May 2017

TZTA PAGE 2: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

TSEGA KELATI INCOME TAX SERVICE

INDIAN SPRITUAL AND PSYCHIC READER

የሕንድ ስፕሪቹዋል እና ሳይኪክ ሪደር Master Yogi Raj

ፀጋ ቃላቲ የታክስ ገቢ አገልግሎት

For affordable & reliable service, please contact and get your appointment at

647-342-5689 Cell:- 647-917-8349

MOST POWERFUL ASTROLOGER BORN TO SERVE PEOPLE

Office:

* SPECIALIZED IN BRINGING LOVED ONE BACK. * MOST POWERFUL IN REMOVING AND DESTROYING BLACK MAGIC, JADOO, OBEVA, WITCHCRAFT, BLACK CURSE AND EVIL SPRITE.

E-mail:- tsegakelati@gmail.com

* SPECIAL AND VERY POWERFUL PROTECTION TO PEOPLE OVER 60 YEARS

Address:-

Tsega Kelati

2942 Danforth Ave, 2nd Floor Toronto ON

ALL RELIGIOUS WELCOME

* Individual Tax Return *Corporate Tax Return & Bookkeeping and much more

> CRA expected us to keep copies of income tax returns and supporting documentation for several years. Unfortunately documents can lost for so many reasons.

I am excited to announce that we are lunching new and government approval tax software. Note only it is affordable and fast but also accommodates the essential needs of Tax Records.

* If you have any problem with CRA, we can resolve that for you በቅልጥፍና በአፋጣኝና በጥራት የርስዎኒ ኢንካም ታክስ እንሠራለን። በታክስ በኩል ችግር ካልዎት መፍትሄው እኛጋ ስለሆን ስልክ ደውሉልን፤ እንዲሁም ወደ ቢሮ ለመምጣት ከፈለጉ ስልክ ደውለው ቀጠሮ መያዝ ይችላሉ። ስልካችን ቢሮ፡ 647-342-56899 ውይም ሴላችን 647-917-8349 አድራሽችን 2942 Danforth Avenue, 2nd Floor

KERA FRESH NEAT ቄራ ሥጋ ቤት

አድራሻችን ፡ 2749 Danforth Avenue (Main Street & Danforth Avenue)

ነፃ መኪና ማቆሚያ አለን ለክትፎ፣ ዱለት፣ ለጥብስ፣ ለቁርጥ፣ ለመሳሰሉት የሚሆን ታላቅ፣ ታናሽ፣ ሽንጥና ሳለ አይሰጥ፣ ንቅልና ወርጅ፣ ጎድን ከዳቢት፣ ግማሽ ወይም ሙሉ ፍየልና በግ፣ የሥጋ ብልቶች ዝግጁ ሆኖ በጥራትና በንጽሕና ተዘጋጅቶ ይጠቃችህዋል። እናንተ ብቻ ስልክ ደውሉልን መጥታችሁ ጎብኙን«

ጥጥራት ያለው ጥሬ ቡና

ጤፍና ገብስ በተመጣጣኝ ዋጋ አለን።

ልዩ ልዩ ኮስመቲክና ቅባቶች ይኖሩናል።

ቃሪይ፣ ሚጥሚጣ፣ ቅቤ የመሳሰሉት

ዓይብ

ዋስ ምጣድ ስለ አለን ጠይቁን!

አራቱ $4.00 ብቻ (ሲዲ)

* DIVORCE * HEALTH * BAD LUCK

GOOD NEWS

በተጨማሪ ልዩ ልዩ የግሮሰሪ እቃዎች፣ ቅመማ ቅመም፣ ገብስ፣ ጤፍ፣ ሽሮ በርበሬ፣ ቡና፣ ድስት፣ ጀበና፣ አዲሱ ዋሴ መጋገሪያ ምጣድ የመሳሰሉትይኖረናል ጠይቁን ኑና ጎብኙን«

IF YOU ARE WORRIED ABOUT PROBLEMS LIKE:

እንጀራ

ለሠርግ፣ ለክርሥትና፣ ለዝክር፣ ለልደት ሙሉ የበግ ሆነ በሬ ምርጥ የሥጋ ብልቶች እዘዙን የምፈለግበት አድራሻ እናደርሳለን።

Tel.: 416-699-5372 Cell: 416-887-6734

* FINANCE * SUCCESS * DEPRESSION

* COURT * JOB * HUSBAND-WIFE

ALL PROBLEMS SOLVE IN 9 DAYS

9O5-409-2563

1453 QUEENS STREET WEST TORONTO ON M6R 1A1 QUEENS AND LANSDOWNE, inside - i-kick

647-627-9203

3932B KEELE STREET NORTH YORK, ON M3J 1N8 KEELE AND FINCH AVE. WEST

TZTA PAGE 3: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

EskinderAgonafer Comm. B.A.(Hons)Econ., B.A.(Hons)PolSc., B.A.(Mgt), L.P. Licensee by The Law Society of Upper Canada In Association with the Law Office of: Joseph Osuji B.A.(Hons), L.L.B. Barrister – Solicitor & Notary Public

Tel: 416-690-3910 647-886-2173 Fax: 416-690-0038 Tel: 011-251-910-15-96-60 Toronto Office Guelph Office 011-251-934-46-75-14

31 Wyndham 2179 Danforth AveStreet North, Unit 5 nue, Suite 303 Guelph Office Toronto Office Addis Ababa Office 2179Toronto, Danforth Ave. 31 Wyndham St. N. NB Business Center Guelph, Ontario Ontario Suite 303, Toronto, ON Suite 5, Guelph, ON Suite # 308 N1H 4E5 M4C 1K4 M4C 1K4 N1H 4E5 In front of Yeshi Buna Canada Canada Addis Ababa, Ethiopia Canada Canada

Special Benefits

We have great services to serve you on-line 1. Website Exposure (Visit www.tzta.ca) * You can read the TZTA Ethiopian International Newspaper published monthly on our website (www.tzta.ca) * In addition, you can explore our Directory Listing and Banner ads * Breaking news, Current world, Canadian and Ethiopia news, article and the like are available * You can also explore varies Ethiopians websites links * You can also visit the archives in order to read the previous months TZTA newspaper.

2. You can read the website on mobile website. (Visit www.tzta.ca)

3. You can visit the website on Viber

4. TZTA Business Directory Advertising (Free if you advertise with us) Read more the attachment with detail benefit of advertising on our website Directory listing.

In Short advertising on our website business directory: * Increases brand awareness and the amount of traffic directed towards a listed company, * Leads for formation of network, * Links to our newspaper your products & services * Exposes your website on our directory listing in order to get more information for your clients.

5. Banner advertising Sizes are Available as the followings: * Header Banner Ad: 468 x 60 pixels.................. One month free and then $75.00/month * Business Card Banner Ad: 300 x 135 pixels ....One month free and then $50.00/month * Side Banner Ad: 300 x 250 pixels.....................One month Free and then $50.00/month * Footer Banner Ad: 728 x 90 pixels.........One month free and then $75.00/month Your advertisement must be sent in JPG or GIF format.

6. RATE CARD FOR NEWSPAPER ADVERTISEMENT (On-line) TZTA Ethiopian Newspaper website has special RATE CARD to promote your business, such as for One Month Free. 3 months 10% discount, for 6 months 15% discount and for a year 20% discount.

For detail information about advertising price please refer to a RATE CARD 7. WE DELIVER OUR DIGITAL NEWSPAPER BY EMAIL MONTHLY FOR EACH OF OUR CUSTOMERS AND ADVERTISERES. TZTA INC. TZTA International Ethiopian Newspaper Teshome Woldeamanuel Tel.: 416-653-3839 * E-mail: * info@tzta.ca or tztafirst@gmail.com * Website: www.tzt.ca * Contact: 416-898-1353

TZTA PAGE 4: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

ኢትዮጵያ አስጊ ሁኔታ ላይ እንደምትገኝ አምኛለሁ። መንግሥት እኔ አገሪቱን እንድጎብኝ መጋበዙ አስገርሞኛል።

አጫጭር ዜናዎች

“አስቴር አወቀን ለቀቅ እናርጋት” – አበበ ገላው |

ተቃውሞዎች አላማ አይገባኝም። የምንታገለው ለለውጥ ከሆነ ተቃውሟችን አላማውን መሳት የለበትም። አስቴር አወቀ በኢትዮጵያ የሙዚቃ ታሪክ ታላቅ አስተዋጽኦ ካበረከቱ አርቲስቶች መካከል በግንባር ቀደምነት ከሚጠቀሱት ጥቂት ፈርጦች መሃል የምትጠቀስ ነች።”

አልማዝ ካነበበችው የላከችልን ቃለ ምልልስ

በሰሜን አሜሪካ የሙዚቃ ሥራዎቿን ለማቅረብ የመጣችው አስቴር አወቀ በሲያትል ዋሽንግተን የመጀመሪያ ኮንሰርቷን የምታቀርብ ሲሆን የተለያዩ አክቲቭስቶች “ድምጻዊቷ በሕወሓት ባለስልጣናት በሚመራው ዳሸን ቢራ ስፖንሰርነት በአዲስ አበባ የሙዚቃ ኮንሰርት አቅርባለች” በሚል ቦይኮት መጥራታቸውን ተከትሎ አስቴር አወቀ ምላሽ ሰጠች:: በተጨማሪም የኢሳት ዋና ዳይሬክተርና አክቲቭስት አበበ ገላው በፌስቡክ ገጹ “አስቴር አወቀን ለቀቅ! ” እናርጋት ሲል ጥሪውን አቀረበ:: አበበ በፌሰቡክ ገጹ እንዳለው “አንዳንድ ግዜ የሚደረጉ ኢትዮጵያ አስጊ ሁኔታ ላይ እንደምትገኝ አምኛለሁ። መንግሥት እኔ አገሪቱን እንድጎብኝ መጋበዙ አስገርሞኛል። የተባበሩት መንግሥታ የሰብዓዊ መብት ከፍተኛ ኮሚሽነር ዛይድ ራኣድ ኣል ሁሴን የተባበሩት መንግሥታ የሰብዓዊ መብት ከፍተኛ ኮሚሽነር ዛይድ ራኣድ ኣል ሁሴን በመንግሥት ጋባዥነት በኢትዮጵያ የሦስት ቀናት ጉብኝታቸዉን አጠናቀዋል። ከኢትዮጵያ መንግሥት ግብዣዉ መቅረቡ እንዳስገረማቸዉ የተናገሩት ኮሚሽነሩ በቆይታቸዉ፤ ከባለስልጣንናት እስከ ተቃዋሚ ፓርቲ አመራሮች ያሉትን አግኝተዉ እንዳነጋገሩ ለዶይቼ ቬሌ ገልጸዋል።

እንደጠቀስኩትም የእኔ መርማሪ ቡድን በክልሎቹ ሄዶ ጉዳዩን እንዲመረምር መንግሥት እንዲፈቀድልኝ ዳግም ጥያቄዉን አድሻለዉ። ይህም በቦታዉ የተፈፀመዉን እንድንረዳ ያደርጋል። ኮሚሽኑ ያወጣዉን ዘገባ የሚያጣራ ገለልተኛ የሆነ አካል ባለመኖሩ የተባለዉን እንደማልደግፍ ለባለስልጣናቶች ግልፅ አድርግያለዉ። ለዚህ ነዉ በድጋሚ ጥያቄዉን ያቀረብነዉ።»

የሰብአዊ መብት አያያዝ

«ታዋቂ» ያሏቸዉን የፖለትካ እስረኞችም አግኝተዋል። አገሪቱ በሰብዓዊ መብት አያያዝ አስጊ ሁኔታ ዉስጥ ብትገኝም ከመንግሥት ጋር ለመሥራት ተስፋ እንዳለቻዉም አመልክተዋል። ኮሚሽነሩን በተለይ ከዶቼ ቬለ ጋር ቃለ ምልልስ አድርገዋል። ያነጋገራቸዉ መርጋ ዮናስ ነዉ።

ዶይቼ ቬሌ : በእስር ላይ የሚገኙ የኦሮሞ ፌደራሊስት ኮንግርስ አመራር አቶ በቀለ ገርባንና ዶክተር መረራ ጉዲናን እንዳገኙ ዘገባዎች ይጠቁማሉ። ይህን ሊያረጋግጡልን ይችላሉ?

ዶይቼ ቬሌ : በቅድሚያ አመሰግናለሁ፤ በኢትዮጵያ ባደረጉት የሦስት ቀናት ቆይታ ዉስጥ የሰብዓዊ መብት አያያዝን በተመለከተ ምን አስተዋሉ? ምንስ ታዘቡ? ኮሚሽነር ሁሴን : አገሪቱ ሰብዓዊ መብቶችን አያያዝ በተመለከተ አሳሳቢ ሁኔታ ዉስጥ ትገኛለች። መንግሥት እኔ አገሪቱን እንድጎብኝ መጋበዙ አስገርሞኛል። ምክንያቱም ብዙ ጊዜ የተባበሩት መንግሥታ የሰብዓዊ መብት ከፍተኛ ኮሚሽንን ትኩረት ለማገኝት አይፈልጉም። ጉብኚቴም የኢትዮጵያ የሰብዓዊ መብት ኮሚሽን ይፋ ካደረገዉ ሁለተኛ ዘገባዉ ጋር ተገጣጥሟል። ያዉ እንደምታዉቀዉ ይህ ዘገባ ሙሉ በሙሉ ነጻ ባይሆንም ኮሚሽኑ ከተመሠረተ ካለፉት ጥቂት ዓመታት ወዲህ ትልቅ ቦታ እያገኘ መጥቷል። በተጨማሪም ከሁለተኛዉ የመንግሥት የሰብዓዊ መብቶች ተግራዊ ዕቅድ ጋርም ተገጣጥሟል። እንደ ሌሎቹ ሁሉ ለእኔም የማህበራዊ፣ ኤኮኖሚያዊና ባህላዊ መብቶችን በተመለከተ መሻሻሎች መኖራቸዉ ግልፅ ነዉ። አሁን ጉድለቱ ያለዉ የሲቪክ ማኅበረሰቡን ማቀፍ፣ ለነፃ ፕሬስ መፈናፈኛ መስጠት፣ እናም የአገሪቱ የሰብዓዊ መብት ኮሚሽንም ሙሉ ነፃነት እንደኖረዉ ማድረጉ ላይ ነዉ።

ከመንግሥት ባለስልጣናት ከተቃዉሞ ፖለቲካ ፓርቲ አመራሮች ጋር ጥልቅ ዉይይት አድርገናል። የፖለቲካ ፓርቲዎችም የጠበቀ ግኑኝነት እንዳላቸዉ መታዘብ ችያለዉ። እስር ቤቶችን ለመጎብኘት ችያለሁ፣ እዛም በአገሪቱ የታወቁ የፖለቲካ እስረኞችን አግኝቻለሁ፣ ስለ ኢትዮጵያም ረዥም ዉይይት አድርገናል። በመጨረሻ ላይም ኢትዮጵያ አስጊ ሁኔታ ላይ እንደምትገኝ አምኛለሁ። መንግሥትም በሰብዓዊ መብቶች ጉዳይ ላይ፣ በሲቪልም ሆነ በፖለቲካ መብቶች፣ በጥልቀት መሥራት እንዳለበት ለመረዳት ችያለዉ። ዶይቼ ቬሌ : በቆይታዎት «ታዋቂ» የፖለቲካ እስረኞችንና የተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲ መሪዎችን እንዳገኙ አጋርተዉኛል። የመወያያ አጃንዳችሁ ምን ነበረ? ኮሚሽነር ሁሴን: በመሠረቱ እኔ ላገኘኋዉና ላዳመጥኳቸዉ ሰዎች የነበረኝ ጥያቄ በኢትዮጵያ አሁን ያለዉን ሁኔታ እንዴት እንደሚመለከቱትና ምን አይነት ምክር እንደምሰጡኝ ነበር። ይህን ተመሳሳይ ጉዳይ ለሲቪል ማኅበራትም በግልም ሆነ በአደባባይ አንስቻለዉ። ይሄንንም ያደረግ ነዉ ባጠቃላይ ያለዉ ችግር ለመመርመር እና በቀጣይ መፍትሄ ለመስጠት ምን መደረግ አለበት የሚለዉ ላይ ሰፋ ያለና ሙሉ እይታዎች ለማዳመጥ ነበር። በኦሮሚያና በአማራ ክልሎች የተፈፀሙትን የመብት ጥሰቶች ለመመርመር ብዙ ጥያቄዎችን አቅርበን ነበር። በጋዜጣዊ መግለጫዬ

ኮሚሽነር ሁሴን : «ማንን እንዳገኘሁ ላረጋግጥልህ አልችልም። ምክንያቱም የነሱን ፊቃደኝነት ማገኘት አለብኝ። ስለዚህ ማንነታቸዉን መጥቀስ ለእኔ ትክክል ሆኖ አይታየኝም። ግን ሁሉም ዉይይታችን መልካም ነበር። እናም እኔ የማንነዉ ኢትዮጵያ አስጊ ደረጃ ላይ እንደምትገኝ ነዉ።” ዶይቼ ቬሌ : ላለፉት ሰባት ወራት በሀገሪቱ የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ እንደታወጀ ነዉ። አገሪቱም በኮማንድ ፖስት እየተዳደረች ትገኛለች። የሰብዓዊ መብት ጥሰቶች እንደሚፈፀሙ ነዋሪዎች ይናገራሉ። እንደ ሰብዓዊ መብት ኮሚሽነር ይህን ጉዳይ እንዴት ይመለከቱታል? ኮሚሽነር ሁሴን : «አለመረጋጋቱ መከሰቱን ተከትሎ የሰብዓዊ መብት ጥሰቶችን የያዘ ሪፖርት እንደሌሎቹ እኛም አግኝተን ነበር። ግን ይህን ማጣራት የምንችለዉ ችግሮቹ በተከሰቱት አካባቢ መድረስ ስንችል ብቻ ነዉ። ግን ከተከለከለን ለጉዳዩ ቅርበት ያላቸዉ ግለሰቦችም ሆነ ተቋማትን የማግባባት ስራ መስራት ነዉ። አሁን የምናደርገዉ፣ ሰብዓዊ መብት ኮሚሽን ያቀረበዉን ሁለተኛዉን ሪፖርት እንወስዳለን፣ ከዛም በጥናቃቄ እናነባለን። በጥር ወር ተመልሰን እንመጣለን ብለን ተስፋ አድርገናል፣ በዚህ ጊዜም የምንደርስበትን ከመረመርኩ በኋላ፣ በዛን ሰዓት ችግሮቹ ባሉበት መድረስ እንድንችል ይፈቀድልናል ብዬ ተስፋ አደርጋለዉ። በዚህ ላይ ቆመንም መንግስት ለሲቪል ማኅበራት፣ ለነጻ ፕረስና ለኛ የበለጠ በር እንዲከፍትልን እንጠይቃለን።» ዶይቼ ቬሌ : በዘገባዉ ዉስጥ የሰብዓዊ መብት ኮሚሽኑ ከ600 በላይ ሰዎች ሕይወታቸዉን እንዳጡ፤ የተወሰደዉ ርምጃም «ተመጣጣኝ» መሆኑን ጠቅሷል። እንደ ሰብዓዊ መብት ኮሚሽነር በተቃዉሞ ወቅት መንግሥትን የወሰደዉን ርማጃና በዘገባዉ የቀረበዉን እንዴት ይመለከቱታል? ኮሚሽነር ሁሴን : « እስካሁን ዘገባዉን አላነበብኩም፣ ግን ቁጡሩን ማየት ችያለዉ። ቁጡሩ የሚያመለክተዉም እዉነተኛ ቅሬታ፤ እዉነኛ ቁጣ በኅብረተሰቡ በኩል እንደነበረና ነገሮችም በትክክለኛዉ መንገድ እንዳልሄዱ ነዉ። እርግጥ ነዉ መጀመርያ እኛም ዘገባዉን ማንበብ አለብን፣ በቀጥታ ተሰታፊ የነበሩ ሰዎችንና ቤተሰቦችን እንድናገኝና እንድናናግር ፍቃድ እንዲሰጠንን እንጠይቃለን። ከዚያም የራሳችንን ምርመራና ትንታኔ እናደርጋለን። እናም ለዚህም መንግሥት ፍቃዱን ይሰጡናል የሚል ተሰፋ አለኝ።» ኮሚሽነር ሁሴን ግዜዎን ወስደዉ ለሰጡን ቃለ ምልልስ ከልብ አመስግናለዉ። መርጋ ዮናስ እና ሸዋዬ ለገሠ

አክሎም “የምንታገለው ለመብት መከበር፣ ለፍትህ፣ ለእኩልነትና ለነጻነት እስከሆነ የሌሎችንም መብት ማክበር የግድ ያስፈልገናል። አስቴርን ጥያቄ መጠየቅ ካስፈለገ ምስሏን እና ገጽታዋን በማበላሸት ሳይሆን በጨዋ ደንብ መጠየቅ ያስፈልጋል። አስቴር አወቀ የፍቅር አቀንቃኝ ነች! አስቴር አርቲስት እንጂ የስርአቱ ሰው አይደለችም። በምንቃወመው ፋሽስታዊ ስርአትና በግለሰቦች መካከል ያለው ልዩነት ለሁላችንም ግልጽ ሊሆን ይገባዋል። አስቴር አወቀን ለቀቅ እናርጋት!” አስቴር አወቀ የቭዲዮ ምላሽ ከሰጠች በኋላ ቦይኮት የጠሩት ወገኖች ቦይኮቱ ወደ ሰላማዊ ሰልፍ መቀየሩንና ሰላማዊ ሰልፍ እንደሚያደርጉ የሚገልጽ ወረቅት ተበትኗል:: በአንዳንድ የሲያትል ኢትዮጵያውያን መደብሮች ከአስቴር አወቀ የኮንሰርት ማስታወቂያዎች በተጨማሪ በፖስተሯ ላይ x ምልክት የተደረገበት ፖስተሮች መለጠፉም ተሰምቷል:: አስቴር እኔ ከማንኛውም ድርጅት ጋር ግንኙነት የለኝም… ድሮም አሁንም የሕዝብ ነኝ ስትል መል ዕክቷን አስተላልፋለች::

ቢቢሲ በስድስት ቋንቋዎች ለሚጀምረው የራዲዮ ስርጭት በኬኒያ አዲስ ቢሮ እንደሚከፍት አርብ አስታወቀ

ኢሳት:- የብሪታኒያው የማሰራጫ ጣቢያ ቢቢሲ ሶስት የኢትዮጵያ ቋንቋዎችን ጨምሮ በስድስት ቋንቋዎች ለሚጀምረው የራዲዮ ስርጭት በኬኒያ አዲስ ቢሮ እንደሚከፍት አርብ አስታወቀ።

በኬንያ መዲና ናይሮቤ ለሚከፈተው ለዚሁ ቢሮ 10 ሚሊዮን ዶላር በጀት ተመድቧል። ስቱዲዮው ለ250 ሰዎች የስራ እድልን እንደሚፈጥር የቢቢሲ ተወካዮች ገልጸዋል። የብሪታኒያ መንግስት የማሰራጫ ጣቢያው ለሚጀምረው አዲስ ስርጭት በየአመቱ 85 ሚሊዮን ፓውንድ ስተርሊንግ እንደሚመደብ ባለፈው አመት ይፋ ማድረጉ ይታወሳል። በኬንያ በሚቋቋመው በዚሁ አዲስ ዘመናዊ ስቱዲዮ በአማርኛ፣ በአፋን ኦሮሞ፣ እና በትግርኛ ቋንቋዎች የተለያዩ ዝግጅቶች ይቀርባሉ ተብሏል። ተመሳሳይ ስርጭቶች በሩሲያ ሰሜን ኮሪያና በመካከለኛው ምስራቅ እንደሚቀርብ ታውቋል። የብሪታኒያ ማሰራጫ ጣቢያ ቢቢሲ አዲስ ስርጭት እንዲደርስባቸው የተመረጡት ሃገራት የሰብዓዊ መብት መከበርና የዴሞክራሲ ስርዓት ችግር ያለባቸው መሆኑን ይገልጻል። የኢትዮጵያ ባለስልጣናት ግን የማሰራጫ ጣቢያው ኢትዮጵያ በዚህ መልኩ መፈረጁ ተገቢ አይደለም ሲሉ ቅሬታ ማቅረባቸው የሚታወስ ነው።

የማሰራጫ ጣቢያው በአዲስ መልክ በሚጀምረው በዚሁ ስርጭት በኢትዮጵያ፣ ኤርትራ፣ ሩሲያ፣ ሰሜን ኮሪያና፣ የመካከለኛ ምስራቅ ሃገራት 500 ሚሊዮን ለሚጠጉ ሰዎች መረጃ ለማቅረብ እቅድ እንዳለው ገልጿል። የኬንያው ፕሬዚደንት ኡሁሩ ኬንያታ በሃገራቸው ለሚከፈተው አዲስ የቢቢሲ ቢሮ ድጋፍ እንደሚያደርጉና ደስተኛ መሆናቸውን አርብ አስታውቀዋል። የቢቢሲ የአፍሪካ አዘጋጅ ሰለሞን ሙገራ በናሮቢ የሚከፈተው አዲስ ቢሮ ከስርጭቱ በተጨማሪ ለመገናኛ ብዙሃን ባለሙያዎች የአቅም ግንባታ እንደሚሰጥ ለፕሬዚደንቱ ተናግረዋል። በኢትዮጵያ ከሚሰራጩት የራዲዮ ፕሮግራሞች በተጨማሪ ቢቢሲ በሶማሊያ ህንድና ናይጀሪያ እንዲሁም ታይላንድ የቴሌቪዥን ስርጭት እንደሚጀምር ለመረዳት ተችሏል። የማስረጫ ጣቢያው ዳይሬክተር ጀኔራል የሆኑት ቶኒ ሃል አዲስ የጀመሩት ፕሮግራም ነጻና ገለልተኛ የሆኑ መረጃዎችን ለማቅረብ ያለሙ መሆናቸውን ለመገናኛ ብዙሃን አስረድተዋል። የብሪታኒያ መንግስት በበኩሉ ለአዲሱ ስርጭት የሰጠው ገንዘብ ድጋፍ በየሁለቱ አመት የሚታደስ መሆኑ ገልጿል። ገጽ 9 ይመልከቱ አጫጭር ዜናዎች

TZTA PAGE 5: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

የቴዲ አፍሮ ዜማ ገምጋሚዎች ሲገመገሙ!

[አዜብ ጌታቸው]

ሆነህ ተናገር፤ እንዴት ነው ዘፈኑ ከወጣ 48 ሰዓታት እንኳ ሳይሞላው የቴዲን አድናቂ ህዝብ ስሜት ገምግመህ ቴዲ ህዝብን አለማክበሩን አፈ-ህዝብ ሆነ መናገር የቻልከው? ችኩልነት አይደለምን? ደግሞስ ከአንድ ክሊፕ ዜማ ላይ ብቻ ተነስቶ እንዲህ አይነት ድምዳሜ ላይ መድረስስ ትክክል ነውን? የአርቲስቱ አድናቂ ህዝብ ሙዚቃውንም ወደነዋል! አርቲስቱንም እናከብረዋለን እያለ በኮሜንት ሳጥናችሁ ላይ እየተቃወማችሁ እያያችሁ ይህን ማለታችሁ፤ አይ እናንተ ብታከብሩትም እሱ አላከበራችሁም እያላችሁ መሆኑ ገብቷኋል? ይህ ማለት ደግሞ እኛ እናውቅልሃለን ማለት አይደለምን? በመረጃና በማስረጃ ያልተመሰረቱ ድምዳሜዎችና ኢ-ምክንያታዊ የሆኑ ሃሳቦች ሲያጋጥሙት በጥያቄ ናዳ ሲፈትንና ሲሞግት የማውቀው ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ፤ ከቁንጽል ነገር ላይ ተነስቶ እንዲህ አይነት ግዙፍ ድምዳሜ ላይ መድረሱ፡ በጣም በጣም አስገርሞኛል። ከዚህ በመነሳት ለጋዜጠኛ ቴዎድሮስም ሆነ ለባልደረባው ላስተላልፍ የምሻው ሌላው መልዕክት፦

ሰላምና ጤና አብዝቶ ይስጣችሁ! በቅድሚያ ይህን አስተያየት የምሰጠው የቴዲ አፍሮ ቲፎዞ ሆኜ እንዳልሆነ ያዙልኝ። በእርግጥ ከቴዲ አፍሮ ዘፈኖች ሁሉንም ባይሆን ጥቂት የማይባሉትን እወዳቸዋለሁ። ለኔ ከዘፈኑ ይልቅ አርቲስቱ ለህዝቡ ባለው ክብርና ለሃገሩ ባለው ፍቅር ላይ መሰረት ያደረገው ድንቅ ስብዕናው ከሙያ ብቃቱ በላይ ግዝፈት አለው። የአስተያየቴም ዙሪያ ይኽው ነው።መነሻዬ ደግሞ ባለፈው እሁድ በጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ርዕዮት ፕሮግራም የተደረገው ውይይት ነው። ወደ ውስጥ ዘለቅኩ፦ የቴዲ አፍሮ አዲስ አልበም ለፋሲካ ይወጣል የሚል ማስታወቂያ ከተለቀቀበት ቅጽበት ጀምሮ በአርቲስቱና በስራዎቹ ላይ የተቀሰቀሰው አቧራ አሁንም ድረስ ጋብ ያለ አይመስልም።ፖስተሩ ይህን …ይህን…አላካተተም! ፋሲካ ለቴዲ ምኑ ነው…? በሚሉ ውኃ የማይቋጥሩ ወቀሳዎች ቅድመ ፋሲካ የጀመረው ግርግር ድህረ ፋሲካም ቀጥሏል። በዚህ ጽሁፍ ማተኮር የፈለኩት ግን በተለይ “ኢትዮጵያ” የሚለው አልበሙ መጠሪያ የሆነው ክሊፕ ለህዝብ ጆሮ ከበቃ 48 ሰአት ሳይሞላው ለግምገማ በተጣደፈው በርዕዮት የቅርብ ዝግጅት ላይ ነው። ከሶስት ሳዕታት በላይ የዘለቀውን የርዕዮት የቀጥታ ስርጭት አብዛኛውን ክፍለ ግዜ የወሰደው በቴዲ አፍሮ አዲስ ክሊፕ ላይ የተደረገው ውይይት ነው። ይህ ውይይት፦ ዋና ተወያዮቹ ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ጸጋዬና ባልደረባው ዳኝነት ከወትሮው በተለየ ከምክንያት ይልቅ ለስሜት ቅድሚያ ሲሰጡ ያስተዋልኩበት ውይይት ነበር ። ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ጸጋዬን መከታተል የጀመርኩት በቅርቡ ቢሆንም እስካሁን ባደመጥኳቸው ፕሮግራሞቹ ሙያዊ ብቃቱን አስተውያለሁ። በያንዳንዱ ዝግጅት ላይ የቤት ስራውን አጠናቆ ሰርቶ እንደሚመጣ ከእንግዶቹ ጋር የሚያነሳቸው ሃሳቦች ብስለትና ሞጋችነት መረዳት ከባድ አልሆነብኝም፡፡ በተለይ እንግዶቹ ለሚናገሯቸው የእንግሊዘኛ ቃሎች የአማርኛ አቻቸውን ለመፈለግ የሚያደርገው ጥረት በግልም ቢሆን የሚያስመሰግነው ነው። ባጠቃላይ ቴዎድሮስ ጸጋዬ ከእድሜውም አኳያ ገና ብዙ ሊሰራ የሚችል፤ ጥሩ አቅም ያለው ጋዜጠኛ ስለመሆኑ መመስከር እችላለሁ። ይህን በዚህ ላብቃና ወደ ተነሳሁበት የቅርብ ዝግጅቱ ይዘት ልመለስ። (በነገራችን ላይ የሁለቱም ስም ቴዎድሮስ በመሆኑ አንባቢን እንዳያምታታ ቴዎድሮስ ጸጋዬን ሙያውን ከስሙ እያስቀደም ኩ ጋዜጠኛው በሚል እጠቅሰዋለሁ) ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ከጥቂት ሳምንታት በፊት (የቴዲ አዲስ አልበም ፖስተር በወጣ ሰሞን ይመስለኛል) በዚሁ ፖስተር ዙሪያ በተነሳ ውይይት ላይ ፦ ቴዲ አፍሮ ታሪክ ሰርተው ባለፉ ሰዎችና በጉልህ ታሪካዊ ክስተቶች ዙሪያ ከማቀንቀን ባለፈ ኢትዮጵያን እንደ ሃሳብ ዘፍኖ አያውቅም። ይህን ማድረግ ይጠበቅበታል! ይህን የማድረግም ብቃት አለው ፡፡ የሚል አስተያየት መሰንዘሩን አስታውሳለሁ። (ቃል በቃል አይደለም) በግዜው አስተያየቱ የቀረበበት መንገድና አገላለጹ ብዙም ባይጠመኝም ( ቴዲ አፍሮ ታዋቂነትን ያገኘው ታሪክ ሰርተው ባልፉ ሰዎች ትከሻ ላይ ነው አይነት ድምጸት ስለነበረው) ለጋዜጠኛው ካለኝ ጥሩ አመለካከት አኳያ አስተያየቱንም በቀና ተቀብዬ ለማለፍ አልተቸገርኩም።

በሌላ በኩል ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ይህን አስተያየቱን የሰጠው የቴዲ ፖስተር ከመውጣቱ በፊት ቢሆን ኖሮ የጋዜጠኛውን አስተያየት እንደ ምክር ወስደን፤ ኢትዮጵያ የሚለውን ዘፈን ስንሰማ ደግሞ፤ የጋዜጠኛው ምክር መሬት አልወደቀችም! በማለት አድናቆት በቸርነው ነበር። ነገር ግን ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ይህን አስተያየት የሰጠው “ኢትዮጵያ” የሚለው ፖስተር ከተለቀቀ በኋላ በመሆኑ አስተያየቱን እንደ ምክር መቀበል ያስቸግራል። ምክንያቱም የአልበሙ መጠሪያ ኢትዮጵያ የሚል ከሆነ “ኢትዮጵያ” የሚል ስራም እንደሚካተትበት መገመት ከባድ አደለምና ነው። ከዚህ ተነስተን አሰብ ስናደርግ ደግሞ ሊታየን ግድ የሚለው፡ የጋዜጠኛውን አስተያየት የወለደው የቴዲ ፖስተር መሆኑ ነው። ስለዚህ ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ የሰነዘረው አስተያየት “ምክር” የሚለውን ዋጋ ሊያገኝ አይችልም ማለት ነው። የቴዲ አፍሮ ዘፈን በወጣበት ዕለት ጋዜጠኛው በፌስ ቡክ ገጹ ኢትዮጲያን እንደ ሀሳብ መዝፈን ማለት ይህ ነው! ቴዎድሮስ ካሳሁን በአዲሱ አልበሙ ላይ ኢትዮጲያን ከየትኛውም ቀድሞ ከሚታወቅ ግለሰብ ጋር ሳያዛምድ፣ ቀድሞ ከገነነ ልዩ ክስተት ጋር ሳያገናኝ እንደ ጽንሰ ሀሳብ ቢዘፍናት እወዳለሁ ብዬ ነበር፡፡ እነሆ ኢትዮጲያ የተሰኘውን ዘፈን አደመጥኩ፡፡ እናም፣ የሻትኩትን አገኘሁ፡፡” የሚለውን ቀና አስተያየት ካስነበበን በኋላ እሱን ተከትሎ በርዕዮት ገጹ ላይ ባደረጉት ውይይት በጽሁፍ የገለጸውን የአድናቆት አስተያየት እንደ መግቢያ መጀመሪያ ላይና እንደ አዝማች በየመሃሉ “ኢትዮጵያን እንደ ሃሳብ መዝፈኑ አስደስቶኛል” በሚል እየጠቀሱ፤ ባብዛኛው ግን እየተቀባበሉ የጭቃ ጅራፋቸውን ማስከተላቸው እጅግ በጣም አስገርሞኛል፡፡ አሳዝኖኛል። አግራሞቴና ሃዘኔ ደግሞ ተባብረው እንሆ ይህን ጽሁፍ ወልደዋል። ወደ ውይይቱ ጭብጥ ልዝለቅ፦ የትችቱ መነሻ ኢትዮጵያ የሚለው ክሊፕ ዜማ ነው። የተለያዩ 3 እና 4 ዜማዎችን ገጣጥሞ ተጠቅሟል፤ ቀድሞ የተጠቀመበትን የመግቢያ ስታይል በድጋሚ ተጥቅሟል እና የመሳሰሉት ትችቶች ተሰንዝረዋል። የሙዚቃ ባለሙያ ስላልሆንኩ በዚህ ላይ ምንም ማለት አልችልም፡፤ እንደ ግለሰብ ግን 4 ሆነ 8 ዜማ ይገጣጠም ክሊፑን ወድጄዋለሁ። ጋዜጠኛ ቴዎድሮስና ባልደረባው ዳኝነት አንዴ ጥላሁን ገሰሰን አንዴ ጂጂን እያነሱ የቴዲን ክሊፕ በራሳቸው መንገድ እያወዳደሩ ብዙ ብዙ አሉ። ይህም የግል አስተያየታቸው ስለሆነ መብታቸው ነው። ጋዜጠኛ ቴዎድሮስን የምሞግተው ግን በዚህ አስተያየቱ አይደለም። ጋዜጠኛ ቴዎድሮስን የምሞግተው፦ ደረጃውን ያልጠበቀ ዜማ መጠቀሙ (በባንድ ባለመጠቀሙ)፤ ቴዲ አፍሮ የሚወደውንና ያሚያደንቀውን በሚሊዮን የሚቆጠር ህዝብ አላከበረም ወደሚል ከቁንጽል ነገር ተነስቶ ግዙፍ ድምዳሜ ላይ በመድረሱ ነው፡ ፤ አንድነት ናፋቂውን ኢትዮጵያዊ የሚያከብር ከሆነ ሳውንድ ኢንጅነር ሳይቀር የተካተተበት ስራ መስራት ይጠበቅበታል በሚለው መመሪያ መሰል አስተያየቱ ነው ልሞግተው የምሻው። ለመሆኑ ጋዜጠኛ ቴዎድሮስ ሆይ! ስለ ህዝብ ሆነህ የመናገር መብት ማን ሰጠህ ? እሺ ይሁን ስለ ህዝብ

እናንተ እያላችሁ ያላችሁት፦ ቴዲ አፍሮ እኛ ስለ ሙዚቃ ባለን እውቀትና ችሎታ ልክ አልዘፈነም ነው። እየነገራችሁን ያላችሁት እኛ ድንቅ በምንላቸው ስራዎች ልክ አላቀነቀነም ነው። ስለዚህ አናደንቀውም ነው ያላችሁን ። ይህ አንጡራ መብታችሁ ነው። አንዱና ትልቁ ስህተታችሁ የሚነሳው ህዝብን የሚያከብር ከሆነ እኛ ባልነውና በኛ ዕውቀት ልክ መስራት አለበት ከማለታችሁ ላይ ነው። ይህን ክላደረገ አድናቂውን አላከበረም የሚል ድምዳሜ ላይ መድረሳችሁ ነው። ሁለተኛው ስህተታችሁ ደግሞ፦ ዘፈኑን የሚወድለት በሚሊዮን የሚቆጠረው ህዝብም በናንተ የሙዚቃ እውቀት ልክ እንዲመለከተው/እንዲገመግመው መጠበቃችሁ ነው። የህዝብ ዋና መለኪያው የዜማ ቅንብር አለመሆኑን ካለማስተዋላችሁ ላይ ነው። በዚህ አጋጣሚ በእንግድነት የተሳተፈው ሃብታሙ ስዩም ህዝብ ለቴዲ ያለው ፍቅር አርቲስቱ ለህዝብ ድምጽ በመሆኑ ከተቀበለው ፈተናም ጭምር የሚመነጭ መሆኑን በማሳየት በቴዲ አድናቂዎች ላይ አትፍረዱ ሲል በመጠኑም ቢሆን እየሄዳችሁበት ያለው መንገድ ትክክል እንዳልሆነ ሊያሣያችሁ መሞከሩን ሳላደንቅ አላልፍም። ህዝብን ያላከበረው ማነው? ቴዲ ወይስ እናንተ? በተለይ ዳኝነት የተባለው ተወያይ የቴዲን አድናቂዎች “አምላኪዎች” በሚል የጠራበት ቃል በራሱ ጸያፍና ህዝብን ካለማክበር የሚመነጭ ነው። ዳኝነት የቴዲን አድናቂዎች “አምላኪዎች” ብሎ የመጥራትን ያህል ድፍረት ካለው ደግሞ “አምላካቸው” በመነካቱ የተቆጡት የቴዲ አድናቂዎች ያወረዱበትንም የስድብ ናዳ በጸጋ የመቀበል ትዕግስትም ሊኖረው በተገባ ነበር፡፤ የሆነው ግን ይህ አይደለም። እሱ የቴዲ አምላኪዎች ብሎ የዘለፋቸው አስተያየት ሰጭዎች ግብረ-መልስ እንደ ሳማ እንዳንገበገበው ነው ያስተዋልኩት። የምንናገረው ቃልም ሆነ ቃሉ የሚያዝለው ሃሳብ የሚያስከትለውን መዘዝ ለመቋቋም ካልቻልን አፋችንን ሸበብ ቃላችንንም ከርከም ማድረግ አለብን ለማለት ያህል እንጂ ቴዲ አፍሮን የሚያደንቁ፤ ከፍ ካለም የሚያፈቅሩ እንጂ የሚያመልኩ ሰዎች ሊኖሩ እንደማይቹሉ ይጠፋችኋል ብዬ አይደለም። ፍቅር ያሸንፋል የሚለው ቃለ-መርህ በራሱ ብዙ አፍቃሪ ሰራዊት አፍርቶለታል። የቴዲ አፍሮ ተወዳጅነት መሰረቱ ምንድነው? ቴዲ አፍሮ በሙያ ረገድ ድምጻዊ ዘፋኝ ነው፡፡ እድሜው 40 ስለተጠጋ የአዲሱ ትውልድ አንጋፋ ድምጻዊ ልንለው እንችል ይሆናል። የሆነው ሆኖ ከድምጻዊነቱ በተጓዳኝ ጥሩ የግጥም ችሎታ እንዳለው አስመስክሯል። የራሱን ዘፈኖች ዜማ የሚደርሰው እራሱ መሆኑም ሌላው ድርብ ችሎታው ነው። ባጠቃላይ ድምጻዊ ለመሆን የግድ ከሚለው የተፈጥሮ ጸጋ(ድምጽ) በተጨማሪ ሌሎችም ችሎታዎችን የታደለ ብቁ አርቲስት ነው። ይህ ዕውነት እንደተጠበቀ ሆኖ፡ በዚህም ሆነ በቀዳሚው ትውልድ በድምጽ ቃላጼም ሆነ በዜማ ቅመራ ከቴዲ አፍሮ የሚበልጡ በርካታ ድምጻዊያንና ሙያተኞች እንዳሉም እውነት ነው። ይሁንና በተለይ በዚህ ትውልድ የሱን ያህል የህዝብ ፍቅር ያለው ድምጻዊ ያለ አይመስለኝም። ይህ የሚነግረን ደግሞ የቴዲ ተወዳጅነት መሰረቱ የድምጹ ቅላጼ፤ የግጥሙ ይዘት አልያም የዜማ ቅመራ ችሎታው ብቻ እንዳልሆነ ነው። እንደ እኔ አመለካከት የቴዲ ተወዳጅነት ዋና መሰረት ድንቅ ስብዕናው ነው። ሙያውን ከህዝብ ፍላጎትና

የልብ ትርታ ጋር አጣጥሞ ለመሄድ መትጋቱ ነው!፤ የህዝብን ስሜት በሙዚቃው ለማንጸባረቅ መሻቱ ነው!፤ ይህን ማድረጉ ደግሞ ያስከተለበትን/ሊያስከትልበት የሚችለውን ፈተና በጸጋ የመቀበል ጽናቱ ነው። ባጠቃላይ የቴዲ ተወዳጅነት የተገነባው በሙያዊ ብቃቱ ብቻ ሳይሆን ከወጣትነት ዕድሜው ጀምሮ በተጓዘባቸው መንገዶች ሁሉ ባሳየው ድንቅ ስብእና ጭምር ነው። ቴዲ በሙያው ስለ ህዝብ ኡ!ኡ! ብሏል፤ ስለ ሃገር አልቅሷል። ይህን ማድረጉ ደግሞ ዋጋ አስከፍሎታል። ህዝብ ደግሞ በአጸፋው ለአርቲስቱ ያለውን ክብር በተለያዩ መንገዶች ገልጿል፤ እየገለጸም ነው። የኮፒ ራይት ችግር አርቲስቶቻችን የልፋታቸውን እንዳያገኙ አድርጎ ፤ እንደ ሱቅ በደረቴ ስራቸውን አዙረው ለመሸጥ በተገደዱበት በዚህ አስቸጋሪ የዲጂታል ዘመን ፤ የቴዲ አፍሮ ሥራ በኢትዮጵያ የአልበም ሽያጭ ታሪክ ተሰምቶ የማያውቅ ባለ 7 አሃዝ ዋጋ ማውጣቱ በራሱ ህዝብ ለአርቲስቱ የሰጠው ክብር መገለጫ ነው። ይህን ስል ግዝፈቱ ለማሳየት እንጂ ሌሎቹን አርቲስቶቻችንን ህዝብ አያከብራቸውም ማለቴ እንዳልሆነ አይጠፋችሁም። በህዝብ ለመወደድ ህዝብ የሚወደውን ነገር መሥራት ግድ ነው። ህዝብ የሚወደውን ነገር መስራት ደግሞ ድንቅ ስብዕና ነው። ድንቅ ስብዕና በራሱ ለተወዳጅነት ያበቃል። ስብዕና የሌለው ሙያዊ ብቃት ግን ብቻውን ተወዳጅ አያደርግም።ድንቅ ስብዕናና ሙያዊ ብቃት ሲጣመሩ ደግሞ የተወዳጅነቱ እርከን ከፍ ይላል ፤ አድማሱም ይሰፋል፤ መሰረቱም ይጠብቃል። በድምጽ ቅላጼም ሆነ በዜማ ቅመራ ችሎታቸው ከቴዲ የሚበልጡ ሙያተኞች የቴዲን ያህል ተወዳጅ ያልሆኑበት ምክንያትም ይኽው ነው። በበቀደሙ የርዕዮት ዝግጅት ላይ ያልተጤነው ጉዳይ ይኸው ይመስለኛል። ተወያዮቹ በቴዲ አንድ ዘፈን ዜማ ላይ ብቻ ተመስርተው በችኮላ የሰጡት በጣም የጮኽ አስተያየት ቴዲ በድንቅ ስብዕናው ሲሚንቶነት ከገንባው የተወዳጅነት ግንብ ጋር አላትሟቸዋል። ይህን ስል ቴዲ በህዝብ ተወዳጅ መሆኑ አይነኬ ያደርገዋል የሚል ጭፍን አመለካከት ይዤ አይደለም። በጭራሽ! በሙዚቃው ሙያ ከሱ የተሻለ እውቀትና ችሎታ ያላቸው ሙያተኞች ቢተቹትና ቢመክሩት ምንም ክፋት የለውም።እሱም ቢሆን የሚጠላው አይመስለኝም። ነገር ግን ገና ሙዚቃውን አጣጥመን ሳንሰማው፤ ለዚያውም ለአርቲስቱ ተወዳጅነት ዋና ምክንያት ባልሆነው በአንድ ዘፈኑ ዜማ አቀማመር ላይ ብቻ ተመርኩዞ ይህን መሰል የቅብብሎሽ ውርጅብኝ አግባብ አይመስለኝም ነው የምለው። አይመስለኝም ብቻ ሳይሆን አግባብ አይደለም። ገና አንድ ዘፈኑ በወጣ ማግስት በዜማው ላይ ያቀረባችሁትን ይህን ትችት ትንሽ ታግሳችሁ ቢያንስ ቢያንስ ሙሉው አልበም ከወጣና ህዝብም ከሰማው በኋላ ከጥላሁንም ሆነ ከጂጂ ጋር ሳይሆን ከራሱ ቀዳሚ አልበም ጋር እያነጻጸራችሁ ፤ ቴዲ ተሻሽሏል ወይስ አልተሻሻለም በሚል ብታቀርቡት ኖሮ ይህን ያህል ቁጣም ባላስከተለ ነበር። ትችታችሁን በቀናነት ለመመልከት ባልተቸገርን ነበር። ሌላው ያስገርመኝ ነገር ደግሞ በውይይቱ ወቅት፡ ከኛ ይልቅ ቴዲ እንዳይሻሻል ወይም እንዳያድግ የሚፈልጉት በቴዲ አፍሮ ሥራ ላይ ትችት ለምን ቀረበ? ብለው የሚቆጡት ናቸው። የሚል አስተያየት በጋዜጠኛ ቴዎድሮስም ሆነ በባልደረባው በኩል በተደጋጋሚ ሲገለጥ ማድመጤ ነው። በተለይ ዳኝነት የሚባለው ተወያይ ከዚህም ዘለል አድርጎ ቴዲ ራሱ በሚዲያ ቀርቦ እንኳን ተቹኝ፤ መተቸቴ ትክክል ነው ብሎ ሊመስክርልን ይገባል ብሎ ሲመጻደቅም አድምጫለሁ። ለመሆኑ ዳኝነት የአድማጩን የግንዛቤ መጠን ምን አድርጎ ቢገምት ነው? ራሱንስ ማን አድርጎ ተመልክቶ ነው ይህን አይነት ግብዝ አስተያየት የሰነዘረው የሚሉ ጥያቄዎች ሳያጭርብኝ አልቀረም። መቋጫ፦ እንደ ምክር ለርዕዮት ዝግጅት ክፍል፦ የፈለጉትን የመናገርና የመጻፍን ፍቃድ በሚቸረው የማህበራዊ ሚዲያ ላይ በአወያይነት የሚሳተፍ ሰው ቆዳው ጠንካራ ሊሆን እንደሚገባው በተለይ ዳኝነት የተረዳው አይመስልም። በአድማጮች የሚጻፉ አስተያየቶችን እያነበበ እልህ ተጋብቶ አብዛኛውን ሰአት እንደ ክፉ ጎርቤት ሲነዛነዝ መዋሉ የፕሮግራሙን ይዘት አጠልሽቶታል። ይህ ለወደፊቱ መሻሻል ያለበት ይመስለኛል። አልፎ አልፎ አላሳፈላጊ ጉዳዮች በፌዝ መልክ ሲገለጹ ይስተዋላልና ይህም ቢታረም መልካም ነው። በተረፈ አገልግሎታችሁ የህዝብን የልብ ትርታ ያደመጠ ይሆን ዘንድ እግዚአብሄር ይርዳችሁ! በማለት የዛሬውን ጽሁፍ ስቋጭ አስተያይቴን በቀናነት እንደምታዩት ተስፋ በማድረግ ነው። አዜብ ጌታቸው! (azebgeta@gmail.com)

TZTA PAGE 6: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter Health: ጤና Sport ስፖርት

‹አርትራይተስ››:- ዛሬም ቢሆን በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎች በዚሁ በሽታ ይሰቃያሉ

‹

Ethiopian Sports Federation in North America (ESFNA) to host 34th Annual Soccer Tournament & Cultural Festival in Seattle

By ESFNA & Uber Technologies Inc. host city,” said Brooke Steger, Gen04/02/2017, 10:45am EDT EVENT DRAWS ETHIOPIAN SOCCER PLAYERS AND THEIR FAMILIES, ALONG WITH FANS AND FRIENDS THROUGHOUT THE U.S. AND CANADA

Seattle, WA (April 2, 2017) - The Ethiopian Sports Federation in North America (ESFNA) will host its annual soccer tournament and cultural festival in Seattle this July. The event, now in its 34th year, draws tens of thousands of Ethiopians from across the U.S. and Canada, giving them the opportunity to network and celebrate their shared love of both soccer and Ethiopian culture. It has been 13 years since the event last took place in Seattle: “We really look forward to returning to the Northwest” said Getachew Tesfaye, ESFNA’s President. “Seattle is a wonderful city with a large, vibrant Ethiopian community.“ Renton Memorial Stadium will serve as the official venue for all soccer matches and cultural festivities, including the Opening Day, Ethiopian Day, and Closing Day programs. The week-long tournament and festival will run from July 2-8.

For those traveling to Seattle to attend the event, ESFNA has arranged discounted room rates at the Red Lion Hotel & Conference Center - Seattle/ Renton​, and the DoubleTree Suites by Hilton, Seattle Airport - Southcenter​.

Those who book rooms by ​June 17th​ using the discount codes “​ESF” for the DoubleTree​and ​ ”Ethio701” for Red Lion​will be able to take advantage of the discounts.

The title sponsor for this year’s tournament is Uber: “​U ber is proud to support the tournament and thrilled that members of the ESFNA Board selected Seattle as the

eral Manager for Uber in the Pacific Northwest. “For over three decades, the event has shown how sports can be a positive force in bringing people together” Seattle is home to more than 10,000 Ethiopians, many of whom have lived in the city for decades since the U.S. government started placing Ethiopian refugees in Seattle in the 1980s. Today the community is large, well-connected and active.

“The Ethiopian community in Seattle has already demonstrated its dedication and commitment to making this year’s event one of our best to date,” added ESFNA Executive Committee member Samson Mulugeta. “In the planning process thus far, they’ve expressed clear and tangible excitement.”

Detailed event and hotel information, as well as forthcoming special discount codes from Uber for travel throughout the week of the event, can be found at www.esfna.net/Seattle2017 We’ll see you in Seattle!

Samson Mulugeta: Public Relations Chairman, ESFNA Nathan Hambley: Public Relations Coordinator, Uber Seattle About ESFNA:

ESFNA is committed to its fundamental objective of bringing Ethiopians together, using sports - specifically, soccer - as a vehicle for doing so, due to the organization’s long-standing belief that sports transcend differences in race, ethnicity, gender, religion or political affiliation. Instead, ESFNA’s neutral platform allows Ethiopians of all backgrounds to unite, network, and enjoy their shared love of sport and culture.

Source:ESFNAwebsite

ABIY GETACHEW

Sales Representative PERCY FUTON LTD BROKERAGE

2911 KENNEDY ROAD TORONTO ON M1V 1S8 DIRECT:

647-965-7984

OFFICE:- 416-298-8200 * FAX: 416-298-8200 abiy.getachew@century21.ca www.century 21.ca/abiy getachew

የአርትራይተስ በሽታ የሰው ልጆችን ማሰቃየት ከጀመረ ብዙ መቶ ዓመታት አልፈዋል፡፡ በሽታው ከበርካታ መቶ ዓመታት በፊት ጀምሮ እንደነበረ በግብፅ እንዳይፈርሱ ተደርገው ከቆዩ አስከሬኖች ማስረጃ ተገኝቷል፡፡ አገር አሳሹ ክርስቶፈር ኮሎምበስ በዚህ በሽታ ይሰቃይ እንደነበር ሊታወቅ ችሏል፡ ፡ ዛሬም ቢሆን በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎች በዚሁ በሽታ ይሰቃያሉ፡፡ በሀገራችንም እንዲሁ የዚህ በሽታ ሰለባ የሆኑ ግን ምንነቱን የማያውቁ ሰዎች ስቃዩን ተሸክመው ለመኖር ተገደዋል፡፡ ለመሆኑ ይህ ሰውነት የማያሽመደምድ በሽታ ምንድን ነው? ከዚህ በመቀጠል ስለዚህ በሽታ ምንነት፣ መንስኤና መፍትሄ ለማቅረብ እንሞክራለን፡፡ ‹‹አርትራይተስ›› አርትራይተስ ከ100 ከሚበልጡ የተለያዩ የቁርጥማት በሽታ አይነቶች ጋር ተዛማጅነት ያለው ነው ሲል ዌስተርን ጆርናል ኦቭ ሜዲሲን ይገልፃል፡፡ ከእነዚህ መካከል ኦስትዮአርትራይተስ፣ ሩማቶይድ አርትራይተስ፣ ሲስተሚክ ሉፐስ ኤራይቲማቶሰስ፣ ጁሽ ናይል ሩማቶይድ አርትራይተስ፣ ጋውት፣ በርሳይተስ፣ ሩማቲክ ፊቨር፣ ላይም በሽታ፣ እና የመሳሰሉት ይገኙበታል፡፡ እነዚህ በሽታዎች አንጓዎችን ብቻ ሳይሆን አንጓዎቹ ደግፈው የሚይዙትን ጡንቻዎች፣ አጥንቶች እንዲሁም አጥንትን ከጡንቻና አጥንትን ከአጥንት የሚያገናኙ ጅማቶችን ጭምር ያጠቃሉ፡፡ አንዳንድ የአርትራይተስ አይነቶች ቆዳን፣ የውስጥ አካል ክፍሎችንና፣ አይንን ሳይቀር ሊያጠቁ ይችላሉ፡፡ መንስኤና ምልክት አብዛኛውን ጊዜ ሩማቶይድ አርትራይተስ የሚያጠቃው የግራውንና የቀኙን የሰውነት ክፍል በአንድ ላይ ሲሆን፣ ቁርጭምጭሚቶችን፣ ጉልበቶችንና እግሮችን ይጎዳል፡ ፡ ሩማቶድ አርትራይተስ እንደያዛቸው በምርመራ ከታወቀላችው ሰዎች መካከል ከ50 በመቶ በላይ የሚሆኑት ከቆዳቸው ስር ትናንሽ እባጭ ወይም ዕጢ መሳይ ነገር ይፈጠርባቸዋል፡፡ አንዳንዶቹ የደም ማነስ፣ የዓይን መድረቅና መቆጥቆጥ እንዲሁም የጉሮሮ ህመም ይኖራቸዋል፡፡ ድካም እንዲሁም እንደ ትኩሳትና የጡንቻዎች ህመም የመሳሰሉ የኢንፍሉዌንዛ አይነት የህመም ስሜት ይሰማቸዋል ሲል ዚ አሜሪካን ጆርናል ኦቭ ሜዲሲን ይጠቁማል፡፡ ዶ/ር ማይክል ሺፍ ‹‹በመካከለኛው ዕድሜ ላይ በሚገኙ ሴቶች ላይ ሩማቶይድ አርታይተስ በብዛት ይታያል›› ብለዋል፡፡ ይሁን እንጂ ሺፍ ‹‹ህፃናትንና ወንዶችን ጨምሮ በማንኛውም ዕድሜ የሚገኝን ሰው ሊያጠቃ ይችላል›› በማለት አክለው ተናግረዋል፡፡ ሩማቶይድ አርትራይተስ ያለባቸው ዘመዶች ያሏቸው ሰዎች በበሽታው የመያዝ ዕድላቸው ከፍተኛ ነው፡፡ ማጨስ፣ ከልክ በላይ የሆነ ውፍረትና ደም መውሰድ ለበሽታው የሚያጋልጡ ተጨማሪ ምክንያቶች እንደሆኑ በበርካታ ጥናቶች ተረጋግጧል፡ ፡ በአርትራይተስ በሽታ የተያዙ ሰዎች የቅርጽ መበላሸት፣ መሽመድመድና የህመም ስቃይን ለማስተናገድ ይገደዳሉ፡፡ ህክምና የአርትራይተስ ህክምና አብዛኛውን ጊዜ የተለያዩ መድኃኒቶችን መውሰድን፣ አካላዊ እንቅስቃሴና የአኗኗር ለውጥ ማድረግን ያጠቃልላል፡፡ አንድ ፊዚካል ቴራፒስት ጤናን ለማሻሻል የሚረዳ የሰውነት እንቅስቃሴ ያሰራን ይሆናል፡፡ ይህም ጡንቻዎች እንዲሳሳቡና እንዲለጠጡ የሚያደርግ (Isometric)፣ ክብደት እንደማንሳት ያሉትን (Isotonic) እና የኤይሮቢክ እንቅስቃሴዎችን ሊያካትት ይችላል፡፡ እነዚህ እንቅስቃሴዎች እንደ አንጓ ህመምና እብጠት፣ ድካም፣ መጥፎ ስሜት እንደመሰማትና ጭንቀት ያሉትን የህመም ስሜቶች እንደሚቀንሱ ታውቋል፡፡ የአካላዊ እንቅስቃሴ ጥቅም በጣም ባረጁ ሰዎች ላይ ሳይቀር ታይቷል፡፡ በተጨማሪም አካላዊ እንቅስቃሴ የሚደርሰውን የአጥንት መሳሳት ያስወግዳል፡፡ አንዳንዶች ደግሞ በሙቀትና በቅዝቃዜ በሚሰጡ የተለያዩ ህክምናዎችና በአኩፓንክቸር ከህመማቸው ፋታ እንዳገኙ ይናገራሉ፡፡ ክብደት መቀነስ የአንጓ ህመሞችን በከፍተኛ መጠን ስለሚቀንስ የአመጋገብ ለውጥ ማድረግ ለአርትራይተስ ከሚደረጉት ጥንቃቄዎች ዋነኛውን ቦታ ሊይዝ ይችላል፡፡ ጠቆር ያለ አረንጓዴ ቀለም ያላቸውን በካልስየም የበለፀጉ ቅጠላ ቅጠሎችን፣ ትኩስ ፍራፍሬዎችን፣ ኦሜጋ-3 ፋቲ አሲድ የሚባለው ንጥረ ምግብ የሚገኝባቸውን የቀዝቃዛ አካባቢዎች ዓሣ አዘውትሮ መመገብና በፋብሪካዎች በመዘጋጀታቸው ምክንያት የተፈጥሮ ባህርያቸውን ያጡና የቅባት ክምችት ያላቸውን ምግቦች መቀነስ ክብደት ለመቀነስ ከመርዳቱ በተጨማሪ የህመም ስሜትን በእጅጉ ይቀንሳል፡፡ አርትሮስኮፒ የሚባለውን ቀዶ ህክምና መውሰድ የሚመከርበት ሁኔታም አለ፡፡ ይህ ህክምና በሚሰጥበት

ጊዜ መሳሪያው አንጓ ውስጥ እንዲገባ ይደረግና የቀዶ ህክምና ባለሙያው ጉዳት የሚያስከትሉ ኢንዛይሞች የሚያመነጨውን ሲኖቭያለ ህብረህዋስ ያስወግዳል፡፡ ይሁን እንጂ ብዙውን ጊዜ አንጓው ተመልሶ ስለሚቆጣ ይህን አይነቱ ቀዶ ህክምና የሚያስገኘው ጥቅም በጣም ውስን ነው፡፡ ከዚህ ይበልጥ ከባድ የሆነው ህክምና አርትሮፕላስቲ ይባላል፡፡ በዚህ ህክምና መላው አንጓ (አብዛኛውን ጊዜ የዳሌ ወይም የጉልበት አንጓ) ይወገድና በቦታው ሰው ሰራሽ አንጓ ይተካል፡፡ ይህ ህክምና ከ10 እስከ 15 ዓመት ሊያቆይ ሲችል ህመም በማስወገድ ረገድ በጣም ውጤታማ ነው፡፡ አርትራይተስን ጨርሶ የሚያድን መድኃኒት ባይገኝም፣ የህመም ስሜቶችንና የአንጓ ብግነትን የሚያስታግሱ በርካታ መድኃኒቶች አሉ፡፡ ሐኪምዎን ያማክሩ! ምንጭ፡- ዌስተርን ጆርናል ኦቭ ሜዲስ የጤና አጫጭር ዜናዎች የአካል ብቃት እንቅስቃሴን ለመንፈስ ጭንቀት ‹‹ለመንፈስ ጭንቀት መድኃኒት ከመጠቀም ይልቅ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ ለአንዳንድ ህመምተኞች የተሻለ ውጤት ሊያስገኝ እንደሚችል›› ዘ ሃርቫርድ ሜንታል ሄልዝ ሌተር ተናግሯል፡፡ በሶስት ቡድን ለተከፈሉ በከባድ የመንፈስ ጭንቀት ለተያዙ 50 ሰዎች ለ4 ወር የሚቆይ የተለያየ ህክምና ተሰጣቸው፡፡ በመጀመሪያው ቡድን ውስጥ ለሚገኙት ጭንቀት የሚያስታግስ መድኃኒት ተሰጣቸው፡፡ በሁለተኛው ቡድን ውስጥ የሚገኙት የአካል በቃት እንቅስቃሴ ብቻ እንዲሰሩ ተደረገ፡፡ በሶስተኛው ቡድን ውስጥ የሚገኙት ደግሞ ሁለቱንም የህክምና ዘዴ እንዲጠቀሙ ተደረገ፡፡ ከአራት ወር በኋላ ከ60 እስከ 70 በመቶ የሚሆኑት በሶስቱም ቡድን ውስጥ የሚገኙ ህመምተኞች ‹‹የነበረባቸው ከባድ የመንፈስ ጭንቀት ለቅቋቸዋል፡፡›› በማለት ሂልዝ ሌተር ተናግሯል፡፡ ይሁን እንጂ ለስድስት ወራት በተደረገው ክትትል የአካል ብቃት እንቅስቃሴ እንዲሰሩ የተደረጉት ህመምተኞች ‹‹በስሜትም ሆነ በአካል በተሻለ ሁኔታ ላይ የተገኙ ሲሆን በበሽታው እንደገና የመጠቃት እድላቸው ስምንት በመቶ ብቻ ሆኖ ተገኝቷል፡፡›› ከዚህ ጋር ሲነፃፀር መድኃኒት እንዲወስዱ የተደረጉትና መድኃኒት እየወሰዱ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ እንዲሰሩ የተደረጉት ህመምተኞች በበሽታው እንደገና የመጠቃት እድላቸው 38 እና 31 በመቶ ሆኖ ተገኝቷል፡፡ ከልክ ያለፈ ውፍረትና ካንሰር የለንደኑ ዘ ታይምስ መጽሔት እንደዘገበው፤ ‹‹በምዕራቡ ዓለም ለማያጨሱ ሰዎች ዋነኛው ሲወገድ የሚችል የካንሰር ምክንያት ውፍረት ነው፡፡›› ለሃምሳ ዓመታት የተደረጉ ጥናቶች ወፍራም ከሆኑ ክብደት መቀነስን ጨምሮ የአኗኗር ለውጥ ማድረግ አጫሽ ላልሆኑ ሰዎች በካንሰር የመያዝን ዕድል በግማሽ እንደሚቀንስ አመልክቷል፡፡ ‹‹አጫሽ ካልሆንክ የሚያሳስቡህ ሁለት ነገሮች ውፍረትና የሆድ ዕቃና የማህፀን ካንሰር መንስኤ የሆኑት ቫይረሶች ናቸው›› ይላሉ የብሪታኒያ ካንሰር ምርምር ተቋም ባልደረባ የሆኑት ፕሮፌሰር ጁልያን ፔቶ፡፡ ‹‹የአመጋገብ ቁጥጥር በተደረገባቸው እንስሳት ላይ የተደረጉ ሙከራዎች ለካንሰር የመጋለጥ ዕድል በእጅጉ ቀንሶ መገኘቱን አመልክተዋል፡፡›› በህክምና መመዘኛዎች መሰረት አንድ ሰው ወፍራም ነው የሚባለው ለዕድሜው፣ ለይታው፣ ለቁመቱና ለቁመናው ትክክል ነው ተብሎ ከሚታሰበው ሰውነት ክብደት 20 በመቶ በልጦ ሲገኝ ነው፡፡ የመተንፈሻ አካላት በሽታዎችን በዶሮ ሾርባ ‹‹የዶሮ ሥጋ፣ እንደ ብዙዎቹ የፕሮቲን ምግቦች ሲሶቴይን የተባለ ተፈጥሯዊ አሚኖ አሲድ አለው፡፡ ሥጋው በሚቀቀልበት ጊዜ ይህ አሚኖ አሲድ ይወጣል፡፡ ሲሶቴይን ዶክተሮች በብሮንካይትስና በሌሎች የመተንፈሻ አካላት በሽታዎች ለተያዙት ሰዎች ከሚያዙት አሴትልሲስቴይን ከተባለው መድኃኒት ጋር በጣም ይመሳሰላል፡፡ በመሆኑም የዶሮ ሾርባ እንደ ጉንፋን ላሉት የመተንፈሻ አካላት በሽታዎች ይጠቅማል›› ሲል ፉድ፣ ዩር ሚሩክል ሜዲሲን የተባለው መጽሐፍ አስታወቀ፡፡ ቀደም ባሉት ዓመታት ከዶሮ ላባና ቆዳ ይዘጋጅ የነበረው ይህ መድኃኒት በአፍንጫ፣ በጉሮሮና በሣንባ ውስጥ የተጠራቀመውን ንፍጥ የማቅጠንና ወደ ውጭ እንዲፈርስ የማድረግ ችሎታ አለው፡፡ ሾርባው የተዘጉ የመተንፈሻ አካላትን የመክፈት ኃይሉ እንዲጨምር ነጭ ሽንኩርት፣ ቀይ ሽንኩርትና እንደ ሚጥሚጣ የመሳሰሉትን ተኮስ የሚያደርጉ ቅመሞች መጨመሩ ጥሩ እንደሚሆን ዶ/ር ዚመንት ይመክራሉ፡፡ Source: Tenaadam

TZTA PAGE 7: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter ግጥም

አድዋ

ወለላዬ ከስዊድን አድዋ! በድልሽ የተገኘ ምስራች ጊዜው ረዘመ ብሎ ሳይሰለች ዕድሜው በዕድሜ ላይ እየጨመረ ጀግኖችን እንደገና እያነሳ እየደመረ ዛሬም በልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ... ታሪክሽ ታወቀ የድል ብስራትሽ በዓለም ዓለም ዓለም ዓለም ... አንጸባረቀ የጥቁር ሕዝቦች የነፃነት ሻማ መሆንሽ ተወራ አገር ለአገር ተሰማ የአበው ተጋድሎ የጀግንነት ደም ታሪኩ ተወሳ በከንቱ ፈሶ አልቀረም የአባ ዳኘው መድፍ አሁንም አገሳ መልሶ የጣይቱ ስም ተጠራ ተወደሰ አባ ነፍሶ እንደገና አስተጋባ የዓድዋ ድል ገኖ ታየ ተደነቀ አባ መቻል ሀብተ ጊዮርጊስ አባ መላ ሥራው በድጋሚ ጎላ። አድዋ! በድልሽ የተገኘ ምስራች ጊዜው ረዘመ ብሎ ሳይሰለች ዕድሜው በዕድሜ ላይ እየጨመረ ጀግኖችን እንደገና እያነሳ እየደመረ ዛሬም በልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ... ታሪክሽ ታወቀ የድል ብስራትሽ በዓለም ዓለም ዓለም ዓለም ... አንጸባረቀ ራስ አሉላ አባ ነጋ በከፈለው የደም ዋጋ ስሙ ዛሬ ሲነሳ የባልቻ የገበየሁ አብሮ ሲወሳ እነ አባተ ቧ ያለው እነ ቃኘው እነ ውቃው ከተኙበት ቀና ብለው መቃብሩን ፈነቃቅለው የዓድዋን ድል አበሰሩ ጀግንነትን አስተማሩ አድዋ! በድልሽ የተገኘ ምስራች ጊዜው ረዘመ ብሎ ሳይሰለች ዕድሜው በዕድሜ ላይ እየጨመረ ጀግኖችን እንደገና እያነሳ እየደመረ ዛሬም በልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ... ታሪክሽ ታወቀ የድል ብስራትሽ በዓለም ዓለም ዓለም ዓለም ... አንጸባረቀ የአበው ተጋድሎ ያፈሰሱት ደም ተወሳ ተነገረ ከንቱ አልቀረም የምኒልክ መድፍ አሁንም አገሳ መልሶ የጣይቱ ስም ተጠራ ተወደሰ አባ ነፍሶ ትውልዱም የአባቶቹን ድል በማደስ የጀግንነት ሥራቸውን እያነሳ በማወደስ ለመጪውም ጊዜ እንዲሻገር ኢትዮጵያ በታሪኳ እንድትከበር የድርሻውን በተግባር አስመሰከረ ይሄው የድል ቀኑን በአንድነት አከበረ አድዋ! በድልሽ የተገኘ ምስራች ጊዜው ረዘመ ብሎ ሳይሰለች ዕድሜው በዕድሜ ላይ እየጨመረ ጀግኖችን እንደገና እያነሳ እየደመረ ዛሬም በልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ልጅ ... ታሪክሽ ታወቀ የድል ብስራትሽ በዓለም ዓለም ዓለም ዓለም ... አንጸባረቀ የጥቁር ሕዝቦች የነፃነት ሻማ መሆንሽ ተወራ አገር ለአገር ተሰማ

ወንዙ እና ዛፉ

ስርሽን አየሁት ቁልቁል ተዘርግቶ፣ ረዝሞ ተባዝቶ፣

አንድ አንቺን ሊያሳድግ፣ አንድ አንቺን ሊያቀና፣ እጅግ ተበራክቶ፣ በዚህ ከቀጠለ የጉዞ ርዝመቱ፣ ውፍረት ከጨመረ፣ ካደገ ቁመቱ፣ ወንዙ አንጀቱ ታልቦ፣ መቅኒው ተመጥምጦ፣

የታሪክ ማህደር

በአባ ዳኘዉ ምኒሊክ በፍቅር ግዛቸዉ የታሪክ ማህደር፣ የነገስታት መንደር፣ የአርበኞች መፍለቂያ፣ የኢትዩጵያዊነት መሰረት ተፃፈ በነጋሲ ክርስቶስ ዘብሔረ መንዝ ሸዋ ጠቅላይ ግዛት ሀገረ ኢትዩጵያ እናት አገር ሸዋ መንዝና መራኛ የምንጃር ሸንኮራ ይፋት መራቤቴ አርበኛ ወይራ ያ ደብረሊባኖስ የእምነቱ ጮራ ተጉለትና ቡልጋ የታሪክ አደራ እንደምን ከረመ ሰላሌ ራስ ዳርጌ የመንዞች የመሬ የቡልጌዎች ግርጌ ንጉሥ አባዲና የሸገር መሰረት ልጃቸው ምኒልክ እንዲቆረቁሩት ሸዋ ያቀናቸው ናዝሬት ደብረዘይት ዛሬም ለአባቶች የልጆቹ እርስት እንደምነው በቾ አምቦ ይሁን ተጂ ያባቶቼን ፍሬ በገሀድ አስረጂ የሸዋ ውለታ የሸዋ ታሪኩ ሲዘረዘር ቢኖር አይገኝም ልኩ ሰሜን ደቡብ ሄዶ አገሩን ሲያቀና ወራሪን አባሮ በስራው ሲኮራ በዓለም ደምቆ የሚታይ ሁሌም የሚበራ ተራራማው ሸዋ ድንቅ ገድል ሰራ ለሰው መገናኛ የቆረቆረው የከተማው ብዛት አሁንም ያለው ራስ አደፍርስ መንዝ ሲዳሞን ሲሰራ ደጃች አምዴ መንዙ አሩሲን አቀና ሐረር አባ ቃኘው ሸዋ አምጦ ወልዶት ቁልቢ ገብርኤል ፀሐዩ በራለት የሸዋ ትውልዱ እንደ ክዋክብት ይርጋ ጨፌ ቢኬድ ወለጋ ለቀምት አሩሲ ነገሌ ዝለቅ ወደ አሰላ የአምደሚካኤል ዘሩን እንድትበላ መሬቱን በበሬው እየገለበጠው መንዜው ደጃች አምዴ አሩሲን ለወጠው ሐሰን ኩራራና የአሩሲ እመቤት በመንዝ ተጉለት ቡልጋ እውነቱ ሲፈተት በዘፈን ቀረርቶ ሲወሳ ታሪኩ አሩሲ ነገሌ ሸዋ ነው አብራኩ ያ ሐሰን ኩራራ አለ እኔ እያልኩሽ ነብር ሞት አማረሽ ከጎሬሽ ወጣሽ አደፍርስ ይናዱ መሐንዲስ ሲዳሞ ግዜው ተለውጦ ወይ ተኛ እንዴ ታሞ? አዋሳ ላንጋኖ የሸዋ እጆች ተበትነው አሉ የአብራኩ ልጆች ለሽርሽር ሄጄ የተባለልሽ የሲዳሞ ቆንጆ እንደምን አለሽ? እነ አሰብ ተፈሪ ወይ ሚዛን ተፈሪ ገብቶበት ተሰራ የወንዶቹ ሱሪ እናት አገር ሸዋ አንች የጀግኖች አምባ በሕልም ሲያሳንሱሽ እኔስ ሆዴ ባባ ግማሹ ሲመኝሽ የራሱ ሊያደርግሽ እውነተኛው ሸዋ የአብራክሽ ትውልድ ከት ብሎ ሳቀልሽ-

መዥገር

ክንፈሚካኤል ገረሱ

ሰውነቷ የተጣጋ ትንሽ መዥገር፣ ከጡቷ ሥር ተከንችራ ከአንዲት ጊደር።

አንዴ ከዚህ አንዴ ከዚያ በየተራ። መጣ ... መጣ ... መጣ፣ አብጣ ... አብጣ ... አብጣ። በቃኝ ሳትል ይብቃኝ ሳትል ሳትላወስ፣ ዳግም ላትመጥ ዳግም ላታብጥ ላትመለስ፣

መላ አካሉ ፈርሶ እርቃኑን ተጋልጦ፣

ተራገፈች ዝላ ዑደቷን ስትጨርስ።

ወለላዬ ከስዊድን (welelaye2@yahoo.com)

የጐለደፈው ብዕሬ የአንደበቴ ቁንጽል ቃል ውለታዋን ለመዘከር ለምስጋና መች ይበቃል? ቢሆንም . . . ልዩ ናት ምንጊዜም እናት የማንነቴ ብርሃን የእኔነት ፋናዬ ብሥራት የሕይወት ጸዳል እስትንፋስ የርኅራኄ ሠገነት የፍቅር ሙዳይ ማኅደር የስብዕና መቀነት የደግነት ምንጭ በረከት የተስፋ ነጸብራቅ ጮራ የሥነ ፍጥረት ለምለም መስክ የተመረጠች አዝመራ የቅንነት መሠረት፣ የሐዘኔታ መፍለቂያ የመሥዋዕትነት ማኅተም የመልካምነት መርቀቂያ ናት ለእኔ እናት . . . የፍጥረታት ዕጹብ አክሊል የትውልድ ምሰሶ ጽናት። የሕይወትን ምጥ አምጣ ዓለምን በፍቅሯ ክባ ችግር እንቅፋትን ችላ ትዕግስትን ተከናንባ የጸጋ ምንጭ ናት እናት የደኅንነት መከለያ የጽኑነት ምልክት የፍጥረታት መጠለያ። እናት አገር ናት እምዬ የተስፋ ረድኤት አለኝታ የሰላም የክብር ዓርማ የእምነት አርአያ መከታ። ታዲያ . . . የቅጽል ብዛት ላይገልጻት የጥበብ ብሩሽ ላይሥላት ቅኔ፣ ስንኝ ቢቋጠር እሷነቷን ላይመጥናት የምሁር ትንተና ስሌት የብዕር ቀለም ላይጠቅማት ምን ልበላት? ማን ላስብላት? ከቶ በምን ልመስላት በምን ቋንቋ ልሰይማት ከቶ ምን ቃል ይበቃታል የእናት እናትነቷን በምን ሰፍረው ይለኩታል? አዎ . . . የጐለደፈው ብዕሬ የአንደበቴ ቁንጽል ቃል ውለታዋን ለመዘከር ለምስጋና መች ይበቃል?!

አብርሃም በየነ ዐባይ ቢሻው ይጉረፍ በጣና ላይ ነግሶ አሎሃ ይደፍርስ ተከዜም ደም ለብሶ ማሂንም አቋሽም ጓንግም ቁልቁል ይፍሰስ ይትመም እያጓራ መሻገሪያ ይንሳ እስኪያልፍ ክረምቱ በጉልበቱ ይኩራ ምኑንም ምኑንም እርጥቡን ከደረቅ ያጉዘው ሙላቱ እንደ አባት አደሩ እንደ ይትባህሉ ዛሬም እንደ ጥንቱ የጎቤ መልኬም ሞት ደም በደም ይፀዳል ደም ነው ሥርየቱ። ለጀግና ዕምባ አይረጩም ፀጉርም አይላጩም ዋይታና ለቅሶ ሙሾ አይደረድሩም ወይም ፊት አይነጩም እንደ አባት አደሩ እንደ ጎንደር በሃል ደም ነው ሥርየቱ ደም በደም ይፀዳል። አለፋ ጣቁሳ ደንቢያና ፎገራ ጭልጋ ገለድባ ከሽንፋ እስከ ቋራ ጎዛምን በላያ ከመተክል ፓዌ ከሻግኔ ወንበራ ከፍኖተ ሰላም ማንኩሳ እንጅባራ መተማ ሰራቆ ጫቆና አዳኝ አገር ቆላ ደጋ ዳሞት ቋሪትና አቸፈር እነሴና ነብሴ ሞጣ ቀራኒዎ ጭስ ዐባይ ባህር ዳር ነፋስ መውጫ ጋይንት እስቴ ደብረ ታቦር መልዛ መቀጠዋ ዝዊና ዘሃዬ ጎጃም ከአባ ኮስትር ጎንደር ከገብርዬ ከዚያ እስከዚህ ድረስ ሞፈር መቁረጥ ያውቃል እምቢተኝነቱ ካልተለበለበ መቼ ይታረቃል። ወልዲያና ሰቆጣ ዳህናና ሳህላ ዳሆጭና ኮዛ ኪንፋዝ ወይ በገላ በየዳና አምባራስ ሰሜን ጃናሞራ ጠገዴና ጠለምት አጅሬ ጃኖራ ሰራቆና ማሂን ከድሮም ሲፈጠር ወልቃይት ሲሠራ አርማጭሆና እንቃሽ አይባና ወገራ አያውቅም ለቅሶ ደም ይረጫል እንጂ እየፈላ አሞቱ እንደ ቀራኒዎው የይሁዳ ክህደት ሲሆንበት ሞቱ እንደ አምላኩ ስቅለት ደም በደም ይፀዳል ደም ነው ሥርየቱ። የካቲት 2009 አብርሃም በየነ

__________________ ቴዎድሮስ አበበ Washington, DC

DANIEL TILAHUN KEBEDE BARRISTER AN SOLICITOR LL.B LL.M

ዳንኤል ጥላሁን ከበደ ጠበቃና በማናቸውም ሕግ ጉዳይ አማካሪ። DTK LAW OFFICE

For your all Civil Litigation Law, Immigration and Criminal Law matters, consult Daniel Kebede. በሲቪል ለቲጌሽን፣ በኢሚግሬሽን እንዲሁም በወንጀል ሕግ ላይ እክል ካጋጠመዎ በከተማችን አዲስ የሕግ ባለሙያ ዳንኤል ከበደን ያናግሩ።

ደም ሥሮቿን ተጎዳኝታ ተቆጣጥራ፣

አፅመ ወዙ ደርቆ፣ ደም ውሃው ተመጦ፣

ባዶ መቅረቱ ነው ድንጋይ ጥርሱ ገጦ፣

እናት

ደም ነው ሥርየቱ

ክንፈሚካኤል ገረሱ ጥር 13፣ 2009 ዓ.ም.

2 Bloor Street West, Suite 1902, Unit 29 Toronto, Ontario

Tel: 416-642-4940 / Cell: 647-709-2536 / Fax: 416-642-4943

Email: daniel@dtklawoffice.com Website: www.dtklawoffice.com

TZTA PAGE 8: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

CLASSEFIED DIRECTORY TZTA INC.

TZTA International Ethiopian Newspaper P O BOX 1063 Station B Mississauga ON L4Y 1W4 Tel:- 416-653-3839 416-898-1353

Gerrard E & Main Street

Email: info@tzta.ca or tztafirst@jmail.com Website: www.tzta.ca Mobile website: www.tzta.ca

ACCESSORIES & ALTERATIONS SERVICES የልብስ ስፌትና ፋሽን

COMMUNITY CLASSE-

የኢትዮ-ልብስ ስፌት

Ethio-Sewing

2009 Danforth Ave. Toronto ON (Near Woodbine Subway) (የኢትዮጵያ ማህበር ጽ/ቤት አጠገብ) የዘመኑ ፋሽን የተከተሉ የሃበሻ ባህልና ድንቅ ልብሶች እናዘጋጃለን፡ የሚዜ ልብሶቸ እንሰፋለን፣ የተዘጋጁ የሃበሻ ልብሶች እንሸጣለን፣ በአዲስ የሚሰፉ ልብሶች እናስተካክላለን። Tel.: 416-816-1126 Email: ela1523@yahoo.ca

Vedio Services

የቪዲዮ አገልግሎት

HEATING PLUS Heating & Air Conditoning Service and Instalation

61 Markbroke Lane Etobicoke

*Furnaces *Gas Firplace *Hot Water Tanks *Gas BBQs *Pool Heaters *AC Units *Clean Air System *Humidifications *Stove Lines *Refrigerator Lines *Gas Piping *Duct Cleaning.

Call Yoseph Gebremariam

Tel:-647-404-6755 DRIVER INSTRUCTORS የመኪና መንዳት አስተማሪዎች

Driving Instructor Early Booking for G1 & G2 Road Test

Cell: 416-554-1939 Tel: 416-537-4063

Barrister, Solicitor & Notary Public

ደንበኛ የምንቀበለው በቀጠሮ ነው።

አቶ ዳንኤል ደጋጎ ጠበቃና የሕግ አማካሪ P.O. BOX 65113 RPO Chester Toronto, ON M4K 3Z2

Tel: 416-245-9019

By Appointment Fax: 416-248-1072 Email: hordof2004@yahoo.ca

ፒያሳ የኢትዮጵያ ቅመማ ቅመምና PIASSA የባህል ምግብ ቤት 260 Dundas St. E. Toronto

Authentic Spices & Foods We specialized in Ethiopianvegeterian Dishes ገንዘብ ወደ አገር ቤት እንልክስለን። ሽሮና በርበሬ የተለያዩ ቅመማ ቅመም፣ የእንጀራ ዱቄት፣ቴፕ፣ ካሴትና ሲዲ፣ መፅሄትና ጋዜጣ እንሸጣለን።

Tel:

416-929-9116

መኪና የመንዳት ትምህርት

8የመኪና እንሹራንስ እንዲቀንስ ሠርቲፍኬት እንስጣለ! ፈተና በአጭር ግዜ ውስጥ እናስቀጥራለን! አስተምረን መንጃ ፈቃድ እናስጣለን! ከማስተማር ሌላ ጥሩ መክናዎች እናጋዛለን!

Yohannes Lamorie Experienced in-Car & in-Class Driving Instructor Tel:-

416-854-4409

1722 Eglinton Ave. W. Toronto ON ፀጉር በስታይል እንሠራለን፣ ደድሊይ ፕሮዳክታችንን እናስተዋውቃለን፣ Our Services include:- Waves, Perms, Coloring, Relaxer, Style Cut, Wigs, Waxing, Facial, Make-Up, Professional Services, Professional and so much more... For detail information call Roman at

Mohamed Adem

DANIEL H. DAGAGO

DUDLEY’S Beauty Centre

www.heatingplus.ca

መኪና ያስተማርኳቸሁ ሁሉ ተሳክቶላቸዋል።

Lawyer / ጠበቃ

ROMAN’S ”N CARE

TZTA INC.

TZTA International Ethiopian Newspaper P O BOX 1063 Station B Mississauga ON L4Y 1W4

416-898-1353

Tel:Email: info@tzta.ca or tztafirst@jmail.com

Website: www.tzta.ca

ፍሬታ እንጀራ Freta Ingera Services 831 Bloor Street West, Toronto

ጥራት ያለው እንጀራ እናቀርባለን። ለተለያዩ ዝግጅቶች እንጀራ ስትፈልጉ ስልክ ደውሉልን። ምር\ቻዎ የፍሬታ እንጀራ ይሁን። በትእዛዝ እንጀራ እናቀርባለን። በተጨማሪ ሽሮ፣ በርበሬ፣ ቅመማ ቅመም፣ የግሮሰሪ እቃዎች አሉን ኑና ጎብኙን።

Tel:-647-342-5355 fretakibrom@yahoo.com

416-781-8870

TZTA INC.

TZTA International Ethiopian Newspaper P O BOX 1063 Station B Mississauga ON L4Y 1W4 Tel:- 416-653-3839 Email: info@tzta.ca or tztafirst@jmail.com Website: www.tzta.ca Mobile website: www.tzta.ca

እናት ገበያ Enat Market ቅመማ ቅመም፣ ሽሮ፣ በርበሬ፣ ቡና እንጀራ፣ ኮሊንግ ካርድ፣ ሲዲ፣ ዲቪዲ እንዲሁም ልዩ ልዩ የግሮሰሪ ሸቀጥችን እንሸጣለን።ገ ንዘብ ወደ አገር ቤት እንልካለን!

Tel 647-340-4072 1347 Danforth Avenue Toronto ONM4J 1R8

TZTA INC.

TZTA International Ethiopian Newspaper P O BOX 1063 Station B Mississauga ON L4Y 1W4

416-898-1353

YORDA INCOME TAX SERVICES Tax Professionals TAX E-FILE

የግለሰብ፣ የቢዝነስ፣ ለኪራይ ገቢ በአስቸክዋይና በአስተማማኝ የታክስ ተመላሽ እንሰራለን። ዮርዳ ብላችሁ ደውሉልኝ ውይም በአድራሻዬ ብቅ ይበሉ። በስራችን ትተማመናላችሁ፣ በስራችን ትርካላችሁ። ስልካችን፡

1217 St. Clair Ave W. Suite #109BLL Toronto, ON M6E 1B5 Email: yordakinfe@yahoo.ca

HORIZONS TRAVEL INC. ለማንኛውም የጉዞ አገልግሎት ፍላጎትዎ አሊ ሁሴንን ያነጋግሩ። Ali Salih, Manager

Tel: 647-347-0444 Fax: 647-347-1623 505 Danforth Avenue, Suite #202 E-mail: horizonstravel@rogers.com

TZTA INC.

TZTA International Ethiopian Newspaper P O BOX 1063 Station B Mississauga ON L4Y 1W4 Tel:- 416-653-3839 Email: info@tzta.ca or tztafirst@jmail.com Website: www.tzta.ca

DM AUTO SERVICES We repair Imported & Domestic Cars

መኪና እንሸጣለን! መኪና እንጠግናለን! ለመኪናዎ ጤንነት Daniel

416-890-3887

Tel:Email: info@tzta.ca or tztafirst@jmail.com

1526 Keele Street, Toronto ON Intesection keele & Rogers D.menghis@yahoo.com

Website: www.tzta.ca

WARE GROCERY

440 DUNDAS STREET EAST, TRONTO

ቅመማ ቅመም፣ ሽሮና በርበሬ፣ ኮሊንግ ካርድ፣ ሲዲና ዲቪዲ፣ እንጀራ፣ የተለያዩ ለእንጀራ የሚሆኑ ዱቄቶች፣ ቆሎና ዳቦ እንዲሁም ልዩ ልዩ የግሮሰሪ እቃዎችን እንሸጣለን።ስልክ ደውሉልን፣ ኑና ጎብኙን!!

Tel:647-352-8537 Cell: 416-732-4619

647-700-7407

ደስታ ሥጋ ቤት

አመርቂ ምርጥ ምርጥ የስጋ ብልቶች ንጹሕ ቅመም፣ በባለሙያ የተዘጋጀ በርበሬ፣ እቃዎች እንሸጣለን። ገንዘብ እንልካለን። ለተለያዩ ግብዣዎች ምግብ እናቀርባለን። ደስታ ምግብ ቤት በየቀኑ በአመት በዓል ጭምር ክፍት ነው። Tel:-

416-850-4854

843 Danforth Avenue

TZTA PAGE 9 May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

የወያኔ የዝርፊያ ድርጊት

ከገጽ 9 የዞረ (አጫጭር ዜናዎች)

- በኤርምያስ ለገሰ ‘የመለስ ልቃቂት’

ይገረም አለሙ

የፖለቲካ የበላይነትን በማረጋገጥ የሥልጣን እድሜን ለማራዘም ኢኮኖሚውን መቆጣጠር ወሳኝ መሆኑ ጥናትና ምርምር የሚጠይቅ የተለየ እውቀትም የሚሻ ጉዳይ አይደለም፡፡ ፖለቲከኞቹ ብቻ ሳይሆኑ ማንኛውም ሰው ሊያውቀው የሚችል ጉዳይ ነውና፡ ፡ አበውም “ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ” ይላሉ፡ ፡ ቁም ነገሩ ታዲያ ማወቁ ሳይሆን መተግበሩ ነው፡ ፡ እናም ወያኔ ይህን አውቆ ጠቀሜታና አስፈላጊነቱን ተረድቶ በኢኮኖሚ የበላይነት ፖለቲካውን ለመቆጣጠርና የሥልጣን እድሜውን ለማረዘም ብቻ ሳይሆን እያንዳንዱ ባለሥልጣናት ለራሳቸው መጦሪያ ለልጆቻቸውም ተንደላቆ መኖሪያ የሚሆን ሀብት ማከበታቸውን የአቶ ኤርምያስ ለገሰ የመለስ ልቃቂት መጽኃፍ በመረጃና በማስረጃ አሳይቶናል፡፡ የወያኔ እውቀት ይሁን የሌላው አስተውሎት ማጣት፣ የወያኔ ድፍረት ይሁን የሌላው ፍርሀት፤ የወያኔ ይሉኙታ ቢስነት ይሁን የሌላው አድር ባይነት፣ የትኛው ሚዛን ደፍቶ ለዚህ እንዳበቃን ባይታወቅም (እያወቅን ባናውቅም) አናሳው ወያኔ ኢትዮጵያውያንን በቁማችን ገፎናል፤ አይናችን እያየ ማስተዋል፣ ጆሮአችን እየሰማ ማዳመጥ ተስኖን ተቃውሞ ቁጣችን ከሰልስት ግፋ ቢል ከሳምንት የማያልፍ ሆኖ ኢትዮጵያን ያለማንም ሀይ ባይ ዘርፏታል፡፡ ተጽፎልን አንብበን፣ ተነግሮን ሰምተን የማይቆጨን በመሆናችንም ሲሻው በህግ ሽፋን ካልሆነም በምን ታመጣላችሁ እብሪት ዝርፊያውን በአይነትም በመጠንም እያሳደገና እያሻሻለ መጥቷል፣ ይቀጥላልም፡ “የናቁትን ሀገር በአህያ ይወሩታል” እንዲሉ አዩን ለዩንና ዝርፊያቸው ሳያንሰን ስለ መዝርፊያ ድርጅቶቻቸው ማንሳት መሀይምነት ነው በማለት እስከ መሳደብ ደረሱ፡ ፡ በማላዘን- ምንም ነገር አይሆን፣ ሀያ አምስት አመት ሙሉ ወያኔ ዘረፈ፣ገደለ፣ አሰረ፣ ወዘተ እያለ የሚያላዝነው ወገን በማላዘን አይደለም ነጻነትን ማግኘት ዝርፊያን ማስቆም አንደማይቻል እንዳልተቻለም መረዳት ባለመቻሉ ወይንም ባለመፈለጉ ዛሬም እዛው ላይ ቸክሎ ማላዘኑን ቀጥሏል፡፣”ውሾቹም ይጮኻሉ ግመሉም ይሄዳል” የሚለው አባባልም ድርጊትም እንደዚሁ ቀጥሏል፡፡ ወያኔ የሚፈጽመው ሁሉ መፈጸም ያለበትን ነገር ሆኖ ሳለ ወያኔ ለምን እንዲህ ያደርጋል እያሉ መጠየቅም ሆነ ተዘረፍን ታሰርን ተገደልን እያሉ ማላዘን “ከእባብ እንቁላል ርግብ መጠበቅ” የሚሉት አይነት ነው፡፡ እኛስ ምን አደረግን፣ ወያኔ ዓላማ ያደረገውን፣ ለግቤ ይበጃል ያለውን፣ ያመነበትን ዝርፊያም ሆነ ግድያ፣ ማሰርም ሆነ ማሰደድ ፈጽሟል እየፈጸመ ነው፣ ወደ ፊትም ይቀጥላል፡፡ ይህን እያነሱ የአዋጁን በጆሮ እንዲሉ ከመጮህና ከማላዘን እኛ ምን አደረግን ምንስ አላደረግንም ብሎ ራስን መጠየቅና ወያኔን መገዳደር የሚያስችል አቅም በመፍጠር ትግሉንና በእምነት በጽናት መያዝ ነበር የሚሻለው፡፡ ግና በአብዛኛዎቻችን ዘንድ ይህ የለም፡፡ ነገረ ስራችን ወያኔ በአደባባይ የሚፈጽማቸውን ነገሮች የተደበቁና የማይታወቁ ይመስል እነርሱን እያነሳን ብሶት ማውራት፣ ማላዛን በዚህም ትልቅ ገድል የፈጸምን ያህል ረክተን ለሽ ብለን መተኛት ነው፡፡ እኛ ያልተዘረፍን ማን ይዘረፍ? እኛ ያልተናቅን ማን ይናቅ ?፣ እንደውም አንዳንዶቻችን “የአባትህ ቤት ሲዘረፍ አብረህ ዝረፍ” የሚለውን ብሂል ተከትለን ለሚጣልልን ፍርፋሪ የሀገር ሀብት በማዘረፍ ተባባሪ ሆነን እንሰለፋለን፡፡ በኤርምያስ ለገሰ የመለስ ልቃቂት መጽኃፍ በበቂ ማስረጃ የተገለጸውን ዘረፋ በምንም ተአምር ወያኔ ብቻውን ሊያከናውነው አይቻለውም፡፡አንድም ራሳቸውን ለወያኔ አሳልፈው በሰጡ ሆድ አደር ሎሌዎች ተባባሪነት ሁለትም በብዙሀኑ (እኛ) ግዴለሽነት ነው

ጠመንጃ ነካሾቹ ባለ ቢሊዮን ብር ጌቶች ለመሆን የበቁት፡፡ ስለሆነም አስር ጣታችንን ወደ ራሳችን አዙረን ማየትና መጠየቅ እስካልቻልን ድረስ ብሶት በማውራትና በማላዘን ሀያ ስድስት አመት ያመጣነው ነገር የለም ወደ ፊትም አናመጣም፡፡ወያኔ ማድረግ ያለበትን ነው የሚያደርገው፣ እኛስ? ለዚህ ድፍረቱ ሊኖረን ይገባል፣ ከቢቢኤን ራዲዮ ጋር ቃለ ምልልስ ያደረጉ የወያኔ ሁለት የቀድሞ ጀነራሎች የተናገሩት ራሳችንን ለማየት ችግራችን በአብይና ወቅታዊ ማስረጃነት ሊቀርብ ይችላል፡፡ ቃለ ምልልሱን ጨርሶ የማደመጥ ትእግስቱም አቅሙም አልነበረኝም‹፡፡ ከወያኔ ከተለዩ ከአስር አመት በላይ የሆናቸውና ይህንንም ግዜአቸውን በአስመራ ከትመው ያሳላፉት እነዚህ ጀነራሎች እንደ ጦር መኮንነታቸውና አንደ ወያኔም ተቀዋሚነታቸው ይሄ ነው የሚባል ነገር ስለመስራታቸው ሳንሰማ ስለ ወያኔ ማንነትና ምንነት ስለህዝቡ ድካም ሊነግሩን ይዳዳቸዋል፡፡ “ወያኔ በሰራለት ከረጢት ውስጥ ተከቶ የሚገኘው ሰራዊት” ሲሉ ከረጢቱን በመስፋቱ የእነርሱ ድርሻ ስለመኖሩ የሚያስታውሱ አይመስሉም፤ ጦር አስከትለው አስመራ ገብተው አስር አመት ምንም አለማድረጋቸው ሳይታወሳቸው የኢትዮጵያ ህዝብ ጠንክሮ ባላተቋረጠ ሁኔታ ትግሉን ቢያቀጣጥል ሰራዊቱን ወደ እርሱ ማምጣት እንደሚችል ይናገራሉ፡፡ ጠያቂውም እናንተ ምን አደረጋችሁ፣ ለትግሉ ከህዝቡ በፊት እናንተ አትቀርቡም ወይ፣ ስንቶች የተደላደለ ህይወታቸውን ጥለው ለትግሉ ራሳቸውን አሳልፈው ሲሰጡ እናንተ የጦር መኮንን ሆናችሁ ከትግሉ ርቃችሁ ወያኔን ለማውገዝም ሆነ ህዝቡ እንዲህ ቢያደርግ ብሎ ለመምከር የሞራል ብቃት ይኖራችኋል ወይ ወዘተ ብሎ መጠየቅ በተገባው ነበር፡፡ ራስን የማየት፣ የመጠየቅ ብሎም የድርሻ ተጠያቂነትን የመውሰድና ይቅርታ የመጠየቅ ነገር እንዲለመድ ጋዜጠኞች ትልቁ ሀላፊነት አለባቸው፡፡ወያኔን ማውገዝ የተቀዋሚነት መገለጫ መሆኑም ማብቃት አለበት፡፡ከብዙ ውግዘት ዋይታና ጩኸት ትንሽ ተግባር ነው ውጤት የሚያስገኘው፡፡ ለዚህ ደግሞ ወያኔን ለአስቸኳይ ግዜ አዋጅ ያበቃውን ድርጊት መለስ ብሎ ማስታወስ በቂ ነው፡፡

አርበኛ ፕሮፌሰር ብረሃኑ ነጋ ለከፍተኛ የዲኘሎማቲክ ተልዕኮ ጀረመን መግባታቸው ተነገረ

በአሁኑ ሰዓት በአርበኛ ብረሃኑ ነጋ (Patroit commander in chief) የተመራው ልዑክ ለከፍተኛ የዲኘሎማቲክ ተልዕኮ ጀረመን መግባታቸው ተነግራል፡ ፡ ቡድኑ በቆይታው ከሃገሪቱ ከፍተኛ ባለስልጣናት እና ዲኘሎማቶች ጋር በመፃዒ የኢትዮጵያ ፖለቲካ እና ሰለ ድርጅታቸው የትግል ስኬት ማብራሪያ ያደርጋሉ ተብሏል፡፡ በተጨማሪም በአካባቢው ካሉ ሃገር ወዳድ ኢትዮጵያዊያን ጋር በቀጣይ አቅጣጫዎች ላይ ውይይት ያደርጋሉ ተብሎም ይጠበቃል፡፡ ይህ ሚስጥራዊ የዲፕሎማቲክ ተልዕኮ ሌሎች የአውሮፓ ሀገርትንም የሚያካትት መሆኑን ለመረዳት ተችሏል፡፡

ይህን የመሰለ መሰረታዊ የዲፕሎማቲክ ስኬት የመጣው በስደት በተለያየ የአለም አቅጣጫዎች በሚገኙ ብርቅዬ ሃገር ወዳድ የኢትዮጵያ ልጆች አለም አቀፍ ንቅናቄ ነው፡ ፡ ታዛቢዎች ድርጅቱ በአለም አቀፍ ደረጃ የዘረጋው የንቅናቄ መረብ እንቅስቃሴ ስኬት እያሰመዘገበ መሆኑን ያሳያል እያሉ ነው፡፡ ክብር ለእናንተ ይሁን !

– “ስናመር ! ሀገሮች ለድጋፍ በራችንን ያንኳኳሉ” አርበኛ ፕ/ር ብረሃኑ ! ኣሰግድን ታመነ

የጣናው ሞገድ ተጫዋቾችና የመቀሌው አደጋ

የመቀሌ ከተማ ተጫዋቾች የባሕር ዳር

ከሙሉቀን ተስፋው | ብራና ሚዲያ፡

ጨዋታው ተጀምሯል፤ በመቀሌ አዲ ሀቂ ሌላው በየትኛውም የለውጥም ሆነ የነጻነት ታሪክ እስታዲየም ከመቀሌ ዩንቨርሲቲ ያሉ ተማሪዎች እና ህዝብ ሆ ብሎ ወጥቶ የታገለበት ሀገርም ዘመንም ከባሕር ዳር መኪና ኮንትራት ይዘው የመጡ ዐማሮች የለም ሊኖርም አይችልም፣ ጥቂት የቆረጡ የጸና ዓላማና የጣናውን ሞገድ ለመደገፍ እስታዲዮም ገብተዋል፡፡ እምነት ያላቸው ግንባር ቀደሞች ባደረጉት ትግል እንጂ፡ እስከ 60ኛ ደቂቃ የጣናው ሞገድ በባዕድ ምድር 1 ለ0 ፡ ስለሆነም የድርጅት መሪ ተብሎ አንድም ተግባር እየመራ ነበር፡፡ 60ኛው ደቂቃ ላይ ዳኛው አላስፈላጊ ሳይፈጽሙ እንዲሁም የወያኔ ተቀዋሚ ነን ብለው ቅጣት ምት ለመቀሌዎች ሰጠ፡፡ የጣናው ሞገድ ተጫዋቾች አይሆንም የትከሻ ማእረግ ደርድረው ከሹመቱ ጫፍ ጀነራልነት ደርሰው ብዙ ሲጠበቅባቸውና ሊያደርጉ ሲችሉ ምንም ብለው ተቃወሙ፤ የሚሰማቸው አልነበረም፡፡ አገሩም፣ ሳያደርጉና አለማድረጋቸውንም ከምንም ሳይቆጥሩ ሥልጣኑም ሁሉም ነገር የአንድ ወገን ነበርና በቅጣት ህዝብን ለመውቀስና ለመክሰስ የሚደፋፈሩበት ሁኔታ ምት እኩል ውጤት ይዘው ቀጠሉ፡፡ በስታዲዮሙ መገታት አለበት፣ለዚህ ደግሞ ጋዜጠኞች ትልቅ ድርሻ የነበሩ ትግሬዎች በጅምላ ዐማራን መሳደብ ጀመሩ፡ ፡ ‹‹ትምከተኛ፤ ነፍጠኛ….›› የማይሰማ የማሸማቀቂያ አላቸው፡፡ ስድብና የሥነ ልቦናዊ ብዝበዛ አልነበረም፡፡ በጠቅላላው የመቀሌ ትግሬ ለስድብ የወጣ እስኪመስል ድረስ፡፡ በወያኔ ተበልጠናል፣

አመንም አላመንም በወያኔ ተበልጠናል፡፡ሀያ አምስት አመት ቀጥቅጦ እየገዛን ያለን ድርጅትና መሪዎችን እንዲሁም አቶ ኤርምያስ በመጽኃፉ የነገረንን ዘረፋ የፈጸሙ ሰዎችን የተለያየ ስም እየሰጠን ስንሳደብና ስንዘልፍ ራሳችንን እየሰደብንና እየዘለፍን መሆኑን መገንዘብ ያስፈልጋል፡፡ለምሳሌ ብዙዎች የወያኔ ባለሥልጣኖችን መሀይሞች በማለት ይገልጹዋቸዋል፡ ፡እነርሱ መሀይም ከሆኑ እኛ በመሀይም የምንገዛውስ? እነርሱ ምንም እንበላቸው ምን እየገዙን ነው፣ ሀገሪቱን ዘርፈው የሀብት ጣራ ላይ ደርሰዋል፡፡ እኛ ደግሞ ተበልጠናልና ዘረፋውን ማስቆም አገዛዙን መገላገል አልቻልንም፡፡ ምንም ይሁን የበለጠን ሀይል በመስደብ በማንቋሸሽ በመዘለፍ አለያም በማላዘን የሚመጣ ነገር የለም‹,፤ በልጦ በመገኘት እንጂ፡፡

ሚስጥራዊ ያልነው በሁለት ምክነያት ነው ተብላል፡ ፡ አንደኛ አርበኞች በድርጅቱ ደረጃ ይፋ ስላላደረገው ሲሆን፤ ሁለተኛው ምክነያት የጋበዙት ሀገራት ይፋ እንዲሆን ባለመፈለጋቸው ነው፡፡

ከነማዎች ላይ ሆን ብለው መትፋት ጀመሩ፤ ቢሆንም እስካሁን የጣናዎቹ ትዕግስትን አሳይተዋል፡፡ ቆይተው 4 ቁጥር ተጫዋችን በእግራቸው ረግጠው ሰበሩት፤ የቀይ መስቀል ሰዎች አልጋ ይዘው ገቡ፡፡ የተጎዳውን ዐማራ ተሸክመውት ከወሰዱ በኋላ ሰብአዊነት በሌለው መልኩ በቁማቸው ሲጥሉት የጣናው በረኛ ተመለከተ፡፡ ለምን ይህን ታደርጋላችሁ ብሎ ጠየቀ፡፡ በዚህም ድብድብ ተፈጠረ፡፡

ሰባት ተጫዋቾች በሰው አገር ላይ ደማቸውን አፈሰሱ፡፡ ከደጋፊዎች ቁጥራቸው ያልታወቀ እንዲሁ ተደበደቡ፡፡ ከባሕር ዳር ተጫዋቾችንና ደጋፊዎችን ይዘው የሔዱ አውቶቡሶች ሙሉ በሙሉ ወደሙ፤ በጠገቡ ትግሬዎች፡፡ ያም ሆኖ የተጎዱ ተጫዋቾች ወደ መቀሌ አይደር ሆስፒታል ተወሰዱ፡፡

የመቀሌ ዩንቨርሲቲ አይደር ሆስፒታል የሥራ ባልደረባ የነበረ ዶክተር ሀብታሙ የተባለ ዐማራ ሕክምና በሚሰጥበት ጊዜ ተጠልፎ ተወስዶ ታሰረ፡፡ እስካሁን እንኳ የት እንደታሰረ አልታወቀም፡ ፡ የዩንቨርሲቲ ተማሪ ዐማራዎች ድጋፍ ሰጥታችኋል ተብለው በመታወቂያ እየተለዩ ታሰሩ፤ ሌላም ሌላም፡፡

ሌሊቱን መኪና በማፈላልግ የባሕር ዳር ከነማ ደጋፊዎችና ተጫዋቾች አደሩ፤ የዐማራ ክልል ባለሥልጣናት መኪና እንዲልኩ ቢጠየቁም አፋጣኝ ምላሽ መስጠት አልቻሉም፤ የትግሬ አክቲቪስቶችና ጋዜጠኞች በተደበደቡት ላይ የጥፋተኛነት ክስ ሲሰፉ ዋሉና አደሩ፤ እንዲያውም የመቀሌን ከተማ ሕዝብ ትግስት አደነቁ፡፡

ዛሬ ጠዋት የትግራይ ጋዜጠኞች ወደ ተጎዱት የጣናው ደጋፊዎችና ተጫዋቾች በመሔድ ጥፋቱ የእነርሱ መሆኑን መናገር ካልቻሉ እንደማይወጡ ነገሯቸው፡፡ ከብዙ ጭቅጭቅ በኋላ ምንም ላይናገሩ ተስማምተው ወደ ባሕር ዳር መኪና ተከራይተው ጉዞ ጀመሩ፡፡

TZTA PAGE 10 May Pre-construction and Resale Condo Contracts

TZTA PAGE 11 May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

ፓርክዴል ማህረሰብ የሕግ አገልግሎቶች 1266 Queen Street West 416-531-2411

የነፃ የህግ እርዳታ አገልግሎት የምንሰጠው ውስን የገቢ መጠን እና በፓርክዴል እና ስዋንሲ አካባቢ ለሚኖሩ ሰዎች ነው። በዚህ ምክንያት እርሶዎ የኛን አገልግሎት ለማግኘት ብቁ መሆኑዎን ለመወሰን ስለገንዘብ ገቢዎ የተወሰኑ ጥያቄዎችን ልንጠይቅዋት እንችላለን። እኛ

በእኛ አካባቢ ብቁ የሆኑ እናንተን ለመርዳት አስተርግዋሚዎች አሉን። በተጨማሪ በአካል የማናገኛቸውን በስልክ እናስተረጉማለን።

እኛ እርሶን እንዴት ነው መርዳት የምንችለው?

• የቤት ተከራይ ጉዳዮች ከታች የመሳሰሉትን ያካትታል፦ ከአከራዮች ጋር ግጭት / ወሳኝ አገልግሎቶች (ውሃ፥መብራት፥ሙቀት) እና ጥገና / ከቤት መባረር ወይም: ዛቻ / የመንግስት ቤት ውስጥ ለመቆየት የሚያስችሎትን መብት ጥበቃ አገልግሎት/ • የሰራተኞች ጉዳይ፦ ከታች የመሳሰሉትን ያካትታል ላልተከፈልዎት ደሞዝ እና ለትርፍ ሰአት ክፍያ / ያለገቢ ሁኔታ ከተባረሩ / የስራ ዋስትና ማግኘት (ኢኣይ) በስራ ቦታ ላይ አድሎና መድልዎ ከደረሰብዎት / • የካናዳ የጡረታ መብቶች ለጊዜያዊ እና ለኮንትራት ሰራተኞች • የአካል ጉዳተኝነት ይግባኝ ችሎት • የኢሚግሬሽን ጉዳይ፦ ከታች የመሳሰሉትን ያካትታል የሰብአዊ እና የርህራዊ መኖሪያ ፈቃድ ማመልከቻ / የስራ ፈቃድ / ቤተሰብን ማምጫ ማመልከቻ ለጎብኞች የጥሪ ወረቀት / የጤና እና የትምህርት: ገልግሎት ማግኘት የሚችሉበት መንገድ • የፌደራል ፍርድ ቤት የይግባኝ ጉዳይ • የአካል ወይም የአይምሮ ጉዳት የገቢ ድጋፍ ጉዳዮች፦ ከታች የመሳሰሉትንያካትታል፦ • የአካል ወይም የአይምሮ ጉዳተኞች የሚያገኙት የመንግስት እርዳታ ይግባኝ / ኦንታሪዮ ወርክስ (OW) አቤቱታ • የእርጅና ደህንነት (ኦኤስ) OAS • ለአይምሮ ጤንነት ጥብቅና፦ ከታች የመሳሰሉትን ያካትታል • ያለፈቃዳቸው ታካሚዎች ለሆኑ ሰዎች በመወከል እንሰራለን / የነገረፈጅ:ስልጣን / • የመንግስት ሀላፊነት እና ጥበቃነት

በተጨማሪ በተወሰኑ ቀናቶች የቃለ መሃላ አገልግሎቶችን እንሰጣለን:: እባክዎን የቃለ መሃላ አገልግሎት የምንሰጥበትን ሰዓት እና ቀናቶችን ሪሴፕሽኒስታችንን (ፀሃፊያችንን) ይጠይቁ::

ያለቀጠሮ ሰው የምናስተናግድበት ሰዓት፦

ሰኞ ከሰዓት ብህዋላ ከ2:00 ሰዓት እስከ 6:00 ሰዓት / ማክሰኞ ከሰዓት ብህዋላ ከ2:00 ሰዓት እስከ 6:00 ሰዓት እሮብ ዝግ ነን ሐሙስ ከሰዓት በህዋላ ከ2:00 ሰዓት እስከ 6:00 ሰዓት / አርብ ከጠዋቱ 10:00 ሰዓት እስከ 5:00 ሰዓት/ ከ 1:00 ሰዓት እስከ 2:00 ሰአት ሁልጊዜ ለምሳ ዝግ ነን/

TZTA PAGE 12 May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

በጫት ተሸነፍን ይሆን?

በሲቲና ኑሪ

(አዲስ አድማስ ጋዜጣ )

ስልጣን ከያዘበት 1983 ወዲህ በዘርፉ የሚገኘው የውጭ ምንዛሬ እያደገ ይገኛል፡፡ በ1983 ዓ.ም በዘርፉ የወጪ ንግድ ከ56 ሚሊዮን ዶላር በላይ ገቢ መገኘቱን የገንዘብና ኢኮኖሚ ቢሮ መረጃዎች ሲያመላክቱ፤ ከላይ ለመጥቀስ የሞከርኩት የካምብሪጅ ዩንቨርስቲ ጥናት ከ1990 ወዲህ ከአገር ውስጥ ሽያጩ ውጪ በጎርጎሮሳዊያኑ ጫትን ለውጭ ገበያ የማቅረቡ ሒደት በመንግስት ደረጃ፣ ለአብነትም በ2007 ዓ•ም ከጫት ንግድ 332 ሚሊዮን ዶላር የውጭ ምንዛሪ መገኘቱን የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣን መረጃዎች ይጠቁማሉ። ከ2008 እስከ 2012 ዓ.ም 275 ሺ ቶን ጫት ወደ ውጭ በመላክ ከ 1.5 ቢሊዮን ዶላር በላይ ለማግኘት ታቅዶ እየተሰራ እንደሆነ መንግስታዊው ዕቅድ ይጠቁማል።

አልማዝ ካነበበችው የላከችልን ሰሎሞን የኔነነህ (ስሙ ለዚህ ጽሑፍ ሲባል የተቀየረ) ኑሮውን መቐለ ከተማ ያደረገ፣ ወደ አዲስ አበባ በሚመጣባቸው የስራ አጋጣሚዎች የመገናኘት ዕድሉ ያለን የረጅም ዓመታት ወዳጄ ነው። በቅርቡ እንደወትሮው ሁሉ ከሰሎሞን ጋር ተገናኝተን ስለ ሥራ፣ ኑሮና ልጆች ከተጠያየቅን በኋላ፤ በድንገት: “ጫት አቆምኩ” አለኝ በድል አድራጊነት ስሜት፤ እኔም ‹‹በእውነት?›› አልኩት፤ ፈጠን ብሎ ‹‹አዎ! አቃተኝ! ልጆቼን ከትምህርት ቤት ማምጣት ተሳነኝ፣ እንዴት ልነሳ ጫቱን ትቼ” አለኝ እጆቹን እያወራጨ። ጫት ሁለመናውን ሽባ አድርጎት እንደነበር ለማወቅ ፊቱን ማየት ብቻ በቂ ነበር፡፡ ሰሎሞን ጫት በዘመናችን ያመጣው ጣጣ አይነተኛ ማሳያ (microcosm) ነው፡፡ ከሰሎሞን ተነስተን ስንቶቹ ከስራ ገበታቸው እንደተፈናቀሉ፣ ትዳራቸውን እንደበተኑና ከኑሯቸው እንደተጣሉ መናገር የአደባባዩን እውነታ መድገም ነው የሚሆንብን። “The poison leaf” ብሪታኒያ ወደ አገሯ በዓመት ከሚገባው 2560 ቶን ጫት ላይ 2•5 ሚልየን ፓውንድም አመታዊ የታክስ ገቢ እንደምታስገባ ሪፖርቶች ያሳያሉ። ነገር ግን ይህ ትርፍ ጫትን ወደአገሯ እንዳይገባ ከማድረግ አላገዳትም። የቱንም ያህል ከአንዳንድ የፓርላማ አባላት ተቃውሞ ቢገጥመውም፣ በመጨረሻም ጫት በአደንዛዥ እፅነት ተመድቦ ከተከለከሉ እፆች ተርታ ለመካተት በቅቷል። ለክልክለው መሰረት የሆነውም የዓለም የጤና ድርጅት ጥናቶች ናቸው፡፡ ጫትን አስመልክቶ ሁለገብ ርዕሶችን በማካተት ከስምንት ዓመታት በፊት “The Khat Controversy: Stimulating the Debate on Drugs” በሚል ርዕስ በአራት ፀሃፍት የተዘጋጀው ጥናት የጫትንና የአዕምሮ ጤናን ግንኙነት አስመልክቶ 41 የተለያዩ ጥናቶችን ጨምቆ ያቀረበ ሲሆን በውጤቱም ጫት የአዕምሮ ጤና ችግርን አባባሽ ብቻ ሳይሆን ዋነኛ መነሻም እንደሆነ ያስረዳል:: በጫት የጤና ጠንቅነት ላይ እጅግ ብዙ ጥናቶች በተለያዩ ደረጃዎች የተሰሩ ሲሆን፣ ከላይ ካነሳነው በተጨማሪ በሳኡዲ አረቢያው ጃዘል ዩኒቨርሲቲ ጥናት ያቀረቡት ዶ/ር ሁሴን አጊሌ በየመን ውስጥ በ1118 አዲስ የተወለዱ ህፃናት ላይ የተደረገ ጥናትን ጠቅሰው እንዳመላከቱት በሕፃናቱ ላይ የክብደት መቀነስ እንደሚታይና ይህም የሆነው በእርግዝና ወቅት እናቶች ጫት ተጠቃሚ ስለነበሩ እንደነበረ ይገልፃሉ። ከዚህም ሌላ የሆድ ድርቀት፣ እንቅልፍ ማጣት፣ የአዕምሮ እረፍት ማጣት፣ ጥርስ/ድድ (dental cavities) ጉዳት መድረስና ደም ግፊትንም የመሳሰሉ የጤና መዛባቶችን እንደሚያስከትል ዶክተሩ “Health and Socio-economic Hazards Associated with Khat Consumption” ጽሁፋቸው ላይ አበክረው ገልፀዋል። ከተለያዩ ጥናቶችና የቤተ ሙከራ ግኝቶች በመነሳት የዓለም የጤና ድርጅት (WHO) ጫት Cathine እና Cathinone የተባሉ አደገኛና መራዥ ንጥረ ነገሮችን መያዙን በጎርጎሮሳዊያኑ አቆጣጠር በ2006 ባደረገው አሰሳም ይፋ አድርጓል። “Leaf of Allah” ‹‹ጫት ፈጣሪ የሚወደው ዛፍ ነው፡፡ በፈጣሪ ተባርኮ

ለእኛ የተሰጠን ውድ ስጦታ፡፡ ይህ የተባረከ ዛፍ ላይ ሰው ምንም ስልጣን የለውም፡፡ የተለያዩ ሰዎች ጫትን ለማጥፋትና ለመቆጣጠር ዋጋውን በማናር ጭምር ሞክረዋል፤ ማንም ግን አልተሳካለትም፡፡ ጫት እኮ ተራ አትክልት አይደለም፤ ጫት የአላህ ቅጠል (leaf of Allah) ነው፡፡›› ይህን የሚሉን አደም አልዩ ጄላን የተባሉ የአወዳይ ከተማ ነዋሪ የሆኑ ሽማግሌ ሲሆኑ፤ ዶ/ር ሕዝቅኤል ገቢሳ ከአስራ ሶስት ዓመታት በፊት “Leaf of Allah Khat & Agricultural Transformation in Harerge, Ethiopia, 1875–1991” በሚል ርዕስ ባሳተሙት የጫትን የመቶ ዓመታት የምስራቅ ኢትዮጵያ ታሪክ በሚያወሳው መጽሐፋቸው ካናገሯቸው ግለሰቦች አንዱ ናቸው፡፡ ለሽማግሌው ዓደም ጫት ኢኮኖሚያዊ፣ ማሕበራዊና መንፈሳዊ መሰረት የሆነ በፈጣሪ ትዕዛዝ ለሰው ልጆች የተበረከተ ስጦታ ነው። ይህ ስሜት ግን የዓደም ብቻ አይደለም፡፡ ካምብሪጅ ዩኒቨርሲቲ በፈረንጆቹ መስከረም 2016 የደቡብ ክልልን እንደመነሻ ወስዶ ባስጠናው ጥናት በርካታ ቤቶች የጓሮ አትክልት ልማትን ወደ ጫት ማሳነት መቀየራቸውን ተከትሎ ለምን ወደዚህ ዘርፍ እንደገቡ ጠቅለል ያለ ፅሁፍ አቅርቦ ነበረ። በጥናታዊ ጽሑፉ እንደተመለከተውም በ1980 ከ40 አባወራዎች አንዱ ብቻ የጫት ማሳ እንደነበረው ጠቅሰው የነበረው ሲሆን፣ ከ1990 ወዲህ ግን ከ40 አባወራዎች ውስጥ 38ቱማሳቸውን ወደጫት ማሳነት እንደቀየሩት ያመላክታል፡፡ ይሄም አዲስ እውነታ ለእንሰትና ለተለያዩ ዛፎች ተይዞ የነበረው ቦታ እንዲቀንስ ማድረጉን ጥናቱ ጠቁሟል። አያይዞም ይህ እውነታ ያካባቢው አርሶ አደሮች ወደ ሌሎች ከተሞች አስቤዛ ሽመታ እንዲወጡ ማድረጉን ጥናቱ ላይ የተሳተፉ ግለሰቦችን ጠቅሶ ይገልጻል፡፡ በአስገራሚ ሁኔታም አንድ በጥናቱ ላይ የተሳተፉ ግለሰብን ጠቅሶ ለ20 ዓመታት በጫት ልማት ላይ እንደነበሩና አሁን ግን ወደ ቀድሞ እርሻቸው አይናቸውን መልሰው እንዳዞሩ በማተት ለዚህም እንደ ገፊ ምክንያት የሆነው በቤተሰባቸው ውስጥ ለምግብነት የሚውል የአትክልት እጥረት እንደሆነ ያትታል፡፡ ይህ ጥናት የሲዳማ ዞን ገበሬዎች የጓሮ አትክልታቸውን ወደ ጫት ማሳነት የቀየሩበትን ምክንያት ሲዘረዝር፤ የተሻለ ገንዘብ ማስገኘቱና የዘር አቅርቦት እና ማዳበሪያ እጥረት መኖሩን መሆናቸውን የጥናቱን ተሳታፊዎች አጣቅሶ ይገልፃል። እንደ ጎርጎሮሳዊያኑ አቆጣጠር ከ1990 እስከ 2000 ባሉት አስር ዓመታት ውስጥ የጫት ዋጋ ከ9 ብር ወደ 45 ብር ከፍ ማለቱንና ያም በየ300 ኪ.ሜ ራዲየስ ውስጥ 20 የተለያዩ የጫት ገበያዎች እንዲከፈቱ ምክንያት ሆኗል ይላል። ይሄንና መሰል ጥናቶች የሚያመላክቱት ነገር ቢኖር ጫት የኢትዮጵያን ግብርና ምን ያክል ሊቀይረው እንደሚችልና ራሷን መመገብ ያልቻለች አገር ላይ እንዲህ ያለ ተጨማሪ ፈተና ሲደረብ ደግሞ ‹‹በምግብ ራስን መቻል›› የሚባለውን ጉዳይ ወደ ተረትነት ሊቀይረው እንደሚችል ማሳያ ነው። “The Dollar Leaf” በአሁኑ ወቅት በኢትዮጵያ ጫት ከቡናና ከጥራጥሬ ምርቶች ጎን ለጎን የውጭ ምንዛሬ በማሰገኝት ተወዳዳሪ ያልተገኘለት ቅጠል ሆኗል፡፡ ‘The Dollar Leaf’ የሚለው ቅጥያውም ዘልቆ እየተሰማ ይገኛል፡፡ ለአገሪቱ አዲሱ የኢኮኖሚዋ ዋልታ ጫት በመቶ ሚሊዮን ዶላሮችን በየዓመቱ የሚያሳፍስ ቅጠል እንደሆነ የቅርብ ጊዜ መንግስታዊ መረጃዎች ያመላክታሉ፡፡ የጫት ምርትን ከአገራችን ወደ ውጭ መላክ የተጀመረው በደርግ ዘመን ቢሆንም ኢሕአዴግ

በአጭሩ እጅግ እያደገ የመጣውና በጫት ላይ መሰረት በሚያደረገው የውጭ ንግድ ይህ በዓለማቀፍ ተቋማት እንደ መርዘኛ አደንዛዥ እፅ በሚቆጠር የሰብል አይነት ላይ ይሄን ያህል መደገፍ (rely) ለጊዜው ለአገሪቱ ዶላር ቢያመጣላትም ዘላቂ ያልሆነ፣ ቋሚና ዓለማቀፋዊ ተቀባይነት ያላቸውን ምርቶች ገፍቶ በኋላ አገሪቱን ታላቅ ኪሳራ ላይ እንዳይጥላት የሚያሰጋ ነው፡፡

በፊት ሰፊ ጥናት እንደሚያስፈልግና በዘርፉ ላይ ለመስራት የሚሳተፉ ቡድኖች ጥልቅ ምርምርን አድርገው ‹‹ጫት ይከልከል›› አልያም ‹‹አይከልከል›› የሚለው ነገር ቢወሰን የተሻለ ይሆናል ይላሉ። ዶክተር ኤፍሬም ለዚህ ሐሳባቸው ሰሚ ያጡም አይመሰልም። ባሳለፍነው ዓመት በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የምሁራን ስብሰባ ላይ የተገኙ ከጎንደር የመጡ መምህር የወጣቱን የጫት ሱሰኝነት ተከትሎ መንግስት ምን እንዳሰበ ለጠቅላይ ሚኒስትር ኃይለማርያም ደሳለኝ ጥያቄ አቅርበው የነበረ ሲሆን፣ ጠቅላይ ምኒስትሩም የዶክተር ኤፍሬምን ጥርጣሬ በሚያንጸባርቅ መልኩ “ጫትን የመቃወም የመደገፍ አቋም የለኝም፣ ጫት ይጠቅማል፣ አይጠቅምም የሚሉ ወገኖች ምርምር አድርገው ተከራክረው ያሳምኑን። ያኔ በማስረጃ ጎጂ ነው ከተባለ እናስቆማለን፣ እስከዛው ድረስ ግን የሚያስገኘውን ዶላር እየበላን እንቆያለን” የሚል አስገራሚ መልስ ሰጥተው መንግስት ጫትን ለመቆጣጠር ፖሊሲ የማርቀቅም ሆነ ሕግ የማውጣትም ፍላጎት እንደሌለው ጠቆም አድርገው ነበር።

ጫት በዓለማቀፍ ተቋማት በመርዘኝነት የታወቀ ቅጠል ሆኖ እያለ በኢኮኖሚያዊና ማሕበራዊ ምክንያቶች ስርጭቱ እጅግ እየሰፋ መሔዱ የማይካድ እውነት ቢሆንም ከዚህ ድምዳሜ ላይ ጥርጣሬ እንዳላቸው የሚገልፁ ግለሰቦችም አልጠፉም፡፡ ዶ/ር ኤፍሬም ተሰማ ከእነዚህ ተጠራጣሪዎች መካከል አንዱ ናቸው፡ ፡ ዶ/ር ኤፍሬም ለዶክትሬት ማሟያቸው በሰሩት ሥራ ላይ የጫትን አዎንታዊ ጎን ለማጥናት ሙከራ አድርገዋል። አያይዘውም በ1960ዎቹና 70ዎች በነበረው የትግል ንቅናቄ ወቅት ጫት የነበረውን አስተዋፅኦ ይገልጻሉ፡፡ በትግሉ ላይ ለነበሩ ወጣቶች ጫት የጀርባ አጥንት እንደነበረ አስረግጠውም ይናገራሉ፣ “ወጣቶቹ ፓምፍሌቶችን በማባዛት፣ ማርክሲስት ሌኒናዊ ርዕዮተ ዓለምን ሌሊቱን ሙሉ እያጠኑ ለመቆየት ጫት አስተዋፅኦ ነበረው” ይላሉ ዶክተር ኤፍሬም። በወቅቱ የነበረው እድገት በህብረት ዘመቻም ወጣቶቹን ከጫት ጋር ለማስተዋወቅ የራሱ የሆነ አስተዋፅኦ እንደነበረው ያትታሉ። በተጨማሪም እስከ 13ኛው ዘመን የሚመዘዝ ታሪካዊ ዳራ ያለውና በአብያተ ክርስቲያናት እና በገዳማት እንዲሁም በሙስሊሙ ማሕበረሰብ ውስጥ የተለያዩ አስዋፅኦ ያበረከተ ቅጠል እንደሆነ አበክረው ይናገራሉ፡፡ አስከትለውም ጫት ላይ ሕግና ፖሊሲ ከመርቀቁም

ይህ በምዕራቡ ዓለም ከሚታየው የዓለም ሙቀት መጨመር ጋር ተያይዞ ከሚነሳው ክርክር ጋር እጅግ ተመሳሳይነት ያለው ሆኖ ነው ያገኘውት፡፡ ምንም እንኳን ለመቶ ዓመታት የተሰሩ እጅግ ብዙ የዓለም ሙቀት መጨመርን አስመልክቶ ጥናቶች ቢኖሩም አንዳንድ የአየር ንብረት መለወጥን የሚክዱ (Climate change deniers) ሊቃውንት ግን ‹‹የለም፤ የዓለም ሙቀት መጨመር ብሎ ነገር የለም›› ብለው በመካድ ለአንዳንድ ፖለቲከኞች የተሳሳታ የፖሊሲ ግብዓት ሲያቀርቡ ይታያል፡፡ ጫትና ተያያዥ ጉዳዮችን አስመልክቶም እጅግ ብዙ ጥናቶች የቅጠሉን ጎጅነት በመግለፅ በአገሪቱ ላለው የአዕምሮ ጤና መዛባት ላይ የራሱን አስተዋፅኦ እያበረከተ እንደሚገኝና፣ ኢኮኖሚያዊና ማሕበራዊ ኪሳራው እጅግ ብዙ እንደሆነ፤ እንዲሁም የንግድና የእርሻ ትስስር ላይ እጅግ አሉታዊ ተጽእኖዎች እንደሚያሳድሩ ቢጠቁሙም ‹‹የጫትን ጎጅነት የሚያመላክት ማስረጃ እስኪቀርብልን ድረስ የሚያስገኘውን ዶላር እየበላን እንቆያለን›› የሚለው የመንግስት ምላሽ በመግቢያዬ የጠቀስኩት ሰሎሞንና እሱን መሰሎቹ ቤት ሲበተንና የአዕምሮ ጤና መዛባት ከመቼውም ጊዜ በላይ በዜጎች ላይ ከተከሰተ በዃላ እርምጃ ቢወሰድ “ቀድሞውን ነበር እንጂ መጥኖ መደቆስ አሁን ምን ያደርጋል ድስት ጥዶ ማልቀስ” እንዳይሆንብን ያሰጋል።

መስቀሉ አየለ Belai Zelleke of Gojjam

በላይ ዘለቀ ዘመን ተሻጋሪ ስመ ጥር አርበኛ ሲሆን በምድረ ጎጃም ላይ ለአምስት አመታት ያህል ከፋሽት ጣሊያን ጋር በተደረገው ትንቅንቅ እንደ ተራ የጓድ መሪ ተጋድሎውን ጀምሮ በአጭር ግዜ ውስጥ እንደ መብረቅ አስፈሪነ ጎድጓድ መሆን የቻለ ነገር ግን በድል ማግስት የጠፋ አንጸባራቂ ኮከብ ነው።

የበላይ ዘለቀ ወላጅ አባት ይባላሉ፤ ትውልዳቸው ብቸና ከሚሆን፣የልጅ እያሱ የግል አጃቢ(ቦዲ ጋርድ ) ከነበሩ ባሻ ዘለቀ ላቀውና ከወሎየዋ ወላጅ እናቱ ወሮ ጣይቲ አሻኔ እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር በአስራ ዘጠኝ ዜሮ ዘጠኝ በውሎ አማራ ሳይንት ተወለደ።

ልጅ እያሱ ላይ መፈንቅለ መንግስቱ እንደተፈጸመ ብዙም ሳይቆይ ባሻ ዘለቀ ወደ አማራ ሳይንት ተመልሰው ሁለቱን ልጆቻቸውን በላይንና እጅጉን ይዘው ወደ ጎጃም አቀኑ። ብቸናም እንደደርሱ የአካባቢው ገዥ በታጣቂዎች ቤታቸውን አስከብቦ ባሻ ዘለቀን እጃቸውን እንዲሰጡ ቢጠይቃቸውም

ባሻው ግን ፈቃደኛ ባለመሆን እስከ መጨረሻው ተዋግተው ቆሰሉና ተያዙ፤ በመጨረሻም በሁለት ወንድ ልጆቻቸው ፊት ተሰቀሉና ፍጻሜያቸው ሆነ። ይኽ ትራጀዲ የወደፊቱን አባ ኮስትር በላይ እንደገና አቡክቶ ጋገረው ማለት ይቻላል።ከዚህም ቀን ጀምሮ ጥቃትን በበቀል ማወራረድ የበላይ ሁለተኛ ተፈጥሮው ሆኖ በውስጡ ህይወት መዝራቱን ቀጠለ።

ቁጭት ከጥፍሩ ጀምሮ የሚነዝረው ትኩሱ ትንታግ በላይ ጥቂት ዘመዶቹን አስከትሎ ወደ አባይ በረሃ ለመውረድ ግዜ አልወሰደበትም።ይልቁንም በጥቂት ሰዎች የተጀመረው ይኽ የበላይና ጥቂት ባልደረቦቹ ዱር ቤቴ ያሉበት የሽፍትነት ኑሮ የተከታዮቻቸው ቁጥር እየጨመረና የበላይም ስም እየገነነ ሄደ። ይኽ የሆነው እንግዲህ ቅድመ ጣሊያን ወረራ መሆኑ ነው።

ይኽ በዚህ እንዳለ የጣሊያን ኢትዮጵያን መውረር ዱር ቤቴ ብሎ አባይ በረሃ ለከተመው አባ ኮስትር በላይ ወደ ላይኛው ሰገነት የሚያወጣው የክብር መሰላል ነበረ። ጀግና በክፉ ቀን ይወለዳልና። በላይ ዘለቀም ፋሽስቱን ለመዋጋት ከውሳኔ ላይ ይደርሳል። ይኽ በሆነ በጥቂት ቀናት ውስጥ ከማርቆስ ወደ ብቸና የሚጓዝ የጣሊያን ኮምቦይ አገኘና በሙሉ ገድሎ ቁጥሩ ከፍተኛ የሆነ የነፍስ ወከፍ መሳሪያ ወሰደ። ተከታዮቹንም ይበልጥ በመሳሪያና በላቀ ብሄራዊ ወኔ አስታጥቆ የጥቃት ወረዳውን በማስፋት በወሎ፣ በድፍን ጎጃምና በሸዋ ምድር በድል ምንጣፍ ላይ የሚራመድ የማይቆረጠም የብረት አለሎ ሆነ። በህዝቡ ልብ ውስጥ የኩራት ምልክት ፤ ሁሉ በስሙ የሚገጥሙለት፤ በየምሽቱ የሚወደስ ሆነ፤ የተከታዮቹም ብዛት ለቁጥር የሚያታክት ሆነ። በአጭሩ በላይ ማለት በራሱ ግዜ በደቀመዛሙርቱ ላይ እራሱን ለማንገስ የሞራል የበላይነቱን ወሰደ፤ እንደ የደካማቸውም ፍሬ፣ እንደ ብርታታቸው መጠን ቀኝ አዝማች፣ ፊታውራሪ፣ ደጃዝማች

አባ ኮስትር ማነው? ደጃዝማች በላይ ዘለቀ (1902 ወሎ – 1938 አዲስ ከተማ)

ገጽ 13 ይመልከቱ

TZTA PAGE 13: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

እንባ ካለ አሁን እናልቅስ!! ሊታመን ባይችልም አማኑኤል ሆስፒታል እንዲህ እየሆነ ነው!

“ቅባትና ደረቅ” በአማኑኤል የአዕምሮ ህክምና ሆስፒታል ታካሚዎች እንደ ደረጃ መዳቢ የተሰጠ ስም ነው። ታሪኩ ዘግናኝ፣ ኅሊናን የሚፈትን፣ ወዴት እያመራን እንደሆነ ግራ የሚያጋባ፣ መፈጠርን የሚያስጠላ፣ ሲሰሙት ግራ የሆነ፣ ቃላት ሊገልጹት የማይችል የክሽፈታችን ሁሉ ከሽፈት ነው። አማኑኤል ሆስፒታል ተኝቶ ለመታከም አርባ ሺህ ብር እንደሚከፈል ከመስማት በላይ ዘግናኝ ጉዳይ የለም። ጎልጉል ባሰባሰበው መረጃ ሌሎችም ጉዳዮች አሉ።

በአማኑኤል ሆስፒታል ሴት የአዕምሮ ህመምተኞች መደፈራቸውን፣ ሲያረግዙ ጽንስ የሚቋረጥበት ክሊኒክ በውስጥ በተደረገ ስምምነት ይሰጥ እንደነበር ይፋ በተሰማ ጊዜ ጫጫታ ተሰምቶ ነበር። ጉዳዩን በወቅቱ ይፋ ያደረጉት አንድ የሆስፒታሉ ነርስ ነበሩ። ዛሬ ያ ግፍ ተመርምሮ መልስ ሳያገኝ ተጨማሪ ጉድ እየሰማን ነው። የሟቹ መለስ ዜናዊ ባለቤት የበላይ ጠባቂ ሆና ስትመራው በነበረው ሆስፒታል ያለውን የቁሳቁስና የጽዳት፣ እንዲሁም የአልባሳትና ተመሳሳይ ችግሮች ሳያነሱ፣ ከሰውነት ደረጃ በወረደ የሚፈጸመውን ጉድ “ህሊና” ያላቸው ወገኖች እንዲያውቁት እንደሚከተለው አቅርበነዋል።

የሚያሳዝነው አማኑኤል ሆስፒታልን ያዩ “ባለሃብቶች፣ ታዋቂ የሚባሉ የጊዜው ባሮች፣ ሃብት ካፈሩ በኋላ መሬት ለቆለሉት ሃብት ሲሉ የሚልከሰከሱ “ወገኖች” እንዲሁም ያደፈ ጓዳቸውን ተሸክመው በሚዲያ የሚዘመርላቸው “ለጋሶች” ለመሆኑ የት ናቸው?” ተብሎ ቢጠየቅ መልሱ ምን ይሆን? ለሁሉም ሙሉ መረጃውን እነሆ! የተዘነጋው አማኑኤል የአዕምሮ ህሙማን ሆስፒታል!

አንድ መቶ ሚሊዮን ህዝብ አላት ተብሎ በሚገመተው ኢትዮጵያ አንድ ብቸኛ የአዕምሮ ህሙማን ሆስፒታል አላት!

አማኑኤል ሆስፒታል 70 ዓመት የአገልግሎት ጊዜ አለው፡፡ ሦስት መቶ አስር አልጋዎች ብቻ አሉ! አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ አልጋ ለማግኘት አስታማሚዎች እስከ 40,000 ሺህ ብር ድረስ ለህክምና ቡድኑ ሙስና ይከፍላሉ!

በቀዳማዊ ኃይለሥላሴ ዘመን 1939 ዓ.ም. የተመሰረተው አማኑኤል ሆስፒታል፤ ለአገሪቱ አንድ ለእናቱ የሚል ስያሜ ያለው የአዕምሮ ህሙማን መታከሚያ ማዕከል ነው፡፡ “የአገሪቱን የጤና ሽፋን መቶ ፐርሰንት አድርሻለሁ” እያለ የሚመፃደቀው ህወሓት ከከፍተኛ ክሊኒክ እና ከሆስፒታል በተለይም በጤና ተቋማቱ ትኩረት የሚሹ የህመም ዓይነቶችን በመለየት የሚደረገው የህክምና ጥረት ሲፈተሽ የ“መቶኛ” ስሌቱ ፕሮፖጋንዳ ራቁቱን ይቀራል፡፡

ከዓለም አገራት ምድረ-ገጽ የጠፋው ኮሌራ ኢትዮጵያ ውስጥ “አተት” የሚል የዳቦ ሥም ተሰጥቶት ዛሬም ድረስ ምስኪኑን እያጨደና እያሰቃየ ነው፡፡ ከበሽታ መዝገበ ቃላት የተፋቀው ኳሺዎርኮር (ወይም በተምዶ ኳሻኳር/kwashiorkor) ኢትዮጵያ ውስጥ የነበረ፣ ያለና ወደፊትም የሚኖር ልዩ ገጸ በረከት ነው፡፡ “ካላዛር” የተባለው ገዳይ ቫይረስም በአገሪቱ ቆላማ ክፍሎች በተለይም በሰሜን ምዕራብ አካባቢ ከወባ በሽታ በላይ ገዳይ ሆኗል፡፡ በአሺሽ፣ ሺሻ፣ ጫትና መሰል የሱስ ዓይነቶች የናወዘ ትውልድ ያፈራው የህወሓት/ኢህአዴግ አገዛዝ በአገሪቱ አንድም ቦታ የሱስ ማገገሚያ ተቋም (Rehab Center) እንኳ የለውም፡፡ የአገሪቱን የጤና ችግሮች በአንድ ፅሁፍ ዘርዝሮ መጥቀስ ስለማይቻል፣ ከዓለም በተለየ መልኩ እኛ ላይ የሰለጠኑትንና የበረቱትን በሽታዎች ከብዙ በጥቂቱ ለመጠቆም ያህል ከላይ ያነሳናቸው ለጊዜው ማሳያ ይሆናሉ።

የዓለም ስጋት የሆነው የካንሰር ጉዳይ በኢትዮጵያ ፍፁም የተዘነጋ ይመስላል፡፡ በየዓመቱ ከዓለም የጤና ድርጅት ካንሰርን በተመለከተ የሚሰጠው የእርዳታ ብር የት እንደሚገባ አይታወቅም፡ ፡ የህክምና ባለሙያዎች እንደሚሉት የካንሰር ህመም ዓይነቶች 16 ይደርሳሉ፡፡ ኢትዮጵያ ውሰጥ የካንሰር ህሙማን ማስተናገጃ ልዩ ማዕከል አለመኖሩ ሳይሆን

የሚደንቀው፤ የካንሰር ህሙማን በአዲስ አበባ ጥቁር አንበሳ ሆስፒታል ብቻ መስተናገዳቸው፣ ለህሙማኑ ተለይተው የተዘጋጁ አልጋዎች ብዛት 20 ብቻ መሆናቸው፣ አገሪቱ ውስጥ አለ የሚባለው የጤና ሚኒስቴር መሥሪያ ቤት ሥራ ላይ መሆኑን ብንጠራጠር ታዛቢና ተከራካሪ ይኖራል ብለን አናስብም። ሌሎችንም ችግሮች መጥቀስ ይቻላል። ከሁሉ በላይ ግርምት የሚጭረው ጉዳይ በCIA Book Fact መረጃ መሰረት አንድ መቶ ሚሊዮን ህዝብ አላት ተብሎ በሚገመተው ኢትዮጵያ ውስጥ አንድ ብቸኛ የአዕምሮ ህሙማን ማስተናገጃ ሆስፒታል ያላት መሆኑ ነው፡፡ “አማኑኤል ሆስፒታል ሰባ ዓመት የአገልግሎት ጊዜ አለው፡፡ ሆስፒታሉ ብቸኛ የአዕምሮ ህሙማን ማስተናገጃ ቢሆንም ሦስት መቶ አስር አልጋዎች ብቻ ነው ያሉት፤ በየቀኑ ግን ከ720 እስከ 1250 የሚደርሱ ተመላላሽ የአእምሮ ህመም ታካሚዎችን ያስተናግዳል” የሚለን የሆስፒታሉ የህክምና ባለሙያ ሆስፒታሉ ከፍተኛ የሆነ በዘርፉ የሰለጠኑ የአዕምሮ ህክምና ባለሙያዎችና የህሙማን ማስተናገጃ የአልጋ እጥረት እንዳለበት አመልክቷል።

ወ/ሮ ፋጡማ ሐሰን (ስማቸው ለዘገባው የተቀየረ) ከደሴ ከተማ የመጡ አስታማሚ ናቸው፡ ፡ በሃያዎቹ አጋማሽ ዕድሜ ላይ የምትገኝ የአዕምሮ ህመምተኛ ልጅ አለቻቸው፡፡ ልጃቸው በ2006 ዓ.ም. የሳውዲ አረቢያ መንግስት ኢትዮጵያዊያን ስደተኞችን “ህገ-ወጥ” በሚል በግፍ ሲያባርር የሰራችበትን ደመወዝ እንኳ ሳታገኝ ባዶ እጇን የተመለሰች ኢትዮጵያዊት ነች፡፡ በወቅቱ ስትመለስ ከፍተኛ የሆነ የመንፈስ ጭንቀትና መረበሽ የነበረባት ቢሆንም፣ የአዕምሮ ህመሟ አሁን ባለበት ደረጃ አልነበረም፡፡ “በሂጃብ ፊቷን የሸፈነች ሙስሊም ሴት ባየች ቁጥር ‹ብሬን! ብሬን! . . . › እያለች ትጮኻለች” የሚሉት የወጣቷ አስታማሚ እናት ወ/ሮ ፋጡማ ብቸኛ ልጃቸውን ለማስታመም ከወልዲያ አዲስ አበባ ከመጡ ሁለት አመት እንዳለፋቸው ይናገራሉ፡፡

ወልዲያ ውስጥ መለስተኛ የሸቀጣሸቀጥ ሱቅ ያላቸው እኚህ እናት፤ በልጃቸው የአዕምሮ ህመም የተነሳ ከባለቤታቸው ጋር ተለያይተው ልጃቸውን በተመላላሽ ታካሚነት አማኑኤል ሆስፒታል ያስታምማሉ፡፡ በተለምዶ ሰባተኛ የሚባለው ሰፈር አነስተኛ ቤት ከተራይተው ልጃቸውን ሲጠብቁ ይውላሉ፡፡ በየአስር ቀኑ ልዩነት ልጃቸውን ይዘው አማኑኤል ሆስፒታል ይመላለሳሉ፡፡ “ከልጄ ውጭ ህይወቴ ባዶ ነው” የሚሉት እናት፤ በራሳቸው እውቅና ልጃቸውን ወደ ሳውዲ አረቢያ መላካቸውና በሰላምና በጤና የሄደችው ልጃቸው ዛሬ ላይ የአዕምሮ ህመምተኛ መሆኗ ለፀፀት እንደዳረጋቸው ሳይሸሽጉ ለጎልጉል ተናግረዋል።

“አልጋ የለም!” በሚለው የሆስፒታሉ ምላሽ የተነሳ ሁለት ዓመት ሙሉ አዲስ አበባ ልጃቸውን ይዘው በተስፋ የተቀመጡት የወልዲያዋ እናት፣ የአካባቢው ሰው ችግራቸውን ተረድቶ በተለይም ሙስሊሞች ‹ዘካ› በማውጣት የቤት ኪራይ፣ ቀለብና የመድሃኒት ወጪያቸውን ለወራት ያህል ቢችሏቸውም ልጃቸው አማኑኤል ሆስፒታል ተኝታ ክትትል እንዲደረግላት ማድረግ አልተቸለም፡፡ 24 ወራት ሙሉ “አልጋ የለም!” የሚለው የአገሪቱ ብቸኛው የአዕምሮ ህሙማን ሆስፒታል አቅም ያላቸው አስታማሚዎች ለአዕምሮ ህመምተኛ ዘመዶቻቸው አልጋ ለማግኘት እስከ አርባ ሺህ ብር ድረስ ለህክምና ቡድኑ ሙስና እንደሚከፍሉ የሆስፒታሉ የጎልጉል የመረጃ ምንጮች ጥቆማቸውን ያቀርባሉ።

“አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ ያለው አልጋ ሆስፒታሉ በየቀኑ ከሚያስተናግዳቸው የአዕምሮ ህሙማን ብዛት አኳያ እዚህ ግባ የሚባል አይደለም” የሚሉት የሆስፒታሉ የመረጃ ምንጮቻችን “አስታማሚዎች በየቀጠሮው ከመመላለስና የአእምሮ ህመምተኛውን ቤት ውስጥ ከመጠበቅ ሆስፒታሉ ውስጥ አልጋ ፈልጎ እንዲታከም ማድረግ ይመርጣሉ፡ ፡ ለዚህ ደግሞ አልጋ ውድ በመሆኑ በአቀባባዮች ገጽ 14 ይመልከቱ

ከገጽ 13 የዞረ

እንዲሁም ራስ እያለ በማእረግ አንበሻበሸ።በወቅቱ የደጃዝማችነት ማእረግ የተሰጠው የገዛ ወንድሙ አንድ ጥያቄ ጠይቆት እንደነበር ይነገራል፤ “ሁሉንም የማእረግ አይነት አድለህ ጨረስክና ላንተ የቀረኽ ምን ይሆን?” ቢለው አባ ኮስትር የወንድ ቁና ግን “አንድ ግዜ እናቴ በላይ ብላኛለችና ምን ያደርግልኛል” ማለቱ ይነገራል።

የነጻነት ቀን ስትመለስና የወደቀችው ባንዲራ ስትነሳ ንጉሱ ቀዳማዊ ኃይለሥላሴ ሲመለሱ የበላይ ጦር በሚያስፈራ ግርማ በንጉሱ ፊት ያለ ማቁዋረጥለ ሰዓታት እንደ አባይ ወንዝ ፈሰሰ። በአርበኞቹ ብዛትና ወኔ የተደመሙት ንጉሱ “ምን ላደርግልህ ትወዳለህ?!” ሲሉ ጠየቁት፤ እኔ ምንም አልፈልግም፤ ነገር ግን ለነዚህ አርበኞች የሰጠኋቸውን ማእረግ ያጽኑልኝ ነበር ያላቸው። በመጨረሻም ንጉሱ ለበላይ ዘለቀ የደጃዝማች ማእረግ ሰጥተው የብቸና አስተዳዳሪ አድርገው በወላጅ አባቱ የትውልድ መንደር ላይ ሾሙት።

ነገሩ የሚጀምረው ከዚህ ቦሃላ ነው። ብቸና በሹመት ሳለ የቀድሞ የበረሃ አርበኞችን በየቦታው እንዲሾሙለት ይፈልጋል። ነገር ግን የጎጃም ጠቅላይ ግዛት አስተዳዳሪዎች በዚህ ድርጊቱ ላይ ደስተኛ አልነበሩም። በሌላ በኩል እነርሱ በተጋድሎው ዘመን ባንዳ የነበሩትን ሁሉ በመሾም ተጠምደዋል፤ ይኽ ሸፍጥ ደግሞ ለበላይ ሌላው ተጨማሪ ህመም ሆኖበታል፤ አለመግባባቱ ከግዜ ወደ ግዜ እየከፋ ሲመጣ የጠቅላይ ግዛቱ ሹመኞች ወደ ንጉሱ ማሳበቁን ተያያዙት፤ የግርማዊነትዎን ትዕዛዝ ሳይቀር የማይቀበልና እራሱን ከህግ በላይ አድርጎ የሚያይ በመሆኑ መስራት አልቻልንም ሲሉ አጥብቀው ቢወተውቱ ንጉሱ በላይን አስሮ የሚያመጣ ጦር ከአዲስ አበባ ወደብቸና አዘመቱ። ይኽን እርምጃ ከክህደት የወሰደውና በቀልና እያመነዥከ ያደገው በላይ እንዲሁ ተይዞ በባንዶች ፊት መዋረድን ምርጫው ሊያደርግ የሚችልበት ሰብዕና የለውምና ወደ ሶማ ተራራ ሸፈተ።

ከአዲስ አበባ ድረስ ተነድቶ የመጣው የንጉሱ ጦር ከአንድ በላይ ጋር ቢገጥምም እጣ ፋንታው እንደ ክረምት አግቢ መርገፍ ሆነ። በላይ የወንዶች ቁና እንደገና በተፈጠረበት፣በኖረበት የሽፍትነት ማህጸን ውስጥ መጋሙን ቀጠለ። የመጣውን መናጆ ሁሉ እስኪሰለቸው ገደለላቸው። ።ከዚህ በኋላ እርሱን ለመያዝ የሚደረገው ጥረት

ሁሉ ትርጉም አልባ መሆኑን የተረዱት ንጉሱ ምህረት ያደረጉለት መሆኑን በመግለጽ እጁን በሰላም ሰጥቶ እንዲመለስ አማላጅ ልዑካን ላኩበት።

የንጉስ ቃል እንደ እግዚአብሔር ቃል ይታጠፋል ብሎ ማሰብ በማይሞከርበት፣ የተናገሩት ከሚጠፋ የወለዱት ይጥፋ የሚለው ስነ ቃል የህብረተሰቡ የሞራል የውሃ ልክ ሆኖ በሆነበት በዚያ ዘመን አባኮስትር በላይ የንጉሱን ማተባቸውን ተስፋ አድርጎ እጁን ለይቅርታና ለሰላም ቢዘረጋ አይገርምም። ያለመታደል ሆኖ ግን ይህ “የደግ ግዜ ባላገር የክፉ ግዜ ወታደር ” የሆነ አርበኛ ለሴራ ፖለቲካ እንግዳ ነበረና ለሰላም የተዘረጉት እጆቹ እጣ ፋንታቸው በእግረ ሙቅ ተጠፍንጎ በአፋጣኝ በተዋቀረ አስቸኳይ የፍርድ ችሎት በሚንቃቸው ባንዶች ፊት ለፍርድ ቀረበ። ጉዳዩን ያስቻለውም ችሎት ክሱን መርመርኩ ብሎ የሞት ብይን ሰጠበት።ነገር ግን ንጉሱ የአርበኝነት ዘመን ተጋድሎውን ግምት ውስጥ በማስገባት ውሳኔውን ወደ ዕድሜ ይፍታህ ቀየሩለትና ለእድሜ ልክ እስራት ወደ ታላቁ ቤተመንግስት ተወሰደ።

የጣሊያን ባንዳ ሆኖ በአገርና በወገን ላይ ግልጽና ከባድ ክህደት የፈጸመ ነው ተብሎ በዚሁ ቤተመንግስት ከበላይ ዘለቀ ጋር አብሮ የታሰረው ልጅ ማሞ ሃይለሚካኤል እለት እለት በላይን በሚፈጥርበት ጫና አማረረው።”አንተ አገሬ ብለህ ምን ተጠቀምክ? እኔስ ባንዳ ተብዬ ካንተ በላይ ምን ተጎዳሁ?፤ የኔስ ባንዳነት አንተ ላይ የሞት ፍርድ ከፈረዱት ዳኞች ባንዳነት በምን ያንሳል?፤ አይንህን አልገልጥ ብለህ አገር፣ ድንበረ፣ ንጉስ ባንዲራ ስትል መጨረሻህ እንደኔ ዘብጥያ ሆነ…” እያለ እለት እለት የሚወጋው መርፌ ክፉኛ ቢጠዘጠዘው በዚህ ሰውየ ንጝግር የተማረረው በላይ እስር ቤቱን ሰብሮ ለማምለጥ ያልተሳካ ሙከራ አደረገ። በመጨረሻም በማጎንበስ ሳይሆን እንደ አንበሳ ደረቱን በመንፋት፤ ከፍ ባለ የስነልቦና የበላይነት፤ እንደ ንስር አይን በሚወጉ አይኖቹ ዙሪያ ገባውን እየቃኘ በፉከራና በቀረርቶ ወደ ተዘጋጀለት ገመድ አመራ፤ “አንች አገር ወንድ ልጅ አይብቀልብሽ!!!” ብሎ የወንድ ቁናው በላይ ዘለቀ ከወንድሙ እጅጉና ከሌሎች አርበኞች ጋር በጥር 4 ቀን 1938 ዓም አዲስ ከተማ ላይ ተሰቀለ።

TZTA PAGE 14: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook & Twitter ከገጽ 13 የዞረ

በኩል አልጋ ለሚፈቅደው የህክምና ቲም የተጠየቁትን መክፈል አቋራጭ መንገድ ሆኗል” ሲሉ ሰብዓዊነት የጎደለውንና ሰሚ ያጣውን ግዙፍ ችግር ያስረዳሉ።

“አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ አንድ የአእምሮ ህመምተኛ አልጋ ይዞ ክትትል እንዲደረግለት የሚያስችል ወጥ የአሠራር ህግና ደንብ የለም፡፡ ከዚህ በፊት ከተመላላሽ የአዕምሮ ህመምተኞች ውስጥ የባሰበት ህመምተኛ የታካሚውን ‹ቻርት› በያዘው ሐኪም ትዕዛዝ አልጋ ተፈልጎ እንዲሰጠው ይደረግ ነበር” የሚሉት የመረጃው ባለቤቶች፣ ይህ አይነቱ አሰራር በዘመድ፣ በእውቅና እንዲሁም ጠቀም ባለ ገንዘብ (ሙስና) አልጋ እንደሚሰጥ የሆስፒታሉ አስተዳደር የደረሰበት በመሆኑ ከ2007 ዓ.ም. ጀምሮ ለአንድ የአዕምሮ ህመምተኛ አልጋ እንዲሰጠው የሚታዘዘው በኮሚቴ (በህክምና ቡድን/ቲም) ውሳኔ መሆኑን ይገልፃሉ፡፡ ይሁንና “ይህ አይነቱ አሰራር አስታማሚዎች አልጋ ለማግኘት የሚከፍሉትን የሙስና (ብር) መጠን ጨመረው እንጂ መፍትሔ አልሰጠም” በማለት የችግሩን በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ መሆን ያመላክታሉ፡፡

አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ አልጋ ይዘው ክትትል የሚደረግላቸው የአዕምሮ ህሙማን ተንከባካቢዎቻቸውና አስታማሚዎቻቸው ነርሶች እንጂ ቤተ ዘመድ አይደለም፡፡ የቤተሰብ አባላት በሳምንት በተፈቀደላቸው ቀናት በነርሶች አጋዥነት (እንደአዕምሮ ህመምተኛው የጤና ሁኔታ) እንዲጠይቁ ይፈቀድላቸዋል፡፡ ከዚያ በተረፈ ያለው የማስታመምና የመንከባከብ ጉዳይ ለሆስፒታሉ የህክምና ክፍል የተተወ መሆኑን የመረጃ አቀባዮቻችን ይገልፃሉ፡፡

ለጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ መረጃ የሰጡ እንደሚሉት አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ አልጋ ተሰጥቷቸው የህክምና ክትትል የሚደረግላቸው የአዕምሮ ህሙማን በሁለት ይከፈላሉ፡፡ “ቅባት” እና “ደረቅ” ይሏቸዋል፡፡ “ቅባት” የሚባሉት የአዕምሮ ህሙማን አስታማሚዎቻቸው ለህክምና ቡድኑ ገንዘብ (ሙስና) በመክፈል አልጋ እንዲይዙ የተፈቀደላቸው ሲሆን፤ “ደረቅ” የሚሏቸው ደግሞ ለዓመታት ወረፋ በመያዝ በብዙ ደጅ ፅናት ያለሙስና አልጋ እንዲያገኙ የተደረጉ የአዕምሮ ህመምተኞችን ነው፡፡ ሆስፒታሉ ውስጥ የሚደረገው የህክምና እንክብካቤም ቢሆን እንደአዕምሮ ህሙማኑ አገባብ የተለያየ ነው፡፡

በቅርብ ጊዜ ቋሚ ሥራዋን ለቃ የወጣችው ነርስ “የህክምና ሙያ ላይ ይፈፀማል ተብሎ የማይገመት ክህደት ሆስፒታሉ ውስጥ ይከናወናል” ስትል ለጎልጉል አስተያየቷን የሰጠችው በምሬት ነው፡፡ “የተሻለ የኢኮኖሚ ደረጃ ላይ ያሉ የቤተሰብ አባላት ያላቸው የአዕምሮ ህሙማን በሆስፒታሉ

ውስጥ ልዩ እንክብካቤ ይደረግላቸዋል” የምትለው ነርስ፤ “የአዕምሮ ህሙማኑ በህክምና ቲም በኩል ክትትል የሚደረግላቸው በመሆኑ የቤተሰቡ አባላት ለህክምና ቲሙ ጠቀም ያለ ገንዘብ የሚሰጡ ከሆነ ለአዕምሮ ህመምተኛው የሚደረገው የህክምና ክትትል የተለየ ይሆናል” ስትል በአገልግሎት ጊዜዋ በሆስፒታሉ ውስጥ የታዘበችውን የህክምና ሙያ ክህደት ትናገራለች፡፡ አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ የሚፈፀመው ሙስና አልጋ በመስጠትና በመከልከል ብቻ የተገደበ አይደለም፡፡ አልጋ የተሰጣቸው የአዕምሮ ህሙማን በሆስፒታሉ ቆይታቸው ልዩ እንክብካቤ እንዲደረግላቸው በአቀባባዮች በኩል በየጊዜው ለህክምና ቲሙ እጅ መንሻ ማቅረብ ግድ ይላል፡፡ አቶ አዲስ ይርጋ (የባለ ታሪኩ የተቀየረ ስም) የሁለት ልጆች አባት ናቸው፡፡ በንግድ ሥራ ላይ የተሰማሩት እኚህ አባወራ፤ ባለቤታቸው በአሰቃቂ የመኪና አደጋ የአዕምሮ ህመምተኛ ሆነው አማኑኤል ሆስፒታል ከገቡ 8 ወር ሆኗቸዋል፡፡ ከአንድ አመት በፊት ባለቤታቸው ላይ በደረሰው የመኪና አደጋ ለህክምና ከክፍለ ሃገር የመጡት የባለቤታቸው እናት በአደጋው ሲሞቱ፤ መኪናውን ያሽከረክሩ የነበሩት የአቶ አዲስ ባለቤት ከባድ ጉዳት ደረሰባቸው፡፡ ከአደጋው በኋላ በወራት ልዩነት ከአካል ጉዳታቸው ያገገሙት የአቶ አዲስ ባለቤት በአደጋው አሰቃቂነት የተነሳ የአዕምሮ ህመምተኛ ሆኑ፡፡ ከአዕምሮ ህመማቸው ጋር በተያያዘ ማንኛውንም ተሽከርካሪ (መኪና) ባዩ ቁጥር መጮህና ራስን መሳት የወ/ሮዋ ባህሪ ሆነ፡፡ ከአዕምሮ ጭንቀታቸው በተጨማሪ የህክምና ባለሙያዎች “Panic Disorder” የሚሉት የመረበሽ ህመም በአቶ አዲስ ባለቤት ላይ ተፈጠረ፡፡ “በቤተ ዘመድ ምክረ – ሐሳብ አማኑኤል ሆስፒታል መውሰድ ግድ ሆነብኝ” የሚሉት አቶ አዲስ፤ የባለቤታቸው የአዕምሮ ህመም በተመላላሽ ታካሚነት በተለይም ተሽከርካሪ እያዩ በተሽከርካሪ ውስጥ መጓዝ የማይቻል በመሆኑ “አልጋ መፈለግ ግዴታ ሆነ” ይላሉ፡፡ በዚህ ጊዜ ነበር አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ ተመላላሽ የአዕምሮ ህክምና ክፍል ውስጥ ያሉ “አቀባባይ ነርሶች” ያገኟቸው፡፡ “ከልጆቼ እናት የሚበልጥ ነገር የለም ብዬ የተጠየኩትን አርባ ሺህ ብር ከፈልኩ፡፡ ከአንድ ሳምንት በኋላ አልጋ መገኘቱን ደውለው ነገሩኝ” በማለት ገጠመኛቸውን ለጎልጉል ሲገልጹ ስሜታቸው መጎዳቱ ሊሸሸግ በማይችልበት ሁኔታ ነው። “ነጋዴ ነኝ፤ ስለ ሙስና መስማትም ሆነ መስጠት ለእኔ እንግዳ ነገር አይደለም፡፡ ሆስፒታል ውስጥ ያውም የአዕምሮ ህሙማን በሚስተናገዱበት ቦታ ግን እንዲህ ያለው ሞራል የሚነካ ሙስና

ይኖራል ብዬ አልገምትም ነበር” በማለት በገጠመኙ መደናገጣቸውንና ማፈራቸውን ይገልፃሉ፡፡

“ባለቤቴ በሐኪም ትዕዛዝ ከሚሰጣት ታብሌትና መርፌ በተጨማሪ ተከታታይነት ያለው የሳይካትሪስት ክትትል የሚያስፈልጋት በመሆኑ ለሳይካትሪስቱና በየዕለቱ ለሚንከባከቧት ነርሶች በየጊዜው ስጦታ መውሰድ እንደግዴታ ሆኖብኛል” ይላሉ፡፡ በህክምና ሙያ ውስጥ ህሙማንን በዘር፣ በኃይማኖት፣ በፆታ፣ በኢኮኖሚ፣… ደረጃ ሳይከፋፍሉ ያለአንዳች መድሎ ተገቢ የሆነ ክትትልና ድጋፍ መስጠት የሙያው ሰዎች በቃለ-መሐላ የተደገፈ ሙያዊ ግዴታ ቢሆንም የአዕምሮ ህሙማን በሚስተናገዱበት አማኑኤል ሆስፒታል ውስጥ ግን እውነታው የተለየ ነው፡፡ እያንዳንዱ የህክምና ክትትልና ድጋፍ ከሙያ ግዴታ አኳያ ሳይሆን ከንዋይ ጉርሻ (ሙስና) ጋር በተያያዘ የሚከናወን ነው።

የተሻለ የኢኮኖሚ ደረጃ ላይ ያሉ የአዕምሮ ህሙማን ቤተሰቦች የህሙማኑን ልደት በሆስፒታሉ ግቢ ውስጥ ለማክበር እስከ 20,000 ብር ድረስ ወጪ ማድረግ ይጠበቅባቸዋል፡፡ “አንዳንድ የአዕምሮ ህሙማን ቤተሰብ አባላት ህመምተኛውን ለማስደሰትና ወደ ቀድሞ ትዉስታዉ ለመመለስ የአዕምሮ ህመምተኛውን ልደት ማክበር የተለመደ ነው” የሚሉን የመረጃ ምንጮቻችን “ልደቱን ለሚያስተባብሩት (ለሚያዘጋጁት) ነርሶች እስከ 20,000 ብር ድረስ መስጠት ግድ ይላል፡፡ በቶርታ ኬክና በለስላሳ መጠጦች ለሚከበረው የአዕምሮ ህሙማኑ ልደት፤ ልደቱን የሚያዘጋጁት ነርሶች ‹ይህን ያህል ገንዘብ ወጪ ያስፈልጋል› በማለት የህሙማኑን ቤተሰብ ኪስ ይበዘብዙታል” ይላሉ፡፡ ባልተፃፉ በርካታ ሕግጋት በሚመራው አማኑኤል ሆስፒታል፤ “በቅርበት የሚከታተል ቤተሰብ የሌላቸው የአዕምሮ ህሙማን በህክምና ቲሙ ስምምነት ከሆስፒታሉ እንዲወጡ ይደረጋል፡፡ በተለቀቀው አልጋ ‹ቅባት› የሆነ የአዕምሮ ህመምተኛ ከተገኘ ቅድሚያ ይሰጠዋል” የሚሉት የጎልጉል ምንጮች የከተማዋ ጎዳናዎች ላይ ለሚታዩት የአዕምሮ ህሙማን መበራከት ይህ አይነቱ ኃላፊነት የጎደለው የህክምና አስተዳደር የራሱ የሆነ አሉታዊ ተፅዕኖ እንዳለው አስተያየታቸውን ይሰጣሉ፡፡ ወዴት እየሄድን ነው?

የህወሓት/ኢህአዴግ አገዛዝ ኢትዮጵያን ወደ ማትወጣው አዘቅት ውስጥ እየከተታት ነው፡፡ የፖለቲካ አመራሩ ብቃት የለሽና ዝግ አምባገነናዊ ባህሪ ከፖለቲካ ቀዉሱ ባሻገር አገሪቱን በኢኮኖሚውና በማህበራዊ መስክ ቁልቁል እየገፋት ይገኛል፡፡ የጥቂቶች መፈንጫ በሆነችው ኢትዮጵያ፤

ከፖለቲካ አመራሩ የአደባባይ ዘረፋ “ተሞክሮ” የወሰዱ “ባለሙያዎች” (በሟቹ መለስ አጠራር “የመንግሥት ሌቦች”) ከየዘርፉ መታየት ከጀመሩ ከራርመዋል፡፡ “የድርሻቸውን” መዝረፍ ከጀመሩት ባለሙያዎች ውስጥ ደግሞ የህክምና ባለሙያዎች ተጠቃሽ ሆነዋል፡፡ ቃላት መረጣ የማያውቀውና ከግብረገብነት የተጣላው መለስ በከሰረው ፖለቲካው ውስጥ የተከሰተውን የሙስና መጠን “እስከ እንጥላችን ገምተናል” በማለት እንደገለጸው ሞት ቀደመው እንጂ ለኢትዮጵያ ትቶላት የሄደው ይኸው “መበስበስ” ከፖለቲካው አልፎ በማኅበራዊ ህይወት ውስጥ በዚህ ደረጃ መስፋፋቱን ማየት ቢችል “የራዕዩ” ጥልቀትና “የሌጋሲው” ምጥቀት ራሱንም ያስደንቀው ነበር፡፡

በአስከሬን ምርመራ ወቅት ከሟች ቤተሰብ እውቅና ውጪ የሟችን ኩላሊት መስረቅ፣ የሆስፒታል መድሃኒት በህገ – ወጥ መንገድ ወጪ ማድረግ፣ የደም ባንክ ውስጥ ያለን ደም አውጥቶ መሸጥና መሰል ተያያዥ ወንጀሎች በመንግስት ሆስፒታሎች ውስጥ እንደሚፈፀሙ የአደባባይ ምስጢር ነው፡፡ የነዚህና መሰል ቅሌቶች ተከታይ ወንጀል ደግሞ የሆስፒታል አልጋ በ40,000 ብር እስከመሸጥ ደርሷል፡፡ ያውም ለአዕምሮ ህሙማን!!

የአዕምሮ ህመምተኞችን “ቅባት” እና “ደረቅ” ብሎ መክፋፈልና የገቢ መደጎሚያ ማድረግ ምን የሚሉት ሙያዊ ንቅዘት ነው? በህሙማኑ ልደት ሥም የአስታማሚዎችን ኪስ ማራገፍስ ምን አይነት ኅሊናቢስነት ነው? … በነገራችን ላይ ለነዚህና መሰል ሙያዊና ሞራላዊ ንቅዘቶች መፈጠር ተጠያቂ ከሆነው የህወሓት/ኢህአዴግ አገዛዝ የተገኘው ቴድሮስ አድሓኖም በምን ሞራሉ ለዓለም የጤና ድርጅት (WHO) ፕሬዚዳንትነት ሊወዳደር በቃ? … በዚህ ሁኔታችን ኢትዮጵያ በሺህዎች የሚቆጠሩ የአዕምሮ ህሙማን ሆስፒታሎች ያስፈልጓታል በሽተኛው በዝቷልና – ቴድሮስንም ጨምሮ!

ማሳሰቢያ፤ በተለይ በስም ወይም በድርጅት ስም እስካልተጠቀሰ ድረስ በጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ® ላይ የሚወጡት ጽሁፎች በሙሉ የጎልጉል የድረገጽ ጋዜጣ®ንብረት ናቸው፡፡ ይህንን ጽሁፍ ለመጠቀም የሚፈልጉ ሁሉ የዚህን ጽሁፍ አስፈንጣሪ (link) ወይም የድረገጻችንን አድራሻ (http://www.goolgule.com/) አብረው መለጠፍ ከጋዜጠኛነት የሚጠበቅና ህጋዊ አሠራር መሆኑን ልናሳስብ እንወዳለን፡፡ አበበ ካነበበው የላከልን

TZTA PAGE 15: May 2017: Info@tzta.ca/ tztaffirst@gmail.com/ Follow Facebook & Twitter

Pre-construction and Resale Condo Contracts Written by: Mimi G May 8, 2017

TZTA INC TZTA INTERNATIONAL ETHIOPIAN BILINGUAL NEWSPAPER

TZTA is independent newspaper published once a month online in Toronto, Canada. The opinion expressed in this newspaper are not necessarily those of the editor or publisher. We welcome comments or different point of view from our readers submitted articles may be edited for clarity.

Address

Send your article, letters, poems and other information with your full name, address and phone number to:-

TZTA INC.

Ethiopian Newspaper Online Mississagua, ON L4Y 3W4

Depending on your preference, your budget and the amount of risk you’re comfortable with, both pre-construction and resale have their pros and cons. However before you make a decision; it’s a good idea to assess your options. There are some risks in buying pre-constructions, but if you do your research and go with a credible builder, then you significantly reduce the chance of a bad investment.

Buying a new condo has a different deposit structure than buying resale.

While purchasers of resale condos in Toronto generally provide a deposit of 5% upon signing of the agreement, builders generally require significantly higher deposits in order to fund the construction often as high as 20 - 25%. The downside is having this 20% - 25% tied up, with no monthly returns for the next few years. (Construction can be delayed multiple times and you will not know your expenses such as tax or maintenance fee until closing) In most real estate transactions you can’t change your mind. However, in preconstruction the law gives you the right to cancel the purchase within 10 days of the cooling off period (the clock starts from the time you receive a copy of the signed Disclosure Statement or signed Agreement of Purchase and Sale. During this time consider consulting a real estate lawyer to guide you through this process.

When you buy a resale condo, once

the offer is accepted by the seller the contract give you 24 hours to pay the deposit. The Agreement of Purchased and Sales should include conditions for financing and inspection as well as status certificate review. Financing and inspection typically takes 3-5 days. A status certificate can take up to 10 days to obtain and 3 days for a lawyer to review. Some buyers think these conditions give them the right to just change their minds. It's not that easy and the seller can sue the buyer.

These are the two main ways to buy a condo, but there is a third option: buying from someone who has bought a preconstruction unit instead of buying from the builder. This is called assignment.

Buying an assignment can be very tricky because it is difficult to determine how much to pay up front as it varies with each case. You have to pay the owner all of the deposits already paid to the builder plus enough to cover whatever profit the owner is trying to make. You will need a bit more cash if you are interested in assignments.

Assignment purchases are more popular in the condo market. The contract shouldn’t be taken lightly. You do need experienced professional working with you as there are some risks for the seller as well as the buyer.

Advantages for pre-construction

* You can customize your unit and make it your own

* A longer closing period means more time to save for the down payment

* Pre-construction condos tend

to be cheaper because of the risk that the project will be delayed or even called off, but this is not the case in this hot market Disadvantage

* When you finally get the keys to your condo you don’t own it yet, until the building is registered and that could take up to a year. Meantime, you have to pay an occupancy fee to the developer. It’s much like paying rent on a condo you own

* Buying a pre-construction condo isn’t as straight-forward as buying a resale condo. The sales center works for the builder and their job is to get the best prices and conditions for the builder, not for you

* Unlike a resale, a preconstruction sale is subject to HST Advantages for Resale:

* If in a years’ time you need to get your money out, it is much easier to sell an existing condominium than it is to sell an assignment

* There is only one closing date.

You will be able to plan ahead without needing to worry about delays.

Disadvantage

* You might need to set aside money for renovations.

* You can end up in a bidding war for a good unit and may have to drop out when the price goes over your limit.

Mimi Gebremedhin Sales Representative Real Estate Bay Cell: 416-930-4444 www.MIMIG.ca

Ethiopia’s star singer Teddy Afro makes plea for openness | Washington Post opia,” which less than two weeks after its release has sold nearly 600,000 copies, a feat no other artist here has achieved.

Known for the political statements he makes in his music, an infectious mix of reggae and Ethiopian pop, the 40-year-old Tewodros Kassahun told The Associated Press that raising political issues should not be a sin.

In this photo taken Tuesday, May 9, 2017, Teddy Afro, the controversial singer whose album “Ethiopia” is topping the Billboard world chart, poses for a portrait during an interview at his home in Addis Ababa, Ethiopia. Known for the political statements he makes in his music, an infectious mix of reggae and Ethiopian pop, Afro, 40, whose birth name is Tewodros Kassahun, told The Associated Press that raising political issues should not be a sin. (Mulugeta

By Elias Meseret | AP May 13 at 9:33 AM ADDIS ABABA, Ethiopia — Teddy Afro, Ethiopia’s superstar singer, is topping the Billboard world albums chart with “Ethi-

Open debate “should be encouraged,” he said. “No one can be outside the influence of politics and political decisions.”

Ethiopia is an unlikely place for an outspoken singer to thrive. The government is accused of being heavy-handed on opposing voices.

During a visit this month, U.N. human rights chief Zeid Ra’ad al-Hussein expressed concern about the state of emergency imposed in October after months of

deadly anti-government protests demanding wider freedoms. Opposition and human rights groups blame security forces for hundreds of deaths, but the government says they largely used “proportionate” measures.

The human rights chief also criticized Ethiopia’s anti-terrorism laws, saying an “excessively broad” definition of terrorism may be misused against journalists and opposition members.

In “Ethiopia,” the songs highlight the diversity of the country’s 100 million people while encouraging national unity. Pointing to Ethiopia’s formative role in launching the African Union continental body in 1963, Teddy said his country should find more cohesiveness at home.

“A country that tried to bring Africans together is now unable to have a unified

E-mail your information to:-

tztafirst@gmail.com / info@tzta.ca

www.tzta.ca

Website:-

GST REG. # R306528806-00001

PAYMENT

Make your cheque payable to TZTA INC.

For residence of Canada cheque and money order are acceptable.

P Pay by Visa or Master Card/Papal/ From outside Canada Visa and Master Card are acceptable. Ask us!

Go to our website and send us your email address. You will get the newspaper every time

For Advertising

Call office:(416) 653-3839 Cell: (416) 898-1353 Fax: (416) 653-3413 E-mail: info@tzta.ca or tztafirst@gmail.com Website: www.tzta.ca Publisher & Editor Teshome Woldeamanuel Marketing; Tigist Teshome Format and Typing Zenashe Tsegaselassie

Contributor

Mr. Tadese Gebremariam Mr. Yonas J. Haile Mr. Samuel Getachew etc...

Mr. Yehun Belay Mrs. Genet Woldemariam Mr. Desta etc...

...............................................

Members of National Ethnic Press and Media Council of Canada NEPMCC

Press and Media Council of Canada

We acknowledge the financial support of the Government of Canada through the Canada Periodical Fund of the Department of Canadian Heritage.

TZTA PAGE 16: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twi

B.C. Election: Absentee Ballots Could Change The Final Outcome

CP | By The Canadian Press

Hihglights from Ontario’s 2017-18 budget

Here re some of the highlights from Ontario’s 2017-18 budgets.

What is new?

* Free perscription drugs for Ontarians under 24

* New taxing power for municipalities

* 24,000 daycar species this fiscal year

* Price of cigarettes continues to rise

* New GO train routes to Grimps by Cathrines and Nigra Falls

Health care - Introducing OHIP + Childeren and youth Pharmacare

* Free perscription drugs for Ontarians under 24, regardless of income

* Start January 1, 2018

* Covers 4400 medicines included in the ODB program (Ontario Drug Benefits)

* Includes inhalers, antibiotics and birth control

* Includes medicationfor acute and chronic conditions

* Will cost province $465M per year

* This will affect 4 million Ontarians $75B new health care spending

* Public funding

* Reducingwait times

* $32M stem cell transplants for cancer patients

* (helping up to 150 Ontarians suffering from blood cancer)

* Expanding mental health, additional services

* Funds for hospital construction, operations

VANCOUVER — Jim Benninger knows that a lot of people think the difference between a Liberal majority or minority government in British Columbia is resting on his shoulders.

The Liberal candidate in Courtenay-Comox lost by nine votes after advance and general ballots were counted on Tuesday, leaving the party with one seat short of the 44 needed to mount their fifth straight majority government. But there’s a twist: 176,000 absentee ballots will be counted in two weeks, and Benninger estimates about 1,500 of those are in his riding.

ridings are also tight: Maple Ridge-Mission, where the NDP’s Bob D’Eith won by 120 votes; Coquitlam-Burke Mountain, where Liberal Joan Isaacs won by 170 votes; and Richmond-Queensborough, where Liberal Jas Johal won by 263 votes.

At the end of the night Tuesday, Christy Clark’s Liberals won 43 seats, compared with 41 for John Horgan’s NDP and Andrew Weaver’s Greens holding the balance of power with three seats.

It all means absentee ballots will decide the outcome of B.C.’s election — and for the first time in memory, politicians and voters are anxiously awaiting the final count.

Benninger isn’t feeling any pressure, however. After all, there’s nothing he can do about it now.

“This is the most exciting British Columbia election, certainly in “It’s like when you hand in an exam and modern history, maybe even in histhey tell you you’ll get your mark in two tory,’’ said David Moscrop, a Uniweeks,’’ he said Thursday. versity of British Columbia political scientist.

“I’ve got a couple weeks to catch up on things that I may not have been able “It’ll be a week and a bit after the to give the attention they deserved, in- election with six possible outcomes cluding my family. ... I think I’m going to still hanging, two very different platgo home and read that book I got under forms and the arrival of the Greens the Christmas tree.’’ holding the balance of power for the first time in North American histoThe riding on east Vancouver Island is ry.’’ certainly the closest of the seats that could switch parties after absentee bal- Six possible outcomes lots are counted. But a handful of other

Paul Vander Vennen Law Office

Certified by the Law Society of Upper Canada as Specialist in Citizenship and Immigration Protection: Immigration and Refugee Law: 45 St. Nicolas Street, Toronto, ON M4Y 1W6 Tel:- (416) 963-8405 ext.

Fax: (416) 925-8122

235

www.paulvanlaw.ca * paul@paulvanlaw.ca

New taxing powers for cities

* Ontarian will amend legistlation to boost taxing powe

* Toronto will have ability to impliment hotel tax

* Toronto will have ability to tax vaccant property owners Children

* 24,000 new daycare spaces this fiscal year

* Part of 100,000 new spaces that will be created over next five years

* 60 per cent of the new spaces will be subsidized spaces in Toronto.

Balance budjet

* First balanced budget since 2008/2009

* No surplus

* Bujet projected to remain balanced until 2020

* Ontario’s net debt is $312B

* Debt to GDP ratio expected to continue trending downward New cigarette tax

* Cartons will cost $10 more in next three years

* As of midnight, cartons will cost $2 more

* An additional $4 in 2018, $4 in 2019

* Last year, Ontario raised price of carton by $3 Housing

* Gives Tooronto taxing power on vacant homes

* Ontario’s Fair Housing Plan

* 15 per cent tax on foreign invesors

* Land transfer tax refund doubled to $4K for first time homebuyers

* Rent control for all privately owned buildings after 1991

* $125M over 5 years to encourage development of rental buildings Affordable Housing in Toronto

* $130M for retrofitting affordable housing in Toronto

* Provencial land to be used for social housing

* Minimum 20 per cent of land will be used for social housing

* Governer/Geneville and West Donlands sites to be used for 2,000 new housing unit in Toronto New GO Train routs

* Weekday Go train to Grimsby by 2021

* Weekday GO train to Grimsby. St. Catharines, Niagra Falls by 2023 CP24

TZTA PAGE 17: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

Great celebrations planned for Canada's 150th birthday installation of LED lights that will be activated in real time (don’t ask me how) by the seasons and “by the energy of the city.”

VICTORIA - From June 21 to Canada Day, the city will host Spirit of 150; 11 days of free outdoor events in the city’s Inner Harbour. The event will feature live music, diverse foods and fireworks.

YUKON - Look for an old-time Canada Day parade and pancake breakfast on July 1 in historic Dawson City. In Whitehorse, celebrations will be centred in Shipyards Park.

Put on your best Canada Day duds for this year's 150th birthday festivities. There will be parties and events from coast to coast to coast all summer long and on into the fall. (JIM BYERS PHOTO)

BY JIM BYERS, SPECIAL TO POST- of land in Canada. The Bonavista Peninsula will host the Bonavista Biennale from MEDIA NETWORK Unless you fell asleep during the Brian Aug. 16 to Sept. 17, a visual art installation Mulroney years and just woke up from a of 25 artists along a 50-km loop that incoma, you probably know by now that this cludes historic outport communities. year marks the official 150th birthday of EDMONTON - Alberta Artists will crethe country we call Canada. ate five original sculptural works of art on Needless to say, there are more than a few Capital Boulevard as a way of creating a great celebrations planned from Bonavista legacy for our 150th birthday. The sculpto Vancouver, and from the Arctic Ocean tures are meant to serve as lasting landto the Great Lakes waters. Here are a few marks and should give a further boost to to keep in mind if you feel like partying a city that’s already seeing an explosion of new restaurants and downtown condos. in 2017.

The first work of art is slated for unveiling OTTAWA – Our nation’s capital region on July 1. That day also will see feature will obviously be celebration central this Alberta artists performing on the grounds summer. Starting in June, the Lyon sta- of the provincial legislative building. tion in the new Ottawa Metro transit system, due to open next year, will feature a TORONTO - The Redpath Waterfront multimedia, underground light show put Festival will be held July 1-3, with live muon by world-renowned Moment Factory. sic, food from top local chefs and nautical July 1 will feature the usual parades and activities. There’s also a Toronto Festival dignitaries, plus what promises to be the of Beer July 28-30, with offerings from evloudest and most explosive set of fireworks ery province. The TIFF Lightbox (used for Canadians have ever seen. On July 2 the the city’s annual film festival) is hosting Ottawa 2017 group is staging a picnic for Canada on Screen 2017, a free, year-long thousands of people on the Alexandra program highlighting the best in CanaBridge, which spans the Ottawa River dian cinema. City hotels also are getting and connects Quebec and Ontario. Alas, into the act. The Ritz Carlton has an 1867 the event is sold out. From July 27 to 30 package, including accommodation in a the folks at La Machine, a French compa- Simcoe Suite overlooking the city, a Canany, will parade giant, mechanized spiders dian-themed amenity and a $150 credit at and fire-breathing dragons on city streets. the lovely spa and at the hotel restaurant, And you thought the folks in the Canadian TOCA. Senate were scary. Other events include the YOWTTAWA music fest and the Grey VANCOUVER - The progressive folks in Cup game in November to determine the Vancouver are celebrating what they call Canadian Football League champion. On Canada 150+, with a focus on not just the Dec. 16, Montreal will take on Ottawa in last 150 years but also on telling the much an outdoor NHL game at Lansdowne Park. longer history of the Musqueam, SquaMore info at: http://www.ottawa2017.ca/ mish and Tsleil-Waututh First Nations People in the lower mainland of B.C. The events/signature-events/ magic of a salmon run will be displayed on ACROSS THE COUNTRY - Canadian the Cambie Bridge in a “cinematic spectanational parks, historic sites and marine cle” that runs from June to late September. conservation areas are free to everyone this year as a way of celebrating the big NEW BRUNSWICK - Tall ships taking 1-5-0. There’s also no charge to use Parks part in Rendezvous 2017 will be docked in Canada locks on our historic canals, in- Caraquet, NB from June 30 to July 2. The cluding the Rideau. Things are going to get New Brunswick Youth Orchestra will kick mighty crowded at the big boys like Banff off its Canada 150 tour with a world preand Jasper, and any parks close to major miere performance of its commissioned population centres. If you haven’t planned Canada 150 song composed by Academy a trip already, try venturing to your favou- Award-winning composer Howard Shore. rite park in spring or fall instead of summer. Or try a lesser-known national park. SASKATCHEWAN - The province will A tiny handful of our parks get the lion’s be offering free park entry to all provinshare of visitors, which means there are cial parks on July 1 and again on July 15, hundreds of parks and sites you can enjoy Canada’s Parks Day. In addition, they with hardly any crowds. And, this year, at will have special events throughout the no cost. If you don’t have your season pass summer, including a province-wide “geoyet, CIBC from now until August will be cache challenge.” giving out Parks Canada passes at all their banking centres. More info at: http://www. MONTREAL - The big focus this year is the city’s 375th birthday, which is being pc.gc.ca/eng/index.aspx celebrated with a series of festivals and NEWFOUNDLAND - Be among the first events. One of the biggest shows, which Canadians to celebrate Canada Day 2017 honors both Montreal’s 375th and Canawith a sunrise ceremony on Signal Hill in da’s 150th birthdays, is the illumination of St. John’s, one of the easternmost points the Jacques Cartier Bridge with a massive

NOVA SCOTIA - The Halifax Citadel, a national park, will celebrate our 150th with “Ready, Aim, Fire,” in which participants can take their turn as a 78th Highlander firing an authentic, old-time rifle.

Fort Anne National Historic Site in pretty Annapolis Royal will celebrate its 100th anniversary this year. It was the first national historic site in the country.

the 150thanniversary of Canada and the 20th birthday of the Confederation Bridge that links PEI to mainland Canada. The event includes run for families, a major fireworks show on June 16 and a gala night in Summerside, PEI on June 17.

MANITOBA - The town of Gimli, famous for its Icelandic Heritage, will open Viking Park this summer. Selkirk, Portage La Prairie and Steinbach are communities taking part in the Canada 150 Mosaic Project, with 150 mosaic murals being created across the country to represent Canadian history.

CAMPBELLFORD, ONTARIO - How’s this for something different? Not only will this small town near between Toronto and Kingston have a farm-to-table food fest July 8, they’ll also stage their annual goat race down the main street.

CALGARY - The world-renowned Calgary Stampede, which runs July 7-16, will have a Canada 150 emphasis this year. The city in September will stage something called Beakerhead, an annual celebration of science and art that will transform downtown Calgary into a Canada 150-theme, larger-than-life game of Snakes and Ladders. How cool is that?

DEAL OF THE WEEK: Beginning April 1, Regent Seven Seas Cruises is offering a $500 shipboard credit, per suite on all of its Mediterranean sailings including Seven Seas Voyager from 5/22 to 10/15 and Seven Seas Explorer from 10/4 to 11/24, plus a $250 credit per suite on all other voyages for 2017. This offer is combinable with other standard offers and is available on bookings made between April 1 and May 31, 2017 for all 2017 sailings when agents refer to promo code: Book Now.

PRINCE EDWARD ISLAND - BridgeFest 150 is a festival that will celebrate both

Jim Byers is a freelance writer based in Toronto: jim@jimbyerstravel.com

New Programs Increase Access to Maternal and Child Health Care Services

babies with investments in new and existing programs, including:

Ontario is supporting mothers and babies with new and expanded health care services, including more midwives, enhanced newborn screening and increased supports for vulnerable babies.

Newborn screening: Ontario will now screen all newborns for an enhanced range of diseases and conditions with the addition of a new screen for hearing loss, enabling families to receive treatment or language and early literacy support sooner. The province also recently added a new screen for critical congenital heart disease, to detect a range of heart defects in newborns that could cause life-threatening symptoms.

Midwifery care: Expectant families will have more access and choice for low-risk maternity and newborn care with funding for up to 90 new midwives to begin delivering care each year in Ontario.

Care for premature babies: Ontario is funding breast pumps for mothers of premature babies, to support the healthy development

Ontario Improving the Health of Mothers and Babies

John Fraser, Parliamentary Assistant to the Minister of Health and Long-Term Care and MPP for Ottawa South, on behalf of Dr. Eric Hoskins, Minister of Health and Long-Term Care, was at the Children's Hospital of Eastern Ontario (CHEO) in Ottawa today to highlight investments in the 2017 budget that will enhance health care for mothers and babies across Ontario.

More than 145,000 babies are born in Ontario each year. Ontario is improving access to health care for mothers and their

Continued on page 19

Dr. Zahir Dandelhai

DENTIST

NEW PATINT AND EMERGENCY WELCOM Main Danforth the Dental Clinic 206-2558 Danforth Ave. Toronto ON Monday to Saturday: 10:00 AM - 8:00 PM

• • • • • • •

Te l : ( 4 1 6 )

690-2438

Consultation free Service we give: General Dentistory Work * Crown $ Bridge Ortho (Braces * Root Canals, Dentures etc.

Denture * Implant * TMJ Problem Long flexible hours days and evening schedules FINANCING All dental plans accepted

Smile Again...

Smile Again...

TZTA PAGE 18: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

Candidate to Lead the W.H.O. Accused of Covering Up Epidemics – The New York Times countries, including Canada.

Dr. Margaret Chan, the current W.H.O. director general, is from China, but was never accused of participating in China’s cover-up. She was the director of health in Hong Kong at the time and led effective responses to both avian flu and SARS. China has since changed its policy and now is often praised for acknowledging outbreaks promptly, fighting them aggressively and cooperating with other health agencies.

Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus

Global Health

By DONALD G. McNEIL Jr. A leading candidate to head the World Health Organization was accused this week of covering up three cholera epidemics in his home country, Ethiopia, when he was health minister — a charge that could seriously undermine his campaign to run the agency.

Tedros Adhanom Ghebreyesus in 2016.

He has been accused of covering up cholera outbreaks in his country, Ethiopia The accusation against Tedros Adhanom Ghebreyesus was made by a prominent global health expert who is also an informal adviser to Dr. David Nabarro, a rival candidate in the race for W.H.O. director general.

Dr. Tedros, who uses his first name in his campaign, denied the cover-up accusation and said he was “not surprised at all but quite disappointed” that Dr. Nabarro’s camp — which he said included highranking British health officials — had switched to running what he called a “last-minute smear campaign.”

The vote for the next director general of the W.H.O. is to take place at a weeklong meeting of the world’s health ministers in Geneva beginning May 22.

accomplishments then, denied covering up cholera.

Outbreaks occurring in 2006, 2009 and 2011, he said, were only “acute watery diarrhea” in remote areas where laboratory testing “is difficult.” That is what the Ethiopian government said then and is saying now about an outbreak that began in January.

W.H.O. officials have complained privately that Ethiopian officials are not telling the truth about these outbreaks. Testing for Vibrio cholerae bacteria, which cause cholera, is simple and takes less than two days.

During earlier outbreaks, various news organizations, including The Guardian and The Washington Post, reported that unnamed Ethiopian officials were pressuring aid agencies to avoid using the word “cholera” and not to report the number of people affected.

But cholera bacteria were found in stool samples smuggled out of the country. As soon as severe diarrhea began appearing in neighboring countries, the cause was identified as cholera.

United Nations officials said more aid could have been delivered to Ethiopia had the truth been told.

There are many causes of acute watery diarrhea, and the treatment is basically the same as for cholera: prompt intravenous and oral rehydration, accompanied by an antibiotic if the cause is bacterial.

But cholera is especially virulent and kills some victims in less than 24 hours. Since it emerged from the Ganges River Delta in 1817, it has killed tens of millions around the world.

Outbreaks of cholera tend to wax and wane and are affected by many factors, including flooding, population displacement, the immunity of victims and a phage virus that attacks Vibrio bacteria.

Dr. Tedros, who has the backing of the African Union and has been praised by international aid officials and former President George W. Bush, is widely respected for his stint as Ethiopia’s health minister.

He trained 40,000 female health workers, improved laboratories, created ambulance fleets and multiplied medical school graduates tenfold. Deaths from AIDS, tuberculosis and malaria, as well as deaths of young children and women in childbirth, fell by more than 50 percent.

He was Ethiopia’s foreign minister from 2012 to 2016 and was praised for his diplomatic skills, then left office to run for the W.H.O. job.

Dr. Nabarro, reached by telephone on Saturday in China, said he knew of the accusations — especially because world health officials believe Ethiopia is suffering a cholera outbreak even now, while still denying it — but he insisted that he had not authorized their release.

Somalia, which borders Ethiopia, is currently battling a large cholera outbreak, and a new vaccine is being deployed there. Aid officials believe cholera is also circulating in the neighboring regions of Ethiopia, but without confirmation, they cannot release the vaccine.

During Dr. Tedros’s campaign, he has been put on the defensive for working for a repressive government. Human Rights Watch and even the State Department have accused Ethiopia’s ruling party of displacing thousands of citizens, gunning down hundreds of protesters and jailing or torturing political opponents and journalists.

“I absolutely did not know,” he said.

Ethiopia’s health ministry is still calling it “acute watery diarrhea,” and told VOA News last month that it would not change that report without laboratory confirmation, which it said it did not have.

He has answered that some human rights violations were serious mistakes, but argues that Ethiopia is a “nascent democracy” with the growing pains common to new governments.

Under the International Health Regulations, which apply to all W.H.O. members, countries must accurately report disease outbreaks. But the W.H.O. can officially report only what countries say.

Dr. Nabarro is a British public health specialist who has led United Nations responses to Ebola, avian flu, hunger and other health crises.

His adviser, Lawrence O. Gostin, the director of the O’Neill Institute for National and Global Health Law at Georgetown University, called attention to Ethiopia’s long history of denying cholera outbreaks even as aid agencies scramble to contain them. Some of those outbreaks occurred on Dr. Tedros’s watch.

Mr. Gostin said he acted without consulting Dr. Nabarro, and did so because he believed the W.H.O. “might lose its legitimacy” if it is run by a representative of a country that itself covers up epidemics.

“Dr. Tedros is a compassionate and highly competent public health official,” he said. “But he had a duty to speak truth to power and to honestly identify and report verified cholera outbreaks over an extended period.”

In an interview, Dr. Tedros, who was Ethiopia’s health minister from 2005 to 2012 and remains highly regarded for his

Historically, some countries have tried to cover up or play down outbreaks of human or animal diseases for fear that travel restrictions would be imposed, tourism would suffer or food exports would be curtailed — or simply as a matter of national pride.

The regulations were strengthened after China denied for months in 2003 that it had a serious outbreak of lethal respiratory disease in its southern cities.

That outbreak ultimately became known as SARS, for severe acute respiratory syndrome, and spread to several other

The third candidate for the top W.H.O. post is Dr. Sania Nishtar, a Pakistani cardiologist and an expert on noncommunicable diseases.

Dr. Nabarro acknowledged occasionally getting advice from Mr. Gostin, but expressed surprise and some dismay that the issue had come up so late in the race.

“I’m quite keen to be super careful to not pursue any activity that might be considered inappropriate,” Dr. Nabarro said.

Dr. Tedros compared the accusation to James B. Comey, then the F.B.I. director, announcing a reopening of the investigation into Hillary Clinton’s private email server last year just before Election Day in the United States.

If Dr. Nabarro really did not know, “he is not in control of his team,” Dr. Tedros said. He said Dr. Nabarro’s backers have a “typical colonial mind-set aimed at winning at any cost and discrediting a candidate from a developing country.”

Source: https://mobile.nytimes.com/2017/05/13/ health/candidate-who-director-general-ethiopiacholera-outbreaks.html

Continued from page 15 force and voice,” he said. “The tendency nowadays here in Ethiopia is to mobilize in ethnic lines, not ideas.”

In his new album, Teddy sings mainly in Amharic but incorporates other local languages, which has been well-received by Ethiopians as a call for national unity.

At the same time, some of his songs have been interpreted as carrying political messages against Ethiopia’s ruling elites, leading some fans to say his outspokenness has made him a target.

In 2008, the singer was sentenced to two years in prison for a hit-and-run manslaughter but was released after 18 months in jail. He said he was never inside the car, and his fans suggested it was a politically motivated harassment by the ruling party.

Hundreds of Ethiopians protested outside the court during his trial in the capital, Addis Ababa.

Authorities also have frequently cancelled his concerts without explanation. “We have sustained a lot of damages. This is not right,” he said.

Asked if he has any political ambitions, the singer said: “Let me continue doing what I’m doing now and we will see what the future holds for other things.”

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved. This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed.

Source: Washington Post

TZTA PAGE 19: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

Anguish and unrest in Amhara over Ethiopian state of emergency scended into carnage. “Two people on my right side dropped dead,” says 23-year-old Haile, who was marching that day. “One had been shot in the head, one in the heart.”

By James Jeffrey in Gondar, Ethiopia Irish Times In the Ethiopian city of Gondar the chewing of the mildly narcotic plant khat stimulates animated conversation about recent events during the country’s ongoing state of emergency.

“If you kill your own people how are you a soldier – you are a terrorist,” says 32-yearold Tesfaye, plucking at a bunch of green leaves. He recently left the military after seven years of service around the border with Somalia. “I became a soldier to protect my people.”

Demonstrations last August in the country’s Amhara region, and particularly the cities of Bahir Dar (the region’s capital) and Gondar (the former historical seat of Ethiopian rule) signalled the spreading of protests to Ethiopia’s second most populated region.

For much of the previous year, protesters in the Oromia region, to the south of Amhara, had been engaged in anti-government demonstrations to highlight perceived discrimination against the Oromo people.

The Oromo and Amhara are Ethiopia’s largest ethnic groups and both claim they are excluded from the country’s political process and economic development.

On October 9th, 2016, following further unrest, the ruling Ethiopian People’s Revolutionary Democratic Front party declared a six-month state of emergency, which was extended for four months at the end of March this year.

On the surface, the state of emergency’s measures including arbitrary arrests, curfews, bans on public assembly, and media and internet restrictions appear to have been successful in Amhara, as across the rest of the country.

Passive resistance Now in Gondar and Bahir Dar, businesses are open and streets are busy, following months when the cities were flooded with military personnel under the co-ordination of a new entity known as the “Command Post”, and everyday life ground to a halt as locals shut up shop in a gesture of passive resistance.

Speaking to residents, however, it’s clear discontent hasn’t abated. Frustrations have grown for many due to what’s deemed gross governmental oppression.

“I know it takes time to become democratic, but when it’s been 25 years!” exclaims Stephanos, a hotel owner in Gondar. “Because we can’t protest we pray. People are saying: ‘Where are you God? Did you forget this land?’”

The four-month extension to the state of emergency contains less sweeping powers than before. Now police need warrants to arrest suspects or search their homes, and detention without trial has officially been ended. But grievances remain about what’s already happened.

“Someone will come and say they are with the Command Post and just tell you to go with them – you have no option but to obey,” Dawit, working in Gondar’s tourism industry, says of hundreds of locals arrested. “No one has any insurance of life.”

The government has been accused of imprisoning, torturing and abusing thousands of young people and killing hundreds more in order to restore a semblance of order.

“The short-term effect of the state of emergency [has been] continued fear and distrust of the regime by the Ethiopian people,” says Tewodrose Tirfe of the Amhara Association of America. He points to “continued loss of hope for a better form of government where basic human rights of the Ethiopians are respected, [and] deeper resentment and anger at the government driving young people to the armed struggle.”

Raw memories For many Amhara the memories of what happened during protests last summer are still raw, especially for Bahir Dar residents.

Tens of thousands gathered in Bahir Dar’s centre on August 7th before marching along the main northeast-running road out of the city toward the Blue Nile river, carrying palm tree leaves and other greenery as symbols of peace.

But just over a kilometre on, the march de-

It’s estimated 27 died that day, the death toll rising to 52 by the end of the week.

A total of 227 civilians have died during unrest in the Amhara region, according to government figures, while others claim the figure is much higher.

“Security forces suddenly emerged from buildings and shot into the march for no reason,” says an Ethiopian priest, who spoke on condition of anonymity. “They were waiting for an excuse to shoot.”

Such violence was unprecedented for Bahir Dar, a popular tourist location, known for its tranquil lake and laid-back atmosphere. “The city went into shock for months,” says the priest.

But as the months have passed, normal daily life has gradually reasserted itself.

“People are tired of the trouble and want to get on with their lives,” says Eyob, a local tour operator. “But, then again, in a couple of years, who knows.”

In Gondar, young men talk admiringly of an Amhara resistance movement that for months has been attacking security forces amid the region’s mountains, cliffs and tight valleys.

“The farmers are ready to die for their land,” the Ethiopian priest says. “It’s all they have known, they have never been away from here.”

But others play down such claims.

“This has always been an area where state control has been more formal than real, and where banditry has flourished,” says René Lefort, visiting and writing about Ethiopia since the 1974 revolution that ended emperor Haile Selassie’s reign and brought in the Derg military dictatorship (which then fell to the current government in the 1991 revolution).

“If a movement of armed farmers exists, does it fall under this age-old banditry or is it linked in one way or another to more organised resistance?”

Structural frictions

Either way, the government faces a serious challenge in winning over locals from all walks of life.

Many criticise the government for failing to address long-term structural frictions between Ethiopia’s proclaimed federal constitution and its actual centralist developmental state model, as well as failing to resolve increasing ethnic tensions.

“The time of the Derg was better, they took from the rich and gave to the people,” says 65-year-old grandmother Indeshash, housebound in Gondar due to ongoing leg problems. “If my legs worked I would have protested.”

“Three years ago I went to university and no one cared where you were from,” says Haile, a telecommunication engineer in Bahir Dar. “Now Amhara and Tigray students are fighting with each other.”

“Federalism is good and bad, as Ethiopia has all these different groups proud of their languages and cultures,” says Haile’s friend Joseph, who is half Tigrayan and half Amhara. “This government has kept the country together, if they disappeared we would be like Somalia. All the opposition does is protest, protest, they can’t do anything else.”

“The government has a chance for peace but they don’t have the mental skills to achieve it,” says tourist guide Teklemariam. “They are getting old, how can they innovate? They have no mind for it.”

Ethiopia’s vertiginous topography has challenged foreign invaders for centuries.

But it’s potentially a headache for domestic rulers too, added to which militarism is a traditional virtue in the Amhara region.

“I saw dozens of soldiers at Gondar’s hospital with bullet and knife wounds,” says Henok, a student nurse, who took part in the protests. “The government controls the urban but not the rural areas.”

Resistance movement

Continued from page 17 of these babies.

Care for vulnerable babies: Babies born at a very low birth weight or who need surgery will benefit from Ontario's Human Donor Milk Bank, which is a vital program that supports vulnerable babies.

Free prescription medication: Beginning on January 1st, 2018, Ontario will be the first province in Canada to provide universal medication coverage for children and youth, regardless of family income. Coverage will be automatic, with no upfront costs.

Ontario is also helping thousands of people fulfill their dreams of starting or growing a family. Since the government launched the Ontario Fertility Program in December 2015, it has provided more than 6,500 people with funding for in vitro fertilization and related services.

Ontario's investment in the health and wellness of mothers and babies will have a significant impact on lifelong health outcomes and quality of life, and is the foundation to a healthy population and a sustainable health care system.

Ontario is increasing access to care, reducing wait times and improving the patient experience through its Patients First Action Plan for Health Care and OHIP+: Children and Youth Pharmacare - protecting health care today and into the future.

* LIFE-HEALTH -TRAVEL INSURANCE *VISITOR /SUPERVISA INSURANCE * BUSINESS INSURANCE * LIABILITY INSURANE

TZTA PAGE 20: May 2017: Info@tzta.ca/ tztafirst@gmail.com/ www.tzta.ca: Follow Facebook& Twitter

AFRICAN MODERN & TRADTIONAL DRESSES, TAILORING and ALTERATIONS ባህላዊና ዘመናዊ የሴቶች ልብሶች እንሸጣለን በልክዎ በማስተካከል እናዘጋጃላን።

የወንዶች የአገር ልብስ እንሸጣለን በልክዎ እናዘጋጃለን።

ለሴቶች የሚሆን የአንገትና የጆር እንዲሁም የእጅ የወርቅ አይነቶች ይኖሩናል ኑና ጎብኙን።

ጣቃና ብትን ልብሶች ይኖሩናል፣ በርስዎ ፍላጎት አስተካክልን በሙያችን ተጠቅመን እናስደስትዎታለን። እናንተ ብቻ ኑና ጎብኙን።

የበለጠ ለማወቅ ትህትና የተጎናፀፈውን የርስዎን ፍላጎት የሚያምዋላውን ባለሙያ አቶ አብዱሰላምን አሁኑኑ በስልክ ቁጥር 647-719-5241 ደውላችህ ብታናጋሩት የበለጠ መረጃ ታገኛላችሁ። FOR DETAIL INFORMATION CALL ABDUSELAM IBRAHIM AT:

TEL.: 647-719-9134 / 647-719-5241 1346 BLOOR STREET WEST BLOORAND LANSDAWN