages_you_manage Instagram : https://www.instagram.com/triantafylliapliakarosewolf/?fbclid=IwAR35CRikmjwjqhUL6Kby_-HEUNlUQKQAV3CgYn7-RXtkdde5npZCvSsu100 Tik Tok : https://www.tiktok.com/@rosepliaka?lang=el-GR Online shop : https://rosepliaka.com/
https://www.cyprusalive.com/en/user/253?fbclid=IwAR0i7JtDpDSXbJqHCybDhhQpsAnumCrM2L6-kETtFf90EattK7w86y8_EfM
με την συγγραφή ποιημάτων, πεζών κειμένων, σεναρίων, αλλά και άρθρων. Διατηρεί
σε γνωστό δημοσιογραφικό site στην Κύπρο, όπου παίρνει συνεντεύξεις από γνωστούς καλλιτέχνες. Επίσης, σκηνοθετεί φωτογραφικά projects, συμμετέχει σε διαφημιστικά σποτ και φωτογραφίσεις ως φωτομοντέλο. Ερασιτεχνικά πειραματίζεται με την ζωγραφική, αλλά και με το έντεχνο & Ποπ τραγούδι, έχοντας παρακολουθήσει μαθήματα φωνητικής στο μουσικό εργαστήρι του Γιώργου Θεοφάνους στην Λευκωσία. Η Τριανταφυλλιά Πλιάκα έχει ολοκληρώσει την συγγραφή 2 βιβλίων με τίτλο «Η Λυκοσκέψη». Το πρώτο μέρος έχει εκδοθεί με επιτυχία, πωλείται στα βιβλιοπωλεία και είναι υποψήφιο για τα Βραβεία Λογοτεχνίας Κύπρου 2021 στην κατηγορία ποίηση. «Η Λυκοσκέψη» είναι μια ποιητική συλλογή βγαλμένη από την ζωή θα μπορούσε να πει κάποιος. Βαθιά συναισθηματικά νοήματα ξεπροβάλλουν κατά την ανάγνωση καθώς το έργο είναι έντονα επηρεασμένο από τον ρομαντισμό, τον συμβολισμό, το κοινωνικό δράμα και την ψυχολογία. Κάθε κείμενο έχει την δική του δυναμική και το πραγματικό νόημα είναι πίσω από τις λέξεις. Μέσα σε λίγες γραμμές «Η Λυκοσκέψη» καταφέρνει να μας περάσει ρεαλιστικά πολλά συναισθήματα, αλλά και κοινωνικά μηνύματα κατά της βίας και της χρήσης παράνομων ουσιών. Κάπως έτσι παντρεύεται η Τέχνη με την Ψυχολογία. Να τονίσουμε πως, στο πρώτο μέρος του βιβλίου
κε τον Σεπτέμβριο του 2022 με τον γνωστό φωτογράφο Γιώργο Σπανό στην Αθήνα για ένα κοινό πρότζεκτ με τίτλο “Η Εξέλιξη Της Γυναίκας” με στόχο να δείξουν μια κοινωνικοσυναισθηματική εξελικτική όψη της γυναίκας μέσα από το πέρασμα των ετών. Στο πρότζεκτ η Γυναίκα καταλήγει να φαίνεται δυναμική και ικανή για ανάληψη ευθυνών και ηγετικών αρμοδιοτήτων. Ένα μύνημα υπέρ των γυναικών μέσα από αυτήν την συνεργασία θα έρθει στο φως της δημοσιότητας ως μια φωτογραφική ιστορία τον Οκτώβριο του 2022. Κλείνοντας, να αναφέρουμε για την νέα ταινία που έρχεται τον Δεκέμβριο του 2022 με σκοπό να δώσει ένα δυνατό κοινωνικό μήνυμα, Animation Thriller με τίτλο “Attack of The Giant Woman” στην οποία η Τριανταφυλλιά Πλιάκα πρωταγωνιστεί
80 | prestige pafos Η Τριανταφυλλιά Πλιάκα κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη και ζει στην Κύπρο τα τελευταία 9 χρόνια. Σπούδασε Φυσιοθεραπεία στη Θεσσαλονίκη και Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Στην παρούσα φάση, συνεχίζει τις σπουδές της στον καλλιτεχνικό τομέα, στην Ιδιωτική Σχολή του Παναγιώτη Καποδίστρια Tabula Rasa στην Αθήνα στους τομείς Λογοτεχνική Γραφή και Σκηνοθεσία Θεάτρου. Τριανταφυλλιά Πλιάκα
όλα τα σκίτσα
χέρι από την κυρία Ειρήνη Κοσμοπούλου Βαλάρη. Σχετικά με το δεύτερο μέρος του βιβλίου που είναι σχεδόν έτοιμο για έκδοση, να πούμε πως ο κύριος στόχος του βιβλίου είναι να δώσει δύναμη σε κάθε αναγνώστη που πιθανόν να βρίσκεται αντιμέτωπος με τις δικές του δυσκολίες. Ειδικότερα, ωθεί κάθε αναγνώστη να σπάσει τη σιωπή και να διώξει θαρραλέα τον φόβο του, κοιτώντας κατάματα τον εαυτό του με σκοπό να βρεί μέσα του το φως και την δύναμη να σταθεί ανεξάρτητος στην ζωή, έτοιμος να αντιμετωπίσει την κάθε δυσκολία. Στην δημιουργία αυτού του βιβλίου συμμετέχουν: η Άννα - Ιωάννα Τούμπα η οποία σχεδίασε το εξώφυλλο του βιβλίου στο χέρι, η Έλεν Δημητρίου στα σκίτσα σχεδιασμένα στο χέρι, η Ευγενία Αδαμάκου στην επιμέλεια κειμένου, ο Μιχάλης Βενετσιάνος και ο Γιώργος Σπανός ως φωτογράφοι, o Βύρωνας Γιώρκας ως μοντέλο / ηθοποιός στην φωτογράφιση, στο τυπογραφείο ο Αντρέας Λεμονιάτης όπου έχει την επιμέλεια και των δύο βιβλίων και τέλος ο ΙΤ μου Νικολάου Γιώργος.
Ασχολείται
την δική της στήλη
σχεδιάστηκαν στο
Tηλ. +35799977810 rose_pliaka@yahoo.gr pliakarose@gmail.com Η στήλη όπου διατηρώ στο Cyprus Alive:
Να σημειωθεί πως το δεύτερο μέρος του βιβλίου «Η Λυκοσκέψη» θα είναι υποψήφιο για τα Βραβεία Λογοτεχνίας Κύπρου 2022 στην κατηγορία “Βραβείο νέου Λογοτέχνη”. Η Τριανταφυλλιά Πλιάκα συνεργάστη-
και παράλληλα επιμελείται τα κείμενα, το σενάριο και την σκηνοθεσία σε συνεργασία με την Ελένη Σουρμπέτη - Film Creator Animation. Έρχονται πολλές νέες συνεργασίες και δημιουργίες από την Τριανταφυλλιά Πλιάκα. Ένα δικό μου μήνυμα προς τον κόσμο: Έχετε πίστη στον εαυτό σας και στις δυνάμεις σας. Να μην πάψετε ποτέ να δημιουργείτε και να μοιράζεστε, άλλωστε τι νόημα έχει να έχεις και να μην μπορείς να μοιραστείς; Να θυμάστε πως μόνο με σκληρή δουλειά και αγώνα θα βγείτε από το σκοτάδι, με το κεφάλι ψηλά αγκαλιάζοντας το φως και την επιτυχία που σας αξίζει. Σας ευχαριστώ θερμά.
Το «fexting» καταστρέφει τις σχέσεις και την ερω-
τική ζωή. Πρόκειται για τους τσακωμούς που γίνονται μέσω γραπτών μηνυμάτων. Ο Τ.Μ υποστηρίζει ότι οι σύντροφοι πρέπει να κάνουν συζητήσεις πρόσωπο με πρόσωπο, αντί να εκτοξεύουν προσβολές, επιθετικές ατάκες και απαιτήσεις μέσω μηνυμάτων.
Τα οργισμένα μηνύματα σπάνια φιλτράρονται. Αυτό το καθιστά πολύ επικίνδυνο.
Το γραπτό μήνυμα είναι παρορμητικό και δημιουργεί ψεύτικη μαγκιά. Είναι πιο πιθανό να ξεστομίσουμε κάτι που δεν θα ήμασταν αρκετά γενναίοι, ή ηλίθιοι, για να το πούμε πρόσωπο με πρόσωπο.
Το γράψιμο μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για διαφωνίες, καθώς δίνει στους ανθρώπους την ευκαιρία να σκεφτούν τι θέλουν να πουν αλλά αυτό δεν λειτουργεί για τα γραπτά μηνύματα. Η επικοινωνία βασίζεται σε πολλές ενδείξεις – έκφραση του προσώπου, γλώσσα του σώματος και τόνο της φωνής καθώς και στις λέξεις που χρησιμοποιούνται. Το fexting σας στερεί την πρόσβαση στα τρία από αυτά. Το νόημα και τα συναισθήματα στα κείμενα μπορούν να παρερμηνευτούν σε μεγάλο βαθμό. Επίσης όταν οι άνθρωποι διαφωνούν μέσω κειμένου μπορούν να καθυστερήσουν τις απαντήσεις τους, αφήνοντας τον θυμό του συντρόφου τους να φουντώσει. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι μπορούν να αλληλοεξοντώνονται από μια σειρά από οργισμένα μηνύματα που θα ενοχλήσουν και θα εξοργίσουν το άλλο τους μισό. Πολλές φορές πολλοί τρίτοι μπορούν να εμπλακούν σε διαφωνίες που γίνονται μέσω μηνυμάτων, γεγονός που απλώς κάνει τα πράγματα χειρότερα. Το fexting σας επιτρέπει να τσακώνεστε σε στιγμές που δεν θα έπρεπε – όταν εργάζεστε και είστε μόνο μισοσυγκεντρωμένοι σε αυτά που σας λέει ο άλλος, όταν είστε έξω με φίλους και αισθάνεστε
όταν είστε με κάποιον που μπορεί
παρέμβει και να φουντώσει τη διαφωνία.
μια διαφωνία πρόσωπο με πρόσωπο είστε αναγκασμένοι να ακούσετε τι λέει ο άλλος πράγμα που σημαίνει ότι προσλαμβάνετε την άποψή του. Μια «καλή διαφωνία» καταλήγει σε μια αγκαλιά, ή και κάτι παραπάνω. Η σωματική επαφή αναβιώνει την οικειότητα μεταξύ σας, για να μην αναφέρουμε τη σεξουαλική επιθυμία που σας ενώνει
Αφιερωμένο… Μην κάνετε fexting Του Τ.Μ. Ειδικός σε θέματα σχέσεων “ ”
απερίσκεπτοι,
να
Σε
και διαλύει τα άσχημα συναισθήματα!
82 | prestige pafos
prestige pafos | 83
Ο Παφιακός λόγω της ιστορίας του πήρε από τον κόσμο ως τίτλο αναγνώρισης, εδώ και πολλά χρόνια, την αναφορά «το καμάρι της Πάφου» και αν μας ρωτάτε όχι άδικα. Η ομάδα του Παφιακού, Kuutio Homes Παφιακός, όπως ονομάζεται φέτος είναι το μόνο σωματείο στην Πάφο, σε ομαδικά αθλήματα που πήρε αρκετά πρωταθλήματα και κύπελλα σε επίπεδο πρώτης κατηγορίας. Ο Παφιακός φέτος έκανε μια ολική ανασύσταση και ξεκίνησε από το μηδέν προσπαθώντας να ανοικοδομηθεί σε στερεές βάσεις και με φόντο αφενός το σήμερα αλλά κυρίως με προοπτική στο αύριο. Άλλωστε όπως ορθά ανέφερε σε πρόσφατή του συνέντευξη στην επίσημη σελίδα του σωματείου,
η ομάδα κτίστηκε από το μηδέν. Κανένας πετοσφαιριστής που αγωνίζεται φέτος στον Παφιακό δεν φορούσε την φανέλα της ομάδας και πέρυσι εκτός από τα νεαρά βλαστάρια από την ακαδημία του σωματείου. Την ίδια στιγμή στον αρχικό σχεδιασμό υπήρξαν και προβλήματα αφού τόσο ο ένας από τους τρεις ξένους, ο διεθνής Κουβανός Χιμένεθ ακόμη να έρθει στην Κύπρο λόγω προβλημάτων με την βίζα και το διαβατήριό του ενώ οι άλλοι δυο, διεθνείς Εσθονοί ως πρωτοεμφανιζόμενοι στο νησί μας προσπαθούν να βρουν τα πατήματά τους και να εγκλιματιστούν στις απαιτητικές συνθήκες για να κάνουν πρωταθλητισμό. Την ίδια ώρα έγινε μια σημαντική επένδυση
την αγορά
διεθνή Κεντρικού Χρήστου Προδρόμου, ενός από τους καλύτερους Κύπριους πετοσφαιριστές τα τελευταία χρόνια, επέστρεψε στην ομάδα που τον ανέδειξε και στην πόλη του ο διεθνής Κωνσταντίνος Σκορδής ενώ έγιναν και περαιτέρω προσθήκες ποιοτικών Κυπρίων παικτών. Το κακό ξεκίνημα σίγουρα προβληματίζει τους διοικούντες οι οποίοι πρέπει να βρουν άμεσα λύσεις όμως υπάρχει έντονα η πεποίθηση ότι η ομάδα θα βρει τον δρόμο της, η προσθήκη ενός διαγώνιου και η επικείμενη επιστροφή του λίμπερο Μαρίνου Παπαχριστοδούλου, μαζί με όλους τους υπόλοιπους μπορεί να λύσουν τον γρίφο και να επαναφέρουν
84 | prestige pafos
ο πρόεδρος της ομάδας, Δρ Αντώνης Οικονομίδης, «είμαστε ο Παφιακός και είμαστε αναγκασμένοι να πρωταγωνιστούμε, διεκδικώντας και κάθε πρωτάθλημα και κάθε κύπελλο στο οποίο συμμετέχουμε». Αυτή είναι και η πάγια προσέγγιση στην ομάδα, να διεκδικεί διακρίσεις και τίτλους σε όλα τα επίπεδα μέσα από σκληρή δουλειά. Του Μάριου Ιγνατίου Με τη συνεργασία του AthlitikaPress Το “καμάρι της
θα βρει
Φέτος
sport Χρειάζεται υπομονή και εμπιστοσύνη απο όλους και πίστωση καλής θέλησης στο όλο οικοδόμημα και στον Εσθονό προπονητή Ράινερ Βασίλιεφ. Για τα υπόλοιπα, ο χρόνος θα δείξει… “ ”
Πάφου”
τον δρόμο του
με
του
τον Παφιακό σε πορεία επιτυχιών.
PAFOS FC 2022-23
Του Μάριου Ιγνατίου Με τη συνεργασία του AthlitikaPress
Όποια και αν είναι η τελική της κατάταξη φέτος, αν καταφέρει να πάρει η Πάφος το πρωτάθλημα ή όχι, αν το κατακτήσει φέτος ή του χρόνου ή σε δυο χρόνια, η ομάδα είναι ήδη κερδισμένη και τυγχάνει της απόλυτης αγάπης από τον κόσμο της Επαρχίας και όχι μόνο. Μετά από τόσα χρόνια αναμονής, τόσες προσπάθειες και τόσες θυσίες η Πάφος με τη βοήθεια των Ρώσων επενδυτών και του μεγάλου της χορηγού μπόρεσε να ενώσει μια ολόκληρη επαρχία. Κατάφερε το όλο οικοδόμημα να δημιουργήσει μια συνοχή στην κοινωνία που αντικατοπτρίζεται σε κάθε παιχνίδι της ομάδας. Όχι μόνο εντός που πλέον μαζεύονται πέντε και έξι χιλιάδες κόσμος για να δει την ομάδα αλλά και εκτός έδρας. Το να παίρνεις 5000 κόσμο Πέμπτη ημέρα στο γήπεδο δεν είναι και λίγο πράγμα. Το να γεμίζεις 5-6 λεωφορεία και να κάνεις «απόβαση» στο Αντώνης Παπαδόπουλος στη Λάρνακα Δευτέρα βράδυ έχοντας 1000 οπαδούς στο πλευρό σου δεν είναι αμελητέο.
Πρωταθλήτρια Χειμώνα η Πάφος και γιατί όχι και έτους. Την ώρα που γράφτηκε το άρθρο που διαβάζετε η Πάφος FC είχε ήδη λάβει τον άτυπο τίτλο της «πρωταθλήτριας Χειμώνα», χαρακτηρισμός που ουσιαστικά αποδίδεται στην ομάδα που τερματίζει στην πρώτη θέση στα μισά της κανονικής διάρκειας του πρωταθλήματος. Ταυτόχρονα το χρονικό σημείο που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι πριν το ντέρμπι κορυφής με τον ΑΠΟΕΛ στο Στέλιος Κυριακίδης το οποίο βρίσκει τις δυο ομάδες να έχουν μόλις ένα βαθμό διαφορά. Πέραν της έκβασης του αγώνα, που εσείς προφανώς ήδη ξέρετε, η Πάφος FC κατάφερε φέτος μια σειρά από πράγματα, μικρά και μεγάλα, τα οποία αξίζουν μιας ιδιαίτερης αναφοράς και εύφημου μνείας.
το οικοδόμημα, να είμαστε εκεί στα καλά μα κυρίως στα δύσκολα γιατί τις επιτυχίες της ομάδας μας σίγουρα οι υπόλοιποι, γνωστοί και άγνωστοι, δεν θα δουν απαραίτητα με καλό μάτι, τουναντίον.
prestige pafos | 85
sport
Η Pafos FC βρίσκεται στις σωστές ράγες και το λεωφορείο μετατρέπεται σταδιακά σε τρένο, τρένο υπερταχίας που αργά ή γρήγορα θα φτάσει στον προορισμό του και σίγουρα θα βγάλει τους Παφίτες στους δρόμους για να πανηγυρίσουν τον πολυπόθητο τίτλο! Σε όλα αυτά αξίζει να προστεθούν οι προσπάθειες και οι επαγγελματικές κινήσεις που γίνονται τόσο στην πλήρη αναδόμηση του σύγχρονου προπονητικού κέντρου, στα νέα γραφεία, στις ακαδημίες, στην μπουτίκ, στο Γραφείο Τύπου και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης της ομάδας και όπου αλλού μπορεί να έχει η Πάφος την εικόνα που της αρμόζει. Εκείνο που χρειάζεται για να κλείσουμε αυτό το άρθρο είναι όλοι μας μαζί να στηρίξουμε, να περιφρουρήσουμε
Ένα λιγνό, μικρόσωμο αγόρι, που θα στοιχημάτιζες πως ήταν ακόμη παιδί, πρόλαβε να ανδρωθεί μέσα στον πυρετό της ΕΟΚΑ του 55-59 και να δέσει παράλληλα τη ζωή του, με ένα σωματείο-σταθμό στα χρονικά της Πάφου εκείνης της εποχής. Της Πάφου του Γαλατόπουλου, που άνθιζε πολιτιστικά, και αθλητικά, χάρην μιας ομάδας ανθρώπων που πίστεψαν πως ο αθλητισμός πάει χέρι-χέρι με τον πολιτισμό και αξίζει κάθε θυσία. Ο Γεώργιος Στενιώτης, δεν αρέσκεται σε επαίνους και μεγάλα λόγια, αλλά ας μας συγχωρέσει που αυτό το κείμενο, συνδέει αναπόφευκτα το όνομά του με τον ΑΠΟΠ, το σωματείο της καρδιάς του, χωρίς υπερβολή… Ένας σεμνός και ακούραστος εργάτης του αθλητισμού, που δεν κυνήγησε δόξες και τιμές, απλά ‘ενέδωσε’, όπως λέει κι ο ίδιος, σε πιέσεις φίλων να συνεχίζει ακούραστα και διακριτικά εξήντα δύο χρόνια τώρα, να υπηρετεί τις ‘αγάπες της νιότης’ του. Σαν χρέος και τιμή σ αυτούς που τον πίστεψαν και σ αυτούς που πίστεψε κι ο ίδιος...
Σάββας, μου πρότεινε να μπω στο συμβούλιο, πράγμα που αποδέχθηκα, παρά τις αρχικές μου επιφυλάξεις. Ήμουν πολύ νέος τότε, μόλις είκοσι χρονών και εργαζόμουν ήδη στην Τράπεζα Κύπρου. Είχε προηγηθεί μια σύντομη θητεία μου στην ΑΗΚ, αλλά μετά από μια έκρηξη βόμβας, η οποία αποδόθηκε στην ΕΟΚΑ, μας απέλυσαν όλους τους μικρούς. Απ εκεί μπήκα στο Κτηματολόγιο και κατέληξα στην Τράπεζα Κύπρου, όπου κάθισα σαράντα χρόνια. Η γενιά η δική μου ανδρώθηκε με την ΕΟΚΑ του 55-59, τους αγωνιστές, τους ήρωες, και το ποδόσφαιρο ήταν η διέξοδός μας απ όλα αυτά. Το πρωί ήμασταν μαθητές και το βράδυ μεταφέραμε όπλα και φυλλάδια της οργάνωσης. Την ημέρα που έγινε η στέψη της Βασίλισσας Ελισάβετ, έδωσαν σε όλα τα παιδιά φλιτζάνια του στέμματος. Συγκεντρωθήκαμε κάτω από τον ιστό της αγγλικής σημαίας και τα σπάσαμε. Εκεί ήταν κι ο Ευγόρας Παλληκαρίδης, ο οποίος ήταν ποδοσφαιριστής και αθλητής του ΑΠΟΠ. Σε κάποια στιγμή, μέσα στο γενικότερο ενθουσιασμό, ο Ευαγόρας ανέβηκε στον ιστό και κατέβασε την σημαία. Οι Εγγλέζοι άρχισαν να μας χτυπούν με ρόπαλα, ενώ αργότερα συνέλαβαν και τον Ευαγόρα που θεωρούσαν υποκινητή των επεισοδίων. Εγώ ήμουν ήδη στην οργάνωση με καθήκοντα διανομής φυλλαδίων, μεταφοράς βομβών και άλλα. Αλλά επειδή ήμουν μικρόσωμος, οι Εγγλέζοι δεν με υπολόγιζαν και δεν με έβαλαν στο μάτι. Έτσι έκανα τη δουλειά μου ανενόχλητος. Θυμούμαι σε μια περίπτωση έξω από την Οθωμανική τράπεζα, είχα πάνω μου μια βόμβα και οι εγγλέζοι έλεγχαν όποιον περνούσε. Εμένα, λόγω αναστήματος, με άφησαν να περάσω ανενόχλητος. Δεν ήμουν το ίδιο τυχερός σε μια άλλη περίπτωση, όπου με συνέλαβαν μαζί με άλλους συμμαθητές μου και μας μετέφεραν στο Δασούδι, όπου είχαν κρατητήρια. Μας ανάγκασαν να περπατάμε ξυπόλητοι πάνω στα αγκάθια και μας κράτησαν 2 -3 ημέρες. Στο Κολλέγιο, αγγλοδιδάσκαλός μας ήταν ο Επαρχιακός Διοικητής Γκρίνμπευ, κοντά στον οποίο μάθαμε πολύ καλά τα αγγλικά. Πετύχαμε μάλιστα να περάσουμε και τα GCC, μεγάλη επιτυχία για την τότε εποχή!». Στο μεταξύ, οι πολιτικοκοινωνικές αλλαγές της εποχής, δεν άφησαν ανεπηρέαστο το σωματείο. Απόδειξη, οι φωτογραφίες πεσόντων αθλητών του, στους τοίχους του σωματείου, από τους αγώνες σταθμούς της Κύπρου: ΕΟΚΑ 55-59, Τουρκανταρσία 63-64, Τουρκική εισβολή 1974. Κομματισμός δεν υπήρξε τέτοιος που να… σταμπάρει το σωματείο, σύμφωνα με τον κ. Στενιώτη, αφού τα μέλη του ήταν άνθρωποι προερχόμενοι από διάφορες πολιτικές παρατάξεις. «Το οικονομικό ήταν πάντα το μεγάλο αγκάθι στην ανέλιξη των σωματείων και ειδικά του ΑΠΟΠ, αφού οι παράγοντες και οι επιχειρηματίες της Πάφου, δεν έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον να στηρίξουν την προσπάθεια του ΑΠΟΠ και του αθλητισμού γενικότερα. Τα έξοδα καλύπτονταν ανέκαθεν με πολλές θυσίες, από τους λίγους χορηγούς και τα μέλη του σωματείου, όπου δίναμε κάθε μήνα πέντε σελίνια, μεγάλο ποσό για έναν οικογενειάρχη εκείνης της εποχής. Πρώτος προπονητής της ομάδας ήταν ο Χρυσόστομος Χαμπιαουρίδης, ο οποίος έκανε τις προπονήσεις στο Ιακώβειο στάδιο. Πρώτη φορά ο ΑΠΟΠ ανέβηκε στην Α΄κατηγορία το 1966, όπου παρέμεινε για αρκετά χρόνια». Το χρήμα, κινητήριος δύναμη… «Δεν έχασα παιγνίδι της ομάδας, είτε εντός είτε εκτός Πάφου. Ήταν μια εποχή που υπήρχε πολύ μεγάλη
86 | prestige pafos ‘ημουν νιός και γέρασα…’ Όσο ο νεαρός Γιώργος Στενιώτης, μεγάλωνε, το σω-
μεγάλωνε επίσης.
να
στο γήπεδο,
ο
Μιχαήλ Της Λένιας Τσαδιώτου Γιώργος Στενιώτης ΑΠΟΠ 70 ΧΡΟΝΙΑ “Παρήλθε ο καιρός που ο αθλητής έπαιζε μόνο για τη φανέλα...”
ματείο
«Το 1960, που εντάχθηκα εγώ στον ΑΠΟΠ, πρόεδρος ήταν ο Μιχαήλ Σάββα. Ήδη το σωματείο μετρούσε εφτά χρόνια ζωής. Μου άρεσε το ποδόσφαιρο και συνήθιζα
πηγαίνω
αν και ποτέ δεν έπαιξα στην ομάδα. Ο ίδιος
μακαριστός
συνεργασία και αθλητοπρέπεια ανάμεσα σε όλους τους αθλητές και ποδοσφαιριστές. Αν σκεφτείτε πως ότι έκαναν, το έκαναν για την φανέλα και μόνο, δεν πληρωνόταν κανείς. Ωθούνταν από την αγάπη τους για το άθλημα. Έχω να θυμηθώ πολλούς από τους παλιούς ποδοσφαιριστές που έγραψαν εποχή στην ποδοσφαιρική ομάδα του ΑΠΟΠ. Ήταν π.χ ο Ανδρέας κι ο Σαββάκης Στυλιανού , ο Κόκος Ροδοσθένους , ο Πασπαλλής , ο Στέλιος Παπαστυλιανού , ο Ευθύβουλος Φονιάς , μεγάλα ταλέντα! Ο πρόεδρος του σωματείου ο Μιχαήλ Σάββα, ο μακροβιότερος πρόεδρος του ΑΠΟΠ, ήταν ένας εξαίρετος άνθρωπος, Προσέγγιζε τον απλό κόσμο και τους χορηγούς, ακόμη και για πέντε σελίνια, γιατί τότε ήταν σημαντική η κάθε εισφορά, μικρή η μεγάλη. Όταν αποφασίσθηκε η συνένωση ΑΠΟΠ-ΕΥΑΓΟΡΑ, προσωπικά, είχα τους ενδοιασμούς μου, αλλά η οικονομική δυσχέρεια της εποχής, δεν μας άφηνε άλλη επιλογή. Εκ των υστέρων, όλοι μετάνιωσαν για εκείνη την απόφαση, η οποία δεν είχε, τουλάχιστον για πολλά χρόνια, τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Σήμερα, αποδεικνύεται ότι όταν υπάρχουν λεφτά σε μια ομάδα, όλα γίνονται. Παίκτες από εξωτερικό, σωστός εξοπλισμός, επαγγελματισμός από όλους, άρτια γήπεδα κλπ.
Άρα, το κλειδί ήταν πάντα το οικονομικό και γι’ αυτό είναι άθλος τα όσα πετυχαίνει σήμερα το σωματείο ΑΠΟΠ, που δίνει τις δικές του μάχες, ενάντια στο σύστημα και στην οικονομική δυσχέρεια, προκειμένου να βγαίνει με αξιοπρέπεια προς τα έξω. Σκεφτείτε μόνο πως πίσω από κάποιες ομάδες είναι μεγάλες εταιρείες που είναι έτοιμες να ξοδέψουν πολλά για να πετύχουν. Είναι με θλίψη που διαπιστώνω ότι αθλητικά σωματεία, κλασσικού αθλητισμού και άλλα, φυτοζωούν, διότι η εμβέλεια τους δεν είναι μέσα στις βλέψεις των μεγαλοεπιχειρηματιών και του κράτους, το οποίο μέσω του ΚΟΑ, δίνει μια μικρή χορηγία περίπου 25 χιλιάδες το χρόνο, που αρκούν ίσα για τις ανάγκες ενός μήνα! Εκτιμώ ότι η ξενομανία στο ποδόσφαιρο και σε άλλα αθλήματα, είναι λάθος. Ναι, οι ξένοι παίκτες μπορεί να μας δώσουν τη νίκη, αλλά αν στηρίζονταν οι κύπριοι αθλητές σωστά, θα είχαν κίνητρο και ενδεχομένως πολύ καλά αποτελέσματα. Παρήλθε ο καιρός της εθελοντικής προσφοράς από μέρους των αθλητών, σήμερα μετρά πρώτα η αμοιβή και έτσι πρέπει, αν θέλεις να έχεις επαγγελματισμό. Δεν μπορείς να ξαναγυρίσεις στην εποχή, που οι παίκτες μιας ομάδας αμείβονταν μετά το τέλος του αγώνα, με μια πίτα σουβλάκια..
prestige pafos | 87
της
όλα
δεκαετίες
παρήλθαν,
το
και
αγάπη
Στενιώτη,
υπηρετεί
πιστά
Πετρίδειο
χορηγών
Aνθρωποι
». Ο ΑΠΟΠ μετρά εβδομήντα χρόνια ζωής. Το 1953, ημέρα της ίδρυσής του, έμελλε να αλλάξει το τοπίο στα πολιτιστικά αθλητικά δρώμενα
Πάφου. Κι αν
άλλαξαν στις
που
ένα μένει
ίδιο. Το πάθος
η ανιδιοτελής
του Γεώργιου
ο οποίος
το ίδιο
και το
Ίδρυμα, εκ των μεγαλύτερων
του σωματείου ΑΠΟΠ.
Η Αννίτα Ταλιώτου, η πρόεδρος του ΑΠΟΠ, είναι μια νέα γυναίκα, η οποία βρέθηκε σ αυτή τη θέση ωθούμενη από την… 12χρονη κόρη της Δωροθέα , η οποία παίζει καλαθόσφαιρα και δηλώνει κατενθουσιασμένη!
Έτσι , η Αννίτα βρέθηκε να ηγείται ενός ιστορικού σωματείου, το οποίο μετά την ποδοσφαιρική ένωση με το επί δεκαετίες αντίπαλον δέος, το σωματείο ‘Ευαγόρας Παλληκαρίδης’, έριξε όλο του το βάρος στην καλαθόσφαιρα, αγοριών και κοριτσιών, αλλά και στον πολιτισμό μέσα από πολιτιστικές δράσεις. Με αρκετή μέχρι στιγμής επιτυχία και πολλά όνειρα και στόχους στο τσεπάκι.
Πόσο εύκολο είναι άραγε να αναβιώσει ένα σωματείο, της εμβέλειας και της ιστορίας ενός σωματείου, όπως ο ΑΠΟΠ; Καθόλου εύκολο, όπως μας διαβεβαιώνει η πρόεδρος Αννίτα Ταλιώτου, η οποία ωστόσο δηλώνει έτοιμη να αντιμετωπίσει όλες τις προκλήσεις που είναι ενώπιον του σωματείου. Το οικονομικό είναι το αγκάθι και σ αυτή την περίπτωση, αφού το κράτος περιορίζεται σε μια μικρή ετήσια χορηγία που δεν αρκεί για τις τεράστιες ανάγκες του σωματείου. Ευτυχώς, σύμφωνα με την κ. Ταλιώτου, υπάρχουν οι χορηγοί και οι φορείς εκείνοι που αγαπούν τον αθλητισμό και τον στηρίζουν όσο μπορούν. Τα έξοδα ωστόσο είναι τεράστια. Υποδομές, προπονήσεις, εξοπλισμός, στολές, αμαξίδια, μετακινήσεις, για όλα αυτά εξυπακούονται σοβαρά κονδύλια και η έλλειψή τους, πολλές φορές βάζει φρένο στους στόχους του σωματείου. Επίσης υπάρχει και η ανισότητα σε ότι αφορά την σύγκριση και με άλλα σωματεία στο εν λόγω άθλημα, όπου έχουν την υπεροχή, λόγω περισσότερων πόρων. Το Δ.Σ του ΑΠΟΠ, το παλεύει με νύχια και με δόντια, διότι, όπως μας υπογραμμίζει η Αννίτα Ταλιώτου, «έστω κι ένα παιδί, να σωθεί από το δρόμο, ή άλλες τοξικές συμπεριφορές, ναρκωτικά κλπ, αποτελεί έπαθλο και το καλύτερο χειροκρότημα για το σωματείο και τους αθλητές του». Πίσω από την επιτυχία και την σκληρή προσπάθεια είναι, εκτός από τα μέλη του Δ.Σ και οι προπονητές του σωματείου, στους οποίους αξίζουν πολλά εύγε: Αλέξης Λεκισβίλη, Παναγιώτης Πολεμίτης, Δημήτρης Σταύρου, Άντρη Παπαλλά, Χάρης Παπαρές, Μαρία Θεολόγου και Κωνσταντίνος Ιωαννίδης. Αγώνες, αγώνες, αγώνες σε όλα τα επίπεδα… Οι ομάδες του ΑΠΟΠ, αγωνίζονται σήμερα στην Α΄κατηγορία ανδρών της Κυπριακής Ομοσπονδίας Καλαθόσφαιρας, ενώ παράλληλα λειτουργεί Ακαδημίες παιδιών με τέσσερα κλιμάκια, στην Πάφο, τη Γεροσκήπου, την Έμπα και την Πόλη Χρυσοχούς. Ταυτόχρονα η ομάδα τροχοκαθισμάτων με δέκα αθλητές, μία εκ των τεσσάρων παγκύπρια, συνεχίζει την εντυπωσιακή της παρουσία. Ο ΑΠΟΠ μέσα από τουρνουά, εράνους, και πολιτιστικές εκδηλώσεις, κυνηγά τα όνειρά του και ευελπιστεί ότι κάποια στιγμή το κράτος, θα εγκύψει στα προβλήματα αυτών των σωματείων που παράγουν αθλητισμό και πολιτισμό, και να σταματήσει να τα φορτώνει όλα στον εθελοντισμό. Ένας από τους βασικούς στόχους του Δ.Σ του σωματείου είναι, ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων του. Ήδη, με τη στήριξη των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας, της Σχολικής Εφορείας και του Α’ Λυκείου Εθνάρχη Μακαρίου Γ’, έγιναν κάποια πράγματα αλλά υπολείπονται ακόμη πολλά. Στο μεταξύ η ανοδική πορεία του σωματείου συνεχίζεται με διακρίσεις και νίκες εντός και εκτός. Σε πρόσφατο Summer camp στη Σερβία, τα παιδιά της Ακαδημίας εντυπωσίασαν με το ήθος και την αθλητοπρέπεια τους, κερδίζοντας μάλιστα και αρκετές διακρίσεις: Ο αθλητής της Ακαδημίας του ΑΠΟΠ, Νικόλας Χατζηβασίλης, πήρε την ψηλότερη διάκριση του MBA Camp, το MVP ( Most Valuable Player). Επίσης, οι αθλητές της Ακαδημίας κέρδισαν τις πρώτες θέσεις στον διαγωνισμό του καλύτερου shouter (Άγγελος Τσιμούρης)και στον διαγωνισμό Skills (Θοδωρής Συμεωνίδης.)
88 | prestige pafos ΑΠΟΠ Η ιστορία
ίδιο συναρπαστική! 70
Να τα
ξαναγράφεται το
χρόνια ΑΠΟΠ.
χιλιάσει!!
Της Λένιας Τσαδιώτου Το Δ.Σ αισθάνεται την ανάγκη να εκφράσει δημόσια ‘ευχαριστώ’, στο παλαίμαχο μέλος του ΑΠΟΠ, Γεώργιο Στενιώτη, ο οποίος στηρίζει το σωματείο από της ίδρυσής του. Το σωματείο προγραμματίζει εκδήλωση για τα 70χρονα του, στα πλαίσια της οποίας θα τιμηθούν παλιοί αθλητές, ποδοσφαιριστές και παράγοντες, που οδήγησαν το σωματείο σ αυτή την μακρά πορεία. Το νέο δ.σ του σωματείου αποδεικνύεται ιδιαίτερα ορεξάτο και τολμηρό και με τέτοια σύνθεση, όλα τα αδύνατα γίνονται δυνατά…
Θέλουμε ο κόσμος να κοντοστέκεται όταν ακούει το όνομα ΑΠΟΠ
της παλιάς Πάφου. Οι εποχές άλλαξαν, άνθρωποι ήρθαν και έφυγαν, αλλά το ‘καφενείο της συκαμινιάς’, όπως είναι γνωστό, παρέμεινε το ίδιο. Το πρώτο συναπάντημα και η πρώτη ρουφηξιά της ημέρας. Το αρχαιότερο καφενείο της Πάφου απέναντι από τα Οθωμανικά λουτρά, με θαμώνες από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 και μέχρι τις μέρες μας, τούρκους και ρωμιούς, φιλιωμένους από τα πάθη και τα χρόνια, πάνω από ένα μερακλίτικο βαρύ γλυκύ! ‘Κάμε έναν τούρκικον’, παράγγελναν οι τούρκοι του Μουττάλου, που έπιναν εκεί τον καφέ τους και έτρωγαν το λουκούμι τους. ‘Κάμε έναν ελληνικόν βαρύ’, έλεγαν οι ρωμιοί. Άλλο τίποτα δεν είχαν να μοιράσουν οι άνθρωποι, εκείνα τα χρόνια….
από τότε που ο χώρος λειτουργούσε ως ιατρείο από έναν περιώνυμο τουρκοκύπριο γιατρό. Όσο περίμεναν οι ασθενείς, η γυναίκα του γιατρού, τους τράταρε καφέ. Όταν ο γιατρός πέθανε, η γυναίκα του συνέχισε να λειτουργεί το χώρο ως καφενείο. Ένα –δυο γρόσια χρέωναν τότε τον καφέ συν το λουκούμι! Κέντρο διερχομένων για τούρκους και ρωμιούς, με τους μιναρέδες, τα χαμάμ και τα μαγαζιά της Μακαρίου, και το πολύχρωμο πλήθος, να γίνονται ένα. Πολλές φορές η φωνή
Από
το Μεξικό στην Πάφο….
Η Νόρμα Ξενοφώντος, συνέχισε την παράδοση του καφενείου, αφού ‘είδε’ σ αυτό τον χώρο, μια ζωντανή ιστορία ανθρώπων και θεών. Η Νόρμα, γνωρίστηκε με τον Κύπρο από την Μόρφου, στην Αμερική όπου σπούδαζαν, ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν. Κι έτσι η νεαρή Νόρμα τριάντα τρία χρόνια πριν, ακολούθησε τον άντρα της στην Πάφο, έτη φωτός μακριά από την πατρίδα της, πράγμα που ‘δεν την χαλά’, όπως λέει, αφού εδώ βρήκε μια δεύτερη πατρίδα και μια σχεδόν ίδια κουλτούρα. «Οι μεξικάνοι είναι φιλόξενοι άνθρωποι, σε γεμίζουν πράγματα όταν πας να τους επισκεφτείς. Δουλεύουμε το καφενείο τα τελευταία δέκα χρόνια και ομολογώ πως για μια ξένη, δεν ήταν εύκολο να την αποδεχθούν σε ένα ξένο τόπο». Σιγά σιγά όμως οι άνθρωποι ξεθάρρεψαν και το ζεστό χαμόγελο της Νόρμα, τους κέρδισε. «Περάσαμε δύσκολα με την κρίση, με τα έργα και με τον κορωνοιό, αλλά όταν τελειώνει η ημέρα και πάω στο σπίτι, ανυπομονώ να ξημερώσει για να έρθω να ανοίξω το καφενείο». Καλλιτεχνικό καφενείο… «Ήμαστε το νούμερο οκτώ, στην ιδιοκτησία αυτού του καφενείου», πιάνει να μετρά. Η δική της αισθητική, αντανακλά στη διακόσμηση του χώρου, πινελιές που προδιαθέτουν για την θετική αύρα του καφενείου με τον ίσκιο από την αιωνόβια συκαμινιά, να απλώνεται σχεδόν στοργικά, πάνω από τα τραπέζια και τους ανθρώπους. Μια τεράστια αφίσα της διάσημης μεξικάνας ζωγράφου Φρίντα Κάλο, στην παλιά ξύλινη πόρτα, αλλά και κάποιες μικρές καλαίσθητες χειροτεχνίες, πιστοποιούν, πως εδώ συνυπάρχει η παράδοση και η απλότητα με την καλώς νοούμενη αισθητική και την τέχνη. Η σχέση της δε με τους θαμώνες, παρείστικη. Ξέρει τους περισσότερους με τα μικρά τους ονόματα και ενίοτε πιάνουν κουβέντα επί παντός επιστητού. Λυπάται βαθιά όταν η καρέκλα κάποιου μόνιμου ηλικιωμένου θαμώνα, αδειάσει ξαφνικά… Όνειρό της ως παιδί, ήταν να γίνει διακοσμήτρια χώρου, και η αλήθεια είναι ότι σ αυτό το χώρο, αφήνει ένα καλλιτεχνικό στίγμα. Ο ελεύθερός της χρόνος αναλώνεται στη φύση, και στο κολύμπι που αγαπά ιδιαίτερα. Μαγειρεύει δε εκπληκτικά, παντρεύοντας μεξικάνικες και κυπριακές γεύσεις, τις οποίες σερβίρει ενίοτε και στο καφενείο της. Αγαπημένο της φαγητό, της κυπριακής κουζίνας είναι τα κουπέπια, όπως παραδέχεται, ενώ από την μεξικάνικη κουζίνα, προτιμά τη Εντσιλάτα! «Στις αρχές δυσκολευόμουν να καταλάβω τι μου παράγγελναν», λέει γελώντας. «Δεν ήξερα τι σημαίνει βαρύς γλυκύς, μάλλον γλυκύς, ή βραστός καφές». Σήμερα έμαθε και με το παραπάνω. Η Νόρμα είναι ένας άνθρωπος που δεν επαναπαύεται, αντίθετα, ‘κατεβάζει’ συνεχώς ιδέες, προκειμένου να ανανεώνει το χώρο της, στον οποίο είναι έκδηλη η λατρεία της. Οι θαμώνες εδώ αισθάνονται μάλλον όπως στο σπίτι τους, αφού μπορούν να παίξουν το τάβλις και την μπιρίμπα τους και να μην τους διώξει κανείς! Το καφενείο θα κλείσει για δυο μήνες, αρχές του νέου χρόνου, με τη δέσμευση από τους ιδιοκτήτες, ότι θα επιστρέψουν δριμύτεροι. ‘Ένα καφενείο μοναδικής αισθητικής, αναβαθμίζει την περιοχή, δίπλα από την επαρχιακή διοίκηση. Η καλλιτεχνική φύση, τόσο του χώρου όσο και της ίδιας της Νόρμα, επιτρέπουν μικρές πολιτιστικές παρεμβάσεις, από εκθέσεις βιβλίων, ζωγραφικής, χειροτεχνίας, παζαράκια, μουσικής κλπ, στον έτσι κι αλλιώς ειδυλλιακό χώρο. Εδώ μπορεί κανείς να πιει τον πρωινό του καφέ, να πάρει το πρόγευμα του, να
prestige pafos | 89
τα απογεύματα του
τη μπύρα
Πως ξεφύτρωσε ένα καφενείο στο συγκεκριμένο σημείο: Η αρχή έγινε
του χότζα έσμιγε με τις ψαλμωδίες από τη γειτονική εκκλησία, κι όλα ήταν ειρηνικά. Κανείς να μην έχει παράπονο. Να δεις που ένας καλοψημένος μερακλίδικος καφές έκανε τη διαφορά! Της Λένιας Τσαδιώτου Το καφενείο της συκαμινιάς και η Νόρμα… Το καφενείο της συκαμινιάς και η Νόρμα… Το καφενείο της συκαμινιάς και η Νόρμα… Δεν είναι ένα οποιοδήποτε καφενείο και ένα οποιοδήποτε δέντρο. Είναι σημείο αναφοράς, από τις αρχές του περασμένου αιώνα, στην καρδιά
Ανθρωποι
φάει τη σαλάτες του και να χαλαρώσει
πίνοντας
του, με παρέα ή μόνος, αντικρίζοντας το ηλιοβασίλεμα…
Κάτι απ αυτούς’…
άτι από φευγάτους ήρωες του
Μπουκόφκσι, με ένα λόγο-μαχαίρι, χωρίς ωραιοποιήσεις.
Κοφτός, σχεδόν ψυχρός, με το τσιγάρο σύμμαχο και τις αλήθειες τόσο εμφανείς, που σε χτυπάνε κατακέφαλα. Οι αντιήρωες της διπλανής αλλά και τόσο μακρινής πόρτας… «Οι «ήρωες μου», γράφει, «μοιάζουν με αυτοκίνητα που τα έχουν αποσύρει σε μάντρα ή σαν ναυαγοί που προσπαθούν να επιπλεύσουν και κρατιούνται από μερικά πραγματάκια, απλά καθημερινά…». Ο Χρήστος μοιάζει να τα χει φιλοσοφήσει όλα αυτά, τα έχει βιώσει. Τα χει κιόλας εξορκίσει, συγχωρέσει, αποδεχθεί. Τα έχει κλειδώσει στο χαρτί, εν είδη αποτυπώματος, με τον τίτλο ‘Κάτι απ αυτούς’. Η πρώτη συγγραφική δουλειά του Χρήστου, που δεν του αρέσει να αυτοπροσδιορίζεται. ‘Δημοσιογράφος, μουσικός, συγγραφέας, κλπ, κλπ’. Μακριά από μας τα βαρυφορτωμένα βιογραφικά. Ξέρει αυτός. Ξέρουν κι αυτοί…
«Κάτι απ’ αυτούς…». Ποιοι είναι αυτοί;
• Εί ναι ένα παζλ από κομμάτια ανθρώπων, που γνώρισα στη ζωή μου. Είναι όπως γράφω σε κάποιο σημείο «μισές φωτογραφίες και πρόσωπα σε σκιές ηλεκτρικών λαμπτήρων». Κάποιους απ’ αυτούς μπορεί να τους είδα από μακριά, άλλους μπορεί να τους φαντάστηκα, κάποιους τους έζησα. Άνθρωποι καθημερινοί, της διπλανής πόρτας, παιδικοί φίλοι, φίλοι μιας σαλεμένης εφηβείας, άδοξοι έρωτες, παρέες σε μπαρ σε ταβέρνες σε παραλίες γύρω από μια φωτιά με μια κιθάρα, τότε που ονειρευόμασταν να αλλάξουμε τον κόσμο. Και βέβαια φτάνω μέχρι τη σημερινή άγρια εποχή, που οι «ήρωες» μου, μοιάζουν με αυτοκίνητα που τα έχουν αποσύρει σε μάντρα ή σαν ναυαγοί που προσπαθούν να επιπλεύσουν και κρατιούνται από μερικά πραγματάκια, απλά καθημερινά, για να μην ‘τους πάρει από κάτω’. Που ακόμα όμως κάποιες φορές ονειρεύονται, ίσως ένα μικρό κήπο με πορτοκαλιές, μια ανοιξιάτικη νύχτα κι ανάμεσα ένα σύννεφο πυγολαμπίδες. Ο Χρήστος - δημοσιογράφος, συγγραφέας, μουσικός, ραδιοφωνιτζής... Με ποια σειρά; • Δεν μπήκα ποτέ στη διαδικασία ιεράρχησης. Πάντως, σ’ ένα από τα διηγήματά μου, περιγράφω την εμπειρία μου ως βοηθός κουρέας όταν ήμουν πιτσιρικάς (γέλια). Γενικά δεν μου αρέσουν τα βαρυφορτωμένα βιογραφικά. Και στο βιβλίο μου απλό το βιογραφικό: «Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1959, σπούδασε στη Γαλλία Ιστορία. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Ζει στην Κύπρο» Αυτό. Εικόνες… από την πόλη που με. ..ανέχεται και την ανέχομαι … • Κά που εκεί γύρω στο 1980, ένα λεωφορείο στην Περβόλα, απ’ αυτά με τη μουσούδα, με μια τσούρα φορτωμένη πίσω στο χώρο των αποσκευών, κάτι σαν εξωτερικό καλάθι. Ναι, έπαιρνε κι αέρα. Σήμερα, ένας πύργος που χτίζεται απέναντι από το ΣΟΔΑΠ. Τι θέλω να πω; Ότι σε μερικές δεκαετίες, η πόλη άλλαξε ραγδαία με ό,τι καλό και κακό προκαλεί πάντα μια ραγδαία αλλαγή. Η πόλη που μας αξίζει… • ‘Ο άδρωπος εν ο τόπος’… Άρα, έχουμε την πόλη που μας αξίζει. Οι φόβοι της αυριανής μέρας… • Το τελευταίο διήγημα στο βιβλίο μου, λέγεται «Όπτιμα» και περιγράφει μια δυστοπική κοινωνία, μια κοινωνία ευτυχισμένης αποβλάκωσης. Μια κοινωνία που οι άνθρωποι υποχρεώνονται να αναπνέουν ένα αέριο που τους κάνει κάτι σαν χαρούμενα ζόμπι. Αυτός είναι ένας φόβος λοιπόν για το
μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι θεληματικά, θα έχουν
90 | prestige pafos
αύριο,
Χρήστος Χαλικιόπουλος
Κ
Της
Λένιας Τσαδιώτου
χάσει ολοκληρωτικά την ελευθερία τους. Φυσικά πιστεύω ότι αυτό θα οδηγήσει σε ερείπια και ό,τι κάτι άλλο θα γεννηθεί. Το επόμενο βιβλίο μου θα μιλά για….
• Δεν είμαι απ’ αυτούς που επειδή έχουν μια άνεση στο γράψιμο, αρχίζουν και ξεπετάνε βιβλία. Πιστεύω ότι πρέπει να έχεις κάτι να πεις για να το γράψεις και να το εκδώσεις. Και προπαντός μέσα από μια διαδικασία που σε γεμίζει, σε φτιάχνει. Λοιπόν η διαδικασία έρχεται,φεύγει, ξαναέρχεται. Κάποια στιγμή θα δούμε. Προς το παρόν μένουμε στο «Κάτι απ’ αυτούς». Όσα ονειρεύομαι στον ξύπνιο μου… • Στο ξύπνιο το ελέγχω… Εξ άλλου ποτέ δεν έκανα μεγάλα όνειρα, πάντα ήμουν συγκρατημένος. Στον ύπνο μου υπάρχει πρόβλημα μερικές φορές…
«Μικρός, νόμιζα πως θα γινόμουνα μεγάλος…»
• Από μικρός είχα τη λόξα του γραψίματος, κυρίως ποίηση. Οπότε από …νόμπελ περίμενα κάτι (γέλια). Κάποια στιγμή παράτησα την ποίηση. Φοβόμουν την ταύτιση με όλο αυτό το πλήθος των μπαρουφολόγων που νομίζουν ότι γράφουν ποίηση, επειδή βάζουν στη σειρά κάποιες γλυκερές λέξεις. Οπότε το γύρισα στην πεζογραφία. Τα ‘δήθεν’ της ζωής μας… • Υπάρχουν πολλά ‘δήθεν’. Δήθεν απελευθερωμένος, δήθεν προοδευτικός… Δήθεν είναι να παριστάνεις κάτι που δεν είσαι. Γεμάτοι οι τόποι.
Οι διαχρονικές αγάπες της ζωής μου…
• Η μουσική θα έλεγα. Ακούω πολύ μουσική. Επίσης πιο παλιά διάβαζα πολύ. Τώρα όχι τόσο. Από εκεί και πέρα λίγο γράψιμο, λίγο σκαλίσματα σε θαλασσόξυλα, λίγο σινεφίλ, νορμάλ πράγματα. Τι θα αγαπώ κι αύριο…
• Αυτό θα εξαρτηθεί από το αύριο. Ελπίζω μάλλον τα ίδια…
Τα ΜΜΕ, η αντικειμενικότητα τους και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης…
• Δεν υπάρχει αντικειμενικότητα. Υπάρχουν συμφέροντα, εξαρτήσεις. Όσον αφορά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν είναι και για μεγάλες απαιτήσεις σοβαρότητας. Είναι κάτι σαν καφενές. Και φυσικά οι βλαμμένοι έχουν βρει πεδίο δόξης λαμπρό! Η πολιτική, οι πολιτικοί και ο λαός που βαφτίζεται κυρίαρχος σε κάθε εκλογική αναμέτρηση… • Α υτό θα χρειαζόταν μια συνέντευξη από μόνο του. Εντάξει, δεν τρέφω τις όποιες αυταπάτες. Στα δεκαοχτώ μου πίστευα ότι θα άλλαζα τον κόσμο. Ήταν η εποχή της έντονης πολιτικοποίησης. Κάποια από τα διηγήματά μου, αναφέρονται σε αυτήν την εποχή. Σήμερα πιστεύω απλώς στο λιγότερο κακό και στο να γίνει ο κόσμος λίγο πιο δίκαιος, λίγο καλύτερος.
prestige pafos | 91
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν είναι και για μεγάλες απαιτήσεις σοβαρότητας. Είναι κάτι σαν καφενές. Και φυσικά οι βλαμμένοι έχουν βρει πεδίο δόξης λαμπρό! “ ”
ι άγγελοι, έχουν την τιμητική τους στο σαλόνι της Δώρας. Δικές της ζωγραφιές με αγγέλους, αλλά και μια συλλογή με κεραμικά και κρυστάλλινα αγγελάκια, αγορασμένα από τα ταξίδια της στο εξωτερικό, αναδεικνύουν την καλλιτεχνική της φύση και τη σχέση της με τα θεία. “Πιστεύω στους συμβολισμούς γενικότερα. Ο άγγελος, είναι ένας συμβολισμός με εξέχουσα σημασία για μένα. Η συλλογή μου συμβολίζει αυτό που αισθάνομαι. Οι άγγελοι μου, οι άγγελοι του κόσμου, όπου ταξίδεψα, βρίσκονται μαζί μου. Προσωπικά, σαν φύλακα άγγελό
Ράφια ξέχειλα από βιβλία, ζωγραφικοί πίνακες δια χειρός Δώρας, φωτογραφίες από γεφύρια και ποτάμια, αλλά και κι από παλιές ξεχασμένες πόρτες. Αυτός είναι ο κόσμος της Δώρας, ο τρόπος της να ξορκίζει το κακό, να ‘πιάνει’ με την τέχνη την ομορφιά της ζωής και να ανατροφοδοτεί την ψυχή της, επανορθώνοντας την «ζημιά» που έτσι κι αλλιώς συντελείται μέσα από το επάγγελμα που ασκεί.
H
δημιουργία... Το Φθινόπωρο, σηματοδοτεί στη ζωή της Δώρας μια επανεκκίνηση στη διαδικασία της αυτοσκόπησης. Ο Σεπτέμβριος, ως γενέθλιος μήνας, φαίνεται να συναινεί στην διεργασία της εσωτερικής αναζήτησης και να μετατρέπεται σε ένα παραγωγικά καλλιτεχνικό μήνα γενικότερα. Μια στιγμή, ένα γεγονός, μία συναισθηματική φόρτιση, αρκεί για να οπλιστεί το χέρι της με το στυλό, το πινέλο ή την φωτογραφική μηχανή και να ακουμπήσει έτσι εκεί την θλίψη, την οργή, την χαρά της. «Δημιουργικός γίνεται ένας άνθρωπος που διαθέτει παράλληλα μια πλούσια φαντασία και έχει αναπτύξει τις τεχνικές της έκφρασης. Σ’ αυτό τον τομέα οφείλω πολλά στους γονείς μου, στον τρόπο που μεγάλωσα, στις ευκαιρίες που μου έδωσαν γεμίζοντας τα παιδικά μου χρόνια με όμορφα και ξέγνοιαστα καλοκαίρια, γεμάτα χαρούμενες αναμνήσεις και πολλές ευχάριστες εικόνες και στιγμές. Τα πρώτα δείγματα γραφής μου αλλά και ζωγραφικής, θυμάμαι πάντα να αναγνωρίζονταν από τον πατέρα μου, ο οποίος με περηφάνια με
92 | prestige pafos
Ο
μου αισθάνομαι την γιαγιά Παρασκευή, την γιαγιά Λούλλα, όπως ήταν γνωστή. Η γιαγιά Λούλλα ήταν πάντοτε μια μεγάλη και ζεστή ανοικτή αγκαλιά …” Οι άγγελοι της… Της Λένιας Τσαδιώτου Δώρα Ζάγγουλου
φώναζε να τα παρουσιάζω στις οικογενειακές συνάξεις για να παίρνω τα εύσημα. Μεγάλωνα με γονείς που είχαν ευαισθησίες, κοινωνικές αλλά και προσωπικές. Ερέθισμα στο πρώτο μου εγχείρημα να γράψω στίχους, ήταν ο θάνατος του Εθνάρχη Μακαρίου, ο οποίος επέφερε στον πατέρα μου κυρίως, μεγάλη θλίψη την οποία συναισθανόμουν. Είναι γεγονός, ότι συνταρακτικά γεγονότα αποτελούν πάντα για μένα ερεθίσματα για συζητήσεις με τον εαυτό μου και τάση για δημιουργία». Η περίοδος του εγκλεισμού, κυρίως κατά την πρώτη φάση της πανδημίας, απεδείχθη άκρως δημιουργική για την καλλιτεχνική φύση της Δώρας, ζωγραφίζοντας ποτάμια και γεφύρια και βγάζοντας φωτογραφίες με φόντο τα χειμερινά τοπία της κυπριακής φύσης. «Η τέχνη ήταν πάντα κομμάτι μου. Δεν θεωρώ ότι δημιουργώ τέχνη. Χρησιμοποιώ περισσότερο την τέχνη για την προσωπική μου βελτίωση. Σέβομαι απεριόριστα τους καλλιτέχνες, δεν θεωρώ ότι είναι πρέπον να αυτοαποκαλούμαι καλλιτέχνης. Η απασχόληση μου με την τέχνη είναι μια μορφή αυτοφροντίδας. Υποσυνείδητα ενδεχομένως, έχω επιλέξει να λειτουργώ σε αυτή την διαδραστική σχέση με την τέχνη, η οποία λειτουργεί θεραπευτικά. Συνειδητά πλέον επιλέγω την σχέση με την τέχνη σαν μια σημαντική πηγή ανατροφοδότησης, αλλά και ως μια μορφή υγιούς έκφρασης σε ένα κόσμο γεμάτο πόνο από τις ανθρώπινες δυσκολίες». Στήριγμά της σε όλο αυτό, τα παιδιά της αλλά και ο σύζυγος της Γιώργος Κουννάς, δημοτικός σύμβουλος, γνωστός επίσης για τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες και την προσφορά του στο χώρο του πολιτισμού.
Η Κοινωνικός Λειτουργός
«Η δουλειά μου, με καθόρισε σε μεγάλο βαθμό. Σ αυτό που έγινα κι σ αυτό που είμαι ως άτομο. Αν ξανάρχιζα τη ζωή μου από την αρχή, πάλι θα γινόμουν Κοινωνική Λειτουργός. Είναι αλήθεια πως πέρασαν αρκετά χρόνια από το επαγγελματικό μου ξεκίνημα, μέχρι να κατορθώσω να αποκτήσω δεξιότητες στο να φιλτράρω τα προβλήματα που με ακουμπούσαν στη δουλειά και να τα αφήνω στο γραφείο μου, ώστε να μην επηρεάζουν την προσωπική και οικογενειακή μου ζωή. Θεωρώ πως είμαι αυστηρός κριτής του εαυτού μου, σε ότι αφορά αυτό που κάνω στη δουλειά μου. Αισθάνομαι περηφάνια για την δουλειά μου και την Υπηρεσία μου, παρόλο που γενικότερα ζούμε σε μια εποχή όπου οι Κοινωνικές Υπηρεσίες του κράτους δεν φαίνεται να έχουν πείσει για τον σοβαρό ρόλο που διαδραματίζουν και στον βαθμό που αναμένεται. Κι αυτό λόγω των αυξημένων κοινωνικών αλλαγών, με τις μεγάλες μάζες των μεταναστών να κατακλύζουν τις Υπηρεσίες, συγκριτικά με τον αριθμό των μόνιμων κατοίκων της Κυπριακής Δημοκρατίας, που απευθύνονται για προσωπικές και οικογενειακές δυσκολίες. Οι επαγγελματίες Κοινωνικοί Λειτουργοί, ασκούν λειτούργημα στην ουσία. Στο εξωτερικό, οι επαγγελματίες που ασκούν ανθρωπιστικά επαγγέλματα, ονομάζονται «Givers». Στην καθημερινότητα τους έρχονται σε επαφή με τον ανθρώπινο πόνο, διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στο κοινωνικό γίγνεσθαι και διατρέχουν κίνδυνο για επαγγελματική εξουθένωση. Γι αυτό και σε προηγμένα κράτη, τουλάχιστον στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας, σε αυτούς τους επαγγελματίες, οι ίδιες τους οι Υπηρεσίες, εφαρμόζουν προληπτικά προγράμματα ανατροφοδότησης. Τέτοια προγράμματα έχω παρακολουθήσει σε εκπαίδευσή μου στο Ισραήλ, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου μετέβηκα με υποτροφίες των χωρών αυτών σε συνεργασία με το κράτος μας».
Η Δώρα Ζάγγουλου, σπούδασε Κοινωνική Λειτουργός με μεταπτυχιακό στις Κοινωνικές Παρεμβάσεις. Εργάζεται ως Λειτουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών με πολυετή παρουσία στις Υπηρεσίε ς Κοινωνικής Ευημερίας. Είναι παντρεμένη με τον Γιώργο Κουννά και έχουν μαζί δύο παιδιά, την Ραφαέλα και τον Πέτρο, που δείχνουν ήδη σημάδια καλλιτεχνικής αναζήτησης. Η Δώρα συμμετείχε σε πολλές ομαδικές εκθέσεις φωτογραφίας και έργα της κοσμούν αρκετά σπίτια στη Πάφο και αλλού.
prestige pafos | 93
Aνθρωποι
“
Σας αξίζει
να ζήσετε
τη ζωή που ονειρεύεστε
”
Life Transformation Coach, πιστοποιημένη ως life coach, με πτυχίο Ψυχολογίας και Επικοινωνίας, BSc (Hons) στις Επιστήμες Υγείας και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ανάπτυξη Παιδιού.
ε υψηλό επίπεδο κατάρτισης, έρχεται καθημερινά σε επαφή με εκατοντάδες ανθρώπους για πολλά χρόνια τώρα, τους οποίους βοηθά καταλυτικά στο να μεταμορφώσουν κυριολεκτικά τη ζωή τους, και να την επανατοποθετήσουν σε νέες βάσεις. Μια νεαρή επιστήμονας, η οποία ζει και εργάζεται στην Αγγλία, πλήρως αφοσιωμένη στο αντικείμενό της, που δεν είναι άλλο από το Life coaching, το οποίο εφαρμόζει πρώτα στη δική της ζωή και μετά στους άλλους.
Life coaching –τρόπος ζωής…
Το Life coaching, σας εκπαιδεύει να ζήσετε τη ζωή που αγαπάτε. Το Life coaching, σάς δίνει τα εργαλεία για να αλλάξετε τη νοοτροπία σας, ώστε να υπερβείτε τα όρια των προηγούμενων εμπειριών και πεποιθήσεών σας. Αυτό σας κάνει να δημιουργείτε συνεχώς ένα μέλλον που εσείς θέλετε. Οι άνθρωποι, πάντα επιδιώκουν το όνειρό τους να γίνει πραγματικότητα μια μέρα, αλλά δεν προλαβαίνουν πάντα να το ζήσουν ή να εκπληρώσουν τις δυνατότητές τους. Με βάση όλα όσα έχουν συμβεί στον κόσμο τα τελευταία χρόνια, οι άνθρωποι
Το κίνητρο για το life coaching, είναι να ζεις την παρούσα στιγμή, ανεξάρτητα από τις περιστάσεις σου. Αυτό, δίνει στους ανθρώπους τον στόχο της υψηλής απόδοσης και του ελέγχου της ζωής τους. Οι τεχνικές… Οι τεχνικές και τα εργαλεία του Life coaching, περιλαμβάνουν: μια ανίχνευση για το τι αντιμετωπίζει κάποιος, την ανατομή της κατάστασης, ποια είναι η εμπειρία του ατόμου από αυτήν την κατάσταση και τι έχουν αποφασίσει από κοινού, ότι αυτή η κατάσταση σημαίνει για τον ίδιο. Η προσωπική μεταμόρφωση… Το life coaching, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό. Προσωπικά, έχω περάσει τη διαδικασία της μεταμόρφωσης και όταν μιλάω για τον άνθρωπο που ήμουν πριν από 8 χρόνια, είναι σαν να μιλάω για έναν διαφορετικό άνθρωπο. Πριν από 8 χρόνια αντιμετώπιζα μια αναπαραγωγική πάθηση, για πάνω από μια δεκαετία. Παραδόξως, όταν ξεκίνησα την προσωπική ανάπτυξη, συνειδητοποίησα ότι οι ‘συναισθηματικές αποσκευές’ που κουβαλούσα γύρω από την πάθηση, χειροτέρευαν τα συμπτώματά μου. Καθώς περνούσα από τη διαδικασία της μεταμόρφωσης, ανακάλυψα ότι η κατάσταση δεν με έλεγχε πλέον, θα μπορούσα να είμαι υπεύθυνη για τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της πάθησης. Για παράδειγμα, θα έλεγα: ‘η κατάστασή μου’, σαν να ήταν μέρος του εαυτού μου. Άλλαξα τη χρήση της γλώσσας για να πω ‘η κατάσταση’. Από τότε, έχω παρατηρήσει ότι η πάθηση δεν με επηρεάζει συναισθηματικά, όσο παλιά και σταμάτησα τη φαρμακευτική αγωγή, μετά από 25 χρόνια. Μόλις οι άνθρωποι περάσουν από τη διαδικασία, δεν θα αναγνωρίσουν τον εαυτό τους.
Αυτογνωσία Το life coaching, είναι ο τρόπος για να βγουν οι άνθρωποι από τα αδιέξοδά τους και να ανακαλύψουν εκ νέου τον εαυτό τους. Αυτό μπορεί να το πετύχουν μόνο με τη βοήθεια επαγγελματιών και πεπειραμένων ειδικών. Όλα ξεκινούν από τη σχέση μας με τον εαυτό μας και ο στόχος μου είναι να υποστηρίξω και να βοηθήσω να μεταμορφώσετε τη σχέση σας με τον εαυτό σας και τους άλλους, καθώς και να μεταμορφώσετε την υγεία και την ευημερία σας. Μέσω μεμονωμένων συνεδριών ή του Ομαδικού Προγράμματος, θα δημιουργήσουμε μια λύση για σας και αυτό που αντιμετωπίζετε, ώστε να μπορείτε να δημιουργήσετε και να ζήσετε μια ζωή ελευθερίας και πληρότητας.
εαυτό μας… Οι άνθρωποι, δεν
ότι οι περιοριστικές πεποιθήσεις τους δεν καθορίζουν ποιοι είναι, αλλά συνεχίζουν να ζουν σε αυτές τις περιοριστικές πεποιθήσεις και εμπειρίες, σαν να είναι η αλήθεια αυτού που είναι. Στη συνέχεια, συνεχίζουν να ενεργούν, με βάση αυτές τις πεποιθήσεις, που θολώνουν την άποψή τους για τον εαυτό τους και την αυτοπεποίθησή τους.
94 | prestige pafos
Μ
τι
να το επιτύχουν.
σαμποτάρουμε
Η Μαρία Παναγή, είναι Προπονήτρια Μετασχηματισμού Ζωής, με εμπειρία σε εκατοντάδες ανθρώπους, τους οποίους καθοδήγησε, ώστε να αλλάξουν τη ζωή τους, πέραν από ταμπού και αυτοεγκλωβισμούς. Το ‘Life coaching’, της Μαρίας Παναγή
επαναξιολογούν
είναι σημαντικό για αυτούς και αναζητούν τρόπο
Πρώτοι εμείς
τον
συνειδητοποιούν
Δεκαέξι χρόνια ζωής κλείνει φέτος η ‘Τόλμη’, με πολλούς αγώνες και πολλές μάχες, ενίοτε νικηφόρες. Στο τιμόνι της ‘Τόλμης’, η Έλενα Χριστοφόρου, η οποία παίρνει πολύ σοβαρά το ρόλο της, και δεν διστάζει να ψέξει τη στάση των κυβερνώντων, οι οποίοι λάμπουν δια της απουσίας τους από τη σοβαρή διαχείριση της μάστιγας των εξαρτημένων από τα ναρκωτικά, ατόμων. Παλιά πονεμένη ιστορία…
γέννησαν, και να κάνει τη μάχη ευκολότερη. Αν το έκανε, μπορεί κάποια παιδιά να σώζονταν και κάποιες οικογένειες να κοιμούνταν ήσυχες τα βράδια. Σε ένα κράτος που όλα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα, χάριν του εύκολου κέρδους και της διαφθοράς… Ο Θεός να μας σώσει από αυτούς!
Που είναι το κράτος αρωγός; «Δύο μόνο ψυχολόγοι στελεχώνουν σήμερα το σωματείο, ενώ τα μέλη του Δ.Σ, αδυνατούν να επωμισθούν όλο το κόστος και το βάρος διαχείρισης ενός τέτοιου πολυδάπανου έργου. Σύμφωνα με την κ. Χριστοφόρου, γίνονται ενέργειες, προς την κατεύθυνση του Υπουργείου Υγείας, τους βουλευτές και το Δήμο Πάφου, προκειμένου, να εξευρεθούν πόροι για κάλυψη των πολλαπλών αναγκών. «Φέτος, οι αριθμοί των εξαρτημένων ατόμων, είναι σοκαριστικοί», μας εξηγεί η υπεύθυνη του σωματείου, παραθέτοντας μας στατιστικές και στοιχεία, που επιβεβαιώνουν το μέγεθος του κακού.Αναμένουν δε εδώ και μήνες, να οριστεί συνάντηση με την αρμόδια Αρχή, στην οποία και θα τεθούν όλα αυτά τα προβλήματα, με το έργο του σωματείου να γίνεται όλο και πιο δύσκολο, παρά την κατά καιρούς στήριξη από διάφορους χορηγούς, καλή τους πίστη. «Φέτος το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο», επισημαίνει η κ. Χριστοφόρου, «λόγω και της αύξησης του αριθμού των αλλοδαπών που ζουν στην πόλη μας, με αποτέλεσμα τα κρούσματα στην Πάφο συγκριτικά με άλλες πόλεις, να είναι κατά πολύ μεγαλύτερα. Η υπομονή μας έφθασε στα όρια της και το κράτος όσο και οι παράγοντες της Πάφου, θα πρέπει να εγκύψουν στο πρόβλημα και να στηρίξουν άμεσα την ‘Τόλμη’». Ακούει κανείς! Οι μεγαλύτερες εξαρτήσεις στην Πάφο, έχουν να κάνουν με τα ναρκωτικά, κάνναβη με πολυχρήση, συνδυασμό δηλαδή με μεθαμφεταμίνες. Στο πρώτο εξάμηνο του 2022, η ‘Τόλμη’ παρείχε υπηρεσίες σε 66 συνολικά άτομα, (49 άτομα με κατάχρηση ουσιών και 17 Συμβουλευτική Οικογένειας).Το πρόβλημα με τις εξαρτήσεις, συναντάται περισσότερο σε αγόρια ηλικίας από 14-17 χρόνων.Το 2021 είχαν ζητήσει βοήθεια 4 παιδιά αυτής της ηλικίας και μέχρι τον Αύγουστο του 2022, είχαν ζητήσει βοήθεια 17 παιδιά. Κάτι άλλο που διαφαίνεται επίσης, είναι ότι τα περισσότερα άτομα ζητούν βοήθεια από την ‘Τόλμη’, μετά από προτροπή της οικογένειας τους ή της Αστυνομίας. Δυστυχώς είναι πολλοί και όσοι εγκατέλειψαν την προσπάθεια στα μισά του δρόμου, ενώ άλλοι επανέρχονται μετά από κάποιο διάστημα, για να βοηθηθούν εκ νέου. Κάποια εκ των περιστατικών, κρίνεται αναγκαίο να παραπεμφθούν σε άλλες δομές, για περαιτέρω βοήθεια ανάλογα την περίπτωση.
εκδηλώσεις, στέλνοντας τα μηνύματα της. Δηλώστε παρόντες.
prestige pafos | 95
Φθάσαμε στα όρια των αντοχών μας, και η ευθύνη του κράτους απέχει κατά πολύ! “ ” Της Λένιας Τσαδιώτου Ανοικτό Θεραπευτικό Κέντρο “Η ΤΟΛΜΗ” Για πληροφορίες και βοήθεια στα τηλέφωνα: 26941919 (Τόλμη) και στο 1402 (Αρχή αντιμετώπισης Εξαρτήσεων). email: psykana@cytanet.com.cy Το Ανοικτό Θεραπευτικό Κέντρο ‘η Τόλμη’,
το καταφύγιο εξαρτημένων ατόμων,
τους,
Η ‘Τόλμη’ έχει αποδυθεί σε ένα αγώνα δρόμου, για να ευαισθητοποιήσει, κράτος, άτομα και φορείς, ώστε να έρθουν αρωγοί στη μάχη που δίνει. Και είναι μια μάχη που θα δίνεται εσαεί. Κάνει δε έντονη την παρουσία της, μέσα από εκπαιδευτικά σεμινάρια και Έλενα Χριστοφόρου Aνθρωποι
αποτελεί
νεαρών στην πλειοψηφία
που
βρίσκουν διέξοδο και αποκούμπι στην μάχη τους για την απεξάρτηση. Το σωματείο, το οποίο βρίσκεται κάτω από την επιστημονική ομπρέλα του ΚΕΝΘΕΑ, στελεχώνεται από εξειδικευμένο προσωπικό, ψυχολόγο, ψυχοθεραπευτή, ενώ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Νεάπολης, μεταπτυχιακοί φοιτητές, παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες. Όλες οι υπηρεσίες προσφέρονται δωρεάν με απόλυτη εχεμύθεια και διακριτικότητα, ώστε το άτομο να επιδιώξει την αλλαγή και να αντιμετωπίσει τις όποιες εξαρτήσεις του. Παράλληλα ‘η Τόλμη’, εστιάζει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων με στόχο την επαγγελματική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη. Επίσης, παρέχεται στήριξη στις οικογένειες των εξαρτημένων ατόμων. Πόσο πιο εύκολα θα ήταν τα πράγματα, αν το κράτος έπαυε να βρίσκει υποκατάστατα στα πρόσωπα των εθελοντών και έβαζε το χέρι βαθιά στην τσέπη! Να σταθεί με όλες του τις δυνάμεις απέναντι στο τέρας, που η ίδια η κοινωνία και η αδιαφορία των κρατούντων
γυναικολογικών προβλημάτων, εμφανίζεται στα ιατρικά πράγματα του τόπου ο Δρ. Ανδρέας Ματθαίου. Σήμερα ο Δρ. Ματθαίου, εφαρμόζει τη Λαπαροσκοπική / Μinimally Invasive μέθοδο, στο ιδιωτικό νοσηλευτήριο ΙΑΣΙΣ, όπου δέχεται καθημερινά τις ασθενείς του.
Από πολύ μικρός είχε την τάση να βοηθάει τους ανθρώπους, όπως ο ίδιος εξομολογείται. Η ιατρική ήταν μονόδρομος στο μυαλό του, αφού μόνο αυτό το επάγγελμα τον γέμιζε. Γιατί γυναικολόγος; Μάλλον επειδή, όπως εκτιμά κι ο ίδιος, «ως άνθρωπος αντιδρώ καλά στο στρες και έχω τον τρόπο να επικοινωνώ εύκολα με τους ανθρώπους».
Λαπαροσκοπική γυναικολογία… «Πλέον δεν θεωρείται πολυτέλεια στους χώρους της γυναικολογίας, να χειρουργείς μια γυναίκα λαπαροσκοπικά, αλλά δεδομένο. Στο εξωτερικό, σχεδόν όλες οι γυναικολογικές επεμβάσεις γίνονται λαπαροσκοπικά κι αυτό είναι η απάντηση της επιστήμης στα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια γυναίκα. Δεν ενδείκνυται βέβαια, όλες οι περιπτώσεις να αντιμετωπιστούν λαπαροσκοπικά, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία αυτών. Παρ όλα αυτά, το πρώτο που πρέπει να σκεφτεί ένας γυναικολόγος, είναι αν γίνεται λαπαροσκοπικά η αντιμετώπιση ενός περιστατικού κι ύστερα να αναζητήσει άλλες λύσεις. Η πρώτη επιλογή δεν πρέπει να είναι το ανοικτό χειρουργείο. Φυσικά απαιτείται η τεχνική κατάρτιση από πλευράς του γυναικολόγου, και η απουσία της είναι κι η πρώτη αντένδειξη για να μη γίνει . Ο συνδυασμός της πείρας και της γνώσης των παλιών συναδέλφων, με την τεχνογνωσία των νεότερων, μπορεί να δώσει εξαιρετικά αποτελέσματα. Το ΓΕΣΥ έσωσε τον κόσμο, αφού τώρα έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε επεμβάσεις που πριν ήταν απαγορευτικές. Kόστιζε 5-10 χιλιάδες
96 | prestige pafos
είναι δωρεάν». Δεν είναι πολυτέλεια πλέον η λαπαροσκοπική γυναικολογική χειρουργική... Δρ. Ανδρέας Ματθαίου “ Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος ” Με ιδιαίτερη εμπειρία στις εγκυμοσύνες υψηλού κινδύνου και στην λαπαροσκοπική γυναικολογική χειρουργική, η οποία φαίνεται πως εκθρόνισε
προ ΓΕΣΥ, σήμερα
κιόλας τις κλασσικές μεθόδους αντιμετώπισης
Οι σπουδές του αλλά και η ειδίκευσή του σε διάφορα νοσοκομεία της Ελλάδας, Γερμανίας και Κύπρου, έχτισαν και το σημερινό του προφίλ, που είναι εκείνο του ψύχραιμου επαγγελματία, με την ανθρώπινη προσέγγιση, το πρώτο και σημαντικότερο εφόδιο, για την επιστημονική διερεύνηση ενός περιστατικού. Tης Λένιας Τσαδιώτου
Μαιευτική
« Οι καιροί έχουν αλλάξει σε σύγκριση με το παρελθόν και για ποικίλους λόγους ( περιβαλλοντικούς , αύξηση στρες, κακή διατροφή, αύξηση υπογονιμότητας), με αποτέλεσμα, οι υψηλού κινδύνου κυήσεις, να αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Κύριο μέλημά μου είναι, η γυναίκα να έχει μια ευχάριστη εγκυμοσύνη, αλλά κυρίως να έχει μια ασφαλή εγκυμοσύνη για την ίδια και το έμβρυο. Στο Μακάρειο Νοσοκομείο, αλλά και στην Ελλάδα, είχα την ευκαιρία να εκπαιδευτώ, να παρακολουθήσω και να διεκπεραιώσω ικανό αριθμό και ποικιλία κυήσεων, υψηλού κινδύνου και μη . Η εγκυμοσύνη είναι μια ιερή περίοδος , μοναδική στην ζωή μιας γυναίκας και του ζευγαριού αντίστοιχα. Οφείλεις, σαν ο άνθρωπος που εμπιστεύτηκαν για αυτό τους το ταξίδι, να την παρακολουθείς πολυπαραγοντικά και όχι μόνο ψυχρά ιατρικά, ανθρώπινα, με κατανόηση, ακόμα και στις πιο ασήμαντες ερωτήσεις, αλλά σαφώς και άκρως επιστημονικά, με το υψηλότερο επίπεδο».
ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΑΣΙΣ
«Επέλεξα τον ιδιωτικό τομέα, διότι πιστεύω ότι απ αυτή τη θέση μπορώ να βοηθήσω περισσότερο και να εφαρμόσω αυτά στα οποία έχω ειδικευθεί. Τα στοιχεία ενός καλού γιατρού και δη γυναικολόγου, θα πρέπει να είναι η έγνοια για την ασθενή, η ανθρώπινη προσέγγιση και η επικοινωνία. Να αφιερώνεις ώρα στην ασθενή, να την ακούσεις και να προτείνεις την κατάλληλη θεραπεία. Τα ραντεβού μου δεν θέλω να πιέζονται από το χρόνο, γι’ αυτό και επικεντρώνομαι στην πλήρη διερεύνηση του κάθε περιστατικού ξεχωριστά, ώστε να ανιχνευθούν όλες οι παράμετροι. Το Νοσοκομείο ΙΑΣΙΣ, έχει πολύ υψηλό επίπεδο προσφερομένων υπηρεσιών και είμαι ήσυχος ότι θα έχω στη διάθεσή μου όλα τα όπλα για να αντιμετωπίσω κάθε περίπτωση. Όλο το προσωπικό, ιατρικό και παραϊατρικό, είναι εξαιρετικό, με υψηλή αίσθηση ευθύνης. Με τους άλλους γυναικολόγους, που είναι εδώ πολύ πριν από μένα, έχω άριστη συνεργασία και τους σέβομαι».
Ο Δρ. Ανδρέας Ματθαίου, αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2014 και στη συνέχεια , αφού ολοκλήρωσε 1 έτος σαν ειδικευόμενος Γενικής Χειρουργικής, στην Β πανεπιστημιακή κλινική του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, μετέβη στην Γερμανία, στην πόλη Herne, στην Γυναικολογική κλινική του StAnnaHospital, όπου παρακολούθησε και συμμετείχε σε μεγάλο αριθμό λαπαροσκοπικών χειρουργείων. Στη συνέχεια εργάσθηκε σαν ειδικευόμενος μαιευτικής/γυναικολογίας στην πόλη Aachen.
• Το 2016 επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου διετέλεσε για 2 χρόνια ως ειδικευόμενος Μαιευτικής / Γυναικολογίας στο γενικό νοσοκομείο Σερρών. Έπειτα εργάσθηκε για 1 έτος σαν αγροτικός ιατρός στο Κ.Υ Κανδάνου , Χανιά , στο Π.Ι Ροδοβανίου.Το 2019, παρακάθισε και πρώτευσε στις Παγκύπριες εξετάσεις για θέσεις ειδικότητας και εργάσθηκε για 2 χρόνια στο Μακάρειο Νοσοκομείο, ως ειδικευόμενος ιατρός Μαιευτικής / Γυναικολογίας. • Τον Μάιο του 2022 παρακάθισε με επιτυχία τις εξετάσεις για απόκτηση του τίτλου ειδικότητας Μαιευτικής και Γυναικολογίας στην Θεσσαλονίκη. Ο ιατρός έχει ασχοληθεί με όλες τις πτυχές της Μαιευτικής και της Γυναικολογίας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Λαπαροσκοπική γυναικολογική χειρουργική. Από τον Σεπτέμβριο του 2022, ο Δρ. Ματθαίου διατηρεί ιατρείο στο Νοσοκομείο Ίασις στη Πάφο, στα πλαίσια του ΓΕΣΥ.
profile
BIOΓΡΑΦΙΚΟ Κύριο μέλημά μου είναι να προσφέρω την υψηλότερου επιπέδου Μαιευτική/γυναικολογική ιατρική. Αυτό ορκίστηκα τότε στην Θεσσαλονίκη να κάνω, και οι γυναίκες αυτού του τόπου δεν δικαιούνται τίποτα λιγότερο.... Κύριο μέλημά μου είναι να προσφέρω την υψηλότερου επιπέδου Μαιευτική/γυναικολογική ιατρική. Αυτό ορκίστηκα τότε στην Θεσσαλονίκη να κάνω, και οι γυναίκες αυτού του τόπου δεν δικαιούνται τίποτα λιγότερο.... Κύριο μέλημά μου είναι να προσφέρω την υψηλότερου επιπέδου Μαιευτική/γυναικολογική ιατρική. Αυτό ορκίστηκα τότε στην Θεσσαλονίκη κάνω, και οι γυναίκες αυτού του τόπου δεν δικαιούνται τίποτα λιγότερο.... “ ”
ΜΎΘΟΣ 1 Πρέπει να κάνω καισαρική τομή όταν έχει περιτύλιξη ο ομφάλιος λώρος γύρω από τον λαιμό του μωρού μου; Η περιτύλιξη ομφάλιου λώρου γύρω από τον λαιμό του εμβρύου, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο στην εγκυμοσύνη. Καταρχήν μην φοβάστε, το έμβρυο αναπνέει κανονικά αφού τρέφεται από τον πλακούντα, και οξυγονώνεται από αυτόν. Κατά δεύτερον, μια στις τρείς εγκυμοσύνες, έχουν περιτύλιξη ομφάλιου λώρου και επ ουδενί δεν είναι ένδειξη για καισαρική τομή η περιτύλιξη αυτού γύρω από τον λαιμό του εμβρύου. Τις συντριπτικά περισσότερες φορές, ο τοκετός γίνεται φυσιολογικά χωρίς κανένα πρόβλημα. ΜΎΘΟΣ 2 Έχω μυωπία. Πρέπει να κάνω καισαρική; Όχι, σε καμια περίπτωση. Ισχύει μόνο σε κάποιες σπανιότατες παθήσεις των οφθαλμών για τις οποίες θα μας ενημερώσει ο οφθαλμίατρος μας ΜΎΘΟΣ 3 Το μωρό μου είναι μεγάλο και πρέπει να κάνω καισαρική. Η Ελληνική Μαιευτική/Γυναικολογική Εταιρεία, έχει δημοσιεύσει σαφέστατες κατευθυντήριες οδηγίες για το συγκεκριμένο θέμα που έρχονται σε συμφωνία με τις διεθνείς. Υπολογιζόμενο βάρος εμβρύου, υπερηχογραφικά πάνω από 5 kg σε γυναίκες που δεν πάσχουν από Διαβήτη κύησης, ή, υπολογιζόμενο βάρος εμβρύου υπερηχογραφικά πάνω από 4.5 kg σε γυναίκες που έχουν διαβήτη κύησης, είναι απόλυτες ενδείξεις για καισαρική τομή. Οτιδήποτε πιό κάτω από αυτά τα όρια, ΔΕΝ αποτελεί αιτία για να κάνουμε καισαρική.
ΜΎΘΟΣ 4 Δεν δικαιούμαι καφέ στην εγκυμοσύνη. Βεβαίως και δικαιούσαι. Δικαιούσαι μέχρι 200 mg καφεΐνης καθημερινά, το οποίο αντιστοιχεί περίπου σε 3 shots espresso. Σημαντικό όμως να ξέρετε ότι και οι σοκολάτες έχουν μέσα καφεΐνη, και το τσάι, και η cocacola! Επομένως κάντε τους υπολογισμούς σας και βάλτε τις προτεραιότητες σας! ΜΎΘΟΣ 5 Έκανα ακτινογραφία στην αρχή της εγκυμοσύνης. Το μωρό μου θα έχει κάποιο πρόβλημα; Σε καμια περίπτωση. Για να καταλάβει λίγο ο κόσμος για το πόσο ΔΕΝ επηρεάζει μια ακτινογραφία, να αναφέρω απλά ότι για να υπάρχει μια περίπτωση να επηρεαστεί το έμβρυο, πρέπει να κάνει μια έγκυος πάνω από 1000 ακτινογραφίες θώρακα, πάνω από 30 ακτινογραφίες κοιλίας, πάνω από 10 αξονικές τομογραφίες κρανίου και πάνω από 3 αξονικές τομογραφίες στην κοιλιά. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κάποιος ότι ο κίνδυνος από 1-2 ακτινογραφίες, η μια αξονική (σπάνια) που ίσως χρειαστούν κατά την διάρκεια τις εγκυμοσύνης, είναι κυριολεκτικά μηδέν. ΜΎΘΟΣ 6 Τώρα που είμαι έγκυος θα πρέπει να τρώω για δύο. Ναι, οι επιθυμίες για φαγητό είναι πραγματικές, αλλά η εγκυμοσύνη δεν είναι καιρός για… γουρουνιές!
μόνο 300 επιπλέον θερμίδες την ημέρα. Επίσης είναι σημαντικό να διατηρήσετε το σώμα σας σε καλή φυσική κατάσταση. Θα πρέπει να στοχεύσετε σε μια υγιή αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. ΜΎΘΟΣ 7 Οι έγκυες δεν πρέπει να καταναλώνουν σαλάτες και ωμά λαχανικά. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά, που μόνο οφέλη μπορούν να προσφέρουν στον οργανισμό. Καλό θα ήταν οι έγκυες να αποφεύγουν την κατανάλωση σε έτοιμες σαλάτες ή φρουτοσαλάτες, όπως αυτές που αγοράζουμε από έξω. Γενικότερα θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων που δεν γνωρίζουμε αν έχουν πλυθεί καλά. Επομένως, φροντίζουμε να καταναλώνουμε πολύ καλά πλυμένα φρούτα και λαχανικά και όχι να τα αποφεύγουμε Από τη στιγμή που μια γυναίκα μένει έγκυος, θέλει να γνωρίζει όσα περισσότερα μπορεί για το τι μπορεί να φάει , να πιεί και οτιδήποτε αφορά την πορεία της εγκυμοσύνης της, αλλά και του εμβρύου. Παράλληλα, γίνεται συχνά αποδέκτης πολλών αντιφατικών πληροφοριών, ακόμα και μύθων για την εγκυμοσύνη, που κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα αλλά και στο διαδίκτυο. goodlife Μύθοι και αλήθειες στην εγκυμοσύνη
Σίγουρα έχετε λίγο μεγαλύτερο περιθώριο αλλά κατά μέσο όρο οι έγκυες γυναίκες χρειάζονται περίπου
Ποδίατρος-Ποδολόγος Κυπρου & Hv. Βασιλείου Ποδολογικό Κέντρο Πάφου Τηλ. 26 220100, 99 281111
Αιτίες
πόνου στα πόδια κατά
την εγκυμοσύνη
Η βασική αιτία για την εμφάνιση πόνου και οιδήματος στα πόδια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι η αύξηση του σωματικού βάρους. Εξαιτίας της αύξηση του βάρους μπορεί να προκληθεί πίεση στους συνδέσμους των ποδιών. Η συνεχής πίεση στους συνδέσμους κάνει τα πόδια να πονούν. Στο ποδιατρείο μας αντιμετωπίζουμε ποδιατρικά προβλήματα στις εγκυμονούσες γυναίκες και σήμερα σας συμβουλεύουμε πως να αντιμετωπίσετε τα πιο συχνά προβλήματα.
Άλλες αιτίες μπορεί να είναι: • Αλλαγή κέντρου βάρους: Όσο η εγκυμοσύνη εξελίσσεται, το κέντρο βάρους του σώματος μετατοπίζεται και πολύ περισσότερο αυτό συμβαίνει κατά το τελευταίο τρίμηνο. Σε μια τέτοια κατάσταση, η γυναίκα πρέπει να προσαρμόσει τη στάση του σώματός της, ειδικά όταν περπατά και στέκεται, για να μην χάσει την ισορροπία της και να πέσει. Η μεταβαλλόμενη στάση ασκεί πίεση στα πόδια, προκαλώντας πόνο. • Ορμόνες: Κατά το τρίτο τρίμηνο, υπάρχει αυξημένη παραγωγή μιας ορμόνης που ονομάζεται χαλαξίνη. Αυξημένη ορμονική χαλαξίνη ή προγεστερόνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκαλεί την έκταση των μυών και των συνδέσμων στην περιοχή της πυέλου. Η χαλαξίνη παίζει καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία μιας γυναίκας για τον τοκετό χαλαρώνοντας τους πυελικούς μύες και τους συνδέσμους. Η ορμόνη αυτή προκαλεί επίσης χαλάρωση των μυών και των συνδέσμων των ποδιών, προκαλώντας μέχρι και πλατυποδία, οδηγώντας σε φλεγμονή και πόνο στα πόδια. Συχνά στο ιατρείο φτιάχνουμε εξατομικευμένους ορθωτικούς πάτους για υποστήριξη της ποδικής καμάρας και έτσι θεραπεία του πόνου. • Κατακράτηση υγρών: Η εγκυμοσύνη μπορεί να αλλάξει τη ροή του αίματος στα πόδια, με αποτέλεσμα την κατακράτηση υγρών στα πόδια και κυρίως στους και αστραγάλους και στα πέλματα. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται οίδημα και χαρακτηρίζεται από πρήξιμο στο ένα ή και στα δύο πόδια. Πρησμένα πόδια έχουμε όταν η αναπτυσσόμενη μήτρα ασκεί πίεση στα αιμοφόρα αγγεία προκαλώντας κατακράτηση υγρών στα πόδια. Συχνά αγορά μεγαλύτερου μεγέθους παπουτσιού όσο αφορά το βάθος και πλάτος είναι αναγκαία. • Δερματολογικά προβλήματα: Η δυσκολία βάδισης και πίεση από τα υποδήματα προκαλεί συχνά είσφρυση του νυχιού στο δέρμα η οποία καλό είναι να θεραπευτεί έγκαιρα και συντηρητικά για να αποφύγουμε την ανάγκη για χειρουργείο νυχιού. Αν δείτε κοκκίνισμα και φούσκωμα στη γωνιά του νυχιού ξεκινήστε ποδόλουτρα για μείωση φλεγμονής μέχρι να καθαριστεί το νύχι στο ιατρείο.
Tης Χριστιάννας Καλλονά
Πώς να αποτρέψετε και να ανακουφίσετε τον πόνο στα πόδια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης • Τα σφιχτά παπούτσια μπορεί να επιδεινώσουν τον πόνο στα πόδια λόγω οιδήματος. Προτιμήστε χαμηλά και άνετα παπούτσια που υποστηρίζουν σωστά την καμάρα. • Κρύες κομπρέσες και ποδόλουτρα μπορεί να σας ανακουφίσουν από τον πόνο και το πρήξιμο στα πόδια.
• Όταν στέκεστε όρθια προσπαθήστε να κινείτε το σώμα σας με τέτοιο τρόπο ώστε να ρίχνετε το βάρος του σώματός σας από το ένα πόδι στο άλλο.
• Λυγίστε και τεντώστε τα πόδια σας ενώ κάθεστε. Θα μπορούσε να βοηθήσει ώστε να απελευθερωθεί κάποια ένταση από τους συνδέσμους των ποδιών. • Μπορείτε να κάνετε μικρούς και αργούς περιπάτους για να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος και να εξασκήσετε τους συνδέσμους των ποδιών. Αποφύγετε τους μεγάλους περιπάτους ή να είστε όρθια για μεγάλο χρονικό διάστημα. • Ενώ κοιμάστε τη νύχτα, κρατήστε τα πόδια σας ψηλά χρησιμοποιώντας μαξιλάρια. • Κάνετε τακτικά απαλό μασάζ με τα χέρια σας. Είναι ο πόνος στα πόδια ένα σημάδι πρώιμης εγκυμοσύνης; Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο πόνος στα πόδια είναι σημάδι πρώιμης εγκυμοσύνης. Ο πόνος στα πόδια μπορεί να παρουσιαστεί για πολλούς λόγους. Ο πόνος στα πόδια, το οίδημα και τα επίπεδα πέλματα (πλατυποδία) είναι μερικά από τα κοινά προβλήματα που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη. Λίγη φροντίδα και ορισμένα προληπτικά μέτρα μπορεί να σας ανακουφίσουν ώστε να απολαύσετε την εγκυμοσύνη σας χωρίς πόνο στα πόδια.
prestige pafos | 99
100 | prestige pafos Μέταλλα Fe, Ca, Mg Rhodiola Rosea Korean Ginseng Συνένζυμο Q10 Σύμπλεγμα Βιταμινών Βιταμίνη C Πολυβιταμίνη Multi-Guard ADR Νιώθεις καλύτερα! Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος Κύπρου Varnavas Hadjipanayis Λεωφ. Γιάννου Κρανιδιώτη 226, 2234 Λατσιά, Λευκωσία, Τηλ: 22207700
prestige pafos | 101
Θεοφανώ Περικλέους Κλινική Διαιτολόγος –Διατροφολόγος, RD (UK) Αθλητική Διαιτολόγος –Διατροφολόγος MSc Mέλος CyDa, CySpen, HCPC, Tel. 99857921
Peri-Diet Athlete Centre
Κατάλληλη εξατομικευμένη και εξειδικευμένη διατροφική παρέμβαση με βάση τον τρόπο ζώης και τον τρόπο σκέψη σας. Υπηρεσίες που παρέχονται • Διαχείριση βάρους - Διατροφικά προγράμματα για μείωση/αύξηση/ διατήρηση βάρους • Κλινική Διατροφή - Διατροφική αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων όπως Διαβήτη, Καρδιαγγειακές παθήσεις, Δυσλιπιδαιμίες, Υπέρταση, Ουρική αρθρίτιδα, Γαστρεντερικά και ηπατικά προβλήματα, Μεταβολικό σύνδρομο, Οστεοπόρωση, Αναιμία, Υποθρεψία κ.ά. • Αθλητική Διατροφή – Διατροφή για αθλητές και αθλούμενουςεξατομικευμένα διατροφικά προγράμματα ανάλογα με το είδος του αθλήματος, την διάρκεια προπονήσεων, τον βαθμό έντασης , τους προσωπικούς στόχους και τα πρακτικά ζητήματα τους
• Συμβουλές για την σωστή χρήση συμπληρωμάτων (τι συμπλήρωμα, σε τι ποσότητα και πότε να γίνει η κατανάλωση τους για την σωστή τους λειτουργία) με σκοπό την επίτευξη των προσωπικών στόχων
• Διατροφή για όλα τα στάδια ζωής (παιδιά, ενήλικες και ηλικιωμένους)
• Διατροφική διαχείριση και εκπαίδευση παιδιών και εφήβων
• Διατροφή για γυναίκες (γονιμότητα, εγκυμοσύνη, θηλασμός, εμμηνόπαυση κ.λπ.)
• Mindful eating
• Χορτοφαγία - Εξατομικευμένα διατροφικά προγράμματα για νηστεία, vegetarians (pesco-, lacto- lacto ovo- κ.λπ.) και vegans
• Διατροφή για καλή υγεία και ευζωία
• Διατροφικές Διαταραχές – Διατροφική αντιμετώπιση νευρογενούς βουλιμίας, ανορεξίας, υπερφαγίας σε συνεργασία με Κλινικό ψυχολόγο
• Παρουσιάσεις και εκπαιδεύσεις σε κοινό για διάφορα διατροφικά ζητήματα
• Μέτρηση της σύστασης του σώματος - με το εκσυγχρονισμένο μηχάνημα MC 780 MA ( Λίπος, Άλιπη μάζα, Μυϊκή μάζα, Κατακρατήσεις υγρών, Οστική μάζα, Σπλαχνικό λίπος, Αναλογία ECW/TBW, Βασικός μεταβολικός ρυθμός, Μεταβολική ηλικία, Κατανομή σωματικού λίπους κ.α.) • Εξατομικευμένη μέτρηση του μεταβολικού ρυθμού με το MetaCheck.
Ο MetaCheck της Korr Medical Technologies είναι ένα μηχάνημα υπολογισμού μεταβολικών ρυθμών με ανάλυση επιστημονικής ακρίβειας. Ο Metacheck μετράει το Οξυγόνο που καταναλώνει ο οργανισμός υπολογίζοντας έτσι τις θερμίδες που δαπανά σε ηρεμία (μέθοδος έμμεσης θερμιδομετρίας).Το τεστ μεταβολισμού μπορεί να διεξαχθεί σε 10-20 λεπτά με τη χρήση του ειδικού στομίου (μίας χρήσης). Με τον MetaCheck έχουμε για κάθε εξεταζόμενο όλα τα δεδομένα μεταβολικών ρυθμών που χρειάζονται, για την αντιμετώπιση όλων των κλινικών καταστάσεων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό, και για την αξιολόγηση των διατροφικών αναγκών του, με αποτέλεσμα τη συνταγογράφηση του εξατομικευμένου διαιτολογίου. Η επιστημονική εγκυρότητα στον υπολογισμό του BMR είναι ιδιαίτερα υψηλή με απόκλιση μόνο ± 27 Kcals
-
102 | prestige pafos
έτσι θα γνωρίζω πόσες θερμίδες χρειάζομαι για να διαχειριστώ το βάρος μου. Είτε αυτό αφορά αύξηση, διατήρηση ή χάσιμο βάρους. π.χ. Εάν προσλαμβάνω 200 θερμίδες περισσότερες ή λιγότερες από όσες χρειάζομαι την ημέρα τότε θα
Ας γνωριστούμε καλύτερα. Ονομάζομαι Θεοφανώ Περικλέους και είμαι Κλινικός και Αθλητικός Διαιτολόγος. Έχω
στην
και
ΓΕΣΥ αλλά και
Επιπρόσθετα, είμαι Αθλητική Διαιτολόγος στην PAFOS FC. Αγαπώ αυτό που κάνω και μου αρέσει σαν άνθρωπος να εξελίσσομαι. Εκτός από την συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση για την παροχή των υπηρεσιών μου διαθέτω στο γραφείο μου και μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας για την πιο βέλτιστη εξυπηρέτηση των πελατών μου σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Με αγάπη, αφοσίωση, ενθουσιασμό, εν συναίσθηση και σεβασμό προς τον πελάτη μου συνεχίζω να παρέχω τις υπηρεσίες μου.
Είναι απαραίτητο να γνωρίζω τον μεταβολισμό μου; Ναι, γιατί
πάρω ή θα χάσω αντίστοιχα ,10 κιλά σε 1 χρόνο ή 1 κιλό περίπου τον μήνα. Μέτρηση μεταβολισμού σε αθλητές και αθλούμενους. Είναι σημαντική αυτή η μέτρηση και για τους αθλητές και τους αθλούμενους γιατί γνωρίζοντας τον βασικό τους μεταβολισμό, μπορούμε να καθορίσουμε με ακρίβεια τις ανάγκες του κάθε αθλητή τόσο στην προπόνηση όσο και στην καθημερινότητα του. Επίσης, το Metacheck μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια το ποσό των θερ
μίδων που καταναλώνει ο κάθε αθλητής / αθλούμενος σε μισή ώρα μέτριας έντασης άσκησης με βάση την κατανάλωση οξυγόνου. Χρήσιμο για τις ώρες των προπονήσεων αλλά και για όσους ζητούν με ακρίβεια να μάθουν το ποσό κατανάλωσης θερμίδων τους σε μισή ώρα μέτριας έντασης άσκησης.
κάνει πτυχίο στην Κλινική Διαιτολογία (BSc, RD, UK) και Μάστερ στην Αθλητική Διατροφή (MSc, CY) όπου και βραβεύτηκα. Εξασκώ το επάγγελμα μου σε ιδιωτικό γραφείο
Πάφο (Peri-Diet Athlete Centre)
παρέχω υπηρεσίες μέσω
ιδιωτικά.
MD ΔερματολόγοςΑφροδισιολόγος
WeCare Medical Center Paphos Facemed Clinic Athens Tel. +35799078706
Στρες και ψωρίαση
Tου Χριστόφορου Γ. Λοϊζίδη
Η ποιότητα ζωής των ασθενών με ψωρίαση, επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό και σχετίζεται άμεσα με τη βαρύτητα της νόσου, την οικογενειακή και επαγγελματική κατάσταση και το κοινωνικό στίγμα. Η πάθηση συχνά προκαλεί ανησυχία για την εμφάνιση, την εργασία και την ικανότητα δημιουργίας κοινωνικών και προσωπικών σχέσεων. Οι κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της υποβάθμισης της ποιότητας ζωής των ψωριασικών, είναι πηγή εντονότερου στρες που συντηρεί και πλέον επιδεινώνει την κατάσταση σαν φαύλος κύκλος.
Η ψωρίαση, είναι μια χρόνια φλεγμονώδης μη-μεταδοτική πάθηση, που προσβάλλει κυρίως το δέρμα με συχνή συμμετοχή και άλλων οργάνων. Η αιτιολογία της είναι πολυπαραγοντική. Σημαντικό ρόλο παίζουν η γενετική προδιάθεση, το ανοσοποιητικό σύστημα και η επίδραση του περιβάλλοντος. Κατ’ επέκταση, η ψυχολογίασυνδέεται άρρηκτα με την εμφάνιση, έξαρση, επιμονή και αντίσταση της νόσου στη θεραπεία. Καταστάσεις, όπως στρες, άγχος, κατάθλιψη και αρνητικά συναισθήματα του ασθενούς απέναντι στην εικόνα του, συνδέονται με μειωμένη ποιότητα ζωής και έχουν περίπλοκη και αμφίδρομη σχέση με τη ψωριασική νόσο. Στο 40-80% των ασθενών, τo έντονο στρες μπορεί να δράσει ως εκλυτικός παράγοντας που πυροδοτεί την εμφάνιση ψωρίασης για πρώτη φορά, ή ως έξαρση προϋπάρχουσας νόσου. Παράλληλα, η εικόνα του ψωριασικού δέρματος ως κοσμητικά μη-αποδεκτή, οδηγεί σε περισσότερο άγχος, στρες ή κατάθλιψη. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποστηρίζουν αυξημένα περιστατικά της πάθησης σε ανεπτυγμένες Δυτικές κοινωνίες με υψηλό οικονομικό εισόδημα, οι οποίες ευνοούν το έντονο κοινωνικό, οικονομικό, εργασιακό και ψυχολογικό στρες που πηγάζει από την προσπάθεια του ατόμου να ισορροπήσει στις προκλήσεις μιας πολυάσχολης καθημερινότητας. Ο κίνδυνος εμφάνισης ψωρίασης, λόγω έντονου στρες, αυξάνεται περισσότερο σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό ψωρίασης και ψυχολογικών ασταθειών. Από πλευράς
goodlife
ρόλο. Σημαντική είναι η θέση του δερματολόγου στη σωστή προσέγγιση και αντιμετώπιση του πάσχοντα στο σύνολο, σε συνεργασία με άλλους επαγγελματίες υγείας.
103
E drloizides@gmail.com
τα άτομα αυτά να είναι
ρα για την αλληλεπίδραση της ψυχολογικής με τη σωματι
κή κατάσταση και να βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση. Καλό θα ήταν να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε περίπτωση που προσέξουν ύποπτες για ψωρίαση αλλαγές στο δέρμα και να συμβουλευτούν το δερματολόγο τους και αντίστοιχα σε περίπτωση ψυχολογικών μεταβολών, συνιστάται η επίσκεψη σε ειδικό ψυχολόγο ή ψυχίατρο, ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης. Η διαχείριση του στρες στα αρχικά στάδια, παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της εμφάνισης
και τους παράγο
που μπορεί να την πυροδοτήσουν ή να την επιδεινώ
να
καθοριστικό
prestige pafos | 103
πρόληψης, είναι σημαντικό
ενήμε-
-
ή έξαρσης της νόσου. Σε κάθε περίπτωση ατόμου με ψωρίαση, είναι σημαντική η σωστή ενημέρωση για τη φύση
ντες
σουν, με το στρες
παίζει
stigmes
Tης Νίκη Χαραλάμπους
κοινωνία
Μέθυσαν οι λέξεις από του χρόνου το τρέξιμο και από του τόπου το ταρακούνημα. Πάντοτε κάτι έγραφα, κάτι σκάλιζα, μα χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Φαίνεται σε
κάποια γωνιά της ψυχής, του μυαλού, του σώματος, το ταλέντο, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω τη λέξη, κοιμόταν και περίμενε! Περίμενε το πλήρωμα του χρόνου. Να βγουν καινούργια φτερά, να ’ρθεί το φως! Με το δικό του τρόπο, να ταξιδέψει τον καθένα μας σε δικές του διαδρομές, σε δικές του αναμνήσεις, δικές του παραμέτρους. Είναι που σε κάθε τέλος εξυπακούεται μια καινούργια αρχή; Είναι που σε κάθε θάνατο και μια νέα ζωή; Είναι που μετά το σκοτάδι, το φως! Οι σελίδες περίμεναν και η πένα άφηνε στις γραμμές αλήθειες και ψέματα, θλίψη και χαρά, ζενίθ και ναδίρ! Μα η ζωή έτσι είναι, είτε το θέλουμε, είτε όχι. Η ζωή συνεχίζεται και μας οδηγεί, όπου εκείνη ορίζει! Είναι μια αμαρτία πριν την εξιλέωση και μια προδοσία πριν από τη νίκη. Είναι αγώνας, αγωνία, ευκαιρία, ελευθερία, κανόνες φουρτούνα. Μα η φουρτούνα κοπάζει. Και η θάλασσα είναι εκεί! Μας περιμένει, ξανά και ξανά…
Tου Μάνος Σαμοθρακή - Τριστάνος
Ο άντρας πρέπει να την σέβεται και να την αναγνωρίζει ως ίσα με αυτόν. Η γυναίκα να τον φροντίζει και να τον αποφορτίζει. (Της είναι εύκολο) Να γελούν μαζί και να γίνονται και παιδιά. Να φροντίζουν τον εαυτό τους και να μην αφήνονται. Να έχουν ποικιλία και να δοκιμάζουν νέα πράγματα, με τον ίδιο σύντροφο. Δεν χρειάζεται να αλλάζουν συντρόφους. Σε όλους αρέσουν τα νέα πράγματα. Να ανακαλύπτουν μαζί νέους προορισμούς - ανοιχτοί ορίζοντες, σφαιρικά μυαλά. Η φωτιά θέλει αναμόχλευση για να κρατηθεί και να θεριέψει, διαφορετικά θα μείνεις με τις στάχτες. Να μην θεωρεί ποτέ ο ένας τον άλλον δεδομένο. Να του το λέει, να τον διεκδικεί, να του το δείχνει. Να αφήσουν έξω το “εγώ” και να πιάσουν σφιχτά το “εμείς”.
Tου K.A.S Κλείσαν πολλοί κύκλοι πάλι. Καθάρισε το τοπίο κι αυτό το καλοκαίρι, κι όπως όλα τα σημαντικά, έγινε χωρίς πολλά λόγια, χωρίς προειδοποίηση, αφήνοντας μια λύπη και μια προσδοκία. Στέρεψαν πολλά λόγια. Ξέμειναν εκείνα τα τυπικά “τι κάνεις”, “πώς είσαι”, “να τα πούμε” και οι απαντήσεις έγιναν πιο τυπικές κι από κομματικό δελτίο τύπου. Ξέρεις κάτι; Μην τη φοβάσαι την άδεια καρέκλα. Κανείς, μα κανείς σ’ αυτόν τον κόσμο, δεν αντικαθίσταται. Ειδικά εκείνοι, που δεν χώρεσαν ποτέ σε καμία ταμπέλα. Που ήταν πάνω από φίλοι, πάνω από κολλητοί, πάνω από οικογένεια. Δεν πειράζει.. Αλλάζουν οι συνθήκες κι αλλάζουμε κι εμείς μαζί. Κι όταν αυτό που έδενε τον κύκλο ήταν αγάπη ατόφια, τότε ο κύκλος κλείνει με μια μικρή χαραμάδα.. που λέει, “εις το επανιδείν”…
Μέσα μου είναι μια σφαίρα. Έξω είναι ακόμη οι εχθροί. … Δεν τους ξεχωρίζεις από τους ‘άλλους’. Σιωπηλοί, ύπουλοι, επικίνδυνοι. Μεταμφιεσμένοι. Πρόσεξε. Όσο λιγότερο περιφέρεις το σαρκίο σου στους δρόμους, τόσο πιο ασφαλής θα είσαι… Οι λευκές σημαίες δεν σημαίνουν πάντα συνθηκολόγηση… Το κύμα είναι ακόμη στα αυτιά μας. Μικρό, αγαπησιάρικο, ίσα που να δηλώνει την ύπαρξή του. ‘Είμαι εδώ και θάμαι και το άλλο Καλοκαίρι’. Είναι ο μόνος ήχος από Ειρήνη που μας ακολουθεί. Χωρίς ίχνη. Ποιος ακούει ένα κύμα, που σπάει στη δική σου καρδιά… Γι’ αυτό κι είναι κατάδικό σου. Δεν θα στο υποκλέψει κανείς… Δεν μπορώ να σου ορκιστώ άλλες παραλίες… Μια μοναχική ακτή, χαλίκια αντί άμμο, και γερασμένα πρόσωπα φίλων, αυτό μόνο σου τάζω… Είναι η μόνη μου κληρονομιά αγάπη μου… Τα όπλα είναι για τους δειλούς, όχι τους λεβέντες. Όχι τους αληθινά γενναίους…. Ψέματα σου έλεγαν. .. Η πατρίδα καμουφλάρει το φόβο της, πίσω από καζίνα και ακριβά αυτοκίνητα. Τι γυρεύουμε εμείς εδώ! Σκέψου ναχα και άλλες σφαίρες μέσα μου! Δεν προλαβαίνω να μετρώ τρύπες. Και δεν στάζουν καν αίμα… Δεν ξέρω που πήγε τόσο αίμα! Να μ αγαπάς ψυχή μου, ακόμη κι όταν μοιάζω στο πρόσωπο του εχθρού. .. Καλή αντάμωση… Ματθίλδη Kαρδιά μου τόσο μόνη σε πάγωσαν οι πολλοί πόνοι, γι’ αυτό δεν αγαπάς ξανά. Στο σώμα που ανήκεις γύρισες την πόρτα του Παράδεισου εμύρισες γι’ αυτό στον κόσμο ξαγρυπνάς. Μανούλα μου γιατί μ άφησες και τη ψυχή μου την αντάριασες; Μέρα και νύκτα το Θεό παρακαλάς: «Θεέ μου δώσμου δύναμη να βγω από τον τάφο μια μέρα Να το δω το γιό μου και στην Κόλαση ας μπω». Μια τέτοια ευχή με άφησε άυπνο ξανά Κατάρα λες πως ήρθε από τα ψηλά Για να της μαρτυρήσω πως μόνο ΕΚΕΊΝΗΝ ΑΓΑΠΩ! Χάρης Μαύρος Γλυκό χαμόγελο Μαζεύω τις πληγές μου και προχωρώ Δεν ξέρω σε ποιο σύμπαν σιγά-σιγά θα μπω. Γύρω μου φάρμακα πολλά. Γιατροί νοσηλευτές. Εδώ κι εκεί των γάζων αλλαγές… Μα όλα αυτά τα αναιρεί, τα σβήνει, τ΄απαλύνει Ένα γλυκό χαμόγελο απ αυτούς που αγαπώ όταν ανθίζει στα ταλαιπωρημένα τους τα χείλη. Λένια Σοφοκλέους
104 | prestige pafos
ποίηση
#annakalypsis
που συνόδευε τον καφέ κατά την περίοδο των νηστειών! Κάτι μεταξύ παξιμάδι και κουλούρι! Μυρωδάτο και νοστιμότατο! Η συλλογή των τρεμιθιών, μια δύσκολη υπόθεση που αξίζει να πούμε ότι στα χωριά Λέμπα και Χλώρακα στην
Μακαρόνια χωριάτικα της σμίλας Μακαρόνια του σκληνιτζιού, αποξηραμένα. Ένα εξαιρετικά εύγευστο παραδοσιακό υλικό, που ετοίμαζαν οι γυναίκες της Κύπρου, κυρίως στις αγροτικές περιοχές. Με την εξαιρετική πρώτη ύλη του αλευριού της Κύπρου, οι νοικοκυρές κυριολεκτικά “ κεντούσαν” μακαρόνια. Το εργαλείο που χρησιμοποιούσαν για την παρασκευή τους, είχε την μορφή της σμίλας και ήταν προϊόν ενός σκληρού χόρτου καλαμοειδούς, που βλαστούσε στις όχθες των ποταμών της Κύπρου. Ένα υλικό που χρησιμοποιούσαν και στην κατασκευή της καλαθοπλεκτικής. Το σκληρό αυτό χόρτο δημιουργούσε την τρύπα στα μακαρόνια . Στην συνέχεια τα έκοβαν σε συμμετρικό σχήμα και όλη η τέχνη ήταν η τοποθέτησή τους σε “ τσέστο” όμορφα, συγυρισμένα και με τάξη για να αποξηρανθούν σχηματίζοντας όμορφα μοτίβα! Έργα λαϊκής τέχνης! Κάνω εικόνα γυναίκες μαζεμένες
105
σε πεντακάθαρες αυλές, να “ κόβουν “ μακαρόνια να πίνουν καφέ και να τρώνε γλυκό του κουταλιού!! Η εποχής της πατροπαράδοτης μαρμελάδας “μοσφίλου” Κάθε κυπριακό σπίτι, είτε θα την φτιάξει, είτε θα την αγοράσει. Απαραιτήτως στην συγκεκριμένη μαρμελάδα, κιούλι! Η μυρωδιά που κατοικεί μέσα μας! Οι “καπίρες” του χειμώνα, πάντα αλείφονται με μαρμελάδα μοσφίλου. Έτσι είμαστε μαθημένοι!!! Τα κουλουράκια των Χριστουγέννων, θα ενωθούν με μαρμελάδα μοσφίλου. Νόμος αυτό!!! Οι μοσφιλιές σε αφθονία στην κυπριακή ύπαιθρο κατά τους μήνες της ανθοφορίας τους Μάιο με Απρίλιο, είναι χάρμα οφθαλμών. Εκατομμύρια μικρά άσπρα ανθάκια σκεπάζουν σχεδόν όλο το δέντρο, που μοιάζει σαν νύφη και γεμίζουν την ατμόσφαιρα με μια μεθυστική μυρωδιά! Οι δε καρποί της μοσφιλιάς, που δεν χρειάζεται ούτε νερό ούτε ψέκασμα, ούτε καμιά ιδιαίτερη περιποίηση τους μήνες Οκτώβριο και στις αρχές Νοεμβρίου, πολλοί πάρα πολλοί. Θα μπορούσαμε να ην χαρακτηρίσουμε σαν την “εθνική μας μαρμελάδα”! Θα μπορούσαμε να την πιστοποιήσουμε κιόλας! Θα την καταγράφαμε σαν την “μαρμελαδα του φτωχού”! Άννα-Καλύψαμε
Ένα κατ εξοχήν κυπριακό
Πάφο, στα παλιά
Οι πελώριοι τρέμιθοι, διάσπαρτοι
αγρούς των χωριών μας, μετρούν εκατοντάδες
... χωριάτικες! ... γλυκές! ... που μας συγκινούν!
την τρεμιθόπιττα!
έδεσμα,
χρόνια έφτιαχναν το περίφημο τρεμιθόλαδο!
στους
χρόνια παρουσίας.
για όλους, τα Χριστούγεννα είναι μέρες ηρεμίας και χαλάρωσης.
περίοδος με τις περισσότερες κοινωνικές και οικογενειακές υποχρεώσεις και εν μέρη τα ήθη και έθιμα μας,μας οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια αν όχι στην πολυφαγία, τουλάχιστον στην υπερκατανάλωση αχρείαστων θερμίδων. Μερικές φορές, είναι δύσκολο να παραμένουμε πιστοί στο στόχο μας,όμως όπως σας λεω πάντα: ΔΕ ΘΕΛΕΙ ΚΟΠΟ,ΘΕΛΕΙ ΤΡΟΠΟ! Μπορείς εύκολα να οργανώσεις το πρόγραμμα σου ώστε να μη χάσεις τη φόρμα σου τις γιορτές.
1. Φάε και πιές…με μέτρο! Σίγουρα, με τόσες νόστιμες λιχουδιές στο εορταστικό τραπέζι, είναι δύσκολο να κρατηθείς.Γιαυτό και επιλέγεις τις γεύσεις που θα απολαύσεις και μη στερήσεις από τον εαυτό σου τα αγαπημένα σου φαγητά. (η γαλοπούλα είναι μια καλή πηγή πρωτείνης). Είναι όμως σημαντικό να περιοριστείς σε μία κανονική μερίδα.Όσον αφορά το ποτό είναι λογικό να πιείς κάτι παραπάνω με την παρέα σου, απλά πρόσεχε τι θα πιείς.
2. Κάνε πρωινή προπόνηση! ΓΥΜΝΑΣΟΥ το πρωί, 20 λεπτά ,αρκούν, για να “ξυπνήσεις” το μεταβολισμό σου και να πεις αντίο στις περιττές θερμίδες,που θα καταναλώσεις στο υπόλοιπο της ημέρας.Έτσι καταφέρνεις να συνδυάσεις την άσκηση χωρίς να στερηθείς στιγμές με την οικογένειά σου.Επίσης μπορείς να πας μαζί τους για έναν απογευματινό περίπατο,στο πάρκο ,στην παραλία (να θυμίσω πως η πανδημία μας έμαθε αρκετούς τρόπους άσκησης) ή να πας με φίλους βόλτα στα μαγαζιά για τα δώρα.Με αυτόν τον τρόπο
106 | prestige pafos Έφτασαν οι γιορτές των Χριστουγέννων και φοβάσαι μην βάλεις πίσω τα κιλά που τόσο πάλεψες να χάσεις τους τελευταίους 3 μήνες; 3 σημαντικά ‘’tips’’που θα σε βοηθήσουν ΝΑ ΜΗΝ ΒΑΛΕΙΣ
στις γιορτές
ΚΙΛΑ
Σχεδόν
Είναι η
3. Απλά χαλάρωσε… Η εορταστική διάθεση αν μη τι άλλο εκεί σε παραπέμπει και όχι στη γυμναστική.Είναι λογικό να ξεχάσεις ότι πρέπει να παραμείνεις ‘’FIT’’ και γιαυτό το λόγο πολλοί είναι
για
και ΤΟ
άλλωστε
βδομάδες
ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ σας εύχομαι πάντα με ΎΓΕΙΑ για τον καινούργιο χρόνο 2023 Tης Χριστίνας Παναγιωτάκη
διατηρείς το θερμιδικό ισοζύγιο.
αυτοί που ξεκινούν τη γυμναστική από τον Γενάρη!! Άρα αν δεν μπορείς να πας γυμναστήριο κατά την διάρκεια των γιορτών, χρησιμοποίησε αυτές τις μέρες ως ένα διάλειμμα αποθεραπείας. Αυτή η εποχή είναι ιδανική
να χαλαρώσεις, να διασκεδάσεις
ΑΞΙΖΕΙΣ!
2
είναι μόνο…
prestige pafos | 107 goodlife Tου Χάρη Φιλίππου Χριστουγεννιάτικος Κορμός με Μπισκότα και Τζίντζερ Ύλικά • 600 ml Φρέσκα Παχύρευστή Κρέμα • 60 γρ. ζάχαρη Άχνη • 1 κ.γ βανίλια σκόνη • 2 κ.σ ψιλοκομμένο Τζίντζερ Γλασέ • 250 γρ. μπισκότα με Τζίντζερ και αμύγδαλα • 60 ml Φρέσκο Χυμό Πορτοκάλι • 60 ml κρασί Τζίντζερ • 2 κ.σ Καραμέλα για επικάλυψη Mέθοδος Κτυπούμε την Κρέμα Γάλακτος, την ζάχαρη και την Βανίλια μέχρι να ξεκινήσει να γίνει σφίγγει. Προσθέτουμε τα μισά Τζίντζερ Γλασέ και ανακατεύουμε. Ανοίγουμε ναύλο μεμβράνη σε ένα ταψί και προσθέτουμε την μισή κρεμά και την οποία απλώνουμε λίγο. Σε ένα άλλο μπολ προσθέτουμε το χυμό πορτοκαλιού και το κρασί Τζίντζερ. Αφού βουτήξουμε τα μπισκότα θα τα τοποθετούμε τρία μαζί που στο ενδιάμεσο τους θα έχουν κτυπημένη κρέμα. Αφού τα κάνουμε τριάδες θα τα τοποθετήσουμε κατά μήκος της κρέμας που απλώσαμε προηγούμενος στο ταψί.( να μοιάζει όπως τον κορμό ) και μετά θα προσθέσουμε την υπόλοιπη κρέμα για να τα καλύψει γύρω-γύρω και το τυλίγουμε με την μεμβράνη για να έχει στρόγγυλο
αφαιρούμε την
και το
τούμε σε
την
Αν θέλετε
της
σχήμα και το τοποθετούμε στο ψυγείο για έξι ώρες να παγώσει. Αφού περάσουν οι έξι ώρες
μεμβράνη
τοποθε-
πιατέλα της αρεσκείας μας. Περιχύνουμε
καραμέλα, το υπόλοιπο γλυκό και θρυμματισμένο μπισκότο και σερβίρουμε.
μπορείτε να βάλετε και ξηρούς καρπούς
αρεσκείας σας.
Executive Chef
άλλους
πρέπει να
υποτιμάτε. Ιδίως
νεαροί
περίεργοι σκύλοι που θέλουν να εξερευνήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα το χριστουγεννιάτικο δέντρο, βιώνουν συχνά οδυνηρές εμπειρίες με τα φωτάκια, τις γυάλινες μπάλες, την ασημένια βροχή κλπ. Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος τραυματισμού από σπασμένες μπάλες χριστουγεννιάτικου δέντρου, όταν ένας περίεργος σκύλος με κουνιστή ουρά εξερευνά το δέντρο και ρίχνει κάτω τις μπάλες. Οι πληγές από κόψιμο στα πόδια ή ακόμα και στο στόμα είναι όχι μόνο πολύ οδυνηρές, αλλά μπορεί να εξελιχθούν και σε επικίνδυνες. Αλλά και το ηλεκτρικό καλώδιο με φωτάκια δεν είναι τελείως ακίνδυνο. Από περιέργεια ή πλήξη, ο σκύλος μπορεί να το βάλει στο στόμα του και να πάθει ηλεκτροπληξία, η οποία σε ορισμένους σκύλους μπορεί να αποβεί μοιραία και για την ίδια τους τη ζωή. Δεν πρέπει επίσης να υποτιμάτε τον κίνδυνο από τις γιρλάντες και την ασημένια βροχή - τα παραδοσιακά αυτά χριστουγεννιάτικα διακοσμητικά στοιχεία περιέχουν μόλυβδο και σε περίπτωση κατάποσης μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνη εντερική απόφραξη. Όχι μόνο εμείς οι άνθρωποι, αλλά και πολλοί σκύλοι έχουν αδυναμία στα πολύχρωμα χριστουγεννιάτικα πιάτα με σοκολάτα, στα γλυκά μπισκότα και τους ξηρούς καρπούς. Η κατανάλωση σοκολάτας μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή του σκύλου. Η θεοβρωμίνη που περιέχεται στο πλήρες γάλα και τη μαύρη σοκολάτα είναι τοξική και μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες στον οργανισμό του σκύλου μας. Μπορεί να οδηγήσει σε σπασμούς, υψηλή αρτηριακή
Πολλοί άνθρωποι έχουν συνυφασμένα με τα Χριστούγεννα ένα χριστουγεννιάτικο Αλεξανδρινό επάνω στο τραπέζι, ένα γκι επάνω στην πόρτα ή μια χριστουγεννιάτικη ανθοδέσμη με ελλέβορους, γνωστά και ως ρόδα των Χριστουγέννων. Οι ιδιοκτήτες σκύλων θα πρέπει ωστόσο να είναι προσεκτικοί με τη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση του σπιτιού τους, καθώς μερικά φυτά είναι δηλητηριώδη για τους σκύλους. Εάν ο σκύλος καταπιεί ένα πεσμένο γκι ή ένα φύλλο Αλεξανδρινού, υπάρχει ο κίνδυνος δηλητηρίασης με εμφανή συμπτώματα όπως διάρροια και έντονους σπασμούς. Μόνο και μόνο η επαφή με τα φύλλα του Αλεξανδρινού μπορεί να προκαλέσει στο σκύλο σας δερματικούς ερεθισμούς. Το δημοφιλές σπρέι χιονιού στα παράθυρα μπορεί να προκαλέσει δύσπνοια στο σκύλο, ακόμη και σε μικρές ποσότητες. Ένα νόστιμο εορταστικό μενού αποτελεί μέρος των Χριστουγέννων, εξίσου όπως και το χριστουγεννιάτικο δέντρο και τα δώρα. Ενώ οι ιδιοκτήτες σκύλου κάθονται στο τραπέζι και απολαμβάνουν τα πολλά και νόστιμα εδέσματα επάνω στο τραπέζι, ο σκύλος κάθεται δίπλα με μεγάλα μάτια, ικετεύοντας για μια μπουκίτσα. Δίνοντας στο σκύλο να φάει από το φαγητό σας, δεν κάνετε χάρη ούτε σε σας ούτε στο σκύλο σας, διότι με αυτή την κίνηση μπορεί να καταλήξετε στην κτηνιατρική κλινική. Τα περισσότερα από τα φαγητά που τρώμε εμείς οι άνθρωποι, ιδίως το πικάντικο ψητό, έχει πολλά καρυκεύματα και είναι πολύ λιπαρό για τους σκύλους, οπότε μπορεί να προκαλέσει σοβαρά γαστρεντερικά προβλήματα. Τα κόκκαλα χήνας ή γαλοπούλας δεν ανήκουν στο μπολ φαγητού ενός σκύλου. Σπάνε εύκολα (ιδίως όταν μαγειρεύονται), και μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στο στόμα και τον οισοφάγο του σκύλου. Αν θέλετε να κάνετε το σκύλο σας χαρούμενο, θα πρέπει αντ’ αυτού να του δώσετε μια ιδιαίτερη λιχουδιά για σκύλους, που ο τετράποδος φίλος σας θα μπορεί να μασάει με ευχαρίστηση, ενώ εσείς απολαμβάνετε το εορταστικό γεύμα. Για τους ιδιοκτήτες σκύλων, η περίοδος των Χριστουγέννων μπορεί να αποτελέσει πραγματικά μια πρόκληση, ιδίως αν ο σκύλος σας είναι πολύ νέος και περίεργος, και θέλει να δοκιμάσει όλα τα παράξενα πράγματα που υπάρχουν στο σπίτι τα Χριστούγεννα.
τα Χριστούγεννα όλο χαρά παρέα με τον τετράποδο φίλο σας! Tου Δημήτρη και της Ναταλίας Δημητρίου Όσο ωραίο φαίνεται ένα
και την περιεκτικότητα σε κακάο της σοκολάτας που έχει καταναλωθεί) ποικίλλουν από διάρροια και εμετό μέχρι θάνατο του σκύλου. Ποτέ μην αφήνετε τη σοκολάτα ανοιχτή! Τα χριστουγεννιάτικα ημερολόγια με σοκολατάκια θα πρέπει να φυλάσσονται μακριά από το σκύλο σας - δεν πρέπει ποτέ να υποτιμάτε τις δεξιότητες του πεινασμένου τετράποδου φίλου σας. Χριστούγεννα και επικίνδυνα πράγματα για το σκύλο σας
Αν λάβετε τα απλά προληπτικά μέτρα, σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά. Έτσι μπορείτε να απολαύσετε
πολύχρωμα διακοσμημένο χριστουγεννιάτικο δέντρο,
τόσους κινδύνους εγκυμονεί που δεν
τους
οι
και
πίεση ή καρδιακά προβλήματα. Τα συμπτώματα μίας δηλητηρίασης από σοκολάτα (ανάλογα με την ποσότητα
MagicCraft - GameFi for World Domination.
Building the Legend
• MagicCraft is a breakout play-to-earn gaming hit, giving MagicCraft the strongest potential for breakout success.
• Built on Unity, backed by a team of cryptocurrency experts, game developers, blockchain specialists, and a top global gaming studio, MagicCraft aims to be the era defining NFT based fantasy game for the Web3 generation.
• MagicCraft combines a compelling backstory, arresting visuals and addictive multiplayer action with numerous play-to-earn opportunities.
• The MagicCraft buzz has grown the community to over 300,000 people, with 1.9billion+ $MCRT tokens already sold and 575+ million staked.
• The MagicCraft ecosystem, launched on Binance Smart Chain, encompasses the Game, the Native token ($MCRT) and the NFT marketplace.
Game - Earn as you play!
• The MagicCraft universe centers around the Ash Vales, a fantasy land where characters compete for seven magical citadels, called ‘’Pillars’’.
• MagicCraft offers a genre defining experience, as its compelling backstory sets the scene for a detail-rich world, containing characters with different skills and motivations to suit all types of gamers.
• As MagicCraft aims for the ease of use, new-to-crypto gamers may enjoy a free-to-play version without needing to initially deal with crypto, earning $MCRT rewards to be exchanged for more powerful characters, whilst there is an option to buy $MCRT for immediate game progression and more powerful NFT Heroes.
• MagicCraft’s beta version is already launched on Android and iOS, before being expanded to a web version, PC version, and consoles such as the PS5 and xBOX.
Token
- The Lifeblood of MagicCraft
• $MCRT is MagicCraft’s native utility token, with multiple powerful use cases. It forms the universal currency for the MagicCraft NFT marketplace and powers the in-game economy.
• $MCRT also allows staking, where the rewards of up to 500% are earned by committing $MCRT to the MagicCraft ecosystem.
• With a total supply of 10 billion, $MCRT is available for purchase on both centralized and decentralized exchanges.
NFT Marketplace - Character Driven Gaming
• MagicCraft’s NFT Marketplace allows users to unlock or power up NFT Heroes, castles, armor and weapons with $MCRT.
• NFT Heroes are customizable with varying degrees of utility. Each offers unique spells and skills, whilst granting access to different game areas.
• NFTs can be played in game, traded in the marketplace, chosen as staking rewards, or held as collectibles for trading. As the game grows in popularity, NFTs grow in value.
The MagicCraft Difference - Gameplay First!
MagicCraft team’s focus is explained by the COO, Mateusz Gorecki:
• “We create a user-friendly and easily accessible game. Gamers do not need experience regarding NFTs or blockchain, nor do they need crypto expertise to play. Just simply create an account, login and start playing.”
• A better definition for MagicCraft would be earn-as-you-play. Game design and gamer experience is a strong focus of the project, so that gamers’ enjoyment comes first.
• In a volatile market, the MagicCrafts’ talented team’s focus on a game experience sets it apart from others, giving MagicCraft the strongest potential for mass adoption.
www.magiccraft.io