•
~e ?r~~f.sL~"L'
{E-'""t
~h af, '7~"'o-
r.
oos
Ir'J;;-J~
KERKEPAD '87
DE HERVORMDE KERK TE KLOOSTERZANDE De cisterzienzer abdij Ter Duinen (België) had een uithof te Zande. De kapel te Kloosterzande, wat nu de Hervormde kerk is, maakte deel uit van deze uithof. Met de bouw van de kapel werd rond 1200 een begin gemaakt. In 1348 verwoestten de Gentenaars al de uithoven van de abdij Ter Duinen. De monniken herstelden hun bezittingen weer. Tijdens de 80-jarige vrijheidsoorlog ging de uithof te Zande voor de tweede maal verloren, waaronder ook de kapel.
p-~~=-~
De Staten van Vlaanderen schonken in 1575 de overblijfselen van de uithof aan Prins Willem van Oranje. In het jaar 1609 werd besloten de kapel weer op te bouwen. Het kerkje werd opgetrokken uit kloostermoppen. De muren hebben een dikte van één meter. Het voorgedeelte vertoont niet de oorspronkelijke Romaanse, maar de Gotische stijl. De oostgevel is nog in zijn oorspronkelijke vorm. De zuidwestgevel is bijna helemaal herbouwd uit puin. De kerk heeft twee ingangen: één aan de voorgevel en een kleinere aan de noordzijde. Boven deze deur is een nis, waarin vroeger een heilïgenbeeld stond. Er is o_o_k~e~e~n~z~ijbeukdie nu dienst doet als consistoriekamer. In 1922 werd een begin gemaakt met de restauratie. Deze stond onder leiding van architekt A. A. Kok. "Het kerkje was er slecht aan toe. De kap was in jammerlijke staat. Er schijnt - om het zo maar te noemen afzonderlijke voorzienigheid te bestaan, die zorgt, dat bepaalde bouwdelen, welke moeten breken of omvallen, op hun plaats te houden. Of is het uit macht der gewoonte, dat ze blijven vertoeven waar ze zijn? De kap van de kerk had ongetwijfeld zulk een schutspatroon", aldus de architekt. De zijpoort, de verbinding van beuk en schip, werd dichtgemetseld. Tijdens de restauratie deed men interessante ontdekkingen. Men kwam op een onderaardse gang. De stenen hiervan werden gebruikt bij de restauratie. Ook vond men rond het kerkje restanten van oude gebouwen van het "Hof te Zande". In de aanplant legde men eveneens gangen bloot. Op de plaats van de vroegere rentmeesterswoning trof men een kelder aan. In de middeleeuwen moet in de omgeving van de kerk een groot aantal gebouwen hebben gestaan. De hele omgeving zit vol puin. Voor de preekstoel in het koor liggen een viertal grafstenen. Op twee ervan komen huismerken voor. Een huismerk is een eenvoudig merkteken. Vroeger werden deze als eigendoms- of onderscheidingsteken aangebracht op huizen, grafzerken en zaken.
-
~1 Ju
openen
Blanks made under ticence EX-CELL-O
trom CORP.
Palenled
KERKEPAD87 r BLANKS
PRODUCED
openen
25. _A 0 6.
BY
Elopak Terneuzen
~RE-P~
1/4 liter volle melk Met dank aan: ELOPAK B.V.
CยงRE-P~ VAN GRIEKEN
MELK b.v.
Rijswijk
HERVORMDE GEMEENTE HONTENISSE
I