Farmakoterapia chorób serca [fragment]

Page 1

FARMAKOTERAPIA

CHORÓB SERCA W PODSTAWOWEJ OPIECE ZDROWOTNEJ pod redakcją Rafała Dąbrowskiego i Hanny Szwed

Farmakoterapia chorób serca w podstawowej opiece zdrowotnej SRG UHGDNFMÇ SURI GU KDE Q PHG 5DIDĄD 'ÇEURZVNLHJR i SURI GU KDE Q PHG +DQQ\ 6]ZHG %QR[TKIJV i D[ 6GTOGFKC 9[FCYPKEVYC /GF[E\PG 2Q\PCɛ 9U\[UVMKG RTCYC \CUVT\GʑQPG ʐCFGP \ HTCIOGPVȕY MUKȤʑMK PKG OQʑG D[Ȧ RWDNKMQYCP[ Y LCMKGLMQNYKGM HQTOKG DG\ YE\GɮPKGLU\GL RKUGOPGL \IQF[ Y[FCYE[ &QV[E\[ VQ TȕYPKGʑ HQVQMQRKK K OKMTQƒNOȕY QTC\ PCIT[YCPKC a VCMʑG TQ\RQYU\GEJPKCPKC \C RQɮTGFPKEVYGO PQɮPKMȕY GNGMVTQPKE\P[EJ

-QPEGRELC QM CFMK RTQH FT JCD P OGF 4CHC &ȤDTQYUMK

Termedia Wydawnictwa Medyczne WN -NGGDGTIC 2Q\PCɛ VGN HCMU G OCKN VGTOGFKC"VGTOGFKC RN JVVR YYY VGTOGFKC RN

Termedia Wydawnictwa Medyczne 2Q\PCɛ Wydanie I

+5$0

9[FCYEC FQ Qʑ[ YU\GNMKEJ UVCTCɛ CD[ E[VQYCPG Y RQFTȶE\PKMW PC\Y[ NGMȕY KEJ FCYMK QTC\ KPPG KPHQTOCELG D[ [ RTCYKF QYG 9[FCYEC CPK CWVQT\[ PKG RQPQU\Ȥ QFRQYKGF\KCNPQɮEK \C MQPUGMYGPELG Y[MQT\[UVCPKC informacji zawartych w PKPKGLU\GL RWDNKMCELK -CʑF[ RTQFWMV Q którym mowa w MUKȤʑEG RQYKPKGP D[Ȧ UVQsowany zgodnie z QFRQYKGFPKOK KPHQTOCELCOK RQFCP[OK RT\G\ RTQFWEGPVC 1UVCVGE\PȤ QFRQYKGF\KCNPQɮȦ RQPQUK NGMCT\ RTQYCF\ȤE[

-#4&

ÑƂǵǫǑǂ řȈǿǐǮǑȡ ƂżřƵǿǐǮȱȧ džřȈƵǐȡƣٟ SURI GU KDE Q PHG 5DIDă 'ÆEURZVNL ++ -NKPKMC %JQTQD[ 9KGɛEQYGL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

SURI GU KDE Q PHG +DQQD 6]ZHG ++ -NKPKMC %JQTQD[ 9KGɛEQYGL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

ȈǿǐǮȱȧ ǮǐȱżȱƣřǂǑȡٟ GU Q PHG 0DUFLQ %DU\OVNL -NKPKMC %JQTȕD 9GYPȶVT\P[EJ K 4GJCDKNKVCELK -CTFKQNQIKE\PGL Uniwersytet Medyczny w QF\K 7PKYGTU[VGEMK 5\RKVCN -NKPKE\P[ KO 9QLUMQYGL #MCFGOKK /GF[E\PGL Ť %GPVTCNP[ 5\RKVCN 9GVGTCPȕY

SURI GU KDE Q PHG 0LFKDă &LXU]\ąVNL -NKPKMC %JQTȕD 9GYPȶVT\P[EJ K -CTFKQNQIKK Warszawski Uniwersytet Medyczny

SURI GU KDE Q PHG 'DQXWD &]DUQHFND +PUV[VWV -CTFKQNQIKK Collegium Medicum, 7PKYGTU[VGV ,CIKGNNQɛUMK Y Krakowie

SURI GU KDE Q PHG 5DIDă 'ÆEURZVNL ++ -NKPKMC %JQTQD[ 9KGɛEQYGL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

GU KDE Q PHG 3LRWU 'REURZROVNL 5COQF\KGNPC 2QTCFPKC .KRKFQYC -NKPKMC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ +PUV[VWV -CTFKQNQIKK Y Warszawie

SURI GU KDE Q PHG -DURVăDZ 'URĽGĽ -NKPKMC -CTFKQNQIKK -CVGFTC -CTFKQNQIKK -CTFKQEJKTWTIKK K %JQTȕD 0CE\[ɛ %GPVTCNP[ 5\RKVCN -NKPKE\P[ 7PKYGTU[VGV /GF[E\P[ Y QF\K

SURI GU KDE Q PHG 3LRWU -DQNRZVNL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK Collegium Medicum, 7PKYGTU[VGV ,CIKGNNQɛUMK Y Krakowie

SURI GU KDE Q PHG $QGU]HM -DQXV]HZLF] -NKPKMC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

GU Q PHG .U]\V]WRI -DZRUVNL ++ -NKPKMC %JQTQD[ 9KGɛEQYGL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

GU KDE Q PHG 0DUHN .DEDW SURI ,QVW\WXWX .DUGLRORJLL -NKPKMC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

GU KDE Q PHG 3U]HP\VăDZ /HV]HN SURI ,QVW\WXWX .DUGLRORJLL -NKPKMC 0KGY[FQNPQɮEK 5GTEC K 6TCPURNCPVQNQIKK +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

GU Q PHG 3DZHă /LWZLąVNL -NKPKMC -CTFKQEJKTWTIKK K 6TCPURNCPVQNQIKK +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

OHN PHG ,ZRQD 1LHGĻZLHFND -NKPKMC -CTFKQNQIKK -CVGFTC -CTFKQNQIKK -CTFKQEJKTWTIKK K %JQTȕD 0CE\[ɛ %GPVTCNP[ 5\RKVCN -NKPKE\P[ 7PKYGTU[VGV /GF[E\P[ Y QF\K

OHN PHG :RMFLHFK 3OXWD -NKPKMC -CTFKQNQIKK -CVGFTC -CTFKQNQIKK -CTFKQEJKTWTIKK K %JQTȕD 0CE\[ɛ %GPVTCNP[ 5\RKVCN -NKPKE\P[ 7PKYGTU[VGV /GF[E\P[ Y QF\K

GU KDE Q PHG $OHNVDQGHU 3UHMELV] SURI ,QVW\WXWX .DUGLRORJLL -NKPKMC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

SURI GU KDE Q PHG 3LRWU 3UXV]F]\N -NKPKMC %JQTȕD 9GYPȶVT\P[EJ K -CTFKQNQIKK Warszawski Uniwersytet Medyczny

OHN PHG 0LFKDă 6WHJLHQWD -NKPKMC -CTFKQNQIKK -CVGFTC -CTFKQNQIKK -CTFKQEJKTWTIKK K %JQTȕD 0CE\[ɛ %GPVTCNP[ 5\RKVCN -NKPKE\P[ 7PKYGTU[VGV /GF[E\P[ Y QF\K

GU Q PHG 3DZHă 6\VND ++ -NKPKMC %JQTQD[ 9KGɛEQYGL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

SURI GU KDE Q PHG +DQQD 6]ZHG ++ -NKPKMC %JQTQD[ 9KGɛEQYGL +PUV[VWV -CTFKQNQIKK KO 5VGHCPC -CTF[PC C 9[U\[ɛUMKGIQ Y Warszawie

ǫƣǵ ǿǮƂǶŶƣ 11

/HF]HQLH ]DEXU]Hą OLSLGRZ\FK

/CTEKP $CT[NUMK

/HF]HQLH QDGFLĜQLHQLD WÚWQLF]HJR

61

#PFT\GL ,CPWU\GYKE\ /CTGM -CDCV 2KQVT &QDTQYQNUMK #NGMUCPFGT 2TGLDKU\

3U]HZOHNăH ]HVSRă\ ZLHąFRZH 6WDELOQD FKRURED ZLHąFRZD

4CHC &ȤDTQYUMK *CPPC 5\YGF

3U]HE\W\ ]DZDă VHUFD ˳ OHF]HQLH NRQWUROD

4CHC &ȤDTQYUMK *CPPC 5\YGF

&KRU\ ] QLHZ\GROQRĜFLÆ VHUFD ˳ ]DVDG\ SRVWÚSRZDQLD L OHF]HQLH

115

/KEJC 5VGIKGPVC +YQPC 0KGFʏYKGEMC 9QLEKGEJ 2NWVC ,CTQU CY &TQʑFʑ

&KRU\ SR SU]HE\WHM ]DNU]HSLF\ Ľ\OQHM L ]DWRU]H SăXFQ\P ˳ GDOV]H OHF]HQLH L NRQWUROD /KEJC %KWT\[ɛUMK 2KQVT 2TWU\E\[M

52='=,$ă

3 ]ƂŶȱƂdžƣƂ džřżŶƣǶdžƣƂdžƣř ǿƒǿdžƣŶȱƂƖǐ džżǮȱƂƲ WřdžȈǵȱƂȡƣŶȱ٠ fřǮƂƵ Yřŵřǿ٠ ƣǐǿǮ $ǐŵǮǐȡǐƺǵƵƣ٠ ƺƂƵǵřdžżƂǮ ǮƂƲŵƣǵȱ ‫ת‬٥‫ר‬٥ ǐȱǫǐŶȱȧdžřdžƣƂ ƺƂŶȱƂdžƣř ƞƣǫǐǿƂdžǵȧƲdžƂƖǐ #WVQT\[ Y[V[E\P[EJ 'WTQRGLUMKGIQ 6QYCT\[UVYC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ

CPI (XURSHDQ 6RFLHW\ RI +\SHUWHQVLRQ Ť '5* K 'WTQRGLUMKGIQ 6QYCT\[UVYC -CTFKQNQIKE\PGIQ CPI (XURSHDQ 6RFLHW\ RI &DUGLRORJ\ Ť '5% \ǡ ǡ TQMW W\CNGʑPKCLȤ FGE[\Lȶ QǡTQ\RQE\ȶEKW NGE\GPKC JKRQVGPU[LPGIQ QFǡYCTVQɮEK EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ KǡUVQRPKC EC MQYKVGIQ T[\[MC UGTEQYQ PCE\[PKQYGIQ 7ǡEJQT[EJ \ǡPCFEKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O NWD UVQRPKC UMWTE\QYG EKɮPKGPKG Ə ǡOO *I NWD TQ\MWTE\QYG EKɮPKGPKG Ə ǡOO *I PKG\CNGʑPKG QFǡRQ\KQOW T[\[MC UGTEQYQ PCE\[PKQYGIQ \CNGEC UKȶ LGFPQE\GUPG TQ\RQE\ȶEKG HCTOCMQVGTCRKK Kǡ\OKCPȶ UV[NW ʑ[EKC 7ǡ EJQT[EJ \ǡ PCFEKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O ǡ UVQRPKC LGɮNK T[\[MQ UGTEQYQ PCE\[PKQYG LGUV FWʑG NWD YURȕ KUVPKGLȤ Y[YQ CPG PCFEKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O RQYKM CPKC PCT\ȤFQYG CPI K\SHUWHQVLRQ PHGLDWHG RUJDQ GDPDJHǡŤ */1& \CNGEC UKȶ TQ\RQE\ȶEKG HCTOCMQVGTCRKK KǡLGFPQE\GUPG TQ\RQE\ȶEKG YRTQYCF\CPKC \OKCP UV[NW ʑ[EKC

61

Farmakoterapia chorób serca w podstawowej opiece zdrowotnej

7ǡ EJQT[EJ \ǡ PCFEKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O UVQRPKC LGɮNK T[\[MQ UGTEQYQ PCE\[PKQYG LGUV OC G NWD WOKCTMQYCPG K PKG UVYKGTF\QPQ */1& \CNGEC UKȶ YRTQYCF\GPKG \OKCP UV[NW ʑ[EKC RT\G\ QFRQYKGFPK E\CU Ť OKGUKȶE[ C Yǡ RT\[RCFMW KEJ PKGUMWVGE\PQɮEK \CNGEC UKȶ TQ\RQE\ȶEKG NGE\GPKC HCTOCMQNQIKE\PGIQ U osób z Y[UQMKO RTCYKF QY[O EKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O \CNGEC UKȶ YRTQYCF\GPKG \OKCP UV[NW ʑ[EKC K OQʑPC TQ\YCʑ[Ȧ NGE\GPKG JKRQVGPU[LPG W osób z bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym z WYCIK PC QDGEPQɮȦ EJQTQD[ UGTEQYQ PCE\[PKQYGL %J50 C w U\E\GIȕNPQɮEK EJQTQD[ YKGɛEQYGL U chorych w YKGMW RQFGU\ [O VCMʑG TQMW ʑ[EKC \ PCFEKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O Y FQDT[O UVCPKG QIȕNP[O \CNGEC UKȶ YRTQYCF\CPKG \CUCF OQF[ƒMCELK UV[NW ʑ[EKC K TQ\RQE\ȶEKG NGE\GPKC JKRQVGPU[LPGIQ IF[ UMWTE\QYG EKɮPKGPKG VȶVPKE\G Ə OO *I 4Q\RQE\ȶEKG NGE\GPKC JKRQVGPU[LPGIQ K YRTQYCF\GPKG \CUCF OQF[ƒMCELK UV[NW ʑ[EKC LGUV VCMʑG \CNGECPG W osób w YKGMW Ť NCV IF[ UMWTE\QYG EKɮPKGPKG VȶVPKE\G OKGɮEK UKȶ Y \CMTGUKG PCFEKɮPKGPKC UVQRPKC

Ť OO *I \CM CFCLȤE ʑG NGE\GPKG LGUV FQDT\G VQNGTQYCPG /QʑPC VCMʑG TQ\YCʑ[Ȧ NGE\GPKG JKRQVGPU[LPG W chorych w YKGMW RQFGU\ [O \ \GURQ GO MTWEJQɮEK RQF YCTWPMKGO LGIQ FQDTGL VQNGTCPELK <CUCF[ TQ\RQE\[PCPKC NGE\GPKC PCFEKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ YGF WI Y[V[E\P[EJ '5% '5* RT\GFUVCYKQPQ PC T[EKPKG

‫ת‬٥‫ש‬٥ ÁřǮǿǐǶŶƣ żǐŶƂƺǐȡƂ ŶƣǶdžƣƂdžƣř ǿƒǿdžƣŶȱƂƖǐ 0CLPQYU\G Y[V[E\PG '5% '5* \ TQMW YUMC\C [ ʑG I ȕYP[ EGN NGE\GPKC JKRQVGPU[LPGIQ VQ QDPKʑGPKG EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ OO *I W wszystkich chorych i LGʑGNK NGE\GPKG LGUV FQDT\G VQNGTQYCPG PCNGʑ[ QDPKʑCȦ EKɮPKGPKG VȶVPKE\G FQ YCTVQɮEK OO *I K PKʑU\[EJ W YKȶMU\QɮEK EJQT[EJ 0CNGʑ[ RQFMTGɮNKȦ ʑG \CNGEQPQ VCMʑG D[ PKG QDPKʑCȦ EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ FQ YCTVQɮEK PKʑU\[EJ PKʑ OO *I 9CTVQɮEK FQEGNQYG EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ W\CNGʑPKQPQ QF YKGMW K EJQTȕD YURȕ KUVPKGLȤE[EJ

T[E

62

/HF]HQLH QDGFLĝQLHQLD WÛWQLF]HJR

VWRSLHĆ 17

VWRSLHĆ 17

Ť Ť

wysokie RTCYKF QYG

OQF[ƒ MCELC UV[NW ʑ[EKC

TQ\YCʑ[Ȧ NGE\GPKG W chorych bardzo wysokiego ryzyka z ChSN, \Y CU\E\C \ ChW

Ť Ť

UVQRPKC

OQF[ƒ MCELC UV[NW ʑ[EKC

Y[UQMKG DCTF\Q Y[UQMKG T[\[MQ */1& 2%J0 Ť PCV[EJOKCUV RQ\Q UVCNK RQ WR [YKG Ť OKGUKȶE[

Ť Ť

UVQRPKC

OQF[ƒ MCELC UV[NW ʑ[EKC

PCV[EJOKCUV 44 EGNW OKGUKȤEG

Ə Ə

UVQRPKC

OQF[ƒ MCELC UV[NW ʑ[EKC

PCV[EJOKCUV 44 EGNW OKGUKȤEG

55 ̳ FLĝQLHQLH WÛWQLF]H 17 ̳ QDGFLĝQLHQLH WÛWQLF]H &K61 ̳ FKRURED XNĄDGX VHUFRZR QDF]\QLRZHJR &K: ̳ FKRURED ZLHĆFRZD +02' DQJ K\SHUWHQVLRQ PHGLDWHG RUJDQ GDPDJH ̳ XV]NRG]HQLD QDU]ÇGRZH ]ZLÇ]DQH ] QDGFLĝQLHQLHP WÛWQLF]\P 3&K1 ̳ SU]HZOHNĄD FKRURED QHUHN

ȧŶƣdžř ‫ת‬٥‫ר‬٥ 4Q\RQE\[PCPKG NGE\GPKC JKRQVGPU[LPGIQ Ť OQF[ƒ MCELC UV[NW ʑ[EKC K NGE\GPKG HCTOCMQ NQIKE\PG Y \CNGʑPQɮEK QF Y[LɮEKQY[EJ YCTVQɮEK EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ \OQF[ƒ MQYCPG PC RQF UVCYKG Y[V[E\P[EJ '5% '5*

Wiek chorych [lata] PCFEKɮPKGPKG VȶVPKE\G RT\GD[V[ WFCT EWMT\[EC EJQTQDC YKGɛEQYC RT\GYNGM C EJQTQDC PGTGM

18–65

K OPKGL CNG PKG Ť

65–80

> 80

Ť Ť

'OD ZV]\VWNLFK FHOµZ WHUDSHXW\F]Q\FK ̳ ZDUXQHN GREUD WROHUDQFMD

ȧŶƣdžř ‫ת‬٥‫ש‬٥ 9CTVQɮEK FQEGNQYG EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ =OO *I? YGF WI Y[V[E\P[EJ '5% '5* z TQMW \OQF[ƒ MQYCPG

'MURGTEK TQF\KOK Y Y[V[E\P[EJ 2QNUMKGIQ 6QYCT\[UVYC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ 2606 \ TQMW RQFȤʑ[NK \C Y[V[E\P[OK GWTQRGLUMKOK YRTQ YCF\CLȤE LGFPCM RGYPG OQF[ƒ MCELG MVȕTG W\CNGʑPKCLȤ KPVGPU[YPQɮȦ VGTC RKK QF YKGMW RCELGPVC U QUȕD RQPKʑGL TQMW ʑ[EKC QDPKʑCPKG EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ RQF\KGNQPQ PC FYC GVCR[ • w EKȤIW OKGUKȶE[ RQYKPPQ QPQ \QUVCȦ QDPKʑQPG FQ YCTVQɮEK ǡ OO *I • RQ RQFLȶEKW FGE[\LK Q W\[UMCPKW PKʑU\GIQ EGNW VGTCRGWV[E\PGIQ YCT VQɮEK EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ RQPKʑGL OO *I ť U\[DMKG LGIQ QUKȤIPKȶEKG YCTWPMKGO W\[UMCPKC PKʑU\GIQ EGNW VGTCRGWV[E\PGIQ

63

3

RR [mm Hg]

Farmakoterapia chorób serca w podstawowej opiece zdrowotnej

LGUV FQDTC VQNGTCPELC NGE\GPKC PKG \CNGEC UKȶ QDPKʑCPKC EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ OO *I U chorych w YKGMW Ť NCV FQEGNQYG YCTVQɮEK EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ QMTGɮNQPQ LCMQ OO *I 9UMC\CPQ D[ Y VGL ITWRKG YKGMQYGL PKG QDPKʑCȦ EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ OO *I 9CTVQɮEK EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ FNC QUȕD Y YKGMW DCTF\Q RQFGU\ [O

ǡ NCV OO *I CNG PKG PKʑGL PKʑ OO *I &NC EJQT[EJ \ K\QNQYCP[O PCFEKɮPKGPKGO UMWTE\QY[O FQEGNQYG YCTVQɮEK UMWTE\QYGIQ EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ RT\[LȶVQ VCMKG LCM QOȕYKQPG RQY[ʑGL YCTVQɮEK FQEGNQYG UMWTE\QYGIQ EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ Y poU\E\GIȕNP[EJ ITWRCEJ YKGMQY[EJ <CNGEQPQ VCMʑG D[ PKG QDPKʑCȦ TQ\MWTE\QYGIQ EKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ ǡ OO *I

‫ת‬٥‫ת‬٥ ]ƂŶȱƂdžƣƂ džƣƂƕřǮǃřƵǐƺǐƖƣŶȱdžƂ .GE\GPKG PKGHCTOCMQNQIKE\PG RQNGIC PCǡ \OKCPKG PKGMVȕT[EJ PCY[MȕY i RT\[\Y[E\CLGɛ EJQTGIQ \ǡ PCFEKɮPKGPKGO VȶVPKE\[O Yǡ \YKȤ\MW \ǡ E\[O QMTGɮNC UKȶ LG OKCPGO OQF[ƒMCELK UV[NW ʑ[EKC /C QPQ QDGEPKG WITWPVQYCPG OKGLUEG YǡVGTCRKK PCFEKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ <CNGEGPKC OQF[ƒMCELK UV[NW ʑ[EKC YGF WI '5% '5* QDGLOWLȤ • QITCPKE\GPKG URQʑ[EKC UQNK ǡI F\KGɛ • QITCPKE\GPKG URQʑ[EKC CNMQJQNW FTKPMȕY W OȶʑE\[\P K FTKPMȕY W MQDKGV ǡFTKPM VQ QMQ Q ON YKPC NWD ON RKYC PC V[F\KGɛ • WPKMCPKG WRKLCPKC UKȶ • \YKȶMU\GPKG URQʑ[EKC YCT\[Y ɮYKGʑ[EJ QYQEȕY T[D QT\GEJȕY K nienaU[EQP[EJ MYCUȕY V WU\E\QY[EJ QNGL \ QNKYGM OC G URQʑ[EKG E\GTYQPGIQ OKȶUC K URQʑ[YCPKG PKUMQV WU\E\QY[EJ RTQFWMVȕY ONGE\P[EJ • W\[UMCPKG ŭ\FTQYGIQŬ YUMCʏPKMC OCU[ EKC C CPI ERG\ PDVV LQGH[ – $/+ Ť MI O i QDYQFW VCNKK EO W OȶʑE\[\P K EO W kobiet, • TGIWNCTP[ Y[UK GM CGTQDQY[ EQ PCLOPKGL OKPWV Y[UK MW F[PCOKE\PGgo o WOKCTMQYCPGL CMV[YPQɮEK Ť FPK Y V[IQFPKW • \CRT\GUVCPKG RCNGPKC

64

/HF]HQLH QDGFLĝQLHQLD WÛWQLF]HJR

3

‫ת‬٥‫׫‬٥ ]ƂŶȱƂdžƣƂ ƕřǮǃřƵǐƺǐƖƣŶȱdžƂ <IQFPKG \ǡ\CNGEGPKCOK '5% '5* \ TQMW K PTNT z TQMW FQǡRQFUVCYQY[EJ ITWR NGMȕY UVQUQYCP[EJ YǡVGTCRKK PCFEKɮPKGPKC VȶVPKE\GIQ PCNGʑȤ FKWTGV[MK VKC\[FQYG NWD VKC\[FQRQFQDPG NGMK DNQMWLȤEG TGEGRVQT[ DGVC CFTGPGTIKE\PG CPVCIQPKɮEK MCPC ȕY YCRPKQY[EJ KPJKDKVQT[ MQPYGTVC\[ CPIKQVGPU[P[ CPI DQJLRWHQVLQ FRQYHUWLQJ HQ]\PH LQKLEWRUV Ť #%'+ KǡCPVCIQPKɮEK TGEGRVQTȕY CPIKQVGPU[P[ ++ CPI DQJLRWHQVLQ UHFHSWRU EORFNHUV Ť #4$ 9ǡYKGNW DCFCPKCEJ MNKPKE\P[EJ Y[MC\CPQ ʑG RQY[ʑU\G ITWR[ NGMȕY JKRQ VGPU[LP[EJ EGEJWLȤ UKȶ FWʑȤ UMWVGE\PQɮEKȤ Cǡ KEJ UVQUQYCPKG YKȤʑG UKȶ \Gǡ \OPKGLU\GPKGO T[\[MC \FCT\Gɛ UGTEQYQ PCE\[PKQY[EJ #WVQT\[ Y[V[E\P[EJ 2606 \ǡ ǡ TQMW RQFMTGɮNKNK MQPKGE\PQɮȦ KPF[YKFWCNK\CELK VGTCRKK ŭ\G Y\INȶFW PC RQVGPELCNPG MQT\[ɮEK RQ\CJKRQVGPU[LPG PKGMVȕT[EJ NGMȕY WFQMWOGPVQYCPG Y FWʑ[EJ DCFCPKCEJ MNKPKE\P[EJ Y QMTGɮNQP[EJ U[VWCELCEJ MNKPKE\P[EJ KUVQVPG \PCE\GPKG OC Y[DȕT VGTCRKK + T\WVW ,GFPQ E\GɮPKG CMVWCNPG \CNGEGPKC KPF[YKFWCNK\CELK VGTCRKK JKRQVGPU[LPGL OWU\Ȥ WY\INȶFPKCȦ PQY[ CNIQT[VO NGE\GPKC QDGLOWLȤE \CUVQUQYCPKG TȕʑP[EJ NGMȕY \ QʑQP[EJ Ų +PF[YKFWCNK\CELC VGTCRKK FCLG VCMʑG OQʑNKYQɮȦ QUKȤIPKȶEKC FQFCVMQY[EJ MQT\[ɮEK Y\INȶFPKG WPKMPKȶEKC F\KC Cɛ PKGRQʑȤFCP[EJ w RT\[RCFMW EJQTȕD VQYCT\[U\ȤE[EJ EQ Y[PKMC \ TȕʑP[EJ Y CɮEKYQɮEK HCTOCMQNQIKE\P[EJ NGMȕY JKRQVGPU[LP[EJŬ 9 VCDGNK RT\GFUVCYKQPQ U\E\GIȕNPG YUMC\CPKC QTC\ RT\GEKYYUMC\CPKC FQ UVQUQYCPKC RQU\E\GIȕNP[EJ MNCU NGMȕY ¡řŵƂƺř ‫ת‬٥‫ר‬٥ 5\E\GIȕNPG YUMC\CPKC FQǡ UVQUQYCPKC I ȕYP[EJ ITWR NGMȕY RT\GEKYPCFEKɮPKGPKQY[EJ YǡOQPQVGTCRKK KǡNGE\GPKW UMQLCT\QP[O QTC\ RT\GEKYYUMC\CPKC FQǡKEJ UVQUQYCPKC YGF WI 2QNUMKGIQ 6QYCT\[UVYC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ \ TQMW Ť \OQF[ƒMQYCPG *UXSD OHN´Z FKWTGV[MK VKC\[FQYG tiazydopodobne

65

3UHIHURZDQH MDNR OHN SLHUZV]HJR Z\ERUX

3UHIHURZDQH MDNR OHN GUXJLHJR Z\ERUX

RT\GD[V[ WFCTa PCFEKɮPKGPKG VȶVPKE\G W osób w YKGMW RQFGU\ [O PCFEKɮPKGPKG VȶVPKE\G W osób T ʑ b K\QNQYCPG PCFEKɮPKGPKG UMWTE\QYG

PKGY[FQNPQɮȦ UGTEC EWMT\[ECa

3U]HFLZZVND]DQLD dna moczanowa \GURȕ OGVCDQNKE\P[c PKGVQNGTCPELC INWMQ\[c EKȤʑCc hiponatremia ǡ ǡOOQN Nc

Farmakoterapia chorĂłb serca w podstawowej opiece zdrowotnej

¥řžƂƺř ‍ת‏ټ‍ר‏ټ 5\E\GIČ•NPG YUMC\CPKC FQÇĄ UVQUQYCPKC IÂ?Č•YP[EJ ITWR NGMČ•Y RT\GEKYPCFEKÉŽPKGPKQY[EJ YÇĄOQPQVGTCRKK KÇĄNGE\GPKW UMQLCT\QP[O QTC\ RT\GEKYYUMC\CPKC FQÇĄKEJ UVQUQYCPKC YGFÂ?WI 2QNUMKGIQ 6QYCT\[UVYC 0CFEKÉŽPKGPKC 6ČśVPKE\GIQ \ TQMW Ť \OQF[Ć’MQYCPG %F *UXSD OHN´Z

3UHIHURZDQH MDNR OHN SLHUZV]HJR Z\ERUX

CPVCIQPKÉŽEK CNFQUVGTQPW

3UHIHURZDQH MDNR OHN GUXJLHJR Z\ERUX

3U]HFLZZVND]DQLD

choroba niedokrwienna sercar PKGY[FQNPQÉŽČŚ UGTEC

RT\GYNGMÂ?C EJQTQDC PGTGM G)(4 ON OKP JKRGTMCNKGOKC OOQN N EKȤĘ‘C

beta-adrenoNKV[MK

PKGY[FQNPQɎȌ UGTECd choroba niedokrwienna serca migotanie przedsionków WVTYCNQPG VCEJ[CT[VOKG VȜVPKCM TQ\YCTUVYKCLȤE[ CQTV[ jaskra

EKȤĘ‘Ce \CDWT\GPKC RQVGPELKf

CUVOC QUMT\GNQYC DNQM #8 ++y +++y \GURČ•Â? OGVCDQNKE\P[c PKGVQNGTCPELC INWMQ\[c 21%J2 \ Y[LȤVMKGO DGVC CFTGPQNKV[MČ•Y o F\KCÂ?CPKW PCE\[PKQTQ\MWTE\QY[O c sportowcy i chorzy CMV[YPK Ć’\[E\PKG

CPVCIQPKɎEK wapnia – pochodne dihydropirydyny

PCFEKɎPKGPKG VȜVPKE\G W osób w YKGMW RQFGU\�[O K\QNQYCPG PCFEKɎPKGPKG UMWTE\QYG CUVOC 21%J2 OKCʑFʑ[EC VȜVPKE MQɛE\[P FQNP[EJ

choroba niedokrwienna sercag \GURČ•Â? OGVCDQNKE\P[ CNDWOKPWTKC DKCÂ?MQOQE\s EWMT\[EC dna moczanowa \CDWT\GPKC RQVGPELK EKȤĘ‘Ch

tachyarytmiec PKGY[FQNPQÉŽČŚ UGTECc

YGTCRCOKN FKNVKC\GO

migotanie przedsionkĂłw WVTYCNQPG

choroba niedokrwienna sercai \GURČ•Â? OGVCDQNKE\P[ CNDWOKPWTKC DKCÂ?MQOQE\ EKȤĘ‘Cj

DNQM #8 ++y +++y PKGY[FQNPQÉŽČŚ UGTEC DTCF[MCTFKC OKP WRQTE\[YG \CRCTEKC

YGTCRCOKN c

#%'+

RT\GTQUV NGYGL MQOQT[ UGTEC PKGY[FQNPQɎȌ UGTEC choroba niedokrwienna sercak OKCʑFʑ[EC VȜVPKE MQɛE\[P FQNP[EJ pacjent z RQYKM�CPKCOK sercowo-naczyniowymi i OGVCDQNKE\P[OKN \GURȕ� OGVCDQNKE\P[ EWMT\[ECI JKRGTWT[MGOKC FPC OQE\CPQYC CNDWOKPWTKC DKC�MQOQE\ RT\GYNGM�C EJQTQDC PGTGM EWMT\[EQYC NWD PKGEWMT\[EQYC PKGY[FQNPQɎȌ PGTGM \CDWT\GPKC RQVGPELK

RT\GD[V[ WFCT 06 W osĂłb w RQFGU\Â?[O YKGMW 06 W QUČ•D T Ę‘ K\QNQYCPG PCFEKÉŽPKGPKG UMWTE\QYG

EKȤĘ‘C QDT\ČśM PCE\[PKQTWEJQY[ JKRGTMCNKGOKC QDWUVTQPPG \YȜʑGPKG VČśVPKE[ PGTMQYGL \YȜʑGPKG VČśVPKE[ nerkowej jedynej nerki \YȜʑGPKG VČśVPKE[ PGTMK przeszczepionej

66

¡řŵƂƺř ‫ת‬٥‫ר‬٥ 5\E\GIȕNPG YUMC\CPKC FQǡ UVQUQYCPKC I ȕYP[EJ ITWR NGMȕY RT\GEKYPCFEKɮPKGPKQY[EJ YǡOQPQVGTCRKK KǡNGE\GPKW UMQLCT\QP[O QTC\ RT\GEKYYUMC\CPKC FQǡKEJ UVQUQYCPKC YGF WI 2QNUMKGIQ 6QYCT\[UVYC 0CFEKɮPKGPKC 6ȶVPKE\GIQ \ TQMW Ť \OQF[ƒMQYCPG %F *UXSD OHN´Z sartany

3UHIHURZDQH MDNR OHN SLHUZV]HJR Z\ERUX

3UHIHURZDQH MDNR OHN GUXJLHJR Z\ERUX

RT\GTQUV NGYGL MQOQT[ UGTEC RT\GD[V[ WFCT \GURȕ OGVCDQNKE\P[ EWMT\[EC FPC OQE\CPQYC JKRGTWT[kemia CNDWOKPWTKC DKC MQOQE\ RT\GYNGM C EJQTQDC PGTGM EWMT\[EQYC NWD PKGEWMT\[EQYC PKGY[FQNPQɮȦ PGTGM \CDWT\GPKC RQVGPELK CUVOC QUMT\GNQYC 21%J2

PKGY[FQNPQɮȦ UGTECm, n choroba niedokrwienna sercam, o pacjent z RQYKM CPKCOK sercowo-naczyniowymi i OGVCDQNKE\P[OKm, p PCFEKɮPKGPKG VȶVPKE\G W osób w RQFGU\ [O YKGMW K\QNQYCPG PCFEKɮPKGPKG UMWTE\QYG

3U]HFLZZVND]DQLD EKȤʑC JKRGTMCNKGOKC QDWUVTQPPG \YȶʑGPKG VȶVPKE[ PGTMQYGL \YȶʑGPKG VȶVPKE[ PGTkowej jedynej nerki \YȶʑGPKG VȶVPKE[ PGTMK przeszczepionej

SUHIHURZDQ\ LQGDSDPLG EW\ONR LQGDSDPLG cSU]HFLZZVND]DQLD Z]JOÛGQH dW\ONR NDUZHGLORO ELVRSURORO PHWRSURORO ;5 &5 QHELZRORO SUHIHURZDQ\ ODEHWDORO ]bLQQ\FK EHWD DGUHQROLW\NµZ W\ONR PHWRSURORO fW\ONR QHELZRORO gZ UD]LH REMDZµZ GĄDZLFRZ\FK KW\ONR QLIHG\SLQD SUHIHURZDQD RbSU]HGĄXľRQ\P XZDOQLDQLX iZbUD]LH QLHWROHUDQFML EHWD DGUHQROLW\NµZ MW\ONR ZHUDSDPLO NSUHIHURZDQH SHU\QGRSU\O UDPLSU\O L ]RIHQRSU\O lSUHIHURZDQ\ SHU\QGRSU\O L UDPLSU\O mSU]\ QLHWROHUDQFML LQKLELWRUµZ NRQZHUWD]\ DQJLRWHQV\Q\ nSUHIHURZDQH ZDOVDUWDQ NDQGHVDUWDQ oSUHIHURZDQ\ WHOPLVDUWDQ L ZDOVDUWDQ SWHOPLVDUWDQ SUHIHURZDQ\ MDNR OHN SLHUZV]HJR Z\ERUX USR ]DZDOH VHUFD VSUHIHURZDQD OHUNDQLG\SLQD U ľ ̳ URN ľ\FLD 32&K3b̳ SU]HZOHNĄD REWXUDF\MQD FKRURED SĄXF 17 ̳ QDGFLĝQLHQLH WÛWQLF]H $&(, DQJ DQJLRWHQVLQ FRQYHUWLQJ HQ]\PH LQKLELWRUV ̳ LQKLELWRU\ NRQZHUWD]\ DQJLRWHQV\Q\ a e

67

3

/HF]HQLH QDGFLĝQLHQLD WÛWQLF]HJR

Współczesne dane epidemiologiczne wskazują na ogromne rozpowszechnienie czynników ryzyka chorób układu krążenia w Polsce. Prowadzą one do nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zaburzeń metabolicznych, a w konsekwencji do ostrych zespołów wieńcowych, zaburzeń rytmu i niewydolności serca. W efekcie choroby te odpowiadają za niemal co drugi zgon w naszym kraju. Wiemy, jak je leczyć, jak zapobiegać ich nawrotom. Na każdym etapie rozwoju choroby – od czynników ryzyka po prewencję wtórną – farmakoterapia stanowi ważną składową leczenia. Od kilku dekad zalecenia dotyczące terapii chorób serca formułowane są na podstawie wyników dużych badań z randomizacją i publikowane w formie zaleceń towarzystw naukowych. Szybki przyrost wiedzy sprawia, że pojawiają się często, dotyczą różnych, coraz bardziej szczegółowych zagadnień oraz są adresowane głównie do specjalistów. Jednakże sukces leczenia, także przewlekłych chorób kardiologicznych, zależy nie tylko od wdrożenia prawidłowego postępowania, ale w równej mierze od jego cierpliwej kontynuacji, mądrej modyfikacji, a nawet w razie konieczności odstąpienia od terapii. Jest to możliwe jedynie przy ścisłej współpracy specjalistów i lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, którzy na co dzień obserwują chorych, oceniają skutki leczenia, zapobiegają niekorzystnym następstwom farmakoterapii. Niedawno wprowadzona koordynowana opieka zdrowotna nad chorymi po zawale mięśnia sercowego scala system opieki kardiologicznej i przywraca choremu należne mu centralne miejsce. Jednocześnie nakłada na specjalistów obowiązek stałej edukacji współpracujących z nimi lekarzy POZ. „Farmakoterapia chorób serca w podstawowej opiece zdrowotnej” pod redakcją prof. Rafała Dąbrowskiego i prof. Hanny Szwed jest tego znakomitym przykładem. W książce grono wybitnych ekspertów dokonało podsumowania obecnego stanu wiedzy z omawianego zakresu w świetle najnowszych rekomendacji, opierając się na własnej praktyce i ogromnym doświadczeniu klinicznym. Niewątpliwie jest to pozycja niezbędna w bibliotece każdego lekarza. To kompendium wiedzy podanej zwięzłym językiem. Przewodnik po zawiłych ścieżkach terapii chorób serca. Gorąco polecam! prof. Piotr Hoffman Kierownik Kliniki Wad Wrodzonych Serca Instytutu Kardiologii w Warszawie Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego kadencji 2015–2017

ISBN: 978-83-7988-269-4

WWW.TERMEDIA.PL

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.