Prinsjesdag
1980.
0-0-0-0-0
De provincie Zeeland was aan de beurt om een afvaardiging na r Den Haag te sturen Lv.l'1. de opening van de Staten Generaal op 16 seutember 1980. V nda r dat we in de loop van e zomer gevraagd werden om mee te gaan met een groep die Axelse kleĂŠlerdracht aan zouden trekken voor deze gelegenheid. Reis- en verblijfskosten w ren voor rekening an de provincie ge land.Dus leek het ons wel interessant om dit gebeuren mee te maken. Nada t alles geregeld was ,kregen we begin september bericht hoe een en ander zou verlopen.Mevrouw De Regt uit Axel trad voor de groep uit het land van Axel op als coĂśrdinator.De groep zou uit 24 mensen man envvr'ouwen en kinderen,allen in de traditionele dracht ,bestaan. Toen de dag aan1-:rakmoesten we vroeg uit de veren.Om 5.15 uur in de morgen wekte de schrille pieptoon van de electrisc e wekker ons.Buiten was het nog helemaal donker en het w ~ te""folkt.Iet zag er echter niet kWRad uit.
Aanstond trok ik mlJn bombazijne broek aan,mijn boezeroen en tooide mij met de gebruikelijke attributen als broekst~~ken en gouden hemdsYnopen.ln weinige ~inuten 1Wa ik het "boert je anno 190V". Zoals gewoonlijk had mijn vrouw wat langer werk. Een Axelse vrouw is beslist niet een, twee, drie aangekleed.Eer h m"k .ppe" sta.at,dat d urt wol even. 誰aar alles verliep bijzonder vlot.Ue hadden nog even tijd om eon kop ko.ffie te zetten. Samen met eert paar belegde broodjes werd dat naar i nen gespeeld. Vrienden die ook mee zouden gaan 'Tarrren om 6.15 uur bij ons aan. (e hadden gedacht aan de kleding van de vr-ouw nog enige aandacht te moeten schenken,maar zij was al volledi~ gekleed.Zodoende konden we nog even zitte alvorens we n ar Axel reden.D~ar zou de bus,geh'urd van Van Fra~ssens reisbureau,ons afhalen. e waren om 6.40 uur van huis weggereden.Buiten was aJles nog stil en donker.Toen we aankwamen stonden er al enkele te wacht en. Onze auto parkeerden 1'1"e op het Szijdslowskyplein,waar ook de hus zou komen.
Ter1'rijlwe stonden te wach+en daagde in het oosten langzaam de zon.Op het ogenblik dat het vrijKeI helemaal licht was,versoheen de bus.Daar zaten al een groep volks dansers in die in Sas van Gent opgehaald waren.Het waren leden van "De Grutmoole". Nadat wij •. raren ingestapt was de bus op enkele plaatsen na,geheel bezet.Te 7.20 uur vertrokken we om de boot bij Perkpolder van 8.00 uur te kunnen halen.De reis naar de residentie was begonnen. Na een heel rustig ~egin,daar velen door het vroege opstaan nog niet geheel wakker waren,kwam de oudste van onze medereizigers naar voren.Het was de heer De Kraker,oud 84 jaren,met zijn echtgenote,die ook meereisden naar het gebeuren.Hij greep de microfoon van de bus~nstallatie en begon de mensen toe te spreken.ln lovende en waarderende woorden sprak hij over het vorstenhuis.Hij hoopte nog lang een vorstenhuis te mo~en hebben.Hij vond het in ons land nog betrekkelijk rustig en schreef dat aan het bovenstaande toe.Tot slot van zijn toespraak vertelde hij nog een anecdote uit de wereldoorlog 1914-1918. Tijdens de reis vermamcte de Sasse groep ons met muziek en populaire liedjes.
Om 10.10 uur ar-rIvee rden we bij het Provinciehuis van Z lid-Hol1and.De bus werd voor de hoofdingang gereden vanwaar we in een zaal pla~ts kondnn nemen an tafels. Daar werd ons kof'f Le met s br-oopwaf'e Ls en andere koek rngeboden. In de zaal kvamen inmiddels ook de a.dere groepen uit Zeeland aan. Toen allen aanwez ig ,.• aren werden we toegesproken.Er werd verteld dat het al zo'n tiental jaren gebruikelijk was om per provincie een groe~ volk uit te nodigen.Het viel ons echter te beurt om deze gebeurtenis mee te mclcen terwijl koningin Beatrix voor de eerste keer de Staten Genera 1 opent.Tot slot noe de hij de volgorde van dn groe~en die opgesteld zouden worden in de Korte Vijverstraat • 1 Kloveniersgilde 2 Klederdrachtgroep "Van verleden tot heden.1I Klederdrachtgroep "Schouwen Duiveland" 3 Klede~drachtgroep "Walcheren" 4 5 Klederdrachtgroep "L nd van Axeltl 6 Klederdrachtgroep "Bond van plattelandsvrou ..•. ren" Volksdansgroep 1IDe GrutmooIe" 7 Groep 8 "800 jaar Hulst"
Het geheel st~nd onder leiding Smits. Na deze mededelingen verscheen de commissaris van de Koningin in Zeeland de heer Boertien.Het was toen al 10 over half 12. In het kort prees hij de vele zeeuwen die op deze mooie herfstdag in de mooie klederdracrten na r Den Haag hadden •. rillen komen. Toen we buitenkwamen bleek dat we de weergoden met 011S hadden gekr egen ,Was het eerder op de dag bewo lkt ,nu 'ras de zon ons vriendelijk tegemoetgekomen.Het •. ras zelfs betrekkelijk warm voor de tijd van het j ar. Tijdens onze voettocht naar de p18~ts van bestemming vergezelde ons een zacht briesje. Zoals afgesproken stelden we ons twee a?n twee op voor de te ondernemen voettocht naar de Korte Vijverstraat.Om ons te laten passeren was alle verkeer op kruispunten stil gelegd. Het was een gezellige wandeling en we hadden veel bekijks .Menig fotograaf zal iets verdiend hebben aan de vele foto's en films die op ons afgevuurd zijn. Naarmate we dichter bij ons doel aankwamen z en ,.,eLánks en rec ts wat eenheden militairen en politie.Gelukkig hebben ze ni8t op behoeven te treden.
l
Het lag in de bedoeling om te 12.55 de koninklijKe stoet voorbij te zien trekken. 1'a r zoals altijd,op het geplande tijdstip was er nog geen toet in "t zicht. Toch duurde het niet zo lang meer.Om ongeve3r kw rt over één trokken de geÎormeerde eenheden éI"'nons voorbij.Op de bijgevoegde foto-copie is te zien wie er allemal bij betrok~en waren.Het was een fanta tisch gezicht om de prachtig uitgedoste eenheden al dan niet op paarden gezeten voorbij te zien komen. Ook de koetsen va cer-emon i emee st er-s ,I'Tinses _.!ar.C""riet met haar echt~enoot en niet te verge+en de gouden koets met Koningin Beatrix en Prins Klam; waren enig om na r te kij'~<m. A:fen toe kimmen de pa rden zo dicht bij ons langs dat we een st pje terug moesten doen om niet een duw van hen te krijgen. We stonden opgesteld op de randen van het trottoir.Tegenover ons aan de kant van he+' M uritshuis stonden dranghevken waarachter publieK stond opge~teld.Achter ons op de stoen voor een regeringsuehouw was een eenvouèi6e tribune pgesteld voor mersen die genodigd waren.In het regeringsgebouw was Prinses Julivna aanwez äg die van daaruit alles gadesloeg.
Na een 25-tal minuten,Je tijd die no geweest was om de staten Generanl te openen,begonnen ze de stoet in omgekeerde volgorde or te stellen. De eerste ervan stonden voor ons.Bij het teruggaan zagen we ook eenheden van de vr-ouweLi jke Luchtmacht ,1 andmacht en Marine .Zij hadden ook langs de route gest an. Toegelvuifd door een duäz endkopj.Lge men igte-en zij terug1ruivende-verliet de gouden koets en de anderen der stoet de straten in de omgeving van ons. Allengskens verstomde het geluid der paardenhoeven en kon door ons ook de ter1Jgtoch+ naar het provinciehuis worden ondernomen.Stilzwijgend passeerde. we het "Min~sterie van fin nciën" ,voor ogen houdende dat d ar ook onze bijdragen j nrlijk~ verdeeld worden ••• Rond de klok var' tweeën warAn we KeeT terlJg in het provinciehu':'s.Hier werden vle onth ,ld op soep met belegde broodjes, koffie ,thee ,yoghert ,zoveel jo m ~r hebber wilde.Om kwart voor drie hield een van het huis nog een toespraak 8n bedankte ons s Hd j zei dat we naar buiten konden gan om nog een rondedans te zien van de volksdansgroepen.
•
Zij lieten zich op het plein voor het provinciehuis van de beste kant zien. Er 1ms zoweI vanuit het kan+oor-gebouw als van de stractzijde veel elangstelling. Door dit optreden werd het geDlande vertrek van 15.15 uur verlegd naar 15.45 uur. Tijdens de terugtocht nam de heer De Kraker nog eens de microfoon.Hij zei nog gewuifd te hebben n I' prinses Juli na.In 1921 was zij sameYl met h I' moeder op zijn boerderij te Zaamslag ge1.• eest,zei h' j. Na een kort bezoek aan een café te Bergen op Zoom, u ar we een ver-f'r Lr-s Lng ge11r"ikten, reden .• e om 17.45 uur verder om de boot VCn ~alf 7 te k nnen alen. Ook nu pp.kte de oudste medereizigp,r'de microfoon.Hij beda'1kte de chau-<'feuren mevrouw De Re~t die deze da mogelijk he ben gemaakt en verzocht te kollelderen voor de cbauffeur.Hij sprak ook de medereizigers van de groen van Sas van Gent toe en zei "dat ze veel bijgedragen hadden door hu•• zang en muziek aan de gezelligheid. Bij Axel gekomen sprak de chauffeur ons toe en 'Tenste ons verder' een rro ede tl'uiskomst.De groep v n Sas zong ons toe "Tot wederz iens" •~lij stapten uit te Axel om 19.00 uur.
/
In de ochte~dschemering van 16 september 1980. Het is even v贸贸r 7 禄ur ,Eon deel v n de 24 genodigden om in Axelse klederdracht n~ar Prins.iesd te a n wacht te Axel 0 de bus ,
1
Licia IameJink in de bus tijdens de overtocht van de provinciale boot tussen Perkpolder en K'uiningen. Het is 8 uur in de morgen.
Boven: Het echtpaar De Kraker vla rvan de man 84 jaar oud is en de vr-ouw achter in de zeventig,poseren samen met Licia Hamelink perwijl de bus op de boot staat Onder: De rijdende bus na r voren toe gefotogrefeerd in de buurt van de Brienennoordbrug bij Rotterdam.
6
De Kraker met zijn vrouw in gezelschap van Licia Hamelink
I In de rijdende bus. Vanaf de man met de accordion zijn het mensen van de Sas se volksdansgroep "Grutmoole".Geheel op de voorgrond is Kees Vinke.De dames Klaassen en De Regt zitten resp.schuin links en rechts achter hem.
Boven: Nog een pl ~tje van de groepen in de rijdende bus, ichting Den Haag. Onder: Aankomst iti. Den Ha bij het Provinciehuis. Links ziet U ~ensen van het Kloveniersgilde die r8eds ge rriveerd aren.
I
Boven: De dames in de gele bloeses met zwarte rokken verteO'enwoordigen "800 jaar stad HuIst". Even rondneuzen alvorens naar binnen te ga~n. Onder: Enkelen uit de groep "Land van Axel" voor het naar binnen gaen,waar koffie .erè. aangeboden.
J
I
Boven: onder:
De groep komt in bevreging en is op pad naar de trappen van het provinciehuis. Groepsfoto van de mensen in Axelse klederdracht voor de ingang van het prov.huis.
Eenmaal in de zaal aangekomen kon ieder genieten van koffie met stroopwafels en andere koeken.Tij~ens dit koffie-half-uurtje
werden instrukties ge~even.
ove : rr der:
.
T'
D
om !
AS
V· YJ.'rt' ~e.!. é.. rOl' .• "'~n e "er J..., , er zie r '-',,=>r u it en r. enD 1 '•. l in 0 .Je e'"'e fo 'toet t8
Tl' ~
l!":l,,-l-
co
o~
,
v cr
e+
~.('elt: f) ~
, en
r .., i
.
Iedere groep had een begelei~er meegekregen. Alle groepen ,;erden in volgorde opge srt eLd zoals binnen de instrukties gegeven waren.
)'
Boven: De stoet is een
eel eind gereed voor vertrek.
Onder: Politie te paQrd hield een oogje in ~et zeil terrTijl vlij ongehinderd door verkeer passeerden
De opst8lling van de genodigden langs de route die gevolgd zou worden.Wij stonden voor een regeringsgebouw.Tegenover ons was de zijgevel van het Nauritshuis.Achter ons publiek op de tribunes.Deze mensen hadden spec~ale toesterrming o~ d~~r te zitten
)
De eerste paarden van de stoet ZlJn in aantocht. De ",,[eg voor ons lias gedeel teli Ok bestrooid rr.etzand om datgene wat de paĂŠJrden achterlieten gerrakkelijk te kunnen verwijderen. Het begin van een prachtige stoet.
Een groep,zoals zovele in prachtige uniformen met "kolenbakken" op,nadert ons. De contouren steken mooi af tegen de met een gouden herfstzon beschenen achtergrond.
I
De gouden koets,waarin Koningin Beatrix en Prins Klaus zitten nadert ons.Voortgatrokken paarden schittert ze ons toe.
door prac tige
De achterkant van de gouden ~oets. Nog eenmaal,straks bij de terugtocht,zullen we dit pronkstuk van zeer nabij kunnen be~ijken. En dan zijn de staten generaal anno 1980/1981 geopend.
II
)
Provinciaal wapen De provincie Zuid-Holland heeft een wapen, waarvan de officiĂŤle beschrijving als volgt luidt: "In goud een leeuw van keel, getongd en genageld van azuur. Het schild gedekt met een gouden kroon van vijf bladeren en vier paarlen en ter wederzijde gehouden door een leeuw van keel, getongd en genageld van azuur. Wapenspreuk: "Vigilate Deo Confidentes", in latijnse letters van keel op een lint van goud."
))
Provinciale vlag De provinciale vlag van Zuid-Holland is samengesteld uit drie horizontale banen van geel, rood en geel in verhouding van 3:2 (breedte:hoogte).
I /
Koningin Beairix
met de prins der Nederlanden tijdens het uitspreken van de troonrede.
N:;::0. -
Prins Claus, kOningtn Beatrtx, Pieter van Vollenhoven
.
en prtnses Margrtet op het balkon van het palets Lange
(
ZEEUWEN OP KORTE VIJVERBERG
Minder politie op de been dan vorigjaar DEN HAAG - Achthonderd poUtiemensen en naar schatting duizend militairen waren dinsdag op de been om de festiviteiten rond Prinsjesdag in goede banen te leiden. Al vroeg in de morgen stroomden honderden mensen met oranje en rood-wit-blauwe speldjes op de revers geprikt richting Paleis Lange Voorhout en langs de route naar het Binnenhof waar koningin Beatril[ na het middaguur de Staten Generaal opende. Uit alle delen van het land waren de mensen naar Den Haag gekomen. Op de Korte Vijverberg stonden ruim tweehonderd Zeeuwen in klederdracht. TIjdens de rit naar de Ridderzaal beloonden de duizenden wachtenden de langsmarcherende muziekkorpsen met veel applaus. Velen keken vreemd op toen er een demonstrant opdook op de hoek van de Kneuterdijk en de Lange Vijverberg. Op het moment dat de rij-
tuigen naderden, werd een bord opgestoken. De koningin werd de volgende tekst voorgehouden. 'Troonrede: H. M. leest voor wat ministers schrijven. Foe1!'. Ondanks aandringen vanuit het publiek greep de politie niet in. Deze bleek op de hoogte te zijn en werkte aan de vertoning mee. Het bleek een opname te'zijn voor een Teleac-cursus. Te midden van een bloemenpracht van chrysanten, gladiolen en rozen rond de koninklijke troon sprak koningin Beatrtx rond half twee de leden van de Staten-Generaal toe. Voor deze gelegenheid droeg de vorstin een blauwe zijden jurk met daarop het Grootkruis der Orde van de Nederlandse Leeuw. Haar echtgenoot prins Claus droeg een zelfde onderscheĂŻdmg op zijn jacquet. Ook prinses Margriet droeg het Grootkruis. Zij was gehuld in een parelgrijze japon. Haar echtgenoot mr. Pieter van Vollenhoven had op zijn jacquet de rozet van
het Groq~ Oranje.
in de H~~
~
De politie had op een rustire Prf~ dag gerekend. "Natuurlijk warea er speciale veiligheidsmaatregelen ptroffen, maar er waren minder politiemensen op de been dan vorig jaar. Toen ging het allemaal redelijk en da& verwachtten we dit jaar ook", a14u een politiewoordvoerder. â&#x20AC;˘
Zeeuwen op prinsjesdag De derde dinsdag in september oftewel prinsjesdag is Zeeland aan de beurt om de route op te luisteren die koningin Beatrix met haar gevolg zal gaan naar de Ridderzaal voor het uitspreken van de troonrede. leder jaar wordt een provincie gevraagd zich te presenteren langs het traject dat de gouden koets aflegt. Het gaat dan veelal om folkloristische activiteiten. Zoals gezegd is nu Zeeland aan de beurt en de toeschouwers in Den Haag zullen kunnen genieten van volksdansgroep "De Grutmooie" uit Sas van Gent; klederdrachtgroep '.'Het land van Axel" uit Axel; een delegatie van gastvrouwen van de stichting 800 jaar Hulst; het kloveniersgilde uit Scherpenisse; de klederdrachtengroep van de Nederlandse Bond van plattelandsvrouwen, afd. Goes; de klederdrachten showgroep "Verleden tot Heden" uit Domburg; de Walcherse dans- en folkloregroep "Walacra" uit Veere en een vertegenwoordiging van Schouwen-Duiveland. In totaal gaat het om 1 94 Zeeuwen die in Den ~aag hun beste beentje - de een letterliJk, de ander figuurlijk - zullen voorzetten.
.\
Zeeuwsen present op Prinsjesdag MIDDELBURG - Op prinsjesdagdinsdag 16 september - zullen Zeeuwse delegaties de route opluisteren die koningin Beatrix met haar gevolg aflegt naar de Ridderzaal voor het uitspreken van de troonrede. EIk jaar wordt een pro vincie gevraagd zich te presenteI ren langs het traject dat de gouden r koets aflegt. Veelal gaat het om folkloristische activiteiten. Dit keer ts Zeeland aan de beurt en deelnemers zijn: volksdansgroep 'De Grutmoole' uit Sas van Gent 121 deelnemers I; klederdrachtengroep 'Het land van Axel' uit Axel 1241;delegatie gastvrouwen van de stichting '800 jaar Hulst' uit Hulst (231;het Kloveniersgilde uit Scherpenisse 1311; een klederdractuengroep van de afdeling Goes van de Nederlandse Bond van plattelandsvrouwen 1251: een vertegenwoordiging van Schouwen-Duiveland r201: de klederdrachtenshowgroep 'Verleden tot Heden' uit Domburg 128 j en de Walcherse dans- en folkloregroep Walacra uit Veere 1221.
)
/
gouden koets op de terugweg na het openen van de Staten Generaal. ~e geuniformeerden rechts zijn van de Milva
De
Wachtend
op
de stoet staan de mensen
Axelsedracht.Daarachter bunes
genodigden
in
zaten op de tri-
ook de komst
af te wachten
,
.
.:
-;~
~.~
r
r
--:::=_--=:;-
------.
~~-
--
-
••
-
~. -
---
-"
_.~._---~,\
-
~:.I~-
-,
. ~.
----
~_..±
---
--.-:
,..
-
--
.
.
.
Deelneme~s aan de reis op 16 sept.1980 van de klederdrachtgroep "t"Land van Axel". -0-0-0-0-
DAr .en Mevr.
c. J .de
Ifr~'l.keI,'..!.aaak Oamperseweg 3 Zaams Lag ,
Dhr s en ~{evr.C.Vinke-v.d. e l.Le Ker-kweg 4 Pauluspolder
Dhr.en
~vr.
J.L.Platt~eu~Hamelink Be rnhar ds-br-aaz 9 TeJl'neuzen.
Mevr.
G.Klaassen-van Hoeve Drostlaan ~ Sluiskil.
Mevr.
S.C.de Jong-de Jonge Van Bor see l.eLaan 3b Veaire.
evr.
Dhr.en
C.S.de RAgt V.D.Noerestraat
b
16
ievrโ ข. rr.J.Scheelo-Diele en Lovenneg 36 Hรณek.
Dhr.en Me'VJl'. K.J.Deee;;-$oheele JuJianastraat 29 Hoek.
el.
Dhr.eYl l~,vr.D•.ranlen-de Groot ovenweg 3 Hoek. Dhr.en 1 vr. J.de Krake -Dieleman auritsfort 37 F.oek. fevr.
L.Diele~an ep dochte~ Lu.ritsfort 35 Hoek. R.Dieleman on dochter Loven~o~derstra t 16 Hoek •
\~evr•
•S.Riemens-SQheele Ioek ,
Lr i.s Laan 10
r.~evr•
A.Dielem~n-Ko Rozenlaan 4
Dhr.
W.DAk er Maur i tsfort 5
ter oek.
oek.
(
Een deel van onze groep
staande
pen van het Provinciehuis, naar
binnen
gingen
op de trap-
juist voordat
om koffie
ze
te ontvangen.
De tijd dodend de mensen De dames
met wat gesprekken,wachten
de model hadden
uitgedoste
een z.g.
stoet af.
"visstoeltjefl
h bij
un ,
Hier nog een groepje op een plaatje
met onze begeleider
vereeuwigd.
Folkloristisch
Duns Festival
Zaterdag 8 september 1984 aanvang 20.00 uur "
in het Posthuis te Heerenveen
pje met onze begeleider reeuwigd.